telra r/c - Serwis Elektroniki

SERWIS ELEKTRONIKI1/2003 Styczeñ 2003 NR 83Od RedakcjiPodsumowuj¹c nasz¹ dzia³alnoœæ w 2002 roku mo¿emy powiedzieæ,¿e plany wydawnicze zosta³y w pe³ni wykonane, a gdzieniegdzienawet przekroczone. Oprócz zaplanowanych pozycjiksi¹¿kowych wydane zosta³y dwa dodatkowe tytu³y: „Uk³ady scalonewideo - aplikacje” - czêœæ 1 i „Uk³ady cyfrowe TTL i CMOSserii 74” - czêœæ 1. Szczególn¹ uwagê chcielibyœmy zwróciæ w³aœniena tê drug¹ pozycjê. Jak wynika z tytu³u jest to katalog uk³adówcyfrowych. Zawiera on podstawowe dane techniczne cyfrowychuk³adów logicznych TTL i CMOS serii 74. Pierwsza czêœækatalogu obejmuje uk³ady od 7400 do 74999. Oprócz podstawowychdanych technicznych (typowy œredni pobór pr¹du, czasypropagacji, maksymalna czêstotliwoœæ graniczna) zamieszczonorównie¿ schematy logiczne uk³adów, tablice funkcji i rysunki obudów.Prezentacja parametrów uk³adów wykonanych w ró¿nychtechnologiach pozwoli na ich porównanie i podjêcie decyzji omo¿liwoœci zast¹pienia jednego uk³adu drugim. W wielu przypadkachdo³¹czono informacje o wersjach dwu- i jednobramkowych,które s¹ coraz bardziej popularne. Obecnie praktycznie niema sprzêtu, w którym nie by³oby uk³adów cyfrowych. Z tego te¿wzglêdu katalog powinien byæ szczególnie przydatny w serwisie.Klarowna informacja o tym, gdzie jest wejœcie, gdzie wyjœcie, agdzie zasilanie i masa uk³adu w wielu przypadkach u³atwi diagnozowaniesprzêtu i pozwoli na zaoszczêdzenie cennego czasuserwisanta.W styczniu uka¿e siê uaktualnione wydanie pierwszej czêœcikatalogu tranzystorów (oznaczenia rozpoczynaj¹ce siê od cyfr).Wydawaæ by siê mog³o, ¿e na temat tranzystorów powiedzianoju¿ wszystko i nie ma potrzeby opracowywania nowych typów,jednak i tutaj postêp technologiczny jest tak du¿y, ¿e ci¹gle pojawiaj¹siê nowe produkty. Równie¿ w styczniu wydana zostaniepierwsza pozycja z zapowiedzianych na 2003 rok: „Uk³ady scaloneaudio w sprzêcie powszechnego u¿ytku - aplikacje” - czêœæ 1.Dodatkowa wk³adka do numeru 1/2003:Monitor Belinea 10 60 20 - 1 × A2,Monitor Highscreen MS17D - 3 × A2,OTVC Lifetec LT3752VT chassis 11AK20S - 1 × A2,OTVC Royal TV5585 - 1 × A2,Radio samochodowe z odtwarzaczem CD PioneerKEH-P6800R, KEH-P7800R - 2 × A2,Zestaw audio Philips FW36/20/21/22/25/30/37(I cz. - ark.1÷6) - 2 × A1.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.1) ........................ 6Naprawy dla dociekliwych -OTVC Philips z chassis GR2.2 ...................................... 12Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.1) ............ 14Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.3) ..................... 20Porady serwisowe ......................................................... 22- odbiorniki telewizyjne .............................................. 22- magnetowidy ........................................................... 27- audio ........................................................................ 28- monitory ................................................................... 30Schemat ideowy OTVC Telestar 4055T ........................ 31Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisowe (cz.1) ...... 35Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.2) ................. 39Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 41Uk³ad TA8751AN firmy Toshiba..................................... 44Naprawa zasilacza magnetowiduPanasonic NV-G40E ..................................................... 46Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17 (cz.1) ............ 48BU… - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.11) ...................................... 53Stereofoniczny zestaw RCD-750 firmy Samsung ......... 54Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 -procedury napraw i testowania (cz.1) ........................... 58Og³oszenia i informacje ................................................. 59Wk³adka:Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1, F1-CI, F1-VA,F1-VACI (I cz. - ark.1÷4) - 4 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Opis magistrali szeregowej 1-wire3. Ogólna postaæ magistrali szeregowejMagistrala to „zespó³ drutów” (tu - jeden drut). Jednak o logicetego co siê na magistrali dzieje nie decyduj¹ „druty”, aczkolwiekaspekty indukcyjnoœci, pojemnoœci przewodów, zjawiskawystêpuj¹ce w liniach d³ugich stanowi¹ fizyczne ograniczeniana parametry impulsów przesy³anych magistral¹. Te aspektyzostan¹ omówione w p.5 artyku³u. Aby informacja mog³a byæprawid³owo przesy³ana (aby odbiornik odczyta³ to co nadaje nadajnik,aby w przypadku wiêcej ni¿ jednego nadajnika pod³¹czonegodo magistrali oba nadajniki nie podjê³y jednoczeœnie procesunadawania danych na magistralê, aby na magistrali nie wyst¹pi³konflikt, aby napiêcia odpowiadaj¹ce stanom logicznymzapewnia³y odpowiedni margines w stosunku do zak³óceñ, itd.)musz¹ byæ zachowane aspekty: zale¿noœci czasowych, obci¹¿alnoœciuk³adów stanowi¹cych wejœcie i wyjœcie sygna³ów na magistralêi przede wszystkim œciœle okreœlony protokó³ logicznytego co siê dzieje na magistrali. Intuicyjnie jest wyczuwalne to,¿e o wiele wa¿niejsze i trudniejsze do spe³nienia s¹ te restrykcje,gdy wszystkie uk³ady ³¹czy tylko jeden drut. W przypadku magistralwieloprzewodowych na ogó³ jedne z nich to sygna³y steruj¹ce,informuj¹ce uk³ady po³¹czone ow¹ magistral¹ co w danejchwili wystawiane jest na magistralê adresow¹ czy danych, jakijest kierunek przesy³anej informacji. Linie potwierdzenia informuj¹,¿e dane zosta³y odczytane i nadajnik mo¿e wystawiæ nowe.Nawet w przypadku trójprzewodowej magistrali I 2 S jedna liniapodaje dane, z którego kana³u (fonii) s¹ transmitowane po liniidanych, linia zegara taktuje dane, czyli informuje, ¿e dane s¹ wystawionei s¹ „wa¿ne”, a wiêc odbiornik mo¿e je odczytaæ. Wprzypadku dwuprzewodowej magistrali I 2 C protokó³ ju¿ siê bardzokomplikuje ze wzglêdu na to, ¿e uk³ady po³¹czone s¹ tylkodwiema liniami. Jeden drut, to du¿o mniej ni¿ dwa, zatem informacjeprzedstawione w nastêpnych punktach artyku³u s¹ bardzowa¿ne dla zrozumienia tego „¿e to jednak dzia³a”.Magistrala 1-wire mo¿e zawieraæ tylko jeden uk³ad master.Uk³ad ten mo¿e informacjê nadawaæ lub odczytywaæ z innychuk³adów. Magistrala 1-wire jest wiêc dwukierunkowa. Poniewa¿informacja nie mo¿e byæ jednoczeœnie transmitowana w obu kierunkach,jest to „pó³-duplex”. Master mo¿e byæ zatem jeden, aleuk³adów slave (slave = niewolnik) mo¿e byæ nawet 500 i to oddalonychod mastera do 300m. Po linii mog¹ byæ transmitowane:komendy (rozkazy), adresy i mog¹ byæ zapisywane lub odczytywanedane spod tych adresów. Niektóre dane mog¹ byæ zabezpieczoneprzed powtórn¹ zmian¹, mo¿e byæ sprawdzana poprawnoœæodczytanych danych, a wiêc master „umie” sprawdziæ,czy nie wyst¹pi³ b³¹d. Niektóre uk³ady mog¹ byæ dezaktywowane,inne mog¹ byæ prze³¹czane na wiêksz¹ prêdkoœæ transmisji, anawet uk³ad slave mo¿e wys³aæ „przerwanie”, a wiêc za¿¹daæobs³ugi przez mastera.4. Zale¿noœci czasowe sygna³ów na magistrali1-wireElementy z interfejsem 1-wire to elementy z wewnêtrznieustalonym timing’em, który zak³ada pomiar lub generacjê cyfrowychimpulsów o ró¿nej szerokoœci. Stopieñ wyjœciowy nadajnikato tranzystor z „otwartym drenem”. Aktywnym stanemjest stan niski (0 - logiczne). Takie po³¹czenie stanowizatem iloczyn logiczny stanów wszystkich nadajników pod³¹czonychdo linii. Oznacza to, ¿e wystarcza by jeden z nich by³zerem logicznym, aby stan na linii by³ niski. Fizycznie rzeczujmuj¹c, taka struktura jest ma³o wra¿liwa na pojemnoœci paso¿ytniczesamej linii, jak i wejœæ pod³¹czonych do niej elementóww sytuacji generowania przez nadajnik zbocza opadaj¹cego,to znaczy w sytuacji przejœcia stanu linii z 1 na 0.Zatem zbocze opadaj¹ce generowane przez uk³ad master zosta³oustalone jako moment synchronizacji uk³adów czasowych(owych timing’ów) zawartych we wszystkich elementach z interfejsem1-wire. Wszystkie stany wnosz¹ce informacjê na magistralêmo¿na ograniczyæ do trzech tak zwanych szczelin czasowych(time slot), s¹ to:· szczelina czasowa zapisu 1 logicznej (write-one time slot),· szczelina czasowa zapisu 0 logicznego (write-zero timeslot),· szczelina czasowa odczytu danych (read-data time slot).4.1. Szczelina czasowa zapisu stanu logicznegoTiming szczeliny czasowej zapisu „1” przedstawiono na rysunku4.1, a timing zapisu „0” - na rysunku 4.2.V PULLUPV PULLUP MINV IH MINRys.4.1. Szczelina czasowa zapisu 1 logicznej.Regular Speed60µs ≤ < 120µst SLOTt LOW1t SLOT t RECV IL MAXt1µs ≤ < 15µsOkno czasowe próbkowania1µs ≤ tmagistrali przez uk³ad slaveREC < ∞0VOverdrive SpeedLOW16µs ≤ t SLOT < 16µsRESISTOR15µs1µs ≤ t LOW1 < 2µsMASTER60µs1µs ≤ t REC < ∞V PULLUPV PULLUP MINV IH MINOkno czasowe próbkowaniamagistrali przez uk³ad slaveRegular Speed60µs ≤ t LOW0 < t SLOT< 120µs1µs ≤ t REC< ∞t RECt SLOTV IL MAX0V15µsOverdrive Speedt LOW0RESISTORMASTER60µsRys.4.2. Szczelina czasowa zapisu 0 logicznego.6µs ≤ t LOW0 < t SLOT < 16µs1µs ≤ t REC < ∞8 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wireDla zapewnienia maksymalnego marginesu b³êdu wynikaj¹cegoz wszelkich tolerancji, uk³ad interfejsu magistrali 1-wirezawarty w ka¿dym z elementów odbiornika danych (zarównomaster, jak i slave) próbkuje stan linii (magistrali) w œrodkuszczeliny czasowej.Przyjêto za³o¿enie, ¿e aktywna czêœæ ka¿dej szczeliny czasowejto 60µs. Zatem w nominalnych warunkach próbkowaniestanu linii przez uk³ady wszystkich odbiorników magistralipowinno nast¹piæ po 30µs licz¹c od opadaj¹cego zbocza stanowi¹cegowarunek startu (tj. od momentu œci¹gniêcia linii wdó³ przez uk³ad master).Jasnym jest, ¿e uk³ady czasowe poszczególnych elementówmog¹ siê od siebie ró¿niæ i odbiegaæ w obu kierunkach odwartoœci nominalnej. Przyjêto doœæ szerok¹ granicê tolerancji,mo¿e siê wydawaæ zaskakuj¹co du¿¹, bo w stosunku 4 do 1.Chocia¿ przyjêcie tak szerokiej tolerancji komplikuje i zwalniatransmisjê, przyjêto j¹ zapewne ze wzglêdu na mo¿liwoœæimplementacji stosunkowo prostych, a wiêc i tanich uk³adówczasowych, zawartych w uk³adach interfejsu oraz na mo¿liwoœæpracy uk³adów w szerokim przedziale temperatur i napiêciazasilania linii z uwzglêdnieniem wszelkich innych wp³ywówœrodowiska i starzenia elementów. Rozk³adaj¹c ow¹ tolerancjêb³êdu jednakowo w obu kierunkach, nale¿y przyj¹æ,¿e uk³ad odbiornika magistrali 1-wire mo¿e próbkowaæ stanlinii w czasie od 15 do 60µs, od momentu opadaj¹cego zboczagenerowanego przez mastera. A wiêc w tym czasie stan liniimusi byæ stabilny (jeden element mo¿e próbkowaæ liniê w 15.a inny w 60. mikrosekundzie od warunku startu i oba musz¹odczytaæ ten sam stan) i okreœlony. Stan okreœlony to znaczy,¿e napiêcie musi byæ poni¿ej maksymalnego dozwolonego poziomudla logicznego zera lub powy¿ej minimalnego dozwolonegodla logicznej jedynki. To t³umaczy podstawowe zale¿-noœci czasowe przedstawione na rysunkach 4.1 i 4.2. W przypadkuszczeliny czasowej zapisu jedynki logicznej stan liniimusi wiêc wróciæ do stanu wysokiego najpóŸniej po 15µs odmomentu wyznaczaj¹cego rozpoczêcie szczeliny czasowej. Wprzypadku szczeliny czasowej dla zapisu zera, stan niski musibyæ przetrzymany przez co najmniej 60µs.Czas trwania aktywnej czêœci szczeliny czasowej mo¿e byæprzed³u¿ony poza owe 60µs. Jednak maksymalne wyd³u¿enietego czasu jest limitowane przez fakt, ¿e stan niski o czasierównym co najmniej oœmiu aktywnym czêœciom szczeliny czasowej,a wiêc nominalnie 480µs, oznacza impuls zerowania(reset) i tak bêdzie zinterpretowany przez uk³ady slave „wisz¹ce”na magistrali. Zak³adaj¹c wspomnian¹ wy¿ej tolerancjêuk³adów czasowych zawartych w tych elementach, w najgorszejsytuacji element mo¿e zinterpretowaæ jako reset stanniski na linii trwaj¹cy ju¿ 120µs (480 : 4). Fakt ten limitujemo¿liwoœæ wyd³u¿enia aktywnej czêœci szczeliny czasowejmaksymalnie do 120µs.Po zakoñczeniu ka¿dej aktywnej czêœci szczeliny czasowejelementy z interfejsem 1-wire potrzebuj¹ co najmniej 1µs,w której linia magistrali jest w stanie wysokim, aby najogólniejmówi¹c „przygotowaæ siê” do odbioru nastêpnego bitudanych. Czas ten jest nazywany „czasem odbudowy” (recoverytime) i na odpowiednich rysunkach zaznaczony jest jakot REC . Czas t REC szczeliny czasowej jest nazywany jej nieaktywn¹czêœci¹. Musi on byæ dodany do czasu aktywnego owejszczeliny, jeœli chcemy obliczyæ czas potrzebny do przes³aniamagistral¹ 1-wire jednego bitu. Nale¿y w tym miejscu zauwa-¿yæ, ¿e szeroka tolerancja odpowiednich czasów szczelin czasowych,jak równie¿ niekrytyczne wymagania na czas recoveryumo¿liwia zastosowanie nawet wolnych mikroprocesorówdla wykonania uk³adu zarz¹dzaj¹cego magistral¹ (master). Jestto doœæ istotne i zapewne by³o brane pod uwagê przez konstruktorówspecyfikacji magistrali 1-wire zwa¿ywszy, ¿e magistralata ma zastosowanie w uk³adach prostych, które powinnybyæ tanie. Tam gdzie cena nie odgrywa wiêkszej rolilecz inne aspekty, mo¿na równie¿ „poci¹gn¹æ” zamiast jednegodrutu kilka lub kilkanaœcie.Wyjaœnione zosta³o, ¿e w przypadku zapisu „1”, uk³ad mastermusi przetrzymaæ stan niski na magistrali po (startowym)opadaj¹cym zboczu najwy¿ej przez 15µs. Stan ten musi trwaæprzez co najmniej 1µs. Czas trwania stanu „odbudowy” (recovery)mo¿e byæ nieograniczony.Szczelina czasowa transmituj¹ca „0” musi zawieraæ przetrzymaniestanu niskiego na linii magistrali od momentu startuprzez co najmniej 60µs i nie d³u¿ej ni¿ 120µs. Przy analizierysunków 4.1 i 4.2 nale¿y zwróciæ uwagê na poziomy napiêæ,wzglêdem których poszczególne czasy s¹ definiowane. Jest totym bardziej istotne, ¿e zbocza impulsów na magistrali 1-wires¹ wolne (wyjaœnienie tego dlaczego s¹ wolne zawiera p.6.1, adodatkowo wyjaœnienie dlaczego w niektórych sytuacjachmusz¹ byæ celowo spowalniane - p.6.2 i 6.3).Specyfikacja magistrali zak³ada wspomniane wy¿ej czasydla mo¿liwoœci komunikacji do kilkuset elementów po³¹czonychlini¹ o d³ugoœci do 300m i nazywana jest prêdkoœci¹ podstawow¹(regular speed). Jeœli parametry fizyczne linii na topozwol¹ oraz elementy zawieraj¹ odpowiedni interfejs, mo¿ebyæ zastosowana wiêksza prêdkoœæ transmisji, tzw. overdrivespeed, która jest oko³o 10 razy szybsza ni¿ regular speed. Dlatej prêdkoœci odpowiednie czasy musz¹ spe³niaæ nastêpuj¹cekryteria:· aktywny czas szczeliny czasowej nie mo¿e byæ d³u¿szyni¿ 16µs, lecz nie krótszy ni¿ 6µs,· czas stanu niskiego po opadaj¹cym zboczu podczas transmitowania1 logicznej musi byæ krótszy od 2µs; ograniczeniemod do³u jest nadal 1µs,· czas stanu niskiego podczas nadawania 0 logicznego musiwynosiæ co najmniej 6µs, lecz nie powinien byæ d³u¿szyni¿ 16µs,· parametry czasu recovery s¹ takie same jak przy podstawowejprêdkoœci transmisji.Jeœli magistrala pracuje z „du¿¹” (overdrive speed) prêdkoœci¹,wszystkie elementy pod³¹czone do niej musz¹ byæ w staniepodj¹æ komunikacjê i „rozumieæ” szczeliny czasowe zdefiniowanew trybie overdrive speed, poza tym parametry fizycznesamej linii musz¹ umo¿liwiaæ tak¹ prêdkoœæ transmisji. Istniej¹dwa rozwi¹zania pozwalaj¹ce na to, aby do magistrali by³ypod³¹czone równoczeœnie elementy „wolne” i „szybkie”:· niektóre z elementów z interfejsem 1-wire pozwalaj¹ na„dezaktywacjê”, to znaczy na wy³¹czenie elementu od œledzenialinii poprzez wys³anie odpowiedniego rozkazu,· fizyczne od³¹czenie okreœlonej ga³êzi magistrali poprzezzastosowanie specjalnych elementów sprzêgaj¹cych.4.2. Szczelina czasowa odczytu danych z linii (readdata time slot)Timing tej szczeliny czasowej przedstawia rysunek 4.3. Dlaniektórych Czytelników mo¿e byæ zastanawiaj¹ce: dlaczegoSERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 9

Opis magistrali szeregowej 1-wirezdefiniowane by³y dwie szczeliny czasowe dla nadawania bitu,a tylko jedna dla jego odczytu (dla odczytu przez uk³ad master;wzglêdem mastera definiowane s¹ szczeliny czasowe).Dla zapisu danych (lub adresów czy rozkazów) do elementów1-wire (co nale¿y rozumieæ, do elementów z interfejsemmagistrali 1-wire) master generuje szczeliny czasowe Write-One lub Write-Zero. Dla odczytu danych master generuje szczelinêczasow¹ Read Data, która dla uk³adu nadajnika (którymjest w tym przypadku uk³ad slave) wyznacza moment startu(dla jego wewnêtrznego uk³adu czasowego) transmisji bitu i zpunktu widzenia mastera wygl¹da tak samo, jak szczelina czasowanadawania jedynki.A wiêc, uk³ad slave synchronizuj¹c siê z opadaj¹cym zboczemna linii 1-wire, wystawia jeden bit danych spod wczeœniejzaadresowanej komórki (pamiêci, bufora, ROM-u, itp.). Jeœliwystawia 1 logiczn¹ to „nic nie robi”. Linia magistrali wróci dostanu wysokiego po czasie t LOWR , kiedy „puœci” j¹ master. Czasten powinien byæ nie krótszy ni¿ 1µs i nie d³u¿szy ni¿ 15µs.Natomiast master próbkuje stan magistrali po czasie t RDV , którynominalnie powinien wynosiæ 15µs i odczyta w tym przypadkujedynkê logiczn¹. Stan na linii jest wtedy wyznaczony przezrezystor R PULL-UP pod³¹czony do napiêcia V PULL-UP , co zaznaczonona rys.4.3 lini¹ ciek¹. Lini¹ grub¹ zaznaczono stan (napiêcie)wyznaczony przez mastera, natomiast lini¹ przerywan¹ stanzdeterminowany przez uk³ad slave (w tym przypadku nadajnik)magistrali. Jak widaæ z rys.4.3, stan na linii jest zdeterminowanyprzez uk³ad slave tylko wtedy, gdy wystawia on na magistralêlogiczne 0. Przetrzymuje on wówczas stan niski po czasie jaktranzystor wyjœciowy (z otwartym drenem) mastera zostaniewy³¹czony. Zatem stopieñ odbiornika mastera próbkuj¹c stanlinii magistrali, odczyta „0”. Po wyznaczonym momencie, wktórym master odczytuje bit = „0”, uk³ad nadajnika powinienprzetrzymaæ magistralê w stanie niskim przez czas nominalnierówny 15µs i zaznaczony na rys.4.3 jako t RELEASE . Specyfikacjazak³ada, ¿e czas ten mo¿e siê mieœciæ w granicach 0÷45µs. Nastêpniejest czas recovery o wartoœci co najmniej 1µs i koñczysiê szczelina czasowa odczytu danych z linii 1-wire.W trybie transmisji szybkiej (overdrive speed) odbiornik(master) próbkuje stan linii po 2µs od momentu (wyznaczonegoprzez siebie) pocz¹tku szczeliny czasowej. Czas recoveryjest taki sam, jak w trybie regular speed, stan niski przetrzymywanyprzez mastera t LOWR jest nie d³u¿szy ni¿ 2µs (ograniczenieod do³u jest takie samo - 1µs) i szczelina czasowa jestoko³o 10-krotnie krótsza ni¿ w trybie standardowej prêdkoœcitransmisji i mieœci siê w granicach 6÷16µs.4.3. Impuls reset i presence (zerowania i obecnoœci)Oprócz szczelin czasowych nadawania i odbioru bitu, zdefiniowanajest szczelina czasowa, stanowi¹ca impuls zerowaniadla wszystkich uk³adów slave pod³¹czonych do magistralioraz nastêpuj¹cy po nim impuls „obecnoœci” wystawiany przezuk³ad (uk³ady) slave. Timing tych impulsów przedstawiono narysunku 4.4.Impuls reset zdefiniowany jest jako pojedynczy (ci¹g³y)stan niski trwaj¹cy nominalnie 480µs, co stanowi czas oœmiustandardowych szczelin czasowych, po którym nastêpuje stanwysoki o takim samym czasie trwania (480µs). Czas tego stanu(wysokiego) jest zdefiniowany dla uk³adu master i nie musibyæ obserwowany na magistrali. Czas ten jest potrzebny dlauk³adów slave, aby wystawiæ swój „impuls obecnoœci” (presencepulse). W tym czasie nie mo¿e wyst¹piæ ¿adna inna komunikacja(szczelina czasowa). Po narastaj¹cym zboczu napiêciana magistrali uk³ady slave pod³¹czone do niej musz¹odczekaæ 30µs, a nastêpnie œci¹gn¹æ napiêcie na linii w dó³ naczas 120µs (wartoœci nominalne).Jak ju¿ wspomniano wczeœniej, tolerancje czasowe uk³adówslave mog¹ byæ du¿e (4 :1), zatem w tych samych tolerancjachbêd¹ siê mieœci³y wspomniane tu czasy. Ich dopuszczalne wartoœcizaznaczono na rys.4.4. Zdefiniowanie na magistrali 1-wireimpulsów reset i presence jest bardzo istotne zwa¿ywszy, ¿e magistralata jest g³ównie stosowana dla uk³adów iButton w postacipastylek, bowiem „kontakt” pastylki do magistrali mo¿e byæ niepewny,jak równie¿ pastylka mo¿e byæ do magistrali pod³¹czona(za pomoc¹ odpowiedniej sondy-uchwytu) w dowolnym momencie.Równie¿ z tego wzglêdu zastosowano bardzo efektywny sposóbkontroli poprawnoœci transmisji za pomoc¹ kodu CRC (oczym szerzej w p.11). W przypadku uk³adów „lutowanych” dlaprzyœpieszenia transmisji mo¿na ten proces pomin¹æ (o czym wpunkcie opisuj¹cym strukturê logiczn¹ systemu).Impuls presence nastêpuj¹cy po impulsie reset daje zatemmasterowi mo¿liwoœæ stwierdzenia, czy uk³ad slave jest pod³¹czonydo magistrali (do sondy). Ta w³aœciwoœæ ma znaczenieprzede wszystkim w przypadku uk³adów - pastylek iButton. Wprzypadku magistrali z pod³¹czonymi do niej wieloma uk³ada-t LOWR t RELEASEt RDVt SLOT T RECRegular Speed Overdrive SpeedV PULLUP60µs ≤ t SLOT < 120µs 6µs ≤ t SLOT < 16µsV PULLUP MIN1µs ≤ t LOWR < 15µs 1µs ≤ t LOWR < 2µsV IH MINOkno czasowe próbkowania0µs ≤ t RELEASE < 45µs 0µs ≤ t RELEASE < 4µsV IL MAX magistrali przez uk³ad master1µs ≤ t REC < ∞ 1µs ≤ t REC < ∞0Vt RDV = 15µst RDV = 2µsRESISTOR MASTER SLAVEV PULLUPV PULLUP MINV IH MIN0VRESISTORMASTERSLAVERys.4.3. Szczelina czasowa odczytu danych z magistrali.t RSTHRegular Speed480µs ≤ t RSTL < ∞t Rd³ugoœci czasu t RSTLV IL MAX 480µs ≤ t RSTH < ∞t RSTLt PDLT PDHRSTL RSTH t PDH t PDL 48µs ≤ < 80µs; 48µs ≤ < ∞; 2µs ≤ < 6µs; 8µs ≤ < 24µs(uwaga odnoœnie maksymalnej- w tekœcie)(tRSTHzawiera czas recovery)15µs ≤ t PDH < 60µsOverdrive Speedt t60µs ≤ t PDL < 240µsRys.4.4. Zale¿noœci czasowe impulsów reset i presence.10 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Naprawy dla dociekliwychOTVC Philips z chassis GR2.2Karol ŒwiercOTVC Philips z chassis GR2.2 Zasilacz ma problemyze startem, napiêcie 32V jest „p³ynne", gdy dojdziedo 28V to odbiornik startuje, ale zaraz wy³¹cza siê.Wymieni³em wszystkie kondensatory, sprawdzi³emdiody i rezystory - bez rezultatu.Zasilacz odbiornika chassis GR2.2 to oryginalna konstrukcjawykonana w oparciu o dwa uk³ady scalone TDA8385 iCNR50. Mimo, ¿e sterownikiem jest uk³ad scalony, w konstrukcjitej mo¿na rozpoznaæ charakterystyczne cechy przetwornicPhilipsa, wykonanych w oparciu o du¿¹ liczbê elementówdyskretnych. Kilkakrotnie ju¿ takie zasilacze na ³amach„SE” by³y opisywane.Ze wzglêdu na ograniczon¹ objêtoœæ artyku³u nie bêdê zag³êbia³siê w szczegó³y dzia³ania zasilacza chassis GR2.2, istotnejest natomiast spostrze¿enie, ¿e zasilacz ten mo¿na uruchamiaæz obci¹¿eniem sztucznym, od³¹czaj¹c praktycznie wszystkieobwody telewizora. Taka mo¿liwoœæ znakomicie u³atwianaprawê w k³opotliwych sytuacjach. Proponujê zatem obci¹-¿enie ¿arówk¹ o niedu¿ej mocy, na przyk³ad 25W/220V, napiêcia+148B. Mo¿na równie¿, jeœli zasilacz nie bêdzie chcia³wystartowaæ na ¿arówce 25-watowej, zrobiæ próbê z dwiematakimi ¿arówkami po³¹czonymi szeregowo. O niekorzystnejcharakterystyce obci¹¿enia sztucznego jakim jest ¿arówka, ju¿pisaliœmy, mimo to jest to element najwygodniejszy. Poza tympraktyka wskazuje, ¿e poza nielicznymi przypadkami (w którychsiê niestety mieszcz¹ zasilacze Philipsa) obci¹¿enie o takiejnieliniowoœci jest dopuszczalne (zimne w³ókno ¿arówki25-watowej stanowi obci¹¿enie odpowiadaj¹ce rezystancjiponad 250-watowej! - oczywiœcie z napiêcia 220V sk ).¯eby mia³a sens próba pracy zasilacza z obci¹¿eniem sztucznymnale¿y jak najwiêcej a nawet wszystkie obwody odbiornikaod³¹czyæ, pamiêtaj¹c przede wszystkim o tym, aby nieprzerwaæ pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. W tym konkretnymprzypadku najproœciej by³oby od³¹czyæ: jednym koñcemdiody 6640, 6641 lub zmierzyæ jedynie te diody, a wymontowaæbezpiecznik 1601. Napiêcie +32V najlepiej od³¹czyæodlutowuj¹c jednym koñcem diodê 6675, a +5V od³¹czaj¹crezystor 3658. Diody 6661 i 6646 oraz 6630 nale¿y zmierzyæmiernikiem. Skoro nie interesuje nas w tym momencietryb standby, tyrystor 6670 mo¿na wymontowaæ lub wykonaæzwarcie kolektora z emiterem tranzystora 7671. Równoczeœnienale¿a³oby od³¹czyæ tranzystor kluczuj¹cy linii lub wprostod³¹czyæ napiêcie zasilaj¹ce ten stopieñ (przed trafopowielaczem).W tym momencie mamy „czysty” zasilacz . Jeœli przyczyn¹braku startu by³o trwa³e przeci¹¿enie któregoœ z obwodówwtórnych, zasilacz teraz wystartuje. Jednak w tym momencieszanse na sukces oceniam na nie wiêcej ni¿ 25% i dlategosugerujê nastêpuj¹ce postêpowanie. Na pocz¹tek nale¿yod³¹czyæ sygna³y zabezpieczenia PROT. W skrajnym przypadkumo¿na nawet zostawiæ „w powietrzu” nó¿kê 8 uk³aduTDA8385 (choæ diodê 6663 bezpieczniej jest zostawiæ).Jeœli nadal utrzymywa³by siê taki stan jak opisuje Czytelnikw liœcie (list jest krótki, a mimo to jest tam kilka informacjiistotnych), doœæ prawdopodobn¹ przyczyn¹ usterki jest uszkodzeniepo stronie pierwotnej uk³adu. Zasilacz musi wystartowaæpr¹dem rezystora startowego 3624. To doœæ prawdopodobnywinowajca, a jego pomiar w uk³adzie zw³aszcza miernikiemcyfrowym bywa myl¹cy. Podczas próby startu, energia z tegorezystora jest niewystarczaj¹ca i wówczas istotny jest kondensator2611. Mo¿na go „podmieniæ” lub zaobserwowaæ napiêciana nim - wystarczy miernikiem. Zatem, pierwsz¹ przypuszczaln¹przyczyn¹ objawu „… TV startuje, ale zaraz wy³¹cza siê”jest uaktywnienie sygna³u zabezpieczenia. Jeœli do tego dodaæinformacjê „…napiêcie p³ynie…”, bardziej prawdopodobnymwinowajc¹ jest obwód startu. Jeœliby napiêcie na 2611 prawid³owonarasta³o, po czym w momencie, gdy uk³ad chce wystartowaæ,gwa³townie opada³o, uszkodzenia nale¿y poszukiwaæ wobwodzie podtrzymania zasilania uk³adu 7614, czyli uzwojenie9-10 transformatora, elementy: dioda 6612, rezystor 3610.Kolejny, trzeci podejrzany obwód, jest w tym przypadkuchyba najbardziej prawdopodobny. Dodatnie sprzê¿enie zwrotnew obwodzie tranzystora kluczuj¹cego przetwornicy. Stanowije uzwojenie 10-11 transformatora wraz z elementami: dioda6621, rezystory 3620 i 3621, kondensator 2620. Jest on koniecznydla pe³nego wysterowania bazy tranzystora BUT12 -stopieñ wyjœciowy CNR50 tego nie zapewnia. To nie wszystko,uk³ad zasilania CNR50 jest bardzo specyficzny. Nie wnikaj¹cw szczegó³y, jest on wykonany tak, aby dolny potencja³zasilania sterownika w stanie ustalonym by³ w obszarze napiêæujemnych. Stan taki stanowi bardzo korzystne warunkiwy³¹czania tranzystora-klucza. Dlatego uzwojenie 10-11 niema ustalonego potencja³u wzglêdem masy, a bardzo istotnymielementami w tym obszarze s¹: dioda 6617, kondensator 2617,rezystor3617. Kondensator 2617 najlepiej „podmieniæ”, resztêzmierzyæ. Istotny jest równie¿ dwójnik: rezystor 3622, dioda6622. Wystarczy odlutowaæ jeden z tych elementów i wykonaæpomiar miernikiem.12 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Philips z chassis GR2.2Jeœli uszkodzenie tkwi³oby jednak po stronie wtórnej zasilacza,nale¿y zwróciæ uwagê na nastêpuj¹ce obwody (wymieniêskrótowo, gdy¿ uwa¿am za ma³o prawdopodobne):· n.3 TDA8385 - rezystor na niej decyduje o wartoœci pr¹dureferencyjnego, wyznaczaj¹cego wszystkie napiêcia referencyjnewewn¹trz tego sterownika,· n.11 - to wyjœcie wzmacniacza b³êdu, a 9 - jego wejœcie;sprawdziæ dwójnik miêdzy tymi wyprowadzeniami - decyduj¹ceznaczenie dla stabilnoœci uk³adu,· n.7 - to obwód wolnego startu; kondensator 2664 najlepiejpodmieniæ, a tranzystor 7672 mo¿na spróbowaæ od³¹czyæ- to drugi poziom zabezpieczenia,· n.15 - to nó¿ka maj¹ca chroniæ zasilacz przed stanem nasyceniardzenia transformatora; funkcja taka jest implementowanaw wielu nowoczesnych sterownikach przetwornic;w opisywanym zasilaczu jest tam tylko rezystor3675, jego uszkodzenie jest jednak doœæ prawdopodobne(wysokoomowy i na znacznym napiêciu); ponadto objawmo¿e byæ zgodny z opisywanym w liœcie - podmieniæ lubzmierzyæ (ale po wymontowaniu z uk³adu),· n.12 - warto przyjrzeæ siê elementom na tym wyprowadzeniuTDA8385 - to wraz z kondensatorem na n.5 obwódsymulacji pr¹du jaki p³ynie w obwodzie kolektoratranzystora kluczuj¹cego po stronie pierwotnej; b³êdna informacjana tej nó¿ce prowadzi do totalnego „zg³upienia”uk³adu sterownika, co w inteligentnych sterownikach objawiasiê stanem zabezpieczenia lub odmow¹ pracy,· n.10 - warto zmierzyæ, jak zachowuje siê napiêcie na tej nó¿cesterownika - to obwód prze³¹czania do trybu standby; pracujeon z histerez¹ miêdzy poziomami 2 i 2.5V; w stanienormalnej pracy napiêcie powinno byæ poni¿ej dolnego progu;w podanych wczeœniej warunkach obci¹¿enia sztucznegomo¿na spróbowaæ zewrzeæ to wyprowadzenie do masylub od³¹czyæ rezystor 3673; to w³aœnie ten obwód przejmujekontrolê nad punktem pracy przetwornicy po wyzwoleniutyrystora 6670 (charakterystyczn¹ cech¹-konsekwencj¹ jestto, ¿e napiêcia wyjœciowe w trybie standby nie s¹ zupe³niewy³¹czane, a spadaj¹ jedynie do oko³o 40% wartoœci z trybuON; oczywiœcie +5V musi pozostaæ nominalne),· o sprawdzeniu warunków zasilania uk³adu sterownika przypominaænie trzeba, wymieniam je tylko dla porz¹dku.Jestem przekonany, ¿e ta droga postêpowania doprowadzinaprawiaj¹cego do sukcesu. Jeœliby jednak powy¿sze sugestienie doprowadzi³y do celu, jest jeszcze jedna próba do wykonania,któr¹ wymieniam na koñcu i z zastrze¿eniem, bo ryzykowna.Przerwaæ (na moment) pêtlê ujemnego sprzê¿eniazwrotnego, na wejœciu wzmacniacza b³êdu (n.9) lub sprzê¿eniemiêdzy uk³adami TDA8385 i CNR50. Nale¿y w tym czasie(w tym momencie) obserwowaæ napiêcie na wyjœciu maj¹cpod³¹czone ca³y czas obci¹¿enie sztuczne i nie o tak ma³ejwartoœci jak sugerowa³em wy¿ej. Przy tej próbie, jeœli jest takamo¿liwoœæ, bezpieczniej jest obni¿yæ napiêcie sieciowe.Pozwolê sobie jeszcze nieco dok³adniej opisaæ, a przynajmniejwymieniæ sygna³y zabezpieczenia w OTVC z chassisGR2.2 powoduj¹ce blokadê zasilacza. Powód wyeksponowaniatych fragmentów uk³adu jest usprawiedliwiony oczywistymfaktem - to fragmenty ca³ego uk³adu elektronicznego, którychznajomoœæ jest najwa¿niejsza z serwisowego punktu widzenia.Analizuj¹c schemat zasilacza nietrudno zauwa¿yæ, ¿e nawyprowadzeniu PROT sumuj¹ siê 3 sygna³y (ogl¹daj¹c schematca³ego telewizora, zauwa¿ymy, ¿e sygna³ów tych jestznacznie wiêcej, licz¹c tylko te, które uaktywniaj¹ liniê PROT):· linia PROT przyjmie stan wysoki, gdy impuls napiêcia nawypr. 2 trafopowielacza przekroczy napiêcie progowe diodyZenera 6592 plus z³¹cze diody 6591 to jest oko³o 33V(próg overvoltage na n.8 TDA8385 wynosi 2.5V); poniewa¿wysokoœæ tego impulsu jest proporcjonalna do impulsunapiêcia na tranzystorze kluczuj¹cym linii w czasie powrotupoziomego odchylania, œcie¿ka ta stanowi równoczeœniezabezpieczenie tego tranzystora i trafopowielacza,· obwód z diodami 6560, 6561 stanowi zabezpieczenie odstrony uk³adu korekcji EW; próg ustawiony jest doœæ wysoko- oko³o 70V (zale¿y od typu kineskopu); te 70V, tomaksymalne napiêcie na wejœciu modulatora diodowego;w prawid³owo dzia³aj¹cym odbiorniku maksymalna wartoœæwystêpuje w czasie kreœlenia górnych i dolnych liniiobrazu; zale¿y ona od ustawienia korekcji i nie powinnaprzekraczaæ poziomu 40÷50V,· zabezpieczenie pochodz¹ce równie¿ od trafopowielacza,ale kontroluj¹ce pr¹d uzwojenia napiêcia anodowego kineskopu;kalkuluj¹c wartoœci elementów:diody 6590,rezystorów3590 i 3591 zabezpieczenie jest uaktywnione (zapoœrednictwem tranzystora 7591) przy pr¹dzie oko³o 2mA,· zabezpieczenie pochodz¹ce ze wzmacniacza m.cz. fonii -jest on zasilany napiêciem symetrycznym ±16V, dziêki czemug³oœniki mog¹ byæ sprzê¿one z jego wyjœciem sta³opr¹dowo,jednak naruszenie tej symetrii (pojawienie siê znacznegonapiêcia sta³ego na wyjœciu wzmacniacza) grozi spaleniemuzwojenia g³oœnika; w takich sytuacjach stosuje siêpraktycznie zawsze uk³ady kontroluj¹ce, czy faktyczniesk³adowa sta³a na wyjœciu wzmacniacza (wzmacniaczy) jestrówna (bliska) zeru; tê funkcjê pe³ni¹ tranzystory 7248 i7249 - pierwszy z nich sprawdza, czy nie pojawia siê napiêciedodatnie, drugi (choæ te¿ npn), czy ujemne; w jednymi drugim przypadku zostaje uaktywniony tranzystor7243 podaj¹cy napiêcie dodatnie na liniê PROT. Nale¿y tuzwróciæ uwagê na kondensator 2248. Utrata jego pojemnoœci(a to kondensator elektrolityczny) spowoduje, ¿e uk³adzareaguje nie na wartoœæ œredni¹ a chwilow¹. Skutek bêdzieoczywisty. We wspomnianym obwodzie zabezpieczeniafonii znajduje siê jeszcze niepozorna dioda 6248. Onarównie¿ stanowi zabezpieczenie kontroluj¹ce, czy istniejenapiêcie +16V i czy jest ono wy¿sze od +14A. O ile pierwszysk³adnik tego zabezpieczenia jest zwi¹zany z foni¹, todrugi z uk³adem odchylania poziomego. Napiêcie+16A pochodziz zasilacza, a +14A z trafopowielacza. Przy niew³aœciwychrelacjach stosunku czasu wybierania i powrotu, napiêcie+14A stanie siê wy¿sze od +16A, a wtedy nast¹piuaktywnienie zabezpieczenia PROT i wy³¹czenie zasilacza.W ostatnim punkcie mo¿na doliczyæ siê kilku zabezpieczeñ.Do tego dochodzi wspomniany ju¿ uk³ad zabezpieczenia w ramachsamego zasilacza (licz¹c tylko liniê uaktywniaj¹c¹ wejœciePROT, a wiêc 8 nó¿kê TDA8385 - przekroczenie napiêcia +32Vdo wartoœci oko³o 38V lub napiêcia zasilaj¹cego sterownikTDA8385 powy¿ej oko³o 18V, lecz to tylko w trybie standby).Na poszukiwaniu zgodnie z powy¿szymi punktami nale¿ysiê skupiæ, gdy oka¿e siê, ¿e przyczyn¹ jest uaktywnienie zabezpieczenia.Postêpuj¹c rozwa¿nie mo¿na kolejne sk³adnikiprotection od³¹czaæ (dezaktywowaæ). Oczywistym jest, ¿e niemo¿na na tym naprawy zakoñczyæ. }SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 13

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.1)Jerzy Gremba, Sebastian GrembaArtyku³ zawiera opis cyfrowego odbiornika satelitarnegoHumax model F1 oraz jego pochodnych: F1-CI, F1-VA, F1- VACI . Zamieszczone zosta³y parametrytechniczne oraz opis funkcji wyprowadzeñ najwa¿-niejszych uk³adów scalonych wchodz¹cych w sk³adodbiornika. Przedstawiono tak¿e metodycznie opracowanezasady jego naprawy w oparciu o schemat ideowyzamieszczony we wk³adce do bie¿¹cego i nastêpnego(2/2003) numeru.Budowa odbiornikaW konstrukcji cyfrowego odbiornika Humax F1 mo¿nawyró¿niæ nastêpuj¹ce bloki funkcjonalne:· blok zasilania z transformatorem lub przetwornic¹ SMPS,· p³ytê g³ówn¹ z CPU,· p³ytê tunera i dekodera FEC,· p³ytkê slotu PCM CIA,· p³ytkê Smart Card.Odbiornik wykonywany by³ w dwóch wersjach zasilacza(PS B’d / SMPS): z blokiem zasilacza transformatorowego zwykorzystaniem szeregowych scalonych regulatorów napiêcialub w wersji z impulsow¹ przetwornic¹ SMPS.P³ytka tunera, demodulatora QPSK i dekodera FEC (FECB’d) zawiera g³owicê SD1228 oraz uk³ad TDA8043 pe³ni¹cyfunkcjê demodulatora QPSK i dekodera FEC.Wyjœciowy sygna³ modu³u FEC B’d w postaci cyfrowej doprowadzanyjest do uk³adu L64108 (CPU & Demux) za poœrednictwembloku dostêpu PCM CIA (CI Buffers), zrealizowanegona uk³adzie CXD1957AQ. Z blokiem dostêpu zwi¹zana jestp³ytka (Smart Card) z uk³adami scalonymi czytnika TDA8002.Kolejnym blokiem, do którego doprowadzony jest strumieñcyfrowych danych po uk³adzie demultipleksera jest dekodersygna³u cyfrowego, pracuj¹cy w systemie kompresjiMPEG, zrealizowany na uk³adzie scalonymSAA7201. Poprzez szynê systemow¹ dekoder MPEGwspó³pracuje z blokiem pamiêci SDRAM.Sygna³ cyfrowy z wyjœcia dekodera doprowadzanyjest do bloku enkodera sygna³u wideo z wykorzystaniemuk³adu SAA7127 oraz bloku z³o¿onegoz dwóch przetworników DAC (UDA1320Audio DAC), dostarczaj¹cych sygna³ów wideo iaudio w postaci analogowej do bloków modulatoraUHF (RF Modulator), gniazd Cinch (sygna³yaudio lewego i prawego kana³u) oraz do gniazdaSCART. Sygna³y te doprowadzone s¹ za poœrednictwembloku wzmacniacza-prze³¹cznika sygna-³ów AV z wykorzystaniem uk³adu CXA1855.Funkcjonalny schemat blokowyFunkcjonalny schemat blokowy odbiornikaprzedstawiono na rysunku 1. Sygna³ z anteny SATDRAM2MBL64108(CPU & DEMUX)SAA7201(MPEGdecoder)SDRAM(Memory)zostaje doprowadzony do wejœcia tunera SD1228E (LNB signalinput). Analogowe sygna³y wyjœciowe bloku tunera (sygna³ I orazQ) zostaj¹ doprowadzone do bloku demodulatora QPSK, dekoderaViterbiego i dekodera Reed-Solomona (blok TDA8043), zktórego strumieñ danych wyjœciowych jest dostarczony do blokukontroli dostêpu (CDX1957AQ PCM CIA CI Control).W bloku demultipleksera (L64108 CPU & DEMUX) nastêpujeprzetworzenie danych do postaci strumienia transportowego(pod kontrol¹ wewnêtrznego procesora), który zostajezdekodowany w bloku dekodera (SAA7201 MPEG DECO-DER), przy wspó³pracy z zewnêtrzn¹ pamiêci¹ SDRAM (blokSDRAM Memory).Cyfrowe sygna³y wyjœciowe audio i wideo s¹ przetwarzanedo postaci analogowej w blokach przetworników sygna³uaudio (UDA1320 Audio DAC) i przez blok enkodera sygna³uwideo (SAA7127 Video ENC), a nastêpnie doprowadzone dogniazd wyjœciowych SCART, RCA oraz modulatora (blok RFModulator), za poœrednictwem bloku prze³¹cznika-wzmacniaczasygna³ów A/V (CXA1855 A/V AMP).Poprzez szynê systemow¹ jest realizowana komunikacja dwukierunkowapomiêdzy blokami demultipleksera (CPU & DE-MUX) i kontroli dostêpu (CI Control), a blokami pamiêci DRAMo pojemnoœci 2MB (DRAM 2MB), pamiêci flash (Flash Memory),pamiêci¹ EEPROM, slotem CI (CI SLOT 1/2), slotem SC(SC SLOT 1/2), uk³adem ASIC (CS1031 ASIC) i portem RS232.Blok z uk³adem ASIC obs³uguje 4-cyfrowy, 7-segmentowywyœwietlacz oraz 4 klucze mikro³¹czników umieszczonych nap³ycie czo³owej odbiornika.Odpowiednich napiêæ zasilania do obwodów odbiornikadostarcza blok zasilania (PWM POWER / SMPS).Z³o¿onoœæ konstrukcji odbiornika Humax F1 wymaga œcis³egookreœlenia funkcji realizowanych przez poszczególneobwody i elementy (g³ównie modu³y i uk³ady scalone). W tymcelu, w tabeli 1 przedstawiono opis funkcji pe³nionych przezposzczególne elementy.FlashMemoryEEPROMUDA1320Audio DACUDA1320Audio DACSAA7127Video ENC4Key, 4Digit 7 Seg displayCS1031ASICCXD1957AQPCMCIACI controlPWM Power / SMPSCISLOT1/2CXA1855A/VAMPTDA8043(QPSK)CISLOT1/21228E(Tuner)RegulatorScartRCARFModulatorRS232TunerFront0/12VSerialLNB signalinputA/V ScartRCA JackRF ModRys.1. Funkcjonalny schemat blokowy odbiornika Humax F1.14 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tabela 1.Rozmieszczenie i funkcje elementów odbiornika Humax F1Obwód odbiornika Funkcja UwagiRegulatory zasilania: U800,U801, U802, U803, U804 i U808Diody prostownicze: D803, D804TranzystoryTranzystor FET (IRF7303), C108,C125Tuner i obwód generatora tonu22kHzZasilanie napiêciami: +3.3V, +5V, +15V, +7.5V, +30V,LNB (wersja wyposa¿ona w zasilacz transformatorowy)Prostowanie napiêæ wyjœciowych transformatora (wersjawyposa¿ona w zasilacz transformatorowy)Q801- za³¹czanie/wy³¹czanie zasilania LNB Q800 -prze³¹czanie napiêæ 13.5/18V zasilania LNB (wersja ztransformatorem)Zasilacz impulsowyU18 – prze³¹czanie mocyC108, C125 – okreœlaj¹ parametry czasowe impulsówTN801, Q801, L601, R601 – odbiór/strojenie kana³ówzasilanie LNB, generowanie sygna³u 22kHzSprawdziæ sprawnoœæ transformatorazasilaniaSprawdziæ w przypadku inicjowania obwoduCISprawdziæ wartoœci napiêæ zasilania igeneratora tonu 22kHzDemodulator QPSKU603 – TDA8043, blokowanie kana³ówKonieczne jest staranne wykrywanie iusuwanie usterek ze wzglêdu na ³adunkielektrostatyczneTranzystoryQ604 – czujnik przeci¹¿enia LNBQ601 – przy³¹cza zasilanie LNBSprawdziæ uszkodzenia systemuCzêœæ logicznaU604: D-FFU606: Logika NORSprawdziæ uszkodzenia w obwodzie CIPCMCIA CI CAM U26: uk³ad sterowania CI Sprawdziæ uszkodzenia w obwodzie CIDemultiplekser transportowyMPEGU4: demultiplekser strumienia transportowego dekoderaMPEGCzêœæ obwodu PLL jest wra¿liwa na ³adunkielektrostatyczneObwód VCXO U2: systemowy zegar 27MHz Zakres fluktuacji czêstotliwoœci – oko³o 100 ppmPamiêæ DRAM –KM416V1204AT-60G³ówna pamiêæ systemowaPamiêæ EEPROM (128 k)Pamiêæ flashObwód ASICUk³ad scalony resetDekoder MPEG – U11(SAA7201)Pamiêæ SDRAM – U12Enkoder wideo – U21(SAA7127B)Filtr EMIPrzetwornik DAC sygna³u audio –U16, U17: UDA1320Stopieñ ze wzmacniaczamioperacyjnymi: U40, U41: TL072Uk³ady scalone interfejsuczytnika: U49, U50U51: 128kBU45: 2MB, U46: 1 MBU10: CS1031 ASIC (sterowanie resetu, wyœwietlacza,realizacja funkcji chip select)U9: uk³ad scalony resetDekodowanie danych w systemie MPEG i dostarczeniecyfrowych sygna³ów A/VPamiêæ dla dekodera MPEGNa jego wyjœciach otrzymywany jest analogowy sygna³wideo. Proces otrzymywania danych TXTF2 ~5: filtr 27M dla EMIPrzetwarza dane PCM audio na sygna³ analogowy audioU16: TV SCART, RF, CINCHU17: VCR SCARTWzmocnienie sygna³ów wyjœciowych audio zprzetworników DACInterfejs smart cardObwód zwi¹zany z resetem systemowymObwód zwi¹zany z resetem systemowymObwód zwi¹zany z wyjœciem sygna³u wideoObwód zwi¹zany z wyjœciem sygna³u audioObwód deskrambleraFiltr wideo Filtracja sygna³u wideo Obwód zwi¹zany z wyjœciem sygna³u wideoGenerator 5V(A) – U406Wzmacniacz sygna³ów A/V imultiplekser:-U400 (CXA1855),-bufor: Q400~405Funkcje SCART-U401-Zmiana sygna³u:Funkcje wyprowadzeñ 8i16Modulator RF – U402Gniazdo Phone Jack – JP401Bufor – Q413Generator 12V- U404Gniazdo DC Jack – JP402Interfejs RS232 – U405Port RS232 – JP403Zasilanie obwodów SCART i RFWzmocnienie sygna³u wideo(6dB), sygna³u audio (0dB)Okreœlenie sygna³ów sterowania:-SCTFO: w³. obejœcie dla VCR-WIDE: w³. tryb szerokopasmowy-BLANK: w³. RGB, wy³. CVBS-SEL: stan wyjœcia obejœcia dla VCR-VCR: w³¹czony dla VCR, obejœcie wy³¹czoneU401 – przesy³a sygna³ TV po zmodulowaniu sygna³emA/V sygna³u noœnej UHF.Q414, Q415, Q416 – przetworzenie sygna³u mono pozmieszaniu sygna³ów audio L/RWyjœcia sygna³ów CVBS i audio L/R. Rezystory R458,R459 i R460 – dopasowanie impedancjiGeneruje napiêcie prze³¹czania LNB (0/12V)Uk³ad I/P i z³¹cze dla komunikacji w standardzie UARTObwód zwi¹zany z wyjœciem sygna³u A/Vn.8 (SWITCH)9.5÷12V: tryb 4:35÷8V: tryb 16:90÷2V: obejœcien.16 (BLANK)1÷3V: RGB0÷0.4V: CVBSSzum na wszystkich kana³ach œwiadczy ouszkodzeniu modulatoraObwód zwi¹zany z wyjœciem CINCHSzeregowy port komunikacyjnySERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 15

[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Naprawa odbiornika Humax F1W przypadku niesprawnoœci odbiornika zaleca siê podjêcieni¿ej wymienionych czynnoœci serwisowych.1. Sprawdzenie ogólne: sprawdziæ stan obudowy, po³¹czeñ z³¹czy,ewentualnych pêkniêæ lub przerw na p³ytkach drukowanych,stan po³¹czeñ lutowanych i istnienie zwaræ pomiêdzyelementami.2. Sprawdzenie stopnia zasilania:· podstawow¹ czynnoœci¹ jest sprawdzenie obwodu zasilaniauzwojenia pierwotnego transformatora sieciowego zasilanegonapiêciem przemiennym 220V,· kolejno sprawdziæ obwody:- zasilania czêœci cyfrowej: +3.3V, +5V,- zasilania czêœci analogowej: +7.5V, +15V,- zasilania systemu strojenia tunera VT: +30V,- zasilania LNB: +13.5V / +18V.3. Sprawdzenie systemu. Sprawdziæ, czy uk³ad L64108 (CPU)pracuje normalnie - sprawdziæ reset systemowy, zegar systemowy,pamiêci i inne obwody wspó³pracuj¹ce z CPU.Sprawdzenie warto rozpocz¹æ od kontroli napiêæ zasilaniaobwodów tego uk³adu.4. Sprawdzenie systemu wyboru kana³ów. W tym celu nale¿ysprawdziæ obwody odbioru, strojenia i wyjœcia sygna³u w.cz.(RF) z LNB (systemu antenowego SAT), obwód zasilanianapiêciem sta³ym (DC) oraz sygna³u tonu 22kHz. Nale¿ytak¿e sprawdziæ strumieñ transportowy (TS) sygna³u wyjœciowegoz modulatora QPSK (uk³ad TDA8043).5. Sprawdzenie interfejsu PCMCIA. W celu dekodowania kana-³u zaszyfrowanego w okreœlonym formacie dostêpu (CI), musibyæ umieszczona karta CAM. Procedura dzia³ania jest nastêpuj¹ca:wykrycie karty (Card Detect), CAM Power On, CAMInitial. Zgodnie z t¹ procedur¹, bufor wejœciowy strumieniatransportowego TS, strumieñ wyjœciowy CAM i strumieñ wyjœciowyuk³adu TDA8043 s¹ prze³¹czane na wejœcie demultiplekserauk³adu L64108.6. Sprawdzenie dekodera MPEG i enkodera AV. Nale¿y sprawdziæwyjœcia A/V przy³¹czone do obwodów dekodera MPEG,a tak¿e wyjœcia terminali panelu tylnego: gniazd SCART, modulatoraRF, gniazd fonii.W przypadku ca³kowitego lub czêœciowego niedzia³aniaodbiornika, nale¿y z ca³ym prawdopodobieñstwem przyj¹æ, ¿ejego uszkodzenie wystêpuje w torze zasilania. W zwi¹zku ztym trzeba podj¹æ dzia³ania maj¹ce na celu wykrycie ewentualnychniesprawnoœci w obwodach zasilania, wykorzystuj¹cw tym celu oscyloskop.Uwagi do pomiarów serwisowych: Znaczna czêœæ pomiarówdiagnostycznych odbiornika wymaga zastosowania odpowiedniejklasy oscyloskopu cyfrowego. Zamieszczoneprzebiegi s¹ ponumerowane np. 1), 2), 3) i odpowiadaj¹kolejnym przebiegom czasowym (w kolejnoœci od górnegodo dolnego) zawartych w poszczególnych oscylogramach.Drugim istotnym przyrz¹dem pomiarowym jest dok³adny czêstoœciomierz,umo¿liwiaj¹cy pomiar czêstotliwoœci np.VCXO, której dok³adnoœæ i stabilnoœæ ma zasadniczy wp³ywna w³aœciwe dzia³anie uk³adów odbiornika.W celu uzupe³nienia informacji potrzebnych do lokalizacjii interpretacji przyczyn niew³aœciwego dzia³ania i uszkodzeñodbiornika, w dalszej czêœci artyku³u zamieszczone zosta³yopisy wa¿niejszych uk³adów scalonych realizuj¹cych okreœlonefunkcje uk³adowe.Objaw: system nie dzia³aObszar pomiarów: napiêcie zasilania obwodów cyfrowych +3.3V.Pomiary: przebieg napiêcia wejœcia/wyjœcia g³ównego zasilaniasystemu cyfrowego (+3.3V) przedstawia oscylogram 1.· opis przebiegów – oscylogram 1:1) wejœcie uk³adu U803 (LM2576): +20V,2) wyjœcie uk³adu U803 (prze³¹czane),3) wyjœcie napiêcia +3.3V.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie (+) diody D804,2) anoda diody D806,3) wyprowadzenie (+) kondensatora elektrolitycznego C812.Wejœcie uk³adu U803. Napiêcie wtórne transformatora jestprostowane i wyprowadzane poprzez wyprowadzenie (+) diodyD804. W³aœciwa wartoœæ tego napiêcia powinna wynosiæ oko³o20V. Jeœli brak tego napiêcia, nale¿y sprawdziæ diodê D804oraz wyjœcia uzwojeñ transformatora.Wyjœcie uk³adu U803. Przebieg napiêcia prze³¹czaj¹cego nawyjœciu tego uk³adu przy sta³ym obci¹¿eniu. Jeœli brak tego napiêcia,nale¿y sprawdziæ stan po³¹czeñ lutowanych elementów zotoczenia uk³adu LM2576.Wyjœcie napiêcia +3.3V. Napiêcie to powinno byæ niecowiêksze, a mianowicie 3.4V w celu zapewnienia pewnoœci dzia-³ania systemu. Jeœli to napiêcie jest ni¿sze od 3.4V lub jego brak,nale¿y sprawdziæ stan po³¹czeñ rezystora R820.Objaw: system nie dzia³aObszar pomiarów: napiêcie zasilania obwodów cyfrowych +5V.Pomiary: przebieg napiêæ wejœcia/wyjœcia zasilania systemucyfrowego (+5V) przedstawiono na oscylogramie 2.· opis przebiegów – oscylogram 2:1) wejœcie uk³adu U804 (LM2575): +20V,2) wyjœcie uk³adu U804 (prze³¹czane),3) wyjœcie napiêcia +5V.Tek Stop: 5MS/s[352 AcqsT:40mV:50.51kHz@ :320mVCh1 RMS871.6mVTek Stop: 5MS/s[414 AcqsT:16mV:50.51kHz@ :504mVCh1 RMS986.4mVTek Stop: 5MS/s[604 AcqsT:0V:50.51kHz@ :1.92VCh1 RMS1.219VR11Ref1 RMS1.904VCh1 Freq50.01kHzLow signalamplitudeCh2 RMS349.6mVR11Ref1 RMS1.904VCh1 Freq54.38kHzLow signalamplitudeCh2 RMS505.1mVR1Ref1 RMS1.904VCh1 Freq54.36kHzLow signalamplitudeCh2 RMS770.7mVTT1T222Ch1 1V Ch2 200mV M 10µs Ch1 1.44VRef1 1V 10µsOscylogram 1.Ch1 1V Ch2 200mV M 10µs Ch1 1.44VRef1 1V 10µsOscylogram 2.Ch1 1V Ch2 500mV M 10µs Ch1 1.44VRef1 1V 10µsOscylogram 3.16 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie (+) diody D804,2) anoda diody D807,3) wyprowadzenie (+) kondensatora elektrolitycznego C815.Wejœcie uk³adu U804. Napiêcie wtórne transformatora jestprostowane przez diodê D804. Napiêcie to powinno byæ równe20V. W przypadku braku tego napiêcia, nale¿y sprawdziædiodê D804 oraz wyprowadzenia transformatora.Wyjœcie uk³adu U804. Otrzymany przebieg napiêcia wyjœciowegow warunkach sta³ego obci¹¿enia. W przypadku brakutego napiêcia, nale¿y sprawdziæ stan po³¹czeñ lutowanychelementów otoczenia uk³adu LM2575.Wyjœcie napiêcia +5V. Wartoœæ tego napiêcia powinna zawieraæsiê w granicach 4.5÷5.5V, aby zapewniæ poprawnoœædzia³ania systemu. W przypadku innej wartoœci lub braku tegonapiêcia, nale¿y sprawdziæ stan po³¹czeñ lutowanych wyprowadzeñrezystorów R818 i R819.Objaw: system nie dzia³aObszar pomiarów: napiêcie zasilania obwodów cyfrowych +7.5V.Pomiary: przebieg napiêæ wejœcia/wyjœcia zasilania systemucyfrowego (+7.5V) przedstawiono na oscylogramie 3.· opis przebiegów – oscylogram 3:1) wejœcie uk³adu U802 (LM2575): +20V,2) wyjœcie uk³adu U802 (prze³¹czane),3) wyjœcie napiêcia +7.5V.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie (+) diody D804,2) anoda diody D805,3) wyprowadzenie (+) kondensatora elektrolitycznego C810.Wejœcie uk³adu U802. Napiêcie wtórne transformatora jestprostowane i wyprowadzane poprzez wyprowadzenie (+) diodyD802. W³aœciwa wartoœæ tego napiêcia powinna wynosiæoko³o 20V. Jeœli brak tego napiêcia, nale¿y sprawdziæ diodêD802 oraz wyjœcia uzwojeñ transformatora.Wyjœcie uk³adu U802. Przebieg napiêcia prze³¹czaj¹cegona wyjœciu tego uk³adu przy sta³ym obci¹¿eniu. Jeœli wystêpujebrak tego napiêcia, nale¿y sprawdziæ stan po³¹czeñ lutowanychelementów otoczenia uk³adu LM2575.Wyjœcie napiêcia +7.5V. Wartoœæ tego napiêcia powinnabyæ nieco wiêksza od 7.5V. W przypadku innej wartoœci lubbraku tego napiêcia, nale¿y sprawdziæ stan po³¹czeñ lutowanychwyprowadzeñ rezystorów R815 i R816.Objaw: blokowanie pracy strumienia transportowego (TS)– brak lub niew³aœciwy poziom sygna³u wyœwietlanegona OSDObszar pomiarów: napiêcia zasilania obwodów LNB.Pomiary: napiêcia zasilania LNB polaryzacji poziomej 18V i polaryzacjipionowej 13.5V przedstawiono na oscylogramach 4 i 5.· opis przebiegów – oscylogram 4:1) wejœcie uk³adu U801 (LM2574): +35V,2) wyjœcie uk³adu U802 (prze³¹czane),3) wyjœcie napiêcia dla LNB: +13.5/18V.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie (+) diody D803,2) anoda diody D802,3) wyprowadzenie (+) kondensatora elektrolitycznego C804.· opis przebiegów – oscylogram 5:1) LNB_HOR: wybór polaryzacji poziomej,2) LNB_ON: zezwolenie zasilania LNB.· punkty pomiarowe:1) po³¹czenie rezystorów R811 i R812 (3.3V),2) po³¹czenie rezystorów R813 i R814 (3.3V).Wejœcie uk³adu U801. Wtórne napiêcie transformatora jest prostowanei wyprowadzone poprzez wyprowadzenie (+) diody D803.Wyjœcie uk³adu U801. Prze³¹czany przebieg dla sta³ego obci¹¿eniajest proporcjonalny do wartoœci napiêcia.Napiêcie LNB. Sprawdziæ zakres zmian wartoœci napiêciazasilania LNB, który nie powinien przekraczaæ ±0.5V.Objaw: odbiornik „nie widzi” tunera lub obraz jest nieruchomy;b³êdy pojawiaj¹ce siê na wyjœciu SCARTpodczas inicjalizacji CI lub przetwornika napiêciaDC 0/12VObszar pomiarów: zasilanie napiêciami VT (+30V) / +15V.Pomiary: szczególnie starannie trzeba wykonaæ pomiary, poniewa¿ka¿dy problem niew³aœciwego dzia³ania tunera jestzwi¹zany z têtnieniami i zakresem napiêcia strojenia (VT).Przebieg napiêcia VT przedstawiono na oscylogramie 6.· opis przebiegów – oscylogram 6:1) wejœcie uk³adu U800 (LM317): +48V,2) wyjœcie uk³adu U800 (napiêcie VT): +30V.· punkty pomiarowe:1) anoda diody D800,2) rezystor R804.Zakres napiêcia VT mo¿e zawieraæ siê w granicach 28÷31V.Jeœli brak na wyjœciu tego napiêcia lub ma ono niew³aœciw¹wartoœæ, nale¿y sprawdziæ rezystory R802, R803 i uk³ad U800pod k¹tem poprawnoœci po³¹czeñ lutowanych.Pomiary: napiêcie +15V zasila obwody SCART, bramki FETobwodów CI, obwodu DC 0/12V. Przebieg tego napiêcia przedstawionona oscylogramie 7.· opis przebiegów – oscylogram 7:1) wejœcie uk³adu U808 (LM7815): +20V,2) wyjœcie uk³adu U808: +15V.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie (+) diody D804,2) kondensator C817.Tek Stop: 5MS/sR11[1271 AcqsT[:0V:50kHz@ :1.8VRef1 RMS3.409mVCh1 RMS2.436VCh1 Freq84.31kHzLow signalamplitudeCh2 RMS1.803VTek Stop: 5MS/s[406 AcqsTT:8mV:50kHz@ :324mVCh1 RMS324.8mVTek Stop: 5MS/s[46 AcqsT:80mV:54.35kHz@ :3VCh1 RMS4.713V1TCh1 Freq2.5MHzLow resCh2 RMS322.7mV1Ch2 RMS2.989V222Ch1 2V Ch2 1V M 10µs Ch1 1.44VRef1 2V 10µsOscylogram 4.Ch1 200mV Ch2 200mV M 10µs Ch1 1.44VOscylogram 5.Ch1 2V 1V M 10µs Ch1 1.44VCh2Oscylogram 6.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 17

[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Objaw: system nie dzia³a lub dzia³a w sposób przerywanyObszar pomiarów: zegar systemowy 27MHz oraz wewnêtrznyzegar uk³adu L64108 (54MHz).Pomiary: niezawodnoœæ zegara systemowego jest zwi¹zana zuk³adem VCXO. Wewnêtrzny zegar uk³adu L64108 pracuje zpodwojon¹ czêstotliwoœci¹ (54MHz) zegara systemowego.Sygna³ ten (54MHz) jest generowany w systemie wewnêtrznejpêtli PLL uk³adu L64108 i przeznaczony jest do pracy tegouk³adu. Cech¹ charakterystyczn¹ jest du¿a wra¿liwoœæ tegouk³adu na ³adunki elektrostatyczne. S¹ one przyczyn¹ wiêkszoœcib³êdów dzia³ania. Przebiegi obydwu sygna³ów zegarowychprzedstawiono na oscylogramie 8.· opis przebiegów – oscylogram 8:1) zegar systemowy 27MHz,2) wewnêtrzny zegar 54MHz.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie 7 uk³adu U4 (L64108),2) wyprowadzenie 20 uk³adu U4 (L64108).Bazowym zegarem systemowym jest zegar 27MHz. Jeœlinie jest zabezpieczony, nale¿y sprawdziæ obwody wspó³pracuj¹cez VCXO. W szczególnoœci powinien byæ dok³adniesprawdzony rezystor R24, montowany opcjonalnie w zale¿-noœci od typu VCXO.Jeœli zegar 54MHz dzia³a niepewnie, nale¿y go wymieniæna zalecany (poniewa¿ jego niestabilnoœæ powodowana jest wwiêkszoœci przypadków przez wewnêtrzn¹ pêtlê PLL uk³aduL64108 uszkodzon¹ przez ³adunki elektrostatyczne). Podczaswymiany uszkodzonej czêœci nale¿y zachowaæ wszystkie zasadyochrony przed ³adunkami elektrostatycznymi. Trzeba równie¿sprawdziæ stan monta¿u / po³¹czeñ lutowanych.Objaw: nie dzia³a funkcja Power On Reset. Wadliwe dzia-³anie systemuObszar pomiarów: reset g³ówny i reset systemowy.Pomiary: zale¿noœæ czasowa pomiêdzy napiêciem zadzia³aniai sygna³em reset wymaga sprawdzenia ze wzglêdu na jej wp³ywna dzia³anie odbiornika. Przebieg zale¿noœci pomiêdzy zasilaniemuk³adu L64108 a sygna³em reset przedstawiono na oscylogramie9.· opis przebiegów – oscylogram 9:1) sygna³ reset,2) zasilanie napiêciem +5V.· punkty pomiarowe:1) nó¿ka 3 uk³adu U19 (KIA7042P – IC Reset),2) wyprowadzenie 6 uk³adu U10 (CS1031 – ASIC).Sygna³ reset odbiornika pojawia siê stosownie do wartoœcinapiêcia +5V. Reset pojawia siê, gdy progowe napiêcie na wejœciuuk³adu U19 osi¹ga wartoœæ ustalon¹ 4.2V. OpóŸnienie czasowejest procesem dla wykorzystania sygna³u reset po ustabilizowaniusiê zasilania. Jeœli nie jest generowany sygna³ reset,nale¿y sprawdziæ opóŸnienie czasowe.· Procedury resetu:1) Po pierwsze, g³ówne opóŸnienie wystêpuje stosownie doczasu narastania napiêcia +3.3V/+5V. Dodatkowe opóŸnieniewynika z progu napiêciowego uk³adu reset oraz wewnêtrznegoopóŸnienia uk³adu ASIC.2) Dekoder MPEG (SAA7201) generuje kompletny, g³ównysygna³ reset. Oko³o 20ms póŸniej doprowadzony jest douk³adu L64108 sygna³ resetu systemowego (wyprowadzenie6 uk³adu scalonego ASIC).3) Sygna³ reset musi byæ zwolniony po ustabilizowaniu siênapiêæ zasilania +3.3V/5V.4) Dla ustabilizowania warunków pracy, zegar ka¿dego urz¹dzeniawymaga trochê czasu.· Przyczyny b³êdów:1) Dla resetu g³ównego, zale¿noœæ czasowa mo¿e byæ zniekszta³conaz powodu uszkodzenia uk³adu U9. Niesprawnoœæmo¿e byæ równie¿ spowodowana uszkodzeniami TACTSW oraz S1.2) Sprawdziæ wyjœcie podwójnego tranzystora FET (IRF7303)przy³¹czaj¹cego zasilanie do p³yty CPU.Pomiary: zale¿noœæ czasowa pomiêdzy napiêciem i sygna³emreset wymaga sprawdzenia ze wzglêdu na wp³yw na dzia³anieurz¹dzenia. Zale¿noœæ czasowa przebiegów pomiêdzy sygna-³em resetu g³ównego i resetu systemowego przedstawiona zosta³ana oscylogramie 10.· opis przebiegów – oscylogram 10:1) sygna³ resetu g³ównego,2) sygna³ resetu systemowego.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie 3 uk³adu U19 (KIA7042P – IC Reset),2) wyprowadzenie 6 uk³adu U10 (CS1031 – ASIC).Taktowanie sygna³em reset wystêpuje stosownie do opóŸnieniaprogowego +5V i uk³adu ASIC. Po zadzia³aniu zasilania(3.3V, 5V) nastêpuje stabilizacja. Na oscylogramie 10 przedstawionoprzebieg opóŸnienia wewnêtrznego uk³adu ASIC,wynosi ono oko³o 20ms.Pomiary: opóŸnienie pomiêdzy czasami narastania napiêæ +5Vi +3.3V przedstawiono na oscylogramie 11.· opis przebiegów – oscylogram 11:1) sygna³ resetu g³ównego,2) napiêcie zasilania +3.3V.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie 3 uk³adu U19 (KIA7042P – IC Reset),2) wyprowadzenie 1 uk³adu U53 (IRF7303 – FET).Czasowe parametry resetu zale¿¹ od czasu narastania napiêæ+5V i 3.3V. Zbocze narastaj¹ce napiêcia +5V jest opóŸ-Tek Run:5MS/s Sample Auto[ T:0V:50.51kHz@ :1.44VCh1 RMS1.961VTek Stop: 2GS/s[135 AcqsTCh1 Freq26.86MHzTek Stop: 20kS/s[1 AcqsT:312mV:4.1ms@ :424mV1Ch2 Freq54.05MHz11Ch2 RMS1.488V222Ch1 1V Ch2 1V M 10µs Ch1 1.44VOscylogram 7.Ch1 200mV Ch2 200mV M 25ns Ch1 228mVOscylogram 8.Ch1 200mV Ch2 200mV M 2.5ms Ch1 240mVOscylogram 9.18 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

[[[[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tek Stop: 5kS/s[2 AcqsT:504mV:20.2ms@ :0mVTek Stop: 20kS/s[3AcqsT:328mV:6.7ms@ :24mVTek Stop: 10kS/s[1 AcqsT:0V:27.3ms@ :0v111222Ch1 200mV Ch2 200mV M 10ms Ch2 348mVOscylogram 10.Ch1 200mV Ch2 200mV M 2.5ms Ch1 240mVOscylogram 11.Ch1 200mV Ch2 200mV M 5ms Ch1 228mVOscylogram 12.nione zgodnie ze sta³¹ czasow¹ RC (R231 i C201) w stopniu zbramk¹ FET.· Przyczyny b³êdów:1) Dla resetu g³ównego, przebieg czasowy mo¿e byæ zniekszta³conyz powodu uszkodzenia uk³adu U9. Niesprawnoœæmo¿e byæ równie¿ spowodowana uszkodzeniamiTACT SW oraz S1.2) Dla resetu systemowego sprawdziæ zasilanie uk³adu scalonegoASIC (U10) i stan jego po³¹czeñ lutowanych.3) Jeœli opóŸnienie zbocza napiêæ +5V, +3.3V jest niew³aœciwe,nale¿y sprawdziæ sta³¹ czasow¹ RC (R231, C201).Zegar systemowy 27MHz musi byæ stabilny zarówno poresecie systemowym, jak i resecie Power On. Niestabilnoœæzegara systemowego jest powodowana uszkodzeniem VCXO.Przebieg zegara systemowego 27MHz po za³¹czeniu zasilaniaprzedstawiono na oscylogramie 12.· opis przebiegów – oscylogram 12:1) sygna³ resetu systemowego,2) zegar 27MHz.· punkty pomiarowe:1) wyprowadzenie 6 uk³adu U10 (CS1031 – uk³ad ASIC),2) wyprowadzenie 1 filtru F1.Objaw: nie pracuje dekoder MPEGObszar pomiarów: uk³ad SAA7201.Jeœli uk³ad SAA7201 nie pracuje, przyczyny nale¿y szukaæw obwodzie zasilania +3.3V, w obwodzie resetu, w obwodziezegara systemowego. Jeœli w tych obwodach nie wystêpuje b³¹d,nale¿y sprawdziæ ewentualne zwarcia i zimne lutowania. Z praktykiwynika, ¿e wiêkszoœæ b³êdów pochodzi z niew³aœciwychpo³¹czeñ lutowanych. Jeœli dekoder MPEG w dalszym ci¹gunie pracuje, nale¿y sprawdziæ wszystkie 8 linii strumienia transportowegodanych (MPEG TS Data) dla obwodów A/V.Na oscylogramie 13 przedstawiono przebieg sygna³ów istotnychdla poprawnej pracy dekodera SAA7201.· opis przebiegów – oscylogram 13:1) Sygna³ DSACK1 – wyprowadzenie 8 uk³adu U27 (ACKsignal generator – 74HC00),2) Sygna³ 7201CS – wyprowadzenie 9 uk³adu U36 (CS dekoder– 74HC257).Na oscylogramie 14 przedstawiono przebieg sygna³u zegarao czêstotliwoœci 81MHz. Sygna³ ten zmierzono na nó¿ce84 uk³adu U11.Sprawdziæ nale¿y tak¿e czasowe parametry resetu, poniewa¿pe³ni on wa¿n¹ rolê w procesie inicjalizacji dzia³ania dekoderaMPEG- SAA7201 (poprzez pracê wewnêtrznej pêtliPLL).Objaw: obraz kolorowy rozmazany lub zniekszta³cenia widocznena ekranieObszar pomiarów: wyjœcie danych sygna³u wideo dekoderaMPEG.Jeœli system pracuje normalnie, ale na wyjœciu steruj¹cymwystêpuje rozmycie koloru lub zniekszta³cenia obrazu, przyczyn¹mo¿e byæ brak przep³ywu danych A/V od uk³aduSAA7201 do uk³adu SAA7127 (odciêcie lub zwarcie). W tymprzypadku, nale¿y sprawdziæ linie danych A/V w celu wykryciauszkodzonej czêœci. Przebieg sygna³u na wyjœciu podczaszwarcia pomiêdzy wyprowadzeniami przedstawiono na oscylogramie15.· opis przebiegu – oscylogram 15:1) przebieg podczas zwarcia wyprowadzeñ 109 i 110 uk³aduU11 (SAA7201).Sterowanie enkodera sygna³u wideo jest realizowane zapomoc¹ magistrali I 2 C. Jeœli s¹ jakieœ problemy z liniami I 2 C,enkoder wideo nie pracuje. Nale¿y zatem sprawdziæ komunikacjêza pomoc¹ magistrali I 2 C.Gdy zdarza siê jakiœ problem z systemem, nale¿y przeœledziæi ustaliæ jego zwi¹zek ze strumieniem danych sygna³u.Dlatego przebieg przedstawiony na oscylogramie 15, stanowiprzede wszystkim jedynie wzór zale¿noœci sygna³ów.Tek Stop: 100MS/s2289 Acqs[ T:7.143MHz@ :3.846MHzVCh1 Freq296.6kHzLow signalamplitudeCh1 Ampl3.2VUnstablehistogramCh1 High3.24VTek Stop: 2GS/s1[164 AcqsT:80.65MHz@ :45.45MHzCh1 Freq81.6MHzCh1 Ampl3.8VCh1 High3.44VTek Stop: 200MS/s[ T124 Acqs:14.29MHz@ :7.692MHzCh1 Freq6.768MHzLow signalamplitudeCh1 Ampl1.72VCh1 High3.24V111Ch1 2V Ch2 2V M 500ns Ch1 2VCh1 1V M 10ns Ch1 2VCh1 1V M 250ns Ch1 2VOscylogram 13.Oscylogram 14.Oscylogram 15.Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze}SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 19

Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CDLaserLaserLaserLaserWykaz Model g³owic ModelModelModelMechanizm laserowych Mechanizm(mechanizmów) stosowanych Mechanizmw odtwarzaczach CD (cz.3)ModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmMARANTZCD593CD593CD60CD65CD65IICD72CD75CD84CD873CD873CD883CDD4993MULTITECHCD150CD610MD150CDM4CDM4/19CDM4/19CDM4/25CDM4/19CDM4/19CDM4/25CDP2/CDCDM2-0500CDM4/11CDM4/19KSS123AKSS152AKSS123AKSS152ANAD502 KSS210A505 HOPM3510 CDM12.1512 KSS210A514 KSS210A515 CDM12.1523 KSS210A5340 DLBA15420 KSS210A5425 KSS210AHIFI8700CD SF90NORDMENDECP3000CP3002CP3501KSS123AKSS210AKSS210AONKYOC711 157500211CD150HOMP3CD300RDS KSS168ADX120 241070DX130 9110982DX130MLP8DX1400 24110005DX150KSS152ADX1500 24110001DX1700 24110001DX1800KSS150ADX200KSS123ADX220 241065DX2200KSS123ADX230 9110982DX230MLP8DX2500 24110001DX2500 24110004DX2700 24110001DX320 241065DX3200KSS123ADX330 241065DX3800 8001520DX530 24110001DX5500 24110003DX6420 9110982DX6430 9110982DX6450KSS123ADX6470KSS152ADX6520KSS152ADX6530KSS152ADX6540KSS152ADX6620KSS210ADX6630KSS152ADX6640KSS152AONKYODX6650KSS210ADX6920KSS210ADX6930KSS210ADX7011KSS210ADX706 8001520DX7500DLBA2Z200DXC110 157500211DXC210 157500211DXG10 24506746DXM50KSS152ADXM70 24110001TCW21KSS210ATCW31KSS210APANASONICDP25SCDD47ZDP40/41YEXXZ1301RAE0130Z RAE0130ZRXDS05RAE0113ZRX-DS25RAE0113ZRXDS303 SODD110ZRXDT30RAE0113ZRXDT5SODD1013ZRXDT610 SODD110ZRXDT670 SODD110ZRXDT680 SODD100ZRXFT600RAE0113ZSACH350 RAE0111ZSAHD52SODD110ZSAX8002SOALP1200SCHD52SPDD110ZSLCH505 RAE0111ZSLJ7SODD110ZSLP202A 691.302209SLP212A 691.302209SLP22A 691.302209SLP370SOAD70ASLP377A 691.302209SLP477AK 691.302209SLP477AS 691.302209SLP770SOAD60A-1SLP770ARAE1100ZSLPA20SOAD70ASLPG100A 691.302209SLPG200A 691.302209SLPG400A 691.302209SLPG420 691.302209SLPG460 RAE1100ZSLPG500AK 691.302209SLPG500AS 691.302209SLPJ24A 691.302209SLPJ26A 691.302209SLPJ27A 691.302209SLPJ28A 691.302209SLPJ324A 691.302209SLPJ325A 691.302209SLPJ37A 691.302209SLPJ46A 691.302209SLPK25SOAD70ASLPK26SOAD70ASLPS50SOAD70ASLPS70SOAD70ASLPS840SOAD70ASOAD70A SOALP1200SOALP1200 RAE0130ZSODD100Z RAE0130ZPHILCODL7000DL7500PDA5000PDA6000PDA7500KSS150AKSS150AKSS150AKSS150AKSS150APHILCOPRAMP10PRDT400KSS150AKSS150APHILIPS22DC082 691.3026422DC924 701.1268922DC964 701.1268969DC980 691.1035269DC980/02 691.1035269DC980/02 691.3025470CCD340 CDM4/6470CD164CDM470CD690 691.2074870CD730 691.3027870CD900 691.3025270CD910/05S CDM12-170CD920/05S CDM12-1AJ3920RCD1.3AJ3930 691.20768AK601CDM4/19AK630CDM4/19AK640CDM4/19AK691 691.10284AK701RCD2/211AAK729CDM4/19AK729RCD2/211AAK730RCD2/211AAK791 691.30215AS440CDM12.1/0AS445CDM12.1/0AS540CDM12.1/0AS640CDM12.1AZ6801 691.10271AZ6804RCD2/111AZ6805RCD2/111AZ6806 691.30295AZ6808 691.30295AZ6810RCD2/111AZ6811RCD2/111AZ6812RCD2/111AZ6814RCD2/111AZ6819 691.30251AZ6820CDM12.3BAZ6821CDM12.3BAZ6822CDM12.3BAZ6823CDM12.3BAZ6825CDM12.3BAZ6826CDM3.1AZ6827CDM12.3BAZ6834CDM12.3BAZ6834/00 CDM12.3AZ6835CDM12.3BAZ6837CDM12.3BAZ6838CDM12.3BAZ6840 691.30359AZ6840CDM12.3BAZ6841CDM12.3BAZ6843CDM12.3BAZ6844CDM12.3BAZ6845CDM12.3BAZ6846CDM12.3BAZ6847CDM12.3BAZ6848CDM12.3BAZ6850CDM12.3BLAZ6892RCD2/111AZ6897RCD2/11AZ7160CDM12.3BLAZ7161CDM12.3BLAZ7166CDM12.3BLAZ7167CDM12.3BLAZ7168CDM12.3BLAZ7362CDM12.3BLAZ7363CDM12.3BLAZ7364CDM12.3BLPHILIPSAZ7365CDM12.3BLAZ7366CDM12.3BLAZ8002RCD1DAZ8006KSS210BAZ8012 691.20768AZ8020RCD1…AZ8022RCD1…AZ8025RCD1…AZ8030RCD1.2AZ8040RCD1.2AZ8048/05 CDM12-1AZ8050RCD1.3AZ8051RCD1.3AZ8052RCD1.3AZ8052/… 691.30345AZ8052/00D 691.10535AZ8057RCD1.3AZ8102RCD1.DAZ8114RCD1.2AZ8150RCD1.3AZ8214 69120768AZ8240 691.20931AZ8245HOPM3AZ8256HOPM3AZ8304 691.20768AZ8320RCD1.2DAZ8340RCD1.2AZ8350RCD1.3AZ8351RCD1.3AZ8352RCD1.3AZ8357RCD1.3AZ8401 691.10271AZ8404RCD1.2AZ8404/00 691.20931AZ8420 691.20931AZ8492 691.20462AZ8540RCD1.2AZ8604 691.20541AZ8640 691.30278AZ8640CDM12.1/0AZ8640/00 691.30278AZ8641CDM12.1/0AZ8904RCD1.2AZ9020 691.20596AZ9040RCD1.2AZ9340RCD1.2AZ9355RCD1.2AZ9614RCD1.2AZ9712CDM4/18BMS3000 691.30255CCD310CDM4/19CCD320CDM4/19CD070CDM12-1CD070/00B CDM12-1CD080/00B CDM12-1CD100 691.30209CD1005 691.30212CD1006 691.30211CD104/60 691.30123CD110CDM4/19CD110/00 691.30209CD115CDM4CD115CDM4/19CD130CDM4/19CD137/03 691.20464CD1380 691.30209CD140CDM4/19CD150CDM2/29CD151CDM2/29CD152 691.30212CD1552RCD2/211ACD160CDM4/25CD162CDM4/19CD163CDM12.1/020 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CDModelLaserMechanizmPHILIPSCD164CDM4/19CD165CDM12.1/0CD200 691.30123CD202 691.30123CD210CDM4/19CD230CDM4/19CD310 691.30209CD340CDM4/19CD350CDM2/29CD351 691.30212CD360CDM4/25CD371CDM4/11CD373 691.20464CD373AH00 CDM4/11CD373AH01 CDM4/11CD380CDM4/19CD4006 691.30211CD410CDM12.1/0CD460CDM4/25CD463 691.30211CD470 691.30211CD471 691.20464CD471AH00 CDM4/11CD471AH01 CDM4/11CD472CDM4/11CD473CDM4/11CD480CDM4/19CD482CDM4/19CD486 691.30215CD500CDM4/19CD502CDM4/19CD555 691.30206CD560CDM4/25CD582CDM4/19CD583CDM4/19CD584CDM4/19CD586CDM4/20CD600CDM4/19CD604CDM4/19CD605CDM4/19CD608CDM4/19CD610CDM4/19CD614CDM4/19CD615CDM4/19CD618CDM4/19CD620 691.30209CD624CDM4/19CD630 691.30209CD634CDM4/19CD640 691.30193CD650CDM4/25CD660CDM4/11CD670CDM4/11CD690CDM9/63CD690/20B 691.30278CD692CDM9/63CD710CDM12.1/0CD720 691.30278CD720CDM12.1/0CD733CDM12.1/0CD740CDM12.1/0CD750CDM12.1/0CD771CDM2-0500CD771CDM4/11CD780CDM4/19CD781CDM4/19CD782 691.30209CD820CDM4/19CD8200 691.30211CD824CDM4/19CD830CDM4/19CD834CDM4/19CD840CDM4/19CD8400 691.30211CD850CDM4/19CD875 691.30215CD880 691.20449CD883 691.30209CD910CDM12.1/0CD911CDM12.1/0CD920CDM12.1/0ModelLaserMechanizmPHILIPSCD921CDM12.1/0CD930CDM9/44CD931CDM9/44CD940CDM9/44CD950CDM9/44CD951CDM9/44CDC250RCD2CDC345 691.30232CDC486 691.30215CDC550RCD2/211ACDC552RCD2/211ACDC586CDM4/19CDC751CDM12.1/0CDC875CDM4/20CDC916CDM12.1/0CDC925CDM12.1/0CDC926CDM12.1/0CDC935CDM12.1/0CDD882 691.20449CDF100 691.30312CDF104 691.30209CDF190CDM9/44CDI220/60 691.30354CDI601 691.30241CDM12-1 691.30278CDM12-1/05 691.30278CDM2/29 691.30211CDM2-150 691.30212CDM2-160 691.30211CDM4/11 691.20464CDM4/16 691.30213CDM4/18 691.30229CDM4/19 691.30209CDM4/20 691.30215CDM4/21 691.30206CDM4/25 691.30193CDM4/28 691.30212CDM4/31 691.30224CDM4/38 691.30193CDM4/64 691.30286CDM9/44 691.30277CDM9-NEXTEL 691.30288CS2700CDM12.1CST258 691.30213CST419 691.30224CST427 691.30211D6800RCD2/111D8884 691.30206D8884 691.30212D8958 691.30206DFS951CDM9/44FCD162 691.30212FCD185 691.30209FCD365 691.30204FCD462 691.30211FCD463 691.30191FCD465 691.20464FCD485 691.30213FCD560 691.30212FCD562 691.30212FCD563 691.30212FCD565 691.30212FCD585 691.30215FCD673 691.20464FCD760 691.20464FS911CDM12.1/0FS911DCC CDM9/44FS931CDM9/44FS931DCC CDM9/44FSR911CDM12.1/0FSR931CDM12.1/0FW11OPTIMA6SFW12RCD1.2FW12/25RCD1.2DFW14CDM12.1/0FW15CDM12.1/0FW17CDM12.1/0FW20CDM12.1/0FW20/30 691.30278FW2010 691.30268FW2012 691.30229ModelLaserMechanizmPHILIPSFW2012CDM4/18FW2014 691.30268FW2015 691.30262FW2017CDM4/18FW21CDM12.1/0FW22CDM12.1/0FW25CDM12.1/0FW26CDM12.1/0FW26/20 691.30278FW26/21 691.30278FW26/25FW26/25FW30CDM12.1FW30CDM12.1/0FW31CDM12.1/0FW3120 691.30278FW330CDM12.1/0FW330/25 FW330/25FW332CDM12.1FW34CDM12.1/0FW352CCDM12.1FW36CDM12.1/0FW36/25CDM12.1FW360CDM12.1/0FW360/25 CDM12.1FW362CDM12.1FW37CDM12.1/0FW372CCDM12.1FW40CDM12.1/0FW40/25CDM12.1FW41 691.30278FW46CDM12.1/0FW56CDM12.1/0FW610CDM12.1FW620CCDM12.1FW630CDM12.1/0FW650CCDM12.1/0FW66CDM12.1/0FW670PCDM12.1FW68CDM12.1/0FW68/22B 691.30278FW70/25CDM12.1FW76CDM12.1/0FW80/25CDM12.1KSM150BGN 691.20608KSM210BBM 691.30267LDP400KHS130ALDP600KHS130AMC130CDM12.1TMC150CDM12.1TMC170CDM12.1NMS1485 15.90072RCD1C 691.10271RCD1D 691.20462RCD1F 691.10284RCD2-31BE RCD2-312BRCD3.1 691.30251RCD3STANDAR RCD3STANDRD6050/03 691.30318RD7050/43CD 691.30319SC2070CDM12.1SCM965 691.30288T6902/03 691.20795TK0619 691.20596TK603 691.30209TK699TCD201RTS3100 169.12079TS3100 691.20794TS6902/03 691.20795TS6903/03 691.20794PIONEERCDJ500CDJ500CDX-M30CDXM70DEH670DEH690DEH760DEH880RDSDP4100CMK54XTDXX2185CGY1023CGY1011CGY1020CGY1021CGY1015CGY1020PWY1010ModelLaserMechanizmPIONEERDP5100PWY1010DPM503PEA1179FZ93LPEA1030N100PEA1179N25SFP1N32PEA1030N450MPEA1179N50PEA1179N70PEA1179N90MPEA1030N90TPEA1030PCDP530M PEA1179PD101PEA1030PD102PEA1179PD103PEA1179PD201PEA1030PD202PEA1179PD203PEA1179PD2560TPWY1010PD271PWY1010PD31PEA1030PD310PEA1030PD32PEA1030PD4050PWY1010PD4050SPWY1010PD40SPWY1010PD41PEA1013PD4100PWY1010PD4300PWY1010PD4350PWY1009PD4350PWY1010PD4500PEA1030PD4500SPEA1030PD4550PEA1030PD4550PEA1030PD4550SPEA1030PD4700PEA1030PD5050PWY1010PD5100PWY1010PD52PEA1030PD5300PWY1010PD54PEA1179PD5500PEA1030PD5500SPEA1030PD5700PEA1030PD6050PWY1010PD6050SPWY1010PD6100PWY1010PD6100SPWY1010PD6300PWY1010PD65PEA1030PD6500PEA1030PD6500SPEA1030PD6700PEA1030PD7050PWY1003PD7050PWY1010PD7050SPWY1010PD7300PEA1030PD7500PEA1030PD7700PEA1030PD7700SPEA1030PD8700PEA1030PD8700SPEA1030PD9700PEA1030PDC3PEA1179PDC5PEA1179PDCP30C AZN7099PDCP420 PEA1030PDCP520M PEA1030PDCP520T PEA1030PDCP630T PEA1179PDDM902 PEA1297PDJ400TPEA1030PDJ410PEA1179PDJ500TPEA1030PDJ510PEA1179PDJ800M PEA1030PDJ800MT PEA1030PDJ900M PEA1030PDJ910M PEA1285PDM40PWY1010 }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 21

OTVC Telestar 4055TSchemat ideowy OTVC Telestar 4055TCOMPL. BLOCK DIAGRAM220V ACE2ROMPCF85C81/82KEYBOARDR/CHAND LIMITYOKEHIGH VOLTAGESDASCL8OSD OUTIDENTR G B FB H VAFTTUNING SYSTEMPCA84C640B,B I III,BU(NICOM) AND TUNINGCONTROLVIDEOOUTPUT STAGE3 x BF393HORIZONTAL OUTFOCUSUG2HEATER+170VFU 4AFBT+12V +5VFROM FROMLM317 LM7805INFRAREDPREAMP+12V +170VRGBOSD OUTHOR. OUTBU808DFI+105V+19VSMPSAUDIOTEA2019+17VTELETEXTSUPPLY100RANTENTERMINAL75 OHM IECTUNERECC2885CEDVOLT. SYNT.+12VCOLOUR DECODERTDA8217 (FAL)LUMVERTICAL OUTSSC+FB+5VREGULATORLM7805LUMCHRSECAMTRANSMITTERTDA3392ASSC+FB+5VST/BY CONTROLFROM TUNING SYSTEM+12VREGULATOR+17V LM317 +12VIF38.9MHzCHRF3SAW FILTEROFWG1962F1044SCF154AGC CONTROLLUMADELAY390nsCHROMAFILTERCVBSSSCH/V PROCESSOR+ VERTICALOUTPUT STAGETDA8215HV+12VAFTCVBSTO TUNING NICOMPIFTDA8341+12VCVBSA/VSWITCHINGVOLTAGEFROMNICOMVIDEOSWITCHTEA2014AIDENTTO NICOMAND TXTVOLUME CONTROL+ AUDIO SWITCH+SIFTDA3827A/V SWITCHVOLTAGEEXTERNALVID. INA/VSWITCHING+17VIDENTRGBFBCONNECTEDPARALLELWITH OSD OUTBLOCK DIAGRAM+12V390RAUDIOOUTSOUNDOUTTDA190521 PINSCART CONNECTORVIDEOINTELETEXTBOARDTO VIDEOOUTPUTSTAGER G B FBR/G/BSWITCHTEA5114ARGBFB+17V+12VSDASCLRGBFBTO SSCFROMNICOMLS.8 OHMFROMNICOMC28270p+12VGNDCN05BRGBFBCN01C25 15pC09 68nC10 220pC13 47n28 26 27 23 22 21 20 14 19 18 17 16 152 24 25 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13IC01IC03 LH51640-10L8K8 STATIC RAM40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 22 23 24 25 26 27 28 29 211 2 3 4 5 10 6 7 9 12 11 8 13 14 17 15 19 20C12 47nC11 18pC14680pX016MHzR04330C291µ/63VC4927pSAA5231IC02SAA524313 3 26 24 19 21 20 18 25 15 14 17 28 22 1627 4 5 6 8 9 1 11 12C241nC23470pC2222nC21270pC20100pX0213.875MHzC08100nR061kC1915pR05 1kC16 10nL0315µH23C1727pC180.1µ16VC26100nR6022kT05BC548R0356kRC15100nGFBBC548T04R5922kR5810kBTO VERCN04BR10100+12VR11100SCLSDAGNDGNDIC061 LM7805 32C06100µ16VC04C03100100R181kR14 4.7kR13 10kR12 10kR35 470R36 470R37 470+5VC05100µ16VP0110kR24470T06 C34100µBC54816VC290.1µ16VR153.9kT08BC548R163.9kT09BC548R173.9kT10BC548R233.3kC3110µ16VT07BC548R251kD12D13From R58via cableD11D084x1N4148C07100nR40VDD 28470 R47 4701026R56 4702511R46 470R4123470R44 470141916+5VTOIC04PCF84C812 SDA3 SCL8765IC05PCF8582CN01GNDVIDVERFBBGR+5V1517D401N41481234R421MCN06BX039.8304MHz+5VC434.7µR43 16V22kR48 56kC42 +5V1.8nTELRA TELETEXTSERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 31

IIOTVC Telestar 4055THOP.8OHM12VF200: OFWK 2950 in D/K setOFWG 1962 in B/G set.*C310100n19VC20610µR210180RC25210µR21133kR20712kR3062R21/2W12VR301100kR30022kIFMODULE****C313100µ25VC211100µC205100nL20010µH L2011µH R2023.3kC23310n14C2162.2nC3151000µG³owica2000KHCANTCN-200R3056.8kC30210µT300BC5587 6 4 15 2 5 18STBYC2081n R203560RC20322nF200C21410nR20051RC218C219C31147µ*IC201 TDA8341R40247k 4C305220nT200BF959C31470OFWK295068p68p5C2041nC20710n10 3 13 14 12 11 169R206 1.5k32R201560RL206L2073C306220nC220220n251IC301TDA1905C20910nR204100R2 3C213UTUNIIIAGCR3048C2151µ19-166R30722kR21339k2 x A9001PIF+AFT COILVOLTUN12VVOLUHFIIIR30210k7C3072.2µ6VR22315R1µ R212680RC31220R303100C30810µ/16VIF12V12V12VC223100µC210100nC221470pF2036.5 SFEP20010kAFC12VIFC203330µ/16VC200100µ/16VR222 1.2kC20110µ/16VC202100µ/16VAVGNDAGCAFCT201BC548CFL204* *C225 10n5C258S 1µ R254S1003VoutR221470RC227220nC22822nVIDEO6.8µHR209390RC23422pD4001N4148C254S33nL208C23210CN06BTO TTXT BOARDVIA B/B SOCKETN.C.VinF202TPS 5.5L20315µHF2015.5 SFE64C253S 10µFR251S 22R1*IC202C22947nC23047nR4001kIC250STEA2014A* *C221 & F203 connected only in B/G DK setC231, L209, L205, F204 connected only in B/G DK set.Jumpers connected instead of L205 & L209 in B/G set.2 4 6 8 10 12 14 11 3 711 1512VAoutL20515µHR253S75C251S47µ2687F204TPS 6.53211kL2099C231*18 12VC226100µ14JUMPER CONNECTED ONLYWITHOUT TELETEXT SET5C257S10µC22422pR2142.2kCN250SR217220RC22210µR21810k8.2µHAVAinVOLR252S10kTDA382712CN06ARGBFBSYNCVIDGNDR255S75C250S1µAUDIO11171516R21610k13TO R612R257S1kD250S1N4148+12VRR484 82014+12VR47118kGT451BC548BC463100nC462100nC461100nRR64210k1W+12VBGIC450C458100nC459100nC460100nL102 150µHShock CoilD109BY299TR100D100 ... D1034 x 1N4007R464100R474220R45310k R479470C452100µ16VC451100µ16VBC1031.5n1kV1468FB357101215TEA5114R468R467R4664R12315k/1WM.O.C1281000µ250VC118100µ250VR106100k/2WWIRE TO L.TR465100R101270k2W2111316B3×120D110BY29916D1041N4148C114220µ25VC DC1041.5n1kV+12V19VR10747G7136P1001kC105100µ385VR486820R47218kT455BC548BT453BC548BRC122100nC120470µL101 56µHShockCoilC119470µR1021.5kR46915k14111R131D1051N4148C113100µ35VR1052.2kVADJR1041kC1010.1µF/250VT454BC548BC453R492 1kR4501k0.22RFU D020BA15910R10922kC10747nC10533nR45210k R480470R4916.8kC4501nR462100C454100µ16VR475220100µ16VL1002X39µH+12VD4551N4148IC107LM78121631R10810C109100p50VC10810n19 R1103R9+12VR4774.7kR4902.7kR4816.8k2C121470µ25VR1181k5W D107BA159123567D4541N4148D106BA159VoVaux+VCCIsE+SYNC20R10310kR1001R24WPTC100PH9015R485820R47318k18IC100 TEA2019T450BC337R5068RC1172.2n1600VR1111001WC11610µSUBST. -VCC13 14IcGNDCtRTPLLT452BC548BD4561N4148T100S2000AFC1000.1µ/250VC456R482 6812111098R470150C45747µ35VR487820RR488820RR489820RC110100nF1011AR48375D4571N4148D4531N4148D4521N4148D4511N4148R1194704WBA159D108R11347kC1020.1µ/250VR463100C455100µ16VR476220R45110k R478470100µ16VR1298M2 1WR1170.685WR116 10RD1133V9C11522µ/16VC112820pF1004A10R115R114100kC1114.7nR1121.8kB G R FBTO CN501C1272.2nCN-100CN-101DEGAUSS !!TELRA CHASSIS32 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

OTVC Telestar 4055TPLEASE LOOK AT THE TABLE FORTHE VALUES OF THESE COMPONENTSTHE VALUE OF CAPACITOR C625 ISDIFFERENT ACCORDING TO THE CRT TYPESTHE VALUES OF RESISTORS R644 & R645 AREDIFFERENT ACCORDING TO THE CRT TYPESFOR PAL/SECAMSYSTEM** *FOR PAL SYSTEMPAL*R714R5181k2.2kOUTFBAS1470 21 470ns LDL700 L7XXPAL/SECAM 3DELAY 3**2-3 R705C7XXR7151kJ702560C712 12VP701R7061µ1k560** *C713C515C71010µ L70510n1n22µHCHRR708C705R51422nC71133p 2.2k1k C511120p24 23 22 21 16 20 18 17 15 14 4-19HOP.8 OHMCN-300P5001kR503390CT5004-25pR504390L501K2818DL71164µsL50010µHC51322nX5004.43MHzC51210nR5131.5kR7041kCN501C314470µR510220R14OSC8CHR OUTC505220n 5B19B6DELAYEDINPUT11-15GND63 VIDL704 10µC702100pR304GRGND12VR511220R18GLUMR5011.2kC709100nC708100n1417RIC500 TDA8217L701A8203C312220nR512220R1078PHSDETBRST.DETKILLDETC50622n16SSC412VCC7-202 13CNT5BRT1CHR INCOL9L50210µHC701180pR7071kR50512kR5194.7MC502220nC504180nBC50147nC5034.7nC50822µR5066.8kC5072.2µCN-500IC700 TDA3592AFROMRGBCIRCUITGC5003.3nIDENTVCRBRTCONTSATAFC SW+12VGND+5VSTBY33VGND1-13RR5076.8k12101192 3 5 6 7 8D700FBD5021N4148C510470µR515100RR5086.8kC7211nCN-600C7201nR7113.3kC71910nBAT85C7171µC715100n+105VR520180kR7021.5kX7004.43MHzC71810µ14 16 18 20GNDGNDAFCSSCHD5011N4148C50922µC7221nP7001kR710390L700A817419R5091k2115C714680pS31CT7084-25pC716100nC704100nL703A8172R712680CDL700L702A8172GNDFLA170VVR6276.8kD6065V642D6055V6R62810kCN-601D111ZTK33BR13010k1WR6390.22R1/2WC6302.2µ/250VR638150R1/2WR62910k1N4148D503HVTR600R6248M2R6238M2C6004.7µR6308.2kT600BC548BC63210µ6420k1W10R6268.2kC631220nR6376R2/7WC604100nC603100µC6290.47µ250V+105V+24V17R61427kR6131M+105VR6224R7/1W+12VWFOCUSC619470µC618100nC61647µD6001N40022CN-603R644**R6162R2D6011N4148R6154.7kC606220pC615160nIC101LM31719V1631UG2R6364R7/1WD604BA15949VERSUP3VCC219SSCOUT14RC1VCC12V-OSC8IDT.R6121.8k-2.7C602100nC125100nC123100µ2VC617100nFFGV-OUT2R621470C62810µ/250V10IC600 TDA8215R12822014R619220kR645***R617 220k20 VID. INR125100/1WM.O.7C6221000µC621220n157H-OUT17H-IN18H-FLYB13GND5-615-16PHS.DETOSC11R611560kC601150pR1262kC12947µHC620680p12P602100R6026R6201R5R61822kC6144.7nC6342.2nC61222nR60118k5V4CN-602R64018C6091µ100kC60812nP60010k3IC102LM78051313R6311k/1WL60258µHC615 10µR6078.2kR6066.8kC61122nC6073.3nC625**R6034.7kR643150C126100nC124100µ2T602BU808DFI12R6001-5R6331R/1WFU.R64668RBA159D602LINCOILD603BA159P6015k100/1WM.O.C63310nR6323.9kR609560R6042.7kR6053.9KR63568kC62722n100VR63433kC626470µ50VR62547kC6242.2µ250VC623470n250VC61047n T601BC548BCN05ASERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 33

OTVC Telestar 4055T1 2 3 4TUNE TUNEAUTO+P+P-+-A.SEL. STORECLEARKEYBOARDCN245125634576788GNDGNDAFCSSCHSYNCVSYNCCN803CN806CN806+5V+5V+5VR824470R8231k+5V18GNDIC801R82118kIDTVSHSIDTVSHS+5VCN801R8594.7kR822100IDT27+5V+5V+5VPCF8582C8101.8nR8621.8kP8002kT810R817100+12VR8164.7kT811C813470nR84710kT812R83412kR84910kT8134 x BC548BR84510kC819 10µR8422.2kR8665.1kC81512pR8465.6kC82010µT808BC548BC811R86712kT814BC548BR8431.8kD8051N4148C81268pR8551kXT80010MHz1N4148D80634R8511k+5V1N4148D807R81518kR8531k1N4148D808C822 22µR8524.7kC824 22µR8564.7kC82322µR8544.7k7 6 5 4 3 215 14 13 12 1021 20 19 18292838CN804FBBGRR8411.5kR8485.6k63R8261001R8181009C81612p17R83322k334.7µ T809BC548B0658R8251k16R86533k32+5V56R8193.3kR8203.3kC82110µR8441kTELRA R/C25 24 23 2228DOSC9100 MPSA1327 26+9V313.74M 22R323.74M33RESET1k29 35MPSA1338-36-30220µ10V42 41 40 39VSSKYB6KYB5KYB4KYB3AFCKYB2KYB1HSYNCKYB0VSYNCEFFXT2VCRUHFXT1AVIRGNDC809100nC80810µR8505.6kRGBFBIDTC81712pSCLSDASTBVddIC800PCA84C640P-030VHF3VHF1CNTCOLBRTVOLVT2012 10 11 37 13 14 15 16 17 18 19 218754321T807BC548B+12V33VCN802R8385.6k6-9C80733nD8031N4148R83910k+12VPRE AMP.D8011N4148IC802T800BC547BR81139kR8094.7kR8084.7kC8254.7µ/63VTUNR81015k1N4148560RD8021N4148R84010k+5V IRD8131N4148+5VLA7910R8125.6kC806100nC805220nC804100nR8131.5k+5VR858100D8041N4148R861 1.5kR860 5.1kR8575.6kD8101N41483x12kR803R802R801R80033k7853421KIRMIZI+12VYESTLCN800R804 1kR805 5.6kR806 10kR807 6.8kVOL1kCN805T815BC548BGNDAVIIIIUHFHYP+12VTUNVOL4x4.7µ/16VC803C802C801C800GND33VSTB+5VGND+12VAFC SWCOLCNTBRTVCRIDTPRE. AMPCODE TV-MODEPROGRAM DIGIT 0PROGRAM DIGIT 1PROGRAM DIGIT 2PROGRAM DIGIT 3PROGRAM DIGIT 4PROGRAM DIGIT 5PROGRAM DIGIT 6PROGRAM DIGIT 7PROGRAM DIGIT 8PROGRAM DIGIT 9ONE/TWO DIGIT ENTRYSTANDBY MODEMUTE ON/OFFPERSONAL PREFERENCETV STATUSVOLUME UPVOLUME DOWNBRIGHTNESS UPBRIGHTNESS DOWNCOLOUR UPCOLOUR DOWNCONTRAST UPCONTRAST DOWNPROGRAM UPPROGRAM DOWNSLEEP TIMERAVTV00010203040506070809101213141516171819202128293233385663C9050.1/400VR9106.8k/1WR90782kR9191.2k 9T901MPSA42910111213151617P9041kR901 1kR903680R9163.9kR913330C902680pR9043.3k21X0DR7DR6DR5DR4DR3DR2DR1DR0CN901R9116.8k/1WR90882kR22X1R9201.2kGT902MPSA42P9021k23X2Z0310BP9051kR902 1k24X3R92215k1/2WR9173.9kR914330C903680pR9053.3k11GND12V25X4SAA3010REMOTECONTROLTRANSMITTERZ14R/C TRANSMITTERZ25R9211.2kR9126.8k/1WR90982kP9031k1X7Z3C90147µT903MPSA42C9062200p1kV620VDDSSMMDATADATA8P906 1kR924 1kC9072.2µ250VR9001.5kR9183.9kR915330C904680pR9063.3kR92310k/1WOSCTP2TP1Vss1/2WD901150V2720 1914XTAL455kHzFOCUS HVUG2D9001N4004CN9028.2kGNDHEAT170VTELRA CRT34 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisoweChassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisowe (cz.1)Andrzej BrzozowskiChassis NEI CE25/CE28 wystêpuje w trzechg³ównych odmianach. Pierwsza z nich produkowanaprzez firmê Clarivox w Hiszpanii charakteryzuje siêjednostronn¹ p³yt¹ g³ówn¹ pokryt¹ lakierem w kolorzebr¹zowym. Druga produkowana by³a przez firmêVestel w Turcji. P³yta g³ówna wykonana by³a w technicedwustronnej, lakier ma kolor zielony.Wersja trzecia by³a wprowadzona do produkcji wroku 1994. Wykonanie to jest podobne do chassisfirmy Vestel z t¹ ró¿nic¹, ¿e wyposa¿one jest w innekoñcówki mocy fonii.Modele odbiorników z tymi chassis mog¹ zawieraæw swojej nazwie nastêpuj¹ce oznaczenia: NEI 2571,2591, 2871, 2891, C25F1TFXZ, C28F1TFXZ orazNikkai TLG2501, TLG2801, 5959 i 6666.Uk³ad zasilaniaW zasilaczu zastosowano konwencjonaln¹ przetwornicê zuk³adem TDA8380. Na rysunku 1 przedstawiono schemat ideowytej przetwornicy.Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego do uk³adu steruj¹cego IC100podawany jest poprzez transoptor IC101. Istotnym elementemprzetwornicy jest rezystor bezpiecznikowy R102 (0.22R, 2%),który pracuje w uk³adzie ograniczania pr¹du. W przypadkuuszkodzenia tego rezystora lub jego niew³aœciwej wartoœci nastêpujeuszkodzenie tranzystora TR100. W takiej sytuacji nale¿ywymieniæ nastêpuj¹ce elementy: TR100, R102, IC100,IC101, R109, C107, C108, D104.Je¿eli w chassis, które naprawiamy kondensator C109 mawartoœæ 2.2µF, to nale¿y go wymieniæ na kondensator 3.3µF.Dioda Zenera D104 powinna byæ z serii BZX85 0.33W.Je¿eli w chassis zastosowano diodê na moc 300mW, nale¿y j¹wymieniæ na diodê przystosowan¹ do 0.33W.Uszkodzenie wielu elementów przetwornicy mo¿e nast¹piætak¿e w wyniku uszkodzenia C105 lub R328, pracuj¹cychw uk³adzie zabezpieczaj¹cym tranzystor przed przepiêciami.Je¿eli brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy z powoduuszkodzenia tranzystora TR100 i po jego wymianie ten tranzystornatychmiast uszkadza siê ponownie, to przyczyn¹ mog¹byæ za ma³e wartoœci elementów R107 i C122 lub zbyt du¿awartoœæ rezystora R112.Je¿eli tranzystor TR100 jest bardzo gor¹cy (ok. 100 ° C), apotem siê uszkadza, to cewka L100 mo¿e stanowiæ rozwarcielub jej koñcówki s¹ Ÿle przylutowane. Normalna temperatura pracytranzystora mierzona na jego radiatorze wynosi oko³o 50÷60 ° C.Je¿eli brak napiêæ wyjœciowych z przetwornicy, a jej elementyg³ówne nie s¹ uszkodzone, to nale¿y sprawdziæ: R101,R103, R112, R115, R116, C110, C111, C122, D104, D106.Diody D104 i D106 mog¹ stanowiæ rozwarcie, a kondensatorC112 mo¿e stanowiæ zwarcie, zwieraj¹c n.3 i 4 uk³adu IC101.Je¿eli brak napiêæ wyjœciowych i przetwornica „próbkuje”,zwarty mo¿e byæ tranzystor kluczuj¹cy uk³adu odchylania poziomegoTR128. Nale¿y tak¿e sprawdziæ wartoœci rezystoraR109 i R111 oraz czy dioda D104 jest typu BZX85. Nale¿y tak¿esprawdziæ po³¹czenie nó¿ki 4 IC100 z mas¹ przetwornicy.Pr¹dy wyjœciowe w poszczególnych ga³êziach napiêæ zasilaniamaj¹ nastêpuj¹ce wartoœci:· 154V - napiêcie zasilania linii - 300mA nominalnie, 400mAprzy maksymalnym pr¹dzie kineskopu,R8031/7WR802do cewek1/7Wrozmagnesowuj¹cych0.47u1uWejœcie ACZ100470k0.5W1n1n0.1uC110220uD100-1034xBY255R11515kR1071k5C100220u400V1nR112240kR113 R11147k 5k6R10156k5W1234567D106BA157IC100TDA83808 910kR1162.7/2WR10312/3WR1062016151413121110C111680pL100C1093u3D105BY299C1051n8/2kVD104C122 BZX85C22u 5.1VR1041kR10913k7C10833pR3281k211WR10547C10710nC108470p1kVR3193904WTR100SGSIF344R1020.222%TX1004n7R1174k7C11347n63VR1330.1D110BY2994M7 C114100u160VC1121n330pD106BY398330pD107BY398330pC1201000u40VIC101TCTD1101TR104JC501PC1161000u40V0.1uL117C1251nL10126Vdo zasilaniatoru foniiC31333u25V10kC129100u160VR12439k0.5WR12539k0.5WTR103JA101PR1193k3RV1001kRegulacja napiêcia 154VTR130BD234330TR102JA101P1k10kD1126.2VRys.1. Schemat ideowy przetwornicy chassis NEI CE25/CE28.0.1u0.22u4k70.5W4k70.5W4k70.5W4k70.5WIC119ZTK33BIC1187805IC10278122n20.1u0.22u1200.5W1200.5W120 2k20.5WTR127BC3371kTR133JC501P2k25VStandby16V12V154Vprze³¹czaniestandby33VSERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 35

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisowe· 26V - napiêcie zasilania fonii - 70mA przy fonii wyciszoneji 1.13A dla maksymalnej g³oœnoœci,· 12V - napiêcie zasilania toru sygna³owego - 400mA nominalnie.Oto kilka typowych uszkodzeñ zasilacza:Napiêcie zasilania linii jest niskie (ok. 64V)Nale¿y skontrolowaæ têtnienia na n.5 IC100. Normalnypoziom tych têtnieñ jest rzêdu kilku miliwoltów. Je¿eli s¹one wiêksze, to prawdopodobnie uszkodzony jest kondensatorC110.Wysokie napiêcie zasilania linii (ok. 180V), brak regulacjiUszkodzony mo¿e byæ uk³ad IC101 lub brak jest sygna³usprzê¿enia zwrotnego dla uk³adu IC100. Nale¿y skontrolowaæ:TR102, TR103, TR104 i elementy wokó³ tych tranzystorów.Rezystory R124 i R125 mog¹ stanowiæ rozwarcie, a C125 mo¿estanowiæ zwarcie.Je¿eli napiêcie na kondensatorze C114 przekroczy³o poziom160V, nale¿y ten kondensator wymieniæ.Napiêcie zasilania linii jest prawid³owe w stanie czuwania ispada po w³¹czeniu chassis w tryb normalnej pracyPrawdopodobnie rezystor R112 stanowi rozwarcie.Odbiornik nie prze³¹cza siê w stan czuwaniaZwarty mo¿e byæ tranzystor TR130.Pisk dochodz¹cy z transformatora przetwornicyUszkodzone mog¹ byæ R117 lub C113.Uk³ad odchylania poziomegoSygna³ steruj¹cy odchylaniem poziomym jest generowanyw uk³adzie TDA4504B (IC001 - tor p.cz., uk³ady synchronizacji).Uk³ad ten montowany jest na dodatkowym module. Sygna³steruj¹cy z n.29 IC001 przez kondensator C151 podawanyjest do stopnia steruj¹cego (TR106, TR105, D123). Na rysunku2 przedstawiono schemat ideowy stopnia steruj¹cegochassis NEI CE25/CE28.Sygna³ wyjœciowy ze stopnia steruj¹cego jest sprzê¿onytransformatorowo (TX101) z baz¹ tranzystora kluczuj¹cegoTR128. Stopieñ koñcowy odchylania poziomego zawiera: tranzystorTR128, modulator diodowy (D116, D117) i uk³ad korekcjiEW. Na wyjœciach transformatora odchylania poziomegoTX102 uzyskuje siê nastêpuj¹ce napiêcia:· wysokie zasilaj¹ce anodê kineskopu,· ostroœci zasilaj¹ce siatkê trzeci¹ kineskopu,12VImpulsysteruj¹cez n.29 IC0011kC1510.1uD1231N4148R1746.8C15810010k 120100p47nTR106JC501PR150100TX101TR105BC337R1231Rys.2. Schemat ideowy stopnia steruj¹cego.Impulsysteruj¹cedo bazy TR12822· zasilania siatki pierwszej,· ¿arzenia,· 200V do zasilania wzmacniaczy sygna³ów RGB,· 28V do zasilania uk³adu odchylania pionowego i uk³adukorekcji EW,· 5V do zasilania uk³adu teletekstu. Napiêcie to stabilizowanejest w uk³adzie IC103.Zwarcie tranzystora TR128 powoduje „próbkowanie” przetwornicy.Przed wymian¹ tego tranzystora nale¿y zawsze skontrolowaækondensator C134. Je¿eli stanowi on rozwarcie, tona skutek zbyt wysokich napiêæ wyjœciowych z transformatoraodchylania poziomego uszkodzony mo¿e byæ IC107 - uk³adkorekcji EW TDA8145.Przyczyn¹ uszkodzenia tranzystora TR128 mo¿e byæ zwarcieuzwojeñ transformatora odchylania poziomego TX102 lubnieprawid³owe sterowanie. W tym ostatnim przypadku nale¿yskontrolowaæ rezystor bezpiecznikowy R174 (6.8R), przez któryzasilany jest stopieñ steruj¹cy oraz rezystor R123 (1R/1W)w³¹czony szeregowo do bazy TR128.Je¿eli po wymianie TR128 uszkadza siê on ponownie, nale¿ysprawdziæ elementy uk³adu korekcji EW: D116 (BY228),D117 (BY299), C131 (9.1nF/1.6kV, 5%), C132 (27nF/400V).Je¿eli po wymianie TR128 pracuje on przez oko³o 5 minut,po czym znowu siê uszkadza, napiêcie steruj¹ce mo¿e byæ niew³aœciwei tranzystor TR128 nie jest dostatecznie szybko wy-³¹czany. Zwykle przyczyn¹ tego jest uszkodzenie tranzystoraTR105 (BC337) lub TR106 (JC501P) w stopniu steruj¹cym.Przyczyn¹ mo¿e byæ tak¿e brak po³¹czenia wyprowadzenia1 transformatora TX102 z punktem po³¹czenia: R121, C312i R122. Powoduje to, ¿e do uk³adu IC001 nie dochodz¹ impulsysprzê¿enia zwrotnego.Inn¹ mo¿liwoœci¹ jest rozwarcie rezystora R371 (1R, bezpiecznikowy).W tym przypadku brak jest korekcji EW.Najczêœciej spotykane uszkodzenia uk³adu odchylania poziomegos¹ nastêpuj¹ce:Brak obrazuMo¿e byæ spowodowany uszkodzeniem w uk³adzie sterowaniarezystora R174 (rozwarcie) lub diody D123 (zwarcie). Mo¿eto byæ tak¿e uszkodzenie prostownika napiêcia 200V zasilaj¹cegowzmacniacze wizyjne: D121 (BA157), C140 (10µF/250V).Zbyt szeroki obrazPrzyczyn¹ mo¿e byæ uszkodzenie diody D117 (BY299) wuk³adzie modulatora uk³adu korekcji EW. Uszkodzenie towystêpuje przy uszkodzeniu kondensatora C134 (1.2nF/1.6kV).B³êdy liniowoœci obrazuJe¿eli temperatura tranzystora TR128 jest prawid³owa, toprawdopodobnie cewka liniowoœci L104 jest odwrotnie zamontowana.Je¿eli tranzystor TR128 jest gor¹cy, to nale¿y sprawdziætranzystor TR105 (BC337).Znaczne zmiany wymiarów obrazu przy zmianach pr¹dukineskopuNale¿y sprawdziæ kondensator C132 (27nF/400V) w uk³adziemodulatora diodowego.Zak³ócenia obrazuZak³ócenia widoczne na przeciêciach linii pionowych i poziomychpowodowane s¹ przez uszkodzenia w uk³adzie liniowoœcipoziomej. Nale¿y sprawdziæ rezystor R135 (1k/1W), kondensatorC610 (10nF) na module kineskopu i uk³ad t³umi¹cy cewkiodchylaj¹ce. Zak³ócenia mog¹ byæ powodowane tak¿e przez Ÿlepo³¹czon¹ zworê LK174 (w pobli¿u kondensatora C130).36 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisoweModulator EWUk³ad modulatora diodowego sterowany jest sygna³empochodz¹cym z uk³adu TDA8145 (IC107). Do typowychuszkodzeñ w uk³adzie korekcji EW nale¿¹:Zbyt du¿a szerokoœæ obrazuJe¿eli nie dzia³a regulacja szerokoœci, nale¿y sprawdziæ napiêciezasilaj¹ce 27V na n.7 IC107. Je¿eli brak jest tego napiêcia,uszkodzony mo¿e byæ rezystor bezpiecznikowy R154 (27R).Przy braku napiêcia na nó¿ce 7 IC107 nale¿y skontrolowaæ,czy nie jest uszkodzony R153 (220k) i C160 (22nF).Na n.8 IC107 napiêcie powinno wynosiæ oko³o 7.5V. Je¿elinapiêcie to jest za niskie, nale¿y sprawdziæ C159 (3.3nF). Uszkodzonymo¿e byæ tak¿e IC107. W przypadku zbyt du¿ego napiêciana n.8 IC107 uszkodzona mo¿e byæ dioda D109 (1N4148).Je¿eli uszkodzony jest rezystor R368 (2.2R - bezpiecznikowy),to brak jest sterowania modulatorem EW.Je¿eli regulacja szerokoœci obrazu dzia³a lecz jest niewystarczaj¹ca,nale¿y sprawdziæ, czy rezystor R371 (1R) nie jestrozwarty. Je¿eli R371 jest uszkodzony, to tranzystor TR128 przegrzewasiê i w koñcu uszkadza. W przypadku uszkodzenia R371prawdopodobnie uszkodzona jest tak¿e dioda D117 (BV299).Zawijanie dolnej po³owy obrazuJe¿eli górna po³owa obrazu jest wyœwietlana prawid³owo idzia³aj¹ regulacje geometrii, to uszkodzony jest uk³ad IC107.Regulacje geometrii dzia³aj¹ tylko czêœciowoUszkodzony jest kondensator C134 (1.2nF/1.6kV) w stopniukoñcowym odchylania poziomego.Regulacje geometrii EW - reguluj¹ tylko szerokoœæ obrazuNale¿y skontrolowaæ przebieg na wejœciu 1 uk³adu IC107.Je¿eli brak jest sygna³u, prawdopodobnie pêkniêta jest œcie¿kalub zwora PL102 jest Ÿle po³¹czona.Uk³ad p.cz. i synchronizacjiW torze tym zastosowano uk³ad TDA4504B (IC001) montowanyna module. Na tej samej p³ytce znajduje siê tak¿e torp.cz. fonii zbudowany w oparciu o uk³ad TDA2545A (IC002).Uszkodzenia w obrêbie modu³u p.cz. i synchronizacji mog¹byæ przyczyn¹ wielu dziwnych efektów. Oto niektóre z nich:Zak³ócenia pionowych linii obrazuZak³ócenia te mog¹ byæ spowodowane z³ymi po³¹czeniamilutowanymi w obrêbie modu³u. Uszkodzenie R022 (3.3k)lub C017 (2.2µF) równie¿ mo¿e powodowaæ taki sam efekt.Oba te elementy przy³¹czone s¹ do nó¿ki 27 uk³adu IC001 ipracuj¹ w uk³adzie filtru w uk³adzie generatora linii.Zak³ócenia górnej czêœci obrazu przy odtwarzaniu sygna-³u z magnetowiduNale¿y zamieniæ rezystor R022 na 1.5k i R023 na 82k orazC017 na 4.7µF i C021 na 68nF.Dryf czêstotliwoœci odchylania liniiNale¿y sprawdziæ kondensator C022 (2.7nF).Brak regulacji przesuwu obrazu w kierunku poziomymUszkodzony jest w tym przypadku rezystor R016 (35k)przy³¹czony do n.31 IC001. Powoduje to, ¿e nie dzia³a potencjometrRV003.Przesuwanie siê obrazu w kierunku pionowymUszkodzony mo¿e byæ kondensator C009 (10µF), którypracuje w uk³adzie ARW.W przypadku przesuwania siê obrazu przy pracy z sygna-³em pochodz¹cym z lokalnych stacji lub gier telewizyjnychnale¿y zwiêkszyæ wartoœæ rezystora R013 z 1k na 1.5k.Efekt przesuwania siê obrazu mo¿e byæ spowodowany zbytma³ymi impulsami synchronizacji w sygnale wideo na wejœciuseparatora synchronizacji - nó¿ka 28 IC001. Do tego wejœciapodawany jest sygna³ z uk³adu dekodera teletekstu IC110.Uszkodzenie takie wystêpuje, gdy rezystor R211 (1.2k) ma zbytdu¿¹ wartoœæ.Zak³ócenia geometrii pionowejGórna po³owa obrazu jest odtwarzana poprawnie, w dolnejnastêpuje zwê¿enie obrazu ale bez efektu zawijania.Nale¿y sprawdziæ R018 (15k) i R019 (43k). W stanie uszkodzeniawartoœæ rezystora R019 mo¿e wzrosn¹æ do 80k. Rezystoryte po³¹czone s¹ z n.5 IC001.Drgania wysokoœci obrazuNale¿y sprawdziæ R027 (1.3M) i C013 (220nF) przy³¹czonedo n.3 IC001.Niestabilny obrazUszkodzony mo¿e byæ kondensator C012 (2.2nF). Filtrujeon napiêcie na wejœciu 5 IC001 - sygna³ sprzê¿enia zwrotnegow torze odchylania pionowego.Z³a jakoœæ obrazuRozwarcie rezystora R010 (2.2k).Wygaszanie obrazuWygaszanie realizowane jest przez mikrokontroler IC117.Otrzymuje on na nó¿kê 29 sygna³ identyfikacji sygna³u wideoz n.14 uk³adu IC001. Wygaszanie obrazu mo¿e byæ spowodowaneuszkodzeniem uk³adu IC001.Brak obrazu, brak OSDUszkodzenia takie zdarzaj¹ siê przy nieprawid³owych po-³¹czeniach masy modu³u.Obraz wyœwietlany jako negatywNale¿y skontrolowaæ poziom sygna³u wideo na wyprowadzeniu6 modu³u. Sygna³ wideo powinien mieæ amplitudê oko³o2V p-p . Je¿eli sygna³ jest za du¿y, to prawdopodobnie uszkodzonyjest potencjometr regulacji kontrastu RV004 (1k).Je¿eli poziom sygna³u wideo jest prawid³owy, to nale¿ysprawdziæ po³¹czenie LK107 na p³ycie g³ównej odbiornika.Uk³ad odchylania pionowegoSygna³ steruj¹cy odchylania pionowego z wyjœcia 4 IC001podawany jest do wejœæ 1 i 2 uk³adu TDA3654 (IC106) nap³ycie g³ównej odbiornika. Pomiêdzy uk³adami IC001 i IC106dzia³a sprzê¿enie zwrotne.Nie dzia³a odchylanie pionoweUk³ad IC106 zasilany jest napiêciem 28V poprzez rezystorbezpiecznikowy R140 (1R), który mo¿e stanowiæ rozwarcie.Je¿eli tak jest, to uk³ad IC106 mo¿e byæ uszkodzony.Nale¿y skontrolowaæ tak¿e elementy w torze odchylaniapionowego: R147 (0.33R), C146 (3300µF), R141 (0.68R).Brak dzia³ania uk³adu odchylania pionowego mo¿e byæspowodowany tak¿e przez uszkodzenie uk³adu IC107(TDA8145). Wyjœcie 5 IC106 jest po³¹czone z wejœciem 2IC107. Nastêpstwem uszkodzenia uk³adu IC107 mo¿e byæuszkodzenie IC106. Nale¿y wymieniæ IC106 i przed w³¹czeniemrozewrzeæ po³¹czenie z wyjœcia 5 IC106. Je¿eli po w³¹czeniuodchylanie pionowe dzia³a poprawnie, oznacza to uszkodzenieuk³adu IC107.W przypadku uszkodzenia uk³adu odchylania pionowegonale¿y skontrolowaæ diodê Zenera D124 33V.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 37

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisoweNiestabilnoœæ obrazu w górnej czêœci ekranuNiestabilnoœæ ta mo¿e byæ spowodowana uszkodzeniemrezystora R148, montowanego równolegle do cewek odchylaniapionowego. Wartoœæ tego rezystora zale¿y od zastosowanegokineskopu. Dla kineskopów Nokia montowany jestrezystor 120R, z kineskopem Philips jest 390R, z kineskopemVideocolor 220R.Modu³ kineskopuNa module tym znajduje siê uk³ad TDA5101A (IC601),zawieraj¹cy wzmacniacze sygna³ów RGB oraz czêœæ uk³aduautomatycznej regulacji balansu bieli. Sygna³y RGB podawanes¹ do uk³adu TDA5101A z uk³adu IC111 (TDA8391). Namodule kineskopu znajduj¹ siê potencjometry do regulacjiamplitud sygna³ów RGB. Na module tym montowany jest rezystorbezpiecznikowy R614, przez który zasilane jest w³ókno¿arzenia kineskopu. Wartoœæ tego rezystora zale¿y do zastosowanegokineskopu. Dla kineskopów Nokia lub Philipsjego wartoœæ mo¿e wynosiæ 3.9R, a dla kineskopu Videocolor1.9R. Do czêstych uszkodzeñ modu³u kineskopu nale¿y zaliczyæ:Brak regulacji jaskrawoœciBrak zasilania 200V dla wzmacniaczy sygna³ów RGB.Nale¿y skontrolowaæ rezystor bezpiecznikowy R625 (100R) irezystor R137 (10R) - ten ostatni znajduje siê na p³ycie g³ównejodbiornika. Inn¹ mo¿liwoœci¹ jest uszkodzenie diody D121(BA157) na p³ycie g³ównej.Brak obrazuBrak napiêcia zasilania na wejœciu 2 IC601. Nale¿y sprawdziærezystor bezpiecznikowy R612 (10R).Brak jednego z kolorów RGBUszkodzony mo¿e byæ uk³ad IC601. Przyczyn¹ mo¿e byætak¿e rozwarcie jednego z rezystorów w uk³adzie sprzê¿eniazwrotnego: R604 (tor B), R605 (tor R) i R617 (tor G). Rezystoryte maj¹ wartoœæ 47k/1W.Migaj¹ce kolorowe linieUszkodzenie uk³adu IC601.Blady obraz, pojawia siê on po d³ugim czasieTaki efekt wystêpuje po wymianie kineskopu w przypadku,gdy rezystor R614 w uk³adzie ¿arzenia ma nieprawid³ow¹wartoœæ.Pr¹¿ki widoczne na obrazieNale¿y sprawdziæ kondensator C610 blokuj¹cy zasilaniesiatki pierwszej kineskopu.Tor w.cz. i prze³¹czania pasm g³owicyOdbiorniki na rynek brytyjski wyposa¿ono w g³owicêumo¿liwiaj¹c¹ odbiór jedynie sygna³ów z pasma UHF. W odbiornikachtych nie jest mo¿liwe prze³¹czenie pasma g³owicy.Odbiorniki sprzedawane w innych krajach wyposa¿one s¹w wielozakresow¹ g³owicê z uk³adem prze³¹czaj¹cym pasma(TR108-110, TR112-114). Oto typowe usterki wystêpuj¹ce wtym torze:Szum na obrazieJe¿eli uk³ad ARW pracuje poprawnie, oznacza to uszkodzenieg³owicy i koniecznoœæ jej wymiany.Jeœli uk³ad ARW nie dzia³a, nale¿y skontrolowaæ: C226(47µF) i R247 (1k). Napiêcie ARW pochodzi z n.6 uk³aduTDA4504B.Dryf dostrojeniaNapiêcie przestrajaj¹ce g³owicê pochodzi z uk³adu PWMmikrokontrolera IC117 (PCA84C640B). Sygna³ z wyjœcia uk³aduPWM mikrokontrolera - n.1 IC117 - podawany jest do uk³aduca³kuj¹cego z tranzystorem TR126 (2N3904). Nale¿y skontrolowaæten tranzystor oraz kondensator C272 (100pF) w bazieTR126 i kondensatory C199 oraz C271 (100nF).Pionowe paski widoczne na ekranie (oko³o 5 zak³ócaj¹cychpasów)Nale¿y wymieniæ g³owicê.TeletekstObwód teletekstu w chassis NEI CE25/CE28 zawiera czteryuk³ady scalone. Jeden z nich zawiera mikrokontroler i montowanyjest na dodatkowym module. Uk³ad ten determinujeg³ówne cechy toru teletekstu (FastText, TopText). Bez tegomodu³u tor teletekstu nie dzia³a.Do typowych uszkodzeñ tego obwodu nale¿¹:Brak odbioruPrzy braku odbioru nag³ówka lub numeru strony nale¿ysprawdziæ, czy rezonator kwarcowy XL701 nie jest uszkodzony.Je¿eli nag³ówki dla odbioru Top lub Fast tekstu s¹ odbieranew³aœciwie, nale¿y sprawdziæ, czy kondensator C186 (22nF)nie stanowi rozwarcia.Je¿eli wyœwietlany jest tylko numer strony, nale¿y sprawdziæ:rezonator kwarcowy XL101 (13.875MHz), kondensatorC189 (15pF), cewkê L105 (15µH), kondensator C190 (27pF)i rezystor R200 (5.6k).B³êdy odbioruOdbiór nag³ówka i numeru strony jest poprawny. Nale¿ysprawdziæ, czy kondensator C184 (1nF) nie stanowi rozwarciai czy nie s¹ uszkodzone nastêpuj¹ce elementy: C185 (470pF),C187 (270pF), C188 (100pF) i R201 (68k).Gniazda SCARTWiêkszoœæ modeli odbiorników z chassis NEI CE25/CE28wyposa¿ona jest w dwa gniazda SCART. Gniazdo pierwszeoznaczone jako AV1 jest po³¹czone z wejœciami i wyjœciamisygna³ów wideo i fonii stereo. Drugie gniazdo AV2 jest po³¹czonez wejœciem i wyjœciem sygna³u wideo i fonii mono orazwejœciami sygna³ów RGB i wygaszania oraz do sygna³u prze-³¹czaj¹cego (wyprowadzenie 8 gniazda SCART).Problemy z prze³¹czaniem odbiornika na pracê wideo (wykorzystanienapiêcia prze³¹czaj¹cego z wejœcia 8 gniazda AV2)mog¹ byæ spowodowane przez uszkodzenia w uk³adzie klampowanianapiêcia na module teletekstu.Przesuniêcie obrazu w kierunku poziomym przy pracy zsygna³ami RGB podawanymi poprzez gniazdo AV2 mo¿ewynikaæ z uszkodzeñ na module teletekstu.Je¿eli brak jest sygna³u wideo z gniazda AV2, nale¿y skontrolowaætranzystor TR904 (JC501P) na module prze³¹czaniasygna³ów fonii.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze38 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.2)Z³¹cza odbiorników samochodowych12. PioneerDEH-P435RDS, -P815RDS, -P823RDS, -P825RDS,-P99RDSKEH-P7400RDS, -P7600RDS, -P820RDS, -P8200RDS,-P8400RDS, -P8600RDS, -P9200RDSP-99RDS (rys.12)MASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)ANTENNA REMOTE ( niebieski)ILLUMINATION ( pomarañcz. )+12 POWER ( czerwony)TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y )+ LEFT REAR ( zielony)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)Rys.12.13. PioneerDEH-P2000RDS, -P2020RDS, -P2030RDS,-P2100 RDS, -P2120RDS, -P2130RDS,-P3000RDS, -P3020 RDS, -P3030RDS,-P3100RDS-B, -P3120RDS, -P3130RDS,-P4000RDS, -P4020RDS, -P4030RDS,-P4100RDS-B, -P4120RDS, -P4130RDS,-P5120RDS, -P5130RDS (rys.13)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y )+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)TEL. MUTE ( br¹zowy)ANTENNA REMOTE ( niebieski)MASA ( czarny)Rys.13.+ RIGHT REAR ( fioletowy)+12 POWER ( czerwony)+12V PERMANENT (¿ó³ty)14. SonyCDX-3000, -3002, -3100, -3103, -3150, -3160, -4100,-4150, -4160, -5100CDX-C3180, -C4180, -C560, -C580, -C610, -C760,-C780, -C810, -C860, -C910MD-C7900MDX-C670, -C7890XR-3501MKII, -3503MKII, -3690, -3700, -6600,-6690, -6700, -6759, -6859+ LEFT FRONT ( bia³y)+ LEFT REAR ( zielony)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)AMP. REMOTE (ró¿ owy)TEL. MUTE ( br¹zowy)ANTENNA REMOTE ( niebieski)ILLUMINATION ( pomarañczowy)+12 POWER ( czerwony)MASA ( czarny)Rys.14.+12V PERMANENT (¿ó³ty)XR-C100, -C101, -C102, -C110, -C111, -C113, -C180,-C220, -C223, -C290, -C300, -C4170, -C500,-C503, -C580, -C5800, -C650, -C653, -C700,-C7200, -C750, -C8100, -C850, -C900XTC-C200 (rys.14)15. SonyCDX-5070, -5092, -5270, -5470RDSXR-3310, -3312, -340, -350, -3740, -3750, -430, -4410,-4412, -450, -4740, -4750, -540, -550RDS, -5520,-5620, -6440, -6450, -6453, -6650, -6700, -6750RDSXRC-180, -200, -202, -202MK2, -210, -210MK2,-212, -213MK2, -410, -420, -510, -620, -720RDS(rys.15)MASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)ANTENNA REMOTE ( niebieski )+12 POWER ( czerwony)AMP. REMOTE (ró¿ owy)TEL. MUTE ( br¹zowy)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT REAR ( zielony/czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)Rys.15.16. SonyXR-3490, -3491, -3492, -3500, -3501, -3502, -3503(rys.16)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)ANTENNA REMOTE ( niebieski)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+12 POWER ( czerwony)+12V PERMANENT (¿ó³ty)MASA ( czarny)Rys.16.17. SonyCDX-5260, -5262, -5460, -5460RDSXR-4400, -4401, -4402, -4403, -5500, -5501, -7030,-7031, -7032, -7040, -7041, -7042, -7043XR-U110 (rys.17)- LEFT REAR ( zielony/czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)AMP. REMOTE ( ró¿owy)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12 POWER ( czerwony)Rys.17.+ LEFT REAR ( zielony)+ LEFT FRONT ( bia³y)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)TEL. MUTE ( br¹zowy)ANTENNA REMOTE ( niebieski)MASA ( czarny)SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 39

Z³¹cza odbiorników samochodowych18. SonyXR-5350, -5352, -5450, -5550, -5700RDS, -5701RDSXTC-U100, -U200, -U200RDS, -U201RDS (rys.18)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12 POWER ( czerwony)AMP. REMOTE ( ró¿owy)Rys.18.- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)MASA ( czarny)MASA ( czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)19. SonyXR-U220, -U330, -U331, -U440RDS, -U441RDS,-U550, -U550RDS, -U660, -U660RDS, -U661RDS(rys.19)21. PanasonicCQ-FX35, -FX355, -FX44, -FX55, -FX555, -FX75,-FX95 (rys.21)TEL. MUTE ( br¹zowy)+ RIGHT REAR ( fioletowy )+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT REAR ( zielony/czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+12 POWER ( czerwony)MASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)Rys.21.22. JVCKD-MX2800R, -MX3000R, -MX3000RBKD-S636KS-F100, -F110KS-FX100, -FX220, -FX230, -FX240 (rys.22)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12 POWER ( czerwony)AMP. REMOTE ( ró¿owy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)MASA ( czarny)MASA ( czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+12 POWER (czerwony)MASA ( czarny)Rys.22.23. JVCKS-RT404, -RT600, -RT707 (rys.23)+12V PERMANENT (¿ó³ty)Rys.19.20. PanasonicCQ-D80CQ-DP200, -DP34, -DP38, -DP400, -DP710, -DP720CQ-R113, -R220, -R30, -R35, -R525, -R75, -R95CQ-RD210, -RD40, -RD430, -RD435, -RD445,-RD45, -RD50, -RD525, -RD555, -RD565,-RD575, -RD585, -RD595, -RD70, -RD75,-RD810, -RD810G, -RD815, -RD825, -RD825W,-RD900, -RD925, -RD95CQ-RDP400, -RDP500, -RDP650, -RDP700,-RDP735, -RDP750, -RDP830, -RDP855,-RDP855W, -RDP920, -RDP930, -RDP965(rys.20)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT REAR ( zielony/czarny)MASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)TEL. MUTE ( br¹zowy)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+12V PERMANENT (¿ó³ty)TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)+12 POWER ( czerwony)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)24. JVCKD-GT5R, -GT7KS-RT75R (rys.24)+12 POWER ( czerwony)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)Rys.23.+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)MASA ( czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)MASA ( czarny)Rys.20.Rys.24.}Ci¹g dalszy nast¹pi40 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówDo warsztatu trafi³ OTVC Royal LuxTV5599TXT/ST/H bezskutecznie naprawiany w innychpunktach. Po w³¹czeniu ekran odbiornika jest ciemny.Je¿eli przy w³¹czonym odbiorniku do n.42 uk³aduSTV2116A pod³¹czymy kondensator 470µF/16V, topojawia siê prawid³owy obraz, TXT pracuje, grafika naekranie bez uwag - wyœwietla wszystkie funkcje. Uk³adSTV2116A zosta³ wymieniony. Po prze³¹czeniu z programuna program lub po wy³¹czeniu i ponownymw³¹czeniu ekran jest ciemny, fonia jest prawid³owa.Trzeba ponownie zasymulowaæ gwa³towny spadeknapiêcia na n.42 procesora STV2116A, aby odblokowaæodbiornik. Gdzie szukaæ przyczyny?Z opisanych objawów wynika, i¿ nale¿y podejrzenia skierowaæna magistralê I 2 C oraz na poszczególne ga³êzie zasilania.Podstawiony nowy uk³ad STV2116 utwierdza nas w przekonaniu,¿e nie on jest winowajc¹, chocia¿ takie objawy powoduj¹, ¿ew³aœnie do niego kierujmy pierwsze kroki. Jeœli mamy pewnoœæco do napiêæ zasilaj¹cych pod wzglêdem ich stabilnoœci i dobrejfiltracji, to nastêpnym krokiem by³oby sprawdzenie uk³adu resetmikroprocesora steruj¹cego. W przypadku w¹tpliwoœci nale¿ywymieniæ wszystkie elementy w tym uk³adzie. Dobrze jest mieæpewnoœæ, czy s¹ poprawne po³¹czenia opaski kineskopu z mas¹modu³u kineskopu i z mas¹ ogóln¹. Nastêpny krok to sprawdzeniemagistrali I 2 C monitorem magistrali. Nale¿y wykonaæ dwatesty: jeden tylko dla stanu czuwania, a drugi ³¹czny dla stanuczuwania i pracy. Wyniki testu porównujemy z testem wzorcowymwykonanym w pe³nosprawnym odbiorniku. Wynik takiegotestu jest prezentowany w dziale „Porady serwisowe” w bie¿¹cymnumerze, na stronie 22. Jeœli test wykonany dwukrotnie potwierdzizgodnoœæ z opisem wzorcowym, to oznacza, ¿e w¹tpliwoœcidotycz¹ce magistrali I 2 C nie istniej¹ i wszystko jest w porz¹dkuw tym obszarze. Poniewa¿ ten model OTVC posiada trybserwisowy, istnieje mo¿liwoœæ, ¿e pewne dane zosta³y przestawionelub wykasowane. Dla rozwiania tych w¹tpliwoœci nale¿yalbo sprawdziæ ustawienia, albo pos³u¿yæ siê kopi¹ pamiêci sprawnegoodbiornika. Zawartoœæ pamiêci jest do œci¹gniêcia ze stronywww.serwis-elektroniki.com.plMyœlê, ¿e ten opis nie jest porad¹ w 100% skuteczn¹, alezawê¿a zakres czynnoœci, które powinniœmy wykonaæ dla pe³nejdiagnostyki uszkodzenia.A.H.W OTVC Royal Lux TV5188 wystêpuj¹zak³ócenia fonii (szum) na kana³ach z pasma160÷300MHz przy odbiorze sygna³u w instalacjizbiorczej. Przy odbiorze z anteny indywidualnej nie maproblemów. Nie pomaga wymiana g³owicy, monta¿ foniirównoleg³ej, czy te¿ generatora 1MHz. Inny odbiornikw tych samych warunkach dzia³a prawid³owo. Problemnie dotyczy jednego egzemplarza odbiornika, ale wielu.Podejrzewam, ¿e zak³ócenie pochodzi od modu³uNICAM, ale jak je zlikwidowaæ.Na wstêpie informacja: odbiorniki te w wersji stereo mia³yoznaczenie modelu TV5588TXT/STEREO i by³y wyposa¿onew modu³ teletekstu, natomiast modu³ stereo zawsze by³ wykonanydla systemu stereo A2. Oznaczenie modelu podane nawstêpie oznacza odbiornik mono bez teletekstu.Poniewa¿ z opisu Czytelnika wynika, ¿e jest to odbiornikstereo z modu³em NICAM, powstaje pytanie, czy jest to obsadafabryczna, czy modu³ zosta³ domontowany. Jeœli modu³ zosta³domontowany, to czy spe³nione zosta³y wszystkie wymaganiadotycz¹ce takiej przeróbki? Gdyby ten modu³ pracowa³ jakodekoder stereo A2, to objaw ten nale¿y uznaæ za typowy, nagminniewystêpuj¹cy w wiêkszoœci odbiorników, gdzie b³¹dpowodowany jest przez ma³o skuteczny uk³ad identyfikacji sygna³ustereo. Rozwi¹zanie tego problemu polega na usuniêciurezonatora SFE5.74MA i wstawieniu w jego miejsce kondensatora,np. 1µF/25V. Wyjaœnienie, dlaczego defekt powstaje przyodbiorze z instalacji zbiorczej a nie ma go przy odbiorze z instalacjiindywidualnej polega na tym, ¿e wymagania dotycz¹cenadajników s¹ znacznie wy¿sze ni¿ dla systemów CATV. Chodzitu przede wszystkim o czystoœæ sygna³u, stabilnoœæ czêstotliwoœcii zachowanie w³aœciwego odstêpu miêdzy noœn¹ wizjii fonii. Dlaczego w innym odbiorniku odbiór jest bez b³êdu,przy do³¹czeniu do tej samej instalacji antenowej? Po prostuinny odbiornik to inna konstrukcja, w której prawdopodobnietuner traktowany jako ca³oœæ ma znacznie lepsze parametry, takiejak choæby selektywnoœæ.Analizuj¹c schemat modu³u p.cz. w tym modelu mo¿na zauwa¿yæ,¿e zastosowany filtr z fal¹ powierzchniow¹ ma raczejmizern¹ charakterystykê selektywnoœci i musi byæ wspomaganyrozbudowanym uk³adem filtrów LC zastosowanym w przedwzmacniaczup.cz.Jeœli montujemy na próbê foniê równoleg³¹ w tym odbiorniku,to musimy uwzglêdniæ fakt, ¿e posiada on ju¿ niezale¿nyodbiór p.cz. fonii i przy takiej próbie od³¹czamy obowi¹zkowowyjœcie sygna³u SIF, np. przez usuniêcie C144 lub R154 wmodule p.cz. Dobrze jest te¿, na czas takiej próby, zablokowaædop³yw sygna³u p.cz. fonii do nó¿ki 7 uk³adu TA8800N.Reasumuj¹c, nale¿y przypuszczaæ, ¿e zachodzi tu przypadekna³o¿enia siê dwóch z wy¿ej wymienionych b³êdów, cosprawia, ¿e rozwi¹zanie problemu staje siê trudne. A.H.W OTVC Royal Lux TV5199 obraz jest zmniejszonyw pionie, po oko³o 2 cm z góry i z do³u. Brakmo¿liwoœci zmiany pasma - czynne tylko pasmo UHFi tutaj sygna³ te¿ jest os³abiony. Podstawowe regulacje:si³y g³osu, kontrastu, jaskrawoœci i nasycenia s¹ sprawne.Napiêcia zasilaj¹ce w porz¹dku, procesor ST6C -Nancy 1. Czy jest mo¿liwoœæ wejœcia w tryb serwisowy?Z opisu objawów wynika, ¿e mo¿na je ³¹czyæ jako wspólnyb³¹d pochodz¹cy z nieodpowiednich ustawieñ w trybie serwisowym.Z okreœlenia modelu wynika, ¿e jest to odbiornik20", mono, bez TXT. Prawdopodobnie jest konstrukcyjnymklonem odbiornika TV5599TXT/ST/H: 21", stereo NICAM,TXT i na nim bêdê opiera³ swoj¹ poradê.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 41

Odpowiadamy na listy CzytelnikówTê bogatsz¹ wersjê odbiornika wyposa¿ono w inny mikroprocesor,ale z tej samej rodziny. Jest w stanie obs³ugiwaæ wiêkszyzestaw uk³adów scalonych. Wspó³pracuje z pamiêci¹24C08, w której zapisane s¹ równie¿ dane zwi¹zane z trybemserwisowym. Myœlê, ¿e problem mo¿na spróbowaæ rozwi¹zaæna dwa sposoby:1. Wejœæ w tryb serwisowy, opieraj¹c siê o opis modeluTV7199TXT/ST/NICAM, ale przed dokonaniem jakichkolwiekzmian w ustawieniach nale¿y je dok³adnie spisaæ, lubskopiowaæ do drugiej „koœci” pomiêci. Opis mo¿na œci¹gn¹æze strony www.serwis-elektroniki.com.pl2. Przekopiowaæ zawartoœæ pamiêci wzorcowej i wykonaæ próbêprzez podstawienie.Zak³adam, ¿e nie jest to odbiornik przywieziony z WielkiejBrytanii, choæ takie skojarzenie mog³o równie¿ zaistnieæna podstawie objawów podanych na wstêpie. A.H.OTVC Saba 6350VT, procesor HD404918.Brak fonii. W torze fonii pracuj¹ nastêpuj¹ce uk³ady:TBA120U × 2, TDA8421 i TDA8402. Tor ró¿nicowyjest sprawny, wzmacniacz m.cz. te¿. Brak regulacji si³yg³osu, mimo ¿e wyœwietlacz cyfrowy wskazuje poziomregulacji od minimum do maksimum. Przy podaniusygna³u na euroz³¹cze fonia jest s³yszalna i daje siêregulowaæ. Uk³ady scalone s¹ sprawne, podstawianyby³ równie¿ ca³y modu³ fonii.Z opisu objawów mo¿na wnioskowaæ, ¿e skoro podstawionope³nosprawny modu³ fonii, to z ca³¹ pewnoœci¹ uszkodzenianale¿y poszukiwaæ poza nim. Mo¿na przypuszczaæ, ¿ewyciszenie fonii poprzez w³¹czenie funkcji MUTE realizujemikroprocesor steruj¹cy, przesy³aj¹c odpowiednie dane douk³adów sterowanych szyn¹ I 2 C, opieraj¹c siê na b³êdnej informacjisygna³u IDENT. W tym modelu funkcja wyciszaniarealizowana jest przez sprowadzenie do stanu niskiego wyprowadzenia2 uk³adu TBA120U. Wszystko wskazuje na to, ¿euszkodzenia nale¿y poszukiwaæ w uk³adzie z³o¿onym z tranzystorówTI68, TI57, TI60, TI62, które przetwarzaj¹ sygna³oznaczony na schemacie jako FBAS’ na dwustanowe sterowanie,oznaczon¹ jako MUTE.A.H.Odbiornik telewizyjny Sony KVM1420D. Wczasie naprawy pos³ugiwa³em siê schematem Sony KV-M2140K. Nie startowa³a przetwornica, podejrzewa³emuszkodzenie sterownika STR54041. Po wymianieokaza³o siê, ¿e to by³a pomy³ka, a uszkodzonym elementemokaza³a siê dioda D604 na wyjœciu przetwornicy(oko³o 1k w kierunku zaporowym). Po jej wymianieodbiornik ruszy³, ale brak by³o obrazu, uszkodzonyokaza³ siê tranzystor Q005, który zwiera³ napiêciejaskrawoœci. Odbiornik zacz¹³ pracowaæ, wiêc poprzejrzeniu zimnych lutów zosta³ poskrêcany i wydany.Niestety po kilku dniach wróci³ z powrotem z objawemjak poprzednio. Okaza³o siê, ¿e uszkodzony jest sterownikSTR54041, R601, Q601, R615 w przetwornicy. Powymianie tych elementów odbiornik ruszy³, ale niestetysterownik mocno siê grzeje. Sterownik grzeje siê nawetna czuwaniu i przy od³¹czonej diodzie D604. Zmierzy-³em wszystkie rezystory i diody po stronie pierwotnej inic. Zastanawiam siê, czy przyczyn¹ mo¿e byæ nadwyrê-¿ony transformator przetwornicy?Grzanie siê uk³adu scalonego STR54041 jest najprawdopodobniejspowodowane niepe³nym nasyceniem lub wychodzeniemz nasycenia w koñcowej fazie gromadzenia energii tranzystorakluczuj¹cego przetwornicy. Tranzystor ten znajduje siêw wy¿ej wspomnianym uk³adzie scalonym, emiter -n.4, kolektor- n.3. O prawid³owoœci jego wysterowania decyduje pr¹dbazy, tu niestety nie uda³o mi siê nigdzie znaleŸæ schematu strukturywewnêtrznej tego scalaka. Z aplikacji mo¿na jedynie wywnioskowaæ,¿e funkcjê dodatniego sprzê¿enia zwrotnego pe³niwyprowadzenie 2. Byæ mo¿e, ¿e to bezpoœrednio baza tranzystoraklucza, raczej jednak buforowana dodatkowym tranzystorem,wzmacniaczem pr¹dowym. Skoro STR jest poza podejrzeniami,nale¿y skoncentrowaæ siê na elementach zewnêtrznych,doprowadzaj¹cych pr¹d do n.2 STR-a. S¹ tu rezystorystartowe, z pewnoœci¹ sprawne, zasilacz startuje. Jest tu stopieñzabezpieczenia nadpr¹dowego: elementem kontrolnym jest rezystorR609, wykonawczym tranzystor Q601. Proponujê od³¹czyæ(tylko na próbê) kolektor tego tranzystora i sprawdziæ efekt(grzanie siê STR-a). Jest tu równie¿ obwód synchronizacji pracyzasilacza ze stopniem odchylania linii. Skoro efekt nadmiernegogrzania wystêpuje zarówno w trybie standby, jak i po redukcjiobci¹¿enia (od³¹czenie D604), stopieñ ten jest raczej pozapodejrzeniami, niemniej warto wypróbowaæ, jaki jest efekt poroz³¹czeniu rezystora R608 lub diody D608. Wszystkie powy¿-sze zabiegi s¹ bezpieczne, jednak tylko na czas naprawy, jakotesty prowadz¹ce do lokalizacji przyczyny usterki. Wreszcie zasadniczyobwód dodatniego sprzê¿enia zwrotnego. Realizuj¹ go:dioda D603, rezystor R604 oraz R614 i C607. Te cztery elementynale¿y pomierzyæ lub podstawiæ. R604 mo¿na zmniejszyæo oko³o 50%. Jeœli to sprawê za³atwi, mo¿na uznaæ odbiornikza naprawiony, nale¿y jednak wtedy zastosowaæ R604 owiêkszej mocy, oko³o 1W. Jeœli usterka wystêpowaæ bêdzie nadal,dochodzimy niestety do transformatora. Jeœli rdzeñ transformatoranie nagrzewa siê nadmiernie, mo¿na próbowaæ goratowaæ. Uzwojenie 13-11 powinno zawieraæ raptem kilka zwojów,nie powinno stanowiæ problemu zmieszczenie na rdzeniudodatkowego jednego czy dwóch zwojów i po³¹czenie ich szeregowoz wyprowadzeniem 11. Kierunek nawiniêcia bardzowa¿ny, trzeba siê tu podeprzeæ obserwacj¹ oscyloskopow¹.W swojej praktyce serwisowej mia³em podobny przypadek,uszkodzona okaza³a siê dioda uk³adu snubber, tu by³abyto dioda D602.Zamiast wykonywania zalecanych powy¿ej czynnoœci, pokolei i w ciemno, warto dok³adnie przyjrzeæ siê przebiegowinapiêcia na n.3 STR54041. Szczegó³owa analiza da odpowiedŸ,jak tranzystor pracuje w stanie nasycenia czy wy³¹czenia i mo¿ebezpoœrednio wskazaæ winowajcê. Porada w tym zakresie bezzamieszczenia odpowiednich rysunków lub przyk³adowychoscylogramów by³aby d³uga, „niezdarna” i ma³o wartoœciowa.Poniewa¿ z podobnymi problemami jakie opisuje Pan w liœciespotykamy siê w serwisie bardzo czêsto, zostanie przygotowanyartyku³ bogaty w przyk³adowe oscylogramy, wyjaœniaj¹cywspomniane zale¿noœci i wskazuj¹cy na jakie szczegó³y(w obserwacjach oscyloskopowych) nale¿y zwracaæ uwagê.42 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

W powy¿szej poradzie ograniczy³em siê do analizy pêtlidodatniego sprzê¿enia zwrotnego. Jest to bowiem jeden z mniejlicznych przypadków, gdy ta pêtla jest wa¿niejsza od normalnegoujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Jeœli natomiast okaza³oby siê, ¿e wystêpuje niestabilnoœæpracy, generacja tzw. paczek impulsów, itp., nale¿y zaj¹æ siêpêtl¹ ujemnego sprzê¿enia; zamyka siê ona na nó¿ce 1 uk³aduIC601, a najbardziej podejrzany i awaryjny element w tymzakresie to kondensator elektrolityczny C618.Z uwag dodatkowych, sugerujê uruchamianie zasilacza zesztucznym obci¹¿eniem, np. ¿arówk¹ 60W/220V oraz wykonaniepróby od³¹czenia diody D609. Pe³ni ona funkcjê zabezpieczaj¹c¹,jednak w Pana sytuacji mo¿na sobie pozwoliæ na jej od³¹czenielub nale¿y wykonaæ pomiar jej rezystancji w kierunkuzaporowym; up³ywnoœæ bêdzie skutkowa³a niedostatecznymwysterowaniem toru dodatniego sprzê¿enia zwrotnego. K.Œ.OTVC Panasonic chassis EURO2L. Uszkodzeniepolega na tym, ¿e po w³¹czeniu pokazuje siêczysty obraz i dŸwiêk, ale treœæ obrazu jest przesuniêtaw lew¹ stronê patrz¹c na ekran. Brakuj¹ca czêœæobrazu z lewej strony (oko³o 15cm) jest widoczna zprawej strony. Obraz jest prawid³owych rozmiarów, ow³aœciwej liniowoœci i bez zniekszta³ceñ typu poduszka,dŸwiêk jest prawid³owy. Podaj¹c sygna³ przez euroz³¹czeobserwujemy podobny efekt. Telegazeta i znaki OSDs¹ prawid³owe (usytuowane centralnie). Wszed³em wtryb serwisowy i próbowa³em usun¹æ usterkê poprzezregulacjê centrowania H, ale niewiele to pomog³o i napewno nie jest to wina centrowania. Poza tym pokilkudziesiêciu minutach pracy odbiornika od górnejczêœci ekranu do dolnej pokazuj¹ siê pionowe, w¹skiepasy koloru bia³ego, o szerokoœci oko³o 8÷10mm, którezakrywaj¹ treœæ obrazu. Pasy te s¹ regularne, dynamiczniewchodz¹ od góry na po³owê, a czasami na ca³yekran. Mo¿na je porównaæ do widma sygna³u m.cz.wyœwietlanego na wyœwietlaczach sprzêtu audio,zmieniaj¹cego siê w takt muzyki. Jest to odbiornikcyfrowy i podejrzewam usterkê w bloku cyfrowym.Na pocz¹tek proszê sprawdziæ napiêcia zasilaj¹ce wytwarzanew przetwornicy i po stronie wtórnej trafopowielacza, bior¹cpod uwagê ich wartoœæ i ewentualne têtnienia. Je¿eli ta próbawypadnie pozytywnie, mo¿na zacz¹æ rozwa¿ania, co jest przyczyn¹usterki. Przedstawiony przez Pana opis wskazuje, ¿e coœjest nie tak z impulsami steruj¹cymi koñcówk¹ odchylania poziomego.Poniewa¿ impulsy te s¹ wytwarzane przez uk³ad scalonyIC601 (VDP3108APPA1 - n.27), nale¿y pomierzyæ napiêciasta³e na wyprowadzeniach tego uk³adu oraz na pozosta³ych elementachna drodze od n.27 IC601 do Q551 (BU2506DXLB -tranzystor wykonawczy odchylania poziomego), czyli na Q501,Q502 i Q503. Jeœli napiêcia te nie bêd¹ odbiega³y zbytnio odpodanych na schemacie (na wejœcie OTVC nale¿y podaæ sygna³testowy), nastêpnym krokiem bêdzie zbadanie przy pomocy oscyloskopuoscylogramów podanych na schemacie odbiornika PanasonicTX-21MD3P chassis EURO-2M (strona 4/4), który zosta³opublikowany w dodatkowej wk³adce do „SE” 6/1999.Odpowiadamy na listy CzytelnikówNajlepiej zacz¹æ od n.27 IC601 (H-out) i posuwaæ siê a¿do trafopowielacza. Chocia¿ nie ma zniekszta³ceñ geometrycznych,dobrze bêdzie zbadaæ napiêcia i oscylogramy na IC701(TEA2031A - korekcja) i IC451 (LA7845N - odchylanie pionowe).Najprawdopodobniej zniekszta³cone przebiegi znajduj¹siê w okolicach Q503, Q551. Wtedy nale¿y pomierzyæ elementyw ich aplikacjach (elementy pojemnoœciowe i aktywnenale¿y podstawiaæ). Je¿eli zniekszta³cenia wyst¹pi¹ ju¿ na n.27IC601, proszê jeszcze raz sprawdziæ przebieg przy od³¹czonejn.27 (chodzi o wyeliminowanie wp³ywu elementów zewnêtrznychna kszta³t impulsu). Gdy po odizolowaniu n.27 przebiegnadal bêdzie zniekszta³cony, konieczna bêdzie wymiana IC601.Pisze Pan równie¿ o pionowym bia³ym pasie, który wystêpujepo kilkudziesiêciu minutach pracy odbiornika. Proszê sprawdziæ,czy któryœ z elementów nie grzeje siê nadmiernie i ewentualniesch³odziæ go zmra¿aczem. Najczêœciej tego typu objawywystêpuj¹, gdy zmieniaj¹ siê parametry rezystancji bocznikuj¹cychelementy indukcyjne (w tym wypadku mo¿e to byædwójnik R553 i L552). Telegazeta i znaki OSD nie s¹ przesuniêtewzglêdem rastra, poniewa¿ s¹ sterowane impulsami odchylaniapionowego.M.U.Do naprawy dostarczono magnetowid UniversumVR702. Nie sprawdzaj¹c go dok³adnie, wymieni³emgumow¹ rolkê dociskow¹ (by³a popêkana i rozwarstwiona)oraz ko³o z oœk¹ napêdu silnika capstan. Jest tomechanizm typu Charly. Mechanizm pobiera kasetê idalej wyœwietla siê tylko napis STOP. Przy próbiew³¹czenia którejkolwiek z funkcji: PLAY, PAUSE, REW,FWD lub REC wyœwietlana jest jej nazwa i nastêpujewyrzucenie kasety. Gdy kaseta znajduje siê wewn¹trzmagnetowidu, prawid³owo dzia³a tylko funkcja EJECT.Po wymianie uszkodzonych elementów dwukrotnierozbiera³em i sk³ada³em mechanizm, sprawdzaj¹c, czynie pope³ni³em b³êdu. Wszystko wydaje siê byæ prawid³owoz³o¿one. Wed³ug klienta wczeœniej funkcje dzia³a³y.Wydaje mi siê ¿e usterka jest natury mechanicznej. Œwiadczyo tym chocia¿by fakt, ¿e magnetowid chce realizowaæ rozkazy- pokazuje siê odpowiedni napis na wyœwietlaczu. Uszkodzeniegumowej rolki dociskowej jest najczêœciej spotykan¹usterk¹ w mechanizmie typu Charly. Dodatkowym argumentempotwierdzaj¹cym tê tezê, jest fakt, ¿e wymieniaj¹c rolkêdociskow¹ i oœkê silnika capstan musia³ Pan demontowaæ mechanizm.Przy jego sk³adaniu nietrudno o pomy³kê (przesuniêcieo jeden z¹bek spowoduje, ¿e magnetowid nie bêdzie realizowa濹danych funkcji). Radzê raz jeszcze rozebraæ mechanizm,zweryfikowaæ czêœci, zwracaj¹c uwagê na pêkniêcia lubwy³amania elementów plastikowych. Szczególnie wa¿ne s¹ elementyplastikowe osadzone na metalowych trzpieniach - niemog¹ siê one przesuwaæ wzglêdem trzpienia. Nastêpnie proszêz³o¿yæ i wyregulowaæ mechanizm wed³ug instrukcji zamieszczonejw „Dodatku Specjalnym” nr 11/12. Teoretycznie mo¿liwejest uszkodzenie czêœci elektronicznej, na przyk³ad czujnikówinformuj¹cych o po³o¿eniu kasety. Jednak bardziej prawdopodobnyjest b³¹d w z³o¿eniu mechaniki. A mo¿e po prostubrakuje jakiegoœ elementu, który „zagin¹³” w trakcie naprawyw poprzednim zak³adzie us³ugowym.M.U.}SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 43

Uk³ad TA8751AN firmy ToshibaUk³ad TA8751AN firmy ToshibaMarian BorkowskiUk³ad TA8751AN jest procesorem steruj¹cymtranzystory wykonawcze bloku wzmacniacza wizji.Zawiera on wejœcia umo¿liwiaj¹ce pod³¹czenie sygna-³ów RGB teletekstu. Wewnêtrzny prze³¹cznik pozwalana szybkie prze³¹czanie miêdzy sygna³em telewizyjnymi teletekstu. Uk³ad ten znalaz³ zastosowanie miêdzyinnymi w chassis F23+ OTVC firmy Nordmende.TA8751AN+BRGB outputSenseVccSchemat blokowy procesora TA8751AN przedstawiono narysunku 1. Sygna³y kolorów podstawowych odpowiadaj¹cesygna³owi telewizyjnemu mog¹ byæ doprowadzone za pomoc¹sprzê¿enia sta³opr¹dowego (DC), natomiast sygna³y teletekstupowinny byæ sprzê¿one zmiennopr¹dowo (AC). Na rysunku2 pokazano w uproszczony sposób pod³¹czenia tegouk³adu do wzmacniaczy koñcowych, steruj¹cych pr¹dem poszczególnychkatod kineskopu.Praca tego uk³adu zosta³a zilustrowana za pomoc¹ opisufunkcji jego wyprowadzeñ, maj¹ one nastêpuj¹ce znaczenie:n.1 - Napiêcie zasilania, typowo 12V. Napiêcie to powinnozawieraæ siê w granicach 11÷13V.n.2 - Wejœcie sygna³u koloru czerwonego dla sygna³u telewizyjnego.n.3 - Wejœcie sygna³u koloru czerwonego teletekstu.n.4 - Wejœcie sygna³u koloru zielonego dla sygna³u telewizyjnego.n.5 - Wejœcie sygna³u koloru zielonego teletekstu.n.6 - Wejœcie sygna³u koloru niebieskiego dla sygna³u telewizyjnego.Soft startRys.2. Uproszczony schemat pod³¹czenia uk³aduTA8751AN do bloku kineskopu.n.7 - Wejœcie sygna³u koloru niebieskiego teletekstu.n.8 - Masa.n.9 - Regulacja kontrastu dla sygna³ów RGB teletekstu.n.10 - Regulacja jaskrawoœci dla sygna³ów RGB teletekstu.n.11 - Wejœcie impulsu klampuj¹cego dla sygna³u telewizyjnegoi teletekstu. Wartoœci¹ standardow¹ jest napiêcie równe 2V.n.12 - Wejœcie impulsu prze³¹czaj¹cego sygna³ teletekstu lubsygna³ telewizyjny. Stan wysoki na tej nó¿ce powoduje prze-³¹czenie na wyjœcie impulsów teletekstu, a stan niski – sygna³utelewizyjnego.n.13 - Wejœcie impulsów wygaszania odchylania poziomego(H blanking).n.14 - Nó¿ka ta nie jest pod³¹czona do wewnêtrznych obwodówuk³adu.30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16RblankingGblankingBblankingBlankinggenerationCutoffadjustmentDriveadjustment+ REF REF + TA8751AN +12CutoffadjustmentDriveadjustmentCutoffadjustmentDriveadjustmentT 1T 2T1 T2pulsegenerationT1 T2REFinsertionT1 T2pulseoutputTV/TEXTswitchTV/TEXTswitchTV/TEXTswitchTV/TEXTswitchTEXT RcontrastTEXT GcontrastTEXT BcontrastReferencevoltageTEXT RclampTEXT GclampTEXT BclampPulseformationBlankingseparation123456789101112131415Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TA8751AN.44 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Uk³ad TA8751AN firmy Toshiban.15 – Wyjœcie impulsu, który mo¿e s³u¿yæ jako impuls odniesieniadla innych uk³adów odniesienia. Wyjœcie to jest typuotwarty kolektor.n.16 - Prze³¹cznik serwisowy. W³¹czenie tego prze³¹cznikapowoduje ustawienie wyjœcia sygna³ów RGB na ustalonym,sta³ym poziomie.n.17 - Nó¿ka zapewniaj¹ca ³agodny start uk³adu. Po w³¹czeniutelewizora, gdy w³ókna ¿arzenia kineskopu nie s¹ jeszczedostatecznie nagrzane i nie p³ynie pr¹d w uk³adzie pomiarupr¹du kineskopu, zamiast obrazu móg³by pojawiæ siêbia³y ekran, dlatego obwód ³agodnego startu zabezpieczakineskop przed tym zjawiskiem. Je¿eli na n.17 przekroczonyzostanie ustalony poziom napiêcia w³¹czony zostaje uk³adwyciemnienia ekranu, t¹ wartoœci¹ jest 0.9V.n.18 - Wejœcie impulsów wygaszania pionowego. Podobniejak impulsy wygaszania poziomego, tak i podczas trwaniapowrotu strumienia elektronów w pionie kreœlona przez niegolinia nie powinna byæ widoczna, dlatego na ten czas pr¹dkineskopu musi byæ maksymalnie zredukowany.n.19 - Napiêcie proporcjonalne do pr¹du katody koloru niebieskiego,s³u¿¹ce do regulacji napiêcia odciêcia.n.20 - Kondensator filtru dla uk³adu koloru niebieskiego.n.21 - Filtr uk³adu odciêcia pr¹du dzia³a koloru niebieskiego.n.22 - Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego. Podczas trwaniaokresu wygaszania poziomego i pionowego napiêcie nawyjœciach RGB wynosi oko³o 1V.n.23 - Napiêcie proporcjonalne do pr¹du katody koloru zielonego,s³u¿¹ce do regulacji napiêcia odciêcia.n.24 - Kondensator filtru dla uk³adu koloru zielonego.n.25 - Filtr uk³adu odciêcia pr¹du dzia³a koloru zielonego.n.26 - Wyjœcie sygna³u koloru zielonego.n.27 - Napiêcie proporcjonalne do pr¹du katody koloru czerwonego,napiêcie to powstaje na skutek przep³ywu próbkipr¹du dzia³a koloru czerwonego przez rezystor. Przez zmianêwartoœci tego rezystora i rezystorów dla dzia³ koloru niebieskiegoi zielonego mo¿liwa jest zmiana balansu bieli.n.28 - Kondensator filtru dla uk³adu koloru czerwonego.n.29 - Filtr uk³adu odciêcia pr¹du dzia³a koloru czerwonego.n.30 - Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego.Przyk³adowy schemat aplikacyjny pokazano na rysunku 3.CRT drive CRT drive CRT driveVerticalblanking7V561µ2.2µ 1µ 2.2µ 1µ 2.2µ1k 56 1k 561k+ + +33k30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16VccTV RinputText RinputTV GinputText GinputTV BinputText BinputGNDTextcontrastTextbrightnessClamp pulseinputYs inputHorizontalblanking inputNCReferencepulse outputR outputR cutofffilterR drivefilterR senseG outputG cutofffilterG drivefilterG senseB outputB cutofffilterB drivefilterB senseVerticalblankingSoft startServiceswitchTA8751ANVcc = 12VIcc = 68mA10n+100µ123 4+ 4.7µ755 6+ 4.7µ757 8+ 4.7µ759 10 11 1210n 10n10k10k 10k7513141510kClampYsHorizontalblanking10kRTEXTRTV GTVGTEXTBTVBTEXTRys.3. Schemat aplikacyjny uk³adu TA8751AN.}SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 45

Naprawa zasilacza magnetowidu Panasonic NV-G40ENaprawa zasilacza magnetowidu Panasonic NV-G40EMarek SzukalskiMagnetowid Panasonic NV-G40E najprawdopodobniej prze-¿y³ wy³adowanie atmosferyczne, o czym œwiadczy³ rozerwanykondensator elektrolityczny C1021 (100µ/50V), dioda ZeneraD1012 (20V) i uk³ad IC1001 (STK5340) w zasilaczu. Opróczwymiany uszkodzonych elementów wymieniono pozosta³e kondensatoryelektrolityczne. Magnetowid ruszy³, ale z problemami.Po kilkunastu minutach podczas odtwarzania zaczê³y zanikaækolory - najpierw by³o to migotanie kolorów, potem ich ca³kowityzanik. Drugi problem to zbyt du¿a jaskrawoœæ podczasodtwarzania, fragmenty jasne i bia³e prawie nieczytelne i bezszczegó³ów. Sprawdzenie napiêæ w zasilaczu wykaza³o, ¿eoprócz 12V wszystkie napiêcia podstawowe s¹ za wysokie. Itak zamiast 45V by³o 48V, zamiast 14V - 18.5V, zamiast 6V i5V oko³o 9V, zamiast Ureg. = 29V - 34V. Doœwiadczalne dobieranierezystora R1019 (w oryginale 1k8) i zwiêkszenie dooko³o 3k spowodowa³o obni¿enie napiêæ 6V i 5V do 7.2V, cozaowocowa³o ustaniem zanikania kolorów, zbyt wysoka luminancjawystêpuje nadal. Proces nagrywania odbywa siê prawid³owo- treœæ wizyjna nagrana na naprawianym magnetowidziei odtworzona na innym nie wykazuje przejaskrawienia. Sprawdzeniewszystkich rezystorów, tak¿e po pierwotnej stronie przetwornicy,nic nie da³o. Czy¿by STRD1806E? - napiêcia na nims¹ nieprawid³owe. ¯adne kondensatory ceramiczne nie by³y wymieniane.Ponadto mechanizm nie wykrywa rozbiegówki i niewy³¹cza tak przewijania, jak i funkcji PLAY w chwili pojawieniasiê rozbiegówki. Silnik ci¹gnie taœmê kasety a¿ do zablokowaniai dopiero czujnik braku ruchu wy³¹cza mechanizm.Czytaj¹c powy¿szy opis usterek magnetowidu NV-G40 masiê wra¿enie, ¿e mamy do czynienia z kilkoma uszkodzeniamiwystêpuj¹cymi jednoczeœnie. Czêsto zdarza siê tak, ¿e klient eksploatujesprzêt do koñca i dopiero po ca³kowitym odmówieniupos³uszeñstwa oddaje go do naprawy. Trudno mi znaleŸæ logicznepowi¹zanie pomiêdzy torem luminancji a funkcj¹ Tape end.Mo¿na sobie oczywiœcie wyobraziæ, ¿e na skutek zbyt wysokiegonapiêcia zasilania przetwornicy uszkodzeniu uleg³o kilka niezwi¹zanychze sob¹ elementów konstrukcyjnych magnetowidu,jednak tezê tak¹ uwa¿am za ma³o prawdopodobn¹ chocia¿by dlatego,¿e gdyby napiêcie wyjœciowe przetwornicy by³o znacz¹codu¿e, uszkodzeniu uleg³aby dioda Zenera D1012 (MA2200B 20V/1.3W), stanowi¹ca zabezpieczenie przetwornicy.Powróæmy zatem do punktu wyjœcia, kiedy po otwarciu magnetowidui wymontowaniu zasilacza okaza³o siê, ¿e dioda D1012jest zwarta, a kondensator C1021(100µF/50V) jest rozerwany.Uszkodzenia te jednoznacznie sugeruj¹, ¿e przyczyna le¿y postronie pierwotnej zasilacza. Rutynowe dzia³anie to wymiana obukondensatorów elektrolitycznych C1012 (47µF/16V) i C1003(1µF/400V a nie jak mylnie podano w instrukcji serwisowej 1µF/100V). Nie od rzeczy jest sprawdzenie pojemnoœci kondensatorafiltruj¹cego C1009 (82µF/400V). Kolejny etap to pod³¹czeniezasilacza do sieci, bez ³¹czenia go z pozosta³ymi uk³adami magnetowidu.Zasilacz powinien wystartowaæ, a napiêcia wyjœciowepowinny byæ zbli¿one do podanych poni¿ej:nó¿ka 1 2 3 4 5 6 7 8napiêcie [V] 15.5 0 13.8 21.8 8.5 6.1 5.4 0Dopuszczalne jest niewielkie odchylenie od podanych wartoœci,ze wzglêdu na brak obci¹¿enia.Je¿eli mamy do czynienia z magnetowidem o okresie eksploatacjid³u¿szym ni¿ piêæ lat, a to jest w³aœnie taki przypadek,nale¿y rutynowo wymieniæ wszystkie kondensatory elektrolitycznezasilacza, no mo¿e poza wymienionym ju¿ kondensatoremfiltruj¹cym C1009, koszt to niewielki, a po ich wymianiemo¿e okazaæ siê, ¿e wczeœniejsze usterki przesta³ywystêpowaæ, do tego jakoœæ odtwarzania znacznie siê poprawi³a.Magnetowid sta³ siê urz¹dzeniem nieco mniej popularnymw ostatnim czasie, dlatego jego zu¿ycie mechaniczne jestdu¿o mniejsze ni¿ wyeksploatowanego zasilacza w³¹czonegoprzecie¿ na sta³e w stan czuwania, Czêsto pracuje ca³a czêœæelektroniczna magnetowidu u¿ywana jako tuner hyperband.Poniewa¿ wymiana kondensatorów elektrolitycznych niejest lekarstwem na wszystkie usterki magnetowidu, poni¿ej podamkilka wskazówek mog¹cych pomóc w zlokalizowaniuuszkodzeñ wystêpuj¹cych w magnetowidach Panasonic seriiNV-G40, NV-G45.Objaw: Nie dzia³a, nie w³¹cza siê nawet po odlutowaniu n.7 in.4 uk³adu STK5340.Przyczyna: Uszkodzenie uk³adu STRD1806E. Nale¿y sprawdziærównie¿ rezystor R07 (R1007) 10R oraz R132 (2R/2W).O.: Zasilacz magnetowidu w³¹cza siê na krótko, po czym wy-³¹cza siê.P.: Nale¿y sprawdziæ i ewentualnie wymieniæ diody D14(VSD0002) oraz D15 (RP01C).O.: Nie w³¹cza siê zasilacz.P.: Nale¿y sprawdziæ, czy napiêcie na stabilizatorze IC1001(STK5340), n.4 nie „p³ywa”, jego wartoœæ powinna wynosiæ21.8V. Je¿eli wartoœæ tego napiêcia jest niestabilna, nale¿ysprawdziæ ewentualnie wymieniæ diodê D1013 (MA4130L13V), tranzystor Q1004 (2SD1330) oraz kondensator C1028(10µF/16V). W przypadku braku zadowalaj¹cego efektu wymieniænale¿y tak¿e kondensatory C1026 (10µF/50V) orazC1021 (100µF/50V).O.: Brak napiêcia 12V w zasilaczu.P.: Uszkodzony tranzystor Q1004 (2SD1330).O.: Nie dzia³a, kaseta zosta³a zablokowana w magnetowidzie.P.: Sprawdziæ, ewentualnie wymieniæ diody: D1014 (VSD0002)i D1012 (MA2022B 20V).O.: Powtarzaj¹ce siê uszkodzenie diody D1012 (MA2200B)w zasilaczu.P.: Nale¿y odlutowaæ n.4 z wtyku P1001. Je¿eli to nie pomo¿e,nale¿y wymieniæ kondensatory elektrolityczne C1022 (680µF/20V) i C1033 (100µF/16V) i sprawdziæ regulator napiêciaIC1001 (STK5340), kolejna mo¿liwa przyczyna to uszkodzenietranzystora Q6016 (2SD1275) i diody D6019 (MA4150M).O.: Pomimo obecnoœci napiêcia +290V zasilacz nie startuje.P.: Uszkodzenie diody D1010 (AK04V2); diodê tê mo¿na zast¹piæRGP30M.46 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

!!!!!!!!!!Naprawa zasilacza magnetowidu Panasonic NV-G40ESchemat zasilacza magnetowidów Panasonic serii NV-G40 i NV-G45IC1001STK5340(MULTI VOLTAGE REGULATOR)01 2 3 4 5 6 7 815.5 0 13.8 21.8 8.5 6.1 5.4T1001VLT05245,5Vpp 8msecC101310V47C102910V100R1019(1/2W) 1800D1007ERA22-02C1011D10140,047 VSD0002D1014C1016100PS5S1P1R101268k(3W)C1003400V1µR100282k(1W)D1004S1WBA600.1 78.4L1001ELF18D221F:NV-G40EGELF18D290A:NV-G40B/A/EAG45A/EA(NV-G40EG/B/EAG45EA ONLY)F1001250V T1,6AP1001C102650V10C102150V100L100222µHP2D1015AP01C2S23LREG 45VNON SW 12VPOWER OFFUNREG 14 VREG 12VMOTOR GNDREG 6VREG 5VGNDGNDREG 29VR100382k(2W)230VC102220V680C103316V100D1008RL4ZLF D1012C1010(2kV) 330pD1017SV03YSMA2200B(20V)C101720V680C1005VCC00165678S6Q1001STRD1806EC1009400V 82C10021234R101415kR100556kD1009MA185 C101850V10F2091011120S4AUTOVOLTAGESELECTOR4R1001330k5R100656kR1013(2W)2R2D1001ENB461D-05AF1-6.11C1008VCC0021! !HEATER +13 HEATER+ _C101010V330D1010AK04D1011AK04S3S8C1007VCC0021C1005VCC0021C101216V47R10040R39(2W)C10010,22(NV-G40EGONLY)(NV-G40EG/B/EAG45EA ONLY)R10185600QR1001DTA14315.615.5C10230,01C10206V330S7C10010,068C1004VCC0016Q10042SD133015.5C10270,010R1007100,1(100V):NV-G40EG0,068(100V):NV-G40B/A/EAG45A/EAD1002MA178(NV-G40B/EAG45EA ONLY)13.1C10240,01(OUTPUT VOLTAGECONTROL)12.543,9(VOLTAGECONTROL)R10151k0C102816V10Q10032SD1273PR1008180(2W)WAVEFORMS OF Q1001 PINSC10250,01C10350,47D1013MA4130L(13V)R10161kC10140,00471 2 3 4(VOLTAGEPROTECTOR)1,1Vpp10 µsec560Vpp10 µsec2Vpp9 µsec0,5Vpp10 µsecTP GND1 TP 1002 TP 1003P1101SYREG 45VSESYSYSYSYSYSYSYHNON SW 12 VUNREG 14VREG 12VMOTOR GNDREG 6VREG 5VPOWER OFFD1102MA16513121110987V ASECHCHCHCHCHREG 12VNON SW 12 VREG 45V654321REG 45VNON SW 12VPOWER OFFUNREG 14VREG 12VMOTOR GNDREG 6VREG 5VGNDGNDREG 29VHEATERHEATER_+Uwaga: pomiary oscyloskopem dokonywano w stosunku do masy "gor¹cej"na wyprowadzeniu PIN5 Q1001, na uzwojeniu pierwotnym zasilacza.Na uzwojeniu wtórnym w stosunku do masy magnetowidu.Uwaga: pomiaru napiêæ na stabilizatorze STK5340 dokonano w pozycji"STOP" magnetowidu.IC BLOCKIC1001 (STK5340)+ _CHCHREG 29VHEATERHEATERSE V AREG 5VMOTOR GND SED1101MA16513.2 (POWER OFF (H):ON)POWER SWPOWER TAPOWER TRSE ...TO SERVOV ...TO LUMINANCE & CHROMINANCEA ...TO AUDIOCH ...TO SELECTSY ...TO SYSTEM CTL0QR1101UN2213C110125V10DTC144EKFA1L4MPOWER SUPPLY SECTIONIN MAIN C.B.A.(VEP03493E:NV-G40EG)(VEP03493G:NV-G40B)(VEP03493C:NV-G40EA)(VEP03493D:NV-G40EA)(VEP03493AC:NV-G45A(VEP03493AD:NV-G45EA)ERRORAMPERRORAMPO.: Obraz jest bardzo nieczytelny, momentamiprzechodzi w czarno-bia³y, wygl¹da tak, jakbyby³a uszkodzona g³owica. Po nagrzaniumagnetowid zaczyna zwalniaæ, czasami doca³kowitego zatrzymania.P.: Sprawdziæ i ewentualnie wymieniæ uk³adSTK3540. Trzeba tu zwróciæ uwagê, ¿e stabilnapraca tego uk³adu decyduje czêsto o prawid³owejpracy wielu, niby niezale¿nych podzespo³ówmagnetowidu. }ERROR AMP8 7 6 5 4 3 2 1UNREG14VPOWEROFF LREG12VREG6VGND REG5VSERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 47

Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17 (cz.1)Bogdan SikorowskiKoncepcja chassis ICC17 opracowana zosta³a przez koncernThomson w po³owie lat dziewiêædziesi¹tych. Mia³o onozast¹piæ wys³u¿one chassis TX92F oraz ICC9/19. Jak zwykle,powodem realizacji nowych pomys³ów przede wszystkim by³achêæ obni¿enia kosztów wytwarzania, no i oczywiœcie wprowadzenienowinek technicznych, wynikaj¹cych z ogólnegopoziomu rozwoju techniki. Wa¿nym powodem by³o równie¿dostosowanie siê do wymogów nowych norm europejskich dotycz¹cychpoboru energii z sieci elektroenergetycznej przezurz¹dzenia pozostaj¹ce w stanie czuwania (standby) oraz emisjizawartoœci harmonicznych pr¹du zasilania przez urz¹dzeniaz poborem mocy powy¿ej 75W.Chassis ICC17 jest nadal 50-Hz, jednak w pe³ni stereofoniczne(bazuj¹ce na multistandardowym uk³adzie MSP34xx).Przeznaczone jest do stosowania w odbiornikach z kineskopamiod 21” do 33” i z formatami obrazu zarówno 4/3, jak i 16/9.Na rynku mo¿na je spotkaæ w kilku wersjach (o oznaczeniach:A lub 1, B lub 2, C lub 3), w wielu modelach odbiorników podnazwami handlowymi Thomson, Nordmende, Saba oraz Brandt.Nale¿y zwróciæ uwagê na fakt, ¿e nazwa „ICC17” jest pewn¹ogólniejsz¹ koncepcj¹, co oznacza, ¿e w konkretnym modeluodbiornika z tym chassis mog¹ wystêpowaæ nieco inne rozwi¹zaniatechniczne, dotycz¹ce np. obsady uk³adów scalonych,dostêpnych funkcji czy te¿ wartoœci niektórych elementów.1. Koncepcja i architektura uk³adu zasilaniaNa wybór rozwi¹zania uk³adu zasilania chassis ICC17 mia³ywp³yw nastêpuj¹ce czynniki:· moc œrednia przekazywana do obwodów wtórnych rzêdu145W, przy jednoczesnym zapewnieniu mocy maksymalnej(szczytowej) wynosz¹cej oko³o 250W,· praca przy napiêciu zasilania 190÷264V,· pobór mocy w stanie standby £0.5W,· przysz³oœciowe (od 2001r.) spe³nienie wymogów normdotycz¹cych korekcji wspó³czynnika poboru mocy.Aby spe³niæ postawione wymagania zdecydowano siê narozwi¹zania zasilacza oparte na dwóch niezale¿nych obwo-STBY power supplySTBY39VSTBY − transformerWake−upcircuitU_STBY+5VUPSTBY_ON5.6VDegaussing circuitSTBYoscilatorDriverstart−upRegulationcircuitOpto−couplerSecondaryregulationBurst 1st threshold(Timer−mode)Burst2nd threshold(initialisation−mode)U_TIMER+8V+5VONTubeDeguussingDegaussingswitchU_VIDEOMainsplug−inMainsswitchMainsfilterPFC(optional)Usys+33VMains circuit+UA−UAU_TIMERSnubbernetworkBase drivercircuitDriver supplyMains voltagecontrolPOWER_FAILCurrentsensingSwitching offcircuitPower circuit+Softstart circuitMains compensationSignal circuitFROSIN − controlTon − controlOvervoltage protectionRys.1. Schemat blokowy uk³adu zasilacza chassis ICC17.SMTProt.12V−reg1 2VI1 VI2VO1TEA8139 9VO2 8RESET DIS PROG6 4 7Aux. DST−voltage controlpower failcircuit+5VDST+5VON+5VUP+8VPORESET48 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17dach przetwornic impulsowych: przetwornicê trybu czuwania(tzw. tryb ECO) oraz przetwornicê g³ówn¹ dostarczaj¹c¹wszystkich niezbêdnych napiêæ wymaganych do normalnejpracy odbiornika.Przetwornica trybu czuwania wytwarza tylko jedno napiêcieU_STBY (ok. 7V). Wykorzystywane jest ono do zasilaniawskaŸnika stanu pracy (dioda LED), odbiornika rozkazów zdalnegosterowania (IR) oraz zespo³u klawiatury lokalnej. W tymstanie pracy odbiornika (czuwanie) mikrokontroler systemusterowania odbiornikiem nie jest zasilany (przetwornica g³ównajest ca³kowicie wy³¹czona). Tego typu podejœcie konstrukcyjneumo¿liwi³o spe³nienie warunku poboru mocy poni¿ej 0.5W.Zasilacz g³ówny wykonany zosta³ jako asynchroniczna dwutaktowaprzetwornica impulsowa (flyback converter) pracuj¹caprzy napiêciu sieci w granicach 190÷264V, z wydajnoœci¹ mocyszczytowej oko³o 250W. Tak du¿y poziom dostarczanej mocy iograniczenia wynikaj¹ce z gabarytów transformatora przetwornicy(SMT) by³y bezpoœredni¹ przyczyn¹ wyboru czêstotliwoœcikluczowania w przedziale 40÷120kHz (w chassis ICC9 czêstotliwoœækluczowania przetwornicy wynosi³a 16kHz, natomiastw chassis TX92F zawiera³a siê w granicach 24÷50kHz). Mo¿liwoœcizastosowania tak du¿ej czêstotliwoœci komutowania przymocach rzêdu setek watów, narzucaj¹ koniecznoœæ zastosowaniaspecjalnych zabiegów uk³adowych. W omawianej przetwornicyzastosowano tzw. topologiê FROSIN (Free Running OscillatingSelf Intelligent), która wykorzystuje zasadê za³¹czaniaklucza tranzystorowego w chwilach, gdy napiêcie na jego kolektorzeosi¹ga wartoœæ zero (ZVS - Zero Voltage Switching).W ten sposób znacz¹co uda³o siê ograniczyæ straty w kluczu,powstaj¹ce w momentach jego w³¹czania oraz wy³¹czania.Jednak nic za darmo, wad¹ zastosowanej topologii jest stosunkowodu¿a wartoœæ napiêcia wystêpuj¹cego na kolektorzetranzystora kluczuj¹cego - rzêdu 1200V. St¹d wynik³a koniecznoœæzastosowania w tym miejscu uk³adu wysokonapiêciowegotranzystora bipolarnego o napiêciu U CE co najmniej 1500V.Jak wiadomo, zwykle tranzystory tego typu posiadaj¹ niewielk¹wartoœæ wspó³czynnika wzmocnienia pr¹dowego (rzêdukilku), co oznacza, ¿e obwód sterowania baz¹ tego tranzystoramusi dostarczaæ stosunkowo du¿ego pr¹du i to niezale¿nie odnapiêcia sieci oraz poboru mocy, st¹d obecnoœæ w obwodziebazy rozbudowanego obwodu sterowania.W obwodzie g³ównej przetwornicy przewidziano równie¿zastosowanie uk³adu poprawy wspó³czynnika mocy (zmniejszeniezawartoœci harmonicznych emitowanych do sieci zasilaj¹cej).Obwód PFC (Power Factor Correction) nie by³ stosowanyw modelach produkowanych do roku 2000. Obowi¹zekwprowadzenia tego typu „poprawiaczy” obowi¹zuje od2001 roku i jest narzucony przez normê europejsk¹ (IEC) nawszystkie urz¹dzenia pobieraj¹ce z sieci moc powy¿ej 75W.Schemat blokowy uk³adu zasilacza chassis ICC17 przedstawionona rysunku 1.2. Tryby pracy zasilaczaZasilacz chassis ICC17 mo¿e znajdowaæ siê w trzech zasadniczychtrybach dzia³ania:· tryb czuwania - pracuje tylko przetwornica stanu czuwania(dla obwodów zewnêtrznych dostêpne jest jedynie napiêcieU_STBY), pobór mocy z sieci jest mniejszy ni¿ 0.5W,· tryb timer - oprócz przetwornicy stanu czuwania pracujerównie¿ przetwornica g³ówna, ale w tzw. trybie burst. Napiêciaobwodów wtórnych obni¿one s¹ mniej wiêcej dopo³owy; zasilany jest mikrokontroler steruj¹cy; pobór mocyz sieci wynosi oko³o 3W,· tryb pracy ci¹g³ej - pracuj¹ obie przetwornice, za³¹czones¹ wszystkie uk³ady i podzespo³y odbiornika; œredni pobórmocy wynosi oko³o 145W.3. Zasada pracy poszczególnych obwodówzasilaczaSchemat ideowy zasilacza chassis ICC17 opublikowano w„SE” nr 7/2001. W dalszej czêœci opracowania omówione zostan¹poszczególne obwody zasilacza, ich funkcja w uk³adzieoraz dobór i znaczenie istotniejszych elementów.3.1. Filtr sieciowyCelem stosowania filtru sieciowego jest ograniczenie poziomuprzebiegów wysokoczêstotliwoœciowych (150kHz÷30MHz)generowanych w obwodach odbiornika i mog¹cych przedostaæsiê do sieci energetycznej, a tak¿e minimalizacja ryzyka powstaniainterferencji pomiêdzy napiêciem sieci, a napiêciami zasilaniaposzczególnych obwodów odbiornika, co mog³oby siê uwidoczniæna ekranie w postaci ró¿norakich zak³óceñ.Filtr sieciowy sk³ada siê z kondensatora CP01 i d³awikaLP01. W celu unikniêcia pora¿enia pr¹dem elektrycznym, np.w przypadkach wy³¹czenia odbiornika poprzez wyjêcie wtyczkiz gniazdka sieciowego, zastosowano rezystor RP02 (10M), któryzapewnia szybkie roz³adowanie pojemnoœci CP01.3.2. Obwód rozmagnesowaniaJak wiadomo, maska oraz dzia³a kineskopu maj¹ tendencjedo magnesowania siê zw³aszcza, gdy znajduj¹ siê pod bezpoœrednimdzia³aniem zewnêtrznych pól magnetycznych (kolumnyg³oœnikowe, du¿e elementy stalowe itp.). Ma to niekorzystnywp³yw na czystoœæ zobrazowania barw na ekranie. Aby usun¹æniepo¿¹dany magnetyzm z elementów kineskopu nale¿yje okresowo rozmagnesowywaæ. Temu celowi s³u¿y w³aœnieuk³ad rozmagnesowywania kineskopu.Przyjête rozwi¹zanie uk³adu rozmagnesowania, w przypadkuomawianego chassis, by³o podyktowane równie¿ koniecznoœci¹ograniczenia poboru mocy (

Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17W trybie czuwania napiêcie na kondensatorze CP13 wynosizero (przetwornica g³ówna nie pracuje), a wiêc w tymstanie pracy zasilacza rozmagnesowywanie kineskopu tymbardziej nie mo¿e mieæ miejsca.Proces rozmagnesowania mo¿e nast¹piæ zatem, jak to by³owczeœniej wspomniane, jedynie w przypadku prze³¹czeniaodbiornika ze stanu czuwania albo timer do stanu pracy ci¹g³ej.Po fazie inicjalizacji, kiedy napiêcie na CP13 wynosi oko³o2.5V, rozpoczynaj¹ pracê uk³ady odchylania. W tym samymczasie napiêcia po stronie wtórnej przetwornicy wzrastaj¹ doswych nominalnych wartoœci, co skutkuje wzrostem napiêciana CP13 do oko³o 5V. Dioda DP14 jest wówczas w³aœciwiepolaryzowana, powoduj¹c odk³adanie siê na niej napiêcia oko³o3.3V. Pozosta³a czêœæ napiêcia (1.7V) wystêpuje na rezystorzeRP12, stwarzaj¹c warunki do przewodzenia tranzystora TP14.Tym samym do bramki triaka p³ynie pr¹d, którego wartoœæ definiowanajest za pomoc¹ rezystora RP13. Tak wiêc w³¹czonytriak TP15, otwiera drogê do przep³ywu pr¹du sieci w obwodziecewek rozmagnesowuj¹cych.W obwodzie sterowania bramk¹ triaka zastosowano sterowanieujemnym pr¹dem, dziêki temu pr¹d wyzwalania triakanie przekracza 25mA (w przypadku dodatniego wyzwalaniapr¹d I gt wynosi³by 50mA).Warto zauwa¿yæ, ¿e proces rozmagnesowywania kineskopuma miejsce w fazie miêkkiego startu uk³adów odchylania (pierwsze100ms po w³¹czeniu odbiornika do pracy). W tej fazie pobórmocy przez uk³ady odchylania nie osi¹gn¹³ jeszcze wartoœci nominalnych.Taka sytuacja jest korzystna dla bezpieczeñstwa pracyzarówno wy³¹cznika sieciowego, jak i bezpiecznika FP01.3.3. Prostownik sieciowy przetwornicy g³ównejProstownik napiêcia sieciowego tworz¹ cztery diody w uk³adziemostkowym (DP01÷DP04). Rezystor RP03 stanowi ograniczeniedla pr¹du ³aduj¹cego g³ówny kondensator CP10, wyg³adzaj¹cywyprostowane napiêcie sieci (dla napiêcia sieci 264V orazprzy najbardziej niekorzystnej fazie w³¹czenia, pr¹d udarowymóg³by osi¹gn¹æ wartoœæ oko³o 50A). Szereg rezystorów: RP01,RP06, RP16, RP17, RP18 oraz RP78 stanowi uk³ad roz³adowaniakondensatora filtruj¹cego po od³¹czeniu odbiornika od sieci.Kondensatory CP03, CP04 i CP05 stanowi¹ uk³ad filtrueliminuj¹cego interferencje, powstaj¹ce w wyniku prze³¹czaniadiod prostowniczych. Likwiduj¹ one równie¿ koniecznoœæroz³adowywania kondensatora CP10 w œciœle okreœlonym czasiew przypadku wy³¹czenia napiêcia sieci.3.4. Obwody korekcji wspó³czynnika mocyW chassis ICC17 zastosowano ekonomiczne rozwi¹zanieobwodu korekcji wspó³czynnika mocy bêd¹ce kompromisempomiêdzy wymaganiami norm IEC, a ponoszonymi kosztami.Filozofia stosowania uk³adu PFC sprowadza siê do poszerzeniafazy poboru pr¹du z sieci zasilaj¹cej w czasie pracy ci¹g³ej urz¹dzenia.Uzyskuje siê w ten sposób zmniejszenie amplitudy iszybkoœci narastania pr¹du ³aduj¹cego kondensator obwodu prostownika.W konsekwencji zmniejsza siê iloœæ i amplitudy pr¹dówharmonicznych przedostaj¹cych siê do sieci zasilaj¹cej.W modelach odbiorników wyprodukowanych do roku 2000w miejsce uk³adu PFC montowana by³a zwora JP06. W nowszychrocznikach na p³ycie bazowej montowane jest z³¹cze BP02,a w nim modu³ PFC. Przyk³ad rozwi¹zania (ekonomicznego) uk³adukorekcji wspó³czynnika mocy przedstawiono na rysunku 2.Prostownik sieciowyCP06470N0PGNDLP06JP06DP09BYW76CP09470P0LP09CP0810N0CP071N0Rys.2. Rozwi¹zanie uk³adowe obwodu PFC.3.5. Praca zasilacza w trybie czuwaniaDo wypr. 15 LP50Do wypr. 16 LP50POWER FACTOR CORRECTION - PFC (optional)3.5.1. Uk³ad prostowników przetwornicy trybu czuwaniaG³ównym celem stosowania odrêbnej przetwornicy trybuczuwania jest maksymalne ograniczenie poboru mocy z sieci. Wcelu realizacji tego zamys³u, napiêcie sta³e potrzebne do zasilaniaprzetwornicy wytwarzane jest w prostowniku mostkowymzasilanym z sieci poprzez dwa szeregowe kondensatory CP16 iCP17. W ten sposób mo¿liwe by³o zastosowanie bezpoœredniona wyjœciu mostka dwóch diod Zenera (DP21, DP22), stabilizuj¹cychnapiêcia potrzebne do pracy zasilacza. Uzyskane napiêcie39V przeznaczone jest do zasilania pierwotnego uzwojenia transformatoraLP20, natomiast napiêcie 5.6V s³u¿y do zasilania uk³adusterownika IP20 (podwójny komparator CMOS), a tak¿e zasilaobwód wewnêtrznego tranzystora w transoptorze IP50 umo¿-liwiaj¹c przekazywanie informacji pomiêdzy obiema przetwornicami.Napiêcie 5.6V jest wykorzystywane równie¿ do zasilaniasterownika g³ównego uk³adu przetwornicy w przypadkachzadzia³ania uk³adów ochrony przepiêciowej.3.5.2. Zasada dzia³ania przetwornicy trybu czuwaniaJako zasilacz trybu czuwania zastosowano asynchroniczn¹samowzbudn¹ przetwornicê z separacj¹ galwaniczn¹ za pomoc¹transformatora impulsowego. Czêstotliwoœæ kluczowaniaprzetwornicy jest sta³a (oko³o 65kHz) i wytwarzana w obwodziejednego z dwóch komparatorów uk³adu IP20. Prostok¹tnyprzebieg wyjœciowy pierwszego komparatora (n.1 IP20),o ustalonym czasie trwania (ok. 4µs), steruje poprzez szeregowykondensator CP22 baz¹ tranzystora kluczuj¹cego TP21.Po stronie wtórnej transformatora impulsowego przetwornicyLP20, dla uzyskania lepszej wydajnoœci napiêcia sta³egoU_STBY, zastosowano prostownik mostkowy. Energia z obwodupierwotnego przenoszona jest do kondensatora CP63 zarówno wfazie „powrotu”, jak i w fazie „wybierania”.Napiêcie U_STBY wykorzystywane jest w obwodzie odbiornikado zasilania diody LED (wskaŸnik pracy), odbiornikasygna³ów zdalnego sterowania (IR), zespo³u klawiatury lokalnejoraz wewnêtrznej diody transoptora IP50.W trybie czuwania sygna³y 5V_UP oraz STBY_ON przyjmuj¹zerow¹ wartoœæ napiêcia, co oznacza, ¿e kondensator CP69jest na³adowany do maksymalnej wartoœci, stwarzaj¹c dogodnewarunki do przewodzenia tranzystora TP67. Tak wiêc w stanieczuwania, tranzystor ten jest ca³kowicie otwarty umo¿liwiaj¹cprzep³yw pr¹du diody transoptora o maksymalnej wartoœci. Tawartoœæ pr¹du diody transoptora wp³ywa oczywiœcie na uzyskanierównie¿ maksymalnej wartoœci pr¹du tranzystora w uk³adzieIP50. Z kolei, pr¹d ten poprzez rezystor RP38 polaryzujebazê tranzystora TP59, powoduj¹c jego nasycenie. TranzystorTP59 jest podstawowym elementem obwodu wy³¹czaj¹cego50 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17g³ówn¹ przetwornicê, jego nasycenie odpowiada w³aœnie stanowica³kowitego wy³¹czenia g³ównego zasilacza.Pr¹d p³yn¹cy w obwodzie wewnêtrznego tranzystora uk³adutransoptora IP50 jest nazywany pr¹dem regulacji. W czasiepracy ci¹g³ej g³ównej przetwornicy jego wartoœæ jest zale¿nazarówno od zmian obci¹¿enia strony wtórnej transformatoraLP50, jak i od zmian napiêcia sieci zasilaj¹cej.G³ówne przebiegi napiêciowe zasilacza stanu czuwaniapokazano na rysunku 3.3.5.3. Praca obwodu wzbudzenia (wake-up)W trybie czuwania mikrokontroler uk³adu sterowania niejest zasilany, co oznacza, ¿e nie jest on zdolny do wykrycia iodbioru jakiegokolwiek rozkazu za³¹czenia odbiornika. Aby takirozkaz zidentyfikowaæ, w uk³adzie chassis ICC17 zastosowanoodpowiednie rozwi¹zanie sprzêtowe, którego zadanie polega nawytworzeniu dodatniego sygna³u STBY_ON w sytuacjach pojawieniasiê komendy do za³¹czenia odbiornika (sygna³ za³¹czaj¹cyodbiornik mo¿e pochodziæ z trzech Ÿróde³: rozkaz IR zpilota, naciœniêcie jednego z klawiszy na klawiaturze lokalnej[ PR+ ] lub [ PR- ] albo pojawienie siê dodatniego napiêcia,powy¿ej 9.5V na n.8 dowolnego gniazda SCART).Wytworzony sygna³ STBY_ON steruje baz¹ tranzystoraTP71, powoduj¹c jego w³¹czenie, to z kolei jest przyczyn¹ roz-³adowywania siê kondensatora CP69. Skutkiem obni¿enia siênapiêcia na CP69 jest wy³¹czenie tranzystora TP67, a to oznacza,¿e przez diodê transoptora IP50 przestaje p³yn¹æ pr¹d. Tymsamym pr¹d regulacyjny po stronie pierwotnej transoptora równie¿przestaje p³yn¹æ. Zerowy pr¹d regulacyjny oznacza wy³¹czenietak¿e tranzystora TP59 i powstanie warunków do za³¹czeniasiê sterownika g³ównej przetwornicy. W pierwszej fazierozruchu energii do sterownika dostarcza uk³ad napiêcia 5.6Vz obwodu czuwania (drugi komparator uk³adu IP20). W czasietrwania rozruchu napiêcia po stronie wtórnej g³ównego zasilaczawzrastaj¹, dotyczy to równie¿ napiêcia +5VUP. Pojawieniesiê tego napiêcia powoduje w³¹czenie tranzystora TP72 i przyczyniasiê do zupe³nego roz³adowania kondensatora CP69.Warto tu podkreœliæ wa¿noœæ elementów CP73 i TP72 w uk³adziewzbudzeniowym (wake-up). Ich rola polega na podtrzymaniuuk³adu blokuj¹cego (tranzystor TP59) w stanie nieaktywnymw przypadku, gdy sygna³ inicjacyjny na szynie STBY_ON jestzbyt krótki (np. pochodz¹cy z nadajnika IR). W przypadku krótkiegoimpulsu wzbudzaj¹cego zanim mikrokontroler przej¹³by sterowanienad sygna³em STBY_ON (potrzeba mu na to oko³o150ms), tranzystor TP71 móg³by ulec ponownemu zatkaniu, a tospowodowa³oby do³adowanie kondensatora CP69 i w³¹czenie pr¹duregulacyjnego uniemo¿liwiaj¹c rozruch g³ównego zasilacza.Bardzo istotnym elementem uk³adu wake-up umo¿liwiaj¹cymrozruch g³ównejIP20, n.15V/div5µs/divTP21, C50V/div5µs/divLP20, n.710V/div5µs/divRys.3. Przebiegi napiêæ w zasilaczustanu czuwania.przetwornicy jestrównie¿ kondensatorCP72. W czasie w³¹czeniaodbiornikaw³¹cznikiem sieciowym,napiêcie wyjœcioweU_STBYprzetwornicy stanuczuwania wzrasta wokreœlonym czasie,od zera do wartoœcinominalnej (7.1V). W tym czasie kondensator CP72 ³aduje siêpowoduj¹c przep³yw pr¹du bazy tranzystora TP72. Przewodz¹cyTP72 uniemo¿liwia ³adowanie siê kondensatora CP69,a tym samym nie zezwala na w³¹czenie siê TP67 i na przep³ywpr¹du regulacyjnego w obwodzie transoptora IP50, dezaktywuj¹cobwód blokuj¹cy. Po rozpoczêciu pracy g³ównego zasilaczai wejœciu w tryb pracy timer, po stronie wtórnej transformatoraLP50 obecne s¹ wszystkie napiêcia (wartoœci pomniejszoneo po³owê) i oczywiœcie, w tych warunkach, zasilany jestmikrokontroler. Po czasie oko³o 150ms procesor przejmujekontrolê nad sygna³em STBY_ON i utrzymuje zasilacz w trybietimer. Po tych zdarzeniach mikrokontroler jest aktywny ioczekuje na rozkaz, na przyk³ad z pilota, do w³¹czenia odbiornika.Je¿eli pojawiaj¹ce siê polecenie nie jest rozkazem dow³¹czenia (lub jest to sygna³ zak³ócaj¹cy), wówczas mikrokontrolerza³¹czy zasilacz na oko³o 8 sekund, a nastêpnie prze-³¹czy go do trybu czuwania.3.6. Dzia³anie elementów g³ównej pêtli regulacyjnejPodstawowym elementem wchodz¹cym w sk³ad obwodu regulacjipo stronie wtórnej jest parametryczny stabilizator diodowyIP61. Zasada jego dzia³ania polega na porównywaniu wejœciowegonapiêcia z wewnêtrznym Ÿród³em napiêcia odniesieniao wartoœci 2.5V, a nastêpnie, zale¿nie od wyniku porównania,sterowaniu napiêciem wyjœciowym (katoda). Je¿eli napiêcie wejœciowejest mniejsze od 2.5V, wówczas napiêcie wyjœciowe wzrasta,w przeciwnym przypadku - maleje. Tak wiêc, zmiany napiêciawejœciowego uk³adu IP61 moduluj¹ wartoœæ pr¹du p³yn¹cegoprzez wewnêtrzn¹ diodê transoptora, w wyniku czego nastêpujetransfer informacji regulacyjnej ze strony wtórnej zasilaczana stronê pierwotn¹. Zmodulowany pr¹d wyjœciowy transoptora,poprzez rezystor RP38, wp³ywa na pr¹d bazy tranzystora TP59.Zale¿nie od wartoœci tego pr¹du tranzystor kluczuj¹cy TP50 g³ównejprzetwornicy jest wczeœniej lub póŸniej za³¹czany. Tym samym,wiêcej lub mniej energii zostaje przekazane do obci¹¿eniapodczas ka¿dego cyklu pracy przetwornicy.ród³em informacji regulacyjnej, w trybie pracy ci¹g³ej zasilacza,jest napiêcie systemowe U sys (najbardziej energetycznieobci¹¿one), co oznacza, ¿e w³aœnie ono jest stabilizowane.W wyniku zadbania o dobre sprzê¿enie magnetyczne pomiêdzywszystkimi uzwojeniami transformatora przetwornicy pozosta-³e napiêcia wtórne podlegaj¹ równie¿ dobrej stabilizacji.W stanie timer g³ówny zasilacz dzia³a przy zmniejszonychnapiêciach wyjœciowych w trybie burst (pakiety z czêstotliwoœci¹oko³o 120Hz). W tym trybie stabilizacji podlega napiêcieU_TIMER, a regulacja jest prowadzona z wykorzystaniempierwszego progu burst, który reguluje wartoœæ napiêcia U_TI-MER typowo do oko³o 9.5V.Warto zauwa¿yæ, ¿e w trybie czuwania równolegle do elementustabilizacyjnego IP61 dzia³a w³¹czony tranzystor TP67,blokuj¹c pracê IP61, a tym samym zezwalaj¹c na wy³¹czeniezasilacza g³ównego.3.7. Zasada dzia³ania g³ównego obwodu przetwornicy3.7.1. Pierwszy cykl kluczowaniaRozruch g³ównej przetwornicy jest mo¿liwy dziêki energiidostarczonej z zasilacza trybu czuwania. Pr¹du rozruchowegodostarcza drugi z komparatorów w uk³adzie IP20, ³aduj¹c poprzezrezystor RP41 kondensator CP41 znajduj¹cy siê w obwo-SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 51

Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17dzie sterownika g³ównej przetwornicy. Gdy napiêcie na wspomnianymkondensatorze przekroczy próg wyznaczony przezdiodê Zenera DP44 oraz z³¹cze baza-emiter TP44, czyli oko³o4.5V, przetwornica zacznie wytwarzaæ oscylacje. Przewodzenietranzystora TP44 oznacza, ¿e za poœrednictwem transformatoraLP44 nastêpuje przep³yw dodatniego pr¹du bazy tranzystoraTP50, powoduj¹c jego za³¹czenie. W tym momencienapiêcie na kolektorze TP50 spada do zera, przez tranzystorzaczyna przep³ywaæ liniowo narastaj¹cy pr¹d - rozpoczyna siêpierwsza faza cyklu gromadzenia energii w polu magnetycznymtransformatora LP50. Efektem przep³ywu pr¹du tranzystoraTP50 przez pierwotne uzwojenie transformatora LP50 jest indukowaniesiê napiêæ na uzwojeniach wtórnych oraz pomocniczych.Na wyprowadzeniu 18 pojawia siê napiêcie ujemne, wp³ywaj¹ckorzystnie na przewodzenie tranzystora TP44, co wprowadzago w stan g³êbokiego nasycenia. W tym czasie na wyprowadzeniu19 wystêpuje dodatnie napiêcie. Staje siê ono Ÿród³emzasilania dla pr¹du bazy tranzystora TP50.Pierwsza faza tzw. cyklu „wybierania” koñczy siê zadzia-³aniem czujnika pr¹dowego (rezystor RP49 umieszczony w obwodzieemitera tranzystora kluczuj¹cego). Spadek napiêciawywo³any przep³ywaj¹cym pr¹dem przez RP49 uaktywniatranzystor w obwodzie wy³¹czaj¹cym - tranzystor TP59, co zkolei poci¹ga „w dó³” bazê tranzystora TP42, powoduj¹c jegow³¹czenie. Nasycenie tranzystora TP42 oznacza brak warunkówdo przewodzenia tranzystora TP44, a zatem dodatni pr¹dbazy TP50 zostaje zablokowany.Warto zauwa¿yæ, ¿e na zakoñczenie pierwszej fazy cykluwybierania mia³ wp³yw tylko spadek napiêcia na RP49, bowiem¿aden z kondensatorów w obwodzie miêkkiego startuoraz w obwodzie kompensacji napiêcia sieciowego nie jest dotej pory na³adowany. Nie ma te¿ przep³ywu pr¹du regulacyjnegoz obwodu transoptora.Zablokowanie pr¹du bazy tranzystora TP50 nie oznaczajeszcze, ¿e pr¹d kolektora natychmiast przestanie p³yn¹æ. Wobszarze bazy znajduje siê nadal du¿o ³adunków, które podtrzymuj¹przewodzenie, a wiêc w celu zatkania tranzystoranale¿y je szybko stamt¹d usun¹æ. W³aœnie do tego zadania przeznaczonyjest rozbudowany sterownik z transformatorem wobwodzie bazy TP50. Neutralizacja noœników w obszarze bazyoznacza wreszcie zatkanie tranzystora TP50, z t¹ chwil¹ rozpoczynasiê faza tzw. „powrotu”. Napiêcie na kolektorze TP50zaczyna narastaæ, a polaryzacja przebiegów napiêæ na uzwojeniachwtórnych i pomocniczych transformatora LP50 ulegazmianie na przeciwn¹. W szczególnoœci napiêcie na wyprowadzeniu19 staje siê ujemne, a na 18 - dodatnie. To dodatnie napiêciepodtrzymuje stan zatkania tranzystora TP44 utrwalaj¹ctym samym fazê „powrotu”. W tej fazie energia zgromadzonaw polu magnetycznym transformatora LP50 przekazywana jestdo obwodów wtórnych oraz pomocniczych. W momencie, gdyca³a energia zostanie przetransferowana, rozpocznie siê fazaoscylacji, a po niej nast¹pi¹ kolejne cykle kluczowania.Nale¿y jeszcze zaznaczyæ, ¿e fazy „powrotów” pierwszychkilku cykli, licz¹c od momentu w³¹czenia odbiornika, s¹ znacznied³u¿sze ni¿ w póŸniejszych cyklach. Spowodowane jest tofaktem silnego obci¹¿enia strony wtórnej przez niena³adowanekondensatory filtrów prostowników.3.7.2. Rozruch zasilaczaRozruch zasilacza charakteryzuje siê wzrostem czêstotliwoœcipowtarzania cykli do momentu, gdy napiêcia po stronie wtórnejosi¹gn¹ nominalne wartoœci. W fazie rozruchu wzrastaj¹wyprostowane napiêcia po stronie wtórnej oraz po stronie pierwotnej,za prostownikami napiêæ pomocniczych. Na kondensatorzeCP54, bêd¹cym elementem uk³adu kompensacji napiêciasieciowego, buduje siê dodatnie napiêcie. Natomiast na kondensatorzeCP52 (element obwodu miêkkiego startu) wzrastanapiêcie ujemne. Napiêcie na CP52 jest odzwierciedleniem napiêcia„powrotu” i dlatego w³aœnie zwiêksza siê ono proporcjonalniedo wartoœci napiêæ po stronie wtórnej. Wraz ze wzrostemujemnego napiêcia na CP52, jego oddzia³ywanie kompensacyjnena uk³ad blokowania (tranzystor TP59) pr¹du bazy TP50jest coraz wiêksze. Dlatego w³aœnie pr¹d kolektora TP50 mo¿esystematycznie wzrastaæ. Obecnoœæ i dzia³anie uk³adu miêkkiegostartu jest o tyle wa¿ne, ¿e w tym samym czasie na uk³ad blokowaniapr¹du bazy tranzystora kluczuj¹cego TP50 oddzia³ywujerównie¿ wspomniany uk³ad kompensacji zmian napiêcia sieci.Dodatnie napiêcie na CP54, które jest proporcjonalne do napiêciasieciowego, dzia³a w kierunku blokowania tranzystora TP50.Wzajemne oddzia³ywanie tych dwóch uk³adów ustala w³aœciw¹charakterystykê rozruchu zasilacza.Po osi¹gniêciu nominalnych wartoœci napiêæ wtórnych,nastêpuje uaktywnienie g³ównej pêtli regulacyjnej i na obwódblokowania (z tranzystorem TP59) g³ównie oddzia³ywaæ bêdziepr¹d regulacyjny transoptora. Dzieje siê tak, poniewa¿wskutek pojawienia siê napiêcia systemowego U sys , g³ównyelement w obwodzie wtórnej stabilizacji (uk³ad IP61) uzyska³warunki do podjêcia normalnej pracy. Co prawda kondensatoryCP72 oraz CP73 s¹ ju¿ na³adowane i tranzystor TP72 jestwy³¹czony, ale po przejêciu przez mikrokontroler sterowanianad sygna³em STBY_ON, tranzystor TP67 pozostaje ci¹glewy³¹czony. Pocz¹wszy od tego momentu pr¹d kolektora tranzystorakluczuj¹cego wy³¹cznie zale¿eæ bêdzie od zapotrzebowaniana moc szczytow¹ obwodów wtórnych.Nale¿y zauwa¿yæ, i¿ wartoœæ rezystorów RP53 oraz RP55ma równie¿ istotne znaczenie na ustalenie maksymalnej mocydostarczanej do obwodów wtórnych.3.7.3. Tryb pracy timer (praca zasilacza w trybie burst)Jak ju¿ zaznaczono, w trybie pracy burst wszystkie napiêciapo stronie wtórnej s¹ obecne (chocia¿ zmniejszone), zasilanyjest mikrokontroler, a pobór mocy nie przekracza 3W.Obserwuj¹c przebiegi w tym stanie pracy zasilacza mo¿na zauwa¿yæ,¿e pr¹d regulacyjny, w czasie trwania paczki burst,spada niemal¿e do zera. Powoduje to wystêpowanie du¿ychchwilowych wartoœci pr¹du kolektora tranzystora kluczuj¹cegoTP50. W celu ograniczenia tego zjawiska i jednoczeœnieograniczenia szumów wytwarzanych przez zespo³y indukcyjnepracuj¹ce z czêstotliwoœci¹ burst zastosowano obwód wyg³adzaj¹cyz³o¿ony z CP38 i RP65.Podczas wystêpowania paczki burst na n.7 uk³adu IP20(zasilacz stanu czuwania) wystêpuje stan wysoki (oko³o 5V).W tej sytuacji poprzez elementy CP38 i RP65 pop³ynie pr¹ddo bazy TP59 ograniczaj¹c maksymalny pr¹d kolektora TP50.W rezultacie stosowania tego uk³adu wyg³adzaj¹cego ograniczonazostanie wartoœæ szczytowa pr¹du kolektora tranzystorakluczuj¹cego z jednoczesnym wyd³u¿eniem czasu trwania paczki.W czasie pracy ci¹g³ej na wyjœciu drugiego komparatora(n.7 IP20) wystêpuje permanentnie napiêcie 5.6V, wskutekczego ogranicznik CP38, RP65 jest nieaktywny. }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze52 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adach odchylaniaBU… - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adach odchylania (cz.11)BU4522DF, BU4522DXSymbol Parametr Warunki pomiaru Min. Typ. Maks. Jedn. BU4522DF BU4522DXV CESM Napiêcie szczytowe C-E V BE=0V 1500 VV CE0 Napiêcie C-E otwarty obwód bazy 800 VV CEsat Napiêcie nasycenia C-E I C=7.0A, I B=1.75A 3.0 VI C Pr¹d kolektora (DC) 10.0 AI CM Szczytowy pr¹d kolektora 25.0 AI B Pr¹d bazy (DC) 6.0 AI BM Szczytowy pr¹d bazy 9.0 Ah FE Wzmocnienie pr¹dowe (DC) I C=7.0A, V CE=5V 4.2 5.8 7.3 -P tot Ca³kowita moc rozproszenia T hs

Stereofoniczny zestaw RCD-750 firmy SamsungStereofoniczny zestaw RCD-750 firmy SamsungMarian BorkowskiZestaw RCD sk³ada siê z: radioodbiornika, magnetofonui odtwarzacza CD. Mo¿e on byæ zasilany z sieci,jak i przez baterie, jego pobór mocy wynosi 13W, przywyjœciowej mocy fonii równej 2×2W.Zestaw RCD-750 sk³ada siê z trzech bloków: czêœci radiowej,magnetofonu i odtwarzacza CD. Ca³oœci¹ zestawu sterujeprocesor KS56C220, którego rozk³ad wyprowadzeñ pokazanona rysunku 1. Schemat blokowy czêœci radiowej i magnetofonuprzedstawiono na rysunku 2.Czêœæ radiowaSygna³ z anteny podawany jest do tunera, zbudowanego woparciu o jeden z uk³adów: TA8122, KA2293 lub KA22901(F1C1), w którym przebiega ca³y proces obróbki sygna³u radiowego.Na wyjœciu tunera otrzymujemy sygna³y m.cz. kana-³u lewego i prawego. Sygna³y te podawane s¹ przez kondensatoryQC613 (kana³ lewy) i QC603 (kana³ prawy) odpowiedniodo sekcji prze³¹cznika KS1-4 i KS1-5. Nastêpnie po regulacjisi³y g³osu sygna³y m.cz. podane zostaj¹ za poœrednictwem kondensatorówAC654 i AC604 na nó¿ki 7 i 6 uk³adu TA8207K(IC601). Uk³ad ten jest wzmacniaczem mocy sygna³ów fonii iz jego wyjœæ (n.10 i 2) sterowane s¹ g³oœniki.SEG16SEG17SEG18SEG19SEG20SEG21SEG22SEG23P8.0/SEG24P8.1/SEG25P8.2/SEG26P8.3/SEG27P8.4/SEG28P8.5/SEG29P8.6/SEG30P8.7/SEG31COM0COM1COM212345678910111213141516171819SEG15SEG14SEG13SEG12SEG11SEG10SEG9SEG8SEG7SEG6SEG5SEG4SEG364 63 62 61 60 59 58 57 56 55 54 53 52KS56C22020 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32COM3BIASVLC0VLC1VLC2VSSP6.3/KS3P6.2/KS2P6.1/KS1P6.0/KS0P1.3/TCLP1.2/INT2P1.1/INT151 SEG250 SEG159 SEG058 P2.0/TCLO47 P2.146 P2.2/CLO45 P2.3/BUZ44 P3.0/LCDCK43 P3.1LCDSY42 P3.241 P3.340 XTout39 XTin38 Xin37 Xout36 VDD35 NC34 RESET33 P1.0Rys.1. Rozk³ad wyprowadzeñ uk³adu KS56C220.1 FM RF INF1C1 FM/AM TUNER KA2293/TA8122AN/KA2290111LED2FM RF OUT23FM OSC21AM ANT24AM OSC20L-OUT14R-OUT13TONE VOLUME2L-CHSPKHEADL-CH320J1C1TAPE EQ AMPKA2229112467IC601POWERAMPTA8207K 1012H/PJACKHEADR-CHB+ RQ801R-CHSPKM220V6.8VRQ802PLAY B+JT501BIAS COILCD B+12VBATTERY 1.5 ÷ 6VRys.2. Schemat blokowy czêœci radiowej i magnetofonu RCD-750.54 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Stereofoniczny zestaw RCD-750 firmy SamsungPBNF(2)PB IN(2)R/PSWMUTESWMUTEIN(2) ALCRECOUNT(2)232221820191815PB OUT(2)Vcc2416100KRECORDI.REFPREN.FB-ININPUTREC.BIASA-INR/P SWALC TIME CONSTANT100KPREN.FINPUT1413REC NF(2)REC IN(2)Vcc17PLAYBACKI.REFPB.BIASMODE CONTROLBIAS CIRCUITALCDETREC GNDPB OUT(1)91100KPREINPUTNFB-INA-INA/B SELECT SWKA222912 3 4 5 7 6 10INPUTPREN.F100K1211REC IN(1)REC NF(1)PBNF(1)PB IN(1)A/BSWPB GND MUTEIN(1)RECOUT(1)Rys.3. Schemat blokowy uk³adu KA22291.MagnetofonG³ównym elementem magnetofonu, oprócz g³owic, jestuk³ad KA22291 (J1C1), którego schemat blokowy przedstawiarysunek 3. Podobnie jak w czêœci radiowej, tak i tu procesnagrywania i odtwarzania dokonywany jest za poœrednictwemjednego uk³adu scalonego (KA22291), oczywiœcie uk³ad tenwymaga zastosowania uk³adów aplikacyjnych zbudowanychna elementach dyskretnych. Jednak sygna³ fonii kszta³towanyjest wewn¹trz tego uk³adu. Z nó¿ki 1 wyprowadzony jest sygna³kana³u prawego, a z nó¿ki 24 sygna³ kana³u lewego. Sygna³yte s¹ doprowadzone tak, jak sygna³y m.cz. z tunera do(odpowiednio) prze³¹cznika KS1-5 (kana³ prawy) i KS1-4 (kana³lewy) i do wzmacniacza mocy IC601.Odtwarzacz CDSchemat blokowy odtwarzacza CD pokazano na rysunku4. Elementem odczytuj¹cym zapisane na p³ycie CD informacjejest g³owica laserowa. G³owica ta emituje œwiat³o laserowe,które po odbiciu od p³yty CD zamieniane jest na sygna³elektryczny i poddany dalszej obróbce. Uk³adem, w który zrealizowanosterowanie uk³adem g³owicy laserowej jest KA9220,którego schemat blokowy przedstawiono na rysunku 5. Pr¹d zbloku g³owicy podany jest na nó¿ki 74 i 75 KA9220, gdziejest zamieniany na napiêcie, na wewnêtrznym rezystorze. Dlapoprawnej pracy odtwarzacza konieczne jest w³aœciwe ustawienieodleg³oœci miêdzy p³yt¹ a g³owic¹ laserow¹, jest to regulacjaostroœci. Regulacja ta polega na przesuwaniu w pionieobiektywu lasera tak d³ugo, a¿ odczyt z p³yty bêdzie zadowalaj¹cy.Do regulacji ostroœci wykorzystuje siê wzmacniacz b³êduostroœci, którego sygna³ wyjœciowy wyprowadzony jest na n.57uk³adu KA9220. Regulacja progów tego wzmacniacza dokonywanajest przez zmianê napiêcia sta³ego podawanego na n.63.W uk³adzie KA9220 zrealizowano równie¿ funkcjê trackingu.Wyjœciowy sygna³ wzmacniacza servo regulacji trackingu wyprowadzonyzosta³ na nó¿kê 48, a na nó¿ce 53 jest sygna³ wyjœciowywzmacniacza b³êdu trackingu.Sygna³ fonii kana³u lewego i prawego wyprowadzony jestz nó¿ek 20 i 19 uk³adu KS9282, którego schemat blokowyprzedstawiono na rysunku 6. W uk³adzie tym poszczególnewyprowadzenia pe³ni¹ nastêpuj¹ce funkcje:SSPDSPAUDIOPURF AMPSIGNAL PROCESSD/ACONVERTERSERVO CONTROLMDRIVEDRIVE16k RAMPOWER AMPSYSTEM CONTROLµ-COMDISPLAYRys.4. Schemat blokowy odtwarzacza CD zestawu RCD-750.SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 55

Stereofoniczny zestaw RCD-750 firmy SamsungAVCC(S)TDFCTTKEITKEOAVCC(RF)TGSWRTGATSTZCTE2TE1N/CFSCHFDFCTFCEFSEORFIRFORFP/NLDPDPD1PD2CVN/CEFEOEIRVDCC2DCC1AVEE(RF)FBIASFE1FE2HF GOFSWLFRISETAPDIBPFEFMOAASCDVEE(S)MCKMLTMDATRESETDIRCTRCNTAVEE(S)N/CISTATPFSETCBHCPHN/CSLSTPSLEISLEOSLENTEST222 35 28 38 37 84 27 28 20 30 9 32 34 6 33 7 3 2 5 8 41 40 39 42FVC 24VREOI 21VREO 23FBM 36N/C 14LOCK 31SMPD 12SMON 13LOOPFILTERVCO1-TIMECLFLPFVREO&VICEFMCOMPARATORVCO2-TIMESTTL TO COMSMICOM TO SERVO CONTROLAUTO SEQUENCERCOMSTOTTLMORORAMP&COMPA-RATOR+--++-TRACKINGPHASECOMPENSATION1054474872151650SMEF 25DVCC(S) 55SPDI 43SPDLO 44WDCH 11FOK 59N/C 4- +RF AMPDEFECT AMP&COMPARATORARC AMPFS1 TG1 FM1 TG7TG1 PS1 TG2TG2DEFECT AMP&COMPARATORKA9220TRACKINGERROR AMPFOCUSERROR AMPWINDOWCOMPARATORFOCUSPHASECOMPENSATION+-51525349205845LDON604665 66 67 78 70 71 75 74 69 73 74 76 62 61 68 79 80 1 33 57 56 19 18 17Rys.5. Schemat blokowy uk³adu KA9220.n.1 - zasilanie 1 czêœci analogowej.n.2 - wyjœcie uk³adu ³adowania „pompy” master PLL.n.3 - wejœcie filtra master PLL.n.4 - wyjœcie filtra master PLL.n.5 - sterowanie generatorem VCO uk³adu master PLL.n.6 - masa 1 czêœci analogowej.n.7 - cyfrowe wyjœcie fonii.n.8 - wejœcie rezonatora kwarcowego.n.9 - wyjœcie rezonatora kwarcowego.n.10 - word clock 48bit/SLOT (normalna prêdkoœæ wynosi88.2kHz, a podwójna 176.4kHz).n.11 - zegar kana³u (channel clock), którego normalna prêdkoœæwynosi 44.1kHz, podwójna 88.2kHz.n.12 - szeregowe wyjœcie danych fonii (48bit/SLOT).n.13 - masa czêœci cyfrowej.n.14 - zegar danych fonii dla 48bit/SLOT (normalna prêdkoœæwynosi 2.1168kHz, a podwójna 4.2336kHz.n.15 - C2 pinter dla wyjœciowych danych fonii.n.16 - wejœcie 2 napiêcia odniesienia “L” (floating).n.17 - wejœcie 1 napiêcia odniesienia “L” (GND connection).n.18 - zasilanie 2 czêœci analogowej.n.19 - wyjœcie kana³u prawego po przejœciu przez przetwornikcyfrowo-analogowy.n.20 - wyjœcie kana³u lewego po przejœciu przez przetwornikcyfrowo-analogowy.n.21 - masa 2 czêœci analogowej.n.22 - wejœcie 1 napiêcia odniesienia „H” (V DD connection).n.23 - wejœcie 2 napiêcia odniesienia „H” (floating).n.24 - wyjœcie uk³adu emfazy-deemfazy („H”: emphasis).n.25 - wyjœcie uk³adu zablokowaniu (lock status).n.26 - wyjœcie subkodu sygna³u synchronizacji (S0 + S1).n.27 - system resetu przy „L”.n.28 - SQCK I/O control („L”: wewnêtrzny CK, „H”: zewnêtrznyCK).n.29 - wejœcie/wyjœcie zegara subkodu Q.n.30 - szeregowe wyjœcie subkodu Q.n.31 - wyjœcie uk³adu sprawdzania subkodu Q.n.32 - zegar dla wyjœcia danych subkodu Q.n.33 - szeregowe wyjœcie danych subkodu.n.34 - zasilanie 1 czêœci cyfrowej.n.35 - wejœcie uk³adu sterowania mute (“H”: mute ON).n.36 - wejœcie sygna³u „zatrzaskiwania” sygna³u z mikroprocesora.n.37 - szeregowe wejœcie danych z mikroprocesora.n.38 - szeregowe wejœcie zegara z mikroprocesora.n.39 - dane I/O SRAM port 8 (MSB).n.40 - dane I/O SRAM port 7.n.41 - dane I/O SRAM port 6.n.42 - dane I/O SRAM port 5.n.43 - dane I/O SRAM port 4.n.44 - dane I/O SRAM port 3.n.45 - dane I/O SRAM port 2.n.46 - dane I/O SRAM port 1.n.47 - wyjœcie uk³adu monitoruj¹cego pracê uk³adu (C1 errorcorrection (RA1)).n.48 - wyjœcie uk³adu monitoruj¹cego pracê uk³adu (C1 error56 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

correction (RA2)).n.49 - wyjœcie uk³adu monitoruj¹cegopracê uk³adu (C2error correction (RA3)).n.50 - wyjœcie uk³adu monitoruj¹cegopracê uk³adu (C2error correction (RA4)).n.51 - C2 decoder flag (stan wysoki,gdy korekcja nie jestmo¿liwa).n.52 - wyjœcie generatora VCO/2 (normalna czêstotliwoœærówna siê 4.3218MHz, podwójnawynosi 8.6436MHz).n.53 - masa 2 czêœci cyfrowej.n.54 - unprotected frame sync(RA7).n.55 - frame sync. protectionstate (RA8).n.56 - wyœwietlanie przepe³nieniaRAM.n.57 - sygna³ monitoruj¹cy(normalne odtwarzanie równasiê 4.2336MHz).n.58 - wyjœcie sygna³u o czêstotliwoœci16.9344MHz.n.59 - wyprowadzenie testowe.n.60 - wyprowadzenie testowe.n.61 – wyprowadzenie 1 trybuselekcji (H: 33.8688MHz, L:16.9344MHz).n.62 - wyprowadzenie 2 trybuselekcji:(H: APLL, L:DPLL).n.63 - wyprowadzenie 3 trybuselekcji:(H: CDROM, L: CDP).n.64 - wyprowadzenie 4 trybuselekcji (L: internal SRAM).n.65 - wyprowadzenie testowe(L- praca normalna).n.66 - wejœcie sygna³u EFM.n.67 - wyjœcie uk³adu ³adowania„pompy” analogowegouk³adu PLL.n.68 - wyjœcie wewnêtrznegostatusu.n.69 - wejœcie sygna³u licznikatrackingu.n.70 - wyjœciowy sygna³ LKFS.EFMI 66APDO67VCOI1 78VCOI2 80CNTVOL 5DPFIN 3DPF OUTDPDOXOUTEFMPHASEDETECTORSEL1SEL2SEL3SEL4TESTn.71 - write frame clock (lock: 7.35kHz).n.72 - sta³a czasowa LPF.n.73 - sygna³ ON/OFF dla uk³adu servo.n.74 - zasilanie 2 czêœci cyfrowej.n.75 - sterowanie silnikiem.n.76 - sterowanie silnikiem.n.77 – wyjœcie VCO (je¿eli jest blokada przez PBFR czêstotliwoœæwynosi 8.643MHz).n.78 - wejœcie sygna³u VCO.42SMEF 72SMON 73SMDP 75SMSD 76LOCK 70XIN 89MLT 36MDAT 37MCK 38TRONT 69/ISTAT 68KS9282DPLLCLVSERVOCPUINTERFACEHOODSELECTORStereofoniczny zestaw RCD-750 firmy SamsungSOS1SUBCODESYNCDETECTOR23 BITSSHIFTREGISTERFRAMESYNCDETECTORPROTECTORINSERTORX’TALTIMINGGENERATORX’TALTIMINGGENERATORDIGITALOUTPUTDATXSBCKSQDTSOOK23 VREFH222 VREFH117 VREFL(1)(2)16 VREFL1n.79 - tryb podwójnej prêdkoœci (H: normalna prêdkoœæ, L:podwójna prêdkoœæ).n.80 - wyjœcie analogowej „pompy” dla trybu podwójnej prêdkoœci.Po przejœciu przez uk³ad KS9282 sygna³ fonii jest podanydo uk³adu KA9270, który pe³ni rolê obwodu filtruj¹cego sygna³audio. Po przejœciu przez ten uk³ad sygna³y obu kana³ówdoprowadzone zostaj¹ do wzmacniacza koñcowego audio(TA8207K).}SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 57SDATSUBCODEOUTPUTEFMMODULATORECC10K SRAM3RAMACCRESSGENERATORINTERPLOATEDOGITALFILTER(BFS)DAC61 62 63 64 65 7 19 202632RCHOUT33LCHOUTSQENRys.6. Schemat blokowy uk³adu KS9282.28SOCK29SUBCODE QREGISTER3031

Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 - procedury napraw i testowaniaOdtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 - procedurynapraw i testowania (cz.1)W³adys³aw WójtowiczSchemat odtwarzaczy CD firmy Philips CD604/00B/17B iCD614/00B/00S/05B/07B/17B zosta³ zamieszczony we wk³adceschematowej do „Serwisu Elektroniki” nr 9/2002.Procedura napraw odtwarzaczyA. Procedura ogólnaA1. W³¹czyæ zasilanie. Stwierdziæ dzia³anie wyœwietlacza. Jeœliwyœwietlacz nie dzia³a, sprawdziæ: wy³¹cznik sieciowySK1, bezpiecznik 1730 (100mA dla modeli 00B, 00S i 05B,a 200mA dla modeli 07B i 17B), bezpiecznik termicznytransformatora sieciowego (125°) i transformator sieciowy(4822 146 30859 dla modeli 00B, 00S i 05B, a 4822 14630879 dla modeli 07B i 17B), napiêcia VFTD: (27V),VAC1 i VAC2 (~1.7V wzglêdem wyprowadzenia 12 transformatora),+10V, +5V, -5V, -10V, sygna³y DISCLK, DIS-DAT, interfejs wyœwietlacza 6900 (U3090MG), wyœwietlaczfluorescencyjny 1513 (6MT147GK). Wprowadziæ odtwarzaczw pozycjê serwisow¹ 0 poprzez jednoczesne naciœniêcieprzycisków [ NEXT ], [ PREVIOUS ] i w³¹czeniezasilania. Naciskaj¹c przycisk [ STOP], sprawdziæœwiecenie wszystkich segmentów wyœwietlacza.A2. Wyœwietlacz dzia³a prawid³owo, s³yszalne tylko trzaski,„klikniêcia”. Sprawdziæ napiêcie -10V i tranzystory: 7680(BC858), 7682, 7683 (te dwa ostatnie - BC338).A3. Nie dzia³aj¹ przyciski klawiatury - brak reakcji odtwarzaczana rozkazy wysy³ane z klawiatury. Sprawdziæ poprawnoœædzia³ania procesora 7590 (MC68HC05C8P/9441) isygna³y: DISDAT, DISCLK, DISENA.A4. Jeœli po w³¹czeniu dzia³a wyœwietlacz i klawiatura, za³adowaæp³ytê CD. Sprawdziæ, czy p³yta siê obraca. Jeœli nieobraca siê, sprawdziæ: prze³¹cznik, mechanizm, silnik, sygna³ysteruj¹ce obrotem p³yty CD, uk³ad scalony 7s560(TCA0372DP2) oraz sygna³y DISCLK, DISENA, DISDAT.A5. P³yta obraca siê. Jeœli nie jest odczytywana zawartoœæ p³yty(TOC), to wy³¹czyæ zasilanie i postêpowaæ dalej wed³ugpunktu B. Jeœli spis treœci jest odczytywany, w³¹czyæodtwarzanie p³yty i przejœæ do punktu A6.A6. Odbywa siê odtwarzanie p³yty, na wskaŸniku wyœwietlanes¹ b³êdy - wy³¹czyæ zasilanie i postêpowaæ dalej zgodniez punktem C.A7. Odbywa siê odtwarzanie p³yty, brak sygna³ów fonicznych- wy³¹czyæ zasilanie i postêpowaæ dalej zgodnie z punktemD.A8. Odbywa siê odtwarzanie p³yty, na wyjœciach wystêpuj¹sygna³y foniczne, odtwarzacz jest nadmiernie czu³y - nawetna lekki dotyk obudowy lub przycisków. Jeœli nie jestto „win¹” p³yty CD, to sprawdziæ: soczewkê, „sygna³ oka”,sygna³ \TL (Track loss output signal), mechanizm sanek imechanizm ³adowania.A9. Nie dzia³a zdalne sterowanie. Jeœli pilot jest sprawny, skontrolowaæfunkcjonowanie uk³adu odbiornika podczerwieni1514 (GP1U521X).A10. W trakcie odtwarzania wystêpuj¹ przerwy. Wy³¹czyæ zasilanie.Nacisn¹æ jednoczeœnie przyciski [ NEXT ] i [ PRE-VIOUS ], po czym w³¹czyæ zasilanie i nacisn¹æ [ PLAY ].Sprawdziæ w tabeli kodów b³êdów rodzaj nieprawid³owoœci- tabela kodów b³êdów (tabela 1) zostanie zamieszczonaw dokoñczeniu artyku³u w nastêpnym numerze.B. Dysk obraca siê, nie jest wyœwietlana zawartoœæp³yty (TOC)Wyj¹æ p³ytê i wprowadziæ odtwarzacz w pozycjê serwisow¹0 poprzez jednoczesne naciœniêcie przycisków [ NEXT ],[ PREVIOUS ] i w³¹czenie zasilania.B1. Jeœli w pozycji serwisowej 0 nie jest wyœwietlana wersjaprogramu steruj¹cego, to nale¿y postêpowaæ zgodnie zpunktem A1.B2. Uruchomiæ funkcjê wyszukiwania SEARCH do ty³u i doprzodu. Jeœli funkcja SEARCH nie dzia³a, sprawdziæ, czynie wystêpuj¹ tarcia mechanizmu oraz elementy: uk³ady7530 (TDA8809T/C2) i 7510 (TCA0372DP2), rezystory3543 i 3544 (2 × 1R, 5%, 0.33W) oraz silnik przesuwu.B3. Sprawdzenie fotodiod D1÷D4. Poszczególne diody mo¿-na sprawdziæ wysy³aj¹c rozkazy z pilota zdalnego sterowaniaz kodem RC5 w kierunku soczewki i obserwuj¹csygna³y w punktach 4, 6, 7 i 8 (dla diod odpowiednio: D1,D2, D3 i D4) na wejœciach odpowiednio: 23, 22, 24, 25procesora 7500 (TDA8808). Wielkoœæ obserwowanegosygna³u zale¿y od odleg³oœci diody nadawczej pilota i soczewki.Jeœli brak sygna³u z jednej lub wiêcej diod, nale¿ysprawdziæ równie¿ giêtki przewód (taœmê) ³¹cz¹ca zespó³diod z p³yt¹ g³ówn¹.B4. Odtwarzacz wprowadziæ w pozycjê serwisow¹ 1 poprzeznaciœniêcie przycisku [ NEXT ]. Zachowuj¹c œrodki ostro¿-noœci sprawdziæ, czy œwieci laser. Jeœli laser nie dzia³a,sprawdziæ elementy: procesor sygna³u fotodiod 7500(TDA8808), rezystor 3550 (18R, 5%, 0.33W), tranzystor7550 (BC635), sygna³y LM (Laser monitor diode input),LO (Laser amplifier current output), SI/RD (On/off controlfor laser supply and focus circuit. Ready signal. Startingup procedure succesful) i diodê lasera. Czynnoœci kontrolnelasera przeprowadziæ zgodnie z procedur¹ opisan¹w punkcie F1 (w drugiej czêœci artyku³u). Na zakoñczenienale¿y przeprowadziæ regulacjê pr¹du lasera wed³ug algorytmuopisanego w punkcie F2.B5. Laser dzia³a poprawnie, nie dzia³a lub dzia³a nieprawid³owouk³ad ostroœci. Sprawdziæ sygna³ SI/RD, giêtki przewód(taœmê) ³¹cz¹ca zespó³ diod i laser z p³yt¹ g³ówn¹,sygna³y FE (Focus error signal), FELAG (Focus error signalfor LAG network), rezystory 3543, 3544, (2 ×1R, 5%,0.33W), uk³ad 7510 (TCA0372DP2) i sygna³ FOC-. Regulacjêoffsetu ostroœci nale¿y przeprowadziæ wed³ug proceduryopisanej w punkcie F3.Po zakoñczeniu regulacji offsetu ostroœci wy³¹czyæ zasilaniei przejœæ do punkt C.58 SERWIS ELEKTRONIKI 1/2003

Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 - procedury napraw i testowaniaC. Odtwarzanie - wyœwietlane s¹ b³êdyDo odtwarzacza za³adowaæ p³ytê testow¹ (p³yta testowaPhilipsa nr 5 4822 397 30096) i wprowadziæ odtwarzacz wpozycjê serwisow¹ 0 poprzez jednoczesne naciœniêcie przycisków[ NEXT ], [ PREVIOUS ] i w³¹czenie zasilania. W³¹czyæpozycjê serwisow¹ 2 poprzez jednokrotne naciœniêcieprzycisku [ NEXT ].C1. Sprawdziæ prêdkoœæ obracania siê p³yty:- p³yta nie obraca siê lub wiruje z bardzo ma³¹ prêdkoœci¹:sprawdziæ uk³ady scalone 7570 (M50423FP) i 7560(TCA0372DP2), sygna³y PWM2 (Turntable motor signal),MSD (µProcessor interface data input), MCK(µProcessor interface clock input), MLA (µProcessorinterface latch input), ACLR, (µProcessor interface registerclear input) \TL (Track loss output signal), silnik obrotup³yty,- p³yta wiruje z bardzo du¿¹ prêdkoœci¹: sprawdziæ sygna³HFI (Figh frequency signal input) i rezonator kwarcowywraz z otoczeniem.W³¹czyæ pozycjê serwisow¹ 3 poprzez jednokrotne naciœniêcieprzycisku [ PREVIOUS ].C2. Sprawdziæ, czy po oko³o 1 minucie pojawi siê sygna³ muzyczny:.· jeœli sygna³y muzyczne nie pojawi¹ siê, sprawdziæ sygna³y:COSC1, COSC2, REDIG, RELAG, RAG i dalejpostêpowaæ wed³ug punktu D.· jeœli sygna³ pojawi siê, przejœæ do sprawdzenia koñcowegoodtwarzacza wed³ug punktu E.D. Odtwarzanie - brak sygna³ów fonicznychDo odtwarzacza za³adowaæ p³ytê testow¹ Philipsa 5A z b³êdamii zanieczyszczeniami (4822 397 30096). Uruchomiæ odtwarzanie.D1. Nie nastêpuje przeskok do pierwszej œcie¿ki. Sprawdziæsygna³y: \DODS (Drop out detector suppression), SCINT(Interrupt output of subcode Q), SQRO (Subcode Q registeroutput), SQRCK (Subcode Q register output).D2. Brak sygna³ów w obu kana³ach. Sprawdziæ sygna³yDLRCK, DSCK, DO2, rezystor 3640 (100k, 5%), uk³ad7640 (TDA1543/N2) i uk³ad prze³¹czników KILL.D3. Brak sygna³u kana³u lewego. Sprawdziæ: sygna³ AOL (Audioout left), uk³ad 7661 (LM833N) i tranzystor 7683(BC338).D4. Brak sygna³u kana³u prawego. Sprawdziæ: sygna³ AOR(Audio out right), uk³ad 7660 (LM833N) i tranzystor 7682(BC338).D5. Nieprawid³owe dzia³anie uk³adu deemfazy. Sprawdziæ: sygna³EMP (Emphasis flag output), tranzystory 7650 ÷ 7653(4 × BC848).D6. Brak sygna³u na wyjœciu toru s³uchawkowego. Sprawdziæ:uk³ad 7200 (NJM4556D), 7720 (NJM4560D) i tranzystory7780 i 7781 (BC848).D7. Zniekszta³cona fonia. Sprawdziæ tranzystor 7680 (BC858),diodê Zenera 6684 (BZX55-F5V6), tranzystory 7682, 7683(2 × BC338).E. Odtwarzanie p³yty testowej (p³yty z zak³óceniami),jest fonia, komunikatyDo odtwarzacza za³adowaæ p³ytê testow¹ 5A z b³êdami izanieczyszczeniami (4822 397 30096). Wprowadziæ odtwarzaczw pozycjê serwisow¹ 0 poprzez jednoczesne naciœniêcie przycisków[ NEXT ], [ PREVIOUS ] i w³¹czenie zasilania. W³¹czyæodtwarzanie, a nastêpnie nacisn¹æ przycisk [ REPEAT ].Odtwarzanie p³yty z wyœwietlaniem kodów b³êdów koñczy procedurêdiagnozowania i kontroli odtwarzacza. Sprawdziæ w tabelikodów b³êdów (tabela 1) rodzaj nieprawid³owoœci. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 1/2003 59

SERWIS ELEKTRONIKI2/2003 Luty 2003 NR 84Od RedakcjiWewn¹trz numeru znajdziecie Pañstwo spis treœci „SerwisuElektroniki” rocznik 2002. Dlaczego dopiero teraz, a nie jakzwykle w numerze grudniowym? Wyszliœmy z za³o¿enia, ¿e wczasach kiedy wiele osób ma dostêp do Internetu, wystarczytam umieœciæ informacje i ka¿dy, w razie potrzeby, bêdzie móg³po nie siêgn¹æ, a miejsce „zaoszczêdzone” w czasopiœmie wykorzystamyna publikacjê innych materia³ów. Z sygna³ów, któredocieraj¹ do redakcji wynika wrêcz coœ przeciwnego. Nie dokoñca jest jasne, czy procent osób, które maj¹ dostêp do Internetunie jest tak du¿y, jak to siê mówi, czy te¿ wielu jest przyzwyczajonychdo tradycyjnej, czyli drukowanej formy przekazuinformacji. Nie wnikaj¹c g³êbiej w przyczyny „naprawiamynasz b³¹d” i publikujemy spóŸniony spis treœci.Warto mo¿e przy tej okazji poci¹gn¹æ tê myœl dalej. Je¿eliludzie w dalszym ci¹gu przedk³adaj¹ informacjê wydrukowan¹nad tê, któr¹ ogólnie mo¿na okreœliæ mianem elektronicznej,to z naszego punkt widzenia jest to fakt nastrajaj¹cy optymistycznie.Wydaje siê jednak, ¿e tak jak wszêdzie, tak i tutajpotrzebny jest zdrowy rozs¹dek. Wszelkiego rodzaju spisy izestawienia zdecydowanie ³atwiej przegl¹daæ w postaci elektronicznej,raz to ze wzglêdu na szybkoœæ dostêpu i wygodêprzeszukiwania, a dwa ze wzglêdu na ich zwiêz³¹ i skondensowan¹formê. Wszystkie tak zwane materia³y problemowe,gdzie mamy do czynienia z rozbudowanymi opisami i rysunkamizdecydowanie wygodniej jest czytaæ i analizowaæ, je¿elidysponujemy form¹ drukowan¹. Id¹c dalej, mo¿liwoœæ korzystaniaz dostêpu do informacji w postaci elektronicznej (p³ytyCD, Internet) nale¿y potraktowaæ jako jeszcze jedno z narzêdzi,bez którego trudno bêdzie obejœæ siê w nowoczesnymwarsztacie serwisowym. Wystarczy tylko popatrzeæ, jak szybkozadomowi³y siê w nich, np. monitory magistrali I 2 C czyprogramatory pamiêci EEPROM, które wcale nie tak dawnoby³y traktowane jako niepotrzebny zbytek.Dodatkowa wk³adka do numeru 2/2003:Magnetowid Panasonic NV-P2UEE (I cz. - ark.1÷6) - 2 × A1,OTVC Samsung CK5379T, CK5379T5X, CK5379Z5X,CK5079Z5X, CK5079T5X chassis S15A - 4 × A2,Zestaw audio Philips FW36/20/21/22/25/30/37(II cz. - ark.7÷12) - 2 × A1.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.2) ........................ 6Chassis NEI CE25/CE28 -uwagi serwisowe (cz.2 - ost.) ........................................ 13Uk³ad TA1276AFG firmy Toshiba .................................. 16Opis aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRAL ...... 19Porady serwisowe ......................................................... 22- odbiorniki telewizyjne .............................................. 22- audio ........................................................................ 28- magnetowidy ........................................................... 29- monitory ................................................................... 30Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2002 rok .................. 31BU… - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adachodchylania (cz.12-ost.) .................................................. 34Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.2) ............ 35Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 40Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.4) ..................... 43Monitor CMC1414BA(E) firmy Daewoo ........................ 45Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 -procedury napraw i testowania (cz.2-ost.) .................... 47OTVC Samsung z chassis S15A - naprawy i regulacje 49Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.3) ................. 51Serwis wybranych magnetowidów firmy Grundig ......... 53Zasilacz chassis ICC17 (cz.2) ....................................... 56Wk³adka:Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1, F1-CI, F1-VA,F1-VACI (II cz. - ark.5÷6) - 2 × A2,Odtwarzacz CD Telefunken HS895CD - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Opis magistrali szeregowej 1-wireOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.2)Karol Œwierc5. Parametry elektryczne5.1. Zasilanie paso¿ytnicze (Parasite Power)W uk³adach cyfrowych wszystkie zale¿noœci s¹ definiowanewzglêdem maksymalnego dopuszczalnego napiêcia odpowiadaj¹cegoniskiemu stanowi logicznemu i minimalnego napiêciaodpowiadaj¹cego stanowi wysokiemu (tak¹ nomenklaturê nazewnictwaprzyjêto, bo nie zawsze stan wysoki to „1“ logiczna,a stan niski „0“ logiczne). Parametry napiêciowe stanów logicznychs¹ równie¿ w artykule przedstawione, jednak w przypadkumagistrali 1-wire sytuacja przedstawia siê nieco inaczej ni¿w typowych uk³adach cyfrowych. Jest tak z uwagi na specyficznezasilanie elementów 1-wire, tzw. zasilanie paso¿ytnicze,inaczej mówi¹c „kradzie¿” energii z linii danych.Schemat fragmentu uk³adu zwi¹zanego z zasilaniem ParasitePower przedstawiono na rysunku 5.1. Ze wzglêdu na tenuk³ad rzeczywiste przebiegi napiêæ w czasie (np. szczeliny czasowejzapisu „1” logicznej) ró¿ni¹ siê nieco od przebiegówwyidealizowanych, przedstawionych na rysunku 4.1. W wiêkszoœciuk³adów napiêcie paso¿ytnicze s³u¿y do zasilania logikiinterfejsu magistrali i uk³adu odczytu ROM-u. S¹ jednakpewne wyj¹tki, na przyk³ad uk³ad DS1991 nie u¿ywa zasilaniaParasite dopóki nie jest on u¿ywany jako pamiêæ ProtectedMemory i jeœli jego wewnêtrzne Ÿród³o energii nie jest roz-³adowane. Dla wiêkszoœci uk³adów iButton przewidziano jakojedyne zasilanie Parasite Power. Uk³ady w obudowach do wlutowania(nie MicroCAN) mog¹ mieæ zasilanie alternatywne,to znaczy z dodatkowej (trzeciej) linii lub Parasite Power. Produkujesiê równie¿ uk³ady iButton z wewnêtrzn¹ bateri¹ litow¹(3V o gwarantowanym okresie trwa³oœci równym 10 lat).Uk³ad interfejsu 1-wire w tych elementach zasilany jest paso-¿ytniczo lub z baterii, w zale¿noœci od tego, które napiêcie jestwy¿sze. Ta w³aœciwoœæ pozwala odczytaæ ROM tych uk³adównawet wtedy, gdy bateria jest ju¿ roz³adowana.Na rysunku 5.1 uk³ad zasilania paso¿ytniczego zawierakondensator ³adowany z linii przez diodê D. Kondensator mapojemnoœæ 800pF i to wystarczy dla zgromadzenia energii nanajd³u¿ej wystêpuj¹cy stan niski na magistrali. Dioda jest koniecznaaby stan niski na linii nie roz³adowywa³ pojemnoœcizasilania. Ca³a pojemnoœæ kondensatora zasilania (800pF) jestna magistrali widziana jedynie przez krótki czas po pod³¹czeniuuk³adu do linii 1-wire. W trakcie transmisji „rozpoznawana”jest tylko niewielka czêœæ tej pojemnoœci, odpowiadaj¹ca³adunkowi, który jest na niej uzupe³niany.DATARETURN5µAtyp.T XR XParasitepower800pFRys.5.1. Fragment uk³adu interfejsu ilustruj¹cy zasilaniepaso¿ytnicze.1kDTabela 5.1ParametrV PULL-UP minV IH minV IL maxV OL maxt SLOT mint SLOT maxt RDVBUS MASTERDS5000 OR 8051EQUIVALENTOPEN DRAINPORT PINR XT XWartoœæ2.8V (minimalne napiêcie zasilania linii)2.2V (minimalne napiêcie stanu wysokiego nawejœciu uk³adu)0.8V (maks. napiêcie - stan niski - wejœcie uk³adu)0.4V (maks. napiêcie - stan niski - wyjœcie uk³adu)60µs (minimalny czas szczeliny czasowej)120µs (maksymalny czas szczeliny czasowej)15µs (czas odczytu stanu logicznego z magistraliprzez uk³ad master)Sta³a czasowa obwodu RC na magistrali wystêpuj¹ca po pod-³¹czeniu do niej (jednego lub kolejnego) uk³adu slave jest wyra-¿ona przez: pojemnoœæ kondensatora Parasite Power, wewnêtrznyrezystor (1k), rezystancjê i pojemnoœæ kabla oraz opornoœæ rezystorapodci¹gaj¹cego R PULL_UP . Uwzglêdniaj¹c spadek napiêcia nadiodzie i minimalne dopuszczalne napiêcie zasilania uk³adów 1-wire uzyskuje siê wartoœæ minimalnego napiêcia zasilaj¹cego magistralê.Najwa¿niejsze parametry elektryczne magistrali 1-wirezebrano w tabeli 1. Zgodnie z powy¿szymi uwagami, minimalnenapiêcie V PULL_UP jest szczególnie istotne dla zdefiniowania czasuRecovery Time (t REC ) i czasu stanu wysokiego po impulsie Reset(t RSTH ). Wszystkie pozosta³e czasy bazuj¹ na parametrach minimalnegowysokiego i maksymalnego niskiego napiêcia dla poziomówlogicznych odpowiednio: L i H.Dodatkowego omówienia wymagaj¹ uk³ady z pamiêci¹EPROM (pamiêci Add-Only, tzn. pamiêci, do których mo¿natylko dodawaæ, dok³adaæ informacjê). Ze wzglêdu na specyficzn¹technologiê wykonania tych uk³adów wymagaj¹ one do programowaniaimpulsów o okreœlonym (wy¿szym) napiêciu, ookreœlonym czasie trwania i wiêkszej wydajnoœci pr¹dowej. Dlatypowych uk³adów Add-Only czas impulsu musi wynosiæ co najmniej0.5ms, napiêcie - nominalnie 11.5V i pr¹d - do 10mA.Zastosowanie takich uk³adów na wspólnej magistrali zdecydowaniekomplikuje interfejs. Aby nie uszkodziæ innych 5-woltowychelementów, w czasie impulsu programuj¹cego na magistralimusz¹ byæ obecne tylko elementy Add-Only Memory. Rów-V DDV DD5kS10kDT12N7000PGMT22N700010kDD SST32N700012VVP0300LORSVP0106N3T4 ORBSS110D470pFLINIA DATAPAMIÊCI EPROMRys.5.2. Uk³ad poœrednicz¹cy stosowany w przypadkudwukierunkowego portu z otwartym drenem.6 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wireV DDBUS MASTERTTL-EQUIVALENTPORT PINSTxRx5kV DD5k12V(10mA min.)PROGRAMMINGPULSELINIA DATAPAMIÊCI EPROMRys.5.3. Uk³ad poœrednicz¹cy zapewniaj¹cy ochronêTTL-owskiego portu uk³adu master w przypadkurozdzielonych portów wejœcia-wyjœcia.noczeœnie, jeœli mikroprocesor nadzoruj¹cy magistralê dopuszczana wykorzystanym porcie napiêcie jedynie 5V, konieczna jestjego separacja od impulsu programuj¹cego. Jeden z mo¿liwychuk³adów sprzêgaj¹cych przedstawiono na rysunku 5.2.W czasie gdy w³¹czany jest tranzystor T4, wy³¹czany jestT1, separuj¹c w ten sposób liniê magistrali. Uk³ad z rys.5.2 rozwi¹zujesytuacjê, gdy odpowiednia linia portu mikroprocesorazarz¹dzaj¹cego magistral¹ jest dwukierunkowa. Kiedy port tenma rozdzielone linie wejœcia-wyjœcia, rozwi¹zanie jest prostszei mo¿e byæ na przyk³ad takie, jak przedstawiono na rys. 5.3.Parametry impulsu programuj¹cego przedstawiono na rys. 5.4.Podobnie nieco odmienna sytuacja od standardowej wystêpuje,gdy do magistrali podpiête s¹ „termometry” DS1820. Uk³adyte zasilane s¹ napiêciem typowym dla magistrali 1-wire, ale wczasie, gdy dokonuje konwersji temperatury i zapisuje tê wartoœædo przeznaczonych do tego komórek wewnêtrznej pamiêcima „wiêksze zapotrzebowanie na pr¹d”. Jednym s³owem, wymaganyjest tzw. uk³ad strong active pull-up przedstawiony narysunku 5.5. Dzia³anie jego polega na tym, ¿e po wys³aniu rozkazukonwersji temperatury do DS1820, z odrêbnego wyjœciaportu mikroprocesora nadzoruj¹cego magistralê w³¹czany jesttranzystor T1, który po prostu bocznikuje rezystor R PULL-UP . Oczywiœciemusz¹ byæ w takim uk³adzie zachowane pewne restrykcjedla pracy magistrali. ¯aden z uk³adów pod³¹czonych do niej nieV PPV PULLUPGND>5µst RPNormalna komunikacja1-wire jest zawieszona480µsBus master; aktywne high(12V @ 10 mA)>5µst DP t PPt FPt DVNormalna komunikacja1-wire jest wznowionaRys.5.4. Timing impulsu programuj¹cego.µP+5V4.7k+5VT1GNDDS1820I/ORys.5.5. Uk³ad strong pull-up.Rezystor pull-upV DDmo¿e podj¹æ transmisji w czasie, gdy tranzystor T1 jest aktywny.Nawet taki uk³ad, jak na przyk³ad DS1994 nie mo¿e w tym czasiewys³aæ przerwania. Zapewnienie owych restrykcji spoczywaw ca³oœci na oprogramowaniu zarz¹dzaj¹cym magistral¹ 1-wire.5.2. Dobór rezystora R PULL-UPZalecana wartoœæ rezystora „podci¹gaj¹cego” magistralê dlalinii o niezbyt du¿ej d³ugoœci, z sond¹ na jej koñcu do pod³¹czeniajednego uk³adu 1-wire (typowe zastosowanie dla iButton-ów)wynosi 5k. Taka wartoœæ zosta³a wybrana dla zapewnienia du¿ejtolerancji rezystancji kontaktu elementu w sondzie oraz dla zapewnieniaodpowiedniego marginesu poziomów logicznych naobu koñcach linii (tj. dla uk³adu zarz¹dzaj¹cego i podporz¹dkowanego).Jeœli natomiast obci¹¿enie magistrali powodowane zarówno„wisz¹cymi” na niej uk³adami, jak i parametrami samegokabla wp³ywa znacz¹co na sta³¹ czasow¹ magistrali przy wzroœcienapiêcia w kierunku stanu wysokiego mo¿e byæ wskazanezmniejszenie wartoœci tego rezystora. Kryteria na jego wartoœæminimaln¹ przedstawione s¹ w nastêpnym punkcie. W sytuacjachszczególnie krytycznych mo¿e byæ wymagane zastosowanie aktywnychuk³adów pull-up przedstawionych w p.6.5.5.3. Optymalizacja marginesu zak³óceñIdealna sytuacja, czyli najwiêkszy margines i odpornoœæ nazak³ócenia jest wtedy, gdy linia magistrali jest krótka, kabel mama³¹ pojemnoœæ, a obci¹¿enie linii ze strony uk³adów jest niewielkie.Im d³u¿sza linia i bardziej obci¹¿ona, tym wiêcej uwagitrzeba poœwiêciæ zachowaniom sta³opr¹dowym, a szczególnie dynamicznymmagistrali. Krytycznymi punktami „timing’ów” 1-wire jest czas Recovery i szczelina czasowa zapisu lub odczytu„1” logicznej. Czas Recovery staje siê bardziej krytyczny, jeœliwystêpuje sekwencja d³u¿szych kolejnych szczelin czasowychwrite-zero time slot’ów. Specyfikacja magistrali zak³ada „wstawianie”co najmniej 1µs czasów t REC miêdzy kolejne szczelinyczasowe. Jednak¿e w sytuacjach d³ugiej i pojemnoœciowo obci¹-¿onej magistrali mo¿e siê to okazaæ niewystarczaj¹ce. Krótki 1µsimpuls rozchodzi siê wzd³u¿ linii zgodnie ze zjawiskami wystêpuj¹cymiw liniach d³ugich (problemy te bêd¹ naszkicowane wp.6.1), a tu jeszcze raz podkreœlam nie mo¿na ich absolutnieupraszczaæ do zwyk³ego opóŸnienia zwi¹zanego ze skoñczon¹prêdkoœci¹ œwiat³a (aczkolwiek te problemy z prêdkoœci¹ propagacjifali elektromagnetycznej s¹ bezpoœrednio zwi¹zane). Faleodbite powoduj¹ znacz¹c¹ degradacjê kszta³tu impulsów i takdeformowanych przez zachowanie inercyjne linii. W sytuacji krytycznejkrótki impuls mo¿e byæ zupe³nie przez te zjawiska wyfiltrowanyi element na koñcu magistrali mo¿e byæ zupe³nie niewidocznydla uk³adu ni¹ zarz¹dzaj¹cego. Jednym ze sposobów polepszeniamarginesu parametrów DC, jak i AC dla poprawnejtransmisji jest wyd³u¿enie czasu Recovery. Jeœli czas ten zostaniewyd³u¿ony z 1µs do 15µs, maksymalna szybkoœæ transmisjina magistrali spadnie z 16.3 kilobitów na sekundê do 13.3 kb/s,natomiast 15µs Recovery time pozwoli na transmisjê po znacznied³u¿szej linii z zachowaniem zadowalaj¹cego marginesuwzglêdem zak³óceñ. Warunki zapisu „1” logicznej mog¹ byæ poprawioneprzez skrócenie czasu t LOW1 (patrz rys.4.1) w szczelinieczasowej write-one …, z zachowaniem jednak jego minimalnejwartoœci. Taki sam zabieg mo¿e pomóc zwiêkszyæ margines odzak³óceñ w szczelinie czasowej czytania „jedynki”. Równoczeœniew tych (trudnych) warunkach zmniejsza siê wartoœæ rezystancji„podci¹gaj¹cej” magistralê. Jednak przy wartoœci poni¿ejSERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 7

Opis magistrali szeregowej 1-wire1k ulegaj¹ degradacji sta³opr¹dowe poziomy logiczne i fakt ten³¹cznie z obci¹¿on¹ pojemnoœciowo lini¹ magistrali uniemo¿liwiazachowanie na niej odpowiednich przebiegów. Równie¿mniejsza rezystancja pull-up zwiêksza wra¿liwoœæ systemu narezystancjê kontaktu elementu (dotyczy elementów w obudowachMicroCan, czyli iButtonów). Przy stosowaniu du¿ej d³ugoœcikabla magistrali nale¿y równie¿ zwracaæ uwagê na parametry samegokabla. Najlepsze w tym zakresie kable charakteryzuje pojemnoœæ15pF na 1m d³ugoœci (dla typowych kabli jest to 50pF/m). Testy wykaza³y równie¿, ¿e para kabli w postaci skrêtki jestlepsza ni¿ kabel p³aski. Doœwiadczenia wykaza³y równie¿, ¿e prostyuk³ad z pasywnym rezystorem „podci¹gaj¹cym” od stronymastera mo¿e byæ lepszy od aktywnego uk³adu pull-up. Nie komplikuj¹copisu zjawisk wystarczy tu powiedzieæ, ¿e dlatego, i¿zwyk³a rezystancja jest lepiej dopasowana do impedancji kabla.Z tych samych powodów, dla zachowania prawid³owegomarginesu poprawnej transmisji jest wskazane ograniczenieszybkoœci zbocza opadaj¹cego na magistrali przez zastosowaniena przyk³ad uk³adu „miêkkiego” w³¹czenia drivera linii odstrony mastera. W ekstremalnych sytuacjach mo¿e byæ koniecznezastosowanie dodatkowego uk³adu komparatora na wejœciuodczytuj¹cym liniê magistrali od strony uk³adu nadzoruj¹cego(master). Pozwala to na indywidualn¹ optymalizacjê progu napiêciarozró¿niaj¹cego oba stany (wysoki i niski) dla konkretnegouk³adu d³ugiej magistrali.W standardowych warunkach z niewielkim obci¹¿eniem nakoñcu linii uzyskuje siê poprawn¹ komunikacjê przy d³ugoœcilinii do 300 metrów z zastosowaniem zwyk³ej skrêtki telefonicznej.Przy redukcji rezystora pull-up do 1k, poprawn¹ transmisjêuzyskuje siê, gdy na koñcu tej linii „wisi” do 30 odbiorników/nadajników. Te testy dotycz¹ sytuacji, gdy „zarz¹dc¹” magistralijest mikroprocesor DS5000 (to odpowiednik popularnego intelowskiego8051) z odpowiednio skonfigurowanym portem nr 0.Τypowy adapter portu COM komputera klasy PC pozwala na prawid³ow¹komunikacjê na dystans do 200 metrów.W punkcie tym zebrano wszystkie informacje istotne dlabezb³êdnej transmisji danych. Jeœli jednak b³¹d wyst¹pi, wykrywanyjest on za pomoc¹ kodu Cyclic Redundancy Check.Uzupe³nieniem tych informacji jest punkt 12 artyku³u.5.4. Podsumowanie punktów 4 i 5Komunikacja po magistrali 1-wire jest realizowana poprzeztzw. szczeliny czasowe o nominalnym czasie trwania 60µs. Ka¿-da szczelina transmituje jeden bit. Najd³u¿szym impulsem na magistralijest impuls Reset. W odpowiedzi na niego uk³ady podporz¹dkowanegeneruj¹ impuls obecnoœci (Presence Pulse). Dlaprzeczytania jednej strony pamiêci (typowo 32 bajty) potrzebnyjest czas oko³o 20 ms. W tym czasie kontakt uk³adu do magistralimusi byæ pewny, w przeciwnym wypadku wyst¹pi b³¹d CRC.U¿ywaj¹c linii o ma³ej pojemnoœci w postaci skrêconej parydrutów i z zastosowaniem rezystora „podci¹gaj¹cego” o wartoœci1k, poprawne transmisje uzyskuje siê na odleg³oœæ do 200m.Dla najlepszego wykorzystania okna czasowego w szczelinieczasowej odczytu danych uk³ad zarz¹dzaj¹cy magistral¹ powinienpróbkowaæ stan linii w czasie 15µs po zboczu synchronizuj¹cymca³y system. Wyd³u¿enie czasu Recovery do wartoœci15µs znacz¹co poprawia impuls Recovery (recovery = odbudowa,w tym przypadku nale¿y rozumieæ - odbudowa ³adunku nakondensatorze zasilania paso¿ytniczego) odbierany przez uk³adyslave pod³¹czone do magistrali o znacznej d³ugoœci.6. Strona „fizyczna” pracy magistrali 1-wire- przebiegi napiêæ i pr¹dów wystêpuj¹cew linii magistrali sieci LANChocia¿ magistrala szeregowa przewidziana jest do transmisjistosunkowo wolnych, to jak zwykle, w ramach jej „mo¿-liwoœci” starano siê uzyskaæ mo¿liwie maksymalne przep³ywnoœcibitowe. Ograniczeniem s¹ fizyczne parametry samej linii,a bezdyskusyjnym ograniczeniem przesy³u ka¿dej informacjijest prêdkoœæ œwiat³a.6.1. Informacje wstêpne dla zjawisk wystêpuj¹cychw liniach d³ugichParê przewodów, w której p³ynie pr¹d charakteryzuje: wzajemnaindukcyjnoœæ, pojemnoœæ, rezystancja jednostki d³ugoœcilinii oraz w ogólnym przypadku up³ywnoœæ miêdzy jej przewodamiprzypadaj¹ca na dowolnie przyjêt¹ jednostkê d³ugoœcilinii. Ostatni parametr jest zwykle do pominiêcia, przedostatnistanowi o t³umiennoœci linii. W przypadku magistrali1-wire mo¿na z du¿¹ dok³adnoœci¹ za³o¿yæ, ¿e linia jest bezstratna,a wiêc jej rezystancjê rzeczywist¹ pomin¹æ. Rezystancjarzeczywista ma wiêkszy wp³yw na przesuniêcie poziomówlogicznych ni¿ na t³umiennoœæ linii transmisyjnej, a i tu dopuszczasiê wartoœæ rezystancji ca³ej linii równ¹ 100R, co nawetprzy maksymalnej d³ugoœci magistrali i bardzo cienkichprzewodach trudno osi¹gn¹æ.Czy do pominiêcia s¹ parametry indukcyjnoœci i pojemnoœcilinii, to zale¿y od czêstotliwoœci przebiegów napiêæ i pr¹dów,które na niej wystêpuj¹. Chc¹c uzyskaæ mo¿liwie du¿¹przep³ywnoœæ bitow¹ magistrali przyjêto czêstotliwoœæ, przyktórej parametry te nie s¹ do pominiêcia, a wiêc musz¹ byæbrane pod uwagê (dotyczy to oczywiœcie maksymalnej d³ugoœcilinii jak¹ zak³ada specyfikacja magistrali).A wiêc liniê trzeba traktowaæ jako obwód elektryczny oparametrach roz³o¿onych. Matematyczna analiza takich obwodów(na któr¹ nie ma tu miejsca) prowadzi do wniosku, ¿ezjawiska w niej wystêpuj¹ce maj¹ charakter falowy. Falowycharakter zjawisk zaznacza siê wtedy, gdy d³ugoœæ obwodujest porównywalna z d³ugoœci¹ fali. D³ugoœæ fali to jej prêdkoœæpodzielona przez czêstotliwoœæ. Prêdkoœæ fali wystêpuj¹cejw linii d³ugiej jest oczywiœcie mniejsza od prêdkoœci œwiat³a,ale jest do niej zbli¿ona. Czêstotliwoœæ fali, o której tu mowanale¿y traktowaæ jako maksymaln¹ czêstotliwoœæ sk³adow¹przebiegów napiêæ lub pr¹dów, które w linii wystêpuj¹. Poniewa¿przebiegi wystêpuj¹ce na magistrali cyfrowej s¹ dalekieod sinusoidalnych, o sk³adowych wysokoczêstotliwoœciowychbêd¹ stanowi³y stromoœci zboczy przebiegów prostok¹tnych.Do tego stwierdzenia bêd¹ nawi¹zywa³y wnioski dotycz¹ce parametrówlinii przedstawione w nastêpnym podpunkcie.Drug¹ wielkoœci¹, która oka¿e siê istotna, to impedancjacharakterystyczna zwana równie¿ impedancj¹ falow¹ linii. Jaksiê okazuje impedancja ta, jak równie¿ prêdkoœæ rozchodzeniasiê fali w linii jest bezpoœrednio zwi¹zana z indukcyjnoœci¹ ipojemnoœci¹ wzajemn¹ przewodów linii przypadaj¹c¹ na jednostkêjej d³ugoœci: v = 1/√LC, a Z f =√L/C. Dla linii bezstratnejimpedancja falowa Z f jest rezystancj¹ rzeczywist¹ (co jestistotne z praktycznego punktu widzenia).Zarówno pojemnoœæ, jak i indukcyjnoœæ linii zale¿y od jejkszta³tów geometrycznych, ale wiêkszy wp³yw maj¹ w³asno-8 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wireœci dielektryczne i magnetyczne oœrodka, w którym linia siêznajduje. Jak z bli¿szej analizy wynika, parametry geometrycznelinii odwrotnie proporcjonalnie wp³ywaj¹ na indukcyjnoœæi pojemnoœæ linii. Zatem prêdkoœæ fali, zale¿na od iloczynutych parametrów, od kszta³tu linii nie zale¿y. Z dalszych przeliczeñodpowiednich równañ wynika, ¿e v = 1/√µε, a jeœli µ =µ 0 i ε = ε 0 , to v = c (prêdkoœæ œwiat³a w pró¿ni). Dla linii napowietrznychjest tak z du¿ym przybli¿eniem, bowiem przenikalnoœæwzglêdna elektryczna i magnetyczna powietrza jestzbli¿ona do jednoœci. Jako ciekawostkê podam, ¿e dla linii kablowychz ró¿nego rodzaju dielektrykami zbyt wielkiej ró¿nicynie ma i na ogó³ prêdkoœæ fali elektromagnetycznej jest równamniej wiêcej po³owie prêdkoœci œwiat³a w pró¿ni.Dla rozpatrywanego problemu parametrów fizycznych liniimagistrali wiêksze znaczenie ma impedancja charakterystycznatej linii (Z f = √L/C). Tutaj wp³yw parametrów geometrycznychlinii wzajemnie siê nie znosi. Nie jest on jednak zbytwielki, gdy¿ w odpowiednich wzorach wp³yw ten wystêpuje„pod logarytmem”. Wp³yw œrodowiska wyra¿a siê stosunkiemjego przenikalnoœci elektrycznej i magnetycznej. Odpowiednieprzeliczenia prowadz¹ do wniosku, ¿e impedancja ta mieœcisiê w przedziale 50÷500R. Ka¿dy wie, ¿e dla „koncentryka”antenowego jest to 75R, dla kabli antenowych p³askich orozstawie przewodów oko³o 1cm by³o to (oczywiœcie jest nadaltylko, ¿e kable te nie s¹ ju¿ stosowane) 300R. Dla prostejskrêtki dwóch przewodów, a taka jest stosowana jako magistrala1-wire, impedancja charakterystyczna wynosi 100R.Najwa¿niejszym wnioskiem wynikaj¹cym z analizy przeprowadzonejw tym podpunkcie jest to, ¿e jest to wartoœæ ma³a.Jak siê w nastêpnym punkcie artyku³u oka¿e, wniosek ten jestfaktycznie istotny i ma swoje odzwierciedlenie uk³adowe elementównadajników i odbiorników opisywanej magistrali.6.2. Kontrola szybkoœci opadaj¹cego zbocza napiêæna magistrali 1-wireJak ju¿ wykazano, stromoœæ zboczy stanowi o sk³adowychwysokoczêstotliwoœciowych przebiegów na magistrali. Zazwyczajw przypadku przebiegów stanowi¹cych o transmisji sygna³ówcyfrowych d¹¿y siê do tego, aby zbocza te by³y mo¿liwie„szybkie”, a wiêc aby przebiegi napiêæ by³y prostok¹tne.Oczywiœcie te same prawa rz¹dz¹ przebiegami na magistrali1-wire. Jednak ze wzglêdu na zjawiska falowe w ogólnym zarysienaœwietlone w poprzednim punkcie, wystêpuje ograniczeniena te parametry z „drugiej strony”.Jak wyjaœniono w punkcie przedstawiaj¹cym ogólny obrazmagistrali, stan wysoki na niej wymuszany jest przez rezystorpod³¹czony do dodatniego bieguna napiêcia zasilania. Takiuk³ad charakteryzuje siê szczególnie niekorzystnymi w³asnoœciami,jeœli chodzi o stromoœæ zbocza dodatniego. Zatem, jeœlichodzi o zbocze narastaj¹ce swoj¹ implikacjê bêd¹ mia³yjedynie problemy ze zbyt wolnym, ani¿eli szybkim zboczem.Stan niski na magistrali inicjowany jest w³¹czeniem tranzystora(z otwartym drenem) znajduj¹cego siê w ka¿dym uk³adzienadajnika, a wiêc zarówno uk³adu nadzoruj¹cego magistralê(master), jak i uk³adów slave. Zbocze opadaj¹ce mo¿ewiêc byæ szybkie i za szybkie (jak uporano siê z tym problememw sieci MicroLAN - w dalszej czêœci tego podpunktu).Zwykle rozwi¹zanie problemu odbiæ w linii d³ugiej sprowadzasiê do dopasowania impedancji, czyli zamkniêcia linii nakoñcu jej impedancj¹ falow¹. Wówczas fala wygenerowana najej drugim koñcu „nie wie” o tym, ¿e linia „siê skoñczy³a” i nieulega odbiciu. Zjawisko odbicia wystêpuje natomiast w ka¿dyminnym przypadku, niezale¿nie, czy impedancja zamykaj¹ca liniêjest mniejsza, czy wiêksza od impedancji charakterystycznej linii(zmienia siê jedynie wspó³czynnik odbicia i faza fali odbitej).Zjawiska te s¹ znane w technice antenowej i sprowadzaj¹ siê poprostu do dopasowania impedancji anteny i odbiornika do kabla(w razie potrzeby stosowane s¹ odpowiednie symetryzatory).W linii stanowi¹cej magistralê 1-wire tak tego problemu rozwi¹zaæsiê nie da. Rozwa¿ania przedstawione w poprzednim punkciedoprowadzi³y do wniosku, ¿e impedancja falowa linii magistraliwykonanej jako telefoniczna skrêtka drutów wynosi 100R.Z zasady linia ta ma byæ prosta i tania. Rozwa¿ania z poprzedniegopunktu wyjaœni³y równie¿, ¿e nawet gdyby stosowaæ zabiegi(geometria linii i dielektryk o odpowiednich parametrach)maj¹ce na celu zwiêkszenie impedancji charakterystycznej linii,to i tak zysk w tym wzglêdzie by³by niewielki, a komplikacjadu¿a. Zatem problem ten trzeba rozwi¹zaæ inaczej.Jaka jest impedancja nadajnika - uk³adu master? W staniewymuszania stanu wysokiego na linii jest ni¹ rezystancja rezystoraR PULL_UP . Wartoœæ tego rezystora (100R) nie jest do zaakceptowania,co ju¿ wyjaœniono. Zalecana wartoœæ tego rezystorato 5k, a minimalna dopuszczalna 1÷1.5k. W czasie wymuszaniastanu niskiego jest ni¹ rezystancja dren-Ÿród³o w³¹czonegotranzystora i jest to wartoœæ o wiele ni¿sza.Jak¹ impedancj¹ zamyka liniê uk³ad slave? Gdy uk³ad tenodbiera informacje (czyta z linii) lub nadaje stan wysoki, impedancjata jest bardzo du¿a, linia jest po prostu otwarta. Gdy tranzystorzawarty w tym uk³adzie jest w³¹czony, wymusza stanniski, a impedancja ta jest równa rezystancji w³¹czonego kana-³u dren-Ÿród³o tego tranzystora. Tranzystory te (w uk³adach przeznaczonychdo transmisji magistral¹ 1-wire) wykonuje siê tak,aby wartoœæ ta wynosi³a w³aœnie 100R. Wartoœæ ta jest do zaakceptowaniawzglêdem wartoœci R PULL_UP ≥ 1.5k; podniesieniestanu niskiego na linii mieœci siê w przyjêtym przedziale i niezmniejsza marginesu stanu niskiego od zak³óceñ. A wiêc liniajest dopasowana zawsze, gdy uk³ad slave znajduj¹cy siê na jejkoñcu „œci¹ga” j¹ do stanu niskiego. Zjawisko odbicia nie wystêpujewówczas, gdy na magistrali jest jeden uk³ad slave i znajdujesiê on na koñcu linii. Gdy uk³adów tych jest wiêcej i któryœjest w³¹czony „poœrodku”, sytuacja nie wygl¹da ju¿ tak dobrze,ale jej analiza wykracza poza ramy artyku³u.W niektórych rozwi¹zaniach sieci MicroLAN stosuje siêjeszcze inny zabieg maj¹cy na celu poprawê sytuacji w zakresiedopasowania impedancji linii magistrali - „terminowanie”magistrali typu AC. Zamyka siê liniê szeregowym po³¹czeniemrezystora i kondensatora. Po na³adowaniu kondensatorauk³ad taki nie obci¹¿a linii sta³opr¹dowo, natomiast podczastransmisji rezystor jest na linii „widziany” i poprawia sytuacjêw zakresie odbiæ. Rozwi¹zanie takie jest tylko pó³œrodkiem iwprowadza zale¿noœæ poziomu stanów logicznych od aktualnieprzesy³anej informacji (wspó³czynnika wype³nienia stanówniskich i wysokich). Jeœli rozwi¹zanie takie jest stosowane,przyjmuje siê wartoœæ kondensatora 3-krotnie wy¿sz¹ od zak³adanejsta³ej czasowej „narostu” stanu wysokiego na liniipodzielonej przez impedancjê charakterystyczn¹ linii. Zak³adaj¹cczas „narostu” (nie jest on równy sta³ej czasowej) 4µsdla linii 100R, daje to wartoœæ oko³o 100nF.Poniewa¿ nie jest mo¿liwe „terminowanie” linii jej impedancj¹charakterystyczn¹, konieczne jest kontrolowanie opa-SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 9

Opis magistrali szeregowej 1-wiredaj¹cego zbocza (slew rate) od strony nadajnika magistraliuk³adu master. Dla linii o d³ugoœci 100m lub d³u¿szych zalecanawartoœæ tego parametru wynosi 1.1V/µs. Daje to czasprzejœcia miêdzy „1” a „0” logicznym wynosz¹cym oko³o 4µs.Na rysunku 6.1 przedstawiono jedno z rozwi¹zañ kontroli slewrate w uk³adzie nadajnika. Decyduj¹ce znaczenie ma dobórkondensatora C1 w³¹czonego miêdzy dren i bramkê tranzystora(równie dobrze mo¿na zastosowaæ tranzystor bipolarny).Stanowi on lokalne ujemne sprzê¿enie zwrotne w stopniu tegotranzystora i powoduje powstanie znanego efektu Millera.CR1R15.1kC2220pFC1330pF+5VR PULLUPQ12N70001-WIRE BUSRys.6.1. Uk³ad zapewniaj¹cy poprawny parametr slewrate od strony interfejsu magistrali uk³adymaster.Dociekliwy Czytelnik zapyta dlaczego trzeba kontrolowaæten parametr tylko od strony uk³adu master, przecie¿ nadajnikiemjest (s¹) równie¿ uk³ad (uk³ady) slave. Informacja jestprzesy³ana dwukierunkowo. Przyjêta logika szczelin czasowychzak³ada, ¿e uk³ad slave chc¹c wystawiæ stan niski przetrzymujej¹ jedynie w tym stanie po tym, jak szczelinê czasow¹odczytu bitu danych zainicjuje master. Zatem slew rateuk³adu podrzêdnego nie stanowi tu problemu.Jest to prawd¹ poza jedn¹ sytuacj¹, kiedy slave generujeimpuls Presence w odpowiedzi na Reset mastera (patrz p.4.3).Wówczas rzeczywiœcie slew rate na linii nie jest kontrolowany.Nie wprowadza siê jednak do uk³adów slave ¿adnych uk³adówpodobnych do tego z rys.6.1, a problem rozwi¹zano zupe³nieinaczej, co wyjaœniono w nastêpnym podpunkcie.6.3. Generacja impulsu Phantom PresenceS³owo phantom znaczy zjawa, widmo. Nazwa siê dobrzekojarzy, bo taki w³aœnie impuls-zjawa generuje uk³ad master,zosta³o to przedstawione na rysunku 6.2.Restrykcje czasowe impulsów na magistrali 1-wire zak³adaj¹(patrz p.4.3), ¿e jeœli jest generowany impuls Presence, topojawia siê on najwczeœniej 15µs i najpóŸniej 60µs po tym, jakImpuls“PhantomPresence”Pierwszy mo¿liwyimpuls “Presence”Ostatnimo¿liwyimpuls“Presence”Koniec impulsu“Phantom Presence”10µs 15µs 60µs 70µsPróbkowanieimpulsu“Presence”Rys.6.2. Kontrola opadaj¹cego zbocza impulsu Presenceza pomoc¹ impulsu Phantom Presence.skoñczy siê impuls Reset i stan na magistrali osi¹gnie próg „1”logicznej. Zatem master w czasie 10µs (licz¹c od tego momentu)generuje sam sobie sztuczny impuls Presence (z odpowiedni¹kontrol¹ parametru slew rate) i zwalnia go w momencie 60µsod zakoñczenia impulsu Reset, natomiast stan linii próbkuje wmomencie 70µs. Jeœli stan linii jest nadal niski, to znaczy, ¿e conajmniej jeden uk³ad slave wystawi³ impuls Presence. Ta technika„maskuje” niekontrolowane, szybkie opadaj¹ce zbocze impulsugenerowanego przez uk³ady podrzêdne w sieci MicroLAN.Bardzo dobrze sprawdza siê ona w sieci „sta³ej”, to znaczy zuk³adami „wlutowanymi” na sta³e do magistrali. W sieci ³¹cz¹cejuk³ady iButton zak³ada siê, ¿e uk³ad taki mo¿na pod³¹czyædo magistrali „na gor¹co”, w dowolnym momencie. Wtedy równie¿uk³ad taki generuje impuls Presence (dlaczego wyjaœnionow p.4). Wtedy jednak master nie mo¿e „spodziewaæ siê” takiejsytuacji i nie jest w stanie zamaskowaæ go impulsem Phantom.6.4. Zjawiska i przebiegi na magistrali podczaszmiany stanu z niskiego na wysokiW p.6.2. wyjaœniono, ¿e nie ma problemu ze zbyt „szybkim”zboczem narastaj¹cym na magistrali 1-wire, mo¿e byænatomiast problem ze zbyt wolnym. Sta³a czasowa to iloczynrezystora R PULL-UP i pojemnoœci na magistrali. Ka¿dy 1m liniito dodatkowe 50pF, a ka¿dy uk³ad slave to dodatkowe 30pF.Rysunek 6.3 przedstawia jak wygl¹da zbocze narastaj¹ce przyzwiêkszaniu d³ugoœci magistrali i iloœci podpiêtych do niej elementów.Na rys.6.3.a kabel ma d³ugoœæ 2m, a iloœæ elementówwzrasta od 1 do 300. Na rys.6.3.b elementów jest 100, a liniama 2m i 100m d³ugoœci (rysunki odpowiadaj¹ sytuacji z aktywnymuk³adem pull-up opisanym w nastêpnym punkcie).Jeœli wspomniana sta³a czasowa oka¿e siê zbyt d³uga (protokó³1-wire wyznacza œcis³e restrykcje dla szczelin czasowych)nast¹pi¹ przek³amania i komunikacja zostanie wstrzymana (protokó³1-wire zak³ada mo¿liwoœæ sprawdzenia poprawnoœcitransmisji - patrz p.11).Dopuszczalna sta³a czasowa T na magistrali jest zale¿narównie¿ od napiêcia zasilania magistrali. Zak³adaj¹c, ¿e czas„narostu” napiêcia do wartoœci odpowiadaj¹cej jedynce logicznej(2.2V) musi byæ krótszy od czasu próbkowania magistrali(standardowe oprogramowanie zak³ada 13.02µs), mo¿na wyliczyædopuszczaln¹ wartoœæ T. Zak³adaj¹c prost¹ zale¿noœæwyk³adnicz¹ (rysunki 6.3 a i b pokazuj¹, ¿e rzeczywistoœæ niecood niej odbiega, niemniej jest to s³uszne jako pierwsze przybli¿enie)otrzymamy zale¿noœæ miêdzy T i czasem próbkowaniat SAMPL : T = t SAMPL /ln(V S /(V S - 2.2V)). Dla V S = 5V prosteprzeliczenia daj¹ wartoœæ 22.4µs. Przyjmuj¹c minimaln¹ war-a/ b/0V1.00V 2.00µs1501002003000V1.00V 2.00µsRys.6.3.a/. Wp³yw obci¹¿enia magistrali 1-wire:d³ugoœæ kabla: 2m, iloœæ uk³adów: 1÷300.b/. Wp³yw d³ugoœci kabla magistrali 1-wire:d³ugoœæ kabla: 2÷100m, iloœæ uk³adów 100.2m100 m10 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wiretoœæ rezystora R PULL_UP = 1.5k otrzymamy, ¿e pojemnoœæ liniimo¿e byæ równa 12nF. Przyjmuj¹c typow¹ pojemnoœæ linii50pF na metr d³ugoœci otrzymamy, ¿e d³ugoœæ magistrali 1-wire nie mo¿e przekraczaæ 240m. Zak³adaj¹c czas próbkowaniarówny 21.7µs (taka opcja istnieje w standardowym oprogramowaniufirmy Dallas Semiconductor) otrzymamy dopuszczaln¹pojemnoœæ linii równ¹ 22nF, a to przy ma³ym jej obci¹-¿eniu daje d³ugoœæ przekraczaj¹c¹ wartoœæ wynikaj¹c¹ z kryteriówzjawisk falowych wystêpuj¹cych w linii (p.6.1).Wyjaœnienia wymaga jeszcze jeden fakt. Znaczne odstêpstwaod przebiegu wyk³adniczego napiêcia w linii po „zwolnieniu” jejzarówno przez mastera, jak i uk³ady slave (widoczne na rysunku6.7) wynikaj¹ z obci¹¿enia magistrali pojemnoœci¹ uk³adu ParasitePower. Nie ma to jednak istotnego wp³ywu na zjawiska prezentowanew tym punkcie. Kondensator ³aduje siê (kradnie energiêz linii), gdy napiêcie na linii przekroczy wartoœæ 2.8V (minimum).Jest to powy¿ej napiêcia „1” logicznej i nie ma ju¿ wp³ywuna stany logiczne, jak równie¿ na czasy ich interpretacji.Skutecznym rozwi¹zaniem problemu powolnego „narostu”napiêcia na magistrali ze stanu niskiego do wysokiego jest zastosowanieaktywnego uk³adu pull up.6.5. Uk³ad aktywnego „podci¹gania” linii do stanuwysokiegoAktywny uk³ad pull-up polega na wspomaganiu rezystoraR PULL_UP w „podci¹ganiu” magistrali do stanu wysokiego. Jestto dobry pomys³, aczkolwiek istotne restrykcje musz¹ byæ zachowane,aby uk³ad ten nie powodowa³ dodatkowych zak³óceñna magistrali.Poprawnie dzia³aj¹cy uk³ad aktywnego pull-up to tranzystorw³¹czony równolegle do rezystora R PULL_UP z ograniczeniempr¹dowym do oko³o 15mA. Tranzystor ten powinien zostaæw³¹czony, gdy napiêcie na linii narasta w okolicy napiêcia0.9V (z marginesem ±0.1V), a wy³¹czony, gdy napiêcie na liniiprzekroczy poziom +3V (minimum). Zapewnia to optymalnewarunki pracy magistrali w tym stanie i na³adowanie kondensatorauk³adu Parasite Power.Przebieg napiêcia na linii z uk³adem aktywnym pull-upmo¿na podzieliæ na 3 zakresy, co wyraŸnie obrazuje rysunek6.4. Rysunek 6.5 uwidacznia w szczegó³ach zalecany kszta³tzboczy przebiegów napiêcia przy przejœciu ze stanu H do L i Ldo H na linii magistrali 1-wire.Wykonanie poprawnie dzia³aj¹cego uk³adu aktywnego pullupz elementów dyskretnych nie jest proste, dlatego firma DallasSemiconductor wykonuje odpowiednie uk³ady scalone dotego celu przeznaczone.W uk³adach sieci MicroLAN mo¿na równie¿ czêsto spotkaæw tym charakterze elementy MAX6314 firmy Maxim. Cociekawe MAX6314 nie by³ zaprojektowany do tego celu. Jestto uk³ad resetu dla mikroprocesorów 68HC11. Zawiera on jednaktranzystor p-FET o wydajnoœci pr¹dowej 20mA, w³¹czanyprzerzutnikiem monostabilnym na czas 2µs narastaj¹cymzboczem napiêcia w okolicy progu 0.6V. W³¹czanie tranzystorana okreœlony czas zamiast kontroli wartoœci napiêcia liniijest rozwi¹zaniem gorszym, ale siê sprawdza. Uk³ad MAX6314ma jedn¹ niekorzystn¹ w³asnoœæ polegaj¹c¹ na istnieniu drugiegoprogu reset reaguj¹cego na spadek napiêcia zasilania,dlatego czêœciej stosowana jest wersja MAX6314US31D3-T.Uk³ad ten ma próg resetu na poziomie 3V, co daje 2V marginesdla spadku napiêcia zasilania. Uk³ad MAX6314 zawiera wobszar „aktywnegopull-up"uk³ad „aktywny pull-up"siê wy³¹czauk³ad „aktywnypull-up"siêw³¹czaobszary „pasywnegopull-up"Rys.6.4. Poprawa zbocza narastaj¹cego z zastosowaniemaktywnego uk³adu pull-up.5V nom.Max Slow rateTf4µsNormal Slow rateMin Slow rate0.9V maximumlogic zero level21.7µsActive pull-upturn offActive pull-upregionActive pull-uptrip pointTr2.2Vlogic onelevelRys.6.5. Wymagania narzucone na zbocze opadaj¹ce inarastaj¹ce dla linii magistrali o du¿ej d³ugoœci(wiêkszej od 100m).sobie rezystor 4.7k, który jest wykorzystywany jako pasywnypull-up. Mo¿na równolegle w³¹czyæ rezystor 2.2k, co daje minimaln¹dopuszczaln¹ wartoœæ tej rezystancji 1.5k.6.6. Maksymalna iloœæ uk³adów pod³¹czonych domagistrali 1-wire wynikaj¹ca ze spe³nieniaw³aœciwych warunków statycznych na magistraliMaksymalne napiêcie, do którego rezystor pull-up jest wstanie „podci¹gn¹æ” liniê magistrali 1-wire jest ni¿sze od napiêciazasilaj¹cego magistralê o spadek napiêcia na tym rezystorzew stanie statycznym. Dla poprawnej pracy sieci Micro-LAN napiêcie to nie mo¿e byæ ni¿sze ni¿ 2.8V. Maksymalnypr¹d pobierany przez uk³ad slave mo¿e wynosiæ 15µA. Na podstawietych danych mo¿na obliczyæ ile uk³adów do sieci mo¿-na pod³¹czyæ. Dla napiêcia zasilania 5V i rezystora pull-up owartoœci 1.5k proste przeliczenia daj¹ wartoœæ oko³o 100.Nale¿y jednak mieæ na uwadze, ¿e jest to kryterium zak³adaj¹cenajgorszy przypadek. Zak³ada on warunki pracy w pe³nymzakresie temperatur (-40 do +85°C). Poza tym uk³ad slavepobiera pr¹d 15µA (do 15µA) w czasie komunikacji, kiedyw³¹czony jest wewnêtrzny oscylator uk³adu. Sytuacja kiedywszystkie uk³ady próbuj¹ skomunikowaæ siê z sieci¹ jednoczeœniema praktycznie miejsce podczas generacji impulsuPresence oraz w odpowiedzi na niektóre komendy wysy³aneprzez mastera (Search, Skip i Read ROM - patrz p.7).Projektowanie systemu zawsze musi zak³adaæ waruneknajgorszy, niemniej w praktycznych sytuacjach okazuje siê, ¿esytuacja pod tym wzglêdem jest o wiele korzystniejsza. Podczasgeneracji impulsu Presence oscylator w³¹czany jest tylkona 5 okresów zegara, które standardowo wynosz¹ 30µs. Nawetw najgorszym przypadku czas ten nie powinien byæ d³u¿-szy ni¿ 255µs. Na taki czas pracy wystarcza iloœæ energii wna³adowanym kondensatorze uk³adu Parasite Power. Zatempraktycznie statyczny pr¹d pobierany przez uk³ad nie przekracza5µA, co daje potrojenie obliczonej wczeœniej dopuszczalnejliczby pod³¹czonych uk³adów do sieci.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 11

Opis magistrali szeregowej 1-wireJeœli projekt nie musi zak³adaæ pracy w pe³nym zakresietemperatur, sytuacja pod tym wzglêdem siê jeszcze poprawia.Dla przyk³adu w typowych warunkach laboratoryjnych 500uk³adów 1-wire komunikuj¹cych siê na magistrali daje statycznyspadek napiêcia na rezystorze pull-up równy 1.2V; daje towartoœæ pr¹du poni¿ej 2µA na jeden uk³ad.6.7. Parametry linii magistrali w konfrontacji zrzeczywistymi przebiegamiTen punkt prezentuje oscylogramy obserwowanych przebiegówna linii i obrazuje na ile rozwa¿ania teoretyczne prezentowanedo tej pory faktycznie siê sprawdzaj¹. Na rysunku6.6 uwidoczniono wszystkie elementy sk³adowe sieci.R XMASTERPullDownSwitchV SRpullupL data DATAL returnRETURNR dataC cableR return1-Wire DeviceC in30pFIdisc5µAR TON* during communication only* lop10µAW przypadku N uk³adów pod³¹czonych do magistrali parametry:C in , I disc , I op i C load nale¿y przemno¿yæ przez N, natomiastR i przez N podzieliæ. Parametr R TON nale¿y pozostawiæbez zmian jako najgorszy przypadek. Liczba w³¹czonych równoczeœnietranzystorów Tx mo¿e byæ ró¿na. W trakcie „normalnej”transmisji danych jest nim jeden, w trakcie realizacjirozkazu Search od 1 do N w zale¿noœci od fazy wykonaniarozkazu, w trakcie generacji impulsu Presence - N. Zatem najgorszyprzypadek, gdy w³¹czony jest jeden tranzystor R TON(wartoœæ nominalna 100R) daje podniesienie poziomu stanuniskiego o 0.4V przy pr¹dzie 4mA, co daje w³aœnie ograniczeniewartoœci rezystora pull-up linii do 1.5k. Podobne znaczeniema rezystancja rzeczywista linii R data + R return i skutkuje równie¿zmniejszeniem marginesu zak³óceñ dla zera logicznego.Znaczenie pojemnoœci na linii by³o ju¿ wyjaœnione w p.6.1.Jasnym jest, ¿e zwiêkszenie ka¿dej ze sk³adowych pojemnoœciowychuwidocznionych na rys.6.6 wp³ywa niekorzystnie na parametrytransmisyjne linii. Dlatego jeœli kabel zawiera niewykorzystaneprzewody (wiêcej ni¿ dwa) i ewentualnie ekran, nie nale¿yich uziemiaæ, po prostu pozostawiæ wolne. Wniosek z nieuziemianiemekranu mo¿e w pierwszym momencie wydawaæ siêdziwny, gdy¿ jak wiadomo zwykle ekran nale¿y uziemiæ.Pojemnoœæ uk³adu Parasitic Power (jest to kondensator oznacznej wartoœci 800pF) szczególnie siê uwidacznia w momenciew³¹czenia zasilania do sieci MicroLAN lub pod³¹czeniado niej „na gor¹co” uk³adu slave. Wymagany jest czas odkilku do kilkunastu milisekund a¿ kondensator ten siê na³adujei po tym czasie dopiero mo¿e rozpocz¹æ siê komunikacja wsieci. Wp³yw ten jest bardziej widoczny w uk³adach sieci zpasywnym pull-up. Równie¿ w przypadku d³ugich linii z du¿¹iloœci¹ zgrupowanych uk³adów na jej koñcu istnienie pojemnoœciC load odbija siê bardzo niekorzystnie. To ona jest powodemwidocznego na rysunku 6.7 za³amania zbocza narastaj¹cegoi chwilowej zmiany kierunku tego zbocza.Porównanie rys.6.3.a i 6.7 uwidacznia intuicyjnie jasn¹ zale¿noœæ,¿e parametry kabla maj¹ dominuj¹cy wp³yw, gdy jegod³ugoœæ jest znaczna (powy¿ej 100m).D iT XC load800pFRys.6.6. Elektryczny schemat zastêpczy linii magistrali.Ri1kLiczba elementów 1-wire. D³ugoœæ kabla: 100m1 50 100 200 3001.00V 2.00µs0VSzczegó³ A jest wynikiem wp³ywu pojemnoœci C . LOADRys.6.7. Oscylogram obrazuj¹cy wp³yw obci¹¿eniamagistrali pojemnoœci¹ „paso¿ytniczego”uk³adu zasilania.Szczególn¹ uwagê nale¿y zwróciæ na indukcyjnoœæ linii ijak siê oka¿e ma ona decyduj¹ce znaczenie dla wyboru parametrówkabla obok innych prezentowanych ju¿ jego w³asnoœci,a w niektórych sytuacjach, ma znaczenie pierwszorzêdne.Na rys. 6.8 przedstawiono przebieg napiêcia w linii o d³ugoœcioko³o 300m zawieraj¹cy impulsy o przeciwnej polaryzacjiwzglêdem wymuszanego w danym momencie napiêcia (poziomulogicznego) i mog¹ce w oczywisty sposób zak³óciæ transmisjêna magistrali 1-wire. S¹ one wynikiem istnienia w³aœnie indukcyjnoœciobok pojemnoœci linii. Jeœli tranzystor Tx wymuszaj¹cystan niski zostanie wy³¹czony zbyt wczeœnie, to znaczyzanim zostanie roz³adowana pojemnoœæ linii, energia zgromadzonaw jej indukcyjnoœci spowoduje w³aœnie wyst¹pienie widocznegona rys.6.8 impulsu. Oczywiœcie te same prawa fizyki odnosz¹siê do uk³adu aktywnego pull-up, co równie¿ widaæ na rys.6.8.Z przedstawionej analizy teoretycznej i obserwacji rzeczywistychprzebiegów napiêcia w linii magistrali wyp³ywa wniosek,który równie¿ mo¿e wydawaæ siê sprzeczny ze spodziewanym.Ró¿nicowa indukcyjnoœæ linii z³o¿onej z dwóch równoleglebiegn¹cych przewodów zale¿y w du¿ej mierze od odleg³oœcitych przewodów wzglêdem siebie. Indukcyjnoœæ ta jesttym mniejsza czym przewody biegn¹ bli¿ej siebie. Najprostszymwyt³umaczeniem tego jest spostrze¿enie, ¿e pr¹d w obuprzewodach p³ynie oczywiœcie w przeciwnych kierunkach ipole magnetyczne wytwarzane wokó³ linii, które jest fizyczn¹przyczyn¹ istnienia jej indukcyjnoœci (w tej chwili brana jestpod uwagê indukcyjnoœæ ró¿nicowa) jest mniejsze, gdy¿ ulegawzajemnej kompensacji. A wiêc na liniê magistrali 1-wire stosujesiê parê przewodów biegn¹cych blisko siebie i najlepiej,aby to by³a „skrêtka” bez ekranu, gdy¿ okazuje siê, ¿e jest tolinia najlepsza. Ponadto zak³ócenia wnoszone do linii przezpobliskie Ÿród³a pola elektromagnetycznego jednakowo wp³ywaj¹na oba przewody, a wiêc w du¿ej mierze siê znosz¹.Impuls bêd¹cy wynikiem wy³¹czenia tranzystora pull-down0V1.00V 2.00µsImpuls bêd¹cy wynikiem wy³¹czenia tranzystora pull-upRys.6.8. Wp³yw indukcyjnoœci linii magistrali.A12 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

przebiegniepoprawnyprzebiegpoprawnykontrolaslew rateimpulsy zak³ócaj¹cewyindukowane naindukcyjnoœci liniimagistraliaktywnypull-upRys.6.9. Przyk³adowy przebieg napiêcia na magistralibez i z kontrol¹ slew rate.Mo¿e wiêc to byæ prosta „skrêtka” telefoniczna, choæ specyfikacjamagistrali zaleca „skrêtkê” tak zwanej kategorii 5.Oczywistym i najbardziej skutecznym rozwi¹zaniem wy¿ej nakreœlonychproblemów, które nale¿y zaliczyæ do rozwi¹zañ programowychjest „rozci¹gniêcie” w czasie transmisji polegaj¹cena wyd³u¿eniu szczelin czasowych, czyli na wyd³u¿eniu czasuw³¹czenia tranzystora pull down switch (patrz rys.6.6) wuk³adzie master, a¿ energia zgromadzona w pojemnoœci i indukcyjnoœcilinii zostanie w pe³ni roz³adowana. Gdy takie rozwi¹zaniejest niemo¿liwe lub nie wskazane ze wzglêdu na szybkoœætransmisji stosuje siê jeszcze inny bardzo prosty zabieg.W³¹czenie diody Schottky’ego na koñcu linii (katod¹ do liniiDATA, a anod¹ do RETURN). Wszelkie przepiêcia wykraczaj¹cepoza zakres napiêcia zasilania s¹ przez tê diodê klampowanei tym samym zmniejszane.Na rysunku 6.9 przedstawiono przebieg napiêcia w liniimagistrali (zbocza opadaj¹cego i narastaj¹cego) w przypadkuprawid³owego zastosowania wszystkich zabiegów, o którychby³a mowa oraz bez nich. }Ci¹g dalszy nast¹pi

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisowe (cz.2 - ost.)Andrzej BrzozowskiW drugiej czêœci artyku³u dotycz¹cego chassis NEICE25/CE28 opisano sposób postêpowania przy diagnostyceuszkodzeñ w torach: luminancji, dekoderakoloru, fonii i uk³adzie steruj¹cym.Tor luminancjiSygna³ wideo z wyprowadzenia 6 modu³u p.cz. podawanyjest do uk³adu IC109 (TDA8453A), który pe³ni rolê linii opóŸniaj¹cejluminancji i uk³adu filtrów chrominancji. Uk³ad tenma dwa wyjœcia sygna³ów luminancji. Sygna³ z wyjœcia 6 podawanyjest do wejœcia 25 dekodera koloru TDA8391 (IC111).Sygna³ ten wykorzystywany jest do matrycowania sygna³ówRGB. Sygna³ z wyjœcia 4 TDA8453A podawany jest do uk³aduz tranzystorami TR120 i TR121, którego zadaniem jestwytworzenie dwóch sygna³ów wideo: odwróconego i nieodwróconegodla uk³adów synchronizacji. Nieodwrócony sygna³wideo podawany jest do wejœcia 27 uk³adu teletekstu SAA5231(IC110). Z wyjœcia 1 IC110 sygna³ ten podawany jest do wejœcia13 modu³u p.cz.Odwrócony sygna³ wideo podawany jest poprzez wtórnikTR122 do wyjœcia 19 gniazda SCART AV1.Najczêœciej spotykanymi uszkodzeniami toru luminancji s¹:Brak luminancji i OSDNale¿y skontrolowaæ napiêcie +5V na wyjœciu stabilizatoraIC102 (7805). Je¿eli brak tego napiêcia, nale¿y sprawdziærezystor bezpiecznikowy R139 (0.22R). Uszkodzona mo¿e byætak¿e dioda D122 (BY297).Nale¿y sprawdziæ impulsy sandcastle: na wejœciu 15 modu³up.cz., na n.8 IC111 lub na n.15 IC113. Je¿eli impulsy temaj¹ niew³aœciw¹ amplitudê, nale¿y sprawdziæ, czy impulsyw punkcie po³¹czenia: R151, C157, R152, C155 maj¹ amplitudê20V pp . Je¿eli nie, to uszkodzony mo¿e byæ kondensatorC155 (1nF).Je¿eli oka¿e siê to konieczne, mo¿na od³¹czyæ liniê impulsówsandcastle od uk³adu IC111 i IC113 oraz sprawdziæ, czyimpulsy w punkcie po³¹czenia R173, R151 i C157 maj¹ amplitudê300V pp . Rozwarcie rezystora R173 (270k) mo¿e spowodowaæzak³ócenia przedniego zbocza górnej czêœci impulsusandcastle. Uszkodzenie rezystorów R121 i R151 (oba 270k)mog¹ spowodowaæ zak³ócenia podstawy tego impulsu.Brak luminancji, OSD jest prawid³oweNa wyprowadzeniu 2 modu³u p.cz. powinien byæ stan niskiprzy pracy w trybie TV i wysoki dla pracy w trybie AV. •ród³emnapiêcia prze³¹czaj¹cego jest wyprowadzenie 16 modu³uprze³¹czania fonii. Wyjœcie 36 mikrokontrolera IC117 powinnobyæ w stanie niskim dla pracy TV i wysokim dla pracy AV. Napiêciez tego wyjœcia jest odwracane na tranzystorze TR116 ipodawane do wyprowadzenia 2 modu³u prze³¹czania fonii. Wmodule tym jest ono ponownie odwracane w uk³adzie z tranzystoremTR903 i pojawia siê na wyjœciu 16 modu³u.Na wyprowadzeniu 15 modu³u prze³¹czania fonii powinnobyæ napiêcie 0V, je¿eli jest ono inne, sygna³ wideo z n.6 IC109bêdzie blokowany.Nale¿y skontrolowaæ, czy rezystor R286 (150R) nie jestuszkodzony. Je¿eli jest, to napiêcie na wyjœciu 9 IC111 bêdziena poziomie 0.9V.Je¿eli na wyjœciu 28 IC111 brak sygna³u noœnej koloru, tona wyjœciach 2 i 6 uk³adu IC109 nie bêdzie sygna³ów luminancji.Na nó¿ce 12 IC109 powinien byæ sygna³ podnoœnej koloruo amplitudzie oko³o 400mV. Brak sygna³u podnoœnej mo¿ebyæ spowodowany przez uszkodzenie rezonatora kwarcowegoXL102 (4.43MHz) lub kondensatora C203 (15pF).Sygna³ luminancji zak³ócony, zak³ócenia synchronizacji,OSD jest prawid³oweNale¿y sprawdziæ rezystor R010 (2.2k) na module p.cz.,nastêpnie kondensatory C295, C210 (oba 10µF), tranzystorTR120 (JCP501P) i rezystor R230 (56k).SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 13

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisoweBrak obrazuUszkodzony mo¿e byæ dekoder koloru IC111 (TDA8391).Wystêpuj¹ wówczas trudnoœci w ustawieniu napiêcia siatkipierwszej kineskopu, poniewa¿ zmienia siê napiêcie jaskrawoœci.Uk³ad TDA8391 zwykle uszkadza siê w wyniku przepiêæpomiêdzy transformatorem odchylania poziomego i chassis.Przyczyn¹ braku obrazu mo¿e byæ tak¿e uszkodzenie wuk³adzie automatycznej regulacji poziomu czerni. Sygna³ sprzê-¿enia zwrotnego podawany jest z nó¿ek 6, 11 i 14 uk³aduwzmacniaczy wizyjnych IC601 na module kineskopu do wejœcia10 IC111 poprzez wyprowadzenie 4 z³¹cza CON600. Dlanormalnego obrazu na katodzie diody Zenera D604 powinnobyæ napiêcie oko³o 1V. Nale¿y skontrolowaæ, czy n.10 IC111jest po³¹czona z wyprowadzeniem 4 za³¹cza CON600.Uszkodzenie kondensatora C256 (1µF), który filtruje napiêciena n.11 IC111 mo¿e powodowaæ zak³ócenia sygna³uluminancji.Napiêcie na n.24 IC111 powinno wynosiæ oko³o 4.5V. Jestto napiêcie uk³adu ograniczania pr¹du kineskopu. Je¿eli napiêcieto jest ni¿sze, nale¿y sprawdziæ: R160 (8.2k), D134(1N4148), R333 (1k), C299 (33µF).We wczeœniejszych wersjach chassis (Clavorix) wystêpowa³yuszkodzenia po³¹czenia masy modu³u p.cz.Brak regulacji jaskrawoœciSprawdziæ: R317 (33k), R206 (18k), C269 (470nF).Brak obrazu, gdy dzia³a prze³¹cznik SVHS SW100Uszkodzenie diody D138 (1N4148).Dekoder koloruW torze tym zastosowano uk³ady: TDA8391 (IC111) - dekoderkoloru, TDA8451A (IC113) - linia opóŸniaj¹ca chrominancjioraz TDA8453A (IC109) - uk³ad filtrów sygna³u chrominancjii linia opóŸniaj¹ca sygna³ luminancji.W uk³adzie tym mog¹ wyst¹piæ pewne specyficzne uszkodzenia,do który zaliczyæ mo¿na:Brak koloruUszkodzony mo¿e byæ uk³ad IC113. Je¿eli brak jest napiêciazasilaj¹cego 12V na n.3 tego uk³adu, nale¿y skontrolowaærezystor bezpiecznikowy R227 (10R). Nale¿y równie¿ sprawdziækondensator C202 (100nF).Brak jednego z kolorów podstawowych (RGB)Nale¿y sprawdziæ sygna³y RGB na wyjœciach 13, 17, 15uk³adu IC111. Nale¿y równie¿ skontrolowaæ kondensatoryklampuj¹ce: C257 w torze R, C253 w torze B i C252 w torze GSygna³ mutez n.2 IC11716V1kR375D1391N4148D1401N4148C323100k 10µ10k100kTR136100kJA101PC32210µR372100kTR135JC501PDo n.2 IC116(TDA2616)Rys.3. Schemat ideowy uk³adu wyciszania fonii stosowanyz koñcówk¹ mocy fonii TDA2616.(wszystkie 470nF) oraz skontrolowaæ wzmacniacze wizyjnena module kineskopu.Zak³ócenia na przejœciach kolorówNale¿y sprawdziæ: R253 (3.3k), C243 (1µF). Elementy teprzy³¹czone s¹ do n.5 IC113 i pracuj¹ w uk³adzie PLL.Zak³ócenia kolorówZak³ócenia te wystêpuj¹, gdy Ÿle przy³¹czony jest przewódostroœci w transformatorze odchylania poziomego.Tor foniiUk³ad TDA2545 (IC002) montowany na module p.cz. pe³nirolê toru p.cz. sygna³u fonii. Sygna³ wejœciowy do uk³aduscalonego podawany jest z wyjœcia filtru z fal¹ powierzchniow¹SF001. Sygna³ z wyjœcia 12 IC002 podawany jest do wejœcia8 modu³u NICAM.Monofoniczny tor fonii obejmuje uk³ad U829B (IC114), którype³ni rolê detektora. Sygna³ wyjœciowy z tego uk³adu podawanyjest do wejœcia 10 modu³u NICAM. Uk³ad 4066 (IC505)pe³ni rolê prze³¹cznika mono/stereo. Sygna³y wyjœciowe poprzezwyprowadzenia 11 i 12 modu³u NICAM podawane s¹ do modu³uprze³¹czania fonii, który kieruje sygna³y audio do i z gniazdSCART oraz do uk³adu TDA8425 (IC115). Uk³ad ten prze³¹czasygna³y audio oraz pe³ni rolê, sterowanego szyn¹ I 2 C, uk³aduregulacji tonów wysokich i niskich oraz g³oœnoœci.W wersji 1 i 2 chassis jako wzmacniacz mocy fonii zastosowanouk³ad TDA2009A (IC116). Sygna³y do tego uk³adupodawane s¹ poprzez modu³ wyciszania fonii.W wersji 3 chassis uk³ad wyciszania umieszczono na p³ycieg³ównej. Wspó³pracuje on z koñcówk¹ mocy fonii IC116(TDA2616). Schemat ideowy uk³adu wyciszania stosowanegow wersji 3 chassis przedstawiono na rysunku 3.Sygna³y wyjœciowe z nó¿ek 8 i 10 TDA2009A poprzezkondensatory sprzêgaj¹ce 2000µF (C236, C288) podawane s¹do g³oœników.W przypadku zastosowania uk³adu TDA2616 sygna³y zwyjœæ 4 i 6 tego uk³adu poprzez kondensatory 1000µF podawanes¹ do g³oœników.Oto najczêœciej wystêpuj¹ce uszkodzenia toru fonii:Brak dŸwiêkuNale¿y skontrolowaæ napiêcie zasilania koñcówki mocyfonii IC116. Napiêcie to powinno wynosiæ 26V. Przy brakutego napiêcia nale¿y sprawdziæ R133 i D108 oraz œcie¿kê zasilaj¹c¹,biegn¹c¹ wzd³u¿ brzegu p³yty chassis.Przy u¿yciu oscyloskopu nale¿y przeœledziæ sygna³y audio:• pomiêdzy wyprowadzeniami 11 i 12 modu³u NICAM an.18 i 20 uk³adu IC115,• z wyjœæ 9 i 13 IC115 do wejœæ 1 i 9 uk³adu TDA2616 lub1 i 5 uk³adu TDA2009A poprzez modu³ wyciszania (wejœciamodu³u to wyprowadzenia 4 i 6, a wyjœcia to wyprowadzenia1 i 2).Sygna³ steruj¹cy modu³em wyciszania podawany jest dowejœcia 5 modu³u.Je¿eli uk³ad wyciszania jest aktywny, nale¿y sprawdziæimpuls identyfikacji na n.29 mikrokontrolera IC117. Impulsten podawany jest z toru p.cz. - z wyprowadzenia 5 modu³up.cz. (z wyjœcia 14 IC001). Na nó¿ce 2 mikrokontrolera IC117powinien byæ stan wysoki w momencie wyciszania.14 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisoweW wersji 3 chassis z koñcówk¹ mocy fonii TDA2616 napiêciewyciszania podawane jest do wejœcia 2 TDA2616 poprzeztranzystor TR135 (JC501P).Chwilowe wyciszenie fonii mo¿e pojawiaæ siê w chassispochodz¹cych z bardzo wczesnej produkcji, w których n.12mikrokontrolera IC117 pozostawiono niepod³¹czon¹. Powinnoona byæ przy³¹czona do masy chassis.Przy braku sygna³ów fonii na wyjœciach uk³adu IC115 nale¿ysprawdziæ kondensator C237 (100µF).Brak dŸwiêku po prze³¹czeniu odbiornika w tryb pracy AVPrawdopodobnie uszkodzony jest uk³ad IC115.Brak dŸwiêku mono, stereo jest odtwarzane poprawnieUszkodzony rezystor R117 (10k) na module NICAM.Uk³ad IC116 ma wysok¹ temperaturêMo¿e to byæ spowodowane przez sygna³y w.cz. pojawiaj¹cesiê na wyjœciach uk³adu. Nale¿y w tym przypadku skontrolowaæelementy uk³adów zabezpieczaj¹cych koñcówki mocyprzed wzbudzaniem, s¹ to: C286, C287 (oba 0.1µF), R257,R258 (oba 1R, bezpiecznikowe).W przypadku zastosowania uk³adu TDA2616 nale¿y sprawdziækondensator C282 (100µF) przy³¹czony do n.3 i 8.Zak³ócenia dŸwiêku monoRozstrojona mo¿e byæ cewka L107 lub mog¹ byæ uszkodzonekondensatory CF100 lub C297 (1nF).Zaniki dŸwiêku monoUszkodzony mo¿e byæ tranzystor TR111 (JC501P) lub rezystorR248 (2.2k).Tranzystor TR111 pracuje jako wtórnik emiterowy pomiêdzywyjœciem uk³adu IC114 a wyprowadzeniem 10 modu³uNICAM. Z wtórnika sygna³ fonii podawany jest tak¿e do gniazdaSCART AV2.Niski poziom dŸwiêku mono, zak³ócony dŸwiêk NICAMNale¿y sprawdziæ, czy nie s¹ zwarte wyprowadzenia 2 i 3modu³u NICAM.Stuk przy wy³¹czaniu odbiornikaMo¿e pojawiaæ siê tylko w wersji 3 chassis z uk³ademTDA2616. Je¿eli tranzystor TR136 (JC191P) w uk³adzie wyciszaniajest uszkodzony, to objawia siê to stukiem w momenciewy³¹czania. Uszkodzony mo¿e byæ tak¿e rezystor R375 (100k).Stuk wystêpuje tak¿e wtedy, gdy brak jest napiêcia 16Vpodawanego do tego uk³adu. W tym przypadku nale¿y skontrolowaædiodê D139.Brak dŸwiêku w g³oœnikachUszkodzone mo¿e byæ z³¹cze gniazda s³uchawkowegoSK951 lub kondensatory C952, C052 (100pF).Brak dŸwiêku w s³uchawkachUszkodzone mo¿e byæ z³¹cze SK951 lub rezystory: R956,R957, R958 (wszystkie 68R ).Modu³ NICAMBrak dŸwiêku NICAMJe¿eli dioda LED lub OSD pokazuj¹ brak odbioru foniiNICAM, oznacza to brak noœnej NICAM lub niew³aœciw¹ pracêuk³adu PLL.Je¿eli diody LED lub OSD pokazuj¹ odbiór NICAM, nale-¿y sprawdziæ sygna³y fonii na wyjœciach 6 i 8 TDA1543(IC502). Je¿eli sygna³y na tych wyjœciach wystepuj¹, nale¿ysprawdziæ uk³ady IC503 (TL084) i TL505 (4066). Je¿eli brakjest sygna³ów fonii na wyjœciu IC502, nale¿y sprawdziæ uk³adIC501 (SAA7280) i IC504 (TDA8732).Zaniki fonii NICAMSprawdziæ, czy indukcyjnoœæ cewek L503 i L504 jest równa1mH.Uk³ad steruj¹cyW uk³adzie steruj¹cym zastosowano procesor PCA84C640.Oprogramowanie dla tego mikrokontrolera jest dedykowanedla chassis NEI. Powsta³o kilka wersji oprogramowania. Mikrokontrolersteruje prac¹ nastêpuj¹cych obszarów chassis: teletekst,strojenie, kontrola klawiatury, regulacje analogowe takie,jak: g³oœnoœæ, jaskrawoœæ, kontrast i nasycenie.Oto kilka typowych uszkodzeñ uk³adu steruj¹cego:Chassis nie w³¹cza siê ze stanu czuwaniaW tych warunkach dioda LED œwieci znacznie ciemniej.Napiêcie prze³¹czaj¹ce w stan czuwania pochodzi z n.41 mikrokontroleraIC117. Napiêcie to podawane jest do bazy tranzystoraTR133. Je¿eli na n.41 jest stan niski bez wzglêdu naprze³¹czanie pilotem, mo¿na podejrzewaæ uszkodzenie rezonatorakwarcowego XL103 (9.83MHz) przy³¹czonego pomiêdzynó¿ki 31 i 32 IC117. Aby skontrolowaæ pracê generatorataktuj¹cego w uk³adzie IC117, mo¿na skontrolowaæ przebiegikluczuj¹ce na n.13÷19 IC117. Je¿eli brak jest impulsów strobuj¹cychna tych wyprowadzeniach, nale¿y wymieniæ XL103.Je¿eli impulsy strobuj¹ce pojawiaj¹ siê, nale¿y od³¹czyæwszystkie uk³ady sterowane szyn¹ I 2 C z wyj¹tkiem pamiêciIC112. Nale¿y tak¿e zostawiæ rezystory „podci¹gaj¹ce” R296i R297. W takim stanie nale¿y skontrolowaæ, czy impulsy naszynach SDA i SCL (n.40 i 39) maj¹ amplitudê 5V pp . Je¿eli pood³¹czeniu uk³adów sterowanych szyn¹ I 2 C pojawia siê stanwysoki na n.41, konieczne jest sprawdzenie wszystkich uk³adówsterowanych szyn¹ I 2 C. Nie nale¿y zapomnieæ o uk³adziefonii TDA8425.Uszkodzone mog¹ byæ tak¿e elementy kszta³towania impulsureset: C263 (680nF), R295 (100k). Konieczne jest te¿sprawdzenie poziomu napiêcia zasilania 5V.Odbiornik w³¹cza siê ze stanu czuwania ale brak jest obrazu,nie dzia³aj¹ ¿adne funkcje i nie mo¿na wy³¹czyæ odbiornikado stanu czuwaniaTakie zachowanie jest typowe dla uszkodzenia któregoœ zuk³adów sterowanych szyn¹ I 2 C. Nale¿y od³¹czyæ wszystkieuk³ady i kolejno przy³¹czaæ je aby w ten sposób zidentyfikowaæuk³ad uszkodzony.Podobne objawy mog¹ wystêpowaæ, gdy zwora 172 umieszczonapod kondensatorem C130 jest rozwarta.Nie dzia³a strojenie, OSD jest poprawneKonieczne jest sprawdzenie uk³adu wytwarzania napiêciaprzestrajaj¹cego g³owicê. Napiêcie to powinno podczas strojeniazmieniaæ siê w zakresie 0÷28V. Je¿eli nie ma zmian tegonapiêcia, nale¿y sprawdziæ, czy zmienia siê podczas strojeniawspó³czynnik wype³nienia przebiegu ogl¹danego przy pomo-SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 15

cy oscyloskopu przy³¹czonego do n.1 IC117. Je¿eli brak zmianwspó³czynnika wype³nienia, nale¿y wymieniæ IC117.Je¿eli przebieg na n.1 IC117 jest poprawny, mo¿na podejrzewaæuszkodzenie tranzystora TR126 (2N3904) w uk³adzieca³kuj¹cym lub któregoœ z elementów dyskretnych tego uk³adu.Nale¿y sprawdziæ, czy uk³ad ca³kuj¹cy ma poprawne napiêciezasilaj¹ce 33V.Skontrolowaæ napiêcia prze³¹czaj¹ce g³owicê. Je¿eli wiêcejni¿ jedno z nich jest w stanie wysokim, sprawdziæ elementyuk³adu prze³¹czaj¹cego: TR108÷TR110 i TR112÷TR114.Dzia³a strojenie ale stacje nie s¹ zapamiêtywaneSprawdziæ: R320 (56k), C266 (3.3nF) i IC112 (PCF8582A).Odbiornik nie zatrzymuje siê na stacjach telewizyjnychpodczas strojenia, OSD jest poprawneAby zatrzymaæ strojenie, nale¿y nacisn¹æ przycisk precyzyjnegostrojenia nadajnika. To pozwoli na dok³adne dostrojenieodbiornika i ³atwiejsze znalezienie przyczyny uszkodzenia.Nale¿y sprawdziæ sygna³ identyfikacji na n.29 IC117. Powiniento byæ stan wysoki w czasie, kiedy sygna³ telewizyjny jest odbierany.Je¿eli obserwujemy stan niski, nale¿y sprawdziæ n.14uk³adu IC001 w module p.cz.. Rezystor „podci¹gaj¹cy” R011(15k) przy³¹czony do tej nó¿ki mo¿e byæ uszkodzony. Nale¿ytak¿e sprawdziæ sygna³ wideo na n.27 IC110. Je¿eli brak jesttego sygna³u, uszkodzony mo¿e byæ rezystor R217 (75R).Nale¿y skontrolowaæ zestrojenie czêstotliwoœci odchylaniapoziomego RV001 w module p.cz.Nie mo¿na zapamiêtaæ ustawieñ u¿ytkownika (PP)Uszkodzona mo¿e byæ pamiêæ IC112.Brak OSDNale¿y sprawdziæ, czy na nó¿kach 26 i 27 IC117 s¹ impulsypowrotu odpowiednio o czêstotliwoœciach H i V. Je¿eli brak impulsówV na n.27, uszkodzona mo¿e byæ dioda D133 (1N4148).Ponadto nale¿y sprawdziæ sygna³y RGB OSD na nó¿kach:22 (R), 23 (G), 24 (B), 25 (wygaszanie) IC117.Nieprawid³owe kolory OSDJe¿eli wyœwietlany tekst jest poprawny, nale¿y sprawdziæ,czy sygna³y RGB OSD na n.22, 23, 24 maj¹ amplitudy 5V pp .Nastêpnie nale¿y przeœledziæ œcie¿ki tych sygna³ów biegn¹cepoprzez tranzystory TR117, TR118, TR123 do wejœæ 14, 18 i16 dekodera koloru IC111.Nale¿y sprawdziæ tak¿e uk³ad IC111 oraz: C258, C255, C259(wszystkie 100nF) i R279, R281, R283 (wszystkie 150R).OSD jest przesuniête, rozci¹gniêteNale¿y sprawdziæ: R288 (2.2k) i C260 (22pF÷33pF w zale¿noœciod wersji uk³adu IC117) w uk³adzie oscylatora OSD.Elementy te przy³¹czone s¹ do n.28 IC117.•le dzia³aj¹ regulacje analogoweJe¿eli jedna z regulacji np. jaskrawoœæ dzia³a tak¿e na kontrastlub nasycenie, nale¿y sprawdziæ napiêcie zasilania 5V narezystorach: R315, R316, R317. Je¿eli dzia³a tylko jedna z regulacji,nale¿y sprawdziæ elementy uk³adów wytwarzania napiêciaregulacyjnego i uk³ad IC117.•le dzia³a prze³¹czanie AVNa n.36 IC117 powinien byæ stan wysoki dla pracy AV iniski dla pracy TV. Na n.34 powinien byæ stan niski dla TV/AV1 i wysoki dla AV2. Je¿eli napiêcia na tych nó¿kach s¹ poprawne,nale¿y sprawdziæ tranzystory TR115 i TR116 (JC501Poba) oraz elementy bierne wokó³ tych tranzystorów.Na module prze³¹cznika fonii s¹ nastêpne tranzystory odwracaj¹ce,które wytwarzaj¹ na wyprowadzeniu 16 modu³u stanniski dla TV i wysoki dla AV, a na wyprowadzeniu 15 stanwysoki dla AV1 i niski dla AV2.Po w³¹czeniu odbiornik prze³¹cza siê na AV1Nale¿y sprawdziæ, czy na n.12 IC117 jest napiêcie 0V.Nie dzia³a zdalne sterowanieSprawdziæ odbiornik podczerwieni IC951 i R298 (10k).Nie dzia³aj¹ diody LEDJe¿eli nie dzia³a dioda zielona oznaczaj¹ca odbiór NICAM,nale¿y sprawdziæ, czy dekoder NICAM dekoduje poprawnieodbiór dŸwiêku w tym standardzie. Je¿eli tak, nale¿y przy³¹czyædowoln¹ diodê LED do wyprowadzenia 12 z³¹cza CON950.Je¿eli dioda œwieci, nale¿y wymieniæ diodê zielon¹.W przypadku czerwonej diody oznaczaj¹cej pracê odbiornikanale¿y najpierw sprawdziæ, czy na wyprowadzeniu 10 CON950jest 0V. Rezystor R955 (1k), który jest umieszczony równolegledo tranzystora TR951 zapewnia, ¿e dioda czerwona œwieci s³abiejw czasie normalnej pracy odbiornika. W stanie czuwaniarezystor R954 (22k) zapewnia du¿¹ jasnoœæ œwiecenia tej diodygdy¿ tranzystor TR951 (JA101P) jest nasycony. }

Uk³ad TA1276AFG firmy ToshibaMarian BorkowskiProcesor TA1276AFG wydziela z kompletnegosygna³u telewizyjnego i dostarcza do uk³adów wykonawczychnastêpuj¹ce sygna³y: wideo, chrominancji iimpulsy odchylania. Realizuje on równie¿ funkcjekorekcji i demodulacji tych sygna³ów, a tak¿e prze³¹czaniaimpulsów RGB. Jest on stosowany w odbiornikach,w których uzyskuje siê wysok¹ jakoœæ obrazu i wodbiornikach z du¿¹ przek¹tn¹ kineskopu. Uk³ad tenjest jednym z nowszych produktów koncernu Toshiba.Schemat blokowy uk³adu TA1276AFG pokazano na rysunku1, poszczególne wyprowadzenia pe³ni¹ nastêpuj¹ce funkcje:n.1 - wejœcie sygna³u R-Y (V). Je¿eli amplituda sygna³u burstwynosi 360V PP , wówczas napiêcie sta³e na tej nó¿ce jestrówne 5V.n.2 - filtr (kondensator) uk³adu ograniczania impulsu poziomuczerni. Poziom czerni zale¿y od napiêcia na tej nó¿ce.n.3 - filtr uk³adu koryguj¹cego sk³adowa sta³¹.n.4 - nó¿ka ta nie jest po³¹czona z wewnêtrznymi uk³adamifunkcjonalnymi, powinna byæ po³¹czona z mas¹.16 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Uk³ad TA1276AFG firmy Toshibafsc Out 72SCP OutSECAMcontrol7069Y1 Out 67 SW Delay line Delay lineU/Q Out65V/I Out 641H DLcontrol4.43MHzXtalMPALXtal3.58MHzXtalAPC filter6362615958Vcc1 (5V) 57Chroma in 54Chroma GND 53Y1/sync in 52V-sep. 50 V sep V sync sepHD outSync out4947DEF GND 46AFC filter 4532fH VCO 43 32fHVCODEFVcc (9V)H. out[SW]Curve adjust[Ext CP/BPPin]FBP in[H/V BLK in]43414038Digital GND 37SDA35SCL 34fsc OutSECAMcontrolTOFCromaVCOAPC detSub colorACC ampDelay lineH. V.sync sep.HD out/BPP inPhase detH driveH phaseshiftPhase detH BLK2I C BusdecoderSCP OutColor sys.ident.1HDLcontrolFilter autoadj.CWmatrixP/Nident detACC detfsctrapTOFSync outH countdown(Ext. VBLK)H parabolaRegistorLPF fsctrapChromademod.ChromaBLKModeSWSWSWV countdownVP outD/AconvertSRTAxis G-YmatrixUni-colorColorTintY clampBlackstretchBlack levelcor.correctionDC restoreSharpnessdelay lineSharpnesscontrolYNRampSub contUni-colorClampHalf toneWPSRGBmatrixCutoffIKCutoffR S/HClamp Half tone Color CDEDelay lineContrastClampRGBbrightSWTA1276AFGIQ UVconvertABCL amp.RGB SWBlack peakdet.APL det.IKSWFleshcolorDL SWYMSWR. G. B. S/HCutoffACLCutoffCutoffY SWSHi brightcolorColor peakdet.IQ / UVclampVSMmuteVSM amp.HPFRGB outBLKClampDriveOSD amp.ClampY SWSG S/HB S/H7374767880 U/Q in123567891011131517181920212224252729Sense inR S/HColor limiterY2 inV/I inBlack peak holdAPL det.VSM outYMinVcc3 (9V)ABCL inText GND 2Text GND 1R outG outB outVcc2 (9V)Analog OSDRinAnalog OSDGinAnalog OSDBinYs1Analog R inAnalog G inAnalog B inYs2(analog OSD)VP out31 G S/H32 B S/HRys.1. Schemat blokowy uk³adu TA1276AFG.n.5 - wyjœcie uk³adu poprawy wyrazistoœci obrazu w pionieVSM (Velocity Scan Modulation). Napiêcie na tej nó¿ce typowowynosi 3.5V.n.6 - prze³¹cznik wewnêtrznych sygna³ów RGB, je¿eli napiêciejest równe 7V lub wiêksze na wyjœcie prze³¹czone s¹wewnêtrzne sygna³y RGB.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 17

Uk³ad TA1276AFG firmy Toshiban.7 - napiêcie zasilania 9V dla uk³adów luminancji i chrominancji.n.8 - wejœcie uk³adu dynamicznej regulacji jaskrawoœci. Uk³adten jest wy³¹czony, je¿eli na n.8 zostanie podane napiêcierówne 6V lub wiêksze.n.9 - masa 2.n.10 - masa 1.n.11 - wyjœcie sygna³u koloru czerwonego.n.12, 14, 16 - nó¿ki te nie s¹ po³¹czone z wewnêtrznymi blokamiuk³adu TA1276AFG i powinny byæ po³¹czone z mas¹.n.13 - wyjœcie sygna³u koloru zielonego.n.15 - wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego.n.17 - napiêcie zasilania (9V).n.18 - analogowe wejœcie sygna³u OSD koloru czerwonego.n.19 - analogowe wejœcie sygna³u OSD koloru zielonego.n.20 - analogowe wejœcie sygna³u OSD koloru niebieskiego.Amplituda sygna³ów OSD (n.18, 19, 20) nie powinna przekraczaæ5V, ale nie jest wskazane, aby by³a mniejsza ni¿ 4.1V.n.21 - prze³¹cznik miêdzy wewnêtrznymi sygna³ami RGB asygna³ami OSD, podawanymi z n.: 18, 19, 20. Je¿eli prze-³¹cznik ten jest w³¹czony, to wy³¹czony jest uk³ad VSM.Sygna³y OSD s¹ podane na wyjœcie, gdy napiêcie na tejnó¿ce wynosi 2.25V, a je¿eli jest ono równe zero, to na wyjœciachRGB pojawia siê sygna³ telewizyjny.n.22 - analogowe wejœcie sygna³u koloru czerwonego.n.23 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.24 - analogowe wejœcie sygna³u koloru zielonego.n.25 - analogowe wejœcie sygna³u koloru niebieskiego.n.26 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.27 - sygna³ prze³¹czaj¹cy pomiêdzy wewnêtrznymi a zewnêtrznymisygna³ami RGB.n.28 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.29 - wyjœcie impulsów odchylania pionowego. Nó¿ka ta mo¿ebyæ wykorzystana równie¿ jako wejœcie zewnêtrznych impulsówwygaszaj¹cych.n.30 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.31 - na nó¿ce tej pojawiaj¹ siê impulsy sygna³u koloru zielonego,których wartoœæ jest zapamiêtana na do³¹czonym doniej kondensatorze. Wartoœæ tego napiêcia wykorzystywanajest w uk³adzie regulacji pr¹du kineskopu.n.32 - wyjœcie impulsów pomiarowych koloru niebieskiego.Impulsy te s¹ wykorzystywane jak w przypadku n.31.n.33 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.34 - szyna zegarowa magistrali I 2 C.n.35 - szyna danych magistrali I 2 C.n.36 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.37 - masa bloku I 2 L.n.38 - wejœcie impulsów powrotu linii.n.39 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.40 - wejœcie uk³adu korekcji zniekszta³ceñ obrazu.n.41 - wyjœcie impulsów odchylania poziomego.n.42 - zasilanie uk³adów odchylania.n.43 - rezonator uk³adu generatora odchylania poziomego. Amplitudaprzebiegu powinna wynosiæ 130V PP .n.44 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.45 - filtr uk³adu regulacji czêstotliwoœci linii.n.46 - masa uk³adów odchylania.n.47 - wyjœcie impulsów synchronizacji.n.48 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.49 - wyjœcie impulsu HD. Amplituda tego impulsu wynosi5V, a szerokoœæ 1µs.n.50 - filtr uk³adu separatora impulsów V.n.51 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.52 - wejœcie kompletnego sygna³u wideo lub sygna³u luminancji.n.53 - masa uk³adu chrominancji.n.54 - wejœcie sygna³u chrominancji. Amplituda tego sygna³upowinna wynosiæ 300mV PP .n.55, 56 - nó¿ki te nie s¹ zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnybyæ po³¹czone z mas¹.n.57 - zasilanie uk³adu chrominancji i bloku sterowanego szyn¹I 2 C. Napiêcie dla tej czêœci uk³adu TA1276AFG powinnowynosiæ 5V.n.58 - filtr demodulatora chrominancji.n.59 - rezonator 3.58MHz.n.60 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.61 - rezonator dla standardu M PAL.n.62 - rezonator 4.43MHz.n.63 - wyjœcie uk³adu identyfikacji odbieranego standardu. Je-¿eli na nó¿ce tej jest:• 8.4V to odbierany jest PAL,• 4.3V odbierany jest SECAM,• 0V odbierany jest NTSC.n.64 - wyjœcie sygna³u R-Y (V).n.65 - wyjœcie sygna³u B-Y (U).n.66 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.67 - wyjœcie sygna³u luminancji.n.68 - nó¿ka ta nie jest zwi¹zana z ¿adnym uk³adem i powinnabyæ po³¹czona z mas¹.n.69 - kontrola procesu demodulacji SECAM-u. Je¿eli odbieranyjest PAL/NTSC napiêcie na tej nó¿ce wynosi 4V, a dlaSECAM-u jest ono równe 0.75V.n.70 - wyjœcie impulsu sandcastle.n.71, 75, 77, 79 - nó¿ki te nie s¹ zwi¹zane z ¿adnym uk³ademi powinny byæ po³¹czone z mas¹.n.72 - wyjœcie generatora VCO chrominancji. Je¿eli odbieranyjest standard NTSC 3.58MHz, napiêcie sta³e na tej nó¿-ce wynosi 3.2V, a w przypadku odbioru innego standardulub obrazu czarno-bia³ego, napiêcie to jest równe 1.4V.n.73 - wejœcie uk³adu sprzê¿enia zwrotnego reguluj¹cego pr¹dkineskopu.n.74 - na nó¿ce tej pojawiaj¹ siê impulsy sygna³u koloru czerwonego,których wartoœæ jest zapamiêtana na do³¹czonymdo niej kondensatorze. Wartoœæ tego napiêcia wykorzystywanajest w uk³adzie regulacji pr¹du kineskopu.n.76 - uk³ad ograniczania sygna³u koloru.n.78 - wejœcie sygna³ów B-Y i R-Y.n.80 - wejœcie sygna³u B-Y (U). }18 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Opis aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRALOpis aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRALAndrzej NiedzielewskiAparat telefoniczny C-803 jest przeznaczony dowspó³pracy z centralami telefonicznymi centralnejbaterii o napiêciu znamionowym 60V przy rezystancjiuk³adu zasilaj¹cego 2 × 500R lub 48V przy rezystancji2 × 400R w zakresie pr¹du zasilaj¹cego 17÷73mA.System wybierania centrali obejmuje wybieraniedekadowe PULSE i wieloczêstotliwoœciowe TONE(DTMF).Aparat C-803 posiada miêdzy innymi:• dwutonowy uk³ad sygnalizacji wywo³ania ze skokow¹ regulacj¹g³oœnoœci dzwonka HI/LO/OFF (prze³¹cznik SW1),• automatyczne powtarzanie ostatniego numeru klawiszem[ REDIAL/PAUSE ],• funkcjê PAUSE, czyli wyd³u¿onej przerwy miêdzy grupamicyfr (oko³o 3.6s) - klawisz [ REDIAL/PAUSE ],• dwa systemy wybierania numeru PULSE lub TONE, wybieraneprze³¹cznikiem (SW3),• funkcjê kalibrowanej przerwy FLASH,• 10 numerów pamiêci dwuprzyciskowej zlokalizowanymipod cyframi 0÷9 klawiatury,• blokadê numerów rozpoczynaj¹cych siê zerem za pomoc¹trzycyfrowego kodu dostêpu.Aparat telefoniczny C-803 spe³nia wymagania normy PN –92 / T – 83000 tak, jak to opisano w poprzednich numerach„SE” przy omawianiu innych modeli telefonów firmy CYFRAL.Opis pracy aparatuAparat jest przy³¹czony do linii telefonicznej (zaciski TIP iRING) przez uk³ad zabezpieczaj¹cy przed przepiêciami. Tworz¹go: 3 szeregowo po³¹czone neonówki: LP1, LP2, LP3 wpiêterównolegle do zacisków wejœciowych, rezystor R35, warystorVAR1, mostek diodowy D5÷D8 oraz drugi warystor VAR2.Mostkowy uk³ad zasilania umo¿liwia pracê aparatu ze wszystkimicentralami publicznej sieci telekomunikacyjnej, w tymrównie¿ z tymi o odwracanej pêtli zasilania. Podczas pracymo¿na wyró¿niæ 4 charakterystyczne stany, opisane ni¿ej.Stan spoczynkuMikrotelefon aparatu spoczywa na podstawie. W tym stanieaparat przedstawia sob¹ du¿¹ rezystancjê wejœciow¹ dlapr¹du sta³ego. Sekcja A prze³¹cznika linii SW2 (HOOK-SWITCH) od³¹cza od linii ca³y tor rozmówny i detekcji stanumikrotelefonu. Do linii jest przy³¹czony obwód wywo³aniazbudowany na uk³adzie scalonym U1, odseparowany od napiêciasta³ego kondensatorem C1 oraz rezystor R8, przez któryjest ³adowany kondensator C5, na którym jest formowanenapiêcie VDD zasilaj¹ce uk³ad scalony U2.Stan wywo³aniaMikrotelefon aparatu nadal spoczywa na podstawie. Zmiennenapiêcie sygna³u dzwonienia przez zaciski wejœciowe TIP& RING oraz R1 i C1 jest podawane na mostek Graetz‘a, którytworz¹ diody D1÷D4. Wyprostowane napiêcie sygna³u wywo³aniajest filtrowane na kondensatorze C2 i ograniczane przezdiodê Zenera Z1 do wartoœci 27V. Jest to napiêcie zasilaj¹ceuk³ad generatora wywo³ania, zrealizowanego na uk³adzie U1(HA31002P). Próg wyzwalania generatora okreœlony jest przezrezystor R2 i jest w przybli¿eniu odwrotnie proporcjonalny dowartoœci tego rezystora. Napiêcie wyjœciowe z n.8 uk³adu U1przez rezystor R7 jest podawane na prze³¹cznik g³oœnoœci wywo³aniaSW1 RINGER, sk¹d przez rezystor R5 zasila przetwornikpiezoceramiczny BUZ1.Podniesienie mikrotelefonu z podstawy wprowadza aparattelefoniczny w stan rozmowy.Stan rozmowyPo podniesieniu mikrotelefonu prze³¹cznik SW2 sekcja Apodaje napiêcie z linii telefonicznej przez rezystor R13 na bazêtranzystora Q3 wprowadzaj¹c go w nasycenie. Powoduje to ustawieniepotencja³u n.12 uk³adu U2 w stan niski, co poci¹ga zasob¹ zmianê stanu wyjœcia DP (n.17) ze stanu niskiego w stanwysokiej impedancji. Umo¿liwia to podanie napiêcia z linii telefonicznejprzez rezystor R12 na bazê tranzystora Q2 wprowadzaj¹cgo w stan przewodzenia. W³¹cza siê teraz drugi tranzystorklucza Q1, co powoduje za³¹czenie aparatu do pracy. W tym stanieaparat w przybli¿eniu zasilany jest jak ze Ÿród³a pr¹dowego owydajnoœci pr¹dowej 17÷73mA, w zale¿noœci od rezystancji liniiabonenckiej. Napiêcie sta³e na zaciskach wejœciowych aparatunie przekracza 12÷15V, przy czym polaryzacja tego napiêciamo¿e siê zmieniæ. Z tego powodu w uk³adzie zasilania aparatuzastosowano mostek Graetz‘a z³o¿ony z diod D5÷D8.Tor rozmówny aparatu tworz¹: obwód nadawczy i odbiorczy.Tor nadawczy aparatu tworzy mikrofon elektretowy MIC1wraz z tranzystorem Q6 „podaj¹cym masê” dla mikrofonu. Polaryzacjêmikrofon uzyskuje z napiêcia na kondensatorze C15przez rezystor R26, a za³¹czenie tranzystora Q6 zapewnia rezystorR27. Sygna³ elektryczny m.cz. powstaj¹cy w wynikumówienia do mikrofonu jest podawany przez rezystor R22 ikondensator C13 na bazê tranzystora Q4 (który wraz z tranzystoremQ5 tworzy konwencjonalny wzmacniacz w uk³adzieDarlingtona), sk¹d po wzmocnieniu wychodzi w liniê telefoniczn¹.Polaryzacjê bazy tranzystora Q4 zapewnia rezystor R36.Rezystory R19 i R21, umieszczone w obwodzie C–E tranzystoraQ5 tworz¹ uk³ad antylokalny, którego zadaniem jest st³umieniesygna³u pochodz¹cego z mikrofonu MIC1 we wk³adces³uchawkowej mikrotelefonu REC1. Poniewa¿ napiêcie m.cz.na emiterze tranzystora Q5 jest w przeciwfazie w stosunku donapiêcia na jego kolektorze, to przy odpowiednio dobranychwartoœciach rezystorów R19 i R21 w punkcie ich po³¹czenianapiêcie to osi¹ga minimaln¹ wartoœæ. W rezultacie do wk³adkis³uchawkowej mikrotelefonu trafia tylko minimalna czêœæsygna³u m.cz. pochodz¹ca z lokalnego mikrofonu. DwójnikC12, R20 poprawia dzia³anie uk³adu w zakresie wy¿szych czêstotliwoœciakustycznych, a kondensator C11 ogranicza pasmoprzenoszenia wzmacniacza stabilizuj¹c jego pracê.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 19

Opis aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRALTIPLP1LP2LP3RINGR3510VAR1240VD5÷D84 × 1N4004SW2AHOOKSWITCHVAR2200VR810MR131MR9220kQ1HMPSA92R102k2R11560kR12560kQ2HMPSA42R342k2D111N4148D101N4148R16100kR283k9Z416VLED1IN USEC184n7R361MC1156pQ49014CQ5BC337C1310nR2182R222k2R191k8R20470C1222nSW2BHOOKSWITCHC11µ/250VR14k7D1÷D44 ×1N4004C5100µZ35V11 2 34 5 6 F7 8 9 MEM0 R/P STR5 6 10 12C210µTPSW3T/P SWZ127VR215k78911R14220kSTR17560k24R32M2C339nC610nQ39014CDP1711VDD12HKSC905n18HDO13DTMFR1 U214R2 EM91410AP XMUTE15R316R4C5 C4 C3 C2 C1 OSCI OSCO VSS1 2 3 4 5 6 7 9OR1 OR3 OR4560k 560k 560kU1HA31002P1OUTPUT86VSS3 5 7 R4180kC46n8R7100OR6560kHILOX1C730pX13.58MHzOFF R5SW1 10kRINGER SWBUZ135mmBUZZERC830p108D121N60C1410nR2391kR2447kZ53V3R2527C15100µR293k3C162µ2R2618kD802 ×1N4148R3239kD131N4148C172n7R3322kMIC1Q69014CR2722kD81R38470kQ79014CREC1Rys.1. Schemat ideowy aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRAL.Tor odbiorczy aparatu tworzy wk³adka s³uchawkowa REC1sterowana przez wzmacniacz zbudowany na tranzystorze Q7.Sygna³ odbiorczy z linii telefonicznej przez rezystory R19, R29i kondensator C16 jest podawany na bazê tranzystora Q7, któregoobci¹¿eniem jest wk³adka s³uchawkowa REC1. Napiêciezasilaj¹ce wzmacniacze nadawczy i odbiorczy jest pobieranez kondensatora C15, który jest ³adowany ograniczonym przezrezystor R25 pr¹dem emitera tranzystora Q5. Napiêcie to ograniczonejest przez diodê Zenera Z5 do poziomu 3.3V. DwójnikR32, C17 kszta³tuje charakterystykê wzmacniacza, a diody D80i D81 ograniczaj¹ wielkoœæ napiêcia na wk³adce s³uchawkowejdo poziomu 0.7V.Stan wybieraniaW zale¿noœci od ustawienia sposobu wybierania prze³¹cznikiemSW3 T/P SW: pulsacyjny (P) lub tonowy (T), aparatcharakteryzuje siê odmiennymi stanami pracy. W stanie wybieraniatonowego (DTMF) rezystancja aparatu jest zbli¿onado rezystancji w stanie rozmowy. Wciœniêcie jednego z dowolnychklawiszy numerycznych powoduje pojawienie siê nan.10 uk³adu U2 sygna³u DTMF, który z dzielnika R23 i R24przez kondensator C14 jest podawany na bazê tranzystora Q4,sk¹d po wzmocnieniu wychodzi w liniê telefoniczn¹.W czasie wybierania pulsacyjnego nastêpuj¹ kolejno po sobiezmiany rezystancji aparatu od du¿ej, charakteryzuj¹cej czasprzerwy (BREAK), do ma³ej, charakteryzuj¹cej czas rozmowy(MAKE). Funkcjê tê w aparacie C–803 realizuje klucz tranzystorowysk³adaj¹cy siê z dwóch wysokonapiêciowych tranzystorówQ1 (HMPSA92) i Q2 (HMPSA42), a ich prac¹ sterujeuk³ad U2. W stanie przerwy n.17 (DP) przyjmuje potencja³masy VSS, co powoduje zablokowanie tranzystora Q2, aw konsekwencji Q1 oraz ca³ego toru rozmównego. W tym staniepr¹d wp³ywa do aparatu przez uk³ad identyfikuj¹cy stanprze³¹cznika HOOK SWITCH - rezystory R13 i R14 oraz rezystorR11 i diodê D10, R12 oraz R8, przez które p³ynie pr¹ddo³adowuj¹cy kondensator C5 do maksymalnego napiêcia ograniczonegodiod¹ Zenera Z3. Sumaryczna wartoœæ pr¹du wp³ywaj¹cegodo aparatu w tym stanie nie powinna przekroczyæwartoœci 0.4mA. W stanie przewodzenia (MAKE) n.17 przyjmujestan wysokiej impedancji umo¿liwiaj¹c wysterowanietranzystora Q2, a tym samym Q1 i ca³ego toru rozmównego.W trakcie wybierania aparatu, kiedy na n.8 (XMUTE) pojawiasiê potencja³ masy VSS:• baza tranzystora Q6 zostaje zbocznikowana przewodz¹cymz³¹czem diody D12, tranzystor przestaje przewodziæ odcinaj¹csygna³ mikrofonu MIC1. Zapobiega to wp³ywom mi-20 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Opis aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRALTabela 1. Topografia wyprowadzeñ uk³aduEM91410APNr Oznaczenie Opis funkcjonalny1÷5 C5÷C1 Wejœcia kolumn klawiatury13÷16 R1÷R4 Wejœcia rzêdów klawiatury.6, 7 OSCI, OSCO Oscylator zewnêtrzny 3.58MHz.8 XMUTEWyjœcie typu otwarty dren przechodz¹cedo stanu niskiego podczas wybieraniaTONE/PULSE oraz w stanie HOLD. Wpozosta³ych przypadkach pozostaje wstanie wysokiej impedancji.9 VSS Masa uk³adu.10 DTMFWyjœcie sygna³u tonowego aktywne (stanwysoki) w trybie wybierania TONE orazsygna³u dwutonowej melodyjki dla stanuHOLD.11 VDD Zasilanie uk³adu.12 HKS17 DP18 HDOWejœcie informacyjne HOOK SWITCH.Je¿eli znajduje siê ono w stanie:- wysokim (ON HOOK), uk³ad jest wstanie wy³¹czonym,- niskim (OFF HOOK), uk³ad znajduje siêw stanie pracy.Wyjœcie typu otwarty dren aktywne (stanniski) podczas wybierania PULSE dlastanu BREAK.Wyjœcie steruj¹ce przechodz¹ce wwysoki stan podczas u¿ycia funkcjiHOLD.Tabela 2. Ustawianie trybu wybieraniaR_VDDBrakR_VSSRz¹d R1 (n.13)Tryb wybierania20 PPSTONE10 PPSTabela 3. Ustawianie stosunku MAKE/BREAKRz¹d R2 (n.14) M /B [%]Brak 40 : 60R_VSS 33 : 66Tabela 4. Ustawianie czasu trwania FLASHRz¹d R3 (n.15) Rz¹d R4 (n.16) Czas trwania [ms]Brak Brak 600Brak R_VSS 100R_VSS Brak 80R_VSS R_VSS 300Tabela 5. Ustawianie metody kontroli dostêpudo klawiaturyR_VDDBrakR_VSSC1 (n.5)Tabela 6. Wybór cyfry zabronionejKontrola dostêpuBlokada cyfryBrak blokady3- cyfrowy kod dostêpuC2 (n.4) C3 (n.3) BlokadaBrak Brak Brak blokadyBrak R_VSS 0R_VSS Brak 9R_VSS R_VSS 0, 9Tabela 7. Uk³ad klawiaturyC1 C2 C3 C4/KT C5R1 1 2 3 HDR2 4 5 6 FR3 7 8 9 MEMR4 * / T 0 # RD/ P STObjaœnienia:HD – klawisz uruchamiaj¹cy funkcjê HOLD.F – klawisz funkcji FLASH.*/T–„gor¹cy” klawisz przejœcia w tryb tonowy podczaswybierania pulsacyjnego.MEM, ST – MEMORY i STORE, klawisze programowania pamiêcii jej u¿ycia.RD/ P – klawisz funkcji REDIAL, kiedy jest u¿yty jako pierwszypo podniesieniu s³uchawki lub PAUSE, kiedy jest u¿ytyw sekwencji wybieranych cyfr.krofonu na parametry sygna³u wybierczego, jakie mog³ybypojawiæ siê w przypadku aktywnego stanu mikrofonu,• dioda D13 wraz z rezystorem R33 bocznikuje z³¹cze B–Etranzystora Q7 ograniczaj¹c jego wysterowanie; ma to nacelu ograniczenie wielkoœci sygna³u wybierania we wk³adces³uchawkowej REC1.Opis uk³adów scalonych zastosowanych wtelefonie C-803W elektronicznym aparacie telefonicznym C-803 zastosowanokilka specjalizowanych uk³adów scalonych:• U1 – HA31002P generator wywo³ania,• U2 – EM91410AP uk³ad wybierczy.Uk³ad HA31002P jest œcis³ym odpowiednikiem uk³aduKA2411, którego opis zosta³ zamieszczony w nr 1/1999 „SE”przy omawianiu telefonu C-882.Uk³ad EM91410AP firmy EMC jest produkowanym w technologiiCMOS uk³adem wybierczym o nastêpuj¹cych parametrach:• wybieranie TONE/PULSE determinowane stanem n.13 (tabela2),• funkcja FLASH, dostêpne s¹ 4 czasy ustalane stanem nó-¿ek 15 i 16 (tabela 4),• funkcja REDIAL,• funkcja PAUSE,• mo¿liwoœæ blokady dostêpu do wybierania cyfr 0, 9 lubblokada 3-cyfrowym kodem dostêpu (has³em) determinowanastanem nó¿ek: 3, 4, 5 (tabela 5 i 6),• rezonator 3.579545MHz.W tabeli 1 zamieszczono opis nó¿ek tego uk³adu. Uk³adten posiada szereg mo¿liwoœci ustawiania parametrów wybierczychpoprzez ³¹czenie odpowiednich rzêdów klawiatury Rlub kolumn C z mas¹ VSS lub plusem napiêcia zasilania VDDprzez rezystor (typ. 560k) tak, jak to podano w tabelach: 2÷6.Oznaczenie R_VSS oznacza po³¹czenie danej kolumny(rzêdu) z mas¹ (VSS) a R_VDD z napiêciem zasilania (VDD).Uwaga: Kod dostêpu sk³ada siê z 3 cyfr. Po uaktywnieniuaparatu (podniesieniu s³uchawki) nale¿y wcisn¹æ nastêpuj¹c¹kombinacjê klawiszy: ##op1, op2, op3, np1, np2, np3#, gdzie:- op1 (old password) - oznacza 1. cyfrê starego has³a,-np1 (new password) - oznacza 1. cyfrê nowego has³a. }SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 21

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2002 rokSpis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2002 rok1/2002 (71) - styczeñ 2002Naprawa monitora Acer 7276e .................................................... 6Inne spojrzenie na uk³ad odchylania poziomego ......................... 9Dane serwisowe uk³adu TA8690AN firmy Toshiba .................... 13Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 15Opis aparatu telefonicznego C- 812 firmy CYFRAL .................. 18Naprawa kamery CCD-TR8E/TR1E(Video Hi8 Handycam) - cz.1 ..................................................... 22Cykliczne zaniki obrazu - analiza uszkodzenia w OTVCPhilips z chassis 3A i OTVC Sanyo z chassis A7A ................... 24MiniDisc MDS-303 firmy Sony (cz.2 - ost.) ................................ 26Aplikacje uk³adów scalonych: TDA6120Q - wyjœciowywzmacniacz wideo (Philips) ....................................................... 31Schemat ideowy OTVC Roadstar CTV5501 ............................. 32Aplikacje uk³adów scalonych: TDA9845/T -procesor dŸwiêku z cyfrow¹ identyfikacj¹ (Philips) .................... 34Porady serwisowe ...................................................................... 35Odbiornik SAT Amstrad SRX300 ............................................... 44Tryb serwisowy i lokalizacja uszkodzeñ w chassisS51A firmy Samsung ................................................................. 49Czym zast¹piæ uk³ad TDA8178S ............................................... 52Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.16) -blok w.cz./p.cz. FE618Q/256 ..................................................... 53Chassis MG2.1E firmy Philips - tryby serwisowe, regulacje,algorytmy napraw (cz.4-ost.) ...................................................... 54OTVC Elemis 22" i 25" z chassis 410 i 411 -informacje serwisowe ................................................................ 56Wk³adka do SE1/2002 - schematy ideowe:- Zestaw audio Sony HCD-H55 - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE1/2002 - schematy ideowe:- Monitor NEC JC1531 VMA-3, JC1531 VMB-3, JC1531 VMR-3 MultiSync4FGe - 4 × A2,- OTVC Philips chassis FL 1.1AC - 4 × A2,- OTVC Sony KV-25R1K chassis BE-5 - 2 × A2,- OTVC Thomson TS5121 PSN, TS5171 PSN chassis IKC 2 - 2 × A2.2/2002 (72) - luty 2002Chassis AE-4 firmy Sony (cz.1) ................................................... 6Poprawa wspó³czynnika mocy uk³adów zasilania (cz.1) ............ 11Dwuszufladowy odtwarzacz CD Pioneer PD-P710T (cz.1.) ...... 15Opis aparatu telefonicznego C-903 firmy CYFRAL ................... 19Porady serwisowe ...................................................................... 22Schemat ideowy OTVC HCM TV-5575A ................................... 31Dane serwisowe uk³adu TA8759BN firmy Toshiba .................... 35Opis monitora NEC JC-1531 (cz.1) ........................................... 38Naprawa kamery CCD-TR8E/TR1E (cz.2) ................................ 40Opcje serwisowe, regulacje i naprawyOTVC Sanyo z chassis 2103 seria EB5-A ................................ 42Odbiornik satelitarny Strong SRT99 .......................................... 45OTVC Elemis 3750TM, 3750T, 3750, 3751T,5550TM, 5550T, 5550 i 5551T - informacje serwisowe ............. 49Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 51Przegl¹d g³owic w.cz. firmy Philips (cz.17) -g³owice FM1236 i FM1246 ......................................................... 54Aplikacje uk³adów scalonych - TDA8176 -koñcówka odchylania pionowego .............................................. 56Wk³adka do SE2/2002 - schematy ideowe:- Monitor Daewoo CMC-423X/523X - 2 × A2,- Odtwarzacz CD Pioneer PD-P710T - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE2/2002 - schematy ideowe:- OTVC Nokia chassis FX 100Hz (I cz. - ark. 1÷4) - 4 × A2,- OTVC Schneider chassis DTV100 - 4 × A2,- VCR Hitachi VT-418E (Icz. - ark. 1÷4) - 4 × A2.3/2002 (73) - marzec 2002Poprawa wspó³czynnika mocy uk³adów zasilania (cz.2) .............. 6Chassis AE-4 firmy Sony (cz.2 - ost.) ........................................ 10Tryb serwisowy OTVC Sony z chasssis AE-4 ........................... 15Dwuszufladowy odtwarzacz CDPioneer PD-P710T (cz.2) ........................................................... 19Odbiornik satelitarny model 3022 firmy NEC Corporation ......... 23Wybrane naprawy odbiornika ITT Nokia SAT1100 .................... 26Opis uk³adu TDA9109/SN firmy Thomson ................................ 27BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.1) ..................................................... 30Schemat ideowy odtwarzacza CD Grundig CDP70 ............ 31, 34Schemat ideowy odtwarzacza CD Grundig CDP80 ............ 32, 33Porady serwisowe ...................................................................... 35Opis aparatu telefonicznego C- 811 firmy CYFRAL .................. 43Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 47Opis monitora NEC JC-1531 (cz.2) ........................................... 50Naprawa odtwarzaczy CD Grundig CDP70 i CDP80 ................ 54Wk³adka do SE3/2002 - schematy ideowe:- Radio samochodowe Kenwood KRC-654R D/L - 2 × A2,- Telefon Telson TCP960 - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE3/2002 - schematy ideowe:- OTVC HCM TV-7025 - 2 × A2,- OTVC Nokia chassis FX 100Hz (II cz. - ark. 5÷6) - 2 × A2,- OTVC Sanyo CE25FN1, CE25FA1, CE25FS1, CE25FN1-E,CE25GN1, CE25GS1, CE25EN2, CE28FN1, CE28FA1, CE28FS1,CE28GN1, CE28GS1, CE28EN2, CE28FN1-E, CE28GA1-P chassisEB5-A - 1 × A1,- OTVC Sanyo CEP1747/TX/PS/PSTX, CEP2147/TX/PS/PSTX- 2× A2,- Monitor Philips VS9470, VS9479 - 2 × A2,- VCR Hitachi VT-418E (II cz. - ark. 5÷6) - 2 × A2.4/2002 (74) - kwiecieñ 2002Poprawa wspó³czynnika mocy uk³adów zasilania (cz.3-ost.)....... 6Co to jest GPS? (cz.1) ................................................................. 8Przenoœny zestaw audio Sony CFS710L - opis i naprawy ........ 13Opis dzia³ania OTVC Unimor Neptun T66D6 (cz.1) .................. 18Porady serwisowe ...................................................................... 22BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.2) ............................................... 31, 34Schemat ideowy zestawu przenoœnego audio Sony CFS710L ... 32Dwuszufladowy odtwarzacz CD PioneerPD-P710T (cz.3-ost.) ................................................................. 35Odbiorniki SAT Amstrad SRX310/320 i SRD510/520 ............... 38Dane serwisowe uk³adu TA8867AN firmy Toshiba .................... 42Opis monitora NEC JC-1531 (cz.3 - ost.) .................................. 44OTVC Sony chassis z AP1E - tryb i regulacje serwisowe ......... 49Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 52Naprawy dla dociekliwych: OTVC TEC5168VR ........................ 55Wk³adka do SE4/2002 - schematy ideowe:- OTVC Unimor Neptun T66D6 - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE4/2002 - schematy ideowe:- OTVC Crown CTV5701 chassis 11.1 90° - 2 × A2,- Monitor Hyundai HN/HL4848, HN/HL4848M, HN/HL5848, HN/HL5848M - 4 × A2,- OTVC Magnum 7050VT - 1 × A1,- OTVC ITT Stereo Color: 3465, 3495, 3774, 3795, 5765, 6775,84659, 87659, 87959, Marquis Stereo 4465, Consul Stereo 4495,Landgraf Stereo 4765, Burggraf Stereo 4795, Landgraf Stereo24659, Consul Stereo 24959, Landgraf Stereo 27659, BurggrafStereo 27959, Weltblick Stereo 7765 - 1 × A1,- OTVC Schneider STV7055 chassis DTV1 - 2 × A2.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 31

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2002 rok5/2002 (75) - maj 2002Co to jest GPS? (cz.2 - ost.) ........................................................ 6TOPSwitche-GX - opis funkcjonalny i typowe aplikacje (cz.1) .... 9Odbiorniki Elemis: 5560TMS, 6360TMS i 7060TMS ................. 12Odbiornik satelitarny Diora TSA502 .......................................... 17Porady serwisowe ...................................................................... 22BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.3) ............................................... 31, 34Schemat ideowy telefonu Philips 9039/A, RWT Cyprys ............ 32Schemat ideowy telefonu Philips D9033 ................................... 33Opis dzia³ania OTVC Unimor Neptun T66D6 (cz.2-ost.) ........... 35Chassis Z7 firmy Panasonic (cz.1) ............................................ 38Telefon z automatyczn¹ sekretark¹ Panasonic KX-T2395 (cz.1) 42Naprawy dla dociekliwych - OTVC Philips z chassis 2B ........... 47Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 49Naprawy i regulacje magnetowidów Daewoo ............................ 51DV-F40/20D, DV-F44/24D, DV-F46/26D, DV-F48/28DWk³adka do SE5/2002 - schematy ideowe:- OTVC Elemis 5560TMS, 6360TMS, 7060TMS - 2 × A2,- Odbiornik satelitarny Echostar SR800 - 2 × A2,- VCR Daewoo DV-F44/24D, DV-F46/26D, DV-F48/28D, DV-F40/20D - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE5/2002 - schematy ideowe:- OTVC Philips chassis MD1.1E AA - 6 × A2,- OTVC Sharp 25N42-E3, 29N42-E3 chassis 9P-KM2 - 4 × A2,- Radiomagnetofon Panasonic RX-CT980 - 2 × A2.6/2002 (76) - czerwiec 2002TOPSwitche-GX - opis funkcjonalny i typowe aplikacje (cz.2) .... 6Chassis Z7 firmy Panasonic (cz.2 - ost.) ................................... 12Opis monitora Mag MX21F (cz.1) .............................................. 15Opis uk³adu TDA9143 firmy Philips ........................................... 19Porady serwisowe ...................................................................... 22BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.4) ............................................... 31, 34Schemat ideowy odbiornika SAT Grundig STR7100 ................. 32Odbiorniki SAT Alba Prosat P500, SAT500,STL5000, SR5000 ..................................................................... 35Wymiana kineskopu lub trafopowielaczaw odbiornikach z chassis TX91G ............................................... 39Telefon z automatyczn¹ sekretark¹ PanasonicKX-T2395 (cz.2-ost.) .................................................................. 41Przenoœny zestaw audio Panasonic RX-CT980- opis i naprawy (cz.1) ................................................................ 46Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy Blaupunktoraz ich odpowiedniki firmy Grundig .......................................... 52Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 54Wk³adka do SE6/2002 - schematy ideowe:- Zestaw audio Pioneer XR-P470C - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE6/2002 - schematy ideowe:- Monitor MAG MX21F (I cz. - ark. 1÷4) - 4 × A2,- Odtwarzacz CD Sony CDP-250 - 1× A2,- OTVC Sony KV2764EC chassis PE3 - 3 × A2,- VCR Akai VS-G740EOH-D, VS-G745EA-D/EK-N/EOH-D, VS-G746EK-N, VS-G755EOH-N, VS-G757EOG-D, VS-G855EA-D/EDG/EK-N/EOH-D, VS-G856EOH-DN, VS-G858EOG-VD (I cz. -ark. 1÷4) - 4 × A2.7/2002 (77) - lipiec 2002„Baza Porad Serwisowych” - 2002/BS1 ....................................... 6Chassis Sony AE-5 (cz.1) ............................................................ 9Opis monitora Mag MX21F (cz.2 - ost.) ..................................... 15Aplikacje uk³adów scalonych: TDA9309 - koñcówkaodchylania pionowego (SGS-Thomson) .................................... 19TOPSwitche-GX - opis funkcjonalnyi typowe aplikacje (cz.3) ............................................................. 20Przenoœny zestaw audio Panasonic RX-CT980- opis i naprawy (cz.2 - ost.) ....................................................... 26BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adachodchylania (cz.5) .................................................................. 31, 34Schemat ideowy przenoœnego odtwarzaczaMP3 Grundig MPaxx M-P100 .................................................... 32Przenoœny odtwarzacz MP3 Grundig MPaxx M-P100 ............... 35Porady serwisowe ...................................................................... 36Opis uk³adu TDA9105 firmy Thomson ....................................... 45Opis aparatu telefonicznego C-909 firmy CYFRAL ................... 48Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 50Naprawa taœmy po³¹czeniowej panelu w odbiornikusamochodowym Pioneer KEH-P7800R..................................... 53Chassis TX91G - diagnostyka i rozruch zasilacza..................... 54Naprawy dla dociekliwych - OTVC Universum FT7128A .......... 56Wk³adka do SE7/2002 - schematy ideowe:- OTVC Sony KV-28FX60A/B/D/E/K/R/U, KV-32FX60A/B/D/E/K/R/U chassis AE5 (I cz. - ark. 1÷4) - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE7/2002 - schematy ideowe:- Amplituner Technics SA-EH550 - 2 × A2,- Monitor MAG MX21F (II cz. - ark. 5÷6) - 2 × A2,- Odtwarzacz CD Hitachi DA-7000, DA-7200 - 2 × A2,- VCR Akai VS-G740EOH-D, VS-G745EA-D/EK-N/EOH-D, VS-G746EK-N, VS-G755EOH-N, VS-G757EOG-D, VS-G855EA-D/EDG/EK-N/EOH-D, VS-G856EOH-DN, VS-G858EOG-VD (II cz. -ark. 5÷10) - 6 × A2.8/2002 (78) - sierpieñ 2002Chassis Sony AE-5 (cz.2 - ost.) ................................................... 6TOPSwitche-GX - opis funkcjonalnyi typowe aplikacje (cz.4-ost.) ...................................................... 10Naprawa telefaksu Canon FAX-T31 .......................................... 13Uk³ad korekcji chassis TV8 firmy Schneider .............................. 15Telefon bezprzewodowy z automatyczn¹ sekretark¹Panasonic KX-T4500-B (cz.1) ................................................... 17Porady serwisowe ...................................................................... 22Schemat ideowy wzmacniacza Technics SE-CA1060 ............... 31Opis chassis TX805 firmy Thomson .......................................... 35BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.6) ..................................................... 40Uk³ad CXA2076Q firmy Sony .................................................... 42Tryb serwisowy odbiorników firmy Nokia z chassis FP ............. 45Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 47Chassis TV17 firmy Schneider - regulacjei obs³uga trybu serwisowego ...................................................... 51Przenoœny zestaw audio Grundig RR420CD -naprawy i regulacje .................................................................... 53„Wolny start” a bezpieczna praca tranzystora ...? ..................... 57Wk³adka do SE8/2002 - schematy ideowe:- OTVC Sony KV-28FX60A/B/D/E/K/R/U, KV-32FX60A/B/D/E/K/R/U chassis AE5 (II cz. - ark. 5÷6) - 2 × A2,- Przenoœny zestaw audio Grundig RR420CD - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE8/2002 - schematy ideowe:- Odtwarzacz CD Pioneer PD-5100, PD-4100 - 1 × A2,- Odtwarzacz CD Pioneer PD-6700, PD-5700, PD-4700 - 1 × A2,- OTVC SEG chassis 11AK16 - 2 × A2,- Telefon Panasonic KX-T3250, KX-T3250PD - 1 × A2,- Telefon Panasonic KXTC1000B - 1 × A2,- VCR Akai VS-G740EOH-D, VS-G745EA-D/EK-N/EOH-D, VS-G746EK-N, VS-G755EOH-N, VS-G757EOG-D, VS-G855EA-D/EDG/EK-N/EOH-D, VS-G856EOH-DN, VS-G858EOG-VD (III cz.- ark. 11÷16) - 6 × A2.9/2002 (79) - wrzesieñ 2002High-Tech zawita³ pod strzechy ................................................... 6Praca transformatora w uk³adach zasilaczyimpulsowych (cz.1) ...................................................................... 832 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2002 rokOpis zasilacza dla miernika pojemnoœci .................................... 11Parametry transformatorów linii serii PETfirmy JSC Vilniaus Vingis... ........................................................ 13Uk³ad TA8865BN firmy Toshiba ................................................. 17BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adachodchylania (cz.7) ........................................................................ 19Naprawa mocowania osi talerzykóww magnetowidzie Sanyo VHR-7100EE ..................................... 21Porady serwisowe ...................................................................... 22Aplikacje uk³adów scalonych - TEA6820T ................................. 31Telefon bezprzewodowy z automatyczn¹ sekretark¹Panasonic KX-T4500-B (cz.2) ................................................... 35Zasada dzia³ania i diagnostyka uk³adusterowania chassis ICC17 ......................................................... 41OTVC Sony z chassis AE-3 - tryb i regulacje serwisowe .......... 46Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 53Naprawy dla dociekliwych - OTVC Blaupunkt PM37-43VT ....... 56Wk³adka do SE9/2002 - schematy ideowe:- Odtwarzacz CD Philips CD604/00B/17B, CD614/00B/00S/05B/07B/17B - 2 × A2,- OTVC Samsung CX-630W, CX-685W, CK-685 chassis P-61TS -2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE9/2002 - schematy ideowe:- Przenoœny zestaw audio Panasonic RX-DT30 - 2 × A2,- OTVC Contec MRV3782, Metron CR3788 - 4 × A2,- VCR Akai VS-G740EOH-D, VS-G745EA-D/EK-N/EOH-D, VS-G746EK-N, VS-G755EOH-N, VS-G757EOG-D, VS-G855EA-D/EDG/EK-N/EOH-D, VS-G856EOH-DN, VS-G858EOG-VD (IV cz.- ark. 17÷22) - 6 × A2.10/2002 (80) - paŸdziernik 2002Praca transformatora w uk³adach zasilaczy impulsowych (cz.2) . 6Chassis Sony BE-5 (cz.1) .......................................................... 11Uk³ad TDA8143 firmy Thomson -opis dzia³ania i problemy serwisowe .......................................... 16Telefon bezprzewodowy z automatyczn¹ sekretark¹Panasonic KX-T4500-B (cz.3-ost.) ............................................ 19Tryb serwisowy i regulacje w chassis 11AK20S ........................ 21Naprawy dla dociekliwych OTVC Trilux TAP2831 ..................... 22BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.8) ..................................................... 24Opis monitora Belinea 10 55 96 ................................................ 26Aplikacje uk³adów salonych - TEA6840H (Philips) .................... 31Porady serwisowe ...................................................................... 34Karta DVB-PC SkyStar-1 firmy TechnoTrend (cz.1) .................. 43Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 47OTVC Sony z chassis AE-5 - tryb i regulacje serwisowe .......... 50Wk³adka do SE10/2002 - schematy ideowe:- Monitor Belinea 10 55 96 - 2 × A2,- Odbiornik satelitarny Grundig STR631, STR632 - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE10/2002 - schematy ideowe:- Odtwarzacz DVD Pioneer DV-505 - 4 × A2,- OTVC Philips chassis MG2.1E AA (I cz. - ark. 1÷4) - 4 × A2,- OTVC Telefunken chassis 318A - 2 × A2,- Radio samochodowe Pioneer KEH-6020, KEH-6020SDK, KEH-6030 - 1 × A2,- Przenoœny zestaw audio Panasonic RX-CT800 - 1 × A2.11/2002 (81) - paŸdziernik 2002Praca transformatora w uk³adach zasilaczy impulsowych (cz.3) 6Opis aparatu telefonicznego C-911 firmy CYFRAL ................... 11Karta DVB-PC SkyStar-1 firmy TechnoTrend (cz.2) .................. 14Serwisowy program testuj¹cy zestawyaudio M2 i M6 firmy Grundig ...................................................... 19Porady serwisowe ...................................................................... 21BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adachodchylania (cz.9) .................................................................. 31, 34Schemat ideowy wzmacniacza Diora WS442 ..................... 32, 33Odtwarzacz DVD-L10 firmy Panasonic (cz.1) ........................... 35Chassis Sony BE-5 (cz.2 - ost.) ................................................. 40Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.1) ................................. 43Wymiana kineskopów w OTVC Aiwa TV-SE2130,TV-SE1430 i TV-C1400 ............................................................. 45Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 46Opis z³¹czy popularnych odbiorników samochodowych ............ 49TDA884x/TDA885x - jednouk³adowy, telewizyjnyprocesor wizji i fonii (cz.1) .......................................................... 51Monitor Panasonic TX-T7S37 - diagnozowaniei sposoby napraw ....................................................................... 56Wk³adka do SE11/2002 - schematy ideowe:- Odtwarzacz DVD Panasonic DVD-L10EB/EC (I cz. - ark. 1÷4) -4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE11/2002 - schematy ideowe:- OTVC Philips chassis MG2.1E AA (II cz. - ark. 5÷8) - 4 × A2,- OTVC Telestar 8470TA, Magnum TV7050VT - 2 × A2,- Radio samochodowe z odtwarzaczem CD Pioneer KEX-M700SDK,KEX-M700B - 4 × A2,- VCR Funai VIP3000 - 2 × A2.12/2002 (82) - grudzieñ 2002Praca transformatora w uk³adachzasilaczy impulsowych (cz.4-ost.) ................................................ 6TDA884x/TDA885x - jednouk³adowy, telewizyjnyprocesor wizji i fonii (cz.2-ost.) ................................................... 12Serwis monitorów StudioWorks 77i oraz CS780z chassis CA-48 firmy LG .......................................................... 19Porady serwisowe ...................................................................... 22Pioneer TX1070 - schemat ideowy ............................................ 31BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adachodchylania (cz.10) ...................................................................... 34Karta DVB-PC SkyStar-1 firmy TechnoTrend (cz.3 - ost.) ......... 35Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.2) ................................. 39Odtwarzacz DVD-L10 firmy Panasonic (cz.2-ost.) .................... 41Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.1) .............................. 45Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 47Transformatory linii serii TA... .................................................... 50Odtwarzacz MP-3 Samsung Yepp YP-NDU32/64S ................... 51Naprawa odbiorników telewizyjnych Sony z chassis AE1C ...... 55Wk³adka do SE12/2002 - schematy ideowe:- Odtwarzacz DVD Panasonic DVD-L10EB/EC (II cz. - ark. 5÷8) -4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE12/2002 - schematy ideowe:- Monitor Hyundai HL4850, Optimus Optiview 14 - 1 × A2,- Monitor LG StudioWorks 77i, CS780 chassis CA-48 - 1 × A2,- OTVC Philips chassis L9.2E AA - 6 × A2,- Odbiornik satelitarny Amstrad SRX2500 - 2 × A2,- Radio samochodowe Sony XR3700RDS - 1 × A2,- Wzmacniacz Technics SU-VZ320 - 1 × A2.Kompletny spis treœci (na bie¿¹co aktualizowany)wszystkich wydanych do tej pory numerów„Serwisu Elektroniki”, „Dodatków Specjalnych”i „Bazy Porad Serwisowych” jest dostêpnyna naszej stronie internetowej: www.serwiselektroniki.com.pl}SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 33

BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adach odchylaniaBU… - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adach odchylania (cz.12-ost.)BU4525AXSymbol Parametr Warunki pomiaru Min. Typ. Maks. Jedn.V CESM Napiêcie szczytowe C-E V BE =0V 1500 VV CE0 Napiêcie C-E otwarty obwód bazy 800 VV CEsat Napiêcie nasycenia C-E I C =9.0A, I B =2.25A 3.0 VI C Pr¹d kolektora (DC) 12.0 AI CM Szczytowy pr¹d kolektora 30.0 AI B Pr¹d bazy (DC) 8.0 AI BM Szczytowy pr¹d bazy 12.0 Ah FE Wzmocnienie pr¹dowe (DC) I C =9.0A, V CE =5V 4.2 5.8 7.6 -P tot Ca³kowita moc rozproszenia T hs

[[[[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.2)Jerzy Gremba, Sebastian GrembaObjaw: brak wyjœciowego sygna³u wideoObszar pomiarów: wyjœcie sygna³u wideo.Jeœli system pracuje normalnie lecz brak jest sygna³u wyjœciowegowideo na gnieŸdzie: SCART, Phone Jack i modulatoraRF, nale¿y sprawdziæ wyjœcie analogowe sygna³u wideouk³adu U14 (SAA7127) pe³ni¹cego funkcjê enkodera wideo.Wyjœcie z uk³adu U14 (sygna³ CVBS, SVHS, RGB) dostarczaprzebiegów przedstawionych na oscylogramach 16 i 17.• opis przebiegów - oscylogram 16:1) przebieg wyjœciowy sygna³u CVBS – n.30 uk³adu U14,2) wyjœcie sygna³u niebieskiego (B) – n.29 uk³adu U14.• opis przebiegów - oscylogram 17:1) przebieg wyjœciowy sygna³u luminancji SVHS – n.30 uk³aduU14,2) wyjœcie sygna³u chrominancji CVBS – n.23 uk³adu U14.Jeœli z wyjœcia uk³adu U14 s¹ dostarczane w³aœciwe sygna³y,to przyczyn¹ wiêkszoœci problemów jest obwód z tymuk³adem zwi¹zany funkcjonalnie. Dlatego wykrycie problemujest mo¿liwe poprzez pomiar przebiegu w ka¿dej czêœci,zgodnie z kolejnoœci¹ stopni wyjœciowych (wyjœcie SCART,wyjœcie Phone Jack, itd.).Poziom sygna³u wyjœciowego zmienia siê zgodnie z po³o-¿eniem w obwodzie.Generalnie istotne jest sprawdzenie sygna³ów wejœciowychi wyjœciowych enkodera wideo (poniewa¿ wiêkszoœæ b³êdówpochodzi z zimnego lutowania uk³adu scalonego).Objaw: brak wyjœciowego sygna³u audioObszar pomiarów: obwód wyjœciowy audio.Poniewa¿ poziom wyjœciowy i charakterystyka wyjœciowasygna³u audio zale¿y od wartoœci elementów RC wspó³pracuj¹cychz obwodem z³o¿onym z uk³adów U40 i U41 (wzmacniaczeoperacyjne TL072), nale¿y przede wszystkim sprawdziæsprawnoœæ tych uk³adów i elementów z nimi wspó³pracuj¹cych.Przebiegi wyjœæ z uk³adów U24 i U30, przy wykorzystaniusygna³u o czêstotliwoœci 1kHz przedstawiono na oscylogramie18.• opis przebiegów - oscylogram 18:1) przebieg wyjœciowy sygna³u audio – n.1 uk³adu U40,2) przebieg wyjœciowy sygna³u audio – n.1 uk³adu U41.Jeœli na wyjœciu wystêpuj¹ prawid³owe sygna³y audio pochodz¹cez przetwornika DAC, nale¿y sprawdziæ ka¿dy obwódprowadz¹cy sygna³ do gniazd wyjœciowych odbiornika.Poniewa¿ brak sygna³u wyjœciowego audio skojarzony jestz analogowym sygna³em audio, wiêkszoœæ b³êdów (niesprawnoœci)zwi¹zana jest z zimnymi po³¹czeniami lutowanymi (analogicznie,jak w czêœci sygna³u wideo).Objaw: system dzia³a prawid³owo, brak jest sygna³ów A/VObszar pomiarów: obwód wyjœciowy A/V.Jeœli brak sygna³ów wyjœciowych A/V, nale¿y sprawdziæwejœcie sygna³u cyfrowego enkodera wideo i przetwornikaDAC sygna³ów audio, pod k¹tem ich prawid³owoœci. Przebiegisygna³ów dekodera wideo oraz sygna³u audio przetwornikaDAC przedstawiono na oscylogramach 19 do 21.Jeœli sygna³ wejœciowy jest normalny, nale¿y kolejno sprawdzaæobwód wyjœcia analogowego.• opis przebiegów - oscylogram 19:1) przebieg wyjœciowy analogowego sygna³u wideo,2) wejœcie danych wideo (VPD0) – cyfrowy sygna³ wideo(zsynchronizowany z wyjœciowym sygna³em wideo).• opis przebiegów - oscylogram 20:1) wejœciowe dane cyfrowego sygna³u audio,2) wejœcie sygna³u LRCLK.• opis przebiegów - oscylogram 21:1) sygna³ ACLK, 2) sygna³ BCLK.Tek Stop: 5MS/s555 Acqs[ T:64µs@ :-1µsTek Stop: 5MS/s34 Acqs[ T:64µs@ :-1µsTek Stop: 200kS/s[ T9 Acqs:1ms@ :1.16ms111222Ch1 500mV Ch2 500mV M 10µs Ch1 LinesOscylogram 16.Ch1 500mV Ch2 500mV M 10µs Ch1 LinesOscylogram 17.Ch1 500mV Ch2 500mV M 250µs Ch1 340mVOscylogram 18.Tek Stop: 5MS/s2[150 AcqsT:24µs@ :-200nsCh1 Freq1.692MHzLow resCh1 Ampl3.12VCh1 High3.12VTek Stop: 10MS/s2[112 AcqsT:10.4µs@ :10.4µsCh1 Freq48.08kHzLow signalamplitudeCh1 Ampl3.12VCh1 High3.12VTek Stop: 1GS/s2260 Acqs[ T:163ns@ :163nsCh1 Freq3.072MHzLow signalamplitudeCh1 Ampl3.12VCh1 High3.12V111Ch1 2V Ch2 500mV M 10µs Ch2 LinesOscylogram 19.Ch1 2V Ch2 2V M 5µs Ch1 1.16VOscylogram 20.Ch1 2V Ch2 2V M 50ns Ch1 1.16VOscylogram 21.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 35

[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Objaw: system jest sprawny, brak jest sygna³ów A/VObszar pomiarów: obwody wzmacniacza A/V.Sygna³ wyjœciowy enkodera wideo jest jednoczeœnie sygna³emwejœciowym uk³adu U400 pe³ni¹cego funkcjê wzmacniaczaA/V i obwodu ustawiaj¹cego tryb wyjœcia dla gniazdaSCART, modulatora RF i gniazd CINCH. Jeœli wyjœcie enkoderawideo jest sprawne, nale¿y sprawdziæ uk³ad wzmacniaczaA/V zgodnie z procedur¹:1. Sprawdziæ napiêcie zasilania uk³adu U400 (+7V).2. Sprawdziæ ewentualne zwarcia i stan po³¹czeñ lutowanychpomiêdzy wyprowadzeniami uk³adu U400.3. Sprawdziæ koñcowe obwody wejœcia/wyjœcia zrealizowanena buforach tranzystorowych.4. Sprawdziæ linie magistrali I 2 C (CLK i DATA).Wyjœcie z przetwornika audio DAC jest rozdzielone na sygna³o ustalonym poziomie i sygna³ o kontrolowanym poziomiesygna³u, stanowi¹cy jednoczeœnie wejœciowy sygna³wzmacniacza A/V. Sygna³ wyjœciowy o ustalonym poziomiejest przeznaczony dla gniazda VCR-SCART, natomiast sygna³o kontrolowanym poziomie – dla gniazd TV SCART i CINCHoraz modulatora RF. Jeœli sygna³ wyjœciowy audio z przetwornikaDAC jest poprawny, nale¿y sprawdziæ stopieñ wzmacniaczaA/V stosuj¹c tê sam¹ procedurê, jak w przypadku sygna³uwideo.W przypadku, gdy funkcja wyciszania sygna³u audio (mute)jest niedostêpna, nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce czynnoœci:• jeœli napiêcie zasilania (+7V) uk³adu U400 jest mniejszeni¿ +7.5V, nale¿y sprawdziæ poziom zasilania, poniewa¿wewnêtrzne prze³¹czanie uk³adu CXA1855Q mo¿e powodowaæwzajemn¹ interferencjê,• sprawdziæ linie magistrali I 2 C (CLK i DATA).Jeœli wystêpuje szum w sygnale wideo, sprawdziæ filtr sygna³uprzekazywanego do wzmacniacza A/V oraz stan jegopo³¹czeñ lutowanych.Objaw: nie pracuje obwód prze³¹czania trybu RGB/CVBS,nie pracuje obwód prze³¹czania trybu 16:9/4:3, niedzia³a wyjœcie sygna³u bypass (obejœcia)Obszar pomiarów: obwody gniazd SCART.Jeœli sygna³ wideo CVBS/RGB jest dostêpny na wyjœciu,lecz prze³¹czanie w trybie TV nie dzia³a, nale¿y sprawdziæwartoœci napiêæ na wyprowadzeniu 16 gniazda TV SCART.Prawid³owy zakres tych napiêæ powinien wynosiæ:- w trybie RGB: +1V ÷ +3V,- w trybie CVBS: 0 ÷ +0.7V.Powi¹zanie elementów z wykonywanymi funkcjami:• rezystor R45, tranzystor Q410, dioda D419 – prze³¹czanieON/OFF napiêcia zasilania +5V (A), po odebraniu sygna³usterowania blank z uk³adu U4,• rezystor R448, tranzystor Q411 – wymuszone przez tranzystorQ411 wy³¹czenie, w przypadku pojawienia siê zewnêtrznegosygna³u obejœcia (Bypass Signal).Prze³¹czanie trybu 16:9/4:3 realizowane jest za pomoc¹ wyprowadzenia8 gniazda TV SCART. Zakres napiêæ wynosi:- TV OFF – 0V: TV jest wy³¹czone podczas pojawienia siênapiêcia 0V,- szeroki (16:9): +6V,- w¹ski (4:3): +10V ÷ +12V.Powi¹zanie elementów z wykonywanymi funkcjami:• tranzystory Q406, Q407, rezystor R214 – gdy sygna³SCFTO jest w stanie „1”, tranzystor Q406 jest w³¹czony,na wyjœciu jest brak napiêcia,• tranzystor Q408, dioda Zenera D421, rezystor R444 – gdysygna³ SCTFO - sygna³ wyjœciowy tranzystora Q408 jestw stanie „1”, tranzystor Q408 i dioda Zenera D421 (7.5V)s¹ w stanie w³¹czonym.Tryb bypass (obejœcia): jeœli na wejœciu (wyprowadzenie 8gniazda VCR SCART) istnieje napiêcie, to pojawia siê równie¿(za poœrednictwem diody D417) na wyprowadzeniu 8gniazda TV SCART. Tranzystor Q409 jest za³¹czany za poœrednictwemdiody D418. W tym czasie napiêcie wyjœciowe zemitera tranzystora Q409 za³¹cza tranzystor Q411 i jest doprowadzanedo portu wejœciowego uk³adu U4 lini¹ sygna³ow¹SEL za poœrednictwem rezystora R449 (dioda Zenera D422zabezpiecza przed przeci¹¿eniem napiêciowym).Tranzystor Q412 jest wykorzystany wówczas, gdy wy³¹czonyjest tranzystor Q409, tak wiêc tranzystor Q409 nie wywierawp³ywu na stan napiêcia, które dla wyprowadzenia 8gniazda VCR SCART pozostaje w trybie normalnym (NormalMode).W strukturze obwodów SCART napiêcia wewnêtrznychfunkcji i napiêcie obejœcia s¹ prze³¹czane za pomoc¹ uk³adówdiodowych. Napiêcie dla trybu 16:9/4:3 jest doprowadzane zapomoc¹ uk³adu z³o¿onego z diod D418 i D416, napiêcie blank– z diod D419, D420. Tym sposobem, napiêcie funkcyjne gniazdaTV SCART jest spowodowane przez stan pracy VCR (magnetowidu)wówczas, gdy jest przy³¹czony do gniazda VCRSCART. Dlatego wykonuj¹c test napiêæ funkcyjnych, nale¿yupewniæ siê, czy do gniazda VCR SCART nie jest pod³¹czonyVCR (magnetowid).Objaw: nie pracuje blokowanie, nie pracuje dekoder MPEGObszar pomiarów: obwody danych i zegara uk³adu TDA8043.Nale¿y sprawdziæ przedstawione poni¿ej punkty podczasnormalnej pracy uk³adu TDA8043, opieraj¹c siê na wy¿ej wymienionychdwóch objawach. Postêpowanie nale¿y oprzeæ naza³o¿eniu, ¿e obydwa obwody poprzedzaj¹ce uk³ad TDA8043,a wiêc tuner i uk³ad L64108 pracuj¹ normalnie.Tek Stop: 200MS/s2[241 AcqsT:1.905MHz@ :869.6kHzCh1 Freq5.421MHzLow signalamplitudeCh1 Ampl3.2VCh1 High3.2VTek Stop: 100MS/s2[148 AcqsT:326.8kHz@ :50MHzCh1 FreqHzNo periodfoundCh1 Ampl3.12VCh1 High3.2VTek Stop: 2MS/s2[33 AcqsTACK:9.259kHz@ :9.852Ch1 Freq74.07kHzCh1 Ampl4.96VCh1 High5.2V111Ch1 2V Ch2 2V M 250ns Ch1 1.2VOscylogram 22.Ch1 2V Ch2 2V M 500ns Ch1 1.2VOscylogram 23.Ch1 2V Ch2 2V M 25µs Ch1 1.2VOscylogram 24.36 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1• opis przebiegów – oscylogram 22:1) sygna³ 8043DO uk³adu U603 (TDA8043),2) sygna³ 8043CLK uk³adu U603 (TDA8043).• opis przebiegów – oscylogram 23:1) sygna³ 8043CLK uk³adu U603 (TDA8043),2) sygna³ 8043VLD uk³adu U603 (TDA8043).• opis przebiegów – oscylogram 24:1) sygna³ 8043SDA uk³adu U603 (TDA8043),2) sygna³ 8043SCL uk³adu U603 (TDA8043).Punkty do sprawdzenia w celu wykrycia i usuniêcia usterekczêœci kana³owej odbiornikaObszar pomiarów: blok tunera i demodulatora QPSK odbiornika(tzw. czêœæ kana³owa odbiornika).• Tuner (SD1228/LA MK2 firmy Philips) – sprawdzenie:1) Sprawdziæ na kondensatorze C607 napiêcie zasilania +5V(napiêcie to powinno zawieraæ siê w granicach +4.75 ÷+5.25V).2) Sprawdziæ na kondensatorze C604 napiêcie systemu strojenia(Tuner Tuning Voltage 30V) oraz wartoœæ têtnieñ. Wartoœætego napiêcia powinna byæ w granicach +28.5 ÷ +31V,natomiast poziom têtnieñ nie powinien przekraczaæ 50mV PP .3) Sprawdziæ napiêcie zasilania LNB podczas przy³¹czeniaLNB. LNB Power On: +3.3V (w stanie wysokim na R626).Sprawdziæ napiêcie na wyprowadzeniu (+) kondensatoraC601, powinno wynosiæ 17÷19V (polaryzacja pozioma) i13÷14V (polaryzacja pionowa).4) Sprawdziæ na wyprowadzeniu (+) kondensatora C601 sygna³tonu 22kHz. Amplituda tego sygna³u powinna wynosiæ400÷800mV, wype³nienie 45÷55%.5) Sprawdziæ na rezystorze R609 (wyprowadzenie 5 tunera)napiêcie wejœciowe obwodu VCO noœnej o czêstotliwoœci479.5MHz tunera, która powinna byæ w granicach 2.4÷2.6V(równa po³owie napiêcia zasilania +5V). Sprawdziæ na kondensatorachC609 i C610 napiêcia wyjœciowych sygna³ówI/Q tunera, które powinny zawieraæ siê w granicach 1.9÷2Voraz zawieraæ sk³adow¹ zmienn¹ o wartoœci oko³o 600mV PP .• Demodulator QPSK (uk³ad TDA8043) – sprawdzenie:1) Sprawdziæ napiêcia na kondensatorach C633, C635, C638stanowi¹ce zasilanie uk³adu TDA8043 (3.3V). Powinno siêono zawieraæ w granicach 3.2÷3.4V.2) Sprawdziæ na rezystorze R616 czêstotliwoœæ oscylacji zegara65MHz uk³adu TDA8043. Powinna wynosiæ65001900÷65998100Hz, (30ppm).3) Sprawdziæ linie magistrali I 2 C inicjuj¹ce pracê tunera i uk³aduTDA8043 (wyprowadzenia: 53 – Data i 52 – Clock).4) Sprawdziæ sygna³ BCLK (n.29) i sygna³ VLD (n.49) uk³aduTDA8043. Czêstotliwoœæ sygna³u BCLK powinna wynosiæoko³o 5.4MHz, natomiast VLD – oko³o 26kHz.5) Sprawdziæ sygna³ PBAD (3.3V w stanie wysokim) na wyprowadzeniu48 uk³adu TDA8043. Sygna³ PBAD musi byæw stanie wysokim w chwili pojawienia siê 8-bitowych danychna wyjœciu).6) Sprawdziæ sygna³y wejœcia/wyjœcia zegara 8043 realizowaneprzez uk³ady logiki U604 i U606. Sprawdziæ wejœciezegara 8043 (n.3 uk³adu U604) i wyjœcie zegara 8043 (n.1uk³adu U606). Sprawdziæ minimalny okres On/Off zegarawyjœciowego, który powinien byæ wiêkszy od 45ns.Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: napiêcie pracy tunera oraz strojenia.Napiêcie +5V jest wewnêtrznym napiêciem pracy tunera, któremo¿e powodowaæ fluktuacje wewnêtrznych czêstotliwoœci tunerana skutek zmian lub têtnieñ tego napiêcia. Jeœli napiêcie strojenia(30V) ma wartoœæ obni¿on¹ lub têtnienia przekraczaj¹ wartoœæ200mV, pojawiaj¹ siê szumy sygna³u poœredniej czêstotliwoœci(IF – 479.5MHz) spowodowane lokalnie generowanymiwewn¹trz tunera, sygna³ami o czêstotliwoœciach paso¿ytniczych.Napiêcie pracy tunera (+5V) pokazano na oscylogramie 25.Napiêcie +5V jest napiêciem zasilania wewnêtrznego tunera.Nale¿y sprawdziæ jego wartoœæ na kondensatorze C607. Powinnoono wynosiæ 4.75÷5.35V. Niew³aœciwe wartoœci tego napiêcia,w wiêkszoœci przypadków s¹ powodowane poprzez uszkodzeniauk³adu scalonego regulatora U601 (LM7805) lub brakiemnapiêcia +7.5V na wejœciu tego uk³adu. Nale¿y sprawdziæ równie¿elementy R, L, C wspó³pracuj¹ce z tym regulatorem.Praca tunera jest wra¿liwa na têtnienia zasilania. Nale¿ysprawdziæ ich poziom, który nie powinien przekraczaæ 40mV PP .Napiêcie strojenia tunera (30V) pokazano na oscylogramie26. Napiêcie to jest wykorzystane w lokalnym oscylatorze (LocalOSC) tunera. Nale¿y sprawdziæ na kondensatorze C40 napiêciestrojenia, które powinno wynosiæ 28.5÷31V. Jeœli brakjest tego napiêcia, najczêœciej wystêpuj¹c¹ przyczyn¹ jestuszkodzenie uk³adu U800 (LM317). Uprzednio nale¿y jednaksprawdziæ napiêcie wejœciowe dla tego regulatora (na kondensatorzeC800), którego wartoœæ powinna wynosiæ oko³o 39V.Przy wymianie uk³adu LM317 warto sprawdziæ wartoœci rezystorówR802 i R803 oraz stan po³¹czeñ drukowanych obwoduzasilania.Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: obwód zasilania LNB napiêciami 13.5/18V.Napiêcia 13.5/18V steruj¹ napiêciowo LNB oraz zasilaj¹LNB poprzez wewnêtrzn¹ pêtlê tunera. Napiêcie jest wykorzystaneprzez wejœciowy regulator napiêcia wbudowany wLNB. W LNB z podwójn¹ polaryzacj¹ napiêcie to jest wykorzystanerównie¿ do prze³¹czania polaryzacji. Przebieg napiêciazasilania LNB pokazano na oscylogramie 27.Tek Run:5kS/sSample Auto[ TTek Stop: 5kS/s[50 AcqsTTek Stop: 5kS/s[232 AcqsT1Ch1 High5.12VUnstablehistogramCh1 Freq1kHzLow resCh1 Pk - Pk400mVCh1 Mean5.042VCh1 High29.4VUnstablehistogramCh1 FreqHzNo refcrossingCh1Pk-Pk1VCh1 Mean29.32V1Ch1 High3.24VCh2 High18.4VUnstablehistogram12Ch1 2V M 10ms Ch1 23.2VOscylogram 25.Ch1 5V Ch2 M 10ms Ch1 23.2VOscylogram 26.Ch1 2V Ch2 10V M 10ms Ch1 22VOscylogram 27.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 37

[[[[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tek Stop: 5kS/s[23 AcqsTTek Stop: 2MS/s[37 AcqsTTek Run:2MS/s Sample Auto[ TCh1 High3.24VUnstablehistogram1Ch1 Ampl504mVCh1 High2.54V12Ch1 FreqHzNo refcrossingCh1 Pk - Pk560mVCh1 Mean3.233v2Ch1 Freq22.35kHzCh1 +Duty51.2%Ch2 Freq22.2kHzLow signalamplitude1Ch1 2V Ch2 2V M 10ms Ch1 22VOscylogram 28.Ch1 200mV Ch2 500mV M 25µs Ch1 2VOscylogram 29.Ch1 1V M 25µs Ch1 12VOscylogram 30.W celu upewnienia siê o sprawnoœci napiêæ zasilania LNB18V lub 13.5V nale¿y wykonaæ ich pomiar na kondensatorzeC601. Wartoœæ ich powinna wynosiæ odpowiednio: 17÷19V(dla polaryzacji poziomej) i 13÷14V (dla polaryzacji pionowej).Jeœli brak napiêcia zasilania LNB oraz prze³¹czania polaryzacji,nale¿y sprawdziæ wartoœci rezystancji i stan po³¹czeñlutowanych (poniewa¿ napiêcie zasilania LNB jest okreœlonerezystorami R808, R809 i R810).Przebieg zasilania On/Off LNB pokazano na oscylogramie28. Jeœli wartoœæ napiêcia LNB wynosi 3V, zasilanie LNB jestw³¹czone. Gdy napiêcie LNB wynosi 0V, jego zasilanie jestwy³¹czone. Gdy zasilanie nie jest doprowadzone do LNB pomimoistnienia na rezystorze R814 napiêcia 3V, nale¿y sprawdziætranzystor Q801. Jeœli napiêcie sterowania LNB wynosi3.3V (R812), na wyjœciu jest 13.5V. Wiêkszoœæ b³êdów prze-³¹czania spowodowanych jest brakiem napiêcia steruj¹cego lubuszkodzeniem tranzystora Q800. Jeœli oba napiêcia steruj¹ces¹ prawid³owe i tranzystor Q800 jest sprawny, nale¿y sprawdziænapiêcie na rezystorze R812 (powinno wynosiæ 3.3V) orazstan wyprowadzenia 5 uk³adu U801 (powinien byæ niski). Jeœlijest inaczej, nale¿y wymieniæ uk³ad U801 (LM2574-ADJ)po uprzednim sprawdzeniu stanu po³¹czeñ lutowanych.Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: obwody tonu 22kHz i napiêcia noœnej.Ton 22kHz jest wykorzystywany w europejskich systemachsatelitarnych. Zakres odbieranych czêstotliwoœci 950÷2150MHz(Low Band) jest uzyskiwany poprzez zasilanie LNB z tonem22kHz oraz wybór wewnêtrznego oscylatora lokalnego LNBdla wysokiego lub niskiego pasma. Napiêcie noœnej VCO jestwykorzystane do sterowania lokalnego oscylatora w celu wydzieleniasygna³ów I/Q o czêstotliwoœci noœnej 479.5MHz dlademodulatora QPSK.Przebieg sygna³u tonu 22kHz pokazano na oscylogramie 29.Jeœli przebieg dla kana³u pierwszego jest nieprawid³owy, to posprawdzeniu na kondensatorze C801 sygna³u, którego wartoœænapiêcia powinna wynosiæ 400÷800mV a wype³nienie 45÷55%,nale¿y sprawdziæ przebieg steruj¹cy na rezystorze R603, generowanyprzez uk³ad ASIC i pokazany na kanale drugim (CH2).Je¿eli przebieg jest prawid³owy, nale¿y sprawdziæ tranzystorQ601, a w przypadku uszkodzenia, wymieniæ. Obszar uszkodzeñjest w wiêkszoœci przypadków powodowany poprzez zimnepo³¹czenia lutowane elementów: C601, R602, Q601 i L601.Przebieg napiêcia noœnej VCO pokazano na oscylogramie30. Napiêcie lokalnego VCO (479.5MHz) jest generowanepoprzez ustawienie napiêcia noœnej VCO na wartoœæ 2.5V idoprowadzenie do tunera. Poniewa¿ napiêcie 2.5V jest wyznaczonepoprzez podzia³ napiêcia +5V za pomoc¹ rezystorówR609 i R610, nale¿y sprawdziæ napiêcie regulatora U601(LM7805) i rezystancje R609 i R610.Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: wyjœcia sygna³ów I/Q tunera i napiêcie zasilaniauk³adu TDA8043.Sygna³y I/Q na wyjœciu tunera maj¹ postaæ analogow¹ iprzeznaczone s¹ do sterowania demodulatora QPSK, umieszczonegowewn¹trz tunera, a nastêpnie doprowadzone s¹ dowejœæ przetworników A/D nastêpnego stopnia. Napiêcie 3.3Vwykorzystane jest do zasilania czêœci kana³owej odbiornikaoraz do zasilania obwodów sterowania uk³adu TDA8043.Kszta³t przebiegu sygna³ów wyjœciowych I/Q tunera przedstawionona oscylogramie 31. Wartoœæ tego sygna³u powinnawynosiæ oko³o 600mV PP i sk³adowej sta³ej 1.7÷1.9V, przy obci¹¿eniuprzez obwód wejœciowy uk³adu TDA8043. Tak wiêcs¹ to przebiegi na kondensatorach C609 i C610. Jeœli wartoœætych napiêæ jest ni¿sza lub ich brak, nale¿y sprawdziæ stan po-³¹czeñ lutowanych obwodów zasilania uk³adu TDA8043 orazelementów otoczenia. Sprawdziæ nale¿y tak¿e stan po³¹czeñlutowanych kondensatorów C609 i C610.Przebieg napiêcia zasilania 3.3V przedstawiono na oscylogramie32. Poniewa¿ napiêcie to do uk³adu TDA8043 jest doprowadzoneza poœrednictwem uk³adu U53 (FET), nale¿y sprawdziæstan po³¹czeñ lutowanych uk³adu FET, jeœli na wyjœciu tegouk³adu (FET OUT) brak napiêcia 3.3V, nale¿y sprawdziæ wszystkieelementy otoczenia uk³adu TDA8043. Jeœli napiêcie 3.3Vjest zwarte – prawdopodobne jest uszkodzenie uk³adu TDA8043.Tek Stop: 5MS/s[16 AcqsTTek Run: 5MS/s Sample Auto[ TTek Run:2GS/s Sample Trig'd[ T12Ch1 High2VCh1 Pk - Pk640mVCh2 High1.94VUnstablehistogramCh2 Pk - Pk720mV2Ch2 High3.32VUnstablehistogramCh2 Pk - Pk280mV2Ch2 High3.02VCh2 Freq64.68MHzCh1 1V Ch2 1V M 10µs Ch1 11.1VOscylogram 31.Ch21V M 10µs Ch1 11.1VOscylogram 32.Ch21V M 5ns Ch2 1.46VOscylogram 33.38 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tek Stop: 2MS/s1[92 AcqsT:32.5µs@ :34µsCh2 High5VCh2 Freq30.76kHzLow signalamplitudeTek Stop: 200MS/s1[189 AcqsT:555ns@ :430nsCh2 High3.36VCh2 Freq1.806MHzLow signalaplitudeTek Stop: 10MS/s1[T9Acqs:11.1µs@ :8.6µsCh1 Freq25.84kHzLow signalamplitude222Ch1 5V Ch2 5V M 25µs Ch1 5.1VOscylogram 34.Ch1 2V Ch2 2V M 250ns Ch1 5.08VOscylogram 35.Ch1 2V Ch2 2V M 5µs Ch1 5.08VOscylogram 36.Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: zegar 65MHz uk³adu TDA8043 i szyna I 2 C.W uk³adzie TDA8043 zastosowano zewnêtrzny zegar o czêstotliwoœci65MHz. Jest on wykorzystany jako zegar przetwornikaA/D dla wewnêtrznego dzielnika oraz w charakterze zegarawewnêtrznego. Sygna³y szyny I 2 C generowane przez uk³adASIC rozdzielone s¹ dla tunera i czêœci uk³adu TDA8043.G³ównie s¹ one wykorzystane do ustawiania danych kana³óworaz odczytu stanów LNB.Przebieg sygna³u zegara 65MHz przedstawia oscylogram 33.Sygna³ zegara o czêstotliwoœci 65MHz jest generowany zwykorzystaniem rezonatora kwarcowego Y601 X-TAL. Przebiegtego sygna³u powinien byæ mierzony na rezystorze R616.Jeœli brak tego sygna³u, nale¿y sprawdziæ: C621, C622, R616oraz stan ich po³¹czeñ lutowanych. W przypadkach w¹tpliwych(jeœli inne elementy otoczenia s¹ sprawne), nale¿y wymieniærezonator kwarcowy Y601.Sprawdziæ przy pomocy czêstoœciomierza czêstotliwoœægenerowan¹ przez obwód z rezonatorem Y601, która powinnazawieraæ siê w zakresie 65001900 ÷ 64998000Hz (±30ppm).Przebiegi sygna³ów szyny I 2 C pokazano na oscylogramie 34.Przebieg przedstawiony przez kana³ pierwszy (CH1) reprezentujeliniê zegara (Clock), natomiast kana³ drugi (CH2) –liniê danych (Data) w warunkach prawid³owego dzia³ania.Sprawdziæ wyprowadzenia 53 (Data) i 52 (Clock) uk³aduTDA8043, czy nie zmieniaj¹ siê przypadkowo (dane) oraz czyimpulsy clock przyjmuj¹ wartoœci odwrócone w fazie (negatywowe).Jeœli zale¿noœci czasowe s¹ niepoprawne, nale¿y sprawdziæuk³ad TDA8043 oraz wyprowadzenia szyny I 2 C tunera.W przypadku braku sygna³ów linii I 2 C: sprawdziæ ewentualnezwarcia miêdzy s¹siednimi liniami. Czasami przyczyn¹jest uszkodzenie uk³adu ASIC (U10). Sprawdziæ wartoœci elementów:R49, R50 (2k).Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: sygna³ wyjœciowy I uk³adu TDA8043.Sygna³ wyjœciowy uk³adu TDA8043 jest dzielony przez zegarbitów wyjœciowych uk³adu TDA8043 (5.4MHz), sygna³VALID (25.8kHz), 8-bitowe dane i sygna³ PBAD (w stanieniskim). Sygna³ ten zmienia siê nieznacznie, zgodnie z ustalon¹szybkoœci¹ symbolow¹. Wszystkie te sygna³y s¹ generowanepodczas stanu wewnêtrznego blokowania uk³adu TDA8043.Wewnêtrzne blokowanie uk³adu TDA8043 przebiega zgodniez nastêpuj¹c¹ sekwencj¹: Przetwornik A/D > 2) De-puncturing> 3) Dekoder Viterbi’ego > 4) De-interleaving (rozplatanie)> 5) Dekoder Reed-Solomon’a > 6) De-randomizer(uk³ad eliminacji rozk³adu losowego).Sprawdziæ stan uk³adu TDA8043 obserwuj¹c stopieñ blokowanialub jego brak. Jeœli wyprowadzenia 58, 57, 56 (odpowiednio:Demod Lock, Viterbi,RS) uk³aduTDA8043 s¹ w staniewysokim (3.3V), tonale¿y je uwa¿aæ zazablokowane.Przebiegi sygna³uzegara bitów i sygna-³u danych 8BIT przedstawiaoscylogram 35.Kana³ pierwszy (CH1)Tek Run:10MS/s Sample Auto[ T12Ch1 2V Ch2 2V M 5µs Ch1 5.08VOscylogram 37.:11.1µs@ :8.6µsCh1 High3.32Vprzedstawia przebieg sygna³u BCLK. Ulega on nieznacznymzmianom zgodnie z szybkoœci¹ symbolow¹.Kana³ drugi (CH2) przedstawia przebieg sygna³u 8BITData. Dane musz¹ ulegaæ zmianie w takt zmian sygna³u zegarabitowego BCLK.Zegar bitowy (R628) i dane 8BIT dostêpne s¹ na wyjœciuuk³adu TDA8043. Dane na wyjœciu pojawiaj¹ siê po synchronizacjiz sygna³em zegara bitowego. Uk³ad L64108 (CPU) pe³nifunkcjê arbitra danych. Jeœli zegar bitowy i dane nie pojawiaj¹siê na wyjœciu, nale¿y sprawdziæ przede wszystkim stan po³¹czeñlutowanych uk³adu TDA8043 i ewentualnie wymieniæ tenuk³ad. Jeœli dane na wyjœciu uk³adu TDA8043 s¹ prawid³oweale wystêpuje brak podtrzymania blokowania, nale¿y sprawdziærezystory linii danych 8BIT (czy nie wystêpuj¹ zwarcia).Podczas wymiany uk³adu TDA8043 nale¿y zachowaæ œrodkiostro¿noœci, z uwagi na ³adunki elektrostatyczne.Objaw: b³êdy blokowaniaObszar pomiarów: sygna³ wyjœciowy II uk³adu TDA8043.Przebiegi sygna³u VALID i sygna³u danych 8BIT przedstawiaoscylogram 36.Sygna³ VALID mierzony na rezystorze R626 (kana³ CH1)stanowi sygna³ sekcji danych dekodera MPEG. Sekcja w staniewysokim: dostêpne dane kana³u 8-bitowego, a sekcja wstanie niskim: bajty parzystoœci. Sygna³ VALID zmienia siêzgodnie z szybkoœci¹ symbolow¹, lecz wokó³ czêstotliwoœci25.8kHz. Jeœli brak jest na wyjœciu sygna³u VALID, nale¿ysprawdziæ otoczenie i ewentualnie wymieniæ uk³ad TDA8043.Przebiegi sygna³u PACKED BAD i sygna³u danych 8BITprzedstawia oscylogram 37.Odblokowanie: sygna³ PBAD (n.48 uk³adu TDA8043) wstanie niskim. Sprawdziæ otoczenie uk³adu TDA8043 i ewentualniewymieniæ.Blokowanie z przerwami: sygna³ PBAD utrzymywany wstanie niskim. W tym czasie, sprawdziæ czêstotliwoœæ oscylacjiX-TAL (65MHz). Jeœli jest prawid³owa, nale¿y wymieniæuk³ad TDA8043.}Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze[SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 39

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówBardzo proszê o pomoc przy naprawie OTVCRoyal Lux TV7199. Odbiornika nie mo¿na prze³¹czyæ ztrybu czuwania w tryb pracy (œwieci czerwona dioda).Po zwarciu n.2 procesora do masy pojawia siê wysokienapiêcie (dioda zaœwieci na zielono), jednak ekran jestciemny. Bardzo proszê o podpowiedŸ, jak jednoznaczniestwierdziæ czy procesor jest sprawny (nie mam oscyloskopu).Niew¹tpliwie posiadanie oscyloskopu i umiejêtnoœæ pos³ugiwaniasiê nim znacznie skraca czas potrzebny na lokalizacjêuszkodzenia, ale w tym przypadku mo¿na siê obyæ bez niego,korzystaj¹c z innego oprzyrz¹dowania. Podstawow¹ odpowiedzi¹jak¹ chcemy uzyskaæ jest: procesor jest sprawny lub procesorjest uszkodzony. Poniewa¿ procesor obs³uguje uk³adypoprzez magistralê I 2 C, musi on po w³¹czeniu odbiornika skomunikowaæsiê z uk³adem pamiêci EEPROM, sk¹d pobiera danedecyduj¹ce o tym, czy po podaniu polecenia za³¹czenia do stanupracy podejmie wspó³pracê z pozosta³ymi uk³adami. Oznaczato, ¿e prosty tester szyny I 2 C, który po w³¹czeniu odbiornikawykryje przebiegi na dwóch liniach magistrali (SDA, SCL )daje nam odpowiedŸ, ¿e pracuje kwarc generuj¹cy czêstotliwoœæodniesienia dla procesora i procesor jest sprawny na 90%. Wprzypadku braku generacji na liniach SDA i SCL podejrzanyby³by kwarc i w nastêpnej kolejnoœci mikroprocesor steruj¹cy.Pozostaje nam zatem uzyskanie potwierdzenia na te 10%, ale tooznacza u¿ycie bardziej wyrafinowanego oprzyrz¹dowania np.monitora magistrali I 2 C, który umo¿liwia odczytanie wszystkiego,co jest generowane na magistrali.Poniewa¿ dysponujê opisem wzorcowym testu magistrali,wiem, ¿e po w³¹czeniu odbiornika wtyczk¹ do sieci (przy za-³¹czonym w³¹czniku sieciowym), magistrala pracuje w sposóbci¹g³y i nastêpuje odczytanie nastêpuj¹cych adresów:WR 10000000 + AUDIO PROCESSOR MSP3410DRE 10000001 + AUDIO PROCESSOR MSP3410DWR 10001010 - TV SIGNAL PROC STV2116ARE 10001011 - TV SIGNAL PROC STV2116AWR 10100000 + EEPROM P024C08RE 10100001 + EEPROM P024C08WR 10100010 + EEPROM P124C08RE 10100011 + EEPROM P124C08Jeœli odbiornik zostanie w³¹czony do stanu pracy, to znaki„-” przy adresach STV2116A ulegn¹ zmianie na „+”, poniewa¿uk³ad zostanie zasilony i rozpocznie pracê (pod warunkiem¿e jest sprawny). Jeœli test ten bêdzie odbiega³ od wzorcowego,to wskazuje na „winowajcê”.Natomiast wynik testu jak wy¿ej daje pewnoœæ, ¿e poszukiwanieuszkodzenia nale¿y skierowaæ na inne przyczyny. Tegorodzaju objawy mog¹ byæ spowodowane, np. uszkodzeniem danychzawartych w pamiêci EEPROM. Monitor co prawda stwierdzi³obecnoœæ pamiêci i uzyska³ potwierdzenie, ale nie wiemynic o poprawnoœci danych zapisanych w jej wnêtrzu. Mo¿e te¿zdarzyæ siê up³ywnoœæ w klawiaturze lokalnej lub uszkodzeniena wyjœciu odbiornika podczerwieni, powoduj¹c identyczny objaw.Opisane przyczyny nie obejmuj¹ wszystkich mo¿liwych, aledaj¹ rozeznanie jakie czynnoœci nale¿y podj¹æ na wstêpie, abymieæ pewnoœæ w diagnozowaniu uszkodzenia. A.H.OTVC Grundig M70-495/9 TEXT chassisCUC3800. Usterka polega na tym, ¿e po w³¹czeniuobraz zak³ócony jest niezsynchronizowanym obrazemstrony teletekstowej, na której pojawiaj¹ siê przypadkoweznaki. Innym razem obraz strony teletekstowej jeststabilny, ale po prze³¹czeniu na odbiór programu TV,po kilku sekundach samoczynnie powraca wyœwietlanieteletekstu, z tym ¿e nie jest to konkretna strona, tylkozupe³nie przypadkowe znaki. Czasami te¿ obraz traci nachwilê synchronizacjê poziom¹. Usterka ustêpujenajczêœciej po kilkunastominutowej pracy telewizoralub po chwilowym jego wy³¹czeniu. Mo¿na wtedyprawid³owo prze³¹czaæ na odtwarzanie programu lubteletekstu. Strony telegazety s¹ wyœwietlane poprawnie,z tym, ¿e po w³¹czeniu teletekstu zawsze pojawia siêstrona 880, a nie 100, jak w innych odbiornikach.Zdarza siê te¿ zanik reakcji odbiornika na zdalnesterowanie - pomaga wy³¹czenie z sieci. Czy usterkawystêpuje w dekoderze teletekstu, czy w sterowaniu?Usterka mo¿e wystêpowaæ zarówno w sterowaniu, jak i wmodule dekodera teletekstu, jednak najbardziej prawdopodobnejest, ¿e wystêpuje w zasilaniu.Pierwszy krok skierowa³bym na sprawdzenie napiêæ zasilaj¹cychprzed i po stabilizatorach: +12V i +8V (plus obowi¹zkowapoprawka lutowañ koñcówek stabilizatorów). Napiêciate podawane s¹ do modu³u dekodera teletekstu, gdzie dalej wytwarzanejest stabilizowane napiêcie +5V (T2841 - BD561)zasilaj¹ce procesor teletekstu (SDA5243), koprocesor(TMS70120) i pamiêæ EEPROM. Ka¿da niestabilnoœæ jednegoz tych napiêæ bêdzie powodowa³a ró¿ne stany nieustalone,zak³ócenie pracy magistrali I 2 C i „dziwne” zachowanie odbiornika.Trafnoœæ tej diagnozy okreœli³bym na 80%. W dalszejkolejnoœci mo¿na podejrzewaæ procesor teletekstu (SDA5243),choæ przedtem radzi³bym wykonaæ poprawkê lutowañ wszystkichwy¿ej wymienionych uk³adów.A.H.W OTVC Daewoo K21C6T chassis CP002 pow³¹czeniu wy³¹cznikiem sieciowym ukazuje siê napis„Program 2” na tle szarego kwadratu, obejmuj¹cegoprawie ca³y ekran. Od tego momentu odbiornik niereaguje na ¿adne polecenia z pilota i klawiatury lokalnej.Napiêcia zasilaj¹ce s¹ w porz¹dku, na szynie SDAoko³o 1.8V, na SCL 2.4V (mierzone miernikiem analogowym),magistrala pracuje w sposób ci¹g³y. Od³¹czanieposzczególnych uk³adów sterowanych przez procesormagistral¹ nie daje wyników, poniewa¿ procesor40 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Odpowiadamy na listy Czytelnikówsteruj¹cy DW195B-DE1 ERP nie za³¹cza przetwornicy,gdy brakuje jakiegokolwiek uk³adu sterowanego magistral¹.Wszystkie przyciski klawiatury lokalnej s¹sprawne, a na wejœciu RESET jest +5V podczas odbioru.Czy s³usznie podejrzewam uszkodzenie procesorasteruj¹cego, czy te¿ mo¿e uszkodzona jest pamiêæATMEL 918PC? Czy po wymianie pamiêæ powinna byæwstêpnie zaprogramowana?Na wstêpie sprostowanie: OTVC Daewoo K21C6T to niechassis CP002 a chassis CP005. Tak¹ informacjê otrzyma³emz dwóch niezale¿nych Ÿróde³. Ze schematu wynika, ¿e mikroprocesorsteruj¹cy obs³uguje poprzez szynê I 2 C pamiêæ24LC16, procesor sygna³owy STV2238D i uk³ad PLL w g³owicy.Opisana reakcja na od³¹czanie poszczególnych uk³adówod szyny oznacza, ¿e w pamiêci 24LC16 zapisane s¹ dane,które mikroprocesor steruj¹cy musi odczytaæ na wstêpie, zanimrozpocznie obs³ugê uk³adów, z którymi bêdzie siê komunikowa³.Oznacza to, ¿e dane zapisane w pamiêci s¹ wstêpniezaprogramowane przez producenta i ten obszar danych jestprawdopodobnie poprawny. Jest natomiast w¹tpliwoœæ co doreszty danych. Nale¿a³oby u¿yæ pamiêci z danymi skopiowanymize sprawnego odbiornika. Ten sposób rozwi¹zuje jednoczeœniew¹tpliwoœci o wprowadzonym trybie blokady, o którymczêsto nie wiemy, ¿e odbiornik j¹ posiada, jeœli nie mamyinstrukcji obs³ugi odbiornika. Co do niesprawnoœci mikroprocesorasteruj¹cego, to postawi³bym to podejrzenie na ostatnimmiejscu, chocia¿ nie wykluczam. Istnieje równie¿ mo¿liwoœægenerowania przez uk³ad I 2 C oprócz w³asnego adresu, potwierdzeñadresów I 2 C, które nie wystêpuj¹ w tym wykonaniu odbiornika.Taki b³¹d powoduje „og³upienie” mikroprocesorasteruj¹cego, co okreœlamy jako zawieszenie. Aby mieæ co dotego pewnoœæ, nale¿y pos³u¿yæ siê monitorem magistrali I 2 C ibêdzie wtedy wiadomo, jaki nastêpny krok nale¿y wykonaæ.Zak³adam, ¿e na wstêpie sprawdzono wszystkie napiêciazasilaj¹ce pod wzglêdem poprawnoœci i filtracji. A.H.Mam problem z odbiornikiem Curtis TV2102.Chodzi tu o przetwornicê napiêcia. Na pocz¹tku uszkodzonyby³ bezpiecznik wejœciowy, tranzystor D1555 iuk³ad scalony TDA4601. Przyczyn¹ awarii tych elementówby³y wyschniête kondensatory: C801P 10µF iC808P 4.7nF /1600V. Po wymianie tych elementów(dodatkowo wymieniono wszystkie kondensatoryelektrolityczne) odbiornik zacz¹³ pracowaæ, ale z jedn¹wad¹: silnie grzeje siê rezystor R809P 180R/5W i samtranzystor D1555. Sprawdzono wszystkie pozosta³eelementy miernikiem i nie znaleziono uszkodzonychegzemplarzy. Napiêcia na wyprowadzeniach TDA4601s¹ prawid³owe. Czy w bazie tranzystora musi byæd³awik L802P 0.47µH a nie rezystor bezpiecznikowy1R/0.5W? Jak postêpowaæ przy lokalizacji usterki?Uszkodzenia w przetwornicy opartej o sterownik TDA4601mo¿na zaliczyæ do tej grupy napraw, które okreœlamy mianem„³atwe, szybkie i przyjemne”. Jednak nawet tym, którzy znaj¹na pamiêæ szczegó³y tej przetwornicy w ró¿nych modelach imarkach zdarzaj¹ siê „wpadki”, zwykle na wskutek pope³nionegob³êdu lub przeoczenia w trakcie wykonywanej naprawy.Prawdopodobnie i w tym przypadku jest podobnie.Dlaczego grzeje siê rezystor R809? Mo¿e siê grzaæ nadmierniena skutek tego, ¿e C806 powinien mieæ pojemnoœæ2.2nF/1600V, a nie jak podano 4.7nF. Nale¿y równie¿ uwzglêdniæobecnoœæ diody D807P do³¹czonej równolegle do rezystoraR809. Jeœli bêdzie mia³a przerwê, bêdzie siê mocniej grza³R809P (nale¿y wymieniæ j¹ profilaktycznie).Nadmierne grzanie siê tranzystora 2SD1555 mo¿e byæ spowodowaneniew³aœciwym sterowaniem (np. z dodatkowymioscylacjami) lub wadliwym tranzystorem. W tej przetwornicymo¿na stosowaæ tranzystor z diod¹ (jak 2SD1555) lub bez diody(jak np. S2000N). Jeœli stosujemy S2000N, nale¿a³oby zmieniæwartoœæ rezystora R810P z 68R na 27R. Jeœli tego nie zrobimy,nie stanie siê nic z³ego. Ewentualne oscylacje t³umiones¹ przez d³awiki: L801P - 2.2µH i L802P - 0.47µH. Ten pierwszyjest wa¿niejszy i jego obecnoœæ jest konieczna, natomiastw miejsce tego drugiego móg³by byæ zastosowany rezystorbezpiecznikowy i mia³oby to swoje uzasadnienie w postaciochrony sterownika w przypadku zwarcia K-B tranzystora wykonawczego.Byæ mo¿e jest to zmiana wprowadzona przezproducenta, a nie uwzglêdniona na schemacie.Jeœli zatem uwzglêdnimy wszystkie wy¿ej opisane mo¿liwoœcii zastosujemy je, mamy rozwi¹zany problem. A.H.Monitor Nec JC1735VMB-2: zwarty tranzystor2SC5048, monitor dzia³a w trybie awaryjnym,pulsuje dioda LED. Po wymianie tranzystora dzia³a domomentu podania sygna³u z komputera. Po wysterowaniutranzystor zwiera siê i monitor dzia³a w trybieawaryjnym. Zauwa¿y³em, ¿e po zdjêciu s³uchawkiwysokiego napiêcia z kineskopu i podaniu sygna³u zkomputera tranzystor nie zwiera siê. Czy uleg³ uszkodzeniutrafopowielacz?Czytelnik zastosowa³ ciekawe rozwi¹zanie w postaci od³¹czenia„s³uchawki” w.n. od kineskopu. Tego typu prób nie stosujesiê w praktyce, gdy¿ grozi to powa¿nymi uszkodzeniamisamej p³yty i trafopowielacza, wszak wysokie napiêcie, jeœlisiê pojawi, mo¿e zawsze znaleŸæ drogê do obwodów niskonapiêciowychczy masy monitora i spowodowaæ skutki porównywalnez uderzeniem pioruna atmosferycznego. Przewód w.n.jest doœæ elastyczny i nie jest sztywny. Poza tym, nieobci¹¿enieŸród³a w.n mo¿e spowodowaæ podwy¿szenie wartoœci wysokiegonapiêcia. Nie zaleca³bym takiego sposobu testowaniatrafopowielacza czy kineskopu. Najprostszym pomiarem samegotrafopowielacza jest pomiar rezystancji od „fajki” w.n.do masy na najwy¿szym zakresie omomierza (20M). Bardzoczêsto ten pomiar ju¿ dyskwalifikuje trafopowielacz, gdy omomierzwyka¿e jak¹kolwiek rezystancjê. Przecie¿ przy tak wysokimnapiêciu roboczym obwodu (25kV), nie mo¿e wystêpowaærezystancja mierzalna zwyk³ym omomierzem. Naturalniepomiar nale¿y przeprowadziæ przy od³¹czonym od sieci monitorzeoraz od³¹czonej i roz³adowanej do masy „fajce” w.n. Najlepszymsposobem oceny jakoœci transformatora wysokiegonapiêcia jest zast¹pienie go innym na pewno sprawnym transformatorem.Nale¿a³oby go jednak posiadaæ, a z tym jest ju¿trudniej, zw³aszcza jeœli monitor wystêpuje rzadko i pochodziSERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 41

Odpowiadamy na listy Czytelnikówsprzed kilku lat. W opisanym przypadku tranzystor koñcowynie uszkadza siê przy od³¹czeniu w.n. od kineskopu. Nie zachodziwiêc przep³yw pr¹du ze Ÿród³a w.n. do kineskopu, niejest tym samym obci¹¿any stopieñ w.n i sam tranzystor nie jestw pe³ni doci¹¿ony. Trudno jednoznacznie stwierdziæ fakt uszkodzeniatransformatora, chocia¿ wszystko na to wskazuje. Niemo¿na wykluczyæ kineskopu, który te¿ mo¿e przywieraæ lubmieæ pogorszon¹ pró¿niê - w szyjce pojawia siê wtedy fioletowapoœwiata.A.G.Wie¿a audio SAMSUNG MAX920. Zestaw nieodbiera programów radiowych na ¿adnych zakresach. Zewzglêdu na to, ¿e klientowi zale¿a³o jedynie na odbiorzestacji UKF zaj¹³em siê tylko tym torem. Po pomiarachnapiêæ na nó¿kach g³owicy stwierdzi³em miêdzy innymibrak napiêcia strojenia. Poniewa¿ napiêcie to powinnobyæ podane z n.20 uk³adu LC72131, podejrzenie pad³ona ten uk³ad. Po wymianie radio funkcjonowa³o bezzarzutu. Jednak wróci³o do naprawy po tygodniu z tak¹sam¹ usterk¹. Ponowne pomiary znowu wykaza³y braknapiêcia strojenia. Aczkolwiek sytuacja ró¿ni³a siêfaktem, ¿e po podaniu napiêcia przestrajaj¹cego zzewnêtrznego zasilacza, radio UKF odbiera, czego nieby³o w pierwszym przypadku. Zdecydowa³em siê naponown¹ wymianê uk³adu LC72131. Niestety tym razemnic to nie da³o. Pomiary napiêæ powy¿szego uk³aduwykaza³y zupe³ny brak napiêcia na n.20. Napiêcia nainnych nó¿kach mo¿na uznaæ za prawid³owe. Odlutowanietej nó¿ki powoduje, ¿e pojawia siê napiêcie zasilaj¹ce.Sprawdzi³em rezystory szeregowe w obwodzie zasilania- stan bez zarzutu. Ka¿de przylutowanie n.20. powodujespadek napiêcia do zera.Uk³ad scalony MIC7 (LC72131) jest odpowiedzialny zawytwarzanie napiêæ, które steruj¹ obwodami strojonymiwszystkich zakresów fal. Wybór zakresu zale¿y tylko od tego,które z wejœæ (n.3, 4, 5 lub 6) MIC7 jest wybierane impulsamiz UIC1 (LC85P7284). Tak wiêc, jeœli po wymianie za pierwszymrazem uk³adu MIC7, pojawi³ siê tylko zakres FM, nale-¿a³o dalej szukaæ przyczyny, z powodu której nie ma innychzakresów fal. Z Pana opisu wynika, ¿e przy od³¹czonej n.20MIC7 jest tam napiêcie. Ale czy to napiêcie zmienia siê, czyma sta³¹ wartoœæ? Jeœli wartoœæ jego jest sta³a (a obwody strojones¹ sprawne, co potwierdza Pan swym opisem), to usterkinale¿a³oby szukaæ albo w elementach aplikacji MIC7, albo winnej czêœci odbiornika. Jednym z najwa¿niejszych elementóww aplikacji MIC7 jest kwarc TX2 (7.2MHz), którego taktowanietraktowane jest jako czêstotliwoœæ odniesienia. Przyokazji warto by³oby sprawdziæ kwarce wspó³pracuj¹ce z UIC1(UX2 i UX1). I w³aœnie od sprawdzenia, czy uk³ad UIC1 generujeimpulsy przy prze³¹czaniu pasm i przy próbach strojenia,rozpocz¹³bym naprawê. Bez impulsów z niego, uk³ad MIC7nie wygeneruje ¿adnego rozs¹dnego napiêcia strojenia. Napiêciepojawiaj¹ce siê na jego wyjœciu mo¿e mieæ zupe³nie przypadkow¹wartoœæ. I tak w³aœnie chyba jest. Zreszt¹, po uwa¿-nym przeanalizowaniu schematu, mo¿e Pan pokusiæ siê o wymuszeniepracy MIC7 bez udzia³u UIC1. Ale wtedy musi Panmieæ pewnoœæ, ¿e zarówno LC72131 (MIC7), jak i wszystkieelementy jego aplikacji s¹ sprawne.M.U.TV Crown 28B4/1STN, przetwornica naTDA4605-3 próbuje wystartowaæ (próbkuje). Schemat,oznaczenie i wartoœci elementów jak na schemacieOTVC Crown CTV5701, z tym ¿e jest to 28 cali 110° natranzystorze 2SK2352 (BUZ91). Wymieni³em scalak ielektrolity. Po stronie wtórnej nie ma zwaræ, diodypomierzy³em, od³¹czy³em wysokie napiêcie. Nie znalaz³em¿adnego ewidentnego b³êdu. ¯arowka na +Uv nieœwieci nawet na chwilê, natomiast ¿aróweczka latarkowana +15V trochê zab³yœnie, po czym gaœnie. Powymianie tranzystora na BUZ90 natychmiast siêprzepala, natomiast na tym co by³, tj. 2SK2352 próbkuje.Elektrolit sieciowy wymieni³em. Co robiæ? Ju¿ trzyBUZ90 spali³em (w miejsce bezpiecznika w³¹czy³em¿arówkê 60W), ale te¿ nic nie pomaga³o.Prawdopodobnie przyczyn¹ Pana k³opotów jest rezystorR413. Wraz z kondensatorem C413 wytwarza on na n.2 uk³aduscalonego przebieg stanowi¹cy symulacjê pr¹du uzwojeniapierwotnego transformatora przetwornicy. Brak tego przebiegupowoduje „og³upienie” uk³adu sterownika, które koñczysiê uszkodzeniem tranzystora kluczuj¹cego. Pomiar tego rezystoraw uk³adzie (szczególnie miernikiem cyfrowym) bywa naogó³ myl¹cy, szczególnie gdy pomiar wykonujemy po nied³ugimczasie od wy³¹czenia odbiornika. Dla „zmylenia” miernikacyfrowego wystarcza znikome na³adowanie kondensatorówdo napiêcia rzêdu pojedynczych miliwoltów. Rezystor ten nara¿onyjest na stosunkowo czêst¹ awariê: wysokoomowy i panujena nim znaczne napiêcie, rzêdu 300V (wyprostowana sieæ).To t³umaczy, dlaczego uzna³em go za najbardziej prawdopodobn¹przyczynê usterki.Potwierdzam równie¿ swoj¹ praktyk¹ serwisow¹ spostrze-¿enie, które Pan w liœcie wymienia: BUZ90 uszkadza siê natychmiast,a na 2SK2352 próbuje próbkowaæ. Stwierdzi³emrównie¿, ¿e bardzo dobrym zamiennikiem s¹ tranzystorySTP4N40 (lub 4N60). Nawet tam gdzie BUZ90 pracuje ca³kiempoprawnie, STP... mniej siê nagrzewa, a obserwacje oscyloskopowepotwierdzaj¹ mniejsz¹ rezystancjê jego kana³u.WyraŸna poprawa pracy tranzystora Motoroli w stosunku doBUZ90 nie dotyczy prawdopodobnie wszystkich egzemplarzy,lecz okreœlonych partii lub producentów. Powy¿sze wnioskiwyci¹gam jedynie na podstawie swojej praktyki serwisoweji informacji z zaprzyjaŸnionych serwisów. Niezale¿nie odtego, skutecznym œrodkiem zabezpieczaj¹cy tranzystor kluczuj¹cyprzetwornicy, lecz tylko na czas jej naprawy, jest wstawienierezystora w szereg z drenem MOSFET-a. Dla zasilaczyodbiorników telewizyjnych (moc rzêdu 100W) odpowiednimjest rezystor 33 ÷ 51R/minimum 10W. Zamiast tego rezystoramo¿e byæ równie¿ odpowiednio dobrana ¿arówka (osobiœcienie stosowa³em). ¯arówka w³¹czona w miejsce bezpiecznikanie spe³nia jednak w tej sytuacji zadania, gdy¿ oba te wêz³yrozdziela elektrolit sieciowy, którego ³adunek wystarcza dlauszkodzenia tranzystora. W wielu innych sytuacjach w³¹czenie¿arówki o mocy oko³o 150W/220V w miejsce bezpiecznikajest bardzo dobrym i skutecznym pomys³em. K.Œ.}42 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 43ModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmWykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CDModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmWykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanychw odtwarzaczach CD (cz.4)PIONEERPDM400PWY1009PDM40SPWY1010PDM410PWY1009PDM430PEA1030PDM435PEA1030PDM435SPEA1030PDM450PEA1030PDM453PEA1030PDM455PEA1030PDM50PWY1010PDM500PWY1009PDM501PEA1179PDM502PEA1179PDM51PEA1030PDM510PWY1009PDM530PEA1030PDM550PEA1030PDM551PEA1179PDM552PEA1179PDM60PWY006PDM600PWY1009PDM601PEA1179PDM602PEA1179PDM603PEA1179PDM610PWY1009PDM630PEA1030PDM650PEA1030PDM700PWY1009PDM701PEA1179PDM710PWY1009PDM730PWY1009PDM750PEA1030PDM901PEA1030PDP710TPEA1030PDP720TPEA1030PDP730TPEA1179PDP730TPEA1285PDP910MPEA1030PDP920MPEA1030PDP930MPEA12085PDS501PEA1030PDS502PEA1179PDS503PEA1179PDS601PEA1030PDS602PEA1179PDS603PEA1179PDS701PEA1030PDS701GPEA1030PDS702PEA1179PDS702GPEA1179PDS703PEA1179PDS802PEA1179PDS901PEA1030PDSET82MPWY1009PDT303PWY1009PDT303PWY1010PDT310PEA1030PDT403PWY1009PDT503PWY1009PDT510PEA1030PDTM2PEA1179PDTM2PEA1285PDTM3PEA1291PDX303PWY004PDX530PWY1010PDX540PWY1010PDX550PWY1010PDX66PWY1009PDX77MPWY1009PDX77MPWY1010PDX909MPWY-006PDX930MPWY1010PDX940MPWY1009PDX950MPWY1009PDX99MPWY006PIONEERPDZ560TPWY1009PDZ560TPWY1010PDZ570TPEA1030PDZ71PWY1010PDZ72TPWY1009PDZ72TPWY1010PDZ73TPWY1009PDZ74TPEA1030PDZ81MPWY1010PDZ82MPWY1009PDZ83MPWY1009PDZ84MPEA1030PDZ960MPWY1009PDZ970MPEA1030PEA1030PEA1030PXA1349PEA1030RXP500PEA1030S125CDTPEA1030S135CDTPEA1030S303CDMPEA1030S303CDTPEA1030S505DMPEA1030S505DTPEA1030S707DMPEA1030S707DTPEA1030S909DMPEA1030S909DTPEA1030S990DTPEA1030XCP410MPEA1030XCP410TPEA1030XDZ53TPWY1009XDZ54TPEA1030XDZ55TPEA1030XDZ62MPWY1009XDZ63MPWY1009XDZ64MPEA1030XDZ65MPEA1030XDZ84TPEA1030XDZ92TPWY1009XR/P170AXA7039XRP160PEA1291XRP240CSFP1XRP250PEA1291XRP310PEA1030XRP320PEA1030XRP330PEA1179XRP340PEA1179XRP340MPEA1179XRP3500MPEA1179XRP440PEA1179XRP4500MPEA1179XRP500PEA1030XRP5500MPEA1179XRP640PEA1179XRP640MPEA1179XRP740PEA1179XRP740MPEA1179XTZ62TPWY1009ROADSTARCD900ASFP1PCD9000KSS331ARCR3507LKSS210BRCR3509KSS210BSABACD1015V1KSS123ACD1015V2KSS210ACD1016V1KSS123ACD1016V2KSS210ACD1017KSS210ACD1017TCKSS210ACD1018KSS210ACD1035TCKSS210ASABACD2015-3RCKSS210ACD2015RCKSS123ACD2030TCKSS210ACD2030TCRCKSS210ACD3561KSS210ACDP11OPTIMA2CDZD15-3RCKSS210ACS1550CDKSS210ACS1570KSM2101ABCS1570CDKSL2101ABCS1570CDKSS210ACS2250CDKSS210BCS2770CDKSS210ACS2780CDKSS210BCS2850CDKSS210BCS2870CDKSS210ACS2880CDKSS210BCS3270CDKSS210ACS3572CDKSS210ADAD800TKSS210ADAD800TV1KSS123ADAD800TV2KSS210AMCS1500CDHOPM3MCS1503CDSFP1RCD700KSS210BSAMSUNGCD1200KSS210ACD1310KSS210ACD20HOPM3CD42SOHOT3CDA405BO372165CSM8100 142391006MAX330SOH90T3NMAX330SOHOT4MAX335SOHOT4MAX345AJ3020001MAX430SOH90T3NMAX430ZSOH90T3NMS3900KSS210AMYCD2N 884814211PCD730SOHOT4RCD1250 423910167RCD1250AJ3020001RCD1550SOHOT4RCD1600SOHOT4RCD830SOHOT4RCD980SOHOT04SCM6000KSS210ASCM6500SOHOT04SCM6900KSS210ASCM7550SOHOT3SCM7800SOHOT3SCM8100 142391011SCM8550SOHOT04SCM8900SOHOT4SCM9100SOHOT4SANSUIAD3900CDT39 570800721CD117KHOPM3CD117KIIHOPM3CD270HOPM3CD3100MHOPM3CD570HOPM3CDE70KSS123ACDE750KSS123ACDV1000KSS210ACDV350KSS123ACDV550KSS123ACDX105KSS210ACDX301KSS210ACDX311KSS210ACDX317KSS210ASANSUICDX501KSS210ACDX510KSS210ACDX701KSS152ACDX711KSS152AMCS7 157500211MS7 157500211SANYOAD812 T84.5AD815 T84.5AD871 T84.5AD890 T84.5AD922 T84.5AD924 T84.5CDP150SFP100CDP17SF86CDP27SF86CDP30SFP100FCDP350SFP100FCDP4SFP100FCDP41SFP100FCDP450SFP100FCDP45ASF92.5CDP50ASF92.5CDP550SF92.5CDP55ASF92CDP60SF92.5CDP650SF92.5CDP67SF92.5CP29 614002141CP488SFP1CP489SFP1CP59SFP1CP75SF86CP8300SFP1CP8500SF88CP868SFP1CP88SF86CP890SFP1CPM2403SFP1CPM303KSS210ADAC204 T84.5DAC205 T84.5DCD10SF90DCD10SFP1DCD11U 614239130DCD12 645005596DCD12USF91PQDCD15SF90DCD20SF90DCD27USFP100DCD30SFP1DCD30AT 614239130DCD40SF90DCD5SF90DCD6SF90DCD70SF90DCD8SF90DCD8SFP1DCD8USF90DCD8USFP1DCDJ1SFP1DCFS3SF90DCFS5 614220500DCMS1SFP1DCS33SF90DCS33SFP1DCSF3SF90DCSF5SF90DCT55SF90DCX1003KSS210ADCX100MDKSS210ADCX110SF90DCX120SF90

44 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003ModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmWykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CD}Ci¹g dalszy w nastêpnym numerzeSANYODCX210SF90DCX220SF90DCX502SF90DCX515SF90DCX550SFP1DCX701SF90DCX702SF90DCX801SF90DCX802SF90DCX891SF90DCX900SF90DCX901SF90DCX903SF90DCX915SF90DCX993SFP1DCX994SFP1DCXW40CDSF86KDC84RT25020105MCD450KSFP1MCD660KSF90MCD85 620062620MCDMS40LSFP1MCDMS50FSFP1MCDMS50L 614239130MCDMS660L 614239130MCDS660LSFP1MCDS670LSFP100MCDZ10FSF90MCDZ1LSFP1MCDZ2LSFP1MCDZ30LSF90MCDZ31LKSS210BMCDZ37LSFP100MCDZ3FSFP1MCDZ3L 614239130MCDZ41LKSS210BMCDZ55FSF90MCDZ60FSF90MCDZ61LKSS210BMCDZ71LKSS210BMCDZ77SFP100MCDZ8FSFP100MCDZ93FSFP100MCH900LKSS210BMCHS970LKSS210BPHD473 T84.5TAD101 T84.5SCHNEIDER160 KSS210A200RCKSS210ACD250HOPM3CDA30KSS123ACDM40KSS152ACDM40-1KSS152ACDP7000 40404CDP7102 45326CDP7104HOPM3CDP7105HOPM3CDP7400KSS123ACDP7401KSS152ACDP7402KSS152ACDP7500KSS123ACDP7501KSS152ACDP7502KSS152ACDP7600KSS123ACV90-4KSS152ACV90-5KSS152ACV90SKSS152AMCS300SFP1MIAMI 48437MIAMISFP1MIDI2264SF90MIDI2270SF90MIDI2271 66141MIDI2271SF90MIDI2295CDM12.1/0MINIMS285KSS210AML10KSS210BML101OPTIMA6SML12OPTIMA6SSCHNEIDERML25CDM12.1/0MP125KSS210AMP130/68587 66627MS2000066141F2MS200PA/CDSF90MS210PA/CDCDM4/19MS225CDM12.1/0MS285KSS210AMSC286SOHOT4ORLANDO3000SF90QUEENS160KSS210AQUEENS200RCKSS210ASPP90KSS210ASPP901ID499SF90SPP902ID499SF90SPP903KSS210ASPP93SF90-6/6SHARPCD10RCTRH8112CD111RCTRH8812CD301RCTRH8812CD302RCTRH8136CD304RCTRH8812CD310RCTRH8136CD320RCTRH8136CD555RCTRH8134CDC2400RCTRH8147CDC2400H/GRCTRH8147CDC250HRCTRH8147CDC260HRCTRH8147CDC265RCTRH8151CDC3RCTRH8812CDC4450RCTRH8147CDC500HRCTRH8130CDC5300HRCTRH8142CDC550HRCTRH8147CDC560HRCTRH8147CDC770RCTRH8147CDC770HRCTRH8147CDJX3RCTRH8124CDL700RCTRH8812CDL800RCTRH8812CDQ5HRCTRH8151CDS160RCTRH8134CDS200HRCTRH8147CDS3460RCTRH8147CDS350RCTRH8136CDS360RCTRH8136CDS360ERCTRH8136CDS360HRCTRH8136CDS370RCTRH8136CDS400RCTRH8136CDS450RCTRH8136CDS450ERCTRH8136CDS450HRCTRH8136CDS600RCTRH8119CDS610RCTRH8134CDS6470H/ERCTRH8147CDU1RCTRH8136CDU1HRCTRH8112CDX10RCTRH8812CDX100RCTRH8136CDX12RCTRH8812CDX15RCTRH8812CDX16RCTRH8812CDX17RCTRH8812CDX20RCTRH8812CDX200RCTRH8113CDX200AVRCTRH8813CDX9RCTRH8136CDX99RCTRH8113CDX99HRCTRH8813CKL600RCTRH8813CKL650RCTRH8812CMRS400CHDRCTRH8136CMS150RCTRH8136CMS150CDHRCTRH8136CMS95CDRCTRH8812CMSN50RCTRH8136CMSN50CD 32393SHARPCMSR160RCTRH8147CMSR160CDH/RCTRH8147CMSR400RCTRH8136CMSR400CDHRCTRH8136CP150RCTRH8136CPC250RCTRH8147CPC550RCTRH8147CPR400RCTRH8136CPS360RCTRH8136CPS370RCTRH8136CPXL12RCTRH8147DX150RCTRH8112DX160RCTRH8136DX160EMRCTRH8812DX160HMRCTRH8812DX3400RCTRH8136DX450RCTRH8112DX450RCTRH8136DX450EMRCTRH8812DX450HMRCTRH8812DX460HMRCTRH8812DX461RCTRH8112DX650HRCTRH8812DX660RCTRH8812DX670HMRCTRH8812DX999RCTRH8812DXA3RCTRH8812DXN45RCTRH8812DXR554HRCTRH8812DXR555HRCTRH8812DXR75RCTRH8812DXR750HRCTRH8812DXR77RCTRH8812DXR770RCTRH8812DXR820RCTRH8812DXR840RCTRH8812DXZ100RCTRH8812DXZ1000HRCTRH8812DXZ1500RCTRH8812H8136AFRCTRH8136H8147AFRCTRH8147QT30CDRCTRH8812QT33CDRCTRH8812QT34CDRCTRH8813QT350CDRCTRH8812QT37CDRCTRH8812QT38CDRCTRH8812QT39CDRCTRH8813QT43CDRCTRH8813QT450CDRCTRH8813QT45CDRCTRH8813QT500CDRCTRH8124QT50CDRCTRH8124QT53CDRCTRH8813QT55CDRCTRH8813QT600CDRCTRH8124QT60CDRCTRH8124QT64CDRCTRH8813QT70CDRCTRH8813QT80CDRCTRH8124QT83CDRCTRH8813QTCD20RCTRH8109QTCD20RCTRH8812QTCD33RCTRH8812QTCD43RCTRH8813QTCD44RCTRH8134QTCD45RCTRH8134QTCD5RCTRH8124QTCD7RCTRH8134QTCD77HRCTRH8151QTX7RCTRH8813SC3700RCTRH8136SC7700CDHRCTRH8136SC7700DHMKIRCTRH8112SC7700HMK2RCTRH8136SC77CDRCTRH8812SC8000RCTRH8119SC8800RCTRH8119SC99CDRCTRH8812SGA1RCTRH8812SGW1CDRCTRH8812SHARPSGW2CDRCTRH8812SYSTEM8800RCTR48119WFCD77RCTRH8813WQCD220RCTRH8134WQCD54RCTRH8147WQCD55RCTRH8147WQCD70RCTRH8813WQCD83RCTRH8813WQCH400HRCTRH8151WQCH800HRCTRH8147XL12HRCTRH8147XL88HTRCTRH8147SHERWOODCD1060CKSS210ACD1062RKSS210ACD2030CKSS210ACD3030RKSS210AP333RKSS210ASIEMENSRA101SF92.5RA170ABHOPM3RA300G4KSS331ACORA300M470KSS331ACORA305R4KSS331ACORA305R470KSS331ACORA737SF88RD118 782542RD118G4KSS210BRD118G4IKSM2101BARD118G4IIKSM2101BARD118G4IIKSS210BRD120R4KSS210BRD120R4IKSM2101BARD120R4IIKSM2101BARD120R4IIKSS210BRD125G4SFP1RD127G6KSM2101BARD127G6KSS210BRD128R6KSM2101BARD128R6KSS210BRS157/R4 757251RS157R4SF90RS162R4AB70SF90RS162R4BIS7SF90RS175R4KSS210BRS185R4 ÷ RS190R4HOPM3RS232R4SFP1RS238R6-11KSS210BRS247G4KSS210BRS247G4IIAKSS210BRS247G4IIBKSS210BRS247G6KSS210BRS247G6IIAKSS210BRS247G6IIBKSS210BRS248R4KSS210BRS248R4IIAKSS210BRS248R4IIBKSS210BRS248R6KSS210BRS248R6IIAKSS210BRS24R6-11BKSS210BRS282R6KSS210BRS282R6IIKSS210BRS283R6KSS210BRS283R6IIKSS210BRS320R4HOPM3SONY8CDH100 1473661110C125 KSS331ACD1200 KSS123ACDK3000P2 BU1BCDP101 KSS100ACDP102 X49082031CDP103 X49082073CDP110 KSS210ACDP111 KSS150ACDP190 KSS210A

Monitor CMC1414BA(E) firmy DaewooMonitor CMC1414BA(E) firmy DaewooMarian BorkowskiMonitor CMC1414BA(E) pracuje z czêstotliwoœciamilinii zawieraj¹cymi siê w granicach 31÷58kHz,oraz z czêstotliwoœci¹ ramki z zakresu 47÷100Hz. Jegoschemat znaleŸæ mo¿na na trzeciej p³ycie „Bazy PoradSerwisowych” z 2001 roku.ZasilaczW uk³adzie zasilacza zastosowano przetwornicê SMPSzbudowan¹ w oparciu uk³ad STK73410II (IC001) i transformatorT001. Przetwornica ta dostarcza wiêkszoœæ napiêæ potrzebnychdo poprawnej pracy monitora. Dla zapewnienia stabilnychwymiarów obrazu przy szerokim zakresie czêstotliwoœcilinii (31÷58KHz), przy których mo¿e pracowaæ omawianymonitor, napiêcie zasilania linii (B+) nie mo¿e mieæ jednejwartoœci. Dlatego w zale¿noœci od czêstotliwoœci linii ulegaono zmianom. Regulacja napiêcia B+ realizowana jest zapoœrednictwem uk³adu STR50330 (IC002) i wynosi:• dla VGA (31.5kHz): 60V,• dla Super VGA (35kHz): 68V,• dla czêstotliwoœci 48kHz: 97V,• dla XGA: 118V.Tor wideoWejœciowy, analogowy sygna³ RGB jest doprowadzony donó¿ek: 3, 7 i 11 uk³adu IC801 (M51387P). Amplituda sygna³uwejœciowego powinna wynosiæ 0.7V PP . W uk³adzie IC801 realizowanejest wzmocnienie sygna³ów RGB, które sterowanejest przez zmianê potencja³u na nó¿kach: 4, 8 i 12, natomiastregulacji kontrastu dokonuje siê przez zmianê napiêcia sta³egona n.14. Na rysunku 1 pokazano uproszczony schemat regulacjikontrastu. W uk³adzie tym zrealizowano równie¿ korekcjêkontrastu w zale¿noœci od wartoœci pr¹du kineskopu, uk³ad tenzabezpiecza kineskop przed nadmiernym wzrostem pr¹du.W normalnych warunkach pracy w punkcie A wystêpujeoko³o 15V napiêcia sta³ego. W momencie nadmiernego wzrostupr¹du kineskopu napiêcie to spada do oko³o 10V, malejerównie¿ napiêcie na bazie tranzystora Q702, co powodujezmniejszenie pr¹du emitera Q701. Zmiana potencja³u na n.14wywo³uje zmianê kontrastu, a tym samym pr¹du kineskopu.Uk³ad M51387P na nó¿kach: 21, 25 i 29, które s¹ wyjœciamiodpowiednio sygna³ów G, R i B pozwala na uzyskanie sygna³uo amplitudzie oko³o 3V PP . Sygna³ ka¿dego z kolorówdoprowadzany zostaje do tranzystorowego wzmacniacza wykonawczegowideo. Poziom czerni regulowany jest napiêciemsta³ym doprowadzonym do n.16.Uk³ad synchronizacjiImpulsy synchronizacji doprowadzone s¹ do uk³adu IC104(M52001SP), sygna³ H do n.9, a sygna³ V do n.11. Wewn¹trzuk³adu identyfikowana jest polaryzacja tych sygna³ów oraz s¹one kszta³towane tak, aby mo¿na nimi sterowaæ stopniem koñcowymramki oraz generatorem linii. Wyjœciowe impulsy synchronizacjiH wyprowadzone s¹ na nó¿kê 24 tego uk³adu i przezR163 i C122 dochodz¹ do n.1 uk³adu IC501. Z kolei wyjœcioweimpulsy synchronizacji pionowej z n.21 IC104 podane s¹ nabazê tranzystora Q104, a z jego kolektora na n.4 uk³adu IC402.W przypadku braku sygna³u wejœciowego tranzystor Q104 sterowanyjest z n.20 IC104, co pozwala na pracê uk³adu IC402 izapobiega zanikowi impulsów odchylania pionowego.Polaryzacja sygna³u synchronizacji mo¿e byæ wykorzystanado ustawienia trybu pracy karty VGA. W tabeli 1 przedstawionostany na n.: 14, 16, 18 i 19 uk³adu M52001SP w zale¿noœci odpolaryzacji sygna³ów H i V. W monitorze CMC1414 sygna³ zn.16 wykorzystywany jest do korekcji wysokoœci obrazu (V. Size).W uk³adzie M52001SP dokonywana jest równie¿ konwersjaczêstotliwoœci na napiêcie (zastosowano tu multiwibrator monostabilny).Sygna³ wyjœciowy po konwersji wyprowadzony jestna n.2 M52001SP i doprowadzony do uk³adu IC101, st¹d przezR136 wp³ywa na czêstotliwoœæ drgañ swobodnych generatora linii.Wartoœæ sygna³u wyjœciowego konwertera mo¿e byæ zmienianaprzez zmianê wartoœci elementów: C109, R140 i VR141.OdchylanieM51387P14R7011kVR70210kContr.Q701C1815YR7035k612VC70147µQ702A562YD7011N4148R7046k8Rys.1. Uk³ad regulacji kontrastu.A80VR533200kR5344k7C5180.1µ10FBTH.VZ kolektora tranzystora Q104sygna³ ramki doprowadzony jest don.4 uk³adu IC402 (TDA1675). Sygna³ten wykorzystywany jest dosynchronizacji generatora ramki, któregosta³a czasowa ustalona jestprzez: R401, C401 i R402. Kszta³tprzebiegu pi³okszta³tnego ustalanyjest przez dobór wartoœci elementów:C402, C403, R405 i R407. Na nó¿ce7 uk³adu IC402 dokonywana jest regulacjawysokoœci obrazu za pomoc¹potencjometru VR905. Regulacja taodbywa siê za poœrednictwem uk³aduSERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 45

Tabela 1H.sync.IC401. Na nó¿ce 7 realizowana jest równie¿ korekcja wysokoœciobrazu sygna³em z n.16 IC104.Napiêcie na rezystorach R411 i R473 jest proporcjonalnedo pr¹du odchylania.Impulsy steruj¹ce prac¹ linii doprowadzone s¹ do n.1 uk³aduIC501 (LA7850), na n.2 tego uk³adu regulowana jest fazaimpulsów odchylania poziomego. Impulsy powrotu linii przezrezystor R506 podane s¹ na n.4 IC501 do uk³adu automatycznejregulacji czêstotliwoœci. W uk³adzie tym porównywana jest czêstotliwoœæsygna³u powrotu z impulsami synchronizacji. W rezultacieporównania tych czêstotliwoœci wytwarzane jest napiêciekorekcyjne, które zmienia czêstotliwoœci linii, tak aby czêstotliwoœæpowrotów i impulsów synchronizacji by³a taka sama.Napiêcie korekcyjne wyprowadzone jest na n.7 IC501, do nó¿-ki tej do³¹czone s¹: C509, R510 i VR511, które pozwalaj¹ naustalenie czêstotliwoœci linii. Regulacji dokonuje siê potencjometremVR511, je¿eli jego wartoœæ roœnie, to czêstotliwoœæmaleje. Impulsy steruj¹ce stopniem koñcowym linii wyprowadzones¹ na n.12 IC501, s¹ one podane na bazê tranzystora Q501,który w³¹cza i wy³¹cza, za poœrednictwem transformatora T501,tranzystor kluczuj¹cy linii Q502.Zabezpieczenie przed promieniowaniem XC510100µV.sync.VGA modeNó¿ki uk³adu M52001SPn.14 n.16 n.18 n.19+ + H L L L+ - VGA1 (350) L H L L- + VGA2 (400) L L H L- - VGA3 (480) L L L HIC501 X-RAYprotect13D501DZ22BR51810kR52051kR51915kC52047µR528180R52710kD505RF1VR5291kR5311R5303k6Rys.2. Uk³ad zabezpieczenia przed promieniowaniem X.FUproszczony schemat uk³adu zabezpieczenia przed nadmiernymwzrostem wysokiego napiêcia przedstawiono na rysunku2. Napiêcie pojawiaj¹ce siê na wyprowadzeniu 4 transformatoraT502 jest prostowane na diodzie D505, a nastêpniedzielone jest w dzielniku R519 i R520. W normalnych warunkachpracy napiêcie pojawiaj¹ce siê w punkcie po³¹czenia R519i R520 nie przekracza napiêcia progowego diody Zenera D501i na n.13 IC501 brak jest impulsu uaktywniaj¹cego uk³ad ochronyprzed promieniowaniem X. W przypadku, gdy napiêcie nawyprowadzeniu 4 T502 przekroczy o oko³o 20% ustalon¹wartoœæ, napiêcie na katodzie D501 przekroczy napiêcie Zenerai zablokowane zostan¹ impulsy steruj¹ce linii. W celuponownego uruchomienia monitora nale¿y go wy³¹czyæ odczekaæoko³o 10 sekund i ponownie w³¹czyæ.Lokalizacja uszkodzeñBrak regulacji wysokoœci obrazuSprawdziæ, czy na n.3 uk³adu IC401 zmienia siê napiêciesta³e podczas regulacji wysokoœci obrazu. Je¿eli brak jest zmiannapiêcia, sprawdziæ nale¿y VR905, otoczenie i sam uk³ad IC401(GL324A). W przypadku, gdy napiêcie to zmienia siê, sprawdziænale¿y, czy s¹ zmiany napiêcia sta³ego na n.7 uk³adu IC402.Przy braku zmian napiêcia skontrolowaæ nale¿y IC401 i Q411.Jeœli wykonane czynnoœci nie umo¿liwi¹ naprawy monitora,nale¿y sprawdziæ koñcówkê ramki.Niestabilny obraz w pionieSprawdziæ, czy na n.4 IC402 jest przebieg steruj¹cy. Je¿elina nó¿ce tej jest przebieg prostok¹tny o amplitudzie 7V PP , tosprawdziæ nale¿y uk³ad IC402 i jego otoczenie. Z kolei, gdyprzebieg ten nie wystêpuje lub jest niew³aœciwy, skontrolowaænale¿y impulsy wychodz¹ce z n.21 IC104. Amplituda tych impulsówpowinna byæ równa 4V PP , a ich polaryzacja jest odwrotnaw stosunku do polaryzacji na n.4 IC402. Jeœli impulsy te s¹prawid³owe, to uszkodzony jest tranzystor Q104 lub elementyustalaj¹ce jego polaryzacjê. W przypadku braku sukcesów wposzukiwaniu usterki kolejnym krokiem powinno byæ skontrolowanieobecnoœci impulsów synchronizacji na n.11 IC104.Niestabilny obraz w poziomieSprawdziæ, czy do n.1 uk³adu IC501 dochodz¹ impulsysynchronizacji po ukszta³towaniu ich w uk³adzie IC104. Obecnoœætych impulsów wskazuje na uszkodzenie uk³adu IC501.Je¿eli brak impulsów synchronizacji H, skontrolowaæ uk³adIC104 oraz elementy do³¹czone do n.24 tego uk³adu i elementypo³¹czone z n.1 IC501. Kolejnym krokiem powinno byæsprawdzenie obecnoœci impulsów na n.9 uk³adu IC104.Brak rastruKontroli nale¿y poddaæ wartoœci napiêcia B+, mierzone wpunkcie Tp3. Je¿eli napiêcie B+ jest w³aœciwe sprawdziæ nale¿y,czy do bazy tranzystora Q502 dochodz¹ impulsy steruj¹ce, którychamplituda mo¿e dochodziæ do 13V PP . W przypadku ich obecnoœciuszkodzony mo¿e byæ transformator wysokiego napiêcialub tranzystor Q502. Kolejnym elementem, który mo¿e byæ powodembraku rastra jest tranzystor Q501. Na jego bazie powinienbyæ przebieg kszta³tem zbli¿ony do prostok¹ta,którego amplituda powinna wynosiæ 2V PP . Przebiegten jest brany z n.12 uk³adu IC501 i w przypadkujego braku oprócz mo¿liwoœci uszkodzeniauk³adu IC501 sprawdziæ nale¿y: R516, R517 i D508.4 FBTT502Oczywiœcie nale¿y równie¿ sprawdziæ, czy do n.1IC501 doprowadzone s¹ impulsy synchronizacji.Brak regulacji szerokoœci obrazuSkontrolowaæ, czy zmienia siê napiêcie sta³ena bazie tranzystora Q602, jeœli nie, to sprawdziænale¿y elementy, przez które dostarczane jest tonapiêcie z potencjometru VR906. Je¿eli nie stwierdzonow tym uk³adzie uszkodzenia sprawdziæ nale¿y,czy wartoœæ impulsów na kolektorze Q502zawiera siê w przedziale 800÷980V PP , a na katodzieD502 amplituda impulsów powinna mieœciæsiê w granicach 50÷250V PP .46 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 - procedury napraw i testowaniaOdtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 - procedurynapraw i testowania (cz.2-ost.)W³adys³aw WójtowiczW czêœci pierwszej artyku³u opisano sposobydiagnozowania i przeprowadzania napraw odtwarzaczy.Odwo³ywano siê w nich do tabeli b³êdów orazsposobów regulacji, które zamieszczone s¹ w tej czêœciartyku³u.Tabela kodów b³êdówKody b³êdów wraz z wyjaœnieniem oraz wskazówkamiodnoœnie sposobów postêpowania w przypadku nieprawid³owoœciwymagaj¹cych interwencji serwisanta zamieszczono wtabeli 1. Kody b³êdów zosta³y podzielone na dwie grup zewzglêdu na ich jakoœæ. W grupie „B³êdy systemowe” znajduj¹siê nieprawid³owoœci wynikaj¹ce z b³êdnego dzia³ania odtwarzaczyi wymagaj¹ce interwencji w celu usuniêcia uszkodzenia.W grupie „B³êdy eksploatacyjne” znajduj¹ siê b³êdy sygnalizowaneprzez urz¹dzenie wynikaj¹ce z nieprawid³owejobs³ugi odtwarzacza lub ograniczeñ konstrukcyjnych lub funkcjonalnych,nie pozwalaj¹cych na prawid³owe przeprowadzenie¿¹danej funkcji.Tabela 1.Kodb³êduTabela kodów b³êdówZnaczenie02>Err03>Err04>Err05>Err06>Err07>Err08>Err11>Err30>Err31>Err32>Err33>Err34>Err35>Err36>Err37>Err38>Err39>Err40>Err41>Err50>Err51>Err52>Err53>Err56>Err60>Err61>Err62>Err63>ErrB³êdy systemoweNieprawid³owy impuls TL (Track loss output signal) podczas procedury startowej. Sprawdziæ impuls TL, sygna³ w.cz. (HF) orazsygna³ z fotodiod (b³¹d ten wystêpuje w czasie uruchamiania urz¹dzenia).Nie zosta³a znaleziona œcie¿ka. Sprawdziæ (wymieniæ) p³ytê CD. Skontrolowaæ, czy ramiê przesuwu promieniowego g³owicypracuje poprawnie (czy przesunê³o siê do œrodka), czy nie ma nadmiernych oporów mechanicznych. Sprawdziæ sygna³ RE-dig(Radial error digital. (B³¹d procedury startowej).Nieprawid³owe ustawianie (gubienie) ostroœci. Sprawdziæ offset ostroœci. (B³¹d procedury startowej).Impuls TL jest w stanie niskim w czasie d³u¿szym ni¿ 50ms. Sprawdziæ (wymieniæ) p³ytê CD. Sprawdziæ sygna³ w.cz.(HF) orazsygna³y z fotodiod. (B³¹d ten wystêpuje w trakcie odtwarzania – tryb PLAY).Brak impulsu TL w czasie 0.5s w przypadku zmiany œcie¿ki. Sprawdziæ uk³ad œledzenia. (B³¹d w trybie SEARCH lubNEXT/PREVIOUS)B³¹d odczytu subkodów. W przypadku utraty œcie¿ki w trakcie odtwarzania informacja pobierana z subkodów jest u¿ywana doustalenia miejsca odczytu ostatniej poprawnej informacji. W przypadku przerwy sygna³u w.cz. lub innych sygna³ów wyœwietlanyjest b³¹d 07>Err. (B³¹d w trybie odtwarzania – PLAY).B³¹d odczytu zawartoœci dysku TOC (Table of Contens). Sprawdziæ jakoœæ u¿ytego dysku. Sprawdziæ prêdkoœæ pocz¹tkow¹silnika obrotu dysku i jego sterowanie oraz skontrolowaæ, czy ramiê przesuwu radialnego pracuje poprawnie, czy nie manadmiernych oporów mechanicznych. (B³¹d procedury startowej).B³êdy eksploatacyjneCDI DiscWykonanie rozkazu NEXT przy wy³¹czonej funkcji powtarzaniaWykonanie rozkazu PREVIOUS przy wy³¹czonej funkcji powtarzaniaWybranie funkcji INDEX przy braku wyboru œcie¿kiBrak mo¿liwoœci wykonania funkcji INDEX dla danej p³yty CDB³¹d podgl¹du: brak programuPrzepe³nienie pamiêci programuBrak mo¿liwoœci zaprogramowania odtwarzania dla umieszczonej p³yty CDWybrana œcie¿ka nie istnieje na danej p³ycie CDZaprogramowana œcie¿ka jest nieznanaProgramowana œcie¿ka jest ju¿ wczeœniej zaprogramowanaWybór nieistniej¹cej œcie¿kiWybór œcie¿ki podczas programowaniaNaciœniêcie przycisku [ EDIT ] (wybór funkcji edytowania) w trakcie odtwarzania – PLAY.0 minut dla edycjiNaciœniêcie zabronionego przycisku w trakcie edycjiBrak œcie¿ki mo¿liwej do odtwarzania w edycjiNaciœniêty zosta³ przycisk [A-B]przy braku odtwarzaniaKoniec szybkiego przeszukiwania do przoduKoniec szybkiego przeszukiwania do ty³uSzybkie przeszukiwanie do przodu/do ty³u w trakcie skanowaniaNaciœniêcie przycisków [ INDEX +/- ] w trakcie skanowaniaSERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 47

Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 - procedury napraw i testowaniaSposoby regulacji i kontroli33RSK(otwarty)CQY9418RKontrola zasilania laseraLaser, elementy zasilania lasera oraz diody monitoruj¹cetworz¹ system sprzê¿enia zwrotnego. Uszkodzenie elementówzasilacza lasera mo¿e spowodowaæ zniszczenie lasera. Jeœli wtakim przypadku nast¹pi jego wymiana (jako kompletnego podzespo³u)mo¿e ponownie dojœæ do uszkodzenia nowego lasera.Jednak¿e jest to niemo¿liwe do sprawdzenia i naprawy systemusprzê¿enia zwrotnego, jeœli blok jest uszkodzony. Z tegopowodu zasilacz lasera mo¿e zostaæ sprawdzony za pomoc¹uk³adu zastêpczego. Sprawdzenie elementów zasilacza laseranale¿y przeprowadziæ w trzech, ni¿ej opisanych krokach.1. Zbudowaæ uk³ad zastêpczy pokazany na rysunku 1 i pod³¹czyædo p³yty g³ównej zamiast zespo³u lasera zgodnie z opisem.Jako sygna³ LO oznaczono wyjœciowy, wzmocnionypr¹d lasera, a jako LM wejœcie diody monitoruj¹cej zespo³ulasera. Po pod³¹czeniu uk³adu zastêpczego, prze³¹cznik serwisowySK ustawiæ w pozycji rozwartej (jak na rys.1). Odtwarzaczwprowadziæ w pozycjê serwisow¹ nr 2. (Najpierwnale¿y aktywowaæ pozycjê serwisow¹ nr 0 poprzez jednoczesnenaciœniêcie przycisków [ NEXT ], [ PREVIOUS ] iw³¹czenie zasilania, a nastêpnie nacisn¹æ jeszcze raz przycisk[ NEXT ].) Dioda LED powinna œwieciæ s³abym zielonymœwiat³em.• Za pomoc¹ woltomierza dokonaæ pomiaru sygna³u LO wpunkcie < 9 >. Zmierzone napiêcie powinno zawieraæ siêw granicach 1.8 ÷ 2.3V.• Za pomoc¹ woltomierza dokonaæ pomiaru sygna³u LM wpunkcie < 11 >. Zmierzone napiêcie powinno zawieraæ siêw granicach 170 ÷ 220mV.2. W pozycji serwisowej nr 2 i w uk³adzie z punktu 1 zamkn¹æ(zewrzeæ) prze³¹cznik SK. System sprzê¿enia zwrotnego„widzi”, ¿e taka sama iloœæ pr¹du p³ynie przez diodê LED.Wobec tego dioda LED powinna œwieciæ s³abym zielonymœwiat³em gdy prze³¹cznik jest otwarty, a tak¿e gdy jest zamkniêty.Pomiary dla zamkniêtego prze³¹cznika powinnydaæ takie same rezultaty, jak w punkcie 1.3. W uk³adzie z punktu 1 w³¹czyæ odtwarzacz (w³¹czenie przyciskiemsieciowym, jak dla normalnej pracy odtwarzacza).Dioda LED nie powinna œwieci, a pomiar sygna³u LO wpunkcie pomiarowym < 9 > powinien daæ wynik 0V ±0.2V.Regulacja pr¹du laseraProcedura regulacji pr¹du lasera powinna byæ wykonywanaw 6 ni¿ej opisanych krokach.1. Dla od³¹czonego zasilania skontrolowaæ, czy taœma ³¹cz¹cajest prawid³owo pod³¹czona.2. Przy od³¹czonym zasilaniu pod³¹czyæ pomiêdzy punkt pomiarowy< 11 > omomierz i za pomoc¹ rezystora nastawnegoustawiæ wstêpnie rezystancjê 1k z tolerancj¹ +10%/-0%.LOLMPod³¹czyæbezpoœredniodo p³yty g³ównejDioda LED emituje s³abe œwiat³o zieloneRys.1.3. Nadal bez w³¹czenia zasilania ustawiæ rezystor R3515 wpozycji œrodkowej.4. W³¹czyæ odtwarzanie p³yty testowej (najlepiej Philipsa onumerze 5A). Oszacowaæ pr¹d lasera poprzez pomiar napiêciana wyprowadzeniach rezystora R3500 (punkty pomiarowe< 1 > i < 2 >). Napiêcie to powinno byæ nie mniejszeni¿ 15mV. Jeœli napiêcie jest mniejsze, nale¿y cofn¹æ siêdo punktu 3 i ustawiæ rezystor w pozycji 1/4 lub 3/4 zakresu.Ponownie dokonaæ pomiaru i dopiero po uzyskaniu napiêcia≥ 15mV przejœæ do nastêpnego punktu.5. Warunki pomiarowe jak w punkcie 4. Mierz¹c napiêcie nawyprowadzeniach rezystora R3500, za pomoc¹ rezystoranastawnego R3555 ustawiæ napiêcie 50mV.6. Uruchomiæ odtwarzanie pierwszej œcie¿ki na p³ycie testowej5A. Woltomierz pod³¹czyæ do punktu pomiarowego< 22> (wyprowadzenie 16 procesora sygna³owego 7500TDA8808, sygna³ FE-LAG). Za pomoc¹ rezystora nastawnegoR3515 dokonaæ precyzyjnego ustawienia napiêcia owartoœci 400mV.Regulacja offsetu ostroœci1. W³¹czyæ zasilanie odtwarzacza i bez p³yty CD za pomoc¹rezystora nastawnego R3515 przeprowadziæ ustawienie silnikaostroœci w pozycji œrodkowej („na oko”).2. Uruchomiæ odtwarzanie pierwszej œcie¿ki p³yty testowej 5A.Woltomierz pod³¹czyæ do punktu pomiarowego < 22> (wyprowadzenie16 procesora sygna³owego 7500 TDA8808,sygna³ FE-LAG). Za pomoc¹ rezytora nastawnego R3515dokonaæ precyzyjnego ustawienia napiêcia o wartoœci400mV ±40mV.Procedura startowaKa¿dorazowo po w³¹czeniu zasilania nastêpuje szereg czynnoœcikontrolnych przygotowuj¹cych odtwarzacz do normalnejpracy. Czynnoœci te wykonywane wed³ug œciœle okreœlonegoalgorytmu nosz¹ nazwê procedury startowej. W przypadkuwykrycia nieprawid³owoœci, praca urz¹dzenia zostaniewstrzymana i zostanie wyœwietlony kod b³êdu. Zestawieniekodów z ich objaœnieniem zosta³o zamieszczone w tabeli 1.Kolejne kroki procedury startowej s¹ nastêpuj¹ce:1. W³¹czenie zasilania.2. Kontrola œwiecenia lasera. Jeœli laser nie œwieci sprawdzeniupodlegaj¹ sygna³y Sc (Starting up capacitor input), Si(Si/RD - On/off control for laser supply and focus circuit),LO (Laser amplifier current output), LM (Laser monitordiode input).3. Kontrola uk³adów ostroœci. Jeœli uk³ady nie dzia³aj¹ lub dzia-³aj¹ nieprawid³owo sprawdzany zostaje sygna³ Si/RD (On/off control for laser supply and focus circuit, Ready signal,Starting up procedure succesful) pod k¹tem obecnoœci wnim impulsu RD. Jeœli sygna³ Si/RD jest prawid³owy, sprawdzanys¹ sygna³y FE i FE-LAG; jeœli sygna³ Si/RD jest nieprawid³owysprawdzane s¹ sygna³y z diod D1÷D4.4. Sprawdzenie prawid³owoœci wirowania silnika obracaj¹cegodysk. Jeœli silnik wiruje z niew³aœciw¹ prêdkoœci¹ sprawdzeniupodlegaj¹ sygna³y PWM1 (Turntable motor signal),PWM2 (Turntable motor signal), TTM+ (Control voltagefor turntable motor +), TTM- (Control voltage for turntablemotor -). Jeœli silnik nie obraca siê, sprawdzane s¹ prze-48 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

iegi: TL (Track loss output signal) i RE- DIG (Radial errordigital).5. Sprawdzenie, czy ramiê jest przesuniête do wewn¹trz. Jeœlitak nie jest sprawdzeniu podlegaj¹ bity kontrolne uk³adówprzesuwu promieniowego: B0, B1, B2, B3.6. Kontrola prawid³owoœci zmiany œcie¿ek (przeskok do wybranejœcie¿ki). Jeœli wybieranie œcie¿ek jest nieprawid³owesprawdzeniu podlegaj¹ nastêpuj¹ce sygna³y: RE-DIG (Radialerror digital), Cosc 1 (Capacitor wobble oscillator),Cosc 2 (Capacitor wobble oscillator), RE-LAG (Radial errorsignal for LAG network), RAD- RAD+.7. Dokoñczenie procedury startowej nastêpuje po uruchomieniuodtwarzania, to znaczy po naciœniêciu przez u¿ytkownikaprzycisku [ PLAY ]. Powinien wówczas nast¹piæ przeskokdo pierwszej œcie¿ki. Jeœli przeskok taki nie nast¹pisprawdzeniu podlegaj¹ sygna³y DODS (Drop out detectorsuppression), HFD (HF detector output for decoder), SCINT(Interrupt output of subcode Q), SQRO (Subcode Q registeroutput), SQRCK (Subcode Q register clock).8. Jeœli przeskok do pierwszej scie¿ki nast¹pi, procedura startowazostaje zakoñczona pomyœlnie.}

OTVC Samsung z chassis S15A - naprawy i regulacjeW³adys³aw WójtowiczSchemat OTVC Samsung z chassis S15A zamieszczonyzosta³ w dodatkowej wk³adce do bie¿¹cego numeru. ChassisS15A zosta³o zaprojektowane do stosowania w odbiornikachz kineskopami: 14”, 16”, 20” i 21”. W odbiornikach firmySamsung z chasis S15A, w zale¿noœci od wielkoœci przek¹tnejekranu zastosowano nastêpuj¹ce typy kineskopów 90°:· 14” - A34EAC01X06, A34AGT14X23, A34KQV42X04,· 20” - A48ECR43X, A48KRD82X(H),· 21” - A51KQJ63X02.Chocia¿ zamieszczony we wk³adce schemat ideowy OTVCz chassis S15A dotyczy modeli: CK5379T, CK5379T5X,CK5379Z5X, CK5079Z5 i CK5079T5X, mo¿e byæ on z powodzeniemstosowany równie¿ przy naprawach nastêpuj¹cychodbiorników:· CB14F1T0X/XEC, · CB14F1T0X/XET,· CB14F1TS0X/XEC, · CB14F2V5X/XST,· CB14Y5TB0XXEC, · CB14Y5B0XXET,· CB14Y5TS0XXEC, · CB14Y5TS0XXET,· CB3373T0X/XEC, · CB3373T0X/XET,· CB501FT0X/XEC, · CB5020T0X/XET,· CK5073T5X, · CK5073Z5X,· CK5373T5X, · CK5373Z5X.TUNERTECC0949VG28A(S)TELE4-108ATECC0949VG28BTELE4-125APre-AMPPAP103TW modelach:CD/CB/CK nie wystêpujeFiltr z fal¹powierzchniow¹S/W VIF SAWK2971M/K7252MPAL/NTSCW modelach:CD/CB/CKnie wystêpujeFiltrpasmowo-przepustowyBPF5.5/6.5MHzPAL SIFFiltrBPF4.5MHzNTSC SIFWersja z jednym g³oœnikiemSOUND AMP1×3WTDA7056BWersja z dwoma g³oœnikamiSOUND AMPTDA7057AQ2×4WTDA7056B2×3W16R × 1EAG³oœniki8R × 2EAlub16R × 2EAEEP-ROMX24C04PKS24C040NTSC PAL1CHIPIF/VIDEO/CHROMA/DEFLECTIONTDA8842 / TDA8841VERTICAL AMPTDA8356I 2 C BUSRGB-AMPTDA6107QIC-MCUZ90233Z90203Z90234SAA5291NORMALSTANDBYH-OUT TRKSC5386YDCRTPOWER-CORDMostek diodowyD2SB60STRKA2S0680RFTranzystorkluczuj¹cySWITCH MULTIREGULATORKA7630do wzm. fonii +12.5VFBT B+125Vdo P +5Vdo "1CHIP" +8Vdo P TTX +5VFBT20" FSV-20A00114" FSV-14A00421"180V do CRT46V do TDA8356¯arzenieTUNER+5V PRE AMPSAW SWITCHING16.5V do TDA8356HDTRys.1. Schemat blokowy chassis S15A.SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 49

OTVC Samsung z chassis S15A - naprawy i regulacjeSchemat blokowy chassis S15A zosta³ pokazany na rys.1.Zasilacz zosta³ zbudowany w oparciu o scalony sterownikKA3S0680RF (IC801), transformator przetwornicy T801EER28 (QQ26-20006U, EER354511) i transoptor TCET1108/ LTV817B (PC801). Przetwonica chassis S15A wytwarzamiêdzy innymi nastêpuj¹ce napiêcia:· napiêcie systemowe +125V,· napiêcie +13V (A2), zasilaj¹ce wzmacniacze koñcowefonii (+12.5V) i doprowadzane do prze³¹czanego regulatoranapiêcia KA7630, wytwarzaj¹cego napiêcie +5V dozasilania mikroprocesora g³ównego i wy³¹czane napiêcie+8V do zasilania procesora sygna³owego TDA8842 lubTDA8841 i z którego tworzone jest napiêcie +5V dla procesorateletekstu.Z trafopowielacza T444 (FSV-14A004 - OTVC 14”, FSV-20A001 - OTVC 21”) pobierane s¹ nastêpuj¹ce napiêcia:· 180V dla wzmacniaczy wizyjnych,· 46V i 16.5V dla wzmacniacza odchylania pionowegoTDA8356 (IC301),· napiêcie ¿arzenia kineskopu,· +5V do zasilania tunera i pozosta³ych uk³adów sygna³owych.W przypadku uszkodzeñ bloku zasilacza nale¿y postêpowaæzgodnie z algorytmem opisanym w punkcie 1.1. Brak zasilania1.1. Zmierzyæ, czy wartoœci napiêæ na liniach zasilaj¹cych 125Vi 13.0V sa prawid³owe. Jeœli brak tych napiêæ lub wartoœciich odbiegaj¹ od nominalnych, sprawdziæ bezpiecznikF802 (5A) oraz po pierwotnej stronie przetwornicy sterownikIC801 (KA3S0680RF) oraz mostek diodowy D801(D2SB60-4104 600V).1.2. Sprawdziæ napiêcie na wyprowadzeniu 9 uk³adu IC802(KA7630) - powinno wynosiæ 5V. Jeœli tak nie jest sprawdziæi ewentualnie wymieniæ uk³ad IC802.1.3. Sprawdziæ napiêcie na wyprowadzeniu 16 procesora IC901- powinno wynosiæ 4V. Jeœli tak nie jest sprawdziæ - wymieniæuk³ad IC901.1.4. Sprawdziæ napiêcie na wyprowadzeniu 18 procesora IC901- powinno wynosiæ: 0V w trybie standby, 5V. Jeœli tak niejest sprawdziæ - wymieniæ uk³ad IC901.1.5. Sprawdziæ przebieg H-out na wyprowadzeniu 40 procesorasygna³owego IC201. Jeœli jest nieprawid³owy sprawdziæ/wymieniæuk³ad IC201, tranzystory Q401 i Q402.Konstrukcja odbiorników multistandardowych PAL/SE-CAM-B/G, D/K, NTSC zosta³a oparta na uk³adzie TDA8842,a odbiorników na standard PAL-B/G, D/K, NTSC - na uk³adzieTDA8841. Szczegó³owy opis obu uk³adów zosta³ zamieszczonyw „Serwisie Elektroniki” nr 11 i 12/2002 w artykule„Opis jednouk³adowych procesorów TDA884x/TDA885x.Mikroprocesory steruj¹ce stosowane w chassis S15A mo¿napodzieliæ na dwie grupy: bez teletekstu (Zilog) i z teletekstem(Philips). W ramach obu grup mikrokontrolerów istnieje jeszczepodzia³ ze wzglêdu na przeznaczenie danego modelu i cosiê z tym wi¹¿e na jêzyk komunikatów OSD i menu oraz obs³ugiwaneznaki w teletekœcie.W odbiornikach bez teletekstu jêzyk polski obs³ugiwanyjest przez mikroprocesor oznaczony przez producenta jakoSZM173EE (poza jêzykiem polskim umo¿liwia on równie¿obs³ugê jêzyków: angielskiego, rumuñskiego, wêgierskiego,czeskiego i bu³garskiego).W odbiornikach bez teletekstu jêzyk polski obs³ugiwanyjest przez mikroprocesor oznaczony przez producenta jakoSZM173EE (poza jêzykiem polskim umo¿liwia on równie¿obs³ugê jêzyków: angielskiego, rumuñskiego, wêgierskiego,czeskiego i bu³garskiego).2. Brak obrazu i fonii, raster jestOd³¹czyæ wyprowadzenie IF tunera. Pomierzyæ napiêciana wszystkich wyprowadzeniach tunera TU01. W przypadkunieprawid³owych wartoœci napiêæ sprawdziæ/wymieniæ tunerTU01.Jeœli napiêcia na wyprowadzeniach tunera s¹ prawid³owesprawdziæ przebiegi na wyprowadzeniach 39 i 40 procesoraIC901. W przypadku nieprawid³owych przebiegów sprawdziæuk³ady/wymieniæ uk³ady IC901, IC201. Gdy przebiegi s¹ prawid³oweprzejœæ do punktu 3. Brak obrazu, fonia w porz¹dkui/lub do punktu 4. Brak fonii, obraz prawid³owy.3. Brak obrazu, fonia jest3.1. Sprawdziæ napiêcia zasilaj¹ce na 12 i 37 wyprowadzeniuprocesora IC201 - powinno byæ 8V. Jeœli napiêcie znacznieodbiega od tej wartoœci, sprawdziæ/wymieniæ uk³adTC802 (KA7630).3.2. Sprawdziæ wystêpowanie kompletnego sygna³u wizyjnegona n.6 IC201. Jeœli go brak, sprawdziæ/wymieniæ uk³adIC201.3.3. Sprawdziæ przebiegi na n.19, 20, 21 uk³adu IC201. Jeœliich brak, sprawdziæ/wymieniæ uk³ad IC201.3.4. Sprawdziæ przebieg Y-IN na n.27 uk³adu IC201. Jeœli gobrak, sprawdziæ/wymieniæ uk³ad IC201, tranzystor Q203.3.5. Sprawdziæ przebiegi na uk³adzie IC501 na p³ytce kineskopu.W przypadku nieprawid³owoœci sprawdziæ/wymieniæuk³ad IC501.3.6. Sprawdziæ/wymieniæ R417, R505 (¿arzenie 6.3V rms ), D503(kineskop wyprowadzenie siatki 1.), kineskop, V999.4. Brak fonii, obraz jest4.1. Sprawdziæ wystêpowanie sygna³u SOUND OUT na n.15procesora IC201. Jeœli brak tego sygna³u, sprawdziæ/wymieniæuk³ad IC201.4.2. Sprawdziæ wartoœæ napiêcia na nó¿kach 1 i 7 uk³adu IC602- powinno byæ 0V. Jeœli napiêcia s¹ inne. sprawdziæ/wymieniætranzystory Q903, Q907.4.3. Sprawdziæ wartoœæ napiêcia na n.4 uk³adu IC602 - powinnobyæ w granicach 10 ÷ 12.5V. Jeœli napiêcie jest inne,sprawdziæ/wymieniæ rezystory R812, R813.4.4. Sprawdziæ przebiegi na wyprowadzeniach uk³adu IC602.Jeœli sa nieprawid³owe, wymieniæ uk³ad IC602.4.5. Sprawdziæ/wymieniæ zespó³ gniazd A/V.5. Brak teletekstu5.1. Sprawdziæ przebieg na wyprowadzeniu 24 procesoraIC901. Jeœli jest nieprawid³owy, sprawdziæ/wymieniæ tranzystorQT02, uk³ad IC901.5.2. Sprawdziæ przebiegi na nó¿kach 31, 32, 33, 34, 35 procesoraIC901. Jeœli brak tych przebiegów, sprawdziæ/wymieniæuk³ad IC901.5.3. Sprawdziæ przebiegi na nó¿kach 23, 24, 25, 26 procesorasygna³owego IC201. Jeœli brak tych przebiegów, sprawdziæ/wymieniæuk³ad IC201, a jeœli przebiegi s¹ prawid³owe- postêpowaæ wed³ug punktu 3 - Brak obrazu.}50 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.3)Z³¹cza odbiorników samochodowych25. Alpine (rys.25)7513, 7514, 7515, 7515R, 7517, 7521, 7521R, 7805,7806, 7807, 7807R, 7816, 7817, 7818, 7834+12V PERMANENT (¿ó³ty)MASA ( czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)+ LEFT FRONT ( bia³y)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)+ RIGHT FRONT ( szary)ILLUMINATION ( pomarañcz. )AMP. REMOTE ( ró¿owy)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+12 POWER ( czerwony)26. Alpine (rys.26)7524, 7524R, 7525, 7525R+12V PERMANENT (¿ó³ty)TEL. MUTE ( br¹zowy)AMP. REMOTE ( ró¿owy)ANTENNA REMOTE ( nieb. )+12V POWER ( czerwony)MASA ( czarny)Rys.25.Rys.26.27. Alpine (rys.27)CDA7876RB, CDA7893RCDE7854R, CDE7854RM, CDE7855RB,CDE7857RB- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- LEFT REAR ( ziel./czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)+12V PERMANENT (¿ó³ty)MASA ( czarny)- LEFT REAR ( ziel./czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)+ LEFT FRONT ( bia³y)- RIGHT REAR ( fiol./czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)+ RIGHT FRONT ( szary)AMP. REMOTE ( ró¿owy)ANTENNAREMOTE ( niebieski)28. Clarion (rys.28)ARX7170R, ARX8170RDRB5175VDRX8175R- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)ANTENNA REMOTE ( nieb. )+12V POWER ( czerwony)ILLUMINATION ( pomarañcz. )Rys.27.Rys.28.+12 POWER ( czerwony)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT REAR ( ziel./czarny)+ LEFT REAR ( zielony)MASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)TEL. MUTE ( br¹zowy)29. Clarion (rys.29)DRX9175R, DRX 960RZANTENNA REMOTE ( niebieski)MASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)ILLUMINATION ( pomarañcz. )Rys.29.30. Daewoo (rys.30)AKF0827R, AKF4235, AKF9595+ LEFT FRONT ( bia³y)+ LEFT REAR ( zielony)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12V PERMANENT (¿ó³ty)TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)MASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)ANTENNA REMOTE ( niebieski)ILLUMINATION ( pomarañczowy)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)Rys.30.31. Kenwood (rys.31)KRC155D, KRC255D, KRC953DMASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12V POWER ( czerwony)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+ RIGHT FRONT ( szary)COMMON RIGHT ( ró¿owy)+ RIGHT REAR ( fioletowy)+ LEFT FRONT ( bia³y)COMMON LEFT ( ró¿owy/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)Rys.31.32. Kenwood (rys.32)KRC-354, -454, -554, -653, -654, -754, -854, -954ILLUMINATION ( pomarañcz. )+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12 POWER ( czerwony)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- LEFT REAR ( ziel./czarny)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)Rys.32.ANTENNA REMOTE ( nieb. )TEL. MUTE ( br¹zowy)MASA ( czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)+ RIGHT FRONT ( szary)+ LEFT REAR ( zielony)+ RIGHT REAR ( fioletowy)SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 51

Z³¹cza odbiorników samochodowych33. Kenwood (rys.33)KDC-3080, -4040, -4050, -4060, -4070, -4080, -5040,-5050, -5060, -5070, -5080, -6040, -6050, -6060,-6070, -6080, -7040, -7050, -7060, -7070, -7080,-8040R, -8060, -8070R, -8080, -9050, -9050R,-9060R, -9080RKRC-150, -151, -156, -157, -1570, -158, -159, -256,-2560, -257, -2570R, -258, -259, -356, -358, -359,-456, -457, -458, -459R, -556, -557, -558, -559,-656, -657, -658, -659, -756, -757, -758, -759R,-856, -857, -858, -859, -956, -957, -958, -959R,-992MASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+12V PERMANENT (¿ó³ty)TEL. MUTE ( br¹zowy)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y )+ LEFT REAR ( zielony)Rys.33.34. Kenwood (rys.34)KRC555R, KRC655R, KRC855R+12V PERMANENT (¿ó³ty)MASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)TEL. MUTE ( br¹zowy)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y )+ LEFT REAR ( zielony)35. Nakamichi (rys.35)CD35Z, CD40Z, CD45ZTD35Z, TD45ZAMP. REMOTE ( ró¿owy)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12 POWER ( czerwony)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)36. Panasonic (rys.36)CQ-FX45, -FX65, -FX85ALARM ( niebieski/bia³y)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fioletowy/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT REAR ( zielony/czarny)MASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)+12V PERMANENT (¿ó³ty)37. Philips (rys.37)DC-316, -343, -346+12V POWER ( czerw. )Rys.34.Rys.35.Rys.36.MASA ( czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+ LEFT REAR ( zielony)TEL. MUTE ( br¹zowy)+ RIGHT FRONT ( szary)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+12V PERMANENT (¿ó³ty)MASA ( czarny)MASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)ANTENNA REMOTE ( niebieski)+ RIGHT REAR ( fioletowy)COMMON ( nieb./2 p. bia³e)RIGHT+ LEFT REAR ( zielony)Rys.37.+ RIGHT FRONT ( szary)COMMON LEFT ( czerw./czarny)- LEFT FRONT ( bia³y)38. Philips (rys.38)DC-908, -920, -922, -928+ LEFT FRONT ( bia³y)+ LEFT REAR ( zielony)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- LEFT REAR ( ziel./czarny)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)+12 POWER ( czerwony)ANTENNA REMOTE ( nieb. )+12V PERMANENT (¿ó³ty)Rys.38.TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)MASA ( czarny)39. Pioneer (rys.39)DEH-P545R, -P645 R, -P8000R, -P8100R, -P9000R,-P9100R, -P945RDEX-P99R,KEH-P9700RMASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)ANT. REMOTE ( niebieski)ILLUMINATION ( pomarañcz. )+12 POWER ( czerwony)TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( ziel./czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y )+ LEFT REAR ( zielony)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fiol./czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)Rys.39.40. Pioneer (rys.40)KEH-P1010R, -P1013R, -P4023RMASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)- RIGHT FRONT ( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)+ LEFT REAR ( zielony)ANTENNA REMOTE ( niebieski)- LEFT REAR ( zielony/czarny)+12 POWER ( czerwony)+ RIGHT REAR ( fioletowy)- RIGHT REAR ( fiolet./czarny)Rys.40.41. Pioneer (rys.41)DEH-1300, -1330, -2300, -2330R, -3300, -3330RDEH-P4300, -P5300, -P6300, -P7300R, -P7300RBMASA ( czarny)+12 POWER ( czerwony)- LEFT REAR ( ziel./czarny)+ LEFT REAR ( zielony)- RIGHT REAR ( fiol./czarny)+ RIGHT REAR ( fioletowy)42. Sony (rys.42)MDX800RECRys.41.+12V PERMANENT (¿ó³ty)ANT. REMOTE ( niebieski)TEL. MUTE ( br¹zowy)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)+ LEFT FRONT ( bia³y)-RIGHTFRONT( szary/czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)MASA ( czarny)+12V PERMANENT (¿ó³ty)+12 POWER ( czerwony)ILLUMINATION ( pomarañcz. )AMP. REMOTE ( ró¿owy)TEL. MUTE ( br¹zowy)ANT. REMOTE ( niebieski)-RIGHTFRONT( szary/czarny)- RIGHT REAR ( fiol./czarny)+ RIGHT FRONT ( szary)+ RIGHT REAR ( fioletowy)+ LEFT FRONT ( bia³y )+ LEFT REAR ( zielony)- LEFT FRONT ( bia³y/czarny)- LEFT REAR ( ziel./czarny)Rys.42.}52 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Serwis wybranych magnetowidów firmy GrundigSerwis wybranych magnetowidów firmy GrundigKrzysztof Po³oñskiOpis niniejszy dotyczy nastêpuj¹cych magnetowidówfirmy Grundig: GV27,GV27VPS, GV47,GV47VPS, GV7000, GV7000SV-C, GV7003,GV7300SV, GV7300SV/5, GV7400HIFI, GV7400HI-FI/5, GV7400NIC, KV7001VPS/5, KV7301VPS/5,PALERMO/SE7100SV, SEVILLA/SE7105HIFI.Do poprawnego serwisowania magnetowidu wskazane jestzaopatrzenie siê w instrukcjê serwisow¹ wydan¹ przez firmêGrundig. Niestety instrukcje te dostêpne s¹ jedynie w jêzykuniemieckim lub angielskim. Bardzo dobrym i niezmiernie pomocnymŸród³em informacji o sprzêcie jest tzw. SERVICETRAINING. Zawiera on szczegó³owy opis budowy i zasadêdzia³ania ca³ego magnetowidu. Ponadto znajduje siê tam kilkawskazówek dotycz¹cych bezpoœrednio serwisowania.Artyku³ ten nie zast¹pi ¿adnej z wymienionych dokumentacji,a jedynie wyjaœni jeden z przewijaj¹cych siê tam w¹tków.Dodam, ¿e konstrukcja mechaniczna magnetowidu odbieganieco od tych, do których ju¿ siê przyzwyczailiœmy. Wzwi¹zku z tym nale¿y zachowaæ szczególn¹ ostro¿noœæ przydemonta¿u i monta¿u, gdy¿ prawie ca³y magnetowid to jednadu¿a p³yta drukowana z przytwierdzonym chassis mechanizmutypu HIGH-SPEED. Bardzo ³atwo jest o uszkodzenie wtym przypadku którejœ z elastycznych taœm przewodz¹cych.Konstruktorzy zadbali o nowoczesny system tzw. ServiceTest Programme & Special Functions (testowy program serwisowyi funkcje specjalne). System ten oddaæ mo¿e cenneus³ugi w postaci informacji o stanie magnetowidu oraz pozwolina prawid³owe ustawienie niektórych parametrów. Warunkiemdotarcia do opisywanych opcji jest dysponowanie (najlepiejoryginalnym) pilotem zdalnego sterowania.Testowy program serwisowyProgram ten posiada kilka poziomów, które u³atwiaj¹ poruszaniesiê w nim i dokonywanie ewentualnych korekt orazrozpoznawanie defektów na podstawie kodów.Przywo³anie programu testuj¹cego nastêpuje po: naciœniêciukolejno przycisku [STOP] na pilocie i [ PLAY ] na panelumagnetowidu oraz przytrzymaniu ich przez oko³o 5 sekund.Na wyœwietlaczu pojawi siê „00” co oznacza, ¿e jesteœmy napierwszym poziomie programu serwisowego. Program ten manastêpuj¹ce poziomy:• 00 – numer maski procesora obs³ugi,• 01 – po³o¿enie mechanizmu,• 02 – kod b³êdu i status b³êdu,• 03 – rêczny tracking i rozpoznanie po³o¿enia mechanizmu,• 04 – licznik czasu pracy,• 10 – rozpoznanie po³o¿enia mechanizmu na podstawie sensorów,lecz bez sterowania mechanizmem,• 40 – opcje kodowane urz¹dzenia VCR,• 51 – ustawianie (korekta) pozycjonowania g³owicy,• 52 – korekta ACC (Automatic Contour Control),• 53 – nastawienie taktowania zegara czasu rzeczywistego,• 60 – korekta poziomu sygna³u dŸwiêku na IC7780,• 61 – korekta separacji kana³ów dŸwiêku na IC7780,• 62 – poziom sygna³u tonu standardowego na IC7850,• 99 – poziom umo¿liwia pomiar czêstotliwoœci dla zegaraczasu.Wybór poziomów, do których musimy siê dostaæ polega na:• zupe³nej pewnoœci, ¿e musimy korzystaæ z us³ug programuserwisowego, a szczególnie z poziomów 52÷62, którenale¿¹ do grupy umo¿liwiaj¹cej dokonywanie zmian wustawieniach fabrycznych,• naciœniêciu przycisku [ SELECT ] na pilocie powoduj¹cmiganie „00” na wyœwietlaczu,Od tego momentu mo¿na przyciskami [+] i [-] poruszaæsiê po poziomach Service Programme.Przyciski [0]÷[9] umo¿liwiaj¹ zmiany parametrów wybranegopoziomu, a wstêpne rejestrowanie zmian na danympoziomie dokonuje ponowne naciœniêcie przycisku [ SE-LECT ] na pilocie.Opuszczenie Service Programme nastêpuje po wyjêciuwtyczki z gniazda sieciowego lub naciœniêciu przycisku[ STANDBY ].Opis poszczególnych poziomów Service TestProgrammePoziom 00 umo¿liwia odczytanie numerów masek procesorów.Pierwsze dwie cyfry oznaczaj¹ numer maski procesorasteruj¹cego mechanizmem, a dwie nastêpne numer maski procesoraobs³ugi.Poziom 01 informuje o po³o¿eniu windy kasety oraz zale¿noœcipomiêdzy poszczególnymi pozycjami napêdu na podstawiebardzo istotnych impulsów FTA (Threading Tacho Pulses)odpowiadaj¹cych za sterowanie silnikiem windy (ThreadingMotor). Poszczególne kody oznaczaj¹:• 005÷009 – wyrzucenie (kasety),• 189÷191 – indeks (indeksowanie sensorów),• 196÷204 – winda kasety na dole, pozycja stop,• 209÷217 – odtwarzanie,• 237÷239 – odtwarzanie do ty³u.Poziom 02 podaje kody ewentualnych b³êdów i ich status.Pierwsza z czterech cyfr oznacza kod b³êdu wed³ug klucza:• 0 - brak defektu,• 1 - b³¹d pozycji windy,• 2 - brak impulsów tacho dla silnika capstan,• 3 - zerwana taœma,• 4 - problem przewijania w lewo,• 5 - problem przewijania w prawo,• 6 - defekt silnika g³owic.Trzy nastêpne cyfry oznaczaj¹ status b³êdu lub stan magnetowidu(VCR Function).SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 53

Serwis wybranych magnetowidów firmy GrundigKontrola pracy mechanizmu jest realizowana za pomoc¹odpowiednich sensorów, które wysy³aj¹ tzw. sygna³y tacho doprocesora informuj¹c go o aktualnym stanie mechanizmu. Wdokumentacji serwisowej oznaczono je jako:• WTR - sygna³ talerzyka prawego,• WTL - sygna³ talerzyka lewego,• FTA - sygna³ napêdu windy,• FG - sygna³ silnika capstan,• PG/FG - sygna³ silnika g³owic.Uwaga: Je¿eli któryœ z wymienionych sygna³ów nie jestobecny, to procesor mechanizmu próbuje doprowadziæ godo stanu EJECT. Wynika z tego, ¿e objaw „wyrzucania”kasety jest najprawdopodobniej spowodowany brakami informacyjnymiz po³o¿enia mechanizmu.Kody b³êdów mechanizmu przedstawiono w tabeli 1.Poziom 03• Ustawienie œrodkowego po³o¿enia trackingu mo¿liwe jesttylko w programie serwisowym. Korzystaj¹c z przycisków[+] i [-] przesuwa siê sygna³ do wymaganej pozycji dlaustawionego prowadzenia taœmy.• Kontrola nastêpuj¹cych sensorów mechanizmu: prze³¹cznikINIT, sensor windy, pocz¹tku taœmy, koñca taœmy, blokadynagrywania, przewijanie przód/ty³. Zobrazowanie ichstanów jest wyœwietlane na wyœwietlaczu. Ka¿da zmianastanu dzia³aj¹cego sensora jest powi¹zana z odpowiednimcyfrowym obrazem na wyœwietlaczu.• Wyœwietlanie znaków ( ⊳ )obrazuje aktualne po³o-¿enie windy kasety oraz napêdu Threading Roller Unitsodpowiadaj¹cego za jej pozycjê.Tabela 1012 Stan gotowoœci STANDBY 172 Przeszukiwanie podgl¹d ty³ ×5014 Œledzenie œcie¿ki tracking 173 Przeszukiwanie podgl¹d przód ×5031 Przeszukiwanie podgl¹d ty³ ×3 174 Przeszukiwanie podgl¹d przód ×7034 Lupa czasowa ty³ 175 Przeszukiwanie podgl¹d przód x11041 Stop klatka 196 Tryb EE042 Przeszukiwanie podgl¹d przód ×3 197 STANDBY winda na górze044 Przeszukiwanie podgl¹d ty³ ×9 199 Audio dubbing045 Wydanie kasety 202 Audio dubbing – pauza046 Przeszukiwanie podgl¹d przód ×9 206 Licznik taœmy047 Odtwarzanie ty³ 1:1 211 Lupa czasowa 1/24048 Zapis – pauza 212 Lupa czasowa 1/14050 Przewijanie ty³ 215 Lupa czasowa 1/7052 Przewijanie przód 216 Lupa czasowa 1/2053 Odtwarzanie 217 Lupa czasowa ty³ 1/24054 Stop 218 Lupa czasowa ty³ 1/14055 Zapis (nagrywanie) 219 Lupa czasowa ty³ 1/7112 Nastêpny indeks 220 Lupa czasowa ty³ 1/2113 Poprzedni indeks 222 Synchroniczny monta¿ – zapis114 Zapis znacznika VISS 223 Korekta ustawienia szczelin g³owic115 Kasowanie znacznika VISS 238 Pauza125 Tuner 239 Korekta ACC126 Auto Remain 246 Synchroniczny monta¿ – pauza130 ATTS 247 Lupa czasowa 1/10168 Jedna klatka do przodu 248 Lupa czasowa 1/18169 Jedna klatka do ty³u 249 Lupa czasowa 1/10 ty³170 Przeszukiwanie podgl¹d ty³ ×11 250 Lupa czasowa 1/18 ty³171 Przeszukiwanie podgl¹d ty³ ×7 253 Klawiatura w³¹czonaPoziom 04 informuje jaki jest czas pracy magnetowidu.Wskazanie dotyczy jedynie czasu pracy g³owicy wiruj¹cej.Poziom 40 wskazuje jaki jest stan magnetowidu u¿ywaj¹cdodatkowo liter A ... E.Jest to zobrazowanie, jakie odpowiednie oprogramowaniejest uaktywniane w zale¿noœci od modelu magnetowidu. Porównaniew³aœciwego kodu jest mo¿liwe dziêki zapisowi natabliczce znamionowej umieszczonemu pod napisem „Madein Europe”.Kod opcji jest przechowywany w pamiêci EEPROM. Poprzywo³aniu poziomu na wyœwietlaczu pojawi siê aktualniezapisany kod np. A255 co oznacza, ¿e mamy do czynienia zkodem A.Uwaga: Nieprzemyœlana zmiana opcji kodowej prowadziæmo¿e do utraty niektórych funkcji magnetowidu a¿ do unieruchomieniaw³¹cznie.Poziom 51 s³u¿y do korekty ustawieñ g³owicy wiruj¹cej.Regulacje nale¿y przedsiêwzi¹æ w przypadku wymiany bêbnaz g³owicami lub wymiany „koœci” pamiêci EEPROM (IC7890).Przygotowanie do ewentualnych korekt polega na uruchomieniumagnetowidu z kasety testowej. Sam proces korekcjijest wykonywany ca³kowicie autonomicznie przez system.Wystarczy tylko przywo³aæ poziom 51, a proces rozpoczniesiê wyœwietlaj¹c jako ostatni¹ cyfrê 0. Gdy dobiegnie koñcana wyœwietlaczu zamiast 0 pojawi siê 1. Jest to równoznacznez zapisaniem odpowiedniej informacji w EEPROM.Uwaga: Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e podczas tej procedury nie pojawisiê cyfra 1 i kaseta testowa „wyjedzie” z magnetowidu.Oznacza to fiasko operacji, któregoprzyczyn¹ jest jakiœ defekt, np. mikrokontroleralub samego zespo³u g³owic.Przypominam, i¿ nale¿y bezwzglêdnieprzestrzegaæ zasad obowi¹zuj¹cych przywymianie bêbna w magnetowidach firmyGrundig. Obowi¹zkowo powinno siê u¿ywaæspecjalnych narzêdzi do zdejmowaniag³owic oraz nylonowych rêkawiczekPoziom 52 - podobnie jak poprzednioprzeprowadzenie procedury korekty ACC(Automatic Contour Control) jest wymaganepo wymianie EEPROM lub zespo³u g³owic.Przygotowaniem do korekcji jest przy-³¹czenie generatora sygna³ów testowych pasówobrazu czarno-bia³ego (bez burst) naAV1. Do magnetowidu za³adowaæ najlepiejnow¹ kasetê i przywo³aæ poziom 52, a procedurarozpocznie siê automatycznie.Magnetowid wykona oko³o 15 sekundowyzapis i odczyt tego zapisu dokonuj¹cjednoczeœnie korekty ACC i zapisuj¹custawienie w EEPROM. Podobnie jak wpoziomie poprzednim istnieje ryzyko niepowodzeniaprocedury, która koñczy siê„wyrzuceniem” kasety. Oznacza to defektkasety, g³owic lub np. nieodpowiedniegosygna³u na AV oraz inne uszkodzenie elektronikimagnetowidu.54 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Serwis wybranych magnetowidów firmy GrundigPoziom 53 s³u¿y do precyzyjnego ustawienia czêstotliwoœciwzorcowej zegara czasu rzeczywistego magnetowidu. Czêstotliwoœæta ma bezpoœredni wp³yw na dok³adnoœæ timera magnetowidu.Ma to ogromne znaczenie, gdy nie korzysta siê zmo¿liwoœci SHOW VIEW przy programowaniu nagrywaniaz pomoc¹ timera. Do w³aœciwego ustawienia potrzebny jestkalkulator.Przygotowaniem do procedury jest poziom 99, który toujawnia, z jak¹ aktualnie czêstotliwoœci¹ wzorcow¹ mamy doczynienia. Korekta jednak wymaga wykonania pewnych obliczeñmatematycznych.Wejœcie na poziom 99 umo¿liwia odczytanie i zanotowaniefaktycznie generowanej czêstotliwoœci, oznaczenie - (f mess ).Czêstotliwoœæ wymagana to 2048Hz, oznaczenie - (f soll ).Oto formu³y przydatne do w³aœciwego obliczenia wspó³czynnikakorekcji (Correction value). Uprzednio jednak nale-¿y wyznaczyæ ró¿nicê (Deviation) w czêstotliwoœciach.Formu³a 1Deviation = [(f mess – f soll ) × 10 6 ]/f sollFormu³a 2Correction value = (Deviation/0.763) + 128Oto przyk³ad obliczeñf mess = 2047.9700Hzf soll = 2048.0000Hz-14.648 = [(2047.97Hz – 2048Hz) × 10 6 ]/2048Hz108.80 = -14.648/0.763 + 128Po zaokr¹gleniu wyniku do postaci 109 przechodzimy dopoziomu 53 i wprowadzamy wyliczon¹ wartoœæ. Po przywo³aniupoziomu 53 na wyœwietlaczu pojawi siê aktualny wspó³czynnikkorekcji. Gdy jest on ró¿ny od wyliczonego nale¿yskorygowaæ wyœwietlan¹ wartoœæ i potwierdziæ przyciskiem[OK]. Wyœwietlacz jeszcze przez oko³o 3 sekundy pokazujenow¹ wartoœæ.Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e obliczona wartoœæ jest spoza przedzia³u0÷255, oznacza to najczêœciej defekt rezonatora kwarcowegoQ1297.Poziom 60 jest u¿ywany, gdy wymianie podlega³ stereodekoder(IC7780) lub pamiêæ EEPROM. Przed przywo³aniemtego poziomu nale¿y:• do AV1 wypr.1 przy³¹czyæ miliwoltomierz m.cz.,• do wejœcia antenowego podaæ sygna³ ze zmodulowanymkana³em prawym 1kHz.Po przywo³aniu poziomu 60 ujawni siê aktualny stan wpostaci „0...9”, co oznacza jednoczeœnie poziom sygna³u. Wcelu skorygowania nale¿y u¿yæ przycisków [ +] i [-] . Wskazaniemiernika ustawiæ na 500mV±50mV. Pojedyncze naciœniêcieprzycisku [ +] lub [-] powoduje zmianê poziomu sygna³uo 0.5dB. Po opuszczeniu poziomu 60 nast¹pi autozapisnastawieñ do EEPROM.Poziom 61 umo¿liwia korekcjê separacji pomiêdzy kana-³ami audio. Przygotowaniem jest podanie sygna³u na wejœcieantenowe ze zmodulowanym kana³em prawym, a do AV1wypr.3 (kana³ lewy) podpi¹æ nale¿y miliwoltomierz m.cz.Po przywo³aniu poziomu 61 ujawni siê aktualny stan wpostaci „0...49”. Korekta polega na ustawieniu minimum szumuw kanale lewym u¿ywaj¹c przycisków [+] i [-]. Ka¿dorazowenaciœniêcie przycisku zmienia wartoœæ o 0.1dB, zapisaneto zostanie w EEPROM.Poziom 62 jest poziomem, w którym dokonuje siê korektypoziomu dŸwiêku standardowego podczas trybu PLAY. Takjak poprzednio, konieczne jest jej wykonanie po wymianie pamiêciIC7890 lub IC7850. Nale¿y:• przy³¹czyæ miliwoltomierz do wypr.1 SCART AV1,• do wypr.2 i 6 AV1przy³¹czyæ sygna³ 1kHz o amplitudzie0.7V,• wykonaæ zapis na taœmie.Przywo³aæ poziom 62, co powoduje, ¿e zostanie wyœwietlonawartoœæ poziomu sygna³u m.cz. w przedziale 0÷15. Podczasodtwarzania uprzednio nagranego sygna³u odczytuj¹cwskazanie miliwoltomierza ustawiæ przyciskami [+] i [-] poziom500mV. Pojedyncze naciœniêcie przycisku [-] lub [+]powoduje zmianê o 1dB.Poziom 99 s³u¿y do odczytu za pomoc¹ minimum szeœciopozycyjnegoczêstoœciomierza aktualnej czêstotliwoœci wzorcaczasu (f mess ). Potrzebna, odczytana wartoœæ jest niezbêdnado obliczenia wspó³czynnika korekcji i wprowadzenia jego wpoziomie 53 do pamiêci EEPROM.Uwaga: Po przywo³aniu poziomu 99, wyœwietlacz jest ciemnyi ¿adne funkcje magnetowidu nie s¹ wykonywalne.Pomiaru czêstotliwoœci dokonuje siê w punkcie HEST uk³aduIC7201 n.80, który znajduje siê na panelu sterowania. Pozanotowaniu wyniku pomiaru nale¿y od³¹czyæ magnetowid odsieci zasilaj¹cej przez wyjêcie wtyczki.Funkcje dodatkowe (Special Functions)Mo¿na tu np. przeprowadziæ kontrolê: jak d³ugo magnetowidby³ wykorzystywany do odtwarzania nagrañ lub zapisuprogramów na taœmie. Operacje zapisu lub odczytu nie s¹ rejestrowanew trybie SERVICE TEST.Wejœcie do tego trybu nastêpuje po naciœniêciu przycisku[ CODE ] i wprowadzeniu czterocyfrowego kodu (8501), poczym wybraniu opcji odczytu czasu dla odtwarzania przyciskiem[ PLAY ], a dla zapisu [ REC].Kasowanie pamiêci RAM i EEPROMOd³¹czyæ magnetowid od sieci. Nacisn¹æ przycisk [ON] itrzymaj¹c go w tej pozycji w³¹czyæ magnetowid do gniazdasieciowego. Przycisk [ON] trzymaæ jeszcze wciœniêty przezminimum 5 sekund. Podczas tej procedury zostanie wykasowanawewnêtrzna pamiêæ RAM w procesorze i czêœæ zawartoœciEEPROM. Ustawienia specyficzne magnetowidu jednakpozostan¹ nienaruszone, co umo¿liwia jego uruchomienie.Utracone zostan¹ jedynie indywidualne zapisy u¿ytkownika.Wymiana pamiêci EEPROM IC7890Konieczne jest przywo³anie poziomu 40 z programu serwisowegow celu uzupe³nienia kodu odczytanego z tabliczkiznamionowej. Pamiêtaæ nale¿y by nie pope³niæ b³êdu, gdy¿pomy³ka mo¿e spowodowaæ unieruchomienie systemu magnetowidu.Ponadto niezbêdne jest wprowadzenie korekt na poziomach:51, 52, 53, 60, 61, 62.}SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 55

Zasilacz chassis ICC17Zasilacz chassis ICC17 (cz.2)Bogdan Sikorowski3.7.4. Tryb pracy ci¹g³ejOpis pracy ci¹g³ej zasilacza najlepiej rozpocz¹æ od momentu,gdy tranzystor TP44 w³aœnie zacz¹³ przewodziæ i rozpoczynasiê przep³yw pr¹du do obwodu bazy tranzystora kluczuj¹cegoTP50.Przewodzenie tranzystora TP44 oznacza, ¿e napiêcie zasilaniasterownika (napiêcie na kondensatorze CP41) jest doprowadzonedo indukcyjnoœci LP44. Jak wiadomo obecnoœæsta³ej wartoœci napiêcia na cewce wywo³uje w niej przep³ywpr¹du liniowo narastaj¹cego. Ten liniowo narastaj¹cy pr¹d bazyjest po¿¹dany w tym przypadku co najmniej z dwóch powodów.Po pierwsze, pr¹d kolektora narasta równie¿ liniowo (wobwodzie kolektora jest równie¿ cewka - pierwotne uzwojenietransformatora - na której operuje wyprostowane napiêciesieci), a jak wiadomo w obwodzie tranzystora musi byæ zachowanazale¿noœæ: I c =I b ×h FE . Po drugie, wraz ze wzrostem czasuprzewodzenia tranzystora kluczuj¹cego t on obydwa pr¹dy (bazyi kolektora) maj¹ szansê wzrastaæ proporcjonalnie.Wraz ze wzrostem pr¹du kolektora TP50, spadek napiêciapowstaj¹cy na rezystorze RP49 powiêksza siê, a tym samympr¹d p³yn¹cy przez rezystor RP59 wp³ywa na wzrost pr¹dubazy tranzystora TP59. Napiêcie buduj¹ce siê na bazie tranzystoraTP59, który jak wspominano wczeœniej, jest g³ównymelementem obwodu blokuj¹cego przewodzenie TP50, jestwypadkow¹ oddzia³ywañ nastêpuj¹cych obwodów:• zabezpieczenia pr¹dowego (spadek napiêcia na RP49 proporcjonalnydo pr¹du kolektora TP50),• pr¹du regulacyjnego g³ównej pêtli stabilizacyjnej (jegowartoœæ zale¿y od obci¹¿eñ strony wtórnej oraz od wartoœcinapiêcia wejœciowego),• miêkkiego startu (aktywny w fazie rozruchu zasilacza),• kompensacji zmian napiêcia sieciowego (utrzymuje tzw.foldback piont na wartoœci niezale¿nej od zmian napiêciasieci),• kontroli FROSIN (wprowadza do obwodu wy³¹czaj¹cegopewne opóŸnienie, tak by po okresie cyklu oscylacji nast¹pi³ow³¹czenie tranzystora kluczuj¹cego przy minimalnejwartoœci napiêcia na jego kolektorze),• kontroli czasu za³¹czenia t on (sterowanie czasem przewodzeniatranzystora TP50 zw³aszcza podczas pracy zasilaczaprzy ma³ych obci¹¿eniach).W chwili, gdy napiêcie na bazie T59 osi¹gnie 0.7V nastêpujeprzep³yw pr¹du w jego obwodzie kolektora, co z koleiwywo³uje przewodzenie tranzystora TP42. Przewodz¹cy TP42zatyka nastêpnie tranzystor TP44 i przerywa obwód pr¹du bazyTP50. Szybkiemu wy³¹czeniu pr¹du kolektora tranzystora-kluczaprzeszkadza jego parametr t s (czas magazynowania). Dlausuniêcia noœników ³adunków z obszaru bazy TP50 wymaganyjest stosunkowo du¿y ujemny pr¹d bazy - tego pr¹du dostarczaodpowiednio zaprojektowana indukcyjnoœæ LP44 tworz¹cdwa obwody przep³ywu pr¹du:• pierwszy obwód: pr¹d p³ynie od œrodkowego punktu(wypr.1 LP44) poprzez diody DP47, DP48, a nastêpniekondensator CP47 oraz diodê DP46 do wyprowadzenia 5LP44. Przep³ywaj¹cy pr¹d ³aduje CP47 dodatnim potencja³emod strony emitera TP50, a ujemnym od strony bazy.• drugi odwód: pr¹d p³ynie od œrodkowego punktu (wypr.1LP44) dalej przez diody DP47, DP48 do emitera TP50, anastêpnie przez obszar bazy do wyprowadzenia 3 LP44.Przy odpowiednim doborze stosunku uzwojeñ LP44 ujemny(wyp³ywaj¹cy) pr¹d bazy mo¿e byæ nawet cztery razy wiêkszyni¿ wartoœæ pr¹du wp³ywaj¹cego. Fakt ten decyduje w³aœnieo szybkim (z ma³ymi stratami) wy³¹czeniu obwodu kolektora.Ujemne napiêcie operuj¹ce w obwodzie bazy jest wynikiemujemnego napiêcia powsta³ego na kondensatorze CP47.Podwójne diody DP43 oraz DP45 ograniczaj¹ to napiêcie dowartoœci oko³o 4V (spadek napiêcia na ka¿dej duodiodzie wynosioko³o 2V).Wy³¹czenie pr¹du kolektora TP50 oznacza pocz¹tek fazy„powrotu”, napiêcie na kolektorze zaczyna narastaæ. Szybkoœænarastania i wartoœæ w du¿ej mierze zale¿y od kondensatorówt³umi¹cych: CP49 po stronie pierwotnej oraz kondensatoraCP81 (bocznikuj¹cy diodê DP80 w prostowniku napiêcia systemowego)po stronie wtórnej. Mimo to, szczyt napiêcia kolektorowegow warunkach nominalnego obci¹¿enia i napiêciawejœciowego i tak znacznie przekracza 1000V.Podczas trwania fazy „powrotu” pr¹d p³yn¹cy z wyprowadzenia18 transformatora LP50, przez rezystor RP56, utrzymujeobwód wy³¹czaj¹cy w stanie aktywnoœci. W tym samymczasie napiêcie panuj¹ce na DP44 i RP44 gwarantuje stan wy-³¹czenia tranzystora TP44.Moment zaniku przep³ywu pr¹du przez diody prostownikówobwodów wtórnych oznacza stan rozmagnesowania rdzeniatransformatora LP50, w tym te¿ momencie rozpoczyna siêkolejna faza - tzw. faza oscylacji. Powstaj¹ce oscylacje s¹ wynikiemdrgañ obwodu rezonansowego z³o¿onego z indukcyjnoœciuzwojenia pierwotnego transformatora LP50 oraz pojemnoœcikondensatorów t³umi¹cych. Wartoœæ pr¹du p³yn¹cegoprzez rezystor RP56 do bazy TP59 (obwód kontroli FRO-SIN), wyznacza czas opóŸnienia pomiêdzy momentem, kiedynapiêcie na wyprowadzeniu 18 LP50 staje siê ujemne, a chwil¹wy³¹czenia tranzystorów TP59 i TP42 (dezaktywacja uk³adublokuj¹cego). Rezystor RP56 zosta³ tak dobrany, aby tranzystorkluczuj¹cy TP50 móg³ byæ w³¹czony w momencie, gdynapiêcie oscylacji na jego kolektorze przechodzi przez zero(wykorzystanie wczeœniej wspomnianej zasady ZVS - Zero VoltageSwitching).Dezaktywacja uk³adu blokuj¹cego koñczy fazê oscylacji.Ujemne napiêcie na 18 wyprowadzeniu LP50 przyœpiesza w³¹czenietranzystora TP44 steruj¹cego dodatnim pr¹dem bazytranzystora kluczuj¹cego. Tranzystor TP50 zostaje w³¹czony irozpoczyna siê kolejna faza „wybierania”.3.7.5. Obwód ochrony przepiêciowejNa wypadek wyst¹pienia uszkodzenia w g³ównej pêtli regulacyjnej,czego skutkiem móg³by byæ niedopuszczalnywzrost napiêæ wyjœciowych gro¿¹cych bezpieczeñstwu zasilanychobwodów, w uk³adzie zasilacza zastosowano obwód56 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

ochrony przepiêciowej. W jego sk³ad wchodz¹ miêdzy innyminastêpuj¹ce elementy: kondensator CP58 oraz dwa tranzystoryTP57 oraz TP58 pracuj¹ce w uk³adzie prze³¹cznika (tyrystor).Ca³oœæ pod³¹czona jest do 18 wyprowadzenia transformatoraprzetwornicy.Dodatnie napiêcie „powrotu” buduj¹ce siê na kondensatorzeCP58 jest proporcjonalne do napiêæ wyjœciowych po stroniewtórnej. Z chwil¹, gdy napiêcie to przekroczy pewien niedozwolonypróg, obwód „tyrystora” zostaje za³¹czony i nastêpujew³¹czenie tranzystora TP59. W rezultacie uaktywnieniauk³adu blokuj¹cego praca przetwornicy zostanie ca³kowiciezatrzymana. Jednak stan aktywnoœci uk³adu ochrony jest dalejpodtrzymywany przez napiêcie 5.6V z uk³adu przetwornicyczuwania. Dopiero usuniêcie przyczyny wyst¹pienia przepiêciai chwilowe od³¹czenie napiêcia zasilania odbezpieczy uk³adochrony przepiêciowej.3.8. Obwody strony wtórnej3.8.1. Napiêcia wyjœciowePo wtórnej stronie g³ównego zasilacza wystêpuj¹ czteryobwody napiêæ wyjœciowych:• U_VIDEO - napiêcie zasilania modu³u wzmacniacza wizji(+200V w trybie pracy ci¹g³ej),• Usys - napiêcie systemowe, stabilizowane w trybie pracyci¹g³ej, zasila stopieñ koñcowy uk³adu odchylania poziomego.Jego wartoœæ w uk³adzie jest zale¿na od typu kineskopuzastosowanego w danym modelu odbiornika (nale-¿y tak¿e zwróciæ uwagê na wartoœæ rezystora RL65 w g³ównejpêtli stabilizacyjnej oraz na zwory uaktywniaj¹ce poszczególneodczepy uzwojenia transformatora).• +UA - napiêcia zasilania stopnia audio (+30V w trybiepracy ci¹g³ej),• U_TIMER - napiêcie pomocnicze, aktywne i stabilizowane(+9.5V) w trybie pracy timer oraz aktywne w trybiepracy ci¹g³ej (+12V).Wszystkie cztery diody w obwodach wyjœciowychprostowników s¹ zbocznikowane kondensatoramio niewielkich pojemnoœciach (CP83, CP81,CP94, CP85). Ich rola polega na ograniczaniu interferencjipowstaj¹cych przy prze³¹czaniu diod prostowników.Do realizacji tego celu s³u¿¹ równie¿d³awiki ferrytowe: LP80, LP82, LP84, LP93 orazkondensatory CP92 i CP95.Uk³ad stabilizatora IP95 (TDA8139) wykorzystywanyjest do wytworzenia kolejnych dwóch napiêæniezbêdnych do obs³ugi chassis ICC17:• +5VUP - napiêcie zasilania mikrokontrolera(n.9 IP95), aktywne zarówno w trybie pracy timer,jak i ci¹g³ej,Usys• +8V - napiêcie zasilania obwodów ma³osygna-³owych i sterowników uk³adów odchylania (n.8IP95), aktywne wy³¹cznie w trybie pracy ci¹g³ej.Jego wartoœæ jest ustalana za pomoc¹ rezystorówRP97 i RP99 na regulowanym wyj-+UAœciu uk³adu stabilizatora IP95. Czynnikiem uaktywniaj¹cymjest sygna³ PO z mikrokontrolera.Napiêcia +5VUP oraz +8V wytwarzane s¹ nabazie wejœciowych napiêæ U_TIMER oraz +UA.Tabela 1.Zasilacz chassis ICC17Zestawienie napiêæ wyjœciowych zasilaczachassis ICC17Napiêcie wyjœciowe zasilaczaObci¹¿enie pr¹doweNazwa Wartoœæ Przeznaczenie min. nom. maks.USTBW trybie pracy timer stabilizowane napiêcie U_TIMER(+9.5V) nie ma wystarczaj¹cej wydajnoœci by prawid³owo zasilaæuk³ad IP95. Dlatego w tym trybie, dla wytworzenia napiêcia+5VUP, uk³ad stabilizatora zasilany jest równie¿ napiêciem+UA poprzez stabilizator parametryczny IP87 (12V)oraz podwójn¹ diodê DP87. Natomiast w trybie pracy ci¹g³ej,kiedy napiêcia wyjœciowe na prostownikach s¹ podwy¿szone,do prawid³owego dzia³ania uk³adu stabilizatora TDA8139wystarczy jedynie napiêcie U_TIMER (+12V) i to w sytuacji,gdy na drugim wyjœciu stabilizatora IP95 wystêpuje równie¿napiêcie +8V.Napiêcie +UA w trybie pracy ci¹g³ej wzrasta równie¿ dowartoœci nominalnej (+30V). Jednak nie zasila ono ju¿ stabilizatoraIP95, poniewa¿ duodioda DP87 nie uzyskuje w³aœciwejpolaryzacji.Dioda DP94 oraz rezystor RP94 tworz¹ uk³ad ochrony napiêciowejna wypadek nieoczekiwanego wzrostu napiêciaU_TIMER w trybie pracy ci¹g³ej. W takich przypadkach diodaDP94 zaczyna przewodziæ i dodatkowy pr¹d pojawiaj¹cysiê na wejœciu programuj¹cym PROG uk³adu IP95 wy³¹czyliniê zasilania +8V, a w zwi¹zku z tym odbiornik zostanie prze-³¹czony w tryb pracy timer.Kiedy napiêcie na wejœciu stabilizatora TDA8139 zmniejszasiê (np. wy³¹czenie odbiornika) i sta³e napiêcie wyjœciowe+5VUP spadnie poni¿ej 4.85V, wówczas z wewnêtrznego uk³adustabilizatora zostaje wygenerowany sygna³ RESET. Jest onnastêpnie przekazywany do uk³adu mikrokontrolera, by ten zatrzyma³przesy³anie danych do uk³adów, które nie s¹ ju¿ zasilanelub zasilane niew³aœciwie.Nale¿y wspomnieæ równie¿, ¿e w obwodach napiêæ wyjœciowychstrony wtórnej zasilacza wytwarzane jest tak¿e napiêciezasilania obwodu przestrajania g³owicy. Napiêcie +33V(tuning voltage) powstaje z napiêcia systemowego Usys po zredukowaniuna rezystorach RP79, RP80 i diodzie Zenera (33V),umieszczonej w czêœci tuner part odbiornika.W tabeli 1 zamieszczono zestawienie napiêæ wyjœciowychchassis ICC17.Stan czuwania oraz tryb pracy ci¹g³ej7.0V+0.5V/-0.1VKDB 5mA 10mA 15mATryb pracy ci¹g³ejU_VIDEO 200V ±8.0V CRT 10mA126V ±1.0V132V ±1.0V138V ±1.0VDP 306mA 700mA+33V 33.0V ±1V OS (Tuner) 3mA35.0V +0.0Vmin. obci¹¿enie29.0V ±1.0Vmaks. obci¹¿enieAP 4mA 1.2AU_TIMER 12.0V ±1.0V DP 100mA+8V 8.0V ±0.5VAP, DP, OS,SCART, KDB210mA+5VUP 5.0V DP, OS, UP 50mA300mASERWIS ELEKTRONIKI 2/2003 57

Zasilacz chassis ICC173.8.2. Uk³ad kontroli poziomu napiêæ (power fail)Uk³ad kontroli power fail sk³ada siê z dwóch obwodów:kontroli spadku napiêcia sieciowego oraz kontroli napiêæ pomocniczych+5VON i +5VDST, wytwarzanych w uk³adzietransformatora linii LL05. Uaktywnienie kontroli wspomnianychnapiêæ nastêpuje w trybie pracy ci¹g³ej.3.8.2.1. Obwód kontroli spadku napiêcia sieciowegoDla bezpieczeñstwa i pewnoœci dzia³ania podstawowychelementów zasilacza, a g³ównie tranzystora kluczuj¹cego i diodmostka sieciowego, istotne jest aby uniemo¿liwiæ pracê zasilaczaw trybie ci¹g³ym przy zbyt niskim napiêciu sieci.Dioda DP89 oraz kondensator CP89 stanowi¹ uk³ad wytwarzaj¹cyujemne napiêcie, które jest wprost proporcjonalnedo napiêcia na kondensatorze CP10 (wyprostowane napiêciewejœciowe). Wartoœæ rezystorów w dzielniku RP90, RP91 jesttak dobrana, ¿eby przy nominalnym napiêciu sieciowym napiêciena bazie tranzystora TP90 by³o ujemne (wartoœæ tegonapiêcia jest wynikiem rozp³ywu pr¹dów w dzielniku rezystancyjnymze Ÿród³a napiêcia U_TIMER oraz ujemnego napiêciakondensatora CP89). Jednak w przypadku zmniejszeniasiê napiêcia sieciowego, równie¿ ujemne napiêcie na CP89ulega zmniejszeniu, a wiêc napiêcie na bazie TP90 wzrasta.Próg zadzia³ania uk³adu power fail ustawiono w ten sposób,¿eby przy napiêciu sieci wynosz¹cym oko³o 150V tranzystorTP90 w³¹czy³ siê stwarzaj¹c jednoczeœnie warunki do w³¹czeniasiê tranzystora TP86. W ten sposób aktywuje siê sygna³POWER_FAIL, który po doprowadzeniu do mikrokontrolerawy³¹cza obwody odchylania i powoduje prze³¹czenie siê odbiornikaw tryb pracy timer.3.8.2.2. Obwód kontroli napiêæ pomocniczych wytwarzanychw obwodzie transformatora DSTOprócz napiêæ zasilaj¹cych wytwarzanych w obwodach zasilaczadwa napiêcia zasilaj¹ce, niezbêdne do poprawnej pracychassis ICC17, wytwarzane s¹ w transformatorze linii (LL05):• +5VDST - niestabilizowane napiêcie zasilania g³owicyoraz procesora audio,• +5VON - stabilizowane napiêcie zasilania g³owicy orazprocesora audio.Poziomy obydwu napiêæ s¹ kontrolowane równie¿ przezobwody power fail - DST monitor. Je¿eli wykryta zostanie nieprawid³owoœæna którejkolwiek szynie: +5VDST lub +5VON,linia POWER_FAIL staje siê aktywna (przyjmuje stan wysoki)i odbiornik, poprzez mikrokontroler, jest prze³¹czany dotryby pracy timer.Zasadniczym elementem obwodu ochrony jest dioda Schottky’egoDP83 oraz tranzystor TP86. Na anodzie DP83 wystêpujenapiêcie odniesienia +5.3V. Wartoœæ elementów w otoczeniu TP86jest tak dobrana, ¿e je¿eli obydwa napiêcia +5VDST i +5VON s¹poprawne to tranzystor TP86 nie przewodzi i na linii PO-WER_FAIL wystêpuje stan niski. Jednak w momencie, gdy wartoœænapiêcia +5VON bêdzie zbyt ma³a (oko³o +4.6V), wówczasprzez rezystor RP87 pop³ynie pr¹d bazy i tranzystor TP86 w³¹czysiê „podnosz¹c” liniê POWER_FAIL do stanu wysokiego.Podobna sytuacja zdarzy siê, gdy wartoœæ napiêcia +5VDSTbêdzie zbyt du¿a (zwykle ma to miejsce w przypadkach wyst¹pieniazbyt du¿ej wartoœci napiêcia systemowego). TranzystorTP86 za³¹czy siê w wyniku przep³ywu pr¹du jego bazy w obwodziedioda DP85 - z³¹cze E-B - rezystor RP87 (napiêcie +5VONw tym przypadku nie wzrasta, gdy¿ jest stabilizowane).4. Zachowanie siê obwodów steruj¹cych powy³¹czeniu odbiornika4.1. Przypadek 1: praca ci¹g³a - zanik napiêcia sieciObwód sterowania chassis ICC17 jest tak zaprojektowany,aby w przypadku zaniku napiêcia sieci (spowodowanegona przyk³ad wy³¹czeniem odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym),mikrokontroler systemu sterowania mia³ dostateczniedu¿o czasu na zapamiêtanie swego stanu pracy (zapisanie danychw pamiêci nieulotnej) zanim jego napiêcie zasilania+5VUP spadnie poni¿ej dozwolonej wartoœci. Dlatego natychmiastpo zarejestrowaniu spadku napiêcia sieci, g³ówne odbiornikienergii (zespo³y odchylania i audio) musz¹ zostaæod³¹czone, a pozostaj¹ca jeszcze w elektrolitach zasilacza energiajest przeznaczona dla obwodu steruj¹cego w celu zapamiêtaniaswego statusu.Po wy³¹czeniu napiêcia sieci, wyprostowane napiêcie nakondensatorze CP10 zaczyna równie¿ szybko zmniejszaæ siê.Przy wartoœci napiêcia oko³o 150V, poprzez uk³ad monitoruj¹cynapiêcie sieci power fail circuit uaktywni siê linia PO-WER_FAIL. Po krótkim czasie mikrokontroler uaktywni liniêPO wy³¹czaj¹c napiêcie +8V (stabilizator IP95), obwodysterowników uk³adów odchylania przestaj¹ dzia³aæ. Wzmacniaczmocy audio jest wy³¹czany bezpoœrednio lini¹ PO-WER_FAIL. Pojemnoœæ kondensatora CP10 jest tak dobrana,aby zgromadzona w nim energia mog³a dostarczaæ zasilaniamikrokontrolera przez czas oko³o 250ms, zanim napiêcie+5VUP spadnie poni¿ej wartoœci granicznej 4.85V. Przy tejwartoœci uk³ad stabilizatora IP95 (TDA8139) wytwarza sygna³RESET dla mikrokontrolera.Zachowanie siê napiêæ w kilku charakterystycznych punktachzasilacza, po od³¹czeniu napiêcia sieci, pokazano na rysunku4.Usys50V/div50ms/divCP10100V/div50ms/divPOWER_FAIL2V/div50ms/div+8V2V/div50ms/div+5VUP2V/div50ms/divRESET2V/div50ms/divRys.4. Przebiegi napiêæ po od³¹czeniu napiêcia sieciowego.58 SERWIS ELEKTRONIKI 2/2003

Zasilacz chassis ICC174.1. Przypadek 2: praca ci¹g³a - tryb czuwaniaW przypadku prze³¹czenia odbiornika z trybu pracy ci¹g³ejdo trybu czuwania, za poœrednictwem rozkazu z nadajnikazdalnego sterowania, zasilacz (przetwornica g³ówna) pocz¹tkowozaczyna pracowaæ w trybie timer, a po oko³o 8 sekundachmikrokontroler wymusza przejœcie zasilacza do trybuczuwania. Dioda LED oraz odbiornik IR s¹ zasilane z zasilaczatrybu czuwania.Na rysunku 5 pokazano istotne przebiegi napiêæ przy wy-³¹czeniu odbiornika do trybu czuwania.Usys50V/div1s/div+5VUP2V/div1s/divPOWER_FAIL2V/div1s/divRys.5. Przebiegi napiêæ po wy³¹czeniu odbiornika dostanu czuwania.• PO - wytwarzany równie¿ przez obwód mikrokontrolerasteruj¹cego po otrzymaniu komendy w³¹czenia odbiornika.Jego zadaniem jest uaktywnienie napiêcia zasilania+8V. Pojawienie siê stanu wysokiego na linii PO i w³¹czeniasiê odbiornika jest poprzedzone prac¹ zasilacza w trybietimer. Stan niski sygna³u PO odpowiada pracy odbiornikaw trybie czuwania.• RESET - wytwarzany przez uk³ad stabilizatora IP95 wprzypadku, gdy wytwarzane na jego wyjœciu V01 napiêciezasilania mikrokontrolera (+5VUP) obni¿y siê poni¿ej4.85V. Stan niski na linii RESET odpowiada pracy odbiornikaw trybie czuwania.• POWER_FAIL - wytwarzany przez uk³ady zabezpieczaj¹ceprzed skutkami pracy zasilacza w warunkach spadkunapiêcia sieci poni¿ej dozwolonej granicy oraz przed prac¹odbiornika w warunkach niew³aœciwych wartoœci napiêæw uk³adzie generatora WN. W sytuacjach awaryjnychsygna³ ten przyjmuje stan wysoki informuj¹c mikrokontrolero zaistnia³ych nieprawid³owoœciach. System sterowaniawy³¹cza g³ówne odbiorniki energii, zapamiêtujeswój status oraz wy³¹cza odbiornik do stanu czuwania.Poziomy napiêæ sygna³ów steruj¹cych przedstawiono wtabeli 2.5. Charakterystyka g³ównych sygna³ówsteruj¹cychTabela 2.Nazwasygna³uPoziomy napiêæ sygna³ów steruj¹cychTrybczuwaniaTrybtimerTryb pracyci¹g³ejPracê zasilacza kontroluj¹ cztery sygna³y steruj¹ce:• STBY_ON - wytwarzany przez obwód mikrokontrolerasteruj¹cego po otrzymaniu komendy w³¹czenia odbiornika.Jego podstawowym przeznaczeniem jest „obudzenie”zasilacza g³ównego, w tym celu sygna³ przyjmuje stan wysoki.Stan niski na STBY_ON odpowiada pracy odbiornikaw trybie czuwania.STBY_ON 0.3V 0.0V 0.7VPO 0.0V 0.0V 5.0VRESET 0.6V 5.0V 5.0VPOWER_FAIL 0.0V 5.0V 0.0V}Dokoñczenie w nastêonym numerze

SERWIS ELEKTRONIKI3/2003 Marzec 2003 NR 85Od RedakcjiOkr¹g³y rok temu wspominaliœmy o niedogodnoœciach wynikaj¹cychz wprowadzenia ujednoliconego druku przelewu/wp³atyi braku przep³ywu informacji od nadawcy do adresata. Byliœmywtedy optymistami i mieliœmy nadziejê, ¿e wszystkie problemy zup³ywem czasu zostan¹ rozwi¹zane. Niestety, rzeczywistoœæ pokazuje,¿e w dzia³aniu banków w tym zakresie nic siê nie zmieni-³o. Druk wype³niony przez nadawcê dociera do banku, ale do naszejksiêgowoœci dostarczane s¹ tylko wydruki tego, co osobawprowadzaj¹ca dane przepisze z orygina³u. Informacje istotne zpunktu widzenia banku, np. dane nadawcy i numer konta s¹ z regu³ypoprawne. Nie mo¿na niestety tego powiedzieæ o informacjach,które wpisywane s¹ do rubryki „Tytu³em”, a które okreœlaj¹,czego dotyczy wp³ata. Dla nas jest to informacja bardzo wa¿na,a czêsto nie ma jej w ogóle, jest niekompletna lub zniekszta³cona.Nic nie pomagaj¹ reklamacje kierowane do banku. Niedogodnoœciwynikaj¹ce z braku w³aœciwej informacji boleœnie odczuliœmypodczas realizacji wp³at na prenumeratê. W warunkach prenumeratypodana zosta³a informacja o premii dla prenumeratorów wpostaci mo¿liwoœci wyboru jednego z dodatków specjalnych. £atwosobie wyobraziæ konsekwencje przek³amañ, które wyst¹pi³y iwcale nie nale¿a³y do rzadkoœci. Zamawiaj¹cy prawid³owo wype³ni³przekaz i mia³ prawo oczekiwaæ realizacji zamówienia. Myotrzymaliœmy wp³atê bez informacji, co powinno byæ wys³ane.Rozpoczyna siê etap wyjaœniania: dzwonimy lub piszemy donadawcy, ten jest zdziwiony, dlaczego ma jeszcze raz powtarzaæto, co ju¿ raz napisa³. Wszystko przeci¹ga siê w czasie, a klientuwa¿a, ¿e dzia³amy niepowa¿nie i sk³adamy obietnice bez pokrycia.Jeszcze raz zwróciliœmy siê do banku o poprawienie jakoœcitej us³ugi i pragniemy zapewniæ, ¿e robimy wszystko, aby unikn¹ætych problemów, ale niejednokrotnie jesteœmy bezradni.Na marginesie jeszcze jedna uwaga. Czasami z naszej winy, czasamiz winy banku pojawiaj¹ siê b³êdy i przek³amania w adresach.Nie czekajmy z zasygnalizowaniem b³êdu, a¿ któraœ przesy³ka niedotrze do adresata, ale róbmy to od razu, gdy zauwa¿ymy pomy³kê.Dodatkowa wk³adka do numeru 3/2003:Magnetowid Panasonic NV-P2UEE (II cz. - ark.7÷8) - 2 × A2,OTVC Telestar 1403R - 2 × A2,OTVC + VCR Daewoo DVT1482P, DVT1484D, DVT14D,DVT2082P, DVT2084D, DVT20D, DVT2186,DVT82D, DVT83D, DVT84DF, DVT85, DVTF4 chassisCP310 - 4 × A2,Zestaw audio Sony PMC-301S - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plOTVC Daewoo z chassis CP-005 - opis zasilaczai opcji regulacyjnych ........................................................ 6Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.3) ........................ 8Monitor Mag MX17S ...................................................... 13Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.3) ............ 16Porady serwisowe ......................................................... 22- odbiorniki telewizyjne ............................................... 22- magnetowidy ............................................................ 27- audio ......................................................................... 29- monitory .................................................................... 30Schemat ideowy OTVC Royal 3735a............................ 31Zasilacz chassis ICC17 (cz.3 - ost.) .............................. 35Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 (cz.1) ..... 37Naprawa klawiatury telefonu Panasonic KX-T2315 ...... 42Przetwornica OTVC Samsung z uk³adami HIS0169i SMR40200 - wybrane problemy serwisowe ................ 43Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.5) ..................... 45Przegl¹d scalonych wzmacniaczy wizyjnychfirmy Philips ................................................................... 47Zestawy naprawcze do zasilaczy magnetowidówPanasonic ...................................................................... 49OTVC Grundig jako dodatkowy monitor komputera ..... 51Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 53Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis Media Plus(Q2400) .......................................................................... 56Og³oszenia i informacje ................................................. 59Wk³adka:Przenoœny zestaw audio Philips AZ8214/00 - 4 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

OTVC Daewoo z chassis CP-005 - opis zasilacza i opcji regulacyjnychOTVC Daewoo z chassis CP-005 - opis zasilacza i opcjiregulacyjnychRyszard StrzêpekW chassis CP-005 wyposa¿one s¹ nastêpuj¹cemodele odbiorników firmy Daewoo:• DTP – 14/V2/V3/V5/C3/C4/C5TF,• DTP – 20/V1/V3/C4/C5TF,• DTP – 21/V1/V2/V4/V6/C6TF.1. Opis dzia³ania zasilacza chassis CP-005Schemat zasilacza pokazano na rysunku 1. Napiêcie sieciowe220V poprzez wy³¹cznik SW801, elementy filtru sieciowego:R890, C801 oraz L801 dostarczane jest na mostekprostowniczy, sk³adaj¹cy siê z diod: D837÷D840. Mostek prostowniczyzamkniêty jest od strony „–” poprzez rezystor R802,który stanowi zabezpieczenie przed nadmiernym pr¹dem p³yn¹cymprzez mostek. Na kondensatorze C805, pod³¹czonymna wyjœciu mostka prostowniczego otrzymujemy +300V. Tonapiêcie podane jest przez uzwojenie 5-3 transformatora przetwornicyT801 na dren tranzystora Q801 (2SK2671), który jestelementem kluczuj¹cym przetwornicy.Start przetwornicy zapewniaj¹ rezystory R804 i R803. Przezte rezystory podawany jest impuls startowy na bramkê Q801.W momencie startu zaczyna p³yn¹æ pr¹d w uzwojeniu 5-3 transformatoraprzetwornicy. Powoduje to powstanie napiêæ na kondensatorachelektrolitycznych: C815, C811, C812, C820. Sygna³sprzê¿enia zwrotnego otrzymujemy z uzwojenia 6-7 transformatoraT801. Z wyprowadzenia 7 sygna³ ten jest podany nawyprowadzenie 1 uk³adu hybrydowego I802 (DPM001TIA),steruj¹cego prac¹ przetwornicy. Wyprowadzenie 7 T801 jestpo³¹czone poprzez L800 jednoczeœnie z wyprowadzeniem 6uk³adu I802. Ten sygna³ tak¿e podany jest przez rezystor R834na wyprowadzenie 2 uk³adu I802. Natomiast na wyprowadzeniu5 I802 otrzymujemy sygna³ kluczuj¹cy tranzystor Q801.Wyprowadzenie 3 DPM001TIA jest wejœciem pr¹dowegosprzê¿enia zwrotnego (kontrola pr¹du drenu Q801). Pr¹d p³yn¹cyprzez rezystor R819 wytwarza sygna³ dla tego sprzê¿enia.Wartoœæ R819 decyduje o mocy przenoszonej przez przetwornicê.W uk³adzie DPM001TIA zastosowano dwa transoptory.Transoptor OP1 s³u¿y do stabilizacji pracy przetwornicy. Postronie wtórnej OP1 (masa zimna) mamy za³¹czon¹ do niegosterowan¹ diodê Zenera TL431A. Jest ona sterowana z napiêciag³ównego przetwornicy +133V poprzez dzielnik rezystorowyR7 i R8. Napiêcie to jest pobierane z katody diody D635i podane na wyprowadzenie 14 uk³adu I802. W uk³adzie tegozasilacza nie zastosowano regulacji napiêcia g³ównego. TransoptorOP2 s³u¿y do reagowania przetwornicy na przeci¹¿enia,a tak¿e, gdy opcjonalnie zastosowano uk³ad z tranzystoremQ3 do przejœcia w stan czuwania.W stanie czuwania z przetwornicy otrzymujemy nastêpuj¹cenapiêcia: +133V, +12V, +16V oraz po stabilizatorze I703+5V dla zasilania procesora I701 (ST92195). W³¹czenie w stanpracy odbiornika odbywa siê przez podanie rozkazu Power zwyprowadzenia 61 uk³adu I701. Rozkaz ten jest podany przezrezystory: R824, R828, R829 na uk³ad regulatora napiêæ I805.Powoduje to powstanie napiêæ: +5V na n.7 I805 i +8V na n.6tego uk³adu. Te napiêcia podane s¹ na uk³ad I501 (STV 2238D),obs³uguj¹cy tor: p.cz., luminancji, chrominancji i p.cz. fonii. Zuk³adu tego sterowane s¹ miêdzy innymi uk³ady odchylania Hi V oraz wzmacniacz koñcowy wizji I901 (TDA6103Q).W obwodzie zasilacza jest równie¿ uk³ad rozmagnesowaniakineskopu. Przy ka¿dym w³¹czeniu OTV do pracy wysy³anyjest rozkaz z n.45 procesora I701, który powoduje poprzezQ704 podanie napiêcia +5V na cewkê przekaŸnika RL1. To zkolei powoduje za³¹czenie napiêcia 220V na uk³ad: cewki rozmagnesowuj¹cei pozystor. Proces ten trwa oko³o 10÷15 sekund.Po tym czasie rozkaz z procesora zostaje zdjêty, co powoduje,¿e napiêcie sieci znika z uk³adu rozmagnesowuj¹cego.2. Naprawa zasilacza chassis CP-005W przetwornicy chassis CP-005 jako element kluczuj¹cyzastosowano tranzystor typu 2SK2671 o nastêpuj¹cych parametrach:UDS max = 900V, ID max = 5A, P tot = 60W, RDON 2.8R(dla ID = 2.5A). W razie uszkodzenia tego tranzystora mo¿nastosowaæ nastêpuj¹ce zamienniki: 2SK2669 lub 2SK1985.Poniewa¿ uk³ad hybrydowy I802 jest drogi oraz trudno dostêpnytrzeba zachowaæ szczególn¹ ostro¿noœæ podczas naprawprzetwornicy.Brak startu zasilacza spowodowany jest przewa¿nie uszkodzeniemjednego lub obu rezystorów startowych: R803 i/lubR804. Uszkodzenie polegaj¹ce na braku napiêcia na wyjœciumostka prostowniczego mo¿e byæ spowodowane uszkodzeniem:mostka prostowniczego, tranzystora kluczuj¹cego Q801,uk³adu hybrydowego I802, kondensatorów C807 i C812 orazprzerwami na wyprowadzeniach 6, 7 T801 oraz 1, 2, 3 I802.Uszkodzenie mostka prostowniczego mo¿e spowodowaæ awariêrezystora R802. Zwarcie Q801 powoduje z regu³y spalenierezystora R819.Je¿eli nast¹pi uszkodzenie uk³adu hybrydowego I802, tooprócz niego nale¿y wymieniæ: Q801, R819 oraz D635. DiodaD635 zabezpiecza uk³ad odchylania poziomego przed zbyt wysokimnapiêciem zasilaj¹cym (+133V). Nadmierny wzrost tegonapiêcia grozi bowiem uszkodzeniami lawinowymi odbiornika.W razie uszkodzenia tylko diody D635 nale¿y bezwzglêdniewymieniæ uk³ad I802, gdy¿ on odpowiada za stabilizacjênapiêæ wyjœciowych z przetwornicy.3. Opcje regulacyjne chassis CP-0053.1. Wejœcie w tryb serwisowy• wybraæ program 91,• regulacjê sharpnees ustawiæ na zero,• wejœcie w tryb serwisowy odbywa siê przez naciœniêciekolejno przycisków [R]→[G]→[ MENU ]. Wejœcie wtryb serwisowy sygnalizowane jest pojawieniem siê naekranie treœci pokazanej w tabeli 1.6 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje przez wy³¹czenieodbiornika wy³¹cznikiem sieciowym.3.2. Regulacja AFTa) Generator sygna³u testowego ustawiæ nastêpuj¹co:• czêstotliwoœæ RF 38.9MHz lub 43.2MHz,• poziom wyjœciowy RF 80 ±5dBµV,• system PAL dla f=38.9MHz; SECAM I dla f=43.2MHz.b) Pod³¹czyæ generator sygna³u testowego – wyjœcie RF dopunktu P101 (wyjœcie p.cz.).Uwaga: Na wejœciu tunera nie mo¿e byæ sygna³u.c) Wejœæ w tryb serwisowy.d) Umieœciæ kursor na VCO i przycisn¹æ przycisk [ VOL+ ]na nadajniku podczerwieni i poczekaæ a¿ zniknie z ekranukomunikat: Please wait.e) Wyjœæ z trybu serwisowego.3.3. Regulacja jasnoœcia) Ustawiæ na generatorze test RETMA. W³¹czyæ odbiornik iwygrzaæ go przez oko³o 15 minut.b) Wejœæ w tryb serwisowy.c) Regulowaæ za pomoc¹ potencjometru SCREEN na trafopowielaczua¿ zostanie osi¹gniêty punkt odciêcia katod kine-STBY-5VRC73110 D8201N4148CC8010.1µCOLDHOT RLY1RY-SS112GM!P802D/G!SW801!P801P/CORDAC 230V50Hz!R801DJ140M290L!F801AC250V 4A!RC7320 J046100R8903.3M1/2WQ704KTC3198!R8023.3 7W!L801LF-24A3!C8010.47µ AC250V!D61N4148C147nR3330OTVC Daewoo z chassis CP-005 - opis zasilacza i opcji regulacyjnychCAUTION “LIVE MAINS”D838D837I802DPM001T1AD837÷D8404 × LT2A05GD839D840R804510kR803510kR81033kC8044700p1kVC8034700p1kV!Q8012SK2671!!L800RS208OCP1 2 3 4 5 6 10 11 12 13 14D11N4148L802HC-3550R8190.272WD51N4148Q1KTC3875R8343.9kR1 33R2 1kQ2C2 KTC38753n3C3 22nC4 100n! T801TSM-4042A5C805100µ400VCC8410.01µ50V1N4148D3C6100n C5 220p#5C8421000p1kV#3C8072200p(M)1.6kV #7#6 #9 GNDD21N4148R6 330R5330PC1LTV819PC2LTV819Rys.1.skopu. Regulacje w trybie serwisowym odpowiadaj¹ nastêpuj¹cymnastawom: R, G BIAS, R, G DRIVE na 0, natomiastB BIAS na 127, a B DRIVE na 32.d) Wyjœæ z trybu serwisowego.3.4. Regulacja balansu bielia) Z generatora sygna³u testowego wybraæ test pola bia³ego.b) W³¹czyæ OTV do pracy i wygrzaæ oko³o 15 minut.c) Regulacja polega na ustawieniu punktu „X” wykresu œwieceniabarw, co odpowiada œwieceniu ekranu kineskopu napoziomie 20cd/m.d) Wejœæ w tryb serwisowy.e) Regulowaæ R BIAS i G BIAS dowartoœci: X = 288, Y = 301.f) Wyjœæ z trybu serwisowego.g) Wprowadziæ OTV w opcje NOR-MAL I. Opcja NORMAL I obowi¹zujedla OTV 20 i 21", a NOR-MAL II dla OTV 14".h) Wejœæ w tryb serwisowy.i) Regulowaæ R DRIVE, G DRIVE dowartoœci: X = 288, Y = 301.3.5. Regulacja geometrii obrazu3.5.1. Centrowanie w pionie• ustawiæ opcjê NORMAL I,R8128.2M 1/2WC8121000p4kV(AC)R1256D46.2VPC1PC2C8091000p4kV(AC)#11#13#14#10#8R10 470!R13 1k133V45VGND12V16VR111kD816L803 D806HC-3550 RGP30JR9100kR719.3kC722nD3TL431A 2.2kR8Q4KTC3875 Q5 KRC1019C8470n MR14470kR809RC822C8264.7µC814470p 1kV(HR)D810D4937GC816470p 1kVD812D4937GC824470p 1kVD808D4937GC823470p 1kV4.7k4.7kR8050C815100µ D835180V R2MC81910µ100VC8272200µ16VC8201000µ25VQ802KSA1013YR80636kC825 22µL70110µHR8080.82 2WL80639µHC85047µ16VR8231001D704JUMPER3R8241001 3C7041000µ16VC850182WREFERENCEPROTECTIONDISABLE42Tabela 12OUTPUT1DISABLEOUTPUT2RC8281kSVC vORBIAS 159GBIAS 136BBIAS 127RDRIVE 35GDRIVE 31BDRIVE 32V CENTER 10V SIZE 23H CENTER 28VCO 07VCO FIN 107VCO-L 05VCO-L FIN 113AGC NOLED EAST 44Pr 01C830470µ16VRC8291kI805STV8131I703KA7805756133V45VCC8300.1µC50347µ16VC828100µ16VPOWER16V12V5VC82910µ50V8VSTBY-5VSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 7

• wejœæ w tryb serwisowy,• ustawiæ kursor w pozycji V CENTER,• naciskaj¹c przyciskami [ VOL- ] i [ VOL+ ] wycentrowaæobraz w pionie.3.5.2. Ustawianie wysokoœci obrazuUwaga: Podczas regulacji odchylania pionowego nale¿y wpierwszej kolejnoœci centrowaæ obraz w pionie.• generator RF ustawiæ na test RETMA,• w OTV wybraæ opcjê NORMAL I,• wprowadziæ odbiornik TV w tryb serwisowy,• umieœciæ kursor na V SIZE, naciskaj¹c przyciski [ VOL+ ]lub [ VOL- ] doprowadziæ do odpowiedniej wysokoœciobrazu.3.5.3. Centrowanie w poziomie• generator RF ustawiæ na test RETMA,• w OTV wybraæ opcjê NORMAL I,• wprowadziæ odbiornik TV w tryb serwisowy,• umieœciæ kursor przy H CENTER i naciskaj¹c przyciskami[ VOL+ ] i [ VOL- ] doprowadziæ do wyregulowaniaobrazu w poziomie. }

Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.3)Karol Œwierc7. Struktura logiczna informacji na magistraliMimo istnienia tylko jednego drutu w magistrali 1-wire,struktura logiczna przesy³anej po nim informacji jest bardzobogata. Jest ona w pewnej mierze zale¿na od typu elementu,choæ ogólna struktura protoko³u logicznego jest œciœle okreœlona,podobnie jak i wczeœniej przedstawione parametry elektrycznei czasowe sygna³ów na magistrali. Temat ten jest bardzoszeroki, zatem z uwagi na ograniczon¹ objêtoœæ artyku³uzostan¹ przedstawione tylko najistotniejsze informacje.Oprogramowanie zarz¹dzaj¹ce transferem informacji namagistrali 1-wire mo¿e byæ wprawdzie napisane na wiele sposobów,ale musi byæ w swej strukturze zgodne z protoko³emzatwierdzonym przez ISO (International Organization for Standardization).Jest to protokó³ nale¿¹cy do tak zwanego OSI(Open Systems Interconnection - miêdzynarodowy standard komunikacjimiêdzy systemami otwartymi). Normalizacja ta dzieliprotokó³ na tak zwane warstwy i rozró¿nia ich a¿ siedem: PhysicalLayer, Link Layer, Network, Transport, Session, Presentationi Application Layer. Warstwa fizyczna nawi¹zuje do informacjizawartych w p.4, 5 i 6. W tej czêœci artyku³u zostan¹omówione warstwy Network i Transport.7.1. Warstwa NetworkSystem (uk³adów po³¹czonych magistral¹ 1-wire) przechodzido tej warstwy po zakoñczeniu „sesji” impulsów Reset-Presence, czyli obrazowo mówi¹c, po pierwszym „dogadaniu”siê uk³adu mastera i uk³adu (uk³adów) slave w zakresie obecnoœcina magistrali.Komunikacja nale¿¹ca do tej warstwy daje mo¿liwoœæ identyfikacjiuk³adów slave pod³¹czonych do magistrali. Ka¿dyuk³ad ma swój niepowtarzalny numer identyfikacyjny. Zapisanyjest on w pamiêci ROM w procesie produkcji uk³adu i niemo¿e byæ póŸniej zmieniony. Struktura zawartoœci ROM-uprzedstawiona jest w p.10. Komendy (rozkazy) nale¿¹ce dowarstwy Network s¹ wiêc równie¿ nazywane komendami ROM.Najistotniejsze z nich zostan¹ dalej omówione w miarê szczegó³owo,tutaj podany zostanie ogólny opis wszystkich:• komenda „Czytaj ROM” (Read ROM) - s³u¿y do identyfikacjielementu,• komenda „Przeskocz, omiñ ROM” (Skip ROM) - pozwalana ominiêcie procedury adresowania elementu; u¿ywanajest dla przyœpieszenia transmisji, gdy tylko jeden uk³adslave pod³¹czony jest do magistrali; mo¿e byæ u¿ywanarównie¿ w przypadku wielu elementów tego samego typu,gdy okreœlona zawartoœæ danych kopiowana jest do nichwszystkich,• komenda „Match ROM” (match - odpowiadaæ, pasowaæ)- pozwala na swoistego rodzaju „wywo³anie do odpowiedzi”elementu, którego zawartoœæ ROM-u zgadza siê zwys³an¹ sekwencj¹ bitów na magistralê przez uk³ad zarz¹dzaj¹cy,• komenda „Poszukuj elementów” (Search ROM) - pozwalamasterowi na odczytanie zawartoœci ROM-ów wszystkichelementów pod³¹czonych do magistrali,• komenda „Overdrive Skip ROM” i „Overdrive MatchROM” - podobnie jak komendy o tej samej nazwie wymienionewy¿ej, lecz odnosz¹ siê do elementów mog¹cychkomunikowaæ siê w trybie du¿ej szybkoœci transmisjiovedrive speed i równoczeœnie powoduj¹ prze³¹czenieuk³adów interfejsów na ten tryb.Po prawid³owej realizacji jednej z komend Network Layersystem przechodzi do warstwy Transport. Jeœli nast¹pi³ jakikolwiekb³¹d w trakcie protoko³u realizacji tej warstwy, uk³adzarz¹dzaj¹cy magistral¹ musi wys³aæ impuls Reset, po czymsystem przechodzi ponownie do warstwy Network.7.2. Warstwa TransportTa warstwa jest odpowiedzialna za w³aœciwy transfer danychmiedzy uk³adem nadzoruj¹cym magistralê i uk³adami slave.W tej warstwie znajduj¹ siê równie¿ komendy powoduj¹ceprzepisanie danych ze swoistego rodzaju notatnika (scratchpad,o którym szerzej w dalej) do miejsca przeznaczenia wpamiêci lub jednego z rejestrów uk³adu. W tej warstwie znajduj¹siê takie komendy, jak:• „Czytaj pamiêæ” (Read Memory, jako memory nazywanebêd¹ inne typy pamiêci poza ROM-em) - pozwala na przeczytaniejednego lub wiêkszej iloœci bajtów danych poczynaj¹cod okreœlonego adresu na dowolnej stronie pamiêci(o stronicowaniu pamiêci w kolejnych punktach artyku³u),• „Extended Read Memory” (extend - rozszerzony) - czytabajt zmiany adresu, sprawdza jego poprawnoœæ za pomoc¹kodu CRC16, nastêpnie czyta dane kolejnych komórek8 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wirepamiêci poczynaj¹c od ustalonego adresu i na koñcu stronysprawdza kodem CRC16; mo¿na czytaæ dane z nastêpnejstrony bez kolejnego adresowania i zmiany „warstwy”komunikacji na magistrali (ta komenda dotyczy elementówz pamiêci¹ EPROM),• „Read Subkey” - pozwala na przeczytanie jednego lub kilkukolejnych bajtów ze strony pamiêci zabezpieczonej has³em,• „Write Scratchpad” (zapisz notatnik, umo¿liwia weryfikacjêdanych przed ich ostatecznym zapisem w docelowe miejscew pamiêci) - pozwala na zapisanie adresu, pod którybêd¹ lokowane kolejne dane oraz od 1 do 32 bajtów danych;komenda ta dotyczy elementów z pamiêci¹ NVRAM(nieulotna pamiêæ RAM, podobnie jak EEPROM),• „Read Scratchpad” (czytaj notatnik) - komenda s³u¿¹cado weryfikacji poprawnoœci danych wpisanych do notatnika;dodatkowym sprawdzeniem jest przeczytanie bajtustatusu, którego bity s¹ uaktywniane w wyniku operacjina notatniku; rozró¿niane s¹ 3 bity: przepe³nienie notatnika,niekompletny bajt i potwierdzenie operacji przekopiowaniadanych do pamiêci,• „Copy Scratchpad” - powoduje przekopiowanie notatnikado pamiêci; komenda ta musi byæ poprzedzona przez„Read Scratchpad” i po niej nastêpuje przes³anie 3 bajtówautoryzacji danych; Ta sama komenda (ale o innym kodzie)dotycz¹ca elementów maj¹cych mo¿liwoœæ zabezpieczeniadanych has³em, pozwala na przepisanie ca³egojego notatnika lub jednego segmentu 8-bajtowego do stronyzabezpieczonej has³em - w tym przypadku jest oczywiœciekonieczne podanie (przes³anie) has³a,• „Write Subkey” - pozwala na zapisanie pamiêci zabezpieczonejhas³em z pominiêciem notatnika; przyœpiesza transmisjê,lecz nie jest polecana szczególnie w przypadku elementówiButton; od³¹czenie elementu od magistrali (lub niepewnykontakt w sondzie w czasie wykonywania tej komendy)spowoduje nieweryfikowalne przek³amanie danych,• „Write Password” (zapisz has³o) - zgodnie z nazw¹ komendy,• „Write Memory” (zapisz pamiêæ) - dotyczy elementów zpamiêci¹ EPROM; pozwala na przes³anie, weryfikacjê izaprogramowanie komórki pamiêci pod przes³anym wczeœniejadresem; mo¿liwe jest zapisywanie kolejnych danychpod sukcesywnie rosn¹ce adresy pamiêci (uwaga: odnoœniepamiêci RAM i ró¿nych jej mutacji u¿ywa siê okreœlenia- zapis komórki pamiêci; odnoœnie pamiêci ROM -jej zaprogramowania, co jest s³uszne z uwagi na charakterprzechowywanej informacji, mo¿liwoœæ skasowania izmiany zawartoœci),• „Write Status” - podobnie jak „Write Memory”, dotyczysekcji pamiêci statusu,• „Read Status” - pozwala na przeczytanie sekcji pamiêciprzechowuj¹cej status dokonywanych operacji; po przeczytaniuostatniej komórki strony (page memory) generowanyjest kod CRC16.Po wykonaniu jednej z powy¿szych komend system musiwróciæ do warstwy Link, co oznacza, ¿e master musi wygenerowaænowy impuls Reset. Kontynuowanie odczytu spowodujewygenerowanie na magistrali samych jedynek, komenda„Extended Write” zostanie zignorowana i ustawiony zostanie(w statusie) bit przepe³nienia (overflow).7.3. Warstwa PresentationTo najwy¿sza warstwa w hierarchii. „Podk³adem” dla niejs¹ warstwy: Link, Network i Transport. Presentation Layerpozwala na organizacjê danych podobnie jak w systemie operacyjnymDOS komputerów klasy PC (w systemie Windowswszystkie operacje DOS-owskie s¹ zachowane). Warstwa taczyni pamiêci iButton wspó³pracuj¹ce z magistral¹ 1-wire niemaltak wygodnymi (pod wzglêdem organizacji danych), jakpamiêci na dyskietkach. Jest bowiem mo¿liwe u¿ywanie dyrektywpodobnych do: Format, Directory, Type, Delete, Optimizei Integrity check w systemie DOS-owskim.7.4 PodsumowanieZe wzglêdu na ró¿ne zastosowanie elementów komunikuj¹cychsiê po magistrali 1-wire, nie we wszystkich z nichwszystkie „warstwy” s¹ dostêpne. W niektórych z nich nie s¹dostêpne wszystkie komendy w ramach danej warstwy.Okreœlenie „warstwa” w jêzyku polskim nie jest zbyt szczêœliwe,tak¹ nomenklaturê przyjêto w materia³ach Ÿród³owycharchitektury protoko³u przesy³anej informacji. Dla pe³niejszegozobrazowania informacji zawartych w bie¿¹cym punkcieartyku³u przedstawiono skrótowo jakie typy rozkazów maj¹zastosowanie do funkcjonalnie wyodrêbnionych bloków elementów1-wire:• pamiêæ ROM - komendy: Read, Skip, Match i Search (czytaj,przeskocz, sprawdŸ zgodnoœæ i szukaj),• notatnik - komendy: Read, Write i Copy (czytaj, zapisz ikopiuj),• pamiêæ EPROM, NVRAM - Read i Write (czytaj i zapisz),• has³o - Write (zapisz),• status - Read i Write (czytaj i zapisz).8. „Bezpieczna” transmisja danych po magistraliW celu zapewnienia bezb³êdnej transmisji danych w protokole1-wire przewidziano kilka aspektów maj¹cych zapewniætak¹ transmisjê. Jest to szczególnie istotne w przypadkuelementów zamkniêtych w obudowach MicroCan (iButton).Magistrala ta zosta³a zaprojektowana g³ównie z myœl¹ o tychelementach, a wiêc do pracy w warunkach niepewnego kontaktuuk³adu do linii magistrali. Zatem po³¹czenie uk³adu masteri slave mo¿e byæ przerwane, jak i dokonane w dowolnymmomencie lub przerwane na moment podczas dowolnej „sesji”wystêpuj¹cej na magistrali. Mimo to ¿adne dane nie mog¹byæ zgubione. Jeœli jakieœ dane zostan¹ przek³amane, fakt tenmusi byæ natychmiast rozpoznany zanim te dane zostan¹„gdzieœ u¿yte”.Warto w tym miejscu wspomnieæ, ¿e podobnie z³e warunkikomunikacji wystêpuj¹ w przypadku danych zapisywanych nanoœnikach magnetycznych (np. na dyskietkach). Tu równie¿dane nie mog¹ byæ zapisywane „bit po bicie” wzd³u¿ œcie¿ki,jak nadchodz¹ one z uk³adu bêd¹cego ich Ÿród³em. Nie maoczywiœcie w tym artykule miejsca na opis tych problemów,warto natomiast zwróciæ uwagê na to, ¿e wiele zabiegów maj¹cychna celu ogólnie rozumiane „bezpieczeñstwo danych”(przede wszystkim wprowadzenie kodu CRC) pochodzi w³aœniez dobrze sprawdzonych systemów dyskowych.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 9

Opis magistrali szeregowej 1-wire8.1. Identyfikacja elementu poprzez zawartoœæ jegosekcji - pamiêci ROMStruktura zawartoœci ROM-u przedstawiona bêdzie na rysunku10.1 i 10.3 w punktach 10.1 i 10.2. Pamiêæ ROM mo¿natraktowaæ jako jedn¹ stronê ogólnej pamiêci, s³u¿¹c¹ do identyfikacjielementu, której zawartoœæ zapisana jest „raz na zawsze”w procesie produkcji. Pamiêæ ta ma pojemnoœæ 64 bitów, z czegotylko 56 jest bitami informacyjnymi. Pierwsze 8 to kod rodziny(grupy) elementów (family code), a kolejne 48 bitów to6-bajtowy numer seryjny. W ostatnim bajcie zapisany jest kodCRC obliczony zgodnie z wielomianem x 8 +x 5 +x 4 + 1. Jakodane wejœciowe dla procesu obliczenia tego kodu wykorzystanes¹ wszystkie wczeœniejsze 56 bitów (wiêcej na temat CRC wp.11). Uk³ad master wykonuj¹c komendê przeczytania ROM-uodczytuje wszystkie 64 bity. Pierwsze 56 z nich wykorzystujejako bity informacyjne zgodnie z ich znaczeniem oraz na ichpodstawie oblicza (programowo) kod CRC zgodnie z algorytmem(wielomianem) przedstawionym wy¿ej. Jeœli wyliczonyw ten sposób bajt jest taki sam jak ostatni odczytany z ROM-u,transmisja odczytu ROM-u uznana jest za poprawn¹. Jeœli kodsiê nie zgadza, oznaczaæ to mo¿e dwie mo¿liwoœci:• nast¹pi³ b³¹d transmisji w wyniku na przyk³ad niepewnegokontaktu elementu do magistrali,• do magistrali pod³¹czonych jest wiêcej ni¿ 1 slave, którerównoczeœnie „nadaj¹”.Master powinien zatem powtórzyæ czytanie ROM-u i jeœliCRC bêdzie nadal b³êdny, ale taki sam jak poprzednio, oznaczaæto bêdzie drug¹ mo¿liwoœæ. Jak „wybrn¹æ z k³opotu” wtakiej sytuacji, opisano w p.9.1.Nale¿y zwróciæ uwagê, ¿e w protokole magistrali 1-wirewystêpuj¹ dwa ró¿ne kody CRC. Przedstawiony wy¿ej to tzw.CRC8 (8-bitowy CRC). Do stwierdzenia poprawnoœci odczytudanych z pamiêci (NVRAM , EPROM) wykorzystywanyjest inny, dwubajtowy kod CRC (CRC16), obliczany wed³uginnego wielomianu (wiêcej informacji w p.11). £atwo siê domyœleæ,¿e kod CRC16 jako d³u¿szy zapewnia wiêksz¹ wykrywalnoœæb³êdów.Wspomniano ju¿ o du¿ym podobieñstwie opisanego procesudo systemu zapisu danych na dyskietce. Nale¿y wobectego dodaæ, ¿e kod CRC8 odpowiada identyfikacji sektora danych.Na dyskietce jest on zapisywany w procesie jej formatowania(oczywistym jest, ¿e dyskietkê mo¿na przeformatowaæ,a iButtona - nie). Równie¿ (tak samo) identyfikacja sektorasprawdzana jest „krótkim kodem CRC”, natomiast wielobitowystrumieñ danych (z sektora) - „d³ugim CRC”.8.2. „Bezpieczny” transfer danych do/z pamiêciJak ju¿ wspomniano dane te s¹ sprawdzane za pomoc¹ koduCRC16. Algorytm, wed³ug którego kod ten jest obliczany stanowiwielomian x 16 + x 15 +x 2 +1.Chocia¿ protokó³ 1-wire pozwala na zapisanie jednego lubkilku bajtów pamiêci, zalecany jest jednak zapis ca³ej strony,co zwi¹zane jest z tym, ¿e CRC16 generowany jest na koñcustrony w oparciu o jej zawartoœæ (³¹cznie z jej adresem, cozostanie wyjaœnione dalej). Ta cecha równie¿ upodabnia systemorganizacji danych do systemu dyskowego, tam równie¿zapisywany jest ca³y sektor. Ka¿da strona pamiêci systemu 1-wire identyfikowana jest przez jej d³ugoœæ (iloœæ bajtów) i adres.Kod CRC16 kalkulowany jest w oparciu o ca³kowity strumieñdanych ³¹cznie z jego d³ugoœci¹, ale nie jest on nigdziezapisywany, jak w przypadku ROM-u. Ka¿dy uk³ad (slave)zawiera generator kodu CRC i te dwa bajty do³¹czane s¹ dostrumienia danych w przypadku odczytu jednej strony pamiêci.Natomiast uk³ad master przeprowadza w tym czasie swoj¹kalkulacjê. Blok danych uznany jest za odczytany poprawnie,jeœli owa kalkulacja jest zgodna z dwoma bajtami do³¹czonymido danych informacyjnych, wygenerowanymi przez sprzêtowygenerator kodu CRC (sprzêtowa wersja generacji koduCRC przedstawiona bêdzie w p.11).Jest jeszcze jedna ró¿nica wzglêdem kodu CRC sekcjiROM. Bity kodu CRC16 przesy³ane s¹ w formie zanegowanej(dlaczego wyjaœni siê dalej). Ponadto rejestr generatoraCRC na pocz¹tku generacji nowego kodu nie jest zerowany,lecz wpisany jest do niego adres strony. Oznacza to, ¿e adresstrony jest wkalkulowany w owy kod. Ponadto algorytm:x 16 +x 15 +x 2 +1 jest bardzo efektywny, jeœli chodzi o iloœæ wykrywanychb³êdów, niezgodnoœæ CRC obliczonego przezmastera i wygenerowanego przez uk³ad slave mo¿e oznaczaæ:z³y adres pamiêci, z³¹ zawartoœæ lub sytuacjê, w której zosta³wys³any rozkaz „Skip ROM”, podczas gdy na magistrali jestwiêcej ni¿ jeden slave. Ponadto czytanie samych „0” (zer)oznacza zwarcie na linii magistrali lub przerwê rezystora pullup,natomiast czytanie samych „1” (jedynek) bez odbioru impulsówPresence Pulse oznacza przerwê w obwodzie magistrali(dlatego zanegowany CRC).8.3. Sekwencja informacji na magistrali podczasprzesy³ania rozkazówW tym punkcie omówiono pokrótce strukturê informacjipodczas typowej komunikacji mastera z uk³adem pamiêci.Uk³ad jest gotowy do odebrania rozkazu jak tylko zostanieosi¹gniêta warstwa Network lub Transport. W ka¿dej z warstwuk³ad mo¿e przyj¹æ jeden (i tylko jeden) z rozkazów odpowiednichdla danej warstwy. Po wykonaniu rozkazu z warstwyNetwork system automatycznie przechodzi do warstwyTransport. Jeœli natomiast wymagany jest kolejny rozkaz zwarstwy Network, uk³ad nadzoruj¹cy magistralê musi wys³aæimpuls Reset zeruj¹c system.Dla przybli¿enia i lepszego zrozumienia tych zale¿noœcizostanie przedstawiona przyk³adowa i najbardziej typowa sekwencjainformacji na magistrali 1-wire (skrótowe oznaczeniaM: = master, S: = slave):• M: generuje impuls Reset,• S: wystawia impuls Presence,• M: wysy³a jedn¹ z komend „ROM Command”,• M: generuje 64 szczeliny czasowe read time slot, w tymczasie S: wystawia bity z ROM-u,• M: wysy³a komendê „Memory Command”, a nastêpnie generujeszczeliny czasowe odczytu lub zapisu (w zale¿noœciod kierunku transmisji),• S: odbiera lub wysy³a dane.Po wykonaniu komendy „Memory Command” master musiwys³aæ impuls Reset i rozpocz¹æ w ten sposób nastêpn¹ „sesjê”komunikacji na magistrali 1-wire.Taki sposób dzia³ania systemu nie wymaga adresowania¿adnych rejestrów rozkazów; po prostu fakt, ¿e transmisja bitównastêpuje po osi¹gniêciu okreœlonej warstwy pracy systemukwalifikuje te dane jako odpowiedni¹ komendê. Jeœli natomiastna magistrali pojawi siê sekwencja niedozwolona (nieodpowiadaj¹cakodowi ¿adnego z rozkazów danej warstwy),10 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wireuk³ad slave przechodzi do stanu idle (uœpienia). Wymaganyjest w wówczas kolejny impuls reset w celu zsynchronizowaniapracy systemu.8.4. Kolejnoœæ bitówOczywistym jest, ¿e zarówno rozkazy, jak i dane rozpoznawanes¹ jako liczby binarne. Specyfikacja magistrali zak³ada,¿e pierwszy transmitowany jest zawsze bit LSB (najmniejznacz¹cy). Jeœli przesy³ane s¹ liczby wiêkszej precyzji(Multiple Precision, o wiêkszej d³ugoœci ni¿ 8 bitów), bajt mniejznacz¹cy jest zawsze zapisywany w komórce o m³odszym adresie.Równie¿ jeœli przesy³any jest „tekst” (ci¹g znaków), wtedypierwszy znak zapisywany jest w komórce o adresie najni¿szym,ostatni - pod adresem najwy¿szym.Zgodnie z tym sekwencja bitowa na magistrali (podczaszapisu danych) jest nastêpuj¹ca: master pobiera do swojegorejestru nadajnika magistrali bajt spod najni¿szego adresu bufora,generuje szczelinê czasow¹ odpowiedni¹ do stanu najm³odszegobitu w rejestrze, przesuwa zawartoœæ rejestru w kierunkuLSB, generuje nastêpn¹ szczelinê czasow¹ – itd. W tymczasie slave: zbiera bity do swojego rejestru interfejsu magistralikompletuj¹c bajt - bajty zapisuje w kolejnoœci rosn¹cychadresów.Podczas sesji odczytu danych sekwencja wygl¹da generalnietak samo. Po prostu master zamiast generowaæ szczelinyczasowe Write time slot generuje Read time slot’y. Master kompletujebajty zgodnie z wy¿ej przedstawion¹ zasad¹, a slavewystawia bity tak, jak wczeœniej robi³ to master (wpisuje doMASTER TXRESET PULSESLAVE TXPRESENCE PULSEMASTER TXROMFUNCTION COMMAND33hREAD ROMCOMMANDN 55h N F0h N CCh NMATCH ROMSEARCH ROMSKIP ROMCOMMANDCOMMANDCOMMANDYSLAVE TX FAMILYMASTER TXBIT 0CODE1 BYTEYYSLAVE TXBIT 0SLAVE TXBIT 0MASTER TXBIT 0YBIT 0MATCH?NNBIT 0MATCH?SLAVE TXSERIAL NUMBER6 BYTESYMASTER TXBIT 1YSLAVE TXBIT 1SLAVE TXBIT 1MASTER TXBIT 1SLAVE TXCRC BYTEBIT 1MATCH?NNBIT 1MATCH?YYMASTER TXBIT 63SLAVE TXBIT 63SLAVE TXBIT 63MASTER TXBIT 63BIT 63MATCH?NNBIT 63MATCH?YMASTER TXMEMORYFUNCTION COMMANDRys.9.1. Struktura logiczna pracy systemu podczas realizacji komendy typu ROM.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 11

Opis magistrali szeregowej 1-wirerejestru najm³odszy bajt, wystawia najm³odszy bit, przesuwazawartoœæ rejestru, itd.).Ta struktura zosta³a przedstawiona doœæ szczegó³owo, gdy¿jest ona fundamentalna dla protoko³u 1-wire (sieci MicroLAN).8.5. Wspó³praca uk³adów w sieciInterfejs 1-wire staje siê sieci¹, gdy do magistrali pod³¹czonyjest master i co najmniej 2 uk³ady slave. Sieæ wymagaju¿ identyfikacji pod³¹czonych do niej elementów. Identyfikacjaw tym systemie jest prosta i jednoznaczna poprzez fakt, ¿eka¿dy uk³ad posiada swój indywidualny numer zapisany wROM-ie. U¿ytkownik systemu nie musi siê martwiæ o ewentualnykonflikt, gdy¿ jeœliby dwa elementy mia³y ten sam numeridentyfikacyjny, to musz¹ mieæ inny numer „rodziny” (familycode). Kombinacji jest 2 56 , a to jest wiêcej ni¿ 10 16 (10 = oko³o3.5 bita, a 16 = 56:3.5 - proponujê Czytelnikowi zabawê rachunkow¹,ile trzeba by produkowaæ elementów w ci¹gu sekundy,aby za 100 lat zabrak³o numerów identyfikacyjnych).Ponadto, w razie wyst¹pienia jakiegokolwiek konfliktu niema wiêkszych problemów z zsynchronizowaniem sieci z uwagina architekturê magistrali typu otwarty dren (patrz p.2).8.6. Identyfikacja uk³adów w sieciDo identyfikacji uk³adów w sieci MicroLAN s³u¿¹ rozkazy„ROM Command” (po wykonaniu jednego z nich systemprzechodzi do warstwy Transport). Komenda „Read ROM”mo¿e byæ u¿yta do identyfikacji tylko jednego elementu pod-³¹czonego do magistrali lub do stwierdzenia faktu, ¿e elementówjest wiêcej, a wiêc jest sieæ (wtedy nie bêdzie zgadza³ siêobliczony CRC). Wtedy mo¿e byæ u¿yta komenda „MatchROM” lub „Search ROM”. Komenda „Skip ROM” nie mo¿ebyæ u¿yta w sieci (jeœli zostanie u¿yta, system przechodzi odrazu do warstwy Transport, ale w tej warstwie wyst¹pi b³¹dCRC16). Komenda „Match ROM” mo¿e byæ u¿yta, jeœli master„zna” wszystkie elementy w sieci i jednego z nich chce„wywo³aæ do odpowiedzi”. Zawartoœæ ROM-u mo¿na wtedytraktowaæ jako adres uk³adu. Nale¿y uzmys³owiæ sobie fakt,¿e „s³uchaj¹” wtedy wszystkie uk³ady, ale te których zawartoœæROM-u jest inna ni¿ wysy³a master (wysy³ane s¹ wszystkie64 bity ³¹cznie z CRC), przechodz¹ do stanu uœpienia, aaktywny pozostaje jeden. Jeœli master nie „zna” uk³adów slave,mo¿e u¿yæ komendy „Search ROM”.Opis funkcjonowania systemu przy realizacji ka¿dej z komendwykracza znacznie poza ramy artyku³u, zostanie opisanawiêc jedna. Najciekawsz¹ z nich jest w³aœnie komenda „SearchROM” z warstwy Network.9. Realizacja przesy³ania informacji w warstwieNetwork9.1. Dzia³anie systemu podczas realizacji komendy„Search ROM”Komenda ta jest najciekawsza, gdy¿ jeœli nawet master niezna adresów (ROM-ów) uk³adów pod³¹czonych do magistrali,jest w stanie zaadresowaæ jeden z nich. Komenda ta dzia³atak, jak gdyby kombinacja dwóch: „Read ROM” i „MatchROM”. Struktura wykonywania tej komendy uwidoczniona jestw postaci schematu na rysunku 9.1, przedstawiaj¹cym sieæ dzia-³añ podczas realizacji komendy typu ROM.Jasnym jest, ¿e najprostszy sposób odczytania adresów pod-³¹czonych do magistrali uk³adów to kolejne wysy³anie wszystkichadresów i rejestrowanie, które z nich zostan¹ potwierdzone.Mo¿liwych adresów jest (jak ju¿ zaznaczono) 2 56 . (ProponujêCzytelnikowi kolejn¹ zagadkê rachunkow¹: jak d³ugotrwa³oby to odpytywanie przy maksymalnej prêdkoœci magistrali1-wire - czy doczekalibyœmy siê my, czy nasze wnuki?)Po wys³aniu kodu rozkazu „Search ROM” (jest to F0 heksadecymalnie= 11110000) ka¿dy z uk³adów wystawia na magistralêkolejno dany bit ROM-u w postaci „wprost” i w postacizanegowanej w dwóch kolejnych szczelinach czasowych odczytubitu generowanych przez mastera po kodzie rozkazu (zalecasiê œledzenie poni¿szego opisu z diagramem na rys.9.1).Jeœli bity wszystkich uk³adów (o tym samym numerze) bêd¹zgodne i równe „0”, master odczyta (w dwóch kolejnych szczelinachczasowych) 01. Jeœli oba bêd¹ zgodne i równe „1”, masterodczyta 10. Jeœli nie bêd¹ zgodne (w jednym uk³adzie 0,w innym 1), master odczyta zawsze 00 (na „drucie” magistralirealizowany jest „iloczyn na drucie”, patrz p.2). Jeœli odczytanyzosta³ stan 01 lub 10 (nie ma konfliktu), master zapisujestan „wprost” to znaczy bez negacji, czyli odczytany w pierwszejszczelinie czasowej. Jeœli rozpozna³ konflikt, to wysy³a 0(lub „1”, nie jest to zdeterminowane specyfikacj¹ magistrali izale¿y od kaprysu programisty) zostawiaj¹c aktywnymi uk³ady,które na danej pozycji maj¹ „0”, a pozosta³e wprowadza wstan uœpienia (do czasu pojawienia siê na magistrali kolejnegoimpulsu Reset). Po pierwszym etapie selekcji proces ten powtarzanyjest jeszcze 63 razy (pamiêtamy - 64 bity ROM-u).W wyniku tego master „nauczy siê” adresu jednego uk³adu irównoczeœnie zaadresuje go.Ka¿dy stopieñ tej selekcji zawiera wiêc dwie szczeliny czasoweRead time slot i jedn¹ Write time slot. Zatem w „jednymprzebiegu” jest 3 × 64 + 8 (8 to dotyczy samego kodu rozkazu)odcinków czasowych nominalnie po 61µs. Do tego nale¿ydodaæ 960µs (sekwencja Reset - Presence), co daje 13.16ms.Owych „przebiegów” jest dok³adnie tyle, ile jest uk³adówna magistrali, gdy¿ po odczytaniu ostatniego master nie rozpoznakonfliktu na magistrali. Tym samym, za pomoc¹ rozkazu„Search ROM” uk³ad nadzoruj¹cy magistralê jest w stanierozpoznaæ 75 uk³adów w ci¹gu 1 sekundy.Jeœli sieæ MicroLAN jest sta³a, to znaczy sk³ada siê z elementówwlutowanych do linii magistrali, zalecane jest, abyuk³ad nadzoruj¹cy jeden raz przeprowadzi³ powy¿szy procesidentyfikacji elementów i zapisa³ to sobie gdzieœ w pamiêci, anastêpnie u¿ywa³ rozkazów „Match ROM” (czas wykonaniatego rozkazu jest oko³o 3-krotnie krótszy od „Search ROM”;jedna szczelina czasowa na ka¿dy bit). Jeœli sieæ jest zmienna(dotyczy to przede wszystkim uk³adów iButton), adresowaniemusi przebiegaæ za pomoc¹ rozkazu „Search ROM”. Generalnazasada tej instrukcji polega na eliminacji jednego elementupo drugim zawsze, gdy pojawi siê konflikt na danym bicie. Po64 krokach master odczytuje stan jednego ROM-u. Nastêpnyprzebieg wygl¹da tak samo jak poprzedni do miejsca, w którymmaster „podejmowa³ pierwsz¹ decyzjê”. Teraz na tymmiejscu zapisuje bit przeciwnego stanu i dalej znów przebiegwygl¹da tak samo jak poprzedni. Proces siê koñczy, gdy na¿adnym z dalszych bitów (od poprzedniej decyzji) nie wykrytokonfliktu, co oznacza, ¿e sprawdzany by³ ostatni z uk³adówna magistrali (o najni¿szym lub najwy¿szym adresie w zale¿-noœci od przyjêtego przez program kierunku selekcji). }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze12 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Monitor Mag MX17SMonitor Mag MX17SMarian BorkowskiSchemat tego monitora opublikowano w dodatkowejwk³adce „SE” nr 10/2001. Jest to monitor umo¿liwiaj¹cypracê z czêstotliwoœci¹ linii w zakresie30÷68kHz i ramki od 50÷120Hz. Pasmo przenoszeniasygna³u wideo wynosi 120MHz.ZasilaczT305L308C3034700pR3011MC3020.47µTH3023D-15C3010.68µT301AC socketL307R820C304 104700pP821F301250VT4AD1D4D8201N4007 R821100kD822÷D8212×1N4007P822C8202µSW301C8210.1µC822330µR82210kQ820T2500MBD301KBL08Rys.1. Uk³ad „rozpoznania” wartoœci napiêcia sieci.D2D3R8231MR8241MIC820TL431CLPC8230.1µ R82530kR82956 ZD823 C82511A1 0.1µR8301kC8260.1µR8261kR828150C305470µC306470µW monitorze MX17S zastosowano przetwornicê typu flyback.Uk³ad zasilania automatycznie „rozpoznaje”, czy napiêciesieci mieœci siê w zakresie 90÷132V, czy 180÷264V.Fragment schematu ideowego z obwodem umo¿liwiaj¹cymzasilanie monitora w tak szerokim zakresie napiêæ wejœciowychpokazano na rysunku 1. W przypadku, gdy napiêcie tojest z zakresu 90÷132V w³¹czony zostaje Q820, co powoduje³adowanie kondensatora C305 i C306, z tym ¿e ka¿dy z nichjest ³adowany oddzielnie, kolejnymi po³ówkami sinusoidy napiêciasieci za poœrednictwem diod D1 i D2 mostka BD301.W rezultacie napiêcia na tych kondensatorach dodaj¹ siê i napiêciemwyjœciowym jest ich suma.Je¿eli napiêcie sieci mieœci siê w zakresie 180÷264V, wówczasQ820 jest wy³¹czony i kondensatory C305 i C306 po³¹czones¹ szeregowo, co powoduje, ¿e na ka¿dym z nich odk³adasiê po³owa napiêcia wyjœciowego.Energia gromadzona jest w rdzeniu transformatora T302 wczasie, gdy tranzystor Q301 jest w³¹czony, a przekazywana doobci¹¿enia w przedziale czasu, gdy Q301 jest wy³¹czony. Tranzystor-kluczsterowany jest z n.6 uk³adu IC301, który wytwarzaimpulsy o regulowanej szerokoœci. Na nó¿kê 2 IC301 podawanejest napiêcie sprzê¿enia zwrotnego, napiêcie to jestproporcjonalne do wielkoœci obci¹¿enia i reguluje czas trwaniaimpulsu steruj¹cego tranzystor Q301.Uk³ad zabezpieczenia przed nadmiernym wzrostem pr¹dupo stronie pierwotnej transformatora T302 z³o¿ony jest z:R311, R308 i C316. W przypadku, gdy nast¹pi wzrost pr¹dup³yn¹cego przez uzwojenie pierwotneT302 i tranzystor Q301, na rezystorzeR827150C8240.1µDo transformatoraprzetwornicyR302180kR303180kC341220µQ8212SA673Q8222SC1213R311 wzrasta równie¿ napiêcie, któreprzez R308 podawane jest na n.3 uk³aduIC301. Je¿eli napiêcie doprowadzonedo tej nó¿ki przekroczy wartoœæ 1V,nast¹pi zablokowanie impulsów wyjœciowychuk³adu IC301 i zatrzymaniepracy przetwornicy.Przetwornica tego monitora wyposa¿onajest równie¿ w uk³ad ochronyprzed nadmiernym wzrostem napiêciastrony wtórnej. W momencie wzrostunapiêcia 185V roœnie równie¿ napiêciena kondensatorze C319. Je¿eli napiêciedeklarowane jako 185V przekroczywartoœæ 196V, to w³¹czony zostanieQ303, a to spowoduje zwarcie n.1 uk³adusteruj¹cego IC301 do masy i wy³¹czenieprzetwornicy.W uk³adzie synchronizacji pracyuk³adu IC301 zastosowano uk³ad IC304i transformator T303, przez który podawanes¹ impulsy synchronizacji doIC301.Uk³ad rozmagnesowania kineskoputworz¹: RL301, TH301, C354, R352,R353, R354 i Q304. W momencie w³¹czeniazasilania lub naciœniêcia przyciskurozmagnesowania, uk³ad rozmagnesowaniajest aktywny przez oko³o2 sekundy.Uk³ad z³o¿ony z: T301, T305, C302,C302, C303, C304, L307 i L308 tworzyfiltr ochrony przed interferencjamielektromagnetycznymi.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 13

Monitor Mag MX17SNa wyjœciu przetwornicy uzyskuje siê nastêpuj¹ce, zasadniczenapiêcia:• 185V (0.3VA),• 85V (0.2A),• 27V (0.4A),• 15V (1A),• -7V (0.6A).Napiêcie wyjœciowe regulowane jest potencjometrem VR303.SynchronizacjaUk³ad synchronizacji monitora MX17S akceptuje impulsysynchronizacji zawarte w sygnale koloru zielonego, w ca³kowitymsygnale wideo lub podane oddzielnie o poziomach TTL.Sygna³ synchronizacji poziomej podany jest na wejœcie uk³aduIC101/D, a sygna³ synchronizacji pionowej na wejœcieIC101B. Impulsy synchronizacji pionowej po ustaleniu polaryzacjina pozytywow¹ w uk³adzie IC103/A s¹ wyprowadzanez bloku synchronizacji do pozosta³ych uk³adów monitora. Natomiastimpulsy synchronizacji poziomej podane s¹ do uk³adusynchronizacji linii oraz s³u¿¹ równie¿ do wytworzenia impulsówklampuj¹cych dla sygna³u wideo.Uk³ady odchylaniaImpulsy synchronizacji z bloku synchronizacji podawanes¹ na n.1 uk³adu IC7850. Do n.2 tego uk³adu do³¹czony jestuk³ad z³o¿ony z tranzystorów: Q105 i Q106. Uk³ad ten umo¿-liwia zewnêtrzn¹ regulacje fazy impulsów steruj¹cych linii.Wstêpne ustawienie fazy dokonywane jest potencjometremVR105 do³¹czonym do n.3 LA7850. Obwód sterowania lini¹wyposa¿ony jest w uk³ad automatycznej regulacji czêstotliwoœciz elementami do³¹czonymi do n.4 i 7 uk³adu IC108. Przebiegtrójk¹tny uzyskuje siê przez ³adowanie i roz³adowanie kondensatoraC122 do³¹czonego do n.5. Na nó¿ce 6 ustalane jestnapiêcie odniesienia dla przebiegów generowanych na n.5IC108. Na czêstotliwoœæ linii wp³yw maj¹ nastêpuj¹ce elementy:R174, R190 i C126, natomiast wype³nienie impulsów liniiustalane jest przez stosunek R149/R148 do³¹czonych do n.11.Wyjœciowe impulsy linii wyprowadzone s¹ na n.12 i podanena bazy tranzystorów Q110 i Q109, a z ich emiterów na bramkêtranzystora Q501. Tranzystor ten powoduje przep³yw pr¹duprzez transformator T501. Napiêcie z uzwojenia wtórnegotego transformatora przez D502 i R510 steruje prac¹ tranzystoraQ503, który z kolei powoduje przep³yw pr¹du przez cewkiodchylania poziomego. W sk³ad stopnia koñcowego uk³aduodchylania poziomego wchodz¹ równie¿: C510, C511, C513,a tak¿e uk³ad z³o¿ony z kondensatora C512 i rezystora R513,który t³umi niepo¿¹dane oscylacje w koñcówce linii. CewkaL501 jest cewk¹ liniowoœci. Równie¿ cewka L502 decyduje oliniowoœci, ale dla czêstotliwoœci linii wiêkszych od 47kHz.Uk³ad centrowania w poziomie sk³ada siê z: L503, D505, D506oraz VR501. Do kondensatora korekcji S w zale¿noœci od czêstotliwoœcilinii do³¹czane s¹ dodatkowe kondensatory za poœrednictwemuk³adu IC901.Jak w wiêkszoœci monitorów uk³ad odchylania poziomegojest autonomicznym obwodem, niezale¿nym od uk³adu wytwarzaniawysokiego napiêcia. Zasadniczymi elementami tegouk³adu s¹ tranzystor Q515 i transformator T504.Równie¿ dla zapewnienia niezmiennych wymiarów obrazuniezale¿nie od czêstotliwoœci linii stosuje siê zasilanie stopniakoñcowego linii napiêciem, którego wartoœæ zale¿y od czêstotliwoœcilinii. Uk³ad realizuj¹cy to zadanie zbudowano woparciu o tranzystor Q505 (na schemacie pomy³kowo oznaczenieQ508 przypisano dwom tranzystorom, a mianowicieC1213 i IRF640. Poprawnie tranzystor typu IRF640 powinienbyæ oznaczony jako Q505), a elementem gromadz¹cym energiêjest cewka L504.Uk³ad ochrony przed nadmiernym wzrostem wysokiego napiêciauaktywnia siê, gdy WN przekroczy 30kV (poprawna wartoœætego napiêcia wynosi 29±0.5V). Pojawia siê wówczas nan.7 uk³adu IC505 napiêcie 12V, które powoduje pojawienie siêstanu wysokiego na n.13 IC108 i zablokowanie impulsów linii.Sygna³ synchronizacji odchylania pionowego doprowadzonyjest do n.5 uk³adu IC201. Uk³ad ten pe³ni wszystkie funkcjebloku odchylania pionowego. Na rezystorze R212 zrealizowanoujemne sprzê¿enie zwrotne, którego sygna³ doprowadzonyjest do n.2 uk³adu IC203. W uk³adzie tym generowanajest parabola, której przebieg wyprowadzony jest na n.7. Znó¿ki tej sygna³ paraboli doprowadzony jest do n.5 IC204. Wuk³adzie tym nastêpuje wzmocnienie tego przebiegu. PotencjometremVR202 dokonywana jest regulacja zniekszta³ceñpoduszkowych, a potencjometrem VR203 minimalizuje siêzniekszta³cenia trapezowe.W monitorze MX17S zastosowano równie¿ funkcjê dynamicznejregulacji ostroœci. Zadanie to realizuje uk³ad z³o¿onyz: IC001, T001, Q005 oraz Q006.Podczas powrotu w poziomie i pionie wygaszana jest plamkawi¹zki elektronów impulsami pochodz¹cymi z uk³adówodchylania po to, aby nie by³o widocznych powrotów. Równie¿podczas prze³¹czania trybów pracy, gdy przez krótki czasbrak jest impulsów synchronizacji, konieczne jest zablokowanieœwiecenia ekranu. Realizuje to mikrokontroler, który generujeimpuls wygaszania. Impuls ten przez rezystory R574 i R573podany jest na tranzystor Q521. Równoczeœnie przez C568 podanyjest on na bazê Q531, rozpoczyna to pracê uk³adu z tranzystoremQ532. W rezultacie uzyskuje siê czas wygaszeniaekranu równy oko³o 0.5÷1s, co jest wystarczaj¹ce na zmianêtrybu pracy monitora.Tor wideoW sk³ad toru wideo wchodzi przedwzmacniacz zbudowanyna uk³adach LM1201 oraz wzmacniacz koñcowy, który zkolei zrealizowano w oparciu o elementy (tranzystory) dyskretne.Zadaniem przedwzmacniacza jest wzmocnienie sygna³udla ka¿dego toru z poziomu 0.7V do poziomu w³aœciwego dlaimpulsów TTL.Na rysunku 2 przedstawiono uk³ad przedwzmacniacza dlasygna³u koloru zielonego. Wejœciowy sygna³ doprowadzonyjest do wejœcia uk³adu (n.16) za poœrednictwem kondensatoraC615. Po wzmocnieniu sygna³ wyprowadzony zostaje na n.8.Sygna³ ten przez diody D609 i D612 i cewkê L614 podany jestna wejœcie wtórnika emiterowego Q608, a z jego wyjœcia nawzmacniacz koñcowy. Impulsy klampuj¹ce linii doprowadzones¹ przez kondensator C664 na bazê tranzystora Q625, a zjego kolektora na n.5 uk³adu IC605.Na rysunku 3 przedstawiono wzmacniacz koñcowy dla jednegokana³u. Sygna³ wejœciowy jest wzmacniany w stopniu z14 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

tranzystorami Q612 i Q615, nastêpnie podany na tranzystoryQ620 i Q621 i przez kondensator sprzêgaj¹cy C651 na katodêkineskopu.Lokalizacja uszkodzeñBrak synchronizacji poziomejSprawdziæ, czy na n.8 IC103 wystêpuje przebieg, jeœlinie sprawdzeniu nale¿y poddaæ nastêpuj¹ce uk³ady: IC601,IC101, IC102 i IC103. Jeœli na n.8 s¹ impulsy, to skontrolowaænale¿y, czy na n.6 uk³adu IC104 pojawiaj¹ siê impulsy,których czas trwania powinien wynosiæ 14µs. W przypadkubraku takiego przebiegu lub jeœli jest on niew³aœciwy mo¿eto oznaczaæ uszkodzenie potencjometru SVR101 lub IC104,R132, C108. Kolejnym krokiem powinno byæ sprawdzenie,czy na n.1 IC108 wystêpuj¹ impulsy synchronizacji i przyich braku sprawdziæ: C117, C152, Q114 i IC108.Jeœli i to nie pozwoli zlokalizowaæ uszkodzenia, to upewniænale¿y siê, czy na n.12 IC108 wyprowadzone s¹ impulsywyjœciowe, jeœli nie to uszkodzeniu mog³y ulec: IC106,SVR103, Q108 lub C126.Brak synchronizacji pionowejUpewniæ siê, czy na n.3 uk³adu IC103 pojawia siê przebiegi w przypadku jego braku sprawdziæ: IC601, IC101, IC103,IC108 i Q102. Je¿eli przebieg ten wystêpuje skontrolowaænale¿y, czy na n.10 IC104 pojawiaj¹ siê impulsy, których czastrwania powinien wynosiæ 8ms. Jeœli go brak lub jest niew³aœciwy,sprawdziæ nale¿y: SVR102, IC104, R133, C109. Kolejnymkrokiem powinno byæ sprawdzenie przebiegu na n.3 IC201 orazsprawdzenie: R202, D202, R203, C202 i ZD201.Brak œwiecenia ekranuSprawdziæ nale¿y, czy pracuje uk³ad wytwarzania wysokiegonapiêcia. W tym celu skontrolowaæ nastêpuj¹ce elementy:Q512, T504, C535, Q515, R561, IC506, C563, IC505, Q511,L507 i C525. Jeœli wysokie napiêcie jest prawid³owe, upewniæC61510µWe. G +C6180.1µSyg. GC6240.1µC6270.1µ9 1513 CLAMP (-) VCC1CON. CAP114CON. CAP2R634200IC605LM12011N4148×212 10D609 D612VCC2 VCC3 8VID-OUT L614CLAMP (+) 6VID-IN16CLAMP-G 5R63110k VERF CON3 GND1 GND2 CLAMP-C DRIVE 41 7 2 11C630 R6370.1µ 51R6861kR68756kIC607LM31123+-+12V +12V84R6883k6+R68930k8-3+2C66347µVR600100+12V+12V74IC608LM311C6330.1µC63647µC5210.1µR6981kVR6075kR697R693102k2D6251N4148SOG ABLC6650.1µ+ +12V R649+12V10kR643100C664180pR640330+12VR69410kR695100D6241N4148Q625CLAMPQ608R691D6233k3 1N4148R652180+12VR6923k3Monitor Mag MX17SDo wzmacniaczakoñcowegoC6390.1µZD601HZ382R696470ZD602HZ9A2Rys.2. Przedwzmacniacz sygna³u wideo na przyk³adzie sygna³ukoloru zielonego.R6622k7+12VC66710µC6450.1µR6632k7D6171N4148C6420.1µ+R64675Z przedwzmacniaczaC64847pD62810DF2R6642k7L6084.7µHQ6152SC3502Q620C3953Q612C3811D6301N4148R65527R6991kVC603+C6751µC651Q621 1µA1538R673330kD6211N4148R667120kC6780.01µH-BLKR6793k3R676330kC6791nR668680D6291N4148Q624B649C6540.1µR66915kQ627H945R68210kR685100kGREEN+85VVR60650kDo modu³ukineskopuR6701kQ628H945+12VREDRys.3. Wzmacniacz koñcowy sygna³u wideo jednegokana³u.Q629C1213R69022nale¿y siê, czy napiêcie ¿arzenia kineskopu jest prawid³owe(sprawdziæ R937). Przyczyn¹ braku rastru mo¿e byæ równie¿niew³aœciwe napiêcie siatki pierwszej. Na wartoœæ tego napiêciawp³yw maj¹ nastêpuj¹ce elementy: Q520, Q521, ZD507,Q518 oraz Q911. Sprawdziæ trzeba równie¿, czy na katodachwystêpuj¹ prawid³owe sygna³y RGB.Pionowa liniaPierwsz¹ czynnoœci¹ powinno byæ sprawdzenie obecnoœciimpulsów steruj¹cych linii na wyjœciu uk³adu IC108 (n.12) ina emiterach tranzystorów Q109 i Q110. Je¿eli impulsy tewystêpuj¹, to kolejnym krokiem jest sprawdzenie,czy na wyjœciu tranzystora Q501 pojawia siêprzebieg steruj¹cy lini¹. Je¿eli go brak, mo¿e tobyæ spowodowane uszkodzeniem: Q501, Q502,IC501 i R504. W przypadku prawid³owoœcisprawdzonych do tej pory przebiegów i elementówsprawdziæ nale¿y tranzystor Q503 i jeœli jeston sprawny, skontrolowaæ tak¿e nastêpuj¹ce elementy:R514, Q505, Q506, Q529, D503, IC503,Q527, IC504, Q508, Q509 i IC502.Brak sygna³u wideoSprawdziæ, czy prawid³owe s¹ napiêcia 85V,12V i –5V, a w przypadku nieprawid³owoœciupewniæ siê, czy sprawne s¹ uk³ady IC606 iIC602. Ponadto skontrolowaæ nale¿y sygna³ wygaszania(H-blanking signal) i jeœli pojawia siêpodejrzenie, ¿e jest on nieprawid³owy, sprawdziætranzystory: Q627, Q628 i Q629. Przyczyn¹ takiejusterki mo¿e równie¿ byæ niew³aœciwe napiêciekontrastu. W tym celu trzeba skontrolowaæVR607, VR608 i ca³y obwód doprowadzaj¹cyto napiêcie. Przyczyn¹ mo¿e byæ tak¿e niew³aœciwyimpuls klampuj¹cy, na kszta³t któregowp³yw maj¹: Q625, ZD601 i C664. }SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 15

[[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.3)Jerzy Gremba, Sebastian GrembaObjaw: deszyfracja strumienia transportowego poprzez obwódCI lub b³êdy zdarzaj¹ce siê podczas inicjalizacjiCAMObszar pomiarów: obwody PCMCIA.W celu sprawdzenia obwodu PCMCIA, konieczne jest uzyskanieodpowiedzi na zachowanie siê sterowania systemowegostrumienia, zgodnie z procedur¹:1. Detekcja karty CAM. W przypadku umieszczenia karty CAMsygna³ jest generowany w wyniku kontaktu slotu CI z wyprowadzeniemCD (CD Pin). Sygna³y C/CD1 i C/CD2 okreœlaj¹stan obu wyprowadzeñ CD. Gdyby nawet karta nieby³a zaakceptowana, sygna³ jest generowany w momenciestabilnego po³¹czenia dwóch wyprowadzeñ (zapobiega totzw. zjawisku chattering’u – drgañ ³¹czeniowych). W tymcelu wbudowany jest obwód przerzutnika Schmitt’a.2. Podanie zasilania dla CI. Podanie zasilania po detekcji kartynastêpuje po pewnym czasie (wiêkszym od 50ms). Czas narastaniazasilania powinien wynosiæ oko³o 300µs. Jeœli nie jestspe³niony ten wymóg czasowy, mog¹ wyst¹piæ problemy zinicjalizacj¹ karty. Dlatego nale¿y dok³adnie to sprawdziæ.3. Sygna³ zezwolenia bufora wejœciowego strumienia transportowego(TS Input Buffer Enable) i sygna³ zezwoleniakarty (Card Enable) doprowadzony po up³ywie oko³o 300mspo doprowadzeniu zasilania.4. Sygna³ Reset CAM doprowadzony w tym samym czasie cosygna³ zezwolenia (Enable) karty. Czas ten w sekcji Highpowinien byæ wiêkszy od 200ms. Dla odbiornika HumaxF1 wynosi on oko³o 1s.5. Karta dostêpu. Dostêp jest mo¿liwy po up³ywie oko³o 10µsod anulowania sygna³u Reset.Sterowanie obwodu CI realizowane przy pomocy uk³aduCXD1957AQ, pe³ni¹cego funkcje steruj¹ce dla slotu 2:1. Sygna³ Resetu uk³adu CI stanowi ten sam sygna³ Resetu codla uk³adu L64108 – nale¿y sprawdziæ ten sygna³.2. Sygna³ ACK uk³adu CI wystêpuje na wyjœciu DSCK1 (n.8U27) po po³¹czeniu z sygna³em ACK dekodera MPEG (uk³adSAA7201). Nale¿y sprawdziæ sygna³y PCMCIACS i ACK.Obszar pomiarów: obwody I PCMCIA.Sygna³ detekcji karty i za³¹czenie zasilania obwodu CIprzedstawia oscylogram 38.Kana³ pierwszy (CH1) przedstawia sygna³ detekcji karty.Sprawdziæ nale¿y ten sygna³ na nó¿kach 6 i 11 uk³adu U27. Kana³drugi (CH2) przedstawia sygna³ w³¹czenia zasilania obwoduCI (CI Power On). Sprawdziæ go nale¿y na wyprowadzeniach17, 18, 51, 52 z³¹cza JP6 i 7. Zasilanie obwodu CI powinno byædoprowadzone z opóŸnieniem wynosz¹cym oko³o 50ms po up³ywiesygna³u CD. Po up³ywie sygna³u CD, nale¿y sprawdziæ poziomsygna³u zasilania, który powinien wynosiæ oko³o 0V.Sygna³ detekcji karty i za³¹czenie zasilania obwodu CIprzedstawia oscylogram 39.Kana³ CH1 przedstawia sygna³ za³¹czenia zasilania obwoduCI (CI Power On Signal), a kana³ CH2 przedstawia sygna³zezwolenia karty (Card Enable) i zezwolenia bufora wejœciowegostrumienia transportowego (TS Input Buffer Enable). Sygna³ten powinien byæ doprowadzony po oko³o 300ms po w³¹czeniuzasilania.Sygna³ detekcji karty i za³¹czenie zasilania obwodu CIprzedstawia oscylogram 40.Kana³ CH1 przedstawia sygna³ zezwolenia karty (CardEnable Signal), a kana³ CH2 przedstawia sygna³ Reset karty(Card Reset Signal). Jest on doprowadzony prawie w tym samymczasie, co sygna³ zezwolenia karty. Czas ten w sekcjiHigh powinien byæ wiêkszy od 10µs. Dla odbiornika HumaxF1 wynosi on oko³o 1s.Sprawdzenie czasu narastania sygna³u CI Power przedstawiaoscylogram 41. Pomiar czasu narastania sygna³u CI Power powinienwykazaæ jego wartoœæ oko³o 300µs. Jeœli zmierzona wartoœætego czasu narastania jest nieprawid³owa, nale¿y sprawdziæsygna³ CI Power w uk³adzie U18 (IRF7303) oraz na: slocie 1,R110, C120, C125, tranzystorze Q6, R111, R108 zwracaj¹c uwagêna stan po³¹czeñ lutowanych tych elementów. Czynnoœci te nale-¿y wykonaæ dla slotu 2, sprawdziæ elementy otoczenia.Sprawdzenie czasu opadania sygna³u CI Power przedstawiaoscylogram 42. Zmierzona wartoœæ czasu opadania dla tegosygna³u powinna zawieraæ siê w granicach 3÷300µs (zgodnieze specyfikacj¹ PCMCIA).Sygna³y sterowania sekwencyjnego PCMCIA definiowanes¹ nastêpuj¹co:1 – CAS1SIG, CAS2SIG: sygna³ zezwolenia wejœciowego strumieniatransportowego wykorzystany przez obwód CAM(aktywny w stanie niskim).2 – CAS1CD, CAS2CD: sygna³ transmisji CAM dla sterowaniauk³adu CI (aktywny w stanie niskim).3 – CAS1RST, CAS2RST: sygna³ Reset CAM (aktywny w staniewysokim).Tek Stop: 1kS/s[ T1 Acqs:496mV:341ms@ :4mVTek Stop: 500S/s[ T1 Acqs:480mV:604ms@ :508mVTek Stop: 100S/s[ T1 Acqs:480mV:1.01s@ :12mVTek Stop: 500kS/s[2 AcqsT:460mV:302µs@ :488mV1111222Ch1 200mV Ch2 200mV M 50ms Ch1 140mVCh1 200mV Ch2 200mV M 100ms Ch1 140mVCh1 200mV Ch2 200mV M500ms Ch1 140mVCh1 100mV M 100µs Ch1 116mVOscylogram 38. Oscylogram 39.Oscylogram 40.Oscylogram 41.16 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

[[[Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tek Stop: 1MS/s1[1 AcqsTCh1 100mV M 50µs Ch1 116mV[:468mV:200µs@ :28mVTek Stop: 200MS/s[1260 AcqsTCh1 2V Ch2 2V M 250ns Ch2 3.88V[:205ns@ :5nsCh1 Freq3.998MHzCh2 Freq7.983MHzCh1 High5.08VCh2 High5.44VTek Stop: 10MS/s12[389 AcqsTCh1 2V Ch2 2V M 5µs Ch1 3.88VOscylogram 42. Oscylogram 43. Oscylogram 44.[:38.5µs@ :38.6µsCh1 Freq25.84kHzUnstablehistogramCh2 Freq764.7kHzLow resCh1 High5.08VUnstablehistogramCh2 High5.36V4 – CAS1PWR, CAS2PWR: sterowanie zasilaniem CAM (aktywnyw stanie niskim).5 – CAS1CS, CAS2CS: sygna³ wyboru CAM1 i CAM2 (aktywnyw stanie niskim).6 – CAS1MUX, CAS2MUX: w stanie niskim = wyjœcie danychTDA8043, w stanie wysokim = wyjœcie strumieniatransportowego deskramblera CAM 1.7 – IORD, IOWR: sygna³ pamiêci R/E karty (Card Memory R/W) - aktywny w stanie niskim.8 – WE, OE: sygna³ wejœcie/wyjœcie R/W karty (aktywny wstanie niskim).Objaw: b³êdy blokowania, wystêpowanie na ekranie mozaiki,b³êdy dzia³ania CAMObszar pomiarów: wejœcie i wyjœcie strumienia CAM.Funkcje logiki sterowania CAM dotycz¹ jedynie kana³udeszyfrowanego przez CAM. Dlatego kana³ z wolnym dostêpemnie pojawia siê na wejœciu CAM, ale jest prze³¹czany zapomoc¹ bufora (uk³ad 74HC257: U19÷U23, U31÷U34) orazna wejœcie uk³adu L64108.W przypadku kana³u skramblowanego, sygna³y CAS1CDi CAS2CD (aktywne w stanie niskim) s¹ generowane po w³o-¿eniu CAM. Obwód CAM jest resetowany (aktywny w staniewysokim) po zasileniu przez uk³ad U18 (FET). Strumieñ TSjest zasilany przez bufor steruj¹cy (uk³ady U19 i U20). Procesdeszyfracji (descrambling) jest wykonywany po inicjalizacjiCAM (odczyt CIR i zapis COR).Strumieñ I wejœciowy i wyjœciowy CAM przedstawia oscylogram43. Gdy CAM jest w³o¿ony do slotu 1, sprawdziæ daneTS na wyjœciu uk³adu U19.Gdy CAM jest w³o¿ony do slotu 2, sprawdziæ dane TS nawyjœciu uk³adu U31.Jeœli na wyjœciu brak jest danych TS, sprawdziæ bramki lubbufory uk³adów U19 i U31 (nó¿ki 1 i 19), czy nie s¹ w stanieniskim.Kana³ CH1 przedstawia przebieg danych TS, natomiastkana³ CH2 przedstawia sygna³ zegara (n.6 uk³adu U20).Strumieñ I wejœciowy i wyjœciowy CAM przedstawia oscylogram44.Gdy CAM jest w³o¿ony do slotu 1, 2, sprawdziæ sygna³yCLK, VLD, STR na wyjœciu uk³adu U20 i porównaæ z przebiegiemprzedstawionym na oscylogramie 44. Kana³ CH1przedstawia przebieg sygna³u STR, natomiast kana³ CH2 przebiegsygna³u VLD.Sprawdziæ wyjœcie danych TS z CAM oraz sygna³y CLK,VLD, STR na wejœciu uk³adów 74HC257 (U21÷U23, U32÷U34).Sygna³ CAM 1 jest w stanie niskim, jeœli sterowanie bramkiodbywa siê poprzez CAM, dlatego nale¿y sprawdziæ wejœcie/wyjœcie uk³adu 74HC257 (analogicznie sprawdziæ dla CAM 2).Objaw: b³êdy blokowania i b³êdy dzia³ania CAMProblemy zwi¹zane z deskramblingiem powodowane s¹przez wejœcie/wyjœcie karty CAM oraz dostêp do pamiêci, dlategote¿ nale¿y skoncentrowaæ siê na wykrywaniu i usuwaniuusterek dzia³ania CAM.Sygna³y CAM CS oraz IORD, IOWR przedstawiono naoscylogramie 45 - s¹ one wykorzystane do inicjalizacji lub dostêpuCAM. Sprawdziæ nale¿y przebiegi na wyprowadzeniach7, 44, 45, JP6 i 7 i porównaæ z przebiegami przedstawionymina oscylogramie 45.Kana³ CH1 przedstawia przebiegi sygna³ów: CAS1CS iCAS2CS, natomiast kana³ CH2 przebiegi IORD i IOWR. Jeœlibrak jest na tych wyjœciach tych sygna³ów, nale¿y wymieniæ CAM.Sygna³y CAM CS oraz IORD, IOWR przedstawiaj¹ oscylogramy46 i 47, s¹ one wykorzystane do inicjalizacji lub dostêpuCAM. Sprawdziæ nale¿y sygna³ na wyprowadzeniu CIslotu, czy przebiegi s¹ zgodne z przedstawionymi na oscylogramach46 i 47.Kana³ CH1 przedstawia przebieg sygna³ów CAS1CS,CAS2CS, kana³ CH2 przebieg sygna³ów OEn, Wen, a kana³CH4 przedstawia sygna³ danych o CI (CI Data 0 signal).Jeœli brak jest sygna³ów wyjœciowych, nale¿y wymieniæ CAMlub sprawdziæ uk³ad sterowania CI. Sprawdziæ PCMCIACS (n.14uk³adu U26) oraz sygna³ DSACK1 (n.3 uk³adu U27).Tek Stop: 500MS/s[48 AcqsT:78ns@ :-238nsCh1 FreqHzNo periodfoundTek Stop: 1GS/sR1[T1 Acqs:60ns@ :347nsCEnTek Stop: 1GS/s1[T2 Acqs:185ns@ :216nsCEn1Ch2 FreqHzNoperiodfound1OEn2WEn2Ch1 High5.08VCh2 High5.2V2Data0R2Data0Ch1 2V Ch2 2V M 100ns Ch2 2.76VCh1 5V Ch2 5V M 50ns Ch1 1.4VRef1 5V 50nsCh1 5V Ch2 5V M 50ns Ch2 1.4VRef2 5V 50nsOscylogram 45. Oscylogram 46. Oscylogram 47.SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 17

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Opis wybranych uk³adów scalonych odbiornikaHumax F1Poniewa¿ wykonywane prace serwisowe czêsto wymagaj¹pog³êbionej znajomoœci struktury wewnêtrznej oraz funkcji wyprowadzeñposzczególnych uk³adów scalonych, w punkcie tymprzedstawiono szereg danych dotycz¹cych tej problematyki.Uk³ad TDA8044Uk³ad TDA8044 i jego wersja TDA8044A (firmy Philips)stanowi¹ udoskonalony model uk³adu TDA8043 zastosowanyw odbiorniku Humax F1. Uk³ad TDA8044 jest kompatybilnyz uk³adem TDA8043 zarówno pod wzglêdem wyprowadzeñ,jak i magistrali I 2 C.Uk³ad scalony TDA8044 stanowi kompletny demodulatori uk³ad korekcji b³êdów dla odbioru modulowanych w systemieBPSK i QPSK sygna³ów, przeznaczony do cyfrowych odbiornikówsatelitarnych. Zakres szybkoœci symbolowej wynosi0.5 ÷ 45Msymboli/s (0.5 ÷ 30MSymboli/s dla TDA8044A).Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8044 przedstawiono na rysunku2.Cechy uk³adu• kompletny uk³ad dla standardu DVB-S zawieraj¹cy demodulatorBPSK/QPSK, dekoder Viterbi’ego i Reed-Solomona,uk³ad rozplotu (de-interleaver) i usuniêcia rozk³adulosowego bitów (de-randomizer),• napiêcie zasilania: +3.3V,+3.3Vtuner AGC (optional)L (1)VDDD1+ 15µF 10k 470 2×27pF 10nF10+5VL (1) VDDD2330nFVDDD2V+DDD215µFVDDD2(3)CVSD22kHz(3)C(2)XTAL(3)C100nF+3.3VV DDDV DDD1100 nF470kV DDD1V DDD1packet dataand controloutputsCFSC (3)P3P2P1P0C (3) P5P4PDOCLKPDO0PDO110099 98 97 96 95 94 93 92 91 90 89 88 87 86 85 84 83 82 81180279378477576675774873972101112131415161718192021222324252627282930TDA8044TDA8044A31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50717069686766656463626160595857565554535251100nFI100nFQ100nFTDITDOTMS2I C-busto tunerlock signals100nFVDDD2C (3)VDDD2C (3)V DDD2C (3)V DDD1C (3)4k7 4k7 1k6+5Vinterrupt2I C-businput(1) B=SMD bead typeC8D8.9/3/3 Grade 4S2.C (3) L (1) 15µFPORn.c.+3.3V+V DDDA(2) f = 4 MHz (fundamental)xt a l.(3) C = 6.8nF, SMD.PDO2PDO3PDO4PDO5PDO6V DDD1PDO7C (3)V DDD1packet data and control outputsPDOERRPDOVALPDOSYNCRys.2. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8044.18 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tabela 2.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu TDA8044Nr Oznacz. Opis Nr Oznacz. Opis1 I2 Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 2 (obejœcie ADC) 51 V SSD10 Masa cyfrowa 102 I3 Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 3 (obejœcie ADC) 52 SCL Szeregowe wejœcie zegara magistrali I 2 C3 V SSD1 Masa cyfrowa 1 53 SDA Szeregowe wejœcie/wyjœcie danych magistrali I 2 C4 CFS Wybór czêstot. zegara (logiczne 0 dla TDA8044A) 54 INT Wyjœcie przerwañ (aktywne w stanie niskim)5 V SSD2 Masa cyfrowa 2 55 A0 Sprzêtowe adresowanie magistrali I 2 C6 I4 Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 4 (obejœcie ADC) 56 RSLOCK WskaŸnik zamkniêcia pêtli Reed-Solomon’a7 I5 Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 5 (obejœcie ADC) 57 VLOCK WskaŸnik zamkniêcia pêtli Viterbi’ego8 I69 Q0Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 6 (obejœcie ADC,bit MSB)Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 0 (obejœcie ADC,bit LSB)58 DLOCK WskaŸnik zamkniêcia pêtli demodulatora59 V DDD8 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 810 V DDD1 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1 60 V DDD9 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 911 Q1 Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 1 (obejœcie ADC) 61 TEST Wyjœcie testowe (normalnie przy³¹czone do masy)12 Q2 Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 2 (obejœcie ADC) 62 TRSTOpcjonalny reset asynchroniczny (normalnieprzy³¹czone do masy)13 Q3 Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 3 (obejœcie ADC) 63 TCK Test zegara (normalnie przy³¹czone do masy)14 Q4 Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 4 (obejœcie ADC) 64 SCLT Szeregowe wejœcie zegara pêtli szyny I 2 C15 V SSD3 Masa cyfrowa 3 65 SDAT Szeregowe dane pêtli szyny I 2 C16 Q5 Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 5 (obejœcie ADC) 66 V DDD10 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1017 Q6Wejœcie cyfrowe sygna³u Q dla bitu 6 (obejœcie ADC,bit MSB)67 V SSD11 Masa cyfrowa 1118 V SSD4 Masa cyfrowa 4 68 V SSD12 Masa cyfrowa 1219 V DDD2 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 2 69 TMSWejœcie kontroli sygna³u (normalnie przy³¹czonedo masy)20 PRESET Ustawianie uk³adu 70 TDO Szeregowe wyjœcie danych testu21 P3 Quasi-dwukierunkowy port wejœcia/wyjœcia (bit 3) 71 TDISzeregowe wejœcie danych testu (normalnieprzy³¹czone do masy)22 P2 Quasi-dwukierunkowy port wejœcia/wyjœcia (bit 2) 72 V DDD11 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1123 P1 Quasi-dwukierunkowy port wejœcia/wyjœcia (bit 1) 73 V SSD13 Masa cyfrowa 1324 P0 Quasi-dwukierunkowy port wejœcia/wyjœcia (bit 0) 74 V SSD(AD) Masa cyfrowa przetwornika ADC25 V DDD3 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 3 75 V DDD(AD) Napiêcie zasilania ADC26 P5 Quasi-dwukierunkowy port wejœcia/wyjœcia (bit 5) 76 V ref(B) Napiêcie odniesienia dla ADC27 P4 Quasi-dwukierunkowy port wejœcia/wyjœcia (bit 4) 77 V SSA1 Masa analogowa 128 PDOCLKWyjœcie zegara dla bajtów strumieniatransportowego78 QA Analogowe wejœcie sygna³u Q29 PDO0 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 0) 79 V ref(Q) AGC dla czêœci sygna³u Q30 PDO1 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 1) 80 IA Analogowe wejœcie sygna³u I31 PDO2 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 2) 81 V SSA1 Masa analogowa 232 V SSD5 Masa cyfrowa 5 82 V ref(I) AGC dla czêœci sygna³u I33 PDO3 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 3) 83 V DDA Napiêcie zasilania czêœci analogowej34 PDO4 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 4) 84 V DDXTAL Napiêcie zasilania dla oscylatora kwarcowego35 PDO5 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 5) 85 XTALI Wejœcie dla oscylatora kwarcowego36 V SSD6 Masa cyfrowa 6 86 XTALO Wyjœcie dla oscylatora kwarcowego37 V SSD7 Masa cyfrowa 7 87 V SSXTAL Masa dla oscylatora kwarcowego38 PDO6 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 5) 88 V DDD12 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1239 POR Reset „Power-On” 89 V DDD13 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1340 V DDD4 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 4 90 V SSD14 Masa cyfrowa 1441 V DDD5 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 5 91 D22 Wyjœcie sygna³u 22kHz dla sterowania anten¹ SAT42 V DDD8 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 8 92 V SSD15 Masa cyfrowa 1543 V DDD6 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 6 93 V SSD15 Masa cyfrowa 1544 V DDD7 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 7 94 V AGC Napiêcie wyjœciowe uk³adu AGCWyprowadzenie testowe (normalnie przy³¹czone45 PDO7 Wyjœcie równoleg³e danych (bit 7) 95 V SSD(test)do masy)46 NC Niewykorzystane 96 V DDD14 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1447 V SSD9 Masa cyfrowa 9 97 V DDD15 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowej 1548 PDOERR WskaŸnik b³êdów transportowych 98 OUSTD Wyjœcie sigma-delta49 PDOVAL WskaŸnik wa¿noœci danych 99 I050 PDOSYNC Pakiet transportowy synchronizacji sygna³u 100 I1Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 0 (obejœcieADC)Wejœcie cyfrowe sygna³u I dla bitu 1 (obejœcieADC)SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 19

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1• tryb oszczêdzania pobieranej mocy zasilania w stanie czuwania,• wewnêtrzny zegar PLL z nisk¹ czêstotliwoœci¹ rezonatorakwarcowego (typowo 4MHz),• obudowa 100-koñcówkowa typu QFP100.Demodulator BPSK/QPSK• interpolator i filtr antyaliasingowy,• uk³ad AGC dla kontroli poziomu analogowych sygna³ówwejœciowych I oraz Q,• dwa 7-bitowe przetworniki analogowo/cyfrowe (ADC),• filtr Nyquista z wybieranym wspó³czynnikiem roll-off,• szeroki zakres szybkoœci symbolowej,• wewnêtrzne odtwarzanie noœnej, odtwarzanie czêstotliwoœcizegarowej i pêtli AGC z programowanymi filtrami,• dwie pêtle odtwarzania noœnej dla œledzenia fazowegosymboli,• oszacowanie stosunku sygna³/szum,• zewnêtrzny wskaŸnik zamkniêcia pêtli demodulatora.Dekoder Viterbi’ego• 4-bitowe wejœcie „programowej decyzyjnoœci” dla sygna-³ów I oraz Q,• automatyczna synchronizacja,• oszacowanie wskaŸnika BER w kanale,• zewnêtrzny wskaŸnik zablokowania synchronizacji dekoderaViterbi’ego.Dekoder Reed-Solomona• kod Reed-Solomona: 204, 188, T = 8,• automatyczna synchronizacja (konfigurowana za pomoc¹ magistraliI 2 C) bajtów, pakietów transportowych oraz obrazów,• wewnêtrzny uk³ad rozplotu (i = 12, z zastosowaniem wewnêtrznejpamiêci),• uk³ad eliminuj¹cy rozk³ad losowy typu PRBS (PseudoRandom Bit Sequence),• zewnêtrzny wskaŸnik wyboru rejestru (RS) synchronizacjidekodera,• zewnêtrzny wskaŸnik nieskorygowanych b³êdów,• zewnêtrzny wskaŸnik skorygowanychbajtów,• wskaŸnik liczby korygowanychCPU Controllerbloków.Interfejs• interfejs I 2 C dla inicjacji imonitorowania demodulatora,dekodera FEC,• programowane przerwania,• 6-bitowy ekspander wejœcia/wyjœciadla magistraliI 2 C,• DiSEqC poziom 1.X dlaaplikacji sterowania talerzemanteny SAT,• 3-stanowy tryb dla wyjœciowychstrumieni transportowych.Opis funkcji wyprowadzeñuk³adu TDA8044 przedstawionow tabeli 2.VCX027 MHzTransportStreamAUXPortCW4001CoreMulti 2CBUSCacheUk³ad L64108Uk³ad L64108 stanowi strukturalne po³¹czenie 32-bitowegoCPU RISC pracuj¹cego z zegarem 54MHz, programowalnegodemultipleksera transportowego, deskramblera standarduDVB, sterownika pamiêci DRAM oraz uk³adów peryferyjnych.Uk³ad ten nale¿y do systemu Integra SDP1100 przeznaczonegodla odbiorników typu set-top-box.Zastosowany subsystem CW4001 Mini RISC w CPU nale¿ydo inteligentnych rozwi¹zañ stosowanych w odbiornikachset-top-box. Subsystem CPU zawiera 8kB pamiêci instrukcji,4kB pamiêci danych typu cache uzupe³nionych o obwody czasowe,umo¿liwiaj¹ce pracê w czasie rzeczywistym. CPU z zegarem54MHz umo¿liwia pe³ne wykorzystanie w³aœciwoœciuk³adu do pracy w odbiornikach set-top-box. Schemat blokowyuk³adu L64108 przedstawiono na rysunku 3.Cechy i parametry uk³adu L641081) Demultiplekser transportowy standardu MPEG-2:• 32-PID-owy blok podtrzymania,• praca z szybkoœci¹ do 60Mbit/s dla transmisji szeregoweji do 9MB/s dla transmisji równoleg³ej,• w pe³ni programowana sprzêtowo sekcja filtracji,• wsparcie o system PCR- PID (Program Clock Reference),• automatyczna detekcja i prze³¹czanie PID-ów audio i wideo.2) Zintegrowany CPU z subsystemem CW4001 Mini RISCMIPS:• g³ówny CPU dla odbiorników set-top-box,• cache: 4kB pamiêci danych; 8kB pamiêci instrukcji,• timery, sterownik przerwañ,• szyna bazowa i jednostka steruj¹ca pamiêci¹ cache,• interfejsy dla zewnêtrznych komponentów set-top-box systemurozszerzenia 68k Motoroli,• kompatybilny z instrukcjami MIPS-II.3) Wbudowany w uk³ad deskrambler DVB NDS i Multi2.4) Sterownik pamiêci DRAM.5) Peryferia:• trzy szeregowe porty RS232 kompatybilne z 8251,• port równoleg³y IEEE 1284,• dwa interfejsy Smart Card,DVB DescramblerStream & Block Cipher27MHzS-DCDI/FBUSControllerCacheControllerCBUSPIDFilteringNDSCAMInterruptTimerCPU 2 PBUSSelectionFilteringMPEG 2 Transport DemuxPeripheralsIEEE1284RegisterFileDPRRS232UART(x3)21 C LikeMulti-MasterSlavePBUSA/V PESBufferTeletextRys.3. Schemat blokowy uk³adu L64108.GPI/0RegisterDRAMC&ArbiterSmartCard7816-3(x2)Ext BIUExtensionBUSDRAMVideo/AudioPES20 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1• interfejs I 2 C przystosowany do pracy w trybach multimasteri slave,• szeregowy interfejs teletekstu dla enkodera NTSC/PAL,• szybkie wyjœcie typu AUX dla pakietów transportowychpo filtracji PID lub po deskramblingu,• 50 wejœæ/wyjœæ ogólnego przeznaczenia.6) Bezpoœredni interfejs dla dekodera kana³owego L64724 systemuDBS i L64768 systemu CATV.7) Szeregowe lub równoleg³e wyjœcia dla bezpoœrednich interfejsówdekoderów MPEG-2 A/V np. L64005 lub L64105firmy LSI Logic.8) Podtrzymanie zgodne z platform¹ Integra SDP1100 dla settop-box.9) Podtrzymanie JTAG.10) Technologia: 0.35µm, zasilanie 3.3V.11) Obudowa: 240-koñcówkowa.Uk³ad UDA1320Uk³ad UDA1320A firmy Philips jest nieodwracaj¹cymstereofonicznym przetwornikiem DAC. Niska pobierana mocoraz niskie napiêcie zasilania umo¿liwia zastosowanie w przenoœnychcyfrowych systemach audio. Uk³ad wyposa¿ony jestw interfejs I 2 S w formacie danych z maksymaln¹ d³ugoœci¹s³owa bitowego do 20 bitów.Uk³ad mo¿e byæ wykorzystany w dwóch trybach: L3 lubstatycznym. W trybie L3 wszystkie cyfrowe funkcje dŸwiêkumusz¹ byæ kontrolowane za pomoc¹ interfejsu L3, zawieraj¹cymustawiany zegar systemowy. W dwóch statycznych trybachuk³ad UDA1320 mo¿e dzia³aæ w trybie zegara systemowego256fs oraz 384fs. Wyciszanie, deemfaza dla 44.1kHz i4-cyfrowe formaty wejœciowe (I 2 S, 16-, 18-, 20-bitowy) mog¹byæ wybierane poprzez sterowanie statyczne odpowiedniegowyprowadzenia uk³adu scalonego. Schemat blokowy i aplikacyjnyuk³adu UDA1320 przedstawiono na rysunku 4.Cechy i parametry uk³adu UDA1320• napiêcie zasilania 2.7÷3.6V,• sterowanie poprzez interfejs mikrokontrolera L3 lub statycznepoprzez sterowanie wyprowadzenia uk³adu,• zegar systemowy (f SYST ): 256fs, 384fs, 512fs, wybieranypoprzez interfejs L3 lub 256fs i 384fs w trybie zegara sterowanegostatycznie,• czêstotliwoœæ próbkowania: 16÷48kHz,• zintegrowany filtr cyfrowy z nieodwracaj¹cym przetwornikiemDAC,• odstêp sygna³-szum:typowo 100dB,LeftoutputAnalogsupply voltageR21C1100µF/16V+BCKWSDATAI+123V DDA 13V SSA 15UDA1320ADIGITAL INTERFACEVOLUME/MUTE/DEEMPHASISINTERPOLATION FILTERTabela 3.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³aduUDA1320Nr Oznaczenie Opis funkcji1 BCK Zegar bitowy2 WS Wybór s³owa3 DATAI Wejœcie danych4 V DDD Zasilanie cyfrowe5 V SSD Masa cyfrowa6 SYSCLK Zegar systemowy: 256fs, 384fs, 512fs7 APPSEL Wybór trybu aplikacji8 APPL3 Wyprowadzenie aplikacyjne 39 APPL2 Wyprowadzenie aplikacyjne 210 APPL1 Wyprowadzenie aplikacyjne 111 APPL0 Wyprowadzenie aplikacyjne 012 V REF(DAC) Napiêcie odniesienia przetwornika DAC13 V DDA Napiêcie zasilania analogowego14 V O(L) Napiêcie wyjœciowe kana³u lewego15 V SSA Masa analogowa16 V O(R) Napiêcie wyjœciowe kana³u prawegoTabela 4.WyprowadzenieTryby wyboru poprzez sygna³ APPSELAPPSELV SSD 0.5V DDD (384f S ) V DDD (256f S )APPL0 TEST MUTE MUTEAPPL1 L3CLOCK DEEM DEEMAPPL2 L3MODE SF0 SF0APPL3 L3DATA SF1 SF1CONTROLINTERFACE711109845APPSELAPPL0APPL1APPL2APPL3V DDDV SSDDigitalsupply voltageRightoutputSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 21R31C6100nF/63VC5100nF/63VV12 REF(DAC)SystemR1 SYSCLK 6NOISE SHAPERC7 + C4clock47100nF 47µF63V 16VV O(L)V14 - DACDAC - 16 O(R)+R4+ +C2C3R6100 R547µFR7 10010k 47µF16V10k16V• formaty interfejsu wejœciowego: I 2 S justowany bitem MSB,bitem LSB w formacie 16, 18, 20- bitowym (w trybie L3);I 2 S i bitem LSB 16, 18 i 20 – bitowym w trybie statycznymw formacie danych wejœciowych z szybkoœci¹ 1f S ,• sterowanie wzmocnieniem: cyfrowe, logarytmiczne poprzezL3,• cyfrowa deemfaza dla 32, 44.1 i 48kHz poprzez L3 lub44.1kHz poprzez sterowanie statyczne,• wyciszanie poprzez sterowanie statyczne lub interfejs L3,• liniowe wyjœcia stereo, sterowane wzmocnienie za pomoc¹L3,• wysoka liniowoœæ, szeroki zakres dynamiki, niskie zniekszta³cenia,• separacja kana³ów: typowo 100dB,• poziom sygna³ów wyjœciowych: 10V RMS .Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu UDA1320 przedstawionow tabeli 3, a w tabeli 4 przedstawionotryby wyboru aplikacjipoprzez sygna³ steruj¹cy APPSEL.Rys.6. Schemat blokowy i aplikacyjny uk³adu UDA1320.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze

OTVC Royal 3735a OTVC Royal 3735a34 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 31OTVCRoyal TV3735aSchemat ideowy OTVC Royal 3735a

OTVC Royal 3735aOTVC Royal 3735aSchemat ideowy OTVC Royal 3735a32 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 33

Zasilacz chassis ICC17Zasilacz chassis ICC17 (cz.3 - ost.)Bogdan Sikorowski6. Diagnostyka i naprawa zasilaczaUwaga: Wszystkie czynnoœci przy naprawie zasilacza powinnybyæ wykonywane po pod³¹czeniu odbiornika do siecizasilaj¹cej poprzez transformator ochronny (separuj¹cy).W przypadkach uaktywnienia siê uk³adu ochrony przepiêciowejnale¿y sprawdziæ stan rezystora bezpiecznikowego namodule kineskopu RB06 (LB06).6.1 Zasilacz trybu czuwania6.1.1. Obwody strony pierwotnej - algorytm na rys.6.6.1.2. Obwody strony wtórnej - algorytm na rys.7.- Zewrzeæ wyprowadzenia 3i4transoptora IP50,-w³¹czyæ zasilanie siecioweCzynapiêcie 220Vjest obecne naz³¹czu BP01?TAKCzyna CP10jest napiêcie310VDC?TAKCzy nakatodziediody DP20jest 42VDC?NIENIENIECzyFP01 jestuszkodzony?TAKSprawdziæ wtyczkê i sznursieciowy oraz wy³¹cznik sieciowyNIESprawdziæ filtrnapiêciasieciowegooraz diody:DP01÷DP04Wymieniæ bezpiecznik FP01oraz sprawdziæ TP50 i RP15Sprawdziæ prostownik zasilaczastanu czuwania: DP16 ÷ DP19oraz RP20 i diodê DP20-Po³¹czyæ wyprowadzenia 3i4transoptora IP50.- Zewrzeæ kondensator CP69.-W³¹czyæ napiêcie sieciowe.Czynapiêcie naRP76= 3.3V?TAKCzynapiêcie nakatodzie IP61> 5V?TAKTAKNIENIEPomiêdzy CP63 i wejœcie IP61przylutowaæ rezystor 10kCzynapiêcie naRP76 jest< 3.3V?TAKCzynapiêcie nawejœciu IP61< 2V?TAK6.2. Zasilacz g³ównySprawdzanie stanu szyn zasilaj¹cych strony wtórnej g³ównegozasilacza nale¿y dokonywaæ bez pod³¹czania napiêcia sieci.Do testowania poszczególnych linii (ka¿dej oddzielnie) przydatnyjest zewnêtrzny zasilacz z ograniczeniem pr¹dowym dooko³o 0.5A. Napiêcie wyjœciowe zasilacza nie powinno przekraczaæ11V. Sposób pod³¹czania zewnêtrznego zasilacza dowtórnych obwodów przetwornicy pokazano na rysunku 8.NIENIESprawdziæ obwódklawiatury:DK01, CK02, GE01oraz GK01Sprawdziæ z³¹cza klawiaturyoraz napiêcia na moduleklawiatury (KDB17000)Sprawdziæprostownik trybuczuwania orazrezystor RP20Wymieniæ uk³ad stabilizatora IP61Czy napiêcie naNIEkatodzie IP61 zmienia siêSprawdziæ: IP50 oraz IP61od >5V do

Zasilacz chassis ICC17Uk³ad testowy pod³¹czyæ do katody diody DP82- Zewrzeæ do masy n.4 (DIS) stabilizatora IP95,-uk³ad testowy pod³¹czyæ do katody diody DP93Czypobór pr¹du>200mA?TAKCzypobór pr¹du>200mA?TAKUk³ad testowy pod³¹czyæ do katody diody DP80Czypobór pr¹du>500mA?TAKCzypobór pr¹du>500mA?TAKNIENIENIENIEW linii zasilania U_VIDEOnie wystêpuje zwarcieRoz³¹czyæ z³¹cze BL02 (zasilanie modu³u wizji)Wymieniæ diodê DP82Usun¹æ zworê JL60 (LL60)Wymieniæ diodê DP80- Zewrzeæ do masy n.4 (DIS) stabilizatora IP95,-uk³ad testowy pod³¹czyæ do katody diody DP80Na module wizji sprawdziæ uk³ad IB01oraz diody: DB30/31, DB50/51 i DB70/71Rys.9. Kontrola linii U_VIDEO.W linii zasilania Usysnie wystêpuje zwarcieUwaga:Po zakoñczeniu pomiarówprzywróciæ po³o¿enie zwory JL60.Sprawdziæ tranzystor linii TL34Rys.10. Kontrola linii Usys.Czypobór pr¹duprzekracza200mA?TAKUsun¹æ LL31Czypobór pr¹duprzekracza200mA?TAKSprawdziæ elementy:DP93 oraz IP95Po³¹czyæ n.4 z n.9uk³adu IP95Czypobór pr¹duprzekracza500mA?TAKSprawdziæ napiêciena szynie +8V namodu³ach: AP, DP,KDB oraz SCARTNIENIENIECzynapiêciena n.9 IP95=5.1V?TAKUwaga:Po zakoñczeniu testów zamontowaæ LL31oraz usun¹æ po³¹czenie n.4 i n.9 uk³adu IP95.Czynapiêcie nan.8 IP95=8.1V?TAKNa linii zasilaniaU_TIMER nie maprzeci¹¿eniaNIEDokonaæ pomiaru napiêciana linii +8V (n.8 IP95): >1.3VSprawdziæ driver linii(tranzystory: TL31, TL32,…)NIESprawdziæ linie zasilania+5VUP oraz 5V_VCCSprawdziæ napiêciena n.4 IP95 oraz naDP94 i CP96Rys.13. Kontrola linii U_TIMER.Czypobór pr¹du>200mA?TAKUsun¹æ zworê JP03Czypobór pr¹du>200mA?TAKCzypobór pr¹du>200mA?TAKW³¹czyæ odbiornik w³¹cznikiem sieciowymCzynapiêcie na CP13>4.5V?TAKCzynapiêcie na RP12>1.2V?TAKCzynapiêcie na CP132V?TAKTAKCzynapiêciastrony wtórnejs¹ poprawne?TAKPêtla regulacyjnadzia³a poprawnieNIESprawdziæ, czy TP67 jest wy³¹czonyoraz czy na wej. reg. IP61 jest stan niskiNIENIENIESprawdziæ: LP44, TP42 oraz TP59Czyodbiornikjest w trybietimer?Czynapiêcie nakatodzie IP61

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 (cz.1)Miros³aw Sokó³1. Opis rozwi¹zaniaOdbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 produkowanyby³ w dwóch wykonaniach: KEX-M700SDK i KEX-M700B.Schematy ideowe obu wykonañ opublikowano w dodatkowejwk³adce do numeru 11/2002 „Serwisu Elektroniki”.Odbiornik KEX-M700 zawiera nastêpuj¹ce p³ytki:a/ p³ytkê g³ówn¹ (CONTROL UNIT),b/ p³ytkê tunera FM (FM UNIT) z g³owic¹ UKF CWB1022,c/ p³ytkê tunera AM (AM UNIT),d/ p³ytkê wzmacniacza (AUDIO UNIT),e/ p³ytkê magnetofonu (P.C.BOARD UNIT), do której do³¹czonop³ytki czujników mechanizmu (SWITCH P.C., SEN-SE P.C. A/B),f/ p³ytkê mechanizmu magnetofonu (P.C.BOARD UNIT),g/ p³ytkê wskaŸnika i klawiatury (GRILLE UNIT).1.1. P³ytka tunera FM (FM UNIT)W odbiornikach samochodowych KEX-M700 zastosowanodwa wykonania tunera FM: z odbiornikiem komunikatówdrogowych - SDK i wykonanie standardowe - B. Konstrukcjêtunera FM odbiornika samochodowego KEX-M700 oparto og³owicê UKF typ CWB1022 i wzmacniacz p.cz. z detektoremFM IC51 - LA1140B (schemat blokowy - 2001/BS2).W odbiorniku KEX-M700B zastosowano uk³ad t³umika zak³óceñ(suppressor) IC101 - LA2110 (aplikacja - 2000/BS2) zuk³adem CR101 - CWW107 filtrów dolno- i górnoprzepustowchi dekoder stereo IC151 - LA3430P.W odbiorniku KEX-M700SDK zastosowano uk³ad t³umikazak³óceñ (suppressor) IC101 - KHA115, dekoder stereoIC151 - MX3S400 i odbiornik komunikatów drogowych IC801- KHA142. Zastosowane w tym wykonaniu uk³ady cienkowarstwowezawieraj¹ struktury uk³adów scalonych i miniaturowe elementy,co w przypadku uszkodzenia takiego uk³adu mo¿e byætrudne do naprawienia. Dla przyk³adu uk³ad MX3S400 zawieradekoder stereo LA3376 wraz z elementami towarzysz¹cymi.Tunerem FM steruje mikroprocesor IC703 - PD4129B (tabela1.1), a napiêcie przestrajania uzyskiwane jest z uk³adusyntezy IC502 - CX7925B.Stopieñ wejœciowy g³owicy UKF - CWB1022 objêty jesttrzema pêtlami regulacji wzmocnienia:• LOC1 - w³¹czana przez Q509 z n.21 procesora IC703,• LOC2 - w³¹czana przez Q2 (VR1) z n.37 procesora IC703,• ARW - w³¹czana przez Q1 z n.15 uk³adu p.cz. FM IC51.Sygna³ p.cz. FM z g³owicy UKF (n.8), poprzez filtry ceramiczneCF51, CF52 podawany jest na n.1 uk³adu wzmacniaczap.cz. FM IC51 - LA1140B, w którym znajduje siê detektorFM (n.9, 11, 13), uk³ad ARCz (n.7), uk³ad ARW (n.16) uk³adwyciszania (wej. n.6, sterowanie n.14, regulacja n.5) i wyjœciepoziomu sygna³u antenowego (n.15).Uk³ad wyciszania z uk³adu IC51 sterowany jest szynami:• MONO - wy³¹cza wyciszanie poprzez tranzystor Q511 zn.13 procesora IC703,• SEEK - w³¹cza wyciszanie podczas przeszukiwania stacjipoprzez tranzystory Q71, Q501.Wyjœcie drivera wyciszania (n.14 IC51) poprzez tranzystorQ510 informuje szyn¹ SD procesor IC703 o dostrojeniudo stacji. Tranzystor Q51 wy³¹cza odbiór stereo dla ma³ychpoziomów sygna³u antenowego.Pomimo wprowadzenia dwóch ró¿nych wykonañ p³ytki tunerazachowano takie same oznaczenia elementów regulacji itakie same oznaczenia wyprowadzeñ p³ytki. Odbiór stereofonicznysygnalizowany jest poprzez zmianê stanu na wyjœciu17 p³ytki. Do uk³adów dekodera stereo IC151 i eliminatorazak³óceñ IC101 do³¹czone s¹ nastêpuj¹ce potencjometry:• VR151- do regulacji minimalnego poziomu pilota na wyjœcium.cz.,• VR101- do regulacji maksymalnej separacji kana³ów,• VR152 - do regulacji uk³adu kontroli poziomu separacjikana³ów.1.2. P³ytka tunera AM (AM UNIT)Na p³ytce tunera AM zastosowano uk³ad IC201 - PA4010(schemat blokowy na schemacie ideowym) zawieraj¹cy odbiornikz podwójn¹ przemian¹ z I p.cz. 10.7MHz i II p.cz. 450kHz,detektor AM, uk³ady ARW i wyjœcie na wskaŸnik poziomu n.10.Sygna³ AM z anteny podawany jest poprzez filtr antenowy T201na wzmacniacz wstêpny na tranzystorze FET Q201. Wzmocnienietego stopnia regulowane jest poprzez w³¹czony w szeregz FET-em tranzystor Q202, sterowany z wyjœcia RF AGC - n.4uk³adu IC201, szyn¹ LOCH poprzez tranzystor Q203 i szyn¹SEEK poprzez tranzystor Q204. Wejœcie wzmacniacza w.cz. natranzystorze Q201 zabezpieczone jest przed przesterowaniem iprzepiêciami za pomoc¹ przeciwsobnie w³¹czonych diod D204,D205. Czu³oœæ obwodu antenowego toru AM jest prze³¹czanaza pomoc¹ diod D201, D202, sterowanych z wyjœcia uk³aduARW - n.5 IC201 i szyn¹ LOCL. Sygna³ ze wzmacniacza wejœciowegopodawany jest na mieszacz MIX1 (n.1) uk³ad IC201– PA4010, zawieraj¹cy tuner AM z podwójn¹ przemian¹ czêstotliwoœci,uk³ady ARW dla w.cz. i p.cz. oraz detektor AM. Domieszacza MIX1 doprowadzany jest sygna³ oscylatora OSC1 zobwodem do³¹czonym do n.28, 29 i przestrajanego diod¹ warikapow¹D203. Oscylator OSC1 posiada wyjœcie buforowane(n.30) dla uk³adu syntezy czêstotliwoœci. Sygna³ I p.cz. 10.7MHzz wyjœcia mieszacza MIX1 (n.26, 27) po przejœciu przez filtryT204, CF201 podawany jest na mieszacz MIX2 (wejœcie - n.24,wyjœcie - n.21, 22), pracuj¹cy z oscylatorem kwarcowym X201- 10.26MHz. Sygna³ II p.cz. z wyjœcia mieszacza MIX2 po przejœciuprzez filtry T205, CF202 podawany jest na wzmacniaczp.cz. (n.16), a nastêpnie na detektor AM (wyjœcie - n.13) z obwodemstrojonym T206 (n.15). Podczas przeszukiwania zakresuAM tranzystor Q205 zmienia sta³¹ czasow¹ ARW do³¹czaj¹cdodatkow¹ pojemnoœæ C230 do n.12 uk³adu IC201.1.3. P³ytka g³ówna (CONTROL UNIT)Tor radiowy. Uk³ady tunerów FM i AM wspó³pracuj¹ z uk³adamiumieszczonymi na p³ycie g³ównej: uk³adem syntezy PLLIC502 - CX7925B, mikroprocesorem steruj¹cym tunerem i magnetofonemIC703 - PD4129B (tabela 1.1), uk³adem buforówSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 37

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700Tabela 1.1.Opis wyprowadzeñ uk³adu PD4129BNr Nazwa Wej./Wyj. Typ wyj. Opis funkcji1 MST0 wyjœcie C Wyjœcie strobuj¹ce prze³¹cznik stanu mechanizmu2 MST1 wyjœcie C Wyjœcie strobuj¹ce prze³¹cznik stanu mechanizmu3 TMUTE wyjœcie C Wyjœcie wyciszania tunera; stan H - w³¹czone wyciszanie4÷6 NC wyjœcie C Niewykorzystane; zawsze stan niski L7 RESET wejœcie Wejœcie resetu; reset wykonywany gdy stan L8 X2 Oscylator kwarcowy f=4.194304MHz9 X1 Oscylator kwarcowy f=4.194304MHz10 BRXEN wej./wyj. C Szyna komunikacji z g³ównym mikroprocesorem11 BSRQ wej./wyj. C Szyna komunikacji z g³ównym mikroprocesorem12 NC13 MONO wyjœcie C Wyjœcie w³¹czania mono dla tunera; stan H - mono14 SSTOP wyjœcie C Wyjœcie stopu dla VCO tunera - niewykorzystane15 PCK wyjœcie C Wyjœcie zegara dla uk³adu syntezy PLL16 PST wyjœcie C Wyjœcie strobuj¹ce dla uk³adu syntezy PLL17 PDT wyjœcie C Wyjœcie danych dla uk³adu syntezy PLL18 PLAY wyjœcie C Wyjœcie zmiany czu³oœci uk³adu "Music Search"; stan L - PLAY19 CM wyjœcie C Wyjœcie w³¹czania silnika magnetofonu; stan L-STOP20 NC wyjœcie C Niewykorzystane; zawsze stan niski L21 LOCL wyjœcie C Wyjœcie zmiany czu³oœci tunera22 STBY1 wyjœcie C Wyjœcie standby uk³adu steruj¹cego magnetofonem23÷25 LOCL wyjœcia C Wyjœcia kontroluj¹ce uk³ad steruj¹cy magnetofonem26 VSS Masa27 MS wejœcie Wejœcie sygna³u "Music Search" z magnetofonu28 RES wejœcie Wejœcie pracy rewersyjnej magnetofonu29 NES wejœcie Wejœcie pracy do przodu magnetofonu30 BSENS wejœcie Wejœcie detektora "back-up"; "back-up" gdy stan L31 SDLEV wejœcie Wejœcie detektora sygna³u SD z tunera32 NC Masa33 ST wejœcie Wejœcie sygna³u STEREO z tunera; L - mono, H - stereo lub wymuszone mono34 NC Masa35 AMIF wejœcie Wejœcie licznika p.cz. AM; stacja odebrana gdy f=450kHz36 BK wejœcie Wejœcie pomiaru sygna³u BK37 LOCH wyjœcie C Wyjœcie zmiany czu³oœci tunera38 PCL wyjœcie C39 TUNPW wyjœcie C Wyjœcia w³¹czania zasilania tuneraWyjœcie sygna³u f=1/4 zegara systemowego (1.048576MHz); w³¹czane gdy wejœcieTEST1 (n.48) w stanie L 1s po w³¹czeniu zasilania40 TAPPW wyjœcie C Wyjœcia w³¹czania zasilania magnetofonu41 BSI wejœcie C Wejœcie danych szyny systemowej42 BSO wyjœcie C Wyjœcie danych szyny systemowej43 BSCK wej./wyj. C Wejœcie/wyjœcie zegara szyny systemowej44 NC Masa45 DK wejœcie Wejœcie sygna³u DK z tunera; stan L - odebrano DK46, 47 NC Masa48 TEST1 wejœcie49÷52 NC Masa53÷56 MD3÷MD0 wejœcie Wejœcie danych z czujnika mechanizmu magnetofonu57 NC58 VDD Napiêcie zasilania uk³adu59 SK wejœcie Wejœcie sygna³u SK z tunera; stan L - odebrano SK60 SEEK wyjœcie C Wyjœcie sygna³u SEEK do tunera; stan H – SEEK61 SD wejœcie Wejœcie sygna³u SK z tunera; stan H - odbiór stacji62 METAL wyjœcie C Wyjœcie w³¹czenia taœmy metalowej63 DMUTE wyjœcie C Wyjœcie w³¹czania wyciszania magnetofonu64 MST2 wyjœcie C Wyjœcie strobuj¹ce prze³¹cznik stanu mechanizmuTyp wyjœcia: C - C-MOS38 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700Tabela 1.2.Opis wyprowadzeñ drivera magnetofonu PD3022Nr Nazwa Wej./Wyj. Opis funkcji1 STOP wejœcie Wejœcie steruj¹ce zatrzymaniem silnika; prze³¹czenie wyjœcia CMH w stan wy³¹czenia - aktywny stan L2 RIN1 wejœcie Wejœcie sygna³u z czujnika MR1 obrotów szpuli3 RIN2 wejœcie Wejœcie sygna³u z czujnika MR2 obrotów szpuli4 RP1 wyjœcie Wyjœcie ukszta³towanego sygna³u z czujnika MR15 RP2 wyjœcie Wyjœcie ukszta³towanego sygna³u z czujnika MR16 IN GND Masa ma³osygna³owa uk³adu7 I0 wejœcie8 I1 wejœcie9 I2 wejœcieWejœcia steruj¹ce uk³adem drivera magnetofonem10 STBY1 wejœcie W³¹czanie "Standby" uk³adu; aktywny stan L11 STBY2 wejœcie W³¹czanie "Standby" uk³adu; aktywny stan H12 MSIN wejœcie Wejœcie wzmacniacza "Music Search"13 MSNF wej./wyj. Wyjœcie wzmacniacza "Music Search" i wejœcie uk³adu Schmitta14 MSOUT wyjœcie Wyjœcie uk³adu Schmitta; reaguje na poziom 0dBm na wej. MSFN15 M1 wyjœcie Wyjœcie "+" drivera silnika g³owicy M116 MC wyjœcie Wyjœcie wspólne driverów silników M1iM217 M2 wyjœcie Wwyjœcie "+" drivera silnika zmiany kierunku M2 ("FF/REW")18 OUT GND Masa drivera silników19 CMH wyjœcie20 CMR wyjœcie21 CMG wyjœcia22 TC wyjœcieWyjœcia H (+) drivera silnika M3; napiêcie wyjœciowe:- przewijanie: VCC-2V,- wprowadzanie kasety: 7V,- wysuwanie kasety: 0VWyjœcia R drivera silnika M3; napiêcie wyjœciowe:- przewijanie: rozwarcie,- wprowadzanie kasety: 0V,- wysuwanie kasety: 7VWyjœcia GND (-) drivera silnika M3; napiêcie wyjœciowe:- przewijanie: 0V,- wprowadzanie i wysuwanie kasety: rozwarcieWyjœcie dla kondensatora sta³ej czasowej wy³¹czania tranzystorów mocy podczas zmiany stanów nan.10 ÷ 1223 VS wyjœcie Wyjœcie zasilania czujników obrotów szpuli – oko³o 7V24 VCC wejœcie Napiêcie zasilania uk³adudla toru AM IC501 - TC4069UBP i zastosowanym w wykonaniuSDK wzmacniaczem sygna³u BK na uk³adzie IC504 -CWW1091. Ponadto na p³ytce g³ównej zastosowano szeregtranzystorów prze³¹czaj¹cych funkcje tunera: Q509 - LOCAL1,Q511, Q512 - MONO, Q501 - SEEK, Q510 - SD, Q505, Q507,Q508 - prze³¹cznik AM/FM, Q515÷Q517 - wyciszanie.Uk³ad syntezy IC502 - CX7925B pracuje z rezonatoremkwarcowym X501 (n.5, 6 IC502) i komunikuje siê z mikroprocesoremsteruj¹cym IC703 poprzez szyny PCK/PST/PDA-TA (n.15 ÷ 17 IC703). Na wyjœciu uk³adu IC502 (n.7) znajdujesiê filtr pêtli syntezy na tranzystorach Q503, Q502 o sta³ejczasowej prze³¹czanej tranzystorem Q504. Uk³ad syntezyIC502 zasilany jest napiêciem 5.2V (n.12) ze stabilizatora natranzystorze Q668 i diodzie Zenera D664.Magnetofon. Sygna³ z g³owicy odtwarzaj¹cej magnetofonuCXA1214 wzmacniany jest we wzmacniaczu korekcyjnymIC251 - CWW1033 i podawany do uk³adu Dolby NR B/CIC301 - BH2405. Magnetofon posiada p³ytkê z do³¹czonymisilnikami i p³ytki z czujnikami stanu mechanizmu. Silniki magnetofonusterowane s¹ przez driver PA3022 (tabela 1.2), bêd¹cyczêœci¹ uk³adu IC801 - CWW1090, zawieraj¹cy uk³adna tranzystorach do wyszukiwania utworów. Magnetofonemsteruje mikroprocesor IC703 - PD4129B (tabela 1.1) analizuj¹cystan czujników mechanizmu (n.1, 2, 53 ÷ 56 IC703) i steruj¹cysilnikami M1 ÷ M3 poprzez driver PA3022.Na wejœciu wzmacniacza korekcyjnego IC251 znajduj¹ siêpotencjometry VR251, VR252 do ustawiania poziomu Dolby.W³¹czanie uk³adu Dolby odbywa siê za poœrednictwem tranzystoraQ352, a prze³¹czanie Dolby B/C realizuje tranzystorQ351. Zasilanie toru magnetofonowego w³¹czane jest przeztranzystory Q665, Q666. Napiêcie zasilania magnetofonu(TAPE +B: +8.3V) jest stabilizowane w uk³adzie na tranzystorzeQ667 i diodzie Zenera D661.Sterowanie. Odbiornikiem steruje mikroprocesor g³ównyIC701 - PD4128B (tabela 1.3), do którego do³¹czono:• uk³ad resetu IC702 - S-8053ANO z buforem IC705 -TC4S81F,• uk³ad pamiêci IC704 - PDG011,• buzzer X701 - CPV1006,• driver wyœwietlacza LCD IC901 - LC7582P,• odbiornik zdalnego sterowania IC902 - BX-1393.Ponadto mikroprocesor g³ówny IC701 komunikuje siê szynamidanych (rys.1.1) z procesorem steruj¹cym tunerem i magnetofonemIC703, z elektronicznym regulatorem g³oœnoœciIC603 i poprzez gniazdo MULTI z zewnêtrznym odtwarzaczemp³yt CD.Mikroprocesory odbiornika KEX-M700 komunikuj¹ siê poprzeznastêpuj¹ce szyny interfejsu cyfrowego:SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 39

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700Tabela 1.3. Opis wyprowadzeñ mikroprocesora g³ównego IC701 - PD4128BNr Nazwa Wej./Wyj. Typ wyj. Opis funkcji1 ASENS wejœcie Wejœcie odczytu napiêcia ACC; stan H - ACC OFF2 AUX wejœcie Wejœcie czujnika AUX; stan L-AUX3 BSENS wejœcie Wejœcie detektora "back-up"; stan H-do³¹czone napiêcie4 REM IN wejœcie Wejœcie sygna³u zdalnego sterowania; aktywny stan L5÷8 NC Niewykorzystane9 DMUTE wejœcie Wejœcie w³¹czenia wyciszania magnetofonu10 TMUTE wejœcie Wejœcie w³¹czenia wyciszania tunera11 NC12 PCL Pomiar zegara systemowego (1.04MHz)13 PEE wyjœcie Wyjœcie tonu akustycznego "Beep" i alarmu SD; stan L - brak tonu14 NC15 BSI wejœcie Wejœcie danych szyny systemowej16 BSO wyjœcie Wyjœcie danych szyny systemowej-stan wysokiej impedancji, gdy nie s¹ wysy³ane dane17 BSCK wej./wyj. Wejœcie/wyjœcie zegara szyny systemowej18 NC Masa19÷22 KD0÷KD3 wejœcia Wejœcia skanowania klawiatury - aktywny stan L23 NC24÷30 KD0÷KD3 wyjœcia N Wyjœcia skanowania klawiatury - aktywny stan L31 NC32 VDD Napiêcie zasilania uk³adu (+5V)33 DISB wyjœcie C Wyjœcie wy³¹czania AUX - niewykorzystane34 VDT wyjœcie C Wyjœcie danych do uk³adu regulacji g³oœnoœci35 VCK wyjœcie C Wyjœcie zegara do uk³adu regulacji g³oœnoœci36 VST wyjœcie C Wyjœcie strobuj¹ce dla uk³adu regulacji g³oœnoœci37 MUTE wyjœcie C Wyjœcie w³¹czania wyciszania - aktywny stan H38 DOLBY BC wyjœcie C Wyjœcie w³¹czania Dolby NR: C: H, B: L39 DOLBY PW wyjœcie C Wyjœcie w³¹czania Dolby NR: ON: H, OFF: L40 NC41 LINH wyjœcie C Wyjœcie wy³¹czenia wskaŸnika LCD; wy³¹czony: L42 LCE wyjœcie C Wyjœcie wybór drivera wskaŸnika LCD; wybrany: H43 LCK wyjœcie C Wyjœcie zegara dla drivera wskaŸnika LCD44 LDT wyjœcie C Wyjœcie danych dla drivera wskaŸnika LCD45 RESET wejœcie Wejœcie resetu46 X2 Oscylator kwarcowy 4.19MHz47 X1 Oscylator kwarcowy 4.19MHz48 BRST wyjœcie C Wyjœcie resetu szyny49 RSTCNT wyjœcie C Wyjœcie resetu mikroprocesora podleg³ego50 BSRQ wejœcie C Wejœcie ¿¹danie danych dla szyny szeregowej; ¿¹danie: L51 BRXEN wej./wyj. C Wejœcie/wyjœcie danych szyny szeregowej; zajêta: L52 NC53 SYSPW wyjœcie C W³¹czenie wzmacniacza mocy; w³¹czenie: H54 SYSPW wyjœcie C W³¹czenie zasilania pamiêci EEPROM; w³¹czenie: L55 SDKMUTE wyjœcie C W³¹czenie sygna³u m.cz. z tunera; w³¹czenie: L56 TEST2 wejœcie Regulacja zegara systemowego; PCL OUT: L57 EDI wejœcie C Wejœcie danych z pamiêci EEPROM58 TEST1 wejœcie59 NC60 EDO wyjœcie C Wyjœcie danych do pamiêci EEPROM61 ECK wyjœcie C Wyjœcie synchronizacji zegara dla wej./wyj. danych62 ECE wyjœcie C Wyjœcie wyboru pamiêci EEPROM63 NC64 VSS MasaTyp wyjœcia: C - CMOS, N - kana³ N z otwartym drenem40 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700KEX-M700a) W³¹czenie zasilaniaodbiornikab) Wy³¹czenie odbiornikaKontrolersystemuIC701- PD4128Szyny interfejsu cyfrowegoKontrolermagnetofonuKontrolertuneraKontrolerodtwarzacza CDIC703- PD4129Rys.1.1. System komunikacji miêdzy mikroprocesoramiodbiornika KEX-M700.• BSCK - szyna synchronizacji zegara:a) zbocze opadaj¹ce: wyjœcie danych z BSO,b) zbocze narastaj¹ce: wejœcie danych przez BSI,• BDATA - szyna danych; synchronizowana szyn¹ zegara,• BRXEN - szyna w³¹czania/wy³¹czania odbioru sygna³u:a) stan wysoki H: odbiór w³¹czony,b) stan niski L: odbiór wy³¹czony,• BSRQ - szyna ¿¹dania obs³ugi:a) stan wysoki H: obs³uga wy³¹czona,b) stan niski L: obs³uga w³¹czony,• BRST - szyna resetu dla urz¹dzenia zewnêtrznego (odtwarzaczaCD).Na rysunku 1.2 pokazano formaty danych w komunikacjimiêdzy procesorem g³ównym a uk³adami podleg³ymi, a na rysunku1.3 pokazano operacje programu g³ównego podczas w³¹czaniai wy³¹czania odbiornika.MasterSlaveSlave1 bajtNadawca/OdbiorcaMasterD³ugoœæ danychKod przyciskui kod operacjiNadawca/Odbiorca D³ugoœæ danych Status Dane wskaŸnikaRys.1.2. Formaty danych miêdzy procesorem g³ównymauk³adami podleg³ymi.W³¹czenie zasilania- sprawdzenie (500ms)Szyna BRST - stan wysokiOczekiwanie na reset( 500ms)Magnetofon - sprawdzeniepod³¹czenia (200ms)CD - sprawdzeniepod³¹czenia (200ms)Tuner - sprawdzeniepod³¹czenia (200ms)Zasilacz. Na wejœciu odbiornika znajduje siê filtr zasilania L653i dioda zabezpieczaj¹ca D651. G³ówny mikroprocesor IC701zasilany jest z g³ównego napiêcia zasilania poprzez stabilizator+5V na tranzystorze Q651 i diodzie Zenera D653. Zasilaniapozosta³ych uk³adów w³¹czane s¹ poprzez klucze tranzystorowei stabilizatory:• Q671, Q658 - g³ówny w³¹cznik zasilania,• Q660, Q661 - w³¹cznik zasilania wzmacniaczy zewnêtrznychi p³ytki wskaŸnika LCD (stabilizator na diodzieD666),• Q653, Q652 - w³¹cznik zasilania anteny,• Q669, Q670 - w³¹cznik zasilania toru tunera ze stabilizatoremna uk³adzie IC503 - AN6540 (+8.4V),• Q665, Q666 - w³¹cznik zasilania toru magnetofonu ze stabilizatoremna tranzystorze Q667 (+8.3V),• Q657, Q656 - w³¹cznik podœwietlenia p³yty czo³owej,• Q655, Q654, D656 - stabilizator podœwietlenia wskaŸnikaLCD,• Q662, D659 - stabilizator zasilania wzmacniacza mocy.1.4. P³ytka wzmacniacza (AUDIO UNIT)Tor wzmacniacza. Sygna³ z wyjœcia magnetofonu razem z sygna³emz wyjœcia dekodera stereo podawany jest na wejœciemieszacza na uk³adzie IC602 - µPC4570G, sk¹d trafia do elektronicznegoregulatora g³oœnoœci IC603 - KHA215 (zawierauk³ad TC9188F z uk³adami wspó³pracuj¹cymi). Na wyjœciuodbiornika znajduj¹ siê dwa stereofoniczne wzmacniacze mocyIC851, IC852 - µPC4570HA. Na wyjœciach wzmacniaczy mocyzastosowano uk³ad wyciszania na tranzystorach Q851 ÷Q855,sterowany przez g³ówny mikroprocesor IC701(n.37) poprzeztranzystor Q701.Elektroniczny regulator g³oœnoœci IC603 - KHA215 umo¿-liwia regulacjê poziomu g³oœnoœci, balansu, poziomu przódty³i barwy. Regulacja poziomu g³oœnoœci odbywa siê w 31krokach: co 2dB od 0 do -40dB i co 4dB od -40dB do -70dB.1.5. P³ytka wskaŸnika i klawiatury (GRILLE UNIT)Na p³ytce wskaŸnika LCD - CWW1118 oprócz driverawskaŸnika IC901 - LC7582P i odbiornika zdalnego sterowaniaIC902 - BX1393 umieszczono przyciski klawiatury S901÷ S924, przycisk resetu S925 i podœwietlacze IL901 ÷ IL906przycisków i wskaŸnika LCD. }123Komenda “Standby” wys³anado ostatniego Ÿród³aNieNieNiePotwierdzenie?TakKomenda “Standby” wys³anado innego Ÿród³a oprócz 1Potwierdzenie?TakKomenda “Standby” wys³anado innego Ÿród³a oprócz 1i 2Potwierdzenie?TakPrzejœcie do trybu “Standby”Rys.1.3. Operacje programu podczas w³¹czaniaiwy³¹czania odbiornika.Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 41

Naprawa klawiatury telefonu Panasonic KX-T2315Naprawa klawiatury telefonu Panasonic KX-T2315Szymon ZiembaKonstrukcja klawiatury tego popularnego telefonu jest elementemnajbardziej nara¿onym na uszkodzenie. W omawianymprzypadku, charakterystycznym równie¿ dla innych modelitej firmy, wykonana jest ona z dwóch rodzajów kwadratowychmikro³¹czników 5mm × 5mm, wlutowanych w p³ytkêdrukowan¹. Przyciski numeryczne maj¹ kontakty wykonane zgumy silikonowej i s¹ bardzo trwa³e. K³opoty w eksploatacjisprawiaj¹ natomiast przyciski funkcyjne, z metalowymi elementamistykowymi. Wystêpuj¹cy w tym telefonie trzeci rodzajprzycisków na klawiaturze pamiêci wykonany jest z drutowychspiralnych sprê¿ynek, które sporadycznie ulegaj¹uszkodzeniom. Do serwisu aparaty te trafiaj¹ z objawami z³egofunkcjonowania z powodu zablokowania klawiatury.Diagnoza uszkodzenia i mo¿liwoœci naprawyJak siê okazuje po pomiarze omomierzem, przyczyn¹ nies¹ spodziewane zwarcia zestyków, ale brak kontaktu przy ichnaciskaniu. Kurz przenikaj¹cy od góry do le¿¹cych poziomomikro³¹czników potrafi po latach skutecznie zaizolowaæ elementystykowe, czyli membrankê i pola kontaktowe. Równie¿srebro, którym s¹ pokryte czernieje i w efekcie rezystancja zestykuwzrasta do setek kiloomów lub nawet nieskoñczonoœci.Je¿eli uprzednio zosta³a uruchomiona jedna z funkcji (na przyk³adprogramowania), to nie ma mo¿liwoœci wyjœcia z tegostanu - pomaga wyjêcie baterii, ale tracimy wtedy zawartoœæpamiêci numerów.Przyciski te mo¿na próbowaæ wyczyœciæ od zewn¹trz przypomocy ró¿nych „kontakt-sprayów”, ale nie zawsze siê to udaje,gdy¿ utworzona warstwa izolacyjna jest doœæ trwa³a, a chwilowysukces wkrótce zaowocuje zwrotem aparatu na warsztat.Kolejna wiêc myœl to wymiana przycisków na nowe, co jak siêokazuje, nie jest wcale takie ³atwe, bo:• przyciski maj¹ rozk³ad wyprowadzeñ w postaci dwóch ³apeknaprzeciw siebie, podczas gdy wersje spotykane whandlu maj¹ cztery ³apki w naro¿nikach obudowy,• je¿eli ju¿ trafimy na w³aœciw¹ konfiguracjê, to siê oka¿e,¿e wysokoœæ przycisku jest nieco inna, a ró¿nica w tymprzypadku nie mo¿e przekraczaæ ±0.1mm,• je¿eli zaczniemy wylutowywaæ przyciski z p³ytki drukowanej,to napotkamy na zagiête wyprowadzenia, mo¿emywiêc bardzo ³atwo uszkodziæ pola lutownicze i cienkieœcie¿ki wokó³ nich.Wszystko to mo¿e spowodowaæ, ¿e pozornie prosta 15-minutowa naprawa przerodzi siê w powa¿n¹ konstrukcyjn¹przeróbkê, w dodatku ca³kowicie nieop³acaln¹ i mog¹c¹ nadszarpn¹ænasz¹ reputacjê.Naprawa mikro³¹cznikówNa rysunku 1 przedstawiono szkicowo przekrój typowegomikro³¹cznika. Elementem stykowym i zarazem sprê¿ystymjest wyt³oczona okr¹g³a blaszka z posrebrzonego fosforobr¹zu,le¿¹ca swobodnie we wg³êbieniu plastykowej obudowy.55SzZiemba@izotech.com.plRys.1. Przekrój przycisku i rozk³ad wyprowadzeñ.Ruchomy przycisk zabezpieczony jest przed wypadniêciemblaszk¹ z otworami, przez które przechodz¹ wypusty obudowy,rozgrzane w formie nita. Mikro³¹czniki tego typu s¹ powszechniestosowane równie¿ w innych urz¹dzeniach elektronicznychaudio, wideo, itp.Proponowany, wielokrotnie wypróbowany sposób naprawypolega na:• obciêciu ostrym no¿ykiem jednorazowego skalpela wszystkichwypustów równo z blaszk¹ zabezpieczaj¹c¹,• ostro¿nym zdjêciu tych blaszek przez delikatne ich podwa¿enie,tak aby nie uleg³y pogiêciu,• wyci¹gniêciu ruchomych trzpieni i sprê¿ystych blaszekkontaktowych,• wyczyszczeniu przy pomocy zastruganej zapa³ki i „kontakt-sprayu”powierzchni stykowych (nie nale¿y u¿ywaæmateria³ów œciernych lub pêdzelków z w³ókien szklanychw obawie wytarcia warstwy posrebrzanej),• lekkim rêcznym sfazowaniu od góry ostrym wiert³em czterechotworów pod wypusty w blaszkach zabezpieczaj¹cych,• z³o¿eniu przycisków i ponownym zanitowaniu wypustów,co najlepiej udaje siê przy pomocy ostrza wspomnianegoskalpela podgrzewanego od góry lutownic¹, ostrze odrywamypo wystygniêciu,• sprawdzeniu funkcjonowania styków omomierzem i poprawnoœcimonta¿u,• naniesieniu w razie w¹tpliwoœci kropelek kleju epoksydowegolub na gor¹co (ale nie cyjanoakrylowego) na brzegiobudowy przycisków.Przed z³o¿eniem telefonu nale¿y wyczyœciæ boczne krawêdzieplastykowych przycisków, gdy¿ maj¹ one sk³onnoœæ dozacinania siê. W wielu modelach telefonów firmy Panasoniczachodzi potrzeba korekty wysokoœci s³upków dystansowychœrub monta¿owych, gdy¿ precyzyjnie wykonane wypraski obudowypo latach ulegaj¹ niewielkim odkszta³ceniom. W rezultaciemo¿e dochodziæ do trwa³ego naciœniêcia mikro³¹cznika ioczywiœcie blokady funkcjonowania mikroprocesora. Je¿eli telefonma byæ dalej eksploatowany w zakurzonym œrodowisku,mo¿na zastosowaæ dodatkow¹ os³onê w formie kawa³ka foliipolietylenowej, umieszczonej wewn¹trz obudowy, nad mikro-³¹cznikami a pod przyciskami.}42 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Przetwornica OTVC Samsung z uk³adami HIS0169 i SMR40200 - wybrane problemy serwisowePrzetwornica OTVC Samsung z uk³adami HIS0169 iSMR40200 - wybrane problemy serwisowe„S³odka para” - taki przydomek otrzyma³y dwa uk³ady steruj¹ceprac¹ przetwornicy OTVC Samsung z chassis SCT11.Wbrew tak sympatycznej nazwie wyró¿niaj¹ siê one nisk¹ niezawodnoœci¹i tym, ¿e s¹ one wyj¹tkowo unikatowe. Schematzasilacza OTVC Samsung CB5320T1SHV2CX z tymi uk³adamipokazano na rysunku 1.G³ównym podzespo³em przetwornicy jest uk³ad SMR40200,zawieraj¹cy wszystkie podstawowe elementy wykonawczezasilacza impulsowego, w tym wysokonapiêciowy tranzystorpolowy pe³ni¹cy funkcjê tranzystora kluczuj¹cego. Ten wewnêtrznyklucz zaczyna pracowaæ przy przekroczeniu przeznapiêcie zasilaj¹ce doprowadzane do wyprowadzenia 5 uk³aduwartoœci 9.5V - jest to podstawowy warunek poprawnejpracy przetwornicy. SMR40200 zawiera równie¿ uk³ad (szeregowopo³aczony rezystor 1k8 i kondensator 0.1µF), któregozadaniem jest formowanie pi³okszta³tnego przebiegu na baziekomparatora (zbudowanego na jednym tranzystorze), do którejdoprowadzane jest napiêcie b³êdu. W celu zmniejszenia rozpraszanejmocy, napiêcie b³êdu ma równie¿ charakter przebieguimpulsowego.Uk³ad HIS0169 w stosunku do SMR40200 pe³ni rolê steruj¹c¹,s³u¿y on mianowicie do „wystartowania” - rozpoczêciapracy tranzystorowego klucza wbudowanego w SMR40200.Oprócz tego zawiera on czêœæ uk³adu formuj¹cego impulsystartowe. Wbudowany tranzystor s³u¿y od ograniczenia pr¹duPD801KKJ-1004AAC230VCN802GT031PGT021Ptotuner GNDGT051PGT04 P8011P PTC2C14R(D)RBY-606BRIDGE DIODE4321D801600VD25060-4104NT801NTCKL-11L4R7F801AC250V3,15AD800560VC814470n250VRX8013,3ML80139mHSW801JPW2104B5A/250VR802102WC801220µF400V1C8521n816VR85210C8032n2/800VR803102WL803500µHIC801SMR402001 2 3 4 5L802BL02RN2-R62T4R81122C811560pF2kVR81443HOTC85122µF50V3 4 5 6 7 8HC801HIS-0169POWER CONTROLprzep³ywaj¹cego przez tranzystor kluczuj¹cy w SMR40200 napoziomie 2A. HIS0169 zawiera równie¿ prostownik napiêciapomiarowego.Analizuj¹c przyczyny uszkodzenia siê tej pary uk³adów (lubjednego z nich) warto spojrzeæ na ich wewnêtrzne schematyideowe, pokazane na rysunku 2 i wzi¹æ pod uwagê ich nastêpuj¹ces³abe punkty:1. Tranzystor kluczuj¹cy, aczkolwiek jest tranzystorem wysokonapiêciowym,to jednak jego maksymalna wartoœæ 600Vokazuje siê w praktyce byæ za ma³a. W przypadku przebiciatego tranzystora stuprocentowo spaleniu ulega rezystor0.33R, a nierzadko i pozosta³e.2. W przypadku uszkodzenia (przerwy) uzwojenia uk³adu startowego,otwarcie tranzystora kluczuj¹cego nastêpuje podwp³ywem napiêcia sta³ego i nastêpuje ci¹g uszkodzeñ wymienionychw punkcie 1.3. Przy utracie pojemnoœci kondensatora 22µF/50V zerwanazostaje stabilna praca przetwornicy, w szczególnoœci przesuniêtyzostaje moment w³¹czenia/wy³¹czenia klucza. Pracaprzetwornicy zostaje zak³ócona skutkuj¹c nieograniczonymwzrostem napiêæ wyjœciowych. Przez jakiœ czas g³ównenapiêcie wyjœciowe jest ograniczane przez diodê Zenera(lub raczej poprawniej by³oby nazwaæ w tym momenciediodê R2K diod¹ lawinow¹). W koñcu nastêpuje przebicietej diody i oscylacje przetwornicy zostaj¹ zerwane. A poniewa¿tranzystor kluczuj¹cy przewodzi wszystkoco mo¿e zaczyna siê paliæ.Przy przekroczeniu napiêcia po wtórnej stronieprzetwornicy nale¿y tak¿e skontrolowaæ napiêcieR8084k3L8061mH(AL03)7641R8010,33R5WC811560pF2kVT801EER36/41A1206-00909111213C807560pF2kVC8081000µF25VC805560pF/2kVD802RU20AC806100µF200VD803FML-G02S200VL805BL02RN2-R62T4L807BL02RN2--R62T4L809100µHDZ801R2KC8191000µF25VRys.1.R807 R80610k/2W 7k5/2WR406 R41647/2W 47/2WL402100µHC853100µF200VA1 - 33VA2 - 125VA3 - 13,5VSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 43

Przetwornica OTVC Samsung z uk³adami HIS0169 i SMR40200 - wybrane problemy serwisowe220k1 4 3HIS0169160 101n2210kSMR40200220k7V547k22k51001002k26780,33R101n822µ50V4k343390 33021k842k26V250,1µ2k25k632n21010na 5. wyprowadzeniu uk³adu SMR40200 za pomoc¹ oscyloskopu.Przy napiêciu sta³ym na tym wyprowadzeniu wiêkszymni¿ 10V (bardzo wa¿ne) z regu³y mamy do czynienia z uszkodzeniemuk³adów stabilizacji samego SMR-a.Wœród zaleceñ zmierzaj¹cych do zwiêkszenia niezawodnoœciobu uk³adów znajduje siê zalecenie aby napiêcie zasilaj¹cedoprowadzane do wyprowadzenia 1 uk³adu HIS0169 podawaæpoprzez kondensator 0.33µF/400V.Najczêœciej powtarzaj¹cym siê objawem uszkodzenia paryuk³adów HIS i SMR jest podwy¿szenie napiêcia odchylaniapoziomego w trybie standby do 160V ÷ 170V, zamiast 140V.W trybie normalnej pracy (pod obci¹¿eniem) powinno byæ125V ÷ 127V. Wymieniaj¹c HIS0169 i SMR40200 warto zamieniæje na uk³ady z literk¹ C (HIS0169C i SMR40200) -wed³ug czêœci serwisantów s¹ one bardziej niezawodne (wed³ugpozosta³ych nie ró¿ni¹ siê zbyt wiele).Jeœli po wymianie uk³adów napiêcie linii pozostaje nadalzbyt wysokie, prawie na pewno uszkodzony jest d³awik L803,w³¹czony pomiêdzy n.3 i 4 HIS0169. Niestety konstrukcja tegod³awika jest nietypowa, brak danych nie pozwala wykonaæ gosamodzielnie, nale¿y wiêc „zdobyæ” element oryginalny.D³awik ten „jest bohaterem” wielu napraw, szczególnietych, gdy po wymianie obu uk³adów HIS i SMR uleg³y oneprawie natychmiastowemu uszkodzeniu, a przyczyn¹ by³ ównieszczêsny d³awik L803 (a przynajmniej po jego wymianieuk³ady nie uszkodzi³y siê).Opisy napraw przetwornic chassis SCT11 przynosz¹ ró¿nesposoby na zwiêkszenie niezawodnoœci uk³adów HIS i SMR,a równie¿ zwi¹zanych z d³awikiem L803. Otó¿ podpatrzono wodbiorniku, który wczeœniej by³ naprawiany w innym warsztacie,¿e pomiêdzy wyprowadzeniem 3 HIS0169 a d³awikiemL803 zosta³a przeciêta œcie¿ka i w szereg z d³awikiem L803zosta³ zamontowany rezystor 130R/0.25W. Gdy do naprawyRys.2.trafi³ odbiornik z chassis SCT11 i uszkodzonym zasilaczemzbudowanym na bazie HIS-a i SMR-a, postanowiono sprawdziæ„podgl¹dniêt¹ przeróbkê”. W odbiorniku tym spaleniuuleg³y: dioda R2K i tranzystor linii (o dziwo SMR i HIS nieuleg³y uszkodzeniu), które wymieniono na nowe egzemplarze.Po w³¹czeniu odbiornika w tryb standby pomiar napiêcialinii pokazuje wartoœæ 150V ÷ 160V. Natychmiast wy³¹czonoodbiornik i wprowadzono wy¿ej opisan¹ przeróbkê. Kolejnypomiar napiêcia w trybie standby daje wartoœæ oko³o 135 ÷140V, a w trybie pracy 130V, co jest zgodne z wartoœciaminominalnymi. Próba wygrzewania potwierdzi³a prawid³owoœæwykonanej naprawy.Wœród zmyœlnych elektroników zdarzaj¹ siê równie¿ próby„napraw” tych uk³adów hybrydowych. Oto przypadek opisanyprzez jednego z nich. Wed³ug wszelkich oznak uszkodzeniuuleg³ uk³ad SMR40200, w zwi¹zku z czym zosta³ wymienionyna nowy. Sprawdzeniu poddano diodê R2K - okazujesiê, ¿e jest sprawna. Od³¹czona zosta³a linia napiêcia 125Vdoprowadzana do trafopowielacza. W miejsce bezpiecznikasieciowego pod³¹czono ¿arówkê, która po pod³¹czeniu napiêciasieciowego jaskrawo zaœwieci³a siê. Autor opisywanej naprawywyci¹gn¹³ na tej podstawie wniosek, ¿e gdyby w³¹czy³bez ¿arówki, to uszkodzeniu uleg³by SMR40200 i ¿e w zwi¹zkuz tym uszkodzony jest uk³ad HIS0169. Nie maj¹c „pod rêk¹”nowego HIS-a wzi¹³ tward¹ ig³ê i roz³upa³ masê ¿ywiczn¹ tegouk³adu w celu wymiany znajduj¹cego siê tam tranzystora - boco mia³o w nim „paœæ”, jak nie tranzystor. W jego miejscewstawi³ tranzystor KT3117A (60V, 0.4A, 0.5W). Telewizor potej naprawie rozpocz¹³ poprawna pracê.Absolutnie nie polecamy takiego sposobu naprawy, a nawetprzestrzegamy przed nieostro¿nymi eksperymentami wtych rejonach odbiornika.}44 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CDLaserLaserLaserLaserWykaz Model g³owic ModelModelModelMechanizm laserowych Mechanizm(mechanizmów) stosowanych Mechanizmw odtwarzaczach CD (cz.5)ModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmSONYCDP195 KSS240ACDP200 KSS100ACDP203 KSS123ACDP203ES KSS123ACDP205ESD KSS150ACDP207ESD KSS210ACDP208ESD KSS150ACDP209ES KSS240ACDP21 KSS150ACDP210ES KSS100ACDP211 KSS240ACDP212 KSS240ACDP213 KSS240ACDP215 KSS240ACDP22 KSS150ACDP222ESD KSS151ACDP227ESD KSS151ACDP228ESD KSS151ACDP24 KSS150ACDP25 KSS120CCDP25 KSS122ACDP250 KSS150ACDP250 KSS210ACDP255 KSS150ACDP27 KSS150ACDP270 KSS150ACDP270 KSS210ACDP291 KSS240ACDP292 KSS240ACDP295 KSS240ACDP297 KSS240ACDP30 KSS123ACDP301M KSS210ACDP302 X49082031CDP302 X49082061CDP302ES X49082031CDP302ESD X49082031CDP302II X49082071CDP303ES X49082071CDP305M KSS210ACDP307ESD KSS210ACDP308ESD KSS210ACDP31 KSS210ACDP310 KSS210ACDP311 KSS240ACDP312 KSS540ACDP313 KSS240ACDP315 KSS240ACDP32 KSS150ACDP33 KSS123ACDP333ESD X49150331CDP337ESD KSS190ACDP338ESD KSS151ACDP34 KSS150ACDP35 KSS123ACDP350 KSS210ACDP350II KSS150ACDP36 KSS210ACDP37 KSS210ACDP370 KSS210ACDP38 KSS150ACDP39 KSS240ACDP390 KSS210ACDP391 KSS240ACDP392 KSS240ACDP395 KSS240ACDP397 KSS240ACDP40 KSS123ACDP400 KSS100ACDP407 KSS210ACDP41 KSS240ACDP411 KSS240ACDP415 KSS240ACDP422M KSS240ASONYCDP45 KSS123ACDP450 KSS210ACDP461 KSS213CDP47 KSS124ACDP470 KSS210ACDP4700 KSS240ACDP48 KSS150ACDP490 KSS240ACDP491 KSS240ACDP497 KSS240ACDP50 KSS123ACDP501 KSS100ACDP501ES KSS100ACDP502ES X49082031CDP502ES2 X49082071CDP505ESD KSS151ACDP507ESD KSS151ACDP508ESD KSS151ACDP511 KSS240ACDP515 KSS240ACDP520ES X49082031CDP520ES11 X49082071CDP55 KSS123ACDP550 KSS210ACDP552ESD X49082031CDP552ESD2 X49082071CDP555ESD X49150331CDP557ESD KSS190ACDP570 KSS210ACDP590 KSS240ACDP591 KSS240ACDP597 KSS240ACDP605ESD X49150331CDP608ESD KSS151ACDP610ES KSS100ACDP620ES X49082031CDP620ES2 X49082071CDP65 KSS123ACDP650ESD X49082031CDP650ESD2 X49082071CDP650ESD-M X49082071CDP670 KSS210ACDP68 KSS210ACDP690 KSS210ACDP70 KSS123ACDP701ES KSC100ACDP705ESD X49150331CDP707ESD KSS190ACDP710 KSS210ACDP711 KSS240ACDP711E KSS240ACDP715 KSS240ACDP750 KSS210ACDP770 KSS210ACDP790 KSS240ACDP791 KSS240ACDP797 KSS240ACDP7F 884805601CDP897 KSS240ACDP910 KSS151ACDP915 KSS240ACDP950 KSS150ACDP950 KSS210ACDP970 KSS210ACDP990 KSS240ACDP991 KSS240ACDP991ES KSS240ACDP997 KSS240ACDPC10 KSS100HCDPC100 KSS210ACDPC100F KSS100HCDPC15ESD KSS150ACDPC20 KSS210ACDPC201 KSS240ASONYCDPC205 KSS240ACDPC211 KSS240ACDPC215 KSS240ACDPC221 KSS240ACDPC225 KSS240ACDPC235 KSS240ACDPC245 KSS240ACDPC26 KSS210ACDPC27 KSS240ACDPC30 KSS210ACDPC301M KSS210ACDPC305 KSS240ACDPC305M KSS210ACDPC311 KSS240ACDPC311M KSS240ACDPC312M KSS240ACDPC313M KSS240ACDPC315 KSS240ACDPC315M KSS240ACDPC321 KSS240ACDPC322M KSS240ACDPC325 KSS240ACDPC325M KSS240ACDPC335 KSS240ACDPC345 KSS240ACDPC35 KSS240ACDPC37 KSS240ACDPC40 KSS150ACDPC400 KSS210ACDPC401 KSS210ACDPC422M KSS240ACDPC425 KSS240ACDPC433 KSS240ACDPC435 KSS240ACDPC44 884806201CDPC50 KSS210ACDPC500 KSS210ACDPC500A KSS210ACDPC500M KSS150ACDPC500M KSS210ACDPC505 KSS240ACDPC50M KSS210ACDPC525 KSS240ACDPC535 KSS240ACDPC545 KSS240ACDPC57 KSS210ACDPC5F KSS150ACDPC5F KSS210ACDPC5M KSS210ACDPC5S KSS210ACDPC615 KSS240ACDPC625 KSS240ACDPC67ES KSS240ACDPC69ES KSS240ACDPC70 KSS150ACDPC700 KSS150ACDPC705 KSS240ACDPC715 KSS240ACDPC725 KSS240ACDPC725ES KSS240ACDPC735 KSS240ACDPC741 KSS240ACDPC745 KSS240ACDPC75ES KSS240ACDPC77ES KSS240ACDPC79ES KSS240ACDPC7ESD KSS150ACDPC800 KSS150ACDPC85ES KSS240ACDPC87ES KSS240ACDPC89ES KSS240ACDPC8ESD KSS150ACDPC8ESD KSS210ACDPC900 KSS210ASONYCDPC90ES KSS240ACDPC910 KSS240ACDPC9ESD KSS150ACDPC9ESD KSS210ACDPCX100 KSS310ACDPD335 KSS390ACDPD7 KSS240ACDPEX10 KSS213BCDPFLX1 KSS240ACDPH300 KSS240ACDPH3600 KSS240ACDPH3700 KSS240ACDPH4700 KSS240ACDPH500 KSS240ACDPH6600 KSS240ACDPH6700 KSS240ACDPH7900 KSS240ACDPK1 KSS240ACDPK1A KSS240ACDPM11 KSS240ACDPM12 KSS240ACDPM18 KSS240ACDPM19 KSS240ACDPM20 KSS210ACDPM201 884812711CDPM20S KSS150ACDPM21 KSS240ACDPM25 KSS210ACDPM26 KSS210ACDPM27 KSS210ACDPM29 KSS150ACDPM30 KSS150ACDPM301 KSS150ACDPM31 KSS240ACDPM33 KSS240ACDPM34 KSS240ACDPM35 KSS150ACDPM35 KSS210ACDPM37 KSS150ACDPM39 KSS240ACDPM41 KSS240ACDPM42 KSS240ACDPM43 KSS240ACDPM44 KSS240ACDPM45 KSS210ACDPM46 KSS240ACDPM47 KSS210ACDPM48 KSS240ACDPM49 KSS240ACDPM50 KSS210ACDPM51 KSS240ACDPM54 KSS240ACDPM55 KSS210ACDPM69 KSS240ACDPM70 KSS210ACDPM71 KSS240ACDPM72 KSS240ACDPM75 KSS210ACDPM77 KSS150ACDPM78 KSS210ACDPM79 KSS210ACDPM95 KSS210ACDPM97 KSS210ACDPM99 KSS240ACDPR1 KSS190ACDPR1A KSS151ACDPR4040 884805601CDPR4060 KSS123ACDPS1 KSS240ACDPS107 KSS160CCDPS107 884814211CDPS107 884816711CDPS107X 884816711CDPS207 KSS211ASERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 45

Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CDModelLaserMechanizmSONYCDPS27 884816711CDPS27X 884816711CDPS37 KSS211ACDPS39 KSS240ACDPS41 KSS240ACDPS7 KSS240ACDPV800 KSS123ACDPV925E KSS150ACDPX111ES KSS240ACDPX202ES KSS240ACDPX222ES KSS240ACDPX229ES KSS240ACDPX333ES KSS271ACDPX339ES KSS272ACDPX33ES KSS270ACDPX555ES KSS271ACDPX559ES KSS272ACDPX55ES KSS270ACDPX777ES KSS281ACDPX779ES KSS272ACDPX77ES KSS280ACDPX7ESD 884808311CDPXE700 KSS213BCDPXE800 KSS213BCDPXE900 KSS213BCDX11 KSS160BCDX20 KSS160BCDX2001 KSS260AANCDX4040 KSS168ARPCDX44 KSS168ARPCDX45 KSS315ACDX5 KSS110BCDX5040 KSS168ARPCDX5070 KSS410ACDX5072 KSS410ACDX5080 KSS168ARPCDX51 KSS410ACDX5180 KSS320BCDX5180RDS KSS320BCDX5181RDS KSS320BCDX51RF KSS410ACDX5262 KSS313ACDX5470 KSS313ACDX5470RDS KSS313ACDX5B816 KSS160BCDX6020 KSS168ARPCDX6060 KSS168ARPCDX6061 KSS168ARPCDX6062 KSS168ARPCDX630E KSS150ACDX65 KSS315ACDX7520 KSS168ARPCDX7540 KSS168ARPCDX7560 KSS168ARPCDX7561 KSS168ARPCDX7562 KSS168ARPCDX7580 KSS168ARPCDX7581 KSS168ARPCDX7582 KSS168ARPCDX80 KSS160BCDX900 KSS313ACDX900RDS KSS313ACDXA10 KSS110ECDXA100 KSS260ACDXA15 KSS160BCDXA15RF KSS160BCDXA20 KSS160BCDXA30 KSS160BCDXA30RF KSS160BCDXA55 KSS310ACDXA55RF KSS310ACDXJ10 KSS110ECDXKP120 KSS315ACDXR66 KSS160BCDXR7 KSS110BCDXR77 KSS168ARPCDXR79 KSS168ARPCDXR79L KSS168ARPCDXR79VF KSS168ARPCDXR88 KSS160BCDXR88VF KSS160BModelLaserMechanizmSONYCDXU300 884817811CDXU303 KSS310ACDXU400D KSS310AAMCDXU404 KSS310ACDXU500 KSS310AAMCDXU606 KSS310ACDXU8000 KSS320BCDXU8000RD KSS320BCDXU8001RD KSS320BCDZ1 KSS150ACFD10 KSS210BCFD100 884813711CFD100L 884813711CFD100S 884813711CFD105L 884813711CFD10L KSS210BCFD11 KSS210BCFD11L KSS210BCFD120 884813711CFD120L KSS210BCFD125L KSS210BCFD20L KSS210BCFD300 884813711CFD30L KSS210BCFD330 884813711CFD440 884813711CFD440L 884813711CFD444 KSS150BCFD444L KSS150BCFD444S KSS150BCFD454 884813711CFD454S 884813711CFD455 884813711CFD455L 884813711CFD455S 884813711CFD460 KSS150BJCFD5 KSS110ACFD50 884813711CFD500 884813711CFD50L 884813711CFD50S 884813711CFD55 884813711CFD55L 884813711CFD55MK2S 884813711CFD55S 884813711CFD58 884813711CFD58L 884813711CFD58S 884813711CFD60 884813711CFD60L 884813711CFD60S 884813711CFD64 KSS150BCFD66 KSS150BCFD66L KSS150BCFD66S KSS150BCFD676L KSS213B/K-NCFD68S 884813711CFD7 RCTRH8147CFD703 KSS360ACFD750 884813711CFD750L 884813711CFD750S 884813711CFD755 KSS240BCFD755L 884813711CFD755S 884813711CFD757L KSS360ACFD758L KSS360ACFD760 884813711CFD760L 884813711CFD760S 884813711CFD765 884813711CFD765L 884813711CFD765S 884813711CFD767L KSS360ACFD768L KSS360ACFD770 884813711CFD770L 884813711CFD770S 884813711CFD775 884813711CFD775L 884813711CFD775S 884813711ModelLaserMechanizmModelLaserMechanizmSONYSONYCFD8 146765511 DT2 884814221CFD8 RCTRH8147 DT20 884814211CFDD440S 884813711 DT3 884816711CFDD73 KSS150B DT30 884816711CFDD735 KSS150B DT4 884814211CFDD75 KSS150B DT40 884814211CFDD77 884813711 DT66 SF90SON2CFDDW83 KSS150B DZ555 884816311CFDDW83MK2 KSS150BE6VF19B160 KSS110BCFDK10 KSS224AE80F19B160 KSM100BCFDW100 884813711 E8VF19B160 KSM100BCFDW100S 884813711 E92F19B160 KSM100BCFDW888 KSS110CEXCD40 KSS168ARPD10 884816711 FHB170 KSS240AD100 884816711 FHB170K KSS240AD11 884814211 FHB177 KSS240AD113 KSS331A FHB411 KSS240AD12 884814211 FHB450 KSS240AD13 KSS331A FHB510 KSS240AD130 KSS331A FHB511 KSS240AD131 KSS331A FHB550 KSS240AD132 KSS331A FHB610 KSS240AD133 KSS331A FHB650 KSS240AD15 884816211 FHB700 KSS240AD150 884816211 FHB710 KSS240AD150 D170 KSS110DFHB711 KSS240AD153 884840311 FHB7CD KSS240AD180 884814211 FHE626CD KSS240AD180K 884808121 FHE6X KSS240AD180K 884814211 FHE939CD KSS240AD2 884814211 FHE9X KSS240AD20 884814211 FHG70 KSS213BD2001 KSS110CFHG90AV KSS213BD202 KSS331AHCD551 KSS240AD202A KSS331AHCDA15 KSS240AD20K 884814211 HCDA190 KSS240AD211 KSS331AHCDA290 KSS240AD22 884814211 HCDA295 KSS240AD245 884829551 HCDA390 KSS240AD25 884809611 HCDA490 KSS240AD25 884816211 HCDC33 KSS240AD250 884816211 HCDC50 KSS240AD2K 884814211 HCDC50U KSS240AD3 884816711 HCDC70 KSS240AD30 884816711 HCDD108 KSS240AD303 KSS350AHCDD109 KSS240AD311 KSS350AHCDD117 KSS240AD32 884814211 HCDD150 KSS240AD33 884814211 HCDD270 KSS213BA/S-ND35 SF89HCDD550 KSS240AD350 SF89HCDD560 KSS213BAD4 884814211 HCDG1000 KSS240AD40 884814211 HCDG3100 KSS213BA/S-ND5 KSS110AHCDH11 KSS213BA/S-ND50 KSS110AHCDH11J KSS213BA/S-ND5000 SF87HCDH1100 KSS240AD50MK2 KSS110G HCDH1200 KSS240AD55 KSS110G HCDH1400 KSS240AD555 884816311 HCDH150 KSS240AD55T KSS110G HCDH1500 KSS240AD600, D600A, D66 SF89SON2 HCDH160 KSS240AD70 KSS110G HCDH1600 KSS240AD700 KSS110DHCDH170 KSS240AD7S KSS110G HCDH1700 KSS240AD800 884814211 HCDH170K KSS240AD800K 884814211 HCDH2800 KSS240AD802K 884814211 HCDH2900 KSS240AD808K KSS331AHCDH3800 KSS240AD82 KSS169AHCDH3900 KSS240AD828K KSS331AHCDH450 KSS240AD88 884816711 HCDH450M KSS240AD9 884814211 HCDH4800 KSS210AD90 884814211 HCDH4800 KSS240AD99 884814211 HCDH4900 KSS240ADD10EX KSS301AHCDH5 KSS240ADD20 884825021 HCDH50 KSS240ADDDR1 KSS302AHCDH500 KSS240ADJ5 KSS230AHCDH501 KSS2213B/K-NDJ50 KSS230AHCDH501 KSS2213B/F-NDT10 884816711 HCDH501 KSS2213B/S-NDT100 884816711 HCDH51 KSS240ADokoñczenie w nastêpnym numerze }46 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Przegl¹d scalonych wzmacniaczy wizyjnych firmy PhilipsPrzegl¹d scalonych wzmacniaczy wizyjnych firmy PhilipsAndrzej BrzozowskiUk³ady TDA6101Q i TDA6111QTablica 1. Opis wyprowadzeñ uk³adówTDA6101Q i TDA6111QNr wyprowadzeniaWejœcieRsSygna³1 Wejœcie nieodwracaj¹ce2 Napiêcie zasilania 12V3 Wejœcie odwracaj¹ce4 Masa5 Wyjœcie uk³adu pomiaru pr¹du katody6 Napiêcie zasilania 200V7 Wyjœcie AC sygna³u steruj¹cego katod¹8 Wyjœcie DC sygna³u steruj¹cego katod¹9 Wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnegoRfTDA6101QTDA6111Q3112VRys.1. Schemat blokowy uk³adów TDA6101Q iTDA6111Q.92 4200V6785CWyjœciesteruj¹cekatod¹Wyjœcie uk³adupomiaru pr¹dukatodyUk³ady te zawieraj¹ pojedynczy szerokopasmowy wzmacniaczsygna³u wizyjnego z wejœciem ró¿nicowym wyposa¿onyw wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego dla uk³adu automatycznejregulacji balansu bieli. Ró¿ni¹ siê one pasmem przenoszenia,TDA6101Q przeznaczony jest do stosowania w odbiornikach50/60Hz, natomiast TDA6111Q do odbiorników100/120Hz. Na rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy tychuk³adów, a w tablicy 1 podano opis ich wyprowadzeñ. Uk³adyte produkowane s¹ w obudowie DBS9MPF.Sygna³ wizyjny podawany jest do wejœcia 3 uk³adu. Jest towejœcie odwracaj¹ce. Do wejœcia nieodwracaj¹cego - n.2 podawanejest napiêcie sta³e z zewnêtrznego dzielnika rezystancyjnego.Napiêcie to jest dla wzmacniacza napiêciem odniesienia.Wyprowadzenie 5 to wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnegonios¹cego informacjê dla uk³adu automatycznego balansu bielio pr¹dzie sterowanej katody. Wyprowadzenie 8 jest wyjœciemsygna³u steruj¹cego katod¹ kineskopu. Kondensator C w³¹czonypomiêdzy wyprowadzenie 7 i 8 uk³adu s³u¿y do kompensacjicharakterystyki czêstotliwoœciowej uk³adu. Wyprowadzenie9 jest wyjœciem sygna³u sprzê¿enia zwrotnego wzmacniacza.Rezystor Rf w³¹czony pomiêdzy wyprowadzenie 9 i wejœcie 3wraz z rezystorem szeregowym Rs, przez który podawany jestsygna³ do wejœcia wzmacniacza ustalaj¹ wzmocnienie k wzmacniacza.Wzmocnienie to wyra¿a siê wzorem: k=- Rf / RsUk³ady zasilany jest napiêciem 12V podawanym do wejœcia2 i napiêciem 200V (maksimum 250V) podawanym do wejœcia 6.Ró¿nica pomiêdzy uk³adami polega na szerokoœci pasmaprzenoszenia. Pasmo uk³adu TDA6101Q dla sygna³ów o amplitudzie60V PP jest wiêksze od 7MHz (typ. 9MHz), a pasmouk³adu TDA6111Q dla sygna³ów o amplitudzie 60V PP jest wiêkszeod 13MHz (typ. 16MHz). Uk³ad TDA6101Q nie wymagastosowania radiatora, natomiast uk³ad TDA6111 wymagaumieszczenia go na radiatorze.Uk³ad TDA6106QUk³ad ten zawiera pojedynczy szerokopasmowy wzmacniaczsygna³u wizyjnego z wejœciem odwracaj¹cym, wyposa¿ony jestw wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego dla uk³adu automatycznejregulacji balansu bieli. Na rysunku 2 przedstawiono schematblokowy tego uk³adu, a w tablicy 2 podano opis jego wyprowadzeñ.Uk³ad ten produkowany jest w obudowie DBS9MPF.Sygna³ wizyjny podawany jest do wejœcia 3 uk³adu. Jest towejœcie odwracaj¹ce. Do wejœcia nieodwracaj¹cego - podawanejest wewn¹trz uk³adu napiêcie sta³e 2.5V z wewnêtrznego Ÿród³anapiêcia odniesienia. Wyprowadzenie 5 to wyjœcie sygna³u sprzê-¿enia zwrotnego nios¹cego informacjê o pr¹dzie sterowanej katodydla uk³adu automatycznego balansu bieli. Wyprowadzenie8 jest wyjœciem sygna³u steruj¹cego katod¹ kineskopu.Wyprowadzenie 9 jest wyjœciem sygna³u sprzê¿enia zwrotnegodla wzmacniacza. Rezystor Rf w³¹czony pomiêdzy wyprowadzenie9 i wejœcie 3 wraz z rezystorem szeregowym Rs,przez który podawany jest sygna³ do wejœcia wzmacniacza ustalaj¹wzmocnienie k wzmacniacza. Wzmocnienie wyra¿a siêwzorem: k=- Rf / Rs.Kondensator C w³¹czony pomiêdzy wyprowadzenie 9 i 8uk³adu s³u¿y do kompensacji charakterystyki czêstotliwoœciowejuk³adu. Uk³ad zasilany jest napiêciem 200V (maksimum250V) podawanym do wejœcia 6.Tablica 2. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA6106QNr wyprowadzeniaWejœcieRsSygna³1 Nie pod³¹czone2 Nie pod³¹czone3 Wejœcie odwracaj¹ce4 Masa5 Wyjœcie uk³adu pomiaru pr¹du katody6 Napiêcie zasilania 200V7 Nie pod³¹czone8 Wyjœcie sygna³u steruj¹cego katod¹9 Wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnegoRf3ród³o nap.odniesienia2.5V9200V6TDA6106Q4Rys.2. Schemat blokowy uk³adu TDA6106Q.x1x1785CWyjœciesteruj¹cekatod¹Wyjœcie uk³adupomiaru pr¹dukatodySERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 47

Przegl¹d scalonych wzmacniaczy wizyjnych firmy PhilipsTablica 3. Opis wyprowadzeñ uk³adów TDA6107Qi TDA6108JFWyprowadzenieSygna³1 Wejœcie odwracaj¹ce 12 Wejœcie odwracaj¹ce 23 Wejœcie odwracaj¹ce 34 Masa5 Wyjœcie uk³adu pomiaru pr¹du katody6 Napiêcie zasilania 200V7 Wyjœcie wzmacniacza 38 Wyjœcie wzmacniacza 29 Wyjœcie wzmacniacza 1Pasmo przenoszenia uk³adu dla sygna³ów o amplitudzie60V PP jest wiêksze od 5MHz (typ. 6MHz). Uk³ad nie wymagastosowania radiatora.Uwaga: Uk³ad TDA6106Q jest uproszczon¹ wersj¹ uk³aduTDA6101Q wymagaj¹c¹ pojedynczego napiêcia zasilania.Mo¿e byæ stosowany jako zamiennik uk³adu TDA6101Q. Nale¿yw tym wypadku wzi¹æ pod uwagê pogorszenie pasmaprzenoszenia. Natomiast uk³ad TDA6101Q nie mo¿e byæ stosowanyw miejsce uk³adu TDA6106Q ze wzglêdu na niecoinn¹ aplikacjê.Uk³ady TDA6107Q i TDA6108JFUk³ady te zawieraj¹ trzy szerokopasmowe wzmacniaczesygna³ów wizyjnych, wyposa¿one w wyjœcie sygna³u sprzê¿eniazwrotnego dla uk³adu automatycznej regulacji balansu bieli.Na rysunku 3 przedstawiono schemat blokowy tych uk³adów,a w tablicy 3 opis ich wyprowadzeñ. Uk³ady te produkowanes¹ w obudowie DBS9MPF.Sygna³y wizyjne podawane s¹ do wejœæ 1, 2, 3 uk³adu. S¹ towejœcia odwracaj¹ce. Do wejœæ nieodwracaj¹cych podawane jestnapiêcie odniesienia 2.5V wytwarzane w wewnêtrznym uk³adzie.Wyprowadzenie 5 to wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnegonios¹cego informacjê dla uk³adu automatycznego balansubieli o sumie pr¹dów katod kineskopu. Wyprowadzenia 7, 8, 9s¹ wyjœciami sygna³ów steruj¹cych katodami kineskopu.Wzmocnienie wzmacniaczy jest ustalone wewnêtrznie i jestrówne 51 (34dB). Uk³ady zasilane s¹ napiêciem 200V (maksimum250V) podawanym do wejœcia 6.Wejœcie 1Wejœcie 2Wejœcie 31Rs23ród³o nap.odniesienia 2.5VRsRsRfRfRf200VRys.3. Schemat blokowy uk³adów TDA6107Q iTDA6108JF.x1x1x146x1x1TDA6107QTDA6108JFk=-Rf/Rs=51x19875Wyjœcie 1steruj¹cekatod¹Wyjœcie 2steruj¹cekatod¹Wyjœcie 3steruj¹cekatod¹Wyjœcie uk³adupomiaru pr¹du katodTablica 4. Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA6103QNr wyprowadzeniaRó¿nica pomiêdzy tymi uk³adami polega na szerokoœci pasmaprzenoszenia. Pasmo uk³adu TDA6107Q dla sygna³ów oamplitudzie 60V PP jest równe typowo 5.5MHz, a pasmo uk³aduTDA6108JF dla sygna³ów o tej samej amplitudzie jest równetypowo 9MHz. Oba uk³ady wymagaj¹ stosowania radiatora.Uwaga: Uk³ad TDA6107Q mo¿e byæ zast¹piony uk³ademTDA6108JF. Uk³ad TDA6108JF mo¿e byæ zast¹piony uk³ademTDA6107Q, ale nale¿y w tym wypadku wzi¹æ pod uwagêpogorszenie pasma przenoszenia.Uk³ad TDA6103QSygna³1 Wejœcie odwracaj¹ce 12 Wejœcie odwracaj¹ce 23 Wejœcie odwracaj¹ce 34 Masa5 Wejœcie nieodwracaj¹ce6 Napiêcie zasilania 200V7 Wyjœcie wzmacniacza 38 Wyjœcie wzmacniacza 29 Wyjœcie wzmacniacza 1Uk³ad ten zawiera trzy szerokopasmowe wzmacniacze sygna³ówwizyjnych, bez wyjœcia sygna³u sprzê¿enia zwrotnego.Przeznaczony jest do odbiorników bez uk³adu automatycznejregulacji balansu bieli. Na rysunku 4 przedstawiono schematblokowy tego uk³adu, a w tablicy 4 opis jego wyprowadzeñ.Uk³ad produkowany jest w obudowie DBS9MPF.Sygna³y wizyjne podawane s¹ do wejœæ 1, 2, 3 uk³adu, s¹to wejœcia odwracaj¹ce. Do wejœæ nieodwracaj¹cych podawanejest napiêcie odniesienia podawane do wejœcia 5 uk³adu.Napiêcie to wytwarzane jest w zewnêtrznym dzielniku rezystancyjnymi powinno byæ wiêksze od 1V. Wyprowadzenia 7,8, 9 s¹ wyjœciami sygna³ów steruj¹cych katodami kineskopu.Wzmocnienie k wzmacniaczy ustalane jest zewnêtrznymi rezystoramiRf, Rs i wyra¿a siê wzorem: k=- Rf / Rs.Uk³ad zasilany jest napiêciem 200V (maksimum 250V)podawanym do wejœcia 6. Pasmo uk³adu TDA6103Q dla sygna³ówo amplitudzie 60V PP jest wiêksze od 6MHz (typ.7.5MHz). Uk³ad wymaga stosowania radiatora.Dane uk³adu TDA6120Q opublikowano w „SE” 1/2002.Wejœcie 1Wejœcie 2Wejœcie 3Vref >1VRsRsRsk=-Rf/RsTDA6103Q1235RfRf4Rf200V6Rys.4. Schemat blokowy uk³adu TDA6103Q.x1x1x1987Wyjœcie 1steruj¹cekatod¹Wyjœcie 2steruj¹cekatod¹Wyjœcie 3steruj¹cekatod¹}48 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

!P1101VJS3306AC INLETC111647µ35V+F1101XBA2C16TH15C1121390pIC1101TDA4605-3R1109220Q11022SD601A(VOLTAGECONTROL)0,2!!2 12 1!R1122! 330kC11103 4 0,13 4!L1107ELF18D290AR11081MR1107160k0,48ZEROCROSSINGREGINPUTC11181000p1,71,7C11170,1C11011000pR111510k1,57!C11041000pR11161011,661 2 30,4 1,1 1,7R11111k!SOFTSTARTPRIMCURRSIM10k47kQR1101UN2114(VOLTAGECONTROL)SUPPLYVOLTPRIMVOLTMONIT1,70,2D1104MA178L1110VLP0085R11103600L1108ELF18D221F2,75GND OUTPUT4C1147470p!D1110ERA15-08R1135270kR11230R11050!C11110,1R11010C11060,1+ C111547µ35VD1102ERA15-08!D1106ERA15-08D1109ERA15-08D11271SS355R112733kR1112300kZestawy naprawcze do zasilaczy magnetowidów PanasonicZestawy naprawcze do zasilaczy magnetowidówPanasonicProducent ni¿ej wymienionych grup modeli magnetowidów,kieruj¹c siê statystycznymi wynikami najczêœciej uszkadzaj¹cychsiê elementów, opracowa³ i przygotowa³ na potrzebyserwisowe gotowe kity naprawcze. Oczywiœcie w prawie¿adnym przypadku uszkodzenia przetwornicy nie ma potrzebywymiany wszystkich elementów wchodz¹cych w sk³ad danegozestawu, jak równie¿ z powodzeniem mo¿na stosowaæelementy skompletowane indywidualnie. Tym nie mniej dlamniej wprawnych lub chc¹cych w jak najkrótszym czasie wykonaænaprawê gotowy zestaw elementów mo¿e byæ bardzopomocny, tym bardziej, ¿e koszt zestawu z regu³y jest mniejszyni¿ w przypadku oddzielnego zakupu poszczególnych elementów.Na schemacie strony pierwotnej zasilacza magnetowiduNV-HD650, pokazanym na rysunku 1, dodatkowo zaznaczonoelementy mog¹ce potencjalnie byæ uszkodzonymi wprzypadku stwierdzenia niew³aœciwej pracy (czytaj: uszkodze-! !D1108RD100ER11180D1105ERA15-08!D1107ERA15-08R110218kR112922kR11174700R1136 R1113390k 430kQ11052SD601A(SWITCHING) 11,68,47,5R110318kR11283300C11480,680C11130,01D1103AP01CV222kQR1104MUN2212+C111233µ400VC10071000p86,7Q1101 !2,7 STP3N60FI-M(SWITCHING)0C11203300pRys.1.nia) tranzystora kluczuj¹cego Q1101. Zawartoœæ poszczególnychkitów oraz do jakich modeli s¹ one przeznaczone zestawionow tabelach 1 ÷ 5:• VUE4123KIT: NV-SD400B, NV-SD450B,NV-HD600B, NV-HD650B - tabela 1,• VUE4124KIT: NV-SD200B, NV-SD260B, NV-SD410B- tabela 2,• VUE4125KIT: NV-HD605B, NV-HD610B, NV-HD660B- tabela 3,• VUE4126KIT: NV-SD350AM, NV-SD450A/EA/EU tabela4,• VUE4126KIT: NV-SD200AM/A/BA, NV-SD205AM/EU, NV-SD207EE, NV-SD250A/EA/BA - tabela 5.HOTL1109VLP0074R11140,51!T1101VLT0740C111447p3,9611,654,43,2611,6522k 10,8 10,84!(POWER ON : ON)!!P1P2V1V2Q1111MOC8104FR2V4S7S8S3S4S6S1S2S5Q1107MOC8104FR2V5,614,520,335,61D1124MA185D1123ERA22-024,5 R1134247000,33QR1105MUN2213(POWER ON : ON)PR1101VSF0015A10TD112221DQ04FC4D1121RL2ZPLF-C4R1125 R11041500D1126MA4047M3,3+L112222µ+ C11341200µ10VC114056µ35V L112122µ+ C1131680µ25V++ C1135330µ10V+ C1132220µ25V+ C113756µ50VQ11042SB1321A(POWER ON : ON)37,1 37,147k47k 0 QR1106MUN2213(POWER ON :47kON)QR1103MUN2213(POWERSAVE : ON)047k 3,947kD112511EQS041 2C1136 100pC1133C1139100p22C1142100p100pL1124100µR11204700D1129MA4043L0,1C1143220µ6VC11410,0136,4R111910k47k 3,9SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 49

Zestawy naprawcze do zasilaczy magnetowidów PanasonicTabela 1.Zestaw VUE4123KITTabela 2.Zestaw VUE4124KITL.p.NV-SD400B, NV-SD450B, NV-HD600B, NV-HD650BOznaczenieschematoweTyp1 IC1101 TDA4605-32 Q1101 STP3N60F1-M3 Q1102 2SD601A4 Q1105 2SD601A5 Q1107 M0C8104FR26 Q1111 M0C8104FR27 QR1101 UN21148 QR1104 MUN22129 D1104 MA17810 D1126 MA4047-M11 D1127 1SS35512 F1101 XBA2C16TH15Uwagi13 R1109 ERJ6GMYJ221 220R/0.1W14 R1114 ERX12SJR51 0.51R/0.5W15 R1116 ERJ6GMYG100 10R/0.1W16 R1117 ERJ6GMYG472 4k7/0.1W17 *) R1123 ERJ6GMZ0R00 0R/0.1W18 R1127 ERJ6GMYG333 33k/0.1W19 R1128 ERJ6GMYG332 3k3/0.1W20 R1129 ERJ6GMYG223 22k/0.1W*)tylko dla NV-SD450Tabela 3.L.p.Zestaw VUE4125KITNV-HD605B, NV-HD610B, NV-HD660BOznaczenieschematoweTyp1 IC1101 TDA4605-32 Q1101 STP3N603 Q1102 2SD6374 Q1111 M0C8104T5 QR1101 UN11146 D1104 MA1857 D1126 MA4043-L8 D1127 MA1659 F1101 XBA2C16TH15Uwagi10 R1109 ERDS2FJ221 220/0.25W11 R1114 ERX12SJR75 0.75R/0.5W12 R1116 ERDS2FJ100 10R/0.25W13 R1117 ERDS2FJ472 4k7/0.25W14 R1128 ERDS2FJ332 3k3/0.25W15 R1129 ERDS2FJ123 12k/0.25WL.p.NV-SD200B, NV-SD260B, NV-SD410BOznaczenieschematoweTyp1 IC1101 TDA4605-32 Q1101 STP3N60F1-M3 Q1102 2SD6374 Q1105 2SD6375 Q1111 M0C8104FR26 QR1101 UN11147 D1104 MA1788 D1126 MA4043-L9 D1127 MA16510 F1101 XBA2C16TH15Uwagi11 R1106 ERDS2FJ221 220/0.25W12 R1109 ERDS2FJ221 220/0.25W13 R1114 ERX12SJR51 0.51R/0.5W14 R1116 ERDS2FJ100 10R/0.25W15 R1117 ERDS2FJ472 4k7/0.25W16 R1127 ERDS2FJ333 33k/0.25W17 R1128 ERDS2FJ332 3k3/0.25W18 R1129 ERDS2FJ223 2kk/0.25WTabela 4.L.p.Zestaw VUE4126KITNV-SD350AM, NV-SD450A/EA/EUOznaczenieschematoweTyp1 IC1101 TDA4805-32 Q1101 STP3N60F1-M3 Q1102 2SD601A4 Q1105 2SD601A5 Q1111 M0C8104FR26 QR1101 UN21147 D1104 MA1788 D1126 MA4043-L9 D1127 1SS35510 F1101 XBA2C16TBO11 R1109 ERJ6GMYJ221 220/0.1WUwagi12 R1114 ERX12SJR75 0.51R/0.5W13 R1116 ERJ6GMYG100 10R/0.1W14 R1117 ERJ6GMYG472 4k7/0.1W15 R1123 ERJ6GMZ0R00 0R/0.1W16 R1127 ERJ6GMYG333 33k/0.1W17 R1128 ERJ6GMYG332 3k3/0.1W18 R1129 ERJ6GMYG223 22k/0.1WTabela 5. Zestaw VUE4127KIT NV-SD200AM/A/BA, NV-SD205AM/EU, NV-SD207EE, NV-SD250A/EA/BAL.p.OznaczenieschematoweTyp Uwagi L.p.Oznaczenieschematowe1 IC1101 TDA4805-3 10 R1106 ERDS2FJ221 220/0.25W2 Q1101 STP3N60F1-M 11 R1109 ERDS2FJ221 220/0.25W3 Q1102 2SD637 12 R1114 ERX12SJR75 0.51R/0.5W4 Q1111 M0C8104FR2 13 R1116 ERDS2FJ100 10R/0.25W5 QR1101 UN1114 14 R1117 ERDS2FJ472 4k7/0.25W6 D1104 MA178 15 R1127 ERDS2FJ333 33k/0.25W7 D1126 MA4043-L 16 R1128 ERDS2FJ332 3k3/0.25W8 D1127 MA165 17 R1129 ERD62FJ223 22k/0.25W9 F1101 XBA2C16TBOTypUwagi}50 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

OTVC Grundig jako dodatkowy monitor komputeraOTVC Grundig jako dodatkowy monitor komputeraKrzysztof Po³oñskiWielu u¿ytkowników kupuj¹c odbiornik telewizyjny firmyGrundig dowiaduje siê z instrukcji obs³ugi, ¿e ich telewizormo¿na przy³¹czyæ do komputera osobistego (PC) nawet wtedy,gdy karta graficzna zainstalowana w komputerze nie jest wyposa¿onaw tzw. wyjœcie telewizyjne (TV-out). Oferowane (opcjonalnie)modele z wejœciem VGA (15-pin DSUB) mog¹ s³u¿yæjako du¿e monitory komputerowe, co uatrakcyjniæ mo¿e na przyk³adogl¹danie filmów DVD odtwarzanych na sprzêcie PC.Konstrukcje oparte na chassis z serii 18xx(IDTV), 19xx iDIGI100 s¹ dostosowane do zamontowania modu³u VGA downêtrza odbiornika.Najwa¿niejsz¹ czynnoœci¹ po decyzji o jego zamontowaniujest odpowiednie dobranie modu³u do konkretnego modelutelewizora. Aby prawid³owo dobraæ typ modu³u do konkretnegomodelu OTV obs³uguj¹cego to opcjonalne urz¹dzenie,pos³u¿yæ siê mo¿na tabel¹ 1.Dodatkow¹ informacj¹ zawart¹ w tej tabeli jest podanietypu modu³u PIP, jaki mo¿na zamontowaæ w odbiorniku wtedy,gdy nie bêdzie montowany modu³ VGA. (opcja monta¿ualternatywnego). Czynnoœci zwi¹zane z zamontowaniem p³ytkiVGA s¹ proste i nie wymagaj¹ specjalistycznego sprzêtu.Monta¿ modu³u VGA1• otworzyæ obudowê i zdemontowaæ tyln¹ œciankê maskuj¹c¹,• za pomoc¹ dwu wkrêtów zamontowaæ p³ytkê VGA dowczeœniej zdemontowanej os³ony plastykowej,• sprawdziæ prawid³owoœæ osadzenia jumperów zgodnie zrysunkiem 1,• po³¹czyæ taœmami ³¹czeniowymi modu³ VGA1 z reszt¹uk³adu TV, jak pokazano na rysunku 2,• po³¹czyæ TV z komputerem i z sieci¹ energetyczn¹,a ab b • w³¹czyæ odbiornik i za pomoc¹ proceduryb b serwisowej („i” –> „OK” –> „SERVICE FÜRc c DEN FACHHANDEL” –> „OK” –> „Nur fürden Fachhändler” –> „OK” –> KennzahlRys.1. „8500”–> „Geometrie”) w pozycji AV5 lubST-VGA2ChassisST-VGA3ChassisST-AV3ChassisJumperST-AV3XBuchsenplatteST-VGA1ChassisRys.2.ST-V3ChassisST-AV3XVGATabela 1OdbiornikChassisAtlanta SE 7220IDTV/PIPCUC1830 XAtlanta SE 7250 aPIP/DOLBYCUC1832XAtlanta SE 7250PIP/DOLBYCUC1832XAtlanta SE 7250/8DOLBYCUC1832XBerlin SE 70-100/B CUC1828 XBerlin SE 7027/8 PIP CUC1828 XBoston SE 7010 IDTV CUC1836 XBoston SE 7012DOLBYCUC1837 X PIP7DAVIO 70M 70-290IDTVCUC1836 XDAVIO 70M 70-290/8IDTVCUC1836 XDAVIO 70M 70-292DOLBYCUC1837 X PIP7DAVIO 70M 70-292/8DOLBYCUC1837 X PIP7Denver SE 8227/8 PIP CUC1929 XElegance 70MW 70-150/8 DOLBYCUC1934 X PIP7Elegance 70ST 70-300 DOLBYCUC1837 X PIP7Elegance 70ST 70-300/8 DOLBYCUC1837 X PIP7Elegance 82MW 70-150/B DOLBYCUC1935 X PIP7Elegance 82 Flat MFW82-3110MV DOLBYCUC1935 X PIP7Greenville 100 SE7030CUC1836 XM 63-281 IDTV/LOG CUC1836 XM 63-281/8 IDTV/LOG CUC1836 XM 70-281 IDTV/LOG CUC1836 XM 70-281/8 IDTV/LOG CUC1836 XM 70-282 CUC1836 XM 70-284 DOLBY CUC1837 X PIP7M 72-01 CUC1830 XM 72-100 a CUC1830 XM 72-100/B a CUC1830 XM 72-109 CUC1830 XM 72-410 Reference CUC1842 XM 72-798 IDTV CUC1830 XM 84-210/B aIDTV/LOGCUC1829 XM 84-211/B IDTV CUC1829 XM 84-212/8 DOLBY CUC1839 X PIP7MW 70-100/8 CUC1828 XMW 70-269 PALPLUSCUC1952 XMW 82-40/8 CUC1929 XVGA1VGA2VGA3VGA4UwagiSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 51

OTVC Grundig jako dodatkowy monitor komputeraTabela 1 cd.OdbiornikChassisMW 82-50/8 CUC1929 XST 63-270/8 IDTV CUC1836 XST 70-200 IDTV CUC1836 XST 70-209 CUC1836 XST 70-250 IDTV CUC1836 XST 70-260/8 IDTV CUC1836 XST 70-270 IDTV CUC1836 XST 70-270/8 IDTV CUC1836 XST 70-278 IDTV CUC1836 XST 70-280 IDTV CUC1836 XST 70-282/8 CUC1836 XST 70-284/8 DOLBY CUC1837 X PIP7ST 70-298 IDTV CUC1836 XST 70-869 a IDTV CUC1836 XST 70-869 IDTV CUC1836 XSydney 100 SE 7020IDTV/LOGCUC1836 XSydney 100 SE 7021IDTV/PIPCUC1836 XSydney 100/8 SE7020/8 IDTV/LOGCUC1836 XSydney 2000 SE 7230DOLBYCUC1832XSydney SE 7230DOLBYCUC1832XSydney SE 7230/8DOLBYCUC1832XToronto SE 7215 CUC1830 XToronto SE 7215/8 CUC1830 XToronto SE 7216DOLBYCUC1838 X PIP7Toronto SE 7216/8DOLBYCUC1838 X PIP7Trento SE 7016/9Ref/PIPCUC1952 XTrento SE 7026 PALPLUSCUC1952 XWien 100 SE 6320IDTV/LOGCUC1836 XWien SE 6340 DOLBY CUC1837 X PIP7Xentia 55 M 55-420/8DOLBYCUC1807 X PIP7Xentia 63 M 63-400/8 CUC1836 XXentia 63 M 63-402/8DOLBYCUC1837 X PIP7Xentia 70 Flat MFW70-430/8 DOLBYCUC1934 X PIP7Xentia 72 Flat MF 72-430 DOLBYCUC1838 X PIP7Xentia 72 Flat MF 72-430/8 DOLBYCUC1838 X PIP7Xentia 72 M 72-400DOLBYCUC1832XXentia 72 M 72-400/8DOLBYCUC1832XXentia 72 M 72-420DOLBYCUC1838 X PIP7Xentia 72 M 72-420/8DOLBYCUC1838 X PIP7Xentia 82 Flat MFW82-430/8 DOLBYCUC1935 X PIP7VGA1VGA2VGA3VGA4Uwagiw przypadku posiadana tylko 2 EUROSCART na AV2 skorygowaægeometriê obrazu i zapisaæ nastawienia do pamiêci.Aby mo¿na by³o prawid³owo u¿ywaæ telewizor jako monitor,nale¿y przeprowadziæ korektê ustawieñ rozdzielczoœci kartygraficznej komputera. Dla systemu Windows 98 i Millenium nale¿y:• z menu START–>PANEL STEROWANIA–>EKRAN wybraæzak³adkê USTAWIENIA,• zmieniæ jakoœæ kolorów na 16 i rozdzielczoœæ na 640×480,• zapisaæ ustawienia.Procedura instalacji dla wersji VGA2 jest analogiczna.Monta¿ modu³u VGA3(Wed³ug Grundiga nr zestawu GAF4900 w sk³ad wchodz¹:modu³ procesora – 29504-2030100/0600, kabelek ³¹cz¹cy- 29210-2337101, instrukcja).Procedura monta¿u mechanicznego jest prosta i polega nawymianie kompletnego modu³u procesora, na którym w nowejwersji zamontowano uk³ady sterowania VGA. Aby ca³eprzedsiêwziêcie zakoñczy³o siê sukcesem, pamiêtaæ musimy,¿e wymiana p³ytki procesora wi¹¿e siê z utrat¹ wszystkich nastawieñtypu: lista programów, ustawienia serwisowe (geometria,RGB-balans bieli, itd.). W pamiêci modu³u zawarte s¹ jedynienastawienia domyœlne producenta.Wymaga to jednak zastosowania procedury ³adowania nastawieñz rezerwowej listy ROM.Przytrzymuj¹c przycisk [P-] w³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiemsieciowym. Ta procedura spowoduje za³adowanie danychz IC80070 (EPROM) do IC80095. Konieczne jest nastêpniewprowadzenie korekty wszystkich niezbêdnych nastawieñ,korzystaj¹c z menu serwisowego i najlepiej pos³uguj¹csiê instrukcj¹ serwisow¹.Aby ca³oœæ funkcjonowa³a pozostaje skonfigurowanie ustawieñkarty graficznej komputera w sposób przedstawiony wy¿ej.Monta¿ modu³u VGA4(Wed³ug Grundiga nr zestawu GAF9200 w sk³ad wchodz¹:modu³ PIP/VGA, niezbêdne œrubki i instrukcja).Ta wersja modu³u jest ordynowana do najnowszego chassisGrundiga DIGI100. Jest to produkt „uniwersalnego” charakterui obecnie zastêpuje wszystkie dotychczasowe chassisdla odbiorników IDTV. Bardzo elastyczna w rozbudowie konstrukcjapozwala na tworzenie ca³ej gamy modeli odbiornikówz chassis w technice 100-hercowej.Mechaniczny monta¿ nie powinien sprawiaæ k³opotu, gdy¿po odjêciu tylnej czêœci obudowy wszystko widaæ jak „na d³oni”.Zachowaæ jedynie nale¿y ostro¿noœæ, gdy¿ konieczne jestwyjêcie modu³u FUTERBOX, a stosowane s¹ tam „wra¿liwe”podzespo³y klasy CMOS.Po monta¿u koniecznie (jak uprzednio) trzeba przeprowadziæproces konfiguracji ustawieñ geometrii.Po monta¿u mechanicznym pod³¹czamy komputer do z³¹czaVGA, w³¹czamy odbiornik TV w tryb pracy VGA (AV5).Nale¿y uruchomiæ tryb: “EASY DIALOG” –> „Installation” –> „Servicemenü für Händler” –> „8500” –> „Bildgeometrie” iustawiæ w³aœciw¹ geometriê VGA.}52 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówOTVC Otake Color 7090VT. W górnej czêœcikineskopu widaæ bia³e linie (nie s¹ to typowe powroty).Po w³¹czeniu odbiornika paski te maja kszta³t trapezu, apo rozgrzaniu przesuwaj¹ siê do góry i rozszerzaj¹ siê.Widoczne na ekranie bia³e linie kojarz¹ siê zawsze z niewygaszonymiliniami powrotów pionu i w pierwszym krokutam w³aœnie kierujemy pomiary. Jeœli zmierzone impulsy powrotówV na nó¿ce 7 uk³adu µPC1498H maj¹ poprawn¹ amplitudê(28V pp ) i w³aœciwy czas trwania (1.2ms), to oznacza,¿e mo¿emy mieæ ma³¹ skutecznoœæ wygaszania spowodowan¹za ma³ym i Ÿle odfiltrowanym napiêciem zasilaj¹cym wzmacniaczeRGB na p³ytce kineskopu. Napiêcie to powinno mieæwartoœæ co najmniej 180V. Mo¿e te¿ zaistnieæ taki objaw pomimosprawnego wygaszania, jeœli wyst¹pi zniekszta³cenie wodchylaniu pionowym polegaj¹ce na zawiniêciu kilku pierwszychlinii. Powodowaæ to mog¹ oscylacje powstaj¹ce na pocz¹tkuokresu odchylania pionowego. W tym modelu wystêpuj¹rezystory t³umi¹ce, mog¹ce mieæ wp³yw na powstanietakiego objawu. S¹ to równolegle po³¹czone rezystory R423 -680R/0.5W i R441 - 220R/2W. Druga taka para rezystorów dosprawdzenia to R430 i R491, oba po 470R/0.5W równie¿ po-³¹czone równolegle. Podobny objaw móg³by powodowaæ tak-¿e uszkodzony uk³ad µPC1498H, ale s¹dzê, ¿e zosta³ ju¿ nawstêpie podstawiony dla sprawdzenia.A.H.W OTVC Philips 29PT5301/58 uszkodzony by³BU2520DF. Po jego wymianie odbiornik rozpoczynapracê, w.n. startuje, lecz po kilku sekundach na œrodkuekranu pulsuje czerwony napis: „BLOKADA FUNK-CJI” i telewizor wy³¹cza siê. Co oznacza ten napis igdzie szukaæ usterki?Pierwszym krokiem jaki nale¿y w tej naprawie wykonaæ,to wyjaœnienie przyczyny uszkodzenia tranzystora BU2520DF.Wiadomo z doœwiadczenia, ¿e uszkodzenie tranzystora wykonawczegow odchylaniu poziomym ma zawsze swoj¹ przyczynê.Jeœli jej nie znajdziemy, to jest prawie pewne, ¿e nast¹piponowne uszkodzenie. W opisanym przypadku nasuwa siêpodejrzenie, ¿e powsta³o kilka uszkodzeñ maj¹cych wspóln¹przyczynê pierwotn¹. Przyk³adem takiej przyczyny jest gwa³towny,krótkotrwa³y wzrost wszystkich napiêæ zasilaj¹cych wytwarzanychprzez przetwornicê lub przebicie wysokiego napiêciaprzez obudowê trafopowielacza. Zarówno w pierwszym,jak i drugim przypadku powinniœmy uzyskaæ jednoznaczn¹odpowiedŸ na wykonane testy i pomiary, tak aby mieæ pewnoœæ,¿e w trakcie naprawy uszkodzenie nie rozwinie siê wbardziej rozleg³e.Przebicie w.n. niesie za sob¹ zwykle uszkodzenia elementówpó³przewodnikowych, w tym uk³adów scalonych. Poniewa¿ten model bazuj¹cy na chassis GR2.4 posiada magistralêI 2 C, za pomoc¹ której mikroprocesor steruj¹cy obs³uguje conajmniej 5 uk³adów scalonych (w innych wersjach mo¿e ichbyæ wiêcej ), istnieje bezpoœredni zwi¹zek z wyœwietlanym komunikatemi nieprawid³ow¹ prac¹ magistrali I 2 C. Jeœli uwzglêdnimyfakt, ¿e mikroprocesor steruj¹cy wyposa¿ony jest w systemautodiagnozy z sygnalizacj¹ kodu b³êdu jako komunikatuwyœwietlanego na ekranie, to mamy odpowiedŸ na pytanie: „Cooznacza ten napis i gdzie szukaæ usterki?”Komunikat ten oznacza, ¿e zablokowana jest poprawnapraca magistrali I 2 C i tu kierujemy dalsze pomiary. Po wy³¹czeniuodbiornika i odczekaniu na zanik napiêæ resztkowych,wykonujemy pomiar omomierzem linii SDA i SCL w stosunkudo masy. Powinno byæ oko³o 6k6 (wynik zale¿y w du¿ymstopniu od parametrów multimetru u¿ytego w pomiarach, np.METEX-3850D ma napiêcie pomiarowe 24mV). Jeœli wynikpomiaru jest znacznie mniejszy, mo¿emy uszkodzony uk³adzlokalizowaæ na „zimno” odsysaj¹c nó¿ki SDA i SCL podejrzanychuk³adów, a¿ do momentu zlokalizowania „winowajcy”.Jeœli linie SDA i SCL wykazuj¹ rezystancjê poprawn¹,mo¿na wykonaæ test magistrali, na podstawie którego mo¿emyoceniæ, czy mikroprocesor steruj¹cy komunikuje siê z „podleg³ymi”mu uk³adami i czy uzyskuje od nich potwierdzenieobecnoœci. Dobrze jest mieæ pod rêk¹ wzorcowy opis takiegotestu, ale bez niego te¿ dowiemy siê, który uk³ad nie odpowiada.Wystarczy do tego spisaæ obsadê uk³adów obs³ugiwanychprzez magistralê, obecnych na tej p³ycie i wynotowaæ ich adresyaby móc je porównaæ z wynikiem testu. A.H.OTVC CURTIS 21M1VT. Obraz jest zielononiebieski(œladowe iloœci czerwieni) oraz bit informacyjnyw trybie serwisowym wskazuje na sta³e przekroczeniepr¹du kineskopu. W momencie wy³¹czeniaodbiornika na ekranie pojawia siê ostra pionowa linia(na oko³o1 sekundê). Napiêcia zasilaj¹ce raczej bezzarzutu. Uszkodzeniu uleg³y rezystory R918 i R906(wzrost rezystancji do oko³o 1.2÷5.0M) objawem czegoby³ efekt smu¿enia koloru zielonego i niebieskiego.Niepokoi mnie natomiast bit kontrolny w trybie serwisowym,sygnalizuj¹cy nadal sta³e przekroczenie pr¹dukineskopu. Napiêcie na n.9 procesora wizyjnegoMC44002P wynosi 1.16V i posiada tendencjê spadkow¹,czasami jest oko³o 0.84V. Wiem, ¿e poprawnawartoœæ zawiera siê w przedziale 0.7V do 1.2V. Na n.10jest 2.26V, a na n.20 - 2.05V.W trybie serwisowym jest mo¿liwoœæ ustawienia regulacjikontrastu. Z opisu wiem, ¿e zmienione dane serwisowes¹ automatycznie zapamiêtywane i tak te¿ jest(jedynym wyj¹tkiem jest kontrast). Po zmianie tej wartoœcina np. 50 i wy³¹czeniu OTVC do stanu czuwania iponownym uruchomieniu wartoœæ ta wraca ponownie do60. Klient wspomina³ o „pykniêciu w telewizorze”.Niepokoi mnie to, ¿e wprowadzenie odbiornika do stanuspoczynku objawia siê zanikiem odchylania poziomego,czego objawem jest pionowa linia na obrazie. Podobnezjawisko mia³em w OTVC Elemis 5550TM i by³a to winaSERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 53

Odpowiadamy na listy Czytelnikówtrafopowielacza, chocia¿ wymieni³em go dopiero, gdyuleg³ on uszkodzeniu po jakimœ roku.Z opisanych objawów i zlokalizowanych uszkodzonychelementów nale¿y domniemywaæ, ¿e wszystkie ³¹czy wspólnaprzyczyna pierwotna, która zapocz¹tkowa³a ca³y ci¹g uszkodzeñ.Wa¿n¹ informacj¹ podan¹ w opisie jest stwierdzenie:„Klient wspomina³ o pykniêciu w telewizorze”. Mo¿na w tymprzypadku podejrzewaæ wy³adowanie w kineskopie, które finalizuj¹siê na iskiernikach w podstawce kineskopu, ale te¿jest przyczyn¹ powoduj¹c¹ uszkodzenia rezystorów sprzêgaj¹cychz katodami RGB kineskopu (w tym przypadku rezystoryR918 i R906). Nale¿y zatem wyjaœniæ, co spowodowa³o wy-³adowanie w kineskopie. Czy by³o spowodowane chwilowymwzrostem wszystkich napiêæ produkowanych przez trafopowielacz,czy te¿ przez zasilacz. W przypadku zasilacza wymieniænale¿y dwa kondensatory elektrolityczne (C713 i C716)i wykonaæ poprawkê lutowañ po stronie pierwotnej w szczególnoœcikoñcówek trafa przetwornicy. Profilaktycznie nie zaszkodziwymiana potencjometru reguluj¹cego napiêcia produkowaneprzez przetwornicê (P701 - 2k2). Jeœli natomiast chodzio uk³ad odchylania, to czêst¹ przyczyn¹ powoduj¹c¹ wzrostw.n. i pozosta³ych napiêæ jest niepewne lutowanie kondensatorapowrotów (C504 - 6n2 w przypadku w¹tpliwoœci wymieniæ),które zanim spowoduj¹ uszkodzenie tranzystora wykonawczego,mog¹ wywo³ywaæ wy³adowania w kineskopie i naiskiernikach. Mo¿e to spowodowaæ tak¿e uszkodzenie trafopowielacza,ale zwykle nie od razu. Najczêœciej poza wy¿ejwymienionymi rezystorami, uszkodzeniu ulegaj¹ uk³adyTDA6101Q. Mo¿e równie¿ ulec uszkodzeniu uk³ad wygaszaniaplamki przy wy³¹czaniu odbiornika, realizuj¹cy swoj¹ funkcjêw obwodzie siatki G1 kineskopu. Nale¿y pomierzyæ wszystkieelementy tego uk³adu. Do sprawdzenia s¹ tak¿e elementydo³¹czone do n.7 trafopowielacza, sk¹d pobierana jest informacjado uk³adu ogranicznika pr¹du kineskopu i kompensacjiwysokoœci obrazu, kierowana do n.10 MC44002P oraz informacjado analogowego sterowania kontrastem z jednoczesnym,szybkim ograniczaniem pr¹du kineskopu, kierowana do n.9MC44002P. Po wykonaniu wszystkich pomiarów sprawdzaj¹cychi wymianie dalszych uszkodzonych elementów (tego jestempewien na 90%), mo¿na zaj¹æ siê spojrzeniem na danezapisane w trybie serwisowym. Bêd¹ poprawne z w³aœciw¹reakcj¹ na zapis. Po skutecznej naprawie koniecznym dzia³aniemjest d³ugotrwa³e wygrzewanie i obserwacja na sprawnoœækineskopu (co najmniej 3 × 8 godzin). W przypadku wy³adowañw kineskopie nie wiemy, czy to w³aœnie on nie jest g³ównymwinowajc¹, co mo¿e powodowaæ powtórkê uszkodzenia.Próbuj¹c wyjaœniæ efekt jaskrawej, pionowej linii widocznejprzy wy³¹czaniu odbiornika, trzeba powiedzieæ, ¿e nie zobaczymyjej przy sprawnie dzia³aj¹cym uk³adzie wygaszania plamkiprzy wy³¹czaniu. Fakt, ¿e jest ona jaskrawa oznacza chwiloweprzekroczenie dopuszczalnej wartoœci pr¹du kineskopu, a jednoczeœnieuk³ady ograniczaj¹ce nie s¹ w stanie skutecznie zadzia-³aæ, poniewa¿ odbywa siê to poza ich „zasiêgiem”. W tym momenciedokonuje siê wpis do ustawieñ w trybie serwisowym, como¿e zostaæ odczytane jako wpis niekontrolowany. A.H.W odbiorniku Neptun M745 brak synchronizacjitelegazety: przesuwa siê z do³u do góry. Przy zmiksowanymobrazie wszystko jest w porz¹dku. Podstawi-³em modu³ telegazety UMT2003, ale nic to nie da³o.Wymieni³em modu³ UMM2002 na u¿ywany, nic siê niezmieni³o. Nie wiem, co dalej.Proszê podstawiæ sprawny modu³ odchylania pionowego.Jeœli to nic nie zmieni, proszê sprawdziæ wszystkie elementyod wyprowadzenia 8 UMV, poprzez UMM do UMT. Przypominam,¿e podstawow¹ czynnoœci¹ przed przyst¹pieniem doka¿dej naprawy jest sprawdzenie napiêæ zasilaj¹cych. Oprócztego, elementami które najczêœciej ulegaj¹ uszkodzeniom s¹elektrolity. Czêsto równie¿, uszkadzaj¹ siê tranzystory typuBC238 (lepiej stosowaæ BC237). Mam nadziejê, ¿e ta podpowiedŸpomo¿e Panu rozwi¹zaæ problem.M.U.Monitor Optiview 15LX92 (to samo co HyundaiS570 chassis C1509) z mikrokontrolerem WT60P1-9310001. Na chwilkê za³¹cza siê i jest napiêcie +12V i+24V, po czym napiêcia zanikaj¹. Za³¹czenie monitorapoprzez switch nie odnosi skutku - procesor nie przyjmujepoleceñ. Które z wejœæ (oprócz szyny) maj¹ wp³yw naza³¹czenie siê procesora. Szyna zosta³a sprawdzona i s¹na niej jakieœ przebiegi (lecz nie wiem czy poprawne).W monitorze uszkodzony jest prawdopodobnie procesor.Ten typ procesora (Weltrend WT60P1) bardzo czêsto uszkadza³siê samoistnie, bez wyraŸnej przyczyny. Producent monitorówzast¹pi³ go innym typem pod oznaczeniem S570v3.4Hyundai. PóŸniejsze monitory zarówno Optiview 15LX92,15LX95, jak i Hyundai S570, zawiera³y ju¿ nowy typ procesora.Jest on osi¹galny w serwisach Optimusa i Hyundai w ceniedoœæ wysokiej, bo oko³o 140 z³. Naturalne za³¹czenie procesorado pracy nastêpuje po ustaleniu siê poziomu na n.4 Reset.Najczêstsze usterki procesora WT60P1 objawiaj¹ siê nastêpuj¹co:brak pracy odchylania, wy³¹czanie siê monitora, brak komunikacjiz lokaln¹ klawiatur¹ monitora, brak regulacji jaskrawoœciobrazu.A.G.Uzupe³nienie opisu usterki nades³ane przez autora pytania:Kiedy testowa³em monitor „wyskoczy³” kabel w.n. i upad³w pobli¿u pamiêci na p³ycie g³ównej. Przeskok iskry spowodowa³wy³¹czenie odbiornika. Po ponownym za³¹czeniu nieby³o napiêcia 12V i 24V. Po zamontowaniu pamiêci, która zosta³azaprogramowana wczeœniej odczytan¹ zawartoœci¹, monitorw³¹czy³ siê bez ¿adnego problemu. Przeskok iskry spowodowa³prawdopodobnie rozprogramowanie pamiêciEEPROM i st¹d problemy z uruchomieniem monitora.OTVC Samsung CX6840AW chassis Z68.Proszê o pomoc w zlikwidowaniu œwierszczenia wprzetwornicy. Sprawa jest o tyle powa¿na, ¿e opróczœwierszczenia, które jest uporczywe, ale do zniesienia,zak³ócenia przedostaj¹ siê do sieci 220V i zak³ócaj¹inne odbiorniki telewizyjne na tym samym piêtrze.Zak³ócenia objawiaj¹ siê cienkimi porozrzucanymipaskami na ekranie. Iloœæ zak³óceñ zale¿y od trybu54 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

pracy. Mniejsze s¹ w trybie czuwania. Po w³¹czenius³ychaæ œwierszczenie, w zasadzie bardziej przypominato odg³os przepalania siê uzwojeñ transformatora lubiskrzenie. Przylutowa³em przewód do n.4 transoptora igdy trzyma³em za izolacjê, zak³ócenia ust¹pi³y - aletylko w trybie czuwania. Wymieni³em transformatorT801, C801, C802, C803, 4 x 2.2n przeciwzak³óceniowe.Nie jestem pewien, ale wydaje mi siê, ¿e za s³abejest odfiltrowanie impulsów albo sprzê¿enie zwrotne Ÿledzia³a. Czy mo¿e byæ uszkodzony IC801, dlaczegozak³ócenia przedostaj¹ siê do sieci (tak samo widaæ jew opisywanym odbiorniku)?Z du¿ym prawdopodobieñstwem, trafne jest przypuszczenieCzytelnika, ¿e „Ÿle dzia³a sprzê¿enie zwrotne”. Dopatrywaniesiê przyczyny uszkodzenia w z³ej filtracji jest raczej tropemfa³szywym.Przypuszczalnie niestabilnoœæ pêtli ujemnego sprzê¿eniazwrotnego objawia siê tym, ¿e uk³ad generuje paczki impulsów.£atwo to stwierdziæ oscyloskopem na drenie tranzystorakluczuj¹cego lub na dowolnym wyprowadzeniu transformatora.Bêdzie wtedy wystêpowa³ prawid³owy przebieg z krótkimiprzerwami. Podstawowa czêstotliwoœæ drgañ bêdzie wysoka(ponadakustyczna, kilkadziesi¹t kHz), natomiast czêstotliwoœætych przerw, któr¹ mo¿na traktowaæ jako modulacjê czêstotliwoœcipodstawowej, mo¿e wynosiæ kilkaset Hz lub kilka kHz,i to s³ychaæ. Równoczeœnie ta czêstotliwoœæ (moduluj¹ca) niejest na ogó³ stabilna, wiêc s³ychaæ „œwierszczenie”. Jeœli chodzio promieniowanie zak³óceñ, to taka modulacja przebiegu odu¿ym napiêciu (na drenie tranzystora kluczuj¹cego) i wysokoenergetycznego,zwiêksza (w bardzo du¿ym stopniu) zawartoœæczêstotliwoœci harmonicznych. Wystêpuje zjawisko zupe³nieanalogiczne do znanego w teorii modulacji i nazywanegopowielaniem widm.A wiêc w pierwszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæ (obejrzeæ),czy powy¿sze przypuszczenia s¹ trafne. Jeœli tak, to co mo¿ebyæ przyczyn¹ takiego zjawiska?Niestabilnoœæ pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Pêtla w zasadziedzia³a, w tym sensie, ¿e stabilizuje napiêcia, jednak jej charakterystykajest „zbyt szybka”. Obrazowo mówi¹c, uk³ad dostajeza szybko odpowiedŸ z wyjœcia i wzbudza siê. Takie ujêciezjawiska jest wprawdzie du¿ym uproszczeniem, ale dok³adniejszemuprzyjrzeniu siê tego typu problemom bêdzie poœwiêconyodrêbny artyku³, gdy¿ problem w pe³ni na to zas³uguje.Trafnoœæ tych przypuszczeñ (du¿e jego prawdopodobieñstwo)potwierdza spostrze¿enie Czytelnika. Wystarczy³o przylutowaæodcinek przewodu i trzymaæ go w rêce, a wiêc pojemnoœærzêdu kilkunastu pF, aby uspokoiæ pêtlê (przynajmniej wtrybie standby).Co mo¿e byæ konkretn¹ przyczyn¹ usterki? W uk³adziezasilacza nie widaæ prawie ¿adnych elementów kszta³tuj¹cychcharakterystykê czêstotliwoœciow¹ pêtli ujemnego sprzê¿eniazwrotnego. Prawie ¿adnych, gdy¿ dwa kondensatorki widaæ wma³oszczegó³owym rozrysowaniu struktury wewnêtrznej uk³aduAH1202. A wiêc na pytanie Czytelnika, czy mo¿e byæ uszkodzonyuk³ad IC801, trzeba odpowiedzieæ, niestety tak.Jeœli nawet by ten uk³ad by³ tak perfidnie uszkodzony, towymieniaæ go nie trzeba. Charakterystykê pêtli sprzê¿eniazwrotnego mo¿na kszta³towaæ na wiele sposobów.Odpowiadamy na listy CzytelnikówW swojej praktyce serwisowej mia³em przypadek podobny.Wystarczy³o zwiêkszyæ pojemnoœæ kondensatora na napiêciu,które jest kontrolowane przez sprzê¿enie zwrotne. Tu by³byto C828. Ale tu jest on bardzo du¿y - 470µF. W moim przypadkuby³ to kondenstor 100µF, a sprawê za³atwi³ 220µF.W uk³adzie rozpatrywanego zasilacza jest jeden kondensatorumieszczaj¹cy tzw. biegun na charakterystyce amplitudowo-fazowejpêtli. To C670 o pojemnoœci 10nF. Proponujêwlutowaæ wartoœæ 22 lub 33nF. Z du¿ym prawdopodobieñstwempomo¿e.W tym przypadku mo¿e paœæ pytanie: ale co jest w³aœciwieuszkodzone? Odbiornik pracowa³ przecie¿ kiedyœ dobrze.Nie ka¿dego zapewne zadowoli odpowiedŸ, ¿e na dobr¹sprawê nic nie jest uszkodzone. Ale tak faktycznie siê zdarza.O charakterystyce silnego ujemnego sprzê¿enia zwrotnego decydujebardzo wiele czynników. Na wzmocnienie w tej pêtli wnajwiêkszym stopniu wp³ywa charakterystyka uk³adu SE140W,jest ona bardzo stroma, jak równie¿ charakterystyka transoptora.Niewielka zmiana punktu pracy mo¿e spowodowaæ „wytr¹cenie”uk³adu ze stabilnego zakresu pracy. Absolutnie niechodzi mi o to, aby teoretyzowaæ. W dobrze zaprojektowanymuk³adzie taka sytuacja nie powinna wyst¹piæ. Projekt powinienuwzglêdniaæ wszelkie mo¿liwe tolerancje, rozrzuty,wp³ywy temperatury itd. Bez wielkiej albo bez ¿adnej przesadymo¿na powiedzieæ, ¿e wszystkie trudne problemy serwisowesprowadzaj¹ siê do Ÿle dzia³aj¹cej pêtli sprzê¿enia zwrotnego.A Ÿle dzia³aj¹ca pêtla, to na ogó³ pêtla niestabilna.Wracaj¹c do problemu. Jeœliby nie pomog³a manipulacjakondensatorem C670, mo¿na dolutowaæ kilkanaœcie nF (do47nF) na pierwsz¹ nogê uk³adu SE140W. Mo¿na te¿, tak jakCzytelnik wypróbowa³, dolutowaæ kondensatorek (1÷2nF) don.4 transoptora (lub do nó¿ki 3). W ka¿dym razie, przy tychpróbach dolutowaæ tylko jeden kondensatorek (i nie przesadzaæz wartoœci¹), a nie tu i tam. Pêtla stabilizuje siê najlepiejjednym „dominuj¹cym biegunem”.Analizuj¹c schemat, widzê jeszcze inn¹ przyczynê zaistnia³ejsytuacji. Tranzystor Q802 to zabezpieczenie nadpr¹dowe.W pr¹dzie Ÿród³a kluczuj¹cego MOSFET-a wystêpuj¹, wmomencie jego w³¹czenia tzw. glitch-e. Ich istnienie jest w zasadzie„normalne”. S¹ to krótkie impulsy spowodowane pojemnoœciamirozproszenia transformatora i czasem odzyskiwaniaw³asnoœci zaporowych diod po stronie wtórnej zasilacza(diody te powinny byæ odpowiednio szybkie). Aby uchroniæsiê przed ich destrukcyjnym wp³ywem na pracê przetwornicy,stosuje siê na ogó³ elementy likwiduj¹ce ich wp³yw. Wnowoczesnych uk³adach scalonych s¹ to uk³ady opóŸniaj¹ce,w konstrukcjach starszego typu, elementy zewnêtrzne. Tu takichnie widaæ. Mo¿e by wiêc do³o¿yæ kondensatorek rzêdukilku nF do bazy Q802 lub kilkuset nanofaradów do Ÿród³aQ801 (równolegle do R807) i/lub kondensator C817 od³¹czyæod Ÿród³a i dolutowaæ wprost do masy. Jest mo¿liwe, ¿e opisywaneœwierszczenie i zak³ócenia spowodowane s¹ fa³szyw¹ reakcj¹tranzystora Q802 na te impulsy szpilkowe. Dlatego proponujêprzed podjêciem prób „uspokojenia” zasilacza obserwacjêprzebiegów na oscyloskopie: przede wszystkim na bramce,Ÿródle i drenie Q801 oraz na n.5 IC801.Jeœli nie potwierdz¹ siê ani paczki, ani glitch-e, to proponujêzmniejszyæ nieco wartoœæ rezystora R822 lub po stroniewtórnej R828. Do elektrolitu C830 dolutowaæ kondensator bezindukcyjnyo pojemnoœci oko³o 220nF.K.Œ.}SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 55

Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis Media Plus (Q2400)Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis Media Plus (Q2400)Marek SzukalskiW chassis Media Plus (Q2400) wyposa¿one s¹ nastêpuj¹ceodbiorniki: Aconda 9381TVD, Aconda 9381TVO, Aconda9381ZW, Arcada 8772ZP, Arcada 8784ZP, Arcada 8784ZP,Credo 7670ZP, Credo 7670ZWP, Credo 7681ZP, Credo7681ZWP, Credo 7681ZWP/AC3, Ergo 6770ZP, Ergo6770ZWP, Ergo 677ZP, Ergo 6781ZP, Ergo 6781ZW, Planus4781ZP, Planus 4781ZPH, Planus 4781ZWPH, Xelos 5381ZW,Xelos 5970ZW, Xelos 5970ZWP, Xelos 5970ZWP-TV-D,Xelos 5981TV-M, Xelos 5981ZWP, Xelos 5981ZWP/TVO2.Przed przyst¹pieniem do regulacji w trybie serwisowymnale¿y najpierw przeprowadziæ nastêpuj¹ce regulacje:a/ napiêcie zasilania uk³adu odchylania poziomego UB ustawiæza pomoc¹ rezystora P662 na 136±0.5V dla kineskopów 28",29", 32" i na 146±0.5V dla kineskopów 33" i 32" 16:9,b/ rezystorem nastawnym na transformatorze linii ustawiæ optymaln¹ostroœæ obrazu,c/ przed przyst¹pieniem do regulacji w trybie serwisowym odbiornikmusi byæ w³¹czony przez co najmniej 10 minut,d/ ustalenie wartoœci Cut-off musi nast¹piæ przed regulacj¹ napiêciasiatki drugiej kineskopu Ug2.Uwaga: Wszystkie regulacje, poza regulacj¹ napiêcia zasilaniauk³adu odchylania poziomego i regulacj¹ ostroœci wykonaæmo¿na jedynie w trybie serwisowym.Od chassis Q2400 firma Loewe wprowadzi³a mo¿liwoœæszybkiego programowania odbiornika poprzez wejœcie szeregowe,przy u¿yciu specjalnego programatora PC/TV. Programatorten jest przewidziany dla modeli Media Plus i nastêpnych,nie mo¿e byæ stosowany do modeli wczeœniejszych.Zarówno do obs³ugi odbiornika przez u¿ytkownika, jak doregulacji w trybie serwisowym s³u¿y pilot Control 10. Funkcjeposzczególnych przycisków w trybie serwisowym opisuje rys.1.W chassis Q2400 tryb serwisowy umo¿liwia nie tylko regulacjeparametrów odbiornika i wybór opcji, lecz tak¿e bezpoœrednie³adowanie danych poprzez wejœcie V24 EAROMznajduj¹ce siê w tylnej czêœci odbiornika.W³¹czanie trybuserwisowegoWybieraniefunkcjiregulacyjnychControl 10SV LP 000V=1 2 34 5 67 8 90T M E iWy³¹czanie trybuserwisowegoZapamiêtywaniewybranychwartoœciRegulacjawybranychwartoœciRys.1. Funkcje przycisków pilota Control 10 w trybieserwisowym.OKServiceSystem dataGeometryCutoffWhite driveOptions bytesColour VCO: mainColour VCO: PIPfurther...OKServicefurther...Other adjustmentsOKM backE endM backE endOther adjustmentsY delayEncoder Y DelaySubbrightnessSubcontrastOSD ContrastRotationfurther...store M backOK with E endOKOther adjustmentsfurther...Text Posision VText Posision HPIP Posision VPIP Posision HOKstorewithOKM backE endOKWhite driveRed 60GreenOKBluestorewithOKColour VCO: PIPAdjust stop startValue: -0628M backE endM backE endOKOKCutoffRed 47GreenBluestorewithOKColour VCO: mainAdjust stop startValue: -0628M backE endRys.2. Rozwiniêcie menu serwisowego.M backE endOKOKGeometrieV Amplitude 23OKstorewithOKOption bytesOption byte 0Option byte 1Option byte 2Option byte 3Option byte 4Option byte 5further...M backE endOption bytesfurther...Option byte 6M backE endM backE endSystem dataChassis Q2400Software version V1.1EPROM code 28402 405EAROM code F00951Operating time 150hOption byte 0Bit 0 0 1Bit 1 1Bit 2 0Bit 3 1Bit 4 0further...storeOK withOKOKstorewithOKM backE endM backE endOption byte 0further...Bit 5 0Bit 6 0Bit 7 0 1M backE end56 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis Media Plus (Q2400)Tabela 1.Regulacje w trybie serwisowym chassis Media Plus (Q2400)Funkcja regulowana0 Amplituda pionowa1 Po³o¿enie w pionie2 Symetria pionowa3 Liniowoœæ pionowa4 Amplituda pozioma5Po³o¿enie w poziomie (oddzielnieustawiaæ dla ró¿nych formatówobrazu)6 Amplituda EAST-WEST7 EAST-WEST – góra8 EAST-WEST – dó³9 Korekcja trapezu10 Vertical Bow11 Vertical Angle12 Horizontal Offset13a13bWskazania OSDGeometrieV AmplitudeXXXGeometrieV PositonXXXGeometrieV SymetryXXXGeometrieV LinearityXXXGeometrieH AmplitudeXXXGeometrieH PositionXXXGeometrieEW AmpitudeXXXGeometrieEW UpperXXXGeometrieEW LowerXXXGeometrieTrapeziumXXXGeometrieV BowXXXGeometrieV AngleXXXGeometrieH OffsetXXXCut-offRXXXPomiar impulsu Cut-offGXXXBXXXZmierzyæ napiêcie w punktach pomiarowych wzmacniaczywizyjnych MP 33s, 33t, 33u. Najwy¿sze z nich ustawiæpotencjometrem Ug2 na 158V pp ±2.5V pp. [Przed regulacj¹ustawiæ kontrast na 50, jaskrawoœæ na 23, nasycenie na 32.Dla wszystkich kolorów Cut-off musi wynosiæ 20, a poziombieli 63. Odbiorniki 16 : 9 musz¹ mieæ w³¹czony ten tryb.]Wartoœæ odniesieniaCut-offCut-offRXXXGXXXBXXXNa polu szaroœci podnieœæ wartoœci brakuj¹cych kolorów,aby otrzymaæ czyst¹ czerñ; zapamiêtaæ przyciskiem [OK].14 Poziom bieliWhite driveRXXXGXXXBXXXNa bia³ym polu tak zredukowaæ dominuj¹ce kolory, abyotrzymaæ czyst¹ biel, ca³oœæ zapamiêtaæ przyciskiem [OK].L.p. Funkcja regulowana Wskazania OSD15 Bajt 0 (*) Option byte 0Bit76543210xxxxxxxx16 Bajt 1 (*) Option byte 1Bit76543210xxxxxxxx17 Bajt 2 (*) Option byte 2Bit76543210xxxxxxxx18 Bajt 3 (*) Option byte 3Bit76543210xxxxxxxx19 Bajt 4 (*) Option byte 4Bit76543210xxxxxxxx20 Bajt 5 (*) Option byte 5Bit76543210xxxxxxxx21 Bajt 6 (*) Option byte 6Bit76543210xxxxxxxx(*)Zmiany (wed³ug pkt.15÷21) mo¿na wykonywaæ tylko wprzypadku kompleksowej naprawy odbiornika lub zmianyoprogramowania w oparciu o dane z tabeli 3.22 Podnoœna oscylatora chrominancjiColour VCO: mainStop StartColour VCO: PIP23 Podnoœna oscylatora chrominancjiStop StartW pkt.22÷23 ustawiæ minimalne drgania koloru oddzielniedla PAL, SECAM, NTSC.24 OpóŸnienie luminancjiOther adjustmentsY – DelayRegulacje wykonywaæ oddzielnie dla PAL, SECAM, NTSC.25 Encoder Y – Delay2627Brightness Offset(nie regulowaæ!)Subcontrast(nie regulowaæ!)28 OSD Contrast29 Rotation30 Po³o¿enie teletekstu w pionie31 Po³o¿enie teletekstu w poziomie32 Po³o¿enie PIP w pionie33 Po³o¿enie PIP w poziomieTabela 2.Standardowe ustawienia dlakineskopu W76-ESF031X44Other adjustmentsEncoder Y – DelayOther adjustmentsSubbrightnessOther adjustmentsSubcontrastOther adjustmentsOSD ContrastOther adjustmentsRotationOther adjustmentsText Position VOther adjustmentsText Position HOther adjustmentsPIP Position VOther adjustmentsPIP Position HParametr Wartoœæ Parametr WartoœæAmplituda pionowa 41 Korekcja trapezu - 41Po³o¿enie w pionie - 64 Vertical Bow 0Symetria pionowa - 66 Vertical Angle 10Liniowoœæ pionowa - 16 Horizontal Offset 45Amplituda pozioma 37 Rotation 22Po³o¿enie w poz. 38 Po³o¿enie txt (V) 38Amplituda E-W - 64 Po³o¿enie txt (H) 47E-W – góra 30 Po³o¿enie PIP (V) 0E-W – dó³ 8 Po³o¿enie PIP (H) 5SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003 57

Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis Media Plus (Q2400)Tabela 3.Wykaz opcji dostêpnych w trybie serwisowym chassis Media Plus (Q2400)Ustawienia standardoweBit Znaczenie bitu „0” „1”454457550557750843851853855856858951956Bajt 7 Bajt 6Bajt 5Bajt 4Bajt 3Bajt 2Bajt 1Bajt 00 Terrischer tuner BG/DK Multinorm 1 1 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 11 Wolny ----------- ----------- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 Wolny ----------- ----------- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 03 Rotations modul Nie Tak 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 14 LOEWE SYSTEM TV set Nie Tak 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 1 0 05 Blue picture w/o signal Tak Nie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 06 VGA modul Nie Tak 1 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 07 Wolny ----------- ----------- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00 Timing program change Tak Nie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 Sync. Sliter VPC Not descripted Descripted 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 WSS Detection in VCR mode Nie Tak 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 13 VPC Sync TV level VCR-level 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 04 HMM Immediately start Nie Tak 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 05 OEM TV set Nie Tak 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 06 AMD for film mode, DVB Not activ Activ 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 17 At VGA mode sync cancellation Flick in TV mode Keep VGA mode 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00 FLOF On Off 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 Sound carrier 6.5MHz/6.25MHz 6.5MHz/5.74MHz 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 Lock Mode VPC Nie Tak 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 13 Blanking by switch-over Tak Nie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 04 Sub pages prestorage Tak Nie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 05 AGC memory Off On 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 16 Reakcja na polecenia pilota Szybka Wolna 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 07 WSS (Wide Screen Signalling Bits) Evaluated Not evaluated 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00 Format obrazu (standardowo) Mo¿liwy Zablokowany 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 Format ekranu 4 : 3 16 : 9 1 1 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 12 Electronic Program Guide (EPG) Nie Tak 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 13 TV Rotation Nie Tak 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 04 Switch-off autom. (w/o sync) On Off 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 05 Warm-up mode (Factory mode) Off On 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 06 PIP background Black PIP frame colour 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 07 Aktywacja "Menu" instalacyjnego Zablokowana Mo¿liwa * * * * * * * * * * * * *0 VPC New Old 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 Automatic Volume Control (AVC) Slow Fast 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 Switching-off TV set With curtain W/o curtain 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 03 Blanking by switch-over (DVB) Tak Nie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 04 AMD switch-over (AMD) Fast Slow 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 15 Warm-up mode (Factory mode) Mo¿liwy Zablokowany 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 16 Chroma inverted (BESIC) On Off 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 07 Still picture in VCR Mode Nie Tak 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10 SUB 27 orders Evaluated Ignored 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 AC3 Sound Control Off On 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02 50 Hz progressive prepresentation Off On 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 03 60 Hz progressive prepresentation Off On 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 14 TVO Nie Tak 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 15 EPG test mode Off On 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 06 HMM keybord Old New 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 07 AG3 bus mode Sony Format (MSP) Philips Format 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00 HDLC Time out No time out 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 Blank amplifier RGB input VPC ACh AOh 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 02÷7 Wolne --------------- --------------- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 00÷3 Wolne --------------- --------------- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 04 Megatext DRAM-Refresh 4k 2k 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 04÷7 Wolny --------------- --------------- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 058 SERWIS ELEKTRONIKI 3/2003

Tabela 4.Type Art. nr VAR EAROM Type Art. nr VAR EAROM Type Art. nr VAR EAROMAconda 9381ZPW 59401 .32 F951 Credo 7670ZPW 59453 .62 F457 Planus 4781ZW 59417 .32 F851Aconda 9381ZPW 59401 .62 F951 Credo 7681ZPW 59459 .32 F858 Planus 4781ZW 59417 .62 F851Aconda 9381ZPW 59401 .66 F956 Credo 7681ZPW 59459 .63 F858 Xelos 5381ZW 59420 .00 F843Aconda 9381ZPW 59401 .67 F951 Credo 7681ZPW 59459 .68 F858 Xelos 5381ZW 59420 .60 F853Arcada 8772ZP 59437 .32 F550 Ergo 6770ZPW 59448 .32 F457 Xelos 5970ZW 59464 .62 F454Arcada 8772ZP 59437 .62 F550 Ergo 6770ZPW 59448 .62 F457 Xelos 5970ZW 59464 .66 F456Arcada 8784ZP 59411 .32 F750 Ergo 6772ZP 59449 .32 F557 Xelos 5970ZW 59464 .67 F454Arcada 8784ZP 59411 .62 F750 Ergo 6772ZP 59449 .62 F557 Xelos 5981ZW 59465 .62 F855Calida 5784Z 59412 .00 F740 Ergo 6781ZPW 59452 .32 F858 Xelos 5981ZW 59465 .66 F856Calida 5784Z 59412 .60 F750 Ergo 6781ZPW 59452 .62 F858 Xelos 5981ZW 59465 .67 F855Credo 7670ZPW 59453 .32 F457Odbiorniki z chassis Q2400 mo¿na wprowadziæ w tryb serwisowyw nastêpuj¹cy sposób: przycisk funkcyjny na klawiaturzelokalnej [ ] nale¿y nacisn¹æ czterokrotnie (na ekraniepojawi siê napis „SERVICE”) i nie zwalniaj¹c go nacisn¹æ wci¹gu 1 sekundy przycisk [M] na pilocie. Wejœcie w tryb serwisowyjest sygnalizowane pojawieniem siê na ekranie menu.Wyboru funkcji i zmiany wartoœci parametrów dokonuje siêprzyciskami [ ], [ ] oraz [ ⊳ ], [ ]. Ka¿da zmiana musibyæ zapamiêtana przez naciœniêcie przycisku [ OK] na pilocie.Powrót do regulacji funkcji podstawowych nastêpuje po naciœniêciuprzycisku [ M] na pilocie. Aby wprowadziæ odbiornik wtelewizyjny tryb serwisowy musi on najpierw znajdowaæ siê wtrakcie odbioru TV, dla trybu serwisowego teletekstu wymaganyjest odbiór sygna³u teletekstu. Opuszczenie trybu serwisowegonastêpuje poprzez naciœniêcie przycisku [ E] na pilocie.Na rysunku 2 przedstawiono rozwiniêcie menu serwisowegoOTVC Loewe z chassis Q2400. Umieszczone na rysunkachsymbole wskazuj¹, których przycisków nadajnika zdalnegosterowania nale¿y u¿yæ w danym przypadku.Ustawienia geometrii oraz innych parametrów obrazuprzedstawiono i opisano w tabeli 1.Program odbiornika zapisano w oœmiu bajtach, ich opis, atak¿e mo¿liwoœci wyboru poszczególnych opcji znaleŸæ mo¿-na w tabeli 3.W tabeli 2 zawarto przyk³adowe wartoœci parametrów regulacyjnychdla kineskopu 32" typu W76-ESF031X44.Ze wzglêdu na du¿¹ ró¿norodnoœæ modeli opartych na chassisQ2400, a tak¿e bogate ich wyposa¿enie konieczne sta³o siêzastosowanie wielu programów obs³uguj¹cych. Wykaz modeli,ich wariantów i odpowiadaj¹cych im programów zawieratabela 4. Posiadaj¹c odpowiedni program mo¿na w warunkachwarsztatowych zaprogramowaæ pamiêæ EAROM odbiornika.Do programowania nale¿y u¿ywaæ wy³¹cznie oryginalnychpamiêci 24C64, mo¿na je zamówiæ w firmie Loewe pod nrkat. 349-28114. }

SERWIS ELEKTRONIKI4/2003 Kwiecieñ 2003 NR 86Od RedakcjiNawi¹zuj¹c do opisanych w poprzednim numerze problemówz drukami przelewu, a konkretnie z nieprzepisywaniem przez bankinformacji czego dotyczy wp³ata, proponujemy nastêpuj¹ce udogodnienie.W naszej ofercie ksi¹¿ek na stronie 62 przy ka¿dej pozycjiumieszczony zosta³ skrót, np. DD – „Diody i diaki”, TTL –„Uk³ady cyfrowe TTL i CMOS serii 74”, itd. Prosimy o u¿ywanietych oznaczeñ przy wysy³aniu zamówieñ, a szczególnie przy wype³nianiudruku przelewu. Mo¿e tak zdecydowane skrócenie informacji,któr¹ nale¿y w banku przenieœæ z druku przelewu nawydruk, który do nas dociera, wp³ynie na zmniejszenie iloœci przek³amañi b³êdów.Wszystkim, którzy nie korzystaj¹ z „Bazy Porad Serwisowych”lub strony internetowej sygnalizujemy mo¿liwoœæ skorzystania zinnej formy szybkiego dostêpu do spisu wydanych schematów,trybów serwisowych i skorowidza hase³ z „Serwisu Elektroniki” i„Dodatków Specjalnych”. Jest ni¹ dyskietka z plikami w formaciePDF, która zawiera wy¿ej wymienione zestawienia. Nie jest totak wygodna forma, jak „Baza Porad Serwisowych”, ale wykorzystuj¹cmo¿liwoœci przegl¹darki plików PDF (Acrobat Reader),np. funkcjê „Szukaj” (Ctrl+F) mo¿liwe jest szybkie wyszukiwanie¿¹danej informacji. Prenumeratorzy, którzy skontaktuj¹ siê zdzia³em wysy³ki i prenumeraty i zg³osz¹ chêæ posiadania takiejdyskietki, otrzymaj¹ j¹ bez ¿adnych dodatkowych op³at przy wysy³cenastêpnego numeru. Dyskietkê bêdziemy wysy³ali bezp³atnierównie¿ tym, którzy nie s¹ naszymi prenumeratorami, przyokazji zamawiania przez nich jakiejkolwiek pozycji z naszej oferty,oczywiœcie pod warunkiem, ¿e zasygnalizuj¹ chêæ jej otrzymania.Na zamówieniu lub druku przelewu wystarczy dopisaæ +SPI-SY. W ten sposób wychodzimy naprzeciw postulatom wielu Czytelników.Co prawda proœby dotyczy³y do³¹czenia wk³adki z takimispisami, ale coraz wiêksza objêtoœæ tych zestawieñ wymuszaw³aœnie taki sposób publikacji.Dodatkowa wk³adka do numeru 4/2003:OTVC Grundig M63-115/9 IDTV chassis CUC1822, ST70-100IDTV, ST70-150 IDTV chassis CUC1824, M72-115/9 IDTV/PIP, M72-115 IDTV, E72-911 IDTV/PIP chassis CUC1852,M82-115/9 IDTV/PIP chassis CUC1882, M95-115/9 IDTV/PIP chassisCUC1893 - 6 × A2,Tuner Pioneer F-304RDS - 2 × A2,VCR Samsung VK-350, VK-330, VK-320, VK-300(I cz. - ark.1÷4) - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Internet: www.serwis-elektroniki.com.plSpis treœciOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.4) ........................ 6Naprawy dla dociekliwych -OTVC Palladium 930/193 .............................................. 10Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.4 - ost.) ... 12Dobór trafopowielacza w telewizorachz bezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomego ...... 17Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.6 - ost.) ........... 21Porady serwisowe ......................................................... 22- odbiorniki telewizyjne ............................................... 22- magnetowidy ............................................................ 27- odbiorniki satelitarne ................................................ 28- audio ......................................................................... 29- monitory .................................................................... 30Schemat ideowy monitora Daewoo CMC531X ............. 31Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 (cz.2-ost.) 35Uk³ad TDA2595 firmy Philips......................................... 37Procedury u³atwiaj¹ce naprawê zestawu audioAZ8214 firmy Philips...................................................... 39Naprawa mechanizmu prowadzenia taœmyw kamerze Panasonic NV-M7EN .................................. 41Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 42Monitor Daewoo CMC531X ........................................... 46MIP0221SY ÷ MIP0227SY - uk³ady firmy Panasonicsteruj¹ce prac¹ przetwornicy ......................................... 49Tryb serwisowy magnetowidów Thomson, Sabai Brandt z chassis R7000 ............................................... 51Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowai diagnostyka .................................................................. 53Og³oszenia i informacje ................................................. 59Wk³adka:Odbiornik satelitarny Skymaster XL15 - 2 × A2,Radio samochodowe Panasonic CQ-RD320LEN,CQ-RD310LEN - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Opis magistrali szeregowej 1-wireOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.4)Karol Œwierc10. Transfer danych w warstwie TransportTransmisja danych (w warstwie Transport) wygl¹da ró¿-nie w zale¿noœci od typu elementu, w szczególnoœci od tego,jaki typ pamiêci uk³ad zawiera. Aby przedstawiæ strukturê przesy³anychdanych po magistrali, zostanie omówiona transmisjaw przypadku elementów z pamiêci¹ NVRAM i EPROM.10.1. Uk³ady z pamiêci¹ NVRAM10.1.1. Transfer bajtów statusuPrzyk³adowa struktura pamiêciowa tego typu elementuzosta³a przedstawiona na rysunku 10.1.high address MSB LSBCRC byte6-byte serial number32-byte intermediate storage scratchpad32-byte final storage NV RAM32-byte final storage NV RAMlow addressfamily code OC ROM32-byte final storage NV RAM page 255Rys.10.1. Przyk³adowa struktura (pamiêciowa)uk³adu z pamiêci¹ typu NVRAM.page 0page 1Oczywistym jest, ¿e aby zapisaæ lub odczytaæ dane do/zpamiêci, trzeba j¹ najpierw zaadresowaæ. Z uwagi na szeregow¹transmisjê po jednym drucie magistrali 1-wire, uk³ady z jejinterfejsem wyposa¿one s¹ w 3 dodatkowe rejestry. Rozmieszczeniei znaczenie poszczególnych bitów w tych rejestrachprzedstawiono na rysunku 10.2.Rejestry TA1 i TA2 to g³ówne rejestry adresowe (TA - TargetAddress). Ich zawartoœæ wskazuje, gdzie dane zostan¹ zapisanelub sk¹d zostan¹ pobrane i przes³ane po magistrali douk³adu zarz¹dzaj¹cego w wyniku wykonania komendy typu„czytaj”. Dwubajtowa pojemnoœæ rejestru adresowego umo¿-liwia zaadresowanie 64k = 65536 komórek pamiêci, co jest jednoznacznymograniczeniem na pojemnoœæ pamiêci. Rejestrnazwany E/S dzia³a jak swoistego rodzaju licznik bajtów orazjak rejestr statusu transmisji. Jest on u¿ywany do weryfikacjipoprawnoœci danych zapisywanych do pamiêci. Piêæ najm³odszychbitów rejestru E/S wskazuje adres ostatniego bajtu zapisanegodo notatnika (scratchpad). Ten adres jest zatem nazywanyrównie¿ adresem przesuniêcia (offset). Pojemnoœæ notatnikawynosi 32 bajty, a wiêc do ich zaadresowania potrzebapiêæ bitów. Bit nr 5 (szósty) oznaczony PF (Partial byte Flag)jest ustawiany (w stan aktywny), jeœli liczba bitów przes³anychpo magistrali nie jest wielokrotnoœci¹ oœmiu (co wskazu-T7 T6 T5 T4 T3 T2 T1 T0 TA1T15 T14 T13 T12 T11 T10 T9 T8 TA2AA OF PF E4 E3 E2 E1 E0 E/SRys.10.2. Znaczenie poszczególnych bitówrejestrów statusu TA1, TA2 i E/S.je na b³¹d; dane po magistrali 1-wire przesy³ane s¹ zawsze bajtami).Bit 6 oznaczony OF (OverFlow - przepe³nienie) jest ustawiany,jeœli master wyœle wiêcej bitów danych ni¿ wynosi pojemnoœænotatnika. Rozwa¿aj¹c znaczenie bitu (flagi) przepe³nienia,nale¿y zwróciæ uwagê, ¿e dane do notatnika, który niejest niczym innym jak przejœciow¹ (poœredni¹) pamiêci¹, zapisywanes¹ od adresu wskazywanego przez piêæ najm³odszychbitów rejestru E/S. Jeœli wiêc bity E0÷E4 nie zostan¹ wyzerowane,przepe³nienie nie nast¹pi po 32 bajtach, ale odpowiedniowczeœniej (32 minus wartoœæ binarna E4-E0). Dla wykorzystaniape³nej efektywnoœci systemu 1-wire i maksymalnejszybkoœci strumienia przesy³anych danych zalecane jest, abyadres pocz¹tku zapisu pakietu danych wskazywa³ pocz¹tek strony,a wiêc aby bajt przesuniêcia (offsetu)by³ zerowy i wtedyEnding Offset przyjmuje wartoœæ 1F. Wtedy dostêpna jest ca³apojemnoœæ notatnika, a równie¿ skutkuje to we wspominanejju¿ generacji kodu Cyclic Redundancy Check. Istotne jest sformu³owanie,¿e jest to zalecane, a nie wymagane, gdy¿ nie zawszejest ono mo¿liwe do spe³nienia. Na przyk³ad obs³uguj¹cpoprzez magistralê 1-wire uk³ad zegara DS1994, koniecznyjest zapis jednego lub kilku kolejnych bajtów „gdzieœ” w œrodkupamiêci. Dlatego te¿ implementacja mechanizmu offsetuby³a w systemie 1-wire konieczna.Mówi¹c o efektywnoœci systemu warto te¿ podkreœliæ, ¿eopisywany w tym miejscu system organizacji danych jest takprzewidziany, aby najlepiej pasowa³ do sprzêtowej strukturyelementów 1-wire.Z powy¿szych informacji wynika, ¿e wskaŸnik EndingOffset ³¹cznie z flagami Partial i Overflow s¹ kolejnym mechanizmemsprawdzania poprawnoœci danych podczas ich zapisudo pamiêci systemu 1-wire.Najstarszy bit w rejestrze E/S jest oznaczony AA (AuthorizationAccepted - dane zosta³y autoryzowane i zaakceptowane)dzia³a jak wskaŸnik oznaczaj¹cy, ¿e dane z notatnika zosta³yprzekopiowane do docelowej strony pamiêci. Zapis choæjednego kolejnego bitu do notatnika zeruje tê flagê.10.1.2. Czytanie pamiêci NVRAMChc¹c odczytaæ pamiêæ, uk³ad nadzoruj¹cy system musinajpierw ustawiæ wewnêtrzn¹ logikê uk³adu slave do pracy wwarstwie Transport. Czyni to poprzez wys³anie impulsu Reset,a nastêpnie komendy np. „Czytaj ROM”. Po sprawdzeniu poprawnoœciwykonania tej czynnoœci przy pomocy kodu CRCmaster wysy³a komendê „Czytaj pamiêæ”. Po niej musi wys³aædwa bajty adresu, spod którego dane bêd¹ odczytywane (kolejnoœæzawsze: najm³odszy bit pierwszy, najm³odszy bajt pierwszy).Teraz w ka¿dej kolejnej szczelinie czasowej Read DataTime Slot Master otrzymuje jeden bit danych (znowu poczynaj¹cod najm³odszego). Po przeczytaniu bajtu uk³ad slave inkrementujeswój wskaŸnik adresowy i wysy³a bity spod kolejnegoadresu tak d³ugo, jak master generuje szczeliny czasowe odczytudanych. ¯adnego ograniczenia nie stanowi¹ granice stronpamiêci ani nawet fizyczna pojemnoœæ pamiêci. To znaczy, ¿ejeœli zostanie przeczytana ca³a pamiêæ (tj. od ustawionego adresudo najwy¿szego odpowiadaj¹cego pojemnoœci danego uk³a-6 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wiredu), a master nadal generuje Read Time Sloty, b³¹d nie jest sygnalizowany,a na magistrali pojawiaj¹ siê same jedynki.high address MSB LSBCRC byte6-byte serial numberlow addressfamily code OC ROMredirectionbytes32-byte final storage NV RAM32-byte final storage NV RAM32-byte final storage NV RAM page 255bit map ofused pageswrite-protect bitsredirection bytes1-byte scratchpadwrite-protect bitsdata memorypage 0page 1352 bytesstatusmemoryRys.10.3. Przyk³adowa struktura (pamiêciowa) uk³adu zpamiêci¹ EPROM.10.1.3. Zapis danych z ich weryfikacj¹Taka mo¿liwoœæ by³a sygnalizowana w p.7.2 artyku³u. Jakopamiêæ poœrednia s³u¿y w tym celu scratchpad (notatnik).Najpierw master wysy³a komendê „Zapisz notatnik”, a nastêpniekolejne bity danych. W celu przeprowadzenia weryfikacjimaster musi wys³aæ komendê „Czytaj notatnik”. Uk³ad slavewystawia dane poprzedzone jednak adresem spod rejestrówTA1 i TA2 oraz zawartoœci¹ rejestru E/S. Taka procedura przyœpieszaproces sprawdzania-weryfikacji. Jeœli jeden z bitów OFlub PF jest ustawiony, master ju¿ „wie”, ¿e dane do notatnikazosta³y wpisane b³êdnie i nie ma sensu ich czytaæ i weryfikowaæ.Standardowa procedura polega wtedy na wykonaniu kolejnejpróby wpisywania od nowa danych do notatnika. Podobnie,jeœli ustawiony jest bit AA, oznacza to, ¿e uk³ad pamiêcinie odebra³ rozkazu „Zapisz notatnik” (od czasu ostatniego„Kopiuj notatnik”). Jeœli ca³a procedura przebiega poprawnie,wszystkie te 3 bity s¹ wyzerowane, a bity offsetu wskazuj¹adres ostatniego bajtu wpisanego do notatnika. Teraz mastermo¿e zweryfikowaæ dane na zgodnoœæ z tym co poprzedniowys³a³. Jeœli weryfikacja przebieg³a pomyœlnie, master musiwys³aæ komendê „Kopiuj notatnik”, która koñczy sesjê zapisuz weryfikacj¹. Jednak po kodzie rozkazu kopiowania mastermusi jeszcze przes³aæ trzy bajty, które musz¹ byæ zgodne zzawartoœci¹ rejestrów TA1, TA2 i E/S uk³adu slave. Teraz dopieronastêpuje kopiowanie, czyli faktyczny zapis matrycy pamiêci,który trwa oko³o 30µs. Po tym fakcie dopiero zerowanyjest bit AA, a wiêc jeœli master przeczyta rejestr E/S, testuj¹cten bit ma pewnoœæ, ¿e nowe dane mo¿e wysy³aæ i ¿adne niezostan¹ „zgubione”.Przedstawiony mechanizm zosta³ zaimplementowany w systemie1-wire dla zapewnienia najwy¿szego poziomu poprawnoœcitransmisji bez zbytniego jej spowalnia. Dla weryfikacjipoprawnoœci odczytu jest ponadto mo¿liwe i wskazane przeliczeniepoprawnoœci kodu CRC. Podkreœlam mo¿liwe, gdy¿master „jeœli nie chce” mo¿e tego nie robiæ (wszystko zale¿y odjego oprogramowania), ale taka struktura w systemie 1-wire jestzaimplementowana. Ten proces jest jednak œciœle skojarzony zpodzia³em pamiêci na strony. Ten CRC jest kodem dwubajtowymCRC16, które to bajty s¹ wystawiane w postaci zanegowanejpo przeczytaniu ostatniego adresu strony.Co zatem dzieje siê na magistrali? Bezpoœrednio po wystawieniuoœmiu bitów kodu rozkazu „Write scratchpad” mastermusi wystawiæ bity adresowe, a nastêpnie dane. Maksymaln¹liczbê bajtów, jak¹ mo¿e przyj¹æ scratchpad bez jego przepe³nieniato 32 minus zawartoœæ licznika offsetu (przesuniêcia),które zosta³y wpisane na piêciu najm³odszych bitach do rejestruE/S. Po przes³aniu danych musi wygenerowaæ na magistralêimpuls Reset i od nowa wprowadziæ uk³ad do warstwy Transport.Nastêpnie generuj¹c rozkaz „Czytaj notatnik” uaktywniauk³ad pamiêci do odpowiedzi. W jej wyniku na magistralê wystawianyjest adres (dwa bajty), piêæ bitów offsetu i bity statusu,a nastêpnie dane. W kolejnym etapie (w trzecim etapie procesuzapisu pamiêci z weryfikacj¹) master znów generuje impulsReset. Po nim generuje komendê „Kopiuj notatnik” oraz dwabajty adresu i bajt statusu. Tylko wtedy, gdy te trzy ostatnie bajtypokrywaj¹ siê z zawartoœci¹ TA1, TA2 i E/S uk³adu rozkazzostanie wykonany. Nastêpnie na magistrali musi wyst¹piæ krótkaprzerwa, gdy¿ podczas wykonywania procesu kopiowania(zapisywania pamiêci) uk³ad ignoruje wszystko co siê dzieje namagistrali. Nie reaguje nawet na impuls Reset.10.2. Uk³ady z pamiêci¹ EPROMPrzyk³adow¹ strukturê tego typu elementu pokazano na rysunku10.3.Te elementy wymagaj¹ odrêbnego omówienia, gdy¿ proceszapisu/odczytu danych przebiega tu inaczej. S¹ to uk³adyinaczej nazywane Add-Only i programowane s¹ w tzw. technologiiOTP (One Touch Programming). Elementy te rozpoznaj¹w zasadzie te same rozkazy w etapie nazywanym warstw¹Transport, co elementy z pamiêci¹ nieulotn¹ RAM. Jednaz istotnych ró¿nic polega na tym, ¿e notatnik ma tu pojemnoœætylko jednego bajta. Nie ma zatem ¿adnej potrzeby jegospecjalnego adresowania. Natomiast proces przekopiowanianotatnika do struktury EPROM nastêpuje nie w wyniku rozkazuprogramowego przesy³anego po magistrali, lecz w wyniku12-woltowego impulsu programuj¹cego.10.2.1. Status pamiêci EPROMUk³ady te nie zawieraj¹ rejestru statusu. W tym charakterzewykorzystana jest czêœæ pamiêci. Z uwagi na to, ¿e danezapisywane s¹ zawsze tylko do notatnika, nie jest wymaganejego adresowanie, jak równie¿ nie s¹ potrzebne komendy obs³uguj¹cenotatnik. Jeœli wyst¹pi komenda „Zapisz pamiêæ”,to wiadomo, ¿e dane „powêdruj¹” do notatnika, a przepisanezostan¹ wysokonapiêciowym impulsem pr¹dowym wygenerowanymna magistrali. Oczywiœcie, jeœli maj¹ byæ zapisane(lub odczytane) dane, musi byæ wiadomo gdzie (lub sk¹d), zatemmusi je poprzedzaæ adres. W sprawdzaniu poprawnoœcitransmisji g³ówn¹ rolê odgrywa kod CRC. Uk³ady z pamiêci¹OTP maj¹ wbudowany w swej strukturze generator tego kodu.Dla dobrej weryfikacji d³ugich ci¹gów danych zastosowanyjest tu kod realizuj¹cy wielomian szesnastego stopnia.10.2.2. Pamiêæ statusuStatus w elementach Add-Only jest o wiele bogatszy ani¿eliw uk³adach z nieulotn¹ pamiêci¹ RAM. Wykorzystuje siê wtym celu nie 3 a 512 bajtów! Zorganizowane s¹ one w 64 stronachpo 8 bajtów ka¿da. Jej strukturê adresow¹ przedstawionona rysunku 10.4.Szczególnie rozbudowana struktura pamiêci statusu wynikaz faktu, ¿e do pamiêci Add-Only mo¿na informacjê tylkododawaæ (dopisywaæ). Nie mo¿na jej wykasowaæ lub dowolniezmieniæ jak w pamiêci typu RAM. Poni¿ej zostan¹ omówionepokrótce poszczególne fragmenty pamiêci statusu, zgodniez ich wyodrêbnieniem na rys.10.4. Na wstêpie nale¿y za-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 7

Opis magistrali szeregowej 1-wire64 stronypo 8 bajtówka¿da8 bajtówBity zabezpieczenia przedzapisem pamiêci danychBity zabezpieczeniadla bajtów przekierowania“bit -mapa” u¿ytychstron pamiêciZarezerwowaneBajty przekierowaniaRys.10.4. Mapa pamiêci statusu.000H01FH020H03FH040H05FH060H0FFH100H1FFHznaczyæ, ¿e o ile czêœæ nazwana „bit-map¹” wspomaga dzia³aniesystemu operacyjnego, zarz¹dzaj¹cego systemem 1-wire,to pozosta³e fragmenty zwi¹zane s¹ bezpoœrednio z logik¹ uk³adu(slave). Ta z góry ustalona struktura ma swoje wyj¹tki. Zewzglêdu na ograniczon¹ objêtoœæ artyku³u, nie bêd¹ one jednakomówione.Pamiêæ statusu ma pojemnoœæ 512 bajtów. Jest to wystarczaj¹cedla 256 stron informacyjnych. Pierwsze 32 bajty, tj.256 bitów stanowi¹ tzw. byte write protect, czyli zabezpieczeniaprzed zapisem. Bit nr 0 jest bitem „ochronnym” dla stronyo numerze 0, itd.Nastêpne 32 bajty s¹ u¿ywane jako bity write protect dlabajtów przekierowania (redirection byte). Znaczenie bajtówredirection zostanie wyjaœnione dalej. Kolejne 32 bajty to tzw.„bit-mapa” u¿ytych (wykorzystanych) stron. Zakres adresowyod 60H do 0FFH nie jest wykorzystany, ale jest zarezerwowanydla ewentualnych rozszerzeñ na przysz³oœæ.Druga po³owa pamiêci, adresy od 100H do 1FFH (dziesiêtnieod 256 do 512) to bajty przekierowania. Ich koniecznoœæstanie siê jasna, jeœli zdaæ sobie sprawê ze specyfiki strukturyAdd-Only w przypadku koniecznoœci zmiany choæ jednego bituw pamiêci. W przeciwnym wypadku uk³ad trzeba by wyrzuciæ izaprogramowaæ nowy element. Architektura z bajtami przekierowaniaumo¿liwia jednak pewn¹ elastycznoœæ. Chc¹c zmieniæzawartoœæ jakiejœ komórki, trzeba spisaæ na straty jedn¹ stronê,ale jeœli jest ich 256, to nie jest to znowu taka du¿a strata. Systemmusi jednak wiedzieæ jak¹ stron¹ zosta³a ona zast¹piona ido tego s³u¿y bajt redirection, który jest fizycznie jej adresem.Oczywiœcie nie wszystkie elementy 1-wire z pamiêci¹ Add-Only zawieraj¹ 256 stron. To maksymalna pojemnoœæ i ograniczeniez góry narzucone architektur¹ systemu. Jeœli stron jestmniej, niewykorzystane adresy s¹ swoistego rodzaju „pustymidziurami”. Próba skomunikowania siê z nimi nie generuje ¿adnegob³êdu. Odczyt rozpozna same logiczne jedynki, a zapiszostanie zignorowany.Pamiêæ statusu jest w zasadzie zapisywana tak samo jakpamiêæ danych. Dla przyœpieszenia i usprawnienia kontrolipoprawnoœci przesy³anych informacji pojemnoœæ strony pamiêcistatusu zosta³a ograniczona do 8 bajtów (standardowa stronadanych to 32 bajty). Zawsze po osi¹gniêciu górnej granicystrony generowany jest (przez uk³ad slave) kod CRC i w dwóchbajtach wystawiany na magistralê.10.2.3. Czytanie pamiêci Add-OnlyCzytanie pamiêci EPROM ma bardzo podobn¹ strukturê jakw przypadku uk³adów z pamiêci¹ NVRAM. Ma³a ró¿nica polegana tym, ¿e gdy zostanie osi¹gniêta górna granica pamiêciuk³ad Add-Only, generuje kolejny kod CRC16. Dopiero nastêpneRead Time Sloty poka¿¹ same jedynki. Uk³ady NVRAM wtakim przypadku kodu CRC nie generuj¹. Poniewa¿ kod rozkazuczytania danych jest dla obu pamiêci taki sam, dodatkowainformacja pojawiaj¹ca siê na magistrali musi byæ przez softwarerozpoznana lub odrzucona. Dodatkowy, nawet jeden bit lub jegobrak totalnie zak³óci strukturê i prawid³ow¹ interpretacjê tego,co na magistrali wystêpuje (jak na wstêpie podkreœlono - jedendrut, stany tylko „0” lub „1”, a informacja bardzo bogata).W sytuacji kiedy uk³ady pamiêci Add-Only s³u¿¹ po prostujako noœnik danych (a tak w systemie 1-wire, szczególnie zzastosowaniem iButton-ów zwykle bywa), nale¿y zwróciæ uwagêna to, ¿e uk³ad pamiêci zawiera równoczeœnie dane wa¿ne iniewa¿ne (dlatego, ¿e tych niewa¿nych nie da siê wykasowaæ).Oczywiœcie jest mo¿liwa taka struktura czytania danych, abynajpierw przeczytaæ pamiêæ statusu, aby testuj¹c odpowiedniebity stwierdziæ, czy strona, któr¹ master chce przeczytaæ zawieradane aktualne i nastêpnie odwo³aæ siê dopiero do pamiêcizawartoœci danych. Taka organizacja by³aby jednak bardzo„niezdarna” i wyd³u¿a³a znacznie efektywn¹ szybkoœæ transmisji.Dlatego w systemie 1-wire do³o¿ono dodatkow¹ instrukcjêczytania pamiêci Extended Read Memory, która dotyczytylko uk³adów Add-Only.G³ówna ró¿nica miêdzy „zwyk³ym” i „rozszerzonym”(extended) czytaniem polega na tym, ¿e instrukcja „ExtendedRead” wykorzystuje bajty przekierowania zawarte w pamiêcistatusu. W tym ca³ym procesie kod CRC pojawia siê na magistralikilka razy. Jest on generowany na podstawie strumieniadanych z³o¿onego z kodu instrukcji, adresu i bajtu przekierowaniaoraz na koñcu strony na podstawie danych z tej stronyodczytanych. Jeœli uk³ad nadzoruj¹cy system kontynuuje czytaniedanych, chc¹c przeczytaæ nastêpn¹ stronê „dostanie” najpierwbajt przekierowania tej strony, potem kod CRC16 wygenerowanyna podstawie danych tylko tego jednego bajtu, adopiero nastêpne bity bêd¹ bitami danych.Bajt przekierowania wymaga jeszcze paru s³ów wyjaœnienia.Bajt „czysty” to FF (same jedynki). Jeœli wiêc zawartoœæjest inna, jest to ju¿ sygna³em dla mastera, ¿e strona, do którejsiê odwo³a³ zawiera dane nieaktualne. Zanegowana wartoœæbajtu przekierowania stanowi równoczeœnie adres strony, którazast¹pi³a tê niewa¿n¹. A wiêc bez zbyt du¿ej straty czasu(jedynie strata czasu zwi¹zana z przeczytaniem bajtu przekierowania)master mo¿e przyst¹piæ do czytania nowej (zaktualizowanej)strony. Jeœli strona by³a kilka razy aktualizowana,wy¿ej opisany proces mo¿e siê oczywiœcie powtarzaæ, a¿ zostanieosi¹gniêta strona bez przekierowania (z czystym bajtemprzekierowania równym FF). Ponadto w systemie 1-wire jestmo¿liwe przeczytanie strony, która ma ustawiony bajt przekierowania,jeœli np. s¹ „interesuj¹ce” poœrednie wersje danychczy oprogramowania zawartego w uk³adzie.Wykonanie instrukcji czytania pamiêci typu „ExtendedRead Memory” generuje dwa ró¿ne kody CRC (pod wzglêdemsprawdzanej zawartoœci danych) w zale¿noœci od etapuwykonania instrukcji. Kod CRC generowany na koñcu strony8 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wirejest „produkowany” poprzez wyzerowanie akumulatora (uk³adugeneruj¹cego CRC), a nastêpnie „wsuwaniu” do niego kolejnychbitów danych, poczynaj¹c od pierwszej zaadresowanejkomórki na danej stronie. Kalkulacja kodu CRC po przekierowaniuzale¿y jednak od tego, czy jest to pierwszy „przebieg”(etap wykonania instrukcji bez oddzielenia impulsem Reset),czy nastêpny. Dla pierwszego przebiegu kod CRC jest generowanyprzez „wsuwanie” do jego akumulatora (po jego wyzerowaniu)kolejno: kodu instrukcji, dwóch bajtów adresowychi bajtu przekierowania. Dla przebiegu nastêpnego uk³ad generatorajest równie¿ zerowany, a nastêpnie wpisywany jest doniego tylko bajt przekierowania. Podobnie przebiega realizacjarozkazu czytania statusu.Jest jednak jedna istotna ró¿nica niezale¿nie od innej pojemnoœcistrony pamiêci statusu. Istot¹ informacji zawartychw statusie nie jest ci¹g znaków zapisanych w kolejnych bajtach.Znaczenie maj¹ niezale¿ne poszczególne bity, ewentualniebajty. Poniewa¿ w praktycznych zastosowaniach pamiêci1-wire ich wartoœæ jest co jakiœ czas aktualizowana, jest to jedenz powodów, ¿e kontroli poprawnoœci zapisanych danychnie mo¿na przeprowadzaæ za pomoc¹ kodu CRC zapisanegorazem z ci¹giem (pakietem danych), jak czyni siê to w przypadkudanych zapisanych w ROM-ie. Jedyn¹ dostêpn¹ i skuteczn¹metod¹ jest wyliczanie tego kodu i porównanie z wartoœci¹,któr¹ wylicza generator CRC zawarty w uk³adzie.10.2.4. Zapis danych z weryfikacj¹Z uwagi na specyfikê technologii w jakiej wykonane s¹uk³ady z pamiêci¹ typu Add-Only, zapis danych do tej pamiêci(który w tym przypadku nazywany jest raczej jej programowaniem)ró¿ni siê znacznie od uk³adów z pamiêci¹ NVRAM.Generalnie sama procedura zapisu jest tu prostsza i obs³ugiwanajest tylko przez jeden typ, przez jedn¹ komendê.Co dzieje siê na magistrali? Po wys³aniu przez uk³ad masterkodu rozkazu pojawiaj¹ siê dwa bajty adresu i jeden bajtdanych. Na razie jest to tak samo, jak zapis jednego bajtu danychdo notatnika pamiêci NVRAM. W nastêpnych szesnastuszczelinach czasowych typu Read Data, master otrzymuje zanegowanykod CRC, wygenerowany na podstawie kodu rozkazu,adresu i bajtu danych. Nastêpnie master sprawdza tenkod. Jeœli jest poprawny, generuje na magistralê impuls programuj¹cypamiêæ. Nale¿y jednak zwróciæ uwagê na istotn¹ró¿nicê: impuls ten nie jest generowany przez port mikroprocesoraczy drivera bêd¹cy interfejsem magistrali. Impuls tengenerowany jest na innym wyprowadzeniu uk³adu zarz¹dzaj¹cegomagistral¹ i ostatecznie formowany przez uk³ad przedstawionyna rys.5.2 lub 5.3, w zale¿noœci od konfiguracji portuwejœcia/wyjœcia magistrali. Ten impuls dopiero programujekomórkê pamiêci EPROM spod adresu zawartego w rejestrachTA1 i TA2 danymi zapisanymi w notatniku.Jednak na tym nie koniec procesu zapisu. W nastêpnychoœmiu szczelinach czasowych Read Data Time Slot, masterczyta z powrotem bajt, który zosta³ (przed chwil¹) zaprogramowany.Przez jego porównanie z wartoœci¹, któr¹ master „kaza³”zaprogramowaæ, podejmuje decyzjê czy programowanieprzebieg³o poprawie. Jeœli nie - powtarza procedurê pocz¹wszyod wygenerowania impulsu Reset. Powtarzane s¹ wiêcwszystkie poœrednie kroki poprzez instrukcjê czytania ROM-u(a wiêc powrót do warstwy Network), wystawienie na magistralêponownie kodu rozkazu, adresu i danych, które maj¹ byæzapisane (zaprogramowane).Jeœli wynik programowania by³ satysfakcjonuj¹cy oraz jeœlibajt ten nie by³ ostatnim do zaprogramowania w tej pamiêci,system 1-wire nie wraca do warstwy Network. Uk³ad slavesam inkrementuje swój licznik adresowy, równoczeœnie wpisujeten (nowy) adres do rejestru swojego generatora CRC iczeka na nastêpny bajt danych. Po jego otrzymaniu master zkolei czyta kod CRC wygenerowany na podstawie tego¿ nowegoadresu i przes³anego bajtu danych. Teraz dopiero mo¿ewygenerowaæ impuls programuj¹cy pamiêæ, itd.Nale¿y jednak zaznaczyæ, ¿e kalkulacja kodu CRC zale¿yod tego, czy zapisywany bajt danych by³ pierwszym w sekwencji,czy kolejnym (sekwencja jest uwa¿ana za ci¹g³¹ jeœli niejest oddzielona impulsami Reset). Jeœli jest to pierwszy bajt,do wyzerowanego rejestru generatora CRC wpisywany jest bajtrozkazu, dwa bajty adresowe oraz bajt danych. Jeœli kolejny,wpisywany jest tylko nowy (inkrementowany) adres i dane.Próba zapisu nieistniej¹cych komórek w pamiêci statusujest ignorowana. Jeœli zostanie natomiast osi¹gniêta górna granicaprzestrzeni adresowej pamiêci danych, a master kontynuujezapis, uk³ad przechodzi w stan idle i pozostaje w nim doczasu wygenerowania na magistrali impulsu Reset.Jeœli z kolei master wyœle adres spoza dopuszczalnego zakresudla danego elementu, element slave ustawi adres niezgodnyz t¹ wartoœci¹ (najstarsze bity wyzeruje). W ten sposóbfakt b³êdu zostanie rozpoznany poprzez niezgodnoœæ koduCRC. W tej sytuacji uk³ad zarz¹dzaj¹cy magistral¹ nie wyœleimpulsu programuj¹cego. Mo¿e to zrobiæ dopiero, jeœli zgadzasiê kod (tj. s¹ identyczne kody CRC), obliczony przez mastera,wygenerowany i wys³any na magistralê przez uk³ad slave.Oczywiœcie zabezpieczenie w tym przypadku jest tylko programowe.Jeœli master mimo to wygeneruje impuls programuj¹cy,zostanie dokonany zapis pod „niechcianym” adresem.W p.7 napisano, ¿e organizacja zbiorów danych w pamiêcisystemu 1-wire jest podobna do DOS-owskiej organizacji zbiorówna dyskietkach magnetycznych. Jednak ze wzglêdu na specyfikêpamiêci Add-Only, wskazane jest, aby proces organizacjidanych zosta³ wykonany w mikroprocesorze (czy komputerze)obs³uguj¹cym magistralê i zapis do pamiêci nast¹pi³ jakojeden proces. Korzyœæ z tego jest taka, ¿e strony pamiêci niebêd¹ przekierowywane (bajtami redirection) wraz z kopiowaniemkolejnych zbiorów danych. Inaczej mówi¹c, nie bêd¹ one„marnowane”, oszczêdzaj¹c pojemnoœæ pamiêci dla ewentualnychprzysz³ych aktualizacji oprogramowania, czy danychzawartych w EPROM-ie.Aby nie komplikowaæ opisu, w powy¿szych fragmentachartyku³u dotycz¹cych pamiêci Add-Only by³o jednoznaczniepowiedziane, ¿e zaprogramowanej komórki danych nie mo¿-na ju¿ zmieniæ. Nie jest to jednak do koñca prawd¹ i przyszed³czas, aby to dopowiedzieæ.Pamiêæ czysta zawiera same jedynki. Programowanie polegana zmianie zawartoœci 1 na 0. A wiêc jeœli wymagana jestzmiana zawartoœci komórek, która „nie narusza” zer, a wymagadoprogramowania polegaj¹cego na zmianie jedynek na zera,mo¿e zostaæ taka zmiana dokonana. Z uwagi na organizacjêbajtow¹ danych w pamiêciach systemu 1-wire, takie doprogramowaniebêdzie wygl¹da³o w nastêpuj¹cy sposób: czytaniekompletnego bajtu, ustawienie doprogramowywanych bitówna 0 z pozostawieniem pozosta³ych w stanie 1, wys³aniekomendy zapisu danych, wys³anie adresu i danych (doprogramowania),weryfikacja tych danych i generacja impulsu pro-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 9

gramuj¹cego. Ten algorytm ma zastosowanie zarówno dlastruktury pamiêciowej danych, jak i dla pamiêci statusu.Sposób generacji impulsu programuj¹cego zosta³ opisanyw p.5. Nale¿y tu w tej kwestii jedynie zaznaczyæ, ¿e impuls tennie mo¿e byæ generowany na magistralê zawieraj¹c¹ uk³adynietoleruj¹ce napiêcia 12V, ze wzglêdu na mo¿liwoœæ ich uszkodzenia.W zmiennej sieci MicroLAN jest mo¿liwoœæ do³¹czania(i od³¹czania) elementów w dowolnych chwilach i „na gor¹co”.Zatem w takich sieciach dla bezpieczeñstwa przed programowaniempamiêci EPROM mo¿e byæ konieczna identyfikacjaelementów za pomoc¹ komendy „Search ROM”. Aczkolwiekbywaj¹ elementy (nie EPROM-y) toleruj¹ce napiêcie12V, s¹ one jednak rozpoznawane po kodzie family code.10.3. Podsumowanie opisu struktury logicznejinformacji na magistrali 1-wireZachowanie siê elementów (od strony logicznej) mo¿napogrupowaæ na kilka poziomów zwanych warstwami (Link,Network, Transport, ...). W ka¿dej z tych warstw stosowane s¹inne zabiegi maj¹ce zapewniæ poprawnoœæ komunikacji i wykryæewentualne b³êdy.Wszystkie elementy systemu 1-wire s¹ zaprojektowane zmo¿liwoœci¹ pracy w sieci. Ka¿dy z elementów nazywany jestwtedy wêz³em sieci, a sieæ nazywana jest MicroLAN. Podstawowymblokiem ka¿dego wêz³a jest jego struktura pamiêciowa.Rejestry specjalne uk³adów z pamiêci¹ NVRAM oraz trzystopniowaprocedura ich u¿ycia gwarantuje poprawnoœæ zapisywanychdanych.Poprawnoœæ odczytywanych danych sprawdzana jest programowopoprzez takie informacje, jak iloœæ przes³anych (wa¿-nych) bajtów i dwubajtowy kod CRC.Kod CRC wystawiany jest na magistralê przez sprzêtowygenerator zawarty w ka¿dym uk³adzie 1-wire. Jest on generowanypo przes³aniu ca³ego pakietu danych, którym zwykle jeststrona pamiêci (32 bajty).Kod CRC16 jest inicjowany numerem strony, co sprawdzadodatkowo, czy dane s¹ czytane z w³aœciwej strony.Uk³ady z pamiêci¹ Add-Only pod wzglêdem odczytu s¹kompatybilne z NVRAM, pod wzglêdem zapisu nie. TechnologiaEPROM wymaga specjalnej procedury programowania.Dodatkowo, sprzêtowy generator kodu CRC i specjalnekomendy czytania danych czyni¹ te pamiêci u¿yteczne w zastosowaniacho bajtowej organizacji danych oraz tam, gdziekod CRC nie mo¿e byæ zapisywany jako czêœæ pliku danych.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze

Naprawy dla dociekliwychOTVC Palladium 930/193Karol ŒwiercNaprawiam OTVC Palladium 930/193. Korzystam zeschematu odbiornika Okano TV7070VT, opublikowanegowe wk³adce do „SE” 6/2000. Uszkodzone by³ynastêpuj¹ce elementy: C645 - 0.56µF, C647 - 470nF,R658 - 3k9, D611 - BA157, C630 - 2n2 (wymieni³emprofilaktycznie), T601 - BU508A, IC602 - TDA8143,IC801 - TDA4950.Jest w.n., jest obraz, ale nie dzia³a uk³ad korekcji.Uk³ad IC801 bardzo mocno nagrzewa siê. RegulacjaR813 - 1k (Hor. amp.) jest bardzo ma³a, a w ogóle niedzia³a regulacja na R815 (EW) i R814 (Trap). Ponowniewymieni³em TDA4950 - bez zmian. Wylutowa³emcewkê L801 i zmierzy³em jej indukcyjnoœæ - jest oko³o20mH, co wydaje siê byæ w normie. Po od³¹czeniucewki L801 sprawdzi³em przebiegi na IC801(TDA4950) - s¹ zbli¿one do przebiegów podanych naschemacie. Zdecydowanie od normy odbiega przebiegw p.32 (pomiêdzy D613 - BY299 a C646 - 680nF). Przyod³¹czonej cewce L801 obraz jest stosunkowo szeroki, apoœrodku widoczne jest wyraŸne wklêœniêcie. Zastanawiamnie równie¿ przebieg w punkcie p.26 (przy T801 -BC548B) - niby jest poprawny, ale widoczne jest jegomigotanie - tranzystor jest sprawny. Dodatkowo podmieni³emlub sprawdzi³em nastêpuj¹ce elementy: C630,C643, C644, D612, D613, C646, D609, C639. Nie mamdalszej koncepcji usuniêcia usterki.Sporo elementów zosta³o wymienionych, tak du¿o, ¿e niewiele„podejrzanych” zosta³o. S¹dzê jednak, ¿e „winowajca”pozostaje wœród tych, które Pan wyeliminowa³.Uk³ad TDA4950 pracuje w klasie D i nie powinien siê grzaæ,mimo ¿e nie jest buforowany zewnêtrznym tranzystorem (rozwi¹zaniepowszechne w konstrukcjach nieco starszych).Wspomina Pan w liœcie, ¿e od normy odbiega oscylogram32, i to powinno byæ punktem zaczepienia naprawy, gdy¿ jestto przebieg najistotniejszy, kluczowy. Proponujê zatem nastêpuj¹c¹kolejnoœæ postêpowania dla zlokalizowania usterki.Przerwaæ po³¹czenie miêdzy modulatorem diodowym a driveremuk³adu korekcji geometrii. Najlepiej to zrobiæ przez od³¹czeniecewki L801. Teraz w punkcie po³¹czenia diod D612, D613powinien wystêpowaæ oscylogram w postaci impulsów powrotulinii o sta³ej amplitudzie oko³o 200V, nie modulowanej parabol¹o czêstotliwoœci ramki. Raster obrazu powinien byæ zwê¿ony zwyraŸnie widocznymi zniekszta³ceniami poduszki. Zniekszta³cenieto nie powinno zawieraæ za³amañ, to znaczy wygiêcie paraboliczne.Nale¿y zaznaczyæ, ¿e nie jest mo¿liwe ani istotne,stwierdzenie, czy jest to parabola. Nawiasem mówi¹c tak dok³adnieto nie jest parabola, gdy¿ parabola to przebieg teoretycznywystêpuj¹cy przy idealnie p³askim ekranie i cewkach nie kompensuj¹cychzniekszta³ceñ NS. Szerokoœæ rastra u góry i do³uekranu powinna wynosiæ oko³o 2/3 szerokoœci ekranu a w œrodkuoko³o 1/2. S¹ to tylko wielkoœci orientacyjne i zale¿¹ od doborupojemnoœci kondensatorów C643 i C644. Jeœli stwierdzi Panzgodnie z powy¿szym opisem, ¿e modulator diodowy, jak i ca³ystopieñ odchylania poziomego jest sprawny, mo¿na przyst¹piæ10 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Palladium 930/193do szukania usterki w obrêbie aplikacji uk³adu TDA4950. Najistotniejszymby³by przebieg na wyjœciu (n.5) tego uk³adu. By³by,bo nie ma co go ogl¹daæ, gdy¿ nie bêdzie (i nie powinno byæ)tam ¿adnego przebiegu w stanie roz³¹czenia uk³adu drivera z modulatoremdiodowym. Uk³ad jest typu sink, to znaczy mo¿e tylkoprzyj¹æ na siebie pr¹d, natomiast nie mo¿e byæ jego Ÿród³em.Warto jednak zrobiæ jeszcze jedn¹ próbê: po przywróceniu po³¹czeniamiêdzy TDA4950 i modulatorem zewrzeæ 5. nó¿kê uk³aduscalonego z mas¹. Jest to czynnoœæ bezpieczna z tych samychwzglêdów o których wspomnia³em wy¿ej (uk³ad sink). Obraz powiniensiê rozszerzyæ na tyle, aby raster w œrodku ekranu (w œrodkuw poziomie) by³ nieco szerszy od szerokoœci kineskopu, natomiastu góry i u do³u odpowiednio szerszy, proporcjonalnie dotego, jaki by³ w stanie roz³¹czenia uk³adu EW.Teraz mo¿na przyst¹piæ do obserwacji przebiegów steruj¹cychuk³adem korekcji zniekszta³ceñ poduszkowych (modulatordiodowy ponownie od³¹czyæ).W pierwszej kolejnoœci zasilanie (n.6) - napiêcie oko³o 25V,na wszelki wypadek mo¿na zmierzyæ lub podstawiæ kondensatorC801. Nastêpnie n.3 - to Ÿród³o napiêcia referencyjnego8V. Nó¿ka 8 - to sca³kowane impulsy powrotu z n.9 trafopowielacza(impulsy wczeœniej ograniczane i poziomowane diod¹Zenera D801). Powinien zatem wystêpowaæ tu przebieg pi³ozêbnyo wolnym zboczu opadaj¹cym, o czêstotliwoœci linii i owyraŸnie regulowanej sk³adowej sta³ej (nie amplitudzie) potencjometremR813 – regulacja szerokoœci obrazu. Ten przebiegjest istotny, gdy¿ to on w³aœnie decyduje o pracy stopniakoñcowego uk³adu TDA4950 w klasie D (w której teoretyczniena uk³adzie scalonym nie powinna wydzielaæ siê moc,uk³ad nie powinien siê grzaæ). Stromoœæ zbocza opadaj¹cegowyznaczona jest jednoznacznie pojemnoœci¹ kondensatoraC804 i wydajnoœci¹ wewnêtrznego Ÿród³a pr¹dowego uk³aduscalonego, natomiast jego sk³adowa sta³a wyznaczona klampuj¹cymdzia³aniem diody D802. Nó¿ka 7 to lokalne sprzê¿eniezwrotne. Przebieg tu na razie (w stanie roz³¹czonym modulatorai jego uk³adu steruj¹cego) powinien byæ obserwowalny,ale mo¿e znacznie odbiegaæ od normy. W razie szczególnychk³opotów z lokalizacj¹ usterki mo¿na wiêc zaleciæzmierzenie kilku elementów realizuj¹cych to sprzê¿enie zwrotne,tj. miêdzy nó¿kami 5 i 7 uk³adu scalonego. W pêtli tegosprzê¿enia zwrotnego znajduje siê potencjometr reguluj¹cyamplitudê EW. Takie jest jego dzia³anie (pamiêtamy, ¿e niema w tej aplikacji mo¿liwoœci regulacji amplitudy na wejœciu),gdy¿ poprzez zmianê wspó³czynnika sprzê¿enia zwrotnegoregulowane jest wzmocnienie stopnia koñcowego uk³adu,mimo ¿e nie pracuje on liniowo, tj. w klasie A lub B. Pracujeon dwustanowo, to znaczy na wyjœciu jest stan niski lub wysokiw zale¿noœci od ró¿nicy potencja³ów miêdzy nó¿kami 7i 8, które stanowi¹ jednoczeœnie wejœcia odpowiednio “-” i“+” wzmacniacza operacyjnego, pracuj¹cego jednak jako komparatornapiêcia. Poprawnoœæ pracy tego stopnia mo¿na stwierdziænawet statycznie. Jest to nieco pracoch³onne, gdy¿ wymagaod³¹czenia nó¿ek 7 i 8 lub dynamicznie tj. w uk³adzie,pod³¹czaj¹c zewnêtrzny rezystor miêdzy wyjœcie (n.5) i zasilanie(n.6). Zwracam równie¿ uwagê na rezystor R802, choænie sadzê, ¿eby on by³ przyczyn¹ k³opotów opisywanej naprawy.Realizuje on korekcjê szerokoœci obrazu kompensuj¹c¹zmiany tej szerokoœci, bêd¹ce wynikiem zmian jaskrawoœciobrazu w wyniku istnienia skoñczonej opornoœci wyjœciowejuk³adu wysokiego napiêcia. Uszkodzenie tego rezystorabywa czêsto nastêpstwem uszkodzenia trafopowielacza.Dalej, nó¿ka 1 - tu powinno byæ napiêcie sta³e zale¿ne odpo³o¿enia potencjometru symetryzuj¹cego pracê uk³adu, co objawiasiê zniekszta³ceniami w postaci trapezu (parabola niesymetryczna)i tak ten potencjometr jest na schemacie opisany.Na nó¿kê 2 TDA4950 podawane jest napiêcie pi³ozêbne oczêstotliwoœci ramki. Jest ono generowane w uk³adzie z tranzystoremT802, a decyduj¹ce elementy to R811 i C810. TranzystorT801 to tylko wtórnik emiterowy, a wiêc „transformator”impedancji. Jeœli stwierdza Pan nieprawid³owoœæ oscylogramu26, proponujê obejrzenie przebiegu na kondensatorzeC810 - musi byæ stabilna „pi³a”. W razie nieprawid³owoœcizwróciæ uwagê na tranzystor T802. To klucz roz³adowuj¹cykondensator C810. Pracuje on bardzo nietypowo - tranzystorbipolarny, bez wstêpnej polaryzacji bazy.Z powy¿szego opisu widaæ wiêc, ¿e parabola nigdzie do uk³adunie jest doprowadzona, co powinno budziæ co najmniej zastanowienie.Parabola w uk³adzie aplikacji TDA4950 nie jest uzyskiwanadrog¹ ca³kowania przebiegu pi³ozêbnego, jak praktyczniewe wszystkich uk³adach starszych konstrukcji OTVC, a metod¹aproksymacji odpowiedniej nieliniowoœci w samym uk³adziescalonym, po wczeœniejszym odwróceniu fazy tej czêœci przebiegupi³ozêbnego, która le¿y poni¿ej potencja³u wyznaczonegonapiêciem sta³ym podawanym na n. 1 uk³adu scalonego (dlategopotencjometr decyduj¹cy o tym napiêciu realizuje zniekszta³cenietypu trapez, a œciœlej, ma je kompensowaæ).A wiêc po zmierzeniu (i obejrzeniu) tego co do tej porymo¿na by³o obejrzeæ, nale¿y dokonaæ po³¹czenia uk³adu modulatoradiodowego z uk³adem nim steruj¹cym i obejrzeæ przebiegna wyprowadzeniu 5 TDA4950. Powinien tu wystêpowaæprzebieg prostok¹tny o amplitudzie równej napiêciu zasilaniauk³adu scalonego (a wiêc oko³o 25V), a jedynie jego wspó³czynnikwype³nienia powinien byæ modulowany i co trudnoobserwuj¹c oscylogram stwierdziæ, wspó³czynnik ten powinienbyæ zmienny parabolicznie z czasem o czêstotliwoœci ramki.Nie ma sensu g³owiæ siê, czy prawid³owa jest zmiana wspó³czynnikaPWM, natomiast rzetelna obserwacja tego przebiegu(na n.5) powinna daæ odpowiedŸ, dlaczego uk³ad ten siê grzejei co jest przyczyn¹ nieprawid³owoœci jego dzia³ania.Jeœli proponowane wy¿ej pomiary nie doprowadz¹ do zlokalizowaniauszkodzenia, proponujê wymianê cewki L801 (mo¿-na dla wygody nie wylutowywaæ starej, a sprawn¹, now¹ w³¹czyæw szereg, dwukrotnie wiêksza indukcyjnoœæ nie stanowiproblemu). Dokonany przez Pana pomiar indukcyjnoœci, zapewnemiernikiem przy znikomych pr¹dach pomiarowych nie przes¹dza,¿e dostaje ona zwarcia miêdzyzwojowego w normalnychwarunkach pracy. Jednak podejrzenie na cewkê powinno paœætylko wtedy, gdy obraz zawiera zniekszta³cenia poduszkowe,ale jest za szeroki. Jeœli zniekszta³ceniom towarzyszy w¹skiobraz, uszkodzenie jest na pewno w uk³adzie modulatora lubstopnia koñcowego odchylania poziomego.Opisany w artykule szczegó³owy tok postêpowania powinienbyæ pomocny nie tylko przy naprawie odbiornika Palladium.Uszkodzenie korekcji EW to jedna z czêstszych usterekodbiorników telewizyjnych, natomiast proponowany tok postêpowaniazachowuje sw¹ aktualnoœæ dla wszystkich odbiorników,w których stopieñ ten wykonany jest na uk³adzie scalonymTDA4950 lub TDA8145, a wiêc nie jest przesad¹ stwierdzenie,¿e dla wiêkszoœci odbiorników telewizyjnych z kineskopem25” lub wiêkszym i nie starszych ni¿ oko³o 10 lat. }SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 11

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.4 - ost.)Jerzy Gremba, Sebastian GrembaUk³ad CXA1855Uk³ad CXA1855 firmy Sony stanowi scalony 5-wejœciowy,3-wyjœciowy prze³¹cznik sygna³ów audio/wideo sterowanymagistral¹ I 2 C. Schemat blokowy i aplikacyjny uk³aduCXA1855Q/S opublikowany zosta³ w „SE” 5/98 i znajduje siêna p³ytach Bazy Porad Serwisowych.Podstawowe cechy i parametry uk³adu CXA1855:• sterowanie szeregowe poprzez magistralê I 2 C,• 5 wejœæ i 3 wyjœcia,• 3 wyjœcia wybierane niezale¿nie,• sterowanie separacj¹ prze³¹czników audio i wideo,• 6dB wzmocnienie wzmacniacza dla sygna³u wideo,• szerokopasmowy wzmacniacz sygna³u wideo (20MHz dla–3dB),• obwód mieszacza sygna³ów Y/C,• mo¿liwoœæ zmiany adresowania slave (90H/92H),• wyciszanie sygna³u audio poprzez zewnêtrzne wyprowadzenie,• szeroki zakres dynamiki sygna³u audio (typowo 3V RMS ),• napiêcie zasilania: typowo 9V ±0.5V,• pobór pr¹du: typowo 51mA przy napiêciu zasilania 9V,• ca³kowite zniekszta³cenia harmoniczne: typowo 0.03%,(1kHz, U IN = 2.2V PP ),• stosunek sygna³/szum: typowo 100dB (1kHz, U IN = 1V PP ),• moc rozpraszania: 750mW dla obudowy QFP; 1800mWdla obudowy SDIP,• rodzaje obudowy: QFP i SDIP 48-koñcówkowa.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu CXA1855 przedstawionow tabeli 5.Uk³ad SAA7201Uk³ad SAA7201 firmy Philips jest scalonym dekoderemMPEG-2 przeznaczonym do dekodowania sygna³u wideo iaudio. Uk³ad zosta³ wyposa¿ony w dodatkowe funkcje grafikiekranowej. Architektura wewnêtrzna zosta³a zoptymalizowanapod k¹tem dekodowania sygna³ów wideo i audio, dla wspó³pracyz wewnêtrzn¹ i zewnêtrzn¹ pamiêci¹ oraz w zakresiewspó³pracy z zewnêtrznym CPU. Schemat blokowy i opis wyprowadzeñuk³adu SAA7201 przedstawiono na rysunku 5, ana rysunku 6 jego schemat aplikacyjny.Cechy ogólne:• wspó³praca z zewnêtrzn¹, synchroniczn¹ pamiêci¹ DRAM(SDRAM) o organizacji 1M × 16,• szybki zewnêtrzny interfejs CPU: 16-bitowy dla danych i8-bitowy dla adresowania,• wyspecjalizowane wejœcie dla danych audio i wideo w formaciePES lub ES; szybkoœæ danych wejœciowych: < 9MBsw trybie bajtowym (równoleg³ym), < 20Mb/s w szeregowymtrybie bitowym,• zewnêtrzny zegar systemowy 27MHz dla czasowej bazyodniesienia i procesów wewnêtrznych procesu dekodowaniai generacji zegarów wewnêtrznych,• baza czasowa systemu wewnêtrznego z czêstotliwoœci¹Tabela 5. Opis funkcji wyprowadzeñ uk³aduCXA1855Nr41 (47)27 (33)43 (1)1 (7)7 (13)45 (3)3 (9)9 (15)47 (5)5(11)11 (17)42 (48)25 (31)44 (2)2 (8)8 (14)40 (46)26 (32)46 (4)4 (10)10 (16)34 (40)23 (29)17 (23)37 (43)21 (27)39 (45)19 (25)31 (37)29 (35)TVEVV1V2V3Y1Y2Y3C1C2C3LTVLEVLV1LV2LV3RTVREVRV1RV2RV3VOUT1VOUT2VOUT3YOUT1YOUT2COUT1COUT2YIN1CIN1OznaczenieNapiêcie4.5V4.5VFunkcjaWejœcia sygna³u wideo.Wejœciowy sygna³: composite video.Wejœcia sygna³ów Y/C:- Y1 ÷ Y3: wejœciowe sygna³yluminancji,- C1 ÷ C3: wejœciowe sygna³ychrominancji.4.6V Wejœcia sygna³u audio.4.5V4.5V4.5V36 (42) BIAS 4.5V35 (41)24 (30)33 (39)22 (28)18 (24)32 (38)20 (26)16 (22)TRAP1TRAP2LOUT1LOUT2LOUT3ROUT1ROUT2ROUT313 (19) SCL –14 (20) SDA –15 (21) ADR –48 (6)6 (12)12 (18)S1S2S3Wyjœcia sygna³u wideo.Sygna³y wyjœciowe composite video.Wyjœcia sygna³ów Y/C:- YOUT1 i YOUT2: wyjœcia sygna³uluminancji,- COUT1 i COUT2: wyjœcia sygna³uchrominancjiWejœcie sygna³ów Y/C dla wyjœciaVOUT1Wewnêtrzna polaryzacja odniesienia(Vcc/2). Pomiêdzy to wyprowadzeniea masê (GND) przy³¹czony jestkondensator.4.5V Obwód pu³apki podnoœnej.4.6V Wyjœcia sygna³u audio.–28 (34) MUTE –Wejœcie sygna³u zegara magistraliI 2 C.Wejœcie/wyjœcie sygna³u danychmagistrali I 2 C.Wybór adresowania slave dlamagistrali I 2 C- 90H przy 1.5V lub ni¿sze,- 92H przy 2.5V lub wy¿sze,- 90H w stanie „otwarty”.Wybór sygna³u Video/S:- sygna³ S przy 0.8V lub ni¿szym,- sygna³ Video przy 1.4V lubwy¿szym,- sygna³ S w stanie „otwarty”Wyciszanie wyjœcia audio:- wy³¹czone przy 1.5V lub ni¿szym,- w³¹czone przy 2.5V lub wy¿szym,- wy³¹czone w stanie „otwarty”.12 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1DDCO1÷DDCO4VVSDRASSDCASSDWESDUDQSDADDR11÷SDADDR0SDDAT15÷SDDAT0CP81MCP81MEXTREADOREADIDD1(pad)÷DD16(pad)VVDDAV(9)77 75 74 78 (8) (7)4 121684 83 81 80 (6) 12116MEMORYINTERFACEASTROBEVSTROBEAVDAT0 ÷ AVDAT7ERROR159148(1)1478AUDIO/VIDEOINTERFACESYSTEM TIMEBASE UNITVIDEO INPUTBUFFER AND SYNCVIDEODECODERCPUTYPEMUXCSDSASR/WDTACKCPADDR1 ÷ CPADDR8CPDAT0 ÷ CPDAT15IRQ0 ÷ IRQ3DMAREQDMAACKDMARDYDMADONECLKRESETTCLKTRSTTMSTDOTDI2189101112(2) 8(3) 1614 to 17 44365124138126127128129130HOSTINTERFACECLOCKGENERATIONJTAGSAA72014 1619, 51, 101, 141 (4) 122DISPLAYUNITGRAPHICSUNITAUDIODECODER8AUDIO INPUTBUFFER AND SYNC104, 105, 118,120, 132 ÷ 136106107(5)119143142145146139HSVSYUV0÷YUV7GRPHSDSCLKWSSPDIFFSCLKVSSCO1 ÷ VSS1(pad) ÷VSSAVSSCO4VSS16(pad)TEST0 ÷ TEST8Rys.5. Schemat blokowy i opis wyprowadzeñ uk³adu SAA7201.90kHz synchronizowana poprzez port CPU,• elastyczna alokacja pamiêci dla sterowania zewnêtrznymCPU,• napiêcie zasilania: 3.3V,• obudowa: QFP 160-wyprowadzeniowa.Zwi¹zek z CPU• 16-bitowe dane, 8-bitowe adresowanie lub 16-bitowa szynamultipleksowana Motoroli lub Intela,• podtrzymanie dla transferu DMA,• maksymalna szybkoœæ transferu z zewnêtrznej pamiêciSDRAM: 9MB/s.System MPEG-2• procedura tworzenia PEC MPEG-2 i strumienia pakietówMPEG-1,• podwójny zegar czasu systemowego (STC),• znaczniki czasowe lub synchronizacja sygna³ów audio/wideokontrolowana przez CPU,• zmieniana baza czasowa,27MHz4 MbitsEPROMSAA7208(DEMUX/MIPS)2I C-busHighspeeddata4 MbitsDRAM27MHz8+3IRQ 48strobe2H, V, FPTTX/TTXRQ16 MbitsSDRAMaddress data16 12 16H, VSAA7201validSAA7183(EURO-DENC)control2ICbusYUVAUDIOD/ACVBSY/CRGBRys.6. Schemat aplikacyjny uk³adu SAA7201.SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 13

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1Tabela 6. Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu SAA7201Nr Oznaczenie Funkcja Nr Oznaczenie Funkcja1 MUXWejœcie szyny multipleksowania83 CP81MEXT Wejœcie czêœci powrotnej zegara 81MHz(aktywne w stanie niskim) 84 CP81M Wyjœcie zegara pamiêci 81MHz2 CPU_TYPEWejœcie wyboru CPU Intel/Motorola85 V DD9 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej(aktywne w stanie niskim) 86 SDRAM_ADDR8 Adres pamiêci3 DMA_ACK Wejœcie potwierdzenia DMA 87 SDRAM_ADDR9 Adres pamiêci4 DMA_REQ Wejœcie lub wyjœcie ¿¹dania DMA 88 SDRAM_ADDR11 Adres pamiêci5 DMA_DONE Wejœcie zakoñczenia DMA 89 V SS10 Masa dla czêœci pierœcieniowej6 DMA_RDY Wyjœcie odczytu DMA 90 SDRAM_ADDR7 Adres pamiêci7 V SS1 Masa dla czêœci pierœcieniowej 91 SDRAM_ADDR10 Adres pamiêci8 CS Wejœcie chip select 92 SDRAM_ADDR6 Adres pamiêci9 DS Wejœcie strobowania danych 93 V DD10 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej10 SA Wejœcie strobowania adresów 94 SDRAM_ADDR0 Adres pamiêci11 R/WWejœcie odczytu/zapisu95 SDRAM_ADDR5 Adres pamiêci(aktywne w stanie niskim) 96 SDRAM_ADDR1 Adres pamiêci12 DTACT Wyjœcie potwierdzenia danych 97 V SS11 Masa dla czêœci pierœcieniowej13 V DD1 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej 98 SDRAM_ADDR4 Adres pamiêci14÷17 IRQ0÷IRQ3 Indywidualne przerwanie maskowane 99 SDRAM_ADDR2 Adres pamiêci18 V SS2 Masa dla czêœci pierœcieniowej 100 SDRAM_ADDR3 Adres pamiêci19 V SSCO1 Masa dla czêœci logicznej 101 V SSCO3 Masa dla czêœci logicznej20 V DDCO1 Zasilanie dla czêœci logicznej 102 V DDCO1 Zasilanie dla czêœci logicznej21÷24 DATA0 ÷DATA3 Interfejs danych CPU 103 V DD11 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej25 V DD2 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej 104÷105 TEST8÷TEST7 Interfejs testu uk³adu scalonego26÷29 DATA4 ÷DATA7 Interfejs danych CPU 106 HS Wejœcie i wyjœcie synchronizacji poziomej30 V SS3 Masa dla czêœci pierœcieniowej 107 VS Wejœcie i wyjœcie synchronizacji pionowej31÷34 DATA8 ÷DATA11 Interfejs danych CPU 108 V SS12 Masa dla czêœci pierœcieniowej35 V DD3 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej 109÷112 YUV0÷YUV3 Wyjœcie sygna³u wideo przy 27MHz36÷39 DATA12 ÷DATA15 Interfejs danych CPU 113 V DD12 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej40 V SS4 Masa dla czêœci pierœcieniowej 114÷117 YUV4÷YUV7 Wyjœcie sygna³u wideo przy 27MHz41÷44 ADDRESS1÷4 Interfejs adresowania CPU 118 TEST6 Interfejs testu uk³adu scalonego45 V DD4 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowejWskaŸnik dla wyjœcia informacji119 GRPH46-49 ADDRESS5÷8 Interfejs adresowania CPUgraficznej50 V SS5 Masa dla czêœci pierœcieniowej 120 TEST5 Interfejs testu uk³adu scalonego51 V SSCO2 Masa dla czêœci logicznej 121 V DDA Zasilanie dla bloku analogowego52 V DDCO2 Zasilanie dla czêœci logicznej 122 V SSA Masa dla bloku analogowego53 SDRAM_DATA0 Interfejs danych pamiêci 123 V SS13 Masa dla czêœci pierœcieniowej54 SDRAM_DATA15 Interfejs danych pamiêci 124 CLK Wejœcie zegara 27MHz55 SDRAM_DATA1 Interfejs danych pamiêci 125 V SS14 Masa dla czêœci pierœcieniowej56 V DD4 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej 126 TCLK Wejœcie zegara testu skanowania57 SDRAM_DATA14 Interfejs danych pamiêci 127 TRST Wejœcie resetu testu skanowania58 SDRAM_DATA2 Interfejs danych pamiêci 128 TMS Wejœcie wyboru trybu testu skanowania59 SDRAM_DATA13 Interfejs danych pamiêci 129 TD O Wyjœcie danych testu skanowania60 V SS6 Masa dla czêœci pierœcieniowej 130 TD I Wejœcie danych testu skanowania61 SDRAM_DATA3 Interfejs danych pamiêci 131 V DD13 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej62 SDRAM_DATA12 Interfejs danych pamiêci 132÷136 TEST4÷TEST0 Interfejs testu uk³adu scalonego63 SDRAM_DATA4 Interfejs danych pamiêci 137 V DD14 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej64 V DD6 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowejWejœcie sygna³u resetu138 RESET65 SDRAM_DATA11 Interfejs danych pamiêci(aktywne w stanie niskim)66 SDRAM_DATA5 Interfejs danych pamiêciWyjœcie próbkowania sygna³u audio 256139 FSCLK67 SDRAM_DATA10 Interfejs danych pamiêcilub 384fs68 V SS7 Masa dla czêœci pierœcieniowej 140 V DDCO4 Zasilanie dla czêœci logicznej69 SDRAM_DATA6 Interfejs danych pamiêci 141 V SSCO4 Masa dla czêœci logicznej70 SDRAM_DATA9 Interfejs danych pamiêci 142 SCLK Wyjœcie szeregowe zegara sygna³u audio71 SDRAM_DATA7 Interfejs danych pamiêciWyjœcie szeregowe danych sygna³u143 SD72 V DD7 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowejaudio73 SDRAM_DATA8 Interfejs danych pamiêci 144 V SS15 Masa dla czêœci pierœcieniowej74 SDRAM_WE Wyjœcie zezwolenia zapisu SDRAM 145 WS Wyjœcie wyboru s³owaWyjœcie strobowania adresowania146 SPDIF Cyfrowe wyjœcie audio75 SDRAM_CASkolumnowego SDRAMZnacznik (flaga) dla wejœcia b³êdu147 ERROR76 V SS8 Masa dla czêœci pierœcieniowejstrumienia bitowego77 SDRAM_RASWyjœcie strobowania adresowania rzêdowego 148 V_STROBE Wejœcie strobuj¹ce sygna³u wideoSDRAM 149 V DD15 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej78 SDRAM_UDQ Wyjœcie maski zapisu SDRAM 150÷153 AV_DATA0 ÷3 Dane PES dla portu wejœciowego MPEG79 V DD8 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej 154 V SS16 Masa dla czêœci pierœcieniowej80 READ I Wejœcie rozkazu odczytu 155-158 AV_DATA4 ÷7 Dane PES dla portu wejœciowego MPEG81 READ O Wyjœcie rozkazu odczytu 159 A_STROBE Wejœcie strobuj¹ce sygna³ audio82 V SS9 Masa dla czêœci pierœcieniowej 160 V DD16 Zasilanie dla czêœci pierœcieniowej14 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1• znakowanie b³êdów w dekodowanym kanale lub sekcjidemultipleksera,• podtrzymanie dla nag³ówka PES i w³asnych danych PES.Dekodowanie MPEG-2 sygna³u audio• dekodowanie 2-kana³owe, layer I i layer II MPEG audio;mono, stereo, z rozszerzon¹ baz¹ stereo i w trybie 2-kana-³owym,• sta³a lub zmienna szybkoœæ bitowa do 448kb/s,• czêstotliwoœci próbkowania sygna³u audio: 48, 44.1, 32,24, 22.05 i 16kHz,• detekcja b³êdu CRC,• wybór kana³ów wyjœciowych: w trybie podwójny kana³,• niezale¿ne sterowanie funkcj¹ volume dla obydwu kana³ów,• przechowywanie pomocniczych danych o pojemnoœci do54 bajtów,• sterowanie zakresem dynamiki poprzez wyjœcie,• mo¿liwe wyciszanie poprzez zewnêtrzny sterownik,• generowanie sygna³u beep z programowan¹ wysokoœci¹tonu, czasem trwania i amplitudy,• szeregowe dwukana³owe cyfrowe wyjœcie audio z 16, 18,20- lub 22-bitowym próbkowaniem, kompatybilne z formatemI 2 S lub formatem japoñskim,• szeregowe wyjœcie audio SPDIF,• wyjœcie zegara 256 × f s lub 384 × f s dla zewnêtrznego przetwornikaD/A (cyfrowo/analogowego),• wejœciowy bufor audio dla zewnêtrznej pamiêci SDRAM,• kompensacja opóŸnienia dzia³ania programowanego,• programowe sterowanie funkcji: stopu, pauzy, przeskakiwaniai restartu.Dekodowanie MPEG-2 sygna³u wideo• dekodowanie MPEG-2 dla main level i main profile(MP@ML),• nominalny ekwiwalent wejœciowego buforu sygna³u wideodla MP@ML wynosi 2.6 Mb,• wyjœciowy format obrazu: CCIR-601 4:2:2 z przeplataniem;format obrazu 720 × 576 dla systemu 50Hz lub 720× 480 dla systemu 60Hz,• sta³a i zmienna szybkoœæ bitowa do 15Mb/s,• elastyczne ci¹g³e skalowanie poziome w zakresie wspó³czynnikówod 0.5 do 4,• skalowanie pionowe z ustawianymi wspó³czynnikami 0.5,1 lub 2,• skalowanie obrazu wewnêtrznego do 25% oryginalnegorozmiaru z zastosowaniem filtracji antyaliasingowej,Tabela 7. Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu TDA8002SymbolWyprowadzenieTyp A Typ B Typ CFunkcjaXTAL1 1 1 30 Przy³¹czenie rezonatora kwarcowego lub wejœcie dla zewnêtrznego zegaraXTAL2 2 2 31 Przy³¹czenie rezonatora kwarcowegoI/OUC 3 3 32 Linia danych wejœcia /wyjœcia dla mikrokontroleraAUX1UC 4 4 1 Pomocnicza linia dla mikrokontrolera w aplikacjach synchronicznychAUX2UC 5 - 2 Pomocnicza linia dla mikrokontrolera w aplikacjach synchronicznychALARM - 5 3 Wyjœcie resetu (otwarty dren tranzystora NMOS) dla mikrokontrolera (aktywne w stanie niskim)ALARM6 6 6 4 Wyjœcie resetu (otwarty dren tranzystora PMOS) dla mikrokontrolera (aktywne w stanie wysokim)CLKSEL 7 7 5 Sygna³ wejœcia steruj¹cego dla CLK (stan niski - oscylator XTAL, stan wysoki - wejœcie strobuj¹ce)CLKDIV1 8 8 6 Wejœcie steruj¹ce z CLKDIV2 dla wybierania czêstotliwoœci CLKCLKDIV2 9 9 7 Wejœcie steruj¹ce z CLKDIV1 dla wybierania czêstotliwoœci CLKSTROBE 10 10 8 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u zegara dla aplikacji synchronicznychCLKOUT 11 11 9 Wyjœcie zegaraDGND1 12 12 10 Masa cyfrowa 1AGND 13 13 11 Masa analogowaS2 14 14 12 Przy³¹czenie kondensatora dla podwajacza napiêciaV DDA 15 15 13 Napiêcie zasilania czêœci analogowejS1 16 16 14 Przy³¹czenie kondensatora dla podwajacza napiêciaVUP 17 17 15 Wyjœcie dla obwodu podwajacza napiêciaI/O 18 18 16 Dane linii wejœcia/wyjœcia dla kartyAUX2 19 - 17 Pomocnicza linia wejœcia/wyjœcia dla kartyPRES 20 19 18 Wejœcie sprawdzaj¹ce obecnoœæ karty (aktywne w stanie niskim)PRES - 20 19 Wejœcie sprawdzaj¹ce obecnoœæ karty (aktywne w stanie wysokim)AUX1 21 21 20 Pomocnicza linia wejœcia/wyjœcia dla kartyCLK 22 22 21 Wyjœcie sygna³u zegara dla kartyRST 23 23 22 Wyjœcie sygna³u resetu dla kartyV CC 24 24 23 Napiêcie zasilanie dla kartyCMDVCC 25 25 24 Wejœcie sekwencyjne dla mikrokontrolera (aktywne w stanie niskim)RSTIN 26 26 25 Wejœcie sygna³u resetu karty z mikrokontroleraOFF 27 27 26 Wyjœcie przerwania dla mikrokontrolera (aktywne w stanie niskim)MODE 28 28 27 Wejœcie wyboru trybu pracy (stan wysoki – praca normalna, stan niski – zasypianie)V DDD - - 28 Napiêcie zasilania czêœci cyfrowejDGND2 - - 29 Masa cyfrowa 2SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 15

Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1VDDD100nF28VDDD100nF13S114100nFS212ALARMALARM43SUPPLYINTERNAL REFERENCEVOLTAGE SENSEVREFSTEP-UP CONVERTERINTERNAL OSCILLATORfINT15 VUP100nFALARMEN1CLKUPOFFRSTINCMDVCCMODECLKDIV1CLKDIV2CLKSELSTROBECLKOUT2625242767589CLOCKCIRCUITRYHORSEQCLKSEQUENCEREN2PV CCEN5EN4VCCGENERATORRSTBUFFERCLOCKBUFFER2322191821RST100nFPRESPRESCLKVCCXTAL1XTAL23031OSCILLATOREN3THERMALPROTECTIONAUX1UC1I/OPROTECTION2AUX1AUX2UC2TDA8002GI/OTRANSCEIVER17AUX2I/OUC32I/OTRANSCEIVER16I/O10 29 11DGND1 DGND2 AGNDRys.7. Schemat blokowy uk³adu TDA8002.• wyjœcie wideo przygotowane bezpoœrednio do wspó³pracyze scalonymi enkoderami rodziny SAA718x firmy Philips,• tryby trików sterowanych zewnêtrznym CPU:- zamro¿enie obrazu I lub P; restart obrazu I,- zamro¿enie w³¹czonego obrazu B; mo¿liwy w ka¿dymmomencie restart,- skanowanie i dekodowanie obrazu I lub obrazów I oraz P,- tryb pojedynczego kroku,- powtarzanie/przeskakiwanie ramki dla korekcji bazy czasowej.Grafika• 8-bitowy interfejs wyjœciowy, multipleksowana szyna,• mapa bitowa z 2, 4, 8-bitami/piksel,• zoptymalizowane sterowanie pamiêci w procesie dekodowaniaMPEG sygna³u wideo (pojemnoœæ mapy bitowejgrafiki – do 1.2Mb dla systemu 50Hz, do 2Mb dla systemu60Hz),• szybki dostêp do CPU,• sygna³ enkodera VL/VR zezwala na grafikê pe³noekranow¹z rozdzielczoœci¹ 8 bitów/piksel dla systemu 50Hz,• wewnêtrzne podtrzymanie dla bloków ruchomych zewnêtrznejpamiêci SDRAM podczas dekodowania MPEG.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu SAA7201 przedstawionow tabeli 6.Uk³ad TDA8002Uk³ad TDA8002 jest kompletnym ma³ej mocy, analogowyminterfejsem przeznaczonym dla czytników kart zarównoasynchronicznych, jak i synchronicznych. Stanowi on elementpoœrednicz¹cy pomiêdzy czytnikiem kart a mikrokontrolerem.Schemat blokowy uk³adu TDA8002 przedstawiono na rysunku7.Cechy uk³adu:• pojedyncze napiêcie zasilania: 3.3V lub 5V,• niski pobór mocy w trybie „uœpienia”,• wyposa¿ony w trzy dwukierunkowe i buforowane liniewejœcia/wyjœcia,• zabezpieczenie termiczne i przed zwarciem z ograniczaniempr¹dowym,• zabezpieczenie przed ³adunkami elektrostatycznymi (>6kV),• generacja czêstotliwoœci zegarowej do 12MHz z synchroniczn¹zmian¹ czêstotliwoœci,• generacja zegara do 20MHz (dla zegara zewnêtrznego),• obudowy: SO28 (28-koñcówkowa) dla wersjiTDA8002AT/BT, LQFP32 (32-koñcówkowa) dla wersjiTDA8002GOpis funkcji wyprowadzeñ uk³adu TDA8002 dla ró¿nychtypów obudów (typ A do C) przedstawiono w tabeli 7.}16 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Dobór trafopowielacza w telewizorach z bezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomegoDobór trafopowielacza w telewizorach zbezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomegoJerzy SzmajJednym z najbardziej awaryjnych elementów stosowanychw odbiornikach telewizyjnych jest zintegrowany z powielaczemtransformator wysokiego napiêcia DST (diode split transformer),popularnie nazywany trafopowielaczem.W jednej obudowie zamkniête zosta³y uk³ady transformatora,powielacza wysokiego napiêcia oraz uk³ady regulacyjnepolaryzacji siatki 2. (screen) i siatki 3. (focus). Po³¹czenie tychwszystkich uk³adów podyktowane zosta³o uproszczeniem konstrukcjioraz wzglêdami ekonomicznymi procesu produkcjitelewizorów.Od wielu lat w wiêkszoœci telewizorów stosowany jest transformatorDST. Ró¿norodnoœæ stosowanych materia³ów, pracaprzy napiêciu do 30kV, uzale¿nienie na przekroczenie dopuszczalnychparametrów sterowania od innych uk³adów odbiornikapowoduje, ¿e trafopowielacz jest bardzo czêstym obiektemposzukiwañ w praktyce serwisowej.Na naszym rynku wystêpuje bardzo szeroka gama odbiornikówtelewizyjnych, tym samym bardzo du¿a iloœæ modelitrafopowielaczy. Bardzo czêsto wystêpuj¹ trudnoœci z zaopatrzeniemsiê w oryginalny element serwisowy. Wynika to zcoraz krótszych serii produkcyjnych, czy te¿ zaprzestania produkcjitrafopowielaczy w ogóle, jak na przyk³ad zdecydowanow fiñskiej Nokii. Z tego te¿ wzglêdu na rynku pojawi³o siêszereg zamienników, które mo¿na stosowaæ w miejsce zbytdrogich lub niedostêpnych orygina³ów. Analizuj¹c rozwi¹zaniauk³adów odchylania poziomego w odbiornikach telewizyjnychmo¿na zauwa¿yæ, ¿e s¹ one bardzo podobne, zw³aszcza wOTVC o przek¹tnej kineskopu do 21”, gdzie w zdecydowanejwiêkszoœci stosuje siê tak zwane uk³ady bezkorekcyjne geometriiobrazu. Znaj¹c parametry aplikacyjne trafopowielaczy osi¹galnychna naszym rynku oraz stosuj¹c siê do metodyki dzia³aniaprzedstawionej poni¿ej czêsto bêdziemy w stanie naprawiæOTVC skazany na wyrzucenie ze wzglêdu na zbyt wysok¹ cenêlub niedostêpnoœæ oryginalnego transformatora DST.Na rysunku 1 przedstawiono typowy uk³ad aplikacyjny tranzystorowegouk³adu odchylania poziomego.UVIDEOUHUPP+UPP-C tC sL dyRHRRPP1PP2U+BRys.1.LmUABLANODEUWNFOCUSSCREENAnalizuj¹c mo¿liwoœci zastosowania konkretnego typutransformatora stosujemy selekcjê wstêpn¹, w której podstawowymikryteriami s¹:• parametry mechaniczne - w praktyce stosowanych jestkilka obudów ró¿ni¹cych siê gabarytami zewnêtrznymi,rozstawem wyprowadzeñ oraz usytuowaniem wzglêdemnich rdzenia oraz pokrête³ regulacyjnych screen i focus.Staramy siê wybraæ transformator o rozwi¹zaniach mechanicznychjak najbardziej zbli¿onych do pierwotnie stosowanego.Zastosowanie transformatora na przyk³ad o innymusytuowaniu rdzenia mo¿e wp³yn¹æ na wzrost zak³óceñgenerowanych w OTVC. Najmniej krytycznym parametremjest rozstaw wyprowadzeñ, który mo¿emy skorygowaæstosuj¹c p³ytkê poœrednicz¹c¹.• parametry elektryczne - tu wybór jest zdecydowanie bardziejskomplikowany, oczywiste jest jednak, ¿e musimywybraæ taki transformator, który na swoich wyprowadzeniachbêdzie posiada³ wszystkie potrzebne napiêcia dopracy danego telewizora (odpowiednia iloœæ uzwojeñ).Po dokonaniu tej wstêpnej selekcji, podstawowym kryterium,jakie musi spe³niæ nasz transformator, to dopasowaniedo zastosowanego typu kineskopu. Tutaj podstawowym parametrem,na który zwracamy uwagê, jest indukcyjnoœæ cewekodchylania poziomego L dy .Wartoœæ L dy wraz z wartoœci¹ indukcyjnoœci g³ównej trafopowielaczaL m , wartoœci¹ kondensatora rezonansowego C t orazwartoœci¹ napiêcia zasilania linii V +B ustalaj¹ nam podstawoweparametry, takie jak wartoœæ napiêcia anodowego U WN orazt p – czas powrotu linii, zgodnie z wzorami:(1) tp= × LC(2)U WN = W pow × × UB+×2gdzie:- L - indukcyjnoœæ wspólna uk³adu w przybli¿eniu równarównoleg³emu po³¹czeniu indukcyjnoœci L dy i L m ,- C - pojemnoœæ wspólna uk³adu w przybli¿eniu = C t ,-W pow - wspó³czynnik powielania, w zdecydowanej wiêkszoœci= 3.Jak widaæ ze wzorów, na ewentualne skorygowanie parametrówlinii mamy wp³yw poprzez dobór kondensatora C t orazkorektê napiêcia linii.Przeanalizujmy teraz wszystkie parametry wynikaj¹cez zastosowanego transformatora oraz nasz wp³yw na dopasowanieich do uk³adu odbiornika telewizyjnego.1. Czas powrotu t p .Dla prawid³owego wybierania linii czas powrotu wynosi11.7µs. Zbyt du¿y czas to za szeroki obraz, zbyt ma³y to zaw¹ski obraz. Prawid³owy obraz ustawiany jest poprzez dobórkondensatora C t . Pomiaru dokonujemy za pomoc¹ oscyloskopuna kolektorze klucza.2. Napiêcie anodowe U WN .Ka¿dy producent kineskopu okreœla maksymaln¹ wartoœætego napiêcia. W wiêkszoœci kineskopów jest ono mniejszet wtpSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 17

Dobór trafopowielacza w telewizorach z bezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomegood 27.5kV. Przekroczenie dopuszczalnej wartoœci powodujeszkodliwy dla zdrowia wzrost promieniowania X. Zbytniskie napiêcie wp³ywa na pogorszenie jakoœci obrazu.Wp³yw na prawid³owe ustawienie mamy poprzez regulacjênapiêcia linii U B+ . Pomiaru dokonujemy za pomoc¹ woltomierzaWN lub zwyk³ego DC z sond¹ WN na anodzie kineskopuprzy wyciemnionym obrazie. Jak widaæ ze wzoru (2)wp³yw na wartoœci U WN ma równie¿ pojemnoœæ kondensatoraC t . W obwodach rezonansowych stosowane s¹ kondensatoryprzeznaczone do pracy impulsowej klasy MKP.Po latach pracy doœæ czêsto nastêpuje utrata nominalnejwartoœci pojemnoœci tych kondensatorów (wypalanie foliiok³adzin), co w konsekwencji powoduje wzrost U WN orazmo¿liwoœæ uszkodzenia uk³adu powielaj¹cego oraz kluczatranzystorowego. Dlatego te¿, przy wymianie trafopowielaczypowinno siê skontrolowaæ wartoœæ pojemnoœci C t .3. Napiêcie ¿arzenia U H .Standardowa wartoœæ napiêcia ¿arzenia to 6.3V RMS . Zbyt du¿e,jak i zbyt ma³e napiêcie ¿arzenia ma istotny wp³yw na czaspracy kineskopu, dlatego te¿ parametr ten powinien byæ kontrolowanyprzy ka¿dej wymianie trafopowielacza. NapiêcieV RMS kontrolujemy na obwodzie ¿arnika kineskopu woltomierzemrzeczywistej wartoœci skutecznej (true rms) przynormalnie œwiec¹cym kineskopie. Napiêcie ustalamy na nominalnepoprzez dobór rezystora R H lub regulacjê d³awika¿arzenia L H w zale¿noœci od zastosowanego rozwi¹zania.URMSLHlubRHRP1RP2Rys. 2.W trafopowielaczach do zasilania ¿arzenia stosuje siê niezale¿neuzwojenie lub odczep po³¹czony z jednej strony domasy. W przypadku niezale¿nego uzwojenia stosuje siê dodatkoworezystory R P1 i R P2 , polaryzuj¹ce ¿arnik, poniewa¿dla prawid³owej pracy kineskopu potencja³ katod powinienbyæ zbli¿ony do potencja³u ¿arnika. Dla mniejszych kineskopów,gdzie ustawia siê ni¿sz¹ amplitudê biel-czerñ wystarczaj¹cymrozwi¹zaniem jest zastosowanie odczepuuzwojenia zasilaj¹cego uk³ad ¿arzenia, wówczas potencja³¿arnika jest na 0V.4. Napiêcie zasilania wzmacniaczy wizyjnych U VIDEO .Napiêcie to nie jest krytycznym parametrem. Typowe wartoœcizawieraj¹ siê od 160V ÷ 230V. Zbyt niskie napiêciemo¿e spowodowaæ problemy z ustawieniem prawid³owegobalansu bieli, zw³aszcza przy starych, o zró¿nicowanej emisjikatod kineskopach. Oczywiœcie w przypadku zastosowaniatransformatora, który bêdzie mia³ wy¿sze to napiêcie odpoprzednika, nale¿y sprawdziæ, czy wartoœæ ta nie przekraczadopuszczalnych parametrów w zastosowanych elementachw uk³adzie prostuj¹cym i wzmacniaczach koñcowych.W trafopowielaczach napiêcie U VIDEO uzyskuje siê z niezale¿negouzwojenia, a nastêpnie prostuje dodatnie impulsyw uk³adzie prostownika jednopo³ówkowego. Równowa¿-nym rozwi¹zaniem jest wykorzystanie odczepu z uzwojeniag³ównego trafopowielacza.5. Napiêcia pomocnicze U PP+ , U PP- .W zale¿noœci od rozwi¹zañ uk³adowych, trafopowielaczeposiadaj¹ szereg dodatkowych uzwojeñ, które s³u¿¹ do synchronizacjioraz po wyprostowaniu, do zasilania uk³adówodbiornika. Typowym rozwi¹zaniem jest zasilanie uk³aduodchylania pionowego z odczepów trafopowielacza. Kontrolujemytakie napiêcia pod k¹tem dopuszczalnej wartoœcizasilania zastosowanego uk³adu. Zbyt niskie wartoœci napiêæzasilaj¹cych uk³ad ramki powoduj¹ brak liniowej pracy,widoczny na ekranie jako efekt zawijania obrazu. Dosynchronizacji w zale¿noœci od rozwi¹zañ wykorzystujemyimpulsy dodatnie U PP+ i ujemne U PP- Poziom impulsów synchronizuj¹cychpobieranych z odpowiednich uzwojeñ dopasowujemydo uk³adu OTVC za pomoc¹ doboru dzielnikównapiêciowych.6. Odczep U abl .Jednym z rozwi¹zañ uk³adu ogranicznika pr¹du kineskopujest pobieranie informacji bezpoœrednio z sekcji powielaj¹cej,to jest z odczepu U abl . Wówczas przy wyborze transformatoranale¿y zwróciæ uwagê, czy odczep ten jest dostêpny.W niektórych modelach jest on wewnêtrznie po³¹czonyz mas¹.7. Napiêcia siatki 2. (screen) i 3. (focus)Wartoœci tych napiêæ regulujemy za pomoc¹ wyprowadzonychw trafopowielaczu potencjometrów. Zakresy regulacyjnes¹ zazwyczaj bardzo szerokie nie ma wiec k³opotów zprawid³owym spolaryzowaniem siatek kineskopu.Na schematach (rysunki 4 ÷ 13) oraz w tabeli 1 przedstawionouk³ady pomiarowe i parametry popularnych na naszymrynku i ciesz¹cych siê dobr¹ jakoœci¹ trafopowielaczy typu TA.Zestawienie obejmuje modele wykonane w obudowie pokazanejna rysunku 3, przeznaczonej do stosowania w OTVC zkineskopem o k¹cie odchylania 90°.Nale¿y oczywiœcie pamiêtaæ, ¿e parametry elementów zastosowanychw uk³adach pomiarowych bêd¹ nieznacznie ró¿-niæ siê od wartoœci w odbiorniku TV, jak równie¿ miêdzy odpowiednikamitrafopowielaczy wyprodukowanych w ró¿nychobudowach, czy te¿ innych technologiach produkcji. Zwi¹zanejest to z wnoszeniem charakterystycznych w³asnych parametrówtrafopowielaczy (pojemnoœæ w³asna) oraz parametrówuk³adowych wnoszonych przez rozwi¹zania konstrukcyjne telewizorów.Posiadaj¹c tego typu bazê danych oraz stosuj¹c siê do zaleceñprzedstawionych w artykule wytypowanie odpowiedniegotransformatora nie powinno sprawiæ nam wiêkszych problemów.Pozostanie oczywiœcie sprawa zgodnoœci kolejnoœciodpowiednich wyprowadzeñ. Z tym problemem mo¿emy sobieporadziæ poprzez zastosowanie p³ytki poœrednicz¹cej, naktórej dokonamy przekrosowania wyprowadzeñ na zgodne znaszymi wymaganiami. Przyk³adem mo¿e byæ fabryczne rozwi¹zaniezastosowane w telewizorach Trilux TAP2101, gdziepo zmianie mozaiki p³yty bazowej wprowadzono nowy modeltransformatora linii ró¿ni¹cy siê od poprzednika konfiguracj¹wyprowadzeñ. Dla zapewnienia serwisowania starszych modeliza pomoc¹ nowego trafopowielacza zosta³a opracowanataka p³ytka poœrednicz¹ca.Mam nadziejê, ¿e informacje przedstawione powy¿ej pomog¹zwiêkszyæ mo¿liwoœci napraw w naszym serwisie.18 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Dobór trafopowielacza w telewizorach z bezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomego74 maks.Tabela 1. Parametry transformatorów wykonanych w obudowie wed³ug rysunku 3 mierzone w uk³adach pomiarowychParametr / Transformator Jedn. TA800 TA905 TA914 TA916 TA919 TA925 TA940 TA950 TA977 TA982Napiêcie linii U+B Vdc 120 118 118 118 118 118 118 105 118 118Indukcyjnoœæ cewek H Ldy mH 2.1 2.2 2.0 2.0 2.2 2.2 2.0 2.0 2.2 2.2Kondensator klucza Ct nF 8.6 8.2 7.5 7.5 8.2 8.2 8.2 7.5 8.2 8.2Wysokie napiêcie UWN kV 23.7/1.3mA 24/1.1mA 24.1/1.2mA 24/1.2mA 24.5/1mA 23/1.2mA 25.4/1mA 22/1.3mA 23/1.2mA 23/1.2mAMaksymalne dopuszczalne UWN kV 27 27 27 27 27 27 27 25 27 27Napiêcie ostroœci FOCUS kV 4.9÷8.7 5.6÷8.3 5.0÷8.4 4.8÷8.5 5.1÷8.3 5.0÷8.1 5.0÷9.5 4.8÷7.8 5.0÷8.4 5.0÷8.1Napiêcie siatki 2. SCREEN kV 0.2÷1.2 0.2÷1.3 0.3÷1.4 0.2÷1.2 0.2÷1.5 0.2÷1.2 0.2÷-1.7 0.2÷1.2 0.3÷1.4 0.3÷1.4Indukcyjnoœæ g³ówna Lm mH 3.0 3.0 3.76 4.0 3.2 3.5 3.25 3.35 2.95 2.95Napiêcie UVIDEO Vdc 205 187 195 200 200 213 199 187 196 190Napiêcie ¿arzenia VH Vrms 6.9 7.1 7 6.7 6.8 7.1 6.9 6.4 6.9 7.0Napiêcie V1 / na obci¹¿eniu Vdc 27.8/80k 120/120k 122/120k 120/120k 27.5/140R 54/120k 30/120R 66/120k 121/120k 108/120kNapiêcie V2 / na obci¹¿eniu Vdc 13.1/60R 27.4/124R 26.9/130R 26.2/124R - 28.3/130R 16/108R 23.5/124R 26.6/124R 16.3/108RNapiêcie V3 / na obci¹¿eniu Vdc 30.9/120R - - - - - 116/120k - - 25.8/124RNr rysunku schematu pomiarowego 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13OTF 21”TriluxTAP2102Curtis 21”TriluxTAP213XElemis3711, 551x,DioraBelstar,SpectraTriluxTAP2101TriluxTAP2101Tesla,OTFThomson21”Przyk³adowe zastosowanie1.74.5±165 maks.D114.55-0.3TA800UVIDEOTA905UVIDEO12.5±0.2Rys.3.VHV1V2V3V1VHV2L11.5 maks.11.5±0.15C s5-0.322.5 10.2L443 maks.L5L2L395 maks.0.80.8Strefaochronna17.8±0.13.5±0.1(2×)3011.5±0.1Widok odstrony mozaikiU+B1C t L dyL mC t6±0.1(2×)10.5±0.119.50.612 3 41156109 873 520.5±0.18.82 ANODE84975106Rys.4.C sL dyU+BRys.5.21L m83547 11FOCUS1.2SCREEN10 ANODEFOCUSSCREENSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 19

Dobór trafopowielacza w telewizorach z bezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomegoTA91410 ANODETA9408ANODEC s 5C s 9C tCL tdyL9dy10U +BUUU+BVIDEOVIDEO6V2V3FOCUS14FOCUSHV2V121SCREENSCREENV73V462V67 11H53 11Rys.6.Rys.10.TA9164 ANODE TA9504 ANODEC s 9C s 2C tCL tdyL8dy10U +BU +BU VIDEOU VIDEOFOCUSFOCUSV101V61V6HV3HSCREENSCREEN35V22V97 1127 11Rys.7.Rys.11.TA91910 ANODE TA9774 ANODEC s 5C s 9C tCL tdyL3dy8U +BU +BU VIDEOUFOCUSVIDEO5V6FOCUSV6HHV108SCREEN1SCREENV91V227 1137 11Rys.8.Rys.12.TA92510 ANODE TA98210 ANODEC s 5C s 2C tCL dyR*t L8dy1U +BUU U +BVIDEOVIDEOV 3FOCUSHV8FOCUS11V3HV41SCREEN5SCREEN6V62V22 7 11V47 113Rys.9.Rys.13.}20 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanych w odtwarzaczach CDLaserLaserLaserLaserWykaz Model g³owic ModelModelModelMechanizm laserowych Mechanizm(mechanizmów) stosowanych Mechanizmw odtwarzaczach CD (cz.6 - ost.)ModelLaserMechanizmSONYHCDH51M KSS240AHCDH55 KSS240AHCDH550/M KSS240AHCDH600 KSS240AHCDH61/M KSS240AHCDH650/M KSS240AHCDH66 KSS240AHCDH6800 KSS240AHCDH7/70/700 KSS240AHCDH701 KSS213BHCDH71/M KSS240AHCDH77 KSS240AHCDH771/D KSS213BA/F-NHCDH801 KSS213BA/S-NHCDH901AV KSS213BHCDN200 KSS213BAHCDN255 KSS213BA/S-NHCDN350/K KSS213BAHCDN455 KSS213BA/S-NHCH1100 KSS240AHTCD209 KSS240AHTCD309 KSS240AHTCH2800 KSS240AHTCH2900 KSS240AHTCH3900 KSS240ALBTA190 KSS240ALBTA27CD KSS240ALBTA290 KSS240ALBTA295 KSS240ALBTA37CD KSS240ALBTA390 KSS240ALBTA490 KSS240ALBTA590 KSS240ALBTA595 KSS240ALBTA790 KSS240ALBTA795 KSS240ALBTD150 KSS240ALBTD209CD KSS240ALBTD309CD KSS240ALBTD550 KSS240ALBTG1000 KSS240ALDK55 KHS130ALDP1200 KSC120ALDP1450 KSC120ALDP1500P KSS141ALDP1550/P KSS141BLDP330 KSC120ALDP3300P KSC120ALDP340 KSC120ALDP360 KSC120ALDP3600D KSC120ALDP730 KSC120ALDP760 KSC120AMDP1000 KHS130AMDP200 KHS110AMDP210 KHS130AMDP222GX KHS110AMDP315 KHS130AMDP322GX KHS130AMDP333 KHS130AMDP355GX KHS130AMDP405/GX KHS130AMDP440 KHS130AMDP455GX KHS130AMDP510 KHS130AMDP515D KHS130AMDP533D KHS130AMDP601 KHS110AMDP640D KHS130AMDP700 KHS110AMDP722GX KHS130AMDP740 KHS130AMDP755GX KHS130AMDP911 KHS110AModelLaserMechanizmSONYMDPK1 KHS130AMDPK3 KHS130AMDPK5 KHS130AMDPK8 KHS130AMH710 KSS240MHC1200 KSS240AMHC1500 KSS240AMHC1600 KSS240AMHC2500 KSS240AMHC2800 KSS240AMHC2900 KSS240AMHC3500 KSS240AMHC3700 KSS240AMHC3800 KSS240AMHC3900 KSS240AMHC450 KSS240AMHC4800 KSS240AMHC4900 KSS240AMHC505 KSS240AMHC510 KSS240AMHC550/5500 KSS240AMHC5600 KSS240AMHC610 KSS240AMHC650 KSS240AMHC6600 KSS240AMHC6700 KSS240AMHC6800 KSS240AMHC700 KSS240AMHC701 KSS213BMHC710 KSS240AMHC7900 KSS240AMHC901AV KSS213BMHCE80X KSS240AMHCEX10AV KSS213BMHCEX7 KSS213BMHCEX9AV KSS213BMHCP100X KSS240AMHCS300 KSS213BPLAYSTATION KSM440PMC301S KSS210ASCPH1002 KSM440AAMTAOHSMR KSS152AZS5 KSS240ASUPERTECHPP683CDC 456030002PT6660 50076511TEACCDP3100CDP4100PD160TECHNICSE10RXD24RXDS45RXDS660RXDT5RXDT55RXDT680SAHD52SCCH7SCHD52SCHD62SLCH505SLCH550SLCH7SLE10SLJ7SLP100SLP1000SLP100KEHKSS210AKSS210A9A0102660SODD110ZKSS210ASODD101-3SODD101-3SODD101-3SODD110ZSODD110ZSODD110ZSODD110ZSODD110ZSODD110ZRAD0111ZRAE0111ZSODD110ZSODD110ZSODD110ZSZZP1084SOALP320SZZP1084CModelTECHNICSSLP110SLP111SLP117SLP1200SLP177ASLP200SLP202SLP210SLP212SLP220SLP222SLP222SLP230SLP250SLP277ASLP300SLP310SLP320SLP333SLP377ASLP420SLP477SLP500SLP520SLP555SLP720SLP777SLP999SLPA10SLPA45SLPC20SLPD867E-KSLPG100ASLPG200ASLPG360SLPG370ASLPG400ASLPG420ASLPG440SLXP1ASLXP2SLXP300SLXP505SLXP7SLXP700SPLG460SPLG470ASPLG500ASPLG520ASPLG540ASPLG560SPLG570SPLG570SPLJ11SPLJ20SPLJ22SPLJ24ASPLJ25SPLJ26SPLJ26ASPLJ27ASPLJ28ASPLJ325ASPLJ33SPLJ37ASPLJ38ASPLJ44SPLJ45SPLJ46ASPLS620ASPLS670ASPLS700SPLS740ASPLS770ALaserMechanizmSOALP1200SOALP1200SOALP1200SOALP1200CDM4/19SOAD70ACDM4/19SOALP1200CDM4/19SOALP320CDM4/19SOAD70ASOAD70ASOAD70ACDM4/19SZZP1084SOALP1200SOALP320SOAD70ACDM4/19SOALP1200CDM4/19SZZP1084SOALP1200SOAD70ASOALP1200SOAD70ASOAD70ASOAD70ASOAD70ASOAD70ARAE0113ZCDM4/19CDM4/19CDM12.1/0CDM12.1/0CDM4/19CDM4/19CDM4/19RAE0130ZRAE0130ZRAE0130ZRAE0130ZSZZP1059SODD120ZCDM12.1/0CDM12.1/0CDM4/19CDM4/19CDM4/19RAE1100ZCDM12.1/0RAE1100ZSZZP1084SOALP1200SOALP1200CDM4/19SOAD70ASOAD70ACDM4/19CDM4/19CDM4/19CDM4/19SOAD20ACDM4/19SODD110ZSOALP1200SOAD70ACDM4/19CDM4/19CDM12.1/0SOAD70ACDM4/19CDM12.1/0ModelTECHNICSSPLS840SPLS900SYSTEMX110SYSTEMX310X510DX900DTELEFUNKEN2000CD2200CD2500CDCD STUDIO1CD1000CD300CD300V1CD300V2CD500CDP300CDR400COMPACT3000COMPACT3200COMPACT3400COMPACT3500CS1000CS1500DP1000/CDHP207HP850/CDHP851CDHS685/695HS810HS810V1HS810V2HS820HS830/CDHS831CDHS850CDHS970HS975HS975V1HS975V2HS980RC870CDRC880CDRC881CDRC890CDRC900CDRC910CDRC990CDRC991CDTOSHIBART8082XR30XR35XR9118XR9128XR9318XR9328XR9421XRV12/15UNIVERSUMART0136457ART0176263ART035027ART0350868ART0657080CD4315VTC4630VTCF125VTCF3021VTCF4616LaserMechanizmSOAD70ASOAD70ACDM4/19CDM4/19SODD110ZSODD110ZKSS210AKSS210AKSS210AKSS210BKSS210BKSS210AKSS123AKSS210AKSS210AKSS210BKSS210BSOHOT3SFP1SFP1SFP1KSS210BCDM12.1/0KSS210AKSS210AKSS210AKSS210AKSS210AKSS210AKSS123AKSS210AKSS210AKSS210AKSS210AKSS210AKSS123AKSS210AKSS123AKSS210AOPTIMA2KSS210BKSS210AKSS210BKSS210AKSS210ASF90SFP1KSS210BKSS210BKSS123AKSS123ACDM4/11CDM4/11CDM4/19CDM4/19KSS220AKSS123AHOPM3KSS210ASOHOT4SOHOT3KSS210AKSS210ASOHOT4KSS210AHOPM3SOHOT3SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 21}

Schemat ideowy monitora Daewoo CMC531X+++D1091N4148++++RL001HR-CR7DC12VQ105C3198YR1121k+Schemat ideowy monitoraDaewoo CMC531X+C1180.1D001 D0022A052A05D003 D004B007BI3890PR00114RECPAC140M2902A05+DG001DEGAUSS. COILDG526X1P0032P002P001L2A05C002150µF (SRF)400VF001250V(T)3.15A12N3RECEPTACLE02ME4E3PC0092.2µFC0101200100VC0121500100VD0081N4148R0082k4B006BI3890TH001TP8D13R01610kR1135k6C0010.1AC250VR004100k2WR0031M0.25WC01610µFD0051N4148R012100R01322kR0141k13V5VDEG.R00927k1WR01882kQ001SPP04N60S5DZ00615VR0150R221WB004Power & Connection SectionD101RGP10M R101C101330p / 1kV47µF160VB10290VC0070.01500VT001DMT-531X9D102EGP10JD108EGP10JC104330µF100VR11110 / 0.5WB10150V890V106_3VR11010 / 0.5WD007RGP10KD009EGP10J135111213141550V8V-12VD103RGP10GC105330µF16VD104Q101A1270YC1100.11RGP10G C108100µFDZ001BI38907.5VQ002C3198YDZ003R00522V1kC003100µF16V+R01756k8V REFCOMP16VR10513300.25WQ102C3198YIC10178L05MIN OUT23C111470µF16VR10410kC1070.1C0080.1R006560k7C1120.1VCCOFF++5V-12VB001BI3890C0142201kVVFB2C015C00547µFR0079k16OUTI SENSE3R0269k14700AC250V1613VD106RGP10G4 RT / CT GND 5IC001H3842PC0110.01 (M)100VVR0012kBC109220µF16VC0132700(M)1 23 4IC102KA78R12R1074k7C113330µF16VC1060.1+13V+12VSUSPENDP.SYNCSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 31

32 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003Schemat ideowy monitora Daewoo CMC531X++++++++IC501TDA4856IC H.OSCD5041N4148C51422µF16VQ501A1266YR51047k+12VDF-SC5075600100VC5080.01100VC5090.1100VR5112k74F R5121k21FR5133k3C5108200100VC4010.1100VC4020.15100VR40122kR4025k1 R403100R404100D5031N4148R5163k3C5120.1UNLOCKC5943.3µF16V12VR5898k2Q592C3198Q591A1270YR597100kR59818kC612100500VEHTFOCUS1FOCUS2SCREEND5931N4148T500FBTCF1656R5154k7Horizontal SectionR5145k1D601RU1PC6010.011kV600VV-OUT1V-OUT2VS-OHS-OC506330µF16VEW-DRVEW-DRVH-DRVB-DRV13VR5082k2R5071k2R506470Q505KTC5387R5565k6C5053300100VR547TVR1GC5520.022100VR5361MR53351kC5040.022100VR51715k R50410k T501DDT-531XR5013kR50039kC5512.2nF100VH-FBP2D5011N4148C5500.22100V VR50110kBR5023k3SENSESENSE50VR5251200.5WR5201200.5WR5241200.5WC5170.1(M)Q504KTC2383YD520BAV20C5160.1(M)R52356kH.DRVC5150.1(M) R52122D5051N4148R52222kR5480R681WC5205600630V(PL)C5194700/1.6kV(BUP)B501B503D509SDS06F150SDYP007P006P005P004P010P009P008P007V-OUTAV-OUTBD502ERD07-15D612RGP10KR6201k0.5WSG6101.5kVC52710001kVD507GUR460R555100k0.25WC5561µF200VD510HER154TCH-18AL50550VR5541k1WC524330µF100VQ507IRF630AQ+12VC521270R5263300.5WR5271kB.DRV13VQ506C3197R5292R20.5WR5439k1R545470R551150kR52822kR54915kR550150kL503TCH-18AR5780R750.5WR5530R750.5WC5433.3µF50V(RHD)R5411kC5410.01100VQ515A1266YQ516A1266YQ517BD677AR544390C5421.5nF(M)C522330500V L502TRL-531XC5280.56200V(MPP)R5302200.5WR59527kC5930.01100VR596100kC59510µF16VC5800.039100VR580820kD5921N4148D5911N4148R5941kR5921k5R59110k+5VABLM.ABL+12VR5351k8Q510C3198R53415kCS1CS0C5361µF50VR57247k0.25WC5310.22200V(MPP)D5161N4007Q511IRF630AR53715kR5381k8Q512C3198C5381µF50VC5320.68200V(MPP)D5171N41007Q513IRF630AR57447k0.25WC56010µF160VD560RGP10DR56091kMUTER5643kR5632k7F5VQ5602N6520R56239kFG18101HVF1F21223511136 4H-FBP2SDA1SCL11 2 3 4 5 632 31 30 29 28 277 8 9 10 11 12 13 1426 25 24 23 22 21 20 19 18 1715 16H-FLBX-RAYB-OPB-SENSEB-DRVP-GNDH-DRVX-SELVEW-DRVV-OUT2V-OUT1V-SYNCH-SYNCCLBLB-INccH-UNLOCKSCLSDAAS-CORVS-MODV-AGCV-REFV-CAPS-GNDH-PLL1H-BUFH-REFH-CAPH-PLL2HS-MODD.FR6198k20.5WR6234k70.25WC61310001kVR618180k0.5WQ614KSP4513V13VDF-SQ615A1266YR62413kR6114k7Q611KSP45Q612KSP45Q610C3198R6101k8C6110.1R61210R617180k0.5WQ613KSP45D613RGP10KC614471kVR61443kC615270500VR6258k2R613240kR62147kD611R616 1N4148620kR615750k12 34

Schemat ideowy monitora Daewoo CMC531XIC401KA2142R203V.SYNC100R4136k8C2021nDZ2055.1V1 2 3 4 5 6 7 8 9 10R202V-OUT1H.SYNC100R4125k6C4102700100VR4146k8R4106k8DZ2065.1V+V-OUT2C411220µF35VD4101N4002R4116k8++13VC4121µF (M)63VR4511R0.5WC418220µF16V+IC201NT68P62V-DY+P008-12VCN301C42310µF+C4135600100VC414470µF16VP007R4183R30.5WR4173R0.5WR4165k6R42610kR4204k7H.SYNCD211V.SYNCC409R4215k6C4170.047100VR4272kG10.1200VR42230kC4220.01Q401D471AS-DETECTTILTVertical partC2260.01/100VC224100µF/16V+R2042kR2535k6R254JUMPERC2250.1DZ2035.1VR-OSDC22710n (M)R2555k6+5VG-OSDSUSPENDR2561MR252510B-OSD+R420R231270kD2111N4148R23222kC21610µF+R2332kR2341k2D2041N4148DZ2125.1VR20710kX201EFOEC8004T4C2050.1R2081MH-FBP2M.ABLC2330.1+5VR205R2105k6100C20410µFR2095k6R206 100R21115k1/6WJ225JUMPERC2081000D207 D2081N4148 1N4148Control & Vert. out Section1287C2200.1DZ2075.1VR251R250100100 DZ2085.1VV.SCLV.SDADOWNUPMENULEFTRIGHTPWR ON/OFFSW201SW202SW203SW204SW205SW206R21243kR21320kR21410kR21643kR21720kR2182kGREEN: ONYELLOW: SB / SSAMBER: SLEEP1SUB-BRT402X-PROTECT39R21515kD2091N4148C20910003 ABL H-LIN 38D2101N4148CS2CS1CS0UNLOCK4RESET375 VH-SIZE 36DD6 VSS357OSC OUTR240 100Q204KSR1009R257510OFFF-BLKR264100R258 56kC2301500R2191k5VS-O348OSC INR262100H.FBP2DEGAUSSINGC2311000SDA1R2603k6C2281000H-SYNCOUTMUTEC2010.1R2201k5+5VSCL1C24010µF50V33R263100 C2390.1R237100H.BLKR2242kR225100SCLDZ2015.1VC211180R2262kR223100SDADZ2025.1VC210180R228390DL211AL-151GAWS9R221390SCL1V-SYNCOUT3210 SDA1 TILT 3111S-CABLEDETECT3012MODEENABLESUSPEND2913 KEY1 OFF 2814 KEY2 DEGAUSSING 2715G1.MUTE2616TILTENABLESCL2517 CS2SDA 2418CS11611522314319 CS0LED1 221320 UNLOCK LED2 21IC204NT6828IC OSD4364 5V-SYNCINH-SYNCIN1251161078 9IC20224C08IC EEPROMSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 33

++Schemat ideowy monitora Daewoo CMC531XHVHIGH VOLTAGEM36**********SCREENFOCUSFOCUSR8051200.25WVideo SectionL8010.56R804R_OUTD8311N41481IC802TDA9536IC OUT AMPIC801TDA9210IC PREAMPD8011N4148CW802D8041N4148D8031N41481200.25WD8611N4148D8021N4148R80233C8010.1RR8351200.25WC8036.8nFC823100BLKRiR80175L8310.332R834G_OUTABLGNDR80336H.SYNCC8270.1D8341N41481200.25W3C824100R8122R7RoGiGR83233C8310.1R8651200.25WD8331N4148L8610.56B8060.56VCCPGNDLD8321N4148R83175GNDR864R833364C8260.1GoBiR86233C8610.1D8641N4148D8631N4148B802BEAD1200.25WD8621N4148BC8336.8nFGNDPGNDASG801SURGEABSORBERWSP-201MSG831SURGEABSORBERWSP-201MSG861SURGEABSORBERWSP-201MC8660.1R813SG811SPARK GAPS-23 1.5kVR86175C825470500VB801R816560k0.25W5R86336BoR.KVCCG.KGNDB.KH.TGNDG1G2CT801SOCKET CRTISMW19SDD.FOCUSS.FOCUSP803P801P802201192183174165156C8170.01500VC8140.1100VC8020.1100VC822100147R81110013SDARosd86C8211002R7C8620.1C8636.8nF12SCLGosd9R84110010 Bosd F.BLK 117R871100+C8200.011kVC8180.1 B804+6.3V8C81247µF25VC8150.1C811100µF16V9OSDR8155k60.25WR8170R220.5W+10C8043.3µF16VB803C8160.1 C8640.1B_OUT11C813100µF25VCW803ABL B.osd G.osd R.osd OPEN OPEN F.Blk OPEN BLK H.SYNC OPEN SCL SDA 5V G1 8V GND 85V 12V HTCW80134 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 (cz.2 - ost.)Miros³aw Sokó³2. Tryb serwisowyTryb serwisowy u¿ywany jest g³ównie do regulacji wielop³ytowegoodtwarzacza CD (CDX-M100).• W³¹czanie trybu serwisowegoPodczas jednoczesnego naciskania przycisków [VOL+],[VOL-] pod³¹czyæ odbiornik do zasilania BUCK UP +B lubprzy do³¹czonym zasilaniu nacisn¹æ przycisk [ CLEAR ].• Wy³¹czanie trybu serwisowegoPrzy wciœniêtym w odbiorniku przycisku [CLEAR] nacisn¹æw odtwarzaczu CD przycisk [ CLEAR ]. Od³¹czyæ odzasilania odbiornik i odtwarzacz CD.VOL+VOL-Nacisn¹æprzycisk[ CLEAR ] WskaŸnikFUNC.BAND/RELDISC TRACK< Konwerter DD: OFF >-mo¿na zmieniaæ dyskiprzyciskami [1] ÷ [6]WskaŸnik• Funkcje przycisków dla trybu serwisowego•ród³a sygna³u: odtwarzacz CD (multi-player), magnetofoni tuner w³¹czane s¹ przyciskiem [ FUNC ].a) Wielop³ytowy odtwarzacz CDPrzyciskom odbiornika przypisano nastêpuj¹ce funkcje:• [ BAND/REL ] - w³¹czenie/wy³¹czenie konwertera DD,• [FF]- przeskok do przodu,• [ REW ] - przeskok do ty³u,• [ SCAN ] ([A]) - w³¹czone œledzenie œcie¿ki,• [ MODE ] ([B]) - wy³¹czone œledzenie œcie¿ki,• [PG]([C])- wy³¹czona regulacja ostroœci,• [ MANUAL ] - prze³¹czanie przesuw g³owicy/œledzenieœcie¿ki.Algorytm pracy odtwarzacza CD w trybie serwisowym pokazanona rysunku 2.1.b) MagnetofonBrak funkcji specjalnych. Magnetofon w trybie serwisowympracuje normalnie.c) TunerW³¹cza siê tryb BSM. Po wyszukaniu trzech stacji tryb BSMwy³¹cza siê. Pozosta³e przyciski pracuj¹ jak podczas normalnejpracy.DISC TRACK< Konwerter DD: ON >BAND/RELPG FF REWSerwo œledzeniaœcie¿ki zamkniêteBAND/RELSCANMODENIESerworeg. ostroœci:zamkniêteTAKnaciskanie przycisku [FF]powoduje przesuwaniesanek g³owicy na zewn¹trznaciskanie przycisku [ REW ]powoduje przesuwaniesanek g³owicy do wewn¹trzMANUALWskaŸnikDISC TRACKBAND/RELSCANMANUALWskaŸniknp.:DISC TRACKBAND/REL FF REW MODEpojedynczyprzeskokna zewn¹trzpojedynczyprzeskokdo wewn¹trzFFREWBAND/RELMODEnaciskanie przycisku [FF]powoduje przesuwaniesoczewki na zewn¹trznaciskanie przycisku [ REW ]powoduje przesuwaniesoczewki do wewn¹trzRys. 2.1. Algorytm pracy odtwarzacza CD w trybie serwisowym.SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 35

Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M7003. Regulacja i strojenieNa rys. 3.1 pokazano przyrz¹dypomiarowe, sposób ichpod³¹czenia oraz rozmieszczeniepunktów pomiarowych i elementówregulacji. W tabelach od 3.1do 3.3 podano sposoby strojeniatorów radiowych AM i FM orazregulacji poziomu Dolby w magnetofonie.Tabela 3.1.NrRegulacja i strojenie toru AM – MW/LWGenerator - AM SSG(400Hz, 30%)Czêstotliwoœæ(kHz)Poziom(dB)Wyœwietlanaczêstotliwoœæ(kHz)ElementregulacjiMetoda regulacji(Pozycjaprze³¹cznika)Napiêcie 1 Zakres MW 1602 T203 DC V Meter: < 6.0Vstrojenia 2 Zakres LW 153 - DC V Meter: > 2.0VTor p.cz. 1 999 20 ÷ 25 999T204,T205,T206mV Meter (1): maxTabela 3.2.NrRegulacja i strojenie toru FMGenerator – FM SSG(400Hz, 100%)Czêstotliwoœæ(MHz)Poziom(dB)Wyœwietlanaczêstotliwoœæ(MHz)ElementregulacjiMetoda regulacji(Pozycja prze³¹cznika)Tor p.cz. 1 98.1 (400Hz, 30%) 60 98.1 T51 Center Meter: 0 (w³¹czyæ MONO)G³owicaUKFMPX1 108.0 L5 DC V Meter: 6.5±0.2V2 87.5 - DC V Meter: >1.6V3 98.1 (400Hz, 30%) 5÷10 98.1 T1 mV Meter (1): max1 98.1* tylko pilot 60 98.1 VR151 mV Meter (1): min2 98.1* 60 98.1 VR101 mV Meter (1): najlepsza separacja (w³¹czone STEREO)ARC 1 98.1* 35 98.1 VR152 mV Meter (1): separacja 5dB (w³¹czone STEREO)* STERED MOD.: 1kHz, L+R =90%, Pilot=10%Tabela 3.3.Nr1KasetamagnetofonowaNCT-150(400Hz, 200nwb/m)Regulacja uk³adu DolbyElementregulacjiVR251 (Lch)VR252 (Rch)Metoda regulacji(Pozycja prze³¹cznika)mV Meter (2): -8.2dBs±1dB(prze³¹cznik DOLBY NR: OFF)LchRch4R4RmV Meter(1)Oscyloskopwtyk antenyDopasowanie15pC150R-ZAM SSGWzmacniaczmocyZasilaczwtyk antenyDopasowanie50R (37.5R)50R(75R)FM SSGModulatorstereo4A BACK UPP³ytka AMP³ytka AMT206T205 T204T203DC V MeterR535P³ytka FM - wykonanie bez SDKP³ytka FMn.14VR252VR251T1L5R59G³owica UKFVR101VR152P³ytka FM - wykonanie z SDKT51VR151CenterMeterRchLchIC301n.26mV Meter(2)T1L5G³owica UKFR59T51VR101VR152 VR151CenterMeterRys.3.1. Rozmieszczenie punktów pomiarowych i elementów regulacji na p³ytkach odbiornika KEX-M700.}36 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Uk³ad TDA2595 firmy PhilipsUk³ad TDA2595 firmy PhilipsMarian BorkowskiUk³ad TDA2595 jest procesorem synchronizacji iodchylania. Jest to jeden ze starszych ju¿ uk³adów, aleze wzglêdu na liczne proœby Czytelników zostanie onscharakteryzowany pod k¹tem informacji przydatnychw serwisie. Procesor ten jest miêdzy innymi stosowanyw odbiornikach telewizyjnych, takich jak: CX630W,CX685W, CK685, CX6839BW, CX6839BN firmySamsung, w chassis Fl1.0AD firmy Philips, wKV25XSD/25XSTD, KV-C25TD firmy Sony, a tak¿emonitorach, na przyk³ad: 8CM3279, CM8833,CM9043 firmy Philips oraz w odbiornikach satelitarnych(STR200 firmy Grundig).line flybackpulseLOW= active2 1LINE FLYBACKCONTROLGENERATIONOUTPUT STAGEFOR SPOTSUPPRESSION(open collector)COINCIDENCEPULSEGENERATORTDA2595VOLTAGELIMITERVOLTAGEFOLLOWER(as a functionof V13-5)17 188204.7k+4.7µF10nF560nF 680mutevertical blanking pulse7 611V4.5V2.5Vsandcastle >0.5Vhorizontaloutput29µsphase modulated5 4 322nFMUTINGSTAGE(open collector)OUTPUT STAGEFOR BURSTGATING&HOR./VERT.BLANKINGSUPPLYVOLTAGESENSOROUTPUTFORHORIZONTALDRIVE(pen collector)PHASEDETECTOR2GATE(S-V)S-VKGATE(S-V) - KHORIZONTALOUTPUTPULSESUPPRESSIONHOR. PULSEGENERATOR&PHASE SHIFT2K=keyingpulseKEYINGPULSEGENERATION17.5µsGATEMODESWITCHOSCILLATORFREQUENCYfoscADJUSTMENTCOMPENSATIONOF FI1CONTROLERRORTVTRANSMITERIDENTIFICATIONCOINCIDENCEDETECTOR3HORIZONTALOSCILLATORPHASEDETECTOR1CONTROLCURRENTSWITCH121314151610nFfoscadjustment100nFVCR switch(ground or Vp) 12kVp120k100kfosc50k+100µFVp4.7nFVSVpcompositesyncverticalcompositesync15kverticalsyncRys.1 Schemat blokowy uk³adu TDA2595.protection9 8OUTPUT STAGEFOR VERTICALSYNC ORCOMPISITESYNCPROTECTIONCIRCUITPOS. LEVEL: 8VNEG. LEVEL: 4VTHRESHOLDLOAD SENSORSWITCH(pin 9)VERTICAL SYNC&COMPOSITESYNC SWITCHVVERTICAL SYNCSEPARATOR&VERT. SYNCPULSEINTEGRATIONHORIZONTALSYNCSEPARATORGENERATIONOF COMPOSITELEVEL(50% of sync)BLACK LEVELDETERMINATION&VIDEOAMPLIFIER1011220nF 220nFcomposite videoSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 37

Uk³ad TDA2595 firmy PhilipsSchemat blokowy uk³adu TDA2595 przedstawiono na rysunku1, do jego cech zaliczyæ nale¿y:• wejœcie sygna³u wideo o pozytywowej polaryzacji,• separator impulsów synchronizacji ustawiony na 50% ichamplitudy,• wyjœcie impulsów synchronizacji odchylania pionowegolub ca³kowitego sygna³u synchronizacji, w zale¿noœci odobci¹¿enia,• kontrola fazy pomiêdzy impulsami synchronizacji odchylaniapoziomego a impulsami wewnêtrznego generatora,• detektor obecnoœci sygna³u z magnetowidu dla ustawianiasta³ej czasowej,• uk³ad mute dla przypadku braku sygna³u telewizyjnego,• kontrola zgodnoœci fazy impulsów powrotu linii z faz¹ impulsówgeneratora,• wytwarzanie trójpoziomowego impulsu sandcastle,• wyjœcie impulsów odchylania poziomego,• uk³ad zabezpieczenia, który wy³¹cza impulsy linii w przypadku,gdy napiêcie wejœciowe spadnie poni¿ej 4V lubprzekroczy 8V.Opis wyprowadzeñW opisie wyprowadzeñ zosta³y zamieszczone dodatkoweinformacje dotycz¹ce trybów pracy uk³adu w zale¿noœci odpolaryzacji wybranych nó¿ek.n.1 – Sterowane wyjœcie wygaszania w czasie powrotu linii.Jest to wyjœcie typu otwarty kolektor i w momencie nasyceniawewnêtrznego tranzystora napiêcie na tej nó¿ce, czasienormalnej pracy maksymalnie wynosi 0.5V.n.2 – Wejœcie impulsów powrotu linii. Napiêcie o wartoœci 3VSync.12V35984k754359910k35058203504220350322k12V2506100n2507220n250510n111.8V107.7V128.5V16250411.6V1n8912V3523 12V4k7352212V 13k25131n83 2 187520TDA259567352510kSyncComp.sync.352939k250110µ25154µ77521-2BHEF4528BP 251410µC20TVident.13 15 18 176.8V250210µ650235011k8352115kBAS32L352433k3Gate250322n6503BAS32L350282k7502BC547C2552100n362722kGBurstkey1145.5V7501BC547C35185k65 36.2V12V36172k2G235168k2C14351133k(typowo) na tej nó¿ce powoduje prze³¹czenie poziomu porównywaniauk³adu ϕ2 i doprowadzonych impulsów powrotulinii. Natomiast napiêcie 0.3V powoduje prze³¹czeniepoziomu wygaszania impulsów odchylania poziomego.n.3 – Wyjœcie detektora fazy. Do tego wyjœcia mo¿e zostaædoprowadzone regulowane napiêcie ustalaj¹cego wstêpn¹regulacjê fazy impulsów linii. Pr¹d tego wyjœcia wynosi±1mA.n.4 – Wyjœcie impulsów steruj¹cych dla uk³adu koñcowegoodchylania poziomego. Wyjœcie to jest wy³¹czone, gdy napiêciezasilania uk³adu spadnie poni¿ej 4V. Natomiast w stanieniskim (przy I 4 = 50mA) na nó¿ce tej jest maksymalnie0.5V. Czas trwania impulsu dla stanu wysokiego na tymwyprowadzeniu wynosi 29±1.5µs.n.5 – Masa.n.6 – Na wyprowadzeniu tym kszta³towany jest impuls sandcastle.W celu zapewnienia prawid³owego kszta³tu tego impulsukonieczne jest doprowadzenie do tej nó¿ki impulsówwygaszania odchylania pionowego. Bramkowanie impulsuburst realizowane jest, gdy napiêcie na tej nó¿ce wynosi10÷11V. Natomiast wygaszanie impulsów odchylania poziomegodokonywane jest w czasie trwania impulsu sandcastle,którego poziom mieœci siê w zakresie 4.1÷4.9V. Zkolei klampowanie impulsów odchylania pionowego realizowanejest przy poziomie napiêcia na n.6 wynosz¹cym2.15÷3V.n.7 – Wyjœcie uk³adu wyciszania. W momencie zidentyfikowaniaprzez uk³ad braku wejœciowego sygna³u na nó¿ce tejwystêpuje napiêcie równe 0.5V.n.8 – Uk³ad zabezpieczenia przed nadmiernym wzrostem wysokiegonapiêcia lub pr¹du kineskopu. Próg zadzia³ania tegouk³adu wyznaczony jestProt.circ.2508220nRys.2. Fragment schematu monitora CM6000-I.355247043.1V21.1V86V12V351347k361247k35071k2509220p12V7503BC547C12V7516BC857C35822k2 3579270kOver voltageprotection36084k72510100nC22V6501BZX79B18przez napiêcie 8±0.8V dlanapiêæ doprowadzonych dotej nó¿ki, których wartoœæroœnie, gdy wzrasta wysokienapiêcie lub pr¹d kineskopu.Dla uk³adów poœrednicz¹cych,w którychna skutek wzrostu wysokiegonapiêcia lub pr¹du kineskopu,napiêcie na wyjœciumaleje i jest doprowadzonedo n.8 TDA2595, uk³adzabezpieczenia w³¹cza siêprzy napiêciu 4±0.4V. Wstanie ustalonym, gdy uk³adzabezpieczenia nie pracujenapiêcie na nó¿ce 8 wynosi6V.n.9 – Wyjœcie impulsówsynchronizacji ramki. Je¿elido nó¿ki tej nie jest doprowadzone¿adne napiêcie, topojawiaj¹ siê na niej impulsysynchronizacji odchylaniapionowego. W przypadkupodania na to wyprowadzenieprzez rezystor 15k38 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

napiêcia zasilania uk³adu, na nó¿ce tej dostêpne s¹ impulsyodchylania poziomego i pionowego.n.10 – Nó¿ka uk³adu ustalaj¹cego poziom identyfikacji impulsówsynchronizacji (50%).n.11 – Wejœcie ca³kowitego sygna³u wideo. Amplituda sygna-³u wejœciowego mo¿e byæ zawarta w doœæ szerokim zakresie,bo od 0.2V PP do 3 V PP .n.12 – Wyjœcie uk³adu identyfikacji obecnoœci sygna³u wideo.Je¿eli wewnêtrzne obwody uk³adu zidentyfikuj¹, ¿e do wejœciadoprowadzono sygna³ wideo, to na n.12 pojawi siê napiêcieo wartoœci 7V. W przypadku braku sygna³u wideo nan.12 maksymalne napiêcie na tej nó¿ce wynosi 1V.n.13 – Detektor równoczesnego pojawienia siê sygna³u synchronizacjii wideo. Impulsy synchronizacji odchylania poziomegoz selektora doprowadzone s¹ do detektora fazy ϕ3.W przypadku braku koincydencji na nó¿ce tej pojawia siênapiêcie 1V. Je¿eli brak jest sygna³u wideo (szum) napiêciena tej nó¿ce wynosi 2V. W sytuacji jednoczesnego pojawieniasiê impulsów synchronizacji i sygna³u wideo napiêcieto wzrasta do 6V. Dla zapewnienia poprawnej pracy uk³adu,gdy Ÿród³em sygna³u wideo jest magnetowid, dla zapewnieniaszerszego zakresu koincydencji do nó¿ki 13 doprowadzasiê napiêcie zasilania lub do³¹cza siê j¹ do masy.n.14 – Rezystor generatora impulsów odchylania poziomego.Na nó¿ce tej panuje napiêcie równe 6V. Czêstotliwoœæ drgañswobodnych tego generatora wynosi 15625Hz.n.15 – Zasilanie, typowo 12V.n.16 - Kondensator generatora linii.n.17, 18 – Sterowanie uk³adem porównania fazy ϕ1, tak abyczêstotliwoœæ generatora odchylania poziomego by³a zgodnaz czêstotliwoœci¹ impulsów synchronizacji linii. Na nó¿cetej zakres zmian napiêcia wynosi 3.55÷8.3V. Przy tym napiêciupr¹d up³ywu nó¿ki 17 wynosi 1µA. Dla sta³ej czasowejwymuszonej z zewn¹trz (np. magnetowid), gdy napiêciena n.13 jest mniejsze od 2V lub wiêksze od 9.5V, a donó¿ki 18 jest doprowadzone napiêcie zasilania, pr¹d nó¿ki17 jest równy 8mA. Elementy przy³¹czone do tych nó¿ekstanowi¹ sta³¹ czasow¹ filtru koryguj¹cego pracê generatoralinii.Przyk³adowa aplikacja uk³adu TDA2595Na rysunku 2 przedstawiono fragment schematu monitoraCM6000-I. Ze wzglêdu na specyfikê sygna³u monitorowegow uk³adzie TDA2595 nie wykorzystuje siê czêœci odpowiedzialnejza separacjê i selekcjê impulsów synchronizacji. Czêstotliwoœæpracy generatora ustalana jest przez obwód z³o¿onyz uk³adu 7521 i tranzystorów 7502 i 7501 do³¹czony do n.14oraz kondensator 2504 zamontowany miêdzy n.16 a mas¹. Dlatelewizora czêstotliwoœæ t¹ mo¿na na sta³e ustaliæ przez dobórwartoœci elementów dyskretnych. W monitorze sytuacja jestbardziej skomplikowana ze wzglêdu na mo¿liwoœæ zmiany czêstotliwoœcilinii. Uk³ad aplikacyjny jest równie¿ rozbudowanyz tego powodu, ¿e do n.2 powinny byæ doprowadzone impulsypowrotu linii, które pobierane s¹ z transformatora wysokiegonapiêcia. W monitorach czêsto uk³ad wytwarzania wysokiegonapiêcia jest oddzielony od uk³adu odchylania poziomego, dlategokoniecznym jest zbudowanie uk³adu, który imitowa³ bêdzieimpulsy powrotu linii.}

Procedury u³atwiaj¹ce naprawê zestawu audio AZ8214firmy PhilipsMarian BorkowskiProducent zestawu AZ8214 w celu u³atwieniaposzukiwania uszkodzeñ przystosowa³ oprogramowanietego zestawu do sygnalizacji b³êdów i obwodów, wktórych nale¿y szukaæ uszkodzenia. Szczególniedotyczy to tunera i odtwarzacza CD. Schemat tegozestawu zosta³ opublikowany w „SE” 3/2003.Program testowy numer 1Rys.1.Rys.2.Rys.3.Rys.4.Program ten pozwala na sprawdzenie nastêpuj¹cych obwodów:• wyœwietlacza (CD i tuner),• uk³adu servo œledzenia œcie¿ki,• silnika „sanek” p³yty,• uk³adu servo ustawienia w³aœciwej odleg³oœci g³owicy laserowejod p³yty.W celu zainicjowania kroku pierwszego programu testowegonumer 1 nale¿y do napêdu CD w³o¿yæ p³ytê i wsun¹æ j¹do œrodka. Nastêpnie najpierw nale¿y nacisn¹æ przycisk [ RA-DIO ] lub [ TAPE ]. Kolejn¹ czynnoœci¹ jest wciœniêcie i przytrzymanieprzycisków[ DISPLAY ] i [ CLE-AR ] oraz wciœniêcieprzycisku [CD]. W tymmomencie na wyœwietlaczupowinny zostaæ zapalonewszystkie segmenty.Krok 1 przeznaczony jestw³aœnie do kontroli poprawnoœciwyœwietlaniaposzczególnych segmentówwyœwietlacza.Po naciœniêciu przycisku[ PLAY ] przechodzisiê do kroku 2. W krokutym sprawdzany jest silnik„sanek” p³yty i uk³adnim steruj¹cy. Natomiastwyœwietlacz tunera jestwy³¹czony. Na drugimwyœwietlaczu pojawiaj¹SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 39

Procedury u³atwiaj¹ce naprawê zestawu audio AZ8214 firmy PhilipsTabela 1PasmoProgramyP1 P2 P3 P4 P5 P6 JednostkaFM 87.5 108 93.7 91.8 98 104.9 MHzMW 522 1611 549 1494 567 558 kHzTabela 2LW 148 284 198 252 153 261 kHzSW 5.9 18.05 6.2 17 9.55 5.95 MHzPasmoProgramyP1 P2 P3 P4 P5 P6 JednostkaFM 87.5 108 93.7 91.8 98 104.9 MHzMW (siatka 9kHz) 522 1611 549 1494 567 558 kHzMW (siatka 10kHz) 520 1710 550 1500 570 1610 kHzsiê znaki pokazane na rysunku 1. Naciœniêcie w tym kroku przycisku[ NEXT ] powoduje pojawienie siê na wyœwietlaczu znaków,pokazanych na rysunku 2. W tym czasie „sanki” p³yty s¹wysuwane tak d³ugo, jak d³ugo wciœniêty jest przycisk [ NEXT ],oczywiœcie do osi¹gniêcia przez nie po³o¿enia krañcowego. Naciœniêciei przytrzymanie przycisku [ PREVIUS ] powodujewsuwanie „sanek” do œrodka tak d³ugo, jak d³ugo wciœniêty jestten przycisk. Naciœniêcie tego przycisku powoduje równie¿ wyœwietlanieznaków, pokazanych na rysunku 3.Przejœcie do kroku trzeciego nastêpuje po powtórnym naciœniêciuprzycisku [ PLAY ]. Tym razem sprawdzana jest tzw.„ostroœæ”, czyli odleg³oœæ diody laserowej od powierzchni p³yty,a wiêc niejako œrednica wi¹zki promieniowania laserowego.Podczas ustawiania w³aœciwej odleg³oœci zespo³u pick-up(dioda laserowa) na wyœwietlaczu wyœwietlane s¹ znaki, pokazanena rysunku 4. Jak tylko zostanie ustawiona w³aœciwa„ostroœæ” segmenty wyœwietlacza bêd¹ œwieci³y, jak pokazanona rysunku 5.Podczas trwania kroków1÷3 funkcja mute jestaktywna.Kolejne naciœniêcieprzycisku [ PLAY ] powodujeprzejœcie do kro-Rys.5.ku 4 programu testowegonumer 1. Jest to sygnalizowanena wyœwietlaczukonfiguracj¹ zapalonychRys.6.segmentów, zilustrowan¹na rysunku 6. W tym krokufunkcja mute jest wy-³¹czona, a aktywna jestfunkcja znajdowaniaRys.7.œcie¿ek.Naciœniêcie przycisku[STOP] powoduje wyjœciez programu testowegonumer 1 i przejœcie doRys.8.odtwarzania p³yt CD.Rys.9.Program testowynumer 2Z kolei ten programumo¿liwia ustawienie czêstotliwoœci zegara oscylatora. W celuzainicjowania kroku 1 tego programu, nale¿y najpierw nacisn¹æprzycisk [ RADIO ] lub [ TAPE ]. Nastêpnie wcisn¹æ itrzymaæ wciœniête nastêpuj¹ce przyciski: [ CLEAR ], [STO-RE ], [ DISPLAY ] i nacisn¹æ [CD]. Na wyœwietlaczu CDjak d³ugo s¹ wciœniête jednoczeœnie przyciski: [CLEAR],[STORE], [DISPLAY] wyœwietlane jest zero na pozycji pokazanejna rysunku 7. W tym czasie na wyœwietlaczu tunerawyœwietlany jest aktualny czas. Po zwolnieniu tych trzech przyciskówzmienia siê konfiguracja œwiec¹cych segmentów na wyœwietlaczuCD, tak jak pokazano na rysunku 8.Kolejn¹ czynnoœci¹ jest naciœniêcie przycisku [ PLAY ],co spowoduje pojawienie siê na wyœwietlaczu napisów pokazanychna rysunku 9.Po kroku 1 nale¿y przejœæ do kroku 2 przez ponowne naciœniêcieprzycisku [ PLAY ], to z kolei spowoduje, ¿e oba wyœwietlaczezostan¹ wy³¹czone. Przy takim ustawieniu mo¿liwejest sprawdzenie i regulacja czêstotliwoœci generatora zegara.W tym celu nale¿y na n.36 mikroprocesora 7401 zmierzyæczêstotliwoœæ i ewentualnie j¹ skorygowaæ kondensatorem2406, je¿eli nie jest równa 32Hz.Wyjœcie z programu testowego numer 2 do trybu odtwarzaniap³yt CD nastêpuje po naciœniêciu przycisku [STOP], anaciœniêcie zamiast [STOP] przycisku [ PLAY ] powodujeprzejœcie do kroku 1 programu testowego numer 1.Serwisowe czêstotliwoœci tuneraW celu za³adowania zestawu czêstotliwoœci serwisowychdo pamiêci EEPROM mikroprocesora nale¿y najpierw od³¹czyæwszystkie napiêcia zasilaj¹ce mikroprocesor, odczekaæco najmniej 15 sekund i w³¹czyæ je ponownie. Po takim „zabiegu”w pamiêci powinny zostaæ za³adowane czêstotliwoœciprzedstawione w tabeli 1 i 2.Na opublikowanym schemacie, w czêœci SERVO DIA-GRAM omy³kowo tak samo opisano uk³ad servo controller iphoto diode pre. amp., uk³ad 7811 powinien byæ opisany jakoM51564P (servo controller).Producent zestawu AZ8214 zaleca zamianê kondensatora2829 z 220µF na 4.7µF w celu zabezpieczenia soczewkipickup, a dla polepszenia odtwarzania równie¿ zamianê kondensatora2807 z 15pF na 33pF i rezystora 3806 z 12k na4.7k.}40 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Naprawa mechanizmu prowadzenia taœmy w kamerze Panasonic NV-M7ENNaprawa mechanizmu prowadzenia taœmy w kamerzePanasonic NV-M7ENSzymon ZiembaSzZiemba@izotech.com.plKamera, o której mowa, ma ju¿ oko³o 10 lat, co jak na zwyczajepanuj¹ce w tej dziedzinie elektroniki u¿ytkowej jest ju¿epok¹. Pomimo to ma ona liczne grono zwolenników, g³ówniez powodu nagrywania na kasety VHS standardowych rozmiarów.Jej du¿e rozmiary i waga s¹ dla wielu operatorów zalet¹u³atwiaj¹c¹ krêcenie filmów bez „podskoków” znanych z ma-³ych, lekkich kamer. Przetwornik CCD, skuteczny autofocus,g³owica kasuj¹ca na bêbnie, migawka o zmiennej szybkoœciczy du¿y obiektyw z zoomem 6× i funkcj¹ makro to niew¹tpliwezalety. Minusem s¹ g³owice wizyjne o wzglêdnie ma³ej trwa-³oœci i ciê¿ki ¿elowy o³owiowy akumulator, ulegaj¹cy ³atwymuszkodzeniom i utracie pojemnoœci.Usterka mechanizmu opasywania taœmyPoniewa¿ bêben wizyjny w tych kamerach ma œrednicê41.5mm, k¹t opasania taœmy 270° oraz 4 prze³¹czane sekwencyjnieg³owice wizyjne, mechanizm opasywania go taœm¹ jestbardziej skomplikowany ni¿ w tradycyjnych rozwi¹zaniach.Ko³ki prowadz¹ce musz¹ siê znaleŸæ blisko siebie po jednejstronie bêbna wizyjnego, co wymaga mechanizmu opasywaniabêbna zbudowanego w oparciu o dwa zêbate metalowe pierœcienieobracane w przeciwnym kierunku. Napêd do nich przenoszonyjest przez dwa sprzêgniête razem plastikowe ko³a zêbate,wykonane z tworzywa w kolorze grafitowym. Do pierœcienizaczepione s¹ luŸno popychacze, na koñcu których znajduj¹siê ko³ki obrotowe wci¹gaj¹ce taœmê, ulokowane w plastikowychprowadnicach. Po zakoñczeniu procesu ³adowaniako³ki s¹ blokowane w specjalnych precyzyjnych obejmach,dodatkowo lewy ko³ek ma œrubê reguluj¹c¹ k¹t pochylenia.Opisany wy¿ej mechanizm uleg³ uszkodzeniu w ten sposób,¿e lewy ko³ek nie zajmowa³ swojego krañcowego po³o¿enia -brakowa³o mu oko³o 10mm do koñca swej drogi. Z kolei prawyko³ek nie cofa³ siê ca³kowicie przy pozycji STOP, co powodowa³ouszkodzenia taœmy przy wk³adaniu kasety do kamery. Cociekawe, kamera ta by³a w tym stanie u¿ywana przez kilka lat iw³aœcicielowi nie przeszkadza³y niewielkie zak³ócenia obrazuw dolnej czêœci ekranu. Dopiero ca³kowita utrata odtwarzania,której powodem by³o zabrudzenie g³owic wizyjnych, spowodowa³awizytê w serwisie. Oczywiœcie nagrane taœmy nie by³ypoprawnie odtwarzane w innych magnetowidach i tu powsta³kolejny problem. Klient posiada³ spore archiwum rodzinne, któremog³o byæ odtwarzane tylko przy pomocy tej kamery z przestawionymprowadzeniem taœmy. Naprawa spowodowa³aby brakmo¿liwoœci odtworzenia tych nagrañ, dlatego po wyczyszczeniug³owic kamera wróci³a w pierwotnym stanie do w³aœciciela,który przekopiowa³ posiadane nagrania na nowe taœmy na stacjonarnymmagnetowidzie. Dopiero po tej operacji mo¿na by³owykonaæ ostateczn¹ naprawê.Diagnoza przyczyny uszkodzeniaNa pierwszy rzut oka nie by³o widaæ powodów przestawieniasiê kó³ zêbatych mechanizmu opasywania bêbna i brakby³o ewidentnych uszkodzeñ, na przyk³ad wy³amanych zêbów,czy pogiêtych elementów napêdowych. Aby uzyskaæ dogodnydostêp do ca³ego mechanizmu, kamerê nale¿a³o rozebraæ„na czynniki pierwsze”, od³¹czyæ delikatnie kilka kabli po³¹czeniowych(wtyki warto opisaæ flamastrem) i odchyliæ g³ówn¹p³ytê z elektronik¹. Nastêpnie po odkrêceniu trzech œrub odspodu p³yty noœnej wymontowano ca³y kompletny zespó³ bêbnawizyjnego z silnikiem, dziêki czemu uzyskano dogodny dostêpdo naprawianej przek³adni. Uprzednio nale¿y jeszcze odkrêciæplastikowe elementy bie¿ni dla ko³ków obrotowych,które mo¿na teraz ³atwo od³¹czyæ od napêdu. Przy demonta¿ukamery nale¿y zwróciæ uwagê na sposób prowadzenia wi¹zekkabli oraz na d³ugoœæ i rodzaj œrub, tak aby unikn¹æ k³opotówi straty czasu przy powtórnym monta¿u.Po szczegó³owej inspekcji mocowania pierœcieni zêbatych idwóch zêbatych kó³ek plastikowych poœrednicz¹cych s³u¿¹cychdo ich przeciwsobnego obracania mo¿na by³o zauwa¿yæ, ¿e zpowodu stosunkowo du¿ego luzu istnieje mo¿liwoœæ wzajemnegoprzeskakiwania zêbów. Wymaga to u¿ycia pewnej si³y i dlategonie nale¿y tego sprawdzaæ w obawie dalszych uszkodzeñ.Sposób naprawyZamocowanie obrotowych pierœcieni zêbatych D, E tworz¹trzy, umieszczone wewn¹trz obwodu zespo³y plastikowych rolekA, B, C, ka¿da z³o¿ona z trzech czêœci umo¿liwiaj¹cychmonta¿ przek³adni - patrz rys. 1. W celu zmniejszenia luzu wybranozespó³ rolki C, znajduj¹cy siê najbli¿ej kó³ek poœrednicz¹cychF, G i po jego zdemontowaniu zmierzono œrednicê czêœciroboczej rolek. Wynosi³a ona 4.5mm a zmierzony luz promieniowypierœcieni oko³o 0.5mm. Koncepcja naprawy polega-³a na zwiêkszeniu œrednicy roboczych rolek przy pomocy odpowiedniodopasowanych na³o¿onych odcinków rurek metalowych.Problemem by³o oczywiœcie znalezienie rurki o takiejœrednicy, na szczêœcie okaza³o siê to ³atwiejsze ni¿ przypuszczano,bowiem ¿¹dane œrednice wystêpuj¹ na metalowych zakoñczeniachrurkowych bezpieczników sieciowych w wykonaniachimportowych. Z mosiê¿nego kapturka nale¿y odci¹æ przypomocy pi³y w³oœnicowej dwa pierœcionki o wysokoœci oko³o1.5mm, a nastêpnie doszlifowaæ je na drobnym papierze œciernymdo wysokoœci 1.0mm. Pierœcionki pasuj¹ dok³adnie na rolkii nie potrzebuj¹ dodatkowego mocowania, szczegó³y objaœniarys. 2. Po z³o¿eniu pierœcieni obrotowych ich zmierzonyluz promieniowy zmniejszy³ siê do oko³o 0.2mm, natomiast luzosiowy rolek zmniejszono do oko³o 0.1mm, co mo¿na ustaliæszczelinomierzem. W tym stanie pierœcienie powinny siê obracaælekko i bez ¿adnych zaciêæ. Osie rolek przed monta¿em nale¿ynasmarowaæ lekkim smarem grafitowym.Przed monta¿em zêbatych kó³ek poœrednicz¹cych F i Gnale¿y ustaliæ wzglêdn¹ pozycjê pierœcieni obrotowych przezw³o¿enie prêta o œrednicy 2mm w otwory ustalaj¹ce K w pierœcieniachobrotowych D i E oraz ustawienie go na wprost osirolki C. Pod³u¿ne wyt³oczenie na kole zêbatym w kolorze bia-³ym H, napêdzaj¹cym mechanizm opasania bêbna, musi siêznaleŸæ na wprost osi podwójnego zêbatego kó³ka poœredni-SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 41

ZawleczkaDABêbeng³owic wizyjnychBDEPierœcienieobrotoweEPierœcieniedodatkoweFLCKGRys.1. Przek³adnia mechanizmu opasywania bêbnataœm¹ w kamerze Panasonic NV-M7EN.Hcz¹cego G. Aby to osi¹gn¹æ musimy przed na³o¿eniem tegokó³ka na oœ naci¹gn¹æ sprê¿ynê ukryt¹ w kole H poprzez przekrêceniego o kilka stopni w lewo. Przek³adnia g³ówna mechanizmutrybu pracy kamery musi w tym momencie znajdowaæRys.2. Mocowanie pierœcieni na rolkach obrotowychsiê w po³o¿eniu zamkniêtej kieszeni, ale bez w³o¿onej kasety.Teraz mo¿na ju¿ umocowaæ na swoich osiach dwa ma³e kó³kapoœrednicz¹ce F i G. Ko³o G ma zaznaczone na obwodziemonta¿owe punkty kontrolne, pokazane równie¿ na rys. 1. Pozmontowaniu reszty elementów a przed przykrêceniem bêbnawizyjnego nale¿y sprawdziæ rêcznie pracê mechanizmu w ca-³ym zakresie. Dodatkowo nale¿y zawsze przy okazji przeczyœciæprze³¹cznik rodzaju pracy, bo bywa on tak¿e odpowiedzialnyza chaotyczn¹ pracê mechaniki. Prze³¹cznik najlepiejjest w ca³oœci wymontowaæ, delikatnie rozebraæ podwa¿aj¹ckolejno zaczepy w plastikowej obudowie i przy pomocy sprayuwyczyœciæ bie¿nie i suwak. Pomoc¹ s³u¿yæ mo¿e zastruganazapa³ka, a przed z³o¿eniem nale¿y prze³¹cznik nasmarowaækropl¹ ochronnego oleju silikonowego. }

Odpowiadamy na listy CzytelnikówW monitorze HighScreen MS15 w koñcówceodchylania poziomego pracuj¹ dwie diody: BY329 iFSF05A60. Obie by³y uszkodzone i wstawi³em BY329.Monitor pracuje, lecz regulacja H i geometrii dzia³atylko w najni¿szej rozdzielczoœci. Myœlê, ¿e diodaBY329 nie jest najlepszym zamiennikiem, gdy¿ bardzosilnie siê nagrzewa. Jest problem ze znalezieniemw³aœciwej diody. Proszê o pomoc w dopasowaniuodpowiednika.Czytelnik s³usznie zauwa¿y³, ¿e dioda BY329 nie jest w³aœciwymodpowiednikiem diody FSF05A60. Nie znalaz³em wmoim katalogu parametrów diody FSF... , nie by³o takiego oznaczenia.Dioda BY329 posiada parametry 8A/800V, 1000V lub1200V i czas ¿ycia noœników mniejszy od 150ns. Mnogoœæ iró¿norodnoœæ diod wystêpuj¹cych w sklepach z czêœciami RTVna pewno umo¿liwi Czytelnikowi zakup w³aœciwej. Z mojegodoœwiadczenia wynika, ¿e diody ogólnie dostêpne i tanie oparametrach 3A/1500V, np BYT78, SF5408, dobrze spisuj¹siê w obwodach damperowych czy modulatorach korekcji E-W.Dioda BY329 w³aœciwie pracuje przy ni¿szych trybach (ni¿-szych czêstotliwoœciach linii). Przy wy¿szych czêstotliwoœciachlinii, istotnym parametrem jest czas ¿ycia noœników (ang. reverserecovery time). Diody z powodzeniem stosowane w telewizorach,nie mog¹ byæ u¿ywane w monitorach, tu stopieñkoñcowy linii pracuje z czêstotliwoœci¹ 2- i 3-krotnie wiêksz¹.Zamiast diody mo¿na z powodzeniem u¿yæ te¿ z³¹cza p-n ztranzystora np. BU2520DF lub podobnego.A.G.Monitor Prowiu Optimus 850DM z p³yt¹4ZMS2AS. W³¹cza siê prawid³owo, jest wysokie napiêcie,ekran œwieci s³abo i widoczne sa kolorowe plamy.42 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Odpowiadamy na listy CzytelnikówWygl¹da tak, jakby brakowa³o napiêcia na G2 - ca³kowitybrak ostroœci.Mog¹ tu wyst¹piæ dwa przypadki :1. Zwarcie w kineskopie miêdzy siatk¹ przyspieszaj¹c¹ G2 isiatk¹ ogniskuj¹c¹ G4. Nale¿y sprawdziæ, jak dzia³a regulacjaostroœci. Jeœli przy pokrêcaniu regulatorem ostroœci (focus)na trafopowielaczu zmienia siê jaskrawoœæ wyœwietlanegoobrazu, mamy do czynienia w³aœnie z takim zwarciem.Zdarza siê ono doœæ czêsto w nowych kineskopach produkcjiSamsunga. Przyczyn¹ tego zjawiska jest wystêpowaniew nowym kineskopie jakichœ pozosta³oœci poprodukcyjnych,które powoduj¹ powstanie œcie¿ki dla pr¹du p³yn¹cego odsiatki G4 do siatki G2. Napiêcia pracy dla siatki G2 to 300-900V, a dla siatki G4 to 4 do 6kV. Przy takiej ró¿nicy napiêæ,przep³ywaj¹cy pr¹d jest doœæ du¿y, powoduje nierazbardzo jasne œwiecenie kineskopu. Istnieje sposób pozbyciasiê takiego zwarcia. Trzeba delikatnie zsun¹æ p³ytê zcoko³u kineskopu. Od³¹czyæ przewód doprowadzaj¹cy napiêcieostroœci do siatki G4 i pod³¹czyæ to napiêcie do siatkiG2. Natomiast siatkê G4, po³¹czyæ krokodylkiem z mas¹monitora. Przy takich po³¹czeniach, nale¿y za³¹czyæ monitor.W momencie za³¹czenia s³ychaæ czasem trzask przep³ywaj¹cegopr¹du przez krokodylek. Mo¿na wtedy sprawdziæ,czy zwarcie zosta³o usuniête, czy te¿ nie. W tym celu delikatnieprzez izolacjê krokodylka roz³¹czamy po³¹czenie z mas¹.Jeœli po³¹czenie „iskrzy”, znaczy to, ¿e zwarcie istnieje nadal,mo¿e byæ wtedy nieusuwalne, oznacza to trwale uszkodzonykineskop. Jeœli zaœ nie iskrzy, przywracamy pierwotne po³¹czeniado siatek G2 i G4, za³¹czamy monitor i dokonujemykorekcji regulacji ostroœci. Zabieg ten z regu³y usuwa szkodliweprzejœcie miêdzysiatkowe. Jeœli usterka powtarza³abysiê nadal, mo¿e to oznaczaæ, ¿e siatki ju¿ siê odkszta³ci³y ikineskop nadaje siê do wymiany.2. Efekt s³abego œwiecenia i kolorowych plam pochodziæ mo¿ete¿ od braku zasilania stopnia koñcowego ramki, który zasilanyjest symetrycznym napiêciem dodatnim i ujemnym.Brak któregoœ z tych napiêæ powoduje, ¿e elektrony w kineskopieuderzaj¹ w powierzchniê boczn¹ sto¿ka kineskopui obraz nie jest widoczny na ekranie. Widaæ jedynie blad¹nierównomiern¹ poœwiatê na ekranie kineskopu. A.G.Monitor Samsung SyncMaster 753DF chassisDP85: nienaturalnie przesuniêty obraz zarówno wpoziomie, jak i w pionie. Jest jakby rozci¹gniêty, zakoñczonybeczk¹. Obraz przeœwietlony, ale ostry. Przetwornicapracuje poprawnie, sprawdzi³em poszczególnestopnie synchronizacji oscyloskopem, niestety nieznalaz³em usterki.Z opisu Czytelnika mo¿na stwierdziæ, ¿e mog¹ wystêpowaædwie przyczyny takiej usterki. Pierwsza to utrata zawartoœcipamiêci EEPROM, w której zosta³y zapisane fabryczne nastawyparametrów geometrii rastra, balansu bieli, zakresu regulacjijaskrawoœci i kontrastu. Proszê wyj¹æ pamiêæ, skopiowaæj¹ do nowej koœci i tê zamontowaæ w monitorze. Nastêpnietrzeba dokonaæ nowych w³aœciwych ustawieñ geometrii iparametrów obrazu. Nale¿y to zrobiæ dla ka¿dego trybu z osobna.Pamiêæ mog³a uszkodziæ siê sama z siebie (wadliwy element)lub wskutek przepiêæ w monitorze, zw³aszcza przy wysokimnapiêciu.Drug¹ przyczyn¹ mo¿e byæ usterka zespo³u odchylaj¹cego(cewek). Takie usterki zdarzaj¹ siê co prawda bardzo rzadko,niemniej na ekranie obraz jest dziwnie porozci¹gany, zdarzasiê te¿ widok pojedynczych linii, obraz nie zachowuje liniowoœciw poziomie i w pionie. Czasami s³yszalne s¹ odg³osypodobne do syczenia. Naturalnie, zniekszta³cona jest te¿ geometriarastra. Nie dzia³aj¹ wtedy dobrze regulacje geometriiobrazu. W takim wypadku, w celu upewnienia diagnozy, najlepiejpodstawiæ sprawny kineskop z zespo³em odchylaj¹cymz innego monitora, oczywiœcie podobnego typu. A.G.OTVC Sanyo CEM2141PTX-00 chassis A3-B.Który z elementów powoduje, ¿e na ekranie po wy³¹czeniuodbiornika (po kilku sekundach) pojawia siê nieostrakolorowa plamka o œrednicy 2-4 centymetrów,zanikaj¹ca w miarê up³ywaj¹cego czasu?W tym modelu odbiornika nie ma dodatkowego uk³aduwygaszania plamki po wy³¹czeniu odbiornika. Poprawne wygaszenierealizowane jest poprzez szybki zanik napiêcia siatekG2 i G3 kineskopu, co skutecznie blokuje strumienie elektronów.Przedtem jednak, na skutek zaniku napiêæ na katodach,na krótk¹ chwilê kineskop jest wprowadzony w g³êbsze przewodzenie,powoduj¹ce czêœciowe roz³adowanie napiêcia anodykineskopu. W zale¿noœci od konstrukcji trafopowielacza,napiêcie anodowe mo¿e spadaæ do zera lub pozostawaæ przezd³u¿szy czas na poziomie 25kV. Przy oryginalnym trafopowielaczunapiêcie to utrzymuje siê d³ugo, ale to nie przeszkadza wskutecznym wygaszeniu wszelkich efektów œwietlnych na ekranie,które mog³yby pojawiæ siê po wy³¹czeniu odbiornika. Poniewa¿Czytelnik oczekuje konkretnego, skutecznego wskazaniana uszkodzony element, odpowiadam: statystycznie najbardziejprawdopodobne s¹ elektrolity w zasilaniu, filtruj¹cenapiêcia w poszczególnych ga³êziach. Nale¿y zatem w pierwszymkroku wymieniæ: C362 - 22µF/250V, C363 - 330µF/35V,C364 - 1000µF/25V, C365 - 470µF/25V, wykonaæ poprawkêlutowañ po stronie wtórnej przetwornicy (wiêkszoœæ tych miejscjest widoczna go³ym okiem). Po tylu latach eksploatacji czynnoœcite nale¿y uznaæ za rutynowe, rozpoczynaj¹ce ka¿d¹ naprawêtego modelu i podobnych. Kolejn¹ czynnoœci¹ jestsprawdzenie poprawnoœci wszystkich napiêæ zasilaj¹cych, poustawieniu +130V. Z w³asnego doœwiadczenia wiem, ¿e dzia-³ania te s¹ skuteczne w 90%. Pozosta³a w¹tpliwoœæ w 10% towadliwy kineskop. Nale¿y wiedzieæ równie¿, czy kineskop itrafopowielacz s¹ oryginalne, czy by³y wymieniane. Kierunkujeto bowiem nasze w¹tpliwoœci w poszukiwaniu przyczynyju¿ na wstêpie naprawy.A.H.OTVC Curtis 2102. Po w³¹czeniu wy³¹cznikiemsieciowym odbiornik pracuje bez ¿adnych problemów,mo¿liwe jest sterowanie z pilota. Przy wy³¹czaniuodbiornika do trybu czuwania znika fonia i obraz, aleekran œwieci. Nie œwieci dioda sygnalizuj¹ca trybczuwania. Gdy wy³¹cznik sieciowy zostanie wciœniêtySERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 43

Odpowiadamy na listy Czytelnikówi w takim stanie podamy napiêcie zasilaj¹ce wk³adaj¹cwtyczkê do gniazdka, to odbiornik wchodzi w tryb pracy(bez stanu czuwania).Ten rodzaj uszkodzenia mo¿na z ca³¹ pewnoœci¹ zakwalifikowaædo rodzaju: ³atwe, szybkie i przyjemne. Poniewa¿ zasilaczprodukuje wszystkie napiêcia potrzebne do rozpoczêciapracy odbiornika, co najmniej jedno z nich musi byæ od³¹czonena czas czuwania. W tym modelu elementem wykonawczymrozkazu ON/OFF jest przekaŸnik oznaczony na schemaciejako RL801, natomiast elementem steruj¹cym jest mikroprocesorPCA84C640P/030. W stanie czuwania (OFF) na nó¿-ce 41 mikroprocesora jest stan wysoki (oko³o 4V), co powoduje,¿e uk³ad za³¹czaj¹cy z³o¿ony z tranzystorów Q704 iQ801S jest nieaktywny i styki przekaŸnika zwolnione. Po podaniurozkazu ON na nó¿ce 41 mikroprocesora jest stan niski(oko³o 0.3V), co uaktywnia tranzystor Q801S, powoduj¹c za-³¹czenie styków przekaŸnika i podanie napiêcia B+ do uk³aduodchylania poziomego, rozpoczynaj¹c normaln¹ pracê odbiornika.Trzeba tutaj dodaæ, ¿e podanie rozkazu ON mo¿e odbywaæsiê na dwa sposoby. Pierwszy to za pomoc¹ pilota, a drugiprzy pomocy dodatkowego zestyku uruchamianego w momencienaciskania klawisza w³¹cznika sieciowego. Jeœli zatemmamy tak¹ sytuacjê, ¿e przy wciœniêtym klawiszu w³¹cznika iw³¹czeniu wtyczki do sieci, odbiornik rozpoczyna pracê, tooznacza przyci¹gniête styki przekaŸnika. Nale¿y przeœledziæwoltomierzem zmianê stanów od nó¿ki 41 mikroprocesora, poprzeztranzystory Q704 i Q801S a¿ do przekaŸnika. Ka¿dy ztych elementów w przypadku uszkodzenia bêdzie powodowa³objaw opisany przez Czytelnika. Dodatkowo nale¿y uwzglêdniæprzerwy druku mog¹ce w tym uk³adzie wystêpowaæ lubprzerwê rezystora R761 - 2k7.A.H.Naprawiam OTVC Royal Lux TV5199TXT.Fonia na kana³ach z pasma 160-300MHz jest zaszumiona,gdy korzystamy z instalacji zbiorczej. Przy antenieindywidualnej fonia jest prawid³owa. Nie pomagamonta¿ fonii równoleg³ej, generatora 1MHz, wymianag³owicy. W odbiorniku wystêpuje: TA8800N, TA8710S,rezonator 5.5MHz, 6.5MHz oraz 500kHz. Wymiana tychelementów nie zmienia sytuacji. W odbiorniku nie wystêpujerezonator SFE 5.74MHz (tak jak by³o to w TV5588).OTVC Royal Lux TV5199TXT jest odbiornikiem monofonicznymi jego modu³ p.cz. w porównaniu z wersj¹ stereofoniczn¹ró¿ni siê tym, ¿e ma obsadzone elementami te miejsca,które w wersji stereo by³y puste. Chodzi tu o uk³ad TA8710S ielementy jego aplikacji. Uk³ad ten pe³ni rolê konwertera sygna³uczêstotliwoœci ró¿nicowej fonii z 5.5MHz na 6.0MHzlub 6.5MHz na 6.0MHz, w zale¿noœci od tego w jakim standardzieodbierany jest sygna³ z anteny. Nie ma zatem sensumonta¿ konwertera 1.0MHz, bo konwerter ju¿ jest. Uk³adTA8710S zawiera w swojej strukturze przedwzmacniacz, generatori mieszacz. Generator pracuje z czêstotliwoœci¹ 500kHz,ustalon¹ przez rezonator ceramiczny CSB500. Daje to mo¿liwoœæuzyskania na wyjœciu mieszacza sta³ej czêstotliwoœci6.0MHz bez wzglêdu na to, czy w danym momencie odbieramysygna³ w standardzie BG, czy DK. Œledz¹c drogê sygna³ucz.r. zaczynamy od n.14 TA8800N, sk¹d dalej przez równoleglepo³¹czone SFE5.5MA i SFE6.5MA dociera do n.5TA8710S. Po wymieszaniu (5.5+0.5=6.0 lub 6.5–0.5=6.0 )otrzymujemy na wyjœciu (n.7 TA8710S) sygna³ cz.r. o czêstotliwoœci6.0MHz, wstêpnie selekcjonowany przez filtr T105,który podawany jest do n.15 uk³adu TA8800N, gdzie mieœcisiê kompletny tor obróbki sygna³u cz.r. 6.0MHz z demodulatoremFM. Obwodem referencyjnym demodulatora jest strojonyna 6.0MHz filtr T103. W tym rozwi¹zaniu razi brak filtruceramicznego SFE6.0MA w po³¹czeniu miêdzy n.7 TA8710Sa n.15 TA8800N, ale tak wymyœli³ producent. Obecnoœæ tegofiltru w tym miejscu nie ma wielkiego znaczenia, jeœli odbieramyz anteny indywidualnej, ale przy systemach CATV ma decyduj¹ceznaczenie, poniewa¿ poprawia selektywnoœæ. Uwa-¿am, ¿e pierwszym krokiem, jaki nale¿y wykonaæ dla rozwi¹zaniaopisanego problemu jest wstawienie SFE6.0MA - najlepiejw miejsce wymontowanego R143. Skrajne koñcówki filtruw otworki po R143, a œrodkow¹ koñcówkê do najbli¿szegopunktu masy. Kierunek napisów na SFE wskazuje najkorzystniejszykierunek przejœcia sygna³u (tak twierdz¹ praktycy). Dlaw³aœciwego dopasowania filtru SFE od strony wejœcia i wyjœcia,powinny byæ obecne rezystory po 560R. W tym celu nale¿yzmieniæ R120 - 2k2 na 560R, natomiast drugi rezystormontujemy od strony druku. Jeœli takie dzia³anie nie poprawiodbioru fonii w sposób zadowalaj¹cy, mo¿emy na próbê usun¹æz wejœcia cz.r. filtr SFE5.5MA. Jeœli i to dzia³anie nie przynosipoprawy, to jedynym skutecznym rozwi¹zaniem jest zastosowanieuk³adu fonii równoleg³ej do systemów CATV z filtremSFE6.0MA na wyjœciu i wewnêtrznym oscylatorem500kHz (s¹ takie produkowane z przeznaczeniem do odbiornikówpochodz¹cych z rynku brytyjskiego). Przy tym rozwi¹zaniuusuwamy z modu³u uk³ad TA8710S, a sygna³ wyjœciowyz fonii równoleg³ej pod³¹czamy do punktu po n.7 TA8710S.Skutecznoœæ tego dzia³ania oceniam na 99%. A.H.W trakcie naprawy OTVC OMEGA 5111 wobrêbie uk³adu CF70195, nie potrafi³em jednoznacznieokreœliæ lokalizacji usterki - uk³ad czy aplikacja?Monitor magistrali I 2 C by³ bezu¿yteczny, gdy¿ niewykrywa³ tego protoko³u, pomimo przypisanego uk³adowiadresu? Z aplikacji to jest oczywiste, gdy¿ magistralajest po³¹czona do linii poprzez diody, a wiêc niemo¿e wymusiæ stanu niskiego. Podobne rozwi¹zaniejest w Axxion AX6014T. Proszê o wyjaœnienie sposobukomunikacji z procesorem.Wyjaœnienie opisanych w¹tpliwoœci nie jest proste, ale czêœciowowynika z analizy schematu. W odbiorniku zastosowanomikroprocesor steruj¹cy TMS73C47, który komunikuje siêpoprzez magistralê MikroWire z uk³adem pamiêci 93C46 i równie¿z uk³adem TXT. Pozostaje zatem pytanie, w jaki sposóbobs³ugiwany jest procesor TXT - CF70195, posiadaj¹cy interfejsmagistrali I 2 C i przypisany adres: 00100010. Jeœli monitormagistrali I 2 C nie odczytuje tego, co przesy³a mikroprocesorsteruj¹cy do podleg³ego mu uk³adu TXT, to znaczy, ¿e nie jestto transmisja zgodna z protoko³em magistrali I 2 C. Nale¿a³obyzatem s¹dziæ, ¿e uk³ad CF70195 mo¿e byæ sterowany zarównomagistral¹ I 2 C jak i MikroWire i ten drugi wariant jest tutaj44 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Odpowiadamy na listy Czytelnikówwykorzystany. Jest to o tyle niezwyk³e, ¿e g³ównie spotykamysiê z uk³adami TXT, sterowanymi przez magistralê I 2 C i niewielewiemy o innych rozwi¹zaniach, st¹d zdziwienie i zaskoczenie.Zwykle równie¿ nie wnikamy w szczegó³y budowyuk³adu scalonego, bo te zawarte s¹ w katalogach producenta, aw serwisie potrzebna jest wiedza na temat funkcji uk³adu i jegoaplikacji. W tym konkretnym przypadku nale¿a³oby pos³u¿yæsiê oscyloskopem, dla upewnienia siê, czy na nó¿kach oznaczonychSDA i SCL uk³adu CF70195 s¹ przesy³ane dane i jestsygna³ zegara w czasie nadawania rozkazu wej/wyj TXT. Jeœlinie ma, to winny by³by mikroprocesor steruj¹cy TMS73C47, ajeœli jest, to b³¹d dotyczy CF70195 lub jego otoczenia. A.H.OTVC RECOR CTV4320PST (schemat OTVCAXXION RC4020). Po uruchomieniu funkcji „szukanie”odbiornik dostraja siê do stacji, na chwile siêzatrzymuje i dalej szuka, bez wzglêdu na to, czy napotkanysygna³ jest s³aby czy silny. Próbowa³em dostroiæfiltr T203 na zaprogramowanej stacji na najlepszyobraz i g³os oraz na w³¹czonej telegazecie na szybkoœæszukania zadanej strony. Bez rezultatu. Szukanie mo¿nazatrzymaæ naciskaj¹c na dostrojonej stacji przycisk„pamiêæ”. Proszê o poradê, jak w warunkach warsztatowych(praktycznie) prawid³owo zestroiæ filtr T203 iusun¹æ tê usterkê? Byæ mo¿e istnieje inna przyczynaopisanej usterki?Dwie informacje docieraj¹ce do mikroprocesora steruj¹cegodecyduj¹ o prawid³owym strojeniu automatycznym, w wynikuktórego nast¹pi zatrzymanie procesu przeszukiwania i dostrajaniado optymalnego punktu odbioru. Do n.29 mikroprocesora steruj¹cegodociera informacja o identyfikacji sygna³u, pobierana zn.22 uk³adu p.cz. TDA8305A, gdzie osi¹ga wartoœæ oko³o 9V wmomencie rozpoznania sygna³u. Jest to pierwszy pomiar, którynale¿y wykonaæ. Na n.29 mikroprocesora steruj¹cego zmieniasiê w tym momencie napiêcie z wartoœci oko³o 2.5V do 5.0V i turównie¿ musimy uzyskaæ potwierdzenie pomiarem. Drug¹ informacj¹docieraj¹c¹ do PCA84C640P/030 jest sygna³ AFC pobieranyze œlizgacza VR101 kierowany do n.9. Brak tego sygna³ulub niew³aœciwa wielkoœæ spowoduje, ¿e proces dostrajania nienast¹pi i po chwilowym zwolnieniu tempa przeszukiwania, „szuka”dalej. Czêsto przyczyn¹ jest uszkodzony VR101 - 2k2 lubustawiony w pozycjê odleg³¹ od optymalnej. Jego oddzia³ywaniena punkt dostrojenia jest podobne do strojonego filtru AFC winnych rozwi¹zaniach TVC. Co siê tyczy filtru T203, to jest toobwód referencyjny demodulatora AM i od poprawnoœci jegozestrojenia zale¿y jakoœæ odbieranego obrazu. Ogólna zasada: nienale¿y „ruszaæ” a jeœli ju¿, to z zapamiêtaniem po³o¿enia rdzenia,aby mo¿na by³o wróciæ do poprzedniego punktu. Co zatemzrobiæ, jeœli widzimy, ¿e ju¿ by³o strojone i mamy pewnoœæ, ¿eŸle. Nie u¿ywaj¹c wobuloskopu ani generatora mo¿na pos³u¿yæsiê czêstoœciomierzem z aktywn¹ sond¹ pomiarow¹ o bardzoma³ej pojemnoœci wejœciowej. Jest to najtañszy z wymienionychprzyrz¹dów z wiarygodnym i dok³adnym pomiarem, a poza tymszybki w realizacji. Bez przyrz¹dów mo¿na równie¿ prawid³owozestroiæ ten filtr, ale za pomoc¹ kolejnych prób wykonywanychma³ymi „kroczkami”, obserwuj¹c iloœæ przek³amañ w TXT. Tujednak potrzebna jest cierpliwoœæ i czas.A.H.Telewizor UNIMOR M459 SIESTA 3A. Ekranciemny, linia pracuje, dŸwiêk prawid³owy. Napiêciana wyprowadzeniach 20, 22, 24 uk³adu TDA4680 zbytniskie, by wysterowaæ kineskop. Po podniesieniunapiêcia siatki S2 pojawia siê niebieskie t³o z powrotami.Przy napiêciu oko³o 700V pojawia siê obraz.OSD i TXT prawid³owe. Po obni¿eniu napiêcia S2blokuje sterowanie katod. Wymieni³em TDA4680,D352, D353, D354, D355, T353, T354, C373, C380,C384, C383, p³ytkê kineskopu. Co mo¿e byæ przyczyn¹usterki?Na pocz¹tek radzi³bym sprawdziæ przyrz¹dem do pomiarukineskopów wydajnoœci poszczególnych katod. Byæ mo¿eró¿ni¹ siê one znacznie od siebie i dlatego potrzebna jest du¿awartoœæ napiêcia na siatce drugiej kineskopu, aby zapewniæprawid³owy statyczny balans bieli. Jeœli zbyt ra¿¹cych ró¿nicnie ma, uwagê nale¿y skierowaæ na elementy aplikacji uk³aduscalonego TDA4680 (p³ytka kineskopu zosta³a podstawiona,wiêc nie tam nale¿y szukaæ usterki). TDA4680 jest sterowanyszyn¹ I 2 C i posiada w swej strukturze wewnêtrznej przetwornikicyfrowo-analogowe. W du¿ym uproszczeniu, elementypozwalaj¹ce realizowaæ te funkcje s¹ pod³¹czone do nó¿ek15, 16, 17, 18, 19, 21, 23, 25 uk³adu TDA4680. Jeœli ich sprawdzenie(b¹dŸ wymiana) nie przyniesie efektów, trzeba sprawdziæwartoœæ napiêcia progowego na n.19 TDA4680 (nie mo¿ebyæ mniejsze od 5V), n.16 (nie mo¿e byæ mniejsze od 4V) in.15 (ma byæ mniejsze od 4V). Jeœli wartoœci tych napiêæ odbiegaj¹od wymaganych, trzeba wejœæ w tryb serwisowy i zmodyfikowaæwartoœæ PEAK WHITE. Konieczne mo¿e okazaæsiê równie¿ sprawdzenie (w trybie serwisowym) zawartoœcirejestrów wzmocnienia w torach R, G, B. Jeœli s¹ one wyzerowane,trzeba przeprowadziæ ponown¹ regulacje balansu bieli,zmieniaj¹c wartoœci RED GAIN, GREEN GAIN oraz BLUEGAIN.M.U.OTVC Funai 2000MK6. Nie wiadomo kiedy i zjakiego powodu pali siê tranzystor BU508 i dioda Zenera15V. Po wymianie tych elementów odbiornik potrafipracowaæ przez 2 miesi¹ce albo pogra w warsztacie dwadni i znowu spal¹ siê te same elementy. Zaobserwowa-³em, ¿e uszkodzenie powstaje w czasie w³¹czenia do sieci,a nie w czasie dzia³ania lub czuwania.Opisane przez Czytelnika uszkodzenie mog³oby wskazywaæna jakiœ kondensator trac¹cy pojemnoœæ w czasie od³¹czeniaod sieci, a wiêc wtedy, kiedy wnêtrze odbiornika jest„zimne”. Jedyne co nasuwa mi siê na myœl, to wymiana kondensatorafiltruj¹cego napiêcie zasilania C506 (150µ/400V)(zak³adam naturalnie, ¿e wszystkie inne kondensatory elektrolitycznew zasilaczu zosta³y ju¿ wymienione) oraz sprawdzenieelementów wspó³pracuj¹cych bezpoœrednio z tranzystoremkluczuj¹cym, a wiêc: rezystorów R500 (68R/3W), R514(33R/3W) oraz kondensatorów C508 (680pF/2kV), C513(2200pF/1kV), C517 (2200pF/1kV). Poza tym radzi³bym wymontowaætransformator przetwornicy, dok³adnie sprawdziæpo³¹czenia i wlutowaæ go ponownie.M.Sz.}SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 45

Monitor Daewoo CMC531XMonitor Daewoo CMC531XW³adys³aw WójtowiczSchemat ideowy monitora Daewoo CMC531X zamieszczonona stronach 31÷34, a uproszczony schemat blokowypokazano na rysunku 1. Jest to monitor z kineskopem 15-calowym,z plamk¹ o œrednicy 0.28mm. Zasilany mo¿e on byæ napiêciemsieciowym w zakresie 100÷240V ac , 50/60Hz. Monitorautomatycznie skanuje wszystkie czêstotliwoœci odchylaniapoziomego od 30kHz do 54kHz i pionowego od 50Hz do160Hz, pozwalaj¹c na osi¹gniêcie maksymalnej rozdzielczoœci:w poziomie 1024, w pionie 768 linii. Dziêki zastosowaniunowoczesnych, specjalizowanych uk³adów scalonych konstrukcjamonitora jest bardzo prosta.Procedury regulacyjneWarunki wykonywania regulacji• Zasilanie: 100÷Vac, 50/60Hz.• Czas wstêpnego wygrzania: co najmniej 20 minut.• Sygna³y wejœciowe:- wideo - analogowy 0.7V pp /75R o polaryzacji pozytywowej,- synchro - wydzielone impulsy synchronizacji o polaryzacjiujemnej lub dodatniej o poziomie TTL,- czêstotliwoœci odchylania:H: 30kHz ÷ 54kHz,V: 50kHz ÷ 160Hz.Regulacja napiêæ systemowych B+1. Za pomoc¹ potencjometru VR001 ustawiæ napiêcie 50V dc±0.1V dc mierzone na katodzie D102 wzglêdem masy.2. Za pomoc¹ potencjometru VR501 ustawiæ napiêcie 59V dc±0.1V dc mierzone na katodzie D510 wzglêdem masy.Sposób uruchomienia trybu ustawieñ fabrycznych1. Krok 1. Na klawiaturze lokalnej nacisn¹æ przycisk wywo³ywaniamenu OSD [ MENU ].2. Krok 2. Nacisn¹æ jednoczeœnie 5 razy przycisk [MENU]oraz przycisk przesuwania kursora w dó³/ zmniejszania wartoœci[ ].Ustawianie parametrów obrazu oraz minimalizowaniezniekszta³ceñ geometrycznychPrzed rozpoczêciem regulacji kontrast ustawiæ na maksimum(OSD w skrajnym maksymalnym po³o¿eniu), a jaskrawoœæw po³o¿eniu œrodkowym (OSD na œrodek). W trybie ustawieñfabrycznych wybraæ tablicê kontroln¹ z testem kraty. Dlaka¿dego trybu dokonaæ optymalnego ustawienia parametrów:szerokoœci (H.size), wysokoœci (V.size), centrowania w poziomie(H.center), centrowania w pionie (V.center), zniekszta³ceñgeometrycznych (Pin Balance, Pincushion i Trapezoid).Ustawianie ostroœcia/ Regulacjê kontrastu ustawiæ na maksimum, a jaskrawoœci wpo³o¿enie œrodkowe.b/ Wybraæ tablicê kontroln¹ zawieraj¹c¹ literê „H” dla rozdzielczoœci1024 × 768 (48kHz, 60Hz).c/ Ustawiæ optymaln¹ ostroœæ za pomoc¹ regulatora FOCUSna trafopowielaczu.D-SUBRGB H/VVideo Pre-amp (65MHz)TDA9210 (SGS Thomson)OSDNT6828(Novatek)CRTDriverTDA9536(SGS Thomson)CRTSOCKETCRT: Orion Mini-Neck 15"AC INPUTPWMD/AMCUNT68P62(Novatek)IICControlH/LinearityCoilTRL-531XV-DriverKA2142B(Samsung)H/Def OutputTR/DamperC/S SwitchingKSC5801/SDS06F150S(Fairchild)H-SizeTR: BD677A(Fairchild)SMPSTransformerIICControlGeometricalCompensationH/V OSC ProcessorTDA4856 (Philips)H/V MoireCencellationB+ PWMEUTDynamicFocus H/VH-DriverDriveTransformerB+BoosterFBTH/V Converter(Lienchang)Rys.1.46 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Monitor Daewoo CMC531XRegulacja balansu bielia/ Z menu OSD wybraæ temperaturê koloru 9300°K.b/ Do monitora doprowadziæ (np. z generatora sygna³owego)test kontrolny bia³ego pola.c/ Regulacje jaskrawoœci i kontrastu ustawiæ na maksimum.d/ Skrêciæ pokrêt³o regulatora SCREEN i za jego pomoc¹ ustawiæluminancjê ekranu na poziomie 0.5÷1.0Ft/L dla czarnegopola.e/ Z menu kontrolnego wybraæ parametry R-BIAS, G-BIAS iB-BIAS i za pomoc¹ przycisków [ +/- ] ustawiæ wspó³rzêdnekoloru x = 0.281±0.015 i y = 0.311 ±0.015.f/ Ponownie doprowadziæ test bia³ego pola, a regulacjê jaskrawoœciustawiæ w po³o¿eniu œrodkowym.g/ Z menu kontrolnego wybraæ parametry R-GAIN oraz B-GAIN i za pomoc¹ przycisków [ +/- ] ustawiæ wspó³rzêdnekoloru x = 0.281±0.015 i y = 0.311 ±0.015.h/ Reguluj¹c parametr ABL ustawiæ luminancjê ekranu na poziomie30Ft/L.i/ Za pomoc¹ analizatora koloru sprawdziæ wspó³rzêdne koloru:x = 0.281±0.015 i y = 0.311 ±0.015, a jeœli s¹ poza wyznaczonymzakresem ponownie przeprowadziæ korektê ustawieñregulacji: R- G- B-BIAS i R- B-GAIN, a¿ do ustawieniawspó³rzêdnych w zadanym zakresie.j/ Z menu OSD wybraæ temperaturê koloru 6550°K i ustawiæwspó³rzêdne koloru: x = 0.313 i y = 0.329 dla maksymalnejwartoœci kontrastu i jaskrawoœci ustawionej na œrodek.Sprawdziæ, czy luminancja ekranu dla bia³ego pola jest wiêkszaod 30Ft/L.Algorytm napraw1. Brak treœci obrazuNa pocz¹tku upewniæ siê, czy poprawnie dzia³aj¹ regulacjekontrastu i jaskrawoœci, czy w menu OSD regulacje te nies¹ przypadkiem ustawione na minimum. Jeœli regulacje te dzia-³aj¹ prawid³owo, stwierdziæ œwiecenie ekranu:• ekran nie œwieci, brak rastra - patrz p.2,• ekran œwieci - p.1.1.1.1. Sprawdziæ, czy do katod Rk, Gk, Bkdochodzi sygna³ o prawid³owym poziomie(taki, jak na rysunku 2)?• tak - sprawdziæ uk³ady peryferyjnebloku kineskopu,• nie - p.1.2.1.2. Sprawdziæ przebiegi wyjœciowe z uk³adu scalonego przedwzmacniaczaIC801 - TDA9210 (na nó¿kach: 14, 16, 18):• przebiegi wystêpuj¹ i s¹ prawid³owe - skontrolowaæuk³ady wyjœciowe przedwzmacniacza, a w szczególnoœciwzmacniacz koñcowy IC802 (TDA9536), jego zasilaniei uk³ady/elementy z jego otoczenia,• przebiegi nieprawid³owe lub ich brak - p.1.3.1.3. Czy napiêcie w linii zasilania +12V jest prawid³owe?• nie - patrz problemy z zasilaniem - p.11,• tak - p.1.4.1.4. Czy do nó¿ki 20 IC801 doprowadzanyjest prawid³owy impuls wygaszania(taki, jak na rys.3)?• nie - sprawdziæ œcie¿kê doprowadzaj¹c¹impuls wygaszania oraz uk³adyjego wytwarzania i klampowania,Rk, Gk, BkOko³o 30÷35V ppRys.2.Rys.3.5V pp• tak - p.1.5.1.5. Sprawdziæ, czy do monitora (w tym do uk³adu IC801)doprowadzany jest prawid³owy sygna³ wejœciowy (kable,gniazda, po³¹czenia) - jeœli do uk³adu IC801 dochodzi prawid³owysygna³, sprawdziæ/wymieniæ uk³ad IC801.2. Brak rastra2.1. Sprawdziæ napiêcie ¿arzenia kineskopu:• jeœli nie widaæ œwiecenia ¿arnika, zmierzyæ napiêcie ¿arzenia:- napiêcie powy¿ej 6V - sprawdziæ kineskop,- napiêcie poni¿ej 6V - problemy z zasilaniem - p.11,• ¿arnik œwieci - p.2.2.2.2. Ustawiæ regulacje jaskrawoœci i kontrastu na maksimum,po czym sprawdziæ, czy ekran œwieci:• nie œwieci - problemy z zasilaniem - p.11,• œwieci - p.2.3.2.3. Sprawdziæ, czy napiêcie siatki pierwszej G1 jest wiêkszeni¿ -60V:• nie - problemy w linii doprowadzaj¹cej napiêcie G1 dokineskopu,• tak - p.2.4.2.4. Sprawdziæ, czy napiêcie siatki drugiej G2 doprowadzanedo kineskopu wynosi co najmniej 730V:• nie - uszkodzony trafopowielacz lub uk³ady pod³¹czonedo jego 4. wyprowadzenia,• tak - p.2.5.2.5. Sprawdziæ napiêcie w linii 100V dc :• napiêcie nieprawid³owe - uszkodzenie w linii zasilania100V dc i/lub w bloku zasilacza,• napiêcie prawid³owe - p.2.6.2.6. Czy regulacja jaskrawoœci powoduje œwiecenie (rozjaœnianieekranu)?• nie - problemy z wysokim napiêciem - uszkodzony mo¿ebyæ trafopowielacz,• tak - raster jest w porz¹dku.3. Brak jednego koloruNa wstêpie nale¿y sprawdziæ, czy sygna³ doprowadzanydo monitora jest prawid³owy i czy madopuszczalny poziom (jak na rys.4):• jeœli sygna³ jest nieprawid³owy lubbrak sygna³u, to skontrolowaæ kable,gniazda, po³¹czenia, kartê wizyjn¹,itp,• sygna³ dochodzi i jest prawid³owy- p.3.1.0.7V ppRys.4.3.1. Sprawdziæ wystêpowanie i prawid³owoœæ sygna³ów na wyjœciachprzedwzmacniacza IC801 (TDA9210), to jest nanó¿kach 14, 16 i 18:• brak lub nieprawid³owe - uszkodzenie uk³adu IC801 lubobwodów/elementów jego aplikacji,• sygna³y prawid³owe - p.3.2.3.2. Sprawdziæ wystêpowanie i prawid³owoœæ sygna³ów nakatodach Rk, Gk, Bk kineskopu (ponad 40V pp ):• sygna³y nieprawid³owe - sprawdziæ, czy kszta³t przebiegówsygna³ów na wyjœciach uk³adu scalonego wzmacniaczakoñcowego IC802 jest prawid³owy:- nie - uszkodzenie uk³adu wzmacniaczy wizji i/lub elementówjego aplikacji,SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 47

Monitor Daewoo CMC531X- tak - nieprawid³owoœci w linii zasilania 100V dc ,• sygna³y prawid³owe - p.3.3.3.3. Sprawdziæ napiêcia siatek G1 i G2:• nieprawid³owe - skontrolowaæ linie doprowadzaj¹ce napiêciaG1 i G2,• prawid³owe - uszkodzony kineskop.4. Zak³ócenia wyœwietlania OSDSprawdziæ, czy po naciœniêciu przycisku [ MENU ] pojawiasiê na ekranie menu ekranowe i czy litery (komunikaty)wyœwietlane s¹ prawid³owo:• nie - skontrolowaæ, czy napiêcie ¿arzenia jest wiêksze od6V: jeœli nie, to uszkodzenia nale¿y szukaæ w linii napiêciazasilaj¹cego 6.3V, w tym równie¿ w bloku zasilacza, ajeœli tak - to uszkodzony mo¿e byæ uk³ad IC801 lub elementyjego aplikacji,• tak - skontrolowaæ, czy problem wynika z braku jednegoz kolorów; jeœli tak, to nale¿y sprawdziæ prawid³owoœæ sygna³ówna wyjœciach uk³adu OSD IC204 (na nó¿kach 13,14 ,15):- sygna³y prawid³owe - postêpowaæ wed³ug punktu „Brakjednego koloru” p.3,- sygna³y prawid³owe - uszkodzony mo¿e byæ uk³ad scalonywytwarzaj¹cy sygna³y OSD IC204 (NT6828) lubelementy jego aplikacji.5. Uszkodzenia uk³adów odchylania poziomego(brak rastra)5.1. Czy napiêcie w linii zasilaj¹cej B+ jest wiêksze od 50V?• nie - uszkodzenia szukaæ w linii zasilaj¹cej 50V,• tak - p.5.2.Uwaga: W zale¿noœci od trybu napiêcie B+ mo¿e przyjmowaænastêpuj¹ce wartoœci:- VGA 60V dc,- Super VGA 72V dc,- 54kHz 110V dc.5.2. Czy przebieg H-out na IC501 ma prawid³owy kszta³t i poziomzgodny z rysunkiem 5?• nie - uszkodzony mo¿ebyæ procesor odchylaniaIC501 (TDA4856) lub elementyjego otoczenia,• tak - p.5.3.5.3. Czy przebieg na kolektorze tranzystora Q504 (KTC2383Y)ma kszta³t i poziomzgodny z rysunkiem 6?• nie - uszkodzonymo¿e byæ tranzystorQ505 (KTC5387),• tak - p.5.4.5.4. Czy przebieg na drenie tranzystora Q507 (IRF630A) makszta³t i poziom zgodny z rysunkiem 7?• nie - uszkodzony mo¿ebyæ tranzystor Q506(C3197),• tak - uszkodzony mo¿ebyæ tranzystor Q505(KTC5387) lub elementyjego otoczenia.50V0V70V0VRys.5.Rys.6.Rys.7.3V0V6. Niestabilny obraz w poziomie6.1. Czy impuls na nó¿ce 26 (H-PLL) uk³adu IC501 jest prawid³owy?• tak - uszkodzenie uk³adu IC501 lub elementów jego otoczenia,• nie - p.6.2.6.2. Czy impuls na nó¿ce 28 procesoraIC201 ma kszta³t i poziom zgodny zrysunkiem 8?• tak - sprawdziæ uk³ad IC501 i elementyjego aplikacji,• nie - p.6.3.6.3. Czy wejœciowy impuls H.Sync jest prawid³owy?• tak - sprawdziæ uk³ad IC201 i elementy jego aplikacji,• nie - problem tkwi w kablu po³¹czeniowym z komputeremlub w gnieŸdzie wejœciowym 15P D-Sub.7. Niestabilny obraz w pionie7.1. Czy napiêcia 12V i -12V dc s¹ prawid³owe?• nie - uszkodzenia nale¿y szukaæ w bloku zasilacza i liniachzasilaj¹cych,• tak - p.7.2.7.2. Czy impuls na nó¿ce 6 uk³aduIC401 ma kszta³t i poziomzgodny z rysunkiem 9?• tak - sprawdziæ cewki odchylaniapionowego,• nie - p.7.3.40V-10V7.3. Czy sygna³ wyjœciowy na wyprowadzeniu 8 uk³adu odchylaniapionowego IC501 jest prawid³owy?• tak - sprawdziæ uk³ad IC401 i elementy jego otoczenia,• nie - sprawdziæ uk³ad IC501 i elementy jego otoczenia.8. Nieprawid³owa szerokoœæ obrazuPrzed przyst¹pieniem do prac serwisowych nale¿y przeprowadziæstandardowe regulacje u¿ytkownika.8.1. Sprawdziæ, czy poziom sta³y napiêcia na bazie tranzystoraQ517 podlega zmianom:• nie - skontrolowaæ, czy poziom sta³y napiêcia na nó¿ce 11uk³adu IC501 zmienia siê - jeœli tak, sprawdziæ uk³ad scalonyIC501 pod tym k¹tem,• tak - p.8.2.8.2. Sprawdziæ, czy kszta³t i poziom impulsuna kolektorze tranzystora Q505 jest zgodnyz rysunkiem 10?• nie - sprawdziæ uk³ady koñcowe uk³aduodchylania poziomego; sprawdziæ wartoœænapiêcia B+ i napiêcia anodowego,W zale¿noœci od trybu napiêcie B+ mo¿e przyjmowaænastêpuj¹ce wartoœci:- VGA 60V dc,- Super VGA 72V dc,- 54kHz 110V dc.W normalnych warunkach napiêcie anodowe powinnowynosiæ oko³o 24.7kV.• tak - p.8.3.8.3. Sprawdziæ, czy kszta³t i poziom impulsuna katodzie diody D509 jest zgodny z rysunkiem11?5V ppRys.8.50VppRys.9.=1100V ppRys.10.80-310V ppRys.11.48 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

• nie - sprawdziæ cewkê L502, kondensator C520 i poboczneelementy,• tak - uszkodzenie w uk³adach odchylania poziomego i/lub procesorze odchylania - m.in. p.5.9. Nieprawid³owa wysokoœæ obrazu9.1. Sprawdziæ, czy zmienia siê napiêcie sta³e na n.1 uk³adukoñcowego odchylania pionowego?• tak - sprawdziæ uk³ady steruj¹ce V.Osc i cewki odchylania,• nie - p.9.2.9.2. Zmierzyæ, czy poziom napiêcia na wyprowadzeniu 21IC501 wynosi 3.5V dc ?• tak - sprawdziæ uk³ad IC401 wraz z aplikacj¹,• nie - sprawdziæ uk³ad IC501 i jego aplikacjê.10. Zniekszta³cenia geometryczne w naro¿nikach lubtypu beczkaPrzeprowadziæ regulacjê z menu u¿ytkownika doprowadzaj¹cdo jak najmniejszych zniekszta³ceñ, a nastêpnie sprawdziæprzebieg sygna³u na n.11 uk³adu IC501:• jeœli jest prawid³owy, skontrolowaæ przebieg na bazie tranzystoraQ515,• jeœli jest nieprawid³owy, skontrolowaæ uk³ad IC501.11. Uszkodzenia uk³adów zasilacza11.1. W przypadku braku mo¿liwoœci w³¹czenia monitora poszukiwaniauszkodzenia rozpocz¹æ od sprawdzenia stanubezpiecznika sieciowego F001:• uszkodzony - sprawdziæ diody D001÷D004 (2A05),• sprawny - skontrolowaæ uk³ad scalony sterownika przetwornicyIC001 (H3842P) i w razie potrzeby wymieniægo, a jeœli jest dobry - p.11.2.11.2. Czy napiêcie na diodzie D002 wynosi 270V (lub 130Vprzy zasilaniu z sieci 110V)?• nie - uszkodzenia poszukiwaæ w elementach mostka diodowegoD001÷D004 i elementach pobocznych,• tak - p.11.3.11.3. Skontrolowaæ, czy na wyprowadzeniu 5 transformatoraT001 wystêpuje prawid³owy przebieg:• nie - prawdopodobnie uszkodzony jest transformatorT001, uk³ad IC001 i/lub elementy jego aplikacji,• tak - p.11.4.11.4. Czy na kondensatorze C102 wystêpuje napiêcie 100V dc ?• nie - uszkodzona mo¿e byæ dioda D101 (RGP10M) lubtransformator T001,• tak - p.11.5.11.5. Sprawdziæ, czy na kondensatorze C104 wystêpuje napiêcie50V dc :• nie - uszkodzona mo¿e byæ dioda D102 (EGP10J) lubtransformator T001,• tak - p.11.6.11.6. Sprawdziæ, czy na kondensatorze C109 wystêpuje napiêcie13V dc :• nie - uszkodzona mo¿e byæ dioda D106 (RGP10G) lubuk³ady odchylania poziomego,• tak - p.11.7.11.7. Sprawdziæ, czy na kondensatorze C108 wystêpuje napiêcie-12V dc :• nie - uszkodzona mo¿e byæ dioda D104 (RGP10G) lubuk³ady odchylania pionowego,• tak - p.11.7.11.8. Zmierzyæ, czy na kondensatorze C105 wystêpuje napiêcie8V dc , jeœli tak nie jest, to uszkodzona mo¿e byæ diodaD103 (RGP10G).}

MIP0221SY ÷ MIP0227SY - uk³ady firmy Panasonicsteruj¹ce prac¹ przetwornicyUk³ady MIP0221SY ÷ MIP0227SY produkcji firmy Panasonicprzeznaczone s¹ do sterowania prac¹ przetwornicy impulsowejzasilanej napiêciem sieciowym od 85V AC do 274V ACw urz¹dzeniach o poborze mocy poni¿ej 100W, takich jak magnetowidy,monitory, urz¹dzenia studyjnej techniki wizyjnej, odbiornikisatelitarne, zasilacze, ³adowarki akumulatorów, itp. ElementyMIP… do z³udzenia przypominaj¹ pod wzglêdem pe³nionychfunkcji opisywane na ³amach „Serwisu” elementy TOP-Switch. Firma Panasonic nazwa³a te uk³ady jako Intelligent PowerDevices (w skrócie IPDs). Uk³ady MIP… zawieraj¹ w swejstrukturze wysokonapiêciowy tranzystor kluczuj¹cy oraz rozbudowanyuk³ad steruj¹cy wykonany w technice CMOS. Uk³adyMIP… „wciœniête” zosta³y w obudowê TO-220, wiêc posiadaj¹jedynie trzy wyprowadzenia: D - dren tranzystora kluczuj¹cego,S - Ÿród³o tranzystora kluczuj¹cego i C - wyprowadzeniesteruj¹ce. Schemat blokowy uk³adów MIP0221SY ÷MIP0227SY pokazano na rysunku 1. Zasadnicz¹ cech¹ ró¿ni¹c¹opisywane uk³ady jest wielkoœæ pr¹du wyjœciowego. Maksymalneparametry uk³adów MIP0221SY ÷ MIP0227SY zesta-wiono w tabeli 1, a w tabeli 2 - wybrane parametry charakterystyczne.Przyk³ad zastosowania uk³adu MIP0224SY w zasilaczumultiplekserów sygna³ów wizyjnych WJ-FS109 i WJ-FS116firmy Panasonic pokazano na rysunku 2.Tabela 1.Parametr Symbol Jedn. WartoœæMaksymalne napiêcie na drenie V D V 700Maksymalne napiêcie steruj¹ce V C V 8Maksymalny pr¹d steruj¹cy I C mA 8Maksymalny pr¹d wyjœciowyMIP0221SY I D 0.3 AMIP0222SY I D 0.585 AMIP0223SY I D 1.15 AMIP0224SY I D 1.72 AMIP0225SY I D 2.4 AMIP0226SY I D 2.9 AMIP0227SY I D 3.5 AMaksymalna temperatura struktury T ch 150 °CSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 49

MIP0221SY - MIP0227SY - uk³ady firmy Panasonic steruj¹ce prac¹ przetwornicyTabela 2.Funkcje Parametr Symbol Jedn. Warunki min. typ. maks.Czêstotliwoœæ pracy f OSC kHz I C = 2mA 90 100 110Sterowanie Maksymalne obci¹¿enie cyklu MAXDC % I C = 2mA 64 67 70Minimalne obci¹¿enie cyklu MINDC % I C = 10mA 3Wartoœæ pr¹du podlegaj¹ca powoduj¹ca zadzia³anie uk³adów ochronyMIP0221SY I LIMIT A 0.23 0.25 0.28MIP0222SY I LIMIT A 0.45 0.5 0.55MIP0223SY I LIMIT A 0.9 1 1.1ProtekcjaMIP0224SY I LIMIT A 1.35 1.5 1.65MIP0225SY I LIMIT A 1.8 2 2.2MIP0226SY I LIMIT A 2.25 2.5 2.75MIP0227SY I LIMIT A 2.7 3 3.3Czas opóŸnienia zadzia³ania ogranicznika pr¹du t d(OCL) µS 0.1Rezystancja w stanie w³¹czeniaMIP0221SY R DS(on) ohm I D = 0.025A 31.2 36MIP0222SY R DS(on) ohm I D = 0.1A 15 18WyjœcieMIP0223SY R DS(on) ohm I D = 0.2A 8.5 10MIP0224SY R DS(on) ohm I D = 0.3A 5.8 6.7MIP0225SY R DS(on) ohm I D = 0.3A 4 5MIP0226SY R DS(on) ohm I D = 0.3A 3.3 4MIP0227SY R DS(on) ohm I D = 0.3A 2.6 3ControlShuntregulatorPWMcontrol currentR E-+Max DutyClockSawtoothLow pass filterShutdown/Auto-restart5.7V4.7VThermalshutdowncircuit-++-Restartingtrigger circuitAuto-restartPower supplyfor internal circuit1/2 1/2 1/2Timer auto-restart circuitSRSRQQQQRys.1.Auto-restart current-sourceLeading edgeblankingR onXI D+-PowerMOS FETMinimum ON-timedelay circuitDrain15.4±0.34.2±0.313.5±0.5Source2.8±0.21.5±0.2Solder DipTO-22010.5±0.59.5±0.28.0±0.21 2 31: Control2: Source3: Drain6.8±0.11.4±0.10.8±0.12.54±0.35.08±0.5 3.7±0.1AC INCN1AC LAC NF12A/250VR1 OPENC10,056µF/100VCF1VS1 YW0R3A333F20YWJ07N471KPYW0R3A333F20C2CF22200pFC32200pFC52200pFD1C4 YWDB155G0,033µF100VC6220µF200VC7220µF200VR4330KR5330KR747Q1YWPC123FY2C80,1µFD4YWSC2012IC1MIP0224SYR847C9100µF10VR94,7D3YWERB3710C13100pFR10180R622D2YWP6KE180AT1G4D2C0000001C112200pFC122200pFR30100D21B0JBQG000001C212700µF10VC30100pFC26 OPENC22470µF10VD22B0JCMG000003Q1YWPC123FY2R2147C250,1µFQ22SC241KT46IC2YWTA76431SL21YWSL810330R223,3K R246,8KR231KR25390R266,8KC24220µF10VL22YWSL675330C23470µ/10VR273,3KR283,3KRys.2. }50 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Tryb serwisowy magnetowidów Thomson, Saba i Brandt z chassis R7000Tryb serwisowy magnetowidów Thomson, Saba i Brandtz chassis R7000Bogdan SikorowskiW chassis z serii R7000 wyposa¿one s¹ magnetowidy produkowaneprzez firmê Thomson, jednak w obrocie handlowymchassis to spotkaæ mo¿na równie czêsto w sprzêcie firm Saba iBrandt. Przyjemnym dla obs³ugi handlowo-serwisowej jest fakt,¿e z nazwy typu poszczególnych modeli magnetowidów z tymchassis (jak i z poprzednikiem R/T6000) odczytaæ mo¿na pewneistotne cechy konfiguracji uk³adowej. Do ka¿dego modelu przypisanejest charakterystyczne oznaczenie chassis, które dajesiê stosunkowo ³atwo rozszyfrowaæ. W tabeli 1 zamieszczonokilka przyk³adów nazw modeli magnetowidów i odpowiadaj¹ceim oznaczenia chassis.Znaczenie symboli w oznaczeniu chassis jest nastêpuj¹ce:• pierwsza litera opisuje rodzaj sprzêtu: R - magnetowid,• pierwsza cyfra okreœla przynale¿noœæ sprzêtu do okreœlonejserii: 7 - seria 7000,• druga cyfra oznacza producenta (lub sieæ handlow¹):- 0 - Thomson,- 4 - Saba,- 7 - Brandt.• trzecia cyfra oznacza istotne cechy wyposa¿enia, np.: 7 -cztery g³owice wideo i dwie g³owice Hi-Fi audio,• czwarta cyfra dotyczy systemu programowania:- 4 lub 5 - system ShowView,- 8 - system ShowView z Jog Shuttle.• ostatnie dwie litery dotycz¹ obszaru przeznaczenia:- PE - obszar Europy,- PS - system dekodowania kolorów: PAL/SECAM.aTabela 1Model magnetowidu Oznaczenie chassis ProducentVPH 6800FR7074PSVPH6850FR7078PSVPH6880R7078PETHOMSONVPH6990R7089PEEV 600F R7446PS SABAVK 941PS R7774PS BRANDTKonkretna konfiguracja uk³adowa chassis zastosowana wdanym modelu magnetowidu, wymaga specyficznego dla tegomodelu sposobu sterowania. Mikroprocesorowy system steruj¹cyprzewiduje oczywiœcie przejêcie kontroli nad wszystkimiwariantami obsady chassis, jednak pewne procedury w konkretnychokolicznoœciach nale¿y uaktywniæ, inne natomiast zablokowaæ.Te w³aœnie informacje ustawiane s¹ w trybie serwisowym(Setup Mode) i zapamiêtywane w pamiêci nieulotnejsystemu sterowania (IT004). Utrata kontroli nad systemem sterowania(np. w wyniku silnych wy³adowañ elektrycznych)oznacza koniecznoœæ wejœcia w tryb serwisowy i przywróceniapierwotnych danych konfiguracyjnych. Taka koniecznoœæzachodzi oczywiœcie równie¿ wówczas, gdy z jakichœ powodówwymienimy pamiêæ EEPROM.Wejœcie w tryb serwisowy• wy³¹czyæ magnetowid z sieci zasilaj¹cej,• nacisn¹æ jednoczeœnie przyciski [ +] i [-] na panelu sterowania,a nastêpnie w³¹czyæ zasilanie,• zwolniæ naciœniête przyciski.Uwaga 1: W modelach magnetowidów, które nie s¹ wyposa¿onew przyciski [+] i [-] nale¿y zamiennie u¿yæ trzechprzycisków: [STOP], [ PLAY ] oraz [ STANDBY ].Uaktywnienie trybu serwisowego jest sygnalizowane naekranie odbiornika pojawieniem siê menu, pokazanego na rysunku1.Szereg 14 znaków (cyfry i litery) widocznych na ekranieoznacza aktualnie obs³ugiwan¹ konfiguracjê uk³adow¹ chassis.Ka¿dy znak z szeregu mo¿e byæ indywidualnie zmieniany.Do przemieszczania kursora (migaj¹cy znak) s³u¿y przycisk[2] nadajnika zdalnej regulacji. Modyfikacji zapisu na danejpozycji dokonuje siê dowolnym przyciskiem numerycznympilota (za wyj¹tkiem przycisku [2]). Zakres zmian dla ka¿dejpozycji wynosi od 0 do F (zapis heksadecymalny).Zapamiêtanie wprowadzonych zmian dokonuje siê poprzezu¿ycie przycisku [STOP] na pilocie lub lokalnie - na panelusterowania. Nale¿y jednak pamiêtaæ o uprzednim ustawieniukursora na pierwszym znaku widocznego kodu, w przeciwnymrazie proces zapamiêtania nie bêdzie skuteczny. U¿ycieprzycisku [STOP] (MEMORY) powoduje równie¿ zerowanielicznika czasu pracy magnetowidu oraz wymusza koniecznoœædokonania ponownej regulacji punktów prze³¹czania g³owici zegara 16MHz.Mo¿liwe jest równie¿ opuszczenie trybu serwisowego bezzapamiêtywania dokonanych modyfikacji. W tym celu nale¿ynacisn¹æ przycisk [ EXIT ] lub [ OFF ].SERVICE COUTERSELF DIAGNOSIS00 00 00 00 00STOPEXITSETUP01109E04B0918BSTOPRys.1. Menu SETUP chassis R7000 - strona 1.Rys.2. Menu SETUP chassis R7000 - strona 2.SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 51

Tryb serwisowy magnetowidów Thomson, Saba i Brandt z chassis R7000Tabela 2. Magnetowidy z chassis R7000Producent(sieæ handlowa)THOMSONTELEFUNKENSABAModel magnetowidu14-znakowy kod menu SETUP1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14VPH6800F 0 1 1 0 9 E 0 4 B 0 9 1 9 BVPH6800G 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 B 3VPH6810G 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 9 3VPH6850F 0 1 1 0 9 E 4 4 B 0 9 1 B BVPH6850G 1 A 2 2 9 E 4 2 B 1 B 1 B 3VPH6920G 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 9 3VPH6920L 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 9 3VPH6950 0 2 2 0 9 E 4 2 B 0 A 3 B 3VPH6950G 1 A 2 2 9 E 4 2 B 1 A 3 B 3VPH6950L 1 A 2 2 9 E 4 2 B 1 A 3 B 3VPH6980 0 2 4 0 9 E 6 2 B 0 B 3 F 7VPH721 1 A 1 1 8 8 0 4 0 4 1 1 C 6M9850G 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 B 3M9860G 1 A 2 2 9 E 4 2 B 1 B 1 B 3M9860SA 2 9 1 1 9 E 6 0 B 9 9 1 B 3EV600G 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 B 3EV610 1 A 2 2 9 E 0 2 B 1 B 1 B 3BRANDT VK841PS 0 1 1 0 9 E 0 4 4 0 1 1 9 BFERGUSONFV305HV 2 9 0 1 9 E 0 0 7 9 9 1 9 3FV306HV 2 9 1 1 9 E 6 0 B 9 9 1 B 3FV405HV 2 9 1 1 9 E 0 0 B 9 9 1 9 3Menu serwisowe SETUP ma swój ci¹g dalszy - u¿ycie przycisku[>>] (szybkie przewijanie) w czasie wyœwietlania pierwszejstrony menu spowoduje przejœcie do strony drugiej (patrzrys.2). Jej zawartoœæ przedstawia licznik godzin pracy magnetowiduoraz 10-cyfrowy kod samodiagnozy, którego interpretacjajest identyczna z przedstawion¹ w „Dodatku Specjalnym”nr 13 (str.75, tabela 2), a dotycz¹c¹ chassis R/T6000.Ca³kowity czas pracy magnetowidu (pomiêdzy kolejnymi zerowaniami)mo¿na odczytaæ równie¿ z poziomu u¿ytkownika.W tym celu nale¿y nacisn¹æ i przytrzymaæ przez co najmniej 10sekund przycisk [ 0000/ERASE ] na nadajniku zdalnej regulacji.Pojawiaj¹ce siê na ekranie menu informuje o liczbie godzinpracy magnetowidu w trybie nagrywania i odtwarzania.W tabeli 2 zebrano kody ustawieñ serwisowych (14 znakowes³owa) dla magnetowidów z chassis R7000.Regulacja punktów prze³¹czania g³owic wizyjnych• w³o¿yæ do kieszeni magnetowidu kasetê testow¹, nale¿yprzy tym zwróciæ uwagê by by³a ona zabezpieczona przednagrywaniem. Magnetowid, po wykryciu kasety automatycznieprze³¹czy siê w mod odtwarzania, a po pewnejchwili na display’u pojawi siê komunikat PLAY E——.• nacisn¹æ przycisk [ STATUS ] na pilocie,• nastêpnie na panelu sterowania magnetowidu nacisn¹æjednoczeœnie trzy przyciski: [+], [-] oraz [ PLAY ]. Nadisplay’u panelu sterowania pojawi siê napis ADJ -procedura regulacyjna zostaje zainicjowana i przebiegadalej automatycznie. Nale¿y pamietaæ, ¿e w przypadku,gdy magnetowid nie jest wyposa¿ony w przyciski [+] i[-] nale¿y zamiennie u¿yæ przycisków: [STOP],[ STANDBY ] oraz [ PLAY ],• po kilku sekundach trwania procesu regulacji nale¿y nacisn¹æprzycisk [ PLAY ]. W ten sposób zostanie zakoñczonyca³y cykl ustawiania punktów prze³¹czania g³owic wizyjnych.Regulacja generatora 16MHzW aplikacjach generatorów wykorzystuj¹cych rezonatorykwarcowe zwykle wystêpuj¹ jakieœ trymery dostrojcze. Chodzitu o pewne (czasami bardzo niewielkie) przeci¹gniêcie wgórê lub dó³ czêstotliwoœci drgañ zastosowanego rezonatora,poprzez zmianê pojemnoœci stanowionego przez niego obwodurezonansowego. Aby unikn¹æ stosowania tego typu niewygodnych,mechanicznych elementów regulacyjnych w magnetowidachz chassis R7000 zastosowana jest elektroniczna procedurareguluj¹ca obwód generatora 16MHz. Polega ona naoddzielnym pomiarze czêstotliwoœci sygna³u synchronizacji wprzychodz¹cym sygnale wizyjnym (z anteny) oraz podzielonejczêstotliwoœci sygna³u nieregulowanego generatora kwarcowego.Ró¿nica tych pomiarów stanowi b³¹d regulacyjny.Wartoœæ ta jest nastêpnie zapamiêtywana w pamiêci nieulotnejsystemu sterowania (IT004) i s³u¿y do kompensowania czêstotliwoœcidrgañ generatora 16MHz.Procedura regulacyjna jest nastêpuj¹ca:• pod³¹czyæ do magnetowidu sygna³ antenowy, a nastêpniewybraæ kana³ z ramk¹ 50Hz (system kodowania koloru:PAL lub SECAM),• sprawdziæ, czy w kieszeni magnetowidu nie znajduje siêkaseta,• na panelu sterowania magnetowidu jednoczeœnie nacisn¹ækombinacjê trzech przycisków: [ +], [-] (uwaga 1) oraz[ PLAY ]. Podobnie jak w przypadku regulacji punkówprze³¹czania g³owic wizyjnych na wyœwietlaczu magnetowidupojawi siê komunikat ADJ. Oznacza to start proceduryregulacyjnej. Nale¿y wówczas odczekaæ oko³o 30sby system steruj¹cy dokona³ pomiarów i zapisa³ wartoœæb³êdu w pamiêci EEPROM.• w celu opuszczenia procedury regulacyjnej nale¿y w³o-¿yæ kasetê do kieszeni magnetowidu, a nastêpnie u¿ywaj¹cprzycisku [ EJECT ] usun¹æ j¹. }52 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostykaUk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostykaBogdan SikorowskiZ uwagi na fakt, i¿ chassis ICC17 zaprojektowane jest dostosowania w odbiornikach z kineskopami o formatach obrazuzarówno 4:3/50Hz, jak i 16:9/50Hz, blok zespo³u odchylaniamo¿e wystêpowaæ w dwóch podstawowych konfiguracjach:• zespó³ odchylania do sterowania kineskopami tradycyjnymi4:3 bez mo¿liwoœci sterowania formatem - oznaczeniebloku ma postaæ DP17x43 (cyfra w pozycji x oznaczapodwykonanie dla okreœlonej rodziny kineskopów),• zespó³ odchylania z mo¿liwoœci¹ sterowania formatem, dosterowania kineskopami o formacie 16:9 - DP17x69.Nale¿y podkreœliæ, ¿e aplikacja konkretnego typu kineskopudo chassis ICC17 poci¹ga za sob¹ okreœlone zmiany w topologiipo³¹czeñ, a przede wszystkim w wartoœciach zastosowanychelementów. Wykaz ró¿nic zwykle podawany jest naschematach z zachowaniem stosownych oznaczeñ - CT17xxxyy, gdzie liczbie „yy” odpowiada koñcówka napiêcia zasilanialinii (np. 26” - 126V, 32” - 132V itd.).1. Ogólna charakterystyka uk³adów odchylaniaObwody zespo³u odchylania chassis ICC17 mo¿na podzieliæna nastêpuj¹ce bloki funkcjonalne:• procesor sygna³ów wizyjnych i synchronizacji - uk³adTDA8855H firmy Philips.• stopieñ odchylania poziomego (driver, stopieñ koñcowyoraz uk³ady korekcji E-W),• stopieñ odchylania pionowego,• obwody zabezpieczaj¹ce.W obwodach odchylania chassis ICC17 nie jest stosowanadynamiczna korekcja ostroœci, nie wystêpuje korekcja wp³ywupola magnetycznego Ziemi, równie¿ uk³ad BSVM (modulacjaprêdkoœci odchylania) nie jest aplikowany.1.1. Procesor odchylania TDA8855HProcesor TDA8855H nale¿y do rodziny uk³adów TDA88xxomawianych na ³amach „SE” nr 11 i 12/2002. Ze wzglêdu napewne odmiennoœci i ró¿nice w schemacie blokowym, w kilkuzdaniach omówiona zostanie jego budowa. Szczególn¹uwagê poœwiêcono wyprowadzeniom bezpoœrednio zwi¹zanymz funkcjami zespo³ów odchylania. Schemat blokowy uk³aduTDA8855H przedstawia rysunek 1.Do podstawowych funkcji procesora TDA8855H - opróczprzetwarzania sygna³u wizji - nale¿y zaliczyæ wytwarzaniekompletnych sygna³ów steruj¹cych zarówno dla toru linii (H),jak i dla toru ramki (V). Wszystkie parametry sygna³ów wyjœciowychmog¹ byæ sterowane za pomoc¹ rozkazów przesy³anychpo magistrali I 2 C. Proces wytwarzania sygna³ów steruj¹cychzarówno dla „poziomu”, jak i „pionu” ma swój pocz¹tekw selektorze impulsów synchronizacji wykonanym w postaciwzmacniacza o zmiennym wzmocnieniu. Wydzielone z sygna³uwideo impulsy synchronizacji trafiaj¹ do uk³adu ogranicznikaamplitudy, a st¹d kierowane s¹ do pierwszego detektora fazy(1 st LOOP), którego obci¹¿enie stanowi demodulator koincydencyjny(iloczynowy). U¿ycie demodulatora umo¿liwia identyfikacjêprocesu synchronizacji generatora linii z impulsamisynchronizacji linii zawartymi w sygnale wideo, z kolei zastosowaniedetektora fazy o bardzo du¿ym nachyleniu charakterystykipowoduje, ¿e faza wyjœciowych impulsów HDRIVE(faza obrazu) jest prawie niezale¿na od czêstotliwoœci pracylinii (f = 2 × f h - start i wy³¹czanie odbiornika). Sta³a czasowafiltru detektora fazy mo¿e byæ zmieniana za pomoc¹ szyny I 2 C.Daje to mo¿liwoœæ automatycznego jej dobierania w zale¿noœciod jakoœci wejœciowego sygna³u wideo.Zanim sygna³ steruj¹cy linii pojawi siê na n.56, kierowanyjest jeszcze do obwodu drugiej pêtli fazowej (2 nd LOOP).Oprócz dopasowania fazy po³o¿enia obrazu na ekranie uk³adytej pêtli, poprzez bramkowanie impulsem powrotu LFB, zapobiegaj¹mo¿liwoœci wyst¹pienia impulsu steruj¹cego HDRI-VE w czasie trwania powrotu linii.Pierwotnym Ÿród³em sygna³ów steruj¹cych linii jest generatorz oscylatorem kwarcowym w obwodzie odniesienia dekoderakoloru. W czasie podawania napiêcia na uk³ad TDA8855Himpulsy steruj¹ce linii s¹ zablokowane. Stan taki trwa do chwili,gdy wszystkie rejestry procesora odchylania zostan¹ za³adowane,a generator odchylania poziomego (VCO) osi¹gnie stabilnedrgania. Ponadto, nale¿y podkreœliæ, i¿ w fazie w³¹czaniai wy³¹czania odbiornika generator linii pracuje z podwójn¹ czêstotliwoœci¹(31.5kHz), gwarantuj¹c w ten sposób uzyskanie tzw.efektu miêkkiego startu i miêkkiego wy³¹czenia odbiornika. Wcelu dodatkowej ochrony stopnia koñcowego mocy odchylaniapoziomego impulsy steruj¹ce HDRIVE s¹ natychmiast blokowane,jeœli z jakichkolwiek powodów w uk³adzie zostanie wykrytyreset procesora steruj¹cego. Stopieñ wyjœciowy impulsówHDRIVE (n.56) skonfigurowany jest jako open collector.Przebiegi steruj¹ce w uk³adzie generatora odchylania pionowegos¹ uzyskiwane na bazie sygna³ów wytworzonych wobwodzie oscylatora odchylania poziomego. Dziel¹c w odpowiednimstosunku (uk³ad H/V DIVIDER) czêstotliwoœæ sygna³ulinii otrzymywane s¹ impulsy do sterowania generatoremramki. Poprzez rozkazy przesy³ane magistral¹ I 2 C istniejemo¿liwoœæ wymuszania ró¿nych trybów pracy obwodu generatoraramki, tym samym mo¿liwe jest synchronizowanie obrazówz ramk¹ 50Hz lub 60Hz, albo te¿ obrazów niestandardowych(po doprowadzeniu na odpowiednie wejœcia sygna-³ów RGB w standardzie VGA czêstotliwoœæ pracy ramki mo¿ebyæ zwiêkszona a¿ do 72Hz). Ponadto, obwody generatoraodchylania pionowego mog¹ byæ prze³¹czane - za pomoc¹magistrali I 2 C - w tryb pracy „z przeplotem” lub „bez przeplotu”.Wyjœcie steruj¹ce uk³adami stopnia koñcowego odchylaniapionowego jest skonfigurowane jako uk³ad ró¿nicowo-pr¹dowy:n.63 “V-”, n.64 “V+”.Na wyprowadzeniu 62 procesora TDA8855H dostêpny jestsygna³ korekcji E-W. W chassis ICC17 mo¿e byæ stosowanyuk³ad korekcji w postaci standardowego modulatora diodowegolub te¿ w postaci modulatora diodowego z funkcj¹ zoom dlakineskopów 16:9. Mo¿liwe jest te¿ wykonanie chassis bez uk³adówkorekcji (odbiorniki z kineskopami o k¹cie odchylania 90°).SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 53

Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostykaTUNER SCL SDA+8V +8VFBSSCHDRIVE13 14 7 6 171 8 59 55 25 6123 53 19 58 57 56IF−INSIF−INSW1OUTSW2OUT1215892260VIF AMPLIFIER+PLL DEMODAFCAFCIDENTVIDEO IDENTSIFAMPLIFIERLOGICAGCAGC FOR IF+TUNERVIDEOAMPLIFIERVIDEO MUTEQSS MIXERAM DEMOD.TOP I C−BUSTRANSCEIVERPOLMUTE2CONTROL DAC’sCHROMA TRAP+BANDPASSCVBS−Y/CSWITCHSWSYNC SEP.+1st LOOPFILTERTUNINGREFSW CVBS SWITCHPAL/NTSCSECAMDECODERHUEVCO+ CONTROLVERT. SYNCSEPARATORLUMA DELAYPEAKINGCORINGREFBASE−BANDDELAY LINE2nd LOOPHOR. OUTH/V DIVIDERCONTINUOUSCATHODECALIBRATIONTDA8855HRGB−2 INPUTRGB/YUVMATRIXWHITE P.EW−GEOMETRYBLACK STRETCHRGB MATRIXRGB−1 INPUTSATVERTICALGEOMETRYBRI CONTRRGB CONTROLBLUE STRETCHOUTPUTCD MATRIXSAT. CONTROLSKIN TINT623636445333231343035363738E/W OUTEHT−O INVDRAVDRBRGBBEAM CURRENTBLACK CURRENTR1G1B1BL110 27 11 16 24 29 54 26 20 21 52 5150 28 49 4142 43 44 40 45 46 48 47 39VUYAM OUTINTERCARR.OUTSOUNDTRAPCVBS INCVBS1 OUTCVBS2 OUTChroma INCVBS/Y INRys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA8855H.FscR2 G2 B2 BL2W przypadku stosowania uk³adów korekcji wszystkie funkcjeregulacyjne dostêpne s¹ za poœrednictwem szyny I 2 C.Schemat ideowy chassis ICC17 zamieszczony zosta³ w dodatkowejwk³adce do „SE” nr 7 i 8/2001. Funkcje wyprowadzeñTDA8855H zwi¹zanych z uk³adami odchylania s¹ nastêpuj¹ce:n.3: EHT tracking / overvoltage protection (EHTO) - kompensacjawymiarów obrazu w funkcji zmian pr¹du kineskopu.Nominalna wartoœæ napiêcia powinna wynosiæ 2.1V (uk³adykompensacji nieaktywne). W omawianym chassis wejœcieto zosta³o wykorzystane do kompensacji wymiarówobrazu w pionie. Kondensator CV25 wraz z elementami nazespole odchylania stanowi filtr dla sygna³u wejœciowego,jego wartoœæ wp³ywa na szybkoœæ dzia³ania pêtli kompensuj¹cej.n.4: Vertical sawtooth (VCS) - kondensator w uk³adzie generatorapi³okszta³tnego przebiegu ramki. Zastosowanie kondensatoraCV26 jest konieczne dla wytworzenia pi³okszta³tnegosygna³u sterowania ramki. W razie koniecznoœci wymianytej pojemnoœci nale¿y zastosowaæ kondensator o bardzodobrych parametrach (zmiana pojemnoœci lub pr¹duup³ywu przek³ada siê wprost na jakoœæ odchylania V). Nominalnenapiêcie na n.4 wynosi 3.9V.n.5: Reference current input (IREF) - wyznaczanie pr¹du referencyjnegow uk³adzie generatora ramki. Rezystor RV25decyduje o pr¹dzie ³adowania kondensatora CV26. Jegowartoœæ (39.2k) nie powinna byæ zmieniana z uwagi na wartoœænapiêcia na n.5 (3.9V) oraz z uwagi na optymaln¹ pracêuk³adów geometrii procesora dla pr¹du referencyjnego100µA. Zmiana wartoœci RV25 bêdzie wp³ywa³a na geometriêobrazu zarówno w pionie, jak i w poziomie.n.23/53: Main Positive Supply (VP1/VP2) - napiêcie zasilania.Uk³ad TDA8855H posiada dwa wejœcia napiêæ zasilania:n.23 i n.53. Na obydwa wejœcia napiêcie musi byæ podawanejednoczeœnie. Napiêcie z n.23 zasila miêdzy innymi blokisynchronizacji H/V, natomiast napiêcie z n.53 zasila uk³adykontroli geometrii oraz oscylator i sterownik sygna³u linii.Nominalna wartoœæ napiêcia zasilania wynosi 8V (dopuszczalnyzakres napiêæ: 7.2÷8.8V). Pobór pr¹du dla ka¿-dego z wyprowadzeñ wynosi oko³o 60mA. Elementy: LV02,CV03, CV02 oraz RC02, CC02 i CC03 stanowi¹ filtry odsprzêgaj¹cedla napiêæ zasilania.n.34: Vertical guard / Beam current limiter input (BCLIN) -wejœcie ochronne od uk³adu odchylania pionowego orazwejœcie ogranicznika pr¹du kineskopu. Rezystor RV13 jestelementem w uk³adzie zabezpieczaj¹cym pracê odbiornikabez odchylania pionowego. •ród³em sygna³u kontrolnegodla tego obwodu jest wyprowadzenie 8 uk³adu odchylaniapionowego TDA8351 (zespó³ odchylania DP). Elementy:RV12, DV09, CV08 oraz CV09 kszta³tuj¹ charakterystykêogranicznika pr¹du kineskopu. Punktem „zaczepienia” dlasygna³u wejœciowego tego obwodu jest wyprowadzenie 8transformatora linii (LL05 na zespole DP). Wartoœæ znamionowanapiêcia na n.34 wynosi 3V.n.56: Horizontal output (HDRIVE) - wyjœcie sygna³ów steruj¹cychH. Rezystor RV18 zastosowano w celu ograniczeniapr¹du stopnia wyjœciowego (poprawa stabilnoœci pracy stopnia).Pozosta³e elementy stopnia steruj¹cego znajduj¹ siêna zespole odchylaj¹cym DP.n.57: Sandcastle output/flyback input (FBISO) - wyjœcie impulsusandcastle/wejœcie impulsów powrotów linii LFB. Impulsypowrotu linii pozyskiwane s¹ na wyprowadzeniu 154 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostykatransformatora LL05. Za pomoc¹ diod DL19 oraz DV19ograniczane s¹ one do przedzia³u wartoœci od –0.7V do +8V.W ten sposób faza impulsów wyjœciowych H uniezale¿niasiê od zmiany kszta³tu impulsów powrotu linii przy zmianachpr¹du kineskopu. Za pomoc¹ rezystorów RV16 i RV19pr¹d wejœcia FBISO ograniczany jest do wymaganej wartoœcioko³o 300µA. Kondensator CV27 poprawia szybkoœænarastania przedniego zbocza impulsu LFB. Na wyprowadzeniu57 dostêpny jest (jako wyjœcie) trójpoziomowy impulssandcastle.n.58: 2 nd LOOP filter / Flash protection - filtr pêtli fazowej 2 ndLOOP oraz wejœcie dla obwodów zabezpieczenia. KondensatorCV20 pe³ni rolê filtru pêtli fazowej. Sygna³ SAFETYpoprzez diodê DL75 pod³¹czony jest do kolektora tranzystoraTL71 (zespó³ DP). W normalnych warunkach wystêpujena nim stan niski, jednak w okolicznoœciach niepoprawnychzachowañ siê kontrolowanych sygna³ów napiêcie nakolektorze TL71 osi¹ga poziom wysoki. Pojawienie siê napiêciapowy¿ej 6V na n.58 spowoduje natychmiastowe zablokowaniewyjœcia HDRIVE (n.56), a nastêpnie wy³¹czenieodbiornika.n.59: 1 st LOOP filter - filtr pêtli fazowej 1 st LOOP. Elementy:RV17, CV21 oraz CV22 stanowi¹ filtr pêtli fazowej detektora1 st LOOP.n.62: East-West drive (EWD) - wyjœcie uk³adów korekcji E-W.Bezpoœrednie wyjœcie obwodów korekcji. Element LV01stanowi filtr dla sk³adowych o czêstotliwoœci linii. Znamionowe,sta³opr¹dowe napiêcie wyjœcia 62 wynosi oko³o 1.1V.n.63/64: Vertical drive - ró¿nicowo-pr¹dowe wyjœcie sygna³ówsterowania stopniem koñcowym odchylania pionowego. Bezpoœredniewyjœcie procesora geometrii obrazu w pionie: n.63VDRA (V-), n.47 VDRB (V+). Kondensatory CV23 orazCV24 zastosowano w celu ograniczenia emisji zak³óceñ EMC(kompatybilnoœci elektromagnetycznej). Napiêcie wyjœciowedla obydwu wyprowadzeñ wynosi oko³o 2.3V.1.2. Odchylanie poziome1.2.1. Stopieñ steruj¹cy - driverStopieñ steruj¹cy uk³adem odchylania poziomego w zespo-³ach DP przeznaczonych do sterowania kineskopami 4:3 zasilanyjest napiêciem U_TIMER, natomiast w zespo³ach steruj¹cychkineskopami formatu 16:9 - U_DRIVE. Z uwagi na konfiguracjêwyjœcia HDRIVE uk³adu TDA8855H typu open collector,niezbêdny rezystor kolektorowy RL31 podpiêty jest w³aœniedo tego napiêcia. Drabinka rezystorowa: RL31, RL39,RL32 oraz RL33 w obwodzie bazy tranzystora TL31 ma nacelu jego w³aœciwe wysterowanie (nasycenie) w czasie, gdywyjœcie HDRIVE jest nieaktywne. Kondensator CL39 zmieniawspó³czynnik wysterowania tranzystora TL31 (przyœpieszanieza³¹czania) w czasie narastaj¹cego zbocza impulsu steruj¹cego.Wyjœcie uk³adu sterownika zbudowane jest w konfiguracjiuk³adu przeciwsobnego. Tranzystory TL32 i TL33 sterowanes¹ przebiegiem wyjœciowym z kolektora TL31. Stanwysoki tego przebiegu uaktywnia tranzystor TL32 i wówczasprzez uzwojenie pierwotne transformatora steruj¹cego LL32p³ynie pr¹d ³aduj¹c jednoczeœnie kondensator CL38. W warunkachnormalnej pracy na CL38 panuje napiêcie równe po-³owie napiêcia zasilaj¹cego (U_TIMER), stanowi ono Ÿród³onapiêcia zasilania dla drugiego, w uk³adzie przeciwsobnym,tranzystora TL33. Transformator steruj¹cy LL32 zbudowanyjest w taki sposób, ¿e przep³ywaj¹cy pr¹d w uzwojeniu pierwotnym(1-3), podczas przewodzenia tranzystora TL32, indukujew uzwojeniu wtórnym napiêcie umo¿liwiaj¹ce wysterowanietranzystora kluczuj¹cego mocy TL34 (BUH516TH16lub S2000N). Ten rodzaj konfiguracji sterownika nazywa siêdzia³aniem „w przód”, a jego istotn¹ cech¹ jest znaczne ograniczenierozmiarów transformatora steruj¹cego. Dodatni pr¹dbazy tranzystora kluczuj¹cego kontrolowany jest za pomoc¹rezystora RL35 (4.7R lub 33R) w obwodzie kolektora TL32 iuzwojenia pierwotnego LL32. Wy³¹czanie tranzystora kluczuj¹cegozapewnia ujemny pr¹d bazy TL34, powsta³y na skutekzaindukowanego napiêcia w uzwojeniu 3-1 transformatoraLL32 podczas przewodzenia tranzystora TL33. Rezystor RL36ogranicza wartoœæ pr¹du roz³adowania CL38, a tym samymwp³ywa na sposób wy³¹czania TL34.1.2.2. Zrównowa¿ony modulator diodowy i uk³ad korekcjiE-WDla otrzymania niezniekszta³conego rastra na ekranie kineskopuniezbêdne jest zastosowanie odpowiednich uk³adówkorekcji. Zdecydowanie wiêkszoœæ zabiegów w tym kierunku,w chassis ICC17, „za³atwia” sam uk³ad sterownika TDA8855H(dotyczy to szczególnie korekcji geometrii w pionie). Korekcjageometrii w poziomie (modulowanie wartoœci pr¹du w cewkachodchylania poziomego) wymaga zastosowania uk³adówwykonawczych du¿ej mocy. Poza tym nale¿y pamiêtaæ, ¿euk³ady korekcji nie powinny wp³ywaæ na wartoœæ napiêæ generowanychpo stronie wtórnej transformatora linii, a w szczególnoœcinapiêcia WN. Rozwi¹zaniem, które zapewnia takiewymaganie jest modulator diodowy w uk³adzie zrównowa¿onym.Stanowi on mostkowe po³¹czenie dwóch obwodów maj¹cychjednakow¹ czêstotliwoœæ rezonansow¹. W omawianymprzypadku jeden z tych obwodów stanowi d³awik mostkowy(bridge coil) LL22 wraz z szeregowo po³¹czonymi kondensatoramiCL22 i CL42, drugi - to zespó³ cewek odchylania poziomego(H-YOKE) i kondensator powrotu CL21, po³¹czonyszeregowo z kondensatorem CL24 (CL51). Istot¹ sprawy jest,aby iloczyny wartoœci elementów LC obydwu obwodów by³ytakie same. Dzielnik pojemnoœciowy z³o¿ony z kondensatorówCL21 i CL22 umo¿liwia uzyskanie na CL22 napiêcia powrotuo niezbyt du¿ej wartoœci. Wartoœæ œrednia tego napiêciawystêpuje na pojemnoœci CL42 w sytuacji, gdy modulator diodowynie jest obci¹¿ony (nie jest pod³¹czony uk³ad korekcji ztranzystorami TL41 i TL42). W takim przypadku napiêcie operuj¹cena cewkach H-YOKE przyjmuje wartoœæ najmniejsz¹ zmo¿liwych (U H-YOKE =U CL25 -U CL42 ), a wywo³any tym napiêciempr¹d jest równie¿ minimalny - obraz osi¹ga najmniejsz¹ szerokoœæ.Zwieraj¹c kondensator CL42 powodujemy, ¿e na cewkachodchylaj¹cych wystêpuje pe³ne napiêcie zasilania (U H-YOKE=U CL25 , U CL42 =0V), a wiêc pr¹d odchylaj¹cy osi¹gnie wartoœæmaksymaln¹, tym samym szerokoœæ obrazu równie¿ bêdziemaksymalna. Pobieraj¹c zatem odpowiedni pr¹d z kondensatoraCL42 podczas wybierania kolejnych linii obrazu,uk³ad korekcji powoduje, ¿e energia magazynowana w d³awikuLL22 na pocz¹tku kolejnego powrotu jest coraz mniejsza,tym samym napiêcie powrotu na CL22 równie¿ bêdzie ulegaæzmniejszaniu. W tak opisanym procesie roz³adowywania kondensatoraCL42 widoczny na ekranie raster bêdzie siê rozszerza³.Z kolei proces polegaj¹cy na ograniczaniu poboru pr¹duSERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 55

Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostykaz CL42 dla kolejnych linii obrazu bêdzie skutkowa³ zawê¿aniemsiê rastra. Obwód z³o¿ony z elementów: CL25, RL24,RL25, DL24 i DL25 stanowi zespó³ t³umi¹cy oscylacje powstaj¹cena kondensatorze korekcji „S” CL24 (CL51) w sytuacjachgwa³townie zmieniaj¹cego siê pr¹du kineskopu (treœæobrazu zmienia siê z bia³ej na czarn¹ lub odwrotnie). W przypadkustosowania kineskopu 16:9 istnieje mo¿liwoœæ za³¹czania(sygna³ POWER_SW) dodatkowego kondensatora korekcji„S” (CL51) równolegle do ju¿ istniej¹cego CL24. Zabiegten powoduje zmniejszenie amplitudy pr¹du odchylaj¹cego wcewkach H, a tak¿e umo¿liwia uzyskanie poprawnej liniowoœciw trybie 4:3.Parabola steruj¹ca uk³adem korekcji E-W jest praktycznieukszta³towana w uk³adach sterownika TDA8855H. Wyjœcieuk³adu korekcji (n.62 TDA8855H) steruje bezpoœrednio prac¹wzmacniacza pr¹dowego w uk³adzie Darlingtona (TL42 iTL41). Rezystory RV20 na zespole OS oraz RL43 na zespoleDP s³u¿¹ do ustalania zakresu korekcji E-W, który jest zale¿nyod typu zastosowanego kineskopu. U¿ycie kondensatora CL41ma na celu ograniczenie wystêpowania niepo¿¹danych oscylacjiw uk³adzie korekcji. Z kolei zastosowanie rezystora RL44ma poprawiæ bezpieczeñstwo pracy uk³adu podczas wyst¹pieniajakichkolwiek nieprawid³owoœci. Elementy: DL48, CL48,RL48 oraz RL49 stanowi¹ uk³ad kompensacji zmian szerokoœciobrazu w funkcji zmian wartoœci napiêcia WN wywo³anegozmianami pr¹du kineskopu (horizontal breathing). •ród³emsygna³u EHT2 jest wyprowadzenie 8 transformatora linii LL05.Wzrastaj¹cy pr¹d kineskopu powoduje obni¿anie siê poziomusygna³u EHT2, a tym samym zmniejsza siê wysterowanie tranzystoraTL42. Mniejszy pr¹d roz³adowania CL42 skutkuje tendencj¹do zawê¿ania siê rastra, który uleg³by rozszerzeniu przyobni¿onym napiêciu WN.Vertical breathing uzyskuje siê poprzez wykorzystanie wyspecjalizowanegowejœcia uk³adu TDA8855H. Na wyprowadzenie3 tego uk³adu podawany jest sygna³ EHT uformowanyprzez elementy R45, R46 i R47 na zespole DP oraz CV25 nazespole OS, a którego Ÿród³em jest równie¿ wyprowadzenie 8transformatora LL05. Mo¿liwy do uzyskania w ten sposób zakreszmian wysokoœci obrazu wynosi ±5%.1.3. Odchylanie pionowePi³okszta³tny sygna³ odchylania pionowego jest w ca³oœciukszta³towany w uk³adzie geometrii wewn¹trz procesoraTDA8855H. Na wyprowadzeniach 63 i 64 tego uk³adu dostêpnyjest kompletny sygna³ pr¹dowy sterowania V w uk³adzie ró¿-nicowym. W celu wywo³ania przep³ywu pr¹du o okreœlonymkszta³cie przez cewki odchylania V wystarczy zastosowanie,poza uk³adem sterownika, tylko wzmacniacza mocy. W chassisICC17 zastosowano uk³ad TDA8351 pracuj¹cy w uk³adzie mostkowym.Wejœcie tego uk³adu wymaga sterowania napiêciowego,jednak pr¹dowe wyjœcie sterownika ³atwo jest dopasowaædo wymagañ napiêciowych wzmacniacza - temu celowi s³u¿yw³aœnie rezystor RF02. Z uwagi na wydajnoœæ pr¹dow¹ wyjœciaró¿nicowego sterownika i dopuszczaln¹ wartoœæ napiêcia wejœciowegowzmacniacza mocy (1.8V PP ) wartoœæ rezystora RF02jest œciœle okreœlona. Producent zaleca by uwzglêdniaj¹c rozrzutyró¿nych parametrów przyjmowaæ wartoœæ napiêcia wejœciowegorówn¹ V diff =1.5V PP . Elementy: CF01, CF02, CF11,RF01 oraz RF03 zosta³y zastosowane w celu zmniejszenia emisjizak³óceñ elektromagnetycznych z obwodu ramki.Cewki odchylania V pod³¹czone s¹ do wyjœæ dwóch wewnêtrznychwzmacniaczy pracuj¹cych w przeciwfazie. Pr¹dwyjœciowy wzmacniaczy mo¿e byæ regulowany w zakresie0.5÷3A PP . Elementem sprzê¿enia zwrotnego jest rezystor RF04(RF05, RF06). Pomiêdzy rezystorami RF02 oraz RF04 istniejeœcis³a zale¿noœæ, która musi byæ brana pod uwagê przy kalkulacjipr¹du cewek: RF02 / RF04 = I cewek / I diff .Uk³ad wzmacniacza mocy V zasilany jest dwoma napiêciami:VSUPPLY, które jest wykorzystywane w czasie wybieraniaramki oraz VRETRACE maj¹ce zastosowanie w czasiepowrotu. Brak w uk³adzie kondensatora sprzêgaj¹cego pomiêdzywyjœciem wzmacniacza a cewkami odchylania powoduje,¿e niemal¿e ca³e napiêcie VRETRACE jest dostêpne na cewkachodchylaj¹cych, minimalizuj¹c w ten sposób czas powroturamki.Zastosowana w uk³adzie dioda t³umi¹ca DF01 ma na celuochronê uk³adu odchylania TDA8351 przed skutkami wy³adowañw kineskopie. Podobne przeznaczenie maj¹: CF10,CF03, CF04, natomiast zadaniem rezystora RF07 jest t³umienieoscylacji powstaj¹cych w cewkach odchylaj¹cych tu¿ popowrocie. Elementy RF08 i CF08 zastosowano jako obwódprzeciwwzbudzeniowy. Dwójnik sk³adaj¹cy siê z rezystoraRF08 i kondensatora CF07 ma za zadanie t³umienie sk³adowychpr¹du cewek ramki o czêstotliwoœciach linii. Obwód tranzystoraTF01 z towarzysz¹cymi elementami: RF11, RF12,RF13 i CF12 kszta³tuje impuls powrotu ramki dla potrzeb synchronizacjigrafiki OSD.1.4. Obwody zabezpieczaj¹ceZespó³ odchylaj¹cy DP wyposa¿ony jest w szereg obwodówzabezpieczaj¹cych pracê odbiornika przy niesprawnoœciktóregoœ z elementów wchodz¹cego w jego sk³ad. Przedewszystkim chodzi tu o bezpieczeñstwo u¿ytkownika (np. przekroczenienapiêcia WN ponad dozwolon¹ granicê powodujewzrost niebezpiecznego promieniowania z ekranu), ale równie¿o bezpieczeñstwo pracy istotnych podzespo³ów odbiornika(np. kineskopu). W torze odchylania pionowego ochronapolega na wygaszeniu obrazu w nastêpuj¹cych sytuacjach:• zanik lub niew³aœciwy przebieg impulsu powrotu pionowego,• zwarcie w cewkach odchylaj¹cych lub zwarcie wyprowadzeñwyjœciowych wzmacniacza mocy,• uaktywnienie siê zabezpieczenia termicznego wzmacniaczamocy,• rozwarcie po³¹czenia pomiêdzy wyprowadzeniem 8 uk³aduTDA8351 a wejœciem BCLIN procesora TDA8855H.Tego typu zachowanie siê uk³adów automatyki chroni ekrankineskopu przed œwieceniem przy braku odchylania pionowego(groŸba wypalenia luminoforu). Obwody zabezpieczaj¹cew torze odchylania poziomego odpowiedzialnego równie¿ zageneracjê szeregu pomocniczych napiêæ zasilaj¹cych s¹ jeszczebardziej rozbudowane. Tutaj ochrona obejmuje nastêpuj¹ceprzypadki:• wyst¹pienie nieprawid³owoœci w uk³adzie odchylania i wytwarzanianapiêæ pomocniczych w fazie w³¹czenia odbiornika(rozgrzewanie siê w³ókna ¿arzenia),• uszkodzenie (przerwa) w zespole cewek odchylaj¹cych,• przeci¹¿enie (lub zwarcie) któregokolwiek z napiêæ pomocniczychwytwarzanych w obwodzie transformatorawysokiego napiêcia,56 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostyka• uszkodzenie (przeci¹¿enie) w dowolnym z torów wzmacniaczykoñcowych RGB.Zasadnicza ró¿nica w stosunku do zabezpieczeñ w torze odchylaniapionowego polega na tym, ¿e wyst¹pienie któregokolwiekz wymienionych przypadków awarii w pracy uk³adu odchylaniapowoduje natychmiastowe zablokowanie wyjœcia HDRI-VE procesora TDA8855H i wy³¹czenie odbiornika, a nie tylkowyciemnienie kineskopu (wy³¹czenie odbiornika z trzykrotn¹prób¹ startu nastêpuje po pewnej chwili). Rolê czujnika w obwodziezabezpieczeñ pe³ni wspomniane ju¿ wczeœniej wyprowadzenie58 uk³adu TDA8855H i wspó³pracuj¹cy z nim sygna³ SAFE-TY wytwarzany w zespole DP. Je¿eli ¿adna z wymienionych funkcjizabezpieczeñ nie jest aktywna, tranzystor TL71 jest nasycony,a wiêc napiêcie na jego kolektorze wynosi nie wiêcej ni¿ 0.2V.Poniewa¿ w warunkach normalnej pracy napiêcie na n.58 uk³aduTDA8855H jest wy¿sze od 0.2V, dioda DL75 nie przewodzi ica³y obwód uk³adu zabezpieczeñ nie ma wp³ywu na pracê pêtlifazowej 2 nd LOOP w uk³adzie procesora synchronizacji. Systemblokuj¹cy wyjœcie HDRIVE (n.56, TDA8855H) uaktywnia siêdopiero wówczas, gdy napiêcie na wyprowadzeniu filtru pêtlifazowej 2 nd LOOP przekroczy 6V. Podczas startu odbiornika wiêkszoœækontrolowanych napiêæ zasilaj¹cych i sygna³ów steruj¹cychmo¿e mieæ niepoprawne poziomy i powodowaæ ustawianiesiê sygna³u SAFETY w stan wysoki, blokuj¹c tym samym mo¿-liwoœæ rozruchu odbiornika. Aby temu zapobiec, zastosowanorozwi¹zanie w postaci opóŸnienia zadzia³ania uk³adu zabezpieczaj¹cego.W fazie startu odbiornika do bazy tranzystora TL71doprowadzany jest pr¹d ze Ÿród³a napiêcia +8V poprzez szeregowopo³¹czone RL76 i CL72. Do czasu na³adowania siê kondensatoraCL72 (oko³o 800ms) tranzystor TL71 jest wysterowany,a tym samym na jego kolektorze utrzymuje siê stan niski. Wtym te¿ czasie kontrolowane napiêcia wytwarzane w obwodachwtórnych transformatora linii osi¹gaj¹ wymagane poziomy i podtrzymuj¹stan przewodzenia TL71. Gdyby jednak wyst¹pi³ jakikolwiekproblem z pojawieniem siê któregoœ z kontrolowanychnapiêæ, odbiornik nie podejmie pracy i wy³¹czy siê. Ponownew³¹czenie mo¿e nast¹piæ dopiero po wy³¹czeniu napiêcia +8Vprzez mikrokontroler steruj¹cy i odbyciu procedury miêkkiegostartu zasilacza. W tym czasie kondensator CL72 ma szansê roz-³adowaæ siê (krótka sta³a czasowa z wykorzystaniem diody DL77)i ponownie mo¿e zostaæ zapocz¹tkowana procedura startu uk³aduodchylania linii.Uk³ad zabezpieczaj¹cy w torze odchylania poziomego zasilanyjest napiêciem VRETRACE, przeznaczonym do zasilaniaobwodu generatora powrotów w torze V. Zale¿nie od kombinacjichassis-kineskop napiêcie to waha siê w granicach42÷49V. Dioda Zenera DL71 dobierana jest tak, aby napiêciena anodzie diody DL72 by³o mniejsze ni¿ napiêcie VSUPPLY.Rezystory RL71, RL72 oraz RL73 s¹ równie¿ tak dobrane,aby napiêcie na anodzie diody DL73 by³o mniejsze od 5.7V(+5VON + 0.7V). W warunkach normalnej pracy na bazieTL71 wystêpuje napiêcie 0.7V, natomiast poziom szyny BCLwaha siê w okolicy 3V, a wiêc dioda DL74 równie¿ nie przewodzi.Istota dzia³ania omawianego uk³adu zabezpieczeñ polegana tym, i¿ w przypadku wyst¹pienia przeci¹¿enia na którejkolwiekz szyn zasilaj¹cych VRETRACE, VSUPPLY lub+5VON zachwiane zostan¹ precyzyjnie dobrane warunki doprzewodzenia tranzystora TL71 i na jego kolektorze pojawisiê stan wysoki (>6V). Podobna sytuacja zaistnieje w przypadku,gdy na skutek uszkodzenia w dowolnym z torówwzmacniacza wizji do niebezpiecznych wartoœci wzroœnie pr¹dkineskopu. W takich okolicznoœciach poziom linii BCL obni-¿y siê do napiêcia poni¿ej 0V i dioda DL74 zacznie przewodziæ,obni¿aj¹c poziom napiêcia na bazie TL71. TranzystorTL72 zastosowany jest w celu poprawienia szybkoœci dzia³aniauk³adu wy³¹czaj¹cego sterowanie HDRIVE (³¹cznie z TL71tworzy uk³ad tyrystorowy).2. Procedury naprawy uk³adów odchylaniaW chassis ICC17 mamy do czynienia z wieloma zabezpieczeniamioddzia³ywuj¹cymi na dany objaw niew³aœciwegozachowywania siê odbiornika z wielu kierunków. Dla skróceniaczasu i wybrania w³aœciwego kierunku przy lokalizacjiuszkodzenia, producent chassis opracowa³ pewne œcie¿ki postêpowania,które wydaj¹ siê byæ przydatne - jeœli nie wewszystkich, to co najmniej w wiêkszoœci przypadków lokalizacjiusterek wystêpuj¹cych w uk³adach odchylania.Wszystkie spotykane uszkodzenia w uk³adach odchylaniamo¿na zaliczyæ do czterech charakterystycznych grup:• uszkodzenia w uk³adach zabezpieczeñ,• uszkodzenia w uk³adzie odchylania poziomego,• uszkodzenia w uk³adzie odchylania pionowego,• uszkodzenia sterownika - uk³ad TDA8855H.2.1. Lokalizacja uszkodzeñ w obwodach zabezpieczeñPodstawowym zachowaniem siê odbiornika w czasie awariiuk³adu odchylania (w tym i uk³adów zabezpieczeñ) jest brakstartu odbiornika albo te¿ start nastêpuje (krótkotrwa³y na czasoko³o 1s z pojawieniem siê napiêcia WN), a nastêpnie odbiornikwy³¹cza siê, po czym nastêpuj¹ dwie kolejne próby startu(podobne zachowanie mo¿na obserwowaæ w przypadku awariizasilacza - by³a o tym mowa przy okazji opisu zasilaczachassis ICC17 - „SE” nr 1, 2/2003).W przypadku zupe³nego braku startu œcie¿ka postêpowaniaprowadzi do toru odchylania poziomego, natomiast gdyodbiornik podejmuje próby startu i WN pojawia siê, to nastêpn¹wa¿n¹ czynnoœci¹ jest obserwacja diody LED. I tak, jeœlidioda miga i sygnalizuje kod b³êdu nr 28 („SE” – nr 9/2002 -„Zasada dzia³ania i diagnostyka uk³adu sterowania chassisICC17”), to z pewnoœci¹ awaria dotyczy uk³adu odchylania wpionie. Jeœli natomiast kod 28 nie jest sygnalizowany, to najprawdopodobniejusterka usytuowana jest w uk³adach zabezpieczaj¹cych.W celu postawienia ostatecznej diagnozy najlepiejzneutralizowaæ (wy³¹czyæ) uk³ady zabezpieczaj¹ce i zaobserwowaæzachowanie siê odbiornika w tej sytuacji. W tymcelu nale¿y zewrzeæ kolektor tranzystora TL71 (zespó³ odchylaniaDP) do masy. Jeœli i w tej sytuacji odbiornik nie podejmujepracy, to jednak usterka zlokalizowana jest: albo w uk³adzieodchylania H, albo w uk³adzie odchylania V. Jeœli jednakodbiornik w³¹czy siê i dzia³a prawid³owo, to przyczyn¹ k³opotóws¹ uk³ady zabezpieczaj¹ce (na 99%, bo nadal istnieje pewneprawdopodobieñstwo, i¿ usterka znajduje siê w uk³adzie odchylanialinii). Nale¿y wiêc sprawdziæ tranzystory TL71 i TL72oraz elementy z ich otoczenia. W pierwszej kolejnoœci nale¿yprzerwaæ obwód kontroli BCL (od³¹czyæ diodê DL74) i usun¹æzworê z kolektora TL71. Jeœli po tych czynnoœciach odbiornikpodejmie normaln¹ pracê, to wówczas podejrzanymis¹ elementy w uk³adzie kontroli pr¹du kineskopu: CL08, CL09,DL09, a tak¿e tranzystory TL02 i TL59. W przypadku, gdySERWIS ELEKTRONIKI 4/2003 57

Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostykaodbiornik nadal nie pracuje, to nale¿y jeszcze sprawdziæ diodêDL75 i przejœæ do kontroli stopnia odchylania H, przy tymnale¿y pamiêtaæ, ¿e tranzystor stopnia mocy odchylania poziomegomo¿e byæ te¿ uszkodzony „na rozwarcie”.2.2. Lokalizacja uszkodzeñ w uk³adzie odchylaniapoziomegoProcedurê lokalizacji uszkodzeñ w uk³adzie odchylaniapoziomego nale¿y rozpocz¹æ od kontroli czêœci napiêæ zasilaj¹cychprzy zablokowanym napiêciu +8V. W tym celu nale¿yb¹dŸ to odlutowaæ n.8 stabilizatora IP95 (zespó³ PP, uk³adTDA8139), b¹dŸ zewrzeæ jego n.4 do masy, a nastêpnie skontrolowaæi oceniæ poziomy nastêpuj¹cych napiêæ:• UTIMER = ~9V,• USYS = ~70V,• 5VUP = ~5V,• +UA = ~12V,• UVIDEO = ~100V.Mierzone wartoœci nie powinny znacz¹co odbiegaæ od podanychwartoœci. W przypadku stwierdzenia znacznych rozbie¿noœcinale¿y od³¹czyæ wyprowadzenie 10 transformatora linii LL05lub usun¹æ zworê JL60, a nastêpnie powtórzyæ powy¿sze pomiary.Jeœli nadal odnotowujemy znaczne ró¿nice, to nale¿y wyci¹gn¹æwniosek, ¿e usterka nie jest zlokalizowana w uk³adzie linii,a przyczyn¹ niesprawnoœci odbiornika jest najprawdopodobniejzasilacz. Jednak w przypadku, gdy od³¹czenie zasilania od stopniakoñcowego linii wp³ynê³o pozytywnie na dokonywane pomiarynapiêæ zasilaj¹cych, to bez w¹tpienia problem usytuowanyjest w elementach odpowiedzialnych za komutacjê mocy wstopniu odchylania linii. Nale¿y koniecznie sprawdziæ tranzystorkluczuj¹cy TL34 i diodê usprawniaj¹c¹ DL21, a nastêpnie sprawdziæ(a najlepiej wymieniæ) kondensatory CL21 i CL24. W przypadkubraku pozytywnych rezultatów podejrzanym staje siê niestetysam transformator linii LL05, który nale¿y sprawdziæ i wrazie koniecznoœci po prostu wymieniæ.Jeœli przy pod³¹czonym transformatorze linii (n.10 przylutowana,zwora JL60 za³o¿ona) pomiar wyszczególnionych wy-¿ej napiêæ da³ pozytywny rezultat, wówczas nasze podejrzenianale¿y skierowaæ w stronê sterownika, tj. uk³adu TDA8855Horaz uk³adu drivera, a tak¿e na stronê wtórn¹ transformatoraLL05. W pierwszej kolejnoœci nale¿y przywróciæ normalnewarunki pracy stabilizatora IP95 (usun¹æ zworê z n.4 lub przylutowaæn.8), a nastêpnie za³o¿yæ zworê na z³¹cze B-E tranzystoraTL34 oraz zablokowaæ pracê uk³adu zabezpieczeñ w torzelinii (kolektor TL71 zewrzeæ do masy). W tych warunkachna rezystorze RV18 powinien daæ siê zaobserwowaæ (przez chwilê- podczas próby startu) przebieg steruj¹cy HDRIVE. Jeœlijednak na oscyloskopie nie zostanie zarejestrowany ¿aden przebieg,to niestety, ale podejrzenie jeszcze bardziej pada na samsterownik. W przypadku, gdy obserwacja HDRIVE na RV18daje pozytywny wynik, to posuwamy siê dalej - obserwujemysygna³ HDRIVE na wyprowadzeniu 1 transformatora steruj¹cegoLL32. Brak sygna³u w tym miejscu sk³ania do koniecznoœcisprawdzenia elementów drivera: RL35, RL36 oraz TL31,TL32 i TL33, natomiast w przypadku stwierdzenia ich obecnoœci,nale¿y usun¹æ zworê ze z³¹cza B-E tranzystora TL34, a nastêpniesprawdziæ wystêpowanie przebiegu powrotów na jegokolektorze. Jeœli „powroty” nie s¹ obecne, to nale¿y przejrzeæ„na zwarcie” linie zasilania napiêæ pomocniczych +5VDST,VSUPPLY oraz VRETRACE, a tak¿e elementy obwodu modulatoradiodowego no i oczywiœcie tranzystor TL34 oraz transformatorLL32. Obecnoœæ sygna³u powrotów na kolektorze TL34powinno skutkowaæ wystêpowaniem napiêæ po wtórnej stronietransformatora linii - nale¿y sprawdziæ ich poziomy. W opisywanychokolicznoœciach (próba startu odbiornika) mierzonewartoœci napiêæ +5VON, VSUPPLY oraz VRETRACE powinnyprzekraczaæ o 50% ich nominalne wartoœci. Jeœli jest inaczej,to nale¿y sprawdziæ elementy bezpiecznikowe: ZL11(500mA), ZL13 (630mA), ZL14 (500mA), diody: DL11, DL13,DL14, rezystory: RL11, RL13, a tak¿e tranzystor TL14.W przypadku stwierdzenia poprawnych wartoœci napiêæ postronie wtórnej transformatora LL05, nale¿y jeszcze skontrolowaæobecnoœæ sygna³u LFB - powinien byæ on na krótkowidoczny (start odbiornika). Jeœli nie jest obserwowany, wówczasnale¿y skontrolowaæ wystêpowanie sygna³u powrotów nawyprowadzeniach 1 i 8 transformatora linii oraz sprawdziædiody kszta³tuj¹ce sygna³ LFB (DL19 i DV19) oraz diody wlinii BCL: DL09 i DV09. W sytuacji stwierdzenia poprawnoœciprzebiegów oraz wykluczenia uszkodzenia sprawdzanychdiod, nasze „badania” powinny skierowaæ siê do poszukiwaniauszkodzenia w uk³adzie odchylania pionowego.2.3. Lokalizacja uszkodzeñ w uk³adzie odchylaniapionowegoProcedurê lokalizacji uszkodzeñ w uk³adzie odchylaniapionowego zaczynamy od skontrolowania obydwu napiêæ zasilaj¹cych:VSUPPLY oraz VRETRACE. W czasie próby startuodbiornika obydwa napiêcia powinny przekraczaæ poziom 50%ich nominalnych wartoœci. W sytuacji odnotowania znaczniemniejszych wartoœci (lub przy braku jakichkolwiek wskazañwoltomierza), nale¿y sprawdziæ wspomniane ju¿ elementy prostowników:RL11/13, ZL11/13, DL11/13. W przypadku kiedystwierdzamy poprawn¹ wartoœæ kontrolowanych napiêæ, nale-¿y sprawdziæ obecnoœæ sygna³u powrotu ramki na n.7 uk³aduIF01 (TDA8351) równie¿ podczas próby startu odbiornika.Stwierdzenie tu obecnoœci powrotów rokuje, ¿e uk³ad ramkijest sprawny - nale¿y jeszcze skontrolowaæ sygna³ zabezpieczaj¹cyVGUARD na n.34 uk³adu sterownika IV01. Jego poprawnepoziomy powinny wynosiæ powy¿ej 4V podczas powrotuoraz poni¿ej 4V podczas wybierania ramki. Jeœli w³aœnietakie poziomy obserwujemy, to jedyny wniosek jaki nale-¿y wyci¹gn¹æ w tej sytuacji to ten, ¿e uk³ad TDA8351 jestsprawny. Jednak w sytuacji braku VGUARD na n.34 sterownikai jego braku na n.8 uk³adu IF01, koñcówka mocy uk³aduodchylania pionowego jest do wymiany.Wracaj¹c do n.7 uk³adu TDA8351 i sytuacji, w której niestwierdzamy wystêpowania na niej impulsów powrotu, to dotego by stwierdziæ ostatecznie, ¿e uk³ad jest do wymiany nale-¿y jeszcze dokonaæ pomiarów rezystancji jego wyprowadzeñprzy wy³¹czonym napiêciu zasilania. I tak, na poszczególnychwyprowadzeniach powinniœmy odnotowaæ nastêpuj¹ce wskazaniaomomierza:• R n.3(VSUPPLY) > 5k,• R n.6(VRETRACE) > 50k,• R n.7(OUTA) > 5.7k,• R n.4(OUTB) > 5.7k.Jeœli miernik wskazuje inaczej, to z pewnoœci¹ uk³ad ramkiTDA8351 jest do wymiany. Jeœli natomiast pomierzone wartoœcirezystancji s¹ poprawne, to nasza uwaga powinna siê skupiæna obwodach wejœciowych wzmacniacza odchylania pio-58 SERWIS ELEKTRONIKI 4/2003

nowego. Podczas startu na wyprowadzeniach 1 i 2 uk³adu IF01powinno wystêpowaæ napiêcie sta³e oko³o 3V, a dodatkowo nan.1 powinien daæ siê zaobserwowaæ pi³okszta³tny przebieg steruj¹cy.W przypadku pozytywnego odnotowania obydwu faktównale¿y stwierdziæ, ¿e sprawdzany uk³ad odchylania pionowegojest sprawny. W przeciwnym przypadku nale¿y jeszczedokonaæ analogicznych obserwacji na wyprowadzeniach63 i 64 uk³adu sterownika IV01, jeœli i tam brak jest sygna³usteruj¹cego, to podejrzenie o niesprawnoœæ pada w³aœnie nauk³ad sterownika TDA8855H lub jego otoczenie (nale¿y równie¿sprawdziæ rezystory: RF02, RF01, RF03 kondensatory:CF11, CF01, CF02 oraz œcie¿ki po³¹czeniowe).2.4. Lokalizacja uszkodzeñ w uk³adzie TDA8855HKontrola poprawnoœci dzia³ania sterownika TDA8855H równie¿powinna rozpocz¹æ siê od sprawdzenia napiêæ zasilaj¹cych.Jak ju¿ wspomniano, uk³ad IV01 posiada dwa wyprowadzenianapiêæ zasilaj¹cych: n.23 i n.53. Na obydwu wyprowadzeniach,w czasie startu odbiornika, powinno jednoczeœnie pojawiæ siênapiêcie +8V. Jeœli brak jest któregoœ z nich, wówczas nale¿yskontrolowaæ wszystkie elementy w liniach zasilania, czyli:LV02 (RV01) i CV02/03 oraz RC02 i CC02/03. Nale¿y równie¿wyeliminowaæ ewentualny przypadek zwarcia na linii zasilania+8V. W przypadku niestwierdzenia ¿adnych nieprawid³owoœci,wydaje siê, ¿e problem niesprawnoœci odbiornika nale¿yprzenieœæ do uk³adów zasilacza lub sterowania.Obecnoœæ napiêcia zasilania na n.23 i n.53 uk³adu sterownikapowinna skutkowaæ zadzia³aniem wewnêtrznych uk³adówzasilaj¹cych, których zewnêtrzne filtry znajduj¹ siê na wyprowadzeniach19 (tutaj powinno pojawiæ siê napiêcie 6.8V) oraz55 (filtr wewnêtrznego stabilizatora napiêcia +5V dla obwodówcyfrowych). Jeœli nie stwierdzamy obecnoœci tych napiêæ,nale¿y sprawdziæ elementy filtrów CI56/57 i CC01, a w przypadkupozytywnej ich oceny podejrzanym jest niestety samuk³ad sterownika TDA8855H, który nale¿y w tych okolicznoœciachpo prostu wymieniæ.Dzia³anie wewnêtrznych stabilizatorów daje jeszcze nadziejêna sprawnoœæ uk³adu IV01. Do szyny I 2 C nale¿y pod³¹czyæoscyloskop i dokonaæ próby rejestracji przebiegów na magistralipodczas startu odbiornika. Jeœli taka próba nie powiedziesiê (przebiegi nie s¹ obserwowane), to najprawdopodobniejmamy problem z szyn¹, któr¹ jeden z uk³adów z interfejsemI 2 C blokuje lub te¿ problem dotyczy samego mikrokontrolera.W czasie gdy obserwujemy przebiegi na magistrali podczasstartu odbiornika, nale¿y równie¿ skontrolowaæ n.4 uk³aduIV01 - powinien tu byæ obecny pi³okszta³tny przebieg (czêstotliwoœæramki). Jeœli nie, to byæ mo¿e wystêpuje jakiœ problemz zainicjowaniem procesora TDA8855H albo niestety jest onuszkodzony. Nale¿y sprawdziæ generator kwarcowy w obwodzieprocesora steruj¹cego (jego czêstotliwoœæ), jak równie¿ -jeœli by³oby to mo¿liwe - sprawdziæ protokó³ sterowania uk³aduprocesora IV01. Jeœli i to nie pomo¿e, pozostaje jeszczejedyna nadzieja - mog¹ permanentnie dzia³aæ uk³ady zabezpieczaj¹ce.Nale¿y sprawdziæ napiêcie na n.3 uk³aduTDA8855H - powinno tu byæ poni¿ej 3V podczas startu odbiornikai na n.58 - tutaj napiêcie nie mo¿e przekraczaæ 6V.Jeœli wszystko jest w porz¹dku, to niestety, ale uk³ad procesoraTDA8855H nadaje siê tylko do wymiany. }

SERWIS ELEKTRONIKI5/2003 Maj 2003 NR 87Od RedakcjiPraktycznie w ka¿dym wspó³czeœnie produkowanym sprzêcieRTV wykorzystuje siê uk³ady sterowane za pomoc¹ szyny I 2 C. Serwisowanietakiego sprzêtu wymaga z jednej strony znajomoœci pracymagistrali, a z drugiej, stosowania narzêdzi umo¿liwiaj¹cych diagnozowaniepracy uk³adów pod³¹czonych do niej. Najbardziej popularnymi coraz czêœciej stosowanym narzêdziem jest monitor magistraliI 2 C. Jego pe³ne wykorzystanie jest mo¿liwe, gdy dysponujemyadresami wszystkich uk³adów pod³¹czonych do magistrali I 2 C.Adres ka¿dego uk³adu jest podawany w jego danych katalogowychi o ile dla „starszych” uk³adów nie ma raczej problemów z dostêpnoœci¹tych informacji, to z uk³adami nowej generacji jest ju¿ owiele trudniej - chocia¿by z racji braku danych katalogowych. Wodpowiedzi na postulat jednego z naszych Czytelników, który pisze:„… dobrze opracowana baza adresów I 2 C dla poszczególnychuk³adów, ci¹gle uzupe³niana, mog³aby zaistnieæ na stronie www”,postanowiliœmy tak¹ stronê uruchomiæ w naszym serwisie internetowym.W liœcie czytamy dalej: „Tutaj, podobnie jak z zawartoœciamipamiêci, ka¿dy w Polsce ma po trochu, ale razem bêdziedu¿o”. Dlatego zwracamy siê z proœb¹ do naszych wiernych Czytelników,aby jak to ju¿ wielokrotnie bywa³o, pozytywnie odpowiedzielina nasz apel i nadsy³ali na adres redakcji zebrane adresyuk³adów na magistrali I 2 C (tych, których nie bêdzie na stronie www).Na ok³adce bie¿¹cego numeru anonsujemy wydanie pi¹tegotomu „Wzmacniaczy mocy audio”. Pi¹ta czêœæ aplikacji wzmacniaczymocy ma³ej czêstotliwoœci jest kontynuacj¹ dobrze znanejserii „Wzmacniacze mocy audio - aplikacje”. Temat wzmacniaczymocy z racji funkcji, któr¹ pe³ni¹, jest zawsze aktualny. Po pierwsze,dlatego ¿e s¹ to elementy toru fonicznego, które s¹ najbardziejnara¿one na uszkodzenia. Po drugie, dlatego ¿e ci¹gle pojawiaj¹siê nowe konstrukcje, chocia¿ wydawa³oby siê, ¿e w tym temacienie uda siê ju¿ nic nowego wymyœliæ. Sposób przedstawienia informacjio poszczególnych uk³adach, a wiêc podstawowe dane itypowa aplikacja nie wyczerpuj¹ pe³nych danych katalogowych,ale w zupe³noœci wystarczaj¹ do lokalizacji usterki i przeprowadzenianaprawy.Dodatkowa wk³adka do numeru 5/2003:OTVC Grundig P37-065/5, P37-070, P37-070GB, P37-730TEXT, P37-730TEXT/GB chassis CUC7301 - 4 × A2,VCR Samsung VK-350, VK-330, VK-320, VK-300 -(II cz. - ark.5÷8) - 4 × A2,Zestaw audio Philips FW650C/21M/22/37/41 -(I cz. - ark.1÷4) - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.5 - ost.) ............... 6Naprawa chassis Sony FE-1 ......................................... 11Naprawy dla dociekliwych -OTVC Panasonic TX-21S3TC chassis Z7 .................... 15Procedury testowe i informacje serwisowezestawu audio FW650C firmy Philips ............................ 18Porady serwisowe ......................................................... 22- odbiorniki telewizyjne ............................................... 22- magnetowidy ............................................................ 29- monitory .................................................................... 30Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CDPhilips AJ3970, Magnavox MCR220BK ............ 31, 34-36Program testów serwisowych radiobudzikaz odtwarzaczem CD Philips AJ3970, MagnavoxMCR220BK .............................................................. 32, 33Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy Sony ....... 37Naprawa i przeróbka wzmacniacza Denon POA-8000 ... 42Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 44Zestawienie parametrów uk³adów MIP…firmy Panasonic ............................................................. 48Czym zast¹piæ uk³ad TDA8175? ................................... 50Uk³ad TDA3566(A) zamiast TDA3562A ........................ 53Przegl¹d chassis stosowanych w OTVfirmy Schneider .............................................................. 56Og³oszenia i informacje ................................................. 59Wk³adka:Amplituner Radmor 5412 - 2 × A2,OTVC Otake 5130RC Color - 2 × A2.Internet: www.serwis-elektroniki.com.plRedakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Opis magistrali szeregowej 1-wireOpis magistrali szeregowej 1-wire (cz.5 - ost.)Karol Œwierc11. Kontrola poprawnoœci transmisji zapomoc¹ kodu CRCW ca³ym artykule pojêcie kodu CRC powtarza³o siê wielokrotnie.Nie jest to dziwne zwa¿ywszy, ¿e aby ten ca³y „ba³agan”na jednym drucie przenosi³ poprawnie informacje, potrzebnyjest skuteczny i w miarê prosty sposób kontroli poprawnoœcitransmisji. Kod CRC nie jest jedynym rozwi¹zaniem maj¹cymto zapewniæ, ale jest g³ównym i najistotniejszym.Niniejszy punkt artyku³u nale¿y traktowaæ jako dodatek doopisu protoko³u 1-wire u³atwiaj¹cy zrozumienie istoty koduCRC. Zostan¹ pominiête wszelkie aspekty matematyczne tegozagadnienia. Wystarczy przyj¹æ za³o¿enie, ¿e ktoœ wyliczy³ i¿taki, a nie inny wielomian jest w tym zakresie najskuteczniejszy.Zostanie natomiast przedstawiony schemat prostego uk³adusprzêtowego realizuj¹cego ten kod. Poniewa¿ w protokole1-wire istniej¹ dwa ró¿ne algorytmy obliczania CRC, zostan¹one odrêbnie omówione.Jako krótki wstêp niech bêd¹ podstawowe rozwa¿ania, jaksprawdziæ poprawnoœæ jakiejkolwiek wielkoœci przedstawionejw postaci kodu binarnego, a taki i jedynie taki wystêpujena magistrali cyfrowej, tylko zera i jedynki.Jeœli przy pomocy okreœlonej d³ugoœci s³owa cyfrowegoprzedstawia siê jak¹œ wielkoœæ (mo¿e to byæ liczba, litera czyliznak, ale i dowolny „szyfr”), a tych wielkoœci jest tyle ile mo¿-na zakodowaæ na, powiedzmy N bitach (a wiêc 2 N ), to przek³amaniedowolnego bitu nie jest absolutnie do wykrycia, a ju¿tym bardziej do skorygowania. Jeœli natomiast kombinacji jestwiêcej (ni¿ trzeba), to istnieje szansa, ¿e b³¹d powoduj¹cy przek³amanieda tak¹ liczbê, która jest niedozwolona, to znaczynie reprezentuje ¿adnej wielkoœci. Zwa¿ywszy na tê oczywist¹zale¿noœæ, najstarszym i najprostszym sposobem kontroli wtym zakresie jest bit parzystoœci. Dok³ada siê do ka¿dego s³owajeden bit, który nie niesie informacji, a zapewnia, ¿e liczbajedynek w s³owie ma byæ zawsze parzysta (lub nieparzysta,zale¿nie jak siê umówimy). Jeœli tak zwana stopa b³êdu jestniedu¿a, najbardziej prawdopodobne jest to, ¿e jeœli nast¹piprzek³amanie, to na jednym bicie (w s³owie). Wtedy niezale¿-nie, czy przek³amana bêdzie jedynka na zero czy odwrotnie,liczba jedynek w s³owie stanie siê nieparzysta, a wiêc wiadomo,¿e b³¹d wyst¹pi³ (choæ korygowalny w tym uk³adzie onnie jest). Jeœli wyst¹pi¹ jednak przek³amania na dwóch pozycjach(lub na ich parzystej iloœci), b³¹d nie zostanie wykryty.Staje siê wiêc oczywistym, ¿e aby rozpoznaæ b³¹d trzeba dokodu dodaæ pewn¹ jego nadmiarowoœæ, tzw. redundancjê.Kontrola parzystoœci to sposób najprostszy, ale równoczeœnienajmniej efektywny. Kontrola za pomoc¹ kodu Cyclic RedundancyCheck jest metod¹ bardzo sprytn¹. Nie dodaje siênadmiarowych bitów do poszczególnych bajtów czy s³ów, aledodaje siê nadmiarowe bajty do ca³ego ci¹gu znaków, bajtówczy s³ów, a dok³adniej do d³ugiego strumienia bitów. Rzeczpolega na tym, ¿eby te nadmiarowe bajty obliczaæ takim algorytmem,aby jak najwiêcej ró¿nych przek³amañ w ci¹gu informacyjnymwykryæ. I to w najwiêkszym skrócie realizuje CRC.Warto jeszcze dodaæ, ¿e CRC jest historycznie rozwiniêciemtzw. sumy kontrolnej, a samo pojêcie Cyclic RedundancyCheck nale¿y t³umaczyæ: kontrola za pomoc¹ redundancji cyklicznej.11.1. Kontrola zawartoœci ROM-u - kod CRC8W protokole 1-wire 64-bitowa zawartoœæ ROM-u ma znaczeniedecyduj¹ce pod wzglêdem identyfikacji elementów imo¿na tê zawartoœæ traktowaæ jako adres elementu.Ta podstawowa sprawa dla protoko³u 1-wire by³a ju¿ opisywanai nie bêdzie w tym punkcie rozwijana, natomiast narysunku 11.1 przedstawiono konfiguracjê systemu z uwidocznieniemroli jak¹ pe³ni kod CRC.Aczkolwiek uk³ady z protoko³em 1-wire nie zawieraj¹sprzêtowego generatora kodu CRC8 (w przeciwieñstwie doCRC16), naj³atwiej go zrozumieæ przedstawiaj¹c uk³ad w³aœnietakiego generatora sprzêtowego. Przedstawiony jest onna rysunku 11.2a. Jest to wiêc rejestr przesuwny, w tym przypadkuoœmiobitowy ze sprzê¿eniem zwrotnym realizowanymza pomoc¹ 3 bramek exlusiv-OR. Algebraiczny zapis funkcji,któr¹ taki uk³ad realizuje bywa czêsto przedstawiany jako wielomianfikcyjnej zmiennej x. Stopieñ tego wielomianu odpowiadad³ugoœci rejestru, a niezerowe jego sk³adniki tym cz³onom,które s¹ objête sprzê¿eniem zwrotnym. Zatem zapis równowa¿nyschematowi z rysunku 11.2a bêdzie x 8 + x 5 + x 4 + 1.W ró¿nego typu materia³ach Czytelnik mo¿e siê spotkaæ z grafempokazanym na rys.11.2b, który przedstawia to samo, tylko¿e zosta³o to w inny sposób narysowane.Przedstawiaj¹c mo¿liwoœci kodu CRC8 (zwanego kodemDOW CRC) wypada powiedzieæ, jakie b³êdy on wykrywa:• ka¿d¹ nieparzyst¹ liczbê przek³amaæ gdziekolwiek w 64-bitowym ci¹gu danych,Dallas Semiconductor 1-Wire DeviceHost SytemMSB 64-BIT ONE-WIRE ROM CODE LSBCRCUNIQUE SERIAL NUMBERFAMILY I/OCODEByte7Byte6Byte5Byte4Byte3Byte2Byte1Byte0Kod CRC jest obliczony na podstawie zawartoœci bajtów 0 do 6i wpisany jest do bajtu 7.GND1-wireBusI/OCRC CALCULATORJeœli wartoœæ CRC obliczona przez hosta na podstawie 56 bitówodczytanych z ROM-u uk³adu slave jest taka sama jak zawartoœæjego ostatniego bajtu, komunikacja jest kontynuowana.W razie niezgodnoœci host powtórnie czyta ROM.DWUKIERUNKOWY PORT WEJ./WYJ.GNDRys.11.1. Konfiguracja systemu 1-wire uwidaczniaj¹ca uk³ad kontroli CRC zawartoœci pamiêci ROM.6 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wire1STSTAGE2NDSTAGE3RDSTAGE4THSTAGE5THSTAGE6THSTAGE7THSTAGE8THSTAGEx 0x 1x 2x 3Rys.11.2a. Generator kodu CRC8.x 4x 5x 6x 7INPUT DATAx 8INPUT1STSTAGE(MSB)2NDSTAGE3RDSTAGE4THSTAGEXOR5TH6TH 7TH 8THXORSTAGESTAGE STAGE STAGEXOR(LSB)Rys.11.2b. Inny sposób rysowania uk³adu generuj¹cego kod CRC8.• wszystkie b³êdy dwubitowe gdziekolwiek w ci¹gu 64-bitowym,• wszystkie przek³amania grup bitów mieszcz¹ce siê woœmiobitowym „oknie” gdziekolwiek w ci¹gu 64-bitowym,• wiêkszoœæ b³êdnych grup bitów o d³ugoœci d³u¿szej ni¿osiem.Przedstawiony wy¿ej kod DOW CRC ma jeszcze jedn¹bardzo ciekaw¹ w³aœciwoœæ, która zostanie podana bez uzasadnienia,gdy¿ to stricte matematyczny problem. Jeœli ostatnibajt danych zawiera kod CRC poprzednich 7 bajtów, a wszystkierejestry generatora z rys.11.2a by³y pocz¹tkowo wyzerowane,to po wczytaniu ca³ego ci¹gu 64 bitów stan tych rejestrówbêdzie znów 00H, a wiêc detekcja tego (poprawnego)stanu jest bardzo prosta.Przedstawiony opis dotyczy wprawdzie realizacji sprzêtowejgeneratora kodu CRC, ale jasnym jest, ¿e ten sam procesprzesuwu oœmiobitowego rejestru z aktualizacj¹ stanów objêtychsprzê¿eniem zwrotnym mo¿na bardzo prosto wykonaæ programowoi to w³aœnie robi uk³ad master czytaj¹c zawartoœæROM-u uk³adu „wisz¹cego” na „drucie” magistrali 1-wire.11.2. Sprawdzanie poprawnoœci transmisji za pomoc¹kodu CRC16Zasada jest identyczna jak opisana wy¿ej, jest to jedyniewielomian wy¿szego stopnia, a wiêc d³u¿szy rejestr i skuteczniejszawykrywalnoœæ b³êdów. Zastosowanie d³u¿szego koduCRC do sprawdzania poprawnoœci odczytanych danych z pamiêciNVRAM czy EPROM stanie siê jasne zwa¿ywszy, ¿e s¹to ci¹gi danych o znacznie wiêkszej d³ugoœci ni¿ 64 bity. Odpowiednischemat uk³adu przedstawiono na rysunku 11.3. W uk³adziena tym rysunku jest wyjœcie, w uk³adzie z rys.11.2 wyjœcianie ma. To nie b³¹d, generator CRC16 fizycznie w uk³adach(przeznaczonych do komunikacji zgodnie ze standardem 1-wire)istnieje i na magistralê nadaje, jako dwa bajty bêd¹ce cykliczn¹redundancj¹ danych odczytanych z ka¿dej strony pamiêci.12. Realizacja przerwañ na magistrali 1-wireO przerwaniach wspomniano ju¿ w punkcie opisuj¹cymzale¿noœci czasowe na magistrali, bo faktyczne realizacja przerwañto rozwiniêcie tych zale¿noœci. Aby nie wprowadzaæwówczas zamêtu, opis tej kwestii pozostawiono na koniecDlaczego taka komplikacja protoko³u 1-wire sta³a siê potrzebna,a mo¿na powiedzieæ konieczna? Dobrym przyk³ademjest element z uk³adem czasowym sygnalizuj¹cym alarm. Wzale¿noœci od zastosowania systemu, o fakcie wyst¹pienia alarmukomputer lub procesor zarz¹dzaj¹cy systemem powinienbyæ poinformowany szybko lub niezw³ocznie. Wprawdzieuk³ad wykrywaj¹cy warunek alarmu jest wyposa¿ony w rejestrstatusu, w którym jeden bit jest w³aœnie do tego celu przeznaczony.Master mo¿e wiêc sygnalizacjê alarmu wykryæ czytaj¹crejestr statusu i testuj¹c odpowiedni bit. Zatem mastermusia³by ci¹gle status czytaæ i sprawdzaæ, czy przypadkiem,w którymœ z elementów nie wyst¹pi³ warunek alarmu, spowalniaj¹ctym samym transmisjê na magistrali. Ponadto zwa¿ywszyna fakt, ¿e elementy tego typu (które mog¹ sygnalizowaæsytuacjê umownie nazwan¹ alarmow¹) maj¹ zasilanie z wewnêtrznejbaterii litowej, fakt ci¹g³ej komunikacji powodujeniepotrzebne roz³adowywanie tej baterii. Równie¿ w warunkachniepewnego kontaktu elementów w sieci MicroLAN podczasczytania statusu mo¿e wyst¹piæ b³¹d. Tego b³êdu kod CRCnie wykryje, natomiast po odczytaniu rejestru statusu bit („flaga”oznaczaj¹ca alarm) jest zerowany. A wiêc ta istotna informacjamog³aby byæ zgubiona (przeoczona) przez komputer zarz¹dzaj¹cysystemem.Pewnym i eleganckim rozwi¹zaniem tego problemu jestwprowadzenie funkcji przerwania. Przerwania daj¹ mo¿liwoœæpoinformowania mastera natychmiast lub przy najbli¿szymimpulsie Reset. Jeœli wiêcej elementów (ni¿ jeden) wystawi³oprzerwanie, master jest w stanie zidentyfikowaæ wszystkie u¿ywaj¹cinstrukcji „Warunkowy Search”. Nastêpnie znaj¹c ju¿1STSTAGE2NDSTAGE3RDSTAGE4THSTAGE5THSTAGE6THSTAGE7THSTAGE8THSTAGEx 0x 1x 2x 3x 4x 5x 6x 7x 89THSTAGEx 910THSTAGEx 1 011THSTAGEx 1112THSTAGEx 1 213THSTAGEx 1 314THSTAGEx 1 415THSTAGERys.11.3. Sprzêtowy generator kodu CRC16.16THSTAGECRCx 1 5 x 1 6 OUTPUTINPUT DATASERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 7

Opis magistrali szeregowej 1-wireelementy, które wystawi³y przerwanie mo¿e odczytaæ dlaczegoje wystawi³y czytaj¹c ich status. Jeœli nawet w trakcie czytaniastatusu wyst¹pi b³¹d, master powtórzy czytanie, gdy¿ itak wie, który lub które elementy wystawi³y przerwanie namagistralê.12.1. Typy przerwañNa magistrali 1-wire rozró¿nia siê dwa typy przerwañ: przerwanienatychmiastowe zwane równie¿ „spontanicznym” lubtypu 1 oraz delayed interrupt (opóŸnione) typu 2. Przerwanienatychmiastowe wystawiane jest na magistralê, jak tylko warunek„alarmu” wyst¹pi. Jednak sygnalizowanie przerwaniatypu 1 wymaga od systemu, od jego mastera aby na to pozwoli³.Nie mo¿e ono bowiem siê pojawiæ, gdy na magistralica³y czas wystêpuje komunikacja. W takiej sytuacji „alarm”mo¿e byæ sygnalizowany poprzez przerwanie typu 2. Nie mawówczas wiêkszego znaczenia, w którym momencie warunkialarmu wyst¹pi³y, informacja o tym nie zostanie zgubiona izostanie wystawiona na magistralê „przy okazji” najbli¿szegoimpulsu Reset. Master musi wiêc po prostu sprawdzaæ stanlinii, próbkowaæ j¹ przez okreœlony czas po tym, jak zakoñczygenerowany przez siebie impuls Reset. Ta w³aœciwoœæczyni z systemu przerwañ istotn¹ w³aœciwoœæ magistrali w sygnalizacjialarmu, w warunkach zmiennej sieci MicroLAN.Okreœlenie „system przerwañ” mo¿e wydawaæ siê przesadzone,gdy¿ w uk³adach cyfrowych jest to faktycznie ca³y systemz osobnymi liniami ¿¹dania priorytetów i potwierdzenia przerwañ.Jak siê dalej oka¿e te wszystkie cechy w systemie 1-wire równie¿ s¹ zaimplementowane, a przy tym ani „jedendrut wiêcej”.Przerwanie typu 1 jest sygnalizowane przez œci¹gniêcie liniimagistrali do stanu niskiego na czas od 960 do 3840µs. Potak d³ugim stanie niskim na linii 1-wire uk³ad odpowiada impulsemPresence, tak jakby impuls Reset by³ wystawiony przezmastera. Przebieg czasowy tej sytuacji przedstawiono na rysunku12.1a. Jeœli warunek alarmu pojawi siê akurat w momenciepo wyst¹pieniu impulsu Reset (tj. podczas stanu wysokiegolub stanu niskiego odpowiadaj¹cego impulsowi Presence),uk³ad nie wystawia impulsu przerwania natychmiast, aleodczeka a¿ impuls Presence siê zakoñczy i stan linii powrócido jedynki logicznej widzianej przez ten uk³ad, który chcewystawiæ przerwanie. Tê sytuacjê pokazano na rysunku 12.1b.Jeœli uk³ad chc¹c zasygnalizowaæ alarm nie mo¿e wystawiæprzerwania natychmiastowego, bo np. ci¹g³a komunikacjaV CCSekwencja impulsów Reset - PresencePrzerwanie 960 - 3840µsPresence1-WIREBUSGNDNie wystêpuje komunikacja po impulsiePresence, tzn. nie wystêpuje opadaj¹cezbocze napiêcia po magistraliRys.12.1a. Przerwanie typu 1.W tym momencie wyst¹pi³o przerwanie (alarm)Sekwencja impulsów Reset - PresencePrzerwanie 960 - 3840µsPresenceV CCV of slave1-WIREBUSIHGNDRys.12.1b. Przerwanie typu 1 - szczególny przypadek.Warunki przerwania wyst¹pi³y podczas impulsu Presence, jednak przerwanienie jest generowane, dopóki standardowa sekwencja Reset-Presencenie zostanie dokoñczonaVCCPrzerwanie 960 - 3840µsPresence1-WIREBUSGNDImpuls przerwania rozci¹ga w czasie impuls ResetRys.12.2. Przerwanie typu 2.PresencePrzerwanie 960 - 3840µsVCCPresence1-WIREBUSGNDZNACZENIE GRUBOŒCI LINIIWarunki przerwania wyst¹pi³y podczas nieobecnoœci uk³adu na magistrali (w sieci MicroLAN)aktywny master oba uk³ady slave i master œci¹gaj¹ magistralê do stanu niskiego aktywny slaveresistor pull-upczas, w którym pojawiaj¹ siê warunki alarmuRys.12.3. Przerwanie typu 2 - moment rozpoznania przerwania podczas braku zasilania uk³adu.8 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Opis magistrali szeregowej 1-wirewystêpuje na magistrali, mo¿e rozci¹gn¹æ w czasie najbli¿szyimpuls Reset, tak aby sumaryczny czas zera logicznego wynosi³od 960 do 3840µs. Jeœli natomiast warunek alarmu pojawisiê akurat w czasie impulsu Reset, wtedy ca³kowity czas stanuniskiego mo¿e byæ rozci¹gniêty do 4800µs. Ta sytuacja zosta-³a przedstawiona na rysunku 12.2.Jest jeszcze jedna ewentualnoœæ sygnalizacji przerwania.Jeœli w zmiennej sieci MicroLAN uk³ad zostanie do sieci pod-³¹czony, a wyst¹pi³ w nim wczeœniej warunek alarmu, wówczaswystawia on jak zwykle (to znaczy bez alarmu) impulsPresence i czeka na nastêpny impuls Reset, aby ten impuls dopierorozci¹gn¹æ w czasie sygnalizuj¹c przerwanie. Po jegozakoñczeniu wystawia powtórny impuls Presence. Sytuacja tajest zobrazowana na rysunku 12.3.Analizuj¹c te rysunki i porównuj¹c je z przebiegami czasowymiprzedstawionymi w p.4 artyku³u, nale¿y zwróciæ uwagê,¿e rozci¹gniêcie w czasie impulsu Reset nie zak³óca w ¿adensposób komunikacji z innymi elementami systemu. Jesttak dziêki temu, ¿e czas impulsu zerowania nie jest ograniczony.Jedyne ograniczenie wystêpuje w samym uk³adzie wyposa¿onymw mechanizm przerwañ. Aby w sposób pewnywykryæ przerwanie pojawiaj¹ce siê na magistrali 1-wire, musibyæ na³o¿one ograniczenie na impuls Reset do maksymalnie960µs. W przeciwnym razie mog³oby wyst¹piæ zjawisko zamaskowaniaimpulsu przerwania. Dlatego w³aœnie by³aumieszczona uwaga na rysunku 4.4 w punkcie opisuj¹cymszczeliny czasowe.Aby byæ w pe³ni w zgodzie z prawd¹, trzeba wy¿ej przedstawionyopis nieco skomplikowaæ. To wszystko jest prawd¹ idzia³a dopóty, dopóki jest jeden uk³ad na magistrali sygnalizuj¹cyalarm i jedna przyczyna sytuacji wymagaj¹cej przerwania.Aby sprostaæ takim wymaganiom (w sieci) zosta³ wprowadzonymechanizm potwierdzenia przerwania (Acnowledge), toznaczy master informuje uk³ad slave, ¿e przerwanie odebra³, awiêc jego rola (uk³adu slave) w tym zakresie siê koñczy. Wprzeciwnym razie uk³ad ¿¹daj¹cy przerwania bêdzie ci¹gle jewystawia³, wyd³u¿aj¹c wszystkie impulsy Reset. Implikacj¹ takiejsytuacji jest nie tylko zwolnienie szybkoœci transmisji, alemo¿e równie¿ uniemo¿liwiæ rozpoznanie, które przerwanie zosta³oju¿ obs³u¿one, a które czeka jeszcze w kolejce. Zatemsystem potwierdzenia dzia³a w ten sposób, ¿e przerwanie jestkasowane poprzez przeczytanie rejestru statusu zawieraj¹cegobit przerwania.W rozbudowanym systemie 1-wire mo¿e byæ pewnym problememstwierdzenie, który lub które elementy ¿¹daj¹ przerwania.Dlatego zosta³a wprowadzona dodatkowa instrukcja„Conditional Search”. Tym warunkiem (condition) jest w³aœniefakt ustawienia w stan aktywny bitu interrupt. Poza tymdzia³anie i przebieg realizacji tego rozkazu jest taki sam jakprzedstawiono w p.9 i na rys.9.1.Nale¿y dodaæ, ¿e dla prawid³owej realizacji systemu ³¹czniez obs³ug¹ przerwañ mo¿na by³oby siê obejœæ bez wielu funkcji,w tym równie¿ i bez instrukcji „Conditional Search”, jednak rozbudowanysystem by³by wówczas wolny i mo¿na powiedzieæ„niezdarny”.Przedstawiony opis magistrali 1-wire nie wyczerpuje oczywiœcietematu. Mimo, ¿e artyku³ jest obszerny to tylko „wierzcho³ekgóry lodowej”. Mam jednak nadziejê, ¿e przedstawionoogólne zasady dzia³ania i mo¿liwoœci tego systemu w miarêwyczerpuj¹co.13. Przyk³ady elementów przeznaczonychdo komunikacji magistral¹ 1-wireDla zobrazowania przedstawionej problematyki na zakoñczenieprezentujemy opis dwóch przyk³adowych elementówsystemu. Informacje te nie s¹ informacjami szczegó³owymi ibynajmniej nie pretenduj¹ do miana informacji katalogowych,chodzi jedynie o przedstawienie na ich przyk³adzie mo¿liwoœcisystemu z magistral¹ 1-wire.13.1. Termometr cyfrowy DS1820DS1820 to cyfrowy termometr z magistral¹ 1-wire. Na rysunku13.1.a przedstawiono obudowê tego elementu, gdy¿ wpierwszym zetkniêciu z tym elementem mo¿na byæ zaskoczonym,¿e tak wygl¹da termometr. Na rys. 13.1.b przedstawionoschemat blokowy wewnêtrznej struktury tego elementu, natomiastna rys. 13.1.c uk³ad obrazuj¹cy zasadê pomiaru temperatury.Technika pomiaru temperatury polega na zastosowaniu dwóchoscylatorów: jednego w miarê stabilnego (którego czêstotliwoœæjest niezale¿na od temperatury), drugiego o du¿ym wspó³czynnikutemperaturowym. Jeden z generatorów wyznacza okno czasowe,w którym s¹ zliczane impulsy drugiego oscylatora. Zastosowanatechnika zapewnia dok³adnoœæ pomiaru ±0.5°C. Zakresw jakim temperatura za pomoc¹ DS1820 mo¿e byæ mierzonaobejmuje temperatury od -55°C do +125°C. Taka rozdzielczoœæ izakres pracy uk³adu wymaga zapisania wartoœci temperatury przypomocy liczby binarnej 9-bitowej. Poniewa¿ protokó³ 1-wire przewidujekomunikacjê ca³ymi bajtami, trzeba by³o do tego celu przeznaczyædwa bajty. Istnieje mo¿liwoœæ zwiêkszenia dok³adnoœcipomiaru przez zastosowanie odpowiedniej techniki interpolacji.Na rys.13.1.c widaæ, ¿e schemat blokowy uk³adu jest bardziejrozbudowany ani¿eli wynika³oby to z przedstawionego opisu.Jest tak dlatego, poniewa¿ zale¿noœæ temperaturowa generatorao du¿ym wspó³czynniku temperaturowym jest silnie nieliniowa(w przybli¿eniu paraboliczna). Blok oznaczony slopeaccumulator najogólniej mówi¹c s³u¿y do linearyzacji uk³adu.Wspomniana dok³adnoœæ ±0.5°C nie jest osi¹galna na krañcachzakresu pomiarowego oraz w ca³ym przedziale napiêciazasilania. Uk³ad DS1820, jak wszystkie elementy systemu 1-wire mo¿e pracowaæ w zakresie napiêcia 2.8÷5.5V (wartoœætypowa to 5V). Dla osi¹gniêcia dok³adnoœci 0.5°C wymaganejest jednak napiêcie powy¿ej 4.3V.Uk³ad termometru mo¿e byæ zasilany paso¿ytniczo z liniidanych lub na jego trzecim wyprowadzeniu z napiêcia zewnêtrznego.W czasie konwersji temperatury uk³ad ma wiêksze „zapotrzebowaniena pr¹d” i jeœli jest zasilany z linii danych, musibyæ zastosowany uk³ad strong pull-up. Ten problem by³ poruszanyw punkcie 5 i przedstawiony na rys. 5.5. Konwersja temperaturymo¿e trwaæ nawet do 0.5s, a wiêc na taki czas uk³adstrong pull-up musi byæ uaktywniony i w tym czasie nie mo¿ebyæ podejmowana komunikacja na magistrali. Uk³ad master zarz¹dzaj¹cymagistral¹ jest w stanie „dowiedzieæ siê” jak zasilanyjest termometr (termometry): z linii czy zewnêtrznie. S³u¿ydo tego celu instrukcja „Read Power Supply”, po jej wys³aniutermometr odpowiada zerem logicznym w kolejnych (wygenerowanychprzez mastera) Read Time Slotach, gdy zasilany jestpaso¿ytniczo lub jedynk¹ logiczn¹, gdy zasilany jest zewnêtrznie.Je¿eli jest zasilany zewnêtrznie master mo¿e sprawdzaæ,czy konwersja temperatury jest w toku, czy siê zakoñczy³a. S³u¿ydo tego status nazwany busy (zajêtoœci¹) i polega na tym, ¿eSERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 9

Opis magistrali szeregowej 1-wireuk³ad „œci¹ga” liniê danych do stanu niskiego (po komendzie„Convert Temp.”) dopóki jest zajêty. Podobna sytuacja wystêpujew czasie wykonania rozkazu „Kopiuj notatnik”. Wtedyuk³ad te¿ pobiera wiêkszy pr¹d, a proces ten mo¿e trwaæ 10ms.Uk³ad termometru ma mo¿liwoœæ zapisania maksymalnej iminimalnej dopuszczalnej temperatury, po przekroczeniu którychsygnalizowany jest alarm. Jest to bardzo przydatna cechaw zastosowaniach przemys³owych. Gdy termometrów jest wiele,proces okreœlenia gdzie temperatura przekroczy³a dopuszczalnyzakres u³atwia i przyœpiesza zastosowanie instrukcji„Alarm Search” (szukaj alarmu). Rejestry, w których zapisywanes¹ dopuszczalne wartoœci temperatury s¹ 8-bitowe. Zatemnajmniej znacz¹cy bit nie jest brany pod uwagê, tym samymdok³adnoœæ tu wynosi ±1°C, co nie ma wiêkszego znaczenia.W takim zastosowaniu komputer nadzoruj¹cy jakiœ procesmo¿e zareagowaæ w³¹czaj¹c jakieœ urz¹dzenia (np. wentylatory,grzejniki), wszystko po jednym drucie.Na zakoñczenie w celu usystematyzowania przedstawionychinformacji zostanie podana przyk³adowa kolejnoœæ informacjina magistrali podczas pomiaru temperatury w uk³adziez jednym termometrem zasilanym paso¿ytniczo:• master wysy³a impuls Reset (480÷960µs),• master czyta, monitoruje magistralê w celu odebrania impulsuPresence,• master wysy³a bajt kodu instrukcji „Match ROM”,• master wysy³a 64 bity danych adresuj¹c termometr,• master wysy³a instrukcjê „Zmierz Temperaturê” (8 bitów),• master uaktywnia na 0.5 sekundy uk³ad strong pull-up (tonie po linii 1-wire),a/b/DQINTERNAL V DDPOWERV DDSUPPLYSENSESLOPEc/321PRESETDALLASDS1820DS1820PR35 PACKAGEOPIS WYPROWADZEÑGND - GroundDQ - Data In/OutVDDNCOSCYLATOR STABILNYTEMPERATUROWOOSCYLATOR O DU¯YMWSPÓ£CZYNNIKUTEMPERATUROWYM64-BIT ROM AND1-WIRE PORTVDDDQGND- Opcjonalnie VDD- Nie pod³¹czoneMEMORY ANDCONTROL LOGICACCUMULATORLICZNIK8-BIT CRCGENERATOR=0LICZNIK=0NCNCNCNCNCNCVDDNOTATNIKINCSTOPPRESETTEMPERATURESENSORHIGHTEMPERATURETRIGGER, THLOWTEMPERATURETRIGGER, TLCOMPARETEMPERATUREREGISTERRys.13.1.a/. Obudowa termometru DS1820.b/. Schemat blokowy termometru DS1820.c/. Uk³ad pomiaru temperatury zastosowany wtermometrze z magistral¹ 1-wire DS1820.DQ1 16 NC2 15 NC3 14 NC4 13 NC5 12 NC6 11 NC7 10 NC8 9 GNDDS1820S16-PIN SSOPSET/CLEARLSBa/.b/.DALLASDS25061-WIREBUSc/.• ponowny impuls Reset,• ponowne adresowanie uk³adu DS1820, a wiêc instrukcjai 64 bity danych,• master wysy³a instrukcjê „Czytaj notatnik”,• master czyta notatnik, ca³e 9 bajtów ³¹cznie z kodem CRC(w 9 bajcie) i przelicza go; jeœli wyst¹pi³ b³¹d, powtarzaca³y proces, jeœli siê zgadza, pomiar zosta³ wykonany iodczytany.13.2. Pamiêæ Add-Only DS2506DS2506 to pamiêæ EPROM o pojemnoœci 64 kilobitów. Narysunku 13.2.a pokazano obudowê, w celu zwrócenia uwagina to, ¿e ma ona tylko 3 wyprowadzenia, w tym jedno niepod-³¹czone. Na rysunku 13.2.b przedstawiono schemat blokowytego elementu, natomiast na rysunku 13.2.c - strukturê hierarchiirozkazów. Jest on zatem podsumowaniem informacji zawartychw punktach 7, 8, 9 i 10 artyku³u.BUSMASTERCOMMANDLEVELDATAPROGRAMVOLTAGEDETECT1-WIRE ROMFUNCTIONCOMMANDSDS2506-SPECIFICMEMORYFUNCTIONCOMMANDSPR-351-WIRE BUSNCDATAGNDDOSTÊPNEKOMENDYDS25061 2 3READ ROMMATCH ROMSEARCH ROMSKIP ROMOVERDRIVE SKIP ROMOVERDRIVE MATCH ROMWRITE MEMORYWRITE STATUSREAD MEMORYREAD STATUSEXTENDED READ DATANCNCDATAGNDPARASITE POWER1-WIRE FUNCTIONCONTROLMEMORYFUNCTIONCONTROL16-BIT CRCGENERATOR64k BIT EPROM(256 PAGES OF 32 BYTES)352 EPROMSTATUS BYTES1 82 73 64 58-PIN SOIC (208 MIL)64-BIT LASEREDROMKOMENDAODNOSI SIÊ DO:64-BIT ROM64-BIT ROM64-BIT ROMN/AN/A64-BIT ROMNCNCNCNC8-BITSCRATCHPADOTHERDEVICES64-BIT EPROMEPROM STATUS BYTES64-BIT EPROMEPROM STATUS BYTES64-BIT EPROMRys.13.2.a/. Obudowa pamiêci EPROM 64kb.b/. Schemat blokowy pamiêci DS2506.c/. Struktura hierarchii protoko³u 1-wire na przyk³adziepamiêci DS2506. }10 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Naprawa chassis Sony FE-1Naprawa chassis Sony FE-1Andrzej BrzozowskiChassis FE-1 firmy Sony zosta³o wprowadzone doprodukcji w 1998. Jest to chassis 50Hz z funkcj¹NICAM - nastêpca chassis BE3D. Jest ono znacznieprostsze w budowie. Wiêkszoœæ uk³adów umieszczonona p³ycie g³ównej - p³yta A. Modu³ wzmacniaczywizyjnych umieszczono na module C, dekoder NICAMna module S1, a klawiaturê lokaln¹ i gniazda AVdostêpne z przodu odbiornika na module H1. Chassissterowane jest nadajnikiem zdalnego sterowaniaRM883. Schemat ideowy odbiorników KV25XA/B/D/E/K/L/R/U z tym chassis opublikowano w „SerwisieElektroniki” nr 10/2000.Pewn¹ odmianê tego chassis stanowi chassis FE-1stosowane w odbiorniku KV29FX20U z nadajnikiemRM887. Zawiera ono zmiany zwi¹zane z zastosowanymw nim kineskopem typu Wega.Uk³ad zasilania standbyW omawianym chassis zastosowano dwa zasilacze. Zasilaczstandby, zbudowany w oparciu o uk³ad scalony TOP209firmy Power Integrations Inc. (IC609), pobiera w stanie czuwaniamoc mniejsz¹ od 1W. Schemat przetwornicy standbyprzedstawiono na rysunku 1.Uk³ad TOP209 zawiera kompletn¹ przetwornicê ³¹cznie ztranzystorem kluczuj¹cym typu MOSFET 700V. Napiêcie sieciprostowane jest na diodach D626 i D621. Na kondensatorzeC638 powstaje napiêcie 180V. Napiêcie to poprzez rezystorR627 zasila uzwojenie pierwotne 2-1 transformatora T602.Drugi koniec uzwojenia po³¹czony jest z n.5 uk³adu IC609.Jest to dren tranzystora kluczuj¹cego w IC609. Elementy: D628,C646, D629 stanowi¹ uk³ad eliminacji przepiêæ powstaj¹cychw czasie kluczowania uzwojenia pierwotnego.Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego steruj¹cy prac¹ przetwornicypochodzi z uzwojenia 4-3 transformatora T602. Napiêcie ztego uzwojenia jest prostowane i kszta³towane w uk³adzie:D627, C639, D631, R628, C640 i podawane do wejœcia 4 uk³aduIC609, do komparatora. W momencie, gdy napiêcie nawejœciu 4 przekracza poziom 5.7V, wewnêtrzny tranzystor kluczuj¹cyjest wysterowany.W czasie normalnej pracy napiêcie z wejœcia 4 ustala wspó³czynnikwype³nienia przebiegu kluczuj¹cego.Uzwojenie wtórne transformatora 5-7 i prostownik D632,C641 dostarczaj¹ napiêcia 8V, które podawane jest do wejœciastabilizatora 5V typu 7805 (IC608). Napiêcie wyjœciowe ze stabilizatorazasila: uk³ad steruj¹cy odbiornika IC001, EEPROM(IC004), multiplekser klawiatury lokalnej IC005, przekaŸnikRY601, uk³ad reset IC003 i odbiornik podczerwieni IC900.W przypadku przeci¹¿enia w ga³êzi napiêcia zasilania 5V,napiêcie na uzwojeniu 5-7 transformatora T602 zmniejsza siê.Powoduje to spadek napiêcia na uzwojeniu 4-3 i napiêcia nawejœciu 4 uk³adu IC609. Je¿eli napiêcie na tym wejœciu spadnieponi¿ej 4.7V, uk³ad pracuje jak w momencie startu. Je¿eliw tym czasie napiêcie na wejœciu 4 IC609 wzroœnie do 5.7V,uk³ad przechodzi w tryb normalnej pracy. Je¿eli przeci¹¿eniew ga³êzi 5V wystêpuje nadal, to ca³y cykl jest powtarzany takd³ugo, jak d³ugo wystêpuje przeci¹¿enie.Uk³ad IC609 wyposa¿ono w uk³ad zabezpieczenia termicznego,który wy³¹cza przetwornicê, gdy temperatura wewn¹trzuk³adu wzroœnie powy¿ej 145°C.G³ówny uk³ad zasilaniaZbudowano go w oparciu o uk³ad STR-F6654 firmy Sanken(IC606). Zasilacz wytwarza: napiêcie zasilania linii B+(135V), napiêcie zasilania wzmacniaczy mocy fonii 31V, napiêciezasilania toru sygna³owego 9V i 5V. Na rysunku 2 przedstawionoschemat tego zasilacza.RY601D621, D6262 × ERC04-06SR6274.7RT602THP6012.2nT601100n100n4.7M4.7M2.2n4.7n C63810µD629D62851,2,4 IC6093,7,8TOP209C64647p2kVD62721D632DINL2075C641100µ25VL602C642100µ25V4.7nCewki rozmagnesowuj¹ce1IC608378052C624100µ25VL601D6335.6VQ6012SA1037KStandby 5V4.7kSterowanieprzekaŸnikiemRY601n.51 IC001D613S601F6015AAC 220VC64047µ25VR62822D63112VC639100u25V43masa „zimna”masa „gor¹ca”Rys.1. Schemat przetwornicy standby chassis FE-1.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 11

Naprawa chassis Sony FE-1Napiêcie sieci podawane jest poprzez przekaŸnik RY601do prostownika D601. Napiêcie startowe przez rezystor R608i R667 podawane jest do wejœcia 4 uk³adu IC606. Uk³ad rozpoczynanormalne dzia³anie w momencie, gdy napiêcie nawejœciu 4 osi¹ga poziom 16V. W czasie pracy przetwornicyuk³ad IC606 zasilany jest napiêciem podawanym do wejœcia4, wytwarzanym z przebiegu z uzwojenia 7-8 prostowanego wuk³adzie D603, C625. Napiêcie zasilania mieœci siê w zakresieod 15V do 16.8V.Napiêcie regulacyjne podawane do wejœcia 1 uk³adu IC606wytwarzane jest w uk³adzie z transoptorem PH601 z napiêciawyjœciowego B+. Stabilizator SE135N (IC603), zasilany napiêciemB+ wytwarza na wyprowadzeniu 2 pr¹d proporcjonalnydo napiêcia podawanego do wejœcia 1. Wzrost napiêciaB+ powoduje wzrost pr¹du na wyjœciu 2 IC603, a tym samymwzrost pr¹du p³yn¹cego przez diodê transoptora. W wynikutego wzrasta pr¹d tranzystora w transoptorze PH601 i wzrastanapiêcie na wejœciu 1 IC606. Powoduje to zmniejszenie czasuprzewodzenia tranzystora w uk³adzie IC606 kluczuj¹cymuzwojenie pierwotne transformatora T603 i w efekcie zmniejszenienapiêcia wyjœciowego B+.Zmniejszenie napiêcia B+ wywo³uje efekt odwrotny doopisanego wy¿ej.Opisana regulacja powoduje, ¿e czêstotliwoœæ pracy przetwornicyzmienia siê od 120kHz przy zerowym pr¹dzie kineskopu do80kHz przy maksymalnym pr¹dzie kineskopu (bia³e t³o).Zwarcie któregokolwiek napiêcia zasilaj¹cego wytwarzanegoz uzwojeñ wtórnych T603 powoduje zmniejszenie napiêæwyjœciowych, tak¿e napiêcia zasilaj¹cego uk³ad IC606.Je¿eli napiêcie zasilaj¹ce na wejœciu 4 spada poni¿ej 10V, uk³adIC606 zatrzymuje pracê przetwornicy i nastêpuje jej ponownystart. Taki cykl pracy bêdzie trwa³ a¿ do momentu usuniêciazwarcia.Uszkodzenie w pêtli regulacji napiêæ wyjœciowych powodujewzrost napiêæ, tak¿e napiêcia na wejœciu 1 uk³adu IC606.Je¿eli napiêcie to osi¹gnie wartoœæ 22.5V, tranzystor kluczuj¹cyw IC606 zostanie wy³¹czony. Ponowne w³¹czenie tranzystoramo¿e nast¹piæ dopiero po wy³¹czeniu i w³¹czeniu napiêciasieci. Wykrycie tego typu zabezpieczenia mo¿liwe jest poprzezobserwacje napiêcia B+. Je¿eli napiêcie to po w³¹czeniunapiêcia sieci narasta powy¿ej 135V i nastêpnie spada do 0V,mo¿na podejrzewaæ uszkodzenie IC606 lub PH601.W chassis FE-1 zastosowano dodatkowy uk³ad zabezpieczeniaprzed wzrostem pr¹du wyjœciowego wy³¹czaj¹cy przetwornicêw momencie problemów z napiêciem zasilania linii.Transformator linii T511 zasilany jest poprzez rezystor R572.Jakikolwiek wzrost obci¹¿enia w uk³adzie odchylania poziomegopowoduje wzrost napiêcia na rezystorze R572. Je¿elinapiêcie to przekroczy poziom 1.2V, tranzystor Q571 zaczynaprzewodziæ i w³¹cza tranzystor Q574, który poprzez diodêD008 zwiera do masy wyprowadzenie 18 uk³adu dekoderakoloru i synchronizacji IC301. Powoduje to wy³¹czenie impulsówsteruj¹cych uk³adem odchylania poziomego. Napiêciez kolektora tranzystora Q571 podawane jest tak¿e do wejœcia52 mikrokontrolera IC001, który powoduje wy³¹czenie chassisdo stanu standby poprzez wy³¹czenie przekaŸnika RY601.W takim stanie dioda LED miga dwukrotnie wskazuj¹c uszkodzeniew uk³adzie odchylania poziomego.4.7nNapiêcie sieciz RY601R6021.8R10WD601D4SB6-L-F4.7n C606330µmasa „zimna”masa „gor¹ca”R6030.1R0.5WR60847k3WR66747k3WC61522n400VC633470p2kVR658100k3W4 3IC6065STR-F66542 1C625 R659 R660100µ 0.33R 0.39R25V 3W 3WR611680C621470pD608R662100k3WR6152.7kR6153.3kD603D602PH601PC123FY2R622473T603357814 2680pD605RU4AM-T3121114131615C628100µ160Vn.18IC301470pD614470pD610C6351µ160VL571R573100kR541100kD008Q5742SC2412KC6092200µ50VC6182200µ25VR66522k1W1R5711kR5942.2kR6162.2R3WR617100R5721R2W2 IC603SE135N R6532.2R33WC572100µ D57125V R5744.7kQ5712SA1330R59368kR54247kD309C5844.7µ50VR575100kR54347kR3374.7kB+135VC57133µ160Vn.52IC00131VZasilanie wzm.foniiBIC6057809 9VC610100µ25VR6522.2R3WIC6047805 C605470µ10V5V1k100nRys.2. Schemat przetwornicy g³ównej chassis FE-1.12 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Naprawa chassis Sony FE-1Tor foniiDetekcja sygna³u fonii dokonywana jest w uk³adzie p.cz.(IC101). Noœna fonii mono obecna jest na wyjœciu 8, a noœnaNICAM na wyjœciu 12. Oba te sygna³y podawane s¹ do uk³aduIC1101 (TDA9875P) na module S1. Uk³ad ten otrzymujetak¿e sygna³y fonii m.cz. z gniazd AV: SCART1 na wejœcia 33i 34 oraz SCART2 na wejœcia 36 i 37. Uk³ad taktowany jestsygna³em z generatora synchronizowanego rezonatorem kwarcowymX1101, przy³¹czonym do wyprowadzeñ 18 i 19. Rezonatorjest strojony diod¹ warikapow¹ D1101, która sterowanajest napiêciem z wyjœcia uk³adu detekcji b³êdów NICAM.Sygna³y fonii kana³u lewego i prawego z wyjœæ 61 i 60uk³adu IC1101 podawane s¹ do uk³adu przedwzmacniaczaIC1102, a nastêpnie do wzmacniacza mocy TDA7495 (IC201).Dekoder koloru i tor synchronizacjiFunkcje te pe³ni uk³ad CXA2060AS (IC301) firmy Sony.Wyposa¿ono go w dwa zestawy wejœæ RGB i wideo. Dekoderkoloru mo¿e dekodowaæ dowolny standard koloru. Uk³ad tenzasilany jest napiêciem 9V i sterowany szyn¹ I 2 C.Wzmacniacze RGBUmieszczono je na module C. Ka¿dy stopieñ zawiera tranzystorsteruj¹cy 2SC1740 i tranzystor BF871. Sygna³ z tranzystoraBF871 podawany jest do wtórnika z tranzystorem BF421,który pracuje w uk³adzie automatycznej regulacji balansu bieli.Kolektory tranzystorów BF421 po³¹czone s¹ razem daj¹csygna³ IK sprzê¿enia zwrotnego dla pêtli automatycznej regulacjibalansu bieli. Sygna³ ten podawany jest do wejœcia 21IC301.Przy braku sygna³u IK lub zak³óceniach na linii IK brakjest obrazu. Na to, ¿e brak obrazu wynika w³aœnie z problemówna linii IK, wskazuje piêciokrotne miganie diody LED.Kontrola linii IK mo¿e byæ przeprowadzona przy pomocyoscyloskopu. Prawid³owy sygna³ IK zawiera trzy linie pomiarowe,widoczne na koñcu ka¿dego okresu wygaszania pionowego.Je¿eli którykolwiek z torów RGB jest uszkodzony, brakjest jednego z impulsów i obraz jest wygaszony.Uszkodzenia na module wzmacniaczy wizyjnych najczêœciejspowodowane s¹ przepiêciami w kineskopie. W czasienaprawy modu³u najlepiej jest skontrolowaæ wszystkie pó³przewodnikina tym module. Usterka na module kineskopu mo¿epowodowaæ uszkodzenie diody Zenera D309 (3.9V) na p³ycieg³ównej.Uk³ad sterowaniaZastosowano tutaj mikrokontroler firmy PhilipsSAA5497PS (IC001). Bazuje on na popularnym 80C51, zawieraj¹cymdodatkowo dekoder teletekstu i uk³ad OSD. Zewnêtrznapamiêæ EEPROM (IC004) o pojemnoœci 8k sterowanaszyn¹ I 2 C zachowuje dane o dostrojeniu odbiornika i ustawieniachserwisowych. Ochrona danych zapisanych w pamiêcirealizowana jest poprzez sterowanie wyprowadzeniem 7uk³adu. Przy³¹czenie wyprowadzenia 7 do masy pozwala nazapis do pamiêci.Sygna³y szyny I 2 C przy³¹czone s¹ do z³¹cza CN001, któres³u¿y do diagnostyki chassis przy pomocy komputera.IC003 to uk³ad wytwarzaj¹cy sygna³ reset dla mikrokontrolera.Sygna³ reset pojawia siê na wyprowadzeniu 1 IC002.Na wyjœciu tym jest stan niski w czasie w³¹czenia chassis istabilizowania siê napiêcia 5V. Sygna³ reset podawany jest dowejœcia 43 mikrokontrolera poprzez tranzystor Q010. W czasiew³¹czania odbiornika wejœcie to jest w stanie wysokim, a wczasie normalnej pracy w stanie niskim. Sygna³ reset sterujetak¿e tranzystorem Q014. Tranzystor ten w³¹cza napiêcie zasilaniapamiêci EEPROM dopiero na koñcu impulsu reset. Jestto drugie zabezpieczenie pamiêci przed utrat¹ danych w czasiew³¹czania odbiornika.Mikrokontroler IC001 ma jedno wejœcie analogowe - wyprowadzenie11, które s³u¿y do kontroli stanu klawiatury lokalnejoraz wejœcia 8 gniazda SCART. Mo¿liwe to jest dziêkizastosowaniu multipleksera IC005, który miksuje sygna³y zodpowiednich wejœæ i wytwarza sygna³ podawany do wejœcia11 IC001. Uszkodzenie multipleksera objawia siê tym, ¿e nastêpujesamoistna zmiana kana³ów, regulacja g³oœnoœci lubprze³¹czanie siê odbiornika na odbiór z wejœæ AV. Podobneobjawy mog¹ byæ wywo³ane przez uszkodzenie któregoœ z mikroprze³¹cznikówklawiatury lokalnej. Aby stwierdziæ, czyuszkodzenie zwi¹zane jest z uszkodzeniem multipleksera, czymikroprze³¹cznika, konieczne jest od³¹czenie wtyku klawiaturylokalnej. Je¿eli uszkodzenie wystêpuje po od³¹czeniu klawiatury,to nale¿y wymieniæ multiplekser IC005.TeletekstSygna³ wideo z wyjœcia 6 IC301 podawany jest do wejœcia24 mikrokontrolera IC001. Ten sam sygna³ podawany jest dogniazda SCART poprzez tranzystor Q405. Uk³ad wycinaniadanych teletekstowych w dekoderze wymaga tylko dwóch elementówzewnêtrznych: kondensatora C033 i rezystora R077.Uk³ad dekodera teletekstu w IC001 zasilany jest napiêciem5V podawanym do wejœæ 38 i 39.Tryb serwisowyWejœcie w tryb serwisowy jest mo¿liwe, gdy odbiornik jestw trybie standby przez naciœniêcie przycisków pilota w nastêpuj¹cejkolejnoœci: [i+], [5], [ G£OŒNOŒÆ+ ], [TV].Wejœcie w tryb serwisowy sygnalizowane jest poprzez wyœwietlanienapisu TT w prawym górnym rogu ekranu.Wprowadzenie odpowiednich dwóch cyfr z pilota w trybieserwisowym wywo³uje procedury opisane w tablicy 1.Regulacje geometrii i balansu bieli wywo³ywane s¹ przeznaciœniêcie przycisku [ MENU ] na pilocie i wybranie odpowiedniejregulacji.Po zakoñczeniu regulacji ustawiona wartoœæ zostaje automatyczniezapamiêtana w pamiêci EEPROM.Wyœwietlanie historii odbiornikaMo¿liwe jest wyœwietlanie listy b³êdów, które wyst¹pi³y wodbiorniku. Aby wyœwietliæ listê b³êdów, nale¿y w trybie standbyzastosowaæ nastêpuj¹c¹ sekwencjê naciœniêæ przyciskówpilota: [i+], [5], [ G£OŒNOŒÆ - ], [TV].Wyœwietlana jest tablica z iloœci¹ b³êdów, które wyst¹pi³ySERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 13

Naprawa chassis Sony FE-1Tablica 1.Kodwpisywanyz nadajnikaObs³uga trybu serwisowegow czasie pracy odbiornika. Numer b³êdu odpowiada krotnoœcimigania diody LED podanej w tablicy 2. Obok numeru b³êduwyœwietlana jest iloœæ wyst¹pieñ tego b³êdu. Je¿eli odbiornikby³ u¿ywany przez d³u¿szy czas, mo¿e siê pojawiæ wskazanieprawie ka¿dego z b³êdów. Aby skasowaæ licznik b³êdów, nale-¿y nacisn¹æ przycisk [8], a nastêpnie [0].Wykrywanie uszkodzeñWywo³ywana funkcja00Wy³¹czenie trybu serwisowego i powrót donormalnej pracy08 Kasowanie ustawieñ u¿ytkownika11 Ustawienie wstêpne kontrastu12 Ustawienie wstêpne nasycenia13 Ustawienie wstêpne jaskrawoœci14182431Regulacja po³o¿enia obrazu teletekstu w kierunkupoziomymW³¹czanie lub wy³¹czanie wyciszania przyprze³¹czaniu programówUstawienie g³owicy i toru p.cz. na odbiór standardu I(UK)W³¹czanie lub wy³¹czanie funkcji automatycznegowy³¹czania odbiornika w stan standby po 15minutach pracy odbiornika bez sygna³utelewizyjnego34Prze³¹czanie zestawu znaków specjalnychteletekstu pomiêdzy zestawami: East, West35 Prze³¹czanie pomiêdzy trybami 4:3 i 16:936 W³¹czanie lub wy³¹czanie uk³adu SVM49Tablica 2.Krotnoœæmigania2Wpisanie ustawieñ fabrycznych do pamiêciEEPROMB³êdy wskazywane miganiem diodyLEDB³¹dDzia³a uk³ad zabezpieczenia przed wzrostem pr¹du wuk³adzie odchylania poziomego4 Brak odchylania pionowego5678910Brak sygna³u sprzê¿enia zwrotnego dla uk³aduautomatycznej regulacji balansu bieliStan niski na szynie sygna³u SDA lub SCL w czasiew³¹czania zasilaniaBrak sygna³u potwierdzenia z uk³adu pamiêciEEPROM IC004 w czasie w³¹czania zasilaniaBrak sygna³u potwierdzenia z uk³adu IC301 w czasiew³¹czania zasilaniaBrak sygna³u potwierdzenia z g³owicy w czasiew³¹czania napiêcia zasilaniaBrak sygna³u potwierdzenia z dekodera NICAMIC1101 w czasie w³¹czania napiêcia zasilaniaKiedy nastêpuje za³¹czenie (uaktywnienie) uk³adu zabezpieczeniaprzed wzrostem pr¹du, bardzo trudno jest okreœliæprzyczynê uszkodzenia, poniewa¿ mikrokontroler wy³¹cza odbiornikw stan standby. W takim przypadku najlepiej od³¹czyæwyprowadzenie 3 transformatora linii T511. Je¿eli uszkodzeniejest w uk³adzie linii, to po od³¹czeniu tego wyprowadzeniauk³ad zabezpieczenia nie powinien siê w³¹czaæ i dioda LEDnie powinna migaæ dwukrotnie. W takim trybie pracy diodaLED mo¿e migaæ czterokrotnie wskazuj¹c na to, ¿e nie dzia³auk³ad odchylania pionowego.Je¿eli jednak dioda LED nadal miga dwukrotnie, to przyczynyuszkodzenia nale¿y szukaæ w uk³adzie zabezpieczenia.Uszkodzone mog¹ byæ na przyk³ad rezystory: R541, R573,R575 lub R543 w obrêbie uk³adu z tranzystorem Q571. Nale-¿y sprawdziæ tak¿e rezystor R572, który uszkadza siê w przypadkuusterki tranzystora kluczuj¹cego w odchylaniu poziomymlub transformatora linii T511.Uk³ad odchylania pionowegoW uk³adzie tym zastosowano uk³ad scalony STV9379(IC501). Najczêœciej przyczyn¹ uszkodzeñ w tym rejonie s¹z³e po³¹czenia lutowane.Tranzystory Q501 i Q575 pracuj¹ w uk³adzie wykrywaniauszkodzeñ odchylania pionowego. Je¿eli brak jest impulsówpowrotu V, tranzystor Q575 zostaje w³¹czony przy³¹czaj¹c domasy nó¿kê 15 uk³adu IC301. Informacja o stanie niskim nawyprowadzeniu 15 poprzez wewnêtrzne rejestry uk³adu IC301i szynê I 2 C przekazywana jest do mikrokontrolera IC001. Wreakcji na zwarcie wyprowadzenia 15 do masy mikrokontrolerwygasza obraz i dioda LED miga czterokrotnie. Odbiornikpozostaje nadal w³¹czony i mo¿liwe jest poszukiwanie uszkodzenia.Je¿eli dioda LED miga czterokrotnie i uk³ad odchylaniapoziomego nie pracuje, uszkodzenia nale¿y szukaæ w uk³adziezabezpieczenia przed wzrostem pr¹du lub w przetwornicyg³ównej odbiornika.Uk³ad steruj¹cy lini¹Impulsy steruj¹ce o amplitudzie 5V PP z n.19 uk³adu IC301podawane s¹ do bazy tranzystora Q535 (2SC2688), który poprzeztransformator T531 steruje tranzystorem odchylania poziomegoQ533 (2SD2539).W rejonie tym czêsto wystêpuj¹ uszkodzenia po³¹czeñ lutowanychszczególnie przy elementach Q535 i T531. S¹ oneprzyczyn¹ uszkodzenia tranzystora odchylania poziomego.Korekcja EWTranzystor Q532 typu MOSFET steruje modulatorem korekcjiEW. Aby zredukowaæ straty mocy w uk³adzie, bramkatranzystora sterowana jest impulsami z uk³adu PWM. Uk³adPWM wykorzystuje komparator IC531 typu LM383N. Na wejœcie5 tego uk³adu podawany jest sygna³ paraboli V, a do wejœcia6 impulsy powrotu linii. Szerokoœæ impulsów na wyjœciukomparatora zale¿y od wartoœci amplitudy sygna³u paraboli V.Uk³ad stabilizacji szerokoœci obrazu wykorzystuje napiêcieABL wytwarzane w uk³adzie odchylania poziomego, proporcjonalnedo pr¹du kineskopu. Napiêcie to podawane jestrównie¿ do wejœcia 5 komparatora, moduluj¹c szerokoœæ obrazuw zale¿noœci od pr¹du kineskopu.W przypadku problemów z korekcj¹ EW obrazu nale¿ywejœæ w tryb serwisowy odbiornika, zanotowaæ ustawione wartoœcinastaw geometrii i spróbowaæ dokonaæ regulacji. Problemyz geometri¹ mog¹ wynikaæ na przyk³ad z utraty zawartoœcipamiêci EEPROM.14 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Je¿eli tranzystor Q532 jest bardzo gor¹cy, nale¿y sprawdziæ:L535, C547, C536, T532 i L537. Nie wszystkie z wymienionychelementów s¹ montowane. Ich monta¿ zale¿y odzastosowanego kineskopu.Je¿eli cewki s¹ przegrzane (wskazuje na to kolor oraz temperaturaw czasie pracy odbiornika), oznacza to zwarcie ichzwojów.Typowe uszkodzenia chassis FE-1Objaw: Nie pracuj¹ oba zasilacze.Przyczyna: Uszkodzenie IC609 (TOP209). W takim przypadkunale¿y sprawdziæ: C640 (47µF/25V), D631 (MTZJ-12B),D628 (P6KE200), D629 (UF4005PKG23), R627 (4.7R/5%).O: Nie pracuje g³ówny zasilacz. Dzia³a przekaŸnik w³¹czaj¹cynapiêcie sieci.P: Uszkodzenie uk³adu IC606 (STR-F6654). Nale¿y sprawdziædodatkowo nastêpuj¹ce elementy: R659 (0.33R/5%), R660(0.39R/5%), R603 (bezpiecznikowy), C625 (100µF/25V).O: Zasilacz g³ówny zaczyna pracowaæ i szybko siê wy³¹cza.P: Uszkodzony uk³ad IC603 (SE135N).O: Odbiornik wy³¹cza siê po w³¹czeniu. Dioda LED miga 2-,3- lub 5-krotnie.P: Uszkodzone mog¹ byæ nastêpuj¹ce rezystory SMD: R541,R573, R575 (wszystkie 100k/5%), R543 (47k/5%).O: Odbiornik wy³¹cza siê po wyœwietleniu jaskrawego, czerwonego,niebieskiego lub zielonego t³a. Dioda LED miga2-, 3- lub 5-krotnie.P: Uszkodzenie kineskopu.O: Odbiornik samoistnie zmienia programy lub reguluje g³oœnoœæ.P: Uszkodzenie mikroprze³¹cznika S900, S901, S902 na moduleH1 lub uszkodzenie IC005 (CD4052BCM-FL63) namodule A.O: Ciemny ekran, brak obrazu.P: Nale¿y sprawdziæ: R516 (56k/5%) i R517 (27k/5%).O: Zbyt du¿a szerokoœæ obrazu.P: Zwarcie tranzystora Q532 (2SK2251-01). Nale¿y skontrolowaæinne elementy w uk³adzie korekcji EW.O: Widoczne pionowe pasy lub zak³ócenia z lewej strony ekranuna ciemnych obrazach.P: Nale¿y dodaæ kondensator 1nF / 2kV równolegle do diodyD539 w modulatorze korekcji EW.O: Widoczna pionowa, purpurowa linia.P: Nale¿y wymieniæ uk³ad IC301 (CXA2060AS).O: Nie dzia³a zmiana formatu obrazu.P: Nale¿y wejœæ w tryb serwisowy i ustawiæ tryb 4:3.O: Brak jednego koloru przy wyœwietlaniu teletekstu lub OSD.P: Nale¿y sprawdziæ: Q009 (w torze R), Q007 (w torze G),Q008 (w torze B). S¹ to tranzystory typu 2SC2412K.O: Brak teletekstu.P: Zwarcie tranzystora Q406 (2SC2412K).O: Brak dŸwiêku.P: Uszkodzenie kondensatora C618 (2200µF/25V) lub tranzystoraQ202 (2SC2412K).O: Nie dzia³a pilot.P: Nale¿y sprawdziæ uk³ad odbiornika podczerwieni IC900(SBX1981-51), diodê D907 (MTZJ-9.1A) na module H1 idiodê D023 (MTZJ-5.6B) na p³ycie g³ównej.}

Naprawy dla dociekliwychOTVC Panasonic TX-21S3TC chassis Z7Karol ŒwiercUszkodzona by³a przetwornica D812-R2KN, IC801-STR58041. Po wymianie tych elementów przy w³¹czeniu odbiornikadioda kontrolna gaœnie i s³ychaæ charakterystycznypisk (œwiergot). Oprócz T801 wszystkie elementy przetwornicysprawdzone. Proszê o wskazówki, jak praktycznie sprawdziætê przetwornicê, jak j¹ prawid³owo sztucznie obci¹¿yæ, jakiejest prawid³owe napiêcie zasilania linii i co prawdopodobniemo¿e byæ przyczyn¹ tej awarii?Po zapoznaniu siê z artyku³ami zamieszczonymi w „SE”dowiedzia³em siê jedynie, jakie s¹ prawid³owe napiêcia wyjœcioweprzetwornicy. Czy po odciêciu od uk³adów odbiornikastrony wtórnej przetwornicy i po obci¹¿eniu ga³êzi zasilanialinii ¿arówk¹ (jaka moc) po za³¹czeniu do sieci przetwornicada prawid³owe napiêcia wyjœciowe? Pytam dlatego, poniewa¿z tego typu przetwornic¹ mam pierwszy kontakt i nie mam pewnoœcico do prawid³owego podejœcia do tego typu usterki.Zasilacz chassis Z7 Panasonica to przetwornica typu forward-buckbez izolacji. Pod wzglêdem konfiguracji to jeden zprostszych zasilaczy impulsowych i jego naprawa jest równie¿stosunkowo prosta. Przede wszystkim mo¿na go uruchamiaæsolo, z obci¹¿eniem sztucznym. Jeszcze parê s³ów w temacieizolacji galwanicznej. Chassis Z7 jest izolowane. Izolacjaprzebiega poprzez trafopowielacz, transformatorek impulsowysteruj¹cy tranzystorem kluczuj¹cym odchylania poziomego,a równie¿ cewki odchylaj¹ce (cewki linii s¹ „gor¹ce”).Równie¿ dodatkowe wyjaœnienie co do konfiguracji forward.Uzwojenia dodatkowe zasilaj¹ce wzmacniacz m.cz. fonii, zasilaniestartowe drivera linii oraz napiêcie zasilaj¹ce wiêkszoœæuk³adów ma³osygna³owych odbiornika, oddaj¹ energiê w trybieflyback. Jest to jednak procentowo niewielka moc, a wiêcnie zmienia znacz¹co warunków pracy ca³ej przetwornicy.Klucz zasilacza (poniewa¿ przetwornica pracuje na wyprostowanymnapiêciu sieci, popularnie nazywany kluczem wysokonapiêciowym)znajduje siê miêdzy wyprowadzeniami 3 i 4uk³adu STR58041. Natomiast ³atwo przeoczyæ, ¿e drugim kluczemjest dioda D810. Jej rozwarcie musi spowodowaæ uszkodzenietego pierwszego. Natomiast dla idei dzia³ania, dioda tajest nie mniej wa¿nym kluczem jak tranzystor, a ¿eby to uwypukliæprzedstawiono poni¿ej uproszczony rysunek (rys.1).Uwagi odnoœnie klucza K2 z rysunku 1:• sterowany jest tylko K1; K2 w³¹czany jest napiêciem samoindukcjiL,SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 15

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Panasonic TX-21S3TC chassis Z7+K1(3 - 4 IC801)L(P1 - P2 T801)U wyR1R2T3K2(D810)(C812)DZ1T2T1Sterowaniekluczamifeedback1 2 3 4 5Rys.1. Struktura konfiguracji zasilacza forward-buck(w nawiasach - elementy w chassis Z7).• brak K2 spowoduje tak du¿e napiêcie samoindukcji, ¿eK1 „na pewno nie wytrzyma”,• K2 mo¿e wiêc byæ diod¹, choæ w przetwornicach niskiegonapiêcia dla zwiêkszenia sprawnoœci uk³adu stosuje siêw tym miejscu te¿ tranzystor,• warunki pracy przetwornicy s¹ niezale¿ne od tego, czyK2 jest diod¹, czy tranzystorem, dopóki zachowane s¹ warunkiprzewodnoœci ci¹g³ej w indukcyjnoœci L,• zastosowanie jako K2 tranzystora polowego zachowuje przewodnoœæci¹g³¹ mimo zmiany kierunku pr¹du w cewce L.Teraz jak ten uk³ad dzia³a, a dopiero w dalszej czêœci, jakgo naprawiaæ i co mo¿e byæ prawdopodobn¹ przyczyn¹ opisywanejusterki.Poniewa¿, jak zaznaczy³em na wstêpie, uk³ad jest wzglêdnieprosty, to te¿ opis bêdzie „wzglêdnie” krótki. Dla zrozumieniadzia³ania ca³oœci uk³adu konieczna jest znajomoœæ strukturywewnêtrznej IC801. Na rysunku 2 przedstawiono schematwewnêtrzny uk³adu STR58041. W chassis Z7 pracujeSTR58041A-M. S¹ prawdopodobnie drobne ró¿nice miêdzytymi uk³adami, jednak analizuj¹c uk³ad mo¿na siê ich domyœleæi mo¿na nawet wyci¹gn¹æ wnioski co do zamiennoœci obuscalaków.Zatem, na schemacie z rys. 2 widzimy: tranzystor T1 toklucz wysokonapiêciowy, nazwijmy go „wewnêtrzny BU”;wszystkie jego wyprowadzenia, baza, emiter i kolektor dostêpnes¹ na nó¿kach uk³adu scalonego. Dioda DZ1 to wewnêtrznenapiêcie odniesienia, tranzystor T3 to wzmacniacz b³êdu, a T2to wzmacniacz pr¹dowy wyjœcia tego pierwszego. Po³¹czeniekolektora T2 z emiterem T3 (przez rezystor) sugeruje, ¿e wystêpujemiêdzy nimi lokalne sprzê¿enie zwrotne. Proszê przeanalizowaæto dok³adnie, to z³udne podobieñstwo i choæ sprzê-¿enie zwrotne jest „wszechobecne”, tu go nie ma. Równie¿,mimo to, ¿e uk³ad scalony ma tylko 5 nó¿ek, jest dostêp doistotnych punktów wzmacniacza b³êdu. To istotne, choæ nie wtej aplikacji. Uk³ad STR58041, jako ¿e zawiera zarówno elementreferencyjny, jak i dzielnik próbki napiêcia odzwierciedlaj¹cegowartoœci napiêæ wyjœciowych, narzuca okreœlonenapiêcie wyjœciowe. Jednak dziêki wyprowadzeniu bazy tranzystoraT3 na nó¿kê 5. uk³adu, a równoczesny dostêp do obukoñców dzielnika R1-R2, istnieje prosty sposób modyfikacjiwspó³czynnika sprzê¿enia g³ównej pêtli stabilizuj¹cej, a wiêcmodyfikacji wartoœci napiêcia wyjœciowego. Tak w wielu aplikacjachsiê robi, poprzez odpowiedni dobór rezystora zewnêtrznegomiedzy wyprowadzeniami 5-1 lub 5-4 tego uk³adu scalonego.W aplikacji chassis Z7 taka modyfikacja nie ma miejsca,i mieæ miejsca nie mo¿e. To jedna z domniemanych ró¿nicmiêdzy uk³adem „bez literki” i ...A-M.tranzystor wysokonapiêciowyRys.2. Struktura wewnêtrzna uk³adu STR58041.Rozpisa³em siê nieco nad zagadnieniami natury ogólnej,ju¿ przechodzê do opisu aplikacji chassis Z7, jednak warto nawy¿ej zasygnalizowane niuanse zwróciæ uwagê. Uk³adSTR58041 zawiera raptem 3 tranzystory, 5 rezystorów, jedn¹diodê Zenera i mieœci siê w obudowie o jedynie 5 nó¿kach.Mimo to, jest bardzo elastyczny w budowie zasilaczy przetwornic,a iloœæ elementów zewnêtrznych nie przewy¿sza rozwi¹zañz bardzo zaawansowanymi uk³adami driverów. Posiadaj¹cschemat odbiornika i struktury uk³adu scalonego mo¿nado naprawy podejœæ niemal¿e jak do uk³adu wykonanego wpe³ni na elementach dyskretnych, to znaczy wszystko zmierzyæ,„wszêdzie zajrzeæ”. Wniosek o u³atwieniu naprawy by³byju¿ zbyt daleko id¹cy, bo jak wiadomo praktyka „wypowiada”siê tu ró¿nie. Tak czy inaczej warto te dywagacje wzi¹æpod uwagê, gdy¿ podobna idea dotyczy wszystkich uk³adówtypu STR… czy STK…, a jest ich wiele.Teraz ju¿, jak dzia³a przetwornica chassis Z7. TransformatorT801 oprócz uzwojenia g³ównego P1-P2 zawiera dwauzwojenia dodatkowe (pomijam tu uzwojenia wtórne S1-S3 iS2-S3, gdy¿ jak zaznaczy³em na wstêpie, s¹ one niezbyt istotnedla dzia³ania przetwornicy). Uzwojenie F1-F2 pe³ni rolêuzwojenia kontrolnego. Tu znów dygresja: w takiej aplikacjimodyfikacja wewnêtrznego uk³adu wzmacniacza b³êdu jestniepotrzebna, wartoœæ napiêcia wyjœciowego mo¿na ³atwo modyfikowaæprzez odpowiedni dobór zwojów P1-P2 i F1-F2.Zatem napiêcie uzwojenia kontrolnego (w fazie, gdy zamkniêtyjest klucz D810, a otwarty T1) przek³ada siê na napiêcie nakondensatorze C811. To kondensator o „wirtualnym” potencjale,napiêcie na nim trudno zmierzyæ, ale proszê zwróciæuwagê, pod³¹czony jest on wprost do wzmacniacza b³êdu, któregopotencja³ w tym rozwi¹zaniu jest równie¿ „wirtualny”(to znaczy „biega” sobie gdzieœ miêdzy 30 a 40 wolt poni¿ejmasy a potencja³em wyprostowanego napiêcia sieci, a wiêcrzêdu +300V. Ten fakt sprawia zapewne istotn¹ przeszkodê wzrozumieniu dzia³ania uk³adu, ale jak siê j¹ „przeskoczy”, docenimyprostotê w postaci niewielkiej iloœci elementów ca³ejprzetwornicy.Nastêpny istotny krok to dodatnie sprzê¿enie zwrotne. Widz¹cmiêdzy nó¿kami 3 i 4 IC801 klucz, jest jasne, ¿e musibyæ on pewnie w³¹czony, tranzystor T1 (z rys.2) nasycony, poczym prawid³owo, a wiêc mo¿liwie szybko wy³¹czony, cowymusi w³¹czenie (napiêciem samoindukcji P1-P2) klucza –D810. Niespe³nienie tych warunków spowoduje, ¿e albo STRbêdzie siê grza³, albo jego tranzystor mocy nie wytrzyma napiêciowo.Tak czy inaczej STR nie popracuje d³ugo i przyczynyjego uszkodzenia praktycznie zawsze nale¿y szukaæ wobwodzie do którego opisu przechodzê. Dodatnie sprzê¿enie16 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Panasonic TX-21S3TC chassis Z7zwrotne, to ono ma zapewniæ w³aœciwe warunki pracy klucza.Trzeba siê teraz skupiæ, bo to drugi (i na szczêœcie ostatni)najtrudniejszy fragment uk³adu. F1-B1 jest uzwojeniem dodatniegosprzê¿enia zwrotnego, ale mo¿na wyró¿niæ i¿ pe³niono 2 a nawet 3 funkcje. W fazie wy³¹czenia klucza T1 (celowonie u¿ywam okreœlenia „w fazie przekazania energii” gdy¿w konfiguracji forward-buck energia do wyjœcia przekazywanajest w obu fazach) uzwojenie to powoduje na³adowaniekondensatora C817 (w szereg z C810) poprzez diody D808 iD815. W tej fazie jest jeszcze jedna funkcja, ale dla przejrzystoœciopisu, na razie j¹ pominê. W drugiej fazie pracy przetwornicy(o ile s¹ tylko dwie fazy, a jest to prawd¹ jeœli spe³niones¹ warunki przewodnoœci ci¹g³ej pr¹du w indukcyjnoœcig³ównej zasilacza) diody D808 i D815 odcinaj¹ wy¿ejwyodrêbniony obwód, a ³adunek z na³adowanych wczeœniejkondensatorów powoduje podanie napiêcia dodatniego nakolektor Q802. To punkt ca³ego opisu bardzo istotny. Nale¿yzwróciæ uwagê, ¿e w tej fazie napiêcie na wyprowadzeniu 3 i4 IC801 (czyli na kolektorze i emiterze klucza T1) jest równewyprostowanej sieci, czyli oko³o +300V. Dla prawid³owegonasycenia „wewnêtrznego BU”, na jego bazê, a wiêc na nó¿-kê 2 uk³adu scalonego trzeba podaæ potencja³ wy¿szy; sk¹dgo wzi¹æ?. Wydaje siê, ¿e nigdzie w uk³adzie wy¿szy potencja³ju¿ nie wystêpuje, a na dodatek musi on byæ „biegaj¹cy”,„wirtualny”. A wiêc, tworzony jest on w ten w³aœnie sposób.Oczywistym staje siê, ¿e utrata pojemnoœci C810 lub C817spowoduje niewystarczaj¹ce nasycenie wewnêtrznego kluczaIC801, a to ju¿ krok do jego uszkodzenia. Równoczeœnie wtych warunkach p³ynie spory pod wzglêdem wartoœci RMS iimpulsowy pr¹d przez wy¿ej wymienione elektrolity. Nie trzebazatem dodawaæ, ¿e nale¿y montowaæ tu kondensatory bardzodobrej jakoœci, a mimo to s¹ to g³ówni podejrzani uszkodzeñzasilacza. Co wiêcej, przy wymianie uk³adu scalonego,nale¿a³oby wymieniæ je w ciemno. Warto te¿ dodaæ, ¿e tu nale¿ytrzymaæ siê wartoœci nominalnej tych kondensatorów i w¿adnym wypadku nie „przedobrzyæ” z wartoœci¹ wiêksz¹.Wracam jednak do opisu dzia³ania, wnioski praktyczne dlanapraw bêd¹ na koñcu.Ustaliliœmy zatem, ¿e energia kondensatorów C810 i C817stanowi Ÿród³o napiêcia wirtualnego pozwalaj¹ce na osi¹gniêciepotencja³u wy¿szego od wyprostowanej sieci na elektrolicieC807. Ale klucz w postaci tranzystora bipolarnego musibyæ sterowany pr¹dowo i tylko w odpowiedniej fazie pracyprzetwornicy. Odpowiednie zgranie zale¿noœci czasowych zapewniaklucz w postaci tranzystorka Q802, a sterowany jeston równie¿ z uzwojenia F1-B1, poprzez dzielnik oporowyR808-R813 i to jest druga funkcja tego uzwojenia. Natomiastw³aœciwy pr¹d bazy tranzystora klucza ustala rezystor R809.To bardzo wa¿ny element i praktyka serwisowa wskazuje, ¿ezachodzi czasem potrzeba korekty jego wartoœci (gdy STRnadmiernie siê nagrzewa).Opisany wy¿ej obwód dodatniego sprzê¿enia zwrotnegowspomagany jest przez obwód z rezystorem R807 i kondensatoremC808. Pozwala on na szybkie prze³¹czanie kluczag³ównego minimalizuj¹c moc wydzielan¹ w nim w stanachprzejœciowych. Elementy te stanowi¹ bardzo krótk¹ sta³¹ czasow¹niewystarczaj¹c¹ na zapewnienie odpowiedniego wysterowaniatranzystora bipolarnego. Spe³niaj¹ funkcje wspomagaj¹c¹(szybkiej rekombinacji noœników w obszarze z³¹czabaza-emiter), jednak równoczeœnie stwarzaj¹ kolejny problem.O ile klucz w postaci tranzystora Q802 spe³nia rolê odciêciaobwodu dodatniego sprzê¿enia zwrotnego w fazie wy-³¹czenia T1, rola obwodu wspomagaj¹cego mo¿e byæ destrukcyjna.Tu dochodzimy do funkcji diod D816 i D809. D809zabezpiecza z³¹cze baza-emiter klucza przed zbyt du¿ym napiêciemujemnym (wstecznym), natomiast D816 pe³ni rolêklampuj¹c¹ okreœlaj¹c¹ sta³e i okreœlone warunki ³adunku naC808 w czasie, gdy ma siê rozpocz¹æ faza w³¹czenia klucza wuk³adzie STR…Opisane zosta³y ju¿ prawie wszystkich funkcje elementówzasilacza. Elementy obwodów trywialnych prostownikasieciowego, zwi¹zanych z nim kondensatorów i rezystoraoczywiœcie pomijam. O rezystorach startowych natomiast tylkowspominam: to R804 i R811.Pozosta³ jeszcze tylko obwód z tranzystorem Q801. To elementograniczenia nadpr¹dowego; czujnikiem pr¹du jest niskoohmowyrezystor R805. Jednak tu upatrujê ró¿nice w uk³adachSTR58041xxx. W takim uk³adzie STR „bez literki” pracowaænie mo¿e, tranzystor Q801 nie by³by prawid³owo spolaryzowany.Oprócz tego, dla ograniczenia pr¹dowego (podobniemo¿na zrealizowaæ zabezpieczenie nadnapiêciowe) wuk³adzie z rysunku 2, do nó¿ki 5 trzeba doprowadziæ pr¹d,czego Q801 zrobiæ nie potrafi. Czy mo¿na zatem zast¹piæSTR…A-M uk³adem „bez literki” ? Mo¿na, jeœli zrezygnowaæz ograniczenia nadpr¹dowego. Nale¿y jednak wtedy uk³adten dezaktywowaæ, najproœciej wymontowaæ Q801.Zabezpieczenie nadnapiêciowe w uk³adzie zrealizowanotyle „ordynarnie” co skutecznie. Dioda Zenera D812 która ulegniezwarciu, gdy napiêcie wyjœciowe przekroczy jej wartoœæprogow¹. Zabezpieczenie nadnapiêciowe jest tu bardzo wa¿-ne. W uk³adzie forward-buck zwarcie tranzystora kluczuj¹cegopowoduje pojawienie siê na wyjœciu napiêcia wejœciowego,tu wyprostowana sieæ. Dlatego te¿ zabezpieczenie nadpr¹dowestaje siê równie wa¿ne, gdy¿ w przeciwnym raziemusi przepaliæ siê bezpiecznik wejœciowy, co mo¿e oznaczaæ,¿e czasem prêdzej „wybije” bezpiecznik domowej instalacjienergetycznej.Z opisem dzia³ania dobrnêliœmy do koñca. Zwrócê jeszczetylko uwagê na dwa kondensatorki. C821 zbiera overshootyspowodowane indukcyjnoœci¹ rozproszenia uzwojeniag³ównego transformatora zabezpieczaj¹c tranzystor-klucz. Otym siê na ogó³ pamiêta. Natomiast zapomina siê, ¿e to samoczyni C809 odnoœnie klucza-diody.Jakie wnioski dla napraw? Nasuwaj¹ siê one same z powy¿szegoopisu. Najbardziej prawdopodobne uszkodzeniabêd¹ w okolicy obwodu dodatniego sprzê¿enia zwrotnego.Uk³ad mo¿na obci¹¿yæ ¿arówk¹ (najlepiej 40 lub 60W/220V)i mo¿na oscyloskopem spokojnie ogl¹daæ co siê dzieje. Istotn¹trudnoœæ stanowi¹ tu obwody o potencja³ach, jak je nazwa-³em wirtualnych, a które s¹ bardzo istotne. W najgorszym raziekilka krytycznych elementów mo¿na przemierzyæ miernikiemlub wymieniæ w ciemno.Co do objawu „s³ychaæ charakterystyczny pisk, œwiergot”,jest to prawdopodobnie spowodowane przeci¹¿eniem przetwornicy,czyli uszkodzeniem maj¹cym miejsce poza zasilaczem.Najbardziej prawdopodobne jest to uszkodzenie uk³adukoñcowego odchylania poziomego. Obci¹¿enie sztuczneda natychmiastow¹ odpowiedŸ co do trafnoœci tego przypuszczenia.}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 17

Procedury testowe i informacje serwisowe zastawu audio FW650C firmy PhilipsProcedury testowe i informacje serwisowe zestawu audioFW650C firmy PhilipsMarian BorkowskiSchemat ideowy zestawu audio FW650C zosta³opublikowany w „SE” nr 5, 6, 7 /2003. Zestaw tenprzystosowany jest do ró¿nych wartoœci napiêcia sieci,a tym samym mo¿e byæ eksploatowany w wielu krajach.Dla poszczególnych wersji napiêcia zasilania s¹ nastêpuj¹ce:• 230V/50Hz dla wersji 22,• 120V/60Hz dla wersji 37,• 110÷127V i 220÷240V (prze³¹czane) dla wersji 21.W celu wejœcia w test serwisowy nale¿y wyj¹æ wtyczkê zgniazda sieciowego, wcisn¹æ i przytrzymaæ przyciski B1 i B3,które schematycznie pokazano na rysunku 1, a nastêpnie w³o-¿yæ wtyczkê do gniazda sieciowego. Na wyœwietlaczu zostaniewyœwietlona sekwencja Sx yy zz, gdzie:• S1 - oznacza wersjê z odtwarzaczem CD,• S2 - oznacza wersjê ze zmieniaczem CD i systemem RDS,• S3 - oznacza wersjê ze zmieniaczem CD, ale bez systemuRDS,• yy - oznacza wersjê oprogramowania mikroprocesora(7401) na p³ycie „Front Board”,• zz - oznacza wersjê oprogramowania mikroprocesora(7690) na p³ycie „Combi Board”.W tabeli 1 podano stosowane wersje mikroprocesora 7690,a w tabeli 2 wersje mikroprocesora 7401. Procesor 7690 zmask¹ 1 wspó³pracuje tylko z procesorem 7401 równie¿ zmask¹ 1.Test tuneraPo przyciœniêciu przycisku [ TUNER ] na wyœwietlaczuprzez 2 sekundy wyœwietlana bêdzie wersja tunera. Do pamiêciRAM kopiowane bêd¹ czêstotliwoœci serwisowe. Czêstotliwoœcite przedstawiono w tabeli 3. Podczas testu tuner pracujenormalnie oprócz trybu autoprogram.Test magnetofonuDo testu tego przechodzi siê przez naciœniêcie przycisku[ TAPE1 ]. Test ten sk³ada siê z 8 kroków i umo¿liwia sprawdzenieobu napêdów magnetofonu. Przechodzenie pomiêdzykolejnymi krokami odbywa siê za pomoc¹ przycisków przewijaniaw prawo i lewo (krok o numerze wy¿szym od aktualnego- przycisk przewijania w prawo). W poszczególnych krokachdokonywane s¹ nastêpuj¹ce testy:• krok 0 – wyœwietlany jest napis TAPE1 i testowany jestnapêd 1 jako Ÿród³o dŸwiêku,• krok 1 – wyœwietlany jest napis COIL, a sprawdzane przez3 sekundy s¹ oba napêdy magnetofonu,• krok 2 – wyœwietlany jest napis PLAY i napêd 1 sprawdzanyjest podczas normalnej pracy (odtwarzanie),• krok 3 – wyœwietlany jest napis FAST, a sprawdzany jestnapêd 1 przy zwiêkszonej prêdkoœci,• krok 4 – wyœwietlany jest napis PLAY, a sprawdzany jestnapêd 2 podczas pracy w trybie play,• krok 5 – wyœwietlany jest napis FAST i sprawdzany jestnapêd 2 przy zwiêkszonej prêdkoœci,• krok 6 – wyœwietlany jest napis REC, a testowany jestnapêd 2 w trybie nagrywania,• krok 7 – wyœwietlany jest napis FAST, a sprawdzeniu poddanyjest magnetofon w trybie dubbing,• krok 8 – przejœcie do tego kroku powoduje wyjœcie z testumagnetofonu.Test rezonatora kwarcowegoTest ten uruchamiany jest przez naciœniêcie przycisku [ TI-MER ]. Na wyœwietlaczu powinien pokazaæ siê napis 32K, ana nó¿ce 4 procesora 7401 czêstotliwoœæ przebiegu powinnawynosiæ 2048Hz. Ponowne naciœniêcie przycisku [ TIMER ]powoduje, ¿e wyœwietlany jest napis 8M, ana n.4 uk³adu 7401 tym razem czêstotliwoœæMaska 1z RDSMaska 2z RDSMaska 3z RDSTMP87CP71F-6326TMP87CS71F-6327TMP87CP71F-6373TMP87CS71F-6374TMP87CP71F-6495TMP87CS71F-6496Sx 37 zzSx 37 zzSx 24 zzSx 24 zzSx 14 zzSx 14 zzpowinna wynosiæ 1953.125Hz. Przez kolejneTabela 3. Czêstotliwoœci serwisowe tunera zestawu FW650Cwciœniêcie przycisku [ TIMER ] wycho-dzi siê z testu rezonatora.A1A2A3WYŒWIETLACZC1 C2 C3 C4Rys.1.B1B2B3Tabela 1. Wersje mikroprocesora 7690Maska Nadruk na uk³adzie WersjaMaska 1 TMP87CM71F-6332 Sx yy 34Maska 2 TMP87CM71F-6378 Sx yy 25Maska 3 TMP87CM71F-6497 Sx yy 06Tabela 2. Wersje mikroprocesora 7401Maska Nadruk na uk³adzie WersjaPRESET EUR EAS USA OSE KOR1 108MHz 108MHz 108MHz 108MHz 180MHz2 87.5MHz 65.81MHz 87.5MHz 87.5MHz 87.5MHz3 1602kHz 1602kHz 1700kHz 1602kHz 1602kHz4 531kHz 531kHz 530kHz 531kHz 531kHz5 279kHz 279kHz - - -6 153kHz 153kHz - - -7 98MHz 98MHz 98MHz 98MHz 98MHz8 558kHz 558kHz 560kHz 558kHz 558kHz9 1494kHz 1494kHz 1500kHz 1494kHz 1500kHz18 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Procedury testowe i informacje serwisowe zastawu audio FW650C firmy PhilipsTest odtwarzacza CDPo wciœniêciu przycisku [ STANDBY ], oczywiœcie w teœcieserwisowym, uruchomione zostaje sprawdzanie uk³adówodtwarzacza CD. W przypadku pojawienia siê b³êdu, jego numerwyœwietlany jest na wyœwietlaczu. Numery b³êdu sygnalizuj¹rodzaj nieprawid³owoœci, a tym samym u³atwiaj¹ lokalizacjêuszkodzonego elementu lub obwodu. W tabeli 4 przedstawionoprzyporz¹dkowanie poszczególnym numerom b³êduopisu usterki.Test przycisków zewnêtrznychW celu rozpoczêcia sprawdzania funkcjonowania przyciskówzewnêtrznych nale¿y wcisn¹æ przycisk [ OPTIMALUSER ]. Po naciœniêciu wybranego przycisku, je¿eli jest onsprawny, na wyœwietlaczu pojawiaj¹ siê liczby przedstawionew tabeli 5.ZasilaczPrzez transformator przetwornicy 1008 przep³ywa pr¹dwyprostowany przez diody 6351 ÷ 6354 i kluczowany przeztranzystor 7351. W trybie normalnej pracy tranzystor ten sterowanyjest przez transoptor 7353 za poœrednictwem rezystora3345. Transoptor ten zasilany jest przez rezystor 3343 i diodê6344. Napiêcie uzyskane na tych elementach jest stabilizowaneprzez diodê Zenera 6345 i filtrowane na kondensatorze 2343.Transoptorem 7353 steruje tranzystor 7369, którego emiterprzez rezystor 3386 po³¹czony jest z wyjœciem stabilizowanegonapiêcia 5.6V. Baza tego tranzystora przez diodê Zenera6384 i rezystor 3383 do³¹czona jest do napiêcia 16V. Dziêkitemu porównywane jest napiêcie 16V i 5.6V. W przypadku,gdy napiêcie 16V maleje, tranzystor 7369 przewodzi i przeztransoptor 7353 powoduje przewodzenie tranzystora-klucza7351, a tym samym przep³yw pr¹du przez uzwojenie pierwotnetransformatora 1008. Natomiast, gdy napiêcie 16V jest wiêkszeod wartoœci nominalnej i nie mieœci siê w za³o¿onych granicachtolerancji, zablokowaniu ulega tranzystor 7369, a topowoduje równie¿ zablokowanie tranzystora klucza.Dla poprawy stabilnoœci pracy zasilacza stosuje siê sprzê-¿enie zwrotne po pierwotnej i wtórnej stronie transformatora1008. Po stronie pierwotnej w pêtli sprzê¿enia zwrotnego utworzonejz rezystora 3341 i diody 6341 zrealizowano redukcjêprzesterowania. Podobn¹ funkcjê realizuje rezystor 3386 postronie wtórnej.W celu zabezpieczenia tranzystora-klucza przed zbyt du-¿ym pr¹dem zastosowano uk³ad umo¿liwiaj¹cy pomiar pr¹dutego tranzystora. Pr¹d tranzystora 7351 jest mierzony za poœrednictwemrezystora 3344 i tranzystora 7341. W zale¿noœciod wartoœci od³o¿onego na rezystorze 3344 napiêcia, przez tran-Pozycja przesuwania siêzasobnika p³ytPozycja przesuwutacy p³ytyPozycja playZamkniêtySW1OtwartySW2OtwartySW1Ko³okrzywkoweZamkniêtySW2OtwartySW1Ko³okrzywkoweZamkniêtySW2Pozycjaprzesuwutacy p³ytyKo³okrzywkoweKoñcowapozycjamechanizmuPozycjaw trybieplayPozycjaprzesuwuzasobnika p³ytKoñcowapozycjamechanizmuPozycjaprzesuwutacy p³ytyZespó³ pickup jest na doleZespó³ pickup jest na doleZespó³ pickup jest u góryRys.2.Tabela 4. Opis b³êdów odtwarzacza CDNr b³êdu1002Opis uszkodzeniaB³¹d w ustawieniu ostroœci. B³¹d ten jest równie¿ sygnalizowany, gdy w okreœlonym czasie po w³¹czeniu odtwarzania ostroœænie mo¿e byæ ustawiona1007 B³¹d w prowadzeniu wi¹zki œwiat³a lasera po powierzchni p³yty (gubienie œcie¿ki na p³ycie)1010 W wyznaczonym czasie serwo nie ustawia siê na œcie¿ce p³yty podczas odtwarzania1011 Wewnêtrzny prze³¹cznik nie wysuwa sanek z p³yt¹ w okreœlonym czasie po zakoñczeniu odtwarzania1012 Wewnêtrzny prze³¹cznik nie wsuwa w okreœlonym czasie sanek. Wadliwy mo¿e byæ wewnêtrzny prze³¹cznik lub silnik1013 W za³o¿onym czasie, po w³¹czeniu, p³yta nie osi¹ga 75% prêdkoœci1020 B³¹d pêtli PLL. B³¹d ten jest sygnalizowany je¿eli po 10 próbach nie nast¹pi „zaskok” pêtli PLL1070 Mechanizm transportu p³yty w ustalonym czasie nie znajduje siê w pozycji play1071 Mechanizm transportu p³yty w ustalonym czasie nie osi¹ga pozycji stocker1076 W ustalonym czasie pozycja dysku w zasobniku nie jest w³aœciwa (mechanizm ten pracuje za wolno)1077Krzywka (cam) jest przesuniêta, a SW1 lub SW2 nie s¹ w okreœlonym czasie otwarte. Po³o¿enia ko³a krzywkowego i stanyprze³¹czników SW1 i SW2 pokazano na rysunku 21078 Krzywka (cam) jest przesuniêta, a SW1 lub SW2 nie s¹ w okreœlonym czasie zamkniête (ustawianie nowej pozycji)1079 Taca p³yty wysuwa siê za wolno1080 B³¹d liczenia pozycji w zasobniku p³ytSERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 19

Procedury testowe i informacje serwisowe zastawu audio FW650C firmy PhilipsTabela 5. Sygnalizacja poprawnoœci dzia³ania przyciskówAktywizowany przyciskKomunikat nawyœwietlaczuAktywizowany przyciskKomunikat nawyœwietlaczuAktywizowany przyciskKomunikat nawyœwietlaczuDisc 1 1 B2 (rys.1) 14 Jazz 27Disc 2 2 B3 (rys.1) 15 Optimal UserWyjœcie z testuprzyciskówDisc 3 3 C1 (rys.1) 16 Brightness 29Disc 4 4 C2 (rys.1) 17 Power/Standby 30Disc 5 5 C3 (rys.1) 18 CD 31Disc 6 6 C4 (rys.1) 19 TUNER 32Disc 7 7 Timer/Clock 20 TAPE 1 33CD open/close 8 Display 21 TAPE 2 34Demo 9 Analyzer 22 MULTIMEDIA 35A1 (rys.1) 10 DBB 23 Vocal Fader 36A2 (rys.1) 11 Incredible Sound 24A3 (rys.1) 12 Rock 25Przycisk zmniejszaniawartoœci regulowanegoparametru (down)Przycisk zwiêkszaniawartoœci regulowanegoparametru (up)B1 (rys.1) 13 Classic 26 Pozosta³e przyciski RC3738zystor 7341 p³ynie pr¹d, który powoduje za poœrednictwemtranzystora 7342 wyzwolenie tyrystora 7352, przez który przep³ywanadwy¿ka pr¹du.W celu zabezpieczenia uk³adów po stronie wtórnej przednadmiernym wzrostem napiêcia, zastosowano uk³ad z³o¿ony zdiody Zenera 6386 i tyrystora 7376. W chwili, gdy napiêcie24V przekroczy swoj¹ dopuszczaln¹ wartoœæ dioda 6386 wyzwalatyrystor 7376, w rezultacie napiêcie 24V zostaje zwartedo masy, co powoduje spalenie bezpiecznika.W sytuacji, gdy w naprawianym urz¹dzeniu stwierdzono przepalonybezpiecznik oprócz sprawdzenia elementów mog¹cychw sposób „naturalny” spowodowaæ zwarcie, nale¿y sprawdziæ,czy nie zadzia³a³o zabezpieczenie nadnapiêciowe.Zasilacz w zale¿noœci od obci¹¿enia mo¿e pracowaæ wtrzech trybach, s¹ to:• POWER ON (urz¹dzenie pracuje),• STANDBY (urz¹dzenie nie pracuje, ale na wyœwietlaczupokazywany jest czas),• ECO MODE (urz¹dzenie nie pracuje oraz wyœwietlacz jestciemny).Tryby pracy zasilacza wybierane s¹ przez mikroprocesor7690 umieszczony na p³ycie „Combi Board”. Sygna³y wymuszaj¹cepracê zasilacza wystêpuj¹ na szynie STANDBY tegomikroprocesora. Na szynie tej mog¹ pojawiæ siê trzy stany:• wysoki (4.8÷5V) dla trybu POWER ON,• wysokiej impedancji dla tryby STANDBY. Napiêcie natej szynie ustalone jest przez dzielnik napiêcia z³o¿ony zrezystorów 3367 oraz 3368 i powinno wynosiæ oko³o 3V,• niski dla trybu ECO MODE.W trybie ECO MODE konieczne jest tylko zasilanie mikroprocesorai odbiornika podczerwieni. Dlatego mo¿liwe jestmaksymalne ograniczenie pobieranej mocy. Stan niski wymuszonyprzez mikroprocesor 7690 na linii STANDBY powodujeprzewodzenie tranzystora 7366. W konsekwencji napiêcie+12V jest wy³¹czone. Dodatkowo tranzystor 7368 przewodzii wy³¹cza tranzystor 7369, a to powoduje wy³¹czenie pêtli sprzê-¿enia zwrotnego realizowanej za poœrednictwem transoptora7353. Sterowanie jest realizowane tylko za pomoc¹ elementówstrony pierwotnej transformatora. Napiêcie 12V jest wytwarzanena diodzie 6344. Podczas trwania po³owy cyklu pracyprzetwornicy, na anodzie tej diody wystêpuje napiêcie (branez transformatora 1008) wynosz¹ce oko³o +12V, a podczasdrugiej po³ówki napiêcie jest mniejsze od zera. Napiêcie uzyskanew tym uk³adzie przez diodê 6342 podawane jest do tranzystora-klucza.W przypadku niestabilnoœci napiêæ wyjœciowych zasilaczaw funkcji temperatury producent zestawu audio FW650C zalecazmianê wartoœci rezystorów 3360 i 3365 na 470R. Zmianyte w nowszych modelach tego sprzêtu zastosowano ju¿ naetapie produkcji.Równie¿ ze wzglêdu na czêste uszkodzenia wystêpuj¹ce wmostku 6360 zaleca siê zast¹pienie go przez dwie diody typuSieæ zasilaj¹ca33412M23346470k7352BT1517342BC558C7351STP7NA40D SG63411N4148334547k2352100n33570.47R/2WRys.3.33440.22R334222k7341BC548C334022kDo transformatora20 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

1N5395GP. Nale¿y równie¿ zmieniæ wartoœæ kondensatorówelektrolitycznych 2361 i 2359 z 4700µF na 6800µF.Je¿eli dochodzi do czêstego uszkadzania siê tranzystora7351, a w jego otoczeniu na p³ycie nie ma zmian pokazanychna rysunku 3, to nale¿y je wykonaæ.Pozosta³e problemy serwisoweFirma Philips na skutek zg³aszanych problemów serwisowychdokona³a zmian konstrukcyjnych w niektórych blokachzestawu FW650C. Na p³ycie „CD-interface Board” w celu poprawyparametrów przedwzmacniacza HF dokonano nastêpuj¹cychzmian:• wartoœæ pojemnoœci kondensatora 2814 zmieniono na100pF,Przed zmian¹37834k72786100p67721N4148-8VUk³ad przed zmian¹37824k767731N414837814M737785J1117784BC856B270733n3779330kRys.5.• wartoœæ pojemnoœci kondensatora 2815 zmieniono na47pF,• wartoœæ pojemnoœci kondensatora 2816 zmieniono na47pF,• wartoœæ pojemnoœci kondensatora 2817 zmieniono na18pF,• wartoœæ rezystora 3809 zmieniono na 330k.Ponadto zmieniono sposób zasilania uk³adów 7800 i 7801,jak pokazano na rysunku 4.W czêœci magnetofonowej zestawu zdarza siê, ¿e oscylatorpodk³adu nie pracuje stabilnie. Jest to spowodowane du¿ymiwartoœciami tolerancji tranzystorów FET typu J111. W celuwyeliminowania tego efektu nale¿y dokonaæ modyfikacji fragmentuuk³adu z tranzystorami 7786 i 7786 na p³ytce „CombiTape Signal Part” zgodnie z rysunkiem 5.Zdarza siê czasami,¿e podczas zmniejszaniasi³y g³osu w momencieprzeskoku z pozycji1 na 0 s³ychaæ coœw rodzaju pukniêcia.Aby wyeliminowaæ tenefekt nale¿y na p³ycieVDD SERVO IC„Combi Board” dokonaænastêpuj¹cychzmian:78011800 78011800TDA7073ATDA7073A19 1916 18 1618+ +15 - 1 15- 117 1714 + 2 14+ 2133 1613316- 4 -383615 4155 512VDD12V 14 1214- -11 + 6 4E6PTC11+ 613 1310 - 7 10- 712 129 8 98+ 11+1110 10780078009 9TDA7073ATDA7073A8 816 16+ +15 - 1715- 1714 + 2 6 14+ 26133133- 438375 5-453R34 5412VDD12V12VDD SERVO IC- -11 + 63 383911+ 6310 - 72 3R310- 7212V 12V 12V9 9+ 8 1 5V+8SERVO IC 1 5V67731N414837801M1N4148677237801M 67741N4148-33.6V677837791N4148 2707-30V10k330k1N414833n378122µ4M767781N4148Procedury testowe i informacje serwisowe zastawu audio FW650C firmy Philips3785100k21378415k7786J111Rys.4.2786100pUk³ad po zmianiePo zmianie-33.6V7784BC856B6774• wartoœæ rezystora4693 zmieniæ na 120k,• wartoœæ pojemnoœcikondensatora 2550zmieniæ na 4.7µF.Podobne zjawiskowystêpuje przy odbiorzeFM z niskim poziomemsygna³u wejœciowego.Dla usuniêciatego nieprzyjemnegoefektu, nale¿y na p³ytce„Eco5 Tuner Board”dokonaæ zmian, którepolegaj¹ na modyfikacjiwartoœci nastêpuj¹cychelementów:• kondensatora 2107na 1µF (50V/20%),• kondensatora 2152na 33nF (63V/10%),• kondensatora 2153na 15pF (50V/5%),• rezystora 3101 na47k (5%).Natomiast dlazwiêkszenia czu³oœcidla odbioru FM przyzastosowaniu anteny oimpedancji 300R, nale-¿y wartoœæ kondensatora2101 zmieniæ na47pF (63V/5%).}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 21

SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 31Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BK-I/PGNDNCNC+I/P+ VCC I/PNCTO ICD01TDA2822MLEFTTO ATM5+APOWER-AMPGNDRIGHTVCC8OhmNC-I/PO/PRO/PL8Ohm+CDGND+I/P630447n2316470R3339BAS3161n333410K7310BC817-4023201µ/63V25101µ2502220µ23037309BC817-406303BZX79-C101µ25014K735211M35082521FE-ST-VK-N123456220µ2507100n1303470p23054R73338150K33133511470R35312K23320560R3332220R7505ON49861n33244R73532470R35222310470R2318233022µ2519100µ2321 1n1µ/63V10n230435022K233042529470n5K635055K635062323100µ7501BC847B10K334223361n7308BC817-40BZX79-B3V3251822n330110K630225141n2504100p470R3336BC847C47µ23111µ/63V250973111K3530BC36873063310BC327-2573123333 10K22K100p251115K352633282K21µ/63V23197506ON498622p3507 1M25152512 100p470R351023422K334015REH-B13021100p331510K33082505470µ2309100n23133318100K33171K35292K22K2233547n3303251722n1n2503BC327-257304470R33224R73337731312376584470R35092K21000µ23263327ON49867504220µ2308BC807-4073012302BC817-407307351815R23280µ47/63V2325BC327-2547µ750710n2307 470n25300001PAD4R73325ON4986750315R3517150K331423371n2312230135244K747µ23311n22K3309100p2513331615R35143503470R7502BC847B22KBC847B730347n2315330210K7305BC857B100K47n33112314BC857B7302470R35122K233124K7351622K35131003100µ23223331220R22K35192329470p23273504470R23063501100n0002PAD930122K3520352515K251622p470R33054K735153323BZX79-C5V6630547µ23343K32K73528100K1µ053013319100p2506BC857B7314233847µ2520100µ3523470R332647n2317680R2333470µ23320µ472324100K3527470R330710K3321470R330610042508100nMUTEGND+5.6V+5.6V+9VBUZZER+5.6V+BRIGHTLEFTTUNER_ONFM_MW_SWFM_MW_SWPWR_ON+5.6VVOLCTRLCD_ONDBBMAIN BOARD - AF PARTTo 1431To Combi BoardSLEEPALARMTo play select board WAKEUP123484100KALARM1REPEA TRESETALARMTo 1420ALARM21416PH-S14306K834452K2344734466405TLHG440518K344939KTLHG440564042443100n3489BC847C7407344827K180R7406BC847C1n2420 1412 1415180R349114111421EH-S12345614141413100K34852435100nALARM BOARD10V 10V16V25V63V63V63V16V16V10V50V63V25V16V25V25V25V25V25V63V16V1000µ16V1000µ16VSchemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CDPhilips AJ3970, Magnavox MCR220BK

Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BKTODOOR SWPCB140712EH-BBRIGHT BA CKLIGHT1/2 LEVELL OFFHIGHHLO WHi-ImpDBBMUTEVOLCTRLPWR_ONCD_ON+5.6VBUZZERFM_MW_SWTUNER_ONTo Light Guide LED Board241210p3420220R1410EH-B2 31+9V7403BC847C3429220K7402BC847C3428220K34383439180R2415100K34376412 33KBAS3163436180R2414100n33K3434100n3435100K6411BAS316BRIGHT1 BRIGHT2142012345+9V6DIPMATETo Repeat Alarm BoardBRIGHT1BRIGHT2PLAY SELECT BOARD346434633462To Repeat board 14301431 24261n68K39K27K3459 3460 34612K2 6K8 18K21PH-S1427 142814261425142414231422PLAY PREV SET NEXT RADIO VOL VOL/BAND UP DOWN1429FE-ST-VK-NTo ICD01 Modµle240210p34005K6240510p240110p240710p3404470R240610p340115K240910p3405470R3403470R3402470R240810p0R241034104K73416470R3413470R241310p241110p3409220R34235K6344147K3430470R3432220R3433220R344015K6403BAS316241710p241610p5400100µ3488220K3490220K345433K24HR8K2ITEM 347012HR/17 OR2418100n6414BAS3166413BAS316345133K150K56K/00/0534564K7P-1 :PROVISIONAL346733K346933K24322n23470P-16408BAS316240310p3407220RP-2/3 :PROVISIONAL3483 3492PHILIPS NC 22KP-24µ73408P-310RNC22K34584K7344233KMAGLCD211 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20SEG18P55SEG17P56SEG16P57SEG15P70SEG14P71SEG13P72SEG12P73SEG11P74SEG10P75SEG9P76SEG8P77SEG7SEG6SEG5SEG4SEG3P54SEG19SEG2P53SEG20LCD - DRIVERI/O PORT P7LCD - DRIVERP52SEG21P51SEG22P50SEG23LCD - DRIVERP17SEG24SCKP16SEG25R O M RAMSEG1SEG0COM3COM2COM1COM034221K34211KTXD/SOSEG26P15RXD/SIP14SEG27INT3P13SEG28LCD - DRIVER8-BIT -CPUINT2P12SEG29INT1P11SEG30LCD VOLTAGEBOOSTER CIRCUITV3V2V1C1C0342410K343110KSEG31P10AVDDP30DV0PD03VAREF8 BIT A/D ConverterADC INPUT I/O PORP3P31TC3P2P2STOP5P67PD04P32TC4PD06STOP4P66STOP3P65STOP2P64INT0P63ECNTP62ECINP61P60STOPP20INT5RESETXTOUTP22XTINP21VDDP33TC6TESTXOUTXINVSS4401340632CSTS3114194M19430347347K347510K24341µ347622K2440100p2928272625242322212019181724192n27404BC847B+5.6VBUS1/CCEGND/RSTCD/CDRWBUS2BUS31 2 3 4 5 6 7 83415470R345533K24312n234803483100K+5.6V3492244122n24423300µ16VMAIN BOARD - CONTROL PART333435363738394041424348 47 46 45 444934121K34111K50I/O PORT P5517401TMP86C829F52535455I/O PORT P15634255710K5859342710K60TP66162636434432K710 11 12 13 14 15 169876542 312424100n24232n2345722K3468141822K3466330R24214n72433100µ10VDT-3832K7683465470R54011µ02425100n242818p242718p54021µ07405BC847B34774K734787408BC847B6410BZX79-B3V32437100n10K6409BAS316348663V4K76406 3482BAS316 470R6407BAS316243622n3481270R34871K2445100n244410µ63V34 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BKAll SMD TransistorsBVCO/DIVETop View fromSolder SidePHASEDETFM FMIF2 DETFM FMMIX IF1SDS/DETCTRLAM FMFMOSC7102BC847B21211µMUTE/MATRIXAM/FMV-IINDIC CONVAGCAMOSCMONO/STEREOPILOTPRESENCESELECTORIFSWITCHAM AMAMMIX DET5108BLACK7M4A522A342163113150KC11110FE-BT-VK-NL23GNDR4B+521201µ310268K+FMPVC TOP VIEWC4 AMrf7mm PACK34 BAND +FMC3 AMosc2AM LoC2 FMrf16 FM HiC1 FMosc BOTTOM VIEW2116211972116*31142113220n2114330p81001FM-RF121085107b5107a5107cCDA10.7MC1SFE10.7MS2230KHzI 1 O 3I 1 O 32G2G21154µ721014n7210247p2117SFE10.7MS3180KHz210410µ312122K3120100K210524p6102BAS216USA OSC6101BAS21622n22n18p9018Provisional3110100K5104ST -LED3109100K3015n15nON OFF20pFRAME ONLY1104902090215111FERRITE ONLY51021 AM-ANTFM-ANT23 AM-OSC5MT1MT26FM-OSC4*13 11 9 7 531 27*VCO/AM-FM-SLPF-M|SFM-DEMFM-IF2IFM-IF1OFM-IF1IFM-MIXSUBGNDMUTEMPXIPILFILAFOINDAGC/AFCAM-IF2I/OAM-IF1IAM-MIX14 15 10 20 26 28 4 29 32 222106WF42021167101TEA5711TFM-RFOFM-RFINC1100MHZFMFRONTAF-RO17 RFGNDAF-LO3251013T5211247µ31042K223 FM-OSC3101500R310833R2122470n21181µ/63VOSCUSA210820p2119*VSTABBVSTABB21092p23114560R25 VPVpFM-OSCVp19 RIPPLESTABILIZER12 VSTABAVSTABAAM-RFAM-OSCFM-RFFM-OSC63VVSTABA63VMAIN BOARD - CIRCUIT DIAGRAM (TUNER PART)5105RED210310µ431µ/63V25V63V63V 100V 63VAM-OSCVSTABB8VSTABB63V26 IFGND21108p261AM-OSC2487AMFRONT18 AM-RFIAM-RF5111ORANGEFRAME LOOP349020Pro visional1104122165106WHITE9021XH-S787M4A545N34FERRITE BAR51022AM-RF116PAD178FM : 87.0(±0.5) …108.5(±0.5) MHzAM : 520(±10) …1730(±20) kHzPAD2VSTABA1SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 35

***----*****Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BKMain Backlight(Green)Alarm Backlight(Amber)DOOR SWITCH PCB+5V38014R72802100µSlide MotorMIC D01-AX CD BoardCD DOOR SW1406SPPB51To Main Board 14073.9VSLD+3.8V6402TLHG44054.4V1408SLD7802BC807-40-10V3810470R1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1112 13 14 15 16 17 18!--28012n238061K3.8V-1.5V-1-8.6V3493470k3.8V4.0V1.5V1.5VVrefVref2DIPMATE3.1V+3V33880120R3.6V38048K21.3V6802BZX284-B2V43805REG-BASEVccREG-VREFVctl2(+)VM2(-)VM2(+)GNDFocusVM1(+)6401TLHG44056400TLHO440024461n+ -VM1(-)Vctl1(+)VREF OUTVREF IN34944k7+ -2804220µ6803BAS3160.7V12K+7809BC847CW7803M63000SP380039R3882150RVref16V280347n+ -+ -++Track1409To Main Board Item 1410Vctl3(+)VccVctl3(-)Vctl3(out)+VM3(-)VM3(+)GNDVM4(+)VM4(-)Vctl 4(+)SS GNDSTBY380322K1921 202224 23252627282931 3032333435361.5V8.6V1.5V1.4V4.3V3.6V3.9V4.0V1.6V3.1V+3V338922R2+3V3381268RVref2857470n2856470n(optional)+A38790R3815+3V32R2M280547n6801BAS31622p2811280647n2807100µ38021KSPSP+48014802281222p280847n980125VDisc MotorCST2853220n281047nVref381722Kto audio board382138816K818011802LeftVref16M 3K36281618281428153823470µ5 1747nRight 4Vref 1n51M162817 33822+5V3807156K81n78055.0V24K714TC94A14F+A6-13.5V 11378049.0VVref 2855122820TA2157F12 13 100µ/10VRFDC GVSW28194µ7112.3V1.5V3826 100V1011 VCC/2 +1428262821TEO91.5VVRO33n+ Bus/DataCD Drive220n270RD/APWM3827282284n710 TEZI-DVSS38MCD2151.5V1.5VBus147K71.5V3828TENFEO 3835TEIRO2n272.3V2823Enable 61805+3.1VF- FOC-68K 9 16 33KSBAD A/DDVDD3 100µ611.6VSERVO CONTROL1.5V28255TR-3830FEIDVR2TEBCFENVref4µ75T-1.6VEYE-PATERN2824 2.2V1.5VReset 4TR+10K4RFRPLOT+ 38 1733n 1.5V + DIG EQUALIZER ROM3829Clock+FOC+RFZIDVSS3_23832 28273SEL1V 3F+ 41.9VRFRPpp1.5VAUTO ADJUST RAM270RBus2Mon3833383447K210RRFCTZDET 38372n22MON 52.1V 7 BOTTOM 18TB=0.5µs/div3836 3.0VCLVBus3 1LDOPEAK2832AVDD3VSS5 470R1GND 6RFRP470R1KIN1.5VSERVO100n 2830DATALD2829 RFI1804LD 70.2V 6 RFGO 191.5VBUS0SLICER3838HF2831GND 82n7SLCO3885MDIBUS1470R38404n73839F 9 F150K 1.5V 5TRACK- 202833 AVSS3BUS23841-47n1.1V470RVCOE C 10 C120K3842TNI+GNDA 10n 1.5V VCOFBUS3 3843470RB38452834 3844A B 1147K 1.5V 4 211.5VPVREFBUCK 470R3846measured atB DA47K3847TPIAGCIN LPFO PLLCCE 3849PEAK100n 220R3848470R+A=9VA 121.5VC TMAXD38512M2LPFN +13RST47K3 RFO 222K2V +5V=5VD1.5V1.5VFE47K 3854FPI38503856 TMAXVDD5FOCUS 2836 385328381438554.7Vduring playE1.5VVCC 15 Vcc ESD sensitive3858120K 1.5V 2 23 3p3 2K2 10K15n 15K 470K16 VcFNIHF+5VVREF2.1VRFN3864120R1 3870283724385747KFMN 3863 Vref3.1V33K47n2839 2840VCCGND10R1K28422.8V3868 1.5V10n 47n2841Vreffor1807284528543824390p47p 5K63873+5VMCD23866 3867447n100n+3V3+3V3285038762K23865284647K 47K2R22844338742818470R47K+3V3Vref100n+3V3 3871 390047n4R7100n47n 2849CD/RW=3VEBU 268pCD-DA=0.5V68R 1K+3V3284813872 284747nFMN22R 100µ/10V* ... for provision only+3V3382547R382047R3819150R281347n381833K38085K6380910K2.6V XVDD348 XO47 XI46 XVSS345 TESIN3.1V 44 VDD3_243 VSS3_242 DMO1.7V 41 FMO3816 1.5V 40 AVDD3_210K 3.1V 39 SEL1.9V 38 TEBC3811 1.6V 37 RFGC10K 1.6V 36 VREF1.5V 35 TRO1.5V 34 FOO1.5V 33GENCLOCK-to control board49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64LPFDAC1-BIT-CIRCUITADDRCIRCUITCORRRAM16KPROTEFMSYNC SIGµ CONTRLOUTPUTAUDIOOUTPUTDIGITALDECODERSUB CODE32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17TRACKFOCUS+3V3282847nRFGC386147K386047K385947K-386247KBCKLRCK 1AOUT 2DOUT 3IPF 4VDD3 5VSS3 6SBOK 7CLCK 8DATA 9SFSY 10SBSY 11IO0 12IO1 13PVDD3 14PDO 15163.1V38841R7806BC807-4038694R7*digital out3877470R38752R2for DA1239011K36 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BK Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BKUwaga:1. Naciœniêcie przycisku [STOP] w dowolnym krokupowoduje cofniêcie testu serwisowego do pocz¹tku.2. W celu opuszczenia testu serwisowego nale¿yod³¹czyæ zasilanie.3. Nie dzia³a wy³¹cznik (czujnik) otwarcia pokrywypojemnika CD. Pokrywa mo¿e byæ otwarta.Aby w³¹czyæ program testów serwisowychnale¿y w trakcie pod³¹czania urz¹dzeniado sieci trzymaæ wciœniête przyciski[ ALARM RESET ] i [ PLAY ] .PROGRAM TESTÓW SERWISOWYCHTEST WYŒWIETLACZA TEST TUNERA TEST BUZZERAWyœwietlacz pokazujewersjê programusteruj¹ceegoSerwa uk³adów œledzenia, przesuwu, ostroœci,silnik obrotu dysku i laser s¹ wy³¹czone.W³¹czony jest uk³ad wyciszania - mute.TEST JASKRAWOŒCINCzynaciœniêtoprzycisk[ WAKE UP TRACK ]?CzyN naciœniêtoNprzycisk[ RADIO ]?Czynaciœniêtoprzycisk[ AL1 ]?NCzynaciœniêtoprzycisk[ PLAY ]?YTEST SERWA CDNCzynaciœniêtoprzycisk[ BRIGHTNESS ]?Y Y YWyœwietlacz pokazujeYWyœwietlacz pokazujesegmenty i znakisygnalizacyjne zgodniez rys.1CzyNnaciœniêtoNprzycisk[ WAKE UP TRACK ]?Wyœwietlacz pokazujeczêœci segmentówi znaki sygnalizacyjnezgodnie z rys.2Wyœwietlacz pokazuje Wyœwietlacz pokazujeRadio w³¹czone W³¹czony dŸwiêk "beep"Czynaciœniêtoprzycisk[ RADIO ]?Czynaciœniêtoprzycisk[ AL2 ]?Y Y YWyœwietlacz pokazuje Wyœwietlacz pokazujePrze³¹czenie pasmaNW³¹czony dŸwiêk"buzera" alarmuNUSTAWIANIEIOSTROŒCICzynaciœniêtoprzycisk[ PLAY ]?Uk³adregulacji ostroœcijest w³¹czonyCzyostroœæzosta³austawiona?NTEST SILNIKAPRZESUWUCzynaciœniêtoprzycisk[UP ]?Sanki przesuwaj¹siê na zewn¹trztak d³ugo, jak d³ugo jestnaciœniêty przyciskNCzynaciœniêtoprzycisk[ DOWN ]?TEST SILNIKANAPÊDU DYSKUCzynaciœniêtoN przyciskN[ WAKE-UP TRACK ]?Y Y YSanki przesuwaj¹siê do wewn¹trztak d³ugo, jak d³ugo jestnaciœniêty przyciskSilnik dysku obraca siêw kierunku ruchuodtwarzania tak d³ugo,jak d³ugo jestnaciœniêty przyciskNWyœwietlacz pokazujePrze³¹czenie jaskrawoœciœwiecenia diod LEDCzynaciœniêtoprzycisk[ BRIGHTNESS ]?YPrze³¹czenieœwieceniazegara g³ównegoCzynaciœniêtoprzycisk[ SET TIME ]?Czynaciœniêtoprzycisk[AL1]?N N NPrze³¹czenieœwieceniaczasu alarmuPrze³¹czenieœwieceniadiody LEDAL1Czynaciœniêtoprzycisk[ AL2 ]?Y Y YPrze³¹czenieœwieceniadiody LEDAL2Czynaciœniêtoprzycisk[ WAKE UP TRACK ]?Czynaciœniêtoprzycisk[STOP]?N N NCzynaciœniêtoprzycisk[STOP]?Y Y YYSilnik dyskuobraca siêWyœwietlacz pokazujeNCzynaciœniêtoprzycisk[STOP]?YWyœwietlacz pokazujeczêœci segmentówi znaki sygnalizacyjnezgodnie z rys.3NCzynaciœniêtoprzycisk[ PLAY ]?NCzynaciœniêtoprzycisk[STOP]?YRys.1. Rys.2.Rys.3.YYWyœwietlacz pokazujea nastêpnieCzynaciœniêtoprzycisk[STOP]?TRYB TESTOWYAUTOREGULACJICzynaciœniêtoprzycisk[ NEXT ]?Prze³¹czenie trybuwyœwietlania autoregulacjiFb:xx -> Fg:xx-> Fo:xx -> tb:xx-> tg:xx -> to:xxTRYB TESTOWYODTWARZANIACzynaciœniêtoN przyciskN[ PLAY ]?Y YW³¹czony zosta³ tryb serwisowyodtwarzania. W przypadkunieprawid³owoœci wyœwietlany jestkod b³êdu zgodnie z tabel¹ 1.Tryb serwisowy odtwarzania przeznaczony jestdo wykrywania i identyfikacji nieprawid³owoœcidzia³ania odtwarzacza CD.W tym trybie, gdy zostanie wykryty b³¹d,uk³ady elektroniczne przestaj¹funkcjonowaæ, a¿ do czasu usuniêcianieprawid³owoœci.Tabela 1Kodb³êduRodzajb³êduE-00 B³¹d ostroœciE-01 B³¹d sygna³u w.cz. (HF)E-05 B³¹d przeskoku œcie¿kiE-06 B³¹d odczytu subkoduE-20 Powa¿ny b³¹d ostroœciE-22E-23Powa¿ny b³¹d odczytusubkoduPowa¿ny b³¹d detekcjiœwiat³a laseraOpis b³êduNie mo¿na uzyskaæ ostroœci lub nastêpujejej utracenieUk³ad œledzenia gubi œcie¿kê podczaswyszukiwania œcie¿ki lub w trakcieodtwarzaniaB³¹d (brak) odczytu informacji subkodu wczasie 250msNie mo¿na uzyskaæ ostroœci w czasie 4sekundB³¹d (brak) odczytu informacji subkodu wczasie 3.5s32 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 33

Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy SonyCyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy SonyJerzy GrembaOpracowanie zawiera opis funkcjonalny cyfrowegoodbiornika satelitarnego Mediabox TS2 firmy Sony.Przedstawiono opis funkcji poszczególnych uk³adówscalonych oraz innych podzespo³ów np. rezonatorówkwarcowych na p³ycie g³ównej odbiornika orazumieszczonych w modu³ach pomocniczych, a ponadtoopis sygna³ów gniazd zastosowanych w odbiorniku.Odbiornik Mediabox TS2 firmy Sony jest przyk³adem bardzoz³o¿onej konstrukcji. Zarówno liczba, jak i zaawansowanietechnologiczne rozwi¹zañ uk³adowych (uk³ady klasy LSI)wymaga od serwisanta znacznej orientacji w zakresie przeznaczenia,pe³nionej funkcji przez poszczególne podzespo³y (np.rezonatory kwarcowe), a przede wszystkim przez uk³ady scalone.Iloœæ informacji, która jest potrzebna dla chocia¿by pobie¿nejanalizy budowy i poznania zasady dzia³ania odbiornikatej klasy jest równie¿ znaczna i trudna do przekazania wpostaci „papierowej”. Z powy¿szych powodów przedstawi³emtrochê niekonwencjonaln¹ propozycjê poznania budowy i zasadydzia³ania odbiornika cyfrowego przy aktywnym wykorzystaniuInternetu.Odbiornik Mediabox TS2 zawiera cztery zasadnicze blokikonstrukcyjne:• p³ytê g³ówn¹,• czytnik kart,• panel wyœwietlacza,• modem.W celu u³atwienia lokalizacji poszczególnych elementówpodane zosta³y typy uk³adów scalonych wraz z liczb¹ wyprowadzeñi firm¹ producenta. Dotyczy to równie¿ rezonatorówkwarcowych, dla których wymienione zosta³y czêstotliwoœcipracy, liczba wyprowadzeñ oraz typ. W miarê posiadanych informacji,zamieœci³em adresy internetowe, pod którymi mo¿nauzyskaæ informacje dotycz¹ce wa¿niejszych uk³adów scalonychwielkiej skali integracji (LSI) zastosowanych w odbiorniku. Podtymi adresami mo¿na uzyskaæ informacje dotycz¹ce:• parametrów technicznych uk³adów,• schematów blokowych,• schematów aplikacyjnych,• oprogramowania.Nale¿y jednak zdawaæ sobie sprawê, ¿e informacje zawartepod wymienionymi adresami internetowymi nie zawsze s¹dostêpne (czasowe braki dostêpu do firmowych serwerów,ograniczenia dostêpu do firmowych baz danych, uszkodzonepliki, k³opoty z transmisj¹ danych). Niemniej, wspó³czesnyserwisant jest coraz czêœciej niejako „skazany” na poszukiwaniainformacji w zasobach Internetu.Pomimo faktu, ¿e odbiornik jest produktem firmy Sony,zastosowano w nim uk³ady scalone takich firm jak: Motorola,Philips, VLSI, Analog Devices, Cirrus Logic TDK, Fujitsu,SEC, JRC, Maxim, Siemens, Texas Instruments, Sharp, ArizonaMicrochips, ST Microelectronic, National Semiconductorczy CP Clare.Do najwa¿niejszych uk³adów scalonych p³yty g³ównej odbiornikaMediabox TS2 nale¿¹:• AD 9066 firmy Analog Devices, pe³ni¹cy funkcjê monolitycznego,podwójnego 6-bitowego przetwornika ADprzystosowanego do pracy z szybkoœci¹ do 60Msps,• VES1789 firmy VLSI, pe³ni¹cy funkcjê cyfrowego odbiornikapracuj¹cego w standardzie DVB-S, uk³ad realizujefunkcjê demodulatora QPSK oraz dekodera FEC -stanowi „serce” odbiornika dla cyfrowego odbioru satelitarnego,• VES2030 firmy VLSI, pe³ni¹cy funkcjê dekodera MPEG2dla strumienia transportowego odbiornika,• SAA7201H firmy Philips, pe³ni¹cy funkcjê dekodera sygna³uwideo,• TDA1305T firmy Philips, pe³ni¹cy funkcjê przetwornikaDAC dla sygna³u audio,• SAA7182A firmy Philips, pe³ni¹cy funkcjê dekodera A/V,• CD1284 firmy Cirrus Logic, pe³ni¹cy funkcjê uk³adu SIO/PIO,• MC68340 firmy Motorola, pe³ni¹cy funkcjê CPU.P³yta g³ówna• IC001 - 710/576D (4 wyprowadzenia), producent: ArizonaMicrochip.• IC002 - MC68340FT16E/2G67F/IQAB9716 (CPU, 144wyprowadzenia), producent Motorola.Informacje dotycz¹ce tego CPU:1. MC68340 Integrated Processor with DMA User’s Manualhttp://www.mot.com/hpesd/cgi-bin/byteserver.pl/SPS/HPESD/aesop/683XX/340/340UM.pdf2. CPU32 32-bit Central Processor Unit Reference Manualhttp://www.mcu.motsps.com/lit/manual/cpu32/book.pdf3. M68340PN/AD MC68340 Integrated Processor with DMAUser Manualhttp://mot-sps.com/lit/htm/mc68340umad.html4. M68000PM/DA MC68000 Family Programmer’s ReferenceManualhttp://mot-sps.com/lit/htm/mc68000pmad.html• X001 - 32KSII7A (4 wyprowadzenia), rezonator kwarcowydla MCO PLL o czêstotliwoœci 32.768kHz.• X002 - 3.6864/73 (4 wyprowadzenia), rezonator kwarcowydla MCU o czêstotliwoœci 3.6864MHz.• IC007, IC008, IC009, IC010 - KM681000 BLG-7/706Y (32wyprowadzenia, pamiêci SRAM 128×8), producent: SEC.http://www.sec.samsung.com/products/sram/fast/pdf/KM681001.pdf• IC011, IC012 - 29F400BA-90/9641 Z02 (44 wyprowadzenia,pamiêci FLASH 512×8), producent: Fujitsu.http://fujitsumicro.com/products/memory/memory-pdf/e5208123.pdf• IC014 - (32 wypr. pamiêæ FLASH) - niepod³¹czony.• IC015 - CXD8593AQ/9713 W01 (100 wyprowadzeñ, uk³adlogiczny), producent: Sony.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 37

Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy Sony• CN001 - z³¹cze BMD:A1 DS#B1 BERR#A2 GNDB2 BKPT#A3 GNDB3 FREEZEA4 RESET#B4 IFETCH#A5 VCCB5 IPIPE#• CN003 - czytnik kart (Card Reader):1. +12V 5. RX2. +5V 6. RESET3. GND 7. GND4. TX• CN004 - PCMCIA (niewykorzystane);A1 do A60,B1 do B60• CN007 - terminal:1. BOOTMODE (aktywne w stanie niskim)2. +5V3. RST# (niepod³¹czone)4. TX5. RX6. CTS# (niepod³¹czone)7. GND• IC071 - MAX202E (16 wypr., RS232 IF), producent: Maxim.• IC073 - CL-CD1284-10QC-E/77483-667EE/9711U (100wyprowadzeñ, uk³ad SIO/PIO), producent: Cirrus Logic.http://www.cirrus.com/ftp/pubs/cd1284db.pdfUk³ad CL-CD1284 stanowi wielofunkcyjny kontroler interfejsuprzeznaczony do aplikacji wymagaj¹cych obs³ugi portówz du¿¹ szybkoœci¹, dla portów równoleg³ych obs³uguj¹cychwiele protoko³ów transmisji oraz dla dwóch asynchronicznychportów szeregowych.Uk³ad zawiera interfejs PIO (Programmed I/O) i DMA(Direct Memory Access). Port równoleg³y obs³uguje wszystkietryby zgodne ze standardem IEEE STD 1284. Szybkoœætransferu danych dla portu równoleg³ego siêga 2 Mbajtów/sprzy czêstotliwoœci zegarowej 25MHz. Dwa uniwersalne portyszeregowe umo¿liwiaj¹ transmisjê pomiêdzy nadajnikiem iodbiornikiem z szybkoœci¹ 115.2 kbitów/s.Cechy uk³adu:- port równoleg³y:• implementacja wszystkich trybów zgodnych ze specyfikacj¹IEEE STD 1284,• automatyczny tryb podtrzymania,• kompatybilny ze standardem Centronics,• szybkoœæ transferu do 2 Mbajtów/s w trybie ECP,• 64-bajtowy port równoleg³y FIFO z interfejsem DMA,• przesy³anie danych i sterowanie wejœæ/wyjœæ zgodne zespecyfikacj¹ IEEE 1284 level-2,• tryb EPP (enhanced parallel port),• tryb ECP (extended capabilities port).- szeregowy port UARTS:• 64-bajtowy FIFO,• szybkoœæ transferu: 115.2 Mbitów/s.- obudowa: typu MQFP 100-koñcówkowa.Uwaga: Odpowiednikiem uk³adu CL-CD1284 firmy CirrusLogic jest uk³ad CD1284 firmy Intel.• X070 - 18432/KSS7A (4 wyprowadzenia), rezonator kwarcowydla portów szeregowych i równoleg³ych o czêstotliwoœci18.432MHz.• IC074 - 7WU04F/7C (8 wyprowadzeñ).• IC075, IC076 (5 wyprowadzeñ) - niepod³¹czone.• CN070 - modem1. GND 6. DCD#2. RI# 7. DTR#3. CTS# 8. TXD4. RTS# 9. RXD5. RESET# 10. +5V• IC101 - AD9066JR /9717/B70119 (28 wyprowadzeñ, przetwornikAD), producent: Analog Devices.http://www.analog.com/pdf/ad9066.pdfUk³ad AD9066JR stanowi monolityczny, podwójny 6-bitowyprzetwornik A/D przeznaczony do cyfrowych systemówodbioru SAT, np. w odbiornikach DBS (Direct Broadcast Satellite),w demodulatorach QAM, odbiornikach VSAT i w bezprzewodowychsieciach LAN.Podstawowe cechy i parametry uk³adu:• dwa przetworniki A/D w jednej strukturze pó³przewodnikowej,• wejœcia/wyjœcia kompatybilne z CMOS,• ma³a moc rozpraszana (400mW),• pojedyncze napiêcie zasilania (+5V),• wbudowany w uk³ad obwód napiêcia odniesienia,• maksymalny zakres napiêcia wejœciowego: typ. 500mV,• pasmo wejœciowe (-3 dB): 100MHz,• nierównomiernoœæ charakterystyki wzmocnienia (do15MHz): typowo 0.25dB,• rezystancja wejœciowa: 45k,• efektywna liczba bitów: typowo 5.7 bitów,• poziom zniekszta³ceñ harmonicznych (THD): typowo –50dB,• obudowa 28-koñcówkowa: SOIC i SSOP.Uk³ad AD9066JR stanowi przetwornik A/D zoptymalizowanydo wspó³pracy z demodulatorem sygna³ów I oraz Q. Pierwszeaplikacje w systemach cyfrowego odbioru SAT zawiera³ydemodulatory QPSK (Quadrature Phase Shift Keying). W odbiornikachwykorzystuj¹cych ten system demodulacji, wydzielanes¹ sygna³y basband I oraz Q w postaci wektorowej, którew przetworniku AD s¹ przetwarzane do postaci cyfrowej.W celu obni¿enia kosztów i poboru mocy zasilania, uk³adAD9066 wyposa¿ony zosta³ w Ÿród³o napiêcia odniesienia orazpojedyncze napiêcie zasilania równe +5V. Cyfrowe wyjœcia s¹przystosowane do wspó³pracy w standardzie CMOS i szybkoœciprzetwarzania do 60Msps.Cyfrowe wejœcie ENCODE wykorzystuje stopieñ wejœciowyCMOS kompatybilny z TTL dla progu (1.4V). Funkcjonalny sche-VTINAREF AENCODEINBREF BVBAD90666-BITDAC6-BITDAC+V SD0A-D5AD0B-D5BRys.1. Funkcjonalny schemat blokowy uk³adu AD9066.38 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy SonyTabela 1.Opis wyprowadzeñ uk³adu AD9066JRNr Oznaczenie Funkcja1 ENCODE Zegar CMOS kompatybilny z TTL2 +VsNapiêcie zasilania +5V dla obwodów wejœciacyfrowego3 GND Masa4 GND Masa5 +Vs Napiêcie zasilania +5V czêœci analogowej6 INA Analogowe wejœcie kana³u A7 GND Masa8 +Vs Napiêcie zasilania +5V czêœci analogowej9 VT Szczytowe napiêcie odniesienia10 REF A Napiêcie odniesienia dla ADC A11 INB Analogowe wejœcie kana³u B12 REF B Napiêcie odniesienia dla ADC B13 VB Drabinka odniesienia14 NC Nie pod³¹czone15 D0B (LSB)16 D1B17 D2B18 D3B19 D4B20 D5B (MSB)Wyjœcia cyfrowe kana³u B kompatybilne zCMOS21 +VsNapiêcie zasilania +5V dla obwodów wyjœæcyfrowych22 GND Masa23 D0A (LSB)24 D1A25 D2A26 D3A27 D4A28 D5A (MSB)Wyjœcia cyfrowe kana³u A kompatybilne zCMOSmat blokowy uk³adu AD9066JR przedstawiono na rysunku 1,natomiast opis funkcji wyprowadzeñ przedstawiono w tabeli 1.Sterowanie uk³adu AD9066JR. Zakres analogowego wejœciauk³adu wynosi od 3.7 do 4.2V. Poniewa¿ wejœcie jest odstrajane,normalna metoda sterowania analogowym wejœciempolega na zastosowaniu kondensatora sprzêgaj¹cego w³¹czonegopomiêdzy Ÿród³o a wejœciow¹ koñcówkê uk³aduAD9066JR. Aplikacjê, w której zastosowano sprzê¿enie sta-³opr¹dowe (DC), przedstawiono na rysunku 2.860860860860-+1/2AD812-+1/2AD712-+8602k860+15V-15V2k1/2AD8121/2AD712ENCODE+-INAAD9066REF AorREF BINB6 BITS6 BITSRys.2. Wykorzystanie uk³adu AD812 do sterowaniauk³adem AD9066.IF IN90°VCOAD9066Rys.3.Schemat blokowy wspó³pracy uk³adu AD9066z demodulatorem kwadraturowym.Odstrojenie wejœcia, które zasilane jest po³ow¹ napiêcia zasilaniajest buforowane za pomoc¹ uk³adu wzmacniacza operacyjnego,o niskim wejœciowym pr¹dzie polaryzacji AD712pe³ni¹cego funkcjê inwertera. Sumacyjny wzmacniacz zrealizowanyna uk³adzie AD812, zapewnia szerokopasmowe sprzê-¿enie pr¹dowe i w zwi¹zku z tym, szerokie pasmo i niskie zniekszta³cenia.Kwadraturowy odbiornik z uk³adem AD9066JR. Uk³adAD9066JR jest zoptymalizowany do wspó³pracy z demodulatoremsygna³ów baseband I/Q. Pierwsze aplikacje cyfrowych odbiornikówsatelitarnych zawiera³y demodulator QPSK, którywymaga³ dostarczenia wydzielonych sygna³ów I oraz Q w postacicyfrowej. Schemat blokowy wspó³pracy uk³adu AD9066JRz demodulatorem kwadraturowym przedstawiono na rysunku 3.Dla szybkoœci symbolowej do 10Mbaudów, uk³ad scalonysubsystemu IF/RF oznaczonego AD607, spe³nia funkcjê stopnia2. przemiany, kompletnego stopnia digitizera systemu odbiorczego.Schemat blokowy stopnia digitizera systemu odbiorczego zuk³adami AD9066JR i AD607 przedstawiono na rysunku 4.• IC103 - VES1789/9713 B934751/DVB-S Receiver (68 wyprowadzeñ,demodulator-dekoder QPSK/FEC), producent:Comatlas/VLSI.http://www.vlsi.com/library/ves1789.pdf (Product Bulletin)• IC104 - 2904/708B (8 wyprowadzeñ), producent: JRC (Japonia).• IC106 - PQ05RF11/24 J1 (4 wyprowadzenia, regulatorPWR), producent: Sharp.• IC201 - VES2030A2/VES2030A-2/9714 B936591/MPEG2Transport (208 wyprowadzeñ, uk³ad DMUX), producent:VLSI.http://www.vlsi.com/library/ves2030.pdf (Product Bulletin)Uk³ad VES2030 stanowi demultiplekser strumienia transportowegoMPEG2 oraz pakietyzer strumienia g³ównegoPES (Packietized Elementary Streams) z maksymaln¹ szybkoœci¹do 60Mbitów/s. Uk³ad ten realizuje równie¿ funkcjêodtwarzania PCR (Program Clock Reference) w celu utrzymaniasynchronizacji sygna³ów audio i wideo. Wyposa¿onyjest w interfejs dla deskramblera oraz interfejs I 2 C.• X102 - B27.000/JVC 7D (4 wyprowadzenia, rezonator kwarcowy27MHz).• IC202 - (40 wyprowadzeñ, pamiêæ DRAM), niepod³¹czona.• CN201 - (niepod³¹czone).1. DATA7 7. DATA12. DATA6 8. DATA03. DATA5 9. GND4. DATA4 10. PKEN5. DATA3 11. PKCK6. DATA2 12. GNDZFSLPFLPFADCADCVCOSERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 39

Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy SonyRF INPUT(ANTENNA)LOCAL OSCILLATOR-16dBM+-MIDPOINTBIASGENERATORBANDPASSFILTER330 3304.7µ100n100nAGC VOLTAGE+-10VMID10AGCDETECTOROPTIONALBPFOR LPFPLL0°90°611CLOCK1CLKINV INAV INBAD9066282726252423201918171615A OUTPUTS(INPHASE)B OUTPUTS(QUADRATURE)AD607BIASCIRCUITPTATVOLTAGERECEIVED SIGNALSTRENGTH INDICATORRys.4. Schemat blokowy stopnia digitizera systemu odbiorczego z uk³adami AD9066 i AD607.• IC203 - HYB514171BJ-60/9708 (40 wyprowadzeñ, pamiêæDRAM 256k×16), producent: Siemens.http://www.siemens.de/semiconductor/products/ICs/31/pdf/HYB514271.pdf• X101 - DC60.0C7 (2 wypr., rezonator kwarcowy 60MHz).• IC204 - (64 wypr., Descrambler), niepod³¹czony.• IC205 - (20 wyprowadzeñ), niepod³¹czony.• IC207 - 74F541D (20 wyprowadzeñ).• IC209 - 74F164D (14 wyprowadzeñ).• IC210 - 74F175D (14 wyprowadzeñ).• IC212 - 74HC174D (14 wyprowadzeñ).• IC300 - SAA7201H/J709CNWF/5FJ9719 (160 wyprowadzeñ,dekoder MPEG sygna³u wideo i audio), producent:Philips.http://www.semiconductors.philips.com/acrobat/2019.pdf• IC302 - TMS626162DGE-12/VC 71ACVLP(50 wyprowadzeñ, pamiêæ SDRAM512k×16×2), producent: Texas Instruments.http://www-s.ti.com/sc/psheets/smos683e/smos683e.pdfhttp://www-s.ti.com/sc/psheets/smou002/smou002.pdf• IC303 - TDA1305T/K6D848/HSH97132Y(28 wyprowadzeñ, przetwornik DAC sygna³uaudio), producent: Philips.http://www.semiconductors.philips.com/acrobat/2074.pdfUk³ad TDA1305T to filtr-przetwornik DAC.Uk³ad zawiera podwójny przetwornik DAC zrealizowanyw technologii CMOS, filtr próbkuj¹cyoraz obwód noise shaper. Schemat blokowyuk³adu TDA1305T pokazano na rys. 5.Cechy i parametry uk³adu:• wybierany zegar systemowy (fsys) od 256fsdo 384fs,• format wejœciowy szeregowej magistrali I 2 S:16, 18 lub 20 bitów w trybie wejœcia szeregowego,• system zegara w trybie slave,• kaskadowy 4-stopniowy filtr cyfrowy zawieraj¹cyfiltr FIR, liniowy interpolator orazuk³ad sample-and-hold,• filtr cyfrowej deemfazy z trzema czêstotliwoœciamipróbkowania: 32kHz, 44,1kHz i 48kHz,DATAWSBCKTEST 1TEST2654311FILTCL 23C EXT11nFC EXT31µFDSMB ATSB DEEM1 DEEM2 MUSB CLKS1 CLKS220SERIALDATAINPUTR CONV12k-OP1VOL 22 +V ref 26+• 12-dB t³umienie poprzez sterowanie t³umienia obwoduwejœciowego,• tryb podwójnej szybkoœci,• ci¹g³a kalibracja strumienia bitów,• napiêcie wyjœciowe: 1.5V RMS ,• niskie zniekszta³cenia harmoniczne,• brak zniekszta³ceñ przejœcia przez zero,• szeroki zakres dynamiki: 18 bitów,• pojedyncze napiêcie zasilania: 3.4 ÷ 5.5V,• obudowa: SO28.• IC304 - 74HCT245D (20 wyprowadzeñ).• IC306 - (8 wyprowadzeñ), niepod³¹czony.• IC309 - 74F164D (14 wyprowadzeñ).TDA1305T21176 × OVERSAMPLING(SAMPLE - AND - HOLD)Rys.5 Schemat blokowy uk³adu TDA1305T18FIR FILTER1f sFIR FILTER STAGE 12f sFIR FILTER STAGE 28f sLINEAR INTERPOLATOR2nd ORDERNOISE SHAPERDATAENCODER16 (4-bit)CALIBRATEDCURRENTSOURCESLEFTOUTPUTSWITCHES16 (4-bit)CALIBRATEDCURRENTSINKS16f sREFERENCESOURCE197TIMING6 × OVERSAMPLING(SAMPLE - AND - HOLD)2nd ORDERNOISE SHAPERDATAENCODER16 (4-bit)CALIBRATEDCURRENTSOURCESRIGHTOUTPUTSWITCHES16 (4-bit)CALIBRATEDCURRENTSINKSOP18R CONV227 28 151 2V SSOV DDOV SSDV DDAV SSA-+2k121614131092425SYSCLKISYSCLKOn.c.n.c.V DDDV SSDFILTCRVORC EXT21nF40 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy Sony• IC310 - 74F86D (14 wyprowadzeñ).• IC501 - SAA7182A /CY1261/HSD9718V1 (80 wyprowadzeñ,dekoder A/V), producent: Philips.http://www.semiconductors.philips.com/acrobat/2156.pdfUk³ad SAA7182A umo¿liwia dekodowanie cyfrowychdanych YUV sygna³u wideo do postaci zgodnej z systemamiNTSC, PAL, SECAM CVBS, S-Video lub RGB. Uk³adakceptuje dane YUV z 720 aktywnymi pikselami na liniê wmultipleksowanym formacie 4:2:2.• IC701 - CXA1855/717A54V (48 wyprowadzeñ, prze³¹czniksygna³ów A/V), producent: Sony.• IC704, IC712 - 522/717 (8 wyprowadzeñ).• IC705 - CXA1315M/711B16V (16 wypr.), producent: Sony.Uk³ad CXA1315M stanowi 8-bitowy przetwornik D/A sterowanyza pomoc¹ magistrali I 2 C. Cechy uk³adu:• szeregowa magistrala I 2 C,• 5-kana³owy 8-bitowy przetwornik D/A,• wbudowane 4 porty I/O ogólnego przeznaczenia,• technologia wykonania: bipolarna,• napiêcie zasilania: 8.2 ÷ 9.8V (maks.12V),• obudowa typu SOP, 16-koñcówkowa.• IC706 - 74HC4066A (16 wyprowadzeñ).• IC707 - (4 wyprowadzenia), niepod³¹czony.• IC708, IC710 - PQ30VB11/15H7 (4 wyprowadzenia, regulatorPWR), producent: Sharp.Uk³ad PQ30VB11 stanowi scalony regulator napiêcia zwbudowanym uk³adem zabezpieczeñ termicznych. Przeznaczonyjest do zastosowañ w odbiornikach Set-Top-Box, TV,VCR oraz w torach zasilaczy impulsowych. Uk³ad jest wyposa¿onyw cztery wyprowadzenia, z których jedno przeznaczonejest do ustawiania (przy pomocy dzielnika rezystancyjnego)poziomu regulowanego napiêcia wyjœciowego.Podstawowe cechy:• ustawiany zakres napiêcia wyjœciowego: 1.5 ÷ 30V,• maksymalne napiêcie wejœciowe: 35V,• maksymalny pr¹d wyjœciowy: 1A,• funkcja zabezpieczenia przed przeci¹¿eniem termicznym,• zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem pr¹dowym,• dok³adne napiêcie odniesienia: ±2%,Opis wyprowadzeñ uk³adu PQ30VB11 (od lewej stronyobudowy):1. - wejœcie regulatora,2. - wyjœcie regulatora,3. - masa,4. - ustawiane wyjœcie regulatora poprzez dzielnik rezystancyjnyw³¹czony pomiêdzy wypr. 2 (wyjœcie) a 3 (masê).• IC709 - PQ30VB11/1J4 (4 wyprowadzenia, regulatorPWR), producent: Sharp.• CN701 - zasilanie (Power Supply)1. STBY5V 7. GND2. GND 8. 12V3. STBY 9. 20V4. 5V 10. 8V5. 5V 11. 40V6. GND• CN702 - panel wyœwietlacza (Display Panel)1. STBY5V 5. WRST#2. STBY 6. SCL STBY3. GND 7. SDA STBY4. WRI# 8. GND• CN704: 1. 5V 2. - 3. GNDCzytnik kart (Card Reader)• IC951 - TDA8005H22/J28171AL/JSJ/9703 (44 wyprowadzenia),producent: Philips.http://www.semiconductors.philips.com/acrobat/2541.pdf• X951 - 14FKSS77CT (2 wyprowadzenia, rezonator kwarcowy14MHz).• IC952 - TDA8001/I29781M/JSJ9705 (28 wyprowadzeñ),producent: Philips.http://www.semiconductors.philips.com/acrobat/1156.pdfPanel wyœwietlacza• IC405 - 87593717/OE44D/JSAM9711 (44 wyprowadzenia,uk³ad SUB CPU), producent: Motorola.• X401 - 4.000/RVR710 (4 wypr., rezonator kwarcowy 4MHz).• IC408 - 710 (4 wypr.), producent: Arizona Microchips.• X409 - S3510/ANN6Y/4589 (8 wypr., uk³ad RTC).• X402 - 32KSII7A (4 wyprowadzenia, rezonator kwarcowy32.768kHz dla uk³adu RTC).Modem• IC1001 - 73M2910-IG/PG9715/W14361 (100 wyprowadzeñ),producent: TDK (Japonia).• X1001 - KDS 7D/22.118 (4 wyprowadzenia, rezonator kwarcowy22.118MHz).• IC1002 - KM6225CLG-7/712A (28 wyprowadzeñ, pamiêæSRAM), producent: SEC.• IC1003 - M27C512/90C1 (32 wyprowadzenia, pamiêæEPROM), producent: ST (z oprogramowaniem firmowym).• IC1004 - 73K324- 28IH/QB9643 (28 wypr.), producent:TDK.• IC1005 - M64xx/LMC6484IM (14 wyprowadzeñ), producent:National Semiconductor. Uk³ad LMC6484 stanowipoczwórny wzmacniacz operacyjny z wejœciem/wyjœciemrail-to-rail.Podstawowe cechy:• zakres napiêcia w trybie wspólnego wejœcia: gwarantowanyw pe³nym zakresie temperatur,• CMRR: 82dB,• ultraniski pr¹d wejœciowy: 20fA,• wysokie wzmocnienie napiêciowe: 130dB,• napiêcie zasilania: 3 ÷ 15V.• IC1006 - IAB110P/9704T7701 (18 wyprowadzeñ), producent:CP Clare. Uk³ad IAB110P stanowi prze³¹cznik (przekaŸnik)zintegrowany z optoizolatorem. Zastosowana optoizolacjawykonana w technologii MOSFET zapewnia izolacjêpomiêdzy wejœciem i wyjœciem o wartoœci do 1500V.• IC1007 - SFH6156-4/9705 (4 wypr.), producent: Siemens.• IC1008 - LAA110P/9710T7959 (8 wyprowadzeñ), producent:CP Clare. Uk³ad LAA110 stanowi podwójny przekaŸnikelektroniczny, w którym zastosowano optoizolatorywykonane w technologii MOSFET. Zastosowana architekturaOptoMOS zapewnia izolacjê pomiêdzy wejœciem awyjœciem o wartoœci do 3750V RMS .}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 41

Naprawa i przeróbka wzmacniacza Denon POA-8000Naprawa i przeróbka wzmacniacza Denon POA-8000Szymon ZiembaPochodz¹ce z najwy¿szej pó³ki wzmacniacze HiFi rzadkotrafiaj¹ do serwisu RTV. Z uwagi na cenê nie s¹ one powszechniespotykane w naszym kraju, a z uwagi na jakoœæ wykonaniai skuteczne zabezpieczenia sporadycznie ulegaj¹ uszkodzeniom.Omawiany wzmacniacz stanowi jedn¹ z dwóch jednakowychkoñcówek monofonicznych mocy, wspó³pracuj¹cychz firmowym przedwzmacniaczem - equalizerem. Moc wyjœciowaPOA-8000 wynosi 200W sinus (320W music) na obci¹¿eniu8R, pasmo przenoszenia przekracza 100kHz, pobór mocyz sieci siêga 820W, waga - bagatela - 22kg. Wzmacniacz pracujew klasie AB z du¿ym pr¹dem spoczynkowym, z tego powodupobór mocy bez wysterowania siêga 160 W.Stopieñ koñcowy mocy zawiera 2 komplementarne zestawypo 6 tranzystorów, co pozwala osi¹gn¹æ rezystancjê wewnêtrzn¹poni¿ej 0.1R przy mocy maksymalnej. Ciekawostk¹konstrukcyjn¹ jest dodatkowy wzmacniacz o mocy oko³o 50W,którego wyjœcie pod³¹czone jest poprzez sumator - zwrotnicêz cewk¹ i rezystorem równolegle do wyjœcia wzmacniaczag³ównego. Uk³ad ten s³u¿y do minimalizacji wspó³czynnikazniekszta³ceñ do poziomu 0.003%. Pod³¹czenie uk³adu nastêpujepoprzez styki solidnego przekaŸnika RL1 po kilku sekundachod uruchomienia, a potrzebnych na ustalenie punktówpracy obu wzmacniaczy. Wzmacniacz wyposa¿ony jest w liczneuk³ady zabezpieczeñ.Zasilacz z toroidalnym transformatorem dostarcza napiêæstabilizowanych ±110V oraz ±15V. Koñcówki mocy zasilanes¹ napiêciami niestabilizowanymi ±78V filtrowanymi przezdwa kondensatory elektrolityczne o pojemnoœci 25mF ka¿dy.Po w³¹czeniu wzmacniacza s¹ one ³adowane przez kilka sekundpr¹dem o wartoœci ograniczonej przez rezystory zwieranenastêpnie do normalnej pracy przez przekaŸniki.Ca³y panel frontowy zajmuje imponuj¹cych rozmiarówwskazówkowy miernik mocy wyjœciowej, efektownie podœwietlanylicznymi ¿arówkami. Cyfrowy wyœwietlacz LED odmierzaw dó³ 8 sekund od w³¹czenia wzmacniacza do momentujego gotowoœci do pracy, oraz dodatkowo pokazuje kody stanówawaryjnych wzmacniacza.Przypadek pierwszyOpisywany wzmacniacz pierwszy raz trafi³ do moich r¹koko³o 10 lat temu. Wyœwietlacz LED po wstêpnym odliczaniupokazywa³ nastêpnie E3, co jak siê okaza³o, oznacza³o sta³enapiêcie rzêdu 8V na wyjœciu wzmacniacza. Uk³ad zabezpieczaj¹cyw tej sytuacji od³¹cza³ gniazda g³oœników celem ichochrony. Omomierz wykaza³ roz³¹czone trwale styki przekaŸnikaRL1 na p³ycie wzmacniacza mocy korekcji zniekszta³ceñ.NajwyraŸniej uszkodzenie nast¹pi³o podczas pracy wzmacniaczai uk³ad zabezpieczaj¹cy nie zd¹¿y³ zareagowaæ. Pr¹dzwarciowy pop³yn¹³ z wyjœcia wzmacniacza g³ównego zwrotniedo wyjœcia wzmacniacza korekcyjnego, wypalaj¹c w stykachprzekaŸnika du¿¹ dziurê, co uratowa³o koñcówki mocyprzed powa¿nymi uszkodzeniami.Z powodu braku schematu ideowego naprawa nale¿a³a doskrajnie trudnych i ryzykownych, ³atwo by³o bowiem spowo-SzZiemba@izotech.com.pldowaæ dalsze uszkodzenia na przyk³ad stopni koñcowych, doktórych cenê tranzystorów firma Denon ustali³a wówczas napoziomie 100$ za sztukê. Dodatkowym utrudnieniem okaza³siê fakt, ¿e po wy³¹czeniu zasilania na g³ównych kondensatorachelektrolitycznych zasilacza utrzymywa³y siê napiêcia oko³o±60V. Pod³¹czone dodatkowe 10-watowe rezystory roz³adowywa³yje po kilku minutach. Dla potrzeb diagnostycznychp³yta drukowana przedwzmacniacza steruj¹cego zosta³a wymontowanai uruchomiona poza wzmacniaczem, po od³¹czeniuzasilania do kolektorów podwójnych wtórników stopnikoñcowych. Napiêcie na wyjœciu tego zestawu waha³o siêprzypadkowo w granicach od prawid³owego zera do kilku -kilkunastu woltów i nie za bardzo by³o jasne co jest tego powodem.Ca³y uk³ad objêty jest kilkoma sprzê¿eniami zwrotnymi,co znakomicie utrudnia analizê. Próba ich od³¹czeniapowoduje przewa¿nie skok napiêcia wyjœciowego do maksimum,co utrudnia dalsze pomiary. Wszystkie pó³przewodnikiby³y ch³odzone sprayem i na zmianê grzane suszark¹ do w³osów,ale w ten sposób nie znaleziono przyczyny uszkodzenia.Wymieniono wiêkszoœæ podejrzanych kondensatorów i niektórerezystory, równie¿ bez skutku. Podejrzenia pada³y nawet namo¿liwe up³ywnoœci szklanego laminatu p³ytki drukowanej,ale staranne mycie alkoholem nie poprawi³o patowej sytuacji.Dla potrzeb analizy usterki spora czêœæ uk³adu musia³a zostaæodrysowana z natury.Poniewa¿ w owych latach nie by³o pod rêk¹ nietypowych tranzystorówjapoñskich o wysokich parametrach, zdecydowano siêna wymontowanie kilku tranzystorów z p³ytki wzmacniacza korekcyjnegomocy i przy ich pomocy zaczêto wymieniaæ kolejnotranzystory na badanej p³ycie. Ta ¿mudna metoda przynios³a po-¿¹dany efekt. Uszkodzony tranzystor pnp 2SA939B pracuj¹cy wpierwszym stopniu wzmacniacza napiêciowego zosta³ zbadanyna charakterografie, ale o dziwo nie wykazywa³ ¿adnych odchyleñod normy. Dopiero d³ugotrwa³e jego podgrzewanie nad lutownic¹powodowa³o skokow¹ zmianê parametrów, co ciekaweta zmiana czasami pozostawa³a po jego och³odzeniu!Po zlokalizowaniu uszkodzonego tranzystora poddano analizieuk³ad, w którym pracowa³ i tu odkryto, ¿e po³¹czone s¹równolegle, noga w nogê, trzy takie tranzystory TR8, TR9,TR10, bez ¿adnych emiterowych rezystorów wyrównawczych.Druga taka trójka istnieje jako komplementarna TR3, TR4, TR5i obsadzona jest tranzystorami npn 2SC2071B. Konstruktorowichodzi³o zapewne o poprawê parametrów dynamicznych tegostopnia. Statycznie bowiem zawsze jeden tranzystor z tej trójki,z uwagi na ujemny wspó³czynnik temperaturowy napiêcia U be ,przejmie wiêkszoœæ pr¹du kolektora i to on siê bêdzie nadmierniegrza³, zwiêkszaj¹c mo¿liwoœæ samouszkodzenia. Wszystkieomawiane tranzystory pracuj¹ w torze sygna³owym bez radiatorów,na granicy dopuszczalnych parametrów, s¹ bardzogor¹ce - oko³o 80°C i nie mo¿na ich normalnie dotkn¹æ palcem.Katalogowe parametry to 250V, 50mA, 100MHz, obudowa TO-126, zastosowanie - wzmacniacze wizji TV. Zasadniczo mo¿naje zast¹piæ par¹ BF471/472, ale podczas czynionych wówczasprób nie wytrzymywa³y one tak wysokiej temperatury.42 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Naprawa i przeróbka wzmacniacza Denon POA-800014.5V (VR1)2827- T.P. +DC serwo3We2GndR1+R31k 180C1470pR61kC26,8µ25VCSR119 ÷ R1224×120 (F)R5200kC44470pR23200kWe wzm. korekc.R215k0V0VR119R122R4180R1015kR16R715k2WTR12SK147(BL)C4 7000pTR22SJ73(BL)R1747 (F) 120 (F)R1115k2WC3110VR81kFR6,5V7000pTR7-6,5V2SJ72(GR1)TR48 TR8 TR9 TR104×2SA939(B)R121kFRR15R91k75k 1/2W(F)TR47 TR3 TR4 TR5R120R1214×2SC2071(B)0V0VR14180R1375kTR62SK147(GR1)-110VVR110k0VR181k1/2W(F)D2 HZ7B3 D1 HZ7B3TR502SC2240(BL)96,5V7,2VC6 47µ/10V C5 47µ/10V-7,2V++-96,5V96VTR192SA970(BL)R19R2022k1WR2122k1WR221kR243k(F)96,5V96,5V96,5V-96V TR15 TR16 TR17 TR18-96,5V -96,5V -96,5V -96,5VR303k(F)R253k(F)TR512SK163(L)R313k(F)1,7VR263k(F)R323k(F)R125100THR273k(F)R333k(F)+Ub96,5V1kTR11 TR12 TR13 TR141,9V4×2SA939(B)R2810k1/2W(F)0VR2910k1/2W(F)4× 2SC2071(B)-1,9V-UbDo koñcówki mocyRys.1. Schemat ideowy stopni steruj¹cych wzmacniacza Denon POA-8000.Aby poprawiæ statyczne warunki pracy tranzystory wchodz¹cew sk³ad ka¿dej trójki dobrano spoœród wszystkich dostêpnychna charakterografie. Po zamontowaniu rozk³ad ich temperaturpoprawi³ siê i naprawê mo¿na by³o uznaæ za dokonan¹.Pracuj¹ce z kolei w dalszym stopniu w uk³adzie dwie komplementarneczwórki po³¹czonych równolegle tego samego typutranzystorów TR11…14 oraz TR15…18 maj¹ indywidualnerezystory emiterowe i nie s¹ nara¿one na efekty termicznej niestabilnoœci.Ich punkt pracy chroniony jest lokalnym sprzê¿eniemza pomoc¹ termistora R125 i równie¿ pracuj¹ na granicywytrzyma³oœci - s¹ bardzo gor¹ce i bez radiatorów.Po wymianie uszkodzonego przekaŸnika i z³o¿eniu w ca-³oœæ wzmacniacz wróci³ do pracy w zestawie HiFi.Przypadek drugiW powszechnej opinii osób maj¹cych wówczas stycznoœæz tym przypadkiem uznano, i¿ by³ to tylko uszkodzony tranzystor,a nie b³¹d konstrukcyjny. Dlatego w³aœciciel zestawu zadecydowa³,¿e nie ma potrzeby rozkrêcania drugiej koñcówkimocy i doboru tranzystorów trójkami, co wówczas sugerowa-³em. By³a to, jak siê po nieca³ym roku okaza³o, decyzja nietrafnai bardzo kosztowna. Druga koñcówka mocy trafi³a nawarsztat z wyœwietlaczem zg³aszaj¹cym b³¹d E3. Tym razemsprawa by³a o tyle gorsza, ¿e uszkodzeniu oprócz wypalonegojak spawark¹ przekaŸnika RL1 uleg³y wszystkie cztery tranzystorymocy wzmacniacza korekcyjnego (o ich cenie ju¿ wspomniano).S¹ to tranzystory produkcji firmy Toshiba - npn typu2SC2565A, pnp typu 2SA1095A. Katalogowe parametry 160V,15A, 150W nie s¹ byæ mo¿e jak na obecne czasy wygórowane,natomiast maj¹ one nietypow¹ obudowê i sposób mocowania.Ocala³y na szczêœcie tranzystory koñcówki mocy wzmacniaczag³ównego w liczbie 12 szt. £atwiej natomiast by³o przyst¹piædo naprawy, bowiem mechanizm uszkodzenia wydawa³siê analogiczny. Procedurê wyszukiwania uszkodzonych tranzystorówi ich selekcji ponowiono z dobrym skutkiem. Gorzejprzedstawia³a siê sprawa naprawy wzmacniacza korekcyjnego,gdzie oprócz wspomnianych tranzystorów koñcowychuszkodzeniu uleg³o kilka rezystorów mocy i diod. Przed zamontowaniemoryginalnych tranzystorów wzmacniacz tymczasowoobsadzono krajowymi tranzystorami serii BDP… i pierwszychprób dokonano przy napiêciu zasilania ±24V. Do czasusprowadzenia do kraju oryginalnych tranzystorów mocy, przekaŸnikai oryginalnej instrukcji serwisowej wraz ze schematem,co trwa³o kilka miesiêcy, wzmacniacz zosta³ uruchomionybez wzmacniacza korekcyjnego. Na szczêœcie w³aœcicielnie uskar¿a³ siê na zwiêkszony wspó³czynnik zniekszta³ceñ.Na koniec obydwu napraw postanowiono w obawie przed dalszymprzegrzewaniem siê tranzystorów zmniejszyæ punktypracy o 20% w porównaniu z zalecanymi przez producenta.Przypadek trzeciW tym stanie obie koñcówki mocy by³y intensywnie eksploatowanedo ubieg³ego roku. Wtedy w pierwszej z nich zaczê³ysiê od czasu do czasu pojawiaæ trzaski po³¹czone niekiedyz chwilowym wy³¹czaniem g³oœnika, co na odmianê by³osygnalizowane jako E7. Tym razem dodatkowym powodemprzegrzewania siê wzmacniacza by³ kurz zalegaj¹cy na radiatorach.Wyszukanie uszkodzonego tranzystora 2SC2071B napozycji TR5 w jednej z równoleg³ych trójek nast¹pi³o przypomocy sprayu och³adzaj¹cego na zmianê z suszark¹ i nie by³owcale ³atwe. Aby nie uszkodziæ podczas prób wzmacniaczakorekcyjnego, styki przekaŸnika RL1 zosta³y zablokowane kawa³kiempapieru. Uszkodzony tranzystor wymieniono na nowyi wzmacniacz zosta³ poddany kilkudniowemu testowaniu. JakoSERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 43

ciekawostkê uznano zmianê po latach parametrów dobranychuprzednio tranzystorów, bowiem jeden tranzystor z równoleg³ejtrójki by³ gor¹cy a pozosta³e ledwo ciep³e.Poniewa¿ w chwili obecnej du¿o ³atwiej o dobre podzespo³yni¿ 10 lat wstecz, postanowiono poprawiæ nieco konstrukcjêfabryczn¹. Zamiast równoleg³ej trójki tranzystorówTR3…5 zamontowano jeden tranzystor npn typu 2SC2238B zradiatorem w postaci blaszki o rozmiarach 2.5×3cm. Jego parametryto 200V, 1.5A, 25W, 100MHz, obudowa TO-220.Analogicznie zamiast trójki TR8…10 zamontowano na radiatorzejeden tranzystor pnp typu 2SA968B o identycznych parametrach.Tranzystory tych typów stosowane s¹ zreszt¹ w tymwzmacniaczu w stopniach wtórników emiterowych steruj¹cychkoñcówk¹ mocy, byæ mo¿e kilkanaœcie lat wstecz by³y zbytdrogie do szerszego u¿ytku. Aktualnie s¹ one stosowane w innychkonstrukcjach i mo¿na je kupiæ w cenie kilku z³otych zasztukê. Tak usprawniona koñcówka mocy zosta³a z dobrymskutkiem przetestowana. Temperatura pracy tranzystorów spad³ado oko³o 60°C. Po oglêdzinach pozosta³ych tranzystorówuznano ¿e znajduj¹ siê one na granicy przegrzania i postanowionowymieniæ je wszystkie 1:1 na wy¿ej wymienione typy,bez dodatkowych radiatorów. W sumie wymieniono wiêc na„mocniejsze” 24 sztuki w obu koñcówkach mocy. Oczywiœcienie ma mo¿liwoœci laboratoryjnego pomiaru parametrówwzmacniacza tej klasy, ale porównanie dok³adnych danych katalogowychtranzystorów upowa¿nia do takiej zamiany.Przy okazji odkurzania wymieniono po³owê spalonych rurkowych¿arówek podœwietlaj¹cych panel czo³owy wzmacniaczai odzyska³ on swój dawny blask.}

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdbiornik satelitarny Pace MSS238G. Uszkodzeniepolega na ca³kowitym braku synchronizacjiobrazu na euro-TV. Menu ekranowe jest kolorowe,stabilne i pokazuje brak sygna³u. Nie zatrzymuje siêpodczas przeszukiwania, mimo ¿e trafia na sygna³.Sygna³ wychodz¹cy na wyjœciach euro-dekoder i eurovcrjest prawid³owy, ale bez fonii. Fonia pojawia siê,gdy zostanie w³¹czone menu ekranowe (F+store).Sygna³ wizyjny na wyjœciu Euro-TV pobierany jest przezselektor wejœæ U20 z n.8 (Vid_out) uk³adu OSD M35010. Sygna³wejœciowy uk³adu podawany jest na n.10 (Vid_in) z wyjœciaselektora sygna³u wizyjnego U21 (n.13). Poniewa¿ równie¿z tego wyjœcia zasilane jest z³¹cze Euro-VCR, wskazujeto na poprawn¹ pracê poprzedzaj¹cych uk³adów (procesor wizyjnyU16 Nicky 3, wzmacniacze i filtry wideo). Sam obrazOSD menu jest stabilny, wiêc podejrzanym elementem jest tranzystorQ79 i jego otoczenie lub uk³ad separacji impulsów synchronizacjiz³o¿ony z tranzystorów Q80 ÷ Q83. Ostatnim podejrzanymjest sam uk³ad M35010. Zak³adam, ¿e zosta³a ju¿sprawdzona poprawnoœæ danych konfiguracyjnych w pamiêciEEPROM 24C32, której b³êdy mog¹ powodowaæ równie¿wadliwe dzia³anie tunera.W zale¿noœci od trybu pracy, uk³ad OSD potrzebuje kilkusygna³ów synchronizacyjnych. Kwarc 17.734MHz s³u¿y do generacjizegara wzorcowego, gdy nie ma podanej ¿adnej treœciobrazowej na wejœcie (np. ekran “No signal”). W trybie, gdyprzekazywana jest na wyjœcie treœæ obrazowa z na³o¿onyminapisami (czy te¿ przypadek, gdy brak takowych, po prostuwidaæ treœæ wizyjn¹ bez znaków generatora) uk³ad M35010wymaga synchronizowania siê do wejœciowego sygna³u wizyjnego.S³u¿¹ do tego dwa wejœcia sygna³ów synchronizacji:poziomej (n.18) i pionowej (n.19). Sygna³y te tworzone s¹ zca³kowitego sygna³u wizyjnego w separatorze synchronizacjizbudowanym z czterech tranzystorów Q80 ÷ Q83. Sygna³ wizyjnyz kondensatora C216 podawany jest zarówno na wyjœciewideo Euro-VCR, wejœcie uk³adu OSD oraz na bazê tranzystoraQ80. Dalej, za kolejnym tranzystorem (Q81) wydzielanes¹ osobno sygna³y synchronizacji poziomej (dostêpny nakolektorze Q83) oraz pionowej (na kolektorze Q82). Sygna³synchronizacji pionowej wymagany jest dla poprawnej synchronizacjiwyœwietlania znaków OSD na tle sygna³u wizyjnego.Przy jego braku nie bêdzie po prostu treœci OSD, natomiastsygna³ synchronizacji poziomej zapewnia poprawn¹ pracêuk³adu M35010. W przypadku jego braku otrzymamy niezsynchronizowany,p³ywaj¹cy obraz na wyjœciu Euro-TV. Dodatkowouk³ad M35010 bierze udzia³ podczas wyszukiwania kana³óww detekcji sygna³u wizji. Je¿eli tuner dostroi siê do stacji,na wyjœciu P2 (n.14) pojawi siê stan wysoki (oko³o 5V), wprzeciwnym przypadku bêdzie tam stan niski (oko³o 0V). Napiêcieto podawane jest na procesor. Dlatego podczas wyszukiwania,przy braku sygna³u synchronizacji poziomej, procesornie zatrzymuje trybu wyszukiwania. Fonii nie ma, bo jestona w³¹czana tylko po dostrojeniu. Nale¿y wiêc sprawdziæ tranzystoryQ80, Q81 i Q83 oraz ich otoczenie.Przybli¿one napiêcia na ich wyprowadzeniach podajê poni¿ej:Q80: (BC846B) E - 1.5…2.5V (w zale¿noœci od treœci obrazowej),B - 2…3V, C - 5VQ81: (BC856B) E - 5V, B - 4.9V, C - 0.4VQ83: (BC846B) E - 0V, B - 0.1V, C - 4.4V H.K.W odbiorniku Grundig M70-590/9TOPchassis CUC5860 uszkodzi³ siê powielacz (przebija³oprzy kineskopie). Fonia jest poprawna, natomiastzamiast obrazu mo¿na zobaczyæ minimalne rozjaœnienieekranu z paroma liniami powrotów. Obraz ma zmniejszonewymiary (z ka¿dej strony brakuje oko³o 5 cm).Napiêcia z zasilacza s¹ w porz¹dku. Pod³¹czy³em siê domagistrali i otrzyma³em nastêpuj¹cy wynik:write 00000000+general callread 00011111- video transkoderwrite 10000100+audio procesorread 10000101+audio procesorwrite 10001000+ TV signal procwrite 10100100+ eeprom page 144 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Odpowiadamy na listy Czytelnikówread 10100101+ eeprom page 2write 11000010+ tuner PLLNiepokoi mnie natomiast to, ¿e nie ma nic o TXT, a tak¿evideo transkoder, którego w odbiorniku w ogóle nie ma.Czy s³uszne podejrzewam procesor, a jest tuXC68HC05EOFN (na schemacie jest GSCP38324PG01).Na wstêpie kilka informacji wyjaœniaj¹cych. Odbiornik zchassis CUC5860 mo¿e wystêpowaæ w wielu opcjach wykonaniaz ró¿ni¹c¹ siê obsad¹ uk³adów scalonych w poszczególnychmodu³ach, st¹d mo¿e zaistnieæ rozbie¿noœæ miêdzy posiadanymschematem a stanem faktycznym. Jeœli próbujemywyjaœniæ wynik testu, w którym brakuje potwierdzenia dla uk³aduprocesora TXT, to nale¿y upewniæ siê, czy nie pracuje on wautonomicznej magistrali I 2 C. W tym przypadku tak w³aœniejest. Co do sprawnoœci procesora steruj¹cego, to sam fakt, ¿egeneruje adresy obs³ugiwanych uk³adów na magistralê potwierdzajego sprawnoœæ. W tej wersji wykonania wystêpuj¹ dwamikroprocesory (XC68HC05EOFN i GSCP38324PG01), któremiêdzy sob¹ komunikuj¹ siê przez dwa transoptory zapewniaj¹ceizolacjê galwaniczn¹, poniewa¿ jeden z nich znajdujesiê na potencjale masy „gor¹cej”. Próbuj¹c przyporz¹dkowaæodczytane przez monitor adresy do wystêpuj¹cych w tym modeluuk³adów, wed³ug kolejnoœci zapisu bêdzie:1. Mikroprocesor.2. Uk³ad nieobsadzony w tej opcji wykonania.3. TDA6610 lub TDA6611 lub TY45018.4. TDA8442 - przetwornik D/A wykonuj¹cy regulacje analogowe.5. SDA2546 - pamiêæ.6. SDA2546 - pamiêæ.7. SDA3202 - PLL w g³owicy.Jest to wynik pozytywny, zgodny z oczekiwaniami, potwierdzaj¹cysprawnoœæ tych uk³adów. Najwa¿niejsz¹ informacj¹ decyduj¹c¹o sposobie poszukiwania uszkodzenia jest uwaga, ¿e:„uszkodzi³ siê powielacz (przebija³o przy kineskopie)”. Przy takichprzebiciach jest pewne, ¿e mo¿emy mieæ uszkodzenia w modulekineskopu i niezale¿nie od opcji jego wykonania (TEA5101czy tranzystory) - tu nale¿y skupiæ uwagê i wykonaæ pierwszepomiary. Nale¿y równie¿ liczyæ siê z uszkodzeniem procesorawizji - TDA3505, ale przedtem nale¿y upewniæ siê, czy impulsSSC jest poprawny. Zawsze przy wy³adowaniach lub iskrzeniach,nawet tych, wystêpuj¹cych na iskiernikach w podstawce kineskopu,mo¿emy liczyæ siê z uszkodzeniami elementów pó³przewodnikowychw najbli¿szym otoczeniu.A.H.W odbiorniku TV Hitachi CMT2519 braksynchronizacji pionowej (obraz p³ynie z góry na dó³)oraz brak koloru, fonia prawid³owa. Podmieni³emuk³ad µPC1498H oraz sprawdzi³em elektrolity wuk³adzie odchylania pionowego. Sprawdzi³em i wymieni³emelektrolity na module AV - bez rezultatu.Na wstêpie podpowiedŸ: to nie ten kierunek poszukiwañ!Uk³ad µPC1498H jest koñcówk¹ odchylania i jego uszkodzeniemo¿e objawiaæ siê zniekszta³ceniami w odchylaniulub brakiem odchylania, ale nigdy nie bêdzie powodem brakusynchronizacji. Nale¿y podejrzenia i pomiary skierowaæna uk³ad HA51339SP-3, poniewa¿ tam w³aœnie znajduje siêuk³ad generatora ramki i uk³ad separatora impulsów synchronizacji.W opisie objawu podano, ¿e „obraz p³ynie z góry nadó³ oraz brak koloru”, co mo¿e wskazywaæ na wspóln¹ przyczynê.Pierwszy pomiar to obejrzenie na oscyloskopie sygna³una wyprowadzeniu 18 uk³adu HA51339SP-3. Cofaj¹csiê po drodze tego sygna³u lini¹ oznaczon¹ na schemacie jako mamy do sprawdzenia nastêpuj¹ce elementy: kondensatorC732 - 4µ7/50V (podejrzany nr 1), oraz R737, R738,C733. Na dolnej koñcówce R738 powinien wystêpowaæ czysty,niezniekszta³cony sygna³ CVBS (wideo). Cofaj¹c siê wdó³ po schemacie, od R738, lini¹ dochodzimy do uk³aduna tranzystorach Q1313, Q1314 i tu do sprawdzenia jestC1339 - 22µF/16V (podejrzany nr 2). W praktyce warsztatowejoznacza to wymianê tych elektrolitów, bo to szybko itanio. Jeœli te dzia³ania nie przynios³y oczekiwanego efektu,to mo¿na podejrzewaæ dwójnik R604 - 10k i C601 - 33nFprzy³¹czony do nó¿ki 17 uk³adu HA51339SP. Brak kolorumo¿e wynikaæ z braku synchronizacji, chocia¿ bardziej przekonuj¹cejest uszkodzenie kondensatora C1339. Ma³o prawdopodobnejest uszkodzenie uk³adu HA51339SP, choæ teoretyczniemo¿liwe. Z ca³¹ pewnoœci¹, w tym przypadku najbardziejpotrzebny jest oscyloskop. Schemat tego odbiornikadostêpny jest na p³ycie 2001/BS2.A.H.OTVC Panasonic TX21MD1C chassis EURO2M. Odbiornik straci³ kolory pocz¹tkowo w trybie AV,wspó³pracuj¹c przez SCART z tunerem satelitarnym.Kolor by³, gdy korzystano z wewnêtrznego tunera odbiornikaTV, ale po miesi¹cu i ten znikn¹³. Czy mo¿na przypuszczaæ,¿e tuner satelitarny uszkodzi³ procesor wideo?Po pierwsze, sk¹d przypuszczenie, ¿e byæ mo¿e procesorwideo jest uszkodzony, a po drugie sk¹d podejrzenie, ¿e wzajemnepo³¹czenie tych urz¹dzeñ mo¿e powodowaæ jakiekolwiekuszkodzenia? Sprzêt elektroniczny powszechnego u¿ytku musispe³niaæ warunki kompatybilnoœci i co do tego nale¿y mieæ pe³nezaufanie do producentów. Podejrzenia o b³êdy mo¿emy wysnuwaæwtedy, gdy mamy przypuszczenie, ¿e w danym sprzêciektoœ dokonywa³ przeróbek po „amatorsku”. Z opisanychobjawów nale¿y domniemywaæ, ¿e uszkodzenie rozwija³o siêw czasie miesi¹ca, a wiêc mo¿e byæ zwi¹zane np. z utrat¹ pojemnoœciktóregoœ z elektrolitów lub inn¹ zmian¹ w otoczeniudekodera koloru. Takiej odpowiedzi mo¿na by udzieliæ w dominuj¹cejwiêkszoœci podobnych przypadków, poniewa¿ wwiêkszoœci konstrukcji odbiorników telewizyjnych w gnieŸdzieEURO nie ma dostêpu do magistrali I 2 C. Tutaj jednak wystêpujei jeœli uwzglêdnimy fakt, ¿e w wielu modelach tunerów SATrównie¿ wystêpuje dostêp do magistrali I 2 C poprzez gniazdoEURO, to mamy mo¿liwoœæ konfliktu lub takiego przep³ywudanych, które mog¹ zablokowaæ poprawne funkcjonowaniewspó³pracuj¹cych urz¹dzeñ. Analizuj¹c schemat widzimy, ¿ew gnieŸdzie EURO-1 na n.10 - SCL i na n.12 - SDA. Jeœli np.pod³¹czymy do tego wejœcia tuner SAT Amstrad, który na tychsamych nó¿kach gniazda EURO-TV ma pod³¹czon¹ magistralêI 2 C, to w przypadku po³¹czenia wzajemnego kablem EURO-21pin, mamy sytuacjê budz¹c¹ w¹tpliwoœci, czy nie wyst¹pi tunp. niekontrolowany wpis do pamiêci po jednej lub drugiej stronie.Co prawda w odbiorniku telewizyjnym mo¿liwe jest to tyl-SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 45

Odpowiadamy na listy Czytelnikówko przy zastosowaniu okreœlonego polecenia w trybie serwisowym,ale nie mo¿na wykluczyæ, ¿e w d³u¿szym odcinku czasuwe wspó³pracy tych urz¹dzeñ, nast¹pi przypadkowy zbieg niekorzystnychokolicznoœci, w którym zmieni¹ siê zapisy w pamiêci.Aby mieæ poprawne po³¹czenie sygna³owe bez tego konfliktuwystarczy w tym przypadku zastosowaæ kabel po³¹czeniowyEURO-9pin. Pozostaje natomiast rozwi¹zanie zaistnia-³ego ju¿ problemu braku koloru. Dla upewnienia siê, czy jest touszkodzenie, czy tylko regulacja, nale¿y wejœæ w tryb serwisowy(opis w „SE” 3/99 s.7-9) i sprawdziæ opcjê 13 - Color VCO.W przypadku w¹tpliwoœci mo¿na pos³u¿yæ siê kopi¹ zawartoœcipamiêci dostêpnej do pobrania ze strony www.serwis-elektroniki.com.plDo tej czynnoœci potrzebny jest programator pamiêcii komputer.A.H.Proszê o pomoc w naprawie odbiornika Elemis6330. Niby typowy odbiornik, a jednak stwarza problemy.Do serwisu trafi³ z uszkodzonym tranzystoremodchylania poziomego S2055N. Przyczyn¹ uszkodzeniaby³o wypalenie wtyku G502 (impuls na cewki odchylaniapoziomego). Usuniêto wypalenie, zmieniono tranzystor ielektrolity w przetwornicy (profilaktycznie). Po oko³omiesi¹cu odbiornik wraca do warsztatu z opisem: „tosamo co poprzednio”. Okazuje siê, ¿e odbiornik pracuje,jest tylko rozprogramowana pamiêæ (wyzerowaneparametry emisji kineskopu). Klient stwierdzi³ tak¿e, ¿eod ostatniej naprawy odbiornik trzeba w³¹czaæ „na dwarazy”. Po testach okazuje siê, ¿e faktycznie czasemodbiornik w³¹cza siê zablokowany. Trzeba go wy³¹czyæ iponownie w³¹czyæ. Brak wtedy obrazu i dŸwiêku, czasemnie dzia³a tylko pilot. Podejrzenie pada na modu³ TXT,ale okazuje siê, ¿e niew³aœciwy jest RESET procesorateletekstu SAB88C32. Spowodowane to jest wahniêciemnapiêcia zasilania 5V STANDBY w momencie za³¹czeniado oko³o 4V. Napiêcie na diodzie D809 w momenciestartu przetwornicy spada do oko³o 5V. Wed³ug mniepowoduje to blokadê procesora TXT i inne problemy.Podmieni³em nastêpuj¹ce elementy: US802, US804,US803, D809, R812, US801, C811, C809, P801, C828,C818, C819, R810. Nie mam pomys³u, co mo¿e byæuszkodzone. Czy¿by transformator przetwornicy? Mamwra¿enie, ¿e po nagrzaniu usterka wystêpuje znacznierzadziej, jednak wiêkszoœæ podejrzanych elektrolitówmoim zdaniem ju¿ wymieni³em.Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e mamy problem z zasilaniem, aœciœlej mówi¹c ze stabilnoœci¹ napiêæ produkowanych przezprzetwornicê. Opisana reakcja mikroprocesora na wahniêcienapiêcia +5V standby jest normalna i w ka¿dym odbiorniku,w podobnej sytuacji nale¿y siê jej spodziewaæ. Pozostaje zatemwyjaœniæ, czy wina le¿y po stronie przetwornicy, czy wmomencie w³¹czenia odbiornika do pracy, któraœ z ga³êzi zasilaj¹cychjest nadmiernie obci¹¿ona, powoduj¹c obni¿eniewszystkich napiêæ. Mo¿na to sprawdziæ w sposób niezwykleprosty i skuteczny za pomoc¹ ¿arówki 60 ÷ 75W w³¹czanej iwy³¹czanej w obwodzie zasilania +150V. Nale¿y przedtemodessaæ po³¹czenie lutowane kolektora S2055N, aby w tej próbienie rozpocz¹³ pracy uk³ad odchylania poziomego. Jeœli wmomencie za³¹czenia ¿arówki nast¹pi znaczne wahniêcie napiêciamierzonego na katodzie diody D809, to albo g³ównyelektrolit filtruj¹cy wyprostowane napiêcie sieci ma zbyt ma³¹pojemnoœæ (brak go na schemacie zamieszczonym we wk³adcedo „SE” 10/97, ale z ca³¹ pewnoœci¹ musi byæ w odbiorniku),albo mamy niepewne po³¹czenie lutowane uzwojenia trafaprzetwornicy do koñcówki wyprowadzaj¹cej. Poniewa¿ trafojest zalane ¿ywic¹, nie mamy dostêpu do jego lutowañ i tomo¿e oznaczaæ jego wymianê. Jeœli chodzi o elektrolit220µF/400V, to nale¿a³oby wymieniæ go profilaktycznie, dlasamej pewnoœci. Myœlê, ¿e wszystkie inne uszkodzenia w przetwornicynie bêd¹ objawia³y siê w sposób opisany przez Czytelnika,chocia¿ zdarza siê, ¿e nawet „fachmani”, znaj¹cy j¹ napamiêæ maj¹ na niej „wciêcia”. Jeœli jeszcze istniej¹ w¹tpliwoœci,mo¿na wymieniæ D801 i D804, bo to tylko 3 minuty i tylko30 groszy. Drugi wariant uszkodzenia maj¹cego opisanyobjaw, to nadmierne obci¹¿enie w ga³êzi +150V. Tutaj mo¿napodejrzewaæ nieprawid³owe sterowanie tranzystorem T805-S2055N w pierwszym momencie po starcie lub wadliwoœæ tranzystora(pe³ne zaufanie dla S2055N mam tylko dla oryginalnych,produkcji Toshiby). Jeszcze jedna wa¿na rzecz o którejwarto przypomnieæ, to poprawka wszystkich lutowañ w obszarzeuk³adu odchylania poziomego. Wszelkiego rodzaju potkniêciaprzy starcie odbiornika, tutaj maj¹ zwykle swój pocz¹tek.A.H.Informacja zwrotna od autora pytania:Problem polega³ na niestabilnym napiêciu zasilania z przetwornicyw momencie startu w.n. Okaza³o siê, ¿e uszkodzoneby³y kondensatory elektrolityczne w okolicach uk³aduTEA2029, co powodowa³o niew³aœciwe sterowanie uk³adamiodchylania poziomego w momencie startu.TV Philips chassis MD1.1 E. Upalony by³wtyk cewek odchylania. Po naprawie jest obraz i fonia,wszystko jest teoretycznie poprawnie, z tym ¿e obrazjest zawiniêty w prawo (jasna bia³a poœwiata od po³owykineskopu w prawo, na TXT jest to bardziej wyraŸne).W trybie serwisowym nie znalaz³em ¿adnej opcji, aby toustawiæ.Tego typu objaw sugeruje nieodfiltrowane napiêcia zasilaj¹ceprodukowane przez trafopowielacz, ale wtedy rozjaœnienierastra i treœci obrazu widoczne by³oby od lewej strony ekranu,bez wyraŸnej linii odciêcia. Mo¿na podejrzewaæ równie¿ powstaniedu¿ego b³êdu zwi¹zanego z faz¹ H. Poniewa¿ regulacja takanie istnieje, oznacza to albo brak impulsów +H kierowanych douk³adu synchronizacji poziomej, albo uszkodzenie uk³adu scalonego.Analizuj¹c schemat uk³adu TDA8366 i jego aplikacjê,mo¿na wyró¿niæ 4 nó¿ki zwi¹zane z synchronizacj¹ poziom¹ iewentualnym b³êdem fazy H. S¹ to n.37, 39, 40, 41. Jeœli impulsSSC ma w³aœciw¹ amplitudê i kszta³t, to w bezpoœrednim otoczeniutych nó¿ek znajduje siê b³¹d. Inny rodzaj uszkodzenia, oobjawie podobnym do opisanego mo¿e wynikaæ z niew³aœciwegosterowania tranzystora wykonawczego w odchylaniu poziomym,ale to skutkowa³oby szybkim uszkodzeniem BU2508AF iw tym przypadku jest to raczej ma³o prawdopodobne. A.H.46 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Radiomagnetofon samochodowy Sony XR-U400RDS. Pozornie nie dzia³a koñcówka mocyPA3027A (zam. HA13150A). Przy ustawieniu si³y g³osuna maksimum - s³ychaæ cichy, trochê zniekszta³conydŸwiêk. Odbiór dotyczy radia i odtwarzacza. Po pomiarach,próbach i wymianie koñcówki mocy okazuje siê,¿e ten stopieñ dzia³a poprawnie. Wszystkie napiêciaprawid³owe, na nó¿ce 10 (mute) - 3.4 V. Z wyjœæCXA1646 nie jest przenoszony ¿aden sygna³ - sprawdzonegeneratorem sygna³owym. Objawy wskazuj¹raczej na wyciszenie lub uszkodzenie przedwzmacniaczamocy. Nie dysponujê oryginalnym schematem, alepos³uguj¹c siê podobnym, zmierzy³em napiêcia nauk³adzie BA3910 - w sumie bez zarzutu, oprócz n.2 i 3,gdzie powinno byæ po 7.3 V, a jest oko³o 4.6 V.S¹dz¹c z Pañskiego opisu, koñcówka mocy IC801 istotniejest sprawna, ale zablokowana. Na jej n.10 (mute) powinnobyæ napiêcie 3.9V - jest 3.4V, za ma³o aby j¹ odblokowaæ. Napiêcieto poprzez dzielnik R813, R814 podawane jest z n.6IC301 (UPD75518GF-123-3B9 - system control), na którejwinno byæ 4.8V. Równie¿ napiêcia na nó¿kach 2 i 3 IC305(BA3910B - power supply control) s¹ zbyt niskie (po 4.6V).Powinny one wynosiæ odpowiednio 4.9V i 5.2V. Pisze Pan, ¿ena wyjœciach IC403 (CXA1646Q) nie ma ¿adnego sygna³u.Aby mieæ pewnoœæ, ¿e tak jest istotnie, trzeba od³¹czyæ nó¿ki11, 13, 24 i 26 tego uk³adu, bowiem sygna³ wyjœciowy mo¿ebyæ zwierany przez tranzystory Q101, Q102, Q201, Q202 sterowanenapiêciem MUTE z prze³¹cznika Q408 poprzez Q407.Na pocz¹tek jednak, proszê sprawdziæ napiêcia na IC305.Maj¹ one wynosiæ odpowiednio (od 1 do 12): 0V, 4.9V, 5.2V,4.7V, 5.6V, 13.8V, 14.3V, 13.9V, 8.7V, 0 dla FM (8.8V dla AM),8.8V dla FM (0 dla AM), 0V. Potem nale¿y sprawdziæ, czy s¹zasilane uk³ady bior¹ce bezpoœredni udzia³ w obróbce sygna³uma³ej czêstotliwoœci, a wiêc: IC404, IC405, IC406 (n.8 po 7.6V)oraz n.16 i 17 IC403 (odpowiednio 3.8V oraz 7.6V).Zak³adam, ¿e IC303 (system control) ma zasilanie poniewa¿pisze Pan o regulacji g³oœnoœci. Warto jednak sprawdziæ, czy nan.55, 56 oraz 58, 59 IC303 s¹ przebiegi o czêstotliwoœciach32.768MHz i 6MHz. Nastêpnie nale¿y przeœledziæ tor sygna³uma³ej czêstotliwoœci (podajê dla kana³u lewego przy w³¹czonymradiu) - z n.39 IC1, przez IC404 (n.2 - wejœcie, n.1 - wyjœcie),IC403 (n.39 - wej., n.28 - wyj.), IC405 (n.5 - wej., n.7 - wyj.),IC403 (n.27 - wej., n.26 - wyj. przód, n.24 - wyj. ty³), z³¹czeCNP603-CNJ603 styk 5 i 4, n.13 i 23 IC801. Jeœli nie jest Panpewien sygna³u MUTE, proszê go wyeliminowaæ przez odciêciekolektora Q407 od reszty uk³adu oraz n.10 IC801 i podaæ na ni¹napiêcie 3.9V. Jeœli dopiero po tej czynnoœci radio „ruszy”, uwagênale¿y skierowaæ na IC301 (system control) oraz IC302(EEPROM). W tym wypadku jednak moje porady niewiele dadz¹.Konieczny jest schemat i znajomoœæ przebiegów. M.U.VCR Panasonic NVJ35EE. Zniekszta³ceniefonii podczas odtwarzania kaset. Zniekszta³ceniepolega na jakiejœ modulacji g³osu. Na kasecie testowejz nagran¹ œcie¿k¹ fonii czystym tonem 1kHz wyraŸnies³ychaæ jego modulacjê, jakby zdudnianie z drugimOdpowiadamy na listy Czytelnikówtonem o bliskiej czêstotliwoœci. Zniekszta³cenie powstajewe wstêpnym stopniu wzmacniacza uk³aduBA7766AS. Potwierdzaj¹ to obserwacje oscyloskopowe,jako modulacjê czêstotliwoœci (nie amplitudy). Zwarciedo masy sygna³u przychodz¹cego wprost z g³owicylikwiduje efekt, ale oczywiœcie wy³¹cza te¿ foniê. Natomiastblokada sygna³u na 4 (czy 5) nó¿ce zmieniajedynie czêstotliwoœæ tej modulacji. Wygl¹da³oby zatem,¿e coœ tam siê wzbudza. Jednak ominiêcie wystêpuj¹cegotam filtru, jak i odciêcie i pod³¹czenie nowychelementów RC lokalnego sprzê¿enia zwrotnego niczymnie skutkuje. Wymiana uk³adu scalonego i g³owicy A/Cnie przynios³a ¿adnej zmiany. Poniewa¿ efekt przypominaniestabilnoœæ obrotów w magnetofonie, przeczyœci-³em oœ capstana, przesmarowa³em panewki, równie¿bez efektu. Poza tym, obraz bez zarzutu, wiêc obroty iservo chyba OK. Wymiana kondensatorów w aplikacjiBA7766AS nie daje ¿adnego efektu.W posiadanym przeze mnie schemacie magnetowiduNVJ35EE w uk³adzie audio pracuje BA7752LS. Ten, któryPan opisuje (BA7766AS) wystêpuje natomiast w modelu NV-L25B. W zwi¹zku z tym, w oparciu o ten model, postaram siêudzieliæ Panu porady.S¹dz¹c z opisu, wydaje siê, i¿ wyczerpa³ Pan ju¿ wszystkiemo¿liwoœci naprawy, gdyby powodem usterki by³o wzbudzaniesiê uk³adu IC4001(BA7766AS). Typowymi elementami zapobiegaj¹cymiwzbudzaniu siê IC4001 s¹ C4033 (1nF) i R4044 (10k)i przypuszczam, ¿e nimi „zaj¹³” siê Pan na samym pocz¹tku. Zak³adam,¿e napiêcia wychodz¹ce z zasilacza s¹ prawid³owe i niemaj¹ ¿adnych têtnieñ. Proponujê, aby sprawdzi³ Pan przy pomocyoscyloskopu, czy „modulacja czêstotliwoœciowa”, o której Panwspomina, jest widoczna w pkt.TP4002 i TP4003 po od³¹czeniuelementów uk³adu IC4001 (odciêcie za TP4003) i na wejœciachtego uk³adu. Do czego zmierzam? Najbardziej prawdopodobnejest, i¿ usterka jest skutkiem b¹dŸ nieprawid³owej pracy silnika,b¹dŸ z³ego ustawienia toru prowadzenia taœmy.W pierwszym przypadku, aby siê o tym przekonaæ, najlepiejpodstawiæ sprawny silnik. Rozumiem, ¿e jest to niewykonalne,poniewa¿ zrobi³by Pan to, aby siê upewniæ, czy nie onjest przyczyn¹ usterki.W przypadku drugiej mo¿liwoœci (z³e ustawienie toru prowadzeniataœmy), jeœli taœma przechodzi zbyt nisko w stosunkudo g³owicy audio, odczytywany jest zarówno zapis fonii, jak iimpulsy synchronizacji (jak wiadomo s¹ one zapisywane „nagórze” taœmy). I to najprawdopodobniej jest przyczyn¹ usterki.Oczywiœcie, teoretycznie mo¿liwe jest, ¿e sam IC4001 generujeoscylacje. Jednak z takim przypadkiem jeszcze siê nie spotka³em.Natomiast czêsto spotykam siê z sytuacj¹, gdzie wskutekzu¿ycia siê elementów prowadzenia taœmy, b¹dŸ niew³aœciwejregulacji, wystêpuj¹ zak³ócenia odczytu fonii. Wed³ug mniejest to najbardziej prawdopodobna przyczyna usterki.Gdybym nie mia³ racji i niepo¿¹dane oscylacje wystêpowa-³y nawet po odciêciu g³owicy audio w pkt.TP4002 i TP4003,nale¿y podstawiæ elementy pojemnoœciowe zaczynaj¹c od elektrolitów.Potem zostanie tylko podstawienie samego scalaka. Wmo¿liwoœæ uszkodzenia rezystancji w aplikacji IC4001 nie wierzê,chyba ¿e by³aby to usterka natury mechanicznej. M.U.}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 47

Zestawienie parametrów uk³adów MIP… firmy PanasonicZestawienie parametrów uk³adów MIP… firmy PanasonicW poprzednim numerze „Serwisu Elektroniki” opisane zosta³y uk³ady firmy Pansonic sterujace prac¹ przetwornicy MIP0221SY÷ MIP0227SY. Poni¿ej prezentujemy zestawienie wybranych parametrów uk³adów MIP1…, MIP01…, MIP02…, MIP301,MIP50…, MIP70… i MIP8…. oraz schematy blokowe i rysunki obudówTabela 1TypMIP160MIP170NapiêciewejœcioweMocwyjœciowa(W)Parametry charakterystyczne Obudowa ZastosowanieSterowanieV DSS(V)I DP(Fixed)(A)0 ÷ 12 0.5f sw(Fixed)MIP161 0 ÷ 12 0.5 UMIP162MIP172MIP163MIP173MIP164MIP174MIP165MIP17585÷264VAC10 ÷ 22 0.915 ÷ 30 1.3570020 ÷ 35 1.6230 ÷ 50 2.25MIP166MIP17646 ÷ 652.8MIP0100SY 5 ÷ 20 1.07MIP0101SY 15 ÷ 35 1.83MIP0102SY 20 ÷ 45 350 2.65MIP0103SY 25 ÷ 55 3.43MIP0104SY 30 ÷ 60 Napiêciowe3.95MIP0122SY 855 ÷ 10 1.25÷MIP0123SY132VAC10 ÷ 20 2.15MIP0124SY 20 ÷ 30 3.1MIP0125SY 30 ÷ 40 400 4.6MIP0122SU 5 ÷ 10 1.25 UMIP0122SP 5 ÷ 10 1.25MIP0123SP10 ÷ 202.15MIP0210SY 0 ÷ 7 0.29MIP0221SC 0 ÷ 7 0.25MIP0222SC 0 ÷ 15 0.5MIP0223SC 85 10 ÷ 25 1MIP0224SC ÷20 ÷ 30 700 3.1MIP0221SU 264VAC 0 ÷ 5 0.25MIP0222SU 0 ÷ 10 0.5MIP0210SP 0 ÷ 7 0.29MIP0221SP0 ÷ 7MIP301 24VDC 3 ÷ 50.25100kHzTO-220 /TO-220(C)TO-220 /TO-220(C)TO-220DIL-8PTO-220 /TO-220(C)UDIL-8PSterownikprzetwornicimpulsowych100 1 200kHz SO-8P Konwerter DC-DCMIP501 1 MT-340 1.7MIP502 1.5TO-92MIP504 -0.5 ÷ 6VDC 1 60 2 TO-92MIP506 1.5 45 2 MT-3MIP5082 40 2 SC-62MIP704 1 60 2 TO-92MIP705 -0.5 ÷ 6VDC 1 ÷ 10 60 2 UMIP7081 ÷ 2 40 1 SC-62MIP803 1.5 ÷ 3.5VDC 0.07 140kHz200MIP804 0.9 ÷ 3.5VDC 0.1500.06 230kHzMIP805 2.5 ÷ 3.5VDC100 0.07 116kHzMIP824 2.5 ÷ 5.5VDC 230 0.15 250kHzSSONF-10DMIP825 1.2 ÷ 3.5VDC 0.120200 0.05 340kHzMIP826 1.2 ÷ 3.5VDC200 0.05 230kHzSterownik lampSterownik zasilaczyurz¹dzeñsamochodowychSterownik zasilaczyurz¹dzeñprzenoœnych48 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Zestawienie parametrów uk³adów MIP… firmy PanasonicMIP501, MIP5027.5 4.55.04.02DRAIN3INOver voltageprotection circuit10.82.516.03.80.650.6590°0.851.00.70.70.70.813.51SOURCEReset circuitMIP504, MIP506, MIP508,MIP704, MIP705, MIP708Over currentprotection circuitDMT30.5 0.42.5 2.5 2.051:IN2 : Drain1 2 33 : Source4.51.61.50.45 0.451.27 1.271 : Source2 : Drain3:IN1 232.546.55.34.352.3TO-92NL2.30.5Short circuit loadprotectionOver voltageprotection2.645°0.4max.4.02.57.31.8INESDprotectionGate cut-off circuitOver heatprotectionMIP803, MIP804, MIP805ELOver currentprotectionS0.40.51.53.03 2 1marking1.00.41: IN2: Drain3: SourceSC-62Mini-PowerLD2.50.9314.62.32 30.81.00.10.50.751.01: IN2: Drain3: SourceObudowa: U+V CC76Step-upcircuitT R1CIL3ELD5TR2GND4GND2V CCf OSC R T1R TR T2f OSC/4V CILOscillationcircuitCILDCQNQCELELELGNDENB 8V CPR T1 R T2OscillationcircuitLogic circuitGND1ENBVoltagecontrolcircuit9 10MIP3010 Auto-restartControl Shutdown/Auto-restartPower supply Auto-restartShuntfor internal current-sourceregulator 5.7V + 1 circuit4.7V - TDQ-RR on XI D+Q+PWM control-currentMax DutyClockSawtoothLow passfilterThermalshutdowncircuit-+Restartingtrigger circuitSRSRQQQQLeading edgeblankingPowerMOS FETMinimum ON-timedelay circuitDrain-+SourceV IN0.625156.34.31010681.4±0.23.0SSONF-10D1: GND2: GND3: CIL4: GND5: ELD0.156: VCP7: VCC8: ENB9: RT110: RT2}SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 49

Czym zast¹piæ uk³ad TDA8175?Czym zast¹piæ uk³ad TDA8175?W³adys³aw WójtowiczTo pytanie „Czym zast¹piæ uk³ad odchylania pionowegoTDA8175?” wielokrotnie by³o kierowane po naszym adresem.Uk³ad ten jest praktycznie ju¿ niedostêpny, a o ile uda nam siêgdzieœ go kupiæ, to cena nie nale¿y do najni¿szych. Niestetybrak wiarygodnych i sprawdzonych informacji nie pozwala³nam s³u¿yæ rad¹ i pomoc¹ w tym zakresie. W odpowiedzi nanasz apel opublikowany na ³amach „SE” otrzymaliœmy od naszegoCzytelnika sprawdzon¹ przez Niego w praktyce metodêzast¹pienia TDA8175 uk³adem TDA8170 w OTVC UnimorM651 z chassis Siesta 3A. Przy tej zamianie nale¿a³o dodatkowowykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:• wymontowaæ kondensator C851 i nó¿kê 7 TDA8170 pod-³¹czyæ do masy poprzez 10µF/50V,• miêdzy œcie¿kê ³¹cz¹c¹ C851 z R851 a nó¿kê 1 TDA8170nale¿y zamontowaæ kondensator 10µF/50V („plusem” doR851).Informacja powy¿sza dotyczy³a konkretnego modelu i nieby³o wiadomo, czy i jak uk³ad ten bêdzie funkcjonowa³ w innychmodelach, a zw³aszcza w odbiornikach innych producentów.Wobec tego udzielaliœmy tej informacji o zamienniku uk³aduTDA8175 „bez gwarancji”, ¿e wszystko bêdzie w 100 procentach„gra³o”.A uk³ad TDA8175 jest bardzo popularnym uk³adem stosowanymw uk³adach odchylania pionowego wielu OTVC bêd¹cychna naszym rynku, miêdzy innymi takich producentów,jak: Unimor, Panasonic, Sharp, Loewe i innych. Przy okazjifirmy Sharp drobna uwaga: w dokumentacji tego producentauk³ad TDA8175 wystêpuje jako IX1413BM.W³aœnie z racji popularnoœci tego uk³adu przyjemnie jest nampoinformowaæ naszych Czytelników, ¿e opracowany zosta³ isprawdzony na du¿ej iloœci odbiorników ró¿nych producentówsposób zamiany uk³adu TDA8175 przez uk³ad TDA8177. Niestetynie jest to metoda zamiany 1:1, to znaczy wymaga ona wzale¿noœci od aplikacji zastosowanej przez konkretnego producentapewnych zmian w jego otoczeniu. Jesteœmy pewni, ¿e przyk³adyzastosowania zamiennika uk³adu TDA8175 zamieszczonew tym artykule pozwol¹ na wykonanie naprawy w wymienionychmodelach odbiorników, jak równie¿ dopracowanie siê w³asnychmetod i rozci¹gniêcia ich na odbiorniki równie¿ innychproducentów, tutaj nie wymienionych.1. Czym zast¹piæ TDA8175?Uk³ad TDA8175 mo¿e byæ zast¹piony uk³adem TDA8177.Oprócz pewnych zmian w konkretnym rozwi¹zaniu uk³adowymOTVC, aplikacja uk³adu TDA8177 wymaga zastosowaniakilku elementów, których nie posiada uk³ad TDA8175.Dlatego zosta³ opracowany i jest w sprzeda¿y kit naprawczyTDA8175KIT, zawieraj¹cy uk³ad TDA8177 zamontowany nama³ej p³ytce poœrednicz¹cej wyposa¿onej w elementy aplikacjiuk³adu TDA8177. Schemat elektryczny tej p³ytki pokazanona rysunku 1.Oprócz uk³adu TDA8177 zamontowanego na p³ytce poœrednicz¹cej,w sk³ad zestawu naprawczego wchodz¹ równie¿(w zale¿noœci od producenta zestawu) rezystory o ró¿nychPrzewód1k81TV1MTZJT-776.2b1SS133T-774k7TDA81773 4 5 6wartoœciach s³u¿¹ce do dobrania w³aœciwej rezystancji dla konkretnegorozwi¹zania uk³adowego, kondensator 1500pF/2kV,a tak¿e na polski rynek kondensatory C852 (220µF/40V), C853(2200µF/25V), C865 (4.7µF/16V) dla wykonania naprawy wtelewizorach Unimoru z chassis Siesta 3A.2. OTVC Unimor chassis Siesta 3ASchemat aplikacji uk³adu TDA8175 w odbiornikach telewizyjnychSiesta 3A produkcji Unimoru pokazano na rys.2.Sposób zamiany jest nastêpuj¹cy:• w miejsce uk³adu TDA8175 zamontowaæ zestaw naprawczyzawieraj¹cy uk³ad TDA8177,• w zale¿noœci od producenta tego zestawu mo¿e okazaæsiê, ¿e kondensatory C852 (220µF/40V), C853 (2200µF/25V), C865 (4.7µF/16V) przeszkadzaj¹ w swobodnymmonta¿u TDA8175KIT; w takim przypadku wymienionekondensatory nale¿y wylutowaæ, po czym wlutowaæ je ponowniezamieniaj¹c je na nowe, z d³ugimi wyprowadzeniamimontuj¹c je albo „na le¿¹co”, albo po drugiej stroniep³yty od strony œcie¿ek,• od³¹czyæ kondensator C851 (10µF/16V) od nó¿ki 7 uk³adui po³¹czyæ go z kablem wychodz¹cym z TDA8175KIT(pokazanym na rysunku1),• w przypadku problemów z uzyskaniem stabilnego obrazu,nale¿y regulowaæ (zmniejszaæ) wartoœæ rezystora R856(13k) a¿ do uzyskania stabilnego obrazu; jednak¿e jeœli t¹metod¹ nie uda siê uzyskaæ stabilnego obrazu, to nale¿ydolutowaæ kondensator 1500pF/2kV pomiêdzy kolektor iemiter tranzystora T602 (S2055AF),• w przypadku pojawienia siê powrotów w górnej czêœciekranu, nale¿y zmieniæ wartoœæ rezystora R857 (0R82/2W)dobieraj¹c jego wartoœæ z przedzia³u 0R27 ÷ 1R5.3. OTVC Panasonic chassis Euro-1• uk³ad TDA8175 (IC561) zast¹piæ kitem TDA8175KIT,zawieraj¹cym uk³ad TDA8177,26k82k41nP£YTKA POŒREDNICZ¥CARys.1. Schemat zestawu naprawczego TDA8175KIT,zastêpuj¹cego uk³ad TDA8175.750 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

°-t+Czym zast¹piæ uk³ad TDA8175?C85110µ/16VR851100kAMPL.VR85215kT851BC238R8532k2R8841kC86847µ/16VR8662k2LIN.VR883RTC851 18010kD851BYP401-100 67R8642k2+12V W853 4C852220µ/40V2 4C853 C8542200µ 100n25VR854 R85539k 12kC856 C8574µ7/16V 2200µ25VR856 R85713k0R82R8653k9C8591µ/50V1R86336kC8581µ50V3U851TDA8175R8622k2/1WCENTR.VR86791kSECC86015nR8686k85R858270R8591R5C8550,22µR8614301W8511D£852+15V 330µSSC-VR860360+VD854C5V1C86110µ/16VR8690R51R871160R8761kT852BC558R87020kR87224kR87310kTRAPEZR88222K852 K851 K853 K854D853BAVP171021R87713kC864100n108C862+H2n27U852TDA814536 45C865100µ40V-HC86322nD£851LD-101UME-2032-1R88047kR881100kE/WR88522E/W¯ARZENIE+25VV-SAW1PG851R87810kR87922kAMPL.H1W85281PG852Rys.2. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8175 w OTVC Unimor Siesta 3A.• usun¹æ rezystor R566,• wymieniæ rezystor R579 na 3k9/0.25W; jeœli obraz bêdzieniestabilny wymieniæ go na 2k2/0.25W, a jeœli to niepomo¿e pomiêdzy kolektor a emiter tranzystora Q534 dolutowaækondensator 1500pF/2kV (C534),wejœcie sygna³usteruj¹cegoodchylaniem Vprzewódusuniêty rezystor R566dodatkowy rezystor 8k2Rys.3.n. 7 TDA8177punkt TV1(przez 1k8 don.1 TDA8177)• zamontowaæ rezystor 8k2 zgodnie z rysunkiem 3,• w przypadku pojawienia siê kolorowych powrotów lubograniczenia obrazu od góry ekranu, dobraæ wartoœæ rezystoraR574 z przedzia³u 0R27/2W ÷ 0R56/2W.4. OTVC Panasonic chassis Euro-2LSchemat aplikacji uk³adu TDA8175 w odbiornikach telewizyjnychprodukcji firmy Panasonic z chassis Euro-2L pokazanona rys.4. Sposób zamiany jest nastêpuj¹cy:• uk³ad TDA8175 (IC451) zast¹piæ kitem TDA8175KIT,zawieraj¹cym uk³ad TDA8177,• usun¹æ rezystor R455,• w OTVC TX-28LD1C i TX-25MD1C usun¹æ (zmostkowaæ)rezystor R452 zgodnie z rysunkiem 5,n.6 IC601(VDP3108-25)V DRIVEn.29 IC601(VDP3108-25)n.34 IC601 VFLB(VDP3108-25)27VR45122kR4524k7IC451TDA8175C4511000p 1 2 3 4 5 6 7R453100kC4520.047D451MA165D452MA165C4534700pD453MA2100LFSC4540.1R4724R7+C456220/50V R455D454ERA15-02V3C455220035V4k7C4570.022D566MA2082ALFSR45610kC4580.15R4711k5R4561R5C4590.22R4566k8C4601R46018kC4610.68R45947R461470+ C462330035VINTLLR464R4624k7R4634k7R465100Q451BC847BR4661k8R467RESIdo cewekodchylania VRys.4. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8175 w OTVC Panasonic z chassis Euro-2L.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 51

++Czym zast¹piæ uk³ad TDA8175?V DRIVEINTLVSVFLBR56422kR563100kC5640.047D563MA165D562MA1652,627,52,301 2 3 4 5 6R5611R5I561TDA8175C565C563 150pD568 470/35V R566MA2100LFS4k7D561C5670.033C5620.1+15272,5ERA15-02V3C561220035V7R57722kC5780.1R5681R5C5680.22R57910kR580560R581220C5771R57622kC5760.68R57868R569820+ C574330035VR5740R82R5674k7D567MA2082LFSR5721k8R5701kdo cewekodchylania VC5794700pD566D566wejœcie sygna³usteruj¹cegoodchylaniem Vusuniêty rezystor R455przewódR452MA2082LFSw OTVC TX-28LD1C i TX-25MD1C zmostkowaæ R452MA2082LFSRys.6. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8175 w OTVC Panasonic z chassis Euro-2S.n. 7 TDA8177n.1 TDA8177Rys.5.• wymieniæ rezystor R457 na 3k9/0.25W; jeœli obraz bêdzieniestabilny wymieniæ go na 2k2/0.25W (w OTVC TX-28LD1C i TX-25MD1C - na 2k7/0.25W), a jeœli to niepomo¿e pomiêdzy kolektor a emiter tranzystora Q551 dolutowaækondensator 1500pF/2kV (C551),• w przypadku pojawienia siê kolorowych powrotów lubograniczenia obrazu od góry ekranu, dobraæ wartoœæ rezystoraR464 z przedzia³u 0R27/2W ÷ 0R56/2W.5. OTVC Panasonic chassis Euro-2SSchemat aplikacji uk³adu TDA8175 w odbiornikach telewizyjnychprodukcji firmy Panasonic z chassis Euro-2S pokazanona rys.6. Sposób zamiany jest nastêpuj¹cy:• uk³ad TDA8175 (IC561) zast¹piæ kitem TDA8175KIT,zawieraj¹cym uk³ad TDA8177,• usun¹æ rezystor R566,• usun¹æ rezystor C565 (C565 znajduje siê na n.7 IC561),• wymieniæ rezystor R579 na 3k9/0.25W; jeœli obraz bêdzieniestabilny wymieniæ go na 2k2/0.25W, a jeœli to niepomo¿e pomiêdzy kolektor a emiter tranzystora Q534 dolutowaækondensator 1500pF/2kV (C551),• w przypadku pojawienia siê kolorowych powrotów lubograniczenia obrazu od góry ekranu, dobraæ wartoœæ rezystoraR574 z przedzia³u 0R27/2W ÷ 0R56/2W.6. OTVC Panasonic chassis E-2100Schemat aplikacji uk³adu TDA8175 w odbiornikach telewizyjnychprodukcji firmy Panasonic z chassis Euro-2100 pokazanona rys.7. Sposób zamiany jest nastêpuj¹cy:• uk³ad TDA8175 (IC561) zast¹piæ kitem TDA8175KIT,zawieraj¹cym uk³ad TDA8177,• usun¹æ rezystor R566,• rezystor R579 wymieniæ na 4k7/0.25W; jeœli obraz bêdzieniestabilny pomiêdzy kolektor a emiter tranzystoraQ534 dolutowaæ kondensator 1500pF/2kV (C534),• zamontowaæ rezystor 8k2 zgodnie z rysunkiem 8,VFLBR56422kC5611000µR563100kD561ZY18C562100nC56447nU27R5611R5D563MA165D568ZY18C563+220µD562MA165C565220n6 3 7 5I561TDA817524VC5796n8R5664k7C5691nC56727n1R57722kC5771nC5785n6R57910k 2%R5681R5C568220nR57868R57410k576680nC5743300µR569390R+DYR5740R82R5674k7D567MR4862Rys.7. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA8175 w OTVC Panasonicz chassis E-2100.R5701k5wejœcie sygna³usteruj¹cegoodchylaniem Vprzewódusuniêty rezystor R566dodatkowy rezystor 8k2n. 7 TDA8177punkt TV1(przez 1k8 don.1 TDA8177)Rys.8.• w przypadku pojawienia siê kolorowych powrotówlub ograniczenia obrazu od góry ekranu,dobraæ wartoœæ rezystora R574 z przedzia³u0R27/2W ÷ 0R56/2W.}52 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Uk³ad TDA3566(A) zamiast TDA3562AUk³ad TDA3566(A) zamiast TDA3562AMarian BorkowskiUk³ad TDA3562A, którego schemat blokowyprzedstawiono na rysunku 1 jest dekoderem PAL/NTSC, zawieraj¹cym wszystkie uk³ady pozwalaj¹ce naidentyfikacjê systemu w jakim nadawany jest sygna³chrominancji oraz demodulacjê tego sygna³u.Do charakterystycznych cech uk³adu TDA3562A nale¿¹:• przetwarzanie sygna³u luminancji ³¹cznie z jego klampowaniem,• zawiera on uk³ady wygaszania impulsów odchylania poziomegoi pionowego,• wejœcia dla zewnêtrznych sygna³ów RGB,• regulacja kontrastu i jaskrawoœci dla sygna³ów przetwarzanychwewn¹trz uk³adu oraz podanych z zewn¹trz,• uk³ad automatycznego „odcinania” katod kineskopu,• uk³ad regulacji zakolorowania dla systemu NTSC (hue).Niestety, coraz trudniej kupiæ uk³ad TDA3562A. Z tegopowodu coraz czêœciej powtarzaj¹ siê proœby o podanie uk³adu,którym mo¿na go zast¹piæ.Uk³adem, który mo¿na wstawiæ w miejsce TDA3562A poniewielkich zmianach jest TDA3566. Schemat blokowy tegouk³adu przedstawiono na rysunku 2, a w tabeli 1 zamieszczonoopis wyprowadzeñ tych uk³adów. Poniewa¿ ani uk³adTDA3562A, ani TDA3566 nie by³ do tej pory opisany, w artykuletym zostanie w zwiêz³y sposób scharakteryzowanyuk³ad TDA3566.Wzmacniacz luminancjiWzmacniacz luminancji sterowny jest napiêciowo i wymagasygna³u wejœciowego o polaryzacji pozytywowej i amplitu-Tabela 1. Opis wyprowadzeñ uk³adów TDA3562A,TDA3566 i TDA3566ANr nó¿ki1 ZasilanieFunkcja2 Kondensator uk³adu identyfikacji3 Uk³ad detekcji poziomu sygna³u chrominancji4 Wejœcie sygna³u chrominancji5 Wejœcie uk³adu regulacji nasycenia6 Wejœcie uk³adu regulacji kontrastu7 Wejœcie impulsu sandcastle8 Wejœcie sygna³u luminancji9 Wejœcie impulsów wygaszania10Kondensator poziomu czerni dla wyjœcia sygna³u koloruczerwonego11 Wejœcie uk³adu regulacji jaskrawoœci12 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u koloru czerwonego13 Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego14 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u koloru zielonego15 Wyjœcie sygna³u koloru zielonego16 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u koloru niebieskiego17 Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego18 Wejœcie sygna³u pr¹du ciemnego kineskopu19 Napiêcie odniesienia poziomu czerni20Poziom czerni dla wyjœciowego sygna³u koloruniebieskiego21Poziom czerni dla wyjœciowego sygna³u koloruzielonego22 Wejœcie sygna³u dla demodulatora B-Y23 Wejœcie sygna³u dla demodulatora R-Y24, 25 Bramkowanie impulsu burst26 Wejœcie sygna³u zewnêtrznego oscylatora27 Masa28 Wyjœcie sygna³u chrominancji1 7 28 23 22 12 14 16 9 6116Y AMPLIFIERB.L CLAMPSANDCASTLEDETECTORB-YDEMODULATIONBLUE MATRIX CONTRASTBRIGHTNESS CONTROL SB.L.CLAMPCHARACTERS INSERTION172054CONTROL CHROMAAMPLIFIERGATED AMPLIFIERSATURATIONCONTROLBUFFERG-YMATRIXGREEN - CHANNEL15213AGC PEAKDETECTORF.E.CORRECTIONKILLERGENERATORPALFLIP FLOPR-YDEMODULATIONRED - CHANNEL13102COLORIDENTIFICATIONDETECTORBURSTDETECTORPALSWITCHTDA3562APAL/NTSCSWITCHREFERENCEPAL (R-Y)NTSC (B-Y)SHIFTNTSCPHASEDETECTORVCO90° SHIFTCUT - OFFCLAMP1827 25 24 26 19Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA3562A.SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 53

Uk³ad TDA3566(A) zamiast TDA3562Adzie 450V PP . Wejœciowy sygna³ luminancji jest przez kondensatorpodany na nó¿kê 8. Po wzmocnieniu, na wyjœciu przedwzmacniaczasygna³ jest klampowany i ustalany jest poziomczerni. Podczas trwania trzech linii, po okresie wygaszania pionowegosygna³ luminancji jest wygaszany, a napiêcie poziomuczerni jest dodane do tego sygna³u. W tym samym czasierównie¿ sygna³y RGB s¹ klampowane.Sygna³ burst jest bramkowany podczas trwania w¹skiejczêœci impulsu sandcastle doprowadzonego do nó¿ki 7. Sygna³ten porównywany jest z sygna³em odniesienia uzyskanympo podzieleniu przez 2 czêstotliwoœci rezonatora 8.8MHzdo³¹czonego do nó¿ki 26. Regulacja czêstotliwoœci tego sygna³umo¿liwa jest za poœrednictwem zmiany napiêcia na nó¿-kach 24 i 25. W rezultacie wewn¹trz uk³adu uzyskuje siê ró¿-nicowe sygna³y R-Y i B-Y przesuniête w fazie o 90°. Sygna³yte podane s¹ do matrycy R i B, gdzie uzyskuje siê sygna³ykoloru czerwonego i niebieskiego oraz ró¿nicowy sygna³ G-Y.Z sygna³u tego w matrycy koloru zielonego uzyskuje siê sygna³koloru zielonego (G).Wzmacniacz chrominancjiWejœciowy sygna³ chrominancji powinien mieæ amplitudêrówn¹ oko³o 40mV PP , ale amplituda ta nie mo¿e byæ wiêkszani¿ 1.1V PP . Po wzmocnieniu sygna³ chrominancji podawanyjest do uk³adu regulacji nasycenia. Uk³ad ten jest sterowanynapiêciem doprowadzonym do nó¿ki 5, napiêcie to zawartejest w zakresie 2÷4V. Impedancja wejœciowa na tej nó¿ce jestdu¿a i dlatego zakres regulacji nasycenia przekracza 50dB.Sygna³ burst nie podlega regulacji nasycenia i dlatego stosunekwyjœciowego sygna³u chrominancji, wyprowadzonego nanó¿kê 28, do impulsu burst jest równy 6dB. Z nó¿ki 28 sygna³chrominancji podany jest do wejœcia linii opóŸniaj¹cej, a z jejwyjœcia do wejœæ demodulatorów sygna³ów ró¿nicowych koloruniebieskiego i czerwonego. W przypadku odbioru sygna-³u NTSC sygna³ chrominancji jest wewn¹trz uk³adu doprowadzonydo demodulatorów i detektora fazy.DemodulatorMatryca RGB i wzmacniaczMatryce dla ka¿dego sygna³u ró¿nicowego s¹ takie same.Do matrycy doprowadzony jest sygna³ luminancji i sygna³ ró¿-nicowy, co w rezultacie pozwala uzyskaæ sygna³ koloru podstawowego.Sygna³ ten doprowadzony jest do stopnia regulacjikontrastu. Napiêcie regulacyjne dla tego stopnia podane jestna nó¿kê 6 (jest to wejœcie o du¿ej impedancji). W stopniu tymuzyskuje siê mo¿liwoœæ zmian od 3dB do –17dB. Na nó¿ce 11realizowana jest regulacja jaskrawoœci, zakres zmian napiêciana tej nó¿ce wynosi 1÷3V.W czasie, gdy kineskop jest wygaszony pr¹d ciemny jestmierzony na nó¿ce 18. Napiêcie na z tej nó¿ki jest porównywanez napiêciem odniesienia ustalonym na n.19. Ró¿nica napiêæwynikaj¹ca z tego porównania jest zapamiêtywana na kondensatorachdo³¹czonych do nó¿ek: 10, 20 i 21 i steruje poziomemczerni dla poszczególnych torów. Poziom wyjœciowychsygna³ów RGB nie mo¿e przekroczyæ 10V. Je¿eli tak siê stanie,sygna³y wyjœciowe zostaj¹ zablokowane i poziom czernina nó¿kach: 13, 15 i 17 wynosi oko³o 3V.Reasumuj¹c nale¿y stwierdziæ, ¿e uk³ad TDA3566 jest niejakonowoczeœniejsz¹ wersj¹ uk³adu TDA3562A. Poszczególnewyprowadzenia uk³adu TDA3566 pe³ni¹ te same funkcje coTDA3562A. Uk³ad aplikacyjny uk³adu TDA3566 przedstawionyna rysunku 3 i 4, niewiele ró¿ni siê on od aplikacji uk³aduTDA3562A. Jedyne ró¿nice miêdzy tymi uk³adami to:287 23 22 27 19166118AMPLIFIERBLACK LEVELCLAMPINGBLACKLEVELINSERTIONBLACK LEVELREFERENCE(4L) SANDCASTLE DETECTORH+VHBLANKINGBURSTGATINGBMATRIXDATASWITCHSTAGECONT-RASTLIN/LOGCONVERTORBRIGHT-NESSBRIGHTNESSAMPLIFIERBUFFER&BLANKINGblankingBLACK (BL3)LEVELCLAMPING172054LIN/LOGCONVERTERCONTROLLEDCHROMINANCEAMPLIFIERGATEDSATURATIONCONTROLI 2 L LOGIC &BUFFER STAGESGATEDCHROMINANCEAMPLIFIERBUFFERSWITCH(B-Y)DEMODULATOR(G - Y)MATRIXTDA3566isolationpulse(4L)LEAKAGECURRENTCLAMPING(L0)clamppulse(L3)DELAYEDSWITCH-ONclamppulse(L2)19183PEAKDETECTORKILLERDETECTORIDENTIFICATIONPALFLIP-FLOP(R-Y)DEMODULATOR142CLAMPEDDETECTORAMPLIFIERH/2DETECTORPALSWITCH÷290°SHIFTGREENblanking(BL1)clamppulse(L1)152112PAL/NTSCMODESWITCH(R-Y)(B-Y)REFERENCESWITCHPHASEGATEDBURSTDETECTOR8.8 MHzOSCILLATOR25 24 26REDblanking(BL1)clamppulse(L1)1310Rys.2. Schemat blokowy uk³adu TDA3566.54 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Uk³ad TDA3566(A) zamiast TDA3562A390DL70010nF470130kInformacja o wartoœciciemnego pr¹dukineskopu12V82k120k47k10k2.2µF12V10kJaskrawoœæ4.7µF1.2k 1k12VRegulacjaczêstotliwoœcioscylatora33nF4.7k33k1µF3.3k33k33nF3 poziomowyimpulssandcastle10pF8.8MHzCzerwony Zielony NiebieskiBAW6268k47k15k2.2µFŒrednipr¹dkineskopu12V10kKontrast28 3 25 2423 227 26 18 13 1517 11 6TDA35661 4 2 27 19 10 20 21 8 9 12 14 16 512V100µF22nF10nF 330nF1µF1k1k220nFLinia opóŸniaj¹caluminancji 330ns220nF220nF10 nF100nF75 75100nF75100nF7568k47k15k12V10kNasycenie120pF10.7µFCa³kowity sygna³wideo (1V )PP1k46µH27pFWygaszanieRGWejœcia sygna³ówzewnêtrznychB2.2µF12VNiewy³¹czoneNormalnapracaWy³¹czoneRys.3. Schemat aplikacyjny uk³adu TDA3566 w uk³adzie dekodera PAL.• dla standardu NTSC w uk³adzie TDA3566sygna³ chrominancji jest wewn¹trz uk³aduInformacja o wartoœciciemnego pr¹dupodany do demodulatorów. Na wyjœciukineskopu390DL70047012Votrzymuje siê sygna³y o takich samych amplitudach10nFdla systemu PAL i NTSC.130k R 82 kA1.2kB AR• w uk³adzie TDA3566 wewnêtrzne prze³¹cznikidzia³aj¹ szybciej i pewniej ni¿ w(+NTSC) (+PAL)B2.2k 1k12VRegulacja odcieniaTDA3562A,22k koloru22k 22k• kondensatory klampuj¹ce do³¹czone do nó-2.2k22k12k¿ek 10, 20 i 21 w przypadku stosowania uk³aduTDA3566 powinny byæ zmniejszone do 22k22pF 22pFBBoko³o 100nF. W praktycznych rozwi¹zaniach,gdzie zastosowano tak¹ zamianê kon-100nF100nF20k 20k(1%) (1%)7.16MHz8.8MHzdensatory te maj¹ czasami oko³o 220nF, zale¿nejest to od parametrów uk³adów wspó³-2.2µF3-poziomowyimpuls4.7µF1ksandcastlepracuj¹cych z TDA3566.• dla uzyskania optymalnego dostrojenia pojemnoœæ28 3 25 24 23 22 7 26 18kondensatora po³¹czonego szerego-TDA3566wo z oscylatorem powinna byæ zredukowanado 10pF.1 4 2 27 19 10 20 21 8Oprócz uk³adu TDA3566 zamiennikiem uk³adu12V10nF 330nF1µF 470nF 470nF 470nF 10nFTDA3562A jest równie¿ uk³ad TDA3566A. 100µF22nFZasadnicz¹ ró¿nic¹ z serwisowego „punktu widzenia”1k 1kLinia opóŸniaj¹caluminancji 330nsmiêdzy TDA3566 a TDA3566A jest pobór10k 56pF12V10.7µH1k46µHpr¹du. Uk³ad TDA3566A pobiera 90mA przy zasilaniunapiêciem 12V, natomiast uk³ady TDA3562A22kCa³kowity sygna³10kBwideo (1VPP)12V56pF120pF22k27pFi TDA3566 pobieraj¹ 80mA przy tym samym napiêciu.BNie powinno to byæ istotnym ograniczeniemdla stosowania TDA3566A, gdy¿ zasilacze projektujesiê z pewnym zapasem na pobór pr¹du.Rys.4. Fragment uk³adu aplikacyjnego TDA3566 w uk³adzie dekoderaPAL/NTSC (ró¿nice miêdzy dekoderami PAL i NTSC). }SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 55

Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy SchneiderPrzegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy SchneiderMODEL CHASSIS PILOT220 FFS STV12 STV12250 ST FFS STV12 STV122560 NTX FFS STV12 STV12270 FFS STV12 STV12280 ST FFS STV12 STV122860 NTX FFS STV12 STV125620 FFS STV12 STV126310 FFS STV12 STV126720 FFS STV12 STV12BARCELONA 63 PIP FFS DTV2 DTV2BARCELONA 70 PIP FFS DTV2 DTV2CINEMA 70 DTV3.2 BG RC204COLORADO 55 FFS DTV3 BG DTV3COLORADO 55 M FFS DTV3 MU DTV3COLORADO 55 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 55 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 63 HIFI FFB DTV3 BG DTV3 JOGCOLORADO 63 HIFI SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 63 M HIFI FFS DTV3 MU DTV3COLORADO 63 M HIFI SPEED FFS DTV3 MUSP DTV3COLORADO 63 M PLUS HIFI FFS DTV3 MU DTV3COLORADO 63 M PLUS SPEED FFS DTV3 MUSP DTV3COLORADO 63 N HIFI FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 63 N HIFI PIP FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 63 N HIFI SPEED FFS DTV3 NISP DTV3COLORADO 63 N PL HIFI PIP FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 63 N PLUS HIFI FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 63 PLUS HIFI FFS DTV3 BG DTV3COLORADO 63 PLUS HIFI SP FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 70 FFS DTV3 BG DTV3COLORADO 70 BLACK EDITION FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 70 HIFI FFS DTV3 BG DTV3COLORADO 70 HIFI FFS DTV3 BG DTV3COLORADO 70 HIFI SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 70 M HIFI FFS DTV3 MU DTV3COLORADO 70 M HIFI SPEED FFS DTV3 MUSP DTV3COLORADO 70 M PLUS HIFI FFB DTV3 MU DTV3 JOGCOLORADO 70 M PLUS HIFI FFS DTV3 MUSP DTV3COLORADO 70 N HIFI FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 70 N HIFI PIP FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 70 N HIFI SPEED FFS DTV3 NISP DTV3COLORADO 70 N PL HIFI PIP FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 70 N PLUS HIFI FFS DTV3 BGNI DTV3COLORADO 70 PLUD HIFI SP FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 70 PLUS HIFI FFS DTV3 BG DTV3COLORADO 70 PLUS HIFI SP FFS DTV3 BGSP DTV3COLORADO 7O HIFI FFS DTV3 BG DTV3COLORADO PLUS HIFI SP FFS DTV3 BGSP DTV3CT M 70 FFS DTV2 DTV2CT M 702 SKD FFS DTV2 DTV2CTL 707 SKD FFS DTV2 DTV2CTV2510 FFS DTV3 BG DTV3CTV2510 M FFS DTV3 MU DTV3CTV2703 FFS DTV2 DTV2CTV2706 FFS DTV2 DTV2CTV2767 FFS DTV3 BG DTV3CTV2803 FFS DTV2 DTV2CTV2806 FFS DTV2 DTV2CTV2806 FFS DTV3 BG DTV3CTV2807.1 DTV3.1 BG RC204CTV2896 FFS STV12 STV12CTV6792 FFS STV12 STV12CTV7028 FFS DTV3 BG DTV3CTV7096 FFS STV12 STV12DIGITAL CONCEPT 170 FFS DTV2 DTV2DIGITAL PROFI CONCEPT 55 FFS DTV2 DTV2DIGITAL PROFI CONCEPT 63 FFS DTV2 DTV2DIGITAL PROFI CONCEPT 70 FFS DTV2 DTV2DST 7091 ALLORGAN FFS DTV2 DTV2DUAL CLASSIQUE 28 FFS DTV3 MU DTV3DUAL CLASSIQUE 28 PIP FFS DTV3 MU DTV3DUAL COLORADO 63 M HIFI FFS DTV3 MU DTV3DUAL COLORADO 63 M PL HIFI FFS DTV3 MU DTV3DUAL COLORADO 70 M HIFI FFS DTV3 MU DTV3DUAL COLORADO 70 M PL HIFI FFS DTV3 MU DTV3DUAL EDITION 28 FFS DTV3 MU DTV3DUAL EDITION 28 PIP FFS DTV3 MU DTV3DUAL OEKQ VlSION FFS DTV3 MUOK DTV3DUAL PRO C1-63 PIP FFS DTV3 MU DTV3DUAL PRO C1-70 PIP FFS DTV3 MU DTV3MODEL CHASSIS PILOTDUAL STV6303 FFS DTV3 MU DTV3DUAL STV7003 FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV1155 FFS DTV2 DTV2DUAL TV1155/1 FFS DTV2 DTV2DUAL TV1163 FFS DTV2 DTV2DUAL TV1170 FFS DTV2 DTV2DUAL TV155 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV155/1 FFS DTV2 DTV2DUAL TV166 FFS DTV2 DTV2DUAL TV177 FFS DTV2 DTV2DUAL TV2070 FFS STV12 STV12DUAL TV2700 FFS DTV3 BGNI DTV3DUAL TV28 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TV2804 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV4155 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4163 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4163 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV4170 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4170 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV4185 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV4263 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV4270 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4270 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV4285 M FFS DTV2 DTV2DUAL TV4385 M PIP FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV4385 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3DUAL TV4385 PIP FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV4385 PIP NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3DUAL TV4385/1 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TV4385/2 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3DUAL TV4463 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4470 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4570 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4663 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4670 FFS DTV2 DTV2DUAL TV4770 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV4870 FFS STV12 STV12DUAL TV55040 N FFS TV4 90 RC204DUAL TV63 FFS DTV2 DTV2DUAL TV6303 HIFI FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV6303 M HIFI FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV6304 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV6304 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3DUAL TV631 FFS STV12 STV12DUAL TV6312 FFS STV12 STV12DUAL TV6333 HIFI FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TV6340 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV70 FFS DTV2 DTV2DUAL TV7003 HIFI FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV7004 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV7004 M FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV7004 PIP FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV7005 FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TV701 FFS STV12 STV12DUAL TV7012 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV7012 FFS STV12 STV12DUAL TV7012 M FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV7014 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV7020 SN FFS DTV3 NISP DTV3DUAL TV7030 HIEI FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TV7030 HIFI FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV7030 M HIFI FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV7030 M PIP FFS DTV3 MU DTV3DUAL TV7030 SAT SPEED FFS DTV3 BGSA DTV3DUAL TV7033 HIFI FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TV7040 FFS DTV3 BG DTV3DUAL TV733 FFS DTV3 BGSP DTV3DUAL TVM 4385 FFS DTV3 MU DTV3EDITION 25.1 FFS DTV3 BGSP DTV3EDITXON 28.1 FFS DTV3 BGS1 DTV3ELDI STV70 TXT FFS DTV2 DTV2ELITE 21 FFS DTV2 DTV2ELITE 25 FFS DTV2 DTV2ELITE 25-3 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3ELITE 28 FFS DTV2 DTV2ELITE 28 M FFS DTV2 DTV2ELITE 28 M PIP SKD FFS DTV2 DTV2ELITE 28 M SKD FFS DTV2 DTV2ELITE 28-3 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3EURO 2000 FFS DTV3 BGNI DTV356 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy SchneiderMODEL CHASSIS PILOTEURO A1-63 FFS DTV3 BG DTV3EURO A1-63 FFS DTV3 BGNI DTV3EURO A1-63 FFS STV12 STV12EURO A1-63 M FFS DTV3 MU DTV3EURO A1-63/2 FFS DTV3 BG DTV3EURO A1-63/2 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3EURO A1-70 FFS DTV3 BG DTV3EURO A1-70 FFS DTV3 BGNI DTV3EURO A1-70 FFS STV12 STV12EURO A1-70 M FFS DTV3 MU DTV3EURO A1-70/2 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3EURO A1-70/2 SAT SPEED FFS DTV3 BGSA DTV3EXCLUSIVE 621 DIGITAL FFS DTV2 DTV2EXCLUSIVE 625 DIGITAL FFS DTV2 DTV2EXCLUSIVE 628 DIGITAL FFS DTV2 DTV2EXCLUSIVE 634 DIGITAL FFS DTV2 DTV2FESTIVAL 101 FFS DTV2 DTV2FESTIVAL 201 FFS DTV2 DTV2FESTIVAL 201 M FFS DTV2 DTV2FINALE 90-25 FFS DTV2 DTV2FINALE 90-25 M PIP SKD FFS DTV2 DTV2FINALE 90-25 N FFS DTV2 DTV2FINALE 90-26 FFS DTV2 DTV2FINALE 90-28 FFS DTV2 DTV2FINALE 90-28 M FFS DTV2 DTV2FINALE 90-28 N FFS DTV2 DTV2FINALE 92-28 FFS DTV2 DTV2FINALE 93-26 FFS DTV3 BG DTV3FINALE 93-26.1 DTV3.1 BG RC204FIRST LINE DTV6335 FFS DTV2 DTV2FORTUNA 63 FFS DTV2 DTV2FORTUNA 67 FFS DTV2 DTV2FORTUNA 70 FFS DTV2 DTV2FTS - M155 FFS DTV2 DTV2FTS - M163 FFS DTV2 DTV2FTS - M170 FFS DTV2 DTV2FTS 777/2 FFS DTV1 DTV1GOLDEN 45 NICAM FFS DTV2 NIC DTV2HERO 100 FFS DTV2 DTV2JUBILEE 9067 FFS DTV2 DTV2LAS VEGAS 70 FFS DTV2 DTV2LAS VEGAS 70 PIP FFS DTV2 DTV2LAS VEGAS 70-3 FFS DTV3 BGLA DTV3LAS VEGAS 70-3 FFS DTV3 MU DTV3LAS VEGAS 70-3 N PIP FFS DTV3 BGNI DTV3LAS VEGAS 70-3 PIP FFS DTV3 BGLA DTV3LAS VEGAS 70-3 PIP FFS DTV3 MU DTV3LT 9870 FFS STV12 STV12MAX 70 FFS DTV1 DTV1MAX 70 FFS DTV2 DTV2MAX 70 FFS DTV3 BG DTV3MAX 85 FFS DTV3 BGSP DTV3MAX 85 FFS DTV1 DTV1MAX 85 FFS DTV2 DTV2MAX 85 FFS DTV3 BG DTV3MAX 85 M FFS DTV3 MU DTV3MAX 85 M PIP FFS DTV2 DTV2MAX 85 M PIP FFS DTV3 MU DTV3MAX 85 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3MAX 85 PIP FFS DTV3 BG DTV3MAX 85 PIP FFS DTV2 DTV2MAX 85 PIP FFS DTV3 BG DTV3MAX 85 PIP NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3MAX 85/2 FFS DTV3 BG DTV3MAXX 85 FFS DTV3 MU DTV3OEKO VISION FFS DTV3 MUOK DTV3OEKO VISION FFS DTV3 SPOK DTV3OEKO VISION SPEED FFS DTV3 BGOK DTV3PREMIUM BLS 1-63 FFS DTV3 BGSP DTV3PREMIUM BLS 2-70 FFS DTV3 BG DTV3PREMIUN BLS 1-70 FFS DTV3 BGSP DTV3PRENIUM BLS 2-63 FFS DTV3 BG DTV3PRO C1-63 FFS DTV3 BG DTV3PRO C1-63 M FFS DTV3 MU DTV3PRO C1-63 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3PRO C1-63 NICAM SPEED FFS DTV3 NISP DTV3PRO C1-63 PIP FFS DTV3 BG DTV3PRO C1-63 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3PRO C1-70 FFS DTV3 BG DTV3PRO C1-70 FFS DTV3 BGSP DTV3PRO C1-70 M FFS DTV3 MU DTV3PRO C1-70 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3PRO C1-70 NICAM SPEED FFS DTV3 NISP DTV3PRO C1-70 PIP FFS DTV3 BG DTV3MODEL CHASSIS PILOTPRQ C1-70 FFS DTV3 BG DTV3SCS 100/28 DTV100 BG RC211SCS 28 DTV3.2 BG RC204SIERA COLORADO 70 M PL HIFI FFS DTV3 MU DTV3SPORTS 90 DTV100 BG RC211SPORTS 90 FFS DTV2 DTV2SPORTS 90 PIP FFS DTV2 DTV2STUDIO LINE FFS DTV2 DTV2STV0-BLS TV9.1 PAL RC220STV1000 SPEED FFS DTV3 BGS1 DTV3STV1001 DTV101 BG RC201STV1001 DTV101 EU RC201STV1001 DTV101 EU RC201STV1001 DTV101 MU RC221STV1056 VT FFS DTV2 DTV2STV1063 VT DE LUXE FFS DTV2 DTV2STV1067 VT FFS DTV2 DTV2STV1070 VT DE LUXE FFS DTV2 DTV2STV1098 LFR DTV100 BG RC211STV1401 11AK20 RC223STV1401-T 11AK20 RC223STV1402 CTN BB RC226STV1402-T CTN BB RC227STV1403 CTN BB RC228STV1403-T CTN BB RC229STV1697 DTV100 BG RC211STV1697 DTV101 EU RC201STV1697 DTV101 MU RC221STV1697.1 DTV101 BG RC201STV1697.1 DTV101 MU RC221STV1699 TV17.3 MU RC221STV1700 DTV101 EU RC201STV1700 DTV101 MU RC221STV1705 DTV101 MU RC221STV1728 TV17.1 PAL RC221STV1728 TV17.7 PAL RC221STV1750 TV17.1 MU RC221STV1750 TV17.1 PAL RC221STV1750 TV17.7 PAL RC221STV1751 TV17.1 PAL RC221STV1751 TV17.7 PAL RC221STV1760 TV17.1 PAL RC221STV1760 DVSS TV17.1PAL/VSS RC221STV1760 VDS TV17.1 PAL/VSS RC221STV1761 TV17.7 PAL RC221STV1761 DVSS TV17.7PAL/VSS RC221STV1761 VDS TV17.7PAL/VSS RC221STV1770 TV17.1PAL/VSS RC221STV1771 TV17.7PAL/VSS RC221STV2001 11AK19 RC222STV2001-T 11AK19 RC222STV2002-T CTN BB RC229STV2003-T CTN BB RC229STV2100 TV9. 6 PAL RC213STV2100.5 TV17.1 MU RC221STV2103-T CTN BB RC229STV2105-T E 9 RCPR106STV2111 TV11 RC216STV2190 P/S B/G, L/L’ FFS STV2190 RC209STV2502-T TV9.1 NICAM RC220STV2801-T TV9.1 MU RC220STV2802-T TV9.1 MU RC220STV2802-T NICAM I TV9.1 NICAM RC220STV2803-T TV9.1 NICAM RC220STV28100 TV17.1 MU RC221STV3000 SPORT TV9.1 PAL/VSS RC220STV360 11AK20 RC223STV360 I 11AK20 RC223STV360 PAL B/G 11AK20 RC223STV3630 HOTEL TVPAL B/G FFS STV3630 ROOM-RCSTV365 11AK20 RC223STV365 I 11AK20 RC223STV3662 P/S FFS STV3662 6570200STV3662 PAL FFS STV3662 6570200STV3663 PAL B/G FFS STV3663 RC203STV3664 PAL B/G FFS STV3664 RC206STV3665 PAL B/G FFS STV3665 RC210STV3666 PAL B/G FFS STV3666 RC206STV3667 CTN BB RC226STV3667 T CTN BB RC227STV3675 PAL B/G FFS STV3675 6570200STV3680 PAL B/G FFS STV3680 RC202STV3681 PAL B/G FFS STV3681 RC206STV3685 PAL B/G FFS STV3685 RC210SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003 57

Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy SchneiderMODEL CHASSIS PILOTSTV3686 PAL B/G FFS STV3686 RC206STV370 CTN BB RC226STV3700 VARIO FFS STV3700 RC214STV3700 VARIO WEISS FFS STV3700 RC214STV375 CTN BB RC228STV4000 FFS DTV1 DTV1STV4000 FFS DTV2 DTV2STV4000 PIP FFS DTV2 DTV2STV510 11AK19 RC222STV510 I 11AK19 RC222STV5100 FFS STV5100 COM3168STV5100 P/S FFS STV5100 COM3168STV512 FFS TV6 RC201STV512 PS FFS TV6 RC201STV512 SKD FFS TV6 RC201STV512 VT FFS TV6 RC201STV5120 FFS STV5120 2314500STV515 11AK19 RC222STV515 DK 11AK19 RC222STV515 I 11AK19 RC222STV5164 PAL B/G FFS STV5164 RC207STV5165 PAL B/G FFS STV5165 RC210STV5166 PAL B/G FFS STV5166 RC207STV5166.5 CTN BB RC226STV5168 CTN BB RC226STV5181 PAL B/G FFS STV5181 RC207STV5185 PAL B/G FFS STV5185 RC210STV5186 PAL B/G FFS STV5186 RC207STV5187 PAL B/G FFS STV5187 RC206STV5187. 1 DK 11AK19 RC222STV5187.1 FFS 5187.1 RC222STV5197 PAL B/G NICAM FFS STV5197 RC212STV5197. 1 SN 11AK19 RC222STV520 CTN BB RC226STV525 CTN BB RC226STV550 11AK19 RC222STV550 I 11AK19 RC222STV552 11AK19 RC222STV552 FFS TV6 RC201STV552 VT FFS TV6 RC201STV553 FFS TV6 RC201STV553 VT FFS TV6 RC201STV553 VT SKD FFS TV6 RC201STV553.1 11AK19 RC222STV554 11AK19 RC222STV5540 M FFS DTV2 DTV2STV555 FFS DTV1 DTV1STV555 M FFS DTV1 DTV1STV556 FFS DTV2 DTV2STV5568 CTN BB RC226STV557 FFS DTV2 DTV2STV5580 PAL B/G FFS STV5580 RC202STV5581 PAL B/G FFS STV5581 RC202STV5585 PAL B/G FFS STV5585 RC210STV5586 PAL B/G FFS STV5586 RC207STV5590 P/S D/K FFS STV5590 RC201STV5591 P/S D/K FFS STV5591 RC201STV5596 PAL B/G FFS STV5596 RC212STV5597 N FFS STV5597 RC212STV5598 PAL B/G FFS STV5598 RC212STV5598.5 11AK19 RC222STV575 CTN BB RC226STV575.5 CTN BB RC226STV6055 FFS DTV1 DTV1STV6055 M FFS DTV1 DTV1STV6056 FFS DTV2 DTV2STV6058 SAT FFS DTV2 SADI DTV2STV6150 FFS DTV1 DTV1STV6156 FFS DTV2 DTV2STV6156 NICAM FFS DTV2 NIC DTV2STV6156 NICAM FFS DTV3 NIC DTV3STV6156-3 FFS DTV3 BG DTV3STV6166 PIP FFS DTV2 DTV2STV6166 PIP FFS DTV2 DTV2STV6190 FFS DTV1 DTV1STV6201 FFS DTV1 DTV1STV6206 FFS DTV2 DTV2STV6212 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3STV6216 FFS DTV2 DTV2STV6216 NICAM FFS DTV2 NIC DTV2STV6253 FFS TV4 BG110 RC204STV6256 FFS DTV2 DTV2STV6261 FFS DTV2 DTV2STV630 TV9.1 MU RC220MODEL CHASSIS PILOTSTV630 TV9.1 PAL RC220STV6300 FFS DTV1 DTV1STV6301 FFS TV4 BG110 RC204STV6303 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3STV6312 FFS STV12 STV12STV6330 DTV3.1 BG RC204STV6331 FFS TV4 BG110 RC204STV635 FFS DTV1 DTV1STV635 M FFS DTV1 DTV1STV636 FFS DTV2 DTV2STV636 M FFS DTV2 DTV2STV636 M PIP FFS DTV2 DTV2STV637 FFS DTV2 DTV2STV6550 FFS DTV1 DTV1STV6550 DIGITAL FFS DTV1 DTV1STV6550 M FFS DTV1 DTV1STV6550 SKD FFS DTV1 DTV1STV6550 VARIO FFS DTV1 DTV1STV6556 FFS DTV2 DTV2STV6556 NICAN FFS DTV2 NIC DTV2STV6566 FFS DTV3 BG DTV3STV670 TV9.1 MU RC220STV670 TV9.1 PAL RC220STV6704 NICAM FFS TV4 NI110 RC204STV70 - 100 DTV100 EU RC211STV70 TXT FFS DTV2 DTV2STV70/4 FFS TV4 BG110 RC204STV700 TV9.1 MU RC220STV700 TV9.1 PAL RC220STV7003 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3STV7008 PANORAMA FFS TV8 BG110 RC218STV701 M FFS DTV1 DTV1STV701 M FFS DTV2 DTV2STV7010 FFS TV3.4 2314500STV7011 FFS STV12 STV12STV7012 FFS STV12 STV12STV7013 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3STV705 FFS DTV1 DTV1STV705 TV9.1 MU RC220STV705 TV9.1 PAL RC220STV7055 FFS DTV1 DTV1STV7055 M FFS DTV1 DTV1STV7055 SKD FFS DTV1 DTV1STV70550 TV9.1 MU RC220STV7056 FFS DTV2 DTV2STV7056 NICAM FFS DTV2 DTV2STV7056 NICAM FFS DTV2 DTV2STV7056 SKD FFS DTV2 DTV2STV706 FFS DTV2 DTV2STV706 PIP FFS DTV2 DTV2STV707 FFS DTV2 DTV2STV707 TV9.1 MU RC220STV7070 DIGI FFS DTV1 DTV1STV70700 TV9.1 MU RC220STV7075 FFS DTV1 DTV1STV7080 FFS DTV2 DTV2STV7080 TV9.1 MU RC220STV70800 TV9.1 MU RC220STV7085 PIP FFS DTV2 DTV2STV710 TV9.1 PAL/PI RC220STV7104 FFS TV4 BG110 RC204STV7110 TV17.6PAL/VSS RC2000STV71-101 TV17.7 PAL RC221STV7112 FFS STV12 STV12STV71-169 TV9.3 MU/VSS RC213-1STV7118 DTV3.1 BG RC204STV7150 FFS DTV1 DTV1STV7150 FFS STV12 STV12STV7156 FFS DTV2 DTV2STV7156 FFS DTV2 SADI DTV2STV7156 FFS STV12 STV12STV7156 M FFS DTV2 DTV2STV7156 M FFS DTV2 SADI DTV2STV7156 NICAM FFS DTV2 NIC DTV2STV7156 SKD FFS DTV2 DTV2STV7156-3 FFS DTV3 BG DTV3STV7157 FFS DTV3 BG DTV3STV7158 SAT FFS DTV2 SADI DTV2STV7166 NICAM PIP FFS DTV2 NIC DTV2STV7166 PIP FFS DTV2 DTV2STV7166-3 PIP FFS DTV3 BG DTV3STV7190 FFS DTV1 DTV1STV7190 FFS DTV2 DTV2STV7200 FFS DTV1 DTV158 SERWIS ELEKTRONIKI 5/2003

MODEL CHASSIS PILOTSTV7201 FFS DTV1 DTV1STV7205 FFS DTV2 DTV2STV7206 FFS DTV2 DTV2STV7212 NICAM FFS DTV3 BGNI DTV3STV7216 FFS DTV2 DTV2STV7216 NICAM FFS DTV2 NIC DTV2STV7216 PIP FFS DTV2 DTV2STV7216 SKD FFS DTV2 DTV2STV7270 SN FFS DTV3 NISP DTV3STV7275 FFS DTV2 DTV2STV7275 FFS DTV2 DTV2STV728 TV9.1 PAL RC220STV7280 DTV3.1 BG RC204STV7300 M HIFI FFS DTV1 DTV1STV7306 M HIFI FFS DTV2 DTV2STV7306 M HIFI PIP FFS DTV2 DTV2STV7306 M PIP FFS DTV2 DTV2STV750 TV9.1 PAL RC220STV751 TV9.1 PAL RC220STV751 TV9.B PAL RC213STV7635 FFS DTV1 DTV1STV8058 FFS DTV2 DTV2STV8068 FFS DTV1 DTV1STV9158 FFS DTV2 DTV2STV9163 FFS DTV2 DTV2STV9163 FFS DTV2 DTV2STV9163 VT FFS DTV2 DTV2STV9163 VT DE LUXE FFS DTV2 DTV2STV9168 FFS DTV2 DTV2STV9170 FFS DTV2 DTV2STV9170 VT DE LUXE FFS DTV2 DTV2MODEL CHASSIS PILOTSTV9302 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3STV9426 SAT FFS TV4 SA110 RC204STV9428 FFS DTV3 BG DTV3STV9428.1 DTV3.1 BG RC204STV9470.1 DTV3.1 BG RC204STV9500 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3STV9555 FFS DTV1 DTV1STV9555 FFS DTV2 DTV2STV9556 FFS DTV2 DTV2STV9667 DTV3.1 BG RC204STV9670 FFS DTV3 BG DTV3STV9701 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3STV9702 SPEED FFS DTV3 BGSP DTV3STV97788 FFS TV8 BG110 RC218STV1697 DTV100 EU RC211STY 1063 VT DE LUXE FFS DTV2 DTV2STY 5540 M FFS DTV2 DTV2STY 630 TV9.1 PAL RC220SUPER FINALE 90-25 FFS DTV2 DTV2SUPER FINALE 90-28 FFS DTV2 DTV2TV6311 FFS STV12 STV12TV70 VT FFS STV12 STV12TV7100 FFS STV12 STV12TV7111 FFS STV12 STV12TVC2129 FFS DTV1 DTV1TVC2519 FFS DTV1 DTV1TVC2529 FFS DTV1 DTV1TVC2819 FFS DTV1 DTV1TVC2829 FFS DTV1 DTV1TVC3349 FFS DTV1 DTV1}

SERWIS ELEKTRONIKI6/2003 Czerwiec 2003 NR 88Od RedakcjiNa ok³adce bie¿¹cego numeru anonsujemy wydanie drugiegotomu „Uk³adów steruj¹cych w zasilaczach i przetwornicach”.Podobnie jak w pierwszej czêœci uk³adów steruj¹cych, tak iw tej, zebrane zosta³y aplikacje, a w niektórych przypadkach równie¿dane katalogowe uk³adów, które stosowane s¹ w zasilaczachi przetwornicach. Nie ograniczyliœmy siê tylko do przetwornicsieciowych. Sporo miejsca poœwiêciliœmy uk³adom pracuj¹cymw niskonapiêciowych przetwornicach DC-DC, które coraz czêœciejpojawi¹ siê na rynku, np. w najró¿niejszych „³adowarkach”.Wœród uk³adów steruj¹cych prac¹ przetwornic impulsowych zasilanychnapiêciem sieciowym daje siê zauwa¿yæ tendencjê dointegracji wysokonapiêciowego tranzystora kluczuj¹cego i rozbudowanegouk³adu steruj¹cego w strukturze jednego uk³adu scalonego.Doskona³ym przyk³adem takiego rozwi¹zania s¹ uk³adyz serii MIP02… firmy Panasonic, które zosta³y scharakteryzowanew „Serwisie Elektroniki” 4 i 5/2003. Ca³oœæ - uk³ad steruj¹cyi klucz - uda³o siê wcisn¹æ w trójkoñcówkow¹ obudowêTO220. Podobnie jest z uk³adami firmy Fairchild, które z regu³yupakowane s¹ w piêciokoñcówkowej obudowie TO220-5, np.seria KA5Q…, KA5S… Oprócz tych nowinek znajdziecie Pañstwoswoich „starych znajomych” z serii STR… i STK…Prezentowana ksi¹¿ka nie aspiruje do rangi katalogu, mimozamieszczenia dla czêœci uk³adów podstawowych parametrówelektrycznych. Nie jest ona zatem adresowana do projektanta,czy te¿ konstruktora sprzêtu. Przy doborze materia³ów g³ównynacisk po³o¿ono na stronê praktyczn¹, a wiêc: schemat blokowy,aplikacjê zalecan¹ przez producenta i co najwa¿niejsze - praktycznezastosowanie, czyli fragment schematu urz¹dzenia, w którymdany uk³ad scalony zosta³ zastosowany. W czêœci 1 „Uk³adówsteruj¹cych w zasilaczach i przetwornicach” zamieœciliœmyinformacje dotycz¹ce 260 uk³adów, w tomie 2 jest ich 251.Dodatkowa wk³adka do numeru 6/2003:Magnetowid Panasonic NV-SD207EE - 6 × A2,Odtwarzacz CD Sony CDP-270, CDP-470 - 1 × A2,OTVC Daewoo DTP-14V1/V2/V3/V5/C3/C4/C5TF,DTP-20V1/V3/C4/C5TF, DTP-21V1/V2/V4/V6/C6TFchassis CP-005 - 1 × A2,Zestaw audio Philips FW650C/21M/22/37/41 -(II cz. - ark.5÷8) - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plZasilacz OTVC Panasonic z chassis M15Mw teorii i praktyce serwisowej .......................................... 6Analogowo – cyfrowy odbiornik satelitarnySat Cruiser DSR201 firmy AMT (cz.1) .......................... 12Uk³ad TA1270BF firmy Toshiba ..................................... 17Zestawienie chassis firm Siemens i Grundigstosowanych w odbiornikach TV firmy Siemens (cz.1) .. 19Porady serwisowe ......................................................... 21- odbiorniki telewizyjne .............................................. 21- audio ........................................................................ 27- odbiorniki satelitarne ............................................... 28- magnetowidy ........................................................... 28- monitory ................................................................... 29Schemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800H........... 31Radiotelefon IC-2800H firmy Icom (cz.1) ...................... 35Zamienniki firmy Philips wysokonapiêciowychtranzystorów wybranych firm ......................................... 39Miara decybelowa .......................................................... 41Program testowy zestawów audio AS440i AS445 firmy Philips...................................................... 44Naprawa silnika przesuwu taœmy w odtwarzaczuwideo Orion N300E-V .................................................... 45Wymiana pamiêci w OTVC AV-21FT firmy JVC ........... 47Uk³ad odchylania pionowego OTVC Schneiderchassis DTV3 ................................................................. 48Wielofunkcyjny monitorowy procesor wizjii odchylania MC13081X firmy Motorola ........................ 50Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 56Og³oszenia i informacje ................................................. 59Wk³adka:OTVC Panasonic TC2990EE chassis M15M - 2 × A2,Radiotelefon Icom IC-2800H - (I cz. - ark.1÷2) - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teorii i praktyce serwisowejZasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teoriii praktyce serwisowejKarol ŒwiercSchemat ideowy odbiornika z chassis M15M zamieszczonow wewnêtrznej wk³adce schematowej do bie¿¹cego numeru.Odbiorniki firmy Panasonic z chassis M15M to doœæ oryginalnakonstrukcja tej firmy z prze³omu lat 80. i 90. Doœædu¿o tych telewizorów na naszym rynku pracuje i „dobrze siêtrzyma”. Ich obecnoœæ w serwisach jest zas³ug¹ zasilacza i znim w³aœnie bywaj¹ k³opoty serwisowe. Trzeba jednak przyznaæ,¿e ich naprawa nie jest trudna, jeœli siê do niej podejdziez pe³n¹ znajomoœci¹ dzia³ania uk³adu i temu w³aœnie jest poœwiêconyniniejszy artyku³.Chocia¿ praca zasilacza jest zsynchronizowana z uk³ademodchylania poziomego, mo¿na uruchamiaæ go oddzielnie. Takiepodejœcie u³atwia konstrukcja mechaniczna odbiornika.Zasilacz wykonany jest w postaci oddzielnego bloku. Mo¿nago wiêc wymontowaæ i uruchamiaæ na stole laboratoryjnym,ze sztucznym obci¹¿eniem. Co wiêcej, nie tylko mo¿na, aleprawie ¿e trzeba, gdy¿ bez jego wymontowania dostêp do elementówzasilacza jest bardzo ograniczony i utrudniony.W bloku zasilacza mo¿na wyodrêbniæ 3 poduk³ady: uk³adadaptacji do zasilania z sieci energetycznej 110VAC (tzw. MVP- Multi Voltage Panel), zasilacz trybu standby wykonany jakoodrêbna przetwornica oraz zasilacz g³ówny.1. Uk³ad MVPa)D4D1D3 D2KC807 C809U AC2 U ACrmsK - zwartyb)D4C8072 U ACrms2 2 U ACrmsRys.1. Idea dzia³ania uk³adu MVP.C8092 U ACrmsD1U~R80432k41%R80610kR8031R5/7WC8130.0271kVC8124700p500VR8122R7/5WD807D4SB80Z- +-139R80815kQ8092SC3311A or 2SC1685VOLTAGE DETECTORC8104700p1kVC8114700p1kVC804R8053.3/450VD802 324k 1/2W(105C)R807Q807MA4160M 1%D80382k 2SC1573Bor ERA0316GMA4075L5W-139-139-138C802100/50V(105C)Q804TVSAC05DGMC8031000pR8095k6C8084700p/1kVG144R8992k2R8442k2/3W142R8102.7k 5W-139RECT. SWITCHCONTROL144T1 150T2RECTIFIERSWITCHD801 D8042×TVSEM02BMRys.2. Schemat uk³adu MVP.L801TLP15152Uk³ad ten pracuje jako podwajacz napiêcia w przypadku,gdy rozpoznana zostanie sieæ 110VAC. Jest to wiêc swoistegorodzaju powielacz. Najogólniejsz¹ ideê jego dzia³ania przedstawionona rysunku 1, natomiast na rysunku 2 - schemat ideowytego fragmentu zasilacza.Elementem wykonawczym (kluczem K) w opisywanymrozwi¹zaniu jest triak, natomiast uk³adem w³¹czaj¹cym klucz- uk³ad z tranzystorami Q809 i Q807.Najpierw zajmijmy siê czêœci¹ wykonawcz¹ uk³adu MVP.Analizê uk³adu w stanie, gdy klucz K jest zwarty u³atwia rysunek1b (tak mo¿na wtedy rozrysowaæ prostownik Graetza zrys.1a). Widaæ wyraŸnie z tego rysunku, ¿e mo¿na wyodrêbniætu dwa oddzielne prostowniki jednopo³ówkowe (równoczeœniedwie diody w prostowniku Graetza s¹ po prostu nieczynne).S¹ one ze sob¹ po³¹czone szeregowo, co daje podwojenienapiêcia na wyjœciu. Fakt, ¿e w tym stanie nastêpuje prostowaniejednopo³ówkowe napiêcia sieci ma równie¿ swoje konsekwencjew pojemnoœci kondensatorów C809 i C807. W przypadkuprostowania dwupo³ówkowego przyjmuje siê za wystarczaj¹c¹pojemnoœæ prostownika sieciowego 2µF na 1 wat znamionowejmocy dostarczanej przez zasilacz. W przypadku prostowaniajednopo³ówkowego czêstotliwoœæ podstawowa malejedwukrotnie, a odstêp czasu miêdzy do³adowywaniem elektrolituroœnie ponad dwukrotnie. Dla uzyskania tych samych têtnieñwzrost pojemnoœci musi byæ proporcjonalny. Dla œcis³oœci nale-¿a³oby uwzglêdniæ dwukrotnie mniejsze têtnienia z uwagi na dwukrotniemniejsz¹ wartoœæ napiêcia wejœciowego. Jednak têtnieniasumuj¹ siê podobnie jak napiêcia wyjœciowe z dwóch wyodrêbnionychprostowników jednopo³ówkowych. Dalej, dla zachowaniape³nej œcis³oœci nale¿y powiedzieæ, ¿e sumowanie owychtêtnieñ nie jest takie „razy dwa”, gdy¿ wystêpuje przesuniêciefazowe têtnieñ na elektrolitach C807 i 809. Nie „dziel¹c dalejw³osa na czworo” nale¿y mieæ na uwadze, ¿e zastosowanie dwóchkondensatorów o pojemnoœci 330µF zamiast jednego 150µF jestuzasadnione i wymagane, aczkolwiek mog¹ to byæ kondensatoryo mniejszym dopuszczalnym napiêciu, gdy¿ nawet wtedy gdypracuj¹ one z otwartym kluczem Q804, napiêcie na nich dzielisiê prawie ¿e równo po po³owie (dziêki rezystorom R815 i R816).Ciekawszy jest uk³ad steruj¹cy kluczem K. Tu istotn¹ rolêodgrywa pojemnoœæ C804. Ten kondensator o niedu¿ej pojemnoœcimusi wytrzymywaæ znaczne napiêcie, gdy¿ zawsze, toznaczy w ka¿dych warunkach, wystêpuje na nim szczytowawartoœæ napiêcia sieciowego. Jest ono bowiem prostowaneprzez diody D801 i D804, a wiêc uk³ad steruj¹cy tyrystoremkontroluje wartoœæ napiêcia na C804.143 A+300V0KQ805 GTVS3P6MHYH R811or TVS3CM-12 560PROTECTORC809330315VC807330315VD805MA4240Hor EQA0325M2Warto tu równie¿ zwróciæ uwagê na jedn¹ istotn¹ sprawê zserwisowego punktu widzenia. W kilku punktach schematu opisywanegouk³adu podane s¹ wartoœci napiêæ. Jedna sprawa to ta,¿e odpowiadaj¹ one sieci 220V. Jednak jest zarówno utrudnionaanaliza uk³adu w oparciu o te napiêcia, jak i sama naprawa. Na-R8143k9C8050.1R81633k3WR81533k2WC806470/35VC826220/6.3V6 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teorii i praktyce serwisowejpiêcia te mierzone s¹ wzglêdem masy zasilacza (masy gor¹cej).Natomiast napiêcie na C804 (które jest najistotniejsze) nie maustalonego potencja³u wzglêdem masy. Jego wartoœæ odniesionajest wzglêdem jednej fazy sieci i to w kierunku ujemnym.Oczywistym jest, ¿e uk³ad steruj¹cy triakiem nie mierzynapiêcia sieciowego dok³adnie. Próg decyzyjny, czy jest to 110czy 220V ustalaj¹ rezystory R804 i R805 (rezystory 1-procentowe!)i dioda Zenera D802. A wiêc, powy¿ej ustalonego progutranzystor Q809 jest w³¹czony, poni¿ej wy³¹czony. Stan w³¹czeniaQ809 blokuje wysterowanie bazy tranzystora Q807.Wtedy klucz (triak) jest wy³¹czony. W przeciwnym razie pr¹dkolektora Q807 spowoduje podanie napiêcia (ujemnego!) nabramkê triaka Q804. We wspomnianym obwodzie jest jeszczekilka istotnych elementów. Kondensator C802 wraz z rezystoramiR807 i R808 stanowi doœæ d³ug¹ inercjê (oko³o jednejsekundy). OpóŸnienie, które ona wnosi jest wymagane, abyuk³ad nie uaktywnia³ siê w momencie w³¹czenia odbiornika (zasilacza)do sieci. Nale¿y zauwa¿yæ równie¿, ¿e dla wartoœciopóŸnienia tego istotne znaczenie ma dioda Zenera D803, wyznaczaona bowiem na jakim odcinku sta³ej czasowej wspomnianainercja pracuje. Co natomiast siê stanie, jeœli wspomnianyuk³ad decyzyjny Ÿle rozpozna czy sieæ jest „amerykañska”czy „europejska”? Wiadomo. Jedn¹ z najbardziej prawdopodobnychprzyczyn takiej sytuacji jest utrata pojemnoœci kondensatoraC804. Zatem zastosowano tu dodatkowe zabezpieczenie.Uk³ad z diod¹ Zenera D805 poprzez dzielnik z rezystorami R816,R815 i R814 kontroluje napiêcie na wyjœciu prostownika sieciowego.Jeœli bêdzie ono wy¿sze od progu decyzyjnego wyznaczonegotym uk³adem, zostanie uruchomiony tyrystor Q805.Tyrystor ten wtedy zwiera jedn¹ diodê w mostku Graetza. Ulegniewówczas przepaleniu bezpiecznik, choæ praktyka wskazuje,¿e czêsto szybciej przepali siê rezystor R803 (choæ to rezystor7-watowy).Powy¿sze spostrze¿enia maj¹ istotne implikacje dla praktykiserwisowej. Gdy uszkodzony jest bezpiecznik w urz¹dzeniu, a pojego wymianie urz¹dzenie pracuje poprawnie, nigdy ze spokojnymsumieniem nie mo¿na go oddaæ klientowi. Tu dodatkowo trzebasiê zastanowiæ, czy nie zaistnia³a opisana wy¿ej sytuacja tak„ordynarnego” ale przez to skutecznego zabezpieczenia.Równie¿ nale¿y uznaæ, ¿e dopuszczalna jest (oczywiœciepo poinformowaniu o tym klienta) dezaktywacja uk³adu adaptacjido sieci 110VAC, co przy znajomoœci dzia³ania uk³adunie jest trudne.2. Uk³ad zasilacza standby+5V5.112IC803 AN78L055V AVR213C888 D884100/16V MA4180COLDC8871000p500VS1D885ERA22-04S2P2L882TSC925-4Q8812SC4004LTOUTPUT0L883TSC925-40T881 !TLP16786E1orP1 ETE19K31AYF2R8856.8HOTC845220p500V0F3F1R8841801/2WC8830.01500VD881ES1CR882330k1/2W0 Q8822SD965PROTECTORR881100k1/2WC882C884 3.3/450V100p (105C)500VC889470p/1kVD882ERA22-04D888ERA22-04D883QB110DL8811000C8814700p500VC88547/50V(105C)R888100/2WJak wspomniano we wstêpie, to odrêbna przetwornica ma-³ej mocy. Zapewne dlatego, ¿e ma³ej mocy, zosta³a ona zaprojektowananieco po macoszemu. Równie¿ prawdopodobnie dlategouszkadza siê ona czêœciej ni¿ zasilacz g³ówny. Jej schematideowy pokazano na rysunku 3, a opis uproœci schematblokowy z rysunku 4.Stabilizacja napiêcia wyjœciowego przetwornicy trybustandby nie jest imponuj¹ca. Dlatego te¿ na wyjœciu znajdujesiê stabilizator liniowy w postaci uk³adu AN7805. Z uwagi naniewielki pr¹d mo¿na sobie na takie rozwi¹zanie pozwoliæ, boi moc na stabilizatorze liniowym jest niedu¿a.Start przetwornicy zapewnia rezystor R882 (jeden z czêœciejuszkadzaj¹cych siê elementów!). Oscylacje uk³adu zapewniadodatnie sprzê¿enie zwrotne zrealizowane na C886 iR884. Oczywiœcie nad punktem pracy ca³ej przetwornicy czuwaujemne sprzê¿enie zwrotne. Kontrolowane jest tu napiêciepomocnicze z uzwojenia F2-F3 transformatora T881. Wraz zezmian¹ napiêcia ujemnego na C885 zmienia siê punkt pracytranzystora Q881, a istotna jest tu sta³a czasowa kondensatoraC886, który wraz z rezystorem R884, opornoœci¹ wejœciow¹bazy Q881 oraz sterowan¹ rezystancjê symulowan¹ przez obwódujemnego sprzê¿enia zwrotnego, stanowi obwód ró¿niczkuj¹cyo zmiennej (sterowanej w³aœnie z pêtli ujemnego sprzê-¿enia zwrotnego) sta³ej czasowej, co skutkuje zmiennym czasemw³¹czenia tranzystora kluczuj¹cego. Czas wy³¹czenia jestte¿ zmienny i zale¿y od obci¹¿enia. W sumie wiêc czêstotliwoœæsiê zmienia. Na rysunkach 5a i 5b przedstawiono oscylogramyprzebiegów na kolektorze i bazie tranzystora Q881 wwarunkach odpowiednio: bez obci¹¿enia i z obci¹¿eniem 5W.Doci¹¿enie moc¹ 10W zmienia oscylogram „5b” nieznacznie,natomiast w warunkach bez obci¹¿enia czêstotliwoœæ wyraŸnieroœnie. Jest równie¿ zauwa¿alna zmiana czasu gromadzeniaenergii, który jest g³ównym parametrem regulacyjnym dlasta³oœci napiêcia wyjœciowego zasilacza. Widoczne przepiêcia-oscylacjena kolektorze tranzystora kluczuj¹cego tu¿ pojego wy³¹czeniu, t³umione s¹ standardowym uk³adem typu+5VR8831kRys.3. Schemat zasilacza standby.IC803stabilizatorliniowyD885S1S2C888+300VQ881R881C883, C884D881P1F2F1P2zabezpieczenietranzystora Q881F3dodatniesprzê¿eniezwrotneZabezpieczenienadpr¹doweQ882D889ERC12-08Uk³adkontrolinapiêciaujemnesprzê¿eniezwrotneRys.4. Schemat blokowy zasilacza standby.+300VSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 7

Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teorii i praktyce serwisowejPrzebiegnakolektorzeQ881Przebiegna bazieQ881CH1:CH1 VOLT DIV = 50V/divCH2 VOLT DIV = 5V/divPrzebiegnakolektorzeQ881f=73.5kHzCH2:f=54.6kHzTIME DIV = 5µs/divRys.5a. Przebiegi napiêæ w zasilaczu standby pracuj¹cymbez obci¹¿enia.roœnie napiêcie 5-woltowe na wyjœciu ca³ego uk³adu, conajwy¿ej koñczy siê uszkodzeniem stabilizatora IC803. Natomiastuszkodzenie-zwarcie tranzystora-klucza skutkujeprzepaleniem rezystora R888. Jego zwarcie podczas naprawyjest niedopuszczalne, gdy¿ zanim przepali siê bezpiecznikna wejœciu ca³ego zasilacza (o du¿ej 3.15A wartoœci zuwagi na cewki rozmagnesowuj¹ce) strat mo¿e byæ o wielewiêcej.Przetwornice ma³ej mocy dla trybu standby traktowane s¹po macoszemu nie tylko przez konstruktorów tych uk³adów.W serwisie, choæ uk³ad prostszy, warto mu siê przyjrzeæ z wiêksz¹starannoœci¹. Analizê pracy opisywanego tutaj uk³adu zalecasiê nie tylko osobom naprawiaj¹cym odbiorniki telewizyjnefirmy Panasonic. Bardzo podobny uk³ad stosuje siê wATX-owych zasilaczach komputerowych. Tam te¿ „przetworniczka”standby uszkadza siê czêœciej ani¿eli zasilacz g³ówny,a pierwotn¹ przyczyn¹-winowajc¹ jest kondensator analogicznydo C885. Korzystaj¹c z przytoczonej analogii warto równie¿nadmieniæ, ¿e tam równie¿ z regu³y zasilacz impulsowy poprzedzaliniowy. W tych rozwi¹zaniach na ogó³ poza uszkodzeniemzasilacza wiêkszych strat nie ma. Natomiast w uk³adachgdzie stabilizatora liniowego nie ma, mimo ¿e wtedy zwiêksz¹ starannoœci¹ zrealizowane jest ujemne sprzê¿eniezwrotne (kontrolowane jest napiêcie wyjœciowe a nie pomocnicze)straty i uszkodzenia s¹ nieraz bardzo powa¿ne w ca³ymurz¹dzeniu (tu komputerze).Nale¿y równie¿ poleciæ zasadê przetestowania pracy naprawionejprzetwornicy w ca³ym zakresie obci¹¿eñ w jakim wdanym urz¹dzeniu ona pracuje.3. Zasilacz g³ówny chassis M15MCH1:CH1 VOLT DIV = 50V/divCH2 VOLT DIV = 5V/divPrzebiegna bazieQ881CH2:TIME DIV = 5µs/divRys.5b. Przebiegi napiêæ w zasilaczu standby pracuj¹cymz obci¹¿eniem równym 5W.snubber z³o¿onym z: D881, R881, C883 i C884. TranzystorQ882 stanowi zabezpieczenie nadpr¹dowe. Elementem próbkuj¹cymjest rezystor R885 o wyj¹tkowo (jak na to miejsce wuk³adzie) du¿ej wartoœci 6R8 (jego odpowiednik w zasilaczug³ównym ma wartoœæ 0R18). Na oscylogramach z rys.5a i 5bnaniesiono równie¿ przebieg napiêcia na bazie tranzystora kluczuj¹cego.Natomiast najbardziej pouczaj¹ca by³aby obserwacjaprzebiegu na kondensatorze C886. Jest ona jednak niemo¿-liwa do zdjêcia ze wzglêdu na nieustalony potencja³ wzglêdemmasy.Uszkodzenie przetwornicy trybu standby nastêpuje zwykle zwiny utraty pojemnoœci kondensatora C885. Wówczas uk³adkontroli Ÿle rozpoznaje wartoœæ napiêcia i napiêcie na wyjœciuroœnie. Na szczêœcie, dziêki stabilizatorowi IC803 nieTen uk³ad równie¿ pracuje w najpopularniejszej (jak do tejpory, gdy¿ obserwujemy w nowych odbiornikach inne ciekawekonstrukcje, z których kilka by³o ju¿ na ³amach „SE” opisywane)konfiguracji typu flyback. Na rysunku 6 przedstawionoschemat blokowy, a na rysunku 7 schemat ideowy tego zasilacza.synchronizacja zasilacza(z uk³adu odchylania poziomego OTV)R821 + R822feed- forwardR813 + R817STARTzabezpieczenietranzystora Q801D814Zabezpieczenienadpr¹doweR820 C817I+300VR836D806C814C815Q801R835Wzm.Q803Q806pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnegopêtla dodatniego sprzê¿enia zwrotnegoTransoptor+113VD821+15.5VzabezpieczenienadnapiêcioweIC801Q802D825 ON/OFF“REF”i wzmacniaczb³êduzabezpieczenienadpr¹dowestopnia ramki OTVzabezp.nadnapiêæ.Q841Rys.6. Schemat blokowy zasilacza g³ównego.NapiêciawyjœciowezµP8 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teorii i praktyce serwisowej+5Vz zasilaczastandby+300VR82182k1WR82282k1WR81382k1WR81782k1WC8140.011kVC8152200p1kVC81647/50V(105 C)R8196.8kTPS5R83612k3WD806BS1CL811TSC925-4R820395WC8170.47F1F2D812R818MA171150T801ETS49K803AB1P1P2L804TSC925-4!-NS-C8221000pR8338.2M3/4WS5S4S2S1S3R8270.82 1WC837270p 1kVTPS10!L802TSC925-4!R8381.0 1/2W!R8370.56 1/2WC8181200p/2kVD820C2408M!L810TSC925-4L808TSC925-4L803TSC925-4D822MA650RLD828EU2C830470p/1kVC8281000p/500VD827EU2C829470/35V(105 C)D821C819SR2KN220160V ! !TPS620VC831100035VTPS1113VTPS425VIC802 AN781212V AVR15.5 11.51 2C83310/35VD823MA16530 D813MA2062BTPS316VTPS212VC83210/16V(105 C)R8411C841R84233/35V10k(105 C) Q8412SA1309A25 or 2SA564APROTECTOR25 0D819R843EU210k5VS851 5V2 15.5V3 ON/OFF4 12V5 25V6 masaS841 113V23 20VD814MA170D815EU2R8231.83WQ8062SD965STAND-BY00.4C8240.10.1R8452200Q8080 2SD965PROTECTOR3 2 1 TR60.14.70.4R8350.181/2WR825120Q8012SD1391RLSWITCHING0 REGULATORD818MA165R8245604.1Q8032SA1309ASTAND-BYR826100kL809TSC925-4C8202200p/500V!!D826TLP621GR-LF2C821100035VIC801 S1854LBM-5AVR CONTROL13.5231131R828680Q8022SC3311Aor 2SC1685AVR CONTROL13.50R8325.6kR829270R83010kD825MA4240MR8315.6kD824MA165z trafopowielaczaTP11HOTCOLDRys.7. Schemat ideowy zasilacza g³ównego.3.1. Strona „gor¹ca” zasilaczaStart uk³adu: zapewniony jest przez rezystory R813 i R817daj¹ce wstêpn¹ polaryzacjê bazy tranzystora kluczuj¹cego (torównie¿ elementy nale¿¹ce do najbardziej awaryjnych, w razieuszkodzenia jednego z nich zaleca siê wymianê obu). Konstrukcjazasilacza g³ównego wykazuje ideowe podobieñstwodo opisywanego wy¿ej zasilacza trybu standby. Przejawia siêto g³ównie na zastosowaniu w pêtli dodatniego sprzê¿eniazwrotnego niewielkiej pojemnoœci - oko³o 0.5µF (C817). Nale¿ytu zauwa¿yæ, ¿e tej wielkoœci pojemnoœæ w tym miejscuuk³adu jest typow¹ wartoœci¹ dla zasilaczy wykonanych na tranzystorachMOSFET. Natomiast wysokonapiêciowe tranzystorybipolarne wykazuj¹ z jednej strony niewielki wspó³czynnikwzmocnienia β, a dodatkowo wymagana jest nadwy¿ka pr¹dubazy dla pe³nego nasycenia tranzystora. Wyeksponowa³em tenszczegó³, bo to kluczowa sprawa dla dzia³ania zasilacza chassisM15M. Maj¹c na uwadze powy¿sze spostrze¿enie oczywistymjest, ¿e wartoœæ pojemnoœci C817, jak i rezystora R820stanowi ograniczenie (od góry) na moc, z jak¹ przetwornicamo¿e pracowaæ. Ma to znaczenie jako nadrzêdne zabezpieczeniew razie wszelkich b³êdów elementów odpowiedzialnychza stabilizacjê, ale równie¿ mo¿e to mieæ znaczenie „z drugiejstrony”. W przypadku wymiany tranzystora Q801 na egzemplarzo szczególnie kiepskim h FE dochodzi w warunkach niskiegonapiêcia sieci i nastawy du¿ej jaskrawoœci ekranu do„siadania” zasilacza. Œrodek zaradczy jest prosty, ale wymagaznajomoœci przytoczonych tu zale¿noœci.Ujemne sprzê¿enie zwrotne kontroluje sta³¹ czasow¹ w pêtlisprzê¿enia dodatniego. W tym zasilaczu wykonane jest ono zwielk¹ starannoœci¹. Kontrolowane jest napiêcie wyjœciowe+113V. Ten wybór jest jak najbardziej logiczny, gdy¿ to napiêciedostarcza najwiêksz¹ czêœæ mocy w odbiorniku telewizyjnym.Elementem referencyjnym i zarazem pierwszym stopniemwzmocnienia w pêtli jest uk³ad S1854, o którym jeszczeparê s³ów w dalszej czêœci artyku³u. Izolacjê w tej pêtli zapewniatransoptor. Istotnymi elementami dla punktu jego pracy jestdioda D818 i rezystor R824. Charakterystyka transoptora równie¿wykazuje pewne wzmocnienie, choæ tu sprawa nie jestju¿ taka prosta. Mo¿e byæ ono wiêksze lub mniejsze od jednoœci,w zale¿noœci jak je liczyæ: czy wzmocnienie napiêciowe,czy pr¹dowe oraz jak¹ opornoœci¹ wejœciow¹ jest obci¹¿ony iz uk³adu o jakiej rezystancji jest sterowany. Nie jest celem artyku³utak szczegó³owe zag³êbianie siê w ten problem, a jedyniezwrócenie uwagi na znaczenie poszczególnych elementów.Ze schematu ideowego zasilacza g³ównego (rys.7) widaæ, ¿epo transoptorze nastêpuj¹ jeszcze dwa stopnie wzmocnienia,na tranzystorach Q803 i Q806. Dla dalszego opisu zasady dzia-³ania opisywanego zasilacza najlepiej za³o¿yæ, ¿e sygna³emwyjœciowym tej pêtli jest pr¹d kolektora tranzystora Q806 imo¿na go traktowaæ jako sterowane Ÿród³o pr¹dowe, co uwidocznionona rysunku 6. Na oscylogramie na rysunku 8 widaæ,¿e tak jest rzeczywiœcie (aczkolwiek z pewnym ale nieistotnymw tym miejscu przybli¿eniem).Najcenniejsza by³aby obserwacja napiêcia na kondensatorzeC817, jednak nie jest ona mo¿liwa z tych samych przyczynjak w zasilaczu standby. Niezale¿nie od tego, wyraŸnie z rysunku8 widaæ, ¿e stromoœæ opadaj¹cego zbocza przebiegu (B)kontroluje czas w³¹czenia klucza Q801. Stromoœæ ta jest objawemcharakterystyki ró¿niczkuj¹cej tego wyodrêbnionego obwodu,a wiêc czêstotliwoœæ pracy uk³adu, jak i wspó³czynnikSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 9

Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teorii i praktyce serwisowejPrzebieg napiêcia nakolektorze Q801“1”(A)Przebieg napiêciaw punkcie po³¹czeniaC817 i R820(B)Zasada regulacji czasuw³¹czenia tranzystorakluczuj¹cegoParametr sterowanyprzez pêtlê ujemnegosprzê¿enia zwrotnegoPrzebiegnapiêcia nakolektorzeQ801Przebiegnapiêcia naemiterzeQ801B“3”ten impulsjest efektempojemnoœcirozproszonychliniowywzrostpr¹du0.22V:0.18= 1.2At ONCH1:CH1 VOLT DIV = 50V/divCH2 VOLT DIV = 5V/divCH2:TIME DIV = 10µs/divRys.8. Zasada regulacji napiêæ w zasilaczu chassisM15M.2”1”CH1:CH2:CH1 VOLT DIV = 50V/div TIME DIV = 20µs/divCH2 VOLT DIV = 0.5V/div(1)-sp³aszczenie przebiegu spowodowane efektem Millera pojemnoœciz³¹czowej baza - kolektor; szkodliwe ujemne sprzê¿enie zwrotnepowoduj¹ce wyd³u¿enie czasu prze³¹czania tranzystora.Rys.9. Przebieg napiêcia na kolektorze i na bazietranzystora kluczuj¹cego.A(1)CH1:CH2 VOLT DIV = 0.2V/divCH2:TIME DIV = 20µs/divRys.10. Przebieg pr¹du w tranzystorze kluczuj¹cym.wype³nienia kluczowania jest zale¿ny od tych elementów orazindukcyjnoœci transformatora, jak i warunków jego obci¹¿enia.Natomiast ujemne sprzê¿enie zwrotne czuwa nad tym, abyparametry ustali³y siê tak, ¿eby napiêcia wyjœciowe mia³y wartoœæsta³¹ i ustalon¹.Teraz konieczne jest wprowadzenie do dotychczasowegoopisu pewnego elementu, który spowoduje „zamieszanie”. Abynie komplikowaæ podstawowej idei dzia³ania zasilacza pominiêtofakt, ¿e jego czêstotliwoœæ nie jest swobodna. W uk³adzieodbiornika OTVC zasilacz jest synchronizowany z uk³ademodchylania poziomego. Zapewnia to jeden zwój nawiniêtyna rdzeniu trafopowielacza i doprowadzony do z³¹cza modu³uzasilacza TRG. Czy taka synchronizacja zmienia warunkipracy i stabilizacji opisane wy¿ej? Wydawa³oby siê, ¿e zmieniaw istotny sposób, natomiast nale¿y powiedzieæ, ¿e zmieniaw sposób nieistotny. Ujemne sprzê¿enie zwrotne i z tym sobieporadzi, aby przy sta³ej czêstotliwoœci stosunki czasu w³¹czeniai wy³¹czenia tranzystora Q801 ustali³y siê tak, aby zapewniæstabilizacjê. To patent firmy Hewlett Packard, ¿e impulssynchronizuj¹cy w³¹cza klucz, natomiast momentem jego wy-³¹czenia nadzoruje pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Trzebajednak dodaæ, ¿e czêstotliwoœæ w³asna uk³adu musi spe³niaæpewne warunki - musi byæ ni¿sza. Ale czy na pewno musi?Powinna. Jest mo¿liwoœæ pracy na wielokrotnoœci czêstotliwoœcisynchronizuj¹cej. Jednak mo¿na ten problem pomin¹æ,tym bardziej, ¿e w zasilaczu chassis M15M nie ma on zastosowania.Do opisania pozosta³y jeszcze fragmenty o „mniejszym ciê-¿arze gatunkowym” pod wzglêdem istoty i trudnoœci analizy.Po stronie pierwotnej jest jeszcze uk³ad zabezpieczenia nadpr¹dowego.Realizuje go tranzystor Q808, a elementem próbkuj¹cympr¹d jest rezystor R835. Uk³ad ten jest prosty, wiêcnie bêdzie szczegó³owo analizowany, natomiast godne uwagijest zastosowanie rezystorów: R821, R822 i R845. To czêœciowakompensacja napiêcia z³¹czowego baza-emiter, pozwalaj¹cana zastosowanie mniejszej wartoœci rezystora R835. Zyskjest nie tylko w postaci mniejszej iloœci ciep³a wydzielanegona tym rezystorze. To równoczeœnie kompensacja typu feedforward,wprowadzona do uk³adu zabezpieczenia nadpr¹dowego,bowiem dzielnik wspomnianych rezystorów to oko³o1:750, co z napiêcia 300V daje oko³o 0.4V. Jednak ta wartoœæjest proporcjonalna do napiêcia sieciowego. Zatem przy wy-¿szym napiêciu sieci zabezpieczenie pr¹dowe zareaguje wczeœniej.Dioda D814 to zabezpieczenie z³¹cza baza-emiter Q801przed znacznymi ujemnymi impulsami napiêcia, pochodz¹cymiz uk³adu dodatniego sprzê¿enia zwrotnego w momenciewy³¹czenia tranzystora. Równoczeœnie istnienie tej diody zdecydowaniezmienia (skraca) sta³¹ czasow¹ w obwodzie C817,R820 w fazie przekazania energii do strony wtórnej zasilacza,co ma tak¿e istotne znaczenie dla pracy tego obwodu w drugiejfazie (gromadzenia energii).Dioda D812 i kondensator C816 to Ÿród³o napiêcia zasilaniadla wzmacniacza w torze ujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Zastosowanie rezystora R819 jest konieczne z uwagi na sumowaniepr¹du startowego i pêtli dodatniego sprzê¿enia zwrotnegona bazie Q801.10 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15M w teorii i praktyce serwisoweja)b)CH1:CH1 VOLT DIV = 50V/divT=58.9µsf=16.9kHzT=72µsf=13.9kHzTIME DIV = 20µs/divpiêcia +25V. Bardzo czêsto zdarza siê w odbiornikach z chassisM15M uszkodzenie pionu i uaktywnienie tego zabezpieczenia.Wtedy czêsto uporczywie poszukuje siê uszkodzeniaw zasilaczu (bo ewidentnie zasilacz nie pracuje) natomiast usterkajest poza nim.Strona wtórna zawiera prostowniki 4 napiêæ. Kontrolowanejest napiêcie +113V, a dioda D821 stanowi zabezpieczenie w raziewzrostu tego napiêcia powy¿ej 130V. G³ównym elementempêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego po stronie izolowanej jestuk³ad IC801. Jest to bardzo prosty element, ulega on jednak doœæczêsto uszkodzeniu. W razie problemów z jego nabyciem mo¿nago zast¹piæ kilkoma elementami dyskretnymi, jak przedstawionoto na rysunku 12. Wartoœci elementów musz¹ spe³niaæ nastêpuj¹c¹zale¿noœæ: (napiêcie diody Zenera DZ + 0.7V) × (R1 +R2) / R2 = 113V. Dodatkowo z uwagi na warunki zasilania tegoelementu dioda Zenera nie mo¿e mieæ wy¿szego napiêcia ni¿ 12V.2D23CH1:CH1 VOLT DIV = 50V/divTIME DIV = 20µs/divRys.11. Przebieg napiêcia na tranzystorze kluczuj¹cym(zasilacz pracuje bez synchronizacji)a) obci¹¿enie = 70W, b) obci¹¿enie = 40W.Elementy: D806, R836, C814, C815 oraz C837 to standardowyuk³ad zbieraj¹cy energiê zmagazynowan¹ w indukcyjnoœcirozproszenia transformatora i zabezpieczaj¹cy tranzystorkluczuj¹cy przed znacznej wartoœci przepiêciami.Warto jeszcze zwróciæ uwagê na dwa istotne fragmentywidoczne na oscylogramach na rys.9 i 10. Przebieg „1” to napiêciena kolektorze tranzystora-klucza, przebieg „2” to napiêciena jego bazie, a przebieg „3” to napiêcie na emiterze.Fragment A widoczny na przebiegu „2” obrazuj¹cy sp³aszczenieprzebiegu napiêcia w momencie w³¹czania tranzystora jestwynikiem efektu Millera pojemnoœci z³¹czowej kolektor-bazatranzystora. Jest to zjawisko negatywne powoduj¹ce wyd³u¿enieczasu w³¹czania tranzystora i skutkuj¹ce jego grzaniem.Fragment B na oscylogramie obrazuj¹cym pr¹d tranzystorakluczuj¹cego wykazuje „szpilkê” pr¹dow¹ w momencie w³¹czeniatranzystora. To objaw istnienia pojemnoœci rozproszenia transformatora.Gdy jest ona zbyt du¿a, mo¿e prowadziæ do fa³szywegozadzia³ania uk³adu zabezpieczenia nadpr¹dowego. Widaæ, ¿ew opisywanym uk³adzie impuls ten jest znaczny ale jeszcze bezpieczny.Ewentualnych problemów w tym zakresie nale¿y siê spodziewaæw przypadku uszkodzenia i przewijania transformatoraT801, aczkolwiek œrodek zaradczy jest prosty, nale¿y zastosowaædodatkowy kondensator równolegle do R835. Gorsza sprawajest z indukcyjnoœciami rozproszonymi i w tym zakresie nale¿yzawsze skontrolowaæ temperaturê rezystora R836.Na rysunku 11 przedstawiono oscylogramy przebiegu napiêciana kolektorze Q801 w warunkach zmiennego obci¹¿eniazasilacza.3.2. Strona wtórna zasilaczaTa czêœæ uk³adu jest standardowa i prosta, dlatego zostanieopisana skrótowo. Jedynym fragmentem, na który warto zwróciæuwagê to uk³ad zabezpieczenia nadpr¹dowego w torze na-1R1Rys.12. Schemat zastêpczy uk³adu IC801.Wy³¹czenie odbiornika do trybu standby polega na w³¹czeniutranzystora Q802 po³¹czonego równolegle do IC801. Powodujeto trwa³e wysterowanie diody w transoptorze, powoduj¹cest³umienie i pe³ne wy³¹czenie strony pierwotnej zasilacza.Stan wysterowania diody transoptora utrzymuje siê mimo zanikunapiêæ wytwarzanych przez zasilacz g³ówny dziêki wêz³owisumacyjnemu utworzonemu przez diody D823 i D824. W podobnysposób jak prze³¹czanie do stanu standby odbywa siê reakcjazasilacza na sygna³y zabezpieczenia. Jednym z nich jestsygna³ uk³adu kontroli pr¹du z napiêcia +25V, drugim przekroczenieprzez napiêcie +15.5V poziomu wyznaczonego diod¹ ZeneraD825. Napiêcie to (+15.5V) jest dodatkowo stabilizowanestabilizatorem liniowym do poziomu 12V i zasila wiêkszoœæ obwodówma³osygna³owych odbiornika. Wart zwrócenia uwagijest fakt, ¿e napiêcie +15.5V jest równie¿ doprowadzone do p³ytybazowej telewizora, ale niczego nie zasila. Na tranzystorze Q503zrealizowane jest kolejne zabezpieczenie.Opisywany zasilacz firmy Panasonic pracuje na ogó³ pewniei przy znajomoœci podstawowych zasad pracy oraz realizacji zabezpieczeñw samym zasilaczu, jak i na p³ycie bazowej odbiornika(które czêsto ukierunkowuj¹ poszukiwanie usterki „na fa³szywytrop”) nie sprawia wiêkszych problemów serwisowych.Jednak zdarzaj¹ siê uszkodzenia katastroficzne, których pierwotn¹przyczyn¹ s¹ b³êdy w stabilizuj¹cej pêtli ujemnego sprzê¿eniazwrotnego. Poni¿ej zostan¹ podane warunki w jakich zasilaczpracuje, mo¿e nie w pe³ni bezpiecznie, ale nie uszkadza siê wrazie zaistnienia tego rodzaju b³êdu. Tak¹ naprawê nale¿y przeprowadzaæpo od³¹czeniu zasilacza od reszty odbiornika, a bezawaryjnapraca bez udzia³u pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnegopozwoli na bezpieczne poszukiwanie b³êdu w tej pêtli.Nale¿y wiêc: obci¹¿yæ wyjœcie +113V ¿arówk¹ 100W, napiêciesieciowe obni¿yæ do poziomu 170VAC oraz zwiêkszyæ wartoœærezystora R820 do wartoœci 51÷68R.W tych warunkach napiêcia na wyjœciu s¹ zawy¿one o oko³o30% (jeœli oka¿e siê, ¿e wiêcej nale¿y zwiêkszyæ wartoœæ R820).Lokalizacja i usuniêcie usterki powoduje sprowadzenie napiêæwyjœciowych do poziomu nominalnego i wtedy naprawê mo¿-na zakoñczyæ. }R2SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 11

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTAnalogowo – cyfrowy odbiornik satelitarny Sat CruiserDSR201 firmy AMT (cz.1)Jerzy Gremba, Sebastian GrembaW artykule przedstawiono opis dzia³ania i naprawyanalogowo-cyfrowego odbiornika satelitarnego SatCruiser DSR201(P). Zamieszczone zosta³y równie¿opisy funkcjonalne wa¿niejszych uk³adów scalonych,zastosowanych w tych odbiornikach.1. Schemat blokowySchemat blokowy odbiornika Sat Cruiser DSR201P przedstawionona rysunku 1. Odbiornik DSR201P, wyposa¿ony wsterownik pozycjonera, stanowi odmianê modelu DSR201. Ró¿-nice uk³adowe w stosunku do modelu DSR201 polegaj¹ na:• wyposa¿eniu p³yty tylnej odbiornika w gniazdo do sterowaniapozycjonerem,• wyprowadzeniu sygna³ów (Sense i Pulse) przeznaczonychdo sterowania pozycjonerem z uk³adu µ-COM,• zmianie oprogramowania uk³adu µ-COM,• wyposa¿eniu zasilacza w obwód dostarczaj¹cy napiêcia36V, przeznaczonego do zasilania si³ownika pozycjonera.Odbiornik zawiera dwa tory sygna³owe: analogowy orazcyfrowy. Tor analogowy odbiornika wyposa¿ony jest w g³owicê(tuner) analogow¹ BSFJ78G51 firmy Sharp.G³owica BSFJ78G51 wyposa¿ona jest w dwa wejœcia LNB-A i LNB-B. Napiêcie zasilania systemu strojenia g³owicy analogowejuzyskiwane jest z przetwornicy zrealizowanej na uk³adzieKA34063. Przetwornica ta podwy¿sza napiêcie zasilaniao wartoœci 21V do wartoœci oko³o 30V. Napiêcie wyjœciowetej przetwornicy przeznaczone jest równie¿ do zasilania systemówstrojenia g³owicy cyfrowej (NIM) odbiornika oraz modulatoraUHF (RF Modulator). Napiêcia zasilania LNB dlaposzczególnych polaryzacji (pionowej i poziomej) s¹ doprowadzonedo g³owicy analogowej z uk³adu LNBP20PD, sterowanegoz mikrokomputera µ-COM (SH7021 firmy Hitachi).G³owica analogowa objêta jest pêtl¹ automatycznej regulacjiwzmocnienia (AGC) zrealizowanej z wykorzystaniem uk³aduKA358 firmy Samsung (wzmacniacz operacyjny), który sterujeodpowiednim wejœcim AGC mikrokomputera µ-COM.Sygna³ baseband z g³owicy analogowej doprowadzony jestdo procesora AV (AV Processor), zrealizowanego na uk³adzieSTV0056AF firmy SGS Thomson, którego praca jest kontrolowanaza pomoc¹ zegara o czêstotliwoœci 8MHz (Resonator 8M).Otrzymany na wyjœciu procesora AV analogowy sygna³CVBS jest doprowadzany do separatora impulsów synchronizacji(Sync Separator) z wykorzystaniem uk³adu TEA2130 fir-Power Board(5V, 12V, 24V, 36V)Xtal7.3728MFront Panel(Display, Key, Remote Control)AnalogLNB A, BAnalog Tuner(BSFJ78G51)Digital InputOutput21VAGC(KA358)1MByteFlash ROM(M28F411)NIM (T2113MP)21V to 30VConvertor(KA34063)Latch(74LS273X2)2MByte DRAM(KM416C1204)M1, M2SenseLNBP(LNBP20PD)Xtal19.6608Mu-COM(SH7021)32KByteEEPROM(AT24C256)Baseband OutputMPEG2Decoder(ODM8211)512KByte DRAM X 6(KM416C256)PLL(TIC2932)VCXO27MAudio Clock18.342MAnalog PartHSyncSeparator(TEA2130)27M H Counter AnalogCVBSH, VPLD(M4-64/32)H, VPixClk27MH, VCVBSVideoEncoder(BT864)Audio DAC(PCM1723)AV Processor(STV0056AF)OSDFilter(KA358)Resonator8MCVBSVideoImposer(NJM2248)CVBS withOSDRys.1. Schemat blokowy odbiornika Sat Cruiser DSR201P.RS232C Trans\Receiver(DS232AS) M2(36V)From Power M1(36V)BoardSensePulse5V0/12VCVBS OutputAudioL, RCVBSRS232CAudioL, RPositionerDecoderTVScartRFModulator12 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTmy SGS Thomson. Zadaniem tego uk³adu jest wydzielenie zsygna³u CVBS impulsów synchronizacji pionowej oraz poziomej,przeznaczonych dla uk³adów pêtli fazowej PLL z uk³ademTLC2932 firmy Texas Instruments oraz uk³adu PLD zrealizowanegona uk³adzie M4-64/32.Sygna³ wyjœciowy CVBS pochodz¹cy z procesora AV doprowadzonyjest do:• gniazda typu RCA (CVBS Output),• gniazda Decoder Scart.Sygna³ wyjœciowy CVBS z uk³adu procesora AV doprowadzanyjest tak¿e do uk³adu mieszaj¹cego (nak³adaj¹cego)ten sygna³ z sygna³em OSD uzyskiwanym z enkodera wideo.Funkcjê uk³adu mieszaj¹cego spe³nia uk³ad NJM2248 (VideoImposer) japoñskiej firmy JRC. Na wyjœciu uk³adu NJM2248otrzymywany jest zmiksowany sygna³ CVBS z sygna³em OSDi przesy³any do:• gniazda typu RCA,• gniazda Decoder Scart,• gniazda TV Scart,• wejœcia wideo modulatora RF.Procesor AV dostarcza równie¿ wyjœciowe sygna³y audio(dla obydwu kana³ów stereofonicznych), które doprowadzanes¹ do:• gniazd RCA (Audio L, R),• gniazda Decoder Scart,• gniazda TV Scart,• wejœcia audio modulatora RF.Czêœæ cyfrowa odbiornika wyposa¿ona jest w cyfrowymodu³ NIM (T-2113MP) firmy Hyundai, spe³niaj¹cy funkcjêcyfrowej g³owicy. Modu³ NIM wyposa¿ony jest w wejœcie sygna³owez LNB oraz w tzw. wyjœcie przelotowe. Napiêcie zasilaniaLNB dla obwodów polaryzacji pionowej i poziomejuzyskiwane jest z uk³adu LNBP, natomiast napiêcie zasilaniasystemu strojenia obwodów modu³ów NIM jest pobierane zprzetwornicy (21V to 30V Convertor).Wyjœciowy strumieñ danych cyfrowych jest dostarczanydo modu³u dekodera pracuj¹cego w standardzie kompresjiMPEG-2 (MPEG-2 Decoder). W module tym wykorzystanouk³ad scalony klasy LSI oznaczony OTI 8211 amerykañskiejfirmy OAK. Zadaniem modu³u dekodera MPEG-2 jest obróbkasygna³ów cyfrowych audio i wideo do postaci umo¿liwiaj¹cejwysterowanie cyfrowych wejœæ enkodera wideo zrealizowanegona uk³adzie Bt864 oraz przetwornika Audio DACdla cyfrowych sygna³ów audio, z wykorzystaniem uk³aduPCM1723 firmy Burr-Brown.Modu³ dekodera MPEG-2 otrzymuje z uk³adu PLD, pracuj¹cegow czêœci analogowej odbiornika, sygna³y synchronizacjipionowej i poziomej oraz sygna³ zegarowy (Pix Clk 27M).Sygna³ zegara systemowego modu³ dekodera MPEG-2otrzymuje z uk³adu VCXO 27M, pracuj¹cego z czêstotliwoœci¹27MHz.Praca dekodera MPEG-2 jest kontrolowana za pomoc¹mikrokomputera.Sygna³ z uk³adu VCXO jest doprowadzany tak¿e do uk³aduPLD oraz przetwornika Audio DAC. Sygna³ wyjœciowyprzetwornika Audio DAC jest filtrowany poprzez filtr zrealizowanyna wzmacniaczu operacyjnym KA358 (Filter), a nastêpniedoprowadzony do procesora sygna³owego AV, sk¹d jegodalsza droga przebiega analogicznie jak w torze analogowymodbiornika.Sygna³ wyjœciowy CVBS enkodera wideo jest równie¿doprowadzony do procesora AV i jego dalsza droga w odbiornikuprzebiega analogicznie jak w torze analogowym. Blokenkodera wideo jest sterowany zegarem Pix Clk 27M pochodz¹cymz uk³adu PLD oraz wytwarza sygna³ OSD, który zostajezmiksowany z sygna³em CVBS w uk³adzie NJM2248.Proces dekodowania cyfrowych sygna³ów AV w dekoderzeMPEG-2 odbywa siê przy udziale pamiêci DRAM o pojemnoœci512KBajtów × 6 (6 szt. uk³adów KM416C256).Praca odbiornika jest kontrolowana za pomoc¹ mikrokontroleraSH7021 firmy Hitachi, który pracuje z zegarem o czêstotliwoœci19.6608MHz.Do zadañ mikrokontrolera nale¿y:• kontrola pracy dekodera MPEG2 (modu³u ODM8211),• wymiana danych z pamiêci¹ EEPROM o pojemnoœci32Kbajtów (uk³ad AT24C256 firmy Atmel),• wymiana danych z pamiêci¹ DRAM o pojemnoœci 2Mbajtów(uk³ad KM416C1204 firmy Samsung) oraz pamiêci¹Flash ROM o pojemnoœci 1Mbajta (uk³ad M28F411),• kontrola pracy uk³adu LNBP steruj¹cego LNB,• kontrola pêtli uk³adu automatycznej regulacji wzmocnienia(blok AGC) dla g³owicy analogowej (Analog Tuner),• zapewnienie komunikacji nadawanie/odbiór poprzez interfejsRS232 (uk³ad DS232AS firmy Dallas),• sterowanie polaryzatorem,• sterowanie wyjœciem napiêcia 0/12V.P³yta drukowana panelu czo³owego (Front Panel) zawierawyœwietlacz, klawiaturê sterowania oraz odbiornik podczerwieni.Uk³ad scalony sterownika wyœwietlacza pracuje z zegaremo czêstotliwoœci 7.3728MHz.P³yta drukowana zasilacza (Power Board) dostarcza do uk³adówodbiornika nastêpuj¹ce napiêcia: +5V, +12V oraz +21V.Uwaga: Odbiornik mo¿e byæ wyposa¿ony w inne typy uk³adówscalonych, stanowi¹ce odpowiedniki wymienionychuk³adów. Dotyczy to w szczególnoœci uk³adów scalonych pamiêcinp. uk³adu pamiêci DRAM KM416C1204-6 firmy SamsungElectronics, który mo¿e byæ zast¹piony uk³ademIS41C500-50K firmy LG.2. Problemy serwisoweNaprawê niesprawnego odbiornika nale¿y rozpocz¹æ odustalenia, która z p³yt drukowanych wchodz¹cych w sk³adkonstrukcji odbiornika jest przyczyn¹ niesprawnoœci. Po ustaleniuniesprawnej p³yty nale¿y przyst¹piæ do jej zdiagnozowaniai usuniêcia uszkodzeñ.2.1. Ustalenie uszkodzonej p³yty odbiornika• w³¹czyæ zasilanie odbiornika,• jeœli dioda LED standby œwieci, œwiadczy to o uszkodzeniup³yty g³ównej odbiornika (main board).• jeœli dioda LED standby nie œwieci, œwiadczy to o uszkodzeniup³yty panelu czo³owego lub p³yty zasilania.• nale¿y sprawdziæ i ewentualnie wymieniæ p³ytê panelu czo-³owego i sprawdziæ œwiecenie diody LED dla stanu standby.Jeœli dioda ta œwieci, uszkodzony by³ panel czo³owyodbiornika, jeœli w dalszym ci¹gu nie œwieci – uszkodzenianale¿y szukaæ na p³ycie zasilania.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 13

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMT2.2. Uszkodzenia panelu czo³owego• analizê przyczyn uszkodzenia nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenianapiêcia +5V zasilaj¹cego mikrokomputer. Napiêcieto nale¿y sprawdziæ na wyprowadzeniu 32 uk³adu scalonegoU150,• jeœli napiêcie to jest w³aœciwe, nale¿y sprawdziæ dzia³anierezonatora kwarcowego X-TAL (X151) oraz poprawnoœæpracy uk³adu scalonego funkcji reset,• jeœli rezonator kwarcowy X151 jest sprawny, natomiast nó¿-ka 3 uk³adu U156 nie znajduje siê w stanie wysokim, œwiadczyto o uszkodzeniu uk³adu scalonego funkcji reset,• jeœli nó¿ka uk³adu scalonego U156 jest w stanie wysokim,œwiadczy to o uszkodzeniu mikrokomputera,• je¿eli na wyprowadzeniu 32 mikrokomputera U150 brakjest napiêcia +5V, mo¿e to byæ spowodowane uszkodzeniemdiody D150 lub przerw¹ w obwodzie zasilania napiêciem+5V.2.3. Uszkodzenie p³yty g³ównej odbiornika• w³¹czyæ zasilanie odbiornika SAT i sprawdziæ, czy na ekraniewspó³pracuj¹cego odbiornika TV pojawia siê menuekranowe,• jeœli pojawia siê menu ekranowe, przy³¹czyæ antenê SAT isprawdziæ. czy jest mo¿liwy odbiór dowolnego kana³u satelitarnego,jeœli brak jest mo¿liwoœci odbioru programuSAT – nie pracuje czêœæ p³yty g³ównej z tunerem,• jeœli jest mo¿liwy odbiór programu SAT, nale¿y sprawdziæobydwa wyjœcia sygna³u audio. W przypadku brakusygna³ów wyjœciowych audio, œwiadczy to o przyczynieniesprawnoœci le¿¹cej w czêœci audio p³yty g³ównej,• je¿eli po w³¹czeniu zasilania odbiornika na ekranie telewizoranie pojawia siê menu ekranowe oraz na wyœwietlaczupojawia siê „0000”, nale¿y nacisn¹æ przycisk [ EXIT ]oraz dowolny przycisk numeryczny,• jeœli na wyœwietlaczu nie pojawi siê wybrany uprzednionumer, œwiadczy to o niesprawnoœci w czêœci p³yty g³ównejz mikrokomputerem,• jeœli na wyœwietlaczu pojawi siê wybrany uprzednio numer,nale¿y sprawdziæ 8-bitowe dane sygna³u wideo wychodz¹cez uk³adu dekodera MPEG (nó¿ki: 83÷90 uk³adu U201),• jeœli na wyjœciu dekodera nie ma tych danych, œwiadczyto o braku pracy czêœci z dekoderem MPEG,• je¿eli dane wyjœciowe dekodera s¹ prawid³owe, przyczynynale¿y szukaæ w czêœci enkodera sygna³u wideo.2.4. Nie pracuje czêœæ p³yty g³ównej z mikrokomputerem• sprawdziæ sygna³y zegara URESET i RDY przychodz¹cedo mikrokomputera (U101)• w przypadku ich braku, sprawdziæ sygna³ rezonatora kwarcowegoXTAL, którego wartoœæ czêstotliwoœci powinnawynosiæ 19.6608MHz (wyprowadzenia 71 i 72 uk³aduU101); sygna³ URESET na wyprowadzeniu 76 uk³aduU101 oraz sygna³ RDY na wyprowadzeniu 54 uk³aduU101, które powinny byæ w stanie wysokim,• jeœli wszystkie wymienione linie sygna³owe prowadz¹cedo mikrokomputera s¹ prawid³owe, nale¿y sprawdziæ poprawnoœæpo³¹czeñ pomiêdzy mikrokomputerem a pamiêciamiRAM i flash ROM,• jeœli po³¹czenia te s¹ sprawne, przyczyna niesprawnoœcile¿y w uk³adzie mikrokomputera lub w pamiêci RAM,• jeœli po³¹czenia te s¹ niesprawne, nale¿y sprawdziæ wszystkiesygna³y pamiêci U106:- sygna³y MHD00 do MHD15 na wyprowadzeniach:2÷5, 7÷10, 33÷36, 38÷41,- sygna³y MHA01 do MHA10 na wyprowadzeniach:17÷20, 23÷28,- sygna³y HRAS, HCAS0 do HCAS1 na wyprowadzeniach:14, 30, 31,- sygna³y HRD, HRW na wyprowadzeniach 29 i 13.2.5. Nie pracuje czêœæ zawieraj¹ca dekoder MPEG• sprawdziæ sygna³y zegara i synchronizacji doprowadzonedo uk³adu scalonego dekodera MPEG (U201),• jeœli brak jest tych sygna³ów, to przyczyny nale¿y szukaæw obwodach zegara i synchronizacji. Obwód VCXO powiniengenerowaæ sygna³ o czêstotliwoœci 27MHz na wyprowadzeniach42 i 94 oraz sygna³ o czêstotliwoœci 60MHzna wyprowadzeniu 79. Sygna³y synchronizacji poziomejMHS oraz pionowej MVS mo¿na sprawdziæ na wyprowadzeniach103 i 104,• jeœli brak jest wszystkich sygna³ów steruj¹cych dekoderemMPEG, nale¿y sprawdziæ kolejno ich parametry:- sygna³ RESET8211 na wyprowadzeniu 67,- sygna³y HWR, HRD na wyprowadzeniach: 2, 21÷23,- dane na wyprowadzeniach: 3÷7, 10÷12,- adresy na wyprowadzeniach: 47÷59, 62÷66.• jeœli s¹ obecne wszystkie sygna³y steruj¹ce przychodz¹cedo dekodera MPEG, sprawdziæ po³¹czenia pomiêdzy uk³ademdekodera MPEG a pamiêci¹ RAM,• w przypadku prawid³owoœci w/w po³¹czeñ, niesprawnoœcinale¿y szukaæ w uk³adzie scalonym dekodera MPEGlub pamiêci,• jeœli po³¹czenia te s¹ nieprawid³owe, nale¿y sprawdziæwszystkie sygna³y pamiêci (uk³ady scalone U202÷U207):- sygna³y MHA00 do MHA17 na wyprowadzeniach:16÷19, 22÷26,- sygna³y RAS1, CAS0 do CAS7 na wyprowadzeniach:14, 28, 29,- sygna³y MD00 do MD63 na wyprowadzeniach: 2÷5,7÷10, 31÷34, 36÷39.2.6. Nie pracuje czêœæ z tunerem cyfrowym NIM• nale¿y sprawdziæ wszystkie napiêcia zasilania tunera (U910),prawid³owe wartoœci tych napiêæ powinny wynosiæ:- zasilanie LNBV: na wyprowadzeniu 2,- napiêcie +5.8V: na wyprowadzeniu 3,- napiêcie +30V: na wyprowadzeniu 19,- napiêcie T5V: na wyprowadzeniu 22,- napiêcie +3.3V: na wyprowadzeniu 41.• w przypadku sprawnoœci zasilania tunera, sprawdziæwszystkie sygna³y steruj¹ce doprowadzone do tunera: sygna³TRESET na wyprowadzeniu 24, sygna³y magistraliI 2 C (SDA i SCL) na wyprowadzeniach 38 i 39,• jeœli sygna³y steruj¹ce s¹ prawid³owe, nale¿y sprawdziæ,czy linie sygna³u PSTB i 8-bitowych danych wideo s¹poprawnie po³¹czone pomiêdzy tunerem a uk³adem dekoderaMPEG - wyprowadzenia 39, 13÷20,• jeœli po³¹czenia te s¹ prawid³owe, niesprawny jest tuner14 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

cyfrowy, w innym przypadku, nale¿y sprawdziæ linie zewzglêdu na mo¿liwe przerwy lub zwarcia.2.7. Nie pracuje czêœæ obwodu sygna³u wideo• sprawdziæ zasilanie oraz wszystkie sygna³y doprowadzonedo enkodera sygna³u wideo (U101). Powinny one mieænastêpuj¹ce wartoœci:- napiêcie 3.3V na wyprowadzeniu 37,- sygna³ PIXCLK na wyprowadzeniu 43,- sygna³y SCL i SDA na wyprowadzeniach 40 i 41,- 8-bitowe dane sygna³u wideo na wyprowadzeniach28÷35.• je¿eli napiêcia zasilania i sygna³y s¹ prawid³owe, nale¿ysprawdziæ wszystkie analogowe sygna³y wychodz¹ce zenkodera wideo,• jeœli wystêpuje brak tych sygna³ów (lub s¹ nieprawid³owe),enkoder wideo jest niesprawny, a jeœli s¹ prawid³owe,œwiadczy to o niesprawnoœci czêœci analogowej. Nale¿ysprawdziæ wszystkie po³¹czenia prowadz¹ce z enkoderawideo do gniazd wyjœciowych.2.8. Nie pracuje czêœæ p³yty g³ównej zawieraj¹caobwody sygna³u audio• nale¿y sprawdziæ wszystkie napiêcia zasilania oraz sygna³ydoprowadzone do przetwornika sygna³ów audio DAC(U501). Sprawdzeniu podlegaj¹ nastêpuj¹ce napiêcia isygna³y:- AUD +5V na wyprowadzeniach 13 i 21,- sygna³y VCXO, AUDCLK na wyprowadzeniach 1 i 2,- sygna³y ML, MC, MD, RESET8211 na wyprowadzeniach6÷9,- sygna³y A_CLK, A_DATA, A_LRCK na wyprowadzeniach16÷18.• w przypadku prawid³owego napiêcia zasilania oraz wymienionychsygna³ów, nale¿y sprawdziæ wyjœciowe sygna-³y audio dla lewego i prawego kana³u przetwornika DAC,• jeœli na wyjœciu przetwornika brak jest sygna³ów audio,œwiadczy to o uszkodzeniu przetwornika DAC,• w przypadku w³aœciwych sygna³ów wyjœciowych wychodz¹cychz przetwornika DAC, niesprawnoœcinale¿y szukaæ w analogowej czêœcip³yty. Nale¿y sprawdziæ wszystkie po³¹czeniapomiêdzy analogow¹ czêœci¹ sygna-³ow¹ audio oraz gniazdami wyjœciowymi.2.9. Nie pracuje czêœæ p³yty zawieraj¹catuner analogowy• czynnoœci serwisowe nale¿y rozpocz¹æ odsprawdzenia napiêæ zasilania tunera analogowegoU703. Napiêcia powinny mieænastêpuj¹ce wartoœci:- napiêcie zasilania LNBVA lubLNBVB na wyprowadzeniu 3 lub 5,- napiêcie +30V na wyprowadzeniu 15,- napiêcie +AT5V na wyprowadzeniu 11.• w przypadku braku wszystkich sygna³ówsteruj¹cych tunerem, nale¿y sprawdziæ sygna³ySDA i SCL na wyprowadzeniach 14i 15,Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTCLKP[7:0]Y[7:0]RESET*HSYNC*VSYNC*BLANK*FIELDSLAVE• w przypadku prawid³owych sygna³ów steruj¹cych tunerem,nale¿y sprawdziæ wyjœciowy sygna³y baseband i LTwychodz¹ce z tunera. Jeœli brak tych sygna³ów, œwiadczyto o uszkodzeniu tunera.2.10. Nie s¹ wyœwietlane znaki OSD w trybie pracyanalogowej• czynnoœci serwisowe nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia sygna³uwejœciowego V_OE_IN doprowadzonego do uk³aduU601 (M4-64/32) oraz sygna³u ACVBS doprowadzonegodo uk³adu U609 (TEA2130),• w przypadku braku tych sygna³ów nale¿y sprawdziæ wyprowadzenie82 uk³adu MPEG lub wyprowadzenie 2 uk³aduU702 (STV0056A),• w przypadku prawid³owych sygna³ów wejœciowych, nale¿ysprawdziæ sygna³y synchronizacji ABS_V i ABS_Hwychodz¹ce z uk³adu U609 (TEA2130),• jeœli brak jest sygna³ów synchronizacji, istnieje potrzebasprawdzenia napiêcia zasilania (wyprowadzenie 5) i sygna³uzegara (wyprowadzenie 17) uk³adu scalonego U609,• jeœli sygna³y synchronizacji s¹ prawid³owe, trzeba sprawdziæsygna³ ABS_27M, doprowadzany z tunera analogowego,• w przypadku braku tego sygna³u, nale¿y sprawdziæ uk³adTIC2932, dokonuj¹c pomiarów napiêcia zasilania (wyprowadzenie1 i 14) oraz sygna³u CNTOUT (wyprowadzenie5).2.11. Nie pracuje polaryzator lub pozycjoner• nale¿y rozpocz¹æ od sprawdzenia J803,• sprawdziæ, czy zmiana SKEW powoduje zmianê wyjœciowegosygna³u POLAR2. Jeœli brak jest tej zmiany, nale¿ysprawdziæ sygna³ na wyprowadzeniu 85 uk³adu U101 (mikroprocesor),• w przypadku istnienia zmiany sygna³u POLAR2, sprawdziæ,czy wystêpuje zmiana pozycji od up lub lower, OM1,OM2 i SENSE na wyjœciu,• jeœli brak jest tej zmiany, nale¿y sprawdziæ uk³ad U126(74LS273) na wyprowadzeniu 2 i 5,• jeœli wystêpuj¹ zmiany sygna³ów pozycjonowania, przy-TTXDAT TTXREQ SDA SCL VBIAS VREF FSADJUSTLatch1.3 MHzLPF2 ×UpsamplingInternalVREFMod.andMixerColorSpaceConvertVDD3V ALTADDR SLEEP RGBOUTRys.2. Schemat blokowy uk³adu BT864A.10101010DACDACDACDACCOMPCVBS/BCVBS/GY/CVBSC/RSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 15

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTTabela 1. Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu BT864AOznaczenie Nr FunkcjaCLK 43 Wejœcie zegara 2 × pixel, kompatybilne z TTLRESET 47BLANK 48VSYNC 49HSYNC 50P[7:0] 35÷28Y[7:0]25, 24,21÷16Wejœcie steruj¹ce reset. Logiczne zerounieruchamia i resetuje video timing (poziomy,pionowy licznik podnoœnej) oraz resetuje interfejsI 2 C (bez resetu I 2 C dla rejestrów)Wejœcie sterowania wygaszaniem sygna³ucomposite. Sygna³ BLANK jest rejestrowanypodczas zbocza narastaj¹cego CLK. Wejœcia P[7:0]i Y[7:0] s¹ ignorowane podczas gdy sygna³ blankprzyjmuje logiczne zeroWejœcie/wyjœcie sygna³u synchronizacji pionowej.Wyjœcie – w trybie pracy master. Wejœcie – w trybieslaveWejœcie/wyjœcie sygna³u synchronizacji poziomej.Wyjœcie – w trybie pracy master. Wejœcie – w trybieslaveWejœcia pikseli YCrCb w 8-bitowym trybie YCrCb.Wejœcia pikseli CrCb w 16-bitowym trybie YCrCbWejœcia pikseli Y w 16-bitowym trybie YCrCbTTXDAT 27 Wejœcie strumienia bitów teletekstuTTXREQ 38 Wyjœcie ¿¹dania teletekstuALTADDR 26 Wejœcie adresowania naprzemiennego slaveSLAVE 42 Wejœcie wyboru trybu slave/masterRGBOUT 14Wejœcie sterowania sygna³u analogowego RGB.Logiczna jedynka konfiguruje uk³ad dla wyjœciasygna³u analogowego RGB (RGBOUT mode) orazwyjœciowego sygna³u composite videoFIELD 15 Wyjœcie sterowania ramk¹SLEEP 39Wejœcie sterowania trybu pracy z obni¿onympoborem mocy. Logiczna jedynka konfiguruje tentryb. Logiczne zero powoduje stan pracy normalnej.Wyprowadzenie to mo¿e byæ bezpoœrednioprzy³¹czone do VDD lub GNDSDA 40 Wejœcie/wyjœcie danych szeregowego interfejsu I 2 CSCL 41VDD3V 44CVBS/B 8AGND(CVBS/B)CVBS/G 10AGND(CVBS/G)C/R 12Wejœcie zegara szeregowego interfejsu I 2 C.Maksymalna czêstotliwoœæ zegara mo¿e wynosiæ100kHzUstawianie progu wejœciowego. W stanie niskim –nominalne napiêcie zasilania 5V, w stanie wysokim– nominalne napiêcie zasilania 3.3VWyjœcie sygna³u composite video lub niebieskiego(Blue)6 Masa analogowa dla wyprowadzenia CVBS/BWyjœcie sygna³u composite video lub zielonego(Green)7 Masa analogowa dla wyprowadzenia CVBS/GWyjœcie modulacji sygna³u chrominancji lubczerwonego (Red)AGND (C/R) 9 Masa analogowa dla wyprowadzenia C/RY/CVBS 13 Wyjœcie sygna³u luminancji lub composite videoAGND(Y/CVBS)11 Masa analogowa dla wyprowadzenia Y/CVBSFSADJUST 1Wejœcie sterowania ustawianiem pe³nej skaliwartoœci pr¹du wyjœciowegoFBIAS 2 Wyjœcie napiêcia polaryzacji przetwornika DACVREF 3 Wyjœcie napiêcia odniesieniaCOMP 5 Wyjœcie kompensacyjneVAA 4 Zasilanie analogoweVDD 37, 23, 46 Zasilanie cyfroweAGND 51, 52 Masa analogowaGND 22, 36, 45 Masa cyfrowaczyny niesprawnoœci nale¿y szukaæ na p³ytce zasilania(w czêœci pozycjonera).3. Opis wybranych uk³adów scalonychW celu u³atwienia analizy przyczyn uszkodzeniaodbiornika oraz ewentualnej wymiany uszkodzonegoelementu przedstawiono skrócone opisywybranych uk³adów scalonych wchodz¹cych wsk³ad omawianego odbiornika.3.1. Uk³ad BT864AUk³ad BT864A firmy Burr-Brown stanowi enkodercyfrowego sygna³u wideo YCrCb, pracuj¹cyw systemach NTSC/PAL. Zosta³ on specjalnie zaprojektowanydla systemów wideo wymagaj¹cychgenerowania sygna³u composite, Y/C (S-Video) lubRGB (SCART) z 8-bitowych lub 16-bitowych cyfrowychstrumieni wideo YCrCb.Sygna³y synchronizacji poziomej (HSYNC) ipionowej (VSYNC) mog¹ byæ skonfigurowane jakowejœciowe (w trybie slave) lub wyjœciowe (w trybiemaster). Sygna³ BLANK mo¿e byæ sterowany zewnêtrznie.Wygaszanie zarówno poziome, jak i pionowejest generowane automatycznie. Czasy narastaniai opadania impulsów synchronizacji, obwiedniasygna³u burst s¹ kontrolowane wewnêtrznie.Informacja o sygnale luminancji analogowej (Y)i chrominancji (C ) jest dostêpna na wyjœciach Y i Cdla interfejsu S-wideo. Ca³kowity analogowy sygna³wideo jest dostêpny jednoczeœnie na obydwu wyjœciach.Jedno z tych wyjœæ jest wykorzystywane wcelu doprowadzenia ca³kowitego sygna³u wideo basebandw celu wysterowania modulatora RF. Analogowesygna³y RGB s¹ wykorzystywane poprzezeuropejski interfejs SCART/PeriTV. Schemat blokowyuk³adu BT864A przedstawiono na rysunku 2.Cechy i parametry uk³adu:• 8-bitowe lub 16-bitowe wejœcia sygna³owe 4:2:2YcrCb,• wyjœcia ca³kowitego sygna³u wideo w systemach:NTSC-M/PAL/PAL–M/PAL– N/PAL–Nc,• wyjœcia sygna³ów S-Video/RGB (SCART),• 2-krotny oversampling,• 10-bitowy przetwornik DAC,• taktowanie sygna³u wideo w trybie master lubslave,• funkcja detekcji trybu auto (w trybie slave),• praca z przeplotem lub bez przeplotu,• enkoder teletekstu,• interfejs I 2 C,• wbudowany obwód napiêcia odniesienia,• tryb pracy z obni¿onym poborem mocy,• napiêcie zasilania: 5V lub 3.3V,• obudowa typu PQFP 52-koñcówkowa.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu BT864Aprzedstawiono w tabeli 1.Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze }16 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Uk³ad TA1270BF firmy ToshibaUk³ad TA1270BF firmy ToshibaMarian BorkowskiUk³ad TA1270BF jest procesorem PAL / NTSCumo¿liwiaj¹cym realizacje funkcji PIP, POP i PAP.Procesor ten zawiera obwody sygna³u wideo, chrominancjioraz synchronizacji. Sterowanie funkcjami tegoprocesora odbywa siê za poœrednictwem szyny I 2 C.Schemat blokowy uk³adu TA1270BF przedstawiono narysunku 1. Do najwa¿niejszych cech tego uk³adu nale¿¹:• wewnêtrzna pu³apka chrominancji,• wewnêtrzna linia opóŸniaj¹ca,• automatyczna identyfikacja systemu w jakim nadawanyjest sygna³ chrominancji,• generator impulsów odchylania pionowego i poziomegonie wymagaj¹cy regulacji,• wejœcia YUV i RGB,• matryca RGB,• wyjœcie RGB lub YUV.Opis wyprowadzeñn.1, 2, 3 – do nó¿ek tych do³¹czone s¹ rezonatory kwarcoweumo¿liwiaj¹ce odbiór sygna³u chrominancji nadawanegona podnoœnych o ró¿nych czêstotliwoœciach. Najczêœciejdo nó¿ki 1 do³¹czony jest rezonator o czêstotliwoœci4.43MHz na n.3 czêstotliwoœæ rezonatora wynosi 3.58MHz,a nó¿ka 2 nie jest pod³¹czona. Do n.2 mo¿na do³¹czyæ rezonatordla wybranej, rzadziej odbieranej czêstotliwoœci, np.M-PAL. Amplituda sygna³u na tych nó¿kach powinna wynosiæ90mV PP .n.4 – filtr demodulatora chrominancji. Napiêcie na tej nó¿cedecyduje o czêstotliwoœci generatora VCXO.n.5 – masa obwodów chrominancji.n.6 – wejœcie sygna³u chrominancji. Do nó¿ki tej powinienbyæ doprowadzony tylko sygna³ chrominancji bez sygna³uluminancji. Amplituda impulsu burst powinna wynosiæ300mV PP i powinien on znajdowaæ siê na poziomie 1.8V(DC) wzglêdem masy.n.7 – filtr separatora uk³adu odchylania pionowego.n.8 – wejœcie separatora impulsów synchronizacji.n.9 – wyjœcie impulsów synchronizacji. Wyjœcie to jest typuotwarty kolektor i konieczne jest pomiêdzy napiêciem zasilaniaa t¹ nó¿k¹ pod³¹czenie rezystora. Na wyjœciu tym otrzymujesiê przebieg prostok¹tny o amplitudzie 5V PP .n.10 – filtr impulsów odchylania poziomego. Napiêcie na tejnó¿ce decyduje o czêstotliwoœci linii.38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27 26 25394041424344DAC2DAC1PEDESTALCLAMPf scYDLY OFFSETSWSUB-CONTRASTfscTRAPSYSTEMDACTESTYDLSW2I C BUSCONTROLCWMATRIXYsTA1270BFTINTPEDESTALCLAMPOFFSETSWYUV - RGBMATRIXSWPEDESTALCLAMPSW242322212019454647481H DLCONTROLSECAMCONTROLCbCr / UVSWVCXOLPF/fscTRAPBPFAPCSUBCOLORP/NIDSWTOFACCVSEPDEMOCHROMABLKSYNCSEPNOSEDETH. AFCHC/D32fHVCOVC/DCP/HPINSCP181716151 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11121314Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TA1270BF.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 17

Uk³ad TA1270BF firmy Toshiban.11 – masa uk³adu synchronizacji.n.12 – rezonator uk³adu generatora linii. Czêstotliwoœæ tegorezonatora wynosi 32 × f H .n.13 – wyjœcie impulsów odchylania pionowego. Na wyjœciutym pojawiaj¹ siê impulsy prostok¹tne o amplitudzie 5V PP(polaryzacja negatywowa).n.14 – wyjœcie impulsów odchylania poziomego. Impulsy obserwowanena tym wyjœciu maj¹ charakter fali prostok¹tnej,której amplituda jest równa 5V PP .n.15 – wyjœcie impulsu sandcastle.n.16 – masa obwodów cyfrowych.n.17 – wejœcie impulsów CP lub HP. Impulsy klampuj¹ce oznaczonojako CP, a impulsy wygaszania jako HP.n.18 – zasilanie uk³adów synchronizacji (9V).n.19 – zasilanie uk³adu prze³¹cznika (SW). Typowa wartoœænapiêcia zasilania tego obwodu wynosi 9V.n.20 – wyjœcie sygna³u luminancji lub koloru zielonego. Osygnale, który zostanie wyprowadzony na to wyjœcie decydujeustawienie za pomoc¹ szyny I 2 C prze³¹cznika SW.n.21 – wyjœcie sygna³u ró¿nicowego B-Y lub koloru niebieskiegow zale¿noœci od ustawienia prze³¹cznika SW.n.22 – wyjœcie ró¿nicowego sygna³u R-Y lub koloru czerwonego.n.23 – prze³¹cznik adresu dla uk³adów szyny I 2 C. Podanie natê nó¿kê napiêcia V CC powoduje ustawienie adresów uk³adówslave na 2CH, a do³¹czenie jej do masy powoduje, ¿ete adresy maj¹ postaæ 24H.n.24 – masa bloku prze³¹cznika.n.25 – wejœcie sygna³u luminancji (Y2) z dodatkowego Ÿród³alub sygna³u koloru czerwonego (R2) z tego Ÿród³a.n.26 – wejœcie sygna³u ró¿nicowego B-Y2 lub sygna³u koloruzielonego (G2) z dodatkowego Ÿród³a.n.27 – wejœcie ró¿nicowego sygna³u R-Y2 lub sygna³u koloruniebieskiego (B2) z dodatkowego Ÿród³a. Podane powinnyzostaæ jednoczeœnie sygna³y R2, G2 i B2 albo Y2, B-Y2 iR-Y2.n.28 – masa bloków sterowanych szyn¹ I 2 C.n.29 – wejœcie sygna³u luminancji ze Ÿród³a sygna³u numer 1lub sygna³u R1 z tego Ÿród³a.n.30 – wejœcie ró¿nicowego sygna³u B-Y1 lub sygna³u G1 pochodz¹cegoze Ÿród³a 1.n.31 – wejœcie ró¿nicowego sygna³u R-Y1 albo sygna³u B1 zeŸród³a 1. Dla zapewnienia poprawnej pracy uk³adu na nó¿-ki 29, 30, 31 musz¹ byæ jednoczeœnie podane sygna³y R1,G1, B1 lub Y1, B-Y1 i R-Y1.n.32 – prze³¹cznik pomiêdzy wejœciami na nó¿kach: 25, 26 i27, a wejœciami przyporz¹dkowanymi do nó¿ek: 29, 30 i31. Napiêcie o wartoœci 0.7V prze³¹cza wejœcia ze Ÿród³a 1,a do³¹czenie tej nó¿ki do masy powoduje, ¿e przetwarzanes¹ sygna³y ze Ÿród³a 2.n.33 – szyna zegara (SCL) magistrali I 2 C.n.34 – wejœcie/wyjœcie (SDA) magistrali I 2 C.n.35 – wejœcie testowe. W typowych aplikacjach nie jest onowykorzystywane.n.36 – masa.n.37 – wyjœcie sygna³u luminancji.n.38, 39 – wyjœcia 1-bitowe wewnêtrznych uk³adów cyfrowych.n.40 – wejœcie sygna³u luminancji.n.41 – zasilanie czêœci cyfrowej.n.42 – zasilanie bloku chrominancji.n.43 – prze³¹czanie pomiêdzy demodulacj¹ NTSC a PAL.n.44 – wyjœcie sygna³u oscylatora. Na nó¿ce tej wystêpuje stanwysoki (3.2V), gdy odbierany jest sygna³ w standardzieNTSC. W pozosta³ych przypadkach napiêcie na niej wynosioko³o 1.6V.n.45 – wyjœcie identyfikuj¹ce rodzaj odbieranego standardu.W zale¿noœci od odbieranego standardu wystêpuj¹ na tejnó¿ce nastêpuj¹ce napiêcia:• 4.3V – PAL,• 2.5V – SECAM,• 0V – NTSC.n.46 – sterowanie zewnêtrznym demodulatorem SECAM.n.47 – wyjœcie sygna³u B-Y wykorzystywane przez zewnêtrzneuk³ady (np. TA1229) wspó³pracuj¹ce z procesoremTA1270BF w aplikacjach multistandardowych.n.48 – wyjœcie sygna³u R-Y wykorzystywanego podobnie jakw przypadku nó¿ki 47.W tabeli 1 przedstawiono wartoœci napiêæ na wybranychnó¿kach uk³adu TA1270BF. Wartoœci tych napiêæ nie zale¿¹od odbieranego standardu. W tabeli 2 zamieszczono wartoœcipr¹du pobieranego przez poszczególne wyprowadzenia tegouk³adu.Tabela 1. Wartoœci napiêæ na wybranych nó¿kachuk³adu TA1270BFNr nó¿kiWartoœæ [V]Min. Typ. Maks.1 3.6 4.0 4.42 3.6 4.0 4.43 3.6 4.0 4.46 1.3 1.75 2.27 5.1 5.5 5.912 5.3 5.7 6.118 8.5 9.0 9.519 8.5 9.0 9.520 3.9 4.3 4.721 3.9 4.3 4.722 3.9 4.3 4.725 5.3 5.7 6.126 5.3 5.7 6.127 5.3 5.7 6.129 5.3 5.7 6.130 5.3 5.7 6.131 5.3 5.7 6.137 1.6 2.0 2.440 2.1 2.5 2.941 4.7 5.0 5.342 4.7 5.0 5.3Tabela 2. Pobór pr¹du na wybranych nó¿kachuk³adu TA1270BFNr nó¿kiWartoœæ [mA]Min. Typ. Maks.9 - 0.5 1.018 13 19 2519 13 19 2541 24 35 4642 24 35 46}18 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Zestawienie chassis firm Siemens i Grundig stosowanych w odbiornikach TV firmy SiemensZestawienie chassis firm Siemens i Grundig stosowanychw odbiornikach TV firmy Siemens (cz.1)Marek SzukalskiDu¿e koszty i czasoch³onnoœæ projektowania nowych konstrukcjisk³aniaj¹ wielu producentów do wykorzystywania wswojej produkcji sprawdzonych ju¿ na rynku, podstawowychelementów konstrukcyjnych (chassis) zaprojektowanych przezinne wiod¹ce na rynku firmy lub biura konstrukcyjne. Rozwi¹zaniatakie stosowane by³y dotychczas najczêœciej przezproducentów tanich odbiorników sprzedawanych w sieciachsupermarketów, np. w oparciu o chassis firmy Schneider, jednak¿ecoraz czêœciej siêgaj¹ po nie tak¿e producenci renomowani.Rozwi¹zanie takie pozwala na szybkie wprowadzanienowych modeli do sprzeda¿y, a tak¿e znaczne obni¿enie kosztów.Poniewa¿ podawane w oznaczeniu chassis jest tylko modelembazowym nie mo¿na traktowaæ tabeli porównawczychjako elementów absolutnie jednoznacznych, a jedynie jako œrodekpomocniczy pozwalaj¹cy przy naprawie sprzêtu wykorzy-staæ posiadan¹ dokumentacjê. Poniewa¿ dane do poni¿szej tabelizosta³y zebrane z wielu Ÿróde³, dlatego nie mo¿na wykluczyætak¿e pewnych przek³amañ merytorycznych. Zamiaremautora by³o dostarczenie dodatkowych informacji o odbiornikachfirmy Siemens, pozwalaj¹cych na pe³niejsze wykorzystanieposiadanej informacji serwisowej. Dla odbiorników starszychzamiast nieosi¹galnych ju¿ pilotów oryginalnych w tabelipodano odpowiedniki „COM”. Symbol pilota z gwiazdk¹oznacza, ¿e mog¹ byæ stosowane ró¿ne typy pilotów, aby wybraæzamiennik, nale¿y go skojarzyæ z pilotem oryginalnym.Indywidualne pytania co do treœci artyku³u, jak równie¿tematów pokrewnych nasi Czytelnicy mog¹ kierowaæ pod adres:mszukal@poczta.onet.pl. Autor postara siê w miarê posiadanychinformacji i mo¿liwoœci czasowych o szybk¹ radêczy podpowiedŸ.Model Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktModel Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFC9084 COM3001 340-0FC9089 COM3001 340-0FC908H4 COM3001 340-0FC908K4 COM3001 340-0FC9099 COM3001 340-0FC909K4 COM3001 340-0FC9100 COM3001 340-0FC9109 COM3001 340-0FC910K4 COM3001 340-0FC910V4 COM3001 340-0FC9124 COM3001 340-0FC9127 COM3001 340-0FC913K4 COM3001 340-0FC9180 COM3001 340-0FC9189 COM3001 340-0FC918K4 COM3001 340-0FC9199 COM3001 340-0FC919K4 COM3001 340-0FC919L4 COM3001 340-0FC9080 COM3001 340-0FC9230 COM3001 341-0FC9239 COM3001 341-0FC923K4 COM3001 341-0FS9200 COM3001 351-0FS9209 COM3001 351-0FS920K4 COM3001 351-0FS920W4 COM3001 351-0FS9270 COM3001 351-0FS9272 COM3001 351-0FS9273 COM3001 351-0FS927W4 COM3001 351-0FS9283 COM3001 351-0FS9289 COM3001 351-0FS928W4 COM3001 351-0FS9370 COM3001 351-0FS9372 COM3001 351-0FS9373 COM3001 351-0FS9379 COM3001 351-0FS937K4 COM3001 351-0FS937W4 COM3001 351-0FS9279 COM3001 351-0FS927K4 COM3001 351-0FS928K4 COM3001 351-0FS9390 COM3001 360-0FS9391 COM3001 360-0FS9393 COM3001 360-0FS939M4 COM3001 360-0FS939W4 COM3001 360-0FS9380 COM3001 360-0FS9389 COM3001 360-0FS9481 COM3001* 384-0FS9581 COM3001* 384-1FS958M4 COM3001* 384-1FC953K4 FB30 CM8905 CUC4410FC953V4 FB30 CM8905 CUC4410FC955K4 FB30 CM8905 CUC4410FC955R4EU FB30 CM8905 CUC4410FC955V4 FB30 CM8905 CUC4410FC963L4 FB30 CM8905F CUC4410FG955L4 FB30 CM8905F CUC4410FC943K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC945K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC947K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC951R4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC143K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC143K5 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC143V4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC147K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC147V4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC941H4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC941K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC951K4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC951R4EU FB30 CM8906 CUC4400 FM20100FC951V4 FB30 CM8906 CUC4400 FM20100SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 19

Zestawienie chassis firm Siemens i Grundig stosowanych w odbiornikach TV firmy SiemensModel Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFC143L4 FB30 CM8906F CUC4400 FM20100FC147L4 FB30 CM8906F CUC4400 FM20100FC941L4 FB30 CM8906F CUC4400 FM20100FC943L4 FB30 CM8906F CUC4400 FM20100FC947L4 FB30 CM8906F CUC4400 FM20100FC951L4 FB30 CM8906F CUC4400 FM20100FC203H4 FB31TOP CM9005 CUC5300 FM21102FC205H4 FB31TOP CM9005 CUC5300 FM21102FC209H4 FB31TOP CM9005 CUC5300 FM21102FC936H4 FB31TOP CM9005 CUC5300 FM21102FC213R4 FB31TOP CM9102 CUC5310 FM31022FC213V4 FB31TOP CM9102 CUC5310 FM31022FC215R4 FB31TOP CM9102 CUC5310 FM31022FC215V4 FB31TOP CM9102 CUC5310 FM31022FC215S4FF FB31TOP CM9102F CUC5310 FM31022FC213L4FF FB31TOP CM9102F CUC5310 FM31022FC213S4FF FB31TOP CM9102F CUC5310 FM31022FC215L4FF FB31TOP CM9102F CUC5310 FM31022FC201L4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC203L4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC203V4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC207 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC207L4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC207R4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC660ALPHAFB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC201R4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC203R4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC207V4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC207V5 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC209R4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC211R4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC211V4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC920K4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC920V4 FB31TOP CM9103 CUC5301 FM31102FC207L4FE FB31TOP CM9103F CUC5301 FM31102FC201L4FF FB31TOP CM9103F CUC5301 FM31102FC203L4FF FB31TOP CM9103F CUC5301 FM31102FC203S4FF FB31TOP CM9103F CUC5301 FM31102FC211L4 FB31TOP CM9103F CUC5301 FM31102FC211S4FF FB31TOP CM9103F CUC5301 FM31102FC209K4 FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC201H4 FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC201K4 FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC201K5 FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC201R4EU FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC203K4 FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC205K4 FB31TOP CM9112 CUC5303 FM22102FC248M6 CM9203 CUC1881FC200M6 FB32ATS CM9205 CUC5200FC202K7 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202K8 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202K9 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202K3 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202K5 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202K6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202K6GB FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202R6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202V6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC204K6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC204R6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC204V6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC206K6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100Model Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFC208K6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC208R6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC208V6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC210K6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC210R6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC212R6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC212V6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC21OV6 FB32ATS CM9300 CUC6300 FM24100FC202L8FF FB32ATS CM9300F CUC6300 FM24100FC212L6FF FB32ATS CM9300F CUC6300 FM24100FC202L6FF FB32ATS CM9300F CUC6300 FM24100FC204S6FF FB32ATS CM9300F CUC6300 FM24100FC212S6FF FB32ATS CM9300F CUC6300 FM24100FC216V4 FB35 CM9301 CUC6310 FM24000FC214R6 FB35 CM9301 CUC6310 FM24000FC214V6 FB35 CM9301 CUC6310 FM24000FC216R6 FB35 CM9301 CUC6310 FM24000FC216V6 FB35 CM9301 CUC6310 FM24000FC214L6FF FB35 CM9301F CUC6310 FM24000FC216L4FF FB35 CM9301F CUC6310 FM24000FC216L6 FF FB35 CM9301F CUC6310 FM24000FC216S6FF FB35 CM9301F CUC6310 FM24000FC214S6FF FB35 CM9301F CUC6310 FM24000FC146M6 FB35* CM9303 CUC6000FC414V4 FB35* CM9303F CUC6000FC301V4 FB104ATS CM9400 CUC7300 FM25140FC313V6 FB104ATS CM9400 CUC7300 FM25140FC301V6 FB104ATS CM9400 CUC7300 FM25140FC313L4FF FB104ATS CM9400F CUC7300 FM25140FC313L6FF FB104ATS CM9400F CUC7300 FM25140FC301K6 FB103TOP CM9408FC301R6 FB103TOP CM9408FC310 FB103TOP CM9408FC310V4 FB103TOP CM9408FC314R4 FB103TOP CM9408FC314V4 FB103TOP CM9408FC313R6 FB103TOP CM9408FC311L4FF FB103TOP CM9408FFC314L4FF FB103TOP CM9408FFC301L6FF FB103TOP CM9408FFS940M4 FB101 CS8801 CUC4890FS967K2 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS967K4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS967W4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS977L4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS967L4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS967V4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS977K2 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS977K4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS977V4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS977W4 FB101 CS8901 CUC4620 FM50040FS978M4 FB102TOP CS8902FS979M4 FB102TOP CS8902FS979W4 FB102TOP CS8902FS981W4 FB102TOP CS8902FS167K2 FB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS167K4 FB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS167V2 FB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS167V4 FB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS177K2 FB101 CS8903 CUC4510 FM50030FS177K4 FB101 CS8903 CUC4510 FM50030FS177V2 FB101 CS8903 CUC4510 FM50030FS177V4 FB101 CS8903 CUC4510 FM50030Dokoñczenie w nastêpnym numerze}20 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Schemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800HSchemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800HSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 31

Schemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800H32 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003Schemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800HSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 33

Schemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800H34 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Radiotelefon IC-2800H firmy Icom (cz.1)Radiotelefon IC-2800H firmy IcomMiros³aw Sokó³Radiotelefon IC-2800H firmy Icom jest przenoœnym urz¹dzeniemnadawczo-odbiorczym pracuj¹cym w dwóch pasmachamatorskich: VHF (144 ÷ 146MHz - pasmo 2m) i UHF (430 ÷440MHz - pasmo 70cm), wyposa¿onym w wydzielony panelsterowania z 3" kolorowym wyœwietlaczem LCD. Cech¹ szczególn¹tego radiotelefonu jest zastosowanie wejœcia wideo, codaje mo¿liwoœæ wyœwietlania na ekranie LCD (TFT) obrazówPAL lub NTSC (w zale¿noœci od wersji) np.: z kamery wideo,odtwarzacza DVD lub z przenoœnego komputera. Nadajnikradiotelefonu ma du¿¹ moc maksymaln¹: 50W w paœmie 2m i35W w paœmie 70cm (skokowa zmiana mocy 20W, 10W, 5W).W radiotelefonie mo¿na zaprogramowaæ 232 kana³y.Wydzielony panel sterowania posiada niezale¿ne dla obupasm regulatory czêstotliwoœci, g³oœnoœci, blokady szumów i4 przyciski wielofunkcyjne. Obraz na ekranie LCD ma rozdzielczoœæ480 × 234 pikseli i charakteryzuje siê szerokim k¹temwidzenia. Istnieje mo¿liwoœæ regulacji jasnoœci i kontrastuobrazu. Mo¿na wybraæ cztery tryby wyœwietlania, zgodniez w³asnymi preferencjami. Radiotelefon mo¿e pracowaæ w trybachdual-band lub cross-band. Spoœród innych wa¿nych funkcjiradiotelefonu mo¿na wymieniæ:• wejœcie do transmisji danych z szybkoœci¹ 1200/9600 bps,• praca z systemem CTCSS (koder/dekoder CTCSS),• tonowa blokada szumu (Tone Squelch),• analizator widma,• regulowany t³umik sygna³u antenowego,• funkcja Squelch Delay,• funkcja automatycznej retransmisji (Auto Repeater),• funkcja automatycznego wy³¹czania (Auto Power Off),• mo¿liwoœæ programowania z komputera PC za pomoc¹oprogramowania CS-2800 wraz przewodem OPC-478,• opcjonalnie praca z mikrofonem bezprzewodowym na podczerwieñ(HM-90).Schemat blokowy tego radiotelefonu zamieszczono na stronach31÷34, a schemat ideowy we wk³adce wewnêtrznej dobie¿¹cego i nastêpnego numeru „SE”.1. OdbiornikOdbiornik radiotelefonu IC-2800H posiada dwa niezale¿-ne tory odbiorcze dla pasma VHF (144÷146MHz) i UHF (430÷440MHz). Za gniazdem antenowym znajduje siê duplekser odseparowuj¹cytory odbiorczo-nadawcze dla obu pasm. Torynadawczy i odbiorczy dla ka¿dego z pasm prze³¹czane s¹ prze-³¹cznikami antenowymi. Tory odbiorników VHF i UHF pracuj¹z podwójn¹ przemian¹ czêstotliwoœci:• VHF: I p.cz. - 15.65MHz, II p.cz. - 450kHz,• UHF: I p.cz. - 46.05MHz, II p.cz. - 450kHz.Jako uk³ady wzmacniaczy p.cz. i detektorów FM zastosowanouk³ady IC8, IC28 - TA31136FN. Sygna³y m.cz. z wyjœæ detektorówFM podawane s¹ na prze³¹cznik IC21 - BU4066BCFV,a nastêpnie na regulator g³oœnoœci IC10 - M62429FP700C iwzmacniacz mocy m.cz. IC12 - LA4445.Tory odbiorników s¹ przestrajane za pomoc¹ uk³adu syntezyczêstotliwoœci IC2 - M64076AGP600C pracuj¹cego z rezonato-rem kwarcowym X1 - 15.2MHz. Sygna³ oscylatora 15.2MHzpodawany jest bezpoœrednio do mieszacza drugiej przemiany odbiornikaVHF, a na wejœcie mieszacza drugiej przemiany toru UHFpodawana jest trzecia harmoniczna tego oscylatora - 45.6MHz.Prac¹ odbiorników i nadajników radiotelefonu IC2800 sterujemikroprocesor IC19 - HD6433876NB. Mikroprocesor ten sterujeuk³adem syntezy IC2 i poprzez przetwornik analogowo-cyfrowyanalizuje napiêcie przestrajania oscylatora V-VCO toruVHF. W oparciu o pomiar tego napiêcia mikroprocesor poprzezprzetwornik cyfrowo-analogowy IC3 - M62354GP75EC przestrajaobwody filtrów pasmowych wzmacniacza w.cz. toru VHF.Za pomoc¹ przetwornika IC3 mikroprocesor reguluje ponadtot³umieniem sygna³u antenowego na wejœciach torów odbiorczych.1.1. Uk³ad duplekseraNa wejœciu odbiornika, za gniazdem antenowym, znajdujesiê uk³ad dupleksera (uk³ad filtrów dolno i górnoprzepustowych),który rozdziela odebrany sygna³ na tory VHF i UHF. Dla toruVHF zastosowano filtr dolnoprzepustowy (L15, L16, L78,C70÷C72), a dla toru UHF - filtr górnoprzepustowy (L44, L45,L82, C189, C190, C493). Rozdzielone sygna³y s¹ podawane do,odrêbnych dla ka¿dego toru, uk³adów wzmacniaczy w.cz.1.2. Uk³ad prze³¹cznika antenowego dla toru VHFW trakcie odbioru uk³ad prze³¹cznika antenowego dzia³ajako filtr dolnoprzepustowy, natomiast w trakcie nadawaniajego impedancja staje siê bardzo du¿a ze wzglêdu na w³¹czeniediody D18. Zapobiega to przedostawaniu siê sygna³ównadawanych do toru odbiornika. Uk³ad prze³¹cznika antenowegowykorzystuje diodowy system prze³¹czaj¹cy typu 1/4λ.Przepuszczony sygna³ jest nastêpnie podawany do uk³aduwzmacniacza w.cz. toru VHF.1.3. Uk³ad t³umika antenowego dla toru VHFUk³ad t³umika antenowego os³abia sygna³ tak, aby jego poziomnie przekracza³ 10dB. Zapobiega on w ten sposób zniekszta³caniuzbyt silnego odbieranego sygna³u przez wzmacniaczw.cz. Przep³yw pr¹du w uk³adzie prze³¹cznika antenowego jestkontrolowany pokrêt³em [ SQL ] poprzez tranzystor Q33. Gdypokrêt³o to zostanie obrócone w prawo poza pozycjê œrodkow¹,to zacznie wzrastaæ pr¹d diody D18. W takim przypadku diodaD18 bêdzie dzia³aæ jako t³umik sygna³u antenowego.1.4. Wzmacniacz w.cz. toru VHFUk³ad wzmacniacza w.cz. wzmacnia sygna³y w zakresie czêstotliwoœcipasma VHF i odfiltrowuje sygna³y o czêstotliwoœciachspoza tego zakresu. Sygna³y z uk³adu prze³¹cznika antenowegoprzechodz¹ przez przestrajany filtr œrodkowoprzepustowy (D15,L25, L26, C115÷C117). Odfiltrowane sygna³y s¹ wzmacniane wtranzystorze Q16, a nastêpnie podawane s¹ na 3-stopniowy przestrajanyfiltr œrodkowoprzepustowy (D11÷D14, L20÷L22, C94,C96÷C105) eliminuj¹cy sygna³y niepo¿¹dane i poprawiaj¹cy selektywnoœæ.Odfiltrowane sygna³y podawane s¹ na wejœcie uk³adupierwszego mieszacza toru VHF na tranzystorze Q15.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 35

Radiotelefon IC-2800H firmy IcomwyciszanieR196sygna³ m.cz.filtr 2-p.cz. (450kHz)uk³ad PLLF14 (15.2MHz)IC2(F15)187 5 3 2filtr aktywny19detektorszumudetektorFM9wzm. zogranicz.10 11 14Filtry œrodkowoprzepustowe wzmacniacza w.cz., przestrajanediodami pojemnoœciowymi D11÷D13, D15 pozwalaj¹ nadostrojenie siê do czêstotliwoœci z zakresu pasma VHF, przyzachowaniu szerokiego pasma odbioru i dobrego t³umienia sygna³ówlustrzanych. Napiêcie przestrajania diod pojemnoœciowychkontrolowane jest przez uk³ad PLL syntezy czêstotliwoœci.Napiêcie przestrajania z filtru pêtli PLL wzmacniane jestprzez wzmacniacz V_DC na tranzystorze Q18, a nastêpnie podawanejest na wejœcie mikroprocesora IC19 - n.99. Mikroprocesorsteruje przestrajaniem diod pojemnoœciowych filtrówwzmacniacza w.cz. toru VHF za poœrednictwem przetwornikacyfrowo-analogowego na uk³adzie IC3 - M62354GP75EC.1.5. Uk³ad pierwszego mieszacza toru VHFUk³ad pierwszego mieszacza na tranzystorze Q15 przekszta³caodbierany sygna³ w.cz. poprzez zmieszanie go z sygna³emV-VCO, na sygna³ o sta³ej czêstotliwoœci I p.cz - 15.65MHz.1.6. Uk³ad I p.cz. toru VHFW wyniku zmian czêstotliwoœæ PLL, tylko sygna³y o po¿¹danychczêstotliwoœciach przechodz¹ poprzez parê filtrówkwarcowych do stopni wystêpuj¹cych po mieszaczu.Sygna³ I p.cz. z wyjœcia uk³adu pierwszego mieszacza VHFpodawany jest poprzez uk³ad dopasowuj¹cy (R61, C88) na filtrkwarcowy FI1- FL288. Przefiltrowany sygna³, po wzmocnieniuprzez wzmacniacz poœredniej czêstotliwoœci na tranzystorze Q40,jest doprowadzany do wejœcia mieszacza drugiej przemiany toruVHF znajduj¹cego siê w uk³adzie IC28 - TA31136FN.1.7. Uk³ady wzmacniacza II p.cz. i demodulatora dlatoru VHFUk³ad mieszacza drugiej przemiany konwertuje sygna³RSSImieszacz16IC28TA31136FN1-p.cz. (15.65MHz) z Q40VSQL - do CPU n.97VSQL - do CPU n.97Rys.1. Schemat wzmacniacza drugiej p.cz. i demodulatora.IC28detektorVHF FMIC8, IC28- TA31136FNIC8detektorUHF FMpierwszej poœredniej na sygna³ drugiej poœredniej. System zpodwójn¹ przemian¹ poprawia t³umienie lustrzanki i zapewniastabilne wzmocnienie toru odbiornika.Uk³ad toru p.cz. FM IC28 - TA31136FN (rys.1) zawiera uk³adydrugiego lokalnego oscylatora, drugiego mieszacza, ogranicznikaamplitudy, detektora kwadraturowego i detektora szumów.Pierwsza poœrednia z drugiego wzmacniacza poœredniejpodawana jest do drugiego mieszacza uk³adu IC28 (n.16), gdziejest mieszana z sygna³em drugiej przemiany o czêstotliwoœci15.2MHz generowanego przez referencyjny oscylator (X1, IC2)daj¹c w efekcie drug¹ poœredni¹ VHF o czêstotliwoœci 450 kHz.Sygna³ drugiej poœredniej z wyjœcia drugiego mieszaczaprzechodzi przez filtr drugiej poœredniej (FI4 - dla odstêpu25kHz miêdzy kana³ami, lub FI5 - dla odstêpu 12.5kHz miêdzykana³ami; tylko w wersjach [EUR] i [ITA]), gdzie t³umiones¹ niepo¿¹dane sygna³y. Nastêpnie zostaje wzmocnionyprzez wzmacniacz z ograniczaniem (IC28, n.5) i podany dodetektora FM (X2, IC28, n.10, 11), gdzie podlega demodulacjiw wyniku czego otrzymywany jest sygna³ m.cz.Detektor FM pracuje jako detektor kwadraturowy (linerphase detection) i wykorzystuje dyskryminator ceramiczny X2do opóŸnienia fazy, dziêki czemu uk³ad nie wymaga strojenia.Sygna³ z wyjœcia detektora (IC28 n.9) podawany jest na wejœcieuk³adu wzmacniacza m.cz.1.8. Uk³ad wzmacniacza m.cz. toru VHFUk³ad wzmacniacza m.cz. (rys.2) wzmacnia sygna³y z wyjœciadetektora i steruje g³oœnikiem. Uk³ad ten zawiera uk³ady wyciszania.Sygna³ m.cz. z uk³adu poœredniej FM (IC28, n.9) przechodziprzez prze³¹cznik AF (IC21, n.8, 9) i podawany jest dozespo³u filtrów dolnoprzepustowych (Q83, R370÷R373,C406÷C409) i górnoprzepustowych (Q84, R375÷R379,C415÷C418). Nastêpnie ustawiany jest poziom przefiltrowanegosygna³u w uk³adzie kontroli g³oœnoœci IC10 - M62429FP700C,a po przejœciu przez prze³¹cznik VMUTE (Q70) sygna³ wzmacnianyjest w uk³adzie wzmacniacza mocy IC12 - LA1445 (n.2).Sygna³ wyjœciowy uk³adu IC12 (n.11) steruje zewnêtrznymlub wbudowanym g³oœnikiem.1.9. Uk³ady blokady szumu dla toru VHFIC21VAMUTE VMUTEIC10- BU4066BCFV- M62429FP700C Q70 IC12 - LA1445Q83,Q84VDET 98 VAF 1 2 211BPFUDET 4Prze³¹cz.sygna³ówm.cz.56IC11, Q69VDMUTERegulatorMUTE Wymacniaczg³oœnoœcimocyQ85,Q86IC11 - TC4S81F m.cz.3 UAF 8 7 57BPFUDMUTEUAMUTE1.9.1. Blokada szumuUk³ad blokady szumu wycisza sygna³ m.cz., gdy brak jestodbioru sygna³u w.cz. Poprzez detekcjê sk³adników zak³ócaj¹cychw sygnale m.cz., uk³ad blokady szumu steruje wyciszaniemsygna³u m.cz.Niektóre sk³adniki zak³óceñ w sygnale m.cz. pochodz¹ceod uk³adu poœredniejQ71UMUTERys.2. Schemat wzmacniacza m.cz.J1SPJ2FM (IC28, n.9) s¹przepuszczane przezsekcjê filtrów aktywnych(IC28, n.7, 8), anastêpnie podawanes¹ na detektor szumów(IC28). Potencjometremmonta¿owymR196 ustawianyjest poziom wejœciowyfiltru aktywnegobêd¹cy poziomem od-36 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Radiotelefon IC-2800H firmy Icomniesienia dla progu wyciszania. Wykryte zak³ócenia podawanes¹ szyn¹ VSQL do mikroprocesora g³ównego - IC19 (n.97).Na wydzielonym panelu steruj¹cym potencjometr R154 -[VSQL] steruje poziomem na wejœciu mikroprocesora IC10(n.59) poprzez zmianê napiêcia sta³ego.Mikroprocesor IC10 odczytuje k¹t o jaki obrócone jest pokrêt³opotencjometru [VSQL] i wysy³a dane o wyciszaniu domikroprocesora IC19 za poœrednictwem szyny RDATA. Nastêpniemikroprocesor IC19 steruje prze³¹cznikiem VMUTE(Q70) poprzez szynê VAMUTE.Nawet gdy blokada szumu jest w³¹czona, prze³¹cznikVMUTE jest otwierany w chwili nadawania tonu beep.1.9.2. Tonowa blokada szumuUk³ad tonowej blokady szumu poddaje detekcji sygna³ym.cz i wy³¹cza wyciszanie tylko wtedy, gdy odbiera sygna³zawieraj¹cy odpowiedni ton podakustyczny systemu CTCSS.Gdy wykorzystywany jest uk³ad tonowej blokady szumu aodbierany sygna³ nie zawiera tonu podakustycznego lub zawieraton b³êdny, to uk³ad wycisza sygna³y m.cz. nawet przyotwartym uk³adzie blokady szumu.Sygna³ m.cz. z wyjœcia uk³adu poœredniej i detektora FMIC28 - TA31136FN (n.9) przechodzi przez filtr aktywny IC20- NJM4558M wyciszaj¹cy sygna³y akustyczne m.cz. oraz przezprze³¹cznik IC29 - BU4053BCFV (n.4, 5), a nastêpnie poprzezszynê TONEIN podawany jest na wejœcie dekodera CTCSSznajduj¹cego siê w mikroprocesorze g³ównym (IC19, n.1), którysteruje prze³¹cznikiem wyciszania sygna³u m.cz.1.10. Wzmacniacz w.cz. toru UHFSygna³ w.cz. UHF przechodzi przez filtr górnoprzepustowydupleksera (L44, L45, L82, C189, C190, C493). Sygna³odbierany po przejœciu przez filtr dolnoprzepustowy (L42, L43,C187, C463) i prze³¹cznik antenowy (D37, D39, D72) jestwzmacniany we wzmacniaczu w.cz. na tranzystorze Q44. Nawyjœciu wzmacniacza w.cz. zastosowano filtr pasmowy FI3.Podczas odbioru zakresu UHF wzmacniacz w.cz. w³¹czany jestza pomoc¹ diod D35, D33.1.11. Uk³ad pierwszego mieszacza i I p.cz. toru UHFOdfiltrowany sygna³ z wyjœcia filtru pasmowego FI3 podawanyjest na wejœcie pierwszego mieszacza na tranzystorzeQ43. Odbierany sygna³ jest mieszany z sygna³em oscylatorapierwszej przemiany, który przychodzi z uk³adu U-VCO (Q20,Q21). Na wyjœciu mieszacza uzyskiwany jest sygna³ I p.cz. oczêstotliwoœci 46.05MHz.Sygna³ I p.cz. przechodzi przez filtr FI2 dopasowany odstrony mieszacza za pomoc¹ elementów R149 i C226. Odfiltrowanysygna³ jest wzmacniany w jednostopniowy wzmacniaczuna tranzystorze Q41 i podawany na wejœcie drugiegomieszacza znajduj¹cego siê w uk³adzie IC8 - TA31136FN.1.12. Uk³ad II p.cz. i demodulatora dla toru UHFSygna³ I p.cz. 46.05MHz podawany jest na wejœcie mieszaczadrugiej przemiany z uk³adu IC8 (n.16). W mieszaczusygna³ ten jest mieszany z sygna³em 45.6MHz uzyskiwanym zfiltru (L68, L69, C208÷C212) trzeciej harmonicznej sygna³uodniesienia uk³adu syntezy PLL IC2. Sygna³ II p.cz. 450kHz zwyjœcia mieszacza (IC8- n.3) podawany jest na filtr FI6, anastêpnie jest wzmacniany przez wzmacniacz z ograniczaniem(IC8 - n.6) i poddawany demodulacji (IC8 - n.10 - filtr ceramicznyX3). Sygna³ m.cz. w wyjœcia demodulatora uk³adu IC8 podawanyjest na prze³¹cznik sygna³ów m.cz. i wzmacniacz m.cz.1.13. Uk³ad wzmacniacza m.cz. toru UHFSygna³ m.cz. z wyjœcia uk³adu IC8 (n.9) przechodzi przezprze³¹cznik sygna³ów m.cz. IC21- BU4066BCFV (n.3, 4), filtrdolnoprzepustowy (Q85, R381÷R384, C415÷C418) i filtr górnoprzepustowy(Q86, R386÷R390, C419÷C421). Odfiltrowanysygna³ przechodzi poprzez regulator wzmocnienia IC10 -M62429FP 700C do wejœcia wzmacniacza mocy IC12 -LA4445 (n.5) poprzez uk³ad wyciszania na tranzystorze Q71.Sygna³ z wyjœcia wzmacniacza mocy IC12 (n.7) sterujezewnêtrznym g³oœnikiem (do³¹czony do gniazda J2) lub jestpodawany zwrotnie do wejœcia mocy wzmacniacza IC12 (n.2- wejœcie wzmacniacza mocy dla toru VHF).1.14. Uk³ad blokady szumu dla toru UHFCzêœæ sygna³u z wyjœcia m.cz. detektora z uk³adu IC8 (n.9)podawana jest na filtr aktywny (IC8, n.8, 7). Filtr aktywnywzmacnia ten sygna³ i odfiltrowuje sk³adowe szumowe. Odfiltrowanysygna³ podawany jest na detektor szumu. Poziomwejœciowy filtru aktywnego regulowany jest za pomoc¹ potencjometrumonta¿owego R229. Poziom ten jest poziomemodniesienia dla uk³adu blokady szumu. Sygna³ z wyjœcia detektoraszumu (n.14) szyn¹ USQL podawany jest na wejœciemikroprocesora CPU IC19 - n.95.Na wydzielonym panelu steruj¹cym potencjometr R148 -[ USQL ] reguluje poziom napiêcia sta³ego na wejœciu USQLVmikroprocesora IC10 (n.61). Mikroprocesor IC10 odczytujena tej podstawie k¹t ustawienia regulatora [ USQL ] i poprzezszynê RDATA przekazuje tê informacjê do mikroprocesoraIC19, który poprzez szynê UAMUTE steruje tranzystoremwyciszania Q71 na wejœciu wzmacniacza mocy m.cz. IC12.2. NadajnikNadajnik radiotelefonu IC2800H posiada dwa niezale¿netory nadawcze dla pasm VHF i UHF. Ka¿dy z torów nadawczychzawiera uk³ady modulatorów, wzmacniaczy steruj¹cych,wzmacniaczy mocy w.cz., uk³adów automatycznej kontrolimocy wyjœciowej (APC) i wspólny dla obu pasm tor wzmacniaczamikrofonowego.2.1. Uk³ad wzmacniacza mikrofonowegoWzmacniacz mikrofonowy wzmacnia sygna³ audio z mikrofonudo poziomu wymaganego przez uk³ad modulatora. Wzmacniaczmikrofonowy jest wspólny dla obu pasm VHF i UHF.Sygna³ m.cz. z mikrofonu przechodzi przez uk³ad kontroliczu³oœci z uk³adem IC25 - TC7S66FU i diod¹ D66, uk³ad wyciszaniaIC26 - BU4066BCFV i jest wzmacniany przez tranzystorQ88. Nastêpnie sygna³ z mikrofonu jest wzmacniany i ograniczanywe wzmacniaczu IDC IC23b -NJM4558M (wej. n.6, wyj. n.7),odfiltrowywany w uk³adzie IC23a - n.3, 1 i poprzez potencjometrydo regulacji dewiacji podawany na uk³ady VCO dla obu pasm.2.2. Uk³ad modulatora dla toru VHFUk³ad modulatora moduluje sygna³em audio z mikrofonusygna³ oscylatora VCO.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 37

Radiotelefon IC-2800H firmy IcomSygna³ audio MOD z wyjœcia filtru IC23a - NJM4558Mzmienia reaktancjê diody D3 moduluj¹c w ten sposób sygna³oscylatora VVCO (Q4, Q5). Poziom dewiacji reguluje siê potencjometremR2. Zmodulowany sygna³ jest wzmacniany wuk³adach wzmacniaczy buforowych na tranzystorach Q6, Q7 ipo przejœciu przez prze³¹cznik nadawanie/odbiór T/R (D4)podawany jest na wejœcie uk³adu wzmacniacza steruj¹cego.2.3. Uk³ad wzmacniacza steruj¹cego dla toru VHFWzmacniacz steruj¹cy wzmacnia sygna³ oscylatora VCO dopoziomu wymaganego do wysterowania wzmacniacza mocy w.cz.Sygna³ w.cz. ze wzmacniacza buforuj¹cego (Q7) przechodziprzez filtr dolnoprzepustowy (L5, C35, C36), prze³¹czniknadawanie/odbiór (D4) i t³umik (R33÷R35). Sygna³ nadawanyTx z wyjœcia t³umika jest wzmacniany we wzmacniaczuwstêpnym (Q11) i wzmacniaczu steruj¹cym (Q12, D5, D6) dopoziomu oko³o 400mW. Sygna³ ten podawany jest na wzmacniaczmocy w.cz. na uk³adzie IC1 - M67746-01.2.4. Uk³ad wzmacniacza mocy dla toru VHFWzmacniacz mocy w.cz. IC1 - M67746-01 jest modu³emmocy, o wyjœciowej mocy oko³o 70W. Sygna³ ze wzmacniaczasteruj¹cego Q12 jest podawany na wejœcie uk³adu mocyIC1 - n.1. Sygna³ z wyjœcia wzmacniacza mocy IC1 (n.4) przechodziprzez detektor APC (D7, D8), prze³¹cznik antenowy(D9) i filtr dolnoprzepustowy (L15, L16, L78, C70÷C72) sk¹ddoprowadzany jest do z³¹cza antenowego. Uk³ad APC kontrolujenapiêcie na kolektorze drivera Q12 i napiêcie na n.2 modu³uIC1 zabezpieczaj¹c wzmacniacz mocy w.cz. przed stanaminiedopasowania i stabilizuj¹c moc wyjœciow¹.2.5. Uk³ad APC dla toru VHFUk³ad detektora APC (L12, D7, D8) poddaje detekcji sygna³nadawany i odbity oddzielnie dla diod D7 i D8. Kombinacjatych napiêæ osi¹ga poziom minimalny, gdy impedancjaanteny osi¹ga 50R i wzrasta, gdy jest niedopasowanie.Napiêcie z detektora APC podawane jest na wzmacniaczIC5 - TA75S01F ( n.3) i jest porównywane z napiêciem odniesieniaPOWC z mikroprocesora g³ównego IC19 - n.68÷75 wytwarzanymza pomoc¹ przetwornika cyfrowo-analogowego.Gdy antena jest niedopasowana, to napiêcie z detektoraprzekracza napiêcie odniesienia. Napiêcie na wyjœciu wzmacniaczaAPC IC5 - n.4 kontroluje napiêcie polaryzacji modu³umocy IC1 i wzmacniacza steruj¹cego Q12 redukuj¹c moc wyjœciow¹poprzez regulatory APC: Q30, Q31.2.6. Uk³ad modulatora dla toru UHFSygna³ audio z wyjœcia filtru IC23a - NJM4558M poprzezpotencjometr regulacji dewiacji R78 podawany jest na uk³admodulatora, gdzie zmienia reaktancjê diody D20 moduluj¹c wten sposób sygna³ oscylatora UVCO (Q20, Q21). Zmodulowanysygna³ jest wzmacniany w uk³adach wzmacniaczy buforowychna tranzystorach Q22, Q24, odfiltrowywane przez filtrdolnoprzepustowy (L33, C153, C154) i po przejœciu przez prze-³¹cznik nadawanie/odbiór T/R (D23) podawany jest na wejœcieuk³adu wzmacniacza steruj¹cego.2.7. Uk³ad wzmacniacza steruj¹cego dla toru UHFSygna³ w.cz. z prze³¹cznika nadawanie/odbiór (D23) jestwzmacniany we wzmacniaczu buforuj¹cym (Q27), wzmacniaczuwstêpnym (Q28) i wzmacniaczu steruj¹cym (Q29, D24)do poziomu oko³o 400mW. Sygna³ ten podawany jest nawzmacniacz mocy w.cz. (IC4 - SC-1318).2.8. Uk³ad wzmacniacza mocy dla toru UHFWzmacniacz mocy w.cz. IC4 - SC-1318 (lub M57788MR)jest modu³em mocy, o mocy wyjœciowej oko³o 50W.Sygna³ ze wzmacniacza steruj¹cego Q29 jest podawany nawejœcie uk³adu mocy IC4 - n.5. Sygna³ z wyjœcia wzmacniaczamocy IC4 - n.1 przechodzi przez prze³¹cznik antenowy(D27) i filtr dolnoprzepustowy (L42÷L45, L82, C186÷C190,C467, C493) sk¹d doprowadzany jest do z³¹cza antenowego.2.9. Uk³ad APC dla toru UHFUk³ad detektora APC (D25, D26) poddaje detekcji sygna³nadawany i odbity. Kombinacja tych napiêæ osi¹ga poziomminimalny, gdy impedancja anteny osi¹ga 50R i wzrasta, gdyjest niedopasowanie.Napiêcie z detektora APC podawane jest na wzmacniaczIC5 - TA75S01F (n.3) i jest porównywane z napiêciem odniesieniaz mikroprocesora g³ównego IC19 - n.68÷75 wytwarzanymza pomoc¹ przetwornika cyfrowo-analogowego.Napiêcie z wyjœcia wzmacniacza APC IC5 - n.4 steruje poprzeztranzystory Q30 i Q31 napiêciem polaryzacji modu³umocy IC4 i wzmacniacza steruj¹cego Q29.3. Uk³ad syntezyUk³ad syntezy PLL zapewnia stabiln¹ czêstotliwoœæ nadawaniaa dla odbiornika stabilizuje czêstotliwoœæ oscylatora lokalnego.Uk³ad PLL porównuje fazê sygna³ów z dzielnika sygna³uVCO i z generatora odniesienia. Czêstotliwoœæ odniesieniauzyskiwana jest z wyjœcia dzielnika programowanegodziel¹cego sygna³ z oscylatora kwarcowego uk³adu IC2. Uk³adIC2 - M64076AGP600C jest podwójnym uk³adem PLL kontroluj¹cymoscylatory lokalne VCO dla torów VHF i UHF.3.1. Uk³ad syntezy dla toru VHFSygna³ oscylatora V-VCO (Q4, Q5, D3) podawany jest nauk³ad syntezy IC2 - n.6 poprzez wzmacniacze buforuj¹ce Q6, Q8.Czêstotliwoœæ tego sygna³u jest dzielona przez dzielnik programowanyi podawana na detektor fazy. Komparator fazy porównujesygna³ wejœciowy z sygna³em odniesienia i na jego wyjœciu- n.8 uzyskujemy sygna³ impulsowy. Sygna³ ten jest konwertowanyna napiêcie sta³e w uk³adzie filtru pêtli fazowej (Q99, Q100,R531, C476÷C478) i podawany jest na uk³ad oscylatora V-VCO.3.2. Uk³ad syntezy dla toru UHFSygna³ oscylatora U-VCO (Q20, Q21, D20, D21) podawanyjest na uk³ad syntezy IC2 - n.15 poprzez wzmacniacze buforuj¹ceQ22, Q23. Czêstotliwoœæ tego sygna³u jest dzielonaprzez dzielnik programowany i podawana na detektor fazy.Komparator fazy porównuje sygna³ wejœciowy z sygna³emodniesienia i na jego wyjœciu - n.13 uzyskujemy sygna³ impulsowy.Sygna³ ten jest konwertowany na napiêcie sta³e wuk³adzie filtru pêtli fazowej (Q101, Q102, R538, C481, C483)i podawany jest na uk³ad oscylatora U-VCO.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze38 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 39TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips wysokonapiêciowych tranzystorów wybranych firmTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips wysokonapiêciowychtranzystorów wybranych firmHITACHI2SC4589BU4525AF2SC4692BU4530AL2SC4742BU2508DW2SC4743BU4508AX2SC4744BU4508DF2SC4745BU4515AF2SC4746BU4523AF2SC4746ABU4523AF2SC4747BU4540AL2SC4789BU4550AL2SC4796BU2727AF2SC4797BU2727AF2SC4877BU4523DF2SC4879BU2727AF2SC4880BU4730AL2SC4897BU4550AL2SC4927BU4522DF2SC4928BU4550AL2SC4962BU2727DF2SC4963BU2727DF2SC5058BU4730AL2SC5067BU4522AF2SC5068BU4523AF2SC5105BU4530AL2SC5132ABU4508DF2SC5133BU4515DX2SC5207BU4522AF2SC5207ABU4522AF2SC5219BU2727DF2SC5250BU4508DF2SC5251BU4522AF2SC5252BU4525AF2SC5286BU2727AF2SC5306BU4540AL2SC5326BU4508AF2SC5427BU4522AF2SC5447BU4507AF2SC5448BU4515AF2SD2293BU4505DX2SD2294BU4505AX2SD2295BU2508DW2SD2296BU4508AX2SD2297BU2508DW2SD2298BU4508AX2SD2299BU4505DF2SD2300BU4508DF2SD2301BU4508AF2SD2311BU4508AF2SD2381BU4505AFMATSUSHITA2SC5440BU4525AX2SC5456BU4530AL2SC5478BU2727AX2SC5513BU4522AX2SC5514BU4523AX2SC5515BU4530AL2SC5516BU4540AL2SD1391BU4508AX2SD1439BU4506DX2SD1440BU4505DX2SD1441BU4507DX2SD1479BU5052SD1541BU4506DF2SD1575BU4504AF2SD1576BU4505AF2SD1577BU4508AF2SD1632BU4507DF2SD1663BU4508AFMATSUSHITA2SD1727BU505DF2SD1728BU4505DX2SD1729BU4507DX2SD1730BU4507DX2SD1731BU2520DW2SD1732BU4523DW2SD1734BU505F2SD1735BU505F2SD1736BU4505AF2SD1737BU4507AF2SD1738BU4508AF2SD1739BU4522AF2SD1844BU505DF2SD1845BU4505DF2SD1846BU4507DF2SD1847BU4508DF2SD1848BU4522DF2SD1849BU4523DF2SD1850BU4523AF2SD2001BU505F2SD2057BU4523DF2SD2310BU505F2SD2329BU4507AF2SD2330BU4523AF2SD2354BU4523AW2SD2367BU4504DX2SD2368BU4506AX2SD2369BU4506DX2SD2370BU4507AX2SD2371BU4508DX2SD2372BU4507AX2SD2373BU4508AX2SD2510BU4506DX2SD2511BU4506AX2SD2512BU4508DX2SD2513BU4508AX2SD2514BU4523DX2SD2515BU4523AX2SD2521BU2708DX2SD2523BU2720DXMOTOROLABU508BU508AWBU508ABU508AWBU508ADBU508DWBUH100BUJ105A, BUJ106ABUH150BUJ106ABUH50BUJ303ABUL146BUJ105ABUL146FBUJ105AXBUL147BUJ105ABUL147FBUJ105AXBUL44BUJ101ABUL44FBUJ101AXBUL45BUJ103ABUL45FBUJ103AXMJD13003BUJ101MJE13003BUJ101MJE13005PHE13005,BUJ103AMJE13007BUJ105AMJE13009BUJ106AMJE16004BUJ202A, BUJ204AMJE16106BUJ105AMJE18002BUJ202A, BUJ301AMJE18004BUJ202A, BUJ303AMJE18006BUJ204A, BUJ303AMJE18008BUJ205A, BUJ304AMJE18009BUJ205A, BUJ304AMOTOROLAMJE18204BUJ403AMJE18206BUJ403AMJF13007BUJ105AXMJF13009BUJ106AXMJF16212BU4525AFMJF18002BUJ202AX,BUJ301AXMJF18004BUJ202AX,BUJ303AXMJF18006BUJ202AX,BUJ303AXMJF18008BUJ205AX,BUJ304AXMJF18009BUJ205AX,BUJ304AXMJF18204BUJ403AXMJF18206BUJ403AXMJH16212BU4525AWMJW16212BU4525AWPHILIPSBUT11ABUT11AI, BUJ202A,BUJ303ABUT11AFBUT11XI,BUJ202AX,BUJ303AXBUT11AXBUT11XI,BUJ202AX,BUJ303AXBUT12ABUJ204A, BUJ304ABUT12AFBUJ204AX,BUJ304AXBUT12AXBUJ204AX,BUJ304AXBUT18ABUJ204A, BUJ303A,BUJ304ABUT18AFBUJ204AX,BUJ303AX,BUJ304AXBUT18AXBUJ204AX,BUJ303AX,BUJ304AXBUT211BUJ103A, BUJ204ABUT211XBUJ103AX,BUJ204AXBUW14BUJ202, BUJ301BUW84BUJ101, BUJ202BUW85BUJ202, BUJ301BUX84BUJ101A, BUJ202ABUX84FBUJ101AX,BUJ202AXBUX85BUJ202A, BUJ301ABUX85FBUJ202AX,BUJ301AXBUX86PBUJ101, BUJ202BUX87PBUJ202, BUJ301SAMSUNGBU508ADFBU508DWBU508AFBU508AXBU508DFBU508DXBU508FBU508AXKSC2333BUJ101AKSC2335BUJ105AKSC2335FBUJ105AXKSC2518BUJ103AKSC2752BUJ101KSC5020BUJ301AKSC5021BUJ303ASAMSUNGKSC5021FBUJ303AXKSC5027BU1706AKSC5027FBU1706AXKSC5029BU1706AKSC5030BU1706AKSC5030FBU1706AXKSC5039BUJ103AKSC5039FBUJ103AXKSC5321BUJ303AKSC5321FBUJ303AXKSC5338BUJ202A, BUJ204AKSC5338FBUJ202AX,BUJ204AXKSD5060BU505DKSD5061BU4505DXKSD5062BU4507DXKSD5064BU505KSD5065BU4505AXKSD5066BU4507AXKSD5070BU4504DXKSD5071BU4505DXKSD5072BU4507DXKSD5074BU4504AXKSD5075BU4505AXKSD5076BU4507AXKSD5078BU4522AXKSD5080BU4522DXKSD5086BU4508DXKSD5088BU4522AXKSD5089BU2520AWKSD5090BU2520DWKSE13004BUJ103AKSE13005PHE13005,BUJ103AKSE13005FBUJ103AXKSE13006BUJ105AKSE13007BUJ105AKSE13007FBUJ105AXKSE13008BUJ106AKSE13009BUJ106AKSE13009FBUJ106AXSANKEN2SC4023BU2520AW2SC5002BU4522AF2SC5003BU4522DFSANYO2SC3681BU4507DX2SC3682BU2508DW2SC3683BU2520DW2SC3685BU4507AX2SC3686BU4508AX2SC3687BU2520AW2SC3688BU4530AW2SC3894BU4507AX2SC3895BU4508AX2SC3896BU4522AX2SC3897BU4530AL2SC3995BU4530AL2SC3996BU4530AL2SC3997BU4540AL2SC3998BU4540AL2SC4122BU4507DX2SC4123BU4508DX2SC4124BU4522DX2SC4291BU4507DX2SC4292BU2508DW2SC4293BU4507DX

40 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsa}SANYO2SC4294BU4508DX2SC4435BU4508AX2SC4436BU4515AX2SC4437BU4508AX2SC4438BU4515AX2SC4769BU4508DX2SC4770BU4508AX2SC4890BU4540AL2SC4891BU4540AL2SC4923BU4522AX2SC4924BU4522AX2SC5041BU2708DX2SC5042BU2708AX2SC5043BU2727DX2SC5044BU2727AX2SC5045BU4730AL2SC5046BU4730AL2SC5296BU4508DX2SC5297BU4522AX2SC5298BU4522AX2SC5299BU4522AX2SC5302BU4530AL2SD1396BU505D2SD1397BU4505DX2SD1398BU4507DX2SD1399BU2508DW2SD1400BU5052SD1401BU4505AX2SD1402BU4507AX2SD1403BU4508AX2SD1649BU4504DX2SD1650BU4505DX2SD1651BU4507DX2SD1652BU4508DX2SD1653BU4504AX2SD1654BU4505AX2SD1655BU4507AX2SD1656BU4508AX2SD1677BU4508AX2SD1709BU2508DW2SD1710BU4508AX2SD1711BU4508DX2SD1876BU4504DX2SD1877BU4505DX2SD1878BU4507DX2SD1879BU4508DX2SD1880BU4522DX2SD1881BU4525DX2SD1882BU4504AX2SD1883BU4505AX2SD1884BU4507AX2SD1885BU4508AX2SD1886BU4522AX2SD1887BU4525AX2SD2251BU4508AX2SD2252BU4508AXBU508BU508AWBU508ABU508AWBU508DBU508DWSHINDENGEN2SC3162BUJ103A2SC3163BUJ105A2SC4051BUJ202A2SC4052BUJ202AX2SC4053BUJ204A2SC4054BUJ204AX2SC4055BUJ205A2SC4056BUJ205AX2SC4230BU1706A2SC4231BU1706AX2SC4233BU1706A2SC4234BU1706AX2SC4310BU1706A2SC4311BU1706AXSHINDENGENT2V80HFXBU1706AT3V40F3BUJ103AT3V45FXBUJ202AT3V80HFXBU1706AT5V45FXBUJ204AT6V40F3BUJ105AT6V80HDTBU1706AT8V45FXBUJ205ATP2V80HFXBU1706AXTP3V45FXBUJ202AXTP3V80HFXBU1706AXTP5V45FXBUJ204AXTP6V80HDTBU1706AXTP8V45FXBUJ205AXST (SGS-THOMSON)2SD1577FIBU4508AXBU208ABU4508AXBU208DBU4508AXBU505BU505BU505BU1706ABU508BU508AWBU508ABU508AWBU508ADBU508DWBU508AFIBU508AXBU508AXIBU4508AZBU508DBU508DWBU508DFIBU508DXBU508DXIBU4508DZBU508FIBU508AXBUF405BUJ204ABUH1015BU4540AWBUH1015HIBU4540ALBUH1215BU4540AWBUH315BU4506AXBUH315DBU4506DXBUH315DXIBU4506DZBUH315XIBU4506AZBUH415DXIBU4507DZBUH417BU2708AXBUH515BU4508AXBUH515DBU4508DXBUH515DX1 BU4508DZBUH515FPBU4508DZBUH515XIBU4508AZBUH517BU2720AXBUH517DBU2720DXBUH615BU4522AXBUH615DBU4522DXBUH715BU4523AXBUL128BUJ103ABUL128FPBUJ103AXBUL138BUJ103A, BUJ202ABUL138FPBUJ103AX,BUJ202AXBUL216BU1706ABUL26BUJ103ABUL310BUJ303ABUL310PIBUJ303AXBUL381BUJ103A, BUJ202ABUL382BUJ103A, BUJ202ABUL410BUJ204A, BUJ304ABUL416BU1706ABUL48BUJ105A, BUJ204ABUL510BUJ304ABUL57BUJ105ABUL57PIBUJ105AXBUL59BUJ204ABUL67BUJ106ABUL810BUJ305ABUL87BUJ106ABULK26BUJ103BULK381BUJ103, BUJ202BULK382BUJ103, BUJ202BULT118BUJ101ST (SGS-THOMSON)S2000AFIBU4508AXS2000AXIBU4508AZSGSF323BUJ202A, BUJ303ASGSF343BUJ204A, BUJ304AST13003BUJ101ST13005PHE13005,BUJ103AST13007BUJ105AST1802HIBU4507AXST1803DHIBU4507DXST2001HIBU4515AXTHD200FIBU4525AXTHD215HIBU4522AXTHD218DHIBU4507DXTHD277HIBU4507AXTHD300BU4540AWTELEFUNKENBU508BU508AWBU508ABU508AWBU508ADBU508DWBU508DBU508DWBU508DRBU508DWBU705BU505BU908BU4506AXTOSHIBA2SC3884ABU4508AX2SC3885ABU4515AX2SC3886ABU4522AX2SC3887ABU4508AX2SC3888ABU4515AX2SC3889ABU2520AW2SC3892ABU4508DX2SC3893ABU4522DX2SC4288ABU4540AL2SC4289ABU4540AL2SC4290ABU4550AL2SC4531BU4523DX2SC4532BU4730AL2SC4542BU4525AX2SC4560BU4525AW2SC4757BU4515AX2SC4758BU4522AX2SC4759BU4525AX2SC4761BU2722AX2SC4762BU4508DX2SC4763BU4522DX2SC4764BU4507DX2SC4765BU2708DX2SC4766BU2720DX2SC4806BU2708AX2SC4830BU4508AX2SC4916BU4508DX2SC5048BU4523AX2SC5129BU4515AX2SC5142BU4550AL2SC5143BU2727DX2SC5148BU4508AX2SC5149BU4508DX2SC5150BU2727AX2SC5331BU4530AL2SC5332BU2727AW2SC5339BU4508DX2SC5386BU4515AX2SC5387BU4522AX2SC5404BU4522AX2SC5421BU4530AL2SC5422BU4730AL2SC5445BU4540AL2SD1425BU505D2SD1426BU4506DX2SD1427BU4507DX2SD1428BU2508DW2SD1429BU505TOSHIBA2SD1430BU4506AX2SD1431BU4507AX2SD1432BU4508AX2SD1433BU2520AW2SD1543BU4504AX2SD1544BU4506AX2SD1545BU4507AX2SD1546BU4508AX2SD1547BU4522AX2SD1553BU4504DX2SD1554BU4506DX2SD1555BU4507DX2SD1556BU4508DX2SD2089BU4504DX2SD2095BU4507DX2SD2125BU4508DX2SD2253BU2720DX2SD2348BU4522DX2SD2349BU4523DX2SD2428BU2725DW2SD2454BU2720DX2SD2498BU4508AX2SD2499BU4508DX2SD2500BU4523AX2SD2539BU4522DX2SD2550BU2708DX2SD2551BU2720DX2SD2552BU2720DX2SD2553BU2725DX2SD818BU5052SD819BU4506AX2SD820BU4507AX2SD821BU4508AX2SD822BU2520AW2SD868BU505D2SD869BU4506DX2SD870BU4507DX2SD871BU2508DWS2000BU4508AXS2000ABU4508AXS2000AFBU4508AXS2000FBU4508AXS2055BU2508DWS2055ABU2508DWS2055AFBU4508DXS2055FBU4508DXS2818BU2508DWS2818ABU2508DWVISHAY/ SILICONIXBUD600BUJ101BUD620BUJ103BUD630BUJ103, BUJ105BUD636ABUJ202, BUJ303BUD86BUJ101, BUJ202BUD87BUJ202, BUJ301BUF620BUJ103ABUF630BUJ103A, BUJ105ABUF636ABUJ202A, BUJ303ABUF640ABUJ204A, BUJ303ABUF642BUJ204ABUF644BUJ105ABUF646ABUJ204A, BUJ304ABUF650BUJ105A, BUJ106ABUF654BUJ106ABUF742BUJ303ABUF744BUJ105ATD13002BUJ101TD13003BUJ101TD13004BUJ103TD13005BUJ103TE13004PHE13005,BUJ103ATE13005PHE13005,BUJ103ATE13008BUJ106ATE13009BUJ106AZamienniki firmy Philips wysokonapiêciowych tranzystorów wybranych firm

Miara decybelowaMiara decybelowaKarol ŒwiercW literaturze poœwiêconej bran¿y elektronicznej zdecybelami spotykamy siê na porz¹dku dziennym.Tematowi temu poœwiêcono ju¿ nieco miejsca w„Serwisie Elektroniki” nr 3/96. Podano tam wartoœcimocy (tzw. rozporz¹dzalnej) sygna³u w odniesieniu dowejœciowego sygna³u g³owicy odbiornika telewizyjnegoi przy okazji zdefiniowano wyra¿enie tej mocy wjednostkach z wykorzystaniem decybeli. Artyku³ tenpoœwiêcono rozszerzeniu wiadomoœci na ten temat.Jak mo¿na siê domyœlaæ, szerokie i czêste pos³ugiwanie siêmiar¹ decybelow¹ wynika po prostu z wygody. Jednak, abyby³a to równie¿ „wygoda” dla odbiorcy informacji, koniecznejest pe³ne zrozumienie tematu.Wiêkszoœæ zjawisk nie tylko w fizyce, ale po prostu w przyrodzieprzebiega ekspotencjalnie. Inne zjawiska, których przebieg(np. w skali czasu) jest liniowy, interesuje nas jednak wskali logarytmicznej. Niew¹tpliwie podstawowym dzia³em, wktórym ka¿dy z nas zetkn¹³ siê z miar¹ decybelow¹ jest akustyka,na przyk³ad potencjometr regulacji g³osu w radioodbiornikumusi byæ typu B - logarytmiczny. Wielu serwisantów przekona³osiê, ¿e gdy zamontowaæ w to miejsce potencjometr ocharakterystyce liniowej („A”), praktycznie nie jest mo¿liwaregulacja, czu³oœæ regulacji w zakresie niskiego poziomu g³osujest tak du¿a, ¿e minimalny k¹t obrotu lub przesuwu suwakadaje wra¿enie bardzo silnych zmian poziomu fonii. A przecie¿ka¿dy przyrz¹d pomiaru mocy wska¿e, ¿e tak nie jest.Zatem wszystko bierze siê z charakterystyki ucha ludzkiego.Zak³ada siê, ¿e jest to charakterystyka logarytmiczna i t¹ nieliniowoœætrzeba skompensowaæ charakterystyk¹ elementu regulacyjnego.Okreœlenie „zak³ada siê” jest tu nie przypadkowei istotne. Mimo, ¿e odbiór wra¿eñ dŸwiêkowych jest chybanajbardziej powszechny, tak naprawdê nie ma mo¿liwoœcistwierdzenia, czy zmierzenia jaka dok³adnie jest charakterystykanaszego ucha. Wszystko dlatego, ¿e s¹ to przecie¿ wra-¿enia subiektywne i dowolny przyrz¹d umieszczony nawet wobszarze komórek nerwowych u wyjœcia narz¹du s³uchu wska-¿e moc precyzyjnie, ale nie odda subiektywnego wra¿enia natê¿eniag³osu jaki s³yszymy. Tak czy inaczej, jeœli nawet charakterystykanaszego ucha nie jest dok³adnie logarytmiczna,to jest do niej bardzo zbli¿ona. Warto mo¿e w tym miejscuzastanowiæ siê na moment i zadaæ sobie pytanie, co by by³ogdyby charakterystyka ta by³a liniowa? Naturaln¹ i logiczn¹spraw¹ jest, ¿e ciœnienie fali akustycznej zmniejsza siê z kwadratemodleg³oœci od Ÿród³a dŸwiêku. WyobraŸmy sobie zatem,¿e prowadzimy z kimœ, oddalonym na wyci¹gniêcie ramienia(0.5m), rozmowê i w czasie jej trwania rozmówca naszodejdzie w drugi koniec pokoju (powiedzmy na odleg³oœæ 5.metrów). Odleg³oœæ wzros³a 10-krotnie, natê¿enie fali akustycznejdocieraj¹cej do naszego ucha zmala³o wiêc 100-krotnie itak naprawdê jest, wska¿e to ka¿dy rzetelny przyrz¹d pomiarowy.Zatem, gdyby charakterystyka narz¹du s³uchu by³a liniowa,to albo w czasie rozmowy w cztery oczy dzwoni³ybynam bêbenki, albo rozmówca po przejœciu na drugi koniecpokoju musia³by krzyczeæ, aby prowadzenie rozmowy by³onadal mo¿liwe. Nie by³aby to sytuacja przyjemna i ciekawa.Zakres akceptowanego przez nasz narz¹d s³uchu ciœnienia akustycznegojest ogromny (ponad 1 : 1000000; 130dB).Przytoczony przyk³ad z ¿ycia to tylko jeden z wielu powodów,dla których sta³o siê po¿¹dane poszukiwanie innej miaryjak liniowa i najpopularniejsz¹ sta³a siê miara o charakterystycefunkcji logarytmu. Wykres takiej funkcji przedstawiono narysunku 1 i nie wygl¹da on wcale na ciekawy, zawieraj¹cy interesuj¹cew³asnoœci, a jednak taki jest. Jest to najciekawszanieliniowoœæ spoœród wszelkich innych.Po tych rozwa¿aniach natury bardziej filozoficznej, zdefiniujmywreszcie miarê decybelow¹. Pierwotn¹ jednostk¹ mia³byæ 1bell. Nietrudno domyœleæ siê, ¿e nazwa jednostki zosta³awybrana na czeœæ Aleksandra Grahama Bella (wynalazcy telefonui tu skojarzenia z akustyk¹ s¹ chyba równie¿ poprawne).Jednostka jednego bella mia³a dotyczyæ stosunku mocy dwóchsygna³ów i zdefiniowano j¹ jako logarytm o podstawie 10 ztego stosunku. Jednostk¹ 1bell siê dzisiaj nie pos³ugujemy ipraktycznie nie znalaz³a ona akceptacji od samego pocz¹tkujej zdefiniowania. Przyczyn¹ by³ fakt, ¿e 1bell by³ jednostk¹niewygodnie du¿¹. Zatem decybel, jak przedrostek na to wskazujejest to jednostka 10-krotnie mniejsza, zgodnie z definicj¹miary: Xdecybeli = 10 × log 10 (P1/P2).Nadal punktem odniesienia jest stosunek mocy dwóch sygna³ów.Niezbyt czêsto jednak interesuje nas moc sygna³u,czêœciej jego amplituda. Zale¿noœæ miêdzy amplitud¹ i moc¹sygna³u jest kwadratowa. Mo¿e wydawaæ siê paradoksalnie,¿e dotyczy to nie tylko sygna³ów, których moc jest „moc¹” (toznaczy wyra¿on¹ i mierzon¹ w watach). W teorii sygna³ówjako moc definiuje siê kwadrat modu³u sygna³u, to znaczykwadrat d³ugoœci wektora reprezentuj¹cego dan¹ wielkoœæ (tuzak³ada siê sygna³ sinusoidalny lub jego próbkê, która po digitalizacjijest po prostu liczb¹, natomiast pojêcia modu³ czywektor odnosz¹ siê do uogólnionej tj. zespolonej sinusoidy,czyli mo¿na rzec liczby zespolonej). Zostawmy te rozwa¿ania,choæ s¹ one istotne, bo bardzo rozszerzaj¹ zakres stosowalnoœcimiary decybelowej. Natomiast z powy¿szych uwagwynika, ¿e: X decybeli = 10 × log 10 (A1 2 /A2 2 ), gdzie A nazwijmyamplitud¹. Z prostej zale¿noœci matematycznej, ¿e loga-420-2-4-6-8-10-12-14XdB=10×logP1 10 P20.1 0.2 0.4 0.6 1 1.5 2 P1/P2Rys.1. Nieliniowoœæ o funkcji logarytmicznej.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 41

Miara decybelowaDzielniknapiêciaWzmacniaczAFiltrWzmacniaczBY50U we1 / KAH(f)KBWZM = U 1wy/Uwe = / × K A × H(f) × K BWZM dB = - dB + KAdB+H(f) dB + KBdBU wyRys.2. Wzmocnienie uk³adu o cz³onach po³¹czonychkaskadowo.rytm z kwadratu liczby to dwa razy logarytm z tej liczby, wynikapostaæ uwa¿ana za wzór definiuj¹cy miarê decybelow¹:Xdecybeli = 20 × log 10 (A1/A2). Zatem jeœli sygna³ A1 ma 10-krotnie wiêksz¹ amplitudê od A2, to jest on silniejszy o 20decybeli, jeœli ma amplitudê 10-krotnie mniejsz¹ to jego poziomwzglêdem A2 wynosi -20dB.Przytoczone argumenty za wprowadzeniem miary logarytmicznejto dopiero czêœæ argumentów i wcale nie ta najwa¿-niejsza. Wygoda w pos³ugiwaniu siê decybelami wynika z cennejw³asnoœci funkcji logarytmicznej zamieniaj¹cej iloczyn wsumê, to znaczy logarytm iloczynu jest sum¹ logarytmów: log(a × b) = log a + log b. Zatem jeœli mamy kaskadowe po³¹czeniekilku stopni wzmacniacza, miêdzy tym jakiegoœ filtru czy attenuatora,to zamiast przemna¿ania i dzielenia, dodajemy wzmocnieniawyra¿one w decybelach (jeœli któreœ jest mniejsze od jednoœci,to w mierze decybelowej jest po prostu ujemne). Zapewnefakt zamiany mno¿enia (dzielenia) dodawaniem (odejmowaniem)jest przyczyn¹ nazewnictwa, z którym mo¿emy siêspotkaæ: stosunek mocy dwóch sygna³ów podany w mierze logarytmicznejnazywany jest odstêpem dwóch sygna³ów.Miara decybelowa jest bardzo lubiana w prezentacji wielu,wrêcz wiêkszoœci charakterystyk i wszelkiego rodzaju wykresów.Jasnym jest, ¿e jeœli dana funkcja ma charakter logarytmiczny,czy wyk³adniczy, to na takim wykresie jest to liniaprosta lub z bardzo czytelnymi (o wiele bardziej ni¿ od nieliniowoœcina skali liniowej) od niej odstêpami. O wiele czêœciejjednak prezentowane s¹ wykresy gdzie obie osie wyskalowanes¹ w mierze logarytmicznej. Zaskakuj¹cym jest jakwiele funkcji przy tak wyskalowanych osiach (odciêtych i rzêdnych)siê „prostuje”. Parê przyk³adów prezentuje rysunek 3,na rysunku (a) osie x-y s¹ liniowe, a na (b) logarytmiczne.Przebieg 1: y = x - tu prosta i tu prosta; 2: y = 2x, równie¿ naobu wykresach – proste, choæ na wykresie (b) czynnik skaluj¹cybardziej czytelny. Ale y = 1/x na rys. 3 a hiperbola, a narys.3b prosta; y = x 2 odpowiednio parabola i prosta; y = √x -obrócona parabola i - prosta! Podobnie x 3 czy 3 √x, na rysunkuY3213216452 3 X11 - y=x2 - y=2x3 - y=1/x 3' -24 - y=x5 - y= x36 - y=x37 - y= xy=100/xRys.3a.0.250.330.5403020109876543211 2 3 4 5 6 7 8 9 10 20 30 40 500.50.33363b to wszystko - proste. Wyk³adnik mo¿e byæ dodatni, ujemny,wiêkszy czy mniejszy od jednoœci w skali rysunku 3b, funkcjataka prezentuje siê jako – prosta (wynika to z prostej zale¿noœci:log x a = a × log x. Jest to cecha bardzo cenna i poprawiaj¹caczytelnoœæ wykresów, gdy¿ jeœli nawet s¹ odstêpstwa od takichfunkcji, to wykres jest o wiele bardziej czytelny i odstêpstwa tes¹ dostrzegalne, czego nie mo¿na powiedzieæ o wykresach wskali osi liniowych. Wrêcz trzeba d³ugo œledziæ i analizowaæwykres, gdy funkcje s¹ nawet diametralnie ró¿ne. Na przyk³ad,czy to hiperbola, czy parabola, szczególnie jeœli wykres przedstawiama³y fragment przebiegu o okreœlonej nieliniowoœci.Poszukiwanie „prostych” osi¹gnê³o wrêcz szczytu na wszelkiegorodzaju nomogramach, które obecnie rzadziej spotyka siêani¿eli w latach, gdy powszechnym przyrz¹dem licz¹cym by³suwak logarytmiczny lub prosty kalkulator. Na koniec tych rozwa¿añpowiedzmy szczerze, ¿e nie jest na wykresach o osiachwyskalowanych logarytmicznie prost¹ funkcja opisana równaniemprostej y = ax + b (poza przypadkiem szczególnym , gdy b= 0). Nie stanowi to jednak na ogó³ problemu, gdy¿ wiêkszoœæzale¿noœci wykreœla siê z dok³adnoœci¹ do sta³ej addytywnej.Kolejnym czynnikiem, który zadecydowa³ o popularnoœcimiary decybelowej jest koniecznoœæ poprawy rozdzielczoœcina wielu wykresach. Dotyczy to zarówno osi bêd¹cej dziedzin¹prezentowanej funkcji, jak i osi jej wartoœci. Dotyczy to nietylko wykresów spotykanych w elektronice czy technice. Dziedzinataka mo¿e byæ odleg³a od techniki, na przyk³ad historia.Jeœli jakiœ diagram prezentuje wa¿ne wydarzenia, to w bliskiejprzesz³oœci interesuje nas rozdzielczoœæ jednego roku lub mniej,a zupe³nie inna rozdzielczoœæ czasowa powiedzmy 2 tysi¹celat przed nasz¹ er¹. Oœ czasu skaluje siê logarytmicznie i jestto funkcja najbardziej optymalna. Inaczej mówi¹c, skalowanielogarytmiczne s³u¿y do kompresji bardzo szerokich przedzia³ówzmiennoœci do przedzia³ów znacznie wê¿szych.Wracaj¹c do techniki, prezentacja na przyk³ad charakterystykifiltru gdzie interesuj¹ nas zafalowania w paœmie zaporowym,którego transmitancja w tym paœmie jest o kilka rzêdówni¿sza ani¿eli w paœmie przepustowym na wykresie liniowymnie da siê tego wrêcz narysowaæ, bo oka¿e siê ¿e „o rz¹d wielkoœci”za gruby jest o³ówek 0.3mm. Naturalnym i powszechnieprzyjêtym jest wiêc skalowanie osi rzêdnych w decybelach.Oœ czêstotliwoœci na takim wykresie te¿ skaluje siê loga-4215 3'Rys.3b.7X42 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Miara decybelowaa)U we(f)b)1.00.7070.40.2c)-3-6-12-18-24-30-36-42UwyUweX dB1R2C34Uwy(f)to jest czêstotliwoœægraniczna filtruo= 1 RCtu jestczêstotliwoœægraniczna (i zarazemnajwiêkszy b³¹dwzglêdem aproksymacji=-3dB)15Uwy=UweUwy1 1= =U2 2we 1+ R C 1+ Rys.4. Charakterystyka czêstotliwoœciowa filtru RC.11+jRC2 2 210= 2 × fj= -1=RC-sta³aczasowa obwoduczêstotliwoœæ wjednostkach 1 2 RC10 100prostoliniowaaproksymacjacharakterystykiczêstotliwoœæ wskali logarytmicznej(w jednostkachjak na rys. b)nachylenie=-20dB/dekadê(lub -6dB/oktawê)rytmicznie, charakterystyka filtru bowiem zmienia siê raczejwzglêdem proporcji ∆f/f, a nie samego ∆f. Przypomina nam topostêp geometryczny, a postêp geometryczny to - spróbkowanafunkcja wyk³adnicza (proponujê sprawdziæ!).Argumentów za powszechnoœci¹ miary decybelowej jestwiêcej. Rysunek 4 przedstawia charakterystykê czêstotliwoœciow¹filtru RC (z³o¿onego z jednego rezystora i jednego kondensatora).Rysunek 4b jest kompletnie nieczytelny, nawet okreœlenieczêstotliwoœci granicznej takiego filtru jest trudne, proszêwiêc doceniæ wykres na rys.4c, gdzie na osi x s¹ dekady czêstotliwoœci,a na osi y t³umienie wyra¿one w decybelach. A co dopierojeœli uk³ad bêdzie zawiera³ przynajmniej dwa kaskadowopo³¹czone podobne filtry! Skala liniowa, która wydawa³a namsiê najbardziej naturaln¹ jest tu po prostu bezu¿yteczna.Odnoœnie prezentacji wykresów nale¿y siê jeszcze jednaistotna uwaga. Wykresy podobne do tych z rysunku 4 s¹ czêstoprezentowane jako tzw. unormowane, to znaczy, ¿e wartoœci¹dla zera czêstotliwoœci (jeœli jest to np. filtr dolnoprzepustowylub dla nieskoñczonoœci, jeœli górnoprzepustowy) jest 1, a wiêc0dB, choæ nie zawsze musi to byæ wartoœæ 1. Przyjmuje siê poprostu: unormowana wartoœæ w dB = 20 × log 10 (X(f)/X(0Hz)).Nale¿y tu wyraŸnie podkreœliæ, ¿e miara decybelowa niewyra¿a wartoœci bezwzglêdnej prezentowanej wielkoœci, leczwartoœæ wzglêdn¹ i z kontekstu opisu (s³ownego czy wykresu)wynika wzglêdem „czego”.Wygoda pos³ugiwania siê decybelami by³a niew¹tpliwiepokus¹ aby stworzyæ podobn¹ miarê dla prezentacji wielkoœcibezwzglêdnej i tak¹ te¿ utworzono. Z pewnoœci¹ Czytelnikspotka³ siê z okreœleniem mocy w jednostkach dBm. To ju¿zupe³nie co innego ni¿ „zwyk³y decybel”. To miara maj¹caswój odpowiednik w watach, wielkoœæ mocy bezwzglêdna.XdBm = 10 × log 10 (P/1mW) i dBm nale¿y czytaæ: decybelwzglêdem miliwata. Na przyk³ad 30dBm to dok³adnie to samoco 1W. Podobnie spotykamy siê w literaturze z jednostk¹ 1dBW.Stosowana jest ona w zakresie wiêkszych mocy i oznacza: decybelwzglêdem wata; X dBW = X dBm - 30dB (choæ uwa¿nyCzytelnik powinien zaprotestowaæ, ¿e nie jest to zapis poprawnygdy¿ wyra¿a sumowanie ró¿nych w gruncie rzeczy jednostek).Stosowane s¹ równie¿ jednostki dBV, to napiêcie wyra-¿one w decybelach wzglêdem 1 wolta, dBV to jednostka du¿a,czêœciej u¿ywana jest dBµ, która oznacza napiêcie w odniesieniudo 1 mikrowolta (warto zapamiêtaæ ma³o czyteln¹ zasadê,¿e dopisanie literki „m” do dB to jednostka mocy, a dopisanie“µ” to napiêcie). W technice antenowej spotykamy siê ze skrótemdBi. W tych jednostkach podaje siê zysk energetycznyanteny. Jest to zysk wyra¿ony w decybelach wzglêdem antenyizotropowej - anteny teoretycznej (gdy¿ fizycznie taka nie istnieje),której promieniowanie jest jednakowe we wszystkichkierunkach (pojêcia promieniowania u¿ywa siê równie¿ wodniesieniu do anten odbiorczych).Koñcz¹c te rozwa¿ania warto parê s³ów powiedzieæ o najczêœciejspotykanych liczbach w mierze decybelowej. S¹ nimi 3dB i6dB; 3dB odnoœnie mocy to × 2, -3dB to × 1/2. Odnoœnie amplitudy× 2 to +6dB, a +3dB to × √2; odpowiednio -3dB to × √2/2.We wszelkiego rodzaju charakterystykach czêstotliwoœciowychspotykamy siê z okreœleniami np. -6dB/oktawê lub -20dB/dekadê (co na to samo wychodzi). Informacja taka wbrew pozorommówi naprawdê bardzo wiele i zachêca siê Czytelnikado rozszyfrowania tych wielkoœci w oparciu o przytoczoneinformacje. Dodatkowo dociekliwych Czytelników zachêcamysprawdziæ czy 3dB w skali mocy to naprawdê i dok³adnie× 2. OdpowiedŸ jest ciekawa bo negatywna. Te 3 decybeleobarczone s¹ dok³adnie takim samym b³êdem jak „kilo dziesiêtne”i „kilo bajtów” , a wiêc 1000 i 1024 (10 3 i 2 10 ).Miara logarytmiczna wyra¿ona w decybelach wykorzystujelogarytm o podstawie 10. Czy s¹ podobne miary o innejpodstawie? Trzeba przyznaæ, ¿e liczba 10 jest rzadko wykorzystywanatam gdzie nie jest ona bezpoœrednio zwi¹zana zsystemem liczenia, do którego jesteœmy przyzwyczajeni. Nietylko komputery w pe³nym znaczeniu tego s³owa, ale i wszelkieurz¹dzenia licz¹ce przetwarzaj¹ wynik na system dziesiêtnydopiero wtedy jak ma byæ on przes³any na wyœwietlacz, aliczbê wprowadzon¹ z klawiatury te¿ natychmiast przetwarzaj¹na dwójkow¹ (ewentualnie z reprezentacj¹ kodu BCD lubheksadecymaln¹), aby dokonywaæ dalszego jej przetwarzania.W zasadzie nie ma w tym nic dziwnego, bo liczba 10 to bardzoniewygodna i „nieokr¹g³a”, a jej „okr¹g³oœæ” jest z ca³¹ pewnoœci¹zwi¹zana z takim „drobnym” faktem, ¿e cz³owiek ma10 palców. Jakkolwiek nie brzmia³oby to humorystycznie, tow tym stwierdzeniu jest wielki sens i prawda.Zatem, wracaj¹c do miary logarytmicznej nie mo¿na w tymartykule pomin¹æ miary mniej mo¿e rozpowszechnionej, ale zato o innej bardziej naturalnej podstawie. Ta naturalna podstawama sens w przenoœni i dos³ownie, bo wykorzystuje logarytm naturalny,a wiêc o podstawie „e”. To druga najwa¿niejsza liczba wmatematyce, choæ niewymierna. Pierwsz¹ z pewnoœci¹ jest π.Miara, do której zmierzam to „nepar”. Z jednostk¹ t¹ spotykamysiê w technice antenowej, równie¿ czasem w akustyce.Nepar wyra¿a stosunek amplitud (nie mocy sygna³ów) jakologarytm naturalny tego stosunku.Poniewa¿ i decybel i nepar wykorzystuj¹ funkcjê, mo¿napowiedzieæ „nieliniowoœæ” o tym samym charakterze jest miêdzynimi prosty przelicznik. 1Np = 8.68dB; dB = 0.115Np.(X dB = 20log 10 A1/A0 = 20ln(A1/A0) /ln10 = 20/ln10 × X Np= 20/2.3 × X Np = 8.68 X Np ).}SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 43

Program testowy zestawów audio AS440 i AS445 firmy PhilipsProgram testowy zestawów audio AS440 i AS445 firmyPhilipsMarian BorkowskiZestawy AS440 i AS445 produkowane s¹ wkilku wersjach, w zale¿noœci od wartoœci napiêciazasilania. Wersje 20 i 22 przystosowane s¹do napiêcia sieci 220V/50Hz, wersja 25 dlanapiêcia 240V/50Hz. Z kolei wersje 21 i 30zasilane mog¹ byæ napiêciem 120/230V i czêstotliwoœci50Hz, a wersja 37 powinna byæ zasilananapiêciem 120V/60Hz. Schemat ideowy tychzestawów opublikowany zostanie w jednym zkolejnych numerów „Serwisu Elektroniki”.RECORD STEREOFERRO HSD PAUSECHROME DOLBY NRSW LWMWFM AMRys.1.Rys.2.AUTO PROGRAMkHz REPEAT TRACKMHz SHUFFLE EDITWejœcie do programu testowegoW celu wejœcia do serwisowego programu testowegonale¿y wyj¹æ wtyczkê z gniazda sieciowego, nastêpniewcisn¹æ i przytrzymaæ przyciski [ PROGRAM ]oraz [ PRESET UP ] i w³o¿yæ z powrotem wtyczkê dogniazda sieciowego. Na wyœwietlaczu wyœwietlona zostaniewersja pamiêci ROM oraz numer programu wpostaci: 54 (64) xx S, gdzie:• 54 oznacza wersjê oprogramowania dla zestawuAS440 lub AS540,RECORD STEREOFERRO HSD PAUSECHROME DOLBY NRSW LWMWFM AMRys.3.Rys.4.AUTO PROGRAMkHz REPEAT TRACKMHz SHUFFLE EDITTabela 1PRESET Europa -3 pasmoEuropaWschodnia -3 pasmoUSA -2 pasmoWersjaEuropa -4 pasmoPozosta³ekraje -2 pasmoPozosta³ekraje -3 pasmoJednostka1 87.5 65.81 87.5 87.5 87.5 87.5 MHz2 108 74 108 108 108 108 MHz3 98 87.5 98 98 98 98 MHz4 89.7 108 89.7 89.7 89.7 89.7 MHz5 93 98 93 93 93 93 MHz6 104.9 89.7 104.9 104.9 104.9 104.9 MHz7 522 93 530 522 530 530 kHz8 1611 104.9 1710 1611 1710 1710 kHz9 540 522 540 540 540 540 kHz10 549 1611 550 549 550 550 kHz11 558 540 560 558 560 560 kHz12 1494 549 1500 1494 1500 1500 kHz13 153 558 1600 153 1600 1600 kHz14 279 1494 1000 279 1000 3900 kHz15 156 153 156 12100 kHz16 198 279 198 4250 kHz17 270 156 270 8000 kHz18 999 198 5900 11900 kHz19 270 18100 1000 kHz20 999 6200 kHz21 17000 kHz22 12000 kHz23 999 kHz44 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Tabela 2Nazwa przyciskuKomunikat nawyœwietlaczuNazwa przyciskuKomunikat nawyœwietlaczuTUNING UP 01 AUTOPROGRAM 17TUNING DOWN 03 MONO / STEREO 18PRESET UP 04 TUNER 19PRESET DOWN 02 STANDBY 20DOLBY 05 TAPE 21BAND 06 PHONO / AUX 22PROGRAM(TUNER)07 CD 23FE/CR 08 - -INTROSCAN 09 REPEAT 25PAUSE (CD) 10 SCHUFFLE 26> 12 CLEAR 28HS DUBBING 13 - -OPEN / CLOSE 14 EDIT 30STOP (CD) 15 - -PLAY (CD) 16 PROGRAM (CD) 32• 64 oznacza wersjê oprogramowania dla zestawu AS640,• xx oznacza numer oprogramowania.Test tuneraPo wejœciu do programu testowego nale¿y nacisn¹æ i chwileczkêprzytrzymaæ przycisk [ TUNER ]. Na wyœwietlaczuprzez 2 sekundy wyœwietlona zostanie wersja tunera i czêstotliwoœciserwisowe, zamieszczone w tabeli 1, zostan¹ skopiowanedo pamiêci ROM.Test przyciskówW celu rozpoczêcia testu przycisków znajduj¹cych siê naposzczególnych czêœciach zestawu, nale¿y nacisn¹æ przycisk[ MONO/STEREO ], na wyœwietlaczu powinien pojawiæ siênapis „18”. Kontrola poprawnoœci dzia³ania poszczególnychprzycisków polega na sprawdzeniu zgodnoœci z tabel¹ 2 wyœwietlanychliczb po naciœniêciu wybranego przycisku. W tabeli2 umieszczono równie¿ oznaczenia przycisków, które wystêpuj¹tak¿e w innych ni¿ AS440/445 wersjach zestawu AS.Test wyœwietlaczaTest ten s³u¿y do sprawdzenia poprawnoœcidzia³ania wszystkich segmentów wyœwietlacza.Rozpoczêcie testu nastêpuje po wciœniêciu przycisku[ HIGH SPEED DUBBING ]. Na wyœwietlaczupowinien pojawiæ siê zestaw znakówpokazanych na rysunku 1. Kolejne naciœniêcietego przycisku spowoduje wyœwietlenie znakówpokazanych na rysunku 2. Po trzecim naciœniêciuprzycisku [ HIGH SPEED DUB-BING ] na wyœwietlaczu powinny œwieciæ segmentyzgodnie z rysunkiem 3. Wreszcie czwarteprzyciœniêcie tego przycisku powinno spowodowaæ,je¿eli wyœwietlacz jest sprawny, wyœwietlenieznaków pokazanych na rysunku 4.Test pamiêci EEPROMW celu przeprowadzenia testu tej pamiêcinale¿y nacisn¹æ przycisk [ PROGRAM ], nawyœwietlaczu pojawi siê litera „P”. Oznacza to,¿e pamiêæ EEPROM sprawdzana jest przez mikroprocesor.Je¿eli test zakoñczy siê niepowodzeniem (uszkodzonyEEPROM), to na wyœwietlaczu przez oko³o 2 sekundywyœwietlona zostanie litera „E”.Zerowanie zawartoœci EEPROMW celu usuniêcia zawartoœci pamiêci EEPROM nale¿y nacisn¹æprzycisk [ AUTO PROGRAM ], na wyœwietlaczu przez2 sekundy wyœwietlana bêdzie sekwencja odpowiadaj¹ca literze„C”. Po tym czasie pamiêæ EEPROM bêdzie czysta.Nale¿y zdawaæ sobie sprawê, ¿e po tej czynnoœci skasowanezostan¹ równie¿ wszystkie ustawienia dokonane i zapamiêtaneprzez u¿ytkownika. Zerowanie pamiêci EEPROM przeprowadzasiê w przypadku, gdy mikroprocesor „zawiesi siê”.Wszystkie wy¿ej opisane testy przeprowadza siê po uprzednimwejœciu do serwisowego programu testowego. Wyjœcie zprogramu testowego w ka¿dym kroku nastêpuje po wyjêciuwtyczki z gniazda sieciowego.}

Naprawa silnika przesuwu taœmy w odtwarzaczu wideoOrion N300E-VSzymon ZiembaOpisane uszkodzenie jest charakterystyczne dla magnetowidówfirmy Orion produkowanych oko³o 10 lat temu, ale spotykanychw dalszym ci¹gu w serwisie. Dotyczy to równie¿ urz¹dzeñinnych producentów, tak¿e tych najbardziej renomowanych.Usterka polega na braku regulacji obrotów silnika napêdutaœmy (Capstan motor), który pracuje na pe³nych obrotachbez wzglêdu na aktualne wymagania. Rozpêdzony silnik mo¿-na na krótk¹ chwilê przyhamowaæ, co pozwala uzyskaæ odtwarzanieniestabilnego obrazu i upewniæ siê co do charakteru uszkodzenia.Obserwacja oscyloskopowa ujawnia brak sygna³u z tachogeneratora.Poniewa¿ silnik jest traktowany jako jeden kompletnypodzespó³ podlegaj¹cy w razie potrzeby w ca³oœci wymianie,w opisach zazwyczaj brak jest szczegó³ów jego konstrukcji,jak równie¿ schematu ideowego elektroniki napêdu.Zainteresowanym mo¿na poleciæ rzeczowy artyku³ w „SE” 5/2000 oraz studiowanie serwisówek innych magnetowidów, gdzieczasami mo¿na znaleŸæ opisy podobnych silników.Opis silnikaSzZiemba@izotech.com.plW omawianym odtwarzaczu do pomiaru prêdkoœci obrotowejwirnika silnika typu DFX-67B4VWA stosowany jestspecjalny uk³ad scalony - hallotron IC2 o symbolu I300N031umieszczony stron¹ robocz¹ w odleg³oœci oko³o 0.2mm odSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 45

Naprawa silnika przesuwu taœmy w odtwarzaczu wideo Orion N300E-Vnamagnesowanego „w paski” brzegu ko³a zamachowego. Odczytanysygna³ jest wzmacniany w uk³adzie IC1 typu LB1807i wyprowadzony na nó¿kê 20, a nastêpnie poprzez ko³ek 5 wtykuna p³ytce silnika jest podawany na p³ytê g³ówn¹ magnetowidudo uk³adu serwomechanizmu. Zgodnie z instrukcj¹ serwisow¹jest to sygna³ sinusoidalny o czêstotliwoœci oko³o700Hz, amplitudzie 1÷2V PP i z poziomem sta³ym 2.5V. Szczegó³yilustruje rysunek 1. W poprawnie pracuj¹cym uk³adzieIC2 nó¿ki 1 i 3 s¹ spolaryzowane napiêciem 2.5V pochodz¹cymz uk³adu IC1. W przypadku omawianego uszkodzeniaspotkaæ siê mo¿na z przebiciem wyjœcia hallotronu do plusazasilania lub masy. W zale¿noœci od stopnia up³ywnoœci sygna³tachogeneratora mo¿e zanikn¹æ zupe³nie lub „straciæ” czêœciowowymagan¹ amplitudê, co mo¿e nas zmyliæ w diagnozieuszkodzenia. W praktyce mo¿emy spotkaæ siê z obydwomarodzajami uszkodzeñ, przy czym utratê czu³oœci hallotronumo¿na czasami skompensowaæ poprzez mechaniczne zmniejszenieodleg³oœci uk³adu od wirnika. Co ciekawe, tak naprawionysilnik po jakimœ czasie mo¿e wróciæ powtórnie do serwisu,z czym musimy siê liczyæ, gdy¿ uszkodzenie hallotronumo¿e równie¿ stopniowo siê pog³êbiaæ.Proponowany sposób naprawyPoniewa¿ silnik jest podzespo³em drogim, próba ekonomicznieskalkulowanej naprawy, zw³aszcza w przypadku u¿ywanegoodtwarzacza, jest z góry skazana na niepowodzenie.W tym przypadku na szczêœcie uda³o siê zastosowaæ rozwi¹zaniepochodz¹ce ze starszych wersji magnetowidów, gdzieczujnikiem zbieraj¹cym sygna³ dla tachogeneratora by³a g³owicakonstrukcyjnie podobna do magnetofonowej. Spora iloœætak uratowanych silników pracuje do dziœ bez zarzutu, co pozwalapoleciæ ten sposób jako sprawdzony w praktyce. W miejscewylutowanego hallotronu IC2 mo¿na wmontowaæ popularn¹g³owicê z magnetofonu kasetowego. Spoœród kilku wypróbowanychtypów najlepiej sprawdzi³a siê uniwersalna g³owicamonofoniczna z licencyjnych typów Grundig - Kasprzakz uwagi na niewielkie rozmiary i dobry poziom indukowanegosygna³u wyjœciowego. Mo¿na tutaj wykorzystaæ u¿ywane iwyeksploatowane egzemplarze pochodz¹ce z wymiany. Pousuniêciu blaszek mocuj¹cych g³owicê lutujemy j¹ na krótkichi cienkich drutach do pól lutowniczych 1 oraz 3 po uk³adzieIC2 uwa¿aj¹c, aby nie spowodowaæ zwaræ na p³ytce. Czo³og³owicy powinno znajdowaæ siê w odleg³oœci 0.1…0.3mm odbrzegu ko³a zamachowego silnika. Po uruchomieniu odtwarzaczamo¿emy sprawdziæ, czy obroty silnika wróci³y do normy,i czy diagnoza by³a poprawna. Jeœli tak, to przy pomocyoscyloskopu lub woltomierza na zakresie AC pod³¹czonegodo ko³ka 5 gniazda silnika mo¿emy ustaliæ najlepsze miejsceustawienia g³owicy wzglêdem ko³a zamachowego, kieruj¹c siêmaksymaln¹ amplitud¹ wskazañ przy jednoczesnym zapewnieniubezpiecznego odstêpu od brzegu magnesu. Ostatecznegomonta¿u mo¿na dokonaæ przy pomocy dwóch kropel klejuna gor¹co po obu stronach g³owicy, co zapewnia wystarczaj¹c¹pewnoœæ mocowania do p³ytki.Je¿eli mamy „pod rêk¹” g³owicê stereofoniczn¹ mo¿na po-³¹czyæ w szereg obie cewki, czyli patrz¹c od ty³u zlutowaæ poskosie dwa wyprowadzenia, a dwa pozosta³e pod³¹czyæ do p³ytkidrukowanej silnika. Po³¹czenie metalowej obudowy g³owicyz mas¹ jest wskazane, ale nie jest konieczne.Inne uszkodzenia elektroniki silników bezszczotkowychPowy¿szy opis dotyczy klasycznego hallotronu z czteremakoñcówkami. W omawianych silnikach mo¿emy spotkaæinne konstrukcje hallotronów np. trójwyjœciowe, gdzie jednakoñcówka wyjœciowa jest na sta³e pod³¹czona do masy lub po-³owy napiêcia zasilania wewn¹trz struktury pó³przewodnika.Nale¿y wtedy przy próbie naprawy omawianym sposobemzapewniæ w³aœciwy sta³opr¹dowy punkt pracy ca³ego toru tachogeneratora.Spotyka siê równie¿ konstrukcje z wewnêtrznymwzmacniaczem napiêciowym. W tym przypadku mo¿nago skonstruowaæ i dodaæ wykorzystuj¹c dowolny scalonywzmacniacz operacyjny.Rzadko natomiast mo¿na natrafiæ na uszkodzenia trzechhallotronów znajduj¹cych siê pod magnesem wirnika - ichuszkodzenie objawia siê z regu³y brakiem startu lub nierównymi,chaotycznymi obrotami wirnika. Napiêcia wyjœciowe nacewki silnika, które normalnie powinny byæ sinusoidalne, s¹zak³ócone przez brak poprawnego sterowania i mog¹ wskazywaæna tego typu uszkodzenie. Dla w³aœciwej diagnozy niezbêdnejest od³¹czenie przewodu wejœciowego napiêcia sterowaniasilnika z uk³adu serwomechanizmu i podanie w to miejsceregulowanego napiêcia sta³ego. W tym celu mo¿na wykorzystaæpotencjometr liniowy o wartoœci 1÷10k pod³¹czony domasy i +5V z zasilacza magnetowidu, natomiast œlizgacz ³¹czymyz wejœciem na gnieŸdzie p³ytki silnika. Je¿eli tak sterowanysilnik pozwala p³ynnie regulowaæ obroty przy zmianienapiêcia steruj¹cego, to uszkodzenia nale¿y szukaæ w torze serwomechanizmu.Niestabiln¹ pracê silnika powoduj¹ czêsto „wyschniête”kondensatory elektrolityczne, zw³aszcza w wykonaniu SMD.Zdarza siê, ¿e wylany z nich elektrolit (nawet w minimalnych,ledwo widocznych iloœciach) powoduje pod spodem korozjê iprzerwanie œcie¿ek na p³ytce drukowanej. Dlatego, w w¹tpliwychprzypadkach (zw³aszcza w kamerach wideo) warto wylutowaæi wymieniæ podejrzane kondensatory elektrolityczneoraz skontrolowaæ pod lup¹ stan po³¹czeñ drukowanych.SDFX-67B4VWAOut 1.5VPP700Hz sinusPLAY20NC23IC1LB1807NC4-+SNSN1 2 3 422 21+5V+2.5VSNIC2I300N031Rys.1. Uk³ad tachogeneratora z hallotronem w silnikunapêdu taœmy odtwarzacza Orion N300E-V. }46 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Wymiana pamiêci w OTVC AV-21FT firmy JVCWymiana pamiêci w OTVC AV-21FT firmy JVCMarian BorkowskiW odbiorniku AV-21FT firmy JVC zastosowanopamiêæ typu AT24C08 (IC1702). W przypadku jejuszkodzenia nale¿y pamiêtaæ, aby zastosowaæ ju¿wstêpnie zaprogramowan¹ pamiêæ tego samego typulub inn¹ zalecan¹ przez producenta.W zale¿noœci od urz¹dzenia uszkodzon¹ pamiêæ mo¿na zast¹piæ„czystym” uk³adem nowej pamiêci i procesor odbiornikadokonuje jej programowania, w innym przypadku konieczne jestwstêpne jej zaprogramowanie, aby pozosta³e uk³ady rozpoczê-³y z ni¹ wspó³pracê. Niekiedy, dla poprawnej pracy odbiornika,konieczne jest ustawienie jeszcze innych parametrów, jak w telewizorzeAV-21FT. Informacje zawarte w tym opracowaniuzaczerpniêto z materia³ów serwisowych firmy JVC.Przed rozpoczêciem procesu usuwania uszkodzonego uk³adupamiêci nale¿y wyj¹æ wtyczkê z gniazda sieciowego. Pozamontowaniu nowej pamiêci w³o¿yæ wtyczkê do gniazda sieciowegoi w³¹czyæ odbiornik. Nastêpnie sprawdziæ ustawieniasta³e odbiornika.W tym celu nale¿y jednoczeœnie nacisn¹æ przyciski [ DI-SPLAY ] i [ PICTURE MODE ] na nadajniku zdalnego sterowania.Na ekranie zostanie wyœwietlone menu serwisowe,jak pokazano na rysunku 1. Po ukazaniu siê tego menu nale¿yponownie nacisn¹æ jednoczeœnie przyciski [ DISPLAY ] i[ PICTURE MODE ], na ekranie powinny pojawiæ siê ustawieniasystemowe, jak pokazano na rysunku 2. Po pojawieniuTabela 1siê tych ustawieñ, nale¿y sprawdziæ, czy s¹ one zgodne z tabel¹1. W przypadku stwierdzenia, ¿e wartoœci te nie s¹ zgodne,nale¿y doprowadziæ do ichzgodnoœci z tabel¹ 1. Wyboruparametru, któregowartoœæ chcemy zmieniæ,dokonujemy przyciskami[ ], [ ], a zmiany wartoœcidokonuje siê przyciskami[-] lub [+] pilota.Po sprawdzeniu i dokonaniuzmian wartoœci systemowychnale¿y przejœæ donormalnej pracy odbiornikaprzez dwukrotne naciœniêcieprzycisku [ DI-SPLAY ].Kolejn¹ czynnoœci¹jest zaprogramowanie odbieranychstacji, zgodnie zinstrukcj¹ obs³ugi. Nale¿yrównie¿ sprawdziæ, czyinne ustawienia zgodne s¹z tabel¹ 2 i ewentualnie jeskorygowaæ pos³uguj¹csiê instrukcj¹ obs³ugi telewizora.Parametr Mo¿liwe ustawienia Ustalona wartoœæCOLOUR MULTI TRIPLE PAL TRIPLEBILINGUAL YES NO NOTUNER MU MA MUECO SENSOR YES NO YESLANGUAGE E/R/C/U E/R/C E/R/U E/C E/R/CB/B SOUND ON OFF OFFLOCK YES 10 20 230 240 250 180COLOR AUTO YES NO NOQSS MINT MQSS MINTALC YES NO NOTEXT RATE 10 20 40 80 20AMP TUNER YES NO NOSERVICE MENU1. IF 2. V/C3. DEF 4. VSM PRESET5. PRESET6. TURBO TIMER OFF1-6 : SELECT DISP : EXIT********* ***** **.******* ***** **.*****SYSTEM CONSTANT SET 1/3COLOURBILINGUALTUNERECO SENSORLANGUAGE:TRIPLE:NO:MU:YES:E/R/C / : SELECT-/+ : OPERATE DISP : EXITSYSTEM CONSTANT SET 2/3B/B SOUND :OFFLOCK :180COLOUR AUTO :NOQSS:MINTALC:NOTEXT RATE :20 / : SELECT-/+ : OPERATE DISP : EXITSYSTEM CONSTANT SET 3/3AMP TUNERRys.1.:NO / : SELECT-/+ : OPERATE DISP : EXITRys.2.Tabela 2Parametr Ustalona wartoœæ Parametr Ustalona wartoœæSUB POWER ON PICTURE MODE (VSM) BRIGHTCHANNEL POSITION 1 POSITION VNR OFFOFF TIMER OFF LANGUAGE ENGLISHVOLUME Dowolny AUTO SHUTOFF OFFTV/VIDEO TV ECO SENSOR OFFON SCREEN DISPLAY POSITION NUMBER DISPLAY BLUE BACK OFFCOLOUR SYSTEM AUTO PAL ON TIMER PR1 0 : 00SOUND SYSTEM B/G CHILD LOCK OFF}SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 47

Uk³ad odchylania pionowego OTVC Schneider z chassis DTV3Uk³ad odchylania pionowego OTVC Schneider chassis DTV3Karol ŒwiercUk³ad odchylania pionowego odbiornika z chassis DTV3,którego schemat opublikowano we wk³adce schematowej donumeru 6/2000 „SE”, pracuje w klasie D. To przede wszystkimte rozwi¹zania sprawiaj¹ k³opoty serwisowe, gdy¿ wiêkszasprawnoœæ energetyczna okupiona jest komplikacj¹ uk³adow¹.Wœród tych uk³adów rozwi¹zanie Schneidera DTV3 wyró¿niasiê jednak wyj¹tkow¹ prostot¹ bior¹c pod uwagê iloœæzastosowanych elementów. Komplikacja niestety jest ale w merytorycedzia³ania. Spogl¹daj¹c na schemat uderzaj¹ce wrêczjest, ¿e uk³ad pracuje z jednym tranzystorem wykonawczym(polowym BUZ73), bardzo „prymitywny” „scalaczek”, prostywzmacniacz operacyjny i raptem kilkanaœcie elementów RC.Od strony serwisowej jest jeszcze jedna cecha utrudniaj¹capostawienie diagnozy. Cewki odchylaj¹ce sprzê¿one s¹ sta³opr¹dowo,a w takich uk³adach (nie tylko pracuj¹cych w klasieD) aczkolwiek mo¿liwe s¹ uszkodzenia objawiaj¹ce siê poziom¹kresk¹ biegn¹c¹ przez œrodek ekranu, to na ogó³ uszkodzeniaw ten sposób siê nie objawiaj¹, natomiast czêsto ekran wogóle nie œwieci, choæ wysokie napiêcie jest, napiêcia na katodachi siatkach kineskopu te¿. Osobiœcie w praktyce serwisowejspotka³em siê dwukrotnie, ¿e uszkodzenie odchylania pionowegozosta³o zdiagnozowane jako uszkodzenie kineskopu!Najogólniejsza idea dzia³ania tego uk³adu zosta³a zilustrowanana rysunku 1. Opiera siê ona na istnieniu w uk³adziedwóch Ÿróde³ zasilania. Jedno - Ÿród³o napiêcia sta³ego o wartoœcioko³o 15V na kondensatorze C10, drugie - Ÿród³o napiêciaimpulsowego pobierane z uzwojenia 11-12 trafopowielacza.Wartoœæ miêdzyszczytowa napiêcia U IMP jest wiêksza odU ST , natomiast trywialnym mo¿e siê wydawaæ, a jest to kluczowespostrze¿enie, ¿e wartoœæ œrednia napiêcia impulsowegojest zerowa. Klucz K i dioda D jest jednym elementem (tranzystorBUZ73), natomiast na rysunku 1 wyraŸnie je wyodrêbniono.Dla wyjaœnienia, ¿e taki uk³ad w ogóle mo¿e dzia³aæ,pomocny jest rysunek 2, gdzie wyró¿niono dwa skrajne przypadki:klucz K permanentnie zamkniêty lub otwarty.Z uwagi na charakter Ÿród³a impulsowego, przy kluczu zwartymwartoœæ napiêcia na kondensatorze C (na schemacie ideowymC8) bêdzie zerowa. Nale¿y siê jeszcze wyjaœnienie, rysunek2 przedstawia sytuacjê w maksymalnym uproszczeniu igdyby by³a ona fizycznie powtórzona, zwarcie uzwojenia 11-12 kondensatorem C8 powodowa³oby niedopuszczalne obci¹-¿enie trafopowielacza i uk³adu linii. Nale¿y zatem zwróciæ uwagêna istnienie indukcyjnoœci Dr1, która wraz z pojemnoœci¹ C8a/ +15Vb/ster.cewki VU IMP.KD1112trafopowielaczU IMP.~80V~10VRys.1.a. Idea dzia³ania stopnia koñcowego ramki.b. Przebieg czasowy Ÿród³a napiêcia U IMP .ta/ +15Vb/C0V15VU IMP.C+15V65V+80VU IMP.Rys.2.a. Sytuacja, gdy klucz K jest permanentnie zamkniêty.b. Sytuacja, gdy klucz K jest permanentnie otwarty.stanowi obwód o czêstotliwoœci charakterystycznej oko³o 5kHz,co odpowiada okresowi oko³o 200µs. Jest to 3-krotnie d³u¿szyczas od okresu linii (musi to byæ kompromis miêdzy czasemlinii a czasem powrotu ramki). Zatem napiêcie na C8 nie bêdzieodzwierciedla³o nawet podstawowej harmonicznej U IMP , a jedyniejego wartoœæ œredni¹. Równoczeœnie energia bêdzie „kr¹¿y-³a” miêdzy wspomnianymi elementami (indukcyjnoœci¹ i pojemnoœci¹).Do st³umienia paso¿ytniczych oscylacji s³u¿y dwójnikC9, R15. Nie wnikaj¹c w szczegó³y, z rysunku 2.a widaæ, ¿ew takiej sytuacji wyst¹pi napiêcie na cewkach odchylaj¹cychpowoduj¹ce przep³yw pr¹du w zaznaczonym kierunku.Co siê zmieni w uk³adzie, gdy klucz K bêdzie permanentnieotwarty. Wówczas istnienie diody D spowoduje prostowanienapiêcia U IMP na kondensator C. Z kierunku nawiniêcia uzwojenia11-12 i kierunku w³¹czenia diody D wynika, ¿e bêd¹ prostowaneimpulsy powrotu o znacznej wartoœci oko³o 80V. Takiete¿ napiêcie sta³e wyst¹pi na kondensatorze C. Sytuacja ta wymusiprzep³yw pr¹du w cewkach w kierunku przeciwnym.Analiza tych dwóch prostych przypadków bêd¹cych sytuacjamiskrajnymi uwidacznia spostrze¿enie le¿¹ce u podstawidei tego rozwi¹zania. Nale¿y bowiem s¹dziæ, ¿e manipulacjamomentem w³¹czenia klucza K pozwala kontrolowaæ kierunekprzep³ywu pr¹du, a jak mo¿na w tym miejscu domniemywaæi wartoœci¹ pr¹du p³yn¹cego przez cewki odchylania V.„Realizowalnoœæ” tej idei opiera siê równie¿ na du¿ym stosunkuczêstotliwoœci odchylania w poziomie i pionie. Mówi¹c omomencie w³¹czenia klucza K u¿ywa siê czêsto okreœlenia k¹tazap³onu. Dalej bêdê siê te¿ tym okreœleniem pos³ugiwa³, pochodziono z uk³adów tyrystorowych, gdzie nazwa zap³on jest w pe³niuzasadniona, a „k¹t” odnosi siê do fazy przebiegu sinusoidalnego.Poniewa¿ raz zamkniêty klucz zostanie otwarty dopiero wnastêpnym cyklu, okreœlenie zap³on mo¿e byæ równie¿ adekwatnedo klucza tranzystorowego, a k¹t bêdzie oznacza³ stosunekczasu w³¹czenia do pe³nego okresu odchylania linii.Zatem celem uk³adu steruj¹cego jest takie kontrolowanie„k¹ta zap³onu”, a¿eby zmiennoœæ pr¹du w cewkach by³a liniowaw czasie wybierania ramki, po czym ma nast¹piæ szybkipowrót. Nad ca³oœci¹ oczywiœcie musi czuwaæ ujemne sprzê-¿enie zwrotne, ale o tym nieco póŸniej. Kluczowym podzespo³emw ustalaniu owego „k¹ta zap³onu” jest modulator PWM.Jest on wykonany na wzmacniaczu operacyjnym IC1, natomiastpomocniczym przebiegiem dla tego uk³adu jest pi³ozêbnyprzebieg linii kszta³towany na elementach wyodrêbnionychna rysunku 3.D48 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Uk³ad odchylania pionowego OTVC Schneider z chassis DTV3+13VDo wejœciaodwracaj¹cegokomparatora IC1do trafopowielacza n.6CR14D4CR12C7D1ok. 50VssSynchronizacja tej „pi³y” zapewniona jest niejako automatycznie,gdy¿ przebieg, z którego jest ona kszta³towana pobieranyjest równie¿ z trafopowielacza, z uzwojenia 6-7. Przebieg powrotubêd¹cy kszta³tu po³ówki sinusoidy, kszta³towany jest doprostok¹ta w uk³adzie ograniczania z diodami D1 i D4. Kszta³towaniepi³y z prostok¹ta odbywa siê metod¹ ca³kowania w obwodzieRC (CR12-C7). Warto zwróciæ uwagê, ¿e z uwagi na wartoœcielementów przebiegi te s¹ dalekie od idea³u i znów nie stanowito wielkiego problemu dziêki zbawczemu dzia³aniu ujemnegosprzê¿enia zwrotnego, które czuwa nad prac¹ ca³oœci uk³adu.Mamy wiêc tak¹ sytuacjê, ¿e przebieg pi³ozêbny linii zostajepodany na wejœcie odwracaj¹ce wzmacniacza IC1, podczas gdyna jego wejœcie nieodwracaj¹ce podawany jest przebieg pi³ozêbnyramki. To za nim ma pod¹¿aæ przebieg pr¹du w cewkach. Dlaanalizy pracy uk³adu z dok³adnoœci¹ do czêstotliwoœci f H , mo¿na64µsU odn.IC164µs13VRys.4. Przetwarzanie wartoœci napiêcia Uodn. na czas τ.za³o¿yæ, ¿e napiêcie podawane na wejœcie „+” IC1 jest sta³ympotencja³em odniesienia. Rysunek 4 pokazuje, jak ten potencja³przek³ada siê na k¹t zap³onu uk³adu kluczuj¹cego.Dla dope³nienia warunków, które uk³ad ma spe³niaæ, wystarczyjeszcze zapewniæ kontrolê pr¹du p³yn¹cego w cewkachodchylaj¹cych i ca³oœæ zamkn¹æ tak, aby pod¹¿a³a ona za przebiegiemza³o¿onym. Kontrolê pr¹du realizuj¹ rezystory R17 iR18, a owo zamkniêcie to wspomniane ju¿ ujemne sprzê¿eniezwrotne. Obwód ten wyodrêbniono na rysunku 5.O wartoœci wspó³czynnika sprzê¿enia decyduje (obok wartoœcirezystora próbkuj¹cego pr¹d) rezystor CR9 i opornoœciwidziane z odwracaj¹cego wêz³a wzmacniacza IC1. Pojemnoœcitam wystêpuj¹ce s¹ drugorzêdne w tak ogólnikowym zarysiedzia³ania, dlatego na zamieszczonych rysunkach ich nie naniesiono,natomiast bywaj¹ one przyczyn¹ najbardziej k³opotliwychproblemów serwisowych. Maj¹ one bowiem zapewniæ,U = odn.20msU= Uwêze³ AIC1ujemnesprzê¿eniezwrotnestopieñkoñcowyrys.1aR17R18Rys.5. Ujemne sprzê¿enie zwrotne w uk³adzie.Kobok filtracji przebiegów o czêstotliwoœci linii w uk³adzie pêtlimaj¹cej nad¹¿aæ jedynie za przebiegiem o czêstotliwoœci ramki,stabilnoœæ owej pêtli. Wszelkie b³êdy ujawniaj¹ce siê jakoniestabilnoœæ sprzê¿enia zwrotnego obserwowane s¹ na ekraniejako tzw. wyrywanie linii i wymagaj¹ naprawy z u¿yciem oscyloskopu.Nale¿y równie¿ zwróciæ uwagê, ¿e wzmacniacz operacyjnypracuje tu jako komparator napiêæ, a wiêc potencja³y nawejœciach odwracaj¹cym i nieodwracaj¹cym nie musz¹ byæ sobierówne. Godny uwagi jest równie¿ fakt, ¿e w uk³adzie niewystêpuj¹ ¿adne elementy regulacyjne. Jest tak dlatego, ¿e parametrypi³y oznaczonej na rysunku 5 jako U odn kszta³towane s¹w uk³adzie DPU2553 (Deflection Procesor Unit) poprzez programtrybu serwisowego. Z serwisowego punktu widzenia bardzoistotne jest to, aby punkt pracy ca³oœci uk³adu wymusza³przep³yw pr¹du w cewkach w obu kierunkach, co przek³ada siêbezpoœrednio z równowa¿enia pr¹dów na obu wejœciach wzmacniaczaz uwzglêdnieniem pr¹du p³yn¹cego z obwodu pêtli sprzê-¿enia zwrotnego. Warto równie¿ zwróciæ uwagê na fakt, ¿e sk³adowazmienna sygna³u steruj¹cego jest odseparowana kondensatoremC1, natomiast centrowanie obrazu poprzez regulacjê wtrybie serwisowym jest mo¿liwe z uwagi na dolnoprzepustowefiltrowanie dwójnika CR2-C2. Te dwa elektrolity (C1 i C2) s¹,jak praktyka serwisowa wskazuje, elementami bêd¹cymi przyczyn¹najczêstszych usterek. W charakterze porad praktycznychzwrócê uwagê na dwa niepozorne rezystory CR5 i CR7. Maj¹one decyduj¹ce znaczenie dla wspomnianego ju¿ punktu pracyca³oœci uk³adu ramki, a pomiar napiêæ na nich powinien byæjednym z pierwszych diagnozuj¹cych „co siê w uk³adzie dzieje”.Warto jeszcze zwróciæ uwagê na jeden szczegó³. Zaznaczonawartoœæ napiêcia na elektrolicie C10 jest wy¿sza ni¿ na wyjœciuzasilacza. Wydaje siê, ¿e to ewidentny b³¹d. Aczkolwiekoznaczone wartoœci nie s¹ w pe³ni wiarygodne, jest mo¿liwajeszcze wiêksza rozbie¿noœæ. Gdyby nie straty rezystancyjne wuk³adzie, zwrot energii do elektrolitu zasilania powinien byærówny energii z niego pobranej. Natomiast bywaj¹ uszkodzeniawydaj¹ce siê absurdalne. Energia zwracana jest znacznie wy-¿sza od pobieranej, co objawia siê na pozór sprzecznym z logik¹spadkiem napiêcia na rezystorze R22. Tak jest z uwagi naistnienie dwóch Ÿróde³ zasilania i z uwagi na indukcyjny charakterobci¹¿enia i rezonansowy charakter przebiegów. To powoduje,¿e dok³adna analiza zjawisk w uk³adzie jest znaczniebardziej skomplikowana od zaprezentowanej, jednak z pewnoœci¹wystarczaj¹cej aby „poskromiæ uk³ad na warsztacie”.W charakterze próbki analizy uwzglêdniaj¹cej te zjawiska,jedna uwaga o niebagatelnym znaczeniu praktycznym. Efektywnenapiêcie zasilania stopieñ koñcowy w czasie wybieraniaramki jest równe oko³o 25V (15V + 10V, co jasno wynika zrysunków 1 i 2). Efektywne napiêcie w czasie powrotu wynosioko³o 65V. Mimo to napiêcie na drenie tranzystora BUZ73 mo¿eznacznie przewy¿szyæ ka¿d¹ z tych wartoœci. Parametrami decyduj¹cymi,jakie napiêcie na tym tranzystorze mo¿e siê pojawiæjest indukcyjnoœæ cewek i pojemnoœæ kondensatora C8 (dok³adnawartoœæ indukcyjnoœci cewek na podstawie schematu niejest znana, ale kondensator ten nie jest zbyt du¿y - 3.3µF). Równoczeœnieparametry te decyduj¹ o czasie powrotu, a uzyskanywynik jest typu „coœ za coœ” (krótszy czas, napiêcie wy¿sze).Jakie wiêc napiêcie tranzystor musi wytrzymaæ? W najgorszymrazie 150V. To zapewnia istnienie diody D3. Gdy energii z ceweknie zdo³a przej¹æ kondensator C8 w zakresie tego napiêcia,jej reszta zostanie zwrócona do Ÿród³a napiêcia +148V. ProszêSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 49

zwróciæ uwagê, ¿e nie zostanie ograniczona, ale zwrócona. Wkoñcu stamt¹d energia pochodzi, pobierana ze Ÿród³a oznaczonegona rysunku 1 jako U IMP (uzwojenie 11-12 trafopowielacza).Takie „wêdrowanie” energii jest cech¹ charakterystyczn¹uk³adów, w których dla uzyskania du¿ej sprawnoœci unika siêelementów stratnych, a dla pracy elementów czynnych unikasiê aktywnej czêœci ich charakterystyki. Dotyczy to nie tylkowzmacniaczy pracuj¹cych w klasie D, ale równie¿ standardowychuk³adów odchylania linii i praktycznie wszystkich przetwornic.Na idei zwrotu energii (do elektrolitu zasilacza) opiera³osiê dzia³anie i kontrola tyrystorowych uk³adów odchylania.To wêdrowanie energii jest prawdopodobnie najtrudniejszympunktem w zrozumieniu istoty i samej koncepcji dzia³aniatych uk³adów. A jest to o tyle wa¿ne w³aœnie w serwisie,gdy¿ najogólniej sformu³owana przyczyna uszkodzeñ polega nazak³óceniach w tym procesie cyklicznego przejmowania energiiprzez kolejne elementy maj¹ce zdolnoœæ jej gromadzenia.Uk³ad odchylania ramki wydaje siê jednym z prostszychpodzespo³ów odbiornika telewizyjnego. W monitorach sprawasiê nieco komplikuje z oczywistych powodów. Uk³ad musipracowaæ nie na jednej, okreœlonej czêstotliwoœci lecz na kilkulub wrêcz na ci¹g³ym i stosunkowo szerokim jej przedziale.Mimo to sprawa synchronizacji nie stanowi wiêkszego problemu.Komplikacja jest bardziej zwi¹zana z koniecznoœci¹zachowania sta³ych rozmiarów obrazu, a wiêc amplitudy odchylaniapionowego, z zachowaniem oczywiœcie poprawnej idaleko lepszej liniowoœci ani¿eli w odbiorniku telewizyjnym.Tu nieocenione us³ugi oddaje sprzê¿enie zwrotne. W telewizorach,równie¿ 100-hertzowych problemy te nie wystêpuj¹.Mimo to zastanawiaj¹ce jest, ¿e uk³ad ramki to podzespó³ onajwiêkszej ró¿norodnoœci rozwi¹zañ uk³adowych. Mnóstwoodbiorników ma wykonany ten stopieñ na elementach dyskretnych,tumult specjalizowanych uk³adów scalonych, a wci¹¿przyjêty na warsztat odbiornik mo¿e nas zaskoczyæ nowymrozwi¹zaniem pionu. Klasa A to ju¿ historia, klasa B/C to klasyka,klasa D to pomys³y najciekawsze. }

Wielofunkcyjny monitorowy procesor wizji i odchylaniaMC13081X firmy MotorolaW³adys³aw WójtowiczProcesor MC13081X zawiera w sobie wszystkie niezbêdneuk³ady do obróbki analogowych sygna³ów RGB oraz sygna³ówsynchronizacji i odchylania. Do jego najwa¿niejszychw³aœciwoœci zaliczyæ nale¿y:• automatyczne wykrywanie i œledzenie czêstotliwoœci sygna³ówodchylania poziomego w zakresie od 20kHz do64kHz dla wszystkich powszechnie u¿ywanych komputerówosobistych,• detekcja sygna³u synchronizacji na³o¿onego na sygna³ toruzielonego,• obróbka sygna³ów o czêstotliwoœci odchylania pionowegow zakresie od 45Hz do 100Hz,• wykrywanie polaryzacji sygna³ów synchronizacji poziomeji pionowej,• wstêpna ca³oœciowa obróbka i wzmocnienie do poziomu3.0V pp sygna³ów wizyjnych RGB,• ca³kowite sterowanie kontrastem i jego wzmocnieniem niezale¿niedla ka¿dego z torów RGB.Uk³ad MC13081X produkowany jest w plastikowej obudowie56-nó¿kowej typu SDIP-56. Na rysunku 1 pokazanoopis wyprowadzeñ uk³adu, na rysunku 2 - jego schemat blokowy,a na rysunku 3 zalecany schemat aplikacyjny.Uk³ad MC13081X ³¹czy w sobie funkcje procesora odchylaniapoziomego i pionowego oraz procesora wizyjnego. Pro-56 Timebase V CC255 Horizontal Position12Horizontal Sync Det543Vertical Osc CapVertical Sync DetVertical SizeVertical HoldVertical Intergrator Cap5352Vertical TTL Sync45Composite Video InN/CN/C5.0V RegPD1Vertical Ramp CapAFC51Timebase GndFH Switch AFHIAFH Switch BFHIB6ContrastN/CBrightness50Channel 1 SubcontrastN/C7N/CChannel 1 Video InChannel 2 SubcontrastChannel 2 Video InChannel 3 SubcontrastChannel 3 Video InVideo GndN/CVertical Ramp Out494889Video Blanking In4710Horizontal Flyback4611PD2Horizontal Drive WidthHorizontal DriveHorizontal Drive GndX±Ray ShutdownChannel 1 Collector OutChannel 1 Emitter OutChannel 1 Clamp4544434241403938121314151617181937363534Horizontal TTL Sync20212223332432253126273028 29Horizontal Freq ControlMC13081XChannel 2 Collector OutN/CN/CChannel 2 Emitter OutChannel 2 ClampChannel 3 Collector OutChannel 3 Emitter OutChannel 3 ClampVideo VCC1Rys.1. Opis wyprowadzeñ uk³adu MC13081X50 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Monitorowy procesor wizji i odchylania MC13081X firmy MotorolaTTL TTLV±Sync H±SyncCVSV±SyncPolar DetH±SyncVertPolar Det V osc Vert Hold Ramp CapVertSizeVertRamp4 5 6 53 54 1 251 52 48Vert Integrator Cap3Sync Source Decoderand Polarity ControlH±SyncV±SyncVerticalOscillatorVertical RampGenerator10 KWV CC47Blanking55Hori Position Adjust5 Count Latch1PhaseDetector46H±FlybackBlankingRamp 145PD2F2PD1F10X164 HPhase DetectorDownUpDigital HorizontalLock Control#1 RampGenerator1/8 LineShiftHorizontalDriver43H±Drive42Timebase GndAFC1164 Divider andClamp Pulse Decoder#2 RampGenerator3X±Ray41X±Ray ShutdownHori Freq ControlTimebase V CC125664x OscillatorRamp 2 44H±Drive Width Adjust29Video V CC+5.0 V Output95 V RegulatorChannel 140Collector OutTimebase Gnd1339Emitter OutFHA SwitchFHA Threshold141538Clamp20SubcontrastFHB Switch16Channel 237Collector OutFHB ThresholdChannel 1 Video InChannel 2 Video In172325SOG DetectorClampPulse PositionChannel 334Emitter Out33Clamp24Subcontrast32Collector OutChannel 3 Video InContrastBrightness271819Brightness andContrast Processor31Emitter Out30Clamp26SubcontrastRys. 2. Schemat blokowy procesora MC13081X.cesor odchylania sk³ada siê z dwóch czêœci: czêœci zwi¹zanej zodchylaniem poziomym i czêœci zwi¹zanej z odchylaniem pionowym.Uk³ady obróbki sygna³ów odchylania poziomego mog¹ pracowaæz sygna³ami o podstawie czasu od 30kHz do 64kHz,które mog¹ byæ doprowadzane do procesora zarówno jako28Video Gndwydzielone sygna³y synchronizacji o poziomie TTL, jak i zespolonesygna³y synchronizacji lub sygna³ wideo zespolony zsygna³em synchronizacji. Uk³ady te wyposa¿one s¹ w dwiepêtle PLL, które zapewniaj¹ w³aœciwe relacje czasowe dlawszystkich uk³adów. Pierwsza pêtla, dziêki wbudowanemuoscylatorowi dostarcza sygna³ zsynchronizowany z sygna³emSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 51

Monitorowy procesor wizji i odchylania MC13081X firmy MotorolaC4 C5100nF 10nF R98k21 3 2VR25kR10220k52VR3200kC6100nFC7100nF51R12200kVR45.0 V refVR510k48 47 55VdR132k2 VR610kC8100nF C9100nF44 46 43VdR14470V±SyncH±SyncRGBR175Vd45C1 2.2µF23+C2 2.2µF 25+27+C32.2µFR275R415kVR110kR375R515k281112VerticalOsc CapVerticalTTL SyncHorizontal TTL SyncChannel 1 Video InChannel 2 Video InChannel 3 Video InVideo GndAFCHorizontal Freq ControlPD1VerticalIntegrator CapVertical Hold5.0 V RegVertical SizeChannel 1 SubcontrastVertical Ramp CapVertical Ramp OutMC13081XChannel 2 SubcontrastChannel 3 SubcontrastContrastVideo Blanking InBrightnessHorizontal PositionComposite Video InHorizontal Drive WidthTimebase Gnd+1MR615kHorizontalFlybackHorizontalDrive GndTimebaseV CC2Channel 1 Emitter Out295639C2238Channel 1 Clamp100nF34Channel 2 Emitter Out33C23Channel 2 Clamp100nF31Channel 3 Emitter Out30 C24Channel 3 Clamp100nF40Channel 1 Collector Out37Channel 2 Collector Out32Channel 3 Collector OutPD2HorizontalDriveX±RayShutdownVideoV CC1VaVdR19330R20330R21330VaVaC25100nFVdC2647µFR73M9R86M88.0 VdcL1 L250µH 50µHC27100µFC2847µF10C101nFR155k6C11100nF9C13100nFVdC29100nFC1222µF20R165k1VR710kVR810kC14100nF24VR910kC15100nF2618C16100nF 100nFC17195.0 V refVR1010kC18100nF65.0 V refVR1110k13C19100nFR1775424541C2010nF C2110nFRys. 3. Schemat aplikacyjny procesora MC13081X.R1810ksynchro o czêstotliwoœci linii, podczas gdy zadaniem drugiejpêtli jest utrzymywanie ustalonych relacji czasowych wzglêdemimpulsu powrotu, tak aby osi¹gn¹æ stabilny obraz.Uk³ady obróbki sygna³ów odchylania pionowego mog¹ pracowaæz sygna³ami o podstawie czasu od 45Hz do 100Hz, któremog¹ byæ doprowadzane w ró¿norakiej postaci, podobniejak do sekcji obróbki sygna³ów odchylania poziomego. G³ówneuk³ady tej czêœci procesora to oscylator i generator sygna³upi³okszta³tnego. Zapewnione s¹ nastêpuj¹ce regulacje: liniowoœæamplituda sygna³u pi³okszta³tnego i minimalna czêstotliwoœædrgañ swobodnych przy braku sygna³u synchro.Sekcja obróbki sygna³ów wideo zawiera trzy przedwzmacniaczeo paœmie przenoszenia 70MHz. We wzmacniaczach tychdokonywane jest sterowanie kontrastem i jaskrawoœci¹. Oprócztego, wzmocnienie napiêciowe ka¿dego ze wzmacniaczy mo¿ebyæ regulowane indywidualnie w zale¿noœci od potrzeby korekcjikoloru. Sygna³y klampowania i wygaszania s¹ doprowadzanedo wzmacniaczy wewn¹trz struktury procesora z sekcjisynchronizacji i odchylania.Oddzielne wyprowadzenia zasilania i masy (a tym samymprowadzenia zasilania i masy) sekcji synchro/odchylania i sekcjiwideo pozwalaj¹ na zapewnienie minimalnych interferencji iwzajemnego oddzia³ywania na siebie tych sekcji procesora.Opis wyprowadzeñn.1 - (Vertical Oscillator Capacitor) - pod³¹czony kondensator100nF powinien zapewniaæ dobr¹ stabilnoœæ temperaturow¹.n.2 - (Vertical Hold Control) - za pomoc¹ potencjometru pod-³¹czonego do tego wyprowadzenia reguluje siê czêstotliwoœædrgañ swobodnych oscylatora, która przy braku sygna³usynchronizacji powinna byæ o 10% mniejsza od najni¿szejczêstotliwoœci odchylania pionowego (czyli 45Hz dla czêstotliwoœciodchylania 50Hz).2k5R22I25.0V1k1C1Rys.4.I210.7I221.3V CCVerticalRamp GenSwitchingControl52 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Monitorowy procesor wizji i odchylania MC13081X firmy Motorolan.3 - (Vertical Integrator Capacitor) - ten kondensator ca³kujeimpulsy synchronizacji z doœæ du¿¹ sta³¹ czasow¹; jego typowawartoœæ to 0.01µF.C331kI CISI SIDV CCSwitchingControlRys.5.n.4 - (Vertical TTL Sync) - wejœcie wydzielonego impulsu synchronizacjipionowej o poziomie TTL; progowe napiêcietego wejœcia wynosi 2.0V.SyncInput45.0V22k10k2.0VTo LogicRys.6.n.5 - (Horizontal TTL Sync) - wejœcie z³o¿onego lub wydzielonegoimpulsu synchronizacji poziomej o poziomie TTL;progowe napiêcie tego wejœcia wynosi 2.0V.SyncInput55.0V22k10k2.0VRys.7.To Logicn.6 - (Composite Video Input) - to wyprowadzenie musi byæ sprzê-¿one z przychodz¹cym sygna³em poprzez kondensator o pojemnoœciminimum 100nF. Zespolony sygna³ synchronizacjipowinien zawieraæ impuls synchro o wartoœci wiêkszej od500mV pp . Impedancja Ÿród³a sygna³u synchro powinna byæmniejsza od 1k. Minimalna szerokoœæ impulsu wynosi 2µs.CompInput0.161k1k68k10k5.0VTo SyncSeparatorRys.8.n.7, 8, 13, 21, 22, 35, 35 - niepod³¹czone.n.9 - (5.0V Regulator Output) - regulator 5.0V (±5%). Na tymwyprowadzeniu wymagany jest kondensator o pojemnoœciminimum 10µF do filtracji szumów i kompensacji. Napiêcieto mo¿e byæ wykorzystywane do zasilania zewnêtrznychuk³adów o poborze pr¹du nie wiêkszym ni¿ 20mA, jednak-¿e zaleca siê je stosowaæ jako napiêcie referencyjne. Wyjœciowaimpedancja wynosi oko³o 10R.n.10 - (Phase Detector 1 Filter) - zewnêtrzne elementy na tymwyprowadzeniu okreœlaj¹ wzmocnienie pêtli PLL i charakterystykêfazow¹. Kondensatory powinny byæ niepolarne.Napiêcie na tej nó¿ce nominalnie wynosi od 1.5V do 5.0V,co odpowiada czêstotliwoœci odchylania poziomego 15kHzdo 68kHz.PhaseDetector #1SyncHorizOSC400µA400µA10R10C10AC10BRys.10.n.11 - (Automatic Frequency Control) - wyprowadzenie 11 jestrównowa¿ne buforowanemu wyprowadzeniu 10 w zakresieod minimum 1.5V dla wysokiej czêstotliwoœci do blisko5.0V dla niskiej czêstotliwoœci odchylania poziomego. Zwyprowadzenia tego mo¿e wyp³ywaæ maksymalnie 1.0mApr¹du, lecz nie mo¿e byæ ono Ÿród³em pr¹du.n.12 - (Horizontal Frequency Range) - pr¹d wyp³ywaj¹cy ztego wyprowadzenia okreœla czêstotliwoœæ odchylania poziomegoprzez sta³¹ przenoszenia pr¹du w przybli¿eniu równ¹122Hz/µA.64×OscillatorFromPin 105.0V1112R11AR11BR11CRys.11.n.13 - (Timebase Ground) - masa sekcji przebiegów czasowychi uk³adów odchylania.n.14, 16 - (FH Switch A, B) - wyjœcia 14 (Switch A) i 16 (SwitchB) s¹ typu otwarty kolektor (NPN). Ka¿dy z prze³¹cznikówjest za³¹czony (ON), gdy czêstotliwoœæ H jest wy¿sza odzadanej (ustawionej) za pomoc¹ rezystorów na wyprowadzeniach(odpowiednio) 15 i 17.14165.0VV CCV CCRys.12.5.0V10µF+9Rys.9.R 0.8RBand GapRegulatorn.15, 17 - (FH Switch A, B Threshold Setting) - wyprowadzenia15 i 17 s¹ „lustrzanymi odbiciami” po³owy pr¹du z wyprowadzenia12. Zewnêtrzny rezystor na tych wyprowadzeniachustawia czêstotliwoœæ odchylania poziomego dla prze-³¹czników na nó¿kach (odpowiednio) 14 i 16. Poziom progowynapiêcia wynosi 5.0V.SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 53

Monitorowy procesor wizji i odchylania MC13081X firmy MotorolaR15(R17)15,171k3kV CCI1225.0VTo OutputSwitchesRys.13.n.18 - (Contrast Control) - zakres napiêcia wejœciowego steruj¹cegokontrastem wynosi od 0 do 5.0V; ze wzrostem napiêciawzrasta kontrast.n.19 - (Brightness Control) - zakres napiêcia wejœciowego steruj¹cegojaskrawoœci¹ wynosi od 0 do 5.0V; ze wzrostemnapiêcia wzrasta jaskrawoœæ.R18(R19)5.0V18,19V CC50kn.29 - (Video V CC1 ) - zasilanie napiêciem 8.0V ±5%; wymaganejest odsprzê¿enie tego napiêcia.n.38, 33, 30 - (Video Inputs Channel 1, 2 ,3) - pomiêdzy ka¿dez tych wyprowadzeñ a masê powinien byæ pod³¹czony kondensator100nF.1.5VVideo OutClamp Pulse38, 33, 30Rys.17.n.39, 34, 31 - (Video Emiter Output Channel 1, 2 , 3) - nanó¿kach 39, 34 i 31 s¹ wyprowadzone emitery trzech wzmacniaczywizyjnych i posiadaj¹ one wewnêtrzny rezystor 33R.Napiêcie sta³e na tych emiterach jest sterowane przez regulacjêjaskrawoœci.n.40, 37, 32 - (Video Collector Output Channel 1, 2 , 3) - nanó¿kach 40, 37 i 32 s¹ wyprowadzone kolektory trzechwzmacniaczy wizyjnych. Pr¹d kolektor - emiter p³yn¹cy przezka¿dy ze wzmacniaczy nie powinien przekraczaæ 40mA.Rys.14.V CCn.20, 24, 26 - (Subcontrast Control Channel 1, 2 ,3) - sterowaniewzmocnieniem poszczególnych torów wizyjnych; napiêcie0V odpowiada maksymalnemu wzmocnieniu, a 2.0V- minimalnemu.V CC50kGainBlankingVideo AmpBrightnessContrastToClamp Circuit40, 37, 3239, 34, 31V CCRcRe20, 24, 26Rys.15.n.23, 25, 27 - (Video Inputs Channel 1, 2 ,3) - wejœciowy kondensatorsprzêgaj¹cy jest u¿ywany jako kondensator magazynuj¹cyw procesie klampowania. Maksymalna impedancjaŸród³a wynosi 100R. Polaryzacja sygna³ów wejœciowychpowinna byæ pozytywowa, a amplituda nominalnie powinnawynosiæ 0.7V pp .VideoInput7523, 25, 27+2.2µF2.4V7k5ClampRys.16.n.28 - (Video Ground) - masa sekcji wizyjnej (wzmacniaczywideo, regulacji kontrastu i jaskrawoœci, napiêcia referencyjnego).Zak³ócenia i przes³uchy z sekcji odchylania powinnybyæ prowadzone jak najdalej od tego wyprowadzenia.6k25.0V2k7Rys.18.n.41 - (X-Ray Shutdown) - ochrona przed nadmiernym promieniowaniemX; jeœli napiêcie na tym wyprowadzeniu przekraczawartoœæ 0.58V, sterownik sekcji odchylania poziomego(n.42 i 43) zostaje za³¹czony (ON) dopóty, dopókinie zostanie od³¹czone zasilanie lub napiêcie na tym wyprowadzeniunie spadnie poni¿ej 0.4V.X±RayShutdown4147k5.0VRys.19.n.42 - (Horizontal Drive Ground) - masa uk³adu steruj¹cegoodchylaniem poziomym.n.43 - (Horizontal Drive) - emiter wyprowadzony na tê nó¿kêmusi byæ zewnêtrznie po³¹czony z mas¹ - n.42. Wyjœcie 43jest typu otwarty kolektor i normalnie jest podpiête przezrezystor do napiêcia V CC . Maksymalna wartoœæ pr¹du przep³ywaj¹cegood nó¿ki 42 do 43 musi byæ mniejsza ni¿ 40mA.54 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Monitorowy procesor wizji i odchylania MC13081X firmy MotorolaV CC2k7 4342VCCR43To HorizontalDeflectionCircuitdo mniej ni¿ 5.0V zale¿ny jest od czêstotliwoœci i elementówpod³¹czonych do n.51 i 52. Obci¹¿enie na tym wyprowadzeniumusi byæ wiêksze od 30k, w celu unikniêcia zak³óceñlub obcinania sygna³u pi³y.2.0V, 5.0VTrip PtsRys.20.n.44 - (Horizontal Drive Width) - zmiana napiêcia na tym wyprowadzeniuzmienia cykl pracy uk³adów steruj¹cych odchylaniempoziomym. Gdy napiêcie na tym wyprowadzeniuwzrasta, czas za³¹czenia na n.43 maleje. Impedancjawejœciowa wynosi oko³o 30k.R445.0V4424k22k13k55.0VRamp 2Rys.21.n.45 - (Secondary Phase Detector Filter) - typowo pomiêdzyto wyprowadzenie a masê jest w³¹czony kondensator o pojemnoœci10nF ÷ 100nF.PhaseDetector #2SyncHoriz. OSCV CC250µA250µARys.22.n.46 - (Horizontal Flyback) - wartoœæ szczytowa impulsu powrotupowinna wynosiæ 8.0V (jak najbardziej powinna byæzbli¿ona do wartoœci napiêcia zasilaj¹cego). Wewnêtrzne napiêcieprze³¹czaj¹ce wynosi 0.7V i steruje ono drug¹ pêtl¹PLL. Impedancja wejœciowa wynosi oko³o 10k.FlybackSignal4610k0.7VRys.23.45C45To PhaseDetector #2n.47 - (Video Blanking Input) - sygna³ wygaszania wideo powinienbyæ spolaryzowany pozytywowo, a jego zakres powinienwynosiæ od 1.5V do 4.0V.VerticalOscillatorVerticalRamp GeneratorRys.25.10kV CC48To VerticalDeflectionCircuitn.51 - (Vertical Ramp Capacitor), n.52 - (Vertical Size Control) -nachylenie sygna³u wyjœciowego pi³y jest kszta³towane przezelementy pod³¹czone do wyprowadzeñ 51 i 52. Rezystor nan.52 ustawia pr¹d ³adowania kondensatora, a tym samymwysokoœæ obrazu. Liniowoœæ sygna³u pi³okszta³tnego mo¿ebyæ modyfikowana przez zewnêtrzne sprzê¿enie zwrotne.I2005.752 51C51I21.0 kV CCRys.26.Ramp OutputBufferSwitchingControlVerticalOscillatorn.53 - (Vertical Sync Polarity Detector) - wyjœcie przyjmuje stanniski, gdy polaryzacja sygna³u synchronizacji pionowej jestdodatnia i stan wysoki, gdy polaryzacja jest negatywowa.n.54 - (Horizontal Sync Polarity Detector) - wyjœcie przyjmujestan niski, gdy polaryzacja sygna³u synchronizacji poziomejjest dodatnia i stan wysoki, gdy polaryzacja jest negatywowa.53, 545.0V472kBlanking20kRys.24.n.48 - (Vertical Ramp Output) - sygna³ pi³okszta³tny z tegowyprowadzenia jest u¿ywany do sterowania zewnêtrznymiuk³adami odchylania pionowego. Wzrost napiêcia od 2.0VRys.27.n.55 - (Horizintal Position Control) - zmiana napiêcia na tymwyprowadzeniu zmienia pozycje obrazu w poziomie. Impedancjawejœciowa wynosi oko³o 31k.n.56 - (Timebase V CC2 ) - nale¿y pod³¹czyæ do zasilania 8.0V±5% i odsprzê¿yæ. }SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 55

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówW monitorze LG CB775BC uszkodzeniu uleg³trafopowielacz 6174Z-1012B. Zastosowano zamiennikHR46159. Po wymianie monitor zacz¹³ pracowaænormalnie, jednak po oko³o 1 minucie ekran rozœwietlasiê i wy³¹cza siê w.n. Wymieniono dodatkowo tranzystorQ719 SFS9630 oraz IC701 TDA9856, co nie przynios³ooczekiwanego rezultatu. Sprawdzono wszystkie elementypó³przewodnikowe, kondensatory elektrolityczne irezystory w uk³adzie. Co mo¿e byæ przyczyn¹ tej usterki?Przyczyn¹ takiego zachowania siê monitora wydaje siê byæsam kineskop. Bardzo jaskrawe rozœwietlanie siê ekranu kineskopumo¿e pochodziæ od zwarcia miêdzyelektrodowego wjego wyrzutni. Zwiera najczêœciej katoda do grzejnika ¿arzenia.Usterka wystêpuje zwykle po nagrzaniu monitora. Zwarcienormalnie pracuj¹cej katody o potencjale o 100V wy¿szymod potencja³u grzejnika objawia siê w³aœnie bardzo jasnymœwieceniem ekranu kineskopu. Z powodu zbyt du¿ego pr¹duprzep³ywaj¹cego przez kineskop, przeci¹¿any jest stopieñ koñcowyw.n. i nastêpuje jego wy³¹czenie. Ale nie jest to sytuacjabez wyjœcia. Mo¿na temu zaradziæ poprzez zmianê sposobuzasilania grzejnika ¿arzenia. Nale¿y odizolowaæ obwód ¿arzeniaod obwodu katody. W serwisach praktykowane s¹ dwa sposoby:monta¿ dodatkowego transformatora sieciowego lubpoprzez dowiniêcie jednego lub dwóch zwojów na rdzeniutransformatora w.n. Grzejnik ¿arzenia normalnie zasilany jestz napiêcia 6.3V. Nale¿y uwa¿aæ, aby z obwodu zastêpczegonie przekroczyæ tej wartoœci.Wydaje siê, ¿e kineskop by³ przyczyn¹ uszkodzenia oryginalnegotransformatora w.n. Jakkolwiek transformatory serii6174Z… nie maj¹ dobrej opinii odnoœnie swej jakoœci, to jednakw serwisach staram siê u¿ywaæ oryginalnych transformatorów w.n.Zamienniki bywaj¹ czasem inne od orygina³ów. Mo¿e to objawiaæsiê bardzo ró¿nie, najogólniej przy zmianie jaskrawoœci obrazumo¿e zmieniaæ siê wartoœæ w.n., wysokoœæ i szerokoœæ rastra,mog¹ wyst¹piæ problemy z za³¹czeniem stopnia w.n. A.G.Odbiornik satelitarny Amstrad SRX350.Sprawa jest doœæ dziwna i postaram siê dok³adnie j¹opisaæ. Opiszê usterkê na podstawie przyk³adowegokana³u TV Polonia. Po w³¹czeniu tuner zachowuje siênormalnie; odbiór programu jest prawid³owy. Poup³ywie oko³o 25 sekund zmienia siê na kana³ TVN (?),który odbiera normalnie w innej polaryzacji. Takiezachowanie odbiornika dotyczy oczywiœcie i innychkana³ów, np. TV4, który zmienia siê na RAI UNO.Sytuacja powtarza siê po ka¿dorazowym wy³¹czeniutunera z sieci. Wy³¹czenie w stan czuwania nie powodujepowy¿szych zmian. W miejscu, gdzie powinna byæ, np.Polonia jest ju¿ sta³e TVN. Napiêcie prze³¹czaj¹cepolaryzacjê nie ulega zmianie, tzn. jeœli po w³¹czeniuodbiera Polonia i zmienia siê na TVN, napiêcie pozostajetakie samo. Generalnie tuner odbiera w tym momencietylko programy o jednej polaryzacji, pomimo zmiannapiêæ prze³¹czaj¹cych polaryzacjê (konwerter w 100 %sprawny). Oko³o 3 miesiêcy temu w tym tunerze wymienia³empamiêæ i do tej pory tuner pracowa³ prawid³owo.Podstawienie pamiêci nic nie zmienia, jak równie¿wymiana g³owicy, procesora i podstawienie sprawnegozasilacza. Profilaktycznie wymieni³em kondensatory nap³ycie g³ównej: C46, C18, C62, C55 - bez zmian.Przypadek dziwny, zw³aszcza je¿eli - jak zosta³o napisane- konwerter jest w 100% sprawny i napiêcie zasilaj¹ce konwerternie ulega zmianie. Odrobinê tr¹ci to magi¹.G³owica w tunerze nie jest w stanie tak sama z siebie prze-³¹czyæ polaryzacji. Zreszt¹ ¿adne elementy, oprócz napiêciazasilaj¹cego konwerter, nie s¹ w stanie zmieniæ polaryzacji aktualnieodbieranego kana³u, gdy¿ to konwerter w zale¿noœciod wartoœci napiêcia prze³¹cza polaryzacje. Powodem takiejpracy wrêcz musi byæ nieprawid³owa praca konwertera, obwodówzasilania LNB lub sam kabel antenowy.Konwerter najlepiej sprawdziæ przez podmianê na inny,sprawny.Napiêcie zasilania LNB powinno wynosiæ oko³o 13V lub18V w zale¿noœci od polaryzacji. Nie wiem, jak zosta³o onozmierzone przez Czytelnika, ale je¿eli przez od³¹czenie antenyz gniazda F i podpiêcie tam miernika, to niestety wynik jestzupe³nie niemiarodajny. Napiêcie nale¿y mierzyæ pod obci¹¿eniem(przy pod³¹czonym kablu antenowym z konwerterem) naodpowiednim wyprowadzeniu g³owicy - dostarczaj¹cym zasilaniedo konwertera z tunera (LNB Supply, tutaj jest to n.1 lubna kondensatorze C113), a najlepiej na wtyku F. Najprawdopodobniejw tym przypadku napiêcie „siada” pod obci¹¿eniem.Podejrzana jest g³owica (chocia¿ to ma³o prawdopodobne, gdy¿by³a wymieniana), a je¿eli zaobserwuje siê spadek napiêcia nan.1 g³owicy, to elementy prze³¹czaj¹ce polaryzacjê i zasilacz.Do sprawdzenia wiêc mamy: d³awik L16, potencjometr VR1,R308, TR303, L300. Koniecznie sprawdziæ, a najlepiej wymieniæC301, C302. Je¿eli w tunerze jest czytnik SmartCard, to najego p³ytkê doprowadzone jest zasilanie LNB przez diodê ZeneraD9 i rezystor R205 (elementy do sprawdzenia).Na kablu antenowym mo¿liwy jest du¿y spadek napiêcia,ale jest to bardzo ma³o prawdopodobne, choæ mo¿liwe - wystêpowa³ybywtedy dodatkowo zak³ócenia i szumy. H.K.Problem dotyczy tunerów satelitarnychFerguson typu SQ100LT i SQ102LT. Objawy w obu s¹podobne: po w³¹czeniu w pierwszym najpierw migniena wyœwietlaczu liczba „768”, a nastêpnie napis „Er-6”; w drugim - po w³¹czeniu na wyœwietlaczu ca³y czaswyœwietlany jest komunikat „768”. Przyciskami klawiaturyna tunerze i na pilocie nic nie mo¿na zmieniæ.B³êdy te spowodowane s¹ uszkodzonym wpisem do pamiêciEEPROM. Wgranie poprawnej mapy pamiêci przywra-56 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

Odpowiadamy na listy Czytelnikówca tuner do prawid³owej pracy. Nie dzia³a natomiast podmianana „czyst¹” pamiêæ. Musi byæ ona wstêpnie zaprogramowana.H.K.TV Panasonic TX21S4TP, chassis Z7. Odbiornikpracuje normalnie w trybie AV, natomiast z antenyobraz jest pogiêty, zygzakowaty, chwilami negatywowy,czasem pojawia siê dŸwiêk (przypomina obraz telewizoraprzywiezionego z Francji). Na wyjœciu AV sygna³wideo jest w polaryzacji pozytywowej.Stopieñ wzmacniacza p.cz. i demodulatora wizji odbiornikaPanasonic z chassis Z7 zawarty jest w uk³adzie scalonym firmyMitsubishi M52778SP. Uk³ad ten jest przystosowany do obróbkisygna³u o polaryzacji zarówno negatywowej, jak i pozytywowej.Jest zatem mo¿liwe i wysoce prawdopodobne, ¿e uk³ad jest poprostu prze³¹czony w tryb POS. Uk³ad M52778 wyposa¿ony jestw interfejs magistrali I 2 C, a wiêc zapewne wszystkie mo¿liweprze³¹czenia, jak i regulacje, których jest doœæ sporo (50/60 Hz,prze³¹czniki w torze wizyjnym i fonicznym, regulacje zwi¹zanez poziomym i pionowym odchylaniem, tryb POS lub NEG, itd.)odbywaj¹ siê po tej magistrali. Zatem zapewne dostêp do odpowiednichw tym zakresie podprogramów mikroprocesora jestmo¿liwy w trybie serwisowym. Niestety, w dostêpnych mi materia³achopisuj¹cych tryb serwisowy tego odbiornika nie uda³o misiê znaleŸæ nic dotycz¹cego tej sekcji - pozosta³e regulacje s¹szczegó³owo opisane. Byæ mo¿e istniej¹ wersje mikroprocesorówz oprogramowaniem bogatszym lub ubo¿szym w tym zakresie.W ka¿dym razie jest opisane jak wejœæ w tryb serwisowy.Nastêpnie „chodz¹c” ju¿ po tym trybie Czytelnik nie powinienmieæ k³opotów z zorientowaniem siê, która pozycja dotyczy tejopcji. Powinno byæ coœ w stylu POS/NEG lub odwo³anie do systemufrancuskiego. Wiele interesuj¹cych informacji na temat uk³aduM52778SP mo¿na odczytaæ ze szczegó³owego schematu blokowegostruktury wewnêtrznej. Wymieniê kilka najciekawszychcech: demodulator FM fonii nie zawiera obwodu LC, pracuje wpe³ni w oparciu o pêtlê PLL i mo¿e siê dostrajaæ do wszystkichstosowanych czêstotliwoœci podnoœnych (4.5, 5.5, 6.0 i 6.5MHz),demodulator AM wizji zawiera obwód LC dla regeneracji czêstotliwoœcispoczynkowej noœnej wizji, ale nie strojony! To zupe³nanowoœæ i tendencja nowych scalaków obróbki sygna³u wizyjnego.Dostrajanie odbywa siê równie¿ w oparciu o pêtlê PLL.Równie¿ w pêtli fazowej odbywa siê synchronizacja generatoraodchylania poziomego (to oczywiœcie nie nowoœæ), ale generatorpracuje na 32. harmonicznej w oparciu o rezonator kwarcowy idzielony jest licznikiem binarnym. Równie¿ w oparciu o licznikpracuje stopieñ ramki (s¹ po prostu liczone kolejne linie obrazu,a œciœlej „pó³linie” - to te¿ nowoœæ, choæ nie taka ca³kiem œwie-¿a). Mo¿na odczytaæ jeszcze wiele interesuj¹cych cech uk³adu³¹cznie z adresem pod jakim jest on widziany na magistrali I 2 C.Pe³ny opis zaj¹³by zapewne objêtoœæ obszernego artyku³u. Celowou¿y³em okreœlenia „wiele interesuj¹cych cech” a nie „istotnychcech”, bowiem ich znajomoœæ dla rozwi¹zania problemuzawartego w liœcie, nie daje praktycznie nic. To jeden z przyk³adów,gdzie decyduje oprogramowanie mikrokontrolera. Zapewnedlatego oprogramowanie jest opisywane zwykle tylko na poziomie:instrukcja obs³ugi + tryb serwisowy. Niemniej ogólnaorientacja w strukturze oprogramowania jest nieraz bardzo pomocnaw pracach serwisowych, tym bardziej, ¿e od dawna trwatendencja przekazywania coraz wiêcej obowi¹zków na mikrokontroler.K.Œ.Naprawiam odbiornik Trilux TAP2811.Bardzo wolno narasta napiêcie na n.19 TDA4680.Wymieni³em uk³ad, w trybie serwisowym regulowa³empeak white, bez rezultatu. Wymieni³em równie¿ kondensatoryC354 i C355 220nF; s¹ sprawne. Obraz pojawiasiê po oko³o 5 minutach. Na czarnym ekranie pojawiaj¹siê w chwili w³¹czenia cztery jasne pasy. Proszê owskazówki, gdzie szukaæ przyczyny usterki?Sam fakt pojawiania siê obrazu po oko³o 5 minutach nasuwapodejrzenie, ¿e mamy gdzieœ w otoczeniu TDA4680 lubzasilaniu kondensator elektrolityczny do wymiany. Radzi³bymna wstêpie, zobaczyæ na oscyloskopie jakoœæ filtracji poszczególnychnapiêæ zasilaj¹cych, szczególnie tych produkowanychprzez trafopowielacz. Do sprawdzenia s¹ kondensatory C811- 10µF/250V w ga³êzi +200V, C816 - 1000µF/40V w ga³êzi+26V. W dalszej kolejnoœci nale¿y sprawdziæ C357 - 1µF/16V,C338 - 10µF/16V w linii prowadz¹cej informacjê BCL do nó¿ki15 uk³adu TDA4680. Jeœli tu jest wszystko w porz¹dku, nastêpnymkrokiem jest pomiar emisji kineskopu ze szczególnymzwróceniem uwagi na czas dochodzenia do stabilnej, najwiêkszejemisji dla poszczególnych wyrzutni kineskopu. Przedtemnale¿y jednak zmierzyæ napiêcie ¿arzenia kineskopu miernikiemrzeczywistej wartoœci skutecznej (TRUE RMS). Powinnobyæ 6.3V±2% przy optymalnych nastawach zwi¹zanych zobrazem. Jest to o tyle wa¿ne, ¿e opisane objawy mog¹ siêrównie¿ wi¹zaæ z nieprawid³ow¹ prac¹ kineskopu. W swojejpraktyce miewa³em podobne objawy przy uszkodzonym kineskopie,gdzie wystêpowa³y przerwy na wyrzutni kineskopu,gdy by³ jeszcze zimny. £atwo to sprawdziæ ostukuj¹c delikatnieszyjkê kineskopu. Trafnoœæ diagnozy oceniam na 90%.Pozosta³e 10% to zwykle jakiœ z³oœliwy „drobiazg”, któregoujawnienie zajmuje najwiêcej czasu.A.H.OTVC Toshiba 175R9D (podstawowe uk³ady:TA8628N, TA8653A, AN5862K, TDA2611A, M50436-687SP, STR58041, AN5515). Po naprawie przetwornicymam problem z uzyskaniem liniowoœci pionowej obrazu.Góra obrazu jest rozci¹gniêta. Wymieni³em orazsprawdzi³em wszystkie rezystory i kondensatory wokó³koñcówki odchylania pionowego AN5515 oraz wymieni³emsam uk³ad AN5515. Wszystko bez rezultatu.Obraz nadal jest rozci¹gniêty od po³owy ekranu dogóry. Przy próbach zmiany wartoœci kondensatorówdochodzi do zawijania góry obrazu, a nie do uzyskaniaprawid³owej liniowoœci. Nie wiem ju¿, czego siê przyczepiæ.Nie wymienia³em cewek odchylaj¹cych.Problem mo¿e le¿eæ zarówno po stronie uk³adu AN5515,jak i po stronie uk³adu TA8653A. Zwykle poszukiwania rozpoczynamypo stronie koñcówki odchylania pionowego, botam statystycznie najczêœciej wystêpuje przyczyna. Od stronyuk³adu AN5515 pobierana jest informacja sta³opr¹dowa iSERWIS ELEKTRONIKI 6/2003 57

Odpowiadamy na listy Czytelnikówzmiennopr¹dowa, jako ujemne sprzê¿enie zwrotne kierowanedo uk³adu TA8653A. Tam nale¿y wykonaæ pierwsze pomiaryelementów RC, poniewa¿ ka¿de odstêpstwo od okreœlonejwartoœci wiêksze ni¿ 20-30% jest ju¿ zauwa¿alne naekranie. Dobrze jest sprawdziæ rezystor w³¹czony równolegledo cewek odchylania pionowego, poniewa¿ jego uszkodzenieczêsto prowadzi do bardzo mylnych diagnoz. Jeœli tutaj niczegonie znajdziemy, nale¿y dalsze pomiary kierowaæ nauk³ad TA8653A, szczególnie na obszar zwi¹zany z odchylaniempionowym.A.H.W OTVC Samsung CX558WT pojawi³a siêusterka obrazu, objawiaj¹ca siê pocz¹tkowo wyginaniempionowych linii obrazu. Po up³ywie tygodnia poka¿dorazowym wybraniu programu objawy by³y nastêpuj¹ce:przez 1-2 sekundy odbiór prawid³owy, nastêpniegwa³towne pogorszenie siê jakoœci obrazu i dŸwiêku,a¿ do zerwania synchronizacji, po czym odbiornikpróbuje siê dostroiæ lecz bezskutecznie. Sytuacjapowtarza siê po prze³¹czeniu na inny program. Podejrzewa³em,¿e Ÿle pracuje ARCz i wymieni³em uk³adTDA8341, lecz sytuacja nie uleg³a zmianie. Nastêpnieod³¹czy³em ARCz na z³¹czu CNR02 - od³¹czy³emprzewód AFT. Sytuacja zmieni³a siê na tyle, ¿e odbiornikpo wybraniu programu prawid³owo siê dostraja,odbiór jest poprawny, lecz po 10 sekundach powolinastêpuje pogorszenie siê obrazu i dŸwiêku, a¿ dozerwania synchronizacji. Jest wra¿enie, ¿e pêtla PLLpracuje prawid³owo, lecz nie „trzyma czêstotliwoœci”(co jest zrozumia³e, bo jest od³¹czona ARCz). Pozmianie programu sytuacja powtarza siê. S¹dzi³em ¿e,przyczyn¹ jest wada uk³adu SAB3035 (w czêœci zwi¹zanejz ARCz). Jednak po jego wymianie odbiornikprzesta³ ca³kowicie siê dostrajaæ do wybieranychprogramów. Na ekranie mocne œnie¿enie i s³abo widocznepasy, jak przy zerwanej synchronizacji (szcz¹tkisygna³u bez mo¿liwoœci identyfikacji). Nie wiem, gdziepope³niam b³¹d. Nadmieniam, ¿e wczeœniej wymieni³emrezonator kwarcowy RZ02 4MHz do³¹czony doSAB3035 oraz sprawdzi³em okoliczne elektrolity i diodyZenera.S³usznym jest podejrzenie, ¿e ARCz pracuje niepoprawnie,ale przedtem nale¿y wykonaæ kilka pomiarów sprawdzaj¹cych.W pierwszym kroku sprawdziæ poprawnoœæ napiêæ postabilizatorach +12V (Q803) i +5V (SQ01). Jeœli nigdy nie by³ywymieniane w tych ga³êziach kondensatory elektrolityczne, tonale¿y je wymieniæ. Nastêpny pomiar to sprawdzenie Ÿród³anapiêcia warikapowego +33V. Powinno siê zawieraæ w przedziale+30V do +33V i wykazywaæ stabilnoœæ d³ugoczasow¹.W przypadku w¹tpliwoœci D826 - KA33V do wymiany. Mo¿-na stosowaæ UL1550, nale¿y go wlutowaæ odwrotnie ni¿ orygina³.Te czynnoœci stanowi¹ podstawê do w³aœciwego rozpoznaniai okreœlenia, czy b³¹d le¿y po stronie ARCz, czy jest toniestabilnoœæ napiêæ wa¿nych dla poprawnego dzia³ania syntezyczêstotliwoœci, opartej na uk³adzie SAB3035. Za b³êdnedzia³anie ARCz odpowiedzialny jest filtr oznaczony na schemaciejako L120-AFT. Jego trudnym do zlokalizowania uszkodzeniemjest zwarcie lub up³ywnoœæ kondensatora znajduj¹cegosiê wewn¹trz, powoduj¹ca „odp³ywanie” od zadanego kana³u.W opisie objawu podano, ¿e po prze³¹czeniu kana³u „prawid³owosiê dostraja, odbiór jest poprawny, lecz po 10 sekundachpowoli nastêpuje pogorszenie”, co potwierdza, ¿e uk³adsyntezy po poprawnym wybraniu czêstotliwoœci jest za chwilêkorygowany b³êdnie dzia³aj¹c¹ ARCz. Oznacza to równie¿, ¿euk³ad SAB3035 wraz ze swoim otoczeniem jest sprawny. Ma³oprawdopodobnym by³oby podejrzewaæ g³owicê, co wiem zeswojej praktyki, opartej na statystyce kilkuset napraw tegomodelu Samsunga.A.H.W odbiorniku SEG CTV7299 (chassis11AK16) po wymianie procesora wizji TDA8376-1Y jestczarny obraz, jest wysokie napiêcie, odchylania pracuj¹,na wyjœciach do wzmacniaczy wizji widaæ tylkoimpulsy wygaszania pionowego.Myœlê, ¿e na dobr¹ i w miarê celn¹ poradê potrzeba niecowiêcej informacji o objawach. I tak na wstêpie pytanie: jakiobjaw by³ na pocz¹tku i sk¹d decyzja, ¿e nale¿y wymieniæ uk³adTDA8376? Czy obecnie, przy braku obrazu jest fonia i czyodbiornik daje siê sterowaæ z klawiatury i pilota? Jeœli tak, toznaczy, ¿e poszukiwania nale¿y skierowaæ na modu³ kineskopui wzmacniacze RGB. Pierwsze pomiary na sprawnoœæ tranzystorówQ914, Q915, Q916, nastêpnie sprawdziæ Q909. Jeœliwymieniony TDA8376 by³ faktycznie uszkodzony, to nale¿ywyjaœniæ, co by³o przyczyn¹. Jest to na tyle wa¿ne, ¿e decydowaæmo¿e o dalszych losach tej naprawy (czas naprawy i koszt).Uszkodzenie uk³adu scalonego ma w zdecydowanej wiêkszoœciprzypadków swoj¹ przyczynê. W tym przypadku mo¿napodejrzewaæ wy³adowania na iskiernikach kineskopu lub przebiciew.n. np. z trafopowielacza przez obudowê lub w jegownêtrzu. Jeœli uszkodzony by³by któryœ z elementów pó³przewodnikowychw module kineskopu, potwierdza³oby to wy³adowaniaw kineskopie, które finalizuj¹ siê na iskiernikach wpodstawce i stanowi¹ wyjaœnienie dalszych konsekwencji. Techoæ nie s¹ zbyt rozleg³e stanowi¹ groŸbê powtórki uszkodzeniai stratê finansow¹. Dlatego w takim przypadku nale¿y wykonaækilka dzia³añ profilaktycznych. Nale¿y wymieniæ C811-1µF i C813 - 100µF w zasilaczu, wykonaæ poprawkê lutowañtrafa przetwornicy, trafopowielacza oraz kondensatorów impulsowychw uk³adzie odchylania poziomego. Sprawdziæ równie¿napiêcie G2 i ewentualnie ustawiæ na nowo. Sprawdziæpoprawnoœæ impulsu SSC pod wzglêdem amplitudy, kszta³tu iczy jest osadzony na osi zerowej. Jeœli przyczyn¹ uszkodzeniaby³oby przebicie z trafopowielacza, to nale¿a³oby liczyæ siê zwieloma uszkodzeniami, w tym równie¿ innych uk³adów scalonych.Czasami mo¿e nast¹piæ wykasowanie lub zmiana zawartoœcipamiêci. Tutaj wskazane by³oby wykonanie testumagistrali I 2 C i jeœli wynik by³by pozytywny, to nastêpnymkrokiem jest podstawienie nowej kostki pamiêci 24C08 z zawartoœci¹wzorcow¹ dostêpn¹ do œci¹gniêcia ze stronywww.serwis-elektroniki.com.pl . Negatywny wynik testu magistraliI 2 C wskazuje nam dalsze uszkodzenia, daj¹c rozeznanieco do finalnego kosztu naprawy.A.H.58 SERWIS ELEKTRONIKI 6/2003

OTVC LG CFZ-2588F FS-COLOR STEREOMC-05A. Naprawa niesprawnego uk³adu odchylaniapionowego wykonana zosta³a bezproblemowo. Niestety,konieczna jest regulacja geometrii. Jak wejœæ w trybserwisowy?Do uruchomienia trybu serwisowego konieczny jest oryginalnypilot serwisowy (nazwy nie znam), ale jest metoda zastêpcza,któr¹ odkry³em przypadkiem naprawiaj¹c (a w zasadzieczyszcz¹c) pilota bêd¹cego na wyposa¿eniu telewizora,który to pilot zosta³ zalany kaw¹. Zaintrygowa³ mnie wówczasbrak, a raczej zaœlepienie jednego z przycisków - pierwszego zlewej w górnym rzêdzie. Zwarcie kontaktów tego niedostêpnegoprzycisku powoduje w³¹czenie (lub wy³¹czenie) trybuserwisowego. Metod¹ prób i b³êdów spisa³em wiêkszoœæ dostêpnychregulacji. Zmianê wartoœci wybranego parametrudokonuje siê przyciskami [ Tony wysokie -/+ ]. H.D.Zakryty przyciskw³/wy³ trybuserwisowegoZapamiêtywanienastawRys.1.AV/RGBTabela 1PrzyciskRegulacjaWartoœæpodstawowa1 HF Czêstotl. odch. poziomego 312 HP Faza odch. poziomego 343 VH Wysokoœæ obrazu 504 VL Liniowoœæ 255 VS Korekcja „S” 256 VC Centrowanie w pionie 417 VE 198 PW Szerokoœæ obrazu 009 EP Parabola E-W 150 EC Naro¿niki E-W 22G³oœnoœæ. - HE 04G³oœnoœæ + TP 09Nasycenie - RR 31Nasycenie + BG 36Jaskrawoœæ - GG 37Balans bieliJaskrawoœæ + RG 38Kontrast - BR 31Kontrast + GR31Tony niskie - WTTony niskie + BKBalans - AWAutomatyczny balans bieli; po zakoñczeniukomunikat na ekranie - „OK”Balans + PL Ogranicznik pr¹du 31}

SERWIS ELEKTRONIKI7/2003 Lipiec 2003 NR 89Od RedakcjiZakoñczyliœmy prace nad kolejn¹ edycj¹ „Bazy Porad Serwisowych”.Oprócz tego, ¿e sama baza zosta³a powiêkszona okolejn¹ porcjê porad, schematów i aplikacji uk³adów scalonych,to zmodyfikowany zosta³ równie¿ program umo¿liwiaj¹cy przegl¹daniewprowadzonych informacji. Wielokrotnie spotykaliœmysiê z sugestiami, aby umo¿liwiæ u¿ytkownikowi programu„wyci¹gniêcie” z bazy wiêcej informacji ni¿ tylko te, którezosta³y przypisane bezpoœrednio do konkretnego modelu, np.aby umo¿liwiæ wyœwietlenie porad nale¿¹cych do grupy sprzêtuopartego na tym samym chassis, czy te¿ do grupy okreœlanejjako modele podobne. Ten i wiele innych postulatów zosta³ozrealizowanych w zasadniczo zmienionym trybie przegl¹daniaporad, a iloœæ opcji dostêpnych w tym trybie powinna zaspokoiæwymagania nawet najbardziej wymagaj¹cego u¿ytkownika.Drobnym modyfikacjom poddano równie¿ eksport i importdanych wprowadzanych przez u¿ytkownika. Szczegó³oweinformacje na temat wprowadzonych zmian mo¿na znaleŸæna stronach 40÷42.W numerze polecamy pierwsz¹ czêœæ artyku³u poœwiêconegozasilaczom komputerowym. Wbrew obiegowej opinii, ¿ew zasilaczach komputerowych nie ma siê co zepsuæ, to jednakod czasu do czasu trafiaj¹ one do serwisu. Koszt nowego zasilaczajest stosunkowo niewielki i aby zachowaæ w³aœciwe relacjepomiêdzy cen¹ nowego a napraw¹ uszkodzonego, koniecznejest zminimalizowanie kosztów naprawy, czyli w najprostszymprze³o¿eniu maksymalne skrócenie czasu naprawy.A to jest mo¿liwe tylko wtedy, gdy w ma³ym paluszku mamyzasadê dzia³ania i znajomoœæ typowych przypad³oœci tego sprzêtu.Dlatego spora dawka teorii zostanie wzbogacona praktycznymiporadami serwisowymi.Dodatkowa wk³adka do numeru 7/2003:OTVC Panasonic TC-1665DR/DRS chassis Z1 - 2 × A2,OTVC Thomson chassis ICC20 modele: 28DK42E, 28DK45ES,28VK45E, 28VK45ES, 28WF45ES, 29DF45CS, 29DF45EB,29DF45ES, 29DJ42E, 29DJ45ES, 32VK45E, 32VK45ES,32WF45ES, 32WX55ES - 6 × A2,Przenoœny zestaw audio Grundig RR620CD, RR650CD -2 × A2,Zestaw audio Philips FW650C/21M/22/37/41 -(III cz. - ark.9÷10) - 2 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plZasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczykomputerowych (cz.1) ..................................................... 6Zasada dzia³ania ekranu plazmowego .......................... 11Zamienne piloty zdalnego sterowania 1 : 1Rewolucyjne rozwi¹zanie firmy RUWIDO ..................... 14Analogowo – cyfrowy odbiornik satelitarnySat Cruiser DSR201(P) firmy AMT (cz.2) ..................... 16Porady serwisowe ......................................................... 21- odbiorniki telewizyjne ............................................... 21- audio ......................................................................... 28- monitory .................................................................... 29- magnetowidy ............................................................ 30Schemat OTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91A .... 31Naprawy dla dociekliwychOTVC Sharp 63CS06S chassis CS .............................. 35Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 36„Baza Porad Serwisowych” - 2003/BS1 ........................ 40Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2 ..... 42Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranychfirm (cz.1) ....................................................................... 46Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony (cz.1) ............. 48Diody firmy ST Microelectronics w uk³adachodchylania poziomego ................................................... 53Radiotelefon IC-2800H firmy Icom (cz.2 - ost.)............. 54Zestawienie chassis firm Siemens i Grundigstosowanych w odbiornikach TV firmySiemens (cz.2 - ost.)...................................................... 58Og³oszenia i informacje ................................................. 59Wk³adka:Monitor Sony CPD-200GS chassis D-1H - 2 × A2,Radiotelefon Icom IC-2800H - (II cz. - ark.3÷4) - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychZasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczykomputerowych (cz.1)Karol ŒwiercMimo „utajnienia” dokumentacji serwisowych i schematówideowych zasilaczy stosowanych w komputerach klasy PC, uda-³o nam siê takowe zdobyæ i stosowny schemat publikujemy narysunku 1.3. Jak wiemy z listów, wielu serwisantów przekona³osiê ju¿, ¿e konstrukcje te odbiegaj¹ zasadniczo od przetwornicstosowanych w sprzêcie RTV. Odmienna jest nie tylko budowa,ale i sama idea dzia³ania zasilacza. Zatem artyku³ niniejszy podzielonona kilka czêœci. W pierwszej przedstawimy ideê przetwornicytypu forward/push-pull, bo do takiej klasy nale¿¹ wspomnianezasilacze. W czêœci drugiej - zasadniczej, przyjrzymy siêdok³adnie schematowi ideowemu i nie „podarujemy” ¿adnemuelementowi przygl¹daj¹c siê jego znaczeniu. Podpunktem tej czêœcibêdzie opis uk³adu scalonego bêd¹cego „sercem” konstrukcjiwspomnianego zasilacza. Zasadnicza czêœæ bêdzie te¿ wzbogaconaoscylogramami zdjêtymi przez autora artyku³u wraz z ichszczegó³ow¹ interpretacj¹. Czêœæ ostatnia to opis metodologiinapraw wraz z wyszczególnieniem typowych usterek. Czêœæ tazosta³a opracowana na bazie doœwiadczeñ serwisowych autoraniniejszego opracowania. W uzupe³nieniu artyku³u przedstawimyró¿nice spotykanych konstrukcji zasilaczy komputerowych.Chocia¿ jest ich sporo, znakomita wiêkszoœæ z nich ró¿ni siê jedynieszczegó³ami. Bywaj¹ wprawdzie rozwi¹zania odbiegaj¹cezasadniczo nawet w samej „ideologii”, na przyk³ad zasilacze firmyCompaq. Te uk³ady wymagaj¹ zupe³nie odrêbnego opracowania.Zostan¹ wiêc aktualnie pominiête, a wrócimy do nich oile uda nam siê zdobyæ odpowiednie schematy ideowe.Artyku³, który w niniejszym numerze rozpoczynamy bêdziezawiera³ spor¹ dawkê teorii, jednak dla Czytelników opodejœciu stricte praktycznym najbardziej interesuj¹c¹ mo¿eokazaæ siê ostatnia czêœæ. Ca³oœæ tak podzielono, aby mo¿na wpe³ni skorzystaæ z informacji praktycznych przez osoby niezainteresowane zbytnio teori¹. Zarówno redakcja, jak i autorzdaj¹ sobie sprawê, ¿e z uwagi na nisk¹ cenê zasilacza, jegonaprawa mo¿e okazaæ siê op³acalna jedynie przy du¿ej „wydajnoœci”pracy serwisowej, a wiêc w krótkim czasie zmagañuwieñczonych sukcesem. Dlatego podano tez kilka przydatnychporad serwisowych.1. Przetwornica napiêcia typu forward/pushpullJak do tej pory niewiele informacji poœwiêciliœmy tej konfiguracji.Czêœæ z nich znalaz³a siê w kilkuczêœciowym artykulepoœwiêconym pracy transformatora w przetwornicy napiêcia(„SE” nr 9÷12/2002). Zachêcamy Czytelników do przypomnieniasobie tych wiadomoœci. Zasilacze trafiaj¹ce do naszych warsztatówjako podzespo³y odbiorników RTV to z regu³y uk³ady wkonfiguracjach typu flyback. Ró¿nica miêdzy konfiguracj¹ flybacka forward jest zasadnicza. W zasilaczu typu flyback mo¿emyzawsze wyró¿niæ dwa cykle pracy: pobieranie energii ze Ÿród³ai oddanie jej do obci¹¿enia. Elementem gromadz¹cym energiê,którego istnienie jest naturalnym wymogiem wynikaj¹cym zpowy¿szej „myœli przewodniej” jest oczywiœcie indukcyjnoœæ.Zwykle jest to transformator, choæ w uk³adach o jednym napiêciuwyjœciowym i nie wymagaj¹cych izolacji galwanicznej stronyobci¹¿enia mo¿e to byæ zwyk³a cewka indukcyjna. Jeœli jestto jednak transformator, jego praca ró¿ni siê zasadniczo od pracynajprostszego transformatora (sieciowego).Praca transformatora w przetwornicy forward jest ju¿ bardziejpodobna do „zwyk³ego” transformatora. Konfiguracja flyback,choæ charakteryzuje siê du¿¹ prostot¹, szczególnie gdywymaganych jest kilka, a nawet wiele napiêæ wyjœciowych niejest adekwatna dla zasilaczy przetwarzaj¹cych napiêcie z wysokiejwartoœci wyprostowanej sieci (oko³o 300 V) na wartoœæo niemal¿e dwa rzêdy wielkoœci ni¿sz¹ i o du¿ym pr¹dzie wyjœciowym.W takich przypadkach lepiej sprawdzaj¹ siê przetwornicetypu forward, a w uk³adach du¿ej mocy – push-pull.Powy¿sze uwagi to jedynie bardzo ogólnikowe uzasadnieniedlaczego rozwi¹zania zasilaczy PC tak bardzo ró¿ni¹ siê odtych, do których zd¹¿yliœmy siê ju¿ przyzwyczaiæ, ale na tympoprzestanê. Jaka jest podstawowa idea zasilacza typu forwardprezentuje rysunek 1.1.U WEIIIIuk³adsteruj¹cyIIujemne sprzê¿enie zwrotneU WYRys.1.1. Podstawowa struktura zasilacza typu forward.Zasilacz komputerowy to w istocie przetwornica typu pushpull,dlaczego wiêc mówiê o przetwornicy typu forward? Celemniniejszego artyku³u nie jest klasyfikacja i opis poszczególnychkonfiguracji przetwornic, a jedynie charakterystykaomawianego zasilacza. Niew¹tpliwie cech¹ wspóln¹ przetwornicytypu forward i push-pull s¹ warunki pracy transformatora.Nie jest on elementem gromadz¹cym energiê. Dlatego obiete konfiguracje wrzuci³em do „jednego worka”. Schemat konfiguracjizachowuj¹cy ideê podstawow¹, ale bli¿szy faktycznemuuk³adowi zasilacza PC przedstawia rysunek 1.2. Na rysunku1.1 widzimy uzwojenie dodatkowe III. Jest ono koniecz-U WEC1C2K1Rys.1.2. Konfiguracja „pó³mostkowy push-pull” (tzw.single-ended push-pull) z wyjœciem dwufazowym(tzw. bi-phase).D1LC WYU WYTD2 ta cewkaK2gromadzi energiêtransformator(nie gromadzi energii)6 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

+++Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychL3++++++++++++C9 1µFPRIMARY PART+R62.250V+ +TINPUT FILTERT1D1FR155T5L F1 T5A/250VQ12SC4242R82.7kR733D3R2220k1WC5470µFD21 D22C24.7nR1680kPOWER CIRCUITC10 1µFC71µ250VC4220nF275VC1220nF275VACINPUTZ1R102.250VR3220k1WD23 D24D2FR155C6470µFNQ22SC42424x 1N6406Z2C34.7nNTCR1-tR122.7kR1133D4SHIELDW3W2W1P2T220-0008D14P1R143.3kR941kOVERVOLTAGEMEASURING CIRCUITD15CONTROLCIRCUITR35 3.3kQ5R733D5D6Q4C945R44150kQ7C945R30 4.7kD12Q8C945C111µF16VD7+R432.25kR334.7kR27 3.3kC22100nFC1610µF50VD9D10D8916R243.01kR28 2.9k81D27R29 4.7kZD1R152.15kD13R1827kZD3POWERGOOD CIRCUIT+5VPOWERGOODD11Q11R733R1612kC110n C111.5nC82nF1KVR41002WT310-0207R46 1.5kR133.3kQ3C945C2122µF16VDR2527kFEEDBACKR265.6kR76100kC33100nFR4915CTX128D18C2610nFSBD1D33-004DDDDDL6D29F10P048D323.3V STABILIZING863R73 10kVI VOGND3.01kSECONDARY PARTL1C301mF16VL2C281mF16VC271mF16VR50100L4C29100µF25VR52100C2847µF50VR51270C354.7m10VR515R72100R7498R7122 GROUNDQ1310nF100V230V/115V+5V-5V-12V+5V+3.3VR54100kC152.2µ50VR36100k+12V+5V-5V-12V+3.9VGNDIC1TL494R22 100R31 10kQ10C945ZIC1TL431CPS-ONR42680R172.15kR21150kR203.08kC131µ50VR9210kR39100k81R193.01kSLAVE POWER SUPPLYIC2LM3930V RUN+5V STOPR41120kR23 4.7kC36R3710k54IC378L05R55220k1WC322nF 1kV+5VSBVI VOD31R5868k1WC181µF50VGND R4010kD28C34.7nQ12C3457R56150C2447µF16VR58680C23100µF25VD36D28ZD29VT610-0205C191µF50VR571kRys.1.3. Zasilacz komputera PC typu ATX o mocy 200W.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 7

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychne z uwagi na istnienie indukcyjnoœci rozproszenia rzeczywistegotransformatora, jak równie¿ zapobiega zjawisku nasyceniardzenia w wyniku tzw. zjawiska staircasing. Energia, któramog³aby uszkodziæ klucz zwracana jest do Ÿród³a napiêcia wejœciowego.W konfiguracji symetrycznej, jak na rysunku 1.2,indukcyjnoœæ taka nie jest wymagana, natomiast jeœli kluczeK1 i K2 s¹ tranzystorami bipolarnymi (jeœli polowymi, sytuacjajest podobna) musz¹ zawieraæ diody inwersyjne (oczywiœcienie jest istotne, czy dioda taka jest zintegrowana z tranzystorem,czy jest osobnym elementem). Równie¿ warunki pracytranzystorów kluczuj¹cych s¹ tu stosunkowo ³agodne.2. Opis poszczególnych poduk³adów zasilaczaPCSchemat blokowy zasilacza PC przedstawia rysunek 2.1.Prostownik/podwajacz220/110VACsieciowyPS-ONUk³adprotectionON / OFFzasilaniestartowePrzetwornicaSTANDBYizolacjagalwanicznaDriverhotDrivercoldTL494ScalonysterownikzasilaczaStabilizatorliniowy+5VfeedbackUk³adPower--GoodStronawtórnazasilaczaStabilizator3.3VRys.2.1. Schemat blokowy zasilacza PC.+12V+5V-5V-12V+3.3V2.1. Adaptacja do sieci 120 i 240VACPoniewa¿ masowa produkcja zasilaczy komputerowych obejmujeich dystrybucjê na wszystkie kontynenty, regu³¹ jest, ¿e zawieraj¹one uk³ad adaptacyjny do sieci zarówno 230V/50Hz, jaki 115V/60Hz. Uk³ad ten spotykamy równie¿ w sprzêcie RTV imo¿na go ju¿ nazwaæ tradycyjnym. Poniewa¿ ³atwo podwoiænapiêcie zmienne, a trudniej z podzia³em w odwrotn¹ stronê, regu³¹jest, i¿ przetwornica przystosowana jest do pracy z napiêciemwejœciowym 300VDC. W przypadku sieci „amerykañskiej”,szczytowe 150V ³atwo siê podwaja przekszta³caj¹c prostownikGraetz’a w uk³ad podwajacza poprzez zwarcie jednej linii siecienergetycznej ze sztuczn¹ mas¹ utworzon¹ przez po³¹czenie wyprowadzeñ“+” i “–” kondensatorów C6 i C5. Zwarcia dokonujesiê zwykle „rêcznym” prze³¹cznikiem wyprowadzonym na zewn¹trzobudowy i niestety dostêpnym na ogó³ dla „dociekliwego”u¿ytkownika komputera. Chocia¿ autor artyku³u nie spotka³siê z uk³adem prze³¹cznika automatycznego, czuje siê w obowi¹zkuwspomnienia o istnieniu takich, gdy¿ zak³adaj¹ jego istnieniemateria³y okreœlaj¹ce specyfikacjê zasilacza ATX. Prze-³¹cznik mechaniczny „nara¿ony” jest na „dociekliwego u¿ytkownika”,a elektroniczny mo¿e ulec uszkodzeniu (choæ zawiera naogó³ uk³ady zabezpieczeñ). I tak Ÿle, i tak nie dobrze. Jeœli mamypewnoœæ, ¿e naprawiany przez nas zasilacz nie pojedzie do Ameryki,bezpieczniej prze³¹cznik ów zlikwidowaæ. Fragment uk³adurealizuj¹cego opisan¹ „adaptacjê” przedstawia rysunek 2.1.1.Q1Q2PG+5V ST-BYU ~230VAC115VACKTakie rozwi¹zanie realizacji wejœciowego 300VDC poci¹gajeszcze za sob¹ skutki w postaci stosowania dwóch kondensatorówelektrolitycznych du¿ej pojemnoœci, choæ o ni¿-szym napiêciu (zwykle 200V). Mimo ¿e spotyka siê te kondensatoryo pojemnoœciach 330µF, a nawet 470µF (podzieloneprzez 2), nie zapewniaj¹ one przepisowych 2µF/1W mocyznamionowej zasilacza (dla zasilaczy o mocy powy¿ej 200W).Warto jednak zauwa¿yæ, ¿e w uk³adzie z koñcówk¹ „pushpullpó³mostkowy” takie rozwi¹zanie jest po¿¹dane ze wzglêduna symetryzacjê pracy, a szczególnie startu przetwornicy. Dlapracy zasilacza przy sieci 230VAC istotne jest jednak wtedy stosowaniesymetryzuj¹cych rezystorów o jednakowej wartoœci (R2i R3). Jest tu te¿ druga korzyœæ „upieczona na jednym ogniu”:za³atwiaj¹ one „przepisow¹” sta³¹ czasow¹ roz³adowania elektrolitówwejœciowych, lecz i dodatkowe zagro¿enie: rezystory tejako wysokoomowe i pracuj¹ce na znacznym napiêciu nara¿ones¹ na uszkodzenie i czasem dalsze powa¿ne nastêpstwa.W tym punkcie zwrócê jeszcze uwagê na parê elementów,którym z uwagi na trywialnoœæ nie poœwiêci³em osobnego punktu.Z uk³adem prostownika wspó³pracuje filtr EMI oraz elementyograniczaj¹ce udar pr¹dowy diod w momencie pod³¹czeniaprzetwornicy do sieci energetycznej. Spostrze¿enia autoraz wielu napraw wskazuj¹, ¿e zapewne ze wzglêdówoszczêdnoœciowych (byæ mo¿e paru centów) elementów tychsiê czasem nie montuje. Równie¿ bezpiecznik jest jeden i to5A (rys.1.3), przed prostownikiem Graetza. Nie powinno zatemdziwiæ zg³oszenie klienta: komputer siê uszkodzi³ i „wybi³o”bezpieczniki w mieszkaniu.2.2. Praca tranzystorów kluczuj¹cychUmieszczenie sterownika po stronie „zimnej” przetwornicyznakomicie upraszcza fragment uk³adu odpowiedzialnego zapracê stabilizuj¹cej pêtli sprzê¿enia zwrotnego, jednak komplikujestopieñ sprzê¿enia sterownika z tranzystorami wykonawczymiprzetwornicy. Teraz tutaj trzeba zapewniæ izolacjê galwaniczn¹.Zwykle w takiej strukturze komplikuje siê te¿ uk³adstartu ca³oœci przetwornicy. W opisywanym zasilaczu ten problemnie istnieje z uwagi na zastosowanie odrêbnej przetwornicyma³ej mocy – przetwornicy standby. Warto zauwa¿yæ, ¿e wogólnym rozrachunku wad i zalet (pod wzglêdem komplikacjiuk³adowej zasilacza) w takiej konfiguracji przewa¿aj¹ niestetywady i dlatego czêœciej spotykamy przetwornice ze sterownikiemulokowanym po stronie gor¹cej zasilacza.Tutaj izolacjê w tym fragmencie uk³adu wykonano za pomoc¹transformatora impulsowego o niewielkiej mocy. „Chytre”wykonanie jego uzwojeñ daje „za jednym zamachem” jeszczeparê korzyœci, o których w kolejnych podpunktach. Uproszczonyschemat drivera i stopnia kluczuj¹cego przedstawia rysunek2.2.1.C1C2R1U ~ 300VDC =tylko te diody s¹ „czynne” gdy prze³¹cznik K jest zwartyR1, R2 - rezystory o jednakowej wartoœci symetryzuj¹ce uk³ad,gdy prze³¹cznik K jest otwarty (dla sieci 230VAC)Rys.2.1.1. Adaptacja uk³adu do sieci 230/115VAC.R28 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychQ1TL494Q2Q4Q3stopieñsteruj¹cy“trafo”steruj¹ce+150VQ1Q2-150VstopieñmocyD1D2Transformatorwyjœciowy“sztucznamasa”1µFuzwojenie dodatniego sprzê¿eniazwrotnego (przyœpieszaprze³¹czanie i zapewnia nasycenietranzystorów kluczuj¹cychograniczaj¹c do minimumwydzielan¹ w nich moc)diody inwersyjne (konieczne ze wzglêduna indukcyjny charakter obci¹¿enia)(1)(2)Ta faza sterowana jestprzez wyjœcie 8 IC1i tranzystor Q3Rys.2.2.1. Uk³ad steruj¹cy stopniem mocy zasilacza PC.(3)(1) - wyjœciowy przebieg kluczuj¹cy (E-Q1, C-Q2)(2) - przebieg na kolektorze tranzystora Q4(3) - przebieg na wyjœciu 11 uk³adu IC1Rys.2.2.2. Przebiegi w uk³adzie drivera kluczy.2.2.1. Strona izolowana uk³aduPr¹d tranzystorów wyjœciowych sterownika TL494 jestwzmacniany w uk³adzie z tranzystorami Q3, Q4. Jest tu równie¿odwracana faza sygna³u, co jednak z uwagi na symetriê ca³oœciuk³adu nie ma wiêkszego znaczenia. Uk³ad tranzystorów stopniawyjœciowego TL494 jest tak po³¹czony, i¿ stanowi¹ one wyjœciez otwartym kolektorem. Stan wysoki na tych wyjœciach wymuszanyjest zewnêtrznymi rezystorami R13 i R14 (rys.1.3). Stanaktywny (tj. za³¹czaj¹cy jeden z kluczy przetwornicy Q1 lub Q2)odpowiada stanom niskim na wyjœciach 8 lub 11 sterownika. Tenfakt nale¿y podkreœliæ, gdy¿ ma on istotne znaczenie dla pracyzewnêtrznej czêœci drivera. Proszê zauwa¿yæ, ¿e wtedy zewnêtrznytranzystor odpowiadaj¹cy danemu wyjœciu sterownika IC1 (n.8lub 11) jest wy³¹czony. A w³aœnie wtedy jeden z kluczy przetwornicyjest (ma byæ) w³¹czony. Jak to mo¿liwe i jak to dzia³a?Trzeba siê teraz dok³adnie przyjrzeæ uk³adowi tranzystorów Q3/Q4 wraz z kierunkiem uzwojeñ transformatora T2. Jaki stan wuk³adzie wystêpuje, gdy ¿aden z tranzystorów wyjœciowych sterownikaTL494 nie jest w stanie aktywnym (oba s¹ wy³¹czone)?Oba tranzystory zewnêtrzne (Q3 i Q4) s¹ wtedy w³¹czone (obaprzewodz¹). Ich emitery wystêpuj¹ na wspólnym potencjale, niecopodniesionym (oko³o 1.5V) wzglêdem masy. Ten fakt w tymmomencie nie ma istotnego znaczenia. Skoro jednak na ten fragmentuk³adu patrzymy, dwa zdania na ten temat. Podniesieniepotencja³u emiterów tych¿e tranzystorów zrealizowano w celupewnego i szybkiego wy³¹czenia ka¿dego z nich, gdy wyst¹pistan niski na odpowiadaj¹cym mu wyjœciu sterownika TL494.Podniesienie potencja³u o 1.5V zrealizowano w bardzo prostysposób za pomoc¹ dwóch diod szeregowych D7 i D8. Istnienierównoleg³ego elektrolitu C11 jest istotne z serwisowego punktuwidzenia i czyni z uk³adu diod faktyczne Ÿród³o napiêciowe.Wróæmy do opisu stanu, w którym oba tranzystory przewodz¹.Suma pr¹dów obu kolektorów wyznaczona jest rezystoremR46 i wartoœci¹ napiêcia zasilania sterownika. Tu nale¿y siê uwaga,¿e w opisywanej wersji schematu zasilacza PC jest to wartoœænietypowa, tylko 12V - jedno z napiêæ wyjœciowych zasilacza.W wiêkszoœci spotykanych wersji zasilacza komputerowego jestto wartoœæ znacznie wy¿sza: od 20V do 30V. Niezale¿nie jednakod powy¿szej dygresji, pr¹dy obu tranzystorów p³yn¹ przez diodyD7 i D8, wyznaczaj¹c próg napiêcia na ich „kolanie”. Jaki wtym czasie jest strumieñ magnetyczny w rdzeniu transformatorasteruj¹cego T2? Zerowy! Kierunki odpowiednich uzwojeñ s¹ takie,¿e wytwarzany przez nie strumieñ znosi siê wzajemnie! Cosiê dzieje dalej, gdy jedno z wyjœæ sterownika (n.8 lub 11) przyjmujestan niski i tym samym wy³¹cza odpowiedni tranzystor zewnêtrzny?Skoro jedna po³ówka uzwojenia pierwotnego T2 przestajeprzewodziæ pr¹d, druga po³ówka równie¿ pr¹du „przyj¹æ”nie chce, zgodnie z zasad¹ Lenza dotycz¹c¹ pola magnetycznego:napiêcie indukcji pola magnetycznego przeciwstawia siêzmianie strumienia. Mamy zatem (w momencie wy³¹czenia Q3lub Q4) ciekaw¹ sytuacjê, zupe³nie analogiczn¹ do tego, jakbydopiero w tym momencie przy³o¿yæ napiêcie do œrodkowegoodczepu uzwojenia pierwotnego transformatora T2. Potwierdzaj¹to zdjête oscylogramy i prezentowane na rysunku 2.2.2.Dopóki pr¹d p³ynie w obwodach Q3 i Q4, potencja³ na odczepieœrodkowym transformatora jest bliski potencja³u emiterów tychtranzystorów i wynosi oko³o 1.5V. W momencie, gdy pr¹d przestajep³yn¹æ przez jedn¹ czêœæ uzwojenia T2, drugie te¿ „protestuje”.Opadaj¹ce zbocze przebiegu (2) na rysunku 2.2.2 odpowiadaró¿niczkuj¹cemu dzia³aniu cz³onu LR, napiêcie na odczepœrodkowy uzwojenia pierwotnego T2 jest przy³o¿one przez znacznejwartoœci rezystor R46. Prawid³owy dobór wartoœci R46 jestniebagatelny, wyznacza on poprawne sterowanie pr¹dowe kluczywykonawczych w nieizolowanej czêœci przetwornicy.Skoro przebrnêliœmy przez byæ mo¿e najtrudniejszy fragmentuk³adu drivera, wypada wspomnieæ, ¿e transformator jestw koñcu po to, aby dostarczaæ napiêcia (lub pr¹du) po stroniewtórnej. Stronê gor¹c¹ drivera opisuje kolejny podpunkt, a tuzauwa¿my tylko, i¿ wyindukowane napiêcie uwidocznione narys. 2.2.2 pozostaje w okreœlonej proporcji z napiêciami uzwojeñsteruj¹cych bazy kluczy Q1 i Q2.2.2.2. Strona „gor¹ca” stopnia mocyJesteœmy ju¿ po stronie nieizolowanej. Napiêcia uzwojeñW1 i W2 s¹ proporcjonalne do P1 i P2 i s¹ wzajemnie w przeciwfazie.Tu przebiegi trudno obejrzeæ, szczególnie stopieñsteruj¹cy klucza Q1, którego emiter, a tym samym baza niemaj¹ ustalonego potencja³u. Obwód baza-emiter Q2 mo¿na „podejrzeæ”.Przebieg steruj¹cy z transformatora T2 jest trójpoziomowy,wygl¹da analogicznie, jak przebieg uzwojenia pierwotnegotransformatora wykonawczego, który to jako przebiegporównawczy wystêpuje na rysunku 2.2.2 oraz kilku nastêpnych.Trzy poziomy tego przebiegu (trójpoziomowego)odpowiadaj¹ nastêpuj¹cym stanom drivera: przewodz¹ obatranzystory (Q3 i Q4), w³¹czony tylko Q3, w³¹czony tylko Q4.Dla sterowania kluczami Q1 i Q2 nie s¹ istotne 3 poziomynapiêcia steruj¹cego, lecz poziom najwy¿szy, który wystêpujedla obu tranzystorów naprzemiennie z uwagi na przeciwbiegunowoœæuzwojeñ W1 i W2. Oba stany oddzielone s¹ stanem „neu-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 9

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychtralnym”, odpowiadaj¹cym przewodzeniu obu tranzystorów drivera(Q3 i Q4). Ten stan odpowiada fazie pracy przetwornicy„pó³mostkowy push-pull”, w którym oba klucze s¹ wy³¹czone.Prawid³owe wy³¹czenie tych kluczy zapewniaj¹ uk³ady przesuniêciapoziomów napiêæ, s¹ to elementy RCD w bazach Q1 i Q2.Dzia³aj¹ one nastêpuj¹co: z³¹cza baza-emiter tranzystorów kluczuj¹cychdzia³aj¹ klampuj¹co dla ³adunku na kondensatorachC9 i C10. Œredni pr¹d baz odk³ada spadek napiêcia na rezystorachodpowiednio R7 i R11, które wyznacza napiêcie, jakie ustalisiê na C9, C10. Istnienie diod D3 i D4 powoduje, i¿ odprowadzenie³adunku z baz w czasie stanu dynamicznego wy³¹czaniaklucza nastêpuje przez Ÿród³o napiêciowe utworzone z C9 i C10.Istnienie rezystorów: R6, R8, R10, R12 dope³nia „kosmetyki” wsterowaniu kluczami dla zoptymalizowania zarówno stanów statycznychw³¹czenia/wy³¹czenia klucza, jak i stanu dynamicznegojego prze³¹czania. W praktyce czêsto siê spotyka, i¿ R6 i R10nie s¹ montowane (zast¹pione s¹ zwor¹).O istotnym znaczeniu diod inwersyjnych (D1 i D2) wspomnia³emju¿ w punkcie 1 artyku³u.Czy nie dostrzeg³em istnienia trzeciego uzwojenia wtórnegotransformatora T2? Celowo do tej pory jego istnienie zaniedba³em.To uzwojenie dodatniego sprzê¿enia zwrotnegowspomagaj¹ce szybkie prze³¹czanie tranzystorów kluczuj¹cych.Pe³ni ono jeszcze jedn¹ „fantastyczn¹” rolê, ale o tym zachwilê. Teraz pozosta³o przyjrzeæ siê pracy samej koñcówkistopnia push-pull, a poniewa¿ to kwestia kluczowa, opis tenzosta³ wsparty kilkoma rysunkami.Warto sobie wczeœniej uœwiadomiæ, jak po³¹czone jest uzwojeniepierwotne transformatora wykonawczego T3. Pod³¹czonejest ono do symetrycznego uk³adu kluczuj¹cego i dalej zaniedbuj¹cistnienie W3 w transformatorze T2, poprzez kondensatorC7 do sztucznej masy „gor¹cej” czêœci przetwornicy. Ale toprzecie¿ konfiguracja uk³adu nowatorskiej przetwornicy sinusoidalnej.Nie, to nie przetwornica sinusoidalna, tu „diabe³” tkwiw szczegó³ach. Kondensator C7 ma zbyt du¿¹ pojemnoœæ na to,aby uk³ad zachowywa³ siê rezonansowo. Rysunki 2.2.3 a, b i cprzedstawiaj¹ przebieg napiêcia w punkcie po³¹czenia kluczyQ1, Q2 oraz na kondensatorze C7 dla dwóch wartoœci napiêciawejœciowego oraz dla dwóch wartoœci obci¹¿enia zasilacza.(1)Napiêcie ujemne- kierunek pr¹du- ujemny(2)Napiêcie =0pr¹d nie p³ynieLiniowe nachylenieoznacza sta³¹wartoœæ pr¹duNapiêcie dodatnie- kierunek pr¹du- dodatniTo zbocze jestwyrazem wartoœcipr¹du w uzwojeniupierwotnymOba klucze wy³¹czone pr¹d w uzwojeniu pierwotnym nie p³ynie poniewa¿w obwodzie wtórnym pr¹d nadal p³ynie w przeciwnych kierunkach przezuzwojenia bifazowe, aby kompensowaæ strumieñ magnetycznyw rdzeniu transformatoraRys.2.2.3a. Przebieg napiêcia w uk³adzie kluczuj¹cym (1)i napiêcia na kondensatorze C7, obrazuj¹cypr¹d w uk³adzie kluczy (napiêcie wejœciowe= 220VAC, obci¹¿enie = ok. 50W).(1)(2)d u - wyraŸnied t roœnie przywzroœcieobci¹¿eniaPWM ulegatylko nieznacznejzmianieRys.2.2.3b. Wzrost obci¹¿enia (napiêcie wejœciowe =220VAC, obci¹¿enie = ok.120W).(1)(2)Przy obni¿eniu napiêciawejœciowego - PWMwyraŸnie roœniedU- zachowuje poprzedni¹ wartoœæ.dTJednak z uwagi na wzrost czasu w³¹czenia kluczy I SS - roœnieRys.2.2.3c. Spadek napiêcia wejœciowego (napiêciewejœciowe = 160VAC, obci¹¿enie = 50W).Proszê zauwa¿yæ, i¿ zbocze napiêcia na kondensatorze odzwierciedlawartoœæ p³yn¹cego przezeñ pr¹du (I = C × dU/dt).Widaæ z tego, ¿e pr¹d uzwojenia pierwotnego transformatora wczasie w³¹czenia jednego z kluczy jest sta³y, a jego wartoœæ silniezale¿y od obci¹¿enia uk³adu. Potwierdza to, i¿ mamy do czynieniaz prac¹ uk³adu forward oraz z warunkami przewodnoœci ci¹g³ejpo stronie wtórnej zasilacza przetwornicy. Zale¿noœæ odwartoœci napiêcia wejœciowego jest ju¿ nieco inna. Jej wyjaœnienienast¹pi w p.2.6 opisuj¹cym stronê wtórn¹ zasilacza.Teraz pora dopowiedzieæ jeszcze jedn¹ funkcjê dodatkowegouzwojenia W3 transformatora T2. Musimy jednak wróciæ dostrony zimnej uk³adu drivera, co by³o tematem punktu 2.2.1.Dodatkowa funkcja W3 to bowiem realizacja zabezpieczenianadpr¹dowego. Gdy roœnie obci¹¿enie uk³adu zasilacza, malejeindukcyjnoœæ strony pierwotnej transformatora widziana od stronyuk³adu kluczuj¹cego. Nastêpuje wtedy inny rozdzia³ napiêciamiêdzy uzwojenie pierwotne T3 i uzwojenie dodatkowe T2, na„korzyœæ” tego drugiego. To napiêcie transformuje siê jednak równie¿na stronê pierwotn¹ transformatora steruj¹cego T2. Proszêteraz zwróciæ uwagê na pominiêty w punkcie 2.2.1 „tajemniczy”uk³ad z diod¹ D15 i kondensatorem C22. Napiêcie na C22 odzwierciedlainformacjê o szczytowej wartoœci tego przetransformowanegonapiêcia. Po przekroczeniu dopuszczalnej wartoœciprogowej przez odpowiednio dobrany dzielnik rezystancyjny napiêcieto wyzwala uk³ad przerzutnika „pamiêtaj¹cego” i wstrzymujepracê drivera.Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze }10 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Zasada dzia³ania ekranu plazmowegoZasada dzia³ania ekranu plazmowegoRyszard StrzêpekKilka lat temu w naszych sklepach ze sprzêtemelektronicznym pojawi³y siê odbiorniki TV z ca³kowicieodmiennym ekranem ni¿ spotykany dotychczas. S¹ toekrany plazmowe zwykle o du¿ych rozmiarach np. 42”,37”, 32” w formacie 16:9. Artyku³ dotyczy zasadfunkcjonowania ekranu plazmowego. Zosta³ on opracowanyna podstawie materia³ów firmy Panasonic.Kolorowy fosforElektroda danychDielektryk¯ebra¯ebraElektroda wybieraniaElektroda podtrzymania1. Porównanie podstawowych parametrówpracy kineskopu i ekranu plazmowegoDane porównawcze parametrów pracy kineskopu i ekranuplazmowego przedstawiono w tabeli 1.Nazwa ekranu plazmowego wziê³a siê st¹d, ¿e w procesiepowstawania obrazu wykorzystuje siê mieszaninê gazów: neonui kseonu bêd¹cych w stanie plazmy. Stan plazmy tej mieszaninypowoduje wydzielenie siê œwiat³a ultrafioletowego,które padaj¹c na ziarna fosforu powoduje jego œwiecenie i tworzenieobrazu.2. Budowa ekranu plazmowego PDPEkran plazmowy PDP sk³ada siê z tylnej aluminiowej p³ytybazowej i dwóch p³askich tafli szklanych. Te dwie tafle szklaneoddalone s¹ od siebie o oko³o 0.1mm. Obie tafle s¹ miêdzy sob¹dok³adnie zamkniête. Miêdzy nimi s¹ komórki wype³nione ziarnamifosforu. Ka¿da komórka jest tak¿e wype³niona mieszanin¹gazów szlachetnych neonu i kseonu o niskim ciœnieniu. Narysunku 1 przedstawiono strukturê ekranu plazmowego.Rys.2. Przekrój przez pojedynczy piksel ekranu plazmowego.Przednia tafla szklana posiada 480 przezroczystych elektrodwybierania i podtrzymywania montowanych parami. Tylna taflaszklana posiada 2556 (852×3) elektrod danych montowanych dowewn¹trz. Te elektrody s¹ po³¹czone bezpoœrednio do obwodówsteruj¹cych danymi. Tylnia tafla szklana od ty³u jest pokrytawarstw¹ dielektryka. Od przodu tylnej tafli jest warstwa fosforukolorów: czerwonego, zielonego, niebieskiego w kszta³cie ¿eberpo³¹czonych z elektrodami danych. W celu uzyskania odpowiedniejjakoœci i nasycenia koloru fosfor jest formowany w ró¿nejszerokoœci ¿ebra. Ta konstrukcja fosforu jest oryginaln¹ technologi¹firmy Panasonic. W przedniej tafli szklanej na warstwê przezroczystychelektrod na³o¿ona jest warstwa dielektryka, a nastêpniewarstwa tlenku magnezu MgO. Na rysunku 2 pokazano przekrójprzez pojedynczy piksel ekranu plazmowego.3. Podstawy funkcjonowania ekranu plazmowegoAluminiowa p³ytaTylniatafla szklanaPrzedniatafla szklanaP³yty steruj¹cedanychPodstaw¹ funkcjonowania ekranu plazmowego jest cykltworzenia tzw. podobszaru (sub field). Obejmuje on: inicjacjê,zapis i podtrzymanie procesu wy³adowañ w gazie. Taki procesprzebiega w ka¿dym pikselu ekranu plazmowego. Ten cyklobejmuje dwa g³ówne okresy: adresowy i podtrzymania. Przezsystem sterowania podobszarem ka¿dego piksela jest kontrolowanajakoœæ obrazu. Dzieje siê to przez regulacjê czasu roz-³adowania ³adunków plazmy. System sterowania podobszarempokazano na rysunku 3.Tabela 1P³yty steruj¹cedanychParametrCRT (CathodeRay Tube)PDP (Plasma DisplayPanel)Wybieranie Nie sekwencyjne Liniowo sekwencyjneEmisja Nie sekwencyjna JednoczesnaPobudzanie fosforu Elektronami UltrafioletemRegulacja jasnoœciRys.1. Struktura ekranu plazmowego.Regulacja pr¹dukineskopuRegulacja czasuroz³adowania ³adunkóww plazmie4. Zjawiska elektryczne podczas cyklu sterowaniapodobszarem w pojedynczympikselu4.1. InicjacjaDo piksela pozostaj¹cego elektrycznie obojêtnego (nie maw nim ¿adnych wolnych ³adunków elektrycznych) zostaje przy-³o¿one miêdzy elektrody wybierania i podtrzymania napiêcietrapezoidalne (szybki czas narastania oraz wolny opadania).To powoduje wybuch w mieszaninie gazów. Na elektrodziewybierania tworz¹ siê ³adunki ujemne – elektrony, a na elektrodziepodtrzymania tworz¹ siê ³adunki dodatnie – jony. Na-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 11

Zasada dzia³ania ekranu plazmowegoInicjacjaZapisOkresadresowyPodobszarOkrespodtrzymaniaV wRys.3. System sterowania podobszarem.V w - napiêcie przyœcienneRys.6. Napiêcie przyœcienne.VIV s +V wVsRys.4. Inicjacja.V s - napiêcie podtrzymaniaRys.7. Podtrzymanie - krok 1.ImpulsdanychImpulsywybieraniadodatnie jonyujemne jonyRys.5. Zapis.stêpuje start procesu przekszta³cania gazu w plazmê. Zilustrowanoto na rysunku 4.4.2. ZapisNa rysunku 5 przedstawiono proces zapisu. W tej fazie procesu,do elektrody danych podane s¹ impulsy prostok¹tne o dodatniejpolaryzacji i równoczeœnie do elektrody wybierania s¹podane impulsy prostok¹tne o ujemnej polaryzacji. Powodujeto roz³adowanie ³adunków w plazmie po wybuchu. Start roz³adowaniaw gazie powoduje jego jonizacjê. Podczas roz³adowaniajony s¹ przemieszczane do elektrody wybierania, a elektronydo elektrody danych. W czasie tej fazy procesu poszczególnepiksele s¹ adresowane w przestrzeni ekranu plazmowego.4.3. Napiêcie przyœcienneKiedy impulsy na elektrodach danych i wybierania s¹ wy³¹czoneto jony i elektrony tworz¹ napiêcie przyœcienne V W . Nazwatego napiêcia bierze siê st¹d, ¿e ³adunki elektryczne gromadz¹siê przy œcianach poszczególnych elektrod piksela (rys.6.).Rys.8. Podtrzymanie - krok 2.4.4. Podtrzymanie - krok 1Do elektrody podtrzymania podane s¹ impulsy prostok¹tneo polaryzacji ujemnej. Jednoczeœnie do elektrody wybieraniapodane s¹ impulsy prostok¹tne o polaryzacji dodatniej (rys.7).Wtedy nastêpuje pierwsze podtrzymanie roz³adowania. Potencja³pierwszego podtrzymania roz³adowania w plazmie jest sum¹napiêcia przyœciennego V W i impulsów potrzymania V S .4.5. Podtrzymanie - krok 2Impulsy podawane na elektrody wybierania i podtrzymanias¹ w tej fazie procesu wy³¹czone. Elektrony i jony w plazmiegromadz¹ siê wokó³ elektrod. Powstaj¹ce napiêcie pomiêdzytymi elektrodami jest odwrócone w stosunku do napiêciaprzyœciennego opisanego w punkcie 4.3 (rys.8).4.6. Podtrzymanie - krok 3Impulsy wystêpuj¹ce w elektrodach wybierania i podtrzymanias¹ o odwrotnej polaryzacji w stosunku kroku 1 z pkt.4.4. Jest to drugie podtrzymanie roz³adowania w plazmie(rys.9). Mechanizm tego zjawiska jest taki sam jak w kroku 1.4.7. Podtrzymanie - krok 4W stosunku do pkt. 4.6 nastêpuje zatrzymanie impulsówna elektrodach wybierania i podtrzymania. Jony i elektronygromadz¹ siê przy œcianach elektrod tworz¹c napiêcie przyœcienne(rys.10). Polaryzacja tego napiêcia jest odwrotna wstosunku do kroku 2.4.8. Podtrzymanie - krok 5Jony i elektrony, które s¹ generowane przez drugie podtrzymanieroz³adowania s¹ ³adowane do œcian piksela (dielektrykwokó³ elektrod). Do elektrody podtrzymania s¹ podane impulsyprostok¹tne o polaryzacji ujemnej. Podczas ³adowania ³adunkówdo œcian piksela nastêpuje kolejny wybuch w gazie (rys.11).5. Tworzenie obrazu w ekranie plazmowymW celu osi¹gniêcia ci¹g³oœci wy³adowañ w gazie operacjepodtrzymania kroków 1-5 s¹ powtarzane (rys.12). S¹ one okre-12 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Zasada dzia³ania ekranu plazmowegoCykl PodtrzymaniaV s +V wVsImpulspodtrzymaniaRys.9. Podtrzymanie - krok 3.Zmienny typ sterowaniaplazmowym wyœwietlaczemRys.12. Powtórzenia podtrzymania.Jedno TV pole8 podobszarów1st 2nd 3nd 4th 5th 6th 7th 8th1 2 4 8 16 32 64 128Rys.10. Podtrzymanie - krok 4.okres adresowy okres podrzymaniaRys.13. Struktura 1 pola TV.852240480V s}240Rys.11. Podtrzymanie - krok 5.œlane jako system kierowania typu AC Drive Type Plasma Display.Jeœli operacja podtrzymania roz³adowania jest powtarzanaodpowiednio d³ugo, to poziom jasnoœci piksela roœnietak, ¿e mo¿na go swobodnie widzieæ œwiec¹cego na ekranie.5.1. Kierowanie podobszarem (Sub – Field drive)System podobszaru kierowanego jest w PDP unikalnymsystemem firmy Panasonic. Jedno pole TV jest tworzone przez8-bitowy cyfrowy sygna³ wideo, który powstaje z tworzenia 8sterowanych podobszarów. Ka¿dy podobszar jest okresowoadresowany niezale¿nie jeden od drugiego (rys.13). W celuutworzenia ca³ego obrazu potrzebna jest 1 inicjacja i 480 operacjiwybierania. Okres podtrzymania jest ró¿ny dla ka¿degopodobszaru. Pierwszy podobszar SF (Sub – Field) odtwarzatylko 1 krok jasnoœci. Drugi SF odtwarza 2 kroki jasnoœci.Ka¿dy wy¿szy SF oznacza wy¿szy poziom jasnoœci. Ogólnieekran plazmowy mo¿e wytwarzaæ 256 poziomów jasnoœci.5.2. Podwójne wybieranieOkres podtrzymania dzia³ania systemu sterowania podobszaremjest ograniczony. W zwi¹zku z tym faktem mo¿liwoœciuzyskania odpowiedniej jakoœci s¹ tak¿e ograniczone. Poniewa¿480 linii poziomych jest wybieranych na podstawie 1 okresuadresowanego mo¿na zastosowaæ redukcjê liczby wybieranychlinii z 480 do 240 ograniczaj¹c w ten sposób czas wybierania.Stosuj¹c podwójne wybieranie 2×240 linii mo¿na wiêcmieæ wiêcej czasu na okres podtrzymania roz³adowania ³adunkóww plazmie (rys.14). Daje to mo¿liwoœci osi¹gniêcia wy-¿szego poziomu jasnoœci obrazu w ekranie plazmowym.Rys.14. Podwójne wybieranie.5.3. Plazma AL (Adaptive brightnees intensifier)W celu poprawy parametrów obrazu ekranu plazmowegostosuje siê system „Plazma AL”. Daje on nastêpuj¹ce elementypoprawy obrazu:• wzrastaj¹ce maksimum jasnoœci przy ciemnych scenachobrazu,• brak zak³óceñ ruchu obrazu,• zmniejszenie zu¿ycia mocy pobieranej przez ekran plazmowy.Uk³ad „Plazma AL.” powoduje wielokrotnie szybsz¹ obs³ugêprocesu w podobszarze.6. Parametry obrazu wyœwietlanego naekranie plazmowym• rozdzielczoœæ 480×852,• maksymalna jakoœæ 550cd/m 2 ,• stopa kontrastu 550:1,• odbiór obrazu w k¹cie obserwacji 160° w poziomie i wpionie,• obraz mo¿e sk³adaæ siê a¿ z 16770000 kolorów,• format ekranu plazmowego 16:9,• wielkoœæ piksela wynosi 1.08mm,• liczba pikseli 408960.Te dane s¹ obowi¹zuj¹ce dla ekranu plazmowego wyprodukowanegoprzez firmê Panasonic w roku 2000. Ostatnie danez roku 2002 mówi¹, ¿e jasnoœæ wynosi 650cd/m 2 i stopa kontrastudo 3000:1. W tych najnowszych ekranach plazmowychzastosowano jeszcze system Real Black Drive, który poprawiag³êbiê czerni i koloru przy wy¿szej jasnoœci.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 13

Zamienne piloty zdalnego sterowania 1 : 1Zamienne piloty zdalnego sterowania 1 : 1Rewolucyjne rozwi¹zanie firmy RUWIDOTekst sponsorowany przez firmê Mada el-service i firmê OLKOPiotr Mazur, Jan Sulima-GillowAustriacka firma RUWIDO to europejski potentat w produkcji pilotów zdalnegosterowania. Dostarcza piloty wielu producentom sprzêtu RTV w Europie ina œwiecie (w Polsce wspó³pracowa³a miêdzy innymi z firmami Unimor, Proelco/Trilux).Jest równie¿ aktywna na rynku pilotów zamiennych, serwisowych i uniwersalnych.Wielu Czytelnikom, z pilotami zamiennymi 1 : 1 kojarzy siê z pewnoœci¹nazwa König. Producentem tych w³aœnie pilotów by³a firma Ruwido, adystrybutorem, niemiecka firma König. Od kilku lat piloty te s¹ sprzedawaneprzez Ruwido z w³asnym logo, pod nazw¹ Amadeus. Dystrybucj¹ pilotówAmadeus w naszym kraju zajmuje siê firma Mada el-service, przedstawicielRuwido w Polsce.Dzisiaj mamy przyjemnoœæ zaprezentowaæ Pañstwu nowe innowacyjne, wrêczrewolucyjne rozwi¹zanie w dziedzinie pilotów zamiennych 1 : 1, opracowaneprzez firmê Ruwido. Mówi siê o nowej erze w technologii zdalnego sterowania.Rozpoczêto ju¿ sprzeda¿ nowego produktu pod nazw¹ Amadeus symphony wkilku krajach Europy, zyskuj¹c wszêdzie pozytywny oddŸwiêk. Teraz przyszed³czas na nasz rynek. St¹d chêæ przybli¿enia Czytelnikom tego wyrobu.Na czym owo rewolucyjne rozwi¹zanie polega? Jak zwykle, najlepsze pomys³yto te najprostsze. Tyle, ¿e ich realizacja wymaga ju¿ wiedzy i doœwiadczenia.Tak jest w³aœnie w tym przypadku.Firma Ruwido postanowi³a po³¹czyæ w nowym pilocie dwie sprzeczne napozór cechy, uniwersalnoœæ i pe³n¹ zamiennoœæ. Uniwersalnoœæ to cecha po¿¹danaprzez sprzedaj¹cego (sklep/serwis). Jeden rodzaj pilota do ka¿dego odbiornikatelewizyjnego to gwarantowana i natychmiastowa obs³uga klienta, brakzbêdnego magazynu, ma³e koszty w³asne. O czym wiêcej marzyæ. Tyle tylko,¿e u¿ytkownik, gdy spotka go ju¿ to nieszczêœcie i zepsuje mu siê pilot, chcia³bypozyskaæ produkt mo¿liwie bliski funkcjonalnie pilotowi oryginalnemu. Jemupotrzebna jest ta druga cecha – pe³na zamiennoœæ.Dotychczas producenci pilotów zamiennych starali siê rozwi¹zaæ powy¿szeproblemy w dwojaki sposób: albo próbowali odwzorowywaæ piloty oryginalnew nieskoñczonej ich iloœci, ku rozpaczy sprzedawców (szczególnie tych mniejszych),albo oferowali piloty uniwersalne, ze wszystkimi ich dolegliwoœciamidla klienta (ograniczona liczba funkcji, uci¹¿liwe i nie zawsze do koñca skuteczneprogramowanie, myl¹ce prze³¹czanie urz¹dzeñ, itd.).Teraz jest inaczej. Pilot Amadeus symphony przeznaczony jest do obs³ugiodbiorników telewizyjnych lub odbiorników telewizyjnych i wideo, gdy tak¹kombinacjê dawa³ oryginalny pilot do telewizora. Posiada on spor¹ iloœæ, aleergonomicznie rozmieszczonych klawiszy. Dziêki temu mo¿liwa jest realizacjawszystkich (lub prawie wszystkich) funkcji kontrolnych stosowanych w odbiornikachtelewizyjnych. Dla uproszczenia obs³ugi rozdziela siê funkcje kontrolnena podstawowe, z bezpoœrednim dostêpem i pomocnicze, uruchamianeklawiszem funkcyjnym. £atwo siê tego nauczyæ, potem ju¿ sama wygoda. T³umaczywszystko instrukcja obs³ugi na pude³ku. Sprzedawcom (sklepy / serwisy)za³¹czamy dodatkowo szczegó³owy opis stosowanych w odbiornikach telewizyjnychfunkcji kontrolnych z odniesieniem do pilota Amadeus symphony.Wychodzimy bowiem z za³o¿enia, ¿e wielu klientów nie zna mo¿liwoœci swojegosprzêtu i taki opis mo¿e byæ pomocny sprzedawcom przy wyjaœnieniachudzielanych klientom.14 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Zamienne piloty zdalnego sterowania 1 : 1Tyle jeœli chodzi o klienta. Pilota, ¿eby dzia³a³ i wysy³a³ w³aœciwerozkazy, zgodne z wymaganiami okreœlonego odbiornika telewizyjnego,trzeba oczywiœcie zaprogramowaæ. Robi to nie klient, lecz sprzedawca.Wykorzystuje w tym celu komputer z dostarczanym przezfirmê Ruwido specjalistycznym oprogramowaniem i interfejsem. Wystarczastandardowy PC. U¿ycie komputera czyni proces programowaniadziecinnie ³atwym. Zajmuje to nie wiêcej ni¿ pó³ minuty. Najpierwwyszukuje siê w bazie danych oryginalny odbiornik z którymma wspó³pracowaæ Amadeus symphony (mo¿na szukaæ te¿ przeztyp lub numer pilota oryginalnego, albo jego numer jako czêœci zamiennej).Potem poprzez interfejs, pod³¹cza siê do komputera pilota(ma on na tylnej œciance z³¹cze interfejsowe) i uruchamia instalacjêprogramu. Dane zapisywane s¹ w nieulotnej pamiêci pilota, wiêcbaterie nie maj¹ wp³ywu na podtrzymanie pamiêci (programuje siêgo wrêcz bez baterii).Na koniec pozostaj¹ czynnoœci kosmetyczne – za³o¿enie klapki maskuj¹cejwejœcie interfejsu i w³o¿enie baterii (2 × AAA). Klient dostajededykowanego pilota, którego mo¿e natychmiast u¿ywaæ. Dla sprzedawcyjest to wci¹¿ pilot uniwersalny. Prawda ¿e to proste!Podstaw¹ sukcesu jest mo¿liwie pe³na baza danych. Pilot staje siêpilotem dedykowanym, kiedy daje siê zaprogramowaæ do odpowiedniegotypu odbiornika. Jak pisaliœmy wczeœniej, firma Ruwido posiadawieloletnie doœwiadczenie przek³adaj¹ce siê na jedn¹ z najlepszychbaz danych. Niemniej proces uzupe³niania danych o nowe pozycjemusi byæ procesem ci¹g³ym i to z dwóch powodów. Po pierwszeprzybywa nowego sprzêtu RTV, po drugie w starszych typachjest zawsze coœ do uzupe³nienia. A te starsze typy s¹ w³aœnie najbardziejpo¿¹dane z uwagi na wyeksploatowanie pilotów. Sprzêt ¿yjezwykle d³u¿ej ni¿ pilot do niego.Firma Ruwido modyfikuje cyklicznie dostêpne oprogramowanie,przekazuj¹c nabywcom oprogramowania bezp³atne p³yty CD-ROM zaktualizacj¹. W najbli¿szej przysz³oœci planowana jest aktualizacja onlinepoprzez internet.Wydaje nam siê, ¿e przedstawiony Czytelnikom produkt firmyRuwido mo¿e rozwi¹zaæ skutecznie problemy klientów poszukuj¹cychpilota. Daje on bowiem szansê zaistnienia na rynku równie¿mniejszym organizacjom serwisowym i handlowym. A to dlatego,¿e ryzyko finansowe przedsiêwziêcia jest bardzo ograniczone, a zdolnoœædo satysfakcjonuj¹cej obs³ugi klienta ogromna. Wiêcej punktówsprzeda¿y / serwisu, to ³atwiejszy kontakt dla klienta, a pilotAmadeus symphony oprócz funkcjonalnoœci charakteryzuje siê atrakcyjnymwygl¹dem i wysok¹ jakoœci¹ wykonania. Wszystko za bardzorozs¹dn¹ cenê.W najbli¿szym czasie przewidujemy akcjê informacyjno – promocyjn¹Amadeusa symphony. Produkt bêdzie dystrybuowany na rynkupolskim przez firmê Mada el-service oraz sprzedawany równie¿ przeznaszego partnera handlowego firmê Olko maj¹c¹ swoje biura w Warszawiei w Szczecinie (patrz reklama wewn¹trz numeru).W okresie promocji mo¿na bêdzie nabyæ po preferencyjnych cenachpakiet pilotów wraz z oprogramowaniem.Zachêcamy! Taka okazja siê nie powtórzy!Zainteresowanych zapraszamy tak¿e do odwiedzenia naszej stronyinternetowej www.madasc.pl i / lub strony internetowej naszego partnerahandlowego www.olko.com.pl.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 15}

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTAnalogowo – cyfrowy odbiornik satelitarny Sat CruiserDSR201(P) firmy AMT (cz.2)Jerzy Gremba, Sebastian Gremba3.2. Uk³ad OTI8211Uk³ad OTI8211 firmy OAK Technology stanowi wysokiejintegracji obwód scalony, pe³ni¹cy funkcjê dekodera pracuj¹cegow czasie rzeczywistym dla dekompresji sygna³ów wideoi audio oraz demultipleksera strumieni danych w systemieMPEG.Uk³ad ten realizuje procesy zgodne z norm¹ ISO 11172(dla MPEG-1) oraz ISO 13818 (dla MPEG-2). Proces obróbkisygna³u polega na: zdemultipleksowaniu, dekompresji i synchronizacjisygna³ów wideo i audio oraz wyprodukowaniu cyfrowychdanych wyjœciowych przeznaczonych dla przetwornikówA/D.Schemat blokowy uk³adu OTI8211 przedstawiono na rysunku3. Wspó³pracuje on z zewnêtrznym mikroprocesoremg³ównym (host microprocessor).Interfejsy bezpoœrednio komunikuj¹ siê z procesorem poprzezszynê w celu transferu skompresowanych danych z pamiêcig³ównej. Obs³ugiwane s¹ szyny ISA, Intela i Motoroli.Skompresowane dane mog¹ byæ dostarczone, w celu dekompresjipoprzez wejœcie szeregowe lub równoleg³e. Po dekompresjisygna³ wideo jest zmiksowany z grafik¹ i doprowadzonyrazem z sygna³em audio do zewnêtrznych przetwornikówA/D. Uk³ad OTI8211 jest przystosowany do wspó³pracyz wieloma standardami przetworników audio DAC oraz enkoderówsygna³u wideo.W uk³adzie OTI8211 wykorzystano rdzeñ MicroSPARCRISC opracowany przez firmê Sun Microsystems. System RISCpe³ni funkcjê: dekodowania warstw obrazu, synchronizacji audio/wideoi komunikowania siê z g³ównym procesorem.Oprogramowanie dostarczane jest poprzez MPEG DeviceInterface (MDI). Firma OAK dostarcza bibliotekê w jêzyku Cw celu uruchomienia wspó³pracy z g³ównym mikroprocesorem.Uk³ad OTI8211 wymaga pamiêci DRAM o pojemnoœci minimum16 Mbitów dla NTSC (24 Mbitów dla PAL) dla zdekodowaniai buforowania. Standardowe pamiêci DRAM o pojemnoœci4 Mbitów mog¹ byæ przy³¹czone bezpoœrednio.Na rysunku 4 przedstawiono schemat blokowy typowejaplikacji uk³adu OTI8211 w satelitarnym odbiorniku typu settop-box.W celu zoptymalizowania kosztów systemu uk³ad OTI8211Data Adress ControlHost Bus InterfaceMicroSPARCRISC CoreVideoDecoderUnitBit Serial I/FSystem StreamDemupltiplexerVideo Display& GraphicsOverlay UnitTo NTSC/PALVideo EncoderDataAudioDecoderUnitAdress/RAS/CASDRAM ControllerTo Audio PCMDACExternalClockRys.3. Schemat blokowy uk³adu OTI8211.ClockErrorDetectorGeneratorprzystosowano do wspó³pracy z 16-bitowymi mikroprocesoramiMotorola serii MC680xx (np. MC68340 oraz Intel serii80xx np. 8086).W przypadku zastosowania mikroprocesora Intela, architekturasystemu bazuje na szynie ISA stosowanej w komputerachosobistych. Interfejsy uk³adu OTI8211 s¹ bezpoœrednioprzy³¹czone do szyny systemowej oraz zewnêtrznego sterownikaDMA.Blok demodulatora RF dostarcza strumienia bitów do wejœæuk³adu. Mikroprocesor konfiguruje blok demodulatora RF wcelu wyselekcjonowania po¿¹danego kana³u oraz konfigurujeuk³ad OTI8211 w celu przyjêcia programu z tego kana³u.Opcjonalnie strumieñ bitowy z demodulatora RF mo¿e byæzewnêtrznie deszyfrowany i doprowadzony do wejœæ uk³aduOTI8211. Cyfrowe wyjœcia s¹ bezpoœrednio przy³¹czone doprzetworników DAC standardu przemys³owego oraz do enkoderasygna³u wideo.Interfejs pamiêci DRAM generuje sygna³y dla adresowaniai sterowania maksymalnie dla dwóch banków lokalnej pamiêciDRAM. Konfiguracja pamiêci: 16, 20, 24 lub 32 Mbitóww zale¿noœci od rozdzielczoœci obrazu, wymagañ buforowaniai rozdzielczoœci nak³adki grafiki.W aplikacjach z systemem NTSC wystarcza 20 Mbitów.Generalnie, w procesie dekompresji, zapamiêtane musz¹ byætrzy ramki sygna³u wideo (trzy obrazy).Specyfikacja techniczna:Formaty dekodowania:• ISO 11172 (MPEG-1),• ISO 13818 (MPEG-2),• MPEG-1 i MPEG-2 dla sygna³u audio,• dekodowanie z pe³n¹ rozdzielczoœci¹ (CCIR601):- 720 × 480; 30Hz dla NTSC,- 720 × 576; 25Hz dla PAL.Grafika ekranowa:• tryb 19 kolorów,• 5 poziomów przezroczystoœci.Interfejs pamiêci DRAM:• typ EDO lub tryb szybki,• szybkoœæ: 70ns lub szybszy (w zale¿noœci od czêstotliwoœcizegara pamiêci).Interfejs systemowy:• wejœcie: szeregowy interfejs dla strumienia transportowegoMPEG,RFInputInfraredRemoteInterfaceRF DemodulatorTuner& DecryptionEngineHostMicroprocessorOptional DMAControllerHostSystem RAMLocal DRAMSingle- chipMPEG-2DecoderOTI8211PLL Clock SynchronizerNTSC/PALEncoderAudioDACRys.4. Schemat blokowy typowej aplikacji uk³aduOTI8211 w cyfrowym odbiorniku set-top-box.CompositeVideoStereoAnalog Audio16 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMT• wejœcie: równoleg³y interfejs 8/16 bitów,• wyjœcie: cyfrowe wyjœcie wideo dla zewnêtrznego enkoderawideo.Interfejs dla mikroprocesora:• 8/16-bitowy równoleg³y interfejs,• dla mikroprocesora Intel serii 80xx,• dla mikroprocesora Motorola serii 680xx.Obudowa/proces technologiczny/oprogramowanie:• obudowa: PQFP 208-wyprowadzeniowa,• technologia: 0.6µm, 3-warstwowa metalizacja,• rdzeñ MicroSPARC RISC 60MHz z pamiêci¹ danych cache.3.3. Uk³ad PCM1723Uk³ad scalony PCM1723 jest kompletnym stereofonicznymprzetwornikiem cyfrowo-analogowym (DAC) sygna³u audioz wbudowanym uk³adem pêtli fazowej (PLL). Pêtla PLLsteruje systemem zegara czêstotliwoœci¹ 256f S lub 384f S , uzyskiwan¹z zewnêtrznej czêstotliwoœci odniesienia 27MHz. PrzetwornikDAC zawiera modulator typu delta-sigma, cyfrowyfiltr interpolacyjny oraz wyjœciowy wzmacniacz analogowy.Uk³ad PCM1723 akceptuje dane w formacie 16-, 20- lub 24-bitowym.Cyfrowy filtr wyposa¿ony w funkcjê interpolacyjn¹ umo¿-liwia wybór tzw. „miêkkiego wyciszania”, cyfrowego t³umieniaoraz cyfrowej deemfazy. Pêtla PLL mo¿e byæ zaprogramowanadla standardowej czêstotliwoœci próbkowania, pomniejszonejlub powiêkszonej dwukrotnie.Uk³ad PCM1723 przeznaczony jest do aplikacji w systemachkompresji sygna³ów audio/wideo takich, jak: DVD,DVD-ROM, kartach dŸwiêkowych MPEG oraz satelitarnychodbiornikach typu set-top-box. Schemat blokowy uk³aduPCM1723 przedstawiono na rysunku 5.Cechy i parametry uk³adu:• akceptacja danych wejœciowych: 16, 20 lub 24-bitowych,• kompletny stereofoniczny przetwornik DAC zawiera filtrcyfrowy oraz wzmacniacz wyjœciowy,• czêstotliwoœci próbkowania: 16kHz, 22.05kHz, 24kHz,32kHz, 44.1kHz, 48kHz, 64kHz, 88.2kHz, 96kHz,• programowany obwód pêtli PLL: 256f S / 384f S ,• format: normalny lub I 2 S,• wybór funkcji:- wyciszanie,- cyfrowe t³umienie (256 kroków),- cyfrowa deemfaza.BCKINLRCINDINMLMCMDRSTBSerialInputI/FModeControlI/FSCKO8 ×OversamplingDigital Filterwith FunctionController256fs/384fsPLLMCKOXTIXTOMulti - levelDelta-SigmaModulatorMulti - levelDelta-SigmaModulatorBPZ-Cont.OSCRys.5. Schemat blokowy uk³adu PCM1723.V CPPGNDDACDACOpen DrainPower SupplyV CCAGNDLow - passFilterLow - passFilterV DDDGNDVVOUTOUTLCAPRZEROTabela 2.NrOznaczenieOpis funkcji wyprowadzeñ uk³aduPCM1723Funkcja1 XTI Wejœcie zegara typu master2 SCKOWyjœcie zegara systemowego - dostarcza sygna³ówo czêstotliwoœciach 256f s lub 384f s zegarasystemowego generowanych przez wewn. pêtlê PLL3 V CP Zasilanie napiêciem +5V pêtli PLL4 NC Niepod³¹czone5 MCKO Buforowane wyjœcie zegara oscylatora kwarcowego6 ML Zatrzask dla danych sterowanych szeregowo7 MC Zegar dla danych sterowanych szeregowo8 MD Dane sterowane szeregowo9 RSTBWejœcie resetu. W stanie niskim, wejœcie topowoduje zresetowanie cyfrowego filtru orazmodulatorów10 ZERO Znacznik (flaga) danych11 V OUTR Wyjœcie analogowe kana³u prawego12 AGND Masa analogowa13 V CC Zasilanie czêœci analogowej napiêciem +5V14 V OUTL Wyjœcie analogowe kana³u lewego15 CAPWspólne wyprowadzenie dla analogowego wyjœciawzmacniaczy16 BCKIN Zegar bitowy dla taktowania danych sygna³u audio17 DIN Szeregowe wejœcie danych sygna³u audio18 LRCIN S³owo zegara dla kana³ów: prawy/lewy19 NC Niepod³¹czone20 RES Fabryczne wyprowadzenie rezerwowe21 V DD Zasilanie czêœci analogowej napiêciem +5V22 DGND Masa cyfrowa23 PGND Masa pêtli PLL24 XTO Wyjœcie oscylatora kwarcowego• tryb wyjœciowy: lewy, prawy, mono, wyciszanie,• pasmo filtru analogowego (-3dB): typowo 100kHz,• poziom zniekszta³ceñ (THD + N): typowo –89dB przy f s= 44.1kHz,• zakres dynamiki: typowo 94dB,• odstêp sygna³/szum: typowo 96dB,• separacja kana³ów: typowo 93dB,• napiêcie zasilania: typowo +5V (od 4.5 do 5.5V),• pobór pr¹du: typowo 20mA (maks. 24mA),• obudowa: typu SSOP, 24-wyprowadzeniowa.AudioDecoderSEROSCKOLRCKOSYSCKI(*)SCRorPCR1716182Buffer256/384f sMaster 1PLL27MHz CLK OUT24XTOAGND12(*)SCR: System Clock ReferencePCR: Program Clock Reference23 22 21 3PGNDDGND V DDV CPDIN V 14OUTLBCKIN CAP15LRCINSCKOVOUT11RPCM1723 10ZEROXTIMLMCMDRSTBV CC+5V AnalogPostLPF10µFRys.6. Schemat aplikacyjny uk³adu PCM1723 przywspó³pracy z dekoderem MPEG2.136789PostLPF+5V AnalogAnalogMuteAnalogMuteSTRBSCKO SystemSDO ControlPIOLchAnalogOutRchAnalogOutSERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 17

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTAC-3AudioDecoderBCKOLRCKODO_0DO_1DO_2SYSCKI1416152LRCINDINSCKI10µF20 19DGND V DD12BCKIN V LOUT13CAP200RPostLow PassFilter10µF+5V AnalogAnalogMuteLeft-ChannelFront SpeakerµPSTRBSCKOSDOThree-wire I/F(Serial I/O)345671416152MLMCMDRSTBAGNDVZEROV CCOUT10 113.3µFR10µF20 19DGND V DD12BCKIN V LLRCINDINSCKIPCM1720OUT9813CAP200RPostLow PassFilter+5V AnalogPostLow PassFilter10µFAnalogMuteMuteControl+5V AnalogAnalogMuteRight-ChannelFront SpeakerLeft-ChannelSurround Speaker4567MLMCMDPCM1720RSTBAGNDVZEROV CCOUTR98PostLow PassFilterAnalogMuteMuteControlRight-ChannelSourround Speaker10 113.3µF+5V AnalogMaster ClockGeneratororPLL16181710µF23 22 21 3PGND DGND V DD V DPBCKIN V14OUTLLRCINDINCAP15PostLow PassFilter+5V AnalogAnalogMuteCenter Channel2SCKOBuffer16XTIMLPCM1723VOUTR11PostLow PassFilterAnalogMuteSub-WooferReset789MCMDRSTBAGND12ZEROV CC131024MuteControl3.3µF+5V AnalogRys.7. Schemat aplikacyjny uk³adu PCM1723 w 6-kana³owym systemie audio AC-3.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu PCM1723 przedstawionow tabeli 2.Schemat aplikacyjny uk³adu PCM1723 przy wspó³pracy zdekoderem MPEG2 przedstawiono na rysunku 6, a na rysunku7 schemat aplikacyjny uk³adu PCM1723 dla 6-kana³owegosystemu audio AC-3.18 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMT3.4. Uk³ad HD6437021Uk³ad HD6437021 nale¿y do rodziny scalonych mikrokomputerówsystemu SH7021 wykorzystuj¹cych technologiê SuperHTM RISC opracowan¹ przez firmê Hitachi.System SH7021 stanowi rozwi¹zanie nowej generacji mikrokomputeratypu RISC ze zredukowan¹ liczb¹ instrukcji zintegrowanegoz CPU oraz funkcjami peryferyjnymi dla systemowejkonfiguracji w obrêbie pojedynczego uk³adu scalonego.System CPU SH7021 zawiera zbiór instrukcji typu RISC.Podstawowe instrukcje mog¹ byæ zrealizowane w pojedynczymcyklu zegarowym. System SH7021 realizuje funkcje peryferyjnew oparciu o: du¿ej pojemnoœci pamiêæ ROM (PROM lubmaskowana ROM), pamiêæ RAM, kontroler dostêpu do pamiêci(DMAC), timery, szeregowy interfejs komunikacyjny (SCI),kontroler przerwañ (INTC) i porty wejœcia/wyjœcia (I/O). Pomocniczyuk³ad dostêpu do pamiêci zewnêtrznej umo¿liwia bezpoœrednieprzy³¹czenie do pamiêci SRAM oraz DRAM bez zastosowaniadodatkowej logiki uk³adowej.Organizacjê systemu SH7021 przedstawiono w tabeli 3,natomiast schemat organizacyjny systemu – na rysunku 8.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu HD6437021 przedstawionow tabeli 4.Memory16. ROM17. RAM2. CPU1. Overview3. Operating modesOn-chip modes4. Exception processing5. Interrput controller (INTC)6. User break controller (UBC)7. Clock pulse generator (CPG)BusesTimers10. 16-bit intergrated-timer8. Bus state controller (BC)pulse unit (ITU)9. Direct memory access11. Programmable timingcontroller (DMAC)pattern controller (TPC)12. Watchdog timer (WDT)Pins14. Pin functioncontroller (PFC)15. Parallel I/O portsData processing13. Serial communicationinterface (SCI)18. Power-down state19. Electrical characteristicsRys.8. Schemat organizacyjny systemu SH7021.Tabela 3.Organizacja systemu SH7021Kategoria Nazwa sekcji Skrót ZawartoœæWidok z góry 1. Widok z góry – Cechy, wewnêtrzny schemat blokowy, rozmieszczenie i funkcje wyprowadzeñCPU 2. CPU CPUKonfiguracja rejestrów, struktura danych, w³aœciwoœci instrukcji, typy instrukcji, listyinstrukcjiTryby pracy 3. Tryby pracy – Tryb MCU, tryb PROMModu³ywewnêtrzneZegarSzynyTimeryObróbka danychWyprowadzeniaPamiêæStany obni¿onegopoboru mocyCharakterystykielektryczne4. Obróbka wyj¹tków – Reset, b³êdy adresowania, przerwania, instrukcje pu³apek, instrukcje bezprawne5. Kontroler przerwañ INTC Przerwania NMI, z³amanie przerwañ, przerwania IRQ6. Kontroler przerwañu¿ytkownika7. Generator impulsówzegarowychUBCCPG8. Kontroler stanu szyny BSC9. Kontroler dostêpu dopamiêci10. 16-bitowa jednostkaimpulsów czasowych11. Programowalnykontroler wzorca czasuDMACITUTCPAdresowanie przerwañ i wybór cykli szyny przerwañKwarcowy generator impulsów, obwód korekcji wype³nienia impulsówPodzia³ przestrzeni pamiêci, interfejs DRAM, odœwie¿anie, sterowanie stanemwyczekiwania, kontrola parzystoœci¯¹danie auto, ¿¹danie zewnêtrzne, ¿¹danie modu³u peryferyjnego, tryb cyklu, trybzerwaniaTryb wyjœciowy przebiegu, funkcja wychwytu wejœcia, funkcja przezroczystegolicznika, praca buforowa, tryb PWM, tryb uzupe³niaj¹cy PWM, tryb synchronizacjireset’u, praca synchroniczna, tryb zliczania fazy, tryb dopasowania wyjœciaPrzerzutniki dopasowania wyjœcia12. Timer watchdog WDT Tryb timera watchdog, tryb timera interwa³owego13. Szeregowy interfejskomunikacyjny14. Kontroler funkcjiwyprowadzeñ15. Porty równoleg³ewejœcia/wyjœciaSCIPFCI/OTryb asynchroniczny, tryb synchroniczny zegara, funkcja komunikacjiwieloprocesorowejWybór funkcji wyprowadzeñPort wejœcia/wyjœcia16. ROM ROM Pamiêæ o strukturze ROM17. RAM RAM Pamiêæ o strukturze RAM18. Stany obni¿onegopoboru mocy19. Charakterystykielektryczne– Tryb zasypiania, tryb czuwania–Parametry maksymalne, charakterystyki AC, charakterystyki DC, parametryczasoweUwaga: Adresowanie rejestrów modu³u peryferyjnego:– przestrzeñ modu³u (obszar 5: H’5000000–H’5FFFFFF), poniewa¿ rzeczywista przestrzeñ rejestru wynosi jedynie 512 bajtów,bity adresowe A23–A9 s¹ ignorowane.Unikaæ nale¿y zapisu/odczytu z/do dowolnych adresów w przestrzeni modu³u peryferyjnego.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 19

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTTabela 4.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu HD6437021Oznaczenie Nr FunkcjaZasilanieV CC 13, 38, 63, 73, 80, 88 Napiêcie zasilania4, 15, 24, 32, 42, 50V SS59, 70, 81, 82, 92MasaV PP 76Wyprowadzenie reset’u w trybie MCU. Doprowadzane napiêcie +12.5V podczasprogramowania pamiêci PROM w systemie SH7021 (wersja PROM)ZegarEXTAL 71Wejœcie to s³u¿y do przy³¹czenia rezonatora kwarcowego lub zewnêtrznego sygna³uzegarowegoXTAL 72 Wejœcie to s³u¿y do przy³¹czenia rezonatora kwarcowegoCK 69 Zegar systemowyKontrola systemuRES 76 Wejœcie dla resetuWDTOVF 75 Wyjœcie sygna³u nadmiaru timera watchdogBREQ 60 ¯¹danie szynyBACK 58 Potwierdzenie ¿¹dania szynySterowanie trybem pracyMD2, MD1, MD0 79÷77 Wybór trybu pracyPrzerwaniaNMI 74 Wejœcie przerwania nie maskowanegoIRQ0÷IRQ7 65÷68, 97÷100 ¯¹danie przerwania 0÷7IRQOUT 61 Wyjœcie ¿¹dania przerwania typu slaveSzyna adresowaA21÷A045, 42, 40, 39, 37÷33,31÷25, 23÷20Szyna adresowa: adresowanie wyjœæSzyna danychAD15÷AD0 19÷16, 14, 12÷5, 3÷1Szyna danych: 16-bitowa dwukierunkowa szyna danych jest multipleksowana 16-bitow¹szyn¹ adresow¹DPH 64 Dane parzystoœci dla D15÷D8DPL 62 Dane parzystoœci dla D7÷D0Sterowanie szyn¹WAIT 54 Wejœcie oczekiwaniaRAS 52 Strobowanie adresów rzêdoweCASH 47 Strobowanie adresów kolumnowe w stanie wysokimCASL 49 Strobowanie adresów kolumnowe w stanie niskimRD 57 Wyjœcie odczytuWRH 56 Wyjœcie zapisu w stanie wysokimWRL 55 Wyjœcie zapisu w stanie niskimCS0÷CS7 46÷49, 51÷54 Wyjœcie typu chip selectAH 61 Wyjœcie adresowania typu holdHBS, LBS 20, 56 Wyjœcie strobowania bajtu w górê/w dó³WR 55 Wyjœcie zapisuDMACDREQ0, DREQ1 66, 68 Wejœcie ¿¹dania transferu DMA (kana³ 0i1)16-bitowa zintegrowana jednostka impulsów timera (ITU)TIOCA0, TIOCB0 51, 53 Wejœcie wychwytu lub wyjœcie porównania (kana³ 0)TIOCA1, TIOCB1 62, 64 Wejœcie wychwytu lub wyjœcie porównania (kana³ 1)TIOCA2, TIOCB2 83, 84 Wejœcie wychwytu lub wyjœcie porównania (kana³ 2)TIOCA3, TIOCB3 85, 86 Wejœcie wychwytu lub wyjœcie porównania (kana³ 3)TIOCA4, TIOCB4 87, 89 Wejœcie wychwytu lub wyjœcie porównania (kana³ 4)TOCXA4, TOCXB4 90, 91 Wyjœcie porównania ITU (kana³ 4)TCLKA÷TCLKD 65, 66 90, 91 Wejœcie zegarowe timera ITU: wejœcie zewnêtrznego zegara dla liczników ITUKontroler wzorca czasowego (TPC)TP15÷TP0 100÷93, 91÷89, 87÷83 Wyjœcia 15-0 wzorca czasowegoSzeregowy interfejs komunikacyjny (SCI)TxD0, TxD1 94, 96 Wysy³anie danych (kana³ 0i1)RxD0, RxD1 93, 95 Odbiór danych (kana³ 0i1)SCK0, SCK1 97, 98 Szeregowy zegar (kana³ 0i1)Porty wejœcia/wyjœcia (I/O)PA15÷PA0 68÷64, 62÷60, 58÷51 Port A: 16-bitowy port wejœcia/wyjœciaPB15÷PB0 100÷93, 91÷89, 87÷83 Port B: 16-bitowy port wejœcia/wyjœciaDokoñczenie w nastêpnym numerze}20 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Schemat OTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91ASchemat OTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91AH-DYV-DYTO CPT ANODETO CPTFOCUSTO CPTSCREENC4260.047200VP401HVT402 FBT(EHT)108 3R4221k(1/4W)FUSINGR4191.2k/0.5WL402(H-LN)R42375k(1/4W)C4171/160VL4016.8mHC4160.39µ/200VV-OUTV-FEED-BACKL8011mHC809270p/500VD804RGP15JR811100/3WR42456k(1/4W)C423100/160VR418100/0.5WFUSINGWF1OBSERVATION OF VOLTAGES AND WAVEFORMS:2197654C4158600p1.6kVQ4022SD1555C808100/160V1. Voltages read with VTVM from point shown to chassisground, line voltage 180-270V, colour bar signal.2. Voltages reading may vary ±20%.3. This schematic diagram is representative only.4. All waveforms are taken using a wide band oscilloscope anda low capacity probe.5. Check FINE TUNING, AGC, BRIGHTNESS, and COLOURcontrols for best picture, make sure that CONTRAST andCOLOUR controls are in mid position and BRIGHTNESScontrol is almost in maximum position.6. Waveforms are taken using a standard colour bar signal.VALUE OF RESISTOR, CAPACITOR and INDUCTOR:1. Resistance is shown in ohm, k=1000, M=1000000.2. Unless otherwise noted in schematic, all capacitor valuesless than 1 are expressed in µF.The components marked conform to VDE or IECguidelines and are essential for safe operation of the set.Use specified parts only when replacing.D405TVR06JC424270pR4562.2/0.5WJ1C433TP1 270pWF2T4331/0.5WFUSINGC427FUSING270p D403FUSING TVR06JR4341/0.5WC418270p D404TVR06JC420270pR42510kRL801C414220/25VL403WF3P4023 2 1C4254.7/250VR4201.8/2WFUSINGD407 TVR06JC42847/50VR4271.5/1W FUSINGC421330/25VD4061N4148R42622kR417FUSING 56/0.5WR428100(1/4W) T401 WF20(H-DRIVER)C8111000/35VP852D851-D8541N4005C858200/400VC8560.001/500V×4TH851PTCR4161.5k/0.5WC4130.068C41922035VL800100µHT801(SMPS TRANS)C857 C855C854R8542.2/5WC8520.1/250VACWF6DWF1816 18 12 10 14 134ST20+L85127mHC42222035VSR85215k/3WQ401KTC-2229D807 1N4003R80822k/3WVERTICALOUTPUTR8141/0.5WC87022/25V C810 FUSING270p/500VVERTICALDRIVE1 7C821820p2kVVCCPUMP UP1 2 3 4 5 6 70 10.9 22.1 0.9 0.7 25 1.3D805TVR06JGQ801BUZ90IC301 LA7830MYLC3150.01R3056.8kVR30210kBC303560pC412330pC437330pR4321.8k/0.5WD803R10JC8040.033/630VR851200k/0.5W 15k/0.5WR853C3020.33C3040.001VR301220kB(V-LIN)R304220kC401220pTP5R415220R8074.7kC4110.1Q851KTC2482TP4C8020.001C3010.22R302330kR30315kD3011N4003 C306C305100/25V56pR3012.2kTP2 TP3R401 5.6kC40322/16VC4040.1R803100(1/4W)C4022.2/50VD8021N4148R80022R80910kC8060.1D8011N4148R431225678WF4R3121.5kR421R813 1 1/2WFUSINGC80547/16V0.9V-OUT5.41V-COINCIDENCE180.9V-COMP GUARDDETECTOR SSC1.42 17OUT4.09.03 START167.74 V-OSCH-OSC 154.43.85 142.86.0 V-H6VIDEOSYNC.IDENT.135.8702NOISE PWM DETECTOR122.68 INVERTOR45H-OUT 1109 0112DETECTOR12+109C8011/50VR306330/0.5W20k/0.5WWF5R308180kC3070.1C3081/50VR30915kR3071.2k(1/4W)R31110kV-ZENERREF.R403 820R402 510R441820(1/4W)R4401.5/1WD806TVR06JC812270p/500VC3092200/16VR3101/0.5WSW302C3100.01(MYL)C813470/16VIC801 TDA4605DRIVERB+PRIMARYVOLTAGEMONITOR43OVERLOADZERO CROSSDETECTORPRIMARYCURRENTSIMULATORCONTROL21VR8011kB112+ADJR8025kZD40117VINIC402GL7812L8091MHC815100/16VR812560C43110/16VOUTST12+R804270k/0.5WC42922016VR805820k/0.5WAUDIO INIC401 TDA2579N1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 212 4 6 8 10 12 14 16 18 20R404470kC8038200pR20610kR8064.3k(1/4W)R801220R20510kR750680(1/4W)AUDIO INC4100.1C4054.750VR4291k(1/4W)R74968/1WC438220/16V ZD7056VR74747/1WR8104.7M/0.5WC8072200p/4kVSLOW S/WR748820(1/4W)ZD7046VD2011N4148R20416kR412220R413470kJ1FT12+Q713KTC2120ST5+C4090.1R41133kR4071.5k D4011N4003FT5+Q714KTC2236C725100/16VQ703KTC-1959YC40733/16VC406 R40547/16V 5.6kR430390/0.5WD2031N4148C2044.7/50VR20322kC4080.0027FT33+ZD70220VR7141000.5WR7614.7kHIGHSPEED INVR40210kBH.OSCR43547kR43915kR40610kVIDEO IND4021N4148ZD703KA33VR7461.8k(1/4W)D7071N4148Q704KTA-1015YC7383316VR7133.3kVR401100kB(H-SHIFT)R414120kR408100kC4324.7/50VC7211/50VC72322/16VR71110kR7122.2kC70410/16VD7081N4148C7221/50VR4091kR21175C20810/16VFT12+WF7DL601R603390L6028.2µH1HDELAYDL5021 142 SEQVCONT133 124 115 10EEPROM IM BUS6 128×8 INTERFACE 97 8R71010kR70815kR70710kL603R605330IC702 MDA2062ZD7019VR706100Q705KTC1815GRR7053.9kJ1028.2kR7043.9kR70310kC6080.01WF9L502WF10C5220.011HDELAYC5210.01R6041kVR6011kBR70247kR513470L50312µHR60210kR777240kR5121.2kR511390WF8C74010/16VTP7C60468pC6170.001Q702KTC18150.YC7010.1/16VTP8VR5011kBC5180.1C5192.250VBELLQ701KTC18150.YR7011kL601C739300pR7162.7kR719-R724390×6WF13R715 3.6k6.6154.4166.5171810.510.51910.5202.6212.62210231024252627288WF12C60110.12C60230.14C606 C6050.1 50.150V D601 61N41487X60184.43MHz9TC60120p 10C6090.0011112WF11 C6180.001C60710/16VC5200.1C515-C5171/50V × 3C515C516C517R5101kX5018.86MHzTC50120pR7172kC6200.001X7014MHzC706-C7110.001 × 6 R758 100LIMITEDAMPSLICINGLEVEL IDENTIDENTSECAM/PALLINE/FRAMEIDENT DECPALMOD1234567891011121314151617181920B-OUT B-MTX G-MTX RBURSTPHASE DETOSCR601 2.7kB-YDEMOG-YDEMOR-YDEMOFRAMEB1LINEB1BURSTGATESSC DETPALMTXCLOCKRESETPAL S/WIDENTDEMOF/FIM BUSMEMORYINTER-FACED/ACONVERTORR/CDECODERTUNINGIC501 TDA3561AOSCCHROMAAMPIDENTCOUPLINGIDENTDEMOPALAMPCONTROOUT(BANDAV, VCRTXTDRIVERDIRECT CONTROL INPUTANDDISPLAY DRIVERBRCOCONTRASCONTROLIC701 SAA1293AR756100C60347pCHAIC601 TDL6CÆP851 SW851F851 3.15A C8510.47/250V ACC8600.01/2kVSUB S/WC8202200p4kVOUTVCCGND3 2 1PRE-AMPC72747/16VC7260.011 2 3 4 5 6 7 8 9R757100CH DISPLAYSchematOTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91ACONTROLLH32 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 33

Schemat OTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91ASchemat OTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91AWF1 1100Vp-p (H)WF11ÅDENTDEMORAMEB1LINEB1BURSTGATESSC DETKTSRYĀRTORERNGIC501 TDA3561AC60347pOSCIDENTCOUPLINGIDENTDEMOPALAMPC701 SAA1293AIC601 TDA3592CONTROLOUT(BAND,AV, VCR)TXTDRIVERECT CONTROL INPUTANDDISPLAY DRIVER60CONTROLLHL606 24R-YCLAMPDE AMP PHASISY-AMP5+H/2SWITCH5+B-YCLAMP4039383736353433323130292827262524232221R726390WF16OUTPUTSWITCHR709 100C713 0.001C7120.001R725390FT12+WF154.4G-OUT 146.5B-MTX G-MTX R-MTX134.4R-OUT 12BRIGHTCONTROL11DL501B-YY-AMP 10C510EMO9 0.1GATED PULSE 1.4R50981.5kG-YSEPARATOREMOCONTRASTC5087CONTROLCOLOR C50722/16V6CONTROL 2.250VR-Y5C5080.1EMOPEAK 4.8DFT42.6CHROMA CHROMAC524 102p3AL S/W AMP AMPC503 0.47/ 50VKILLER DET 24.312 12423C61622 0.121R608C615 0.1 56020C612 L604191/50V 3.9µH18C61482p C613170.001R60716 2k C61122.16V R505151.5k14C50513 C504 L501150p 15µH R5042kR766 10kC71447/16VR727 10kR728 10kC501 C50247/16V 0.01L605VR602BGRWF141 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 141516 1718 19 2021 22 2324 25BS470R501680kIDENTR732 1.2kC715-C7180.001 × 4R752-R7551k/0.8W × 4R72910kQ711KTA1015D702K34ASW701C50910/16VR5221.8kR50720kL50433µH R50233C523100pC6104.7/50V56pR5061.2kR751 100R5201.2kR7318.2kR5088.2kR73010kC51110/16VR5143kQ710KTA1015R73310kR5211.2kR5191.2kR51756kR51610kR6091.2kDL602R610200D1041N4148R606 2kR73410kST5+Q712KTA1015D2041N4148FT12+FT12+R210680Q101KTC1815YR1251kR1301kR11410kD7031N4148R71810kR21610µHC2054.750VR1232.2kZ104TPS6.5MBSLIT3L15315µHZ151SFE5.5MBST20+8 79 1610 511&4C2110.047L1048.2µHZ103TPS5.5MB12 313 214 1C1510.01(CH)R1585.6kR121240L10512µHC1191/50VVCCWF17R1182.2kR1596.8kRS03100k(1/4W)C152150pCS0310/16VRS04100k(1/4W)RS0510/1W FUSINGICS01TDA2006R11756C158 R116 1001/50V L152 5.6µHR1531kQ152KTC1815YC1530.0154GND3IC201 TEA1014L103 L10216 156.84.017 143.9RF AGC184.2138.81.519 12C11715p8.84.420 11R120 1.8k 3.94.421 10R119 1k4.73AMP 2AMP 1AMP4.422 912 VIDEO AMP23 VIF4.4C116 C115BW NOISE C80.01 100/16V 11 VCC24 4.0SIFSIF DET IF AGC7SLIT2C113 VCCNOISE C00.0125 6326 4.5MUTE5C114 100p 327 LIMITERAF4.0FM DET AMP4R115 1kC12032.747p28MUTE33.029ATT 2C112Z105 0.015.74.8SFE5.5MB30 1RS02100k(1/4W)21D1031N4148DS01 1K34ALS01470µHR1602kR12727kR126 22kR112120D1021N4148RS016.8kCS014.7/50VCS020.01(MYL)RS0633k(1/4W)CS0747016VC1114.750V C1230.001R11147kCS0933/16VCS04220/35VRS071/0.5WRS088.2k(1/4W)CS0610/16VTP15R1281kC2034.7/50VB.PCS0822035VCS050.1RGBFT12+C20210/16VC1213316VVIDEO DET AFTC11033pSW702CONTROL54321C1734.7/50VR110470C17110/16VC16710016VBUFFERC1720.033C17010/16VC1694.7/50VUHTUVHAGCVLAFTMBIFIC101 LA7520Z102CDA-5.5MCFROMMAINP501R901100(1/4W)R902100(1/4W)R903100(1/4W)D901-9031N4148 × 3VR904470BR9101.8k(1/4W)CPT PWBR161220SLIT1C1638pR16922L162(ASC TRAP)VR9014.7kBR90410k/1W(RS)Q901C2482C901300pR921100R916180(1/4W)R913390(1/4W)R9111.8k(1/4W)R109390VR9024.7kBR16218C1628pR90510k/1W(RS)WF19Q902C2482C902270pR922100VR905470BR914390(1/4W)C1680.47/50VC1610.01C1740.01R9121.8k(1/4W)R10610kVR9034.7kBR1661kR10415kR90610k/1W(RS)Q903C2482R923100180VTO MAINP402R1654.7kR7595.6kR16718C1070.068MYLR10782kQ102KTC1815YR9072.7k/0.5WR9082.7k/0.5WR9092.7k/0.5WC903270pC1060.001D1011N4148R915390(1/4W)L901100µHGNDZ101R1012.2kC102 10pC1040.01C2090.01L1631µH167DQ161KTA388AC1660.001C10810/16VC7191/50VCPT SOCKETVR101 10kBAGCR917100 C904(1/4W) 47/1kVHEATERC1010.47/50VR102 1kC1094.7/50VR10810kR74110kR1054.7kR10339kR7426.8kC9051.2n2kVFROM FBT SCREENTP14Q706KTA10150.YR7435.6kFT12+FT33+FROM FBT FOCUSR73922kR74027kD7041N4148D7051N4148Q708KTA10150.YR73822kQ709KTA10150.YR73622kR73522kD7001N4148R74515kR74456kQ707KTC1815YC7200.1CPTTV MAIN P401R73722kD7061N4148PS01FROM FBT HV(CPT ANODE)SPEAKERWF2 12Vp-p (H)WF3 50Vp-p (V)WF4 1Vp-p (V)WF5 13Vp-p (H)WF6 400Vp-pWF7 9Vp-p (H)WF8 550mVp-pWF9 350mVp-p (H)WF10 350mVp-p (H)WF12 200mVp-pWF13 2.5Vp-p (H)WF14 7Vp-p (H)WF15 500mVp-p (H)WF16 350mVp-p (H)WF17 1.7Vp-p (H)WF18 4Vp-p (H)WF19 95Vp-p (H)WF20 100Vp-p (H)P/N:484-721FSchematOTVC GoldStarCKT4822chassis PC91A34 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 31

Naprawy dla dociekliwychOTVC Sharp 63CS06S chassis CSKarol ŒwiercNaprawy dla dociekliwych - OTVC Sharp 63CS06S chassis CSOTVC Sharp 63CS06S chassis CS. Treœæ obrazuwyœwietlana jest w ca³oœci. Dolna po³owa obrazu jestidealna, a górna pociêta jest poziomymi liniamiprzypominaj¹cymi efekt zrywania synchronizacji. Obiepo³owy przedzielone s¹ poziom¹ lini¹, przypominaj¹c¹efekt uszkodzenia odchylania pionowego. Wymianaelektrolitów nic nie zmieni³a. Poniewa¿ w tym odbiornikuuk³ad odchylania pionowego zbudowany jest wklasie D, to z uwagi na jego nietypowoœæ proszê owskazówki odnoœnie powy¿szej usterki.Nietrudno siê domyœleæ, i¿ Ÿród³em opisywanego problemujest b³êdnie dzia³aj¹ca pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Choæ uk³ad ramki pracuje w klasie D i znaczy to, ¿e napiêciena wyjœciu wzmacniacza przyjmuje zawsze jedn¹ ze skrajnychwartoœci, tj. dodatnie lub ujemne napiêcie zasilania, nadpoprawnoœci¹ pracy tego uk³adu te¿ czuwa pêtla w pe³ni liniowegoi zarazem silnego ujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Wszelkie w¹tpliwoœci w tym wzglêdzie powinny zostaæ rozwianepo spostrze¿eniu, i¿ czêstotliwoœæ kluczowania w uk³adziejest znacznie wy¿sza od pasma czêstotliwoœci, którewzmacniacz ma obejmowaæ. Czêstotliwoœæ kluczowania, którajest tu czêstotliwoœci¹ linii nie wp³ywa na „produkt wyjœciowy”,którym jest pr¹d cewek V; jest ona niejako automatycznieodfiltrowana przez indukcyjny charakter obci¹¿enia.Dodatkowo w tym charakterze dzia³a filtr LC zbudowany zcewki L501 i kondensatora C514. W tym problemie natomiastistotniejsze od powy¿szego jest spostrze¿enie, ¿e elementykszta³tuj¹ce charakterystykê amplitudowo-fazow¹ pêtli sprzê-¿enia zwrotnego mog¹ i musz¹ j¹ kszta³towaæ powiedzmy dodziesi¹tej harmonicznej przebiegu podstawowego, co jest nadalznacznie ni¿sz¹ czêstotliwoœci¹ od czêstotliwoœci kluczowania,tj. czêstotliwoœci linii.Na powy¿szych zdaniach wstêpu o charakterze ogólnympoprzestanê. Bogatsza dawka teorii wraz ze szczegó³owymopisem dzia³ania tego¿ uk³adu by³a zawarta w artykule poœwiêconymchassis CS firmy Sharp w „SE” nr 09 i 10/2001. Przyst¹piêzatem od razu do sedna sprawy dla rozwi¹zania zg³oszonegoproblemu. Na samym wstêpie prac serwisowych powinnazostaæ przeprowadzona obserwacja przebiegu na kolektorzedolnego klucza - tranzystora Q508. Co siê tam dzieje?Obserwacja tego kluczowego przebiegu jest jak najbardziej po-¿¹dana, choæ mo¿na siê domyœlaæ, co tam siê dzieje. W tymprzypadku ekran kineskopu s³u¿y nam niemal¿e jako ekranlampy oscyloskopowej. Zatem, ma³e jest prawdopodobieñstwopomy³ki, jeœli powiem, ¿e na prawid³owy przebieg jest na³o-¿ony przebieg o „niezidentyfikowanej” czêstotliwoœci, bêd¹cyobjawem sprzêgania siê wzmacniacza odchylania pionowego.A wiêc powiedzmy tylko sobie, jaki przebieg tu powinienbyæ? Prostok¹tny, o amplitudzie ±13V, czêstotliwoœci16kHz i o liniowo zmiennym wspó³czynniku wype³nienia zczêstotliwoœci¹ 50 Hz. Fakt, ¿e trudno takim przebiegiem zsynchronizowaæoscyloskop i stwierdziæ poprawnoœæ wszystkichjego parametrów, szczególnie poprawnoœæ zmiennoœci PWM.Oczywiœcie, w korzystnej sytuacji s¹ tu posiadacze oscyloskopówz pamiêci¹ i mog¹cych rejestrowaæ jednorazowy przebieg.Na szczêœcie, taka aparatura nie jest niezbêdna dla prawid³owegoprzeprowadzenia naprawy telewizora. Wysuniêtewy¿ej przypuszczenie Ÿród³a usterki jest tak dalece prawdopodobne,¿e innych mo¿liwoœci nie bêdê nawet rozpatrywa³.Trzeba siê zatem przyjrzeæ sprzê¿eniu zwrotnemu w tymuk³adzie i rozpoznaæ elementy kszta³tuj¹ce jego charakterystykê.Na wstêpie jednak odpowiedŸ na pytanie, które jak siêspodziewam mo¿e, a nawet powinno w tym miejscu paœæ: dlaczegodolna czêœæ obrazu jest poprawna? Otó¿ uk³ad ten, choæjest uk³adem odchylania pionowego, pracuje z czêstotliwoœci¹linii. Przebieg ramki natomiast, zmienia jedynie punkt pracyuk³adu w zale¿noœci od „numeru” kreœlonej linii. Ca³oœæwzmacniacza jest uk³adem silnie nieliniowym. Równie¿wzmocnienie w zamkniêtej pêtli silnie zale¿y w³aœnie od punktupracy tego uk³adu. Analiza matematyczna, czy graficzna tegozagadnienia by³aby zadaniem bardzo pouczaj¹cym i ambitnym.Oczywiœcie darujemy j¹ sobie. Widocznie „jakiœ biegun wy³azina praw¹ pó³p³aszczyznê”, gdy uk³ad przechodzi do kreœlenialinii w dolnej czêœci obrazu. Dodatkowo, warto zauwa¿yæ,¿e w uk³adzie ramki (z indukcyjnym charakterem obci¹¿enia)istnieje istotna ró¿nica w pracy tego uk³ady w górnej i dolnejpo³owie obrazu (czytaj: w zale¿noœci od kierunku przep³ywupr¹du w cewkach odchylaj¹cych). W tym miejscu odsy³am dopunktu 3.3.4 wspomnianego wy¿ej artyku³u.Teraz ju¿ proponujê przyjrzeæ siê, jak zamyka siê ta feralnapêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Zamyka siê ona na bazietranzystora Q502, poprzez rezystor R523. Jak tranzystorQ502 „odbiera” pr¹d tranzystorowi Q503 jest równie¿ wyczerpuj¹coopisane w pierwszej czêœci wspomnianego wy¿ej artyku³uw „SE” 09/2001. Jest to istotne i przepraszam, ale jeœlichce Pan wykonaæ naprawê z pe³nym jej zrozumieniem, trzebaw tym miejscu zapoznaæ siê z tym fragmentem. Tutaj jeszczejedna uwaga. Analizuj¹c pêtlê g³ównego sprzê¿enia zwrotnegow tym uk³adzie, ³atwo o pomy³kê i stwierdzenie, „¿e coœjest nie tak”, ¿e pêtla jest dodatnia. Proszê nie zapominaæ, ¿etak jak tu s¹ zrealizowane same klucze (tranzystory Q507 iQ508), tu i one powoduj¹ odwrócenie fazy o 180° dla rozpatrywanejpêtli. Równie¿ ³atwo o pomy³kê w stopniu z tranzystoramiQ502 - Q503; mo¿na je tu rozpatrywaæ jako parê ró¿-nicow¹. Skoro zatem wiemy, jak wygl¹da owa feralna pêtla, tojakie elementy kszta³tuj¹ jej charakterystykê? I choæ ca³y wstêpteoretyczny mo¿e napawaæ „przera¿eniem”, elementów tychjest niewiele. Istotn¹ rolê odgrywa cz³on RC R522 - C519. Istotnyjest kondensator C504 miêdzy oboma wejœciami wzmacniaczaoperacyjnego (realizuj¹cy tzw. kompensacjê lag-leadcompensation). Istotny jest dodatkowy cz³on filtruj¹cy LC nawyjœciu uk³adu L501 - C514. „Istotnoœæ” tego ostatniego nale¿ywidzieæ w negatywnym ujêciu. Cz³on LC daje niebezpieczniedu¿e przesuniêcie fazy. Zapewne jest ono tolerowaneSERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 35

w sprawnie dzia³aj¹cym uk³adzie dziêki starannemu doborowiwartoœci elementów. Sugerujê w tym miejscu próbê polegaj¹c¹na obserwacji zachowania siê uk³adu (w pe³ni wystarczyjedynie obserwacja ekranu odbiornika) w przypadku likwidacjijednego z tych elementów (od³¹czenia kondensatora lubzwarcia cewki). W jednym jak i drugim przypadku spodziewamsiê wyraŸnej lub ca³kowitej poprawy. Spodziewam siêrównie¿, ¿e uszkodzenie zostanie przez Pana opanowane przezwymianê lub manipulacjê jedynie wspomnianymi wy¿ej elementami.Sam fakt, ¿e obraz nie jest przesuniêty w pionie (wystêpujetu sta³opr¹dowe sprzê¿enie cewek) œwiadczy o tym, ¿ewszystkie elementy czynne uk³adu (wzmacniacz operacyjny ia¿ 11 tranzystorów) s¹ sprawne. Równie¿ uk³ad nie wychodzipoza zakres poprawnego punktu pracy, a jedynie w pewnymjego zakresie wystêpuje niestabilnoœæ pêtli stabilizuj¹cej – linearyzuj¹cejuk³ad. Wiele dodatkowych informacji da³oby tutajdok³adne przyjrzenie siê linii rozdzielaj¹cej oba fragmentyrastra, poprawny i poszarpany, to znaczy, czy w ramach tejlinii zawarta jest spora, czy nieznaczna czêœæ rastra.Nale¿y równie¿ rozpatrzyæ mo¿liwoœæ, i¿ wcale nie musiwzbudzaæ siê pêtla g³ównego sprzê¿enia zwrotnego. Mo¿e towyst¹piæ w ramach samego wzmacniacza operacyjnego lub samegostopnia koñcowego. Wprawdzie w ramach tych fragmentównie ma lokalnego sprzê¿enia zwrotnego, ale mo¿e wyst¹piæpaso¿ytnicze (paradoksalnie, aby unikn¹æ takich sytuacji,w uk³adach dwustanowych, a klasa D poniek¹d takim jest, stosujesiê niewielkie dodatnie sprzê¿enie zwrotne, skutkuj¹cekontrolowan¹ histerez¹). Tu tego nie zastosowano. Wzmacniaczoperacyjny BA10393 pracuje tutaj jako komparator napiêciai na wolnych zboczach sygna³u wejœciowego ma prawosiê wzbudzaæ. Dlatego istotna jest kompensacja lag-lead compensation– precyzyjnie dobrany kondensator C504 wraz z rezystoremR503. Takie „przykre” zachowanie siê wzmacniaczaoperacyjnego mo¿e byæ równie¿ spowodowane z³¹ filtracja jegonapiêæ zasilaj¹cych. Proszê zwróciæ uwagê nie tyle na filtracjêsamych napiêæ ±13V, ale na kondensator C513, który powinienbyæ ulokowany mo¿liwie blisko wzmacniacza miêdzy jegosymetryczne zasilanie. Analogiczn¹ rolê dla stopnia koñcowegope³ni¹ kondensatory C511 i C524. Nie bez znaczenia s¹ te¿niepozorne kondensatorki C527, C503, C525 i C520.Cytowany przez Pana opis w za³¹czonym liœcie mo¿na rozumieæjeszcze inaczej. Mo¿e wygl¹da to tak, ¿e nie wzbudzasiê ramka. Mo¿e to szarpanie w górnej czêœci ekranu to objawŸle pracuj¹cej linii na skutek wzbudzania siê uk³adu korekcjiEW (na szczêœcie sam stopieñ odchylania poziomego we wspó³czesnychodbiornikach nie jest nigdy objêty ¿adnym sprzê¿eniemzwrotnym). £atwo siê o tym przekonaæ od³¹czaj¹c poprostu uk³ad korekcji, na przyk³ad rezystor R624 lub cewkêL605. Nale¿y siê jednak spodziewaæ (po od³¹czeniu uk³aduEW) i¿ poprawnie dzia³aj¹ca wczeœniej ramka zacznie zachowywaæsiê „nie w pe³ni poprawnie”. Konstruktorzy firmy Sharpchc¹c zoptymalizowaæ moc odbiornika, wiêkszoœæ obwodów,albo wszystkie mo¿liwe wykonuj¹ w klasie D. Ale nie tylko.•ród³o napiêcia powrotu dla uk³adu pionu (+45V) pochodzijako energia „z odzysku” uk³adu EW. W wersji odbiornika54CS03S, gdzie brak korekcji, do tego celu s³u¿y dodatkowenapiêcie z zasilacza. Tutaj, po od³¹czeniu EW, napiêcia tegozabraknie. }

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdbiornik TV firmy Sharp 70ES-14S chassisDA100. Usterka polega na braku startu odchylaniapoziomego. Przetwornica startuje prawid³owo, wszystkienapiêcia z niej wychodz¹. Procesor DDP3310 namodule cyfrowym nie steruje odchylaniem poziomym.Na wyjœciu HOUT (n.8 wtyku GN1285) pojawia siênapiêcie sta³e na czas, gdy przetwornica pracuje (oko³o4 sekundy). Na kwarcu X1003 obok DDP pojawiaj¹ siêoscylacje, podobnie jest na wszystkich pozosta³ychkwarcach. Po pod³¹czeniu testera magistrali I 2 C isprawdzeniu adresów znanych mi uk³adów okazuje siê,¿e procesor fonii MSP3400 odpowiada na wywo³anie,podobnie SDA9189X. Nie ma na magistrali wywo³aniauk³adu SDA5273. Nie znam niestety adresów procesorówDDP3310, SDA9255, CIP3250, VCP3210A. Niewiem, czy odbiornik nie startuje z powodu brakuodpowiedzi któregoœ z uk³adów, czy te¿ z innych powodów.Podobn¹ sytuacjê mia³em w odbiorniku Sharpchassis CA100, gdzie nie odpowiada³ na wywo³anieuk³ad TDA6920X, co powodowa³o blokadê procesora.Proszê o przeanalizowanie mojego problemu. Szczególnieproszê - o ile to mo¿liwe - o adresy wymienionychwy¿ej uk³adów, ¿ebym móg³ sprawdziæ, czy odpowiadaj¹na wywo³anie procesora.Niew¹tpliwie jest to odbiornik trudny do naprawy i z ca³¹pewnoœci¹ nie wykonamy tej naprawy z „marszu”, tak jak mato miejsce w wiêkszoœci napraw „seryjnych”. Tutaj do naprawytrzeba siê przygotowaæ i nie wystarczy posiadanie samegoschematu. Wskazane jest posiadanie opisu dzia³ania. Nawetproste uszkodzenie mo¿e byæ trudne do zlokalizowania, jeœlinie zdobêdziemy podstawowych informacji o systemie zabezpieczeñ,a w przypadku magistrali I 2 C testu wzorcowego, wykonanegodla stanu czuwania i dla stanu pracy. Z wymienionychw pytaniu uk³adów scalonych znane s¹ mi adresy:MSP3400 - 10000A00SDA5273 - 00100010SDA9189X - 1101A1A0SDA9255 - 10111100TDA6920X - 100101A0Dla pozosta³ych 3 uk³adów niestety nie uda³o mi siê zdobyæadresów I 2 C. Z opisu objawów uszkodzenia wynika, ¿epodejrzenia i pomiary nale¿y kierowaæ na:1. uk³ady zabezpieczenia, które nie dopuszczaj¹ do rozpoczêcianormalnej pracy odbiornika, chroni¹c przed dalszymiuszkodzeniami,2. magistralê I 2 C, w której jakiekolwiek uszkodzenie powodujepodobn¹ sytuacjê.Z analizy schematu wynika, ¿e w odbiorniku istniej¹ trzy magistrale:• dla uk³adu pamiêci EEPROM - IC1003, IC1004 (X24645),36 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Odpowiadamy na listy Czytelników• dla uk³adu TXT - IC2401 (SDA5273-2),• dla pozosta³ych uk³adów.To wyjaœnia równie¿ brak wygenerowania i potwierdzeniaadresu TXT, jeœli test wykonywany by³ tylko dla trzeciej magistrali.Zwykle potwierdzenie od uk³adu TXT otrzymamy porozpoczêciu pracy odbiornika. Wa¿nym dzia³aniem jest wykonanietestu dla pierwszej magistrali, bo uszkodzenie którejkolwiekpamiêci lub uszkodzenie danych w nich zawartych,bêdzie parali¿owa³o start odbiornika. Jeœli konstruktor przewidzia³dwie odrêbne kostki pamiêci, to zwykle w jednej przechowywanes¹ dane u¿ytkownika, a w drugiej dane fabryczne,decyduj¹ce o poprawnej pracy odbiornika.Wracaj¹c do uk³adu zabezpieczeñ, trzeba wiedzieæ, ¿e czasich zadzia³ania jest zwykle krótki i wynosi od 1 do 3 sekund, ato oznacza wykonywanie niektórych pomiarów przyrz¹dami,które s¹ w stanie zarejestrowaæ pomiar w tak krótkim czasie iprzechowaæ go w pamiêci. Jeœli np. wyst¹pi uszkodzenie trafopowielaczalub znaczne jego obci¹¿enie, to w bardzo krótkimczasie generator linii przestanie pracowaæ, czego nie zd¹-¿ymy zaobserwowaæ na oscyloskopie (chyba ¿e posiadamy cyfrowy).Mo¿emy jednak potwierdziæ krótki stan próby podjêciapracy uk³adu odchylania H, mierz¹c np. multimetrem z pamiêci¹wartoœci maksymalnej, napiêcia w którejkolwiek ga³êzizasilania produkowanego przez trafopowielacz. A.H.OTVC Vestel CTV-GN72TS chassis 11AK19P.Uszkodzony by³ tranzystor Q605 BU2508D. Przedwymian¹ tranzystora sprawdzono napiêcia przetwornicy- by³y prawid³owe. Poniewa¿ nie mo¿na by³o znaleŸæprzyczyny uszkodzenia tranzystora, wymieniono kondensatoryC611 - 6.2nF/1.6kV, C626 - 12nF/1.6kV,C610 - 100nF/250V, C613 - 12nF/630V. Odbiornikzacz¹³ normalnie pracowaæ, ale po w³¹czeniu teletekstuokaza³o siê, ¿e nie ma synchronizacji pionowej, ponadtoznaki OSD i menu nie s¹ zsynchronizowane w pionie.Odbiornik by³ eksploatowany w tym stanie przez prawierok i ponownie uszkodzeniu uleg³ tranzystor Q605. Jakoprzyczynê uszkodzenia BU2508D podejrzewa³em jegoprzegrzewanie siê - na tym samym radiatorze zamontowanes¹ uk³ady stabilizatorów 5V, 8V, 2.5V/3.3V,wzmacniacz fonii, pion na TDA8351 i BU2508D. Ale como¿e byæ przyczyn¹ braku synchronizacji pionowejteletekstu i OSD i wed³ug informacji u¿ytkownika:czasami zak³ócenia fonii. Sprawdzono okolice IC501SDA555XFL i IC401 TDA8844, lecz nie stwierdzono¿adnego uszkodzonego elementu. Podstawienie pionunic nie zmienia. Po wypiêciu diody D509 z n.41 IC501brak teletekstu i OSD, ale tylko w czasie odbioru zanteny; z AV znaki OSD i teletekstu s¹, ale bez synchronizacjipionowej. Diody D506, D507 i D508 przy U501(SDA555XFL) zast¹piono fabrycznie zworami. Powypiêciu diody D509 najprawdopodobniej zniknê³yzak³ócenia fonii. Jeszcze jedno spostrze¿enie: pochwilowym pokazaniu siê znaku OSD pozostawa³a naekranie czarna, skacz¹ca linia, mimo ¿e znak OSD ju¿znikn¹³. Ju¿ nie wiem, gdzie szukaæ przyczyny usterki.Z opisu wynika, i¿ przy poprzedniej naprawie (rok temu),istnia³o ju¿ uszkodzenie zwi¹zane z brakiem synchronizacjipionowej dla TXT. Rozumiem, ¿e odbiornik zosta³ oddanyklientowi bez rozwi¹zania tego problemu. Poniewa¿ by³ uszkodzonyrównie¿ BU2508D, pozostaje pytanie, czy uszkodzeniew TXT nale¿y wi¹zaæ wspóln¹ przyczyn¹ lub momentem powstania,z uszkodzeniem BU. Odstêp roku miêdzy jednym adrugim uszkodzeniem BU sugeruje, ¿e albo tranzystory by³ymizernej jakoœci, albo zwyczajny pech. W przypadkach w¹tpliwych,tam, gdzie tranzystor BU zbyt mocno siê grzeje, chocia¿wszystko w otoczeniu jest sprawne, stosujê tranzystorS2055N (Toshiba) i zwykle problem nadmiernej temperaturyznika. Wi¹¿e siê to czêsto z odpowiednim powiêkszeniemotworków pod nó¿ki tranzystora i podgiêciem nó¿ek. Czasamitrzeba wierciæ dodatkowy otwór do mocowania tranzystorapowy¿ej poprzedniego otworu, ale to siê op³aca, bo zyskujemywiêksz¹ pewnoœæ w zakresie udzielanej gwarancji na naprawê.Co do uszkodzenia zwi¹zanego z brakiem synchronizacjipionu dla teletekstu, to pierwszym podejrzanym jest mikroprocesor,jako ¿e tam odbywa siê wydzielanie danych TXTz ca³kowitego sygna³u wizji (CVBS). Poniewa¿ koszt tego„kombajnu” jest wysoki, decyzja o jego wymianie musi byæniezwykle ostro¿na i wymusza na nas dodatkowe dzia³ania ipomiary tak, aby uzyskaæ 100% pewnoœæ o jego uszkodzeniu.OSD synchronizowane jest impulsami H i V wydzielanymi zimpulsu SSC, który doprowadzony jest do n.45 mikrokontrolera.Rozdzielenie impulsu SSC odbywa siê wewn¹trz uk³adui dla nas wa¿ne jest to, aby dochodz¹cy SSC by³ poprawnypod wzglêdem kszta³tu i amplitudy oraz umieszczony by³ podstaw¹na osi zerowej. Po drodze od n.41 TDA8844, sk¹d wychodzisygna³ SSC, jest wtórnik emiterowy Q420-BC548B,który mo¿e w przypadku uszkodzenia wprowadzaæ sk³adow¹sta³¹ i psuæ sygna³ SSC. Jeœli impuls SSC jest poprawny, tonajwa¿niejsza jest wiedza, ¿e synchronizacja TXT odbywa siêzawsze w procesorze TXT i jeœli dzia³a poprawnie synchroTV, to znaczy, ¿e uszkodzony jest procesor TXT. Ta wiadomoœænie bêdzie z ca³¹ pewnoœci¹ radosna dla klienta, ale niemo¿na tutaj liczyæ na to, ¿e „mo¿e jednak coœ w otoczeniu’’,lub zastosujemy jakiœ trick i rozwi¹¿emy problem skutecznie itanio. Pozostaje jednak niepewnoœæ, czy w przysz³oœci uszkodzeniez TXT nie powtórzy siê i czy mo¿na je wi¹zaæ w jakikolwieksposób z uszkodzeniem BU. Jeœli przyj¹æ, ¿e ma onowspóln¹ przyczynê, to pytanie jak¹? Mo¿e nast¹pi³o przebicietrafopowielacza, alba wy³adowanie w kineskopie? Mog³obyto byæ spowodowane chwilow¹ znaczn¹ zwy¿k¹ napiêæ produkowanychprzez przetwornicê. W tym przypadku dla pewnoœcinale¿y wykonaæ profilaktycznie poprawkê lutowañ trafaprzetwornicy, jak i obszaru p³yty nale¿¹cego do przetwornicy.Radzi³bym wymieniæ Q809 - TL431, transoptor IC801 i elektrolityC814 - 10µF, C848 - 100µF. Bior¹c pod uwagê nieznacznykoszt tych czêœci, zyskujemy wiêksz¹ pewnoœæ wgwarancji udzielanej klientowi.A.H.OTVC Philips chassis L9.2E AA (21”). Odbiornikjest prawdopodobnie po burzy. Uszkodzone by³y:uk³ad MC44603 i tranzystor STP6NA60. Po wymianietych elementów odbiornik jest „martwy”. Napiêciezasilania uk³adu MC na n.1wynosi oko³o 11V. Takie samoSERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 37

Odpowiadamy na listy Czytelnikównapiêcie jest na n.2. W chwili w³¹czenia odbiornika nawyjœciu scalaka (n.3) nie pojawia siê ¿aden impuls.Wszystkie elementy przetwornicy ³¹cznie z elementamiSMD zosta³y wymontowane i sprawdzone. Trafo przetwornicyte¿ jest dobre. Po stronie wtórnej przetwornicynie ma ewidentnych zwaræ (odpina³em wszystkie obci¹¿enia,przy³¹czaj¹c jedynie ¿arówkê do ga³êzi 95V). Odbiorniknie daje ¿adnych oznak „¿ycia”. Dioda LED niezapala siê wcale. Nieregularnie raz na kilkadziesi¹tza³¹czeñ pali siê STP... lub scalak, a póŸniej rezystorR3506 - 2.2R. Wymieni³em je ju¿ trzykrotnie.Wa¿n¹ informacj¹ jest to, ¿e uszkodzenie mog³o powstaæpodczas burzy. Budzi to zawsze podejrzenia, ¿e uszkodzeniapowsta³e w takich okolicznoœciach mog¹ byæ bardzo rozleg³e,co zwykle wi¹¿e siê z wysokim kosztem naprawy, trudn¹ lokalizacj¹uszkodzeñ i du¿¹ iloœci¹ czasu potrzebnego na rozwi¹zanieproblemu. W wielu przypadkach na skutek odleg³ego udarunapiêciowego w sieci energetycznej, uszkodzenia powstaj¹ tylkow obrêbie zasilacza i taka naprawa nie powinna stwarzaæwiêkszych problemów. Gorszym przypadkiem udaru w sieci,jest jego powstanie w bliskim otoczeniu. Impuls przepiêciowy„id¹cy po sieci” mo¿e mieæ wartoœæ kilku a nawet kilkunastutysiêcy woltów. Nawet jeœli nie posiada du¿ej energii destrukcji,to na skutek przebicia miêdzy zasilaczem a mas¹ g³ówn¹p³yty, uszkodzeniu ulega szereg elementów pó³przewodnikowych,w tym uk³adów scalonych. Oznacza to, ¿e musimy podj¹ætakie dzia³anie, które w sposób szybki i skuteczny okreœl¹rozmiar uszkodzeñ lub potwierdz¹ sprawnoœæ pozosta³ych uk³adówodbiornika. Mo¿na w tym przypadku pomin¹æ naprawêprzetwornicy i podaj¹c z zewnêtrznego zasilacza +5V dla liniistandby, przetestowaæ poprawn¹ pracê mikroprocesora i jeœlipodstawowe pomiary potwierdz¹ jego sprawnoœæ, wykonaæ testmagistrali I 2 C. Jeœli test wypadnie pozytywnie, mo¿emy odetchn¹æi zaj¹æ siê tylko przetwornic¹, bo to oznacza naprawê wrozs¹dnych kosztach. Dobry opis przetwornicy bazuj¹cej na sterownikuMC44603 znajduje siê „SE” 8/2001 s.6 i chocia¿ dotyczyinnego chassis, to zasada pracy jest identyczna. Poniewa¿na wstêpie zaznaczono, ¿e wszystkie detale zosta³y sprawdzone,pozostaje podejrzenie istnienia z³oœliwej przerwy, np. pêkniecieœcie¿ki druku lub cienki jak w³os, zwieraj¹cy zaciek cyny(najtrudniejsze uszkodzenia to te, które sami zrobimy przez nieuwagêlub brak precyzji ). Jeœli zastosowano podstawkê uk³aduscalonego, to po jego wyjêciu mo¿na dokonaæ dok³adnych pomiarówca³ego otoczenia wraz ze œcie¿kami druku, eliminuj¹ckolejno w¹tpliwoœci. Najlepiej to zrobiæ po d³u¿szej chwili odmomentu roz³adowania elektrolitów. W dotychczasowej mojejpraktyce wymiana zestawu: uk³ad, tranzystor, rezystor i ewentualniebezpiecznik rozwi¹zywa³a problem w pierwszym podejœciu.By³y to uszkodzenia po udarach napiêciowych w siecienergetycznej. Zwykle nale¿y profilaktycznie wykonaæ poprawkêlutowañ trafa przetwornicy.A.H.OTVC Panasonic TC-2195DRN. Uszkodzonyby³ uk³ad STR54041 i zwarty tranzystor Q802 2SD965oraz uszkodzony rezystor 4R7 w ga³êzi zasilania. Powymianie uszkodzonych elementów i kondensatoraelektrolitycznego 10µF przetwornica wystartowa³a, alepo chwili s³ychaæ pisk przeci¹¿onej przetwornicy.Zadzia³a³a dioda D854 (R2KN) zabezpieczenia napiêciowegow ga³êzi zasilania stopnia odchylania linii inast¹pi³o przepalenie rezystora bezpiecznikowego. Como¿e byæ przyczyn¹ uszkodzenia tej diody? Czy istniejemo¿liwoœæ sztucznego obci¹¿enia tego zasilacza isprawdzenie poprawnoœci napiêæ wytwarzanych przezprzetwornicê? Sprawdzi³em wszystkie elementy waplikacji uk³adu STR54041. Czy trafi³em mo¿e nawadliwy uk³ad scalony?Uszkodzenie diody lawinowej D854 (R2KN) jest pewnikiem,¿e nominalna wartoœæ napiêcia zasilaj¹cego uk³ad odchylaniapoziomego wzros³a drastycznie w górê. W zdecydowanej wiêkszoœciprzypadków nale¿y wymieniæ uk³ad STR54041. Jeœliuszkodzony by³ jeden z tranzystorów, nale¿y wymieniæ oba, czyliw tym przypadku jeszcze Q801-2SD965. Ze wzglêdu na wymaganeparametry, nale¿y stosowaæ oryginalne. Zwykle nale¿ywykonaæ profilaktycznie poprawkê lutowañ koñcówek trafaprzetwornicy. Jeœli nie chcemy straciæ nowego uk³adu STR, tonale¿y sprawdziæ jeszcze R815 - 5R6, D807, R812 - 47R. W90% przypadków to dzia³anie rozwi¹zuje w sposób skutecznyproblemy zwi¹zane z przetwornic¹. Powstaje jednak w¹tpliwoœæ,gdy wykonaliœmy wszystko co trzeba, a mimo to wymienionyuk³ad uleg³ ponownie uszkodzeniu. Poniewa¿ na naszym rynkupojawia siê ca³a masa podróbek, których nawet doœwiadczonyserwisant nie odró¿nia, pozostaje nam opieraæ siê na informacjihurtowników, którzy podaj¹ przy symbolu uk³adu, nazwê producentai cenê, która w sposób znacz¹cy wyró¿nia równie¿ jakoœæwykonania. Np. uk³ad STR54041 - cena 13z³, uk³adSTR54041 Panasonic - cena 40z³. Niska cena kusi, bo to oznaczani¿szy koszt naprawy (oczekiwany przez klienta), ale wy-¿sza jeœli jest zwi¹zana z wy¿sz¹ jakoœci¹, gwarantuje skutecznerozwi¹zanie problemu na wiele lat. W ci¹gu ostatniego rokusam doœwiadczy³em kilku takich przypadków, gdzie uk³ad trzebaby³o wymieniaæ ponownie. Najczêœciej zwi¹zane to by³o zeœwierszczeniem przetwornicy, które chwilami mo¿na by³o okreœliæjako skrzeczenie; zale¿a³o od treœci zmieniaj¹cego siê obrazu.By³y te¿ przypadki zwarcia uk³adu po kilkugodzinnej pracy.To doœwiadczenie uczy, ¿e na jakoœci nie nale¿y oszczêdzaæ.Co do pytania „ Czy trafi³em mo¿e na wadliwy uk³ad scalony?”powiedzia³bym: tak na 90%.A.H.Proszê o pomoc w rozwi¹zaniu problemudotycz¹cego OTVC Hitachi CP2546TA. Po w³¹czeniuprzyciskiem sieciowym œwieci siê LED standby. Ani zpilota, ani z klawiatury lokalnej nie mo¿na odbiornikaw³¹czyæ do normalnej pracy. Po wylutowaniu tyrystoraQ704 odbiornik w³¹cza siê, ale obraz jest bia³y zwidocznymi powrotami. Przy wymontowanym tyrystorzena n.17 procesora pojawia siê napiêcie oko³o 4V iprzechodzi do 0V, co œwiadczy o prawid³owym procesiew³¹czania. Zauwa¿y³em, ¿e po wlutowaniu tyrystoranapiêcie na n.17 zmienia siê od 1.2V do 4V. Od³¹czy³emobci¹¿enie od n.17, ale zachowanie napiêcia pozostajebez zmian: w dalszym ci¹gu zmienia siê w granicachpodanych powy¿ej. Gdzie szukaæ przyczyny tej usterki?38 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Opisany przypadek nale¿y do gatunku „naprawy trudne”,ze wzglêdu na rozbudowany system zabezpieczeñ.W odbiorniku kontrolowane s¹ cztery linie zasilania podwzglêdem obecnoœci napiêæ. S¹ to linie +5Vst-by, +5V, +8V,+12V. Elementem wykonawczym zbieraj¹cym te informacje poprzezcztery dwójniki R+D pod³¹czone do bazy jest tranzystorQ955 - BC558B. Brak napiêcia w którejkolwiek z tych linii zasilaniaspowoduje przejœcie odbiornika w tryb standby. Dodatkowokontrolowana jest wielkoœæ pr¹du pobieranego przez uk³adodchylania poziomego i poœrednio wielkoœæ napiêcia zasilaj¹cegoten uk³ad. Te dwie informacje pochodz¹ce od tranzystora Q703i ZD701 zbiegaj¹ siê w linii ochrony (PROTECTION LINE) iskierowane do bramki tyrystora Q704, powoduj¹ jego za³¹czeniew chwili, gdy nast¹pi przekroczenie dopuszczalnej wartoœcichoæby jednego z kontrolowanych parametrów. Powoduje to równie¿przejœcie odbiornika do stanu standby. Poniewa¿ w opisiepodano, ¿e po od³¹czeniu tyrystora uk³ady odchylania pracuj¹ ijest raster, myœlê, ¿e jest to odpowiedni moment do wykonaniapomiarów napiêæ we wszystkich ga³êziach zasilaj¹cych, zarównopod wzglêdem napiêcia, jak i poprawnej filtracji. Prosty przyk³ad:gdyby kondensator C718 - 4.7µF/250V straci³ pojemnoœæ,impulsy przed diod¹ bêd¹ mia³y na tyle du¿¹ amplitudê, ¿e popokonaniu bariery Zenera dla tej diody, spowoduj¹ za³¹czenietyrystora Q704 i uaktywnienie linii ochrony. W opisanym przezCzytelnika przypadku, w¹tpliwoœci budzi zachowanie siê napiêciana nó¿ce 17 mikroprocesora steruj¹cego. W tym przypadkumo¿na podejrzewaæ, ¿e to on decyduje o wy³¹czeniu, rozpoznaj¹cb³¹d na magistrali I 2 C lub b³¹d danych zawartych w pamiêci24C04. Id¹c tym drugim kierunkiem poszukiwañ uszkodzenia,nale¿y wykonaæ test magistrali I 2 C w celu potwierdzenia sprawnoœciuk³adów pracuj¹cych w magistrali. Nie mam co prawda wswoich zasobach wzorcowego testu, na którym mo¿na by oprzeæsiê ze 100% pewnoœci¹, ale wystarczy po odczytaniu potwierdzonychadresów, porównaæ go z oczekiwanymi potwierdzeniamidla uk³adów obsadzonych w tej wersji wykonania odbiornika.Ze schematu wynika, ¿e powinny zg³osiæ potwierdzenie swojejobecnoœci nastêpuj¹ce uk³ady: 24C04 - 10100000,SAA7283ZP - 101101A0, TA8777N - 10001000,TDA9840 - 10000100, TDA9860 - 100000A0, 83C654 -koprocesor TXT (nie znam adresu).Nie zg³osi potwierdzenia uk³ad dekodera TXT - SAA5281,poniewa¿ pracuje w autonomicznej magistrali.Jeœli uzyskamy wynik pozytywny, mo¿na jeszcze podejrzewaæzawartoœæ pamiêci EEPROM, ale ze wzglêdu na trudnoœciw jej zdobyciu, nale¿y wczeœniej wykonaæ inne czynnoœci sprawdzaj¹ce,np. czy kwarc przy mikroprocesorze steruj¹cym generuje,bo jeœli nie, to nie uzyskamy ¿adnego potwierdzenia w teœciemagistrali, co czêsto prowadzi do fa³szywych wniosków, aobjawy bêd¹ identyczne, jak opisane przez Czytelnika. A.H.Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdbiornik Sony KV29X2D chassis AE3. Pow³¹czeniu obraz jest czarno-bia³y z przesuwaj¹cymi siêw pionie kolorowymi pasami. Dla programów SECAMpo chwili (kilku lub kilkunastu sekundach) pojawia siêkolorowy i prawid³owy obraz. Jeœli z pilota powtórniewywo³am ten sam program, to obraz jest od razu kolorowy,jedynie czasami bezpoœrednio po prze³¹czeniu nabardzo krótko pojawiaj¹ siê kolorowe pasy. Dla programówPAL obraz jest ca³y czas czarno-bia³y (wyrazisty iostry) z przesuwaj¹cymi siê kolorowymi pasami. Fonia,teletekst i wszystkie regulacje dzia³aj¹ bez zarzutu.Czy przesuwaj¹ce siê kolorowe pasy, to ten sam powszechnyobjaw, jak w popularnych dekoderach PAL TDA4510,TDA4555 itp., gdy generator odtwarzania podnoœnej nie potrafidostroiæ siê do czêstotliwoœci jak¹ nakazuje mu burst?Pytanie to jest o tyle sensowne, ¿e odbiornik chassis AE3to telewizor 100Hz, a dekoder zawarty jest w „tajemniczym”CXD2030. Do uk³adu scalonego pod³¹czony jest kwarc17.7MHz. To poczwórna czêstotliwoœæ wyt³umionej podnoœnej,i na pewno jest ona odtwarzana w oparciu o ten kwarc.Obok widaæ diodê warikapow¹ dostrajan¹ z n.40 uk³adu scalonego.To zaskoczenie, gdy¿ w scalakach o wiele prymitywniejszychelement dostrojczy znajduje siê wewn¹trz uk³adu.Uwagê zwraca fakt, ¿e kwarc pod³¹czony jest oboma nó¿kamido uk³adu scalonego, a na pewno nie bez konkretnego powoduzaanga¿owano dodatkow¹ nogê scalaka. Zastanawia równie¿fakt, ¿e w prostych uk³adach scalonych wbudowany jestcolor killer, powoduj¹cy, ¿e tego typu obserwacje trudno jestpoczyniæ. Czy¿by tu go nie by³o? Jeœli jest, to Ÿle, bo podejrzanymby³by uk³ad scalony. Jeœli nie on, to sprawa powinna tkwiæw prostym uk³adzie elementów biernych wokó³ kwarcu. TestSECAM jest bardzo cenny. Jednak cenniejszym by³by tu testNTSC, szczególnie z podnoœn¹ 3.58MHz. Aplikacja CXD2030w tym odbiorniku zawiera odrêbny identyczny uk³ad z kwarcem14.3MHz (14.3 ≅ 4 × 3.58). Ciekawe, czy tu by siê dostroi³.Dioda warikapowa tego oscylatora podstrajana jest równie¿z n.40. Prawid³owe dzia³anie teletekstu to z kolei dobrytest na poprawnoœæ dzia³ania uk³adu p.cz.Co natomiast mo¿na wysnuæ na podstawie próby z sygna³emSECAM? Dekoder tego systemu wykonany jest na popularnymTDA8395 (czêsto spotykanym we wspó³pracy z TDA8362 lub8374). Nie wiem, jak ten dekoder dzia³a, ale potrzebuje on sygna³upodnoœnej PAL-u. Jest nawet pêtla kalibracji miêdzyTDA8362 i 8395. Pisze Pan, ¿e dekoder dzia³a, ale te¿ „ma trudnoœci”.Nale¿y wiêc s¹dziæ, ¿e coœ z tym 4.43MHz jest nie tak.Wnioski ma³o precyzyjne. Tak czy owak proponujê odpi¹æn.40 i podstrajaæ D302 rêcznie z zewnêtrznego Ÿród³a. Czypasy bêd¹ zmienia³y szerokoœæ i czy uda siê osi¹gn¹æ punktkrytyczny, to znaczy, czy pasy bêd¹ siê k³ad³y z jednej na drug¹stronê? A mo¿e ju¿ pêtla zaskoczy? Szanse na to s¹ jedyniewtedy, jeœli dioda pojemnoœciowa pracuje w charakterze trymerkadostrojczego (nie jest elementem wykonawczym pêtlifazowej). Uwa¿am tak¹ sytuacjê za bardziej prawdopodobn¹.Jeœli natomiast tak nie jest, a zmiana napiêcia na diodzie (pamiêtaæo oporze R330) nie bêdzie powodowa³a reakcji w postacizmiany szerokoœci owych pasów, to dobrze. Uszkodzonypowinien byæ kwarc lub mniej prawdopodobne: dioda D302lub kondensatorek C332. Jeœli nie, niestety chyba scalak.Du¿o tu „wró¿enia z fusów”, jednak za najbardziej prawdopodobn¹sytuacjê uwa¿am tak¹, ¿e pêtla fazowa pracuje niew oparciu o diodê pojemnoœciow¹ D302. Natomiast n.40 uk³aduto prawdopodobnie wyjœcie (kilkubitowego, 3 lub 4) przetwornikaC/A obs³ugiwanego w trybie serwisowym. Powinna tambyæ wiêc pozycja w stylu PAL-adjust lub coœ podobnego. Wtedyreguluj¹c tymi nastawami nale¿a³oby jedynie mierzyæ napiêciena n.40 i obejdzie siê bez rozpinania uk³adu i zewnêtrznegozasilacza czy potencjometru.K.Œ.}SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 39

„Baza Porad Serwisowych” - 2003/BS1„Baza Porad Serwisowych” - 2003/BS1Grzegorz Szóstakowski„Czas na zmiany” – tak krótko mo¿na by scharakteryzowaækolejn¹ edycjê „Bazy Porad Serwisowych”. Wprowadzonemodyfikacje maj¹ jeden zasadniczy cel: jest nim szybkie iwygodne dotarcie do wszystkich informacji, które mog¹ dotyczyæinteresuj¹cego nas sprzêtu. Wielokrotnie spotykaliœmy siêz sugestiami, aby umo¿liwiæ u¿ytkownikowi programu „wyci¹gniêcie”z bazy wiêcej informacji ni¿ tylko te, które zosta³yprzypisane bezpoœrednio do konkretnego modelu, np. abyumo¿liwiæ wyœwietlenie porad nale¿¹cych do grupy sprzêtuopartego na tym samym chassis, czy te¿ do grupy okreœlanejjako modele podobne.Ten i wiele innych postulatów zosta³o uwzglêdnionych wzasadniczo przebudowanym trybie przegl¹dania porad orazinformacji/aplikacji. Przedstawiony poni¿ej opis dotyczy przegl¹daniaporad, poniewa¿ wprowadzone zmiany maj¹ w tymtrybie najszersze zastosowanie. Zmodyfikowane okno przegl¹daniaporad przedstawiono na rysunku 1 (dla pozycji: TV /UNIMOR / M449T). Zanim jednak przyst¹piê do jego opisu,chcia³bym na chwilê przenieœæ siê do okna wprowadzania porad(dla tej samej pozycji) widocznego na rysunku 2. Widzimyna nim, ¿e do ka¿dej z porad przypisane jest nowe pole o nazwieGRUPA. Podczas wpisywania, ka¿da porada zostaje zaklasyfikowanado jednej z predefiniowanych grup. Celem takiegopodzia³u jest bardziej precyzyjne okreœlenie obszaru,którego dotyczy dana porada, np. ZASILANIE, STEROWA-NIE, ODCHYLANIE, itd. Opis funkcji poszczególnych przyciskóww trybie z grupami pokazany jest na rysunku 2.Sk¹d potrzeba tak dok³adnego podzia³u? Je¿eli porad jestkilka, to nie ma ¿adnego problemu, aby je wszystkie przejrzeæ.Ale gdy liczba porad przekracza np. 20 – a takie pozycje ju¿ wSpis porad: TV /UNIMOR /M449TINFO. OGÓLNEWIZJAFUNKCJONOWANIETylko porady u¿ytkownikaPorada z:Monta¿ modu³u PIPSchemat ideowyTryb serwisowy procesora SDA20562-A508 #Tryb serwisowy procesora SDA20563-A515 #Bez grup Porady dla p³yty Do³¹cz modele podobneMo¿liwoœæ wyposa¿ania odbiorników UNIMOR-u w funkcjê PIP pojawi³a siê z chwil¹ wypuszczenia na rynek przez tê firmêrodziny telewizorów o wspólnej nazwie “Siesta 3”. Odbiorniki tej rodziny wyposa¿ono w procesor steruj¹cy SDA20562-A508produkcji Siemens. Wymieniony mikrokontroler o roboczej nazwie „Siesta 3” daje mo¿liwoœæ sterowania blokiem „obraz wobrazie” zbudowanym w oparciu o procesor PIP: SDA9088 oraz o uk³ad wielostandardowego dekodera koloru i procesorasynchronizacji: TDA9160. W stosunkowo nied³ugim odstêpie czasu (oko³o roku) na rynku telewizorów pojawi³a siê kolejnaUNIMOR-owska rodzina, tym razem o nazwie „Siesta 3A”. Zastosowany w niej mikrokontroler steruj¹cy SDA20563-A515, tak¿eprodukcji Siemens, równie¿ posiada mo¿liwoœæ obs³ugi funkcji PIP. Wspomniany procesor SDA20563-A515 oraz jegozamiennik SDA20563-A522 (z poprawion¹ wersj¹ programu) maj¹ mo¿liwoœæ sterowania blokiem PIP, który poza procesoremSDA9088 do obróbki sygna³u video mo¿e wykorzystywaæ zarówno uk³ad TDA9160 jak i TDA9160A. .......Nr por.: Lokalizacja3 SE1/97-s.33-36DrukowanieDodaj do buforaInformacje w plikachPoka¿ plikRys.1. Okno przegl¹dania porad po wprowadzeniu zmian zwi¹zanych z podzia³emporad na grupy.bazie s¹ – to maj¹c zamiar wyszukaæ informacje dotycz¹ce,np. zasilacza, musimy przeanalizowaæ wszystkie porady, mimo¿e niektóre w sposób oczywisty le¿¹ poza zakresem naszegozainteresowania. Podzia³ na grupy likwiduje ten problem, gdy¿procedura poszukiwania ¿¹danej informacji zostaje znaczniezawê¿ona (w tym przypadku do grupy ZASILANIE). Nale¿yjednak podkreœliæ, ¿e tak jak wszêdzie, tak i w tym przypadkupotrzebny jest zdrowy rozs¹dek. Podzia³ na grupy spe³nia swoj¹rolê w sytuacji, gdy dzia³amy „na szybko”. Fakt, ¿e nie znajdujemyinformacji w grupie, np. ODCHYLANIE, wcale nieœwiadczy o tym, ¿e informacje zwi¹zane z odchylaniem nieznalaz³y siê w grupie ZASILANIE, gdy¿ czasami trudno jednoznaczniezakwalifikowaæ informacjê do okreœlonej grupy,szczególnie tam, gdzie funkcje realizowane przez uk³ad s¹ zesob¹ œciœle powi¹zane.Ka¿da nowo wprowadzona pozycja do bazy jest na bie¿¹coklasyfikowana. Informacje, które zosta³y wpisane wczeœniej,zostan¹ przypisane do poszczególnych grup w miarê naszychmo¿liwoœci czasowych. Wszystkie porady, które nie zosta³ysklasyfikowane, s¹ automatycznie przydzielane do grupy RÓ¯-NE i ustawiane na ostatniej pozycji na liœcie nazw grup.Dla osób, które nie lubi¹ gwa³townych zmian przewidzieliœmymo¿liwoœæ korzystania z interfejsu u¿ytkownika w jegopoprzednim kszta³cie. Po instalacji programu ustawiona jestopcja z grupami. Mo¿na jednak wróciæ do poprzedniej formy– wystarczy w menu Funkcje wybraæ pozycjê Wybór sposobuwyœwietlania porad i informacji lub wcisn¹æ ikonkê na paskug³ównego okna programu (pierwsza z prawej strony), zaznaczyæopcjê Bez grup i wcisn¹æ przycisk Zakoñcz. Ustawienieto zostanie zapamiêtane i przy ka¿dym nastêpnym uruchomieniuprogramu porady i informacje/aplikacjebêd¹ wyœwietlanetradycyjnie. Powrótdo wyœwietlania z grupamijest mo¿liwy w ka¿dej chwili.Wystarczy wykonaæ powy¿sz¹procedurê, wybieraj¹copcjê Z grupami.A teraz wróæmy do przegl¹daniaporad, czyli do rysunku1. Okno przegl¹daniaporad zosta³o tak zmodyfikowane,aby mo¿liwa by³o prezentacjazgrupowanych porad.Po otwarciu okna wyœwietlanajest zawsze pierwszaporada z pierwszej grupy.Nazwy grup nie s¹ u³o¿onealfabetycznie, lecz w kolejnoœciwynikaj¹cej z ich funkcji.Na pierwszym miejscu jestzawsze grupa INFO. OGÓL-NE, o ile tylko jest porada,która kwalifikuje siê do tejgrupy; wyœwietlane s¹ tylko40 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

„Baza Porad Serwisowych” - 2003/BS1Spis porad: TV /UNIMOR /M449TNr: Grupa: Wykaz: Lokalizacja: Kl. na12345WIZJAINFO. OGÓLNEINFO. OGÓLNEINFO. OGÓLNEINFO. OGÓLNEOdbiornik œwieci na niebiesko, widoczne s¹ linie powrotówSchemat ideowyMonta¿ modu³u PIPTryb serwisowy procesora SDA20562-A508Tryb serwisowy procesora SDA20563-A515SE6/97-s.29W_SE6/99SE1/97-s.33-36SE3/96-s.29SE4/96-s.366 FUNKCJONOWANIE Pracuje tylko w trybie standbySE4/01-s.27Dodaj poradê/grupêJe¿eli pola Nowa porada/informacjai Lokalizacja s¹ puste, a wype³nionejest pole Grupa, to wciœniêcie tegoprzycisku spowoduje dodanienowej pozycji na rozwijalnej liœcieGrupa o treœci takiej, jaka zosta³awpisana w pole Grupa.Wka¿dej innej sytuacji wciœniêcietego przycisku spowoduje, ¿e dospisu porad zostanie dodana nowapozycja o treœci takiej, jaka znajdujesiê w polach Grupa,Nowa porada/informacja i Lokalizacja.Grupa: Nowa porada/informacja: Lokalizacja:Dodaj poradê/grupê Usuñ poradê…Wybierz…Zmieñ grupêUsuñ grupê…Zmieñ grupê we wszystkich poradachUsuñ poradêZe spisu porad/informacji usuwaporadê/informacjê z pozycjiwskazanej przez po³o¿enie kursora.WybierzPowoduje wyœwietlenie oknaedycyjnego z treœci¹ danejporady/informacji.Zmieñ grupêWciœniêcie tego przycisku zmienia nazwêgrupy na pozycji wskazanej przez po³o¿eniekursora (tekst w kolorze bia³ym nagranatowym tle) na nazwê, która znajdujesiê w polu Grupa.Usuñ grupêWciœniêcie przycisku spowoduje,¿e z rozwijalnej listy z nazwamigrup usuniêta zostanie ta,która znajduje siê w polu Grupa.Zmieñ grupê we wszystkich poradachPowoduje,¿e wca³ej bazie porad nazwa grupy z polaprzy poradzie wskazanej przez po³o¿enie kursorazostanie zmieniona na nazwê grupy znajduj¹cej siêw polu Grupa.Rys.2. Wygl¹d okno wprowadzania porad i informacji/aplikacji po wprowadzeniu podzia³u na grupy.te nazwy grup, do których przypisano co najmniej jedn¹ poradê.Nazwy grup dodanych przez u¿ytkownika bêd¹ wyœwietlanew kolejnoœci ich wpisywania i zostan¹ umiejscowione nakoñcu listy nazw grup (przed grup¹ RÓ¯NE).W oknie spisu porad w trybie przegl¹dania wprowadzonocztery prze³¹czniki:- Tylko porady u¿ytkownika,- Bez grup,- Porady dla p³yty,- Do³¹cz modele podobne,oraz pole informacyjne Porada z:….Ustawienie prze³¹cznika Tylko porady u¿ytkownika spowoduje,¿e wyœwietlone zostan¹ tylko porady wprowadzone przezu¿ytkownika programu. Je¿eli dana pozycja nie zawiera ¿adnychinformacji wprowadzonych przez u¿ytkownika, generowanyjest sygna³ dŸwiêkowy i pojawia siê okno, w którym niema ¿adnej porady.Ustawienie prze³¹cznika Bez grup maskuje obszar, w którymwyœwietlane s¹ nazwy grup, a w oknie spisu porad pojawiasiê „suma” porad ze wszystkich grup.Ustawienie prze³¹cznika Porady dla p³yty spowoduje, ¿eprezentowane bêd¹ porady ze wszystkich modeli, które maj¹tak¹ sam¹ p³ytê jak pozycja, do której aktualnie wyœwietlanes¹ porady. Tytu³ okna zostanie zmieniony przez dodanie napisu„+ modele z t¹ sam¹ p³yt¹”, czyli tytu³ bêdzie wygl¹da³ nastêpuj¹co:„Spis porad: TV/UNIMOR/M449T + modele z t¹sam¹ p³yt¹”. Ka¿da „obca” porada, czyli ta, która pochodzi odinnych modeli ni¿ aktualnie wyœwietlany, jest wyró¿niona znakiem„+”. Je¿eli kursor zostanie ustawiony na tytule porady zeznakiem „+” (bia³e napisy na granatowym tle), to w dodatkowympolu nad treœci¹ porady (Porada z:) pojawi siê informacjao „pochodzeniu porady”. Je¿eli kursor zostanie ustawionyna pozycji bez znaku „+”, to pole to pozostanie puste.Ustawienie prze³¹cznika Do³¹cz modele podobne spowoduje,¿e wyœwietlony zostanie zbiorczy zestaw porad dla prezentowanegomodelu i wszystkich modeli do niego podobnych,o ile takowe zosta³y wczeœniej zdefiniowane. Tytu³ okna zostaniezmieniony przez dodanie napisu „+ modele podobne”,czyli tytu³ dla rozpatrywanego przyk³adu bêdzie wygl¹da³ nastêpuj¹co:„Spis porad: TV/UNIMOR/M449T + modele podobne”.Analogicznie, jak w przypadku prze³¹cznika „Poradydla p³yty”, wyœwietlane bêd¹ znaki „+” i informacje o pochodzeniu„obcych” porad.Omówione prze³¹czniki s¹ od siebie niezale¿ne i mog¹ wystêpowaæw dowolnych kombinacjach. Je¿eli w³¹czony zostanienp. prze³¹cznik Porady dla p³yty i Do³¹cz modele podobne,to rezultatem ich dzia³ania bêdzie wyœwietlenie sumy poradspe³niaj¹cych przynajmniej jeden z tych warunków, a tytu³okna zostanie zmodyfikowany w nastêpuj¹cy sposób: „Spisporad: TV/UNIMOR/M449T + modele z t¹ sam¹ p³yt¹ + modelepodobne”.Drobnym modyfikacjom poddane zosta³o równie¿ wyszukiwaniew bazie. Funkcja ZnajdŸ i ZnajdŸ nastêpny zosta³a wprowadzonado okna Wprowadzanie porad i Wprowadzanie informacji/aplikacji.W poprzedniej wersji programu by³a dostêpnatylko w trybie przegl¹dania porad i informacji/aplikacji.W oknie Szukaj w bazie wprowadzony zosta³ prze³¹cznikPorównanie dok³adne. Je¿eli prze³¹cznik ten jest ustawiony,to jako wynik wyszukiwania wybrane zostan¹ te rekordy z bazy,SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 41

Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2które dok³adnie spe³niaj¹ warunki okreœlone w polach: Sprzêt,Producent, Model, P³yta. Przyk³adowo, je¿eli ustawimy: Sprzêt= TV, Producent = Sony, P³yta = AE1 i pole obok przyciskuSzukaj jest puste, to wyœwietlone zostan¹ wszystkie porady dlaodbiorników telewizyjnych Sony z chassis AE1. Gdyby prze-³¹cznik Porównanie dok³adne nie by³ ustawiony, to wyselekcjonowanezosta³yby te rekordy, które s¹ zgodne z ustawionymkryterium, ale tylko w zakresie tej iloœci znaków, którezosta³y wpisane do poszczególnych pól. Oznacza to, ¿e przydanych identycznych jak powy¿ej, uwzglêdnione zosta³ybyporady ze wszystkich chassis rozpoczynaj¹cych siê od literAE1, tzn. AE1A, AE1B, AE1C.Warto jeszcze zaznaczyæ, ¿e w poprzedniej wersji programunie by³o takiej mo¿liwoœci, aby pole obok przycisku Szukajmog³o byæ puste. Konieczne by³o wpisanie przynajmniejjednej litery, aby uruchomiæ procedurê wyszukiwanie.Kolejna zmiana dotyczy funkcji eksportu i importu danychu¿ytkownika. Je¿eli eksport danych jest skierowany na dyskietkê,to przed zapisem, informacja jest kompresowana dopliku USER.ARJ i w takiej postaci zostanie zapisana na dyskietce.Spakowanie plików pozwala na zapisanie wielokrotniewiêkszej iloœci informacji ni¿ to mia³o miejsce przy zapisiebez kompresji. W efekcie, praktycznie nie bêdzie sytuacji, abydane u¿ytkownika nie zmieœci³y siê na jednej dyskietce, co niew¹tpliwieuproœci przechowywanie danych. Podczas importudanych z dyskietki program w pierwszej kolejnoœci bêdzie poszukiwa³pliku USER.ARJ i je¿eli go znajdzie, to go rozpakujei dokona importu danych. Je¿eli plik USER.ARJ nie zostanieznaleziony, to zostanie wykonany import danych z plikóww wersji nie spakowanej, pod warunkiem, ¿e takie znajduj¹siê na dyskietce. Eksport na inny noœnik danych, np. na dysktwardy bêdzie odbywa³ siê tak samo jak w poprzedniej wersjiprogramu, tzn. pliki zostan¹ zapisane do wskazanego kataloguw postaci nieskompresowanej.Uwaga:1. Podczas eksportu i importu danych z dyskietki programwykorzystuje podkatalog …\user. Je¿eli podkatalog …\usernie istnieje, to zostanie on utworzony. Je¿eli w tym kataloguznajduj¹ siê pliki zwi¹zane z poprzednimi operacjamieksportu/importu danych, to zostan¹ one skasowane.2. Je¿eli dane u¿ytkownika s¹ przenoszone za pomoc¹ p³ytyCD, to nale¿y je skopiowaæ na dysk twardy i przed dokonaniemimportu zdj¹æ z plików atrybut Tylko do odczytu,np. wykonuj¹c polecenie attrib -r *.* w katalogu, do któregoskopiowane zosta³y pliki z p³yty CD.Import danych u¿ytkownika mo¿e zostaæ wykonany wdwóch trybach:- dodaj tylko porady/informacje, które maj¹ ró¿ne numery,- dodaj wszystkie porady/informacje.Wykonanie importu w pierwszym trybie spowoduje dodaniedo bazy tylko tych porad, które maj¹ inn¹ numeracjê ni¿porady ju¿ istniej¹ce w bazie. Oznacza to, ¿e nawet wielokrotnyimport tych samych danych nie spowoduje ich zwielokrotnieniaw bazie, a z tak¹ niedogodnoœci¹ mieliœmy do czynieniaw poprzedniej wersji programu.W drugim trybie dodane zostan¹ zawsze wszystkie dane zewskazanego katalogu. Ta opcja mo¿e mieæ zastosowanie przyimporcie danych innego u¿ytkownika - w bazie nast¹pi wtedysumowanie tych danych.P³yta 2003/BS1 zawiera opracowanie materia³ów, które zosta³yopublikowane w „Serwisie Elektroniki” do koñca czerwca2003 r., czyli w³¹cznie z numerem „SE” 6/2003. Analogiczniejak w poprzednich wydaniach, wzbogacona zosta³a bazaschematów i aplikacji uk³adów scalonych oraz trafopowielaczy.Oto krótka charakterystyka bie¿¹cego wydania „BazyPorad Serwisowych”: iloœæ sprzêtu - 10653, iloœæ porad - 45664,iloœæ informacji/aplikacji - 24947. }

Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2W³adys³aw WójtowiczW oparciu o chassis FE-2 wyprodukowane zosta³y przezfirmê Sony miêdzy innymi nastêpuj¹ce modele odbiornikówtelewizyjnych:- KV-29LS30E - KV-29LS35B- KV-29LS30K - KV-29LS35E- KV-29LS30U - KV-29LS35KW chassis FE-2 jako procesor zarz¹dzaj¹cy zastosowanozintegrowany wielofunkcyjny procesor steruj¹cy i sygna³owyTDA9394H/N1/4/0310 (IC001), wspó³pracuj¹cy z pamiêci¹M24C08-WMN6T (IC004). Modele OTVC KV-29LS30… obs³ugiwanes¹ za pomoc¹ pilota RM-887, a odbiorniki KV-29LS35… - za pomoc¹ pilota RM-932.1. Obs³uga trybu serwisowegoWszystkie funkcje i obs³uga trybu serwisowego wykonywanes¹ za pomoc¹ wy¿ej wymienionych pilotów u¿ytkownika.W celu uruchomienia trybu serwisowego nale¿y:• w³¹czyæ odbiornik w tryb standby,• na pilocie nacisn¹æ nastêpuj¹c¹ sekwencjê przycisków:[OSD], [5], [ G£OŒNOŒÆ + ] i [TV].Wejœcie w tryb serwisowy jest sygnalizowane poprzez wyœwietleniew prawym górnym rogu ekranu komunikatu TT--oraz informacji o statusie odbiornika.Naciœniêcie w tym stanie odbiornika przycisku [MENU]powoduje wyœwietlenie nastêpuj¹cego g³ównego menu serwisowego:GeometryServiceDesignStatusSoundIF adjustError MenuFE-2 Stereo v1.30Factory data FFh FFhMSP Device : MSP3411G42 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2Wyboru ¿¹danego parametru regulacyjnego lub opcji dokonujesiê za pomoc¹ przycisków [ ] lub [ ], natomiastwejœcie do wybranego podmenu (parametru regulacyjnego) zapomoc¹ przycisku [ ].Wyjœcie z trybu serwisowego nastêpuje poprzez naciœniêcieprzycisku [ MENU ].Uwagi:1. Przed przyst¹pieniem do jakiejkolwiek regulacji nale¿yupewniæ siê, ¿e w menu “Model Setting” (Design) zosta³wybrany w³aœciwy model odbiornika.2. Po zakoñczeniu regulacji serwisowych nale¿y zabezpieczyæodbiornik przed mo¿liwoœci¹ uruchomienia trybu serwisowegoprzez u¿ytkownika przez wy³¹czenie i ponownew³¹czenie odbiornika za pomoc¹ wy³¹cznika sieciowego.2. Opis podmenu oraz wybranych regulacjiserwisowych2.1. Podmenu GeometryW podmenu Geometry mamy do dyspozycji ni¿ej wymienioneparametry regulacyjne (adj. - oznacza koniecznoœæ przeprowadzeniaregulacji dla konkretnego egzemplarza OTVC):V-Linearity (0 ÷ 63) adj.V-Scroll (0 ÷ 63) 32Left-HBlk (0 ÷ 15) 8Right-HBlk (0 ÷ 15) 6V- Angle (0 ÷ 63) adj.V-Bow (0 ÷ 63) adj.H-Centre (0 ÷ 63) adj.H-Size (0 ÷ 63) adj.Pin-Amp (0 ÷ 63) adj.U-Corner-Pin (0 ÷ 63) adj.L-Corner-Pin (0 ÷ 63) adj.Pin-Phase (0 ÷ 63) adj.V-Slope (0 ÷ 63) 35V-Size (0 ÷ 63) adj.S-Correction (0 ÷ 63) adj.V-Centre (0 ÷ 63) adj.V-Zoom (0 ÷ 63) 23Magenta (0 ÷ 63) 402.2. Podmenu ServiceW podmenu Service do dyspozycji s¹ nastêpuj¹ce opcje:Offset-R (0 ÷ 63) adj.Offset-G (0 ÷ 63) adj.R-Drive (0 ÷ 63) 25G-Drive (0 ÷ 63) adj.B-Drive (0 ÷ 63) adj.Peak-Freq (0 ÷ 3) 0Luma-Delay (0 ÷ 15) 8SC0 (0 ÷ 3) 2White-Peak (0 ÷ 15) 15Subcont (0 ÷ 15) 4Subright (0 ÷ 63) 31Subcol (0 ÷ 63) adj.Subsharp (0 ÷ 63) 31Cutoff Br. (0 ÷ 63) 60Br OSD (0 ÷ 15) 10Br TXT (0 ÷ 15) 92.2.1. Ustawianie zakresu regulacji jaskrawoœciDo wejœcia odbiornika doprowadziæ test zawieraj¹cy pasyw skali szaroœci. W trybie serwisowym dwukrotnie nacisn¹æprzycisk [ TEST ] i wybraæ opcjê 13. Wartoœæ parametru Sub-Brightness ustawiæ tak, aby ró¿nica pomiêdzy dwoma ostatnimipasami by³a ledwo widoczna.2.2.2. Ustawianie zakresu regulacji kontrastuDo wejœcia odbiornika doprowadziæ test zawieraj¹cy obszar100% bieli na czarnym tle. Do wyprowadzenia 10 podstawkikineskopu J701 (katoda R) pod³¹czyæ woltomierz cyfrowy.W trybie serwisowym dwukrotnie nacisn¹æ przycisk[ TEST ] i wybraæ opcjê 11. Wartoœæ parametru Sub-Contrastustawiæ tak, aby uzyskaæ napiêcie 105V ±5V.2.2.3. Ustawianie zakresu regulacji nasycenia koloruDo wejœcia odbiornika doprowadziæ test pasów kolorowychw systemie PAL. Do wyprowadzenia 3 (B-Out)z³¹cza CN003na p³ycie A pod³¹czyæ sondê oscyloskopu. W trybie serwisowymwejœæ w podmenu Service i reguluj¹c wartoœci¹ parametruSub Colour doprowadziæ do wyrównania poziomów pasówcyan, magenta i blue.sygna³ B-OutRys.1.taki sam poziom2.3. Podmenu IF AdjustW podmenu IF Adjust do dyspozycji s¹ nastêpuj¹ce opcje:AGC Adjust (-16 ÷ +15) +0Automute 1Audio Gain 0L Gating 02.3.1. Ustawianie napiêcia ARW (AGC)Napiêcie ARW dla g³owicy jest ustawiane w trakcie produkcjibloku Frontend i w zasadzie nie wymaga ponownej regulacji.Jeœli jednak zaistnieje koniecznoœæ korekty tego parametrunale¿y wówczas postêpowaæ nastêpuj¹co:• do gniazda antenowego doprowadziæ sygna³ o poziomie62dBµV/75R,• pod³¹czyæ woltomierz do wyprowadzenia 1 bloku FrontendTU101 (od strony druku na p³ycie A) lub do wyprowadzeniaAGC z³¹cza CN001 (najbardziej odleg³e od blokuFrontend - na schemacie oznaczone jako 7, a na p³yciedrukowanej jako 5); w zale¿noœci od przeznaczenia terytorialnegoodbiornika w chassis FE-2 mo¿na spotkaæ nastêpuj¹cewykonania bloku Frontend: KV-29…/E/K -BTF-EC411, KV-29…U - BTF-EU611, KV-29…B - BTF-EF411,• wartoœæ napiêcia AGC powinna byæ równa 3.5V ±0.3V,• jeœli konieczna jest korekta tego napiêcia, nale¿y dokonaæjej za pomoc¹ rezystora nastawnego dostêpnego od górybloku Frontend TU101.2.4. Podmenu Error MenuPodmenu Error Menu zwi¹zane jest z funkcj¹ autodiagnozyopisan¹ w p.4. W przypadku wykrycia nieprawid³owoœci,fakt ten zostaje zasygnalizowany b³yskaniem diody LEDSTANDBY i zapamiêtany w pamiêci nieulotnej, a kod przy-SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 43

Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2Tabela 1. Wykaz funkcji trybu testowego TEST MODE 2Kod Opis funkcji Kod Opis funkcji00 Wyjœcie z trybu testowego Test Mode 2 i powrót donormalnej pracy01 Ustawienie kontrastu na maksimum02 Ustawienie kontrastu na minimum03 Ustawienie g³oœnoœci w torzeg³oœnikowym/s³uchawkowym na poziomie 35%04 Ustawienie g³oœnoœci w torzeg³oœnikowym/s³uchawkowym na poziomie 50%05 Ustawienie g³oœnoœci w torzeg³oœnikowym/s³uchawkowym na poziomie 65%06 Ustawienie g³oœnoœci w torzeg³oœnikowym/s³uchawkowym na poziomie 80%07 W³¹czenie trybu „wygrzewania” –poziom g³oœnoœci naminimum, parametry obrazu na maksimum, jaskrawoœæna maksimum08 Przywo³anie fabrycznych ustawieñ, stosowane wkoñcowej fazie produkcji w celu zapewnienia wszystkimodbiornikom opuszczaj¹cym fabrykê tych samychustawieñ, tzn.: ustawienie programu nr 1, poziomg³oœnoœci w torze g³oœnikowym i s³uchawkowymustawiony na 35% zakresu regulacji, wszystkie pozosta³eregulacje analogowe przyjmuj¹ wartoœci domyœlne, formatobrazu 4:3, tryb testowy Test Mode 2 wy³¹czony09 -10 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego Test Mode 2 .Wprowadzenie numeru funkcji trybu TT zakoñczonego 0(10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90) kasuje numer aktualniewybranej i u¿ywanej funkcji trybu. Mo¿liwe jest wówczaswprowadzenie dowolnego innego numeru. Jednorazoweu¿ycie funkcji nie powoduje znikniêcia komunikatu “TT”,dwukrotne u¿ycie funkcji powoduje wyjœcie z trybutestowego.11 Ustawienie zakresu regulacji kontrastu12 Ustawienie zakresu regulacji nasycenia koloru13 Ustawienie zakresu regulacji jaskrawoœci14 Regulacja po³o¿enia obrazu teletekstu w poziomie15 Test funkcji regulacji rotacji obrazu16 Ustawienie kontrastu na 50%17÷18 -19 Udostêpnienie/zablokowanie trybu ustawieñ fabrycznych20 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)21 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem ADEKR22 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem BL (Francja, Irlandia)23 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem ADEKR24 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem U (Wielka Brytania)25 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem ADEKR26 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem BL (Francja, Irlandia)27 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem ADEKR28 Ustawianie parametrów specyficznych dla OTVC zwyró¿nikiem ADEKR29 -30 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)31 Udostêpnienie/zablokowanie funkcji Auto Shutoff32 -33 W³¹czenie/wy³¹czenie funkcji regulacji rotacji obrazu34 -35 Wybór formatu obrazu 4:3 < > 16:9, wyœwietlenie statusuodbiornika36 W³¹czenie/wy³¹czenie testu funkcji poprawy ostroœciobrazu (VM)37 -38 Regulacja napiêcia siatki drugiej G239 -40 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)41 Ponowna inicjalizacja pamiêci nieulotnej NVM42 -43 Wybór fonii A przy transmisji dwujêzycznej44 Wybór fonii B przy transmisji dwujêzycznej45 Wybór fonii mono46 Wybór fonii stereo47 -48 Ustawienie pamiêci jako zapisanej49 Ustawienie pamiêci jako czystej (dziewiczej)50 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)51 W³¹czenie/wy³¹czenie funkcji Virtual Dolby52 Udostêpnienie toru subwoofera/toru niskich tonów MPB53 -54 Ustawienie pu³apki chrominancji w OTVC z wyró¿nikiemADEKR55 Wybór tunera: Sony/Alps56 Udostêpnienie/zablokowanie funkcji BBE57 Udostêpnienie/zablokowanie linii menu BBE58÷59 -60 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)61 Automatyczna regulacja ARW (AGC)62 Udostêpnienie/zablokowanie sygna³u AM z sygna³ubaseband63 Uaktywnienie/zablokowanie z³¹cza YC364 Uaktywnienie/zablokowanie priorytetu sygna³ów RGB65 Udostêpnienie/zablokowanie automatycznegowykrywania sygna³ów RGB66 Uaktywnienie/zablokowanie timera67 Rêczna regulacja ARW (AGC)68 W³¹czanie/wy³¹czanie funkcji ignorowania b³êdówmog¹cych wyst¹piæ na szynie I 2 C(b³êdy s¹ pomijane)69 Uaktywnienie/zablokowanie ACI feature70 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)71 Prze³¹czenie toru wizyjnego na odtwarzanie sygna³u wsytemie Force PAL video72 Un-force PAL video (powrót do normalnych warunkówodtwarzania toru wideo)73 Udostêpnienie systemu dwujêzycznego D/K2(6.5/6.74MHz)74 Udostêpnienie systemu dwujêzycznego D/K3(6.5/5.74MHz)75÷77 -78 Ustawienie balansu maksymalnie w lewo79 Ustawienie balansu maksymalnie w prawo80 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)81÷86 -87 Test klawiatury lokalnej88 -89 Aktywacja/ blokowanie funkcji watchdog90 Usuniêcie numeru funkcji trybu testowego (jak 10)91 Ustawienie trybu ZOOM 14:992 Ustawienie trybu SMART ZOOM93 Ustawienie trybu ZOOM 16:994 Ustawienie trybu ZOOM95 Ustawienie trybu ZOOM 4:396÷98 -99 Wyœwietlenie menu b³êdów i czasu pracy ( Error menu)44 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2porz¹dkowany danemu b³êdowi mo¿e zostaæ odczytany w podmenuError Menu.Przyk³adowy wygl¹d podmenu Error Menu bez zapamiêtanegob³êdu jest nastêpuj¹cy:E02 OCP (0, 255) 0E03 OVP N/A (0, 255) 0E04 VSYNC (0, 255) 0E05 IKR (0, 255) 0E06 IIC (0, 255) 0E07 NVM (0, 255) 0E08 JUNGLE (0, 255) 0E09 TUNER (0, 255) 0E10 SOUNDP (0, 255) 0E11 8V (0, 255) 0WORKING TIMEHOURS 2MINUTES 11Kasowanie danych zapamiêtanych w podmenu Error Menunastêpuje po wpisaniu z klawiatury pilota kodu 80 (nale¿y nacisn¹ækolejno przycisk [8] i [0]).2.5. Ustawianie napiêcia siatki drugiej G2• do wejœcia odbiornika doprowadziæ z generatora test zawieraj¹cykropki,• w trybie serwisowym wejœæ w Test mode 2 i wybraæ parametrG2 adjustment (w aktywnym trybie serwisowym nacisn¹ædwukrotnie przycisk [ TEST ] i za pomoc¹ przyciskównumerycznych wprowadziæ 3 i 8 -“TT-38”),• obserwuj¹c obraz na ekranie regulowaæ regulatoremSCREEN na trafopowielaczu do momentu, gdy na ekranieuka¿e siê komunikat OSD “OK”.2.6. Ustawianie balansu bieli• do wejœcia odbiornika doprowadziæ z generatora test bia-³ego pola,• w trybie serwisowym wejœæ w podmenu Service,• regulacjê kontrastu ustawiæ na maksimum,• parametr “R-Drive” ustawiæ na wartoœæ 25,• zmieniaæ wartoœci parametrów “G-Drive” i “B-Drive” a¿ douzyskania optymalnego (bez zakolorowañ) balansu bieli,• ustawione wartoœci zapisywaæ do pamiêci poprzez naciœniêcieprzycisku [ OK],• regulacjê kontrastu ustawiæ na minimum,• zmieniaæ wartoœci parametrów “Offset-G” i “Offset-R” a¿do uzyskania optymalnego (bez zakolorowañ) balansu bieli,• ustawione wartoœci zapisaæ przyciskiem [OK].3. Tryby testowe3.1. Tryb testowy 1 - Test mode 1Tryb testowy 1 jest dostêpny w trybie serwisowym po jednokrotnymnaciœniêciu przycisku [ TEST ], na ekranie powinienukazaæ siê komunikat w postaci pojedynczej litery “T”.Test ten s³u¿y do natychmiastowego ustawienia wartoœci minimalnejlub maksymalnej takich parametrów, jak: si³y g³osu,kontrastu, nasycenia koloru, jaskrawoœci, odcienia (hue), ostroœcibalansu, wysokich i niskich tonów. Zasada ustawiania jestnastêpuj¹ca: chcemy ustawiæ maksymaln¹ g³oœnoœæ - wystarczynacisn¹æ przycisk [ g³oœnoœæ + ], wartoœæ minimaln¹ - odpowiednioprzycisk [ g³oœnoœæ - ]. Podobnie jest z pozosta³ymiregulacjami, z tym, ¿e dla regulacji odcienia (hue) wartoœcimaksymalnej odpowiada odcieñ purpurowy, a minimalnej -zielony. Po wykonaniu zadanej funkcji komunikat “T” automatyczniezostaje wygaszony3.2. Tryb testowy 2 - Test mode 2Tryb testowy 2 jest dostêpny w trybie serwisowym po dwukrotnymnaciœniêciu przycisku [ TEST ], na ekranie powinienukazaæ siê komunikat w postaci “TT”. W trybie tym mo¿liwes¹ do wykonania funkcje zestawione w tablicy 1. Wyboru ¿¹danejfunkcji dokonuje siê poprzez wpisanie za pomoc¹ przyciskównumerycznych dwucyfrowego kodu okreœlaj¹cego têfunkcjê. Opuszczenie trybu testowego 2 nastêpuje po wpisaniudwucyfrowego kodu zakoñczonego cyfr¹ 0 (00, 10, 20…).W ka¿dej chwili jest mo¿liwe wy³¹czenie menu trybu testowego2 poprzez naciœniêcie przycisku wy³¹czenia g³oœnika. Przywróceniemenu odbywa siê tym samym przyciskiem.4. Procedura autodiagnozyProcesor steruj¹cy prac¹ chassis FE-2 wyposa¿ony jest w programumo¿liwiaj¹cy przeprowadzenie procedury autodiagnozypodstawowych uk³adów i sygnalizowanie ewentualnych nieprawid³owoœci.Identyfikacja b³êdów odbywa siê dwojako: poprzezstwierdzenie zajêtoœci magistrali lub stwierdzenie braku odpowiedzize strony uk³adu/uk³adów do³¹czonych do szyny I 2 C. Wprzypadku wyst¹pienia zajêtoœci magistrali (sygnalizowanej ci¹g³ymmruganiem diody LED) program steruj¹cy podejmuje próbêodblokowania, a gdy to siê uda, procesor usi³uje skomunikowaæsiê z ka¿dym z uk³adów. Wyst¹pienie jakichkolwiek nieprawid³owoœcisygnalizowane jest kodem b³êdu i mruganiem diodyLED STANDBY. Iloœæ mrugniêæ odpowiada kodowi b³êdu. Proporcjeczasowe dla b³êdu o kodzie 3 pokazano na rysunku 2. Opisznaczenia poszczególnych kodów zamieszczono w tabeli 2.Tabela 2.Kod b³êdulub iloœæb³yskówdiody LEDZnaczenie kodów b³êdów00 Brak b³êdu01 Zarezerwowane02ZnaczenieZadzia³anie uk³adu zabezpieczaj¹cego przedprzeci¹¿eniem pr¹dowym w uk³adzie odchylaniapoziomego – OCP (Over Current Protection)03 Nie u¿ywane04 Brak synchronizacji pionowej05 B³¹d wuk³adzie automatycznej regulacji balansu bieli0607Stan niski na szynie SDA i/lub SCL w czasiew³¹czenia zasilaniaBrak odpowiedzi ze strony pamiêci nieulotnej wczasie w³¹czenia zasilania08 Brak odpowiedzi ze strony procesora wizyjnego09 Brak odpowiedzi ze strony tunera10 Brak odpowiedzi ze strony procesora fonii11 B³¹d w linii zasilaj¹cej 8VON ON ONOFFOFFRys.2. }SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 45

46 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firmTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.1)ALLEGROCTB34PBYR3045WTCTB34MPBYR3045WTAMERICAN-MICROSEMICONDUCTORSB1035PBYR1040SB1040PBYR1040SB1045PBYR1045SB1620PBYL1620SB1630PBYR1540CTSB1640PBYR1540CTSB3020PBYR3040WTSB3030PBYR3040WTSB3040PBYR3040WTSB820PBYR740SB830PBYR740SB840PBYR740SR1002PBYR1640SR1003PBYR1640SR1004PBYR1640SR802PBYR1040SR803PBYR1040SR804PBYR1040AMOS1U1BYD73A1U2BYD73B1U3BYD73D1U4BYD73G2A011N50592A021N50592A031N50592A041N50602A051N50612A061N50622A07BYW56ES1EBYG80GSK19BYG90-90SS18BYG90-90UF101BYD73AUF102BYD73BUF103BYD73DUF104BYD73GUF105BYV27-600UF1ABYG80DUF1BBYG80DUF1DBYG80DUF1GBYG80GUF1JBYG80JUF201BYV27-50UF202BYV27-100UF203BYV27-200UF204BYV27-400UF205BYV27-600UF301BYV28-50UF302BYV28-100UF303BYV28-200UF304BYV28-400UF305BYV28-600COLLMER SEMICONDUCTORESAC83-004KPBYR3045WTDIOTECBV4BYX120GBV8BYX90GBY127BY527BY133BY448BY1341N5061BY1351N5059BYX55/350BYW95BBYX55/600BYW95CDD1000BY8410DD1200BY8412DIOTECDD1400BY8414DD1600BY8416DD1800BY8418DD300BY8404DD600BY8406ER1ABYG80DER1BBYG80DER1CBYG80DER1DBYG80DER1EBYG80GFE1EBYD73GFE1FBYD73GFE1GBYD73GFE1HBYD73GFE2EBYV27-400FE2FBYV27-400FE2GBYV27-400FE2HBYV27-400FE3EBYV28-400FE3FBYV28-400FE3GBYV28-400FE3HBYV28-400SA154BYD37DSA155BYD37DSA156BYD37DSA157BYD37GSA158BYD37JSA159BYD37MSA160BYD37MSFE1ABYD77ASFE1BBYD77BSFE1CBYD77CSFE1DBYD77DSFE1EBYD77GSFE1FBYD77GSFE1GBYD77GSFE1HBYD77GSK1004PBYR1040SK12BYG90-20SK13BYG90-30SK14BYG90-40SK1604PBYR1540CTSK18BYG90-90SK804PBYR740SMS120PRLL5817SMS130PRLL5818SMS140PRLL5819SMZxxxBZD27-CxxxEUPECBY360-06BYV95CBYS21-451N5819DA3/1000BYM56EESJC37-03BYX120GESJC37-05BYX105GESJC37-08BYX101GESJC37-10BYX101GFAGOR1P643BYD33D1P644BYD33D1P645BYD33G1P646BYD33G1P647BYD33G1P648BYD33JBY299SBYW96EBY396GPBYW95ABY397GPBYW95ABY398GPBYW95BBY399GPBYW96EBY399SBYW96EBYW27-1001N5059BYW27-1000BYW56BYW27-2001N5059BYW27-4001N5060FAGORBYW27-501N5059BYW27-6001N5061BYW27-8001N5062BZY97-CxxxBZT03-CxxxFES1ABYG80DFES1BBYG80DFES1DBYG80DFES1FBYG80GFES1GBYG80GFF1001BYD33DFF1002BYD33DFF1003BYD33DFF1004BYD33GFF1005BYD33JFF1006BYD33MFF1007BYD33MFF1501BYV95AFF1502BYV95AFF1504BYV95BFF1506BYV95CFF1508BYV96EFF1510BYV96EFUF4001BYD73AFUF4002BYD73BFUF4003BYD73DFUF4004BYD73GFUF4005BYV27-600FUF4006BYV26DFUF5400BYV28-50FUF5401BYV28-100FUF5402BYV28-200FUF5404BYV28-400FUF5406BYV28-600HVR3-7BYX90GMR850GPBYW95AMR851GPBYW95AMR852GPBYW95AMR854GPBYW95BMR856GPBYW95CP4SMAxxxBZG04-xxxP513BYX10GRF20011N5059RF20021N5059RF20031N5059RF20041N5060RF20051N5061RF20061N5062RF2007BYW56RGP10MTBYD33MRGP15MTBYV96ERGP30MTBYW96EZ1SMAxxxBZG03-CxxxFUJICB903-4BYD73GEQB01-05BZD23-C5V1EQB01-06BZD23-C6V2EQB01-07BZD23-C6V8EQB01-08BZD23-C8V2EQB01-09BZD23-C9V1EQB01-10BZD23-C10EQB01-11BZD23-C11EQB01-12BZD23-C12EQB01-13BZD23-C13EQB01-14BZD23-C15EQB01-15BZD23-C15EQB01-16BZD23-C16EQB01-17BZD23-C18EQB01-18BZD23-C18EQB01-19BZD23-C20EQB01-20BZD23-C20EQB01-21BZD23-C22EQB01-22BZD23-C22EQB01-24BZD23-C24EQB01-25BZD23-C24FUJIEQB01-26BZD23-C27EQB01-28BZD23-C27EQB01-30BZD23-C30EQB01-32BZD23-C33EQB01-33BZD23-C33EQB01-35BZD23-C36ERA15-011N4002IDERA15-021N4003IDERA15-041N4004IDERA15-061N4005IDERA15-081N4006IDERA15-101N4007IDERA17-021N4003IDERA17-041N4004IDERA18-02BYD33DERA18-04BYD33GERA22-02BYD33DERA22-04BYD33GERA22-06BYD33JERA22-08BYD33MERA22-10BYD33MERA32-01BYD73BERA32-02BYD73DERA34-10BYD33MERA38-04BYD73GERA48-02BYD33DERA48-04BYD33GERA81-0041N5819ERA82-0041N5819ERA83-0041N5819ERA91-02BYD73DERA92-02BYD73DERB06-13BY448ERB06-15BY448ERB12-011N5059ERB12-021N5059ERB12-041N5060ERB12-061N5061ERB12-10BYW56ERB32-01BYV27-100ERB32-02BYV27-200ERB33-02BYD73DERB35-02BYD73DERB37-08BYD33MERB37-10BYD33MERB38-04BYD73GERB38-05BYV26CERB38-06BYV26CERB43-02BYD33DERB43-04BYD33GERB43-06BYD33JERB43-08BYD33MERB44-02BYD33DERB44-04BYD33GERB44-06BYD33JERB44-08BYD33MERB44-10BYD33MERB91-02BYD73DERB93-02BYD73DERC01-02BYM56AERC01-02FBYM56AERC01-04BYM56BERC01-04FBYM56BERC01-06BYM56CERC01-10BYM56EERC04-02BYM56AERC04-02FBYM56AERC04-04BYM56BERC04-04FBYM56BERC04-06BYM56CERC04-10BYM56EERC05-06BYM56CERC05-08BYM56DERC06-13BY228ERC06-15BY228ERC18-02BYV95A

SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 47TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsa}FUJIERC18-04BYV95BERC25-04BYV95BERC25-06BYV95CERC30-01BYV27-100ERC30-02BYV27-200ERC33-02BYD73DERC35-02BYV28-200ERC37-08BYV96EERC37-10BYV96EERC38-04BYV26BERC38-05BYV26CERC38-06BYV26CERC91-02BYV28-200ERD03-02BYM56AERD03-04BYM56BERD07-13BY228ERD07-15BY228ERD09-13BYW97GERD28-04BYW95BERD28-06BYW95CERD29-02BYW95AERD29-04BYW95BERD29-06BYW95CERD32-01BYV28-100ERD32-02BYV28-200ERD33-02BYV28-200ERD38-04BYM26BERD38-05BYM26CERD38-06BYM26CERE41-15BY328ESJA04-02BY505ESJA04-03BY9304ESJA08-08BY8208ESJA09-12BY8212ESJA52-10BY9410ESJA52-12BY9412ESJA52-14BY9414ESJA53-16BY9416ESJA53-18BY8418ESJA53-20BY8420ESJA54-08BY8408ESJA56-20BY8420ESJA56-24BY8424ESJA57-03BY9304ESJA57-04BY9304ESJA58-06BY9306ESJA58-08BY9308ESJA59-10BY9310ESJA59-12BY9312ESJA59-14BY9314ESJA82-10BY8110ESJA82-12BY8112ESJA82-14BY8114ESJA83-16BY8116ESJA88-06BY8206ESJA88-08BY8208ESJA89-10BY8210ESJA89-12BY8212ESJA89-14BY8114ESJA92-10BY8110ESJA92-12BY8112ESJA98-06BY8206ESJA98-08BY8208ESJC03-09BYX101GESJC04-05BYX105GESJC12-09BYX101GESJC30-05BYX106GESJC30-08BYX102GSC311-4BYG70GSC311-6BYG70JSC321-2BYG80DSC802-04BYG90-40SC802-09BYG90-90SC902-2BYG80DGENERAL INSTRUMENTS1N3611GPBYD13D1N3612GPBYD13G1N3613GPBYD13JGENERAL INSTRUMENTS1N3614GPBYD13K1N3957GPBYD13M1N4001GP1N4001ID1N4002GP1N4002ID1N4003GP1N4003ID1N4004GP1N4004ID1N4005GP1N4005ID1N4006GP1N4006ID1N4007GP1N4007ID1N42451N50591N4245GPBYD13D1N42461N50601N4246GPBYD13G1N42471N50611N4247GPBYD13J1N42481N50621N4248GPBYD13K1N4249BYW561N4249GPBYD13M1N4383GP1N50591N4384GP1N50601N4385GP1N50611N4585GP1N50621N4586GPBYW561N4933GPBYD33D1N4934GPBYD33D1N4935GPBYD33D1N4936GPBYD33G1N4937GPBYD33J1N4942GPBYD33D1N4944GPBYD33G1N4946GPBYD33J1N4947GPBYD33M1N4948GPBYD33M1N5059GP1N50591N5060GP1N50601N5061GP1N50611N5062GP1N50621N5391GP1N50591N5392GP1N50591N5393GP1N50591N5394GP1N50601N5395GP1N50601N5396GP1N50611N5397GP1N50611N5398GP1N50621N5399GPBYW561N5615GPBYV95A1N5617GPBYV95B1N5619GPBYV95C1N5621GPBYV96E1N5623GPBYV96E1N5624GPBYM56A1N5625GPBYM56B1N5626GPBYM56C1N5627GPBYM56D1N6478PRLL40011N6479PRLL40021N6480BYD17D1N6481BYD17G1N6482BYD17J1N6483BYD17K1N6484BYD17MBA157GPBYD33GBA158GPBYD33JBA159DGPBYD33MBA159GPBYD33MBY396PBYW95ABY397PBYW95ABY398PBYW95BBY399PBYW96EBYM07-100BYD77BBYM07-150BYD77CBYM07-200BYD77DBYM07-300BYD77GBYM07-400BYD77GBYM07-50BYD77ABYM10-100PRLL4002BYM10-1000BYD17MGENERAL INSTRUMENTSBYM10-200BYD17DBYM10-400BYD17GBYM10-50PRLL4001BYM10-600BYD17JBYM10-800BYD17KBYM11-100BYD37DBYM11-1000BYD37MBYM11-200BYD37DBYM11-400BYD37GBYM11-50BYD37DBYM11-600BYD37JBYM11-800BYD37MBYM12-100BYD77BBYM12-150BYD77CBYM12-200BYD77DBYM12-300BYD77GBYM12-400BYD77GBYM12-50BYD77ABYM13-20PRLL5817BYM13-30PRLL5818BYM13-40PRLL5819CG1BY448CG2BY448CG3BY228DG1BY448DG2BY448DG3BY228EGF1ABYG80DEGF1BBYG80DEGF1CBYG80DEGF1DBYG80DEGL34ABYD77AEGL34BBYD77BEGL34CBYD77CEGL34DBYD77DEGL34FBYD77GEGL34GBYD77GEGL41ABYD77AEGL41BBYD77BEGL41CBYD77CEGL41DBYD77DEGL41FBYD77GEGL41GBYD77GEGP10ABYD73AEGP10BBYD73BEGP10CBYD73CEGP10DBYD73DEGP10FBYD73GEGP10GBYD73GEGP20ABYV27-50EGP20BBYV27-100EGP20CBYV27-150EGP20DBYV27-200EGP20FBYV27-400EGP20GBYV27-400EGP30ABYV28-50EGP30BBYV28-100EGP30CBYV28-150EGP30DBYV28-200EGP30FBYV28-400EGP30GBYV28-400ES1ABYG80DES1BBYG80DES1CBYG80DES1DBYG80DFE1ABYD73AFE1BBYD73BFE1CBYD73CFE1DBYD73DFE2ABYV27-50FE2BBYV27-100FE2CBYV27-150FE2DBYV27-200FE3ABYV28-50FE3BBYV28-100FE3CBYV28-150FE3DBYV28-200G1A1N5059G1B1N5059GENERAL INSTRUMENTSG1D1N5059G1G1N5060G1J1N5061G1K1N5062G1MBYW56G2A1N5059G2B1N5059G2D1N5059G2G1N5060G2J1N5061G2K1N5062G2MBYW56G3ABYM56AG3BBYM56AG3DBYM56AG3GBYM56BG3JBYM56CG3KBYM56DG3MBYM56EG4ABYM56AG4BBYM56AG4DBYM56AG4GBYM56BG4JBYM56CGI1001BYD73AGI1002BYD73BGI1003BYD73CGI1004BYD73DGI1101BYV27-50GI1102BYV27-100GI1103BYV27-150GI1104BYV27-200GI1-1200BY448GI1-1400BY448GI1-1600BYX10GGI250-1BYD13MGI250-2BYD43-20GI500BYM56AGI501BYM56AGI502BYM56AGI504BYM56BGI506BYM56CGI508BYM56DGI510BYM56EGI810BYD33DGI811BYD33DGI812BYD33DGI814BYD33GGI816BYD33JGI817BYD33MGI818BYD33MGI850BYW95AGI851BYW95AGI852BYW95AGI854BYW95BGI856BYW95CGI858BYW96EGI910BYW95AGI911BYW95AGI912BYW95AGI914BYW95BGI916BYW95CGI917BYW96EGL34APRLL4001GL34BPRLL4002GL34DBYD17DGL34GBYD17GGL34JBYD17JGL41APRLL4001GL41BPRLL4002GL41DBYD17DGL41GBYD17GGL41JBYD17JGL41KBYD17KGL41MBYD17MGLL4735BZD27-C6V2GLL4736BZD27-C6V8GLL4737BZD27-C7V5GLL4738BZD27-C8V2Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firmCiąg dalszy nastąpi

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyOpis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony (cz.1)Marian BorkowskiKamera CCD-VX1/VX3 pracuje wsystemie Hi8. Dziêki zastosowaniu trzechprzetworników CCD (Charge CoupledDevice) mo¿liwe jest uzyskanie obrazu owysokiej jakoœci. Œwiat³o dochodz¹ce doobiektywu po przejœciu przez wewnêtrznefiltry rozdzielone jest na trzy sygna³ypodstawowe, które docieraj¹ do przetwornikówCCD. W omawianej kamerzesystem Hi8 pozwala na uzyskanie rozdzielczoœci400 linii lub wiêcej, a cyfrowyuk³ad poprawy stosunku sygna³-szumCNR dodatkowo polepsza jakoœæ obrazu.Ogólny schemat blokowy g³ównego toru rejestracjiobrazu w kamerze pokazano na rysunku XSHPAGC SEL1. Do wysterowania trzech niezale¿nych torówXSHDsygna³ów podstawowych (RGB) stosuje siê wka¿dym torze HIC DT - 104A generator (Timing CLP4Generator - TG) zbudowany na uk³adzieCXD1256A (IC002), sterownik V oparty na uk³adzieCXD1250 i uk³ad próbkuj¹co-pamiêtaj¹cy (S/H) zrealizowany na uk³adzie CXA1390. Schematblokowy uk³adu CXA1390 przedstawiono na rysunku2, uk³ad ten produkowany jest w dwóchobudowach, jedn¹ jest QFP i wtedy na koñcu oznaczenia dodawanes¹ litery AQ (CXA1390AQ), a drug¹ obudowa LQFP, cowi¹¿e siê ze zmian¹ koñcowych liter oznaczenia na AR.Na rysunku 3 przedstawiono uk³ad generatora dla toru sygna³ukoloru zielonego, podano tam równie¿ wartoœci i kszta³timpulsów w wybranych punktach uk³adu. Uk³ad generatoradla torów sygna³ów kolorów niebieskiego i czerwonego, jakju¿ zaznaczono, jest taki sam. Do najwa¿niejszych sygna³ówtego generatora nale¿¹:RchCCDHIC DT - 104ACCD drive and S/HDET LEVEL 25AGC CLP 26AGC OUT 27OP IN+ 28OP IN- 29OP OUT 30AGC CONT 31AGC MAX 3233343536DET OUT24OP232221• impulsy H (H1, H2),• impulsy V (XV1 ÷ XV4),• impulsy odczytane z czujników XSG1 i XSG2,• impulsy zeruj¹ce (reset -RG),• wstêpne próbki dla uk³adu pamiêtaj¹cego (XSHP),• próbki sygna³u dla uk³adu pamiêtaj¹cego (XSHD),• próbki uk³adu separacji koloru (XSP1 i XSP2),• impulsy burst dla kodera (BFG),• impulsy klampuj¹ce (CLP1 ÷ CLP4),• wstêpne impulsy wygaszaniaPBLK,Y (luminance)process201937 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48PG INSHSHSHVcc2BLKPBLKDATA INIRIS GCCLPCLP1WNDWNDCLPCLP1AGCXSHPXSHDXSHPSHSHVcc1XSHPXSHDIRIS LEVELCOMXSP3DET CLPXSP2GNDCLPBLKPBLKWNDWNDGCCLP4COMCLP4XSP1IRIS CLP18SHXSP3SHXSP2SHXSP1YoutGNDIRIS OUT17SLICESLICECXA1390FSH1VG OUT16CLP1LPFF3 CLPWND15F2 CLPPBLK14PBLK CLP1CLPLPF BLKPBLKLPFPBLKVGGCGCMAXCLPBLKCLP1CLPBLKORCLPF1 CLPCLP113MODESWGATEXSH2Rys.2. Schemat blokowy uk³adu CXA1390.12 CSAGC SL11 CSAGC GC10 CS OUT• impulsy roz³adowuj¹ce przetwornikCCD (XSUB).987654321CS CCD GCCS CCD SLCS CLPF3 OUTF2 OUTF1 OUTGY OUTDC OUTXSH1GchCCDBchCCDHIC DT - 104ACCD drive and S/HHIC DT - 104ACCD drive and S/HSyncgeneratorAGCC (chrominance)processRys.1. Schemat blokowy rejestracji obrazu w kamerze CCD-VX1/VX3.CoutUk³ad tworzenia obrazuZa przekszta³cenie wi¹zkiœwiat³a koloru podstawowego, poprzejœciu przez wejœciowe filtry,na sygna³ elektryczny odpowiedzialnyjest uk³ad ICX058AL.(IC101), którego schemat blokowyzosta³ przedstawiony na rysunku4. Rejestr H tego uk³adu sterowanyjest impulsami H1 i H2, jakpokazano na rysunku 5. Ze wzglêduna ró¿nice miêdzy przetworni-48 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony5VHIC201 (Gch) DT-104ACLP 1P BLKX SHPIC002X SHDTIMING GENERATORXSP 13832 X SG1 X SHP XSP 2X SHD 39XSP 1 41XSP 2 429CLP4H(20µsec/div)14.32MHz(0.05µsec/div)0V5V0V31 XV130 XV234 XSG2CLP 1 48CLP 2 49CLP 3 501110H(20µsec/div)5V0V33 XV335 XV4P BLK 52CLP 4 51VD 60HD 58CL1/2 573273856CL-G2X101OSCCL-GCLOCK25 VDD224 VDD156 VDDCK64H1 26H2 27RG 22OSC OG-CK 3 channel1 sync. circuit363537R-CKB-CK10 CL INVD 46HD 45IC401SYNC. GENERATORV(5msec/div)5V0V29 X SUBSTBCLKDATA456424140H(20µsec/div)5V0V5V4RG5V0V0.07sec(0.05sec/div)Rys.3. Uk³ad generatora dla toru sygna³u koloru zielonego.0V0.07sec(0.05sec/div)5V0V0.07sec(0.05sec/div)VOUT Vss VGG GND V01 V02 V03 V048 7 6 5 4 3 2 1IC002TIMING GENERATORIC101ICX058ALH1 26H2 27363515 H116 H29VDD10GNDVertical register11SUBVertical registerHorizontal register12VLVertical register13RG14LH01Vertical register15H01Czujniki(fotosensory)ICX058AL16H02Rys.4. Schemat blokowy uk³adu ICX058AL.DT-104ABOARDC001RG 22 37HIC201 (Gch)CD-55BOARD4.9VR211R207Q203C204 +14 LH113 RGDC controlby EVRC202Rys.5. Sposób podania sygna³ów H1 i H2 do uk³aduICX058AL.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 49

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyIC002IC003XV1 31XV2 30XV3 33XV4 35X SG1 32X SG2 34436857XV1XV2XV3XV4X SG1X SG2HIC201 (Gch)V1 16V2 17V3 1415V 0V -8.5VV4 13 28 1kami CCD impuls resetu podany na n.13 IC101 jest nak³adanyna napiêcie sta³e wytwarzane w uk³adzie z tranzystorem Q203sterowanym napiêciem sta³ym.Niestety rejestr V nie mo¿e byæ bezpoœrednio sterowany ztiming generatora (TG), dlatego wykorzystany zosta³ uk³addopasowuj¹co-steruj¹cy wewn¹trz IC003 (CXD1250). Uk³adten zawiera tranzystory CMOS, za poœrednictwem których prze-³¹czane na wyjœcie s¹ napiêcia 15V, 0V i -8.5V. Proces prze³¹-303129432IC101ICX058ALV1V2V3V4Rys.6. Sterowanie uk³adu IC101 impulsami V.15VHIC201IC101R103IC051CCD - out 8GDC053Q10125+37 PG-INSC054R10426+38 DATA-INRys.7. Sposób podania sygna³u z wyjœcia IC101 do blokuHIC201.Zuk³adu ARWIC601 n.66IC601 n.58IC601 n.74R612FL60212 36 4Tor GTor RTor BR642Q642R643FL601Q641FL603Q643Q905Q903Q901R644R615+C604Q603R616Q607Q608Q605Q606R617R618Q604R619n.67IC601n.57IC601n.71IC601Rys.8. Tworzenie sk³adowych do tworzenia sygna³ów luminancjii chrominancji.czania sterowany jest impulsami V z generatora IC002.Opisan¹ sytuacjê sterowania impulsami V zilustrowanona rysunku 6. Z wyjœcia przetwornika obrazu (n.8IC101) sygna³ podawany jest do bloku HIC201, douk³adu próbkuj¹cego IC051, jak pokazano na rysunku7. Tranzystor Q101 pracuje jako bufor i umo¿liwia zablokowanieimpulsów wyjœciowych z IC101.Sygna³ luminancjiZ uk³adu próbkuj¹cego sygna³ przechodzi przezszereg filtrów i zostaje w uk³adzie IC601 podany douk³adów automatycznej regulacji wzmocnienia (dlaka¿dego z sygna³ów RGB zastosowano oddzielnywzmacniacz ARW) n.70 - sygna³ B, n.63 - sygna³ G in.61 - sygna³ R. Z wyjœcia uk³adów ARW (AGC) poszczególnesygna³y RGB przechodz¹ przez filtr, którydla sygna³u koloru zielonego sk³ada siê z FL602 i tranzystoraQ642 w konfiguracji pokazanej na rysunku 8.Nastêpnie z tego sygna³u wydzielony zostaje sygna³przeznaczony do uk³adu chrominancji i luminancji.Sygna³, który zostanie skierowany do bloku luminancjizostaje wzmocniony w uk³adzie z³o¿onym z tranzystorówQ603, Q604 i przesy³any jest do obwodówobróbki luminancji mieszcz¹cych siê wewn¹trz uk³aduIC601. Temu samemu procesowi poddane s¹ sygna³ykoloru niebieskiego i czerwonego, co w uproszczonysposób zaznaczono na rysunku 8.Na rysunku 9 pokazano fragment schematu blokowegouk³adu IC601, w którym realizowane jest tworzeniesygna³u luminancji. Jak widaæ z tego rysunkudla ka¿dego koloru sk³adowego uk³ad IC601 posiadatrzy identyczne tory. Sygna³y wejœciowe, uzyskane wuk³adzie pokazanym na rysunku 8 s¹ klampowane ipodane na wejœcie uk³adów ustalaj¹cych balans bieli.Uk³ady te sterowane s¹ napiêciem sta³ym regulowanymprzez mikroprocesor. Po ustawieniu balansu bieliposzczególne sygna³y przechodz¹ przez uk³ad korekcjigama i po wzmocnieniu wyprowadzone s¹ jako sygna³yRGB na nó¿ki 45, 36 i 25 uk³adu IC601. Nastêpniepodane s¹ na nó¿kê 15 IC601 i wewn¹trz tego uk³adudokonywane jest miksowanie sygna³ów kolorówpodstawowych, w rezultacie czego uzyskuje siê sygna³luminancji YL. Wartoœci zewnêtrznych rezystorów do-³¹czonych do nó¿ek: 25, 36 i 45 ustalaj¹ stosunek wjakim miksowane s¹ sygna³y RGB.Utworzony w ten sposób sygna³ YL przesy³any jestna wejœcie kodera luminancji. W koderze sygna³ wejœciowyrozdzielony zostaje na dwa tory, jak pokazanona rysunku 10. Jednym torem sygna³ jest przesy³anydo uk³adu korekcji sygna³u o wy¿szych czêstotliwoœciach(H, V aperture corrections) n.33 IC751, a drugim don.40 IC751 przesy³any jest sygna³ opóŸniony w linii FL752.OpóŸnienie wymagane jest ze wzglêdu na zachowanie zgodnoœciczasowych pomiêdzy sygna³em bezpoœrednim a sygna-³em poddanym korekcji. Wewn¹trz uk³adu IC751 nastêpujezmieszanie tych sygna³ów. Sygna³ powsta³y w efekcie tego mieszaniajest wzmacniany i wyprowadzony na nó¿kê 22 IC751.Z nó¿ki tej tak utworzony sygna³ luminancji przez bufor zbu-50 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonySterowaniez mikroprocesoraD/A IC854Ustalone (sta³e) wartoœciEVR IC6028 7 6 5 4 3 2 19 187 6 13IC601243 55 30 41 53 29 40 52 50 48 47B71clampW.B.amp.PrekneePedKneeWhiteclipBLKAmp25R725G67clampW.B.amp.PrekneePedKneeWhiteclipBLKAmp36R724R57clampW.B.amp.PrekneePedKneeWhiteclipBLKAmp45R723CLP2Pulsesep.P BLKMTXamp152414D602YLIC60744IC60822 1P BLK CLP2 VccRys.9. Tworzenie sygna³u luminancji.dowany na tranzystorze Q755 jest znowu opóŸniany w liniiFL753 o 210ns. Dzielnik rezystancyjny R763 i R766 redukujewartoœæ amplitudy sygna³u wyjœciowego do 0.5V PP . Na wyjœciukodera zastosowano bufor Q753, który separuje uk³adykodera od jego obci¹¿enia.Do uk³adu IC751 do³¹czony jest równie¿ uk³ad t³umienia,który sterowany jest sygna³em z toru wideo podanym na bazêtranzystora Q752 i za jego poœrednictwem na n.28. T³umieniemo¿e byæ spowodowane równie¿ sygna³em z nó¿ki 4 uk³aduIC854. Sygna³ ten powoduje roz³¹czenie lub zwarcie n.1 i 2uk³adu IC753. W przypadku zwarcia tych nó¿ek na nó¿ce 29uk³adu IC751 ustalony zostaje potencja³, którego wartoœæ zale¿yod wartoœci rezystorów R777 i R771. Je¿eli natomiast n.1i 2 uk³adu IC753 zostan¹ rozwarte, nó¿ka 29 IC751 po³¹czonajest z mas¹ przez R771.IC751FL751DL35 42V aperture from IC605YLR757FL752R751DLR7533340H aperture correctionCLPADDY levelfaderFader Mode29CLP, W.Cset up syncFader Sig.2822Q755R790R763FL7532 7R767Q753R766Y outR769R777IC7531 24R771ON withwhite fadern.4 IC854Q752R768Fader Sig.To zebra comparatorRys.10. Koder sygna³u luminancji.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 51

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyR918R920Q905ref 2V11 IC90312CLP2Zuk³aduARWR917R919C908 +R921+C909R92210RGBAWBEVR IC901 D/A IC901 EVR IC901EVR IC9012 19 12 13 8 9 18 CLP26 5 4 3IC90235 36 33 34 29 410 12 13 15 16BB-YPreG.C 1142W.B. G.C. clamp Ped clampWBB-YB-GhueG40PreW.B. G.C. clamp Ped MTXWBR-YR-GhueR Pre1439W.B. G.C. clampG.CPed clampWBR-YB-YR-YRys.11. Tworzenie sygna³u chrominancji.Sygna³ chrominancjiPodobnie jak dla sygna³u luminancji równie¿ chrominancjatworzona jest w trzech identycznych torach z sygna³ów RGBuzyskanych z przetwornika obrazu. Dlatego omówiony zostaniejeden z torów, a mianowicie tor sygna³u koloru zielonego.Z wyjœcia uk³adu automatycznej regulacji wzmocnienia sygna³G jest wzmacniany we wzmacniaczu z tranzystorem Q905(dla sygna³u R jest to Q903, a dla sygna³u B – Q901). Wyjœciowysygna³ jest podany na n.40 procesora chrominancji IC902.Drogê sygna³u koloru zielonego przedstawiono na rysunku 11.Wewn¹trz uk³adu IC902 sygna³ poddany jest procesowi regulacjibalansu bieli, który to proces sterowany jest przez mikro-procesor. Na wyjœciu uk³adu IC902, na nó¿ce 11 wyprowadzonyjest sygna³ B-Y, a na nó¿ce 14 sygna³ R-Y. Sygna³y tedoprowadzone s¹ do kodera IC751, którego fragment dotycz¹cychrominancji przedstawiono na rysunku 12. Wewn¹trzIC751 do sygna³ów ró¿nicowych koloru dodany zostaje sygna³burst i sygna³ w takiej postaci doprowadzony zostaje domodulatora. Faza noœnych dla poszczególnych sygna³ów (R-Y i B-Y) jest przesuniêta o 90°. Nastêpnie sygna³y te s¹ sumowaneoraz wzmacniane i wyprowadzone jako sygna³ chrominancjina n.16 IC751. Tranzystor Q754 stanowi bufor, za którymumieszczono dzielnik rezystancyjny z³o¿ony z R765 iBURSTFLAGC BLKCS AGCIC75110 11 14LOGIC4.9VB-YBFGC753479CLAMP &BURST ADDBURSTGENERATOR3/2MODULATOR& BLANKINGADDGC16R787Q754R765C76018 1.6 20R760CHROMAOUT46R-YC7561CLAMP &BURST ADD3/2MODULATOR& BLANKINGLEVELCONTROL1/4DIVIDER4 28 294fscFadersig.FadermodeRys.12. Koder sygna³u luminancji.52 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

R760, na którym ustalany jest poziom sygna³u. Po okreœleniupoziomu sygna³ chrominancji przesy³any jest na n.18 IC751 ipo wzmocnieniu wyprowadzony na n.20 tego uk³adu i skierowanydo rejestratora VCR („magnetowid”). Sygna³ z wyjœciatranzystora Q905 podawany jest równie¿ do uk³adu klampuj¹cegozbudowanego na uk³adzie IC903, a tak¿e do uk³adu AWB(Auto White Balance), który w czasie okresu odchylania pionowegoustala czas pomiaru sygna³ów RGB przez mikroprocesor.Czas trwania pomiaru zale¿y od ustawionego poziomudetekcji.Dokoñczenie w nastêpnym numerze}

Diody firmy ST Microelectronics w uk³adach odchylaniapoziomegoMarian BorkowskiNa rynku pojawi³y siê niedawno nowe typy diod pracuj¹cychw uk³adach odchylania poziomego odbiorników telewizyjnychi monitorów. Ze wzglêdu na fakt, ¿e s¹ one stosowanew sprzêcie trafiaj¹cym do naprawy, a czêsto brak jest ichdanych w dostêpnych katalogach poni¿ej przedstawiono podstawoweparametry diod serii DMV1500xx i DTV1500xx.Zaprezentowane dane zaczerpniête zosta³y z danych katalogowychfirmy Microelectronics.W jednej obudowie typu TO220AB umieszczono dwie diodyserii DMV1500xx. Na rysunku 1 przedstawiono rozk³adwyprowadzeñ i schemat po³¹czenia tych diod. Jedna dioda realizujefunkcjê diody t³umi¹cej, a druga diody modulacyjnej.Taka kombinacja diod znalaz³a zastosowanie w uk³adach odchylaniapoziomego, gdzie stosowana jest korekcja EW. Wtabeli 1 przedstawiono podstawowe parametry tych diod.Natomiast na rysunku 2 przedstawiono rozk³ad wyprowadzeñdiod t³umi¹cych serii DTV1500xx, a w tabeli 2 podstawoweich parametry. Diody te stosowane s¹ w uk³adach odchylaniapoziomego odbiorników telewizyjnych i monitorów,gdzie brak jest uk³adu korekcji EW lub zrealizowano go wniekonwencjonalny sposób.Diodat³umi¹caDiodamodulacyjna1 2 3KRys.1.ARys.2.1 2 3KATabela 1ParametrDiodamodulacyjnaTyp diodyDMV1500H DMV1500L DMV1500M DMV1500M7Diodat³umi¹caDiodamodulacyjnaDiodat³umi¹caDiodamodulacyjnaDiodat³umi¹caDiodamodulacyjnaI F [A] 3 6 3 4 3 6 3 6Diodat³umi¹caV RRM [V] 600 1500 600 1500 600 1500 700 1500trr (maks.) [ns] 50 125 50 170 50 135 55 135V F (maks.) [V] 1.4 1.7 1.4 1.5 1.4 1.65 1.55 1.65Tabela 2Typ diodyParametrI F(AV) [A] V RRM [V] V F (maks.) [V] trr (maks.) [ns] ObudowaDTV1500HFP 6 1500 1.7 125 TO-220FPACDTV1500HF 6 1500 1.7 125 ISOWATT 220ACDTV1500HD 6 1500 1.7 125 TO-220ACDTV1500LFP 4 1500 1.5 170 TO-220FPACDTV1500MFP 6 1500 1.65 135 TO-220FPACDTV1500MF 6 1500 1.65 135 ISOWATT 220ACDTV1500MD 6 1500 1.65 135 TO-220ACDTV1500UHFP 6 1500 1.3 125 TO-220FPACDTV1500UHF 6 1500 1.3 125 ISOWATT 220AC}SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 53

Radiotelefon IC-2800H firmy IcomRadiotelefon IC-2800H firmy Icom (cz.2 - ost.)Miros³aw Sokó³4. ZasilaczRadiotelefon IC-2800H zasilany jest poprzez z³¹cze W4,napiêciem sta³ym 13.8V z akumulatora samochodowego lubzewnêtrznego zasilacza sieciowego.W radiotelefonie tym wystêpuj¹ nastêpuj¹ce szyny z napiêciami:• HV - napiêcie 13.8V doprowadzone z zewn¹trz do z³¹czazasilania W4,• 13.8V - to samo napiêcie, co na szynie HV (13.8V) w³¹czaneza pomoc¹ uk³adu w³¹czania zasilania na tranzystorachQ74 i Q75. Uk³ad ten sterowany jest szyn¹ PCTRL zwyjœcia g³ównego mikroprocesora IC19 - n.26,• C5V - napiêcie 5V otrzymywane na wyjœciu stabilizatorana uk³adzie IC15 - TA7805F zasilanego napiêciem HV.Uk³ad dostarcza napiêcia zasilania niezale¿nie od stanuw³¹cznika zasilania [ POWER ],• PLL5V - napiêcie 5V otrzymywane na wyjœciu stabilizatorana tranzystorach Q13 i Q14, zasilanego napiêciem C5Vi sterowanego szyn¹ 8V,• 8V - napiêcie 8V otrzymywane na wyjœciu stabilizatorana uk³adzie IC14 - TA7808F zasilanego napiêciem 13.8V,• VT8V - napiêcie 8V zasilania nadajnika VHF otrzymywanena wyjœciu stabilizatora na tranzystorach Q9 i Q10,zasilanego napiêciem 8V. W³¹czenie tego napiêcia sterowanejest szyn¹ VTX przez mikroprocesor IC19 - n.60,• UT8V - napiêcie 8V zasilania nadajnika UHF otrzymywanena wyjœciu stabilizatora na tranzystorach Q25 i Q26,zasilanego napiêciem 8V. W³¹czenie tego napiêcia sterowanejest szyn¹ UTX przez mikroprocesor IC19 - n.61,• VR8V - napiêcie 8V zasilania odbiornika VHF otrzymywanena wyjœciu prze³¹cznika V-BIAS na tranzystorach Q34i Q35, zasilanego napiêciem 8V. W³¹czenie tego napiêciasterowane jest szyn¹ 1RX przez mikroprocesor IC19 - n.52,• 4R8V - napiêcie 8V zasilania odbiornika UHF otrzymywanena wyjœciu prze³¹cznika U-BIAS na tranzystorach Q34i Q36, zasilanego napiêciem 8V. W³¹czenie tego napiêciasterowane jest szyn¹ 4RX przez mikroprocesor IC19 - n.54,• UR8V - napiêcie 8V zasilania odbiornika UHF otrzymywanena wyjœciu prze³¹cznika U8V na tranzystorach Q28i Q29, zasilanego napiêciem 4R8V.5. Mikroprocesor g³ównyPrac¹ radiotelefonu IC-2800H steruje mikroprocesor IC19- HD6433876NB11H (tabela 1), z którym wspó³pracuj¹ nastêpuj¹ceuk³ady:• uk³ad resetu - IC16 (S-80945ALMP-DA9-T2),• uk³ad pamiêci EEPROM - IC17 (X25320S8I-2.7T6),• matryca diodowa inicjuj¹ca pracê dla okreœlonego rejonuœwiata,• oscylator kwarcowy X4 - 10.000MHz,• uk³ady kontroli mikrofonu:- PTTM CTRL z tranzystorem Q78,- MDATA CONT z uk³adem IC24 - TA75S51F,- MU/D z diod¹ D61,- MIC SEL z diod¹ D62,• bufory danych dla panelu steruj¹cego:- R DATA z tranzystorem Q80,- T DATA z tranzystorem Q79,• zasilacz,• uk³ady odbiornika, nadajnika i syntezy.6. Panel sterowaniaPrac¹ panelu steruj¹cego radiotelefonem IC-2800H sterujemikroprocesor IC10 - HD6433032SK21F (tabela 2), z którymwspó³pracuj¹ nastêpuj¹ce uk³ady:• przyciski funkcyjne F1÷F8, POWER, CHG/L,• regulatory g³oœnoœci, poziomu blokady szumu i strojenia,• uk³ad resetu - IC11 (S-80945ANMP-DD9-T2),• stabilizator CTRL5V - IC14 (TA78L05F),• oscylator kwarcowy X2 - 12.288MHz,• bufory danych dla zespo³u g³ównego:- R DATA z tranzystorem Q13,- T DATA z tranzystorem Q12,• uk³ady sterowania ekranem LCD:- bufor kontrolera LCD - IC14 (TA78L05F), IC15(TA79L15F),- kontroler kolorowego ekranu LCD - IC8(SED1354F0A) z:- pamiêci¹ D-RAM - IC9 (LH61665AS-60A),- inwerterem - IC19 (TC7W04FU),- stabilizatorem +3V (D10),- driverami ekranu na tranzystorach Q1÷Q8.- interfejs TFT LCD - IC6 (M52338FP),- kontroler TFT - IC1 (MN83951) i IC7 (TC7W14FU).• g³ówny w³¹cznik zasilania 13.8V na tranzystorach Q16 i Q17.Zasilacz panelu steruj¹cego dostarcza napiêæ niezbêdnychdo zasilania ekranu LCD i podœwietlacza oraz uk³adów wspó³pracuj¹cych:• -15V - napiêcie uzyskiwane ze stabilizatora IC15 (TA79L15F)zasilanego przez konwerter DC-DC IC3 (M5291FP),• CFL-, CFL+ - napiêcia zasilania podœwietlacza ekranuuzyskiwane z przetwornicy na tranzystorach Q14, Q15,Q19 i Q20,• +5V A/B/C - stabilizatory IC17, IC22, IC23 (3 × TA78L05F),• -3V - zasilacz na diodzie D11,• +4V - zasilacze na diodach D13 i D14.Panel sterowania radiotelefonu IC-2800H wyposa¿ono wkolorowy ekran DS1 - EDTCA22QB0 sterowany poprzez kontrolerTFT IC1 i interfejs TFT LC IC8 zarówno przez mikroprocesorpanelu sterowania, jak i z zewn¹trz poprzez gniazdoJ4 - Video in. Sygna³ z wejœcia wideo przechodzi przez buforna tranzystorze Q11 do uk³adu dekodera IC16 dla systemu PAL(M52045FP [EUR], [ITA]) lub NTSC (M52042FP). Uk³addekodera pracuje z rezonatorem kwarcowym CR 641-4.433619MHz (PAL) lub CR 640 - 3.579545MHz (NTSC).54 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Radiotelefon IC-2800H firmy IcomTabela 1. Opis wyprowadzeñ g³ównego mikroprocesoraHD6433876NB11H (IC19)Nrnó¿kiSymbolFunkcja1 TONEIN Wejœcie dekodowania sygna³u CTCSS7, 8 OSC1, 2 Wejœcia oscylatora systemowego: X4 - 10.000MHz9 RES Wejœcie resetu11 CLONEC Wejœcie/wyjœcie sygna³u klonowania12 PLSTB Wyjœcie syg. strobuj¹cego dla uk³adu syntezy PLL IC213 STB Wyjœcie syg. strobuj¹cego dla przetwornika D/A IC314 CK Wyjœcie zegara do syntezy IC2 i dla przetw. D/A IC315 DATA Wyjœcie danych do syntezy IC2 i dla przetw. D/A IC316 RXD Wejœcie sygna³u szeregowego z procesora IC1017 TXD Wyjœcie sygna³u szeregowego do procesora IC1019 ESCK Wyjœcie sygna³u zegara do pamiêci EEPROM IC1720 ESI Wejœcie szeregowe sygna³u z pamiêci EEPROM IC1721 ESO Wyjœcie sygna³u danych do pamiêci EEPROM IC1722 ECS Wyjœcie sygna³u wyboru dla pamiêci EEPROM IC1723 MICIN Wejœcie sygna³u MDATA z mikrofonu (poprzez IC24)24 EXTMICWejœcie do wykrywania do³¹czenia mikrofonu;stan niski [L] - do³¹czony mikrofon HM-90/9825 ETONE Wyjœcie sygna³u 1750Hz (dla Europy)26 PCTRLWyjœcie do w³¹czania zasilania (Q74, Q75);stan wysoki [H] - w³¹czone zasilanie (Power ON)34 VCK Wyjœcie zegara do uk³adu regulacji g³oœnoœci IC1035 VDATA Wyjœcie danych do uk³adu regulacji g³oœnoœci IC1044 PTTP145 PTTM146 VUNLK47 UUNLK52 1RX54 4RX59 W/N60 VTX61 UTX64 MMUTEWejœcie sygna³u w³¹czenia zewnêtrznego PTT;stan wysoki [H] - wciœniête zewnêtrzne PTTWejœcie sygna³u w³¹czenia PTT; stan wysoki [H] -wciœniête PTTWejœcie sygna³u rozwarcia pêtli PLL dla pasma VHF;stan wysoki [H] - pêtla PLL rozwarta dla pasma VHFWejœcie sygna³u rozwarcia pêtli PLL dla pasma UHF;stan wysoki [H] - pêtla PLL rozwarta dla pasma UHFWyjœcie sterowania prze³¹cznikiem V-BIAS (Q34,Q35); stan wysoki [H] - odbierane pasmo VHFWyjœcie sterowania prze³¹cznikiem U-BIAS (Q34,Q36); stan wysoki [H] - odbierane pasmo UHFWyjœcie prze³¹czania filtrów pasmowych Rx/Tx; stanwysoki [H] - w¹skie pasmo (tylko [EUR], [ITA])Wyjœcie w³¹czania nadawania w paœmie VHF; stanwysoki [H] - w³¹czone nadawanie dla pasma VHFWyjœcie w³¹czania nadawania w paœmie UHF; stanwysoki [H] - w³¹czone nadawanie dla pasma UHFWyjœcie wyciszania sygna³u z mikrofonu;stan niski [L] - gdy np. wysy³any jest sygna³ DTMF68÷75 POWC0÷7 Porty wejœciowe do kontroli mocy wyjœciowej78 FUNK79 UAMUTE80 VAMUTE81 UDMUTE82 VDMUTE83 OPDWyjœcie w³¹czania wentylatora ch³odz¹cego;stan wysoki [H] - w³¹czone nadawanie lub stan do 2minut po nadawaniuWyjœcie wyciszania sygna³u m.cz. dla UHF;stan wysoki [H] - w³¹czona blokada szumu dla UHFWyjœcie wyciszania sygna³u m.cz. dla VHF;stan wysoki [H] - w³¹czona blokada szumu dla VHFWyjœcie wyciszania zdemodulowanego sygna³u UHF;stan wysoki [H] - wyciszany sygna³ UHFWyjœcie wyciszania zdemodulowanego sygna³u VHF;stan wysoki [H] - wyciszany sygna³ VHFWejœcie detekcji obecnoœci odbiornika DTMF;stan niski [L] - do³¹czony uk³ad DTMF85÷88 Q1÷Q4 Porty wejœciowe do detekcji sygna³u zuk³adu DTMF90 CTCSS Wyjœcie sygna³u CTCSS91 DTMF Wyjœcie sygna³u DTMFTabela 2. Opis wybranych wyprowadzeñmikroprocesoraHD6433032SK21F (IC10)Nrnó¿kiSymbol5 LRES10 TXD11 RXD5960616273747576VSQLVVVOLVUSQLVUVOLVVDLAVDLBUDLAUDLB77 BRITV79 CONTV7. Pomiary i regulacjeFunkcjaWyjœcie sygna³u resetu do kontrolera LCDIC8Wejœcie szeregowe sygna³u zmikroprocesora g³ównego IC19Wyjœcie szeregowe sygna³u domikroprocesora g³ównego IC19Wejœcia regulacji poziomu blokady szumuig³oœnoœci dla pasma VHFWejœcia regulacji poziomu blokady szumuig³oœnoœci dla pasma UHFWejœcia sygna³ów góra/dó³ regulatorastrojenia dla pasma VHFWejœcia sygna³ów góra/dó³ regulatorastrojenia dla pasma UHFWyjœcie regulacji jasnoœci podœwietlaczawskaŸnika LCDWyjœcie regulacji kontrastu wskaŸnikaLCDSposób pod³¹czenia przyrz¹dów pomiarowych do radiotelefonuIC-2800H przedstawiono na rysunku 3.7.1. Przyrz¹dy pomiarowea) Zasilacz napiêcia sta³ego- napiêcie wyjœciowe: 13.8V DC,- pr¹d wyjœciowy: 20A lub wiêcej.b) Miernik mocy w.cz.- zakres pomiarowy: 1÷80W,- zakres czêstotliwoœci: 100÷600MHz,- impedancja: 50R,- SWR: >1.2 : 1.c) Licznik czêstotliwoœci- zakres czêstotliwoœci: 0.1÷600MHz,- stabilnoœæ czêstotliwoœci: ±1ppm,- czu³oœæ: 100mV.d) Dewiometr FM- zakres czêstotliwoœci: 30÷600MHz,- zakres pomiarowy: 0÷ ±10kHz.e) Woltomierz DC- impedancja wejœciowa: 50k/V DC.f) Generator m.cz.- zakres czêstotliwoœci: 300÷3000Hz,- zakres pomiarowy: 1÷500mV.g) Generator sygna³owy w.cz.- zakres czêstotliwoœci: 0.1÷600MHz,- poziom wyjœciowy: 0.1µV÷32mV (-127÷-17dBm).h) Oscyloskop- zakres czêstotliwoœci: DC÷20MHz,- zakres pomiarowy: 0.01÷20V.i) Miliwoltomierz AC- zakres pomiarowy: 10mV÷10V.j) G³oœnik zewnêtrzny- impedancja: 8R,- moc: 4W.SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 55

Radiotelefon IC-2800H firmy Icomk) T³umik- t³umienie: 50 lub 60dB,- moc: 100W.Zasilacz13.8V, 20A7.2. Pomiary i regulacje uk³adusyntezy i nadajnikaRozmieszczenie elementów regulacjii punktów pomiarowych na p³ycie g³ównejradiotelefonu IC-2800H pokazano narysunku 4.7.2.1. Napiêcie pêtli PLL• warunki pomiaru: odbiór, na wskaŸnikuVHF: 145.000MHz,• pomiar: pod³¹czyæ woltomierz cyfrowylub oscyloskop do punktu pomiarowegoCP-LV,• element regulacji: L2,• wartoœæ: 1.65V.7.2.2. Czêstotliwoœæ odniesienia pêtliPLL• warunki pomiaru: nadawanie, moc -Low, na wskaŸniku UHF:440.000MHz,• pomiar: s³abo sprz¹c czêstoœciomierzz gniazdem antenowym,• element regulacji: C84,• wartoœæ: 440.0000MHz.Dewiometr FMT³umik50 lub 60dB Zasilacz13.8V, 20AMiernik mocy w.cz.50R, 1÷80WGenerator sygna³owy w.cz.0.1÷600MHz127÷17dBm, 0.1µV÷32mVUWAGA:Nie w³¹czaæ nadawaniagdy generator sygna³owypod³¹czony jest dogniazda antenowegon.5 - MICEn.6 - MICGenerator m.cz.300Hz÷3kHzn.7 - GNDn.4 - PTTR121- regulacja mocywyjœciowej dla UHFCP-LV- punkt pomiarowynapiêcia pêtli PLLL2- regulacjanapiêcia pêtli PLLR196- regulacja blokadyszumu dla VHFR2- regulacjadewiacji dla VHFPanelsterowaniaPanelsterowaniaRys.3. Uk³ad pomiarowy radiotelefonu IC-2800H.do gniazdamikrofonuR119- regulacja mocywyjœciowej dla VHFC84- regulacjaczêstotliwoœciodniesieniaR78- regulacjadewiacji dla UHFR229- regulacja blokadyszumu dla UHFJIG1JIG2(czu³oœæ) (miernik S)1234567812345678Rys.4. Rozmieszczenie elementów regulacji i punktów pomiarowychna p³ytce g³ównej.2.2k4.7k7.2.3. Moc wyjœciowa dla pasma UHF• warunki pomiaru: nadawanie, moc - High, na wskaŸnikuUHF: 435.000MHz,• pomiar: pod³¹czyæ miernik mocy do gniazda antenowego,• element regulacji: R121,• wartoœæ: 35W,• sprawdziæ:- moc - Low: 2÷7W,- moc - Mid-L: 8÷15W,- moc - Low: 16÷24W.7.2.4. Moc wyjœciowa dla pasma VHF• warunki pomiaru: nadawanie, moc - High, na wskaŸnikuVHF: 145.000MHz,• pomiar: pod³¹czyæ miernik mocy do gniazda antenowego,• element regulacji: R119,• wartoœæ: 50W,• sprawdziæ:- moc - Low: 2÷7W,- moc - Mid-L: 8÷15W,- moc - Low: 16÷24 W.7.2.5. Dewiacjaa) dla pasma UHF• warunki pomiaru: nadawanie, moc - High, na wskaŸnikuUHF: 435.000MHz,• pomiar: pod³¹czyæ generator m.cz. do gniazda mikrofonu- 1kHz/20mV; pod³¹czyæ miernik dewiacji do gniazda antenowego;na mierniku dewiacji FM ustawiæ: HPF - 50Hz,LPF - 20kHz, deemfaza wy³¹czona, detektor (P-P)/2,• element regulacji: R78,• wartoœæ: ±4.8kHz.56 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Radiotelefon IC-2800H firmy Icomb) dla pasma VHF• warunki pomiaru: nadawanie, moc - High, na wskaŸnikuVHF: 145.000MHz,• pomiar: jw,• element regulacji: R2,• wartoœæ: ±4.8kHz.c) dla p.cz. w¹skopasmowej• warunki pomiaru: nadawanie, moc - High,• pomiar: jw,• sprawdziæ: ±2.0 ÷ ±2.8 kHz.7.3. Pomiary i regulacje odbiornika7.3.1. Ustawienie poziomu czu³oœciowego• warunki pomiaru: w³¹czyæ tryb pracy SENSITIVITY poprzezdo³¹czenie wtyku JIG1 (rys.4) do gniazda mikrofonui nastêpnie w³¹czenie radiotelefonu przyciskiem [ PO-WER ],• pomiar: wybraæ kana³ pomiarowy za pomoc¹ dwóch górnychprzycisków po lewej stronie panelu sterowania; pod-³¹czyæ generator sygna³owy do gniazda antenowego; ustawiæna generatorze:- czêstotliwoœæ: ta sama, co na wskaŸniku- poziom: 3.2µV (-97dBm),- dewiacja: ±3.5kHz,- modulacja: 1kHz.• zapisanie poziomu czu³oœciowego: po dostrojeniu generatorado czêstotliwoœci odbiornika radiotelefonu zapisaæpoziom czu³oœciowy do pamiêci poprzez naciœniêcie górnegoprzycisku po prawej stronie panelu sterowania. Pomiarpowtórzyæ dla pozosta³ych czterech kana³ów pomiarowychza ka¿dym razem zapisuj¹c wynik pomiaru.Uwaga: Po zapisaniu ostatniego pomiaru zmieni siê kolorwskaŸnika - nale¿y wówczas wy³¹czyæ radiotelefon przyciskiem[ POWER ], a nastêpnie wyj¹æ wtyk JIG1 z gniazdamikrofonu.7.3.2. Ustawienie wskaŸnika poziomu• warunki pomiaru: w³¹czyæ tryb pracy S-METER poprzezdo³¹czenie wtyku JIG2 (rys.4) do gniazda mikrofonu i nastêpniew³¹czenie radiotelefonu przyciskiem [ POWER ].• pomiar: wybraæ kana³ pomiarowy za pomoc¹ dwóch górnychprzycisków po lewej stronie panelu sterowania:a) - czêstotliwoœæ odbioru: 127.200MHz,- rodzaj pracy: AM.Pod³¹czyæ generator sygna³owy do gniazda antenowego,dostroiæ go do czêstotliwoœci odbioru i ustawiæ:- poziom: 1.6µV (-103dBm),- modulacja: 1kHz /30 %.b) - czêstotliwoœæ odbioru: 145.200MHz,- rodzaj pracy: FM,Na generatorze sygna³owym ustawiæ:- poziom: 1.0µV (-107dBm),- dewiacja: ±3.5kHz,- modulacja: 1kHz.c) - czêstotliwoœæ odbioru: 360.200MHz,- rodzaj pracy: AM.Pod³¹czyæ generator sygna³owy do gniazda antenowego,dostroiæ go do czêstotliwoœci odbioru i ustawiæ:- poziom: 1.6µV (-103dBm),- modulacja: 1kHz /30 %.d) - czêstotliwoœæ odbioru: 360.200MHz,- rodzaj pracy: FM.Na generatorze sygna³owym ustawiæ:- poziom: 1.0µV (-107dBm),- dewiacja: ±3.5kHz,- modulacja: 1kHz.e) - czêstotliwoœæ odbioru: 435.200MHz,- rodzaj pracy: FM,Generator sygna³owy ustawiony jak w punkcie d)f) - czêstotliwoœæ na wskaŸniku: 900.200MHz,- rodzaj pracy: FM.Na generatorze sygna³owym ustawiæ:- poziom: 6.3µV (-91dBm),- dewiacja: ±3.5kHz,- modulacja: 1kHz.• zapisanie poziomu wskaŸnika: po ka¿dym dostrojeniu generatorado czêstotliwoœci odbiornika radiotelefonu sprawdziæ,czy na wskaŸniku œwiec¹ siê dwa segmenty wskaŸnikapoziomu, a nastêpnie zapisaæ poziom odbioru do pamiêcipoprzez naciœniêcie górnego przycisku po prawejstronie panelu sterowania. Pomiar powtórzyæ dla pozosta-³ych czêstotliwoœci pomiarowych za ka¿dym razem zapisuj¹cwynik pomiaru.Uwaga: Po zapisaniu ostatniego pomiaru zmieni siê kolorwskaŸnika - nale¿y wówczas wy³¹czyæ radiotelefon przyciskiem[ POWER ], a nastêpnie wyj¹æ wtyk JIG2 z gniazdamikrofonu.7.3.3. Poziom blokady szumua) dla pasma UHF• warunki pomiaru:- na wskaŸniku UHF: 435.000MHz,- mikrofonem HN-98 ustawiæ poziom blokady na 22%.Uwaga: Przed regulacj¹ suwak potencjometru R229 obróciædo koñca zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara.• pomiar: pod³¹czyæ generator sygna³owy do gniazda antenowego,dostroiæ go do czêstotliwoœci odbioru i ustawiæ:- poziom: 14µV (-85dBm),• element regulacji: R228,• wartoœæ: ustawiæ w punkcie pojawiania siê sygna³u m.cz.w g³oœniku.b) dla pasma VHF• warunki pomiaru:- na wskaŸniku VHF: 145.000MHz,- mikrofonem HN-98 ustawiæ poziom blokady na 22%.Uwaga: Przed regulacj¹ suwak potencjometru R196 obróciædo koñca zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara.• pomiar: pod³¹czyæ generator sygna³owy do gniazda antenowego,dostroiæ go do czêstotliwoœci odbioru i ustawiæ:- poziom: 14µV (-85dBm),• element regulacji: R196,• wartoœæ: ustawiæ w punkcie pojawiania siê sygna³u m.cz.w g³oœniku.}SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003 57

Zestawienie chassis firm Siemens i Grundig stosowanych w odbiornikach TV firmy SiemensZestawienie chassis firm Siemens i Grundig stosowanychw odbiornikach TV firmy Siemens (cz.2 - ost.)Marek SzukalskiModel Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFS968K4 FB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS968N4EUFB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS968V4 FB102TOP CS8903 CUC4510 FM50030FS975K4 FB101 CS8903 CUC4510 FM50030FS975V4 FB101 CS8903 CUC4510 FM50030FS167L4 FB101 CS8903F CUC4510 FM50030FS177L4 FB101 CS8903F CUC4510 FM50030FS968L4 FB102TOP CS8903F CUC4510 FM50030FS895 FB102TOP CS8907 CUC1860 FM60070FS985M4 FB102TOP CS8907 CUC1860 FM60070FS985M4II FB102TOP CS8907 CUC1860 FM60070FS985M4FF FB102TOP CS8907F CUC1860 FM60070FS987V4 FB101 CS8911FS988M4 FB101 CS8912FS989M4 FB101 CS8912FS989V4 FB101 CS8912FS991V4 FB101 CS8912FS169N4EU FB102TOPCS8913FS169V4 FB102TOP CS8913FS188N4EU FB102TOPCS8913FS188V4 FB102TOP CS8913FS191M4 FB102TOP CS8913FS191N4EU FB102TOPCS8913FS191V4 FB101 CS8913FS191W4 FB102TOP CS8913FS998M4 FB102TOP CS9001 CUC1860 FM60070FS998M4II FB102TOP CS9001 CUC1860 FM60070FS998M4FF FB102TOP CS9001F CUC1860 FM60070FS997M4 FB101 CS9002 CUC5891 FM50050FS997N4EU FB101 CS9002 CUC5891 FM50050FS956K4 FB102TOP CS9003 CUC4500 FM40120FS960K4 FB102TOP CS9003 CUC4500 FM40120FS960N4EU FB102TOP CS9003 CUC4500 FM40120FS960V1 FB102TOP CS9003 CUC4500 FM40120FS960V4 FB102TOP CS9003 CUC4500 FM40120FS960L4 FB102TOP CS9003F CUC4500 FM40120FS189M4 FB102TOP CS9004 CUC5835FS189V4 FB102TOP CS9004 CUC5835FS229L6 FB103TOP CS9101 CUC5511 FM41240FS229V6 FB103TOP CS9101 CUC5511 FM41240FS231V4 FB103TOP CS9101 CUC5511 FM41240FS231V6 FB103TOP CS9101 CUC5511 FM41240FS234V6 FB103TOP CS9101 CUC5511 FM41240FS229L6FF FB103TOP CS9101F CUC5511 FM41240FS231L4FF FB103TOP CS9101F CUC5511 FM41240FS231L6FF FB103TOP CS9101F CUC5511 FM41240FS192V4 FB102TOP CS9104 CUC5820 FM50020FS207V4 FB103TOP CS9105 CUC5030 FM31122FS208V6 FB32ATS CS9105 CUC5030 FM31122FS220L4 FB103TOP CS9105 CUC5030 FM31122FS220M4 FB103TOP CS9105 CUC5030 FM31122FS220V4 FB103TOP CS9105 CUC5030 FM31122FS221M6 FB32ATS CS9105 CUC5030 FM31122FS221V6 FB103TOP CS9105 CUC5030 FM31122FS222V6 FB32ATS CS9105 CUC5030 FM31122Model Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFS221L6FF FB103TOP CS9105F CUC5030 FM31122FS224L4FF FB103TOP CS9105F CUC5030 FM31122FC236 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FC650 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FC651 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FC6512 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FC6519 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS223V4 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS227K6 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS227V6 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS228M4 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS228V4 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS230V6 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS232V6 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS233V4 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS236V2 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS237M6 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS237V6 FB103TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS241V6 FB104TOP CS9106 CUC5360 FM31032FS253M6 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS253V6 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS263V6 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS333V4 FB32ATS CS9106 CUC5360 FM31032FS230L6FF FB103TOP CS9106F CUC5360F FM31032FFS234L4FF FB103TOP CS9106F CUC5360 FM31032FS241L6FF FB103TOP CS9106F CUC5360 FM31032FS220L4FF FB103TOP CS9108F CUC5500F FM41122FFS269M4 FB102TOP CS9110 CUC1891 FM60960FS269M4II FB102TOP CS9110 CUC1891 FM60960FS269M4FF FB102TOP CS9110F CUC1891 FM60960FS229M6 FB103TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS231M4 FB103TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS231M6 FB103TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS235M6 FB32ATS CS9111 CUC5361 FM31232FS235V4 FB104TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS235V6 FB104TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS236V6 FB104TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS238M6 FB32ATS CS9111 CUC5361 FM31232FS238V4 FB104TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS238V6 FB104TOP CS9111 CUC5361 FM31232FS255V6 FB32ATS CS9111 CUC5361 FM31232FS268L6 FB32ATS CS9111 CUC5361 FM31232FS268M6 FB32ATS CS9111 CUC5361 FM31232FS268V6 FB32ATS CS9111 CUC5361 FM31232FS235L6FF FB103TOP CS9111F CUC5361 FM31232FS238L6FF FB103TOP CS9111F CUC5361 FM31232FS255L6FF FB103 CS9111F CUC5361 FM31232FS268L6FF FB103TOP CS9111F CUC5361 FM31232FS239V6 FB104TOP CS9201 CUC7841FS247V6 FB104TOP CS9202 CUC7880 FM54260FS248M6 FB104TOP CS9203FS245M6 FB104TOP CS9204 CUC1841FS245V6 FB104TOP CS9204 CUC1841FS271V6 FB106 CS9302 CUC5365 FM54040FS275M6 FB106 CS9305 CUC1822 FM69540FS275V2 FB105ATS CS9305 CUC1822 FM6954058 SERWIS ELEKTRONIKI 7/2003

Model Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFS275V6 FB105ATS CS9305 CUC1822 FM69540FS272V6 FB32ATS CS9306 CUC7820 FM54046FS288M6 FB105ATS CS9307 CUC1882 FM64290FS256V6 FB105ATS CS9308 CUC1823FS333M6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS338M6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FC9224 FB106 CS9401 CUC6360 FM55030FS330M4 FB106 CS9401 CUC6360 FM55030FS330M6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS330V4 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS330V6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS333V6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS338V6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS340M4 FB106 CS9401 CUC6360 FM55030FS340M4 FB106 CS9401 CUC6360 FM55030FS340M6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS340V4 FB106 CS9401 CUC6360 FM55030FS340V6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS343M6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS343V6 FB33 CS9401 CUC6360 FM55030FS351M7 FB107 CS9402 CUC6460FS351V7 FB33 CS9402 CUC6460FS301V6 FB106 CS9402 CUC6460FS351M6 FB33 CS9402 CUC6460FS351V6 FB33 CS9402 CUC6460FC321 FB33 CS9403 CUC7350 FM45120FC328 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS320V6 FB33 CS9403 CUC7350 FM45120FS301V4 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS320M4 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS320M6 FB33 CS9403 CUC7350 FM45120FS320V4 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120Model Pilot ChassisChassisGrundigChassisBlaupunktFS321M4 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS321M6 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS321V4 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS321V6 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS322V4 FB106 CS9403 CUC7350 FM45120FS335V6 FB33 CS9405FS339V4 FB33 CS9405FS246V6 FB105ATS CS9406FS249V6 FB106 CS9406FS379M4 FB105ATS CS9407FS379M6 FB105ATS CS9407FS362M4 FB107 CS9409 CU4620 FM50040FS369M4 FB107 CS9409 CU4620 FM50040FS370M4 FB107 CS9410FS358V6 FB107 CS9500FS278M4 FB106 CS9500FS357M6 FB107 CS9500FS357V6 FB107 CS9500FS358M6 FB107 CS9500FS327M4 FB106 CS9501FS327V4 FB106 CS9501FS332V4 FB106 CS9501FS337M4 FB106 CS9501FS337V4 FB106 CS9501FS342V4 FB106 CS9501FS451M4 FB106 CS9502FS451V4 FB106 CS9502FS329V4 FB108 CS9600FS349M4 FB108 CS9600FS349V4 FB108 CS9600FS462M4 FB106 CS9605 CUC6369FS237L6FF FB103TOP CS9706F}

SERWIS ELEKTRONIKI8/2003 Sierpieñ 2003 NR 90Od RedakcjiTendencje skupiania kilku funkcji w jednym obserwujemypraktycznie na ka¿dym kroku: pocz¹wszy od dobrze znanegookreœlenia „dwa w jednym” dotycz¹cego szamponów, poprzezwielofunkcyjne roboty kuchenne, czy komputery z kart¹ dŸwiêkow¹i sieciow¹ zintegrowan¹ z p³yt¹ bazow¹, a na wielofunkcyjnychuk³adach scalonych skoñczywszy. Procesy integracyjnenie ominê³y równie¿ sprzêtu radiowo-telewizyjnego. SzczególniewyraŸnie mogliœmy to zaobserwowaæ w przypadku odbiornikówtelewizyjnych, gdzie poszczególne firmy przeœciga³ysiê w opracowaniach skupiaj¹cych jak najwiêcej funkcjiw jednym uk³adzie scalonym. Jest rzecz¹ oczywist¹, ¿e takaintegracja musia³a byæ okupiona wieloma kompromisami, dlategote¿ wielofunkcyjne „kombajny” mo¿na spotkaæ raczej wtañszym sprzêcie. Kolejny minus daleko posuniêtego scaleniato problemy serwisowe. Uszkodzenie jednego z obwodów„kombajnu” eliminuje ca³y uk³ad, a wtedy nale¿y zastanowiæsiê nad celowoœci¹ naprawy, gdy¿ jej koszt mo¿e byæ porównywalnyz cen¹ nowego odbiornika. Pomijaj¹c jednak tewszystkie problemy, musimy umieæ zdiagnozowaæ taki uk³ad,czyli odpowiedzieæ sobie na podstawowe pytanie: czy rzeczywiœciejest on uszkodzony. Aby odpowiedzieæ na to pytaniepotrzebujemy jednak minimalnej wiedzy o budowie uk³adu(chocia¿by funkcje realizowane przez poszczególne wyprowadzenia).Dlatego zachêcamy naszych Czytelników do zapoznaniasiê z krótkim opisem uk³adu TDA9365 i TDA9367,który publikujemy w bie¿¹cym numerze na stronie 10. Uk³adyTDA9365/7 s¹ przyk³adem kolejnego etapu w rozwoju uk³adówscalonych przeznaczonych do zastosowañ telewizyjnych.To ju¿ nie tylko integracja mikrokontrolera steruj¹cego z uk³ademdekodera teletekstu i generatorem OSD, ale scalenie wjednym uk³adzie równie¿ procesora obróbki sygna³u wideo ifonii, ³¹cznie z dekoderem koloru oraz stopniami synchronizacjilinii i ramki.Dodatkowa wk³adka do numeru 8/2003:Magnetowid Funai V3EE MK5 - 3 × A2,OTVC Sharp DV-21081S, DV-25081S, DV-28081S chassisD3000 - 5 × A2,Zestaw audio Pioneer XR-P150 - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20oraz na stronie 60.Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plZasada dzia³ania i metodologia naprawzasilaczy komputerowych (cz.2) ...................................... 4TDA9365(7) – mikrokontroler, dekoder teletekstui procesor sygna³owy w jednym .................................... 10Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis C9001 ........... 16Porady serwisowe ......................................................... 19- odbiorniki telewizyjne ............................................... 19- magnetowidy ............................................................ 25- audio ......................................................................... 26- monitory .................................................................... 27- kamery ...................................................................... 28Schemat ideowy telefonu Atlantel 4505 ........................ 29Schemat ideowy telefonu Connex BT-932P ................. 30Schemat ideowy telefonu Connex BT-930P ................. 31Schemat ideowy telefonu Tabemax PH-117 TBM -wersja 03 ....................................................................... 32Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony (cz.2 - ost.) .... 33Procesory dŸwiêku MSP34xx firmy Micronas (ITT) ...... 39Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 42Zamienniki firmy Philips diod mocywybranych firm (cz.2) .................................................... 45Chassis Z8 firmy Panasonic (cz.1) ................................ 47Analogowo – cyfrowy odbiornik satelitarnySat Cruiser DSR201(P) firmy AMT (cz.3 - ost.) ............ 52Og³oszenia i informacje ................................................. 55Wk³adka:OTVC Daewoo DTA-20T1/T2/T3/T8, DTA-21T1/T2/T5/T9/Y1chasssis CP-385 - 1 × A2,OTVC Panasonic TX-25CK1P, TX-28CK1P chassis Z8 -1 × A2,Radio samochodowe Sony XR-7030, XR-7031, XR-7032 -2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychZasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczykomputerowych (cz.2)Karol Œwierc2.3. Opis sterownika TL494To bardzo uniwersalny i „elastyczny” uk³ad scalony stosowanyw budowie przetwornic. Mo¿na go spotkaæ w konstrukcjachprzetwornic ró¿nych konfiguracji i to nie tylko zasilaczyPC. Równie „cenn¹” jego cech¹ jest niska cena, co dla op³acalnoœcinaprawy zasilacza komputerowego jest istotne; mo¿-na go kupiæ ju¿ w cenie 2÷3 z³. Schemat blokowy uk³adu TL494pokazano na rysunku 2.3.1. Zamiennikiem pin to pin uk³aduTL494 jest KA7500B.Uk³ad TL494 cechuje:• stabilne, termicznie skompensowane napiêcie odniesienia(wytwarzane w oparciu o napiêcie przerwy energetycznejkrzemu tzw. band gap) o wartoœci +5V; wyprowadzonena nó¿kê 14,• mo¿e pracowaæ w oparciu o wewnêtrzny oscylator w zakresieczêstotliwoœci 1kHz do 300kHz. Czêstotliwoœæ oscylatorawyznaczaj¹ elementy RC pod³¹czone do wyprowadzeñ5 i 6. Uk³ad ten mo¿e równie¿ pracowaæ w trybieslave, bêd¹c synchronizowanym z zewnêtrznego Ÿród³a(cecha ta ma szczególne znaczenie w aplikacjach stosowanychw monitorach PC),• uk³ad zawiera dwa wzmacniacze b³êdu, z czego zwykle wtym charakterze wykorzystany jest jeden, drugi mo¿e pracowaæjako obwód zabezpieczenia; w aplikacji opisywanegozasilacza PC nie jest wykorzystany,• komparator PWM jest „centralnym” elementem sterownika,jako ¿e przetwornica na nim zbudowana stabilizujenapiêcie w oparciu o kontrolê wspó³czynnika wype³nienia,• do pracy w konfiguracjach przetwornic z wyjœciem typupush-pull predysponuje go stopieñ zawieraj¹cy uwidocznionyna rysunku 2.3.1 przerzutnik P. Po³¹czenie wyjœcia„nie Q” z D czyni z niego przerzutnik typu T, czyli najprostszydzielnik binarny. Rozdziela on „sprawiedliwie”impulsy PWM na dwa stopnie wyjœciowe steruj¹ce stopniemmocy przetwornicy. Ta cecha budowy sterownika niewyklucza jednak stosowania go w zasilaczach ze stopniemkoñcowym typu single-ended,• tranzystory wyjœciowe sterownika pozwalaj¹ na sterowanie„szerokiej gamy” konfiguracji stopni mocy. W tymwzglêdzie jest szczególnie istotna cecha wyprowadzeniaodrêbnie obu kolektorów i emiterów tych tranzystorów naoddzielne nó¿ki uk³adu scalonego. Tranzystory te mog¹dostarczaæ do 200mA pr¹du, zarówno jako Ÿród³o typusink (pobieraj¹ce pr¹d), jak i source (dostarczaj¹ce pr¹ddo stopni mocy).„Elastycznoœæ” sterownika okupiona jest stosunkowo du¿¹liczb¹ wyprowadzeñ – 16 nó¿ek, stosowane s¹ obudowy typuDIP oraz SOP do monta¿u SMD.Poniewa¿ kluczow¹ spraw¹ w pracy tego kontrolera przetwornicyjest wytwarzanie odpowiedniej szerokoœci przebieguPWM, ten fragment oscylogramu wyeksponowano na rysunku2.3.2. Przebieg (2) to napiêcie pi³ozêbne na zewnêtrznymkondensatorze oscylatora (n.5). Ciekaw¹ osobliwoœci¹ jest,i¿ tu na aktywnej czêœci zbocza odmierzana jest nieaktywnaczêœæ (okres) pracy przetwornicy.Najistotniejsze parametry katalogowe uk³adu scalonegoTL494 to:• szeroki zakres napiêcia zasilania 7÷40V (maks. = 42V),• dopuszczalne napiêcie zasilaj¹ce kolektory tranzystorówwyjœciowych: równie¿ 42V,• pr¹d zasilania: maksymalnie 10mA; typowo jest to 6mA,R TC Twejœcie steruj¹ceczasem „martwym”przetwornicy654przesuniêcie poziomuz uwagi na sk³adow¹ sta³¹przebiegu pi³ozêbnegoEA(+)EA(-)12EA(+) 16EA(-)15++ 21OSCILLATOR1.2Vwzmacniaczb³êdu 1wzmacniacz b³êdu 2symbol sumy, lecz realizuje iloczyn logiczny(gdy¿: stany aktywne - niskie):23++komparator PWMŸród³o pr¹dowe 0.7mADPQCK Qwspólne sterowanieobu wyjœæ0.7mAzewnêtrzne wejœcie komparatora PWMlub kompensacja czêstotliwoœciowa wzmacniacza b³êdu13“0” logiczneodblokowuje wyjœciaBAND GAPREFERENCERys.2.3.1. Schemat blokowy struktury wewnêtrznej uk³adu TL494.Uwaga: sposób rysowania mo¿e byæ myl¹cy;te bramki w istocie realizuj¹ sumê logiczn¹5V89111012147C1E1C2E2V CCV REFGND4 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowych(1)(2)(3)przebiegPWMpraca wykonawczegouk³adu kluczuj¹cego(przebieg w punkciepo³¹czenia emiteraklucza Q1 i kolektoraklucza Q2)1 2 12przebieg napiêciana kondensatorze oscylatorapoziomkomparowania= napiêcie wyjœciowewzmacniacza b³êdu1, 2 - stan przerzutnika Pnieparzyste impulsy w³¹czaj¹jeden klucz, parzyste - drugiRys.2.3.2. Praca uk³adu modulatora PWM i rozdzia³impulsów kluczuj¹cych.• dopuszczalna moc tracona w uk³adzie - do 1W,• wartoœæ napiêcia referencyjnego 5V; mo¿e mieæ wartoœæod 4.75V do 5.25V,• w warunkach poboru pr¹du z napiêcia V REF od 1 do 10mA„niesta³oœæ” tego napiêcia mo¿e wynosiæ maksymalnie15mV; typowo jest to wartoœæ znacznie ni¿sza, oko³o1mV,• niesta³oœæ napiêcia referencyjnego w pe³nym zakresie zasilaniauk³adu (7÷40V) nie przewy¿sza 25mV; typowo jestto równie¿ wartoœæ znacznie ni¿sza – oko³o 2mV,• parametry wejœcia kontrolnego (n.4) uk³adu: pr¹d z tegowejœcia wyp³ywa i nie przekracza 10µA; uk³ad jest zablokowany,gdy napiêcie na tym wejœciu przekracza typowo3V (maks. 3.3V); maksymalny wspó³czynnik PWM (wiêkszyod 45%) jest osi¹galny, gdy napiêcie to jest równe 0V,• parametry wzmacniacza (wzmacniaczy) b³êdu: napiêcieniezrównowa¿enia – poni¿ej 10mV, typowo 2mV; pr¹d polaryzacjiwejœæ – poni¿ej 1µA; dopuszczalne napiêcie nawejœciach – od 0.3V poni¿ej zera do napiêcia zasilania uk³adu;wzmocnienie wzmacniacza w otwartej pêtli – powy-¿ej 70dB, typowo 95dB; pasmo wzmacniacza b³êdu (dlawzmocnienia jednostkowego) – 650kHz,• parametry komparatora modulacji szerokoœci impulsówPWM: poziom progu napiêcia wejœciowego odpowiadaj¹cywspó³czynnikowi wype³nienia równemu 0 – typowo4V, maksymalnie równemu 4.5V; parametry pr¹dowe tegowejœcia – jest pobierany pr¹d (wejœcie typu sink) o wartoœcitypowo 0.7mA (powy¿ej 0.3mA),• parametry tranzystorów wyjœciowych drivera: napiêcie nasyceniaprzy pr¹dzie 200mA i gdy pracuj¹ w uk³adzie wspólnegoemitera – typowo 1.1V (maks. = 1.3V); w tych samychwarunkach, gdy pracuj¹ w uk³adzie wspólnego kolektora –1.5V (maks. = 2.5V); pr¹d obwodu kolektor-emiter w stanie,gdy tranzystor jest wy³¹czony – w obu konfiguracjachnie przekracza 100µA; parametry dynamiczne tranzystorówwyjœciowych – czasy narastania mieszcz¹ siê w granicach200ns, czasy opadania napiêcia - w granicach 100ns (w uk³adziewspólnego emitera – s¹ nieco lepsze ni¿ dla uk³adu OC).2.4. Pêtla stabilizuj¹cego sprzê¿enia zwrotnegoPêtla ta kontroluje równoczeœnie dwa napiêcia: +5 i +12V.Poniewa¿ ca³oœæ sterownika mieœci siê po stronie „zimnej” zasilacza,nie jest wymagana izolacja galwaniczna w torze pêtlisprzê¿enia zwrotnego, co znacz¹co upraszcza tê pêtlê i analizêjej charakterystyki. Informacja o wartoœci napiêæ wyjœciowychdoprowadzona jest do wzmacniacza b³êdu n.1 i 2. Ze wzglêduna to, ¿e w strukturze sterownika TL494 konfiguracja dwóchwzmacniaczy b³êdu wykonana jest tak, i¿ aktywny jest ten,którego napiêcie na wyjœciu jest wy¿sze (wspólne wyjœcie),skuteczna dezaktywacja drugiego wzmacniacza b³êdu zapewnionajest przez pod³¹czenie jego wejœcia odwracaj¹cego doplusa (+5V), a wejœcia nieodwracaj¹cego do masy uk³adu. Charakterystykêamplitudowo-fazow¹ pêtli kszta³tuje dwójnik RCpod³¹czony miêdzy wyjœcie i wejœcie odwracaj¹ce aktywnegowzmacniacza b³êdu (wyprowadzenia 2 i 3). •ród³em napiêciareferencyjnego dla pracy pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnegojest napiêcie o wartoœci 2.5V uzyskane z 5V napiêcia V REFprzez podzia³ dzielnikiem niskoprocentowych rezystorów R24i R19 (oba po 3.01k). Napiêcie to jest doprowadzone wprostdo wejœcia odwracaj¹cego wzmacniacza b³êdu. Dobór rezystoróww pêtli sprzê¿enia zwrotnego (w szczególnoœci R25 iR26) stanowi, i¿ udzia³ obu napiêæ kontrolowanych oddzia³ujena pêtlê z wagami 2/3 dla +5V i 1/3 dla +12V. Stosownyfragment uk³adu wyodrêbniono na rysunku 2.4.1.R243.01k+5V REFR193.01kR21150kR1827k21wzm.b³êdu+R25 27k+12 VwyjœcioweR265.6k +5 VwyjœcioweR203.08kC110nF3lokalne ujemne sprzê¿enie zwrotnewzmacniacza b³êdudo komparatoraPWMz uwagi na konfiguracjêdrivera, wejœcie +stanowi ujemnesprzê¿enie zwrotnerezystory ustalaj¹ce wagi, jakimi oba napiêciakontroluj¹ pêtlê ujemnego sprzê¿enia zwrotnego(33% i 66%)Rys.2.4.1. Wyodrêbnienie elementów stabilizuj¹cej pêtlisprzê¿enia zwrotnego.2.5. Uk³ady zabezpieczeñ oraz ON/OFFCzytelny fragment tego uk³adu przedstawiono na rysunku2.5.1. Zasilacz ATX nie posiada isostatu sieciowego. W starszychkonstrukcjach spotyka siê wy³¹cznik mechaniczny z ty³ukomputera, na obudowie zasilacza. W konstrukcjach nowszych,zapewne równie¿ ze wzglêdów oszczêdnoœciowych zrezygnowanoz niego. Zasilacz jest w³¹czany sygna³em logicznym zczêœci komputera zasilanej napiêciem standby. Stanem aktywnym(w³¹cz) jest stan niski, nieaktywnym wysoki, zgodny zespecyfikacj¹ poziomów TTL. Brak wy³¹cznika, isostatu sieciowegona czo³owej stronie komputera zapewne da siê uzasadniæjako korzyœæ. Komputer nie musi napisaæ komunikatu „Mo¿nateraz bezpiecznie wy³¹czyæ komputer”, bo przecie¿ wy³¹czy gosobie sam. Komputer mo¿e zostaæ w³¹czony przez modem, przezsieæ itd. Aczkolwiek my serwisanci mamy na ten temat swojezdanie, trzeba siê pogodziæ, ¿e taka jest tendencja. Powy¿szedwa zdaniach nie s¹ bynajmniej wstêpem do polemiki na tentemat. Chodzi o to, aby na podstawie okolicznoœci uszkodzeniaSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 5

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychsilnedodatniesprzê¿eniezwrotne+5V-5V-12V+5V+3.3Vzabezpieczenienadnapiêciowereset(kasowanieprzerzutnika Q5÷Q8)PS-ON0V-w³¹cz+5V-wy³¹cz+5V REFQ5Q8Q10Q7sygna³ wykonawczy„wy³¹cz” od uk³aduzabezpieczeniaograniczenienadpr¹doweQ11+5V REFw³¹cz/wy³¹cz driverL-w³¹czH-wy³¹cz„sumana drucie”Rys.2.5.1. Wyodrêbnienie elementów uk³adu ON/OFForaz protection.komputera opisywanej przez klienta umieæ dojœæ, co by³o powodemi jak rozleg³ego uszkodzenia mo¿na siê spodziewaæ.Zwykle okolicznoœci te opisywane s¹ jako: po wy³¹czeniu i ponownymw³¹czeniu komputer nie dzia³a. Z pewnoœci¹ uszkodzi³asiê przetwornica standby, a po szczegó³y w zakresie poradpraktycznych odsy³am do punktu 3.2 artyku³u.Teraz, jak realizowana jest w zasilaczu PC funkcja w³¹cz/wy³¹cz. Do tego celu zaadaptowano nó¿kê 4 uk³adu TL494 onieco innym pierwotnym przeznaczeniu (dead time control).Sterownik normalnie pracuje, gdy na tej nó¿ce panuje stan niski.Zapewnia go rezystor R17 pod³¹czony do masy. Wymuszeniestanu wysokiego na tym wejœciu blokuje sterowanie tranzystoramiwyjœciowymi drivera, co stanowi skuteczne wy³¹czenieca³oœci przetwornicy g³ównej. Napiêcie dla stanu wysokiegotego¿ sygna³u steruj¹cego pochodzi z napiêcia referencyjnegoband gap sterownika, które w czasie wy³¹czeniarównie¿ jest obecne. Sterownik ma zasilanie jak tylko pracuje„przetworniczka” standby. Stan wysoki PS-ON (z komputera)powoduje w³¹czenie tranzystora Q10, ten z kolei w³¹czenieQ11. W³¹czenie zasilacza odbywa siê w sposób dok³adnie odwrotny,z tym ¿e tu czas martwy (dead time na n.4 kontrolera)realizowany jest przez sta³¹ czasow¹ kondensatora C15 orazrezystorów R15 i R17, stanowi to kilkanaœcie milisekund.Funkcja zabezpieczeñFunkcja ta realizowana jest równie¿ na n.4 uk³adu TL494.Kolektor tranzystora Q11 oraz dioda D11 stanowi¹ w tym wzglêdzieswoist¹ sumê logiczn¹. Centralna czêœæ uk³adu zabezpieczeñzbudowana jest z tranzystorów Q5 i Q8. Rozpoznajemy wnich przerzutnik bistabilny. Silne dodatnie sprzê¿enie miêdzytymi tranzystorami powoduje, ¿e uk³ad mo¿e znajdowaæ siê wdwu stanach stabilnych: ¿aden z tranzystorów nie przewodzilub oba s¹ nasycone. Ten¿e przerzutnik wyzwalany jest (wprowadzanyw stan przewodzenia obu tranzystorów) równie¿ swoistegorodzaju „sum¹ logiczn¹” napiêæ pochodz¹c¹ z diod D8 iD27. Pierwsza z nich kontroluje napiêcie +5V, -5V i -12V, druga+5V i +3.3V. Uk³ad Q5/Q8, jak na przerzutnik przysta³o stanzapamiêta, mimo ¿e nieprawid³owoœæ zniknie. Oznacza to, ¿eprzetwornica nie bêdzie próbkowaæ, wy³¹czy siê, jeœli tylko namoment rozpozna stan nieprawid³owy. Nale¿y jednak podkreœliæ,stan nieprawid³owy rozpoznawany przez ten uk³ad, nie faktycznystan nieprawid³owoœci napiêæ, które nie s¹ kontrolowaneze zbytni¹ starannoœci¹.Jeœli przerzutnik pamiêta, co zatem zrobiæ ¿eby „zapomnia³”,aby ponownie uruchomiæ zasilacz. Konieczne jest przejœcie stanuPS-ON do stanu nieaktywnego (wysokiego). Wtedy tranzystorQ10 za poœrednictwem diody D13 kasuje stan przerzutnika „wy-³¹cz zasilacz”, co czyni za poœrednictwem diody D11. Ponownystan niski na wejœciu PS-ON uruchamia normaln¹ pracê zasilacza,o ile nie powtórz¹ siê warunki wyzwolenia Q5/Q8.I tu porada praktyczna, przerzutnik Q5/Q8 mo¿e byæ fa³szywiewyzwalany stanami dynamicznymi, jeœli utraci pojemnoœækondensator C18 (a to elektrolit).Wspomniany przerzutnik zbudowany z tranzystorów Q5 iQ8 mo¿e byæ jeszcze wyzwolony inn¹ drog¹. Zwarcie kolektoraz emiterem Q8 poprzez równoleg³y Q7 da taki sam efekt,jak wyzwolenie bazy Q8. To z kolei mo¿e nast¹piæ, gdy uk³addzielnika R44/R43 rozpozna nieprawid³ow¹ pracê stopnia drivera,o czym w punkcie poœwiêconym temu fragmentowi zasilacza.W wielu innych „mutacjach” zasilacza PC dla celówzabezpieczenia overcurrent zaadaptowany jest drugi, niewykorzystanytu wzmacniacz b³êdu sterownika TL494.2.6. Strona wtórna zasilaczaNiby prosta, ale jednak niebanalna i kryje parê „tajemnic”.Porównanie, na³o¿enie przebiegów strony pierwotnej transformatorai strony wtórnej przedstawia rysunek 2.6.1. Uproszczonyschemat stopnia przetwarzania napiêcia wraz z przebiegamiw najistotniejszych punktach prezentuje rysunek 2.6.2.Obowi¹zuje tu kardynalna zasada. Napiêcie wyjœciowe towartoœæ œrednia przebiegu prostok¹tnego w punkcie B schematuz rysunku 2.6.2a. Wynika ona z bardzo prostej podstawy fizycznej.Na elemencie indukcyjnym nie wystêpuje i nie mo¿e wystêpowaæsk³adowa sta³a spadku napiêcia. Ale czy zawsze i na pewno?Z podstaw fizyki wynika, ¿e oczywiœcie zawsze i na pewno.Ale ta zasada w zasilaczu z rysunku 2.6.2 obowi¹zuje tylko wtedy,gdy zachowane s¹ warunki przewodnoœci ci¹g³ej w indukcyjnoœciL. To z kolei kardynalna zasada dla uk³adów przetwornictypu forward, w których warunki przewodnoœci ci¹g³ej musz¹byæ zachowane. W przeciwnym razie napiêcie wyjœciowe wzroœniei w skrajnym przypadku przyjmie nie wartoœæ œredni¹ (zpunktu B), lecz szczytow¹. Wiadomo, ¿e warunek na przewodnoœæci¹g³¹ elementu gromadz¹cego energiê (tu L) nak³ada warunekna minimalne dopuszczalne obci¹¿enie wyjœcia. I w³aœniedlatego napiêcia +5V i +12V maj¹ wstêpne obci¹¿enie rezystorami(z napiêciem 3.3V sprawa jest jeszcze bardziej skomplikowana,dlatego opisana jest w odrêbnym punkcie) oraz specyfikacjazasilacza ATX zak³ada minimalny dopuszczalny pobór pr¹duz tych Ÿróde³. Dodatkowo dla z³agodzenia tych warunków indukcyjnoœcigromadz¹ce energiê w poszczególnych Ÿród³ach wyjœciowychnapiêæ (ich czêœci) s¹ ze sob¹ wzajemnie sprzê¿one.2.7. Stabilizacja napiêcia 3.3VJak wynika z powy¿szego opisu, napiêcia wyjœciowe stabilizowanes¹ w oparciu o kontrolê +5V i +12V. Napiêcia te kontroluj¹pêtlê ujemnego sprzê¿enia zwrotnego mniej wiêcej z wagamiodpowiadaj¹cymi obci¹¿eniu mocy dostarczanej przez obaŸród³a. Stabilizacja napiêæ –5V i –12V zachowana jest jedynie w6 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowych(1)+U(2)Ka¿da faza kluczowaniama taki sam wk³ad dla napiêciawyjœciowegoQPQPWMK1AD1 BLTK2-UD2ujemne sprzê¿enie zwrotneCC WYU WY~10V SSSTEROWNIK SMPSRys.2.6.2a. Uproszczona struktura zasilacza PC.0Vwartoœæœrednia=5V(1) - przebieg w uk³adzie kluczuj¹cym (E-Q1, C-Q2)(2) - przebieg na wyjœciu prostownika 5V (katody diod SB01)Rys.2.6.1a. Przebieg napiêcia po stronie wtórnejtransformatora (napiêcie wejœciowe = 240VAC).przebieg napiêcia w punkcie B(z dok³adnoœci¹ do wspó³czynnika skaluj¹cego)PWMwartoœæ napiêciaw punkcie CU C = - wartoœæœrednia(1)wuk³adzie forward zmiana wartoœci napiêcia wejœciowego skutkuje zmian¹amplitudy po stronie wtórnej transformatora; uk³ad kontrolera kompensujeto zmian¹ wspó³czynnika wype³nienia PWM, aby œrednia wartoœæ napiêciawyjœciowego (za prostownikiem) nie uleg³a zmianie.(2)~7V SS0V(1) - przebieg w uk³adzie kluczuj¹cym (E-Q1, C-Q2)(2) - przebieg na wyjœciu prostownika 5V (katody diod SB01)wartoœæœrednia=5VRys.2.6.1b. Przebieg napiêcia po stronie wtórnejtransformatora (napiêcie wejœciowe = 160VAC).oparciu o przek³adniê uzwojeñ transformatora. Nawiasem mówi¹c,s¹ to dok³adnie te same uzwojenia, które dostarczaj¹ napiêædodatnich 5V i 12V, a jedynie przeciwnie skierowane s¹ diodyprostuj¹ce. Jest to mo¿liwe jedynie z uwagi na symetriê przebiegóww przetwornicy typu push-pull. Stabilizacja napiêæ ujemnychjest zadowalaj¹ca z uwagi na niewielkie pr¹dy pobierane ztych Ÿróde³. Z napiêciem 3.3V jest inaczej, obci¹¿alnoœæ tego Ÿród³amo¿e siêgaæ 20A. Ze wzglêdu na sprawnoœæ uk³adu, nie zastosowanorównie¿ prostej i bardzo skutecznej metody w postacibuforuj¹cego stabilizatora liniowego (niskosprawny z zasady),jak we fragmencie zasilacza standby. Wykorzystano natomiastbardzo ciekawy pomys³ tak zwanego wzmacniacza magnetycznego,zapewniaj¹cego teoretycznie bezstratn¹ konwersjê napiêcia.Ideê przedstawiono na rysunku 2.7.1.Elementem kluczowym tego rozwi¹zania jest zastosowaniecewki indukcyjnej nawiniêtej na rdzeniu pracuj¹cym w zakresienasycenia. U podstaw zrozumienia dzia³ania tego uk³adu le¿yspostrze¿enie, i¿ indukcyjnoœæ w³¹czona w szereg z diod¹ prostownicz¹i w sytuacji, gdy oba te elementy umieszczone s¹Przebieg napiêciaw punkcie AUwaga:PWM ma wp³yw na wartoœæ napiêcia wyjœciowego, lecz nie na wartoœæenergii wyjœciowej jak w przetwornicy typu flyback. Czym to skutkuje?Wartoœæ Uweprzek³ada siê bezpoœrednio na wype³nienie PWM, lecz niema takiej zale¿noœci od I .przed elementem gromadz¹cym energiê stanowi istotn¹ reaktancjêograniczaj¹c¹ wydajnoœæ pr¹dow¹ takiego Ÿród³a (w istocieuk³ad wzmacniacza magnetycznego mo¿e wspó³pracowaærównie¿ z zasilaczem typu flyback, gdzie elementem gromadz¹cymenergiê jest indukcyjnoœæ transformatora; analiza zjawiskró¿ni siê wtedy w szczegó³ach). Zastosowanie samej indukcyjnoœci,nie na wiele by siê zda³o. Zosta³aby ona w koñcu „napompowana”pr¹dem i stanowi³aby jedynie element inercyjnyw stanach dynamicznych. Dlatego te¿ indukcyjnoœæ ta jest sterowanai „kasowana” pr¹dem wstecznym z uk³adu steruj¹cego.Wartoœci¹ pr¹du „kasuj¹cego” reguluje siê wartoœæ indukcyjnoœcipocz¹tkowej cewki, a tym samym czas, po którym pr¹d wcewce tej osi¹gnie wartoœæ powoduj¹c¹ nasycenie magnetycznejej rdzenia. Od tego momentu indukcyjnoœæ spada gwa³towniei mo¿na dla uproszczenia przyj¹æ, ¿e do zera. Wszystko siêdzieje w ramach odcinka czasu τ z rysunku 2.7.2c. Zatem uk³addzia³a tak, ¿e niewielka zmiana wartoœci pr¹du „kasuj¹cego”przek³ada siê na znacznie wiêksz¹ zmianê wydajnoœci pr¹do-sterowana indukcyjnoœæz nasyconym rdzeniemUk³adsteruj¹cyD Ppr¹d steruj¹cy(kasuj¹cy)I STERujemnesprzê¿enie zwrotneuzwojenie wtórnetransformatora przetwornicy ( forward)wyRys.2.6.2b. Przebiegi w istotnych punktach uk³adu zrys.2.6.2a.indukcyjnoœæ gromadz¹caenergiêU WYobci¹¿enieRys.2.7.1. Podstawowa struktura zasilacza ze wzmacniaczemmagnetycznym.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 7

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychwej Ÿród³a, które stanowi: transformator, dioda D P i szeregowanieliniowa indukcyjnoœæ. Fakt ten w pe³ni uzasadnia nazwê uk³adujako wzmacniacz magnetyczny. W zasilaczu PC ten wzmacniaczmagnetyczny sterowany jest z uk³adu wzmacniacza ju¿ wpe³ni „elektronicznego”. Uwidoczniony jest on na rysunku2.7.2b, a opis jego dzia³ania zamieszczony jest dalej. Teraz wróæmydo schematu ideowego zasilacza komputerowego.Przeniesienie opisanej wy¿ej idei stabilizacji w oparciu owzmacniacz magnetyczny na uk³ad zasilacza PC przedstawiarysunek 2.7.2. Widaæ z niego, ¿e diody prostuj¹ce pr¹d bêd¹cyzasilaniem Ÿród³a napiêcia 3.3V pod³¹czone s¹ do tych samychuzwojeñ transformatora, co diody zasilaj¹ce Ÿród³o 5V. Natomiastwzmacniacz magnetyczny zastosowany jest tylko w jednejga³êzi zasilania. Spójrzmy teraz na uproszczone przebiegiuwidocznione na rysunku 2.7.2c. Poniewa¿ indukcyjnoœæ gromadz¹caenergiê (to nie transformator T3) znajduje siê za diodamiSBD1 (dla 5V) i za diodami D29 (dla 3.3V), musi byæspe³niona nastêpuj¹ca zale¿noœæ: uœrednione pole powierzchniimpulsów z rysunku 2.7.2c musi wynosiæ 5V (niewielkierozbie¿noœci z pomierzonymi wartoœciami wynikaj¹ z faktu,i¿ pomijamy tu napiêcie z³¹czowe przewodz¹cej diody; przynapiêciu rzêdu kilku woltów jest to wartoœæ niezaniedbywalna,mimo ¿e stosuje siê z uwagi na straty mocy diody Shottky’ego;wartoœæ napiêcia oko³o 0.5V nale¿y na rysunku 2.7.2cuwzglêdniæ ze wspó³czynnikiem 1, nie odpowiadaj¹cym wype³nieniuPWM; pr¹d z uzwojeñ transformatora jest „wysysany”równie¿ w odcinkach czasu, gdy napiêcie na uzwojeniachjest zerowe; niewielk¹ poprawkê wnosi jedynie fakt, ¿e wtedypr¹d ten dzielony jest na dwie diody). W³aœnie spe³nienie tegowarunku (i tylko tego warunku) nale¿y do pêtli sprzê¿eniazwrotnego kontroluj¹cego pracê sterownika TL494 i poprzezniego kontroluj¹cego czasy w³¹czenia kluczy Q1 i Q2 przetwornicy.Zatem wyeliminowanie jednej ga³êzi, np. jednej zdiod podwójnej diody D29 bêdzie skutkowa³o, i¿ napiêcie 3.3Va)„sztucznamasa”T3L6indukcyjnoœæz nasyconymrdzeniemc)+5V+2.5Vtransformator(pracuje w trybie forward,nie gromadzi energii)pr¹d steruj¹cy(„kasuj¹cy”)D29BD32D29D29Aindukcyjnoœæ gromadz¹caenergiê dla 5VL 5V L2+5VL 3.3VC26 C27indukcyjnoœægromadz¹caenergiê dla 3.3VfiltrwyjœciowyC35R5wstêpneobci¹¿enie(220mA)filtrwyjœciowy+3.3VDioda D29A zapewnia napiêcie U3.3= 2.5V. Pe³ne w³¹czenieobu diod (D29A, B) da napiêcie U = 5VRys.2.7.2a, c. Stopieñ mocy uk³adu ze wzmacniaczemmagnetycznym.3.33.3V3.3Vrezystoryustalaj¹cewartoœænapiêcia3.3V853R763.01k||100k100nF10k100 R7122TL431Q13IWYrezystory ustalaj¹cewzmocnieniepr¹dowe × ok. 5do stopnia mocysprzê¿enie zwrotne kszta³tuj¹ce charakterystykêuk³adu stabilizacji +3.3VRys.2.7.2b. Stopieñ steruj¹cy wzmacniaczem magnetycznym.przyjmie wartoœæ 2.5V. Natomiast wyeliminowanie zwarcianasycanej indukcyjnoœci L6 spowoduje i¿ 3.3V przyjmie wartoœæ5V. Zatem praca uk³adu stabilizacji ze wzmacniaczem magnetycznympolega na kontroli pr¹du p³yn¹cego przez jedn¹ zdiod pary D29 dla regulacji napiêcia wyjœciowego w zakresie2.5÷5V. Lokalna pêtla sprzê¿enia zwrotnego w tym uk³adziemusi zadbaæ o to, aby napiêcie to przyjê³o wartoœæ zadan¹ równ¹3.3V. Niektóre typy zasilaczy zawieraj¹ tu potencjometr regulacyjny.Uk³ad steruj¹cy indukcyjnoœci¹ L6 wyodrêbniono narysunku 2.7.2b. Pracuje on w oparciu o coraz czêœciej spotykanyelement TL431 i nazywany sterowan¹ diod¹ Zenera. Nazwawi¹¿e siê raczej z najczêœciej spotykanym sposobem rysowaniatego elementu, gdy¿ to w istocie „porz¹dny” uk³adscalony o ustalonym napiêciu referencyjnym i o znacznymwzmocnieniu. W³aœnie z uwagi na du¿¹ wartoœæ wzmocnieniakonieczne by³o zastosowanie lokalnej pêtli kompensuj¹cej dlazachowania stabilnoœci ca³oœci stabilizatora 3.3V. „Pêtelkê” têstanowi¹ R73 i C33, tranzystor Q13 stanowi wzmacniacz pr¹dowypr¹du anodowego TL431 i przez diodê D32 steruje bezpoœredniowstêpnie nasycan¹ indukcyjnoœci¹ L6. Poniewa¿„mo¿liwoœci” uk³adu stabilizacji ze wzmacniaczem magnetycznymmieszcz¹ siê w œciœle okreœlonym zakresie pr¹dów, wymaganeby³y dwa zabiegi. Zakres „od góry” jest wydatnie z³agodzonyprzez zastosowanie drugiej ga³êzi, o której wspomnianowy¿ej (dioda D29 pod³¹czona bezpoœrednio do odczeputransformatora). Zapewnienie poprawnego zakresu „od do³u”jest osi¹gniête przez wstêpne obci¹¿enie Ÿród³a 3.3V. RezystorR5 daje tu wartoœæ 220mA. Koñcz¹c opis tego fragmentustwierdzamy, ¿e wartoœæ napiêcia 3.3V ustalaj¹ niskoprocentowerezystory 853R i 3.01k w pêtli sprzê¿enia zwrotnego istabilne napiêcie elektrody steruj¹cej elementu TL431 o wartoœci2.5V. Rysunek 2.7.3 prezentuje „zdjêty” z zasilacza oscylogramw punkcie po³¹czenia katod pary diod D29. Widaæ nanim wyraŸnie udzia³ (100%) co drugiego impulsu odpowiadaj¹cegofazie w³¹czenia jednego z kluczy przetwornicy pushpulloraz proces regulacji w drugiej fazie kluczowania uk³adu.Warto zauwa¿yæ, i¿ ta faza nie ogranicza siê tylko do modulacjiszerokoœci aktywnej czêœci napiêcia dodatniego (okres τ naoscylogramie z rysunku 2.7.3), lecz wnosi swój udzia³ ze znakiemujemnym. Jak to mo¿liwe? Otó¿ warunek przewodnoœcici¹g³ej w indukcyjnoœci L 3.3V powoduje „wysysanie” pr¹du zdiod (jednej lub obu) D29 w ka¿dej fazie pracy przetwornicy.W fazie aktywnej, gdy napiêcie na anodzie D29A jest ujemne,napiêcie odczepu transformatora zasilaj¹cego diodê D29B jestdodatnie. Jednak na³adowana pr¹dem „kasuj¹cym” indukcyjnoœæL6 (w fazie nieaktywnej przetwornicy push-pull) „prze-8 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychciwstawia” siê przep³ywowi pr¹du wymuszonego przez indukcyjnoœægromadz¹c¹ energiê L 3.3V i jej napiêcie samoindukcjiwnosi ów sk³adnik ujemny.W uk³adzie zasilacza 3.3V jest jeszcze jeden istotny szczegó³.Przy tak niskim napiêciu i du¿ym pr¹dzie spadek napiêciana rezystancji przewodów mo¿e nie byæ do pominiêcia. Pr¹d10A na rezystancji 50 miliomów daje spadek 0.5V, a to w stosunkudo 3.3V ju¿ 15%. Dlatego specyfikacja przewiduje kontrolênapiêcia nie w samym zasilaczu, ale na p³ycie g³ównejkomputera za wi¹zk¹ przewodów i ³¹czówk¹. Dlatego jedenprzewód jest przewidziany jako return (zwrotny), szczegó³y wpunkcie 3.1 artyku³u. W takim uk³adzie nastêpuje automatycznakompensacja spadku napiêcia na rezystancji przewodów i z³¹cz.a)b)sk³adnik ujemnywnoszony przeznapiêcie samoindukcjisterowanejcewki L6regulacyjne dzia³aniewzmacniaczamagnetycznegopodczas nieparzystychfaz kluczowanianapiêcie œrednietego przebieguwidaæ 100%udzia³uparzystychfaz kluczowaniaamplitudanapiêcia zuzwojeniawtórnegotrafa=T3=ok. 10VRys.2.7.3. Przebiegi w uk³adzie wytwarzania napiêcia3.3Va) przebieg na katodach podwójnej diody D29,b) porównawczy przebieg uk³adu kluczuj¹cegoprzetwornicy.2.8. Generacja sygna³u Power Good (PG)To wzglêdnie prosty fragment zasilacza PC charakteryzuj¹cysiê najwiêksz¹ ró¿norodnoœci¹ rozwi¹zania w zale¿noœciod wersji zasilacza. Jedna cecha natomiast jest wspólna, w niewielkimstopniu potwierdza ona, czy faktycznie power jestgood. W ka¿dym razie oprogramowanie systemowe komputerado podjêcia normalnej pracy musi odczytaæ na okreœlonymporcie, i¿ sygna³ PG jest aktywny, jest to stan wysoki. W nielicznychprzypadkach awarii zasilacza komputerowego b³êdnystan sygna³u Power Good jest jedynym objawem niesprawnoœcii przyczyn¹ odmówienia pracy przez system operacyjnykomputera. W takich przypadkach, jeœli stwierdzimy, ¿e powerfaktycznie jest good, wymuszenie stanu aktywnego sygna³uPG, mo¿na uznaæ za dopuszczalne i uzasadnione. Natomiastco sprawdza i o czym œwiadczy wygenerowanie przezuk³ad PG aktywnego stanu, wynika z analizy schematu na rysunku1.3, którego fragment rozrysowano na rysunku 2.8.1.Tu uk³ad ten zosta³ wykonany w oparciu o element LM393.To nie wzmacniacz operacyjny, a podwójny analogowy komparatornapiêcia. Charakteryzuje siê on nastêpuj¹cymi parametrami:bardzo szeroki zakres napiêcia zasilania 2÷36V, niewielki4.7kPS-ON+5V SB+5V REF +5V WY10k3.01k6 8+ 54100kpobór pr¹du 0.4mA, wzmocnienie w otwartej pêtli 200 000, wyjœcietypu otwarty kolektor, które ³atwo skonfigurowaæ dla kompatybilnoœciz poziomami TTL, DTL, ECL, MOS, CMOS. Oparametrach dynamicznych w tej aplikacji nie warto wspominaæ,poniewa¿ w tym konkretnym uk³adzie wymagania nie s¹wygórowane, wszystkie wymagane parametry zachowane s¹ z„nawi¹zk¹”. Mo¿na zatem zastosowaæ dowolny inny uk³addwóch komparatorów lub jeden z tañszych wzmacniaczy operacyjnych.Tak te¿ zrobiono w innych, bliŸniaczych rozwi¹zaniachtego typu zasilaczy. Spotyka siê równie¿ rozwi¹zaniawykonane na kilku dyskretnych tranzystorach.Spogl¹daj¹c na fragment schematu z rysunku 2.8.1 ³atwostwierdziæ, i¿ pierwszy z komparatorów (o wejœciach 5, 6)stwierdza jedynie, czy jest aktywny (niski) stan sygna³u PS-ON (Power Supply – w³¹cz). Jeœli tak, komparator ten umo¿liwiawymuszenie na jego wyjœciu stanu wysokiego. To istotne,umo¿liwia wymuszenie, nie wymusza, gdy¿ jest to uk³ad zwyjœciem typu otwarty kolektor. Tego typu wyjœcie umo¿liwi-³o równie¿ zastosowanie prostego uk³adu opóŸnienia w postacielementów RC (R38, C18; sta³a czasowa równa 0.1s).Drugi z komparatorów (o wejœciach 2, 3) porównuje wolnonarastaj¹ce zbocze napiêcia z kondensatora C38 z po³ow¹ napiêciareferencyjnego +5 REF . Zatem ta „po³owa” LM393 pracuje wuk³adzie klasycznego komparatora napiêcia. Realizowane jest tymsamym opóŸnienie wygenerowania aktywnego PG o 70ms (0.1s× ln2). Dla zapobie¿enia ewentualnemu wzbudzaniu siê uk³aduna wolno narastaj¹cym zboczu napiêcia zastosowano dodatniesprzê¿enie zwrotne, realizowane przez rezystor R41 i powoduj¹cewyst¹pienie w tym fragmencie uk³adu charakterystyki z histerez¹.Swoj¹ drog¹, to ciekawe spostrze¿enie, i¿ dla zapobie¿enianiestabilnoœci w uk³adach pracuj¹cych w liniowej czêœci charakterystykistosuje siê przemyœlne uk³ady kompensuj¹ce w postaciujemnego sprzê¿enia zwrotnego („broñ Bo¿e” dodatniego). Wuk³adach wykorzystuj¹cych nieliniowe fragmenty charakterystykproblem ten rozwi¹zuje siê bardzo prosto poprzez realizacjê niewielkiegosprzê¿enia zwrotnego dodatniego.W opisywanym uk³adzie na uwagê zas³uguje fakt, i¿ wystêpuj¹tu 3 ró¿ne napiêcia +5V:• jako napiêcie realizuj¹ce stan wysoki na wejœciu +5Vstandby; z odrêbnej przetwornicy standby,• +5V REF – napiêcie referencyjne wytwarzane w uk³adziesterownika TL494,• na wyjœciu stan wysoki (aktywny) sygna³u Power Goodwymusza (dziêki wyjœciu LM393 typu otwarty kolektor)napiêcie +5V, bêd¹ce ju¿ wyjœciem g³ównej przetwornicyzasilacza.Napiêciem referencyjnym dla komparatorów uk³adu PowerGood jest napiêcie 2.5V wytwarzane przez dzielnik rezystancyjnyR19, R24 z referencyjnego napiêcia 5V sterownika IC1.}Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 971µF10k+3.01k 68023LM3931PG120kRys.2.8.1. Generacja sygna³u Power Good.dodatniesprzê¿eniezwrotne(histereza)

TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstu i procesor sygna³owy w jednymTDA9365(7) – mikrokontroler, dekoder teletekstu iprocesor sygna³owy w jednymBogdan SikorowskiKolejnym etapem w rozwoju uk³adów scalonych przeznaczonychdo zastosowañ telewizyjnych to ju¿ nie tylko integracjamikrokontrolera steruj¹cego z uk³adem dekodera teletekstui generatorem OSD – co wydaje siê w miarê oczywiste zewzglêdu na podobny charakter przebiegów cyfrowych w tychobwodach, ale scalenie w jednym chipie równie¿ procesoraobróbki sygna³u wideo i fonii, ³¹cznie z dekoderem koloru orazstopniami synchronizacji linii i ramki. Taki „kombajn” to praktycznieca³y telewizor w jednym chipie. W torze wizji brakujejedynie wzmacniaczy koñcowych RGB, a w torach odchylania- stopni koñcowych mocy, nieco wiêksze braki pozostaj¹tylko w torze fonii. Tutaj sygna³em wyjœciowym (n. 35) pozostajesygna³ QSS o czêstotliwoœci poœredniej 5.5MHz z toruobróbki quasirównoleg³ej i to dla fonii FM, jak i AM lub sygna³DQPSK w przypadku transmisji fonii NICAM.S¹dziæ nale¿y, ¿e rozwi¹zanie takie – z pewnoœci¹ ekonomicznedla producentów telewizorów, jest zmor¹ dla ludzi zajmuj¹cychsiê serwisem. Niczego nie da siê podejrzeæ, niewielete¿ mo¿na zmierzyæ i zaobserwowaæ. Do tych niew¹tpliwychniedogodnoœci dochodz¹ jeszcze k³opoty z dostêpem do informacji.Zdaje siê, ¿e to chyba wynik nowego podejœcia w kontaktachproducent chipa – producent wyrobu finalnego. Skromneinformacje (bo niestety tylko takie uda³o siê zgromadziæ),ale z pewnoœci¹ pomocne w diagnozowaniu usterek w odbiornikachz uk³adem TDA936x firmy Philips przedstawimy na baziejego aplikacji w chassis CP385/CP785 firmy Daewoo. Schematideowy odbiorników z chassis CP385 zamieszczono we wk³adceschematowej do bie¿¹cego numeru, natomiast schemat blokowytoru sygna³owego przedstawiono na rys. 1.W tabeli 1 przedstawiono podstawowe cechy i ró¿nice pomiêdzyprocesorami stosowanymi w chassis CP385 (90°) orazchassis CP785 (110°).Tabela 1.Charakterystyka wersji procesorówTDA936xPodstawowe funkcje Wersja uk³adu procesorauk³adu procesora TDA9365Nx / 3 TDA9367Nx / 3Przeznaczenie – k¹todchylania kineskopu110° 90°Dekoder systemu PAL + +Dekoder systemu SECAM + +Dekoder systemu NTSC + +Uk³ad kontroli geometrii E-W + -Zoom w wymiarze poziomymi pionowym+ -Pojemnoœæ pamiêci ROM 64k 64kPojemnoœæ pamiêci RAM 2k 2kDekoder teletekstu / liczbastron10 stron 10 stronBase band signalI602TDA8944JAudioamplifier#28#29SOUND PROCESSOR I601#49#50MSP3415D#52#53IIC-bus#36#37#59#58Audio OUTSCART 1I70224C08Audio INSCART 1Audio INSCART 222nTo CRT boradRGB OUText RGB INchroma INSIF (5.5MHz for system B/G)Wideo OUTSCART 1video inTrap 5.5MHz#51 #46 #43 #40#52 #47#53 #48I501TDA936xMicro-controllerIIC-busvideo out#38#35QSS OUText. VIDEO IN#42Video processorSwitchingcircuitswitch controlfrom #8-I501and #8-SCART1Video INSCART 1SCATR 2#2 #3 #23 #24 #28 #29To speakershead phoneIIC-busTunerK3953MVideo IF33.9MHz 38.9MHzK9650MChannel 1L’Sound IF40.40MHzChannel 232.40 33.4MHzB/G,D/K, I, L#4 - I501Rys. 1. Schemat blokowy toru sygna³owego chassisCP385/CP785 firmy Daewoo.IF = 38.9MHz (all standard except L’)= 33.9MHz for L’10 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstu i procesor sygna³owy w jednymSOUNDTRAPTUNERAGC(32)27 37 38 (35) (20) 28 29 (35) 44AUDEXTSIFINQSSOUT/AMOUTAMOUTRESETVPE31 60 55 59 58 57LED OUT (2x)10-11SCLSDA2 3VST OUT4ADC IN (4x)I/O PORTS (4x)5-81+62-64+3.3V +3.3V +3.3V9 12 54 56 6123IF IN24VISION IFALIGNMENT-FREEPLL DEMODULATORAGC / AFCVIDEO AMPLIFIERQSS SOUND IFAGCQSS MIXERAM DEMODULATORENHANCED80C51 CPUI2C-BUSTRANSCEIVERVST PWM-DACI/O PORTS10 PAGEMEMORY40CVBS / Y 42CHROMA 43VIDEO SWITCHVIDEO IDENT.VIDEO FILTERSREFLUMA DELAYPEAKINGBLACK STRETCHINGROM / RAMCVBSTELETEXTACQUISITIONHVTELETEXT / OSDDISPLAY13(32)30PAL/SECAM/NTSCDECODERREFBASE-BANDDELAY LINETDA936xSYNCCOR R G BBLCONTR / BRIGHTNOSD / TEXT INSERTCCCWHITE - P. ADJ.51525349ROGOBOBCKIN4118R G B50BLKIN+8V39141915H/V SYNC SEP.H-OSC. + PLLHH-DRIVE2nd LOOPH-SHIFTVV-DRIVE+GEOMETRYEW GEOMETRYY RGB / YUV/ INSERTRGB / YUV MATRIXSATURATIONU YUV / RGB MATRIXV17 34 16 3325 26 22 21 36(20)46 4748 45H-OUTV-DRIVEEHTOEWDR/V G/Y B/U BLStrukturê wewnêtrznych po³¹czeñ procesora TDA936xprzedstawiono na rys. 2, zaœ rys. 3 przedstawia rozk³ad jegowyprowadzeñ, a ich opis zawiera tabela 2.W strukturze uk³adu TDA936x mo¿na wyró¿niæ trzy zasadniczebloki funkcjonalne (albo cztery jeœli blok OSD od³¹czymyod bloku teletekstu).Rys. 2. Schemat blokowy procesora TDA936x.oscylatora kwarcowego 12MHz jako g³ównego elementu zegarataktuj¹cego, cykl maszynowy procesora wynosi 1µs. Pojemnoœæpamiêci ROM w zale¿noœci od wersji uk³adu mo¿ewynosiæ od 32 ÷ 128k bajtów (×8 bitów), pamiêæ RAM mapojemnoœæ od 3 ÷ 12k bajtów, a jej obszar jest udostêpnianyrównie¿ dla generatora OSD oraz dekodera teletekstu. Praca1. Blok obwodów mikrokontroleraRdzeñ procesora TDA936x bazuje na standardowym rozwi¹zaniumikrokontrolera 80C51. W zwi¹zku z zastosowaniemP1.2/INTOP1.1/T0P1.0/INT1VDDPRESETXTALOUTXTALINOSCGNDVDDCVPEVDDABOGOROBLKINBCLINB2/UING2/YINR2/VININSSW2AUDOUT/AMOUTCHROMACVBS/YGND1CVBSINTVP1IFVO/SVOPLLIFEHTOAUDEXT/QSSO/AMOUTFBISOHOUT6463626160595857565554535251504948474645444342414039383736353433TDA9365 / TDA93671234567891011121314151617181920212223242526272829303132P1.3/T1P1.6/SCLP1.7/SDAP2.0/TPMWP3.0/ADC0P3.1/ADC1P3.2/ADC2P3.3/ADC3VSSC/PP0.5P0.6VSSASECPLLVP2DECDIGPH2LFPH1LFGND3DECBGAVL/EWDVDRBVDRAIFIN1IFIN2IREFRys. 3. Rozk³ad wyprowadzeñ uk³adów TDA9365/TDA9367.VSCTUNERAGCAUDEEM/SIFIN1DECSDEM/SIFIN2GND2SNDPLL/SIFAGCAVL/REFO/AMOUTSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 11

TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstu i procesor sygna³owy w jednymTabela 2.Opis wyprowadzeñ procesorów TDA9365/TDA9367 stosowanych w chassis CP385/CP785Nr Symbol Opis wyprowadzenia1 n.u. Port 1.3: Wyprowadzenie nieu¿ywane2 SCL Szyna I 2 C – linia zegara3 SDA Szyna I 2 C – linia danych4 SECAM L’ out Port 2.0 : Wyjœcie prze³¹cznika wyboru systemu L’ (konfiguracja - uk³ad przeciwsobny)5 OCP Port 3.0 : Wejœcie uk³adu zabezpieczenia pr¹dowego (Over Current Protection)6 RFAGCin ADC1:Wejœcie wysokoimpedancyjne wykorzystywane tylko dla potrzeb produkcyjnych7 Key-in ADC 2:Wejœcie wysokoimpedancyjne – pod³¹czenie napiêciowe klawiatury lokalnej8 S/SW ADC 3:Wejœcie prze³¹cznika AV/TV (identyfikacja napiêcia prze³¹czaj¹cego na n.8 gniazda Scart)9 VssC/P Wyprowadzenie „masy” dla obwodów rdzenia mikrokontrolera i jego peryferiów10 LED 1 Port 0.5: Wyjœciezmo¿liwoœci¹ przyjêcia pr¹du do 8mA w stanie niskim11 LED 2 Port 0.6: Wyjœciezmo¿liwoœci¹ przyjêcia pr¹du do 8mA w stanie niskim12 VSSA Wyprowadzenie „masy” dla obwodów analogowych dekodera teletekstu oraz cyfrowych obwodów procesora TV13 SEC PLL Wyprowadzenie odsprzê¿enia dla uk³adu PLL dekodera SECAM14 VP2 Napiêcie zasilania +8V15 DECDIG Wyprowadzenie odsprzê¿enia dla zasilania cyfrowych obwodów procesora16 PH2LF Pod³¹czenie filtru 2 pêtli fazowej17 PH1LF Pod³¹czenie filtru 2 pêtli fazowej18 GND3 Wyprowadzenie 3 „masy” procesora19 DECBG Obwód odsprzê¿enia napiêcia referencyjnego20 AVL/EWD Wyjœcie steruj¹ce dla uk³adu korekcji E-W21 VDRB Wyjœcie steruj¹ce B do wzmacniacza mocy odchylania pionowego22 VDRA Wyjœcie steruj¹ce A do wzmacniacza mocy odchylania pionowego23 IFIN1 Wejœcie 1 dla sygna³u IF24 IFIN2 Wejœcie 2 dla sygna³u IF25 IREF Pod³¹czenie rezystora dla potrzeb wytwarzania pr¹du referencyjnego uk³adu generatora „pi³y” w obwodzieodchylania pionowego26 VSC Pod³¹czenie kondensatora w uk³adzie generatora „pi³y” w obwodzie odchylania pionowego27 TUNERAGC Wyjœcie napiêcia ARW dla potrzeb sterowania wzmocnieniem g³owicy28 SIFIN1 Wejœcie 1 dla sygna³u SIF (quasirównoleg³y odbiór fonii)29 SIFIN2 Wejœcie 2 dla sygna³u SIF (quasirównoleg³y odbiór fonii)30 GND2 Wyprowadzenie 2 „masy” procesora31 SIF AGC Odsprzê¿enie napiêcia ARW dla sygna³u SIF32 REF0 Wyprowadzenie niewykorzystywane33 HOUT Wyjœcie generatora odchylania poziomego w konfiguracji otwarty kolektor34 FBISO Wejœcie impulsu powrotu linii / wyjœcie sygna³u “sandcastle”35 QSS out Wyjœcie sygna³u QSSoczêstotliwoœci ró¿nicowej fonii 5.5MHz36 EHT0 Wejœcie obwodów ochrony przepiêciowej (EHT/Overvoltage protection)37 PLLIF Pod³¹czenie filtru pêtli PLL dekodera sygna³u IF38 IFVO Wyjœcie zdekodowanego sygna³u wideo39 VP1 G³ówne napiêcie zasilania uk³adów procesora40 CVBSINT Wejœcie dla wewnêtrznego sygna³u CVBS41 GND1 Wyprowadzenie 1 „masy” procesora42 CVBS/Y Wejœcie zewnêtrznego sygna³u CVBS lub Y dla sygna³ów SVHS43 CHROMA Wejœcie sygna³u chrominancji dla sygna³ów SVHS44 AMOUT Wyprowadzenie nieu¿ywane45 INSSW2 Wejœcie prze³¹cznika dla zewnêtrznych sygna³ów RGB46 R2IN Wejœcie zewnêtrznego sygna³u R47 G2IN Wejœcie zewnêtrznego sygna³u G48 B2IN Wejœcie zewnêtrznego sygna³u B49 BCLIN Wejœcie ogranicznika pr¹du kineskopu50 BLKIN Wejœcie uk³adu stabilizacji balansu bieli51 R0 Wyjœcie sygna³u R52 G0 Wyjœcie sygna³u G53 B0 Wyjœcie sygna³u B54 VDDA Napiêcie zasilania analogowych obwodów dekodera teletekstu oraz cyfrowych obwodów procesora TV (3.3V)55 VPE Wyprowadzenie pod³¹czenia napiêcia programuj¹cego (OTP)56 VDDC Napiêcie zasilania rdzenia procesora (3.3V)57 OSCGND Wyprowadzenie „masy” dla uk³adu zasilania oscylatora58 XTALIN Wejœcie uk³adu oscylatora59 XTALOUT Wyjœcie uk³adu oscylatora60 RESET Wejœcie dla sygna³u Reset procesora61 VDDP Napiêcie zasilania dla cyfrowych obwodów peryferyjnych (3.3V)62 Audio Mute Port 1.0 : Wyjœcie sygna³u Audio mute w konfiguracji przeciwsobnej63 Power Port 1.1 : Wyjœcie sygna³u inicjuj¹cego pracê odbiornika, konfiguracja – uk³ad przeciwsobny64 IR in Wejœcie dla przerwañ procesora o priorytecie 0: Wejœcie sygna³u zdalnego sterowania ( R/C Infrared input)12 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstu i procesor sygna³owy w jednymprocesora kontrolowana jest przez uk³ad Watch Dog’a, zapobiegaj¹cegopozostawaniu procesora w niedozwolonych stanachpracy. Z uwagi na specyfikê zastosowañ uk³ad procesorawyposa¿ono w 14-bitowe wyjœcie PWM dla zastosowañ syntezynapiêciowej. Dostêpnych jest te¿ po kilka linii czterechportów (P0 ÷ P3), które w zale¿noœci od potrzeb programu(wersji programu) mog¹ byæ wykorzystywane jako wejœcia/wyjœcia (I/O) ogólnego przeznaczenia lub jako wejœcia przetwornikówanalogowo-cyfrowych, lub te¿ jako 6-bitowe wyjœciaPWM. Ponadto, topologia portów I/O mo¿e byæ indywidualniezmieniana w zale¿noœci od potrzeb programu. Mo¿liwes¹ nastêpuj¹ce konfiguracje:a) Konfiguracja open drain (otwarty dren) – dla tej konfiguracjiwymagany jest zewnêtrzny rezystor „podci¹gaj¹cy” donapiêcia zasilania, natomiast sam port mo¿e pracowaæ jakowejœcie lub wyjœcie (dopuszczalnym napiêciem zasilania jest+5V). Taka konfiguracja daje mo¿liwoœæ po³¹czenia dwóchœrodowisk zasilania (pamiêtaæ nale¿y, ¿e rdzeñ mikrokontrolerazasilany jest napiêciem +3.3V). Konfiguracjê opendrain posiadaj¹ zawsze dwie linie 6 i 7 portu P1 (wyprowadzenian.2 i n.3 mikrokontrolera), na których zrealizowanyjest interfejs szyny I 2 C umo¿liwiaj¹cy komunikacjê procesoraz innymi uk³adami systemu sterowania.b) Konfiguracja push-pull (uk³ad przeciwsobny) – w tej konfiguracjiport mo¿e pracowaæ tylko jako wyjœcie. Mo¿liwe doosi¹gania poziomy wyjœciowe to 0V lub V ddp (V ddp =3.3V).c) Konfiguracja high impedance (wysoka impedancja) – przeznaczonatylko dla portów pracuj¹cych jako wejœcie.Dwie linie 5 i 6 portu P0 (wyprowadzenia 10 i 11 procesora)posiadaj¹ce takie same funkcje jak inne porty I/O ogólnegoprzeznaczenia, jednak ró¿ni¹ siê od nich podwy¿szon¹ wydajnoœci¹pr¹dow¹: zamiast typowych 4mA ich wydajnoœæwynosi 8mA. W aplikacji chassis CP385/CP785 linie te przeznaczones¹ do sterowania sygnalizacyjnymi diodami LED.Obwody mikrokontrolera zarz¹dzaj¹ prac¹ ca³ego uk³aduTDA936x, a w szczególnoœci czêœci¹ procesora TV. Wszystkienastawy i zmiany parametrów w bloku procesora TV odbywaj¹siê za poœrednictwem wewnêtrznej szyny I 2 C. Stan rejestrówwewnêtrznych interfejsów szyny I 2 C nie jest niestetydostêpny na zewn¹trz uk³adu.2. Blok obwodów procesora TVG³ównym elementem tego bloku jest multistandardowy demodulatorsygna³u IF wizji obs³uguj¹cy pozytywow¹ i negatywow¹modulacjê sygna³u wejœciowego.Praca demodulatora oparta jest na zasadzie dzia³ania pêtlifazowej, a generator VCO uk³adu PLL wykorzystuje jako sygna³odniesienia g³ówny zegar systemu (12MHz). Pêtla fazowadostrajana jest zawsze do czêstotliwoœci poœredniej 38.9MHz(za wyj¹tkiem odbioru systemu L’, dla którego IF=33.9MHz).Istotn¹ cech¹ tak pracuj¹cego demodulatora jest brak koniecznoœcistosowania jakichkolwiek elementów regulacyjnych. Zintegrowanieprocesora TV z mikrokontrolerem daje mo¿liwoœæ³atwej realizacji cyfrowej pêtli AFC. Wartoœæ napiêcia AFC odczytywanaz obwodu demodulatora przekazywana jest wewnêtrzn¹szyn¹ I 2 C do obwodu przestrajania g³owicy. Typowawartoœæ okna AFC wynosi 125kHz (minimalna wartoœæ krokusyntezy czêstotliwoœci obejmuj¹cej tuner wynosi 62.5kHz). PêtlaAFC wy³¹czana jest automatycznie, jeœli strojenie odbiornikaodbywa siê poprzez bezpoœrednie wpisywanie wartoœci czêstotliwoœcikana³u lub po u¿yciu funkcji fine tuning. W torzewizyjnym, na wejœciu demodulatora, zastosowano filtr z fal¹powierzchniow¹ SF1 typu K3953M. W celu zabezpieczeniapoprawnej pracy demodulatora dla wszystkich obs³ugiwanychstandardów TV filtr SF1 posiada dwa zbocza Nyquista. Niedogodnoœci¹tego rozwi¹zania jest jednak koniecznoœæ stosowaniapu³apki Z501 (5.5MHz) w torze sygna³u wideo w zwi¹zku zwystêpowaniem resztkowego sygna³u fonii dla standardu B/G.Tabela 3.Nrwypr.Konfiguracje portów I/O procesora TDA936x i ich funkcje w chassis CP385/CP785SymbolTryb TV: “standby”Konfiguracja portuTryb TV: „praca”1 n.u. wysoka impedancja wysoka impedancja Port niewykorzystywany2 SCL otwarty dren otwarty dren Szyna I 2 C – linia zegara3 SDA otwarty dren otwarty dren Szyna I 2 C – linia danych4 SECAM L’ wysoka impedancja uk³ad przeciwsobny Prze³¹cznik filtru SF25 OCP wysoka impedancja wysoka impedancja Wejœcie ochronne - wy³¹cza odbiornik jeœli napiêcie 2.0VAutomatyczny wybór AV1 16:9 Wejœcie – wysoka impedancja 1.0V < U n.8

TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstu i procesor sygna³owy w jednymW torze fonii zastosowano równie¿ filtr z fal¹ powierzchniow¹SF2 typu K9650M. Charakterystyczn¹ cech¹ tego typufiltru jest mo¿liwoœæ prze³¹czania jego charakterystyki przenoszenia.Z chwil¹ zmiany czêstotliwoœci poœredniej IF obwodudemodulatora wizji z 38.9MHz na 33.9MHz (standard L’)lub odwrotnie, nastêpuje równie¿ prze³¹czanie kana³ów filtruSF2 (patrz: rys. 1). Sygna³em prze³¹czaj¹cym jest sygna³ z n.4procesora TDA936x. Standard L’ wymaga równie¿ zmiany sta-³ej czasowej obwodu ARW. W celu jej zmniejszenia w obwodzieARW dodany jest rezystor R103 (12k), natomiast diodaD101 ma zapobiegaæ przesterowaniom pêtli w momentachgwa³townej zmiany poziomu sygna³u antenowego.Procesor TDA936x posiada wewnêtrzny prze³¹cznik sygna³ówCVBS (lub Y/C) zezwalaj¹cy na pod³¹czenie tylko jednegoŸród³a sygna³ów zewnêtrznych (n.42 i n.43). Jednak wchassis CP385/CP785 po zastosowaniu specjalnego uk³aduprze³¹czaj¹cego, zbudowanego na tranzystorach Q505, Q507,Q508 oraz Q509, mo¿liwe jest pod³¹czenie dwóch sygna³ówAV. Czynnikiem prze³¹czaj¹cym Ÿród³a jest sygna³ z n.8 gniazdaSCART 1 lub z n.8 procesora. Wyprowadzenie 8 uk³aduTDA936x mo¿e byæ - poprzez software - automatycznie konfigurowane:mo¿e byæ wejœciem lub wyjœciem, a tak¿e mo¿eulegaæ zmianie jego wewnêtrzna topologia. Ponadto n.8 procesora,skonfigurowana jako wejœcie, mo¿e wykrywaæ trzyró¿ne poziomy napiêæ wejœciowych. W chassis CP785 fakt tenwykorzystywany jest do prze³¹czania formatu obrazu.Obwody procesora telewizyjnego wyposa¿one s¹ równie¿w interfejs/prze³¹cznik dla zewnêtrznych sygna³ów RGB lubYUV (n.46÷n.48). W tym przypadku prze³¹cznik INSSW2, zewzglêdu na d³ugi cykl maszynowy procesora trwaj¹cy 1µs niemo¿e byæ sterowany przez software (programowo jest ono jedynieuaktywniane lub dezaktywowane). W zwi¹zku z tym n.16gniazda SCART 1 (sygna³ prze³¹czaj¹cy RGB) musi byæ bezpoœredniopo³¹czona z wejœciem prze³¹cznika n.45 procesoraTV. Towarzysz¹cy sygna³om RGB sygna³ synchronizuj¹cy musibyæ podawany jednoczeœnie na wyprowadzenie 42 procesora.Nale¿y tu równie¿ podkreœliæ, i¿ sygna³y RGB z uk³adu generatoraOSD oraz dekodera teletekstu pod³¹czone s¹ do stopniawyjœciowego sygna³ów RGB wewnêtrznie i nie jest wymaganestosowanie jakiegokolwiek prze³¹cznika zewnêtrznego.Obwody procesora TV integruj¹ w sobie równie¿: eliminatorsygna³u chrominancji dla toru luminancji, liniê opóŸniaj¹c¹o regulowanym czasie opóŸnienia dla toru luminancji,uk³ad Peaking, uk³ad Black stretching oraz demodulator kolorudla systemu PAL, NTSC oraz SECAM ³¹cznie z niezbêdn¹lini¹ opóŸniaj¹c¹. Uk³ad obróbki sygna³u wideo wyposa¿onyjest w obwody kontroli poziomu bieli i czerni (ContinuousCathode Calibration), umo¿liwiaj¹ce utrzymanie niezale¿nejtemperatury barw dla jasnych i ciemnych fragmentów obrazu.Stopieñ kontroli poziomu czerni posiada tak¿e specjalny obwóduaktywniaj¹cy siê w momencie wy³¹czania odbiornika.Jego zadanie polega na „wstawianiu” w stopniu wyjœciowymodpowiednio wysokich poziomów sygna³ów, zapewniaj¹c wten sposób szybkie i bezpieczne roz³adowanie siê pojemnoœcikineskopu. W tym czasie uk³ad odchylania pionowego umieszczastrumieñ wybieraj¹cy poza widoczn¹ czêœci¹ ekranu. Stopieñwyjœciowy sygna³ów RGB obejmuje regulacje kontrastu,jaskrawoœci i nasycenia barw. Amplituda sygna³ów wyjœciowychdla nominalnych sygna³ów wejœciowych i „normalnych”ustawieñ regulacyjnych wynosi 2V pp .W sk³ad obwodów procesora TV wchodz¹ równie¿ uk³adysynchronizacji linii i ramki. Niewymagaj¹cy regulacji generatorimpulsów synchronizacji w uk³adzie odchylania poziomegowykorzystuje do swej pracy – podobnie jak uk³ad PLL wdemodulatorze wizji, g³ówny zegar systemu 12MHz. Z koleiuk³ad wytwarzaj¹cy pi³okszta³tne impulsy steruj¹ce prac¹wzmacniacza mocy w uk³adzie odchylania pionowego synchronizowanyjest odpowiednio podzielonymi impulsami generatoralinii. Generator „pi³y” wymaga jedynie stosowania zewnêtrznegorezystora i kondensatora pod³¹czonych odpowiedniodo wyprowadzeñ 25 i 26 uk³adu. Ró¿nicowo-pr¹dowewyjœcie procesora geometrii obrazu w pionie jest dostêpne nawyprowadzeniach 22 (VdrA+) oraz 21 (VdrB-). Konstrukcjatego wyjœcia (podobnie jak dla innych uk³adów Philipsa) przewidujesta³opr¹dowe sprzê¿enie ze stopniem mocy uk³adu odchylaniapionowego. Zalet¹ takiego rozwi¹zania jest m.in. brakefektu „t¹pniêcia” obrazu (np. po zmianie programu), a tak¿eeliminuje koniecznoœæ stosowania w obwodzie wzmacniaczamocy uk³adu regulacji liniowoœci.Elementem sk³adowym obwodów procesora TV s¹ tak¿euk³ady kontroli geometrii obrazu oraz funkcja zoom i to zarównodla wymiaru poziomego, jak i pionowego obrazu. ProcesorTDA9367 przeznaczony do stosowania w chassis 90°wyposa¿ony jest w nastêpuj¹ce mo¿liwoœci regulacyjne:- regulacja po³o¿enia obrazu w poziomie,- regulacja po³o¿enia obrazu w pionie,- regulacja amplitudy obrazu w pionie (wysokoœæ obrazu),- regulacja parametru „korekcja S” w pionie,- regulacja liniowoœci obrazu w pionie.Dodatkowe mo¿liwoœci posiada procesor TDA9365 przeznaczonydo stosowania w chassis 110°, s¹ to:- regulacja amplitudy obrazu w poziomie (szerokoœæ obrazu),- korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych,- korekcja zniekszta³ceñ poduszkowych w dolnych i górnychrogach ekranu,- korekcja zniekszta³ceñ trapezowych,- korekcja zniekszta³ceñ typu „równoleg³obok” oraz typu„³uk”.Wyjœcie sygna³u korekcji E-W dostêpne jest na wyprowadzeniu20 procesora TV. W przypadku chassis CP785 sterujeono pr¹dowo uk³adem wykonawczym w uk³adzie TDA8358J(n.5). Wyjœcie wzmacniacza mocy uk³adu korekcji (n.8) pod-³¹czone jest do typowego modulatora diodowego (elementy:D403, D404, C402/C404, C440 i L402).3. Blok obwodów dekodera teletekstu i generatoraznaków OSDDekoder teletekstu jako sygna³ wejœciowy wykorzystujeoczywiœcie analogowy sygna³ CVBS. W stopniach wejœciowychdekodera podlega on przekszta³ceniom do postaci cyfrowejz u¿yciem przetwornika ADC, pracuj¹cego z czêstotliwoœci¹próbkowania 12MHz. Nastêpnie, z tak przekszta³conegosygna³u mog¹ byæ odzyskiwane dane teletekstowe WSTdla standardu 625 linii oraz 525 linii, a tak¿e dane Close Captiondla teletekstu amerykañskiego, mo¿liwy jest tak¿e odbiórtzw. pakietu X26 co zapewnia interpretacjê specyficznych znakówdla wielu narodowych jêzyków. Dekoder zapewnia równie¿identyfikacjê danych dla systemu VPS (identyfikacja stacjinadawczych), a tak¿e rozpoznaje sygna³ prze³¹czaj¹cy WSS14 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstu i procesor sygna³owy w jednym(Wide Screen Signaling). Pojemnoœæ pamiêci dekodera teletekstuwynosi 10 stron.Procesor steruj¹cy TDA936x z wersj¹ programu wystêpuj¹c¹w chassis CP385/CP785 posiada równie¿ swój tryb serwisowy.Mo¿liwoœci regulacji nie jest w nim zbyt wiele, jednakpodstawowe parametry elektro-optyczne odbiornika s¹ wpe³ni obs³ugiwane, w dodatku umo¿liwia stosowanie w chassiszamiennie g³owic ró¿nych producentów (ró¿ny rozk³adkana³ów w pasmach).Tabela 5.Nr opcjiOpcje wyboru typu g³owicy0 Daewoo/Samsung1 Daewoo/Samsung2 SielG³owica (producent)3 Philips (tylko software wer. 3)Aby uaktywniæ tryb serwisowy nale¿y wybraæ program nr91, regulacjê sharpness ustawiæ na minimum, a nastêpnie zamkn¹æwszystkie menu regulacyjne. Po tych czynnoœciachnale¿y bezzw³ocznie nacisn¹æ sekwencjê pzrycisków z nadajnikazdalnej regulacji (R-40A01): [ czerwony ], [ zielony ],[ menu ]. Do obs³ugi trybu serwisowego s³u¿¹ nastêpuj¹ceprzyciski: [ PR+ ], [ PR- ], [ VOL+ ] oraz [ VOL- ]. W celuopuszczenia trybu regulacji nale¿y ponownie u¿yæ przycisku[ menu ] lub przycisku [ standby ].Wspomniane ju¿ nowe podejœcie w kontaktach producentchipa – producent wyrobu finalnego dotyczy równie¿ samejsymboliki oznaczania uk³adu. I tak firma Daewoo wprowadzaw³asny przedrostek oznaczenia “DW” zamiast “TDA” (praktykata spotykana jest równie¿ w oznaczeniach innych uk³adówstosowanych w wyrobach tej firmy). Pozosta³e symbolew oznaczeniu dotycz¹ numeru maski uk³adu, a tak¿e zawieraj¹informacje dotycz¹ce jêzyka komunikatów OSD, generatoraznaków w dekoderze teletekstu oraz obs³ugi systemu ATSS.ATSS to skrótowo mówi¹c - metoda sortowania i nadawanianazw odbieranym programom TV. Podczas strojenia od-biornika dla ka¿dego odebranego kana³u, pocz¹wszy od pasmaVHF a¿ do koñca pasma UHF, system steruj¹cy sprawdzaobecnoœæ kodu VPS w odbieranym sygnale telewizyjnym. Jeœlikod VPS nie jest wykryty, wówczas oprogramowanie procesoraprzystêpuje do kolejnej fazy poszukiwania, tym razemchodzi o kod CNI nadawany w liniach teletekstu (pakiet 8/30format 1). Identyfikacja kodu VPS lub CNI w odbieranym sygnalei odszukanie ich odpowiedników w pamiêci systemu naliœcie ATSS dla danego kraju, powoduje automatyczne przypisanienazwy dla odbieranego programu. Nastêpnie, odebrane,nazwane i zapamiêtane programy system steruj¹cy poddajeprocesowi sortowania, w wyniku tego zabiegu powstaj¹ czteryniezale¿ne grupy uporz¹dkowanych w okreœlony sposób programów.Grupa I:Zawiera wszystkie odebrane i nazwane przez system programyznajduj¹ce siê na liœcie ATSS dla danego kraju. Porz¹deksortowania wewn¹trz grupy ustalony jest przez listê ATSS.Grupa II:Zawiera wszystkie odebrane programy charakteryzuj¹ce siêodpowiednio silnym poziomem sygna³u, lecz nie znajduj¹cesiê na liœcie ATSS grupy I.Grupa III:Podobnie jak w grupie II, zawiera wszystkie odebrane programy,lecz z niskim poziomem sygna³u i równie¿ tylko te,które nie znajdowa³y siê na liœcie ATSS.Grupa IV:Zawiera programy pozosta³e, czyli na przyk³ad te, którychkody by³y identyczne z ju¿ odebranymi. W takich przypadkachw grupie IV znajd¹ siê programy z wy¿sz¹ czêstotliwoœci¹fal noœnych.Omawiane procesory steruj¹ce integruj¹ce w sobie czêœæwizyjn¹ s¹ obecnie doœæ powszechnie stosowane. Spotkaæ jemo¿na przede wszystkim w odbiornikach z tzw. klasy low cost.Procesor TDA9365 lub TDA9367 wystêpuje na przyk³ad wchassis PT-92 montowanym w odbiornikach krajowych producentówTelestar, Elemis oraz Blusky. Nie gardz¹ tymi uk³adamirównie¿ takie firmy, jak Saba, TFK, Thomson (chassisTX807 C/CS), Aiwa oraz JVC (chassis CH).Tabela 6.Oznaczenia wersji procesorów TDA936x stosowanych w chassis CP385/CP785ChassisOznaczenieprocesoraJêzyk komunikatówOSDCP385 DW9367/N1/3-AEx angielski, francuski,niemiecki, w³oski, hiszpañski,holenderski, duñski, fiñski,norweski, szwedzkiCP385 DW9367/N1/3-ADx angielski, polski, rosyjski,wêgierski, czeski, s³owacki,rumuñski, greckiCP785 DW9365/N1/3-BEx angielski, francuski,niemiecki, w³oski, hiszpañski,holenderski, duñski, fiñski,norweski, szwedzkiCP785 DW9365/N1/3-BDx angielski, polski, rosyjski,wêgierski, czeski, s³owacki,rumuñski, greckiSystem ATSS sortowania iidentyfikacji programów TVdlanastêpuj¹cych krajówWielka Brytania, Francja, Niemcy,Belgia, Hiszpania, W³ochy, Finlandia,Szwajcaria, Dania, Austria, Holandia,Norwegia, Szwecja, Irlandia i innePolska, Wêgry, Czechy i inneWielka Brytania, Francja, Niemcy,Belgia, Hiszpania, W³ochy, Finlandia,Szwajcaria, Dania, Austria, Holandia,Norwegia, Szwecja, Irlandia i innePolska, Wêgry, Czechy i inneTeletekst(generator znaków)Europa ZachodniaEuropa Zachodnia,Europa Wschodnia,cyrylica, greckiEuropa ZachodniaEuropa Zachodnia,Europa Wschodnia,cyrylica, greckigdzie: x – wersja software. }SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 15

Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis C9001Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis C9001Marek SzukalskiPrzed przyst¹pieniem do regulacji w trybie serwisowymnale¿y najpierw przeprowadziæ regulacje wstêpne.1. Napiêcie zasilania uk³adu odchylania poziomego UB nale¿yza pomoc¹ rezystora nastawnego P633 ustawiæ na 155V ±0.5V.2. Do wejœcia odbiornika podaæ sygna³ obrazu kontrolnego„Philips”, na przemian z sygna³em pasów kolorowych.Tabela 1.C.o.Tabela regulacji w trybie serwisowym chassis C9001Funkcja regulowana Wskazania OSD Wskazówki dotycz¹ce regulacjiAmplituda pionowaSymetria w pionieLiniowoœæ w pionieAmplituda poziomaSymetria w poziomieAmplituda E-W (1)Amplituda E-W (2)Korekcja trapezu (1)Korekcja trapezu (2)Punkt prze³¹czania paraboli (1)Punkt prze³¹czania paraboli (2)OpóŸnienie luminancjiRegulacja podnoœnej oscylatorachrominancjiCut – offUg2 Regulacja G2101Regulacja poziomu szaroœciRegulacja poziomu bieliSERVICE MODE A07 B07VerticalAmplitude 120SERVICE MODE A07 B07VerticalSymetry 015SERVICE MODE A07 B07VerticalLinearity 010SERVICE MODE A07 B07HorizontalAmplitude 090SERVICE MODE A07 B07HorizontalPosition 083SERVICE MODE A07 B07HorizontalEW-Ampl.1 068SERVICE MODE A07 B07HorizontalEW – Ampli.2 029SERVICE MODE A07 B07HorizontalTrapez 1 087SERVICE MODE A07 B07HorizontalTrapez 2 022SERVICE MODE A07 B07HorizontalSW - Over 1 028SERVICE MODE A07 B07HorizontalSW - Over 2 132SERVICE MODE A07 B07Y – Delay 003SERVICE MODE A07 B07Color VCO 244SERVICE MODE A07 B07Ug2 Adjust> 047> 17650055192120SERVICE MODE A07 B07GREY LEVEL028SERVICE MODE A07 B07WHITE LEVEL255Ustawiæ optymalne parametry geometryczne obrazuUstawiæ optymalne parametry geometryczne obrazu, czynnoœæpowtórzyæ kilkakrotnieUstawiæ optymalne parametry geometryczne obrazu, czynnoœæpowtórzyæ kilkakrotnieNie wykonywaæ ¿adnych regulacji!Ustawiæ optymalne parametry obrazuNa podstawie sygna³u pasów kolorowych ustawiæ najlepszeparametry odbioruZa pomoc¹ rezystora nastawnego P368ustawiæ wartoœæ napiêcia na kolektorzetranzystora T373 na 145V ss (dla kineskopów24" i 28".Rezystorem P362 zredukowaæ najwy¿sz¹wskazywana wartoœæ na 50 ±10.Poprzez wybieranie kolejnych katod kineskopu, ustalamy katodêodniesienia (ten prostok¹t którego wartoœci nie mo¿na zmieniæ),nastêpnie nale¿y nacisn¹æ przycisk [ NORM ] na nadajniku zdalnegosterowania, aby wartoœæ tê zapamiêtaæ. Wartoœci w pozosta³ychprostok¹tach dobieramy tak, aby otrzymaæ obraz czarno-bia³y bezodcienia koloru.Uwaga: Pokazywany w prostok¹tach wskaŸnik sygnalizuje têwartoœæ, któr¹ nale¿y ustawiæ w pierwszej kolejnoœci. Uwaga tadotyczy tak¿e regulacji poziomu bieli.Oba dominuj¹ce kolory ustawiæ tak, aby otrzymaæ „czyst¹ biel”.145VSWWW16 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis C9001Tabela 1.Tabela regulacji w trybie serwisowym chassis C9001 – ci¹g dalszyFunkcja regulowana Wskazania OSD Wskazówki dotycz¹ce regulacjiWzmocnienie D2-MACBajt 1Bajt 2Bajt 3Bajt 4SERVICE MODE A07 B07D2-MAC LEVEL> 100 100 100SERVICE MODE A07 B07Option Byte 17 6 5 4 3 2 1 00 0 1 0 0 0 1 0SERVICE MODE A07 B07Option Byte 27 6 5 4 3 2 1 01 1 1 1 1 1 1 0SERVICE MODE A07 B07Option Byte 37 6 5 4 3 2 1 00 0 0 0 0 0 0 0SERVICE MODE A07 B07Option Byte 47 6 5 4 3 2 1 01 0 0 0 0 0 0 0Nie przeprowadzaæ ¿adnych regulacji.Zmiany w tej rubryce s¹ dopuszczalne tylko w przypadkurozszerzenia lub zmiany wyposa¿enia odbiornika oraz przynaprawach zwi¹zanych z software odbiornika.Dane do regulacji znajduj¹ siê w tabeli 2Po³o¿enie poziome teletekstu Obraz teletekstu Obraz teletekstu nale¿y ustawiæ centralnie na œrodku ekranu.Tabela 2.FunkcjaregulowanaBajt 1Bajt 2Bajt 3Bajt 4Warianty opcji mo¿liwych do ustawienia w trybie serwisowym chassis C9001NrbituZnaczenieopcji0 1Ustawieniastandardowe dlaBG PAL/SECAM0 D2-MAC - dopasowanie OFF ON (VCR OFF) 11 DTI OFF ON (VCR OFF) 12 - - - 03 Szerokoœæ pasma chrominancji Normal (0.8MHz) Szeroki (1.6MHz) 04 Filtr chrominancji Symetryczny Asymetryczny (VCR- sym.) 15 Peaking filter Szeroki Standard 16, 7 - - - 00 - - - 01 NTSC 4.4 Zablokowany Mo¿liwy 02 D2 - MAC Zablokowany Mo¿liwy 03 NTSC 3.58 Zablokowany Mo¿liwy 04 PAL - I Zablokowany Mo¿liwy 05 SECAM - L Zablokowany Mo¿liwy 06 SECAM – B/G Zablokowany Mo¿liwy 17 PAL – B/G Zablokowany Mo¿liwy 10÷2 - 03 DŸwiêk NICAM Nie preferowany Preferowany 04 Polaryzacja Normalna Odwrotna 05 Sygna³ wyjœciowy na SCART 2 w D2-MAC S – VHS PAL FBAS PAL 06, 7 - 00 Automatyczna regulacja w systemie D2-MAC ON OFF 01 Fast blank inverter Brak Obecny 02 - - - 03 Zestaw znaków dla NTSC USA English 04, 5 - - - 06 Wyposa¿enie w modu³ BTX Tak Nie 07 Inwersja koloru w funkcji TXT Zablokowany Mo¿liwy 13. Za pomoc¹ rezystora nastawnego na transformatorze liniiustawiæ optymaln¹ ostroœæ obrazu, zwracaj¹c uwagê zarównona œrodek, jak i boki ekranu.4. Przed przyst¹pieniem do regulacji w trybie serwisowymodbiornik musi byæ w³¹czony przez co najmniej 10 minut.5. Wartoœæ jaskrawoœci ustawiæ na 22, a wartoœæ kontrastu na44, obie te wartoœci nale¿y zapamiêtaæ.6. Ustalenie wartoœci Cut-off musi nast¹piæ przed regulacj¹napiêcia siatki drugiej kineskopu Ug2.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 17

Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis C9001Tabela 3. Wartoœci odniesienia do regulacji w trybie serwisowym chassis C9001KineskopKolejnoœæ regulacji 55cm 63cm 70cm 82cm 84cm 95cmPAL NTSC PAL NTSC MAC PAL NTSC MAC PAL NTSC MAC PAL NTSC PAL NTSC MAC1. Amplituda pionowa 159 164 174 171 173 160 168 172 178 196 183 174 167 150 139 1552. Symetria pionowa 4 44 0 44 26 11 44 26 6 42 17 64 44 61 42 483. Liniowoœæ pionowa 10 28 20 38 34 10 30 30 11 1 4 46 27 18 20 14. Amplituda pozioma 44 36 44 44 36 57 78 49 40 24 26 58 42 38 22 215. Symetria pozioma 75 75 75 83 115 67 83 123 67 83 97 59 75 75 75 1317. Amplituda E–W (1) 90 85 64 64 60 56 60 62 25 26 35 58 65 25 20 358. Amplituda E–W (2) 54 38 33 20 47 29 1 29 54 64 43 8 17 46 45 219. Korekcja trapezu (1) 131 120 96 81 98 79 73 87 48 65 53 71 81 38 48 4710. Korekcja trapezu (2) 2 22 22 22 20 22 14 22 39 17 22 22 22 39 17 2211. SW-Over (1) 51 4 3 4 22 28 75 28 1 4 36 17 4 39 4 3612. SW-Over (2) 147 162 138 162 149 132 132 132 165 186 174 126 162 137 244 14713. OpóŸnienie luminancji 52 72 132 119 87 55 72 55 52 72 55 52 72 100 119 5514. Gen. podn. chrominanc. 36 16 157 18 206 18 203 239 60 233 18 253 253 212 198 716. Poz. szaroœci -RED 67 67 67 67 67 83 83 83 23 23 23 89 81 42 53 4717. Poz. szaroœci - GREEN 58 58 58 56 60 127 127 127 35 35 35 75 75 73 73 7318. Poz. szaroœci-BLUE 60 58 56 56 56 48 48 48 49 39 49 62 62 48 48 4819. Poz. bieli – RED 213 213 176 176 176 176 176 176 141 141 141 197 197 192 192 19220. Poz. bieli – GREEN 250 250 192 192 192 192 192 192 182 182 182 205 205 208 208 20821. Poz. bieli - BLUE 255 255 174 174 174 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255 255MAC - RED 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93 93MAC - GREEN 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86MAC - BLUE 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86 86Uwaga: Wszystkie regulacje, poza regulacj¹ napiêcia zasilaniauk³adu odchylania poziomego i regulacji ostroœci wykonaæmo¿na jedynie w trybie serwisowym.Zarówno do obs³ugi odbiornika przez u¿ytkownika, jakrównie¿ do regulacji w trybie serwisowym s³u¿y nadajnik zdalnegosterowania FB100.W odbiornikach Loewe tej serii zastosowano dwa rodzajepaneli obs³ugi: jeden to p³aska wysuwana szuflada, drugi jestw¹ski i d³ugi. Dla odbiorników Loewe z chassis C9001 seriiConcept, Contur i Studio sposób wchodzenia w tryb serwisowyjest inny i zale¿y od zastosowanego panelu.W rozwi¹zaniach typu „szuflada” nale¿y nacisn¹æ jednoczeœnieprzycisk [S] na panelu obs³ugi i przycisk [ CM] nanadajniku zdalnego sterowania. Wejœcie w tryb serwisowy jestsygnalizowane pojawieniem siê na ekranie odbiornika okienkajednej z funkcji do regulacji np. Vertical amplitude. Wyborufunkcji dokonuje siê przyciskami [ CZERWONY ], [ ZIE-LONY ] na klawiaturze pilota, zmiana wartoœci funkcji nastêpujepoprzez naciskanie przycisków [+], [-]. Do wybieranianumerów bitów s³u¿¹ przyciski numeryczne od [0] do [7].Nale¿y przy tym pamiêtaæ, ¿e ka¿dorazowe naciœniêcie przyciskunumerycznego powoduje prze³¹czenie wartoœci bitu pomiêdzy„0” a „1”. Ka¿dorazowa zmiana musi byæ zapamiêtanapoprzez naciœniêcie przycisku [ NORM ] na nadajniku zdalnegosterowania. Aby odbiornik zosta³ wprowadzony w telewizyjnytryb serwisowy musi najpierw znajdowaæ siê w trakcieodbioru TV, dla trybu serwisowego teletekstu wymaganyjest odbiór sygna³u teletekstu. Opuszczenie trybu serwisowegonastêpuje poprzez naciœniêcie przycisku [TV] na nadajnikuzdalnego sterowania.W odbiornikach, w których zastosowano w¹ski modu³ panelusterowania, aby wejœæ w tryb serwisowy, nale¿y nacisn¹æjednoczeœnie przycisk serwisowy znajduj¹cy siê na paneluobs³ugi (przy pomocy cienkiego elementu np. d³ugopisu poprzezotwór w panelu obs³ugi nale¿y delikatnie nacisn¹æ znajduj¹cysiê tam ukryty przycisk) i przycisk [CM] na nadajnikuzdalnego sterowania.Natomiast odbiorniki TV z chassis C9001 serii Contur, Studioi Concept mo¿na wprowadziæ w tryb serwisowy w nastêpuj¹cysposób: przycisk funkcyjny na klawiaturze lokalnej[ ] nale¿y nacisn¹æ piêciokrotnie (na ekranie pojawi siê napisSERVICE) i nie zwalniaj¹c go nacisn¹æ przycisk [CM] napilocie.Sygnalizacja wejœcia w tryb serwisowy i regulacje odbywaj¹siê tak samo jak w opisanych rozwi¹zaniach panelu obs³ugitypu „szuflada”.Regulacjê ustawieñ geometrii obrazu, jak równie¿ innychparametrów przedstawiono i opisano w tabeli 1.Software odbiornika zapisano w czterech bajtach, ich opis,a tak¿e mo¿liwoœci wyboru poszczególnych opcji znaleŸæmo¿na w tabeli 2.Naprawa niektórych bloków odbiornika, jak równie¿ procesyzwi¹zane ze starzeniem siê podzespo³ów wymuszaj¹ sytuacjekiedy musimy zaprogramowaæ odbiornik niejako nanowo, operacji tej dokonuje siê przede wszystkim w przypadkuwymiany chassis lub kineskopu. Zawarte w tabeli 3 dane s¹wartoœciami œrednimi i s³u¿¹ do wykonania wstêpnych ustawieñodbiornika. Tabela ta mo¿e okazaæ siê tak¿e niezwyklepomocna w sytuacji kiedy do naprawy otrzymamy odbiornikmocno rozregulowany i nale¿y znaleŸæ jakieœ punkty odniesieniado jego regulacji.Zakres regulacji zawarty jest w zasadzie w 256 stopniach(przedzia³ od 0 do 255) i w tabeli 3 zosta³ zapisany w postaciszeregu liczb, niektóre instrukcje serwisowe podaj¹ te¿ zapis heksadecymalny,wartoœci te nale¿y wtedy odpowiednio przeliczyæ.}18 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Schemat ideowy telefonu Atlantel 4505R2268RDTMFQ2A42Q3A92C191000µZD35.6VC1810µQ69013C1647nQ59014R12120KR1020MSWITCHC144n7R162KSW2ASW2BR213.6KR1875RD91N4148R153.3KR1310MR2910K R30470KR2856KR53470KR7470KR2422KC1510µR19220Schemat ideowy telefonu Atlantel 4505LIN1:1LIN1:2VAR250VC11µR24.7KD8 D5D7D6ZD127V22µ/35VR3473R1823C31µD4 D1D3D21N4004×4BRANCHRINGGER1N4004×4C40.47µ18R5150k4 5U1HA31002PSW3ringR61kC56n8TEI-14ZD975VR671MR69100KC13Q229014C200Q19014R1712KSW3T/PQ4A42D14R11470KC9C46470p100nQ7945R25100nC7100 R8470KQ894518K R27470C12470µR1410KD241N4148C22100nR32100C230.47µ2012ZD23V9192111221013C80.1LOCKDTMFMODEB/MDPVDDHKSHFIXMUTE 9 D254148S1HFU2HT9214DOUTCLOCK1415D114148HFOVSSX2X1R5R4R3R2R1C4C3C2C1C2- +LOCKIRSW3D10SENTADJ1N4148R34 2k2RECRECR37R36330k7 8 6 16X13.58MC1030P23 24 25 26 272 3 4 5R5247KC1130PEM1EM2EM3369#A147/T*2580FSTRU1C170.1µSETTIMER12/24ADJUSTC210.1µBAT1.5VLCD...232426920121325 2281819X132768HzDI14SK 15DISPLAYMIC1C24R3839kC26100nC251nQ9945C2710nC330.47µQ10C945R4122K C36100nR542k2R72k2Q119013 R46100R451k5k6C28100nR402k2C35100nC29100µD121N4148MIC2LED2IN USELED2HFD131N4148D271N414847kQ14945Q129012C370.47µC30220µC3110nVR110kDIALERQ13945R37270kC321nR511kC610µSP18 OHMRECEIVEADJHANDSETHANDFREEU5HT16165k61nR44R49SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 29

Schemat ideowy telefonu Connex BT-932PSchemat ideowy telefonu Connex BT-932PL1100µH LP1LAMP NEONSW1BHOOKD91N4148ZND45V6R611KR25820C21SW5HOLDR153K3MPSA92Q2AR810MD2D1D171N41481µSW1A HOOKC46680C24220µT2Q2BMPSA921N4004×4V1271R30220C151000µEI-24ZD318VR324K7D4R261KR12100KSW2AC47 D3680L2100µHR20R1947KC1210nR184K7C2247µR2910KTRLED1REDC11µ250VR1100K10KR13220KR143K3C11Q42N5551HF R9470KD5 D7SW2BQ5901310n1N1004×4R27C131µC161n1K Q7 SP19014 DR-94HFR216K8Q32N5551R26K8D8R165K6C810nD6R23R101MC620nC1420n470KR22220R6382 Q69014C7220µR28100D111N4148D121N4148ZND24V7JP1S - 2:3O - 1:2C334µ7 R5233KPULSEQ15MPSA92R423K3D101N4148C1810nSK22F03SW4C930PTONE15 16 13 14 11R11470K9R534K7Q16MPSA42M1CMT-62HSC2010nXTMUTEDTMFDPVDDMODEXLT3.58M12R37100R334K7IC3 W91580HKSC17R571KR34R561K10C3420nR3610KXTVSSC7C6C5C4C3C2C1R1R2R3R4R520n 4K7R55100KR5482R38C2547µQ19014M2CMT-62HFC1910nC1030P22 2120 19 18 1 2 3 4 5 6 7680IC2H65R5933KC3547µC210µC270.22µC2610µD131N4148Q99013M16M11M0601MMMLED217M120702C28MMMM18130803MMMMREDR562K2147ZND127VR401K500PR47220K R444K7D151N4148R4319140904MSACR /PR369*/I #F1 F2 F32580C3620nD141N4148MMMM20151005R60100KR39270KQ179014R411KQ10901210KR49C581R4647KR45330K2MC3010n Q89014R50Q119014"9"SW6MUTESW3SK22E010.47µ72R62C291nQ14901422KT1EI-19R6OFF 4K7LOHI R5156IC1KA24113LOCKC324µ7 Q139014R51Q129014R410KR48220K180K"0"4 5R3R722KC31220µSP2SPEAKER32 OHM4.7C46n8MYLAR750KC3100n MYLAR30 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Schemat ideowy telefonu Connex BT-930P916 7 8VDDR11314234C3C2C11211101 2 3 ST4 5 6 A/L7 8 9 F*/T 0 # R/PM1 M2 M3R234k7D15VDD1N4148MUTETONETRL21mHV271L11mHR2R3R4R81k2R63k3C510nR72k2D918VMICD5÷D84004×4D1627VC1680pC2680pC31µ250VHK2DPHKOSCIMOD81726C1710µD1÷D44004×4R11510M16HK1 R25Q1A9210Q2A92R333kR4220kQ3A42R286k8VDDX1VSSC1433pRINGC13P TC1533p3.58MOSCOR244k7IC2KA2411R2710KR26750k35C16100n4R53k3R1715kD101N4148LEDINUSED114V7C447µIC1UM91317AC910n0µ22R25180kC126.8nR91k5R101MC75nQ49013D121N4148C65nR1139kC8100nR1218kR1322D13Q59014R141k5R1612kR1510kR22D145V6 R1882C101µR19330kQ69015Q79014C1147µ1N414856R294k7R20150R2139KREC150T1SPK8Schemat ideowy telefonuConnex BT-930PSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 31

Schemat ideowy telefonu Tabemax PH-117 TBM - wersja 03Schemat ideowy telefonu Tabemax PH-117 TBM - wersja 03R710MQ1MPSA92R115R6REC1SD-11AR162K2R58130KR11010KC3115nFD101N4148Z515V1WQ119015CQ79014CR2833KR202K7Q89014CD1÷D44×1N4004V1270VR606K8TIPLED1RINGSW2 PULSETONE R13100KC10.68µF250VMETAL.CAP.R12K21/2WD5÷D84×1N4004Z127V 1/2W12HKSVDDMODE8DTMFMUTEVSSXTXTC3C2C1ONHOOK6 7 51 2 3C1050.22µFIC1ML8205 or KA2411R5 1KSW1BHOOK SWQ39014CR92K2R8200KR2962KC120.47µFR2524C3322µFD91N4148R152M2C80.22µFZ25V1C9100µFR655K6R63148KR613K9R6833KQ4C9014CC35X2WM-340CYR1816KC13220µFZ32.4VQ169014CQ172N3906C3622nU2 W91442N16R415R314R213 R1R66510R6415KC1000.0033µF R1968 Q5D139014C1N14148C739µFX13.58MHzC639µF32R1122K2D141N4148659* R/P80147#R4180KO/PH1H1GNDVCCR6 3K9 SW3VOLUME SW1243BZ135mmC40.0068nFR3R2 2M212K C339nFC210µF50V8675TLLSW1A300MSF600MSD291N4148SW4FLASH SWBUZZERC50.1µVAR2120VR121MR10220KQ2MPSA4291241022nFDP/C4R671K232 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyOpis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony (cz.2 - ost.)Marian Borkowski„Zebra” komparatorW celu uzyskania informacji o nasyceniu kolorów stosujesiê tzw. „zebra” komparator. Na jedno wejœcie tego komparatorapodaje siê sygna³ luminancji z n.22 kodera IC751, a nawejœcie drugie sygna³ odniesienia z nó¿ki 18 uk³adu IC752, cozilustrowano na rysunku 13. Sygna³ luminancji klampowanyjest w uk³adzie z³o¿onym z kondensatora C910, czêœci uk³aduIC904 i tranzystora Q907. Nastêpnie sygna³ ten przechodziprzez uk³ad z tranzystorem Q904, który przesuwa poziom napiêciasta³ego. Po tych uk³adach sygna³ podawany jest ju¿ nawejœcie komparatora zrealizowanego na tranzystorze Q902.Poziom uzyskanego sygna³u jest przesuwany za poœrednictwemtranzystora Q906 i sygna³ ten jest podany na nó¿kê 32 uk³aduIC401. Tak uzyskany sygna³ przesy³any jest do uk³adu rejestruj¹cegoodbierany obraz. W uk³adach nagrywania sygna³„zebra” miksowany jest z sygna³em luminancji.Uk³ad automatycznej ekspozycji (AE)W kamerze CCD-VX1/VX3 uk³ad automatycznej ekspozycjiwykorzystywany jest w nastêpuj¹cych rodzajach pracy:• filmowany obiekt jest stabilny,• po³o¿enie filmowanego obiektu zmienia siê dynamicznie(sport),• w trybie ustalania apertury uk³adu optycznego (IRIS),• w systemie ustalania czasu dla elektronicznej migawki,• przy regulacji rêcznej.Yin +C910Q907R92511IC904TC406612R926R915Q904R916Q902R907R908Q906Rys.13. Tworzenie sygna³u „zebra”.R923Zebra IC401 CXB2111Rreference10 ref 2V32CLP2EVRn.18 IC752Zebra334.9VToVCRARW maks.Poziom ARWCiemnoApertura IRISMinimalnaprêdkoœæmigawkiPrêdkoœæ migawkiIRIS: otwarteMigawka: min.ARW: 0dBARW (0dB)IRIS: otwarteMigawka: maks.ARW: 0dBA B CMaksymalna prêdkoœæmigawkiŒledzenie ARW Œledzenie migawki Œledzenie IRISRys.14. Ilustracja ustawienia apertury i elekronicznejmigawki obiektywu.JasnoPraca w przypadku filmowania stabilnego obiektu(Portrait Mode)W tym trybie pracy zalecane jest uzyskanie niewielkiej g³êbokoœcit³a, dlatego prêdkoœæ elektronicznej migawki zmieniasiê. Je¿eli filmowany obiekt jest ciemny, wielkoœæ okna obiektywu(IRIS) jest maksymalna, a elektroniczna migawka ustawionajest na minimaln¹ prêdkoœæ. Natomiast je¿eli filmowanyobiekt jest jasny, prêdkoœæ elektronicznej migawki osi¹gamaksymaln¹ wartoœæ, a wielkoœæ okna obiektywu zostaje zminimalizowana.Opisan¹ sytuacjê prezentuje wykres zamieszczonyw strefie A i B na rysunku 14.Obiekt dynamicznyW przypadku filmowania obiektów szybko zmieniaj¹cychswoje po³o¿enie, elektroniczna migawka regulowana jest automatycznie,tak aby zredukowaæ zniekszta³cenia, które mog³ybysiê pojawiæ przy wolnym odtwarzaniu lub przy tzw. stopklatce.Proces ten obrazuje fragment C wykresu z rysunku 14.Tryb ustalania apertury obiektywuTryb ten s³u¿y do ustawienia apertury obiektywu zapewniaj¹c¹uzyskanie wymaganej g³êbokoœci obrazu. Elektronicznamigawka jest równie¿ ustawiana automatycznie. Aperturaobiektywu mo¿e byæ zmieniana w 12 krokach, w nastêpuj¹cejkolejnoœci: F1.6 ↔ F2 ↔ F2.4 ↔ F2.8 ↔ F3.4 ↔ F4 ↔ F4.8↔ F5.6 ↔ F6.8 ↔ F8 ↔ F9.6 ↔ F11.Ustalanie czasu migawki elektronicznejPodobnie jak w przypadku regulacji apertury, dokonywanajest regulacja elektronicznej migawki dla zapewnienia w³aœciwychparametrów rejestrowanego obrazu. Elektroniczna migawkaregulowana jest w 16 krokach: 1/60 ↔ 1/90 ↔ 1/100↔ 1/125 ↔ 1/180 ↔ 1/250 ↔ 1/350 ↔ 1/500 ↔ 1/725 ↔1/1000 ↔ 1/1500 ↔ 1/1500 ↔ 1/2000 ↔ 1/4000 ↔ 1/6000↔ 1/10000.Stopieñ w³aœciwego ustawienia apertury i szybkoœci elektronicznejmigawki mo¿na obserwowaæ w wizjerze kamery(EVF).Na rysunku 15 przedstawiono schemat blokowy uk³adu realizuj¹cegofunkcjê automatycznej ekspozycji. Na rysunku tymelement Halla oznaczono liter¹ H. W zale¿noœci od wartoœcidanych z tego elementu przes³anych do mikrokomputeraSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 33

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyTiming generatorTiming generatorTiming generatorLensHIRISMSignalprocessingMPC2372DETAUTODETOUTD/AREF 2V+IRISCONT+--+MANU+ ++-M.IRISAGC CONTD/ABUSµCOMMC68HC11M2AE A/DBUSRys.15. Schemat blokowy uk³adu automatycznej ekspozycji.(MC68HC11M2) wybrane zostaje w nastêpuj¹cy sposób jednoz dwunastu ustawieñ apertury:• wartoœæ parametru elementu Halla równa 03H powodujeustawienie maksymalnej apertury,• wartoœæ parametru elementu Halla równa 5AH ustawiaaperturê F2,• wartoœæ parametru elementu Halla równa 76H ustawiaaperturê F2.4,• wartoœæ parametru elementu Halla równa 89H ustawiaaperturê F2.8,• wartoœæ parametru elementu Halla równa 99H ustawiaaperturê F3.4,• wartoœæ parametru elementu Halla równa A9H ustawiaaperturê F4,• wartoœæ parametru elementu Halla równa B3H ustawiaaperturê F4.8,• wartoœæ parametru elementu Halla równa BCH ustawiaaperturê F5.6,• wartoœæ parametru elementu Halla równa C4H ustawiaaperturê F6.8,• wartoœæ parametru elementu Halla równa C9H ustawiaaperturê F8,• wartoœæ parametru elementu Halla równa CEH ustawiaaperturê F9.6,• wartoœæ parametru elementu Halla równa D2H ustawiaaperturê F11,• wartoœæ parametru elementu Halla równa FCH ustawiaaperturê na minimum (zamyka).YHIC001 TA75W393Variablerangefinder gateHPFIC401 CXB2111RIC002TC4053SGFL001IC002 TC4053Q007IC003LM324IC801 SC406812HPFQ003LPFAF A/DRESETTo focusingmotor driverAF A/D2FA/FHYHHPFIC003Rys.16. Schemat blokowy uk³adu automatycznej regulacji ostroœci.34 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyOstroœæNa rysunku 16 przedstawiono schemat blokowy uk³adu realizuj¹cegofunkcjê automatycznego ustawiania ostroœci obrazu.Mo¿na wyró¿niæ siedem trybów automatycznego ustawianiaostroœci, co zosta³o schematycznie przedstawione na rysunku17:• starting mode powoduje szybkie poszukiwanie „ogniska”(punktu o najlepszej ostroœci),• reverse mode zostaje wybrany, gdy w pierwszym krokuStarting modenie uda³o siê ustawiæ w³aœciwej ostroœci,• low-speed search mode ustala punkt ostroœci przy ma³ejprêdkoœci przeszukiwania,• ultra low-speed search mode powoduje bardziej precyzyjneustalanie punktu ostroœci przy jeszcze mniejszej prêdkoœciprzeszukiwania,• high-speed search mode, tryb ten wybierany jest w przypadkustosowania funkcji zoom,• stop mode wybrany zostaje wtedy, gdy system jest w trybieultra low-speed mode ponad trzy sekundy,• large-frame mode ustalony zostaje, gdy nie zosta³a ustalonaostroœæ po powtórzeniu trybu starting mode i reversemode.Large frame modeReverse modeLow-speed searchmodeUltra-low-speed searchmodeHigh-speed searchmodeZOOM CIC801SC406812cameramicrocomputerIC009ZOOMmotordriver3.5VZOOMmotorM1VStop modeTELEWIDERys.17. Tryby automatycznego ustawiania ostroœci.Rys.19. Schemat blokowy systemu ZOOM.IC801 SC406812IC004 CXB2104IC005 MPC1724CN001ManualfocusingsystemFocus FGFocus DIRAFA/D2AF A/D4 FG15 8 4CAM SOMON 0IN 1 1A37 6 SIN14 10 17SCK 36 5 SCKPWM 0EN 1 1B5 DIR13 9SD CSMON 1654IN 2 2A4 CS42 AFA/D2RESETPWM 1 12 12 EN 2551592BCLR43 AF A/DHDVD11 IN CKIN PAL2 3 17 11µP CAMERAFOCUS MOTORDRIVERVD HD 14MHz1243To focusingmotorSIN WAVE GENERATORRys.18. Uk³ad rêcznej regulacji ostroœci obrazu.SW BOARD SA BOARD VC BOARD AF BOARDZOOMSWZOOM COMIC452 MB89093Modecomputer88IC801 SC406812ZOOM W 15ZOOM T 14259 298 289IC006 LB1830IN 1OUT 1410 IN 2 OUT 2VC OUT26 VccVs15CN00120215VMZOOMmotorZOOM PWM7 27CN803W001Q017(1/2)Q017(2/2)Rys.20. Schemat toru ZOOM.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 35

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony30CAM C 33943W800IC807LV4101AFixedsystemEERECQ814 D818LimiterTITLES-C I/OIC556PBPBRECAGC41C mute2927CXA1208RACKSWChromaemphasis16IC805NJM2284IC808MC13400383PBCCAM/LINEEE PB CBurstemphasiss15Elimination of 3rd spuriouscomponent of chroma signal44REC ACKconverter SWCCDIH10.7MHz32 5 21Trap + 1 4 LPF EQ Buffer 19 VCADelaylineAMP10RV550CLAMPSync FSCY/C SEP12Compositevideo signal(from AGCcurcuit)40 LPF 1Rys.21. Schemat blokowy toru zapisu sygna³u chrominancji.fscIC551CXA12072VCAIC803CXA1211REC C cont3IC550 CXL1506W801VI-115BOARDRecording with video inputRecording with camera65 5W120Q007HPFMIXAMPAFM ATFSA-46BOARD+ Y signal++-VideoCameraIC003CXA1211REC YChromasignalseparationABPF13REC C(3.58MHz)Keep chroma signal level constant3.58MHz743kHz30 ACCCHROMABURSTRECACKEMPHASIS40EMPHASIS CONVERTER SWRECCRF(743kHz)RF SW P47P14.32MHzACCCONTRECPBCARRIERINVERTACK DETBIDDETACK SWCONT.SYNC46HHKBF GENBF4FL555BF33.58MHz3.58MHz(phase is locked to burst signal,phase in input video signal)4.32MHzCF24.32MHzIC556 CXA1208RBFAPCDET14 83.58MHzVXOX5501012FSC378fHVCO16CARRIERCONVERTER1/8AFC IDAFC DET743kHz1/378C. SYNC+APC circuit+AFC circuitRys.22. Konwersja czêstotliwoœci œrodkowej chrominancji z 3.58MHz na 743kHz.36 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy SonyJak zaznaczono na rysunku 17 w zale¿noœci od wyniku ustalaniapunktu ostroœci system przechodzi do poszczególnychtrybów w ró¿nej kolejnoœci.Oprócz automatycznej regulacji ostroœci mo¿liwa jest równie¿regulacja rêczna, realizowana przez u¿ytkownika. Sygna³z uk³adu rêcznej regulacji podawany jest na nó¿ki 4 i 5 uk³aduIC801, a z wyjœæ tego uk³adu do IC004, który z otrzymanychimpulsów tworzy przebieg sinusoidalny, wykorzystywany dosterowania driverem silnika ostroœci, jak pokazano na rys. 18.System ZOOMSystem ZOOM pozwala na elektroniczne przybli¿anie i oddalaniefilmowanych obiektów. Ideê dzia³ania tego systemu wkamerze CCD-VX1/VX3 ilustruje rysunek 19. Sygna³ steruj¹cyz uk³adu ustalaj¹cego stopieñ zbli¿enia podany zostaje doprocesora IC801, a ten z kolei steruje uk³adem wykonawczymreguluj¹cym system optyki kamery. Po³o¿enie uk³adu optycznegojest przekazywane do procesora IC801 w postaci okreœlonejwartoœci napiêcia, która informuje o ustalonej odleg³oœci imo¿e wp³ywaæ na regulacjê ostroœci jako sprzê¿enie zwrotne.Na rysunku 20 przedstawiono w uproszczony sposób ca³ytor regulacji systemu ZOOM. Uk³ad z³o¿ony z tranzystorówQ017 zabezpiecza uk³ad IC006 przed niew³aœciwym pr¹dem.W przypadku, gdy wartoœæ pr¹du p³yn¹cego do nó¿ki 5 IC006nie mieœci siê w ustalonych granicach tranzystor Q017 (2/2)zostaje w³¹czony, a Q017 (1/2) zablokowany.Zapis i odtwarzanie sygna³u chrominancjiNa rysunku 21 przedstawiono schemat blokowy drogi sygna³uchrominancji do g³owicy zapisuj¹cej. Nale¿y pamiêtaæ,¿e czêstotliwoœæ zapisywanego sygna³u powinna byæ mniejszani¿ w³aœciwa czêstotliwoœæ chrominancji. Dlatego w uk³adzieIC556 (CXA1208R) sygna³ ten zostaje „przeniesiony” zczêstotliwoœci 3.58MHz do 743kHz. Uk³ad realizuj¹cy tê funkcjêprzedstawiono na rysunku 22. Przy odtwarzaniu nale¿yprzeprowadziæ proces odwrotny, czyli przejœæ z czêstotliwoœci743kHz do 3.58MHz. Konwersja chrominancji na czêstotliwoœæ3.58MHz dokonywana jest równie¿ w uk³adzie IC556.Wejœciowy sygna³ o czêstotliwoœci 743kHz podany zostaje nan.42 IC556, a na n.38 tego uk³adu otrzymuje siê sygna³ chro-PBC RFEliminates Y signal component5AIC551 CXA1207AR+SYNC21IC550CCD1HdelaylineYsignal+ + -52 36Q610RF SW PFL551LPFRV550Lineamp.Q580EQ38+Traps unwanted signalsIC556 CXA1208Rgenerated by the playbackchroma converter743kHz 3.58MHz FL55442 PBPB chroma 5.06MHz +ACC36 1 3 34convertertrap-RECACC4.32MHzRF SW PCONT1/2 RF SWP V regLPcreated inIC501 4.2V47 1/2719VCADETCLAMPVideo out++-HPF11EDIT: OFFBPFQ82213202130SPPBChromacorrelationdetectRECBurstdeemphasis322518ChromadeemphasisOpposite operation fromthat in playback modeQ60710.7MHzASP MODE:SP/LP “H”Y correlation pulse(IC551 pin 9)2.8VRECPBPBCMUTERECQ6090VACKSW38BEQ A/D CNR D/A BPFCR - 42 BOARDBIC805NJM228411145116343IC807LV4101TITLER41 1IC806NJM2234IC811CXA1211MRys.23. Schemat blokowy odtwarzania sygna³u chrominancji.6IC808MC134007 7 VCA 5 7755driverSOUTCSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 37

Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony88888Mode controllerMB89093SCK 0SO 0SI 0SCK LCD controller/driverSISED1510FLCDFD - 47 IC341IC452SA46SCK 1SO 1SI 1SCK cameraSI microcomputerSO MC68HC11M2VC - 116 IC801MechanicalcontrollerCXP80624SA - 46 IC120RESET SIGEE - PROM 2kBR9021AFSA - 46 IC455SA46Reset ICS - 8420AFIC451UNREGSR videoCXA1207ARVideo serial - parallelconverter 1MB88362VI - 115 IC551Video serial - parallelconverter 2MB88362VI - 115 IC800, IC802SA46LANC I/OTL1596IC454VideoD/A converterMB88346B - PFVVI - 115 IC801LANC JACKRemotecontrolsensorRM - 63 IC401RPD/A converterMB88346B - PFVAudioD/A converterMB88346B - PFVSA - 46 IC001SA - 46 IC456Character generatorUPD 6453GTSA - 46 IC400Titler controllerLV4101WVI - 115 IC807Maker controllerCXD2120RSA - 46 IC351Rys.24. Schemat blokowy uk³adu sterowania kamery CCD - VX1/VX3.minancji o czêstotliwoœci œrodkowej 3.58MHz. Schemat blokowyuk³adu odtwarzania sygna³u chrominancji przedstawionona rysunku 23. Z wejœciowego sygna³u wydzielone zostaj¹sk³adowe luminancji w uk³adzie filtrów umieszczonych przedtranzystorem Q610. Podstawowymi uk³adami tego bloku s¹CXA1208R i CXA1207AR. Ponadto zastosowano kilka uk³adówprze³¹czaj¹cych, których zadaniem jest prze³¹czanie uk³adówwe wspólnych obwodach dla zapisu i odczytu.SterowanieNa rysunku 24 przedstawiono schemat blokowy systemusterowania kamery CCD-VX1/VX3. Przy poszczególnychuk³adach zamieszczono symbol p³ytki, na której zosta³y onezamontowane.}38 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Procesory dŸwiêku MSP34xx firmy Micronas (ITT)Procesory dŸwiêku MSP34xx firmy Micronas (ITT)Andrzej BrzozowskiUk³ady MSP34xx s¹ stosowane w wielu nowoczesnychodbiornikach telewizyjnych i opis niektórychuk³adów tej serii pojawia³ siê ju¿ przy okazji omawianiaró¿nych rodzajów chassis i odbiorników. Artyku³ten ma na celu usystematyzowanie informacji dotycz¹cychca³ej serii oznaczonej jako MSP34xx.TunerFiltrySAWDemodulatorfoniiDemodulatorwizjiFMAMRLWideoG³oœnikprawyG³oœniklewyUk³ady serii MSP34xx ³¹cz¹ w sobie wszystkie funkcje torufonii: detekcjê fonii FM w standardzie A2, stereodekoder, dekoderfonii NICAM, uk³ady regulacji. Przetwarzanie sygna-³ów fonii odbywa siê na sygna³ach cyfrowych. Uk³ady sterowanes¹ szyn¹ I 2 C. Na rysunku 1 przedstawiono schemat blokowytoru fonii z uk³adem serii MSP34xx, a na rysunku 2 przedstawionoschemat blokowy jednego z uk³adów serii MSP34xx.Uk³ady MSP34xx dostêpne s¹ w nastêpuj¹cych obudowach:PLCC68, PSDIP64, PSDIP52, PQFP80, PLQFP64. W tabeli1 podano opis ich wyprowadzeñ.SCART1SCART2SCART3SCART4L, RL, RL, RL, RMSP34xxSRLL, RL, RSCART1SCART2SubwooferDos³uchawekOpis dzia³aniaNumery wyprowadzeñ przywo³ane w opisie dzia³ania uk³adudotycz¹ obudowy SDIP52. Wejœciowe sygna³y p.cz. foniipodawane do wejœæ 47 i 49 przetwarzane s¹ na sygna³y cyfrowew wejœciowych przetwornikach A/C. Od tego momentu przetwarzaniesygna³ów fonii odbywa siê na sygna³ach cyfrowych.Sygna³y z wyjœæ przetworników przechodz¹ do uk³adu demodulatorai uk³adu identyfikacji, którego zadaniem jest wykryciestandardu, w jakim nadany zosta³ sygna³ fonii (Mono, A2, NI-CAM). Je¿eli wykryty zosta³ standard A2 lub MONO, na wyjœciachFM1 i FM2 demodulatora pojawiaj¹ siê sygna³y nios¹ceinformacjê o sygna³ach fonii kana³ów lewego i prawego.Rys.1. Schemat blokowy toru fonii z uk³adem seriiMSP34xx.Je¿eli wykryty zosta³ standard NICAM, na wyjœciach Nicam1,Nicam2 demodulatora pojawiaj¹ siê sygna³y z dekoderaNICAM.Sygna³y FM1, FM2 podawane s¹ do uk³adu matrycy sterowanejsygna³em Ident, gdzie nastêpuje rozdzia³ sygna³ów FM1,FM2 na sygna³y kana³u prawego i lewego. Z wyjœæ matrycysygna³y obu kana³ów podawane s¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego.Sygna³y Nicam1, Nicam2 po przejœciu przez uk³ad deemfazypodawane s¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego.Wejœcie IF1Wejœcie IF2PrzetwornikiA/CDemodulatoryFM, NICAMFM1FM2NICAM1NICAM2Matryca stereoUk³adydopasowuj¹ceRegulacjew torzeg³oœnikowymPrzetwornikiC/AG³oœnik lewyG³oœnik lewySubwooferIdentWejœcia I 2SSCART 1SCART 2SCART 3SCART 4Uk³adprze³¹czaj¹cysygna³y zgniazd SCARTMSP3410DPrzetwornikiA/CUk³adydopasowuj¹ceUk³adydopasowuj¹ceInterfejsIC2ICUk³adprze³¹czaj¹cyRegulacjew torzes³uchawkowymPrzetwornikiC/APrzetwornikiC/APrzetwornikiC/AUk³adprze³¹czajacysygna³ywyjœciowedo gniazdSCARTWyjœcia dos³uchawekWyjœcie I 2SSCART 1SCART 22Rys.2. Schemat blokowy uk³adu MSP3410D.SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 39

Procesory dŸwiêku MSP34xx firmy Micronas (ITT)Tabela 1.Nr wypr. dla obudowyOpis wyprowadzeñ uk³adów MSP34xxNr wypr. dla obudowyPLCC68PSDIP64PSDIP52PQFP80PQLFP64FunkcjaPLCC68PSDIP64PSDIP52PQFP80PQLFP64Funkcja1 16 14 9 8 Wyjœcie taktuj¹ce ADR 37 46 37 50 38 Wejœcie SCART3 - kana³ lewy2 - - - - Nie pod³¹czone 38 45 - 49 37 Masa czêœci analogowej3 15 13 8 9 Wyjœcie danych ADR 39 44 - 48 36 Wejœcie SCART4 - kana³ prawy4 14 12 7 6 Wejœcie danych szyny I 2 S 40 43 - 47 35 Wejœcie SCART4 - kana³ lewy5 13 11 6 5 Wyjœcie danych szyny I 2 S 41 - - 46 - Nie pod³¹czone6 12 10 5 4 Sygna³ taktuj¹cy szyny I 2 S 42 42 36 45 34 Napiêcie odniesienia czêœci analogowej7 11 9 4 3 Sygna³ zegara szyny I 2 S 43 41 35 44 33 Masa czêœci analogowej8 10 8 3 2 Sygna³ danych SDA szyny I 2 C - - - 43 - Masa czêœci analogowej9 9 7 2 1 Sygna³ zegara SCL szyny I 2 C - - - 42 - Nie pod³¹czone10 8 - 1 64 Nie pod³¹czone - - - 41 - Nie pod³¹czone11 7 6 80 63 Wejœcie sygna³u standby 44 40 34 40 32 Kondensator uk³adu regulacji g³oœnoœci12 6 5 79 62 Wybór adresu uk³adu 45 39 33 39 31 Zasilanie czêœci analogowej mocy 8V13 5 4 78 61 Wyjœcie portu P0 46 38 32 38 30 Kondensator uk³adu regulacji g³oœnoœci14 4 3 77 60 Wyjœcie portu P1 47 37 31 37 29 Wyjœcie SCART1 - kana³ lewy15 3 - 76 59 Nie pod³¹czone 48 36 30 36 28 Wyjœcie SCART1 - kana³ prawy16 2 - 75 58 Nie pod³¹czone 49 35 29 35 27 Masa uk³adu odniesienia17 - - - - Nie pod³¹czone 50 34 28 34 26 Wyjœcie SCART2 - kana³ lewy18 1 2 74 57 Wyjœcie sygna³u zegarowego 18.432MHz 51 33 27 33 25 Wyjœcie SCART2 - kana³ prawy19 64 1 73 56 Wyprowadzenie testowe 52 - - 32 - Nie pod³¹czone20 63 52 72 55 Rezonator kwarcowy 18.432MHz 53 32 - 31 24 Nie pod³¹czone21 62 51 71 54 Rezonator kwarcowy 18.432MHz 54 31 26 30 23 Wyjœcie kana³u subwoofer22 61 50 70 53 Wyprowadzenie testowe 55 30 - 29 22 Nie pod³¹czone23 60 49 69 52 Wejœcie sygna³u p.cz. IF2 56 29 25 28 21 Wyjœcie kana³u lewego do g³oœników24 59 48 68 51 Wejœcie sygna³u p.cz. - wspólne 57 28 24 27 20 Wyjœcie kana³u prawego do g³oœników25 58 47 67 50 Wejœcie sygna³u p.cz. IF1 58 27 23 26 19 Masa uk³adu odniesienia26 57 46 66 49 Zasilanie czêœci analogowej 5V 59 26 22 25 18 Wyjœcie kana³u lewego do s³uchawek- - - 65 - Zasilanie czêœci analogowej 5V 60 25 21 24 17 Wyjœcie kana³u prawego do s³uchawek- - - 64 - Nie pod³¹czone - - - 23 - Nie pod³¹czone- - - 63 - Nie pod³¹czone - - - 22 - Nie pod³¹czone27 56 45 62 48 Masa czêœci analogowej 61 24 20 21 16 Sygna³ reset- - - 61 - Masa czêœci analogowej 62 23 - 20 15 Nie pod³¹czone28 55 44 60 47 Wejœcie Mono 63 22 - 19 14 Nie pod³¹czone- - - 59 - Nie pod³¹czone 64 21 19 18 13 Nie pod³¹czone29 54 43 58 46Napiêcie odniesienia przetwornika A/Csygna³u IF65 20 18 17 12 Wejœcie danych szyny I 2 S230 53 42 57 45 Wejœcie SCART1 - kana³ prawy 66 19 17 16 11 Masa czêœci cyfrowej31 52 41 56 44 Wejœcie SCART1 - kana³ lewy - - - 15 - Masa czêœci cyfrowej32 51 - 55 43 Masa czêœci analogowej - - - 14 - Masa czêœci cyfrowej33 50 40 54 42 Wejœcie SCART2 - kana³ prawy 67 18 16 13 10 Napiêcie zasilania 5V czêœci cyfrowej34 49 39 53 41 Wejœcie SCART2 - kana³ lewy - - - 12 - Napiêcie zasilania 5V czêœci cyfrowej35 48 - 52 40 Masa czêœci analogowej - - - 11 - Napiêcie zasilania 5V czêœci cyfrowej36 47 38 51 39 Wejœcie SCART3 - kana³ prawy 68 17 15 10 9 Zegar ADRSygna³y wejœciowe fonii z gniazd SCART1, SCART2,SCART3, SCART4 podawane s¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego, anastêpnie przetwarzane na sygna³y cyfrowe i po uk³adach dopasowuj¹cychpodawane s¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego. Wszystkieuk³ady dopasowuj¹ce maj¹ za zadanie ujednolicenie amplitudsygna³ów wejœciowych do uk³adu prze³¹czaj¹cego.Uk³ad prze³¹czaj¹cy kieruje odpowiednie sygna³y do odpowiednichtorów (g³oœnikowego, s³uchawkowego, gniazd wyjœciowychSCART) w zale¿noœci od ustawieñ dokonanych przezu¿ytkownika. Sygna³y wyjœciowe z uk³adu prze³¹czaj¹cego prze-chodz¹ do uk³adów regulacji, a nastêpnie podawane s¹ do przetwornikówcyfrowo-analogowych i do wyjœæ uk³adu MSP34xx.Do wejœcia 20 uk³adu podawany jest po ka¿dym w³¹czeniuodbiornika impuls reset.Do wejœæ 51, 52 uk³adu przy³¹czony jest rezonator kwarcowypracuj¹cy na czêstotliwoœci 18.432MHz.Do wyprowadzeñ 7 i 8 podawane s¹ sygna³y SCL i SDA szynyI 2 C. Sygna³y te steruj¹ wszystkimi procesami zachodz¹cymiw uk³adzie MSP34xx, a tak¿e przekazuj¹ informacje do uk³adusteruj¹cego. Wejœcie 5 uk³adu s³u¿y do ustawienia adresu.40 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Procesory dŸwiêku MSP34xx firmy Micronas (ITT)Tabela 2Standard TV Noœne fonii [MHz] Modulacja sygna³u foniiB/G 5.5 / 5.7421875 FM stereo, FM dwa dŸwiêkiB/G 5.5 / 5.85 FM mono / NICAML 6.5 / 5.85 AM mono / NICAMI 6 / 6.552 FM mono / NICAMD/KMM-Korea6.5 / 6.2578125 D/K16.5 / 6.7421875 D/K26.5 / 5.85 D/K-NICAM4.54.5 / 4.724212FM stereo, FM dwa dŸwiêkiFM stereo, FM dwa dŸwiêkiFM mono / NICAMFM monoFM stereoSatelitarny 6.5 FM monoSatelitarny 7.02 / 7.2 FM stereoUk³ady serii MSP34xx zosta³y wyposa¿one w interfejs I 2 S,dziêki któremu mo¿liwa jest komunikacja z cyfrowymi urz¹dzeniamiprzetwarzania dŸwiêku.Niektóre z uk³adów zosta³y wyposa¿one w interfejs ADR(Astra Digital Radio), co umo¿liwia odbiór standardu ADR wpo³¹czeniu z uk³adem scalonym DRP3510A.Sygna³y wyjœciowe fonii z uk³adu MSP34xx to:• sygna³y do gniazd SCART 1 i SCART 2,• sygna³y do toru s³uchawkowego,• sygna³y do toru g³oœnikowego.Uk³ady zasilane s¹ napiêciami 5V i 8V. W oznaczeniu uk³adówserii MSP34xx litera dodawana na koñcu oznaczenia okreœla,jakie standardy fonii uk³ad mo¿e dekodowaæ.Seria MSP34xxDUk³ady serii MSP34xxD umo¿liwiaj¹ detekcjê standardówwymienionych w tabeli 2. Istnieje kilka wersji uk³adówMSP34xxD, wszystkie s¹ kompatybilne pod wzglêdem obudowy.Uk³ady oznaczone jako MSP340xD nie zawieraj¹ dekoderaNICAM.Uk³ady MSP341xD wyposa¿ono w dekoder NICAM.Uk³ady MSP34x5D i MSP34x7D s¹ uk³adami o mniejszychmo¿liwoœciach, je¿eli chodzi o prze³¹czanie Ÿróde³ sygna³ówTabela 3FunkcjaMSP3400DMSP3410DMSP3405DMSP3415DMSP3407DMSP3417DDekoder NICAM - + - + - +Drugie wejœcie dla sygna³u p.cz. fonii + + - - - -Wejœcia SCART3, SCART4 + + - - - -Wejœcia SCART2 + + + + - -Wyjœcia SCART2 + + - - - -Wyjœcia do toru s³uchawkowego + + - - - -Wyjœcie subwoofer + + - - - -Interfejs ADR + + - - - -Interfejs I 2 S + + + + - -Korektor dŸwiêku + + - - - -Regulacja barwy, prze³¹czanie efektówstereofonicznych+ + + + - -fonii. W zwi¹zku z ograniczeniem iloœci realizowanych funkcjimaj¹ mniej rejestrów odpowiedzialnych za sterowanie tymifunkcjami. Pozosta³e rejestry i realizowane funkcje s¹ takie,jak w uk³adach MSP34x0D. Porównanie mo¿liwoœci uk³adówrodziny MSP34xxD przedstawiono w tabeli 3.Seria MSP34xxGW ofercie firmy Micronas znajduje siê seria uk³adówMSP34xxG. Seria ta jest kompatybilna z seri¹ MSP34xxD podwzglêdem wyprowadzeñ, nie jest jednak kompatybilna podwzglêdem oprogramowania.Najistotniejsz¹ zmian¹ w stosunku do uk³adów seriiMSP34xxD jest umo¿liwienie detekcji wiêkszej iloœci standardówfonii, w tym jeszcze jednego standardu D/K spotykanegow telewizyjnych sieciach kablowych w Polsce, oznaczonegoprzez producenta uk³adów jako D/K3 z noœnymi fonii 6.5MHzi 5.7421875MHz.W ramach serii MSP34xxG produkowane s¹ uk³ady wymienionew tabeli 4. Podano tam równie¿ ró¿nice pomiêdzyuk³adami tej serii.Tabela 4Standard TV Noœne fonii [MHz] Modulacja sygna³u fonii MSP3400G MSP3410G MSP3420G MSP3440G MSP3450GB/G 5.5 / 5.7421875 FM stereo, FM dwa dŸwiêki + + - - +B/G 5.5 / 5.85 FM mono / NICAM - + - + +L 6.5 / 5.85 AM mono / NICAM - + - + +I 6 / 6.552 FM mono / NICAM - + - + +D/K6.5 / 6.2578125 D/K16.5 / 6.7421875 D/K26.5 / 5.7421875 D/K36.5 / 5.85 D/K-NICAMFM stereo, FM dwa dŸwiêkiFM stereo, FM dwa dŸwiêkiFM stereo, FM dwa dŸwiêkiFM mono / NICAMSatelitarny 6.5 FM mono + + - - +SatelitarnyInterfejs ADR7.02 / 7.27.38 / 7.56+++-FM stereo + + - - +Astra Digital Radio (wpo³¹czeniu z uk³ademDRP3510A)++++SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 41----+ + - - +M/N 4.5 / 4.724212 FM stereo + + + + +M/N 4.5 FM FM - - + + +M/N 4.5 BTSC stereo+SAP - - + + +FM-Radio 10.7 Radio FM - - + + +----++++}

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówUzupe³nienie odpowiedzi zamieszczonej w„SE” 6/2003 na str.57.W „SE” 6/2003 opublikowaliœmy odpowiedŸ na list Czytelnika,który boryka³ siê z napraw¹ odbiornika Trilux TAP2811 (wchwili w³¹czenia na czarnym ekranie pojawiaj¹ siê cztery jasnepasy, a obraz pojawia siê z du¿ym opóŸnieniem). Autor odpowiedziw kilka dni po publikacji spotka³ siê z identycznym objawemw odbiorniku Trilux TAP2511. Okaza³o siê, ¿e jedyn¹ przyczyn¹tej usterki by³a utrata pojemnoœci kondensatora C705 -100µF/50V w uk³adzie odchylania pionowego. A.H.OTVC Spectra CTV2155M nie pamiêtaprogramów. Wyszukiwanie dzia³a, lecz nie mo¿nadokonaæ zapamiêtania danego programu (pojawia siê,np. 1 CLEARED). Do tego brak telegazety oraz foniajest bardzo cicha. Co mo¿e byæ przyczyn¹ takiego stanurzeczy i jak temu zaradziæ?Uszkodzenie nale¿¹ce do grupy „³atwe, szybkie i przyjemne”.Kilka pomiarów i wszystko wiadomo. Zacz¹æ nale¿y odpomiaru napiêcia na nó¿ce 8 uk³adu PCF8582 (+5V) i dalej nanó¿ce 7 (oko³o +5V). Do nó¿ki 7 do³¹czony jest dwójnik RC,zwykle 10k +1.5nF. Jeœli napiêcie na tej nó¿ce jest zdecydowanieni¿sze, to zwykle jest to up³ywnoœæ lub zwarcie kondensatora.Proces zapisu do tego typu pamiêci wymaga, abyna na n.7 by³a prawid³owa wartoœæ napiêcia. Z opisu wynikajednak, ¿e nie dzia³a TXT, a to oznacza, ¿e najbardziej podejrzanajest magistrala I 2 C. Obecnoœæ procesora TXT powoduje,¿e w czasie pracy odbiornika magistrala pracuje w sposób ci¹g³y,co najlepiej zaobserwowaæ oscyloskopem. Powinny byætam przebiegi o amplitudzie oko³o 5V. Jeœli amplituda przebieguna linii SDA lub SCL odbiega znacznie od wartoœci4.5÷5.0V, nale¿y dokonaæ pomiarów omomierzem, bo to oznaczaup³ywnoœæ któregoœ z kondensatorów do³¹czonych do tychlinii lub uszkodzenie uk³adu do³¹czonego do magistrali. Statystycznieczêœciej uszkadza siê uk³ad pamiêci, ale mo¿e byærównie¿ dekoder TXT. Mo¿e te¿ zaistnieæ taka sytuacja, ¿emagistrala pracuje poprawnie, uk³ady s¹ sprawne, a objaw jakopisany powy¿ej. Mo¿e byæ to spowodowane np. ci¹g³ym generowaniempolecenia z klawiatury lokalnej na skutek up³ywnoœcimikroprzycisków. Przy tym podejrzeniu nale¿y mikroprzyciskiobejrzeæ pod lup¹, czy nie widaæ na nich œladu korozjilub œniedzi. Zdarza siê tak przy myciu kineskopu p³ynem:gdy nadwy¿ka sp³ynie po kineskopie w dó³ na klawiaturê, rozpoczynasiê powolny ale skuteczny proces korozji. A.H.Sprawa dotyczy OTVC Schneider z chassisDTV100, chocia¿ z podobnym problemem zetkn¹³em siêw innych odbiornikach o podobnej konstrukcji. Pow³¹czeniu do sieci odbiornik na u³amek sekundy próbujestartowaæ (wchodzi w.n.), ale zaraz uszkadza siêT302 (2SC5129) - zwarty, T101 (BUZ91A) i bezpiecznikS101 3.15A. Wymieni³em wszystkie uszkodzone elementyi dodatkowo IC101, R115, R111, R112, R110 i C107.Zasilacz uruchomi³em na sztucznym obci¹¿eniu, z tym¿e miêdzy FP101 a T101 dla bezpieczeñstwa wstawi³emrezystor 40R/20W. Tak spreparowany zasilacz dzia³a³poprawnie. Po pod³¹czeniu zasilania linii (ca³y czaszamontowany rezystor 40R/20W) uszkadza siê ponownieT302 (zwarty), 5 razy pulsuje LED standby, przerwai ponownie piêæ migniêæ diody. Wymieni³em T302,D302, C306, C308, C305, IC401 i nic siê nie zmienia.Sprawdzi³em napiêcia zasilaj¹ce IC13 - s¹ w porz¹dku.Odpi¹³em n.11 i 12 IC13 i w zasadzie straci³em koncepcjê,co dalej robiæ. Nie do koñca rozumiem zale¿noœæmiêdzy tym, ¿e zasilacz zabezpieczony rezystorem nieidzie na ca³oœæ, ale uszkadza siê T302 w linii. Nasuwasiê pytanie, czy problem tkwi w sterowaniu lini¹, czy te¿mo¿e jednak coœ pomin¹³em w zasilaczu, chocia¿ nasztucznym obci¹¿eniu by³o w porz¹dku, zarówno zrezystorem, jak i bez. Mo¿e procesor coœ „miesza”przez transoptor.Ka¿da naprawa w tym odbiorniku jest niew¹tpliwie trudnai wymagaj¹ca wnikliwego zapoznania siê ze schematem. Patrz¹cna schemat zasilacza, rozpoznajemy znan¹ powszechnieaplikacjê TDA4605-2 plus BUZ91A i jest to fakt optymistyczny,bo cokolwiek by tu siê uszkodzi³o, jest zawsze realnie szybkiedo rozpoznania i lokalizacji. W pierwszym spojrzeniu w¹tpliwoœæbudzi obecnoœæ transoptora, ale jego rola tu jest prostai sprowadza siê do za³¹czania lub blokowania pracy przetwornicy.Napiêcie +5Vst-by produkowane jest przez tradycyjnyuk³ad z trafkiem sieciowym i stanowi oddzielny fragment zasilacza.Uszkodzenie tranzystora wykonawczego w przetwornicyma z ca³¹ pewnoœci¹ swoj¹ przyczynê i jeœli dwukrotniesiê powtórzy³o, oznacza to bardzo wnikliwe sprawdzenie ca³ejaplikacji. Praktycznie sprowadza siê to do100% poprawy lutowañw ca³ym obszarze przetwornicy i profilaktycznej wymianypodejrzanych elementów. Z opisu wynika, ¿e wszystkiezosta³y wymienione. Ca³y uk³ad przetwornicy bez wiêkszegok³opotu mo¿emy testowaæ niezale¿nie. Wystarczy zewrzeænó¿kê 4 i 5 transoptora IC102, aby umo¿liwiæ odblokowanieprzetwornicy. Po stronie wtórnej nale¿y odessaæ kolektor tranzystorawykonawczego w odchylaniu, lub zewrzeæ B i E, abyzablokowaæ pracê uk³adu odchylania. W miejsce bezpiecznikaSi101 w³¹czamy ¿arówkê 60W, odpinaj¹c jednoczeœnie wtykcewek rozmagnesowuj¹cych. Mo¿na teraz w³¹czyæ do sieci iwykonaæ podstawowe pomiary napiêæ w poszczególnych ga-³êziach zasilaj¹cych, ze sprawdzeniem filtracji w³¹cznie. ¯arówkapo w³¹czeniu powinna zaœwieciæ maksymalnie, aby pochwili zgasn¹æ. Poniewa¿ przetwornica pracuje z ma³ym obci¹¿eniem,wszystkie napiêcia bêd¹ lekko zawy¿one. Mo¿nasprawdziæ reakcjê na opukiwanie p³yty w tym obszarze, obserwuj¹c¿arówkê. Nie powinna zaœwieciæ siê nawet na chwi-42 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Odpowiadamy na listy Czytelnikówlê, jeœli na p³ycie nie ma z³oœliwych utajonych przerw druku.Jeœli wszystko jest w porz¹dku, mo¿emy w³o¿yæ bezpiecznikna swoje miejsce, a ¿arówkê jako obci¹¿enie przenieœæ na stronêwtórn¹, pod³¹czaj¹c j¹ w ga³êzi +145V. Przetwornica powinnapracowaæ stabilnie. Pozostaje pytanie: w jaki sposób mo¿na³¹czyæ uszkodzenie przetwornicy i uk³adu odchylania poziomego?Czy ³¹czy je wspólna przyczyna, czy te¿ s¹ niezale¿ne?Jeœli przyj¹æ hipotezê, ¿e przyczyna jest wspólna, to najbardziejpodejrzanym jest napiêcie +5Vst-by, które wspólnie zasilamikroprocesor steruj¹cy i procesor odchylania. Wszelkieniestabilnoœci i przerywania tworz¹ zak³ócenie w normalnejmiarowej pracy tych dwóch uk³adów, oddzia³ywuj¹c na uk³adywykonawcze du¿ej mocy jakimi s¹ uk³ad przetwornicy iuk³ad odchylania. Tam ka¿de zachwianie ustalonego rytmupracy powoduje uszkodzenie. Transoptor w zasilaczu, któryjak powiedziano wykonuje proste zadanie za³¹czania lub blokady,mo¿e te¿ przenosiæ przebieg zak³ócaj¹cy, powoduj¹cszybkie za³¹czanie i wy³¹czanie przetwornicy, co w sposób nieuniknionyprowadzi do jej uszkodzenia. ¯eby przekonaæ siê,czy podejrzenie jest s³uszne, nale¿y obejrzeæ za pomoc¹ oscyloskopunapiêcia na n.1 i n.2 transoptora. Prosty przyk³ad: gdybynast¹pi³a znaczna utrata pojemnoœci filtruj¹cej C114 - 2200µFw ga³êzi +8Vst-by, to prawdopodobnie mielibyœmy do czynieniaz podobnymi uszkodzeniami. Nale¿y równie¿ zobaczyæ przebiegsteruj¹cy odchylaniem poziomym od wyjœcia z uk³adu IC13SDA9360-B51 a¿ do bazy tranzystora T302. Mo¿e byæ to przebiegsilnie zak³ócony lub jego czêstotliwoœæ znacznie odbiegaod 15625Hz i wynosi np. 40kHz. Winê za ten stan rzeczy mo¿eponosiæ wadliwy uk³ad IC13 lub mikroprocesor steruj¹cy IC1,lub pamiêæ 24C16. Mo¿e wydawaæ siê to nieprawdopodobne,ale doœwiadczenia z chassis DTV1 i DTV2 potwierdzaj¹ takiemo¿liwoœci uszkodzeñ. Jeœli w poszukiwaniu uszkodzenia dojdziemydo tego etapu, to pierwsz¹ i naj³atwiejsz¹ czynnoœci¹sprawdzaj¹c¹ jest podstawienie nowej kostki pamiêci z zawartoœci¹danych. Opieraj¹c siê na doœwiadczeniu i intuicji powiedzia³bym,¿e bardziej prawdopodobny obszar, gdzie le¿y przyczyna,to obszar tych trzech uk³adów. Trafne jest zatem przypuszczenie,¿e „mo¿e procesor coœ miesza przez transoptor”,choæ w pierwszej fazie czytania objawów wydaje siê to „cudownei œmieszne”.A.H.OTVC Sony KVC2171D nie daje siê w³¹czyæze stanu czuwania w stan pracy. Dioda LED miga 6razy. Po d³ugich próbach niekiedy daje siê uruchomiæ.Wymieni³em EEPROM, lecz to nie pomog³o. Zasilaczpracuje niby prawid³owo, ale napiêcie 12V jest jakbylekko zani¿one: ma wartoœæ 10.9V.Jeœli LED miga 6 razy, to z opisu systemu autodiagnozywynika³oby, ¿e uszkodzenie dotyczy pamiêci EEPROM. Oczywiœciew znaczeniu ogólnym. Natomiast wchodz¹c w szczegó³y,mo¿e to oznaczaæ uszkodzenie czêœci danych lub utratêdanych. Jednym z objawów utraty czêœci danych jest objawopisany przez Czytelnika. Z w³asnego doœwiadczenia wiem,¿e w tym chassis 6-krotne miganie diody LED nie zawsze jestca³kowicie zgodne z opisem systemu autodiagnozy (patrz poradaopublikowana w „SE” 12/01 - str. 25).Jeœli przyczyn¹ nie bêdzie opisane powy¿ej uszkodzenie,to nastêpnym krokiem by³oby zaprogramowanie nowej zawartoœcipamiêci dostêpnej na stronie www.serwis-elektroniki.com.pldla chassis BE3B.A.H.Proszê o pomoc w usuniêciu blokady rodzicielskiej(Kindersicherung) w odbiorniku Metz 630042Panama chassis 695G1. Chcia³em w tym celu wejœæ wtryb serwisowy, wiêc zgodnie z instrukcj¹ serwisow¹nacisn¹³em jednoczeœnie klawisze [ P - ] i [ P + ] naklawiaturze odbiornika i przytrzymuj¹c je wciœniêtew³¹czy³em odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym. Niestetyodbiornik nie wchodzi w tryb serwisowy, lecz wyœwietlanajest plansza “Kindersicherung”. Na planszy tejjest aktywne pole w celu wprowadzenia 4-cyfrowegokodu. Dodam jeszcze, ¿e przyciski klawiatury odbiornikanie dzia³aj¹ (a przed zablokowaniem dzia³a³y), niepomog³a te¿ wymiana pamiêci.Blokada rodzicielska powinna byæ zdejmowana poprzezwpisanie 4-cyfrowego kodu, wprowadzonego przez u¿ytkownika.Na wypadek zapomnienia takiego kodu przez u¿ytkownikalub wpisania go w sposób nieœwiadomy, producent przewidzia³„uniwersalny klucz” do odblokowania odbiornika. Tymkluczem jest kod 9706, który nale¿y wprowadziæ za pomoc¹klawiatury pilota na planszy, o której wspomina Pan w liœcie.W przypadku opisanych problemów w innych modelach OTVCfirmy Metz warto równie¿ spróbowaæ tego uniwersalnego klucza.Natomiast zdecydowanie nie warto rozpowszechniaæ znajomoœcitego sposobu odblokowywania odbiornika wœród u¿ytkowników,gdy¿ funkcja blokady straci swe znaczenie. H.D.Do naprawy otrzyma³em monitor komputerowyCTX model PR500T. Po w³¹czeniu monitora by³yproblemy z wystartowaniem wysokiego napiêcia. Gdyza którymœ razem powiod³o siê, z trafopowielacza cojak¹œ chwilê dobiega³y strza³y, co œwiadczy³o o jegouszkodzeniu. Oryginalnie by³o to trafo 47F13-0780S itakie te¿ wstawi³em. Po wymianie trafa w.n w ogóle niechcia³o wystartowaæ. Razem z trafem otrzyma³emzalecenie, aby wymieniæ rezystor R348 (2.2k 1%) na1.6k. Tak te¿ zrobi³em, z t¹ ró¿nic¹, ¿e nie posiada³emrezystora 1.6k 1%, wiêc po³¹czy³em szeregowo rezystor1.5k oraz 100R o tolerancji 5% dobieraj¹c ich wartoœcitak, aby by³o 1.6k. Po tym zabiegu w.n startowa³o, aletylko przypadkowo. Nie posiadaj¹c schematu pomierzy-³em napiêcia wychodz¹ce z zasilacza, te jednak podwzglêdem wartoœci wydawa³y siê byæ poprawne (niewiem tylko nic o têtnieniach, bo nie posiadam oscyloskopu).Kilka innych punktów pomiarowych w sytuacji,gdy pracowa³ stopieñ w.n.: katoda D412 10.1V; tyrystorQ313: A (8.7V), K (0.0V), G (0.2V); baza Q411 11.3V(tranzystor podaje +12V do uk³adu steruj¹cego stopniemw.n., a co za tym idzie tranzystorem Q401 i Q402).Jeœli siê nie mylê to Q401 podaje na uzwojenie trafaSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 43

Odpowiadamy na listy Czytelnikównapiêcie zale¿ne od trybu pracy monitora (anoda D40164V) przy braku sygna³u na z³¹czu D-SUB. Dodamtylko, ¿e gdy stopieñ w.n. nie pracuje, to na katodzieD412 jest zaledwie 3.7V, a na bramce i anodzie tyrystoraQ313 0.6V. Zwieraj¹c z³¹cze kolektor-emiter tranzystoraQ411 powodujemy, ¿e w.n. startuje, ale napiêciena D412 pozostaje bez zmian. Po wymianie trafapojawi³o siê te¿ dokuczliwe piszczenie wysokiej czêstotliwoœci.Co jest bezpoœredni¹ przyczyn¹ takiegozachowania monitora, które elementy mog¹ byæ za toodpowiedzialne, czy powoduje to mo¿e tyrystor Q313lub dobrany w opisany sposób rezystor R348? Jakienapiêcie powinno byæ w punkcie TP1?Przyczyn¹ tej usterki jest transformator w.n. Zamiennik oryginalnego47F13-0780S nie jest takim samym transformatorem.Firma, która je sprzedaje, proponuje zmianê wartoœci rezystoraR348 z 2k2 na 1k6. Rezystor ten pracuje w dzielniku napiêciapomiarowego w.n., st¹d musi mieæ w¹sk¹ tolerancjê. Razem zpotencjometrem monta¿owym VR402 pracuje w obwodzie regulacjiwartoœci wysokiego napiêcia. Regulacja w.n. polega naustawieniu wartoœci napiêcia 5.5V w punkcie TP1. Wtedy napiêciena anodzie kineskopu nie powinno przekroczyæ 25kV. Najpewniejszympomiarem jest tutaj bezpoœredni pomiar wartoœciw.n. za pomoc¹ kalibrowanej sondy wysokiego napiêcia. A.G.W OTVC Grundig P37-640 chassis CUC6300(procesor XC88649P-C6300PAL2.0) wymienionouszkodzony split i przestrojono odbiornik instaluj¹cfoniê równoleg³¹. Co 8÷10 sekund, na chwilê zanikafonia. Podstawiono procesor - bez zmian.Przygotowuj¹c tê odpowiedŸ korzysta³em ze schematuOTVC Grundig chassis CUC6310 opublikowanego w dodatkowejwk³adce do „SE” 5/99.Rozumiem, ¿e podejrzenie mikroprocesora o powodowaniezaniku fonii zosta³o wysuniête na podstawie pomiaru napiêciana jego nó¿ce 35 - chwilom zaniku fonii towarzyszynapiêcie bliskie 0V na tym wyprowadzeniu.Skoro jednak procesor nie jest przyczyn¹ tej usterki (auszkodzenie mikroprocesora w takich przypadkach nale¿y zawszeuznaæ za bardzo ma³o prawdopodobne), to podejrzenienale¿y skierowaæ na sygna³ IDENT. Taka nazwa jest na wiêkszoœcischematów, natomiast na wspomnianym powy¿ej schemacienazywa siê on U-KOIN. Nazwa o tyle uzasadniona, ¿esygna³ ten wskazuje na koincydencjê sygna³u wizyjnego z prac¹odchylania poziomego, a konkretniej mówi¹c, korelacjê czasow¹impulsów synchronizuj¹cych z impulsami powrotów.Ze schematu nale¿y wnioskowaæ, ¿e aktywnym stanem tegosygna³u jest stan niski, a Ÿróde³ jego generacji jest kilka. Przyjêcieaktywnego stanu logicznego niskiego lub wysokiego jesto tyle istotne, ¿e w pierwszym przypadku proste po³¹czeniekilku Ÿróde³ tego sygna³u daje tzw. „sumê na drucie”, w drugimprzypadku „iloczyn na drucie”. W tym konkretnym przypadkuoznacza to, ¿e wystarczy by jeden z sygna³ów by³ wstanie wysokim, a mikroprocesor otrzyma informacjê, ¿e koincydencjanie zachodzi.Nale¿y równie¿ nadmieniæ, ¿e sta³e od³¹czenie tego sygna-³u i podanie napiêcia 0V na n.13 mikroprocesora powinno skutkowaæjedynie brakiem dzia³ania wy³¹cznika czasowego pozaniku sygna³u antenowego (programowany wy³¹cznik czasowybêdzie dzia³a³) oraz szumem w g³oœnikach w sytuacjiwyjêcia anteny. Nie bêdzie wtedy aktywna funkcja MUTE. Tow³aœnie fa³szywe uaktywnianie tej funkcji jest przyczyn¹ chwilowychzaników fonii.Poniewa¿ taka naprawa to trochê „fuszerka”, wymieniê,gdzie sygna³ IDENT jest generowany, a wiêc gdzie mo¿e istnieæfaktyczna przyczyna usterki.•ród³em informacji o koincydencji jest uk³ad obróbki sygna³up.cz. i demodulatora wizji TDA5940: wyjœcie - n.15.Doœæ istotne jest znaczenie elementów zewnêtrznych D918 iC918. Jest to uk³ad o charakterystyce „amortyzatora” („szybkoidzie w górê”, „wolno w dó³”). Zupe³nie identycznie jakamortyzator w uk³adzie zawieszenia samochodu, ³atwo go œcisn¹æ,trudno rozci¹gn¹æ. O sta³ej czasowej w kierunku „dogóry” decyduje pojemnoœæ C918 i opornoœæ wyjœciowa uk³aduscalonego; o sta³ej czasowej w drugim kierunku, ta samapojemnoœæ i du¿o wiêksza rezystancja wejœciowa widziana zdrugiej strony (to nie tylko R918). Kondensator C918 jest doœæprawdopodobnym podejrzanym opisywanej usterki.Wyprowadzenie 10 uk³adu STV2110 to w³aœciwie nie Ÿród³oinformacji, a jej odbiornik. Mo¿e jednak byæ przyczyn¹,Ÿród³em b³êdu na tej linii. Nó¿ka ta, to wyprowadzenie do pod-³¹czenia elementów zewnêtrznych filtru pêtli fazowej uk³adusynchronizacji odchylania poziomego. Poprzez diodê D142 wczasie braku owej koincydencji filtr prze³¹czany jest t¹ drog¹na ni¿sz¹ sta³¹ czasow¹. Oznacza to, ¿e w momencie prze³¹czaniaprogramów uk³ad dostraja siê szybko, a dopiero póŸniejd³u¿sza sta³a czasowa pêtli PLL stanowi bardzo efektywnyfiltr dla zak³óceñ. Praktycznie dostrajanie jest tak szybkie,¿e nie jest ono zauwa¿alne nawet bez takiego zabiegu jaki wtym odbiorniku wystêpuje.W odbiorniku Grundig chassis CUC6310 zastosowano jeszczebardzo specyficzny uk³ad z tranzystorem T139. Trudno misiê domyœleæ przes³anek, dla których konstruktorzy zastosowaliten uk³ad. Z wartoœci rezystorów polaryzuj¹cych bazê tranzystoraT139 wynika, ¿e w przypadku œci¹gniêcia napiêcia nasyceniakolorów do wartoœci bliskiej 0V uk³ad uaktywnia siê ikolektor tego tranzystora œci¹ga do stanu aktywnego sygna³IDENT. Byæ mo¿e jest to zrobione w celu poprawienia odbiorustacji bardzo s³abych, tj. sygna³ów bardzo zaszumionych.Ciekawe, czy o takiej funkcji informuje instrukcja obs³ugi telewizora?U¿ytkownik sam siê nie domyœli, aby nasycenie œci¹gn¹ædo zera wtedy, gdy sygna³ jest tak s³aby, ¿e koloru i taknie ma i w ten sposób poprawiæ odbiór w sensie, aby w³aœnienie znika³a fonia i zapewniæ dobre w³asnoœci filtracyjne szumówpoprzez d³ug¹ inercjê filtru wspomnianej wy¿ej pêtli PLL.Ta ostatnia uwaga sugeruje bardzo prosty sposób sprawdzeniatrafnoœci tej porady w problemie z którym „walczy”Czytelnik. Wy³¹czyæ kolor œci¹gaj¹c nasycenie do zera i stwierdziæ,czy zaniki fonii ust¹pi¹. Nale¿y jednak pamiêtaæ, ¿e jeœliust¹pi¹, to z ca³¹ pewnoœci¹ przyczyna usterki jest taka, jak¹sugerujê w tej poradzie. Jeœli jednak nie znikn¹, to nie mo¿nawyci¹gn¹æ wniosku przeciwnego, gdy¿ sam uk³ad z tranzystoremT139 mo¿e byæ przyczyn¹ usterki (ta hipoteza jest jednakbardzo ma³o prawdopodobna).K.Œ.}44 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 45TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaGENERAL INSTRUMENTSGLL4739BZD27-C9V1GLL4740BZD27-C10GLL4741BZD27-C11GLL4742BZD27-C12GLL4743BZD27-C13GLL4744BZD27-C15GLL4745BZD27-C16GLL4746BZD27-C18GLL4747BZD27-C20GLL4748BZD27-C22GLL4749BZD27-C24GLL4750BZD27-C27GLL4751BZD27-C30GLL4752BZD27-C33GLL4753BZD27-C36GLL4754BZD27-C39GLL4755BZD27-C43GLL4756BZD27-C47GLL4757BZD27-C51GLL4758BZD27-C56GLL4759BZD27-C62GLL4760BZD27-C68GLL4761BZD27-C75GLL4762BZD27-C82GLL4763BZD27-C91GP02-20BYD43-20GP08ABYD13DGP08BBYD13DGP08DBYD13DGP08GBYD13GGP08JBYD13JGP10ABYD13DGP10BBYD13DGP10DBYD13DGP10GBYD13GGP10JBYD13JGP10KBYD13KGP10MBYD13MGP10NBY448GP10QBY448GP10TBY448GP10VBY448GP10WBY448GP10YBYX10GGP15A1N5059GP15B1N5059GP15D1N5059GP15G1N5060GP15J1N5061GP15K1N5062GP15MBYW56GP20ABYM56AGP20BBYM56AGP20DBYM56AGP20GBYM56BGP20JBYM56CGP30ABYM56AGP30BBYM56AGP30DBYM56AGP30GBYM56BGP30JBYM56CGP30KBYM56DGP30MBYM56EM100A1N5059M100B1N5059M100D1N5059M100G1N5060M100J1N5061M100K1N5062M100MBYW56MPG06ABYD13DMPG06BBYD13DMPG06DBYD13DMPG06GBYD13GMPG06JBYD13JMPG06KBYD13KGENERAL INSTRUMENTSMPG06MBYD13MRG1ABYD33DRG1BBYD33DRG1DBYD33DRG1GBYD33GRG1JBYD33JRG1KBYD33MRG1MBYD33MRG2ABYV95ARG2BBYV95ARG2DBYV95ARG2GBYV95BRG2JBYV95CRG2KBYV96ERG2MBYV96ERG3ABYW95ARG3BBYW95ARG3DBYW95ARG3GBYW95BRG3JBYW95CRG3KBYW96ERG3MBYW96ERG4ABYW95ARG4BBYW95ARG4DBYW95ARG4GBYW95BRG4JBYW95CRGL34ABYD37DRGL34BBYD37DRGL34DBYD37DRGL34GBYD37GRGL34JBYD37JRGL41ABYD37DRGL41BBYD37DRGL41DBYD37DRGL41GBYD37GRGL41JBYD37JRGL41KBYD37MRGL41MBYD37MRGP02-12EBYD43VRGP02-14EBYD43VRGP02-16EBYD43-20RGP02-18EBYD43-20RGP02-20EBYD43-20RGP10ABYD33DRGP10BBYD33DRGP10DBYD33DRGP10GBYD33GRGP10JBYD33JRGP10KBYD33MRGP10MBYD33MRGP15ABYV95ARGP15BBYV95ARGP15DBYV95ARGP15GBYV95BRGP15JBYV95CRGP15KBYV96ERGP15MBYV96ERGP20ABYW95ARGP20BBYW95ARGP20DBYW95ARGP20GBYW95BRGP20JBYW95CRGP25ABYW95ARGP25BBYW95ARGP25DBYW95ARGP25GBYW95BRGP25JBYW95CRGP25KBYW96ERGP25MBYW96ERGP30ABYW95ARGP30BBYW95ARGP30DBYW95ARGP30GBYW95BRGP30JBYW95CRGP30KBYW96EGENERAL INSTRUMENTSRGP30MBYW96ERMPG06ABYD33DRMPG06BBYD33DRMPG06DBYD33DRMPG06GBYD33GRMPG06JBYD33JSB0201N5817SB0301N5818SB0401N5819SB1201N5817SB1301N5818SB1401N5819SBP1030TPBYR1540CTSBP1040TPBYR1540CTSGL41-20PRLL5817SGL41-30PRLL5818SGL41-40PRLL5819SLP2020PPBYR3040WTSLP2030PPBYR3040WTSLP2035PPBYR3040WTSLP2040PPBYR3040WTSLP2045PPBYR3045WTSMAJxxxBZG04-xxxSRP100ABYV36CSRP100BBYV36CSRP100DBYV36CSRP100GBYV36CSRP100JBYV36CSRP100KBYV36ESS12BYG90-20SS13BYG90-30SS14BYG90-40SS19BYG90-90SUF15GBYV27-400SUF15JBYV27-600SUF30GBYV28-400SUF30JBYV28-600TGL41-xxxBZD27-CxxxTMPG06-xxxBZT03-CxxxTPSMAxxxBZG04-xxxUF4001BYD73AUF4002BYD73BUF4003BYD73DUF4004BYD73GUF4005BYV27-600UF4006BYV26DUF4007BYV26EUF5400BYV28-50UF5401BYV28-100UF5402BYV28-200UF5403BYV28-400UF5404BYV28-400UF5405BYV28-600UF5406BYV28-600UG06ABYD73AUG06BBYD73BUG06CBYD73CUG06DBYD73DUG1ABYD73AUG1BBYD73BUG1CBYD73CUG1DBYD73DUG2ABYV27-50UG2BBYV27-100UG2CBYV27-150UG2DBYV27-200UG4ABYV28-50UG4BBYV28-100UG4CBYV28-150UG4DBYV28-200US1ABYG80DUS1BBYG80DUS1DBYG80DUS1GBYG80GUS1JBYG80JZGL41-xxxBZD27-CxxxHITACHIDHM3C140BY9414DHM3E30BY8404DHM3FA100BY8210DHM3FB120BY8212DHM3FG80BY8208DHM3FJ60BY8206DHM3FL80BY8108DHM3G80BY9308DHM3HA80BY8208DHM3HB120BY8212DHM3HC80BY8108DHM3HD80BY8108DHM3HE120BY8112DHM3J120BY9312DHM3K20BY505DHM3UA80BY8208DHM3UB120BY8212INDUSTRY STANDARD- VARIOUS1N2069BYD13D1N2069ABYD13D1N2070BYD13G1N2070ABYD13G1N2071BYD13J1N2071ABYD13J1N3611BYD13D1N3612BYD13G1N3613BYD13J1N3614BYD13K1N3645BYX120G1N3646BYX120G1N3647BYX120G1N3957BYD13M1N40011N4001ID1N40021N4002ID1N40031N4003ID1N40041N4004ID1N40051N4005ID1N40061N4006ID1N40071N4007ID1N43831N50591N43841N50601N43851N50611N45851N50621N4586BYW561N48161N50591N48171N50591N48181N50591N48191N50601N48201N50601N48211N50611N48221N50611N4933BYD33D1N4934BYD33D1N4935BYD33D1N4936BYD33G1N4937BYD33J1N4942BYD33D1N4943BYD33G1N4944BYD33G1N4945BYD33J1N4946BYD33J1N4947BYD33M1N4948BYD33M1N4989BZW03-C200/201N50521N50621N50531N50621N5054BYW561N5185BYW95A1N5186BYW95A1N5187BYW95A1N5188BYW95B1N5189BYW95C1N5190BYW95CZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firmTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.2)

46 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaINDUSTRY STANDARD- VARIOUS1N5387ABZW03-C200/201N5388ABZW03-C200/201N53911N50591N5391G1N50591N53921N50591N5392G1N50591N53931N50591N5393G1N50591N53941N50601N5394G1N50601N53951N50601N5395G1N50601N53961N50611N5396G1N50611N53971N50611N5397G1N50611N53981N50621N5398G1N50621N5399BYW561N5399GBYW561N5415BYW95A1N5416BYW95A1N5417BYW95A1N5418BYW95B1N5419BYW95C1N5420BYW95C1N5550BYM56A1N5551BYM56B1N5552BYM56C1N5553BYM56D1N5554BYM56E1N56141N50591N5615BYV95A1N56161N50601N5617BYV95B1N56181N50611N5619BYV95C1N56201N50621N5621BYV96E1N5622BYW561N5623BYV96E1N5624BYM56A1N5625BYM56B1N5626BYM56C1N5627BYM56D1N5802BYV27-501N5803BYV27-1001N5804BYV27-1001N5805BYV27-1501N5806BYV27-1501N5807BYV28-501N5808BYV28-1001N5809BYV28-1001N5810BYV28-1501N5811BYV28-1501N5914ABZD23-C3V61N5915ABZD23-C3V91N5916ABZD23-C4V31N5917ABZD23-C4V71N5918ABZD23-C5V11N5919ABZD23-C5V61N5920ABZD23-C6V21N5921ABZD23-C6V81N5922ABZD23-C7V51N5923ABZD23-C8V21N5924ABZD23-C9V11N5925ABZD23-C101N5926ABZD23-C111N5927ABZD23-C121N5928ABZD23-C131N5929ABZD23-C151N5930ABZD23-C161N5931ABZD23-C181N5932ABZD23-C201N5933ABZD23-C221N5934ABZD23-C241N5935ABZD23-C271N5936ABZD23-C30INDUSTRY STANDARD- VARIOUS1N5937ABZD23-C331N5938ABZD23-C361N5939ABZD23-C391N5940ABZD23-C431N5941ABZD23-C471N5942ABZD23-C511N5943ABZD23-C561N5944ABZD23-C621N5945ABZD23-C681N5946ABZD23-C751N5947ABZD23-C821N5948ABZD23-C911N5949ABZD23-C1001N5950ABZD23-C1101N5951ABZD23-C1201N5952ABZD23-C1301N5953ABZD23-C1501N5954ABZD23-C1601N5955ABZD23-C1801N5956ABZD23-C2001N645BYD13G1N646BYD13G1N647BYD13G1N648BYD13J1N649BYD13J1N6620BYD73D1N6621BYD73G1N6622BYV27-6001N6626BYV27-2001N6627BYV27-4001N6628BYV28-6001N6644BYD73A1N6645BYD73B1N6646BYD73D1N6647BYD73G1N6648BYD73GA114ABYV95AA114BBYV95AA114CBYV95BA114DBYV95BA114EBYV95CA114FBYV95AA114MBYV95CA115ABYW95AA115BBYW95AA115CBYW95BA115DBYW95BA115EBYW95CA115FBYW95AA115MBYW95CA14A1N5059A14B1N5059A14C1N5060A14D1N5060A14E1N5061A14F1N5059A14M1N5061A14N1N5062A14PBYW56A15ABYM56AA15BBYM56AA15CBYM56BA15DBYM56BA15EBYM56CA15FBYM56AIR10D051N505910D11N505910D10BYW5610D21N505910D41N506010D61N506110D81N506210DF1BYV95A10DF2BYV95A10DF4BYV95B10DF6BYV95CIR10DF8BYV96E10MF2BYG80D10MQ040BYG90-4010MQ090BYG90-9010TQ030PBYR104010TQ035PBYR104010TQ035SPBYR1040B10TQ040PBYR104010TQ045PBYR104510TQ045SPBYR1045B11CTQ030PBYR1540CT11CTQ040PBYR1540CT11DF1BYD73B11DF2BYD73D11DF3BYD73G11DF4BYD73G11DQ031N581811DQ041N581920D051N505920D11N505920D10BYW5620D21N505920D41N506020D61N506120D81N506231DF1BYV28-10031DF2BYV28-20031DF3BYV28-40031DF4BYV28-400ITT1N5817MPRLL58171N5818MPRLL58181N5819MPRLL5819BA157BYD33GBA158BYD33JBA159BYD33MBY251BYM56ABY252BYM56BBY253BYM56CBY254BYM56DBY255BY228BY296BYW95ABY297BYW95ABY298BYW95BBY299BYW96EBY396BYW95ABY397BYW95ABY398BYW95BBY399BYW96EEM513BYX10GZMUxxxBZD27-CxxxZMYxxxBZD27-CxxxZPUxxxBZD23-CxxxZPYxxxBZD23-CxxxZYxxxBZD23-CxxxMASTER INSTRUMENT1G1BYD13D1G2BYD13D1G3BYD13D1G4BYD13G1G5BYD13J1G6BYD13K1G7BYD13MHER151BYV27-50HER152BYV27-100HER153BYV27-200HER154BYV27-400HER155BYV27-400HER156BYV27-600SR1021N5817SR1031N5818SR1041N5819MICROSEMI/MICRO QUALITY1N4254BY4481N4255BYX119GMICROSEMI/MICRO QUALITY1N4256BYX120G1N4257BYX120G1N5181BYX105G1N5182BYX105G1N5183BYX101G1N5184BYX101G1N5817G1N58171N5818G1N58181N5819G1N58191N6073BYV27-501N6074BYV27-1001N6075BYV27-1501N6076BYV28-501N6077BYV28-1001N6078BYV28-1501N6620USBYD77D1N6621USBYD77G5817SMPRLL58175817SMJBYG90-205818SMPRLL58185818SMJBYG90-305819SMPRLL58195819SMJBYG90-40DL4001PRLL4001DL4002PRLL4002DL4003BYD17DDL4004BYD17GDL4005BYD17JDL4006BYD17KDL4007BYD17MDL4933BYD37DDL4934BYD37DDL4935BYD37DDL4936BYD37GDL4937BYD37JDL5817PRLL5817DL5818PRLL5818DL5819PRLL5819DLFR106BYD37MDLFR107BYD37MDLSF11BYD77ADLSF12BYD77BDLSF13BYD77CDLSF14BYD77DDLSF15BYD77GDLSF16BYD77GER1GBYG80GER1JBYG80JES1GBYG80GES1JBYG80JFR101GPBYV95AFR102GPBYV95AFR103GPBYV95AFR104GPBYV95BFR105GPBYV95CFR106GPBYV96EFR107GPBYV96EFR151GPBYV95AFR152GPBYV95AFR153GPBYV95AFR154GPBYV95BFR155GPBYV95CFR156GPBYV96EFR157GPBYV96EGPP10ABYD13DGPP10BBYD13DGPP10DBYD13DGPP10GBYD13GGPP10JBYD13JGPP10KBYD13KGPP10MBYD13MGPP15A1N5059GPP15B1N5059GPP15D1N5059GPP15G1N5060GPP15J1N5061GPP15K1N5062GPP15MBYW56GPP20A1N5059Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm}Ciąg dalszy nastąpi

Chassis Z8 firmy PanasonicChassis Z8 firmy Panasonic (cz.1)W³adys³aw WójtowiczW oparciu o chassis Z8 firmy Panasonic skonstruowanezosta³y miêdzy innymi nastêpuj¹ce modeletelewizorów tej firmy: TX-28CK1P/TX-25CK1P/TX-21CK1P, TX-28LK1P/TX-25LK1P. Schemat ideowyOTVC Panasonic TX-28CK1P i TX-25CK1P zamieszczonow wewnêtrznej wk³adce schematowej dobie¿¹cego numeru „SE”.Ogólny schemat blokowy zasilacza wraz z uk³adami przezniego zasilanymi oraz uk³adów odchylania pokazano na rysunku1.1. ZasilaczBlok zasilacza chassis Z8 firmy Panasonic, podobnie jak wwielu poprzednich chassis tej firmy sk³ada siê funkcjonalnie zdwóch samodzielnych zasilaczy pe³ni¹cych odrêbne funkcje:zasilacza u¿ywanego w trybie standby i zasilacza pracuj¹cegow trybie normalnej pracy odbiornika.Napiêcie sieciowe zasilaj¹ce uk³ady chassis Z8 jest dopro-wadzane do niego przez z³¹cze E2 usytuowane na p³ycie E. Ztego z³¹cza poprzez g³ówny wy³¹cznik sieciowy S801 i filtrprzeciwzak³óceniowy L801 napiêcie sieciowe jest doprowadzanedo transformatora zasilacza standby T801.Na zaciskach tego transformatora (T801) napiêcie sieciowezostaje rozdzielone na dwie œcie¿ki zasilaj¹ce. Pierwszaœcie¿ka zasilaj¹ca prowadzi do rozwartych w trybie standbykontaktów przekaŸnika RL801, druga zaœ, jak wspomniano ju¿wczeœniej, do uzwojenia pierwotnego P2/P1 transformatora zasilaczastandby.1.1. Zasilacz trybu standbySchemat zasilacza trybu standby przedstawiono na rysunku2. Z napiêcia sieciowego doprowadzonego do uzwojeniapierwotnego P2/P1 transformatora T801, po jego wtórnej stronie,na uzwojeniach S2/S1 otrzymuje siê napiêcie, które jest zkolei doprowadzane do mostka prostowniczego D1201. Nazaciskach wyjœciowych mostka D1201 nastêpuje ponowne rozdzieleniewyprostowanego napiêcia - równie¿ na dwie œcie¿kizasilaj¹ce:1. Pierwsza z nich, po wyg³adzeniu têtnieñ na kondensatorzeC1201 dostarcza zasilania do wyprowadzenia 1 uk³aduTUNERTU2 MB33V5VD002D003IC201IC1105VpVdd14 2W zale¿noœci od modeluIC200133165V8V3 IC851 1 3 IC852 1E51234E8123456Y31234Y2123456+200V¯arzenie7IC351 895Q351D350G1do wejœæRGBCRTY - BoardD1201T801Wy³.sieciowyE21AC2FiltrIC1104Remote InV cc1 IC1202 3 1 IC1201 3R1202D801D1205IC1103EEPROM85V StandbyQ1201D1202RL801D812D8043.3V Standby2 IC802 11IC801PowerSupply 5 D8133 4D811 D806D802Q1204R804R1205IC1102V dd2Power On/OffControlIC601 n.1D80539 Vp14 Vcc20 AVL/EWIC601UOCIBL 50BCL 49Prot 3654 VDDA56 VDDC FBI/SCO 3461 VDDP V- V+Hout 3321 22Q701D851Q702D7015IC701Q7536D7512 IC702 1Q751P1S5S3P2S2B1 S1B2T801F853 D853F852 D852Q851Q852Q603D501Q501Q752Q401+5V9IC251AudioOutput ICT553D752Q402D605D603D601+8V+190V D403Q551Q552D510D556D552D553D401D557 D559+5VStandbyE3 1 2E1 1 6Cewkarozmagnesowuj¹ca716 4D5541 67V 10V3 -V5 -12.7V8 +200VT55210 +950V FBT4 +12.5V9 +124V (+B)12VIC451VerticalOutputIC52E - BoardRys.1. Uproszczony schemat blokowy uk³adów zasilaj¹cych i uk³adów odchylania chassis Z8.E4123456SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 47

Chassis Z8 firmy PanasonicR1209do stopnia audiodo IC1103 (EEPROM)i odb. podczerwieni IC1104R812C802D1201 +~ ~-T801 S2 S1C1210 R1202D1205C1201D1202C1202IC1202TP8IC1201TP11 31 322C1203 C1205 C1204Q1201Q1204R1206R1205R11503.3VSTANDBYPowerOn/OffControl10981T552EHTFOCUSSCREENC803P2P1RL8012511E212F801C805R808S801L.F.do mostka prostowniczegoD802TP4C554D554C5577643E3L801DEGCOIL12D801Rys.2. Schemat zasilacza trybu standby.IC1202 - stabilizatora napiêcia 5V. Z jego wyjœcia (n.3) jestpobierane napiêcie 5V, które po dodatkowym wyg³adzeniuna kondensatorze C1203 zasila uk³ad pamiêci EEPROMIC1103 i odbiornik podczerwieni zdalnej regulacji IC1104.Ponadto napiêcie 5V jest doprowadzane do wejœcia stabilizatoraIC1201, na którego wyjœciu otrzymywane jest napiêcie3.3V, które po wyg³adzeniu têtnieñ zasila uk³ady, którepowinny pracowaæ w trybie standby: procesora steruj¹cegoi sygna³owego IC601 (n.61) oraz uk³adu reset IC1102. Napiêcie3.3V jest wykorzystywane równie¿ do do polaryzacjitranzystora steruj¹cego prac¹ przekaŸnika RL801.2. Druga œcie¿ka napiêcia z wyjœcia mostka prostowniczegoD1201 prowadzi je poprzez rezystor R1202 do przekaŸnikai przez jego uzwojenie do kolektora tranzystora Q1201. TranzystorQ1201, który jest odpowiedzialny za w³¹czenie/wy-³¹czenie z trybu standby w tryb pracy TV (i odwrotnie) sterowanyjest przez tranzystor Q1204, który z kolei jest odgórniekontrolowany przez wyprowadzenie 1 procesoraIC601.Te dwie linie zasilaj¹ce przeznaczone do pracy uk³adów wtrybie standby s¹ niezbêdne do umo¿liwienia i przeprowadzeniaprocesu w³¹czenia odbiornika za pomoc¹ pilota lub przyciskówklawiatury lokalnej oraz do podtrzymania gotowoœciodbiornika do w³¹czenia po prze³¹czeniu z trybu pracy normalnejw tryb standby.W celu zmniejszenia obci¹¿enia transformatora standbyT801, do wejœcia 1 stabilizatora IC1202 jest doprowadzanenapiêcie 10V z wyprowadzenia 6 trafopowielacza T552 poprzezdiodê prostownicz¹ D554, rezystor R1209 i diodê D1205.1.2. Zasilacz g³ównyKoncepcja zasilacza g³ównego oparta jest na uk³adzie sterownikaSTR-F6523 (IC801), maj¹cego za zadanie sterowanieprac¹, w tym regulacjami pracy przetwornicy. Uk³ad tenwyposa¿ony jest w stopieñ koñcowy z wbudowanym tranzystoremprze³¹czaj¹cym MOSFET oraz w uk³ady zabezpieczeñprzeci¹¿eniowych i termicznych. Fragment schematu zasilaczag³ównego pokazano na rysunku 3.Napiêcie sieciowe jest dostarczane do zasilacza zasadniczego,a konkretnie do mostka prostowniczego D802 poprzezkontakty przekaŸnika RL801. Wyprostowane napiêcie jestwyg³adzane za pomoc¹ kondensatora C809.Wyg³adzone napiêcie o wartoœci oko³o 300V jest nastêpniedoprowadzane do wyprowadzenia zasilaj¹cego (n.3) sterownikaIC801, gdzie to napiêcie sta³e jest utrzymywane nadrenie wewnêtrznego tranzystora MOSFET dziêki równoleglepod³¹czonej diodzie Zenera.Procedura startowaDo uruchomienia lub zatrzymania pracy uk³adów steruj¹cychuk³adem IC801 przeznaczony jest specjalny uk³ad startowy,który wykorzystuje do tego celu detekcjê napiêcia pojawiaj¹cegosiê na wyprowadzeniu 4 uk³adu (V IN ).W momencie startu pracy przetwornicy, poprzez rezystorR804 jest ³adowany kondensator C810, który powoduje wzrostnapiêcia na wyprowadzeniu 4 uk³adu IC801. Jak tylko na wyprowadzeniuV IN (n.4) osi¹gniêty zostanie poziom oko³o 16V,uk³ad IC801 rozpoczyna pracê w postaci wysterowania wewnêtrznegotranzystora mocy, powoduj¹c przep³yw pr¹du przezjego wyprowadzenia dren - Ÿród³o (odpowiednio n.3 i 2) i uzwojenieB1-B2 transformatora przetwornicy T802 (poprzez L803i R809). Na wyprowadzeniu B1 nastêpuje znowu rozdzieleniep³yn¹cego pr¹du na dwie drogi.:1. Pierwsza droga biegnie przez uzwojenie B1-B2, a nastêpniepoprzez R811 i D805 wraca ponownie do uk³adu IC801 -do wyprowadzenia 4. Jak tylko uk³ad reguluj¹cy rozpoczniedzia³anie, napiêcie V IN na wyprowadzeniu 4 IC801 zaczynasiê zmniejszaæ. Jednak¿e napiêcie uzwojenia steruj¹cegoosi¹ga ustalon¹ wartoœæ zanim napiêcie na n.4 zmniejszysiê poni¿ej progu 10V zamykaj¹cego pracê. Od tej porynapiêcie na wyprowadzeniu 4 jest utrzymywane na zadanympoziomie.2. Drug¹ drogê dla p³yn¹cego pr¹du stanowi po³¹czenie wyprowadzeniaB1 z P2. Wymusza ono przep³yw pr¹du przezuzwojenie P2-P1, które dostarcza napiêcia +B do wyprowadzenia9 trafopowielacza T552.48 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

+Chassis Z8 firmy PanasonicR812C802T801S2S1RL801DEGCOILE212E312D801F801C805C803R808S801P2P1L.F.L8014STARTREGT.S.DC2C816C806OVPR803LATCHO.S.C-+C1-R1DRIVE-+~~D802R3R2C807L802C808C809321C8115R808IC8022R8073R806 D812 D804D807R813C818D805D811 D806 R810C810R805 C817 C813C812R811R845 D805D813L803D810 R814R809 R808 C814 D808D8091D6141 182 173 164 155 146 137 128 1110T802+BC815IC801Rys.3. Schemat zasilacza zasadniczego.Oscylator i uk³ad regulacji napiêcia sta³egoOscylator wewn¹trz uk³adu IC801 wykorzystuje do swejpracy wewnêtrzny kondensator C1 (4700pF), który to kondensatorjest ³adowany i roz³adowywany, a obwody oscylatorageneruj¹ przebieg impulsowy, za pomoc¹ którego na przemianw³¹czaj¹ i wy³¹czaj¹ wewnêtrzny tranzystor mocy MOSFET.Kontrola pracy przetwornicy za pomoc¹ napiêcia sta³ego jestdokonywana poprzez ustalenie czasu wy³¹czenia tranzystoraMOSFET (oko³o 50µs) i zmianê czasu jego za³¹czenia.Algorytm dzia³ania tego uk³adu jest nastêpuj¹cy:• tranzystor MOSFET jest za³¹czony - kondensator C1 jest³adowany,• napiêcie na kondensatorze C1 osi¹ga wartoœæ oko³o 6.5V,wyjœcie oscylatora zostaje „przestawione”, nastêpuje wy-³¹czenie tranzystora MOSFET,• tranzystor MOSFET jest wy³¹czony - rozpoczyna siê roz-³adowywanie kondensatora C1 poprzez R1, sta³a czasowajest okreœlona przez wartoœci elementów C1, R1,• gdy napiêcie na kondensatorze C1 spadnie do oko³o 3.7V,ponownie zostaje „przestawione” wyjœcie oscylatora i tranzystorMOSFET zostaje za³¹czony rozpoczynaj¹c proces³adowania C1. Cykl rozpoczyna siê od nowa.RegulacjaCzas za³¹czenia napiêcia zasilaj¹cego jest zmieniany przezkontrolê i zmiany pr¹du ³adowania wewnêtrznego kondensatoraC1. Transoptor D804 dostarcza pr¹du steruj¹cego do wyprowadzenia1 (FB - Feedback - sprzê¿enie zwrotne) uk³aduIC801 poprzez diodê D812 i rezystor R806. Pr¹d transoptorazmienia siê w odpowiedzi na sygna³ wyjœciowy z wyprowadzenia2 komparatora IC802.Komparator IC802 na wyprowadzeniu 1 monitoruje napiêcie+B poprzez diodê Zenera D814, porównuj¹c je z napiêciemreferencyjnym ustalonym wewn¹trz uk³adu IC802.Gdy wejœciowe napiêcie sieciowe z jakichœ powodówzwiêksza siê, równie¿ napiêcie +B ma tendencjê do wzrostu.To skutkuje z kolei wzrostem pr¹du p³yn¹cego do wyprowadzenia1 (FB) IC801 poprzez transoptor D804, diodê D812 irezystor R806. Nastêpuje zmiana warunków ³adowania kondensatoraC1, powoduj¹ca skrócenie czasu za³¹czenia tranzystoraMOSFET. W efekcie koñcowym nastêpuje korekta i zachowaniewartoœci napiêcia +B na nominalnym poziomie.Uk³ad steruj¹cyZasada dzia³ania uk³adu steruj¹cego prac¹ wewnêtrznegotranzystora MOSFET polega na ³adowaniu i roz³adowywaniupojemnoœci pomiêdzy jego wyprowadzeniami: bramk¹ i Ÿród³em,przez sygna³ impulsowy doprowadzany z oscylatora.Podstawowa konfiguracja stopnia uk³adu steruj¹cego (wyjœciez obci¹¿eniem aktywnym) jest typu totem pole. Uproszczonyschemat stopnia steruj¹cego pokazano na rysunku 4. Poniewa¿maksymalny pr¹d drenu (0.3A) mo¿e przep³ywaæ nawetwtedy, gdy napiêcie V IN jest ni¿sze ni¿ napiêcie odciêcia (poprzekroczeniu którego zostaje wstrzymana praca uk³adu), zadaniemuk³adu steruj¹cego jest wy³¹czenie tranzystora kluczuj¹cegoMOSFET.z wyjœciaoscylatoraUk³ad steruj¹cyzV INIC801Rys.4. Schemat uk³adu steruj¹cego uk³adem IC801.32SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 49

Chassis Z8 firmy Panasonic1.3. Uk³ady zabezpieczeñV IN16V(typ.)10V(typ.)tRys.5. Przebieg napiêcia na wyprowadzeniu 4 (V IN )IC801po zadzia³aniu uk³adu protekcji.1.3.1. Zabezpieczenie nadnapiêciowe (Over-voltage Protection- OVP)Zabezpieczenie nadnapiêciowe ma za zadanie ochronê uk³aduIC801, gdy napiêcie V IN na wyprowadzeniu 4 wzroœnie dooko³o 22V. Chocia¿ podstawow¹ rol¹ tego zabezpieczenia jestochrona przed wzrostem napiêcia na wyprowadzeniu 4, to jestona równie¿ z powodzeniem u¿ywana do ochrony nadnapiêciowejpo stronie wtórnej (w przypadku na przyk³ad uszkodzeniauk³adów regulacji). Jest to mo¿liwe dziêki temu, ¿ewyprowadzenie 4 jest zasilane z uzwojenia B1-B2 transformatoraT802, które to napiêcie jest w istocie proporcjonalnedo napiêcia wyjœciowego po stronie wtórnej.1.3.2. Zabezpieczenie nadpr¹dowe (Over-current Protection- OCP)Ochrona nadpr¹dowa jest realizowana przez bezpoœredni¹detekcjê pr¹du drenu wewnêtrznego tranzystora MOSFET. Poniewa¿wyprostowane napiêcie drenu jest monitorowane przezwewnêtrzny komparator, „przy okazji” jest dokonywana równie¿stabilizacja termiczna.Pr¹d dren-Ÿród³o p³yn¹cy przez tranzystor MOSFET jestprzepuszczany przez rezystor R809, wywo³uj¹c na nim spadeknapiêcia. Napiêcie wejœciowe doprowadzane do wyprowadzenia1 (OCP/FB) IC801 jest podawane do wewnêtrznegokomparatora. Gdy to napiêcie przekroczy predefiniowan¹ wartoœæ,wyjœcie uk³adu steruj¹cego zostaje œci¹gniête do niskiegopoziomu, powoduj¹c wy³¹czenie tranzystora MOSFET.1.3.3. Zabezpieczenie termiczneZabezpieczenie to zostaje aktywowane, gdy temperaturapod³o¿a uk³adu przekroczy 140°C. Temperatura ta jest „mierzona”przez obwody regulacyjne, ale równie skutecznie równie¿„zbiera informacje” o przegrzaniu struktury tranzystoraMOSFET - obie struktury umieszczone s¹ przecie¿ na jednympod³o¿u.Dzia³anie tego uk³adu ochronnego jest aktywowane zarównoprzy nadmiernym wzroœcie temperatury, jak równie¿ przynadmiernym wzroœcie pr¹du. Zabezpieczenie to polega na œci¹gniêciuwyjœcia oscylatora na poziom niski i wy³¹czeniu tymsamym tranzystora MOSFET. W tych okolicznoœciach napiêcieV IN na wyprowadzeniu 4 IC801 maleje a¿ osi¹gnie poziomodciêcia 10V, poziom powoduj¹cy wy³¹czenie tranzystora prze-³¹czaj¹cego przetwornicy. Od tego momentu nastêpuje wzrostpoziomu sygna³u na wyprowadzeniu, lecz gdy osi¹gnie onopoziom startowy 16V (pozwalaj¹cy na wystartowanie normalnejpracy zasilacza) uk³ad ochrony znowu zatrzymuje pracestopnia steruj¹cego. Gdy opisywany uk³ad protekcji jest aktywnynapiêcie na wyprowadzeniu 4 roœnie i maleje w zakresieod 10V do 16V, zgodnie z przebiegiem pokazanym na rysunku5, uniemo¿liwiaj¹c podjêcie normalnej pracy. Wy³¹czenietego uk³adu ochronnego (jego dezaktywacja) nastêpujedopiero po od³¹czeniu i ponownym doprowadzeniu napiêciasieciowego, na przyk³ad przez wy³¹czenie i ponowne w³¹czenieodbiornika.1.4. Strona wtórnaPo stronie wtórnej transformatora T802 otrzymywane s¹nastêpuj¹ce napiêcia:• +12V - do zasilania stopni steruj¹cych odchylaniem poziomym,• +20V - do zasilania uk³adu korekcji E/W - IC701,• +27V - do zasilania wzmacniacza mocy fonii IC251.1.6.1. Zasilanie +12VNapiêcie z wyprowadzenia 16 transformatora T802 jestprostowane na diodzie D851 i wyg³adzane przez kondensatorC856. Wyg³adzone napiêcie +12V jest nastêpnie podawane nazaciski transformatora steruj¹cego odchylaniem poziomymT553 poprzez diodê D501 i rezystor R503. W trakcie procedurystartowej napiêcie +12V doprowadzane jest do stopni odchylaniapoziomego. Jednak¿e, gdy napiêcie zasilaj¹ce zostaniepodane i uk³ad prawid³owo wystartuje, obecnoœæ napiêcia+12V z transformatora T802 nie jest ju¿ d³u¿ej konieczna. Zasilaniestopni odchylania poziomego przejmuje linia zasilaj¹ca+12V, pochodz¹ca z trafopowielacza. Jest to spowodowanewymogiem zmniejszenia obci¹¿enia po stronie wtórnej i dostarczeniempr¹du steruj¹cego do transformatora steruj¹cegow uk³adach odchylania poziomego.1.6.2. Zasilanie +20VNapiêcie z wyprowadzenia 14 transformatora T802 jestprostowane przez diodê D853 i podawane przez szeregowyregulator IC702 do zasilania napiêciem +20V uk³adów korekcjiE/W - ma to miejsce tylko w odbiornikach z kineskopem110° wymagaj¹cych takiej korekcji.1.6.3. Zasilanie +27VNapiêcie z wyprowadzenia 14 transformatora T802 jestprostowane przez diodê D853 i podawane do emitera tranzystoraQ851 i dalej przez rezystor R855 do tranzystora Q852.Napiêcie do tranzystora Q852 jest doprowadzane przez z³¹czeemiter-kolektor. W tym samym czasie napiêcie z wyprowadzenia13 transformatora T802 jest prostowane przez diodêD852 na potrzeby wytworzenia napiêcia +27V do zasilaniawzmacniacza wyjœciowego fonii IC251.Jakkolwiek napiêcie +27V jest za du¿e dla zasilania wspomnianegouk³adu scalonego, to pod obci¹¿eniem jego wartoœæzostaje zredukowana do zadowalaj¹cego poziomu. Gdy obci¹¿enietego uk³adu roœnie, spadek napiêcia na R856 wywo-³uje tak¹ polaryzacjê bazy Q851 (bardziej ujemn¹ wzglêdemjego emitera), ¿e wp³ywaj¹c na warunki pracy tranzystora Q852powoduje z kolei zmniejszenie napiêcia zasilaj¹cegoJednak¿e przy redukcji poziomu napiêcia zasilaj¹cego uk³adIC251, ulega równie¿ zmniejszeniu dysponowana moc wyjœciowa.Jest to rekompensowane przez wzrost pr¹du p³yn¹cegoprzez R853/R854. Dziêki temu wp³yw zmniejszenia wartoœcinapiêcia zasilaj¹cego na moc wyjœciow¹ zostaje zminimalizowany.50 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Chassis Z8 firmy Panasonic1.7. G³ówne napiêcia zasilaj¹ce chassis Z81.7.1. Zasilanie +12VNapiêcie zasilaj¹ce +12V jest napiêciem wyjœciowym zwyprowadzenia 4 transformatora T552. Jest ono prostowaneprzez diodê D553 i wyg³adzane na kondensatorze C566, poczym doprowadzane do stopnia koñcowego odchylania pionowego(do n.6 uk³adu IC451). To napiêcie po uruchomieniuodbiornika zasila równie¿ poprzez diodê D510 i rezystor R503transformator steruj¹cy uk³adami odchylania poziomego.1.7.2. Zasilanie -12VNapiêcie zasilaj¹ce -12V jest wytwarzane na wyprowadzeniu5 transformatora T552 i prostowane przez diodê D559.Nastêpnie jest ono pozbawiane têtnieñ przez kondensator C564i doprowadzane do stopnia koñcowego odchylania pionowego(do n.1 uk³adu IC451).1.7.3. Zasilanie +10VNapiêcie o poziomie oko³o 10V jest pobierane z wyprowadzenia6 transformatora T552 i doprowadzane do diody D554.Po wyprostowaniu i wyg³adzeniu na kondensatorze C554, napiêcieto jest dostarczane do wejœcia szeregowego regulatoraIC852 i regulatora napiêcia standby IC1202.1.7.4. Zasilanie +8VNapiêcie +8V jest uzyskiwane z napiêcia +10V, dostarczanegodo n.1. regulatora IC852. Napiêcie wyjœciowe (n.3 IC852)jest wyg³adzane na kondensatorze C857 i u¿ywane jako napiêcie+8V do zasilania procesora steruj¹cego IC601, stopniwyjœciowych wzmacniaczy RGB (na p³ytce kineskopu Y -poprzez wypr. 6 z³¹cza E8 i Y2), procesor fonii IC2001 i uk³aduczêstotliwoœci poœredniej i fonii przeznaczonych dla modelina rynek francuski. Napiêcie z regulatora IC852 zasila równie¿szeregowy regulator +5V - IC851.1.7.5. Zasilanie +5VNapiêcie +5V jest uzyskiwane z napiêcia +8V, które jestdostarczane do n.1. regulatora IC851. Napiêcie wyjœciowe (n.3IC851) jest wyg³adzane na kondensatorze C851 i u¿ywane jakonapiêcie +5V do zasilania tunera, uk³adu reset IC1105 i procesorafonii IC2001 (typ procesora jest zale¿ny od modelu odbiornika).2. Procesor sygna³owy, steruj¹cy i teletekstuWszystkie modele odbiorników telewizyjnych z chassis Z8wyposa¿one zosta³y w procesor spe³niaj¹cy funkcje mikrokontrolerasteruj¹cego i obróbki sygna³owej, w tym równie¿ teletekstu.W zale¿noœci od modelu wystêpuje w omawianym chassisjeden z procesorów serii TDA9350/60/80 firmy Philips,zwany uk³adem UOC (Ultimate One Chip) - uk³adem skupiaj¹cymw sobie prawie „wszystkie” uk³ady odbiornika telewizyjnego.W bie¿¹cym numerze omówione zosta³y dwa procesory ztej serii, a mianowicie TDA9365 i TDA9367 zaaplikowane wchassis CP385/CP785 firmy Daewoo, wobec czego w artykuleopisane zostan¹ tylko te cechy uk³adów serii TDA9350/60/80,które nie zosta³y tam opisane, a które s¹ charakterystyczne iistotne ze wzglêdu na zastosowanie ich w chassis Z8 firmy Panasonic.Omówienie funkcji wybranych wyprowadzeñ i uk³adówz nimi zwi¹zanych zostanie przeprowadzone w ramach blokówfunkcjonalnych wchodz¹cych w sk³ad tych procesorów.2.1. Procesor steruj¹cy2.1.1. Wejœciowe sygna³y kontrolnen.6 - Keyscan. Rozkazy z klawiatury lokalnej doprowadzanes¹ do n.6 uk³adu UOC (IC601) jako dane szeregowe. Towyprowadzenie jest utrzymywane na poziomie 3.3V przezrezystor R1140 podpiêty do napiêcia 3.3V standby. To oznacza,¿e wysoki poziom jest utrzymywany równie¿ w trybiestandby. Rozkaz wys³any z klawiatury lokalnej powodujezmianê napiêcia docieraj¹cego do wyprowadzenia 6 i tymsamym inicjalizacjê pracy uk³adów kontrolnych. Gdy rozkazysteruj¹ce zostaj¹ wys³ane z pilota i docieraj¹ do n.64IC601, z wyprowadzenia 6 wyemitowany zostaje sygna³wyjœciowy (doprowadzany do tranzystorów Q1102 i Q1107),powoduj¹cy miganie diody LED D1104. Rozkazy steruj¹cez klawiatury lokalnej i z pilota maj¹ ten sam status i s¹ traktowanez jednakowym priorytetem.n.8 - Slow Switching. Uk³ad jest tak zaprojektowany, ¿e jestmo¿liwe prze³¹czenie z dowolnego programu w tryb odbiorusygna³ów ze Ÿróde³ AV. Poprzez gniazdo scart jestmo¿liwe doprowadzenie zespolonego sygna³u wizyjnegolub sygna³ów RGB. Prze³¹czenie w tryb odbioru AV dlasygna³u wizyjnego zachodzi przez podanie odpowiedniegopoziomu na to wyprowadzenie procesora.n.36 - EHT/Short Circuit Protection. To wejœcie procesora,które jest normalnie polaryzowane przez R2202 i R621 zapewniaochronê przeciwzwarciow¹ poprzez wy³¹czenie odbiornikaw tryb standby. Ochrona przeciwzwarciowa jestwykonywana przez tranzystor Q603. Nastêpuj¹ce linie zasilaj¹ces¹ monitorowane przez ten uk³ad ochrony:• napiêcie +200V jest kontrolowane przez diodê D603. Spadeknapiêcia +200V powoduje zmniejszenie napiêcia narezystorze R631. To z kolei powoduje w pewnym momencieprzewodzenie diody D603. Baza tranzystora Q603zostaje utrzymana na wysokim poziomie przez rezystorR622. Spadek napiêcia doprowadzany do bazy tranzystoraQ603 powoduje za³¹czenie tranzystora. Na wejœciuochronnym (n.36) zostaje ustalony poziom wysoki i nastêpujeprze³¹czenie odbiornika w tryb standby.• napiêcie +5V jest kontrolowane przez diodê D601. Spadeknapiêcia +5V jest doprowadzany do bazy tranzystoraQ603 powoduj¹c jego za³¹czenie i podobnie jakdla ochrony linii zasilaj¹cej +200V, na n.36 zostajewmuszony poziom wysoki i nastêpuje prze³¹czenie odbiornikaw tryb standby.Dodatkowo przewidziana jest ochrona napiêcia +8V. Jestona realizowana wewn¹trz procesora IC601 poprzez wyprowadzeniazasilaj¹ce 14 i 39. Gdy wartoœæ napiêcia +8Vspada poni¿ej ustalon¹ wartoœæ referencyjn¹, nastêpujewy³¹czenie odbiornika do trybu standby.n.49 - Automatic Beam Current Limiting. Jest to wejœcieogranicznika pr¹du kineskopu, która to ochrona jest realizowanawewn¹trz procesora przez monitorowanie napiêciana wyprowadzeniu 49. W odpowiedzi na zmianynapiêcia na n.49 zmieniaj¹ siê jaskrawoœæ i kontrast.Ochrona uk³adów automatycznego ograniczanie pr¹dukineskopu realizowana jest przez diodê D403 i zostanieomówiona w dalszej czêœci przy okazji omawiania uk³adówCATS automatycznego œledzenia kontrastu i wyjœæsygna³ów chrominancji. }Ci¹g dalszy nast¹piSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 51

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTAnalogowo – cyfrowy odbiornik satelitarny Sat CruiserDSR201(P) firmy AMT (cz.3 - ost.)Jerzy Gremba, Sebastian Gremba3.5. Uk³ad TLC2932Uk³ad TLC2932 firmy Texas Instruments zaprojektowanyzosta³ dla systemów PLL i jest z³o¿ony z napiêciowo przestrajanegogeneratora (VCO) oraz fazowo-czêstotliwoœciowegodetektora (PFD). Zakres generowanych czêstotliwoœci VCOjest ustawiany za pomoc¹ zewnêtrznego rezystora R BIAS .Oscylator VCO wyposa¿ony jest w dzielnik czêstotliwoœcio wspó³czynniku podzia³u 1:2. Szybki detektor PFD z wewnêtrzn¹pomp¹ ³aduj¹c¹ wykrywa ró¿nicê faz pomiêdzy wejœciowymsygna³em czêstotliwoœci odniesienia i sygna³em wejœciowympochodz¹cym z zewnêtrznego licznika.Schemat blokowy uk³adu TLC2932 pokazano na rysunku 9.Podstawowe cechy i parametry uk³adu:• sekcja oscylatora VCO:- kompletny VCO wymagaj¹cy zastosowania tylko pojedynczegozewnêtrznego rezystora,- zakres czêstotliwoœci: 22÷50MHz lub 11÷25MHz,- wybór czêstotliwoœci wyjœciowej: × 1 lub × 1/2.• detektor fazowo-czêstotliwoœciowy (PFD) jest wyposa¿onyw pompê ³aduj¹c¹,• mo¿liwoœæ pracy VCO i PFD w trybie pracy z obni¿on¹moc¹,• napiêcie zasilania 3V lub 5V,• technologia CMOS,• typowe aplikacje: synteza czêstotliwoœci, systemy modulacji/demodulacji,• obudowa 14-wyprowadzeniowa (TLC2932IPWLE).Opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu TLC2932 przedstawionow tabeli 5, a schemat aplikacyjny na rysunku 10.VCOINBIASBias ControlVCOINHIBITR BIASFIN-ASchemat blokowy VCODetectorVCO OutputSchemat blokowy PFDCharge PumpVDD1/2PFD OUTMUXSELECTVCOOUTTabela 5.Opis funkcji wyprowadzeñ uk³aduTLC2932Nr Nazwa Funkcja1 LOGIC V DD Zasilanie dla logiki wewnêtrznej.2 SELECTWybór czêstotliwoœci wyjœciowej VCO. Jeœliwejœcie to jest w stanie wysokim, wyjœciowaczêstotliwoœæ VCO dzielona jest w stosunku 1:2.3 VCO OUTWyjœcie VCO. Gdy VCO INHIBIT jest w staniewysokim, wyjœcie VCO znajduje siê w stanieniskim.4 FIN-A Wejœcie czêstotliwoœci odniesienia (f REF IN ).5 FIN-BWejœcie dla czêstotliwoœci wyjœciowejzewnêtrznego licznika VCO (f FIN-B ).6 PFD OUT Wyjœcie detektora PFD.7LOGICGNDMasa dla logiki wewnêtrznej.8 NC Nie pod³¹czone.9PFDINHIBIT10 VCOINHIBITSterowanie wstrzymaniem detektora PFD.Podczas wstrzymania PFD-INHIBIT jest wstanie wysokim, wyjœcie detektora PFD znajdujesiê w stanie wysokiej impedancji.Sterowanie zatrzymaniem VCO. Gdy VCOINHIBIT jest w stanie wysokim, VCO OUT jest wstanie niskim.11 VCO GND Masa dla VCO.12 VCO IN Wejœcie napiêcia sterowania VCO.13 BIASPolaryzacja zasilania. Zewnêtrzny rezystorprzy³¹czony pomiêdzy VCO V DD i BIASumo¿liwia ustawienie potrzebnego zakresuczêstotliwoœci oscylatora VCO.14 VCO V DDZasilanie dla VCO. Zasilanie to jestodseparowane od zasilania logiki (LOGIC V DD )w celu zredukowania sprzê¿enia pomiêdzyzasilaniem.=14.31818MHzf OCSFIN-BPFD INHIBITRys.9. Schemat blokowy uk³adu TLC2932.DVDD10µFDGNDXTALOscillator0.022µFPrescala(1/P)P=2M=910ProgrammaleCounter (1/M)ProgrammableCounter (1/N)N=455LOGICVDDTLC2932SELECTVCOOUTVCOVDDBIASVCO INFIN-A VCOf RE F GNDVCOFIN-BINHIBITPFD PFDOUT INHIBITLOGICNCGNDAGNDDGNDS1, S2: ONS3: OFF (SELECT=H)DVDD0.022µFC20.022µFS1S2S347k10µFR12.2kR3R2C1Low-PassFilterRys.10. Schemat aplikacyjny uk³adu TLC2932.AVDDDGND52 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTDedicated Input PinsClock/InputPinsCentral Switch Matrix33/34/36ClockGeneratorLogicArrayInputSwitchMatrixLogicAllocatorwith XOR416Output/BuriedMacrocells16PAL BlockPAL BlockRys.11. Schemat blokowy uk³adu M4-64/32.16Output Switch Matrix816I/O CellsI/OPinsI/OPinsI/OPins3.6. Uk³ad M4-64/32Uk³ad M4-64/32 stanowi programowany uk³ad logicznyCPLD (Complex Programmable Logic Device) firmy Lattice.Nale¿y do rodziny uk³adów MACH 4-xxx tej firmy. Uk³adyserii MACH 4-xxx zawieraj¹ od 32 do 256 makroceli. Oferowanes¹ dla napiêcia zasilania 5V (seria M4-xxx) oraz dla 3.3V(seria M4LV-xxx).Uk³ady MACH 4-xxx programowane s¹ za poœrednictweminterfejsu JTAG (wed³ug standardu IEEE 1149.1). Uk³ady tegotypu gwarantuj¹ czas ustalania krótszy od 7.5ns oraz maksymaln¹czêstotliwoœæ pracy do 111MHz.Cechy i parametry uk³adu:• technologia E 2 CMOS,• elastyczna architektura umo¿liwiaj¹ca szybkie projektowanieuk³adów logiki,• wysoka szybkoœæ: czas ustalania siê 7.5ns dla wersji komercyjnejoraz 10ns dla wersji przemys³owej,• 32 do 256 makroceli oraz 32 do 384 rejestrów,• liczba wyprowadzeñ 44 do 256,• elastyczna architektura:- rejestry D/T i zatrzaski,- tryb synchroniczny i asynchroniczny,- dedykowane rejestry wejœciowe,- programowanie polaryzacji.• zaawansowane mo¿liwoœci dla ³atwej integracji systemowej:- zasilanie 3.3V lub 5V,- interfejs JTAG dla testowania i programowania,- programowany bit zabezpieczenia,- sterowanie czasem narastania sygna³u wyjœciowego.Uk³ad M4-64/32 zawiera 64 makrocele i oferowany jest wobudowach: 44-koñcówkowej typu PLCC, 44-koñcówkowejtypu TQFP oraz 48-koñcówkowej typu TQFP.Ka¿dy blok PAL zawiera:• tablicê zbiorów,• alokator logiki,• makrocele,• matrycê prze³¹czania wyjœæ,• wejœcia/wyjœcia (I/O) celi,• matrycê prze³¹czania wyjœæ,• generator zegara.Schemat blokowy uk³adu M4-64/32 przedstawiono na rysunku11. Architektura uk³adu jest z³o¿ona z bloków PAL po-³¹czonych wewnêtrznie z centraln¹ matryc¹ prze³¹czaj¹c¹.Centralna matryca prze³¹czaj¹ca umo¿liwia komunikacjê pomiêdzyblokami PAL i ustala kolejnoœæ operacji dla wejœæ blokówPAL. Równoczeœnie bloki PAL i centralna matryca prze-³¹czaj¹ca umo¿liwia projektowanie logiczne w celu stworzeniadu¿ych projektów, bez koniecznoœci u¿ycia znacznej iloœcipojedynczych logicznych uk³adów scalonych.W architekturze systemu MACH4 makrocele s¹ elastycznie³¹czone poprzez alokator logiczny i wyprowadzenia wejœcia/wyjœciaz innymi makrocelami do wyjœciowej matrycyprze³¹czaj¹cej.3.7. Uk³ad M29F400BTUk³ad M29F400BT firmy ST Microelectronics stanowipamiêæ nieulotn¹ typu flash o pojemnoœci 4 Mbitów (organizacja512Kb × 8 lub 256Kb × 16) z mo¿liwoœci¹ odczytu, kasowaniai reprogramowania. Mo¿e pracowaæ z pojedynczymnapiêciem zasilania równym 5V. W trybie odczytu mo¿e byæwykorzystana analogicznie jak pamiêæ ROM lub EPROM.Pamiêæ dzielona jest na bloki, które mog¹ byæ niezale¿niekasowane. Ka¿dy blok jest zabezpieczony przed przypadkowymirozkazami programowania i kasowania modyfikuj¹cymizawartoœæ pamiêci. Rozkazy programowania i kasowanias¹ zapisywane w interfejsie rozkazów wbudowanym w pamiêæ.Sterownik programowania/kasowania upraszcza proces programowanialub kasowania pamiêci.A15A14A13A12A11A10A9A8NCNCWRPNCNC11213RBNCA17A7A6A5A4A3A2A1 24A0-A17WEGRP18M29F400BTM29F400BB48 A16BYTEV SSDQ15A-1DQ7DQ14DQ6DQ13DQ5DQ12DQ4373625V CCDQ11DQ3DQ10DQ2DQ9DQ1DQ8DQ0GV SSEA0V CCM29F400BTM29F400BBV SSNCRBA17A7A6A5A4A3A2Rys.13. Wyprowadzenia obudów uk³adu M29F400BT.A1A0fV SSGDQ0DQ8DQ1DQ9DQ2DQ10DQ3DQ111 4443RPW42412345678915101112131415161718192021DQ0-DQ14DQ15A-1BYTERBRys.12. Schemat logiczny uk³adu M29F400BT.M29F400BTM29F400BB403938373635343332313029282726252422 23A8A9A10A11A12A13A14A15A16BYTEV SSDQ15A-1DQ7DQ14DQ6DQ13DQ5DQ12DQ4V CCSERWIS ELEKTRONIKI 8/2003 53

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMTTabela 6.SymbolOpis nazw sygna³ów pamiêciM29F400BTOpisRASUCASLCASWControlClocksVBB Generatorv ccv ssA0-A17DQ0-DQ7DQ8-DQ14DQ15A-1EGWRPRBBYTEVccVssNCWejœcia adresoweWejœcia/wyjœcia danychWejœcia/wyjœcia danychWejœcie/wyjœcie danych lub wejœcie adresoweChip enableZezwolenie wyjœciaZezwolenie zapisuReset/tymczasowe usuniêcie ochrony blokuWyjœcie odczytu/zajêtoœciWybór organizacji: bajt/s³owoNapiêcie zasilaniaMasaNie wykorzystaneA0-A11(A0-A9)*1A0-A7(A0-A9)*1RefreshTimerRefreshControlRefreshCounterRowAddressBufferColumnAddressBufferRowDecoderMemory Array1.048.576×16CelisColumnDecoderSense Amps & I/OLowerData inBufferLowerData outBufferUpperData inBufferUpperData outBufferDQ0toDQ7OEDQ8toDQ15Cechy i parametry uk³adu:• pojedyncze napiêcie zasilania 5V ±10%,• czas dostêpu: 45ns,• czas programowania: typowo 8µs / bajt – s³owo,• liczba bloków pamiêci: 11,• wbudowany sterownik programowania/kasowania:- wbudowany algorytm programowania bajt/s³owo,- wbudowany algorytm kasowania typu multi-block,- wyprowadzenie wyjœcia odczyt/zajêty,• funkcja zawieszenia i wznowienia kasowania,• funkcja odblokowania obejœcia rozkazu programowania,• tryb tymczasowego braku ochrony bloku,• ma³y pobór mocy (czuwanie i automatyczne czuwanie),• liczba cykli programowania/kasowania: 100 000 na ka¿-dy blok,• zachowanie danych: przez 20 lat,• typ obudowy: TSOP 48-wyprowadzeniowa oraz SO 44-wyprowadzeniowa.Schemat logiczny uk³adu M29F400BT pokazano na rys.12,natomiast wyprowadzenia dla obu rodzajów obudów na rysunku13. Opis nazw sygna³ów pamiêci M29F400BT przedstawionow tabeli 6.3.8. Uk³ad KM416C1204CUk³ad KM416C1204C firmy Samsung Electronics stanowipamiêæ dynamiczn¹ RAM wykonan¹ w technologii CMOS,o organizacji wewnêtrznej 1M × 16 bitów.Uk³ad ten nale¿y do rodziny pamiêci DRAM CMOS z rozszerzonymwyjœciem danych. Tryb rozszerzenia wyjœcia umo¿-liwia wysok¹ szybkoœæ dostêpu do komórek pamiêci. Napiêciezasilania wynosi +5V lub +3.3V, cykl odœwie¿ania 1K lub4K, czas dostêpu: 45, 50 lub 60ns, pobór mocy: normalny lubobni¿ony.Cechy i parametry uk³adu:• tryb wyjœcia rozszerzenia,• kompatybilnoœæ wejœæ i wyjœæ (TTL),• standard wyjœæ: JEDEC,• obudowa SOJ 400 oraz TSOP(II),• pojedyncze napiêcie zasilania +5V ±10% (dla wersji 5V),• pojedyncze napiêcie zasilania +3.3V ±10% (dla wersji3.3V),Rys.15. Wyprowadzenia obudów uk³adów KM416C/V1204.Tabela 7.Nazwa wyprowadzeniaOpis sygna³ów wyprowadzeñ pamiêciKM416C1204FunkcjaA0÷A11 Wejœcia adresowe (dla 4K)A0÷A9 Wejœcia adresowe (dla 1K)DQ0÷DQ15VssRASUCASLCASWOEWejœcie/wyjœcie danychMasaStrobowanie adresów wierszaStrobowanie adresów kolumnyStrobowanie adresów kolumnyWejœcie odczytu/zapisuZezwolenie wyjœcia danychVcc Zasilanie napiêciem +5V lub 3.3VNCRys.14. Schemat blokowy uk³adu KM416C1204.V CCKM416C/V10(2)04CJV CC 21 22DQ0DQ1DQ2DQ3V CCDQ4DQ5DQ6DQ7N.CN.CWRAS*A11(N.C)*A11(N.C)A0A1A2A312345678910111213141516171819204241403938373635343332313029282726252423V SSDQ15DQ14DQ13DQ12V SSDQ11DQ10DQ9DQ8N.CUCAS N.CUCAS N.COE WA9 *A11(N.C)A8 *A11(N.C)A7 A0A6 A1A5 A2A4 A3V SSV CCDQ0DQ1DQ2DQ3V CCDQ4DQ5DQ6DQ7N.CV CCNie wykorzystaneKM416C/V10(2)04CT1422413404395386377368359341033113212311330142915281627172618251924202321 22V SSDQ15DQ14DQ13DQ12V SSDQ11DQ10DQ9DQ8N.CN.CUCASUCASOEA9A8A7A6A5A4V SS54 SERWIS ELEKTRONIKI 8/2003

Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarny Sat Cruiser DSR201(P) firmy AMT• moc rozpraszana: 1W,• okres odœwie¿ania: 16ms,• czas dostêpu: 45ns, 50ns lub 60ns (zale¿nie od wersji).Wersje uk³adu:• KM416C1204C/C-L (5V, 1K Ref),• KM416V1204C/C-L (3.3V, 1K Ref).Schemat blokowy uk³adu KM416C1204 przedstawiono narysunku 14, natomiast wyprowadzenia obu wersji obudów –na rysunku 15. Opis sygna³ów na wyprowadzeniach uk³aduKM416C1204 przedstawiono w tabeli 7.3.9. Uk³ad AT24C256Uk³ad AT24C256 firmy Atmel stanowi pamiêæ EEPROMo pojemnoœci 256 Kbitów (organizacja 32 768 bitów z 8). Uk³adma pojemnoœæ dok³adnie 262 144 bity. Mo¿liwe jest elektryczneszeregowe programowanie i kasowanie 32 768 s³ów 8-bitowych.Sterowanie pamiêci¹ odbywa siê poprzez szeregow¹ magistralê2-przewodow¹. Uk³ad jest przeznaczony do aplikacjikomercyjnych i przemys³owych.Podstawowe cechy i parametry uk³adu:• napiêcie zasilania- wersja standardowa: 2.7V (Vcc = 2.7V ÷ 5.5V),- wersja z obni¿onym napiêciem zasilania: 1.8V (1.8V÷3.6V),• organizacja wewnêtrzna: 32 768 × 8,• 2-przewodowy interfejs szeregowy,• wbudowany przerzutnik Schmitt’a, filtry wejœciowe w celust³umienia szumów,• dwukierunkowy protokó³ transferu danych,• szybkoœæ transferu: 1MHz (dla 5V), 400kHz (dla 2.7V),100kHz (dla 1.8V),• wyprowadzenie zabezpieczenia zapisu przeznaczone dlazabezpieczenia programowego i sprzêtowego,• 64-bajtowy tryb zapisu stronicowego,8-ball dBGAVCCWPSCLSDA87651234Rys.16. Wyprowadzenia obudów uk³adu AT24C256.Tabela 8.OznaczenieA0÷A1SDASCLWPNCA0 1 14 VCCA1NCNCNCNCGND23456714-pin TSSOP1312111098WPNCNCNCSCLSDAOpis funkcji wyprowadzeñ uk³aduAT24C256Wejœcia adresoweFunkcjaDane szeregowej magistrali I 2 CWejœcie zegarowe szeregowej magistrali I 2 CZabezpieczenie zapisuNie wykorzystaneA0A1NCGND8-pin PDIP, -SOIC, -TSSOP1 8 VCC234765WPSCLSDA• czas trwania zapisu: typowo 5ms,• trwa³oœæ: 100 000 cykli zapisu, przechowywanie danych:do 40 lat,• obudowy: JEDEC PDIP 8-wyprowadzeniowe, EJAJ SOIC8-wyprowadzeniowe, TSSOP 8-wyprowadzeniowe,TSSOP 14-wyprowadzeniowe oraz typu „8-ball dBGA TM ”.Wyprowadzenia obudów uk³adu AT24C256 pokazano narysunku 16, a opis funkcji wyprowadzeñ uk³adu AT24C256przedstawiono w tabeli 8. }

SERWIS ELEKTRONIKI9/2003 Wrzesieñ 2003 NR 91Od RedakcjiNumer wrzeœniowy „SE”, który w³aœnie oddajemy do r¹knaszych Czytelników poœwiêcony jest w du¿ej mierze tematyceuk³adów zasilaj¹cych. Nie jest to przypadek, ¿e tyle miejscapoœwiêcamy tym uk³adom. Na podstawie sygna³ów nap³ywaj¹cychdo Redakcji od osób poszukuj¹cych pomocy w naprawie,stwierdzamy, ¿e te najbardziej nara¿one na uszkodzeniauk³ady przysparzaj¹ najwiêcej problemów nie tylko ludziomstawiaj¹cym pierwsze kroki w tym fachu, ale tak¿e mocno ju¿zaawansowanym serwisantom. Znajduje to zreszt¹ odbicie chocia¿byw „Odpowiedziach na listy” oraz rubryce „Naprawydla dociekliwych”. Jest to zatem swoista odpowiedŸ na liczneproœby i zapytania Pañstwa odnoœnie tego fragmentu ka¿degourz¹dzenia.I tak zamieszczamy dokoñczenie artyku³u opisuj¹cego dzia-³anie i metodologiê napraw zasilaczy komputerowych wraz zoczekiwanymi praktycznymi wskazówkami dotycz¹cymi potencjalnychprzyczyn uszkodzeñ i szans na pomyœlne i ekonomicznieuzasadnione wykonanie naprawy. Godny polecenia wtym artykule jest równie¿ opis specyfikacji zasilaczy ATX, atak¿e mo¿liwoœci zastosowania ich w starszych, ale ci¹gle bêd¹cychw powszechnym u¿yciu komputerach z p³yt¹ AT.Ponadto w bie¿¹cym numerze rozpoczynamy przegl¹d uk³adówzasilaj¹cych w cyfrowych odbiornikach satelitarnych, atak¿e publikujemy opis zintegrowanego uk³adu zasilacza i odchylaniapoziomego IPSALO, stosowanego w OTVC Telefunkenz chassis 318A. Uk³ad ten to jeden z bardziej skomplikowanychuk³adów, jakie mo¿na spotkaæ w odbiornikach telewizyjnychi w zwi¹zku z tym uk³ad, który mo¿e przysporzyæmnóstwo k³opotów w pracach serwisowych. Nie jest to odosobnionyprzypadek, ¿e serwis tych odbiorników wymagagruntownej znajomoœci dzia³ania i niejednokrotnie zmuszaserwisantów do rozwi¹zywania nie³atwych problemów, a nawet³amig³ówek.Dodatkowa wk³adka do numeru 9/2003:Magnetowid Panasonic NV-J35EE - 6 × A2,Odtwarzacz CD Pioneer PD-31, PD-8700, PD-8700-S,PD-7700, PD-7700-S - 2 × A2,OTVC Orion Color 7088VT - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plZasada dzia³ania i metodologia naprawzasilaczy komputerowych (cz.3 - ost.) ............................ 4Uk³ady zasilania w cyfrowychodbiornikach satelitarnych Set-Top-Box (cz.1) ............. 10Opis procesora TB1238BN firmy Toshiba (cz.1) ........... 14Zamienniki firmy Philips diod mocywybranych firm (cz.3) .................................................... 17Porady serwisowe ......................................................... 19- odbiorniki telewizyjne ............................................... 19- odbiorniki satelitarne ................................................ 26- DVD .......................................................................... 27- magnetowidy ............................................................ 27- monitory .................................................................... 28Schemat zasilacza OTVC 21” Samsungchassis S51A ........................................................... 29, 32Schemat zasilacza OTVC 25” ÷ 30” Samsungchassis S51A ........................................................... 30, 31Chassis Z8 firmy Panasonic (cz.2) ................................ 33Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 35Zasilacz chassis GP2D firmy Panasonic....................... 38Regulacje w trybie serwisowym projektoraKP-46S3 z chassis RX1 firmy Sony .............................. 44Uk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318A .... 48Uk³ad scalony TDA6812 ................................................ 52Czym zast¹piæ procesor M52309SP? ........................... 54Og³oszenia i informacje ................................................. 55Wk³adka:OTVC Universum FT-4376 chassis PC08X8 - 2 × A2,Radio samochodowe Panasonic CQ-RD925LEN,CQ-RD915LEN, CQ-RD910LEN, CQ-RD905LEN,CQ-RD900LEN - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychZasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczykomputerowych (cz.3 - ost.)Karol Œwierc2.9. Przetwornica napiêcia standbyNa wstêpie spostrze¿enie natury ogólnej. Czym ró¿ni siêprzetwornica ma³ej i du¿ej mocy? Mo¿na kuriozalnie odpowiedzieæ,¿e moc¹, nie o to jednak chodzi. Ró¿ni siê zasadniczobudow¹ z takiego prostego powodu, ¿e jeœli potrzebna namniewielka moc, mo¿na zbudowaæ dowolny generator, nawin¹æna rdzeniu jego „trafka” uzwojenie dodatkowe i „ukraœæ” zniego nieco mocy. Spostrze¿enie to jest o tyle istotne, gdy¿optymalizacja warunków pracy zasilacza przetwornic œrednichi du¿ych mocy musi byæ bardzo staranna, natomiast granicamiêdzy przetwornic¹ SMPS a generatorem transformatorowymw ogólnoœci nie jest œcis³a i ostra. Otó¿, budowa przetwornicystandby zasilacza PC przypomina w³aœnie taki generatorek zprost¹ stabilizacj¹ jego drgañ. Schemat przedstawiono na rysunku2.9.1.ZD2(najczêœciej 6.2V)C19rezystorstartowyD28R56150C34.7nQ12+300Vujemne sprzê¿enie zwrotne(stabilizuj¹ce wartoœæ napiêcia wyjœciowego)U WYdodatnie sprzê¿enie zwrotne(zapewniaj¹ce oscylacje uk³adu)To winowajca przewa¿aj¹cej czêœci awarii ca³ego zasilacza;wymieniæ przy ka¿dej naprawie, stosuj¹c kondensator na 105°C LOW ESRRys.2.9.1. Przetwornica standby.Oscylacje w tym uk³adzie zapewnia dodatnie sprzê¿eniezwrotne realizowane przez dwójnik RC (R56, C3). Poniewa¿tranzystor w uk³adzie OE odwraca fazê, aby sprzê¿enie to by³ododatnie, uzwojenia transformatora (g³ówne i sprzê¿enia zwrotnego)musz¹ byæ nawiniête tak, aby równie¿ odwraca³y fazê.Pracê tego uk³adu oscylacyjnego nadzoruje pêtla ujemnegosprzê¿enia zwrotnego. Dzia³a ona w oparciu o to samo dodatkoweuzwojenie transformatora. Powoduje ono przez diodêD28 na³adowanie kondensatora C19 do napiêcia ujemnego,tym wy¿szego, im wiêksza amplituda drgañ w uk³adzie. Jeœlinapiêcie to stanie siê wy¿sze od progowego diody Zenera ZD2,baza tranzystora Q12 bêdzie polaryzowana ujemnie, t³umi¹cwzbudzaj¹ce dzia³anie pêtli dodatniego sprzê¿enia zwrotnego.I jedynie na tym polega stabilizacja w tym uk³adzie. Prezentujej¹ rysunek 2.9.2.Jedna rzecz jest tu istotna i podstawowa: aby takie sprzê¿eniezwrotne stabilizowa³o napiêcie wyjœciowe, musi byæ zachowanaokreœlona biegunowoœæ uzwojeñ. Przekazywanieenergii do elektrolitu wyjœciowego musi nastêpowaæ w tej samejfazie pracy uk³adu, co ³adowanie kondensatora C19. Jestto wiêc dwutaktowa „przetworniczka” typu flyback. Mimo to,pr¹d p³yn¹cy przezkondensator C3I C3SZstan równowagi gdy:I +SZ= -I -I -SZI +SZstartowego)(pomijamy pr¹d bazyQ12 i pr¹d rezystoraRys.2.9.2. Zasada stabilizacji.tak zaprojektowany uk³ad ma stabilizacjê, jeœli by okresliæ jakonieimponuj¹c¹, to za ma³o powiedziane. W zakresie poborupr¹du od 100mA do 1A napiêcie wyjœciowe „siada” w zakresieod oko³o 15V do oko³o 10V. Dlatego te¿ w pe³nym uk³adziezasilacza standby, zasilacz impulsowy buforowany jestliniowym stabilizatorem 5V (IC3). Jego sprawnoœæ jest tu mniejwiêcej na poziomie 40%, lecz z uwagi na niewielk¹ moc wyjœcianie ma to wiêkszego znaczenia. Jeszcze jedna rzecz jestistotna - uk³ad taki wymaga te¿ wstêpnego obci¹¿enia. Jest onozapewnione nawet przy od³¹czeniu wyjœcia, gdy¿ przetwornicastandby (choæ z innego odczepu transformatora) zasila sterownikzasilacza g³ównego.Pracê opisywanej przetwornicy standby zilustrowano oscylogramamina rysunku 2.9.3 dla trzech ró¿nych obci¹¿eñ. WidaæwyraŸnie jak roœnie procentowy udzia³ czasu pobieraniaenergii z wejœcia, gdy zasilacz doci¹¿amy.a)b)oko³o500V SSFaza poboruenergii - ok. 5µsok. 10V SSokres oscylacji -- ok. 15µs = f 66kHz ~a) przebieg napiêcia na kolektorze tranzystora Q12b) przebieg napiêcia na bazie tranzystora Q12Faza gromadzeniaenergii w transformatorzeT6Baza Q12spolaryzowananapiêciem dodatnimRys.2.9.3a. Praca przetwornicy standby; obci¹¿enienapiêcia +5V STBY = 1A.4 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowycha)b)Dla kompletu informacji w zakresie tego prostego uk³adudodajmy, ¿e cz³on R58, C32 i D31 to tradycyjny uk³ad snubber„chroni¹cy” tranzystor kluczuj¹cy przed uszkodzeniemenergi¹ indukcyjnoœci rozproszenia transformatora, a rezystorR55 to rezystor startowy, czêsto awaryjny!3. Katalogowe parametry oraz standaryzacjaz³¹cz zasilacza ATX3.1. Parametry, dane, opis z³¹czczêstotliwoœækluczowaniaroœnieczas poboruenergii malejea) przebieg napiêcia na kolektorze tranzystora Q12b) przebieg napiêcia na bazie tranzystora Q12Rys.2.9.3b. Przebieg porównawczy podczas obci¹¿eniaprzetwornicy standby pr¹dem 0.5A.a)b)Przebiegi bardziej przypominaj¹ pracê zwyk³ego oscylatoraani¿eli przetwornicy napiêciaa) przebieg napiêcia na kolektorze tranzystora Q12b) przebieg napiêcia na bazie tranzystora Q12Rys.2.9.3c. Praca przetwornicy standby bez obci¹¿enia(jedynym obci¹¿eniem jest sterownikg³ównej czêœci zasilacza).3.1.1. Zmiany w specyfikacji zasilaczy ATXW wyniku ewolucji p³yt g³ównych komputerów oraz rosn¹cychwymagañ pr¹dowych podzespo³ów ulokowanych na kartachrozszerzeñ, w szczególnoœci kart graficznych i ró¿nego rodzajuich „akceleratorów” i innych „dopalaczy”, nastêpuj¹ tak¿ezmiany w zaleceniach i specyfikacji nowych zasilaczy. Na dzieñdzisiejszy zosta³y one sprecyzowane dla zasilaczy o oznaczeniuATX12V. Jak z oznaczenia mo¿na siê domyœleæ, zmiany dotycz¹g³ównie wydajnoœci Ÿród³a o napiêciu 12V. Sprawa wymagawyjaœnienia, gdy¿ tak naprawdê to liczba uk³adów o zwiêkszonymzapotrzebowaniu na pr¹d ze Ÿród³a 12V nie roœnie, natomiastprzetwornice zawarte w obudowie zasilacza, to nie jedyneznajduj¹ce siê we wspó³czesnym komputerze. Dodatkowe konwerteryDC/DC ulokowane s¹ na p³ycie g³ównej, a nie ma równie¿¿adnych przeciwwskazañ, aby dana karta produkowa³a sobienapiêcie lub napiêcia wed³ug swoich zapotrzebowañ. Najbardziejznane przetwarzanie DC/DC to konwertery napiêcia zasilaj¹cegoprocesor; s¹ one programowane cyfrowo z rozdzielczoœci¹0.05V, tzw. kod VID (a¿ 5-bitowy). Na p³ytach starszegotypu, Ÿród³em napiêcia wejœciowego by³o napiêcie 3.3V lub 5V.Stwierdzono jednak, ¿e sprawniejsze s¹ konwertery step down(przetwarzaj¹ce napiêcie „w dó³”), ze Ÿród³a 12V. Nie tylko wiêkszasprawnoœæ przetwornicy, ale równie¿ „transmisji” energii(mniejsze pr¹dy p³yn¹ce w przewodach i z³¹czach) odgrywa tuistotn¹ rolê. W³aœnie dla wspó³pracy z takimi p³ytami sprecyzowanowymagania dla zasilacza ATX12V. Zwiêkszona wydajnoœæŸród³a 12V, to tylko jeden zmieniony parametr. Pozosta³ymi s¹:lepsza stabilizacja napiêæ przy ró¿nej dystrybucji obci¹¿eñ poszczególnychŸróde³ napiêæ (tzw. cross-regulation), lepsza charakterystykastabilizacji przy obci¹¿eniu pojemnoœciowym, poprawacharakterystyki przejœciowej w warunkach gwa³townejzmiany obci¹¿enia oraz parametry, które nale¿y czêœciowo zaliczyædo mechanicznych, jak: ch³odzenie elementów mocy orazdopuszczalne spadki napiêæ na przewodach ³¹cz¹cych zasilacz zp³yt¹ g³ówn¹ komputera. Do parametrów mechanicznych nale¿yrównie¿ sprecyzowanie dodatkowego 4-stykowego z³¹cza, na którewyprowadzone jest napiêcie 12V (patrz rys. 3.2 w p.3.1.3).Zasilacze ATX12V musz¹ byæ kompatybilne „w dó³” z ATX,a wiêc musz¹ zachowywaæ wszystkie pozosta³e dotychczasoweparametry, w szczególnoœci musz¹ zostaæ zachowane wydajnoœcipr¹dowe napiêæ 5V i 3.3V. Dopuszczalne jest natomiast, dlaminimalizacji kosztów uk³adu, zachowanie du¿ych wydajnoœciŸróde³ niskonapiêciowych przez ró¿ny rozdzia³ mocy miêdzy teŸród³a i Ÿród³o 12V, nie zwiêkszaj¹c wtedy nadmiernie sumarycznejmocy uk³adu. Takie za³o¿enia zapewniaj¹ efektywne wykorzystanieuk³adu zarówno przy wspó³pracy z p³ytami „zorientowanymi”napiêciowo na 3.3/5V, jak i 12V. Pozostaje jednak wmocy fakt, ¿e zasilacz ATX przeznaczony jest dla p³yt dokonuj¹cychdalszych konwersji napiêæ ze Ÿróde³ 3.3V lub 5V, a ATX12Vze Ÿróde³ 3.3V, 5V lub 12V.Nie zawsze na zasilaczu widnieje symbol identyfikuj¹cygo, zatem istotnym jest, ¿e obecnoœæ dodatkowego z³¹cza (patrzrys.3.2) œwiadczy o tym, ¿e jest to zasilacz typu ATX12V. Odwrotne„twierdzenie” jest równie¿ prawdziwe. Jeœli brak tegoz³¹cza, mamy do czynienia z zasilaczem ATX.Poza wy¿ej wymienionymi wyj¹tkami ze specyfikacji ATX/ATX12V dla wszystkich zasilaczy rodziny ATX zaleca siêzwiêkszenie dopuszczalnego poboru energii z napiêcia standby.Do tej pory by³ to 1A ci¹g³ego poboru pr¹du, maksymalniezaœ 1.5A w krótkich odcinkach czasu (za „krótki” odcinek uwa-¿any jest tu czas krótszy od 0.5 sekundy). Wydajnoœci te zosta³yzwiêkszone do: odpowiednio 2A i 2.5A. Takie wymoginarzucone s¹ tendencj¹ projektowania uk³adów „wiecznie czuwaj¹cych”,a wymóg dopuszczalnego chwilowego poboru pr¹duze Ÿród³a standby, w szczególnoœci zorientowaniem konstrukcjibudowy sprzêtu komputerowego na sieci, w którychposzczególne terminale „budzone” s¹ poprzez sieæ USB.SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 5

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowych3.1.2. Parametry1. Wejœciowe napiêcie ACUk³ad musi poprawnie pracowaæ przy dwóch napiêciachAC w zakresie 90÷135VAC RMS oraz 180÷265VAC RMS , w zakresieczêstotliwoœci 47÷63Hz. Dla prze³¹czania mo¿e byæ stosowanyprze³¹cznik rêczny lub automatyczny.2. Napiêcia wyjœcioweNapiêcia wyjœciowe musz¹ byæ zachowane z nastêpuj¹cymitolerancjami:· +12V – od +11.4V do +12.6V,· +5V – od +4.75V do +5.25V,· +3.3V – od +3.14V do +3.47V,· -5V – od -4.5V do -5.5V,· -12V – od -10.8V do -13.2V,· +5Vstandby – od +4.75V do +5.25V.3. Obci¹¿alnoœci „od do³u”:· dla napiêæ +12V, -5V, -12V oraz +5Vstandby – jest to 0A· dla napiêcia +5V – I MIN = 1A dla uk³adów ATX oraz 0.1Adla ATX12V, dla +3.3V – I MIN = 0.3A.4. Obci¹¿alnoœci „od góry”Obci¹¿alnoœci „od góry” zale¿ne s¹ od znamionowej mocyzasilacza:· dla zasilacza ATX o znamionowej mocy 160W: maksymalneobci¹¿enie +12V=6A; +5V=18A; +3.3V=14A,· dla ATX 200W: +12V=8A; +5V=21A; +3.3V=14A,· dla ATX 250W: +12V=10A; +5V=25A; +3.3V=16A,· dla ATX 300W: +12V=12A; +5V=30A; +3.3V=20A,· dla ATX12V 200W: +12V=10A; +5V=21A; +3.3V=14A,· dla ATX12V 250W: +12V=13A; +5V=25A; +3.3V=20A,· dla ATX12V 300W: +12V=15A; +5V=30A; +3.3V=28A.Powy¿sze dane to maksymalne pr¹dy z g³ównych Ÿróde³napiêæ. S¹ jednak na nie na³o¿one dalsze warunki, które dotycz¹rozdzia³u mocy i albo podaje siê maksymaln¹ moc ³¹czn¹z ró¿nych kombinacji dwu Ÿróde³ napiêciowych, albo ograniczeniate prezentuje siê w postaci wykresu, który dla najbardziejtypowego zasilacza ATX 250W przedstawiono na rysunku3.1.obci¹¿enie 12V [ W ]14012010080604020020 40 60 80 100 120 140 160obci¹¿enie ³¹czne 5V i 3.3V [W]Rys.3.1. Ograniczenia wynikaj¹ce z rozdzia³u mocy.„Punkt pracy” musi mieœciæ siê wewn¹trz zamkniêtej krzywej,mo¿na zatem z niego odczytaæ „zdolnoœci’ pr¹dowe dlaró¿nych konfiguracji sprzêtu, o ró¿nym rozdziale mocy miêdzyg³ówne napiêcia. Nie s¹ one a¿ tak optymistyczne, jakmo¿na by wnioskowaæ z zestawienia zamieszczonego wy¿ej.Dla napiêæ ujemnych parametry pr¹dowe s¹ wszêdzie praktyczniejednakowe i tak: dla -5V=0.3A; dla -12V=0.8A (lub1A).5. Têtnienia i szumy na wyjœciu· dla napiêcia +12V – nie wiêcej ni¿ 120mV PP ,· dla +5V – 50mV PP ,· dla +3.3V – 50mV PP ,· dla -5V – 100 mV PP ,· dla -12V – 120mV PP ,· dla +5Vstandby – 50mV PP .(têtnienia i szumy mierzone w paœmie czêstotliwoœci od 10Hzdo 20MHz).6. Charakterystyka uk³adu dla „gwa³townych” zmian obci¹¿eniaNapiêcia nie powinny wyjœæ poza wy¿ej podane tolerancjeprzy nastêpuj¹cych dopuszczalnych zmianach obci¹¿enia:· dla +12V – 50% obci¹¿alnoœci znamionowej,· dla +5V – 30% obci¹¿alnoœci znamionowej,· dla +3.3V – 30% obci¹¿alnoœci znamionowej,· dla -5V – 0.1A,· dla -12V – 0.1A,· dla +5Vstandby – 0.1A.(za obci¹¿enie „gwa³towne” uwa¿ane jest takie, którego parametrslew rate przekracza 1A/µsek).7. Dopuszczalne obci¹¿enie pojemnoœcioweZasilacz musi zachowywaæ siê stabilnie (pracowaæ normalnie)przy nastêpuj¹cych dopuszczalnych obci¹¿eniach pojemnoœciowych:· dla +12V – 1mF (dla uk³adów ATX12V zwiêkszono tenparametr a¿ do 20mF),· dla +5V – 10mF,· dla +3.3V – 6mF,· dla -5V, -12V i +5Vstandby – 350µF.Parametry dynamiczne uk³adu i stabilnoœci podaje siê zu¿yciem marginesu fazy i wzmocnienia (dla pêtli ujemnegosprzê¿enia zwrotnego do punktu, w którym uk³ad jest na granicystabilnoœci). Specyfikacja ATX zak³ada: 45° – marginesfazy i 10dB – margines wzmocnienia.8. Sekwencje napiêæ zasilaj¹cychZ pierwszych systemów mikroprocesorowych znane s¹ rygorystycznewymagania co do kolejnoœci pojawiania siê poszczególnychnapiêæ (w fazie w³¹czania i wy³¹czania uk³adu).W obecnych systemach odgrywa to rolê mniejsz¹ lub „¿adn¹”,nie mniej specyfikacja ATX równie¿ ten szczegó³ precyzuje. Itak: podczas fazy startu zasilacza napiêcia +12V i +5V musz¹pojawiæ siê pierwsze na tyle, aby +3.3V nie przekroczy³o ichwartoœci w ¿adnym momencie startu (dotyczy to oczywiœcierównie¿ stanu statycznego pracy).Sprecyzowano równie¿ dopuszczalny czas zaniku napiêciawejœciowego, na które zasilacz nie powinien zareagowaæzanikiem napiêæ wyjœciowych (poza wyspecyfikowan¹ wy¿ejtolerancjê). Ma to istotne znaczenie przy wspó³pracy komputeraz uk³adem UPS typu off-line. Czas ten nie mo¿e byæ krótszyod 17ms w warunkach pe³nego obci¹¿enia i minimalnegookreœlonego w specyfikacji napiêcia sieci (zarówno dla wersji115VAC, jak i 230 VAC).9. Sygna³ Power GoodNiezale¿nie od wniosków z analizy schematu w zakresie6 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychgeneracji sygna³u PG, nale¿y podaæ, jak precyzuje go specyfikacjazasilacza ATX, a jest ona i w tym zakresie bardzo œcis³a.Powiedzmy na pocz¹tku, ¿e gdy sygna³ ten przyjmuje stanaktywny oznacza to, ¿e wszystkie napiêcia przekroczy³y dolnypróg ich tolerancji, jak równie¿, ¿e zgromadzono w uk³adziezasilacza wystarczaj¹c¹ iloœæ energii dla utrzymania sta-³oœci napiêæ wyjœciowych podczas dopuszczalnej przerwy(17ms) zaniku napiêcia wejœciowego. Równoczeœnie sygna³PG musi przyj¹æ stan nieaktywny, jeœli warunki te nie zostan¹spe³nione.Stan aktywny to stan wysoki, zgodny ze specyfikacj¹ standarduTTL (maksymalne „zero” = 0.4V, minimalna „jedynka”= 2.4V przy standardowym obci¹¿eniu dla wyjœcia TTL; jeœliwyjœcie jest typu otwarty kolektor z rezystorem pull up, toimpedancja w stanie H – nie jest wiêksza ni¿ 1k). OpóŸnieniesygna³u PG (wzglêdem warunków, które sygnalizuje): nie krótszeni¿ 100ms i nie d³u¿sze ni¿ 0.5s; czas narostu – nie d³u¿szyni¿ 10ms i musi wykrywaæ ka¿d¹ przerwê w zasilaniu AC d³u¿-sz¹ od 16 milisekund.10. Sygna³ PS_ONJest to sygna³ wejœciowy zgodny z poziomami TTL, aktywnystanem niskim. Pozwala na zdalne w³¹czenie zasilaczaprzez komputer, umo¿liwiaj¹c równie¿ realizacje takich cech,jak: „miêkki start”, „budzenie” systemu przez sieæ typu LANlub modem. Stan aktywny PS_ON uruchamia wszystkie 5 g³ównychnapiêæ, nie ma ¿adnego wp³ywu na +5Vstandby. Stanwysoki do zasilacza mo¿e byæ podany jako wysoka impedancja,zasilacz jest „zobowi¹zany” posiadaæ rezystor pull up(„podci¹gaj¹cy”). Równie¿ na uk³adzie zasilacza „ci¹¿y obowi¹zek”posiadania uk³adu zabezpieczaj¹cego przed oscylacjamiw wyniku ewentualnych drgañ styków, jeœli sygna³ tenpodawany jest z prze³¹cznika mechanicznego.W konfrontacji ze schematem widaæ, ¿e nie wszystkie tezalecenia s¹ realizowane. Podajmy jeszcze dla porz¹dku: maksymalnenapiêcie stanu niskiego to 0.8V, minimalne stanuwysokiego to 2V (lecz nie wiêcej ni¿ 5.25V), obci¹¿alnoœærównie¿ jak na TTL przysta³o: w stanie niskim mo¿e wyp³ywaæpr¹d nie wiêkszy ni¿ 1.6mA; w stanie wysokim – znikomylub zerowy (dopuszczalne wejœcie wysokiej impedancji).11. Zachowanie siê uk³adu podczas w³¹czenia/wy³¹czeniaChoæ mo¿e siê wydawaæ, ¿e spe³nienie wiêkszoœci kryteriówjest oczywiste, zosta³y one œciœle sprecyzowane: podczasw³¹czenia zasilacza napiêcia musz¹ monotonicznie wzrastaæ,analogicznie z wy³¹czeniem. Czas narostu (definiowany miêdzypoziomami 10% i 90%) musi mieœciæ siê w przedziale0.1÷20ms. Naturaln¹ rzecz¹ podczas stanów dynamicznych,jakimi s¹ równie¿ w³¹czenie/wy³¹czenie uk³adu jest wystêpowanieprzepiêæ. Nie mog¹ one przekraczaæ 10% znamionowejwartoœci danego napiêcia. Jeœli uk³ad zostanie wy³¹czony naskutek pojawienia siê warunków awarii, mo¿e zostaæ ponowniew³¹czony po wczeœniejszej zmianie stanu sygna³u PS_ONlub wy³¹czeniu napiêcia sieci na co najmniej 1 sekundê. Wodniesieniu do napiêcia standby musi ono po wy³¹czeniu napiêciasieci zachowywaæ sw¹ znamionow¹ wartoœæ przez czasco najmniej wspomnianych ju¿ 17 milisekund, po czym musiopadaæ równie¿ monotonicznie.Czas w³¹czenia g³ównych napiêæ dodatnich (12V, 5V i3.3V) nie mo¿e byæ d³u¿szy ni¿ 0.5s od wystawienia aktywnegosygna³u PS_ON (czas ten rozumiany jest do osi¹gniêciawartoœci w zakresie wyspecyfikowanych tolerancji). W odniesieniudo napiêcia standby, czas ten mo¿e wynosiæ maksimum2 sekundy (liczony oczywiœcie od w³¹czenia napiêcia sieci).12. Zabezpieczenia nadnapiêcioweZasilacz zgodny ze specyfikacj¹ ATX musi byæ w takiezabezpieczenia wyposa¿ony. Musz¹ one reagowaæ w nastêpuj¹cychprzedzia³ach:· dla +12V – min. = 13.4V; maks. = 15.6V,· dla +5V – od 5.74 do 7V; dla +3.3V – od 3.76 do 4.3V.Zabezpieczenie powinno byæ typu latch-mode, co wyjaœnionow g³ównej czêœci artyku³u.13. Zabezpieczenie przed zwarciem wyjœciaJako zwarcie traktowana jest impedancja obci¹¿enia mniejszani¿ 0.1R. Zasilacz musi ulec wy³¹czeniu z zapamiêtaniemtego stanu, jeœli zwarcie wyst¹pi na dowolnym z napiêæ +5V,+12V, +3.3V wzglêdem masy lub wzglêdem innego z tych napiêæ.Zwarcie z napiêciem standby nie powinno spowodowaæuszkodzenia zasilacza. W wyniku zwarcia napiêæ ujemnych(-5V, -12V) uk³ad mo¿e ulec wy³¹czeniu z zapamiêtaniem stanu(typu latch-off) lub reagowaæ ograniczeniem pr¹dowym zcharakterystyk¹ typu foldback. Konstrukcja przetwornicystandby musi zapewniaæ mo¿liwoœæ zwarcia jej wyjœcia przezczas nielimitowany z odzyskaniem poprawnej pracy po zanikusytuacji awaryjnej, ewentualnie w tej sytuacji do „budzenia”przetwornicy standby mo¿e byæ wykorzystany sygna³PS_ON. Miêdzy innymi dlatego jego stan aktywny ustalonojako niski. Warunki zwarcia utrzymuj¹ce siê przez dowolnyczas nie mog¹ spowodowaæ uszkodzenia zasilacza oraz energiadostarczana przez zasilacz w tym stanie nie mo¿e byæ wiêkszani¿ 240VA.14. Inne „nienormalne” warunki pracy zasilaczaZasilacz powinien poprawnie pracowaæ w warunkach minimalnegoobci¹¿enia wyspecyfikowanego wy¿ej, jednak¿epraca bez ¿adnego obci¹¿enia nie powinna spowodowaæ jegouszkodzenia. W takich warunkach mo¿e jednak nast¹piæ jegowy³¹czenie do stanu shutdown.Przeci¹¿enie musi spowodowaæ reakcjê uk³adów ochronyzanim moc dostarczana z dowolnego wyjœcia osi¹gnie poziom240VA.Zasilacz mo¿e byæ wyposa¿ony w uk³ady zabezpieczeniaprzed nadmiernym wzrostem temperatury, np. w wyniku uszkodzeniawentylatora. Uk³ad ten mo¿e reagowaæ z zapamiêtaniem(typu latch), jeœli jednak nie posiada tej cechy, musi mieæ charakterystykêz histerez¹. Ciekawe jest natomiast, i¿ specyfikacjajedynie bardzo oglêdnie wspomina o stosowanych corazczêœciej elektronicznych regulatorach pracy wentylatora, zwykledwustanowych, choæ spotyka siê i regulatory pracy ci¹g³ej.Zdefiniowano równie¿ takie parametry, jak zabezpieczenienadpr¹dowe na wejœciu zasilacza, zabezpieczenie podnapiêciowe,maksymalny pr¹d w momencie rozruchu uk³adu,wszelkie parametry mechaniczne, ch³odzenia, kompatybilnoœciEMI, wszelkie warunki pracy ³¹cznie z szokiem mechanicznymjakie powinien uk³ad „znieœæ”, warunki bezpieczeñstwajak na uk³ad zasilania przysta³o, „decybeli” generowanychprzez wentylator i inne, które to szczegó³y zosta³y pominiêtejako ma³o istotne dla serwisu.Spotyka siê równie¿ okreœlenia typu: zgodny z norm¹ EnergyStar czy Blue Angel, których znaczenie tylko zasygnalizu-SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 7

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychjê. Te ³adnie brzmi¹ce okreœlenia dotycz¹ sprawnoœci uk³adówzasilania. Specyfikacja ATX zak³ada minimaln¹ sprawnoœæ na68% w warunkach pe³nego obci¹¿enia zasilacza oraz w pe³nymzakresie zdefiniowanych parametrów takich, jak: wejœciowenapiêcie AC, warunki obci¹¿enia, czy temperatura pracy.Norma Energy Star precyzuje sprawnoœæ zasilacza w stanieON w ró¿nych zakresach jego obci¹¿enia, natomiast „niebieskianio³” (Blue Angel) w trybie standby.Dla serwisu mo¿e byæ natomiast ciekawy parametr MTBF(œredniego czasu miêdzyawaryjnego - Mean Time Between Failures).Jest on obliczony na co najmniej 100 000 godzin w warunkachpe³nego obci¹¿enia i temperatury otoczenia 25°C. Zewzrostem temperatury do 50°C, MTBF spada do 30 000 godzin.wypr.13.3VDC3.3VDCMasa5VDCMasa5VDCMasaPWR_OK5VSB12VDCwypr.11G³ówne z³¹cze20-to stykoweTabela 1r w r.g³ównegoz³¹cza3.3VDC-12VDCMasaPS_ON#MasaMasaMasa-5VDC5VDC5VDCwypr.1wypr.6MasaMasaMasa3.3VDC3.3VDC5VDCZ³¹cze dodatkowe(popularne w AT,w ATX zwyklenie stosowanewypr.1MasaMasawypr.312VDC12VDCDodatkowe z³¹cze dlanapiêcia 12V wzasilaczach ATX12Vwypr.1wypr.4wypr.1wypr.4Rys.3.2. Stosowane typy konektorów.gna³ olor rzewodu12VDCMasaMasa5VDCZ³¹cze zasilaj¹ceurz¹dzeniaperyferyjne5VDCMasaMasa12VDCZ³¹cze stacji 3.5”1 +3.3V pomarañczowy (br¹zowy)2 +3.3V pomarañczowy (br¹zowy)3 masa czarny4 +5V czerwony5 masa czarny6 +5V czerwony7 masa czarny8 POW_OK. szary (pomarañczowy)9 +5Vstandby fioletowy10 +12V ¿ó³ty11 +3.3Vpomarañczowy (br¹zowy); jeœli 3.3Vsprzê¿enie zwrotne – br¹zowy12 - 12V niebieski13 masa czarny14 PS_ON zielony (szary)15 masa czarny16 masa czarny17 masa czarny18 - 5V bia³y19 +5V czerwony20 +5V czerwony3.1.3. Z³¹cza zasilacza ATXStosowane typy konektorów przedstawiono na rysunku 3.2.Poszczególnym napiêciom i sygna³om przypisane s¹ okreœlonekolory przewodów, co zaprezentowano w tabeli 1. W stosunkudo niektórych sygna³ów spotyka siê czasem inn¹ kolorystykêniezgodn¹ z zalecan¹ specyfikacj¹. Wyszczególnionoje w nawiasach w tabeli 1. Pozosta³e z³¹cza zachowuj¹ koloryprzewodów przypisane okreœlonym napiêciom, dlatego ichwyszczególnienie pominiêto.Jak wspomniano z punkcie 2.7 artyku³u, dla napiêcia +3.3Vzosta³ zdefiniowany sygna³ zwrotny tego¿ napiêcia w celu kontrolijego wartoœci ju¿ na p³ycie g³ównej PCB PC. Uwzglêdnionoto w tabeli 1 - to wyprowadzenie 11 g³ównego z³¹cza20-stykowego. Przy takim wykorzystaniu, przewodem tym niepowinien p³yn¹æ pr¹d wiêkszy ni¿ 10mA.3.2. Porady praktyczneW artykule opisany zosta³ zasilacz ATX-owy, tzn. zasilaczprzeznaczony do p³yt g³ównych typu ATX. Opis uk³adu typuAT pominêliœmy z dwóch wzglêdów. Po pierwsze, na dzieñ dzisiejszyju¿ „wymieraj¹” komputery bazuj¹ce na p³ytach AT, choæjest jeszcze w u¿yciu doœæ spora liczba p³yt uniwersalnych podtym wzglêdem. To znaczy, mo¿na pod³¹czyæ do nich zasilaczzarówno AT, jak i ATX. Po drugie, zasadnicza czêœæ zasilaczaAT jest taka sama jak ATX. Uk³ady te pozbawione s¹ jedynieprzetwornicy standby. Za to musi dojœæ uk³ad startu przetwornicyg³ównej; w ATX-ach rolê tê przejmuje równie¿ zasilaczstandby. Nie ma w uk³adach AT fragmentu w³¹cz/wy³¹cz zasilacza(od strony komputera). Uk³ad AT jest równie¿ ubo¿szy onapiêcie 3.3V. Nie zawiera wiêc te¿ uk³adu stabilizacji tego napiêciaz ciekawym rozwi¹zaniem wzmacniacza magnetycznego.Od strony kompatybilnoœci obu uk³adów istotna jest tak¿eró¿nica mechaniczna, inny typ ³¹czówki.Pierwsze zasilacze ATX-owe powsta³y jako rozbudowasprawdzonej konstrukcji AT wzbogaconej o przetwornicê ma-³ej mocy standby, wykonan¹ na oddzielnej niewielkiej p³ytcedrukowanej. W uk³adach jak pokazany na rysunku 1.3 (cz.1artyku³u „SE” 7/2003), przetwornicê tê, jak i g³ówn¹ wykonanona jednej p³ycie PCB, jednak przetwornica standby choæbardzo prosta, wykonana a mo¿na dodaæ i zaprojektowana jestpo macoszemu. I to ona jest g³ównym powodem uszkodzeñzasilacza. To uk³ad typu flyback i psuje siê najczêœciej w tensposób, i¿ zawy¿a (lub znacznie zawy¿a) napiêcie wyjœciowe(to równie¿ mo¿na uznaæ za cechê charakterystyczn¹ zasilaczyflyback wykonanych na elementach dyskretnych, co z pewnoœci¹potwierdzi wielu serwisantów). Jakoœæ stabilizacji uk³adupokazanego na rys.1.3 nie jest imponuj¹ca, a nawet mo¿napowiedzieæ jest bardzo kiepska. Fakt ten wymusi³ stosowaniedodatkowej stabilizacji liniowej. Rolê tê pe³ni 3-nó¿kowy stabilizatorliniowy typu 7805. Stosowanie w tym miejscu niskosprawnejstabilizacji liniowej jest w pe³ni usprawiedliwioneniewielkim poborem pr¹du obci¹¿enia standby. Równoczeœniew uk³adach tak rozwi¹zanych, napiêcie standby jest bardzo stabilnei co mo¿e wa¿niejsze - skutecznie zabezpieczone przedwspomnian¹ wy¿ej awari¹ przetwornicy standby. Spotyka siêrównie¿ rozwi¹zania tego fragmentu zasilacza komputerowego,w których kontrolowane jest faktyczne napiêcie wyjœciowe.Wymóg izolacji galwanicznej strony wtórnej skutkuje tutajkoniecznoœci¹ izolacji równie¿ w torze sprzê¿enia zwrotnegoi rolê tê pe³ni transoptor. Paradoksalnie uk³ady te choækonstrukcji „bardziej solidnej”, wiêkszej sprawnoœci i nie wymagaj¹cestabilizatora liniowego w razie uszkodzenia nios¹skutki o wiele powa¿niejsze. Napiêcie standby nie jest skuteczniezabezpieczone i taka awaria komputera wymaga nie8 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczy komputerowychtylko naprawy zasilacza, ale czêsto naprawy lub wrêcz wymianyp³yty g³ównej. Bywa i gorzej, nie koñczy siê na wymianiep³yty g³ównej, jeœli uszkodzeniu ulegnie dysk, zawartoœæjego danych bywa wielokrotnie cenniejsza nie tylko od samegodysku, p³yty czy ca³oœci komputera.Wracaj¹c jednak do opisu uk³adu z rys.1.3, nale¿y zauwa-¿yæ, i¿ przetwornica standby oprócz zasilania „produkuje” jeszczejedno napiêcie dodatkowe: startowe napiêcie zasilania sterownikaprzetwornicy push-pull. Jak wynika z czêœci teoretycznejartyku³u, napiêcie to jest dobrane tak, ¿e po starcie, tj. pouaktywnieniu sygna³u ON/OFF z komputera, rolê tê przejmujenapiêcie wytwarzane w ramach przetwornicy g³ównej. Jest toprawda do momentu uszkodzenia przetwornicy standby. Jeœlijej napiêcia wyjœciowe wzrosn¹, napiêcie „pomocnicze” stajesiê znów wy¿sze, a zasilanie uk³adu scalonego napiêciem powy¿ej40V skutkuje jego uszkodzeniem. Wtedy uszkodzeniaca³oœci zasilacza bywaj¹ bardzo rozleg³e i co gorsza, gdy uk³addalej kluczuje, a sprzê¿enie zwrotne nie zapewnia stabilizacjinapiêæ wyjœciowych, te równie¿ rosn¹. Pó³ biedy, jeœli w miarêszybko „padnie” jeden lub oba tranzystory kluczuj¹ce. Tak siêzwykle koñczy, a wizualnym efektem koñcowym jest przepaleniebezpiecznika F1. Jeœli zastosowane tranzystory kluczuj¹ces¹ zbyt „dobre”, ju¿ wizualne oglêdziny p³yty komputera i innychjego podzespo³ów uwidaczniaj¹ pêkniête lub rozerwanepozosta³e tranzystory, a wtedy nie ma ju¿ co naprawiaæ.Na szczêœcie, najczêœciej scenariusz awarii jest nieco inny.Pierwszy uszkadza siê tranzystor kluczuj¹cy przetwornicystandby. Wtedy ocaleje i komputer, i g³ówna przetwornica pushpull.Naprawa zasilacza ogranicza siê wtedy do naprawy stosunkowoprostej przetwornicy ma³ej mocy. Warto przed podjêciemnaprawy umieæ stwierdziæ jaka sytuacja, jaka kolejnoœæuszkodzeñ mia³a miejsce. Bardzo czêsto mo¿na to zrobiæ tylkona podstawie wizualnych oglêdzin zasilacza, ewentualniepos³uguj¹c siê jedynie omomierzem. Jeœli „go³ym okiem” widaæ,¿e spalony jest rezystor w obwodzie zasilania uk³adu scalonegoIC1, scenariusz jest pesymistyczny. Odwrotne stwierdzeniejest te¿ prawdziwe, jeœli rezystor ten ocala³, z bardzodu¿ym prawdopodobieñstwem ocala³a ca³a g³ówna czêœæ zasilacza.Który to rezystor? Na schemacie na rys.1.3 niestetytakiego brak, natomiast bardzo czêsto jest to rezystor o wartoœci22R/0.25W, który ³atwo znaleŸæ - prowadzi do 12 nó¿kiuk³adu scalonego. W ró¿nych rozwi¹zaniach zasilaczy bywaon w ró¿nych miejscach p³ytki PCB, ale o tej wartoœci jest tylkojeden, wiêc wstêpna diagnoza jest bardzo prosta i szybka.O pracy przetwornicy standby z zawy¿onymi napiêciami wyjœciowymiœwiadczy równie¿ bardzo czêsto przegrzanie p³ytkiw okolicy rezystorów zasilania stopnia drivera, choæ rzadkoulegaj¹ one uszkodzeniu. W rozwi¹zaniu z rys. 1.3 nale¿y zmierzyæopornoœæ od n.12 TL494. Jeœli jest powy¿ej 2k, uk³ad ocala³.Warto równie¿ zmierzyæ obwody kolektor-emiter tranzystorówkluczuj¹cych Q1 i Q2. Jeœli s¹ dobre, przetwornica g³ównajest w 80% sprawna. Warto wykonaæ taki sam pomiar dlatranzystora kluczuj¹cego przetwornicy standby Q12. Jeœli pomiarwska¿e, i¿ tranzystor ten jest sprawny, a mimo to inneobjawy wskazuj¹, ¿e zasilacz „produkowa³” wy¿sze od nominalnychnapiêcia, to bardzo pesymistycznie rokuje dla dalszejnaprawy. Jeœli jednak ten tranzystor jest uszkodzony, uszkodzeniaw ramach tej przetwornicy bywaj¹ rozleg³e, ale du¿anadzieja, ¿e reszta jest sprawna.Nieraz sporo czasu trzeba poœwiêciæ, aby naprawiæ zasilaczstandby. Warto wiêc wiedzieæ, czy reszta jest na pewno sprawna.Jeœli nie - uzasadnione ekonomicznie jest przeznaczenie zasilaczajako Ÿród³o czêœci zamiennych dla innych napraw. Naszczêœcie taki stuprocentowy test mo¿na przeprowadziæ, to znaczystwierdziæ sprawnoœæ lub nie zasilacza push-pull bez uruchomieniaprzetwornicy standby. Nale¿y po podaniu aktywnegosygna³u symuluj¹cego sygna³ ON z komputera, zwarciu zmas¹ wyprowadzenia 14 ³¹czówki (przewód zielony, choæ mo¿naspotkaæ i inn¹ kolorystykê; szczegó³y w p.3.1.3) oraz pod³¹czeniuzasilania sieci i obci¹¿enia, podaæ napiêcie startowe o wartoœcikilkunastu woltów z dowolnego Ÿród³a (choæby trzech szeregowopo³¹czonych baterii p³askich 4.5V) na n.12 uk³adu IC1.Jeœli napiêcie ma wy¿sz¹ wartoœæ i w obwodzie zasilania „scalaka”znajduje siê wspomniany wy¿ej rezystor (22R), bezpieczniejjest podaæ to napiêcie na ten rezystor od strony diody D30.Zasilacz, jeœli jest sprawny, powinien wystartowaæ i po od³¹czeniunapiêcia startowego dalej poprawnie pracowaæ. Mo¿nawtedy pomierzyæ wszystkie napiêcia wyjœciowe upewniaj¹c siêo pe³nej sprawnoœci zasadniczej czêœci zasilacza PC. Korzystn¹cech¹ zasilacza w konfiguracji forward/push-pull jest to, i¿praca z niewielkim lub nawet bez obci¹¿enia nie skutkuje uszkodzeniemsamego uk³adu przetwornicy podczas uruchamiania zasilacza„solo” (gorzej jest z uk³adami zasilanymi, gdy przestaj¹byæ spe³nione warunki przewodnoœci ci¹g³ej w indukcyjnoœcigromadz¹cej energiê). Niemniej warto sprawdziæ poprawnoœænapiêæ przy obci¹¿eniu oko³o 1/10 pr¹du nominalnego dla Ÿróde³wysokopr¹dowych, a wiêc +5V, +3.3V i +12V oraz obci¹-¿eñ nominalnych dla napiêæ ujemnych. Mo¿na równie¿ sprawdziæuk³ad on/off. Po od³¹czeniu wyprowadzenia 14 ³¹czówkiod masy uk³ad powinien siê wy³¹czyæ, po czym po powtórnympo³¹czeniu tego sygna³u nie za³¹czyæ siê. Za³¹czyæ powiniensiê dopiero po podaniu napiêcia startowego, które z kolei mo¿-na „zlikwidowaæ”. Rzadkie uszkodzenia zasilacza polegaj¹ natym, i¿ zasilacz daje napiêcia poprawne, a komputer otrzymujeinformacjê, ¿e sygna³ POWER GOOD nie jest „good”. Mo¿nato równie¿ w tym stanie zasilacza sprawdziæ.Jeœli zasadnicza czêœæ zasilacza jest sprawna, i mimo ¿euszkodzenia w ramach przetwornicy standby s¹ rozleg³e, naprawajest z regu³y prosta i op³acalna. Na wymianie tranzystorakluczuj¹cego poprzestaæ nie mo¿na. „Winowajc¹” za 90%uszkodzeñ jest kondensator C19. Nale¿y go wymieniæ bezwzglêdu na jego stan. W tym miejscu bywaj¹ montowane kondensatoryo pojemnoœci od 1µF do 22µF. Najlepiej jednak abyto by³o 4.7µF lub 10µF i koniecznie LOW ESR i to na 105°C.Bardzo czêsto uszkodzeniu tranzystora Q12 towarzyszy uszkodzeniediody Zenera ZD2, najczêœciej jest to 6.2V. Rzadziejwtórnym uszkodzeniem jest zwarcie diod D28 i/lub D31, czyuszkodzenie transformatora T6. Czêstym uszkodzeniem w ramachzasilacza standby jest wzrost opornoœci rezystora R55.Jest to rezystor startowy i skutkuje brakiem startu przetwornicystandby, a wiêc równie¿ i reszty. Najczêœciej jednak nie towarzyszytemu uszkodzenie wy¿ej wymienionych elementów.Niemniej kondensator C19 zaleca siê wymieniæ za ka¿dymrazem niezale¿nie od okolicznoœci naprawy. Równie¿ do rzadkich,aczkolwiek spotykanych uszkodzeñ w ramach czêœci zasilaczastandby, nale¿y uszkodzenie diod po stronie wtórnejtej przetwornicy oraz uszkodzenie stabilizatora liniowego IC3.Warto w tym miejscu równie¿ dodaæ, ¿e do czêstych uszkodzeñzasilacza AT nale¿y uszkodzenie rezystora startowegoprzetwornicy push-pull, którego w ATX-ach brak. }SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 9

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-BoxUk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnychSet-Top-Box (cz.1)Jerzy Gremba, Sebastan GrembaW artykule zosta³y opisane typowe uk³ady zasilaniastosowane we wspó³czesnych cyfrowych odbiornikachsatelitarnych przeznaczonych do odbioru programówradiowych i telewizyjnych tzw. Set-Top-Box (STB).Przedstawiona zosta³a specyfika zasilania zarównowewnêtrznych torów odbiornika, jak i zewnêtrznychelementów zasilania instalacji TV SAT, jak np. zasilaniakonwertera antenowego (LNB), ponadto zamieszczonoszereg uwag serwisowych dotycz¹cych zasilania.1. WprowadzenieWspó³czesne odbiorniki przeznaczone do cyfrowego odbiorusatelitarnego, w odró¿nieniu od analogowych odbiornikówsatelitarnych cechuj¹ siê:· powszechnym zastosowaniem przetwornic impulsowych(SMPS),· wykorzystaniem nowoczesnych elementów prze³¹czaj¹cychnp. typu TOP-Switch,· zwiêkszonymi wymaganiami w zakresie stabilnoœci napiêæzasilania,· bardziej z³o¿on¹ struktur¹ zasilania obwodów LNB,· zwiêkszonymi wymaganiami w zakresie kompatybilnoœciEM (elektromagnetycznej),· wysok¹ sprawnoœci¹ energetyczn¹.Ze wzglêdu na z³o¿onoœæ konstrukcji cyfrowego odbiornikasatelitarnego i wysokie wymagania zwi¹zane z zasilaniemposzczególnych jego torów, poprawne jego dzia³anie zale¿yod prawid³owego dzia³ania zasilacza, poziomu i rozk³adu czêstotliwoœciowegotêtnieñ i szumów poszczególnych napiêæ zasilaj¹cychszczególnie wra¿liwe uk³ady odbiornika.Typowy zasilacz pracuj¹cy w uk³adzie przetwornicy impulsowej(SMPS) powinien dostarczaæ nastêpuj¹cych napiêæ:· +5V o wydajnoœci pr¹dowej do 2.5A,· +3.3V o wydajnoœci pr¹dowej do 3A,· –5V o wydajnoœci pr¹dowej do 100mA,· +18V o wydajnoœci pr¹dowej do 550mA,· +30V o wydajnoœci pr¹dowej do 100mA.Sumaryczna moc dostarczana przez przetwornicê powinnawynosiæ oko³o 35W przy napiêciu zasilania sieciowego 230VAC 50Hz. Charakterystyczn¹ tendencj¹ jest stosowanie corazmniejszych transformatorów impulsowych przetwornic, którepracuj¹ przy coraz wy¿szych czêstotliwoœciach prze³¹czaj¹cych.Zwi¹zane jest to w sposób oczywisty ze znacznym postêpemtechnologicznym w zakresie opracowania nowychmateria³ów magnetycznych.2. Zasilacz z elementem prze³¹czaj¹cymTOP Switch-FXSchemat ideowy zasilacza przedstawiono na rysunku 1.Podstawowe cechy zasilacza to:· wysoka sprawnoœæ (>77%),L120mH0.8AC10.1µFX1J1LNF13.15ARV1275V14mm230 VAC±15%D1-D4IN4005Total Secondary Turns-5V: 4T×28AWG3.3V: 3T×24AWG×25V: 4T×24AWG×218V: 13T×28AWG30V: 22T×28AWGVR1P6KE170C233µF400VD6UF4007C62.2nFR12M1/2WD M TOPSwitch-FXCONTROLTOP233YCU1R3S F6.8C547µF231T14D8MUR12012D9UF5402789D121N58191045D10MBR1045D11BYW29E-200C15330µF10VD71N4148C7100µF50VC4100nFC9200µF25VC111000µF25VR55.1C131000µF25VC1722µF25VR651U2LTV817L43.3µH, 3AC14100µF10VD131N5231R7510R810U3TL431CLPL23.3µH, 1AL33.3µH, 3AC16100µF10VC180.1µFR99.53kC12100µF10VR1111kR1018.2kC81µF50VC10100µF25V18V@550mAJ2-2R132.4k5V@2.5AJ3-1Rys.1. Schemat ideowy zasilacza cyfrowego odbiornika satelitarnego z elementem TOPSwitch-FX.30V@100mAJ2-13.3V@3AJ3-2J4-1J4-2 RTNJ5-1-5V@100mAJ5-210 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-Box3VccDrain1Vfb4Vz(32.5V)4µA15/9VOLP( Vfb=7.5V )TSD( Tj=150°C )Vcc UVLOVref2.5VOSCCLK2.5R0.9mA RVREFV offsetVcc1µS WindowOpen CircuitSBIASVREFOVLORQSORShutdown LatchSenseFETVGVsRsense2GNDOVP( Vcc=25V ) OCP( Vs=1.4V )Power-on Reset/Auto-restart· mo¿liwoœæ pracy ze zmiennym obci¹¿eniem w granicach20W,· czêstotliwoœæ pracy 132kHz (ma³y transformator przetwornicy),· zabezpieczenie podnapiêciowe (UV) i przeci¹¿eniowe (OV),· odpornoœæ na udary napiêciowe zgodnie z norm¹ IEC1000-4-5 (1.2/50µs): 6kV.Ze wzglêdu na specyficzne wymagania dotycz¹ce elementówzasilacza, obowi¹zuj¹ okreœlone zalecenia serwisowe:· Rezystor R1 (2M/0.5W) powinien wytrzymywaæ napiêciepracy wiêksze ni¿ 450V DC.· Transformator powinien byæ zoptymalizowany w celu uzyskaniajak najmniejszych odchyleñ napiêæ wyjœciowychdla 3.3V i 5V.· Sprzê¿enie zwrotne obejmuje obydwa obwody napiêæ wyjœciowych(3.3V i 5V) dla napiêcia odniesienia uk³adu U3 zapoœrednictwem rezystorów: R9, R10 i R11. Pozosta³e wyjœciadostarczaj¹ napiêæ okreœlonych przez liczbê zwojówuzwojeñ wtórnych transformatora przetwornicy T1. Ma³ejmocy napiêcie zasilania –5V jest regulowane w uk³adzie stabilizatoranapiêcia z diod¹ Zenera D13 i rezystorem R5. RezystorR13 stanowi wstêpne obci¹¿enie dla napiêcia +30V.· W celu zapewnienia odpornoœci zasilacza na chwiloweprzetê¿enia ze strony obci¹¿enia (charakterystyka typu softfinish)zastosowano kondensator elektrolityczny C17.· Obwody wtórne napiêæ wyjœciowych 3.3V, 5V i 18V zawieraj¹elementy filtrów z³o¿onych z indukcyjnoœci L2,L3 i L4 oraz pojemnoœci C10, C12 i C14. Ich zadaniemjest znaczne zredukowanie têtnieñ.· Elementy VR1 (P6KE170 i D6 (UF4007) ograniczaj¹wp³yw indukcyjnoœci rozproszenia na wartoœæ szczytówimpulsów napiêcia drenu elementu Top Switch-FX.Zakres zmian napiêæ wyjœciowych przetwornicy dla obci¹-¿enia minimalnego oraz obci¹¿enia maksymalnego przedstawionow tabeli 1.Rys.2. Schemat funkcjonalny uk³adu KA5X0365R.3. Przetwornica z uk³adem KA5X0365RW rozwi¹zaniach przetwornic SMPS wykorzystanych w cyfrowychodbiornikach satelitarnych stosowany jest uk³ad scalonyKA5X0365R firmy Farchild Semiconductor. Ten zaledwie 4-koñcówkowy uk³ad spe³nia wiêkszoœæ wspó³czesnych wymagañdo zasilania nie tylko cyfrowych odbiorników satelitarnych.Podstawowe cechy tego uk³adu to:· sterowanie trybem pr¹dowym,· szeroki zakres napiêæ wejœciowych: 85÷265V AC,· niski pobór mocy,· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem napiêciowym (OVP),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem pr¹dowym (OCP),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem ze strony obci¹¿enia(OLP),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem termicznym (TSD).Schemat funkcjonalny uk³adu KA5X0365R w przetwornicyzasilacza przedstawiono na rysunku 2. Poszczególne wyprowadzeniape³ni¹ nastêpuj¹ce funkcje:· 1 – wyjœcie drenu wewnêtrznego tranzystora MOS,· 2 – masa (GND),· 3 – zasilanie uk³adu,· 4 – wejœcie steruj¹ce (sprzê¿enia zwrotnego).Schemat aplikacyjny uk³adu KA5X0365R przedstawionona rysunku 3. Przetwornica z tego rysunku dostarcza czterechnapiêæ, przy czym dwa z nich +5V i +3.3V objête s¹ pêtl¹ sprzê-Tabela 1. Zakres zmian na iêæ w jœciow chrzetwornic dla obci¹¿eniaminimalnego i maks malnegoa iêcie 3.3V 5V 18V 30V -5VMin. 3.15 4.91 17.24 28.71 -4.93Maks. 3.36 5.34 19.01 30.76 -5.23SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 11

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-BoxHOTBDKBP206C102 01µFC303C304C101 0.1µFTNR7D471FUSE2A/250VNTC10D-9C10368µF/450VLF10140mHIC101KA5M0365RINPUT85~265V ACR101500kL1013 2Vcc DRAINGND5PRIMARYGNDFB1C10722nFC10410n/1kVD101IC301D102R10256kC105C10610µF/50VR10310kC3013.3nFC3023.3nFD201 UF4007D202UF5402D203 D5S4MD204 D5S4MC2071000µF/10VIC301R201330IC202KA431AZ(TL431)C20147µF/100VC203470µF/35VC2051000µF/10VL2014µHL2024µHL203 8µHL204 8µHR2021kC2081000µF/10VR2031.2kC20247µF/100VC204470µF/35VC2061000µF/10VC2090.1µFR205800R2041.2kR2062.7k33V/0.1AGND9V/0.5A5V/1.5AGND3.3V/1.2AGNDRys.3. Schemat aplikacyjny uk³adu KA5X0365R.1 12NP/2 +33V211NP/2+9V3108+5V49NB56+3.3VBOTTOM6mmNBNP/2N3.3VN5VN9VN33VNP/23mmTOPTHE ''7'' MARKS ARE START POINTBobbinRys.4. Schemat rozmieszczenia uzwojeñ transformatora PC40EI128-Z.¿enia zwrotnego z wykorzystaniem izolacjioptoelektronicznej na transoptorzeIC301.Napiêcia te przeznaczone s¹ do zasilaniaw STB nastêpuj¹cych obwodów:· jednostki CPU,· mikrokontrolera,· pamiêci.Natomiast napiêcia +9V i +33V s¹wykorzystane do zasilania:· wyjœæ sygna³u audio,· dysku twardego (HDD),· czytnika DVD-ROM,· czytnika CD-ROM,· obwodu tunera.W przetwornicy z rysunku 3 zastosowanotransformator PC40EI128-Z firmy TDK. Schemat rozmieszczeniauzwojeñ tego transformatora przedstawiono na rysunkuTabela 2. Dane techniczne transformatora PC40EI128-ZUzwojenie W rowadzeniaŒrednicadrutu [mm]LiczbazwojówUwagiN P/2 3 - 2 0.25 22 Przek³adka izolacyjna 0.05mmN 33V 12 - 11 0.30 18 Przek³adka izolacyjna 0.05mmN 9V 10 - 11 0.40 5 Przek³adka izolacyjna 0.05mmN 5V 8 - 9 3 × 0.40 3 Przek³adka izolacyjna 0.05mmN 3,3V 6 - 7 2 × 0.40 2 Przek³adka izolacyjna 0.05mmN P/2 2 - 1 0.25 22 Przek³adka izolacyjna 0.05mmN B 4 - 5 0.25 9 Przek³adka izolacyjna 0.05mmIndukcyjnoœæ uzwojeniapierwotnegoIndukcyjnoœæ rozproszenia (3-1) 20µH(3-1) 900µH ±5% Pomiar sygna³em 1V, 1kHzPrzy zwartych wszystkichuzwojeniach strony wtórnej4, natomiast jego dane techniczne w tabeli 2.Uwagi serwisowe:· po naprawie transformatora nale¿y sprawdziæ jego induk-12 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-BoxMAINSF12A C20.1µF400VR447R25.6kC34.7nFTR1RN114-2/021VDDOSC 13V2BR11A/400VC447µF400VD11N4448C547µF16VVIPer50COMPC141nF2D21.5KE200AD34TR2OREGAR1610BYT11/400DRAIN3SOURCE5 4C1100nFR34.7k7D8STPS74512 13L1C62200µF16V10µH C71417 D5BYW100/200D416BYW98/200 C81000µF1516VC12ISO14N251nFClass YU4TL431C1315nFR9180R111kR1018kR1218kINOUTLM317MADJ470µF16VIN OUTLM317MADJR71.2kR589kR62kC9220µF35VR8220D7LEDC114.7µF16V+3.3V+5V+30VD6BZX85C30V +12VC10100µF16V GNDRys.5. Schemat ideowy zasilacza SMPS z uk³adem VIPer50 przeznaczony do odbiornika Set-Top-Box.cyjnoœæ rozproszenia, która nie powinna przekroczyæ wartoœci20µH,· moc rezystora R102 powinna wynosiæ 2W, a pozosta³ych0.25W,· kondensatory elektrolityczne (szczególnie w filtrach napiêæwyjœciowych) o niskiej wartoœci ESR,· kondensatory C209 i C107, typu foliowego,· diody D203 i D204 typu D5S4M firmy Farchild lub ichodpowiedniki (5A, 40V),· transoptor Q817A firmy Farchild lub jego odpowiednik.4. Zasilacze z uk³adami scalonymi rodzinyVIPerOpracowane przez firmê STM uk³ady serii VIPer stanowi¹prze³¹czaj¹ce scalone regulatory zasilania pracuj¹ce w trybieoff-line, zawieraj¹ce wbudowany stopieñ wysokonapiêciowytypu Power MOSFET oraz obwody PWM. Uk³ady tej serii s¹przeznaczone do zasilaczy ró¿nego rodzaju cyfrowych urz¹dzeñelektronicznych, w tym do cyfrowych odbiorników satelitarnychtypu Set-Top-Box. Maksymalna czêstotliwoœæ pracysiêgaj¹ca 200kHz, zoptymalizowany system sterowania pr¹dowegooraz wbudowane obwody zabezpieczeñ przed przeci¹¿eniami,zapewniaj¹ tym uk³adom wysokie walory eksploatacyjne.Uk³ady te wyró¿niaj¹ siê równie¿ ekstremalnie niskimpoborem mocy w stanie standby. Skrót nazwy VIPer pochodziod nazwy technologii Vertical Intelligent Power. Uk³adyte zosta³y opisane w „SE” nr 4/2001 i 5/2001.Schemat ideowy zasilacza SMPS z uk³adem VIPer 50 przeznaczonydla odbiornika Set-Top-Box przedstawiono na rysunku5. Przetwornica pracuje w uk³adzie off-line flyback.Podstawowe parametry techniczne zasilacza z uk³ademVIPer50 s¹ nastêpuj¹ce:· uk³ad zasilania dostarcza nastêpuj¹cych napiêæ: +5V/2.3A,+3.3V/0.2A, +30V/0.05A, +12V/0.5A,· zakres zmian napiêcia sieciowego: 90÷265V AC,· nominalna moc wyjœciowa: 35W,· czêstotliwoœæ pracy: 100kHz,Podstawowe parametry uk³adu VIPer50:· napiêcie V DSS = 620V,· rezystancja R DS = 5R (w stanie w³¹czenia),· pr¹d drenu: I D = 1.5A,· wejœciowe napiêcie sieciowe: U IN = 70÷300V,· maksymalna czêstotliwoœæ pracy: 200kHz,· sprawnoœæ: do 90%.Uwagi serwisowe:· Dioda D2 typu transil 1.5KE15A o mocy rozpraszania oko-³o 11kW dla 8/20µs zabezpiecza obwód zasilania uk³aduVIPer50.· Uk³ad VIPer50 mo¿na zast¹piæ uk³adem VIPer50A cechuj¹cymsiê nieco lepszymi parametrami napiêciowymi(700V/5.7R/1.5A). W przypadku ni¿szych wymagañ napiêciowycha wy¿szych pr¹dach drenu mo¿na wykorzystaæuk³ad z oznaczeniem VIPer50B (400V/2.2R/3A/70÷165V AC). Wymienione wersje uk³adu VIPer50 s¹ oferowanew obudowie PENTAWATT HV, a wersje z oznaczeniemdodatkowym np. VIPer50(022Y) – w obudowiePENTAWATT HV(022Y). Oferowana jest równie¿ seriauk³adów oznaczonych VIPer100 oraz jego wersje (100A i100B). Uk³ady te cechuj¹ siê napiêciem drenu 620V (wersja100), 700V (wersja 100A) i 400V (wersja 100B). Wartoœæpr¹du drenu wynosi 3A (wersje 100, 100A) oraz 6A(wersja 100B).}Dokoñczenie w nastêpnym numerzeSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 13

Opis procesora TB1238BN firmy ToshibaOpis procesora TB1238BN firmy Toshiba (cz.1)Marian BorkowskiProcesor TB1238BN jest uk³adem realizuj¹cym funkcjetoru poœredniej czêstotliwoœci sygna³u wizji i fonii orazobwodów obróbki sygna³u wideo dla standardów PAL iTabela 1. a iêcia na w bran ch nó¿kach uk³aduTB1238BNTSC. Mo¿liwa jest równie¿ demodulacja sygna³u SE-Wartoœæ na iêcia [V]Wartoœæ na iêcia [V]r nó¿kir nó¿kiCAM po pod³¹czeniu uk³adu TA1257AZ. Dziêki zastosowaniuMin. T . Maks.Min. T . Maks.zewnêtrznych wejœæ dla analogowych sygna³ówRGB mo¿na procesor ten stosowaæ w odbiornikach z uk³ademPIP (Picture In Picture - obraz w obrazie).Wewn¹trzuk³adu TB1238BN znajduj¹ siê prze³¹czniki dla toru wideoi audio sterowane szyn¹ I 2 C, pozwalaj¹ce na do³¹czeniedodatkowych, zewnêtrznych sygna³ów.12347104.53.02.02.11.85.03.69.02.52.72.55.54.23.03.33.23536373839401.9-2.32.32.56.02.155.02.52.52.86.82.5-2.72.73.27.5Schemat blokowy uk³adu TB1238BN przedstawionona rysunku 1, a w tabeli 1 napiêcia na wybranychVideo: 01)41 (przy SW11 3.7 4.0 4.32.7 3.0 3.4nó¿kach. Napiêcia te zosta³y zdjête przy zasilaniu uk³aduzalecanymi wartoœciami napiêæ. Na rysunku 2 przed-43 (przy SW13 - 0.17 0.42.7 3.0 3.4Video: 00)14 1.8 2.5 3.2 44 2.0 2.25 2.6stawiono schemat aplikacyjny tego uk³adu. Do wa¿-15 1.8 2.5 3.2 45 2.7 3.0 3.4niejszych cech tego uk³adu nale¿y:16 1.8 2.5 3.2 46 - 5.0 -· pêtla PLL umo¿liwiaj¹ca odbiór sygna³u fonii o17 9.0 47 4.8 5.3 5.8czêstotliwoœci z zakresu 4.5÷6.5MHz,18 2.3 2.65 3.0 48 4.1 4.6 5.1· dwa wejœcia sygna³u wideo prze³¹czane na jedno19 2.3 2.65 3.0 50 7.4 8.0 8.6wyjœcie,20 2.3 2.65 3.0 51 7.4 8.0 8.6· wbudowana pu³apka chrominancji,21 5.7 6.05 6.3 52 - 9.0 -· wbudowana linia opóŸniaj¹ca luminancji,26 4.5 5.0 5.5 53 3.9 4.5 5.1· wejœcia sygna³ów ró¿nicowych z dekodera SE-27 4.5 5.0 5.5 54 5.2 5.9 6.6CAM,28 - 9.0 - 55 3.8 4.4 5.0· automatyczne rozpoznanie standardu, w jakim29 1.4 1.75 2.0nadawany jest sygna³ chrominancji,· interfejs dla analogowych sygna³ów RGB,· podwójny uk³ad automatycznej regulacji czêstotliwoœci odchylaniapoziomego,œcie,· dwa wejœcia dla sygna³u fonii prze³¹czane na jedno wyj-· regulacja fazy i amplitudy odchylania pionowego,· uk³ad t³umika sygna³u fonii.56 55 54 53 52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29REGGAINSWATTLIMITFMDETPIF VCO4.43 CWAFT90°Q-DETVCOPIFAGCI-DETSWLOCK DETRFAGCAGCPolSWAPCTINTVCXOACCDEMOSW1HDLLPF +SWMode SWBPF/TOFBlackstretchD.L.Uni-colorBrightUni-colorClampClampTrapSmoothA.C.ColorHalf T.ClampBlackadj.6dBSub-cont.ACLGUni-colorBrightWPSSCPABLMatrixSW Half T.ABLABLACLACL V rampCut-off / driveABCLH OUTAFC-2H C/DAFC-1Syncsep.TB1238BNAGCfHVCOVsep.V C/D2I C BusIFID/CW12345678910111213141516171819202122232425262728Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TB1238BN.14 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Opis procesora TB1238BN firmy Toshiba68010µ+56++ 4.7µ55 541k68µH10µ53 520.01µ100µ+0.01µ51 50 495V1k 330+1n0.47µ+2203k483302k75100µ47+460.01µ0.1µ10µ+200k751µ 1µ+4.7n45 44 43 42 41 40 39+100µ1µ1µ+ +0.01µ9VReg.+47µ 2k12µH12k757547µ0.1µ0.1µ3837+0.01µ1k1k36 3510k 913907k534 33 3231+5VReg.0.01µ15k30 299V+47µFM DC NFEXT.AUINRIPPLE FIL.Limiter IN/H CORRECTIONVccVCOVCOGNDLOOP FilterDET OUTY/C Vcc(5V)(C IN)BLACK Det.TV-IN/CDig. GNDTB1238BNEXT. IN/YH. AFCYINS. R-Y INS. B-Y INDig. VDDVIDEO OUTSCP OUTDEF GNDH OUTSYNC OUTFBP INS ID/CW OUTDE-EMP1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 281500pAUDIO OUTIF VccAFT OUTIF GND0.01µ+100µ68µH 0.1µ51IFinput1k6+0.1µ5k60.01µIF IN0.01µIF IN+SAW0.01µ2004.7µRF AGC33kIF AGC75+ +0.47µAPC filter33kX’tal0.22µ2.2n4.43MHz9pY/CGNDYsOSD R0.1µOSD G0.1µ75 75 75OSD B0.1µ0.01µRGB Vcc(9V)+100µR OUT100G OUT100B OUT100100kABCL0.1µV RAMP+1µV NFBV OUT0.47µV AGC100SCL100SDA0.01µ68µHH Vcc(9V)100µ++9VOpis wyprowadzeñRys.2. Schemat aplikacyjny uk³adu TB1238BN.52n.3 - Zasilanie uk³adu poœredniej czêstotliwoœci. Zaleca siê stosowniekondensatorów odsprzêgaj¹cych.4k8k8k4k250µA521100 33k4k175µA16k5Rys.3.n.1 - Deemfaza. Wyprowadzenie to jest po³¹czone z mas¹ przezkondensator 1500pF i pozwala na realizacje deemfazy 75µslub 50µs, w zale¿noœci od rozkazu otrzymanego z szynyI 2 C. Impedancja wyjœciowa jest nastêpuj¹ca:· 33k dla PAL,· 50k dla NTSC.230k500µARys.4.n.2 - Wyjœcie audio. Jest to wyjœcie dla sygna³u FM przetwarzanegowewn¹trz uk³adu oraz dla sygna³u zewnêtrznegopodanego na nó¿kê 55. Rodzaj sygna³u pojawiaj¹cego siêna nó¿ce 2 wybierany jest przez wewnêtrzny prze³¹czniksterowany szyn¹ I 2 C.524949469k2 180k1002k4.15V1.7V 3.4VRys.5.n.4 - Wyjœcie uk³adu automatycznej regulacji czêstotliwoœci,napiêcie na tej nó¿ce zawarte jest w granicach 0.3÷4.7V.n.5 - Masa uk³adu p.cz. Nale¿y pamiêtaæ, aby prowadzenia tejmasy i masy z nó¿ki 49 by³y mo¿liwie oddalone od siebie.Uwaga ta dotyczy równie¿ prac serwisowych, aby przez nieuwagênie po³¹czyæ tych mas.6720p20p100k1k442.0V1k44Rys.6.n.6, 7 - Wejœcie sygna³u p.cz. Nó¿ki te stanowi¹ wejœcia wzmac-70k5002k55p3549SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 15

Opis procesora TB1238BN firmy Toshibaniacza ró¿nicowego. Typowa wartoœæ sygna³u wejœciowegopowinna wynosiæ 90dBµV.4683006k50030k30kRys.7.n.8 - Wyjœcie sygna³u ARW dla czêstotliwoœci radiowej. Wartoœænapiêcia na tym wyprowadzeniu zawiera siê w granicach0÷9V. Zaleca siê do³¹czenie miêdzy tê nó¿kê a masêkondensatora dla eliminacji szumów.351350050k3.5VRys.11.0.7Vn.13 - Prze³¹cznik zewnêtrznych sygna³ów RGB.1415161k1kRGBcontast12TV signalCLP46950035k50100500 20kRys.8.3550µARys.12.n.14 - Wejœcie analogowego sygna³u koloru czerwonego.n.15 - Wejœcie analogowego sygna³u koloru zielonego.n.16 - Wejœcie analogowego sygna³u koloru niebieskiego. Sygna³yz nó¿ek 14, 15 i 16 powoduj¹ ³adowanie i roz³adowywaniesprzêgaj¹cych pojemnoœci, dlatego zalecana jest ma³aimpedancja wejœciowa, mniejsza ni¿ 100R.n.17 - Zasilanie stopni RGB.5k12n.9 - Filtr napiêcia ARW czêstotliwoœci poœredniej. Wartoœænapiêcia na tej nó¿ce zawarta jest w granicach 2÷8V.461810010k1752To AFT OUT4002µA49102002002003k200µA2.5V12Rys.13.n.18 – Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego.1712Rys.9.n.10 - Filtr uk³adu chrominancji. Napiêcie na tej nó¿ce sterujeczêstotliwoœci¹ generatora VCXO.19100 2µA111k2k55002k52k5500200µ 1.5pRys.10.n.11 - Do nó¿ki tej pod³¹czony jest oscylator o czêstotliwoœci4.433619MHz. Czêstotliwoœæ ta umo¿liwia demodulacjê sygna³uchrominancji o czêstotliwoœci 4.43MHz oraz3.58MHz.n.12 - Masa obwodów luminancji i chrominancji.4612Rys.14.n.19 - Wyjœcie sygna³u koloru zielonego.2010010k2µARys.15.121752To AFT OUTn.20 - Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego.}Dokoñczenie w nastêpnym numerze491216 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 17TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaMICROSEMI/MICRO QUALITYGPP20B1N5059GPP20D1N5059GPP20G1N5060GPP20J1N5061GPP20K1N5062GPP20MBYW56GPP30ABYM56AGPP30BBYM56AGPP30DBYM56AGPP30GBYM56BGPP30JBYM56CGPP30KBYM56DGPP30MBYM56EMB200BYV27-50MB201BYV27-100MB202BYV27-100MB204BYV27-150MB206BYV27-200MB207BYD73AMB208BYD73BMB209BYD73BMB211BYD73CMB213BYD73DMC5600BYD43-20MC5601BYD43-20MC5602BYX120GMC5603BYX120GMC5604BYX105GMC5605BYX105GMC5606BYX101GMC5607BYX101GMC5610BYD43-20MC5611BYD43-20MC5612BYX106GMC5613BYV98MC5614BYV98MC5615BYX106GMC5616BYX106GMC5617BYX106GMC5618BYX106GMC5619BYX106GMES1104BYD73DMES1105BYD73GMES1106BYD73GMES1304BYV28-200MES1305BYV28-400MES1306BYV28-400MLL5817PRLL5817MLL5818PRLL5818MLL5819PRLL5819MR1001BYD33DMR1002BYD33DMR1003BYD33DMR1004BYD33GMR1005BYD33JMR1006BYD33MMR1007BYD33MR10ABYD33DR10BBYD33DR10DBYD33DR10GBYD33GR10JBYD33JR10KBYD33MR10MBYD33MR30ABYW95AR30BBYW95AR30DBYW95AR30GBYW95BR30JBYW95CR30KBYW96ER30MBYW96ERL201GP1N5059RL202GP1N5059RL203GP1N5059RL204GP1N5060RL205GP1N5061MICROSEMI/MICRO QUALITYRL206GP1N5062LITYRL207GPBYW56RP30ABYW95ARP30BBYW95ARP30DBYW95ARP30GBYW95BRP30JBYW95CRP30KBYW96ERP30MBYW96ESF18BYV27-600SF37BYV28-600SI850BYW95ASI851BYW95ASI852BYW95ASI854BYW95BSI856BYW95CSI910BYW95ASI911BYW95ASI912BYW95ASI914BYW95BSI916BYW95CSI917BYW96ESI918BYW96ESMB5817BYG90-20SMB5818BYG90-30SMB5819BYG90-40SMBSF11BYG80DSMBSF12BYG80DSMBSF13BYG80DSMBSF14BYG80DSMBSF15BYG80GSMBSF16BYG80GSMBSF17BYG80JSMBSF18BYG80JSMBSR108BYG90-90SRP10ABYD33DSRP10BBYD33DSRP10DBYD33DSRP10GBYD33GSRP10JBYD33JSRP10KBYD33MSRP30ABYW95ASRP30BBYW95ASRP30DBYW95ASRP30GBYW95BSRP30JBYW95CSRP30KBYW96ESUF4001BYD73ASUF4002BYD73BSUF4003BYD73DSUF4004BYD73GSUF5400BYV28-50SUF5401BYV28-100SUF5402BYV28-200SUF5403BYV28-400SUF5404BYV28-400TG10BYV26ETG24BYM36CTG26BYM36CTG28BYM36ETG4BYV36CTG6BYV36CTG8BYV36EUES1001BYD73AUES1002BYD73BUES1003BYD73CUES1101BYV27-50UES1102BYV27-100UES1103BYV27-150UES1104BYD73DUES1105BYD73GUES1106BYD73GUES1301BYV28-50UES1302BYV28-100UES1303BYV28-150UES1304BYV28-200MICROSEMI/MICRO QUALITYUES1305BYV28-400UES1306BYV28-400UF105BYD73AUF110BYD73BUF115BYD73CUF120BYD73DUF130BYD73GUF140BYD73GUF150BYV27-600UF160BYV27-600UF305BYV28-50UF310BYV28-100UF315BYV28-150UF320BYV28-200UF330BYV28-400UF340BYV28-400UF350BYV28-600UF360BYV28-600UF4001GPBYD73AUF4002GPBYD73BUF4003GPBYD73DUF4004GPBYD73GUF4005GPBYV27-600UF4006GPBYV26DUF4007GPBYV26EUF5400GPBYV28-50UF5401GPBYV28-100UF5402GPBYV28-200UF5404GPBYV28-400UF5406GPBYV28-600UFS105JBYG80DUFS110JBYG80DUFS115JBYG80DUFS120JBYG80DUFS130JBYG80GUFS140JBYG80GUFS150JBYG80JUFS160JBYG80JUHVP202BYD73DUHVP204BYD73GUHVP206BYV27-600UHVP402BYV27-200UHVP404BYV27-400UHVP406BYV27-600USD635PBYR740USD635CPBYR1540CTUSD640CPBYR1540CTUSD645PBYR745USD645CPBYR1545CTUT20051N5059UT20101N5059UT20201N5059UT20401N5060UT20601N5061UT234BYD13DUT235BYD13GUT236BYD13DUT237BYD13JUT238BYD13JUT242BYD13DUT244BYD13GUT245BYD13JUT247BYD13JUT249BYD13DUT2511N5059UT2521N5059UT2541N5060UT2551N5061UT2571N5061UT2581N5062UT2611N5059UT2621N5059UT2641N5060UT2651N5061UT2671N5061UT2681N5062MICROSEMI/MICRO QUALITYUT3005BYM56AUT3010BYM56AUT3020BYM56AUT3040BYM56BUT3060BYM56CUT347BYD13MUT361BYD13KUT362BYD13KUT363BYD13MUT364BYW56UTR01BYD33DUTR02BYV95AUTR10BYD33DUTR11BYD33DUTR12BYV95AUTR20BYD33DUTR21BYD33DUTR22BYV95AUTR2305BYW95AUTR2310BYW95AUTR2320/BYW95AUTR2340BYW95BUTR2350BYW95CUTR2360BYW95CUTR30BYD33GUTR31BYD33GUTR32BYV95BUTR3305BYW95AUTR3310BYW95AUTR3320BYW95AUTR3340BYW95BUTR3350BYW95CUTR3360BYW95CUTR40BYD33GUTR41BYD33GUTR42BYV95BUTR50BYD33JUTR51BYD33JUTR52BYV95CUTR60BYD33JUTR61BYD33JUTR62BYV95CUTX105BYD73AUTX110BYD73BUTX115BYD73CUTX120BYD73DUTX125BYD73GUTX205BYD73AUTX210BYD73BUTX215BYD73CUTX220BYD73DUTX225BYD73GUTX3105BYV27-50UTX3110BYV27-100UTX3115BYV27-150UTX3120BYV27-200UTX4105BYV28-50UTX4110BYV28-100UTX4115BYV28-150UTX4120BYV28-200V1100XBYV96EV110XBYV95AV120XBYV95AV140XBYV95BV160XBYV95CV180XBYV96EV322BYM56AV324BYM56BV326BYM56CV328BYM56DV330BYM56AV330XBYW95AV331BYM56AV3310BYM56EV331XBYW95AV332BYM56ATypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.3)

18 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaMICROSEMI/MICRO QUALITYV332XBYW95AV334BYM56BV334XBYW95BV336BYM56CV336XBYW95CV338BYM56DVHE205BYV27-50VHE210BYV27-100VHE215BYV27-150VHE220BYV27-200VHE230BYV27-400VHE240BYV27-400VHE250BYV27-600VHE260BYV27-600VSK1020PBYL1020VSK1035PBYR1640VSK1040PBYR1640VSK1045PBYR1645VSK1201N5817VSK1301N5818VSK1401N5819VSK2035PBYR2040CTVSK920PBYL1620VSK935PBYR1640VSK940PBYR1640VSK945PBYR1645MOTOROLA1SMA59xxBT3PSMA59xxB1SMAxxAT3PSMAxxAMBR1020PBYR1040MBR1035PBYR1040MBR1045PBYR1045MBR1535CTPBYR1540CTMBR1545CTPBYR1545CTMBR1635PBYR1640MBR1645PBYR1645MBR2035CTPBYR2040CTMBR2045CTPBYR2045CTMBR2535CTPBYR2540CTMBR2545CTPBYR2545CTMBR3035PTPBYR3040WTMBR3045PTPBYR3045WTMBR3045WTPBYR3045WTMBR4045WTPBYR4045WTMBR735PBYR740MBR745PBYR745MBRA130LT3BYG90-30MBRA140T3BYG90-40MBRB1545CTPBYR1545CTBMBRB2060CTPBYR2060CTBMBRD340PBYR340CTDMBRD640CTPBYR640CTDMBRD835LPBYR740DMBRF1035PBYR1040XMBRF1045PBYR1045XMBRS120T3BYG90-20MBRS130LT3BYG90-30MBRS140T3BYG90-40MBT6045WTPBYR6045WTMR850BYW95AMR851BYW95AMR852BYW95AMR854BYW95BMR856BYW95CMUR105BYD73AMUR110BYD73BMUR1100EBYV26EMUR115BYD73CMUR120BYD73DMUR130BYD73GMUR140BYD73GMUR150BYV27-600MUR1520BYV79E-200MUR160BYV27-600MUR1620CTBYQ30E-200MUR180EBYV26DMUR190EBYV26EMUR3020PTBYV72EW-200MOTOROLAMUR3020WTBYV72EW-200MUR405BYV28-50MUR410BYV28-100MUR415BYV28-150MUR420BYV28-200MUR430BYV28-400MUR440BYV28-400MUR450BYV28-600MUR460BYV28-600MUR820BYW29E-200MUR840BYV29-400MURF82BYW29EX-200MURS105T3BYG80DMURS110T3BYG80DMURS115T3BYG80DMURS120T3BYG80DMURS130T3BYG80GMURS140T3BYG80GMURS150T3BYG80JMURS160T3BYG80JNIEC10E11N505910E21N505910E41N506010E61N506110E81N506210EF1BYV95A10EF2BYV95A11E11N505911E21N505911E41N506011EFS1BYD73B11EFS2BYD73D11EFS3BYD73G11EFS4BYD73G11EQ031N581811EQ041N581911EQS02L1N581711EQS031N581811EQS041N581911ES11N505911ES21N505911ES41N506011ES61N506111ES81N506215DF4BYV95B15DF6BYV95C15DF8BYV96E2DF12BYV26G30D1BYM56A30D2BYM56B30D4BYM56C30DF1BYW95A30DF2BYW95A30DF4BYW95B30DF6BYW95C31DF6BYV28-600EC10QS02LBYG90-20EC10QS03BYG90-30EC10QS04BYG90-40EC10QS09BYG90-90EC11FS1BYG80DEC11FS2BYG80DEC11FS3BYG80GEC11FS4BYG80GEC8FS6BYG80JRECTRON1A1BYD13D1A2BYD13D1A3BYD13D1A4BYD13G1A5BYD13J1A6BYD13K1A7BYD13M1D1BYD13D1D2BYD13DRECTRON1D3BYD13D1D4BYD13G1D5BYD13J1D6BYD13K1D7BYD13M1F1BYD33D1F2BYD33D1F3BYD33D1F4BYD33G1F5BYD33J1F6BYD33M1F7BYD33M1H1BYD73A1H2BYD73B1H3BYD73D1H4BYD73G1H5BYD73G1H6BYV27-6001S1BYD33D1S2BYD33D1S3BYD33D1S4BYD33G1S5BYD33J1S6BYD33M1S7BYD33MESM101BYD77AESM102BYD77BESM103BYD77CESM104BYD77DESM105BYD77GESM106BYD77GFR101BYV95AFR102BYV95AFR103BYV95AFR104BYV95BFR105BYV95CFR106BYV96EFR107BYV96EFR151BYV95AFR152BYV95AFR153BYV95AFR154BYV95BFR155BYV95CFR156BYV96EFR157BYV96EFR201BYW95AFR202BYW95AFR203BYW95AFR204BYW95BFR205BYW95CFR206BYW96EFR207BYW96EFSM101BYD37DFSM102BYD37DFSM103BYD37DFSM104BYD37GFSM105BYD37JFSM106BYD37MFSM107BYD37MHER101BYD73AHER102BYD73BHER103BYD73DHER104BYD73GHER105BYD73GHER106BYV27-600HER201BYV27-50HER202BYV27-100HER203BYV27-200HER204BYV27-400HER205BYV27-400HER206BYV27-600HSM101BYD77AHSM102BYD77BHSM103BYD77DHSM104BYD77GHSM105BYD77GJ051N5059J11N5059J10BYW56RECTRONJ21N5059J41N5060J61N5061J81N5062PR1000BYD33MPR1200BYD33VPR1400BYD33VPR1600BYD43-20PR1800BYD43-20R1200BY448R1200FBYV97GR1500BY448R1500FBYV98R1800BYX119GR1800FBYV98R2000BYX119GR2000FBYV98R2500BYX120GR2500FBYX105GR3000BYX120GR3000FBYX105GR4000FBYX105GRL1011N4001IDRL101FBYV95ARL1021N4002IDRL102FBYV95ARL1031N4003IDRL103FBYV95ARL1041N4004IDRL104FBYV95BRL1051N4005IDRL105FBYV95CRL1061N4006IDRL106FBYV96ERL1071N4007IDRL107FBYV96ERL1511N5059RL1521N5059RL1531N5059RL1541N5060RL1551N5061RL1561N5062RL157BYW56RL2011N5059RL2021N5059RL2031N5059RL2041N5060RL2051N5061RL2061N5062RL207BYW56RL251BYM56ARL252BYM56ARL253BYM56ARL254BYM56BRL255BYM56CRL256BYM56DRL257BYM56ERL500BYM56ARL501BYM56ARL502BYM56ARL504BYM56BRL506BYM56CRL508BYM56DRL510BYM56ERL850BYW95ARL851BYW95ARL852BYW95ARL854BYW95BRL856BYW95CSF11BYD73ASF12BYD73BSF13BYD73CSF14BYD73DSF15BYD73GSF16BYD73GSF21BYV27-50SF22BYV27-100SF23BYV27-150SF24BYV27-200Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm}Ci¹g dalszy nast¹pi

Porady serwisoweAleksander Huzar, Edward Bitner, Jacek Skulski, Marek Szukalski, Andrzej Kowalik, Boles³aw Szpunar,Jerzy Pora, Leszek Kaleta, Karol Jachimowicz, Krzysztof Gamus, W³odzimierz Karczewski, Marek Ugriczicz,Ryszard Strzêpek, Marian Borkowski, W³adys³aw Wójtowicz, Henryk Demski, Andrzej BrzozowskiOdbiorniki telewizyjneHitachi CS2852TAPo w³¹czeniu „0” na wyœwietlaczu, nie rozpoczyna pracy.Po podaniu rozkazu w³¹czenia ze stanu czuwania, s³ychaæpróbkowanie (3 ciche cykniêcia) i potem brak reakcji. Poniewa¿jest podejrzenie, ¿e uk³ad odchylania poziomego i w.n.podejmuje pracê na u³amek sekundy i zostaje wy³¹czony przezuk³ad zabezpieczenia, nale¿y to sprawdziæ przez pomiar wartoœcimaksymalnej z rejestracj¹ w pamiêci multimetru, dla napiêæprodukowanych w momencie w³¹czenia. Najlepiej nadaj¹siê do tego pomiaru napiêcia zasilaj¹ce uk³ad odchylaniapionowego i napiêcie zasilaj¹ce wzmacniacze RGB:Miejsce pomiaru powinno byæ jestC627 +13V +2,3VC628 -13V -2,3VC608 +220V +50VPomiar potwierdza rozpoczêcie pracy, natomiast zani¿onewartoœci napiêæ sugeruj¹ znaczne obci¹¿enie. Statystycznienajbardziej podejrzanym jest uk³ad TDA8172, co w wiêkszoœciprzypadków mo¿na potwierdziæ przez pomiar omomierzem.Przyczyn¹ pierwotn¹ jest utrata pojemnoœci kondensatora C571- 100µF/50V. A.H.Orion Torus 730Nie otwiera menu programowania, klawiatura lokalna nie reaguje, g³oœnoœæ maksymalnana 1/3.Odbiornik odbiera wszystkie wczeœniej zaprogramowanestacje. Maksymalna g³oœnoœæ na 1/3 równie¿ na OSD. Po ustawieniupilotem opcji SECURITE z wartoœci OFF na ON, mo¿-na wprowadziæ numer kana³u, mo¿na wykonaæ dostrojenie, niemo¿na wprowadziæ ustawieñ do pamiêci. Wymiana pamiêcinie rozwi¹zuje problemu, bo zwykle „czysta” pamiêæ zapisanajest jedynkami. Jeœli pamiêæ zapiszemy zerami, mikroprocesorczyta j¹ równie¿ jako czyst¹, ale klawiatura lokalna stajesiê czynna i uzyskujemy dostêp do menu, równie¿ ustawioneparametry strojenia mo¿na wprowadziæ do pamiêci. Drugimsposobem jest przekopiowanie wzorcowej zawartoœci pamiêcinp. z www.serwis-elektroniki.com.pl Zastosowany mikroprocesorto 84C841-SEI4300, EEPROM to 24C02 lub PCF8582.Nale¿y zwróciæ uwagê na nó¿kê 7 w nadruku p³yty. Jeœli jest„pusta” u¿ywamy pamiêci 24C02. Jeœli s¹ tam elementy RC,wstawiamy PCF8582.A.H.4Porady serwisowePhilips 21PT166C/58P chassis AA5ABBrak odbioru, LED nie œwieci, zasilacz pracuje.Podczas pomiarów w zasilaczu stwierdzono, ¿e brak jestjednego napiêcia, mianowicie +8V. Stwierdzono spalony bezpiecznik1571 - 630mA. Wstawiono w to miejsce na czas próbyrezystor bezpiecznikowy 1R0, aby przekonaæ siê, czy postabilizatorze nie nastêpuje przeci¹¿enie podczas pracy. Pomiarna zimno wskazywa³ opornoœæ obci¹¿enia w granicach200R. Po w³¹czeniu odbiornika do pracy, w tej ga³êzi zasilanianastêpowa³ znaczny spadek napiêcia, bo a¿ do 4V. Poniewa¿g³ównym odbiorc¹ pr¹du w tej ga³êzi zasilania jest uk³adTDA8362E-4X, taki stan rzeczy jest potwierdzeniem jegouszkodzenia. Po jego wylutowaniu wykonano pomiar napiêciapo stabilizatorze. By³o prawid³owe. Uszkodzenie tego uk³adunasuwa podejrzenie, ¿e przyczyn¹ mo¿e byæ trafopowielacz.Dok³adne jego oglêdziny potwierdzaj¹ podejrzenie. Jestrysa pêkniêcia obudowy trafopowielacza tu¿ nad potencjometrami.Oznacza to, ¿e przed wymian¹ uk³adu TDA8362Enale¿y wymieniæ trafopowielacz, bo inaczej stracimy dopieroco wstawiony nowy uk³ad. Wymieniono na HG3264. Jedynejzmiany wymaga rezystor w ¿arzeniu kineskopu R3301 - 4R7.Nale¿y dostawiæ szeregowo drugi o wartoœci 4R7/1W. Jeœlitego nie zrobimy to po roku kineskop do wymiany. W dalszejczêœci naprawy stwierdzono jeszcze uszkodzenie uk³adu fonii7151-TDA7056A. Ten ci¹g zdarzeñ jest statystycznie powtarzalnydla tego chassis i dlatego nie nale¿y zbyt pochopniepostêpowaæ, nie próbuj¹c przedtem analizowaæ skutków dlaznalezienia przyczyny.A.H.Samsung CX5312W i CX558WTPo w³¹czeniu ze standby s³yszalne „skrzeczenie” z trafopowielacza.Napiêcia produkowane przez trafopowielacz s¹ zani¿one,ale w.n. wynosi oko³o 30 kV. Zasilacz produkuje wszystkienapiêcia poprawnie. Test trafopowielacza potwierdza jegosprawnoœæ. Sprawdzono oscylogramy zwi¹zane z generatoremodchylania poziomego i uk³adem steruj¹cym. Okaza³o siê, ¿ew trybie standby s¹ one znacz¹co inne ni¿ po w³¹czeniu dopracy. Przyczyn¹ okaza³ siê uk³ad scalony TDA2579A. A.H.LG CE21T22KXDioda standby nie œwieci.Pierwsze pomiary ujawniaj¹ przepalenie siê bezpiecznikaF801 4A. Za uszkodzenie bezpiecznika odpowiada³o zwarcieuk³adu scalonego zasilacza IC802 STRF6654. W otoczeniuIC802 wszystkie elementy sprawne. Przyczyn¹ uszkodzeniasiê IC802, by³a ca³kowita utrata pojemnoœci g³ównego kondensatoraprostownika sieciowego C806 120µF/400V.Uwaga: W obrocie handlowym uk³ad STRF6654 mo¿e mieæinaczej ukszta³towane koñcówki. W takim przypadku nale¿yje odpowiednio przeprofilowaæ i przed³u¿yæ, dostosowuj¹cdo naprawianego sprzêtu.E.B.Universum FT4275 chassis E6Problemy z w³¹czeniem.Odbiornik zachowuje siê tak, jak przy niew³aœciwym resetowaniumikrokontrolera (brak reakcji na pilota, ekran tylkoœnie¿y, mo¿e byæ ciemny, itp.). Mo¿e równie¿ przez pewienczas pracowaæ prawid³owo. Uszkodzenie mia³o charakter niestabilnejprzerwy. Usterka bardzo trudna w lokalizacji i tkwi³aSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 19

Porady serwisowenie w samym monta¿u, a miêdzy bezpiecznikiem VA652 1.25Aa jego oprawk¹, która by³a zbyt luŸna. Rezystancja miêdzypunktami oprawki, wynosi³a chwilami nawet 50R. Ten stanrzeczy obni¿a³ doœæ przypadkowo napiêcie zasilania mikrokontrolerado wartoœci du¿o poni¿ej +5V.Uwaga: Mimo ¿e modu³y odbiornika osadzone s¹ przy pomocygniazd przy³¹czeniowych, to w celu wymontowaniadowolnego modu³u z p³yty bazowej i unikniêcia uszkodzeniamodu³u oraz p³yty bazowej, nale¿y dodatkowo odlutowaædwa punkty od p³yty bazowej w centralnej czêœci danegomodu³u.E.B.Philips 21PT154B/58P chassis AA5ABS³ychaæ próbkowanie zasilacza.Dioda standby nie œwieci. Od³¹czenie rezystora 3443 4R7 iobci¹¿enie zasilacza ¿arówk¹ 60W, nie wykazuje wady zasilacza.Pozwala to równie¿ na stwierdzenie obecnoœci poprawnychimpulsów odchylania poziomego na bazie BU1508DX. Tranzystorjest sprawny. Test trafopowielacza nie potwierdza jegowady. Przeci¹¿enie powodowa³ zwarty kondensator 2450 680nF/250V, pracuj¹cy w obwodzie cewek odchylania H. E.B.Elemis 5550TMPróbkowanie zasilacza.Zasilacz sprawny. Wystêpuje jego przeci¹¿enie. Trafopowielaczi tranzystor BU508DF oraz kondensator powrotów s¹sprawne. Przeci¹¿enie w ga³êzi +12V i w ga³êzi +200V powodowa³uk³ad scalony US503 TDA6101Q na module kineskopu.Jego zwarcie (mierzalne tylko na n.2 tego uk³adu) nast¹pi-³o w wyniku zimnego lutowania podstawki kineskopu wystêpuj¹cegona nó¿ce dzia³a B oraz braku dobrego kontaktu masyg³ównego radiatora z mas¹ odbiornika. Nale¿y tak¿e sprawdziæparametry kondensatora C509 100µF/16V oraz stabilizator+12V US402 LM317T. Przy ponownym uszkodzeniu jednegoz tych uk³adów, mo¿emy podejrzewaæ ukryt¹ wadê kineskopulub trafopowielacza.Dioda standby nie zapala siê na zielono.Wystêpuje ca³kowite zwarcie w ga³êzi +12V, które wystêpujeza uk³adem US402 LM317T - napiêcie w³¹czania i wy³¹czaniauk³adu prawid³owe. Taki stan rzeczy nie pozwala nauruchomienie odbiornika. Zwarcie powodowa³ uk³ad scalonyUS502 TDA6101Q - (n.2 uk³adu).E.B.Grundig ST1670TEXT chassis CUC5360Po pewnym czasie przestaje reagowaæ na pilota.W odbiorniku nie pracuje tak¿e telegazeta. W momencie gdyodbiornik przestaje reagowaæ na pilota, na ekranie pojawia siêzak³ócenie przypominaj¹ce wycinanie co drugiej linii lub wycinanie(wyciemnianie) kilkudziesiêciu linii, powtarzaj¹ce siê wodstêpie 3 ÷ 5cm na ca³ym ekranie. Mo¿e pojawiæ siê równie¿ca³kowite wyciemnienie ekranu, fonia wówczas jest prawid³owa.W tym czasie na n.19 (DATA) procesora telegazety IC200SAA5244AP/A pojawiaj¹ siê niestabilne przebiegi, które powoduj¹opisane wycinanie linii. Po od³¹czeniu od druku n.19oraz n.15, 16, 17 (R, G, B), jak i n.24, 25 (SDA, SCL) uk³aduIC200 - odbiornik pracuje bez problemów. Do wymiany jestuk³ad IC200. Schemat w „SE” 7/99 (DW).E.B.Samsung CK5012ZDioda standby nie œwieci.Klient zasygnalizowa³, ¿e przed uszkodzeniem zasadniczym,nastêpowa³o tak¿e kasowanie zaprogramowanych ustawieñw pamiêci po ka¿dym wy³¹czeniu odbiornika z sieci oraztrudnoœci z ponownym jego uruchomieniem. W tym przypadkunale¿y wymieniæ w zasilaczu impulsowym, po stronie pierwotnej,wszystkie kondensatory elektrolityczne 100µF/25V (3szt.) oraz jeden o wartoœci 10µF/50V.E.B.Telestar 9155T ChromaCzasami nie œwieci dioda standby.Wstêpne rozpoznanie ujawnia przebarwienie termicznep³yty bazowej w okolicy rezystora R9 47R. Pracuje on w zasilaczuimpulsowym, a jego moc jest zbyt ma³a - co w konsekwencjispowodowa³o powstanie niestabilnej przerwy zmêczeniowo-termicznejna druku. Nie stwierdzono nieprawid³owoœciw aplikacji IC1 TDA4605-3. Nowoœci¹ konstrukcyjn¹ jestzastosowanie C13 3.3nF (nie usuwaæ), który powoduje opisaneprzegrzewanie siê R9. W tym przypadku nale¿y wstawiærezystor 47R o mocy 1/4W lub nawet 1/2W, montuj¹c na d³ugichkoñcówkach (tak, aby by³ bardziej oddalony od p³yty bazowej).Schemat w „SE” 12/99 (DW) - Telestar 4155T. E.B.Blaupunkt PM5540 chassis FM201.00Brak treœci obrazu.T³o ekranu ciemne z jaœniejszymi liniami powrotów. Foniibrak. Wystêpuj¹ trudnoœci z w³¹czeniem w stan pracy. Nie pal¹siê segmenty wyœwietlacza. Po kolejnej przypadkowej próbiew³¹czenia wyœwietlacz pokazuje zmianê programów - z objawamijak wy¿ej. Z gniazda AV mo¿na ustawiæ pilotem prawid³owyodbiór, ale ka¿de wy³¹czenie odbiornika sprowadza ustawieniado pozycji wyjœciowej. Po d³u¿szej analizie wykluczonouszkodzenie mikrokontrolera SDA2023-A003, natomiastwymontowanie pamiêci SDA2526-3 „o¿ywia” odbiornik - tow³aœnie ona jest do wymiany. Nale¿y jeszcze tylko ustawiæopcje dla mikrokontrolera i ponownie nastroiæ programy. Przyustawieniu opcji mo¿emy korzystaæ z opisu zawartego w „SE”1/98 str. 22, lub z pliku Bazy Porad Serwisowych pod has³emSDA2023-A003 „opcje serwisowe“.E.B.Lexus LS5661Nie wyœwietla symboli OSD.Pomiary oscyloskopem wykaza³y niew³aœciw¹ amplitudê(3V) impulsów ramki na wyprowadzeniu 27 procesora steruj¹cegoN801 ST6387 (prawid³owa amplituda to 5V). Elementemuszkodzonym okaza³ siê kondensator C330 10µ, doprowadzaj¹cyimpulsy ramki z uk³adu scalonego N301 LA7837. Fragmentschematu przedstawiono na rys.1.J.S.N301 LA78378 9 10R30310kC33010µFRys.1.26N80127ST63872820 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Porady serwisoweUnimor M652TSOSygna³ z wejœcia S-VHS widoczny jedynie w okienku „obraz w obrazie”.Po prze³¹czeniu w tryb pe³noekranowy kineskop pozostajeciemny, obserwujemy jedynie zak³ócenia w formie pod³u¿nychcienkich smug. Pomiary oscyloskopem wykaza³y uszkodzenieuk³adu scalonego klucza U352 MCY74053N (brak sygna-³u „Y” na wyprowadzeniu 15). J.S.Trilux TAP2834Nie dzia³a.W tym przypadku pomiary omomierzem wykaza³y uszkodzeniekondensatora C808 11nF oraz tranzystora T802 BU508A.J.S.Unimor M645TSNie wyœwietla symboli OSD.W opisywanym przypadku elementem uszkodzonym okaza³siê uk³ad scalony generatora znaków OSD U701µPD6142C001.J.S.Thomson 21MG17E chassis TX807CSNie dzia³a.Pomiary omomierzem wykaza³y uszkodzenie, tranzystorówTP020 STP3NB90FF, TL035 S2055N, diody DP027BZX55B27 oraz tranzystorów SMD TP025 i TP026 BC856B.Po wymianie uszkodzonych elementów odbiornik w dalszymci¹gu nie pracuje. Pomiary napiêcia po diodzie RD026 wykaza³ywartoœæ 8.4V (prawid³owo powinno byæ 13.8V). Elementemuszkodzonym okaza³a siê dioda DP021 BZX55B16.Uwaga: Dioda jest ma³o widoczna, gdy¿ jest umieszczonapod radiatorem tranzystora TP020.J.S.Thomson chassis ICC9Kolorowa plamka na górze ekranu utrzymuj¹ca siê przez kilka miesiêcy, rozmagnesowywaniejest nieskuteczne.Sprawdziæ g³oœniki i cewkê rozmagnesowuj¹c¹. Mo¿liweuszkodzenie kineskopu.Ciemny obraz, zanikaj¹cy nieregularnie.Nale¿y sprawdziæ tranzystor TC02 (BC848B), TC03(BC858B) i TC04 (BC848B).Z tunera obraz jest niebiesko-czerwony.Nale¿y wymieniæ tranzystor TH05 (BC848B).S³aby obraz oraz brak synchronizacji przy przejœciu do AV1.Czasami uszkodzenie znika samoistnie. Nale¿y sprawdziætranzystor TX11 (BC858B) i uk³ad scalony IX01(MC14052BCP) oraz sprawdziæ sygna³ wideo na tranzystorzeTH05 (BC848B) 2.5V pp i na tranzystorze TX09 (BC858B). Zabrak synchronizacji odpowiada uk³ad scalony IX01(MC14052BCP).Czarny ekran przy w³¹czaniu. Menu wyœwietla siê. Poprzez tuner brak obrazu idŸwiêku. Poprzez EURO brak obrazu, ale dŸwiêk jest.IV01 (STV2160) zosta³ ju¿ wymieniony. Nale¿y sprawdziæIR01 (ST92T93) n.28 i n.29 AV: 4.5V, TV: 0V, nale¿y sprawdziæprze³¹cznik IX01 (MC14052BCP) n.10 AV: 12 V, TV:0V. Je¿eli nie jest uszkodzony, sprawdziæ tranzystory TX14(BC848B), TX15 (BC848B) i rezystory RX84 i RX83 (obydwa10k).Czasami brak obrazu i dŸwiêku. OSD jest w porz¹dku.Sygna³ zatrzymuje siê na tranzystorze TX16 (BC858B) (pomiêdzyuk³adami steruj¹cymi gniazdami EURO). Nale¿y wymieniætranzystor TX09 (BC858B).Ciemny ekran, menu wyœwietla siê, obraz przerywa.Uszkodzony jest tranzystor TX14 (BC848B).Brak obrazu, ekran jest kompletnie czarny.Sprawdziæ, czy tranzystor TB18 (BC558B) jest uszkodzony.Je¿eli nie, nale¿y sprawdziæ: RV32 (4k75), tranzystor TX16(BC858B), a nastêpnie uk³ad scalony IX01 (HEF4052B).Rozb³yski ekranu, widoczne jako pionowe pasy, w czasie w³¹czania.Dioda DF31 (BA157) jest uszkodzona.Zanika kolor, na ekranie pojawiaj¹ siê rozb³yski, zmienia siê kontrast.Uszkodzony jest tranzystor TC02 (BC848B).Zbyt niski poziom kontrastu, podczas wyœwietlania teletekstu.Uszkodzeniu uleg³ tranzystor TC03 (BC858B).Ca³kowicie jasny ekran, widoczne s¹ linie powrotów.Uszkodzony rezystor RL09 (88k7).M.Sz.Tensai TCT362BKPozioma kreska, brak reakcji na pilota i klawiaturê lokaln¹.Brak mo¿liwoœci sterowania by³ spowodowany zwarciemdwóch klawiszy klawiatury lokalnej. Po wymianie C302 -10µF/50V widoczny obraz jest zawê¿ony w pionie i brak synchronizacjipoziomej. Po wymianie C273 - 2.2µF wymiaryobrazu w pionie s¹ prawid³owe. Uzyskanie prawid³owej synchronizacjipoziomej by³o mo¿liwe po wymianie C262, C263,C265, C259, C255. Winny by³ ten ostatni kondensator. Po tychwszystkich zabiegach odbiornik nie wy³¹cza siê pilotem. Powymianie Q606 2SC2335, w trybie standby na emiterze daj¹siê zaobserwowaæ oscylacje. Efekt ten ju¿ siê zdarza³ w odbiornikachRoyal. Zdecydowanie pomaga przeróbka na przekaŸniksterowany z Q608, zasilany z D606 14V. A.K.Curtis 21M1VTNa niebieskim tle wyœwietlany jest komunikat “No signal”.Po sprawdzeniu napiêæ zasilaj¹cych pomierzy³em poziomynapiêæ w okolicach g³owicy. Wykry³em zwarcie w obwodzieARW. Przyczyn¹ by³o zwarcie n.24 uk³adu TDA5940-2. A.K.Philips chassis L7.2ENie dzia³a - brak napiêcia sieciowego na kondensatorze elektrolitycznym 2508.Wed³ug wstêpnych pomiarów uszkodzony by³ rezystorR3506 (4R7/5W) i tranzystor 7518 STP6N60FI w zasilaczu.Przyczyn¹ uszkodzenia by³o przebicie ma³ego kondensatora2518 (330pF/1kV). Okaza³o siê to po podstawieniu rezystora itranzystora MOSFET. Grza³ka 800W w szereg z drenem nieuchroni³a go przed przebiciem wskutek powstaj¹cego przepiêcia(prawdopodobnie skuteczniejsze by³oby w³¹czenie grza³kiw szereg z uzwojeniem pierwotnym transformatora przetwornicy,co ograniczy³oby pr¹d p³yn¹cy przez przebity kondensator).Bardzo efektowne iskry nie pozostawia³y w¹tpliwoœci coSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 21

Porady serwisowedo lokalizacji uszkodzenia. Po usuniêciu przyczyny awarii(zastosowa³em tak¿e kondensator ceramiczny) zmierzy³emrezystancjê miêdzy n.3 uk³adu 7520 a gor¹c¹ mas¹. Poniewa¿wynosi³a niewiele ponad 200R, razem z tranzystorem wymieni³emuk³ad - najprawdopodobniej uszkodzony - na MC44603P(w odbiorniku by³ MC44603AP). Po uruchomieniu napiêciezasilaj¹ce stopieñ koñcowy linii wynios³o 97V (kineskop 21'').W tym przypadku wymiana kondensatora 2518 pozwoli³abyuchroniæ przed zniszczeniem tranzystor STP. B.Sz.Trilux TAP2101TW³¹cza siê z czuwania na pracê, ale ekran ciemny i ciszaPo otwarciu odbiornika stwierdzi³em ¿arzenie kineskopu orazcichy dŸwiêk pracuj¹cych cewek odchylania pionowego. Napiêcia118V, 12V, 8V - prawid³owe. Podniesienie napiêcia Ug2spowodowa³o wyœwietlenie na ekranie paska o wysokoœci oko-³o 1cm - a wiêc jednak odchylanie pionowe nie dzia³a prawid³owo.Napiêcie zasilania TDA3653B - 26V, na wyjœciu - 14V praktyczniebez sk³adowej zmiennej. Napiêcia na n.41 oraz 43TDA8362 - po oko³o 2.8V. Wymieni³bym zapewne TDA3653B,a póŸniej TDA8362, na szczêœcie jednak zauwa¿y³em wypalonyrezystor R619 (12k). Równie¿ D611 - stabilizator 33V by³uszkodzony (zwarcie). Po wymianie tych elementów pojawi³osiê odchylanie pionowe. Wyprowadzenie 42 TDA8362 zasilanejest z napiêcia 33V, st¹d brak odchylania V. Dla prawid³owegodzia³ania konieczna by³a jeszcze wymiana TDA2611A (fonia).Dwa uszkodzenia naraz i widoczne wypalenie rezystorawskazuj¹ na wy³adowanie atmosferyczne.B.Sz.Clatronic CTV225MSTPrzypadkowe wy³¹czanie siê odbiornika po kilku minutach prawid³owej pracy.Kontrolka zasilania œwieci³a, a w celu ponownego uruchomieniaodbiornik trzeba by³o rêcznie go wy³¹czyæ i w³¹czyæ.Sygna³ w³¹czenia z mikroprocesora i sterowane nim napiêciazasilaj¹ce by³y prawid³owe, w tym tak¿e napiêcie zasilaj¹cen.40 TA8659AN (9V). Znika³ impuls steruj¹cy H na n.39. Wymianarezonatora 503kHz nie usunê³a usterki. Podgrzewanieobudowy uk³adu lutownic¹ nie mia³o wp³ywu na wystêpowanieusterki. Podejrzewa³em b³êdne dzia³anie zabezpieczeniastopnia koñcowego linii. Nie dysponuj¹c schematem odbiornikaskorzysta³em ze schematu blokowego TA8659AN oraz zaplikacji w odbiorniku Otake 5521VT. Aby zablokowaæ dzia-³anie zabezpieczenia nale¿y n.52 TA8659AN po³¹czyæ z mas¹.Poniewa¿ w tej prowizorycznej konfiguracji odbiornik pracowa³prawid³owo, wymieni³em diodê Zenera ³¹cz¹c¹ siê z n.52uk³adu (przypuszczalnie mia³a up³ywnoœæ) oraz - na wypadekprzerwy - rezystor stanowi¹cy doln¹ ga³¹Ÿ dzielnika podaj¹cegonapiêcie na tê diodê Zenera (napiêcie diody i wartoœæ rezystorazale¿y od typu odbiornika, w CTV225MST by³o to: 7.5Voraz 10k). W ten sposób usterka zosta³a usuniêta. B.Sz.RFT Color 40, Signum 67-5202Fonia zniekszta³cona, z trzaskami i chwilowymi zanikami.W pierwszej kolejnoœci wymieniono uk³ad scalony VI7703(A2030V- uk³ad ten jest niedostêpny i wstawiono odpowiednikTDA2030A). Po jego wstawieniu nast¹pi³ ca³kowity zanikfonii. Metod¹ „na przydŸwiêk”, dotykaj¹c œrubokrêtem dowejœcia tego uk³adu (n.1) stwierdzono, ¿e stopieñ mocy niepracuje. Pomiary napiêæ wykaza³y niew³aœciwe wartoœci na n.2(+9.5V) i n.4 (+29V). Poniewa¿ wstawiony uk³ad by³ na pewnosprawny, przyst¹piono do sprawdzania elementów i jakoœciich lutowania. Okaza³o siê, ¿e rezystor R7746 (100k) z jednejstrony posiada³ prawie niewidoczny zimny lut. Po w³aœciwymprzylutowaniu tego rezystora pojawi³a siê fonia i odbiornikpracowa³ poprawnie. Poni¿ej podajê poprawne wartoœci napiêæna wyprowadzeniach stopnia mocy fonii: n.1 +14.6V, n.2+14.8V, n.4 +14.9V i n.5 +29.7V.Nie reaguje na rozkazy z pilota, nieznacznie pulsuj¹ diody wyœwietlacza.Poniewa¿ w sprawnym odbiorniku pulsowanie tych diodwystêpuje w przypadku odbioru sygna³ów z pilota, podejrzeniepad³o na odbiornik podczerwieni, który móg³ zak³ócaæ pracêprocesora. W tym celu od³¹czono go od n.12 procesora VI3301i migotanie ust¹pi³o. Wniosek by³ oczywisty - to odbiornik podczerwienizak³óca³ i nale¿a³o ustaliæ element za to odpowiedzialny.W pierwszej kolejnoœci zaczêto sprawdzaæ kondensatoryelektrolityczne i stwierdzono uszkodzenie kondensatoraC3348 (1000µF/16V).J.P.Sony KV2921D chassis AE-2BPrzy próbie w³¹czenia do pracy pojawia siê w.n. i zaraz zanika.Pomiary zwaræ omomierzem nie wykaza³y ich obecnoœci.Lokalizacja tego typu usterki jest trudna z uwagi na dosyæ rozbudowanyuk³ad. Na szczêœcie producent przyszed³ z pomoc¹wyposa¿aj¹c odbiornik w uk³ad autodiagnostyki, który w tymprzypadku okaza³ siê bardzo pomocny. Sygnalizacja orientacyjnegouszkodzenia odbywa siê za pomoc¹ dwóch diod mrugaj¹cychw nastêpuj¹cym cyklu: jedno mrugniêcie pierwszejdiody i nastêpnie kilkakrotne mruganie drugiej diody, po czymcykl siê powtarza. Nale¿y policzyæ w³aœnie iloœæ mrugniêæ drugiejdiody i skorzystaæ z tabeli okreœlaj¹cej lokalizacjê uszkodzenia.W tym konkretnym przypadku dioda b³ysnê³a 13 razy,co sygnalizuje komunikat: V protection (uk³ad zabezpieczeniaV). Na pierwszy ogieñ podstawiono uk³ad scalony ramkiIC1501 (TDA8179S lub STV9379) i diagnoza by³a s³uszna,odbiornik zacz¹³ pracowaæ poprawnie. Przy lokalizacji uszkodzeniakorzystano z dokumentacji serwisowej odbiornika SonyKVE2931D chassis AE-2.J.P.Toshiba 285D8DBardzo du¿a amplituda pionu.Uszkodzony Q363 BC547.Nie w³¹cza siê, jest czuwanie.Uszkodzony TDA4601 w zasilaczu.L.K.Universum FT4681Samoczynnie w³¹cza i wy³¹cza siê.Usuniêcie przerw nic nie daje. Uszkodzony jest tranzystorQ403 2SC2310. Zastosowa³em BD243C z radiatorem oraz zaR427 1k/0.5W wstawi³em rezystor 1.5k/5W. L.K.Sony KV2720ESZamiennikiZa tyrystor w korekcji SG254A mo¿na wstawiæ tyrystor zestarego Grundiga o oznaczeniu 17120.L.K.22 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Porady serwisoweSanyo C20EE13EX-50Pojawia siê i zanika w.n.,w takt zmian w.n. miga dioda LED.Do wymiany kondensator C563 330µ/35V.Toshiba 2112DDBrak odchylania pionowego, napiêcia na LA7837 s¹ poprawne.Uszkodzony TA8783N.L.K.L.K.Samsung CZ21F12T SXXEHPracuje niestabilnie, problemy ze sterowaniem.W uk³adzie zasilania tego odbiornika napiêcie 5V st-by , a dok³adnie5.3V wypracowywane jest na zwyk³ej diodzie Zenerama³ej mocy DZ901, zasilanej przez rezystor R827 33R/1W zga³êzi 12V. Zmiana wartoœci tego rezystora po nagrzaniu powodowa³aokresowe „zamra¿anie” niektórych rozkazów lubwy³¹czanie siê odbiornika.Test magistrali I 2 C.Po w³¹czeniu zasilania:WR 10000000 - audio procesor (nieobsadzony)WR 10001010 + TV signal procesor TDA9351PS/N2/3/0457WR 10100000 + EEPROM page 0 C81DCRE 10100001 + EEPROM page 0WR 10100010 + EEPROM page 1RE 10100011 + EEPROM page 1Po uruchomieniu magistrala pracuje w sposób ci¹g³y i zarejestrowanojeszcze dodatkowo:RE 10001011 + TV signal processorWR 10100100 + EEPROM page 2RE 10100101 + EEPROM page 2WR 1100000 ± TUNER PLL obsadzono TECC0949PG35AProcesor sygna³owy jest kombajnem obs³uguj¹cym równie¿teletekst i zdalne sterowanie.K.J.Curtis 28M1VTZasilacz próbkuje na skutek zwarcia tranzystora linii Q501 BU508AF, miga LED.Po wymianie startuje wysokie napiêcie, lecz tranzystor silniesiê grzeje i s³ychaæ „na ucho” nieprawid³owe sterowanielub wysokie napiêcie startuje z piskiem i przechodzi do standbyz miganiem diody LED. Uszkodzony jest uk³ad scalony IC501MC44614, który zast¹pi³em uk³adem TDA8140 wraz ze zmianamiw jego aplikacji („SE” 5/2001 str.15). Przetwornica pracujeprawid³owo, lecz telewizor w dalszym ci¹gu nie w³¹czasiê i pulsowaniem diody LED sygnalizuje uszkodzenie. Sprawdzi³emwszystkie elementy i obci¹¿enia w aplikacji trafopowielaczai stopnia steruj¹cego oraz kszta³t impulsów startowych -bez rezultatu. Przypadkowo po wyjêciu modu³u teletekstu telewizorwystartowa³ i pracowa³ poprawnie, nawet gdy ponowniew³o¿y³em teletekst. Niestety przy którejœ z kolei próbie w³¹czeniasytuacja siê powtarza³a. Badaj¹c ga³êzie zasilania oraz linieSDA i SCL zauwa¿y³em, ¿e w ga³êzi +9V napiêcie jest zani¿onedo wartoœci 7.8V (typowo przy starcie 8.2V÷8.5V). Wymianaelektrolitów C509 i C739 (oba po 1000µF) nie daje istotnejpoprawy. Dopiero podstawienie innej diody prostowniczej D711zwiêksza napiêcie do wartoœci 8.1V. Dodatkowo podnios³emzasilanie linii o kilka woltów, co da³o 8.3V i odbiornik pracujepoprawnie. Badania oscyloskopem nie wykaza³y niczego niezwyk³ego.Prawdopodobnie w³aœnie to nietypowe uszkodzeniediody by³o przyczyn¹ awarii.K.J.Crown CTV5036Treœæ obrazu przesuniêta w dó³, brak mo¿liwoœci prawid³owego centrowania.Pomiary omomierzem elementów uk³adu odchylania ramkizbudowanego w oparciu o uk³ad TEA2029 wykaza³y uszkodzenierezystora R725-150k (rezystancja zwiêkszona do 1M). K.G.Loewe Concept 70Krzywienie linii pionowych na ca³ej powierzchni ekranu.Linie widoczne przy sygnale kraty z generatora serwisowego.Po pomiarach wychwycono uszkodzony elektrolit C521- 100µF/50V. Utrata pojemnoœci kondensatora C521wp³ynê³ana nieregularny kszta³t impulsu H.K.G.Thomson 51MT11 chassis TX91Telewizor zupe³nie martwy, nie œwieci LED.Pomiar zasilacza ujawnia zwarcie diody DP01 w mostku(BYW27-1000) i rozwarcie rezystora szeregowego RP01 5R1/5W. Po wymianie telewizor rusza, ale przetwornica pracuje zpiskiem, treœæ obrazu jest poszarpana. Przyczyn¹ by³ zupe³niewyschniêty elektrolit CP10 100µF/385V.K.G.Philips 25PT5322/58Odbiornik „martwy”, brak reakcji na w³¹czenie zasilania.Uszkodzony bezpiecznik sieciowy (T 4A) wskazuje na wyst¹pieniedu¿ego zwarcia. Od strony masy gor¹cej uszkodzones¹ diody mostka prostowniczego 6510 i 6513 - 1N5062. Wymienionoca³y mostek. Dodatkowo sprawdzono tranzystor kluczuj¹cyprzetwornicy - by³ sprawny. Dalsze poszukiwania doprowadzi³ydo zlokalizowania uszkodzonego kondensatora C2544 2n2/1kV. Wymieniono dwa kondensatory ceramiczne 2543 i 2544 2n2/1kV. Przebicie kondensatorów nie by³o widoczne (¿adnych œladówzewnêtrznych) i nie wykazywa³y tego przyrz¹dy. K.G.Hitachi CMT2130Po w³¹czeniu odbiornika nastêpuje bardzo szybki wzrost jaskrawoœci.Przez krótk¹ chwilê jest zauwa¿alne OSD, po czym nastêpujeblokada wzmacniaczy wizyjnych i wy³¹czenie odbiornika.Zmniejszenie napiêcia siatki 2 przynosi po³owiczne rezultaty:nie wy³¹cza siê. Wy³¹czanie siê odbiornika spowodowane by³ozbyt du¿ym pr¹dem kineskopu. S³aba reakcja na zmianê napiêciasiatki drugiej skierowa³a podejrzenia na trafopowielacz. Pomiarnapiêcia G2 wykaza³, ¿e napiêcie to ulega znacznym zmianompodczas regulacji ostroœci, równie¿ po od³¹czeniu przewoduod p³ytki kineskopu. Uszkodzonym okaza³ siê trafopowielacz2434593. Zastosowano zamiennik FAT30003. K.G.Philips 14PT156A-07 chassis Anubis A/ACNie dzia³a, dioda sygnalizuj¹ca standby nie œwieci.Przyczyna: uszkodzony T7445 - BUT11AF, C2445 680pF10% 2KV zwarty. Po sprawdzeniu trafopowielacza uzna³emgo za niesprawny, wymieniæ mo¿na na HR7488. W.K.Philips chassis Anubis ABrak obrazu (kineskop jest ciemny), dŸwiêk jest prawid³owy.Brak impulsów na wyjœciu wzmacniaczy RGB n.1, 20 orazSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 23

Porady serwisowe19 uk³adu IC7280 TDA3504. Napiêcie zasilania 12V na n.2jest prawid³owe. Sprawdzi³em impulsy na n.11 (R - Y) oraz nan.12 (B - Y) uk³adu IC7221 TDA4660 - by³y prawid³owe. Przyczyn¹usterki by³ uszkodzony IC7280 TDA3504. W.K.Philips chassis CP90Brak odchylania pionowego.Brak napiêcia na bazie T7571 BD939F, rezystor R3571 18kjest w porz¹dku. Brak napiêcia spowodowany by³ przepaleniemsiê rezystora R3623 8R2, podaj¹cego napiêcie poprzezD6623 z odczepu transformatora odchylania. KondensatorC2623 mia³ 1/3 swojej wartoœci.W.K.Philips chassis GR1AXBrak dŸwiêku, wizja w porz¹dku.Brak napiêcia na n.1 IC7103 TDA7052. Przepalony rezystorR3100 1R oraz uszkodzony IC7103 TDA7052. Po wymianietych elementów dŸwiêk zosta³ przywrócony. Profilaktyczniewymieni³em C2100 220µF/16V.W.K.Funai TV2000A MK7, TV2000T MK7Nie w³¹cza siê.Uszkodzony kondensator C516 220µF/6.3V. Jest to dosyæczêsta usterka. Nale¿y zast¹piæ ten kondensator, kondensatorem220µF/16V.W.K.Videoton TS4315SPBrak kolorów, s³aby kontrast, przewa¿a kolor czerwony.Po pomiarach na p³ytce kineskopu znalaz³em uszkodzonyrezystor R9 (1k5), polaryzuj¹cy siatkê pierwsz¹ kineskopu wstosunku do masy. Polepszy³o to tylko kontrast. Zdecydowa-³em siê na pomiary omomierzem elementów na p³ytce matrycyRGB. Uszkodzone by³y: R16 (560R) w torze G, R21(560R)w torze B i T6 (TPE7058 - zastosowa³em BF459) w torze R.Teraz pojawi³y siê kolory i mo¿na by³o wyregulowaæ balansbieli. W trakcie wygrzewania odbiornika zauwa¿y³em, ¿e zmieniasiê jaskrawoœæ. Okaza³o siê ¿e „p³ywa” napiêcie na siatcedrugiej kineskopu. Po wymianie rezystora regulowanego P1(5M), podaj¹cego napiêcie na S2 i ta usterka zosta³a wyeliminowana.M.U.Funai TV2003Œwieci siê dioda LED sygnalizuj¹ca tryb standby, odbiornik nie w³¹cza siê.Pomiary po wtórnej stronie przetwornicy nie wykaza³y ¿adnegozwarcia. Po wymianie C169 (1µF/50V) i C163 (10µF/160V) w aplikacji sterownika IC7 (STK7348) odbiornik normalniewystartowa³. Pozosta³y tylko drobne regulacje napiêciana siatce drugiej i balansu bieli. W trakcie wygrzewania,zauwa¿y³em pojawianie siê kolorowych plam na ekranie. Powodemby³ uszkodzony pozystor PS1.M.U.Sony KVC2721DOdbiornik doœæ niechêtnie reaguje na rozkaz w³¹czenia.Kiedy ju¿ siê w³¹czy, po kilkunastu minutach zaczyna samzmieniaæ programy i parametry obrazu i dŸwiêku. Szuka³em zimnychlutów, które s¹ regu³¹ w telewizorach tej firmy. Znalaz³emwprawdzie kilka, lecz nie zmieni³o to sytuacji. Pozosta³o tylkopomierzenie podstawowych napiêæ wychodz¹cych z przetwornicy.Okaza³o siê, ¿e napiêcie +12V na wyjœciu uk³adu IC608(µPC7812H) zmienia swoj¹ wartoœæ. Poniewa¿ podstawienieC624 i C625 (wejœcie i wyjœcie) niczego nie zmieni³o, wymieni-³em IC608. To definitywnie „za³atwi³o” sprawê. M.U.Sony KVX2551KBrak odchylania pionowego (na ekranie pozioma kreska).Uszkodzone (przerwa) R530 (1R2/0.25W) i R802 (0R47/0.25W) w ga³êzi +27V, zasilaj¹cej IC502 (TDA8170 - wzmacniaczodchylania pionowego). Sprawdzi³em elektrolity w aplikacjiIC502. Wszystkie o w³aœciwych parametrach. Wstawi-³em nowy IC502. W momencie w³¹czenia odbiornika spali³ysiê od razu R530 i R802. Przed wstawieniem nastêpnegoTDA8170 wymieni³em C532 (100µF/50V), mimo i¿ pomiarywykaza³y ¿e jest dobry. Teraz obraz pokaza³ siê, ale zawiniêtyod góry i z widocznymi powrotami ramki. Pomierzy³em wszystkieelementy w aplikacji IC502 - by³y dobre. Wobec tego wstawi³emnastêpny TDA8170. Znowu brak odchylania i spalonyR802. Wyj¹³em TDA8170 z innego dzia³aj¹cego odbiornika iwstawi³em go do naprawianego Sony. Pojawi³ siê obraz bez¿adnych zniekszta³ceñ. Dopiero pi¹ty TDA8170 dzia³a³ poprawnie(wszystkie zakupione w sklepie).M.U.Royal Lux TV7199TXTNie daje siê w³¹czyæ do stanu pracy.Na n.3 IC803 TDA8183A zmienia siê stan napiêcia 4.7V/0V,co odpowiada stanom pracy odbiornika ON/OFF. Mimo ¿e nan.3 IC803 nastêpuj¹ te zmiany napiêcia, to na n.6, 7 brak napiêæ:+5V, +12V. Uszkodzony zosta³ uk³ad TDA8183A. R.S.Loewe Profi S28Ekran œwieci, ale odbiornika nie mo¿na zdalnie wy³¹czyæ, a tak¿e dostroiæ do¿adnej stacji telewizyjnej.Ogólnie odbiornik nie reaguje ani na rozkazy z pilota, ani zklawiatury lokalnej. W tym stanie procesor zarz¹dzaj¹cy I011MAB8049 nie funkcjonuje. Przyczyn¹ tego stanu jest uszkodzonyuk³ad resetuj¹cy I667 L387.R.S.GoldStar CKT9745Przy w³¹czeniu mignie wyœwietlacz i s³ychaæ wchodzenie wysokiego napiêcia kineskopu.Dzieje siê to w czasie kilku sekund. Przyczyn¹ tego stanujest dioda D404 TVR06J pracuj¹ca w zasilaniu +12V. Napiêcieto otrzymywane jest z trafopowielacza. Oprócz diody D404 uszkodzonyjest rezystor R427 1R/2W (przerwa). Przy naprawie korzystanoze schematu OTVC Goldstar chassis PC91A. R.S.Syriusz TC500Po w³¹czeniu pali siê bezpiecznik sieciowy 2.5A.Mamy tu do czynienia z zwarciem w przetwornicy tranzystorakluczuj¹cego BU208A. Oprócz tego uszkodzeniu uleg³ rezystorprzy mostku sieciowym R259 2R7/5W. Po naprawie nale¿ysprawdziæ napiêcie g³ówne, które powinno wynosiæ +142V. R.S.24 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Porady serwisoweITT 3568Po w³¹czeniu do sieci dioda czuwania kilka razy mrugnie, a potem gaœnie.Napiêcie g³ówne przetwornicy jest zani¿one do oko³o +15V.Po od³¹czeniu sterowania stopnia koñcowego H napiêcie to wzrastado +135V. Ka¿de obci¹¿enie przetwornicy powoduje znacznyspadek napiêæ wyjœciowych. Przyczyn¹ s¹ tu mocno os³abionekondensatory elektrolityczne C711 10µF/63V, C707 2.2µF/100V, C700 47µF/50V. Po naprawie trzeba sprawdziæ wartoœænapiêcia g³ównego, które powinno wynosiæ +145V. R.S.Grundig CUC5860Po w³¹czeniu odbiornika w stan pracy napiêcie g³ówne wynosi +15V zamiast 150V.Przyczyn¹ tego jest uszkodzony transformator linii o symbolu29221 - 019.11. Po wymianie transformatora nale¿y sprawdziænapiêcie +150V na kondensatorze C567 i ewentualnie jewyregulowaæ potencjometrem R697.R.S.Unimor M852TSBrak odchylania pionowego (pozioma kreska o niepe³nej szerokoœci).Niepe³na szerokoœæ poziomej kreski w œrodku ekranu œwiadczyo braku korekcji zniekszta³ceñ obrazu. Sprawdzenie uk³aduodchylania pionowego U851 TDA8175 oraz przyleg³ych elementówwykazuje, ¿e s¹ one sprawne. Napiêcie zasilania uk³aduTDA8175 wynosi +28V, czyli jest prawid³owe. Amplituda przebieguodchylania V na cewkach wynosi oko³o 18V p-p . Jest to zdecydowanieza ma³o, powinno byæ oko³o 50V p-p . Winê za to ponosiuk³ad korekcji zniekszta³ceñ U852 TDA8145. Po wymianieuk³adu nale¿y potencjometrami: R873 10k, R881 100k, R879 22kwyregulowaæ zniekszta³cenia geometryczne obrazu. R.S.Samsung CK-5039ZRPo kilkunastu minutach pracy ciemnieje ekran i zanika dŸwiêk.Napiêcia wyjœciowe bloku zasilania s¹ prawid³owe. Nakatodach kineskopu napiêcia by³y równe 180V, co powodowa³ojego zablokowanie. Rozpoczêto sprawdzanie przebiegówna wyprowadzeniach procesora M52309SP i stwierdzono brakimpulsów na nó¿ce 12. Przyczyn¹ by³o uszkodzenie kondensatoraC204 (47pF).M.B.Philips 27CE4599-33RBrak dŸwiêku.Przy ustawieniu regulatora g³oœnoœci na maksimum mo¿naus³yszeæ jedynie cichy szum. Po sprawdzeniu poprawnoœcipo³¹czeñ w stopniu koñcowym, metod¹ eliminacji poszczególnychcz³onów toru fonii dotarto do uk³adu IC7102(U2830B). Okaza³o siê, ¿e na jego wyjœciach brak jest w³aœciwychsygna³ów.M.B.Sony KV27EXR25Nie dzia³a, brak wysokiego napiêcia.Spowodowane jest to brakiem napiêæ zasilaj¹cych. Przyczyn¹braku zasilania by³o uszkodzenie uk³adu IC651(STRS6301). Uk³ad ten nale¿y zast¹piæ uk³adem tego samegotypu, gdy¿ zastosowanie STRS6301A, co w niektórych odbiornikachjest dopuszczalne, powoduje jego nadmierne nagrzewaniesiê i w rezultacie powtórne uszkodzenie. M.B.Philips 24CE4572Ekran telewizora jest ciemny, napiêcia zasilaj¹ce tor sygna³owy s¹ prawid³owe.Po zmierzeniu napiêæ na katodach kineskopu okaza³o siê,¿e maj¹ wartoœæ a¿ 170V. Z kolei na siatce drugiej jest tylko170V. Sprawdzono uk³ad zasilania siatki drugiej ³¹cznie z transformatoremwysokiego napiêcia. Przyczyn¹ zablokowania kineskopuby³o zwarcie kondensatora C2471 (68nF). Po jegowymianie napiêcia na katodach spad³y do 110V, a na siatcedrugiej napiêcie wzros³o do 500V.M.B.Sony chassis BE3BBrak obrazu po w³¹czeniu.Od czasu do czasu po w³¹czeniu nie pojawia siê obraz.U¿ytkownik znalaz³ jednak sposób na pokazanie siê obrazu:prze³¹czenie OTVC w tym stanie w tryb teletekstu i powrót dotrybu TV powoduje wyœwietlenie obrazu. Pomiary wybranychnapiêæ i uk³adów nie pozwoli³y znaleŸæ uszkodzenia lub przyczynytego zjawiska i s³usznie, gdy¿ pod wzglêdem uk³adowymwszystko by³o w porz¹dku. Okaza³o siê, ¿e niew³aœciwieustawiona by³a jedna z opcji dotycz¹cych uk³adu TDA8366, amianowicie w trybie serwisowym wartoœæ opcji VID ID nale-¿a³o zmieniæ z 000 na 001.W.W.SEG chassis 11AK19Zamiana procesora wizyjnego z TDA884X-N1 na TDA884X-N2.W tabeli 1 zamieszczono elementy wymagaj¹ce zmianyprzy zamianie procesora wizyjnego IC401 z TDA884X-N1 naTDA884X-N2. Opisany sposób zamiany procesorów dotyczywszystkich odbiorników telewizyjnych zbudowanych w oparciuo chassis 11AK19.Tabela 1ElementChassis z procesoremTDA884X-N1Chassis z procesoremTDA884X-N2R465 1k / 0.1W 5% SMD 470 / 0.1W 5% SMDLT401 150NH Q50 -R083 75 / 0.1W 5% SMD 18 / 0.1W 5% SMDC457 1p8 / 50V 5% -IC401 TDA8840-N1 TDA8840-N2IC401 TDA8841-N1 TDA8841-N2IC401 TDA8842-N1 TDA8842-N2IC401 TDA8843-N1 TDA8843-N2R528 4k7 / 0.1W 5% SMD 5k6 / 0.1W 5% SMDR529 4k7 / 0.1W 5% SMD 5k6 / 0.1W 5% SMDR530 4k7 / 0.1W 5% SMD 5k6 / 0.1W 5% SMDR428 82 / 0.25W 5% 33 / 0.25W 5%R401 1k / 0.1W 5% SMD 3k3 / 0.1W 5% SMDR075 75 / 0.1W 5%SMD 18 / 0.1W 5%SMDW.W.Samsung CK5051XOdstraja siê.Po oko³o 5 minutach odbiornik zaczyna siê odstrajaæ nadowolnym kanale w paœmie VHF i wy¿szych kana³ach w paœmieUHF. W paœmie UHF dla kilku dolnych kana³ów (to jestdla tych, dla których napiêcie strojenia z procesora wynosiSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 25

Porady serwisoweoko³o 3÷4V) odbiornik pracuje przez ca³y czas prawid³owo.Po prze³¹czeniu kana³u dostrojenie poprawia siê, ale nie nad³ugo - po oko³o 5 minutach zaczyna znowu siê odstrajaæ. Przyczyn¹niestety okaza³ siê sam procesor PSM133T. W.W.Sony KV25T1D chassis BE3BBlokuje siê.Przypadkowo nastêpuje zablokowanie pracy odbiornikapolegaj¹ce na: braku reakcji na zdalne sterowanie i na przyciskiklawiatury lokalnej, niekiedy w lewym górnym rogu ekranupokazuje siê znak OSD w postaci litery „D”. Co dziwneopisana usterka nie pojawia siê, gdy w momencie w³¹czeniaantena by³a od³¹czona od odbiornika. Przyczyn¹ usterki by³ouszkodzenie drabinki rezystorowej RA2 na p³ycie A. W wynikupr¹du up³ywu wewn¹trz drabinki wyprowadzenie 8 procesoraIC001 (CXP85232-1090) sprowadzone zostaje na trwa³edo poziomu niskiego, co powoduje zablokowanie jego pracy.Przy okazji wymiany drabinki rezystorowej RA2 warto równie¿wymieniæ drabinkê RA3.W.W.Sony KVX25TD chassis AE-1Zamiana uk³adu z TEA2028A na TEA2028B.Oryginalnie w odbiornikach z chassis AE-1 w miejscu oznaczonymIC501 montowany by³ uk³ad TEA2028A. W przypadkujego braku i koniecznoœci zast¹pienia jego przez uk³adTEA2028B nale¿y wykonaæ nastêpuj¹ce zmiany:• wymontowaæ rezystor R508 (5k6), który jest pod³¹czonydo nó¿ki 20 IC501,• pomiêdzy nó¿kê 20 IC501 a masê zamontowaæ kondensator15pF (C526),• sprawdziæ, czy pomiêdzy nó¿k¹ 27 a mas¹ jest zamontowanyrezystor R5504 (1M), gdy¿ we wczeœniejszych modelachnie by³ on montowany - jeœli go brak, oczywiœcienale¿y go zamontowaæ.W.W.Sony KVC2921K chassis AE1BZniekszta³cenia geometrii obrazu.Obraz w dostarczonym do naprawy odbiorniku by³ zawê-¿ony z obu stron po prawie 10cm z silnymi zniekszta³ceniamitypu poduszka. Uk³ady korekcji i regulacji wymiarów obrazuznajduj¹ siê na p³ycie J, na której znajduj¹ siê równie¿ gniazdaAV SCART. Pomiar napiêæ zasilaj¹cych oraz oglêdziny sygna-³ów wyjœciowych na oscyloskopie nie wykazuj¹ ¿adnych nieprawid³owoœci.Próba regulacji szerokoœci obrazu nie odnosijakiegokolwiek skutku, jednak¿e sygna³ wyjœciowy z modu³upokazuje, ¿e regulacja dzia³a. Z kolei pomiar tego sygna³u nap³ycie D (modu³ J umiejscowiony jest pionowo na z³¹czachprzechylnych na p³ycie D) pokazuje, ¿e regulacja nie dzia³a.Wniosek oczywisty - sygna³ nie przechodzi przez z³¹cze J1-51. Wyprowadzenia od strony druku s¹ bardzo dok³adnie schowanepod plastikow¹ listw¹ okalaj¹c¹ chassis. Poniewa¿ demonta¿listwy jest wyj¹tkowo czasoch³onny, wkrêtakiem „nasi³ê” odchyli³em j¹ i wówczas zauwa¿y³em skorodowan¹, atym samym nieprzylutowan¹ koñcówkê 2 tego z³¹cza (sygna³P OUT). Niestety brak miejsca nie pozwala³ na poprawê lutowania,wobec czego przewodem przywróci³em przechodzenietego sygna³u przez z³¹cze.W.W.Odbiorniki satelitarnePace SS6060Po w³¹czeniu tunera do zasilania, zapalaj¹ siê 3 diody: STEREO, LOCK i LED2.Po jednej sekundzie gaœnie dioda stereo, a po trzech sekundachpozosta³e diody. Brak napiêcia na PLZ, gdzie ma byæ 12Va jest tylko 0.4V. Pomog³a wymiana tranzystora Q27 TIP32C.K.G.Pace PSR 800Brak zasilania, b³êdy na schemacie.Tuner zosta³ oddany do serwisu po bezskutecznej naprawiedomowej. Przetwornica nie pracuje. Brak napiêcia +300Vna C2 spowodowany jest przerw¹ bezpiecznika i rezystora R1(4R7/3W), a tak¿e uszkodzeniem diody D2. Ponadto uszkodzeniuuleg³ uk³ad U1 (TEA2018), R8 (1W/0.5W), a tak¿e C6(1000µF/16V). O dziwo tranzystor BUT11A jest sprawny. Kieruj¹csiê schematem zamieszczonym w „SE” 8/99 wykona³emszczegó³owe pomiary wszystkich elementów, w tym tak¿eSMD, gdy¿ wiêkszoœæ by³a ju¿ wczeœniej lutowana. Niestetyprzetwornica nadal milczy, chocia¿ na wyjœciu uk³adu s¹ impulsysteruj¹ce. Okaza³o siê, ¿e na schemacie jest b³¹d, gdy¿zosta³ wstawiony rezystor R6 o wartoœci 15k, co jest grub¹przesad¹. Wstawi³em 15R i zasilacz wystartowa³ z tym, ¿e zacz¹³dymiæ rezystor R2 (10k) - drugi b³¹d. Wstawi³em 100k/2W i wszystko wróci³o do normy.K.J.Amstrad SRX330Odbiornik w³¹cza siê z du¿ym opóŸnieniem.Zasilacz startuje dopiero po oko³o 10 minutach. Wymianakondensatorów C611 i C614 (oba 1µF/50V) i C612 (100µF/25V) po pierwotnej stronie zasilacza usuwa usterkê.Pasy i smugi na obrazie.W wyniku eksploatacji i procesów starzenia utraci³ swe parametryjeden z kondensatorów elektrolitycznych: C620(330µF/35V), C621 (330µF/16V) i C622 (220µF/6.3V) powtórnej stronie zasilacza. Najczêœciej nale¿y wymieniæ wszystkietrzy kondensatory.H.D.Grundig STR631, STR632Zasilacz „pompuje”.Uszkodzona dioda D204 (BA157), po pierwotnej stronieprzetwornicy - rys.1.12F200T1A/LC200220nR20622k1C205100n50VR20512C204220p150kD2001N4007L20018D290HLINE FILTER43D2021N4007IC200UC3842R2047k51 COMPVREF 82 VFB Vcc 7R20168kRys.1.D2011N4007D2031N4007D204BA157D2061N4148C202100µ16VR235330kR236330kR237330kR20222R208100C20810nR23847kC20147µ385V6TR200G5948-01153+315VH.D.26 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Porady serwisoweDVDMagnetowidyDenon DVD900Skasowanie blokady rodzicielskiej.Nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie: [ 4],[7], [3], [7] i zatwierdziæ wprowadzony kod przyciskiem[ ENTER ]. H.D.Grundig GDV120Skasowanie blokady rodzicielskiej.Nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie: [ 7],[8], [8], [4], [ 4 ], [4]. H.D.Grundig GDV130Skasowanie blokady rodzicielskiej.Nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie: [ 8],[0], [9], [5]. H.D.Grundig GDP-5100, -5102, -5120, -6150Skasowanie blokady rodzicielskiej.Nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie: [ 1],[9], [9], [9]. H.D.Samsung DVDS224/S225, DVDS324/S325,DVDS424/S425Skasowanie blokady rodzicielskiej.W³¹czyæ urz¹dzenie i upewniæ siê, ¿e w kieszeni nie ma¿adnego dysku. Jednoczeœnie nacisn¹æ przyciski: [ STOP ] i[ PLAY] i przytrzymaæ je wciœniête przez oko³o 3 sekundy.Wyœwietlone zostanie menu, w którego opcjach mo¿na wprowadziænowe has³o - kod.H.D.Toshiba SD100, SD220Skasowanie blokady rodzicielskiej.Nacisn¹æ kolejno w krótkim odstêpie czasu cztery razy napilocie przycisk [STOP] i nastêpnie zatwierdziæ tê operacjêprzyciskiem [ ENTER ]. 4-pozycyjny kod zostaje skasowany,co pozwala na wprowadzenie nowego has³a. H.D.Yamakawa DVD715Brak oznak dzia³ania.Uszkodzenie ma miejsce w zasilaczu. Uszkodzeniu uleg³ynastêpuj¹ce elementy: kondensatory C23 (2200µF/16V) i C19(330µF/25V), które przy wymianie zast¹piæ na 105°C oraz diodaZenera ZD3 (1N4744 - 15V/0.5W).H.D.JVC DVDXVN30BK, DVDXVN33SL,DVDXVN35SLSkasowanie blokady rodzicielskiej.Wprowadziæ kod uniwersalny [8], [8], [8], [8], którykasuje aktualny kod i pozwala na wprowadzenie nowego H.D.Sony SLV330VPBrak fonii.Wymieniæ C17 10µ/16V w p.cz. przy LA7576.L.K.Grundig VS700VPSPo w³¹czeniu do sieci stuka elektromagnes, nie przyjmuje kasety, wy³¹cza siê.Uszkodzony C1736, C1737 220µ/25V. Wymieniæ nale¿yte¿ C1626 47µ/35V.L.K.Daewoo DVF242PNie realizuje ¿adnych rozkazów.Poszukiwania uszkodzenia rozpoczêto od bloku zasilania.W trakcie sprawdzania elementów stwierdzono uszkodzeniekondensatorów C53 (1µF) i C63 (22µF). Po ich wymianie nawyjœciu zasilacza pojawi³y siê w³aœciwe napiêcia i magnetowidpracowa³ bez problemów.M.B.Sanyo VHR277EBrak zapisu.Podczas nagrywania czasami magnetowid wy³¹cza siê. Popomiarze elementów uk³adu zasilania ustalono, ¿e powodem tejusterki jest zwiêkszenie rezystancji rezystora PR512 (0R1). M.B.Grundig VS700Brak wskazañ wyœwietlacza, s³yszalny warkot silnika bêbna g³owic.Napiêcia zasilaj¹ce w granicach dopuszczalnych odchy³ek,jednak¿e na ekranie oscyloskopu wyraŸnie widaæ niewystarczaj¹c¹ich filtracjê. Pomiary parametrów kondensatorów elektrolitycznychoraz oglêdziny wykazuj¹ koniecznoœæ wymianywszystkich kondensatorów o wartoœci 220µF/25V (!) po wtórnejstronie zasilacza: C1698, C1727, C1728, C1730, C1731,C1736, C1737, C1742, C1745 – (albo utrata pojemnoœci, albowyciek elektrolitu).Sposób postêpowania po wymianie baterii podtrzymuj¹cej.Po wymianie baterii litowej 3V, podtrzymuj¹cej pracê uk³adupamiêci i zegara PCF8583 (IC280) nale¿y:• upewniæ siê, ¿e magnetowid reaguje na rozkazy zdalnejregulacji,• kilkakrotnie na krótko zewrzeæ do masy n.8 uk³adu PCF8583i ponownie sprawdziæ, czy magnetowid reaguje na pilota,• nacisn¹æ kolejno nastêpuj¹ce przyciski na pilocie [4], [9],[3], [4], [OK] i [STOP]. H.D.Sony SLV815Nie mo¿na za³adowaæ kasety.Urz¹dzenie (zasilacz) pracuje, jednak¿e próba za³adunkukasety koñczy siê natychmiastowym jej wysuniêciem. Stwierdzonobrak napiêcia 9V w wyniku uszkodzenia regulatora tegonapiêcia, przez co nie pracowa³ silnik bêbna g³owic. Koniecznaby³a te¿ wymiana wszystkich kondensatorów elektrolitycznychpo stronie wtórnej zasilacza.H.D.SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 27

Porady serwisoweMonitoryIBM 2124Brak obrazu, dioda LED miga.Po wymianie tranzystorów w uk³adzie odchylania poziomego:Q310 (BU2520AF) i Q317 (2SK2161) i kondensatoraC335 (220pF/2kV) pojawi³ siê prawid³owy obraz. A.B.CTX 1769MEMonitor nie dzia³a.Przyczyn¹ by³o uszkodzenie tranzystorów w uk³adzie odchylaniapoziomego Q313 (2SC4942) i Q306 (2SJ306) i diodyD310 (BYV26C).A.B.Samsung SyncMaster 410B (CHA4217L)Nie dzia³a.Przyczyn¹ by³o uszkodzenie diody D615 (HER305) powtórnej stronie przetwornicy. Po wymianie diody przetwornicapracowa³a, ale s³yszalny by³ przydŸwiêk. Powodem by³uszkodzony kondensator filtruj¹cy napiêcie sieci na wyjœciumostka prostowniczego C617 (150µF/400V). A.B.Acer 7299SLNie dzia³a, œwieci zielona dioda LED.Brak napiêcia anodowego, uk³ad odchylania poziomego niepracuje. Uk³ad synchronizacji tego monitora sterowany jestszyn¹ I 2 C. Pomiar sygna³ów szyny wykaza³ brak transmisji.Uszkodzony by³ rezonator kwarcowy Y801 (12MHz). A.B.AOC 7V1RBrak odchylania poziomego.Uszkodzony tranzystor kluczuj¹cy w uk³adzie odchylaniapoziomego. Przyczyn¹ uszkadzania siê tranzystora mo¿e byærezystor 1R5, przez który sterowana jest baza tranzystora kluczuj¹cego.A.B.LVI Magnilink 600/A4SNie dzia³a prze³¹cznik polaryzacji sygna³u wideo w trybie monochromatycznym.Monitor ten ma mo¿liwoœæ wyboru trybu pracy: kolor / monochromatyczny.W trybie mono mo¿na prze³¹czaæ polaryzacjêwejœciowego sygna³u wideo. Prze³¹czanie odbywa siê wuk³adzie IC20 (HEF4053B). Do wejœcia 2 podawany jest sygna³o odwróconej polaryzacji i sygna³ ten powinien pojawiæsiê po prze³¹czeniu na wyjœciu 15. Jednak wyjœcie 15 by³o prze-³¹czone na bezpoœredni sygna³ wideo. Przyczyn¹ by³a uszkodzonadioda D100 w uk³adzie steruj¹cym wyprowadzeniem10 klucza IC20. A.B.Apple M2935 (Apple Vision 1710)Zawijanie obrazu w dolnej czêœci ekranu.Przyczyn¹ uszkodzenia by³o z³e lutowanie wyprowadzeñdiody DP10. Dioda ta prostuje ujemne napiêcie zasilaj¹ce uk³adodchylania pionowego TDA8172.A.B.Apple M2978Monitor po w³¹czeniu blokuje siê.Tranzystor Q506 (IRFS9630) w zasilaczu typu buck wytwarzaj¹cymnapiêcie zasilania linii by³ uszkodzony, co powodowa³o,¿e pe³ne napiêcie zasilania 173V by³o podawane nauzwojenie pierwotne transformatora linii. Dzia³a³ uk³ad zabezpieczeniaprzed wzrostem napiêcia z tranzystorem Q705, którywy³¹cza³ tranzystor kluczuj¹cy uk³adu odchylania poziomegoQ702. Zablokowanie uk³adu zabezpieczaj¹cego polegana wylutowaniu tranzystora Q705. Mo¿na wówczas zasiliæ liniênapiêciem 173V przez rezystor ograniczaj¹cy i dokonaæpomiarów. Uszkodzona by³a dioda modulatora w uk³adzie korekcjiEW D705 (DD54).A.B.Dell D1028LRNie dzia³a, dioda LED nie œwieci.Przetwornica monitora próbkowa³a. Przyczyn¹ by³o zwarciebramka-dren tranzystora Tr615 (2SK1940). A.B.Tiny A1554NELObraz w odcieniu ró¿owym.Powodem by³o z³e lutowanie wyprowadzenia kolektoratranzystora Q931 (BC190) na module kineskopu. A.B.Dell VP1428EMonitor nie dzia³a.Przyczyn¹ by³o uszkodzenie diody Zenera D105 (16V/500mW) w uk³adzie wytwarzaj¹cym napiêcie startowe w przetwornicy.A.B.Acer 7156ePo w³¹czeniu brak jakichkolwiek oznak dzia³ania monitora.Okaza³o siê, ¿e po stronie wtórnej transformatora przetwornicybrak napiêæ zasilaj¹cych. Doprowadzone napiêcie siecioweby³o w³aœciwe. Ponadto zauwa¿ono, ¿e kondensator C612 (0.1µF)jest ci¹gle na³adowany. Jest to spowodowane tym, ¿e transoptorIC602 (CNY17-2) na skutek braku napiêcia po stronie wtórnejnie jest wysterowany. Upewniono siê, czy uk³ad steruj¹cy IC601(UC3842) jest sprawny i tak by³o, co potwierdzi³o podejrzenia ouszkodzeniu tranzystora kluczuj¹cego Q602 (2SK1723). M.B.Siemens MCM1405Nie dzia³a, na wyjœciach zasilacza brak napiêæ.Przyczyn¹ tej sytuacji by³o spalenie bezpiecznika 2.5A, ato z kolei spowodowane by³o zwarciem diody D901 (1N4007)w mostku prostowniczym. Zaleca siê wymianê wszystkich diodtego mostka.M.B.Belinea 106020Przypadkowe zaniki obrazu, czemu towarzyszy brak wysokiego napiêcia.W wyniku oglêdzin p³yty stwierdzi³em, ¿e uk³ad scalonyU406 (TLC555) jest wyj¹tkowo „krzywo” wlutowany - jedenrz¹d wyprowadzeñ jest wy¿szy od drugiego o kilka milimetrów,co widocznie powodowa³o nieprawid³owe po³¹czenia, gdy¿ popoprawce monta¿u monitor pracuje prawid³owo. W.W.}28 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Schemat zasilacza OTVC Samsung chassis S51ASchemat zasilacza OTVC Samsung chassis S51ASchemat zasilaczaOTVC 21” Samsungchassis S51A32 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 29

Schemat zasilacza OTVC Samsung chassis S51ASchemat zasilacza OTVC Samsung chassis S51ASchemat zasilacza OTVC 25” ÷ 30” Samsung chassis S51A30 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 31

Chassis Z8 firmy PanasonicChassis Z8 firmy Panasonic (cz.2)W³adys³aw Wójtowiczn.58/59 - XTALIN/XTALOUT. Wewnêtrzny oscylator uk³aduUOC jest synchronizowany zewnêtrznym rezonatoremkwarcowym 12MHz (X601), pod³¹czonym do tychw³aœnie nó¿ek. Czêstotliwoœci zegarowe na potrzeby obs³ugimagistrali I 2 C s¹ tak¿e wytwarzane z sygna³ów o tejczêstotliwoœci wewn¹trz procesora poprzez jej podzia³.Ten sam sygna³ o czêstotliwoœci 12MHz jest u¿ywany popodzieleniu tak¿e do synchronizacji stopni wizyjnych.n.60 - Reset. W trakcie procesu w³¹czania/wy³¹czania lub wprzypadku doprowadzenia do procesora nieprawid³owegonapiêcia zasilaj¹cego mog¹ nast¹piæ nieprzewidzianew skutkach zachowania procesora. Aby zapobiec temu,do n.60 uk³adu UOC doprowadzany jest sygna³ Reset.Sygna³ ten jest wytwarzany na n.1 uk³adu IC1102(MN13812-HTA) i jego g³ównym zadaniem jest utrzymywanieprocesora UOC w stabilnym stanie dopóty, dopókinapiêcia zasilaj¹ce nie ustabilizuj¹ siê. Uk³ad wytwarzaj¹cysygna³ Reset jest zasilany napiêciem 3.3V standbypoprzez n.2.n.64 - Remote IN. Rozkazy steruj¹ce prac¹ odbiornika TVwysy³ane z pilota s¹ doprowadzane poprzez odbiornikpodczerwieni IC1104 (RPM-637BRS). Odbierane danerozkazów maj¹ format szeregowy.2.1.2. Wyjœciowe sygna³y steruj¹cen.1 - Standby. Ten port wyjœciowy procesora UOC jest u¿ywanydo sterowania prze³¹czaniem odbiornika na przemianw tryb pracy TV i w tryb standby. Œcie¿ka prowadz¹ca tensygna³ rozdziela siê na dwa tory. Pierwszy z nich prowadzido tranzystora steruj¹cego Q1204. Wysoki poziom jest doprowadzanyz n.1 procesora do bazy Q1204, powoduj¹cjego za³¹czenie. To z kolei powoduje zablokowanie tranzystoraQ1201 i w rezultacie zapobiega przep³ywowi pr¹dupoprzez uzwojenia przekaŸnika standby RL801. To wefekcie koñcowym odcina dop³yw napiêcia sieciowego douk³adów zasilacza.Analogicznie, gdy do bazy tranzystora doprowadzanyjest poziom niski, tranzystor jest odciêty, a tym samym tranzystorQ1201 przewodzi wysoki poziom, który jest doprowadzanyprzez R1205. Gdy tranzystor Q1201 przewodzi,nastêpuje przep³yw pr¹du przez przekaŸnik i zwarcie jegokontaktów, co z kolei umo¿liwia dop³yw napiêcia sieciowegodo zasilacza.Drugi tor sygna³u z n.1. prowadzi przez rezystor R1149do kolektora tranzystora Q1109. W trybie standby wysokipoziom jest aplikowany z n.1. do kolektora Q1109, powoduj¹cprzewodzenie tranzystora Q1107, a tym samym za-³¹czenie diody LED D1104.Gdy jest wysy³any rozkaz steruj¹cy prac¹ odbiornikazarówno z klawiatury lokalnej, jak i z pilota, wyjœcie skanowaniaklawiatury (n.6. IC601) jest œci¹gniête do stanuniskiego, powoduj¹cego wy³¹czenie tranzystora Q1102. Toskutkuje pojawieniem siê stanu wysokiego na bazie tranzystoraQ1109 poprzez rezystor podci¹gaj¹cy R1146 i za-³¹czenie Q1109. Tranzystor Q1110 tak¿e przewodzi œci¹gaj¹cbazê Q1107 do stanu niskiego i powoduj¹c wy³¹czenieQ1107. To z kolei wy³¹cza diodê LED D1104.n.4 - L/L´. Wyprowadzenie 4 procesora IC601 jest u¿ywanedo wyboru pomiêdzy dwoma standardami systemu SE-CAM: L i L´. Jest ono u¿ywane tylko w modelach przeznaczonychna rynek francuski (SECAM L) - w pozosta-³ych modelach jest niepod³¹czone.n.5 - CATS Eye. Wyprowadzenie 5 procesora UOC jest wykorzystywanedo funkcji automatycznego œledzenia kontrastu(CATS - Contrast Automatic Tracking System). Jestona u¿ywana do regulacji poziomu kontrastu w zale¿noœciod oœwietlenia otoczenia odbiornika TV. Poziom regulacjijest uwarunkowany opcj¹ wybran¹ za pomoc¹ menu i komunikatówOSD (Medium/Maximum).Próbka œwiat³a jest zbierana przez LDR (Light DependentResistor) - rezystor œwiat³oczu³y R1283, który sterujeprzewodzeniem tranzystora Q1101, a który z kolei sterujepoziomem napiêcia na n.49 IC601 i tym samym poziomemkontrastu.n.7 - Neg/Pos. To wyjœcie steruj¹ce jest u¿ywane do selekcjipomiêdzy standardem PAL/NTSC (modulacja negatywowa)i SECAM (modulacja pozytywowa).W modelach na rynek brytyjski nó¿ka 7 jest u¿ywanarównie¿ jako wejœcie dokonuj¹ce ustawienia mo¿liwie najwy¿szegopoziomu sygna³u z tunera poprzez Q001.n.11 - Mute. Sygna³ wyjœciowy Mute z n.11 jest doprowadzanydo n.3 wzmacniacza wyjœciowego audio IC251 poprzezQ255. Wyprowadzenie 11 IC601, które w normalnychwarunkach jest œci¹gniête do stanu niskiego, jestpodpolaryzowane przez rezystor R1141 do napiêcia5V standby .W trakcie zmiany kana³u, strojenia lub w³¹czenia funkcjiMUTE, podanie poziom niskiego z n.11 jest blokowanepoprzez wysoki stan na bazie tranzystora Q255, powoduj¹cyjego za³¹czenie. To skutkuje stanem niskim nan.3 IC251 i w rezultacie wyciszeniem fonii.n.62 - Q-Link_In / n.63 - Q-Link_Out. Wejœcie i wyjœcie Q-Link w zale¿noœci od funkcji danego modelu odbiornikajest u¿ywane do przesy³ania informacji i funkcji u¿ytkowychdo i pomiêdzy OTVC i magnetowidem poprzez z³¹czeAV SCART JK3102.Sygna³ steruj¹cy z wyprowadzenia 10 z³¹cza SCARTjest doprowadzany do uk³adu realizuj¹cego funkcjê Q-Link, z³o¿onego z tranzystorów Q1103, Q1106, Q1105 iQ1104. Gdy dane s¹ przesy³ane z OTVC do magnetowidu,u¿ywane jest wyjœcie Q-Link_Out (n.63) z wykorzystaniemQ1106. Gdy dane s¹ przesy³ane z magnetowidudo telewizora, wówczas jest wykorzystane wyprowadzenieQ-Link_In (n.62). W tej sytuacji sygna³ danych jestprzesy³any poprzez Q1103, Q1105 i Q1104 do n.62 IC601.Informacje, które s¹ przesy³ane z wykorzystaniemfunkcji Q-Link s¹ nastêpuj¹ce:- TV Auto Power On - automatyczne w³¹czenie telewizo-SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 33

Chassis Z8 firmy Panasonicra w przypadku rozpoczêcia odtwarzania taœmy magnetowidowej,- VCR Auto Standby - automatyczne wy³¹czenie magnetowiduw tryb standby, w przypadku wy³¹czenia telewizora(za wyj¹tkiem sytuacji, gdy jest w³¹czone nagrywanie),- wyœwietlanie komunikatów OSD dotycz¹cych statusumagnetowidu,- wymiana danych zwi¹zanych z wybranym krajem u¿ytkowania.Wymienione powy¿ej funkcje i w³aœciwoœci s¹ aktywnejedynie dla telewizora i magnetowidu firmy Panasonic,wyposa¿onych w funkcjê Q-Link.n.2/3 - SCL/SDA.2.1.3. Tor w.cz. - p.cz.Obróbka sygna³ów poœredniej czêstotliwoœci w chassis Z8jest przeprowadzana w ca³oœci w procesorze IC601. Ze wzglêduna obrabiane sygna³y tor ten mo¿na podzieliæ na dwa: torobróbki sygna³u wideo (VIF) i sygna³y fonii (SIF).Tor p.cz. wizji. - Sygna³ w.cz. odbierany przez tunerTNR001 jest doprowadzony z niego na wyprowadzenia IF1 iIF2. Jest on dalej niezbêdny do obróbki w torach p.cz. wizji ifonii. W zale¿noœci od modelu, a w zasadzie w zale¿noœci odtego, czy jest to model stereofoniczny, czy monofoniczny, cojest równoznaczne z typem zastosowanego procesora IC601,dalsze prowadzenie tych sygna³ów jest równie¿ ró¿ne.W modelach z foni¹ stereofoniczn¹ sygna³ p.cz. jest przepuszczanyprzez filtr z fal¹ powierzchniow¹ X103, w którymnastêpuje separacja sygna³u p.cz. wizji i fonii. St¹d sygna³ p.cz.wizji jest doprowadzany do n.23 i 24 procesora. Tutaj, wewn¹trzIC601 nastêpuje wzmocnienie, demodulacja i filtracjasygna³u. Poziom sygna³u jest monitorowany przez wewnêtrznydetektor ARW, a informacja zwrotna jest wyprowadzonana n.27 IC601.W modelach z foni¹ monofoniczn¹ sygna³ p.cz. jest doprowadzanydo filtru ró¿nicowego X102. Z jego wyjœcia doprowadzanyjest do wejœæ 23 i 24 procesora IC601, w którym nastêpujejego dalsza obróbka.Tor p.cz. fonii. - W torze fonii, jak ju¿ wczeœniej wspomnianoprowadzenie sygna³ów jest równie¿ ró¿ne w zale¿noœciod tego, czy jest to model stereofoniczny, czy monofoniczny.W modelach stereofonicznych sygna³ p.cz. fonii z wyjœciafiltru X103 jest doprowadzany do n.28 i 29 IC601, gdzie nastêpujedalsza obróbka sygna³u. Tutaj nastêpuje rozdzieleniesygna³u na dwie œcie¿ki. Jedna z nich prowadzi sygna³ przezwewnêtrzny mieszacz QSS (Quasi Stereo Sound) i filtr pasmowyna potrzeby wytworzenia sygna³u QSS IF na wyjœciu 35poprzez uk³ad prze³¹cznika audio.W modelach monofonicznych tor p.cz. fonii prowadzi n.23i 24 przez ró¿nicowy filtr z fal¹ powierzchniow¹ X102. Jakwspomniano rozdzielenie sygna³ów wizji i fonii nastêpujewewn¹trz procesora IC601.2.1.4. Tor obróbki sygna³u wideoSygna³ p.cz. wizji po pierwszym stopniu obróbki w IC601jest wyprowadzony na n.38. St¹d sygna³ jest prowadzony doQ601, gdzie jest buforowany i przepuszczany przez pu³apkêfonii. Konfiguracja pu³apek jest równie¿ zale¿na od modelu imo¿e sk³adaæ siê z L601, X602, X603, L603 i X604. Sygna³VIF jest nastêpnie buforowany przez tranzystor Q602 i z jegoemitera jest rozdzielany na dwie drogi:· pierwsza œcie¿ka prowadzi sygna³ przez tranzystor buforuj¹cyQ3104 do wyprowadzenia 19 z³¹cza SCART,· druga œcie¿ka z emitera Q602 prowadzi sygna³ z powrotemdo sekcji wizyjnej procesora IC601 poprzez n.40.Z n.40 sygna³ wizyjny wewn¹trz IC601 jest doprowadzanydo prze³¹czników sygna³ów wideo, stopni identyfikacyjnychi filtrów. Prze³¹cznik wideo u¿ywany jest do wyboru nastêpuj¹cychsygna³ów:· sygna³u wideo z tunera z n.40,· sygna³u wizyjnego z n.42 - ten sygna³ jest doprowadzanyalbo z gniazda RCA umieszczonego na panelu przednimodbiornika, albo z n.20 z³¹cza SCART.Wybrany sygna³ jest nastêpnie doprowadzany do stopniidentyfikuj¹cych, czy sygna³ pochodzi z n.40, czy z n.42. Dopókisygna³ wideo jest obecny na wejœciach procesora IC601,do synchronizacji wykorzystywany jest sygna³ wideo. Gdy wykrytyzostanie brak sygna³u wideo, generowana jest wewnêtrznasynchronizacja. Wyselekcjonowany sygna³ wideo jest dalejprowadzony przez filtry wyodrêbniaj¹ce sygna³y luminancji ichrominancji, tworz¹c dwa odrêbne tory obróbki.Tor obróbki sygna³ów luminancji. - Sygna³ luminancjijest doprowadzany do linii opóŸniaj¹cej, która kompensuje ró¿-nice pomiêdzy sygna³ami luminancji i chrominancji. Nastêpniesygna³ luminancji jest prowadzony przez uk³ad korekcjipoziomu czerni do stopni RGB.Tor obróbki sygna³ów chrominancji PAL. - W celu obróbkisygna³ów chrominancji sygna³ z wyjœcia prze³¹cznikasygna³u wideo jest prowadzony do dekodera koloru. Tutaj nastêpujedetekcja sygna³ów U/V i doprowadzenie ich do liniiopóŸniaj¹cej, zapewniaj¹cej zgodnoœæ luminancji i chrominancji.Sygna³y U/V nastêpnie doprowadzane s¹ do stopni obróbkisygna³ów RGB.Zgodnoœci czasowe i synchronizacja stopni dekodera kolorujest zapewniona przez sygna³ zegarowy 12MHz, doprowadzanyz wewnêtrznego oscylatora znajduj¹cego siê w czêœcimikroprocesorowej. W trakcie obróbki sygna³ów w systemieSECAM zgodnoœci czasowe i synchronizacja dekoderakoloru jest utrzymywana przy u¿yciu sygna³u zegara 12MHz ikondensatora C604 pod³¹czonego do n.13 IC601.Tor obróbki sygna³ów RGB. - Sygna³y luminancji i chrominancjiobrobione we wczeœniejszych blokach IC601 doprowadzanes¹ do uk³adu prze³¹czaj¹cego. Do tego samego uk³adudoprowadzone s¹ równie¿ sygna³y RGB i wygaszania zwyprowadzeñ z³¹cza SCART (odpowiednio 15, 11 i 7) poprzeznó¿ki 46, 47, 48 oraz 45. Przed wyborem sygna³y RGB podlegaj¹konwersji na sygna³y YUV.Uk³ad prze³¹cznika sygna³ów YUV, który jest sterowanyprzez sygna³ wygaszania z n.45 jest u¿ywany do selekcji pomiêdzywewnêtrznie obrobionymi sygna³ami luminancji i chrominancji,a nowo przetworzonymi sygna³ami YUV.Wyselekcjonowane sygna³y doprowadzane s¹ do stopni regulacjinasycenia, a nastêpnie poddane konwersji do postacisygna³ów RGB. Sygna³y RGB s¹ nastêpnie prowadzone dostopni RGB wewn¹trz procesora IC601.}Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze34 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówTelewizor Daewoo DTL28G7K z chassis CP-776. Dwukrotny przeskok iskry do rdzenia trafopowielacza.Nastêpny przeskok do rdzenia, a potem do diodyD406 (132V). Telewizor sam siê wy³¹czy³. Wymieni³emoryginalny trafopowielacz 1352.5008 na dostarczonyzamiennik HR7927. Po za³¹czeniu przyciskiem [ P+]pilota brak reakcji . Po równoczesnym naciœniêciu [P+]i [ P- ] i w³¹czeniu wy³¹cznika sieciowego mo¿na zmieniaæprogramy. Jest dŸwiêk, ale ekran ciemny. Brak w.n.,grzejnik kineskopu ¿arzy siê. Co mo¿e byæ przyczyn¹?Niew¹tpliwie przy tego rodzaju objawach, gdzie nastêpujeprzebicie w.n. do najbli¿szego otoczenia, mo¿emy liczyæ siê zuszkodzeniami wielu elementów pó³przewodnikowych, w tymuk³adów scalonych. Oznacza to zwykle wysoki koszt naprawyi koniecznoœæ jego oszacowania jeszcze przed wykonaniemnaprawy. Poniewa¿ w tym modelu wystêpuje magistrala I 2 C,za pomoc¹ której mikroprocesor komunikuje siê z podleg³ymimu uk³adami, istnieje du¿e prawdopodobieñstwo uszkodzeniaktóregoœ z nich. Mog³o te¿ nast¹piæ wykasowanie czêœci danychw pamiêci EEPROM lub ich poprzestawianie. Pierwszeczynnoœci sprawdzaj¹ce, to obserwacja oscyloskopem, czymagistrala „¿yje”. W tym modelu bez wzglêdu na to, czy odbiornikpracuje, czy znajduje siê w standby, magistrala pracujew sposób ci¹g³y. Oznacza to, ¿e na ekranie oscyloskopumamy przebiegi o amplitudzie oko³o 4.5V na liniach SDA iSCL, oczywiœcie jeœli jest sprawny mikroprocesor steruj¹cy i¿adna z linii magistrali nie jest obci¹¿ona up³ywnoœci¹ lubzwarciem. Pomiar omomierzem multimetru cyfrowego wykazywaæpowinien wartoœæ oko³o 6k5 w stosunku do masy, zarównona linii SDA, jak i SCL. Jeœli magistrala I 2 C pracuje,mo¿na wykonaæ test dla sprawdzenia uk³adów do niej pod³¹czonych.S¹ to uk³ady 24C16, MSP3415, TDA8844 i g³owica.W stanie czuwania magistrala pracuje w sposób ci¹g³y. Odczytanonastêpuj¹ce adresy:WR 00000000 - GENERAL CALL DW5457AE1WR 00000010 ± nieobsadzonyWR 00001000 - nieobsadzonyWR 00001010 - nieobsadzonyWR 00001011 - nieobsadzonyWR 00100010 + TXT nieobsadzony (mo¿e obs³ugiwaæ zewnêtrznyuk³ad TXT)WR 10000000 ± AUDIO PROC nieobsadzony np. MSP3410WR 10000010 ± AUDIO PROC MSP3415WR 10001000 ± TV SIGNAL PROC nieobsadzonyRE 10001001 - TV SIGNAL PROC nieobsadzonyWR 10001010 - TV SIGNAL PROC TDA8844RE 10001011 - TV SIGNAL PROC TDA8844WR 10100000 + EEPROM P0 24C16WR 10100000 ± EEPROM P1 24C16W stanie pracy magistrala pracuje w sposób ci¹g³y. Piêæpierwszych pozycji jak w stanie czuwania i dalej odczytanonastêpuj¹ce adresy:WR 00100000 + PIP nieobsadzonyWR 00100010 + TXT nieobsadzonyWR 00100110 + PIP nieobsadzonyWR 10000000 ± AUDIO PROC nieobsadzony np. MSP3410WR 10000010 ± AUDIO PROC MSP3415WR 10000011 + AUDIO PROC MSP3415WR 10000110 - VIDEO SWITCH nieobsadzonyWR 10001000 ± TV SIGN PROC nieobsadzonyRE 10001001 - TV SIGN PROC nieobsadzonyWR 10001010 ± TV SIGNAL PROC TDA8844RE 10001011 ± TV SIGNAL PROC TDA8844WR 10100000 ± EEPROM P0 24C16WR 10100010 ± EEPROM P1 24C16WR 10100100 + EEPROM P2 24C16WR 10100110 ± EEPROM P3 24C16WR 11000010 + PLL g³owicaWynik odmienny od wzorcowego wskazuje uszkodzonyuk³ad. Jeœli otrzymany wynik testu bêdzie zgodny z powy¿szym,bêdzie to oznacza³o sprawnoœæ testowanych uk³adów, chocia¿nie mo¿na wykluczyæ takiego uszkodzenia, w którym interfejsI 2 C danego uk³adu jest sprawny, a uk³ad mimo to jest uszkodzony.S¹ to jednak przypadki statystycznie rzadkie. Nastêpnymkrokiem bêdzie podstawienie nowej kostki pamiêci 24C16wstêpnie zaprogramowanej. Zawartoœæ pamiêci jest do œci¹gniêciaze strony www.serwis-elektroniki.com.pl Opisany przypadekstrzelenia w.n. w diodê D406 oznacza jej wymianê, nawetw sytuacji kiedy pomiar potwierdza jej sprawnoœæ. Dioda potakim udarze potrafi uszkodziæ siê nawet po kilku miesi¹cachpoprawnej pracy. Ciemny ekran mo¿e byæ skutkiem uszkodzonegouk³adu TDA8844 lub niepracuj¹cym uk³adem odchylaniapionowego. Nale¿y sprawdziæ równie¿ impuls SSC pod wzglêdemkszta³tu, amplitudy, jak i poprawnego osadzenia na osi zerowej.W opisie podano, ¿e „brak w.n., grzejnik kineskopu ¿arzysiê” - co wydaje siê byæ sprzeczne, bo jeœli ¿arnik ¿arzy tooznacza pracê uk³adu w.n. Mo¿e byæ ona niepoprawna, ale jest.Odbiornik po naprawie nale¿y poddaæ testowaniu d³ugotrwa³¹prac¹ np. 3 dni × 8 godz.A.H.Panasonic TX-21S1TCP/Z chassis Z5, procesorMN152811TBS, procesor sygna³owy TDA8362.Odbiornik po burzy: brak kolorów i wy³¹cza siê wprzypadkowych momentach. Kolor przywróci³a wymianaTDA8362, ale niestety owo wy³¹czanie siê pozosta³o.A zwracam siê do Pañstwa w zwi¹zku z nietypowoœci¹uszkodzenia. Po za³¹czeniu OTVC - ró¿nie od kilkuminut do kilkunastu - nastêpuje wy³¹czenie odbiornikaale nie do trybu standby, a tylko do zerwania pracylinii. Napiêcie panuj¹ce wówczas na n.10 i 36TDA8362 spada do wielkoœci oko³o 1.7V. Napiêcie liniipozostaje niezmienione, tylko po stronie wtórnej zasilaczaw liniach niskonapiêciowych wartoœci napiêæspadaj¹ o oko³o 50%. Odbiornik mo¿na w³¹czyæ ponowniepo wy³¹czeniu wy³¹cznikiem g³ównym, odczekaniua¿ LED b³yœnie 2 razy i ponownym w³¹czeniu. Ca³anietypowoœæ opisanego uszkodzenia polega na tym, i¿SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 35

Odpowiadamy na listy Czytelnikówpo od³¹czeniu anteny od odbiornika mo¿e on pracowaæw sposób ci¹g³y godzinami i nie wy³¹czy siê ani razu.Nie wy³¹cza siê równie¿ w trybie TXT. Ale po wyjêciumodu³u TXT (zworka)równie¿ siê wy³¹cza. W trybie AV(z sygna³em) wy³¹cza siê. W trybie AV (bez sygna³u) niewy³¹cza siê . W zwi¹zku z tym prosi³bym, o ile Pañstwozetknêliœcie siê z takim problemem, o choæby zasugerowaniemi, co mo¿e byæ przyczyn¹ owego zjawiska.Podstawia³em zaprogramowan¹ pamiêæ od tego samegomodelu, ale to nic nie zmienia. Myœla³em o procesorze,ale owe niecykliczne wy³¹czanie powstrzymujemnie. No i jego cena te¿ nie zachêca do eksperymentów.Dodam jeszcze, i¿ poza tym wszystkie funkcje i nastawydzia³aj¹ prawid³owo.Myœlê, ¿e informacja o tym, i¿ jest to uszkodzenie po burzy,daje podstawy do twierdzenia, ¿e mog¹ istnieæ inne uszkodzeniaa nie tylko uk³ad TDA8362. Nawet wtedy, kiedy uzyskujemyefekt naprawy w postaci pracuj¹cego odbiornika, niema pewnoœci, ¿e to ju¿ komplet czynnoœci naprawczych. Zopisu objawów wynika, ¿e mikroprocesor steruj¹cy i pamiêæwraz z programem, na tym etapie naprawy mo¿emy odsun¹æpoza kr¹g podejrzeñ. Œwiadczy o tym reakcja mikroprocesorasteruj¹cego na polecenia. Poniewa¿ uk³ad TDA8362 nie komunikujesiê z mikroprocesorem magistral¹ I 2 C, nie ma zatemzale¿noœci w przekazywaniu polecenia „wy³¹cz pracê generatoralinii”. Gdyby chodzi³o o wy³¹czanie TVC do stanu standby,mo¿na by³oby podejrzewaæ tworzenie fa³szywego sygna³uidentyfikacji, który przes³any do n.19 mikroprocesoraMN152811TBS powodowa³by wy³¹czenie odbiornika. Informacjata pobierana jest z n.4 TDA8362 i równie¿ z uk³adudekodera TXT. Nale¿a³oby sprawdziæ, czy w³aœciwe jest zachowaniesiê tej linii przy obecnoœci sygna³u i bez niego. Wprzypadku w¹tpliwoœci podejrzane by³yby Q3513 i Q3514 wdekoderze TXT oraz rezystory R124 i R1288 w linii IDENT.Do rozstrzygniêcia jest jeszcze w¹tpliwoœæ, czy wymienionyuk³ad TDA8362 mia³ identyczne oznaczenie dodatkowymiliterami i cyframi, np. B, E, E4X, E5, N5, 1Y, 3Y, 5Y z uk³ademoryginalnym. Jeœli nie posiadamy informacji, czy uk³ady temo¿na stosowaæ zamiennie, mo¿e nas spotkaæ niemi³a niespodziankaw postaci dziwnych, czy te¿ niewyt³umaczalnych zachowañ,które przyczyniaj¹ siê do dalszych niepotrzebnych poszukiwañi straty czasu. Kilka takich porad i informacji umieszczonychjest w „BPS”, gdzie stosowanie zamiennika zwi¹zanejest ze zmian¹ w otoczeniu uk³adu. Jeszcze jedna i niezwyklewa¿na rzecz, to stabilnoœæ Ÿród³a zasilania +8V. Nie mog¹ zdarzyæsiê tutaj nawet chwilowe przerwy, dlatego wskazane jestwykonanie poprawek lutowañ w tym obszarze zasilacza.Jeœli te wszystkie w¹tpliwoœci opisane powy¿ej, zosta³ysprawdzone i wyjaœnione a defekt nadal istnieje, nale¿y przeœledziæinformacjê ABL pobieran¹ z n.1 trafopowielacza i kierowan¹przez dwójnik R571, C571 do uk³adu prze³¹cznika Q502,Q503. Uk³ad ten dostaje równie¿ informacjê o wzroœcie napiêciaw linii +8V. Efektem tego jest oddzia³ywanie na liniê prowadz¹c¹impulsy sterowania H, co skutkuje przerwaniem pracy uk³aduodchylania poziomego. Tu podejrzenie mo¿e padaæ na Q502,Q503 i D505, które jako delikatne elementy pó³przewodnikoweuszkodzi³y siê podczas burzy wraz z uk³adem TDA8362. Z w³asnejpraktyki wiem, ¿e uszkodzenia „poburzowe” nale¿y traktowaæodmiennie i nawet jeœli rozwi¹¿emy wszystkie problemy, tonawet po kilku miesi¹cach mo¿emy spodziewaæ siê uszkodzeñzwi¹zanych z tym pierwszym, „poburzowym”. A.H.OTVC Thomson 28DG22 chassis ICC17:procesor ST92R195, pamiêæ EPROM MX27C4000MC90, EEPROM ST24C16, procesor odchylaniaTDA8855H. Problem z uruchomieniem, brak impulsówH z procesora TDA8855H. Brak przebiegów na szynie,brak napiêcia +8V. Po od³¹czeniu n.4 TDA8139 jestnapiêcie +8V. Po wylutowaniu pamiêci EEPROMST24C16 s¹ impulsy na szynie - dioda œwieci na czerwono.Od³¹czy³em zabezpieczenia, ci¹gle brak impulsówna szynie oraz impulsów H. Wymieniony zosta³procesor TDA8855H i pamiêæ ST24C16 na czyst¹ iwstêpnie zaprogramowan¹ - bez rezultatu. Impulsy naszynie przywraca jedynie od³¹czenie pamiêci EEPROMST24C16. Od³¹czenie szyny od pozosta³ych uk³adów nieprzywraca przebiegów. W tej sytuacji brak mi koncepcjina dalsz¹ naprawê.Cokolwiek by nie powiedzieæ o odbiornikach firmy Thomson,to s¹ to „m¹dre” odbiorniki, maj¹ce zwykle du¿o zabezpieczeñ.Jeœli nie mamy opisu dzia³ania zabezpieczeñ, to mo¿-na w naprawie zabrn¹æ w œlepy zau³ek, trac¹c „koncepcjê nadalsz¹ naprawê”. W tej naprawie pomocna jest wiedza, jakpracuje magistrala I 2 C zarówno w stanie czuwania, jak i pracy.Dobrze jest równie¿ posiadaæ wzorcowy test magistrali I 2 C,bo to daje rozeznanie o kierunku dalszych poszukiwañ przyczyni skutków uszkodzenia.W opisie podanym przez Czytelnika stwierdzono, ¿e magistralaI 2 C nie pracuje. Jest to prawdziwe, ale po up³ywie 10÷12sekund od momentu w³¹czenia do sieci, bo w stanie czuwaniamagistrala w tym odbiorniku dzia³a przez chwilê, a nastêpniepozostaje w stanie niskim. Zwykle zanim zbli¿ymy siê z sond¹oscyloskopu, ten czas ju¿ min¹³ i nie zaobserwujemy pracymagistrali. Do tego celu znacznie lepiej nadaje siê monitormagistrali I 2 C, który w tym krótkim czasie odczyta nastêpuj¹ceadresy (jest to test wzorcowy dla stanu standby):RE 00000101 - nieobsadzony, nie wystêpujeRE 00010111 - video transkoder - nieobsadzony, nie wystêpujeWR 10100000 + EEPROM P0 ST24C16RE 10100001 + EEPROM P0 ST24C16WR 10101010 ± EEPROM P5 ST24C16WR 10101100 + EEPROM P6 ST24C16Odczytuj¹c wynik testu dowiadujemy siê, co dla mikroprocesorajest wa¿ne dla poprawnego rozpoczêcia pracy, gdyotrzyma rozkaz za³¹czenia. W pamiêci zapisane s¹ dane dotycz¹cetrybu ustawieñ fabrycznych oraz ustawieñ u¿ytkownika.Na podstawie tych danych mikroprocesor wie, z jakimiuk³adami bêdzie siê komunikowa³. W sytuacji, gdy pamiêæ jestwyjêta z podstawki, mikroprocesor próbuje te dane odczytaæ iwykonuje to permanentnie, co daje siê obserwowaæ jako pracêmagistrali. Pozostaje zatem pytanie, dlaczego nie rozpoczynapracy po podaniu rozkazu „za³¹cz”? Mo¿e jednak podejmujepracê, ale na tak krótko, ¿e nie jesteœmy w stanie tego uchwyciæ.Mo¿e byæ to spowodowane dzia³aniem jednego z zabezpieczeñ,a mo¿e jeden z uk³adów pracuj¹cych na magistrali36 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Odpowiadamy na listy Czytelnikównie odpowiada. Po wykonanym teœcie dla stanu czuwania nale¿ywykonaæ drugi test obejmuj¹cy stan czuwania i pracy.Wynik tego testu powinien wygl¹daæ nastêpuj¹co (jest to równie¿wynik wzorcowy):RE 00000101 - nieobsadzony, nie wystêpujeRE 00010111 - video transkoder - nieobsadzony, nie wystêpujeWR 00011100 - 16:9 dekoder - nieobsadzony, nie wystêpujeWR 10000000 + AUDIO PROCESSOR MSP3415DRE 10000001 + AUDIO PROCESSOR MSP3415DWR 10000100 - AUDIO PROCESSOR - nieobsadzonyWR 10001000 - TV SIGNAL PROC - nieobsadzonyWR 10001010 + TV SIGNAL PROC TDA8855HRE 10001011 + TV SIGNAL PROC TDA8855HWR 10100000 + EEPROM P0 ST24C16RE 10100001 + EEPROM P0 ST24C16WR 10101010 ± EEPROM P5 ST24C16WR 10101100 + EEPROM P6 ST24C16WR 11000010 - PLL g³owicaNa ostatniej pozycji mamy „minus” i to budzi w¹tpliwoœæ,bo przecie¿ jest to g³owica z syntez¹ czêstotliwoœci, komunikuj¹casiê przy pomocy tej samej magistrali I 2 C. Analizuj¹c schematdostrzegamy, ¿e linia SCL do g³owicy pod³¹czona jest przezszeregowy rezystor 2k7, co daje taki w³aœnie odczyt na monitorzemagistrali. Nale¿y jednak spodziewaæ siê takiego wyniku,jeœli wszystkie uk³ady pod³¹czone do magistrali s¹ sprawne. Jeœlinie, to mamy wskazanie na „winowajcê”. Pozostaje jeszcze pytanie:a co oznacza wynik, w którym nie pojawi siê wiêcej odczytanychadresów ni¿ tylko te, które wystêpowa³y w teœcie dlatrybu standby? Oznaczaæ by to mog³o, ¿e nie jest realizowanyrozkaz ON/OFF w linii oznaczonej PO, a do³¹czonej do n.4 stabilizatorascalonego TDA8139. Nale¿y przeœledziæ tê liniê a¿do mikroprocesora, rejestruj¹c w pamiêci multimetru wartoœæmaksymaln¹ tu¿ po za³¹czeniu odbiornika do pracy. Jeœli zarejestrowanawartoœæ napiêcia wskazuje na to, ¿e odbiornik jestza³¹czany, ale na bardzo krótko, to mamy do czynienia z dzia³aniemuk³adu zabezpieczenia, który skutecznie nie dopuszcza dorozpoczêcia pracy i ewentualnych dalszych uszkodzeñ. Przyk³ademtakiego dzia³ania jest, np. uszkodzenie trafopowielaczalub uk³adu odchylania pionowego. Zwykle próba podjêcia pracyw takich przypadkach koñczy siê po 2÷3 sekundach, ale towystarczy aby wykonaæ pomiar wartoœci maksymalnej z rejestracj¹w pamiêci multimetru i wyci¹gaj¹c wnioski z kolejnychpomiarów dochodzimy do przyczyny. Wymuszenie obecnoœcinapiêcia +8V w tej linii zasilaj¹cej nie wymusi pracy generatoralinii, znajduj¹cego siê w uk³adzie TDA8855H, jeœli ten nieotrzyma takiej dyspozycji z mikroprocesora steruj¹cego. Jest toprzyk³ad, w jaki sposób zapêtla siê szereg ró¿nych zale¿noœci,powoduj¹c, ¿e naprawiaj¹cy traci koncepcjê w zdiagnozowaniuuszkodzenia, bo wydaje siê, ¿e zosta³y ju¿ wyczerpane wszelkiepomys³y.A.H.OTVC Sharp DV25081S chassis D3000.Przetwornica ,,zimna" w stanie standby lekko ,,œwiergoli",po pewnym czasie jest to ma³o s³yszalne, napiêciaprawid³owe bez zak³óceñ. Wymieni³em wszystkie elektrolitypo pierwotnej stronie i DZ3V9, zmierzy³emwszystkie rezystory i nic. Mo¿e tak ma to byæ? Ale jestwiêkszy problem. Obraz jest ciemny w negatywie os³abo widocznej treœci. Gdy nie jest wstrojony to œnie¿eniejest prawid³owe. Przewa¿nie brak jest synchronizacjiw pionie a czasem w poziomie. OSD oraz numerstrony telegazety s¹ wyraŸne i stabilne. Bardzo czêstopojawia siê niebieskie t³o, a wówczas na katodach jestsygna³ prostok¹tny, o podwójnej amplitudzie na katodzieB. Sygna³ wideo z poœredniej jest do niczegoniepodobny, ale po podaniu wideo z generatora przezz³¹cze euro nie ma zmian na ekranie. Losowo pojawiasiê fonia, która jest wówczas bez zarzutu. Ca³y czas ugóry ekranu widoczne s¹ linie powrotów (mo¿e to niema zwi¹zku z t¹ usterk¹?) Napiêcia zasilaj¹ce s¹prawid³owe bez zak³óceñ. Wymieni³em DPU2553PLCC- bez efektu.Uszkodzenie w torze wizji.Test z podaniem sygna³u przez euroz³¹cze jest bardzo cennyi znacznie zawê¿a pole poszukiwañ usterki. Sygna³ wideo zeuro przez analogowy klucz TDA8440 trafia wprost na modu³cyfrowy. Zak³adam, ¿e sprawdzi³ Pan prawid³owoœæ napiêæzasilaj¹cych (jest tu kilka napiêæ 5V), a wiêc uszkodzenia nale¿yszukaæ jednak tu. Jeœli scalak DIGIT2000, to typowa³bymprzetwornik VCU2136. Jest tu jednak fragment analogowy,który nale¿a³oby sprawdziæ wczeœniej: klucz LA7016 i wtórnikemiterowy na tranzystorze Q1402. A¿ do wejœcia 39 przetwornikaA/C sygna³ da siê obejrzeæ oscyloskopem, i powinienbyæ „czysty”. Oczywiœcie dla jego czytelnoœci najlepiejpodaæ sygna³ pionowych pasów z generatora. Jeœli ma Pan tak¹mo¿liwoœæ, warto podaæ te¿ sygna³ SVHS; luminancja wchodziwtedy bezpoœrednio na modu³ cyfrowy przed klucz LA7016.We wspomnianym analogowym fragmencie toru wizji na modulecyfrowym warto zwróciæ uwagê szczególnie na rezystorR1407. Daje on wstêpn¹ polaryzacjê sta³opr¹dow¹ przetwornikaanalogowo-cyfrowego. Ewentualnie mo¿na zaobserwowaæreakcjê odbiornika na zmianê tej rezystancji o oko³o ±30%.Byæ mo¿e, ¿e bêdzie to jedyna czynnoœæ prowadz¹ca do prawid³owegoodbioru telewizora.Godny uwagi jest jeszcze jeden fragment uk³adu. Mikroprocesorbada dostrojenie g³owicy w oparciu o komparator okienkowywykonany na dwóch wzmacniaczach operacyjnych µPC358(uk³ad scalony IC1210). Warto „obmierzyæ” zarówno jego wyjœcie(dwubitowe), jak i napiêcie wejœciowe z uk³adu p.cz.Niebieskie t³o.Wiele telewizorów ma tak zwan¹ funkcjê blue-back, w³¹czaj¹niebieskie t³o, gdy uk³ady nie rozpoznaj¹ sygna³u.Brak (zaniki) fonii.Prawdopodobnie równie¿ jest zwi¹zany z sygna³em IDENT,który staje siê nieaktywny, gdy uk³ad gubi synchronizacjê.Pion.Najbardziej prawdopodobn¹ jest utrata pojemnoœci kondensatorabootstrapu C504.Zasilacz.Konstrukcja zasilacza wykonana jest w oparciu o dwa uk³adyscalone TEA2261 (lub TEA2260) i TEA5170 (master - 5170i slave - 2261). Konstrukcja jest doœæ charakterystyczna równie¿dla firmy Nokia, Graetz i faktycznie jest trudna w naprawie.Wymaga³aby odrêbnego (d³u¿szego) opisania. K.Œ.}SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 37

Zasilacz chassis GP2D firmy PanasonicZasilacz chassis GP2D firmy PanasonicRyszard StrzêpekNiniejszy opis dotyczy nastêpuj¹cych odbiorników:TC-42P1, TC-42P1F, TC-42PD1, TC-42PD1F, PT-42P1, PT-42PD1, TC-42P1FA, TC-42PD1FA, TC-37P1, TC-37PD1, TC-37PD1F, PT-37P1.1. Ogólna charakterystyka zasilaczaNa rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy zasilaczachassis GP2D. Zasilacz ten pracuje w trzech stanach, s¹ to:· stan oczekiwania na w³¹czenie,· stan czuwania,· stan pracy.Stan oczekiwania jest wtedy, gdy wtyczka sieciowa OTVznajduje siê w gniazdku sieciowym. W tym stanie chassis GP2Dpobiera z sieci energetycznej moc 0.7W. W stanie czuwania pracujezasilacz, który wytwarza napiêcia +5V i +14V. Napiêcie +5Vzasila procesor zarz¹dzaj¹cy IC9800. Napiêcie +14V s³u¿y dozasilania cewek przekaŸników RL400 i RL401. W³¹czenie OTVw stan czuwania odbywa siê za pomoc¹ w³¹cznika S12 znajduj¹cegosiê na p³ycie S1. Jest to podanie masy na stronê wtórn¹przetwornicy czuwania. Przetwornica ta pracuje ju¿ w stanie oczekiwania.Przetwornicê zbudowano w oparciu o uk³ad IC400 (MI-PO210SY1TV), jest to trójkoñcówkowy TOP-SWITCH. W stanieczuwania pracuje uk³ad IC403 (UPC2260V) zasilany napiêciem+7V z przetwornicy czuwania. Na jego wyjœciu otrzymujemynapiêcie +5V. Natomiast n.2 IC403 jest Ÿród³em sygna³uRESET dla procesora IC9800. Elementem ³¹cz¹cym stronêpierwotn¹ i wtórn¹ przetwornicy czuwania jest transoptor D431,a elementem odniesienia dla transoptora po stronie wtórnej jestdioda Zenera D446. Przy pomocy procesora zarz¹dzaj¹cegomo¿na OTV wy³¹czyæ w stan czuwania za pomoc¹ uk³adu sk³adaj¹cegosiê z nastêpuj¹cych elementów: D479, D500, R445,C500, R466. Na uk³ad ten podany jest wtedy stan wysoki. Pobórmocy z sieci przez chassis GP2D w stanie czuwania wynosi1.7W. Podczas pracy z ekranem plazmowym chassis to pobieraz sieci energetycznej 330W dla ekranu 42” i 290W dla ekranu37”. W³¹czenie w stan pracy odbywa siê przez podanie stanuniskiego na tranzystor Q418 z procesora IC9800. Stan ten jestprzeniesiony nastêpnie na cewkê przekaŸnika RL401. Powodujeto podanie poprzez styki przekaŸnika RL401 napiêcia sieci230V na mostek prostowniczy D402 (RBV-1306H).1.1. Uk³ad wyboru napiêcia sieci oraz uk³ad PFCMiêdzy mostkiem D402 a kondensatorami C411 i C412 znajduj¹siê uk³ady wyboru napiêcia sieci i uk³ad korekcji wspó³czynnikamocy PFC. Uk³ady te obejmuj¹ p³ytê P6 oraz elementywykonawcze znajduj¹ce siê na p³ycie bazowej zasilacza P1,jak np.: L401, D407, Q401, Q404, Q405. Napiêcie zasilaczaV cc dla p³yty P6 jest pobierane z zespo³u indukcyjnego L401 –uzwojenie P2. Jest to czêœæ napiêcia têtni¹cego po mostku prostowniczymD402. To napiêcie po wyprostowaniu przez diodêD730 na p³ycie P6 wynosi +25V wzglêdem “-” mostka D402(gor¹ca masa). Nastêpnie napiêcie to podane zostaje do n.8uk³adu IC735 (MC33262P firmy Motorola). Jest to uk³ad oscylatorai kontroli PFC (Power Factor Control). Napiêcie +25Vzasila tak¿e uk³ady IC736 (AN6913), IC737 (AN78L05) oraztranzystor Q730. Wymienione uk³ady stanowi¹ zabezpieczenieuk³adu PFC. Zasadê pracy uk³adu PFC w chassis GP2Dpokazano na rysunku 2.W przypadku, gdy nie stosuje siê uk³adu PFC mamy w siecienergetycznej du¿e amplitudy pr¹du zwi¹zane z ³adowaniemkondensatorów mostka prostowniczego sieci. Przy zastosowaniuuk³adu PFC amplituda pr¹du w sieci energetycznej jest du¿oni¿sza. Faza poboru pr¹du z sieci w tym przypadku jest du¿oszersza w zale¿noœci od przebiegu kluczuj¹cego ON/OFF prze-³¹cznika SW. Na wyprowadzeniu 4 p³yty P6 otrzymujemy przebiegjak na rys.3. Steruje on kolejno tranzystorami: Q401, Q405,Q404. Tranzystory te pe³ni¹ rolê klucza SW, którego dzia³aniezmienia pr¹d ³adowania kondensatorów elektrolitycznych C411i C412. Dioda D407 oddziela obwód PFC od tych kondensatorów.Dla uk³adu IC735 sygna³em sprzê¿enia zwrotnego jestnapiêcie przychodz¹ce z kondensatorów C411, C412. Poprzezuk³ad rezystorów 3×182k, 3×150k i potencjometr R548 doprowadzonejest ono do wyprowadzenia p³yty P6. Nastêpniesygna³ ten jest podany na n.1 uk³adu IC735 (MC33262P). PotencjometremR548 regulowane jest napiêcie na kondensatorachC411, C412, oznaczone jest ono +B. Jego wartoœæ to400V ±1V. Pomiar tego napiêcia mo¿liwy jest na wyprowadzeniu1 p³yty P4. Z „+” mostka prostowniczego poprzez rezystoryR406 i R407 podana jest informacja o wielkoœci napiêcia sieciowego:110V czy 230V. Informacja ta przychodzi na wyprowadzenie8 p³yty P6. Na p³ycie P6 znajduje siê prze³¹cznik S701ustalaj¹cy napiêcie sieci. Je¿eli nie ma zgodnoœci informacji wystêpuj¹cejna wyprowadzeniu 8 p³yty P6 z ustawieniem prze-³¹cznika S701, to z p³yty P6 wysy³any jest sygna³ STOP na wyprowadzenie11. Powoduje to, ¿e masa lokalna jest na potencjale+400V. W zwi¹zku z tym napiêcie na kondensatorach C411 iC412 wynosi 0V. Sygna³ STOP dla zasilania sieciowego mo¿ebyæ wys³any z kilku miejsc zasilacza oraz z procesora zarz¹dzaj¹cego,gdy np. temperatura ekranu plazmowego przekroczydozwolon¹ wartoœæ. Sygna³ STOP mo¿e wyjœæ ze stronypierwotnej lub wtórnej zasilacza. W przypadku strony wtórnejodbywa siê to przez transoptor D437 (PC123FY2).1.2. Przetwornica œredniej mocyW zasilaczu chassis GP2D znajduje siê przetwornica œredniejmocy wytwarzaj¹ca nastêpuj¹c napiêcia: V DA +75V, ±15V(zasilanie fonii), +15V i +13.2V. Podstawowymi elementamitej przetwornicy s¹: p³yta P5, tranzystor kluczuj¹cy Q416(2SK2647), transformator T401, transoptor D436, oraz elementyp³yty bazowej P1. Prac¹ przetwornicy steruje uk³ad IC650(AN8026), znajduje siê on na p³ycie P5. Start przetwornicyzapewniaj¹ rezystory R449 i R450. Redukuj¹ one napiêcie+400V do oko³o +25V na n.7 uk³adu AN8026. Elementem kluczuj¹cymprzetwornicy jest tranzystor Q416. Podstawowe parametrytego tranzystora to: U DSmax = 800V, I dmax = 4A, P tot =80W, R DON < 4R. Tranzystor Q416 sterowany jest impulsami z38 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

AC INAC INLET5 1F901 F900P3Q600Q602Q6013 1415IC601OSC.9 11D604D605D606Q636IC635Q635IC6026 H 2L 4IC6006 HL24P16 SOS IN1FB68VSUSP1564810Q402Q410Q408Q409DQ412SDQ414SQ403Q411L411Q406Q407DRIVE VOLTAGE PROTECTORQ750 IC750COMPARATORD751P7P21 8 2 4 5 1T400VSUSVDA15VDQ413SDQ415SFULLWAVERECTIFIERFULLWAVERECTIFIERPROCESS VOLTAGE PROTECTORP8Q775Q776L434IC775COMPARATORIC4061 AVR 2VSUS+VEVCCP21 7 4 3 2 1 613.5V5VP23VE 15Vs1 THERMO.-15Vs2 SENSERSOSP1 To SS11 VE2 VSUS39 VDA10 15VSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 39FQ417Q421LINEFILTER1 5 F2Q418P931RL400T4011IC403AVR5STB 5VRL401IC4003 21D440 D439 D431STB 14VON/OFF From MICROD402FULLWAVERECTIFIERP198Q401473513Q404Q40511 9IC737IC736Q730STOPPOWER FACTOR CONTROLL401D407PFCIC735STOPPROTECTIONP6Q416STOP5 1 P18IC650Q650Q6516 8PROTECTIONOSC.Active Clamp Full Bridge CircuitD445D444Q426Q420IC408IC4121 AVR 2Rys.1. Schemat blokowy zasilacza chassis GP2D.P5++D442D443D441++++ +110V230VMAIN POWER SWITCH ON/OFFVDA 75V15V+15V1IC4042AVR1IC4072AVRIC4111 AVR 24IC409IC410For AUDIO-15V3.45V5V13.2V12VQ429ABL DETECTORP10-P131 ToFANQ422P2127 15VP53981To SC2VSUSP6 To H174 MUTE1 +15V3 -15V5 13.2VTo D10ABL3.45V13.2V5 5VP17 To H71 13.2V5 5V89 3.45V3P7 To D1112 ALL OFF9 SOS4 ON/OFF6 STB5V1 STB14VP8 To S1212MAINEPOWERSWITCHZasilacz chassis GP2D firmy Panasonic

Zasilacz chassis GP2D firmy PanasonicAC inSWITCH(sw)AC inONOFF0VDC0LSWPeak currentRys.2. Zasada pracy uk³adu PFC w chassis GP2D.D+AC voltageAverage currentVDCwyprowadzenia 5 p³yty P5. Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego tejprzetwornicy otrzymujemy z dzielnika napiêcia R469 i R470po stronie wtórnej przetwornicy. Z tym dzielnikiem napiêciajako Ÿród³o napiêcia odniesienia wspó³pracuje uk³ad IC402(UPC1093J). Jest to scalona dioda Zenera o napiêciu2.495V±2%. Ca³oœæ tego uk³adu jest pod³¹czona do transoptoraD436. Z transoptora sygna³ sprzê¿enia zwrotnego jestpodany na wyprowadzenie 10 p³yty P5, a nastêpnie na n.9 uk³aduIC650 na p³ycie P5. W Ÿródle tranzystora 2SK2617 znajduj¹siê po³¹czone równolegle rezystory: R459 i R461. Stanowi¹one Ÿród³o sygna³u pr¹dowego sprzê¿enia zwrotnego dla uk³aduAN8026, sygna³ jest podany na n.4 tego uk³adu. RezystoryR459 i R461 decyduj¹ o wielkoœci mocy podawanej do obci¹-¿enia przez omawian¹ przetwornicê. Na p³ycie P5 znajduje siêuk³ad STOP, który sk³ada siê z tranzystorów Q650 i Q651. Wrazie przepiêcia lub przeci¹¿enia pr¹dowego uk³ad ten blokujewyjœcie impulsów steruj¹cych z uk³adu AN8026. Wyjœcie uk³aduSTOP pod³¹czone jest do n.8 AN8026. Po stroniepierwotnej przetwornicy znajduje siê uk³ad gasz¹cyoscylacje paso¿ytnicze. Sk³ada siê on z rezystorów R452i R454, kondensatorów C421 i C427 oraz diody D427.Diody prostuj¹ce po stronie wtórnej tej przetwornicyprócz D441, D442 s¹ umieszczone na radiatorach – du¿eobci¹¿enia ci¹g³e w tych ga³êziach. Po diodach D441 iD442 otrzymujemy napiêcia ±15V do zasilania toru fonii.Na katodzie diody D443 otrzymujemy napiêcie+13.2V. To napiêcie jest podawane jednoczeœnie nauk³ad IC404 (SI-8033S) i IC407 (SI-8050S). Po uk³adzieIC404 na C470 uzyskujemy napiêcie +3.45V, natomiastpo uk³adzie IC407 napiêcie +5.25V na C485.Poniewa¿ obci¹¿enie pr¹dowe w ga³êzi +3.45V jestbardzo du¿e, uk³ad IC404 umieszczono na radiatorze.Oba te napiêcia zasilaj¹ wszystkie uk³ady cyfrowe odbiornika.Z napiêcia +13.2V otrzymujemy po uk³adzie IC411(PQ30RV21A firmy Sharp) +12V. Napiêcie +15V s³u¿y dozasilania p³yt SS i SC. Otrzymujemy go po uk³adzie IC412(PQ15RF15A). Miêdzy diod¹ D444 a uk³adem IC412 w³¹czonyjest szeregowy rezystor R570. W zale¿noœci od p³yn¹cegow tej ga³êzi pr¹du otrzymujemy ró¿nej wielkoœci spadeknapiêcia, który dalej jest podany na n.4 IC412 (ON/OFF). Je-¿eli nast¹pi przeci¹¿enie, to sygna³ z n.4 zablokuje wypr.2.Jest ono wyjœciem napiêcia +15V. Najbardziej energetyczn¹ga³êzi¹ tej przetwornicy jest ga³¹Ÿ napiêcia V DA +75V. To napiêciezasila elektrody danych pikseli ekranu plazmowego.Miêdzy diod¹ D445 a wyprowadzeniem p³yt SS i SC na liniizasilania +75V znajduje siê stabilizator szeregowy. G³ównymielementami tego stabilizatora s¹: Q426, Q420 oraz uk³adIC408 (UPC1093J). Za pomoc¹ potencjometru R528 mo¿naregulowaæ napiêcie V DA .1.3. Wytwarzanie napiêæ V E , V SUS oraz uk³ady p³ytP7 i P8Trzeci¹ najbardziej energetyczn¹ czêœæ zasilacza chassis GP2Dstanowi uk³ad wytwarzania napiêæ V E i V SUS . Na p³ycie P3 znajdujesiê uk³ad, który steruje wytwarzaniem tych napiêæ. Jest touk³ad IC601 (MC33025 firmy Motorola). Jego wewnêtrzny schematblokowy pokazano na rysunku 3.Zasilanie p³yty P3 wynosi +25V. Napiêcie to mo¿na zmierzyæna wyprowadzeniu 1 p³yty P3. Napiêcie +25V jest pobieranez wyprowadzenia 2 p³yty P5. To napiêcie podawane jestjednoczeœnie poprzez D475 i R440 na stabilizator D426. Na wyjœciutego stabilizatora otrzymujemy napiêcie +15V, które miêdzyinnymi zasila wyprowadzenie 2 p³yty P3. Uk³ad MC33025zawiera miêdzy innymi: oscylator pracuj¹cy na czêstotliwoœci400kHz, uk³ad miêkkiego startu, szerokopasmowy wzmacniaczró¿nicowy, uk³ad kontrolera – czêœæ cyfrowa oraz dwa wysokopr¹dowewyjœcia (dla pr¹du sta³ego 0.5A a dla przebiegów impulsowych2A). Czêstotliwoœæ oscylatora ustalaj¹ elementy do-³¹czone do n.5 (RT - R616) i do n.6 (CT - C608). Zasilanieczêœci cyfrowej MC33025 otrzymujemy z wewnêtrznego Ÿród³anapiêcia +5.1V. Wejœcia szerokopasmowego wzmacniaczaró¿nicowego, to wejœcia napiêæ sprê¿enia zwrotnego.P³yta P3 dzieli siê na dwie czêœci ze wzglêdu na masê gor¹c¹i zimn¹. Uk³ad IC601 oraz uk³ady IC600 i IC602(UC3715N lub UC2715N firmy Texas Instruments) s¹ po stroniegor¹cej. Strona gor¹ca obejmuje tak¿e z³¹cze P15 p³ytyV16 ref4Clock5R T 6C T7Ramp3Error amp. output2Noninverting inputInverting input18Soft-StartOscillatorErrorAmpSoft-Start5.1VReferenceUVLOLatchingPWM aneSteeringFlip Flop10 Ground15 VCC13 VCRys.3. Schemat blokowy uk³adu MC33025.14 Output B11 Output APower Ground129 CurrentLimit/Shutdown40 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Zasilacz chassis GP2D firmy Panasonic50ns - 500ns2PWRTIMERINPUT 6SQT1 7RV REFUC1714ONLY50ns - 500nsTIMERS41AUXVCCT2 5RV REFQV CCBIASENBLGND5V3VLOGICGATESTIMERREF3GND1.4VENBL 8ENABLERys.4. Schemat blokowy uk³adów UC3715N/UC2715N.400VVDCQ412Q415Q413Q414Q413(D)Q415(D)ONOFFQ412I1Q414ONOFFT401/L411I2FULLWAVEBRIDGERECTIFIERRys.5. Zasada pracy uk³adu Active Clamp Full Brigde Circuit.OFFONQ413Q415OFFONP3. Po stronie zimnej s¹ trzy tory sygna³ów z wyjœcianapiêæ V E ,V SUS tj.: SOS, OVP, FB. P³yta P3 po tej stroniejest zakoñczona z³¹czem P16. Obie masy oddzielaj¹ transoptory:D604, D605, D606. Je¿eli w uk³adzie napiêæV E ,V SUS nie ma ¿adnych przeci¹¿eñ ani przepiêæ, to uk³adstartowy IC601 pozwala przejœæ impulsom wytworzonymw oscylatorze przez czêœæ cyfrow¹ do wyjœciowychwzmacniaczy uk³adu MC33025, s¹ to: n.11 wyj.A orazn.14 wyj.B. Impulsy z tych wyjœæ poprzez rezystoryR605, R612 podane s¹ na uk³ady driverów (n.6UC3715N/UC2715N). Uk³ady te s¹ zasilane z napiêcia+15V – wyprowadzenie 2 p³yty P3 po stronie gor¹cejmasy. Schemat blokowy uk³adu IC600, IC602 pokazanona rysunku 4.Uk³ad z rys.5 ma dwa wyjœcia, s¹ to n.2 i 4. W zwi¹zkuz tym na z³¹czu P15 mamy 4 wyjœcia sygna³u steruj¹cegos³u¿¹cego do otrzymania napiêæ V E ,V SUS . S¹ onenastêpuj¹ce:· wyp.10 L OUT B,· wyp.8 H OUT B,· wyp.6 H OUT A,· wyp.4 L OUT A.Cztery sygna³y steruj¹ce z tych wyjœæ steruj¹ nastêpuj¹cymiuk³adami tranzystorów: sygna³ L OUT B tranzystoryQ406 i Q407; sygna³ H OUT B tranzystory Q403i Q411; sygna³ H OUT A tranzystory Q402 i Q410; sygna³L OUT A tranzystory Q408 i Q409. Wyjœcia tychzestawów tranzystorów s¹ pod³¹czone do uk³adu ActiveClamp Full Brigde Circuit (uk³adu aktywnego klampowanegope³nego mostka). Zasadê pracy tego uk³adu ilustrujerysunek 5.Wszystkie zastosowane w mostku tranzystory to tranzystorytypu 2SK2197LB o nastêpuj¹cych parametrach:U DSmax = 500V, I Dmax = 20A, P tot = 70W, R DON = 0.35R, czasySERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 41

Zasilacz chassis GP2D firmy Panasonicp³yta C2p³yta C1C1C2SLDDSP8P7p³yta SUSCPSSSDHGP6P5 P3p³yta SDC4H2FC3S2(Front)V1(Front)S1(Front)Rys.6. Rozmieszczenie p³yt w chassis GP2D.prze³¹czania 135/340ns. Mostek jest zasilany napiêciem +400V.Obci¹¿eniem dla tego mostka jest zespó³ indukcyjny L411 i uzwojeniepierwotne transformatora T400. Po stronie wtórnej T400mamy dwa uzwojenia. Pierwsze uzwojenie wypr.18, 19 daje napiêciedo mostka sk³adaj¹cego siê z diod D448 ÷ D451. Drugieuzwojenie ma wypr.12, 16 i daje napiêcie do mostka D454,D452, D453, D447. Z pierwszego uzwojenia po wyprostowaniuotrzymujemy napiêcie V E =240V, natomiast z drugiegouzwojenia otrzymujemy napiêcie V SUS =210V. Diody, po którychotrzymujemy napiêcie V SUS s¹ na radiatorach. NapiêcieV E jest stabilizowane w uk³adzie IC406 (PQ30RV21A firmySharp). Potencjometrem R494 mo¿na je regulowaæ. NapiêcieV E jest podane na p³ytê SS poprzez wyprowadzenie 1 na z³¹czuP1. Natomiast napiêcie V SUS jest podane na p³yty: SC i SS(wypr.2, 3 z³¹cza P1 i wypr.1, 2 z³¹cza P2). Ze wspólnego punktutranzystorów Q414 i Q415 uk³adu Active Clamp Full BrigdeCircuit mamy po³¹czone równolegle trzy rezystory: R521,R522, R523. Jest to zamkniêcie uk³adu mostka do masy gor¹cej.Napiêcie powstaj¹ce na tych rezystorach w czasie pracymostka jest proporcjonalne do pr¹du p³yn¹cego przez niego.Jest ono dalej podane na ogranicznik pr¹du w uk³adzie IC601n.9. Je¿eli pr¹d p³yn¹cy w mostku jest za du¿y, to poprzez uk³adogranicznika pr¹du w MC33025P zostaje zablokowane sterowaniez tego uk³adu. W ga³êzi V SUS mamy nastêpne zabezpieczeniepr¹dowe. Tym razem dotyczy to poboru pr¹du ca³egoekranu plazmowego ABL. G³ównym sygna³em dla tego uk³adujest napiêcie powstaj¹ce na rezystorach R479 i R480. S¹one w³¹czone miêdzy masê zimn¹ a diody mostka prostowniczegonapiêcia V SUS . Napiêcia powstaj¹ce na R479 i R480 podanes¹ na uk³ad ogranicznika pr¹du ekranu plazmowego ABLn.2 IC409 (UPC4558C). Na n.4 tego uk³adu podane jest napiêciez linii zasilania +13.2V poprzez: L431, R407, C484,C486 i R551. Do n.6 UPC4558C do³¹czone jest Ÿród³o napiêciaodniesienia 2.495V z uk³adu scalonej diody Zenera IC410(UPC1093J). Zasilanie uk³adu IC409 pochodzi z wyjœcia uk³aduIC412 +15V i jest podane na n.8. Je¿eli pr¹d pobierany przezekran plazmowy jest za du¿y, to na n.7 IC409 pojawia siê sygna³SOS. Sygna³ ten podany jest jednoczeœnie na: wyprowadzenie 1z³¹cza P16 p³yty P3, wyprowadzenie 8 z³¹cza P21 p³yty P7, wyprowadzenie7 z³¹cza P22 p³yty P8 oraz wyprowadzenie 8 z³¹czaP7 p³yty D. Próg zadzia³ania ogranicznika pr¹du ekranu plazmowegoustawiony jest za pomoc¹ potencjometru R541. Z uk³aduIC409 zostaje wys³any sygna³ ABL do bloku D. Na p³ycie Dznajduj¹ siê uk³ady regulacji jaskrawoœci i kontrastu. Sygna³ ABLwspó³pracuje z nimi. Z „-” kondensatora C483 poprzez rezystoryR482 i R484 jest podany sygna³ sprzê¿enia zwrotnego do uk³adusteruj¹cego IC601. Sygna³ ten wchodzi przez wyprowadzenie6 z³¹cza P16 na p³ytê P3, nastêpnie jest podany do transoptoraD606. Po stronie masy gor¹cej sygna³ sprzê¿enia zwrotnego przechodziprzez tranzystor Q601 na nó¿kê 3 uk³adu MC33025P.Sygna³ sprzê¿enia zwrotnego powoduje stabilizacjê napiêæ V E iV SUS . Sygna³ SOS wchodzi do p³yty P3 przez wyprowadzenie 1z³¹cza P16. Je¿eli mamy stan normalnej pracy, to jest to stan niski„L”, a je¿eli jest stan przeci¹¿enia, to jest to stan wysoki „H”.Stan wysoki powoduje zadzia³anie po stronie gor¹cej masy uk³adutyrystora D601. To z kolei powoduje blokadê startu przebiegówsteruj¹cych uk³ady napiêæ V E i V SUS . Zasilacz chassis GP2Dposiada dwa uk³ady ochrony napiêæ wychodz¹cych z niego. P³ytaP7 to uk³ad ochrony napiêæ: V E , V SUS i V DA , znajduje siê na niejkomparator IC750 (AN6912). W tym komparatorze porównywanes¹ napiêcia z napiêciem wzorcowym D754. W przypadkustwierdzenia przez uk³ad p³yty P7 nieprawid³owoœci, wysy³anyjest z niej sygna³ SOS do p³yty P3. Do ochrony napiêæ: +13.2V,+15V,+5.25V, +3.45V, ±15V (obwody fonii) s³u¿y p³yta P8. Zasadapracy jej jest identyczna jak p³yty P7.Tabela 1unkt omiarow a i cie Regulacja azwaZ³¹cze P4 wyp.1 (hot) 400V±1V R548 PFCZ³¹cze P1 wyp.10 (cold) 15V±0.5V +15VZ³¹cze P5 wyp.1 (cold) 13.2±0.5V +13VZ³¹cze P6 wyp.1 (cold) +15V±0.5V +15V audioZ³¹cze P6 wyp.3 (cold) -15V±0.5V -15V audioZ³¹cze P5 wyp.5 (cold) +5.25V±0.5V +5VZ³¹cze P5 wyp.8 (cold) +3.45V±0.5V +3.3VZ³¹cze P7 wyp.1 (cold) 14V±1V STB 14VZ³¹cze P7 wyp.6 (cold) 5V±0.5V STB 5VTabela 2p³yta C3, Dp³yta C4Rys.7. Podzia³ ekranu plazmowego.unkt omiarow a i cie Regulacja azwaTDA1 (C1) 75V±0.5V R528 (P1) VDATPVSUS (SS) 210V±1V R639 (P3) VSUSTPVSET (SC) 290V±1V R6587 (SC) VSETTPVSCN (SC) 80V±0.5V R6597 (SC) VSCNTPVE (SS) 240V±0.5V R494 (P1) VEZ³¹cze P5 wyp.3 3V±0.2V R541 (P1) ABL42 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Zasilacz chassis GP2D firmy Panasonic2. Regulacje i pomiary zasilacza chassisGP2DNa p³ycie P6 znajduje siê prze³¹cznik napiêcia sieciowegoS701 230V/110V. Dla modeli PT powinien on znajdowaæ siêw pozycji 110V, a dla modeli TC-230V. Prze³¹cznik S710 jestdostêpny z zewn¹trz chassis GP2D.Na rysunku 6 przedstawiono rozmieszczenie poszczególnychp³yt w chassis GP2D, a na rysunku 7 podzia³ ekranu plazmowegona obszary.2.6µ1.6µsRys.8. Impulsy V SUS .185VRys.9. Impulsy kasuj¹ce V E .15 5 s (R6565)5 3 sRys.10. Impulsy inicjacji.205 5V75V30 10 s (R6654)2.1. Pomiary napiêæ w zasilaczuWarunki pomiaru w czasie pracy kineskopu plazmowego:na wejœcie RGB podaæ sygna³ pasów z poziomami szaroœci,nasycenie koloru i balans bieli normalne.Wartoœci napiêæ podano w tabeli 1 i 2, gdzie:· hot – gor¹ca masa,· cold – zimna masa,· STB – czuwanie,· PFC – kontrola wspó³czynnika mocy.Pomiaru impulsów podtrzymania V SUS dokonuje siê w punkcieTPSS1 (SS) wypr.2, 3 i ma on kszta³t pokazany na rys.8.Pomiaru przebiegu impulsów kasuj¹cych V E dokonuje siê wpunkcie TPSS1 wypr.1 (rys.9). Regulacja impulsów kasuj¹cychodbywa siê na p³ycie SS za pomoc¹ potencjometru R6754.Natomiast w punkcie TPSC1 dokonuje siê pomiaru impulsówinicjacji VI (rys.10). Regulacja fragmentów impulsów VIodbywa siê za pomoc¹ potencjometrów R6565 i R6654 znajduj¹cychsiê na p³ycie SC.3. Naprawa zasilacza chassis GP2DUwaga: Poniewa¿ du¿o uk³adów elektronicznych zasilaczaznajduje siê po stronie tzw. masy gor¹cej, przy pracach naprawczychnale¿y stosowaæ bezwzglêdnie transformator omocy oko³o 400W, separuj¹cy od sieci energetycznej, bowiempobór mocy przez chassis wynosi ponad 300W.Podstawowe czynnoœci przy usuwaniu uszkodzeñ zasilacza:1. Sprawdziæ ustawienie prze³¹cznika wyboru napiêcia sieci(230V/110V) na p³ycie P6. Poniewa¿ dla naszego kraju obowi¹zujenapiêcie 230V, z³e ustawienie tego prze³¹cznika powoduje,¿e chassis nie dzia³a.2. Je¿eli napiêcie sieci jest ustawione prawid³owo, to nale¿ysprawdziæ bezpieczniki sieciowe F900, F901. Dla modeliTC wynosz¹ one 5A.3. W przypadku wyniku pozytywnej oceny bezpieczników nale¿ysprawdziæ z³¹cze P9 wypr.1, 3.4. W nastêpnej kolejnoœci sprawdzamy po³¹czenie p³yty P1 i S1.5. Po w³¹czeniu OTV w³¹cznikiem S12 (w³¹cznik sieciowy)odbiornik powinien wejœæ w tryb czuwania. Wtedy diodaLED œwieci na czerwono.6. Je¿eli dioda LED nie zaœwieci siê, to znaczy, ¿e nie dzia³aprzetwornica czuwania. W przypadku dzia³ania tej przetwornicymo¿emy sprawdziæ napiêcia: +14V z³¹cze P7wypr.1 oraz +5V z³¹cze P7 wypr.6 na p³ycie g³ównej zasilaczaP1.7. Po w³¹czeniu w stan pracy dioda LED œwieci na zielono.8. W przypadku uszkodzenia zasilacza w czasie pracy OTVdioda LED b³yska. Kiedy jedno z napiêæ po stronie wtórnejzasilacza zmniejszy siê do oko³o 2/3 wartoœci nominalnej,to dioda LED œwieci na zmianê: zielono lub czerwonob³yskaj¹c.9. Gdy dioda LED b³yska na zielono lub czerwono nale¿ywy³¹czyæ OTV z sieci. Nastêpnie kolejno usuwamy p³ytyP7 i P8. Je¿eli po tej operacji dioda LED b³yska na zielono,to uszkodzenie jest w torze napiêæ: V E , V SUS , V DA . Natomiastje¿eli dioda LED b³yska na czerwono, to nale¿ysprawdziæ linie zasilania: +3.3V, +5V, +15V, +13.2V ±15V(fonia). Je¿eli po usuniêciu którejœ z p³yt P7 lub P8 zasilaczdzia³a prawid³owo, to oznacza uszkodzenie na tychp³ytach.10. Je¿eli uszkodzenia le¿¹ poza zasilaczem, to w przypadkub³yskania diody LED na zielono nale¿y sprawdzaæ p³yty:SS, SC, C1÷C4, SU, SD. B³yskanie diody LED na czerwonooznacza, ¿e powinny byæ sprawdzane p³yty: HG, D, DS.11. Znalezienie uszkodzenia nie koñczy naprawy. Nale¿y dokonaæpomiarów i ewentualnych regulacji zgodnie z informacjamizawartymi w p.2.1.}SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 43

Regulacje w trybie serwisowym projektora KP-46S3 z chassis RX1 firmy SonyRegulacje w trybie serwisowym projektora KP-46S3 zchassis RX1 firmy SonyMarian BorkowskiProjektor KP-46S3 wyposa¿ony jest w kineskop oprzek¹tnej ekranu 46” i umo¿liwia odbiór sygna³ównadawanych w systemie B/G/H, D/K, I, J. Dekoderkoloru pozwala na demodulacje sygna³ów standardów:PAL, SECAM, NTSC3.58 i NTSC4.43.Wejœcie w tryb serwisowyW celu wejœcia w tryb serwisowy nale¿y wy³¹czyæ projektorpoprzez przejœcie do stanu standby. Kolejnym krokiem jest naciœniêciena nadajniku zdalnego sterowania RM831 (bêd¹cym nawyposa¿eniu projektora) w podanej kolejnoœci nastêpuj¹cychprzycisków: [ DISPLAY ], [ 5], [ VOL+ ], [ TV POWER ]. Narysunku 1 pokazano fragment tego pilota z zaznaczonymi przyciskamis³u¿¹cymi do regulacji w trybie serwisowym. Po wejœciuw tryb serwisowy na ekranie zostan¹ wyœwietlone komunikatypokazane na rysunku 2. Przyciskami [ 1] i [ 4] dokonuje siê wyboruparametru, którego wartoœæ bêdzie regulowana, natomiastprzyciski [ 3] i [ 6] s³u¿¹ do zmiany wartoœci wybranego parametru.W przypadku koniecznoœci odczytania z pamiêci ostatniozapamiêtanej wartoœci, nale¿y nacisn¹æ przycisk [ 7], a nastêpnie[0]. Natomiast zapis do pamiêci odbywa siê po naciœniêciuprzycisku [ MUTING ] i [0]. Wyjœcie z trybu serwisowegonastêpuje po wy³¹czeniu projektora.Wartoœci parametrów ustawianych w trybieserwisowymW tabelach 1 ÷ 12 zamieszczono symbole parametrów, zakresmo¿liwych ustawieñ oraz ich wartoœci pocz¹tkowe. Na rysunkach3 ÷ 6 przedstawiono jakim zmianom ulega obraz podczasregulacji parametrów dotycz¹cych geometrii.MUTINGSTANDBYRegulowanyparametrTabela 1VSPNumer pozycjiregulowanego parametruumeroz cjiVSP 00HPOSarametr01akreszmianWartoœæ parametru50W zale¿noœci od standardusygna³u chrominancji:PAL, SECAM = 50NTSC = 60Rys.2. Komunikaty wyœwietlane na ekranie po wejœciuw tryb serwisowy projektora z chassis RX1.artoocz¹tkowa00 HPOS 0 ÷ 63 5101 VSIZ 0 ÷ 63 2402 VPOS 0 ÷ 63 1903 VSCO 0 ÷ 15 804 VLIN 0 ÷ 15 1005 HSIZ 0 ÷ 63 1706 HPIN 0 ÷ 63 3807 KKEY 0 ÷ 31 1308 UPCP 0 ÷ 15 909 LOCP 0 ÷ 15 1010 HBOW 0 ÷ 15 811 HSKE 0 ÷ 15 9Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeCXD2018QRegulacja napiêcia siatki drugiej (G2)W celu regulacji napiêcia siatki drugiej nale¿y ustawiæ trybpracy VIDEO, ale nie pod³¹czaæ sygna³u na wejœcie. Sondêoscyloskopu pod³¹czyæ do punktów: TP7103 (KR) na p³ytceCR, TP7203 (KG) na p³ytce CG i TP7303 (KB) na p³ytce CB.Nastêpnie za pomoc¹ potencjometrów, oznaczonych w uk³adzieregulacji ostroœci SCREEN, tak regulowaæ napiêcie dlaposzczególnych kolorów, aby w ka¿dym punkcie otrzymaæ naoscyloskopie przebieg pokazany na rysunku 7.TV POWER ONWybór parametru„w górê”Wybór parametru„w dó³”147-/--2580369CZwiêkszanie wartoœciparametruZmniejszanie wartoœciparametruRegulacja czêstotliwoœci odchylania poziomegoNa wejœcie projektora podaæ sygna³ pasów kolorowych wstandardzie PAL. Miernik czêstotliwoœci pod³¹czyæ do nó¿ki12 uk³adu IC3501 i tak regulowaæ potencjometrem RV3501,a¿ zostanie ustawiona czêstotliwoœæ 15625kHz±50Hz. Nastêpniena wejœcie podaæ sygna³ nadawany w SECAM-ie i sprawdziæ,czy czêstotliwoœæ odchylania poziomego nie zmieni³a siê.DISPLAY+SATPROGR+ +- -MENU+-OKMasa175V (DC)Rys.1. Fragment nadajnika zdalnego sterowania RM831.Rys.7.44 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Regulacje w trybie serwisowym projektora KP-46S3 z chassis RX1 firmy SonyTabela 2DRCHRGVRRHumeroz cjiarametrakreszmianartoocz¹tkowaUk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeDumeroz cjiarametrakreszmian00 CENT -127 ÷ +128 0 00 CENT -127 ÷ +128 001 SKEW -127 ÷ +128 0 01 SKEW -127 ÷ +128 002 BOW -127 ÷ +128 0 02 BOW -127 ÷ +128 403 4BOW -127 ÷ +128 0 03 SIZE -127 ÷ +128 004 SIZE -127 ÷ +128 0 04 LIN -127 ÷ +128 005 LIN -127 ÷ +128 10 05 M SIZ -127 ÷ +128 0artoocz¹tkowa06 M SIZ -127 ÷ +128 12 06 M KEY -127 ÷ +128 10RRV07 M LIN -127 ÷ +128 0 07 KEY -127 ÷ +128 1008 KEY -127 ÷ +128 0 08 S SKW -127 ÷ +128 009 SSKW -127 ÷ +128 0 09 M PIN -127 ÷ +128 2010 M PIN -127 ÷ +128 30 10 PIN -127 ÷ +128 011 PIN -127 ÷ +128 0 11 S BOW -127 ÷ +128 -512 S BOW -127 ÷ +128 0 12 W AVW -127 ÷ +128 313 M BOW -127 ÷ +128 013 4PIN -127 ÷ +128 514 4PIN -127 ÷ +128 -3 00 B SEL 0/1 015 4SBO -127 ÷ +128 0 01 CENT -127 ÷ +128 000 CENT -127 ÷ +128 0 02 S KEW -127 ÷ +128 001 SKEW -127 ÷ +128 0 03 BOW -127 ÷ +128 -302 BOW -127 ÷ +128 4 04 4BOW -127 ÷ +128 003 SIZE -127 ÷ +128 0 05 SIZE -127 ÷ +128 004 LIN -127 ÷ +128 0 06 LIN -127 ÷ +128 005 M SIZ -127 ÷ +128 0 07 M SIZ -127 ÷ +128 1206 M KEY -127 ÷ +128 0 CXP85112B RBH 08 M LIN -127 ÷ +128 507 KEY -127 ÷ +128 0 -613S09 KEY -127 ÷ +128 008 S SKW -127 ÷ +128 0 10 S SKW -127 ÷ +128 009 M PIN -127 ÷ +128 25 11 M PIN -127 ÷ +128 2510 PIN -127 ÷ +128 -25 12 PIN -127 ÷ +128 011 S BOW -127 ÷ +128 -5 13 S BOW -127 ÷ +128 -3012 WAVW -127 ÷ +128 0 14 M BOW -127 ÷ +128 -213 4PIN -127 ÷ +128 3 15 4PIN -127 ÷ +128 -300 CENT -127 ÷ +128 016 4SBO -127 ÷ +128 201 SKEW -127 ÷ +128 0 00 CENT -127 ÷ +128 002 BOW -127 ÷ +128 3 01 S KEW -127 ÷ +128 003 4BOW -127 ÷ +128 0 02 BOW -127 ÷ +128 404 SIZE -127 ÷ +128 0 03 SIZE -127 ÷ +128 005 LIN -127 ÷ +128 -30 04 LIN -127 ÷ +128 006 M SIZ -127 ÷ +128 5 05 M SIZ -127 ÷ +128 007 M LIN -127 ÷ +128 -2 06 M KEY -127 ÷ +128 -1008 KEY -127 ÷ +128 0 RBV 07 KEY -127 ÷ +128 -1009 S SKW -127 ÷ +128 0 08 S SKW -127 ÷ +128 010 M PIN -127 ÷ +128 25 09 M PIN -127 ÷ +128 2011 PIN -127 ÷ +128 0 10 PIN -127 ÷ +128 012 S BOW -127 ÷ +128 30 11 S BOW -127 ÷ +128 -513 M BOW -127 ÷ +128 2 12 WAVW -127 ÷ +128 -314 4PIN -127 ÷ +128 -3 13 4PIN -127 ÷ +128 515 4SBO -127 ÷ +128 -2Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeCXP85112B-613STabela 3SCDumeroz cjiarametrakreszmianartoocz¹tkowa00 SHUE 0 ÷ 31 15Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeTDA9160A613STabela 4D/Aumeroz cjiarametrakreszmianartoocz¹tkowa00 BKU 0 ÷ 63 6301 BKD 0 ÷ 63 0Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeCXA1315PMSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 45

Regulacje w trybie serwisowym projektora KP-46S3 z chassis RX1 firmy SonyTabela 5MCDumeroz cjiarametrakreszmianartoocz¹tkowaUk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeMCD 00 MHUE 0 ÷ 31 15 TDA9141Tabela 6RGBTabela 7PIP01 YDLT 0 ÷ 15 3 TDA9143umeroz cjiarametrakreszmian00 SCOL 0 ÷ 15 4artoocz¹tkowa01 SBRT 0 ÷ 63 3102 RAMP 0 ÷ 63 3103 GAMP 0 ÷ 63 3104 BAMP 0 ÷ 63 3105 RCUT 0 ÷ 63 3106 GCUT 0 ÷ 63 3107 BCUT 0 ÷ 63 3108 PDL 0 ÷ 63 3109 GNMA 0 ÷ 63 010 ADBL 0 ÷ 1 011 RELC 0 ÷ 1 112 TCPL 0 ÷ 1 1umeroz cjiTabela 11CPUarametrakreszmian00 RDV 0 ÷ 15 8artoocz¹tkowa01 RDH 0 ÷ 63 1602 FRY 0 ÷ 15 303 9V50 0 ÷ 7 304 9H50 0 ÷ 7 205 9V60 0 ÷ 7 206 9H60 0 ÷ 7 307 SCON 0 ÷ 15 8umeroz cjiarametrakreszmianartoocz¹tkowa00 OSH 0 ÷ 63 1801 ODL 0 ÷ 256 1502 FTZP 0 / 1 103 RGBP 0 / 1 104 NICP 0 / 1 105 B/G 0 / 1 106 I 0/1 107 IRE 0 / 1 008 D/K 0 / 1 109 AUS 0 / 1 010 L 0/1 111 MYC2 0 / 1 012 MYC4 0 / 1 0Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeTDA4780Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeSDA9188-3XUk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeCXP5400Tabela 9TXTTabela 8IPQumeroz cjiTabela 10APumeroz cjiarametrarametrakreszmian00 TXH 0 ÷ 255 9akreszmianartoocz¹tkowa01 TXV 0 ÷ 63 4402 VSP 0 ÷ 255 5903 BSP 0 ÷ 255 6104 BST 0 ÷ 255 5305 QSF 0 ÷31 106 A7F 0 ÷ 255 1007 QDT 0 ÷ 63 1308 CST 0 ÷ 255 009 CSP 0 ÷ 255 8010 LMT 0/1 011 GMX 0 ÷ 255 3112 FMX 0 ÷ 255 3113 TVER 0 ÷ 3 3umeroz cjiarametrakreszmianartoocz¹tkowa00 FAW 0 ÷ 255 1001 CTM 0 ÷ 255 402 CTN 0 ÷ 255 8003 WGO 0 ÷ 255 1004 WGS 0 ÷ 255 2105 WGT 0 ÷ 255 8006 WGB 0 ÷ 255 5007 ACG 0 / 1 108 CDB 0 ÷ 63 3009 FMP 0 ÷ 127 2610 WGP 0 ÷ 127 2611 INIP 0 ÷ 127 12712 BNIP 0 ÷ 127 7213 LNIP 0 ÷ 127 8114 CRM 0 / 1 015 ACO 0 / 1 116 WAC 0÷15 100 CIN 0/1 001 107 0/1 102 LFR 0/1 1artoocz¹tkowa03 HWE 0 ÷ 15 1504 NR 0 ÷ 3 205 Y-V 0 ÷ 255 6006 UV-V 0 ÷ 255 007 PEAK 0 ÷ 127 1008 CTI 0 ÷ 127 6409 VWE 0 ÷ 63 31Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeTPU3040Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeMSP3410Uk³adrealizuj¹cregulowanefunkcje46 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Regulacje w trybie serwisowym projektora KP-46S3 z chassis RX1 firmy SonyTabela 12IP2umeroz cjiarametrakreszmian00 BOX 0 / 1 001 SCF 0 ÷ 3 002 SPS 0 ÷ 3 003 PHAS 0 / 1 004 AXIS 0 / 1 1artoocz¹tkowaUk³adrealizuj¹cregulowanefunkcjeTDA9160UPCPLOCPHSKEVPOSHBOWVLINHKEYVSIZRys.4RGH CENTVSCORGH BOWHPOSRGH SKEWHSIZHPINRGH 4BOWRys.3.Ustawienie pozycji teletekstuNa wejœcie podaæ sygna³ zawieraj¹cy dane teletekstu, nastêpniewejœæ w tryb serwisowy i wybraæ pracê teletekstu zezmiksowanym obrazem. Za pomoc¹ zmiany wartoœci parametrówTXH i TXV ustawiæ w³aœciw¹ pozycjê teletekstu na ekranie.Po zakoñczeniu regulacji zapisaæ ustawienia do pamiêci.Ustawienie pozycji znaków OSDNa wejœcie podaæ sygna³ w standardzie PAL, wejœæ w trybserwisowy i wybraæ CPU. Spoœród dostêpnych parametrów wybraæOSH i ustawiæ tak¹ jego wartoœæ, przy której wskazaniaOSD bêd¹ na œrodku ekranu. Wybran¹ wartoœæ OSH zapisaædo pamiêci.RGV CENTRGV SKEWRGV BOWRys.5.Rys.6.Ustawienie PIPW trybie serwisowym wybraæ dwukrotnie PIP. Nale¿y takzmieniaæ wartoœci parametrów RDV i RDH, aby dodatkowyobraz pojawia³ siê w równych odleg³oœciach od brzegu ekranuw czterech punktach: u góry, na dole, z prawej i lewej strony.Nowe ustawienia zapisaæ do pamiêci.}SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 47

Uk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318AUk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318AKarol Œwierc1. Ogólna struktura uk³adu IPSALOIPSALO to Intrgrated Power Supply And Line Output, awiêc zintegrowany uk³ad zasilacza i odchylania poziomego.To jedne z bardziej skomplikowanych uk³adów, jakie w odbiornikachtelewizyjnych spotykamy i sprawiaj¹ce równoczeœniewiele k³opotów serwisowych. Firma Telefunken (Thomson,Nordmende i pokrewne) funduje nam czêsto powa¿ne ³amig³ówkido rozwi¹zania w naszych warsztatach. Artyku³ niniejszyto swoista pomoc techniczna w tym zakresie. Podobnekonstrukcje (pod wzglêdem najogólniejszej idei) spotykamyrównie¿ w odbiornikach Hitachi, Grundig czy Salora. Cech¹najbardziej charakterystyczn¹ uk³adu IPSALO Telefunkena jestzastosowanie jednego tranzystora BU508 (lub podobnego)pe³ni¹cego rolê klucza równoczeœnie w uk³adach przetwornicyi odchylania (uk³ady innych firm choæ zintegrowane zawieraj¹dwa oddzielne klucze). Jednak ta oszczêdnoœæ okupionajest niema³¹ komplikacj¹ stopni steruj¹cych. Problemy serwisowepojawiaj¹ siê g³ównie, gdy uk³ad musi pracowaæ w du-¿ym zakresie zmiennoœci napiêcia sieciowego, gdy¿ praca przetwornicywymaga odpowiednio szerokiej zmiennoœci wspó³czynnikakluczowania, natomiast uk³ad linii musi pracowaæ wsta³ych warunkach. O synchronicznej pracy przetwornicy iodchylania poziomego mo¿na nie wspominaæ, gdy¿ jako uk³adzintegrowany ta cecha jest oczywista. Kolejn¹ cech¹ charakterystyczn¹i zdecydowanie wad¹ takiego rozwi¹zania jest brakizolacji napiêæ zasilaj¹cych od sieci energetycznej. Uk³ad Telefunkenawykonany jest w pe³ni na elementach dyskretnych,a jak dzia³a wyniknie z dalszej czêœci artyku³u. Schemat chassis318A opublikowany by³ w dodatkowej wk³adce do „SE”10/2002 i ró¿ni siê jedynie w szczegó³ach (aczkolwiek jest ichwiele) od odbiornika chassis TX80.5 publikowanego w dodatkowejwk³adce do „SE” 7/1997 i opisywanego w „SE” 8/2002.Uproszczony schemat prezentuj¹cy ideê pracy uk³adu IPSA-LO przedstawia rysunek 1.Wyodrêbniono na nim kluczowe elementy przetwornicy:transformator LP03, obwód wtórny przekazania energii dokondensatora CP17, modulator szerokoœci impulsów objêtysprzê¿eniem zwrotnym i klucz TP10 oraz stopnia koñcowegoPWM+300Vtransformatorprzetwornicyklucz uk³adu IPSALO(wspólny klucz uk³aduzasilania i odchylania)ujemne sprzê¿enie zwrotneLP03TP10DP11DP10DP48cewkiodchylaj¹ce Hkondensatorkorekcji SLP04Rys.1. Uproszczony schemat uk³adu IPSALO w OTVCTelefunken z chassis 318A.L CCP40CP18trafopowielacz+B=104VCP17kondensatorpowrotuDP13dioda inwersyjnauk³adu odchylanialinii: cewki odchylaj¹ce L C , kondensator powrotu CP18, kondensatorkorekcji S (CP40), indukcyjnoœæ LP04 to trafopowielacz(nie jest w tej chwili zbyt istotne, ¿e zawiera uzwojeniadodatkowe), dioda DP10 separuj¹ca oba uk³ady, dioda inwersyjnaDP13 i ten sam klucz TP10.2. Zale¿noœci czasowe, które musz¹ byæspe³nione w uk³adzie zintegrowanymIPSALODla poprawnej pracy tak zintegrowanych uk³adów musz¹byæ spe³nione okreœlone warunki. Wy³¹czenie klucza TP10inicjuje fazê przekazania energii zgromadzonej w rdzeniu LP03do strony wtórnej i równoczeœnie jest momentem rozpoczêciaokresu powrotu odchylania poziomego. Okres powrotu liniijest na tyle krótki, ¿e nie zachodzi powa¿ne niebezpieczeñstwo¿eby wspó³czynnik wype³nienia modulatora PWM by³mniejszy ani¿eli stosunek fazy powrotu do ca³ego okresu odchylaniapoziomego. Inaczej mówi¹c warunek ten jest ³atwydo spe³nienia, jednak musi byæ uwzglêdniony przede wszystkimw projekcie transformatora zasilacza LP03. Jeœliby natomiastz powodu jakichkolwiek czynników awaryjnych warunekten nie by³ spe³niony, z rysunku 1 wyraŸnie widaæ, ¿e wtedydioda DP10 nie spe³ni roli separacji obu uk³adów i energiaz kondensatora powrotu zamiast byæ przekazana do cewekodchylaj¹cych zostanie roz³adowana w obwodzie kolektoratranzystora kluczuj¹cego.Na wspó³czynnik wype³nienia stopnia steruj¹cego PWMna³o¿ony jest jeszcze jeden warunek. Z zasady dzia³aniatranzystorowego uk³adu odchylania wiadomo, ¿e w pierwszejpo³owie okresu wybierania kluczem dla tego uk³adu jest nietranzystor ale dioda inwersyjna, tu DP13. Inaczej mówi¹c, energiazmagazynowana w cewkach powoduje spolaryzowanie tejdiody w kierunku przewodzenia i stan klucza tranzystorowegonie ma w tym czasie znaczenia. Jednak oko³o po³owy fazywybierania sytuacja ulega diametralnej zmianie pod tym wzglêdem.Kierunek pr¹du w cewkach ulega zmianie (praktycznienastêpuje to nieco przed po³ow¹ czasu t W i zale¿y od sprawnoœciuk³adu, w tym od jego obci¹¿enia i zmienia siê nieco znastaw¹ jaskrawoœci obrazu) i musi byæ przejêty przez w³¹czonytranzystor. Równoczeœnie stanowi to warunek na maksimumd wype³nienia PWM. Poniewa¿ wspó³czynnik ten kontrolujete¿ iloœæ przekazywanej energii stabilizuj¹c napiêciewyjœciowe, ulega on zmianie z obci¹¿eniem, jak i wartoœci¹napiêcia sieciowego. Pozostaj¹ oczywiœcie tradycyjne warunkipe³nego nasycenia tranzystora szczególnie trudne do spe³nieniaw koñcowej fazie wybierania linii, gdy pr¹d kolektoraroœnie, a bazy ma tendencjê do malenia. Tutaj dodatkowo pr¹dkolektora jest sum¹ pr¹du cewek, trafopowielacza i uzwojeniapierwotnego transformatora przetwornicy. Równoczeœnie, poniewa¿nie tylko brak nasycenia, równie¿ nasycenie zbyt g³êbokie,nieprawid³owy lub nieoptymalny przebieg napiêciowy(mówi¹c o nasyceniu mamy na myœli pr¹d bazy) mo¿e byæ48 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Uk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318APrzebiegpr¹du w cewkachodchyl. HNapiêciena diodzieDP10DP48pr¹d p³ynieprzez DP13Napiêciena kolektorzeTP10Przebiegna kolektorzeTP06Przebiegnapiêciana bazie TP05tpδ maxδ minpr¹d p³ynieprzez TP10uwaga 2 uwaga 1δtPWMTP10-OFFδ= ;THT H=t w+t p=64µsΠ t wU= × (1+ )×U2 t B p800V=104V12 tw twuwaga 3220VU=U RMS× 2/ δ600 700Vkontrola zboczanarastaj¹cego na CP03ttttpowodem uszkadzania siê tranzystora kluczuj¹cego. Widaæ wiêc,¿e warunki na³o¿one na stopieñ steruj¹cy kluczem s¹ tu wygórowane.Równoczeœnie stopieñ ten jest stosunkowo prosty, ma³orozbudowany. Spe³nienie tych wszystkich warunków nale¿yoczywiœcie do konstruktora uk³adu, ze szczególnym uwzglêdnieniemparametrów elementów indukcyjnych. Jednak do nasserwisantów nale¿y œwiadomoœæ tych problemów i zale¿noœci,bo z ró¿nych powodów mog¹ byæ one nie spe³nione. A jedentylko wniosek jest ³atwo przewidzieæ - uszkodzenie tranzystoraBU. Wymienione zale¿noœci zilustrowano na rysunku 2.Jest jeszcze jeden warunek najtrudniejszy do spe³nienia ico ciekawe nie do koñca spe³niony. Separacja stopnia przetwornicyi linii za pomoc¹ diody DP10 spe³nia dobrze swoj¹funkcjê w okresie wybierania i w sytuacji, gdy wspó³czynnikwype³nienia PWM jest krótki, co nale¿y rozumieæ przesuwasiê raczej w kierunku d MIN ani¿eli d MAX . Co natomiast z okresempowrotu? Impuls napiêcia na kolektorze TP10 wyznaczonynapiêciem samoindukcji uzwojenia pierwotnego jest prost¹funkcj¹ wspó³czynnika wype³nienia kluczowania i wartoœci wyprostowanegonapiêcia sieci. Poniewa¿ ju¿ wczeœniej wymienionewarunki zak³adaj¹, ¿e transformator musi byæ tak nawiniêty,aby wspó³czynnik ten nie by³ d³u¿szy od oko³o 50%, mato równie¿ konsekwencje na wartoœæ tego napiêcia. Poniewa¿jednak musi byæ zachowany rozs¹dny przedzia³ zmiennoœcipunktu pracy trzeba za³o¿yæ, ¿e wspó³czynnik ten mo¿e siêzbli¿aæ do 50%, a wiêc napiêcie samoindukcji uzwojenia pierwotnegoLP03 mo¿e oscylowaæ w granicach 600÷700V. Jednakwiadomo, ¿e impuls napiêcia na kondensatorze powrotuosi¹ga wiêksze wartoœci i co wtedy z separacj¹ obu uk³adów?Wprawdzie okreœlenie z poprzedniego zdania „wiadomo” mo¿ebyæ nieœcis³e i nieprzekonuj¹ce bo przecie¿ mo¿na zaprojektowaæindukcyjnoœæ cewek i pojemnoœci kondensatorów tak, abyte warunki spe³niæ. Czy wiêc mo¿na coœ bli¿ej wywnioskowaæw tym temacie maj¹c do dyspozycji jedynie schemat ideowyodbiornika? Okazuje siê, ¿e tak. Znaj¹c napiêcie zasilania stopnialinii (tu 104V, zak³adaj¹c jedynie niewielkie uproszczeniezjawisk) i czas powrotu, impuls napiêcia na kondensatorzepowrotu jest jednoznacznie wyznaczony i proste przeliczeniaprowadz¹ do wniosku, ¿e jest on oko³o 8-krotnie wy¿szy odzasilania. No chyba ¿eby czas powrotu nie by³ zachowany przezzbyt du¿y dobór pojemnoœci kondensatora C P . Z tak¹ sytuacj¹spotykaliœmy siê w odbiornikach radzieckich typu Junost, aleoczywiœcie szanuj¹ca siê firma sobie na to nie pozwoli. Nale-¿y siê wiêc liczyæ z tym, ¿e w czasie oko³o œrodka fazy powrotulinii i niekorzystnych warunków zasilania i obci¹¿enia separacjadiod¹ DP10 mo¿e nie do koñca spe³niæ swoje zadanie.Wtedy impuls powrotu linii przedostanie siê na kolektor tranzystoraTP10 i zostanie przetransformowany na stronê wtórn¹LP03. Dlatego te¿ uk³ad w rzeczywistoœci nie wygl¹da dok³adnietak jak przedstawia to rysunek 1. Dioda prostownicza DP11nie jest pod³¹czona wprost do kondensatora CP17, ale do odczepu6 trafopowielacza. Zapewne liczba zwojów tego odczepu,jak i odczep - wyprowadzenie 10 transformatora LP03 zosta³yprzez konstruktorów dok³adnie przemyœlane.+0.7V-0.7VPrzebiegnapiêciana wyjœciugeneratoralinii i naanodzie DP05poziomklampowaniaprzebiegna wyjœciugeneratoraimpuls zró¿niczkowanyelementami CP04, RP10poziomkomparowaniaUwaga 1: W tym momencie nastêpuje zmiana kierunku pr¹du w cewkachodchylaj¹cych i tranzystor TP10 musi byæ ju¿ w³¹czonyUwaga 2: Do tego momentu nastêpuje powrót odchylanie poziomegoi tranzystor TP10 nie mo¿e byæ w³¹czonyUwaga 3: Najbardziej krytyczny obszar dla nasycenia tranzystora TP10,szczególnie przy ma³ym δ.Rys.2. Zale¿noœci czasowe przebiegów napiêcia ipr¹du w uk³adzie IPSALO chassis 318A.tt3. Schemat blokowy zasilania i odchylaniachassis 318APo tym naœwietleniu idei ogólnej i problemów opisywanegouk³adu IPSALO, przejdê do omówienia jego poszczególnychfragmentów. Rysunek 3 przedstawia schemat blokowytego uk³adu.Dalszy opis zostanie podzielony na podpunkty odpowiadaj¹ceposzczególnym fragmentom uk³adu, wyodrêbnionymna schemacie blokowym.3.1. OscylatorTo uk³ad zawieraj¹cy tranzystory TP01 i TP02. Nie jest tojednak ¿aden multiwibrator. Uk³ad ten bez synchronizacji,drgañ wytwarza³ nie bêdzie. Tranzystory TP1 i TP2 po³¹czones¹ w tzw. uk³ad tyrystora z silnym dodatnim sprzê¿eniem miê-SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 49

Uk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318Adzy nimi. W tym „tranzystorowym tyrystorze” po³¹czenie bazyTP01 i kolektora TP02 mo¿emy nazwaæ bramk¹, emiter TP01traktowaæ jako katodê, a emiter TP02 jako anodê tyrystora.Widzimy zatem, ¿e bramka wyzwalana jest z uk³adu generatoralinii zawartego w uk³adzie scalonym M52038. Wyzwalanie toodbywa siê przez cz³on ró¿niczkuj¹cy RP10, CP04 o bardzokrótkiej sta³ej czasowej, wynosz¹cej oko³o 3.3µs. Zatem wspó³czynnikwype³nienia przebiegu na nodze 20 IL01, aczkolwiekprzystosowany do sterowania tranzystorowym stopniem koñcowymlinii, nie ma tu znaczenia. Zgodnie z uwagami zawartymiw punkcie 2 wspó³czynnik ten kszta³towany jest dalej.3.2. Uk³ad wytwarzaj¹cy przebieg pi³ozêbnyTo elementy RP12 i CP03. Kondensator CP03 ³adowanyjest pr¹dem rezystora RP12 i roz³adowywany znacznie mniejszejwartoœci rezystorem RP65 po wyzwoleniu „tranzystorowegotyrystora”. Sta³a czasowa wy¿ej wymienionych elementówwynosi oko³o 150µs, a wiêc jest tylko dwukrotnie d³u¿szaod okresu pi³y, któr¹ wytwarza. Zatem liniowoœæ wytworzonegow ten sposób przebiegu nie jest imponuj¹ca. Nie stanowito jednak istotnego problemu, ujemne sprzê¿enie zwrotne czuwanad prac¹ ca³oœci uk³adu. Kluczowym podzespo³em tej pêtlijest uk³ad stabilizacji opisany w punkcie 3.6, a ca³a idea sprowadzasiê do kontroli napiêcia w wêŸle kolektor TP3 i rezystory:RP03, RP12 i RP13. To napiêcie decyduje o nachyleniuzbocza pi³y na kondensatorze CP03. Tranzystor TP04 jest buforem,który nale¿y tu traktowaæ jako transformator impedancji;nie obci¹¿a obwodu RC (du¿a impedancja wejœciowa), anisk¹ rezystancj¹ wyjœciow¹ wysterowuje uk³ad PWM.3.3. Uk³ad klampowania poziomów przebiegupi³ozêbnegoUk³ad ten znajduje siê miêdzy buforem TP04 a wejœciemmodulatora PWM. Sprzê¿enie wy¿ej wspomnianych obwodównastêpuje przez pojemnoœæ CP48, a funkcjê klampuj¹c¹ pe³nidioda DP37. Ten niepozorny element spe³nia w uk³adzie bardzoistotn¹ rolê. Niezale¿nie od sk³adowej sta³ej przebiegu naemiterze TP04 najni¿szy „piedesta³” przebiegu podawanego~220VACUk³adkontrolinapiêciaprzebieg Hz generatoraliniizasilanie standbyOscylatorzµPZasilaniewzmacniaczab³êduGeneratorprzebiegupirozêbnego+CP48DP37CP31zasilanie startoweujemne sprzê¿enie zwrotneUk³adzabezpieczaniaPWMDP36bootstrapDrivertranzystorakluczuj¹cegoCP07TP10RP30RP31dioda separuj¹cauk³ad odchylania i zasilaniaRys.3. Schemat blokowy.na modulator szerokoœci impulsów jest sta³y i wynosi –0.7V.Dziêki temu pochylenie zbocza przebiegu pi³ozêbnego jest prawid³owoprzekszta³cane na wspó³czynnik wype³nienia przebiegusteruj¹cego kluczem TP10. Powy¿sze zale¿noœci zilustrowanes¹ równie¿ na rysunku 2.3.4. Modulator PWMUk³ad ten jest tak prosty, ¿e mo¿na go niemal¿e nie dostrzec.Stanowi go tranzystor TP05. Poziom komparowania tonapiêcie z³¹czowe baza-emiter tego tranzystora. Dziêki klampuj¹cemudzia³aniu obwodu opisanego w poprzednim podpunkcie,na kolektorze TP05 otrzymywany jest przebieg prostok¹tny,którego stan wysoki jest jednoznacznie wyznaczonyczasem narastania pi³y z CP03 w przedziale napiêcia 1.4V.Zale¿noœæ tê naniesiono równie¿ na rysunku 2. Z uwagi nasta³¹ czêstotliwoœæ przebiegu PWM wyznaczon¹ generatoremlinii, miêdzy czasem tym a wspó³czynnikiem wype³nienia zachodzizale¿noœæ prostej proporcjonalnoœci. Nale¿y jednak mieæna uwadze, ¿e w uk³adzie tym jest wiele czynników wprowadzaj¹cychniema³e b³êdy. Przebieg pi³ozêbny jest silnie odkszta³conyinercj¹ pierwszego rzêdu, komparowanie na z³¹czubaza-emiter tranzystora, które mo¿e „p³ywaæ” ze zmianamitemperatury itp. To wszystko nie stanowi istotnego problemudla dzia³ania ca³oœci uk³adu (i tym samym pozwala go dotego stopnia uproœciæ), dziêki zbawczemu dzia³aniu ujemnegosprzê¿enia zwrotnego, o którym nieco szerzej w p.3.6.3.5. Uk³ad steruj¹cy tranzystorem kluczuj¹cymKluczem uk³adu IPSALO jest TP10 (S2000A - odpowiednikBU508). Uk³ad nim steruj¹cy zawiera tranzystory TP06 iTP09 oraz diody: DP08, DP15, DP16, DP30, DP36. TranzystorTP06 neguje (odwraca w fazie) przebieg PWM z kolektoraTP05. Stanowi on równoczeœnie wraz z diod¹ DP08 wzmacniaczpr¹dowy pracuj¹cy w fazie wy³¹czania tranzystora-klucza.Za dostarczenie odpowiedniego pr¹du w fazie w³¹czeniaklucza odpowiedzialny jest TP09. Odpowiedni dobór pr¹dubazy TP10 wyznaczony jest rezystorem RP23. W pracach serwisowychzachodzi czasem koniecznoœæ niewielkiej korektywartoœci tego rezystora, gdyS2000 nadmiernie siê nagrzewasiê. ród³em napiêcia drivera liniijest napiêcie kondensatoraCP16 pochodz¹ce w fazie startuLP03DP10trafopowielaczDP11CP40LP04diodainwersyjnaDP13kondensator C S+B=104V+ CP17CP18kondensatorpowrotucewkiodchylaj¹ceuk³adu z rezystora RP17, a póŸniejz uzwojenia 7-8 trafopowielacza.Prostotê uk³adu driveraosi¹gniêto dziêki bardzo sprytnemuzasilaniu tego stopnia. ZCP15 zasilany jest TP09, natomiastw jego bazie i kolektorzeTP06 zastosowano zasilanie zbootstrapem. Realizuje go kondensatorCP07, na którym ³adunekuzupe³niany jest w fazie wy-³¹czenia TP10 przez diodêDP36.Z uwagi na krytyczne warunkipracy drivera, w razieuszkodzenia S2000 kondensatorCP07 jest obok CP08 g³ównym50 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Uk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318Apodejrzanym, winnym nieprawid³owego wysterowania tranzystorawysokonapiêciowego. Dla pe³nego zrozumienia dzia-³ania uk³adu steruj¹cego tym tranzystorem, autor artyku³u zalecadociekliwemu Czytelnikowi przeanalizowanie funkcjidiod DP36 i DP08. Uk³ad z trzema diodami DP15, DP16 iDP30 oraz kondensator CP08 to klasyczny fragment niemalwszystkich zasilaczy (OTV i nie tylko) konstrukcji firm Thomson,Telefunken (i pokrewnych). Realizuje on przesuniêcie poziomunapiêcia z wyjœcia drivera w kierunku napiêæ ujemnychwymaganych, a przynajmniej korzystnych dla warunkówpracy tranzystora kluczuj¹cego w fazie jego wy³¹czania.Kosmetyki tych warunków dope³nia ceweczka LP02 wraz zrezystorami RP21 i RP35.3.6. Uk³ad stabilizacji napiêcia wyjœciowegoKluczowym fragmentem tego uk³adu jest tranzystor TP03.Poziom odniesienia stanowi tu dioda Zenera DP06 wraz z diod¹DP46 (kompensacja termiczna napiêcia zenerowskiego).Kontrolowane jest napiêcie wyjœciowe +B = 104V. Z uwagi naintegracjê uk³adu zasilacza i odchylania trudno jednoznaczniepowiedzieæ jakie napiêcia, w którym uk³adzie s¹ wytwarzane.Nale¿y jednak sprawê traktowaæ tak, ¿e napiêciem wyjœciowymprzetwornicy jest +B i +S, a reszta wytwarzana jest wstopniu koñcowym linii. Zatem stabilizacja pozosta³ych napiêæuwarunkowana jest okreœlonym stosunkiem czasu wybieraniai powrotu linii oraz uwarunkowana dalej parametrami rezonansowymitego obwodu.Poniewa¿ nad ca³oœci¹ uk³adu czuwa ujemne sprzê¿eniezwrotne, wartoœæ napiêcia wyjœciowego przetwornicy uzale¿-niona jest jedynie od wy¿ej wspomnianego napiêcia referencyjnegoi dzielnika rezystancyjnego RP08, RP61, RP07 zawieraj¹cegopotencjometr PP01. Reszta uk³adu musi „jedynie”(celowo w cudzys³owie) potrafiæ spe³niæ warunki pracy, jakienarzuca ta pêtla. Tranzystor TP03 jest równoczeœnie komparatorem,jak i wzmacniaczem b³êdu. Rezystor RP59 wyznaczawartoœæ jego wzmocnienia rzutuj¹c tym samym na wzmocnieniew ca³ej pêtli.Mniejsza opornoœæ tego rezystora ® wiêksze wzmocnienie® lepsza stabilizacja ® ale niebezpieczeñstwo niestabilnoœciuk³adu.Dzia³anie wzmacniacza b³êdu polega na wytworzeniu okreœlonegospadku napiêcia na rezystorze RP03 (jeœli tak na tenuk³ad spojrzymy, to wyjœciem wzmacniacza b³êdu jest pr¹dkolektora TP03). Poniewa¿ napiêcie na kondensatorze CP01stabilizowane jest diod¹ Zenera, spadek napiêcia na RP03 przek³adasiê jednoznacznie na czynnik wyznaczaj¹cy pr¹d p³yn¹cyprzez RP12 i w ten sposób kontroluje zbocze przebiegu pi-³ozêbnego na kondensatorze CP03.3.7. ród³o napiêcia zasilaj¹cego wzmacniacz b³êduTo obwód z tranzystorem TP11. Oprócz zasilania uk³adu wymienionegow tytule pe³ni ono równie¿ funkcjê zasilania startowego³aduj¹cego kondensator CP15 oraz wstêpn¹ polaryzacjêdiody Zenera DP06 ustalaj¹c punkt pracy na jej „kolanie”. Wspomnianezasilania s¹ jednak rozdzielone rezystorami RP01 i RP17(rezystory du¿ej mocy 3W i 7W). Fakt, ¿e to Ÿród³o zasilaniawzmacniacza b³êdu jest „trwa³e” (nie startowe) umo¿liwi³o bardzoprost¹ realizacjê funkcji ON/standby. Tranzystor pnp TP11w³¹czany jest za poœrednictwem TP12, a ten sterowany jest wprostz mikrokontrolera. ród³o pr¹du w³¹czanego tymi tranzystorami,aczkolwiek wydaje siê banalne, warte jest g³êbszej uwagi.Napiêcie pobierane jest z mostka Graetza, ale nie z jego wyjœcialecz wprost z linii sieci energetycznej. Daje to przebieg napiêciawzglêdem masy odbiornika odpowiadaj¹cy prostowaniu jednopo³ówkowemu.Znaczna wartoœæ RMS napiêcia sieciowego jest„niewygodnym” czynnikiem dla tak zaprojektowanego uk³aduzasilania. Natomiast pobór pr¹du w taki w³aœnie sposób pozwalana wzglêdn¹ redukcjê mocy rezystorów RP01 i RP17 (i tak 3W i7W rezystory). Dociekliwemu Czytelnikowi zaleca siê przeanalizowaniena ile jest to korzyœæ, wzglêdem tradycyjnego i napierwszy rzut oka wydawa³oby siê logicznego pod³¹czenia emiteraTP11 do wêz³a wyjœciowego mostka Graetza.Natomiast z serwisowego punktu widzenia warto zwróciæuwagê na warunki pracy tranzystora TP11. To tranzystor pnpo wymaganej znacznej wytrzyma³oœci napiêciowej, w tym zakresietrudno o dobry odpowiednik, a w przypadku braku2SA1156 i szukaj¹c odpowiedniego zamiennika powy¿sza teoriamo¿e siê przydaæ bardzo praktycznie.Kolejna sprawa zwi¹zana z opisywanym w tym podpunkcieuk³adem zasilania. Przecie¿ sygna³ z n.20 mikroprocesoranie realizuje funkcji jak wy¿ej napisano ON/standby, ale w³¹cz/wy³¹cz ca³y uk³ad IPSALO. Funkcja ta przek³ada siê na realizacjêtrybu standby odbiornika dziêki odrêbnemu zasilaniumikrokontrolera. I tu rzecz niespotykana, wprost z sieci energetycznejprzez rezystor RP39 i stabilizator na tranzystorzeTR08. Warto podkreœliæ, ¿e zarówno to zasilanie (standby),jak i opisane wy¿ej (w³¹czane kluczem TP11) maj¹ bardziejcharakter Ÿród³a pr¹dowego ani¿eli napiêciowego.3.8. Uk³ady zabezpieczeniaKa¿dy „wspó³czesny” zasilacz takie zawiera i w chassis318A równie¿ ich nie brakuje. Elementy czynne pe³ni¹ce tefunkcje w IPSALO Telefunkena to tranzystory TP07 i TP08.Poniewa¿ uk³ady zabezpieczenia równie skutecznie jak spe³niaj¹swoj¹ funkcjê, wprowadzaj¹ „w maliny” serwisanta, autorartyku³u zaleca potraktowanie „nie po macoszemu” tegopunktu. Elementy zabezpieczenia jak zwykle kontroluj¹ kilkapunktów, jak równie¿ na kilka sposobów realizuj¹ zabezpieczenie.I tak:· sygna³ z rezystorów RP30 i RP31 doprowadzony do bazyTP08 stanowi ograniczenie nadpr¹dowe zarówno obwoduczêœci zwi¹zanej z zasilaczem, jak i stopniem mocy linii,kontroluje bowiem pr¹d wspólnego dla nich tranzystora,· sygna³ z rezystora RP50 kontroluje pr¹d Ÿród³a zasilanianapiêcia +B,· sygna³ pobierany z uzwojenia 8-9 trafopowielacza, bêd¹cegouzwojeniem ¿arzenia kineskopu, kontroluje w poœrednisposób wartoœci wszystkich napiêæ wraz z napiêciemanodowym kineskopu. Dlatego te¿ oznaczony jestXRP, co mo¿na rozszyfrowaæ X Ray Protection.A teraz czêœci wykonawcze uk³adu, czyli jak zabezpieczeniejest realizowane w przypadku uaktywnienia któregoœ zobwodów „czujnikowych”.· jeœli tranzystor TP08 zostanie w³¹czony, dioda DP07 œci¹gnieprzebieg pi³ozêbny podawany przez CP48 na modulatorPWM do poziomu niskiego redukuj¹c w ten sposóbwspó³czynnik d PWM ,· dioda DP01 œci¹gnie zasilanie wzmacniacza b³êdu, któregoreakcja jest identyczna jak gdyby wzros³o napiêcie wyj-SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 51

Uk³ad scalony TDA6812œciowe,• dioda DP45 wy³¹czy TP12 i za jego poœrednictwem kluczTP11 - reakcja analogiczna do wy³¹czenia odbiornika wstan standby,• diody DP32 i DP33 œci¹gaj¹c potencja³ bazy TP05 redukuj¹wspó³czynnik wype³nienia modulatora PWM,• dioda DP51 po wy³¹czeniu lub redukcji mocy uk³adu roz-³adowuje kondensator napiêcia zasilania 9.6V, CP15.Z powy¿szego wyliczenia widaæ, ¿e czynniki realizuj¹cezabezpieczenia dubluj¹ siê, zmniejszaj¹c tym samym prawdopodobieñstwoniekontrolowanego wzrostu energii w uk³adziew wyniku dowolnych czynników awaryjnych. Zabezpieczaj¹tym samym element najbardziej nara¿ony na uszkodzenie - tranzystorkluczuj¹cy S2000 oraz uk³ady zasilane z uzwojeñ dodatkowychtrafopowielacza. Warto zwróciæ równie¿ uwagê,¿e wielotorowoœæ zabezpieczenia osi¹gniêto bardzo niewielkimnak³adem elementów - jednego lub kilku elementów biernych.Godne uwagi jest równie¿ sprzê¿enie miêdzy tranzystoramiTP07 i TP08 - silne sprzê¿enie dodatnie. Tworzy ono uk³adanalogiczny do przerzutnika bistabilnego i oznacza, ¿e krótkotrwa³ystan awaryjny zostanie w tym przerzutniku zapamiêtanyi wznowienie pracy uk³adu jest mo¿liwe dopiero po wy-³¹czeniu zasilania. Poniewa¿ jednak stan w³¹czenia owego przerzutnika,stan przewodzenia obu tranzystorów podtrzymywanyjest pr¹dem rezystora RP01, owo wy³¹czenie zasilania mo¿enast¹piæ jako reakcja na zabezpieczenie (patrz wy¿ej, dzia³aniediody DP45). Zatem, jeœli mikrokontroler bêdzie utrzymywa³na nó¿ce 20 stan wysoki, stan ON OTVC, odbiornik mo¿eprzejœæ do próbkowania uk³adu IPSALO. Funkcjê typu protectiondope³nia dioda Zenera DP50, która ulega zwarciu, gdynapiêcie na niej przekroczy 150V, natomiast elementy RP33,DP17 i CP14 to tradycyjne zabezpieczenie tranzystora kluczuj¹cegoprzed uszkodzeniem energi¹ indukcyjnoœci rozproszeniatransformatora LP03.}Uk³ad scalony TDA6812Andrzej BrzozowskiUk³ad TDA6812 jest uk³adem firmy Infineon. Jest on unowoczeœnion¹wersj¹ uk³adu TDA6612. Przeznaczony jest dostosowania w torach fonii odbiorników telewizyjnych. Zawiera:stereodekoder, uk³ad prze³¹czaj¹cy sygna³y z trzech Ÿróde³i uk³ady regulacji stereo. Sterowany jest szyn¹ I 2 C. Na rysunku1 przedstawiono schemat blokowy tego uk³adu.Uk³ad produkowany jest w obudowie DIP40. W tabeli 1przedstawiono opis wyprowadzeñ tego uk³adu.Opis dzia³aniaDo wejœæ 1 i 3 podawane s¹ sygna³y wejœciowe fonii AF1,AF2. S¹ to sygna³y fonii stereo z wyjœæ demodulatorów FModbiornika telewizyjnego. Sygna³y te podawane s¹ w uk³adziescalonym do matrycy stereo, której zadaniem jest wydzieleniez nich sygna³ów kana³u lewego i prawego. Dzia³anie matrycyzale¿y od zidentyfikowanego systemu fonii A2 (mono / stereo /dwa dŸwiêki) i jest sterowane sygna³em z uk³adu identyfikacji.Tabela 1.Opis wyprowadzeñ uk³adu TDA6812Nr Funkcja Nr Funkcja1 Wejœcie sygna³u fonii AF1 z demodulatora FM1 21 Wyjœcie kana³u prawego do g³oœników2 Kondensator uk³adu matrycy 22 Wyjœcie kana³u lewego do g³oœników3 Wejœcie sygna³u fonii AF2 z demodulatora FM2 23 Nie pod³¹czona4 Nie pod³¹czona 24 Wejœcie sygna³u kana³u prawego po korektorze5 Filtr pilota 54.6875kHz 25 Wejœcie sygna³u kana³u lewego po korektorze6 Filtr pilota 54.6875kHz 26 Wyjœcie sygna³u kana³u prawego do korektora7 Wejœcie sygna³u kana³u lewego L z gniazda SCART1 27 Wyjœcie sygna³u kana³u lewego do korektora8 Wejœcie sygna³u kana³u prawego R z gniazda SCART1 28Kondensator ustalaj¹cy czêstotliwoœæ odciêcia przy regulacjitonów wysokich - kana³ lewy9 Wejœcie sygna³u kana³u lewego L z gniazda SCART2 29Kondensator ustalaj¹cy czêstotliwoœæ odciêcia przy regulacjitonów wysokich - kana³ prawy10 Wejœcie sygna³u kana³u prawego R z gniazda SCART2 30 Wyjœcie sygna³u kana³u prawego do s³uchawek11 Wejœcie sygna³u kana³u lewego L z gniazda SCART3 31 Wyjœcie sygna³u kana³u lewego do s³uchawek12 Wejœcie sygna³u kana³u prawego R z gniazda SCART3 32 Napiêcie zasilania13 Wyjœcie sygna³u kana³u lewego L do gniazda SCART 33 Sygna³ zegara SCL szyny I 2 C14 Wyjœcie sygna³u kana³u prawego R do gniazda SCART 34 Sygna³ danych SDA szyny I 2 C15 Wyjœcie -port 1 35Wejœcie impulsów H (4xH) lub rezonatora kwarcowego 1MHz,4MHz16 Wyjœcie -port 2 36 Filtr uk³adu identyfikacji17 Kondensator przesuwnika fazy uk³adu quasistereo 37 Nie pod³¹czona18 Kondensator przesuwnika fazy uk³adu quasistereo 38 Filtr uk³adu identyfikacji19Kondensator ustalaj¹cy czêstotliwoœæ odciêcia przy regulacjibasów - kana³ lewy39 Filtr uk³adu PLL20Kondensator ustalaj¹cy czêstotliwoœæ odciêcia przy regulacjibasów - kana³ prawy40 Masa52 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

Uk³ad scalony TDA6812impulsy H(4xH,1MHz, 4MHz)VsP1 P2SDA SCLWyjœciado s³uchawekSygna³y do i zkorektoraWyjœciado g³oœnikówL R L R40 39 35 3836 3215 1634 33 31 30 27 26 25 24 29 28 22 21Uk³ad PLLFiltraktywnyPortywyjœæInterfejsIC2Regulacjag³oœnoœci-s³uchawkiRegulacjawysokichtonówRegulacjag³oœnoœciUk³adca³kuj¹cyMultiplekserIC2RegulacjaszerokoœcibazyMatrycaTDA6812Wstêpnaregulacjag³oœnoœciUk³adquasistereoRegulacjabasówUk³adkompensacjiprzes³uchówFiltr 54kHzPrze³¹cznik sygna³ów fonii1 2 35 6 7 8 9 10 1112 13 1417 18 19 20Wejœcie sygna³u AF1Wejœcie sygna³u AF2SCART1 LSCART1 RSCART2 LSCART2 RSCART3 LSCART3 RSCART LSCART RSygna³ AF1 podawany jest do matrycy poprzez uk³ad regulacjiprzes³uchów umo¿liwiaj¹cy minimalizacjê ich w torzestereofonicznym. Regulacja sterowana jest szyn¹ I 2 C i w wiêkszoœciodbiorników dostêpna jest jedynie w trybie serwisowym.Sygna³ AF2 podawany jest do matrycy i do uk³adu filtru54kHz poprzez obwód LC przy³¹czony do n. 5 i 6 uk³adu. Zadaniemfiltru jest wydzielenie z sygna³u AF2 sygna³u pilota, którypodawany jest do w¹skopasmowego, aktywnego filtru z zewnêtrznymikondensatorami przy³¹czonymi do n. 36 i 38. Kondensatoryte decyduj¹ o paœmie filtru. Filtr wykrywa modulacjê sygna³upilota w dolnej wstêdze bocznej. Czêstotliwoœæ œrodkowa filtrujest cyklicznie prze³¹czana pomiêdzy 54.41333kHz (transmisjadwa dŸwiêki) a 54.5700kHz (transmisja stereo). Czêstotliwoœcite wynikaj¹ z odjêcia od czêstotliwoœci sygna³u pilota czêstotliwoœciodpowiadaj¹cej sygna³owi identyfikacji rodzaju transmisji.Po stwierdzeniu wystêpowania modulacji sygna³em identyfikacjinastêpuje zatrzymanie pracy multipleksera prze³¹czaj¹cegofiltr aktywny i rozpoznanie rodzaju transmisji. Na szynê I 2 Czostaje przes³ana informacja o rodzaju transmisji i nastêpuje prze-³¹czenie uk³adu scalonego w odpowiedni tryb pracy. Wszystkiesygna³y taktuj¹ce filtr i multiplekser wytwarzane s¹ w uk³adziePLL synchronizowanym impulsami o czêstotliwoœci odchylaniapoziomego doprowadzanymi do wejœcia 35 uk³adu. Alternatywnieuk³ad mo¿e byæ synchronizowany sygna³em z rezonatorakwarcowego 1MHz lub 4MHz przy³¹czonego do tego wejœcialub sygna³em o czêstotliwoœci 62.5kHz, np. z uk³adu syntezy czêstotliwoœciodbiornika telewizyjnego lub sygna³em zegarowymo czêstotliwoœci 1MHz lub 4MHz.Sygna³y wyjœciowe z matrycy oraz sygna³y z wejœæ 7, 8, 9,10, 11, 12 uk³adu (wejœcia sygna³ów fonii z trzech zewnêtrznychŸróde³) podawane s¹ do prze³¹cznika sterowanego szyn¹ I 2 C. Doprze³¹cznika podawane s¹ równie¿ sygna³y AF1, AF2 z wejœæ 1i 3 uk³adu. W prze³¹czniku zostaj¹ wybrane do dalszego przetwarzaniasygna³y fonii z toru TV lub z sygna³y jednego z gniazdRys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA6812.SCART. Sygna³y z matrycy podawane do uk³adu prze³¹czaj¹cegos¹ pomijane w przypadku, gdy do wejœæ 1 i 3 podawane s¹sygna³y fonii kana³u lewego i prawego, np. z wyjœæ dekoderaNICAM. Wyjœcia prze³¹cznika to wyjœcia sygna³ów fonii do torus³uchawkowego, g³oœnikowego i wyjœcia 13, 14 uk³adu scalonego.Prze³¹cznik dzia³a jak matryca, co oznacza ¿e mo¿e prze³¹czyædowoln¹ parê sygna³ów wejœciowych na dowolne wyjœcie.Sygna³y toru s³uchawkowego podawane s¹ do uk³adu regulacjig³oœnoœci i po tym uk³adzie wyprowadzone s¹ na wyjœcia30 i 31 uk³adu scalonego.Sygna³y toru g³oœnikowego podawane s¹ do stopnia wstêpnejregulacji wzmocnienia, a nastêpnie wyprowadzone na wyjœcia26, 27. St¹d mog¹ byæ skierowane do urz¹dzenia zewnêtrznegotakiego, jak np. dekoder fonii surround. Sygna³y z zewnêtrznegodekodera wracaj¹ do uk³adu poprzez n. 24, 25 ipodawane s¹ do uk³adu wytwarzaj¹cego efekt quasistereo.Uk³ad ten w przypadku sygna³ów monofonicznych wytwarzaz jednego z nich sygna³ imituj¹cy sygna³ stereofoniczny poprzezprzesuniêcie w fazie o 180 ° sygna³ów o czêstotliwoœciachze œrodka pasma (ok.1kHz). Nastêpnie sygna³y toru g³oœnikowegopodawane s¹ do uk³adu regulacji basów, poszerzania bazystereo, uk³adu regulacji tonów wysokich i uk³adu regulacjiwzmocnienia i wyprowadzone s¹ na wyjœcia 22, 21.Uk³ad regulacji tonów wysokich zosta³ wyposa¿ony w detektorszczytowy. Detektor ten s³u¿y do automatycznej korekcjiwzmocnienia, która mo¿e byæ dokonywana przez mikrokontroler.Po ka¿dym przekroczeniu poziomu progowego detektoraustawiany jest odpowiedni bit odczytywany poprzezszynê I 2 C przez mikrokontroler steruj¹cy odbiornika. Po przekroczeniupoziomu progowego nastêpuje automatyczne zmniejszeniewzmocnienia w torze g³oœnikowym.Uk³ad wyposa¿ono dodatkowo w dwa porty wyjœciowe(wypr. 15, 16) sterowane szyn¹ I 2 C. Zasilany jest on napiêciem12V. }SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 53

Czym zast¹piæ procesor M52309SP?Czym zast¹piæ procesor M52309SP?Marian BorkowskiW odbiornikach firmy Samsung stosowane s¹ miêdzy innymiprocesory M52309SP (chassis P1B) i M52777SPA(chassis SCT11D), które realizuj¹ wiêkszoœæ funkcji ma³osygna³owychodbiornika telewizyjnego. Jak to czêsto bywaw przypadku, gdy potrzebujemy procesora M52309SP niemamy go w naszym magazynku, ale za to jest procesorM52777SPA. Zadajemy sobie wtedy pytanie, czy M52309SPmo¿na zast¹piæ uk³adem M52777SPA? Pytanie to jest uzasadnioneze wzglêdu na podobn¹ strukturê wewnêtrzn¹ obuuk³adów. Schemat blokowy uk³adu M52309SP przedstawionona rysunku 1, a na rysunku 2 uk³adu M52777SPA. Równie¿poszczególne wyprowadzenia pe³ni¹ te same funkcje.Próbê zast¹pienia uk³adu M52309SP uk³ademM52777SPA podjêto w odbiornikach firmy Samsung. Oka-za³o siê, ¿e jest to mo¿liwe po dokonaniu pewnych zmian waplikacji uk³adu przystosowuj¹cych go do M52777SPA.Zmiany te pokazano na rysunku 3, na przyk³adzie OTVCSamsung z chassis P1B.Po zamontowaniu w miejsce M52309SP uk³aduM52777SPA nale¿y dokonaæ nastêpuj¹cych zmian:· usun¹æ rezystor R201, a w jego miejsce wstawiæ kondensatorelektrolityczny 22µF/35V. Ok³adzina dodatnia powinnabyæ pod³¹czona do nó¿ki 9 M52777SPA,· w miejsce rezystora R209 wstawiæ rezystor o wartoœci 2.7klub nieznacznie innej w zale¿noœci od wielkoœci kineskopu.Wartoœæ 2.7k jest wartoœci¹ pocz¹tkow¹ dla ustaleniaw³aœciwej wartoœci dla danego kineskopu,· usun¹æ rezystor R207.52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27GNDAFTS/WLOCK-DETVCOADJVCO4 4APC-DETDEFEATIF-AGCDELAY-ADJRF-AGCFMDETLIMITERAFAMPATTAUDIO S/WSYSTEMIDENTPOS/NEGVIDEO-DETVIDEO-AMPAUDIO-ATTCHROMADEMODUL.CHROMAAPC-DETKIL-DETF/FID-DETACC-DETTINTSECAMREFPHASECONTPAL-S/WBGPGENE.AFC-1VCXOH-STOPH-PHASSYNCSEPFOELIMINATEHORIZONTALCOUNTDOWNAFC-232FHVCOV-SYNCTRIGVERTICALCOUNT-DOWNSDA/SCL-INCHROMABPFTV/EXT2nd-AMPHPFVIDEOMUTECLAMPDELAYSHARPNESSY/C VIDEO1st-AMP TONETRAP-S/WDRI-RDRI-BCHROMATRAPDELS-CORRERAMPCUT-RCUT-GCUT-BON/OFFCOLOR SERVICECONTRASTRGB-MATRIXBRIGHTDRIVE-AMPCLAMPSERV-SWV-SIZE H/V-BLOCKV-SLOPEV-POSITIONR-EXTINPUTG-EXTINPUTB-EXTINPUTSYSTEMDECORDMUTEDETSYSTEM-SET1234GND567VCC8VCC9VCC10111213141516171819VCC-8V20212223VCC242526Rys.1. Schemat blokowy uk³adu M52309SP.52 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 34 33 32 31 30 29 28 27GNDAFT1S/WLOCK-DET23VCOADJVCO4 4APC-DETDEFEATIF-AGCDELAY-ADJRF-AGC4AFAMPFMDETLIMITERIFGND56ATTAUDIO S/WSYSTEMIDENTPOS/NEGVIDEO-DETVIDEO-AMPCHROMADEMODUL.CHROMAAPC-DETKIL-DETF/FID-DETAGC-DETTINTDEFIF VCC(8V)VCC(5) AGC7 8 9 10SECAMREFPHASECONTPAL-S/WBGPGENE.11VCXOSDASCL-IN H-STOPH-PHAS1213SYNCSEPFOELIMINATEHORIZONTALCOUNTDOWNAFC-232FHVCO14V-SYNCTRIGVERTICALCOUNT-DOWN15CHROMABPF16TV/EXT2nd-AMPAFC-1AFCGAIN1718HPFVIDEOMUTECLAMPDELAYSHARPNESSY/C VIDEO1st-AMP TONETRAP-S/WDRI-RDRI-BCHROMATRAPDELS-CORRERAMPCUT-RCUT-GCUT-BON/OFFVCC-8V19 20 21COLOR SERVICECONTRASTRGB-MATRIXBRIGHTDRIVE-AMPCLAMPSERV-SWV-SIZE H/V-BLOCKV-SLOPEV-POSITION22R-EXTINPUTG-EXTINPUTB-EXTINPUTSYSTEMDECORDMUTEDETSYSTEM-SETVCC-5V23 24 2526Rys.2. Schemat blokowy uk³adu M52777SPA.54 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

ReklamaA5-8VR224470R2551kQ201KSC615-YT20138.9MHzIFT-1IFT-2AUDIO-OUTR237C231R232C219100.47µX203 0.47µR220 C232 680kR253C211C238C230 C229C228 4.433619R234 5k6 0.47µ5M6682104104 104470 MHz750kC222R219C216C212L204C2510.47µR252220 C2101µ473C2152.2µ272 4k752 51 50 49 48 47 46 45 44 43 42 41 40 39 3818237 3615335 34 33 32 31 30 29 28D2051N4148D2041N4148AUDIO-INR22356SOUNDR226220kL2035.6µZ201TPS5.5MBTF21Q251KSA539-YR25136kR221510R222470C23356C2520.22µVIDEO-INC2141µCN2013PR2351kD7011N4148R2181MQ703KSA539-Y27SIF-OUTM52777SPAR80175Z801EFCT2F13Y95R102270kA5-8VR103270k1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26C20247µAFTC601223/50VR101100kAGCC2010.1µ50VC23510250VIF1C240103L2025.6µ-KIF2L2015.6µ-KA4-5VA5-6VR201560C22647350V22µR211100kR202100C20310µ/16VSCLR401470H-OUTR203100SDAX201CS8503F1BC20510350VC2061µ/50VR2086k8R20979k2k7R238C2345k6331R21012kV-OUTR2073M9C239104R3136k8A5-8VR2301k8C20747µR212 R213 R214470 470 470R-OUTG-OUTR2291k8B-OUTR2281k8A4-5VC236102C22147µC20847µRys.3. Fragment schematu OTVC Samsung z chassis P1B z zaznaczonymi zmianami umo¿liwiaj¹cymi zastosowaniew nim uk³adu M52777SPA.SERWIS G£OWIC TELEWIZYJNYCHAndrzej Kulibaba01-911 Warszawa, ul. Andersena 2/6tel. /22/ 663 57 80, 0 604 799 655Naprawy g³owic telewizyjnych cyfrowychi analogowych, dobieranie zamienników.Zak³ad jest czynny od poniedzia³ku do œrody00 00w godzinach 9 - 17 .Przesy³ki pocztowe realizowane s¹ na bie¿¹coi odsy³ane za pobraniem.KOMPLEKSOWA NAPRAWAG£OŒNIKÓW- wymieniamy uzwojenia- regenerujemy g¹bki (resory) g³oœnikowe- ³atamy porwane membranyFirma „ACOUSTIC”80-760 Gdañsk, ul. Sienna Grobla 7Tel. 0601 62 40 76 lub (058) 301-50-51 w. 312Godziny otwarcia: od 10 00 do 17 00Poszukujê nastêpuj¹cych uk³adów do telewizora FS967W4:XC86622P (LL A34T8916 APCLL), XC94308P (LL B98T8916)i schematu. stok@pro.onet.pl.www.piloty.plELEKTRONIK LAND IMPORT-EXPORTUrszula Kulig57-300 K£ODZKO, ul. KAROLA MIARKI 12Tel. (074) 867-86-10 i (074) 865-83-05 Fax (074) 865-87-91NOTEBOOK!!!KOMPUTERY PRZENOŒNE LAPTOPSERWIS I CZÊŒCI DO LAPTOPÓW Zamiennik lasera KSS210 firmy SAMSUNG - cena 50 z³ Laser SANYO SF88zkablami i uk³adem - cena 50 z³ Lasery CD, Mechanizmy CD, Silniczki CD Trafopowielacze, Tunery TV, VIDEO, SAT P³ytki elektroniczne TV, VIDEO, AUDIO Mechanizmy magnetofonoweORYGINALNECZÊŒCI ZAMIENNEHURT DETALTHOMSON, SABA, TELEFUNKEN,NORDMENDE, BRANDT, FERGUSON(pe³na oferta, popularne czêœci „od rêki”)orazPANASONIC,PHILIPS,PIONEER, TECHNICS, SONY(na indywidualne zamówienie)Specjalne upusty dla serwisówPolecamy oryginalne trafopowielacze do sprzêtu THOMSONw super cenach !www.elektronik-service.com.plserwis@elektronik-service.com.pltel./fax: 033/816-60-65Zapraszamy od poniedzia³ku do pi¹tku w godz. 9.30 - 17.30}Og³oszenia drobneKupiêKupiê transkodery z demonta¿u.Kupiê linie: DL701,DL711, SDL145. Atrakcyjneceny. Tel. (071) 787-47-37.Poszukujê modu³u przetwornicywysokiego napiêcia dooscyloskopu radzieckiegoC1-65 oraz schematu. WojdaWitold, 16-400 Suwa³ki, ul.Waryñskiego 8, tel. 0507410-154.Kupiê uk³ad scalony U665B,tranzystory SMD BSP92,BCP52, BT148W, schematytelefonu TELEKOM SINUS44lub SINUS45, magnetofonuA£MA M212S. Tel. (087) 427-51-04.Poszukujê schematu telefonu stacjonarnego Siemens typu Euroset845 lub podobny (825, 835). nikuerb@xl.wp.pl.Poszukujê procesora MAB8052AH-2 P Z142 i schematu doDiory WS704. stok@pro.onet.pl.SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 55

ReklamaSCHEMATYI CZÊŒCIWSZYSTKOZ JEDNEGO MAGAZYNUto OSZCZÊDNOŒÆ !!!www.klar-elektronics.com.ple-mail: sklep@klar-reklamy.com.pl74-320 BARLINEK ul.CHOPINA 11atel./fax (095) 7460-067 4-linie,7463-977 kom.0603-508582KLAR PSPSprzedamSzczegó³y na stronieTester trafopowielaczy, programator. Tel. 0608 343-910.Sprzedam technologie rozkodowywania radioodbiorników samochodowych.Serwisówki sprzêtu RTV na CDROM - du¿onowoœci. Do PlayStation II - Ripper II, lasery. Materia³y serwisowedo serwisu AutoElektro. Schematy telefonów, faxy, kserokopiarki,itd. Zawartoœæ eeprom do TV, VCR i SAT. ProgramatoryI 2 C, Monitory testery I 2 C, HC, GSM i inne. Tel. 0605 311-548, hipol@post.pl.Sprzedam sprzêt RT sprawny i uszkodzony, tanio, du¿a iloœæ.Tel. (068) 38-69-666.Do monitorów 14", 15", 17", 19"BELINEA, CTX, DAEWOO, DAYTEK, EIZO,LG, MAG, SAMSUNG , SONY i inneTRAFOPOWIELACZECeny detaliczne 14" - 61 z³ (brutto)15" -90z³ (brutto)17"-19" - 108 z³ (brutto)Dla serwisów i odbiorców hurtowych 10% rabatu!0 42 6377129 tel POLKOM0 42 6377130 fax £ÓD 90-355www.FBT.ple-mail: polkom@izet.plMasz ju¿ doœæ reklamacji po przestrojeniu dzwiêku ®TV?Wybawi Ciê zk³opotu fonia >RYMIRYMI

InformacjeZasady prenumeraty wydawnictw„SE” na 2003 rokI. Prenumeratê mo¿na rozpocz¹æ od dowolnego miesi¹ca dokonuj¹cwp³aty do 15. dnia miesi¹ca poprzedzaj¹cego planowany okresprenumeraty.II. Prosimy o dok³adne i czytelne wype³nienie przekazu.Nazwa odbiorcy:SERWIS ELEKTRONIKI80-416 Gdañskul. Gen. Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy:15001025-47047-121020014524Nazwa zlecedoniawcy:Imiê, nazwisko i dok³adny adres (z kodem pocztowym) nale¿ywype³niæ drukowanymi literami.Tytu³em:W miejscu na korespondencjê (rubryka „Tytu³em”) prosimy zaznaczyæ,czy jest to kontynuacja prenumeraty (KP), czy te¿ pierwszawp³ata (PW). Osoby kontynuuj¹ce prenumeratê proszones¹ o podanie swego numeru, który jest drukowany na etykiecieadresowej, natomiast osoby po raz pierwszy zamawiaj¹ce prenumeratêprosimy o podanie numeru telefonu i numeru NIP. Miejsceprzeznaczone na podanie informacji dotycz¹cej rodzaju zobowi¹zania(rubryka „Tytu³em”) jest ograniczone do 54 pozycji(kratek), dlatego przy zamawianiu wybranej prenumeraty, w celuunikniêcia nieporozumieñ proponujemy u¿ywanie nastêpuj¹cychskrótów:- SE_R - prenumerata roczna Serwisu Elektroniki,- SEDW_R - prenumerata roczna Serwisu Elektroniki z dodatkow¹ wk³adk¹schematow¹,- SE_P - prenumerata pó³roczna Serwisu Elektroniki,- SEDW_P - prenumerata pó³roczna Serwisu Elektroniki z dodatkow¹ wk³adk¹schematow¹,- BPS - Baza Porad Serwisowych 2 × CD (2003/BS1, BS2),- KAT (…) - cztery dowolnie wybrane ksi¹¿ki z listy przedstawionej w poni¿szymzestawieniu (w nawiasie nale¿y podaæ numery wybranych pozycji),- PAKIET (…) - SE z dodatkow¹ wk³adk¹ 1÷12/2003 + 2 × CD-Baza PoradSerwisowych + cztery dowolnie wybrane ksi¹¿ki z listy przedstawionejw poni¿szym zestawieniu (w nawiasie nale¿y podaæ numerywybranych pozycji).- INFO_NET (...) - wp³ata na us³ugê INFO-NET (w nawiasie nale¿y podaæ kwotêprzeznaczon¹ na zasilenie konta tej us³ugi).Wydawnictwo nie ponosi odpowiedzialnoœci za problemy wynikaj¹cez b³êdnego wype³nienia przekazu.III. W ramach prenumeraty gwarantujemy wysy³kê op³aconych wydawnictwbez koniecznoœci dop³aty, gdy wzroœnie cena.IV. Ceny wydawnictw „Serwisu Elektroniki” w prenumeracie:PrenumerataPrenumeratarocznapó³roczna„Serwis Elektroniki”standard 84 z³ (12 egz.) 45 z³ (6 egz.)z dodatkow¹ wk³adk¹ 168 z³ (12 egz.) 90 z³ (6 egz.)Ksi¹¿ki i katalogi (cztery do wyboru) 112 z³Ksi¹¿ki i katalogi (ca³y zestaw - 6 sztuk) 168 z³1. „Uk³ady scalone audio w sprzêcie powszechnego u¿ytku - aplikacje” -czêœæ 1 (w tym odtwarzacze CD),2. „Uk³ady scalone audio w sprzêcie powszechnego u¿ytku - aplikacje” -czêœæ 2 (w tym odtwarzacze CD i DVD),3. „Cyfrowe systemy odbioru satelitarnego - opis dzia³ania, lokalizacjauszkodzeñ”,4. „Uk³ady steruj¹ce w zasilaczach i przetwornicach - aplikacje, danetechniczne” - czêœæ 2,5. „Wzmacniacze mocy audio” - czêœæ 5,6. „Porady serwisowe OTVC Sony i Philips”,„Baza Porad Serwisowych” 160 z³W sk³ad tej pozycji wchodzi: 2 × CD - „Baza Porad Serwisowych”Pakiet - „Serwis Elektroniki” - 1÷12/2003 z dodatkow¹ wk³adk¹ (prenumerataroczna) + „Baza Porad Serwisowych” - 2 × CD (prenumerata roczna)+ cztery dowolnie wybrane pozycje ksi¹¿kowe (z listy w powy¿szymzestawieniu) - 420 z³ lub z ca³ym zestawem ksi¹¿ek (6 sztuk) - 470 z³.Premie dla prenumeratorów:• wszyscy, którzy zamówi¹ pakiet, otrzymaj¹ bezp³atnie ksi¹¿-kê „Uk³ady scalone wideo” - czêœæ 1,• pozostali prenumeratorzy otrzymaj¹ bezp³atnie wybranyprzez siebie „Dodatek Specjalny” (informacjê o wyborze nale¿ypodaæ przy okazji wp³aty na prenumeratê).W cenê prenumeraty wliczony jest koszt wysy³ki.V. Wszelkie w¹tpliwoœci mo¿na wyjaœniæ telefonicznie (058) 344-32-57lub emailem: prenumerata@serwis-elektroniki.com.pl. Ewentualne reklamacjenale¿y sk³adaæ w okresie jednego miesi¹ca od daty ukazaniasiê numeru.VI. Ceny detaliczne wydawnictw „Serwisu Elektroniki”:- „Serwis Elektroniki” (wersja standard) - 9 z³/egz.,- „Serwis Elektroniki” (wersja z dodatkow¹ wk³adk¹) - 18 z³/egz.,- „Baza Porad Serwisowych” - 90z³/1szt,- Ksi¹¿ki i katalogi:1. „Uk³ady scalone audio w sprzêcie powszechnego u¿ytku - aplikacje”- czêœæ 1 (w tym odtwarzacze CD) - 39 z³,2. „Uk³ady scalone audio w sprzêcie powszechnego u¿ytku - aplikacje”- czêœæ 2 (w tym odtwarzacze CD i DVD) - 39 z³,3. „Cyfrowe systemy odbioru satelitarnego - opis dzia³ania, lokalizacjauszkodzeñ” - 39 z³,4. „Uk³ady steruj¹ce w zasilaczach i przetwornicach - aplikacje,dane techniczne” - czêœæ 2 - 39 z³,5. „Wzmacniacze mocy audio” - czêœæ 5 - 39 z³,6. „Porady serwisowe OTVC Sony i Philips” - 39 z³.Uwaga:Numery archiwalne wymienione poni¿ej mo¿na nabyæ po wp³aceniu odpowiedniejkwoty na adres podany w p.II „ZASAD PRENUMERATY”.„Serwis Elektroniki”:1996: „SE” - 5, 6, 7, 8, 9 - 8 z³/egz.1997: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 - 8 z³/egz.1998: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 - 8 z³/egz.1999: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 - standard - 8 z³/egz. Wersja zdodatkow¹ wk³adk¹ kosztuje 16 z³/egz.2000: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 - standard - 8 z³/egz. Wersja zdodatkow¹ wk³adk¹ kosztuje 16 z³/egz.2001: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,12 - standard - 8 z³/egz. Wersja zdodatkow¹ wk³adk¹ kosztuje 16 z³/egz.2002: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 - standard - 9 z³/egz. Wersja zdodatkow¹ wk³adk¹ kosztuje 18 z³/egz.2003: „SE” - 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 - standard - 9 z³/egz. Wersja z dodatkow¹ wk³adk¹kosztuje 18 z³/egz.Dodatkowa wk³adka schematowa do numerów z lat 1999, 2000, 2001, 2002,2003 - 12 z³/egz.„Dodatki Specjalne”:„DS” - 1, 3, 4, 5, 8 - 9 z³/egz. // „DS” - 6-7, 9-10, 11-12, 13, 14, 15,16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 - 18 z³/egz.Koszt wysy³ki jest wliczony w podan¹ cenê przy za³o¿eniu, ¿e zamawiaj¹cy wp³aciodpowiedni¹ kwotê na nasze konto. Przy wysy³ce za zaliczeniem pocztowym kosztypobrania pokrywa odbiorca.INFO-NETWychodz¹c naprzeciw potrzebom naszych Czytelników proponujemynow¹ formê przekazu informacji: INFO-NET, czyli przekazywanie informacjiprzez Internet. INFO-NET polega na tym, ¿e zamówiona informacja jest przes³anaw jak najkrótszym czasie wprost do Pañstwa skrzynki pocztowej. Wramach us³ugi INFO-NET mo¿liwa jest wysy³ka nastêpuj¹cych informacji: fragmentschematu ideowego, aplikacja uk³adu scalonego, tryb serwisowy, rysunekz³o¿eniowy mechanizmu, fragment instrukcji serwisowej, zamienniki, danetechniczne, spisy elementów, wartoœci i typy elementów na schematach, itd.Uwaga: W ramach us³ugi INFO-NET nie wysy³amy kompletnych schematóww wersji elektronicznej.Informacja jest przesy³ana w postaci plików *.pdf, *.tif, *.jpg, *.doc lub*.txt w zale¿noœci od wymagañ odbiorcy.Us³uga INFO-NET jest p³atna i dostêpna dla osób, które za³o¿¹ u naskonto. Wp³ata z adnotacj¹ „INFO-NET” jest równowa¿na za³o¿eniu konta wnaszej bazie. Przy pierwszym zamówieniu prosimy o podanie danych w postaciimienia, nazwiska, dok³adnego adresu (z kodem pocztowym), numerutelefonu wraz z numerem kierunkowym oraz czytelnie adresu e-mail.Zasilenia konta dokonuje siê przez wp³atê dowolnej kwoty, która zale¿yod tego, jak czêsto bêdziecie Pañstwo korzystali z naszej us³ugi. Us³ugaSERWIS ELEKTRONIKI 9/2003 57

InformacjeINFO-NET bêdzie dostêpna tylko dla klientów z dodatnim saldem na swoimkoncie. Wp³at nale¿y dokonywaæ na poni¿ej podane konto:Nazwa odbiorcy: SERWIS ELEKTRONIKI, 80-416 Gdañsk, ul. Gen.Hallera 169/17Nr rachunku odbiorcy: 15001025-47047-121020014524Nazwa zlecedoniawcy: Imiê, nazwisko i dok³adny adres (z kodempocztowym) nale¿y wype³niæ drukowanymi literami.Tytu³em: w miejscu na korespondencjê (rubryka „Tytu³em”) nale¿y wpisaæ„INFO-NET”.Cena jednorazowej us³ugi INFO-NET (wys³anie jednej z wymienionychwy¿ej informacji - maksymalnie 2 strony formatu A4) wynosi 6 z³, a dlaprenumeratorów „Serwisu Elektroniki” - 5 z³. Je¿eli przesy³ana informacja,np. opis trybu serwisowego zajmuje wiêcej ni¿ 2 strony, to ka¿da nastêpnastrona powy¿ej dwóch podnosi koszt us³ugi o 3 z³ i odpowiednio 2,50 z³ dlaprenumeratorów.Przyk³ad: Macie Pañstwo na naszym koncie 50 z³ i zamawiacie u nasnp. schemat zasilacza do VCR JVC HR-J238E. Wysy³amy do Pañstwa powy¿szyschemat poczt¹ elektroniczn¹ i zdejmujemy z Pañstwa konta 6 z³.Zostaje Pañstwu 44 z³ do dalszego wykorzystania.Chc¹c zaspokoiæ oczekiwania wszystkich naszych Czytelników, równie¿i tych, którzy nie posiadaj¹ dostêpu do Internetu, oferujemy wysy³anie informacjidrog¹ pocztow¹, w postaci wydruku na papierze.Zamówienia w ramch us³ugi INFO-NET nale¿y wysy³aæ emailem na adres:prenumerata@serwis-elektroniki.com.pl lub poczt¹ na adres: SerwisElektroniki, 80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17 z dopiskiem„INFO-NET”.OFERUJEMY RÓWNIE¯POZYCJE KSI¥¯KOWE (w nawiasch podano skróty, którymi nale¿ypos³ugiwaæ siê przy zamawianiu tych pozycji):• DIODY, DIAKI - wydanie 2, rozszerzone - 49 z³ (DD)• UK£ADY SCALONE - odpowiedniki (wydanie 4, rozszerzone) - 42 z³ (USC)• TRANZYSTORY - odpowiedniki, czêœæ 1 (wydanie 3, rozszerzone) - 42 z³ (TRA1)• TRANZYSTORY - odpowiedniki, czêœæ 2 - 39 z³ (TRA2)• WZMACNIACZE MOCY AUDIO - aplikacje, czêœæ 1 (wznowienie) - 39 z³ (WZM1)• WZMACNIACZE MOCY AUDIO - aplikacje, czêœæ 2 (wznowienie) - 39 z³ (WZM2)• WZMACNIACZE MOCY AUDIO - aplikacje, czêœæ 3 (wznowienie) - 39 z³ (WZM3)• WZMACNIACZE MOCY AUDIO - aplikacje, czêœæ 4 - 39 z³ (WZM4)• WZMACNIACZE MOCY AUDIO - aplikacje, czêœæ 5 - 39 z³ (WZM5)• STABILIZATORY NAPIÊCIA - dane, zastosowania, cz.2 - 39 z³ (STA2)• NAPRAWA ODBIORNIKÓW SATELITARNYCH - 39 z³ (SOS)• KATALOG ELEMENTÓW SMD - 32 z³ (SMD)• UK£ADY STERUJ¥CE W ZASILACZACH i PRZETWORNICACH - aplikacje,dane techniczne, czêœæ 1 - 39 z³ (UST1)• UK£ADY STERUJ¥CE W ZASILACZACH i PRZETWORNICACH - aplikacje,dane techniczne, czêœæ 2 - 39 z³ (UST2)• UK£ADY SCALONE WIDEO - aplikacje, czêœæ 1 - 39 z³ (APLV1)• UK£ADY CYFROWE TTL i CMOS serii 74 - 42 z³ (TTL1)• UK£ADY ODCHYLANIA PIONOWEGO, POZIOMEGO i KOREKCJI -aplikacje, dane techniczne, czêœæ 1 - 39 z³ (UK1)• UK£ADY SYGNA£OWE i WZMACNIACZE WIZJI w OTVC i MONITORACH- aplikacje, dane techniczne, czêœæ 1 - 39 z³ (USW1)DODATKI SPECJALNE:• Dodatek Specjalny nr 1 - „Jak z³o¿yæ, naprawiæ, wyregulowaæ mechanizmmagnetowidu Samsung z serii VK300” - 9 z³• DS nr 2 - „Jak obs³ugiwaæ opcje serwisowe - OTVC Sony” - 9 z³• DS nr 3 - „Kompletna instrukcja serwisowa magnetowidu Orion VP-294RC” - 9 z³• DS nr 4 - „OTVC Grundig - Jak obs³ugiwaæ opcje serwisowe” - 9 z³• DS nr 5 - „Jak z³o¿yæ, naprawiæ i wyregulowaæ magnetowid z mechanizmemHIGH SPEED DRIVE („HSD”) - 9 z³• DS nr 6-7 - „Jak z³o¿yæ... - magnetowidy z mechanizmem P88 i P89” - 18 z³• DS nr 8 - „OTVC Panasonic - Jak obs³ugiwaæ opcje serwisowe” - 9 z³• DS nr 9-10 - „Jak z³o¿yæ, naprawiæ, i wyregulowaæ magnetowid z mechanizmemK na przyk³adzie modeli NVSD30 i NVSD40 firmy Panasonic + komplet schematówideowych” - 18 z³• DS nr 11-12 -„Magnetowidy z mechanizmem „CHARLY” jak z³o¿yæ, naprawiæ iwyregulowaæ na przyk³adzie modeli VR6180 i VR6185 firmy Philips + kompletschematów ideowych” - 18 z³• DS nr 13 -„Opcje serwisowe magnetowidów” (ponad 200 modeli, 14 producentów)- 18 z³• DS nr 14 - „OTVC Grundig - opcje serwisowe” - 18 z³• DS nr 15 - „Mechanizmy VCR Sanyo: V95I, V95II, V95T i 92 Midi Mid-Mount -jak z³o¿yæ naprawiæ i wyregulowaæ. Komplet schematów ideowych magnetowidówSanyo: VHR-246E, VHR-256G, VHR276E/EV/G, VHR-286E” - 18 z³• DS nr 16 - „Tryby serwisowe i schematy ideowe”. Tryby serwisowe: Elemis631xSTP/ST/T, 561xSTP/ST/T, 551xST/T, Grundig chassis CUC1828,CUC7302, JVC chassis MX-III, Loewe chassis Q2000, Q2100, Q2200, Q2300,Orion chassis Professional 4400, Trilux TAP2x3x, Trilux TAP2x4x, Universumz chassis E-6. Schematy ideowe: OTVC: Elemis 631xSTP/ST/T, 561xSTP/ST/T, 551xST/T, Grundig chassis CUC7302, Crown 1401/1, 14V2, 14V2P; TriluxTAP140V, TAP140VT - chassis 11AK20, Trilux TAP2x4x - 18 z³• DS nr 17 - „Naprawy i testy serwisowe - Odtwarzacze CD i DVD”. Przenoœneodtwarzacze CD AZ7462, AZ7464, AZ7465, AZ7466, AZ7467; zestawy radiowez CD FW14 i FW15; odtwarzacze DVD730 i DVD930 + schematy ideoweomawianego sprzêtu - 18 z³.• DS nr 18 - „Kompletna instrukcja serwisowa magnetowidów z mechanizmem D-17firmy GoldStar: GoldStar R-Q20W i Universum VR4320 i VR4321” - 18 z³.• DS nr 19 - Radia samochodowe: Philips 22DC964/52R i 22DC924/02R, SonyXR-5350/5352, Blaupunkt CDC-A05 i CDC-F05 i Panasonic CQ-H05EG/EE.Opisy dzia³ania, dane serwisowe, schematy, sposoby napraw - 18 z³.• DS nr 20 - Sprzêt audio firmy Pioneer: tuner TX-130L, wzmacniacz SA-710,wzmacniacz kina domowego VSA-805S, radia samochodowe KEH-P26R, KEH-2520R, KEH-M7400RDS EW, KEH-5400RDS EW i KEH-5401RDS EW, IT.Schematy ideowe, aplikacje uk³adów scalonych, opisy dzia³ania, regulacji istrojenia - 18 z³.• DS nr 21 - Monitory: Belinea 10 70 50, MAG MXP-17F, CTX 1765S/1785S, PhilipsCM-1200 i Samsung SyncMaster 17GLi CMG7377L - schematy ideowe, aplikacjeuk³adów scalonych i algorytmy napraw - 18 z³.• DS nr 22 - Uk³ady odchylania pionowego - schematy blokowe, aplikacje, danetechniczne. - 18 z³.• DS nr 23 - Magnetowid AKAI VS-F10S, VS-F11S, VS-F12S, VS-F12SK, VS-F15S /// Zestaw audio AIWA CX-N999 MK2, SX-N999 MK2, CX-N2200, SX-N2200 /// Odtwarzacze CD AIWA 4ZG-1, 4ZG-1S, 4ZG-1T - 18 z³.• DS nr 24 - Odbiorniki telewizyjne firmy Philips:- zestawienie modeli i typów chassis,- schemat ideowy OTVC Philips chassis L9.1E AA,- schemat ideowy OTVC Philips chassis MD1.2E AA - 18 z³.ZESTAWY SCHEMATÓW:• Odbiorniki telewizyjne UNIMOR Siesta 3(A): M647TS (UME2031), M647TS(UME2032), M646TSO, M651TSO, M652TSO - 12 z³ (zestaw), 6 z³ (pojedynczy)• Aplikacje uk³adów Samsung, Sanyo (100 aplikacji uk³adów scalonych) - 15 z³• Zasilacze magnetowidów (ORION-290RC, OTAKE VP-300R, OTAKE VR-C1,BLAUPUNKT RTV520, BLAUPUNKT RTV530, BLAUPUNKT RTV535, BLAU-PUNKT RTV560, BLAUPUNKT RTV570, BLAUPUNKT RTV720, BLAUPUNKTRTV730) - 11 z³ (zestaw - Video 4)• Zasilacze magnetowidów (BLAUPUNKT RTV-454 EGC/ECV, JVC DIGITAL HR-D520EE/HR-521EE, ORION VP-294RC, PANASONIC NV-J35EE, SAMSUNGPX-990R/991R/992R/VPX-43R, SAMSUNG VK-1260, SHARP VC-785S(BK),SONY SLV-262EE, TOSHIBA DV-80B/H/W, TOSHIBA V-81/83G, 81/83W -11 z³ (zestaw - Video 5)BAZA PORAD SERWISOWYCH2000/BS1 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do po³owy 1999, aplikacjei kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY(oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME - CD) - 75 z³.2000/BS2 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca 1999, aplikacjei kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY,spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME - CD) - 65 z³.2000/BS3 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do po³owy 2000, aplikacjei kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY,spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME - CD) - 65 z³.2001/BS1 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca lutego 2001,aplikacje i kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITO-RY, spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME - CD) - 35 z³.2001/SCH1 - Katalog schematów w wersji elektronicznej.AUTORADIO: Blaupunkt Peugeot PF3/C+; Kenwood KRC-S200, KRC-S223 ///MONITOR: Belinea 104065; Diamond, Lite on CM1766MCLR; Hyundai DELUXSCAN15G+ HT5870A, HL5870A; MAG DX1595 (TPS1564); Philips 15C13205, 15C1320Wchassis 15C CM1300; Siemens, Sampo MCM1702, KDM1788BE /// OTVC: LexusLS3795, XT5660R, XT5680R, XT5160R, XT3770R; NOKIA 3724VT chassis MonoPlus (90°); Philips 14GR1021, 14GR1221 chassis GR1; Samsung CK5322T/SGVXchassis P58T; SANYO CEP6011V chassis A1; SHARP 63CS-03SC, 70CS-03SCchassis CS; /// SAT: Amstrad SRX360; PACE 9200; /// TELEFON: Panasonic KX-T3730; Pansonic KX-T3730-1; Panasonic KX-T3967-B; VCR: JVC HR-D542A (DK);VCR+TV Orion COMBI 2694 - 35 z³.2001/BS2 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca wrzeœnia2001, aplikacje i kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY,MONITORY, spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME -CD) - 35 z³.2001/SCH2+BS3 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca grudnia2001, aplikacje i druga czêœæ katalogu schematów w wersji elektronicznej (VCR,OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY, KAMERY), spis treœci „SE” i „DS”(oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME - CD) - 70 z³.2002/BS1 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca czerwca 2002,aplikacje i kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY,spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME, 2000) - 90 z³.2002/BS2 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca grudnia 2002,aplikacje i kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY,spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME, 2000) - 90 z³.2003/BS1 - Baza porad serwisowych opublikowanych w „SE” do koñca czerwca 2003,aplikacje i kompletne schematy VCR, OTVC, CAR RADIO, TELEFONY, MONITORY,spis treœci „SE” i „DS” (oprogramowanie pod Windows 95’, 98’, ME, 2000) - 90 z³.58 SERWIS ELEKTRONIKI 9/2003

SERWIS ELEKTRONIKI10/2003 PaŸdziernik 2003 NR 92Od RedakcjiWarunki prenumeraty na przysz³y rok zostan¹ co prawdapodane dopiero w numerze listopadowym, ale ju¿ teraz chcielibyœmyzasygnalizowaæ pewne zmiany, które mamy zamiarwprowadziæ w przysz³orocznej dzia³alnoœci. Zamierzamy zrezygnowaæz wydawania p³yt z „Baz¹ Porad Serwisowych”. Nieoznacza to, ¿e informacje w tej formie bêd¹ zupe³nie niedostêpne.Zamiast „BPS” na p³ytach proponujemy przeniesieniebazy do internetu. U¿ytkownicy po op³aceniu prenumeraty iotrzymaniu dostêpu do zasobów zgromadzonych w interneciemogliby korzystaæ z tych materia³ów w sposób podobny dotego, jaki maj¹ w tej chwili, korzystaj¹c z p³yt. W bie¿¹cymroku wydamy dwie p³yty, a to oznacza, ¿e u¿ytkownicy „BPS”otrzymaj¹ zaktualizowane informacje w odstêpie pó³ roku. Przyumieszczeniu bazy w internecie aktualizacja bêdzie odbywa³asiê na bie¿¹co. Nie bez znaczenia jest te¿ problem piractwa.Umieszczenie bazy w internecie znacznie utrudni ten proceder.Bêdziemy zobowi¹zani za wszystkie opinie i uwagi nades³aneprzez naszych Czytelników. Tylko dyskusja i rzeczoweargumenty mog¹ doprowadziæ do rozwi¹zania, które bêdziesatysfakcjonuj¹ce dla obu stron.Wracaj¹c do bie¿¹cej tematyki, chcielibyœmy nawi¹zaæ dopowtarzaj¹cych siê sygna³ów dotycz¹cych formy wydawanychschematów. W dotychczasowych wydaniach staraliœmy siêmaksymalnie wykorzystywaæ powierzchniê arkuszy ze schematami.Je¿eli schemat sk³ada³ siê z nieparzystej liczby formatek,do³¹czaliœmy do niego inny równie¿ z nieparzyst¹ liczb¹stron A2. W rezultacie arkusze by³y dwustronnie wykorzystane.Czytelnicy kataloguj¹ schematy wed³ug w³asnych wymagañi upodobañ. Problem pojawia siê wówczas, gdy na tymsamym arkuszu drukowane s¹ schematy urz¹dzeñ ró¿nego rodzaju,np. z jednej strony odbiornik telewizyjny a z drugiejmagnetowid. Schemat jest jeden, a powinien wystêpowaæ wdwóch kategoriach. Aby unikn¹æ takich sytuacji, bêdziemyjedn¹ stronê pozostawiaæ pust¹. S¹dzimy, ¿e taka „rozrzutnoœæ”zostanie przyjêta ze zrozumieniem.Dodatkowa wk³adka do numeru 10/2003:Amplituner Radmor 5102 - 2 × A2,Magnetowid Hitachi VT- M727E - 4 × A2,OTVC Philips chassis 2B, 2B-E - 6 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Internet: www.serwis-elektroniki.com.plSpis treœciZasady doboru kondensatorów elektrolitycznychw zasilaczach impulsowych (cz.1) ................................... 4Pilotowe nowoœci firmy ELMAK ....................................... 9Opis chassis 11AK19 ..................................................... 10Zasilacz komputerowy ................................................... 14Porady serwisowe ......................................................... 18- odbiorniki telewizyjne ............................................... 18- magnetowidy ............................................................ 25- audio ......................................................................... 25- monitory .................................................................... 26- kamery ...................................................................... 28Schemat ideowy uk³adów odchylaniaOTVC SEG chassis 11AK41 ................................... 29, 32Schemat ideowy zasilacza OTVC SEGchassis 11AK41 ....................................................... 30, 31Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikachsatelitarnych Set-Top-Box (cz.2 - ost.) .......................... 33Opis procesora TB1238BN firmy Toshiba (cz.2 - ost.) . 36Zamienniki firmy Philips diod mocywybranych firm (cz.4-ost.) ............................................. 39Uszkodzenia w chassis AE-1 firmy Sony ...................... 41Montujemy wielosystemow¹ p³ytkê fonii produkcjiNJM do OTVC ITT (Greatz) z chassis Compact 80 ...... 44Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 45Opis procesora sygna³owego VSP2860 firmy ITT ........ 48Chassis Z8 firmy Panasonic (cz.3-ost.) ........................ 50Naprawy dla dociekliwych -OTVC Grundig chassis CUC4510 ................................. 53Uk³ad TDA4505E zamiast TDA4505M-N3w odbiornikach firmy Panasonic .................................... 55Og³oszenia i informacje ................................................. 55Wk³adka:Odbiornik samochodowy z CD Kenwood KDC-7040R/RL,KDC-8040R/RL - 2 × A2,OTVC GoldStar CF-21C22X chassis MC-46A - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychZasady doboru kondensatorów elektrolitycznych wzasilaczach impulsowych (cz.1)Karol Œwierc1. Spostrze¿enia z praktyki serwisowejKa¿dy serwisant sprzêtu elektronicznego potwierdzi tezê,¿e najbardziej awaryjnymi elementami s¹ kondensatory. Tezata dotyczy niemal wszystkich typów kondensatorów, a najbardziejsiê sprawdza w odniesieniu do kondensatorów elektrolitycznych.W jakich uk³adach te kondensatory s¹ szczególnienara¿one na krótki czas ¿ycia? Najbardziej ogólnikowa odpowiedŸbêdzie brzmia³a, ¿e w uk³adach gdzie wystêpuj¹ trudnewarunki ich pracy. A wiêc, co to znaczy „ trudne warunki”?Kondensator elektrolityczny „nie lubi”, aby p³yn¹³ przezniego pr¹d o du¿ej wartoœci skutecznej i znacznej czêstotliwoœci.„Najlepiej siê czuje”, jeœli praktycznie nie musi „braæ nasiebie” pr¹du, a jedynie filtruje napiêcie. Oczywistym jest, ¿ejakiœ pr¹d zmienny musi i przez elektrolit p³yn¹æ, gdy¿ w przeciwnymwypadku mo¿na by go z uk³adu wymontowaæ, by³bypo prostu niepotrzebny. Zasady projektowania uk³adów elektronicznychwyraŸnie mówi¹, gdzie mo¿e byæ zastosowanykondensator elektrolityczny, gdzie musi byæ kondensator impulsowy,gdzie elektrolit powinien byæ tantalowy, a gdzie mo¿elub powinien byæ inny typ, gdzie nale¿y unikaæ „styrofleksów”.Ca³oœciowe wyczerpanie tematu kondensatorów zajê³oby objêtoœæwieloczêœciowego cyklu artyku³ów, my skupimy siê nanajwa¿niejszym.Z pewnoœci¹ ekstremalnie trudne warunki pracy kondensatoraelektrolitycznego wystêpuj¹ w przetwornicy napiêcia.Fakt ten potwierdzaj¹ doœwiadczenia z praktyki serwisowejzak³adów naprawczych do tego stopnia, ¿e powszechna jestopinia, i¿ najlepiej podczas naprawy wymieniæ wszystkie kondensatoryelektrolityczne po pierwotnej stronie przetwornicy.A jakie za³o¿yæ? Najlepiej dobre. Autor artyku³u pomija oczywiœcieopiniê, z któr¹ niestety zetkn¹³ siê nie raz, ¿e najlepiejza³o¿yæ kondensator „niedobry”! Uzasadnienie: okres gwarancyjnyon i tak wytrzyma, a trzeba myœleæ i o przysz³oœci! Równie¿takiemu pseudoserwisantowi przyda siê wiedza, co to znaczykondensator (elektrolityczny) dobry. Oczywiœcie, artyku-³y i wszelkie informacje w „SE” nie s¹ publikowane z myœl¹ otego typu Czytelnikach, ale czy wiedza jaki kondensator jest„dobry” wystarcza? Czy serwisant, który chce za³o¿yæ elementdobry nie mo¿e „przedobrzyæ”, a wiêc czy „za dobry” kondensatormo¿e sprawiaæ problemy serwisowe? OdpowiedŸ jestniestety twierdz¹ca, co zostanie uzasadnione w dalszej czêœciartyku³u.Z drugiej strony, wymiana „na œlepo” wszystkich kondensatorówelektrolitycznych w zasilaczu, to z pewnoœci¹ przesada.Ale sk¹d ta opinia siê wziê³a, dlaczego przetwornica to trudnewarunki pracy, nawiasem mówi¹c, nie tylko dla kondensatorów.Natomiast kwestia kondensatorów jest o tyle wa¿na, ¿ewiele konstrukcji zasilaczy impulsowych reaguje wzrostemnapiêæ wyjœciowych przy spadku pojemnoœci niektórych kondensatorówponi¿ej pewnej krytycznej wartoœci. Czy zatem stosowaniekondensatora z du¿ym zapasem pojemnoœci jest lekarstwemna „d³ugowiecznoœæ” przetwornicy?Poprawnie przeprowadzona naprawa powinna zawieraæanalizê, która z usuniêtych usterek by³a przyczyn¹ awarii, aktóra tylko dalszym skutkiem. Jeœli przyczyna nie jest jasna, wwielu sytuacjach uzasadniona jest opinia, ¿e najlepiej jeszczewymieniæ wszystkie kondensatory elektrolityczne po stroniepierwotnej zasilacza.Przechodz¹c do zasadniczej czêœci tematu przytoczê przypadekze swojej praktyki serwisowej, który choæ mia³ miejscewiele lat temu utkwi³ mi w pamiêci. Po naprawie czarno-bia³egotelewizora lampowego marki Neptun 624 stwierdzono jeszcze,¿e os³abiony jest kineskop. Po konsultacji z klientem doszliœmydo wniosku, ¿e uzasadnione jest lekkie jego pod¿arzenie(klient nosi³ siê z zamiarem kupna nowego odbiornika, aten niech „poci¹gnie” nied³ugo, ale ¿eby „siê da³o patrzeæ”).Telewizor Neptun 624 zawiera szeregowo po³¹czony obwód¿arzenia wszystkich lamp i kineskopu, a ze wzglêdu na niewielk¹ich iloœæ w³¹czono w szereg diodê i ca³y obwód wraz zniewielkim rezystorem pod³¹czono wprost do zmiennego napiêciasieci. Doszed³em do wniosku, ¿e prostym i eleganckimsposobem zwiêkszenia pr¹du ¿arzenia bêdzie zastosowaniekondensatora, za diod¹ do masy, o odpowiedniej pojemnoœci(jak na rysunku 1). Wartoœæ kondensatora rzeczywiœcie powinnabyæ „odpowiednia”, gdy¿ wartoœæ bardzo du¿a zwiêkszy pr¹d¿arzenia 2Ö2 razy, a wiêc prawie 3-krotnie. Jednak, ¿eby pr¹d¿arzenia (rms) zwiêkszy³ siê o oko³o 10%, wymagany kondensatormusi mieæ pojemnoœæ oko³o 20µF, do tego znacznenapiêcie pracy, a wiêc elektrolit.Po wlutowaniu tego kondensatora telewizor mia³ ³adny obraz,klient by³ zadowolony, ale na drugi dzieñ reklamacja. Coœw telewizorze strzeli³o i nie dzia³a. Oczywiœcie po otwarciuodbiornika, papierow¹ foli¹ z kondensatora elektrolitycznegooblepione by³y „wnêtrznoœci” telewizora. Warunki pracy kondensatorasprawi³y, ¿e p³yn¹³ przez niego pr¹d o znacznej war-~220VACCdodatkowykondensatorISKkineskop-12VRys.1a. Zwiêkszenie wartoœci pr¹du I sk za pomoc¹doboru odpowiedniej wartoœci kondensatora C.IP1 P2 P3P1 - wartoœæ skuteczna I bez kondensatora CP1+P2 - wartoœæ skuteczna I z odpowiednio dobranym kondensatorem CP1+P2+P3 - wartoœæ skuteczna I, gdy kondensator C ma bardzo du¿¹ wartoœæRys.1b. Ilustracja kszta³towania wartoœci skutecznejpr¹du za pomoc¹ doboru kondensatora.t4 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychtoœci skutecznej (tu ciekawe, jeœli mia³by du¿o wiêksz¹ pojemnoœæpr¹d p³yn¹cy przez niego by³by niewielki). Temperaturawzros³a na tyle, ¿e elektrolit rozsadzi³o, mimo ¿e spe³nia³warunki dopuszczalnego napiêcia pracy. Ale dlaczego kondensatorsiê grzeje? Przecie¿ moc czynna wydziela siê tylko narezystancji rzeczywistej. Zarówno w cewce, jak i kondensatorzeenergia jest jedynie magazynowana. Oczywiœcie ¿aden elementnie jest idealny, a wiêc i kondensator wykazuje sk³adow¹indukcyjn¹ i rezystancyjn¹. W³aœnie te niepo¿¹dane sk³adowezale¿¹ w g³ównej mierze od technologii wykonania elementu,ale ta problematyka zostanie w artykule pominiêta. Wystarczypowiedzieæ, ¿e kondensatory elektrolityczne wykazuj¹ stosunkowoznaczne wartoœci tych „niechcianych” sk³adowych. Coto znaczy „znaczne” zale¿y nie tylko od bezwzglêdnej ich wartoœci,ale w g³ównej mierze od czêstotliwoœci pracy, a wiêc odczêstotliwoœci napiêæ i pr¹dów zmiennych, które p³yn¹ przezkondensator. W przetwornicach, które skutecznie wypieraj¹ zasilaczeliniowe pr¹dy s¹ znaczne, a z czêstotliwoœciami kluczowaniarównie¿ podchodzi siê coraz wy¿ej. Jest oczywiste,¿e stwarza to trudne warunki pracy tranzystora kluczuj¹cego,transformatora, a tak¿e innych „mniej wa¿nych” elementów.Tymi „mniej wa¿nymi” elementami s¹ przede wszystkim kondensatoryelektrolityczne. Prawdopodobnie unikano by ich zupe³nie,gdyby nie dobry stosunek iloczynu pojemnoœci i napiêciado wielkoœci (objêtoœci).Czêsto spotykam siê ze strony klientów z nastêpuj¹cym pytaniem:dlaczego odbiornik telewizyjny uszkodzi³ siê po wy-³¹czeniu isostatem sieciowym? Dopóki by³ wy³¹czany tylkoza pomoc¹ pilota, a na czuwaniu pozostawa³ „wiecznie” problemównie by³o. W takich okolicznoœciach ujawnia siê wieleuszkodzeñ sprzêtu RTV. W magnetowidach wy³¹cznika nie ma,a wiêc analogiczn¹ sytuacj¹ jest dopiero zanik pr¹du sieci energetycznej.Klienci wyci¹gaj¹ zatem wniosek, ¿e wobec tegonajlepiej nie wy³¹czaæ isostatem odbiornika telewizyjnego, apytanie dodatkowe brzmi: czy jestem tego samego zdania?Odpowiadam, ¿e oczywiœcie nale¿y wy³¹czaæ, poniewa¿uszkodzenie ujawnia siê rzeczywiœcie czêsto w takim momenciejak klient opisuje, natomiast utrata pojemnoœci kondensatorówelektrolitycznych w zasilaczu nastêpuje przez ca³y czasi w wielu konstrukcjach praktycznie niezale¿nie od tego w jakimstanie on pracuje (standby czy normalna praca). Dopókikondensatory s¹ nagrzane utrzymuj¹ pojemnoœæ wystarczaj¹c¹do poprawnej pracy odbiornika. Defekt ujawni siê, dopierogdy ostygn¹. Oczywiœcie wniosek, ¿e nale¿y je „podgrzewaæ”jest jak najbardziej b³êdny.Bêd¹c œwiadomym tych zale¿noœci, wypytanie klienta ookolicznoœci wyst¹pienia uszkodzenia niejednokrotnie znacznieu³atwia naprawê, ukierunkowuj¹c w³aœciwie pole poszukiwañi postawienie trafnej diagnozy.2. Parametry kondensatoraNa pocz¹tek nale¿y odpowiedzieæ na pytanie: jakie parametryoprócz pojemnoœci i dopuszczalnego napiêcia pracy charakteryzuj¹ten element. Jak zwykle, tak¿e i tu wygodnie jestpos³ugiwaæ siê schematem zastêpczym i taki przedstawia rysunek2.Oczywiœcie ten schemat zastêpczy jest pewnym uproszczeniem,niemniej dobrze charakteryzuje parametry kondensatoradla potrzeb analizy wielu problemów praktycznych.R UP£ESI ESR Ckondensator idealnyRys.2. Schemat zastêpczy kondensatora rzeczywistego.ESI (Equivalent Series Inductance) to zastêpcza indukcyjnoœæszeregowa, czyli czysto indukcyjny sk³adnik impedancjielementu.ESR (Equivalent Series Resistance) to zastêpcza rezystancjaszeregowa, a wiêc czysto rezystancyjny sk³adnik impedancjikondensatora. ESR wyra¿a wiêc ca³kowite straty mocy wkondensatorze, które poza rezystancj¹ szeregow¹ doprowadzeñi elektrod obejmuj¹ straty w dielektryku powstaj¹ce przy oddzia³ywaniuna niego zmiennego pola elektrycznego. W ogólnoœcizatem ESR jest funkcj¹ czêstotliwoœci i temperatury.Zale¿noœæ od czêstotliwoœci sprawia, ¿e element staje siê nieliniowy,dyspersyjny. Ostatnia uwaga tylko na marginesie, gdy¿w rozpatrywanym problemie nie ma potrzeby a¿ tak g³êbokiegownikania w fizykê zjawisk. Z praktycznego punktu widzenianatomiast istotne jest, ¿e wiêkszoœæ standardowych aluminiowychelektrolitów w zakresie pojemnoœci 100÷1000µFwykazuje ESR w zakresie u³amka ohma. Jeœli wartoœæ ta zbli-¿a siê do 0.1R mówi siê, ¿e to kondensator jest lepszej jakoœci(high-grade), impulsowy (low-ESR, high-frequency lub lowimpedance).ESR (oprócz R UP£ , który w opisywanym zastosowaniuma mniejsze znaczenie i dlatego zaznaczono go na rys.2lini¹ przerywan¹) jest jedynym sk³adnikiem impedancji kondensatora,który powoduje jego grzanie. Przy wzroœcie temperaturyroœnie i ESR, a na skutek tego temperatura jeszcze bardziejroœnie, a wiêc znów nieliniowoœæ, któr¹ sygnalizujê te¿tylko na marginesie. Jeszcze wiêksza jest nieliniowoœæ funkcji¿ywotnoœci kondensatora od jego temperatury, a wiêc tym bardziejwarunków pracy (jako warunki pracy nale¿y w tym miejscurozumieæ czêstotliwoœæ i wartoœæ skuteczn¹ pr¹du zmiennego,który p³ynie przez kondensator). Tym nale¿y t³umaczyæfakt, ¿e praktyczna ¿ywotnoœæ jest znacznie wiêksza ni¿ podaj¹dane katalogowe. Spogl¹daj¹c na te dane mo¿na siê przeraziæ.S¹ to wartoœci rzêdu 1000 godzin, a dla bardzo dobrychkondensatorów elektrolitycznych produkcji renomowanychfirm nie przekraczaj¹ granicy 4000 godzin. Proszê przeliczyæ,jak czêsto urz¹dzenia trafia³yby do serwisu, jeœliby taka by³a„faktyczna” ¿ywotnoœæ zak³adaj¹c, ¿e znajduje siê w nich kilkanaœcielub kilkadziesi¹t elektrolitów. Czy zatem dane w tymzakresie s¹ przesadzone, nieprawdziwe? Tak nie jest. Wszystkojest kwesti¹ definiowania danego parametru, a „¿ywotnoœæ”elementu definiowana jest jako czas do utraty choæby jednegogwarantowanego parametru i to wtedy, gdy pracuje on w ekstremalnychwarunkach na jakie zezwala katalog. Na potwierdzenietych uwag niech pos³u¿¹ przyk³adowe dane: jeœli gwarantowana¿ywotnoœæ w temperaturze 105°C wynosi 2000godzin, to ju¿ w temperaturze 85°C wzrasta do 20 000 godzin.Zastosowanie wiêc kondensatora na temperaturê 105°C zamiast85°C powoduje wzrost ¿ywotnoœci nieproporcjonalny (poprzezfunkcjê parametru ESR).Czêsto jakoœæ kondensatora charakteryzuje siê przez podawaniek¹ta jego stratnoœci lub parametr zapo¿yczony z obwodówrezonansowych i cewek tj. dobroæ elementu. Wielumówi równie¿ o sprawnoœci elementu.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 5

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychCAPACITOR ESR @ 25 °C (m Ω )400350300250200150100TYPICAL ESR @ 25°CFOR LOWER ESR SERIESELECTROLYTIC CAPACITORS82µF120µF50220µF00 10 20 30 40 50 60 70CAPACITOR VOLTAGE RATING (V)Rys.3a. Zale¿noœæ ESR kondensatoraod dopuszczalnego napiêcia ipojemnoœci.ESR (mΩ)5004003002001009080706050TYPICAL ESR OF120µF 25V LOW ESRELECTROLYTIC CAPACITOR40-20 0 20 40 60 80 100TEMPERATURE (°C)Rys.3b. Zale¿noœæ ESR odtemperatury(typowe wartoœci dlakondensatorów “Low ESR”).CAPACITOR CURRENT RATING@ 105°C (RMS mA)400350300250200150100180µF120µF82µF68µF47µFTYPICAL RMS CURRENT RATINGS50OF LOW ESR ELECTROLYTICCAPACITOR. 100kHz, @ 105°C00 10 20 30 40 50 60 70CAPACITOR VOLTAGE RATING (V)Rys.3c. Zale¿noœæ dopuszczalnegopr¹du RMS od pojemnoœcii napiêcia kondensatoraelektrolitycznego “Low ESR”.K¹t stratnoœci, jak i dobroæ okreœla stosunek impedancjirzeczywistej do reaktancji, a wiêc jest szczególnie przydatnyw analizie harmonicznej obwodów elektrycznych. W innychzastosowaniach jak w zasilaczu impulsowym istotny jest nietyle stosunek obu wielkoœci, ale wartoœci samych sk³adowychniepo¿¹danych. W przetwornicy wrêcz ESR jest czêsto wa¿-niejsze od pojemnoœci. Opieraj¹c siê na schemacie zastêpczymz rys.2 powiemy, ¿e dobry kondensator to taki, który ma ma³ewartoœci ESI i ESR.Przyk³adow¹ zale¿noœæ rezystancji ESR od pojemnoœci idopuszczalnego napiêcia kondensatora elektrolitycznego orazzmiennoœæ tej rezystancji w funkcji temperatury przedstawionona rysunkach 3a i 3b. Na rysunku 3c pokazano zale¿noœædopuszczalnej wartoœci skutecznej pr¹du od pojemnoœci i napiêciakondensatora. Wykresy te przedstawiaj¹ wartoœci typowe,ale dla „dobrych” kondensatorów przeznaczonych do pracyw przetwornicach napiêcia, serie low ESR (high reliability= solidnych).Oczywiœcie parametrów okreœlaj¹cych jakoœæ elementówjest znacznie wiêcej, jak np. tolerancja, stabilnoœæ czy zmianapojemnoœci w funkcji temperatury. Ten ostatni parametr w przypadkuelektrolitów jest szczególnie kiepski, co paradoksalniebardzo u³atwia prace serwisowe. Powszechn¹ praktyk¹ jestpodgrzewanie suszark¹ do w³osów lub sch³adzanie zmra¿aczemkondensatorów w celu wykrycia tego, którego utratapojemnoœci jest przyczyn¹ awarii urz¹dzenia.Równoczeœnie ze wzglêdu na tê cechê kondensatory elektrolitycznestosowane s¹ w takich miejscach uk³adu, gdzie dok³adnawartoœæ pojemnoœci nie jest bardzo istotna i czêsto stosujesiê wartoœci o rz¹d wielkoœci wiêksze od wymaganej, obliczonej.Stosowanie kondensatorów elektrolitycznych w miejscachgdzie wartoœæ pojemnoœci jest krytyczna jest po prostub³êdem projektowym. Tego typu negatywny przyk³ad mo¿naby³o spotkaæ w wielu odbiornikach telewizyjnych produkcjiby³ego ZSRR, w generatorze ramki, gdzie kondensator elektrolitycznydecydowa³ o jego czêstotliwoœci. Skutki tego serwisancidobrze znaj¹.Czy jednak tam, gdzie mo¿e byæ kondensator elektrolityczny,stosowanie „nadmiarowych” pojemnoœci jest zawsze s³usznei bezpieczne? Gdzie s¹ granice takiego postêpowania, a gdziejest ono w ogóle niedopuszczalne lub w znacznym stopniuograniczone? Szczególnie w zasilaczach pracuj¹cych jako przetwornice.Artyku³ niniejszy nie rozwija tematu w zakresie innychzastosowañ, warto jednak nadmieniæ, ¿e np. w uk³adachczasowych „na czo³o” wysuwa siê rezystancja up³ywu, z koleinp. w uk³adach próbkuj¹co-pamiêtaj¹cych kluczowe staje siêzjawisko absorpcji dielektrycznej (zjawisko analogiczne do remanencjiw materia³ach magnetycznych polegaj¹ce na nieodwracalnymu³o¿eniu dipoli elektrycznych dielektryka po zanikupola elektrycznego; obrazowo mówi¹c, ruch termiczny niew pe³ni burzy „porz¹dek” u³o¿enia dipoli spowodowany polemelektrycznym, skutkiem czego na roz³adowanym kondensatorzepozostaje pewne napiêcie!).Z kolei w urz¹dzeniach pracuj¹cych w bardzo niskich temperaturachelektrolity aluminiowe nie powinny byæ stosowanew ogóle. W temperaturze -25°C ESR roœnie typowo 3-krotnie,a w -40°C 10-krotnie. W tych warunkach lepiej sprawdzaj¹ siêkondensatory tantalowe.3. Ogólne kryteria pracy kondensatora wuk³adzie przetwornicy napiêciaNale¿y tu wyodrêbniæ 4 miejsca pracy:A: filtruj¹ca pojemnoœæ wejœciowa,B: filtruj¹ce pojemnoœci wyjœciowe,C: pojemnoœci maj¹ce wp³yw na charakterystykê dynamiczn¹pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego,D: pojemnoœæ sprzêgaj¹ca uk³adu steruj¹cego i tranzystora kluczuj¹cego.W niektórych rozwi¹zaniach uk³adowych jeden i ten samkondensator mo¿e pe³niæ funkcje z punktu B i C. Bardziej szczegó³oweomówienie powy¿szych punktów znajdzie Czytelnikw dalszej czêœci artyku³u, natomiast teraz parê uwag o charakterzeogólnym.Wiadomo, ¿e pojemnoœæ kondensatora elektrolitycznegozmniejsza siê z powodu wysychania elektrolitu. Podstawy fizyczneelektrostatyki uzasadniaj¹, ¿e pojemnoœæ jest wprostproporcjonalna do przenikalnoœci elektrycznej oœrodka oddzielaj¹cegoprzewodniki bêd¹ce ok³adzinami kondensatora. Oznaczato tyle, ¿e polaryzacja elektryczna moleku³ oœrodka zmniejszapole elektryczne miêdzy ok³adzinami, do którego pojemnoœæjest odwrotnie proporcjonalna. Inaczej mo¿na powiedzieæ,¿e mimo doprowadzenia tego samego ³adunku do kondensato-6 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychra, napiêcie na nim jest ni¿sze, a wiêc efektywnie pojemnoœæwiêksza. Fakt, ¿e polaryzowalnoœæ elektryczna wzglêdna niektórychmateria³ów mo¿e siêgaæ wartoœci kilku a nawet kilkudziesiêciutysiêcy, a wiêc utrata w³asnoœci dielektryka oznaczawielokrotne zmniejszenie wartoœci pojemnoœci. Jasne jest równie¿,¿e dielektryk wysycha szybciej, gdy kondensator pracujew znacznej temperaturze. Jeœli nie grzeje go otoczenie, to grzejesiê on sam z powodu w³asnego sk³adnika rezystancyjnego ESR.Aby obliczyæ moc czynn¹ trzeba przemno¿yæ sk³adow¹ rzeczywist¹rezystancji przez kwadrat skutecznej wartoœci pr¹du,p³yn¹cego przez ni¹. Zatem parametry katalogowe kondensatoraokreœlaj¹ dopuszczaln¹ wartoœæ pr¹du rms (root mean squere- wartoœæ œredniokwadratowa, inaczej skuteczna) jaka mo¿eprzez niego p³yn¹æ. Jeœli nawet wartoœci graniczne nie s¹ przekroczone,to ¿ywotnoœæ silnie od tej wielkoœci zale¿y.Dobry kondensator elektrolityczny to taki, który ma ma³¹wartoœæ ESR i wysok¹ dopuszczaln¹ temperaturê pracy. I tunale¿y bezwzglêdnie przestrzegaæ, aby w przetwornicach stosowaækondensatory elektrolityczne impulsowe o temperaturzepracy 105°C i to nale¿y ogólnie uznaæ za kondensator „dobry”dla takiego zastosowania. Niemniej, w niektórych rozwi¹zaniachuk³adowych zasilaczy impulsowych ESR nie mo¿e byæ zbyt ma³eo ile kondensator pe³ni funkcje z punktu C. Wtedy „za dobry”kondensator grozi niestabilnoœci¹ uk³adu. Przestrzegaj¹ przedtym szczegó³owe opisy „silnie” zintegrowanych scalonych sterownikówprzetwornic. Wyjaœnienie tego faktu wymaga zaawansowanejanalizy operatorowej uk³adu elektronicznego pracuj¹cegoz zamkniêt¹ pêtl¹ ujemnego sprzê¿enia zwrotnego i zostaniepobie¿nie omówione na koñcu artyku³u. Nie trzeba natomiastuzasadniaæ, ¿e wlutowanie kondensatora na d³ugich „nogach”zwiêksza wartoœæ jego ESI, co mo¿e byæ bardzo destrukcyjne,gdy zasilacz pracuje z wysok¹ czêstotliwoœci¹ kluczowania.Ponadto jeœli taka pêtla, któr¹ stanowi¹ wyprowadzeniakondensatora czy wymienionego w uk³adzie rezystora znajdziesiê w polu strumienia magnetycznego rdzenia elementu indukcyjnegogromadz¹cego energiê w pracy przetwornicy, mog¹ wyst¹piæniepo¿¹dane sprzê¿enia zwrotne, których skutki mog¹ byætrudne do przewidzenia. To nie jest wcale przesadzanie i teoretyzowanie.Opisy funkcjonalne uk³adów scalonych sterownikówprzetwornic szanuj¹cych siê firm przestrzegaj¹ przed niew³aœciwymprowadzeniem œcie¿ek obwodu drukowanego czêstozamieszczaj¹c w materia³ach Ÿród³owych zalecan¹ mozaikêp³ytki drukowanej. Szczególny nacisk na te zalecenia jest po³o-¿ony, gdy element indukcyjny (transformator lub cewka) przetwornicywykonany jest z otwartym obwodem rdzenia magnetycznego.Wtedy strumieñ magnetyczny zamykaj¹cy siê w powietrzujest znaczny i nale¿y nawet przestrzegaæ kierunku u³o-¿enia rdzenia wzglêdem reszty obwodu.W pracach serwisowych mozaiki obwodu nie projektujesiê, ale wlutowanie elementu na d³ugich wyprowadzeniach lubpod³¹czenie jednej koñcówki do masy w dowolnym jej punkciejest równoznaczne ze zmian¹ tej mozaiki. Zasady prowadzeniamas i oddzielania mas obwodów wysokopr¹dowych odsygna³owych i w szczególnoœci sprzê¿enia zwrotnego s¹ bardzokrytyczne w zasilaczach du¿ej mocy i pracuj¹cych z wysok¹czêstotliwoœci¹ kluczowania.Przechodz¹c od teorii do praktyki serwisowej, nale¿y stwierdziæ,¿e pó³ biedy, gdy „niechlujstwo” spowoduje ponowneuszkodzenie odbiornika jeszcze na stole warsztatowym. Czêstoowe niepo¿¹dane sprzê¿enia nie s¹ a¿ tak bardzo destrukcyjne iodbiornik uszkadza siê po tygodniu lub kilku miesi¹cach w domuklienta, a przyczyna jest trudna do zidentyfikowania. Mo¿najednak z ca³¹ pewnoœci¹ stwierdziæ, ¿e niedba³oœæ, poœpiech iniechlujstwo serwisowe nigdy nie pop³acaj¹.Powy¿sze spostrze¿enia maj¹ daleko wiêkszy zasiêg ani-¿eli problem zwi¹zany z wymian¹ kondensatora, ale poniewa¿bardzo czêsto tego typu niedba³oœci obserwujemy na warsztatachnaszych serwisów autor artyku³u pozwoli³ sobie je uwypukliæ,mimo ¿e jest przekonany, ¿e nie s¹ one dzie³em Czytelników„Serwisu Elektroniki”.Wyjmuj¹c kondensator z odpowiedniej szufladki w celu jegowlutowania oczywiœcie nie siêgamy po katalog, aby sprawdziæjaki ma on ESR czy ESI, natomiast warto przejrzeæ katalog, abymieæ orientacjê, jak kszta³tuj¹ siê te wartoœci. Nie chodzi tyle owartoœci bezwzglêdne, ale jak siê one zmieniaj¹ wraz ze zmian¹pojemnoœci i napiêcia pracy. Regu³¹ jest, ¿e ESR maleje zewzrostem obu tych parametrów. A wiêc, jeœli w³aœnie ESR jestkryterium jakoœci kondensatora, to nadmiarowy pod wzglêdempojemnoœci i napiêcia jest lepszy. Mo¿na zatem wyci¹gn¹æ wniosek,¿e w zasadzie bez obawy mo¿na wlutowaæ elektrolit o (rozs¹dnie)wiêkszej pojemnoœci i napiêciu pracy.4. Klasyfikacja ze wzglêdu na miejsce pracykondensatoraTen punkt bêdzie siê opiera³ na czterech (w zale¿noœci odmiejsca pracy) wymienionych wy¿ej kategoriach. Nale¿y zatemstwierdziæ, ¿e ostatnie zdanie z poprzedniego punktu artyku³ujest prawdziwe pod warunkiem, ¿e nie jest to kategoria C.Zatem tê kategoriê i problemy sprzê¿enia zwrotnego pozostawimyna koniec.4.1. Filtr napiêcia wejœciowegoRysunek 4 przedstawia kondensator pracuj¹cy jako filtr napiêciawejœciowego zasilacza. Jeœli jest to uk³ad zasilany z sieci,to pracuje z podstawow¹ czêstotliwoœci¹ têtnieñ 100Hz (zamostkiem Graetz’a) niezale¿nie od tego, czy pracuje wprostna sieci energetycznej, czy za transformatorem sieciowym. Jednako sumarycznym pr¹dzie decyduje równie¿ typ zasilacza,tj. konfiguracja przetwornicy i przewodnictwo z jakim ona pracuje.Mimo to, w ogólnoœci warunki pracy tego kondensatoraw zasilaczach sieciowych nie s¹ „wy¿y³owane” i te kondensatoryelektrolityczne wymienia siê stosunkowo rzadko, mimo¿e du¿y iloczyn pojemnoœci i napiêcia jest czynnikiem ograniczaj¹cym¿ywotnoœæ. Zatem dobór, czy wymiana takiego kondensatora(nie maj¹c dok³adnego nomina³u) powinna byæ przeprowadzonaze wzglêdu na dopuszczaln¹ wartoœæ têtnieñ napiêciana wejœciu zasilacza. Dobr¹ zasad¹ jest regu³a dwóchmikrofaradów na 1 wat znamionowej mocy zasilacza (dla zasilaczysieciowych). Inaczej jest w uk³adzie korektora wspó³czynnikamocy, gdzie pojemnoœæ ta musi byæ znacznie mniejsza.Ale tu nie musi to byæ i nie mo¿e byæ kondensator elektrolityczny.Równie¿ nieco inaczej jest w uk³adach przeznaczonychdo pracy w szerokim zakresie napiêcia wejœciowego, conale¿y rozumieæ zarówno na sieci 220, jak i 110VAC. Równie¿nieco inaczej jest w uk³adach zawieraj¹cych na wejœciutzw. uk³ad MVP (Multi Voltage Panel). Tego problemu jednakpostanowiono w artykule nie rozwijaæ, choæ uk³adów takichna naszym rynku jest sporo.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 7

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychSpogl¹daj¹c na rysunek 4 jasnym jest, ¿e o sk³adowej wysokoczêstotliwoœciowejpr¹du, który p³ynie przez kondensatordecyduje moc pobierana z zasilacza-przetwornicy, ale nietylko. Dobre zasady projektowania nakazuj¹ zastosowanie kondensatoraspe³niaj¹cego okreœlone warunki na RMS pr¹du, np.dla zasilaczy typu buck-forward powinno byæ spe³nione:I Crms ³ 1.2 × t ON /T × I LOAD (gdzie I LOAD to pr¹d obci¹¿enia, t ON -czas w³¹czenia klucza przetwornicy, a T jest odwrotnoœci¹ czêstotliwoœcikluczowania przetwornicy. Stosunek t ON /T jest jednoznaczniescharakteryzowany stosunkiem napiêæ wyjœciowegoi wejœciowego zasilacza i konfiguracji pracy uk³adu; dlaprzetwornic typu buck jest równy stosunkowi tych napiêæ).Kondensator wejœciowy w przetwornicach pracuj¹cych zwysokimi czêstotliwoœciami powinien byæ montowany na krótkichwyprowadzeniach, umieszczony mo¿liwie blisko elementukluczuj¹cego, a istotnym parametrem, który musi byæ zachowanyto dopuszczalna wartoœæ pr¹du rms. Ogólne zasady zalecaj¹,aby dopuszczalna wartoœæ skuteczna pr¹du kondensatoraby³a równa co najmniej po³owie wartoœci œredniej pr¹du wejœciowegozasilacza (dotyczy konfiguracji zasilaczy buck pracuj¹cychz czêstotliwoœciami rzêdu 100÷200kHz). Niektóremateria³y Ÿród³owe podaj¹ tu równie¿ zale¿noœæ od temperaturypracy elementu, zalecaj¹c owe 50% przy temperaturze40°C, natomiast przy 70°C zalecaj¹ ju¿ 75%. Inne materia³yŸród³owe, byæ mo¿e bardziej „konserwatywne” zalecaj¹ koniecznesprawdzenie wartoœci ESR i RMS elektrolitu, pisz¹cwyraŸnie, ¿e jeœli producent nie podaje gwarantowanych wartoœcitych parametrów to – elementu tego nie stosowaæ.i (t)1i (t)2i (t)3Przebieg napiêcia (po rozciêciu )~10msTT - okres kluczowania(czasy rzêdu kilkunastumikrosekund)i = i - i3 1 2i 1i 2i 3PrzetwornicaSMPSpr¹dnapiêcie za mostkiemGraetzaten kszta³t pr¹du zale¿y odkonfiguracji przetwornicy oraztypu przewodnoœci z jak¹ pracujet(inna skalaczasu)Rys.4. Ilustracja sposobu oszacowania pr¹du p³yn¹cegoprzez kondensator wejœciowy przetwornicynapiêcia.ttWartoœæ RMS kondensatora jest jednoznacznie zwi¹zana zdopuszczaln¹ moc¹ wydzielan¹ na nim. Z regu³y przyjmujesiê i podaje w danych katalogowych wartoœæ rms pr¹du, którapodgrzeje kondensator w warunkach bez wymuszonego ch³odzeniao 10°C. T³umaczy to te¿ fakt, ¿e w elektrolitach wiêkszychobjêtoœciowo, a wiêc zdolnych oddawaæ wiêksz¹ iloœæciep³a do otoczenia, parametr RMS jest wy¿szy.Mo¿na w ogólnoœci powiedzieæ, ¿e kondensator wejœciowyzasilacza czym wiêkszy tym lepszy, albo, ¿e wiêkszy niezaszkodzi. Jest to z regu³y i tak najwiêkszy element w ca³ymuk³adzie. Poza tym du¿a pojemnoœæ w przypadku uk³adu zasilanegowprost z sieci energetycznej zagra¿a du¿ym szokiempr¹dowym dla samego kondensatora i wejœciowych diod prostowniczych.Spotyka siê zatem w wielu uk³adach (czêsto wmonitorach albo np. OTVC Lexus RC2501) w miejscu rezystoramaj¹cego ograniczyæ ten szok, bardziej rozbudowaneuk³ady z tyrystorem. Nie nale¿y ich upraszczaæ („odchudzaæ”uk³adu w tym zakresie) i o tym samym pamiêtaæ roz³adowuj¹celektrolit, aby nie robiæ tego np. „no¿yczkami” ale odpowiednimrezystorem.Kondensator wejœciowy w zasilaczach niskiego napiêciaTu sytuacja wygl¹da nieco inaczej ani¿eli w uk³adach zasilanychwprost z sieci energetycznej. Z tego typu zasilaczemspotykamy siê wprawdzie rzadziej, jednak i one coraz czêœciejtrafiaj¹ do naszych warsztatów. Dla zobrazowania tych problemówpos³u¿ê siê uwagami i wskazówkami serwowanymirenomowanej firmy Linear Technology w danych katalogowychuk³adu LTC1873. Jest to podwójny kontroler dwufazowej przetwornicyniskiego napiêcia. Uk³ad pracuje z „zawrotn¹” czêstotliwoœci¹550kHz, mo¿e dostarczaæ do 25A pr¹du przy napiêciu1.3÷3.5V, które jest z wysok¹ sprawnoœci¹ przetwarzanez 5V. Zastosowanie: zasilanie „rdzenia” mikroprocesorów i„chipsetów” o du¿ej mocy obliczeniowej. Na marginesie, trzebasobie zdaæ sprawê, ¿e na p³ycie komputera niewiele da siê naprawiæ,ale uszkadzaj¹ siê najczêœciej i uszkadzaæ bêd¹ w³aœnietego typu zasilacze.Wracaj¹c do kondensatora wejœciowego, powód wyró¿nieniatego typu przetwornicy ze wzglêdu na warunki pracy wejœciowegokondensatora elektrolitycznego jest w zasadzie jeden:du¿y pr¹d wejœciowy i du¿a jego sk³adowa rms p³yn¹ca przezkondensator. WeŸmy dla porównania stuwatow¹ przetwornicê sieciow¹.Jej napiêcie wejœciowe to 300V, zatem wejœciowy pr¹dwynosi oko³o 300mA. To wartoœæ œrednia, która musi byæ wyraŸnieodró¿niona od œredniokwadratowej (rms – root mean square),ale ta druga jest co najwy¿ej równa œredniej, praktyczniemniejsza (jest tak dlatego, ¿e przez kondensator p³ynie tylko sk³adowazmienna i nie podwa¿amy tu podstawowych zasad matematyki,i¿ wartoœæ œredniokwadratowa funkcji jest zawsze niemniejsza od jej wartoœci œredniej). A wiêc wartoœci¹ œredni¹ mo¿nasiê pos³ugiwaæ dla oszacowania wartoœci œredniokwadratowej wystêpuj¹cejw najmniej sprzyjaj¹cych warunkach. WeŸmy dla porównania25W zasilacz wykonany na LTC1873 w jego typowejaplikacji, dostarczaj¹cy dwóch napiêæ: 3.3V z obci¹¿eniem 3A i1.6V zdolne dostarczyæ 10A pr¹du. Jak z prostych przeliczeñwynika, pr¹d wejœciowy zasilacza to 5.2A i jego wartoœæ rmsp³yn¹ca przez kondensator te¿ mo¿e siêgaæ 5A, a wiêc problemjest i to niebagatelny. Jakie robi siê zabiegi, aby z³agodziæ warunkipracy „g³upiego” kondensatora w wielkim skrócie przedstawiêdalej (jako dodatek na koñcu artyku³u). }Dokoñczenie w nastêpnym numerze8 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Pilotowe nowoœci firmy ELMAKPilotowe nowoœci firmy ELMAKTekst sponsorowany przez firmê ELMAKELMAK to znana na naszym rynku firma, specjalizuj¹casiê w konstruowaniu i produkcji pilotów dosprzêtu audio-video. Zapytaliœmy o nowoœci rynkoweoferowane przez firmê konstruktora Piotra Krukara:Ostatnio pojawi³ siê na rynku nowy pilot uniwersalnyMAK FOCUS. Co sk³oni³o firmê do opracowania nowejwersji pilota uniwersalnego?P.K.: Na bie¿¹co zbieramy uwagi od naszych klientów,obserwujemy rynek pilotów i jego tendencje. W odpowiedzina te sygna³y modyfikujemy nasze produkty, zwiêkszamyich funkcjonalnoœæ, zmieniamy wzornictwo, poprawiaj¹c przytym ³atwoœæ obs³ugi.Czym szczególnym wyró¿nia siê pilot MAK FOCUS?P.K. Pilot FOCUS znacznie ró¿ni siê wzornictwem odpoprzednich produktów ELMAK-a, jak równie¿ od innychpilotów spotykanych na rynku. Przy jego tworzeniu kierowaliœmysiê wspó³czesnymi trendami we wzornictwie sprzêtuaudio-video. Obudowa zosta³a zaprojektowana zgodnie zzasadami ergonomii, aby jak najlepiej le¿a³a w d³oni. Rozmieszczenieprzycisków zosta³o zoptymalizowane na podstawiebadañ najczêœciej u¿ywanych funkcji.FOCUS mo¿e jednoczeœnie obs³ugiwaæ do 20 ró¿nychurz¹dzeñ w domu: telewizor, magnetowid, wiê¿ê audio, DVD,tuner satelitarny, dekoder Cyfry +, Polsatu, a nawet urz¹dzeniarzadziej spotykane, jak np. klimatyzatory. W swojej baziezawiera dane o ponad 80 000 pilotach oryginalnych.Baza danych w pilocie FOCUS w przeciwieñstwie dochiñskich pilotów uniwersalnych uwzglêdnia specyfikê polskiegorynku. Obejmuje typy sprzêtu importowanego do naszegokraju oraz produkowanego w Polsce na przestrzeniostatnich kilkunastu lat. Baza danych jest stale poszerzana onajnowsze modele sprzêtu audio-video, ze szczególnymuwzglêdnieniem nowych zestawów audio i DVD.Co to znaczy, ¿e pilot FOCUS jest inteligentny?P.K.: Inteligentny, to znaczy, ¿e mo¿e siê „uczyæ” rozkazówz dowolnego pilota. Funkcja „uczenia siê” jest przydatnatym, którzy chc¹ indywidualnie dostosowaæ pilota doswoich potrzeb lub chcieliby zrezygnowaæ z obs³ugi sprzêtukilkoma pilotami, zachowuj¹c przy tym wygodê obs³ugi.Pilot FOCUS potrafi „nauczyæ siê” rozkazów z wielu ró¿-nych pilotów tak, aby by³y one dostêpne na podstawowejklawiaturze. Do³o¿yliœmy tak¿e funkcjê „przenoszenia przycisków”,która daje mo¿liwoœæ zmiany uk³adu klawiatury wed³ugupodobañ u¿ytkownika.Na przyk³ad: chcemy mieæ na pilocie dostêp do najczêœcieju¿ywanych funkcji w telewizorze np. g³oœnoœæ, prze³¹czanieprogramów, telegazetê, a jednoczeœnie chcemy sterowaæmagnetowidem bez koniecznoœci prze³¹czania przyciskówwyboru urz¹dzenia. Mo¿emy ³atwo zestawiæ wybranefunkcje z kilku urz¹dzeñ na klawiaturze. Jest to bardzo wygodnafunkcja. Dziêki temu pojêcie „inteligencji” nabiera tuszerszego znaczenia.Co daje jeszcze funkcja „uczenia siê”?P.K.: Funkcja „uczenia siê” jest bardzo przydatna w momencie,gdy po jakimœ czasie u¿ywania FOCUS-a dokupujemynowy sprzêt np. Hi-Fi lub wymieniamy telewizor nanowy. Ka¿dy nowy pilot w naszym domu mo¿na „dopisaæ”do bazy danych FOCUS-a.Zdarza siê, ¿e u¿ytkownicy nowoczesnych, markowychpilotów, zwykle produkowanych w ma³ych seriach i bardzodrogich obawiaj¹ siê ich uszkodzenia.W tej sytuacji mog¹je „skopiowaæ” do FO-CUS-a, zaœ piloty oryginalnebezpiecznie schowaædo szuflady.Co ró¿ni FOCUS-a odinnych pilotów uniwersalnych?P.K.: Pilot jest sprzedawanyw zestawie z instrukcj¹w nowej ni¿ dotychczasformie. U¿ytkownikjest prowadzonyprzez opis funkcji pilotaw postaci komiksu. Do instrukcjido³¹czony jestrównie¿ spis kodów zawartychw bazie pilotaoraz obs³ugiwane typy pilotóworyginalnych.U¿ytkownik nie musi metod¹prób i b³êdów odkrywaæfunkcji kolejnychprzycisków pilota - zestawieniatych funkcji orazodpowiadaj¹cych imprzycisków znajduj¹ siêw spisie kodów. Zestawopakowany jest w blisteri eleganckie pude³ko zkartonu.Producent:ELMAK sp. z o.o.Rzeszów, ul. Hanasiewicza 4Tel./fax: +17 854-98-14,tel. +17 850-45-90 do 91, zamówienia wew. 33e-mail:elmak@elmak.plwww.elmak.pl}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 9

Opis chassis 11AK19Opis chassis 11AK19Marian BorkowskiSchemat ideowy odbiornika z chassis 11AK19zosta³ opublikowany w nr 11/2000, a tryb serwisowy wnr 11/1999 „SE”. Jest to chassis, które zawiera wswoich podstawowych blokach wszystkie funkcjepozwalaj¹ce na jego wspó³pracê z kineskopami o k¹cieodchylania 90° i 110°. Po zastosowaniu elementóww³aœciwych dla okreœlonego wykonania chassis11AK19 mo¿e byæ stosowane w odbiornikach o przek¹tnejekranu: 20”, 21”, 24”, 25”, 28”, 29”, 32” i 33”.Tor sygna³u wideoW chassis 11AK19 zastosowano procesor z serii TDA884x(TDA8840/TDA8842/TDA8844). Poszczególne wyprowadzeniatego uk³adu zosta³y szczegó³owo omówione w „SE” nr 11i 12/2002, tu zostanie jedynie naszkicowane dzia³anie g³ównychjego bloków.Wzmacniacz p.cz.Wzmacniacz p.cz. sk³ada siê z trzech stopni sprzê¿onychzmiennopr¹dowo, które zapewniaj¹ wzmocnienie minimum66dB. Uk³ad ARCz wykorzystuje napiêcie z generatora VCOpêtli PLL. W trakcie szybkiego przeszukiwania pasma telewizyjnego„okno” dzia³ania uk³adu ARCz zostaje zwiêkszone owspó³czynnik 3. W wersji umo¿liwiaj¹cej odbiór jednego standardudetektor uk³adu ARW wykorzystuje „szczyty” impulsówsynchronizacji, a w wersji multistandardowej detektor tenuwzglêdnia równie¿ szczyt poziomu bieli. Polaryzacja demodulowanegosygna³u prze³¹czana jest szyn¹ I 2 C. W zale¿noœciod wykonania chassis uk³ad TDA884x wspó³pracuje z nastêpuj¹cymitypami filtrów SAW, które s¹ w³aœciwe dla poszczególnychstandardów:· G1965M – PAL-SECAM B/G mono,· G3962M – PAL-SECAM B/G GER&NIC stereo, PAL I’,· G1984 - PAL-SECAM B/G GER&NIC, stereo INT-2,· J1951M – PAL-I mono,· J3950M – PAL-I NIC stereo,· J1956M – PAL-I’ mono,· K2955M - PAL-SECAM B/G-D/K mono, PAL-SECAMB/G-D/K-I’, mono, PAL-SECAM B/G-D/K-L mono,· K2958M - PAL-SECAM B/G-D/K (38) mono,· K2962M - PAL-SECAM B/G-L/L’ mono,· G3957M - PAL-SECAM B/G-L/L’ GER&NIC BG/L stereo,· K6256K - PAL-SECAM B/G-D/K-I-L/L’ mono, PAL-SE-CAM B/G-D/K-I, L/L’ GER&NIC BG/L stereo,· K6259K - PAL-SECAM B/G-D/K-I-M/N (euro) mono,· M1963M – PAL M/N mono, NTSC M mono, PAL M/N-NTSC M mono.Uk³ad TDA884x ma dwa wejœcia sygna³u CVBS (jednowewnêtrzne, a drugie zewnêtrzne) oraz wejœcie Y/C. Je¿eli doodbiornika nie jest podany sygna³ Y/C, wejœcie sygna³u luminancji(Y) mo¿e byæ wykorzystane jako trzecie wejœcie CVBS.Obwód foniiUk³ady fonii w TDA884x wymagaj¹ pod³¹czenia zewnêtrznychobwodów filtru pasmowego i pu³apki. Po przejœciu przezuk³ad ogranicznika sygna³ fonii jest demodulowany w demodulatorzePLL, który automatycznie zmienia swoje ustawieniaw zale¿noœci od czêstotliwoœci noœnej. Eliminuje to koniecznoœæregulacji. Równie¿ obwód deemfazy wymaga do³¹czeniazewnêtrznego kondensatora. Regulacji si³y g³osu dokonuje siêza poœrednictwem szyny I 2 C.Synchronizacja i odchylanieDo uk³adu separatora TDA884x podawane s¹ impulsy synchronizacjio ustalonym poziomie. Z uk³adu separatora impulsydoprowadzone s¹ do detektora kontroluj¹cego, czy impulsylinii s¹ zsynchronizowane z wejœciowymi impulsami synchronizacji.Generator linii pracuje z czêstotliwoœci¹ dwukrotniewiêksz¹, która jest nastêpnie dzielona przez 2. Po ostatecznymukszta³towaniu impulsy wyjœciowe linii o maksymalnejamplitudzie 300mV wyprowadzone s¹ na n.40 i podanedo stopnia steruj¹cego koñcówk¹ linii.W celu zabezpieczenia wyjœciowego tranzystora linii wy-³¹czane s¹ impulsy steruj¹ce w momencie wykrycia obni¿enianapiêcia zasilaj¹cego poni¿ej ustalonego poziomu. Impulsysteruj¹ce s¹ równie¿ wy³¹czane w przypadku przekroczeniadopuszczalnej wartoœci wysokiego napiêcia, s¹ one w³¹czane,gdy sytuacja ulegnie poprawie.Impulsy wyjœciowe ramki z TDA884x z n.46 i 47 doprowadzones¹ do wzmacniacza koñcowego zbudowanego naTDA8356 dla kineskopów o k¹cie odchylania 90°. Dla kineskopówo k¹cie odchylania 110° wzmacniaczem koñcowymjest TDA8351.DekoderDekoder koloru wewn¹trz uk³adu TDA884x zawiera uk³adyumo¿liwiaj¹ce do³¹czenie zewnêtrznych rezonatorów, wy-³¹cznik koloru oraz demodulator sygna³ów ró¿nicowych. Wcelu zabezpieczenia przed nadmiernym nasyceniem uk³ad dekoderaobjêty jest obwodem automatycznego ograniczaniasygna³u chrominancji. Ograniczeniu ulega jedynie chrominancja,a amplituda impulsów burst nie jest zmieniana. Wartoœæczêstotliwoœci do³¹czonego zewnêtrznego rezonatora (n.34 i35) decyduje o standardzie dekodowanego sygna³u.Wyjœcia RGBRó¿nicowe sygna³y z wyjœcia dekodera s¹ podawane douk³adu matrycy, w której dokonywane jest „mieszanie” ich zsygna³em luminancji. W rezultacie otrzymuje siê wyjœciowesygna³y RGB, wykorzystywane do sterowania wzmacniaczykoñcowych wizji, zbudowanych na trzech uk³adachTDA6107Q. Amplituda wyjœciowych sygna³ów wynosi oko³o2V biel-czerñ. Do wyjœæ RGB mog¹ byæ do³¹czone bezpoœredniosygna³y OSD lub/i teletekstu. Uk³ad TDA884x ma dodatkowowejœcia sygna³ów RGB. Sygna³y z tych wejœæ równie¿poddane s¹ regulacji kontrastu i jaskrawoœci.10 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Opis chassis 11AK1941611413 14 11SUPPLYBANDGAPAGCCONTROL3AGCDETECTORRys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA9830.Tabela 1. O is w rowadze uk³adu T122324r nó ki mbol Funkcja1 IFIN Wejœcie ró¿nicowe p.cz. fonii2, 5, 15 n.c. Nie pod³¹czone3 C AGC Kondensator ARW4 C REF Kondensator filtruj¹cy napiêcie odniesienia6 AMOUT Wyjœcie demodulatora AM7 AMINWejœcie sygna³u (z AM) do prze³¹cznikaaudio8 AFOUT Wyjœcie sygna³u z wyjœcia prze³¹cznika9 EXTINWejœcie zewnêtrznego sygna³u doprze³¹cznika audio10 SWITCH Wejœcie sterowania prze³¹cznikiem audio11 V p2 Zasilanie (12V)12 MUTE Sterowanie wyciszaniem (mute)13 GND MasaTDA9830/T14 V p1 Zasilanie (5÷8V)16 IFIN Wejœcie ró¿nicowe p.cz. foniiSIFAGC22 15 4TUNERAGCVIFAGCVIF AMPLIFIERSIF AMPLIFIERINTERCARRIERMODE SWITCH66FPLL7TDA9818TDA9817790dB1210QSS MIXERINTERCARRIER MIXERAM DEMODULATOR8VCOTWDTabela 2. O is w rowadze uk³adów T 17i T 1rnó kimbolDemodulator AMFunkcja1 V i VIF1 Wejœcie ró¿nicowe 1 sygna³u p.cz. wideo2 V i VIF2 Wejœcie ró¿nicowe 2 sygna³u p.cz. wideo3 STDPrze³¹cznik standardu (dla uk³adówTDA9817, TDA9817T i TDA9817TSwyprowadzenie to nie jest pod³¹czone)4 C VAGC Kondensator uk³adu ARW p.cz. wideo5 C SAGC Kondensator uk³adu ARW p.cz. fonii6 T PLL Filtr pêtli PLL7 LADJPrze³¹cznik L/L´ i regulacja (dla uk³adówTDA9817, TDA9817T i TDA9817TSwyprowadzenie to nie jest pod³¹czone)8 V oAF Wyjœcie sygna³u fonii9 V de-em Wejœcie uk³adu deemfazy10 C de-em Wyjœcie uk³adu deemfazy11 C DEC Kondensator odsprzêgaj¹cy12 V o QSS Napiêcie odniesienia QSS13 V iFM Wejœcie podnoœnej fonii14 TAGC Wyjœcie uk³adu ARW dla g³owicy15 C BLDetektor poziomu czerni (dla uk³adówTDA9817, TDA9817T i TDA9817TSwyprowadzenie to nie jest pod³¹czone)16 V o(vid) Wyjœcie sygna³u wideo17 AFC Wyjœcie uk³adu ARCz18 VCO1 Uk³ad rezonansowy19 VCO2 Uk³ad rezonansowy20 GND Masa21 V P Zasilanie22 TADJ Ustawienie napiêcia ARW dla g³owicy23 V i SIF1 Wejœcie ró¿nicowe 1 sygna³u p.cz. fonii24 V i SIF2 Wejœcie ró¿nicowe 2 sygna³u p.cz. foniiW chassis 11AK19 mo¿liwa jest demodulacja sygna³u foniizmodulowanego amplitudowo (AM). Tak modulowana fonia nadawanajest w standardzie LAFCDETECTORVIDEODEMODULATORAND AMPLIFIERFM-PLLDEMODULATOR5 312 139 10 11Rys.2. Schemat blokowy uk³adu TDA9818/TDA9817.1918172120VOLTAGEREFERENCE168i L’. Funkcjê demodulatorarealizuje uk³adTDA9830, którego schematblokowy przedstawionona rysunku 1, aopis wyprowadzeñ w tabeli1. Uk³ad ten zawieratrzy sprzê¿one zmiennopr¹dowostopnie, wzmocnienieka¿dego stopniawynosi oko³o 20dB. Wewn¹trzuk³adu wytwarzanejest napiêcie odniesieniao wartoœci oko³o 3.6V,które jest wykorzystywaneprze obwody tego uk³adudo realizacji swoichfunkcji. Napiêcie to filtrowanejest przez kondensatordo³¹czony do n.4.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 11

Opis chassis 11AK19Tabela . O is w rowadze uk³adu T 75rnó kimbolFunkcja1 PCLK Wyjœcie zegara dla NICAM - 728kHz2 NICAMSzeregowe wyjœcie szeregowe danych NICAM(728kHz)3 ADDR1 Adres 14 SCL Zegar szyny I 2 C5 SDA Dane szyny I 2 C6 V SSA1 Masa 1 zasilania czêœci analogowej7 V DDA1 Zasilanie 1 czêœci analogowej8 Iref Rezystor dla uk³adu pr¹du odniesienia9 P1 Pierwsze wejœcie/wyjœcie10 SIF2 Wejœcie 2 p.cz. fonii11 Vref1 Napiêcie odniesienia12 SIF1 Wejœcie 1 p.cz. fonii13 ADDR2 Adres 214 V SSD1 Masa 1 zasilania15 V DDD1 Zasilanie czêœci cyfrowej16 CRESET Kondensator uk³adu reset17 XTALO Wyjœcie generatora z rezonatorem kwarcowym18 XTALI Wejœcie dla rezonatora kwarcowego19 Vtune Wyjœcie napiêcia regulacyjnego generatora20 P2 Drugie wejœcie/wyjœcie21 SYSCLK Wyjœcie zegara systemowego22 SCK Zegar szyny I 2 S23 WS Wybór s³owa szyny I 2 S24 SDO2 Wyjœcie 2 danych szyny I 2 S25 SDO1 Wyjœcie 1 szyny I 2 S26 SDI2 Wejœcie 2 danych szyny I 2 S27 SDI1 Wejœcie 1 szyny I 2 S28 TEST1Pierwsza nó¿ka testowa (zwykle, typowopo³¹czona z V SSD1 )29 MONOIN Wejœcie monofoniczne sygna³u fonii30 TEST231 EXTIR32 EXTILDruga nó¿ka testowa (zwykle, typowopo³¹czona z V SSD1 )Wejœcie zewnêtrznego sygna³u fonii kana³uprawegoWejœcie zewnêtrznego sygna³u fonii kana³ulewego33 SCIR1Wejœcie z gniazda SCART1 dla kana³uprawego34 SCIL1 Wejœcie z gniazda SCART1 dla kana³u lewegoMasa oddzielaj¹ca uk³ady przetwarzania35 V SSGsygna³u analogowego na cyfrowy36 SCIR2Wejœcie z gniazda SCART2 dla kana³uprawego37 SCIL2 Wejœcie z gniazda SCART2 dla kana³u lewego38 V DDA2 Zasilanie 2 czêœci analogowej39 Vref(p) Napiêcie odniesienia40 Vref(n) Masa napiêcia odniesienia41 CAPL1Ok³adzina 1 kondensatora filtruj¹cego dlakana³u lewego42 CAPL2Ok³adzina 2 kondensatora filtruj¹cego dlakana³u lewego43 V SSA2 Masa 2 zasilania44 CAPR2Ok³adzina 2 kondensatora filtruj¹cego dlakana³u prawego45 CAPR1Ok³adzina 1 kondensatora filtruj¹cego dlakana³u prawego46 Vref2 Napiêcie odniesienia47 SCOR1Wyjœcie na gniazdo SCART1 sygna³u kana³uprawegoTabela . O is w rowadze uk³adu T 75 cd.rnó kimbolFunkcja48 SCOL1Wyjœcie na gniazdo SCART1 sygna³u kana³ulewego49 V SSD2 Masa 2 zasilania czêœci cyfrowej50 V SSA4 Masa 4 wzmacniacza fonii51 SCOR2Wyjœcie na gniazdo SCART2 sygna³u kana³uprawego52 SCOL2Wyjœcie na gniazdo SCART2 sygna³u kana³ulewego53 Vref3 Napiêcie odniesienia54 PCAPR Kondensator filtruj¹cy dla kana³u prawego55 PCAPL Kondensator filtruj¹cy dla kana³u lewegoMasa 3 (uk³adu przetwarzania sygna³u z56 V SSA3postaci cyfrowej na analogow¹)57 AUXOR Wyjœcie na s³uchawki kana³u prawego58 AUXOL Wyjœcie na s³uchawki kana³u lewego59 VDDA3 Zasilanie 3 czêœci analogowej60 MOR Wyjœcie g³oœnikowe kana³u prawego61 MOL Wyjœcie g³oœnikowe kana³u lewego62 LOL Wyjœcie („liniowe”) kana³u lewego63 LOR Wyjœcie („liniowe”) kana³u prawego64 V DDD2 Zasilanie 2 czêœci cyfrowejTabela 4. O is w rowadze uk³adu MC446 4rnó ki1 Zasilanie.Funkcja2 Zasilanie stopnia wyjœciowego.3 Wyjœcie steruj¹ce tranzystorem-kluczem (MOSFET).4 Masa.567Zabezpieczenie przeciwprzeci¹¿eniowe. Je¿eli napiêciena tej nó¿ce przekroczy 1V, zabezpieczenie to jestnieaktywne.Zabezpieczenie przed nadmiernym wzrostem napiêcia.Je¿eli napiêcie na tej nó¿ce przekroczy 17V, uk³adwy³¹cza siê i wymagane jest jego wy³¹czenie. Prógzadzia³ania tego zabezpieczenia ustawiany jestprogramowo.Wejœcie próbki pr¹du p³yn¹cego przez tranzystorkluczuj¹cy (doprowadzone zostaje napiêcieproporcjonalne do tego pr¹du).Detekcja rozmagnesowania rdzenia transformatora8 przetwornicy. Funkcja ta mo¿e byæ wy³¹czona przezdo³¹czenie tej nó¿ki do masy.9 Prze³¹czanie w stan standby.10 Kondensator generatora pi³okszta³tnego.Elementy do³¹czone do tej nó¿ki steruj¹ stopniem11wype³nienia impulsów wyjœciowych. Za pomoc¹ tej nó¿kimo¿na realizowaæ ³agodny start przetwornicy. Przezpodanie na tê nó¿kê masy mo¿na wy³¹czyæ uk³ad.12 Wejœcie wzmacniacza b³êdu.13 Wyjœcie wzmacniacza b³êdu.14 Wejœcie sprzê¿enia zwrotnego.15 Detektor stanu standby/normalna praca.16Napiêcie odniesienia wykorzystywane do kszta³towaniaprzebiegu wewnêtrznego generatora.W przypadku odbioru sygna³u fonii FM przez uk³ad tenmo¿na przesy³aæ sygna³ fonii jako sygna³ zewnêtrzny (mo¿e tobyæ równie¿ sygna³ z gniazda SCART). Je¿eli do n.10 nie doprowadzono¿adnego sygna³u, wówczas na wyjœcie przesy³any12 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

jest sygna³ z n.9. W przypadku gdy n.10 zostanie do³¹czonado masy, na wyjœciu pojawia siê sygna³ z n.7.Prze³¹cznik sygna³ów wideoPrze³¹cznik sygna³ów wideo zrealizowano w oparciu ouk³ad TEA6415C. Umo¿liwia on do³¹czenie 8 sygna³ówwejœciowych, które s¹ prze³¹czane na 6 wyjœæ. Uk³ad tenjest stosowany, gdy przewiduje siê przy³¹czenie do odbiornika3 lub wiêcej sygna³ów wejœciowych. Wzmocnieniemiêdzy wejœciem a wyjœciem sygna³u wynosi 6.5dB.Modu³ cyfrowego przetwarzania sygna³ufoniiStopieñ p.cz.Tor poœredniej czêstotliwoœci modu³u NICAM realizujeuk³ad TDA9818 (lub TDA9817), którego schemat blokowyprzedstawiono na rysunku 2, natomiast opis wyprowadzeñzamieszczono w tabeli 2. Uk³ad ten pozwala narealizacjê wielostandardowego modu³u z demodulacj¹ sygna³ufonii AM i FM. Czêstotliwoœæ poœrednia mo¿e wynosiæ:38.9MHz, 45.75MHz i 58.75MHz.Procesor cyfrowej obróbki sygna³u foniiW chassis 11AK19 zastosowano procesor TDA9875,który „obs³uguje” nastêpuj¹ce standardy nadawania fonii:M, B/G, D/K, I i L. Schemat blokowy tego uk³adu przedstawionona rysunku 3, a w tabeli 3 opis jego wyprowadzeñ.Uk³ad ten ma dwa wejœcia p.cz. fonii, umo¿liwiaj¹ce podaniesygna³ów z dwóch ró¿nych Ÿróde³ (np. z tunera satelitarnegoi sygna³u uzyskanego po obróbce sygna³u z naziemnejstacji TV). Wejœciowe sygna³y s¹ zamieniane na impulsycyfrowe z czêstotliwoœci¹ 24.576MHz.Stopieñ wyjœciowy toru fonii niezale¿nie od rodzaju modulacjizrealizowano w oparciu o jeden z uk³adów (w zale¿noœciod wersji chassis): TDA2614, TDA2615 lubTDA2616Q. Uk³ad TDA2614 stosowany jest w odbiornikachmonofonicznych, TDA2615 pracuje w wersji stereofonicznejodbiornika, a TDA2616Q znalaz³ zastosowanie w odbiornikachstereofonicznych z funkcj¹ dolby prologic.Zasilanie92031345181721272625242223156414491628302I C-BUSINTERFACEIDENTIFICATIONPEAKDETECTIONINPUT SWITCHAGC, ADCFM (AM)DEMO-DULATIONLEVELADJUSTAUDIO PROCESSINGOpis chassis 11AK19LEVELADJUSTSUPPLYSOUND IF(SIF)SUPPLYDACRys.3. Schemat blokowy uk³adu TDA9875.Przetwornicê zbudowano w oparciu o uk³ad MC44604, który 10 OscillatorSet QPWMsteruje tranzystorem-kluczem Q802. Uk³ad MC44604 jest niecoDis(stby-latched)latch4ulepszon¹ wersj¹ MC44603, który zostanie opisany w jednym zreset15Standby Vstbykolejnych numerów „SE”. Schemat blokowy uk³adu MC44604managementThermalIrefprzedstawiono na rysunku 4, a w tabeli 4 opis wyprowadzeñ. Czêstotliwoœæpracy przetwornicy mo¿e wynosiæ nawet 250kHz. PoVccshutdownVrefDis(stby)Vrefstronie wtórnej przetwornicy uzyskuje siê nastêpuj¹ce napiêcia:Error Vcs14 AMPCurrent iref Overvoltage 6· 150/115V (w zale¿noœci od wykonania chassis) do zasilaniastopnia koñcowego linii,13sensemanagementDmax &soft-start UVLO1StandbyUVLO2· ±14V do zasilania stopnia koñcowego fonii,control(Ipk)maxVcc Dis(stby-latched)Foldback· S+5V do zasilania mikrokontrolera,programmation VstbyVstby MC44604· 15V do zasilania stopnia koñcowego ramki,5 8 711· 33V dla g³owicy. Rys.4. Schemat blokowy uk³adu MC44604. }812CLOCK2I S-BUSAUDIOINTERFACEDIGITALSUPPLYTESTTDA98754.7VDemagnetizationmanagementVstbyiref10 12DEMATRIXDIGITALSELECTDAC (2)NICAMDEMO-DULATIONNICAMDECODERADC (2)DAC (2)DAC (2)61 60 58 57VdemagoutVref16VrefRferenceblockIrefANALOGCROSSBARSWITCH76118TIMINGDETECTION DAC 19SUPPLY DACREFERENCESUPPLYOPERATIONALAMPLIFIERSSupplyinitializationblockVosc protVosc Dis(stby)1UVLO1UVLO2 18VVstbyBuffer21333436373132294748515263624241454454553843354639405956235350SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 13

Zasilacz komputerowyZasilacz komputerowyMarek SzukalskiOd RedakcjiPrzedstawiony poni¿ej materia³ jest kontynuacj¹trzyczêœciowego cyklu artyku³ów poœwiêconych zasilaczomkomputerowym. Z jednej strony jest to uzupe³nienieopublikowanego materia³u (schemat zasilaczaAT), a z drugiej prezentacja odrobinê innego podejœciado omówienia budowy i typowych usterek zasilacza.Oznaczenia schematowe odnosz¹ siê do schematuzasilacza ATX opublikowanego w „SE” 7/2003 – s.7 zdrobnymi zmianami. Do wydrukowanego tam schematuwkrad³y siê b³êdy: zamiast D28 na wyjœciu przetwornicystandby powinno byæ D29, a zamiast D36powinno byæ oznaczenie D30; kondensator filtruj¹cyw obwodzie napiêcia +5V zamiast C28 powinien byæoznaczony jako C26.Wielu pracowników serwisu komputerowego lekcewa¿y toniezbyt drogie „blaszane pude³ko” zamontowane wewn¹trzkomputera, ca³kowicie skupiaj¹c siê na szybkoœci procesorówi zasobach p³yt g³ównych, czy wydajnoœciach kart graficznych.Tymczasem ogl¹da³em wiele komputerów, gdzie Ÿle dobranyzasilacz kompletnie zniszczy³ wart kilka tysiêcy z³otych sprzêt,o rozpaczy po utraconych danych nie wspominaj¹c. Trzeba te¿wspomnieæ, ¿e zamkniêta w blaszanej obudowie przetwornicadostarcza nierzadko ponad 300W mocy potrzebnej do prawid³owejpracy komputera, jest to, wiêc kilka razy wiêcej ni¿potrzebuje 21-calowy odbiornik telewizyjny, dlatego koniecznesta³o siê zastosowanie wymuszonego ch³odzenia. Zadanieto wykonuje zamontowany wewn¹trz wentylator. Najczêœciejjest to tak¿e jedyny wentylator wyci¹gaj¹cy ciep³e powietrze znagrzanego wnêtrza komputera, dlatego ró¿nego rodzaju przeróbkizwalniaj¹ce jego obroty (bo pracuje zbyt g³oœno) s¹ wysoceryzykowne. Istniej¹ pewne sposoby na uczynienie pracywentylatora zamontowanego w zasilaczu na bardziej p³ynn¹,ale o nich wspomnê w dalszej czêœci artyku³u.Na wejœciu zasilacza znajduje siê termistor rozruchowyoznaczony na rysunku jako NTCR1 - zwykle ma on kolor zielonyi w stanie „zimnym” posiada rezystancjê oko³o 22R. Zapobiegaon silnym udarom pr¹dowym, do³adowuj¹cym kondensatoryelektrolityczne w chwili w³¹czenia zasilacza do sieci.Potem (podczas dzia³ania zasilacza) rozgrzewa siê i zmniejszaswoja rezystancjê do niewielkiej wartoœci (zwykle do kilkuomów). Wymiana tego termistora jest konieczna, je¿eliuszkodzeniu ulegnie jedna z diod prostowniczych. Bior¹c poduwagê pojemnoœci kondensatorów filtruj¹cych (470µF +470µF), zastêpowanie termistora rezystorem nawet o sporejmocy, jest doœæ ryzykowne. Ca³kowicie niedopuszczalne jestzaœ jego bocznikowanie.Naprawê zasilacza rozpoczynamy od skrupulatnych oglêdzinca³ej p³ytki drukowanej oraz poszczególnych elementów.Podstawa to oczywiœcie bezpiecznik, diody prostownicze, (czasemjest to mostek Graetza) i tranzystory kluczuj¹ce zarównoprzetwornicy primary (Q1, Q2), jak równie¿ slave (Q12). Kolejnykrok to sprawdzenie kondensatorów filtruj¹cych (C5, C6).Je¿eli s¹ widoczne jakiekolwiek wycieki lub wybrzuszenia,nadaj¹ siê do bezwarunkowej wymiany. Nie dyskryminuje ichjednak spadek pojemnoœci o oko³o 20%. Zasilacz z takimi kondensatoramibêdzie pracowa³ w dalszym ci¹gu poprawnie - dotyczyto jednak wy³¹cznie tych dwóch kondensatorów. Zupe³nieinaczej wygl¹da sprawa z innymi kondensatorami elektrolitycznymi.Czêsto zalecam ich wymianê, mimo ¿e ich pomiarwskazuje zupe³nie prawid³owe wartoœci. Przy wymianie jakichkolwiekkondensatorów elektrolitycznych w zasilaczu komputerowymnale¿y stosowaæ tylko te przeznaczone do pracy wtemperaturze 105 o C.Znaczny spadek pojemnoœci kondensatorów C5 i C6 naskutek wysokiej temperatury panuj¹cej w obudowie zasilacza,powoduje uszkodzenia tranzystorów kluczuj¹cych Q1 i Q2,jak równie¿ tranzystora Q12. Zwarcia tych tranzystorów poci¹gaj¹naturalnie uszkodzenia elementów z nimi wspó³pracuj¹cych,takich jak rezystory czy diody, dlatego przy ich wymianienale¿y bardzo dok³adnie sprawdziæ elementy wspó³pracuj¹cez nimi. Szczególnie wa¿ne jest odczytanie zakodowanychwartoœci tych elementów (je¿eli to mo¿liwe), gdy¿ rzeczywistewartoœci bardzo czêsto odbiegaj¹ od tych podanychna schemacie.Nastêpnie sprawdzamy stan diod prostowniczych po wtórnejstronie przetwornicy. W tym celu nale¿y od³¹czyæ je odp³ytki drukowanej i w ten sposób dokonaæ pomiaru. Je¿eli zastosowanodiody Schottky’ego, to mog¹ one mieæ opornoœærzêdu kilkudziesiêciu kiloomów. W przypadku diod zwyk³ychopornoœæ powinna byæ bliska nieskoñczonoœci. W nowszychtypach zasilaczy na tym samym radiatorze, co diody prostownicze,umocowany jest zwykle tranzystor stabilizacji napiêcia+3.3V - nale¿y sprawdziæ tak¿e ten stabilizator i elementy wjego otoczeniu.Po zdjêciu obudowy zasilacza natychmiast staj¹ siê widocznedwa „podejrzane” miejsca na p³ytce drukowanej:· jedno obok uk³adu scalonego TL494 (s¹ to dwa lub trzymocno przegrzane rezystory, przegrzana jest tak¿e p³ytkadrukowana w pobli¿u nich),· drugie miejsce znajduje siê obok transformatorów (T6) wpobli¿u radiatora diod prostowniczych (s¹ tam dwie diodySchottky´ego D29, D30, rezystor obci¹¿enia R58 (680R/1W) i kondensator elektrolityczny C23); zarówno ten kondensator,jak te¿ drugi C21 nale¿y sprawdziæ i ewentualniewymieniæ.Diody D29, D30 prostuj¹ napiêcia uzyskiwane z generatoraopartego na tranzystorze Q12 (2SC3457). Jedno z tych napiêæ(U3), s³u¿y do otrzymywania napiêcia standby +5V (poprzezstabilizator IC3). Dioda D30 produkuje napiêcie dla uk³aduregulacji IC1 (TL494). Z napiêciem standby +5V nie mawiêkszego problemu, bo nawet przy niestabilnej pracy generatora(Q12), stabilizator +5V (IC03) skutecznie utrzymuje têwartoœæ na zadanym poziomie i p³yta g³ówna komputera niejest zagro¿ona. Spadek pojemnoœci kondensatora C18 (tutaj14 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Zasilacz komputerowy1µF/50V, lecz spotyka siê tak¿e 22µF/50V) powoduje znacznepodwy¿szenie napiêcia U4. Zamiast napiêcia oko³o 18Votrzymujemy czêsto napiêcie 25V ÷ 45V. Zasilany tak wysokimnapiêciem uk³ad TL494 mocno siê grzeje, a w konsekwencjiulega uszkodzeniu. Przegrzewaj¹ siê tak¿e rezystory R13 iR14. Koñcowym etapem, zwykle ju¿ po uszkodzeniu uk³aduTL494, jest przepalenie siê rezystora R10 (2R2).Je¿eli uk³ad standby zasilacza pracuje, napiêcia U3 i U4wynosz¹ odpowiednio: 13V i oko³o 20V. Wszystkie napiêcia,o których by³a mowa, mierzymy w stosunku do masy „zimnej”(czarny przewód). Powinno byæ obecne napiêcie standby+5V, i napiêcie PS-ON oko³o +5V (high level).Pozytywny wynik powy¿szych pomiarów pozwala na wykonaniegeneralnej próby zasilacza. Próba taka musi byæ dokonanaz odpowiednim obci¹¿eniem. W tym celu przygotowujemyodpowiednio dwuw³óknow¹ ¿arówkê samochodow¹o mocy 45W + 55W i napiêciu 12V. Oba w³ókna ³¹czymy zesob¹ i w ten sposób uzyskujemy obci¹¿enie o mocy 100W. Jak³atwo policzyæ, pobierany pr¹d wynosi oko³o 8A, a w momenciestartu prawie 20A (zimne w³ókno ¿arówki). Taka symulacjadoœæ dobrze oddaje moment startu komputera z zasilaczemo mocy oko³o 250W. Przewody ³¹czymy z mas¹ (kolor czarny)i wyprowadzeniem +12V kolor ¿ó³ty. W przypadku zasilaczyo mocy poni¿ej 200W drugi przewód nale¿y pod³¹czyæ donapiêcia +5V (przewód czerwony!), gdy¿ du¿y pr¹d pobieranyprzez zimn¹ ¿arówkê sygnalizowa³by uk³adowi zabezpieczeniazasilacza zwarcie, a tym samym uniemo¿liwi³by jegow³¹czenie.Specjalnie wykonan¹ zwork¹ ³¹czymy wyprowadzenie 6wtyku (przewód zielony) z mas¹ (jeden z czarnych przewodów).Je¿eli wszystkie elementy s¹ sprawne, zasilacz powiniendostarczaæ napiêæ podanych powy¿ej. Jedynie napiêcie+12V mo¿e spaœæ do oko³o +10V ze wzglêdu na obci¹¿enie.Uzupe³nieniem tej ogólnej charakterystyki zasilacza jestopis usterek, z jakimi siê spotka³em w trakcie serwisowaniazasilaczy komputerowych.Objaw: Zasilacz po obci¹¿eniu ¿arówk¹ o ³¹cznej mocy100W na wtyku +12V daje jedynie 10V, natomiast po od³¹czeniu¿arówki i pod³¹czeniu do komputera napiêcie podnosisiê do 12V.Przyczyna: Jest to zjawisko bardzo istotne ze wzglêdu nabezpieczeñstwo pracy zasilaczy komputerowych. Uk³ad kontrolinapiêæ wyjœciowych sprawdza wszystkie napiêcia pozanapiêciem +12V. Wartoœæ napiêcia +12V ustalana jest wynikowo,tzn. w uk³adzie równowagi przy standardowym obci¹-¿eniu pozosta³ych napiêæ. Jego wartoœæ wynosi +12V±10%.Przy braku obci¹¿enia pozosta³ych napiêæ wartoœæ tego napiêciaspada, a wydajnoœæ przetwornicy nie roœnie, gdy¿ pozosta-³e kontrolowane napiêcia s¹ prawid³owe.O: Zasilacz uszkodzi³ komputer: spalona p³yta g³ówna, napêdDVD, twardy dysk. Po w³¹czeniu zasilacza i obci¹¿eniuwyjœcia +12V ¿arówk¹ wszystkie napiêcia s¹ w normie (nawetpo godzinie pracy nic siê nie dzieje z napiêciami). Po pod³¹czeniu¿arówki do wyjœcia +5V (przewód czerwony) napiêciew tym punkcie spada do oko³o 4.5V, a napiêcie +12V roœniedo prawie 18V. Wzrastaj¹ równie¿ (choæ w znacznie mniejszymstopniu) bezwzglêdne wartoœci innych napiêæ wyjœciowych.W³aœnie ten znaczny wzrost napiêcia +12V spowodowa³uszkodzenie elementów komputera, gdy¿ z tak znacznymwzrostem napiêcia nie poradzi³y sobie stabilizatory umieszczonewewn¹trz komputera.P: Uszkodzona okaza³a siê podwójna dioda prostownicza(SBD1) g³ównego napiêcia +5V. Spadek napiêcia na tej diodziepod obci¹¿eniem, powodowa³ zmniejszenie napiêcia wyjœciowegoz +5V do poziomu oko³o 4.5V. Wychwyci³ to uk³adautomatycznej regulacji i zwiêkszy³ moc wydzielan¹ na wtórnymuzwojeniu przetwornicy. Najbardziej odczu³ to w³aœnieuk³ad zasilania +12V. Poniewa¿ napiêcie z jego wyjœcia niejest pobierane do uk³adu regulacji, nie nast¹pi³a korekcja napiêcia+12V i nast¹pi³ jego wzrost do oko³o 18V. Po wymianiediody Schottky´ego SDB1 (MBR4045) i kondensatorów wuk³adzie filtracji napiêcia +12V uk³ad pracuje poprawnie.O: Zasilacz nie daje ¿adnych napiêæ, przepalony bezpieczniksieciowy, uszkodzona jedna z diod prostownika sieciowego,uszkodzone tranzystory kluczuj¹ce Q1, Q2.P: Pomiary w obwodzie pierwotnym przetwornicy wykaza³yspadek pojemnoœci jednego z kondensatorów filtruj¹cych(C5) z 470µF do oko³o 50µF. Pojemnoœæ drugiego kondensatora(C6) by³a tylko nieznacznie mniejsza od znamionowej.Kondensator wymieniono na nowy o pojemnoœci 470µF/200V,wymieniono cztery diody w uk³adzie Graetza, tranzystory Q1i Q2 zast¹piono tranzystorami BUT56A, wymieniono tak¿etermistor NTCR1. Uszkodzone okaza³y siê tak¿e oba rezystorywpiête w bazy tranzystorów Q1, Q2. Uk³ad generatora napiêciastandby wydawa³ siê byæ nie uszkodzony. Rzeczywiœciepo w³¹czeniu zasilania sieciowego zasilacz podj¹³ pracê,wytwarzaj¹c napiêcia U3, U4. Po pod³¹czeniu obci¹¿enia i podaniupoziomu Low na zielony przewód pojawi³y siê dalszenapiêcia o prawid³owych wartoœciach.O: Zasilacz nie dzia³a, zwarty tranzystor Q12 (2SC3457),przepalony bezpiecznik, zwarte diody D28 i D31, oraz diodaZenera ZD2.P: Zbyt ma³a pojemnoœæ kondensatora elektrolitycznegoC18. Kondensator ten nale¿y bezwzglêdnie wymieniæ na nowyo nieco wiêkszej pojemnoœci. Je¿eli by³ to 22µF, nale¿y zastosowaæ33µF na napiêcie 50V. Nastêpnie nale¿y wymieniæ diodêZenera - najczêœciej jest to dioda 6V2/0.6W. Jako diodyD28, D31 mo¿na zastosowaæ diody 1N4148. Na koñcu wymieniamytranzystor kluczuj¹cy i bezpiecznik. Polecam tak¿esprawdzenie mostka Graetza i termistora.O: Komputer zasilany tym zasilaczem w³¹cza³ siê, a nastêpniew trakcie ³adowania systemu „wiesza³ siê”. Pomiaryprzeprowadzone po wyjêciu zasilacza z komputera wykaza³y,¿e napiêcia s¹ prawid³owe, zarówno na „biegu ja³owym”, jakrównie¿ pod obci¹¿eniem zastêpczym (¿arówka samochodowa).Po zamontowaniu innego zasilacza komputer dzia³a³ prawid³owo.P: Przyczyn¹ okaza³y siê kondensatory elektrolityczne,umieszczone w uk³adzie filtrowania napiêcia g³ównego +5V(C26, C27). Oba nale¿y wymieniæ na nowe. Du¿y pobór pr¹duw momencie startu komputera, szczególnie w ga³êzi +5V, powodowa³s³abe odfiltrowanie napiêcia zasilania oraz niezauwa¿alnew warunkach testu spadki napiêcia, co powodowa³ousterki komputera.Na podstawie kilkuletnich doœwiadczeñ stwierdzi³em, ¿eza zdecydowan¹ wiêkszoœæ uszkodzeñ elementów sk³adowychSERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 15

Zasilacz komputerowykomputera odpowiedzialny jest w³aœnie zasilacz. Tak¿e niestabiln¹prac¹ zasilacza powodowane jest czêsto powstawanie„wyj¹tków krytycznych” w systemie, czy wrêcz „zawieszaniesiê” ca³ego systemu. Niefrasobliwie i oszczêdnie przeprowadzonamodernizacja komputera prowadzi bardzo czêsto dokatastrofalnych nastêpstw. Jako przyk³ad podam przypadek,gdzie wymieniono p³ytê g³ówn¹, procesor Athlon 1.7GHz, dobr¹kartê graficzn¹ (³¹czny koszt oko³o 1000 z³), a pozostawionozasilacz o mocy zaledwie 200W, bo by³ jeszcze „dobry”,podczas gdy taki zestaw wymaga³ nowego zasilacza omocy minimum 300W (dodatkowy koszt oko³o 70 z³). Na skutkinie trzeba by³o d³ugo czekaæ. Po kilku tygodniach dzia³aniaprzerywanego zreszt¹ nieustannym zawieszaniem siê systemu,komputer odmówi³ zdecydowanie dzia³ania, a gdy znalaz³ siêw serwisie, okaza³o siê, ¿e ocala³a tylko stacja dyskietek i odziwo procesor (ma on oddzielne specjalne zasilanie, odpowiedniozabezpieczone). Reszta ³¹cznie z dyskiem twardym (idanymi oczywiœcie) to z³om. Przyczyna by³a zupe³nie prozaiczna:zbyt du¿y pobór pr¹du w ga³êzi g³ównej +5V (zasilaczo mocy zaledwie 200W nie by³ do tego przystosowany) spowodowa³uszkodzenie (przerwê) diody SBD1. Brak tego napiêciadoprowadzi³ do wzrostu napiêcia w ga³êzi +12V do prawie30V (napiêcie to nie jest bezpoœrednio kontrolowane), a wkonsekwencji do uszkodzenia wszystkich zasilanych z tegonapiêcia urz¹dzeñ.Powtarzanie siê tego typu uszkodzeñ sk³oni³o mnie do zbudowaniadodatkowego uk³adu zabezpieczaj¹cego w sposóbdoœæ skuteczny komputer przed tego typu „niespodziankami”.Jak widaæ na rysunku 1, jest to bardzo prosta konstrukcja opartana diodach Zenera 5V6 i 13V o mocy 5W, które pod³¹czonoodpowiednio do szyny g³ównej +5V i +12V. Wzrost napiêciana szynie +12V znacznie powy¿ej 13V powoduje gwa³townywzrost obci¹¿enia zasilacza i wy³¹cza go. Je¿eli natomiastwzrost napiêcia na szynie +12V jest nieznacznie wy¿szy ponad13V, dioda Zenera stabilizuje go na poziomie 13V. Napiêcietakie jest zupe³nie niegroŸne dla elementów sk³adowychkomputera. Je¿eli nawet wzrost napiêcia utrzymywa³by siêprzez d³u¿szy czas i pr¹d diody Zenera zosta³by przekroczony,nast¹pi przebicie i zniszczenie diody, a tak „zwarty” zasilaczpo prostu wy³¹czy siê. W koñcowym rozrachunku tracimy jedynieoko³o 1z³ (cena diody 1N5350), chroni¹c sprzêt wartykilka tysiêcy z³otych. Diodê 5V6 (1N5339), zastosowano wuk³adzie jedynie jako zabezpieczenie dodatkowe, gdy¿ napiêcieszyny g³ównej +5V jest kontrolowane i tu siê raczej tegotypu „niespodzianki” nie zdarzaj¹ siê.Wyprowadzenia napiêæ +12V i +5V s¹ ³atwo dostêpne pozazasilaczem na wtyku napêdu dysku twardego lub DVD, dlategozabezpieczenie to mo¿na zastosowaæ bezpiecznie, nie zdejmuj¹cobudowy z zasilacza. Z punktu widzenia rozwa¿añ konstrukcyjnychna pewno korzystniejsze by³oby tu zastosowanietransili, jako elementów znacznie szybszych i pewniejszych,jednak¿e ze wzglêdu na dostêpnoœæ elementów i koszt zastosowa³emw³aœnie diody Zenera. Rozwi¹zanie to zreszt¹ doskonalesprawdza siê w praktyce, a komputery z tego typu zabezpieczeniamiod przesz³o roku pracuj¹ i nic nie wskazuje na to,aby takie rozwi¹zanie by³o niewystarczaj¹ce lub wp³ywa³o niekorzystniena pracê komputera, czy te¿ skraca³o ¿ywotnoœæzasilacza. Tak jak to przedstawiono na rysunku 1 wystarczyzakupiæ w sklepie komputerowym rozdzielacz zasilania dotwardego dysku, odci¹æ jedno z wyprowadzeñ i zamiast niegowlutowaæ diody Zenera. Powsta³y w ten sposób przed³u¿aczpo³¹czyæ z wtykiem zasilacza i gotowe. Istotn¹ rzecz¹ jest zastosowaniediod Zenera o mocy 5W, gdy¿ przy zastosowaniudiod o ma³ej mocy, p³yn¹cy przez nie du¿y pr¹d (zasilacz mo¿edostarczaæ pr¹du o natê¿eniu nawet 20A na szynie +12V) mo¿eje uszkodziæ w sposób dla nas zupe³nie niekorzystny, tzn. spowodowaæ„przerwê”, a taka dioda nie jest ju¿ ¿adnym zabezpieczeniem.Z podobnego powodu nale¿y wszystkie po³¹czeniawykonaæ bardzo starannie.Na rysunku 2 przedstawi³em schemat pogl¹dowy zasilaczaAT, jest to rysunek doœæ skromny ze wzglêdu zarówno na brakmateria³ów, jak równie¿ obecnie coraz mniejsze zainteresowanietym typem zasilacza, myœlê jednak, ¿e w warunkach serwisowychoka¿e siê on pomocny do lokalizacji uszkodzeñ w zasilaczachtypu AT.Przy braku mo¿liwoœci naprawy zasilacza AT, zasilacz takimo¿na zast¹piæ zawsze zasilaczem ATX - wystarczy zewrzeæprzewód zielony do przewodu czarnego (na wtyku do p³ytyg³ównej komputera. Wy³¹czenie komputera nastêpuje wtedypoprzez wy³¹cznik sieciowy znajduj¹cy siê z ty³u obudowyzasilacza. Zak³adam oczywiœcie, ¿e oba zasilacze posiadaj¹jednakowe wyprowadzenia do zasilania p³yty g³ównej (w starszychwersjach komputerów by³y to wtyki jednorzêdowe). Winnym przypadku czeka nas doœæ pracoch³onna przeróbka.1N5339+5V+5VDo zasilaczakomputerowegomasa+12Vmasa+12V1N5350Rys.1. Uk³ad zabezpieczenia przed wzrostem napiêcia zasilania komputera na szynie +12V.16 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 17LN}EM1SW1R15ABCR16+5V+12VL1L2Q3C12C1R0FUSE5AR1R172X2SC945D4R19R30D9D4R25D5D6D7R31Q4C13R27R23R24R26R14R28L3L4C14R29D3R29R30T1C4C3C2 Prze³¹cznik 115V/220VR2C5D1D2C15 R32C10C11R17R33R7R11C16SW216 15 14 13 12 11 10 9KA7500R34R6R8R16R12R131 2 3 4 5 6 7 8IC1BD1+-ABD12C62X330VR35C7BUT56Q1CQ2 BUT56(-) mostek GraetzaD10T2C8C9Q5R9-5V +12VR38R3R4C17R33R34R39D11Q6R40D13Rys.2. Schemat pogl¹dowy zasilacza AT.T3C18C19R43C21R44C22D19D20D16D15D17D18D14R41R42D16IC2+5VD³awik wyjœciowyL4C20C23L5R45L6R46L7R47R48L8FanPGC23C24C26C27-5V-5V12V+5V12VZasilacz komputerowy

SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 2932 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003Schemat ideowy uk³adów odchylania OTVC SEG chassis 11AK41Schemat ideowy uk³adów odchylania OTVC SEG chassis 11AK41V12L201100µC2011000µ25VR20247RHDRVR20110RC20333N63VD2021N4148R20310KQ201STP20NE06LFPC20247N1234TR201HDRV_TR_VOGTR210220RC20410µ50VD201HER107R2050R47R206100RQ2022SC5331C21110N1,6KVL207FERRITE_3,5_4,7_0,8D206DTV32F1500AC2101N81,5KVPL20412C2131µ250VR22510KD208HER107C2144µ7250VCOLLECTOR600VS2010RSUP_VOLTC21647µ250VL2031mHBRIDGE_COIL_1mH135VL2044,3µHR226470REWR2114K7R2122K2D203BZT55C10Q203BC858BQ204BC858BR2132K2R2142K2R2154K7D205BZT55C5V1L2026mHEW INJ COILR2191R1/4W!R26210RDAF_VEATC2084µ7250V C21227N630VC209220P50VR218100KL206FEARITE_3,5_4,7_0,8R26410RD207STTA506FC215560N250VR2172K2R2162K7C2071µ50VQ205BDX53BFIC20647N50VR2230R471/4W!-11VGNDD210UF5404C2251000µ16VD225BA159Vert. Sup-L205150µHEW_BRIDGE_COIL+11VE/WR2370R471/4W!D211UF5404C2281000µ25VVert. Sup+PL207 1R2202K2D214BZT55C5V1VPROTPL20612DeflectionConnR25227KC2571N850VC2581N50VR250100KVERT+VERT-R251100KR2606K8R2616K8R25427KC2501N850VC2541000µ25VC253100N50VC255100N50VC2511000µ16VC610100N63VVert. Sup+ V_fb Vert. Sup-D213HER107C252100N50VC256220N63VR2552R2R2570R47R256390R1 2 3 4 5 6 7INVERT_INVCCFBKSUPPLYGNDOUTOUTSUPPLYN_TNVERT_TNIC201STV9379FAR2701M5R27210KR271560RODD/EVEND60112VC605100µ25VR60556KV8ROT1ROT0R6004K7R6034K7R6014K7R62947KR62847KQ601BC848BQ600BC848BC60010µ50VR6024K7C60110µ50VR60427KR60633KR61347KR61239KC609100N25VR61122KV14-_ROTR614680RR630220KR616100R56781234 VCC- NONINVIN2INVIN2NONINVIN1OUT2INVIN1OUT1VCC+IC600LM358NR615100KC602100N63VR609180KD60012VC604100µ25VR610680RQ602BC858BR6081K8V14+_ROTR61710RQ603BC848BC60747µ50VV14-_ROTR61810RQ604BC858BC60847µ50VR6191KR60747RC606470N63VROTATIONCOILSOCKETPL60012V_BLANKR62710KR6261KQ607BC848BVS21234567DYN_FOCUSPL203V12DAF_VERT111358691613104 +200V+50V712 HEATER ABLDYN_FCSANODEGND2FOCUS1_STATICFOCUS2_DYNAMICG2PL2051TR202FBT_ELDOR_AK41!PROTECTIOND2221N4148R22947KQ208BC558BD2231N4148D2241N4148R22810KR2271KV12IC202TL431C168100N50VR2301K2R24647KR23251K210VD2161N4148R242680K210VR2418K2R238470KC22310µ250VC222100P1KV210VD209HER107R2312R2!R2340R11/2W!D212HER107Q206BC848BR2401KR2364K7V33D215BZT55C33R23533KC226100µ63VD218UF4007R2391RC23010µ100VD219HER107C23110µ100VPHI2V_fbPL202CRT BoardSupply1234567PL201123V14+_ROTV8Schemat ideowy uk³adów odchylaniaOTVC SEG chassis 11AK41

SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 3130 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003Schemat ideowy zasilacza OTVC SEG chassis 11AK41C121150µ400V!!!!!!!!!R120820RR10433KC1064N7S1330RC1041N100VR1023M9R1031MC1003N363VC1051N50VSec-FBackPL101F1013,15A2×16mL1031 12 2C112220N150V4 43 3C115470N275VC118680N275V2×16mL104GBU4MD106C1162N24KVC1172N24KVS1430RS1440R12V356 412RL2C111250V100NR1009RS1480RQ112BC548BR281100KR155470RD1271N4148C24047µ50VR280100KD2211N4148C1094N71,6KVPFCS1400RS1370RS1390RS1360RD104STTA506FL201PFC_COIL1mHV12R1164K7C1191µ400VC1201N1KVD103STTA506FS149A0RS149B0RC164220P1KVC163470P1KVC162220P1KVC1224N74KVR1174M7!!C1511N50VR1461KR1491M5R1480R11.2W!R1510R11/2W!R1271KD1231N4148Q101SPP20N60S5C161220P1KVC103100N50VR10133KR10510RL111BLM21B201SC10122µ50VC102100N50VD1011N4148Q110BC848BPri_FBackD108BA159L101FERRITE_3,5_4,7_0,8R10710KGND1PFCK-KR1063K9R1341KC114100µ25VD109BZT55C12C10756P50VPFCS1420RS1380RL106FERRITE_3,5_4,7_0,8S94B/0RS94A/0RD105STTA506FD102HER107R10833KC10833N630VD121BA159D122BA159C110470P1KVVDCLBSec_FBackC171100µ16VC172100N25VR153150RR15491RC165100N25VC170100µ16VS+3,3VS+2,5VD1261N4148V5STBYC150100µ16VC149100N50VC148100N50VC1471000µ16VV14-L109FERIT_6X20V14-_ROTD114BYW29F1036,3AC1361000µ35VL108FERIT_6X20C1351000µ35VC1604µ750V-15VD113BYW29GND3F1026,3A L107FERIT_6X20V14+V14+_ROTC167470P1KVC13435VR1210R11/2WDVD_OPT15VD112BYW29R1190R11/2WGND28V TV_OPT C132470µ35VD111UF5404R1180R11/2W16VS50RGND4130VD110BYM26DC131100µ250VC1301N1KV135VS0040RD1151N4148R122560RR1231KIC103TL431C1374N750VR124100KR145470KC138220P50VR125220KVR1271KR1263K3R152330RR1561R/OPT.135VR15710KC16647µ50VR1581K8Q113BF423D1281N4148PROTECTIONR159100KR1604K3C173220N25VR128150KD116BZT55C10R12910KC133470µ25VR1304K7Q103STP20NE06LFPC1391N50VQ104BC848CR1354K3D1171N4148Q105BC848CR136680RD1191N4148C1401000µ25VC141100µ16VR1502R21/4WR140100RC142100N50VC143100N50VC144100µ16VV12V8V5ON/OFFR14110KQ109BC848BR14210KC1461000µ16VR1442K7R1431KQ108BC848CQ107BC848CR139680RR1371KR1382K55C1452N250VQ106STP20NE06LFPD118BZT55C10D120HER1071234567 891011121314OTCPCSRZISRCOCIFC2SYNNCREFFC1PVCGNDOUTVCCIC101TDA1684612PL102123D2201N4148123IC106LM317T123IC104L4931123IC105LM78081234IC102SFH617A !TR101SMPS_WITHPFC61122204 211353 15171918116DCBUSS1450RS1450RVINVOUTADJPL105 1 2 3 4 W/DVDV12V5Schemat ideowy zasilacza OTVC SEG chassis 11AK41Schemat ideowy zasilacza OTVC SEG chassis 11AK41

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-BoxUk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnychSet-Top-Box (cz.2 - ost.)Jerzy Gremba, Sebastian Gremba5. Uk³ady zasilania LNB serii LNBPVCC1Uk³ady tej serii pe³ni¹ funkcjê monolitycznego liniowegoregulatora napiêcia w cyfrowych odbiornikach satelitarnych.S¹ specjalnie zaprojektowane w celu doprowadzenia napiêæzasilania i sygna³ów poprzez kabel koncentryczny przeznaczonychdla LNB umieszczonych w ognisku czaszy SAT. Schematblokowy uk³adu serii LNBP przedstawiono na rysunku 6.Uk³ady te oferowane s¹ w obudowach: Multiwatt15, Power-SO-20 i PowerSO-10. Wszystkie wersje uk³adu s¹ wyposa¿onew zabezpieczenie termiczne.Wiêkszoœæ odbiorników satelitarnych wyposa¿onych jestw dwa porty antenowe, w zwi¹zku z tym wyjœcie napiêcia jestdostêpne z jednego z dwóch wybieranych logicznie wyjœæ –wyprowadzeñ (LNBA i LNBB). Gdy uk³ad LNBP jest zasilanyi znajduje siê w stanie standby (EN w stanie niskim), obawyjœcia regulatora znajduj¹ siê w stanie nieaktywnym. Konwerterantenowy (LNB) mo¿e byæ wówczas zasilany i sterowanyprzez inne odbiorniki satelitarne przy³¹czone t¹ sam¹ lini¹koncentryczn¹. Mo¿e zdarzyæ siê, ¿e w obwodzie pomiêdzyLNBA i LNBB do masy (GND) pop³ynie wsteczny pr¹d owartoœci nie przekraczaj¹cej 3mA.Dla pracy slave z pojedyncz¹ czasz¹ i dwoma odbiornikamiwykorzystano funkcjê „obejœcia” poprzez zastosowanie prze-³¹cznika elektronicznego umieszczonego pomiêdzy wyprowadzeniemwejœcia master (MI) a wyprowadzeniem LNBA, spe³niaj¹ctym samym wszystkie funkcje zasilania i sterowania odbiornikaw konfiguracji master. Prze³¹cznik elektroniczny jestzamkniêty, do uk³adu doprowadzone jest zasilanie oraz wyprowadzenieEN znajduje siê w stanie niskim (LOW).Wyjœcia regulatora mog¹ byæ logicznie sterowane dla uzyskanianapiêæ 13V i 18V poprzez wyprowadzenie VSEL w celuzdalnego sterowania LNB. Dodatkowo, uk³ad wyposa¿ono wfunkcjê wybierania (z krokiem oko³o 1V) wartoœci napiêæ zasilaniaLNB w celu kompensacji strat w d³ugich kablach koncentrycznych(wyprowadzenie LLC w stanie wysokim).W celu redukcji mocy rozpraszania, podczas korzystania zniskiego napiêcia zasilania LNB uk³ad LNBP wyposa¿ono wdwie koñcówki zasilania V CC1 i V CC2 . Jednak musi byæ spe³nionywarunek zasilania odpowiednio: 16V (min.) i 23V (min.),dla automatycznego prze³¹czania wewnêtrznego w celu wyboruna wyjœciu odpowiedniego napiêcia zasilania.Wyprowadzenie ENT (Tone Enable) uaktywnia wewnêtrznyoscylator, który powoduje modulacjê wyjœcia DC sygna-³em prostok¹tnym o wartoœci ±0.3V i czêstotliwoœci oko³o22kHz. Czêstotliwoœæ tego oscylatora jest ustawiona fabryczniei tolerancja jej wartoœci mo¿e wynosiæ ±2kHz. Nie mo¿najej zmieniæ zewnêtrznymi elementami.W celu rozszerzenia mo¿liwoœci sterowania uk³adu (np.sygna³em zgodnym z protoko³em DiSEqC poziom 2.0) przewidzianowyprowadzenie EXTM, stanowi¹ce wejœcie modulacjianalogowej. Sygna³ moduluj¹cy doprowadzony do tegowejœcia musi byæ oddzielony kondensatorem. W przypadkuniewykorzystywania tego wejœcia wyprowadzenie powinnopozostawaæ w stanie otwartym (niepod³¹czone).VCC2ENENTPREREG.OSCILLATOR22KHzREFERENCECURR.AMPMIVSELOUTPUT VOLTSELECTIONERR.AMP.LNBALLCLINE LENGHTCOMPENSATIONLNBBCEXTCURRENT LIMITOSELOUTPUT PORTSELECTIONEXTMOLFTHERMAL PROT.Rys.6. Schemat blokowy uk³adu scalonego serii LNBP.SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 33

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-BoxTabela . O is funkcji w rowadze uk³adówL BP1 P i L BP16 Pr Ozn. O is funkcjiWejœcie zasilania 1. Zakres napiêcia 15 ÷ 25V.1 V CC1Wybór automatyczny, jeœli Vout = 13 lub 14V.Wejœcie zasilania 2. Zakres napiêcia 22 ÷ 25V.2 V CC2Wybór automatyczny, jeœli Vout = 18 lub 19V.3 LNBA Port wyjœciowy4 VSELNapiêcie wyjœciowe. Wybierane: 13 lub 18V(typowo). Stanowi wejœcie logiki sterowania.5 EN Port zezwolenia. Stanowi wejœcie logiki sterowania.6 GND Masa7 ENT Ton 22kHz. Stanowi wejœcie logiki sterowania.8 CEXTZewnêtrzny kondensator obwodu czasowegozabezpieczenia przed przeci¹¿eniem pr¹dowym. Wtypowej aplikacji wartoœæ pojemnoœci wynosi 4.7µF.9 EXTM Wejœcie zewnêtrznej modulacji10 LLC* Wejœcie kompensacji spadku napiêcia (typowo 1V)* Uk³ad LNBP13SP nie jest wyposa¿ony w tê funkcjêTabela 4.terowanieI/OOUTINLogika sterowania uk³adów scalon chserii L BPazwaw r.OLFENTDwa wyprowadzenia oznaczone CEXT i OLF przeznaczones¹ do obwodu zabezpieczenia przeci¹¿enia i monitorowaniapr¹du pobieranego przez LNB. Dynamika obwodu zabezpieczenia(czas wy³¹czenia pr¹du po wykryciu przeci¹¿enia wobwodzie zasilania LNB) zale¿y od pojemnoœci kondensatoraprzy³¹czonego pomiêdzy wyprowadzenia CEXT i GND.Równoczeœnie wyprowadzenie OLF w obwodzie otwartegokolektora, sygnalizuje stan przeci¹¿enia.W tabeli 3 przedstawiono opis funkcji wyprowadzeñ uk³adówLNBP13SP i LNBP16SP, a w tabeli 4 logikê sterowaniauk³adów serii LNBP.Uk³ad scalony LNBP20Uk³ad LNBP20 nale¿y do serii uk³adów LNBP firmy STM.Oferowany jest w obudowach Multiwatt-15 oznaczony jakoLNBP20CR oraz w obudowie PowerSO-20 oznaczony jakoL*Dla I OUT >I OMAXlub dla T > 150°CWy³¹czony ton22kHzH*DlaI OUT

Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikach satelitarnych Set-Top-BoxU+VR147K12315Rys.9. Aplikacja uk³adu LNBP20CR - zastosowanieszeregowej magistrali dla funkcji SAVE MCU(port I/Os).6. Zasilacze z elementami TOP-Switch IIElementy TOP-Switch II nale¿¹ do drugiej generacji elementówTOP-Switch, w których poprawione zosta³y parametrytechniczne, a przede wszystkim zakres mocy. Rodzina elementówTOP-Switch II umo¿liwia uzyskanie mocy z zakresu100÷150W dla wejœciowych napiêæ sieciowych 100/115/230VAC oraz 50÷90W dla zmian napiêcia sieciowego w granicach85÷265VAC. Element TOP-Switch II w swojej strukturzewewnêtrznej zawiera: tranzystor MOSFET mocy, sterownikPWM, wysokonapiêciowy obwód start up, pêtlê kompensacyjn¹oraz obwody zabezpieczeñ przeci¹¿eniowych.Szczegó³owy opis tych uk³adów zamieszczony zosta³ w„SE” nr 12/1999 i 1/2000.Parametry elementów rodziny TOP-Switch II przedstawionow tabeli 6.Tabela 6. Parametr elementów rodzinTOP-Switch IITelementuAUX DATASTRDCLKOE4094Q1Q2Q3Q4Q5Q6Q7Q8MCU+VQSQSC211EXTM10µ13OLF45 9 46 57 714 12131211910I/Os VCC MCUVCC1 1VCC2 2LNBALNBBMIa iêcie sieciowe11 /115/2 V C ±15%Moc maks malnaSERIALBUSZakres na iêciasieciowego 5÷265V CTOP221Y 12W 7WTOP222Y 25W 15WTOP223Y 50W 30WTOP224Y 75W 45WTOP225Y 100W 60WTOP226Y 125W 75WTOP227Y 150W 90WMoce maksymalne dla obudowy TO-220/3 z radiatoremzapewniaj¹cym maksymaln¹ temperaturê z³¹cza TOP-Switcha nieprzekraczaj¹c¹ 100 o C.31514VSELENT10EN CEXTOSELLLCGND8LNBP20CR17VC14.7µ24VC3 C4ANTCONNECTORSC5 C62×0.1µ 2×47nTUNERJAJB7. Scalone sterowniki KA7552A/KA7553AScalone sterowniki KA7552A/KA7553A firmy Fairchild Semiconductorprzeznaczone s¹ do pracy w szerokim zakresie czêstotliwoœci.Wewnêtrzne obwody tych uk³adów zawieraj¹ uk³ady:ograniczania pr¹du, zabezpieczeñ, sterowania za³¹czeniem/w³¹czeniem za pomoc¹ zewnêtrznego przerzutnika, czuwania znisk¹ wartoœci¹ pobieranego pr¹du, miêkkiego startu oraz wysokowydajnegowyjœcia pr¹dowego sterowania dla tranzystorówmocy MOSFET. Maksymalne wype³nienie impulsów dla uk³aduKA7552A wynosi 70%, a dla uk³adu KA7553A - 46%.W przypadku maksymalnego wype³nienia impulsów wejœciowypróg napiêciowy dla wypr. 2 i 8 jest taki sam dla obu uk³adów.Uk³ady s¹ oferowane w obudowie 8-DIP. Schemat blokowyuk³adów KA7552A/KA7553A przedstawiono na rys.10.Cechy uk³adów KA7552A/KA7553A:· wbudowany obwód przeznaczony do bezpoœredniego sterowaniatranzystorem mocy MOSFET (o maksymalnympr¹dzie wyjœciowym ±1.5A),· maksymalne napiêcie zasilania: 30V (typowo 18V),· szeroki zakres czêstotliwoœci pracy: 5÷600kHz,· impulsowy obwód ograniczania pr¹dowego,· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem,· sterowanie za³¹czeniem/wy³¹czeniem za pomoc¹ zewnêtrznegoprzerzutnika,· niski pobór pr¹du w stanie czuwania: typowo 90µA,· wbudowany obwód „miêkkiego startu”.BIAS(4V)4k3 2.8VOFF0.24V+-+ -O.C.P+-+-3.6V0.56÷0.42V2.4V1.9V7VCS8OSC10µAUVLO8. Wyposa¿enie zasilaczy SMPS wybranychmodeli cyfrowych odbiorników STBW tabeli 7 przedstawiono zestawienie wyposa¿enia w scaloneelementy zasilaczy SMPS wybranych modeli cyfrowychodbiorników satelitarnych STB.CT7+--PWMRT1RQSKA7552A/KA7553A234FB IS(+) GNDRys.10. Schemat blokowy uk³adów KA7552A/KA7553A.Vcc6OUTPUT5Tabela 7. W osa enie zasilacz MP w bran ch modeli c frow ch odbiorników TBazwa i modelc frowego odbiornikaTBterownikrzetwornicTranso torrzetwornicStrong SRT4125 KA7552 + tranzystor Power MOS: SSS6N70A KPC317 KIA431Grundig DTR6110S/6111 S CI 1M0365R PC103/1 KA431AZNokia DVB9500 TOP223Y PC123F TL431Nokia DVB9800 TOP223Y PC123F TL431ród³o na iêcia odniesieniaSat Cruiser DSR300P KA1L0380 Temic 35V/50mA Dioda Zenera 30V/100mAUniversum SR8102 VIPer50A LTV702VC TL431SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 35}

Opis procesora TB1238BN firmy ToshibaOpis procesora TB1238BN firmy Toshiba (cz.2 - ost.)Marian BorkowskiW drugiej czêœci kontynuujemy opis wyprowadzeñ procesoraTB1238BN. Do wiêkszoœci opisów wyprowadzeñ do³¹czonofragment schematu ideowego wewnêtrznej strukturywejœæ lub wyjœæ uk³adu.255k282130k6V5k3k50µAUni - RGBcolor cont.15µARys.16.n.21 - Uk³ad sterowania automatycznym ograniczaniem jaskrawoœci.Zakres napiêcia steruj¹cego wynosi 5.5÷6V.BRT10k17122k2kRys.20.n.25 - Uk³ad ARW dla bloku odchylania pionowego, który zapewniautrzymywanie sta³ej amplitudy (wysokoœci obrazu)ramki. Do wyprowadzenia tego nale¿y pod³¹czy kondensator.5V3642335k2826Rys.21.42222k75k5kn.26 - Wejœcie zegara szyny I 2 C.36200Rys.17.n.22 - Kondensator wytwarzania przebiegu pi³okszta³tnegoramki. „Pi³a” zawarta jest miêdzy 3.2V a 5.0V.2312k5Rys.18.n.23 - Wejœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego uk³adu odchylaniapionowego.242005k1k30k2V5V2833283342332750Rys.22.n.27 - Wejœcie /wyjœcie danych szyny I 2 C.n.28 - Zasilanie uk³adu odchylania poziomego (9V). Ju¿ przy napiêciu5.5V generowane s¹ impulsy odchylania poziomego.29200150200µARys.23.n.29 - Wyprowadzenie identyfikacji standardu w jakim przesy-³any jest sygna³ chrominancji. Przy pr¹dzie 220÷380µAuk³ad prze³¹czony jest na odbiór sygna³ów SECAM.303642422836Rys.19.2.1V7.5V3.5V1.4V42n.24 - Wyjœcie impulsów steruj¹cych stopniem koñcowymodchylania pionowego.Rys.24.3336 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Opis procesora TB1238BN firmy Toshiban.30 - Wejœcie impulsów powrotu linii. Dla uk³adu ARCz-2(AFC-2) wymagany jest impuls o napiêciu 3.5V.2.25k462831200Rys.25.n.31 - Wyjœcie impulsów synchronizacji. Jest to wyjœcie typuotwarty kolektor. Wyjœciowe impulsy synchronizacjimaj¹ amplitudê 0.3V.4228391k1kRys.30.n.39 - Wejœcie sygna³u luminancji. Typowa wartoœæ tego sygna³upowinna wynosiæ 1V PP .125060µA28325k1.4V4003350Rys.26.n.32 - Wyjœcie impulsów wyjœciowych linii.n.33 - Masa uk³adów odchylania.42402375V1k6.9VV3328Rys.31.200348kRys.27.n.34 - Wyjœcie impulsu sandcastle.10020050354217n.40 - Filtr uk³adu automatycznej regulacji czêstotliwoœci linii.Napiêcie na tej nó¿ce steruje czêstotliwoœci¹ uk³aduodchylania poziomego.411k10k83228Rys.28.n.35 - Wyjœcie sygna³u wideo. Amplituda tego sygna³u wynosi2V PP . Na wyjœcie to podawany jest, wybrany przezprze³¹cznik wideo, sygna³ z wejœcia 41 lub 43. Po przejœciuprzez prze³¹cznik sygna³ jest wzmacniany w 6dBwzmacniaczu.n.36 - Zasilanie czêœci cyfrowej uk³adu (5V).12Rys.32.n.41 - Wejœcie zewnêtrznego sygna³u luminancji lub ca³kowitegosygna³u wideo. Na wejœcie to podaæ mo¿na sygna³synchronizacji.n.42 - Masa uk³adów cyfrowych TB1238BN.4246283k3k376206201k384310k832100µA50µARys.29.n.37 - Wejœcie sygna³u ró¿nicowego B-Y z wyjœcia dekoderaSECAM.n.38 - Wejœcie sygna³u ró¿nicowego R-Y z wyjœcia dekoderaSECAM.17Rys.33.n.43 - Wejœcie ca³kowitego sygna³u wideo, którego typowaamplituda powinna wynosiæ 1V PP . Najczêœciej na wejœcieto podawany jest wyjœciowy sygna³ z uk³adu p.cz.42SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 37

Opis procesora TB1238BN firmy Toshiba46n.52 - Zasilanie generatora VCO p.cz. (9V).448k2k5k5228Rys.34.n.44 - Filtr uk³adu ustalania poziomu czerni.1253500 7p30k6V 2V30k30k10p5k30k4.5V284933451k10kRys.35.n.45 - Wejœcie zewnêtrznego sygna³u chrominancji.n.46 - Zasilanie obwodów luminancji i chrominancji (5V).42Rys.39.n.53 - Wejœcie sygna³u p.cz. fonii oraz korekcji fazy impulsówlinii. Podanie na to wejœcie napiêcia z zakresu 3.5÷5.5Vumo¿liwia zmianê fazy sygna³u H od -1µs do +1µs.522005254471k500µARys.36.n.47 - Wyjœcie ca³kowitego sygna³u wideo, którego amplitudawynosi 2.2V PP , z toru p.cz. oraz sygna³u p.cz. fonii.49Rys.40.n.54 - Filtr eliminuj¹cy têtnienia w uk³adzie p.cz. fonii.49522k525535k35k481k2005004.5VRys.41.n.55 - Wejœcie zewnêtrznego sygna³u fonii.4949Rys.37.52n.48 - Filtr pêtli PLL generatora VCO uk³adu p.cz. Napiêciena tej nó¿ce kontroluje czêstotliwoœæ uk³adu p.cz.n.49 - Masa generatora VCO.501.32k1.32k52561k1k511k1k49Rys.38.n.50, 51 - Uk³ad rezonansowy generatora VCO.49Rys.42.n.56 - Filtr stabilizacji sta³ego napiêcia na wyjœciu fonii.}38 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 39TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaRECTRONSF25BYV27-400SF26BYV27-400SF31BYV28-50SF32BYV28-100SF33BYV28-150SF34BYV28-200SF35BYV28-400SF36BYV28-400SFR101BYV36CSFR102BYV36CSFR103BYV36CSFR104BYV36CSFR105BYV36CSFR106BYV36ESM4001PRLL4001SM4002PRLL4002SM4003BYD17DSM4004BYD17GSM4005BYD17JSM4006BYD17KSM4007BYD17MSM4933BYD37DSM4934BYD37DSM4935BYD37DSM4936BYD37GSM4937BYD37JSR1201N5817SR1301N5818SR1401N5819ZxxxBZD23-CxxxROHM1SR124-100ABYD33D1SR124-200ABYD33D1SR124-400ABYD33G1SR139-1001N4002ID1SR139-2001N4003ID1SR139-4001N4004ID1SR139-6001N4005ID1SR153-100BYD33D1SR153-200BYD33D1SR153-400BYD33G1SR159-200BYG80D1SR35-100A1N4002ID1SR35-200A1N4003ID1SR35-400A1N4004IDPTZxxABZG03-CxxRB100A1N5819RB160L-40BYG90-40RLR4001PRLL4001RLR4002PRLL4002RLR4003BYD17DRLR4004BYD17GSANKENAG01BYD73GAG01ABYV36CAG01YBYD73BAG01ZBYD73DAK031N5818AK041N5819AL01ZBYD73DAM011N5060AM01A1N5061AM01Z1N5059AP01CBYD33MAS01BYD33GAS01ABYD33JAS01ZBYD33DAU01BYD33GAU01ABYD33JAU01ZBYD33DAU02BYD33GSANKENAU02ABYD33JAU02ZBYD33DCTB33PBYR3045WTCTB33MPBYR3045WTEG01BYD73GEG01ABYV36CEG01CBYV26EEG01YBYD73BEG01ZBYD73DEG1BYD73GEG1ABYV36CEG1YBYD73BEG1ZBYD73DEH1BYD13GEH1ABYD13JEH1ZBYD13DEK031N5818EK041N5819EK131N5818EK141N5819EL1ZBYD73DEM011N5060EM01A1N5061EM01Z1N5059EM11N5060EM1A1N5061EM1B1N5062EM1CBYW56EM1Y1N5059EM1Z1N5059EM2BYM56BEM2ABYM56CEM2BBYM56DEP01CBYD33MES01BYD33GES01ABYD33JES01FBY448ES01ZBYD33DES1BYD33GES1ABYD33JES1FBY448ES1ZBYD33DEU01BYD33GEU01ABYD33JEU01ZBYD33DEU02BYD33GEU02ABYD33JEU02ZBYD33DEU1BYD33GEU1ABYD33JEU1ZBYD33DEU2BYD33GEU2ABYD33JEU2YXBYD33DEU2ZBYD33DHVR-1X-40BBYX101GRC2BYD43-20RF1BYD33GRF1ABYD33JRF1BBYD33MRF1ZBYD33DRG1CBYV26ERG2BYV27-400RG2ABYV36CRG2YBYV27-100RG2ZBYV27-200RG4BYM36CRG4ABYM36CRG4CBYM26ERG4YBYV28-100RG4ZBYV28-200RH11N5060RH1A1N5061RH1B1N5062RH1CBYW56SANKENRH1Z1N5059RH2FBY228RH4FBY228RL2ZBYV27-200RL4ZBYV28-200RM11N5060RM10BYM56BRM10ABYM56CRM10BBYM56DRM10ZBYM56ARM11ABYM56CRM11BBYM56DRM11CBYM56ERM1A1N5061RM1B1N5062RM1CBYW56RM1Z1N5059RM2BYM56BRM2ABYM56CRM2BBYM56DRM2CBYM56ERM2ZBYM56ARO2BYM56BRO2ABYM56CRO2BBYM56DRO2CBYM56ERO2ZBYM56ARP1HBYD43-20RS1ABYD33JRS1BBYD33MRS3FSBY228RS4FSBYW97GRU1BYD33GRU1ABYD33JRU1BBYD33MRU1CBYD33MRU1PBYV26ERU2BYD33JRU2AMBYD33JRU2BBYD33MRU2MBYD33GRU2YXBYV27-100RU2ZBYD33DRU3BYD33GRU3ABYD33JRU3AMBYW95CRU3MBYW95BRU3YXBYW95ARU4BYW95BRU4ABYW95CRU4AMBYW95CRU4BBYW96ERU4CBYW96ERU4DBYW97GRU4DSBYW97GRU4MBYW95BRU4YBYW95ARU4YXBYV28-100RU4ZBYW95ASFPB-54BYG90-40SFPB-59BYG90-90SFPL-52BYG80DSFPL-62BYG80DSHV-02BY505SHV-03BY9304SHV-03SBY9304SHV-04BY9304SHV-06BY8406SHV-06KBY8006SHV-06NBY9306SHV-06NKBY9306SHV-06UNKBY8206SHV-08BY8408SHV-08CNBY8208SHV-08DNBY8208SANKENSHV-08KBY8008SHV-08NBY9308SHV-08NKBY9308SHV-08UKBY8108SHV-08UNKBY8208SHV-08XBY8108SHV-08XNBY8108SHV-10BY9410SHV-10DNBY8210SHV-10KBY9410SHV-10NKBY9310SHV-10UKBY8110SHV-10UNKBY8210SHV-12BY9412SHV-12DNBY8212SHV-12KBY9412SHV-12NKBY9312SHV-12UKBY8112SHV-12UNKBY8212SHV-14BY9414SHV-16BY9416SHV-16SBY9416SHV-16UKBY8116SHV-20BY8420SHV-24BY8424DFB20TBBYW95ADFB20TEBYW95BDFB20TGBYW95CDFB20TLBYW96EDFC15TBBYV95ADFC15TEBYV95BDFC15TGBYV95CDFC15TLBYV96EDFC15TRBYV97GDFD05TBBYD33DDFD05TEBYD33GDFD05TGBYD33JDFD05TLBYD33MDFD05TRBYD33VDFH10TBBYV95ADFH10TEBYV95BDFH10TGBYV95CDFH10TLBYV96EDFH10TRBYV97GDLA11CBYG80DDLC20CBYV27-200DLC20EBYV27-400DLE30BBYV28-100DLE30CBYV28-200DLE30EBYV28-400DLF30CBYV28-200DLF30EBYV28-400DLM10BBYD73BDLM10CBYD73DDLM10EBYD73GDLN10CBYD73DDLN10EBYD73GDS135C1N5060DS135E1N5059DSA10GBYD13JDSA10LBYD13MDSA12TG1N5061DSA12TLBYW56DSA17C1N5059DSA17E1N5060DSA20TGBYM56CDSA20TLBYM56EDSA26CBYM56ADSA26EBYM56BSB10-03A21N5818SB10-03A31N5818SB10-04A31N5819SB11-04HPBYG90-40TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.4-ost.)Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm

40 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003TypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaTypZamiennikPhilipsaSEMTECH2IPFF4BYV27-4002PFF0BYM26E2PFF2BYM26B2PFF4BYM26B2PFF6BYM26C2PFF8BYM26D2PFT05BYV27-502PFT1BYV27-1002PFT15BYV27-1502PFT2BYV27-2003PF0BYW96E3PF8BYW96E3PFR0BYM36E3PFT05BYV28-503PFT1BYV28-1003PFT15BYV28-1503PFT2BYV28-2003PM0BYM56E3PM2BYM56A3PM4BYM56B3PM6BYM56C3PM8BYM56D3SF05BYW95A3SF1BYW95A3SF2BYW95A3SF4BYW95B3SF5BYW95C3SF6BYW95C3SFR0BYM36E3SM0BYM56E3SM2BYM56A3SM4BYM56B3SM6BYM56C3SM8BYM56DF15BYD43-20F20BYD43-20FF05BYV27-50FF10BYV27-100FF15BYV27-150IPFF4BYD73GM20BYD43-20M30BYX120GPF0BYV96EPF20BY505PF75BYX90GPF8BYV96EPFF0BYV26EPFF2BYV26BPFF4BYV26BPFF6BYV26CPFF8BYV26DPFR0BYV36EPM0BYW56PM61N5061PM81N5062S0FBYV96ES0MBYW56S15FBYD43-20S20FBYD43-20S2FBYV95AS2M1N5059S4FBYV95BS4M1N5060SHINDENGENS6FBYV95CS6M1N5061S8FBYV96ES8M1N5062SFR0BYV36ESM20BYX120GSM25BYX120GSM30BYX120GD1FL20UBYG80DD1FL40BYG80GD1FS4BYG90-40SHINDENGEND1N20BYD13DD1N60BYD13JD1NL20UBYD73DD1NL40BYD73GD1NS41N5819D2L20UBYV27-200S2L20UBYV27-200S2L40BYV27-400S2L60BYV27-600S2V201N5059S2V601N5061S3L20UBYV28-200S3L40BYV28-400S3L60BYV28-600S3V20BYM56AS3V60BYM56CS3V60ZBYM56DST (SGS-THOMSON)BYT01-200BYD73DBYT01-300BYD73GBYT01-400BYD73GBYT03-200BYV28-200BYT03-300BYV28-400BYT03-400BYV28-400BYT08P-200BYW29E-200BYT08P-400BYV29-400BYT11-1000BYV36EBYT11-600BYV36CBYT11-800BYV36EBYT13-1000BYM36EBYT13-600BYM36CBYT13-800BYM36EBYV10-20A1N5817BYW100-100BYV27-100BYW100-150BYV27-150BYW100-200BYV27-200BYW100-50BYV27-50BYW98-100BYV28-100BYW98-150BYV28-150BYW98-200BYV28-200BYW98-50BYV28-50BZV47-CxxxBZD23-CxxxPFR850BYV28-50PFR851BYV28-100PFR852BYV28-200PFR854BYV28-400PFR856BYV28-600PLQ08BYD73BPLQ1BYD73BSMBYT01-200BYG80DSMBYT01-300BYG80GSMBYT01-400BYG80GSMBYW02-100BYG80DSMBYW02-150BYG80DSMBYW02-200BYG80DSMBYW02-50BYG80DSTPR1020CFBYQ28EX-200STPR1020CGBYQ28EB-200STPR1020CTBYQ28E-200STPR1220DBYV79E-200STPR1520DBYV79E-200STPR1620CGBYQ30EB-200STPR1620CTBYQ30E-200STPR2520CWBYV72EW-200STPR310BYV27-100STPR320BYV27-200STPR820DBYW29E-200STPR820FBYW29EX-200STPS745FPBYR745XTMBYV10-20PRLL5817TMBYV10-20APRLL5817TMBYV10-30PRLL5818TMBYV10-40PRLL5819TAIWAN LITONSR3002CPBYR3040WTSR3003CPBYR3040WTSR3004CPBYR3040WTTOSHIBA1FWJ43N1N58181GWJ421N58191GWJ431N5819U1DL44ABYG80DU1FWJ44NBYG90-30U1GU44BYG80GU1GWJ44BYG90-40U1JU44BYG80JU1ZBxxBZG03-CxxUNITRODE/ MICROSEMIUSD620PBYR740USD620CPBYL1520CTUSD720PBYR740USD735PBYR740USD740PBYR740USD745PBYR745USD820PBYR1040USD835PBYR1040USD840PBYR1040USD845PBYR1045USD920PBYR1640USD935PBYR1640USD940PBYR1640USD945PBYR1645VISHAY/ SILICONIXBY203/12SBYD43VBY203/16SBYD43-20BY203/20SBYD43-20BY228/13BY228BY228/15BY228BY268BYV36GBY269BYV98BYG20DBYG80DBYG20GBYG80GBYG20JBYG80JBYG22ABYG80DBYG22BBYG80DBYG22DBYG80DBYS10-25BYG90-20BYS10-35BYG90-30BYS10-45BYG90-40BYS11-90BYG90-90BYS12-90BYG90-90BYT41ABYD13DBYT41BBYD13DBYT41DBYD13DBYT41GBYD13GBYT41JBYD13JBYT41KBYD13KBYT41MBYD13MBYT42ABYD33DBYT42BBYD33DBYT42DBYD33DBYT42GBYD33GBYT42JBYD33JBYT42KBYD33MBYT42MBYD33MBYT43ABYD73ABYT43BBYD73BBYT43DBYD73DBYT43GBYD73GBYT43JBYV27-600BYT43KBYV26DBYT43MBYV26EBYT44ABYD73ABYT44BBYD73BBYT44CBYD73CBYT44DBYD73DVISHAY/ SILICONIXBYT51A1N5059BYT51B1N5059BYT51D1N5059BYT51G1N5060BYT51J1N5061BYT51K1N5062BYT51MBYW56BYT52ABYV95ABYT52BBYV95ABYT52DBYV95ABYT52GBYV95BBYT52JBYV95CBYT52KBYV96EBYT52MBYV96EBYT53ABYV27-50BYT53BBYV27-100BYT53CBYV27-150BYT53DBYV27-200BYT53FBYV27-400BYT53GBYV27-400BYT54ABYV36CBYT54BBYV36CBYT54DBYV36CBYT54GBYV36CBYT54JBYV36CBYT54KBYV36EBYT54MBYV36EBYT56ABYM36CBYT56BBYM36CBYT56DBYM36CBYT56GBYM36CBYT56JBYM36CBYT56KBYM36EBYT56MBYM36EBYT62BYX120GBYT77BYW96EBYT78BYW96EBYV12BYV95ABYV13BYV95BBYV14BYV95CBYV15BYV96EBYV16BYV96EBYV37BYV96EBYV38BYV96EBYW32BYV95ABYW33BYV95BBYW34BYV95BBYW35BYV95CBYW36BYV95CBYW521N5059BYW531N5060BYW72BYW95ABYW73BYW95BBYW74BYW95BBYW75BYW95CBYW76BYW95CBYW82BYM56ABYW83BYM56BBYW84BYM56CBYW85BYM56DBYW86BYM56EBYX821N5059BYX831N5060BYX841N5061BYX851N5062BYX86BYW56BZT03/CxxxBZT03-CxxxBZT03/DxxxBZT03-CxxxSF4001BYV27-50SF4002BYV27-100SF4003BYV27-200SF4004BYV27-400SF4005BYV27-600SF4006BYV26DSF4007BYV26EZamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm}

Uszkodzenia w chassis AE-1 firmy SonyUszkodzenia w chassis AE-1 firmy SonyMarek SzukalskiW opracowaniu przedstawiono uszkodzenia wystêpuj¹cew chassis Sony AE-1 i jego wariantach. Chocia¿modele z tym chassis s¹ bardzo podobne, mog¹jednak wyst¹piæ pewne ró¿nice, takie jak rodzajzastosowanej pamiêci, oznaczenia na schemacie itp.Dlatego opis usterek nale¿y potraktowaæ jako wskazówkê,a nie jednoznaczny przepis na niedomaganianaprawianego sprzêtu.Objaw: Po nagrzaniu pionowe linie na ekranie staj¹ siê nierówne,w krañcowych przypadkach zygzakowate.Przyczyna: Sprawdziæ oscylogram na nó¿ce 27 uk³adu IC501(TEA2028B), a nastêpnie sch³adzaj¹c stopniowo elementywchodz¹ce w sk³ad otoczenia tego uk³adu IC501 obserwowaæobraz na ekranie odbiornika. Prawdopodobn¹ przyczyn¹jest uszkodzenie jednego z nich.O: Brak obrazu, fonia prawid³owa, kineskop ¿arzy.P: Sprawdziæ obecnoœæ napiêcia G2 na wyprowadzeniu 3 kineskopu.W przypadku jego braku sprawdziæ i ewentualniewymieniæ nastêpuj¹ce elementy (rys.1): D803 (ES-1F),R807 (1k/1W) i C805 (4.7nF/2kV).Wypr. 5T802FBTC819C821 C814C820R807D803R831G2 kineskopuC805HPLSRys.1.O: Niew³aœciwa liniowoœæ pionowa lub powstawanie zniekszta³ceñtypu E-W. Uszkodzenie to wystêpuje w prawiewszystkich odbiornikach po kilkuletniej eksploatacji.P: W celu usuniêcia usterki nale¿y wymieniæ kondensator elektrolitycznyC531 (680µ/25V 105°C) - rys.2. Element tenznajduje siê tu¿ obok radiatora uk³adu odchylania ramki.C531R549R548V - SizeRys.2.O: Brak odchylania pionowego.P: W przypadku braku jednego z napiêæ na n.2 lub n.6TDA8170, nale¿y sprawdziæ elementy uk³adu zasilania(27V) tego uk³adu (rys.3): R802 (0R47, 1/4W), D801(RGP10G) oraz rezystor zabezpieczaj¹cy R530 (1R2, 1/4W). Po wyeliminowaniu ewentualnych „zimnych lutów”pozostaje najczêœciej wymiana uk³adu TDA8170.O: Zaniki obrazu i g³osu, odbiornik wy³¹cza siê.P: Nale¿y sprawdziæ i ewentualnie przelutowaæ rezystory drutoweR614 i R653 (oba 100R, 10W) oraz wyprowadzeniatranzystora kluczuj¹cego Q602 (2SD1548) – rys.4. Je¿elipojawia siê bia³y obraz z widocznymi liniami powrotów,uszkodzenia nale¿y szukaæ w uk³adzie zasilania +200Vwzmacniaczy wizyjnych. Brak tego napiêcia powodujeprzekroczenie dopuszczalnego pr¹du kineskopu, a konsekwencjiautomatyczne wy³¹czenie odbiornika.Uwaga: Usterka ta dotyczy szczególnie wariantu chassisA1B.n.14IC601L601T802FBTD604n.3IC6019106118R609C611R651R612R600+300VQ602C618R643R65363R614D608C613T601SRTRys.4.O: Obraz momentami zanika lub pojawia siê na przemian zbytkontrastowy lub matowy. Po pod³¹czeniu magnetowiduprzez gniazdo Euro obraz jest stabilny i prawid³owy.P: Jest to typowe uszkodzenie tego chassis po kilkuletniej eksploatacji.W celu usuniêcia usterki nale¿y wymontowaæ modu³p.cz., poprawiæ wszystkie punkty lutownicze na filtrachi elementach indukcyjnych oraz wszystkie po³¹czenia p³ytkidrukowanej z mas¹.O: Brak treœci obrazu, ustawionych danych nie mo¿na zapisaædo pamiêci.P: Przerwa cewki L807 w obwodzie zasilania -30V. Napiêcieto jest pobierane z wyprowadzenia 6 transformatora liniiprostowane przez diodê D809 (RGP10) i poprzez cewkêL807 podawane do pamiêci M58655P (rys.5).E611R802Rys.3.R830L807Rys.5.C802D801C801+27V-30VC826SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 41

Uszkodzenia w chassis AE-1 firmy SonyO: Obraz dr¿y lub zanika ca³kowicie, zanikaj¹ kolory.P: Przyczyn¹ mo¿e byæ zbyt ma³a pojemnoœæ kondensatoraC625 (1000µ/25V), napiêcie na nim spada do oko³o 11V(rys.6). W nowszych modelach zamiast tranzystora stabilizuj¹cegoQ608, zastosowano IC608, stabilizator 12V.T601SRT97!PS601D610C62414VQ60812.4 13.015.4R627D617C628AC615D619C628R620L606D621C62515.414.7 R618Q609Q603 0 015.5D623L603R6190.6D624Rys.6.O: Ciemny ekran, jednak wyœwietlane s¹ zarówno komunikatyOSD, jak równie¿ znaki teletekstu.P: Nale¿y sprawdziæ, czy n.25 uk³adu scalonego IC301(TDA4580-V4) nie jest zwarta do masy; je¿eli tak, nale¿ywymieniæ kondensator C327 (0.01µ/50V).O: Ciemny ekran, po podniesieniu napiêcia siatki drugiej naekranie pojawia siê pozioma kreska.P: Brak odchylania pionowego spowodowany jest uszkodzeniemuk³adu TDA1870 (IC502). Nale¿y wymieniæ uk³adscalony na nowy, jednoczeœnie profilaktycznie wymieniænale¿y kondensator elektrolityczny C532(100µ/50V) - jestto czêsto przyczyna uszkodzenia tego uk³adu (rys.7). „Nieod rzeczy” jest tak¿e sprawdzenie rezystora zabezpieczaj¹cegoR530 (1R2, 1/4W).V-InR532V - SizeV - SizeC522R535V - CentrR53012VC532 R55328.3Q505D504 R52621616.2D5136Q506C523 7IC502R5373 D512TDA817016.0 01R5495R531 R5274R545R544V - ParD509R547C536L501C527R543Rys.7.C531R548C533+29VV - DeflR552O: Podczas pracy w stanie standby s³ychaæ g³oœn¹ pracê transformatoraprzetwornicy.P: Je¿eli nie mo¿na ustawiæ napiêcia zasilania linii rezystoremRV601 na poziomie 135V, nale¿y wymieniæ: R606 (6k2),R623 (R47), R610 (2R2). W ostatecznoœci nale¿y wymieniætransformator T601 - rys.8.RV601n.14IC601R606n.9IC601C627R608St-by B+C608D602L607D607D606R623R607R611R609L601D603C611Q602D608R642-1.0D604 D6050R651R643+300VR610C612C613 R6141812864T601SRTRys.8.O: Po up³ywie oko³o 15 minut znikaj¹ nastawienia programówzapisane w pamiêci M58655P.P: Nale¿y sprawdziæ i poprawiæ lutowanie L807 i R830 (10k),je¿eli to nie usunie usterki, wymieniæ nale¿y pamiêæ M58655P.O: Podczas programowania skaner nie zatrzymuje siê na poszczególnychstacjach.P: Przyczyn¹ takiego zachowania odbiornika jest brak dostrojeniadok³adnego w zespole ZF spowodowanego „zimnymilutami” cewek T101, T102 lub po³¹czeniami p³ytki drukowanejz mas¹.O: Wraz ze zmianami kontrastu lub jaskrawoœci, wzglêdnie zezmian¹ treœci obrazu zmieniaj¹ siê wymiary obrazu.P: Przyczyna le¿y w niew³aœciwej regulacji zasilacza, rezystorR522 (100k/0.25W) zmieniaj¹c nieznacznie swoje parametrywp³ywa na wysokoœæ napiêcia zasilania linii (+B135V).W miejsce rezystora R522 nale¿y wstawiæ dwa po³¹czoneszeregowo rezystory 47k/0.25W i 56k/0.25W, a nastêpnieprzy pomocy rezystora RV501 ustawiæ napiêcie zasilaniana 135V.O: Szerokoœæ obrazu zbyt ma³a, widoczne zniekszta³cenia poduszkowe.P: Nale¿y sprawdziæ uk³ad IC501 (TEA2031A) i diody D1505,D1510 (obie 1SS133) – rys.9.n.8 TEA2031AD1502D1510C1507HPLSR1556R1511D1505R151212VRys.9.R1510D1504RV1504D150342 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Uszkodzenia w chassis AE-1 firmy SonyO: Mimo przeprowadzenia prawid³owej procedury odbiorniknie pamiêta zapisanych programów.P: Na skutek przerwy cewki L807 wartoœæ bezwzglêdna napiêciana n.2 IC003(M58655P) jest ni¿sza ni¿ -33V, nale¿ywymieniæ cewkê.O: Zbyt ma³a wysokoœæ obrazu, w widocznej czêœci obrazuwyraŸny brak liniowoœci pionowej.P: Nale¿y sprawdziæ rezystor R802 (R47/0.25W).O: Przy zasilaniu odbiornika poprzez panel przedni sygna³emwizyjnym przy skokach jaskrawoœci nastêpuje zrywaniesynchronizacji.P: Nale¿y rezystor R1460 (4.7k - zasilanie emitera Q1403)zast¹piæ rezystorem 1.5k lub pod³¹czyæ równolegle do rezystoraR1460 rezystor 2.2k.O: Obraz jest blady i wyraŸnie s¹ widoczne linie powrotów.P: Sprawdziæ rezystor R805 (1R2/0.25W) i diodê D802(RGP10PK). Inn¹ przyczyn¹ mo¿e byæ zbyt du¿e napiêciesiatki drugiej spowodowane uszkodzeniem rezystora R722(680k/0.25W).O: Po nagrzaniu obraz zaczyna przesuwaæ siê z do³u do góry,a nastêpnie zostaje zerwana synchronizacja pozioma.P: Nale¿y wymieniæ tranzystor Q598 (2SA1162G). Tranzystorten znajduje siê na p³ycie D w okolicy tunera. Inn¹przyczyn¹ mo¿e byæ uszkodzenie stabilizatora napiêcia 12V,(odpowiednio: IC608 lub Q608 na p³ycie g³ównej).O: Przy zmianie programów chwilowo znika kolor.P: Uszkodzenie tego rodzaju mo¿e byæ spowodowane nieprawid³ow¹prac¹ stabilizatora kwarcowego X332.O: Obraz u góry ekranu jest nieliniowy, czêsto zawiniêty dodo³u.P: Usterka ta spowodowana jest spadkiem pojemnoœci kondensatoraC532 (100µ/25V), który nale¿y wymieniæ nanowy o temperaturze pracy 105°C. Podwijanie obrazu oddo³u spowodowane jest najczêœciej uszkodzeniem stopniakoñcowego uk³adu odchylania pionowego lub cewek odchylaj¹cych.O: Odbiornik nie startuje, dioda standby szybko pulsuje.P: Objaw ten mo¿e wskazywaæ na zbyt niski poziom napiêciaga³êzi +12V, nale¿y wymieniæ kondensator elektrolitycznyC615 (1000µ/25V) – rys.10.SRT60197!PS601L603C614D610+14VC615Rys.10.O: Odbiornik prze³¹cza siê samoczynnie ze stanu standby doca³kowitego wy³¹czenia.P: Przyczyn¹ mo¿e byæ blokada uk³adu IC601(TEA2260) spowodowanazbyt niskim napiêciem zasilania z ga³êzi D606(ERC24-06S) i R601 (2R2/0.25W), oba elementy nale¿ywymieniæ – rys.11.O: Urz¹dzenie prze³¹cza siê samoczynnie z odbioru stacji TVna odbiór sygna³u AV.Rys.11.P: Usterka ta mo¿e byæ spowodowana niew³aœciwym u³o¿eniemwi¹zki kablowej prowadz¹cej od procesora do p³ytyJ1. Po³o¿enie tej wi¹zki tu¿ obok transformatora linii powodujepowstawanie w niej ³adunków zak³ócaj¹cych pracêmagistrali I 2 C. Wi¹zkê nale¿y odsun¹æ na bezpieczn¹odleg³oœæ od transformatora linii.O: W trybie teletekstu zmienia siê kontrast wyœwietlanych stron.P: Nale¿y sprawdziæ tranzystor Q02 (2SC2060-R) i jego po³¹czenia.O: Odbiornik nie pracuje, obecne jest napiêcie +290V. Uszkodzeniewyst¹pi³o po skoku napiêcia w sieci.P: Uszkodzeniu (zwarciu) uleg³a dioda D611 (ERD28) w ga-³êzi +135V.O: Odbiornik prze³¹cza siê do stanu standby lub wy³¹cza ca³kowicie.P: Nale¿y sprawdziæ kondensator C612 (1µ/100V).O: Po w³¹czeniu obraz pojawia siê dopiero po d³u¿szej chwilii to najczêœciej w negatywie. Dopiero po d³u¿szym czasieobraz staje siê w miarê prawid³owy.P: Nale¿y sprawdziæ nastêpuj¹ce elementy: kondensator C615(1000µ/25V) w ga³êzi +14V oraz cewki T1, T2 w moduleZF. Inn¹ przyczyn¹ mo¿e byæ zbyt ma³a wartoœæ napiêcia+B - zamiast +135V jest niewiele ponad 120V.O: Po oko³o 20 minutach odbiornik wy³¹cza siê, nie reagujeprzy tym na polecenia pilota.P: Uszkodzeniu uleg³ tranzystor Q604 (2SD789-3) w uk³adziestabilizacji napiêcia +5V – rys.12.T601SRTn.1IC601117n.1LF1603+300Vn.16IC601PS602C616R623n.15IC601R609D606C605R6247.6D6125.9Q604C622D615 5.3+5VRys.12.R601KolektorQ602C619T601SRTR630O: Urz¹dzenie nie daje siê w³¹czyæ do pracy wy³¹cznikiemsieciowym, po w³¹czeniu przechodzi natychmiast w stanstandby.P: Nale¿y sprawdziæ wartoœæ napiêcia na n.2 i 3 uk³adu IC601(TEA2260), powinno ono wynosiæ 0V. Inn¹ przyczyn¹63109SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 43

Uszkodzenia w chassis AE-1 firmy Sonymo¿e byæ nadpalenie koñcówek transformatora przetwornicy,a w szczególnoœci wyprowadzenia 3. Najlepiej po³¹czeniadok³adnie oczyœciæ wymontowuj¹c transformator iwlutowaæ ponownie z du¿¹ iloœci¹ spoiwa. Inna mo¿liwaprzyczyna to uszkodzenie uk³adu reset mikroprocesora, akonkretnie kondensatora C026 (4.7nF).O: Odbiornik nie daje siê w³¹czyæ, dioda standby zapala siêjedynie na krótko, po czym gaœnie.P: Objaw taki mo¿e sygnalizowaæ w³¹czenie siê uk³adu zabezpieczeniaprzed przeci¹¿eniem, czêsto wskazuje on nazwarcie uzwojenia wtórnego transformatora linii.O: Brak mo¿liwoœci uruchomienia trybu teletekstu.P: Mo¿liwa przyczyna to uszkodzenie tranzystora Q003(JA101TP).O: Nie œwieci dioda standby, zasilacz nie dzia³a.P: Nale¿y sprawdziæ, a najlepiej wymieniæ rezystor R611 (2R2),rezystor ten zmienia nieznacznie swoj¹ wartoœæ nominaln¹,co powoduje niestabiln¹ pracê ca³ej przetwornicy.O: Oba bezpieczniki PS601 i PS602 przepalone bez wyraŸnejprzyczyny. Odbiornik zosta³ dostarczony do zak³adu z zupe³nieinnego powodu.P: Przyczyna okaza³a siê doœæ prozaiczna, w czasie transportuobluzowa³ siê ekran od modu³u teletekstu i spowodowa³zwarcie szyny +5V i +12V.O: Po w³¹czeniu odbiornik próbuje startowaæ, po czym wy³¹czasiê. Brak napiêcia w ga³êzi +18V - zasilanie toru fonii.P: Przyczyn¹ okaza³o siê zwarcie wzmacniacza koñcowegofonii IC251 (LA4280).O: Sporadycznie nie mo¿na prze³¹czyæ odbiornika ze stanustandby do stanu pracy. Prawid³owo gaœnie dioda standby,pojawia siê wysokie napiêcie, ale poza tym odbiornik pozostajejakby nie w³¹czony. Po wy³¹czeniu wy³¹cznikiemsieciowym lub po wyjêciu wtyczki z gniazda sieciowego iodczekaniu kilku minut odbiornik w³¹cza siê i pracuje poprawnie.P: Usterkê uda³o siê zlokalizowaæ w zasilaczu, napiêcie szyny+B w stanie standby by³o zbyt du¿e (oko³o 140V). Powodowa³oto przeci¹¿enie zasilacza w chwili startu i jego blokadê.Po obni¿eniu napiêcia rezystorem nastawnym RV601do poziomu 134÷135V (w stanie standby) odbiornik pracowa³poprawnie.O: Brak obrazu i g³osu, jest wysokie napiêcie.P: Nale¿y sprawdziæ uk³ad stabilizatora +12V.O: Wyœwietlany na ekranie komunikat OSD o poziomie si³yg³osu jest nieadekwatny do s³yszalnego poziomu.P: Usterka ta mo¿e sygnalizowaæ uszkodzenie uk³adu IC201(TDA6200) w torze fonii.}

Montujemy wielosystemow¹ p³ytkê fonii produkcji NJMdo OTVC ITT (Greatz) z chassis Compact 80Marek UgricziczO ile w OTVC nowszej generacji zamontowanie p³ytki foniinie powinno przysparzaæ serwisantowi specjalnych k³opotów,to w starszych OTV mog¹ pojawiæ siê trudnoœci. Dotyczyto zw³aszcza odbiorników wyprodukowanych przed rokiem1994, jak równie¿ pierwszych „cyfrówek”.W tym numerze podam sposób montowania fonii NJM wodbiornikach ITT (Graetz) z chassis Compact 80 (Stereo Color3464, 3764, 5755, 84649, 87649, 4464, 4764, 9464, 9764).Z zestawu proponowanego przez NJM, wykorzystaæ:· p³ytê g³ówn¹ F15A,· zasilacz stabilizowany +5V DC5B (mo¿na samemu stworzyæsobie to napiêcie – lepiej jednak skorzystaæ z ofertyNJM).W p³ycie F15A wejœcie SIF (przewód ekranowany) po³¹czyæz punktem wspólnym: R(3)001, R(3)003, R(3)001 i ET(3)001. Wylutowaæ filtry ceramiczne: F(3)001, F(3)002(5.74MHz) F(3)003 i F(3)004 (5.5MHz), a tak¿e kondensatoryC(3)602 i C(3)601 (oba po 2.2µF) pod³¹czone do nó¿ek 5 i6 IC(3)101 (TDA3800S) oraz 11 i 1 IC(3)201 (MC14016BCP).Na p³ycie F15A za³o¿yæ zworê 14 w z³¹czu J2. Wyjœcie L(lewy kana³) p³ytki F15A (przewód ekranowany) do³¹czyæ donó¿ki 11 IC(3)201, a wyjœcie R (prawy kana³) do nó¿ki 1 tegouk³adu.Napiêcie +12.6V pod³¹czyæ z dowolnego punktu o tym napiêciu,najwygodniej z R(3)005 (56R/0.125W) na p³ycie DF-AF.Masa z dowolnego punktu o zerowym potencjale z p³yty DF-AF.Zmieniæ polaryzacjê C22 i C23 (oba po 4.7µF) na p³ycieF15A (wbrew obietnicom, producent do tej chwili nie stosujetam elektrolitów unipolarnych).Od³¹czyæ R(3)005 od nó¿ki 11 IC(3)001 (TBA120U) orazR(3)008 od nó¿ki 11 IC(3)101. Te uk³ady scalone nie bêd¹ ju¿potrzebne przy obróbce sygna³u audio (mo¿na je wymontowaæ).Od³¹czenie ich ma na celu zmniejszenie poboru pr¹duprzez tor audio – zasilacz jest „wy¿y³owany”.P³ytkê mocowaæ na plastikowej obudowie modu³u DF-AF. Nicnie trzeba wierciæ, otwory ju¿ s¹, wystarczy jeden blachowkrêt.Poniewa¿ w od³¹czonym IC(3)101 realizowana jest funkcjaidentyfikacji dŸwiêku, nale¿y wykorzystaæ przewidzian¹przez NJM mo¿liwoœæ tej identyfikacji na p³ycie F15A.W OTVC, na panelu czo³owym, przeci¹æ po³¹czenie diodLED D1503 i D1504. Od³¹czyæ przewód podaj¹cy na te diodynapiêcie +12.6V (pkt.1506). Zainstalowaæ dwa dodatkoweprzewody, które nale¿y pod³¹czyæ odpowiednio do: katodyD1504 i LED IN p³yty F15A (bêdzie sygnalizowaæ NICAM)oraz katody D1503 i LED1/lub LED2/ p³yty F15A (bêdziesygnalizowaæ STEREO).Odseparowaæ styki ST1 i ST2 gniazda „ST” na p³ycie DF-AF od reszty uk³adu. Dziêki temu mo¿emy wykorzystaæ ju¿istniej¹ce po³¹czenia (przewody).Drugi styk LED IN na p³ycie F15A po³¹czyæ z ST1 gniazda„ST”, a drugi styk LED1 (lub LED2) po³¹czyæ z ST2 gniazda„ST”. }44 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówMonitor Hyundai Delux Scan S570. Przedwymian¹ uk³adu TDA9109 obraz w dolnej czêœciekranu mia³ wymiary mniejsze ni¿ w górnej. Zak³óconaliniowoœæ odchylania pionowego (w dolnej czêœciekranu zagêszczenie linii), natomiast linie pionowe by³yw porz¹dku. Wszystkie regulacje (OSD) dzia³a³y prawid³owo.Po wymianie uk³adu powy¿sza usterka niewystêpuje natomiast nie mo¿na w rozdzielczoœci 1024 ×768 rozszerzyæ obrazu w poziomie. Po obu stronachzostaj¹ dwucentymetrowe pasy bez obrazu. Nie mo¿nate¿ zmniejszyæ jaskrawoœci. W menu monitora jaskrawoœæjest ustawiona na minimum, ale obraz dalejpozostaje bardzo jasny. Pozosta³e regulacje s¹ wporz¹dku. Czy mo¿e tu pomóc wejœcie w tryb serwisowymonitora i dokonanie tam odpowiednich nastaw?Wydaje siê, ¿e zastosowany uk³ad TDA9109 jest uszkodzony.Brak liniowoœci pionowej obrazu (zagêszczenie poziomychlinii w dolnej czêœci rastra) jest powodowany bardzoczêsto przez ten uk³ad. Usterka ta zwykle pojawia siê po nagrzaniumonitora. Uk³ad TDA9109 wystêpuje w kilku ró¿nychwersjach. Osobiœcie spotka³em TDA9109A i TDA9109/S orazoczywiœcie TDA9109. Nie s¹ to uk³ady takie same, ró¿ni¹ siêm.in. zakresami regulacji parametrów obrazu. Radzi³bymsprawdziæ dok³adnie oznaczenie nowego uk³adu. Po wymianieuk³adu (na sprawny!), nale¿y skorygowaæ ustawienia geometriiobrazu, wchodz¹c w tryb serwisowy. Osi¹ga siê to poprzeznaciœniêcie i przytrzymanie klawisza [MENU] oraz jednoczesnew³¹czenie monitora. Po pojawieniu siê obrazu nale-¿y zwolniæ klawisz [ MENU ]. Na ekranie pojawi siê okienkoz regulacjami rozszerzonymi miêdzy innymi o liniowoœæ V orazbalans liniowoœci V. Mo¿na teraz skorygowaæ te ustawienia,podobnie jak i wszystkie pozosta³e. Po wy³¹czeniu monitorapozostan¹ one w pamiêci EEPROM.A.G.Proszê o publikacjê danych technicznychamplitunera Radmor 5412. Jakie s¹ najczêstsze przyczynyawarii tego sprzêtu, jak siê przed nimi zabezpieczaæ?Jakie g³oœniki mo¿na do niego pod³¹czyæ? Czymogê np. na ty³ i przód daæ cztery 6-omowe g³oœniki?Dane techniczne amplitunera RADMOR 5412:Tuner FM:· Zakres odbieranych czêstotliwoœci 65.5 ÷ 74MHz· Czu³oœæ u¿ytkowa mono/stereo 2.5µV/25µV· Stosunek sygna³/szum > 60dB· T³umienie przes³uchu stereo > 35dB· Selektywnoœæ > 50dB· Zniekszta³cenia mono/stereo 0.15%/0.5%· Pasmo przenoszenia (-3dB) 30 ÷ 15000HzWzmacniacz m.cz.:· Pasmo przenoszenia (-1.5dB) 15 ÷ 35000Hz· Moc muzyczna 2 × 45W· Moc znamionowa (2 × 8R) 2 × 35W· Zniekszta³cenia nieliniowe 0.06%· Stosunek sygna³/szum >92dB· Sygna³ steruj¹cy wejœcie liniowe 250 ÷ 5000mV· Sygna³ steruj¹cy wejœcie mikrofonowe 4 ÷ 60mV· Impedancja wejœcia liniowego > 220k· Impedancja wejœcia mikrofonowego > 22k· Pobór mocy < 180WDo zalet amplitunera RADMOR 5412 mo¿na zaliczyæmo¿liwoœæ pod³¹czenia wielu urz¹dzeñ wspó³pracuj¹cych: gramofonu,mikrofonu, dwóch magnetofonów, tunera AM, korektora,dwóch par s³uchawek i dwóch par g³oœników. Wzmacniaczamplitunera mo¿e pracowaæ z dwiema parami g³oœników8-omowych, co oznacza, ¿e je¿eli korzystamy z jednejpary g³oœników, to mog¹ to byæ g³oœniki 4-omowe. Wzmacniaczmocy wyposa¿ono w uk³ady zabezpieczaj¹ce przed zwarciem,przed przekroczeniem temperatury i przed przekroczeniempr¹du wyjœciowego. Nale¿y pamiêtaæ o tym, ¿e ogranicznikpr¹du wyjœciowego przy pod³¹czeniu g³oœników 4-omowychznacznie obni¿a maksymaln¹ moc wyjœciow¹. Nie zalecanajest praca wzmacniacza jednoczeœnie z dwiema paramig³oœników 4÷6-omowych, natomiast mo¿na je w³¹czaæ naprzemiennieza pomoc¹ prze³¹cznika na p³ycie czo³owej.Najczêstsze przyczyny uszkadzania siê amplitunera dotycz¹zasilaczy dla przedwzmacniacza i toru FM, dostarczaj¹cychnapiêæ stabilizowanych +18V, +42V oraz wzmacniaczamocy i jego zasilacza. Najczêœciej uszkadzaj¹ siê tranzystorymocy BD649/BD650 oraz BDP281, BDP285 i tranzystory steruj¹ceoraz mostki prostownicze wzmacniacza mocy. Czêst¹przyczyn¹ awarii s¹ trac¹ce po czasie pojemnoœæ kondensatoryelektrolityczne 2 × 4700µF i 1000µF - dlatego warto je obejrzeæi sprawdziæ, czy nie wydostaje siê z nich elektrolit lub czynie puchn¹ i w razie potrzeby wymieniæ je na nowe. M.S.OTVC Funai TV2000T MK5. Przy du¿ympoziomie bieli zrywa synchronizacjê w pionie. Po chwilizaczyna wyrywaæ linie w poziomie. Obraz dr¿y i przesuwasiê do góry. Wymieniono uk³ad TA8759AN i scalakw p.cz., jak równie¿ wszystkie podejrzane kondensatoryelektrolityczne. Wykorzystano wszystkie informacjeopublikowane w „SE” (³¹cznie z pod³¹czeniem rezystora470k równolegle do kondensatora 27nF na n.33TA8759AN) - wszystko bez rezultatu.Bardzo cenne by³oby sprawdzenie, czy opisywany objawwystêpuje, równie¿ wtedy, gdy odbiornik pracuje z zewnêtrznymisygna³ami AV. Jeœli problemy z synchronizacj¹ w tymtrybie bêd¹ wystêpowa³y, odpada poszukiwanie uszkodzeniaw obrêbie toru p.cz. W przeciwnej sytuacji uszkodzenia nale-¿y szukaæ w³aœnie w tym uk³adzie.Poszukiwanie uszkodzenia w obrêbie n.33 uk³adu TA8759mo¿e byæ tropem w³aœciwym. Jest to w³aœnie wejœcie separato-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 45

Odpowiadamy na listy Czytelnikówra impulsów synchronizacji. Zatem kilka bli¿szych informacjizwi¹zanych z t¹ nó¿k¹. Wejœcie to ma ma³¹ rezystancjê wejœciow¹,stanowi je stopieñ tranzystora w uk³adzie wspólnej bazy.Sygna³ wizyjny sprzê¿ony jest z separatorem pojemnoœciowo,zatem najbardziej podejrzanym elementem w tym obrêbie jestkondensator elektrolityczny C274. Manipulacja pozosta³ymielementami na tej nó¿ce (jak np. pod³¹czenie dodatkowego rezystora470k równolegle do C275) mo¿e byæ równie¿ uzasadnione.Elementy te okreœlaj¹ poziom „wycinania” impulsówsynchronizacji. Zmniejszenie rezystancji R324 (do tego sprowadzasiê wykonana przez Czytelnika próba) powoduje zwiêkszeniepoziomu „wycinania”. Cenny jest równie¿ prosty pomiarsk³adowej sta³ej na n.33 - powinno byæ oko³o 6V (±10%).Praktyka wskazuje jednak, ¿e w sprawnie dzia³aj¹cym uk³adziesynchronizacja jest tak dobra, ¿e ¿adne manipulacje nies¹ potrzebne i nale¿y siê spodziewaæ jednak konkretnego uszkodzenia.Praktyka podpowiada mi równie¿, ¿e nale¿y skierowaæsiê do modu³u teletekstu. Sygna³ wizyjny dla separatoraprzechodzi przez ten modu³. Tu najbardziej podejrzanymi s¹:C706 (to kondensator elektrolityczny) oraz tranzystor Q701(korzystam ze schematu odbiornika model TV2000T MK6 -„SE” 12/1999). Jeœli winny jest kondensator, powinna równie¿byæ du¿a zawartoœæ b³êdów w odczytanej z sygna³u wizyjnegotreœci telegazety. Jeœli tranzystor Q701, to tylko problemyz synchronizacj¹. Czy ta sugestia jest trafna, bardzo ³atwosiê przekonaæ wyjmuj¹c modu³ teletekstu i zwieraj¹c n.1 i7 z³¹cza CN205. Przeprowadzanie sygna³u wizyjnego dla celówsynchronizacji przez uk³ad telegazety realizowane jest wcelu zachowania stabilnoœci obrazu TXT przy braku sygna³uantenowego (w starszych wersjach OTVC nie by³o to stosowane).Praktyczna strona tego zabiegu jest zupe³nie nieistotna.Zatem w razie problemów z lokalizacj¹ uszkodzonego elementunie jest fuszerk¹ prosta modyfikacja uk³adu, likwiduj¹catê opcjê (synchronizacji przez TXT). Nale¿y wtedy wykonaæpo³¹czenie sugerowane wy¿ej jako próbê i na module TXTprzeci¹æ œcie¿kê prowadz¹c¹ do n.1 z³¹cza CN702. Rzetelnyfachowiec poinformuje o dokonanej zmianie klienta, na co Tenz pewnoœci¹ przystanie z uwagi na nieznacz¹cy uszczerbek wkorzystaniu z odbiornika.Osobiœcie mia³em kilka tego typu przypadków, gdy pracêuk³adu synchronizacji zak³óca³a telegazeta. Najczêœciej przyczynaby³a prozaiczna i polega³a na „siadaniu” zasilania uk³aduteletekstu. W odbiorniku Funai TV2000TMK5 nie ma osobnegostabilizatora na module TXT, ale warto w tym zakresiesprawdziæ elektrolity filtruj¹ce zasilanie: C719 i C721.Na schemacie z którego korzystam przygotowuj¹c tê poradêtelegazeta wykonana jest na „CF-ach”. Jeœli w naprawianym przezCzytelnika telewizorze wykonana jest ona na uk³adach …5243itp, wszystkie powy¿sze uwagi zachowuj¹ sw¹ aktualnoœæ.K.Œ.OTVC Grundig T70-340A/CTI/TEXT chassisCUC3410. Po w³¹czeniu w jednym dniu dzia³a czasaminawet kilka godzin i nic siê nie dzieje, a w innym dniupo bli¿ej nieokreœlonym czasie wy³¹cza siê. Wyœwietlanyjest numer programu, ale brak jest fonii i wizji, a wg³oœniku s³ychaæ delikatne buczenie (nie jest to 50Hz).Napiêcia z przetwornicy s¹ zani¿one, generator liniipracuje, napiêcie zasilaj¹ce koñcówkê linii jest zbytma³e, ¿eby by³o wysokie napiêcie zasilaj¹ce kineskop.Podczas prze³¹czania na niektóre programy, w momencieprze³¹czania przetwornica wy³¹cza siê na moment -s³ychaæ w tym momencie stuk w g³oœniku. Napiêcia nanó¿kach uk³adu steruj¹cego przetwornic¹ podczasuszkodzenia s¹ zbli¿one do napiêæ wystêpuj¹cych wstanie czuwania. Wymieni³em sterownik przetwornicy ikondensatory elektrolityczne w zasilaczu.Przy tym wieku odbiornika najbardziej prawdopodobne s¹przerwy zmêczeniowe lutowañ. W pierwszym kroku nale¿ywykonaæ poprawkê lutowañ stabilizatorów scalonych, trafa przetwornicyi w.n., uk³adu steruj¹cego TDA8140 i kondensatorówimpulsowych. Najlepiej ca³y ten obszar p³yty poprawiæ w 100%.Praktycznie post¹pimy, jeœli po odkurzeniu p³yty przemyjemyj¹ przed i po wykonaniu poprawek p³ynem do mycia druku.Lutuje siê wtedy ³atwo i estetycznie. Czêsto przyczyn¹ jest przegrzanyuk³ad TDA8140. Jeœli widaæ, ¿e jest to jego pierwszawymiana, to mo¿na powiedzieæ, i¿ swój czas przechodzi³. Bywate¿ tak, ¿e ktoœ kiedyœ, przy dawniejszej naprawie usun¹³ os³onêpowielacza, która s³u¿y tu równie¿ za radiator odprowadzaj¹cyznaczn¹ iloœæ ciep³a, powoduj¹c przegrzewanie i czêsteuszkadzanie siê tego uk³adu. Objaw opisany przez Czytelnika,statystycznie najczêœciej pasuje do TDA8140. A.H.OTVC Panasonic TX-21MD1C chassis Euro2. Po naprawie zasilacza jest wizja, foniê trzeba przestroiæ(odbiornik przywieziony z Niemiec). Zerwana jestsynchronizacja pozioma. Jest obraz, na który ukoœniejest na³o¿ony drugi „têtni¹cy” obraz. Podejrzewamuk³ad procesora wizji VDP3108A. Po do³¹czeniu sondyoscyloskopu do kwarcu n.17, 18 nastêpuje wy³¹czenieodbiornika. Nie wiem, jaka jest czêstotliwoœæ kwarcu -jest na nim napis TSS2169. Procesora wizji nie wymienia³emze wzglêdu na bardzo wysok¹ cenê.Po pierwsze, odbiornika tego nie trzeba przestrajaæ. W menuinstalacyjnym wybieramy opcjê SC2 i potwierdzamy wprowadzeniezmiany zapisem do pamiêci. Podobnie jest z wyboremjêzyka znaków w TXT. Tutaj równie¿ w menu instalacyjnymwybieramy opcjê EAST2 i mamy teletekst po polsku. Oczywiœciezmian tych mo¿na dokonaæ, gdy obraz jest zsynchronizowanyi widzimy co ustawiamy. Co do opisanego objawu uszkodzenia,to trafnoœæ podejrzenia, ¿e uszkodzony jest procesor wizjioceniam na 95%. W zasadzie wystarczy jeden pomiar oscyloskopemna n.42 uk³adu VDP3108A, aby przekonaæ siê, czy sygna³CVBS jest poprawny. Jeœli tak, to uk³ad do wymiany (oczywiœciewychodzê z za³o¿enia, ¿e wykonano podstawowe pomiarymultimetrem). Uk³ad ten jest szczególnie pechowy w tymroku (2003) - prawie co drugi egzemplarz odbiornika przywiezionyz Niemiec ma uszkodzony ten uk³ad. Stosunek ceny us³ugido wartoœci telewizora jest inny w przypadku odbiornika 28",a inny przy 21" i decyduje czêsto o dalszym bycie tego ostatniego.Tym bardziej, ¿e oprócz uk³adu VDP3108A trzeba równie¿wymieniæ pamiêæ EPROM (M27C1001-10FI), bo w sprzeda¿ys¹ tylko nowsze wersje oznaczone VDP-3108A_A1, wymagaj¹cezmiany programu.A.H.46 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Thomson 28DK45ES chassis ICC20. ProcesorST92R195B/JAM +EPROM, EEPROM24C16. Przy próbie wyzwolenia odbiornik w³¹cza siêdo trybu pracy na oko³o 15 sekund, ekran jest ciemny,po podniesieniu napiêcia G2 widaæ ramkê z liniamipowrotów. Po up³ywie tego czasu odbiornik przechodzina krótko w stan czuwania. Takie próby trwaj¹ trzyrazy. W czasie kiedy OTVC jest w trybie pracy, procesorw kó³ko wysy³a dane szyn¹ I 2 C:START10001101 OK 141 (TDA9330H)00101000 OK 40 (Status 0)10000100 OK 132 (Status 1)00000001 NO 1 (Status 2)STOPPo trzech nieudanych próbach uruchomienia odbiornikaprocesor za pomoc¹ diody LED sygnalizuje kodb³êdu nr 47. Z analizy danych przesy³anych magistral¹I 2 C wynika, ¿e procesor odczytuje status uk³aduTDA9330H. Myœlê, ¿e któraœ flaga w rejestrze jest Ÿleustawiona i dlatego procesor steruj¹cy wy³¹cza odbiornik.Do uk³adu dociera kilka sygna³ów, których wartoœcimaj¹ odzwierciedlenie w rejestrach. Proszê oinformacje na temat poziomów sygna³ów wejœciowychuk³adu TDA9330H i wskazanie wed³ug podanychodczytów rejestru, co mo¿e powodowaæ takie zachowaniesiê mikrokontrolera.Niew¹tpliwie naprawa tego odbiornika jest doskona³ymprzyk³adem tego, co nas serwisantów czeka w najbli¿szym czasiejeœli chodzi o skalê trudnoœci i komplikacjê w rozwi¹zywaniu„krzy¿ówki”, jak¹ jest np. taka naprawa. Tutaj oprócz wiedzyi doœwiadczenia, oprócz posiadania instrukcji serwisowej,czy dobrego schematu wykonanego w dobrej jakoœci, potrzebnebêd¹ opisy pracy poszczególnych uk³adów odbiornika i opisysposobów testowania i pomiarów wraz z wynikami wzorcowymi,na których mo¿emy opieraæ siê z pe³nym zaufaniem.Wchodz¹c w szczegó³y konstrukcji tego odbiornika, widaæ,¿e potrzebny by³by wzorcowy wynik testu magistrali I 2 C,jak te¿ opis dzia³ania systemu zabezpieczenia. Z podanegoprzez Czytelnika opisu objawów wynika, ¿e nale¿y podj¹ædzia³ania w trzech kierunkach, z których ka¿dy mo¿e stanowiæprzyczynê takiego zachowania siê odbiornika:· niepoprawne napiêcia zasilaj¹ce (do sprawdzenia kilkanaœcielinii zasilania),· dzia³ania systemu zabezpieczeñ,· b³¹d magistrali I 2 C lub b³¹d w zawartoœci pamiêciEEPROM.Pierwszy kierunek poszukiwañ jak s¹dzê, Czytelnik ju¿wykona³, bo to dzia³anie podstawowe w lokalizacji uszkodzeñwszelkiego sprzêtu. Zwykle opieramy siê na statystyce uszkodzeñi st¹d wiadomo, ¿e sprawdzone zasilanie, to „czyste”przedpole do dalszych poszukiwañ. Nie nale¿y zapominaæ onapiêciach zasilaj¹cych produkowanych przez trafopowielacz.Opisany czas, w którym odbiornik podejmuje próbê pracy (3× 15 sekund), jest na tyle d³ugi, ¿e mo¿na wykonaæ w kilkucyklach wszystkie pomiary. Œwiadczy jednak o tym, ¿e wy³¹czanieodbiornika nie jest spowodowane dzia³aniem uk³aduOdpowiadamy na listy Czytelnikówzabezpieczenia, bo te zwykle powinny zadzia³aæ w czasie 3÷5sekund. Pozostaje zatem podejrzenie, ¿e przyczyn¹ mo¿e byæb³¹d na magistrali I 2 C. Ze schematu wynika, ¿e w odbiornikuistnieje jedna magistrala ³¹cz¹ca 9 uk³adów scalonych. W teœciemagistrali wykonanej monitorem magistrali I 2 C, powinniœmyuzyskaæ potwierdzenie obecnoœci adresów:1010AAA0 M24C1601000000 TDA917810001A10 TDA9321H10001100 TDA9330H11000AA0 TUA6010X w g³owicy10111100 SAA4956TJNie uda³o mi siê zdobyæ adresów pozosta³ych uk³adów:CXD2057M, DMUOCUT2.1, TCE2ACU. Tu w zale¿noœci odwyniku testu, mo¿emy okreœliæ, czy s¹ one sprawne na zasadziedomyœlnego przyporz¹dkowania adresów do uk³adów.Mo¿na te¿ u¿yæ sposobu polegaj¹cego na od³¹czeniu nó¿kiSDA od œcie¿ki druku (odessanie) i metod¹ kolejnych testów,zlokalizowaæ przynale¿noœæ poszczególnych adresów, ale toju¿ raczej po uzyskaniu pe³nej sprawnoœci TVC.Nale¿y uwzglêdniæ równie¿ sytuacjê, w której mikroprocesorsteruj¹cy na samym pocz¹tku odczytuje dane zawarte w pamiêciEEPROM i na ich podstawie wie, jakie uk³ady bêdzie obs³ugiwa³.Oznacza to, ¿e w przypadku uszkodzenia pamiêci lubczêœciowej utraty danych zawartych w pamiêci, mikroprocesorwstrzymuje pracê odbiornika, potem podejmuje nastêpn¹ próbê itak do trzech razy. Jeœli w teœcie magistrali I 2 C nie zosta³ odczytanyadres pamiêci, to mamy „winowajcê”. Zwykle konstrukcjeodbiorników, w których obok CPU wystêpuje EPROM, umo¿liwiaj¹po wymianie kostki EEPROM podjêcie pracy z podstawowymwsadem, którego zapisu dokonuje CPU, jeœli zlokalizujepamiêæ „czyst¹”. Po wykonaniu zasadniczej naprawy, dane tekorygujemy w zale¿noœci od potrzeb, wchodz¹c w tryb serwisowy.Mo¿na te¿ skorzystaæ z gotowej zawartoœci, która dostêpnajest na stronie www.serwis-elektroniki.com.pl.Jeœli temat pamiêci i jej zawartoœci mamy „odhaczony”, tow teœcie magistrali I 2 C powinny pojawiæ siê potwierdzeniaadresów wszystkich sprawnych uk³adów obecnych na magistrali.Brak któregokolwiek adresu jest wskazaniem na tenuk³ad, w którym dla potwierdzenia nale¿y wykonaæ pomiarysprawdzaj¹ce w najbli¿szym otoczeniu.A.H.OTVC Samsung CK5027T. Brak fonii zg³owicy, na AV jest normalny dŸwiêk. Wizja i pozosta³efunkcje s¹ w normie. Odbiornik wy³¹cza siê w sposóbniekontrolowany.Myœlê, ¿e odbiornik wy³¹cza siê jednak w sposób kontrolowany,a kontrolê nad tym wy³¹czeniem przejmuje mikroprocesorsteruj¹cy, który na wejœciu IDENT (n.29) kontroluje obecnoœæsygna³u zsynchronizowanego. Jeœli go tam nie ma, to po5 minutach nast¹pi wy³¹czenie odbiornika do stanu czuwania.Informacja IDENT przesy³ana jest z n.22 uk³adu TDA8305.Po drodze mamy do sprawdzenia szereg elementów obecnychw linii przesy³owej: D703, D704, D706, D707, T702, T703,C118. Jeœli na n.22 mimo wszystko nie pojawia siê stan wysokiw momencie poprawnie dostrojonego kana³u, to podejrzeniepada na uk³ad TDA8305, chocia¿ statystycznie jest on najmniejpodejrzany.A.H.}SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 47

Opis procesora sygna³owego VSP2860 firmy ITTOpis procesora sygna³owego VSP2860 firmy ITTHenryk DemskiUk³ad VSP2860 to cyfrowy procesor sygna³owy, który realizujewszystkie funkcje obróbki sygna³ów wideo i synchronizacjicyfrowego odbiornika telewizyjnego, które do tej poryby³y wykonywane przez procesory PVPU i DPU i generatorzegarowy MCU w cyfrowych telewizorach systemu DIGIT2000. VSP2860 jest przeznaczony g³ównie do obróbki sygna-³ów w drugim torze sygna³owym odbiornika telewizyjnego wyposa¿onegow funkcjê PIP, czyli tak zwany „obraz w obrazie”,ale mo¿e byæ równie¿ z powodzeniem stosowany we wszystkichodbiornikach, które wymagaj¹ cyfrowego sygna³u wideo,synchronizacji i odchylania w jednym chipie. Opisywany procesorwykonany w technologii NMOS aplikowany albo w obudowê44-nó¿kow¹ typu PLCC, albo 40-nó¿kow¹ typu DIL jestzgodny pod wzglêdem poziomów sygna³ów, rozmieszczeniawyprowadzeñ i wartoœci napiêæ zasilaj¹cych z systemem cyfrowychprocesorów systemu DIGIT 2000.Procesor VSP2860 znalaz³ zastosowanie m.in. w takich odbiornikachtelewizyjnych, jak: Elemis 631xSTP/ST/T,561xSTP/ST/T, 551xST/T, Aiwa TV1402, TV2002, TV2102,Schneider chassis DTV2/LAS VEGAS, Sharp DV5403S chassisDECO-4.Cechy procesora VSP2860Podstawowymi w³aœciwoœciami procesora VSP2860 s¹:· tor luminancji z kompensacj¹ opóŸnienia, cyfrowy filtrgrzebieniowy, filtr korekcji wysokoczêstotliwoœciowej,uk³ad poprawy i ograniczania kontrastu,· tor nasycenia koloru z demodulatorem chrominancji, uk³adautomatycznej regulacji chrominancji (ACC), uk³ad poprawy,ograniczania i multipleksowania nasycenia koloru,· uk³ady regulacji: kontrastu, nasycenia, odcienia, itd. wykonywaneprzez u¿ytkownika,· uk³ad obróbki impulsów synchronizacji z dwupoziomowymamplitudowym ogranicznikiem, fazowa pêtla PLLautomatycznego podstrajania czêstotliwoœci H, uk³ad obróbkisygna³ów odchylania, generacja steruj¹cego impulsusynchronizacji H w drugiej pêtli PLL, generacja sygna-³u pi³y i paraboli na potrzeby regulacji geometrii obrazu,· generacja wewnêtrznego sygna³u zegarowego, mo¿liwoœæwykorzystywania zewnêtrznego sygna³u zegarowego,· pe³na zgodnoœæ z systemem DIGIT 2000.Zastosowanie procesora VSP2860Na rys.1 pokazano schemat blokowy toru wizyjnego cyfrowegoodbiornika telewizyjnego, bazuj¹cego na koncepcji DIGIT2000, wyposa¿onego w tor podgl¹du PIP. Oprócz uk³adów niezbêdnychdo normalnego odbioru g³ównego toru wizyjnego,wœród których mo¿na wymieniæ: przetwornik VCU2133, procesorwideo PVPU (lub CVPU), SPU i DMA (lub tylko PVPU wprostszych modelach), procesor odchylania DPU2553 i generatortaktuj¹cy MCU2600 lub MCU2632, na potrzeby drugiego toruwizyjnego zastosowano konwerter A/D sygna³u wideo VAD2150,procesor VSP2860, opcjonalnie procesor SECAM SPU2243,procesor PIP2250 i dwie pamiêci DRAM (ka¿da 14K×4 ).MCU2600orMCU2632DPU2553H DeflectionV DeflectionG³ównyanalogowysygna³wideoABClockVCU 2133A/D PartPVPU2204CVPU2270SPU2243VCU 2133D/A PartRGBDMA2271PIPanalogowysygna³wideoABVAD2150Sync etc.System Clock or CrystalVSP2860PIP2250YUV Bus2DRAMs16K×4SPU2243Rys.1.48 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Z kolei na rysunku 2 pokazano inne zastosowanieuk³adu VSP2860, a mianowicie w ma³ogabarytowym,ekonomicznym odbiorniku telewizyjnym, wktórym spe³nia on rolê procesora sygna³u wideo isynchronizacji.Opis wyprowadzeñ i ich funkcjeG³ównyanalogowysygna³wideoABOpis poszczególnych wyprowadzeñ przedstawionodla obudowy PLCC-44, natomiast numery w nawiasachdotycz¹ obudowy DIL-40.n.1 ÷ 3 (10 ÷ 12) - szyna IM. Przez te wyprowadzeniaVSP2860 jest pod³¹czony do magistrali IM i przez nienastêpuje transmisja danych z i do g³ównej jednostki steruj¹cejCCU. Wyprowadzenia 1 i 2 stanowi¹ce wejœciasygna³u zegarowego i identyfikuj¹cego s¹ jednokierunkowymiszynami z CCU do VSP, natomiast n.3 jest dwukierunkowa:stanowi wejœcie lub wyjœcie szyny IM.n.5 (13) - wyjœcie sygna³u ograniczania. To wyjœcie generujeimpulsy niezbêdne do pracy przetwornika VAD2150 lubprzetwornika wideo VCU2133 dla ograniczania sygna³una okreœlonym, poziomie.n.6 (14) - wspólne wyjœcie sygna³ów wygaszania H i V. Wyjœcieto wyprowadza trójpoziomowy impuls sandcastle.W stanie wysokiej impedancji na wyprowadzeniu 20 wyjœciowypoziom zdeterminowany jest obci¹¿eniem, jakieprzedstawia przetwornik VCU.n.7 (15) - wejœcie sygna³u powrotu odchylania poziomego. Towyprowadzenie wymaga dodatnich impulsów dla powrotówodchylania poziomego, które powinny byæ ograniczonedo poziomu napiêcia zasilaj¹cego V sup za pomoc¹diody.n.8 (16) - wyjœcie sygna³u nieopóŸnionego sygna³u wygaszaniaH. To wyjœcie generuje impulsy nieopóŸnionego sygna³uwygaszania H, które wykorzystywane s¹ do podwojeniawzmocnienia wejœciowego wzmacniacza VCUw przebiegu d³ugoœci impulsów.n.9 (17) - wejœciowy sygna³ ochrony odchylania pionowego.Dla ochrony kineskopu przed wypaleniem luminoforu wprzypadku nieprawid³owego dzia³ania uk³adów odchylaniapionowego, odpowiedni impuls, uzyskany z zespo-³u odchylania pionowego powinien byæ podany w³aœniena tê nó¿kê. Jeœli ten impuls nie przewy¿sza wewnêtrznieustalonego progu 2.5V w trakcie wygaszania V, toimpuls wygaszania V wyprowadzany na zewn¹trz przezn.20 ustawiony zostaje na niskim poziomie (Low).n.10 (18) - wyjœcie sygna³u powrotu odchylania V. Ta nó¿kawyprowadza modulowany pi³okszta³tny sygna³, podobniejak n.11, tyle ¿e w przeci¹gu 0.35ms po za³¹czeniusygna³u powrotu odchylania pionowego. W trakcie pozosta³egoczasu na wypr. 7 jest wysoka impedancja.Wyjœciowy sygna³ z n.7 wykorzystywany jest do ponownegoszybkiego na³adowania kondensatora.n.11 (19) - wyjœcie sygna³u pi³okszta³tnego V. Ta nó¿ka wyprowadzaimpulsowy, modulowany sygna³ dla sterowaniawyjœciowym stopniem odchylania pionowego. Dlageneracji wymaganego analogowego pi³okszta³tnegoprzebiegu, wyjœciowy sygna³ na n.11 powinien byæ sca³kowanyza pomoc¹ zewnêtrznego obwodu RC. Ten sygna³mo¿e byæ zmieniony przez uk³ad CCU.Opis procesora sygna³owego VSP2860 firmy ITTVCU2133A/D PartSPU2243VSP2860Rys.2.ClockVCU2133D/A PartRGB-In4n.12 (20) - wyjœcie paraboli E/W. Tutaj wyprowadzany jest sygna³paraboli o czêstotliwoœci ramki na potrzeby korekcjipionowych zniekszta³ceñ obrazu. Sygna³ paraboli E/W mo¿e byæ korygowany przez procesor CCU przez szynêIM i procesor HSP (High-Speed Processor).n.14 (21) - wyjœcie sygna³u steruj¹cego stopniami odchylaniapoziomego.n.15 (23) - wyjœcie sygna³u sterowania odchylania z przeplotem.Sygna³ z tej nó¿ki przeznaczony jest do sterowaniastopniem koñcowym odchylania pionowego w trybie odchylaniaz przeplotem.n.16 (24) - wejœcie podstawowej czêstotliwoœci taktuj¹cej FM,generator kwarcowy. Na potrzeby uruchomienia potrzebnegosygna³u taktuj¹cego do tego wyprowadzenia powinienbyæ pod³¹czony rezonator kwarcowy, wyznaczaj¹cyczêstotliwoœæ taktuj¹c¹ lub zewnêtrzne Ÿród³o z kondensatoremseparuj¹cym.n.19 (26) - wyjœcie podstawowej czêstotliwoœci taktuj¹cej FM.Ta nó¿ka wyprowadza podstawow¹ czêstotliwoœæ taktuj¹c¹FM, generowan¹ na wyprowadzeniu 16, dla wykorzystaniaprzez pozosta³e procesory i uk³ady.n.20 (27) - wejœcie sygna³u RESET. To wejœcie jest wykorzystywanedo „przeresetowania” procesora VSP2860. Resetjest aktywowany poziomem niskim, a przy poziomiewysokim procesor VSP jest gotowy do wymiany danychz procesorem CCU.n.21 (28) - wyjœcie danych na potrzeby sfazowania pracy uk³adówTPU i PIP.n.22 (29) - masa.n.23 (30) - napiêcie zasilaj¹ce V sup .n.24 ÷ 27 (31 ÷ 34) - wyjœcia C0 ÷ C3 sygna³u chrominancji.Te wyjœcia, które mog¹ byæ od³¹czone przez blok CCUprzez szynê IM (rejestr “SEC”) dostarczaj¹ sygna³ówró¿nicowych koloru (R-Y) i (B-Y), multipleksowanychco cztery linie dla procesora PIP2250 lub przetwornikacyfrowo - analogowego VCU.n.28 ÷ 35 (35 ÷ 40, 1 i 2) - wyjœcia L0 ÷ L7 sygna³u luminancji.Te nó¿ki wyprowadzaj¹ obrobione sygna³y luminancjiw równoleg³ym kodzie procesorowi PIP2250 lub przetwornikowiVCU.n.37 ÷ 44 (3 ÷ 9) - wejœcia sygna³ów wideo Vi0 ÷ Vi16 sygna³uluminancji. Przez te nó¿ki procesor VSP2860 otrzymujeodkodowany (ca³kowity) sygna³ wizyjny z analogowocyfrowegoprzetwornika VAD2150 lub z przetwornikaanalogowo - cyfrowego VCU2133 w równoleg³ym kodzieGreya. }RGBH DeflectionV DeflectionSERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 49

Chassis Z8 firmy PanasonicChassis Z8 firmy Panasonic (cz.3-ost.)W³adys³aw Wójtowicz3. Uk³ady odchylania i synchronizacjiProces wyodrêbniania impulsów synchronizacji poziomeji pionowej odbywa siê w uk³adach separatora, które zawartes¹ w procesorze UOC IC601. Impulsy te s¹ w dalszych uk³adachu¿ywane do wytwarzania impulsów steruj¹cych uk³adamiodchylania poziomego, pionowego i korekcji E/W. Synchronizacjauk³adów odchylania jest wykonywana wewn¹trzuk³adów IC601. Proces ten pod kontrol¹ programu steruj¹cegopozwala na regulacjê nastêpuj¹cych parametrów zwi¹zanychz geometri¹ obrazu: pozycjonowanie w poziomie i pionie,wysokoœæ, liniowoœæ i korekcja S, a w modelach wymagaj¹cychkorekcji E/W równie¿ tych¿e parametrów. Do przeprowadzaniasynchronizacji i wytwarzania sygna³ów steruj¹cychuk³adami odchylania u¿ywany jest sygna³ luminancji doprowadzanydo wewnêtrznego separatora z uk³adów prze³¹cznikasygna³ów wideo - rys.6.3.1. Wytwarzanie sygna³ów steruj¹cych HSygna³ o czêstotliwoœci linii doprowadzany jest z separatoraprzez wewnêtrzny uk³ad z synchroniczn¹ pêtl¹ fazow¹,który jest kontrolowany przez 25-MHz generator sterowanynapiêciowo.Impuls steruj¹cy o czêstotliwoœci linii jest wyprowadzanyna n.33 IC601. Jest on synchronizowany przez impuls powrotuH doprowadzany do n.34.Czêstotliwoœæ wyjœciowego sygna³u linii zmniejsza siê z35kHz do 15.625kHz w czasie prze³¹czania On/Off, w ten sposóbredukuj¹c obci¹¿enie wyjœciowego tranzystora linii Q501podczas tego okresu.3.2. Wytwarzanie sygna³ów steruj¹cych VImpulsy o czêstotliwoœci odchylania pionowego wytwarzaneza pomoc¹ uk³adu dzielnika V wyprowadzane s¹ na wyjœcieseparatora jako sygna³y synchronizacji pionowej. S¹ onedalej doprowadzane do generatora przebiegu pi³okszta³tnego,którego zadaniem jest wytworzenie sygna³ów steruj¹cych stopniamiodchylania pionowego i korekcji EW. Impuls V jest równie¿sygna³em wejœciowym generatora pi³y, na którego wyjœciupowstaje dwupoziomowy sygna³ sandcastle wyprowadzanyna 34 nó¿kê uk³adu IC601. Sygna³ zegarowy do uk³adówodchylania pionowego wytwarzany jest za pomoc¹ impulsówburstkey doprowadzanych z oscylatora H.Impuls sandcastle wyprowadzony na n.34 IC601 jest wykorzystywanydo generacji sygna³ów o wy¿szym poziomie,które s¹ wykorzystywane do wytwarzania sygna³ów wygaszaniasygna³ów wyjœciowych RGB.3.3. Wytwarzanie sygna³ów korekcji geometriiImpulsy o czêstotliwoœci V doprowadzane do generatoraprzebiegów pi³okszta³tnych podlegaj¹ w nim obróbce, którejwynikiem jest wytworzenie sygna³u pi³y, którego amplitudazale¿y od zewnêtrznych elementów RC pod³¹czonych do nó-¿ek IC601: 25 (R603) i 26 (C614). Sygna³ wyjœciowy z generatoraprzebiegu pi³okszta³tnego V jest rozdzielony na dwieœcie¿ki (rys.7).Pierwsza œcie¿ka prowadzi sygna³ do wejœcia uk³adów procesorageometrii V. Ten wytwarza ró¿nicowy sygna³ steruj¹cy,który wyprowadzany jest na n. 21 i 22 i doprowadzany do wypr.4 (V+) i 5 (V-) uk³adu koñcowego odchylania pionowego IC451.Druga œcie¿ka doprowadza sygna³ z generatora pi³y do procesorakorekcji geometrii E/W. Ta funkcja jest dostêpna w modelachOTVC z kineskopami o przek¹tnej 25” i wiêkszych ijej zadaniem jest dodatkowa korekcja V. Sterowanie uk³adamikorekcji E/W dokonywane jest za pomoc¹ sygna³u dostêpnegona n.20 IC601.Wejœciowy sygna³ ochrony nadnapiêciowej jest dostarczanydo n.36, która jest poprzez wewnêtrzny detektor przepiêæpo³¹czona z uk³adem przerzutnika wyzwalaj¹cego prze³¹czenieodbiornika w tryb standby.ControlPH1 Filter17PH2 Filter16ControlControlPhaseDetector1HorizontalOscillatorRefTimingRefBurstkeyPhaseDetector2ControlHoutSlowstart&StopFlashProtection33 HorizontalDriveCoincidenceDetectorFrefCalibrationSystem6VLumafromfilters &switchesHsyncNoiseDetectorHsyncSeparationVsyncSeparationControlVerticalDividerControlControlVertical pulsefor geometryBlankingGenerationSandcastleGeneratorRGBBlank34 Flyback In /Sandcastle OutRys.6.50 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

26RefVsaw25VerticalSawtoothGeneratorfromverticaldividerOvervoltageDetectorVericalGeometryProcessorRGB blankHoutVerticalTrackingEWTrackingRys.7.RGB blankEWGeometryProcessor4. Uk³ady koñcowe odchylania poziomegoImpulsy o czêstotliwoœci linii z n.33 IC601 doprowadzanes¹ do tranzystora steruj¹cego odchylaniem poziomym Q501.W obwodzie kolektora tego tranzystora w³¹czony jest transformatorT553, którego zadaniem jest sta³opr¹dowe sprzê¿eniei dopasowanie impedancji z tranzystorem Q551. Dla zabezpieczeniatranzystora Q501 przed uszkodzeniem przez nadmierneszpilki generowane przez si³ê elektromotoryczn¹ transformatorasteruj¹cego, pomiêdzy kolektor a emiter tego tranzystoraw³¹czony jest dwójnik R504 i C502.Wyjœciowy tranzystor odchylania poziomego Q551 u¿ywanyjest do wysterowania cewek odchylania poziomego oraz zasilaniatrafopowielacza. Liniowoœæ jest zapewniana przez elementyR561, C562, L502, C563, L501, R560, L551 i modulator diodowyD556 i D557. Fragment schematu zawieraj¹cy najwa¿niejszeelementy uk³adu odchylania poziomego pokazano na rys.8.Stopieñ koñcowy odchylania poziomego oprócz pr¹du docewek odchylania wytwarza wysokie napiêcie dla kineskopuoraz napiêcie zasilaj¹ce dla bloku kineskopu.5. Uk³ady koñcowe odchylania pionowegoFunkcje wytworzenia podstawy czasu V s¹ dokonywane wdwóch elementach: w IC601, który wytwarza sygna³ synchronizacjii generuje sygna³ odchylania pionowego oraz IC451,który wytwarza sygna³ dla cewek odchylaj¹cych V. Wyjœciowesygna³y odchylania Vout(-) i Vout(+) s¹ doprowadzane zn.21 i 22 w postaci ró¿nicowych sygna³ów pr¹dowych do n. 4i 5 IC451. Rezystor R602 pod³¹czony pomiêdzy sygna³y ste-IC1201n.1IC601n.33TP16IC852n.1D501Q5012SD2398-M2C5042n2R8591JSE34R503223WC50110µC5020,027R5044702WT552n.4T553ETH19Z192AZJSE25JSE24R551JWR552JW2221ModelDependantTP4Q551BU4506DFRBV(-)V(+)36 EHT /Overvoltage20EW driveC55447035VC567680p2kVD554EU02V0C557330p/500VD556C5611200p2kVD557Rys.8.C55910n1.2kVT552n.6C5601.2kV0,027L551ELC08D470ER5601k/1WIN OUTL501ELH5L4119Chassis Z8 firmy Panasonicruj¹ce V s³u¿y do okreœlenia (zdeterminowania) wyjœciowegopr¹du przep³ywaj¹cego przez cewki odchylaj¹ce - rys.9.Uk³ad koñcowy odchylania pionowego IC451 zawiera wsobie wzmacniacz operacyjny, do którego wstêpnie wzmocnionyprzebieg pi³okszta³tny jest przepuszczany wyprowadzany nan.2 IC451. Wzmocnienie wewnêtrznego wzmacniacza operacyjnegojest kontrolowane przez sygna³ ujemnego sprzê¿eniazwrotnego. Sygna³ ten doprowadzany jest poprzez R415 i R407,pod³¹czone pomiêdzy n.2 i 5 IC451.IC451 zawiera równie¿ generator Pump Up, który jest u¿ywanydo wytworzenia napiêcia prze³¹czaj¹cego dla okresu impulsupowrotu V. To jest wymagane odk¹d wymagania energetycznedla stopnia odchylania pionowego s¹ wy¿sze podczaspowrotu, gdzie strumieñ elektronów jest przepuszczany szybciejz prawego górnego rogu do lewego dolnego rogu ekranu.Podczas przemiatania pionowego kondensator bootstrapC406 jest ³adowany do wartoœci napiêcia zasilaj¹cego przezdiodê D402. Wyjœcie generatora Pump Up wyprowadzone nan.7 IC451 jest w tym czasie na potencjale masy.5.1. Uk³ad ochrony odchylania pionowegoUk³ad ochrony odchylania pionowego jest zrealizowanyna tranzystorach Q401 i Q402, które monitoruj¹ stan wyjœciasygna³ów odchylania pionowego i doprowadzaj¹c informacjeo nim do wyprowadzenia 36 procesora UOC IC601 poprzezuk³ad protekcji w.n. zrealizowany na elementach D603 i Q603.Podczas normalnej pracy Q402 jest w stanie za³¹czonymprzez napiêcie prze³¹czaj¹ce doprowadzane z n.7 IC451. Wwyniku przewodzenia Q402, tranzystor Q401 jest wy³¹czonypowoduj¹c w rezultacie pozostawanie Q603 w stanie wy³¹czonymi n.36 IC601 pozostaje w stanie wysokim. Wysoki poziomjest doprowadzany przez R2022, powoduj¹c, ¿e uk³adyprotekcji nie s¹ aktywne.W przypadku wyst¹pienia uszkodzenia, polaryzacja bazytranzystora Q402 spada, powoduj¹c wy³¹czenie tranzystora.W konsekwencji tranzystor Q401 jest za³¹czony przez R410 iC410. Z przewodzeniem Q401 wi¹¿e siê równie¿ przewodzeniediody D603 z powodu zmniejszenia siê napiêcia na jej katodzie,które powoduje przewodzenie tranzystora Q603. Skutkiemtego, wejœcie protekcji za poœrednictwem wyprowadzenia36 IC601 jest wprowadzone w stan wysoki. Po krótkiejzw³oce nastêpuje wy³¹czenie odbiornika w tryb standby.Jak ju¿ wczeœniej zaznaczono wyjœcie 2 koñcówki odchylaniapionowego IC451 wyposa¿one jest w wewnêtrzny uk³adprotekcji. Uk³ad ten jest u¿ywany w odpowiedzi na zmianytemperatury, a konkretnie na przekroczenie granicznej wartoœcipr¹du steruj¹cego, po której wzrost temperatury jest ju¿dalej nie mo¿liwy. To zapewnia, ¿e stopieñ wyjœciowy mo¿epracowaæ tylko wewn¹trz okreœlonego zakresu pracy.L502ELC08D055JSE21C5620,47160VTPE11R561150C5630,039 +BJSE22H(+)H(-)1098125764EHTFOCUSSCREENTP552113SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 51

Chassis Z8 firmy Panasonic+8VProtection+5VBCLIC601n.22IC601n.21R202230kC6451016VC63922µ50VD601R6252k2D606C6402.2µ50VQ603R621 BC857B10KR6230Rys.9.6. Korekcja E-WR62210kD6031SS133TQ401BC847BC566470µ35VR41068kR411820Q402BC847BC410100µ50VR62410kR6023kC64110µ16VD4041SS133TR40947kR41910kR40147kR4032k7R627470kR4023,3KR626470kC409 D4012.2µ 1SS133T50VR4042k7L401Chassis Z8 jest wyposa¿one na potrzeby wspó³pracy z kineskopami110° w uk³ady korekcji zniekszta³ceñ w kierunkuE-W. Jest ona realizowana poprzez wzrost pr¹du odchylaniapoziomego dla œrodka ekranu w stosunku do pocz¹tku i koñcaodchylania pionowego.Korekcja E/W jest wykonywana przez pr¹d odchylaniapoziomego, który wp³ywa na sygna³ paraboli o czêstotliwoœciV w modulatorze diodowym D556 i D557.Sygna³ steruj¹cy korekcj¹ E/W jest wyprowadzany na n.20IC601 i podawany przez rezystor R715 i tranzystor buforuj¹cyQ701 na wejœcie 7 uk³adu korekcji IC701 (TEA2031A).Sygna³ steruj¹cy EW jest tutaj doprowadzany do komparatora,gdzie jest on porównywany z impulsem powrotu H, dostêpnymna n.8. Przebieg paraboli wyprowadzany jest na n.5IC701, a st¹d do tranzystora Q702, na którym jest odwracanyi doprowadzany do diody transoptora D701. Zadaniem tegotransoptora jest dostarczanie pr¹du steruj¹cego dla strony gor¹cej,jak równie¿ zapewnienie izolacji pomiêdzy stron¹ gor¹c¹i zimn¹.Sygna³ paraboli jest doprowadzany do tranzystora Q751, gdziejest nastêpnie wzmacniany i dostarczany do drenu tranzystoraFET Q752. To zapewnia, ¿e pr¹d odchylania roœnie dla œrodkaskanowania w pionie i maleje na pocz¹tku i koñcu skanowania.+VIC601n.20IC702AN78L201 IN OUT 23C7082235VD706MA4036MTAD707R715100R7173k9R713100R70710KQ701BC857BRys.10.C701150VC7050,022IC701TEA2031A5 6 7 84R70827k32R70939kR70656k1R71039kR7058101/2WC70310µ50VC7041200pR71910kR7045k6R7033k9D703R712560D704D7057C40122nR4052k7D701SFH617A-20P6Q702BC847BR7011kR628140k1/2W65C406100µ50VC40722nD403MTZJT-7733BR629150kIC451LA784043D402ERA15-02V3From HorizontalDrive circuitFrom HorizontalDrive circuitR7522k2R70210kR7113R6D7021SS133T-77R7511k5D751R7531k5C7060.001550VC40510p2Q551BU4506DFRBR75410kR75510k1R4152k7C567680p2kVR7564k7Q751BC847BC7071000p2kVC6421µ50VC75410050VR4061C4080.,27C5611200p2kVR75768R7583k9R63018kR4171R21/2WR7636803WR631560k1/2W 1%D556R4161R51/2WD557TVSRU2AMJSE33Q753BC557BD753R4073301/2WC55910n1.2kV+8VT552n.3C5601.2kV0.027R760100R4084701/2W-12VC5591n1.2kVR762 D7541k MTZJ-7727DC752100nD755V(+)Sygna³ EW jest nak³adany na pr¹d odchylania za pomoc¹modulatora diodowego D556 i D557, w ten sposób przeprowadzaj¹ckorekcjê EW.Tranzystor Q753 jest u¿ywany do monitorowania i regulacjiwyjœciowego pr¹du EW uk³adu modulatora diodowego.Gdy nastêpuje wzrost pr¹du, na rezystorze R762 z koleima miejsce spadek napiêcia, skutkuj¹c wzrostem przewodnoœciQ753. To z kolei powoduje zmniejszenie ³adowania kondensatoraC754 i skutkiem tego przewodzeniem transoptoraD701. T¹ drog¹ ma miejsce regulacja pr¹du EW.7. Tor foniiTor fonii w chassis Z 8 zosta³ zbudowany w oparciu o multistandardowyprocesor dŸwiêku MSP3415D. Rodzina tychprocesorów zosta³a szczegó³owo opisana w „SE” 8/2003, wzwi¹zku z czym opis w tym miejscu zostanie pominiêty.7.1. Wzmacniacze koñcowe foniiW chassis Z8 zastosowano dwa rodzaje wzmacniaczy koñcowychfonii: TDA7253 w odbiornikach monofonicznych iL752ELC10D822ER7598R,21/2WQ7522SK25380DOLBC7510.33D752AUO2V0V(-)L751ELC18B801LC7510.01R76156kC753100n-12V+12V+B52 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Chassis Z8 firmy PanasonicTDA7263 w odbiornikach stereofonicznych. Oba uk³ady wyposa¿ones¹ w uk³ady wyciszania, zabezpieczenia przeciwzwarciowegoi ochronê termiczn¹.7.1.1. TDA7253TDA7253 jest pojedynczym uk³adem koñcowym fonii u¿ywanymw wersji monofonicznej chassis Z8. Wyjœciowa amplitudasygna³u AF jest kontrolowana przez sygna³ z wyprowadzenia44 IC601. Sygna³ AF jest doprowadzany do stopniakoñcowego przez C263 i R256 do n.5 IC251. Wzmocnionysygna³ AF jest dostêpny na n.8 wzmacniacza IC251, sk¹d jestdoprowadzany do gniazda s³uchawkowego poprzez z³¹czeJK3101 i wewnêtrznego g³oœnika poprzez z³¹cze E7.7.1.2. TDA7263TDA7263 zawiera w sobie dwa wzmacniacze mocy i jestu¿ywany w modelach stereofonicznych. Oba regulowane sygna³yfonii AF s¹ dostêpne na wyprowadzeniach 24 (R) i 25(L) procesora MSP IC2001. St¹d s¹ one doprowadzane do baztranzystorów Q2001 i Q2002. Zadaniem tych tranzystorów jestdopasowanie impedancji pomiêdzy wyjœciami procesora MSPi wejœciami wzmacniacza koñcowego oraz minimalizowanieewentualnych interferencji o czêstotliwoœciach akustycznych.Sygna³ kana³u lewego poprzez Q2002, R2001, C266 i R261jest doprowadzany do wejœcia 1 IC251, a sygna³ kana³u prawego- poprzez Q2001, R2002, C263 i R256 do wejœcia 5 IC251.Po wzmocnieniu sygna³y AF s¹ wyprowadzane na nó¿ki: 8(Rout) i 10 (Lout). Oba sygna³y s¹ nastêpnie doprowadzane dogniazda s³uchawkowego JK3101 i z³¹czy g³oœnikowych E6 i E7.7.2. Uk³ady wyciszaniaTranzystor Q255 pod³¹czony do n.3 wzmacniacza koñcowegofonii jest przeznaczony do zapobiegania niepo¿¹danymefektom dŸwiêkowym w momencie wy³¹czania. W³¹czeniefunkcji wyciszenia tranzystor Q255 dokonuje poprzez R241 in.3 uk³adu IC251. Sygna³ steruj¹cy, który powoduje zadzia³anietranzystora Q255 jest wytwarzany przez tranzystor Q253.Jego baza jest utrzymywana w stanie wysokim przez rezystorR262, który jest zasilany z wyjœcia prostownika standby D1201.W momencie w³¹czenia, tranzystor Q253 nie przewodzi, poniewa¿baza i emiter maj¹ prawie takie same potencja³y, natomiastrozpoczyna siê ³adowanie kondensatora C257 do poziomunapiêcia zasilaj¹cego 8V, jakie wystêpuje na anodzie diody D260.W momencie wy³¹czenia, napiêcie na bazie tranzystoraQ253 maleje, powoduj¹c jego za³¹czenie. To jest spowodowanetym, ¿e dioda D260 zapobiega roz³adowaniu ³adunku kondensatoraC257 w kierunku malej¹cego zasilania. KondensatorC257 rozpoczyna teraz roz³adowywanie przez z³¹cze kolektor- emiter Q253. Wzrastaj¹ce napiêcie powoduje przezdzielnik R264 i R268 za³¹czenie tranzystora Q255, a to z koleipowoduje œci¹gniêcie potencja³u n.3 IC251 w stan niski i zadzia³aniefunkcji mute.Funkcja wyciszania jest równie¿ uaktywniana w trakcieprze³¹czania kana³ów, strojenia i funkcji mute. Sygna³ za³¹czeniafunkcji mute jest wyprowadzany z n.11 IC601, która wtrakcie normalnej pracy jest na poziomie niskim. W przypadkurozkazu uaktywnienia funkcji mute wyprowadzenie to jestpodci¹gane przez rezystor R1141 do napiêcia 5V standby i stanniski jest stanem niedopuszczalnym. To powoduje wzrost napiêciana bazie tranzystora Q255 i jego za³¹czenie. To z koleiœci¹ga n.3 IC251 w stan niski i zadzia³anie wyciszenia.}

Naprawy dla dociekliwychOTVC Grundig chassis CUC4510Karol ŒwiercOTVC Grundig z chassis CUC4510 dzia³a niby prawid³owo,ale tylko wtedy, gdy napiêcie na zasilaczu jest obni¿onedo minimum. Kiedy je podnoszê do wartoœci 140V, odbiornikprzechodzi w tryb standby i tak zostaje. Ka¿da próba w³¹czeniapowoduje za³¹czenie i natychmiastowe wy³¹czenie? Niewiem, gdzie szukaæ problemu, bo jak za³¹czy to wszystko jestOK: przebiegi, brak têtnieñ na zasilaczu. Tam te¿ wymieni-³em elektrolity po stronie pierwotnej i nic - jak dzia³a to dzia-³a, ale z niskim zasilaniem.Odpowiedzi udzielam w oparciu o schemat odbiornikaGrundig CUC4410.Opisywana reakcja odbiornika jest z pewnoœci¹ spowodowanauaktywnieniem siê sygna³u zabezpieczenia, aczkolwieknie wiadomo, czy uaktywnienie tego sygna³u jest uzasadnione,czy fa³szywe. róde³ zabezpieczenia jest kilka, jednakwszystkie sumuj¹ siê na 29 nó¿ce mikroprocesora. W chassisCUC4510 jest prawdopodobnie inny procesor i mo¿e to byæinna nó¿ka. Wobec tego bêdê pos³ugiwa³ siê analiz¹ stanu logicznegolub napiêcia na kolektorze tranzystora T551 zamiastna wejœciu mikroprocesora. Analizê niewiele upraszcza spostrze¿enie,¿e na uaktywnienie sygna³u zabezpieczenia wp³ywawartoœæ napiêæ wyjœciowych zasilacza, gdy¿ ma ono wp³ywna wszystkie sk³adowe zabezpieczenia. Mo¿na wyci¹gn¹æ jedyniewniosek, ¿e któraœ z tych sk³adowych przy zani¿onymnapiêciu z zasilacza jest ju¿ na granicy swojego progu decyzyjnego,który zostaje przekroczony po podkrêceniu napiêæ.Sk³adniki sygna³u zabezpieczenia s¹ nastêpuj¹ce:a/ Gdy napiêcie na nó¿ce A trafopowielacza spadnie poni¿ejoko³o -10V, zaczn¹ przewodziæ diody D566 D567. Wyst¹pito przy pr¹dzie anodowym kineskopu ju¿ poni¿ej 1mA. Wtym przypadku powinien byæ zauwa¿alny wp³yw jaskrawoœciekranu. To znaczy przy ciemnym ekranie bêdzie mo¿napodkrêciæ zasilacz nieco wy¿ej, przy jasnym odbiornik powiniensiê wy³¹czaæ wczeœniej, tj. przy ni¿szym napiêciu.W celu sprawdzenia ga³¹Ÿ tê mo¿na bezpiecznie od³¹czyænp. przez wylutowanie jednym koñcem diody D567 lub diodyZenera D567. W przypadku pozytywnego wyniku tejpróby jest jeden element najbardziej podejrzany – rezystorR541. Zwiêkszenie jego rezystancji spowoduje spadek napiêciado ujemnej wartoœci na wyprowadzeniu A trafopo-SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003 53

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Grundig chassis CUC4510wielacza ju¿ przy mniejszym pr¹dzie. Równoczeœnie uszkodzeniejego jest prawdopodobne (du¿a wartoœæ rezystancji270k) i znaczne panuj¹ce na nim napiêcie (napiêcie mo¿eprzekraczaæ +A z zasilacza tj. 140÷150V).b/ Drugim punktem kontrolowanym przez uk³ady protekcji jestnapiêcie zasilaj¹ce stopieñ ramki (oznaczone na schemacie+D). Próg decyzyjny wyznacza tu dioda Zenera D553, cooznacza, ¿e zabezpieczenie powinno siê uaktywniæ, gdy zasilanieTDA8170 przekroczy wartoœæ oko³o 28V (wartoœæpoprawna to 25V). Z uwagi na to, ¿e napiêcie to pobieranejest z trafopowielacza, ochrona ta kontroluje poœrednio trafopowielaczi przede wszystkim tranzystor kluczuj¹cyBU508 (wszystkie te napiêcia pozostaj¹ w okreœlonej proporcjiuzwojeñ). Gdyby jednak takie by³o Ÿród³o zabezpieczenia,obraz w stanie obni¿onych napiêæ zasilacza powinienbyæ wyraŸnie za w¹ski.c/ Poprzez rezystor R438 i diodê D436 kontrolowany jest pr¹dw cewkach odchylaj¹cych pionowych. Kontrola nastêpujeza poœrednictwem tych samych rezystorów, które wyznaczaj¹ujemne sprzê¿enie zwrotne linearyzuj¹ce stopieñ ramkitj. R437 R432.Jeœli jak twierdzi Czytelnik przy skrêconym do minimumzasilaczu obraz jest w zasadzie prawid³owy, nale¿y s¹dziæ, ¿e„ochrona” jest nadgorliwa, a wiêc bezpieczn¹ kolejnoœci¹ postêpowaniajest od³¹czenie wszystkich zabezpieczeñ, to znaczyich sumy logicznej, a wiêc wprost z mikroprocesora, abyprzekonaæ siê, czy w ogóle generalne podejrzenie uszkodzenia,które sugerujê jest s³uszne. Nastêpnie mo¿na od³¹czaæ kolejnesk³adniki wp³ywaj¹ce na uaktywnienie sygna³u zabezpieczenia.W przypadku gdyby siê okaza³o, ¿e jest to napiêcie+D, zmierzyæ nie tylko jego wartoœæ, ale i pozosta³ych wytwarzanychprzez trafopowielacz. W tym przypadku najbardziejprawdopodobn¹ przyczyn¹ jest utrata pojemnoœci kondensatorapowrotu C511 lub C502.Za fa³szywe dzia³anie ca³ego uk³adu protekcji mo¿e byærównie¿ odpowiedzialny kondensator C551 (10µF/50V), któryma za zadanie „znieczulenie” uk³adu, tj. aby nie reagowa³na bardzo krótkie przekroczenia wartoœci granicznych w kontrolowanychpunktach. Nale¿y równie¿ zwróciæ uwagê na rezystoryR836 i R837 oraz diodê D838 przy mikroprocesorze(CUC4410), gdy¿ to one wyznaczaj¹ stan wysoki (nieaktywny)na odpowiedniej nó¿ce mikroprocesora.Postêpuj¹c wed³ug przes³anych mi wskazówek odnoœnieGrundiga CUC4510, który dzia³a tylko z zani¿onym napiêciemzasilania przetwornicy stwierdzi³em, ¿e efekt powodowany jestprzez uk³ad zabezpieczenia zbudowany na T551, a dok³adnieprzez napiêcie które podawane jest na jego bazê poprzez D553(27V). Jest to wynikiem tego, ¿e napiêcie na +D jest wiêkszeod 28V i nie wiem co jest tego przyczyn¹ - na pewno nie trafobo takowe podstawi³em i by³o to samo. Wymieni³em te¿ C511,C502, C503, ale one by³y poza podejrzeniami, bo geometriaby³a prawid³owa, co dziwne ale prawdziwe proporcje obrazuprawid³owe i obraz wygl¹da³ tak, jakby by³o za niskie napiêcieanodowe. Tak by³o, bo zjecha³em napiêcie na zasilaczu do minimum.Wymiana kondensatora na +D C414 nie da³a rezultatu,a impulsy na wyjœciu B trafopowielacza s¹ za szerokie! como¿e byæ tego przyczyn¹. W OTVC obraz da³ siê jeszcze dobrzerozci¹gn¹æ w pionie i poziomie na module korekcji, a diodêD553 (27V) wymieni³em na 29V. Choæ to niebezpieczne po kilkudniach OTVC nadal dzia³a i nic siê nie dzieje z nim, a koñcówkaodchylania nie przegrzewa siê, ale nadal bym chcia³rozwi¹zaæ ten problem normaln¹ drog¹.Podobnie jak w zasadniczej czêœci odpowiedzi korzysta³emze schematu OTVC Grundig CUC4410, ale z tego co Pan napisa³widzê, ¿e numery elementów siê zgadzaj¹. Napiêcie zasilaniaramki +D uzyskiwane jest z trafopowielacza przez prostowanietej czêœci impulsu, która odpowiada czasowi wybierania.Jeœli czas powrotu jest d³u¿szy od nominalnego (12µs), co spowodowanebywa najczêœciej z³¹ wartoœci¹ kondensatora powrotu,wtedy wszystkie napiêcia tzn.: na kolektorze tranzystoraBU508, wysokie napiêcie itd. malej¹, natomiast tak uzyskiwanenapiêcie +D roœnie. Tê diagnozê potwierdzaj¹ jeszcze dwazdania z Pana listu. Oprócz tego, ¿e stwierdza Pan, ¿e zawy¿onejest zasilanie ramki pisze Pan, ¿e zani¿one jest WN oraz zaszeroki jest impuls na wyprowadzeniu B trafopowielacza.Równie¿ potwierdzam Pana obawy, ¿e praca w tym staniejest bezpieczna dla wszystkich obwodów telewizora opróczuk³adu odchylania pionowego, a zmiana diody Zenera D553w stopniu protekcji na wiêksz¹ wartoœæ jest oczywiœcie zabiegiemco najmniej niewskazanym.Nale¿y zatem uzyskaæ odpowiedni czas powrotu (12µs)przez odpowiedni dobór kondensatora C511. Czas ten zale¿ytylko i wy³¹cznie od indukcyjnoœci cewek odchylaj¹cych, indukcyjnoœciuzwojenia g³ównego trafopowielacza i od pojemnoœcikondensatorów C511 i C502. Usterka jest nietypowa, gdy¿zwykle uszkodzenie kondensatora skutkuje zmniejszeniem jegopojemnoœci, z indukcyjnoœci¹ elementów indukcyjnych jest podobnie.Istotn¹ informacj¹ by³oby, czy uszkodzeniu temu towarzyszy³yzniekszta³cenia geometrii (które jednak da³y siê wyregulowaæ).Tak czy inaczej w tym przypadku dobór odpowiedniejwartoœci kondensatora C511 w zakresie 7.5 do 10 nF jestczynnoœci¹ w pe³ni bezpieczn¹ i uzasadnion¹. Doboru tego trzebajednak dokonaæ na podstawie oscyloskopowej obserwacji czasupowrotu odchylania poziomego, a nie pomiaru napiêæ. Poszczegó³y w zakresie teorii dotycz¹cej takiego postêpowaniaodsy³am do odpowiednich artyku³ów w „SE”.Jest jeszcze jedna mo¿liwoœæ. W szereg z cewkami odchylaj¹cymipod³¹czone s¹ kondensatory C503 i (z drugiej strony)C521+C522. C503 Pan wymienia³, natomiast C521 i C522po³¹czone s¹ równolegle. Jeœliby jeden z nich straci³ pojemnoœæ,indukcyjnoœæ wnoszona przez cewki odchylaj¹ce do ca-³oœci obwodu rezonansowego uk³adu odchylania poziomegoby³aby mniejsza, co mog³oby skutkowaæ tak¹ zmian¹ jego impedancjifalowej i czêstotliwoœci w³asnej, ¿e czas powrotuuleg³by wyd³u¿eniu. Natomiast zmniejszenie wymiarów obrazuw poziomie nie musi byæ wtedy obserwowalne, gdy¿ czaswybierania jest równie¿ bliski odwrotnoœci czêstotliwoœci w³asnejobwodu z³o¿onego z cewek odchylaj¹cych i kondensatorakorekcji S. Dlatego zmniejszenie pojemnoœci szeregowej zcewkami skutkuje najpierw wzrostem szerokoœci obrazu, adopiero przy dalszym zmniejszaniu tej pojemnoœci maleniemszerokoœci rastra. Jest mo¿liwe, ¿e utrata pojemnoœci jednegoz kondensatorów po³¹czonych równolegle (C521 lub C522)lub te¿ uszkodzenie (zwarcie) diody D521 (spowoduje efektywnywzrost pojemnoœci spowodowany przez C523) da tak¹zmianê parametrów rezonansowych ca³ego uk³adu odchylaniapoziomego, ¿e efekt bêdzie taki jak Pan opisuje.}54 SERWIS ELEKTRONIKI 10/2003

Uk³ad TDA4505E zamiast TDA4505M-N3 w odbiornikach firmy PanasonicUk³ad TDA4505E zamiast TDA4505M-N3 w odbiornikachfirmy PanasonicNa podstawie materia³ów serwisowychUk³ad TDA4505M-N3 stosowany by³ miêdzy innymiw odbiornikach z chassis Alpha 1 (TC-2173RE/TK,TC-2173RET/TK, TC-2475/MH, TX-C71/BK, TX-C74/BK, TX-C78/BK, TX-C84/BK, TX-1/BK, TX-2/BK, TX-2172/MH, TX2178/MH, TX-2470/MH, TX-2472/MH,TX-2480/MH, TX-2482/BK, TX-2492/BK, TX-3/BK)oraz Z3-T (TC-2185RE/BK, TC-2195RE/BK, TC-2195/BK, TX-1786/BK, TX-181RE/BK, TX-2191RE/BK).1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1428R113470k27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15R112470kIC101TDA4505EAGCTAKE-OVERPHASE 2DETECTOR1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14AGCAMP.28VERTICALOSC.VERT. RAMPGEN. + DRIVESANDCASTLEGENERATORHOR.O/PSYNC.SEP.HORIZONTALOSC.OVERLOADDETECTORV.IF.DEMOD.LF.AMP.MUTEAGCDET.VOLUMECONT.AFCAUDIOOUTSOUNDDEMOD.VIDEOAMP.S.IFAMP.27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15SANDCASTLEOPVERTICALDRIVEHORIZONTALDRIVEVERTICALFEEDBACKSYNC. SEP.TUNERAGCPHASE DET.GNDHORIZ. OSC.12VCOINCIDENCEDET. O/PV. IFV. IF DEMOD.LCRAGC O/PVOLUMEAFC O/PAUDIO OUTVIDEO OUTDEMOD.LCRRys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA4505M.GNDS. IF S. IFRys.2. Adaptacja chassis Alpha 1 do uk³adu TDA4505E.Schemat blokowy tego uk³adu przedstawiono na rys.1. Niestetyod pewnego czasu nie jest on produkowany. W przypadkujego uszkodzenia zamiast niego w odbiornikach wyprodukowanychw oparciu o chassis Alpha 1 i Z3-T firmy Panasonicmo¿na zastosowaæ uk³ad TDA4505E. Dla chassis Alpha 1 koniecznes¹ niewielkie modyfikacje w obwodzie ARCz. Na rys.2pokazano elementy, których wartoœæ trzeba zmieniæ, s¹ to:· R112 nale¿y zmieniæ z 1.5M na 470k,· R113 nale¿y zmieniæ z 22k na 470k.Ponadto nale¿y skorygowaæ ustawienie ARCz. W przypadkuchassis Z3-T poza ewentualn¹ korekcj¹ ARCz nie s¹ wymagane¿adne zmiany w uk³adzie aplikacyjnym. }

SERWIS ELEKTRONIKI11/2003 Listopad 2003 NR 93Od RedakcjiRokrocznie w numerze listopadowym podajemy warunkiprenumeraty na przysz³y rok. Szczegó³owe informacje znajdzieciePañstwo na stronie 55. W tym miejscu tylko kilka s³ówkomentarza. W numerze paŸdziernikowym informowaliœmy,¿e zamierzamy zrezygnowaæ z wydawania programu „BazyPorad Serwisowych” w postaci p³yty CD i ca³¹ zawartoœæ bazyprzenieœæ do Internetu. Propozycja spotka³a siê ze zdecydowanienegatywn¹ reakcj¹ Czytelników – u¿ytkowników programu.W zwi¹zku z tym postanowiliœmy pozostaæ przy poprzedniejformie edycji programu. W przysz³ym roku wydamyjedn¹ p³ytê z baz¹ porad. Rozwój Internetu jest jednak takgwa³towny, ¿e to co obecnie wydaje siê trudno dostêpne, np.ze wzglêdu na znaczny koszt, ju¿ w niedalekiej przysz³oœcimo¿e znaleŸæ siê w zasiêgu rêki wiêkszoœci osób. Miêdzy innymiz t¹ myœl¹ uruchomiliœmy na naszej stronie internetowejforum dyskusyjne „Potrzebna pomoc”. W ramach tego forum,do koñca bie¿¹cego roku uruchomimy archiwum, w którymbêd¹ gromadzone co ciekawsze informacje pojawiaj¹ce siê naforum, ale nie tylko. Archiwum zostanie wzbogacone informacjami,które bêd¹ przydatne w codziennej praktyce serwisowej:tryby serwisowe, zawartoœci pamiêci EEPROM, rysunkiz³o¿eniowe mechanizmów magnetowidowych, itd. Archiwumbêdzie ma³¹ namiastk¹ „Bazy Porad Serwisowych” wwersji internetowej. Czytelnicy bêd¹ mieli okazjê do zapoznaniasiê z now¹ form¹ publikacji i wydania opinii o proponowanymrozwi¹zaniu.Wracaj¹c jeszcze do prenumeraty, prosimy naszych Czytelnikówo bardzo staranne wype³nienie polecenia przelewub¹dŸ wp³aty. Aby zminimalizowaæ iloœæ nieporozumieñ, wynikaj¹cychz pomy³ek banku podczas przepisywania informacjidotycz¹cych zakresu prenumeraty, prosimy Czytelników,aby w miarê mo¿liwoœci przes³ali informacjê o zamówieniuodrêbn¹ drog¹, np. emailem, faxem lub na kartce pocztowej.Dodatkowa wk³adka do numeru 11/2003:OTVC Grundig ST463TEXT Wien, ST460TEXT Sydneychassis CUC4635 - 6 × A2,OTVC SEG CT-1900, CT-1901 chassis 11AK08-12 - 2 × A2,Zestaw audio Philips FW-C38 /21/21M/22/34/37/21/21M/22/34/37 (I cz. – ark. 1÷4) - 4 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Internet: www.serwis-elektroniki.com.plSpis treœciZasady doboru kondensatorów elektrolitycznychw zasilaczach impulsowych (cz.2 - ost.) ......................... 4Sposób oznaczania diod Zenera firmy Matsushita ......... 9Opis uk³adu DDP3300A firmy Micronas Intermetall ..... 10Internationale Funkausstellung 2003 w Berlinie ........... 14Tryb serwisowy OTVC Sony chassis AE-6B ................. 15Porady serwisowe ......................................................... 18- odbiorniki telewizyjne.............................................. 18- odbiorniki satelitarne .............................................. 25- audio ....................................................................... 26- magnetowidy .......................................................... 26- monitory .................................................................. 27- ró¿ne ....................................................................... 28Schemat ideowy uk³adów odchylania poziomegoOTVC Philips chassis L01.1E AA............................ 29, 32Schemat ideowy zasilacza OTVC Philipschassis L01.1E AA ........................................................ 30Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowychodbiorników satelitarnych Set-Top-Box ......................... 33Regulacje chassis MG5.1E AA firmy Philips ................. 39Naprawy dla dociekliwychOTVC Samsung CK5373T chassis SCT11D ................ 44Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LG (cz.1) ............. 46Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 52Informacje i og³oszenia .................................................. 55Wk³adka:OTVC LG CF-14/20/21F60/X, CF-14/20/21F80X, CT/CF-14/20/21K50/52E/X/54ET, CT/CF-14/16/20/21S10E/X/12E chassis MC-84A - 2 × A2,Radio samochodowe Sony XR-4400, XR-4401, XR-4402- 2 × A2.Uwaga: Zapraszamy na nasz¹ stronê internetow¹www.serwis-elektroniki.com.pl do nowouruchomionego forum dyskusyjnego„Potrzebna pomoc”.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychZasady doboru kondensatorów elektrolitycznych wzasilaczach impulsowych (cz.2 - ost.)Karol Œwierc4.2. Filtr napiêcia wyjœciowego zasilaczaTaki kondensator ma ekskluzywne warunki pracy w zasilaczuliniowym, ale w przetwornicy podstawow¹ harmoniczn¹pr¹du zmiennego, który p³ynie przez kondensator jest czêstotliwoœækluczowania zasilacza. Jeœli jest to kilkadziesi¹t lubponad 100kHz (a s¹ i uk³ady pracuj¹ce na 400kHz), to problemju¿ jest. Tu spogl¹daj¹c na schemat zastêpczy pokazanyna rysunku 2 widaæ, ¿e kondensator mo¿e ju¿ wcale nie „byækondensatorem”. Zatem zasada równoleg³ego ³¹czenia niedu-¿ej pojemnoœci kondensatora impulsowego (nie elektrolitycznego)powinna byæ bezwzglêdnie przestrzegania. Taki kondensatorma zwykle ma³e ESR i ESI i bierze na siebie sk³adowewysokoczêstotliwoœciowe, zatem charakterystyka ca³oœci uk³aduznacznie siê poprawia w zakresie wy¿szych czêstotliwoœci.Przeanalizujmy teraz problem têtnieñ na wyjœciu zasilacza. Tupomocnym bêdzie fragment schematu przedstawiony na rysunku5. Przyjêto najprostsz¹ w tym zakresie konfiguracjê buck(dla konfiguracji flyback sytuacja wygl¹da nieco gorzej i analizêpozostawiamy dociekliwemu Czytelnikowi).Pr¹d I 1 , o ile zasilacz pracuje w trybie przewodnoœci ci¹g³ej,ma przebieg zbli¿ony do pi³ozêbnego na³o¿onego na sk³adow¹sta³¹. Pr¹d I 2 to pr¹d sta³y o wartoœci równej sk³adowejœredniej tego pierwszego. „Rzut oka” na ten fragment uk³adu,drugie prawo Kirchhoffa, - przez kondensator p³ynie pr¹d oprzebiegu trójk¹tnym o czêstotliwoœci kluczowania przetwornicy.Chc¹c obliczyæ wartoœæ têtnieñ st¹d wynikaj¹cych nale-¿y przemno¿yæ podstawow¹ harmoniczn¹ pr¹du przez reaktancjêindukcyjn¹. Przeliczenia pozostawiamy równie¿ Czytelnikowidla przyk³adu np. 100µF, 50kHz i wartoœci miêdzyszczytowejpi³y pr¹du, powiedzmy 1A.a/b/i1i 2i3ilustracja pr¹dów dla przyk³adu pracyzasilacza z przewodnoœci¹ ci¹g³¹i = i - i3 1 2i i1 2Rys.5. Ilustracja sposobu oszacowania pr¹du p³yn¹cegoprzez kondensator wyjœciowy zasilacza.+i3OBCFragment uk³adu zasilacza (przyk³ad konfiguracji buck)i1i2ttOka¿e siê, ¿e têtnienia st¹d wynikaj¹ce s¹ niezwykle ma³ez uwagi na bardzo ma³¹ wartoœæ reaktancji przy tak du¿ej czêstotliwoœci.Zatem o faktycznych têtnieniach napiêcia na tymkondensatorze bêdzie decydowa³a nie jego pojemnoœæ ale ESRi ESI. Niewielka wartoœæ indukcyjnoœci ESI przemno¿ona przez2pf mo¿e daæ ca³kiem pokaŸn¹ wartoœæ, ale z tym sobie dobrzeporadzi równoleg³y kondensator bezindukcyjny. Okazujesiê, ¿e w wielu praktycznych aplikacjach krytyczne jest ESR.Na tym rezystorze odk³ada siê ca³a wartoœæ miêdzyszczytowapr¹du. Z tych spostrze¿eñ opartych na gruncie teorii wyp³ywabardzo praktyczny wniosek. Czêsto na wyjœciu zasilacza s¹dwa kondensatory o takiej samej wartoœci po³¹czone równolegle.B³êdem jest wlutowywanie jednego o dwukrotnie wiêkszejpojemnoœci.W przetwornicach pracuj¹cych z du¿¹ czêstotliwoœci¹ kluczowaniastosuje siê czêsto jako wyjœciowy kondensator elektrolitycznyelement znacznie nadmiarowy pod wzglêdem napiêcia.Takie postêpowanie podyktowane jest spe³nieniem zadowalaj¹coma³ej wartoœci parametru ESR. W wiêkszoœci przypadkówkatalogi zalecaj¹ nadmiarowoœæ pod tym wzglêdemco najmniej 1.5-krotn¹.W wielu przypadkach jednak¿e parametr ESR kondensatorawyjœciowego przetwornicy ma swoje ograniczenie zarównood góry, jak i od do³u.4.3. Kondensator sprzêgaj¹cy sterownik i tranzystorkluczuj¹cy zasilaczaProblem ten wystêpuje w zasilaczach z kluczem, w postacitranzystora bipolarnego (zwykle BU508 lub podobny). Nie matu wiêkszego znaczenia, czy sterownik jest uk³adem scalonym,czy wykonanym na elementach dyskretnych. Nie ma znaczeniaz punktu widzenia kondensatora, natomiast z regu³y mabardzo du¿e znaczenie praktyczne. Wiadomo, ¿e jeœli sterownikiemjest tu np. popularny TDA4600 lub TDA4601, to utratapojemnoœci tego kondensatora powoduje, ¿e odbiornik poprostu nie dzia³a. Trzeba go wymieniæ i naprawa gotowa. Natomiastw odbiornikach telewizyjnych wielu firm stosowanes¹ zasilacze wykonane na trzech tranzystorach (2 npn i jedenpnp) plus BU508. Te zasilacze reaguj¹ wzrostem napiêæ wyjœciowychprzy utracie pojemnoœci omawianego kondensatora.Jest to byæ mo¿e jedyna ale istotna wada tego zasilacza, gdy¿poza tym jest on bardzo prosty i pewny w dzia³aniu.Sprzê¿enie bazy tranzystora kluczuj¹cego typu BU ze sterownikiemza pomoc¹ kondensatora jest dobrym pomys³emupraszczaj¹cym ca³oœæ uk³adu i zapewniaj¹cym niemal takdobre warunki pracy tranzystora, jakie dawa³ niegdyœ stosowanyw tym miejscu transformatorek impulsowy. Niestety tranzystorybipolarne tego typu wykazuj¹ niewielki wspó³czynnikwzmocnienia pr¹dowego b, a wiêc pr¹d bazy jest znaczny, aon ca³y p³ynie przez ów kondensator. Wartoœæ RMS tego pr¹dupodniesiona do kwadratu i przemno¿ona przez ESR kondensatorato moc wydzielana na nim, a wiêc kondensator siêgrzeje i wysycha. Zatem on w³aœnie jest najbardziej awaryj-4 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychnym elementem w tych zasilaczach i tu nale¿y stosowaæ konieczniekondensatory na 105°C. Wspomniane wy¿ej zasilaczewykonane na tranzystorach dyskretnych zawieraj¹ po pierwotnejstronie jedynie dwa kondensatory i dobr¹ zasad¹ jestwymiana ich obu, choæ wymiana tego drugiego jest na ogó³ nawyrost. Natomiast co do wartoœci tych pojemnoœci nale¿y podkreœliæ,¿e C1 mo¿na zastosowaæ wiêkszy. Czêsto jest 47µF istosowanie 100µF jest dobrym zwyczajem, natomiast w miejscuC2 spotyka siê na ogó³ 10µF, czasem 47µF. Tutaj wartoœæ47µF nie powinna byæ przekroczona, gdy¿ rzutuje na w³asnoœcidynamiczne stabilizuj¹cej pêtli sprzê¿enia zwrotnego. Orientacyjn¹lokalizacjê omawianych pojemnoœci pokazano na rysunku6.uzwojenie dodatniegosprz. zwrotnegokondensatorkategorii C +- sprz. zwr.+ sprz. zwr.2 × NPN1 × PNPC2C1uzwojenie g³ówneuzwojenie kontrolneBU508uzwojenie wyjœcioweOdpowiednie fragmenty schematu zasilacza w zakresie interesuj¹cegoproblemu pokazano na rysunku 7a, 7b i 7c. Narysunku 7a kontrolowane jest napiêcie pomocnicze, natomiastna rys.7b i c faktyczne napiêcie wyjœciowe. Przypadki b i cwyodrêbniono z uwagi na umiejscowienie uk³adu kontroli napiêciaodpowiednio po stronie wtórnej i pierwotnej uk³adu.Zasilacz i stabilizator napiêcia jest typowym uk³adem pracuj¹cymz silnym ujemnym sprzê¿eniem zwrotnym. Analizauk³adu pod tym k¹tem nie jest prosta i nie jest tematem niniejszegoartyku³u. Jednak spogl¹daj¹c na fragmenty schematówna rysunku 7 staje siê intuicyjnie jasne, ¿e dynamiczne zachowaniesiê pêtli sprzê¿enia zwrotnego w decyduj¹cej mierze zale¿yod pojemnoœci wyodrêbnionego kondensatora. Intuicyjniewyczuwalne jest równie¿ to, ¿e jeœli pojemnoœæ ta jest bardzodu¿a, to wymagany jest pewien czas a¿ wejœcie uk³aduzostanie poinformowane o tym, co dzieje siê na wyjœciu. Mówimy,¿e w charakterystykê tego toru wtr¹cona jest du¿a inercja.Istnienie takiej inercji bêdzie decydowa³o o parametrachstabilizacji w przypadku obci¹¿eñ silnie zmiennych. Jeœli obci¹¿eniegwa³townie wzroœnie, napiêcie „si¹dzie”, aby dopieropo chwili wróciæ do swojej pierwotnej, a wiêc za³o¿onejwartoœci.Typowa reakcja zasilacza w przypadku gwa³townych zmianobci¹¿enia wygl¹da tak, jak pokazano na rysunku 8.a)+kondensatorkategorii DRys.6. Lokalizacja kondensatorów elektrolitycznych popierwotnej stronie popularnych zasilaczy OTVC.Bêd¹c przy kondensatorze sprzêgaj¹cym bazê tranzystorakluczuj¹cego ze sterownikiem warto zwróciæ uwagê na przyk³adodbiornika satelitarnego Pace 9200. Sterownik jest tu naTDA8380, a klucz to BUT11, sprzêga je 1µF. Utrata pojemnoœcitego kondensatora powoduje, ¿e BUT wychodzi z nasyceniaw koñcowej czêœci fazy gromadzenia energii w indukcyjnoœci.Nie spowoduje to prze³¹czenia fazy pracy przetwornicy,gdy¿ sterownik pracuje z w³asnym oscylatorem, a wiêc nasta³ej czêstotliwoœci i w trybie przewodnoœci nieci¹g³ej. Tranzystorwiêc siê grzeje i „wysiada” termicznie. Przy w³aœciwejpojemnoœci C9 jest on ledwo letni. Wymieniaj¹c zatem BUT11w Pace 9200 nale¿y koniecznie wymieniæ C9 stosuj¹c kondensatoro temperaturze dopuszczalnej pracy 105°C.4.4. Kondensatory elektrolityczne maj¹ce wp³yw nacharakterystykê dynamiczn¹ pêtli sprzê¿eniazwrotnegoTo przypadek najtrudniejszy do analizy, zatem pozostawionogo na koniec. Nale¿y tu rozró¿niæ dwa rozwi¹zania uk³adowezasilacza:a. uk³ady, w których kontrolowane jest faktyczne napiêciewyjœciowe,b. uk³ady gdzie stabilizacja dokonywana jest w oparciu o kontrolênapiêcia z uzwojenia pomocniczego transformatora.Te drugie maj¹ nieco gorsze parametry stabilizacji, ale bardzoupraszcza siê sprawa w przypadku zasilaczy z izolacj¹,gdy¿ odpada problem izolacji na œcie¿ce sprzê¿enia zwrotnego.W ka¿dym razie w praktyce serwisowej spotykamy siê równieczêsto z jednymi i drugimi rozwi¹zaniami.Ub)c)REFwzmacniaczb³êdu+uk³adsteruj¹cytranzystoremPWMizolacjauk³adsteruj¹cytranzystoremPWMuk³adsteruj¹cytranzystoremPWMuk³adkontrolinapiêciauk³adporównanianapiêæREFREFRys.7. Lokalizacja kondensatora elektrolitycznego,maj¹cego wp³yw na w³asnoœci dynamiczne pêtliujemnego sprzê¿enia zwrotnego.UUWYWYizolacja: transoptor lubtransformator impulsowySERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 5

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowycha)wysokoœæ i szerokoœæ tych „szpilek” zale¿y odparametrów dynamicznych pêtli sprzê¿enia zwrotnegoWEKWYβESRCb)20mV/div; 50µs/div20mV/div; 50µs/divRys.8. Typowa reakcja zasilacza na gwa³towne zmianyobci¹¿enia.Rys.9. Wp³yw ESR kondensatora na parametry sprzê-¿enia zwrotnego.Jeszcze gorsza sytuacja bêdzie w przypadku gwa³townejredukcji obci¹¿enia, gdy¿ napiêcia w stanie przejœciowymwzrosn¹. Znajomoœæ tych zale¿noœci daje ograniczenie na wyszczególnionepojemnoœci od góry i sugeruje, ¿e lepiej gdykontrola odbywa siê w oparciu o uzwojenie pomocnicze, gdy¿wówczas jest mo¿liwoœæ odrêbnego kszta³towania charakterystykipêtli. Mimo to, ¿e nie mo¿na takiemu stwierdzeniu zaprzeczyæ,bli¿sza analiza sk³ania, ¿e uk³ady bardziej profesjonalnekontroluj¹ jednak faktyczne napiêcie wyjœciowe. W wieluuk³adach jak np. zasilaczach monitorów komputerowych regu³¹jest, ¿e kontrolowanych jest kilka napiêæ, które z odpowiedni¹wag¹ (przez dobór wartoœci odpowiednich rezystorów)daj¹ swój przyczynek dla pêtli stabilizuj¹cej.W uk³adach z rys. 7b i c ograniczeniem od do³u na wartoœæwyodrêbnionej pojemnoœci jest nie tylko poziom dopuszczalnychtêtnieñ napiêæ wyjœciowych. Pojemnoœæ C wnosi swójprzyczynek dla transmitancji sprzê¿enia zwrotnego, a wiêcmo¿e decydowaæ o stabilnoœci uk³adu. Tego typu problemyuszkodzeniaw naprawianym sprzêcie RTV obserwujemy i bezprzesady mo¿na powiedzieæ, ¿e to uszkodzenia najtrudniejsze.A najtrudniejsze przede wszystkim dlatego, ¿e zachowanieuk³adu bywa bardzo ró¿ne, a przyczyna trudna do skojarzenia.Na ile jednak wy¿ej sygnalizowane problemy ujmuj¹ce zachowanieuk³adu od wartoœci pojemnoœci s¹ intuicyjnie wyczuwalne,to znacznie trudniej jest z intuicyjnym uwzglêdnieniemtakich parametrów, jak ESR kondensatora. Ich wp³yw jest niemniejszy i opinia, ¿e ESR elektrolitu w zasilaczu impulsowymjest wa¿niejsza od samej pojemnoœci jest w pe³ni uzasadniona.Aby przybli¿yæ ten aspekt, na rysunku 9 wyodrêbnionoistotny fragment uk³adu zasilacza. Bloczek K reprezentujetransmitancjê uk³adu w otwartej pêtli. Bloczek b reprezentujecharakterystykê toru sprzê¿enia zwrotnego. Obie s¹ oczywiœciefunkcj¹ czêstotliwoœci (lub jak czêœciej siê opisuje funkcj¹pulsacji w lub pomocniczego operatora „s”, który jest liczb¹zespolon¹). Wprawdzie w prezentowanym materiale za³o-¿ono pe³n¹ rezygnacjê z matematycznego opisu tych spraw, najedno jednak trzeba siê powo³aæ. Zachowanie siê uk³adu zesprzê¿eniem zwrotnym jest jednoznacznie scharakteryzowaneprzez tzw. równanie charakterystyczne. Jest to funkcja wymiernabêd¹ca ilorazem dwóch wielomianów. Nie zawsze trzeba j¹rozwi¹zywaæ, aby powiedzieæ coœ bli¿ej na temat zachowaniasiê uk³adu. Wystarczy analiza pierwiastków wielomianu liczkai mianownika. Pierwiastki licznika to tzw. „zera”, a mianownikato bieguny. Dlaczego przytaczam tê teorie? Wytrawneoko teoretyka automatyki spogl¹daj¹c na rys.9 powie, ¿eESR kondensatora C wprowadza do uk³adu dodatkowe „zero”.To na ogó³ rzecz po¿¹dana. O niebezpieczeñstwie niestabilnoœciuk³adu decyduj¹ bieguny. Odpowiednio dobrane „zero”mo¿e kompensowaæ jeden z biegunów. Ktoœ powie, czy towszystko nie przesada? Z ca³¹ odpowiedzialnoœci¹ stwierdzam¿e nie, a na potwierdzenie niech pos³u¿¹ uwagi z katalogówuk³adów przetwornic szanuj¹cych siê firm. Przestrzegaj¹ oneprzed kondensatorami o zbyt ma³ym ESR wskazuj¹c na niebezpieczeñstwoniestabilnoœci uk³adu. Oznacza to, ¿e ESRkondensatora jest wkalkulowane w charakterystykê ca³oœciuk³adu. Mo¿na by powiedzieæ, ¿e to z³y projekt, jeœli wymagauwzglêdnienia takich niuansów. Sprawa ta staje siê oczywistadopiero wtedy, jeœli zwróciæ uwagê na fakt, ¿e optymalizacjauk³adu i oszczêdnoœæ miejsca na p³ytce drukowanej sk³ania dointegracji kilku funkcji na jednej nó¿ce uk³adu scalonego. Typowymi dobrym przyk³adem tego niech bêd¹ opisywane ju¿w „SE” nowoczesne elementy zasilaczy impulsowych TOP-Switche i VIPER-y, a szczególnie TOP-Switche GX. W artyku-³ach poœwiêconych opisom tych elementów zwracaliœmy uwagêna te problemy ale pod innym k¹tem. Artyku³ niniejszy natomiastujmuje sprawê przekrojowo i ca³oœciowo widzian¹ odstrony kondensatora.przedfiltremzafiltrem5mV/divujemnesprzê¿eniezwrotneRys.10a. Rozdzielenie pojemnoœci wyjœciowej niewielk¹indukcyjnoœci¹.te „szpilki” s¹wynikiem ESIkondensatora2µs/divRys.10b. Efekt zastosowania wyjœciowego filtru LC(przyk³ad).C aC b6 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychJeszcze inny problem obrazuje rysunek 10a, b. Dla zmniejszeniatêtnieñ na wyjœciu, bardzo skutecznym jest zabieg oddzieleniapojemnoœci wyjœciowej niewielkim rezystorem lubindukcyjnoœci¹. Jak jest on skuteczny prezentuje oscylogramna rys.10b. Jednak zmiana polegaj¹ca na pobraniu próbki napiêciaz czêœci pojemnoœci C b zamiast C a to ju¿ drastycznazmiana dla charakterystyki pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego.Zmianê tak¹ mo¿emy niechc¹cy i nieœwiadomie wykonaæwlutowuj¹c kondensator „byle jak” i „byle gdzie”.Dalsza czêœæ artyku³u zawiera analizê bardziej wnikliw¹.Mo¿e byæ ona pominiêta przez Czytelnika niezainteresowanegog³êbsz¹ teori¹ bez utraty spójnoœci reszty materia³u.Dodatek 1Bywaj¹ konfiguracje zasilaczy, w których dwójnika LC nawyjœciu nie da siê unikn¹æ, jak równie¿ nie da siê go omin¹æ wpêtli sprzê¿enia zwrotnego. Jako przyk³ad niech pos³u¿y aplikacjauk³adu IRU3037. Rysunek 11 przedstawia stopieñ wyjœciowyzasilacza zbudowanego na tym uk³adzie.W tym uk³adzie aby uzyskaæ zadowalaj¹c¹ charakterystykêzarówno pod wzglêdem szybkoœci reakcji uk³adu, jak i dobreparametry stabilizacji konieczne jest uwzglêdnienie sygnalizowanychju¿ problemów i zastosowanie uk³adu kompensacjiczêstotliwoœciowej. Celem tych zabiegów jest zapewnienieodpowiedniego marginesu fazy, który powinien wynosiæ conajmniej 45° dla czêstotliwoœci, przy której wzmocnienie wzamkniêtej pêtli staje siê jednostkowe (0dB).Przeanalizujmy teraz wp³yw kondensatora wyjœciowego zasilaczawraz z indukcyjnoœci¹ L. Taki obwód wprowadza do charakterystykiuk³adu podwójny biegun na czêstotliwoœci rezonansu,gdyby elementy te stanowi³y obwód rezonansowy, a wiêc naf = 1/2pÖLC O . W uzasadnieniu tego pomocne s¹ rysunki 12a i b,na których zaznaczono charakterystykê amplitudy i fazy tegoobwodu. Widaæ na nich ostry spadek wzmocnienia równy 40dB/na dekadê powy¿ej „kolana” odpowiadaj¹cego czêstotliwoœcitego¿ podwójnego bieguna. Dla oceny stabilnoœci bardzo istotnejest zachowanie siê fazy, a tu mo¿e ono siêgaæ 180°.Mo¿e trochê poza zasadniczy zakres tematu niniejszego artyku³uwyjdzie analiza, jak z tym problemem poradzili sobiekonstruktorzy uk³adu IRU3037. To element stosowany w zasilaczachbardzo niskich napiêæ, a wiêc przede wszystkim na p³ytachg³ównych komputerów PC (g³ównie z p³ytami AT), aby zdu¿¹ sprawnoœci¹ z napiêcia 5V uzyskaæ napiêcia jeszcze ni¿-GNDHDrvIRU3037LDrvFbR51.24k, 1%C22 X 10TP100M100µF, 55mΩQ11/2 of IRF7313UP2B-2R2, 2.2µH, 6AQ21/2 of IRF7313Rys.11. Stopieñ wyjœciowy zasilacza zbudowanego woparciu o uk³ad IRU3037.L2R3249, 1%L11µHC147µF5V1.5V / 5AC72 X 4TPB470M470µF, 40mΩa) b)0dBcharakterystykaamplitudyF LC-40dB/dekadafprzebiegfazysze. Bywa on równie¿ stosowany w urz¹dzeniach zasilanychbateryjnie jako uk³ad podwy¿szaj¹cy i uniezale¿niaj¹cy napiêcieod stanu baterii. Przyk³ad tego elementu, którym pos³u¿y-³em siê w tej czêœci artyku³u nale¿y traktowaæ jedynie jako sygnalizacjêproblemów, które wystêpuj¹ wszêdzie, natomiastkatalog IRU3037 opisuje ten problem bardzo rzetelnie.A wiêc, wzmacniacz b³êdu (nieodzowny element ka¿degozasilacza czy stabilizatora) jest tu wzmacniaczem typu transkonduktancyjnego(taki wzmacniacz wystêpuje te¿ w uk³adachMC33368, przeznaczonych do konstrukcji uk³adu poprawywspó³czynnika mocy i w artykule poœwiêconym tym uk³adom(„SE” 2, 3, 4/2002) znajdzie Czytelnik bli¿szy opis cech tegotypu wzmacniacza).Zatem, wyjœcie wzmacniacza b³êdu jest w stanie kontrolowaæzarówno wzmocnienie sta³opr¹dowe, jak i realizowaæ kompensacjêfazy sk³adowych zmiennopr¹dowych.Ponadto w zale¿noœci od potrzeb mo¿na realizowaæ dwojakiegorodzaju kompensacjê, tzn. z lub bez u¿ycia lokalnejpêtli sprzê¿enia zwrotnego.Przypadek drugi realizuje siê bardzo prosto, wymagany jestjedynie dwójnik RC na wyjœciu wzmacniacza. Odpowiedniuk³ad przedstawiono na rysunku 13a.W tym przypadku transkonduktancyjne w³asnoœci wzmacniaczas¹ zdolne do zniwelowania jednego bieguna (jednego zdwóch, œciœlej podwójnego wnoszonego przez wyjœciow¹ pojemnoœæzasilacza wraz z indukcyjnoœci¹ L). Na rysunku 13bzaznaczono charakterystykê wnoszon¹ przez wzmacniacz transkonduktancyjnyobci¹¿ony dwójnikiem RC. Charakterystykata zawiera jedno „zero”. Zwa¿ywszy na sygnalizowane wy¿ejujêcie matematyczne, ¿e zera to pierwiastki wielomianu bêd¹cegolicznikiem równania charakterystycznego, a bieguny pierwiastkimianownika i spogl¹daj¹c na równanie charakterystycznesprowadzone do postaci kanonicznej staje siê jasne, ¿e mo¿nazerem kompensowaæ biegun i ratowaæ w ten sposób uk³ad przedniestabilnoœci¹ lub blisko oscylacyjn¹ charakterystyk¹ przej-0°-180°Rys.12. Charakterystyka amplitudy i fazy wnoszona douk³adu przez wyjœciowy obwód LC.a/ b/V OUTR6R5V REFE/AC9R4V e|H(s)| dBGain (dB)F ZF LCfFrequencyRys.13a/. Kszta³towanie charakterystyki za pomoc¹ dwójnikaRC.b/. Charakterystyka amplitudy - dodatkowe „zero”wnoszone do transmitancji uk³adu.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 7

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowycha/b/Z IN|H(s)| dBC10R8Gain (dB)V OUTR6R5F Z1VREFE/Aœciow¹. Ta teoria mo¿e wydawaæ siê oderwan¹ od rzeczywistoœci,ale tak naprawdê jest jej bardzo blisko.Zatem ca³oœæ problemu w praktyce sprowadza siê do odpowiedniegodoboru kondensatora C9 i rezystora R4 na rys.13a.Jeszcze bardziej wnikliwa analiza prowadzi do wniosku, ¿elepiej jest, jeœli wprowadzimy „zero” na nieco ni¿szej czêstotliwoœciani¿eli kompensowany biegun. Jakie zatem wartoœcipowinny mieæ elementy R4 i C9?Jeœli zastosowany kondensator elektrolityczny na wyjœciuzasilacza ma wartoœæ powiedzmy oko³o 300µF, a indukcyjnoœæL wynosi 10µH (indukcyjnoœæ dobiera siê w oparciu odostarczan¹ moc, czêstotliwoœæ pracy, wymagania sprawnoœciuk³adu i dopuszczalne wahania pr¹du w cewce w ramach jednegocyklu pracy przetwornicy; optymalny wybór tego ostatniegoprzyjmuje siê 20÷50%), wtedy ów podwójny biegun wypadana czêstotliwoœci oko³o 2.8kHz. Wskazane by³oby wiêcdodatkowe „zero” na czêstotliwoœci oko³o 2.2kHz. Proste przeliczeniatego przyk³adu prowadz¹ do wniosku, ¿e jeœli wybierzemykondensator np. 2.2nF, to rezystor powinien mieæ wartoœæ33k. Wydaje siê z tego przyk³adu, ¿e jest du¿a swoboda wwyborze wartoœci rezystora i kondensatora, byleby ich iloczynby³ odpowiedni. Swoboda w tym zakresie jest, ale nie za du¿a.Wzmacniacz transkonduktancyjny ma wyjœcie wysokoimpedancyjne,mo¿na je traktowaæ jako Ÿród³o pr¹dowe. Wydajnoœætego Ÿród³a trzeba wzi¹æ pod uwagê obci¹¿aj¹c takiwzmacniacz. Jeœli przekroczymy zdolnoœci pr¹dowe jego wyjœcia,staje siê on zupe³nie innym elementem i ca³a powy¿szateoria „bierze w ³eb”.Jak to dalej powi¹zaæ z parametrami kondensatora elektrolitycznegona wyjœciu zasilacza, który ma tutaj wp³yw na parametrypêtli sprzê¿enia zwrotnego? Otó¿ przy tej metodzie kompensacji(bez lokalnego sprzê¿enia zwrotnego w ramachwzmacniacza b³êdu) wymagane jest, aby ów kondensator niemia³ zbyt ma³ego ESR, a wiêc aby mia³ wystarczaj¹ce ESR dlazapewnienia stabilnoœci uk³adu, dlaczego? Poniewa¿ ESRwnosi do uk³adu dodatkowe zero.Dla typowych kondensatorów elektrolitycznych ESR wnosizero na czêstotliwoœci w granicach 5÷50kHz (f ESR = 1/2p ×ESR × C), co jest czêsto wystarczaj¹ce dla zachowania odpowiedniegomarginesu fazy.Jeœli natomiast chcemy zapewniæ bezwarunkow¹ stabilnoœæuk³adu, tj. dla dowolnego kondensatora i w szerokim zakresiejego rezystancji szeregowej w szczególnoœci dla kondensatorabardzo dobrego (ESR bliskie 0), trzeba zastosowaæ dodatkowelokalne (tj. w ramach wzmacniacza b³êdu) ujemne sprzê-¿enie zwrotne. Najprostszy fragment schematu, który to realizujeprzedstawiono na rysunku 14a.Tak skonstruowany obwód lokalnego sprzê¿enia zwrotnegodaje szersze mo¿liwoœci kszta³towania charakterystyki czêstotliwoœciowej.Przyk³adow¹ charakterystykê w ramach kszta³towaniaamplitudy pokazano na rys.14b. Wydaje siê, ¿e charakterystykaamplitudy nie daje informacji o fazie, która jestrównie istotna. Tak nie jest, gdy¿ charakterystyka amplitudowai fazowa s¹ ze sob¹ nieroz³¹cznie zwi¹zane i (co czêsto jestbardzo smutnym wnioskiem teorii) nie daj¹ siê oddzielniekszta³towaæ, jednak po bli¿sze szczegó³y w tym zakresie odsy³amyCzytelnika do specjalistycznej literatury. Tu pozostajewniosek, ¿e dodatkowy uk³ad kompensacji wnosi trzy biegunyi dwa zera. Jeden biegun znajduje siê w 0Hz, a resztê mo¿-na przesuwaæ przez odpowiedni dobór kondensatorów i rezystorów.Dobór ten powinien byæ przeprowadzony przez dobórwartoœci rezystorów R6 i R5 dla uzyskania odpowiedniej wartoœcinapiêcia wyjœciowego zasilacza i zadowalaj¹cej szybkoœcijego reakcji na zmiany obci¹¿enia i napiêcia wejœciowego.Nastêpnie nale¿y dobraæ pierwsze zero uk³adu przed czêstotliwoœci¹bieguna wnoszon¹ przez kondensator elektrolitycznyna wyjœciu i indukcyjnoœæ L, drugie zero wybraæ te¿ oko³o tejczêstotliwoœci. Pierwszy biegun niezerowy pokryæ z zeremwnoszonym przez ESR wyjœciowego kondensatora, a ostatnibiegun na po³owie czêstotliwoœci kluczowania przetwornicy.Powy¿szy wybór elementów kompensuj¹cych nale¿y uznaæza optymalny i daje on graniczn¹ czêstotliwoœæ reakcji uk³aduna poziomie oko³o 1/10 czêstotliwoœci kluczowania, co w przypadkuzasilacza wykonanego na uk³adzie IRU3037 daje czêstotliwoœæoko³o 20kHz.Nale¿y jednak mieæ œwiadomoœæ, ¿e kszta³towanie charakterystykijest zawsze pewnym kompromisem. Sprzeczne s¹ bowiemw osi¹gniêciu takie parametry, jak szybkoœæ reakcji uk³aduna stany przejœciowe, zachowanie du¿ej sta³opr¹dowej precyzjiregulacji i zachowanie bezpiecznego dla stabilnoœci uk³adumarginesu fazy. Poza tym, wszelkie zabiegi kompensuj¹cecharakterystykê amplitudowo-fazow¹ maj¹ swoje granice. Czêstodo³o¿enie, zmiana wartoœci lub wylutowanie niepozornegokondensatorka z uk³adu zmienia j¹ zasadniczo. A jeszcze gorzej,gdy zmiana nie jest drastyczna. Stwierdzamy wtedy, ¿euk³ad pracuje, nic siê nie zmieni³o i jesteœmy sk³onni powiedzieæ,¿e dany element jest niepotrzebny lub nie ma znaczenia.Jego znaczenie ujawnia siê w najmniej oczekiwanych momentach(w zasilaczu mo¿e to oznaczaæ spadek, wzrost napiêciawejœciowego, zmianê warunków termicznych pracy, czy np.gwa³town¹ redukcjê obci¹¿enia polegaj¹c¹ na prze³¹czeniu odbiornikaw stan standby lub jeszcze gorzej krytyczne z³o¿eniesiê wszystkich niekorzystnych sk³adników wraz z niekorzystnymzbiegiem tolerancji wartoœci zastosowanych elementów).Dodatek 2W tym miejscu przedstawimy zapowiadane w punkcie 4.1artyku³u zabiegi maj¹ce na celu z³agodzenie warunków pracyR7C12C11F Z2 F P2 F P3Z fV eFrequencyRys.14a. Kszta³towanie charakterystyki z wykorzystaniemlokalnego sprzê¿enia zwrotnego.Rys.14b. Przyk³adowy przebieg charakterystyki amplitudowejwnoszonej przez uk³ad kompensacji.8 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznych w zasilaczach impulsowychkondensatora wejœciowego przetwornicy w oparciu o aplikacjêuk³adu LTC1873. Jak zaznaczy³em w g³ównej czêœci artyku³u,przyk³ad zasilacza bardzo niskich napiêæ wybrano celowo, gdy¿tu omawiane problemy ujawniaj¹ siê najsilniej i nie nale¿y ichbezpoœrednio przek³adaæ na uk³ady zasilaczy sieciowych.Uk³ad LTC1873 to podwójny kontroler zasilacza, to znaczyw oparciu o niego mo¿na wykonaæ zasilacz dwóch napiêæwyjœciowych przetwarzanych z jednego Ÿród³a wejœciowego.Z powodu ograniczonej objêtoœci artyku³u podam tylko, jakies¹ warunki pracy kondensatora wejœciowego z uwagi na p³yn¹cyprzez niego pr¹d (wartoœæ rms) w sytuacji, gdy wykorzystywanyjest tylko jeden „kana³” uk³adu. A wiêc: przetwornicatypu buck, napiêcie wejœciowe +5V, wyjœciowe +1.6V, obci¹¿alnoœæwyjœcia 10A. W tych warunkach uk³ad bêdzie kluczowa³ zwype³nieniem 32%, w momencie w³¹czenia klucza pr¹d wejœciowyjest równy wyjœciowemu, w fazie jego wy³¹czenia jest równyzeru. Proste przeliczenia prowadz¹ do wniosku, ¿e przez elektrolitwejœciowy p³ynie pr¹d o wartoœci skutecznej 4.7A o podstawowejczêstotliwoœci harmonicznej 550kHz! Ma³o który elektrolit„to wytrzyma”. Przy tym wymagania na jego ESR dla utrzymaniatêtnieñ na wejœciu w zakresie 2% (100mV) to 0.01R. Tobardzo wyraŸny przyk³ad, w którym pojemnoœæ kondensatora jestjego najmniej krytycznym parametrem.Wydaje siê naturaln¹ spraw¹, ¿e w³¹czenie drugiego „kana³u”uk³adu LTC1873, który bêdzie pracowa³ w zbli¿onychwarunkach, dwukrotnie pogorszy warunki pracy kondensatora,a wiêc pr¹d 9.4A RMS i ESR = 0.005R. Dociekliwemu Czytelnikowiproponujemy sprawdziæ, czy s¹ takie kondensatory.Powy¿szy wniosek o dwukrotnym pogorszeniu warunków pracyelektrolitu by³by s³uszny i prawdziwy, gdyby oba kana³yzasilacza pracowa³y w fazie (wzglêdem siebie). W LTC1873oba kana³y pracuj¹ ze wspólnym zegarem, ale w przeciwfazie.Skutki takiej pracy – z³agodzenie warunków pracy kondensatora!WeŸmy dla przyk³adu, ¿e warunki obci¹¿enia sprawiaj¹,¿e klucze wyjœciowe pracuj¹ z wype³nieniem 50%, jeœli bêd¹pracowa³y z przesuniêciem fazy 180°, pr¹d rms p³yn¹cy przezkondensator bêdzie bliski zeru! Ten przyk³ad celowo wybra-³em tendencyjnie. Trzeba teraz powiedzieæ, ¿e dodanie drugiegokana³u w ogólnoœci nie musi poprawiaæ warunków pracykondensatora, ale warunki dla najmniej korzystnego przypadkusiê nie pogarszaj¹, to znaczy pozostaj¹ na tym samym poziomie.Jeœli natomiast wymagane jest jedno Ÿród³o napiêciawyjœciowego, to odpowiednimi zabiegami uk³adowymi, mo¿-na wydatnie z³agodziæ wymagania co do kondensatora wejœciowego.Buduje siê wtedy zasilacz pracuj¹cy z dwoma kluczamina wspólne wyjœcie. Wymagane s¹ równie¿ oddzielneindukcyjnoœci gromadz¹ce energiê. Mimo to, uk³ad taki trzebatraktowaæ jak dwa Ÿród³a napiêciowe pracuj¹ce równolegle;pêtle sprzê¿enia zwrotnego s¹ oddzielne. £¹czenie równoleg³eŸróde³ o charakterze napiêciowym (o niskiej impedancji wyjœciowej)jest sprzeczne z podstawowymi zasadami elektrotechniki.Zatem dla poprawnej pracy takiego uk³adu konieczna jestjego rozbudowa o kolejn¹ pêtlê ujemnego sprzê¿enia zwrotnego,symetryzuj¹c¹ pracê ca³ego uk³adu. A wiêc rozbudowauk³adu jest znaczna, a wszystko dla z³agodzenia warunkówpracy „g³upiego” kondensatora.Podobne zabiegi czyni siê dla z³agodzenia wymagañ nakondensator wyjœciowy zasilacza. Wprowadza siê dodatkow¹rezystancjê szeregow¹ z wyjœciem, co wydaje siê ju¿ zupe³niesprzeczne z prost¹ logik¹. Te zabiegi nazywaj¹ siê technik¹„pozycjonowania napiêcia” (voltage positioning). Jako przestrogaodnoœnie niedba³ego wlutowywania elementu w naprawianymsprzêcie niech pos³u¿y fakt, ¿e rezystora R VP czasemfizycznie nie ma. Poniewa¿ wymagana rezystancja jest tu bardzoniewielka, stosuje siê odpowiednio dobran¹ szerokoœæ id³ugoœæ œcie¿ki obwodu drukowanego lub sk³adow¹ rzeczywist¹impedancji cewki wyjœciowej (której wymagana indukcyjnoœæjest czasem równa u³amkowi mikrohenra – to nie jestindukcyjnoœæ filtruj¹ca, ale gromadz¹ca energiê!).Do wy¿ej sygnalizowanych problemów dochodz¹ problemykompensacji czêstotliwoœciowej, które s¹ analogiczne jakw przyk³adzie uk³adu IRU3037, przedstawionym w dodatku1. Tutaj równie¿, choæ nieco inaczej z uwagi na to, ¿e wzmacniaczb³êdu jest zwyk³ym wzmacniaczem o niskiej impedancjiwyjœciowej, stosuje siê zabiegi kompensacji zer i biegunów,utrzymuj¹c bezpieczny margines fazy przy zadowalaj¹cej charakterystyceamplitudowej wzmocnienia w zamkniêtej pêtli.Najprostszy zabieg polega na wprowadzeniu bieguna dominuj¹cego.Najprostszy i jak siê mo¿na spodziewaæ zapewniaj¹cynajmniej korzystn¹ charakterystykê przejœciow¹ ca³ego uk³aduzasilacza. Stosuje siê zatem kompensacje polegaj¹ce na stosowaniubardziej wymyœlnej pêtli lokalnego sprzê¿enia zwrotnegoz wprowadzaniem par zero-biegun lub par podwójne zeropodwójnybiegun. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 9

Sposób oznaczania diod Zenera firmy Matsushitanomina³ napi cia eneramocproducent ( atsus ita)1. W trzech ostatnich cyfrach oznaczenia diody zakodowanejest napiêcie Zenera:· MA1056 = 5.6 V· MA2180 = 18.0V2. Czwarta cyfra od lewej (pierwsza cyfra po oznaczeniu literowym)oznacza dopuszczaln¹ moc zgodnie z nastêpuj¹cymprzyporz¹dkowaniem:· MA 1 _ _ _ = 1.0W· MA 2 _ _ _ = 500mW· MA 3 _ _ _ = 333mW· MA 4 _ _ _ = 250mW· MA 5 _ _ _ = 200mW }4 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Opis uk³adu DDP3300A firmy Micronas IntermetallOpis uk³adu DDP3300A firmy Micronas IntermetallMarian BorkowskiUk³ad DDP3300A jest cyfrowym procesoremsygna³u wideo i obwodów odchylania, przeznaczonymdo odbiorników wysokiej klasy pracuj¹cych z czêstotliwoœci¹ramki równ¹ 50/60Hz. Jest on stosowany wodbiornikach formatu 4:3 lub 16:9. Uk³ady z rodzinyDDP3300A wspó³pracuj¹ z takimi uk³adami systemuDIGIT3000, jak: VPC3200A, VPC3201B, TPU3040.Znalaz³y one miêdzy innymi zastosowanie w odbiornikachfirmy Sharp.VPCDDP3300ACCU/OSDNa rysunku 1 przedstawiono ogólny schemat blokowy procesoraDDP3300A. W wewnêtrznej strukturze tego uk³aduwyró¿niæ mo¿na dwa modu³y: modu³ procesora wideo i wyœwietlaniatreœci obrazu oraz modu³ odchylania. Modu³y te zosta³yzaprojektowane jako oddzielne bloki (odseparowane), coumo¿liwia zastosowanie procesora DDP3300A w ró¿nychkonfiguracjach.Obwody interfejsu tego uk³adu pozwalaj¹ na podanie najego wejœcie nastêpuj¹cych sygna³ów cyfrowych:· YCrCb - 16 bitów w formacie 4:2:2,· OSD - 5 bitów w formacie 4:4:4,· PRIO - 3 bity - sygna³ ustalaj¹cy pierwszeñstwo jednegoz kilku Ÿróde³ sygna³ów wejœciowych.Na rysunku 2 pokazano mo¿liwe pod³¹czenia sygna³ówza pomoc¹ interfejsu uk³adu DDP3300A. Szyna YCrCb jestwykorzystywana jako wejœcie sygna³u wideo. Interfejs OSDumo¿liwia podanie sygna³u OSD lub danych teletekstu, natomiastszyna PRIO umo¿liwia na miksowanie sygna³ów z 8Ÿróde³. Za pomoc¹ tej szyny ustalane jest pierwszeñstwo poszczególnychŸróde³.Sygna³ wideo jest próbkowany z czêstotliwoœci¹ 20.25MHz.PIPYCrCbTPURys.2. Sygna³y doprowadzone do DDP3300A zapomoc¹ interfejsu.PRIOTylko „aktywny” (zawieraj¹cy informacjê o treœci obrazu) sygna³wideo jest przetwarzany. W systemie 525 i 625 linii przypada1080 próbek na jedn¹ liniê.Cyfrowy sygna³ OSD niezale¿nie, czy jest to informacjateletekstowa, czy komunikat o dokonywanych regulacjach sk³adasiê z 5 bitów. Trzy bity dostarczaj¹ informacji o kolorze(jeden bit na kolor podstawowy – RGB), czwarty bit umo¿liwiawyœwietlenie tej informacji z 50% nasyceniem, a 5 bitpozwala na zmianê rozdzielczoœci.Sygna³ PRIO ustala Ÿród³o, z którego sygna³ podawany jestdo dalszej obróbki. Dla ka¿dego Ÿród³a sygna³u nadawany jestsymbol ID i po nim Ÿród³o to rozpoznawane jest przez uk³ad.W momencie w³¹czenia Ÿród³a wysy³a ono swój ID i natych-OSDDDP3300AScanvel.mod.SVMYCrCb4:2:2Y featuresC featuresDigitalRGBmatrixDig.RGBswitch3 × DAC(10 bit)andtubecontrolAnalogRGBswitchRGBoutRGBprioColorlookuptableRGB/FbinH flyb.FPDATH/V deflectionDACsH driveV & E/W2ICinterfaceTiming generatorMeasurementADCSDA, SCLMain Frontsync. sync.RangeswitchSenseinputRys.1. Schemat blokowy uk³adu DDP3300A.10 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Opis uk³adu DDP3300A firmy Micronas Intermetalldig.Yin8ContrastDynamicpeakingprioBrightness+ offsetSoftlimiterWhite drivemeasurementLuma insertfor CRTmeasurementPictureframegeneratorclockDisplay& clockcontrolhorizontalflybackdig.OSD in5dig.CrCb in 8PRIO in 3BlacklevelexpanderBlankingfor CRT priomeasurementInterpol4:4:4PRIOdecoderCrCbDTI(Cr)DTI(Cb)Side pictureselectcoefficientsMain pictureMatrixR’MatrixG’MatrixB’MatrixsaturationYRGBCLUTcontrastWhite drive Rx beamcurr. limWhite drive Gx beamcurr. limWhite drive Bx beamcurr. limPhaseshift0...1 clockPhaseshift0...1 clockPhaseshift0...1 clockScanvelocitymodulation101010SVM outdig.R outdig.G outdig.B outRys.3. Tor obróbki i konwersji cyfrowego sygna³uYCrCb.RINGINBINFBINPicture busRGBDeflectiondata interfacePicture buspriorityPicture buschromaPicture buslumaSync./controlbusDIGIT 3000clock2I C bus75 75 75 75COLORFPDATPRIOCHROMA43PR0PR042PR1PR1PR2 41 PR2FPDAT 40C0 44C1 45C0C1C2 46C2C3 47C3C4 48C4C5 49C5Vsup 22µC6 50C7 51C652C753 VSUPD22nCLK2054GNDDY0 55CLK20Y1 56 Y0Y1Y2 57Y3 58 Y2Y4 59Y3Y4Y5 60Y5LUMASYNC/CTD3CLOCKIC2616263COL4COL3COL2COL1COL0BINGINRIN15n15n15n39383736353433323130292827OSD4OSD3OSD2OSD1OSD0FBIN100nNCFBLINBINGINRINVRD/BCSVSUPDNCY6Y76465NC66GNDD67NC68 VSUPP1CSY2 MSY3 NC4FSY5CLK567 HOUTVSTBY8HFLYB9VPROTSAFETYY6Y7DDP3300A22n22µVsupMSYFSYCLK53.3µGNDD22µ 22nVsup22n22µ26BOUT 25 GOBOGOUT24 ROROUTSVMOUT 23 22NC21 10kXREFNC 2019 EW 22µEWVERT1718 VERTGNDMSENSE1615RSW1 14RSW2RES13TEST 12RESSDA11 SDA10SCLSCL5VSTBY1k2k2270VPROTHFLYB22nVsupRys.4. Schemat aplikacyjny uk³adu DDP3300A.22kVsup10100n10100n10100n10100n1k2SD101390BO390GO390RO390SD101SD10110012VBC848B×210012VBC848B×210012VBC848B×212V100BC848B×222kVsup68n1k1k1k1kSD101SD10175BC858B22075BC858B22075BC858B220150BC858B22068n10kBOUTGOUTROUTSVMSENSEEW ParabolaVertical Sawtooth6k8V flybackH flybackH driveComposite sync.CCU Clock 5MHzSERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 11

Opis uk³adu DDP3300A firmy Micronas IntermetallTabela 1. O is w rowadze uk³aduwObudowarowadzeumer nó kiwObudowarowadzeniaazwaT(wej ciew j cie)Funkcja1 32 MSY Wyj.G³ówne wyjœcie sygna³u synchronizacji dla uk³adów front end. Impulsy te s¹skorygowane przez impulsy powrotu linii oraz zawieraj¹ sygna³ wygaszania ramki.2 - NC Niepod³¹czona.3 31 FSY Wej. Wejœcie impulsów synchronizacji z dekodera wideo VPC32XX.4 30 CLK5 Wej. Wejœcie sygna³u zegara 5MHz. Sygna³ ten jest wykorzystywany w trybie standby.5 29 HOUT Wyj. Wyjœcie impulsów steruj¹cych linii.6 28 VSTBY Napiêcie, które w trybie standby zasila obwody uk³adu odchylania poziomego.7 27 HFLB Wej. Wejœcie impulsów powrotu linii.8 26 VPROT Wej.Wejœcie uk³adu zabezpieczenia uk³adu odchylania pionowego przed zniszczeniemkineskopu w przypadku uszkodzenia ramki.Wejœcie zabezpieczenia. Na wejœcie to podawany jest 3-poziomowy sygna³, gdzie:- niski poziom oznacza normaln¹ pracê,9 25 SAFETY Wej.- œredni poziom powoduje zablokowanie sygna³ów RGB,- poziom wysoki blokuje sygna³y RGB i wy³¹cza sterowanie lini¹.10 24 SCL Wej. Wejœcie sygna³u zegara szyny I 2 C.11 23 SDA Wej./Wyj. Szyna danych I 2 C.12 22 TEST Wej.Wyprowadzenie testowe. Jest ono wykorzystywane w trakcie produkcji uk³adu, waplikacji powinno byæ po³¹czone z mas¹.13 21 RES Wej. Wejœcie impulsu reset. Stanem aktywnym (zeruj¹cym) jest stan niski.14 20 RSW2 Wej.Jest to wejœcie typu otwarty dren. Podczas, gdy uk³ad jest zablokowany (cut off)prze³¹cznik RSW2 jest wy³¹czony. Je¿eli uk³ad jest sterowany sygna³em bia³egot³a, jest on w³¹czony.15 19 RSW1 Wej.Jest to wejœcie typu otwarty dren. Podczas, gdy uk³ad jest zablokowany (cut off)prze³¹cznik ten jest wy³¹czony. Je¿eli uk³ad jest sterowany sygna³em bia³ego t³a,jest on wy³¹czony. W pozosta³ych przypadkach jest w³¹czony.16 18 SENSE Wej. Wejœcie konwertera zamiany sygna³u analogowego na cyfrowy.17 17 GNDM Masa dla uk³adu konwertera przemiany sygna³u analogowego na cyfrowy.18 16 VERT Wyj.Wyjœcie przebiegu pi³okszta³tnego dla stopnia koñcowego ramki, jest to 15-bitowysygna³. Do nó¿ki tej pod³¹czony jest zewnêtrzny rezystor, na którym ustala siênapiêcie.19 15 EW Wyj.Wyjœcie uk³adu korekcji paraboli w pionie. Do nó¿ki tej pod³¹czony jest zewnêtrznyrezystor, na którym ustala siê napiêcie.20 14 NC Niepod³¹czona21 13 XREF Wej.Zewnêtrzny rezystor (typowo 10k) ustalaj¹cy wyjœciowy pr¹d konwertera cyfrowoanalogowego.22 - NC Niepod³¹czona.23 12 SVMOUT Wyj.Wyjœcie uk³adu SVM (Scan Velocity Modulation) – modulowanej prêdkoœciprzesuwu plamki po ekranie.24 11 ROUT Wyj. Wyjœcie analogowego sygna³u koloru czerwonego.25 10 GOUT Wyj. Wyjœcie analogowego sygna³u koloru zielonego.26 9 BOUT Wyj. Wyjœcie analogowego sygna³u koloru niebieskiego.27 8 GND0 Masa analogowa.28 7 VSUPO Zasilanie.29 6 VRD/BCS Wej. Kondensator odsprzê¿enia uk³adów steruj¹cych dzia³ami kineskopu.30 5 RIN Wej. Wejœcie analogowego sygna³u koloru czerwonego.31 4 GIN Wej. Wejœcie analogowego sygna³u koloru zielonego.32 3 BIN Wej. Wejœcie analogowego sygna³u koloru niebieskiego.33 2 FBLIN Wej.Na nó¿ce tej odbywa siê prze³¹czanie wyjœæ RGB na zewnêtrzne analogowewejœciowe sygna³y RGB.34 - NC Nie pod³¹czona.35 1 OSD0 Wej. Wejœcie cyfrowych danych OSD (LSB).36 64 OSD1 Wej. Wejœcie cyfrowych danych OSD.37 63 OSD2 Wej. Wejœcie cyfrowych danych OSD.38 62 OSD3 Wej. Wejœcie cyfrowych danych OSD.39 61 OSD4 Wej. Wejœcie cyfrowych danych OSD (MSB).40 60 FPDAT IN/OUT Dwukierunkowy interfejs uk³adu odchylania.41 59 PR2 Wej. Prze³¹czanie pierwszeñstwa prze³¹czania sygna³ów z 8 róde³ (MSB).42 58 PR1 Wej. Prze³¹czanie pierwszeñstwa prze³¹czania sygna³ów z 8 róde³.12 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Opis uk³adu DDP3300A firmy Micronas IntermetallTabela 1. O is w rowadze uk³adu cd.wumer nó kiObudowa ObudowarowadzewrowadzeniaazwaT(wej ciew j cie)Funkcja43 57 PR0 Wej. Prze³¹czanie pierwszeñstwa prze³¹czania sygna³ów z 8 róde³ (LSB).44 56 C0 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji (LSB).45 55 C1 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji.46 54 C2 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji.47 53 C3 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji.48 52 C4 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji.49 51 C5 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji.50 50 C6 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji.51 49 C7 Wej. Cyfrowe dane sygna³u chrominancji (MSB).52 48 VSUPD Zasilanie uk³adów cyfrowych.53 47 GNDD Masa uk³adów cyfrowych.54 46 CLK20 Wej. Wejœcie zegara 20.25MHz.55 45 Y0 Wej.Cyfrowe dane sygna³u luminancji (LSB). Próbkowanie odbywa siê zczêstotliwoœci¹ 20.25MHz.56 44 Y1 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji.57 43 Y2 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji.58 42 Y3 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji.59 41 Y4 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji.60 40 Y5 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji.61 39 NC Niepod³¹czona.62 38 Y6 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji.63 37 Y7 Wej. Cyfrowe dane sygna³u luminancji (LSB).64 36 NC Niepod³¹czona.65 - GNDD Masa obwodów cyfrowych.66 35 NC Niepod³¹czona.67 34 VSUPPZasilanie uk³adów cyfrowych, których sygna³y dostêpne s¹ na wyprowadzeniachCSY i MSY.68 33 CSY Wyj. Wyjœcie ca³kowitego sygna³u synchronizacji.miast otrzymuje odpowiedŸ o statusie szyny YCrCb. Je¿eli odpowiedŸjest pozytywna, sygna³ poddany jest obróbce.Na rysunku 3 przedstawiono tor obróbki i konwersji sygna³ówYCrCb na cyfrowe sygna³y RGB. W torze luminancjidokonywana jest regulacja kontrastu, jaskrawoœci, rozszerzeniepoziomu czerni i peaking. Wejœciowy sygna³ luminancjisk³ada siê z 8 bitów, ale jeœli zawiera on szumy, wewnêtrznyfiltr oddziela je, co powoduje, ¿e dodany zostaje jeden (9) bit.W takiej postaci sygna³ luminancji jest mno¿ony przez wspó³czynnikz zakresu 0÷2 w 64 krokach. W ten sposób realizowanajest regulacja kontrastu.Rozszerzenie poziomu czerni powoduje, ¿e regulacja sygna³uluminancji nie jest liniowa, ale dla ciemnych obrazów ustawianajest czerñ. Z kolei w torze chrominancji sygna³y CrCb s¹ próbkowanez czêstotliwoœci¹ 20.25MHz. Konwersja na analogowe sygna³yRGB dokonywana jest w programowanej matrycy.Je¿eli obraz jest mniejszy ni¿ rozmiar ekranu (ró¿ne formatyobrazu), jest on otoczony czarnym t³em. T³o to mo¿e byækolorowe przez prze³¹czenie sygna³ów RGB z matrycy do toruOSD. Szerokoœæ tego dodatkowego obszaru (strona lewa, prawa,góra, dó³) mo¿e byæ regulowana oddzielnie.Do uk³adu SVM doprowadzony jest sygna³ RGB, z któregouzyskuje siê sygna³ Y. Sygna³ luminancji jest z kolei ró¿-niczkowany w filtrze o odpowiedniej charakterystyce.Procesor odchylania wytwarza sygna³y steruj¹ce dla uk³adukoñcowego odchylania poziomego i pionowego. Uk³ad odchylaniapoziomego wykorzystuje cyfrowy generator przebiegusinusoidalnego dla uzyskania dok³adnych wartoœci czasutrwania impulsu. Generator ten pracuje z czêstotliwoœci¹ 1MHz,która jest oczywiœcie dzielona, aby uzyskaæ w³aœciw¹ czêstotliwoœælinii.Uk³ad DDP3300A wyposa¿ony jest w wyprowadzenie reset.Za jego poœrednictwem zerowane s¹ wszystkie wewnêtrzne rejestryi liczniki. Po od³¹czeniu impulsu zeruj¹cego wewnêtrzneuk³ady przez oko³o 4µs zachowuj¹ siê jakby impuls reset jeszczetrwa³. Po tym czasie do rejestrów ³adowane s¹ wartoœci zapisanew pamiêci ROM. W czasie inicjalizacji, który trwa oko³o 60µsuk³ad DDP3300A jest niedostêpny przez szynê I 2 C.Praca procesora DDP3300A mo¿liwa jest w trybie standby,dziêki zasilaniu poszczególnych obwodów z oddzielnychwyprowadzeñ. Tryb standby realizowany jest przez wy³¹czenienapiêæ zasilaj¹cych oznaczonych: VSUPF, VSUPO iVSUPD. W trybie standby zawartoœæ wszystkich rejestrów iliczników zostanie utracona i po ponownym w³¹czeniu uk³adudo pracy konieczna jest ich inicjalizacja. Przejœcie do stanustandby nastêpuje, gdy napiêcia zasilaj¹ce czêœæ analogow¹ icyfrow¹ spadn¹ poni¿ej 0.5V.W tabeli 1 przedstawiono opis wyprowadzeñ uk³aduDDP3300A. Poniewa¿ uk³ad ten produkowany jest w obudowiePLCC68 i PSDIP64 zamieszczono numeracjê wyprowadzeñdla ka¿dej obudowy pe³ni¹cych tê sam¹ funkcjê. Na rysunku 4przedstawiono schemat aplikacyjny tego uk³adu. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 13

Internationale Funkausstellung 2003 w BerlinieInternationale Funkausstellung 2003 w BerlinieKrzysztof Po³oñskiZgodnie z dwuletnim cyklem, w dniach od 29.08 do03.09.2003 wiêkszoœæ producentów z interesuj¹cej nas bran¿yspotka³o siê w Berlinie na wystawie Intenationale FunkausstellungIFA 2003. Po raz kolejny mia³em okazjê uczestniczyæw tej wielkiej, jak na skalê europejsk¹ imprezie. Jak zwyklenie sposób opisaæ wszystko, z czym mo¿na by³o siê zetkn¹æ natej wystawie. Postaram siê pokrótce przedstawiæ najciekawszetrendy jakie s¹ lub bêd¹ lansowane w elektronice powszechnegou¿ytku. Na pocz¹tku akcent, który nie nastraja zbyt optymistycznie,a jest œciœle zwi¹zany z ogólnoœwiatow¹ recesj¹,która to da³a siê bez w¹tpienia odczuæ na IFA 2003. Sama imprezazrobiona zosta³a z mniejszym rozmachem medialnym,co sugeruje ograniczenia w bud¿ecie organizatorów. WyraŸniewidoczne by³o zmniejszenie iloœci wystawców bior¹cychudzia³, a ci, którzy byli reprezentowani wprowadzili ograniczeniazmniejszaj¹ce koszty uczestnictwa. Dotychczasowipotentaci, tacy jak: Loewe, Grundig, Metz, Schneider drastyczniezmniejszyli zajmowan¹ powierzchniê wystawow¹, nie pomijaj¹cograniczeñ w kosztach reklamy (gad¿ety, prospekty,ulotki). Jak widaæ g³êboka recesja zmusza do oszczêdnego gospodarowaniafunduszami. Pocieszaj¹cym jednak jest fakt, ¿enie zmniejsza to galopu technologicznego, który jest g³ównymczynnikiem decyduj¹cym o utrzymaniu siê na rynku zgodnie zzawrotnym postêpem technicznym. Wytyczone na poprzednichwystawach kierunki rozwoju jak najbardziej siê utrzymuj¹.Chodzi tu oczywiœcie o „digitalizacjê” wszystkiego co siê tylkoda i trzeba przyznaæ, ¿e jak najbardziej to siê udaje.Nietrudnym do przewidzenia jest fakt stopniowego zmierzchuodbiorników telewizyjnych opartych na lampie obrazowejna rzecz przetworników LCD, PLASMA, czy obecnych na wystawiewyœwietlaczy organicznych. W zwi¹zku z postêpem wtechnice rejestracji tego co widzimy i s³yszymy na wymarciu s¹ju¿ analogowe metody zapisu i odtwarzania oraz urz¹dzenia dotego przeznaczone. Dobrze trzeba by³o siê nachodziæ wytê¿aj¹cuwagê by spotkaæ ekspozycje z magnetowidami lub magnetofonami.Te ostatnie te¿ ju¿ w zanikaj¹cym formacie CC, spotykanymw przenoœnych radiomagnetofonach i radioodtwarzaczachsamochodowych. Za to wiêkszoœæ uczestniczacych firmprzeœciga siê w ofertach sprzêtu domowego sk³adaj¹cego siê zwielkoekranowych odbiorników TV w technice PLASMA, czyprojektorów LCD. Do tego niezbêdne wydaj¹ siê dziœ urz¹dzeniarejestruj¹ce obraz i dŸwiêk w technice DVD i nie tylko. Przyk³ademtu mo¿e byæ produkt koncernu JVC o oznaczeniu DR-M1. Potrafi on nagrywaæ p³yty DVD w formatach DVD-RAM,DVD-R i DVD-RW, naturalnie te¿ CD-R/RW. Odtwarza wszystkieformaty przez siebie nagrane i ponadto p³yty z MP3 i JPEG,MPEG. Jeœli po³¹czymy to z telewizorem wielkoformatowymnp. HV-32D25 z opracowan¹ przez JVC technologi¹ DIGITALIMAGE SCALING TECHNOLOGY (D.I.S.T.) poprawiaj¹c¹wydatnie wyrazistoœæ obrazu i zmieniaj¹c w istotny sposób zasadêpracy odchylania pionowego, praktycznie pozwala na uzyskanierozdzielczoœci 1250 linii. Odtwarzanie dŸwiêku powierzymyw tym przypadku „kombajnowi” RX-DP20V (Audio/VideoControl Reciever), potrafi¹cemu wrêcz niewiarygodnie odwzorowaæw domowym zaciszu naturalne warunki spotykanew najprzedniejszych salach koncertowych, teatralnych, czy kinowych.D³ugo mo¿na by opowiadaæ o zaletach i mo¿liwoœciachtego typu sprzêtu, lecz wykracza³oby to znacznie poza mo¿liwoœciobjêtoœciowe artyku³u. Generalnie ka¿dy z reprezentowanychproducentów mia³ w swojej ofercie sprzêt o bardzo podobnychmo¿liwoœciach, parametrach i walorach funkcjonalnych.Ró¿nice dotyczy³y g³ównie design poszczególnych produktów,który na tej wystawie odzwierciedla³ trendy mody regionuœwiata sk¹d pochodzili ich twórcy. Firma Sharp zaprezentowa³atelewizory „oprawione” (dos³ownie) w skórê, Lack idrewno naturalne. S¹ to doœæ oryginalnie zaprojektowane modeletelewizorów wielkoformatowych TFT-LCD.Zapewne dla Czytelników najciekawsze bêd¹ informacje omo¿liwoœciach i uwarunkowaniach prawid³owego serwisowaniatych wszystkich urz¹dzeñ, które reprezentuj¹ najnowszeosi¹gniêcia techniki i technologii. Tak naprawdê to ostre kryteriaw tej materii generuj¹ koniecznoœæ ustawicznego dokszta³caniapersonelu i zmiany filozofii podejœcia. Nieodzowna tustaje siê wiedza z zakresu techniki cyfrowej, multimediów oraztechnologii wielowarstwowego monta¿u powierzchniowego.W parze z tym musi iœæ w³aœciwe wyposa¿enie warsztatów wsprzêt pomiarowo-diagnostyczny oraz nieodzown¹ informacjêw postaci dokumentacji technicznej. Tê ostatni¹ firmy corazpowszechniej udostêpniaj¹ jedynie w postaci elektronicznej,a g³ównie metod¹ on-line, przez Internet. Jest to ogólnytrend z za³o¿enia powszechnoœci sta³ego dostêpu do Internetu.Wracaj¹c do odpowiedniego parku oprzyrz¹dowania to zaawansowanatechnologia wymusza stosowanie równie zaawansowanychtechnik diagnostyczno-pomiarowych z wykorzystaniemodpowiednich narzêdzi. Tak wiêc chc¹c sprostaæ tymwszystkim wymogom serwisy musz¹ inwestowaæ nie tylko wpozyskanie wiedzy, ale tak¿e w techniczne œrodki naprawcze.Jak wiadomo wszystko to jest dostêpne, tyle ¿e koszt zakupuliczony jest w tysi¹cach euro. Jasnym jest fakt, ¿e w niedalekiejprzysz³oœci nale¿y siê liczyæ z powa¿nym ograniczeniemdla ma³ych (jednoosobowych) warsztatów, które bêd¹ w zwi¹zkuz tym zmuszane do powolnego wypadania z rynku.Niemiecka firma ERSA, znana równie¿ na naszym rynku,zaprezentowa³a wszystko co potrzebne jest do obs³ugi elementównajwy¿szej skali integracji. Tak¿e i tu jest wszechobecnatechnika komputerowa. Pesymistyczny obraz jaki przedstawiamjest niestety obserwacj¹ tego, co mo¿na zobaczyæ na IFA codwa lata i z takim trendem nale¿y siê liczyæ w przysz³oœci.Jedyne co przeciwstawia siê temu pesymizmowi to fakt, ¿eup³ynie jeszcze sporo czasu zanim zaczn¹ zasypywaæ nas klienciuszkodzonymi odtwarzaczami MP3, przenoœnymi odtwarzaczamiDVD, czy wyrafinowanymi odbiornikami TV z LCD.Masowoœæ dostêpu i produkcji tej wysublimowanej dziœ technikispowoduje, ¿e jutro ceny bêd¹ spadaæ wiêc i powszechnoœædostêpu znacznie siê powiêkszy. Tempo wymiany urz¹dzeñi zakup nowych nabierze prêdkoœci. Wszak mamy XXIwiek i ekspansywna technika wymuszaæ bêdzie adekwatne zachowanialudzi skupionych w krêgach serwisu elektroniki. Jakieone bêd¹ nie trudno przewidzieæ, zw³aszcza po obserwacjiotaczaj¹cego œwiata zewsz¹d naszpikowanego elektronik¹. }14 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Tryb serwisowy OTVC Sony chassis AE-6BTryb serwisowy OTVC Sony chassis AE-6BW³adys³aw WójtowiczNa bazie tego chassis zbudowane zosta³y odbiorniki o oznaczeniuKV-29FX66…. Wejœcie w tryb serwisowy, jak równie¿wszystkie regulacje i ustawienia wykonuje siê za pomoc¹pilota u¿ytkownika RM934, po jego przystosowaniu do obs³ugitrybu serwisowego.1. Przystosowanie pilota do obs³ugi trybuserwisowegoSTOP1. Naciskaæ przycisk [ VCR/TV/DVD ]MENURECTVna pilocie (rys.1) tak d³ugo, a¿ diodaVCRDVDLED w OTVC zaœwieci.PROGR2. Nacisn¹æ i przytrzymaæ przycisk [ ¿ó³ty] na pilocie przez oko³o 5 sekund,dopóki dioda LED w odbiorniku nie zacznieszybko b³yskaæ.Rys.1.3. Wprowadziæ kod 99999 (kolejno nacisn¹æ 5 razy przycisknumeryczny [9]). Wszystkie trzy diody œwiec¹ce powinnyzacz¹æ œwieciæ. Gdy tak siê stanie, pilot jest gotowy do obs³ugitrybu serwisowego.4. Aby przywróciæ normalne funkcjonowanie pilota, nale¿ypowtórzyæ kroki 1 i 2, a nastêpnie wprowadziæ kod 00000(kolejno nacisn¹æ 5 razy przycisk numeryczny [0]). Wszystkietrzy diody œwiec¹ce powinny zacz¹æ œwieciæ. Gdy tak siêstanie, pilot jest gotowy do normalnej obs³ugi telewizora.2. Prze³¹czenie OTVC w tryb serwisowy1. Przystosowaæ pilota do obs³ugi trybu serwisowego zgodniez procedur¹ opisan¹ w punkcie 1.2. W³¹czyæ odbiornik wy³¹cznikiem sieciowym.3. Nacisn¹æ dwukrotnie na pilocie przycisk prze³¹czaj¹cy magnetowidw tryb standby ([ VIDEO I/O ] -rys.2). W górnym prawym rogu ekranu powinienzostaæ wyœwietlony komunikat OSD o treœci“TT _ _”, a tak¿e informacje o statusie odbiornika.4. Nacisn¹æ przycisk [ MENU ] na pilocie w celu wyœwietleniag³ównego menu serwisowego, pokazanego na rys. 3.GeometryServiceScanrateDACDyn. Conv.PiPSoundIF adjustError MenuAE6B v0.14 (Jun 2001)Factory data FFh FFhMSP Device : MSP3411GVIDEO I /Rys.2.Rys.3.5. Wyboru interesuj¹cej nas linii menu (czyli podmenu) lubkonkretnego parametru regulacyjnego dokonuje siê za pomoc¹przycisków [ q ] lub [ p ].6. Wejœcie do wybranej pozycji menu lub nastêpnego menunastêpuje po naciœniêciu przycisku [ u ].7. W celu opuszczenia menu serwisowego (powrotu do poprzedniegomenu) nale¿y nacisn¹æ przycisk [ MENU ] napilocie.8. Aby zapobiec wejœciu w tryb serwisowy osobom niepowo³anym,po wykonaniu regulacji serwisowych nale¿y wy³¹czyæi w³¹czyæ odbiornik za pomoc¹ wy³¹cznika sieciowego.3. Zawartoœæ menu trybu serwisowegoZawartoœæ poszczególnych menu, zakresy regulacji i wartoœcidomyœlne lub zalecane pokazano w tabelach 1÷6:· w tabeli 1 podmenu GEOMETRY - ustawianie parametrówgeometrii obrazu,· w tabeli 2 - podmenu DYN. CONV. (Dynamic Convergence)- ustawianie parametrów zbie¿noœci,· w tabeli 3 - podmenu IF ADJUST - ustawianie konfiguracjitoru p.cz.,· w tabeli 4 - podmenu SERVICE - ustawianie parametrówtoru dekodera koloru i jaskrawoœci teletekstu i OSD,Tablica 1.arametrGEOMETRYZakresABL TH (0, 3) 0ABL MODE (0, 3) 0P ABL (0, 15) 15V SIZE (0, 63) 35V POSITION (0, 63) 33V COMP (0, 3) 1V LIN (0, 15) 7S CORRECTION (0, 15) 7H SIZE (0, 63) 44PIN AMP (0, 63) 32UP CORNERPIN (0, 63) 29M PIN (0, 3) 2LO CORNERPIN (0, 63) 29TRAPEZIUM (0, 15) 2H POSITION (0, 63) 40AFC BOW (0, 15) 8AFC ANGLE (0, 15) 9LEFT BLK (0, 63) 34RIGHT BLK (0, 63) 17V ASPECT (0, 63) 47AKBTIM1 (0, 3) 2AKBTIM2 (0, 1) 0IKR 1HNG 0VNG 0Tablica . IF ADJUSTarametrUstawienieAutomute 1Audio Gain 0L Gating 0Tablica 2.arametrDYN. CONV.ZakresRANGE (0, 63) 63YupL (0, 1) 0VAL (0, 63) 30YlowL (0, 1) 0VAL (0, 63) 31MBOWupL (0, 1) 0VAL (0, 63) 31MBOWlowL (0, 1) 0VAL (0, 63) 32HAMPL (0, 1) 0VAL (0, 63) 37YupR (0, 1) 0VAL (0, 63) 30YlowR (0, 1) 0VAL (0, 63) 30MBOWupR (0, 1) 0VAL (0, 63) 32MBOWlowR (0, 1) 0VAL (0, 63) 32HAMPR (0, 1) 0VAL (0, 63) 36UP Y (0, 1) 0VAL (0, 63) 31LOW Y (0, 1) 0VAL (0, 63) 33H STAT (0, 1) 0VAL (0, 63) 33UP CORR (0, 1) 0VAL (0, 63) 34LOW CORR (0, 1) 0VAL (0, 63) 19SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 15

Tryb serwisowy OTVC Sony chassis AE-6BTablicaarametr. SERVICEZakresSUB COL (0, 63) Adj.SUB HUE (0, 63) 31SUB SHARP (0, 63) 30SUB BRIGHT (0, 63) 13SUB CONT (0, 15) 12R-DRIVE (0, 63) 50G-DRIVE (0, 63) Adj.B-DRIVE (0, 63) Adj.R CUTOFF (0, 63) 28G CUTOFF (0, 63) 24B CUTOFF (0, 63) 46Br TXT (0, 15) 7Br OSD (0, 15) 10Tablica 5.arametrDACZakresCONFIG 00000000MPIN CONT (0, 255) 96HLIN (0, 255) 83HTRAP (0, 255) 127ROT. COIL (0, 255) 130PHOCUS PH (0, 255) 90· w tabeli 5 - podmenu DAC - ustawianie parametrów obrazuzwi¹zanych z odchylaniem i ostroœci¹,· w tabeli 6 - podmenu SOUND - ustawianie parametrówtoru fonii.W tabelach obok kolumny z nazw¹ parametru podano wartoœæminimaln¹ i maksymaln¹ oraz zalecan¹ do ustawienia.4. Autodiagnoza i sygnalizacja uszkodzeñProgram steruj¹cy chassis AE-6B wyposa¿ony jest w proceduryautodiagnozy, za pomoc¹ których jest mo¿liwe testowaniestanu magistrali I 2 C oraz uk³adów scalonych i podzespo³ówdo³¹czonych do niej. Procedura ta odbywa siê dwiemadrogami: poprzez sprawdzenie zajêtoœci magistrali orazpoprzez sprawdzanie odpowiedzi ze strony uk³adów scalonychdo³¹czonych do szyny. W przypadku wyst¹pienia zajêtoœci magistralilub braku albo b³êdnej odpowiedzi ze strony uk³aduTablica 7.ERROR MENUTablica . SOUNDarametrZakresM-N (0, 511) 200M-D (-128, -1) -20M-S (+0, +127) +20S-M (+0, +127) +10D-M (-128, -1) -10N-M (0, 1023) 496BBE (+0, +68) +28B1 (-96, +96) +0B2 (-96, +96) +0B3 (-96, +96) +0B4 (-96, +96) +0B5 (-96, +96) +0SW L (-128, +0) +0SW F (+5, +40) +30NICAM C AD 10001NICAM Error (0, 2047) 0Stereo (-128, +127) +0Status 0000000110Kod Uszkodzon element lub rz cz na b³êduE02E03E04E05E06E07E08E09E10E11 -E12E13E14E15E16OCP - ochrona przed nadmiernym wzrostem pr¹duOVP - ochrona przed nadmiernym wzrostem napiêciaV SYNC - ochrona stopnia odchylania pionowegoIKRIIC - generalny b³¹d magistrali (zajêtoœæ)NVM - pamiêæ nieulotna NVMHPROT - ochrona stopnia odchylania poziomegoTUNER - tunerSOUNDP - ochrona wyjœcia fonii na g³oœnikiSCANRATE - b³¹d uk³adów czêstotliwoœci skanowaniaDACBACKENDDYN CON - b³¹d uk³adów zbie¿noœci dynamicznejPIP - b³¹d procesora PIPTabela . W kaz funkcji tr bu testowegoTEST MODE 2Kod00 Wy³¹czenie trybu “TT”O is funkcji01 Nastawy obrazu na maksimum02 Nastawy obrazu na minimum03 Ustawienie g³oœnoœci w torze g³oœnikowym/s³uchawkowymna poziomie 30%04 Ustawienie g³oœnoœci w torze g³oœnikowym/s³uchawkowymna poziomie 50%05 Ustawienie g³oœnoœci w torze g³oœnikowym/s³uchawkowymna poziomie 65%06 Ustawienie g³oœnoœci w torze g³oœnikowym/s³uchawkowymna poziomie 80%07 W³¹czenie trybu „wygrzewania” – poziom g³oœnoœci naminimum, parametry obrazu na maksimum08 Przywo³anie fabrycznych ustawieñ, stosowane w koñcowejfazie produkcji w celu zapewnienia wszystkim odbiornikomopuszczaj¹cym fabrykê tych samych ustawieñ, tzn.:ustawienie programu nr 1, jako wejœcie AV zostajeustawione z³¹cze AV1, wyjœcie AV zostaje ustawione na TVOut, poziom g³oœnoœci w torze g³oœnikowym is³uchawkowym ustawiony na 35% zakresu regulacji,wysoka rozdzielczoœæ, format obrazu 4:3, obrazek PIPwy³¹czony, a po jego w³¹czeniu pojawia siê on w lewymgórnym rogu ekranu, wszystkie regulacje analogoweprzyjmuj¹ wartoœci domyœlne, tryb testowy Test Mode 2wy³¹czony11 Bezpoœredni dostêp do regulacji kontrastu12 Bezpoœredni dostêp do regulacji nasycenia koloru13 Bezpoœredni dostêp do regulacji jaskrawoœci14 Regulacja teletekstu w poziomie15 W³¹czenie funkcji regulacji rotacji obrazu16 Ustawienie parametrów obrazu na 50%19 Tryb fabryczny dostêpny/niedostêpny21 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem ADEKR22 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem BL23 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem ADEKR24 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem U25 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem ADEKR26 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem BL27 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem ADEKR28 Ustawianie parametrów dla OTVC z wyró¿nikiem ADEKR31 Funkcja Auto Shutoff w³¹czona/wy³¹czona36 Test funkcji SVM w³¹czony/wy³¹czony41 Ponowna inicjalizacji pamiêci nieulotnej NVM43 Wybór d wiêku A44 Wybór d wiêku B45 Wybór fonii monofonicznej46 Wybór fonii stereofonicznej48 Ustawienie pamiêci jako zapisanej49 Ustawienie pamiêci jako czystej (dziewiczej)53 Przemodulowanie FM dostêpne/niedostêpne55 Wybór tunera: Sony/Alps59 Wybór modelu z 3 z³¹czami SCART + PIP lub 2 z³¹czaSCART68 W³¹czenie/wy³¹czenie pakietu X2673 Odbiór fonii dwa d wiêki w systemie D/K2 (6.5/6.74MHz)74 Odbiór fonii dwa d wiêki w systemie D/K3 (6.5/5.74MHz)78 Ustawienie balansu na maksimum w prawo79 Ustawienie balansu na maksimum w lewo87 Test klawiatury lokalnej99 Wyœwietlenie menu b³êdów i czasu pracy16 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Tryb serwisowy OTVC Sony chassis AE-6Bscalonego, program diagnostyczny „próbuje” najpierw odblokowaæszyny. Po pomyœlnym odblokowaniu magistrali mikroprocesorsteruj¹cy próbuje skomunikowaæ siê z ka¿dym z uk³adówwysy³aj¹c sekwencjê startow¹. Sekwencja startowa jestpowtarzana 3 razy, a w przypadku braku odpowiedzi nastêpujesygnalizacja b³êdu za pomoc¹ wyœwietlania kodu b³êdu naekranie.Kody wykrytych b³êdów wyœwietlane s¹ w menu ERRORMENU, które mo¿e zostaæ wybrane albo z g³ównego menuserwisowego (rys.3) lub bezpoœrednio w trybie testowym TestMode 2 jako funkcja o numerze 99. Widok tego menu z opisemznaczenia kodów b³êdów pokazano w tabeli 7.V SIZEV LINAFC BOWV POSITION5. Tryb testowy (Test Mode 2)W trybie testowym Test Mode 2 mo¿liwy jest bezpoœrednidostêp do pamiêci nieulotnej i odczyt lub edycja zawartoœci komórekw zakresie zmiany wartoœci parametrów regulacyjnych.Tryb testowy Test Mode 2, oprócz bezpoœredniego dostêpu doniektórych regulacji wykonywanych z poziomu menu serwisowegoumo¿liwia równie¿ szereg specjalistycznych ustawieñ wykonywanychtylko w trakcie produkcji.Tryb testowy jest dostêpny po przystosowaniu pilota do obs³ugitrybu serwisowego wed³ug punktu 1 i dwukrotnym naciœniêciuprzycisku prze³¹czaj¹cego magnetowid w tryb standby([ VIDEO I/O ] - rys.2). Gdy w górnym prawym rogu ekranuzostanie wyœwietlony komunikat OSD o treœci “TT _ _”, mo¿-na wejœæ w tryb testowy Test Mode przez naciœniêcie dwóchprzycisków numerycznych. U¿yte przyciski numeryczne okreœlaj¹kod funkcji, zgodnie z opisem przedstawionym w tabeli 8.Wyjœcie z trybu testowego nastêpuje poprzez naciœniêcie kodudwucyfrowego zakoñczonego zerem (00, 10, 20, 30, 40, 50, 60,70, 80, 90) lub poprzez prze³¹czenie odbiornika w tryb standby.Jeœli potrzebne jest wy³¹czenie wyœwietlania komunikatów OSDna ekranie, dokonuje siê tego za pomoc¹ przycisku [ MUTE ].Przywrócenie wyœwietlania nastêpuje po kolejnym naciœniêciutego samego przycisku.6. Wybrane procedury ustawiania parametróww trybie serwisowymUstawianie geometrii obrazu1. Do wejœcia doprowadziæ sygna³ testowy odpowiedni do ustawianiageometrii obrazu, na przyk³ad obraz kraty z naniesionymcentralnie okrêgiem.2. Wejœæ w tryb serwisowy i wybraæ podmenu GEOMETRY.3. Za pomoc¹ przycisków kursorów zmieniaæ wartoœæ parametrów,a¿ do uzyskania optymalnej geometrii obrazu.Na rysunku 4 schematycznie zobrazowano znaczenie wybranychparametrów regulacji geometrii.Ustawianie zakresu regulacji jaskrawoœci1. Do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ testowy pasóww skali szaroœci.2. Zmieniaj¹c wartoœæ parametru Sub Bright w podmenu SE-RVICE lub w trybie testowym 2 w funkcji 13 tak ustawiæjaskrawoœæ, aby by³a jeszcze widoczna ró¿nica pomiêdzyprzedostatnim i ostatnim (najciemniejszym) pasem.H POSITIONH SIZEPIN AMPTRAPEZIUMUP CORNER PINAFC ANGLELO CORNER PINRys.4.Ustawianie zakresu regulacji kontrastu1. Do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ testowy zawieraj¹cyma³y obszar stuprocentowej bieli na czarnym tle.2. Pod³¹czyæ woltomierz cyfrowy do wyprowadzenia 10 J7378na p³ycie C.2. Zmieniaj¹c wartoœæ parametru Sub Cont w podmenu SE-RVICE lub w trybie testowym 2 w funkcji 11 tak ustawiæten parametr, aby uzyskaæ napiêcie 105V ±5V.Ustawianie zakresu regulacji nasycenia koloru1. Do wejœcia odbiornika doprowadziæ sygna³ testowy pasówkolorowych w systemie PAL.2. Sondê oscyloskopu pod³¹czyæ do wyprowadzenia 6 (BLUEIN) z³¹cza CN7001 na p³ytce A.3. Zmieniaj¹c wartoœæ parametru Sub Colour w podmenu SE-RVICE lub w trybietestowym 2 w funkcji12 tak ustawiæ nasyceniekoloru, aby trzyostatnie pasy (Cyan,Magenta i Blue) mia-³y tê sam¹ wysokoœæ,jak pokazano na rys.5.sygna³ B-Outtaki sampoziomRys.5. }SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 17

*Schemat ideowy uk³adów odchylania poziomego OTVC Philips chassis L01.1E AASchemat ideowy uk³adów odchylania poziomego OTVC Philips chassis L01.1E AASchemat ideowy uk³adówodchylania poziomegoOTVC Philips chassis L01.1E AAA2-16VlotAux+13VA2-69Bass_panoramaA7-7A1-64A6-21A6-22A2-22EHTinfoVideoSupplyMainSupplyGndFilamentVlotAux+13VVdefL1HdriveEWdrive|EWD_dynEWdrive|EWD_dyn1V52460* *24615450646834925V27462PDTC143ZT94202452BAS2161K3491*5V2L12LINE DEFLECTIONCHASSIS: L01.1E AA(PHILIPS)0V64623468180p13V312V12V55V2*11V65V55V20V7463BC327-25BZX79-C6V8330R0220123457461BC337-25MainAux34932405TO 0244OF CRTPANEL6467BAV70*245547u2415*6400**PANORAMA3400330RBZX79-C9V1340134893K9L23 60V15461SC10009-03VlotAux+13V** 3402 * 2400220K 470n* 2402470p3403* 34041K6452*3409GONLY FOR SETS WITH*E/W CORRECTION*0VBAS21613V30V7460BU4508DX0V346333R14007444BC547B126V0V2463137VDS0V5452100MHZ6460*6461MainSupplyVlotAux+13V1 4L4**CU15** 7400STP3NC60FP34052465* ** *RGP30J246654002 3G5P24623411240110R340610R340724502454*54014R72u2RES246747u68nL3**6401*3410*10K24532468* 9453* 34874R7***2404 340847u 100R2470HORIZONTALDEFLECTIONCOIL**64666465946194622451**BAV21BAV219451RES545127u 348524842459345915K9463*L13458* 9460*RES*680p24902u224582u22456470n246954653 5464 424643486431V / div DC20us / div1K0221VH*5457***9464*14L.LIN2457390n2 CU15 11 CU20d 25463*L431CI-155V / div DC5ms / div* 5445L2L122V / div DC20us / div106511712891V / div DC20us / divEHTTO PICTURE TUBEFOCUSVG264473451TO CRTPANEL1N414810R34453465*2491330n5480 *2482BYD33D2481470p648627K3481EGP20DL6488EGP20DL15K34462444L5 = +200VL6 = +50VL7 = +50VL8 = +13VL9 = +5VL10 = +8VL11 = +13V6485BYD33J64875K61u248068n47u64441N41483452*2448220p34908K2VlotAux+13V34944R73482*34884R7248634842487470u1.9V9V24411u34427480BD135*345447u5V6648434693K3BAV9964493K96483L824888V5V0V58V93447100R7441BC857B13V35V22K248313V3BZX79-C33BAV2110n1m2V6V37443BC557B34550VBZX79C5V634567450BC857B3467100K6R864811K34669V24855V7L73450100RBZX79-B6V2RES4u75V7482BD1353448820R64823449100RBZX79-C9V134531K330K348364483441100R34431M244347n64532489BZX384-C1034603K9470u34571KVlotAux+13VL5L6L9L10L11EHTinfoA2-16A5-16A6-16EWdrive|EWD_dynA2-22HflybkA6-18200VVideoSupplyVT_SupplyVlotAux+50VVlotAux+13VVlotAux+5V+8VVlotAux+13VFilamentVguardBLK-INPOWER_DOWNEHToA2-69A3-65A5-36A1-11A6-23EW_protectionA7-9EW_protectionA7-932 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 29

Schemat ideowy zasilacza OTVC Philips chassis L01.1E AASchemat ideowy zasilacza OTVC Philips chassis L01.1E AASchemat ideowy zasilaczaOTVC Philips chassis L01.1E AAMAINS150 - 276 V SINGLE RANGE90 - 276 V FULL RANGE021121P32521POWER SUPPLYDEGAUSSING COIL95000231SDDF 5 62 422u02121 3MAINS SWITCH350035013M33M33528100R65203521CHASSIS: L01.1E(PHILIPS)95012526BYD33D252810RAA12470n65221nBZX384-C2016V8(13V8)2520* 1500T4E.250V* 95021 Vcc0V Gnd21V3 Ctrl310n35207520TEA1507FREQUENCYCONTROLINPUTCONTROLCIRCUITBURSTDETECTOR1K22500470n3504+tZPB* 9508 * 95061 * 5501 4 2 * 5500 32 3DMF-2405* 9509* 3508220RSUPPLYMANAGEMENTVOLTAGECONTRLLEDOSCILLATOROVERTEMPERATUREPROTECTIOMPOWER-ONRESET1 4DMF-2820* 9507* 3507DSPHOT GROUNDLOGICCONTROLCIRCUITMAXIMUMON-TIMEPROTECTIONCOLD GROUND35061M5VALLEY-V NORMAL OPERATION2509(-V) STANDBY OPERATIONSTART-UPCURRENT SOURCESTART-UPCURRENT SOURCECURRENTSENSINGOUTPUTDRIVER3510tB57237100n352947KOVERPOWERPROTECTION5502SP48012-00"$" FOR MAINS 120V AC 170V (177V)220V AC 309V (317V)*65234567825061N414833nDrain 83USAONLYDriver 6 2V* 95033509FOR ITV ONLY0V"$"0VHVS 70VDemag 40VSense 52470R021335314K7352217522BC847B330K212V80V35232525P2350347R470pP22V / div DCV232259535322K235258K2250225012P14 6500GBU6J1 "$"2n22n27521STP7NB60FPDG3V353010K32522100n352456K5us / divS0V42503"$"252335260R2235273519270R330u25042n225052n21n25521652425081N5062470p25071n0R125271n6525P1 = "$"P3 = 16V8 (13V8)P4 = 3V3P5 = 12VP6 = 140V1N50622 3EAR23458917V37515TCET1103(G)41V7(12V)25151n25161n5520W80194165701515G5P181312111010V(7V7)129V(6V7)356917161514BZX384-C6V810K1V86581BAS21612V4MainSupplyGnd7542BC857B35662K225680u479V0V0V0V7580BC857B0V55623561100R55602565470p3541470R11V86541355222K65807541PDTC143ZT6569SB3406562EGP20DL0VBAS16VlotAux+13V25621nBAS2163580100K6561BY229X-6002559470p65406563BAS216BZX79-B6V2258122u3565330R470p6560 55643559100RBZX384-C2035421K5258047u25642m235671n5For AV Video3558330R35571K11V83K9 7562BC857B2560-3V2100n6567BZX384-C4V735488K225427540BC547B356068R356210K354535640R332566254047u2563256147u12V 111V5-3V215n3543120K39K35444K77560L78L33INGND65661N414820V356810K35638K23OUT27u3549470R3V325677564BC857B7561PDTC143ZT55613V20V47u2569100nP512V2346565BAV70P4P602511FOR ITV ONLY0282+3.9V+3.3VMainAuxAudioSupplyGnd+3.3VPOWER_DOWNA7-11A2-11140VMainSupplyVdefA2-64MainSupplyGndStdby_conA7-530 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 31

Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiorników satelitarnych Set-Top-BoxUk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiornikówsatelitarnych Set-Top-BoxJerzy Gremba, Sebastian GrembaW artykule poruszona zosta³a z³o¿ona problematykazabezpieczeñ uk³adowych nowoczesnych cyfrowychodbiorników satelitarnych przed: przeci¹¿eniaminapiêciowymi, ³adunkami elektrostatycznymi ESD,przeci¹¿eniami pr¹dowymi oraz przeci¹¿eniamitermicznymi. Zamieszczone zosta³y opisy typowychwyspecjalizowanych uk³adów scalonych oraz ichaplikacji w konfiguracjach przeznaczonych do zabezpieczeniacyfrowych odbiorników Set-Top-Box.1. WprowadzenieWspó³czesne odbiorniki cyfrowe przeznaczone do odbiorucyfrowej TV drog¹ satelitarn¹ stanowi¹ bardzo z³o¿one konstrukcje.Zastosowane w nich uk³ady scalone wielkiej skali integracji(VLSI) s¹ zrealizowane najczêœciej w technologii MOS, stosunkowowra¿liwej na skutki roz³adowania ³adunków elektrostatycznych(ESD). Z kolei ogromna gêstoœæ upakowania elementarnychbramek logicznych powoduje koniecznoœæ odprowadzaniaznacznej iloœci energii cieplnej. Kontrola tej energii bywa niekiedyutrudniona, w efekcie prowadzi to czasami do przeci¹¿eñtermicznych. St¹d z³o¿one urz¹dzenia, zawieraj¹ce czêsto drogieuk³ady scalone, wyposa¿ane s¹ w dodatkowe zabezpieczenia termiczne(przed nadmiernym wzrostem temperatury). Problematykata zwi¹zana jest w sposób oczywisty z wieloma problemamiserwisowymi dotycz¹cymi cyfrowych odbiorników satelitarnych.2. Zabezpieczenia obwodów zasilania LNBPolySwitchdeviceACinputPower supply ModemSet-Top BoxModem circuitPolySwitchdeviceMMotorRF signalCoaxialcableRys.1. Schemat aplikacyjny zabezpieczeñ obwodówzasilania LNB.Wspó³czesne satelity DBS transmituj¹ sygna³y z polaryzacj¹ko³ow¹ lewoskrêtn¹ oraz polaryzacj¹ ko³ow¹ prawoskrêtn¹lub polaryzacj¹ pionow¹ (V) oraz poziom¹ (H). Tego rodzajurozwi¹zanie umo¿liwia lepsze wykorzystanie pasma czêstotliwoœci(przesy³anie wiêkszej liczby kana³ów satelitarnych w tymsamym paœmie czêstotliwoœci), bez obawy o wystêpowanie interferencjis¹siedniokana³owej. Blok niskoszumny (LNB) jestmontowany w antenie satelitarnej. Odbita od czaszy wi¹zka mikrofalowajest doprowadzana do LNB, sk¹d po wzmocnieniu ikonwersji sygna³ satelitarny pierwszej czêstotliwoœci poœredniejdoprowadzany jest do odbiornika satelitarnego. Zasilaczodbiornika satelitarnego dostarcza za pomoc¹ kabla koncentrycznegonapiêcia zasilania LNB o typowej wartoœci +13V dla polaryzacjiprawoskrêtnej i pionowej oraz +18V dla polaryzacjilewoskrêtnej i poziomej. Typowa specyfikacja wiêkszoœci LNBwymaga napiêæ zasilania 13V ±5% oraz 18V ±5%, przy maksymalnympr¹dzie obci¹¿enia dla obu napiêæ siêgaj¹cym 400mA.Kabel koncentryczny ³¹cz¹cy LNB z odbiornikiem pe³nipodwójn¹ funkcjê: dostarcza sygna³ wielkiej czêstotliwoœci zLNB do odbiornika oraz napiêcia zasilania z odbiornika doLNB. Kabel koncentryczny oraz z³¹cza na obu jego koñcachnara¿one s¹ na uszkodzenia mechaniczne i atmosferyczne, prowadz¹cedo pogorszenia ich w³asnoœci transmisyjnych dla sygna³ówwielkiej czêstotliwoœci (przekraczaj¹cych czêstotliwoœæ2GHz) lub nawet ca³kowitej ich degradacji.Wszelkie zwarcia wystêpuj¹ce w linii LNB - odbiornik powoduj¹stany awaryjne uniemo¿liwiaj¹ce odbiór sygna³ów satelitarnych,a ponadto wywo³uj¹ przeci¹¿enia lub nawet uszkodzeniauk³adów zasilania odbiornika satelitarnego. Klasyczne zabezpieczenianadpr¹dowe z bezpiecznikami topikowymi maj¹ zasadnicz¹wadê, ¿e bezpieczniki tego typu ulegaj¹ trwa³emu uszkodzeniu,po wyeliminowaniu przyczyny zwarcia, nale¿y ingerowaædo wnêtrza odbiornika. Z powy¿szego wynik³a propozycjazastosowania zabezpieczeñ nadpr¹dowych regeneratywnych.Bezpieczniki tego typu, po wyeliminowaniu przyczyny przeci¹-¿enia odzyskuj¹ swoje normalne w³aœciwoœci przewodz¹ce.Na rysunku 1 przedstawiono schemat aplikacyjny typowegouk³adu zasilania obwodów LNB, sterowania po³o¿eniemanteny satelitarnej oraz wejœcia modemu odbiornika satelitarnegoSet-Top-Box. Elementem zabezpieczaj¹cym przed przeci¹¿eniamipr¹dowymi jest PolySwitch, który przyjmuje stanwysokiej rezystancji w stanach awaryjnych obwodu i powracaautomatycznie do stanu przewodzenia (niskiej rezystancji) poust¹pieniu awarii (w stanie normalnej pracy). Element ten oferowanyjest przez firmê Raychem. W przedstawionej aplikacjielement PolySwitch zabezpiecza nastêpuj¹ce obwody:· uzwojenie wtórne transformatora zasilania sieciowego,którego przeci¹¿enie pr¹dowe mo¿e byæ spowodowaneuszkodzeniem np. diod pó³przewodnikowych mostka prostowniczegolub zwarciem kondensatora elektrolitycznegofiltru zasilacza,· obwód wyjœciowy mostka prostowniczego przed przeci¹-¿eniem pr¹dowym spowodowanym przez obwody tunerai wspó³pracuj¹cy z nim LNB,· obwód sterowania silnikiem (motor) pozycjonowania czaszyanteny satelitarnej,· obwód wejœciowy modemu po³¹czonego z lini¹ telefoniczn¹.3. Zabezpieczenia cyfrowego odbiornikaSet-Top-Box firmy NPCLNBPrzyk³adem interesuj¹cej oferty zabezpieczeñ cyfrowychodbiorników STB s¹ elementy japoñskiej firmy Nippon PrecisionCircuit Inc. (w skrócie NPC). Na rysunku 2 przedstawio-TunerSERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 33

Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiorników satelitarnych Set-Top-BoxBUSTunerQPSKDemodulatorTemperatureSensorTS Decoder27MHzVCXOModem147*2580369#CardControllerESDProtectionCard I/FCPURTCESDProtectionandRC NetworkIEEE1284I/FMPEG 2AVDecoderSDRAMAudioDACNTSC/PALEncoderClockGeneratorVideoBufferAudioOutputVideoOutputRys.2. Schemat blokowy STB z obwodami zabezpieczeñ firmy NPC.no schemat blokowy odbiornika Set-Top-Box z obwodami zabezpieczeñtej firmy. S¹ to nastêpuj¹ce obwody:· obwód zabezpieczenia przed ³adunkiem elektrostatycznym(ESD Protection) umieszczony pomiêdzy czytnikiem kart(Card I/F) a sterownikiem (Card Controller),· obwód zabezpieczenia szyny g³ównej STB (BUS) od ³adunkówelektrostatycznych mog¹cych pochodziæ z interfejsustandardu IEEE1284 I/F, zrealizowany przez uk³adzabezpieczaj¹cy (ESD Protection and RC Network),· obwód zabezpieczenia termicznego zabezpieczaj¹cy przednadmiernym wzrostem temperatury (Temperature Sensor).Pierwsze dwa obwody wejœcia/wyjœcia odbiornika STB s¹nara¿one w sposób naturalny na ³adunki elektrostatyczne(ESD), ze wzglêdu na umieszczanie karty (czytnik Card) orazprzy³¹czanie do odbiornika urz¹dzeñ zewnêtrznych poprzezinterfejs IEEE1284.Uk³ad SM6500AA-2Uk³ad scalony SM6500AA-2 stanowi sieæ RC z obwodamizabezpieczeñ przed ESD dla równoleg³ego portu standarduIEEE1284 z wbudowanymi obwodami filtrów obci¹¿enia.Uk³ad ten jest w stanie zabezpieczyæ przed ESD o wartoœcinapiêcia ±8kV. T³umi równie¿ szumy pochodz¹ce od zak³óceñelektromagnetycznych (EMI). Oferowany jest w 28-koñcówkowejobudowie QSOP.Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu SM6500AA-2 przedstawionona rys. 3. Zawiera on 8 obwodów zabezpieczaj¹cychprzed ESD wyposa¿onych w rezystor pull-up oraz w 9 obwodówfiltrów obci¹¿eniowych wyposa¿onych w wejœcie/wyjœcie.Cechy uk³adu:· maksymalne napiêcie zasilania uk³adu wynosi 6V,· maksymalny pr¹d up³ywu diod Zenera: 1µA,· napiêcie klampowania w kierunku przewodzenia: 7.5V,· napiêcie klampowania w kierunku zaporowym: 7V,· maksymalna moc rozpraszana: 1W.Uk³ad SM6503AUk³ad SM6503A firmy NPC jest przeznaczony do zabezpieczeniaprzed skutkami roz³adowania ³adunków elektrostatycznych.Zawiera 5 obwodów z wbudowanymi elementamidiodowymi, umieszczonych w bardzo ma³ej, 6-koñcówkowejobudowie. Uk³ad ten znajduje zastosowanie w zabezpieczeniachzewnêtrznych obwodów interfejsów.Schemat struktury wewnêtrznej oraz opis funkcji wyprowadzeñuk³adu SM6503A przedstawiono na rysunku 4.Cechy uk³adu:· poziom zabezpieczenia przed ESD: ±12kV,· napiêcie klampowania: typowo 7.5V,· niska pojemnoœæ: typowo 10pF,· 5 obwodów zintegrowanych w jednej obudowie,· dwa typy obudowy: SM6503AD: 6-koñcówkowa SON,SM6503AH: 6-koñcówkowa SOT23-6.Uk³ady serii SM6610Uk³ady serii SM6610 firmy NPC stanowi¹ scalone czujnikitemperatury zrealizowane w bardzo ma³ej obudowie. Cechuj¹siê niskim napiêciem pracy oraz nisk¹ wartoœci¹ pobieranegopr¹du. Schemat blokowy i rozk³ad wyprowadzeñ uk³adówserii SM6610 przedstawiono na rysunku 5.Cechy uk³adów serii SM6610:· wysoka liniowoœæ: typowo ±0.5% w zakresie temperatur–20 do +80°C,· temperaturowy zakres pracy: -40 do 100°C przy napiêciuzasilania V DD = 2.7V,· maksymalny wyjœciowy pr¹d obci¹¿enia: ±250µA,· pobór pr¹du: typowo 5.5µA,· pobór pr¹du w stanie standby: maksymalnie 0.5µA,· dwa rodzaje obudów 4-koñcówkowych: SC82AB i VSP-4.Parametry techniczne uk³adów serii SM6610 przedstawionow tabeli 1.R128 27 26 25 24 23 22R1 R1 R1 R1 R121 2019R118R117R116R115DIO1Dioda 116DIO6Dioda 5CCCCCCR1CR1CCCCCDIO2Dioda 225VSSMasaDIO3Dioda 334DIO4Dioda 4R1R1R1R1R1C1CR2 R2 R2 R2R2R2 R2R2 C R2 CC2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14Rys.3. Schemat struktury wewnêtrznej uk³adu SM6500AA.Rys.4. Schemat struktury wewnêtrznejwraz z opisem funkcjiwyprowadzeñ uk³aduSM6503A.34 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiorników satelitarnych Set-Top-BoxVDD14 OUTVDD 14 OUTTabela 1. arametr techniczne uk³adów serii M 1VSS2VDDTemperaturesensorVSS3 PDNConstantcurrentsourceVSS 2Amplifier3 PDNOUTPDNRys.5. Schemat blokowy i wyprowadzeniauk³adów serii SM6610.Oznaczenieuk³aduSM6610AHSM6610ADSM6610BHSM6610BDSM6610LHSM6610LDSM6610MHSM6610MD4. Uk³ad zabezpieczenia portu równoleg³egoST1284-xxA8Uk³ad ST1284-xxA8 firmy STMicroelectronics stanowi scalonyport równoleg³y przeznaczony do zabezpieczenia portu równoleg³egostandardu IEEE1284 przed skutkami roz³adowania ³adunkuelektrostatycznego. Standard IEEE1284 rekomenduje kompatybilnoœæelektromagnetyczn¹ (EMC) dla tego typu interfejsu.Schemat struktury wewnêtrznej z elementami aplikacji uk³aduST1284-xxA8 przedstawiono na rysunku 6. W uk³ad wbudowanes¹ dwie komórki. Pierwsza komórka zapewnia liniê obci¹-¿enia, filtracjê EMI i zabezpieczenie ESD dla linii strobowania(Strobe) i linii danych (Data). Druga komórka zapewnia filtracjêEMI i zabezpieczenie przed skutkami ESD dla linii sterowania(Control) oraz linii Status. Z testów wynika, ¿e uk³ad zapewniaochronê przed skutkami ESD do ±8kV przy roz³adowaniu kontaktowymoraz ±15kV przy roz³adowaniu poprzez powietrze.Cechy uk³adu:· uk³ad zgodny ze standardem IEEE1284,· filtracja szumów EMI / RFI,· jeden uk³ad zapewnia dopasowanie obci¹¿eñ dla 8 linii danych,1 linii strobowania, 4 linii sterowania i 4 linii status,· zabezpieczenie od skutków roz³adowania ESD dla napiêæ±15kV (roz³adowanie poprzez powietrze),17 Select in16 Reset15 Error14 Autofeed1 Strobe2 Bit 13 Bit 24 Bit 35 Bit 46 Bit 57 Bit 68 Bit 79 Bit 8Vcc10 Acknowledge11 Busy12 Paper Out13 Select paper1220345679111314810VccVccST1284-xxA828272625242321191817161 14121513 2522GndRys.6. Schemat struktury wewnêtrznej z elementamiaplikacji uk³adu ST1284-xxA8.ObudowaSC82ABVSP-4SC82ABVSP-4SC82ABVSP-4SC82ABVSP-4W j ciowena iêcie [V]dla 25°Ws ó³cz nniktem eraturow[mV ° ]a iêcierac[V]Kompleksow¹ ofertê zabezpieczeñ przeznaczonych dla cyfrowychodbiorników typu Set-Top-Box (STB) zapewnia firmaLittelfuse (USA). Kilkuletnie istnienie na rynku konstrukcji typuSet-Top-Box przeznaczonych nie tylko do odbioru satelitarnego(STB-Satellite), ale równie¿ kablowych Set-Top-Box (STB-Cable),przeznaczonych do sieci CATV oraz Set-Top-Box telewizjiwysokiej rozdzielczoœci (STB-HDTV), pozwoli³o zgromadziæ doœwiadczeniew diagnozowaniu i tworzeniu ró¿nego rodzaju zabezpieczeñtych skomplikowanych urz¹dzeñ cyfrowych.Na rys. 7 przedstawiono schemat blokowy STB z obwodamizabezpieczeñ firmy Littelfuse. Symbole OV i OC zawartena tym schemacie oznaczaj¹: OV (Overload Voltage) - przeci¹¿enienapiêciowe, OC (Overload Current) - przeci¹¿eniepr¹dowe. Na podstawie tego schematu mo¿na wyró¿niæ nastêpuj¹ceobwody zabezpieczeñ:· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem napiêciowym i pr¹dowymwyjœcia sygna³u audio (Audio Output),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami napiêciowymi wejœciowychi wyjœciowych obwodów wielkiej czêstotliwoœci(RF Input i RF Output),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami wynikaj¹cymi z napiêciowychprzebiegów nieustalonych wyjœæ sygna³u wideo(Video Output),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami wynikaj¹cymi z napiêciowychi pr¹dowych przebiegów nieustalonych cyfrowychwyjœæ sygna³ów audio (Digital Audio Output),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami wynikaj¹cymi z napiêciowychi pr¹dowych przebiegów nieustalonych telefonicznychobwodów wejœciowych (modemu),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami wynikaj¹cymi z napiêciowychi pr¹dowych przebiegów nieustalonych obwodówzasilania sieciowego (AC 230V, 50Hz),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami wynikaj¹cymi z napiêciowychprzebiegów nieustalonych obwodów wyœwietlacza(Display),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniami wynikaj¹cymi z na-Rozdzielczoæ[° ]1.930 –10.7 1.0÷5.5 ±51.450 –8.2 2.4÷5.5 ±51.930 –10.7 4.0÷5.5 ±31.450 –8.2 2.4÷5.5 ±3· zabezpieczenie od skutków roz³adowania ESD dla napiêæ±8kV, (roz³adowanie poprzez kontakt),· maksymalne napiêcie zasilania: +5.5V,· pr¹d up³ywu przy napiêciu 5V: maksymalnie 10µA,· napiêcie przebicia Zenera: minimum 6V,· napiêcie przewodzenia przy I F = 50mA: typowo 0.9V.5. Zabezpieczenia cyfrowego odbiornikaSet-Top-Box firmy LittelfuseSERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 35

Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiorników satelitarnych Set-Top-Box67AC InputOCOVOVRF InputControlDemandLinear/Switch ModePower SupplyTunerA/DAnalogIF/AGCNTSC Analog Audio/VideoProcessor/DescramblerQAM/VSBDemodAudioSwitchVideo SwitchVideo D/AMPEG2/Video/AudioDecoderAudio Vol.ControlRFModulator34O V O VOC12OVOV O VOVAudioOutputVideoOutputDigitalAudioRFOutputRF modMicrocontrollerDRAMDisplay(Optional)Keypad89O V O VO OCV OVTelephone DialerModem5OCOVTelephoneReturnPathExpansionPort10O OC VO VI/O PortIR ReceiverFlash/ROMPCMCIA11O VO VRys.7. Schemat blokowy STB z obwodami zabezpieczeñ firmy Littelfuse.Tabela 2. tandard zabez iecze obowi¹zuj¹cedla odbiorników TBtandardMIL - STD-461IEC 801EIAJ IC121ANSI/IEEE C62.41IEC 61000-4O isOkreœla wymagania charakterystykinterferencji elektromagnetycznej systemów iwyposa¿eniaOkreœla szczegó³owe metody testowaniaOkreœla modele i metody testowaniaurz¹dzeñ w zwi¹zku ESDOkreœla udary linii zasilaj¹cych ACOkreœla wymagania odpornoœci urz¹dzeñoraz metody testowaniapiêciowych przebiegów nieustalonych i przeci¹¿eniamipr¹dowymi obwodów klawiatury steruj¹cej oraz portówrozszerzenia (Keyboard and Expansion Port),· zabezpieczenie przed przeci¹¿eniem wynikaj¹cym z napiêciowychprzebiegów nieustalonych obwodów interfejsuPCMCIA.Wspó³czesne odbiorniki Set-Top-Box wyposa¿one s¹ w z³o-¿one uk³ady scalone i inne elementy pó³przewodnikowe wra¿-liwe na roz³adowania elektrostatyczne (ESD) oraz stany przejœciowe(nieustalone) powstaj¹ce w wyniku ró¿nego rodzajuprze³¹czeñ zarówno w obwodach zasilania, jak i w obwodachsygna³owych. Do przebiegów nieustalonych mo¿na zaliczyæ:· udary pochodz¹ce od wy³adowañ atmosferycznych,· prze³¹czanie obci¹¿enia indukcyjnego,· „szpilki” komutacyjne,· przebiegi nieustalone zwi¹zane z ESD.Stany te pochodz¹ z wielu Ÿróde³ oraz przybieraj¹ zró¿nicowaneformy co do kszta³tu (stromoœci narastania), wartoœcinapiêæ, pr¹dów i ³adunków elektrycznych. Nag³a zmiana stanudowolnego obwodu elektrycznego wywo³ana jest przez napiêciowyprzebieg nieustalony generowany w oparciu o energiêzgromadzon¹ w elemencie obwodu. Zabezpieczenie przedprzeci¹¿eniem napiêciowym wynikaj¹cym ze stanu nieustalonegowymaga sklampowania impulsu energii lub poprzez st³umienietego impulsu przez element do wartoœci napiêcia dostatecznieniskiej w stosunku do wra¿liwoœci elementu.W tabeli 2 przedstawiono standardy okreœlaj¹ce normy zabezpieczeñ,metodologie testów obowi¹zuj¹ce dla odbiornikówSet-Top-Box. W tabeli 3 przedstawiono standardy telekomunikacyjneokreœlaj¹ce wymagania dla odbiorników Set-Top-Box.Elementy zabezpieczaj¹ceObwody odbiorników Set-Top-Box, wra¿liwe na wy³adowaniaESD s¹ zabezpieczane dwoma kategoriami elementów:· kategoria I - przeznaczonymi do ochrony przed przeci¹-¿eniami napiêciowymi,· kategoria II - przeznaczonymi do ochrony przed przeci¹-¿eniami pr¹dowymi.Do kategorii I zaliczane s¹ bezpieczniki oraz elementy polimerowePPTC (Polymer Positive Temperature Coefficient), stanowi¹cekategoriê ochrony przed przeci¹¿eniami pr¹dowymi.Do kategorii II nale¿¹ elementy produkowane przez firmêLittelfuse takie, jak:· warystory metalizowane MOV (Metal Oxide Varistor),· warystory wielowarstwowe MLV (Multilayer Varistor),· prostowniki sterowane SCR (Silicon Controlled Rectifier),· uk³ady diodowe (rodziny SP72x),· elementy zabezpieczenia przed udarami TVS (Thyristor/Zener Surgector),· elementy t³umi¹ce ³adunki PGS (Pulse Guard Suppressors).Tabela . tandard telekomunikac jneobowi¹zuj¹ce dla odbiornikówtandardTelcordia (Bellcore)GR-1089-COREUL 1950FCC 47 czêœæ 68ITU-T K20 & K21O isTBStandard bezpieczeñstwa dla aparaturyprzewodowej TELECOStandard bezpieczeñstwa wyposa¿eniatelekomunikacyjnego UL TelecomunicationOkreœla wymagania dotycz¹ce przeci¹¿eñ izabezpieczeñ dla sieci telefonicznych(obowi¹zuje w USA)Europejski standard bezpieczeñstwa dlatelekomunikacyjnej aparatury przewodowej(ITU - International Telecomunication Union )36 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiorników satelitarnych Set-Top-BoxUwaga: Szczegó³owe dane dotycz¹ce elementów zabezpieczaj¹cychfirmy Littelfuse mo¿na znaleŸæ pod adresem:www.littelfuse.com.Zasilanie sieciowe ACPodczas za³¹czania odbiornika STB do linii zasilania sieciowegopojawiaj¹ siê przebiegi nieustalone dotycz¹ce zarównopr¹du, jak i napiêcia. Zabezpieczenie nadpr¹dowe realizowanejest za pomoc¹ bezpieczników (fuse), natomiast zabezpieczenienadnapiêciowe - przy pomocy warystorów MOV t³umi¹cychprzepiêcia pochodz¹ce z sieci pr¹du zmiennego (AC).Na rysunku 8 przedstawiono sposób zabezpieczenia STBprzed stanami nieustalonymi pochodz¹cymi z linii zasilaniasieciowego AC z zastosowaniem warystorów MOV.NGFUSEPRIMARY MOVPROTECTION12 3SECONDARYMOVPROTECTIONRys.8. Sposób zabezpieczenia STB przed stanaminieustalonymi pochodz¹cymi z linii zasilaniasieciowego.LOADPrzedstawiona na tym rysunku konfiguracja po³¹czenia warystoróww dwóch sekcjach pierwszej (Primary MOV Protection)oraz drugiej (Secondary MOV Protection) przedzielonychfiltrem LC typu „pi”, zapewnia maksymalnie skuteczn¹ ochronêprzed skutkami przebiegów nieustalonych pochodz¹cych z siecizasilaj¹cej.ONOFFMENUOKCHANNELINFOZabezpieczenie obwodów klawiaturyKlawiatura s³u¿y do sterowania odbiornikiem Set-Top-Box.Odbiorniki s¹ w ni¹ wyposa¿ane pomimo powszechnego wykorzystywaniazdalnego sterowania na podczerwieñ. Doprowadzeniedo przycisku klawiatury znacznego ³adunku elektrostatycznego(pochodz¹cego od na³adowanego elektrostatycznie u¿ytkownika),mo¿e skoñczyæ siê przeniesieniem jego bezpoœrednio domikrokontrolera. Elementy zabezpieczaj¹ce, t³umi¹ce ³adunkielektrostatyczne powinny byæ w³¹czone szeregowo w linie ³¹cz¹cemikro³¹czniki klawiatury z mikrokontrolerem. Zabezpieczenieprzed ESD klawiatury odbiorników STB elementami seriiMLA model V5.5MLA1206 przedstawiono na rysunku 9.Elementy serii ML firmy Littelfuse zapewniaj¹ t³umienieudarów napiêciowych i zabezpieczaj¹ mikrokontroler przedprzebiegami nieustalonymi ESD. W przypadku znacznej liczbylinii koniecznych do zabezpieczenia stosowane s¹ elementyserii MLN lub serii SP72x przeznaczone do zabezpieczeniaprzed przebiegami nieustalonymi pochodz¹cymi od ESD. Obudowaelementu serii MLN (Multilayer Surface Mount Transient)zawiera cztery niezale¿ne elementy zabezpieczaj¹ce.Obudowy s¹ wykonane podobnie do stosowanych z przeznaczeniemdla uk³adów scalonych. Elementy serii ML s¹ oferowanew obudowach: 1210, 1206, 0805, 0603 oraz 0402.Zabezpieczenie obwodów wejœcia / wyjœcia sygna³uaudioWyjœcia lewego i prawego kana³u sygna³u audio zazwyczajwykorzystuj¹ gniazda typu RCA, przeznaczone do bezpoœredniegoprzy³¹czenia stereofonicznego zestawu audio, odbiornikaTV lub magnetowidu. Wyjœcia te nie s¹ zabezpieczone przed skutkamiESD, a wiêc obwody z nimi wspó³pracuj¹ce nara¿one s¹ nauszkodzenia. Niektóre odbiorniki Set-Top-Box wyposa¿one s¹w system Dolby Digital (AC3). Strumieñ danych tego systemunie jest zabezpieczony. Na rysunku 10 przedstawiono zabezpieczeniewyjœæ lewego i prawego kana³u sygna³u audio odbiornikaSTB za pomoc¹ elementu V18MLE0603 (Multilayer SurfaceMount ESD Suppressor / Filter Device). Element serii MLE przystosowanyjest do monta¿u powierzchniowego i pe³ni funkcjêt³umi¹c¹ dla ³adunków ESD oraz filtruj¹c¹ zak³ócenia.Audio Amp ICVI8MLE0603PinConnectorAudioOutputShield/ChassisGroundRys.10. Zabezpieczenie wyjœæ audio odbiornika STB zapomoc¹ elementu V18MLE0603.Napiêciowy zakres pracy elementu serii MLE wynosi do18V (zaprojektowany specjalnie dla przebiegów nieustalonychw wyniku ESD). Charakterystyka pojemnoœciowa elementu jestdostosowana do t³umienia wysokich czêstotliwoœci w filtrzedolnoprzepustowym. Z powy¿szego wynika, ¿e element spe³niazarówno funkcjê t³umi¹c¹ przebiegi nieustalone, jak i funkcjêfiltracyjn¹ dla przebiegów wielkiej czêstotliwoœci.Zabezpieczenie obwodów wejœcia / wyjœcia sygna³uwideoWejœcia i wyjœcia sygna³u wideo odbiorników STB s¹ realizowanepoprzez gniazda RCA Jack (sygna³ Composite Video)lub gniazdo S-Video/SVHS (dla sygna³u S-Video). W obutego typu gniazdach mog¹ pojawiæ siê wy³adowania ESD, wrezultacie mo¿liwe jest uszkodzenie wspó³pracuj¹cych z nimiobwodów sygna³u wideo. Na rys. 11 przedstawiono zabezpie-CHASSISGROUNDMICROCONTROLLERV5.5MLA1206Audio Amp ICPGB00110603PinConnectorAudioOutputShield/ChassisGroundRys.9. Zabezpieczenie przed ESD klawiatury odbiornikówSTB.Rys.11. Zabezpieczenie typowego wejœcia wideo odbiornikaSTB za pomoc¹ elementu PGB00110603.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 37

Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowych odbiorników satelitarnych Set-Top-Boxczenie typowego wyjœcia sygna³u wideo elementem PulseGuardSuppressor typ PGB00110603. Element ten cechuje siêbardzo ma³¹ pojemnoœci¹ (0.05pF przy 1MHz). Dla porównania,element SP724 ma pojemnoœæ 3pF, natomiast elementV5.5MLA0603 posiada pojemnoœæ 660pF.Zabezpieczenie przy³¹cza telefonicznegoWiele cyfrowych odbiorników STB wyposa¿onych jest wwejœcia telefoniczne przeznaczone do jednokierunkowej komunikacjiz Internetem (za poœrednictwem modemu) w celuzmiany oprogramowania odbiornika (upgrade software), obs³ugiró¿nego rodzaju us³ug drog¹ elektroniczn¹ (pay-per-view).Gniazda telefoniczne nara¿one s¹ na przyjmowanie z linii telefonicznejprzeci¹¿eñ napiêciowych i pr¹dowych, mog¹cychprowadziæ do obszernych uszkodzeñ odbiornika STB.Doziemne udary pochodz¹ce z wy³adowañ atmosferycznychmog¹ mieæ czêstoœæ 100 razy na sekund¹. Wy³adowaniaatmosferyczne pomiêdzy chmur¹ a ziemi¹ oraz pomiêdzychmurami mog¹ wystêpowaæ przy ró¿nicy potencja³ów przekraczaj¹cych100 milonów woltów.Wy³adowania atmosferyczne generuj¹ pola elektromagnetyczne,które poprzez sprzê¿enie z liniami telefonicznymi staj¹siê przyczyn¹ uszkodzeñ, niejednokrotnie maj¹cych charakterkatastroficzny. Na rysunku 12 przedstawiono podstawowysposób zabezpieczenia wejœcia telefonicznego odbiornika STB.TipRingFuse-436 or 461SGT3100SBTTo CPE EquipmentEx. Modems, Telephones,Fax Machines, Caller ID Boxes,Answering MachinesRys.12. Podstawowy sposób zabezpieczenia wejœciatelefonicznego odbiornika STB.Sposób ten zapewnia minimum zabezpieczenia wejœcia telefonicznego.W obwodzie zabezpieczenia zastosowano bezpiecznikiserii 436 lub 461 przystosowane do monta¿u powierzchniowegolub bezpieczniki rurkowe szklane 2AG. Tego rodzajuzabezpieczenie przeznaczone jest do ochrony przed przeci¹¿eniamipr¹dowymi, pochodz¹cymi od wy³adowañ orazprzebiegów nieustalonych w linii telefonicznej.Funkcjê t³umienia amplitudy udarów napiêciowych, czylizabezpieczenia przed przeci¹¿eniami napiêciowymi pe³ni elementSGT3100SBT firmy Littelfuse.Na rysunku 13 przedstawiono alternatywny sposób zabezpieczeniawejœcia telefonicznego odbiornika STB. Zastosowanymostek diodowy powoduje, ¿e wysokie napiêcia dodatnie mog¹byæ zmniejszone do wartoœci mniejszej od +5V. ElementSGTB3100SBT umo¿liwia klampowanie napiêæ przekraczaj¹cychwartoœæ 275V.W tabeli 4 przedstawiono zestawienie rodzajów zagro¿eñoraz sposobów zabezpieczeñ poszczególnych obwodów odbiornikaSTB.Uwaga: Tematyka skutków wy³adowañ elektrostatycznychESD, z punktu widzenia serwisu sprzêtu elektronicznego,zosta³a poruszona w artykule pt. „£adunki statyczne, a elementyMOS” w „SE” nr 2/2000.TipRingFuse-436 or 461or 2AG100A, 100VDiode Bridle(-)(~)(+)(~)SGT0640 orSGT0720SCTTo SLICor CircuitRys.13. Alternatywny sposób zabezpieczenia wejœciatelefonicznego odbiornika STB.Tabela . Zestawienie rodzajów zagro e oraz s osobów zabez iecze oszczególn ch obwodówodbiornika TBWej cie w j cieodbiornika TBEUdar ziorunarzebieginieustalonerzeci¹ eniemoc¹38 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003rzeci¹ enier¹dowerzeci¹ eniena iêcioweZasilanie sieciowe AC X Bezpiecznik MOVWyœwietlacz X MLA, MLEKlawiatura X X PPTC MLA, MLE, SP72xPort rozszerzenia X X PPTC PGSInterfejs PCMCIA X X PPTC PGSWyjœcie audio X MLA, MLEWejœcie RF X X MOV, Gas Discharge, Tubes, PGSWyjœcie RF X PGSWyjœcie wideo X MLN, MLA, PGSWyjœcie S-wideo X MLN, MLA, PGSPort USB (2.0) X PPTC PGSWyjœcie cyfrowe audio X MLA, PGSPrzy³¹cze telefoniczne X X X Bezpiecznik Mostek diodowy, Surgector Suppressor- ESD - wy³adowania elektrostatyczne- MOV (Metal Oxide Varistor) - warystor metalizowany oksydowany-MLV(Multilayer Varistor) - warystor wielowarstwowy- SCR (Silicon Controlled Rectifier) - sterowany prostownik krzemowy- TVS (Thyristor/Zener Surgector) - tyrystorowo-diodowy (Zener) element zabezpieczaj¹cy przed udarami- PPTC (Polymer Positive Temperature Coefficient ) - element polimerowy z dodatnim wspó³czynnikiem temperaturowym- PGS (Pulse Guard Suppressor) - ochronnik t³umi¹cy impulsy- Gas Discharge - ochronnik wype³niony gazem szlachetnym- Surgector Suppressor - t³umik wy³adowañ- MLN (Multilayer Surface Mount Transient) - wielowarstwowy element ograniczaj¹cy przebiegi nieustalone, montowany powierzchniowo- Multilayer Surface Mount ESD Suppressor/Filter Device - wielowarstwowy element t³umi¹co (dla ESD)-filtruj¹cy, montowany powierzchniowo}

Regulacje chassis MG5.1E AA firmy PhilipsRegulacje chassis MG5.1E AA firmy PhilipsMarian BorkowskiJednym z wielu typów chassis firmy Philips jestchassis MG5.1E AA, w które wyposa¿one s¹ miêdzyinnymi odbiorniki 46PP9501 i 55PP9501. Chassis torealizuje wiele ró¿norodnych funkcji, przez co stopieñskomplikowania poszczególnych obwodów jest znaczny.Równie¿ tryb serwisowy jest rozbudowany i umo¿-liwia regulacjê i ustawienia poszczególnych parametrówobrazu i dŸwiêku.Regulacje elektrycznePrzed przyst¹pieniem do regulacji, nale¿y odbiornik w³¹czyæco najmniej 15 minut wczeœniej (przez ten czas OTVCpowinien siê wygrzewaæ). Generalnie na p³ycie chassisMG5.1E AA zaznaczono punkty pomiarowe, które wyznaczaj¹miejsca dla dokonywania pomiarów. Dla ka¿dego blokufunkcjonalnego punkty te maj¹ inne oznaczenia i tak:· P1, P2, P3, ... umieszczone s¹ obrêbie zasilacza,· L1, L2, L3, ... dotycz¹ sterowania i stopnia koñcowegouk³adu odchylania poziomego,· F1K, F2K, F3K, ... sterowanie uk³adem odchylania pionowego,· F1F, F2F, F3F, ... blok kineskopu,· F1, F2, F3, ... stopieñ koñcowy ramki,· S1, S2, S3, ... uk³ad synchronizacji,· V1, V2, V3, ... uk³ady sygna³u wideo,· I1, I2, I3, ... uk³ady g³owicy i toru poœredniej czêstotliwoœci,· A1, A2, A3, ... tor sygna³u fonii,· C1, C2, C3, ... obwód sterowania,· T1, T2, T3, ... uk³ad teletekstu,· SC1, SC2, SC3, ... uk³ad poprawy wyrazistoœci obrazuprzez regulacjê prêdkoœci przesuwania siê wi¹zki elektronów(Scavem circuitry).Regulacja napiêcia 130VNapiêcie to nale¿y mierzyæ miêdzy mas¹ (po stronie wtórnejtransformatora przetwornicy) a punktem wspólnym dla elementów5304 i 5305. Napiêcie 130±0.5V nale¿y ustawiaæ potencjometremR3322.Regulacja wysokiego napiêciaRegulacji wysokiego napiêcia dokonuje siê za pomoc¹ potencjometru3973. Przy wygaszonym ekranie tak nale¿y ustawiæwysokie napiêcie, aby wynosi³o ono 30kV±200V.Regulacja czêstotliwoœci uk³adu wytwarzania wysokiegonapiêciaNa wstêpie nale¿y uniemo¿liwiæ wytwarzanie wysokiegonapiêcia. W tym celu, nale¿y wy³¹czyæ odbiornik i zewrzeæ domasy kolektor i bazê tranzystora 7952. Do nó¿ki 1 uk³adu 7900do³¹czyæ miernik czêstotliwoœci i w³¹czyæ OTVC, a nastêpniepotencjometrem 3902 ustawiæ czêstotliwoœæ na n.1 uk³adu 7900na 31.25kHz. Nastêpnie nale¿y wy³¹czyæ odbiornik i usun¹æza³o¿one zwory.Tryb serwisowyPodobnie jak wczeœniejsze typy chassis z serii MGx.x, równie¿chassis MG5.1E AA ma trzy rodzaje trybów serwisowych:· SDM (Service Default Mode) – ustawienia domyœlne,· SAM (Service Alignment Mode) – regulacje serwisowe,· CSM (Customer Service Mode) – regulacje dokonywaneprzez u¿ytkownika.W tryb SDM i SAM mo¿na wejœæ dwoma sposobami: przypomocy pilota serwisowego DST (Dealer Service Tool) typuRC7150, który mo¿e byæ stosowany do wszystkich wykonañchassis MG5.1E lub przez krótkotrwa³e zwarcie odpowiednichwyprowadzeñ z³¹cza 0356 na p³ycie SSP (Small Signal Panel).Na rysunku 1 przedstawiono umiejscowienie tego z³¹czaoraz sposób zwierania jego wyprowadzeñ dla wejœcia w odpowiednitryb.Tryb SDMW tryb SDM wchodzi siê przez zwarcie wyprowadzeñ 2 i3 z³¹cza 0356 lub przez naciœniêcie przycisku [ DEFAULT ]na pilocie serwisowym RC7150. Wejœcie w tryb SDM sygnalizowanejest wyœwietleniem komunikatu “SDM”. Aktywizacjatego trybu jest mo¿liwa przy wszystkich rodzajach pracyodbiornika oprócz sytuacji, gdy uszkodzeniu ulegnie procesorsteruj¹cy. W przypadku uaktywnienia trybu SDM przez chwilowezwarcie odpowiednich wyprowadzeñ na z³¹czu 0356 wodbiorniku nastêpuje blokada wszystkich zabezpieczeñ. TrybSDM charakteryzuje siê nastêpuj¹cymi cechami:SSP77707002Tuner11027751700375010356SAM 1SDM237300FEATURE BOXSHIELDINGRys.1. Umiejscowienie punktów umo¿liwiaj¹cychwejœcie w tryb serwisowy SDM i SAM.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 39

Regulacje chassis MG5.1E AA firmy Philips· obwody wejœciowe dostrojone zostaj¹ do czêstotliwoœci475.25MHz,· dla odbiorników przystosowanych do odbioru standardówBGLM wymuszony zostaje standard BG, a dla odbiornikówumo¿liwiaj¹cych odbiór standardów BGLL’I wybranyzostaje standard LL’,· ustawienia jaskrawoœci, kontrastu, nasycenia i odcienia koloru(hue) wynosz¹ 50%,· ustawienia dotycz¹ce dŸwiêku (tony niskie, wysokie i balans)wynosz¹ równie¿ 50%, ale si³a g³osu ustawiona zostajena 25%,· nieaktywne s¹ takie funkcje, jak: wy³¹cznik czasowy (sleeptimer), blokada przed nieuprawnionym u¿ytkownikiemoraz wyciszanie.Wyjœcie z trybu SDM nastêpuje po wy³¹czeniu odbiornikado stanu standby. Wy³¹czenie wy³¹cznikiem sieciowym niepowoduje wyjœcia z tego trybu, ponowne w³¹czenie odbiornikaspowoduje aktywacjê trybu SDM.Tryb SAMWejœcie w tryb SAM nastêpuje przez naciœniêcie przycisków:[3], [1], [4], [0] i [ OK] na pilocie RC7150, gdyodbiornik znajduje siê w trybie pracy lub w trybie SDM. Wejœciew ten tryb jest tak¿e mo¿liwe przez chwilowe zwarciewyprowadzeñ 1 i 2 z³¹cza 0356 (rys.1). Aktywacja trybu SAMsygnalizowana jest przez wyœwietlenie komunikatu “SAM”.Podobnie jak dla trybu SDM niemo¿liwe jest wejœcie w trybSAM, gdy uszkodzeniu uleg³ procesor steruj¹cy.Równie¿ i w tym przypadku, gdy wejœcie do trybu SAMnast¹pi³o przez zwarcie odpowiednich wyprowadzeñ z³¹cza0356 wszystkie zabezpieczenia s¹ nieaktywne. Wyjœcie z trybuSAM nastêpuje po naciœniêciu przycisku [ MENU ] lub wy-³¹czeniu odbiornika wy³¹cznikiem sieciowym. Tryb SAMumo¿liwia:· programow¹ regulacjê parametrów,· ustawienie opcji,· odczytywanie z bufora zarejestrowanych kodówb³êdów, ostatni kod b³êdu wyœwietlany jest z lewejstrony. Maksymalnie zapamiêtanych mo¿e byæ10 kodów b³êdów. Mo¿liwe jest równie¿ kasowaniebufora pamiêci kodów b³êdów,· sprawdzenie licznika czasu pracy,· sprawdzenie wersji oprogramowania. Litera E woznaczeniu chassis oznacza, ¿e chassis to zaprojektowanodla krajów europejskich.Odczytywanie z bufora kodów b³êdów mo¿e odbywaæsiê w dwojaki sposób. Jednym jest wyœwietlanieich na ekranie odbiornika w trybie SAM, oczywiœciegdy nie s¹ uszkodzone uk³ady odpowiedzialneza wyœwietlanie treœci obrazu. W tym przypadkuwyœwietlanych mo¿e byæ 10 ró¿nych kodów b³êdów.Na przyk³ad, gdy wyœwietlany jest kod 00000 oznaczato, ¿e nie ma w pamiêci zapisanych ¿adnych kodówb³êdów.Dla sekwencji 30000 oznacza to, ¿e jest jeden b³¹do kodzie 3, natomiast komunikat 23000 oznacza, ¿ew buforze zapisane s¹ dwa kody b³êdu. B³¹d o kodzie2 zosta³ zapisany jako ostatni, a bezpoœrednioprzed nim zapisany zosta³ b³¹d o kodzie 3. W tabeli 1przedstawiono przyporz¹dkowanie poszczególnymTabela 1. KodKodb³êdu2kodom b³êdów mo¿liwoœæ wyst¹pienia uszkodzenia konkretnychuk³adów.W przypadku, gdy ekran odbiornika jest ciemny, co zdarzasiê przy uaktywnieniu obwodów zabezpieczaj¹cych, kody b³êdówmog¹ byæ odczytane na pilocie serwisowym RC7150, aleprocesor steruj¹cy musi byæ sprawny, co sygnalizowane jestci¹g³ym œwieceniem zielonej diody LED i szybkim (5Hz) miganiemczerwonej diody LED. Uszkodzenie procesora steruj¹cegomo¿na rozpoznaæ po wolnym (1.25Hz) miganiu czerwonejdiody LED.W celu dokonania transmisji b³êdów z OTVC do pilotaserwisowego (DST), nale¿y:· na pilocie RC7150 nacisn¹æ przycisk [ DIAGNOSE ] wewszystkich trybach pracy oprócz SAM,· dla odczytania ostatniego, zapisanego kodu b³êdu nacisn¹æprzycisk [1] i trzymaæ pilot w odleg³oœci 5÷10cmod czo³a diody LED sygnalizuj¹cej stan standby, gdy¿ obokniej usytuowany jest uk³ad realizuj¹cy funkcjê wysy³aniaimpulsów w podczerwieni,· nacisn¹æ przycisk [OK].Kod b³êdu reprezentowany jest za pomoc¹ dwóch cyfr, którewyœwietlane s¹ kolejno na wyœwietlaczu RC7150 z przerw¹,po której nastêpuje ponowne wyœwietlenie pierwszej cyfrykodu. Je¿eli na wyœwietlaczu pojawi siê na przyk³ad 4 a potem7, oznacza to kod b³êdu 47. W celu odczytania kolejnych b³êdów,nale¿y nacisn¹æ na pilocie serwisowym przycisk [ DIA-GNOSE ] i przycisk numeryczny odpowiadaj¹cy jednemu z10 numerów b³êdu.Je¿eli niemo¿liwa jest komunikacja pilota z telewizoremna wyœwietlaczu pilota pojawi siê napis “ERROR 2”, nale¿yspróbowaæ jeszcze raz powtórzyæ próbê odczytu b³êdów, zmieniaj¹cnieco po³o¿enie pilota wzglêdem odbiornika.W przypadku, gdy w buforze b³êdów nie ma ¿adnego kodu,wyœwietlacz pilota zostanie wyciemniony.Uszkodzonb³êdów w chassis MG5.1Euk³adIC7008 (ST24E32 lubM24C32)Kodb³êduUszkodzon54 IC7621 (SAA4997)3 IC7003 (SAA5801) 55 IC7616 (SAA4996)5 U1102 (g³owica) 56 IC7803 (83C654)10 IC7208 (TEA6415) 57 IC7540 (TDA7438)11 IC7777 (TEA6422) 58 IC7600 (TDA7438)15 IC7501 (TDA9320H) 59 IC7570 (TDA7438)20 IC7300 (TDA9330H) 61 IC7690 (PCF8574)21 IC7402 (TDA9178) 67 Zasilanie 5V25 IC7751 (MSP3410D) 68 Zasilanie 8.6Vuk³ad26 IC7770 (SAA7712H) 70 Sprzê¿enie zwrotne ramki (rys.4)35 U1102 (g³owica) 71 Sprzê¿enie zwrotne linii (rys.4)36 IC7860 (PCF8574) 73Zabezpieczenie uk³aduodchylania poziomego37 IC7700 (SAB9079) 74Uk³ad zabezpieczenia przedwzrostem pr¹du kineskopu38 IC7501 (TDA9320) 76 Zabezpieczenie koñcówki fonii39 IC7991 (M24C04) 77 Zasilanie 3V FEATURE BOX40 IC7105 (83C751) 80 Zasilanie 8V g³owicy41 IC7620 (TDA7309) 81 IC102 (UPD65654GF-260)50 IC7611 (SAA4978H) 82 IC101 (M24C32)53 IC7626 (SAA4992) 83 IC7001 (TDA8444)40 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Regulacje chassis MG5.1E AA firmy PhilipsKasowanie zawartoœci bufora b³êdów mo¿na przeprowadziæw trybie SAM przez wybór pozycji RESET ERROR BUF-FER lub po naciœniêciu przycisków: [ DIAGNOSE ], [9] i[9] na pilocie RC7150.Regulacje w trybie SAMW celu ustawienia opóŸnienia sygna³u luminancji, nale¿yna wejœcie odbiornika podaæ sygna³ zawieraj¹cy pasy kolorowei w skali szaroœci oraz tak zmieniaæ wartoœæ parametru“Lum. Delay Pal”, dla sygna³ów nadawanych w standardachPAL i SECAM, a¿ zniekszta³cenia dla pasów kolorowych iczarno-bia³ych bêd¹ minimalne i takie same. Dla sygna³u NTSCtak¹ sam¹ regulacjê nale¿y przeprowadziæ zmieniaj¹c wartoœæparametru “Lum. Delay Bypass”.Wartoœæ parametru “EHT compensation” powinna wynosiæ0, a “Luma gain” równie¿ powinno byæ równe 1.Regulacja ARCz p.cz.Podczas regulacji nale¿y zwróciæ uwagê na komunikatyOSD, które przedstawiono w tabeli 2. Parametry out/in z tejtabeli informuj¹, czy jesteœmy poza „oknem” ARCz, czy te¿ wnim (in). Natomiast parametry high/low sygnalizuj¹, czy czêstotliwoœæARCz jest za du¿a, czy za ma³a.Najpierw nale¿y tak regulowaæ parametr “IF AFC”, ¿ebyznaleŸæ siê w „oknie” ARCz (in), nastêpnie tak go zmieniaæ,¿eby komunikat high i low pojawia³y siê na przemian.Regulacja napiêcia ARW dla g³owicyNa wejœcie antenowe nale¿y podaæ sygna³ o czêstotliwoœci475.25MHz o amplitudzie 2mV i tak zmieniaæ wartoœæ parametru“Tuner AGC”, aby napiêcie sta³e na wyprowadzeniu 1g³owicy wynosi³o 3.8V.Regulacja geometrii obrazuBêd¹c w dalszym ci¹gu w trybie SAM na wejœcie odbiornikapodaæ sygna³ kraty i wybraæ parametr “Normal Geometry”i ustawiæ optymaln¹ geometriê zmieniaj¹c wielkoœci, którychtypowe wartoœci dla normalnego obrazu s¹ nastêpuj¹ce:· V. Slope – 36,· V. Shift – 32,· V. Amplitude – 46,· V. S-Correction – 12,· H. Shift – 24,· H. Amplitude – 20,· East/West Parabola – 40,· East/West Corner – 13,· East/West Trapezium – 24,· Horizontal Parallelogram – 30.Tryb CSMChassis MG5.1E wyposa¿one jest w specjalny tryb u¿ytkownikaCustomer Service Mode, który na proœbê serwisantaTabela 2. Komunikat O odczas regulacjiR z .cz.„Okno” R z zêstotliwo æ R zOutHighInHighInLowOutLowCUSTOMER SERVICE MENU 11 SW Version ..........................2 Code 1 ... ... ... ... ...3 Code 2 ... ... ... ... ...4 LS Volume ..5 LS Brightness ..6 LS Contrast ..7 LS Colour ..8 LS Headphone ..9 Sharpness ..10 Dolby ....11 Surround mode ................Rys.2. Strona pierwsza trybu CSM.mo¿e byæ uaktywniony i wy³¹czony przez u¿ytkownika. Wprowadzenietego trybu ma u³atwiæ serwisantowi zorientowaniesiê jakiego rodzaju uszkodzenie wyst¹pi³o i je¿eli jest to kwestiapewnych regulacji, czy ustawieñ mo¿liwych do wykonaniaprzez u¿ytkownika poinformowanie go o tym, na przyk³adprzez telefon. W tym trybie nie ma mo¿liwoœci wykonywaniaregulacji parametrów, a jedynie zmiana wartoœci ustawieñ u¿ytkownika.Jest on przeznaczony tylko do odczytu danych.Uruchomienie trybu CSM nastêpuje po jednoczesnym naciœniêciuprzycisku [ MUTE ] na klawiaturze lokalnej odbiornikai na pilocie u¿ytkownika oraz przytrzymanie ich przez conajmniej 4 sekundy. Tryb CSM zostanie w³¹czony, gdy na ekranienie jest wyœwietlane ¿adne menu.Wy³¹czenie trybu CSM mo¿liwe jest przez naciœniêcie dowolnegoprzycisku na pilocie (oprócz przycisków [ p ], [ q ])lub na klawiaturze lokalnej odbiornika albo po wy³¹czeniu odbiornikawy³¹cznikiem sieciowym.Po w³¹czeniu trybu CSM na ekranie pojawia siê pierwszastrona menu, pokazana na rysunku 2. Wyjaœnione zostanie terazznaczenie poszczególnych linii (wierszy) tej strony:Linia 1: (SW Version) wersja oprogramowania – AAAABCX.Y,gdzie:· AAAA = nazwa chassis,· B = region przeznaczenia (E = Europa),· C = jêzyk,· X = g³ówny numer programu,· Y = numer wersji ni¿szej (sub version).Linia 2: (Code 1) w linii tej odczytaæ mo¿na piêæ ostatnichkodów b³êdów pobranych z bufora b³êdów.Linia 3: (Code 2) w tej linii wyœwietlanych jest piêæ pierwszychkodów b³êdów. Ostatnio zarejestrowany kod b³êduwyœwietlany jest z lewej strony tej linii. Poniewa¿, jak ju¿wczeœniej zaznaczono, zarejestrowanych mo¿e zostaæ 10kodów b³êdów, to w przypadku ich kompletu wszystkiepozycje w tej linii s¹ zajête. Je¿eli jest mniej zarejestrowanychkodów, wówczas pozycje z prawej strony tej linii s¹puste. Kody b³êdów wyœwietlane s¹ za pomoc¹ 3 cyfr. Wprzypadku, gdy nie ma ¿adnego b³êdu wyœwietlany jest napis“No Errors”.Linia 4: (LS Volume) w linii tej znajduje siê informacja o sileg³osu ostatnio ustawionej przez u¿ytkownika. Zakres wartoœcijakie mog¹ siê pojawiæ wynosi 0÷24, gdzie 0 odpowiadaca³kowitemu wyciszeniu, a 24 maksymalnej sile g³osu.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 41

Regulacje chassis MG5.1E AA firmy PhilipsLinia 5: (LS Brightness) jest tu informacja o wartoœci jaskrawoœciustawionej przez u¿ytkownika. Wartoœæ tej wielkoœcizawiera siê w granicach 0÷63, co odpowiada ca³emuzakresowi mo¿liwej regulacji jaskrawoœci. Jaskrawoœæmo¿na zmieniaæ za pomoc¹ przycisków [ t ], [ u ] na pilociepo naciœniêciu przycisku [ CZERWONY ] i wybraniubrightness.Linia 6: (LS Contrast) podobnie jak dla jaskrawoœci w linii 5,w tej linii wyœwietlana jest informacja o wartoœci kontrastuustawionej przez u¿ytkownika. Równie¿ wartoœci kontrastuzawieraj¹ siê w przedziale 0÷63. Kontrast mo¿na zmieniaæza pomoc¹ przycisków [ t ], [ u ] na pilocie po naciœniêciuprzycisku [ CZERWONY ] i wybraniu contrast.Linia 7: (LS Colour) w linii tej pojawia siê informacja o nasyceniu,zakres jej zmian wynosi 0÷63, co odpowiada pe³nemuzakresowi zmian nasycenia. Nasycenie mo¿na zmieniaæza pomoc¹ przycisków [ t ], [ u ] na pilocie po naciœniêciuprzycisku [CZERWONY] i wybraniu colour.Linia 8: (LS Headphone) w linii tej znajduje siê informacja owartoœci si³y g³osu, jaka zosta³a ustawiona dla s³uchawek.Wartoœæ ta zawiera siê w granicach 0÷24. Si³a g³osu w s³uchawkachmo¿e byæ zmieniona za pomoc¹ przycisków [ t ],[ u ] na pilocie po naciœniêciu przycisku [ ZIELONY ] iwybraniu headphone.Linia 9: (Sharpness) wyœwietlana jest informacja o „ostroœci”,której wartoœæ zawiera siê w przedziale 0÷7. W przypadkus³abego sygna³u antenowego ustawienie du¿ej wartoœcisharpness powoduje, ¿e na ekranie widoczne s¹ szumy.„Ostroœæ” mo¿na zmieniaæ za pomoc¹ przycisków [ t ],[ u ] na pilocie po naciœniêciu przycisku [ CZERWONY ]i wybraniu sharpness.Linia 10: (Dolby) w linii tej wyœwietlana jest informacja o zidentyfikowaniuw odbieranym sygnale fonii sygna³u informuj¹cegoo tym, ¿e jest ona nadawana w systemie Dolby.Je¿eli wykryto, ¿e jest to fonia w systemie Dolby, wyœwietlanyjest napis preset, a jeœli nie - pojawia siê napis notpreset. Informacja o systemie Dolby wysy³ana jest z nadajnikaza pomoc¹ oddzielnego bitu. Je¿eli bit ten nie zostanieodebrany lub niew³aœciwie zinterpretowany, wówczas wyœwietlanybêdzie napis not present chocia¿ fonia bêdzie nadawanaw systemie Dolby.Linia 11: (Surround Mode) informacja w tej linii sygnalizuje,czy u¿ytkownik wybra³ tryb surround. Je¿eli odbiornik niejest ustawiony na odbiór sygna³u fonii w systemie Dolbywtedy wyœwietlane w tej linii bêdzie „0”. W przeciwnymrazie wyœwietlany bêdzie napis Pro Logic, Dolby 3 Stereo,Hall lub Off. Tryb surround (przy w³¹czonym systemieDolby) mo¿na zmieniaæ za pomoc¹ przycisków [ t ], [ u ]na pilocie po naciœniêciu przycisku [ ZIELONY ] i wybraniuSurround settings.Po naciœniêciu przycisku [ q ] na pilocie znajduj¹cym siêna wyposa¿eniu odbiornika przechodzi siê na stronê drug¹ trybuCSM. Stronê tê przedstawiono na rysunku 3. Na stronie tej jestkontynuowane sprawdzanie wartoœci ustawieñ dokonanychprzez u¿ytkownika.Linia 12: (RearVolume) w tej linii mo¿na odczytaæ wartoœæ si³yg³osu ustawionej w g³oœnikach systemu surround. Wartoœæta zmieniaæ siê mo¿e od 0 do 63, co odpowiada pe³nemuzakresowi jej zmian. Wartoœæ si³y g³osu surround mo¿nazmieniaæ za pomoc¹ przycisków [ t ], [ u ] na pilocie poCUSTOMER SERVICE MENU 212 Rear Volume .13 Centre Volume .14 DNR ...15 Noise Figure .16 Digital option .....17 Colour System .....18 TN System ....19 Audio System ....20 Tuned bit ....21 Speaker confg. ....22 DVD ................Rys.3. Strona druga trybu CSM.naciœniêciu przycisku [ ZIELONY ] i wybraniu Surroundsettings, a nastêpnie Rear volume. Cecha ta jest dostêpna,gdy tryb surround jest w Dolby Pro Logic lub Hall.Linia 13: (Centre Volume) si³a g³osu w g³oœniku centralnym.Zakres zmian wynosi 0÷63. Si³ê g³osu mo¿na zmieniaæ zapomoc¹ przycisków [ t ], [ u ] na pilocie po naciœniêciuprzycisku [ ZIELONY ], wybraniu Dolby Pro Logic i centrevolume. Regulacja ta jest mo¿liwa, gdy surround jest wtrybie Dolby Pro Logic lub Dolby 3 Stereo.Linia 14: (DNR – Dynamic Noise Reduction) jest tu informacjao ustawieniu parametru DNR (redukcja szumów) dla wybranejtransmisji. Mo¿liwe s¹ nastêpuj¹ce ustawienia:· off, min, lub max,· off lub automatic dla chassis z automatyczn¹ redukcj¹ szumów.Zmiana ustawienia jest mo¿liwa za pomoc¹ przycisku[ DNR ] na pilocie.Linia 15: (Noise Figure) w linii tej odczytaæ mo¿na wartoœæstosunku sygna³/szum. Wartoœæ ta zawiera siê w granicach0÷255. Wartoœæ „0” oznacza, ¿e sygna³ jest dobry, dla œredniejjakoœci sygna³u wartoœæ ta wynosi 127, a przy s³abymsygnale jest równa 255. W linii tej pojawia siê wartoœæ, gdyDNR jest ustawione na off/automatic.Linia16: (Digital Option) wyœwietlone jest ustawienie cyfrowejczêœci odbiornika: 100Hz, Digital Scan lub NaturalMotion. Cyfrowe opcje mo¿na zmieniaæ za pomoc¹ przycisków[ t ], [ u ] na pilocie po naciœniêciu przycisku[ CZERWONY ] i wybraniu digital options.Linia 17: (Colour System) jest tu informacja o rodzaju transmisjisygna³u chrominancji. Nastêpuj¹ce komunikaty oznaczaj¹:· black and white – brak podnoœnej koloru (obraz czarnobia³y),· PAL – odbierany jest sygna³ koloru nadawany w standardziePAL,· SECAM - odbierany jest sygna³ koloru nadawany w standardzieSECAM,· NTSC - odbierany jest sygna³ koloru nadawany w standardzieNTSC.Linia 18: (TV System) w linii tej wyœwietlana jest informacja ostandardzie w jakim nadawany jest sygna³ wideo, poszczególnekomunikaty oznaczaj¹:42 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Regulacje chassis MG5.1E AA firmy Philips· BG – standard BG,· DK – standard DK,· I – standard PAL I,· L – standard SECAM L,· M38.9 – standard NTSC M z podnoœn¹ 38.9MHz,· MN – standard NTSC M.Linia 19: (Audio System) pojawia siê w tej linii informacja osystemie fonii:· Sound Muted – brak fonii,· Dolby Pro Logic – odbierany sygna³ fonii nadawany jestw systemie Dolby Pro Logic,· Mono – fonia monofoniczna,· Stereo – fonia stereofoniczna,· Dual I – dŸwiêk 1 sygna³u dwudŸwiêkowego,· Dual II - dŸwiêk 2 sygna³u dwudŸwiêkowego,· Digital Mono – fonia cyfrowa monofoniczna,· Digital Stereo – fonia cyfrowa stereofoniczna,· Digital Dual I – dŸwiêk 1 sygna³u cyfrowego dwudŸwiêkowego,· Digital Dual II - dŸwiêk 2 sygna³u cyfrowego dwudŸwiêkowego.Linia 20: (Tuned Bit) pokazywana jest tu informacja o sposobiestrojenia i zapamiêtania stacji telewizyjnych. Je¿eli wyœwietlanyjest komunikat Yes oznacza to, ¿e przeszukiwaniei zapamiêtanie wykonane zosta³o rêcznie (manualnie). Pow³¹czeniu odbiornik dostraja siê do tak ustawionego programui je¿eli zakoñczy siê to sukcesem, wyœwietlony zostaniekomunikat No.Linia 21: (Speaker configuration) informacja ta podaje sposóbskonfigurowania g³oœników. Je¿eli nie jest ustawiony systemDolby, wyœwietlane jest „0”. W przypadku aktywnegosystemu Dolby, wyœwietlane jest: Full internal, L/R external,Surround external lub Full external. Dla systemu Dolbykonfiguracja g³oœników mo¿e byæ zmieniana za pomoc¹przycisków [ t ], [ u ] na pilocie po otwarciu menu instalacyjnegoi wybraniu set-up. Menu instalacyjne mo¿e byæuruchomione po jednoczesnym naciœniêciu przycisków [ TI-MER ] i [ POWIÊKSZANIE TXT ]. Jest to mo¿liwe wodbiornikach z uk³adem Dolby.Linia 22: (DVD) w linii tej pojawia siê informacja o konfiguracjidla DVD. Je¿eli wyœwietlany jest komunikat Present,sygna³ jest dobrej jakoœci i wartoœci zmieniane s¹ automatycznie.Parametr DVD mo¿e byæ zmieniany za pomoc¹przycisków [ t ], [ u ] na pilocie po otwarciu menu instalacyjnego.Otwarcie menu instalacyjnego zosta³o opisaneprzy omawianiu komunikatów w linii 21.Przyk³ady wykorzystania trybu CSMTryb ten jest przydatny w wielu przypadkach, ale ze wzglêduna oszczêdnoœæ miejsca podanych zostanie kilka przyk³adowychsposobów jego wykorzystania.Obraz zaszumiony („œnieg”)Je¿eli na ogl¹danym programie na ekranie jest „œnieg”, nale¿ywybraæ liniê 15 (Noise Figure) i sprawdziæ jaka wartoœæjest w niej wyœwietlana. Je¿eli wartoœæ ta wynosi 127 lub wiêceji tyle samo wynosi na innych programach, nale¿y sprawdziæinstalacjê antenow¹.Bia³e linie wokó³ znaków teletekstuJednym ze sposobów jest wybór linii 9 (Sharpness) i zredukowanie„ostroœci”. Nowa wartoœæ zostanie automatyczniezapamiêtana na wszystkich kana³ach.Brak koloruWybraæ liniê 17 (Colour System) i sprawdziæ, czy przypadkiemodbiornik nie jest ustawiony na odbiór obrazu czarno-bia³ego(Black and White). Jeœli tak nie jest, koniecznie trzebasiê upewniæ, czy wybrany system odbioru jest w³aœciwy dlaobszaru, w którym siê znajdujemy. W instrukcji obs³ugi nale-¿y sprawdziæ dla jakiego regionu przeznaczony jest nasz telewizori ewentualnie skorygowaæ ustawienia w linii 17. Skontrolowaænale¿y równie¿ parametry wyœwietlane w linii 18 (TVSystem). Ustawienia z linii 17 i 18 sprawdziæ nale¿y równie¿,gdy kolory s¹ niew³aœciwe lub gdy obraz jest niestabilny.Czy jest napiêciena wypr. 1 z³¹cza1509na moduleHV SCANTAKCzy jeststerowanie Vna wypr.5z³¹cza 1509TAKCzy na n.8uk³adu 7900napiêcie jestwiêksze od 4.8VTAKSprawdziæ uk³adsprzê¿eniazwrotnego HVSprawdziæ na modulekineskopu:5900, 7907 i 7908NIETAKTAKSprawdziæ modu³ SSP( Small Signal Panel)Czy napiêcie nakatodzie diody 6904jest wiêksze od 28Vpodczas w³¹czaniaodbiornikaNIECzy napiêcie nan.1uk³adu 7902 jestmniejsze od 3.5Vpodczas w³¹czaniaNIETAKSprawdziæuk³ad 7900NIENIECzy na n.16uk³adu 7902jest stan niski(oko³o 0V)NIECzy jest sygna³wyjœciowy na n.1uk³adu 7900TAKSprawdziæobecnoœæ napiêciana anodzie diody6502TAKCzy jest sygna³sterowania Vna katodziediody 6552TAKSprawdziæ: 7953, 7901,7904, 7903, 7502,NIESprawdziæ:7802, 7801, 7801NIESprawdziæ: 3867, 6850i stopieñ wyjœciowyramkiNIECzy jest sygna³steruj¹cy na kolektorzetranzystora 7952NIESprawdziæ: 7952 i 7909Sprawdziæ uk³ad 7902Rys.4. Algorytm sprawdzenie uk³adów sprzê¿enia zwrotnego(kody b³êdu: 70, 71).TAKSprawdziæ: 7905, 3934na module kineskopu}SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 43

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Samsung CK5373T chassis SCT11Naprawy dla dociekliwychOTVC Samsung CK5373T chassis SCT11DKarol Œwierc„W OTVC Samsung CK5373T chassis SCT11D uszkodzi³siê IC301 (TDA8356) i R410 (0R22). Sprawdzi³em elementywokó³ TDA8356, wymieni³em IC301 i R410. Odbiornik dzia-³a³ 3 miesi¹ce i ponownie uszkodzi³o siê to samo. Zauwa¿y-³em, ¿e w trybie standby napiêcie na DZ801 jest znacznie zawy¿one(widaæ œlady przegrzania na p³ycie przy DZ801). Wczasie normalnej pracy napiêcie A2 wynosi oko³o 125V. Korzystaj¹cz jednej porad doci¹¿y³em przetwornicê rezystorem4k5 równolegle do DZ801. Napiêcie w trybie standby spad³odo 140÷144V. Jeszcze raz sprawdzi³em elementy aplikacji uk³aduIC301. Wymieni³em IC301 i R410. Odbiornik dzia³a³ 3 miesi¹cei ponownie siê uszkodzi³. Przerwa do kolejnej usterkitym razem trwa³a 6 miesiêcy. Ostatnio zwiêkszy³em powierzchniêradiatora, przykrêcaj¹c miedziany radiator do oryginalnegoaluminiowego. Odbiornik dzia³a³ 2 dni. Po ostatniej naprawiezauwa¿y³em na obrazie testowym, ¿e po 15 minutach zawiniêciuulega dó³ obrazu - 0.5cm, a po 3 godzinach 3cm.Mocno grzeje siê IC301, ale tak samo grza³ siê do tej pory, winnych odbiornikach uk³ad grzeje siê jeszcze bardziej i wszystkojest w porz¹dku. Dokona³em pomiaru napiêæ nawyprowadzeniach IC301 po 15minutach i po 3 godzinach odmomentu w³¹czenia:n.1 2.5V 2.4Vn.2 2.5V 2.37Vn.3 16.2V 16.1Vn.4 7.8V 7.8Vn.5 0V 0Vn.6 42.6V 42.4Vn.7 8.1V 8.2Vn.8 0.2V 0.3/0.4Vn.9 7.8V 7.8VZastosowany by³ uk³ad TDA8356, na schemacie jestTDA8356/N4. Czy to ma jakieœ znaczenie? Napiêcia Vout1(2.4V) i Vout2 (2.37V) ró¿ni¹ siê minimalnie. Czy to mo¿ebyæ przyczyn¹ uszkadzania siê IC301? W uk³adzie fabryczniebrak diod DZ301 i DZ302.”W tym przypadku napiêcie wyjœciowe zasilacza w trybiestandby nie ma znaczenia. Równie¿ przyczyny usterki nie nale¿ydopatrywaæ siê w uk³adzie zasilacza-przetwornicy. Ró¿-nic miêdzy TDA8356 i .../N4 nie znam. Natomiast jedno Panaspostrze¿enie jest bardzo cenne: “… po pewnym czasie ulegazawiniêciu dó³ obrazu, … 0.5cm, … 3cm”. Jeœli przyjrzy siêPan dok³adnie temu fragmentowi ekranu, zapewne stwierdziPan, ¿e nie jest to tylko zawiniêcie. Towarzyszy temu z pewnoœci¹„szarpanie linii”, niejednakowe i zmieniaj¹ce siê odleg³oœcimiêdzy poszczególnymi liniami. To objaw sprzêganiasiê stopnia koñcowego wzmacniacza odchylania ramki, bardzo„niezdrowy” dla jego pracy i bêd¹cy z pewnoœci¹ przyczyn¹jego uszkadzania. Na oscyloskopie bêdzie wygl¹da³o totak, ¿e na prawid³owy przebieg o czêstotliwoœci ramki, w jegofragmencie tu¿ przed powrotem bêdzie na³o¿ony przebieg oczêstotliwoœci znacznie wy¿szej. Mo¿e to byæ wy¿sza lub ni¿-sza czêstotliwoœæ od odchylania poziomego, nie ma to istotnegoznaczenia. Uk³ad wzmacniacza odchylania pionowego pracujena granicy stabilnoœci i we fragmencie punktu jego pracyodpowiadaj¹cemu kreœleniu dolnych linii i dodatkowo po czasie,co nale¿y rozumieæ pod wp³ywem termicznych zmian parametrówdowolnych elementów (uk³adu scalonego i/lub elementówbiernych w jego aplikacji) staje siê niestabilny.Skoro mowa o stabilnoœci, to trzeba spojrzeæ, jak zamykasiê ujemne sprzê¿enie zwrotne i dlaczego staje siê ono „dodatnie”.Te teoretyczne informacje musz¹ znaleŸæ siê w rzetelnejodpowiedzi, zacznê jednak od przyk³adów ze swojej praktykiserwisowej. Mia³em dwa takie przypadki. Jeden to OTVC OrionColor 612VT. Nietypowy odbiornik jak dla tej firmy, ramka naTDA8170. Objawy by³y identyczne do tych, które przytaczaPan w liœcie. Objaw wystêpowa³ równie¿ po wygrzaniu odbiornika,a po dodatkowym podgrzaniu suszark¹ do w³osów(uk³adu scalonego) zawiniêcie ze strzêpieniem podnosi³o siênawet do 1/3 ekranu. Podgrzanie by³o potrzebne jedynie jako„inicjacja”, gdy¿ dalej uk³ad grza³ siê tak mocno, ¿e po dotkniêciuparzy³ mimo sporego radiatora, który w tym odbiornikustanowi ramka chassis. Gdy trafi³ do mojego serwisu mia³równie¿ dokrêcon¹ spor¹ blachê w pobli¿u miejsca mocowaniauk³adu scalonego, a jakoœæ p³ytki drukowanej wskazywa³ana wielokrotn¹ jego wymianê (praktycznie brak œcie¿ek, którezastêpowa³y druty). W tym odbiorniku sprawê za³atwi³a wymianadwóch kondensatorków: CF3 i CF8. To w aplikacjiTDA8170: na wejœciu - nó¿ka 1 i miêdzy wyjœcie - nó¿ka 5 irezystor sprzê¿enia zwrotnego. Zapewne winny by³ jeden, alewymieni³em oba i nie jestem teraz w stanie powiedzieæ, któryby³ w³aœciwym winowajc¹.Drugi przypadek tej kategorii to równie¿ Samsung, ale 100-hercowy, „wielka koby³a”, a wiêc naprawia³em w domu klienta.Objaw zg³oszony to: pulsuje dioda LED, brak obrazu idŸwiêku. To by³ objaw wy³¹czania przetwornicy (by³y tam oddzielnedwie, standbyowa na TOPSwitchu i g³ówna wykonanana elementach dyskretnych) spowodowany aktywnym sygna-³em „ochrony” (vertical guard). Odpowiedzialnym za ten stanrzeczy by³ uszkodzony TDA8351 (bardzo podobny w aplikacjido TDA8356). Po jego wymianie objaw taki jak Pan opisuje.Mimo, ¿e usterkê usun¹³em, jeszcze mniej na ten temat mogêpowiedzieæ. Naprawia³em bez schematu i trafi³em „na œlepo”.Jakiœ 22nF i mogê siê jedynie domyœlaæ, w którym miejscuaplikacji scalaka.Oczywiœcie mo¿na zaleciæ w Pana przypadku i taki tokpostêpowania, w koñcu jest tam raptem kilka tego typu kondensatorówi mo¿na je wymieniaæ metod¹ prób i b³êdów. Jednakgdybym na tym zakoñczy³, nie by³aby to odpowiedŸ pe³na,a zapewne niejeden z Czytelników okreœli³by j¹ jako „ma³opowa¿n¹”. Zatem spójrzmy na sprzê¿enie zwrotne w uk³adzieramki TDA8356.W tym celu proponujê pos³u¿yæ siê schematem blokowymstruktury wewnêtrznej tego uk³adu uwidocznionym w bazieBPS lub w ksi¹¿ce „Uk³ady odchylania pionowego, poziome-44 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Samsung CK5373T chassis SCT11go i korekcji”. Widzimy tam, ¿e uk³ad sterowany jest przeciwsobnymsygna³em pr¹dowym; na wejœciu klasyczny uk³ad lustrapr¹dowego i wzmacniacz z przeciwsobnym wyjœciem równie¿typu pr¹dowego. Niech nas zatem nie zmyli symbolwzmacniacza operacyjnego. Symbol jest poprawny, ale niemo¿e to byæ klasyczny operational amplifier, lecz konstrukcjazbli¿ona do nowatorskich i w pewnym sensie modnych ostatniowzmacniaczy pr¹dowych. Nie rozwijaj¹c dalej tego tematu(a jest on wart opracowania), widzimy, i¿ oba wyjœcia buforowanes¹ dwoma wzmacniaczami operacyjnymi. To ju¿ bêd¹klasyczne voltage feedback amplifiery. Buforowane s¹ one zkolei klasycznymi przeciwsobnymi wtórnikami dla uzyskaniadu¿ej wydajnoœci pr¹dowej i niskiej impedancji wyjœciowej.Zatem wyjœcie jest przeciwsobne i nie ma œciœle ustalonegopotencja³u wzglêdem masy. Konstrukcja ta implikuje sta³opr¹dowesprzê¿enia cewek odchylaj¹cych. Uk³ad ma dwa napiêciazasilaj¹ce: oko³o 15 i 45V (wartoœci typowe i zastosowanew uk³adzie OTVC Samsung CK5373T, choæ scalak ten mo¿epracowaæ w doœæ szerokim zakresie obu napiêæ zasilania).Napiêcie wy¿sze nazywane zasilaniem generatora powrotówjest oko³o 3-krotnie wy¿sze od VP, co stanowi wydajniejszymechanizm od tradycyjnego i jak do tej pory najbardziej popularnegobootstrapu. Nazwa „napiêcie generatora powrotów”ma swoje uzasadnienie i na schemacie blokowym strukturywewnêtrznej TDA8356 widzimy równie¿ uk³ad powoduj¹cyuaktywnienie tego¿ napiêcia jako zasilanie bufora wyjœciowegotylko na czas powrotu. Z tym fragmentem uk³adu wspó³pracujerównie¿, wart uwagi z serwisowego punktu widzenia,generator sygna³u „ochrony”. Jednak najwa¿niejsze jeszcze niezosta³o powiedziane. Jak zamyka siê sprzê¿enie zwrotne ? Dotego celu s³u¿y wzmacniacz operacyjny (ten, to te¿ nie klasycznyvoltage feedback amplifier), kontroluj¹cy pr¹d w obwodziecewek odchylaj¹cych. Zamkniêcie pêtli sprzê¿eniazwrotnego polega na równowa¿eniu siê pr¹dów +-I S i -+I T wyjœæobu wzmacniaczy (tego¿ i wejœciowego). Zatem ca³a pêtla zawierasiê w TDA8356. W tym miejscu warto siê na momentzatrzymaæ i dodaæ parê spostrze¿eñ. Niew¹tpliwie taka konstrukcjatego, jak i innych nowych wzmacniaczy mocy ramkipodyktowana jest wzglêdami ogólnej konstrukcji odbiornikatelewizyjnego, w którym brak potencjometrów regulacyjnychi wszystkie regulacje odbywaj¹ siê programowo w trybie serwisowym.Tutaj generator ramki znajduje siê w M52777SPA iwszelkie regulacje wymagane dla odchylania pionowego (amplitudaodchylania, liniowoœæ typu slope i typu korekcji S orazcentrowanie w pionie, nawiasem mówi¹c ³atwo osi¹galne tylkow konstrukcji ze sta³opr¹dowym sprzê¿eniem cewek) odbywaj¹siê tutaj. Zatem, brak jest sprzê¿enia zwrotnego miêdzyuk³adem generatora i stopniem mocy. Fakt ten jest pocieszaj¹cyz serwisowego punktu widzenia, gdy¿ lokalizacja usterkiw uk³adach zapêtlonych jest zawsze trudniejsza. Natomiastmniej pocieszaj¹cym spostrze¿eniem (z tego samego punktuwidzenia) jest fakt, i¿ wyjœcie generatora jest równie¿ przeciwsobnei co gorsza typu pr¹dowego.Po ogólnej charakterystyce uk³adu, skoro spodziewamy siêb³êdu w pracy pêtli sprzê¿enia zwrotnego (a jest bardzo ma³oprawdopodobne, aby by³o inaczej) zwróæmy uwagê na elementykszta³tuj¹ce charakterystykê amplitudowo-fazow¹ tego¿ feedbacku.I tu, po przyjrzeniu siê schematowi telewizora Samsungchassis SCT11D (DW_SE 8/2001) konsternacja. Takichbrak! Kszta³towanie owej charakterystyki odbywa siê wewn¹trzTDA8356 i maj¹ to zapewniæ kondensatorki uwidocznione wlokalnym sprzê¿eniu zwrotnym wzmacniaczy wysterowuj¹cychbufory wyjœciowe. Jakie wnioski z powy¿szych spostrze¿eñ?A wiêc, teoria wnosi tu jednak poprawkê do uwag wysuniêtychna wstêpie, na podstawie praktyki serwisowej. Ale skoronie ma zewnêtrznych elementów kszta³towania charakterystykipêtli, to co mo¿e powodowaæ jej niestabilnoœæ? B³êdu nale-¿y dopatrywaæ siê w impedancji obci¹¿enia lub wejœcia. Obci¹¿eniejest oczywiœcie indukcyjne. Uk³ady z obci¹¿eniem indukcyjnyms¹ z zasady stabilne. Jednak i tutaj stwierdzenie „zzasady” nale¿y rozumieæ bardzo oglêdnie. Bardzo istotne jest,jak dok³adnie zamyka siê pêtla. Proszê zwróciæ uwagê i¿ dwójnikL-R wnosi biegun dok³adnie tak samo jak dwójnik R-C. Terozwa¿ania „z gruntu” teorii zasadniczej, nale¿y sobie w tymmiejscu podarowaæ, a zwróciæ uwagê na elementy maj¹cewp³yw na ów „biegun” (czytaj: na usterkê).Wbrew pozorom, elementów tych jest niema³o. Zwrócê tuuwagê na kondensatory i dodatkowe cewki w obwodzie cewekodchylaj¹cych. W koñcu, jak wynika z wy¿ej przytoczonegoopisu struktury wewnêtrznej TDA8356, pêtla nie porównujepr¹du cewek z pi³ozêbnym przebiegiem pr¹du I drive , aleporównuje spadek napiêcia na rezystorze niskoomowym R302.Pomiary mog¹ byæ tu utrudnione z uwagi na to, i¿ komparator,a œciœlej wzmacniacz operacyjny z wejœciami na wyprowadzeniach9 i 4 uk³adu scalonego jest typu floating (p³ywaj¹cy).Zatem bêdê kontynuowa³ wydedukowanie przyczyny usterkina gruncie rozwa¿añ teoretycznych. Proponujê wymianê i/lubzwiêkszenie wartoœci kondensatorów C306 i C309; kompensuj¹one czêœciowo indukcyjny charakter obci¹¿enia. W dalszejkolejnoœci sugerujê manipulacjê wartoœciami elementówR306 i C304, a na koñcu L303 i L304. Zaj¹³em siê do tej poryimpedancj¹ obci¹¿enia uk³adu scalonego. To najbardziej prawdopodobnyrejon przyczyny usterki. Zosta³a jeszcze jednak impedancjawejœciowa. Z elementów zewnêtrznych kszta³tuje j¹jedynie rezystor R301. Katalog zaleca 3k, w tym OTVC jest6.8k. Proponujê zmniejszenie tej wartoœci. Nale¿y siê spodziewaæzmniejszenia amplitudy odchylania pionowego, któr¹ bêdzietrzeba skompensowaæ nastawami w trybie serwisowym.Nale¿y zwróciæ uwagê równie¿ na to, ¿e w obwodzie wejœciaznajduj¹ siê jeszcze dwie cewki i kondensatory po 1nF, choæelementy te narysowane s¹ od strony uk³adu M52777 (L301,L302, C234, C246). Jeœli usterka oka¿e siê tak uporczywa, ¿epowy¿sze zabiegi nie przynios¹ rozwi¹zania problemu, proponujêzmianê punktu pracy wzmacniacza. Zmniejszenie wartoœcirezystora R302 (jest 1R, powiedzmy na 0.82R lub nawet0.68R) spowoduje wzrost amplitudy odchylania pionowego.Bêdzie trzeba skompensowaæ to mniejszym pr¹dem wysterowaniawejœcia wzmacniacza poprzez obni¿enie wartoœci VER-TICAL SIZE w trybie serwisowym. Skoro, jak wynika z Panalistu, praca uk³adu jest na granicy poprawnej (stabilnej) pracy,odejœcie od krytycznego byæ mo¿e punktu pracy (w jedn¹ lubdrug¹ stronê) musi przynieœæ pozytywny efekt. Oczywiœcie,wszystkie powy¿sze rozwa¿ania maj¹ sens jeœli stwierdzi Pan,¿e z generatora wychodzi sygna³ „czysty”. Gdyby tak nie by³o,nale¿y siê zaj¹æ uk³adem M52777, filtracj¹ jego napiêæ zasilaniai elementami aplikacji w ramach odchylania ramki. Bardzoskutecznym kszta³towaniem charakterystyki czêstotliwoœciowejsprzê¿enia zwrotnego jest do³¹czanie kondensatora lubdwójnika RC równolegle do rezystora sprzê¿enia zwrotnego(tu R302). Z uwagi na nisk¹ wartoœæ tego rezystora, aby takaSERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 45

korekcja mia³a sens kondensator musi byæ rzêdu mikrofaradów.Jednak, jak pamiêtam z moich zmagañ z Samsungiem100-hercowym, zabieg ten jeszcze pogarsza³ sprawê. Niemniejwarto go wykonaæ, bo potwierdzi on (lub nie), ¿e problem tkwiw tym obszarze uk³adu, którego „siê uczepi³em”.I jeszcze parê uwag odnoœnie informacji z listu. Napiêcia,które Pan przytacza s¹ w pe³ni poprawne. Wartoœci napiêæ nanó¿kach 4, 7 i 9 musz¹ byæ jednakowe i na pewno takie s¹.Drobna rozbie¿noœæ pomiaru bêdzie wynika³a z na³o¿enia sk³adowejzmiennej na sk³adow¹ sta³¹. Napiêcia na nó¿kach 1 i 2równie¿ musz¹ byæ jednakowe z dok³adnoœci¹ do napiêcia offsetui tak jest. Pos³ugiwanie siê miernikiem nie jest w tymprzypadku wystarczaj¹ce dla lokalizacji uszkodzenia; potrzebnes¹ obserwacje oscyloskopowe. Mo¿na równie¿ „niczym siê niepos³ugiwaæ”, a domniemywaæ usterki na podstawie rozwa¿añteoretycznych i taki te¿ cel mia³a moja porada.Jeszcze jedna uwaga wynikaj¹ca z praktyki serwisowej.Aplikacja uk³adów TDA8356 i TDA8351 jest taka sama. Ró¿-nic miêdzy nimi nie znam; nale¿y siê spodziewaæ ró¿nic wkonkretnych parametrach, jak wydajnoœæ pr¹dowa, dopuszczalnewartoœci napiêæ zasilania itp., itd. Natomiast konstrukcjatych uk³adów jest równie¿ taka sama jak feralnego TDA8350.Ten zawiera dodatkowo stopieñ EW. Jednak wydaje mi siê, ¿enie s¹ te uk³ady podobne do siebie pod wzglêdem awaryjnoœci.TDA8350 pada bez konkretnej zewnêtrznej przyczyny,zatem jest du¿e prawdopodobieñstwo, ¿e naprawa ograniczaj¹casiê tylko do jego wymiany nie przyniesie nam reklamacji.W przypadku TDA8351 i 8356 jest z pewnoœci¹ inaczej. Ograniczaj¹csiê tylko do wymiany uk³adu scalonego, nie mo¿emybyæ spokojni o dobrze wykonan¹ naprawê.Zwraca Pan uwagê równie¿ na to, ¿e w uk³adzie brak diodDZ301, DZ302. Czêst¹ przyczyn¹ awarii TDA8356 jest zawy¿enienapiêcia „powrotu”. Diody te maj¹ zabezpieczyæ têwartoœæ do 55V (w aplikacji omawianego Samsunga napiêcieto wynosi 45V). Warto zawsze po wymianie uk³adu scalonegozmierzyæ wartoœæ tego napiêcia. W tym przypadku jednak nienale¿y dopatrywaæ siê tu „uchybienia” i brak tych diod nie mapraktycznego znaczenia. Natomiast rezystor R410, któregouszkodzenie, jak Pan pisze, towarzyszy za ka¿dym razemuszkodzeniu uk³adu scalonego, to rezystor bezpiecznikowy natym¿e napiêciu. Przepala siê on z powodu uszkodzenia uk³aduscalonego w postaci zwarcia jednego z tranzystorów buforawyjœciowego.W przypadku tak k³opotliwych uszkodzeñ jak to, wartopos³u¿yæ siê jeszcze inn¹ metod¹ „radzenia sobie”. Przegl¹daj¹cschematy OTVC z uk³adem scalonym TDA8356 (czy 8351),nietrudno zauwa¿yæ, ¿e poszczególne aplikacje ró¿ni¹ siê w³aœnieelementami, które wyeksponowa³em w tej odpowiedzi.Warto zatem podejrzeæ jak „zrobi³a to” inna firma i wnieœæstosown¹ poprawkê. }

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LG (cz.1)W³adys³aw Wójtowicz1. Informacje ogólneSchemat OTVC LG z chassis MC-84A zosta³ zamieszczonywe wk³adce schematowej do³¹czonej do bie¿¹cego numeru„SE”. Chassis MC-84A przeznaczone jest dla OTVC z kineskopamio rozmiarach: 14”, 16”, 20” i 21” w wersji monofoniczneji stereofonicznej, w tym równie¿ opcjonalnie z foni¹cyfrow¹ NICAM. Na bazie tego chassis zosta³y skonstruowanemiêdzy innymi nastêpuj¹ce modele odbiorników telewizyjnychfirmy LG: CF-14/20/21F60/X, CF-14/20/21F80X, CT/CF-14/20/21K50/52E/X/54ET, CT/CF-14/16/20/21S10E/X/12E.Przy okazji wymieniania modeli OTVC z chassis MC-84Abyæ mo¿e zainteresuje Czytelników sposób oznaczania modeliodbiorników telewizyjnych stosowany przez firmê LG. Sk³adniaoznaczenia modelu OTVC firmy LG jest nastêpuj¹ca:CF/CT/CA/CY/CD/CZ-*****/TNXERozwiniêcie oznaczenia pokazano schematycznie na rysunku1. Pierwsze dwie litery okreœlaj¹ iloœæ i rodzaj odbieranychstandardów zgodnie z tabel¹ 1. Standardy 1÷11 mog¹ byæ odbieranezarówno przez tor w.cz.- p.cz., jak i przez tor AV. Pozosta³estandardy wymienione w tabeli 1 mog¹ byæ odtwarzanetylko po niskiej czêstotliwoœci, czyli poprzez tor AV.Dwie cyfry po myœlniku informuj¹ o wielkoœci zastosowanegokineskopu. Chassis MC-84A w odbiornikach firmy LGprzeznaczone jest do wspó³pracy z kineskopami o nastêpuj¹cejwielkoœci: 14”, 16”, 20” i 21” i tylko takie pary cyfr mog¹znaleŸæ siê w oznaczeniu modelu (14, 16, 20 lub 21).C F - 2 1 K 5 0 E XSYSTEMFONIAI OBUDOWASPECYFIKACJACHASSISCT-:PAL/SECAM-BG, DK, II NTSC-MCF-:PAL/SECAM-BG, DK, IICD-:PAL-BG, DK, II NTSC-MCZ-:PAL-BG, DK, IICA-:PAL-BGROZMIARKINESKOPURys.1.# : MONO (S-MAX)# +2 : AV STEREO# +4 : STEREOEXNTEXENET: EYE: TELETEKST: NICAM: NICAM + TELETEKST: EYE + TELETEKST: EYE + NICAM: EYE + NICAM + TELETEKST46 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGTabela 1r Model T- F- - Y--RF .51 PAL-B × 2 PAL-G × 3 PAL-I, I/I × 4 PAL-D × × 5 PAL-K × × 6 SECAM-B × × × ×7 SECAM-G × × × ×8 SECAM-D × × × ×9 SECAM-K × × × ×10 SECAM-K1 × × × ×11 SECAM-I (6.0) × × × ×12 SECAM-L (AV) × × × ×13 NTSC-3.58/4.5 × × × ×14 NTSC-3.58/5.5 × 15 NTSC-3.58/6.0 × 16 NTSC-3.58/6.5 × × 17 NTSC-3.58/4.5 (50) × × × ×18 NTSC-4.43/5.5 × 19 NTSC-4.43/6.0 × 20 NTSC-4.43/6.5 × × 21 PAL 5.5/60Hz × 22 PAL 6.0/60Hz × 23 PAL 6.5/60Hz × × 24 SECAM 5.5/60Hz × × × ×25 SECAM 6.0/60Hz × × × ×26 SECAM 6.5/60Hz × × × ×Iloœæ standardów 26 24 5 4 16 14Kolejne 3 znaki (litera i dwie cyfry) oznaczaj¹ system odtwarzaniafonii (mono czy stereo) i zwi¹zany z tym rodzaj obudowy(wyposa¿ony w jeden g³oœnik dla toru monofonicznegolub dwa g³oœniki dla stereofonicznego toru fonii). Litera i pierwszacyfra zawieraj¹ równie¿ informacje o wyposa¿eniu obudowyw z³¹cza AV (na p³ycie przedniej) oraz czujnik funkcji EYE.Druga cyfra (0, 2 lub 4) okreœla rodzaj toru fonii i sposób jegoodbioru oraz odtwarzania wed³ug nastêpuj¹cego przyporz¹dkowania:· S10 lub K10 - tor monofoniczny,· S12 lub K12 - odbiór i odtwarzanie fonii stereofonicznejpodawanej przez wejœcie AV,· S14 lub K14 - odbiór fonii stereofonicznej przez tor przeztuner i uk³ady w.cz. - p.cz.1.1. Funkcje specjalneUk³ady chassis MC-84A umo¿liwiaj¹ wykorzystanie w odbiornikachprzez u¿ytkownika 7 poni¿ej wymienionych funkcjispecjalnych:· PSM - pamiêæ 5 rodzajów ustawienia parametrów obrazu,· EYE - zmiana parametrów obrazu w zale¿noœci od oœwietleniapomieszczenia,· BLUE STRETCHER - poprawa bieli,· CSM - pamiêæ 4 rodzajów temperatury bieli,· CCC - stabilizacja pr¹du katod kineskopu,· AVL - automatyczna regulacja g³oœnoœci dla niestandardowychsygna³ów,· tryb pracy hotelowej.Z-1.1.1. PSM - ustawienia parametrów obrazuFunkcja ta zapewnia odtwarzanie obrazu w 5 trybach: standardowy,u¿ytkownika, dynamiczny, miêkki i przeznaczonydla gier. Wartoœci nastaw parametrów obrazu w procentachmaksymalnej wartoœci dla poszczególnych trybów zamieszczonow tabeli 2. Ustawienia dla wszystkich trybów oprócz u¿ytkownikas¹ wykonywane i zaprogramowane fabrycznie i niema mo¿liwoœci ich zmiany.Tabela 2standardu tkownikamiêkkigrad namicznkontrast 80wed³ug100 50 40jaskrawoœæ 50 ustawieñ 55 60 50nasycenie 50 u¿ytkownika60 40 50wyrazistoœæ 5070 30 201.1.2. Funkcja EYEFunkcja ta pozwala dziêki zainstalowanemu czujnikowioœwietlenia na automatyczne dopasowanie parametrów obrazuw zale¿noœci od panuj¹cego oœwietlenia w pomieszczeniu.Gdy na ekranie wyœwietlanych jest piêæ znaczników w kolorze¿ó³tym, w zale¿noœci od poziomu zewnêtrznego oœwietlenianastêpuje optymalne podstrojenie parametrów obrazu. Gdyznaczniki maj¹ kolor zielony, ustawienia parametrów jest optymalne.Zakres zmian poszczególnych parametrów jest nastêpuj¹cy(w procentach wartoœci maksymalnej):· kontrast 40% ÷ 100%,· jaskrawoœæ 54% ÷ 60%,· nasycenie koloru 40% ÷ 50%,· wyrazistoœæ 20% ÷ 60%.1.1.3. Funkcja BLUE STRETCHERDzia³anie tej funkcji polega na tym, ¿e na fragmentach kolorowegoobrazu o poziomie wy¿szym od 80% (w stosunkudo poziomu czerni) zostaje w³¹czona funkcja Blue Stretcher,która przesuwa temperaturê bieli w kierunku odcienia niebieskiego,który jest odbierany przez wzrok ludzki jako bardziejczysta biel. Zasadê dzia³ania obrazuje rysunek 2.80% progowej wartoœcinasycenia katodRys.2.Wzmocnienie B(100%)Wzmocnienie R, G(17%)Poziom czerni1.1.4. CSM (Colour Status Memory)Przy pomocy tej funkcji mo¿na wybraæ jeden z czterech,najbardziej odpowiedni dla siebie odcieñ koloru:OdcieTem eraturakoloruX= Y=standardowy 10000 281 288wpadaj¹cy w czerwieñ 8500 291 285wpadaj¹cy w zieleñ 9500 280 298wpadaj¹cy w niebieski 5000 265 258SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 47

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGbez stabilizacjijednostopniowa stabilizacjadwustopniowa stabilizacjaIkb³¹dwzmocnieniaRIkb³¹dwzmocnieniaRIkRodciêcieVkVkVk- brak kompensacji odciêcia- b³¹d wzmocnienia- brak kompensacji odciêcia- b³¹d wzmocnienia1.1.5. CCC (Continuous Cathode Calibration) - poprawa wysterowaniakatod kineskopuFunkcja CCC poprawy wysterowania katod kineskopu bazujena uk³adzie sprzê¿enia zwrotnego, przeznaczonego do stabilizacjipr¹du katod ka¿dej z wyrzutni i w efekcie koñcowymdo korekcji efektów procesów ich zu¿ycia w wyniku starzeniai eksploatacji. Na rysunku 3 pokazano wykresy przebiegówpr¹du katodowego I k w funkcji napiêcia na katodzie V k . Wprzypadku braku sprzê¿enia zwrotnego funkcja przenoszeniazmienia siê jak funkcja zale¿na od temperatury i procesów starzeniakineskopu, co w wyniku up³ywu czasu objawia siê nieprawid³owymodtwarzaniem kolorów.1.1.6. AVL (Automatic Volume Leveller) - automatyczna regulacjapoziomu g³oœnoœciFunkcja AVL realizuje automatyczn¹ korekcjê g³oœnoœcidŸwiêku do poziomu normalnego dla sygna³ów odbiegaj¹cychod standardowych.OPTION PARTI2C LINEAV2(FRONT)IFSAWFILTERSIFTDA4445B12Rys.3.47Wiêkszoœæ stacji nadawczych propaguje sygna³ telewizyjnyz ró¿nym stopniem modulacji noœnej. Szczególnie jest towidoczne w przypadku telewizji kablowych oraz stacji nadaj¹cychw pasmach hyperband.REAL STEREO& NICAMMSP3410D+6dBR 24L 251-14dB15kHz (NTSC)30kHz (PAL)5 SOUND AMP. RLA42822(MONO) LTDA2006(for MONO)EAR PHONEAVL w³.AVL wy³.Kompensacja zniekszta³ceñ wstêpnych/g³êbokoœæ modulacjiRys.4.SPEAKERRLLOCAL KEYMICOMPRE AMPOSDRGB2E PROMAV1AV2AFR 31AV STEREOTDA7429SL 32UBB6 1KIA4558RGBRGB AMP.TDA6107QCPTEXT RGB(from SCART)RF SIGNALTELETEXTSAA5281ZRGB CVBSIFTUNERAGC938AV1(for PHONE)PRE-AMPAV1(for SCART)AV1AV215 17 11 13 6 1 2RGB-in CVBS-o AF RGB-o V1 V2 V-in V-o SIF AUDIO(MONI.)A-oVCD 1CHIP TDA8842 IF-IN AGC H-out V A,B48 49 54 40SAWFILTER4.5 OTHERSSIF TRAP5.5/6.0/6.5 4.5EXT RGB(SCART)SIFFILTER5.56.06.54.5TV55V1SIF1AV1AV1(SCART or PHONE)SIF SEL.CD4052B33AUDIO SWCD4052B5AV22EXTAUDIOSO.S1CO.C1MICOMHDTH.D.Tr5V REG8V REGVER. AMP.TDA8351AUDIO B+185V FBT45V16V30V14V12VCV-DY115VH-DYB+AV STEREOSTR-F6654AC INPUT100÷270VRys.5.48 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGIdealnie by³oby, gdyby w trakcie prze³¹czania kana³ów g³oœnoœædŸwiêku pozostawa³a na tym samym poziomie. FunkcjaAVL zapewnia jednakowy poziom g³oœnoœci, niezale¿nie odstopnia modulacji. AVL s³u¿y wygodzie korzystania zmniejszaj¹ckoniecznoœæ wykonywania dodatkowych regulacji.Funkcja AVL zastosowana w chassis MC-84A wyrównujeg³oœnoœæ w stosunku do sygna³ów o poziomie standardowymdo 30% w przypadku sygna³ów niedomodulowanych i do 300%w przypadku sygna³ów przemodulowanych. Na rysunku 4pokazano charakterystyki funkcji AVL.1.1.7. Tryb pracy hotelowejNa potrzeby pracy w hotelu mo¿na wybraæ tak zwany trybhotelowy, który polega na ograniczeniu dostêpnoœci do maksymalnejg³oœnoœci fonii, iloœci kana³ów, mo¿liwoœci programowaniaodbiornika, zmiany jêzyka menu. Wybór tego trybu pracyjest mo¿liwy w trybie serwisowym odbiornika, a sposób jegoaktywizowania zostanie opisany w nastêpnej czêœci artyku³u.2. Opis dzia³ania uk³adówSchemat blokowy chassis MC-84A pokazano na rysunku5. Jest to schemat pe³ny, obejmuj¹cy maksymalne skompletowanieuk³adowe chassis. Poni¿ej zostan¹ opisane wybrane uk³adychassis.2.1. Blok zasilaczaKonstrukcja przetwornicy chassis MC-84A zosta³a opartana sterowniku STR-F6654. Jest to uk³ad hybrydowy nale¿¹cydo serii sterowników STR-F66xx, zawieraj¹cych wszystkieuk³ady typowego sterownika przetwornic, takich jak oscylator,komparatory, uk³ady zabezpieczaj¹ce, uk³ady steruj¹ce orazelement kluczuj¹cy, którym jest tranzystor mocy MOSFET.Ma³a liczba elementów aplikacyjnych i prostota konstrukcjitego elementu pozwala na konstruowanie na jego bazie prostychi zwartych uk³adów przetwornic typu flyback converterze sprzê¿eniem zwrotnym.Sterowniki serii STR-F66xx zawieraj¹ nastêpuj¹ce rodzajeuk³adów zabezpieczeñ:· zabezpieczenie nadpr¹dowe,· zabezpieczenie nadnapiêciowe,· zabezpieczenie termiczne.Schemat blokowy sterownika serii STR-F66xx pokazanona rysunku 6. Elementy te produkowane s¹ w piêciokoñcówkowejobudowie typu TO-3P. Funkcje poszczególnych wyprowadzeñopisano w tabeli 3.Tabela .r O is Funkcja1 OCP/F.B. Ochrona przeciwprzeci¹¿eniowa pr¹du isterowanie napiêciem na wyjœciu2 S Wyprowadzenie ród³a tranzystora MOSFET3 D Wyprowadzenie drenu tranzystora MOSFET4 VIN Napiêcie zasilania5 GND MasaMaksymalne parametry sterowników serii STR-F66xx s¹nastêpuj¹ce:· steruj¹ce napiêcie zasilania V IN = 35V,· napiêcie dren - Ÿród³o V DS dla serii:- STR-F662x = 450V- STR-F663x = 500V- STR-F665x = 650V- STR-F667x = 900V· zakres napiêcia ochrony przeciwprzeci¹¿eniowej pr¹duOCP/FB V OCP = -0.3V ÷ +6V,· maksymalna temperatura z³¹cza kana³u FET T j = 150°C,· zakres temperatury pracy T A = -20°C ÷ 125°C.Pozosta³e parametry ró¿ni¹ce poszczególne uk³ady serii STR-F66xx zestawiono w tabeli 4.R SV IN4+ OUTPUTAC INPUTFULL - BRIDGERECTIFIER+UVLOREF.TSDOVER-VOLT.PROTECTRSDRIVEREG.FAULTLATCHQOSC32+D2C2+VOLTAGESENSE- OUTPUTR6R7-+1.45 VR SSC SS-1TR-Fxx+0.73 V5C6Rys.6.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 49

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGTabela .Uk³adV[V])r[Ω](on)E[mJ] [ ]M[ ]STR-F6624 450 0.92 204 16 19STR-F6626 450 0.58 327 16 26STR-F6628 450 0.35 647 22 36STR-F6632 500 2.54 7.4 9.0 11.2STR-F6652 650 2.8 126 7.9 10STR-F6653 650 1.95 260 5.6 14STR-F6654 650 1.15 399 9.7 18STR-F6656 650 0.71 521 16 25STR-F6672 900 7.7 163 4.6 6.4STR-F6674 900 4.49 242 6.0 9.2V DSSr DS(on)E ASI DI DMP OUTOUT [W]dla V (V rms)9813014519022529036504086581209219015030025 (*1)50 (*2)287644STR-F6676 900 2.81 275 7.8 12115- napiêcie dren- ród³o- rezystancja dren- ród³o w stanie za³¹czenia- energia lawinowa- pr¹d za³¹czaj¹cy drenu- szczytowy pr¹d drenu- moc wyjœciowa dla podanego napiêcia V IN10012010012010012010012085-26522085-26522085-26522085-26522022022085-26522085-265220Po wystartowaniu uk³adu regulacyjnego, pr¹d osi¹ga wartoœæ30mA roz³adowuj¹c kondensator C2 i powoduj¹c chwilowejego roz³adowanie. Po ustaleniu siê napiêcia na wyjœciuuk³adu regulacyjnego nastêpuje ³adowanie kondensatora C2 zuzwojenia D poprzez diodê D2. Poniewa¿ po za³¹czeniu uk³adusterownika wzrasta zu¿ycie pr¹du, napiêcie na wyprowadzeniuV IN maleje. Napiêcie, przy którym przestaje pracowaæuk³ad sterownika wynosi 10V, co wymusza taki dobór zewnêtrznychelementów, aby napiêcie to by³o wy¿sze od 10V.Na rysunku 9 pokazano kszta³t przebiegu napiêcia na wyprowadzeniuV IN w momencie startu i normalnej pracy uk³adusterownika.VINIIN30mA(MAX.)100µA(MAX.)IIN(ON)IIN(OFF)V INQ11 V(MAX.)Rys.8.V INT14.4 V(MIN.)VINZasada dzia³ania sterownika serii STR-F66xx zostanie opisanapoprzez analizê funkcji i zachodz¹cych procesów na poszczególnychwyprowadzeniach.Uk³ad startowy - wypr. 4 (V IN )Napiêcie doprowadzane do n.4 (V IN ) steruje w³¹czeniem/wy³¹czeniem uk³adu sterownika STR-F66xx. To napiêcie (wejœciowenapiêcie na wyprowadzeniu V IN ) wytwarzane jest popojawieniu siê napiêcia sieciowego w klasycznym uk³adzie startowympokazanym na rysunku 7.Po w³¹czeniu telewizora, kondensator C2 jest ³adowany poprzezrezystor R S . Gdy tylko napiêcie na wyprowadzeniu V INosi¹gnie wartoœæ 16V (typowo), uk³ad steruj¹cy zezwala narozpoczêcie pracy sterownika. Na rysunku 8 pokazano, jak poosi¹gniêciu napiêcia 16V wzrasta pobór pr¹du od 100µA do30mA (s¹ to wartoœci typowe).3DRAIN4 VIN5GDNFULL BRIDGERECTIFIERR S+C 2Rys.7.+PD16 V(TYP.)11 V(MAX.)ON-STATE VOLTAGE (V INT)STARTUPDELAYUNDER-VOLTAGE LOCKOUT (V ) INQOPERATION STARTDRIVEWINDINGVOLTAGETIMERys.9.Napiêcie na uzwojeniu D powinno byæ wy¿sze od napiêciawy³¹czaj¹cego uk³ad (V IN(OFF) = 11V (maks) ), ale ni¿sze od napiêciauruchamiaj¹cego uk³ady ochrony nadnapiêciowej (VIN (OVP)= 20.5V (min) ). W praktyce napiêcie na wyprowadzeniu VINzmienia siê w zale¿noœci od pr¹du obci¹¿enia liniowo, jak pokazanona rysunku 10.Wartoœæ rezystora R S zdeterminowana jest czasem ³adowaniakondensatora C3 i z regu³y nie przekracza wartoœci 68k.Dobór pojemnoœci kondensatora C3 musi byæ kompromisempomiêdzy akceptowalnym czasem jego ³adowania (³¹cznie zwartoœci¹ rezystora R S - im wiêksza wartoœæ pojemnoœci C3,tym póŸniej nastêpuje w³¹czenie sterownika) i czasem nie pozwalaj¹cymna spadek napiêcia na wyprowadzeniu V IN poni-¿ej 11V. Typowo jest to wartoœæ z zakresu od 47µF do 100µF.50 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

VINWp³yw obci¹¿enia na napiêcie V IN mo¿e zostaæ z³agodzonypoprzez szeregowe w³¹czenie z diod¹ prostuj¹c¹ napiêcie z uzwojeniaD rezystora o wartoœci od kilku do kilkudziesiêciu omów.Oscylator. Stablizator napiêcia (wypr. 1)Opisywane sterowniki posiadaj¹ ograniczon¹ iloœæ wyprowadzeñdziêki po³¹czeniu funkcji ochronnej przeciwprzeci¹-¿eniowej pr¹du i sprzê¿enia zwrotnego na jednej nó¿ce. Oscylatorgeneruje sygna³ impulsowy steruj¹cy w³¹czeniem/wy³¹czeniemtranzystora MOSFET poprzez ³adowanie/roz³adowywaniewewnêtrznej pojemnoœci C SS i zewnêtrznego kondensatoraoraz ustawicznej kontroli napiêcia sprzê¿enia zwrotnegona wyprowadzeniu 1. W stosowanych w praktyce przetwornicachimpulsowych stabilizacja wyjœciowego napiêcia nastêpujepoprzez regulacjê czasu w³¹czenia tranzystora MOSFET przysta³ym (okreœlonym wczeœniej) czasie wy³¹czenia (50µs) - dziêkizmianie czasu w³¹czenia, zmienia siê szerokoœæ wyjœciowychimpulsów z oscylatora.Na rysunku 11 przedstawiono w postaci przebiegów pracêoscylatora w trakcie pracy sterownika bez stabilizacji, co mamiejsce w trakcie startu przetwornicy lub wyst¹pienia zwarcia.Gdy tranzystor MOSFET jest w³¹czony (ON) kondensatorwewnêtrzny C SS jest ³adowany do napiêcia (typowo) 6.5V.6.5VC VOLTAGESS3.7V0.73VC6 VOLTAGE0VOSCILLATOROUTPUT0MOSFETRys.10.ON OFF ONI OUTRys.11.Z drugiej strony, kondensator zewnêtrzny C6 zaczyna ³adowaæsiê od prawie 0V (w wyniku ucieczki ³adunku spowodowanegopr¹dem drenu I D przez zewnêtrzny rezystor R7) dowartoœci zdeterminowanej wielkoœci¹ pr¹du drenu. Kiedy napiêcieto osi¹gnie wartoœæ 0.73V zaczyna pracowaæ komparator(zmienia swój stan) i tranzystor MOSFET zostaje wy³¹czony.W tym samym czasie zewnêtrzny kondensator C6 jest szybkoroz³adowywany. Po wy³¹czeniu tranzystora MOSFET wewnêtrznapojemnoœæ C uy zaczyna siê roz³adowywaæ poprzezOpis OTVC z chassis MC-84A firmy LGwewnêtrzny rezystor R SS , a czas roz³adowania jest okreœlonyprzez iloczyn pojemnoœci C SS i rezystancji R SS .Gdy napiêcie na C SS obni¿y siê do wartoœci 3.7V, wyjœcie oscylatoraponownie siê otwiera i w³¹cza tranzystora MOSFET. Wtym czasie wewnêtrzny kondensator szybko siê ³aduje do wartoœci6.5V. Te procesy doprowadzaj¹ do w³¹czania i wy³¹czaniatranzystora. Czas w³¹czenia zdeterminowany jest pr¹dem drenuI D i wartoœci¹ rezystora R7, a czas wy³¹czenia ustalony na 50µswyznaczaj¹ wartoœci pojemnoœci C SS i rezystancji R SS .W przypadku pracy uk³adu ze stabilizacj¹ napiêcia wyjœciowego,kontrola napiêcia wyjœciowego dokonywana jest zapomoc¹ sterowania czasem w³¹czenia tranzystora, który jestuzale¿niony od przebiegu pr¹du sprzê¿enia zwrotnego transformowanegona stronê pierwotn¹ przez transoptor (który topr¹d jest proporcjonalny do sygna³u b³êdu napiêcia wyjsciowego.Przebiegi w trakcie pracy ze stabilizacj¹ ppokazano narysunku 12.0.75V0V6.5VC VOLTAGESS3.7V0.73VC6 VOLTAGE0VOSCILLATOROUTPUT0MOSFETSygna³ na wyprowadzeniu 1 jest zatem przeciwny do sygna³ub³êdu napiêcia wyjœciowego i pr¹du drenu.Wysokie napiêcie sieci i ma³e obci¹¿enie prowadzi dozwiêkszenia przep³ywu pr¹du przez transoptor. Poziom detekcjina wyprowadzeniu OCP/FB (n.1) wynosi 0.75V, co prowadzido skrócenia czasu w³¹czenia.Stopieñ koñcowyOstatni, przed tranzystorem MOSFET, stopieñ ³aduje i roz-³adowuje kondensator w bramce tego tranzystora za pomoc¹sygna³u impulsowego z oscylatora. Zasadnicza czêœæ uk³adusk³ada siê dwustopniowej kaskady i jej maksymalny pr¹d wjedn¹ stronê wynosi 0.2A, a w drug¹ stronê 0.3A. Jeœli napiêciena wyprowadzeniuV IN jestni¿sze od minimalnegonapiêciapracy, dolnytranzystor tej kaskadyzostajeza³¹czony i w³¹czatranzystorMOSFET.ON WIDTHCONTROLON OFF ONz wyjœciaoscylatoraRys.12.Rys.13.PULSE-WIDTH-CONTROLWAVEFORMERRORVOLTAGEDokoñczenie w nastêpnym numerzeERRORVOLTAGESERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 51zV IN}

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówTV Curtis 28M1PUT. Uszkodzony tranzystorlinii BU508AF, uk³ad MC44416. Wymieniono równie¿C726 i C506, napiêcie linii 150V. Po w³¹czeniu s³ychaæwejœcie w.n. i wy³¹cza siê, pulsuje dioda standby. Wymianatrafa11920637 na AFS246 nie zmienia sytuacji.Od³¹czenie wyprowadzenia 38 procesora ZC82731Bpowoduje start, pulsuje dioda. Podczas zmiany napiêciaS2 pojawia siê zielone t³o i powroty. Napiêcie zasilaniawzmacniaczy wizyjnych wynosi 180V. Po chwili uszkadzasiê tranzystor linii i TDA8140.Jeœli s³yszymy „wejœcie” w.n. i za chwilê odbiornik wy³¹czasiê, oznacza to zadzia³anie uk³adu zabezpieczenia, którego zadaniemjest niedopuszczenie do dalszego rozwoju uszkodzenia.Próba wymuszonej pracy koñczy siê zawsze dodatkow¹ strat¹ ijest to zgodne z przys³owiem, ¿e nauka kosztuje. Poprawne podejœciedo problemu to po pierwsze: oglêdziny p³yty w obszarzeuk³adu odchylania poziomego i zasilacza. Jeœli niczego niedostrze¿emy nawet pod lup¹, to po wstêpnym umyciu p³yty wtym obszarze, wykonujemy poprawkê prawie wszystkich lutowañ.Oczywiœcie najwa¿niejsze miejsca to trafopowielacz, trafoprzetwornicy, kondensatory impulsowe. Te miejsca s¹ statystycznienajczêœciej przyczyn¹ takiego zachowania odbiornika,jakie opisa³ Czytelnik. Zdarza siê, ¿e trzeba dokonaæ pomiarupojemnoœci kondensatorów impulsowych, ale to ju¿ czynnoœæstatystycznie rzadsza, chocia¿ obowi¹zkowa, jeœli by³ uszkodzonyBU508AF. W tych modelach TVC, uszkodzenie trafopowielaczanie poci¹ga za sob¹ uszkodzenia BU…, poniewa¿ skuteczniedzia³a zabezpieczenie przeci¹¿eniowe w uk³adzie steruj¹cymTDA8140. Oznacza to tylko przyczynê przepiêciow¹,a ta powodowana jest w³aœnie przez przerwy przy kondensatorachimpulsowych lub ich utracon¹ pojemnoœæ. A.H.W OTVC Trilux TAP2833 obraz w¹ski iwklês³y. Uszkodzony by³ kondensator 1µF/250V. Powymianie obraz jest za szeroki i nadal wklês³y w œrodku.Regulacja korekcji nie dzia³a, reszta elementów jestsprawna. Gdzie szukaæ usterki?Uszkodzenie nale¿¹ce do grupy „³atwe, szybkie i przyjemne”.Jeœli wykonamy kilka czynnoœci naprawczych wed³ugokreœlonej procedury, to powinniœmy rezultat pozytywny osi¹gn¹æw pierwszym podejœciu. Przerwa przy kondensatorzeC811 - 1µF/250V lub znaczna utrata jego pojemnoœci, powodujeuszkodzenie d³awika L802 - 15mH. Oczywiœcie uszkodzenieL802 nie powstaje natychmiast a zwykle po paru godzinachu¿ytkowania z przerywaj¹cym C811. Jeœli rezystorR811-2R2 ma ma³y wata¿, to zwykle on pierwszy „pada”, zabezpieczaj¹cresztê uk³adu korekcji E/W przed dalszym rozwojemuszkodzenia. Obraz jest wtedy zwê¿ony i wklês³y. Zpodanych przez Czytelnika objawów wynika, ¿e rezystor wytrzyma³i najwy¿ej bêdzie przegrzany, natomiast d³awik L802do wymiany. Nale¿y jeszcze wykonaæ profilaktycznie poprawkêlutowañ w obszarze uk³adu odchylania poziomego. Statystykatego uszkodzenia potwierdza, ¿e te czynnoœci zwyklekoñcz¹ naprawê i jeœli stosujemy elementy o parametrach nieodbiegaj¹cych od wymaganych, to nie jest równie¿ wymaganakorekta ustawieñ w trybie serwisowym. Mo¿e siê zdarzyæ,¿e uszkodzi siê jeszcze T801 - BD242C, ale jest to przypadekstatystycznie rzadki.A.H.OTVC Daewoo 21T5T. Klient dostarczy³odbiornik z informacj¹, ¿e najpierw znik³ teletekst, aOSD obni¿y³o siê o kilka centymetrów. Aktualnie, pow³¹czeniu odbiornik zachowuje siê tak, jakby by³ wtrybie AV, dodatkowo brakuje teletekstu i OSD. Pojakimœ czasie „wchodzi” normalny obraz ale bezteletekstu i OSD. Po pojawieniu siê obrazu pomierzy-³em napiêcia na TDA8374A i na SDA5255-A035. Przybraku obrazu na n.50 SDA5255 jest 0V, na n.6TDA8374A jest 0.26V. Po pojawieniu siê obrazu nan.50 jest 4.8V a na n.6 oko³o 2V. Od³¹czy³em n.50SDA5255 i odbiornik pracuje ale bez OSD i teletekstu.Nie wiem gdzie szukaæ przyczyny tej usterki.Pierwsze skojarzenie po przeczytaniu opisu objawów, to„jakiœ elektrolicik ma³y a z³oœliwy” bêdzie tu do wymiany.Poniewa¿ poprawnoœæ wyœwietlania OSD zale¿y od poprawnoœciimpulsów H i V doprowadzonych do nó¿ek 45 i 46 mikrokontrolera,to w pierwszym kroku sprawdzamy oscylogramytych impulsów. Powinny mieæ amplitudê oko³o 5V i byæosadzone podstaw¹ na osi zerowej. Szczególn¹ uwagê nale¿yzwróciæ na to, czy nie ma wprowadzonej sk³adowej sta³ej.Pierwszymi podejrzanymi do wymiany by³yby C309 - 47µF/160V filtruj¹cy napiêcie +45V i C308 - 470µF/25V, zasilaj¹ceuk³ad odchylania pionowego. Jeœli mimo to impuls oznaczonyjako V.SYNC pobierany z n.8 uk³adu TDA8356 by³by wadliwy,to podejrzenie pada na sam uk³ad TDA8356, jako ¿e tamjest on formowany. A jeœli impulsy s¹ poprawne pod ka¿dymwzglêdem, a mimo to mamy objaw, jak opisany powy¿ej? Pozostajetylko mikrokontroler DW5255 jako odpowiedzialny zatworzenie OSD i TXT (procesor TXT jest zintegrowany z CPU).Poniewa¿ jest to „kostka” droga, nale¿y sprawdziæ wszystkoco podejrzane. Zak³adam, ¿e wszystkie napiêcia zasilaj¹ce zosta³ysprawdzone ju¿ na wstêpie.A.H.OTVC Grundig ST70700 - brak obrazu,widoczne snie¿enie. Podejrzewa³em uk³ad TDA8375-3Y.Zamiast niego wstawi³em TDA8375-3, ale objaw nieuleg³ zmianie. Ju¿ na wstêpie sprawdzi³em zasilanieg³owicy - prawid³owe. Prowizorycznie pod³¹czy³emzwyk³¹ g³owicê. Niestety nadal to samo. W miejscachgdzie powinien byæ jakiœ program, œnie¿enie zmienia siêtylko nieznacznie. Na n.53 TDA8375 jest 0.23V, na n.54prawid³owo 4V. Elektrolit pod³¹czony do n.53 wymieni-52 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

Odpowiadamy na listy Czytelników³em. Gdzie szukaæ usterki? W otoczeniu TDA8375 (filtrz fal¹ powierzchniow¹ wymieni³em), czy mo¿e w sterowaniu?Gdy mierzy³em napiêcie na n.53, czy te¿ naAGC g³owicy i regulowa³em AGC z opcji serwisowych,to wartoœæ napiêcia nie ulega³a zmianie. Próbowa³emlekko regulowaæ cewk¹ referencyjn¹ - bez rezultatu.Mogê dodaæ jeszcze, ¿e poprawny sygna³ p.cz. dochodzido wejœcia filtru z fal¹ powierzchniow¹ (podpi¹³em dotego sygna³u inny odbiornik TV).W opisie objawów brakuje jeszcze informacji, czy z wejœciaEURO-AV jest odtwarzany prawid³owy obraz i dŸwiêk.Pozwoli³oby to znacznie zawêziæ obszar poszukiwañ usterki.Poniewa¿ w opisie podano, ¿e widoczne jest œnie¿enie, przypuszczam,¿e w trybie AV jest taki sam objaw. Oznacza to, i¿uk³ad TDA8375 pracuje bez sterowania. Poniewa¿ wszelkiedyspozycje pochodz¹ od mikrokontrolera, mo¿na podejrzewaæprzerwê na jednej z linii magistrali I 2 C, co mo¿na w prostysposób sprawdziæ omomierzem. Wa¿nym pomiarem jest tutajtest magistrali I 2 C, poniewa¿ da nam odpowiedŸ, czy CPU iTDA „rozmawiaj¹ ze sob¹”. W teœcie powinny pokazaæ siêdwa zapisy:WR 10001010 + TV SIGN PROCRE 10001011 + TV SIGN PROC (mo¿e tutaj wyst¹piæ +/-)Powstaje pytanie, dlaczego podejrzenie w pierwszym krokukierowane jest na magistralê I 2 C a nie któryœ z detali RC obecnychw aplikacji tego uk³adu? Bo wtedy zwykle na ekranie widaæraster, podobnie jak w trybie AV, przy pustym wejœciu. Niewykluczam oczywiœcie, ¿e tam w³aœnie tkwi usterka, bo nikt znas nie mo¿e pochwaliæ siê, ¿e do koñca pozna³ wszystkie mo¿-liwe usterki w aplikacjach uk³adów TDA83xx z ca³¹ ró¿norodnoœci¹towarzysz¹cych im objawów. Nie ulega w¹tpliwoœci, ¿ejeœli test magistrali I 2 C wypad³ pozytywnie, to uk³ad komunikujesiê z CPU i dalsze pomiary nale¿y wykonaæ w otoczeniuTDA, skupiaj¹c uwagê na tych nó¿kach, które zwi¹zane s¹ zobróbk¹ sygna³u p.cz. a¿ po wyjœcie sygna³u CVBS. Jeœli przywymianie uk³adu wstawiona by³a podstawka, to pomiary aplikacjiuk³adu s¹ u³atwione, bo uk³ad mo¿emy wyj¹æ. Co jednakbêdzie, gdy wynik testu magistrali I 2 C wypada negatywnie, choæoscyloskopem potwierdzona zostaje obecnoœæ impulsów charakterystycznychdla pracuj¹cej magistrali I 2 C bezpoœrednio nanó¿kach uk³adu TDA? Wtedy podejrzenie pada na b³¹d w danychzapisanych w pamiêci. Najprostszym i jednoczeœnie szybkimdzia³aniem jest podstawienie nowej kostki pamiêciEEPROM z zapisan¹ zawartoœci¹ wzorcow¹. Na bazie tych danychmikrokontroler wie jakie uk³ady bêdzie obs³ugiwa³ i jeœliodczyta b³êdny wpis to mo¿e wy³¹czyæ odbiornik lub pracowaæw „og³upieniu” W warunkach warsztatowych zwykle wykonujemyczynnoœci diagnostyczne w kolejnoœci zale¿nej od posiadanegowyposa¿enia i jednoczeœnie zapewniaj¹cej szybkie i skutecznezdiagnozowanie usterki. Mo¿na zatem zacz¹æ od koñcai dojœæ do celu znacznie szybciej.A.H.Informacja uzupe³niaj¹ca od autora pytania:Okaza³o siê, ¿e uszkodzenie tkwi³o w obwodzie cewki do-³¹czonej do wyprowadzeñ 3, 4 uk³adu TDA8375. Cewka mia-³a przerwê - pêk³ drucik tu¿ przy wyprowadzeniu cewki. Jeszczejeden wniosek z tej naprawy Uk³ad TDA8375A z koñcówk¹3Y mo¿na zast¹piæ uk³adem z koñcówk¹ 3, natomiastnie mo¿na zast¹piæ uk³adem TDA8375.OTVC Hitachi C28-P405VT. Odbiornik przesta³dzia³aæ po zwarciu C-E tranzystora linii TB625. Powymianie tranzystora na S2000N pojawi³ siê trybstandby oraz mo¿liwoœæ uruchomienia do pracy, lecz poprzejœciu w tryb pracy, g³ówne trafo daje wyraŸneoznaki przywarcia. Po oglêdzinach p³yty oraz sprawdzeniuelementów nie zauwa¿y³em czegoœ, co mog³oby byæprzyczyn¹ zaistnia³ej sytuacji. Aby uruchomiæ odbiorniki mieæ mo¿liwoœæ prze³¹czenia w tryb pracy bez przywarcia,odpi¹³em n.31 impulsów H uk³adu DPU -odbiornik zachowywa³ siê normalnie, tyle ¿e bez w.n.Myœlê, ¿e wymiana tranzystora wykonawczego w uk³adzieodchylania poziomego bez poznania przyczyny jego uszkodzenia,jest ryzykowna. Pierwsz¹ czynnoœci¹ w naprawie tegoodbiornika powinny byæ dok³adne oglêdziny p³yty od stronydruku. Przy tym wieku odbiornika jestem pewien, ¿e zauwa-¿ymy ca³¹ masê „zeszkorbucia³ych” lutowañ, które trzeba poprawiæ.Mo¿e byæ nawet ma³e wypalenie przy którymœ z kondensatorówimpulsowych w odchylaniu poziomym. Najlepiejpo odkurzeniu, umyæ p³ytê p³ynem do mycia druku i wykonaæpoprawkê prawie 100% lutowañ dla obszaru zasilacza, uk³aduodchylania poziomego i pionowego oraz stabilizatorów scalonych(po umyciu lepiej siê lutuje). Jako czynnoœæ rutynow¹,nale¿y uwzglêdniæ wymianê „ma³ej garstki” elektrolitów i zmierzeniapojemnoœci kilku kondensatorów impulsowych. Elektrolitydo wymiany to:· C604 220µF/35V - filtruje +17V przed stabilizatorem+12V (wa¿ny),· C624 220µF/25V - utrata pojemnoœci jest przyczyn¹ uszkodzeniaT525 - S2000N,· C571 100µF/50V - utrata pojemnoœci jest przyczyn¹ uszkodzeniaTDA8172.Kondensatory impulsowe do sprawdzenia przez pomiar pojemnoœcii oglêdziny:· C525 2µ2 - utrata pojemnoœci jest przyczyn¹ uszkodzeniaT525 - S2000N,· C527 8n2 - utrata pojemnoœci jest przyczyn¹ uszkodzeniaT525 - S2000N,· C531 250nF - utrata pojemnoœci powoduje zadzia³anieuk³adu zabezpieczeniaMówi¹c o oglêdzinach mam na myœli zwrócenie uwagi napêkniêcia, spuchniêcia i zmianê koloru. Jeœli zawa¿ymy jedenz tych defektów, to nawet gdy kondensator wykazuje poprawn¹pojemnoœæ, nale¿y go wymieniæ. Równie¿ uszkodzenie uk³aduodchylania pionowego TDA8272 powoduje zadzia³anieuk³adu zabezpieczenia. Czas zadzia³ania zabezpieczenia to 1do 3 sekund, nale¿y wiêc wszelkie pomiary wykonywaæ multimetremz pamiêci¹ wartoœci maksymalnej i na ich podstawiewyci¹gaæ wnioski. Przytoczone czynnoœci naprawcze s¹ dominuj¹cew statystyce uszkodzeñ tego odbiornika, jak i modelipodobnych bazuj¹cych na tym chassis i dlatego mogê okreœliætrafnoœæ tej porady na 95%. Pozosta³e 5% nale¿y ju¿ dokategorii „trudne”.A.H.SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003 53

Odpowiadamy na listy CzytelnikówW odbiorniku Sanyo C21EF16EE z procesoremM37210M3-621SP brak napiêcia strojenia na n.14.Odciêcie nó¿ki procesora i podanie zewnêtrznegonapiêcia powoduje, ¿e odbiornik zachowuje siê prawid³owo.Wymieniono procesor na M37210M3-624SP,który podobno jest zamiennikiem - niestety bez pozytywnegorezultatu.Wszystkie pozosta³e funkcje dzia³aj¹prawid³owo.Nó¿ka 14 mikroprocesora to wyjœcie przetwornika cyfrowo-analogowego(przebieg prostok¹tny o zmiennym wspó³czynnikuwype³nienia). W aplikacji nie ma na tej nó¿ce rezystorapodci¹gaj¹cego do „plusa”, a wiêc wyjœcie bufora jest typu pushpull.Nie wiem, jak rozumieæ „brak napiêcia strojenia” i jakCzytelnik podawa³ napiêcie z zewn¹trz. Czy brak napiêcia oznaczanapiêcie bliskie 0V, czy permanentny stan wysoki, czy poprostu brak przebiegu prostok¹tnego. Podanie napiêcia z zewn¹trzpo od³¹czeniu n.14 (na œcie¿kê, która jest z tej nó¿kiwysterowana) nic nie da, w tym sensie, ¿e nie mo¿e przywróciæprawid³owego napiêcia strojenia g³owicy (jakby wynika³o z treœcilistu). Tranzystor Q711 nale¿y traktowaæ jako zewnêtrznyelement przetwornika C/A, na którym stan jest nadal „cyfrowy”(informacja o napiêciu strojenia jest nadal zawarta wewspó³czynniku wype³nienia przebiegu). Taki element zewnêtrznywystêpuje we wszystkich rozwi¹zaniach mikroprocesorówz uwagi na wymagan¹ znaczn¹ wartoœæ napiêcia, do 30V (nawetz systemem strojenia opartym o syntezê czêstotliwoœci, choæmo¿e siê wydawaæ, ¿e wtedy tego tranzystora brak; jest on wg³owicy). Inaczej jest tylko w odbiornikach radiowych. Zmierzamdo tego, ¿e napiêcie sta³e wystêpuje dopiero za filtremdolnoprzepustowym: R763, C731, R749, C732, R750 i C105.Przywrócenie prawid³owej pracy odbiornika mo¿e nast¹piæ jedynieprzez podanie sta³ego napiêcia z zewnêtrznego regulowanegozasilacza przynajmniej za pierwsz¹ sekcjê tego filtru.Jeœli tak Czytelnik post¹pi³ i jak pisze „odbiornik zachowujesiê prawid³owo”, co rozumiem dzia³a, to uszkodzenia nale¿yposzukiwaæ w obwodzie tranzystora Q711 i elementachwspomnianego filtru LPF.Jeœli brak przebiegu na n.14 mikroprocesora, uszkodzenianale¿y dopatrywaæ siê w samym procesorze. Jeœli nie ma przebiegówrównie¿ na wyjœciach pozosta³ych przetworników,wyprowadzenia 3, 4, 5, 6, 7 (regulacje poziomu fonii i parametrówobrazu), uszkodzenia mo¿na dopatrywaæ siê w uk³adziezerowania IC720 - MN1380 lub oscylatora kwarcowego.Jeœli przebiegi na tych wyprowadzeniach wystêpuj¹, uszkodzonyjest jednoznacznie mikroprocesor.Co do prawid³owoœci zastosowanego zamiennika nie potrafiêsiê wypowiedzieæ. OdpowiedŸ przygotowujê w oparciuo schemat OTVC Sanyo chassis A7-A, a wiêc prawid³owymzamiennikiem powinien byæ QXXAAC2178.Przy sk¹pych informacjach opisuj¹cych objawy usterki odpowiedŸmo¿na wyd³u¿aæ rozpatruj¹c ró¿ne przypadki i domys³y.Ja ograniczê siê do wskazówek, co najczêœciej w takichsytuacjach siê uszkadza. Brak napiêcia +30V, a uszkadza siêR761 lub R791, rzadziej D703. Istotny jest te¿ kondensatorfiltruj¹cy to napiêcie - C716. W tym odbiorniku p³yta jest naogó³ wykonana w ten sposób, ¿e trawione s¹ sta³ej szerokoœciprzerwy miêdzy œcie¿kami (nie s¹ sta³ej szerokoœci same œcie¿-ki). Jeœli odbiornik pracuje w pomieszczeniu wilgotnym, zdarzasiê, ¿e wystêpuje œniedzenie i up³yw miêdzy œcie¿kami.Napiêcie +30V jest podawane przez rezystor R760 do demultipleksera,a œciœlej prostego dekodera informacji dwubitowejna rozdzielone wejœcia zakresów g³owicy - uk³ad LA7910. Wobectego wspomniana œcie¿ka mo¿e byæ d³uga. Mo¿na zasilanieIC710 od³¹czyæ (na próbê), aby upewniæ siê, czy gdzieœ podrodze nie wystêpuje up³yw.K.Œ.Odbiornik Philips 21PT165A/42P chassisAnubis A zosta³ uszkodzony podczas burzy. Uszkodzonaby³a przetwornica, któr¹ naprawi³em korzystaj¹c zzestawu naprawczego. Po uruchomieniu przetwornicyokaza³o siê, ¿e jest uszkodzony procesor steruj¹cyTMP47C834N-R165 i pamiêæ 24C02. Po wymianieprocesora i pamiêci odbiornik startuje, lecz na obraziewidoczny jest napis „E3” i miga dioda LED. Uszkodzonyby³ równie¿ tranzystor 7551 BD135 w stabilizacjinapiêcia 5V na procesor (by³o podwy¿szone do 5.7V).Napiêcie 5V jest ju¿ prawid³owe, ale napis „E3” ci¹glejest na obrazie. Odbiornik mo¿na zaprogramowaæ,dzia³a pilot i klawiatura lokalna, nie dzia³a tylkotelegazeta. Na module TXT podmienia³em SAA5246 -bez skutku. PCF84C81AP/098 nie mam na stanie, alepodejrzewam ¿e jest dobry. Pod³¹cza³em do magistraliI 2 C tester i nie wykrywa on nawet próby skomunikowaniasiê procesora steruj¹cego z PCF84C81 lub zSAA5246, ani przy w³¹czeniu odbiornika, ani przypróbie wywo³ania teletekstu. Zasilania na module TXTs¹ prawid³owe, kwarc 1702 oscyluje, s¹ przebiegi namagistrali pomiêdzy PCF84C81 i SAA5246 . Nie wiemju¿ gdzie szukaæ usterki. Proszê o ile to mo¿liwe ozinterpretowanie b³êdu E3.Nie uda³o mi siê odnaleŸæ znaczenia b³êdu E3, mia³em natomiastidentyczne uszkodzenie, ³¹cznie z okolicznoœciami jegowyst¹pienia, jednak w innym modelu odbiornika Philips. W tymprzypadku uszkodzony by³ w³aœnie koprocesor uk³adu teletekstu.Mikrokontroler zastosowany w tym odbiorniku, mimo ¿eposiada³ oprogramowanie samotestuj¹ce i sprawdzaj¹ce konfiguracjêodbiornika, nie protestowa³ po usuniêciu modu³u teletekstu,nie sygnalizuj¹c b³êdu ani na ekranie, ani w postaci pulsowaniadiody LED. Klient odebra³ telewizor jako „naprawionytymczasowo”, do uzupe³nienia telegazety ju¿ w domu klienta. Zuwagi na cenê koprocesora stan „tymczasowy” pozosta³ do dziœ.Warto równie¿ zauwa¿yæ, ¿e pamiêæ EEPROM i koprocesorteletekstu PCF84C81 to jedyne elementy w tym odbiorniku komunikuj¹cesiê z mikrokontrolerem TMP47C834 po magistraliI 2 C, natomiast oprogramowanie samotestuj¹ce mikrokontroleradotyczy jedynie magistrali. Zatem w krêgu podejrzeñ poza wspomnianymielementami pozostaje jedynie uk³ad resetu koprocesoraPCF84C81 (wykonany na tranzystorach 7754 i 7755).Wprawdzie nie jestem w stanie podaæ, jaki b³¹d oznacza kodE3, jednak nale¿y mieæ na uwadze uwagê o charakterze ogólnym,na któr¹ wskazuje praktyka serwisowa. To znaczy, nale¿ystosowaæ zasadê ograniczonego zaufania, co do Ÿród³a b³êdusygnalizowanego przez oprogramowanie typu selftest. K.Œ.}54 SERWIS ELEKTRONIKI 11/2003

SERWIS ELEKTRONIKI12/2003 Grudzieñ 2003 NR 94Od RedakcjiDo wykonania planu wydawniczego na 2003 rok pozosta-³o jeszcze wydanie trzech pozycji ksi¹¿owych i jednej p³yty:„Porady serwisowe OTVC Sony i Philips”, „Uk³ady scaloneaudio w sprzêcie powszechnego u¿ytku – aplikacje” cz.2, „Cyfrowesystemy odbioru satelitarnego i „Baza Porad Serwisowych– 2003/BS2”.Ksi¹¿ka „Porady serwisowe OTVC Sony i Philips” uka¿esiê równolegle z numerem grudniowym. Porady zosta³y zgrupowanedla poszczególnych typów chassis. Oprócz przedstawieniaopisu typowych problemów serwisowych, w wielu przypadkachdo³¹czone zosta³y skrócone opisy sposobu wejœcia wtryb serwisowy, a dla urz¹dzeñ posiadaj¹cych system autodiagnozy- opisy sygnalizacji b³êdów oraz napiêcia i oscylogramyw wybranych punktach odbiornika (zasilacz, odchylanie,modu³ kineskopu).Pozycja „Uk³ady scalone audio w sprzêcie powszechnegou¿ytku” wydana zostanie na pocz¹tku grudnia, a „Cyfrowesystemy odbioru satelitarnego” pod koniec grudnia. P³yta z„Baz¹ Porad Serwisowych” uka¿e siê w po³owie grudnia.Jak widaæ, jest pewne spiêtrzenie prac wydawniczych, alewszystko wskazuje na to, ¿e do koñca roku wywi¹¿emy siê znaszych zapowiedzi.Wewn¹trz numeru, na stronach 29÷31 publikujemy spistreœci ca³ego rocznika 2003 „Serwisu Elektroniki”.Wszystkim naszym Czytelnikom i ich rodzinom ¿yczymyszczêœliwych, radosnych i spokojnych Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia.¯yczymy Wam, aby ten œwi¹teczny czas by³ okazj¹ dooderwania siê od codziennych trosk i k³opotów, z którymi byæmo¿e wielu z nas boryka³o siê w ci¹gu roku. Niech ten szczególnyi niepowtarzalny œwiateczny nastrój natchnie nas optymizmemi jaœniejszym spojrzeniem w przysz³oœæ.Dodatkowa wk³adka do numeru 12/2003:Zestaw audio Philips FW-C38 /21/21M/22/34/37 - (II cz. -ark. 5÷8) - 4 × A2,OTVC ICE TV-1037, TV-2037, Royal TV-5106 - 2 × A2,OTVC Sony KVX2560B, KVX2562U, KVX2563E chassisAE-2 - 6 × A2.Wydawca:Adres:Wies³aw Haligowski80-416 GdañskCopyright © by Wies³aw Haligowski ul. Gen. Hallera 169/17Adres do korespondencji:„Serwis Elektroniki”80-416 Gdañsk, ul. Gen. Hallera 169/17Dzia³ Prenumeraty i Wysy³ki: tel./fax (058) 344-32-57email: prenumerata@serwis-elektroniki.com.plRedakcja: tel. (058) 344-31-20email: redakcja@serwis-elektroniki.com.pl,Reklama: informacja o warunkach reklamy - tel. (058) 344-31-20.Redaguje: zespó³ pod kierownictwem Grzegorza Szóstakowskiego.Spis treœciInternet: www.serwis-elektroniki.com.plPrzetwornice napiêcia pracuj¹cew trybie current mode (cz.1) ............................................ 4Chassis 11 AK33 firmy Vestel (cz.1) ............................... 9Monta¿ wielosystemowego dekodera dŸwiêkustereofonicznego MJM w odbiornikach firmy Loewe .... 13Chassis A10E firmy Philips (cz.1) ................................. 14Porady serwisowe ......................................................... 18- odbiorniki telewizyjne ............................................... 18- magnetowidy ............................................................ 26- audio ......................................................................... 27- monitory .................................................................... 28Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2003 rok .................. 29Aplikacje uk³adów scalonych - TDA4850 procesorodchylania poziomego i pionowego do zastosowañmonitorowych (Philips) .................................................. 32Opis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xCfirmy STMicroelectronics ............................................... 33Przegl¹d chassis stosowanych w OTVfirmy Daewoo (cz.1) ....................................................... 37Fonia równoleg³a na uk³adzie TDA9800 ....................... 39Zamiana uk³adu TDA8361(62)E/N4 naTDA8361(62)E/N5 w chassisAA5 xx i AA5H.1 xx firmy Philips ................................... 41Naprawy dla dociekliwychOTVC Schneider chassis DTV3 .................................... 43Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LG (cz.2) ............. 46Sygnalizacja b³êdów i uszkodzeñ w sprzêcie audiofirm Panasonic i Technics .............................................. 50Odpowiadamy na listy Czytelników ............................... 52Informacje i og³oszenia .................................................. 55Wk³adka:OTVC Vestel chassis 11AK33 - 2 × A2,Monitor Samsung CMB5477L SyncMaster 15GLi - 2 × A2.Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ reklam.Wyci¹gi barwne: STUDIO 4, 80-227 Gdañsk, ul. Do Studzienki 34bDruk: Gdañskie Zak³ady Graficzne Spó³ka z o.o., 80-164 Gdañsk,ul. Trzy Lipy 3.Czasopismo nie jest kolportowane w sieci „Ruchu”. Mo¿na jenabyæ w sklepach sprzedaj¹cych czêœci elektroniczne i ksiêgarniachtechnicznych na terenie ca³ego kraju. Nak³ad: 9000. Przedrukca³oœci lub fragmentów, kopiowanie, reprodukowanie, skanowanielub obróbka elektroniczna materia³ów zamieszczonych w „SerwisieElektroniki” bez pisemnej zgody Redakcji jest niedozwolony istanowi naruszenie praw autorskich.Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów, zmiany tytu³óworaz poprawek w nades³anych tekstach.

Przetwornice napiêcia pracuj¹ce w trybie current modePrzetwornice napiêcia pracuj¹ce w trybie current mode (cz.1)Karol ŒwiercArtyku³ niniejszy poœwiêcony jest zasilaczomimpulsowym pracuj¹cym w tzw. „trybie pr¹dowym”(current mode). Opracowanie to nale¿y potraktowaæjako artyku³ poœwiêcony stronie teoretycznej tematuzasilaczy. Poniewa¿ tryb „pr¹dowy” pracy zasilaczaimplikuje istotne skutki w razie jego uszkodzenia,wymagane jest nieco inne podejœcie podczas jegonaprawy. Aspekty te zostan¹ wyraŸnie wyeksponowane,jak równie¿ wyeksponowane zostan¹ ró¿nice wpracy przetwornicy typu current mode oraz voltagemode.Mo¿na u¿yæ okreœlenia, ¿e tryb current mode w pracy przetwornicnapiêcia jest ostatnio modny dlatego, poniewa¿ spotykamysiê z nim coraz czêœciej w sprzêcie trafiaj¹cym do naszychwarsztatów. Jest on faktycznie „modny” gdy¿ cechujego niema³o zalet w stosunku do konwencjonalnego trybu napiêciowego.Poniewa¿ nowe konfiguracje zasilaczy impulsowychwyrastaj¹ niemal „jak grzyby po deszczu” (z rezonansowymii sinusoidalnymi na czele), mo¿na odnieœæ wra¿enie, ¿ei tryb current mode to równie¿ jeden z nowych pomys³ów. Nicbardziej b³êdnego, a dla uzasadnienia tej tezy zostan¹ przedstawioneprzyk³ady w punkcie 6 artyku³u.1. Struktura zasilacza ze sprzê¿eniem zwrotnymnapiêciowymK2+CIOSC+ KKOMPU KOMPSRPQQRys.1.1. Jedno z mo¿liwych rozwi¹zañ zasilacza z pêtl¹sprzê¿enia zwrotnego typu voltage mode.+K1TrWZMAC-NIACZW+WYREFOBCI¥¯ENIEU CU QU KOMPRys.1.2. Najistotniejsze przebiegi w uk³adzie z rys.1.1.Przyk³adowe rozwi¹zanie przedstawia rysunek 1.1. Jest toprzetwornica flyback pracuj¹ca ze sta³¹ czêstotliwoœci¹, zezmiennym wspó³czynnikiem wype³nienia PWM kluczowania.Nie to jednak w tym miejscu jest najistotniejsze. Istotne jest (ito na rysunku 1.1 wyeksponowano), jak zamyka siê pêtla sprzê-¿enia zwrotnego i jak modulowany jest wspó³czynnik PWM.W tym przyk³adowym uk³adzie PWM kszta³towany jest woparciu o przebieg pi³ozêbny o sta³ym nachyleniu wytwarzanyprzez Ÿród³o pr¹dowe I na kondensatorze C. Przebieg tenjest porównywany z wyjœciem wzmacniacza b³êdu W. Mo¿naoczywiœcie wykonaæ równie¿ uk³ad w ten sposób, aby U KOMPby³o wartoœci¹ sta³¹, a wyjœciem wzmacniacza b³êdu modulowaæwydajnoœæ Ÿród³a pr¹dowego I. Oczywistym jest, ¿e wtym przypadku konieczna by³aby równie¿ zamiana wejœæ odwracaj¹cegoi nieodwracaj¹cego wzmacniacza W, aby zachowaæujemne sprzê¿enie zwrotne w ca³ej pêtli. Wróæmy jednakdo tego co narysowano na rys. 1.1. Jak prezentuj¹ przebiegi zrysunku 1.2, wiêksza wartoœæ napiêcia U KOMP skutkuje d³u¿-szym czasem w³¹czenia klucza K1 (klucz K2 s³u¿y jedynie doroz³adowania pojemnoœci C). PrzeœledŸmy proces stabilizacjinapiêcia wyjœciowego w tym uk³adzie. Za³ó¿my wiêc, ¿e obci¹¿enieroœnie ➔ wtedy U WY maleje ➔ U KOMP roœnie ➔ skutkiemtego PWM roœnie ➔ w wyniku d³u¿szego czasu w³¹czeniaK1 roœnie energia gromadzona w Tr, aby skompensowaæzwiêkszony pobór pr¹du przez obci¹¿enie i przywróciæ zadan¹wartoœæ U WY . Tak to wygl¹da statycznie, lecz ten uk³ad mo¿enapiêcie wyjœciowe stabilizowaæ, ale mo¿e siê te¿ „rozhuœtaæ”.Obrazowo mówi¹c, ka¿dy krok powy¿szej „wyliczanki” jestskutkiem kroku poprzedniego. Skutek nie mo¿e wyprzedzaæprzyczyny i zwykle nastêpuje z pewnym opóŸnieniem. Zatemjak ta historia wygl¹da dynamicznie? Powy¿sze rozumowaniejest maksymalnie uproszczone, jednak na prawid³ow¹ analizêdynamicznego zachowania siê uk³adu zamkniêtego nie ma tumiejsca. Powiedzmy tylko tyle, ¿e jeœli uk³ad „zmusimy” dopracy stabilnej, to reakcja pêtli sprzê¿enia zwrotnego kompensuj¹cazmiany obci¹¿enia mo¿e byæ nieakceptowalnie d³uga.Jeœli obci¹¿enie wzroœnie, napiêcie (napiêcia) wyjœciowe namoment „przysi¹d¹”. Jednak jest jeszcze gorzej, gdy obci¹¿eniegwa³townie zostanie zredukowane. Napiêcia wyjœciowechwilowo wzrosn¹ co mo¿e byæ niebezpieczne dla zasilanychuk³adów. W³aœnie te problemy s¹ powodem poszukiwania rozwi¹zañprowadz¹cych do trybu current mode, o czym w kolejnympunkcie od strony ogólnej zagadnienia, a w nastêpnychpunktach artyku³u przyk³ady konkretnych rozwi¹zañ.2. Struktura zasilacza ze sprzê¿eniem zwrotnympr¹dowymStrukturê tej konfiguracji zasilacza przedstawiono na rysunku2.1. Uk³ad na tym rysunku to ewolucja zasilacza z rys.1.14 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Przetwornice napiêcia pracuj¹ce w trybie current mode+TrOSCWYOBCI¥¯ENIEU WY(W2) ~I KU KOMPI KQ SPRwzmacniaczkomparatorW1UK KOMPU QKlucz w³¹czonygromadzenie energii w TrREFR SW2wzmacniacz(opcjonalnie)Rys.2.1. Modyfikacja uk³adu z rys.1.1 do konfiguracjicurrent mode.do pracy w trybie „pr¹dowym”. Podstawowa idea trybu currentmode polega na subtelnej ró¿nicy w wytwarzaniu wspó³czynnikawype³nienia impulsów PWM (Pulse Width Modulation),w³¹czaj¹cych tranzystor kluczuj¹cy przetwornicy, któryjest bezpoœrednio odpowiedzialny za iloœæ energii gromadzonejw elemencie indukcyjnym (transformatorze lub cewce),energii stanowi¹cej z kolei o wartoœci napiêcia lub napiêæ wyjœciowych.W trybie current mode bowiem, PWM nie jest generowanyw oparciu o porównanie wyjœciowej wartoœci napiêciawzmacniacza b³êdu z pi³ozêbnym przebiegiem napiêciowym(bêd¹cym w gruncie rzeczy przetwornikiem napiêcie-czas), leczna odpowiedniej zmianie (poprzez napiêciow¹ pêtlê ujemnegosprzê¿enia zwrotnego) poziomu ograniczenia pr¹dowego,pr¹du p³yn¹cego przez element kluczuj¹cy lub element gromadz¹cyenergiê. Zatem, konieczne i stosowane jest ci¹g³e monitorowanietego¿ pr¹du, do czego zwykle s³u¿y niskoomowyrezystor najczêœciej (lecz nie zawsze) umieszczony w emiterze(Ÿródle) tranzystora kluczuj¹cego. Zatem inherentn¹ cech¹zasilaczy trybu current mode jest zadzia³anie ograniczenia pr¹dowegow ka¿dym cyklu pracy przetwornicy. Pêtla stabilizacjiw takim uk³adzie nieco siê komplikuje, gdy¿ nie wystêpuje ju¿jedna pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnego, ale dwie. Jedna,to „zwyk³a” pêtla napiêciowa kontroluj¹ca i maj¹ca zapewniæstabilizacjê napiêcia wyjœciowego, druga to pêtla obejmuj¹cakontrolê pr¹du elementu kluczuj¹cego. Wydaje siê w tym miejscunaturalnym pytanie, jakie s¹ z tej komplikacji korzyœci?Aczkolwiek pe³ne ich wyszczególnienie zostanie zawarte wpunkcie 7, tutaj nale¿y podkreœliæ, ¿e pr¹d tranzystora kluczuj¹cegomo¿e byæ w tej konfiguracji (jest) kontrolowany z du¿¹szybkoœci¹ i precyzj¹. Kontrolowanie i utrzymywanie na sta-³ym poziomie pr¹du uzwojenia pierwotnego transformatora (lubpr¹du cewki gromadz¹cej energiê) skutkuje „wysok¹” stabilnoœci¹uk³adu, czego z kolei najwa¿niejsz¹ konsekwencj¹ jest,i¿ stabilizacja napiêcia w wyniku wszelkich czynników wp³ywaj¹cychna charakterystykê uk³adu, a w szczególnoœci w wynikuwahañ czy têtnieñ napiêcia wejœciowego przetwornicy,jest lepsza ani¿eli w trybie napiêciowym. Kolejnymi nie mniejistotnymi cechami uk³adu wynikaj¹cymi bezpoœrednio ze stabilnoœcii szybkoœci reakcji pêtli ujemnego sprzê¿enia zwrotnego,jest lepsza „odpowiedŸ” uk³adu na gwa³towne zmianyobci¹¿enia oraz bezpieczeñstwo pracy przetwornicy.Rys.2.2. Najistotniejsze przebiegi w uk³adzie z rys.2.1.Poniewa¿, jak z powy¿szego wywodu wynika, wszelkiezalety bior¹ siê z parametrów dynamicznych pêtli ujemnegosprzê¿enia zwrotnego, nale¿a³oby w tym miejscu wyjaœniæ czyi dlaczego w konfiguracji current mode s¹ one korzystniejsze.Teoriê tego zagadnienia pozostawimy na osobne opracowaniepoœwiêcone stricte sprzê¿eniu zwrotnemu. W tym miejscu natomiastspróbujê wyjaœniæ w sposób obrazowy i pogl¹dowydlaczego tak jest.Stworzenie nowej pêtli pr¹dowej, jedynie nadzorowanejprzez stabilizuj¹c¹ pêtlê napiêciow¹, pozwoli³o na „wyrzucenie”poza obrêb pêtli pr¹dowej elementu indukcyjnego i kondensatorawyjœciowego zasilacza. W³aœnie ten fakt uproœci³charakterystykê tej pêtli, pozwalaj¹c na taki dobór elementówkompensacyjnych, aby zapewniæ zarówno stabilnoœæ, jak i szerokiepasmo czêstotliwoœciowe uk³adu „zamkniêtego” (zapêtlonego).Wyrzucenie poza pêtlê fragmentu LC uk³adu da³ozdecydowane korzyœci ³atwe do wyt³umaczenia w oparciu ozaawansowan¹ teoriê. Tutaj jedynie nakreœlê analizê w oparciuo teoriê sprzê¿enia zwrotnego.Najprostszy uk³ad sprzê¿enia zwrotnego zawieraj¹cy chc¹cnie chc¹c elementy ograniczaj¹ce pasmo czêstotliwoœciowe,elementy inercyjne w postaci pojemnoœci rzeczywistych czypojemnoœci z³¹czowych elementów aktywnych, charakteryzujesiê jednym biegunem. Czêstotliwoœæ tego bieguna jest czêstotliwoœci¹pasma (3-decybelowego) uk³adu. Od niego pocz¹wszycharakterystyka amplitudowa opada z szybkoœci¹ 6 decybelina oktawê czêstotliwoœci. Dla zachowania siê uk³adu zapêtlonegonie mniej wa¿na jest charakterystyka fazowa. Charakterystykafazowa nie jest i nie mo¿e byæ kszta³towana niezale¿nieod charakterystyki amplitudowej uk³adu zamkniêtego.To bardzo przykry wniosek teorii sprzê¿enia zwrotnego ibêd¹cy przyczyn¹ „³amania g³owy” konstruktorów, jak kszta³towaæcharakterystykê amplitudow¹, aby fazowa by³a te¿ dobra.Natomiast, dopóki charakterystyka amplitudowa wygl¹datak jak powiedziano wy¿ej (jest jednobiegunowa), maksymalneprzesuniecie fazowe (w pêtli zamkniêtej) wynosi 90°. Towartoœæ bezpieczna (z 90° stopniowym marginesem fazy), awiêc charakterystyka fazowa jest na pewno dobra. Aczkolwiekzaprojektowanie uk³adu z charakterystyk¹ jednobiegunow¹ (wzakresie wzmocnienia w pêtli wiêkszego od jednoœci, 0dB) wogólnoœci nie przedstawia problemu, poprzez wprowadzeniebieguna dominuj¹cego (lub lepiej, dostateczne obni¿enie czêstotliwoœcibieguna pierwszego), jednak problemem „nie lada”jest zapewnienie takiego przebiegu charakterystyki z równoczesnymzapewnieniem szerokiego pasma czêstotliwoœciowego.Gdy w pêtli znajduje siê cz³on LC, sytuacja nie wygl¹daSERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 5

Przetwornice napiêcia pracuj¹ce w trybie current modenajlepiej. Taki cz³on wprowadza podwójny biegun, a wiêc dwabieguny za jednym „zamachem”. Pocz¹wszy od niego charakterystykaamplitudowa opada ze stromoœci¹ 12 decybeli naoktawê czêstotliwoœci, a przesuniêcie fazowe mo¿e siêgaæ 180°.Takie przesuniêcie fazowe to ju¿ zamiana sprzê¿enia ujemnegona dodatnie. Jeœli nawet „do tego nie dojdzie”, to marginesfazy staje siê niewielki, a reakcja uk³adu na zmianê napiêciawejœciowego lub obci¹¿enia jest oscylacyjna. Trzeba zatem takkompensowaæ uk³ad, aby do tego nie dopuœciæ, a wtedy reakcjauk³adu (na zmiany obci¹¿enia i napiêcia) bêdzie wolna.Ktoœ powiedzia³, ¿e „¿ycie jest sztuk¹ kompromisów” i tu te¿tak jest. Choæ na ogó³ w ka¿dej pêtli pierwszy biegun udaje siêskompensowaæ wprowadzaj¹c odpowiednie „zero”, sztuka tychzabiegów równie¿ ma swoje „rych³e” granice. Dlatego tak wa¿-ne jest pozbycie siê z pêtli uci¹¿liwego cz³onu LC. W uk³adziezasilacza pracuj¹cego w „trybie napiêciowym” nie udaje siêuzyskaæ charakterystyki jednobiegunowej (na ogó³ jest to charakterystykadwubiegunowa z jednym zerem), jest to natomiastdo osi¹gniêcia w trybie current mode.Niniejszy punkt artyku³u ujmowa³ zagadnienie bardzo ogólnie.Kolejny punkt bêdzie bardziej „strawny” gdy¿ zostanieprzedstawiona praca zasilacza current mode na przyk³adowych,uproszczonych rysunkach.3. Przyk³ady scalonych sterowników zasilaczytrybu current mode3.1. Uk³ad UC3842To bardzo popularny „scalaczek”. W oko³o 80% monitorówna rynku wykonano zasilacz bazuj¹cy na tym uk³adzie, aw 50% znajduj¹ siê dwa takie „scalaki” (drugi czêsto toUC3844; jeden w przetwornicy g³ównej, drugi w przetwornicyzasilaj¹cej stopieñ odchylania napiêciem o wartoœci odpowiedniodobranej do czêstotliwoœci odchylania poziomego,trybu rozdzielczoœci pracy karty graficznej; czasem jest i trzeci,osobna przetwornica zasilaj¹ca uk³ad wysokiego napiêcia,który w monitorach jest czêsto uk³adem autonomicznym).Uk³ad UC3842 spotyka siê równie¿ pod innymi oznaczeniami,jak np. HA17384 firmy Hitachi.„Scalak” ten zosta³ ju¿ opisany w „SE” nr 6/2000, tu zostan¹wyeksponowane jedynie te jego fragmenty, które stanowi¹o pracy w trybie current mode. Wyodrêbniono je na rysunku3.1. Niemniej, z uwagi na czêsty „kontakt” z przetwornicami ztym uk³adem, poœwiêcê mu nieco wiêcej miejsca. W oparciu ouk³ad UC3842 konstruuje siê zarówno przetwornice typu flyback,jak i forward, jednak w naprawianym sprzêcie czêœciejspotykamy konfiguracjê flyback i taka te¿ zostanie zaprezentowanaw przyk³adzie. Wspomnijmy jeszcze dla porz¹dku, i¿buduje siê w oparciu o UC3842 kilka odmian topologii currentmode: zasilacz pracuj¹cy z histerez¹, przetwornice o sta-³ym czasie wy³¹czenia klucza oraz o sta³ej czêstotliwoœci kluczowania.Poni¿szy przyk³ad nale¿y do tej ostatniej rodziny.Nie jest te¿ bez znaczenia, szczególnie w monitorach, ¿e uk³adten w prosty sposób mo¿e byæ synchronizowany sygna³em zewnêtrznym,a wiêc pracowaæ synchronicznie z uk³adem odchylania,zmniejszaj¹c w ten sposób zak³ócenia wnoszone dopozosta³ych uk³adów monitora.Na rysunku 3.1 zaznaczono dwie alternatywne wersje pêtliujemnego sprzê¿enia, bêd¹ one g³ównym celem naszego zainteresowaniaw tym punkcie artyku³u. O pracy w trybie currentmode decyduje istnienie komparatora porównuj¹cego napiêcieodzwierciedlaj¹ce wartoœæ pr¹du p³yn¹cego w obwodzieklucza przetwornicy (tu flyback) z napiêciem wyjœciowymwzmacniacza b³êdu. To on, poprzez pêtlê napiêciow¹, nadzorujepêtlê pr¹dow¹, wyznaczaj¹c ograniczenie pr¹dowe kluczareaguj¹ce w ka¿dym cyklu pracy przetwornicy. Kluczowymelementem tej konfiguracji jest niskoomowy rezystor R S+300VR1D1UC3842 2REF2.5V2wzmaniaczb³êduR28mA2RROSC1V1 3komparatorSR7zasilanieuk³aduscalonegoPQQTr D2C2+16V6R7R4 R SC WYR5R3C1przesuniêcie poziomu napiêciawyjœciowego wzmacniacza b³êduw zakres poni¿ej 1VC2+R8T-0TL431Alternatywnie:pêtla ujemnego sprzê¿enia zwrotnegow oparciu o pomocnicze uzwojenie kontrolnesprzê¿enie zwrotne obejmuj¹ce kontrolêwyjœciowego napiêcia przetwornicyR6Rys.3.1. Zasilacz z uk³adem UC3842.6 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Przetwornice napiêcia pracuj¹ce w trybie current modebêd¹cy swoistego rodzaju przetwornikiem pr¹d-napiêcie. Napiêciez niego doprowadzone jest do wejœcia nieodwracaj¹cegokomparatora, niemniej zwykle wymagany jest w torze tejpêtli prosty filtr dolnoprzepustowy RC o bardzo krótkiej (rzêdu1 mikrosekundy) sta³ej czasowej. Odfiltrowuje on przepiêciabêd¹ce wynikiem istnienia pojemnoœci rozproszonych wuk³adzie transformatora. Nie odzwierciedlaj¹ one faktycznegopr¹du indukcyjnoœci stanowi¹cej o energii magnetycznej wtransformatorze konfiguracji flyback, mog¹ natomiast skuteczniezak³óciæ pracê uk³adu, powoduj¹c fa³szywe resetowanieprzerzutnika P. Problemy tego typu s¹ nieraz bardzo trudne dowychwycenia w serwisie. Natomiast czym grozi zbytnie zwiêkszeniepojemnoœci C2 lub rezystancji R4 bêdzie z pewnoœci¹jasne po lekturze tego artyku³u.Przejdê teraz do opisu pêtli napiêciowej ujemnego sprzê-¿enia zwrotnego, zaczynaj¹c od jej prostszej wersji, w oparciuo dodatkowe uzwojenie „trafa”. O wzmocnieniu wzmacniaczab³êdu decyduje rezystor R3 oraz rezystancja widziana z wyprowadzenia2 uk³adu scalonego, a wiêc równoleg³e po³¹czenieR1 i R2. O wartoœci napiêcia wyjœciowego decyduje opróczoczywistego czynnika w postaci przek³adni transformatora,jedynie dzielnik R1-R2 oraz Ÿród³o napiêcia referencyjnego,które jest elementem wewnêtrznym „scalaka”. Kondensator C1w³¹czony w pêtli lokalnego ujemnego sprzê¿enia zwrotnegowzmacniacza b³êdu jest jedynym elementem kompensacji czêstotliwoœciowejca³ej pêtli. Na uwagê zas³uguje fakt, ¿e napiêciekontrolne wysterowuj¹ce pêtlê napiêciow¹ to równoczeœnienapiêcie zasilania uk³adu scalonego. Tak siê czêsto faktycznierobi. Ma to jednak niebagatelne znaczenie dla dynamicznychparametrów pêtli stabilizuj¹cej. Kondensator podwieszonyna 7 nó¿ce uk³adu UC3842 musi mieæ du¿¹ pojemnoœæ,zwykle 47µF lub 100µF. Utrata jego pojemnoœci skutkujetrudnoœciami lub niemo¿liwoœci¹ startu zasilacza. Jednak tadu¿a pojemnoœæ to istotny biegun w charakterystyce amplitudowo-fazowejopisywanej pêtli. Oczywiœcie, wertuj¹c schematynatkniemy siê na modyfikacje tego fragmentu, którychdla czytelnoœci na rysunku 3.1 nie naniesiono. Spotyka siê oczywiœcierozwi¹zania, gdzie osobne uzwojenie stanowi zasilaniesterownika, a osobne daje napiêcie kontrolne dla pêtli. Czêstorównie¿ spotykamy siê z wersj¹ poœredni¹ tych dwu rozwi¹zañ.Uzwojenie jest jedno, ale dwie diody i dwa kondensatory.Spotyka³em siê z pytaniem po co, skoro na obu wystêpuje tosamo napiêcie, bo prostowane z tego samego uzwojenia. W³aœniepo to, aby odseparowaæ d³ug¹ sta³¹ czasow¹ pojemnoœcizasilania i zastosowaæ znacznie mniejsz¹ pojemnoœæ (zwyklerzêdu 1÷10µF) na napiêciu objêtym pêtl¹ stabilizacji. Pamiêtajmyjednak, ¿e zawsze nale¿y rozpatrywaæ wartoœæ pojemnoœciwraz z rezystancj¹ widzian¹ z danego wêz³a.Teraz druga wersja pêtli stabilizacyjnej. Na tym przyk³adziepozwolê sobie równie¿ na wymienienie, niestety te¿ ma³ostrawnych problemów, jakie niebezpieczeñstwa tkwi¹ w uk³adachzapêtlonych. Dalsza czêœæ punktu 3.1 mo¿e byæ bez utratyspójnoœci ca³ego materia³u opuszczona przez Czytelnikówmniej zainteresowanych problematyk¹ „zbyt teoretyczn¹”.Kontrolowane jest faktyczne napiêcie wyjœciowe i nie jestz pewnoœci¹ zaskoczeniem, ¿e uzyskiwane parametry stabilizacjis¹ znacznie lepsze. Jednak dla zapewnienia izolacji napiêciawyjœciowego konieczne jest równie¿ zapewnienie izolacjigalwanicznej w tym torze. Realizuje j¹ tu transoptor. Jednakto tylko jedna z komplikacji. Poprawny projekt zachowaniadynamicznego pêtli jest znacznie trudniejszy. A jeœli „niepoprawny”lub tolerancja wartoœci elementów znaczna, to jestto zagadka i trudny „orzech do rozgryzienia” dla serwisu. Awiêc parê s³ów w tym zagadnieniu. Teraz o wartoœci napiêciawyjœciowego nie decyduje ju¿ napiêcie odniesienia wzmacniaczab³êdu, czy to jednak oznacza, ¿e jest ono bez znaczenia?Okreœliæ wartoœæ napiêcia w tej wersji uk³adu jest bardzo³atwo. Jest to:(1 + R5/R6) × 2.5V.Te 2.5V wynika tu z zastosowania jako elementu referencyjnegoi wzmacniaj¹cego coraz bardziej popularnego TL431,nazywanego sterowan¹ diod¹ Zenera, który wymaga na elektrodziesteruj¹cej w³aœnie 2.5V. Zatem okreœlenie statycznychwarunków pracy zasilacza jest banalne, jednak zachowaniew³aœciwych warunków dynamicznych bardzo trudne. Nawetobliczenie wzmocnienia w pêtli niemal¿e niemo¿liwe bez znajomoœcicharakterystyki transoptora.A zatem co i jaki ma wp³yw. Kondensator w³¹czony w lokalnejpêtli wzmacniacza b³êdu uk³adu scalonego nadal jestistotny i to nie mniej ani¿eli w poprzedniej wersji uk³adu. Jednakteraz nadrzêdnym wzmacniaczem b³êdu jest elementTL431. To on decyduje o wartoœci napiêcia na wyjœciu zasilacza.W jego lokalnej „pêtelce” ujemnego sprzê¿enia zwrotnegorównie¿ stosuje siê kompensacjê w postaci niewielkiej pojemnoœcikondensatorka. Rezystor R8 w³¹czony równolegledo diody transoptora ma równie¿ niebagatelne znaczenie dlawzmocnienia w ca³ej pêtli. Równoczesna kompensacja dwuwzmacniaczy b³êdu (choæ, tego w uk³adzie scalonym ju¿ niepowinniœmy tak nazywaæ) nie jest wcale korzystna, choæ stajesiê konieczna. To dwa bieguny na charakterystyce amplitudowo-fazowejmog¹ce stanowiæ o niekorzystnym przebiegu charakterystykifazowej. Dlatego w takiej wersji uk³adu w miejscekondensatora C1 stosuje siê raczej uk³ad z³o¿ony z kondensatoraszeregowo po³¹czonego z rezystorem i do tego równolegleznacznie mniejszej pojemnoœci kondensator. Uk³ad takiwprowadza dodatkowe „zero” i jeœli jest wszystko poprawnieobliczone, „zero” to mo¿e skompensowaæ jeden z biegunów.Nie jest celem artyku³u rozdrabnianie siê nad tymi trudnymiproblemami, ale warto mieæ œwiadomoœæ ich istnienia. Na ogó³uk³ady spotykane w praktyce (w urz¹dzeniach masowo produkowanych)s¹ faktycznie dobrze zaprojektowane i nie zachodzipotrzeba tak wnikliwej analizy. To problem dla konstruktorów,którzy równie¿ czêœciej za³atwiaj¹ go intuicj¹ ani-¿eli matematyk¹. Skoro jednak zabrn¹³em tak g³êboko, dodamjeszcze parê uwag. To co wspomnia³em wczeœniej o kondensatorzezasilania uk³adu scalonego nie przestaje teraz obowi¹zywaæodnoœnie kondensatora C WY . To on teraz jest w pêtli, awiêc wymiana takiego elektrolitu jedynie na inny typ mo¿e niebyæ bezkarna. Odnoœnie uk³adów spotykanych w telewizorachi monitorach to faktycznie przesada, ale w zasilaczach niskichnapiêæ ju¿ to przesad¹ nie jest. Kondensator wyjœciowy dobierasiê nie tyle z uwagi na jego pojemnoœæ (to parametr ma³okrytyczny) ale na ESR (zastêpcz¹ rezystancje szeregow¹). Jakzwykle ró¿ne racje bywaj¹ sprzeczne i tu wymagana ma³awartoœæ ESR (z uwagi na têtnienia) mo¿e byæ niebezpiecznadla stabilnoœci uk³adu. Nie powinny wiêc dziwiæ wzmiankireklamowe typu „uk³ad stabilny nawet przy zerowym ESR”.Problematyka doboru lub wymiany kondensatora nie jest wcalebanalna o czym mo¿na by³o przeczytaæ na naszych ³amachSERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 7

Przetwornice napiêcia pracuj¹ce w trybie current modew artykule „Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznychw zasilaczach impulsowych” („SE” 10 i 11/2003).W tym miejscu, powy¿sze dywagacje nale¿y traktowaæ jedyniejako wyt³umaczenie sensownoœci i coraz wiêkszej popularnoœcikonfiguracji current mode - separacja pêtli napiêcioweji pr¹dowej; ³atwiej je obie „ujarzmiæ” i zoptymalizowaæ.Na podstawie powy¿szych spostrze¿eñ staje siê równie¿zrozumia³e, ¿e bezpieczniej jest jeœli pêtla ujemnego sprzê¿eniazwrotnego zrealizowana jest tak, jak zaznaczono na rys.3.1lini¹ przerywan¹, omijaj¹c wzmacniacz b³êdu w uk³adzie scalonym.Takie rozwi¹zania te¿ siê spotyka, choæ w przypadkuuk³adu UC3842 najczêœciej spotykamy uk³ady stabilizuj¹cenapiêcie wyjœciowe w oparciu o uzwojenie kontrolne lub zasilania,aczkolwiek nale¿y zaznaczyæ jeœli sterownik „obs³uguje”przetwornicê typu flyback. Implementacja pêtli z u¿yciemtransoptora i omijaj¹cej wzmacniacz b³êdu uk³adu scalonegojest w UC3842 stosunkowo prosta dziêki istnieniu Ÿród³a pr¹dowego„podpiêtego” do wyjœcia wzmacniacza b³êdu (nó¿ka1 - COMP, choæ w takiej aplikacji nazwa wyprowadzenia Compensationnie jest ju¿ adekwatna). Nale¿y jednak mieæ na uwadze,¿e w takim rozwi¹zaniu jest bardzo du¿e wzmocnienie wstopniu wyjœciowym transoptora. Tranzystor bipolarny obci¹-¿ony Ÿród³em pr¹dowym ma bardzo du¿e wzmocnienie napiêciowe.Ten stopieñ mo¿e te¿ wymagaæ kompensacji czêstotliwoœciowej.Warto jeszcze wspomnieæ, ¿e w takiej aplikacjiuk³adu UC3842, wzmacniacz b³êdu w nim zawarty nie jest bezu¿yteczny.Najczêœciej buduje siê w oparciu o niego dodatkowystopieñ ochrony (zabezpieczenia). Warto równie¿ zwróciæuwagê na to, ¿e wychodz¹c z kolektora tranzystora w transoptorze,odwróci³a siê faza wzmocnienia w tym stopniu. Jednakwzmocnienie jest nadal ujemne, pêtla jest pêtl¹ ujemnego sprzê-¿enia zwrotnego, gdy¿ ominiêty zosta³ wzmacniacz b³êdu pracuj¹cyw konfiguracji odwracaj¹cej fazê.Spogl¹daj¹c na schemat blokowy struktury wewnêtrznejUC3842 uwidoczniony na rys. 3.1 mo¿na przeoczyæ jeszcze jedn¹bardzo cenn¹ cechê, dlatego pragnê teraz zwróciæ na ni¹uwagê. Istnienie diody Zenera o napiêciu 1V na wejœciu odwracaj¹cymkomparatora stanowi wraz z wartoœci¹ rezystora R S omaksymalnej mocy uk³adu, o ograniczeniu pr¹dowym zasilacza.Jeœli bêdziemy chcieli pobieraæ z obci¹¿enia wiêksz¹ mocani¿eli wyznaczona tymi elementami (oraz oczywiœcie ustalon¹czêstotliwoœci¹ oscylatora i parametrami indukcyjnymi transformatora),uk³ad zasilacza zacznie zachowywaæ siê nie jak Ÿród³onapiêciowe (o sta³ym napiêciu wyjœciowym), ale jako Ÿród³opr¹dowe! W konfiguracji voltage mode taka cecha jest nieosi¹galnalub wymaga specjalnych (uk³adowych) zabiegów.MC44603REF=2.5Vwzmacniaczb³êduW1714 13OSCKkomparatorS QFFRBuforFF - przerzutnikbistabilny(flip-flop)Rys.3.2. Zasilacz z uk³adem MC44603.+300Vsygna³ ujemnego sprzê¿enia zwrotnego(napiêcie z uzwojenia kontrolnego transformatora T rlub przez izolacjê, napiêcie wyjœciowe zasilacza)elementy kompensacji czêstotliwoœciowej3.2. Uk³ad MC44603Kolejnym i ostatnim przyk³adem sterownika scalonego trybucurrent mode jest uk³ad MC44603. Uk³ad bêd¹cy bardzoczêsto przedmiotem naszych zmagañ na warsztacie. Stosujego wiele firm w odbiornikach telewizyjnych, monitorach, atak¿e magnetowidach. Uproszczony fragment zasilacza z tymsterownikiem wyodrêbniono na rysunku 3.2. Poniewa¿ wielewnikliwych uwag zawartych w punkcie 3.1 zachowuje tu aktualnoœæ,opis tego uk³adu bêdzie pobie¿ny.Jako klucz musi byæ stosowany tranzystor MOSFET. Buforwyjœciowy uk³adu scalonego przystosowany jest do sterowaniabramk¹ tranzystora polowego. Pr¹d statyczny jest znikomy,jednak wymagany jest znaczny dla szybkiego prze³adowywaniapojemnoœci bramka-Ÿród³o (rzêdu 1nF). Warto nadmieniæ,¿e tranzystor bipolarny w przetwornicy obs³ugiwanejprzez MC44603 mo¿e byæ stosowany, lecz konieczny jest zewnêtrznybufor steruj¹cy jego baz¹.Zasilacze z tym sterownikiem stabilizuj¹ napiêcia wyjœciowezwykle w oparciu o kontrolê napiêcia uzyskiwanego z pomocniczegoodczepu transformatora. Parametry stabilizacji s¹zadowalaj¹ce o ile „dobrze” jest nawiniête „trafo”; silne sprzê-¿enie magnetyczne uzwojenia kontrolnego; upraszcza siê wtedybardzo problem izolacji galwanicznej zasilacza. Napiêciemodniesienia jest wewnêtrzne napiêciowe Ÿród³o referencyjne opoziomie 2.5V.Zasilacz bêdzie wiêc tak dobiera³ parametry kluczowaniatranzystora mocy, aby na nó¿ce 14 otrzymaæ to samo – 2.5V.Jest to jeden z podstawowych pomiarów podczas naprawy takiejprzetwornicy. Jako wzmacniacz b³êdu pracuje „zwyk³y”wzmacniacz operacyjny (porównaæ z przyk³adem w punkcie 5artyku³u). Znaczenie elementów miêdzy wyjœciem i wejœciemodwracaj¹cym tego wzmacniacza jest pierwszorzêdne dla kszta³towaniacharakterystyki czêstotliwoœciowej uk³adu, a wiêc dlajego stabilnoœci i zachowania siê w stanach dynamicznych. Pomiarnapiêcia na nó¿ce 13 uk³adu (na wyjœciu wzmacniacza b³êdu)równie¿ niesie istotn¹ informacjê. To napiêcie, to wartoœæograniczenia pr¹dowego klucza przetwornicy. Z nim w³aœnieporównywany jest spadek napiêcia na rezystorze R S . Momentosi¹gniêcia tej wartoœci (I KLUCZA × R S = U13) powoduje przestawienieprzerzutnika FF i wy³¹czenie klucza. Ta cecha w³aœniestanowi o pracy zasilacza w trybie current mode. Uk³ad czekado ponownego ustawienia przerzutnika sygna³em oscylatora. Wuk³adzie MC44603 czêstotliwoœæ oscylatora programowana jestzewnêtrznymi elementami. Po tym, cykl siê powtarza, a wiêcograniczenie pr¹dowe reaguje w ka¿dym cyklu pracy przetwornicy.Oprócz tego sterownik MC44603 wyposa¿ony jest w szeregdodatkowych uk³adów zabezpieczeñ, o czym mo¿na przeczytaæw innych artyku³ach „SE” poœwiêconych zasilaczomwykonanym na tym sterowniku. }Dokoñczenie w nastêpnym numerze+3T rBUZ90STP6N60lub podobnyR Szwykle0.22 ÷ 1R8 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Chassis 11 AK33 firmy VestelChassis 11 AK33 firmy Vestel (cz.1)Andrzej BrzozowskiChassis 11 AK33 produkowane przez tureck¹ firmêVestel przeznaczone jest do stosowania w odbiornikachz kineskopami 110° o przek¹tnej 28”, 29”, 32” i 33”.Mikrokontroler steruj¹cy wykorzystuje system PLL do sterowaniag³owic¹ odbiornika. Dekoder teletekstu zintegrowanyjest w uk³adzie mikrokontrolera. W chassis tym wykorzystanouk³ad TDA8885 firmy Philips, który umo¿liwia przetwarzaniesygna³ów wizji i fonii oraz sterowanie uk³adem odchylania.W torze fonii stereo A2 i NICAM zastosowano uk³adMSP3410G. Do przetwarzania sygna³u Dolby wykorzystanouk³ad MSP3452G, system Virtual Dolby przetwarzany jestprzez uk³ad MSP3411G.Na rys.1 przedstawiono schemat blokowy chassis 11 AK33.Uk³ad scalony TDA8885Na rysunku 2 przedstawiono schemat aplikacyjny uk³aduTDA8885 firmy Philips. Uk³ad ten integruje wszystkie funkcjetoru sygna³owego odbiornika telewizyjnego. Wymaga zastosowaniatylko jednego rezonatora kwarcowego 12MHz. Zasilanyjest napiêciem 8V. Opis wyprowadzeñ tego uk³adu przedstawionow tablicy 1.G³owica PLLMikrokontroleri teletekstSDA5555(Infineon)Filtr grzebieniowyTDA9181(Philips)Matryca wideoTEA6415C(ST)Gniazda wideo, fonii,SVHS, FRONT AVBACK AVSCART1, SCART2FRONT SVHS,BACK SVHSPrzetwornicaMC44608 (Motorola)Uk³ad PFCMC33260 (Motorola)Proceor wideoTDA8885(Philips)Procesor foniiMSP3410G(Micronas)150V/160V22V14V+14V (fonia)-14V (fonia)8B5V3.3V33V(STBY)25V(STBY)12VWzmacniacz RGBTDA6108(Philips)Wzmacniaczodchylania pion.STV9379FA(ST)Korekcja EWOdchylaniepoziomeBU2508AFWzmacniacz foniiTDA7265(ST)Wzmacniaczs³uchawkowyTDA1308(Philips)Rys.1. Schemat blokowy chassis 11 AK33.sygna³ w.cz.z g³owicywyjœcie r.cz. foniiwyjœcie fonii AM11 27 17 18 41 42 43 44 35 36 37 38p.cz.133 RwizjiFiltr 232 GSAW 831 Bp.cz.reg. balansufonii309bieliCVBSogranicznik16 TDA888534pr. kin.CVBSINTster. korekcji2462EWCVBS/Y 22963 wyjœcie VACVBS/Y 32164 wyjœcie VBChr.2056 wyjœcie H54 26 51 52 45 46 48 47 40 39 57impulsypowrotu HYCVBS1CVBS2SDASCLV/R2Y/G2U/B2BL3Y/G3V/R3U/B3Tor w.cz.-p.cz. (g³owica, TDA8885)W chassis 11 AK33 mog¹ byæ stosowane g³owice:· UV1316 w odbiornikach wielostandardowych odbieraj¹casygna³y w zakresach:- Low Band 69.25MHz ÷ 154.25MHz,- Mid Band 161.25MHz ÷ 439.25MHz,- High Band 447.25MHz ÷ 855.25MHz.· UV1336 w odbiornikach PAL M/N, NTSC M, odbieraj¹casygna³y w zakresach:- Low Band 55.25MHz ÷ 139.25MHz,- Mid Band 145.25MHz ÷ 391.25MHz,- High Band 397.25MHz ÷ 801.25MHz.Obie g³owice zawieraj¹ uk³ad PLL i sterowane s¹ sygna³amiszyny I 2 C.Sygna³ w.cz. z wyjœæ g³owicy podawany jest do filtrów zfal¹ powierzchniow¹:· G3962 (Z201) wydzielaj¹cego sygna³ p.cz. wizji,· G9353 (Z200) wydzielaj¹cego sygna³ p.cz. fonii.Tranzystory Q205, Q207 s³u¿¹ do prze³¹czenia sygna³u zwyjœcia g³owicy na odpowiednie wejœcie filtru Z200. W przypadkuodbioru sygna³ów PAL B/G, D/K, I, SECAM L sygna³z g³owicy podawany jest do wejœcia 2 filtru Z200. W przypadkuodbioru sygna³ów SECAM L’ sygna³ z g³owicy podawanyjest do wejœcia 1 filtru Z200.Sygna³ p.cz. wizji z filtru Z201 podawany jest do wejœæ 1 i2 wzmacniacza w TDA8885. Wzmocnienie wzmacniacza wynosi66dB. Po wzmocnieniu sygna³ p.cz. podawany jest dodetektora z uk³adem PLL. Generator VCO uk³adu PLL kalibrowanyjest czêstotliwoœci¹ uzyskiwan¹ z dekodera teletekstu.Sta³¹ czasow¹ uk³adu PLL okreœlaj¹ elementy RC przy³¹czonedo wyprowadzenia 15 uk³adu. Czêstotliwoœæ p.cz. jestregulowana poprzez szynê I 2 C. Detektor wizji generuje sygna³BL2R1G1B1BL1SCRys.2. Schemat aplikacji uk³adu TDA8885.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 9

Chassis 11 AK33 firmy VestelTablica 1. O is w rowadze uk³adu Tr Funkcja r Funkcja1, 2 Wejœcia sygna³u p.cz. wizji 32 Wyjœcie sygna³u G do wzmacniaczy wizyjnych3Wejœcie napiêcia dla uk³adu zabezpieczenia przed33 Wyjœcie sygna³u R do wzmacniaczy wizyjnychwzrostem wysokiego napiêcia 34 Wejœcie sygna³u dla ogranicznika pr¹du kineskopu4 Kondensator generatora ramki 35 Wejœcie sygna³u RI5 Rezystor ustalaj¹cy pr¹d odniesienia 36 Wejœcie sygna³u GI6 Masa toru p.cz. wizji i fonii 37 Wejœcie sygna³u BI7 Wyjœcie napiêcia ARW dla g³owicy 38 Wejœcie sygna³u wygaszania8, 9 Wejœcia sygna³u p.cz. fonii 39 Wejœcie sygna³u luminancji10 Filtr uk³adu ARW fonii 40 Wyjœcie sygna³u luminancji11Wyjœcie sygna³u noœnej fonii lub wyjœcie sygna³u fonii AM, 41 Wejœcie sygna³u V lub R2lub wejœcie sygna³u fonii z zewnêtrznego ród³a 42 Wejœcie sygna³u Y lub G212 Niewykorzystane pod³¹czone wewnêtrznie 43 Wejœcie sygna³u U lub B213 Wejœcie napiêcia redukcji kontrastu 44 Wejœcie sygna³u wygaszania 214 Wejœcie uk³adu startowego odchylania poziomego 45 Wyjœcie sygna³u U lub wejœcie sygna³u wygaszania15 Filtr uk³adu PLL detektora wizji 46 Wyjœcie sygna³u V lub wejœcie sygna³u Y lub G16 Wyjœcie sygna³u wizji z detektora p.cz. 47 Wejœcie sygna³u U lub B17 Wejœcie sygna³u zegara szyny I 2 C 48 Wejœcie sygna³u V lub B18 Sygna³ danych szyny I 2 C 49 Wyjœcie sygna³u odniesienia19 Kondensator uk³adu korekcji bieli White stretch 50 Kondensator filtruj¹cy napiêcie zasilania20 Wejœcie sygna³u chrominancji 51, 52 Wyprowadzenia do przy³¹czenia rezonatora 12MHz21 Wejœcie sygna³u wideo CVBS / Y3 53 Napiêcie zasilania 8V22 Wyjœcie prze³¹czaj¹ce SWO1 sterowane szyn¹ I 2 C 54 Wyjœcie sygna³u wideo CVBS 123 Napiêcie zasilania 8V 55 Kondensator filtruj¹cy napiêcie zasilania24 Wejœcie sygna³u wideo CVBS INT 56 Wyjœcie impulsów steruj¹cych lini¹25 Masa dekodera i uk³adu synchronizacji 57 Wejœcie impulsów powrotu linii i wyjœcie impulsów SC26 Wyjœcie sygna³u wideo CVBS 2 58 Filtr drugiego detektora fazy w torze synchronizacji poziomej27 Wyjœcie sygna³u fonii o regulowanym poziomieFiltr pierwszego detektora fazy w torze synchronizacji5928 Kondensator dekodera SECAMpoziomej29 Wejœcie sygna³u wideo CVBS 2 60 Wyjœcie prze³¹czaj¹ce SWO2 sterowane szyn¹ I 2 CWejœcie sygna³u sprzê¿enia dla uk³adu regulacji balansu 61 Masa30bieli 62 Wyjœcie sygna³u steruj¹cego korekcj¹ EW31 Wyjœcie sygna³u B do wzmacniaczy wizyjnych 63, 64 Wyjœcia steruj¹ce wzmacniaczem odchylania pionowegoARCz dostêpny poprzez szynê I 2 C.Uk³ad ARW w TDA8885 dekoduje szczyty impulsów synchronizacjii poziom sygna³u bieli. Kondensator uk³adu ARWjest zintegrowany w uk³adzie scalonym. Sta³a czasowa ARWregulowana jest poprzez szynê I 2 C. Wyprowadzenie 7 uk³aduto wyjœcie napiêcia ARW dla g³owicy.Sygna³ wizji po detektorze wyprowadzony jest na wyjœcie16 uk³adu scalonego. St¹d poprzez uk³ad z³o¿ony z wtórników,z tranzystorami Q210, Q212 i kondensator sprzêgaj¹cyC277 podawany jest do wejœcia 24. Jest to wejœcie uk³adu identyfikacji.Uk³ad identyfikacji wykrywa obecnoœæ sygna³u wizji niezale¿nieod stanu synchronizacji odbiornika. Sygna³ wyjœciowyz uk³adu identyfikacji dostêpny jest poprzez szynê I 2 C.Uk³ad TDA8885 zawiera uk³ad korekcji opóŸnienia grupowego,którego zadaniem jest wyrównanie charakterystykiopóŸnienia dla ró¿nych standardów. Charakterystyka uk³adujest prze³¹czana poprzez szynê I 2 C.Nastêpnym uk³adem w torze wizji TDA8885 jest filtr usuwaj¹cynoœn¹ fonii z sygna³u wizji. Czêstotliwoœæ œrodkowafiltru jest prze³¹czana szyn¹ I 2 C. Mo¿liwe jest wy³¹czenie filtru.W takim przypadku sygna³ wizji z noœn¹ fonii dostêpnyjest na wyprowadzeniu 27 uk³adu scalonego i mo¿e byæ wykorzystanydo detekcji fonii AM w odbiornikach SECAM L/L’.Uk³ady prze³¹czaj¹ce sygna³y wideo: TEA6415C iTDA8885Odbiorniki z chassis 11 AK33 wyposa¿one s¹ w gniazdaumo¿liwiaj¹ce pod³¹czenie wielu urz¹dzeñ zewnêtrznych.Gniazda dostêpne z przodu odbiornika pozwalaj¹ na do³¹czenieŸróde³ sygna³ów wideo i SVHS, a gniazda z ty³u odbiornikato: wejœcia i wyjœcia sygna³ów SVHS, wideo, RGB i fonii.Gniazda SCART 1 i SCART 2 maj¹ wejœcia wideo i fonii, agniazdo SCART 1 dodatkowo wejœcia sygna³ów RGB.System prze³¹czaj¹cy sygna³y wideo wykorzystuje uk³adscalony TEA6415C (IC201) firmy ST oraz uk³ad TDA8885(IC200). Uk³ad TEA6415C jest matryc¹ sygna³ów wideo wyposa¿on¹w 8 wejœæ i 6 wyjœæ. Uk³ad sterowany jest szyn¹ I 2 C.Na dowolne wyjœcie uk³adu mo¿na prze³¹czyæ sygna³ z dowolnegowejœcia. Wzmocnienie sygna³u pomiêdzy wejœciema wyjœciem wynosi 6.5dB.W tablicy 2 podano opis wyprowadzeñ uk³adu TEA6415C.Wejœcia uk³adu TEA6415C zorganizowane s¹ nastêpuj¹co:· do wejœcia 1 (n.1) - podawany jest sygna³ CVBS_INT z wyjœciadetektora wizji w TDA8885 (wyjœcie z wtórnika Q212),· do wejœcia 2 (n.3) - podawany jest sygna³ SC1_V_IN wideoz gniazda SCART 1,· do wejœcia 3 (n.5) - podawany jest sygna³ SC2_V_IN wideoz gniazda SCART 2,10 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Chassis 11 AK33 firmy VestelTablica 2. O is w rowadze uk³adu TE 641 Cr Funkcja r Funkcja1 Wejœcie 1 11 Wejœcie 72 Sygna³ danych szyny I 2 C 12 Masa3 Wejœcie 2 13 Wyjœcie 14 Sygna³ zegara szyny I 2 C 14 Wyjœcie 25 Wejœcie 3 15 Wyjœcie 36 Wejœcie 4 16 Wyjœcie 47 Wybór adresu uk³adu 17 Wyjœcie 58 Wejœcie 5 18 Wyjœcie 69 Napiêcie zasilania 8V 19 Masa10 Wejœcie 6 20 Wejœcie 8· do wejœcia 4 (n.6) - podawany jest sygna³ BACK_V_INwideo z gniazda dostêpnego z ty³u odbiornika,· do wejœcia 5 (n.8) - podawany jest sygna³ FRONT_V_INwideo z gniazda dostêpnego z przodu odbiornika,· do wejœcia 6 (n.10) - podawany jest sygna³ VESTEL_BU-SCVBS_OUT wideo z szyny VESTELBUS,· do wejœcia 7 (n.11) - podawany jest sygna³ CVBS 2 wideoz wyjœcia 26 uk³adu prze³¹czaj¹cego w TDA8885,· wejœcie 8 (n.20) nie jest wykorzystane.Wyjœcia uk³adu TEA6415C steruj¹ nastêpuj¹cymi uk³adami:· wyjœcie 1 (n.13) - sygna³ luminancji COMB_Y podawanydo uk³adu filtru grzebieniowego, wyjœcie sygna³u luminancjiTO_BOCMA_29,· wyjœcie 2 (n.14) nie jest wykorzystane,· wyjœcie 3 (n.15) - wyjœcie sygna³u wideo BACK_V_OUTkierowanego do gniazda wyjœciowego dostêpnego z ty³uodbiornika,· wyjœcie 4 (n.16) - wyjœcie sygna³u wideo SC2_V_OUTkierowanego do gniazda SCART2,· wyjœcie 5 (n.17) - wyjœcie sygna³u wideo VESTELBU-SCVBS _IN kierowanego do szyny VESTELBUS,· wyjœcie 6 (n.18) - wyjœcie sygna³u wideo TO_PIP kierowanegodo modu³u PIP.Uk³ad prze³¹czaj¹cy sygna³y wideo w TDA8885 posiada 3wejœcia sygna³ów wideo, 1 wejœcie sygna³u chrominancji oraz 2wyjœcia sygna³u wideo. Zosta³y one nastêpuj¹co zorganizowane:· n.24 - wejœcie sygna³u wideo CVBS_INT z detektora wizji,· n.29 - wejœcie sygna³u luminancji TO_BOCMA_29 zTEA6415C,· n.21 - wejœcie sygna³u luminancji SVHS_Y z uk³adu filtrugrzebieniowego lub z gniazd SVHS z przodu lub z ty³uodbiornika,· n.20 - wejœcie sygna³u chrominancji TO_BOCMA_20 zuk³adu filtru grzebieniowego.Wyjœcia uk³adu prze³¹czaj¹cego TDA8885 przeznaczones¹ do sterowania nastêpuj¹cymi uk³adami:· n.26 - wyjœcie sygna³u wideo CVBS2, który podawany jestdo wejœcia 11 uk³adu prze³¹czaj¹cego TEA6415C (IC201),· n.54 - wyjœcie sygna³u CVBS1, który jest przetwarzanydalej w torze sygna³owym TDA8885. Sygna³ CVBS1 podawanyjest do dekodera teletekstu.Na wyjœcie wideo gniazda SCART1 - SC1_V_OUT podawanyjest sygna³ wideo z wyjœcia detektora wizji - z wtórnika Q228.Sygna³ chrominancji SVHS_C z gniazd dostêpnych z przodulub z ty³u odbiornika podawany jest do wejœcia chrominancjifiltru grzebieniowego.Tor sygna³owy w TDA8885Uk³ad TDA8885 zawiera filtry chrominancji i pu³apkê chrominancji,które rozdzielaj¹ sygna³ wideo na sygna³y chrominancjii luminancji. Sygna³ luminancji kierowany jest do toruluminancji, a sygna³ chrominancji do dekodera koloru. Tor luminancjizawiera liniê opóŸniaj¹c¹ i uk³ad peaking.Dekoder koloru dekoduje sygna³y PAL, SECAM, NTSC.Sygna³ o czêstotliwoœci odniesienia dla dekodera generowanyjest w uk³adzie VCO z zewnêtrznym rezonatorem kwarcowym12MHz przy³¹czonym pomiêdzy wyprowadzenia 51, 52. Czêstotliwoœæodniesienia dekodera koloru wyprowadzona jest nawyjœcie 49 uk³adu scalonego i podawana jest do uk³adu filtrugrzebieniowego IC203. Wyjœciowe sygna³y ró¿nicowe kolorupodawane s¹ do wewnêtrznej linii opóŸniaj¹cej.Sygna³y ró¿nicowe koloru po linii opóŸniaj¹cej i sygna³ luminancjipodawane s¹ w TDA8885 do wewnêtrznych uk³adówpoprawy jakoœci odbioru realizuj¹cych nastêpuj¹ce funkcje:· CTI - poprawa zboczy sygna³ów ró¿nicowych koloru,· coring - redukcja szumów w sygnale luminancji,· blue stretch - korekcja poziomu czerni w sygnale wizyjnym,· blue stretch - korekcja poziomu jasnych fragmentów obrazuw kierunku odcienia niebieskiego tak, aby uzyskaæbardziej kontrastowy obraz,· white stretch - zwiêkszanie amplitudy sygna³ów w jasnychobszarach obrazu dla sygna³ów o ma³ym poziomie,· dynamic skin tone control - korekcja sygna³ów Y, U, V wobszarach obrazu o odcieniu skóry.Sygna³y Y, U, V po uk³adach korekcji podawane s¹ do uk³aduprze³¹czaj¹cego i uk³adów matrycy wytwarzaj¹cej sygna³yRGB. Uk³ad prze³¹czaj¹cy sygna³y YUV i RGB wyposa¿onow wejœcia:· sygna³ów RI, GI, BI, RGBIN - wyprowadzenia 35, 36,37, 38, do których podawane s¹ sygna³y RGB z mikrokontrolera(OSD i teletekst),· sygna³ów RI2, GI2, BI2, RGBIN2 - wyprowadzenia 41,42, 43, 44, do których podawane s¹ sygna³y RGB z gniazdaSCART 1,· sygna³ów VI, UI, YI, BL3 - wyprowadzenia 48, 47, 46,45, do których podawane s¹ sygna³y z modu³u PIP.Po uk³adzie prze³¹czaj¹cym sygna³y RGB podawane s¹ douk³adów regulacji kontrastu i jaskrawoœci oraz do uk³adu kalibracjibalansu bieli. Regulacja balansu bieli wykonywana jestw trybie serwisowym poprzez szynê I 2 C. Sygna³ sprzê¿eniazwrotnego z wzmacniaczy wizyjnych dla uk³adu stabilizacjibalansu bieli podawany jest do wejœcia 30 uk³adu.Uk³ad TDA8885 wyposa¿ono w uk³ad ograniczania œredniegoi szczytowego pr¹du kineskopu. Sygna³ wejœciowy dlauk³adu ograniczania pr¹du kineskopu podawany jest do wejœcia34 TDA8885.Wyjœciowe sygna³y RO, BO, GO z wyprowadzeñ 33, 32,31 podawane s¹ do modu³u wzmacniaczy wizyjnych.Filtr grzebieniowy TDA9181W chassis 11 AK33 zastosowano filtr grzebieniowyTDA9181 firmy Philips. Zadaniem tego filtru jest wydzieleniesygna³ów chrominancji i luminancji z wejœciowych sygna³ówwideo. W tablicy 3 podano opis wyprowadzeñ tego uk³adu.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 11

Chassis 11 AK33 firmy VestelTablica 3. O is w rowadze uk³adu T 91 1rFunkcja1 Wejœcie sygna³u chrominancji2 Sygna³ prze³¹czaj¹cy wejœciowe sygna³y wideo3 Wejœcie sygna³u luminancji lub wideo CVBS 24 Masa czêœci cyfrowej uk³adu5 Napiêcie zasilania 5V czêœci cyfrowej uk³adu6 Napiêcie zasilania 5V czêœci analogowej uk³adu7 Wejœcie impulsów SC8 Wybór czêstotliwoœci odniesienia9 Wejœcie sygna³u o czêstotliwoœci odniesienia10 Wejœcie SYS2 prze³¹czaj¹ce filtry wewnêtrzne11 Wejœcie SYS1 prze³¹czaj¹ce filtry wewnêtrzne12 Wejœcie sygna³u luminancji lub wideo CVBS 113 Masa czêœci analogowej uk³adu14 Wyjœcie sygna³u luminancji lub wideo CVBS15 Napiêcie w³¹czaj¹ce filtr grzebieniowy16 Wyjœcie sygna³u chrominancjiUk³ad prze³¹czaj¹cy wejœciowe sygna³y wideo podawanedo wejœæ 3 i 12 TDA9181, wybiera sygna³ do przetwarzania wwewnêtrznych filtrach. Prze³¹czanie sterowane jest napiêciempodawanym do wejœcia 2. Je¿eli do tego wejœcia podawanyjest stan niski, to przetwarzany jest sygna³ wideo z wejœcia 3.Stan wysoki na wejœciu 2 prze³¹cza sygna³ wideo z wejœcia 12.Wyjœciowe sygna³y luminancji i chrominancji wyprowadzones¹ na wyjœcia 14 i 16.Do prawid³owej pracy uk³adu konieczne jest podanie czêstotliwoœciodniesienia do wejœcia 9 i impulsów SC do wejœcia7. Sygna³ o czêstotliwoœci odniesienia pochodzi z dekoderakoloru w TDA8885.Napiêcie podawane do wejœcia 15 uk³adu steruje dzia³aniemfiltru. Stan niski na tym wejœciu w³¹cza filtr grzebieniowy,stan wysoki wy³¹cza filtr.Wejœcia 10 i 11 uk³adu s³u¿¹ do wyboru standardu koloru(PAL, NTSC). Dzia³anie filtru jest zale¿ne od wybranego standardu.Uk³ad zasilany jest napiêciem 5V podawanym do wejœæ 5 i 6.Wzmacniacze wizyjneW module wzmacniaczy wizyjnych zastosowano uk³adscalony TDA6108 firmy Philips. Uk³ad zawiera trzy wzmacniaczeo sta³ym wzmocnieniu (rezystory ustalaj¹ce wzmocnienies¹ zintegrowane). Zintegrowano tu tak¿e uk³ad wytwarzanianapiêcia odniesienia. W tablicy 4 podano opis wyprowadzeñuk³adu TDA6108.Sygna³y wizyjne podawane s¹ do wejœæ 1, 2, 3 uk³adu. S¹to wejœcia odwracaj¹ce. Do wejœæ nieodwracaj¹cych podawanejest napiêcie odniesienia 2.5V, wytwarzane w wewnêtrznymuk³adzie.Wyprowadzenie 5 to wyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego,nios¹cego informacjê o sumie pr¹dów katod kineskopu dlauk³adu automatycznego balansu bieli.Wyprowadzenia 7, 8, 9 s¹ wyjœciami sygna³ów steruj¹cychkatodami kineskopu. Wzmocnienie wzmacniaczy jest ustalonewewnêtrznie i jest równe 51 (34dB). Uk³ad zasilany jestnapiêciem 200V (maks. 250V) podawanym do wejœcia 6.Tablica 4. O is w rowadze uk³adu T 610r1 Wejœcie odwracaj¹ce 12 Wejœcie odwracaj¹ce 23 Wejœcie odwracaj¹ce 34 MasaTor fonii w TDA8885Sygna³ p.cz. fonii po filtrze z fal¹ powierzchniow¹ podawanyjest do wejœæ 8 i 9 uk³adu TDA8885. S¹ to wejœcia wzmacniaczasygna³u p.cz. fonii o wzmocnieniu 66dB. Uk³ad ARWdekoduje poziom noœnej fonii i zapewnia uzyskanie sta³egopoziomu fonii. Kondensator uk³adu ARW fonii przy³¹czonyjest do wyprowadzenia 10 TDA8885. Noœna fonii FM podawanajest do detektora z uk³adem mno¿¹cym. Noœna wizji dlauk³adu mno¿¹cego odtwarzana jest w uk³adzie VCO. Wyjœciowysygna³ noœnej fonii FM wyprowadzony jest na wyjœcie 11.Demodulator fonii AM zbudowany jest jako uk³ad mno¿¹cy.Zdemodulowany sygna³ fonii AM podawany jest do uk³aduregulacji g³oœnoœci i wyprowadzony jest na wyjœcie 27 uk³aduscalonego.Tor fonii MSP3410GFunkcjaWyjœcie sygna³u sprzê¿enia zwrotnego dla uk³adu5stabilizacji balansu bieli6 Napiêcie zasilania 200V7 Wyjœcie 38 Wyjœcie 29 Wyjœcie 1W torze przetwarzania sygna³ów fonii zastosowano uk³adscalony MSP3410G. Do wejœcia 58 uk³adu podawany jest sygna³ró¿nicowy fonii z wyjœcia 11 TDA8885. W uk³adzieMSP3410G nastêpuje detekcja sygna³ów fonii mono, stereoA2 i NICAM, prze³¹czenie sygna³ów fonii z ró¿nych Ÿróde³oraz regulacje sygna³ów fonii. Uk³ad sterowany jest szyn¹ I 2 C.Sygna³y wyjœciowe z detektora podawane s¹ w uk³adziedo prze³¹cznika sygna³ów fonii, do którego podawane s¹ sygna³yfonii z zewnêtrznych Ÿróde³:· do wejœæ 52, 53 podawane s¹ sygna³y fonii z gniazdaSCART1,· do wejœæ 49, 50 podawane s¹ sygna³y fonii z gniazdaSCART2,· do wejœæ 46, 47 podawane s¹ sygna³y fonii z gniazdumieszczonych z przodu odbiornika,· do wejœæ 43, 44 podawane s¹ sygna³y fonii z gniazdumieszczonych z ty³u odbiornika.Sygna³y wyjœciowe z MSP3410G dostêpne s¹ na wyprowadzeniach:· 37, 36 - sygna³y do wyjœæ fonii gniazda SCART1,· 34, 33 - sygna³y do wyjœæ fonii gniazda SCART2 orazgniazd umieszczonych z ty³u odbiornika,· 31 - sygna³ wyjœciowy do wzmacniacza koñcowego torusubwoofera,· 29, 28 - sygna³y wyjœciowe do wzmacniaczy koñcowychi do wyjœæ LINEout,· 26, 25 - sygna³y wyjœciowe do wzmacniacza s³uchawkowego.12 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Tablica . O is w rowadze uk³adu T 726rFunkcja1 Masa lub ujemne napiêcie zasilania2 Wyjœcie 13 Dodatnie napiêcie zasilania4 Wyjœcie 25 Wejœcie napiêcia wyciszaniaMasa przy zasilaniu niesymetrycznym lub ujemne napiêcie6zasilania przy zasilaniu symetrycznym7 Wejœcie + 28 Wejœcie - 29Masa przy zasilaniu symetrycznym lub po³owa napiêciazasilania przy zasilaniu niesymetrycznym10 Wejœcie - 111 Wejœcie + 1Sygna³y szyny I 2 C steruj¹ce prac¹ uk³adu podawane s¹ dowejœæ 9 i 10. Uk³ad zasilany jest napiêciem 8V.Wzmacniacze koñcowe fonii TDA7265W chassis 11 AK33 zastosowano dwa uk³ady TDA7265firmy ST-Microelectronics jako wzmacniacze koñcowe fonii.Pierwszy z nich IC701 wzmacnia sygna³y kana³u prawego ilewego, drugi IC702 wzmacnia sygna³ kana³u subwoofera ikana³u centralnego. Kana³ centralny dostêpny jest tylko wwersjach chassis z uk³adami serii MSP34XXG, które wyposa-¿one s¹ w takie wyjœcie.Uk³ad TDA7265 umo¿liwia uzyskanie mocy wyjœciowej2×25W. Wyposa¿ono go w wejœcie wyciszania i mo¿liwoœæTablica 6. O is w rowadze uk³adu T 130r Funkcja r Funkcja1 Wyjœcie 1 5 Wejœcie 2 nieodwracaj¹ce2 Wejœcie 1 odwracaj¹ce 6 Wejœcie 2 odwracaj¹ce3 Wejœcie 1 nieodwracaj¹ce 7 Wyjœcie 24 Masa 8 Napiêcie zasilaniaustalania wzmocnienia za pomoc¹ zewnêtrznych rezystorów.W tablicy 5 przedstawiono opis wyprowadzeñ tego uk³adu.Wzmocnienie ka¿dego ze wzmacniaczy jest ustawiane rezystoramizewnêtrznymi. W przypadku IC701 wzmocnieniaustalane s¹ rezystorami: R732, R733 i R738, R741. W przypadkuIC702 wzmocnienia ustalane s¹ rezystorami: R752, R753i R755, R756.Uk³ady zasilane s¹ napiêciami ±14V.Napiêcie na wejœciu 5 uk³adu pozwala na wybór trybu pracyuk³adu.Dla U5 < Vcc-6V uk³ad jest w trybie normalnej pracy.Dla U5 > Vcc-2.5V uk³ad jest w stanie standby. Oznaczato bardzo ma³y pobór mocy ze Ÿród³a zasilania.Dla Vcc-2.5V > U5 > 6V sygna³ wyjœciowy z uk³adu jestwyciszony.Wzmacniacz s³uchawkowy TDA1308Jako wzmacniacz koñcowy sygna³ów dla s³uchawek zastosowanouk³ad TDA1308 firmy Philips. W tablicy 6 podanoopis wyprowadzeñ tego uk³adu.Uk³ad zasilany jest napiêciem +5V. }Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze.

Monta¿ wielosystemowego dekodera dŸwiêkustereofonicznego MJM w odbiornikach firmy LoeweMarek UgricziczOdbiorniki telewizyjne firmy Loewe z chassis 884-84600...- C9001„Digital” (Stereo 28”, 24”, FB, 110”), Contur 70 (Art.-Nr. 68492), Contur 63 (Art.-Nr.68491), to jedne z pierwszych„cyfrówek”.Z zestawu MJM nale¿y wykorzystaæ:· p³ytkê F15A (dekoder),· p³ytkê PA2A (modulator koduj¹cy kana³y stereo AF1, AF2na standard A2).Zasilanie +12V nale¿y „wzi¹æ” z wyprowadzenia 4 g³owicyU1100, a napiêcie +5V z wyprowadzenia 8 tej g³owicy.Mog¹ to byæ dowolne punkty pod warunkiem, ¿e s¹ na potencjale+5V i +12V bezpoœrednio z zasilacza impulsowego (np.dla +5V plus elektrolitu C677, dla +12V plus elektrolitu C668).Korzystamy z sygna³u SIF (czêstotliwoœæ ró¿nicowa foniiOIRT- 6.5MHz). Nale¿y wymontowaæ g³owicê w.cz. (U1100),nastêpnie zainstalowaæ przewód ekranowany od punktu po³¹czeniaK316 (filtr 5.5MHz) i R315 (560R) - idzie na nó¿kê 19I300 (TDA2556 - mo¿na go wylutowaæ, nie bêdzie ju¿ potrzebny,podobnie jak i filtry ceramiczne 5.74MHz i 5.5MHz).Odizolowaæ nó¿ki 4 i 5 I421 (ADC2311) od reszty uk³adu.Najlepiej wylutowaæ kondensatory (lub rezystory - w zale¿noœciod wersji OTVC).Do nó¿ki 5 I421 pod³¹czyæ AF1 z p³ytki PA2A (przewódekranowany).Do nó¿ki 4 I421 pod³¹czyæ AF2 z p³ytki PA2A (przewódekranowany).Zmieniæ polaryzacjê elektrolitów C6, C10 na p³ytce PA2A.Po takim pod³¹czeniu, zachowana jest sygnalizacja (STE-REO) sygna³u stereofonicznego.Niestety, identyfikacja sygna³u stereo mo¿e trwaæ do 8 sekund,powodem tego jest uk³ad I421 (ADC2311). Wszystkieprocesy identyfikacyjne s¹ zawarte w jego strukturze.S³ychaæ wyraŸnie, kiedy OTVC wchodzi w tryb stereo ijest to sygnalizowane tekstowo (pojawia siê informacja).Wszystkie funkcje audio, czyli: barwa dŸwiêku, balans,poszerzenie bazy s¹ realizowane. Nie nale¿y próbowaæ pod³¹czeniaAF1 i AF2 do innych punktów. Z regu³y koñczy siê tozniekszta³ceniami dŸwiêku po kilku minutach, a w najgorszymscenariuszu, uszkodzeniem p³yty F15A.}SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 13

Opis chassis A10E firmy PhilipsChassis A10E firmy Philips (cz.1)Marian BorkowskiChassis A10E jest „nastêpc¹” chassis A8, litera Eprzy symbolu chassis oznacza, ¿e jest ono przeznaczonena rynek europejski. Dla Europy Zachodniejwykonanie tego chassis umo¿liwia odbiór w systemiePAL w standardach B/G/D/K/I i w systemie SECAMdla standardów B/G/D/K/L/L’. Natomiast dla rejonuEuropy Wschodniej chassis to przystosowane jest doodbioru w systemie PAL i SECAM w standardach B/G/D/K.TUNEREXTI/OTOPCONTROLKEYBRDIRRECEIVERSUPPLYIFFILTERVIDEOEHT200VV BAT(140V)8V5V13V-13VV SOUND(27V)VIFVSIFSIFR/LBOCMAPAINTERMSPFRAMELINEE/WRGB-TXT-OSDHFB VFBL/RHPSWWizualnie chassis A10E ró¿ni siê od A8 tym, ¿e zbudowanejest z mniejszej iloœci modu³ów, gdy¿ praktycznie sk³ada siê z:· Large Signal Panel (LSP) – panel ten zawiera: blok zasilania,uk³ady odchylania, zespó³ g³owicy, uk³ady wejœcia iwyjœcia oraz wzmacniacz koñcowy fonii,· Small Signal Board (SSB) – panel ten zawiera tor poœredniejczêstotliwoœci dla sygna³u wideo i audio, sterowanie,uk³ady OSD i teletekstu.Schemat blokowy chassis A10E przedstawiono na rysunku1. W chassis tym zastosowano g³owicê UV1316, która odbierasygna³y równie¿ z pasma kablowego i hyperband. Z g³owicysygna³ poœredniej czêstotliwoœci doprowadzany jest dofiltrów SAW wideo (1451 lub 1454 w zale¿noœci od odbieranegosystemu – L/L’) i fonii (1455). Poziom sygna³u wyjœciowegoz g³owicy regulowany jest przez uk³ad ARW, któregosygna³ wyprowadzony jest z n.7 uk³adu BOCMA i podany nawyprowadzenie 1 g³owicy.Uk³adem BOCMA nazywany jest multisystemowy procesor,zbudowany na uk³adzie TDA888X (IC7301), który realizujeszereg funkcji odbiornika telewizyjnego, z których najwa¿niejszeto:· wielosystemowy dekoder,· wybór Ÿróde³ sygna³ów,· wyjœcia RGB,· demodulator fonii,· regulacja geometrii obrazu,· synchronizacja,· uwypuklenie poziomu czerni,· ³agodny start,· dynamiczna korekcja koloru, jeœli chodzi o odcieñ ludzkiejskóry,· rozci¹gniêcie poziomubieli,· uwypuklenie koloruniebieskiego dlaVERTotrzymania „bardziejczystej bieli”,· poprawa jakoœciHORobrazu.Detektor uk³aduE/WNVMFLASHCRT+SCAVEM27VRys.1. Schemat blokowy chassis A10E.RGBL/RHPACTIVESUBWOOFERARW uwzglêdniaszczyty impulsówsynchronizacji i najwy¿szypoziom bieli.OpóŸnienie zadzia³aniatego uk³aduustawiane jest za pomoc¹parametru „Tuner- AGC”.Generator VCOwytwarza dla demodulatorawideo sygna³o czêstotliwoœcizale¿nej od odbieranegostandardu:33.4MHz, 33.9MHz,38.0MHz, 38.9MHz,45.75MHz i58.75MHz. Ustawianieodpowiedniejczêstotliwoœci realizowanejest za poœrednictwemszynyI 2 C.14 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Opis chassis A10E firmy PhilipsSygna³ fonii wyprowadzony jest na n.27 i mo¿e byæ podanydo uk³adu pu³apki. Sygna³ fonii w trybie QSS tworzony jestprzez mieszanie sygna³u p.cz. fonii z noœn¹ sygna³u wideo wytworzon¹w generatorze VCO. Zanim sygna³ ten podany zostaniena wyjœcie przechodzi przez filtr t³umi¹cy sk³adowewideo. W przypadku, gdy sygna³ fonii poddany zosta³ po stronienadawczej modulacji AM, to na wyjœciu 27 TDA888Xpojawia siê on po demodulacji i regulacji si³y g³osu. Na rysunku2 przedstawiono tor sygna³u wideo do momentu wytworzeniasygna³ów RGB, steruj¹cych wzmacniaczem koñcowymzrealizowanym w oparciu o uk³ad TDA6107Q.Procesor TDA888X ma jedno wejœcie dla wewnêtrznegosygna³u CVBS i dwa wejœcia dla zewnêtrznego sygna³u CVBSlub sygna³ów luminancji (Y). Ma on tylko jedno wejœcie sygna³uchrominancji i dlatego niemo¿liwa jest realizacja odbiornikaz dwoma niezale¿nymi wejœciami Y/C. Natomiast dostêpnes¹ dwa niezale¿ne wyjœcia:· na n.54 wyprowadzony jest sygna³ CVBS1, który jest sygna³empodawanym do wewnêtrznych uk³adów procesoraTDA888X i stanowi Ÿród³o wyjœciowych sygna³ówRGB,· na n.26 pojawia siê sygna³ CVBS2, który doprowadzonyjest do wyprowadzenia 19 gniazda SCART2.Je¿eli wybrany, za poœrednictwem szyny I 2 C, jako sygna³wyjœciowy jest Y/C-3, wówczas sygna³ luminancji i chrominancjidodaj¹ siê i wyprowadzone s¹ tak samo jak sygna³ CVBS.Chassis A10E wyposa¿one jest w dwa gniazda SCART.Gniazdo oznaczone jako SCART1 jest w pe³ni „obsadzone”(CVBS+RGB+L/R oraz sygna³ wideo i audio z g³owicy –CVBS_TER_OUT), natomiast gniazdo SCART2 przeznaczonejest g³ównie do wspó³pracy z magnetowidem. Jego wyprowadzenie10 jest wykorzystywane jako wejœcie sygna³u Y/C.Z kolei wyjœciowy sygna³ CVBS na wyprowadzeniu 19 gniazdaSCART2 mo¿e byæ wykorzystany do realizacji funkcji WY-SIWYR (What You See Is What You Record) – to co w danejchwili ogl¹damy jest nagrywane, je¿eli magnetowid pod³¹czonydo tego gniazda jest uruchomiony.ród³a sygna³ów wejœcia/wyjœcia rozdzielone s¹ na dwarodzaje: tylne (2 gniazda SCART) i tzw. Side I/O (SVHS, wideo,audio). Wyboru dokonuje siê sygna³ami SEL-MAIN-R1R2, który dokonuje wyboru miêdzy SCART1 (R1) aSCART2 (R2) oraz sygna³em SEL_FRNT-RR, który z koleidokonuje wyboru miêdzy gniazdami umieszczonymi z ty³uodbiornika a sygna³ami z panelu Side I/O.Po wyborze zewnêtrznych sygna³ów s¹ one podawane douk³adu BOCMA (n.24 i 29), w którym dokonany zostaje wybórjednego z dwóch wejœciowych sygna³ów i z n.26 doprowadzonyzostaje on do filtru grzebieniowego 7405 (TDA9181),który sterowany jest sygna³em z n.49 uk³adu BOCMA. Zadaniemtego filtru jest wydzielenie sygna³u luminancji i chrominancji.Z wyjœcia filtru grzebieniowego sygna³ ponownie podanyzostaje do dalszej obróbki w uk³adzie BOCMA (n.21).Dekoder koloru wykorzystuje czêstotliwoœæ (12MHz) zewnêtrznegokwarcu jako czêstotliwoœci odniesienia. Uk³adTDA888X zawiera wewnêtrzny uk³ad ACL (Automatic ColourLimiting), który zapobiega nadmiernemu nasyceniu obrazuna skutek ró¿nego rodzaju zak³óceñ lub zbyt du¿ej amplitudysygna³u burst. Czêstotliwoœæ dekodera koloru podawana jest zSC12 1STATUS1_PIP-AFT PIP-50-60HzY-CVBS-SC2-AV2-INVSVHSYHFB 53VFB 5524SIDE VOCB-SC1-V-ING-SC1-Y-INFBL-SC1-IN R-SC-U-IN7401574014 2CVBS-SC1- 315AV1-IN1SC22 1SEL_SVHS-RR_STATUS2SEL_SVHS_RR_STATUS2C-SC2-SVHS-IN 12132SEL_MAIN RIR255 7064SE _MAIN_FRONT_RRPAINTERSIF1 271616141225TUNERLSPCVBS_TER_OUT 26CVBS2OUT 52SNDTRAPTDA9181COMB(OPT.)7405 9Y-INC-IN145124 CVBSINT29 CVBSY221 CVBSY320 C33148 R-TXT-OSD47 G-TXT-OSD46 B-TXT-OSD52 FBL-TXT-OSDSAW1455SAWVSIFVIF1, 2 8, 9IF AMPL.CVBSSWITCHVIDEOINDENT7301TDA8885-BLUM.DELAYPEAKINGCORINGCHROMABANDPASS+TRAPSCLSDA2ICBUSCONTROLPAL/NTSCSECAMDEMODU-LATORUVYBASEBANDDELAYLINEUVOSCINOSCOUTFSCOUTYINYOUTRI2GI2BI2R-SC1-V-ING-SC1-Y-INB-SC1-U-INFBL-SC1-IN17 18 22 50 13SWO1SW OUTRGB-2INPUTRGB/YUVMATRIXDSX84051 52 49 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 19 35 36 371327 12812327 2328TDA917122p 22pHISTO(OPT.)SWO2BLI2YUVUO1BL37403CDMATRIXSATURATIONCONTROLVO(Y1)GIU1B1V1R1WHSTRHALFRI1GI1BI1RGBMATRIXWHITEBLACKSTRETCH+RGB1INPUT+TINTRG RGBB OUTPUTBLI1BLKIN38 30CUTOFFCATHODECALIBRAT.33R32G31B34Rys.2. Tor sygna³u wideo do momentu uzyskania sygna³ów RGB.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 15

Opis chassis A10E firmy Philipsn.49 na filtr grzebieniowy. W przypadku odbioru sygna³u SVHSfiltr grzebieniowy jest pomijany, natomiast w wykonaniu chassis,gdzie filtru tego nie zamontowano zewnêtrzne sygna³y Y/Cs¹ bezpoœrednio podawane do n.20 i 21 uk³adu BOCMA.Zdemodulowane sk³adowe sygna³u wideo s¹ dostêpne nan.40, 45 i 46 uk³adu BOCMA i po przejœciu przez uk³ad poprawyjakoœci obrazu 7403 (TDA9171) doprowadzone s¹ don.39, 47 i 48 uk³adu 7301. W przypadku braku uk³adu 7403regulacja odcienia ludzkiej skóry i „uwypuklenia” koloru niebieskiegojest realizowana w uk³adzie BOCMA, je¿eli uk³ad7403 wystêpuje, to przejmuje on wspomniane regulacje.Blok odchylania w TDA888X umo¿liwia regulacjê nastêpuj¹cychparametrów:· korekcji S,· wysokoœci obrazu,· przesuniêcia w pionie,· ZOOM-u w pionie,· nachylenie w pionie,· przesuniêcia w poziomie,· szerokoœci obrazu,· korekcji paraboli EW,· korekcji zniekszta³ceñ EW w rogach ekranu,· korekcji zniekszta³ceñ trapezowych EW.Sygna³ korekcji EW na n.62 zapewnia w³aœciw¹ geometriêobrazu dla kineskopów o k¹cie odchylania 110°. Wszystkie regulacjegeometrii dokonywane s¹ przez szynê I 2 C, a nastawyposzczególnych parametrów zapamiêtane s¹ w pamiêci NVM.ZabezpieczenieW przypadku zidentyfikowania na n.3 uk³adu BOCMAwzrostu wysokiego napiêcia, powoduj¹cego promieniowanieX, wy³¹czone zostaj¹ impulsy steruj¹ce lini¹ z zastosowaniemprocedury wolnego (³agodnego) wy³¹czania. Nó¿ka ta mo¿ebyæ wykorzystana równie¿ do realizacji procedury wolnegowy³¹czania w przypadku wy³¹czenia odbiornika wy³¹cznikiemsieciowym lub gdy wyjêta zostanie wtyczka z gniazda sieciowego.Uk³ad TDA888X na jeszcze drugie wejœcie zabezpieczenia,dostêpne na n.58. Jest ono wykorzystywane do zabezpieczeniauk³adów odbiornika w przypadku wyst¹pienia wy-³adowañ w kineskopie. Je¿eli wejœcie to jest w stanie aktywnym,to impulsy steruj¹ce lini¹ zostaj¹ natychmiast wy³¹czone,a ponowne ich w³¹czenie odbywa siê z zastosowaniem procedury³agodnego startu.Procedura ta polega na zmieniaj¹cym siê wspó³czynnikuwype³nienia wyjœciowych impulsów steruj¹cych lini¹. W momenciezakoñczenia tej procedury impulsy linii s¹ bramkowaneprzez impulsy powrotu. Impulsy linii s¹ wytwarzane przezgenerator VCO, który pracuje z czêstotliwoœci¹ 25MHz i jeststabilizowany przez rezonator 12MHz. Uk³ad dynamicznejkorekcji fazy (n.58 BOCMA) powoduje, ¿e obraz nie zmieniaswoich rozmiarów w zale¿noœci od pr¹du kineskopu (sceny odu¿ych, bia³ych powierzchniach lub bardzo ciemne).W zale¿noœci od obci¹¿enia zmienia siê wartoœæ wysokiegonapiêcia, przy braku obci¹¿enia (pr¹d kineskopu jest równyzero) wysokie napiêcie jest równe 31.5kV, natomiast przypr¹dzie kineskopu równym 1.5mA wartoœæ wysokiego napiêciazmniejsza siê do 29.5kV. Do nó¿ki 34 uk³adu BOCMAdoprowadzana jest informacja o wartoœci wysokiego napiêcia.Sygna³ na tej nó¿ce pe³ni dwie funkcje:· korekcji zniekszta³ceñ poduszkowych przy zmianach pr¹dukineskopu,· zabezpieczenia przed nadmiernym wzrostem pr¹du kineskopu,który mo¿e doprowadziæ do zniszczenia kineskopu.Je¿eli napiêcie na n.34 wzroœnie powy¿ej 3.5V odbiornikwprowadzany jest w tryb zabezpieczenia.Do sterowania uk³adów 7405 i 7403 wymagany jest impulsSC, który dostêpny jest na nó¿ce 57 IC7301.ZasilanieZasilacz zbudowano jako przetwornicê SMPS (SwitchMode Power Supply) na uk³adzie STRF6426. Na jej wyjœciuotrzymuje siê nastêpuj¹ce napiêcia:· 8V nieregulowane dla stabilizatora 7942 oraz uk³adu rozmagnesowaniakineskopu. Uk³ad rozmagnesowania jestaktywny podczas ka¿dego uruchomienia odbiornika, zarównoprzez w³¹czenie go wy³¹cznikiem sieciowym, jak ipo w³¹czeniu ze stanu standby. Po w³¹czeniu odbiornikamikroprocesor przez 2 sekundy wymusza stan wysoki sygna³uLIGHT_SENSOR_VDEGAUS, który powodujeprzewodzenie TS7932, a to z kolei wymusza przep³ywpr¹du przez cewki rozmagnesowuj¹ce i elementy znajduj¹cesiê w tym obwodzie. Po dwóch sekundach sygna³ LI-GHT_SENSOR_VDEGAUS zmienia stan na low i w uk³adzierozmagnesowania przestaje p³yn¹æ pr¹d.· 33V dla g³owicy i uk³adu PIP. Napiêcie to tworzone jestna rezystorze 3409 i diodzie Zenera 6481,· 140V dla uk³adu koñcowego linii,· 8V dla uk³adu BOCMA i uk³adów wideo na p³ycie SSB.Napiêcie to w stanie standby jest redukowane do wartoœci2.3V na skutek równoleg³ego po³¹czenia rezystorów 3945,3942 i 3947 przez przewodz¹cy tranzystor 7944,· 5V dla g³owicy, uk³adów wideo na p³ycie SSB iNV_CLOCK. Napiêcie to jest wy³¹czane, gdy brak jestnapiêcia 13V-VERT na nó¿ce 2 uk³adu IC7967. Napiêcie13-VERT wytwarzane w uk³adzie koñcowym linii, jakonapiêcie pomocnicze,· 5V_STBY napiêcie zasilaj¹ce uk³ady, które nie s¹ wy³¹czanew stanie standby,· 27V zasilaj¹ce stopieñ koñcowy fonii. Czêsto przyczyn¹jego braku jest uszkodzenie diody 6971 i 6972 lub uk³aduIC7702,· 3.3V_STBY do zasilania uk³adów pracuj¹cych równie¿w stanie standby, a które nie mog¹ byæ zasilane napiêciem5V. Do takich uk³adów nale¿y mikroprocesor, pamiêæ,uk³ad BOCMA i odbiornik podczerwieni.SterowanieW chassis A10E mikroprocesor IC7064 (SAA55xx) nazywanyjest PAINTER, jego zadaniem jest:· sterowanie funkcjami odbiornika,· wyœwietlanie znaków OSD,· realizacja funkcji teletekstu,· obs³uga portów wejœcia i wyjœcia,· komunikacja za poœrednictwem szyny I 2 C z pozosta³ymiuk³adami odbiornika,16 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Opis chassis A10E firmy PhilipsTabela 1. O is funkcji w bran ch w rowadze uk³adu S 6 / 667 w chassis 10Erw rowadzeniaS gna³Funkcja1 TILT Generowanie sygna³u dla uk³adu rotacji2 SEL_SVHS_RR_ST ATUS2 Wybór sygna³u Y/C i identyfikacja obecnoœci EXT2 (CVBS) / 4:3 lub 16:94 STATU1_PIP-AFT_PIP-50-60Hz Detekcja obecnoœci EXT1 (CVBS)/ 4:3 lub 16:95 KEYBOARD Wejœcie sygna³u z górnej linii klawiatury lokalnej6 FRONT_DETECT Kontrola pod³¹czenia s³uchawek z przodu odbiornika13 STAND-BY Prze³¹czanie miêdzy trybem standby a normaln¹ prac¹ odbiornika16 SEL_MAIN_FRNT_RR Wybór g³ównego sygna³u wideo z przodu lub ty³u odbiornika17 COMM_LINE P50 wejœcie/wyjœcie (Easylink)18 LIGHT-SENSOR_VDEGAUSS W³¹czenie uk³adu rozmagnesowania24 SYS1 Wybór filtru grzebieniowego25 SYS2 Wybór filtru grzebieniowego28 ON_OFF_LED Wyjœcie uk³adu sterowania diody LED31 CVBS2UOT Wejœciowy sygna³ dla teletekstu46 B_TXT_OSD Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego dla uk³adu OSD/teletekstu47 G_TXT_OSD Wyjœcie sygna³u koloru zielonego dla uk³adu OSD/teletekstu48 R_TXT_OSD Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego dla uk³adu OSD/teletekstu52 FBL_TXT_OSD Wyjœcie sygna³u szybkiego wygaszania dla teletekstu i OSD52 FBL_SCAVEM Wyjœcie sygna³u szybkiego wygaszania dla uk³adu SCAVEM53 HFB Wejœcie sygna³u synchronizacji H dla stabilizacji obrazu OSD/TXT54 SEL_MAIN_R1R2 Wybór sygna³u wideo z wejœæ EXT1 lub EXT255 VFB Wejœcie sygna³u synchronizacji V dla stabilizacji obrazu OSD/TXT59 SEL_IF_LL Prze³¹czanie filtru SAW dla standardów LL’70 CLOCK12MHz Wyjœcie zegara dla zewnêtrznych uk³adów76 RC5 Wejœcie sygna³u z nadajnika zdalnego sterowania81 SCL Zegar szyny I 2 C82 SDA Dane szyny I 2 C83 SCL_2 Zegar szyny I 2 C do pamiêci NVM84 SDA_2 Dane szyny I 2 C do pamiêci NVM96 HIS_OFF Aktywowanie opcji dla uk³adu TDA917198 SOUND_ENABLE Wyciszanie (mute) sygna³u fonii100 PANORAMA Aktywowanie formatu 16:9· prze³¹czanie odbiornika w tryby serwisowe,· generacja kodów b³êdów.W przypadku odbioru teletekstu mikroprocesor mo¿e zapamiêtaæw swojej pamiêci 10 stron dla systemu 525 i 625linii. Mikroprocesor i pamiêæ, jak ju¿ wspomniano s¹ zasilanew trybie standby napiêciem 3.3V, które jest stabilizowane nadiodzie Zenera 6966. Dla zapewnienia stabilnego obrazu wprzypadku wyœwietlania znaków OSD i teletekstu ich wyœwietlaniejest zsynchronizowane z sygna³em telewizyjnym za poœrednictwemsygna³ów HFB i VFB. Mikroprocesor chassisA10E wspó³pracuje z dwiema szynami I 2 C:· za poœrednictwem jednej komunikuje siê ze wszystkimiuk³adami chassis A10E,· za poœrednictwem drugiej, która jest odseparowana odpierwszej dla unikniêcia zak³óceñ mikroprocesor komunikujesiê z pamiêci¹ NVM (Non Volatile Memory).W pamiêci NVM zawarte s¹ powi¹zania miêdzy poszczególnymiuk³adami odbiornika oraz dane dotycz¹ce oprogramowania,np.:· wersja oprogramowania,· iloœæ godzin pracy,· kody b³êdów,· opcje,· wszystkie ustawienia fabryczne.W tabeli 1 przedstawiono funkcje wybranych (wa¿niejszych)wyprowadzeñ uk³adu SAA55xx.Sygna³ rotacji z nó¿ki 1 jest wykorzywatywany w chassisA10E stosowanych w odbiornikach o przek¹tnej kineskopurównej lub wiêkszej od 32”.Wzmacniacz RGBUk³ad TDA6107Q w swojej wewnêtrznej strukturze zawieratrzy niezale¿ne wzmacniacze, z wyjœæ których sterowane s¹katody kineskopu. Uk³ad ten wymaga tylko jednego napiêciazasilania o wartoœci 200V, branego ze stopnia koñcowego linii.Wymagane napiêcie odniesienia jest wytwarzane wewn¹trztego uk³adu. Ponadto w uk³adzie tym, na nó¿ce 5, wytwarzanyjest sygna³ stabilizuj¹cy pr¹d odciêcia kineskopu, który podawanyjest do uk³adu BOCMA. Ustalanie wartoœci pr¹du odciêciadla ka¿dej katody odbywa siê na czterech ostatnich liniachw czasie trwania okresu wygaszania pionowego.Aby zabezpieczyæ wzmacniacze koñcowe przed uszkodzeniemna skutek wy³adowañ w kineskopie zastosowanouk³ad z³o¿ony z: diod 6831, 6833, 6835 i rezystorów 3831,3833, 3835. Pr¹d diod ograniczany jest przez rezystory: 3832,3834 i 3836.Ci¹g dalszy w nastêpnym numerze.}SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 17

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2003 rokSpis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2003 rok1/2003 (83) - styczeñ 2003Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.1) ..................................... 6Naprawy dla dociekliwych - OTVC Philips z chassis GR2.2 ..... 12Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.1) ......................... 14Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów) stosowanychw odtwarzaczach CD (cz.3) ....................................................... 20Porady serwisowe ...................................................................... 22Schemat ideowy OTVC Telestar 4055T .................................... 31Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisowe (cz.1) .................. 35Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.2) .............................. 39Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 41Uk³ad TA8751AN firmy Toshiba ................................................. 44Naprawa zasilacza magnetowidu Panasonic NV-G40E ............ 46Zasilacz OTVC Thomson chassis ICC17 (cz.1) ........................ 48BU... - wysokonapiêciowe tranzystoryw uk³adach odchylania (cz.11) ................................................... 53Stereofoniczny zestaw RCD-750 firmy Samsung...................... 54Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 -procedury napraw i testowania (cz.1) ........................................ 58Wk³adka do SE1/2003 - schematy ideowe:- Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1, F1-CI, F1-VA, F1-VACI (Icz. - ark.1÷4) - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE1/2003 - schematy ideowe:- Monitor Belinea 10 60 20 - 1 × A2,- Monitor Highscreen MS17D - 3 × A2,- OTVC Lifetec LT3752VT chassis 11AK20S - 1 × A2,- OTVC Royal TV5585 - 1 × A2,- Radio samochodowe z odtwarzaczem CD Pioneer KEH-P6800R,KEH-P7800R - 2 × A2,- Zestaw audio Philips FW36/20/21/22/25/30/37 (I cz. - ark.1÷6) - 2× A1.2/2003 (84) - luty 2003Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.2) ..................................... 6Chassis NEI CE25/CE28 - uwagi serwisowe (cz.2 - ost.) ......... 13Uk³ad TA1276AFG firmy Toshiba .............................................. 16Opis aparatu telefonicznego C-803 firmy CYFRAL ................... 19Porady serwisowe ...................................................................... 22Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2002 rok ............................... 31BU... - wysokonapiêciowe tranzystory w uk³adachodchylania (cz.12-ost.) ............................................................... 34Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.2) ......................... 35Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 40Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.4) ................................. 43Monitor CMC1414BA(E) firmy Daewoo ..................................... 45Odtwarzacze CD Philips CD604 i CD614 -procedury napraw i testowania (cz.2-ost.) ................................. 47OTVC Samsung z chassis S15A - naprawy i regulacje............. 49Z³¹cza odbiorników samochodowych (cz.3) .............................. 51Serwis wybranych magnetowidów firmy Grundig ...................... 53Zasilacz chassis ICC17 (cz.2) ................................................... 56Wk³adka do SE2/2003 - schematy ideowe:- Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1, F1-CI, F1-VA, F1-VACI(II cz. - ark.5÷6) - 2 × A2,- Odtwarzacz CD Telefunken HS895CD - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE2/2003 - schematy ideowe:- Magnetowid Panasonic NV-P2UEE (I cz. - ark.1÷6) - 2 × A1,- OTVC Samsung CK5379T, CK5379T5X, CK5379Z5X,CK5079Z5X, CK5079T5X chassis S15A - 4 × A2,- Zestaw audio Philips FW36/20/21/22/25/30/37 (II cz. - ark.7÷12) -2 × A1.3/2003 (85) - marzec 2003OTVC Daewoo z chassis CP-005 - opis zasilaczai opcji regulacyjnych ..................................................................... 6Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.3) ..................................... 8Monitor Mag MX17S .................................................................. 13Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.3) ......................... 16Porady serwisowe ...................................................................... 22Schemat ideowy OTVC Royal 3735a ........................................ 31Zasilacz chassis ICC17 (cz.3 - ost.) .......................................... 35Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 (cz.1) ................. 37Naprawa klawiatury telefonu Panasonic KX-T2315 .................. 42Przetwornica OTVC Samsung z uk³adami HIS0169i SMR40200 - wybrane problemy serwisowe ............................. 43Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.5) ................................. 45Przegl¹d scalonych wzmacniaczy wizyjnych firmy Philips ........ 47Zestawy naprawcze do zasilaczy magnetowidów Panasonic ... 49OTVC Grundig jako dodatkowy monitor komputera .................. 51Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 53Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis Media Plus (Q2400) ... 56Wk³adka do SE3/2003 - schematy ideowe:Przenoœny zestaw audio Philips AZ8214/00 - 4 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE3/2003 - schematy ideowe:- Magnetowid Panasonic NV-P2UEE (II cz. - ark.7÷8) - 2 × A2,- OTVC Telestar 1403R - 2 × A2,- OTVC + VCR Daewoo DVT1482P, DVT1484D, DVT14D,DVT2082P, DVT2084D, DVT20D, DVT2186, DVT82D, DVT83D,DVT84DF, DVT85, DVTF4 chassis CP310 - 4 × A2,- Zestaw audio Sony PMC-301S - 4 × A2.4/2003 (86) - kwiecieñ 2003Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.4) ..................................... 6Naprawy dla dociekliwych - OTVC Palladium 930/193 ............. 10Cyfrowy odbiornik satelitarny Humax F1 (cz.4 - ost.) ................ 12Dobór trafopowielacza w telewizorachz bezkorekcyjnym uk³adem odchylania poziomego ................... 17Wykaz g³owic laserowych (mechanizmów)stosowanych w odtwarzaczach CD (cz.6 - ost.) ........................ 21Porady serwisowe ...................................................................... 22Schemat ideowy monitora Daewoo CMC531X ......................... 31Odbiornik samochodowy Pioneer KEX-M700 (cz.2-ost.) .......... 35Uk³ad TDA2595 firmy Philips ..................................................... 37Procedury u³atwiaj¹ce naprawê zestawu audioAZ8214 firmy Philips .................................................................. 39Naprawa mechanizmu prowadzenia taœmyw kamerze Panasonic NV-M7EN .............................................. 41Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 42Monitor Daewoo CMC531X ....................................................... 46MIP0221SY ÷ MIP0227SY - uk³ady firmy Panasonicsteruj¹ce prac¹ przetwornicy ..................................................... 49Tryb serwisowy magnetowidów Thomson, Sabai Brandt z chassis R7000 ........................................................... 51Uk³ady odchylania chassis ICC17 - budowa i diagnostyka ....... 53Wk³adka do SE4/2003 - schematy ideowe:- Odbiornik satelitarny Skymaster XL15 - 2 × A2,- Radio samochodowe Panasonic CQ-RD320LEN, CQ-RD310LEN- 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE4/2003 - schematy ideowe:- OTVC Grundig M63-115/9 IDTV chassis CUC1822, ST70-100IDTV, ST70-150 IDTV chassis CUC1824, M72-115/9 IDTV/PIP,M72-115 IDTV, E72-911 IDTV/PIP chassis CUC1852, M82-115/9IDTV/PIP chassis CUC1882, M95-115/9 IDTV/PIP chassisCUC1893 - 6 × A2,SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 29

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2003 rok- Tuner Pioneer F-304RDS - 2 × A2,- VCR Samsung VK-350, VK-330, VK-320, VK-300 (I cz. - ark.1÷4)- 4 × A2.5/2003 (87) - maj 2003Opis magistrali szeregowej 1-wire (cz.5 - ost.) ............................ 6Naprawa chassis Sony FE-1 ..................................................... 11Naprawy dla dociekliwych -OTVC Panasonic TX-21S3TC chassis Z7 ................................. 15Procedury testowe i informacje serwisowezestawu audio FW650C firmy Philips ........................................ 18Porady serwisowe ...................................................................... 22Schemat ideowy radiobudzika z odtwarzaczem CDPhilips AJ3970, Magnavox MCR220BK ......................... 31, 34-36Program testów serwisowych radiobudzika z odtwarzaczemCD Philips AJ3970, Magnavox MCR220BK ......... 32, 33Cyfrowy odbiornik SAT Mediabox TS2 firmy Sony .................... 37Naprawa i przeróbka wzmacniacza Denon POA-8000 ............. 42Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 44Zestawienie parametrów uk³adów MIP... firmy Panasonic ......... 48Czym zast¹piæ uk³ad TDA8175?................................................ 50Uk³ad TDA3566(A) zamiast TDA3562A .................................... 53Przegl¹d chassis stosowanych w OTV ...................................... 56firmy SchneiderWk³adka do SE5/2003 - schematy ideowe:- Amplituner Radmor 5412 - 2 × A2,- OTVC Otake 5130RC Color - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE5/2003 - schematy ideowe:- OTVC Grundig P37-065/5, P37-070, P37-070GB, P37-730TEXT,P37-730TEXT/GB chassis CUC7301 - 4 × A2,- VCR Samsung VK-350, VK-330, VK-320, VK-300 - (II cz. - ark.5÷8)- 4 × A2,- Zestaw audio Philips FW650C/21M/22/37/41 - (I cz. - ark.1÷4) - 4× A2.6/2003 (88) - czerwiec 2003Zasilacz OTVC Panasonic z chassis M15Mw teorii i praktyce serwisowej ....................................................... 6Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarnySat Cruiser DSR201 firmy AMT (cz.1) ....................................... 12Uk³ad TA1270BF firmy Toshiba ................................................. 17Zestawienie chassis firm Siemens i Grundigstosowanych w odbiornikach TV firmy Siemens (cz.1) ............. 19Porady serwisowe ...................................................................... 21Schemat blokowy radiotelefonu Icom IC-2800H ....................... 31Radiotelefon IC-2800H firmy Icom (cz.1) .................................. 35Zamienniki firmy Philips wysokonapiêciowych tranzystorówwybranych firm ........................................................................... 39Miara decybelowa ...................................................................... 41Program testowy zestawów audio AS440i AS445 firmy Philips .................................................................. 44Naprawa silnika przesuwu taœmy w odtwarzaczuwideo Orion N300E-V ................................................................ 45Wymiana pamiêci w OTVC AV-21FT firmy JVC ........................ 47Uk³ad odchylania pionowego OTVC Schneiderchassis DTV3 ............................................................................. 48Wielofunkcyjny monitorowy procesor wizjii odchylania MC13081X firmy Motorola ..................................... 50Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 56Wk³adka do SE6/2003 - schematy ideowe:- OTVC Panasonic TC2990EE chassis M15M - 2 × A2,- Radiotelefon Icom IC-2800H - (I cz. - ark.1÷2) - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE6/2003 - schematy ideowe:- Magnetowid Panasonic NV-SD207EE - 6 × A2,- Odtwarzacz CD Sony CDP-270, CDP-470 - 1 × A2,- OTVC Daewoo DTP-14V1/V2/V3/V5/C3/C4/C5TF, DTP-20V1/V3/C4/C5TF, DTP-21V1/V2/V4/V6/C6TF chassis CP-005 - 1 × A2,- Zestaw audio Philips FW650C/21M/22/37/41 - (II cz. - ark.5÷8) - 4× A2.7/2003 (89) - lipiec 2003Zasada dzia³ania i metodologia napraw zasilaczykomputerowych (cz.1) .................................................................. 6Zasada dzia³ania ekranu plazmowego ...................................... 11Zamienne piloty zdalnego sterowania 1 : 1Rewolucyjne rozwi¹zanie firmy RUWIDO ................................. 14Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarnySat Cruiser DSR201(P) firmy AMT (cz.2) .................................. 16Porady serwisowe ...................................................................... 21Schemat OTVC GoldStar CKT4822 chassis PC91A ................ 31Naprawy dla dociekliwych OTVCSharp 63CS06S chassis CS ...................................................... 35Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 36„Baza Porad Serwisowych” - 2003/BS1 ..................................... 40Tryb i opcje serwisowe OTVC Sony z chassis FE-2 .................. 42Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.1) ........ 46Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony (cz.1) .......................... 48Diody firmy ST Microelectronics w uk³adachodchylania poziomego ............................................................... 53Radiotelefon IC-2800H firmy Icom (cz.2 - ost.) ......................... 54Zestawienie chassis firm Siemens i Grundig stosowanychw odbiornikach TV firmy Siemens (cz.2 - ost.) .......................... 58Wk³adka do SE7/2003 - schematy ideowe:- Monitor Sony CPD-200GS chassis D-1H - 2 × A2,- Radiotelefon Icom IC-2800H - (II cz. - ark.3÷4) - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE7/2003 - schematy ideowe:- OTVC Panasonic TC-1665DR/DRS chassis Z1 - 2 × A2,- OTVC Thomson chassis ICC20 modele: 28DK42E, 28DK45ES,28VK45E, 28VK45ES, 28WF45ES, 29DF45CS, 29DF45EB,29DF45ES, 29DJ42E, 29DJ45ES, 32VK45E, 32VK45ES,32WF45ES, 32WX55ES - 6 × A2,- Przenoœny zestaw audio Grundig RR620CD, RR650CD - 2 × A2,- Zestaw audio Philips FW650C/21M/22/37/41 - (III cz. - ark.9÷10) -2 × A2.8/2003 (90) - sierpieñ 2003Zasada dzia³ania i metodologia naprawzasilaczy komputerowych (cz.2) .................................................. 4TDA9365(7) - mikrokontroler, dekoder teletekstui procesor sygna³owy w jednym ................................................. 10Tryb serwisowy OTVC Loewe z chassis C9001 ........................ 16Porady serwisowe ...................................................................... 19Schemat ideowy telefonu Atlantel 4505 .................................... 29Schemat ideowy telefonu Connex BT-932P .............................. 30Schemat ideowy telefonu Connex BT-930P .............................. 31Schemat ideowy telefonu Tabemax PH-117 TBM - wersja 03 .. 32Opis kamery CCD-VX1/VX3 firmy Sony (cz.2 - ost.) ................. 33Procesory dŸwiêku MSP34xx firmy Micronas (ITT) ................... 39Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 42Zamienniki firmy Philips diod mocywybranych firm (cz.2) ................................................................. 45Chassis Z8 firmy Panasonic (cz.1) ............................................ 47Analogowo - cyfrowy odbiornik satelitarnySat Cruiser DSR201(P) firmy AMT (cz.3 - ost.) ......................... 52Wk³adka do SE8/2003 - schematy ideowe:- OTVC Daewoo DTA-20T1/T2/T3/T8, DTA-21T1/T2/T5/T9/Y1chasssis CP-385 - 1 × A2,- OTVC Panasonic TX-25CK1P, TX-28CK1P chassis Z8 - 1 × A2,- Radio samochodowe Sony XR-7030, XR-7031, XR-7032 - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE8/2003 - schematy ideowe:- Magnetowid Funai V3EE MK5 - 3 × A2,- OTVC Sharp DV-21081S, DV-25081S, DV-28081S chassis D3000- 5 × A2,- Zestaw audio Pioneer XR-P150 - 4 × A2.30 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2003 rok9/2003 (91) - wrzesieñ 2003Zasada dzia³ania i metodologia naprawzasilaczy komputerowych (cz.3 - ost.) ......................................... 4Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikachsatelitarnych Set-Top-Box (cz.1) ................................................ 10Opis procesora TB1238BN firmy Toshiba (cz.1) ....................... 14Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.3) ........ 17Porady serwisowe ...................................................................... 19Schemat zasilacza OTVC 21" Samsung chassis S51A ...... 29, 32Schemat zasilacza OTVC 25" ÷ 30"Samsung chassis S51A ....................................................... 30, 31Chassis Z8 firmy Panasonic (cz.2) ............................................ 33Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 35Zasilacz chassis GP2D firmy Panasonic ................................... 38Regulacje w trybie serwisowym projektoraKP-46S3 z chassis RX1 firmy Sony........................................... 44Uk³ad IPSALO w OTVC Telefunken z chassis 318A ................. 48Uk³ad scalony TDA6812 ............................................................ 52Czym zast¹piæ procesor M52309SP?........................................ 54Wk³adka do SE9/2003 - schematy ideowe:- OTVC Universum FT-4376 chassis PC08X8 - 2 × A2,- Radio samochodowe Panasonic CQ-RD925LEN, CQ-RD915LEN,CQ-RD910LEN, CQ-RD905LEN, CQ-RD900LEN - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE9/2003 - schematy ideowe:- Magnetowid Panasonic NV-J35EE - 6 × A2,- Odtwarzacz CD Pioneer PD-31, PD-8700, PD-8700-S, PD-7700,PD-7700-S - 2 × A2,- OTVC Orion Color 7088VT - 4 × A2.10/2003 (92) - paŸdziernik 2003Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznychw zasilaczach impulsowych (cz.1) ............................................... 4Pilotowe nowoœci firmy ELMAK ................................................... 9Opis chassis 11AK19 ................................................................. 10Zasilacz komputerowy ............................................................... 14Porady serwisowe ...................................................................... 18Schemat ideowy uk³adów odchylaniaOTVC SEG chassis 11AK41 ................................................ 29, 32Schemat ideowy zasilacza OTVC SEG chassis 11AK41 .... 30, 31Uk³ady zasilania w cyfrowych odbiornikachsatelitarnych Set-Top-Box (cz.2 - ost.) ....................................... 33Opis procesora TB1238BN firmy Toshiba (cz.2 - ost.) .............. 36Zamienniki firmy Philips diod mocy wybranych firm (cz.4-ost.) . 39Uszkodzenia w chassis AE-1 firmy Sony................................... 41Montujemy wielosystemow¹ p³ytkê fonii produkcjiNJM do OTVC ITT (Greatz) z chassis Compact 80 .................. 44Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 45Opis procesora sygna³owego VSP2860 firmy ITT ..................... 48Chassis Z8 firmy Panasonic (cz.3-ost.) ..................................... 50Naprawy dla dociekliwych - OTVC Grundig chassis CUC4510 ... 53Uk³ad TDA4505E zamiast TDA4505M-N3w odbiornikach firmy Panasonic ................................................ 55Wk³adka do SE10/2003 - schematy ideowe:- Odbiornik samochodowy z CD Kenwood KDC-7040R/RL, KDC-8040R/RL - 2 × A2,- OTVC GoldStar CF-21C22X chassis MC-46A - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE10/2003 - schematy ideowe:- Amplituner Radmor 5102 - 2 × A2,- Magnetowid Hitachi VT- M727E - 4 × A2,- OTVC Philips chassis 2B, 2B-E - 6 × A2.11/2003 (93) - listopad 2003Zasady doboru kondensatorów elektrolitycznychw zasilaczach impulsowych (cz.2 - ost.) ...................................... 4Sposób oznaczania diod Zenera firmy Matsushita ...................... 9Opis uk³adu DDP3300A firmy Micronas Intermetall .................. 10Internationale Funkausstellung 2003 w Berlinie ........................ 14Tryb serwisowy OTVC Sony chassis AE-6B .............................. 15Porady serwisowe ...................................................................... 18Schemat ideowy uk³adów odchylania poziomegoOTVC Philips chassis L01.1E AA ........................................ 29, 32Schemat ideowy zasilacza OTVC Philips chassis L01.1E AA .. 30Uk³ady zabezpieczeñ cyfrowychodbiorników satelitarnych Set-Top-Box ...................................... 33Regulacje chassis MG5.1E AA firmy Philips ............................. 39Naprawy dla dociekliwych - OTVC SamsungCK5373T chassis SCT11D ........................................................ 44Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LG (cz.1) .......................... 46Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 52Wk³adka do SE11/2003 - schematy ideowe:- OTVC LG CF-14/20/21F60/X, CF-14/20/21F80X, CT/CF-14/20/21K50/52E/X/54ET, CT/CF-14/16/20/21S10E/X/12E chassis MC-84A - 2 × A2,- Radio samochodowe Sony XR-4400, XR-4401, XR-4402 - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE11/2003 - schematy ideowe:- OTVC Grundig ST463TEXT Wien, ST460TEXT Sydney chassisCUC4635 - 6 × A2,- OTVC SEG CT-1900, CT-1901 chassis 11AK08-12 - 2 × A2,- Zestaw audio Philips FW-C3821/21M/22 /34/37 (I cz. - ark. 1÷4) -4 × A2.12/2003 (94) - grudzieñ 2003Przetwornice napiêcia pracuj¹cew trybie current mode (cz.1) ........................................................ 4Chassis 11 AK33 firmy Vestel (cz.1) ............................................ 9Monta¿ wielosystemowego dekodera dŸwiêkustereofonicznego MJM w odbiornikach firmy Loewe ................. 13Chassis A10E firmy Philips (cz.1) .............................................. 14Porady serwisowe ...................................................................... 18Spis treœci „Serwisu Elektroniki” - 2003 rok ............................... 29Aplikacje uk³adów scalonych - TDA4850 procesorodchylania poziomego i pionowego do zastosowañmonitorowych (Philips) ............................................................... 32Opis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xCfirmy STMicroelectronics ........................................................... 33Przegl¹d chassis stosowanych w OTVfirmy Daewoo (cz.1) ................................................................... 37Fonia równoleg³a na uk³adzie TDA9800 .................................... 39Zamiana uk³adu TDA8361(62)E/N4 na TDA8361(62)E/N5w chassis AA5 xx i AA5H.1 xx firmy Philips .............................. 41Naprawy dla dociekliwych - OTVC Schneider chassis DTV3 .... 43Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LG (cz.2) .......................... 46Sygnalizacja b³êdów i uszkodzeñ w sprzêcie audiofirm Panasonic i Technics .......................................................... 50Odpowiadamy na listy Czytelników ........................................... 52Wk³adka do SE12/2003 - schematy ideowe:- OTVC Vestel chassis 11AK33 - 2 × A2,- Monitor Samsung CMB5477L SyncMaster 15GLi - 2 × A2.Dodatkowa wk³adka do SE12/2003 - schematy ideowe:- Zestaw audio Philips FW-C38 /21/21M/22/34/37/21/21M/22/34/37- (II cz. - ark. 5÷8) - 4 × A2,- OTVC ICE TV-1037, TV-2037, Royal TV-5106 - 2 × A2,- OTVC Sony KVX2560B,KVX2562U, KVX2563E chassis AE-2 -6 × A2.Kompletny spis treœci (na bie¿¹co aktualizowany)wszystkich wydanych do tej pory numerów„Serwisu Elektroniki”, „Dodatków Specjalnych”i „Bazy Porad Serwisowych” jest dostêpny nanaszej stronie internetowej:www.serwis-elektroniki.com.pl}SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 31

Aplikacje uk³adów scalonych - TDA4850Aplikacje uk³adów scalonych - TDA4850 procesor odchylaniapoziomego i pionowego do zastosowañ monitorowych (Philips)impulsklamujący/wygaszającyamplituda odchylania pionowegoróżnicowe wyjście odchylania pionowegoRVOSCVOSCVA8 15 16 12 13 5 6impulsy synchronizacjipionowej (poziomy TTL)10VERTICALSYNCSEPARATORAUTOMATICPOLARITYCORRECTIONVERTICALSYNCINTEGRATORVERTICALOSCILLATORAMPLITUDECONTROLVERTICALAMPLITUDEADJUSTMENTAND OUTPUTPARABOLAADJUSTMENTAND OUTPUT11sterowanieE/W+14amplitudaparabolitrybczwartyblokadadetektoratrybu7VGA MODEDETECTORAND OUTPUTVGA/MULTI−FREQUENCYSWITCHH+VCLAMPING ANDBLANKINGGENERATORTDA4850V supplySUPPLY ANDREFERENCEVOLTAGEVp(9.2 ÷ 16V)14+VBimpulsy synchronizacjipoziomej −sprzężenie stałoprądowe(poziomy TTL)Video −sprzężeniezmiennoprądowe9HORIZONTALSYNCSEPARATOR(TTL VIDEO SYNC)AUTOMATICPOLARITYCORRECTIONPLL1HORIZONTALOSCILLATORPLL217 18 19 2 20H supplyHORIZONTALOUTPUT3impulsysterujaceodchylaniempoziomymRHOSCHOSimpuls powrotuodchylania poziomegoO is w rowadze uk³adu T 4 0 Podstawowe parametry:Oznaczenie- napiêcie zasilania - n.1 V p 9.2 ÷ 16VrFunkcja1 VP dodatnie napiêcie zasilania- pobór pr¹du I p typ. 40mA2 FLB wejœcie impulsów powrotu odchylania poziomego - napiêcie referencyjne V ref 6.0 ÷ 6.5V3 HOR wyjœcie impulsów odchylania poziomego- sygna³ wejœciowy:4 GND masa (0V)- composite - n.9 (sync on green) V isync typ. 300mVwyjœcie 1 impulsów odchylania pionowego (pi³a5 VERT1(V 10 = 5V, sprzê¿enie AC)opadaj¹ca)- horizontal - n.9 V isync >1.7V ppwyjœcie 2 impulsów odchylania pionowego (pi³a6 VERT2- vertical - n.10 V isync >1.7V ppnarastaj¹ca)- prze³¹cznik VGA/multi-frequency mode:wyjœcie trybu czwartego i wejœcie blokuj¹ce7 MODE- multi-frequency mode (mode 1,2 3) V 7 0.0 ÷ 50mVdetektor trybu- mode 4 V 7 Vp8 CLBL wyjœciowy impuls klampuj¹cy / wygaszaj¹cy - czêstotliwoœæ oscylatora linii f osc typ. 31.45kHzwejœcie impulsów synchronizacji poziomej /9 HVS(R18 =12k - n.18;wejœcie wideoC19 = 2.2nF - n.19)10 VS wejœcie impulsów synchronizacji pionowej - dopuszczalna wartoœæ rezystora R18 9 ÷ 18k11 EW wyjœcie E/W (parabola dla stopnia wykonawczego) - zakres generatora ramki12 CVA13 RVA - I OV14 REW wejœcie regulacji amplitudy E/W (parabola)ramki - n.5, 6rezystor generatora impulsów odchylania15 RVOS- napiêcie na n.15 V 15 2.8 ÷ 3.2V (R15 = 22k)pionowego- regulacja amplitudy V:kondensator generatora impulsów odchylania16 CVOS- napiêcie wejœciowe V 13 typ. 5.0Vpionowego- zakres zmian pr¹du I 13 0.0 ÷ 120µA (58÷100%)17 PLL1 faza PLL1- regulacja amplitudy paraboli (korekcja E/W):rezystor generatora impulsów odchylania18 RHOS- napiêcie wejœciowe V 14 typ. 5.0Vpoziomego- zakres zmian pr¹du I 14 0.0 ÷ 120µA (28÷100%)kondensator generatora impulsów odchylania19 CHOSpoziomego20 PLL2 faza PLL2 }f V 50 ÷ 110Hzkondensator wp³ywaj¹cy na amplitudê odchylaniapionowegoczêstotliwoœæ drgañ swobodnych42Hz dlaR15=22k, C16=0.1µF)wejœcie regulacji amplitudy odchylania pionowego ró¿nicowy pr¹d stopnia wyjœciowego typ. 1mA32 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Opis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xC firmy STMicroelectronicsOpis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xCfirmy STMicroelectronicsMarian BorkowskiUk³ady serii STV223xD/224xC/8xC zawieraj¹ w swojejstrukturze wewnêtrznej: uk³ad poœredniej czêstotliwoœci wizji ifonii, tor luminancji i chrominancji oraz obwody sterowania odchylaniem.W oparciu o te procesory mo¿liwa jest realizacja odbiornikawielostandardowego, gdy¿ umo¿liwiaj¹ odbiór systemówBG/DK/I/M/N/L/L’ oraz dekodowanie sygna³u koloru nadawanegow standardach PAL, SECAM i NTSC. Wszystkie funkcjetych procesorów s¹ realizowane za poœrednictwem szyny I 2 C,co eliminuje koniecznoœæ dokonywania „rêcznych” regulacji.Na rysunku 1 przedstawiono schemat blokowy uk³aduSTV2238D, jest to jeden z uk³adów reprezentuj¹cych rodzinêSTV223xD/224x(8xC). Wybrano ten uk³ad, gdy¿ jego strukturawewnêtrzna zawiera wiêkszoœæ bloków stosowanych wpozosta³ych uk³adach tej serii. Uk³ady STV224xC/8xC produkowanes¹ w obudowie SHRINK56, a uk³ady STV223xDw obudowach TQFP64. Dlatego w tabeli 1 zawieraj¹cej opiswyprowadzeñ tych uk³adów zamieszczono wykaz wyprowadzeñpe³ni¹cych tê sam¹ funkcjê dla obu obudów. Ponadto wtabeli 2 przedstawiono ró¿nice miêdzy tymi uk³adami wynikaj¹cez mo¿liwoœci realizacji przez nie poszczególnych funkcji,a w tabeli 3 ich zastosowanie w konkretnych aplikacjach.Do najwa¿niejszych funkcji realizowanych przez rodzinêuk³adów STV223xD/224xC(8xC) nale¿¹:· demodulator PLL dla sygna³u p.cz. wideo o polaryzacjinegatywowej i pozytywowej,· demodulator fonii FM,· uk³ad p.cz. fonii dla trybu QSS,· demodulator fonii AM,· cyfrowa regulacja poziomu g³oœnoœci,· uk³ad mute dla sygna³u fonii,· wyjœcie podnoœnej fonii dla odbiorników z tradycyjnymtorem stereofonicznym (A2) lub z dekoderem NICAM,· zintegrowane filtry chrominancji oraz linia opóŸniaj¹caluminancji,· wewnêtrzna linia opóŸniaj¹ca chrominancji,· prze³¹cznik wideo – 3 wejœcia sygna³ów CVBS lub dwawyjœcia CVBS,· prze³¹cznik SVHS – wspólne wejœcie sygna³u Y i CVBS3,· mo¿liwoœæ wyprowadzenia sygna³u Y+C na drugie wyjœciesygna³u CVBS,· mo¿liwoœæ detekcji, oprócz standardów PAL/SECAM/NTSC, standardów PAL-M/PAL-N/NTSC,· wyjœcie podnoœnej chrominancji,· uk³ad poszerzania zakresu czerni,· pêtla automatycznej regulacji poziomu odciêcia pr¹du kineskopu,VCCD 4GNDD 5PIFIN1 13PIFIN2 14AGCPIFCAP 12TUNERAGCOUT 16SIFIN1SIFIN289AGCSIFCAP 10SAW 15VCCIF 20GNDIF 18VCC1 59GND1 57VCC2 25GND2 27PIFLC1PIFLC223 24 17 21 7 35 34 28 26 58 60 29 40 42 41 39 37 38 33 32 31 30PLLIFPLLAFCW/B SPOTINVERTERAGCPLL referenceTUNER AGCcarrierINTCVBSOUTFMCAPCHR+Y/CVBSIN3CVBSIN2CVBSIN1CVBSOUT1CVBSOUT23 2 11 622 19 52 53 54 55 561SDAAGC2I C BUSDECODERSCLAUDIOREFVREFIFLIMITERSAW FILTERSWITCH CONTROLVOLUMEAUDIOOUTSOUND BPFM DEMOD. DEEMP.MuteFMMonoAMMonoSTV2238DAVLEXTAUDIOINSound subcarriersAM/FMOUT/SCCLOCHEFILTERMuteCLOCHETUNINGRys.1. Schemat blokowy uk³adu STV2238D.XTAL3/BTUNBSBLACKSTRETCHLIMA DLPEAKING& CORINGCHROMATRAPFILTERTUNINGACC & ACCOVERLOADBANDPASSFILTERYOUTUOUTVOUTYINUINVINFBEXTCHROMADLAUTO IDENT.KILLERPAL/SECAM/NTSCDEMODULATORXTAL2XTAL1CLPFX1/VAMP/CHROUTYUVSWITCHSAT/CONTMATRIXRGBSWITCHBRIGHT.DRIVECUT-OFFBLANKINGSYNC.SEP.HORIZONTAL1nd LOOPVAMP DCCONTROLREXT/CrGEXT/Y64BEXT/CbRGB TOYUVHALF CTRAPRRGBCONTRASTBCL/SAFICATHSENSEVERTICALSCANNINGHORIZONTAL2nd LOOPSLPFLFB/SSC51 HC36 APR50 FBOSD49 ROSD48 GOSD47 BOSD61 BCL/SAF46 ICATH45 ROUT44 GOUT43 BOUT62 VERT63 HOUTSERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 33

Opis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xC firmy STMicroelectronicsTabela 1. O is w rowadze uk³adów serii STV223x /224xC( xC)STV224xC/ xCS IP 6r nó¿kiSTV223xTQFP64S mbol1 8 SIFIN12 9 SIFIN2O isWejœcie 1 p.cz. fonii. Wejœcie to nie jest dostêpne w uk³adach STV2246C/86C iSTV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæ pod³¹czone.Wejœcie 2 p.cz. fonii. Wejœcie to nie jest dostêpne w uk³adach STV2246C/86C iSTV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæ pod³¹czone.3 10 AGCSIFCAPKondensator uk³adu ARW stopnia p.cz. fonii. Wyprowadzenie to nie jest dostêpne wuk³adach STV2246C/86C i STV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to niepowinno byæ pod³¹czone.4 11 V REFIF Kondensator filtruj¹cy napiêcie odniesienia5 12 AGCPIFCAP Kondensator uk³adu ARW sygna³u wideo6 13 PIFIN1 Wejœcie 1 sygna³u p.cz. wideo7 14 PIFIN2 Wejœcie 2 sygna³u p.cz. wideo8 16TUNERAGCOUTWyjœcie napiêcia ARW dla g³owicy9 17 IFPLL Filtr pêtli PLL bloku p.cz.10 18 GND IF Masa uk³adu p.cz.11 19 AM/FMOUT/SC Monofoniczny sygna³ fonii AM/FM lub wyjœcie noœnych stereo12 20 V CCIF Zasilanie uk³adów p.cz. (5V)13 21 INTCVBSOUT Wewnêtrzne wyjœcie sygna³u CVBS14 22 EXTAUDIOIN Wejœcie zewnêtrznego sygna³u fonii15 23 PIFLC1 Wejœcie 1 uk³adu rezonansowego p.cz. wideo16 24 PIFLC2 Wejœcie 2 uk³adu rezonansowego p.cz. wideo17 25 V CC2 Zasilanie uk³adów luminancji i wideo (8V)18 26 CVBSIN1 Wejœcie dla wewnêtrznego sygna³u wideo19 27 GND2 Masa uk³adów luminancji i wideo20 28 CVBSIN2 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u wideo21 29 BS Kondensator uk³adu rozszerzenia czerni22 34 Y/CVBSIN3 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u Y (SVHS) lub CVBS23 35 CHR Wejœcie sygna³u chrominancji (SVHS)- 37 UIN- 38 VIN- 39 YIN- 40 YOUT- 41 VOUTWejœcie sygna³u B-Y. Wejœcie to nie jest dostêpne w uk³adach STV2246C/86C iSTV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæ pod³¹czoneWejœcie sygna³u R-Y. Wejœcie to nie jest dostêpne w uk³adach STV2246C/86C iSTV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæ pod³¹czoneWejœcie sygna³u luminancji (Y). Wejœcie to nie jest dostêpne w uk³adachSTV2246C/86C i STV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæpod³¹czoneWyjœcie sygna³u luminancji (Y). Wyjœcie to nie jest dostêpne w uk³adachSTV2246C/86C i STV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæpod³¹czoneWyjœcie sygna³u R-Y. Wyjœcie to nie jest dostêpne w uk³adach STV2246C/86C iSTV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæ pod³¹czone- 42 UOUTWyjœcie sygna³u B-Y. Wyjœcie to nie jest dostêpne w uk³adach STV2246C/86C iSTV2236D. W uk³adach tych wyprowadzenie to nie powinno byæ pod³¹czone30 43 BOUT Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego31 44 GOUT Wyjœcie sygna³u koloru zielonego32 45 ROUT Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego33 46 I CATH Wejœcie uk³adu pomiaru pr¹du katody kineskopu34 47 BOSD Wejœcie sygna³u koloru niebieskiego OSD35 48 GOSD Wejœcie sygna³u koloru zielonego OSD36 49 ROSD Wejœcie sygna³u koloru czerwonego OSD37 50 FBOSD/HC Wejœcie szybkiego wygaszania sygna³u OSD38 52 XTAL3/BTUN Rezonator 3.5MHz lub kondensator filtru dzwonowego39 53 XTAL2 Rezonator 3.5MHz40 54 XTAL1 Rezonator 4.43/3.5MHz41 55 CLPF Filtr uk³adu PLL chrominancji42 56X1/VAMP/CHROUT43 57 GND1 Masa uk³adów chrominancji- 58 CVBSOUT1 Wyjœcie sygna³u wideoKontrola rezonatora XTAL1/Wyjœcie sygna³u regulacji amplitudy ramki i wyjœciesygna³u odniesienia chrominancji34 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Opis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xC firmy STMicroelectronicsTabela 1. O is w rowadze uk³adów serii STV223x /224xC( xC) cd.STV224xC/ xCS IP 6r nó¿kiSTV223xTQFP64S mbol45 59 V CC1 Zasilanie bloku chrominancji46 61 BCL/SAFUk³ad uk³adu ograniczania pr¹du kineskopu oraz wejœcie zabezpieczenia przedpromieniowaniem X47 62 VERT Wyjœcie impulsów steruj¹cych stopniem koñcowym uk³adu odchylania pionowego48 63 HOUT Wyjœcie impulsów steruj¹cych stopniem koñcowym uk³adu odchylania poziomego49 64 LFB/SSC Wejœcie impulsów powrotu linii oraz wyjœcie impulsu super sandcastle50 1 SLPF Filtr uk³adu PLL51 2 SCL Zegar szyny I 2 C52 3 SDA Dane szyny I 2 C53 4 V CCD Zasilanie uk³adów cyfrowych (5V)54 5 GNDD Masa czêœci cyfrowej55 6 AUDIOOUT Wyjœcie sygna³u fonii56 7 FMCAP Kondensator demodulatora FM- 15 SAW Filtr uk³adu sterowania prze³¹cznikiem25 30 BEXT/Cb26 31 GEXT/Y27 32 REXT/CrO isWejœcie zewnêtrznego sygna³u koloru niebieskiego lub cyfrowego Cb. Je¿eli wejœcieto nie jest wykorzystane, powinno zostaæ niepod³¹czoneWejœcie zewnêtrznego sygna³u luminancji. Je¿eli wejœcie to nie jest wykorzystane,powinno zostaæ niepod³¹czoneWejœcie zewnêtrznego sygna³u koloru czerwonego lub cyfrowego Cr. Je¿eli wejœcie tonie jest wykorzystane, powinno zostaæ niepod³¹czone28 33 FBEXTWejœcie zewnêtrznego sygna³u wygaszania. Je¿eli wejœcie to nie jest wykorzystane,to wyprowadzenie to powinno byæ po³¹czone z mas¹24 36 APR Automatyczna regulacja RGB (Automatic Peak Regulation)- 51 HC Wejœcie regulacyjne funkcji half contrast44 60 CVBSOUT2 Drugie wyjœcie sygna³u wideo29 -NTBC/CVBSOUT1Niepod³¹czone lub wyjœcie sygna³u CVBS1Tabela 2. Ró¿nice omiêdz uk³adami rodzin STV223x /224xC( xC)FunkcjaSHRI K 6TQFP642246C 2247C 224 C 2249C 22 6C 2236 2237 223 2239CPAL/SECAM/NTSC X X X XPAL/NTSC X X X X XQSS/czêstotliwoœæpoœredniaTylko czêstotliwoœæpoœredniaX X X X X XX X XAM X X2 wyjœcia CVBS X X X X X X X X X1 zewnêtrzne wejœcieRGB (OSD)Wejœcia RGB OSD iRGBEXT/YCrCbX X X X X X X XInterfejs YUV X X XAPR X X X X X X X X XHalf kontrast X X X X X X X X XSterowanie filtremSAWXX X X XTabela 3. Przeznaczenie uk³adów serii STV223x /224xC( xC)ObudowaP L/ TSCIntercarrierP L/ TSCQSS/IntercarrierZastosowanieP L/SEC M/ TSCQSS/Intercarrier MP L/SEC M/ TSCQSS/IntercarrierSHRINK56 STV2246C/86C STV2247C STV2248C STV2249CTQFP64 STV2236D STV2237D STV2238D STV2239DSERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 35

Opis uk³adów rodziny STV223xD i STV224xC/8xC firmy STMicroelectronics· dwie pêtle PLL pracuj¹ce w uk³adzie odchylania poziomego.Mo¿liwe jest uzyskanie dwóch ró¿nych amplitud wyjœciowegosygna³u CVBS w zale¿noœci od sygna³u steruj¹cego naszynie I 2 C i tak:· 2V PP je¿eli zewnêtrzna pu³apka fonii nie jest pod³¹czona,zachodzi to w przypadku trybu QSS,· 2.3V PP , gdy zewnêtrzna pu³apka fonii jest pod³¹czona. Tenprzypadek wystêpuje, gdy ustawiony jest tryb Intercarriermode.Wejœcia RGB dla OSD maj¹ wy¿szy priorytet ni¿ zewnêtrznesygna³y RGB. Regulacja kontrastu powoduje korektê amplitudysygna³ów RGB ze Ÿróde³ zewnêtrznych i wewnêtrznych.Regulacja kontrastu sygna³u OSD mo¿e byæ dezaktywowanaprzez szynê I 2 C. Regulacja tzw. half contrast polegana redukcji o 6dB wzmocnienia sygna³ów YUV, na które s¹zamieniane wejœciowe sygna³y RGB. W³¹czenie tej funkcjinast¹pi po ustawieniu na wejœciu half contrast ON i gdy napiêciewejœciowe przekroczy wartoœæ 0.7V.Pêtla uk³adu automatycznego ustawiania pr¹du odciêciakatod kineskopu dzia³a w zakresie 2V, gdy poziom sygna³ówwyjœciowych RGB zawarty jest miêdzy 1.5V a 3.5V. Pomiarpr¹du kineskopu dokonywany jest sekwencyjnie w czasie okresuwygaszania pionowego. Najpierw mierzony jest pr¹d katodykoloru niebieskiego, nastêpnie koloru zielonego i jako ostatnipr¹d katody koloru czerwonego. Wartoœæ zmierzonego pr¹duzapamiêtana jest na wewnêtrznych pojemnoœciach.Po w³¹czeniu zasilania pêtla regulacji pr¹du odciêcia niejest aktywna, zostanie ona uaktywniona, gdy pr¹d katod przekroczyustalony próg. Mo¿na wymusiæ za poœrednictwem szynyI 2 C tryb cut-off, w tym przypadku wejœcie I CATH nie jest aktywnei impulsy pomiarowe nie s¹ wysy³ane.Uk³ad ograniczania pr¹du kineskopu w momencie jegouaktywnienia powoduje najpierw zmniejszenie kontrastu. Wprzypadku, gdy poziom t³umienia kontrastu osi¹gnie –5dB,ograniczana zostaje jaskrawoœæ.Demodulator PLL FM umo¿liwia dekodowanie sygna³u foniinadawanej na nastêpuj¹cych noœnych: 4.5MHz, 5.5MHz,6.0MHz, 6.5MHz. Generator VCO demodulatora fonii jest automatyczniekalibrowany przez rezonator pracuj¹cy w obwodziechrominancji (4.4MHz lub 3.5MHz), niezale¿nie od standarduodbieranej fonii. W przypadku, gdy do wejœcia XTAL1pod³¹czony jest rezonator o czêstotliwoœci 4.43MHz, to do wyjœciaX1/VAMP/CHROUT musi byæ pod³¹czone obci¹¿enie, któregorezystancja jest wiêksza ni¿ 80k. Natomiast je¿eli na wejœciuXTAL1 jest rezonator 3.58MHz, to rezystancja obci¹¿eniana X1/VAMP/CHROUT powinna byæ mniejsza ni¿ 10k.Przyk³adowy schemat aplikacyjny jednego z uk³adów seriiSTV223xD/224xC(8xC) przedstawiono na rysunku 2.10µ12V100n3k31.2µ6k8SIF SAW10k 10k560 1nK9453Audio out1µ1 4IF input 1n1 SIFIN1FMCAP 56 10µ SDA2k22 3 510k1n 51 BF959A282×21µ 2 SIFIN2 AUDIOOUT 55SCL1n100µ500 10n 68k 10µ 3 AGCSIFCAP GNDO 542k2 1N4148 560100n 5VLFB4L’22nVREFIFVCCD 53100BC547×21008VBG/DK/I/L1µ5 AGCPIFCAP SDA 528k2 1N41485V1 410022k10k 10k2A282 10 8 3 5 6 PIFIN1SCL 512.2µ8V7 PIFIN2SLPF 50BG/DK330nI/LL’22k150LFB/ 4.7n8 TUNERAGCOUT49 15k2k2 10µSSC470BC547HOUTPIF SAW1n 9 IFPLLHOUT 485V 10kK625710 GNDIFVERT 478V56k 22k11 AM/FMOUT/SC46BCLTo tuner 4k7BCL/SAF47µAGC5V100n8V 4.7µ12 VCCIFVCC1 451N4148 VOUT3.3µINTCVBS100n 470µ27k13CVBSOUT2 4447µ22µOUTCVBSOUT14 EXTAUDIOIN GND1 43(2VPP)X1/VAMP/10k15 PIFLC142Audio SCOUT100k 38.9MHzCHROUT27kVAMP(stereo)16 PIFLC2CLPF 412208VX117 VCC2XTAL1 404.7n 1µ1k54.43MHz100n18 CVBSIN13910µXTAL2 X2 3.58MHz1µ 470µ8V 1k519 GND2 XTAL3/BTUN 381µ100n470 FBOSD5k6 5k620 CVBSIN2 FBOSD/HC 371µ100n1k GOSD10µ21 BSROSD 36100n1k22 Y/CVBSIN3 GOSD 35ROSD1µBC54710n100n1k BOSD23 CHABOSD 3412330k3 68 1k24 AR RICATH 334100n5 25 BEXT/Cb ROUT 3267 100n826 GEXT/YGOUT 319 10100n47k11 27 REXT/CrBOUT 30270 2701213 28 FBEXT NTBC/1k29141k 1k 1k 1k27015 CVBSOUT11617 8V1819 2075 752175 75 STV2248CCVBSOUT1 (1VPP)6 5 4 3 2 175VCCBOUTGOUTROUTGNDICATHRys.2. Multistandardowa aplikacja uk³adu STV2248C dla standardu PAL/SECAM/NTSC (BG/DK/I/LL¢).}36 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 37Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy DaewooPrzegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy Daewoo (cz.1)ModelChassis14A5CP-37514A5TCP-37514Q1CP-37514Q1TCP-37514Q2CP-37514Q2TCP-37514Q3CP-37514Q3TCP-37514T1CP-37514T1TCP-37514T2CP-37514T2TCP-37514T3CP-37020A5CP-37520A5TCP-37520Q1CP-37520Q1TCP-37520Q2CP-37520Q2TCP-37520Q3CP-37520Q3TCP-37520T1CP-37520T1STCP-38020T1TCP-37520T2CP-37520T2STCP-38020T2TCP-37520T3CP-37020T8STCP-38020T9CP-38021A5CP-37521A5TCP-37521Q1CP-37521Q1TCP-37521Q2CP-37021Q2TCP-37521Q4CP-37521Q4TCP-37521T1CP-37521T1STCP-38021T1TCP-37521T2CP-37521T2STCP-38021T2TCP-37521T3CP-38021T5STCP-38021T9CP-3802590WACP-7602594STCP-7752595WFCP-7602890WACP-7602895WFCP-7602896STCP-7752898STCP-775D14MO2CN-001JD20MO2CN-001JDDQ-20L6SCCN-090(TV/VCR)DMQ-1427 C-50DMQ-1442 C-50DMQ-1444 C-50DMQ-1446 C-50DMQ-1447 C-500DMQ-1449 C-50DMQ-1451 C-50DMQ-1458 C-50DMQ-1649 C-50DMQ-2027 C-50DMQ-2044 C-50DMQ-2046 C-50ModelChassisDMQ-2047 C-500DMQ-2049 C-50DMQ-2051 C-50DMQ-2057 C-50DMQ-2058 C-50DMQ-2147 C-500DMQ-2595CP-736DSC-3270ESC-130DSP-4210GMSP-110DTA-14C4TFCP-185DTA-14C4TFFCP-185DTA-14V1TFCP-185DTA-20C4TFCP-185DTA-20T1CP-385DTA-20T2CP-385DTA-20T3CP-385DTA-20T8CP-385DTA-21C6TFFCP-185DTA-21T1CP-385DTA-21T2CP-385DTA-21T3CP-385DTA-21T5CP-385DTA-21T8CP-385DTA-21T9CP-385DTA-21Y1CP-385DTC-14U1TMCP-002DTC-14V1TMCP-002DTC-14V3TMCP-002DTC-14V4TMCP-002DTC-14V5TMCP-002DTC-20U1TMCP-002DTC-20V1TMCP-002DTC-20V3TMCP-002DTC-20V4TMCP-002DTC-20V5TMCP-002DTC-21U1TMCP-002DTC-21U3TMCP-002DTC-21V1TMCP-002DTC-21V3TMCP-002DTC-21V4TMCP-002DTC-25G1TMCM-900DTC-25G1VMCM-900DTC-25G3VMRCM-900DTC-25G4VMSCM-900DTC-25G7VMCM-900DTC-25XXTMCM-805DTC-25XXVMCM-805DTC-29G1TMCM-900DTC-29G1VMCM-900DTC-29XXTMCM-805DTC-29XXVMCM-805DTC-29XXVMOCM-805DTC-29Z9CM-915DTC-34Z9WP (T)CM-915DTD-1427CP-315DTD-1447CP-315DTD-1451CP-315DTD-1457CP-315DTD-1458CP-315DTD-14D3MECM-905S/SFDTD-14D3MPCM-905S/SFDTD-14D3MTCM-905S/SFDTD-14D3MZCM-905S/SFDTD-14D4MECM-905S/SFDTD-14D4MPCM-905S/SFDTD-14D4MTCM-905S/SFDTD-14D4MZCM-905S/SFDTD-14D6MECM-905S/SFDTD-14D6MPCM-905S/SFDTD-14D6MTCM-905S/SFModelChassisDTD-14D6MZCM-905S/SFDTD-14D7MECM-905S/SFDTD-14D7MPCM-905S/SFDTD-14D7MTCM-905S/SFDTD-14D7MZCM-905S/SFDTD-2027CP-315DTD-2046CP-315DTD-2047CP-315DTD-2051CP-315DTD-2057CP-315DTD-2058CP-315DTD-20D3MECM-905S/SFDTD-20D3MPCM-905S/SFDTD-20D3MTCM-905S/SFDTD-20D3MZCM-905S/SFDTD-20D4MECM-905S/SFDTD-20D4MPCM-905S/SFDTD-20D4MTCM-905S/SFDTD-20D4MZCM-905S/SFDTD-20D7MECM-905S/SFDTD-20D7MPCM-905S/SFDTD-20D7MTCM-905S/SFDTD-20D7MZCM-905S/SFDTD-2147CP-315DTD-2148CP-315DTD-2157CP-315DTD-2158CP-315DTD-2159CP-315DTD-2169CP-315DTD-21D3MECM-905S/SFDTD-21D3MPCM-905S/SFDTD-21D3MTCM-905S/SFDTD-21D3MZCM-905S/SFDTD-21D4MECM-905S/SFDTD-21D4MPCM-905S/SFDTD-21D4MTCM-905S/SFDTD-21D4MZCM-905S/SFDTD-21D6MECM-905S/SFDTD-21D6MPCM-905S/SFDTD-21D6MTCM-905S/SFDTD-21D6MZCM-905S/SFDTD-21D7MECM-905S/SFDTD-21D7MPCM-905S/SFDTD-21D7MTCM-905S/SFDTD-21D7MZCM-905S/SFDTD-21U6MECM-905S/SFDTD-21U6MPCM-905S/SFDTD-21U6MTCM-905S/SFDTD-21U6MZCM-905S/SFDTD-21U8MECM-905S/SFDTD-21U8MPCM-905S/SFDTD-21U8MTCM-905S/SFDTD-21U8MZCM-905S/SFDTD-25G1MECM-905DTD-25G1MPCM-905DTD-25G1MTCM-905DTD-25G1MZCM-905DTD-25G4MECM-905DTD-25G4MPCM-905DTD-25G4MTCM-905DTD-25G4MZCM-905DTD-25G5MECM-905DTD-25G5MPCM-905DTD-25G5MTCM-905DTD-25G5MZCM-905DTD-29D3MECM-920FDTD-29D3MTCM-920FDTD-29G1CM-905DTD-29G1MEOCM-905DTD-29G1MPOCM-905ModelChassisDTD-29G1MTOCM-905DTD-29G1MZOCM-905DTD-29G4CM-905DTD-29G4MEOCM-905DTD-29G4MPOCM-905DTD-29G4MTOCM-905DTD-29G4MZOCM-905DTD-29G5MEOCM-905DTD-29G5MPOCM-905DTD-29G5MTOCM-905DTD-29G5MZOCM-905DTD-29M1CM-905DTD-29M1MEOCM-905DTD-29M1MPOCM-905DTD-29M1MTOCM-905DTD-29M1MZOCM-905DTD-29M2CM-905DTD-29M2MEOCM-905DTD-29M2MPOCM-905DTD-29M2MTOCM-905DTD-29M2MZOCM-905DTD-29U8MECM-905FDTD-29U8MPCM-905FDTD-29U8MTCM-905FDTD-29U8MZCM-905FDTD-29U9CM-916DTD-29U9MECM-920FDTD-29U9MTCM-920FDTD-29U9WPCM-916DTD-29U9WPTCM-916DTD-34Z9MECM-920FDTD-34Z9MTCM-920FDTE-25G6CP-785DTE-25G7CP-785DTE-2896CP-785DTE-2898CP-785DTE-28A6CP-785DTE-28A7CP-785DTE-28B1CP-785DTE-28G2CP-785DTE-28G6CP-785DTE-28G7CP-785DTE-28G8CP-785DTG-2596TH C-1000DTG-2596TK C-1000DTG-2597TFB C-1000DTG-2597TH C-1000DTG-2597TK C-1000DTG-2597TSB C-1000DTG-2597TUB C-1000DTG-2597WFB C-1000DTG-2597WSB C-1000DTG-2597WUB C-1000DTG-2993TFB C-1000DTG-2993TH C-1000DTG-2993TK C-1000DTG-2993TSB C-1000DTG-2993TUB C-1000DTG-2997TK C-1000DTH-1450FSCM-530DTH-14Q1FSCM-537DTH-14Q2FSCM-537DTH-14Q3FSCM-537DTH-14T1ASCM-537DTH-14V1FSCM-003DTH-14V1FSNCM-003NDTH-14V3FSCM-003DTH-14V3FSNCM-003NDTH-14V4FSCM-003DTH-14V4FSNCM-003N

38 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003}Przegl¹d chassis stosowanych w OTV firmy DaewooDokoñczenie w nastêpnym numerzeModelChassisDTH-20D5FSCM-220BDTH-20D5FSNCM-220NDTH-20Q1FSCM-537DTH-20Q2FSCM-537DTH-20Q3FSCM-537DTH-20T1ASCM-537DTH-20T2ASCM-537DTH-20T3ASCM-537DTH-20V1FSCM-003DTH-20V1FSNCM-003NDTH-20V3FSCM-003DTH-20V3FSNCM-003NDTH-20V4FSCM-003DTH-20V4FSNCM-003NDTH-21D4FSCM-220BDTH-21D4FSNCM-220NDTH-21V1FSCM-003DTH-21V3FSCM-003DTH-21V4FSCM-003DTH-25G1FSCM-870DTH-25G1FSPCM-870DTH-25G1FSTCM-870DTH-29G1FSCM-870DTH-29G1FSNCM-012MDTH-29G1FSPCM-870DTH-29G1FSTCM-870DTH-29G3FSCM-870DTH-29G3FSPCM-870DTH-29G3FSTCM-870DTH-29M2FSCM-012MDTH-29U9FSACN-789MDTJ-28A6FCP-810DTJ-28A7FCP-810DTJ-28B1FCP-810DTJ-28G6FCP-810DTJ-28G7FCP-810DTJ-28G8FCP-810DTK-1432 C-52DTK-2018VMC-50NADTK-2053 C-52DTL-25G6FCP-776DTL-25G7FCP-776DTL-28G2FCP-776DTL-28G6FCP-776DTL-28G7FCP-776DTL-28G8FCP-776DTP-14C3CP-005DTP-14C4CP-005DTP-14C5TFCP-005DTP-14V1CP-005DTP-14V2CP-005DTP-14V3CP-005DTP-14V5CP-005DTP-20C4CP-005DTP-20C5TFCP-005DTP-20V1CP-005DTP-20V3CP-005DTP-21C6TFCP-005DTP-21V1CP-005DTP-21V2CP-005DTP-21V4CP-005DTP-21V6CP-005DTQ-1423FCCN-100DTQ-1427FSCN-52NDTQ-1446FCCN-100DTQ-1451FSCN-52NDTQ-1456FNCN-100DTQ-1456FSCN-52NDTQ-1458FSCN-52NDTQ-1459FNCN-100DTQ-1459FSCN-52NDTQ-1463FSCN-155DTQ-1466CN-160ModelChassisDTQ-1468ASCN-155DTQ-1472CN-160DTQ-14D3CN-220B/CDTQ-14D3ASCN-201A/BDTQ-14D4SSFNCN-220NDTQ-14D4SSNCN-220NDTQ-14D4SSPNCN-220NDTQ-14D7SSCN-220NSDTQ-14D7SSPCN-220NSDTQ-14J2FCCN-115IDTQ-14J2FSCN-115IDTQ-14J2FSPCN-115IDTQ-14J4FCCN-001CDTQ-14J4FCACN-001CDTQ-14J4FCCCN-001CDTQ-14J4FCCMCN-001MDTQ-14J4FCCNCN-001NDTQ-14J4FCGMCN-001MDTQ-14J4FCGNCN-001NDTQ-14N2FCCN-115IDTQ-14N2FSCN-115IDTQ-14N2FSPCN-115IDTQ-14N3FCCN-115IDTQ-14N3FSCN-115IDTQ-14N3FSPCN-115IDTQ-14P2CN-001MDTQ-14P2FCMCN-001MDTQ-14P2SCMCN-001MDTQ-14P3FCMCN-001MDTQ-14Q1FSCN-201A/BDTQ-14Q2TSCN-201A/BDTQ-14Q3FSCN-201A/BDTQ-14T1ASCN-201A/BDTQ-14T2FSCN-201A/BDTQ-14U1FSCN-001ADTQ-14U1FSMCN-001MDTQ-14U1FSNCN-001NDTQ-14U1FSPCN-001ADTQ-14U1FSPNCN-001NDTQ-14U1SSMCN-001MDTQ-14U1SSPMCN-001MDTQ-14V1FCCN-001ADTQ-14V1FCMCN-001MDTQ-14V1FCNCN-001NDTQ-14V1FCWMCN-001MDTQ-14V1FSCN-001ADTQ-14V1FSMCN-001MDTQ-14V1FSNCN-001NDTQ-14V1FSPCN-001ADTQ-14V1FSPMCN-001MDTQ-14V1FSPNCN-001NDTQ-14V1SCMCN-001MDTQ-14V1SCNCN-001NDTQ-14V1SSFMCN-001MDTQ-14V1SSMCN-001MDTQ-14V1SSPMCN-001MDTQ-14V3FSCN-001ADTQ-14V3FSMCN-001MDTQ-14V3FSNCN-001NDTQ-14V3SSMCN-001MDTQ-14V3SSNCN-001NDTQ-14V4FCFMCN-001MDTQ-14V4FSPMCN-001MDTQ-14V4SCMCN-001MDTQ-14V4SSFMCN-001MDTQ-14V4SSMCN-001MDTQ-14V4SSPMCN-001MDTQ-14V5FCCN-001ADTQ-14V5FCMCN-001MDTQ-14V5FCNCN-001NDTQ-14V5FCNMCN-001MDTQ-14V5FSCN-001ADTQ-14V5FSMCN-001MModelChassisDTQ-14V5FSNCN-001NDTQ-14V5FSPCN-001ADTQ-14V5FSPMCN-001MDTQ-14V5FSPNCN-001NDTQ-14V5SSMCN-001MDTQ-14V5SSPMCN-001MDTQ-14V5SSPNCN-001NDTQ-14V6FBBCN-001ADTQ-14V6FBBMCN-001MDTQ-14V6FCBCN-001ADTQ-14V6FCBMCN-001MDTQ-14V6FCPCN-001ADTQ-14V6FCPMCN-001MDTQ-14V6FPPCN-001ADTQ-14V6FPPMCN-001MDTQ-14V6NBCN-001ADTQ-14V6NBMCN-001MDTQ-14V6NBPCN-001ADTQ-14V6NBPMCN-001MDTQ-14V6NPCN-001ADTQ-14V6NPMCN-001MDTQ-14V6NPPCN-001ADTQ-14V6NPPMCN-001MDTQ-14V9SSMCN-001MDTQ-15U5FSMCN-001MDTQ-15U5SCCN-001NDTQ-15U5SCMCN-001MDTQ-15U5SSPMCN-001MDTQ-15U5SSPNCN-001NDTQ-2023FCCN-100DTQ-2027FSCN-52NDTQ-2046FCCN-100DTQ-2051FSCN-52NDTQ-2056FCCN-100DTQ-2056FNCN-100DTQ-2056FSCN-52NDTQ-2058FSCN-52NDTQ-2059FCCN-100DTQ-2059FNCN-100DTQ-2059FSCN-52NDTQ-2063FSCN-155DTQ-2066CN-160DTQ-2068ASCN-155DTQ-2072CN-160DTQ-20D3CN-220B/CDTQ-20D3ASCN-201A/BDTQ-20D4ASCN-220B/CDTQ-20D4ASNCN-220NDTQ-20D4ASPCN-220B/CDTQ-20D4ASPNCN-220NDTQ-20D4SSFCN-220B/CDTQ-20D4SSFNCN-220NDTQ-20D4SSNCN-220NDTQ-20D4SSPNCN-220NDTQ-20D4SSPSCN-220NDTQ-20D4SSSPCN-220B/CDTQ-20D5FCCN-220B/CDTQ-20D5FSCN-220B/CDTQ-20D5FSNCN-220NDTQ-20D5FSPCN-220B/CDTQ-20D5FSPNCN-220NDTQ-20D7SSCN-220NSDTQ-20D7SSPCN-220NSDTQ-20DSCNCN-220NDTQ-20J2FCCN-115IDTQ-20J2FSCN-115IDTQ-20J2FSPCN-115IDTQ-20J4FCCN-001CDTQ-20J5FCCN-220ADTQ-20N2FCCN-115IDTQ-20N2FSCN-115IDTQ-20N2FSPCN-115IDTQ-20N3FCCN-115IModelChassisDTQ-20N3FSCN-115IDTQ-20N3FSPCN-115IDTQ-20P2CN-001MDTQ-20P2SCMCN-001MDTQ-20P2SSMCN-001MDTQ-20P3FCMCN-001MDTQ-20Q1FSCN-201A/BDTQ-20Q2FSCN-201A/BDTQ-20Q3FSCN-201A/BDTQ-20T1ASCN-201A/BDTQ-20T1FCCN-201A/BDTQ-20T1FSCN-201A/BDTQ-20T2ASCN-201A/BDTQ-20T2FSCN-201A/BDTQ-20T3FSCN-201A/BDTQ-20U1FSCN-001ADTQ-20U1FSMCN-001MDTQ-20U1FSNCN-001NDTQ-20U1FSPCN-001ADTQ-20U1FSPNCN-001NDTQ-20U1SSMCN-001MDTQ-20U1SSNCN-001NDTQ-20U1SSPMCN-001MDTQ-20V1FCCN-001ADTQ-20V1FCMCN-001MDTQ-20V1FCNCN-001NDTQ-20V1FSCN-001ADTQ-20V1FSMCN-001MDTQ-20V1FSNCN-001NDTQ-20V1FSPCN-001ADTQ-20V1FSPMCN-001MDTQ-20V1FSPNCN-001NDTQ-20V1SCMCN-001MDTQ-20V1SSFMCN-001MDTQ-20V1SSMCN-001MDTQ-20V1SSNCN-001NDTQ-20V1SSPMCN-001MDTQ-20V3FSCN-001ADTQ-20V3FSMCN-001MDTQ-20V3FSNCN-001NDTQ-20V3SSMCN-001MDTQ-20V3SSNCN-001NDTQ-20V3SSPMCN-001MDTQ-20V4FCCN-001ADTQ-20V4FCFMCN-001MDTQ-20V4FCMCN-001MDTQ-20V4FCNCN-001NDTQ-20V4FSCN-001ADTQ-20V4FSMCN-001MDTQ-20V4FSNCN-001NDTQ-20V4FSPCN-001ADTQ-20V4FSPMCN-001MDTQ-20V4FSPNCN-001NDTQ-20V4SCMCN-001MDTQ-20V4SSFMCN-001MDTQ-20V4SSMCN-001MDTQ-20V4SSPMCN-001MDTQ-20V5FCMCN-001MDTQ-20V8SSMCN-001MDTQ-20V9SSMCN-001MDTQ-2127FSCN-52NDTQ-2166FCN-160DTQ-2172CN-160DTQ-21D7SSCN-220NSDTQ-21D7SSPCN-220NSDTQ-21T1FSCN-201A/BDTQ-21T2FSCN-201A/BDTQ-21T5FSCN-201A/BDTQ-21T9FSCN-201A/BDTQ-21U6SCCN-220FDTQ-21U6SSCN-220FDTQ-21U6SSPCN-220FDTQ-21U8SCCN-220F

Fonia równoleg³a na uk³adzie TDA9800Fonia równoleg³a na uk³adzie TDA9800Ryszard StrzêpekProducenci modu³ów fonii równoleg³ej produkowalije w oparciu o uk³ady scalone TDA440 iTDA2541. Poniewa¿ uk³ady te nie s¹ obecnie produkowane,stosowano odpowiedniki produkcji litewskieji rosyjskiej, ale jakoœæ przestrojenia przy pomocy tychuk³adów by³a w wielu przypadkach bardzo niezadowalaj¹ca.W niniejszym artykule zostanie omówionafonia równoleg³a zbudowana w oparciu o uk³adTDA9800 firmy Philips. Uk³ad ten mo¿na spotkaæ wodbiornikach takich firm, jak: Samsung, Nokia,Luxor z lat 1995/6.1. Opis dzia³ania uk³adu TDA9800Schemat blokowy uk³adu TDA9800 przedstawiono na rysunku1, a w tabeli 1 opis jego wyprowadzeñ.1.1. Wejœcie p.cz. wizjiWejœcie sygna³u p.cz. wizji to n.1 i 2. Jest to wejœcie trzechstopni wzmacniacza p.cz. wizji sprzê¿onych miêdzy sob¹zmiennopr¹dowo. Ka¿dy stopieñ wzmacniacza jest objêty sieci¹kontroln¹ sprzê¿enia zwrotnego zrealizowanego w emiterzetranzystora.1.2. Uk³ady p.cz. i ARWW uk³adzie TDA9800 zastosowano automatyczn¹ kontrolêpoziomu napiêcia wyjœciowego wideo zale¿nie od standardutransmisji. Uk³ad ten jest odpowiedni dla sygna³ów o modulacjinegatywowej. Detektor ARW ³aduje i roz³adowuje kondensatordo³¹czony do n.19 w celu uzyskania odpowiedniegowzmocnienia toru p.cz. i uk³adu ARW. Napiêcie na tym kondensatorzejest przenoszone do uk³adu wewnêtrznej kontrolisygna³u p.cz. i zasila uk³ad ARW. W ten sposób na wyjœciutego uk³adu n.12 otrzymujemy pr¹d proporcjonalny do poziomusygna³u wejœciowego uk³adu p.cz., wyjœcie to jest typuotwarty kolektor. Mo¿na tym pr¹dem sterowaæ wzmocnieniemg³owicy w.cz. Regulacja napiêcia ARW odbywa siê za pomoc¹potencjometru do³¹czonego do n.3.1.3. Detektor czêstotliwoœci, fazy i demodulator wideoSygna³ wyjœciowy ze wzmacniacza p.cz. jest dostarczanydo detektora czêstotliwoœci, a nastêpnie do detektora fazy. Podczaspracy detektor czêstotliwoœci „produkuje” pr¹d sta³y, któryjest proporcjonalny do ró¿nicy czêstotliwoœci miêdzy sygna-³em wejœciowym a sygna³em z uk³adu VCO. Nastêpnie ró¿nicaczêstotliwoœci daje w detektorze fazy pr¹d sta³y, proporcjonalnydo ró¿nicy faz miêdzy sygna³ami VCO i wejœciowego p.cz.Przez filtr pêtli fazowej pr¹d sta³y bêd¹cy wynikiem detekcjiczêstotliwoœci i fazy jest przekszta³cony na napiêcie kontroluj¹ceczêstotliwoœæ uk³adu VCO. Demodulator wideo jest liniowymuk³adem zastosowanym dla uzyskania ma³ych zniekszta³ceñi odpowiedniego pasma wideo. Wejœciowy sygna³ p.cz. wizjijest mno¿ony przez synfazowy sk³adnik z wyjœcia VCO wdemodulatorze. Po demodulacji sygna³ wideo jest dostarczanydo uk³adu scalonego filtru dolnoprzepustowego (f g = 12MHz).Nastêpuje tam st³umienie harmonicznych noœnej wizji.V P=5V(9V)2f PCVP TPLL VCO2 VCO1 AFC206 17 16 15GND18INTERNALREFERENCEVOLTAGETRAVELLINGWAVEDIVIDERVCOAFCAFAMPLIFIER910Vo AFCAFVi VIF1IF inputVi VIF2Vi PC123-STAGEIF-AMPLIFIERFREQUENCYDETECTORAND PHASEDETECTORVIDEODEMODULATORVIDEOAMPLIFIERFM-PLLCAFphaseadjustφADJ4TUNERAGCIFAGCTDA9800AGCDETECTORsoundmuteBUFFER ANDNOISECLIPPINGVo CVBS72Vp-p3TADJ12TAGC19 5 8CAGC MUTEn.c.13 14Vo(vid) Vi(vid)11Vi ICtakeoverpointtuner AGCoutputCAGCsoundMUTE1Vp-pSOUNDTRAPSOUNDFILTERvideo andintercarrierRys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA9800.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 39

Fonia równoleg³a na uk³adzie TDA9800Tabela 1. O is w rowadze uk³adu T 9 00rFunkcja1, 2 Wejœcia ró¿nicowe sygna³u p.cz. wizji3 Regulacja ARW tunera4 Regulacja fazy detektora5 Prze³¹cznik wyciszania fonii6 Elementy sta³ej czasowej PLL i detektora7 Wyjœcie sygna³u CVBS pozytywowe8 Niepod³¹czone9 Sygna³ wyjœciowy m.cz.10 Kondensator odsprzêgaj¹cy wzm. czêstotliwoœci audio11 Wejœcie sygna³u czêstotliwoœci ró¿nicowej fonii12 Wyjœcie uk³adu ARW13 Wyjœcie sygna³u p.cz fonii i wizji14 Wejœcie sygna³u wideo dla wzmacniacza – bufora15 Wyjœcie automatycznej kontroli czêstotliwoœci AFC16, 17 Obwód odniesienia dla VCO 2f p.cz.18 Masa19 Kondensator ARW20 Dodatnie napiêcie zasilania1.4. Generator VCO i dzielnik z fal¹ bie¿¹c¹Generator VCO dzia³a z symetrycznie pod³¹czonym obwodemodniesienia LC pracuj¹cym na podwójnej czêstotliwoœcip.cz. wizji, co daje w przypadku f p.cz = 38.9MHz czêstotliwoœæ77.8MHz. Czêstotliwoœæ ta jest kontrolowana przez wewnêtrzn¹diodê pojemnoœciow¹. Napiêcie dla okreœlenia czêstotliwoœciVCO w porównaniu do aktualnej podwojonej czêstotliwoœciwizji jest wzmacniane i przekszta³cane w uk³adzieAFC. Uk³ad AFC wymusza odpowiedni¹ czêstotliwoœæ VCOdaj¹c napiêcie regulacyjne. To napiêcie zostaje poddane konwersjina pr¹d reprezentuj¹cy wyjœciowy sygna³ AFC. Sygna³z generatora VCO jest dzielony przez 2 w dzielniku z fal¹ bie-¿¹c¹. Dzielnik ten wytwarza dwa ró¿ne sygna³y wyjœciowe zfal¹ ró¿ni¹c¹ siê o 90° i niezale¿ne od czêstotliwoœci.1.5. Wzmacniacz wideo, bufor i obcinanie szumuWzmacniacz wideo jest szerokopasmowym wzmacniaczemoperacyjnym z wewnêtrznym sprzê¿eniem zwrotnym. Na n.13otrzymujemy sygna³ wideo o pozytywowej polaryzacji i o amplitudzie1V PP . Z wyjœcia wzmacniacza wideo sygna³ jest podanydo uk³adu wzmacniacza – bufora o wzmocnieniu 7dB,który tak¿e posiada wewnêtrzne sprzê¿enie zwrotne. Impedancjawejœciowa bufora jest odpowiednio dobrana pod k¹tem pu-³apek i filtrów fonii, sk³adaj¹cych siê z ceramicznych filtrów.Wyjœciem sygna³u CVBS jest n.7, gdzie otrzymujemy pozytywowysygna³ wideo o amplitudzie 2V PP . Wczeœniej z sygna³uCVBS wycinany jest jeszcze zbêdny szum.1.6. Demodulacja foniiSygna³ p.cz. fonii FM jest dostarczany do n.11 TDA9800.Nastêpnie poprzez wzmacniacz – ogranicznik dostaje siê ondo demodulatora fonii. Te operacje daj¹ du¿¹ czu³oœæ i wysokiet³umienie AM. Wzmacniacz – ogranicznik stanowi 7 wewnêtrzniesprzê¿onych zmiennopr¹dowo stopni dla minimalizacjista³ego niezrównowa¿enia u¿ytych w nim wzmacniaczyoperacyjnych. Demodulator FM-PLL stanowi¹: generator RC,filtr pêtli fazowej i detektor fazy. Czêstotliwoœæ oscylatora jestblokowana do czêstotliwoœci sygna³u p.cz. FM pochodz¹cegoze wzmacniacza – ogranicznika. W wyniku tego blokowaniaoscylator RC jest modulowany czêstotliwoœciowo. Napiêciesygna³u moduluj¹cego (sygna³ AF) jest zastosowane do kontroliczêstotliwoœci oscylatora. Przez te operacje FM-PLL dokonywanajest demodulacja FM sygna³u p.cz. fonii.Wzmacniacz czêstotliwoœci audio z wewnêtrznym sprzê-¿eniem zwrotnym jest tu zastosowany w celu osi¹gniêcia wysokiegowzmocnienia i t³umienia sygna³ów niepo¿¹danych. Sygna³AF ma niski poziom wyjœciowy z demodulatora FM-PLLi dlatego musi byæ odpowiednio wzmacniany i buforowany wniskoomowym stopniu wyjœciowym sygna³u audio (n.9). Donó¿ki 10 do³¹czony jest kondensator odsprzêgaj¹cy. Powodujeon usuniêcie napiêcia sta³ego z wejœcia audio wzmacniacza.Nó¿ka 5 s³u¿y do wyciszania fonii przez podanie na ni¹ masy.2. Dane techniczne uk³adu TDA9800Do najwa¿niejszych parametrów uk³adu TDA9800 nale¿¹:· dodatnie napiêcie zasilania: V p - typ. +5V,· pobór pr¹du zasilaj¹cego: I p - typ. 60mA,· czu³oœæ wejœcia: Vi IF (n.1, 2) - 50µV (RMS),Wej.Wyj.R1220L4C1C2C3L3C4+5VR61R5C101µF/50VL2C11L1 301 7 × 7L2 522 7 × 7L3 510 7 × 7L4 510 7 × 7MasaF2SFE 6.5F1SFE 5.5R24k7R32k2F3SFE 5.5L1T1BC846BC5R42k2R51kC6C7R7220C81µF/50VC920 19 18 17 16 15 14 13 12 11TDA98001 2 3 4 5 6 7 8 9 10CVBSR8220C12Rys.2. Schemat fonii równoleg³ej.40 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

· maksymalny sygna³ wejœæ 1 i 2: Vi If-max - 150mV (RMS),· wzmocnienie p.cz.: G V - typ. 70dB,· wyjœciowy sygna³ CVBS: Vo CVBS - typ. 2V PP ,· 3dB pasmo sygna³u wideo: typ. 8MHz,· stosunek sygna³/szum wa¿ony dla sygna³u wideo: S/N(W)- typ. 59dB,· maksymalny sygna³ AF: Vo AF (h

Zamiana uk³adu TDA8361(62)E/N4 na TDA8361(62)E/N5w chassis AA5 xx i AA5H.1 xx firmy PhilipsNa podstawie materia³ów serwisowychW odbiornikach zbudowanych w oparciu o chassis: AA5AA, AA5 AB i A5H.1 AA firmy Philips trafiaj¹cych do naprawyzdarza siê, ¿e wystêpuj¹ ró¿ne wersje procesora sygna³owegoTDA8361E dla standardu PAL lub TDA8362E dla standarduPAL/SECAM. Uk³ad TDA8362 zosta³ ju¿ omówionyna ³amach „SE” w numerze 1/1996, natomiast tu przedstawionona rysunku 1 schemat blokowy uk³adu TDA8361, a w tabeli1 opis jego wyprowadzeñ. Ró¿nica miêdzy wersjami tychuk³adów polega na tym, ¿e w nowszych modelach OTVC stosowanouk³ad TDA8361E/N5, a w starszych TDA8361E/N4.Dotyczy to równie¿ uk³adu TDA8362E. Niestety wersje te nies¹ ca³kowicie kompatybilne i nie mo¿na ich zamieniaæ bez jakichkolwiekzmian. Mo¿na w miejsce uk³adu TDA8361E/N4(TDA8362E/N4) stosowaæ TDA8361E/N5 (TDA8362E/N5),ale po dokonaniu pewnych zmian.Przy zamianie uk³adu TDA8361E/N4 na TDA8361E/N5nale¿y:· upewniæ siê, ¿e czêstotliwoœæ rezonatora kwarcowego 1272wynosi 4.433619MHz,· wartoœæ kondensatora 2261 zmieniæ z 10nF na 3.3nF,· wartoœæ kondensatora 2262 zmieniæ z 470nF na 100nF,· zamiast kondensatora 2264 (10nF) wstawiæ zworê,· wartoœæ kondensatora 2265 zmieniæ z 220pF na 18pF,· w miejsce rezystora 3007 (stosowanego w odbiornikach zgniazdem SCART) 75R wstawiæ diodê Zenera 6007 typuLLZ-F5V6, anod¹ do masy,· wartoœæ rezystora 3294 zmieniæ z 18k na 100k,· zamontowaæ rezystor 3865 o wartoœci 75R (w odbiornikachz gniazdem SCART).Natomiast przy zamianie uk³adu TDA8362E/N4 naTDA8362E/N5 nale¿y:· usun¹æ modu³ 1200 (SECAM VCR),· upewniæ siê, ¿e czêstotliwoœæ rezonatora kwarcowego 1272wynosi 4.433619MHz,· wartoœæ kondensatora 2261 zmieniæ z 10nF na 3.3nF,· wartoœæ kondensatora 2262 zmieniæ z 470nF na 100nF,· usun¹æ kondensator 2263,· zamiast kondensatora 2264 (10nF) wstawiæ zworê,· wartoœæ kondensatora 2265 zmieniæ z 220pF na 18pF,· w miejsce rezystora 3007 (stosowanego w odbiornikach zgniazdem SCART) 75R wstawiæ diodê Zenera 6007 typuLLZ-F5V6, anod¹ do masy,· w miejsce rezystora 3291 (5k6) wstawiæ zworê,· wartoœæ rezystora 3294 zmieniæ z 3.3k na 100k,· w miejsce rezystora 3306 (15k) wstawiæ zworê,· zamontowaæ rezystor 3865 o wartoœci 75R (w odbiornikachz gniazdem SCART).Wyszczególnione elementy znajduj¹ siê na fragmentachschematów oznaczonych literami C lub D dla chassis AA5 AAi fragmentach oznaczonych literami A6 i A7 dla chassis AA5AB i AA5H.1 AA. Schemat chassis AA5 AA zosta³ opublikowanyw dodatkowej wk³adce do numeru „SE” 6/2001, a chassisAA5 AB w „SE” 2/2001.Nieraz pojawia siê problem z identyfikacj¹, czy dany uk³adjest w wersji N4, czy mo¿e N5. Najczêœciej na obudowie jestnastêpuj¹ce oznaczenie:SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 41

Zamiana uk³adu TDA8361(62)E/N4 na TDA8361(62)E/N5 w chassis AA5 xx i AA5H.1 xx47 494843 41 4240 3639 38 37 34 354546IFAMPLIFIERAGCVERTICALOUTPUTPHASE 1PHASE 2XTALOSCILLATORHUECONTROL2723DEMODULATORAFC ANDSAMPLEAND HOLDVERTICALDIVIDERLINEOSCILLATORTUNINGCOLOURKILLERSPHASEDETECTOR33447VIDEOAMPLIFIERVIDEODENTIFICATIONH AND VSEPARATIONCOINCIDENCEDETECTORACCAMPLIFIERSYSTEMMANAGERDEMODULATOR3031481TESTSUPPLYNOISEDETECTORPOWERRESETCHROMINANCEBANDPASSMATRIXCLAMPSSET262829650VOLUMEPREAMPLIFIERMUTETUNINGTRAP ANDBYPASSY DELAYPEAKINGLUMINANCEMATRIXCLAMPSWITCH222324515LIMITERPLLTDA8361LUMINANCESWITCHCHROMINANCESWITCHPWLOUTPUTSTAGES2118192011 910 521213 1514162517Rys.1. Schemat blokowy uk³adu TDA8361.Tabela 1. O is w rowadze uk³adu T 361r Funkcja r Funkcja1 Deemfaza sygna³u fonii 27 Regulacja hue2 Wejœcie 1 demodulatora sygna³u p.cz. 28 Wejœcie sygna³u B-Y3 Wejœcie 2 demodulatora sygna³u p.cz. 29 Wejœcie sygna³u R-Y4 Wyjœcie uk³adu identyfikacji sygna³u wideo/wejœcie sygna³u mute 30 Wyjœcie sygna³u R-Y5 Wejœcie p.cz. sygna³u fonii i regulacja g³oœnoœci 31 Wyjœcie sygna³u B-Y6 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u fonii 32 Niepod³¹czona7 Wyjœcie sygna³u wideo 33 Filtr pêtli detektora fazy sygna³u burst8 Kondensator odsprzêgaj¹cy zasilanie czêœci cyfrowej uk³adu 34 Wejœcie rezonatora 3.58MHz9 Masa 35 Wejœcie rezonatora 4.43MHz10 Zasilanie (8V) 36 Zasilanie uruchamiaj¹ce generator uk³adu odchylania poziomego11 Masa 37 Wyjœcie impulsów odchylania poziomego12 Kondensator odsprzêgaj¹cy 38 Wejœcie impulsów powrotu linii/wyjœcie impulsów sandcastle13 Wejœcie wewnêtrznego sygna³u CVBS 39 Filtr pêtli uk³adu fazy 214 Wejœcie sterowania uk³adem peaking 40 Filtr pêtli uk³adu fazy 115 Wejœcie zewnêtrznego sygna³u CVBS 41 Wejœcie sprzê¿enia zwrotnego ramki16 Wejœcie prze³¹cznika chrominancji i AV 42 Generator uk³adu odchylania pionowego17 Wejœcie uk³adu sterowania jaskrawoœci¹ 43 Wyjœcie impulsów odchylania pionowego18 Wyjœcie sygna³u koloru niebieskiego 44 Wyjœcie uk³adu ARCz19 Wyjœcie sygna³u koloru zielonego 45 Wejœcie 1 sygna³u p.cz.20 Wyjœcie sygna³u koloru czerwonego 46 Wejœcie 2 sygna³u p.cz.21 Wejœcie sygna³u RGB 47 Wyjœcie ARW dla g³owicy22 Wejœcie sygna³u koloru czerwonego 48 Kondensator odsprzêgaj¹cy uk³adu ARW23 Wejœcie sygna³u koloru zielonego 49 Regulacja opó nienia ARW dla g³owicy24 Wejœcie sygna³u koloru niebieskiego 50 Wyjœcie sygna³u fonii25 Wejœcie uk³adu sterowania kontrastem 51 Kondensator odsprzêgaj¹cy demodulatora fonii26 Wejœcie uk³adu sterowania nasyceniem 52 Kondensator odsprzêgaj¹cy zasilanieTDA8362EV76690DSH9734 5Oznaczenia: V76690 i DSH9734 s¹ oznaczeniami produkcyjnymi,natomiast cyfra (w tym przyk³adzie 5) umieszczonapo niewielkiej przerwie oznacza, ¿e jest to wersja N5. }42 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Naprawy dla dociekliwychOTVC Schneider chassis DTV3Karol ŒwiercNaprawy dla dociekliwych - OTVC Schneider chassis DTV3Problem dotyczy OTVC Schneider z chassis DTV3. Zasilaczodbiornika pracuje prawid³owo. Oscylogram mierzony nabazie tranzystora kluczuj¹cego T2 (S2055A) w stosunku dojego emitera jest prawid³owy. Na emiterze tego tranzystora jestnapiêcie takie, jak zasilania linii, bo tranzystor ten „wisi w powietrzu”.Uszkodzone by³y dwa tranzystory w uk³adzie korekcjiT4 BC618 (Darlington) i T5 BUZ90A. Nie by³y zwarte,ale pomiar na ich z³¹czach wykazywa³ rozbie¿noœci w stosunkudo sprawnych tranzystorów. Jednak wymiana ich nie zmieni³asytuacji. Dalej jest taki stan, ¿e nie dzia³a uk³ad H out.Proszê o krótki opis dzia³ania tego nietypowego (jak to wSchneiderze) uk³adu, gdzie mo¿e tkwiæ przyczyna usterki. Dlainformacji, jak s¹dzê istotnej, stwierdzi³em, ¿e z modu³u cyfrowego,z wyprowadzenia 58 wychodzi sygna³ oznaczony jakoE/W, ale zmienia siê jego kszta³t i czêstotliwoœæ w 2 sekundypo w³¹czeniu. Pozosta³e tranzystory z obwodu zakreœlonegona schemacie jako E/W s¹ sprawne. Na bazach T3, T4, T5 niewidaæ ¿adnych przebiegów E/W. Na bazie T2 jest napiêcieoko³o 8V (za du¿e), a na emiterze 3.5V, czyli takie, jak na schemacie.Na kolektorze T2 nie ma przebiegu E/W, gdy¿ Ÿle jestspolaryzowana baza T2, co siê bierze z napiêcia wystêpuj¹cegona emiterze tranzystora H out (przez rezystory CR10 22k iCR8 27k). Jak postêpowaæ przy diagnozowaniu usterek w taknietypowym rozwi¹zaniu uk³adu odchylania linii?W opisywanym przypadku uszkodzenie jest z pewnoœci¹ wuk³adzie korekcji EW. Uk³ad ten wykonany jest faktycznie wsposób tyle nietypowy, co oryginalny. Choæ sama idea przejawiasiê równie¿ w konstrukcjach odbiorników telewizyjnych innychfirm. Ideê tê zastosowano na przyk³ad w telewizorze Sharp chassisGA-10. W najbli¿szym czasie uka¿e siê artyku³ bêd¹cy rozszerzon¹odpowiedzi¹ równie¿ na list Czytelnika, w którym dzia-³anie uk³adu korekcji EW zostanie opisane doœæ szczegó³owo.Zatem zachêcam do jego lektury, jako uzupe³nienie poni¿szejodpowiedzi. Nawiasem mówi¹c, w³aœnie dla Schneidera konstrukcjachassis DTV3 pod tym wzglêdem nie jest wyj¹tkiem. W oparciuo tê sam¹ ideê wykonany jest uk³ad korekcji w Schneiderzechassis TV8, który opisywaliœmy ju¿ w rubryce „Naprawy dladociekliwych” w „SE” nr 08/2002.Tam jednak uk³ad steruj¹cytranzystorem wykonawczym EW jest o wiele bardziej skomplikowany.Tu sytuacja jest nieco prostsza, ale jednak …Idea dzia³ania uk³adu korekcji geometrii, jego wp³yw napracê stopnia mocy odchylania poziomego bazuje na doœæ prostymw gruncie rzeczy pomyœle, modulacji napiêcia zasilaj¹cegostopieñ linii i odpowiedzialnego za wartoœæ miêdzyszczytow¹pr¹du p³yn¹cego przez cewki odchylaj¹ce. Nawiasemmówi¹c dzia³anie uk³adu korekcji EW nale¿y zawsze rozpatrywaæpod k¹tem jego wp³ywu na stopieñ koñcowy linii, gdy¿ten bezpoœrednio ma wp³yw na kszta³towanie pr¹du w cewkach.Dalej, co ciekawe, nie ma na to wp³ywu sam tranzystorkluczuj¹cy linii (BU508 lub podobny). Nazwa tranzystor kluczuj¹cyjest w pe³ni adekwatna i pracuj¹c jako klucz jego sterowanie(sterowanie jego baz¹) mo¿e byæ poprawne lub niepoprawne,ale nie ma wp³ywu na kszta³towanie pr¹du w cewkach.W tym zdaniu zawiera siê ca³a kwintesencja ró¿nicy pracytego¿ tranzystora w uk³adzie odchylania i w zasilaczu przetwornicy.Tematowi temu, jako ¿e jest on niezmiernie istotny zserwisowego punktu widzenia poœwiêciliœmy w naszym piœmieju¿ doœæ sporo miejsca. W tym miejscu dodam zatem jedynie,¿e jeœli w odbiorniku OTV (czy monitorze) wyst¹pi taka sytuacja,¿e sterowanie baz¹ BU… ma wp³yw na kszta³towaniepr¹du w obwodzie rezonansowym utworzonym z cewek odchylaj¹cych,trafopowielacza, kondensatora powrotu i korekcjiS, to … to bardzo Ÿle. W tych warunkach tranzystor d³ugonie popracuje i jest to g³ówna przyczyna uszkodzeñ tego tranzystora,gdy uszkodzenie jest typu „termicznego”, tranzystorsiê nadmiernie grzeje. Dodam w tym miejscu jedynie, ¿e sytuacjajest tu diametralnie ró¿na od archaicznych rozwi¹zañ lampowych,gdzie element ten pracowa³ na aktywnej czêœci swojejcharakterystyki (nie w pe³ni jako klucz), choæ nieprawid³owypunkt pracy powodowa³, ¿e PL504 czy 6P45S rozgrzewa-³y siê do czerwonoœci.Tyle tytu³em idei „nadrzêdnej”. Jeœli jednak sterowanie tranzystorawykonawczego stopnia mocy linii nie ma wp³ywu nakszta³towanie pr¹du w cewkach odchylaj¹cych, to co ma na towp³yw? Zapewne kszta³towanie parametrów rezonansowychtego¿ obwodu, co czyni uk³ad korekcji, którego wykonawczymstopniem jest modulator diodowy. Jest jednak metoda prostsza(prostsza ideowo, ale jak siê okazuje dalece bardzie skomplikowanauk³adowo), modulacja napiêcia zasilaj¹cego stopieñodchylania poziomego. Rzut oka na schemat i Czytelnik powie,jakie bzdury wy¿ej wypisujê, przecie¿ stopieñ ten w chassisDTV3 zasilany jest sta³ym, w ¿aden sposób nie modulowanymnapiêciem, pobieranym wprost z zasilacza U1 = 148V.Proszê jednak zauwa¿yæ, ¿e efektywne napiêcie zasilaj¹cestopieñ koñcowy linii to napiêcie (nie chwilowe, nie skuteczneale œrednie) miêdzy kolektorem i emiterem klucza BU… (tuS2055). Zwykle emiter jest na masie i wtedy sprawa analizy dzia-³ania tego uk³adu jest stosunkowo prosta. Tu jest inaczej. Anikolektor, ani emiter nie maj¹ ustalonego potencja³u wzglêdemmasy, ale maj¹ ustalone napiêcia (œrednie) wzglêdem masy. Nakolektorze jest to napiêcie wyjœciowe zasilacza, a na emiterzejest ono kszta³towane i modulowane z czêstotliwoœci¹ ramki poprzezuk³ad korekcji EW. Dla u³atwienia analizy dzia³ania uk³aduo który mowa, proszê spojrzeæ na stopieñ “horizontal” w tensposób, ¿e energi¹, Ÿród³em napiêcia zasilaj¹cym ten stopieñ, taknaprawdê jest napiêcie na kondensatorze korekcji S i choæ takanazwa kondensatora tego siê przyjê³a, to korekcja S za³atwionajest niejako „przy okazji”. W uk³adzie konwencjonalnym napiêciena tym kondensatorze jest dok³adnie równe napiêciu zasilania,tj. z wyjœcia zasilacza i wtedy analiza, której zarys przedstawi³emwy¿ej jest niepotrzebna i mo¿e byæ uznana za „nadu¿ycie”i zbêdn¹ komplikacjê. W uk³adzie konwencjonalnym bowiemuzupe³nianie energii na kondensator S nastêpuje przez indukcyjnoœæd³awika, którym jest uzwojenie g³ówne trafopowielacza.Nale¿y dla œcis³oœci dodaæ, ¿e tak jest, o ile nie ma tam podrodze szeregowej diody. Wtedy bowiem tworzy siê tzw. buster,SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 43

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Schneider chassis DTV3ale w obecnych konstrukcjach uk³ady tego typu nale¿¹ do rzadkoœci(czêœciej spotyka siê je w przenoœnych odbiornikach zasilanychz 12V). Kondensator “S” w chassis DTV3 stanowi¹ równoleglepo³¹czone C8 i C9, a ich pod³¹czenie do emitera T2 (niedo masy) stanowi skuteczn¹ separacjê uk³adu odchylania i trafopowielacza;separacjê widzian¹ od strony tego, jak kszta³towanyjest pr¹d w cewkach odchylaj¹cych i napiêcia na uzwojeniachtransformatora, gdy¿ w istocie oba uk³ady s¹ zintegrowane.Przechodz¹c zatem do analizy uszkodzenia nale¿y spojrzeæna uszkodzenie w ten sposób, ¿e uk³ad korekcji EW zadzia³a³tak skutecznie, ¿e napiêcie zasilaj¹ce stopieñ linii wynios³o 0V!Dlatego mierz¹c napiêcie na kolektorze i emiterze S2055 otrzymujesiê tê sam¹ wartoœæ (+148V).Skoro wyjaœniliœmy ideê, teraz jak ten uk³ad dzia³a, abyzamierzony efekt osi¹gn¹æ. Na pocz¹tku sprostowanie b³êduna schemacie (DW_SE 2000/06), b³êdu bardzo subtelnego, amocno utrudniaj¹cego rozszyfrowanie dzia³ania uk³adu steruj¹cegowykonawczym tranzystorem uk³adu korekcji T5 –BUZ90. Gwiazdka przy uzwojeniu 7-8 tafopowielacza. Kieruneknawiniêcia tego uzwojenia musi byæ odwrotny ani¿eli tagwiazdka sugeruje.Zacznijmy opis uk³adu steruj¹cego od pary ró¿nicowej tranzystorówT1 i T2. Rezystor CR4 nie ma wiêkszego znaczenia,natomiast CR19 + CR5 nale¿y traktowaæ jako Ÿród³o pr¹dowe.Rezystory te s¹ bowiem pod³¹czone do wysokiego napiêcia(148V) i pr¹d przez nie p³yn¹cy jest praktycznie niezale¿-ny od tego, który z tranzystorów (T1 czy T2) przejmie tê wartoœæ.Obliczmy ten pr¹d, bo bêdzie to dalej wa¿ne. (148V –3.5V)/(2 × 33k) = 2.2 mA. Dalej nale¿y zauwa¿yæ, ¿e kluczowympunktem ustalaj¹cym punkt pracy ca³ego uk³adu (gdydzia³a on sprawnie i na tej bazie wyci¹gniemy dalej wnioskico mo¿e byæ przyczyn¹ nieprawid³owoœci jego dzia³ania; bardzocenna bêdzie tu informacja, ¿e napiêcie jakie wystêpuje wtym punkcie uk³adu wynosi 8V) jest bilans pr¹dów w wêŸlepod³¹czonym do bazy tranzystora T2. Bilans tych pr¹dów ustalaj¹cnapiêcie na bazie tego tranzystora mo¿na wyraziæ inaczej.Napiêcie owo podawane jest na komparator, który stanowipara ró¿nicowa T1 i T2, a napiêciem referencyjnym jest tupotencja³ na bazie T1 wyznaczony przez dzielnik CR2, CR3,którego wartoœæ wyznacza owo napiêcie na poziomie 3.3k/(180k +3.3k) × 148V = 2.7V (to te¿ oka¿e siê dalej istotne).Zatem potencja³ na drugim wejœciu komparatora z³o¿onego zewspomnianych tranzystorów wyznacza, jaki procent Ÿród³a pr¹dowegoCR5 + CR19 zostanie przejêty przez tranzystor T2.Równoczeœnie warto zauwa¿yæ, ¿e wzmocnienie takiego stopniajest du¿e, a w pewnym stopniu ogranicza lub wrêcz wyznaczaje jak wspomnia³em wy¿ej „ma³o wa¿ny” rezystor CR4.Dalej nale¿y zwróciæ uwagê na kondensator C5. Wartoœæ nibyma³a 4.7nF, a jednak wraz z CR5 + CR19 stanowi³by inercjê osta³ej czasowej oko³o 0.3msek. To du¿o jak na przebiegi o czêstotliwoœcilinii, które wystêpuj¹ na tranzystorze T3, i o którychdalej. Jako dygresja w tym miejscu uwaga. Metoda oszacowaniaprzebiegów poprzez iloczyn wspomnianych elementówjako sta³¹ czasow¹ mo¿e byæ przez wnikliwego Czytelnikazakwestionowana, ale daje prosty i szybki szacunkowy obrazprzebiegów, które dalej oka¿¹ siê wa¿ne, szczególnie wsytuacji takiej jak tu, ¿e oscylogramów w tym newralgicznympunkcie uk³adu nie naniesiono. Dalej nale¿y oczywiœcie zdawaæsobie sprawê, ¿e pr¹d ³aduj¹cy C5 jest tylko czêœci¹, awiêc zawsze mniejszy od Ÿród³a pr¹dowego CR5 + CR19, anawet gdyby by³a to pe³na ta wartoœæ, to istotny oka¿e siê tylkoma³y wycinek obliczonej zgrubnie sta³ej czasowej. Dla dalszejanalizy bardziej przydatne mo¿e siê okazaæ oszacowaniezbocza napiêcia narastaj¹cego na C5. Odpowiednie przeliczeniadaj¹ oko³o 0.5V/µs. To ju¿ wartoœæ ca³kiem rozs¹dna, choæjeszcze du¿a, ale nale¿y pamiêtaæ, ¿e to wartoœæ maksymalna,to znaczy wystêpuj¹ca przy pe³nym wysterowaniu komparatoraT1-T2. Proszê wybaczyæ trochê rachunków, które poczyni³emdo tego miejsca. Oddaj¹ one jednak najpe³niej dzia³anieuk³adu, a równoczeœnie (co mo¿e cenniejsze) obrazuj¹ w pe³niproces myœlowy, który mo¿na przenieœæ na inne podobne przypadki,z którymi w serwisie siê borykamy.W dotychczasowej analizie zmierza³em do ustalenia przebieguna kondensatorze C5. Ustaliliœmy do tej pory jednak tylkozbocze narastaj¹ce, tj. ³adowanie tego kondensatora. Jakwygl¹da jego roz³adowanie, jakie jest ono szybkie, i w którymmomencie wystêpuje? Tutaj trzeba siê przyjrzeæ zasilaniu uk³aduz tranzystorem T3, a nie jest ono trywialne. Uzwojenie 7-9,potem elektrolit C7, a potem dopiero dioda D1 anod¹ do masy.Zaraz siê wyjaœni dlaczego tak fikuœnie. W czasie powrotuodchylania poziomego impuls napiêciowy na wyprowadzeniu9 trafa jest ujemny. W tym te¿ czasie ³aduje siê kondensatorC7 do wartoœci szczytowej tego impulsu, a kondensator C5jest roz³adowywany w kierunku napiêcia ujemnego. Analiza,czy osi¹gnie faktycznie wartoœæ ujemn¹, nie jest tu prosta arównoczeœnie nie bardzo istotna, dlatego j¹ pominê. Wa¿niejszejest to, ¿e sta³a czasowa C5 × (CR12 + CR13) jest ju¿ znaczniekrótsza, a równoczeœnie napiêcie impulsowe z trafa w kierunkuujemnym - du¿e. Tak wiêc zbocze opadaj¹ce (na C5)bêdzie wzglêdnie szybkie.Co siê dalej dzieje, gdy rozpoczyna siê okres wybieranialinii? Napiêcie na wyprowadzeniu 9 Tr2 przyjmuje wartoœædodatni¹. Niewielki to plus i dla uproszczenia mo¿emy przyj¹æ,¿e to potencja³ masy. Jednak na kolektor T3 zostanie wtedypodane napiêcie z C7, które mo¿na traktowaæ jako p³ywaj¹ceŸród³o napiêciowe (pamiêtamy: C7 ³aduje siê do miêdzyszczytowejwartoœci wystêpuj¹cej na uzwojeniu 7-9, a jego pojemnoœæjest du¿a = 10µF). Tranzystor T3 jest wiec prawid³owospolaryzowany i „przygotowany” do przewodzenia tu¿ odmomentu rozpoczêcia fazy wybierania odchylania poziomego(elektrolit C7 by³by g³ównym podejrzanym, gdyby nie to, ¿eutrata jego pojemnoœci da efekt odwrotny do tego, który opisanow objawach usterki). IdŸmy wiec dalej. Tranzystor T4 to„Darlington”. Dla dalszej analizy mo¿emy potraktowaæ T3 iT4 jako jeden (potrójny) „Darlington”. Zostanie on zatem w³¹czony,gdy napiêcie na C5 (z uwzglêdnieniem spadku na CR12)osi¹gnie poziom progowy trzech z³¹cz p-n, czyli oko³o 2V. Dobiegamyju¿ do koñca tej analizy, jeœli zauwa¿yæ, ¿e momentten jest bezpoœrednio uzale¿niony stromoœci¹ narastaj¹cegozbocza napiêcia na C5, który sterowany jest wynikiem porównanianapiêæ na bazach T1 i T2. Dalej wystarczy tylko zauwa-¿yæ, ¿e zanim zostanie w³¹czony T4, tranzystor wykonawczyEW (T5 = BUZ90) ma zachowane warunki przewodzenia: najego bramkê podawane jest przez CR17, CR20 napiêcie wyjœciowezasilacza +13V (które zak³adam, ¿e zosta³o zmierzonew pierwszej kolejnoœci). W momencie uruchomienia T3 i T4tranzystor ów zostaje wy³¹czony. Dalej zwa¿ywszy, ¿e emiterklucza odchylania (S2055) po³¹czony jest z drenem BUZ90,czas na jaki pozwolimy przewodziæ BUZ-owi przek³ada siêbezpoœrednio na modulowan¹ wartoœæ napiêcia w stopniu li-44 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Naprawy dla dociekliwych - OTVC Schneider chassis DTV3nii, od którego ca³y wywód zacz¹³em.W tym miejscu staje siê ju¿ jasne, ¿e w analizowanej usterceczas ten wynosi i trzeba tylko dojœæ, dlaczego tak jest. Jednako tym dalej. Dzia³anie uk³adu korekcji nie zosta³o wyjaœnionedo koñca. Có¿ z tego, ¿e czas przek³ada siê na efektywnenapiêcie zasilaj¹ce stopieñ linii. Jak kszta³tuje go sygna³korekcji EW? Tu sprawê za³atwia odpowiednio zamkniêta pêtlaujemnego sprzê¿enia zwrotnego. Wspomnia³em na pocz¹tku,¿e kluczowy jest tu bilans pr¹dów w wêŸle zawieraj¹cymbazê tranzystora T2. Dop³ywa i odp³ywa tu kilka pr¹dów wrazz korekcj¹ od pr¹du anodowego kineskopu, czyli jaskrawoœciobrazu. Aby nie wyd³u¿aæ tej odpowiedzi przeliczenie „pierwszegoprawa Kirchhoffa” dla tego kluczowego wêz³a pozostawiamdociekliwemu Czytelnikowi. Warto natomiast podkreœliæz pe³nym naciskiem, ¿e prawid³owo dzia³aj¹ce ujemnesprzê¿enie zwrotne musi sprowadziæ ca³oœæ uk³adu do takiegopunktu pracy, aby napiêcie na bazie T2 zrówna³o siê z potencja³emna bazie T1. Zauwa¿my dalej, ¿e na bilans pr¹dów wspomnianychwy¿ej wp³ywa równie¿ pr¹d z rezystora R1 sterowanyz jednaj strony napiêciowo z uk³adu DPU2553 (DeflectionProcesor Unit). Napiêcie to podawane jest przez wtórniknapiêciowy pnp T2 w bloku cyfrowym. Dla zachowania prawid³owegobilansu pr¹dów zmiany powodowane napiêciemEW z DPU2553 musz¹ byæ kompensowane odpowiednimizmianami pr¹du z ga³êzi CR10, CR8. Teraz ju¿ widaæ, ¿ewzmocnienie ca³ego uk³adu równe jest stosunkowi rezystorów(CR10 + CR8)/R1 i jest ujemne. I jest to jak najbardziejprawid³owo, polaryzacja paraboli na wyjœciu DPU jest dodatniaa zatem w po³¹czeniu emitera S2055 i drenu BUZ90 musibyæ ujemna; dla kompensacji poduszki odchylanie w œrodkowejczêœci ekranu musi byæ wiêksze, silniejsze.Powy¿szy opis z grubsza wyczerpuje temat od strony teoretycznej.Polecam jeszcze tylko zwrócenie uwagi na kondensatorC2. Sam stopieñ wykonawczy EW pracuje w klasie D i zczêstotliwoœci¹ linii. Jednak uk³ad pêtli sprzê¿enia zwrotnegopracuje na czêstotliwoœci paraboli, a wiêc ramki. Kondensatorów jest istotny ze wzglêdu na odpowiedni¹ separacjê, nie pozwalaj¹c¹przenikaæ sygna³om o czêstotliwoœci 16kHz do stopniamaj¹cego nad¹¿aæ jedynie za zmianami w paœmie 50 ÷100Hz. Równoczeœnie stanowi on dominuj¹cy biegun charakterystykipêtli sprzê¿enia zwrotnego zapewniaj¹cy jej stabilnoœæ.Czytelnik powie zapewne, ¿e pomin¹³em uk³ad z tranzystoremT6. Mimo podobieñstwa na schemacie, nie stanowi on z T4pary ró¿nicowej, jak T1 i T2. Stanowi natomiast sumê logiczn¹.Jego dzia³anie ma charakter zabezpieczenia. Jeœli T4 nie zareaguje,a pr¹d p³yn¹cy przez T5 (BUZ90), który próbkowanyjest rezystorem R24, osi¹gnie graniczn¹ wartoœæ wyznaczon¹tym¿e rezystorem i CR22, CR23, kolektor tranzystora T6 œci¹gniedo niskiego potencja³u bramkê T5 wy³¹czaj¹c go.To ostatnie spostrze¿enie aczkolwiek trywialne, mo¿e byæbardzo pomocne dla lokalizacji usterki. Jeœli nie dzia³a nawetten obwód, to nie trzeba k³opotaæ siê z ca³ym skomplikowanymfragmentem reszty uk³adu, a najbardziej prawdopodobnympodejrzanym wtedy jest rezystor R24.Co dalej wynika z dwóch pomiarów: 8V na bazie T2 i 3.5Vna jego emiterze. Proste przeliczenia potwierdzaj¹, ¿e to wartoœciprawid³owe w stanie permanentnego wy³¹czenia BUZ90.Wbrew pozorom, wniosków z tego p³ynie niema³o. Œwiadczyto o sprawnoœci wszystkich elementów pêtli sprzê¿enia zwrotnego,jak i pary ró¿nicowej nazwanej wy¿ej komparatorem.Zatem usterki nale¿y szukaæ w stopniu T3, T4, a tu elementówjest ju¿ niewiele.Na koniec jeszcze parê porad praktycznych przyœpieszaj¹cychwykrycie uszkodzenia. W pierwszej próbie dren ze Ÿród³emT5 mo¿na zewrzeæ i sprawdziæ poprawnoœæ pracy stopnialinii. Obraz powinien zawieraæ zniekszta³cenia EW i byæza szeroki.Dalej mo¿na od³¹czyæ kolektory T4, T6 od bramki T5, efektpowinien byæ taki sam. W dalszej kolejnoœci mo¿na „rêcznie”sprawdziæ ca³oœæ uk³adu od³¹czaj¹c wyjœcie DPU2553 na przyk³adprzez wylutowanie jednym koñcem rezystora R1 i pod³¹czaæto wyprowadzenie na zmianê do masy i potencja³u 5V,obserwuj¹c efekt na ekranie. Zniekszta³cenia oczywiœcie powinnypozostaæ, ale szerokoœæ obrazu powinna siê zmieniaæ.Kiedy powinna siê poszerzaæ, a kiedy zwê¿aæ? OdpowiedŸpozostawiam Czytelnikowi.Dalej mo¿na sprawdziæ zachowanie siê uk³adu zwieraj¹ckolektor z emiterem T2, itd. Poniewa¿ porada ta jest ju¿ i tak„przyd³uga”, nie bêdê wymienia³ dalej. W oparciu o opis dzia-³ania z pewnoœci¹ Czytelnik podejmie w³aœciw¹ strategiê.Podsunê jednak pod uwagê jeszcze inny tok postêpowania.Za³ó¿my, ¿e stan jest jaki jest, to znaczy napiêcie na drenieT5 wysokie i w oparciu o to analizujmy, jakie napiêcia powinnybyæ dalej, tj. gdzie indziej w uk³adzie. Pierwsze przeliczenie,to jaki potencja³ powinien ustaliæ siê na bazie T2? Wychodzi8V, tak jest. Dalej, tranzystor T2 powinien byæ zatkany itak jest. W konsekwencji T3 powinien równie¿ byæ wy³¹czony.Czy tak jest ? W dalszej konsekwencji T4 równie¿ nie powiniensiê w³¹czaæ i napiêcie na bramce T5 powinno byæ wysokie,oko³o +13V. Czy tak jest? Jeœli tak, to tranzystor ten(T5) powinien byæ permanentnie w³¹czony i napiêcie na jegodrenie powinno byæ niskie. Dostaliœmy wynik sprzeczny, odwrotnydo za³o¿onego, a wiêc tu ju¿ mo¿emy odpowiedzieæ -tak nie jest. Krok, w którym Czytelnik odpowie sobie ¿e „taknie jest” wska¿e miejsce wystêpowania b³êdu.Powy¿szy tok postêpowania sugeruje uproszczon¹ metodê,nie wymagaj¹c¹ u¿ycia oscyloskopu. Poniewa¿ w analizowanymuszkodzeniu sprawa jest stosunkowo prosta pod tymwzglêdem, ¿e uk³ad w ogóle nie pracuje, metoda ta powinnadoprowadziæ do celu. W przypadkach bardziej skomplikowanychtrzeba pos³u¿yæ siê jednak oscyloskopem. Wtedy sugerowa³bym:zwarcie drenu ze Ÿród³em tranzystora T5. Jest topraca jeszcze bezpieczna, aczkolwiek by³oby dobrze obni¿yænieco napiêcia wyjœciowe zasilacza lub do³¹czyæ dodatkowykondensator powrotu miêdzy kolektor i emiter S2055, wystarczyoko³o 2÷3nF. W tym stanie stopieñ linii bêdzie pracowa³(obraz poszerzy siê jeszcze bardziej; przejmowaæ tym siê nietrzeba; warunki pracy tranzystora i trafopowielacza s¹ bezpieczne).Wówczas podobnie do tego, jak sugerowa³em posuwaniesiê po uk³adzie korekcji z woltomierzem, nale¿a³oby siê terazposuwaæ ogl¹daj¹c przebiegi oscyloskopem. Szczególnie nale¿yzwróciæ uwagê na przebieg, który wyeksponowa³em nawstêpie, tj. na kondensatorze C5 oraz na zasilanie (jak wyjaœniliœmywy¿ej impulsowe) kolektora tranzystora T3.Jeszcze na koniec jedna uwaga odnoœnie czêœci uk³adu EWw bloku cyfrowym. Jeœli jest sygna³ na n.57 (58 to z pewnoœci¹pomy³ka), ale po 2 sekundach zmienia siê jego kszta³t iczêstotliwoœæ, to proszê siê tym nie przejmowaæ. Skoro niepracuje stopieñ linii, DPU2553 nie dostaje odpowiednich impulsówi mo¿e tak reagowaæ. }SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 45

SDA0SDA1SCL0SCL1ADJPWM0 to PWM5PWMPORT GPORT FPORT EPORT DINTERRUPTCONTROLLERPORT BPORT AINT0INT1INT2TEXTXEXTALXTALRSTMPVSSOpis OTVC z chassis MC-84A firmy LGOpis OTVC z chassis MC-84A firmy LG (cz.2)W³adys³aw Wójtowicz3. Uk³ad steruj¹cyW uk³adzie steruj¹cym zastosowano mikroprocesor 52-nó¿-kowy IC01 LG8838-06C (CXP86441-524S) lub LG8838-07C(CXP86441-523S), w zale¿noœci od jêzyków menu ekranowego.Na schemacie OTVC LG z chassis MC-84A opublikowanymw poprzednim numerze („SE” 11/2003) w zgodzie zoryginalnymi materia³ami jako mikroprocesor wymieniony jestCXP86324, natomiast w wykazie czêœci znajduj¹ siê typy mikroprocesorówwymienione na wstêpie. W chwili opracowywaniamateria³ów do druku autor nie mia³ mo¿liwoœci zweryfikowaniatej informacji w praktyce. a jedynie opieraj¹c siê nadokumentacji technicznej. Otó¿ rodzina mikroprocesorówSony, do której nale¿y CXP86324 produkowana jest w 3 rodzajachobudów wy³¹cznie 64-nó¿kowych. Z kolei mikroprocesorLG8838 i jego zamiennik CXP86441 s¹ produkowanetylko i w³¹cznie w obudowie 52-wyprowadzeniowej typu „52pin SDIP (Plastic)”. Mozaika chassis MC-84A umo¿liwia jedyniemonta¿ mikroprocesora o 52 wyprowadzeniach.Najwa¿niejsze w³aœciwoœci mikroprocesora zastosowanegow chassis MC-84A to:· system strojenia- automatyczne i rêczne wyszukiwanie kana³ów,- pamiêæ dok³adnego dostrojenia (fine tuning),- pamiêæ 100 programów,- mo¿liwoœæ redagowania uk³adu programów,- automatyczna regulacja czêstotliwoœci,· odbierane standardy- wizja: PAL, SECAM, NTSC,- fonia: BG, DK, I, M,· regulacje obrazu- kontrast, jaskrawoœæ, nasycenie koloru, wyrazistoœæ, odcieñkoloru (NTSC),· regulacje dŸwiêku- poziom g³oœnoœci, balans,- odbiór sygna³ów analogowych w standardzie A2 (monofonicznych,stereofonicznych lub dwudŸwiêkowych) i cyfrowychw systemie NICAM (tak¿e monofonicznych, ste-VDDAN0toAN56A/D CONVERTER6CHSPC700 CPU CORECLOCK GENERATOR/SYSTEM CONTROL8PA0toPA7RMCSISOSCKREMOCONFIFOSERIAL INTERFACEUNITROM12K/16K/24K/32K/40K/48K/60K BYTESRAM352/704/1536 BYTES8PB0 to PB7EC8BIT TIMER/COUNTER 028PD0 to PD7TO8BIT TIMER 1XLCEXLCRGBIYSYMHSYNCVSYNCON SCREENDISPLAY2PRESCALER/TIME BASE TIMERWATCHDOG TIMER32kHzTIMER/COUNTER2238PE0 to PE1PE2 to PE3PE4 to PE6PF0 to PF7HS0HS1HSYNCCOUNTER 0HSYNCCOUNTER 1I 2 C BUSINTERFACE UNIT28BIT PWM614BIT PWM1PG7Rys.3.1. Schemat blokowy mikroprocesora LG8838.46 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGreofonicznych i dwudŸwiêkowych) w zale¿noœci od rodzajutransmisji,- system poprawy odtwarzania niskich czêstotliwoœci fonii(Ultra Bass Booster),· teletekst 8-stronicowy (TOP/FLOF/NORMAL),· timer - programowane w³¹czanie lub wy³¹czanie odbiornika,· 2 wersje jêzykowe menu ekranowego i komunikatów OSD:- wersja 1 - angielski, polski, czeski, wêgierski, rumuñski,arabski, rosyjski, francuski, urugwajski,- wersja 2 - angielski, wietnamski, indonezyjski, chiñski, tajski,malajski, hinduski,· gra wizyjna - Power Ball,· blokada rodzicielska,· tryb serwisowy.Mikroprocesor steruj¹cy IC01 wspó³pracuje za poœrednictwempierwszej magistrali I 2 C (SDA1 i SCL1) z pamiêci¹EEPROM IC02 24C16, a za poœrednictwem drugiej magistraliI 2 C (SDA2 i SCL2) z procesorem wizyjnym IC501 TDA8842.Schemat blokowy mikroprocesora pokazano na rysunku 3.1.3.1. Opis wyprowadzeñ mikroprocesora steruj¹cegon.1 - LED ON/OFF (wyjœcie) - sterowanie œwieceniem diodyLED STAND-BY.n.2 - IR (wejœcie) - wejœcie sygna³u zdalnej regulacji. Dekodowaniesygna³u zdalnego sterowania rozpoczyna siê pozidentyfikowaniu impulsu startowego. Impuls krótszy od64µs traktowany jest jako zak³ócenie szumowe. Formatsygna³u zdalnego sterowania: RC-5.n.3 - PR+ (wejœcie) - wejœcie sygna³u prze³¹czania programóww górê z klawiatury lokalnej.n.4 - PR- (wejœcie) - wejœcie sygna³u prze³¹czania programóww dó³ z klawiatury lokalnej.n.5 - VOL+ (wejœcie) - wejœcie sygna³u zwiêkszania poziomug³oœnoœci z klawiatury lokalnej.n.6 - VOL- (wejœcie) - wejœcie sygna³u zwiêkszania poziomug³oœnoœci z klawiatury lokalnej.n.7 - OK (wejœcie) - wejœcie sygna³u potwierdzenia z klawiaturylokalnej.n.8 - MENU (wejœcie) - wejœcie sygna³u wyboru menu z klawiaturylokalnej.n.9 - H-SYNC (wejœcie) - wejœcie impulsu synchronizacji poziomejo parametrach pokazanych na rys.3.2. Aktywnystan niski.64µsRys.3.2.n.10 - V-SYNC (wejœcie) - wejœcie impulsu synchronizacjipionowej o parametrach pokazanych na rys.3.3. Aktywnystan niski.20msRys.3.3.n.11 - RESET (wejœcie) - wejœcie sygna³u RESET.n.12 - Vss – masa.5V5Vn.13÷14 - XTAL, EXTAL - wyprowadzenia do pod³¹czeniarezonatora kwarcowego.n.15 - POWER (wyjœcie) - sterowanie prac¹ zasilacza:- w³¹czony (praca normalna): stan wysoki,- STAND-BY: stan niski.Sygna³ na tym wyprowadzeniu zmienia siê w zale¿-noœci od zadanej funkcji w sposób nastêpuj¹cy:- przy braku sygna³u telewizyjnego po up³ywie 10 minutprzy w³¹czonej funkcji “Auto off” sygna³ przyjmujestan niski,- przy w³¹czonej funkcji timera zaprogramowanej naw³¹czenie odbiornika sygna³ przechodzi w stan niski,- przy w³¹czonej funkcji timera zaprogramowanej nawy³¹czenie odbiornika sygna³ przechodzi w stan wysoki,- przy naciœniêciu klawisza wy³¹cznika sieciowego.n.16 - EYE (wejœcie) - wejœcie sygna³u danych z czujnika zewnêtrznegooœwietlenia na potrzeby funkcji EYE.n.17÷23 - NC - wejœcia niepod³¹czone i nieaktywne.n.24 - UBB (wyjœcie) - wyjœcie sygna³u steruj¹cego funkcj¹poprawy sygna³ów fonicznych o niskich czêstotliwoœciach.n.25 - FAC-SVC (wejœcie) - wejœcie sygna³u prze³¹czaj¹cegomikroprocesor w tryb serwisowy.n.26 - SOUND MUTE (wyjœcie) - wyjœcie sygna³u steruj¹cegowyciszaniem fonii (Muting).n.27 - Q-SEARCH (wyjœcie) - funkcja szybkiego wyszukiwaniakana³ów: stan wysoki – funkcja w³¹czona, stanniski – funkcja wy³¹czona.n.28 - M(4.5) (wyjœcie) - wybór standardu fonii: stan niski –M (4.5MHz), stan wysoki – pozosta³e standardy.n.29 - AV-ID (wejœcie) - automatyczna identyfikacja obecnoœcisygna³u na 8 wyprowadzeniu z³¹cza SCART.n.30 - R (wyjœcie) - wyjœcie R dla wyœwietlania komunikatówOSD: aktywne – stan wysoki.n.31 - G (wyjœcie) - wyjœcie G dla wyœwietlania komunikatówOSD: aktywne – stan wysoki.n.32 - B (wyjœcie) - wyjœcie B dla wyœwietlania komunikatówOSD: aktywne – stan wysoki.n.33 - NC - wejœcie niepod³¹czone i nieaktywne.n.34 - FB OUT (wyjœcie) - wyjœcie „okna” dla menu ekranowego.n.35 - NC - wejœcie niepod³¹czone i nieaktywne.n.36, 37 - XLC, EXLC (wyjœcie) - wejœcie i wyjœcie dla generatorapodstawowego menu ekranowego. Czêstotliwoœæoscylacji determinowana jest przez dobór zewnêtrznychelementów RC i LC. Generacja drgañ ma miejsce tylkoprzy w³¹czeniu menu ekranowego. Wymiary znaków iobszaru menu ekranowego zale¿y od czêstotliwoœcioscylacji generowanych w tym obwodzie.n.38 - NC - wejœcia niepod³¹czone i nieaktywne.n.39 - Vdd - napiêcie zasilaj¹ce +5V.n.40 - Vss - masa.n.41 - ABNORMAL (wejœcie) - wejœcie sygna³u protekcjiprzed przekroczeniem poziomu promieniowania X (sygna³zwrotny z elementu wykrywaj¹cego przekroczeniepoziomu promieniowania).n.42 - GND - masa.n.43 - GAME (wyjœcie) - wyjœcie sygna³u fonii gry wizyjnej.n.44 - NC - wejœcia niepod³¹czone i nieaktywne.SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 47

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGn.45 - SDA1 (wejœcie/wyjœcie) - dwukierunkowa linia danychpierwszej magistrali I 2 C.n.46 - SDA0 (wejœcie/wyjœcie) - dwukierunkowa linia danychdrugiej magistrali I 2 C.n.47 - SCL1 (wejœcie/wyjœcie) - sygna³y zegarowe pierwszejmagistrali I 2 C.n.48 - SCL0 (wejœcie/wyjœcie) - sygna³y zegarowe drugiejmagistrali I 2 C.n.49, 50 - C1, C0 (wyjœcie) - wybór Ÿród³a sygna³u: 00 – TV,01 – AV1, 10 – AV2.n.51, 52 - S1, S0 (wyjœcie) - wybór standardu fonii: 00 – BG,01 – DK, 10 – I, 11 – M.3.2. Tryb serwisowyWejœcie w tryb serwisowy odbywa siê poprzez naciœniêcieprzycisku [SVC] na pilocie serwisowym (105-201G) lub poprzezjednoczesne naciœniêcie przycisków [OK] na pilocieu¿ytkownika i na klawiaturze lokalnej odbiornika. Po uruchomieniutrybu serwisowego dostêpne jest pierwsze podmenuserwisowe SVC-0. Wybór jednego z czterech podmenu ustawieñserwisowych oraz jednej z dwóch opcji nastêpuje poprzezkolejne naciskanie przycisku [ ¯Ó£TY ]. Przyciskami[ q ] i [ p ] wybiera siê parametr regulacji, a przyciskami [ t ]i [ u ] dokonuje siê ustawienia wartoœci parametru regulacyjnego.Zapamiêtanie ustawieñ nastêpuje po naciœniêciu przycisku[OK].3.2.1. Menu SVC-0Po uruchomieniu trybu serwisowego dostêpne jest pierwszepodmenu serwisowe SVC-0 przeznaczone do ustawienianapiêcia ARW i balansu bieli. Widok tego podmenu wraz zdomyœlnymi wartoœciami ustawieñ pokazano na rysunku 3.4.AGC 14RG 32GG 31BG 27CDL 6LINE SVC-0 PRO5 N50HZRys.3.4.Znaczenie poszczególnych parametrów jest nastêpuj¹ce:· AGC - ustawianie napiêcia ARW,· RG, GG, BG - wzmocnienie poszczególnych katod,· CDL - poziom wzmocnienia katod zale¿ny od wielkoœcikineskopu,W dolnej linii wyœwietlane s¹ nastêpuj¹ce informacje:· LINE SVC-0 - numer podmenu,· PR05 - numer kana³u,· N - tryb pracy z normaln¹ szerokoœci¹ ekranu (w przeciwieñstwiedo W, które oznacza tryb pracy szerokoekranowej,· 50HZ - czêstotliwoœæ odchylania pionowego (50 = PAL,60 = NTSC).Ustawianie napiêcia ARWW chassis MC-84A stosowane s¹ dwa rodzaje g³owic:· 6700VPF002A firmy ALPS o napiêciu ARW równym3.5V ±0.1V,· 6700VPF003B firmy LGEC o napiêciu ARW równym2.7V ±0.1V.W celu ustawienia napiêcia ARW nale¿y doprowadziæ do gniazdaantenowego sygna³ telewizyjny o poziomie 60dB ±1dB ipod³¹czyæ do punktu pomiarowego J2 (RF AGC) woltomierzcyfrowy. Reguluj¹c przyciskami pilota [ t ] i [ u ] wartoœæparametru AGC w podmenu SVC-0 ustawiæ odpowiednie dladanej g³owicy napiêcie ARW.Ustawianie napiêcia SCREEN (siatki drugiej)Za pomoc¹ pilota u¿ytkownika w menu ustawieñ parametrówobrazu, wywo³ywanego przyciskiem [ PSM ] ustawiæ standardowyobraz. Pod³¹czyæ sondê oscyloskopu do katody R ireguluj¹c pokrêt³em SCREEN na trafopowielaczu ustawiæ sygna³,dla którego poziom czerni osi¹ga wartoœæ 140V pp (rys.3.5).Czas powrotu HPoziom czerni140VppPoziom bieliGNDRys.3.5.Ustawianie balansu bieliUstawianie balansu bieli nale¿y poprzedziæ kontrol¹ i ewentualnymskorygowaniem napiêcia siatki drugiej (SCREEN).Nastêpnie do odbiornika doprowadziæ obraz testowy bia³egopola. W podmenu SVC-0 wybraæ parametr GG (G-Drive) i ustawiæwartoœæ 31. W dalszej kolejnoœci tak regulowaæ (ustawiaæ)wartoœci parametrów RG (R-Drive) i BG (B-Dive), aby osi¹gn¹æna analizatorze koloru wynik: X = 281 ±8, Y = 288 ±8.Parametr CDLWartoœæ parametru CDL (Cathode Drive Level) zale¿y odrodzaju kineskopu i powinien wynosiæ:· 2 - dla kineskopów 14” i 16”,· 6 - dla kineskopów 20” i 21”.3.2.2. Menu SVC-1Podmenu SVC-1 s³u¿y do regulacji parametrów obrazuzwi¹zanych z odchylaniem. Widok tego podmenu wraz z domyœlnymiwartoœciami ustawieñ pokazano na rysunku 3.6.VL 14VS 32VA 31HS 27SC 6LINE SVC-1 PRO5 N50HZRys.3.6.TabelaVLVSVAHSParametrLiniowoœæpionowaPozycjonowaniew pionieWysokoœæobrazuPozycjonowaniew poziomieWartoœcidom œlneLG 20”LG 21”KineskoLG 14”Orion14” ÷ 21”34 34 34 3425 25 25 2543 43 43 4336 36 36 36SC Korekcja S 10 10 5 548 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Opis OTVC z chassis MC-84A firmy LGZnaczenie poszczególnych parametrów zosta³o wyjaœnionew tabeli 5, zawieraj¹cej wartoœci ustawieñ domyœlnych ogólnychoraz wartoœci domyœlnych dla kineskopów o ró¿nej przek¹tnejekranu firm LG i Orion dla systemu PAL.Dla systemu NTSC dla parametru VS (pozycjonowanie wpionie) do wartoœci ustawionej dla systemu PAL nale¿y dodaæ6, a dla parametru HS (pozycjonowanie w poziomie) nale¿ydodaæ 8.Dla ustawieñ trybu szerokoekranowego WIDE dla parametruVA (amplituda w pionie) od wartoœci domyœlnej nale¿yodj¹æ 33.Dla trybu ZOOM dla parametru VA (amplituda w pionie)do wartoœci domyœlnej nale¿y dodaæ 33.Oczywiœcie dla ró¿nych kineskopów (LG 21”, 20”, 14” iOrion 20”, 14”) oprócz ró¿nych ustawieñ w trybie serwisowymzwi¹zanych z ustawieniem geometrii obrazu obowi¹zuj¹pewne zmiany uk³adowe (w tym zmiany wartoœci niektórychelementów). Zosta³y one ujête w tabeli na schemacie ideowym,który zosta³ opublikowany w wewnêtrznej wk³adce schematowejdo numeru „SE” 11/2003.3.2.3. Menu SVC-2Podmenu SVC-2 s³u¿y do regulacji parametrów uk³adówfonii stereofonicznej odbieranej przez tor w.cz.-p.cz. Widoktego podmenu wraz z domyœlnymi wartoœciami ustawieñ pokazanona rysunku 3.7.FP 18NP 72SP 40SV 55MAXVOL 100LINE SVC-2 PRO5 N50HZRys.3.7.Znaczenie poszczególnych parametrów jest nastêpuj¹ce:· FP - fonia analogowa w torze w.cz.-p.cz.,· NP - fonia cyfrowa w torze w.cz.-p.cz.,· SP - fonia analogowa ze z³¹cza SCART,· SV - poziom fonii analogowej ze z³¹cza SCART,· MAXVOL - maksymalny poziom g³oœnoœci w trybie hotelowym;zakres regulacji 1 ÷ 100.3.2.4. Menu SVC-3Podmenu SVC-3 s³u¿y do wyboru nastêpuj¹cych parametrów:LINE SVC-3 : numer podmenuPR05 : numer kana³uN: tryb pracy zwi¹zany z szerokoœci¹ekranu (N - normalny, W - szeroki)50HZ : czêstotliwoœæ odchylania pionowego (50Hz - PAL, 60Hz - NTSC)Rys.3.8.3.2.5. Podmenu OPTION-1 i OPTION-2W trakcie produkcji oraz w przypadku wymiany pamiêciTabela 6. Funkcje o cji 1O cja Kod Funkcja00 BG+I+DK(bez NTSC 3.58MHz)SYSTEMSCARTEYEUBBAV201 BG+I+DK+M(zNTSC 3.58MHz)10 Tylko BG11 BG + jeden inny0 AV1 – z³¹cza CINCH1 AV1 – z³¹cze SCART (z wejœciem RGB)0 bez funkcji EYE1 z funkcj¹ EYE0 bez systemu poprawy basów1 z systemem poprawy basów0 brak z³¹cza AV21 ze z³¹czem AV2 (z przodu OTVC)Tabela 7. Zbiorcze zestawienie dan ch o cji 1Wartoœæo cjiSYSTEMSC RTEYEUBBV2Wartoœæo cjiSYSTEMSC RTEYEUBBV2Wartoœæo cjiSYSTEMSC RTEYEUBBV2Wartoœæo cjiSYSTEMSC RTEYEUBBV20 00 0 0 0 0 16 01 0 0 0 0 32 10 0 0 0 0 48 11 0 0 0 01 00 0 0 0 1 17 01 0 0 0 1 33 10 0 0 0 1 49 11 0 0 0 12 00 0 0 1 0 18 01 0 0 1 0 34 10 0 0 1 0 50 11 0 0 1 03 00 0 0 1 1 19 01 0 0 1 1 35 10 0 0 1 1 51 11 0 0 1 14 00 0 1 0 0 20 01 0 1 0 0 36 10 0 1 0 0 52 11 0 1 0 05 00 0 1 0 1 21 01 0 1 0 1 37 10 0 1 0 1 53 11 0 1 0 16 00 0 1 1 0 22 01 0 1 1 0 38 10 0 1 1 0 54 11 0 1 1 07 00 0 1 1 1 23 01 0 1 1 1 39 10 0 1 1 1 55 11 0 1 1 18 00 1 0 0 0 24 01 1 0 0 0 40 10 1 0 0 0 56 11 1 0 0 09 00 1 0 0 1 25 01 1 0 0 1 41 10 1 0 0 1 57 11 1 0 0 110 00 1 0 1 0 26 01 1 0 1 0 42 10 1 0 1 0 58 11 1 0 1 011 00 1 0 1 1 27 01 1 0 1 1 43 10 1 0 1 1 59 11 1 0 1 112 00 1 1 0 0 28 01 1 1 0 0 44 10 1 1 0 0 60 11 1 1 0 013 00 1 1 0 1 29 01 1 1 0 1 45 10 1 1 0 1 61 11 1 1 0 114 00 1 1 1 0 30 01 1 1 1 0 46 10 1 1 1 0 62 11 1 1 1 015 00 1 1 1 1 31 01 1 1 1 1 47 10 1 1 1 1 63 11 1 1 1 1SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 49

EEPROM IC02 24C16 wystêpuje koniecznoœæ ustawienia i zapamiêtaniadanych opcji 1 i 2, zwi¹zanych z indywidualn¹ specyfikacj¹danego modelu odbiornika. Procedura ta polega nawybraniu w trybie serwisowym za pomoc¹ przycisku [ ¯Ó£-TY ] na pilocie podmenu OPTION-1 i OPTION-2 i wprowadzeniuprzyciskami numerycznymi odpowiedniej dla danegomodelu wartoœci opcji. Widok podmenu OPTION-1 pokazanona rys.3.9.SYSTEM 01 BG+I+DK+MSCART 0EYE 0UBB 0AV2 0OPTION-1 17 (0-63)Rys.3.9.Znaczenie poszczególnych danych opcji 1 przedstawionow tabeli 6, natomiast zbiorcze zestawienie danych opcji 1 pokazanow tabeli 7.Widok podmenu OPTION-2 pokazano na rys.3.10.FFI 0CHINA 0LANG MHOTEL 0GAME 0OPTION-2 01 (0-31)Rys.3.10.Znaczenie poszczególnych danych opcji 2 przedstawionow tabeli 8, natomiast zbiorcze zestawienie danych opcji 2 pokazanow tabeli 9.3.3. Tryb hotelowyTryb hotelowy jest aktywowany lub wy³¹czany w trybieserwisowym w opcji 2 (OPTION-2). Przed aktywacj¹ nale¿ydokonaæ selekcji programów (funkcja CHANNEL SEARCHAND EDIT). Nastêpnie w trybie serwisowym w podmenuSVC-2 w linii MAXVOL ustawiæ maksymalny poziom g³oœnoœcijaki bêdzie mo¿liwy do osi¹gniêcia w trybie hotelowym.Na koniec w trybie serwisowym w opcji 2 w linii HO-TEL ustawiæ 1 dla w³¹czenia trybu hotelowego. Wy³¹czenieTabela . Funkcje o cji 2O cja Kod FunkcjaFFI0 praca normalna uk³adów p.cz.Filtr IF PLL 1 aktywny filtr PLL w p.cz.CHINALANG.HOTELGAME0 bez NICAM-u1 NICAM „chiñski” (tylko w OTVC dla Chin)MEwielojêzyczny (M=0)tylko angielski (E=0)0 bez trybu hotelowego1 z trybem hotelowym0 gra wizyjna niedostêpna1 funkcja gry wizyjnej aktywnaTabela 9. Zbiorcze zestawienie dan ch o cji 2Wartoœæo cjiFFICHIL G.HOTELG MEWartoœæo cji0 0 0 M 0 0 16 1 0 M 0 01 0 0 M 0 1 17 1 0 M 0 12 0 0 M 1 0 18 1 0 M 1 03 0 0 M 1 1 19 1 0 M 1 14 0 0 E 0 0 20 1 0 E 0 05 0 0 E 0 1 21 1 0 E 0 16 0 0 E 1 0 22 1 0 E 1 07 0 0 E 1 1 23 1 0 E 1 18 0 1 M 0 0 24 1 1 M 0 09 0 1 M 0 1 25 1 1 M 0 110 0 1 M 1 0 26 1 1 M 1 011 0 1 M 1 1 27 1 1 M 1 112 0 1 E 0 0 28 1 1 E 0 013 0 1 E 0 1 29 1 1 E 0 114 0 1 E 1 0 30 1 1 E 1 015 0 1 E 1 1 31 1 1 E 1 1tego trybu hotelowego nastêpuje po ustawieniu w tej linii 0.Po uaktywnieniu trybu hotelowego oprócz ograniczenia maksymalnegopoziomu g³oœnoœci niemo¿liwe jest programowanieodbiornika w zakresie strojenia, wyboru programów orazwyboru jêzyka menu ekranowego. }Dokoñczenie w nastêpnym numerzeFFICHIL G.HOTELG ME

Sygnalizacja b³êdów i uszkodzeñ w sprzêcie audio firmPanasonic i TechnicsHenryk DemskiUrz¹dzenia audio od najprostszych radioodtwarzaczy, poprzezodtwarzacze p³yt CD do wysokiej klasy zestawów muzycznych,jeœli tylko posiadaj¹ jakikolwiek wyœwietlacz obowi¹zkowowyposa¿ane s¹ przez producentów w system autodiagnozyi sygnalizacji nieprawid³owoœci. Ten system u³atwieniapracy w serwisie zosta³ równie¿ wprowadzony w sprzêcieaudio firm Panasonic i Technics. Sposób sygnalizacji b³êdów iuszkodzeñ jest jednak¿e praktycznie ró¿ny u ró¿nych producentów,a najczêœciej jest równie¿ ca³kiem inny dla ró¿nychmodeli tego samego producenta. W przypadku sprzêtu firmPanasonic i Technics widaæ jednak doœæ daleko posuniête ujednoliceniestosowania tych samych kodów, czy te¿ grup kodówdo opisu podobnych nieprawid³owoœci w ró¿nym sprzêcie. Wartykule zamieszczono skrótowy opis sygnalizacji b³êdów stosowanyw wielu urz¹dzeniach audio tych producentów.B³êdy i uszkodzenia w sprzêcie audio firm Panasonic i Tech-50 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Sygnalizacja b³êdów i uszkodzeñ w sprzêcie audio firm Panasonic i Technicsnics sygnalizowane s¹ liter¹ i dwiema cyframi. Do sygnalizacjiu¿ywane s¹ 3 litery: U, H i F, a wyœwietlenie danej literyodpowiada zaklasyfikowaniu rodzaju nieprawid³owoœci i mo¿-liwoœci jej usuniêcia. Klasyfikacja ta jest nastêpuj¹ca:· U - grupa nieprawid³owoœci mo¿liwa do usuniêcia przezu¿ytkownika,· H - grupa nieprawid³owoœci i b³êdów mo¿liwa do usuniêciaprzez sprzedawcê,· F - grupa b³êdów i uszkodzeñ mo¿liwa do usuniêcia przezwyspecjalizowany serwis.W praktyce, bardzo problematycznym jest fakt przez kogomo¿liwe jest usuniêcie nieprawid³owoœci, ale taki podzia³ odrazu pozwala oceniæ „wagê uszkodzenia”.Dalsza klasyfikacja nieprawid³owoœci wi¹¿e siê z cyframiwystêpuj¹cymi po literze, gdy¿ s¹ one przypisane poszczególnymczêœciom (blokom) sk³adowym urz¹dzenia. Pozwala to zdoœæ du¿ym prawdopodobieñstwem na zawê¿enie obszaruposzukiwania usterkiWyjaœnienie znaczenia kodów b³êdów zamieszczono w tabeli1.Tabela 1Gru a Blok Kod Prz cz na b³êdu - uszkodzon odzes ó³U01 Zasilanie bateryjneUU02 Zasilanie sieciowe lub bateryjneU70 B³¹d po³¹czeñH01 Uszkodzenie prze³¹cznika rodzaju pracy (równie¿ mechanizmu i silnika przesuwu taœmy)H02 Brak nagrywania - uszkodzenie prze³¹cznika zabezpieczaj¹cego przed nagrywaniemH03 Brak odtwarzania - uszkodzenie prze³¹cznika wykrywaj¹cego taœmêMagnetofonH04 Nieprawid³owe dzia³anie mechanizmu otwieraniakasetowyH05 Nieprawid³owe dzia³anie mechanizmu zamykaniaHH06 Uszkodzenie uk³adu detekcji taœmy chromowej CrO 2H07 Uszkodzenie uk³adu detekcji taœmy typu METALFOdtwarzaczCDMagnetofonkasetowyOdtwarzaczCDTunerWzmacniaczH15H16H17F01F02F03F15F16F17F18F19F20F21F22F23F24F25F26F27F28F29F30F56F57F58F61F66F67F68F69F70Problemy z otwieraniem lub zamykaniem szuflady – uszkodzenie silnika lub mechanizmu ³aduj¹cegoProblemy z otwieraniem lub zamykaniem szuflady – uszkodzenie silnika obrotu dyskuUszkodzenie prze³¹cznika detekcji otwarcia/zamkniêcia szufladyZwalnianie i zatrzymywanie siê taœmy – uszkodzenie uk³adu wykrywaj¹cego koniec taœmyUszkodzenie wzmacniacza odczytu/zapisu sygna³ów z/do g³owicUszkodzenie silnika zwijaj¹cego taœmê (lub uk³adów steruj¹cych i wykonawczych)Brak detekcji zapisanego utworu w zadanym czasie (oko³o 8 sekund)Automatyczne otwieranie pokrywy - uszkodzenie prze³¹cznika CLAMPBrak startu - uszkodzenie prze³¹cznika opuszczania zespo³u optykiWykrycie nieprawid³owych obrotów silnika opuszczania g³owicyWykrycie nieprawid³owych obrotów silnikaWykrycie nieprawid³owych obrotów silnika ³adowaniaWykrycie nieprawid³owych obrotów silnika ³adowania w kierunku rewersyjnymNieprawid³owa praca silnika ³adowania lub ca³ego mechanizmu ³adowaniaUszkodzony solenoid lub ca³y mechanizmUszkodzenie prze³¹cznika otwieraniaUszkodzony mechanizm otwierania szufladyB³êdna komunikacja pomiêdzy uk³adami serwo CD a mikroprocesorem steruj¹cymNieprawid³owe œledzenie œcie¿ekB³êdny przebieg za³adunku p³yty CD – mechanizm ³adowaniaB³êdny przebieg wy³adunku p³yty CD – mechanizm ³adowaniaNieprawid³owa praca czujnika obecnoœci p³yty CDB³êdna praca pêtli PLL podczas odbioruB³êdna praca pêtli PLLB³êdne odczyty danych z pamiêciUszkodzenie na wyjœciach wzmacniacza mocyNiew³aœciwa wspó³praca wzmacniacza mocy z urz¹dzeniami peryferyjnymi 1 (w trakcie testu zapisu)Niew³aœciwa wspó³praca wzmacniacza mocy z urz¹dzeniami peryferyjnymi 2 (w trakcie testuodtwarzania)Niew³aœciwa regulacja w torze odtwarzaniaUszkodzenie prze³¹cznika wyboru odtwarzanie/nagrywanieB³êdna komunikacja na magistrali pomiêdzy uk³adami a mikroprocesorem steruj¹cymOdtwarzacz CD F75 Uszkodzenie w uk³adach zasilania odtwarzacza CD, ewentualnie w uk³adach serwo CDMechanizm F85 Uszkodzenie prze³¹cznika otwierania szufladyCD F86 Uszkodzenie prze³¹cznika zamykania szufladySERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 51}

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOdpowiadamy na listy CzytelnikówMonitor Compaq 624T chassis CKH7779. Pow³¹czeniu dioda LED œwieci na zielono, po kilkusekundach gaœnie. Monitor nie w³¹cza siê do pracy.Procesor IC202 blokowany jest sygna³em "PROTECT"z trafopowielacza. Po wymianie trafopowielaczamonitor startuje i pojawia siê raster. Zastosowanotrafopowielacz tego samego typu: FKI17A001. Niepojawia siê OSD, a raster gaœnie po pod³¹czeniu dokomputera. Napiêcia zasilania s¹ prawid³owe i bezpulsacji. Magistrala I 2 C pracuje przy starcie i regulacjijaskrawoœci i kontrastu, pozostaje w stanie wysokimprzy naciskaniu przycisków na panelu steruj¹cym.Przyciski s¹ sprawne, sygna³y docieraj¹ do IC202.Napiêcie G2 reguluje siê do oko³o 200V i widaæ liniepowrotów (czy nie jest to zbyt ma³a wartoœæ). Szerokoœæobrazu jest prawid³owa. Po podstawieniu nowej pamiêci24L04 (IC205) obraz jest za w¹ski i usterka nieustêpuje. Nie posiadam kopii oraz wstêpnie zapisanejpamiêci EEPROM do tego monitora. Czy powodemmo¿e byæ „wymazanie” pamiêci przez uszkodzonytrafopowielacz? Wzmacniacze wizyjne nie wykazuj¹objawu niesprawnoœci, impulsy synchro wystêpuj¹. Zewzglêdu na brak oryginalnego schematu pos³uguje siêschematem od monitora CKB5237L, CKB7227L.Równie¿ nie posiadam oryginalnej dokumentacji, podobniejak Czytelnik korzystam ze schematu CKB5237L - to wystêpuj¹cyna naszym rynku Samtron 5Bi.Wydaje siê, ¿e w monitorze uszkodzona jest zawartoœæ pamiêci.Œwiadcz¹ o tym linie powrotów wystêpuj¹ce ju¿ przy200V U G2 oraz brak treœci obrazu. Nie mo¿na te¿ ca³kowiciewykluczyæ uszkodzenia samego procesora. Przyczyn¹ tego stanumog³y byæ wy³adowania w starym uszkodzonym transformatorzew.n. Widoczne powroty przy niskim U G2 mog¹ pochodziæze zbyt wysokiego potencja³u katod kineskopu. Daneo wysterowaniu katod zawarte s¹ w³aœnie w pamiêci, podobniezreszt¹ jak i wartoœci pozosta³ych nastaw regulacyjnych(geometria rastra, zakres kontrastu i jaskrawoœci). Nale¿a³obyzacz¹æ od zdobycia i podstawienia zawartoœci pamiêci ze sprawniedzia³aj¹cego monitora tego samego typu.Sygna³ H_Protect nie pochodzi z trafopowielacza a z obwoducewek odchylania poziomego. Jest to prostowana parabolaz punktu pod³¹czenia wszystkich S-korekcji. Jej obecnoœæmówi o obecnoœci odchylania poziomego.Compaq podobnie jak i HP czy IBM u¿ywa³y do swychmonitorów chassis innych producentów: Samsunga, Philipsa,Nokii. P³yta CKH7779 pochodzi od Samsunga, a jej podobieñstwodo CKB5237L œwiadczy, ¿e mo¿e byæ podobna do p³ytySamtrona 5Bi.A.G.OTVC Sony KV25X5K chassis FE1. W odbiornikuuszkodzeniu uleg³ tranzystor koñcowy linii 2SD2539.Po jego wymianie na BU2508 odbiornik pracuje prawid³owo,lecz tranzystor ten nadmiernie siê przegrzewa, cow konsekwencji powoduje jego uszkodzenie. Sprawdzi³emelementy w sterowaniu BU2508 oraz poprawi³em po³¹czenialutownicze przy elementach Q535 i T531 - bezrezultatu, tranzystor nadal siê przegrzewa.Uszkodzenie tranzystora wykonawczego w odchylaniu poziomymma zawsze swoj¹ przyczynê i jeœli jej nie znajdziemy,to z ca³¹ pewnoœci¹ uszkodzenie siê powtórzy. Nadmierne grzanietranzystora zwykle spowodowane jest niew³aœciwym sterowaniemlub niew³aœciwym doborem zamiennika. Tranzystor2SD2539 jest zintegrowany z diod¹ i rezystorem. Jeœli wiêc stosujemyBU2508, to z koñcówk¹ w symbolu D lub DF. Nie nale-¿y tu zapominaæ o rezystorze, którego BU nie posiada wewn¹trz,a wiêc nale¿y dolutowaæ go jako element zewnêtrzny. Jego rezystancjazwykle zawiera siê w przedziale 33R do 47R. Jegoobecnoœæ wp³ywa na kszta³t impulsu steruj¹cego baz¹, co mo¿-na zaobserwowaæ na oscyloskopie. Osobiœcie poleca³bym zastosowanietranzystora S2055N (AN) lub 2SC3892A. Nale¿yprzy tym zwróciæ uwagê, aby to by³y tranzystory oryginalne,produkcji Toshiby. Jeœli po tej wymianie w dalszym ci¹gu nastêpowa³obynadmierne grzanie, to nale¿y bardzo wnikliwiezbadaæ ca³y stopieñ steruj¹cy, najlepiej pos³uguj¹c siê oscyloskopem.Poprawka lutowañ w tym przypadku jest obowi¹zkowai dotyczy trafka steruj¹cego, trafopowielacza i ca³ego obszaruuk³adu odchylania poziomego. Nawet wtedy, gdy ogl¹danepod lup¹ sprawiaj¹ wra¿enie pewnych.A.H.OTVC Thomson 29DL21E chassis ICC17. By³uszkodzony trafopowielacz i wymieni³em go na nibyzamiennik HR8316. Pojawia siê wysokie, a TV nie dzia³a.Dioda sygnalizacyjna mruga dwa razy, a póŸniej szeœærazy. Nie znam przyczyny uszkodzenia. Proszê o pomoc.Takie mruganie to kod b³êdu numer 26, co jak podaje opisoznacza, ¿e katody kineskopu nie osi¹gaj¹ wystarczaj¹cej emisjiw ustalonym czasie 25 sekund. Bior¹c pod uwagê fakt, ¿e wymienianyby³ trafopowielacz, nale¿y dokonaæ pomiaru napiêcia¿arzenia kineskopu i przez dobór wartoœci rezystora ustawiæ napiêcieU ¿ na poziomie 6.3V rms . Jeœli pozosta³e napiêcia produkowaneprzez trafopowielacz nie odbiegaj¹ w sposób znacz¹cy odwymaganych i jednoczeœnie mo¿na ustawiæ poprawn¹ wartoœæU ¿ , to znaczy, ¿e mo¿na ten HR8316 traktowaæ jako wiarygodnyzamiennik. Co prawda sprawdzi³em na p³ycie firmy Diemen iwysz³o, ¿e s¹ produkowane dwa zamienniki: HR8071 i HR8117.Myœlê jednak, ¿e najbardziej aktualne dane maj¹ w swojej baziedanych hurtownicy i jeœli na podstawie orygina³u dokonano doboruzamiennika z programu komputerowego, to mo¿na mieæzaufanie co do trafnoœci. Jeœli chodzi o wartoœæ napiêcia ¿arzenia,to obowi¹zkowo nale¿y je sprawdziæ po wymianie trafopowielacza,jakiegokolwiek modelu by to nie dotyczy³o. B³¹d +5%powoduje zu¿ycie kineskopu w 3-4 lata, a ju¿ b³¹d +10% mo¿ezakoñczyæ „¿ycie” kineskopu w 1 rok. W tym przypadku jestakurat b³¹d na znaczny minus.A.H.52 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003

Odpowiadamy na listy CzytelnikówOTVC Sony KV-21FT1K. Po w³¹czeniu do siecipozostaje w stanie czuwania. Po w³¹czeniu go pilotem naC545 i R544 przed Q535 na oko³o sekundê pojawia siênapiêcie. Po œcie¿kach dotar³em do n.30 IC001. Napiêciemierzone prostym miernikiem analogowym dochodzi³o do3.5V i zaraz po wskazaniu tego napiêcia, wskazówkawraca³a do stanu spoczynkowego. S³ychaæ te¿ startwysokiego napiêcia, które te¿ oczywiœcie zanika, podobniejak napiêcia +15V i -15V na transformatorze wysokiegonapiêcia. Dodam, ¿e telewizor reaguje na rozkazy zpilota, nie wy³¹cza siê samoczynnie, obecnie te¿ niemruga dioda - tak, jakby normalnie pracowa³, leczbrakuje impulsu steruj¹cego na Q535.Najwa¿niejsz¹ informacj¹ jest: „S³ychaæ te¿ start wysokiegonapiêcia, które te¿ oczywiœcie zanika, podobnie jak napiêcia+15V i -15V na transformatorze wysokiego napiêcia”. Takiezachowanie daje pewnoœæ, ¿e dzia³a uk³ad zabezpieczenia,nie dopuszczaj¹c do dalszej pracy, aby ograniczyæ rozwójuszkodzenia. Pozostaje w¹tpliwoœæ, dlaczego nie dzia³a uk³adautodiagnozy, który w wiêkszoœci odbiorników Sony istnieje iw takich przypadkach jest niezwykle pomocny. Zatem do lokalizacjiuszkodzenia nale¿y pos³u¿yæ siê innymi metodami,ale nie miernikiem analogowym (chyba ¿e mamy szczêœcie icoœ dostrze¿emy go³ym okiem). W wiêkszoœci konstrukcji systemzabezpieczenia reaguje nadnapiêciowo i nadpr¹dowo.Oznacza to, ¿e podejrzenia nale¿y kierowaæ na zasilacz, trafopowielacz,uk³ad odchylania V, uk³ad sterownika RGB -TDA6108 na p³ytce kineskopu. Zasilacz jako naj³atwiejszy dosprawdzenia, na pocz¹tek dzia³añ. Tutaj musimy mieæ pewnoœæ,¿e wszystkie napiêcia zasilaj¹ce s¹ poprawne pod ka¿-dym wzglêdem. To podstawa do dalszych poszukiwañ. Najwa¿niejsz¹lini¹ zasilania jest +B i sprawdzamy j¹ na samympocz¹tku. Napiêcie to powinno wynosiæ +135V i nie mo¿e wykazywaæwahañ a tym bardziej wzrostu, bo to oznacza zadzia-³anie uk³adu zabezpieczenia i wy³¹czenie generatora odchylaniaH i co za tym idzie uk³adu odchylania H i w.n. Najlepiejpos³ugiwaæ siê tutaj multimetrem rejestruj¹cym wartoœæ maksymaln¹.Mamy wtedy wiarygodny pomiar, na którym mo¿emyopieraæ siê w dalszych dzia³aniach. Mo¿e byæ uszkodzonytrafopowielacz (iskrzenie wewnêtrzne) i reakcja uk³adu zabezpieczeniabêdzie taka sama. Podobnie, gdyby jedno z napiêæzasilaj¹cych, produkowanych przez trafopowielacz wykazywa³oznaczny spadek na skutek zwarcia. Takie zwarcie mo¿epowodowaæ uszkodzona dioda D512, D513 lub D514. Nale¿ysprawdziæ zarejestrowane wartoœci maksymalne napiêæ na katodachtych diod tu¿ po starcie w.n. Daje to rozeznanie, gdziedalej kierowaæ podejrzenia, bo mo¿na je kierowaæ zarówno nauk³ad odchylania pionowego STV9379, jak i na TDA6108umieszczony na p³ytce kineskopu. Dobrze jest te¿ spojrzeæ wmomencie w³¹czania w szyjkê kineskopu, czy tam siê coœ niedzieje. Dobrym przyrz¹dem jest te¿ ucho, bo zbli¿aj¹c je docewek odchylania mo¿emy oceniæ, czy pracuje uk³ad odchylaniapionowego. Przy pracuj¹cych cewkach s³ychaæ typowemruczenie 50 Hz. Zwykle niepodjêcie pracy przez ten uk³ad,jest rozpoznane przez mikroprocesor steruj¹cy, który zablokujedalsz¹ pracê odbiornika. Jeœli te wszystkie dzia³ania sprawdzaj¹cepotwierdzaj¹ nam sprawnoœæ podejrzanych elementów,a uszkodzenie w dalszym ci¹gu istnieje, pozostaje namjeszcze do sprawdzenia magistrala I 2 C. Taki test da nam rozeznanie,czy uk³ady komunikuj¹ siê z mikroprocesorem steruj¹cym.Jeœli wypadnie pozytywnie, to jeszcze mo¿na podejrzewaæutratê czêœci danych z pamiêci EEPROM - 24C08. Tujednak potrzebny jest programator i sprawdzona zawartoœæpamiêci lub kostka zaprogramowanej pamiêci.Uzupe³nienie pytania:Uda³o mi siê doprowadziæ odbiornik do takiego stanu,¿e jest dŸwiêk i dioda mruga dok³adnie 5 razy - wiêcdzia³a uk³ad zabezpieczaj¹cy. Tylko dlaczego wysokienapiêcie startuje na nieca³¹ sekundê? Cewki odchylaniate¿ nie dzia³aj¹ - zapomnia³em to sprawdziæ, alewydaje mi siê, ¿e startuj¹ podobnie, jak wysokie napiêcie.Tranzystory s¹ sprawne, diody równie¿, zewnêtrznegouszkodzenia nie widaæ na ¿adnym elemencie,œladów przegrzania te¿ nie ma. Dawniej, gdy mo¿naby³o chocia¿ przez chwileczkê obejrzeæ obraz, grza³ siê(doœæ znacznie) uk³ad odchylania pionowego, którywymieni³em. Mierz¹c napiêcie +B zwyk³ym miernikiem,otrzyma³em wartoœæ oko³o 150V. Nie by³oby w tym nicdziwnego (zawsze marny miernik mo¿e oszukiwaæ),gdyby nie to, ¿e napiêcie 200 V wychodz¹ce z transformatorawskazywa³o dok³adnie tê sam¹ wartoœæ namierniku. Czy to wszystko oznacza, ¿e pad³ transformatorwysokiego napiêcia? Czy to mo¿e zasilacz?OdpowiedŸ uzupe³niaj¹ca:Myœlê, ¿e opis objawów zawarty w uzupe³nieniu jest niecoinny ni¿ opis objawów zamieszczony w poprzednim tekœcie,wykazuje te¿ pewne sprzecznoœci. Bo jeœli „wysokie napiêciestartuje na nieca³¹ sekundê”, to nie trzeba sprawdzaæ, czy cewkiodchylania pracuj¹, bo na pewno nie pracuj¹. Pozostaje pytanie,w jaki sposób widaæ na ekranie obraz skoro „wysokie napiêciestartuje na nieca³¹ sekundê”. Jeœli uznaæ, ¿e s¹ momenty,w których odbiornik podejmuje pracê, ale „po zwiêkszonymkontraœcie (lub jasnoœci) przechodzi w stan czuwania”, to mo¿-na podejrzewaæ znacz¹co nieprawid³owe napiêcia steruj¹ce kineskopemi albo napiêcie G2 jest za wysokie, albo napiêcie zasilaj¹cewzmacniacze RGB znacznie zani¿one. Zarówno pierwszy,jak i drugi przypadek bêdzie powodowa³ przekroczenie dopuszczalnejwartoœci pr¹du kineskopu, co oznacza zadzia³anieuk³adu zabezpieczenia ogólnego, sygnalizowanego przez systemautodiagnozy piêciokrotnym mruganiem diody LED. Przedtemnale¿y jednak wyjaœniæ, dlaczego napiêcie +B jest tak zawy¿one.Powinno wynosiæ +135V a nie +150V. W tym przypadkub³¹d dotyczy³by zasilacza. Tu jeszcze jedna wa¿na uwaga:pos³ugiwaæ nale¿y siê miernikiem, którego wskazania s¹wiarygodne i dok³adne (135.0V ±0.1V ale nie ±15V). Co dotrybu serwisowego, to nale¿y najpierw wykonaæ naprawê, usuwaj¹cwszystkie usterki, a potem myœleæ o trybie serwisowym.Zwykle jest tak, ¿e niedoœwiadczony serwisant wiêcej tam „namiesza”ni¿ wyreguluje. Co do napiêcia +200V to nie wychodziono nigdy z koñcówki transformatora, a jest do zmierzenia dopieropo diodzie pod³¹czonej do tej koñcówki. Nie nale¿y traktowaædos³ownie nadruku przy koñcówkach, bo jest to pewneuproszczenie. Jeœli mia³bym oceniæ prawdopodobieñstwo uszkodzeniatrafopowielacza, to tylko na 1% i tylko wtedy, gdybyuszkodzenie dotyczy³o zespo³u potencjometrów i powodowa³oznaczny wzrost napiêæ G2 lub G2 i G3. Próbuj¹c sobie wyobra-SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003 53

Odpowiadamy na listy Czytelnikówziæ próbê naprawy, w której dysponowa³bym tylko prostym miernikiemanalogowym i w dodatku obarczonym du¿ym b³êdempomiaru, to muszê powiedzieæ, ¿e albo zajê³oby mi to du¿o czasu,albo naprawy nie by³bym w stanie zdiagnozowaæ. Zawszejest tak, ¿e w szybkim diagnozowaniu oprócz wiedzy pomagadobre oprzyrz¹dowanie i czêsto od niego zale¿y, czy problemzostanie rozwi¹zany.A.H.OTVC Philips 25CE6570/22D chassis CP110.Odbiornik po naprawie zasilacza przez pewien czassprawowa³ siê dobrze. Obecnie ponownie trafi³ donaprawy z powodu braku koloru. Po dodaniu nasyceniakolor jest. Po wy³¹czeniu i w³¹czeniu obraz jest czarnobia³y.W odbiorniku zastosowany jest mikrokontrolerTMP47C432AP-8189. Uwa¿am, ¿e nie pamiêta nastawnasycenia. Nie potrafiê jednak okreœliæ, dlaczego.Wszystko wskazuje na to, ¿e u¿ytkownik przypadkowowprowadzi³ do pamiêci nowe nastawy parametrów preferowanych(PP). Wystarczy zatem ustawiæ nasycenie na wymagan¹wielkoœæ i wprowadziæ do pamiêci. Pozostaje tylko pytanie:jak to zrobiæ, bo ta logika jaka obowi¹zuje w wiêkszoœci odbiornikówPhilips, przy wprowadzaniu nastaw „PP” do pamiêcitutaj nie obowi¹zuje. Nale¿y ustawiæ wymagan¹ wielkoœæ nasycenia,nastêpnie nacisn¹æ klawisz oznaczony symbolem rombu.W niektórych modelach trzeba po ustawieniu nasycenianacisn¹æ „otwarty romb” potem „zamkniêty romb”. Dzia³anietakie nale¿y powtórzyæ dla ka¿dego parametru jeœli zachodzikoniecznoœæ ustawienia innej wartoœci.A.H.OTVC Elemis 5511. Nie mogê ustaliæ, co jestprzyczyn¹ za³¹czania siê odbiornika bêd¹cego w stanieoczekiwania, w momencie pojawienia siê napiêcia siecipo chwilowym zaniku, np. w nocy, budz¹c domowników.Ustali³em, ¿e usterka jest na p³ycie OZS2042 i uwidaczniasiê po podgrzaniu p³yty suszark¹ do w³osów.PCA84C640 i PCF8582 wymieni³em.Objawy te niewystêpuj¹ po odlutowaniu od n.33 PCA84C640 rezystoraR37 i diody D2, które te¿ wymieni³em. Jednak wtedyodbiornik mo¿na za³¹czyæ dopiero po kilkunastu sekundachod momentu za³¹czenia wy³¹cznika sieciowego zklawiatury lokalnej lub z pilota.Próba z elementami D2 i R37 to bardzo cenne spostrze¿enie.Nó¿ka 33 mikroprocesora PCA84C640 to reset. Impuls resetjest aktywny stanem niskim i zapewniæ ma go kondensatorC17. Stan aktywny trwa przez oko³o 50 milisekund od za³¹czeniaodbiornika (pojawienia siê napiêcia +5V). Czas ten wyznaczasta³a czasowa C17 i R37, natomiast dioda D2 jest zastosowanaw celu szybkiego roz³adowania kondensatora po wy³¹czeniuodbiornika, co ma jedynie znaczenie w przypadku krótkotrwa³egowy³¹czenia odbiornika i ponownego za³¹czenia. Odlutowaniewspomnianych w liœcie elementów spowoduje, ¿e impulszerowania mikroprocesora jest znacznie d³u¿szy. KondensatorC17 na³aduje siê w koñcu pr¹dem wyprowadzenia 33 uk³adumikrokontrolera i jak z przeprowadzonej przez Czytelnikapróby wynika, pr¹d z uk³adu scalonego wyp³ywa i jest na tylema³y, ¿e owa sta³a czasowa wyd³u¿a siê do kilkunastu sekund(katalog podaje, ¿e pr¹d ten silnie zale¿y od wartoœci napiêcia,ale jest na poziomie pojedynczych mikroamperów, co na kondensatorzeo pojemnoœci 47µF potwierdza stwierdzony przezCzytelnika czas). W tym czasie jednostka centralna (jej licznikadresowy) tkwi na adresie pocz¹tkowym nie wykonuj¹c ¿adnegoprogramu (w mikroprocesorze PCA84C640 wstrzymywanajest równie¿ praca generatora taktuj¹cego prac¹ jednostki centralnej).Jednak po przekroczeniu progu napiêciowego na wejœciureset, który j¹ odblokowuje, odbiornik podejmuje normaln¹pracê, co œwiadczy o pe³nej sprawnoœci mikroprocesora. Byæmo¿e, ¿e faktycznie, gdy rezystor R37 jest wlutowany, impulszerowania jest zbyt krótki. By³oby to najprawdopodobniej spowodowaneutrat¹ pojemnoœci kondensatora elektrolitycznegoC37. Wtedy mikroprocesor ma prawo „zg³upieæ” i wykonaæ nieprzewidzianyprogram. Równie¿ w pe³ni uzasadnionym œrodkiemzaradczym mo¿e byæ wyd³u¿enie impulsu zerowania. Jeœlito pomo¿e, czas oko³o 1 sekundy nie jest w ¿aden sposóbuci¹¿liwy ani zauwa¿alny dla u¿ytkownika. Mo¿na zatem zwiêkszyæwartoœæ rezystora R37 lub kondensatora C17. Tutaj pomocnajest uwaga odczytana z katalogu. Rezystor ów nie powinienbyæ wiêkszy od 100k. Czas impulsu reset natomiast, powinienbyæ co najmniej oœmiokrotnie d³u¿szy od czasu narastanianapiêcia zasilania, co sugeruje równie¿ sprawdzenie jego prawid³owejwartoœci i obejrzenie ewentualnych têtnieñ.Podejrzewam jednak, ¿e przyczyna usterki le¿y gdzie indziej.Isostat sieciowy wyposa¿ony jest w trzeci styk s³u¿¹cy do uruchomieniaodbiornika do stanu ON po w³¹czeniu go isostatem.Bez niego odbiornik przejdzie do stanu standby i aby go w³¹czyætrzeba nacisn¹æ okreœlony przycisk na klawiaturze lokalnej lubpilocie. Styk ten w wy³¹czniku sieciowym równie¿ ulega uszkodzeniu,lecz w tym przypadku przypuszczam, ¿e nie nale¿y go oopisywan¹ usterkê obwiniaæ. Wspomniany styk doprowadzonyjest do modu³u OZS2042 poprzez wtyk G1. To wtyk wykonanymechanicznie, tak aby ³atwo, bez lutowania pod³¹czyæ do niegoprzewody. Ich wciœniêcie przecina izolacjê. Istotne jest spostrze-¿enie ¿e s¹siedni styk w tym wtyku to masa. Spotka³em siê zbardzo z³oœliwymi uszkodzeniami powodowanymi przez up³ywmiêdzy s¹siednimi stykami tego typu z³¹czek i na podstawie statystykiz praktyki serwisowej wysuwam to podejrzenie na planpierwszy. Trudno powiedzieæ dlaczego, ale czasem nie pomaganawet odizolowanie, przylutowanie przewodów, choæ bardzo trudnoto wykonaæ w miarê estetycznie. Poniewa¿ wspomniane z³¹czeprzenosi tak ma³o istotny sygna³, uwa¿am, ¿e nie jest fuszerk¹jego zlikwidowanie. Oczywiœcie nale¿y klienta o tym poinformowaæ.Nie zawsze w³¹czaj¹c wy³¹cznik u¿ytkownik chcetelewizor od razu ogl¹daæ, a jeœli tak, to naciœniêcie jednego przyciskuna pilocie nie jest ¿adn¹ uci¹¿liwoœci¹.W Elemisie model 5511 do rozpoznawania rozkazu „w³¹cz”pochodz¹cego z isostatu sieciowego oddelegowany jest szóstybit portu P0, konkretnie n.19 mikroprocesora, która zwieranajest do masy. Zupe³nie inaczej jest w modelu 5510. Tam zwieranajest wprost n.41, bêd¹ca wyjœciem portu w³¹czaj¹cegozasilacz w stan ON. Mikroprocesor musi „przytrzymaæ” tê nó¿-kê w stanie niskim po uruchomieniu odbiornika. Jest to rozwi¹zaniezapo¿yczone ze starszych mikrokontrolerów, np.SAA1293. Oczywiœcie w razie wiêkszych problemów mo¿nadokonaæ odpowiedniej zmiany. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e n.19 pe³nijeszcze inne funkcje, bêd¹c zwieran¹ z n.13 lub n.14, a wiêcnie mo¿na jej ca³kowicie odizolowaæ.K.Œ.}54 SERWIS ELEKTRONIKI 12/2003