3.1.3 Dominujące funkcje lasu.Instrukcja Urządzania lasu z 2003r. wyróżnia, w zależności od funkcji lasu trzygłówne grupy lasów: rezerwatowe, ochronne i gospodarcze.Na terenie Nadleśnictwa stwierdzono lasy gospodarcze na powierzchni 12,07 ha(0,1%), oraz lasy ochronne na pozostałej powierzchni 10890,25 ha (99,9 %).Ryc. Udział powierzchniowy wg funkcji lasu.3.2 Walory przyrodniczo-leśne obszaru Nadleśnictwa.3.2.1 Rzeźba terenu, geomorfologia i typy gleb.Pod względem ukształtowania powierzchni, teren Nadleśnictwa Kędzierzynprzedstawia się, jako obszar mało urozmaicony. Największe różnice wysokości względnychwystępują w rejonach występowania krawędzi dolin rzecznych. Na obszarze Nadleśnictwawystępują również znaczne powierzchnie wydmowe. W całym Nadleśnictwie dominujekrajobraz równin peryglacjalnych. Cała powierzchnia Nadleśnictwa Kędzierzyn należy doobszarów nizinnych (do wysokości 300 m n.p.m.).Wysokość bezwzględna najniższego punktu wynosi ok. 171 m n.p.m. Jest on położonyw dolinie Odry, w okolicach Reńskiej Wsi.Wysokość bezwzględna najwyższego punktu wynosi około 256 m n.p.m., położonyjest on w okolicach miejscowości Gościęcin, w zasięgu terytorialnym leśnictwa Pokrzywnica.Teren nadleśnictwa charakteryzują głównie dwa typy reliefu:• nizinny równy, deniwelacje do 5m, związany jest z terasami rzecznymi,utworami peryglacjalnymi moreny dennej i równinami torfowymi. Generalnie równy32
typ reliefu związany z w/w formami, zdecydowanie dominuje na obszarzeNadleśnictwa Kędzierzyn.• nizinny falisty, o wysokościach względnych nie przekraczających 15m,związany jest z dolinami płynących rzek i okalającymi je wzniesieniami.Jednakże ostateczne oblicze morfologiczne wytworzyło się w warunkach zimnegoklimatu peryglacjalnego, który panował w czasie ostatniego zlodowacenia. Pierwotnykontrastowy krajobraz wysoczyznowo - dolinny przyjął postać falistej równiny degradacyjnoakumulacyjnej.Głównym czynnikiem modelującym naturalną rzeźbę terenu stał się w ciąguostatnich dwustu lat człowiek. Pierwotna rzeźba terenu została zaburzona w wynikuprzeobrażeń związanych z budownictwem mieszkaniowym i przemysłowym, orazskładowaniem odpadów.Wg Mapy Geologicznej Polski (1956), zasadniczą jednostką na omawianym terenie sąmezozoiczne (w mniejszym stopniu starsze paleozoiczne) struktury tworzące AntyklinoriumŚląsko-Krakowskie. Jednostki mezozoiczne wypełniają przede wszystkim margle, wapienie iopoki górnej kredy, eksploatowane na potrzeby przemysłu cementowego. Na strukturachmezozoicznych zalegają trzeciorzędowe osady zbudowane głównie z iłów i piasków.Na terenie nadleśnictwa dominują powierzchnie równin tarasowych, pomiędzyktórymi znajdują się mniejsze dolin rzeczne i pradolina Odry. Teren nadleśnictwa obejmujejedynie nizinny typ reliefu.Powierzchnię całego omawianego obszaru budują utwory czwartorzędowe (Q),podzielone na osady plejstoceńskie (Qp) i holoceńskie (Qh), oraz osady pośrednie, któretworzyły się w epoce lodowcowej, jak i w późniejszych cieplejszych okresach.Plejstocen na badanym terenie reprezentują osady złożone przez lądolódskandynawski i związane z nim wody podczas zlodowacenia środkowopolskiego, zasięgumaksymalnego (stadiał Odry). Okres holocenu reprezentują torfy, mursze oraz utworymineralne współczesnych dolin rzecznych. Okres plejstocenu na badanym terenie stanowiąutwory akumulacji eolicznej, utwory deluwialne oraz po części osady zastoiskowe.Na obszarze Nadleśnictwa Kędzierzyn skałami macierzystymi gleb są wyłącznie skałyosadowe przyniesione w plejstocenie poprzez nasuwający się od północy lodowiec. Nabadanym terenie skałami macierzystymi gleb są skały osadowe okruchowe luźne, którereprezentują piaski, pyły, gliny i iły oraz skały osadowe organogeniczne: torfy (z podziałemna torfy niskie i torfy przejściowe) i powstające z nich mursze.Budowa geologiczna, zmienność form terenowych, oraz zmienność warunkówhydrologicznych wpłynęły na różnorodność gleb.33