Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə müəllimlər üçün metodik ...

«Həmyaşıddan – Həmyaşıda» prinsipi ilə işin təşkili«Həmyaşıddan – Həmyaşıda» prinsipi ilə tədris həyati bacarıqlara əsaslanan ən səmərəlitədris metodudur.«Həmyaşıddan – Həmyaşıda» prinsipinin əsas məzmunu tərəfl ərin bərabər tədrisi üzərindəqurulub. Bərabər - eyni ictimai statusa malik, həmyaş, eyni fəaliyyət növü ilə məşğul olan, eynimaraq və məqsədli olmaq deməkdir.«Həmyaşıddan – Həmyaşıda» prinsipi ilə tədris vasitəsi ilə öyrədilmiş və maraqlı olan insanlarəldə etdikləri bilik və bacarıqları öz yaşıdlarına, tanışlarına və ətrafdakılarına öyrədirlər.Tədrisin əsas məqsədi biliklərin, münasibətlərin, təsəvvürün və bacarıqların təkmilləşməsinəyönəlir.Əhalinin hər qrupunda yaşıdlarından seçilən şəxslər olur. Adətən bu təşkilatçılıq bacarığıolan, ünsiyyət qura bilən insanlar olur. Onlar qrupun digər iştirakçılarının fi kir və anlayışlarınatəsir etdikləri üçün onları “fi kir liderləri” də adlandırmaq olar. Bu liderlər təbii fəlakətlərlə bağlıriskin azladılması üzrə maarifl əndirmə işlərini başladıqda qrupun digər iştirakçıları arasındafi kir və münasibətlərinin dəyişməsi baş verir.Məlumdur ki, uşaqlar, yeniyetmələr və cavanlar bir birini müxtəlif məsələlərdə maarifl əndirirlər.Yeniyetmələrin yaşıdları tərəfi ndən tez-tez təzyiqə məruz qalmalarını nəzərə alaraq, gümanetmək olar ki, onlar bir birinə çox böyük təsir göstərirlər. Bunları nəzərə alaraq, müəllimlər butəsiri müsbət səmtə yönəltməlidirlər.Yeniyetmələr və cavanlar arasında keçirilən sorğu göstərir ki, onlar əsas məlumatlarıyaşıdlarından alırlar. Çox təəssüf ki, təhsil sektoru ” Həmyaşıddan – Həmyaşıda” prinsipi iləyaşıdlarını maarifl əndirəcək liderlərin yetişdirilməsinə önəm vermir. Araşdırmalar göstərir ki,yaşıdlar tərəfindən həyata keçirilən öyrətmə və tədris daha səmərəli xarakter daşıyır. Bir yerdəoxuyan yaşıdlar öz yaşlarına uyğun dil və arqumentlərdən istifadə edərək bir birini öyrədəbilərlər. Onlar bir birinə qeyri formal və etibarlı şəraitdə məlumat verə bilərlər.Cavanlar bir birinə inanmağa meyllidirlər və onlar öz yoldaşlarının problemlərinin həlliüçün məqsədə uyğun məsləhətlər verə bilərlər. Təbii fəlakətlər riskinin azaldılmasına dairtəhsil proqramlarının iştirakçıları kimi cavanlar, gənclər arasında qarşılıqlı köməyin və tədrisininkişafında aparıcı rol oynaya bilərlər. Bununla əlaqədar onlar təbii fəlakətlər riskinin azaldılmasıməsələlərində valideynlərə və müəllimlərə məsləhətçi-konsultant kimi köməklik edə bilərlər.Gənc insanların öz yaşıdlarını öyrətmək prosesi onların bir şəxsiyyət kimi inkişafına gətirir. Buzaman onlar ətrafdakılarına qayğı göstərməyə öyrənir və həyatlarını qorumuş olurlar. Bununnəticəsi kimi onlarda özünə hörmət artır və fəlakətlərin azaldılması ilə bağlı yeni təcrübələrqazanılır. Gənc insanların maarifl əndirilməsi yalnız dərs, tədris və təlim otağı ilə məhdudlaşmır.Onlar bunu sinifdən əlavə müxtəlif yerlərdə və müxtəlif vasitələrlə edə bilərlər (telefon,” qaynarxətt” və s.).122 Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması problemi üzrə müəllimlər üçün vəsait