Pokaż treść!

HIPOLIT BORATYŃSKI. 291Niech żyje dom Jagiełłów! Precz z lułrami i aryanami! Wolnośćmyślenia i w ia ry! — rozległy się w tysiącgłośnej, pomieszanejwrzawie.Wtem otworzyły się drzwi od poblizkiego domu, i Piotr Boratyński,dający biesiadę dnia tego, wyszedł prędkim krokiem w towarzystwiewielu posłów z rycerstwa i kilku senatorów, pomiędzy którymiznajdował się Bafał Leszczyński, kasztelan Bełzki, hrabia z Górki kasztelanPoznański, i biskup Kujawski Andrzej Zebrzydowski.Za ukazaniem się marszałka sejmowego przeciągły wiwat pozdrowiłtego, w którym naród położył zaufanie, którego postąpienie odpowiedniedo myśli każdej jednostki, należała pod ten czas, przy takimzbiegu okoliczności, do rzędu nader ważnych zagadnień.Starosta Samborski donośnym głosem powiedział następne wyrazy:— I cóż to ja widzę, panowie szlachta a bracia? Tak więc tanędzna biesiada, którą wam dałem w najżyczliwszym zamiarze, miałabystać się powodem kłótni i zwady? Wy, którym należy czuwać naddobrem ojczyzny, rozdzieracie ją płochemi swarami? Mości panow ie!— mówił dalej, podnosząc w górę laskę marszałkowską — dozwólciemi użyć teraz prawa, któreście mi sami nadali! Rozłączcie się, panowieszlachta! — zawołał mocnym głosem — i podzielcie się wedługwojewództw, zajmując miejsca około posłów i urzędników koronnychze swoich prowincyj!Mocno wyrzeczony wyraz przez człowieka pełnego energii, potrafiłnieraz, tak jak Neptuna quos ego, fale rozsrożonych namiętności powściągnąć.Rozwikłał się więc powoli tłumny nieład, i wszyscy otoczyli zwolnaswoich magnatów i posłów. Największy orszak zgromadził sięw około Rafała Leszczyńskiego. Wszyscy schizmatycy, a szczególniejAryanie, uznawali go za swego opiekuna i naczelnika; nawet i szczupłagarstka Litwinów połączyła się z nimi.Wszelako iskry niezgody jeszcze się niezupełnie uśmierzyły; przeciwnicygrozili sobie z daleka wyrazami i giestem, ponure mruczenie,nakształt dochodzącego z gór odgłosu pioruna, rozlegało się zewsząd,a gwar niechętny wzrastając, niebawem wyrodził się znowu w dawniejszeokrzyki.Wtedy Piotr Boratyński, z zapalonemi oczami a wzburzoną piersią,wystąpił na środek pola pomiędzy zwaśnione tłumy i mówił dobitnie:— I cóż znaczą te okrzyki w waszych ustach, móści panowieszlachta? Czyliż te tak szanowne i tak drogie dla całej rzeczypospolitejwyrazy mają służyć za odgłos wojenny zamieszek domowych?I któż z was zaprzeczy, że więcej niż od półtora wieku ród Jagiellońskichwalebnie rządził krajem ? Kto jest pomiędzy wami tak wyro­19*