Rezime - komunikacija

NADNACIONALNA ISKUŠENJA EVROPE NACIJA: NACIONALNA VEĆINA I STRATEGIJE...različite načine u individualnom, interaktivnom i institucionalnom poretku. Meñutim,analize etniciteta – naročito u socijalnoj antropologiji – dosad su naglašavaleunutrašnje definisanje i grupnu identifikaciju na štetu spoljašnjeg definisanja i društvenekategorizacije. To nije stvar samo empirijskog nehata. Posredi je zapravo jednostranostu razumevanju.” 250 Za etničku grupu, a naciju naročito, nije presudan samo unutrašnjidoživljaj i samoodreñenje, bitan je takoñe, spoljašnji okvir klasifikacije i kategorizacije.Postaje bitno biti paralelan i aleternativan, koegzistentan i pluralizovan. Jer, u korenusvega je njeno veličanstvo Razlika. Slogan jedne od globalnih mreža, poručuje:“Slavimo Razlike!”Ugroženost većine od manjineU grañanskom pogledu, politički i pravno posebno, narod u jednoj državi jenedeljiv jer su svi grañani, kao državljani te države, pred zakonom jednaki. Italijanskikulturolog Kristijan ðordano je uočio kako: “Državljanstvo i nacionalnostpredstavljaju dva temeljna, legalno zajemčena instrumenta kojima se definiše koposeduje prava na pripadnost jednoj nacionalnoj državi, a ko je bez tog prava. Otudase multikulturne konfiguracije, kao interetnički sistemi, u kontekstu visokomoralnihdruštava, neretko sastoje od politički 'uključenih' i 'isključenih'.” 251 U nacionalnompogledu narod u jednoj državi se i sastoji od većinske nacije ili nacionalne većine,nacionalnih manjina i drugih manjinskih grupa. 252 Otuda, država neizbežno ulazi uodnose prema svojim grañanima, nacionalno heterogenim državljanima, pripadnicimanacionalnih, religijskih, jezičkih i drugih manjina. Države to rade na veoma različitenačine.Citirajući klasifikaciju S. R. Riginsa, sociolog kulture Branimir Stojkovićnavodi pet mogućih modela odnosa države prema nacionalnim manjinama: 1)Integracionistički – državno podsticanje manjina putem njihovih medija na integracijuu život matične države; 2) Ekonomski – državno jačanje manjinskih medija radijačanja ekonomskih potencijala manjina u okviru privrede države; 3) Divizivni –državno podsticanje manjinskih medija radi meñusobnih sukoba manjina i državnogarbitriranja; 4) Preemtivni – državno podsticanje manjinskih medija radi državne250 Dženkins Ričard, Etnicitet u novom ključu, glava “Kategorizacija i moć”, str. 127, XX vek, Beograd, 2001.251 ðordano Kristijan, Ogledi o interkulturnoj komunikaciji, poglavlje “Multikulturne konfiguracije kaointeretnički sistemi”, str. 142, XX vek, Beograd, 2001.252 Preporuka Parlamentarne Skupšitne Saveta Evrope br. 1201, iz 1993. godine, recimo, odreñujenacionalnu manjinu kao: “grupu lica u jednoj državi koja a) prebivaju na teritoriji te države i njeni sudržavljani; b) održavaju sa tom državom dugotrajne i čvrste veze; c) pokazuju posebne etničke, kulturneverske ili jezičke karakteristike; d) zastupljeni su u dovoljnom broju, pri čemu su još uvek malobrojnija odostalog stanovništva te države ili jedne oblasti te države; e) podstaknuta su željom da zajedno očuvajuono što čini njihov zajednički identitet, posebno njihovu kulturu, tradicije, veru ili jezik.” (Član 1.Preporuke 1201, Paralamentarne Skupšitne Saveta Evrope, iz 1993. godine). Prema: Mitić Miodrag, Nacionalnemanjine. Prava pripadnika manjina i zaštita teritorijalnog integriteta država, Službeni list SRJ, Beograd, 2001, str.348.380