Pokaż treść!

H IPO LIT BORATYŃSKI. 1 3 3— W ysłuchałam was, panie Lacki, i widzę że oczekujecie na moją,odpowiedź, którą nie będę się ociągała. Idźcie więc do tego, co wasposeła, i powiedzcie: Tak mówi Anastazya, księżna na Słucku i Kopylu:— rozumie-li ten człowiek, którego zabiegi dawniej już odrzuciłamstanowczo, bo nienawidzę go jak szatana piekielnego, i mniej goszacuję, aniżeli niewolnika, co ciałem i życiem należy do właścicielai z podłą pokorą uprawia rolę swojego pana — bo go mniej szacuję, niżpsa, co wierny ciągle strzeże swojego pana i dobroczyńcę; mniema-liten człowiek, że od tego czasu stał się godniejszym zwać się mężemnieskażonej księżnej, a ojcem potomka tylu bohaterów, dlatego żeprzez ten czas do swoich niezliczonych zbrodni przydał jeszcze zbrodnięnikczemnego mordu, dokonanego na bezbronnym starcu,— że wywołanyjest z kraju i wyjęty z pod prawa.Wszyscy obecni głęboko wzruszeni stali w milczeniu; młody książęujął z przymileniem rękę matki, a ja oniemiały stałem, spuściwszy oczyku ziemi. Nakoniec ośmieliłem się raz jeszcze przemówić o nieszczęściu,jakie ją niezawodnie spotka w razie odmowy, o korzyściach, jakiemogą wyniknąć z połączenia księztw, i o podobieństwie oswobodzeniaznowu ojczyzny od przywołanych cudzoziemców. Ale ona przerwałaz gorzkim uśmiechem:— Jakże wszystkie myśli tego człowieka są zbrodnicze! Mniemaż-li011, że dawną zdradę okupi nową? Ale ja wam powiadam zaprawdę,że on rozbije się o ten szkopuł, i że w tym punkcie zachylającejsię drogi swojej, dożenie go wyrok i porwie żelaznemi szponami.Wy zasię, panie Janie Lacki, powinnibyście sromić się w spokrewnionymdomu mówić o takiej rzeczy do niewiasty nieposzlakowanegoimienia, w przytomności dostojnych litewskich mężów !To mówiąc skinęła, żebym się oddalił. Ale kiedy już zbliżyłem się dodrzwi, postąpiła za mną, i powiedziała żałośnym tonem, a łzy staływ jej oczach:— Nie zobaczymy się nigdy zapewne w tem życiu; zaczem bądźciezdrowi, krewny Janie i pamiętajcie o mnie! Ja będę modliła się,żeby Bóg miłosierny raczył was oświecić, abyście mogli kiedy wyjśćna prawą drogę z waszych ścieżek obłędnych !Gdy to mówiła, ująłem jej prawicę i pocałowałem ją, nie mogąci słowa przemówić; a mały krewny przystąpił do mnie i podał mi rękęna pożegnanie z odwróconą twarzą. Wówczas wyszedłem, skoczyłemna koń i pognałem jak szaleniec przez furye ścigany; pognałem drogą,którą mi zły los wytknął.A kiedy odniosłem panu Glińskiemu, jak powtórne staranie sięjego było nadaremne; wnet tegoż samego dnia jeszcze rozpoczęło sięokropne pustoszenie w okolicy; wioski i miasteczka osiadły w perzynie,a lud mordowano albo uprowadzano w niewolę. I twierdzę tak­