czesc 2.indd

a Polaków odepchnięto na zachód po linię Żerniki – Nabróż – Grabowiec.Dziesiątki łun pożarów z trawionych ogniem kolonii i folwarków pokazałyUkraińskiej Ziemi, że Chełmszczyzna, tak samo jak inne ukraińskie obwody,krwawo rozprawia się z polskim ziemiaństwem i kolonizacją. W tymsamym czasie zlikwidowano wszystkich polskich kolejarzy na stacji kolejowejGozdów, będącej ośrodkiem polskiej watahy rozbójniczej, skąd wychodziłypolecenia dotyczące likwidacji Ukraińców. Z tego powodu zostałna tydzień sparaliżowany ruch kolejowy na linii wąskotorowej Hrubieszów– Werbkowice 3 .Należy również wspomnieć, że w bandyckich akcjach antyukraińskichprzychodziło Polakom z pomocą niemieckie Gestapo i administracja.Wspólnie dokonywano pogromów na ludności ukraińskiej. Władza niemieckawysiedliła ludność ukraińską z całego powiatu zamojskiego i sześciuwsi powiatu hrubieszowskiego, żeby ziemie te zaludnili Niemcy.Organizacja i działalność oddziałów UPAW krwawej walce z utworzonych [wcześniej] bojówek zorganizowanowówczas pierwszą sotnię UPA pod nazwą „Wowky”. Po krótkim wyszkoleniujej we Włodzimierskiem, wymienioną sotnię rzucono na najbardziejzagrożony przez Polaków odcinek – w Bełskie.Na początku kwietnia 1944 r. sotnia „Wowky” wspólnie z dwoma oddziałamiwołyńskiej samoobrony po raz pierwszy ruszyła do likwidacjipolskich grup zbrojnych, które spaliły ostatnie południowe wsie Chełmszczyznyi robiły wypady na Galicję. W tym czasie zostały spalone przezpolskie bandy następujące galicyjskie wioski: Kościaszyn, Liski i WasylówWielki. Celem Polaków – jak później zeznali w czasie śledztwa schwytanipolscy zwiadowcy – było zniszczenie wszystkich ukraińskch wsi w Galicjiaż po Bug i Sołok[iję].Pod w[sią] Poturzyn miało miejsce pierwsze starcie ukraińskich oddziałówpowstańczych z polskimi placówkami AK rozmieszczonymi wszędziew tym rejonie. Polaków odrzucono na kilkanaście kilometrów na zachód.W walce tej spłonęły cztery polskie kolonie (poturzyńska, nowosiółecka,Franusin i Marysin) oraz jedna ukraińska wieś Suszów. Po wycofaniu sięPolacy nie dali za wygraną, tylko jeszcze bardziej wzmocnili się przezściągnięcie posiłków z Polski. Oddziały AK opanowały dwa ważne punkty– folwarki we w[si] Posadów i Steniatyn, dogodne dla organizowaniawypadów na ukraińskie wsie Bełskiego.Około 10 kwietnia sotnie UPA „Wowky”, „Tyhry”, „Hałajdy”, „Wołociuhy”oraz niekompletne dwie sotnie samoobrony wołyńskiej natarły nawymienione wyżej polskie umocnienia. Po ciężkich, trwających cały dzień1399