Twarze krakowskiej bezpieki - Archiwalny serwis Instytutu Pamięci ...

Przebieg służby funkcjonariuszy pełniących Wprowadzenie funkcje kierownicze w UB-SB w Krakowie1945–1955 zwierzchnictwu WUBP w Krakowie. Także jego struktura powielaław zarysie strukturę WUBP. W ślad za zmianami w resorcie od 1 IV 1955 r.utworzono w miejsce PUBP – Powiatowy Urząd do spraw Bezpieczeństwa Publicznegow Krakowie.Ostatnim urzędem bezpieczeństwa związanym z Krakowem był urządpowołany w Nowej Hucie, stanowiącej początkowo osobne miasto. Od1 I 1951 r. istniał tam UBP Nowa Huta, przekształcony 1 IV 1955 r. w Miejski Urządds. Bezpieczeństwa Publicznego. 1 II 1956 r. na jego bazie powołano Delegaturęnr 23 w Nowej Hucie WUdsBP w Krakowie.Zmiany w aparacie bezpieczeństwa zapoczątkowane wydarzeniami Października‘56 konkretną postać przybrały w terenie dopiero na przełomie 1956i 1957 r. Choć formalnie Służbę Bezpieczeństwa utworzono 28 XI 1956 r. i z tądatą mianowano wstecznie naczelników wydziałów, faktycznie nowe strukturypodjęły działalność w styczniu 1957 r. Funkcjonariuszy na niższe stanowiskamianowano z datą 1 I 1957 r. W nowym aparacie pozostały tylko zredukowanemocno piony operacyjne i operacyjno-techniczne, wszystkie służby pomocniczei zaplecza znalazły się w KW MO.Służbą Bezpieczeństwa kierował I zastępca komendanta wojewódzkiego MOds. Bezpieczeństwa, w październiku 1957 r. utworzono też etat II zastępcy komendantads. Bezpieczeństwa.Inspektorat Kierownictwa Jednostek Bezpieczeństwa (później InspektoratKierownictwa SB) pełnił podobne funkcje jak w czasach WUBP/WUdsBP,czyli kontrolował pracę jednostek SB, wykonywał zadania zlecone przez szefaSB, a część jego inspektorów przejęła po 1 XI 1963 r. zadania SamodzielnejGrupy Specjalnej (ekspozytury Departamentu I), która wtedy została zlikwidowana.Wydział II SB był kontynuacją Wydziału II WUdsBP i zajmował się kontrwywiadem.Wydział III SB miał najszersze spektrum zainteresowań – zwalczałprzejawy opozycji, kontrolował mniejszości narodowe, śledził sytuację w gospodarce,rozpracowywał Kościół katolicki i inne wyznania. 1 VII 1962 r. z WydziałuIII wydzielono zagadnienia wyznaniowe i utworzono osobny Wydział IVzwalczający Kościół.W początkowym okresie istnienia SB obniżono rangę pionu śledczego i powołanoSamodzielną Sekcję Śledczą, jednak po roku nastąpiła jej rozbudowa iod kwietnia 1958 r. istniał w krakowskiej SB Wydział Śledczy.SB przejęła z WUdsBP piony operacyjno-techniczne: Wydział „B” (obserwacjazewnętrzna), Wydział „T” (technika operacyjna, utworzony w miejsceWydziału IX WUdsBP) i Wydział „W” (perlustracja korespondencji). DotychczasowyWydział X WUdsBP został zastąpiony przez Wydział Ewidencji Operacyjnej,który na początku 1960 r. zmienił nazwę na Wydział „C”. W 1967 r.włączono do Wydziału „B” służbę obserwacyjną milicji czyli Wydział „A” KWMO. Szyframi nadal zajmowała się Samodzielna Sekcja „A”.19