ZESPÓŁ METOD BADANIA PRACY

się tu z założenia, że wprawdzie jest ona stosowana do czynności niepowtarzalnych (lubrzadko powtarzalnych), to jednak w obrębie każdej z tych czynności można wyróżnić pewnąliczbę elementów, które można potraktować jako powtarzalne. Te elementy mogą stanowićprzedmiot mierzenia za pomocą chronometrażu lub syntezy normatywów czasowych. Takopracowana norma stanowi kompilację obowiązujących normatywów czasu (z normatywamiruchów elementarnych włącznie) dla elementów powtarzalnych. Jej rozszerzeniem jestwyznaczanie czasu szacunkowego ustalonego na podstawie tych czynności, które się niepowtarzają.3. Technika szacunku porównawczego. Wprowadza ona mierzenie czasu przez porównaniedanej pracy z czynnościami, które są takie same lub zbliżone do prac, dla jakich oznaczonojuż tak zwane wartości stałe. Technikę tę stosuje się najczęściej do normowania pracremontowych. Ustala się wtedy pewną liczbę typowych czynności przedstawicielskich dlakażdej kategorii robót i poddaje się je szczegółowej analizie. Otrzymane wielkości nazywasię „wielkościami stałymi” (fixes). Wykorzystuje się je jako podstawę do porównania przyustalaniu normy. „Wielkości stałe” są przyjęte jako „czysty” czas wykonania pracy. Przyokreślaniu normy czas ten należy powiększyć o czas uzupełniający. Zwykle dokonuje siętego w ujęciu procentowym.4. Techniki analityczne normowania. Są one bardziej rozbudowane i występują w kilkuodmianach. Do najważniejszych należą:• Technika analityczno-pomiarowa (lub analityczno-badawcza) służy do normowaniaczasu. Podstawą normy są pomiary czasu pracy dokonane w wyniku obserwacjibezpośredniej: chronometrażu, fotografii dnia pracy i obserwacji migawkowych.Najtrudniejsze, a zarazem najistotniejsze w tej technice jest ustalenie czasu trwaniaoddzielnych elementów czasowych składających się na zadanie (operację). Sumę tychczasów powiększa się o czas przeznaczony na czynności uzupełniające. Technika ta jestnajbardziej precyzyjnym, ale jednocześnie bardzo kosztownym, bo praco- iczasochłonnym sposobem ustalania norm dla czynności powtarzalnych.• Technika analityczno-obliczeniowa. Sprowadza proces normowania do syntezyuprzednio opracowanych i obowiązujących normatywów. Do uśrednienia stosuje sięsyntezę normatywów czasowych, które ustala się dla określonego przedsiębiorstwa,branży, lub gałęzi przemysłu. Dane uzyskuje się z uprzednio przeprowadzonychchronometraży. Tak jak dla techniki analityczno-badawczej podstawą syntezy jestpodział czasu na elementy. Zależnie od masowości produkcji i jej charakteru podział tenmoże być mniej lub bardziej precyzyjny. Z tego też względu można wyróżnićnastępujące subtechniki:a) ustalanie norm na podstawie syntezy normatywów (czas syntetyczny),b) ustalanie norm na podstawie syntezy mikronormatywów (normatywów ruchówelementarnych),Zostały one zestawione w poniższej tabeli.Tab. 6.1.Subtechniki szczegółowe techniki analityczno-obliczeniowejTechnika ustalanie czasu pracy na podstawie syntezynormatywówPolega ona na obliczaniu czasu trwania operacji poprzezsyntezę posiadanych wyników mierzenia pracy.Technika ustalania norm pracy na podstawie syntezymikronormatywówUstalenie czasu trwania operacji oparte jest na bardzoprecyzyjnym jej podziale na ruchy elementarne. Cechą83