UJEDINJENE NACIJE - ICTY

PrijevodIV. SAMOODBRANA KAO ODBRANA448. Vezano za mnoge od optužbi sadržanih u optužnici, odbrana tvrdi da su bosanski Hrvatidjelovali u samoodbrani. Tako su Kordićevi branioci predočili dokaze o napadima i ofanzivamaABiH u Srednjoj Bosni, te su nastojali prikazati bosanske Hrvate kao žrtve muslimanske agresorskepolitike u Srednjoj Bosni. 625 Taj argument povlači pitanje da li defanzivno djelovanje ilisamoodbrana mogu predstavljati osnovu za isključenje krivične odgovornosti za izvršena teškakršenja međunarodnog humanitarnog prava.449. Pojam “samoodbrane” može se uopšteno definisati kao osnova za odbranu na sudu osobekoja djeluje kako bi odbranila ili zaštitila samu sebe ili svoju imovinu (ili pak drugu osobu iliimovinu druge osobe) od napada, ukoliko njena djela predstavljaju razumnu, nužnu i srazmjernureakciju na napad. Pretresno vijeće ističe da Statut Međunarodnog suda ne predviđa samoodbranukao osnovu za isključenje krivične odgovornosti. Pozivanje na različite osnove u nečiju odbranu,međutim, dio je opštih principa krivičnog prava koje Međunarodni sud mora da uzme u obzir kadapresuđuje u predmetima koji se nalaze pred njim.450. Paragraf (1)(c) člana 31 Statuta MKS-a, pod naslovom “Osnove za isključenje krivičneodgovornosti”, koji predviđa isključenje krivične odgovornosti u situacijama u kojoj osoba djelujena razuman način kako bi odbranila sebe ili drugu osobu ili određene vrste imovine, glasi:1. Osim ostalih osnova za isključenje krivične odgovornosti koje predviđa ovaj Statut, osoba se nesmatra krivično odgovornom ukoliko u vrijeme ponašanja:[…](c) Osoba na opšteprihvatljiv način djeluje da odbrani sebe ili drugu osobu, ili, u slučajuratnih zločina, imovinu koja je neophodna za preživljavanje te ili druge osobe, ili imovinu koja jeneophodna za izvršenje vojnog zadatka protiv neposredne i protivzakonite upotrebe sile na načinkoji je srazmjeran stepenu opasnosti kojoj je izložena ta ili druga osoba ili zaštićena imovina.Činjenica da je ta osoba učestvovala u odbrambenoj operaciji koju su provodile neke snage samapo sebi ne predstavlja osnovu za isključenje krivične odgovornosti po ovoj tački;451. Princip samoodbrane izražen u ovoj odredbi odražava odredbe koje se mogu naći u većininacionalnih krivičnih zakonika, te se može smatrati da tvori pravilo međunarodnog običajnogprava. Član 31(1)(c) Statuta MKS-a iznosi dva uslova koji moraju biti ispunjeni da bi sesamoodbrana mogla prihvatiti kao osnova za isključenje krivične odgovornosti: (a) djelo mora bitireakcija na “neposrednu i protivpravnu upotrebu sile” u okviru napada na “zaštićenu” osobu ili625 Odbrana, na primjer, tvrdi da je sukob u Srednjoj Bosni bio “odbrambena borba manjine […] sa ciljem da se zaštitelegitimni politički interesi njenih pripadnika, te njihove sredine i način života u haosu nove RBiH”, Kordićev završnipodnesak, str. 1; da su bosanski Hrvati “vodili samoodbrambeni rat”, Kordićev završni podnesak, str. 5; da je u aprilu1993. HVO bio “u strateškoj defanzivi”, Kordićev završni podnesak, str. 120.130Predmet br. IT-95-14/2-T 26. februar 2001.