Pokaż treść!

3 0 8 ALEKSANDER BRONIKOWSKIkrewieństwo wielkiej duszy, chociażby styczność w jakiej zostają, miałabyć najnieprzyjemniejszą.— Bardzo dobrze znajome są nam — mówił Zygmunt po małejchwili — prawa naszej szlachty, jako też i obowiązki naszego wysokiegodostojeństwa; a jeżeli serce nasze zamknięte jest na głos nienawiścii dumy, to jednak zawsze ono będzie otwarte na głos, który luboprzykry i niemiły, wszelako ostrzega nas o tera, co przystoi królowi,co wam przystoi.— To wysłuchajże próśb naszych, królu! — wołało wielu senatorów,nagle zmiękczonych niespodziewanem panowaniem nad sobąmonarchy.— Otwórz-że serce swe, miłościwy panie, na błaganie nasze! —prosili rycerze.I wszyscy, którzy tak wołali, rzucili się na kolana w ogromnemkole ze wszech stron tronu, gdy tymczasem inni, wcale nie mający zamiarupojednania pana z poddanymi, ponuro i w milczeniu zostawaliw odległości.— Widzisz, najjaśniejszy panie, u nóg swoich całą Rzeczpospolitą!— zaczął marszałek sejmowy drżącym głosem, jak gdyby nadzwyczajneporuszenie nie dozwalało mu wyraźnie mówić. — Prosi ona ciebie,królu, ażebyś swoje własne dobro poświęcił temu, co uchwała zgromadzonychstanów najpożyteczniejszem być dla państwa uważa!Błaga cię ona, panie, byś zerwał związek małżeński, z którego nieszczęściewróży ona dla siebie, i ażebyś jako prawy syn ojczyzny w łasnezadowolenie poświęcił temu, co dla niej jest najważniejszą rzeczą,Poradź się swojego przeświadczenia, najjaśniejszy panie! — dodałznaczącym tonem — nader to ważna teraz chwila się przybliża; chwila,która nietylko o teraźniejszości waszej, ale i o naszem szczęściu stanowi;ba nawet i późnej przyszłości imię wasze na karcie dziejów zapisze.Ukaż się zatem jako Jagiełło, jako rycerz i Sarmata, i czyńtak, jako każdy z nas, który jest tylko człowiekiem zacnym, uczyniłbyna twojem miejscu!I powtórnie nastąpiło głębokie milczenie w zgromadzeniu; a wtedypowstał król i mówił:— Otóż dostojni i szlachetni panowie, damy wam odpowiedź wedługżądania waszego, jak Jagiełło, jak rycerz, jak Sarmata; a czynimytak, jakoby ten uczynił, którego uważamy za człowieka zacnego.Upominacie nas, abyśmy baczyli na naszą powinność, żądacie dochowaniaprzysięgi, którąśmy złożyli, i to oboje będziemy zawsze mieli napieczy, niech nam tak Bóg w ostatniej godzinie dopomódz raczy!Wyraz wasz nie nadaremnie do ucha naszego doszedł! Ale jakżeprzysięga nasza mogłaby dla was stać za rękojmię przywilejów waszychi powszechnego dobra ojczyzny, gdybyśmy niepomni na obo­