telra r/c - Serwis Elektroniki

Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17dach przetwornic impulsowych: przetwornicê trybu czuwania(tzw. tryb ECO) oraz przetwornicê g³ówn¹ dostarczaj¹c¹wszystkich niezbêdnych napiêæ wymaganych do normalnejpracy odbiornika.Przetwornica trybu czuwania wytwarza tylko jedno napiêcieU_STBY (ok. 7V). Wykorzystywane jest ono do zasilaniawskaŸnika stanu pracy (dioda LED), odbiornika rozkazów zdalnegosterowania (IR) oraz zespo³u klawiatury lokalnej. W tymstanie pracy odbiornika (czuwanie) mikrokontroler systemusterowania odbiornikiem nie jest zasilany (przetwornica g³ównajest ca³kowicie wy³¹czona). Tego typu podejœcie konstrukcyjneumo¿liwi³o spe³nienie warunku poboru mocy poni¿ej 0.5W.Zasilacz g³ówny wykonany zosta³ jako asynchroniczna dwutaktowaprzetwornica impulsowa (flyback converter) pracuj¹caprzy napiêciu sieci w granicach 190÷264V, z wydajnoœci¹ mocyszczytowej oko³o 250W. Tak du¿y poziom dostarczanej mocy iograniczenia wynikaj¹ce z gabarytów transformatora przetwornicy(SMT) by³y bezpoœredni¹ przyczyn¹ wyboru czêstotliwoœcikluczowania w przedziale 40÷120kHz (w chassis ICC9 czêstotliwoœækluczowania przetwornicy wynosi³a 16kHz, natomiastw chassis TX92F zawiera³a siê w granicach 24÷50kHz). Mo¿liwoœcizastosowania tak du¿ej czêstotliwoœci komutowania przymocach rzêdu setek watów, narzucaj¹ koniecznoœæ zastosowaniaspecjalnych zabiegów uk³adowych. W omawianej przetwornicyzastosowano tzw. topologiê FROSIN (Free Running OscillatingSelf Intelligent), która wykorzystuje zasadê za³¹czaniaklucza tranzystorowego w chwilach, gdy napiêcie na jego kolektorzeosi¹ga wartoœæ zero (ZVS - Zero Voltage Switching).W ten sposób znacz¹co uda³o siê ograniczyæ straty w kluczu,powstaj¹ce w momentach jego w³¹czania oraz wy³¹czania.Jednak nic za darmo, wad¹ zastosowanej topologii jest stosunkowodu¿a wartoœæ napiêcia wystêpuj¹cego na kolektorzetranzystora kluczuj¹cego - rzêdu 1200V. St¹d wynik³a koniecznoœæzastosowania w tym miejscu uk³adu wysokonapiêciowegotranzystora bipolarnego o napiêciu U CE co najmniej 1500V.Jak wiadomo, zwykle tranzystory tego typu posiadaj¹ niewielk¹wartoœæ wspó³czynnika wzmocnienia pr¹dowego (rzêdukilku), co oznacza, ¿e obwód sterowania baz¹ tego tranzystoramusi dostarczaæ stosunkowo du¿ego pr¹du i to niezale¿nie odnapiêcia sieci oraz poboru mocy, st¹d obecnoœæ w obwodziebazy rozbudowanego obwodu sterowania.W obwodzie g³ównej przetwornicy przewidziano równie¿zastosowanie uk³adu poprawy wspó³czynnika mocy (zmniejszeniezawartoœci harmonicznych emitowanych do sieci zasilaj¹cej).Obwód PFC (Power Factor Correction) nie by³ stosowanyw modelach produkowanych do roku 2000. Obowi¹zekwprowadzenia tego typu „poprawiaczy” obowi¹zuje od2001 roku i jest narzucony przez normê europejsk¹ (IEC) nawszystkie urz¹dzenia pobieraj¹ce z sieci moc powy¿ej 75W.Schemat blokowy uk³adu zasilacza chassis ICC17 przedstawionona rysunku 1.2. Tryby pracy zasilaczaZasilacz chassis ICC17 mo¿e znajdowaæ siê w trzech zasadniczychtrybach dzia³ania:· tryb czuwania - pracuje tylko przetwornica stanu czuwania(dla obwodów zewnêtrznych dostêpne jest jedynie napiêcieU_STBY), pobór mocy z sieci jest mniejszy ni¿ 0.5W,· tryb timer - oprócz przetwornicy stanu czuwania pracujerównie¿ przetwornica g³ówna, ale w tzw. trybie burst. Napiêciaobwodów wtórnych obni¿one s¹ mniej wiêcej dopo³owy; zasilany jest mikrokontroler steruj¹cy; pobór mocyz sieci wynosi oko³o 3W,· tryb pracy ci¹g³ej - pracuj¹ obie przetwornice, za³¹czones¹ wszystkie uk³ady i podzespo³y odbiornika; œredni pobórmocy wynosi oko³o 145W.3. Zasada pracy poszczególnych obwodówzasilaczaSchemat ideowy zasilacza chassis ICC17 opublikowano w„SE” nr 7/2001. W dalszej czêœci opracowania omówione zostan¹poszczególne obwody zasilacza, ich funkcja w uk³adzieoraz dobór i znaczenie istotniejszych elementów.3.1. Filtr sieciowyCelem stosowania filtru sieciowego jest ograniczenie poziomuprzebiegów wysokoczêstotliwoœciowych (150kHz÷30MHz)generowanych w obwodach odbiornika i mog¹cych przedostaæsiê do sieci energetycznej, a tak¿e minimalizacja ryzyka powstaniainterferencji pomiêdzy napiêciem sieci, a napiêciami zasilaniaposzczególnych obwodów odbiornika, co mog³oby siê uwidoczniæna ekranie w postaci ró¿norakich zak³óceñ.Filtr sieciowy sk³ada siê z kondensatora CP01 i d³awikaLP01. W celu unikniêcia pora¿enia pr¹dem elektrycznym, np.w przypadkach wy³¹czenia odbiornika poprzez wyjêcie wtyczkiz gniazdka sieciowego, zastosowano rezystor RP02 (10M), któryzapewnia szybkie roz³adowanie pojemnoœci CP01.3.2. Obwód rozmagnesowaniaJak wiadomo, maska oraz dzia³a kineskopu maj¹ tendencjedo magnesowania siê zw³aszcza, gdy znajduj¹ siê pod bezpoœrednimdzia³aniem zewnêtrznych pól magnetycznych (kolumnyg³oœnikowe, du¿e elementy stalowe itp.). Ma to niekorzystnywp³yw na czystoœæ zobrazowania barw na ekranie. Aby usun¹æniepo¿¹dany magnetyzm z elementów kineskopu nale¿yje okresowo rozmagnesowywaæ. Temu celowi s³u¿y w³aœnieuk³ad rozmagnesowywania kineskopu.Przyjête rozwi¹zanie uk³adu rozmagnesowania, w przypadkuomawianego chassis, by³o podyktowane równie¿ koniecznoœci¹ograniczenia poboru mocy (