Nr 4-6,2008 - PrzeglÄ d Uniwersytecki - Uniwersytet Szczeciński

OPINIEKoha jest oprogramowaniem wielojęzycznym.Rozpowszechniany jestw dwóch wariantach, wersja dla systemówLinux oraz dla systemów Windows.System Koha odniósł sukces, w roku2000 otrzymał dwie ważne nagrody: zawynalazczość w bibliotekarstwie i za interaktywnośćw środowisku w kategorii„comunita non profit”.Obecnie KOHA jest jedną z najważniejszychrzeczywistości w światowymśrodowisku OS dla bibliotek. Kod źródłowy(serce programu) jest całkowiciedostępny, ciągle modyfikowany i udoskonalanyna wszystkich poziomach,łącznie ze stopniową akceptacją głównychstandardów międzynarodowychtypu MARC i Z39.50.Można mówić o prawdziwej „wspólnocieKoha”, która jest w ciągłym rozwojudzięki współpracy ochotnikówz czterech kontynentów i posiada portaleinternetowe w wielu językach. Aplikacjawypuszczona z publiczną licencjąGNU jest ogólnie dostępna do ściągnięciaz Internetu. W ostatnich wersjachstworzono interfejs użytkownika prostyi przyjazny, wyposażony w OPACz personalizowanym systemem poszukiwaniadanych. Dziś wiele bibliotekna całym świecie stosuje bezpłatneoprogramowanie Koha: to sukces międzynarodowy,który bardziej niż jakikolwiekinny pokazuje, jak OS może byćuważany za nowy plac budowy służącywznoszeniu systemu.Biblioteka US jest pierwszą i jedynądo tej pory biblioteką akademickąw Polsce, która pracuje w systemieKoha. Obecnie używana wersja znaczącoróżni się od oryginału, a to dziękiotwartości kodu źródłowego i co za tymidzie możliwości dowolnej modyfikacjiwybranych części programu. Wprowadzonezmiany wynikły ze specyfiki polskiejbiblioteki akademickiej. Pierwsząpoważną zmianą było przetłumaczeniesystemu (ekran po ekranie) na językużywany w polskich bibliotekach. Dziękitemu praca z systemem stała się dlabibliotekarzy znacznie przyjemniejszai wydajniejsza.Kolejny ważny krok to dokonaniekonwersji z systemów wcześniej używanych,takich jak ISIS, MAK, BiblioInfo, Aleph. Przekonwertowana zostaławiększość baz używanych w bibliotece.Dzięki tej pracy uzyskaliśmy ujednoliceniebaz w jednym systemie, czytelniknie musi znać wielu systemów biblio-fot. M. Nowakowskitecznych, wystarczy, że zna obsługę jednego.Ograniczyło to też koszty obsługibaz (jeden sposób archiwizacji, kontrolispójności danych etc.).W związku z kolejnymi konwersjamiuruchamiane są kolejne instancjeKOHA, polega to na tym, że tworzonajest odrębna baza w bazie MySQL,osobne ustawienia oraz wygląd OPACoraz INTRANETu, a za to wspólny kodprogramu. Dzięki temu jedynym ograniczeniemjakie istnieje jest problemsprzętu. Biblioteka nie musi się obawiaćprzekroczenia dostępnychlicencji, bo takiew obecnie stosowanymrozwiązaniu nie istnieją.Aby sprostać wymaganiomnowych baz, bibliotekazakupiła odpowiedniąilość serwerów.Na początku był to jedenkomputer klasy Pentium4, a obecnie są to dwiemaszyny, jedna pełniącarolę głównego serwera bazdanych a druga pełniąca rolę „niewolnika”baz danych oraz obsługującego kodaplikacji posiadający dwa procesory.Zakupiono też serwer obsługujący pracownikówze stacji terminalowych orazobsługującego ruch wychodzący i przychodzący.Prócz inwestycji w serwerydokonano również rozbudowy mocyprzesyłowej sieci szkieletowej biblioteki.Obecnie przepływność między serweramii komputerami wynosi 1Gbit.Dzięki temu czas archiwizacji i wymianydanych pomiędzy serwerami spadł dokilkunastu minut, a czas oczekiwania naodpowiedź serwera na zapytanie przezklienta zmniejszyło się kilkakrotnie.W ramach interoperacyjności systemKOHA łączony jest z systemem uniwersyteckimProdziekan, przez co importdanych osobowych studentów będziewymagał podania przez przyszłego czytelnikaswojego numeru PESEL.W ramach integracji połączono systemkadrowy, dzięki temu identyfikatorpracowniczy jest również kartą biblioteczną.A czytelnikowi w przyszłościwystarczy dowód biometryczny zamiastkarty bibliotecznej czy legitymacji dokorzystania z usług bibliotecznych.Identyfikator pracownika BGSystem KOHA nie składa się wyłączniez samej aplikacji bibliotecznej,w skład całego środowiska wchodząstanowiska terminalowe (pod kontroląsystemu Linux), komputery kioski (równieżlinuxowe), a w przyszłości równieżzintegrowany system archiwizacji dokumentów(faktury, rachunki, pisma etc.).Te wszystkie zmiany nie byłyby możliwebez Open Source…Urszula Ganakowska, Wojciech ZatorskiBiblioteka Główna UniwersytetuSzczecińskiegoPRZEGLĄD UNIWERSYTECKI 53