Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə müəllimlər üçün metodik ...

Çalışmaq lazımdır ki, tədris materialının məzmunu iştirakçıları lazımi ilkin biliklərlətəmin etsin. O tədris prosesi səmərəli sayıla bilər ki, iştirakçıları mövzunun vəməşğələ suallarının müzakirəsinə aktiv şəkildə cəlb edərək məşğələ tapşırıqları iləbütün iştirakçıları əhatə etsin. Buna görə təlimçi-müəllim:• Hər bir mövzunu həyatdan real nümunələrlə və əvvəlki mövzu ilə əlaqələndirməli;• Şagirdləri fi kirləşməyə və yaradıcılığa yönləndirən suallar verməli. “Bəli/Xeyr” cavablısuallardan yayınmalı;• Bütün hərəkətlər üçün şagirdlərə dəqiq və anlaşıqlı göstərişlər verməli;• Diqqəti məşğələnin məzmununa yönəltməli;• Hər bir məşğələnin sonunda şagirdlərin əldə etdikləri bilikləri ümumləşdirməli;• Məşğələ zamanı iştirakçıların irəli sürdükləri təklif və ideyaları birləşdirməyəkömək etməli.Təlimçi-müəllim əsas tədris prinsiplərini kompleks şəkildə reallaşdırmalı, məqsəd və hədəfl əridəqiqləşdirməli, tədris metod və üsullarını səriştəli şəkildə seçməli, məlumat mənbələrindənyerində istifadə etməli.Tədris prosesinin təşkilində prioritet məqsəd və hədəflər aşağıdakılardır:1. şagirdlərə təbii fəlakət və bu riskin azaldılması barədə səhih məlumat vermək;2. onlarda təbii fəlakət riskinin azaldılmasına kömək edən həyati vərdişləriformalaşdırmaq;3. əldə etdikləri məlumatı ailə üzvlərinə, həmyaşıdlarına ötürmənin metod vəüsullarını onlara öyrətmək.Müəllim tədris prosesində psixoloji-pedaqoji biliklərdən istifadə etməyi və onları tətbiqetməyi, məlumatın əldə edilməsi və toplanması prosesini mükəmməl şəkildə təşkil etməyi,məktəblə cəmiyyətin qarşılıqlı əlaqə imkanlarından səmərəli istifadə etməyi bacarmalıdır.Təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə tədris birdəfəli aksiya ola bilməz. Bununla bağlı:müxtəlif iş formalarından və ilk növbədə interaktiv formalardan istifadə edərək təbiifəlakət riskinin azaldılması üzrə şagirdlərin biliklərini təkmilləşdirməli;• şagirdlərin yaradıcı təfəkkürünü inkişaf etdirməli, insan, ailə, ümumilikdə cəmiyyətüçün təbii fəlakətlərin nəticələrini öngörmə bacarığını onlarda formalaşdırmalı (təhlil,müqayisə, səbəbləri müəyyən etməyi, qiymətləndirməyi və proqnozlaşdırmağı bacarmaq);• təbii fəlakət riskinin azaldılması problemi üzrə dəqiq mövqe formalaşdırılmalı, özhəyat və səhhətinə görə məsuliyyəti artırmalı.Müvəffəqiyyətli tədris üçün tələb olunan əsas zəruri şərtlər aşağıdakılardır:• şagirdin öyrənməyə hazırlığı;• tədrisin müxtəlif forma və metodlarının tətbiqi;• biliklərin möhkəmləndirilməsi üçün təkrardan istifadə olunması;• tədris prosesinin real həyat vəziyyətinə uyğunluğu;• şagirdlərin hərəkətlərinin müəllim tərəfi ndən vaxtında, qərəzsiz və müvafi q qaydadaqiymətləndirilməsi.Uğurlu məşğələ üçün müəllim təhsilin müxtəlif interaktiv forma və metodlarınna üstünlükverərək, onlardan istifadə etməsi məqsədəuyğundurTanışlıq – məşğələnin əvvəlində (təqdimat, özünü təqdim etmə və s.).Mühazirələr – təsiri mühazirə oxuyanla dinləyicilər arasında ünsiyyət prosesindən ibarətolan, konkret mövzu üzrə materialın çatdırılmasının struktur-təşkilati üsulu.Qruplarda müzakirə - iştirakçılarla müzakirəni aparanlar arasında şifahi fi kir mübadiləsi.Müzakirə şagirdlərə müəyyən mövzu çərçivəsində öz fi kir, təəssürat və hissləriniVəsaitdən istifadə üzrə metodiki göstəriş33