Raporti Vjetor 01 janar 2006 - Banka Qendrore e Republikës së ...

AQBKRaport Vjetor 20063.1.4. PrivatizimiGjatë vitit 2006, Agjensioni Kosovar i Mirëbesimit (AKM) vazhdoi që me vendosmëri të përmbyllprivatizimin e Ndërmarrjeve në Pronësi Shoqërore (NPSH), proces i inicuar me qëllim të ngritjessë vlerës dhe qeverisjes korporative të NPSH-ve dhe NPP-ve. Në vitin 2006, janë shpallurrezultatet e tenderëve për 11 valë të privatizimit, ku u inkorporuan rreth 213 Ndërmarrje të reja 6 ,potenciale për privatizim të suksesshëm, prej të cilave 15 kaluan nëpërmes metodës së spin off-itspecial të privatizimit. Bazuar në ofertat e tenderit të fituesve të përkohshëm, shuma që do tëakumulohet nga këto të ardhura pritet të jetë rreth 154.0 milion euro. Në mes tjerash, një arritje eveçantë gjatë vitit 2006 ishte ratifikimi i kontratës për Ndërmarrjen e re Ferronikeli, si një kompaniprodhuese mjaft premtuese në sektorin e minierave me një ndikim potencial në ekonominë eKosovës në aspektin e punësimit dhe eksportit.Nëse konsiderojmë procesin e privatizimit si tërësi, në fund të vitit 2006, numri total i valëve tëlansuara të privatizimit ishte 22, me mbi 350 Ndërmarrje të reja të tenderuara. Sidoqoftë, numri ikontratave për shitblerje të nënshkruara ishte 216, që paraqet numrin total të Ndërmarrjeve të rejaqë mund të konsiderohen si të privatizuara në mënyrë komplete. Shuma e akumuluar ngakompanitë e privatizuara ishte 275.0 milion euro- shumë e depozituar në AQBK në fund të vitit2006. Të ardhurat janë rritur në mënyrë konstante gjatë vitit 2006, kështu që shuma kumulativellogaritet si 11.3% e PBB – nivel i krahasueshëm me vendet e rajonit (p.sh në vitin 2005 ky nivelishte 11.4% në Shqipëri, 17.0% në Kroaci, 21.5% në Bullgari, etj).Në mesin e 216 kontratave të ratifikuara deri në fund të vitit 2006, gjashtëmbëdhjetë i referohenkompanive të privatizuara nëpërmes procedurës së spin off-it special, duke përfshirë 30.0% tëtotalit të të ardhurave nga privatizimi. Kushtet e veçanta të kontratave të spin off-it special (zotimetpër investime dhe punësim) rrisin rëndësinë e procesit të privatizimit. Shuma e investimeve tëzotuara e ndërlidhur me këto kontrata arrin vlerën prej 121.8 milion euro, përderisa numri total ipunësimit të garantuar është 6,000 punëtorë në gjashtëmëbëdhjet kompanitë. Implementimi ikushteve brenda kohës së caktuar në kontratën e spin off-it special, mbikëqyret dhe ekzaminohettutje nga AKM-ja.3.2. Sektori FiskalKosova vazhdon të ndjekë politikat fiskale bazuar në një sistem modern të tatimeve. Të hyratbuxhetore kanë arritur rreth 30% të PBB, duke i mundësuar Kosovës që të krahasohet me vendet erajonit. Duke u përballur me kufizime specifike, qeveria duhet të ndjek politika të shtrënguarafiskale në mënyrë që të ruaj buxhetin e balancuar apo të zvogëloj deficitin deri në një shumë tëpërafërt me tepricat e mëparshme të akumuluara. P.sh dy deficite buxhetore të njëpasnjëshme qëkanë ndodhur në 2004 dhe 2005 janë financuar nga tepricat buxhetore të viteve para 2004.Nevojiten edhe reformat të reja në aspektin e zgjerimit të bazës tatimore dhe rregullimit tëshpenzimeve siç janë pagat, mallrat dhe shërbimet, subvencionet dhe transfertat, në mënyrë që tërriten shpenzimet kapitale dhe të adresohen nevojat për investime, që nevojiten për të përballuar6AKM mund të krijoj një ndërmarrje të re në formë të ndërmarrjes me Pronësi të Përbashkët apo Ndërmarrje me Përgjegjësi të Kufizuar dhe tëtransferoj te këto ndërmarrje të reja një pjesë apo tërë mjetet e ndërmarrjes së vjetër shoqërore21AQBK- Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës