Raporti Vjetor 01 janar 2006 - Banka Qendrore e Republikës së ...

Raporti Vjetor 01 janar 2006 - Banka Qendrore e Republikës së ... Raporti Vjetor 01 janar 2006 - Banka Qendrore e Republikës së ...

12.07.2015 Views

AQBKRaport Vjetor 20063.1.2. ÇmimetZvogëlimi i pranisë së komunitetit ndërkombëtar në Kosovë, duke sjellë rënie në kërkesën epërgjithshme, kanë shtyrë zbritjen e nivelit të përgjithshëm të çmimeve, me gjasë duke zhvlerësuarnormën reale të këmbimit. Kjo mund të konsiderohet si shenjë pozitive me ndikime të mundshmenë aspektin e rritjes së konkurrencës dhe promovimit të eksportit. Arsye shtesë që mbështetstabilizimin e çmimeve është fakti që ekonomia e Kosovës është plotësisht e euroizuar. Siç paraqitetnë grafikun 5, niveli i çmimeve që nga viti 2002 vlerësohet si mjaft stabil. Pas deflacionit prej 1.5%në 2005, inflacioni vjetor mesatar në Kosovë për vitin 2006 ishte 0.7%. Në aspektin e kategorive qëpërbëjnë IÇK-në, ritmi i çmimeve në shkallë të lartë është i ndikuar nga ushqimi dhe pijetjoalkoolike që në vitin 2006 u rritën për 0.7%, nga -3.9% sa ishte në vitin 2005. Ndikimi ikonsiderueshëm i çmimeve të ushqimit në IÇK, mund të shpjegohet me pjesëmarrjen e lartë tëushqimit në shportën e konsumatorit.Figura 5. Inflacioni, mesatarja vjetore (2001-2006)14.012.011.710.08.06.04.03.62.00.01.10.7-2.0-4.0-1.1-1.52001 2002 2003 2004 2005 2006Burimi: FMN (2006), ESK (2007).Sa i përket çmimeve të naftës, të cilat ndikuan në stabilitetin global të çmimeve, ato u rritën për10.0% në vitin 2006. Rritja ishte më e vogël se në 2005 (13.9%). Duke pasur parasysh praninë emadhe ndërkombëtare në Kosovë, çmimet e qirasë në periudhën 2000-2003 shënuan rritje, dukearritur në dyshifrore. Por, me reduktimin e personelit ndërkombëtar dhe pjesërisht për shkak tërritjes së ofertës, këto çmime patën një rënie të ndjeshme. Në mënyrë konkrete, çmimet e qirasëende vazhdojnë të bien, me një zbritje prej 0.4% në 2006, por në shpejtësi shumë më të vogël se vitetparaprake (-7.4% në 2004, dhe -1.7% në 2005).3.1.3. PapunësiaPapunësia në Kosovë është e lartë. Sidoqoftë, janë vlerësues të ndryshëm në lidhje me shkallën epapunësisë në Kosovë. Bazuar në FMN, shkalla e papunësisë në Kosovë është 30%, ndërsa bazuarnë Statistikat e Tregut të Punës, shkalla e papunësisë është rreth 41.4%, duke qenë nga më të lartat19AQBK- Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës

22,42364,46395,436143,704AQBKRaport Vjetor 2006në rajon. 3 Ndërsa duke u bazuar në studimin e njëjtë, shkalla e pjesëmarrjes së fuqisë punëtore nëKosovë në vitin 2005 ishte rreth 50.0% e popullësisë në moshën e punës. 4Një nga faktorët që pengon konkurrencën e sektorit privat në Kosovë është kostoja relativisht elartë e prodhimit (p.sh kostoja e punës). 5 Sidoqoftë, duke pasur parasysh politikat fleksibile tëtregut të punës, mungesa e programeve sociale për të papunët, mungesa e sindikatave të forta tëpunëtorëve, dhe në të njëtën kohë shkalla e lartë e papunësisë mund të bëj presion në zvogëlimin epagave gjë që do të kishte implikime pozitive në rritjen e konkurrencës, duke tërhequr investimet ehuaja direkte dhe promovimin e eksportit.Numri i paraqitur i punëkërkuesve të regjistruar në fund të vitit 2006 ishte 326 mijë persona, prej tëcilëve 46.7% janë femra. Siç paraqitet në Grafikun 6, punëkërkuesit e moshës 25-39 përbëjnë pjesëndominante të punëkërkuesve (44.1%). Krahasuar me vitin paraprak, në 2006 numri i gjithmbarshëmi kësaj kategorie ishte rreth 144 mijë. Përveç rritjes në kategorinë e sipërpërmendur, përafërsishtrritje e njëjtë në numrin e punëkërkuesve të regjistruar është shënuar edhe në kategorintë emoshave 15-24 dhe 40-54.Figura 6. Numri i punëkërkuesve të ri të regjistruar sipas grupmoshave, në vitin 20062005 2006160,000140,000120,000100,00080,00060,00040,00020,000015-24 25-39 40-54 55+Burimi: Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale (2006).Numri i punëkërkuesve të regjistruar në Prishtinë është gjithsej 66.933, pasuar nga rajoni iMitrovicës me 62.871. Sidoqoftë, duhet të mirret parasysh dendësia e lartë e popullsisë nëPrishtinë. Vetëm në këto dy regjione janë të koncentruar 40% të numrit të tërësishëmtëpunëkërkuesve të regjistruar. Duke përjashtuar rajonin e Prizrenit, ku numri i tërësishëm ipunëkërkuesve të regjistruar është 53.255, rajonet tjera të Kosovës nuk kalojnë numrin prej 40 mijëtë punëkërkuesve të regjistruar. Aktualisht, numri më i madh paraqitet në rajonin e Gjakovës me37.564 dhe numri më i vogël është regjistruar në rajonin e Ferizajt me numrin e tërësishëm prej33.868 punëkërkuesve të regjistruar.3Shkalla e papunësisë është paraqitur si përqindje e personave të papunësuar në fuqinë punëtore4Pjesëmarrja e fuqisë punëtore e barabartë me shumën e personave të punësuar dhe atyre të papunësuar që kanë moshën e duhur për punë5FMN Aide Memoire, shkurt 2007AQBK- Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës 20

AQBKRaport <strong>Vjetor</strong> <strong>2006</strong>3.1.2. ÇmimetZvogëlimi i pranisë së komunitetit ndërkombëtar në Kosovë, duke sjellë rënie në kërkesën epërgjithshme, kanë shtyrë zbritjen e nivelit të përgjithshëm të çmimeve, me gjasë duke zhvlerësuarnormën reale të këmbimit. Kjo mund të konsiderohet si shenjë pozitive me ndikime të mundshmenë aspektin e rritjes së konkurrencës dhe promovimit të eksportit. Arsye shtesë që mbështetstabilizimin e çmimeve është fakti që ekonomia e Kosovës është plotësisht e euroizuar. Siç paraqitetnë grafikun 5, niveli i çmimeve që nga viti 2002 vlerësohet si mjaft stabil. Pas deflacionit prej 1.5%në 2005, inflacioni vjetor mesatar në Kosovë për vitin <strong>2006</strong> ishte 0.7%. Në aspektin e kategorive qëpërbëjnë IÇK-në, ritmi i çmimeve në shkallë të lartë është i ndikuar nga ushqimi dhe pijetjoalkoolike që në vitin <strong>2006</strong> u rritën për 0.7%, nga -3.9% sa ishte në vitin 2005. Ndikimi ikonsiderueshëm i çmimeve të ushqimit në IÇK, mund të shpjegohet me pjesëmarrjen e lartë tëushqimit në shportën e konsumatorit.Figura 5. Inflacioni, mesatarja vjetore (20<strong>01</strong>-<strong>2006</strong>)14.<strong>01</strong>2.<strong>01</strong>1.710.08.06.04.03.62.00.<strong>01</strong>.10.7-2.0-4.0-1.1-1.520<strong>01</strong> 2002 2003 2004 2005 <strong>2006</strong>Burimi: FMN (<strong>2006</strong>), ESK (2007).Sa i përket çmimeve të naftës, të cilat ndikuan në stabilitetin global të çmimeve, ato u rritën për10.0% në vitin <strong>2006</strong>. Rritja ishte më e vogël se në 2005 (13.9%). Duke pasur parasysh praninë emadhe ndërkombëtare në Kosovë, çmimet e qirasë në periudhën 2000-2003 shënuan rritje, dukearritur në dyshifrore. Por, me reduktimin e personelit ndërkombëtar dhe pjesërisht për shkak tërritjes së ofertës, këto çmime patën një rënie të ndjeshme. Në mënyrë konkrete, çmimet e qirasëende vazhdojnë të bien, me një zbritje prej 0.4% në <strong>2006</strong>, por në shpejtësi shumë më të vogël se vitetparaprake (-7.4% në 2004, dhe -1.7% në 2005).3.1.3. PapunësiaPapunësia në Kosovë është e lartë. Sidoqoftë, janë vlerësues të ndryshëm në lidhje me shkallën epapunësisë në Kosovë. Bazuar në FMN, shkalla e papunësisë në Kosovë është 30%, ndërsa bazuarnë Statistikat e Tregut të Punës, shkalla e papunësisë është rreth 41.4%, duke qenë nga më të lartat19AQBK- Autoriteti Qendror <strong>Banka</strong>r i Kosovës

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!