Raporti Vjetor 01 janar 2006 - Banka Qendrore e Republikës së ...

AQBKRaport Vjetor 20062.2 Bashkimi evropianBashkimi Evropian ka qenë i suksesshëm në përmbushjen e qëllimit duke sjellë benificioneekonomike nëpërmes të zhvillimit dhe mirëmbajtjes së një tregu të vetëm efikas. Duke u bazuar nëvlerësimet e Eurostat-it, rritja reale vjetore e PBB-së në vendet e BE-së sillej mesatarisht prej 2.5%dhe 2.9% në 2006, duke shënuar një përmirësim në krahasim me rritjen prej 1.3% në 2005, përderisa PBB për banor ishte 25,913 $ amerikan. Kërkesa vendore konsiderohet si shtytës kryesor irritjes ekonomike. Kushtet e financimit ishin të favorshme në 2006 dhe mundësuan një rritje tëkonsumit dhe investimeve, e cila pastaj kontriboi në rritjen ekonomike.Bazuar në ECB, mesatarja e Indeksit të Harmonizuar të Çmimeve të Konsumit (IHÇK) ishte 2.2% në2006, duke treguar një nivel të ngjashëm me vitin paraprak. Zhvillimet në çmimet e energjisë dhenë veçanti në çmimet e naftës janë shkaktarë të një ngritjeje të vogël të inflacionit. Gjatë vitit 2006,shkalla e inflacionit ishte re paqëndrueshme kryesisht për shkak të ndryshimeve afatshkurta nëçmimet e energjisë dhe ushqimit. Sidoqoftë, ashtu siç paraqitet në figurën 2, duke mos përfshirëushqimin dhe energjinë e papërpunuar, IHÇK ka mbetur mjaft e qëndrueshme në vitin 2006.Figura 1. Inflacioni (ndryshimi në IHÇK vjetore) në Euro-zonë ( 2003-2006)IHÇKIHÇK duke përjashtuar energjinë dhe ushqimin2.521.510.50-0.52003 2004 2005 2006Burimi: Eurostat (2007).Bilanci i pagesave tregon rritje të fuqishme në eksport dhe import të të mallrave në euro-zonë. Përshkak të rritjes së deficitit tregtar, CA kumulative a regjistruar një deficit prej 28.8 miliard euro,krahasuar me tepricën prej 23.6 miliard euro në 2005. Lëvizja prej tepricës në deficit ka ndoshurkryesisht për shkak të rritjes së importit që ka rezultuar në ngritjen e çmimit të naftës dheimportimet e ndërlidhura me energjinë. Importet e mallrave kanë përjetuar një ngritje tëpërnjëhershme në vitin 2006, për shkak të rritjes së kërkesës vendore.Duke pasur parasysh kërkesat në vendet individuale të euro zonës, Irlanda është veçuar për rritjene PBB-së reale, me një rritje vjetore prej 5.8%, e pasuar nga Greqia dhe Finlanda që shënuan rritjen ePBB-së reale, prej 3.7% respektivisht 3.5%. Italia, në anën tjetër ka shënuar rritjen më të vogël tëPBB-së reale prej 1.5%. Ndërsa, nga vendet që nuk bëjnë pjesë në euro-zonë, Britania e Madhe kashënuar rritje të PBB reale prej 2.7% në 2006. Ngadalësimi i PBB-së të BE është shkaktuar ngakonsumi privat. Sidoqoftë, kërkesa vendore ka vazhduar të jetë shtytësi kryesor i ekonomisë.9AQBK- Autoriteti Qendror Bankar i Kosovës