Maciej Flakowicz

Zużycie Biomasyw EnergetyceStan obecny i perspektywy

Produkcja energii elektrycznej z biomasy w polskiej energetyce7 0006 000Elektrownie zawodowe Elektrociepłownie przemysłowe Elektrociepłownie zawodoweGWh5 0004 0003 0002 0001 00002006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Liczba obiektów w energetyki zawodowej i przemysłowejzużywajywających biomasęelektrownie/elektrociepłownie zawodoweelektrownie/elektrociepłownie przemysłowe444631 302486 7 8 72006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Zużycie biomasy stałej w energetyce zawodowej5 000 0004 500 0004 000 0003 500 0003 000 000zużycie masowezużycie energetyczne60 00050 00040 000tony2 500 0002 000 0001 500 0001 000 000500 00030 00020 00010 000TJ02006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.0

Zużycie biomasy stałej w energetyce przemysłowej35 00030 000TJ25 00020 00015 00010 0005 00002006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Kalorycznośćbiomasy zużywanej w energetyce zawodowej17,78 17,9517,2317,7518,3412,3711,2110,078,098,715,614,084,40 4,26 4,35MJ/kg2006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Średnie ceny biomasy w energetyce zawodowej(loco elektrownia)30,00 zł25,00 zł22,53 zł24,90 zł20,00 zł16,50 zł18,25 zł20,30 zł15,00 zł10,00 zł5,00 zł0,00 zł2006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Struktura zużycia biomasy w energetyce zawodowej100%90%80%70%60%50%40%30%20%10%biomasa rolnicza pozostała biomasa drewno opałowe0%2006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Produkcja ciepła a z biomasy w energetyce zawodoweji przemysłowejElektrociepłownie zawodowe Elektrociepłownie przemysłowe Ciepłownie zawodowe Ciepłownie przemysłowe14 000TJ12 00010 0008 0006 0004 0002 00002006 2007 2008 2009 2010Źródło: Monitoring zużycia biomasy w energetyce, Agencja Rynku Energii S.A.

Import biomasy – rynek lokalny czy globalny ?Z uwagi na charakter handlu biomasą w polskiej energetyce (udział pośredników),rzeczywisty import tego paliwa jest trudny do zweryfikowania. Jednak obserwującwzrost importu produktów rolnych oraz drzewnych stanowiących potencjalnepaliwo dla energetyki, można oszacować jego wielkość na 0,5 - 1 mln ton rocznie.Import pozostałości z ekstrakcji tłuszczów roślinnych [tony]Wielkość importu biomasy drzewnej600 000500 000400 000300 000200 000100 00002007 2008 2009 2010Źródło: K. Żmuda MRiRW, 4 BIOMASS – raport krajowy Polska 2010

Główni gracze na rynku biomasy w PolsceŹródło: Raporty roczne grup kapitałowych, strony internetowe12%43%udział rynkowy grup energetycznych w produkcji energii elektrycznej z biomasy13%10%22%PGE TAURON EDF GDF SUEZW 2010 roku największymproducentem odnawialnejenergii elektrycznej z biomasybyły jednostki zrzeszone wramach Grupy Kapitałowej EDF.Według raportu rocznego GKEDF, produkcja energiielektrycznej z biomasywyniosła w Polsce wyniosłaokoło 1,3 TWh, przy zużyciumasowym wynoszącym ponad900 tys. ton.Drugim co do wielkości producentem energii elektrycznej z biomasy w 2010 roku, byłanależąca do koncernu energetycznego GDF SUEZ , Elektrownia Połaniec. Według informacjizawartej na stornie internetowej elektrowni, produkcja energii elektrycznej z biomasy wyniosław roku 2010 775 GWh.Spośród krajowych grup energetycznych, pozycję lidera zajmuje Polska Grupa EnergetycznaS.A.. Według raportu rocznego PGE S.A., w roku 2010 produkcja energii elektrycznej z biomasywyniosła w grupie około 680 GWh.

Biomasa w energetyce – stan obecny• Biomasa jest obecnie największym źródłem odnawialnej energii elektrycznej w Polsce. W2010 energia elektryczna wyprodukowana z biomasy stanowiła 50 % energii elektrycznejwyprodukowanej z OZE.• W okresie 2006 – 2010, zauważalny jest wzrost kaloryczności biomasy zużywanej przezenergetykę zawodową. Wynika to z dążenia elektrowni/elektrociepłowni do maksymalizacjiuzysku odnawialnej energii elektrycznej (przy tym samym udziale masowym biomasy wstosunku do węgla), a także mniejszych kosztów transportu paliwa (większa ilość energiichemicznej w jednostce masy).• W przypadku produkcji energii cieplnej, biomasa znajduje zastosowanie głównie wjednostkach produkujących w kogeneracji. Wynika to z głównie z braku skutecznychmechanizmów wsparcia dla energii cieplnej wytwarzanej w źródłach odnawialnych.• Duża zakres kaloryczności biomasy zużywanej w poszczególnych jednostkach zawodowejwynika z dostępności lokalnych paliw bądź struktury zużywanej biomasy (biomasa leśnanieprzetworzona, odpady papiernicze, mokra słoma).• Analizując ceny biomasy w poszczególnych jednostkach w kraju można zauważyćdysproporcje rzędu 14 zł/GJ (różnice cenowe pomiędzy maksymalną a minimalną cenąbiomasy wśród 10 największych konsumentów tego paliwa w 2010 roku). Prawdopodobneprzyczyny takiej sytuacji to: lepsza eksploracja lokalnego rynku biomasy, różnica w kosztachtransportu paliwa, rodzaju zużywanej biomasy, niedoskonała informacja o rynku.

Zrealizowane i planowane inwestycje w energetykę opartą nabiomasie:• Elektrownia Bełchatów – uruchomienie współspalania biomasy w blokach nr 1 i 4 (2009 rok).• Elektrownia Turów - uruchomienie współspalania biomasy w blokach nr 1 - 4 (2009 rok).• Elektrociepłownia Czechnica – uruchomienie przekonwertowanego kotła na biomasę (listopad2010).• Elektrownia Szczecin – budowa kotła fluidalnego opalanego biomasą (planowe oddanie doeksploatacji IV kwartał 2011 roku, roczna produkcja energii elektrycznej z biomasy 440 GWh).• Elektrownia Jaworzno 2 – budowa kotła fluidalnego opalanego biomasą o mocy 50 MW(planowane oddanie do użytku koniec 2012 roku).• Elektrownia Połaniec – budowa bloku energetycznego opalanego biomasą o mocy 190 MW(planowane oddanie do użytku koniec 2012 roku).• Dalkia Łódź i Poznań – konwersja kotłów węglowych na biomasowe (planowany terminukończenia inwestycji rok 2012).• Elektrownia Konin - budowa kotła fluidalnego K 12 o mocy 55 MW przeznaczonego do spalaniabiomasy (planowane zakończenie inwestycji – I półrocze 2012 roku).• EC Elbląg –budowa bloku kogeneracyjnego opalanego biomasą 20 Mwe/30MWth (planowanytermin realizacji inwestycji rok 2013).

Biomasa w energetyce – perspektywy• W 2010 roku, deficyt zielonych certyfikatów w stosunku dowymagań zawartych w rozporządzeniu MG wyniósł 1,4 TWh,co przy zapotrzebowaniu na zielone certyfikaty rzędu 12,1TWh oznacza, że niezagospodarowane zostało dotychczas11% rynku odnawialnych źródeł energii w Polsce.• W roku 2011 wzrost produkcji odnawialnej energiielektrycznej z biomasy następuje głównie poprzezzwiększenie kaloryczności paliwa. Według danych zapierwsze półrocze 2011 roku, wzrost produkcji energiielektrycznej z biomasy w energetyce zawodowej wyniósł 14%, przy 5 % wzroście masowego zużycia biomasy.• W dłuższej perspektywie wykorzystanie biomasy wenergetyce, będzie opierać się na dedykowanych kotłachbiomasowych, które zgodnie z przepisami będą mogłyzużywać większą ilość surowca pochodzenia leśnego niżjednostki współspalające.• W przypadku realizacji deklarowanych projektówinwestycyjnych opartych na biomasie, zużycie tego paliwamoże ulec podwojeniu do roku 2020.14121086420Produkcja Deficyt1,41,22009 2010

Dziękuje za uwagęMaciej Flakowiczm.flakowicz@are.waw.pl