Политичко акциона и правна рамка за човекови права Фокус на ...

изедначување на правата на лицата сопосебни потреби 2010-2018• Националната стратегија за вработување2010• Националниот акционен план завработување 2009-2010• Оперативниот план за активни политикиза вработување за 2009 и 2010• Стратегијата за намалување насиромаштијата и социјалната исклученост• Националната програма за развој наобразованието во Република Македонија.3.3 Законодавство и политичкоакциона рамка за заштита на децатаЗакони што се однесуваат на заштитата надецата:• Закон за заштитата на децата• Закон за семејството• Закон за социјалната заштита• Закон за основното образование• Закон за средното образование• Закон за малолетничка правдаправата на пациентите, прашањата на домување (како ионие споменати во следните поглавја за заштита на децата),правната рамка околу прашањата за лица со посебни потребиги вклучува следниве посебни закони:1. Закон за вработување на инвалидни лица кој, меѓудругото, предвидува посебни услови за вработување иработа на лицата со посебни потреби;2. Закон за пензиско и инвалидско осигурување;3. Закон за знаковен јазик, чија клучна цел е да гопризнае јазикот со знаци како природно средствоза комуникација меѓу глувите лица и други правни ифизички лица кои имаат потреба од комуникација.Гореспоменатото го вклучува и прашањето за образованиена деца со посебни образовни потреби, кое е регулирано соЗаконот за основното образование, Законот за среднотообразование, Законот за високото образование, Законот заобразование на возрасни и Законот за ученички и студентскистандард.Дополнително на гореспоменатите уставни одредби, какои посебни закони, вклучувајќи го и Законот за работнитеодноси и Закон за социјалната заштита, клучен правен актшто се занимава исклучиво со заштитата на децата е Законотза заштитата на децата.Овој закон ги регулира системот, организацијата и начинот накој се обезбедува заштитата на децата.ТРЕТ ДЕЛГореспоменатата правна рамка е дополнетасо голем број посебни политичко акционидокументи, меѓу кои:• Националната програма за развој назаштитата на децата за 2010 година;• Програмата за справување со проблемина социјално исклучени лица, чија целнагрупа ги вклучува корисниците на дрогаи членовите на нивните семејства, децатаод улица и нивните родители, жртвите насемејно насилство и бездомните лица;• Програмата за активна здравственазаштита на мајките и на децата воРепублика Македонија во 2009 година;• Стратегијата за демографски развој наРепублика Македонија 2008-2015;• Националната програма за развој наобразованието во Република Македонија2005-2015;• Мултидисциплинарниот протоколза справување со децата од улица воРепублика Македонија.Правата на децата опфатени со овој закон, меѓу другото,вклучуваат: детски додаток, посебен додаток, помош заопрема за новородено дете и партиципација.Во прилог на ова, Законот обезбедува други форми на детсказаштита: грижа и воспитување на децата од предучилишнавозраст, одмор и рекреација на деца и сл.Законот е дополнет со Законот за семејството, кој пропишувадека „Републиката гарантира посебна заштита за семејството,мајчинството, децата, малолетните деца, децата без родителии децата без родителска грижа“; „Републиката создаваи обезбедува научни, економски и социјални услови запланирање семејство и за слободно и одговорно родителство;во постигнување на нивните права за слободно и одговорнородителство, родителите се должни да обезбедат оптималниуслови за здраво одгледување и развој на своите деца и ворамките на семејството и во рамките на општеството“.Паралелно со последново, овој закон ги регулира ситерелевантни прашања поврзани со еднаквите права народителите и обврските спрема нивните деца, односитемеѓу родителите и децата и нивните права и обврски во овојконтекст итн.42Политичко акциона и правна рамка за човекови права со фокусна социјалната инклузија и намалувањето на сиромаштијата