Pokaż treść!

H IPO LIT BORATYŃSKI. 1 7 9Niepodobna przypuszczać, ażeby tegoczesny czytelnik był dostatecznieobeznany z tablicami genealogicznemi szesnastego wieku,i aby mógł znać osoby, które w tej chwili na salę zgromadzenia nazamku krakowskim wystąpiły; niech nam tedy wolno będzie zastąpićurząd herolda w tej mierze.Pierwszą, co ukazała się, była Izabella córka Zygmunta starego,wdowa po królu węgierskim Janie Zapolskim; a mały cbłopczyna,którego prowadziła za rękę, był to syn jej Jan, nazwany Sierotą, któremuojciec praekazał smutny spadek dostojeństwa królewskiegow państwie, w którem on i na stopę ziemi nie posiadał, a w późniejszychlatach zmuszony był marny blask korony, którą Ferdynand Austryackioddawna już do innych swoich koron przyłączył, zamienićna rzeczywiste posiadanie księztwa Siedmiogrodzkiego.W trzech następujących dziewicach książęcych widzimy podobnieżsiostry Zygmunta Augusta: Annę, która później królowi Stefanowi Batoremuzaślubiona była; Katarzynę, co jako żona Jana książęcia Finlandyia potem króla Szwedzkiego, poszła za mężem swoim do więzienia,w które go coraz większa podejrzliwość szalonego Eryka bratajego wtrąciła; była ona potem matką dynastyi Wazów, co później natron Jagiełłów wstąpiła; a nakoniec Zofią, późniejszą księżnę Brunświcką(*). W piątej i szóstej damie niejeden zapewne z czytelnikówpoznać musiał Annę Mazowiecką i córkę jej Helenę Odrowążównę.Królowa węgierska przybliżyła się do uszykowanych dworzan, którzynajjaśniejszym niewiastom z uszanowaniem ustępowali miejsca,a następnie podstąpiwszy do Barbary, uścisnęła nizko i uroczyście kłaniającąsię, i mówiła obowiązującym tonem:— Dozwól mi, dostojna bratowo, jako najstarszej pomiędzy obecnemitu córkami króla Zygmunta, powitać cię w domu ojczystym!Pozwól też polecić sobie sierotę — dodała, przedstawiając synka swegopięknej Barbarze — który wygnany z własnego domu, szukał przytułkuw tych murach, i jako znalazł ojca w najjaśniejszym wuju, takpozwól, aby w tobie mógł znaleźć matkę!Ujęta pochlebnemi wyrazami i wzruszona niespodzianem przyjęciemkrólowej Izabelli, Barbara Radziwiłłówna podziękowała uprzejmejbratowej krótkiemi słowy i schyliła się do królewskiej dzieciny,czule z nią pieszcząc się, jak wymagało jego nieszczęście, i z uszanowaniem,jak nakazywało jego dostojeństwo. A Zygmunt August napół głośno powiedział do Izabelli:— Wasza królewska mość usprawiedliwiłaś oczekiwanie nasze!Dziękuję wam czule, siostro!(*} Jadwiga, najstarsza z córek Zygmunta, dawniej jeszcze Elektorowi Brandenburgskiemu,Joachimowi Nestorowi zaślubiona, była matką obecnego Elektora.1 2 *