Pokaż treść!

2 8 8 A LEK SA N D ER B R O N IK O W SK I.dziła, były z rodzaju tych, które w reszcie Europy wygnały turniejei głośne biesiady, gdzie kobiety podrzędną tylko, a częstokroć naderprzykrą grały rolę. Franciszek pierwszy w Saint-Germain nadałswemu dworowi owę ozdobną, romantyczną postać, która późniejw' wieku Ludwika czternastego jeszcze wytworniejszą się ukazała.Poważny Karol naśladował francuzkiego sąsiada na swoich zamkachw Gandawie i w Brukselli, gdzie go etykieta dworska Madrycka mniejutrudzała. Uroczystości podobnego rodzaju dopiero z Boną Sforcyąprzyszły do Polski, i te przystojnie hiszpańskim obyczajem ograniczonei uzacnione sztukami Europy zachodniej, korzystnie odróżniały sięod biesiad niekiedy zanadto głośnych, które dawniejsi królowie Jagiellońskiegodomu wyprawiali w Krakowie i Wilnie, i któreśmy niecoz opowiadania starosty Pińskiego poznali.Dzieła mistrzowskie ówczesnej włoskiej szkoły przyozdabiały podtenczaskomnaty królowej matki, a potem zabrane zostały przez nią,kiedy opuściła państwo swojego syna. Z wielkim kosztem przywołanimuzycy, niezrównaną harmonią napełniali te sklepione gmachy,w których na trzydzieści lat przedtem dawał się słyszeć chrapliwywrzask rogów wojennych, huk kotłów i szczęk trącanych puharów.W obecności pani, mało bardzo znającej mowę krajową, używano pospoliciehiszpańskiego i włoskiego języka, który podówczas był pospolitymw kołach znaczniejszego świata, i gdzie później od stupięćdziesięciulat dopiero używano mowy francuzkiej. Już i wtenczasmożna było dostrzedz właściwego usposobienia Sarmatów w łatwemużywaniu obcych wyrazów7 i głosów, a niewielu z pomiędzy magnatówi znaczniejszej szlachty można było liczyć podówczas, którychby dłuższylub krótszy pobyt w zachodniej Europie tak nie usposobił, by moglina nowo ukształconym dworze z powagą i pięknym obyczajem zająćswoje miejsca.* #*Nader rzadko się zdarzało, ażeby księżniczka Mazowiecka ze swojącórką nie ukazywały się na wieczornych zgromadzeniach Medyolanki,które częstokroć przedłużały się aż do poranku; a jakkolwiek niejednooko z tajemną uwagą zwracało się na obiedwie księżniczki, ażebyz ich postępowania utworzyć sobie jakiś domysł o przyczynie i rodzajuzbliżenia, które niedawno jeszcze przedtem za niepodobne uważano,wszelako bardzo mało udawało się to mniej przypuszczonym do tajemnicy.Księżniczka Anna ukazywała się na pokojach królewskich zamkniętaw sobie, z zimną powagą ściśle zachowując to, co mniemałabyć przynależnem i sobie i tym, pomiędzy którymi się znajdowała.