За оваа акт<strong>и</strong>вност се решава од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата – како што е впрочем <strong>и</strong> вооб<strong>и</strong>чаено – <strong>и</strong>л<strong>и</strong> од друга земјачленка,<strong>и</strong>ако случа<strong>и</strong>те од ваков т<strong>и</strong>п се многу ретк<strong>и</strong>.Доколку Судот откр<strong>и</strong>е дека некоја обврска не е <strong>и</strong>сполнета, <strong>за</strong>сег<strong>на</strong>тата земја-членка мора да ја <strong>и</strong>сполн<strong>и</strong> обврскатаво даден рок.Доколку, по нов<strong>и</strong> постапк<strong>и</strong> <strong>за</strong>поч<strong>на</strong>т<strong>и</strong> од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата, Судот <strong>на</strong> правдата откр<strong>и</strong>е дека <strong>за</strong>сег<strong>на</strong>тата земјачленкане постап<strong>и</strong>ла според одлуката, по барање <strong>на</strong> Ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата може да <strong>и</strong> <strong>и</strong>зрече постоја<strong>на</strong> <strong>и</strong>л<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>време<strong>на</strong>пар<strong>и</strong>ч<strong>на</strong> каз<strong>на</strong>.За појаснување, доволно е да се спомене дека <strong>на</strong> 14 мај 2009 год<strong>и</strong><strong>на</strong> Ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата ја посоч<strong>и</strong> Полска пред Европск<strong>и</strong>отсуд <strong>на</strong> правдата <strong>за</strong> не<strong>и</strong>сполнување <strong>на</strong> прав<strong>и</strong>лата <strong>на</strong> ЕУ <strong>за</strong> <strong>за</strong>бра<strong>на</strong> <strong>на</strong> родова д<strong>и</strong>скр<strong>и</strong>м<strong>и</strong><strong>на</strong>ц<strong>и</strong>ја пр<strong>и</strong> пр<strong>и</strong>стап <strong>и</strong> <strong>на</strong>бавка<strong>на</strong> сток<strong>и</strong> <strong>и</strong> услуг<strong>и</strong> (Д<strong>и</strong>рект<strong>и</strong>ва 2004/113/EЗ).Во овој контекст, треба да се подвлече дека многу од втемелен<strong>и</strong>те соц<strong>и</strong>оекономск<strong>и</strong> <strong>права</strong> во Повелбата <strong>на</strong> ЕУ <strong>за</strong>фундаменталн<strong>и</strong> <strong>права</strong> беа пр<strong>и</strong>з<strong>на</strong>т<strong>и</strong> од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Европск<strong>и</strong>от суд <strong>на</strong> правдата, дур<strong>и</strong> <strong>и</strong> пред Повелбата да станесоставен дел од Л<strong>и</strong>сабонск<strong>и</strong>от договор <strong>на</strong> ЕУ.Според ова, Европск<strong>и</strong>от суд <strong>на</strong> правдата беше, всушност, прв<strong>и</strong>от орган <strong>на</strong> ЕУ кој ја <strong>и</strong>стак<strong>на</strong> потребата <strong>за</strong> <strong>за</strong>шт<strong>и</strong>та <strong>на</strong>човеков<strong>и</strong>те <strong>права</strong> <strong>на</strong> поед<strong>и</strong>нц<strong>и</strong>. Тој постав<strong>и</strong> стандард<strong>и</strong> <strong>за</strong> <strong>за</strong>шт<strong>и</strong>та <strong>и</strong> во голема мера е одговорен <strong>за</strong> вклучување <strong>на</strong>соц<strong>и</strong>оекономск<strong>и</strong>те <strong>права</strong> во агендата <strong>на</strong> Заедн<strong>и</strong>цата. Преку својата судска практ<strong>и</strong>ка, Европск<strong>и</strong>от суд <strong>на</strong> правдатаформ<strong>и</strong>раше теор<strong>и</strong>ја <strong>за</strong> соц<strong>и</strong>јалн<strong>и</strong> <strong>права</strong>, која г<strong>и</strong> деф<strong>и</strong>н<strong>и</strong>ра гран<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>те <strong>на</strong> европската економска <strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>ја.Европск<strong>и</strong>от суд <strong>на</strong> правдата постап<strong>и</strong> по многу случа<strong>и</strong> повр<strong>за</strong>н<strong>и</strong> со соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>та пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ка <strong>на</strong> земј<strong>и</strong>те-членк<strong>и</strong> <strong>на</strong> ЕУ,како <strong>на</strong> пр<strong>и</strong>мер, слободното дв<strong>и</strong>жење <strong>и</strong>тн.2.8 Пр<strong>и</strong>донесот <strong>на</strong> ЕУ кон МРЦ <strong>на</strong> ОНС<strong>и</strong>л<strong>на</strong>та <strong>за</strong>ложба <strong>на</strong> ЕУ кон остварување <strong>на</strong> МРЦ неодам<strong>на</strong> беше потврде<strong>на</strong> со Заклучоц<strong>и</strong>те <strong>на</strong> Ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата од 14 јун<strong>и</strong>2010, во контекст <strong>на</strong> следн<strong>и</strong>от пле<strong>на</strong>рен состанок <strong>на</strong> в<strong>и</strong>соко н<strong>и</strong>во <strong>на</strong> ОН <strong>за</strong> М<strong>и</strong>лен<strong>и</strong>умск<strong>и</strong>те развојн<strong>и</strong> цел<strong>и</strong>.Во овој контекст, треба да се подвлече дека Комун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>јата <strong>на</strong> Ком<strong>и</strong>с<strong>и</strong>јата „Акц<strong>и</strong>онен план <strong>на</strong> ЕУ во два<strong>на</strong>есет точк<strong>и</strong><strong>за</strong> поддршка <strong>на</strong> М<strong>и</strong>лен<strong>и</strong>умск<strong>и</strong>те развојн<strong>и</strong> цел<strong>и</strong>“ обезбед<strong>и</strong> важн<strong>и</strong> <strong>на</strong>сок<strong>и</strong> <strong>за</strong> претходно споме<strong>на</strong>тата поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја <strong>на</strong> ЕУ.ВТОР ДЕЛОвој акц<strong>и</strong>онен план, усвоен од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> Советот во јун<strong>и</strong> 2010 год<strong>и</strong><strong>на</strong>, ја оп<strong>и</strong>шува 2010 год<strong>и</strong><strong>на</strong> како клуч<strong>на</strong> год<strong>и</strong><strong>на</strong> <strong>за</strong>пр<strong>и</strong>кажување <strong>на</strong> акт<strong>и</strong>вност<strong>и</strong>те <strong>и</strong> отчетноста <strong>на</strong> ЕУ пр<strong>и</strong> процесот <strong>на</strong> <strong>за</strong>брзување <strong>на</strong> <strong>на</strong>предокот <strong>на</strong> МРЦ.<strong>Пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чко</strong> <strong>акц<strong>и</strong>о<strong>на</strong></strong> <strong>и</strong> <strong>прав<strong>на</strong></strong> <strong>рамка</strong> <strong>за</strong> човеков<strong>и</strong> <strong>права</strong> со фокус<strong>на</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>та <strong>и</strong>нклуз<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> <strong>на</strong>малувањето <strong>на</strong> с<strong>и</strong>ромашт<strong>и</strong>јата33
ТРЕТ ДЕЛМАКЕДОНСКА НАЦИОНАЛНА ПРАВНА И ПОЛИТИЧКО АКЦИОНА РАМКА НА ПОЛЕТО НАСОЦИЈАЛНАТА ИНКЛУЗИЈА И БОРБАТА ПРОТИВ СИРОМАШТИЈАТАВоведКако што е <strong>и</strong>стак<strong>на</strong>то во воведот <strong>на</strong> оваа публ<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја, борбата прот<strong>и</strong>в с<strong>и</strong>ромашт<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>та <strong>и</strong>склученостбеше в<strong>и</strong>соко поставе<strong>на</strong> <strong>на</strong> агендата <strong>на</strong> Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја, особено во текот <strong>на</strong> <strong>и</strong>зм<strong>и</strong><strong>на</strong>т<strong>и</strong>те неколку год<strong>и</strong>н<strong>и</strong>.Во однос <strong>на</strong> <strong>прав<strong>на</strong></strong>та основа <strong>за</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лно дејствување <strong>на</strong> гореспоме<strong>на</strong>т<strong>и</strong>те пол<strong>и</strong>ња, треба да се <strong>и</strong>стакне декаклуч<strong>на</strong>та основа се темел<strong>и</strong> <strong>на</strong> одредб<strong>и</strong>те <strong>на</strong> Уставот <strong>на</strong> државата, како <strong>и</strong> <strong>на</strong> голем<strong>и</strong>от број <strong>за</strong>кон<strong>и</strong> што се <strong>за</strong>н<strong>и</strong>маваатсо спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> прашања <strong>на</strong> с<strong>и</strong>те релевантн<strong>и</strong> пол<strong>и</strong>ња, пр<strong>и</strong>дружен<strong>и</strong> со зголемен број програм<strong>и</strong> <strong>и</strong> друг<strong>и</strong> стратег<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> документ<strong>и</strong>.Н<strong>и</strong>в<strong>на</strong>та цел е да г<strong>и</strong> опфатат <strong>и</strong> да г<strong>и</strong> <strong>на</strong>сочуваат <strong>за</strong>ложб<strong>и</strong>те <strong>на</strong> државата во тој поглед. Во оваа <strong>на</strong>сока, процесот<strong>и</strong>стовремено е потт<strong>и</strong>к<strong>на</strong>т <strong>и</strong>/<strong>и</strong>л<strong>и</strong> <strong>за</strong>јак<strong>на</strong>т со членството <strong>на</strong> Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја во клучн<strong>и</strong>те меѓу<strong>на</strong>родн<strong>и</strong>орган<strong>и</strong><strong>за</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong>, меѓу ко<strong>и</strong>: соодветн<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем <strong>на</strong> Обед<strong>и</strong>нет<strong>и</strong>те <strong>на</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong>, Меѓу<strong>на</strong>род<strong>на</strong>та орган<strong>и</strong><strong>за</strong>ц<strong>и</strong>ја <strong>на</strong> трудот (МОТ),Советот <strong>на</strong> Европа (CE) <strong>и</strong> Европската Ун<strong>и</strong>ја (ЕУ).ТРЕТ ДЕЛВо однос <strong>на</strong> пош<strong>и</strong>рок<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем <strong>на</strong> ОН, треба да се <strong>и</strong>стакне дека Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја г<strong>и</strong> рат<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кува <strong>на</strong>јголем<strong>и</strong>отброј клучн<strong>и</strong> договор<strong>и</strong> <strong>за</strong> човеков<strong>и</strong> <strong>права</strong> <strong>на</strong> ОН, но <strong>и</strong> дека сè уште постојат релевантн<strong>и</strong> правн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong> штотреба да б<strong>и</strong>дат рат<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>куван<strong>и</strong> во <strong>и</strong>дн<strong>и</strong><strong>на</strong>.Сл<strong>и</strong>ч<strong>на</strong> е <strong>и</strong> состојбата во однос <strong>на</strong> членството <strong>на</strong> земјата во МОТ. Во контекст <strong>на</strong> Советот <strong>на</strong> Европа, треба да сеподвлече дека земјата <strong>и</strong>ма рат<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кувано <strong>и</strong> голем број правн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong> <strong>на</strong> оваа орган<strong>и</strong><strong>за</strong>ц<strong>и</strong>ја што се <strong>за</strong>н<strong>и</strong>маваатсо спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> тем<strong>и</strong>, а сè уште ја нема рат<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>кувано Рев<strong>и</strong>д<strong>и</strong>ра<strong>на</strong>та европска соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong> повелба.Истовремено, капац<strong>и</strong>тетот <strong>на</strong> државата <strong>за</strong> канд<strong>и</strong>дат <strong>за</strong> членство во ЕУ даде дополн<strong>и</strong>тел<strong>на</strong> <strong>и</strong> комплементар<strong>на</strong>основа <strong>за</strong> создавање сер<strong>и</strong>ја спец<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>чн<strong>и</strong> <strong>на</strong>ц<strong>и</strong>о<strong>на</strong>лн<strong>и</strong> акц<strong>и</strong><strong>и</strong> во гореспоме<strong>на</strong>т<strong>и</strong>от контекст, меѓу ко<strong>и</strong> <strong>и</strong> тековн<strong>и</strong>отпроцес <strong>на</strong> земјата <strong>за</strong> подготовка <strong>на</strong> Заедн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>от соц<strong>и</strong>јален меморандум <strong>за</strong> <strong>и</strong>нклуз<strong>и</strong>ја, кој треба да се склуч<strong>и</strong> сосоодветн<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем <strong>на</strong> ЕУ.Овде особено треба да се <strong>и</strong>стакне комплементарноста меѓу тековн<strong>и</strong>те <strong>за</strong>ложб<strong>и</strong> <strong>на</strong> Македон<strong>и</strong>ја <strong>за</strong> пост<strong>и</strong>гнување<strong>на</strong> сво<strong>и</strong>те пр<strong>и</strong>ор<strong>и</strong>тет<strong>и</strong> од областа <strong>на</strong> економ<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јалата <strong>за</strong> <strong>и</strong>нтеграц<strong>и</strong>ја во ЕУ <strong>и</strong> комплементарноста меѓу<strong>за</strong>ложб<strong>и</strong>те баз<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>на</strong> обврск<strong>и</strong>те <strong>на</strong>мет<strong>на</strong>т<strong>и</strong> од нејз<strong>и</strong>ното полноправно членство <strong>и</strong> во Советот <strong>на</strong> Европа (во однос<strong>на</strong> спроведување <strong>на</strong> конвенц<strong>и</strong><strong>и</strong>те <strong>на</strong> Coветот <strong>на</strong> Европа) <strong>и</strong> во с<strong>и</strong>стемот <strong>на</strong> ОН (во однос <strong>на</strong> стандард<strong>и</strong>те <strong>за</strong> човеков<strong>и</strong><strong>права</strong> <strong>на</strong> ОН <strong>и</strong> пост<strong>и</strong>гнувањето <strong>на</strong> МРЦ).Последново го вклучува <strong>и</strong> членството <strong>на</strong> земјата во друг<strong>и</strong> орган<strong>и</strong><strong>за</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong>, меѓу ко<strong>и</strong> МОТ, УНИЦЕФ, СЗО <strong>и</strong>тн.Исто така, ова се долж<strong>и</strong> <strong>на</strong> пр<strong>и</strong>род<strong>на</strong>та меѓуповр<strong>за</strong>ност <strong>на</strong> правн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong>, усвоен<strong>и</strong> поед<strong>и</strong>нечно од стра<strong>на</strong><strong>на</strong> ов<strong>и</strong>е орган<strong>и</strong><strong>за</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong>, како <strong>и</strong> <strong>на</strong> бл<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те однос<strong>и</strong> меѓу ов<strong>и</strong>е орган<strong>и</strong><strong>за</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong>.Гореспоме<strong>на</strong>тата актуелност <strong>на</strong> <strong>на</strong>правен<strong>и</strong>те <strong>за</strong>ложб<strong>и</strong> <strong>за</strong> борба прот<strong>и</strong>в с<strong>и</strong>ромашт<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>тата <strong>и</strong>склученоство Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја неодам<strong>на</strong> беше пр<strong>и</strong>кажа<strong>на</strong> во Нац<strong>и</strong>о<strong>на</strong>л<strong>на</strong>та стратег<strong>и</strong>ја <strong>за</strong> <strong>на</strong>малување <strong>на</strong> с<strong>и</strong>ромашт<strong>и</strong>јата<strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>та <strong>и</strong>склученост во Републ<strong>и</strong>ка Македон<strong>и</strong>ја (14.10.2010), која јасно ја пр<strong>и</strong>кажува големата посветеност <strong>на</strong>земјата во овој контекст <strong>и</strong> во сл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те пред<strong>и</strong>зв<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> со ко<strong>и</strong> се соочува.Трет<strong>и</strong>от дел од оваа публ<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја дава осврт <strong>на</strong> <strong>на</strong>јрелевантн<strong>и</strong>те <strong>и</strong>збран<strong>и</strong> членов<strong>и</strong> од Уставот <strong>на</strong> РМ, проследен<strong>и</strong>со домашното <strong>за</strong>конодавство <strong>и</strong> пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чко <strong>акц<strong>и</strong>о<strong>на</strong></strong>та <strong>рамка</strong>, ко<strong>и</strong> се однесуваат <strong>на</strong> пол<strong>и</strong>њата <strong>за</strong> борба прот<strong>и</strong>вс<strong>и</strong>ромашт<strong>и</strong>јата <strong>и</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>та <strong>и</strong>склученост.Овој дел содрж<strong>и</strong> <strong>и</strong> краток преглед <strong>на</strong> обврск<strong>и</strong>те <strong>на</strong> државата што потекнуваат од нејз<strong>и</strong>н<strong>и</strong>от статус <strong>на</strong> договор<strong>на</strong>стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> клучн<strong>и</strong>те правн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нструмент<strong>и</strong> усвоен<strong>и</strong> од стра<strong>на</strong> <strong>на</strong> ОН, МОТ, Coветот <strong>на</strong> Европа <strong>и</strong> ЕУ.34<strong>Пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чко</strong> <strong>акц<strong>и</strong>о<strong>на</strong></strong> <strong>и</strong> <strong>прав<strong>на</strong></strong> <strong>рамка</strong> <strong>за</strong> човеков<strong>и</strong> <strong>права</strong> со фокус<strong>на</strong> соц<strong>и</strong>јал<strong>на</strong>та <strong>и</strong>нклуз<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> <strong>на</strong>малувањето <strong>на</strong> с<strong>и</strong>ромашт<strong>и</strong>јата