Hrvatski filmski ljetopis, broj 26 (2001) - Hrvatski filmski savez
Hrvatski filmski ljetopis, broj 26 (2001) - Hrvatski filmski savez
Hrvatski filmski ljetopis, broj 26 (2001) - Hrvatski filmski savez
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
112<br />
Egzorcist:Istjeriva~ |avola<br />
verziji koju 1971. nije uspio progurati.<br />
Friedkin je naime u originalnoj verziji<br />
suptilno podcrtao dvije stvari: 1. |avao<br />
nije pora`en ~inom egzorcizma kojeg<br />
je »po ud`beniku« (»sistemski« dakle)<br />
provodio ovla{teni egzorcist, nego provokacijom<br />
njegova prigodnog asistenta,<br />
sve}enika-psihijatra u dubokoj vjerskoj<br />
krizi, koji je individualnom,<br />
»izvansistemskom« akcijom »navukao«<br />
|avla da napusti djevoj~icu i u|e u njega,<br />
a potom izvr{io samoubojstvo (antikatoli~ki<br />
~in par excellence!). \avao<br />
nije dakle pora`en po katoli~kim propisima<br />
niti od strane uzornog pripadnika<br />
Crkve, egzorcista, nego od svojevrsnog<br />
odmetnika od katoli~anstva,<br />
spontanom individualnom akcijom<br />
koja zapravo podvrgava kritici crkveni<br />
kolektivizam i izdi`e temeljno plemenita<br />
individualca; 2. sam kraj filma je tjeskoban<br />
— djevoj~ica, premda se ne sje-<br />
}a da je bila opsjednuta, nosi traumu u<br />
sebi, ostavljaju}i sna`an dojam da ju nikad<br />
ne}e prevladati.<br />
U ionako netransparentnu »vansistemsku«<br />
akciju, koju je uostalom sam postavio<br />
u romanu, Blatty u novoj verziji<br />
nije zadirao, ali je zato kraj »omek{ao«<br />
duhovitim ~avrljanjem policijskog inspektora<br />
i lokalnog sve}enika (koje sadr`i<br />
i homoseksualne konotacije {to bi<br />
zahtijevale posebnu razradu), a ~ija je<br />
svrha zamaskirati duboku nelagodu<br />
pravog svr{etka. No ono {to Blatty nije<br />
mogao dostatno prikriti, jest intenzivna<br />
pubertetska seksualnost koju je Friedkin<br />
pod okriljem borbe dobra i zla<br />
publici bacio u lice, ne kao puritansko<br />
upozorenje nego kao nezaobilaznu ~injenicu<br />
s kojom se ve}ina odrasle populacije<br />
nije spremna suo~iti — umjesto<br />
toga zavarava se stereotipovima o<br />
nevinoj dje~ici i opakim pedofilima.<br />
Hrvat. film. ljeto, Zagreb / god 7 (<strong>2001</strong>), br. <strong>26</strong>, str. 105 do 1<strong>26</strong> Filmski repertoar<br />
Damir Radi}<br />
GRIMIZNE RIJEKE /<br />
LES RIVIERES<br />
POURPRES<br />
Francuska, 2000. — pr. Gaumont, Le Studio Canal+,<br />
Légende Enterprises, TF1 Films Productions.<br />
— sc. Mathieu Kassowitz prema romanu Jean-<br />
Christophe Grangéa, r. Mathieu Kassovitz, d. f. Thierry<br />
Arbogast, mt. Maryline Monthieux. — gl. Bruno<br />
Coulais, sgf. Thierry Flamand, kgf. Sandrine Follet,<br />
Julie Maudeuch. — ul. Jean Reno, Vincent Cassel,<br />
Nadia Far~s, Dominique Sanda, Karim Belkhadra,<br />
Jean-Pierre Cassel, Didier Flamand, Francois<br />
Levantal. — 105 minuta. — distr. Continental<br />
film.<br />
Govoriti o Grimiznim rijekama kao o<br />
spoju Fincerova hita Sedam, Cliffhangera<br />
i nekih epizoda serije Twin Peaks<br />
prili~no je to~no, ali to ostvarenje mladog<br />
francuskog redatelja Mathieua<br />
Kassowitza nudi mnogo vi{e od puke<br />
recikla`e. Kassowitz se prije nekoliko<br />
<strong>Hrvatski</strong> <strong>filmski</strong> <strong>ljetopis</strong> <strong>26</strong>/<strong>2001</strong>.<br />
Grimizne rijeke<br />
godina proslavio filmom Mr`nja u kojem<br />
se kroz pri~u o trojici mladi}a,<br />
@idovu, Arapinu i Crncu bavio problematikom<br />
francuskog {ovinizma. Iako je<br />
u Mr`nji rije~ o tipi~noj temi karakteristi~noj<br />
za europsku kinematografiju,<br />
Kassowitza su prozvali francuskim Spikeom<br />
Leejom. Mo`da je upravo ta usporedba<br />
zaintrigirala Kassowitza, te je<br />
u svom najnovijem ostvarenju, na kvalitetan<br />
na~in spojio klasi~ni ameri~ki<br />
pod`anr horor-trilera iz 90-ih godina, s<br />
rafiniranijim pristupom filmu, odnosno<br />
svime onim za {to se voli re}i da su<br />
glavne zna~ajke europske kinematografije.<br />
Dakle, Grimizne rijeke ne treba<br />
shvatiti kao `elju da Francuzi, atraktivno{}u<br />
akcijskih scena i jakom produkcijom<br />
pariraju Amerikancima i njihovim<br />
blockbusterima, ve} kao inteligentni<br />
spoj najboljih sastavnica filma s jedne<br />
i s druge strane Atlantika.<br />
Radnja filma odvija se u savr{enom<br />
ambijentu za zlo~in, u maloj izoliranoj
Change language