Pokaż treść!

HIPOLIT BORATYŃSKI. 2 9 7pojedynczo usiedli; tylko Andrzej hrabia z Górki, kasztelan Poznański,stał nieporuszony.— Mości pisarzu koronny! czy już wszystkie punkta zaciągnęliściew protokół? — zapytał kanclerz.— Tak jest! jaśnie wielmożny panie! — odpowiedział ów, podającje pisarzowi i podkanclerzemu.Ostatni zaczął:— Najsamprzód, prześwietny książę Prymas w imieniu Rzeczypospolitejprzypomniał miłościwemu królowi obietnicę odzyskania utraconychprowincyj koronnych.— I czyliż to nastąpiło? — przerwał mu z gwałtownością AndrzejGórka, kasztelan. — Pytam was, panowie a bracia, ażali od śmiercinieboszczyka króla, nasz najjaśniejszy Zygmunt August odzyskał byjednę wioskę, którą nieprzyjaciele od Rzeczypospolitej oderwali?Niechaj król raczy nam zdać sprawę z takiej przewłoki, nam, co nietylko powinniśmy czuwać nad pomyślnością państwa, ale jeszcze dbaćo jego dobrą sławę, którą .nasi ojcowie i my krwią pozyskaliśmynaszą!Tu ozwało się wiele głosów popierających tę mowę, ale król odparłkrótko i z gniewem :— Do was, panie podkanclerzy, należy odpowiedź!I potem w pozornej obojętności oparł głowę na ręce w płaszczuwiniętej, a Krzysztof Szydłowiecki zabrał mowę:— Zdaje się królowi, a zapewne także i wielu z pomiędzy obecnychpanów senatu i rycerstwa, że wyrzeczone żądanie jest niewczesnei za prędkie po kilkomiesięcznem panowaniu. Zdaniem jego królewskiejmości, najpierwszym obowiązkiem panującego jest położyćtamę wewnętrznemu zamięszaniu, nim przyzwoicie będzie zacząć walkęz nieprzyjacielem, któremu właśnie ta niezgoda i nieporządek, równiejako też zły stan skarbu, który nie jest tajny szanownym panom,podwójną daje korzyść.— A zkądże to zamięszanie i ten niedostatek pieniędzy? — zawołałhrabia Andrzej. — Czyliż to nie należy do króla zapobiedz temuobojgu?Wielu z obecnych poparło znowuż to zdanie; gdy jednak szmernieco ucichł, podkanclerzy z wielką obojętnością oświadczył:— Król powiada, że to należy do innego artykułu!Wtedy powstał hrabia Tarnowski i tak się ozwał:— Dozwólcie, szanowni panowie, ażeby hetman wielki otworzyłwam swoje zdanie w przedmiocie zblizka dotyczącym się jego urzędu.Już nieraz w tem miejscu słyszano hasło wojenne, a przyjaciel ojczyznynie bez radości słyszał to wykrzyknienie, które mu dowodziło, żedawny duch bohaterski nie ostygł jeszcze w szlachetnych Polakach.