Issue 1 - Shef Domi
Issue 1 - Shef Domi Issue 1 - Shef Domi
THE NR.5/9.1 www.thealbanian.co.ukinfo@thealbanian.info Tel: 02082169527 2 1 1 B o u n d a r y R o a d , P l a i s t o w L o n d o n E 1 3 9 Q F www.1stchoiceclaims.com info@1stchoiceclaims.com T : 0 2 0 8 47 2 1 1 1 0 F : 0 2 0 8 47 5 8 8 6 9 M : 0 7 9 51 3 5 0 0 5 0 LONDON1 SHTATOR 2009 BRITANIA E MADHE VIZA ME PIKATORE PËR SHQIPTARËT REFUZOHEN GJYSMA E KËRKESAVE PËR BASHKIME FAMILJARE Mërgimtarët, këta SPEKTATORË TË MËDHENJ... faqe 5 Riatdhesimi i emigrantëve të Kosovës në 2010-ën faqe 8 Botohet në anglisht “Beteja e Kosovës” Serbët kërcënojnë autoren italiane Speciale faqe 11 Kosova ka nevojë PËR MINISTRINË E DIASPORËS faqe 8 ELIZABETH GOWING: “KOSOVA KA NEVOJË PËR AMBASADORË” faqe 14 BRITANIA MBI 1st Choice Accident Claims Nëse keni patur ndonje aksident tre vitet e fundit mos hezitoni te na kontaktoni ne çdo moment Had an accident? Not your fault Tashmë çdo dy javë nëpër të gjitha pikat shqiptare 10 MILIONË TË PAPUNË OUR Services *Free Consultation *Loss Of Earnings *Recovery & Storage *Cost Of Repairs *Policy Excess *Hire Charges *Personal Injury *Legal Expenses
- Page 2 and 3: A dëshironi të realizoni ëndrrë
- Page 4 and 5: AKTUALITET 1 SHTATOR 2009 4 Britani
- Page 6 and 7: A dëshironi të realizoni ëndrrë
- Page 8 and 9: NgA AVNI DERVISHI Në çdo vend ka
- Page 10 and 11: Djajtë e kanë gjumin e lehtë NgA
- Page 14 and 15: NgA BASHKIM METAlIA Vizatim me drit
- Page 16 and 17: NgA KASTRIoT DERVISHI 66 vjet nga m
- Page 18 and 19: DASMA FEJESA KONCERTE DITELINDJE AK
- Page 20 and 21: Shqipëria dhe trojet shqiptare në
- Page 22 and 23: Kur zgjodhëm që rrëfimin e radh
- Page 24: BAR RESTORANT TIRANA Bar restorant
THE<br />
NR.5/9.1 www.thealbanian.co.ukinfo@thealbanian.info<br />
Tel: 02082169527<br />
2 1 1 B o u n d a r y R o a d ,<br />
P l a i s t o w<br />
L o n d o n<br />
E 1 3 9 Q F<br />
www.1stchoiceclaims.com<br />
info@1stchoiceclaims.com<br />
T : 0 2 0 8 47 2 1 1 1 0<br />
F : 0 2 0 8 47 5 8 8 6 9<br />
M : 0 7 9 51 3 5 0 0 5 0<br />
LONDON1 SHTATOR 2009<br />
BRITANIA E MADHE VIZA ME<br />
PIKATORE PËR SHQIPTARËT<br />
REFUZOHEN GJYSMA E KËRKESAVE PËR BASHKIME FAMILJARE<br />
Mërgimtarët, këta<br />
SPEKTATORË<br />
TË MËDHENJ... faqe 5<br />
Riatdhesimi i<br />
emigrantëve të<br />
Kosovës në 2010-ën<br />
faqe 8<br />
Botohet në anglisht<br />
“Beteja e Kosovës”<br />
Serbët kërcënojnë<br />
autoren italiane<br />
Speciale faqe 11<br />
Kosova ka nevojë<br />
PËR MINISTRINË<br />
E DIASPORËS faqe 8<br />
ELIZABETH GOWING:<br />
“KOSOVA KA NEVOJË<br />
PËR AMBASADORË” faqe 14<br />
BRITANIA MBI<br />
1st Choice Accident Claims<br />
Nëse keni patur ndonje aksident tre vitet e fundit<br />
mos hezitoni te na kontaktoni ne çdo moment<br />
Had an accident? Not your fault<br />
Tashmë<br />
çdo dy javë<br />
nëpër të gjitha<br />
pikat shqiptare<br />
10 MILIONË TË PAPUNË<br />
OUR<br />
Services<br />
*Free Consultation<br />
*Loss Of Earnings<br />
*Recovery & Storage<br />
*Cost Of Repairs<br />
*Policy Excess<br />
*Hire Charges<br />
*Personal Injury<br />
*Legal Expenses
A dëshironi të realizoni<br />
ëndrrën tuaj<br />
për të studiuar në<br />
Britaninë e Madhe?<br />
Dëshironi të fitoni përvojë të papërsëritshme?<br />
A dëshironi të realizoni ëndrrën e fëmijëve tuaj për të<br />
patur një diplomë të universiteteve më prestigjioze Britanike?<br />
A dëshironi të bëni investimin më të mençur në drejtim të<br />
arsimimit?<br />
“Korbi Education” në bashkëpunim me universitetet më<br />
njohura Britanike mund të realizojmë ëndërrën tuaj.<br />
Ne ju ofrojmë mundësitë dhe u japim zgjidhjen.<br />
Ju bëni zgjedhjen!<br />
Suksesi ynë është i provuar!<br />
Na kontaktoni në çdo moment.<br />
Tiranë: Rruga Mine Peza, 82, pranë Hotel Tafaj<br />
Tel +355 4 22 62 669,<br />
Cel: 069 28 57 689, 069 36 42 072, 0693200107<br />
Londër: 0771 77 90 601, 0777 51 02 002<br />
Email: student@kovanigroup.com,<br />
admin@kovanigroup.com Web: www.kovanigroup.com<br />
MARKETING<br />
A jeni ose a njihni dikë që do të<br />
aplikoje për BRITISH CITIZENSHIP<br />
apo LEJE TË PERHERSHME QENDRIMI?<br />
Nëse PO, u nevojitet të demonstroni njohuritë tuaja për jetën<br />
në Mbretërinë e Bashkuar, si dhe të provoni që aftësitë në të<br />
folur dhe dëgjim janë adekuate për jetën e përditshme.<br />
Westa ofron kurse të kombinuara trajnimi për gjuhen<br />
angleze (ESOL) dhe Citizenship Clases & Exams<br />
FINSBURY PARK<br />
London North<br />
Acedemy<br />
Andover<br />
Community<br />
Centre Andover<br />
Estate<br />
London N7 7RY<br />
Per me shume informacione ju lutem<br />
na kontaktoni<br />
Tel: 0207 2721130<br />
Mob 07944367779<br />
1 SHTATOR 2009 2<br />
Për të gjithë shqiptarët në Britani që dëshironi<br />
të sillni të afërmit tuaj të shkollohen<br />
në Britaninë e Madhe, ju lutem kontaktoni<br />
Tel +355 4 22 62 669,<br />
Cel: 069 28 57 689, 069 36 42 072, 0693200107<br />
Londër: 0771 77 90 601, 0777 51 02 002<br />
Per çdo<br />
problem<br />
emigracioni qe<br />
mund te keni<br />
MC Lee&Co<br />
Solicitors<br />
eshte zgjidhja<br />
me e mire.<br />
Bashkime familjare<br />
Aplikime per VISA te<br />
te gjitha kategorive<br />
Jemi te specializuar<br />
per ata qe kane vite<br />
ne Uk, por akoma<br />
nuk kane perfituar<br />
lejen e qendrimit.<br />
Na kontaktoni:<br />
MCLEE SOLICITORS<br />
02075693085
DREJTOR: PETRIT KUÇANA<br />
Zv/Drejtor: BASHKIM METALIA<br />
Kryeredaktor: MUHAMED VELIU<br />
Nga Muhamed Veliu<br />
Agjencia britanike e kufirit (UK<br />
Border Agency) e cila përfshin<br />
edhe departamentin e shërbimit<br />
të vizave ka bërë publik raportin<br />
vjetor për periudhën 1 Prill 2008- 31<br />
Mars 2009.<br />
Në këtë raport të detajuar<br />
pasqyrohen të gjitha të dhënat që i<br />
përkasin lëshimit të vizave nga shërbimet<br />
konsullore britanike në të gjithë<br />
botën.<br />
7,800 ishte numri shtetasve<br />
shqiptarë që aplikuan për kategori të<br />
ndryshme vizash në Ambasadën Britanike<br />
në Tiranë nga të cilët u pajisën<br />
me vizë 4,4495 ndërsa 3,305 gati sa<br />
gjysma e totalit të aplikime janë refuzuar.<br />
Sikurse edhe vitin e shkuar<br />
numrin më të madh të aplikantëve e<br />
zënë ata të cilët kanë aplikuar për vizë<br />
vizitorësh. Nga 3,440 aplikime janë<br />
lëshuar 2,335 viza ndërsa 1,065 janë<br />
refuzuar. Shifrat e aplikimeve për<br />
bashkim familje që mbetet një temë e<br />
nxehtë për komunitetin shqiptarë në<br />
Britani tregojnë se kjo kategori vizash<br />
ka numrin më të lartë të refuzimeve.<br />
Totali aplikimeve për vizën<br />
e bashkimit familjar, ku hynë martesat<br />
e shtetasve shqiptarë që jetojnë në<br />
Angli me partnerë shqiptarë, ose atyre<br />
shqiptarë me partnere britanike që njihet<br />
si “Settlement” ishte 730 apikime<br />
AKTUALITET<br />
REDAKSIA<br />
Akil Koci, Daut Dauti,<br />
Emanuel Bajra,<br />
Majlind Goge, Naim Hasani,<br />
Ylli Përmeti, Edvin Lamçe,<br />
nga të cilat 335 u<br />
aprovuan ndërsa 380 u<br />
refuzuan. Numër të<br />
lartë refuzimesh për<br />
vizë ka patur edhe kategoria<br />
e aplikantëve si<br />
studentë ku janë dhënë<br />
viza për vetëm 160 aplikantë<br />
nga 390.<br />
Ndërsa nga<br />
90 aplikime për leje punë në Britani<br />
janë aprovuar 70 e refuzuar 20. Apelet<br />
A jeni ose a njihni dikë që do të<br />
aplikoje për BRITISH CITIZENSHIP<br />
apo LEJE TË PERHERSHME QENDRIMI?<br />
Nëse PO, u nevojitet të demonstroni njohuritë tuaja për jetën<br />
në Mbretërinë e Bashkuar<br />
SETP ofron kurse intensive për 4 ditore. mesuesit me eksperience perdorin gjuhen qarte<br />
dhe thjeshte duke ju garanuar kalimin e testit<br />
1 SHTATOR 2009 3<br />
Elda Memiaj, Brunilda Sejati,<br />
Pranvera Smith, Flori Slatina,<br />
Kastriot Dervishi, Enkeleid Omi,<br />
Jeni Myftari,<br />
Naim Trezhnjeva,<br />
Anila Hoxha,<br />
<strong>Shef</strong>it <strong>Domi</strong>,<br />
Ilir Thaçi, Nikolin Nilaj,<br />
Web-design Marko<br />
www.thealbanian.co.uk<br />
albania7@gmail.com<br />
Tel/fax:02082169527<br />
BRITANIA VIZA ME PIKATORE PËR SHQIPTARËT<br />
Publikohet raporti vjetor: Ja sa viza dha<br />
ambasada britanike në Tiranë në 2008-2009<br />
e refuzimit të vizave në gjykatat tribunal<br />
të emigracionit në Angli nuk kanë<br />
rezultuar aspak të sukseshme për<br />
shqiptarët. N g a<br />
1,165 apele kanë mundur të fitojnë<br />
420. Në të gjithë botën nga shërbimi<br />
konsullor Qeveria Britanike<br />
siguroi 112 milion paund. Kjo<br />
shifër është tre herë më e lartë krahasuar<br />
me tre vite më parë. Detajet<br />
e plota të raportit mund ti lexoni në<br />
linkun e mëposhtëm<br />
http://www.ukvisas.gov.uk/resources/en/docs/2958881/visastats2008-09
AKTUALITET 1 SHTATOR 2009 4<br />
Britania e zhytur në reçencion<br />
Nga Muhamed Veliu<br />
Javën e shkuar qeveria britanike<br />
anonçoi shifrat zyrtare të papunësisë<br />
duke deklaruar shifrën e 2,4<br />
milion njerëzve, që kishin humbur<br />
vendet e punës.<br />
Në fakt shifra prej 2,4 milion<br />
është vetëm maja e aisbgergut.<br />
Raporti i Zyrës Nacionale të<br />
Statistikave zbulon se në realitet si të<br />
papunë janë edhe 7,9 milion britanik të<br />
tjerë duke e çuar totalin në 10,3 milion.<br />
Këto shifra tregojnë se papunësia në<br />
Britaninë e Madhe ndodhet në një situatë<br />
disa herë më të rëndë, krahasuar<br />
me krizën e vitit 1980.<br />
Policia britanike ka përdorur<br />
mesazhet e shkruara në<br />
rrjetin social Facebook për<br />
të dënuar një vajzë minorene.<br />
Keli Hougston bëhet e para britanike<br />
e cila dënohet<br />
në Britaninë e<br />
Madhe pasi dërgonte<br />
mesazhe kërcënuese<br />
përmes<br />
Facebook.<br />
Mesazhet e<br />
18 vjeçares i drejtoheshin<br />
një shoqes së<br />
klasës të cilën e kërcënonte<br />
në mënyrë<br />
sistematike.<br />
Hougston<br />
pranoi akuzat se<br />
kishte kërcënuar<br />
përmes Facebook<br />
dhe tani do të vuaj 3<br />
muaj burg në institutin<br />
e të miturve.<br />
Britania mbi 10<br />
milion të papunë<br />
Ekspertët parashikojnë se<br />
papunësia do të vazhdojë të rritet<br />
madje vitin e ardhshëm do të<br />
jenë akoma më e lartë.<br />
Si të mos mjaftonin këto shifra<br />
alarmante rreth papunësisë, Britania<br />
mbetet ende shumë larg<br />
daljes nga recesioni.<br />
E ndërsa Gjermania, Franca<br />
dhe Japonia anonçuan daljen nga<br />
recesioni shifrat tregojnë se Britanisë<br />
do ti duhet akoma më<br />
shumë kohë, pasi edhe gjatë<br />
muajve të fundit ekonomia vendase<br />
pësoi tkurrje. Po ashtu<br />
N J O F T I M<br />
Gjykatësi Bruce Morgan<br />
duke lexuar masën e dënimit ndaj<br />
Keli Hougston tha se ajo kishte<br />
nisur fushatën e kërcënimit ndaj<br />
Emily Morre që kur ajo ishte 14<br />
borxhi nacional po pëson rritje.<br />
FMN-ja në parashikimet e saj thotë se<br />
ekonomia britanike pritet të pësojë një<br />
tkurrje tjetër prej 4,2 përqind deri në<br />
AMBASADA SHQIPTARE NE MBRETERINE E<br />
BASHKUAR ESHTE TRANSFERUAR NE ZYRA TE REJA.<br />
QE NGA DATA 17.08.2009. ADRESA E RE E AM-<br />
BASADES SHQIPTARE ESHTE;<br />
33 ST GEORGES DRIVE, LONDON, SW1V 4DG.<br />
Tel: 0044 2078288897; Fax:0044 2078288869;<br />
E-mail: embassy.london@mfa.gov.al<br />
Facebook burgos<br />
minorenen britanike Kriza<br />
vjeçe.<br />
Dënimi i kërcënueses<br />
përmes Facebook, Keli Hougston<br />
ka zënë faqen e parë e tabloidit<br />
The Sun.<br />
Gjithashtu këtë ngjarje e<br />
pasqyrojnë të gjitha gazetat<br />
britanike duke ngritur<br />
edhe njëherë shqetësimin<br />
se Facebook po përdoret<br />
edhe për qëllime kriminale.<br />
Disa muaj më parë gazetarët<br />
e News Of The World<br />
përmes Facebook u lidhën<br />
me disa shpërndarës<br />
droge duke u blerë atyre<br />
kokainë dhe heroinë.<br />
Ky rrjet social i krijuar nga<br />
Mark Zukerberg në 2004<br />
ka 131 milion përdorues në<br />
të gjithë botën dhe vlen 10<br />
miljard dollar.<br />
Muhamed Veliu<br />
fund të vitit, që është dy herë më<br />
madhe se në Amerikë.<br />
Kjo situatë ekonomike në<br />
Britaninë e Madhe ka çuar në uljen e<br />
vlerës së shtëpive me 25%, një<br />
ulje më e larta krahasuar me<br />
vendet e tjera të Bashkimit Europian.<br />
George Osborne ministri i<br />
ekonomisë në kabinetin hije të<br />
partisë konservatore në opozitë,<br />
duke komentuar këto shifra tha<br />
se ato janë akoma më të larta<br />
nga çfarë mendohej.<br />
Zbulohet numri i<br />
vërtetë i të papunëve<br />
në Britaninë e Madhe.<br />
Janë 10 milion<br />
britanikë të cilët janë të<br />
papunë. Ky është<br />
përfundimi një raporti<br />
tronditës të bërë publik<br />
sot nga Zyra Nacionale<br />
e Statistikave.<br />
Rupert Murdoch<br />
mbyll një gazetë<br />
në Londër<br />
ekonomike detyron manjatin e medias botërore, Rupert Murdoch<br />
të mbyllë një gazetë në Londër e cila ipet falas gjatë mbrëmjes.“Thelondonpaper”<br />
quhet gazeta e cila pas tre vjet ekzistence nuk mundi<br />
t’i shpëtojë mbylljes pasi vitin e shkuar shënoi një humbje prej 12,9 milion<br />
paund.<br />
“News International” dega londineze e kompanisë “News Corporation”<br />
pronë e Murdoch anoncoi mbylljen, pasi kjo gazetë për të tretin vit radhazi<br />
dilte me humbje. Me stafin prej 60 vetësh të kësaj gazete kanë nisur konsultimet<br />
për ndërprerjen e kontratave.<br />
Disa muaj më parë 65 pesë gazetarëve nga gazetat The Sun,<br />
Times, Sunday Times dhe News of the World, pjesë e grupit mediatit të Mudock<br />
në Londër, lanë vendet e tyre të, punës pas një reforme me shkurtime.<br />
Këto shkurtime përfshi mbylljen e “Thelondonpaper” vinë pas një deklarate<br />
të Murdoch disa kohë më parë, në të cilën ai thoshte se gazetat e tij në Angli<br />
duhet të përqendrohen në faqet online të cilat në një të ardhme të afërt do të<br />
jenë me pagesë.<br />
Analistët e medias parashikojnë mbylljen edhe të disa gazetave të<br />
tjera në Britani pasi nuk po mund ta përballojnë recesionin në vend, i cili ka<br />
shkaktuar rënien drastike të reklamave.<br />
Keqardhje për mbylljen e “Thelondonpaper” ka shprehur edhe kryebashkiaku<br />
i Londrës Boris Xhonson i cili tha se “Thelondonpaper” u shndërrua në<br />
pjesë të jetës së përditësime të shumë njerëz gjatë këtyre tre vjetëve. Ai ka<br />
uruar të gjithë stafin që punuan në këtë gazetë duke theksuar se ata dhanë<br />
një kontribut për Londrën.
Lorik Cana “Messia”<br />
i shqiptarëve<br />
të Britanisë së Madhe<br />
Për shqiptarët ai tashmë është një ambasador<br />
Nga Muhamed Veliu<br />
Që në debutimin me Sanderlendin në Premier League, Lorik<br />
Cana ka fituar zemrat e shumë anglezëve, për më tepër të<br />
tifozëve të “Maceve te Zeza”. Trajneri i Sanderlendit, Stiv<br />
Brus, nuk i ka kursyer përgëzimet në adresë të mesfushorit shqiptar.<br />
Ai e cilësoi atë si lojtarin ideal për t’i dhënë dinamizëm skuadrës së<br />
tij. “Cana i dha shumë dinamizëm lojës sonë dhe tregoi se është një<br />
luftëtar i mirë në mesfushë”, u shpreh tekniku i Sanderlendit. Sipas<br />
“Sunderland Echo.com”, Lorik Cana ka bërë vërtet një debutim<br />
mbresëlënës, duke konfirmuar që në ndeshjen e parë se është i prerë<br />
për të luajtur në kampionatin anglez. “Blerja e re e Sanderlendit,<br />
Lorik Cana, arriti të neutralizonte në shumë raste suedezin Elmander<br />
të Boltonit, duke fituar edhe admirimin e tifozëve të shumtë të<br />
Sanderlendit, të cilët kishin udhëtuar për të mbështetur skuadrën e<br />
tyre.<br />
Cana fizikisht ishte lojtari me në forme i ekipit”,<br />
shkruhej në artikullin analizues të ndeshjes. Ndërkaq, në komentin<br />
e ndeshjes së faqes zyrtare te Sanderlendit, vlerësimi për Canën<br />
ishte ky: “Boltoni ushtroi presion për të barazuar ndeshjen, por<br />
falë ‘punës së madhe mbuluese’ të Lorik Canës, që bllokoi Dejvisin,<br />
ky i fundit krosoi dobët topin e përfunduar direkt në duart e<br />
portierit të Sanderlendit, Fulop”. Caka ka edhe shkëlqyer gjatë<br />
katër ndeshjeve të deritanishme me fanellën e Maceve të Zeza.<br />
Ndërsa një e përditshme sportive angleze i ka kushtuar Canës një<br />
reportazh, ku mesfushori ka theksuar se, perveçse të demonstroje<br />
vlerat si lojtar, ka si synim edhe ndryshimin e mendimit të anglezëve<br />
e më gjerë për Shqipërinë dhe shqiptarët.<br />
“Mendoj se Shqipëria është një vend shumë i vogël, por<br />
me njerëz të mirë. Shumë histori që thuhen për ne nuk janë të<br />
vërteta. Por do të bëj të pamundurën që të prezantoj vendin tim<br />
dhe t’i tregoj britanikëve se nuk kanë përse të mendojnë keq kur<br />
përmendet Shqipëria. Futbolli të ndihmon që të ndryshosh<br />
mendimet e njerëzve”, përfundon Cana. Kjo deklaratë e Canës<br />
vjen në një moment kur komuniteti shqiptarë në Britani ka një<br />
reputacion aspak të mirë tek britanikët. Arsyet janë nga më të<br />
shumta.<br />
Duke filluar nga ngjarje kriminale me protagonist<br />
antwarë të komunitetit tonë e deri tek organizimi skandaloz i<br />
shqiptarëve mes veti. Ardhjen e Canës tek Sunderlandi duhet ta<br />
shikojmë si një shpresë të madhe, për ta ngritur kokën lart dhe<br />
thënë pa frikë se jemi shqiptarë. Suksesin e Lorikut në futboll dhe<br />
ardhjen e tij në Premier League,padyshim që hap një kapitull të ri<br />
për shqiptarët në Britani. Deri tani na kanë munguar njerëz me të<br />
cilët duhet të krenohemi. Tani erdhi moment. Deklarata e Lorik<br />
Canës se do ti prezantojë britanikëve një Shqipëri tjetër duhet<br />
konsideruar si ardhja e një “Messie” për ne Shqiptarët. Po tentoj<br />
të gjej në memorien time një deklaratë të tillë të ngjashme bërë<br />
nga ndonjë shqiptarë në mediat angleze por e kam të pamundur të<br />
gjej një të tillë. Prandaj thëniet e Canës marrin një rëndësi të<br />
veçantë për të gjithë shqipfolësit e Britanisë së Madhe që nuk janë<br />
pak. Por si mund Lorik Cana të kthehet në një ambasador të<br />
vërtetë të vlerave tona mbi të gjitha në një përmirësues të imazhit<br />
të shqiptarëve në vendin ishullor.<br />
Shembujt si Italia nuk mungojnë.<br />
Kur atje në vitin 1992 emigruan me mijëra shqiptarë përmes një<br />
eksodi masiv, me anije të mbushura plot mediat italiane dhe vetë<br />
qytetarët e këtij vendi nisën shumë shpejt ta identifikonin fjalën<br />
Albanezi me çfarë do lloj të keqeje të mundshme që ndodhte në<br />
gadishullin apenin. Një situatë e tillë ku çdo krim u faturohej<br />
bashkëkombësve tanë zgjati me vite të tëra. Fatmirësisht do të<br />
merrte fund kur një grup të rinjsh të njohur si “Bravi Albanesi”<br />
pushtuan emisionin e Maria De Filipt duke u kthyer në idhuj. Klejdi<br />
Kadiu, Ambreta Toromani, Leon Cino përmes televizionit Italian<br />
dhe shumë intervistave në media ndryshuan opinionin publik<br />
të italianëve për shqiptarët.<br />
Po të njëjtën gjë mund të bëj Lorik Cana.<br />
Intervista e tij e fundit ku flet për Shqipërinë dhe Shqiptarët<br />
na bën optimist se ai me mbështetjen tonë mund të kthehet<br />
një shpëtimtarë i vërtetë i një komuniteti të fragmetuar në klane,<br />
ku shumica kryetarëve të shoqatave duan të luajnë rol gjeneralësh,<br />
ku intelektualët e kanë harruar origjinën, ndërsa shqiptarët e<br />
krimit po na e nxinë imazhin akoma më shumë.<br />
THE AlBANIAN<br />
Edhe gjatë kësaj vere emigrantët<br />
u kthyen shpeshherë<br />
në lajmet e para të<br />
mediaeve, që nga lajmet e<br />
thjeshta për shtimin e trafikut,<br />
për aksidentet e shumta si pasojë<br />
e ardhjes së emigrantëve, tek<br />
rritja e numrit të turistëve,<br />
zhvlerësimi i monedhave të<br />
hauja, dhe deri tek sjellja e gripit<br />
të derrave. Por tharmi i këtyre lajmeve<br />
fillon të shterohet me<br />
largimin e mërgimtarëve, në<br />
mbarimin e muajve të verës dhe<br />
deri në sezonin e ardhshëm,<br />
pothuajse emigrantët harrohen fare, vetëm<br />
në rastet e ndonjë lajmi skrop, për ndonjë<br />
krim apo ndonjë ngjarje që mund të përbëjë<br />
lajm interesant.<br />
Thuajse në të gjitha rastet, në të<br />
gjitha zhvillimet politike, ekonomike apo<br />
sociale emigrantët janë thjeshtë spektatorë<br />
të devotshëm dhe gjithçka mbaron këtu,<br />
kur askush nuk mund ta mohojë që të paktën<br />
një në katër shqiptarë është emigrant.<br />
Kaq spektatorë të devotshëm janë mërgimtarët,<br />
saqë e shumta që mund të ndodhë<br />
është të dëgjojnë lajmet në media, të<br />
dëgjojë raportet e bankës së Shqipërisë<br />
mbi rolin e fuqishëm të mërgimtarëve dhe<br />
natyrisht nuk mjaftohen kurrsesi me këtë<br />
leçim që u bëhet në të drejtën e tyre<br />
kushtetuese, për të zgjedhur apo për t’u zgjedhur.<br />
Konfigurimi i parlamentit të ri të<br />
Shqipërisë megjithë të rejat që solli, dallohet<br />
qartë vetëm për një element; nuk ka<br />
asnjë përfaqësues të emigrantëve, apo që<br />
nuk ka asnjë shpresë për ndonjë lobim për<br />
çështjen e mërgimtarëve. Për rrjedhojë<br />
mërgimtarët do të vazhdojnë të mbeten<br />
thjesht spektatorë të zhvillimeve në<br />
Shqipëri, madje tentativa për mos-njohjes<br />
së zgjedhjeve në Shqipëri nga (ish)<br />
kryetari socialist Edi<br />
Rama, shuan edhe sh-<br />
presën më të vogël për<br />
mërgimtarët, që pas katër<br />
vitesh do të mund kenë të<br />
drejtën e tyre themelore, të<br />
drejtën për të zgjedhur apo<br />
për t’u zgjedhur.<br />
Pas kaq shumë<br />
vitesh tranzicion të<br />
Shqipërisë akoma nuk ka<br />
një statistikë zyrtare mbi<br />
numrin e saktë të emigrantëve<br />
shqiptarë që<br />
ndodhen në botë, nuk ka<br />
thuajse asnjë përkujdesje<br />
qoftë më të voglën për emigrantët,<br />
duke vazhduar që<br />
nga shqiptarët në Britaninë<br />
e Madhe. Në këto kushte,<br />
duket gati qesharake edhe<br />
pyetja e dy zyrtarëve të<br />
Ministrisë së Punëve të<br />
Jashtme që erdhën në në<br />
Britani me sponsorizim të<br />
IOM, se sa shqiptarë ka në<br />
Britaninë e Madhe, ku më<br />
e shumta që mund të arrihej<br />
do të ishte një shifër e<br />
përafërt e bazuar në sondazh<br />
me të pyetur (maksimumi<br />
10 veta) dhe jo mbi<br />
AKTUALITET<br />
Mërgimtarët, këta<br />
spektatorë të mëdhenj...<br />
Imagjinoni për një moment që shteti shqiptar<br />
paguan për një diplomat në Londër rreth £1000 në<br />
javë vetëm për shtëpinë e tij, pa përfshirë rrogën,<br />
apo shpenzimet e tjera udhëtimet, dietat etj etj.<br />
Dhe si këmbim në shumë vende të botës këta<br />
diplomatë hiqen si butaforikë të vendosur dhe<br />
kurrsesi nuk e perceptojnë të qenurit shërbyes të<br />
mërgimtarëve, saqë edhe komisarët e Partisë së<br />
Punës do ua kishin lakmi qëndrimit të tyre.<br />
statistika zyrtare.<br />
Në numrin e kaluar botuam një<br />
shkrim mbi braktisjen e shqiptarëve në<br />
Mbretërinë e Bashkuar dhe duam të ritheksojmë<br />
faktin se që nga festat e Nëntorit<br />
të vitit të kaluar nuk kemi marrë<br />
ndonjë festë zyrtare nga kjo ambasadë për<br />
ndonjë aktivitet, ndërkohë që kurrë ndonjëherë<br />
kjo ambasadë nuk ka patur saf më të<br />
madh. Mjafton të shikojmë ueb-sitin e<br />
Ambasadës shqiptare në Londër që përveç<br />
ndërrimit të ambienteve, nuk na sërvir<br />
ndonjë lajm tjetër.<br />
Nëse i rikthehemi nenit numër<br />
tetë të kushtetutës së Shqipërisë shohim që<br />
ky nen vetëm sjell në kujtesë të mërgimtarëve,<br />
detyrimin shtetëror ndaj tyre dhe<br />
gjithçka mbaron këtu. Për rrjedhojë<br />
mërgimtarët vazhdojnë të mbesin thjesht<br />
spektatorë.<br />
Deri më sot fatkeqësisht imazhi<br />
i diplomatit vazhdon të personifikohet me<br />
imazhin e njeriut që i ka brinjtë e nxehta<br />
në Shqipëri, pra që njeh ndonjë zyrtar apo<br />
pushtetar dhe që në të shumtën e rasteve<br />
janë farefis ose partnerë në biznese të<br />
ndryshme. Për rrjedhojë diplomatët nuk<br />
duhet të kenë ndonjë gradë shkencore, apo<br />
mund edhe të mos dinë gjuhën e vendit ku<br />
shkojnë. Nuk është aspak e nevojshme<br />
Neni 8 i kushtetutës<br />
1. Republika e Shqipërisë mbron të drejtat kombëtare të<br />
popullit shqiptar që jeton jashtë kufijve të saj.<br />
2. Republika e Shqipërisë mbron të drejtat e shtetasve<br />
shqiptarë me banim të përkohshëm ose të përhershëm<br />
jashtë kufijve të vet.<br />
3. Republika e Shqipërisë u siguron ndihmë shtetasve<br />
shqiptarë që jetojnë e punojnë jashtë shtetitpër<br />
të ruajtur e për të zhvilluar lidhjet me trashëgiminë<br />
kulturore kombëtare.<br />
1 SHTATOR 2009 5<br />
ndonjë eksperiencë apo ndonjë CV. Mund<br />
të kenë qenë edhe marangozë apo elektricistë,<br />
(biznesmenë është profesion i kënaqshëm)<br />
dhe mjaftojnë të plotësojnë<br />
kushtin e parë për pasjen e brinjëve ngrohtë<br />
dhe këtu mbaron gjithçka. Fatkeqësisht<br />
edhe pas kaq vitesh shërbimet<br />
diplomatike mbesin në nivele që të lënë<br />
shumë për të dëshiruar, ku stafet e ambasadave<br />
nuk dinë as çfarë të bëjnë, nuk<br />
kanë platformë dhe aq më pak ide, për organizimin<br />
e punës së tyre. Edhe pas kaq<br />
vitesh diplomatët (term që humbet tërësisht<br />
kuptimin në shumë raste nëse shikohet<br />
përgatitja profesionale e stafeve<br />
diplomatike) në të shumtën dërrmuese të<br />
rasteve marrin këtë post për shkollimin e<br />
fëmijëve jashtë.<br />
Sikur të imagjinojmë për një<br />
moment nëse elektricistat apo miqtë e<br />
miqve, të zëvendësoheshin me të diplomuarit<br />
jashtë, që jo vetëm e kanë profesion<br />
por dhe pasion diplomacinë, por që kurrsesi<br />
nuk do të pranonin të ishin nëpunës apo<br />
zyrtarë që ngrohin karriget luksoze nëpër<br />
ambasada dhe të presin mos vjen ndonjë<br />
peshk që të investojë në Shqipëri, për të<br />
marrë përqindjen e fitimit. Imagjinoni për<br />
një moment që shteti shqiptar paguan për<br />
një diplomat në Londër rreth £1000 në<br />
javë vetëm për shtëpinë e<br />
tij, pa përfshirë rrogën, pa<br />
përfshirë shpenzimet e tjera<br />
udhëtimet, djetat etj etj.<br />
Dhe si këmbim në<br />
shumë vende të botës këta<br />
diplomatë hiqen si<br />
butaforikë të vendosur dhe<br />
kurrsesi nuk e perceptojnë<br />
të qenurit shërbyes të<br />
mërgimtarëve, saqë edhe<br />
komisarët e Partisë së<br />
Punës do ua kishin lakmi<br />
qëndrimit të tyre. Për ta nuk<br />
është e rëndësishme se janë<br />
taksapaguesit shqiptarë që<br />
paguajnë shtëpitë luksoze<br />
të tyre (në shumë raste edhe<br />
me pishinë brenda), në<br />
zonat më të mira të kryeqyteteve<br />
botërore, por më e<br />
rëndësishmja është mbajtja<br />
e lidhjeve me shefin, me atë<br />
zyrtarin e lartë, me atë që e<br />
bën të ndjehet me brinjë të<br />
ngrohta.<br />
Në këto kushte reformimi i<br />
sistemit diplomatik mbetet<br />
një domosdoshmëri e kohës<br />
dhe kurrsesi nuk duhet të<br />
anashkalohet.
A dëshironi të realizoni<br />
ëndrrën tuaj<br />
për të studiuar në<br />
Britaninë e Madhe?<br />
Dëshironi të fitoni përvojë të papërsëritshme?<br />
A dëshironi të realizoni ëndrrën e fëmijëve tuaj për të<br />
patur një diplomë të universiteteve më prestigjioze Britanike?<br />
A dëshironi të bëni investimin më të mençur në drejtim të<br />
arsimimit?<br />
“Korbi Education” në bashkëpunim me universitetet më<br />
njohura Britanike mund të realizojmë ëndërrën tuaj.<br />
Ne ju ofrojmë mundësitë dhe u japim zgjidhjen.<br />
Ju bëni zgjedhjen!<br />
Suksesi ynë është i provuar!<br />
Ne kemi gjithçka çfarë i duhet shtëpisë, zyrës apo lokalit tuaj;<br />
karrige, tavolina, dollapë, krvate etj etj, të gjitha të cilësisë së<br />
shkëlqyer. Ju mund të zgjidhni sipas preferencës suaj.<br />
Adresa 1: E.U. FURNITURE LTD.<br />
Unit 2, The Cromwell Centre, 24-30 Minerva Road London NW10 6HJ<br />
Adresa 2: Unit 2 Inwood business Park Whiton Road Honslow Tw3 2EB<br />
sales@albanyfurniture.co.uk<br />
www.albanyfurniture.co.uk<br />
Tel: 0208 961 8765 Fax: 0208 965 9651<br />
E-Mail: sales@eufurniture.co.uk<br />
www.eufurniture.co.uk<br />
Transporti falas kudo që të jeni në Londër<br />
Na kontaktoni në çdo moment.<br />
Tiranë: Rruga Mine Peza, 82, pranë Hotel Tafaj<br />
Tel +355 4 22 62 669,<br />
Cel: 069 28 57 689, 069 36 42 072, 0693200107<br />
Londër: 0771 77 90 601, 0777 51 02 002<br />
Email: student@kovanigroup.com,<br />
admin@kovanigroup.com Web: www.kovanigroup.com<br />
Për të gjithë shqiptarët në Britani që dëshironi<br />
të sillni të afërmit tuaj të shkollohen<br />
në Britaninë e Madhe, ju lutem kontaktoni<br />
Tel +355 4 22 62 669,<br />
Cel: 069 28 57 689, 069 36 42 072, 0693200107<br />
Londër: 0771 77 90 601, 0777 51 02 002
Gjalica<br />
Dëshironi të pini një kafe në një ambient të mrekullueshëm?<br />
Bar restorant “Gjallica“ iu ofron ambient të kendshem,<br />
shërbim të pakrahasueshëm dhe cilësi të padiskutueshme.<br />
Kuzhinë shqiptare dhe mesdhetare<br />
Free parking në çdo kohë.<br />
Për çdo party, festë, fejesë apo dasmë,<br />
nuk mund të gjeni ambient më të përshtatshëm.<br />
Ejani shikoni dhe binduni<br />
Adresa 714 Lea Bridge Road<br />
London E10 6AW<br />
Tel: 007737230118<br />
DASMA<br />
FEJESA<br />
KONCERTE<br />
DITELINDJE<br />
AKTIVITETE<br />
VIDEOKLIPE<br />
MAKINA<br />
ME QERA ETJ<br />
Studio per te gjitha gezimet, tani<br />
me sherbimin me te ri. Per te gjithe<br />
ata qe marrin sherbimet tona nga<br />
gazeta “The Albanian” ne japim nje<br />
urim me foto ne numrin e<br />
ardhshem te gazetes.<br />
KONTAKTONI<br />
VELLEZERIT OMI<br />
TEL:07538792157
NgA AVNI DERVISHI<br />
Në çdo vend ka të arritura dhe<br />
dështime. Por të injorohen më<br />
shumë se 600.000 kosovarë që<br />
jetojnë jashtë, që kanë lindur në<br />
Kosovë, apo që prindërit i kanë nga<br />
Kosova, kjo është një kafshatë që nuk<br />
përbihet. Fjalët e premtimet vijnë e<br />
shkojnë, faktet qëndrojnë e flasin për<br />
vete.<br />
Shumica e shtetasve të<br />
Kosovës që jetojnë jashtë territorit të<br />
vendit nuk e kanë të drejtën e votës<br />
- Më shumë se 600.000 banorë të<br />
Kosovës që kanë lindur në Kosovë apo<br />
prindërit i kanë nga Kosova jetojnë në<br />
vende të ndryshme të botës.<br />
- 3 % e të ardhurave tona shkonte përpara<br />
në buxhetin e qeverisë në ekzil,<br />
- “Vendlindja thrret” - ishte fondi që<br />
poashtu u mblodh nga diaspora.<br />
- Ndasitë e ashpërsitë e partive në<br />
Kosovë, kanë ndikuar negativisht në<br />
ndasitë e përçarjet në diasporë,<br />
- Afër 500 milionë sipas analistëve<br />
ekonomikë hyjnë në Kosovë çdo vit<br />
nga diaspora (kuptohet se tash më pak<br />
për shkak të krizës globale financiare),<br />
- Shumica e kosovarëve që jetojnë<br />
jashtë territorit të vendit, nuk janë të<br />
regjistruar si banorë të Kosovës që<br />
dmth. se nuk kanë të drejtë ta ushtrojne<br />
njerën nga të drejtat themelore në çdo<br />
demokraci - të drejtën e votës kur mbahen<br />
zgjedhjet. Nuk besoj se ka nevojë<br />
të madhe që të ceken edhe fakte tjera<br />
rreth kontributit të pandërprerë që ka<br />
dhënë e po jep diaspora. Këto i dimë të<br />
gjithë. Apo jo? Para më shumë se 1 viti<br />
e ka shpallur Kosova pavarësinë dhe se<br />
sot nuk është duke funksionuar si shtet<br />
sovran këtë e dimë të gjithë. Poashtu të<br />
gjithë e dimë se diaspora ka qenë dhe<br />
është ajo që e mban Kosovën gjallë me<br />
shumëçka.<br />
Gjatë një vizite pune në<br />
Kosovë më kontaktuan disa ekspertë<br />
amerikanë nga një bankë zhvillimore e<br />
një shteti evropian perëndimor. Qëllimi<br />
ishte që ata dëshironin ta formonin<br />
një fondacion të diasporës për zhvillimin<br />
e Kosovës dhe e kërkonin<br />
mendimin tim.<br />
Iniciativa ishte shumë e mirë, por sigurisht<br />
se dihet se nga kush është dashur<br />
të vijë kjo nismë e qëlluar.<br />
Në Kosovë përpara ka ekzis-<br />
Finalizimi i marrëveshjeve për riatdhesimin<br />
e kosovarëve me<br />
disa nga shtetet perëndimore<br />
pritet të bëhet gjatë këtij viti dhe në fillim<br />
të vitit të ardhshëm, ndërkaq riatdhesimi<br />
përfundimisht do të bëhet në<br />
fund të 2010-ës, pohojnë autoritetet<br />
kosovare.<br />
Procesi i riatdhesimit të<br />
kosovarëve pa leje qëndrimi në shtetet<br />
perëndimore, sipas zyrtarëve të Ministrisë<br />
së Punëve të Brendshme, do të<br />
përshpejtohet, për shkak të përmbushjes<br />
së kritereve të procesit të liberalizmit<br />
të vizave dhe integrimit të<br />
Kosovës në Bashkimin Evropian.<br />
Këshilltari Fisnik Rexhepi<br />
thotë se fillimisht do të arrihet marrëveshje<br />
për riatdhesimin e kosovarëve<br />
me Norvegjinë, Gjermaninë, Belgjikën<br />
dhe Zvicrën.<br />
“Tashmë vetëm pritet nënshkrimi<br />
mes autoriteteve të Kosovës<br />
dhe të këtyre vendeve veç e veç. Marrëveshjet<br />
kanë të bëjnë me kthimin e<br />
shtetaseve të Republikës së Kosovës,<br />
të cilët jetojnë në këto vende dhe nuk<br />
kanë të definuar qëndrimin e statusit të<br />
KOSOVA 1 SHTATOR 2009 8<br />
Kosova ka nevojë për<br />
Ministrinë e diasporës<br />
tuar një departament për diasporën në<br />
Ministrinë e Kulturës dhe çështjeve jo<br />
rezidente, që më vonë në kohën e qeverisë<br />
Çeku është transformuar në një<br />
zyrë në kryeministri, ku është edhe sot.<br />
- Mësim nga vendet fqinje? Sigurisht<br />
se po.<br />
Nëse Kosova e kupton dhe e<br />
pranon se ka nevojë të mësojë nga përvojat<br />
e shteteve të tjera të zhvilluara që<br />
janë duke e jetuar endrrën që ndegjohet<br />
shpesh në Kosovë që është: Integrimi<br />
në strukurat evroatlantike, atëherë<br />
duhet të mësojme nga Letonia, Estonia,<br />
Hungaria, se shpejti edhe nga<br />
Kroacia etj. Poste kyqe kur bëhet fjalë<br />
për integrime evropiane e emancipime<br />
ndërkombëtare këto shtete i kanë<br />
dhënë e i japin disaporës se vet. Sepse<br />
ia di vlerën. Kosova çka iu bën? I<br />
kushtëzon në shumë raste me libreza<br />
partiake. Ky gabim po kushton.<br />
DUKE KRIJUAR MINISTRINë<br />
E DIASPoRëS ARRIHET<br />
Më lEHTë :<br />
1. Zhvillimi më i shpejtë<br />
ekonomik, që ka efekte - ndërlidhjet<br />
e absorbimet direkte<br />
ndërkombëtare të biznesit investues<br />
përmes rrjeteve ekonomike financiare<br />
që i kanë individë me ndikim në diasporë,<br />
ulja e papunësisë, përmirësimi i<br />
gjendjes sociale të kosovarëve, sigurimi<br />
e rritja e pensioneve, ulja e numrit<br />
të vetëvrasjeve, forcimi i gjendjes<br />
negociuese kundrejt fqinjëve por edhe<br />
jo miqëve të afert e të largët etj. etj.<br />
2. Integrimi më i shpejtë me botën<br />
EU-Atlantike, përmes ndikimeve<br />
të përgjithshme dhe bashkërenditjeve<br />
të punëve si brenda ashtu edhe<br />
jashtë Kosovës. Luftimi transparent<br />
dhe struktural i korrupsionit administrativ<br />
ku respektimi i rregullave të përbashkëta<br />
duhet të hyjë para<br />
familjarizmit e dhënies me të<br />
njohshëm të provimeve apo përkujdesit,<br />
si dhe para neglizhimit të vendit<br />
publik të punës e<br />
tejrespektimit të<br />
punës “anësore” private.<br />
Ndërlidhja më<br />
e fortë në mes të<br />
shkollave, fakulteteve<br />
dhe vëllazërimit<br />
të mëtejmë<br />
të qyteteve.<br />
Duke pasur<br />
parasysh se Kosova<br />
ka nevojë për forcim<br />
e rritje të<br />
bashkëpunimit të të<br />
gjitha sferave, por<br />
edhe t´u ofrojë<br />
kosovarëve që jetojnë<br />
jashtë përkohësisht<br />
apo përherë<br />
shërbime që kanë<br />
nevojë e i meritojnë,<br />
koha është për formimin e Ministrisë<br />
për Diasporën.<br />
-ÇKA MUND Të JENë<br />
PENgESAT?<br />
Mirëqenia e popullit dhe forcimi i<br />
Kosovës duhet të jetë prioriteti nr.1<br />
Pengesë të mundshme për formimi e<br />
saj sigurisht se dikush mund ta përmend<br />
pakon e Ahtisarit, Kushtetutën,<br />
buxhetin e konsoliduar të Kosovës etj,<br />
etj. Jo, kjo nuk bën të shihet ashtu,<br />
sepse asnjë dokument që është nënshkruar<br />
nga ndonjë kosovar nuk dmth<br />
se insitucionet e Kosovës nuk kanë të<br />
drejtë për vetiniciativë dhe sigurisht se<br />
dihet se nevoat e Kosovës janë të<br />
mëdha, por edhe intersimi është i<br />
madh.<br />
Ndërsa përgjigjet tjera pasojnë.<br />
As nuk ka nevojë që krijimi i një<br />
ministrie të ndërlidhet vetëm me zgjedhje<br />
të reja, ndryshime në qeveri etj.<br />
Riatdhesimi i emigrantëve<br />
të Kosovës në 2010-ën<br />
tyre legal në këto<br />
vende. Në kemi<br />
siguruar marrëveshje<br />
që<br />
shkojnë përtej<br />
atyre të riatdhesimit”,<br />
thotë Rexhepi.<br />
S i p a s<br />
tij, këto marrëveshje<br />
në konceptin<br />
e ri edhe të Bashkimit Evropian<br />
quhen marrëveshje të partnerit në<br />
fushën e migrimit dhe nënkuptojnë që<br />
vendet, përveç që do të riatdhesojnë<br />
shtetasit e tyre, do të përfitojnë edhe në<br />
fushën e migrimit legal, qoftë përmes<br />
punësimit sezonal, ofrimit të shkollimit<br />
dhe bursave për profesionistët e rinj.<br />
Riatdhesimin e kosovarëve,<br />
eksperti për<br />
çështje të<br />
migrimit,<br />
R i f a t<br />
Blaku, e<br />
sheh si një<br />
proces të<br />
d o m o s -<br />
doshëm. Ai<br />
thotë se ky<br />
p r o c e s<br />
duhet të fillojë në bazë të parimeve dhe<br />
normave evropiane për kategori të caktuara<br />
të qytetarëve, të cilëve tashmë u<br />
përfundon e drejta e qëndrimit në<br />
shtetet përkatëse.<br />
“Ato arsye politike, kombëtare,<br />
racore dhe fetare, të cilat kanë<br />
qenë, tani në Republikën e Kosovës<br />
nuk ekzistojnë. Kosova është një shtet<br />
i demokracisë së lartë, i të drejtave universale,<br />
kampione për respektimin e të<br />
drejtave të minoriteteve dhe si e tillë<br />
Kosova duhet të jetë e aftë që këtë<br />
kontingjent ta pranojë, edhe përkundër<br />
vështirësive ekonomike që janë aktualisht”,<br />
shprehet Blaku.<br />
Sa i përket numrit të kosovarëve,<br />
të cilët do të riatdhesohen,<br />
këshilltari i Ministrisë së Punëve të<br />
Brendshme, Rexhepi, ndonëse nuk jep<br />
ndonjë shifër, thotë se nuk bëhet fjalë<br />
për ndonjë numër të madh.<br />
“Kosova është e vetëdijshme<br />
për situatën, gjendjen e vështirë<br />
ekonomike dhe sociale, por po ashtu<br />
jemi të vetëdijshëm për faktin se si<br />
shtet i pavarur duhet të marrim<br />
përgjegjësi për qytetarët tanë, në<br />
mënyrë që të përshpejtohen proceset<br />
E njëjta vlen edhe në raste kur një apo<br />
disa ministra nuk e kryejnë punën e<br />
tyre ashtu si duhet d.m.th. ata duhet të<br />
ndërrohen me të tjerë, nëse nuk i kanë<br />
kryer detyrat e tyre konform interesave<br />
të kombit. Kjo është vetëm pozitive<br />
për çdo qeveri e vend e sigurisht edhe<br />
për qeverinë me seli në Prishtinë. Se<br />
çdo qeveri në pushtet shprehet se është<br />
e kënaqur me punën e vet nuk është për<br />
t´u çuditur. Qeveria e Kosovës nuk dallon<br />
nga të tjerat në këtë aspekt. Sigurisht<br />
se ka elemente ku gjërat janë<br />
zhvilluar shumë përpara p.sh. Ministria<br />
e Arsimit, deri dikund edhe e transportit<br />
dhe të tjera ku gjërat kanë stepur<br />
p.sh. Ministria e Energjetikës, ajo e<br />
Shëndetësisë dhe ajo e Punëve të<br />
Jashtme etj.<br />
Poashtu edhe për sa i përket<br />
degëve të partive që janë në perëndim<br />
nuk ka nevojë të mendoni se iu humb<br />
një damar financiar nëse formohet<br />
Ministria e Diasporës. Ju që mendoni<br />
se janë të rëndësishme, ka vend edhe<br />
për to. William Walker - ambasadori<br />
shumë i respektuar nga të gjithë shqiptarët<br />
e të tjerët që e çmojnë demokracinë,<br />
me rastin e festimit të 1-vjetorit të<br />
shpalljes se pavarësisë, konkretisht në<br />
Washington, SHBA, tha: “Prishtina<br />
zyrtare nuk ka bërë sa duhet për të vendosur<br />
lidhje me diasporën” si dhe<br />
“fondet për këtë mjaftojnë, por varet se<br />
si administrohen ato”. Kur të gjithë e<br />
çmoni Walkerin aq shumë, pse nuk po<br />
ia çmoni edhe mendimet e tij konstruktiv?<br />
Ju që merrni vendime politike<br />
e ekonomike në Kosovë, harroni<br />
prestigjin personal, fitimet apo humbjet<br />
afatshkurtëra partiake, mirëqenia e<br />
popullit dhe forcimi i Kosovës duhet të<br />
jetë prioriteti nr.1: Mos prisni me, por<br />
bëni çdo gjë që të formohet sa me shpejt:<br />
Ministria e Diasporës<br />
tjera që janë edhe më të rëndësishme<br />
për vendin, siç është procesi i liberalizmit<br />
të vizave dhe integrimit evropian<br />
në përgjithësi”, thotë Rexhepi.<br />
Ne anën tjetër, ekspertë për<br />
çështje ekonomike, përkundër, siç<br />
thonë ata, ngritjes së papunësisë në<br />
Kosovë, riatdhesimin e shohin edhe si<br />
një proces pozitiv. Analisti për çështje<br />
ekonomike, Mejdi Bektashi, shpjegon:<br />
“Shumë bashkatdhetarë tanë<br />
që kanë jetuar si azilantë ekonomikë,<br />
do të kthehen në Kosovë. Ky aspekt i<br />
ka dy kahe: në njërën anë, do ta rrisë<br />
shkallën e papunësisë dhe, në anën<br />
tjetër, disa të tjerë që mund të kthehen,<br />
mund të kenë kapital të investojnë në<br />
sektorë të ndryshëm ekonomikë”, shpreh<br />
bindjen Bektashi.<br />
Marrëveshjet e riatdhesimit<br />
janë ndër kushtet kryesore në procesin<br />
e liberalizmit të vizave. Ndërkaq, Republika<br />
e Kosovës, pas pavarësimit, ka<br />
marrë të gjitha përgjegjësitë për shtetasit<br />
e saj, të cilët gjenden përkohësisht<br />
jashtë vendit dhe që nuk e kanë të rregulluar<br />
statusin e tyre legal.<br />
luljeta Krasniqi
Emigrantët rritin<br />
popullsinë<br />
në Britaninë e<br />
Madhe<br />
Tashmë popullsia në shtetin ishullor i ka kaluar<br />
61 milion banorë. Këtë e tregojnë shifrat e<br />
publikuara nga zyra kombëtare e statistikave.<br />
Një raport i kësaj zyre, vëren se numri rekord i<br />
emigrantëve, është faktori kryesor në rritjen e<br />
numrit të popullsisë. Në katër fëmijë të lindur<br />
në Britani njëri ka ardhur në jetë nga një nënë<br />
jo britanike. Vitin e shkuar në Britani lindën<br />
791 mijë fëmijë ose 33 mijë më shumë krahasuar<br />
me vitin 2007. Në vijim të raportit thuhet<br />
se për herë të parë në dekadën e fundit, emigrantët<br />
kanë luajtur një rol parësor ne rritjen e<br />
popullsisë e cila është dy herë më e madhe se<br />
në vitin 1990. Megjithatë po tu referohesh<br />
statistikave popullsia në Britani po shkon drejt<br />
plakjes. Janë 1,3 milion britanik të moshës 85<br />
vjeç e sipër, të cilët përbëjnë 2% të popullsisë.<br />
Britania e Madhe mbetet një prej destinacioneve<br />
më të pëlqyera për të emigruar. Raporti i<br />
fundit rreth emigracionit dhe azilit, i ministrisë<br />
së brendshme Home Office, tregon se për<br />
periudhën Prill, Maj, Qershor 2009, numri i<br />
aplikantëve për azil, krahasuar me të njëjtën<br />
periudhë të një viti më parë është rritur me 4%.<br />
Ndërsa numri emigrantëve ekonomik që shkon<br />
në 1 milion, nga vendet si Polonia,<br />
Hungaria,Rebuplika Ceke,Letonia, Lituania,<br />
Estonia, Sllovakia dhe Sllovenia sa vjen dhe<br />
po ulet pasi ata po përballen me mos-gjetjen e<br />
punës. Në Britani jetojnë dhe punojnë më<br />
shume se 150 mijë shqiptarë nga Shqipëria,<br />
Kosova dhe Maqedonia.<br />
AUTO LARJE PROFESIONALE SEKIRAQA<br />
Arrestohet në Aeroportin<br />
e Rinasit i<br />
kërkuari për vrasje<br />
Romeo Koci. Oficerët e antikrimit në Rinas kanë<br />
bërë të mundur identifikimin dhe më pas arrestimin<br />
e të kërkuarit për vrasje në vitin 2003. Mësohet<br />
se Romeo Koci lëvizte me identitet të rremë<br />
Katër shqiptarë të arrestuar,<br />
22 kile heroinë, 210 mijë<br />
euro dhe 31 mijë paund të<br />
sekuestruara janë rezultati një operacioni<br />
antidrogë të zhvilluar nga<br />
policia londineze. Një zëdhënëse e<br />
Scotlad Yard tha se operacini u ndërmor<br />
në Veri të Londrës, ku zhvillonte<br />
aktivitetin ky grup kriminal<br />
-BEJMË LARJEN E AUTOMJETEVE<br />
-LARJE DHE THARJEN E SENDILEVE<br />
-BEJMË POLISH TE MAKINAVE NE MENYRË<br />
PROFESIONALE<br />
-LARJE TE MOTORIT<br />
EDHE SHUMË SHËRBIME TJERA.<br />
NESE JU BENI MOT TEK NE NE<br />
JU OFROJM LARJEN FALAS<br />
TEK NE GJENI EDHE GAZETEN FALAS<br />
“THE ALBANIAN”<br />
NA KONTAKTONI<br />
Mus Sekiraqa<br />
Tel:07946863310<br />
Ju Mirpresim<br />
34c Park Royal Road<br />
Park Royal<br />
London, NW107LN<br />
JU MIRËPRESIM<br />
AKTUALITET<br />
Vrasësi i deportuar nga Anglia prangoset në Rinas<br />
, i maskuar nën emrin Rasim Dervishaj.<br />
39 vjecari ishte dënuar nga gjykata e<br />
Vlorës me 15 vjet heqje lirie nën akuzën e vrasjes.<br />
Sipas agjencisë së lajmeve “Ballkanwëeb” i<br />
shqiptarë. Në krye të tij qëndronte<br />
Elton Negro mbi të cilin janë ngritur<br />
akuzat e posedimit të lëndës<br />
narkotike kategoria A, dhe pastrim<br />
parash të përfituara në rrugë kriminale.<br />
Po të njëjtat akuza janë<br />
ngritur edhe për Milena Negron e<br />
cila ishte pjesë aktive e këtij grupi, i<br />
1 SHTATOR 2009 9<br />
A Class Motors<br />
Me eksperiencë 11<br />
vjeçare në Angli<br />
Bëjmë Servisimin,<br />
riparimin e të gjitha<br />
llojeve dhe modeleve<br />
të automjeteve<br />
si sherbime tjera<br />
-Skanimin e problemeve<br />
elekronike<br />
si dhe rregullimin e tyre,<br />
-Goma<br />
-Regjistrimin e gomave<br />
-Saldime,<br />
-Modifikime,<br />
-e shumë shërbime tjera<br />
cili u mbajt nën survejim për një<br />
periudhë kohore dy vjeçare.<br />
Të dy të arrestuarit e tjerë<br />
janë Visar Ahmeti që luante rrolin e<br />
korrierit të parave ndërsa Dhimitër<br />
Lundraxhiu merrej me magazinimin<br />
dhe transportit e lëndës narkotike.<br />
Sipas policisë 22 kilet e heroinës së<br />
kapur kapin vlerën e 1,8 milion<br />
BEJMË GJITHASHTU<br />
EDHE KONTROLLIN<br />
TEKNIK (MOT)<br />
Garazhi ynë është<br />
i liçensuar për lëshimin e<br />
çertifikatës së emotisë<br />
Mos harroni! Nese thoni se keni shkuar nga Gazeta<br />
“The Albanian” përfitoni; *10% ZBRITJE<br />
Na kontaktoni<br />
Agim Halili<br />
tel;02084530008<br />
mob;07932024665<br />
www.aclassmotors.co.uk<br />
info@aclassmotors.co.uk<br />
34c Park Royal Road<br />
Park Royal<br />
London, NW107LN<br />
JU MIRËPRESIM<br />
kërkuari kthehej nga Anglia, nën<br />
identitetin e rremë, ndërsa gjatë<br />
kontrollit është arritur të zbulohet<br />
se personi në fjalë ishte pikërisht i kërkuari<br />
për vrasje. Ai është identifikuar mes 60 shqiptarëve<br />
të deportuar nga Anglia.<br />
Arrestohen katër shqiptarë me 22 kg heroinë<br />
Prangosen shpërndarësit e drogës<br />
dhe prodhuesi dokumenteve fals<br />
Një operacion disa mujor i Scotland<br />
Yard ka çuar në arrestimin<br />
e tre shqiptarëve të përfshirë në<br />
shpërndarjen e drogës dhe prodhimin e<br />
dokumenteve të falsifikuara.<br />
Ftohtësinë e prangave të policisë<br />
lokale në Hendon e kanë provuar<br />
Albet Toska,Alfred Krasniqi dhe Astrit<br />
Merkaj. Një zëdhënëse e policisë<br />
lokale tha se, në shtëpinë e Krasniqit<br />
dhe Merkajt policia gjeti drogë të tipit<br />
kokainë dhe disa mijëra paund të cilat<br />
ishin përfituar nga shitja drogës. Krasnqiqi<br />
dhe Merkaj kanë dalë përpara<br />
gjykatës Southwark Crown Court ti të<br />
akuzuar për posedimin dhe shpërndarjen<br />
e lëndës narkotike kategoria A.<br />
Ndërsa Toska akuzohet për<br />
prodhimin dhe shpërndarjen e dokumenteve<br />
të falsifikuara.<br />
Policia e Mancesterit ka<br />
mundur të ekstradojë nga<br />
Italia një shqiptarë i cili<br />
akuzohet për vrasje. Në bazë të<br />
një fletë arresti ndërkombëtar<br />
Emirjan Hysenaj është ekstraduar<br />
për t’u përballur me drejtësinë<br />
britanike si i akuzuar për<br />
vrasjen e Bob Singh. Hysenaj<br />
kishte kërkuar azil në Britaninë e<br />
Madhe por menjëherë pas vrasjes ai<br />
ishte larguar në Itali për tu fshehur.<br />
Hysenaj do të gjykohet<br />
në gjykatën Manchester Crown<br />
Court më 5 Nëntor 2009. Vrasja e<br />
Bob Singh ndodhi në qytetin e<br />
Manchesterit më 10 Prill 2004 pasi<br />
ai u rrah për vdekje nga një grup<br />
shqiptarësh pranë një dyqani takeaway<br />
në zonën Cheetham Hill.<br />
Bob Singh humbi jetën<br />
paund. Zyrtatë të antidrogës në Scotland<br />
Yard besojnë se me arrestimin e<br />
bandës kriminale të Elton Negros,<br />
kanë shkatërruar një prej grupeve<br />
kriminale shqiptare më të fuqishme<br />
në Londër të përfshira në tregtinë e<br />
heroinës. Sipas hetimeve të deritanishme<br />
rezulton se heroina vinte nga<br />
Shqipëria.<br />
Ekstradohet nga Italia shqiptari i<br />
akuzuar për vrasje në Mancester<br />
16 ditë më vonë në spital. Një vit<br />
më pas për këtë krim është dënuar<br />
me burg përjetë Marjan Semaj. Në<br />
lidhje me këtë vrasje policia ka shpallur<br />
në kërkim edhe një tjetër<br />
shqiptarë i cili ishte bashkëautor në<br />
vrasje.<br />
Ai është Alfred Kurti dhe<br />
besohet të fshihet në Shqipëri. Një<br />
zëdhënëse e policisë së Manchesterit<br />
tha se në bashkëpunim me Interpolin<br />
dhe policinë shqiptare, po<br />
bëhet të gjitha përpjekjet që Kurti<br />
të kapet dhe përballet me drejtësinë.<br />
Përgatiti M.Veliu
Djajtë e kanë<br />
gjumin e lehtë<br />
NgA ISMAIl KADARE<br />
Historia na tregon se urrejtja racore dhe persekutimi<br />
fetar janë djaj që nuk mund të zhduken aq kollaj dhe<br />
që u rikthehen shpesh kombeve. Edhe kur mbarojnë<br />
punë duke shkatërruar, ata nuk zhduken, por bien në<br />
një gjumë të qetë, nga i cili zgjohen me provokimin<br />
më të lehtë e rifillojnë punën e tyre rrënuese.<br />
Përpjekjet për anëtarësimin në BE të Islandës kanë<br />
shkaktuar trazim te shtetet e Ballkanit mijëra kilometra<br />
më larg. Ballkani ia ka dalë gjithmonë që t’ia<br />
transmetojë problemet dhe vuajtjet pjesës tjetër të<br />
kontinentit evropian, kështu ka ndodhur dhe kësaj<br />
here.<br />
Në momentin kur Bashkimi Evropian do<br />
të vendosë se cili nga vendet e Ballkanit, të cilët<br />
ndodhen nën vëzhgimin të pandërprerë dhe<br />
dashamir të tij, do të pranohet në familjen evropiane,<br />
është e kuptueshme që do shpërthejnë rivalitetet<br />
e vjetra.<br />
E gjitha kjo nuk ka sjellë xhelozi për Islandën e<br />
vogël nordike, por ka çuar në më shumë xhelozi mes<br />
vendeve ballkanike. Vendimi i BE për të hequr vizat<br />
me Serbinë, Maqedoninë dhe Malin e Zi është një<br />
shenjë se këto vende po afrohen më shumë me<br />
Evropën. E meqë me Shqipërinë, Kosovën dhe<br />
Bosnjën nuk ka ndodhur e njëjta gjë, këto vende ndjehen<br />
të diskriminuara dhe kjo ka zgjuar armiqësitë<br />
e vjetra.<br />
Vendimi i BE nuk u kritikua vetëm në<br />
Ballkan, por nuk u prit mirë në të gjithë Evropën.<br />
Ky favor nuk u pa si një hap drejt stabilizimit të rajonit,<br />
por më shumë u vlerësua në të kundërt si një<br />
vendim që do sjellë pakënaqësi.<br />
Dy gjëra mund të sjellin shqetësim: Në radhë të parë<br />
një nga vendet që përfitoi është Serbia, e cila jo para<br />
shumë kohësh druhej nga sanksionet e BE dhe<br />
NATO-s për shkak të të kërkuarve për krime lufte<br />
gjatë viteve të fundit. Nga ana tjetër, vendet e<br />
diskriminuara nga vendimi, Bosnja dhe Kosova,<br />
janë viktima të këtyre krimeve të luftës.<br />
Kështu, të krijohet përshtypja se Evropa<br />
po kërkon ndjesë dhe po rimendon pozicionin e saj<br />
politik e moral ndaj sulmeve ushtarake në Ballkan,<br />
të cilat u dhanë fund vrasjeve. Sipas mendimit të<br />
shumë ekspertëve, ky do të ishte një hap i madh<br />
prapa në historinë moderne të Evropës.<br />
Një tjetër çështje shumë e ndjeshme është<br />
fakti se tri nga vendet e lëna jashtë kanë shumicën e<br />
popullsisë myslimane, çka rizgjon një tjetër keqkuptim<br />
që supozohej se ishte zgjidhur prej kohësh në<br />
Evropë.<br />
Në Bosnjë Sllobodan Millosheviç përdori një argument<br />
mashtrues përpara komunitetit ndërkombëtar<br />
që hezitonte për të sulmuar. Në vitin 1999, kur ngrihej<br />
sërish e njëjta pyetje, tirani serb ishte i bindur se<br />
serbët “kristianë” në Kosovë do të masakroheshin.<br />
Por Evropa dhe NATO kësaj radhe nuk do mashtroheshin<br />
nga paragjykimet e vjetra.<br />
Në vend që t’ia linin tiranit të Ballkanit çështjen në<br />
dorë, ata luajtën një rol qendror në çlirimin e rajonit,<br />
që do të hyjë në histori.<br />
Ky vendim i palumtur i BE ndoshta nuk përbën një<br />
rrezik për konflikt potencial, që do të rrezikonte<br />
ekuilibrat aktualë, dëmi mbetet i kufizuar, por<br />
kërkohet më shumë kujdes.<br />
Konfliktet e fundit në Ballkan me masakrat, gjenocidin<br />
dhe përdhunimet e tmerrshme nuk duhen harruar<br />
kurrë.<br />
Marrë nga “Frankfurter Rundschau”<br />
NgA KIM MEHMETI<br />
Ka një të keqe që është më e<br />
madhe se gjitha të këqijat<br />
që mund të të ndodhin: e<br />
ajo është kur mësohesh të jetosh<br />
me të keqen pranë vetes, kur e ke<br />
fqinj atë që mezi pret të ta kallë<br />
shtëpinë dhe të ta shkatërrojë<br />
familjen, kur vetëm pse nuk mund<br />
të përballesh me shkaktarin e të<br />
keqes tënde, bën kinse sikur nuk e<br />
sheh. Dhe nga ky këndvështrim<br />
duhen vlerësuar ngjarjet e para<br />
disa ditëve, kur qindra huliganë<br />
maqedonas hynë nëpër oborret<br />
dhe shtëpitë e shqiptarëve të lagjes<br />
Nerez të Shkupit dhe rrahën<br />
fëmijë dhe gra të pambrojtura<br />
shqiptare.<br />
Edhe kjo para syve të<br />
policisë dhe duke i paralajmëruar<br />
maqedonasit e kësaj lagjeje t’i<br />
largonin veturat e tyre nga rrugët,<br />
duke u thënë se aty do ketë tollovi.<br />
Pra, duke mos e fshehur se ngjarja<br />
ka qenë mirë e organizuar dhe ka<br />
pas qëllim të caktuar. Qëllim që<br />
edhe nuk është gjithaq i vështirë të<br />
zbulohet: që banorët e kësaj lagjeje<br />
të vetme multietnike në komunën<br />
Karposh të Shkupit t’i<br />
braktisin vatrat e tyre. E që do të<br />
thotë se kjo ngjarje mbase është<br />
pjesë e një projekti më të madh: që<br />
“xhepat” shumetnikë të Shkupit të<br />
pastrohen nga shqiptarët. Gjë që<br />
mund të përfundojë shumë<br />
tragjikisht për tërë Maqedoninë<br />
dhe që dëshmon se ky shtet i ka<br />
xhepat e shkoqur për të ruajtur në<br />
to baraspeshën e përbërjes së saj<br />
shumetnike.<br />
Dhe përderisa shqiptarët<br />
e Nerezit shëronin plagët e<br />
marra dhe pyesnin publikisht se<br />
pse policia nuk i mbrojti nga huliganët<br />
maqedonas, deputetët e<br />
kësaj zone – i zgjedhuri i PDSH e<br />
tani “aktivist” i Gruevskit, Imer<br />
Selmani dhe ai i BD – bënin çmos<br />
që ta qetësonin situatën dhe ajo të<br />
mos dilte nga kontrolli. Ndërkohë,<br />
atyre nuk u erdhi në ndihmë asnjë<br />
nga politikanët maqedonas. Me<br />
çka deputetët shqiptarë të krijonin<br />
përshtypjen se janë shumë naivë,<br />
se nuk e kishin kuptuar se situata<br />
është nën kontrollin e atyre që hartojnë<br />
koncepte si duhet pastruar<br />
“pjesa maqedonase” e Shkupit<br />
nga shqiptarët. Pra, ata të linin<br />
OPINION 1 SHTATOR 2009 10<br />
Maqedonia dhunon shqiptarët,<br />
Tirana e Prishtina heshtin<br />
E shqiptarëve u mbetet pritja, u mbetet të durojnë<br />
dajakun e “Komitëve” që të arrijë dita, kur<br />
do shohin se kush vuan nga verbëria: ata që thonë<br />
se është keq e më keq, apo ata që vlerësojnë se<br />
kësaj rruge arrihet deri tek e mira Ajo që është e<br />
qartë që tani, ka të bëjë me atë se shqiptarët e këtushëm<br />
nuk u besojnë kryesuesve të PDSH as<br />
atëherë kur ata thonë se namazi i xhumasë falet të<br />
premten. E lidhur me deklaratat e Ali Ahmetit se<br />
çdo gjë është në rregull, shqiptarët e Maqedonisë<br />
gjithnjë e më shpesh e pyesin veten: Vallë ai sheh<br />
diçka që është e padukshme për ne apo di diçka<br />
që e fsheh nga ne?<br />
përshtypjen se nuk e kanë kuptuar<br />
se “Komitët” e përkëdhelur nga<br />
VMRO-DPMNE në pushtet,<br />
hyjnë lirshëm nëpër vendbanimet<br />
shqiptare, jo pse janë trima, por<br />
pse janë të mbrojtur nga disa<br />
struktura shtetërore të Maqedonisë.<br />
Pra, politikanët shqiptarë<br />
i qetësonin bashkëkombësit e<br />
tyre nga Nerezi duke i bindur të<br />
ruanin gjakftohtësinë, edhe në<br />
çastet kur ata shihnin se si nënave<br />
të tyre u rridhte gjak nëpër trup.<br />
Por, ndërkohë, po ata politikanë<br />
nuk u treguan nerezalinjve pse<br />
nuk i mbrojti policia që është e<br />
paguar të mbrojë jetën dhe pasurinë<br />
e tyre. Nuk u shpjeguan si<br />
është e mundur të mbetesh gjakftohtë<br />
dhe i qetë, kur sheh qartë se<br />
dikush pandërprerë të provokon,<br />
kur e sheh ashiqare se dikush ndjehet<br />
i qetë, vetëm atëherë kur nuk<br />
ka fqinj shqiptarë. Andaj, jo vetëm<br />
për nerezalinjtë, por për gjithë<br />
shqiptarët e Maqedonisë, mbeti e<br />
paqartë pse politikanët e tyre<br />
kërkojnë përmbajtje nga populli i<br />
vet, e nuk i sigurojnë mbrojtje nga<br />
ata që, sa herë u kujtohet, të vijnë<br />
te pragu i shtëpisë e të tregojnë sa<br />
të urrejnë, sa i pengon prezenca<br />
jote fizike. Nga ata që edhe kur<br />
përcjellin ndeshje të futbollit, e ku<br />
nuk merr pjesë asnjë ekip shqiptar,<br />
brohorisin “Smërt na shiptarite!”<br />
(“Vdekje shqiptarëve!”)<br />
Nuk ka dyshim se në<br />
këtë shtet dikush luan rolin e të<br />
verbrit, se dikush bën sikur nuk e<br />
sheh as atë që shihet po aq qartë<br />
sa edhe kryqi i madh mbi majën e<br />
malit Vodno, nga ana jugore e<br />
Shkupit. Njësoj siç nuk ka dyshim<br />
se shqiptarët e Maqedonisë paguajnë<br />
çmim edhe për shkak se partitë<br />
e tyre ndryshe e vlerësojnë<br />
situatën ndëretnike në Maqedoni.<br />
Kështu që, përderisa për PDSH<br />
pozita e shqiptarëve të këtushëm<br />
është tragjike, BDI atë e vlerëson<br />
si të mirë.<br />
Pra, përderisa kryesuesit<br />
e PDSH kërkojnë ndihmë nga<br />
Tirana e Prishtina, Ali Ahmeti<br />
thotë se çdo gjë është duke shkuar<br />
mirë dhe se Tirana zyrtare duhet të<br />
vazhdojë ta përkrahë Maqedoninë<br />
në ecjen e saj drejt NATO-s dhe<br />
Brukselit.<br />
E shqiptarëve u mbetet<br />
pritja, u mbetet të durojnë dajakun<br />
e “Komitëve” që të arrijë dita, kur<br />
do shohin se kush vuan nga verbëria:<br />
ata që thonë se është keq e<br />
më keq, apo ata që vlerësojnë se<br />
kësaj rruge arrihet deri tek e mira<br />
Ajo që është e qartë që tani, ka të<br />
bëjë me atë se shqiptarët e këtushëm<br />
nuk u besojnë kryesuesve<br />
të PDSH as atëherë kur ata thonë<br />
se namazi i xhumasë falet të<br />
premten. E lidhur me deklaratat e<br />
Ali Ahmetit se çdo gjë është në<br />
rregull, shqiptarët e Maqedonisë<br />
gjithnjë e më shpesh e pyesin<br />
veten: Vallë ai sheh diçka që është<br />
e padukshme për ne apo di diçka<br />
që e fsheh nga ne?<br />
Kur jemi te PDSH, deputetët<br />
e kësaj partie këto ditë e<br />
braktisën parlamentin republikan.<br />
Dhe kjo parti – si edhe gjithë të<br />
tjerat – këtë veprim demokratik e<br />
ka përdorur sa herë që ka qenë në<br />
opozitë. Mbase për shkak se ajo<br />
ka koncept veprimi vetëm për të<br />
qeverisur apo ngaqë larg grazhdit<br />
të pushtetit asaj i ringjallet nervi<br />
kombëtar. Sido që të jetë, mbetet<br />
e çuditshme pse kryesuesve të saj<br />
nuk u është kujtuar edhe veprimi i<br />
vetëm që u ka mbetur i paprovuar<br />
për të dëshmuar se janë partia më<br />
shqiptare në Maqedoni: në shenjë<br />
revolte për padrejtësitë që u bëhen<br />
shqiptarëve të këtushëm, ta braktisin<br />
shtetin dhe të veprojnë ilegalisht<br />
nga Tirana e Prishtina.<br />
Me çka do e kishin më<br />
pranë kryetarin e tyre shpirtëror, e<br />
shqiptarët e këtushëm ndoshta do<br />
i merrte malli për këtë parti, e cila,<br />
si të gjitha partitë e tjera shqiptare,<br />
kur është në pushtet, Maqedoninë<br />
e sheh si parajsë për shqiptarët, e<br />
posa mbetet në opozitë, shtetin e<br />
përjeton si ferr e kryeministrin<br />
Gruevski – dikur të ngritur në qiell<br />
nga Arbër Xhaferi – e ndjen njësoj<br />
siç e ndjejnë çeçenët Putinin.<br />
Sa u përket thirrjeve të<br />
shqiptarëve të këtushëm drejtuar<br />
Tiranës zyrtare, që ajo të bëjë të<br />
mundshmen që ta lehtësojë betejën<br />
e tyre me institucionet<br />
shtetërore, të cilat në pjesë të<br />
madhe janë edhe antishqiptare,<br />
kjo thirrje i ngjanë trokitjes në<br />
derën e të shurdhrit. Më në fund,<br />
krerët e Shqipërisë nuk janë si ata<br />
të Bullgarisë, të cilët për një shtetase<br />
të tyre të burgosur e çuan në<br />
këmbë tërë Maqedoninë.<br />
Mbase presidenti Topi<br />
me flokët e lyera me xhel, as që e<br />
di sa të burgosur politikë shqiptarë<br />
ka në Maqedoni e Serbi, e jo më<br />
të reagojë si kolegu i tij bullgar, i<br />
cili e detyroi presidentin e maqedonasve,<br />
Ivanov, që ngutshëm të<br />
mendojë për lirimin e bullgares së<br />
burgosur.<br />
Apo thënë ndryshe,<br />
politikanët e Tiranës janë aq<br />
“properëndimorë e aq<br />
paqedashës”, sa nuk duan që topi<br />
i tyre të njolloset nga lojërat politike<br />
ballkanase. Ata kanë drejtuar<br />
shikimin drejt së ardhmes së ndritshme,<br />
andaj ai u është mjegulluar<br />
nga shkëlqimi i saj dhe i pengon<br />
të shohin se çka është duke ndodhur<br />
sot me shqiptarët jashtë kufijve<br />
të Kosovës e Shqipërisë.<br />
Kështu që kot e ke të<br />
thërrasësh Tiranën zyrtare në<br />
ndihmë: ajo ende jeton shurdhërinë<br />
e shkaktuar nga inferioriteti<br />
politik përballë fqinjëve të vet.<br />
Kështu që nuk është e çuditshme<br />
pse huliganët maqedonas hyjnë aq<br />
lirshëm nëpër shtëpitë dhe oborret<br />
e shqiptarëve për t’i rrahur fëmijët<br />
e gratë e tyre. Ata mbase e kanë<br />
kuptuar se, sado që ata t’i rrahësh,<br />
do vijë ndonjëri që do i qetësojë e<br />
do i bindë se duhet ruajtur gjakftohtësia,<br />
të kërkojë nga ata të<br />
ofrojnë dëshmi se janë popull<br />
paqedashës, se deri në vdekje do<br />
kontribuojnë në ruajtjen e stabilitetit<br />
të Maqedonisë.<br />
T’i bindë se e ardhmja<br />
do jetë shumë më e mirë, duke<br />
mos u shpjeguar si ta mbijetojnë<br />
të sotmen, si t’ia dalin sot, kur përballen<br />
me ata që hapur të dëshmojnë<br />
se mezi presin çast të<br />
volitshëm të ta djegin shtëpinë dhe<br />
të ta shfarosin familjen.
<strong>Shef</strong>i i qeverisë shqiptare, Sali<br />
Berisha, pohoi në një intervistë<br />
për mediat e Kosovës se shqiptarët<br />
duhet të jetojnë të lirë në trojet e<br />
veta etnike. Berisha, gjithashtu ka folur<br />
për lidhjet tradicionale(etnike) mes dy<br />
vendeve, Kosovë-Shqipëri, duke<br />
prekur edhe jeësimin e bashkimit fizik<br />
të shqiptarëve. Kryeministri i<br />
Shqipërisë, dr. Sali Berisha këmbëngul<br />
se asgjë nuk mund ta prishë këtë projekt<br />
madhor të të dyja vendeve. “Kurrë<br />
rotacionet e pushtetit nuk mund të<br />
rrezikojnë këtë projekt në të cilin<br />
shqiptarët kanë shumë punë për të<br />
bërë. Mendoj se janë fare primitive interpretimet<br />
jashtë këtij konteksti”,<br />
thekson Berisha.<br />
Ruajtja e partneritetit<br />
Kryeministri shqiptar duke folur për<br />
raportet e tij me Kryeministrin e<br />
Kosovës, Hashim Thaçin, ka theksuar<br />
se marrëdhëniet e mia me z.Thaçi janë<br />
të shkëlqyera.“Unë kam përuruar<br />
tunelin me Kryeministrin e Kosovës<br />
dhe gëzimi ynë atë ditë ka qenë i papërshkrueshëm,<br />
pasi ajo ditë përbënte<br />
një simbolikë të jashtëzakonshme për<br />
kombin”, - ka sjellë ndër mend<br />
Berisha, ditën e para pak muajve kur u<br />
shemb tuneli që ndante dy vendet.<br />
Berisha foli edhe për marrëdhëniet<br />
ndërshtetërore dhe projektet mes dy<br />
vendeve: “Pas pavarësisë së Kosovës<br />
dhe hyrjes së Shqipërisë në NATO,<br />
projekti i dy qeverive tona është<br />
bashkimi i kombit, në kuptimin e zhdukjes<br />
së kufijve dhe lehtësimit të<br />
bashkëpunimit mes bizneseve të të<br />
dyja vendeve”, -theksoi Berisha. Kurse<br />
vijoi: “Ne do të punojmë, sapo të krijohet<br />
Qeveria e re, që t’i zhdukim të<br />
gjitha dallimet që i mundojnë qytetarët<br />
shqiptarë kur vijnë në Shqipëri apo kur<br />
të shkojnë në Kosovë.<br />
Në këtë kontekst, me Thaçi<br />
ne kemi një projekt dhe ky projekt<br />
është që t’i bëjmë shqiptarët të ndjejnë<br />
bashkimin në çdo gjë”, citon Berisha.<br />
Ndërkaq, pas replikave të fundit,<br />
Berisha ka deklaruar se ka por edhe<br />
dëshiron të ketë raporte të mira me të<br />
gjitha partitë kryesore në shtetin më të<br />
ri në botë-shtetin e Kosovës. Kryeministri<br />
Berisha edhe njëherë theksoi se<br />
ka raporte tradicionale me Lidhjen<br />
Demokratike të Kosovës.<br />
“Kam raporte të shkëlqyera<br />
me Partinë Demokratike dhe me<br />
Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës,<br />
por edhe me parti të tjera”.Nga ana<br />
tjetër, nuk ka fshehur dhe preferencën<br />
për kreun e PDK, kryeministrin e<br />
Kosovës, Hashim Thaçi, me të cilin<br />
theksoi se kanë një projekt të veçantë,<br />
që shqiptarët ta ndjejnë bashkimin në<br />
çdo gjë. “Unë mbaj kontakte të mira<br />
me çdo forcë politike dhe çmoj rolin e<br />
secilës prej tyre, në arritjen e madhe,<br />
pavarësinë e Kosovës”, tha Berisha. Ai<br />
thotë se Partia Demokratike ka pasur<br />
marrëdhënie tradicionale me Lidhjen<br />
Demokratike të Kosovës, sepse ato<br />
ishin dy forcat kryesore. Por kjo, shton<br />
Berisha, nuk përbën asnjë lloj pengese<br />
për të ruajtur dhe zhvilluar marrëdhënie<br />
të shkëlqyera me Partinë<br />
Demokratike të Kosovës, me Aleancën<br />
për Ardhmërinë e Kosovës dhe me të<br />
gjitha forcat tjera, duke shtuar se vlerëson<br />
rolin e secilit për të evidentuar se të<br />
gjitha kanë kontribute të mëdha. Sipas<br />
Berishës, këto forca politike, kanë kon-<br />
AKTUALITET<br />
tribute në lartësimin e çështjes së<br />
Kosovës, kanë kontribute të mëdha në<br />
Ekipin e Unitetit, kanë kontribute të<br />
jashtëzakonshme në procesin për njohjen<br />
e pavarësisë së Kosovës.<br />
Ka vetëm një<br />
komb shqiptar<br />
Bashkimin e kombit, kryeministri<br />
Berisha e sheh ne kuadrin e perputhjes<br />
me idealin e evropian te te gjithe<br />
shqiptareve qe aspirojne kete integrim.<br />
Duke iu rikthyer edhe njehere tezes se<br />
hedhur disa dite me pare, kreu i qeverise<br />
shqiptare nuk ka munguar te shprehet<br />
se do te beje perpjekje me<br />
qeverine e Kosoves, por dhe te Maqedonise,<br />
qe te vendosen standardet qe<br />
gezohen ne hapesiren e BE, ne menyre<br />
qe shqiptaret te ndihen nje dhe vetem<br />
nje. "Problemi i bashkimit te<br />
shqiptareve mbi bazen e idealit te tyre<br />
evropian, duhet te kuptojme eshte nje<br />
fat i madh, qe ideali kombetar shqiptar<br />
perputhet teresisht dhe eshte i njejte<br />
me idealin evropian te kombit shqiptar.<br />
Ky eshte nje proces i pandalshem.<br />
Ky eshte nje proces me te cilin<br />
shqiptaret do te tejkalojne pasojen<br />
tmerresisht te dhimbshme, te njeres<br />
prej padrejtesive me te medha qe<br />
Evropa ka njohur ne tere historine e<br />
vet, copetimin e kombit shqiptar. Pra,<br />
ketu nuk mund te kete asnje ekuivok",<br />
ka qene deklarata e kryeministrit<br />
Berisha, dje para mediave. Ai eshte shprehur<br />
se "do te bej cdo perpjekje me<br />
qeverine e Kosoves, por per hir te se<br />
vertetes edhe me qeverine e Maqedonise,<br />
qe te vendosin sa me shpejt ato<br />
standarde qe gezohen ne hapesiren e<br />
Bashkimit Evropian, ne menyre qe<br />
shqiptaret te ndihen nje dhe vetem nje.<br />
E kam theksuar dhe e theksoj se kjo<br />
nuk ka te beje me sovranitetin, sikunder<br />
te harroje kush se mund te mendohet<br />
per dy, tre apo kater kombe<br />
shqiptare. Ka nje dhe vetem nje komb<br />
shqiptar". Sipas tij, ata qe udhehiqen<br />
nga fobia ata duhet te clirohen, nuk ka<br />
komb me paqesor dhe me te perkushtuar<br />
ndaj paqes dhe stabilitetit se<br />
kombi shqiptar. Duke deklaruar se radhet<br />
e gjata te levizjes me Greqine,<br />
ndoshta jane te justifikueshme, sepse<br />
ajo zbaton standardet e BE, radhet me<br />
keto te tjerat jane te pajustifikueshme,<br />
pavaresisht se eshte kunder cenimit te<br />
sovranitetit. "Kam kundershtuar, te<br />
gjitha platformat e ndarjeve, nuk eshte<br />
interesi kombetar i shqiptareve, kam<br />
kundershtuar. Se dyti, kam mbeshtetur<br />
1 SHTATOR 2009 11<br />
Botohet në Anglisht “Beteja e Kosovës”<br />
SERBËT KËRCËNOJNË AUTOREN ITALIANE<br />
Botohet në<br />
Londër një<br />
libër rreth<br />
Betejës së<br />
Kosovës, që ka ngjallur<br />
reagime, kërcënime<br />
për autoren<br />
italiane madje<br />
edhe oferta për tu<br />
botuar në Serbi.<br />
“Beteja e<br />
Kosovës 1389”<br />
është shkruar nga<br />
Anna Dilellio një<br />
gazetare italiane e<br />
cila për shumë vite<br />
ka jetuar dhe<br />
“Që në ditën e parë të daljes nëpër librari të librit mora<br />
mesazhe kërcënuese nga disa serbë përmes adresës<br />
time në Facebook” thotë Dilellio.<br />
punuar në Kosovë. Libri ka ngjalluar pakënaqësi politike dhe historike<br />
pasi e cilëson Milosh Obiliqin heroin serb të kësaj bêteje si<br />
shqiptarë nga Kosova. “Që në ditën e parë të daljes nëpër librari të<br />
librit mora mesazhe kërcënuese nga disa serbë përmes adresës time<br />
në Facebook” thotë Dilellio. Autorja është akuzuar se është një<br />
armike e Serbisë me origjinë arbëreshe. Për këtë Dillelio thotë se<br />
ajo ishte shumë e suprizuar rreth komenteve të medias serbe duke<br />
shtuar, se ajo asnjëherë nuk ka dashur të hedhë poshtë version serb<br />
të legjendës së kësaj lufte. Sipas saj ky libër i shton diçka të re debatit<br />
dhe diskutimeve të deritanishme për këtë betejë. “Botimi në<br />
gjuhën angleze merr një rëndësi të veçantë, pasi lexuesit anglisht<br />
folës do të kenë mundësi të lexojnë për herë të parë këngët që i<br />
kushtohen kësaj beteje.” sqaron Dilelio.<br />
Bejtullah Destani<br />
themelues i Qendrës për<br />
studime shqiptare në<br />
Londër thotë se ky libër<br />
tregon historinë e betejës<br />
së Kosovës ndryshe, nga<br />
historiografia serbe.<br />
Megjithë rreaginet negative<br />
që ka ngjallur botimi<br />
këtij libri në Londër, një<br />
shtëpi botuese në Serbi ka<br />
kërkuar të drejtat e botimit<br />
të këtij libri.<br />
Berisha: Bashkim të kombit,<br />
zhdukje kufijsh Shqipëri-Kosovë<br />
“Pas pavarësisë së Kosovës dhe hyrjes së Shqipërisë në NATo,<br />
projekti i dy qeverive tona është bashkimi i kombit, në kuptimin<br />
e zhdukjes së kufijve dhe lehtësimit të bashkëpunimit<br />
mes bizneseve të të dyja vendeve”<br />
dhe mbeshtes fuqishem pavaresine e<br />
Kosoves, si arritjen me te madhe historike<br />
kombetare, por keto jane njera<br />
ane. Qe shqiptaret te ndihen nje, eshte<br />
absolutisht nje qellim madhor dhe i<br />
pandryshueshem si dhe i mbeshtetur<br />
me bindjen me te madhe nga te gjithe<br />
miqte e shqiptareve", deklaroi Berisha.<br />
Njeheresh ai eshte shprehur dhe per<br />
levizjen e sistemit te raketave te SHBA<br />
nga Polonia per ne Ballkan. "Nuk ka<br />
pasur asnje kerkese te vetme nga Uashingtoni<br />
per nje vendosje te tille. Ka nje<br />
qendrim konstant te kryeministrit<br />
shqiptar, se Shqiperia eshte e vendosur<br />
per bashkepunimin me te ngushte me<br />
SHBA ne fushen e sigurise, ky eshte<br />
qendrim i qeverise shqiptare",-tha<br />
Berisha. Anila Hoxha<br />
The Albanian uron të gjithë besimtarët myslimanë shqiptarë kudo që ndodhen Gëzuar<br />
Muajin e Madhëruar te Ramazanit. Qoftë ky muaji i përkushtimit, mëshirës dhe begatisë,<br />
muaji i pastrimit të zemrave, pranimit të devotshmërisë dhe shtimit te mirësisë!
NgA BASHKIM METAlIA<br />
Vizatim me drite ky do të ishte<br />
shqipërimi më i përafërt i fotografisë.<br />
T.S.Eliot thotë se “me artin komunikon<br />
përpara se të kuptohet”- në fakt<br />
kjo ndodh edhe me vizatimin me drite;<br />
fotografinë. Në fakt fotografia ngjiz<br />
po ato vlera që arti në përgjithësi komunikon<br />
dhe transmeton mesazhe tek<br />
njeriu; gjithmonë në varësi të perceptimit<br />
.<br />
Këtë kënaqësi na dha Elizabeth<br />
Gowing dhe fotografia e saj në një<br />
ekspozitë të organizuar në Greenwich<br />
të Londrës.<br />
Fotografia është titulluar “Sanctuary”<br />
(Vend i shenjte, katedrale...)<br />
Në plan të parë një foto e thjesht por<br />
ngacmuese, e pafjalë por më se<br />
domethënëse. Një punëtor duke punuar<br />
në Katedralen e re të Prishtinës , gjendet<br />
i rrethuar nga struktura skeleti të<br />
hekurta. Një stërmundim dhe një kënaqësi<br />
në të njëjtën kohë, rrëfen jeta<br />
dhe ngjyra e kësaj fotoje.<br />
Në muret e kësaj ekspozite<br />
kanë të shfaqur punën e tyre mbi 60 fotografë;<br />
midis tyre edhe Elizabeth<br />
Gowin e cila kishte kënaqësinë dhe<br />
dëshirën e madhe të përfaqësohej me<br />
këtë fotografi të bërë në Kosovë.<br />
Ajo së bashku me bashkëshortin e saj<br />
kishin shkuar në Kosovë dhe janë<br />
marrë më punë intensive në fushat e<br />
tyre përkatëse.<br />
Robert Wilton ishte zgjedhur<br />
si Këshilltar i Kryeministrit Agim<br />
Ceku ndërsa Elizabeth kishte vazhduar<br />
punën e saj në projekte të ndryshme si<br />
vullnetare .<br />
Gjatë gjithë kësaj kohe qëndrimi në<br />
Kosovë dhe udhëtimet e shumta në<br />
rajon , si në Shqipëri, ka shkrepur me<br />
objektivin e saj duke ruajtur kujtimet<br />
me të bukura të jetës së saj.<br />
Të gjitha këto kujtime janë të përshkruara<br />
edhe në artikujt e saj në gazetat<br />
lokale si : Making business dreams<br />
a reality - at school and beyond, When<br />
books sell better than macchiatos,<br />
Shining examples: aid for Kosovo in a<br />
time of global recession, What is it<br />
about Janjevo?, Kosovo's future - a<br />
view from Pristina's ten-year-olds,<br />
Tourism in Kosovo. Ha ha ha?, dhe dy<br />
libra që tashmë i ka në përfundim e<br />
sipër dhe gati për botim.<br />
Jo vetëm pasioni për fotografinë<br />
por dhe bukuria njerëzore<br />
dhe natyrore e trojeve shqiptare e ka<br />
tërhequr Znj Gowing të mbaj në ditarin<br />
e saj kujtime të paharrueshme me objektivin<br />
e saj fotografik.<br />
Fotografia e Znj Elizabeth Gowing<br />
duket qartë se ka të ndërthurur një sërë<br />
elementësh artistik , padyshim që do ti<br />
shkonte për shtat edhe metafora poetike<br />
e shprehur tashmë me një gjuhë<br />
vizuale (pamore)<br />
Për znj Gowing do të duhet të flitet më<br />
shumë pasi ajo gjithashtu si mësuese<br />
thotë se e ardhmja e shoqërisë varet në<br />
edukimin që marrin fëmijët , ndaj ajo<br />
në projektet e saj që pat i kushtoj një<br />
rëndësi edhe fëmijëve.<br />
Megjithëse nuk do të ishte e<br />
mjaftueshme as dhe kjo intervistë , pasi<br />
në të ardhmen pritet të kemi akoma më<br />
tepër surpriza të këndshme prej saj në<br />
lidhje me viset shqiptare dhe<br />
shqiptaret. Ne iu drejtuam me disa<br />
pyetje të gjitha në Anglisht dhe<br />
përgjigjet janë të përvijuara më poshtë<br />
prej saj – jo të përkthyera por në<br />
gjuhën shqipe nga znj Elizabeth. Në<br />
një periudhe shume të shkurtër 2-3<br />
vitesh së bashku me Robertin,<br />
bashkëshortin e saj, e flasin gjuhën<br />
shqipe mjaft mire.<br />
Një surprize akoma më e bukur e saj.<br />
Zonja Elizabeth:Kur ke shkuar për<br />
herë të parë në Kosovë dhe sa kohë<br />
ke qëndruar atje?<br />
Kam shkuar në Kosovë fillimisht me<br />
burrin (Robert Wilton) kur ka marrë<br />
pozitën e këshilltarit të Kryeministrit<br />
Ceku. Mbas emërimit të tij si Këshilltar,<br />
kemi patur vetëm 20 ditë për tu<br />
përgatitur! Pra unë kam shkuar me<br />
shumë pak ide; sesi mund të punoj por<br />
kam gjetur shumë projekte të<br />
ndryshme - si mësuese, si këshilltare<br />
në “ Save the Children”, dhe disa projekte<br />
humanitare dhe që merren me<br />
kulturën, me arsimin apo me turizmin<br />
e vazhdueshëm.<br />
Kemi shkuar në Kosovë në<br />
Qershor të 2006-ës dhe kemi qëndruar<br />
atje deri në Gusht 2008-ës. Por ende<br />
kemi një dhomë me qira në një banesë,<br />
ende kemi një OJQ (organizatë jo<br />
qeveritare)atje, ende kemi shumë<br />
shoqëri atje dhe kthehem çdo gjashtë<br />
javë - pra në një farë mënyre ende<br />
jemi ne Kosove!<br />
Ndërsa në Shqipëri, kam<br />
qenë 3 herë. Ajo e fundit ishte para një<br />
muaji kur kam qëndruar në Theth për 3<br />
janë si pjesë të një projekti të ”Balkans<br />
Peace Park Project”. Unë kam qenë<br />
Drejtoreshë në një shkollë verore për<br />
fëmijët e Thethit ku mundën të mësojnë<br />
anglisht nga mësueset vullnetar anglez,<br />
dhe studime mjedisore nga<br />
mësueset shqiptar.<br />
Përshtypjet e para që pate për<br />
Kosovën dhe njerëzit ?<br />
PORTRET<br />
Përshtypjet e paranë<br />
Kosovë kanë qenë ,<br />
mikpritja e popullit, dhe<br />
ndërtimet pa leje! Këto dy<br />
gjëra janë menjëherë të<br />
dukshme për një të huaj ne<br />
Kosovë. Për mua dhe për<br />
dikë , që shkon për herë të<br />
parë, në një vend të panjohur<br />
ishte një kënaqësi .<br />
Sidomos kur njerëzit më<br />
përshëndesnin , me ftonin<br />
për kafe, duke më mirëprit në vendin<br />
e tyre – kjo ishte diçka krejt ndryshe<br />
nga Londra!<br />
Por, në të njëjtën kohë, kam<br />
qenë e befasuar për ndërtesat që kam<br />
parë; si për mirë edhe për keq. Në<br />
rrugë, nga aeroporti, kur kam ateruar<br />
në vitin 2006 kam pritur të shoh shtëpi<br />
të shkatërruara nga lufta, por s'kam<br />
vërejtur asnjë dëmtim të luftës, por<br />
vetëm shumë ndërtime të reja. Dhe në<br />
kryeqytet kjo është edhe më e dukshme<br />
– krahas dhe shumë problemeve.<br />
A ishe e përgatitur për një eksperiencë<br />
të tillë , për sa i përket traditës<br />
kulturës , gjuhës apo dhe natyrës së<br />
Kosovës?<br />
Jo – hiç fare! Fatkeqësisht unë kam<br />
ditur më shumë për luftën e Kosovës<br />
sesa për kulturën, gjuhën dhe traditat e<br />
saj. Besoj që është një problem që<br />
ende ballafaqohet Kosova - nuk është<br />
mirë (dhe nuk është përshtatshme) për<br />
një vend të njihet si vend i luftës.<br />
Sidomos kur vendi ka kaq pasuri natyrore,<br />
kulturore, njerëzore që mund të<br />
tregohen. E vetmja që kam ditur unë<br />
për Kosovën përveç luftës, para se kam<br />
shkuar në Prishtinë është, për një<br />
familje shqiptare që kanë ardhur në<br />
shkollë në Hackney ku isha<br />
zëvendës/drejtoreshë e shkollës atje.<br />
Një familje shumë e këndshme, shumë<br />
punëtore, dhe vajza e kësaj familje që<br />
ka ardhur në shkollën tonë pa ditur<br />
asnjë fjalë anglisht në vitin 1999 tani<br />
është studente e shkëlqyer në universitetin<br />
UCL. Nëpërmjet tregimeve të<br />
kësaj familje për Kosovën,kam mësuar<br />
dhe është diçka që kam marrë me<br />
vete si udhërrëfyes në vendin e ri të<br />
Kosovës.<br />
Çfarë do të ishte më e rëndësishme<br />
,kuptimplote ta theksoje më shumë<br />
mbi Kosovën dhe shqiptarët në<br />
përgjithësi?<br />
Kosova ka nevojë për ambasadorë.<br />
Ajo është tani shtet, ajo ka ambasadorë<br />
zyrtarë nëpër botës, por ende ka shumë<br />
moskuptim për vete. Në punën që kam<br />
bërë në Kosovë - p.sh në Muzeun Etnologjik<br />
në Prishtinë, në Kullën e<br />
Mazrekajve në Dranoc, me projektin<br />
mikro-financim 'Kosovakards' që përdoret<br />
për filigranin e Prizrenit për kartolinat<br />
e bukura, me ekspozitën e<br />
fotografive '30 shikime te Kosoves'<br />
( h t t p : / / w w w. f l i c k r. c o m / p h o -<br />
tos/8125088@N03/), në OJQ-në tonë<br />
“'The Ideas Partnership” – gjithmonë<br />
kam pasur parasysh të paraqes<br />
Kosovën si një vend të pasur në kulturë,<br />
popullin shqiptarë të Kosovës si<br />
njerëz me tradita të lashta, dhe të<br />
ardhmen e Kosovës plot me mundësi.<br />
Pse zgjodhe pikërisht këtë fotografi në<br />
ekspozitën e “Greenwich Annual”<br />
Unë e kam zgjedhur se për<br />
mua është një fotografi plot<br />
domethënie për një Kosovë të pavarur.<br />
Një njeri i fortë është duke ndërtuar<br />
katedralen e re në kryeqytetin e<br />
Kosovës. Me pozitën e tij mund të shihet<br />
që ai është i fuqishëm por edhe<br />
është duke bërë punë të rrezikshme.<br />
Si u prit nga vizitorët dhe<br />
dashamirësit e fotografisë?<br />
Komplimenti që më ka pëlqyer më<br />
1 SHTATOR 2009 14<br />
ELIZABETH GOWING: “KOSOVA<br />
KA NEVOJË PËR AMBASADORË”<br />
“Këtë kënaqësi na dha Elizabeth gowing dhe<br />
fotografia e saj në një ekspozitë të organizuar në<br />
greenwich të londrës....Në muret e kësaj ekspozite<br />
kanë të shfaqur punën e tyre mbi 60 fotografë; midis tyre<br />
edhe Elizabeth gowing e cila kishte kënaqësinë dhe<br />
dëshirën e madhe të përfaqësohej me këtë fotografi të<br />
bërë në Kosovë”<br />
shumë është nga një bashkë-ekspozuese<br />
që më ka thënë: 'Elizabeth,<br />
unë kam mësuar shumë për Kosovën<br />
nga fotografia jote'. Të tjerë thanë se<br />
“djemtë e Kosovës qenkan të pashëm”.<br />
Më ka ardhur shumë mirë që fotografia<br />
shitet gjatë hapjes solemne - dhe te<br />
ardhurat të shkojnë për OJQ -në tonë<br />
në Kosovë “The Ideas Partnership” që<br />
zhvillon aktivitete kulturore, arsimore<br />
dhe për trashëgiminë.<br />
A ke diçka,, tani në dorë duke<br />
punuar?<br />
Përveç punës me OJQ-në, po punoj<br />
edhe në dy libra. Njëri është përfunduar<br />
para një viti por tani po e rishikoj<br />
dhe redaktoj. Ka titullin “The Land of<br />
Blood and Honey: my journey to become<br />
a bookkeeper in Kosovo”. Tregon<br />
si kam marrë kosheren e bleteve si<br />
dhuratë për ditëlindje, dhe si kam mësuar<br />
zanatin e bletarisë nga një bujk në<br />
Prapashticë, bashkë me kuturisjen që<br />
kam bërë anembanë Kosovës për tu<br />
takuar me bletarë të tjerë - vajza të<br />
trafikuara që mësojnë bletarinë si një<br />
mënyrë e jetesës së re, ishushtar<br />
të UCK-së që tani merren<br />
me bletë, gratë që më kanë<br />
treguar receta për ushqim kosovar<br />
me mjaltë (me fli, me<br />
llokuma, baklava, shendetli etj).<br />
Libri i dytë është i papërfunduar<br />
por kam titulluar “Edith<br />
and I”. Tregon historinë e Edith<br />
Durham-it dhe përpjekjet e mia<br />
me ndjek gjurmët e saj - edhe në<br />
Kosovë, në Shqipëri, dhe<br />
Londër. Unë kam lexuar dhe<br />
letrat e saj që janë në Royal Anthropological<br />
Institut bashkë me<br />
librat e saj. Ajo ishte një grua e<br />
fortë, e mençur,e guximshme -<br />
një ambasadore vërtetë të mirë për<br />
shqiptarët. Më vjen keq që nuk është<br />
njohur në Angli siç është e njohur në<br />
Kosovë dhe Shqipëri.<br />
Mesazhi për shqiptarët në Britani?<br />
Ndoshta diçka që lidhet me<br />
turizëm. Kosova ka shume vend te<br />
bukur me vizitue - liqene, kulla ku<br />
munden me bujte (si eshte Kulla e<br />
Mazrekajve ne Dranoc ku kam<br />
punuar), qytete lashtë, bjeshkë me<br />
natyre fenomenale. Këtyre u mungojnë<br />
turistë. Besoj që turistë të parë<br />
mund të jenë shqiptarët vetë - nga diaspora;<br />
një vizite në atdheun e tyre me<br />
familjen ne vend se një qëndrimi në<br />
Greqi është një mënyrë e mirë me<br />
përkrahë Kosovën, për të investuar në<br />
Kosovë, për të zbuluar Kosovën dhe<br />
për tu ju treguar brezave të rinj.<br />
Një mesazh tjetër është se dua të<br />
falënderoj të gjithë shqiptarët në<br />
Kosovë, në Shqipëri, në Londër - që<br />
më kanë mbajtur afër kaq shumë, nga<br />
të cilët kam mësuar po kaq shumë.<br />
Përvojat e mia në Shqipëri vërtetë<br />
kanë ndryshuar jetën time dhe jam<br />
mirënjohëse për lumturinë që kam<br />
marrë nga këto vende dhe ky populli i<br />
mirë.<br />
(foto1;Elizabeth me bashkeshortin<br />
Robertin. foto 2; pamje nga<br />
ekspozita në greenwich)
Nga Akil Koci<br />
Artistët shqiptarë kanë pushtuar<br />
qendra Evropiane me punimet,<br />
veprat, kompozimet, lojën aktoreske<br />
të dramës, baletit, ato të filmit<br />
dhe të lloj,lloj krijimtarie artistike duke<br />
u vlerësuar nga kritikët si ambasadorë<br />
të kulturës dhe artit shqiptar,sepse subjektet<br />
e tyre artistike me poliseminë<br />
dhe tendencat e tyre kuptohen shumë<br />
më mirë si kordinata universale si krijime<br />
që në të shumtën e rasteve përcakton<br />
tek krijuesit raportet jo vetëm<br />
emocionale, por edhe ndjesitë e brendshme<br />
të tyre, sidomos qenësinë e botës<br />
ku jetojnë duke kërkuar origjinalitetin<br />
me fluksin e krijimtarisë së tyre.<br />
Pa dyshim se kjo na gëzon<br />
për faktin se ata depërtojnë jo falë<br />
Ministrisë së Kulturës, shoqatave profesionale,<br />
por angazhimeve vetanake,<br />
sepse sjellin vlera të reja si interferime<br />
artistike që krijojnë vlerat e mirëfillta<br />
estetike për të cilat pushtetarët kompetentë<br />
as që çajnë kokën e sidomos ai që<br />
është më i thirrur për këto gjëra.<br />
Një ndër këto artiste është pa<br />
dyshim edhe piktorja e jonë e njohur<br />
Zake Prelvukaj e cila me individualitetin<br />
krijues,imazhet e saja ndaj ngjarjeve<br />
aktuale sikur na paraqiten si të<br />
rastësishme, por mbajnë në vete në<br />
kontekstin e tyre veprimet diabolike si<br />
faktor shpirtëror që komunikon në heshtje<br />
si kontemplacion dhe nga ky kënd<br />
vështrimi ajo e materializon në artin e<br />
sotëm kontemporan-postmodernizmin<br />
dhe vlerat e saj shpirtërore dhe artistike.<br />
Nuk jam kritik arti,por jam<br />
pasionant si kishin me thënë vëllezërit<br />
tanë matanë kufirit shqiptaro-shqiptar,<br />
por jo pasionant pasiv por shumë aktiv,<br />
sepse historinë e artit në Akademinë<br />
muzikore të Sarajevës e kam dëgjuar<br />
plot katër semestra - dhe le të më lejohet<br />
ta bëj një vështrim për këtë autore<br />
të shquar - dhe për ne të degës së<br />
muzikës ka qenë lënda më e vështirë<br />
dhe dashtë e pa dashtë kemi qenë të detyruar<br />
të mësojmë me orë, ditë dhe<br />
muaj të tëra dhe me siguri se më ka<br />
ngelur diç prej saj edhe në kokën dhe<br />
shpirtin tim.<br />
Me rastin e Zakës,kam një<br />
njohuri më të madhe, sepse veprat e<br />
kësaj artiste plotë jetë dhe gjallëri krijuese<br />
tash e plotë tri dekada e kam përcjell<br />
rrugën artistike dhe e njoh mirë<br />
artin e saj si dhe tendencat e reja të<br />
cilat ajo i kultivon.<br />
Sipas mendimit tim ajo<br />
vazhdon me konsekuencë krijimtarinë<br />
e mirëfilltë në ketë art dhe superon me<br />
shkathtësi me imazhet të cilat nuk janë<br />
larg nesh, por kontakton direkt me to<br />
siç është rasti me ekspozitën që e ka<br />
hapur muajin e kaluar në Tivar me titull<br />
“Ngjyrat e Ballkanit”,me të cilën<br />
promovohet për të parën herë me krijimtarinë<br />
e saj të artit pamor në një ambient<br />
që është më afër atmosferës<br />
krijuese, sepse ka lindur në atë shtet<br />
para plot katër dekadave në fshatin e<br />
bukur Martinaj që shquhet për<br />
trimërinë dhe njerëzit bujarë. Ajo tani e<br />
realizoj performansën si ëndërr të saj<br />
të kahmotshme edhe pse larg vendlindjes,<br />
por jo edhe larg shtetit .<br />
Më kujtohet kur patë ardhur<br />
për të studiuar, kam qenë prodekan në<br />
Fakultetin e Arteve në vitet e largëta<br />
1986 duke e dhënë provimin me sukses<br />
në atë konkurrencë të madhe pa intervenime<br />
të zakonta që ndodhnin në<br />
atë sektor të artit.<br />
Si krijese e talentuar, të cilën<br />
më vonë edhe e dëshmoi me vlerat shpirtërore,<br />
duke qenë njëra ndër studentet<br />
më të mira të klasës të piktorit të<br />
njohur Nysret Salihamixhiqiqit ku<br />
edhe u diplomua në vitin 1990, kurse<br />
më vonë i kryen edhe studimet pasuniverzitare<br />
te piktori Muslim Mulliqi në<br />
vitin 1997.<br />
Tani është profesoreshë në<br />
Akademinë e Arteve e cila me ekspozitat<br />
e shumta personale dhe kolektive<br />
është fituese e shumë shpërblimeve,<br />
mirënjohjeve siç janëato në Bienalen e<br />
Prishtinës të vizatimit në Prishtinë<br />
2004, në Lugano-Zvicër shpërblimin<br />
në Bienalen Internacionale të vizatimit<br />
2005,Galerinë internacionale të<br />
Portretit në Tuzla, Bosnje e Hercegovinë<br />
2006 dhe të tjerat.<br />
PORTRET<br />
Ajo në fakt paraqet imazhet<br />
që lëvron në pikturë me vizione të<br />
veçanta figurative me dimensione të<br />
mëdha, ku arti i saj konsiston dhe që<br />
shfaqet si vlerë, por jo si monokromi,<br />
por plotë pastërti supreme individuale.<br />
Në biseda me kolegët e mi dhe profesorët<br />
e saj, mësova se gjithnjë e kanë<br />
vlerësuar si artiste që ka aftësi të<br />
“prek”në thelbin e zonave të komunikimit<br />
që me sens i përjeton si përzgjedhje<br />
te imazheve ekzistente, si një<br />
lloj shkarkimi jo vetëm emocional por<br />
edhe estetik dhe artistik.<br />
Ekspozita e saj në Tivar<br />
karakterizohet me determinizmin e<br />
thelbit të artit të saj të kondensuara si<br />
tregime sublime për njerëzit,<br />
hapësirën, pjesëmarrësit e globalizmit<br />
“të ecurisë së civilizimit”.<br />
Siç thotë autorja e shkrimit në Katalogun<br />
e saj për këtë artiste dhe penelatët<br />
e saja, Anastazija Miranoviq, për sa i<br />
përket strukturës paterne mes tjerash<br />
thotë: “Është artiste e cila nuk<br />
hamendet për të studiuar “zbulimet” e<br />
veta duke i demonstruar përmes koncepteve<br />
të qarta që e eksploaton edhe<br />
fizikumin e vet.<br />
Cikli i punimeve të emërtuara<br />
“ Trupi i im si furçë” në mënyrë<br />
impulsive sugjeron nevojën e artistes<br />
që në mënyrë eksplicite dhe të drejt<br />
përdrejtë shfaqë nevojën e procesit krijues<br />
dhe idenë e transformon në materie.<br />
Dekomponimi i trupit<br />
restaurohet për ta konstruktuar një trup<br />
të ri,që në fakt nuk është qëllimi parësorë,<br />
nuk është as dominant si materie<br />
e kategorisë estetike,por trupi është<br />
furçë e cila ngjyros bazën,pëlhurën,<br />
tokën -<br />
Ngjyrat e Ballkanit. Regjenerimi i<br />
trupit përmes reinkarnimit të ri artistik<br />
është kureshtje që artistja nuk mund të<br />
mos i përgjigjet, aq më tepër kur ajo<br />
me kamerën e saj performon dhe<br />
kështu realizon dy veprime mediatikë,<br />
body art, performans, video art me<br />
mundësit e shumta multiplikative, e që<br />
i shtojnë jetën e trupit. Kështu trupi<br />
shtrydh atributet stereotipe fizike duke<br />
u transformuar në furçë të lindurit e<br />
artit, kurse<br />
fëmijët e saj<br />
janë vepra<br />
të lindura<br />
me trupin e<br />
saj. Kështu<br />
artistja krijon<br />
qenien<br />
me frytin e<br />
saj. Të theksuarit<br />
e ekstremiteve<br />
t r u p o r e ,<br />
dorën e vet,<br />
dhe elementet<br />
e<br />
tjera gjatë<br />
një vargu<br />
p u n i m e s h<br />
me të cilën<br />
a r t i s t j a<br />
“hedh faculetën<br />
në fytyrën<br />
e<br />
1 SHTATOR 2009 15<br />
Suksesi i piktores sonë Zake Prelvukaj në Tivar<br />
Ngjyrat e Ballkanit<br />
Ekspozita e saj në Galerinë Velimir<br />
A.Lekoviq tërhoqi vëmendjen<br />
e publikut të gjerë ku mbizotëroj<br />
fantazia,racionaliteti dhe madhështia<br />
turpit”. Punimet nga cikli “Ikset flasin”<br />
dhe “Shigjetat”, sikur e përpunojnë ato<br />
thënie paraprake si simbole të rrugës<br />
jetësore,në dinamikën e përhershme<br />
lart-poshtë,djathtas-majtas, ndoshta<br />
janë kthesat markante në kuptimin e të<br />
qëndruarit të artit”.<br />
Zakë Prelvukaj,<br />
siç konstaton kritikja e<br />
artit, “në mënyrë permanente<br />
ndjek dhe njëkohësisht<br />
zgjedh me shigjetë<br />
epiqendrën e emocioneve<br />
të egos së saj”.<br />
Mënyra e shtrimit të këtyre<br />
opsioneve në veprat e Zake Prelvukaj<br />
si subjekte artistike në trajtimin e saj<br />
koincidon me qartësinë e imazheve të<br />
kultivuara të kësaj piktoreje si kredo i<br />
kreacioneve abstrakte dhe metafizike<br />
si vlera artistike, bazuar në ontologjinë<br />
e saj duke përkrahur tezën e universalitetit<br />
të artit në tërësinë e saj si kohezion<br />
poetik.<br />
Dhe këtë shkrim timin që<br />
është një përpjekje modeste për ta<br />
sqaruar kredon e saj krijuese e kisha<br />
përfunduar për artisten tonë të madhe<br />
me sentencën shumë të njohur filozofike<br />
“Ju heshtni në artin tuaj aq<br />
thellë sa ne pa mundime e ndjejmë<br />
tërësisht”.
NgA KASTRIoT DERVISHI<br />
66 vjet nga marrëveshja e Mukjes,<br />
midis komunistëve dhe ballistëve.<br />
Shumë vite kanë kaluar nga një marrëveshje<br />
që nuk zgjati vetëm disa ditë<br />
dhe që mbase më tepër pati jehonë të<br />
madhe për t’u kujtuar në forma të<br />
ndryshme sesa kishte bazë reale të zbatohej.<br />
E parë dhe analizuar me gjakftohtësi,<br />
gjatë viteve të luftës, nuk kishte<br />
asnjë mundësi për të ndarë pushtetin<br />
midis komunistëve (të maskuar pas<br />
siglës Fronti Nacionalçlirimtar, ku<br />
bënte pjesë edhe ndonjë jokomunist)<br />
dhe ballistëve. Mukja nuk mund të<br />
kishte sukses për një shkak të vetëm:<br />
komunistët në asnjë rrethanë nuk do të<br />
pranonin të ndanin pushtet pas lufte,<br />
por ishin të vendosur të qeverisnin të<br />
vetëm dhe të vendosnin në vend diktaturën<br />
komuniste.<br />
MUKJA Në VAZHDëN E<br />
MARRëVESHJEVE Të<br />
MëPARSHME<br />
Midis grupeve nacionaliste, qofshin<br />
këta edhe balliste dhe komunistëve<br />
ishin arritur edhe më parë marrëveshje<br />
më të vogla bashkëpunimi. Të gjitha<br />
kishin dështuar duke provuar se asnjë<br />
lloj bashkëpunimi nuk mund të kishte<br />
në Shqipëri midis komunistëve dhe<br />
jokomunistëve. Njëra palë duhej të<br />
merrte pushtetin me çfarëdo mjeti,<br />
ndërsa pjesa tjetër do të ishte e destinuar<br />
të largohej nga vendi ose të ishte<br />
inferiore brenda vendit. Në këtë kuptim<br />
teorizimet sikur nga Mukja do të<br />
vinin mrekullitë e shumta, janë<br />
iluzione naive që nuk ushqehen me argumente<br />
të qëndrueshme. Imagjinoni<br />
për një çast sikur Mukja të ishte zbatuar<br />
dhe sa vend do të kishin në qeverinë<br />
e Enver Hoxhës, emrat e Ali<br />
Këlcyrës, Abaz Ermenjit, etj. Praktikisht<br />
do të ishte veprim i paefektshëm e<br />
i pazbatueshëm.<br />
Nismëtari i mbledhjes së<br />
ardhshme të Mukjes do të bëhej Abaz<br />
Kupi i cili, duke pasur synim të forconte<br />
pozitat e krahut jokomunist, do<br />
të propozonte më 25 qershor 1943<br />
bashkimin e Frontit me Ballin Kombëtar.<br />
Në mbledhje morën pjesë Omer<br />
Nishani për Frontin dhe Mit’hat<br />
Frashëri për Ballin Kombëtar.<br />
Pas rënies së Musolinit, shin<br />
rritur shpresat për një rënie të shpejtë të<br />
Italisë fashiste. Nga ky shkak në këtë<br />
kohë në Valias u bë një mbledhje me<br />
pjesëmarrjen e Abaz Kupit ku u ra<br />
dakord të bëhej një mbledhje në<br />
Mukje. Në këtë frymë, më 21 korrik<br />
1943 në Tiranë është zhvilluar një<br />
demonstratë e përbashkët, ndërsa po<br />
atë ditë ishte rrëmbyer nga komunistët<br />
një pjesë e arkivit të Zyrës Politike të<br />
MPB-së. Ymer Dishnica i shkruante<br />
Enver Hoxhës se BK ishte tashmë në<br />
ilegalitet.<br />
Më 26 korrik 1943 u mblodhën<br />
në Tapizë të Tiranës delegacioni i<br />
Këshillit të Përgjithshëm Nacionalçlirimtar<br />
i përbërë prej Abaz Kupit, Myslim<br />
Pezës, Ymer Dishnicës, Mustafa<br />
Gjinishit, Kamber Qafmollës dhe delegacioni<br />
i Ballit Kombëtar i përbërë<br />
prej Mit’hat Frashërit, Hasan Dostit e<br />
Faik Qukut. Kryetar i mbledhjes u<br />
zgjodh Mit’hat Frashëri dhe sekretar<br />
Mustafa Gjinishi. Pas bisedimeve u<br />
arrit në përfundimin për të kryer një<br />
luftë të përbashkët kundër pushtuesit si<br />
dhe për miratimin e një shpalljeje të<br />
përbërë prej 5 pikash, sipas së cilës formohej<br />
Komiteti për Shpëtimin e<br />
Shqipnisë (i cili të pushonte së ekzistuari<br />
deri në formimin e qeverisë së<br />
përkohshme) që do të kryente luftën<br />
kundër pushtuesit e sigurimin e<br />
pavarësisë në kufijtë e 1913-s, me qëllim<br />
të mëtejshëm bashkimin kombëtar<br />
me trojet e mbetura jashtë vendit, “nji<br />
Shqipni të lirë indipendente e<br />
demokratike të vërtetë”. Forma e<br />
regjimit i lihej popullit të vendoste me<br />
anën e një asambleje kushtetuese, të<br />
zgjedhur nga populli. Ymer Dishnica<br />
ka njoftuar Enver Hoxhën për takimin<br />
që do zhvillohej me delegacionin i BK<br />
më 1 – 2 gusht 1943.<br />
MBlEDHJA E MUKJES<br />
Në Mukje ka mbërritur i pari Hysni<br />
Lepenica me çetën e tij. Balli Kombëtar<br />
kërkoi përfaqësim 12 me 6 në dobi<br />
të tij duke thënë se kishte më tepër<br />
popullaritet se Fronti. Por kjo gjë nuk<br />
është pranuar dhe përfaqësimi ka qenë<br />
i barabartë.<br />
Nga Balli Kombëtar morën<br />
pjesë: Mit’hat Frashëri, Hasan Dosti,<br />
Skënder Muço, Hysni Lepenica,<br />
Thoma Orollogaj, Isuf Luzaj, Rauf<br />
Fratari, Kadri Cakrani, Nexhat<br />
Peshkëpia, Halil Mëniku, Ismail Petrela,<br />
Vasil Andoni. Si dëgjues ishin:<br />
Ali Këlcyra, Nuredin Vlora, Aziz<br />
Çami, Et’hem Haxhiademi, Xhemal<br />
Herri, Halil Maçi, Is’han Toptani.<br />
Nga Këshilli i Përgjithshëm<br />
Nacionalçlirimtar morën pjesë Omer<br />
Nishani, Jahja Çaçi, Myslim Peza,<br />
Abaz Kupi, Ymer Dishnica, Mustafa<br />
Gjinishi, Sulo Bogdo, <strong>Shef</strong>qet Beja,<br />
Medar Shtylla, Stefan Plumbi, Haki<br />
Stërmilli, Gogo Nushi. Si dëgjues ishin<br />
Spiro Koleka, Gogo Nushi, Vasil<br />
Nathanaili.<br />
Më 1 gusht 1943 mbledhjen e kryesoi<br />
HISTORI<br />
1 SHTATOR 2009 16<br />
“Mukja”, marrëveshja që nisi me dështim<br />
(Mos) marrëveshja e Mukjes<br />
Thoma Orollogaj ndërsa sekretar vazhdoi<br />
të ishte Mustafa Gjinishi. U redaktuan<br />
5 pikat e marrëveshjes së parë pa<br />
ndonjë dallim të madh në lidhje me<br />
mbledhjen paraardhëse.<br />
MBlEDHJA<br />
E 2 gUSHTIT 1943<br />
Në mbledhjen e datës 2 gusht, u përfshinë<br />
ndryshimet e pikës 2 e cila kishte<br />
të bënte me formimin e komitetit të<br />
përhershëm brenda datës 8 gusht 1943.<br />
Më 3 gusht 1943 u mblodh për herë të<br />
parë Komiteti i Përkohshëm i Shpëtimit<br />
të Shqipërisë, i përbërë nga Hasan<br />
Dosti, Hysni Lepenica, Skënder Muço,<br />
Vasil Andoni, Emin Haxhiademi, Xhemal<br />
Herri nga Balli Kombëtar dhe<br />
Abaz Kupi, Mustafa Gjinishi, Spiro<br />
Koleka, Vasil Nathanaili, Malo<br />
Frashëri, Haki Stërmilli.<br />
Shtabi përbëhej nga Hasan<br />
Dosti kryetar dhe Mustafa Gjinishi<br />
sekretar. Komiteti lëshoi edhe një shpallje<br />
me thirrjen “Ja vdekje, ja liri”,<br />
në të cilën theksohej lufta e përbashkët<br />
me aleatët, lufta për një Shqipëri etnike,<br />
etj. Më 6 gusht 1943, Enver<br />
Hoxha i shkruan Ymer Dishnicës në<br />
lidhje me dy çështjet kryesore, atë të<br />
Shqipërisë etnike dhe rrëzimin e<br />
vendimeve të 12 prillit 1939, duke mos<br />
i pranuar ato.<br />
Dy emisarët jugosllavë që<br />
ndodheshin në Shqipëri në mbledhjen<br />
e Vithkuqit, e denoncuan marrëveshjen<br />
dhe shpallën dënimin me vdekje të<br />
Ymer Dishnicës dhe të Mustafa Gjinishit.<br />
Më 8 gusht 1943, Hoxha udhëzonte<br />
që të mos shpërndahej trakti i<br />
Mukjes, ose në të kundërtën, të grisej.<br />
Ai në Plenumin e Beratit tha se në<br />
Mukje kishte fituar platforma e Ballit<br />
dhe kishte humbur ajo e tyre dhe, më<br />
pas, ishin hedhur në luftë me Ballin.<br />
Pesë vjet më vonë, në Kongresin e 1-rë<br />
të PKSH-së, Enver Hoxha do të shprehej<br />
se Ymer Dishnica kishte rënë “në<br />
pozitat nacionaliste”, “reaksionare”<br />
d h e<br />
“shoviniste”<br />
të Ballit<br />
Kombëtar.<br />
Xhelal Staravecka<br />
në<br />
njërin prej<br />
trakteve të<br />
tij, thoshte<br />
se kur ia<br />
kishin lexuarshpalljen<br />
e<br />
Mukjes, Mil<br />
a d i n i t ,<br />
g j y s m ë<br />
shqip e<br />
gjysmë serbisht,<br />
ai<br />
ishte irrituar<br />
e kishte<br />
thënë do org<br />
a n i z o -<br />
heshin dhe<br />
“ p i z e -<br />
vengëve nacionalistë”<br />
do t’u vinin shpatën sepse ishin për<br />
Shqipëri etnike.<br />
Në të vërtetë Mukja nuk mund ta<br />
parandalonte luftën civile që do niste<br />
në vend. Kjo sepse komunistët ishin të<br />
vendosur në rrugën e tyre, dmth të<br />
shkonin drejt pushtetit duke kaluar në<br />
një lumë tragjik gjaku.<br />
Pjesë nga kujtimet e Hasan Dostit<br />
për mbledhjen e Mukjes<br />
Me kalimin e Misionit Britanik ne<br />
Shqipenine e Mesme dhe qëndrimin e<br />
tyre me çetat e përbashkëta te Abaz<br />
Kupit dhe Nac.Clirimtares u krijue<br />
mundesia e takimit. Javen e pare te korrikut,<br />
<strong>Shef</strong>i i ML N/Kolonel<br />
MacLean, ne emen te Komandes se<br />
Larte Aleate te Mesdheut, dergoi nji<br />
leter per BK me anen e Mustafa Gjinishit.<br />
Me kete leter, N/Koloneli<br />
MacLean keshillonte BK te bashkohej<br />
me Nac..Clirimtaren, ose te pakten te<br />
merrej vesht me Nac.Clirimtaren per<br />
nje organizim me te mire te luftes kunder<br />
pushtuesit italian.<br />
Pergjegjja e BK ka qene pozitive.<br />
Komiteti Qendror mori vendim te<br />
propozoje bashkimin me forcat e Abaz<br />
Kupit me pare, dhe me vone te eksploroje<br />
mundesine per nje marreveshje<br />
me Nac.Clirimtaren.<br />
Apeli i ardhur nga N/Koloneli Maclean<br />
ka qene nxitja e vetme dhe e vertete me<br />
binde Komitetin Qendror te BK te perpiqet<br />
me gjete menyrat per nje fare<br />
marreveshje me Nac.Clirimtaren.<br />
BK nuk ka marre ne konsideracion<br />
asnje here mundesine e<br />
bashkimit me Nac.Clirimtaren, nje<br />
bashkim qe mund te siellte fuzionin<br />
(shkrimjen) e tij me Nac.Clirimtaren<br />
ne cfaredo kombinimi qofte, ose organizate<br />
tjeter politike.<br />
Korrik l943. Behet takimi i pare i<br />
Mithat Frasherit, dhe Halil Macit me<br />
Abaz Kupin, ne katundin Valias te<br />
Tiranes. BK beri propozim per<br />
bashkepunim te forcave. Propozimin e<br />
BK per bashkepunim, Abaz Kupi e<br />
pranoi ne parim. Por ai ishte i lidhun<br />
me aktin e nenshkrimit te Konferences<br />
se Pezes mbi krijimin e Frontit<br />
Nac.Clirimtar. Kjo gjendje e bante te<br />
veshtire largimin nga Nac.Clirimtarja<br />
dhe bashkimin me BK.<br />
Qe nga java e pare e nentorit l942 dhe<br />
deri ne korrik l943, raportet ne mes te<br />
BK dhe Abaz Kupit kane qene te mira,<br />
dhe jane mbajte te vazhdueshme me<br />
anen e njerezve te besimit tij (kryesisht<br />
Ihsan Toptani). Megjithese Abaz Kupi<br />
nuk kishte bere ende nji aksion te armatosur,<br />
ceta e tij kishte rendesi per<br />
faktin se ishte e vetmja cete nacionaliste<br />
ne Shqiperine e Mesme. Influenca e<br />
BK ne Shqiperine e Mesme ishte<br />
pothuejse zero. Fakti qe Abaz Kupi<br />
dhe njerezit e tij ne Tirane gjykojshin<br />
elementin e BK si te dyshimte ne<br />
deshiren e tij p er te rikethyer Mbretin<br />
Zog, ka mundesi te kete influencuar ne<br />
mos-gatishmerine e bashkepunimit<br />
efektiv ne mes te A.Kupit dhe BK.<br />
Kethimi i Mbretit Zog ne Shqiperi ka<br />
qene pika e pare e njerezve te Legalitetit,<br />
dhe si rrjedhim, kusht<br />
themeltar, vendimtar per cdo verpimtari<br />
te Abaz Kupit.<br />
Ne fillim te korrikut l943 ,<br />
Nac.Clirimtaria boton nji trakt qe<br />
permban disa pika –progarm shoqenorne<br />
mes te cilave ishte edhe referenca<br />
per perkufizimin e se drejtes se prones<br />
private. BK kerkon atehere nji tjeter<br />
takim me Abaz Kupin. Takimi caktohet<br />
te bahet ne katundin Tapize (ciflik<br />
i Ihsan Toptanit) me daten 25 korrik<br />
l943, mbasi qe Abaz Kupi te kethehej<br />
nga Martaneshi, ne shoqerim te cetave<br />
te Nac.Clirimtares<br />
25 korrik l943. Nisen nga Tirana per<br />
takim: Mithat Frasheri, Hasan Dosti,<br />
Faik Quku. Ne mengjez, Radio-Roma<br />
njoftoi renjen e B.Mussolinit, dhe emrimin<br />
e Mareshal Badoglio si kryeminister<br />
i Italise.<br />
Renja e Mussolinit dhe emrimi<br />
i Badoglio-s me programin e tij<br />
per te vazhduar luften nuk u moren si<br />
ngjarje te natyrshme dhe logjike nga<br />
Koniteti Qendror i BK. Mbarimi i<br />
luftes ne frontin italian (qe udheheqja e<br />
BK e parashikoi se do te jete i aferm)<br />
mund te siellte nje zhvillim shum te shpejte<br />
e te paparapare te gjendjes dhe<br />
veprimeve ushtarake.<br />
BK shqyrtoi mundesine qe<br />
Komanda Aleate e Mesdheut mund te<br />
zbarkonte ne bregdetin shqiptar. Gjenerali<br />
Mihailovic dhe Masrshali Tito do<br />
t’i mireprisnin dhe do te ndihmojshin<br />
trupat aleate te avancojne. Boshllekun<br />
e lene ne Shqipeni dhe Tokat e Cliruara<br />
te Kosoves e Maqedonise mbas<br />
mbarimit te pushtimit italian, do ta zejshin,<br />
simbas shum mundesirave, cetat<br />
e armatosura te Gjenralit Mihajlovic<br />
dhe ato te Titos. Gjermanet atehere do<br />
te nderhyjshin me mbrojte Kontinentin,<br />
dhe toket tona do te beheshin<br />
shesh lufte. Me shume se cdo gja, BK<br />
shqetesohej per fatin e Kosoves. Gjate<br />
bisedimeve te baera ne shtepine e<br />
Hasan Dostit, me 15 korrik l943, udheheqja<br />
e BK vendosi t’i propozoje<br />
Abaz Kupit, po ate dite qe me forcat qe
ai dispononte te shkohej ne Kruje,<br />
dhe te proklamohej solemnisht<br />
rithemelimi i Shtetit Shqiptar Independent<br />
ne tokat shqiptare, me<br />
Kosoven e Maqedonine perendimore<br />
te integruara. Hasan Dosti u<br />
ngarkue te gjej formulen e pershtatshme<br />
te ketij veprimi juridik me<br />
rendesi jetesore. Formula do te<br />
përmbante rrezimin e Dinastise<br />
Savoia te Italise, shpalljen e<br />
pavaresise kombetare te Shqiperise<br />
Shpalljen e Shqiperise si<br />
shtet i lire, shpalljen per integrimin<br />
e krahinave te banuara nga<br />
shqiptaret e Kosoves, Maqedonise,<br />
dhe Malit te Zi, si pjese perberese<br />
te Shtetit te Lire Shqiptar.<br />
Shpejtesia e veprimit ishte esenciale,<br />
sepse do te vinte Aleatet para<br />
nje fakti te kryer. Akti i Shpalljes<br />
do t’i komunikohej botes se<br />
jashteme me anen e Greqise dhe te<br />
Gjermanise. Do te dergohej ne<br />
Rome me aeroplan Xhelal P.Vlora,<br />
i cili do te njoftonte te gjitha Ambasadat<br />
e akredituara ne ate kryeqytet.<br />
Si nyje e rëndësishme e<br />
ngjarjeve të luftës, edhe “Mukja”<br />
ka pasur protagonistët e saj. Pas<br />
mbarimit të takimit ata patën fate<br />
të ndryshme. Disa i ndoqi vrasja e<br />
përnjëhershme, të tjerëve iu desh të<br />
largohen nga vendi, të tjerëve nuk<br />
iu nda Mukja deri ditën që u<br />
larguan nga kjo botë. Por le të<br />
shohim sesi vijoi jeta e tyre, duke<br />
kujtuar së pari pjesëmarrësit.<br />
Nga Balli Kombëtar merrnin pjesë:<br />
Mit’hat Frashëri, Hasan Dosti,<br />
Skënder Muço, Hysni Lepenica,<br />
Thoma Orollogaj, Isuf Luzaj, Rauf<br />
Fratari, Kadri Cakrani, Nexhat<br />
Peshkëpia, Halil Mëniku, Ismail<br />
Petrela, Vasil Andoni.<br />
Nga Këshilli i Përgjithshëm Nacionalçlirimtar<br />
merrnin pjesë:<br />
Omer Nishani, Jahja Çaçi, Myslim<br />
Peza, Abaz Kupi, Ymer Dishnica,<br />
Mustafa Gjinishi, Sulo Bogdo,<br />
<strong>Shef</strong>qet Beja, Medar Shtylla, Stefan<br />
Plumbi, Haki Stërmilli, Gogo<br />
Nushi.<br />
NgA BAllI<br />
KoMBëTAR<br />
MIT’HAT FRASHëRI<br />
Drejtuesi i Ballit Kombëtar pas prishjes<br />
së Marrëveshjes së Mukjes,<br />
u përpoq sa mundi të shmangte të<br />
pashmangshmen, luftën civile. U<br />
largua nga Shqipëria. Themeloi<br />
Komitetin “Shqipëria e Lirë” në<br />
mërgim, kryetar i të cilit ishte deri<br />
sa vdiq në New – York në tetor<br />
1949.<br />
HASAN DoSTI<br />
Më 1944 e shohim kryetar të<br />
Gjykatës së Diktimit. Pasues i<br />
Mit’hat Frashërit në krye të Ballit<br />
dhe të Komitetit “Shqipëria e<br />
Lirë”. Vdiq në 29 janar 1991, në<br />
Los Anxhelos të SHBA-së.<br />
SKëNDER MUÇo<br />
U vra nga gjermanët si njeri i anglezëve.<br />
Më 7 gusht 1944, ai së<br />
bashku me Yzeir Ismailin dhe<br />
Zako Mezinin po ktheheshin për në<br />
Vlorë pas një takimi me britanikët<br />
arrestohet nga gjermanët. Të tre të<br />
arrestuarit u ekzekutuan në Bubullimë<br />
të Lushnjës më 10 gusht<br />
1944.<br />
HYSNI lEPINIcA<br />
Kryekomandanti i Ballit Kombëtar<br />
Hysni Lepenica u vra nga italianët<br />
në Grehot të Gjirokastrës, më 14<br />
shtator 1943, bashkë me 36 komandantë<br />
e luftëtarë nacionalistë.<br />
Edhe këtu nuk mungoi pabesia komuniste<br />
KADRI cAKRANI<br />
U bë komandant i forcave të Ballit<br />
Kombëtar në Shqipërinë e Jugut<br />
pas vrasjes së Hysni Lepenicës. U<br />
largua nga Shqipëria në nëntor të<br />
vitit 1944 dhe jetoi deri sa vdiq në<br />
emigracion.<br />
ISUF lUZAJ<br />
Largohet nga Shqipëria më 1944.<br />
Mbërrin në Itali ku ndalohet si antiitalian.<br />
Pas daljes nga burgu,<br />
shkon në Argjentinë, në një universitet<br />
të atjeshëm ku punoi plot<br />
18 vjet.<br />
Në vitin 1965 ftohet nga ballistët e<br />
Amerikës të zinte vendin e Ali Këlcyrës.<br />
Dhe ashtu bën. Vdiq në vitin<br />
2000 në Chicago dhe sipas<br />
amanetit që la, u varros në fshatin<br />
e lindjes në Shqipëri.<br />
THoMA oRollogAI<br />
Nuk pranoi të largohet nga<br />
Shqipëria, por qëndroi i fshehur.<br />
Pas një kombinacioni të Sigurimit,<br />
arrestohet më 1947. Pas torturave<br />
të rënda vdes në hetuesinë komuniste<br />
të Tiranës.<br />
ISMAIl PETRElA<br />
Komunistët e arrestuan natën e 12<br />
nëntorit 1944 dhe e pushkatuan pa<br />
gjyq pranë hotel Bristolit në Tiranë<br />
dy ditë më pas.<br />
NEXHAT PESHKëPIA<br />
Në vitin 1953 u bë anëtar i<br />
Komitetit Kombëtar Shqipëria e<br />
Lirë. Ushtroi veprimtarinë politike<br />
edhe me Asamblenë e<br />
Përgjithshme të Kombeve të<br />
HISTORI<br />
Robëruara të Europës (ACEN), ku<br />
bënte pjesë bashkë me Komitetet e<br />
Bullgarisë, Rumanisë, Hungarisë,<br />
Çekosllovakisë, Polonisë, Lituanisë<br />
dhe Estonisë edhe Komiteti<br />
Shqipëria e Lirë, qëllimi kryesor i<br />
së cilës qe çlirimi i popujve të shtypur<br />
të Europës lindore nga sundimi<br />
sovjetik dhe regjimet komuniste.<br />
Vdiq më 8 shkurt 1970.<br />
RAUF FRATARI<br />
Në fundin e nëntorit të vitit 1944 u<br />
largua nga Shqipëria së bashku me<br />
shumë eksponentë të tjerë nacionalistë<br />
të Ballit dhe Legalitetit.<br />
Pasi qëndroi për 5 vjet në kampin e<br />
Rexhio –Emilias u largua për në<br />
SHBA, ku u vendos me banim në<br />
shtetin e Nju – Xhersit. Vdiq më<br />
1973.<br />
HAlIl MëNIKU<br />
Ishte kryetar i bashkisë së Tiranës<br />
në vitet 1943 – 1944. U largua nga<br />
Shqipëria në emigracion, ku edhe<br />
vdiq.<br />
VASIl ANDoNI<br />
U largua nga Shqipëria. Jetoi në<br />
emigrim duke qenë një ndër figurat<br />
drejtuese të Ballit Kombëtar.<br />
Vdiq më 1993, por la amanet të<br />
varrosej në vendlindje e kështu u<br />
bë, u varros në Elbasan.<br />
Nga Këshilli i Përgjithshëm<br />
Nacionalçlirimtar<br />
YMER DISHNIcA<br />
Ishte ministër i Shëndetësisë në<br />
vitet 1944 – 1946. Deputet i Kuvendit<br />
Popullor më 1946 – 1950<br />
dhe kryetar i tij më 1946 – 1947.<br />
Më 1944 – 1946 anëtar i KANÇ-it.<br />
Më 1944 – 1946 ministër i Shëndetësisë.<br />
Më 1946 – 1950 deputet i<br />
Kuvendit Popullor dhe kryetar i tij<br />
më 1946 – 1947. Burgoset më 27<br />
qershor 1955 deri më 12 qershor<br />
1956. Jetoi për shumë vite në Berat<br />
ku ushtroi detyrën e mjekut. Arrestohet<br />
më 27 qershor 1955. Vdiq<br />
në Tiranë më 22 shtator 1998.<br />
ABAZ KUPI<br />
Pas largimit nga Fronti Nacionalçlirimtar<br />
themeloi Partinë<br />
Nacional - Zogiste si edhe Organizatën<br />
Lëvizja e Legalitetit. Në<br />
shtator 1944 në aleancë të vonuar<br />
me Ballin Kombëtar, u caktua komandant<br />
i shtabit të forcave të<br />
bashkuara nacionaliste, në krye të<br />
të cilave zhvilloi disa luftime<br />
kundër gjermanëve në Borizanë –<br />
Mamurras. U largua nga Shqipëria<br />
dhe jetoi në emigracion politik. Në<br />
vitin 1949 u zgjodh anëtar i<br />
Komitetit “Shqipëria e Lirë”. Vdiq<br />
më 9 janar 1979 në SHBA.<br />
MUSTAFA gJINISHI<br />
Pas shkeljes së Marrëveshjes së<br />
Mukjes, ai u akuzua për tradhti nga<br />
krerët e PKSH dhe emisarët jugosllavë,<br />
sidomos nga Miladin<br />
Popoviçi e konsideronte mik të britanikëve.<br />
Për këto arsye u dënua<br />
me vdekje nga Miladini dhe Enveri<br />
në Kongresin e Përmetit (24 – 28<br />
maj 1944) dhe u vra më 23 gusht<br />
1944 në pritën e organizuar në<br />
qafën e Qinokut nga Liri Gega dhe<br />
Hysni Kapo, kur Mustafa Gjinishi<br />
dhe majori britanik Smith po<br />
kalonin nga Peshkopia për në<br />
fshatin Grevë. Në një telegram<br />
urgjent “Muzhiku” (Liri Gega), lajmëronte<br />
Enver Hoxhën: “Puna<br />
doli me sukses” . Megjithatë në atë<br />
kohë u tha se ishte vrarë në pritë<br />
nga gjermanët. U shpall dëshmor,<br />
për të përfunduar “tradhtar”.<br />
oMER NISHANI<br />
Më 1943 do të zgjidhet në Labinot<br />
anëtar i Këshillit të Përgjithshëm<br />
ANÇ. Më 1944 – 1946 kryetar i<br />
Kryesisë së KANÇ-it dhe ministër<br />
i Punëve të Jashtme. Më 1946 –<br />
1954 deputet. Më 1946 – 1953<br />
president i PKP-së. Vdiq më 26<br />
maj 1954 në Tiranë, pas 2 plagëve<br />
të shkaktuar me armë zjarri.<br />
MYSlIM PEZA<br />
Do të ishte ikonë e përjetshme e<br />
regjimit komunist. Më 1944 –<br />
1946 zëvendëskryetar i qeverisë së<br />
parë komuniste. Më 1946 – 1982<br />
deputet dhe zëvendëskryetar i Presidiumit<br />
të Kuvendit Popullor.<br />
Vdiq në Tiranë më 7 shkurt 1984.<br />
JAHJA ÇAÇI<br />
Anëtar i Këshillit të Përgjithshëm<br />
Nacionalçlirimtar, nacionalist me<br />
prirje zogiste, anëtar i shtabit të<br />
forcave të Abaz Kupit, ndaj tij u<br />
ndoq rruga e harresës.<br />
MEDAR SHTYllA<br />
Ministër i Ekonomisë në qeverinë<br />
e parë komuniste të Përmetit. Në<br />
vitet 1946 – 1955 ishte ministër i<br />
Shëndetësisë, kur u shkarkua për<br />
“paaftësi drejtimi”. Ishte për disa<br />
kohë drejtor i Institutit të Lartë të<br />
Mjekësisë dhe me krijimin e Universitetit<br />
të Tiranës, u bë dekan i<br />
këtij fakulteti. Anëtar i PPSH-së<br />
prej vitit 1949. Deputet në vitet<br />
1946 – 1963 dhe kryetar i Kuvendit<br />
Popullor në 1958 – 1963. Vdiq<br />
në Tiranë më 20 dhjetor 1963.<br />
HAKI STëRMIllI<br />
Ish shefi i parë i shërbimit sekret<br />
shqiptar do të kishte pak vjet jetë<br />
pas Mukjes. Në biografinë e tij<br />
shënohej se më 31 korrik 1943<br />
ishte hedhur në ilegalitet, kur<br />
kishte qenë në Tiranë. Më vonë do<br />
të zgjidhej edhe në organet paralele<br />
të pushtetit komunist, duke filluar<br />
nga mbledhja e Labinotit e shtatorit<br />
1943 e deri në kongresin komunist<br />
të Përmetit. Për këtë shkak,<br />
ai u zgjodh deputet në zgjedhjet e 2<br />
dhjetorit 1945 dhe 28 majit 1950.<br />
Pas vitit 1945 ishte kryetar i Frontit<br />
Demokratik dhe nënkryetar i<br />
Komitetit Ekzekutiv për Qarkun e<br />
Dibrës. Ai do të vdiste më 17 janar<br />
1953, duke qenë edhe deputet i<br />
Kuvendit Popullor.<br />
gogo NUSHI<br />
Më 1944 – 1970 anëtar i Byrosë<br />
Politike të KQ të PPSH-së. Më<br />
1946 nënkryetar i Asamblesë<br />
Kushtetuese. Më 1946 – 1970 deputet.<br />
Më 1954 – 1956 kryetar i<br />
Kuvendit Popullor. Më 1948 –<br />
1949 ministër i Industrisë dhe<br />
përkohësisht i Tregtisë. Më 1951 –<br />
1953 dhe 1956 – 1958<br />
zëvendëskryeministër. Më 1953 –<br />
1954 ministër i Tregtisë dhe Komunikacioneve.<br />
Më 1954 – 1956<br />
sekretar i PPSH-së. Më 1958 –<br />
1970 anëtar i PKP-së dhe më 1962<br />
– 1970 nënkryetar i tij. Më 1958 –<br />
1970 president i Këshillit të<br />
Përgjithshëm të Bashkimeve Profesionale.<br />
Vdiq në Tiranë më 9 prill<br />
1970.<br />
STEFAN PlUMBI<br />
Duke qenë anëtar i KANÇ-it, fillimisht<br />
iu hoq imuniteti, më 1945.<br />
Pastaj kaloi më tej ku u dënua<br />
nëpërmjet një procesi politik, duke<br />
vuajtur në burg.<br />
1 SHTATOR 2009 17<br />
Dy emisarët jugosllavë që<br />
ndodheshin në Shqipëri<br />
në mbledhjen e Vithkuqit,<br />
e denoncuan marrëveshjen dhe shpallën<br />
dënimin me vdekje të Ymer<br />
Dishnicës dhe të Mustafa gjinishit.<br />
Më 8 gusht 1943, Hoxha udhëzonte<br />
që të mos shpërndahej trakti i<br />
Mukjes, ose në të kundërtën, të<br />
grisej. Ai në Plenumin e Beratit tha<br />
se në Mukje kishte fituar platforma<br />
e Ballit dhe kishte humbur ajo e<br />
tyre dhe, më pas, ishin hedhur në<br />
luftë me Ballin. Pesë vjet më vonë,<br />
në Kongresin e 1-rë të PKSH-së,<br />
Enver Hoxha do të shprehej se<br />
Ymer Dishnica kishte rënë “në<br />
pozitat nacionaliste”, “reaksionare”<br />
dhe “shoviniste”<br />
të Ballit Kombëtar. Xhelal Staravecka<br />
në njërin prej trakteve të<br />
tij, thoshte se kur ia kishin lexuar<br />
shpalljen e Mukjes, Miladinit,<br />
gjysmë shqip e gjysmë serbisht, ai<br />
ishte irrituar e kishte thënë do organizoheshin<br />
dhe “pizevengëve nacionalistë”<br />
do t’u vinin shpatën<br />
sepse ishin për Shqipëri<br />
etnike.<br />
Në të vërtetë Mukja nuk mund ta<br />
parandalonte luftën civile që do<br />
niste në vend. Kjo sepse komunistët<br />
ishin të vendosur në rrugën e tyre,<br />
dmth të shkonin drejt pushtetit<br />
duke kaluar në një lumë tragjik<br />
gjaku.
DASMA<br />
FEJESA<br />
KONCERTE<br />
DITELINDJE<br />
AKTIVITETE<br />
VIDEOKLIPE<br />
MAKINA<br />
ME QERA ETJ<br />
Studio per te gjitha gezimet, tani<br />
me sherbimin me te ri. Per te gjithe<br />
ata qe marrin sherbimet tona nga<br />
gazeta “The Albanian” ne japim nje<br />
urim me foto ne numrin e<br />
ardhshem te gazetes.<br />
KONTAKTONI<br />
VELLEZERIT OMI<br />
TEL:07538792157
JR JONES SOLICITORS<br />
Avokati Naim Hasani<br />
ne sherbim te komunitetit<br />
shqiptar ne Angli<br />
Ne mund t’ju ndihmojme<br />
Per te gjitha ceshtjet e emigracionit<br />
1-Bashkime familjare perfshire bashkeshortet, femijet dhe<br />
prinderit<br />
2- Aplikime per VISA martesore dhe VISA per te fejuarit e personave<br />
me leje te perhershme qendrimi me Birtani apo me<br />
shtetesi Britanike.<br />
3- Leje qendrimi apo hyrje si partner I pamartuar I personave<br />
me shtetesi Birtanike apo leje te perhershme qendrimi. Leje<br />
qendrimi si student, leje punesimi apo qendrim per experience<br />
pune apo si Migrant me Kualifikim te Larte etj.<br />
4- Processe divorcimi dhe ndarja e pasurise per ciftet qe<br />
divorcohen. Perfaqesim ne procedurat per mbrijtjen e femijeve.<br />
5- Nse jeni refuzuar nga Home Office si familje per tu perfshire<br />
ne Amnesti per arsye te ndryshme.<br />
6- Nese keni pesuar aksidente ne pune dhe aksidente te<br />
trafikut rrugor dhe nuk ka qene faji juaj dhe kerkoni kompensim.<br />
7- Kompania operon skemen e ndihmes ligjore falas per ata<br />
persona qe nuk jane ne mardhenje pune ose kane te ardhura<br />
te vogla.<br />
Address: 58 Uxbridge Road, Ealing London W5 2ST<br />
Tel: 02082310440 e-mail nhasani@jrjones.co.uk<br />
Per çdo<br />
problem<br />
emigracioni qe<br />
mund te keni<br />
MC Lee&Co<br />
Solicitors<br />
eshte zgjidhja<br />
me e mire.<br />
Bashkime familjare<br />
Aplikime per VISA te<br />
te gjitha kategorive<br />
Jemi te specializuar<br />
per ata qe kane vite<br />
ne Uk, por akoma nuk<br />
kane perfituar lejen e<br />
qendrimit.<br />
Na kontaktoni:<br />
MCLEE SOLICITORS<br />
02075693085<br />
Dërgoni lule në të gjithë botën. Mundësia më fantastike për të<br />
kujtuar të dashurit tuaj në mëmëdhe apo në botë<br />
A ka dhuratë më të çmuar sesa një tufë me lule për të dashurën<br />
tuaj në Tiranë apo gjetiu?<br />
TELEFONO: 07788406825
Shqipëria dhe trojet shqiptare në<br />
përgjithësi janë një pasuri e paçmueshme<br />
!<br />
Marrë kjo si në aspektin ekonomik atë<br />
të trashëgimisë kulturore, historike<br />
dhe pasuri e burime të tjera kombëtare;<br />
padyshim janë një tregues i<br />
vërtetë i këtyre vlerave.<br />
Dhe kur flasim për vlera<br />
kemi parasysh jo vetëm identifikimin<br />
por dhe shfrytëzimin cilësore në dobi<br />
të zhvillimit dhe njohjes së mëtejshme<br />
të tyre.<br />
Turizmi është një nga hallkat e këtij<br />
zhvillimi dhe njohjeje që ndikon në<br />
kapërcimin e atyre pengesave që i<br />
kishim deri dje.<br />
Dhe padyshim që të ketë një<br />
prurje pushuesish dhe vizitorësh për të<br />
parë dhe shijuar viset shqiptare duhet<br />
te krijohen dhe kushtet dhe infrastruktura<br />
e nevojshme dhe me standarde te<br />
kohës.<br />
Sistemi komunist dhe së fundi luftërat<br />
e mbrapshta të viteve 97-të ia ulën ritmin<br />
si zhvillimit strukturore të vendit,<br />
si dhe ndikuan në rritjen e një fobie<br />
shqiptare,nga të huajt.<br />
Çka u vërejt se reputacioni i këtyre<br />
vlerave të patjetërsueshme të bie në<br />
mënyrë drastike.<br />
Megjithatë iniciativat private<br />
, ndërhyrja e shtetit dhe rritja e<br />
ndërgjegjes së pastër qytetare mbizotëroj<br />
mbi atë kaos të paparë dhe u<br />
vunë në lëvizje të shpejt të gjitha potencialet<br />
njerëzore për krijimin e<br />
kushteve.<br />
Duke qenë se turizmi, sidomos<br />
i viseve tona shqiptare, është një<br />
nga industritë më të dobishme dhe më<br />
të suksesshme për zhvillim ; edhe vëmendja<br />
po përqendrohet më tepër në<br />
këtë fushë.<br />
Sepse për fatin e madh , tonin, ekzistojnë<br />
të gjitha mundësitë dhe vendet<br />
për të pasur një shumëllojshmëri ambientesh<br />
turistike: si ai bregdetarë<br />
,malor,kulturorë. shëndetësorë,i<br />
gjuetisë , kulturore-historik etj.<br />
Vetëm turizmi detare i cili përbën<br />
gjithë pjesën perëndimore të të gjithë<br />
territorit të Shqipërisë sidomos ai i<br />
Velipojës, Shën Gjin , Durrës, Vlorë,<br />
Riviera,Sarandë dhe Ksamili janë një<br />
ndër vendet më të frekuentuar të<br />
pushuesve vendas dhe tashmë dhe të<br />
huaj.<br />
Duke u konsideruar si një e<br />
perle e vërtetë, kjo pjesë e bregdetit<br />
shqiptar, ajo çka duhet më se shumti<br />
është mirëmbajtja , krijimi i kushteve<br />
të domosdoshme që një turist duhet të<br />
ketë dhe reklamimi i saj në arenën<br />
botërore.<br />
Për këtë arsye në u interesuam në<br />
Bashkinë e Sarandës dhe biseduam me<br />
<strong>Shef</strong>in e Kabinetit të Bashkisë së<br />
Sarandës Zotin Edi Hadjini . dhe e<br />
pyetëm mbi rëndësinë dhe çështje të<br />
tjera që i ka kushtuar shteti dhe në<br />
rastin konkret Bashkia e Sarandës,<br />
zhvillimit të infrastrukturës turistike.<br />
Zoti Hajdini: Pse një turist duhet të<br />
vijë në Sarandë për të kaluar<br />
pushimet verore?<br />
Se pari Saranda,këtë vit,pati një fluks<br />
te jashtëzakonshëm vizitoresh dhe turistësh.<br />
Duke qene se ky vit ishte edhe<br />
viti i krizës globale,parashikohej te<br />
kishte një ulje te numrit te turistëve.<br />
por ne fakt , ndodhi e kundërta. Numri<br />
i vizitoreve pati një rritje te ndjeshme,<br />
jashtë çdo lloj parashikim. Dhe kjo,jo<br />
rastësisht. Saranda ofron një larmi<br />
veprimtarish ,te cilat,e bëjnë që çdo<br />
turist te ndihet komod në këtë qytet,i<br />
cili quhet edhe perla e Jonit. Këtu,tur-<br />
isti,mund te shkoje te vizitoje qendrat e<br />
ndryshme arkeologjike,duke filluar<br />
nga Butrinti i lashte,sinagoga,muzeu<br />
arkeologjik i hapur se fundmi ne<br />
Sarande,Foiniken etj. Ne qytet operojnë<br />
tre zyra te informacionit turistik,te<br />
cilat japin informacion për të gjithë<br />
vizitoret dhe pushuesit.<br />
Plazhet e mrekullueshme te<br />
qytetit,te cilat,se fundmi,si pasoje e<br />
punës se Bashkisë, janë shtuar edhe me<br />
30 000m katror. Ne këto plazhe gjen<br />
qetësi dhe pastërti. Uji gjithashtu,është<br />
një perlë e vërtetë. I pastër dhe i kulluar<br />
si ne asnjë vend. Turisti,mund te<br />
beje plazh si ne plazhet e qytetit,ashtu<br />
edhe ne ato të periferisë. Janë te njohura<br />
plazhet e Bunecit, te Krorezit,<br />
Pasqyrat,plazhi i Manastirit etj.<br />
Jeta e natës,është mjaft e veçante në<br />
Sarande. Diskotekat verore,lokalet e<br />
shërbimit si baret apo restorantet,ofrojnë<br />
shërbim te kulturuar.<br />
Aktivitetet kulturore te<br />
zhvilluara këtë vit te organizuara dhe<br />
te mbështetur nga Bashkia Sarande si:<br />
Festivali ndërkombëtar i teatrove<br />
zhvilluar ne qytetin antik te Butrintit,Festivali<br />
ndërkombëtar i Bandave<br />
frymore,Festivali i këngës dhe valles<br />
për Camerine, Kampionati kombëtar i<br />
Bilardos, Kampionati<br />
kombëtar<br />
i Beach Volley e<br />
plot e plot aktivitete<br />
te tjera.<br />
Tashme ne<br />
S a r a n d e , n u k<br />
diskutohet me<br />
për probleme të<br />
energjisë elektrike<br />
apo<br />
ujit,pasi këto<br />
probleme janë<br />
superuar me<br />
kohë. I vetmi<br />
problem i<br />
S a r a n d ë s , k a<br />
qene distanca e<br />
madhe me kryeqytetin.<br />
Rrugët<br />
janë drejt për-<br />
INTERVISTA<br />
fundimit dhe tashme,vizitori mund te<br />
vije nga Tirana per vetëm 4 ore.<br />
Te gjitha këto, bëjnë qe qyteti i<br />
Sarandës të jetë një destinacion i<br />
preferueshem për të gjithë, por, përveç<br />
atyre qe përmenda, Saranda ,ka një<br />
veçori:njerëzit mikpritës dhe bujare,te<br />
cilët,me dashamirësinë e tyre, bëjnë qe<br />
çdo turist ta ndieje veten si ne shtëpinë<br />
e tij.<br />
Ç’mund të na thoni për veçantitë e<br />
këtij viti në krahasim me vitet<br />
paraardhëse?<br />
Nga viti ne vit,Saranda ka fituar një<br />
përvoje te vyer porsa i përket turizmit.<br />
Se fundi,korrelacioni i shkëlqyer:<br />
Biznes vendas-pushtet vendor-pushtet<br />
qendror,ka bere qe te këtë përmirësime<br />
të ndjeshme si ne infrastrukture ashtu<br />
edhe në shërbime. Është drejt përfundimit<br />
rruga hyrëse për ne<br />
qytet,rruge e cila rrit ndjeshëm performancen<br />
e qytetit,pasi është e standardeve<br />
evropiane. Kane filluar punimet<br />
për rrugën Sarande-Butrint,e cila vitin<br />
e ardhshëm përfundon. Gjithashtu,ka<br />
përfunduar rruga e bregdetit ,e cila lidh<br />
Sarandën me tere bregun e detit. Po<br />
sistemohen dhe janë drejt përfundimit<br />
rrugët e brendshme te qytetit.<br />
Bashkia, po tregon kujdes te<br />
veçante për gjelbërimin dhe<br />
shtimin e sipërfaqeve te gjelbëruara<br />
brenda ne qytet.<br />
Gjithashtu , bashkia ka te gatshme<br />
një numër te konsiderueshëm<br />
projektesh<br />
madhore,te cilat,shume shpejt<br />
do financohen dhe do ta bëjnë<br />
Sarandën një destinacion te<br />
frekuentuar turistik jo vetëm<br />
për shqiptaret.<br />
cila ka qenë strategjia juaj<br />
për të tërhequr turistët vendorë<br />
apo të huaj?<br />
Kuptohet qe institucioni i<br />
Bashkisë bën një pune voluminoze<br />
për sa i përket promovimit te këtyre<br />
vlerave qe Saranda zotëron. Në<br />
Bashkinë e Sarandës,drejtoria e Turizmit,përveç<br />
te tjerave,ka ne dispozicion<br />
rreth 60 000 euro,vetëm për<br />
promovimin. E veçanta për këtë vit,<br />
është se kemi hedhur ne qarkullim një<br />
material ne D.V D, për vlerat e turizmit<br />
ne Sarande. Kjo D V D është përgatitur<br />
nga i mirënjohuri Virgjil Kule. Është e<br />
një cilësie të lartë dhe e përgatitur ne<br />
H D. Kohëzgjatja e saj është 53 minuta<br />
dhe pasqyron tere bukuritë natyrore<br />
dhe njerëzore të këtij qyteti.<br />
Gjithashtu,qytetit i behet promovim<br />
nëpërmjet revistave, fletëpalosjeve,<br />
guidave etj. Gjithashtu, siç e theksova<br />
pak me lart,ne Sarande funksionojnë<br />
tre zyra te informacionit turistik te cilat<br />
janë ndihmese e madhe edhe për turistët.<br />
A keni një statistikë për këtë vit në<br />
lidhje me numrin e turistëve në<br />
Sarandë?<br />
Sigurisht qe kemi statika te ardhjes se<br />
vizitoreve dhe pushuesve,te cilët vizitojnë<br />
çdo vit qytetin tone. Nga viti ne<br />
vit,Saranda po vizitohet nga një numër<br />
ne rritje i turisteve vendas dhe te huaj.<br />
1 SHTATOR 2009 20<br />
MIRËSEVINI NË SARANDË<br />
...Saranda ,ka një veçori:njerëzit mikpritës dhe bujare,<br />
te cilët, me dashamirësinë e tyre, bëjnë qe çdo turist ta<br />
ndieje veten si ne shtëpinë e tij....<br />
Per “The Albanian” prononcohet <strong>Shef</strong>i i Kabinetit të Bashkisë së Sarandës Zoti Edi Hadini<br />
Vitin e kaluar,qyteti u vizitua nga 300<br />
000 vizitore,vendas dhe të huaj. U<br />
mendua se ai ishte maksimumi dhe se<br />
do te ishte e vështirë qe ky numër te<br />
kapej serish,duke pasur parasysh se ky<br />
vit u quajt si viti i krizës. Por,ne fakt<br />
deri ne 15 ditshin e parë te<br />
gushtit,Saranda u vizitua nga i njëjti<br />
numër qe vizitoi vitin e kaluar qytetin<br />
përgjatë tere vitit 2008. Pra,duke pare<br />
dhe fluksin e pjese tjetër te<br />
gushtit,kemi një rritje prej 25-30%<br />
vizitoresh vendas me vitin e kaluar dhe<br />
një rritje surprize prej 50% turistesh te<br />
huaj. Këta, jene tregues te zhvillimit të<br />
një turizmi elitar qe po zhvillon<br />
Saranda. E veçanta e këtij viti ishte<br />
edhe fluksi i turisteve nga rajoni. Duke<br />
qene se ne jemi vend fqinj me Greqinë,<br />
kemi mundur qe ta bëjmë të vizitueshem<br />
qytetin edhe nga këta shtetas.<br />
Kuptohet qe gjeografia e shtrirjes se<br />
turisteve është mjaft e gjere. Ka turiste<br />
angleze,amerikane,italiane,daneze<br />
,maqedonas etj. Pra, qyteti vizitohet<br />
nga një numër i madh turistesh dhe statistika<br />
me e mire janë rrugët e tejmbushura,lokalet<br />
te frekuentuara me<br />
turiste,plazhet qe gumëzhijnë etj.<br />
cili është mesazhi juaj për shqiptarët<br />
e Britanisë?<br />
Sigurisht qe shqiptaret e Britanisë janë<br />
te mirëpritur ne qytetin e Sarandës,pasi<br />
këtu do te gjejnë atë qetësi dhe relaks<br />
qe e ofron vetëm një vend si Saranda.<br />
Do të gjejnë mikpritjen dhe bujarinë e<br />
këtyre banoreve me zemër të madhe,<br />
ne i ftojmë te gjithë shqiptaret ,kudo ku<br />
ndodhen,te vijnë dhe te pushojnë ne<br />
Sarande,jo vetëm për motiv atdhetar,por<br />
sepse tashme konkurrojmë<br />
denjësisht ne tregun e turizmit dhe se<br />
bashku do te kemi mundësi ta përmirësojmë<br />
sa më shumë.<br />
Faleminderit edhe juve qe me dhatë<br />
mundësinë të pasqyroj në faqet e<br />
gazetës suaj realitetin e një qyteti me<br />
një turizëm elitar!<br />
BISEDoI: BASHKIM METAlIA
ENVER RoBEllI<br />
Gjatë verës vapa e madhe i detyron<br />
shumë njerëz në Tiranë<br />
të qëndrojnë në shtëpitë dhe<br />
banesat e tyre. Në qendër të kryeqytetit<br />
shqiptar, gjatë pasditeve, rrugët janë<br />
pothuaj të zbrazëta. Vetëm në rrugicën<br />
„Islam Alla“ pulson jeta. Këtu bien në<br />
sy grumbuj burrash me mjekëra të<br />
gjata si tufa misri dhe me pantallona<br />
deri te zogu i këmbës. Abu Bakr Qasim<br />
kishte propozuar si pikëtakim një<br />
piceri në rrugën „Islam Alla“, afër<br />
rrugës së Kavajës, afër xhamisë, në<br />
oborrin e së cilës, pas namazit, pushojnë<br />
besimtarët, kryesisht të rinj me<br />
pamje dhe me veshje të beduinëve<br />
arabë. Sapo futet në restorant Abu<br />
Qasimin e mirëpriesin kolegët e tij të<br />
punës dhe, pasi lan duart, ai menjëherë<br />
i përvishet punës. Abu Qasim këtu gatuan<br />
pica, dhe jo pica shkel e shko, por<br />
pica për myslimanë, pica hallall, pa<br />
mish të derrit. Së pari duhet të gatuajë<br />
picat që tashmë janë porositur, pastaj<br />
Abu Qasim ka vakt të flasë për jetën e<br />
tij të bujshme.<br />
RRUgA E NJë lëKURëREgJëSI<br />
Derisa Abu Qasim ngjesh brumin në<br />
magjen e picave, në ekranin e televizorit<br />
mund të shikohet Al-Jazeera, televizioni<br />
global nga bota arabe. Një<br />
reporter me helmetë raporton mbi shpërthimet<br />
në krahinën afgane Kunar.<br />
Pastaj emitohen lajmet e fundit nga<br />
Urumqi në krahinën e trazuar Xinjiang<br />
në Kinën veriperëndimore. Edhe Abu<br />
Bakr Qasim rrjedh nga ky rajon, të<br />
cilin ky mysliman e ka braktisur në<br />
vitin 2000, „i frikësuar nga represioni<br />
kinez“. Atëbotë Qasim kishte një cak:<br />
Turqinë. Atje dëshironte të punonte si<br />
lëkurëregjës. Për të arritur në Turqi<br />
Abu Qasim duhej të kalonte shumë<br />
pengesa. Bashkë me një grup uigurësh<br />
ai shkoi në Afganistan dhe vazhdoi<br />
tutje në Pakistan. Në këtë shtet ata shpresonin<br />
të merrnin viza për Iran, sepse<br />
në rrugë për në Turqi uigurët duhej të<br />
kalonin nëpër Iran. Disa nga shokët e<br />
Abu Bakr Qasimit ëndërronin madje të<br />
shkonin në Amerikë për të studiuar, për<br />
të punuar, për të pasur një jetë më të<br />
mirë, larg regjimit komunist-kapitalist<br />
kinez.<br />
Në Pakistan Abu Bakr Qasim dhe<br />
shokët e tij i rrëmbeu vorbulli i politikës<br />
botërore. Pas sulmeve të 11 shtatorit<br />
2001 ata u arrestuan nga shërbimi<br />
sekret pakistanez. Abu Bakr është i<br />
bindur se ai dhe katër bashkëkombës<br />
të tij u shitën për 10 mijë dollarë për<br />
kokë te ushtria amerikane si të dyshuar<br />
për terrorizëm. Nën këtë dyshim ata<br />
përfunduan në një burg të ushtrisë<br />
amerikane në Kandahar, pastaj u transferuan<br />
në kampin e Guantanamos, në<br />
të cilin ushtria e SHBA-ve mbante të<br />
ngujuar qindra të dyshuar për terrorizëm.<br />
Abu Bark Qasim dhe shokët e tij<br />
u fajësuan se kanë qëndruar në një<br />
kamp të rrjetit terrorist Al-Kaida në Afganistan,<br />
ku gjoja kishin ushtruar për<br />
Luftën e Shenjtë, për Xhihadin global<br />
kundër të pafeve, të krishterëve, hebrenjve<br />
etj.<br />
Abu Bakr thotë se ai dhe shokët e tij<br />
kanë shkuar në Afganistan pas<br />
këshillave të ndërmjetësuesve të<br />
vizave, të cilin kishin thënë se nëse<br />
presin në Pakistan, atëherë mund të arrestohen<br />
dhe të deportohen në Kinë.<br />
Kështu ata në vjeshtë të vitit 2001<br />
kaluan disa javë në një xhami të një<br />
fshati afër Xhalalabadit në Afganistan,<br />
në pritje të vizave për Iran. Kjo<br />
xhami, sipas Abu Bakr Qasimit, nuk<br />
ka qenë kamp trajnimi për luftëtarët e<br />
Al-Kaidës, siç kishte pretenduar ushtria<br />
amerikane. Sidoqoftë, pas katër<br />
vjet qëndrimi në Guantanamo, pas<br />
maltretimeve psikike dhe fizike,<br />
drejtësia e ushtrisë amerikane hoqi<br />
dorë nga akuzat dhe mori vendim për<br />
lirimin e Abu Bakr Qasimit dhe katër<br />
shokëve të tij.<br />
STREHë NE VENDIN E<br />
SHQIPEVE<br />
Tani duhej gjetur një vend, i cili do t’i<br />
pranonte pesë uigurët e liruar. Në<br />
Kinë ata nuk mund të ktheheshin,<br />
sepse ky vend i akuzon ata si terroristë<br />
myslimanë, të cilët angazhohen<br />
për pavarësinë e krahinës së tyre Xinjiang.<br />
Abu Bark thotë se me dëshirë<br />
do të kishte shkuar në Mynih; në këtë<br />
qytet gjerman jeton diaspora më e<br />
madhe uigure në Evropë. Por, as<br />
Gjermania dhe as ndonjë shtet tjetër i<br />
Evropës Perëndimore nuk qenë të<br />
gatshme t’i pranonin uigurët. Politikanët<br />
dhe opinioni gjerman ende<br />
mendojnë se SHBA-të vetë duhet të<br />
gjejnë zgjidhje për fatin e të burgosurve<br />
në Guantanamo, pjesa më e<br />
madhe e të cilëve atje janë mbajtur<br />
dhe vazhdojnë të mbahen të ngujuar<br />
pa dëshmi për involvimin e tyre në<br />
aktivitete terroriste. Në pranverë të<br />
vitit 2006 Shtetet e Bashkuara të<br />
Amerikës gjetën një vend, i cili shprehu<br />
gatishmëri t’u ofrojë strehim<br />
uigurëve. Shqipëria, e njohur si strehë<br />
vorfnore e Evropës, njoftoi se për arsye<br />
humanitare mund t‘i pranonte pesë<br />
uigurët e Guantanamos. Një ditë maji<br />
të vitit 2006 pesë uigurët u ngarkuan<br />
në një avion dhe pas një fluturimi të<br />
gjatë aterruan në aeroportin „Nënë<br />
Tereza“ në Tiranë. Ata kurrë s’kishin<br />
dëgjuar për Shqipërinë. Nuk dinin<br />
asnjë fjalë të vetme në gjuhën shqipe.<br />
Nuk dinin asgjë për këtë vend që po u<br />
ofronte mikpritje. Pesë uigurët u strehuan<br />
në qendrën për azilkërkues në<br />
Babrru, në periferi të Tiranës. Gjatë një<br />
takimi në dhjetor të vitit 2006 Abu<br />
Bakr dhe shokët e tij thoshin se janë të<br />
lumtur që kanë fituar lirinë, ndonëse të<br />
kufizuar, por më me dëshirë do të emigronin<br />
në ndonjë vend tjetër më të<br />
zhvilluar, ku mund të punonin. Që nga<br />
takimi i parë kanë kaluar mbi tre vjet.<br />
Abu Bakr tani thotë se kurrsesi nuk<br />
dëshiron të largohet nga Shqipëria.<br />
„Ky vend është bërë atdheu im i dytë“.<br />
Abu Bakr tani flet shqip pa ndonjë<br />
vështirësi të madhe dhe vazhdon të<br />
angazhohet për lirimin e 17<br />
REPORTAZH<br />
Prej Guantanamos në<br />
bashkëkombësve të tij, të cilët ende<br />
gjenden në Guantanamo. Së fundi ai i<br />
ka dërguar një letër presidentit Barack<br />
Obama, të cilin e ka lutur të urdhërojë<br />
lirimin e uigurëve të mbetur në Guantanamo.<br />
Tani Abu Bakr synon që me<br />
mbështetjen e avokatit të tij amerikan<br />
të shtojë presionin kundër qeverisë në<br />
Washington.<br />
Pas shpërthimit të trazirave të përgjakshme<br />
në Xinjinag në fillim të korrikut<br />
regjimi kinez ndërpreu lidhjet telefonike<br />
dhe që nga atëherë Abu Bakr<br />
Qasim nuk ka kontaktuar fare familjen<br />
e tij. Ajo jeton në një fshat rreth 700<br />
kilometra larg Urumqit, „kryeqytetit“<br />
të Xingjiang-ut. Në krahinën e Xingjangut<br />
jetojnë rreth dhjetë milionë uigurë.<br />
Këtë rajon uigurët e quajnë<br />
Turkestani lindor, i cili kishte shpallur<br />
pavarësinë pas Luftës së Dytë<br />
Botërore, por në vitin 1949 ishte<br />
gllabëruar nga Kina. Kur Abu Bakr e<br />
kishte braktisur vendlindjen në vitin<br />
2000, në një kohë kur gruaja e tij ishte<br />
shtatzënë, në muajin e shtatë. Dy muaj<br />
më vonë ajo kishte lindur binjakë, dy<br />
djemë, të cilët Abu Bakr nuk i ka parë<br />
kurrë. Vetëm pas ardhjes në Shqipëri ai<br />
kishte pasur mundësinë të flasë përmes<br />
telefonit me familjen e tij, e cila fillimisht<br />
nuk kishte besuar që Abu Bakr<br />
është gjallë. Gjatë katër vjet qëndrimi<br />
në Guantanamo autoritetet amerikane<br />
nuk e kishin lejuar atë të flasë asnjëherë<br />
me familjen. Abu Bakr, i cili<br />
është 40-vjeçar, ngaherë i ka varrosur<br />
shpresat se mund të takohet me familjen<br />
e tij, e cila nuk mund të largohet<br />
nga Kina pa pëlqimin e pushtetit. Arratisja<br />
nga Kina do të ishte tepër e<br />
rrezikshme për bashkëshorten, tre<br />
fëmijët dhe nënën e Abu Bakrit. Ky ish<br />
i burgosur në Guantanamo është pajtuar<br />
me fatkeqësinë e tij. Ai vazhdon të<br />
jetojë rreth pesë mijë kilometra larg<br />
familjes, duke lexuar për çdo ditë Kuranin,<br />
duke falur namazin në xhaminë<br />
që gjendet në rrugën e Kavajës në<br />
Tiranë dhe duke pjekur pica hallall për<br />
myslimanët shqiptarë. Në restorantin<br />
ku punon Abu Bakr, jo larg sheshit<br />
Skënderbej në Tiranë, nuk janë vetëm<br />
picat hallall, por edhe birrat, të cilat<br />
janë pa alkool.<br />
MISH ME KoPëR<br />
Qiranë për banesën e vogël të Abu<br />
Bakr Qasamit deri në fund të vitit do ta<br />
paguajë shteti shqiptar, pastaj ai duhet<br />
të gjejë vetë një zgjidhje. „Unë jam integruar<br />
mirë në Shqipëri dhe nuk dua<br />
të largohem nga këtu. Sikur të largo-<br />
1 SHTATOR 2009 21<br />
magjen e picave në Tiranë<br />
Abu Bakr Qasim ka kaluar mbi 4 vjet në burgun famëkeq<br />
të guantanamos, ku është keqtrajtuar nga ushtria amerikane.<br />
Qasim i përket pakicës uigure të Kinës. Ai jeton në Tiranë – dhe punon<br />
në një piceri. ëndrrën për t’u kthyer një ditë në vendlindje dhe për të<br />
takuar gruan dhe fëmijët Abu Bakr e ka varrosur ngaherë.<br />
hesha, atëherë në çdo vend tjetër do të<br />
duhej të filloja nga zeroja“, thotë Abu<br />
Bakr. Në vendin e shqipeve Abu Bakr<br />
është duke farkëtuar plane fluturuese,<br />
të mëdha. Bashkë me dy uigurë, me të<br />
cilët ka qenë në Guantanamo dhe të<br />
cilët po ashtu jetojnë në Tiranë, Abu<br />
Bakr planifikon të hapë një restorant, i<br />
cili përveç picave do të ofrojë edhe<br />
specialitete uigure. Mes tyre më të njohurat<br />
janë specialitetet e mishit, të cilat<br />
përgatiten me kopër, një lloj mëlmese,<br />
me kripë dhe me speca. Të gjitha këto<br />
së bashku pastaj piqen në furrë. Një<br />
specialitet tjetër është byreku uigur me<br />
spinaq dhe me djathë delesh. “Ushimi<br />
i mirë”, thotë Abu Bakr, “është ilaçi më<br />
i shëndetshëm”.<br />
Ndonëse është torturuar nga ushtria<br />
amerikane ai nuk ka ndjenja urrejtëse<br />
kundër demokracisë më të madhe<br />
perëndimore. “Vetëm nëse SHBA-të<br />
përkrahin luftën tonë për të drejta të<br />
njeriut dhe për autonomi, atëherë ne do<br />
të kemi shans të sfidojmë regjimin<br />
kinez”, mendon Abu Bakr.<br />
Ai në hollësi e ka përcjellur procesin e<br />
pavarësimit të Kosovës, e cila nuk do<br />
të ishte shtet më vete pa ndihmën e<br />
Washingtonit. Abu Bakr e ka të qartë<br />
se Shqipëria pas pranimit të uigurëve<br />
ka siguruar një përkrahje edhe më të<br />
fuqishme nga SHBA-të. Shqipëria<br />
tashmë është anëtarësuar në NATO dhe<br />
presidenti George W. Bush në vitin<br />
2007 ka vizituar këtë vend, duke premtuar<br />
shkëputjen e Kosovës nga Serbia.<br />
Nga ana tjetër qeveria në Tiranë ka<br />
nënshkruar me firmën amerikane<br />
Bechtel kontratën për ndërtimin e autostradës,<br />
e cila do të lidhë Durrësin<br />
me Kosovën. Ka gjasa që firma çeke<br />
CEZ bashkë me firmën amerikane<br />
AES do të fitojnë edhe tenderin për<br />
ndërtimin e një termocentrali afër Prishtinës.<br />
Abu Bakr është realist dhe e ka të qartë<br />
se vendlindja e tij, Turkestani lindor<br />
(ose Xinjiangu, siç e quajnë kinezët),<br />
nuk mund të pavarësohet aq lehtë sikur<br />
Kosova. Në krahasim me Serbinë Kina<br />
është një superfuqi në fushën e shahut<br />
të politikës botërore. Asnjë shtet<br />
perëndimor nuk dëshiron të acarojë raportet<br />
me Kinën për shkak të potencës<br />
ekonomike të këtij vendi. I vetmi shtet<br />
që protestoi kundër shtypjes së uigurëve<br />
në fillim të korrikut ka qenë<br />
Turqia, ngase turqit e konsiderojnë<br />
veten kushërinj të uigurëve. Njëherë<br />
për njëherë Abu Bakr punon vetëm për<br />
të fituar para, me të cilat mbështet<br />
familjen e tij në Xinjiang, në vendin ku<br />
“lind dielli”. Për këtë qëllim ai vazhdoj<br />
të gatuajë dhe të pjekë pica në<br />
Tiranë. robelli@bluewin.ch
Kur zgjodhëm që rrëfimin e radhës<br />
ta merrnim nga Blendi<br />
Fevziu menduam se do të na<br />
sillte shumë të reja dhe detaje të panjohura<br />
nga jeta e tij. Një gazetar i fortë<br />
që i ka rezistuar kaq gjatë kohërave,<br />
bashkëshort modern, baba model por<br />
edhe një personazh me shumë miq e të<br />
njohur nga bota e politikës mund të<br />
kishte gjëra interesante për të ndarë me<br />
ne.<br />
Si ishte për ju sezoni që lamë pas?<br />
-Me shumë punë, me tension dhe jo<br />
pak probleme. Por i bukur gjithsesi.<br />
Kur një vit ikën, njeriu zakonisht do t’i<br />
harrojë momentet e këqija. Ndoshta<br />
vetë jeta është kryesisht një koleksion<br />
i kujtimeve të bukura. E rëndësishme<br />
është mënyra se si ti e ndërton jetën<br />
tënde dhe sa i organizuar je për të arritur<br />
gjërat që do.<br />
Ju jeni natyrë e organizuar?<br />
-Të gjithë miqtë që më njohin ma përmendin<br />
shpesh me humor këtë duke<br />
dashur të dinë se si është axhenda ime.<br />
Në përgjithësi punoj i organizuar dhe<br />
nuk lë që gjërat të dalin papritur.<br />
Kështu është e gjithë jeta juaj, nën<br />
kontroll?<br />
-Aq sa mundem. Asgjë s’është krejt<br />
nën kontroll. Sidomos në Shqipëri...<br />
Nga se varet? Çdo të thotë aq sa<br />
mundem?<br />
-Aq sa mundem do të thotë se duhet<br />
marrë parasysh fakti që jetojmë në<br />
Shqipëri (qesh). Sepse ka modele të<br />
ndryshme njerëzish. Psh ti mund të<br />
jesh një njeri shumë korrekt dhe strikt<br />
me oraret ndërkohë që dikush tjetër<br />
nuk është. Madje mund të ndodhë qe<br />
edhe të duket e çuditshme korrektësia<br />
jote sepse për dikë nuk quhet ndonjë<br />
hata e madhe të vonohesh 20 minuta<br />
apo gjysmë ore.<br />
Po në rastet kur jeni të ftuar në një<br />
festë me bashkëshorten. Ndodh që ta<br />
prisni gjatë derisa ajo të bëhet gati?<br />
-Në të gjitha rastet (qesh). Nuk qëllon<br />
kurrë të jetë gati në kohë. Por kam filluar<br />
të mësohem me këtë. Nuk ngrihem<br />
të dal pa e parë që është gati.<br />
Dhe si sillet Blendi në raste si këto?<br />
cili është reagimi ndaj vonesës?<br />
-Në fillim me thënë të drejtën nervozohesha<br />
më shumë, shpesh bërtisja ose<br />
i bëja leksione mbi korrektesën. Kur e<br />
pashë që asnjë zakon nuk ia ndryshoi<br />
këtë stil dhe asnjëherë nuk është gati<br />
në kohë u mësova.<br />
Kjo do të thotë se me kalimin e<br />
kohës jeni bërë më tolerantë në marrëdhënie?<br />
-Sigurisht qe mbas dhjetë vitesh në<br />
mënyrë absolute që të dy jemi më<br />
shumë tolerantë. Po besoj se kjo ndodh<br />
me të gjithë, nuk ka rrugë tjetër.<br />
Sa ka ndryshuar marrëdhënia juaj<br />
gjatë këtyre viteve?<br />
-Zakonisht nëse do që një marrëdhënie<br />
në çift të funksionojë duhet të përshtatesh.<br />
Përshtatja është e dyanshme<br />
dhe kërkon tolerancë. Të dy i jemi përshtatur<br />
njëri-tjetrit, por Inesi pak më<br />
shumë. Është mësuar të ecë me ritmin<br />
e impenjimeve të punës dhe axhendës<br />
sime: të lëvizë, të udhëtojë shpesh, të<br />
ndryshojë planet në momentin e fundit,<br />
t’i bëjë gjërat me ngut, të niset për<br />
një drekë, pastaj të bëhet gati për një<br />
aktivitet tjetër. Jeta ime është e ndërtuar<br />
në atë mënyrë që dita më nis vonë<br />
dhe kulmon në pikun e mbrëmjes.<br />
Duket sikur gjithë bota dje jeta juaj<br />
sillet rreth punës që keni ndërtuar.<br />
është kështu?<br />
-Tani është kthyer vërtetë në një impenjim<br />
absolut. Por, në përgjithësi nata<br />
ka qenë dhe është më produktive për<br />
INTERVISTA<br />
Blendi Fevziu<br />
“Bashkëjetesa<br />
ime me Inesin”<br />
mua, edhe kur shkruaj edhe kur lexoj.<br />
Edhe kur isha në shkollë, mësoja gjithnjë<br />
natën. Student, kur kisha sezon,<br />
qëndroja deri në të gdhirë sepse dita<br />
më shpërqendronte. Sidomos në pranverë<br />
dhe në ditët e bukura. Duket se<br />
kjo ritmikë më ka ndjekur gjithnjë, por<br />
sidomos tani.<br />
Dukeni shumë i fokusuar te puna.<br />
Ka diçka tjetër që e mbush jetën<br />
tuaj?<br />
-Sigurisht. Plot gjëra të tjera. Një nga<br />
kryesoret janë udhëtimet. Udhëtoj<br />
shumë gjatë gjithë vitit.<br />
Kjo do të thotë se ju keni mundësinë<br />
edhe nga ana financiare që të udhëtoni?<br />
-Po, po. Nga ana financiare nuk kam<br />
pasur probleme emergjente. Dy ose tre<br />
herë në muaj patjetër që jam gjithnjë<br />
udhës për diku. Dhe kjo është një kënaqësi<br />
që nuk ia mohoj vetes. Ditën që<br />
marr valixhen në dorë dhe nisem për<br />
diku ndihem tepër mirë. Udhëtimet të<br />
dimensionojnë. Të bëjnë të kuptosh se<br />
bota është shumë më e madhe dhe me<br />
më shumë interesa se sa shoqëria e<br />
vogël dhe ende e izoluar shqiptare. I<br />
shkëputur nga realiteti i përditshëm<br />
shijoj kënaqësinë e të ecurit, shëtitjet e<br />
gjata nëpër vende të reja.<br />
Ka qenë ndonjë moment në jetën<br />
tuaj që jeni ndjerë i pasigurt financiarisht?<br />
-Sigurisht që ka pasur edhe momente<br />
të tilla. Nuk kam qenë kurrë keq por ka<br />
pasur edhe nga ato raste që më është<br />
dashur të kursej për të blerë diçka që<br />
kisha përzemër. Psh mbaj mend vite<br />
më parë, më 1992 në Francë doja të<br />
bleja një statujë të vogël bronzi të<br />
Napoleon Bonapartit. Ai është personazhi<br />
historik që më ka impresionuar<br />
më shumë. Kisha shumë pak franga në<br />
xhep dhe m’u desh të rrija një vakt pa<br />
ngrënë që ta bëja këtë. Në fakt, kisha<br />
qenë në një udhëtim në Straburg dhe<br />
nga dëshira e madhe, shkova 3 ditë në<br />
Paris. Kisha aq franga sa të haja vetëm<br />
dy vakte të lehtë dhe të flija në një<br />
vend shumë modest. Por ka qenë udhëtimi<br />
më mbresëlënës. Shumë më interesant<br />
se gjithë udhëtimet e më<br />
pastajme. Një herë tjetër, më 1991 kam<br />
shpenzuar gjithë kursimet e mia për të<br />
blerë një libër të Kadaresë në Itali, një<br />
libër me intervista.<br />
Ky profesion ju ka ndihmuar të bëni<br />
shumë miq? Po armiq?<br />
-Nuk është një pozicion që të ndihmon<br />
të bësh miq. Të kesh fuqi dhe të të kenë<br />
interesin po. Jo, nuk bëhet fjalë për<br />
miq. Thjesht krijohen aleanca ose raporte<br />
të përkohshme. Intensive apo jo.<br />
Miqësitë janë shumë më solide se sa<br />
ato që krijohen në marrëdhënie pune<br />
dhe bërthama e miqve të mi ka mbetur<br />
po ajo që është nisur në vitet e shkollës,<br />
e pasuruar me pak miq të vërtetë<br />
më vonë, gjatë punës.<br />
A e ndieni herë pas here<br />
nevojën e shkëputjes nga përditshmëria<br />
për t’u çliruar nga stresi i<br />
punës dhe ngarkuar me energji të reja?<br />
-Stresi më shumë vjen nga pakohësia,<br />
kur nuk ke kohë të lirë për të pushuar<br />
pak. Edhe kur ke një orë kohë për<br />
shkak se ke tre-katër takime më pas<br />
nuk shkëputesh dot për t’u qetësuar.<br />
Ndaj mezi pres të vij në darkë dhe të<br />
ulem para televizionit ose të marr një<br />
libër në dorë.<br />
Keni ndërtuar jetën që keni dashur?<br />
E quani veten me fat?<br />
-Absolutisht po. Dhe e konsideroj<br />
veten me fat. Po fati ynë ka qenë i<br />
ndryshëm, ka qenë fati i një brezi të<br />
tërë. Unë kam mbaruar studimet në<br />
vitin 1991. Po atë vit që në Shqipëri<br />
ndodhën ndryshimet demokratike,<br />
pjesë aktive e të cilave qemë të gjithë<br />
ne. Mbaj mend që më 1991 na<br />
emëruan si mësues në Iballë të Pukës<br />
mua bashkë me Ben Blushin. Ta mendojmë<br />
pak më ndryshe: Nëse nuk do të<br />
kishin ardhur këto ndryshime unë detyrimisht<br />
do të kisha përfunduar një<br />
mësues i thjeshtë në Iballë të Pukës.<br />
Ndoshta fati do të më ndihmonte më<br />
vonë por gjithsesi jeta prapë do të merrte<br />
një rrjedhë tjetër. Sepse nëse do të<br />
kisha nisur sot sërish rruga e karrierës<br />
do të ishte shumë më e vështirë.<br />
Po kur u njohët me Inesin sa vjeç ishit?<br />
-Shumë i ri. Vetëm 18 vjeç. Ajo ishte<br />
shoqe me një shoqen time në atë kohë<br />
dhe shiheshim tek Bordura përballë<br />
Hotel Dajtit. Por më pas nuk u takova<br />
më dhe jemi ritakuar mbas 10 vitesh<br />
sërish dhe më pas u lidhëm.<br />
Çfarë ju tërhoqi tek ajo?<br />
-Sytë jeshil (qesh).<br />
Po njohja me Inesin mendoni se ka<br />
qenë rastësi, fat, apo çfarë?<br />
-S’e di. Është një zgjedhje që e kam<br />
bërë vetë dhe nuk mund të themi se<br />
ndodhi apo erdhi si fat. Ndoshta ritakimi<br />
mbas dhjetë vitesh mund të<br />
quhet fat, sepse ne u shkëputem fare<br />
gjatë kësaj kohe por kur u ritakuam u<br />
kujtova se kjo ishte vajza që unë e<br />
kisha njohur dikur... (qesh).<br />
Ka ndikuar ndopak ky vit në lidhjen<br />
tuaj? Duket sikur një dashuri në<br />
kohë të vështira të jep më shumë siguri?<br />
-Jo s’besoj. Ne u lidhëm sepse erdhi<br />
natyrshëm jo sepse u nxitëm nga kohët<br />
e vështira.<br />
Nuk u ndjetë paksa i cenuar nga<br />
liria juaj prej djaloshari duke krijuar<br />
një lidhje të tillë?<br />
-Jo jo, si shumë po e ndërlikon me këto<br />
pyetje... (qesh). Është kaq e thjeshtë<br />
lidhja jonë sa s’kisha pse të trembesha<br />
për këtë. Në fakt, në realitet, gjërat janë<br />
më të thjeshta se sa kur i analizon ato.<br />
Por, shpesh herë ndodh që djemtë<br />
friken të ndërmarrin angazhime serioze<br />
siç është ndërtimi i familjes për<br />
shkak të lirisë që janë mësuar ta shijojnë<br />
gjithnjë.<br />
-Unë s’e kam menduar asnjëherë në<br />
këtë prizëm dhe as kaq thellë. Kështu e<br />
kemi ndjerë dhe nuk jemi munduar ta<br />
ndërlikojmë më kot lidhjen mes nesh.<br />
Ndaj po ta gërmosh martesën tonë nuk<br />
e gjen as të dokumentuar sepse ne ende<br />
bashkëjetojmë pa qenë të detyruar të<br />
celebrohemi në bashki.<br />
Pra, ju nuk jeni të martuar zyrtarisht,<br />
thjesht bashkëjetoni?<br />
-Po, sepse nuk e kemi menduar kaq seriozisht<br />
(qesh).<br />
Ka ndonjëherë ndonjë zënkë mes<br />
jush apo çdo gjë shkon perfekt?<br />
-Ka sa të duash (qesh).<br />
Psh për çfarë?<br />
-Psh sa herë vonohet (qesh).<br />
Po këtë na e thatë. Ka ndonjë gjë<br />
tjetër?<br />
-Po ka plot gjëra të vogla (qesh).<br />
Kush ngre më shumë zërin në<br />
shtëpi?<br />
-Unë.<br />
Kush zemërohet më shumë?<br />
-Inesi, kuptohet (qesh)<br />
Kush pajtohet i pari?<br />
-Unë... (qesh). Por edhe Inesi e mban<br />
inatin sa e mban pastaj dorëzohet.<br />
Po vajza luan ndonjë rol në lidhjen<br />
tuaj?<br />
-Sigurisht. Madje ndonjëherë kur<br />
ngremë zërin na thotë – pushoni tani.<br />
Për më tepër unë kam ton të lartë zëri<br />
edhe nga natyra dhe duket sikur bërtas<br />
edhe në raste të zakonshme.<br />
Po për shkak të vajzës jeni zënë<br />
ndonjëherë?<br />
-Jo, jo. Aq pak kohë që kalojmë ne<br />
njëri me tjetrin na del vetëm për t’u<br />
puthur dhe jo për t’u zënë (qesh). Zgjohemi<br />
në ora 10.00. Inesi shkon të bëjë<br />
kafet dhe unë filloj të shoh lajmet në<br />
Euronjuz ose BBC. Hap kompjuterin<br />
të shoh gazetat dhe rreth orës11 ose 11<br />
e 30 dal nga shtëpia. Iki dhe kthehem<br />
në shtëpi rreth orës 5 pasdite. Rri pak<br />
me vajzën e më pas bëhem gati për<br />
emisionin.<br />
Problemet e punës i ndani me Inesin?<br />
-Rrallë, shumë rrallë. Por e pyes rreth<br />
emisioneve dhe gjithnjë për veshjen e<br />
radhës.<br />
1 SHTATOR 2009 22<br />
***<br />
Telefoni im nuk fiket kurrë dhe telefonatat<br />
vijojnë deri vonë. Shumë herë<br />
darka ose dreka lihet përgjysëm. Mbaj<br />
mend psh që në 12 shtator 1998 ishim<br />
të ftuar për një barbeky në Linzë tek<br />
një miku ynë amerikan dhe befas u<br />
njoftuam se ishte vrarë Azem Hajdari.<br />
U ngritëm të gjithë me ngut me gjithë<br />
trishtimin e amerikanit që nuk e kuptonte<br />
pse qemë tronditur aq shumë nga<br />
vrasja e dikujt në një kohë që në<br />
Shqipëri vriteshin përditë njerëz. Një<br />
herë tjetër isha duke ngrënë darkë në<br />
Piazza kur më njoftuan se Majko<br />
kishte dhënë dorëheqjen. Ishte vonë,<br />
lamë darkën përgjysëm dhe shkova në<br />
punë me gjithë Inesin që ishte për<br />
darkë me mua.<br />
***<br />
Fëmijëria ime me stërgjyshet<br />
Si e mbani mend marrëdhënien me<br />
nënën?<br />
-Të mrekullueshme, por jo shumë intensive.<br />
Në fëmijëri më shumë kam<br />
konsumuar kohë e vëmendje me<br />
stërgjyshet sesa me prindërit. Të paktën<br />
në atë kohë që unë sjell ndërmend.<br />
Ato kanë qenë më të vëmendshme në<br />
fëmijërinë time, shpenzonin shumë<br />
kohë me mua.<br />
Po thoni se fëmijëria juaj ka kaluar<br />
më së shumti me gjyshet?<br />
-Po sepse kam jetuar një pjesë të mirë<br />
kohe me to.<br />
larg familjes? Ka një arsye?<br />
-Ashtu erdhën rrethanat. Prindërit e mi<br />
u transferuan, ndërsa unë ndjenja me<br />
stërgjyshet.<br />
Vetëm më gjyshet? Kaq ishte<br />
familja?<br />
-Kryesisht me to. Prindërit vinin çdo<br />
javë. Stërgjyshet e mia ishin personazhe<br />
të jashtëzakonshme. Stërgjyshja<br />
ime bashkë me dy motrat e saj. Kanë<br />
qenë gra që kanë ndikuar shumë në<br />
rritjen time. Ishin plaka të forta, që<br />
kishin studiuar në Vienë në fillim të<br />
shekullit, që flisnin gjermanisht,
By Matt gross<br />
Not long ago, to suggest Albania<br />
as a destination of any kind,<br />
even a frugal one, would have<br />
been the height of chutzpah. Within<br />
five years of Albania's abandoning<br />
communism in 1992, a Ponzi scheme<br />
destroyed the nascent market economy<br />
and widespread rioting turned Albania<br />
into a byword for rampant lawlessness.<br />
It was not, except for aid workers and<br />
smugglers, on anyone's map.<br />
In the last several years, however, Albania<br />
has made enormous strides in<br />
democracy and development — and<br />
revealed itself to be not only ripe for<br />
tourists, but affordable to boot. The<br />
capital, Tirana, with its brightly<br />
painted apartment buildings and Italian<br />
café culture, is a fantastic starting<br />
point, especially since it's hard to<br />
spend more than $15, or about €11, a<br />
person at the city's nicest restaurants.<br />
But it's the southern part of this Balkan<br />
country that holds the most intriguing<br />
sights and bargains.<br />
Start in Gjirokaster, a beautifully<br />
warped city that produced two of Albania's<br />
most important 20th-century<br />
figures: Enver Hoxha, the country's<br />
dictator for 40 years after World War<br />
II, and Ismail Kadare, the novelist<br />
perennially mentioned as a Nobel Prize<br />
candidate.<br />
Gjirokaster is built on slippery, cobblestoned<br />
hills so steep they seem to<br />
defy human habitation, yet the town of<br />
stately slate-roofed Ottoman houses<br />
bustles.<br />
One house, now the Ethnographic<br />
Museum, happens to be<br />
Hoxha's birthplace. Another is the<br />
Hotel Kalemi (355-84- 63-724; hotelkalemi.tripod.com),<br />
where for $40 a<br />
night you can sleep under a carved<br />
wood ceiling that is 200 years old.<br />
During the day, your legs will get a<br />
workout wandering the streets and exploring<br />
the massive fortress overlooking<br />
the city. At night, recuperate with<br />
roast tongue of veal and yogurt soup at<br />
the friendly Festivali restaurant. And<br />
don't leave Gjirokaster without a handmade<br />
carpet from Ruha's shop (355-<br />
69-254-2122); they start at $40.<br />
Your reward for enduring Gjirokaster's<br />
hills is Sarande, a busy port on the<br />
Strait of Otranto. At the Hotel Kaonia<br />
(355-85-22-600), right on the boardwalk,<br />
a simple but modern double<br />
room with great water views runs at<br />
about $40.<br />
The pebbly beach in the center<br />
of Sarande may not be too exciting,<br />
but there are white sand stretches<br />
nearby, including the popular beach at<br />
Ksamili, 16 kilometers, or about 10<br />
miles, to the south. And if you're hankering<br />
for a taste of classical Europe,<br />
the Greek island of Corfu is a quick<br />
hydrofoil ride away.<br />
Southern Albania's greatest<br />
treasure, however, is Butrint, a 2,500year-old<br />
city that was inhabited by successive<br />
generations of Illyrians,<br />
Greeks, Epireans, Romans, Byzantines<br />
and Venetians before dwindling to a<br />
tiny fishing village in the late 19th century.<br />
It's the kind of place where his-<br />
frëngjisht dhe italisht; që kishin udhëtuar nëpër<br />
Evropë; që lexonin shumë dhe mbanin mend<br />
shumë evenimente të historisë së Shqipërisë.<br />
Kishin qenë të martuara me burra që qenë marrë<br />
aktivisht me politikë në vitet 1912 – 1925 dhe dy<br />
prej tyre ishin vrarë për hir të këtij angazhimi.<br />
ENGLISH 1 SHTATOR 2009 23<br />
Albania, a land of<br />
beauty and bargains<br />
tory is still waiting to be<br />
discovered.<br />
Situated on a<br />
hilly, forest-shrouded<br />
promontory south of<br />
Sarande, near the Greek<br />
border, Butrint (a Unesco<br />
World Heritage Site) was<br />
first excavated by Italians<br />
in the 1920s, who unearthed<br />
an amphitheater<br />
and Greek-built walls. Archaeologists<br />
later discovered<br />
early Christian<br />
basilicas, a baptistery and<br />
as many as eight bathhouses.<br />
Butrint is large<br />
— about 11 square miles or<br />
28 square kilometers —<br />
and still shrouded in mystery,<br />
so you'll want a guide.<br />
Vasil Barka (355-69-227-<br />
6460) has 25 years of expe-<br />
Prandaj politika shihej si një mallkim prej tyre,<br />
por ato merreshin gjithnjë dhe vetëm me politikë.<br />
Kryesisht atë botërore. Prej tyre kam vetëm një<br />
amanet, të mos merrem kurrë me politikë!<br />
Pra, jeni rritur në një familje ku figurat e<br />
modelet tuaja kanë qenë tri gra?<br />
-Po, tri stërgjyshet e mia. Tri plaka të thinjura me<br />
shumë dinjitet e sqimë. Që pinin çaj mbasdite, që<br />
e shtronin tavolinën me gjithë serviset edhe për<br />
një drekë të thjeshtë e të varfër si gjithë drekat<br />
shqiptare të atyre viteve dhe që nuk donin t’ia<br />
dinin dhe e refuzonin me heshtje komunizmin.<br />
rience and knows where to find<br />
Cleopatra's name in a string of<br />
Greek letters on a huge stone<br />
block outside the amphitheater.<br />
In the basilica, where the<br />
frescoed floor is covered in sand<br />
to protect the tiles from the elements,<br />
Barka knows just where<br />
to brush aside the grains to reveal<br />
a spectacular red-and-blue bird.<br />
And at the Venetian fortturned-museum,<br />
he can tell you<br />
which statues have just been dug<br />
up and which recovered from<br />
looters.<br />
Afterward, head to the nearby<br />
Livia Hotel (355-891- 2040) for<br />
a feast of mussels, shrimp, eel<br />
and squid.<br />
Like Albania itself, this lost<br />
city harbors untold treasures and<br />
at a price that just about anyone<br />
can afford.<br />
Por s’mund të lë pa përmendur edhe ndikimin e<br />
prindërve. Ka qenë shumë i fortë, sidomos më<br />
vonë.fillova të mësoj t’i marr vendimet vetë, dhe<br />
të vendos vetë për gjërat e mia edhe pse në një<br />
moshë të vogël. Në një moshë kur njeriu mund të<br />
gabojë lehtë.
BAR RESTORANT TIRANA<br />
Bar restorant Tirana ka zgjeruar ambientet<br />
duke ofruar një hapësirë të posaçme vetëm për festat tuaja<br />
Me pamje të re, me shërbim të ri<br />
Për të gjitha festat familjare<br />
Ditëlindje, Fejesa etj etj<br />
Muzikë live çdo fundjavë<br />
Shërbim i pakrahasueshëm<br />
Çmimet tepër konkuruese<br />
Ne ofrojmë kuzhinë tradicionale shqiptare & mesdhetare<br />
E pajisur me ajër të kondicionuar<br />
Kontaktoni Agronin<br />
Tel:02085141697 Mob: 07766568236<br />
3 York Road Ilford IG1 3AD<br />
(një minutë nga stacioni i trenit Ilford)<br />
agronxhauri@aol.com<br />
MARKETING<br />
1 SHTATOR 2009 24<br />
Nëse dëshironi që shërbimet tuaja<br />
të bëhën të ditura tek mbi 20 000<br />
lexues, mund të kontaktoni me<br />
departamentin e marketingut të<br />
“The Albanian”<br />
www.thealbanian.co.uk<br />
Tel/fax:02082169527<br />
Info@thealbanian.info