czesc 2.indd
czesc 2.indd czesc 2.indd
Окремий розділ треба писати про відносини на Холмщині й Підляшші.Українське населення цеї землі переживає від ряду місяців,а навіть літ, страшний терор, як з німецького, так і з польського боку.Як вже було повідомлено в попередніх оглядах, на терені Замостейщини(до речі – тепер Замістя зветься „Гіммлєрштадт”) – гештапо творитьзразкову німецьку кольонію і в зв’язку з тим виселило 11 збірнихгромад повіту. Виселюють і українців і поляків, при чому українцівз розмислом поселюють на польських господарствах у Грубешівщині.Поляки майже поголовно пішли в ліси і, створивши партизанські банди,почали нищівну акцію, звернену передовсім проти українськогонаселення 1 .Крім переводження саботажної акції, як зривання мостів і телефонічнихсполучень, висаджування поїздів на стратегічно важливій лініїВаршава – Берестя і т. п., польська партизанка грабить всяке майнонаселення, особливо харчі і одежу. Дійшло до ряду сутичок з жандармерією,поліцією і військом. Вбиття польськими партизанами кількохнімців стягнуло репресії німців на невинне мирне населення. В рядісіл розстріляно десятки родин. Сотки селян, жінок і дітей згинулоі гинуть від німецьких куль під закидом піддержки партизан. Села,підозрілі в співпраці з партизанами, німці палять. При тому німціграблять українців не менш безоглядно, як польсько-большевицькіпартизани.Від стихійних терористично-грабункових акцій польські партизаниперейшли до планової акції вбивання всіх чільніших представниківукраїнської інтелігенції. Про замітніші випадки вбивств подаєраз у раз відомості лєгальна преса. Найголовніші були вбивства полк.Войнаровського 2 і Др. М. Струтинського 3 . Є багато випадків вирізуванняпольськими бандитами цілих українських родин. Майже всіукраїнські діячі дістають від польської організації листи з погрозамий зазивами – покинути свої пости.Поведінка німців у цій українсько-польській боротьбі є доволіпідозріла. Раз ідуть на руку полякам, то знову стають ніби по стороніукраїнців. Нпр., з Чесанова і з цілого повіту Біла Підляська стягнулиукраїнську поліцію, а на її місце дали польську. Польські поліцистипочали ширити серед українського населення вістку, що всіх українцівбудуть виселювати за Буг на Схід. Це мало м. ін. такий наслідок,що багато українців під час видачі „кенкарт-ів” записало себе поляками.Деяких українських діячів і працівників Делегатур Комітетівнімці арештували...Поляки розкинули листівки, биті на цикльостилі, в яких взиваютьукраїнців до співпраці з ними. Листівка закінчується словами:1274
Do pocieszających przejawów życia Ukraińców na ZUZ należy akcjaantyalkoholowa wśród ludności ukraińskiej.Osobny rozdział stanowią stosunki w Chełmskiem i na Podlasiu. Ukraińskaludność tych ziem przeżywa od wielu miesięcy, a nawet lat, straszliwyterror zarówno ze strony Niemców, jak i Polaków. Jak już informowaliśmyw poprzednich „Przeglądach”, na terenie Zamojszczyzny (nawiasemmówiąc – teraz Zamość nazywa się „Himmlerstadt”) – Gestapo tworzywzorcową niemiecką kolonię i w związku z tym wysiedliło 11 zbiorczychgmin powiatu. Wysiedlają i Ukraińców, i Polaków, przy czym Ukraińcówrozmyślnie osiedlają w polskich gospodarstwach w Hrubieszowskiem. Prawiewszyscy Polacy poszli do lasów i utworzywszy partyzanckie bandyrozpoczęli akcję mającą na celu wyniszczenie przede wszystkim ludnościukraińskiej 1 .Poza akcjami sabotażu, jak wysadzanie mostów i linii telefonicznych,wysadzenie w powietrze pociągów na ważnej strategicznie linii Warszawa– Brześć itp., polska partyzantka rabuje wszelkie mienie ludności, szczególnieżywność i odzież. Doszło do szeregu potyczek z żandarmerią, policjąi wojskiem. Zabicie przez polskich partyzantów kilku Niemców spowodowałorepresje Niemców na niewinnej ludności cywilnej. W wielu wsiachrozstrzelano dziesiątki rodzin. Setki chłopów, kobiet i dzieci zginęło orazginie od niemieckich kul pod zarzutem pomagania partyzantom. Wsie podejrzaneo współpracę z partyzantami są przez Niemców palone. Do tegoNiemcy rabują Ukraińców równie bezwzględnie, jak partyzantka polsko--bolszewicka.Od spontanicznych akcji terrorystyczno-rabunkowych polscy partyzanciprzeszli do planowej akcji mordowania czołowych przedstawicieliinteligencji ukraińskiej. O głośniejszych wypadkach zabójstw podaje corazto nowe wiadomości prasa legalna. Najpoważniejsze było zamordowaniepłk. Wojnarowśkiego 2 i dr. M. Strutynśkiego 3 . Jest sporo wypadków wyrżnięciaprzez polskie bandy całych ukraińskich rodzin. Prawie wszyscyukraińscy działacze otrzymują od polskiej organizacji listy z pogróżkamii wezwaniem, by porzucili swe posterunki.Zachowanie Niemców wobec tej walki polsko-ukraińskiej jest dwuznaczne.Raz idą na rękę Polakom, to znów stają po stronie Ukraińców.Np. z Cieszanowa i całego powiatu bialskiego ściągnęli ukraińską policjęi zastąpili ją polską. Polscy policjanci zaczęli rozpowszechniać wśród ludnościukraińskiej wiadomość, że wszystkich Ukraińców będą wysiedlać zaBug na wschód. Miało to między innymi taki skutek, że sporo Ukraińcóww czasie wydawania kennkart zapisało się jako Polacy. Niektórych ukraińskichdziałaczy oraz pracowników Delegatur Komitetów Niemcy aresztowali...1275
- Page 348 and 349: Справка: Подлинник
- Page 350 and 351: 169Рапорт заступник
- Page 352 and 353: Софьи показывает, ч
- Page 354 and 355: 1230170Спеціальне пов
- Page 356 and 357: V семья Юник Аниськ
- Page 358 and 359: 171Спеціальне повід
- Page 360 and 361: 7. Бандьяк Анна 20 ле
- Page 362 and 363: 172Довідка Виконавч
- Page 364 and 365: IVНА ЗЕМЛЯХ ХОЛМЩИН
- Page 366 and 367: 1242173Лист голови УЦК
- Page 368 and 369: Український народ
- Page 370 and 371: б) 19 українських ро
- Page 372 and 373: населення. Це одраз
- Page 374 and 375: ця ситуація не дуже
- Page 376 and 377: і конфіскація майн
- Page 378 and 379: Серед розстріляних
- Page 380 and 381: влади. Слід остаточ
- Page 382 and 383: 174Витяг із бюлетеню
- Page 384 and 385: землях. У відповідь
- Page 386 and 387: від перших тижнів г
- Page 388 and 389: би. Це повинні розу
- Page 390 and 391: велитенську бойову
- Page 392 and 393: Додатково в 1943 парт
- Page 394 and 395: і загони поліції, С
- Page 396 and 397: 175Витяг із огляду п
- Page 400 and 401: „Польща була, є і б
- Page 402 and 403: оборонну акцію пер
- Page 404 and 405: цивільного населен
- Page 406 and 407: 1282176Сентенція виро
- Page 408 and 409: - Францішека Новаць
- Page 410 and 411: 5. В квітні 1944 р. у Ст
- Page 412 and 413: Згадані акції особ
- Page 414 and 415: до помешкання Яна В
- Page 416 and 417: Після короткого пр
- Page 418 and 419: Під час попередньо
- Page 420 and 421: При цьому в одному
- Page 422 and 423: дo Польщі, дo Тудорк
- Page 424 and 425: 177Попередження укр
- Page 426 and 427: 178Свідчення Захара
- Page 428 and 429: Примітки1Так у текс
- Page 430 and 431: 179Свідчення Петра Д
- Page 432 and 433: 180Свідчення Панаса
- Page 434 and 435: 181Довідка про вбивс
- Page 436 and 437: пов[іту] і той розпо
- Page 438 and 439: ІНП, 27 ВДП АК, IV/79, ар
- Page 440 and 441: 182Витяг із суспільн
- Page 442 and 443: і в порядку відходи
- Page 444 and 445: Такий стан тривав д
- Page 446 and 447: ортшуцам через два
Do pocieszających przejawów życia Ukraińców na ZUZ należy akcjaantyalkoholowa wśród ludności ukraińskiej.Osobny rozdział stanowią stosunki w Chełmskiem i na Podlasiu. Ukraińskaludność tych ziem przeżywa od wielu miesięcy, a nawet lat, straszliwyterror zarówno ze strony Niemców, jak i Polaków. Jak już informowaliśmyw poprzednich „Przeglądach”, na terenie Zamojszczyzny (nawiasemmówiąc – teraz Zamość nazywa się „Himmlerstadt”) – Gestapo tworzywzorcową niemiecką kolonię i w związku z tym wysiedliło 11 zbiorczychgmin powiatu. Wysiedlają i Ukraińców, i Polaków, przy czym Ukraińcówrozmyślnie osiedlają w polskich gospodarstwach w Hrubieszowskiem. Prawiewszyscy Polacy poszli do lasów i utworzywszy partyzanckie bandyrozpoczęli akcję mającą na celu wyniszczenie przede wszystkim ludnościukraińskiej 1 .Poza akcjami sabotażu, jak wysadzanie mostów i linii telefonicznych,wysadzenie w powietrze pociągów na ważnej strategicznie linii Warszawa– Brześć itp., polska partyzantka rabuje wszelkie mienie ludności, szczególnieżywność i odzież. Doszło do szeregu potyczek z żandarmerią, policjąi wojskiem. Zabicie przez polskich partyzantów kilku Niemców spowodowałorepresje Niemców na niewinnej ludności cywilnej. W wielu wsiachrozstrzelano dziesiątki rodzin. Setki chłopów, kobiet i dzieci zginęło orazginie od niemieckich kul pod zarzutem pomagania partyzantom. Wsie podejrzaneo współpracę z partyzantami są przez Niemców palone. Do tegoNiemcy rabują Ukraińców równie bezwzględnie, jak partyzantka polsko--bolszewicka.Od spontanicznych akcji terrorystyczno-rabunkowych polscy partyzanciprzeszli do planowej akcji mordowania czołowych przedstawicieliinteligencji ukraińskiej. O głośniejszych wypadkach zabójstw podaje corazto nowe wiadomości prasa legalna. Najpoważniejsze było zamordowaniepłk. Wojnarowśkiego 2 i dr. M. Strutynśkiego 3 . Jest sporo wypadków wyrżnięciaprzez polskie bandy całych ukraińskich rodzin. Prawie wszyscyukraińscy działacze otrzymują od polskiej organizacji listy z pogróżkamii wezwaniem, by porzucili swe posterunki.Zachowanie Niemców wobec tej walki polsko-ukraińskiej jest dwuznaczne.Raz idą na rękę Polakom, to znów stają po stronie Ukraińców.Np. z Cieszanowa i całego powiatu bialskiego ściągnęli ukraińską policjęi zastąpili ją polską. Polscy policjanci zaczęli rozpowszechniać wśród ludnościukraińskiej wiadomość, że wszystkich Ukraińców będą wysiedlać zaBug na wschód. Miało to między innymi taki skutek, że sporo Ukraińcóww czasie wydawania kennkart zapisało się jako Polacy. Niektórych ukraińskichdziałaczy oraz pracowników Delegatur Komitetów Niemcy aresztowali...1275