ZESPÓŁ METOD BADANIA PRACY

1. podejście czynnościowe,2. podejście materiałowe.W pierwszym podejściu badana jest praca (może to też być praca wykonywana przezmaszyny), natomiast drugie obejmuje badanie przepływów materiału (surowców, produktów),czy dokumentów.6.5.1. Reguły metodyczne badania pracyNiezależnie od ustalonego przedmiotu badań, powinny być przestrzegane pewne regułymetodyczne badania pracy. Tak więc badanie powinno przebiegać zgodnie z przyjętąprocedurą (choć dopuszcza się w niej modyfikacje, ze względu na specyfikę danego badania).Badany proces pracy powinien zostać rozłożony do możliwie najbardziej podstawowychelementów, z użyciem therbligów do opisu mikroruchów włącznie. 72 Jest to jednak bardzotrudne w przeprowadzeniu i w związku z tym kosztowne. Z tego względu opłaca się takszczegółowy opis stosować jedynie w największych przedsiębiorstwach produkcyjnych. 73Należy jednak uważać przez popadnięciem w skrajność i skoncentrowaniem się na zbytdrobnych szczegółach, tracąc z pola widzenia rzeczy najistotniejsze. Ustalenieszczegółowości badania pracy jest ważne zwłaszcza w małych firmach, ze względu na wzrostkosztów w porównaniu do nakładów na przeprowadzenie badania wraz ze wzrostem jegoprecyzji (por. rys. 6.4). Tak więc opis badania pracy powinien być jak najdokładniejszy.Powinien on zostać dokonany na podstawie bezpośrednich obserwacji. Nie dopuszczalne jestodtwarzanie z pamięci składników procesu pracy i szacowanie czasu ich trwania. Powinno tozostać wykonane w trakcie badania (mierzenia) pracy. 74 Analiza natomiast może i powinnabyć dokonana po zakończeniu obserwacji bezpośrednich.6.5.2 Symbole graficzneDla uproszczenia notacji pomiarów i opisów, stosuje się dość standardowy zapis,wykorzystujący symbole graficzne reprezentujące podstawowe czynności procesu pracy.operacjaTab. 6.2.Symbole rejestracji stanów i zdarzeńRodzajSymboleczynności geometryczne kreskowe kolorystyczneczarny72 Słowo „therblig” powstało od czytanego wspak nazwiska jednego z twórców teorii badania pracy − F. B.Gilbertha. Therbligi, to grupa 18 kategorii ruchów, które są ruchami elementarnymi (mikroruchami) i wynikają zmechaniki ludzkiego ciała. Jak zauważa Z. Martyniak, większość krajowych źródeł wymienia istnienie 17jedynie therbligów. Por. Z. Martyniak (red.), Nowe metody…, jw., s. 22 (przypis dolny).73 „Badania mikroruchów stosowane są w praktyce przemysłowej niezmiernie rzadko, nawet w krajach wysokouprzemysłowionych. Prowadzą je zazwyczaj wyspecjalizowane firmy konsultingowe, które dysponująodpowiednią aparaturą i wysoko wykwalifikowanymi kadrami.” Z. Mikołajczyk,, Techniki organizatorskie wrozwiązywaniu problemów zarządzania, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, s. 156.74 Zastrzeżenie to nie dotyczy obserwacji przy wykorzystaniu urządzeń elektronicznych, np. kamera filmowa itp.85