Hrvatski filmski ljetopis, broj 26 (2001) - Hrvatski filmski savez
Hrvatski filmski ljetopis, broj 26 (2001) - Hrvatski filmski savez
Hrvatski filmski ljetopis, broj 26 (2001) - Hrvatski filmski savez
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
134<br />
Hrvat. film. ljeto, Zagreb / god 7 (<strong>2001</strong>), br. <strong>26</strong>, str. 132 do 150 Kukuljica, M.: Nove elektronske tehnologije...<br />
zapo~inje skeniranjem, 11 tj. i{~itavanjem dijelova filmske sli-<br />
~ice, filmskog kvadrata i izra|uje se digitalni videozapis. Takav<br />
se video (elektronski zapis) presnimak u radnoj ra~unalnoj<br />
stanici uz pomo} posebno osmi{ljenog software a restaurira<br />
i vr{e se sva mogu}a pobolj{anja (dodavanje boje, izo{travanje<br />
slike, smirivanje podrhtavanja slike i dr.) ili odstranjenja<br />
naknadno dodatih neoriginalnih dijelova filmskog zapisa<br />
(mehani~ka o{te}enja, ogrebotine, ukopirane ne~isto}e,<br />
i sl.) i tada nastaje novi digitalni zapis koji se pohranjuje u<br />
spremi{tu digitaliziranih pokrenih slika (digital image store).<br />
Preko filmskog rekordera prenosi se na filmsku vrpcu.<br />
Shematski prikaz procesa digitalnog restauriranja filmskog<br />
gradiva izgleda ovako:<br />
— filmska sli~ica (the film image) — ra~unalni stroj za elektr.<br />
~itanje i prijenos pokretnih slika (film scanner) — baza<br />
podataka digitaliziranih pokretnih slika (digital image<br />
store) — ra~unalna radna stanica (work station) — baza<br />
podataka digit. pokretnih slika (digital image store) —<br />
film recorder — filmska vrpca (film). 12<br />
Filmska vrpca koja se koristi na kraju procesa je negativ, crnobijeli<br />
ili u boji a filmska kopija se izra|uje dalje na klasi-<br />
~an na~in uz uporabu fotokemijskog procesa u filmskom laboratoriju.<br />
Digitalna televizija omogu}ila je kopiranje i prijenos elektronskih<br />
zapisa u velikom <strong>broj</strong>u a da pri tome ne dolazi do<br />
gubljenja kvalitete zapisa {to nije bilo mogu}e analognim sustavom.<br />
Skeniranje (scanning) je proces prijenosa filmskog,<br />
slikovnog i zvu~nog zapisa na digitalni videozapis koji se<br />
mo`e upotrijebiti za televizijsko prikazivanje, kao osnova za<br />
rad na posebnim efektima ili za dubliranje bez o{te}enja. U<br />
po~etku svako skeniranje bilo je na razini kvalitete televizijskog<br />
emitiranja a to je 525 ili 625 crta i zabilje`enih 720 pixela<br />
(individual picture cell elements — najmanji element s<br />
kontroliranom bojom i o{trinom u videoslici ili komjutor-<br />
<strong>Hrvatski</strong> <strong>filmski</strong> <strong>ljetopis</strong> <strong>26</strong>/<strong>2001</strong>.<br />
skoj grafici). 13 Europska televizijska sli~ica sastoji se od<br />
450.000 pixela.<br />
Televizija visoke rezolucije (High Definition Television —<br />
HDTV14 ) koristi daleko ve}i <strong>broj</strong> pixela po jednoj liniji i prema<br />
tome i pove}ani <strong>broj</strong> linija. Najve}a rezolucija koja je danas<br />
u uporabi je oko 4.000 pixela po liniji preko ~itave {irine<br />
slike a to po prilici odgovara maksimalnoj rezoluciji najnovijeg<br />
Eastman Kodakovog negativa na 35 mm filmskoj<br />
vrpci u boji.<br />
3.1. Podaci koji daju uvid u ekonomi~nost, vrijeme restauriranja,<br />
ko{tanje opreme za digitalnu restauraciju<br />
filmskog gradiva<br />
Da bismo mogli sagledati mogu}nosti digitalne tehnologije i<br />
opreme koja danas postoji na tr`i{tu s kojom se ostvaruju<br />
vrlo dobri rezultati u digitalnom restauriranju filmskog gradiva,<br />
potrebno je ponoviti da su priznati stru~njaci kompanije<br />
Eastman Kodak i istra`iva~i niza instituta u Europi i<br />
SAD na temelju znanstveno utemeljenih eksperimenata utvrdili<br />
da <strong>filmski</strong> kvadrat suvremenog formata 35 mm, Academy<br />
color negativa, zahtijeva rezoluciju od 4.000 pixela rije{enih<br />
horizontalno u videozapisu a da bi se zadr`ale sve informacije<br />
koje on na sebi nosi.<br />
3.1.1. Pitanje rezolucije<br />
Vi{egodi{nje znanstveno istra`ivanje uz sudjelovanje velikog<br />
<strong>broj</strong>a znanstvenika iz drugih istra`iva~kih institucija u Velikoj<br />
Britaniji i SAD, utvrdilo je da u kinodvoranama gledamo<br />
filmske kopije s rezolucijom od 2.000 pixela. To va`no<br />
znanstveno istra`ivanje za budu}nost digitalnog restauriranja<br />
filmskog gradiva prezentirao je u Strasbourgu u rujnu<br />
1998. godine na ve} spomenutom Simpoziju: Uloga novih<br />
medija u restauraciji filmskog naslije|a, <strong>filmski</strong> restaurator i<br />
znanstveni istra`iva~ Paul Read, 15 iz Soho Laboratory u Londonu.<br />
Rezolucija u pixelima<br />
Postoje}i sustavi Max. rezolucija mogu}eg Rezolucija formata 1,75:1 Ukupno pixela<br />
Sustavi za skeniranje (scanning systems)<br />
prostora slike (pixela) visina x {irina milijuni<br />
Cineon normal frame 3112 x 4096 2304 x 4096 9,44<br />
Cineon Vistavision scan 6224 6224 25,49<br />
Klone Scanner 3072 2300 9,42<br />
Photo-CD 2048 x 3072 1728 x 3072 5,31<br />
EC Square pixels/Eureka 1525 1152 2,24<br />
Sony, SMPTE 1080 1080 2,07<br />
ATRC US 1050 HD 960 720 1,38<br />
CDI 560 432 0,33<br />
CCIR 601/EC line 576 432 0,31<br />
CCIR 601/US 525 line 486 365 0,<strong>26</strong><br />
VGA, Word proc. screen 480 360 0,23<br />
VHS 328 246 0,11
Change language