UJEDINJENE NACIJE - ICTY

strukturama, i koja su imala vlast da spriječe i kazne zločine lica koja su zaista pod njihovomkontrolom, mogu pod određenim okolnostima smatrati odgovornima za to što to nisu učinila. 575Žalbeno vijeće je ovaj stav rezimiralo na sljedeći način:PrijevodČinjenica da se Pretresno vijeće poslužilo pojmovima subordinacije, hijerarhije i komandnog lanca,mora se sagledati u ovom kontekstu, iz kojeg je jasno da nije potrebno pokazati njihovo postojanjekao formalnih organizacionih struktura, dok je god zadovoljen temeljni uslov - efektivna kontrolanad podređenim u smislu sprečavanja ili kažnjavanja kriminalnog ponašanja. 576409. Oba vijeća su se oslonila na Dopunski protokol I i Komentar MKCK-a uz Dopunskeprotokole, u kojem se u vezi sa konceptom nadređenog navodi sljedeće: 577To nije čisto teorijski koncept koji pokriva svaku nadređenu osobu u komandnom nizu, nego naszanima samo onaj nadređeni koji je lično odgovoran u vezi sa počiniocem djela u osnovi jer je tajpočinilac, budući njegov podređeni, pod njegovom kontrolom. Neposredna veza koja mora dapostoji između nadređenog i podređenog jasno proizlazi iz dužnosti poduzimanja radnji postavljenihu stavu 1 [člana 86]. Štaviše, obično je samo taj nadređeni u poziciji da posjeduje informacije kojemu omogućavaju da zaključi da je u tadašnjim okolnostima podređeni počinio ili se sprema počinitipovredu. Međutim, iz ovoga se ne bi trebalo zaključiti da se ova odredba odnosi samo na onogkomandanta pod čijom se neposrednom komandom nalazi podređeni. Uloga komandanata kaotakvih obrađena je u članu 87 (Dužnosti komandanata). Koncept nadređenog je širi i treba seposmatrati u smislu hijerarhije koja obuhvata koncept kontrole. 578410. Član 87(1) Dopunskog protokola I dalje proširuje pravnu obavezu komandanata da napravilan način vrše nadzor nad svojim podređenima, a ne samo nad vojnicima pod njihovomkomandom:Visoke strane ugovornice i strane u sukobu zahtijevaće od vojnih komandanata, u odnosu napripadnike oružanih snaga i strane pod njihovom komandom i druga lica pod njihovom kontrolom,da spriječe i, tamo gdje je to potrebno, obustave povrede [Ženevskih] konvencija i ovog Protokola io tome izvijeste nadležne organe vlasti.411. U vezi sa značenjem koje se treba pripisati odnosu nadređeni – podređeni, vrijedi upotpunosti citirati Komentar MKCK-a na član 87 jer on nedvojbeno rasvjetljava namjeravanidjelokrug tog člana:Ova se odgovornost prije svega primjenjuje u odnosu na "pripadnike oružanih snaga pod njihovomkomandom". Ovaj se izraz treba shvatiti na veoma određen način ukoliko se ovoj odredbi želi datipuni praktični smisao. Komandant može, za određenu operaciju i na ograničen vremenski period,dobiti pojačanja koja se sastoje od vojnika koji u normalnim okolnostima nisu pod njegovomkomandom. On mora osigurati da ti pripadnici oružanih snaga poštuju [Ženevske] konvencije iProtokol sve dok su pod njegovom komandom. Uz to, samo je po sebi jasno da se ova obavezaprimjenjuje u kontekstu odgovornosti, onako kako se one prenose sa jednog na drugi nivo uhijerarhiji, te da dužnosti podoficira nisu iste kao i one koje ima komandant bataljona, a dužnostikomandanta bataljona nisu iste kao i dužnosti komandanta divizije. Unutar ograničenja ovihpodručja nadležnosti, odgovornost svakog od navedenih komandanata primjenjuje se u odnosu nasve pripadnike oružanih snaga koji se nalaze pod njihovom komandom.575 Prvostepena presuda u predmetu Čelebići, para. 354, citirano u drugostepenoj presudi u predmetu Čelebići, para.254.576 Drugostepena presuda u predmetu Čelebići, para. 254.577 Prvostepena presuda u predmetu Čelebići, para. 371; drugostepena presuda u predmetu Čelebići, para. 250.578 ICRC Commentary (Additional Protocol I), para. 3544 (fusnote izostavljene).117Predmet br. IT-95-14/2-T 26. februar 2001.