Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə müəllimlər üçün metodik ...

Uşaqlara, yeniyetmələrə və gənclərə təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə vərdişlərinöyrədilməsi müasir cəmiyyətin ən aktual problemlərindən biridir. Təbii fəlakət və fövqəladəhal şəraitində uşaqlar ən zəif kontingentdir, çünki adətən özünümüdafi ə, istənilən mürəkkəbvəziyyətdə düzgün qərar qəbul etmə vərdişlərini formalaşdıran məlumatlara, biliklərə vəbacarıqlara onların çıxışı olmur.Ümumtəhsil məktəb, peşə liseyləri şagirdlərinin və kollec tələbələrinin təbii fəlakət riskininazaldılması üzrə vaxtında və mütəmadi məlumatlandırılması, bu problem üzrə FH xidmətlərininmütəxəssisləri ilə sıx əməkdaşlıq ölkənin təhsil sisteminin ən vacib məqsədidir.Şagirdlər arasında təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə biliklərin yayılması və uşaqlararasında təbii fəlakətlərin psixoloji və ictimai nəticələrinin yumşaldılması məqsədilə bu mövzuüzrə müəllimlərin və məktəb rəhbərliyinin, məktəb inzibatçılarının öyrədilməsi zəruridir. Təbiifəlakət riskinin azaldılması üzrə tədris proqramını şagirdlərin bu problem üzrə bilik, bacarıq vəvərdişlərini genişləndirmələrinə kömək edən fəaliyyət planı kimi müəyyən edilə bilər.FRA üzrə təhsil proqramları psixo-sosioloji yardımın müəyyən növünü təşkil edirlər, çünkionlar uşaqlara tanış olan təhsil mühitində, aydın interaktiv formada həyata keçirilə və ən əsasıonları təhlükəsiz davranış bilik və vərdişləri ilə təmin edərək gələcəyə ümid aşılaya bilər.FRA üzrə tədris proqramları şagirdlərin yaşına, inkişaf, mədəniyyət səviyyəsinə,bacarıqlarına və tələbatlarına müvafi q olmalıdır. Təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə müəlliftəhsil proqramlarının işlənib hazırlanması zamanı şagirdlərin hazırlıq səviyyəsi nəzərəalınmalı, elementar biliklərdən başlamalı və nail olunmuş səviyyəyə əsasən getdikcə materialımürəkkəbləşdirməli.Tədris proqramının müxtəlif komponentləri arasında vəziyyəti qiymətləndirmə və zəruriqərarı qəbul etmə bacarığı kimi vərdişini formalaşdırılması xüsusi yer tutmalıdır.Fəlakət riskinin azaldılması üzrə məqsədlərin reallaşdırılmasında təhsil müəssisələrinin roludanılmazdır. Təhsil sistemi təşkilatlarının kollektivlərinin həm təbi həm təbii fəlakət, həm dəuşağın səhhət və həyatına təhlükə törədən digər risklərin azaldılmasına kömək edən fəaliyyətihəyata keçirmələri çox vacibdir.Fəlakət riskinin azaldılması üzrə təhsil müəssisələrinin məqsədləri aşağıdakılardan ibarətdir:• Təbii fəlakət riskinin azaldılması məsələləri üzrə məktəb müəllimlərini, şagirdləri vəonların valideynlərini məlumatlandırmaq və öyrədilmələrini təşkil etmək;• Müəllimlərdə, şagirdlərdə və onların valideynlərində təbii fəlakət riskinin azaldılmasıprobleminə müstəqil mövqe və yanaşmanın, həmçinin öz həyatını və yaxınlarının həyatınımüdafi ə etməyə kömək edən vərdişlərin formalaşdırılmasına yardım etmək;• təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə milli və yerli təşəbbüslərdə iştirak etmək;• təbii fəlakət riskinin azaldılması məsələləri üzrə tədris proqramını məktəb proqramı ilənəzərdə tutulmuş fənlərə, sinifdənkənar, məktəbdənkənar tərbiyə işləri ilə birləşdirmək;• Təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə müəllimlərin təlimləndirilməsi.• təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə işi maraqlı dövlət, qeyri-hökumət və beynəlxalqtəşkilatlar, valideyn icması ilə qarşılıqlı fəaliyyət əsasında qurmaq;Beləliklə, fövqəladə hal və təbii fəlakət şəraitində təhlükəsiz davranışa öyrətmə təbii fəlakətriskinin azaldılmasında ən vacib vasitəni təşkil edir.Sözsüz, yalnız təbii fəlakət riskinin azaldılması üzrə təhsil proqramlarının həyata keçirilməsideyil, eyni zamanda uşaqların həyat və taleyi üçün məsuliyyətin dərk edilməsi, təbii fəlakətriskinin azaldılması üzrə uşaqlarla işin təşkil edilməsində təşəbbüsün göstərilməsi də vacibdir.Bu problem üzrə müəllimlər üçün aşağıda bir nümunəvi məşğələ layihəsi verilmişdir:Təbii fəlakətlər riskinin azaldılmasında təhsil sisteminin rolu23