Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə müəllimlər üçün metodik ...

6.Mini-mühazirəTəbii fəlakət zamanı uşaqlar ən zəif qruplardanbiri olurlar. Bu, xüsusən fəlakətin zərbəsizamanı məktəbdə olan uşaqlara aiddir.Bütün cəmiyyətlərdə gələcəyə ümidləruşaqlarla bağlıdır. Məktəblər mədəni dəyərlərivə ənənəvi və ümumqəbul edilmiş biliklərigənc nəslə ötürür və aşılayırlar.Təbii fəlakət zamanı uşaqlarımızınmüdafi əsi üçün müxtəlif, lakin qırılmaz bağlıiki təxirəsalınmaz tədbir görülməlidir:1. Uşaqların fəlakət təhlükəsi məsələlərivə təhlükəsiz davranış qaydaları üzrəmaarifl əndirilmələrin təmin edilməsi.2. Məktəbin, o cümlədən məktəbtikililərinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi.Cəmiyyət və hər şeydən əvvəl məktəbşagirdlər və müəllimlər üçün təhlükəsiztədris mühitinin təmin edilməsinə görəmənəvi məsuliyyət daşıyırlar. Adətən məhzbu uşaqlar cəmiyyətin ən zəif kontingentinitəşkil edirlər və ən yüksək dərəcəli riskəməruz qalırlar. Tez-tez bu, hətta məktəbindaxilində - uşaqların hüquqlarının tam şəkildəhəyata keçirilməsi üçün zəruri olan şəraitinvə müdafi ənin təmin edilməli olduğu yerdəbaş verir.Müxtəlif fəlakət təhlükələrinin qarşısınınalınması və aradan qaldırılması məqsədilətəhsil orqanlarının səyləri mahiyyət etibarı iləbirinci növbədə uşağın həyatının inkişafı vəmüdafi əsi baxımından görülən tədbirlərdir.Cəmiyyətdə təhsilin və özünütəşkilin səviyyəsinə qədər yüksəkdirsə, risk amillərininnəticələrinin qarşısının alınması, azaldılmasıvə yumşaldılması, təbiət hadisələrinin,eləcə də insan fəaliyyətinin səbəb olduğufəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılmasıüçün onun potensialı bir o qədər güclüdürMəktəb direktoru öz şagirdlərini xilasedir12 may 2008-ci ildə Çində baş vermişzəlzələdən ən çox zərər çəkmiş rayonlardanbiri olan Minyan şəhərinin Ançzyanqəsəbəsindəki Sanqzao orta məktəbinin direktoruYe Cipin 2600 şagirdini və əməkdaşınıxilas etdikdən sonra məşhurlaşdı. Bu isə uzunillər ərzində məktəb binasından evakuasiyaüzrə təlim və praktiki məşğələlərə görə başvermişdi ki, bu, kənd məktəbi üçün nadir haldır.6 iyulda Pekində keçirilmiş və təbii fəlakətlərinqarşısının alınmasına həsr olunmuş konfransdaYe mümkün təbii fəlakətlər haqqındaşagirdlərin məlumatlılığının artırılmasınınvacibliyini vurğuladı. O, qeyd etdi ki, bu vacibdir,çünki Cində kənd məktəblərinin əksəriyyətikeçən əsrin 80-ci illərində istismara verilmişdivə vəsait çatışmazlığından dolayı pis inşaedilmişdilər.Baxmayaraq ki, Ye hal-hazırda şagirdlərininfövqəladə hal üzrə mütəmadi təlimlərdə iştiraketmələri ilə tanınır, onun özü 2004-cü ildəyanğın üzrə təlimlərdə iştirak edənədək bukonsepsiyadan xəbərdar deyildi.Məktəb korpuslarının pis inşa edilməsininnarahat etdiyi Ye bundan sonra bildirdi:“Mənə qəflətən ilham gəldi və ağlıma gələnilk fi kir o oldu ki, biz bunu mənim məktəbimdəetməliyik”.O, fövqəladə hal zamanı binadan evakuasiyaüzrə mütəmadi təlimlərin (hər rübdə bir dəfə)keçirilməsini qayda halına saldı.Təbii olaraq bu, Ye və onun məşğul həmkarlarıüçün işin həcminin artması demək idi, çünkibasabas olmaması üçün kiçik məktəbdə bu cürtəlim dəqiq planlaşdırılmalıdır.Bu məktəbdə təxminən 2600 şagird təhsilalır, məktəb ərazisi 20 min m2-dir və naharmərhələli şəkildə təşkil olunur ki, yeməkxanadabasabas olmasın.Evakuasiya planına əsasən hər bir sinif üçünayrıca evakuasiya yolu işlənib hazırlandı.İki sinif bir nərdivandan istifadə edirdi, lakinşagirdlər məktəb binasını öz sinfi ilə tərkedirdilər və daha sonra oyun meydançasındaonlar üçün ayrılmış yeri tuturdular.İkinci və üçüncü mərtəbədəki şagirdlərbaşqaları üçün pilləkənləri boşaltmaq üçünpilləkənlərdən daha tez aşağı enirlər, eyni zamandadördüncü və beşinci mərtəbədən enənşagirdlər dar koridorlarda və ya pilləkənlərdəbasa-basın yaranmasına səbəb olmamaq üçündaha yavaş hərəkət etməli idilər.Əvvəlcə şagirdlər təlimlərə təəccübləyanaşdılar, bəzi müəllimlər isə şikayət edirdilərki, təlimlər dərslərə mane olur.Təbii fəlakətlər riskinin azaldılmasında təhsil sisteminin rolu25