Polska Zbrojna - Ministerstwo Obrony Narodowej

wojnyi pokojeBagnoWłasowaNa początku wojny ojczyźnianej byłbohaterem narodowym, a pod koniec – symbolem zdrady.Dlaczego jeden z generałów rosyjskich przeszedł na stronę wroga?Piotr KorczyńskiPo pierwszym znaczącym sukcesie ArmiiCzerwonej pod Moskwą w końcu 1941roku Stalin uwierzył, że jego wojska sąjuż zdolne do zadania śmiertelnego ciosuWehrmachtowi. Potężne uderzenie miało pójść napółnoc, aby odblokować Leningrad. Należące doFrontu Wołochowskiego 2 Armia Uderzeniowawraz z 54 Armią w lutym 1942 roku otrzymały zadaniezniszczenia 1 Korpusu Armijnego należącegodo Grupy Armii Północ, która odcięła od świataLeningrad i skazała jego mieszkańców naśmierć głodową. Obie armie sowieckie miałyatakować Niemców, idąc w swoją stronę z przeciwnychkierunków, aby spotkać się w Lubaniui później razem uderzyć w kierunku zablokowanegoLeningradu. Rozpoczęły się zaciętewalki w odludnych, pozbawionych dróg,a nawet ścieżek leśnych bagnach.Lubańska butelkaNa początku marca Sowietom udało sięprzebić pod Lubań. Front 2 Armii Uderzeniowejrozciągnął się na 200 kilometrów. W efekcieciągłego parcia do przodu bez zwracaniauwagi na skrzydła powstała tak zwana lubańskabutelka – obszar 3000 kilometrów z wąską„szyjką” w miejscu przerwania frontu, czyliczterokilometrowym korytarzem ciągnącymsię od wsi Miasnoj Bor do wsi Kriczno. Niemcyprzenieśli w stronę podstawy „szyjki” nowesiły i rozpoczęły się boje o skrawek bagna.Do 14 marca Rosjanom udało się nieznacznierozszerzyć „szyjkę” przez zajęcie Krasnej Gorki,ale był to już ostatni sukces 2 Armii Uderzeniowej.Następnego dnia Niemcy rozpoczęli operację„Raubtier”. Zmasowanym uderzeniem ze wsparciemlotnictwa bombardującego zamknęli „szyjkębutelki”, odcinając linie komunikacyjne 2 Armii.Odtąd zamkniętym w kotle żołnierzom zaopatrzeniemogły dostarczać jedynie dwupłatowe Po-2.Wściekły na tę sytuację Stalin rozkazał dowódcyFrontu Wołochowskiego generałowi KirylleMierieckowowi natychmiast przerwać linię frontu.Rozpoczęła się zażarta walka o ponowne otwarciekorytarza. Rosjanie rzucili do boju kilka dywizjistrzeleckich, brygadę pancerną i wiele mniejszychjednostek. Do 2 kwietnia udało się uchylić „szyjkę”,która teraz była wąskim paskiem lesistego bagna.Tędy jedynie nocą mogły się przekraść nieliczneoddziały z zaopatrzeniem i wsparciem.O korytarz trwały nieprzerwane walki, co powodowało,że przejście wciąż się zwężało lub nieznacznierozszerzało od kilku kilometrów do kilkusetmetrów. Na ironię zakrawało to, że te zażarte bojeprowadzone były o teren, na którym nie było żadnychdróg, mostów, większych miejscowości, niemówiąc o jakichś obiektach strategicznych.Tymczasem na skutek odwilży i ulewnych deszczyw tamtejszych rzekach oraz strumieniach wezbraławoda i okoliczne tereny zmieniły się w jednowielkie bagno. Błoto i woda zmyły okopy, ziemiankii, co gorsza, jedyną drogę zaopatrzenia dlaNUMER 9 | wrzesień 2013 | POLSKA ZBROJNA99