Polska Zbrojna - Ministerstwo Obrony Narodowej

|militaria przegląd|Madein ChinaW ofercie eksportowej Chin znajdują się niemal wszystkie kategorieuzbrojenia – od czołgów podstawowych, myśliwców i fregat począwszy, na broni strzeleckieji elementach wyposażenia osobistego żołnierzy skończywszy.Rafał CiastońChińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza pod względemliczebności jest największa na świecie. Wedługkolejnych edycji białej księgi zmienia onaswój charakter – z ilościowego modelu ery mechanicznejna jakościowy ery informatycznej. W jakim stopniuproces ten może być wsparty przez chiński przemysł zbrojeniowy?Temat kondycji chińskiego przemysłu zbrojeniowegonie należy do łatwych co najmniej z kilku powodów.Po pierwsze, Chińską Republikę Ludową trudno uznać zakraj transparentny w tej dziedzinie. Jeśli spojrzymy na przykładna publikowaną corocznie przez Sztokholmski MiędzynarodowyInstytut Badań nad Pokojem (SIPRI) listę stu największychprzedsiębiorstw zbrojeniowych, może zaskoczyćbrak w tym zestawieniu firm chińskich. Analitycy instytutuprzyjmują wprawdzie, że kilka tamtejszych przedsiębiorstwpowinno znaleźć się w tym rankingu, ale ich umieszczenienie jest możliwe ze względu na brak porównywalnych i wystarczającodokładnych danych.Po drugie, należy pamiętać, że w wypadku sztandarowychproduktów przemysłu zbrojeniowego Państwa Środka częstoniezwykle trudno (jeśli to w ogóle możliwe) jest oddzielićfakty od mitów, czyli ocenić, czy konkretny system faktycznieosiągnął gotowość operacyjną, czy prawdziwe są podawanecharakterystyki sprzętu i jaka jest skala produkcji. Przykłademmoże być zaprezentowany publicznie po raz pierwszyw styczniu 2011 roku (podczas wizyty w Pekinie ówczesnegosekretarza obrony USA Roberta Gatesa) prototypowy myśliwiecV generacji J-20. Do dziś niewiele wiadomo o tej maszyniei trudno pokusić się o prognozę, kiedy trafi ona do linii.Kilka miesięcy po prezentacji J-20 ujawniono prototypkolejnego, równie tajemniczego myśliwca, J-31, którego pojawieniesię wywołało kolejną lawinę spekulacji. Podobnieprzedstawia się sytuacja z osławionym już „zabójcą lotniskowców”– rakietą balistyczną DF-21D, o której więcej informacjiznajdziemy w opracowaniach amerykańskich niżchińskich.Po trzecie, nie sposób omawiać kondycji i struktury chińskiejzbrojeniówki w oderwaniu od podstawowych założeństrategii militarnej ChRL. Przemysł obronny uznawany jestw Chinach za kluczową gałąź gospodarki, a kontrolę nad nimsprawuje państwo. Wziąwszy pod uwagę wzajemne przenikaniesię struktur państwowych, partyjnych i wojskowych,72NUMER 9 | wrzesień 2013 | POLSKA ZBROJNA