Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə müəllimlər üçün metodik ...

ÖnsözƏlinizdə tutduğunuz təbii fəlakətlər riskinin azaldılması məsələləri üzrə müəllimlərinhazırlanmasına dair metodiki vəsaitdir. Bu vəsait Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi,Fövqəladə Hallar Nazirliyi və BMT-nin Uşaq Fondu tərəfi ndən (UNICEF) həyata keçirilən“fəlakət riskinə məruz qalma ehtimalı olan əhali arasında təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrədəstəyin verilməsi” layihəsi çərçivəsində hazırlanmışdır.İnsan cəmiyyətinin inkişaf tarixi təbii fəlakətlər, qəzalar və və bədbəxt hadisələrlə qırılmazşəkildə bağlıdır. Hər il 200 milyondan artıq insan quraqlıq, daşqın, siklon, zəlzələ, meşəyanğınları və digər təbii fəlakətlərdən əziyyət çəkirlər. Əhalinin sıxlığının artması, ətraf mühitindeqradasiyası və dağılması, qlobal istiləşmə təbii fəlakətlərin təsirini daha da artırır, bu da öznövbəsində əhalinin yoxsulluq səviyyəsini artırır.2005-ci ilin yanvar ayında 168 ölkənin hökuməti Koba şəhərində (Hyoqo bələdiyyəsi, Yaponiya)keçirilən “Fəlakətlərin azaldılması üzrə Ümumdünya kofrans”ında dünyada təbii fəlakətlərtəhlükəsinin azaldılmasına yönəldilmiş Fəaliyyət Proqramını qəbul etdilər. Hyoqo proqramıgələn onillik üçün fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə fəaliyyətlərin dünya ssenarisidir. Onunməqsədi 2015-ci ilədək təbii fəlakətlər nəticəsində insan tələfatı, ölkə və icmaların ictimai, iqtisadivə ekoloji ehtiyatlarının itkisi ilə bağlı zərərləri əhəmiyyətli dərəcədə azaltmaqdır.Hər bir insanın təbii fəlakət riskinin məruz qaldığını qəbul edərək, Hyoqo Fəaliyyət Proqramı(HFP) əməkdaşlığın inkişafını təşviq edir və əsas məqsədi təbii fəlakətlər nəticəsində əhaliarasında tələfatın sayının, ictimai-iqtisadi və ekoloji zərərin azaldılması olan fəaliyyətə ayrıayrıvətəndaşları və bütövlükdə icmaları cəlb etməyə çalışaraq təbii fəlakətlərin nəticələrininazaldılması üzrə problemlərin həllində qlobal yanaşmadan istifadə edir.Proqram əsas prinsipləri, prioritet istiqamətləri ehtiva edir və zəif əhali qrupunun təbiifəlakətlərin təsirinə davamlılığına nail olmaq üçün praktiki fəaliyyətləri tövsiyə edir.Hyoqo çərçivə proqramının əsas prioritetlərindən biri fəlakətlər riskinin azaldılması problemiilə bağlı zəif əhali qrupunun qavrayış və məlumatlılıq səviyyəsinin artırılmasıdır. Bütünsəviyyələrdə təhlükəsizlik və davamlılıq mədəniyyətinin formalaşdırılması üçün onların təhsilsisteminə cəlb edilməsi, fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə bilik və bacarıqların təcrübədəistifadəsi HFP-nın həyata keçirilməsində vacib hədəfl ərdir.Məhz bu səbəbdən məktəblər bu hədəfl ərin reallaşdırılması və davamlı ictimai dəyərlərinformalaşdırılması üçün ideal yer hesab edilir. Məktəblər təbii fəlakətlərin qarşısının alınması vəonlarla mübarizə üzrə davamlı davranış mədəniyyətinin tərbiyə edilməsi mərkəzləri kimi çıxışedə bilərlər.Təhlükəsizlik tədbirləri haqqında həyati vacib məlumatların aşılanması mərkəzi, təbiifəlakət və digər fövqəladə hal şəraitində təhlükəsiz davranış bilikləri və vərdişlərinin şagirdlərəaşılanması mərkəzi kimi məktəbin rolu danılmazdır.Ön söz3