czesc 2.indd

Na jedno chcemy jeszcze raz zwrócić waszą uwagę: planowany przezwas podbój Zachodniej Ukrainy jest sztuczny i nieprzemyślany. Powinniściewreszcie zrozumieć, jeśli jeszcze nie dotarło to do was, że twierdzenie,iż ziemie pomiędzy Sanem a Zbruczem są tak silnie związane z Polską podwzględem etnicznym, że tworzą z nią organiczną całość, jest czystą iluzjąi spekulacją intelektualną. Dajcie sobie wytłumaczyć, iż ukraińska potencjanarodowa pomiędzy Sanem a Zbruczem jest nie tylko o wiele silniejszaod miejscowej polskiej, ale może też z łatwością, jeśli tylko tego chcecie,rozbić was w puch i zetrzeć na proch. Gdybyście rozważyli wszystkie fakty,będące miernikiem stosunku realnych ukraińsko-polskich sił organicznych,zauważylibyście to. Gdybyście dzisiaj byli zdolni nie do subiektywnegoi egocentrycznego, lecz do obiektywnego myślenia, na pewno niechełpilibyście się swoją rzekomą „wyższością” tylko dlatego, że kiedyś potrafiliściepodbić ukraińskie ziemie i z całą pewnością nie planowalibyścietego na przyszłość, bo to wam na zdrowie nie wyszło i nie wyjdzie.Dzisiaj jeszcze raz nadszedł czas na opamiętanie się, na wycofaniez pozycji jednostronnych dyktatów. Nie ma już czasu na eksperymenty.Narodowe, polityczne, społeczne i kulturalne problemy dnia dzisiejszegowymagają natychmiastowych, bardzo głębokich i odważnych zmian orazreform. Od tego zależy „być albo nie być” wszystkich państw i narodów.Świat stacza się po równi pochyłej coraz szybciej. Jeśli pragniecie, żebymiędzy Polską a Ukrainą zapanował pokój, [musicie zrozumieć], że drogado tego prowadzi nie przez „rozmowy, umowy i pakty”, a przez całkowitązmianę myślenia politycznego narodu polskiego.Zastanówcie się nad tym jeszcze raz, żeby nie było za późno. Przekonaliściesię już na własnej skórze, że ręka sprawiedliwości narodu ukraińskiegojest ciężka, że potrafi on obronić swe prawo do swobodnego życiawe własnym Niepodległym Państwie i dać należyty odpór każdemu, ktomu tego prawa odmawia.PA SBU, F. 13, spr. 376, t. 34, k. 210–218.Oryginał, maszynopis.Przypisy1Pidkowa Iwan, ataman kozacki, ścięty z rozkazu Stefana Batorego w 1578.2Wyhowski Iwan, hetman kozacki w l. 1657–1659, rozstrzelany z rozkazu jednego zestronników Rzeczypospolitej w 1664.3Koćko Adam (1882–1910), ukraiński działacz studencki, zginął w bójce.4Basarab Olga (1890–1924), działaczka społeczna, członkini UWO; zmarła w więzieniu.5Danyłyszyn Dmytro (1907–1932), członek UWO i OUN, uczestnik m. in. zamachu naT. Hołówkę; skazany na śmierć i powieszony.939