Plik w formacie PDF - UrzÄ d Regulacji Energetyki

PRZEDSIĘBIORSTWA ODBIORCA NA RYNKU ENERGETYCZNEENERGIISTATUS PRZEDSIĘBIORSTW SIECIOWYCH W PRAWIE ENERGETYCZNYMStatus przedsiębiorstw sieciowychw prawie energetycznym na tle sporów dotyczącychposadowienia urządzeń przesyłowychRadosław WalaszczykZapewnienie ciągłości, adekwatności w stosunkudo potrzeb oraz niezawodności dostawpaliw i energii ma kardynalne znaczeniedla prawidłowego funkcjonowaniawszelkich państw i gospodarek oraz poziomużycia i satysfakcji społeczeństw.Powszechny dostęp do tzw. mediów zaliczanyjest do potrzeb podstawowych. Abysprostać oczekiwaniom wszyscy zainteresowanimuszą mieć jednak świadomość, żepożądanego stanu bezpieczeństwa nie osiągnie siębez odpowiednio rozwiniętej infrastruktury technicznej,gdyż dostarczenie paliw i energii wymagazazwyczaj ich transportu za pomocą urządzeńprzesyłowych i to posadowionych na gruntach różnychpodmiotów.O ile sama świadomość powyższej relacji jestduża, to już drogi dojścia do celu i postrzeganiezagadnienia różnią się zasadniczo choćbyw zależności od roli i indywidualnych interesówposzczególnych podmiotów zaangażowanychna rzecz zapewnienia dostaw paliw i energii.Zresztą, rozbieżności występują na wszystkichetapach począwszy od kształtu ram prawnychi rozumienia poszczególnych regulacji poprzezkoncepcje, sposoby przygotowania inwestycji,ich wykonania, po etap eksploatacji urządzeńprzesyłowych wchodzących w skład przedsiębiorstwsieciowych. W konsekwencji, potrzeba,a w zasadzie konieczność, umieszczania urządzeńprzesyłowych na gruntach innych podmiotówczęsto w praktyce rodzi konflikty pomiędzyprzedsiębiorstwami sieciowymi a właścicielaminieruchomości, co znajduje negatywne odzwierciedlenieprzy realizacji inwestycji w tymobszarze.Sytuacja staje się tym bardziej skomplikowana,że oprócz dynamicznie zachodzących zmianw stanie prawnym oraz wzrostu ilości sporów pomiędzyprzedsiębiorstwami sieciowymi a właścicielamigruntów 1) , to jeszcze istnieje pilna potrzebaodtworzenia majątku wobec znacznego poziomuzdekapitalizowania infrastruktury energetycznej.Przy złożoności zagadnienia oraz powadze sytuacjinie można pomijać tych publicznoprawnychobowiązków przedsiębiorstw sieciowych wynikają-1)Wzrost proporcjonalny do wzrostu świadomości prawnejobywateli.cych z ustawy – Prawo energetyczne 2) , które z tątematyką są immanentnie powiązane i muszą byćtu brane pod uwagę. Tym samym, celem niniejszegoartykułu jest przybliżenie szczególnego statusuprzedsiębiorstw sieciowych wynikającego z prawaenergetycznego, w kontekście sporów dotyczącychposadowienia urządzeń przesyłowych.W pierwszej części, dla porządku, poczynionokilka uwag o charakterze terminologicznym, przyczym już w tym miejscu należy zaznaczyć, że opracowanieobejmuje sektor elektroenergetyki. Niewszystkie bowiem obowiązki przewidziane w prawieenergetycznym dla przedsiębiorstw sieciowychelektroenergetycznych odnoszą się − czy to w ogólebądź w równym stopniu − do przedsiębiorstw z sektoragazownictwa, czy ciepłownictwa. Ponadto,w praktyce najwięcej spraw spornych występuje natle posadowienia urządzeń elektroenergetycznych,co wynika z efektu skali wobec największego zagęszczeniatej infrastruktury. I jeszcze jeden wzglądprzesądził o takim wyborze, mianowicie znaczenieenergii elektrycznej, która zasadniczo nie może byćzastąpiona przez inne nośniki energii.Przyjęte założenie nie pozbawia jednak całkowiciewaloru przydatności artykułu dla zainteresowanychtą tematyką w odniesieniu do gazownictwa,czy ciepłownictwa, gdyż szereg poruszonych kwestiima uniwersalny charakter wymagający oczywiścieuwzględnienia specyfiki danego sektora.2)Ustawa z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U.z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.), zwana w dalszej częściartykułu „ustawą”. Natomiast pod pojęciem „prawo energetyczne”,używanym w tym opracowaniu, należy rozumieć ww. ustawęwraz z rozporządzeniami wykonawczymi do ustawy.28 Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki nr 1 (79) 30 marca 2012