Polska Zbrojna nr 11/2012

HISTORIA ŚREDNIOWIECZA SERBSKIE PRZEDmuRZEMACIEJ SZOPASerbskieprzedmurzeBitwa na Kosowym Polu miała kluczowe znaczeniedla kształtowania serbskiej świadomości narodowej.Na przełomie XIII i XIV wieku tureckiprzywódca Osman rozpocząłserię udanych podbojów w północno-zachodniejAnatolii. Z biegiemczasu Turcy zaczęli najeżdżać posiadłościbizantyjskie; zdobyli między innymiNiceę, jedno z największych miast regionu.Umiejętności tego wodza zjednały mu sympatiętureckich wojowników zamieszkującychokoliczne państewka islamskie.NarodziNy mocarstwaNarodziny potęgi osmańskiej w Azji Mniejszejniosły ze sobą zagrożenie dla całej Europy.Cesarze bizantyjscy zdawali się jednak niedostrzegać tego problemu i nie starali sięprzeciwdziałać rosnącym wpływom Osmana.Co więcej, zaczęli wykorzystywać jegooddziały w walce ze swoimi europejskimikonkurentami. W ten sposób tureccy najemnicypojawili się na Bałkanach. Wkrótce zaczęlije odwiedzać także z własnej inicjatywy.Nie tylko podupadające Bizancjum prowadziłokrótkowzroczną politykę. Podobnie byłow Bułgarii i Serbii, które za wszelką cenę starałysię zdobyć dominację na Bałkanach.Zwycięzcą w tej rywalizacji okazała się Serbia.Do 1355 roku jej władca Stefan Duszanzdobył przewagę nad Bułgarami i przyłączyłdo Serbii dawne bizantyjskie prowincje: Albanię,Macedonię, a także północną częśćHellady – Epir i Tessalię. W ten sposób powstałoprężne lokalne mocarstwo, zdolne doskutecznego przeciwstawienia się najazdomze wschodu. W jego budowie pomogłyDuszanowi kontakty z dworami zachodnioeuropejskimii pomoc tamtejszego rycerstwa.Ambitny książę w 1346 roku koronował sięna cara Serbów i Greków. W ten sposób stałsię groźnym konkurentem cesarza bizantyjskiego.Stefan Duszan zmarł w 1355 roku i nie pozostawiłgodnego siebie następcy. W ciąguzaledwie kilku miesięcy stworzona przez niegomonarchia rozpadła się na kilka niezależnychksięstw. Tymczasem Bizancjum stało sięofiarą własnej polityki. W 1354 roku Turcyzdobyli pierwsze tereny na kontynencie europejskimi wkrótce zaczęli dyktować regułygry Konstantynopolowi. W ciągu kolejnychdziesięcioleci ostatnia pozostałość ImperiumRomanum straciła większość terytoriumi przestała się liczyć na arenie międzynarodowej.Bizancjum przetrwało nawałę tureckądzięki starożytnym murom okalającym Konstantynopol.Dni cesarstwa były już jednakpoliczone.66 POLSKA ZBROJNA NR 11 | 11 mARcA 2012