Pokaż treść!

82 ALEKSANDER BRONIKOWSKI.wysłać was do biskupa Przemyśłskiego, Mateusza Drzewieckiego, a potemwyprawić w świat na wędrówkę; Otóż opuściliście Ostróg i pojechaliściedaleko przez Kraków na pielgrzymkę do Syryi i do ZiemiŚwiętej. Potem z Portugalskim Emanuelem walczyliście przeciwkoMaurom, chrześciańskim nieprzyjaciołom, a nareszcie udaliście się doHiszpanii, Włoch, Francyi, Niderlandów i do państwa Niemieckiego.Ja zaś powróciłem do Kijowa, zkąd później ojciec mój, spoczywającyteraz w Bogu, który tam był kasztelanem, wysłał mnie na dwór doWilna.Wieleć ja tam, dostojny mości hetmanie słyszałem o waszej sławiei o wszystkiem, co godne było szkoły, w której wychowaliście sięw rycerskiej cnocie i niepospolitej nauce; słyszałem o przychylnościku wam Ojca Świętego, Leona X-go, i Karola króla Hiszpańskiego;i jakoście później u Orszy w hiszpańskim stroju jednego z nieprzyjaciółna rękę wyzwali: to wszystko, niestety! słyszałem ja o was podówczas.Wszelako dajmy temu pokój! Słyszałem, jako zacny hetmanOstrogski karcił wasze młodzieńczą zuchwałość, mówiąc: — że to nieLuzytańskie wojsko, i że polski obyczaj wojenny nie taki, jak portugalski,a nieprzyjaciółmi nie są Maurowie; — zaś wy odpowiedzieliście nato: — „Niczyjego życia z moich podwładnych nie narażałem na niebezpieczeństwo.jedno tylko swoje; a obyczaj wojenny we wszystkichkrajach tego dozwala. 1 — Słyszałem znowu, jakeście później w częścia sławie coraz wyżej postępowali, aż do najpierwszych dostojeństwkoronnych: to wszystko słyszałem ja z radością; ale mnie, drogi mójhrabio Tarnowski, los nie poprowadził podobnemi ścieżkami. Wprawdziećw wielu względach sam sobie mogę w tem winę przypisać;wszelako zdawało mi się, że uczciwie postępuję. Panowanie złegowielkiem jest na ziemi i nie zawsze można rozpoznać prostą drogę.Przybyłem tedy do Wilna, kiedy Aleksander Jagiełło jeszczew Polsce królem panował, a naszym był wielkim książęciem; teraz będziejuż temu czterdzieści i dwa lata. Luboście wy pod ten czas, jaśniewielmożny kasztelanie, byli w cudzych krajach, wszelako niektóreokoliczności niezbyt godne pochwały ze dworu króla Aleksandra musiałyzapewne dojść do uszu waszych. Wiele tam było uroczystości,a osobliwie biesiad, jakojeszcze pozostało zwyczajem z czasów Jana Olbrachta.Otóż ja, dostojny mości hetmanie wielki, byłem młody i przykrzyłemsobie ostrą karność w domu Konstantyna Ostrogskiego.Uwijałem się żwawo, i wkrótce kasztelanica Kijowskiego imię wciągnionezostało na zaszczytną listę próżnej dworskiej młodzieży.Jednego rana, powracając z biesiady przez całą noc trwającej,spotkałem na zamku Jana Zabrzezińskiego, wojewodę Trockiegoi wielkiego marszałka litewskiego, który w całej okazałości swojegourzęduv z licznym orszakiem szlachty, wstępował na wielkie schody.