Świat Radio 02-2012 - UlubionyKiosk

Polskie stacje przemiennikoweINDEKS 332739 ISSN 1425-17012/2012Magazyn wszystkich u¿ytkowników eteruKRÓTKOFALARSTWO CB RADIOTECHNIKAKRÓTKOFALOWIECPOLSKInr 2 (565)/201212,00 z³w tymVAT 5%wewnątrznak³ad: 14 500 egz.Ten-TecEagleBMS JAŚMINPolacy nawyprawach DX-owychEmisja CWjest jak muzyka!Sterowniknadajnika ARDF

W NUMERZEZobacz odnowioną stronę internetową „Świata Radio” – www.swiatradio.pl2(196)/2012Artykuł z okładki – str. 32Ten-Tec EagleEagle to nowy transceiver firmy Ten-Tecna pasma KF i 50 MHz do pracy emisjamiCW i SSB z mocą 100 W. Urządzeniema niewielkie wymiary, jest stosunkowolekkie i jest ukierunkowane na operatorów,preferujących radiostacje wysokiejjakości, z płytą czołową nie przeładowanąrzadko używanymi szczegółami.W numerzeS P I S T R E Œ C I Wydawca miesięcznika „Świat Radio”(12 numerów w roku):AVT-Korporacja Sp. z o.o. ul. Leszczynowa 11,wewnątrz:AKTUALNOŚCI 6Wiadomości DX-owe dla krótkofalowców 10Zawody 13TESTTen-Tec Eagle 32ŁĄCZNOŚĆBMS JAŚMIN 18Polskie stacje przemiennikowe 37ŚWIAT KF/UKFPolacy na ekspedycjach DX-owych 42Temotu – H40KJ 46RADIO RETROELEKTRIT 21WYWIAD20 lat MITCOM – Electronics Ltd 22Emisja CW jest jak muzyka! 28HOBBYSterownik nadajnika ARDF 52DIGESTAnteny HF – UHF 54DYPLOMYDyplomy harcerskie 50FORUM CZYTELNIKÓWPorady 58Listy 62ANKIETA 27RYNEK I GIEŁDA 64KRÓTKOFALOWIECPOLSKI 2/201203-197 Warszawa, tel. 22 257 84 99,faks 22 257 84 00,e-mail: avt@avt.pl,www.avt.plDyrektor Wydawnictwa:Wiesław MarciniakAdres redakcji: 03-197 Warszawa,ul. Leszczynowa 11,tel. 22 257 84 49, faks 22 257 84 67,www.swiatradio.ple-mail: redakcja@swiatradio.com.plRedaktor naczelny: Andrzej Janeczek,e-mail: sp5aht@swiatradio.com.pl,tel. 22 257 84 49Stali współpracownicy:Marek Ambroziak SP5IYI,Roman BujaZdzisław Bieńkowski SP6LB,Krzysztof Dąbrowski OE1KDA,Wojciech Nietyksza SP5FM,Tadeusz Raczek SP7HT,Andrzej Sadowski SP6ECA,Piotr Skrzypczak SP2JMRKrzysztof Słomczyński SP5HSOpracowanie graficzne,redakcja techniczna i skład:Maria Drozdek, Adam ŁowickiInternetowy Świat Radiooperatora:Wojciech Chabinkae-mail: chabinkar@eis.com.plDział Reklamy: Grzegorz Krzykawski,tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67,e-mail: grzegorz@swiatradio.plPrenumerata: tel. 22 257 84 22-25,faks 22 257 84 00,e-mail: prenumerata@avt.plNakład: 14 500 egzemplarzy„Świat Radio” jest wyłącznymreprezentantem Polski w sieciczasopism organizacjiczłonkowskich IARU.WydawnictwoAVT należydo IzbyWydawcówPrasyMiesiêcznikwyró¿nionyOdznak¹Honorow¹PZKArtykułów nie zamówionych nie zwracamy. Zastrzegamysobie prawo do skracania i adiu stacji nadesłanychartykułów. Za treść reklam i ogłoszeń nie ponosimyodpo wie dzia lności. Opisy urządzeń i układów elektro nicznychoraz ich usprawnień za miesz czo ne w ŚR mogąbyć wykorzystane wyłącznie do własnych potrzeb.Wykorzystywanie ich do innych celów, zwłaszcza dodziałalności zarobkowej, wymaga zgody autora opisu.4Świat Radio Luty 2012

OD REDAKCJIStr. 2220 lat MitcomuMITCOM - Electronic Ltd toeuropejski producent urządzeńelektronicznych oraz szerokiejgamy anten radiokomunikacyjnychstosowanych w łącznościprofesjonalnej i amatorskiej HF,VHF i UHF. Na temat działalnościfirmy i oferowanych wyrobów orazusług rozmawiamy z prezesemfirmy Ireneuszem Wszelakim.Str. 28Emisja CW jest jak muzyka!Choć znajomość alfabetu Morse’anie jest wymagana na egzaminach nalicencję krótkofalowca, to wciąż jestwielu miłośników emisji CW. Jednymz krótkofalowców preferujących łącznościCW oraz mający wielkie zasługiw szkoleniu przyszłych krótkofalowcówjest Wiesław Kosiński SP4Z (nauczycielprzedmiotów zawodowych ZespołuSzkół Mechanicznych w Łapach).Str. 18BMS JAŚMINStr. 52Sterowniknadajnika ARDFW konkursie PUK 2011 w grupie BII miejsce zdobył SQ7NND za uniwersalnysterownik nadajnika ARDF.Nieodzownym elementem tego urządzeniajest mininadajnik 144 MHz.Urządzenia te są bardzo pomocnepodczas treningów w zawodach ARS(Amatorskiej Radiolokacji Sportowej).Opracowany przez TELDATmobilny system łącznościBMS JAŚMIN jest odpowiedziąna potrzeby współczesnycharmii. Jest torozwiązanie w pełni gotowedo użycia w środowiskuradiowym oraz sprawdzonezarówno w laboratoriachbadawczych jak i wpraktyce podczas ćwiczeńkrajowych czy międzynarodowych.Radioamatorstwo (krótkofalarstwo) jest jednymz najbardziej technicznych i nowoczesnych hobby, jakiemożna polecić młodzieży.Prenumeratanaprawdę wartoJak przyciągnąć młodzieżdo radia?Korzystanie z urządzeń radiowychnadawczych lub nadawczo-odbiorczychwymaga posiadania świadectwaoperatora, które wydaje prezesUrzędu Komunikacji Elektronicznejna podstawie pozytywnego wynikuegzaminu przed komisją egzaminacyjnąUKE. W minionym 2011 roku Urząd KomunikacjiElektronicznej wydał 620 nowych świadectw. Biorąc po uwagę,że nie wszyscy od razu wystąpią o tak zwaną licencję, możemyprzyjąć, że wkrótce przybędzie nam około 500 znakówkrótkofalarskich. Czy to dużo, czy mało?Mało, jeżeli wziąć pod uwagę, że jakiś czas temu zniesionowymóg znajomości alfabetu Morse’a (egzaminy są łatwiejsze).Z drugiej strony, jak na polskie warunki, nie jest to wcaletak mało, jeśli uwzględnimy coraz większe problemy klubówz prowadzeniem szkoleń i swojej działalności (głównie z powoduproblemów lokalowych, skomplikowanych przepisówantenowych...)Radioamatorstwo (krótkofalarstwo) jest jednym z najbardziejtechnicznych i nowoczesnych hobby, jakie można polecićmłodzieży. Łączy wiedzę z radiotechniki, elektroniki, informatykize znajomością języków obcych i geografią, ale także astronomiąi sportem (łączności satelitarne, wykorzystujące odbiciaod Księżyca, radionawigacja – czyli popularne łowy na lisa).Szkoda, że młodzież trafiająca do szkół ponadgimnazjalnychz reguły nic nie wie na ten temat i jest najczęściej nastawionana proste i wygodne korzystanie z komputera (Internetu) oraztelefonów komórkowych GSM. Bywa też, że nawet mając kontaktz krótkofalarstwem młodzi ludzie zniechęcają się widząc,że to hobby wymaga wysiłku umysłowego i często rezygnująpo wypaleniu się słomianego zapału.Dobrym przykładem politechnizacji młodzieży są także organizowanepokazy łączności z astronautami przebywającymina Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, kiedy wybrana grupauczniów ma możliwość zadania pytań i usłyszenia na nieodpowiedzi bezpośrednio z przestrzeni kosmicznej.W Polsce jest niewiele ośrodków, w których przez cały rokszkoli się młodzież na świadectwa operatora urządzeń radiowychi pokazuje uroki nowoczesnego krótkofalarstwa (obsługaradiostacji, udział w zawodach...). Z reguły taka działalnośćjest z powodzeniem realizowana właśnie w szkołach, główniedzięki przychylności dyrekcji. Tak jest na przykład w Oławie(dzięki zaangażowaniu Tomka SP6T) czy Łapach (dziękiWiesławowi SP4Z). Obywaj ci krótkofalowcy są miłośnikamitelegrafii oraz zawodów i mają duże zasługi w szkoleniumłodzieży; są znakomitym przykładem powiedzenia, że chciećto móc. Właśnie Wiesław dzieli się z Czytelnikami ŚwiataRadio swoimi doświadczeniami z pracy z młodzieżą i próbujeodpowiedzieć na pytanie zadane w tytule (wywiad wewnątrznumeru). Wiem, że takich wzorów do naśladowania, jak Tomeki Wiesław jest wielu, bierzmy z nich przykład!PozdrawiamAndrzej JaneczekŚwiat Radio Luty 20125

AKTUALNOŚCISprzętAktualnościRemoterig RRC-1258MkIIZdalne sterowanie radiostacjąUrządzenia Remoterig RRC-1258MkII(RRC) są opracowane specjalnie do zdalnegosterowania amatorskimi stacjamiradiowymi za pośrednictwem Internetuw sposób przyjazny dla użytkownika i przystosunkowo małych kosztach.Układy RRC są używane w parach, jedenjest podłączony do radia (Radio-RRC),a drugi do urządzenia do sterowania (Control-RRC).System ten eliminuje potrzebę stosowaniaPC szczególnie w miejscu, gdzie są anteny,a przy użyciu niektórych transceiverów poobu stronach, np. IC 703/703, Alinco DXSR8, Kenwood FT-460.Komunikacja głosowa i dane są przekazywanerównież za pomocą RRC.Istnieją trzy wersje: RRC1258MkII,RRC1258MkIIs i RRC1258MkIIs (wersja „s”przenosi dwa kanały audio z radia, którewyposażone jest w podwójny odbiornik;wersja ta jest przeznaczona dla kilku modeliYaesu).Remoterig można skonfigurować do współpracyz większością dostępnych na rynkuurządzeń nadawczo-odbiorczych takichjak Icom, Kenwood, Yaesu, Elecraft, Alincoi Ten-Tec.System Remoterig został opracowanyszczególnie do następujących sytuacji: problemy z montażem anteny w domu(brak zgody wspólnoty mieszkańców,administracji, właściciela budynku, sąsiadów...) wysoki poziom QRM dla amatorskiejdziałalności radiowej chęć używania dużych anten, którychnie wolno budować bez specjalnychzezwoleń w obszarach miejskichZaletą zestawu Remoterig jest brak wprowadzaniaopóźnień w przeciwieństwie doInternetu, który wprowadza opóźnieniarzędu nawet kilkuset milisekund.System umożliwia także pracę na CW przezInternet (zawiera klucz automatyczny całkowicieprogramowany przez operatora).Zestaw podłącza się do Internetu poprzez10 lub 100 Mbit złącze Ethernet (DSL, siećkablowa i WLAN). Działa w sieciach bezprzewodowych3G (modem USB poprzezrouter) zarówno w wersji stacjonarnej, jakIcom ID-31ENowy radiotelefon UHF z D-STARIcom wprowadza na rynek nowy radiotelefonna pasmo 70 cm z wbudowanymodbiornikiem GPS i systemem D-STAR(obsługuje również konwencjonalną modulacjęFM/UHF).Debiut urządzenia miał miejsce podczasHam Radio w Friedrichshafen 24 czerwca2011 r.ID-31E to jednopasmowy nowoczesnyradiotelefon ręczny o zwartej kompaktowejkonstrukcji z czytelnym wyświetlaczemi kierunkową nawigacją klawiatury.Najważniejsze cechy urządzenia: urządzenie o bardzo małych wymiarachna pasmo o 430 MHz obsługa cyfrowego trybu D-star i analogowegoFM funkcjonalny przycisk nawigacyjny darmowe oprogramowanie na PC dostępnena stronie producenta IPX7, ochrona przed oddziaływaniemwody (wytrzymałość na 30-minutowezanurzenie w wodzie na głębokość nieprzekraczającą1 m) wbudowany odbiornik GPS wyświetlanie widma funkcja załączania głosem VOXi mobilnej. System jest przenośny i możnago używać z niemal wszystkimi połączeniamiinternetowymi na świecie.Kontrola sesji, audio (VoIP) i dane są przesyłaneza pomocą standardowych protokołów,takich jak SIP, RTP..., gdzie możnawybrać różne cechy audio w zależności oddostępnego Internetu (działa prawidłowood 1 Mb/s down link i 256kb/s uplink).Zestaw do łączności (remoterig, antenyi radia) można zainstalować np. na wsiczy działce, pozbywając się dotkliwychkłopotów, które dotykają wielu krótkofalowców.Potrzebna jest tylko sieć i dostępdo Internetu.[www.remoterig.com] tryb DR dla łatwej obsługi opcjonalna karta micro SD do przechowywaniadanych i nagrań głosu obsługa krótkich wiadomości przechowywanie nazw pamięci (9 znaków) funkcja DTMFPodstawowe parametry ID-31E: zakres pracy nadajnika: 430–440 MHz(RX-UHF) odstępy międzykanałowe: 5, 6,25, 8,33,9, 10, 12,5, 15, 20, 25, 30, 50, 100, 125, 200kHz modulacja: FM/NFM lub DV (GMSK 4,8kbps) maksymalna moc wyjściowa nadajnika: 5W (regulacja mocy: 0,1, 0,5, 2,5 W) gniazdo anteny: SMA/50 Ω moc audio: 400 mW wyświetlacz: graficzny LCD (124 × 64punktów) czas pracy akumulatora BP-271: do 7godzin w trybie FM wymiary: 58×95×25 mm waga: 225g z BP-271[www.sklep.icompolska.pl]6Świat Radio Luty 2012

Cabletech URZ0083Tunery DVB-T CabletechBEKO HLV-1500Wzmacniacz mocy VHFSłaba aktywność Słońca nie sprzyja dalekimłącznością radiowym także w zakresie VHF.Podczas dobrej propagacji, wykorzystując odbiciaod warstw F2 i Es, dalekie łączności możnaprzeprowadzać nawet małymi mocami.Z praktyki wynika, że aby liczyć na sukcesyw zakresie VHF, szczególnie podczas łącznościEME (Earth-Moon-Earth), potrzebadużej mocy i skutecznych anten.Z tego też powodu oprócz zestawów antensą wykorzystywane dodatkowe wzmacniaczew.cz. o mocy kilkuset watów. Jednąz firm która produkuje wzmacniacze mocyVHF jest BEKO.Ta niemiecka firma, z ponad 25 letnimdoświadczeniem w dziedzinie wysokichPo 31 lipca 2013 r. w Polsce całkowicie zniknienadawanie analogowego sygnału, a tradycyjneodbiorniki telewizyjne starej generacji niesą zdolne do odbioru cyfrowego. Naziemnatelewizja cyfrowa oparta na standardzieDVB-T (Digital Video Broadcasting–Terrestrial)jest dużym przełomem technologicznym,dzięki któremu zyskujemy możliwośćoglądania dużo bogatszej oferty programowejw zdecydowanie lepszej jakości obrazui dźwięku. Warunkiem jej odbioru jest jednakposiadanie odpowiedniego sprzętu, któryumożliwia dekodowanie sygnału telewizyjnegow formacie MPEG-4.Dlatego już teraz warto sprawdzić czynasz telewizor posiada wbudowany tunerDVB-T do obioru sygnału cyfrowego.Marka Cabletech oferuje m.in. urządzeniaumożliwiające odbiór naziemnej telewizjicyfrowej w standardzie MPEG-4H.264i łączące w sobie dwie funkcje: tunera telewizyjnegoi odtwarzacza multimedialnegoz nagrywarką PVR.Cabletech URZ0083 dzięki wejściu USBumożliwia nagrywanie oglądanych programówza zewnętrzne urządzenie pamięcimasowej. Posiada funkcje EPG elektronicznegoprzewodnika po kanałach, Time Shift– zatrzymanie kanału transmitowanego nażywo, teletekstu VBI, funkcje INFO (wyświetlanieinformacji o numerze kanału,nazwie stacji telewizyjnej, czasie trwania,tytule aktualnego programu oraz bezpośredniopo nim następującego). Tuner CabletechURZ0083 posiada także wyjściaSCART, HDMI i RCA. Pozwala na zatrzymanieobrazu w dowolnym momencie,a także zaplanowanie nagrywania nawetz tygodniowym wyprzedzeniem. Ponadtoposiada wbudowane gry.Nowością na rynku jest tuner CalbetechURZ0086, który jest wzbogaconą wersjąURZ0083. Model ten posiada dwa tunery,dzięki czemu umożliwia nagrywanie materiałuw jednym czasie z dwóch różnychmultipleksów. Oznacza to, że CabletechURZ0086 pozwala na oglądanie dowolnegoprogramu oraz jednoczesne nagrywaniedwóch innych.[www.cabletech.pl]częstotliwości, dostarcza na rynek międzyinnymi szereg wzmacniaczy VHF/UHF.Wśród wielu tranzystorowych wzmacniaczyHLV jest wzmacniacz dostarczający1500 W mocy w paśmie 2m, oznaczonysymbolem HLV-1500.Urządzeni to, podobnie jak poprzedniemodele o mniejszej mocy, charakteryzujesię zwartą,wytrzymałą i solidną konstrukcją.Układ elektroniczny charakteryzuje siędoskonałą liniowością i ma szereg zabezpieczeń(ochrona przed niedopasowaniem,przeciążeniem, przegrzaniem)Podstawowe dane techniczne: pasmo przenoszenia: 144 – 148 MHz moc wejściowa: 20 W moc wyjściowa: 1500 W 1 dB kompresja: 1480 W sprawność: >70% poziom harmonicznych: –60 dB tłumienie pozapasmowe: –70 dB tłumienie: 20 dB SWR: 1:1,8 napięcie zasilania: 110–260 V, 50/60 Hz temperatura pracy: –10...30°C wymiary: 300×170×470 mm waga: 17 kg[www.beko-elektronik.de]I N F Osię zastosowanym sposobem zasilania – za pośrednictwemportu USB.Występują obecnie w 5 wersjach o zakresie generowanychczęstotliwości od 4–8 GHz (LMS-802) do 10–20 GHz (LMS--203). Zapewniają krótki czas przełączania (100μs) i dużąrozdzielczość częstotliwości (100Hz). Umożliwiają linioweprzemiatanie częstotliwości w pełnym zakresie, jedno- lubdwukierunkowe z okresem od 1 ms do 1000 s.Opcjonalnie mogą być wyposażone w możliwość modulacjiimpulsowej sygnału. Zawierają wewnętrzną pamięć do przechowywaniaparametrów konfiguracyjnych, dzięki czemu sągotowe do pracy z zaprogramowanymi ustawieniami bezpośredniopo włączeniu zasilania. Istnieje możliwość pracyautonomicznej bez komunikacji z komputerem; w takim przypadkuniezbędne jest podłączenie baterii lub zewnętrznegozasilacza.Producent dostarcza graficzny interfejs użytkownika dlasystemu Windows oraz sterowniki LabView i API DLL. GeneratoryLMS są produkowane w aluminiowych obudowacho wymiarach 124×80×40 mm. Mogą znaleźć zastosowaniew testerach ATE, jako przenośne źródła LO oraz w laboratoriach.[www.vaunix.com]Miniaturowy moduł WiFiNa rynku jest dostępny miniaturowy moduł radiowy NanoWiReach SMT o wymiarach 37×20×2,5mm z wbudowanymkontrolerem komunikacyjnym iChip CO2144 i chipsetemWiFi Marvell 88W8686. Urządzenie umożliwia rozszerzeniedowolnych urządzeń wyposażonych w interfejsy UART,SPI, RMII, USB lub LAN o możliwość komunikacji bezprzewodowejw standardzie 802.11b/g i WAN 3G.Może korzystać z anteny wbudowanej lub zewnętrznej. Zawierasprzętowy akcelerator AES, 3DES i SHA.Pracą układu zarządza 32-bitowy mikroprocesor ARM7TDMI.Nano WiReach SMT zapewnia kilka trybów pracy:– mostu LAN-WiFi wykorzystującego bezpośrednie połączenieRMII z kontrolerem MAC lub bezpośrednie połączeniewarstwy fizycznej Ethernet PHY-PHY– mostu Serial-IP umożliwiającego „przeźroczystą” transmisjęsygnałów do 3 Mb/s z interfejsu UART do sieci IP(WiFi, LAN, dialup)– emulacji modemu PPP, pozwalającego na nawiązywaniepołączeń PPP poprzez łącze bezprzewodowe WiFi– routera embedded, przełączającego pakiety pomiędzyprzewodowymi sieciami LAN i bezprzewodowymi WiFioraz połączeniem komórkowym WAN 3G– kontrolera internetowego, umożliwiającego realizacjęusług email, FTP, SSLModuł jest zasilany podwójnym napięciem: 1,2V dla układówwewnętrznych oraz 3,3V dla obwodów I/O. Pobór prąduukłądu wynosi 250 mA prądu w trybie nadawania (przymocy +16 dBm), 190 mA w trybie odbioru i 8mA w trybieoszczędnościowym.[www.connectone.com]Płaskie rezonatory kwarcoweW handlu są dostępne nowe rezonatory kwarcowe dwóchserii XT23 i XT35 firmy Vishay. Ich cechą charakterystycznajest ultra-cienka ceramiczna obudowa SMD o grubości zaledwie0,8 mm (powierzchnia wynosi odpowiednio 3,2×2,5 mmi 5,0×3,2 mm).Są przeznaczone do pracy w odbiornikach GPS, odtwarzaczachaudio i innych przenośnych urządzeniach elektronicznycho dużej gęstości upakowania podzespołów.Zakres częstotliwości wyjściowych układów rozciąga się od12 do 25 MHz, a tolerancja wynosi ±30 ppm w temperaturzeotoczenia +25°C oraz ±50 ppm w zakresie 0...+70°C.Poza rozmiarami obudów, serie XT23 i XT35 różnią się zakresamirezystancji ESR, wynoszącymi odpowiednio 70–100Ω i 70–80 Ω.[www.vishay.com]Świat Radio Luty 20129

Walentynki 2012Pokochaj prenumeratę!Same plusy: start za darmo, późniejdo 50% taniej (patrz str. 12) 80% zniżki na e-prenu-meratę (dostęp przedukazaniem się pismaw kioskach!) krok w stronę Klubu AVT(patrz str. 65i www.avt.pl/klub) rabaty i przywileje KlubuAVT-elektronika (www.avt.pl/klub-elektronika) archiwalia gratis (patrzstr. 12) zniżki nawww.sklep.avt.plKażdy, ktozaprenumeruje„Świat Radio”w lutym br., otrzyma– do wyboru:koszulkęz logo„Świata Radio”lubpłytęM. i A. SikorowskichKate Bush „Director’sCut” (m.in. z piosenką„And So Is Love”)FOTO: SOPHIEA, CC-BYInformację, jaki prezent wybierasz, przekaż nam przed 1 marca – poprzez www.swiatradio.pl/prezent,e-mailem (prenumerata@avt.pl), faksem (22 257 84 00), telefonicznie (22 257 84 22)lub listownie (Wydawnictwo AVT, Dział Prenumeraty, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa)Nie lubisz płacić wszystkiego na raz?Pomyśl o stałym zleceniu bankowym (www.avt.pl/szb)

enumeruj! Prenumerujza darmolub półdarmoJeśli jeszcze nie prenumerujesz ŚR, spróbuj za darmo! My damy Ci bezpłatną prenumeratę próbną od marca 2012 do maja 2012, Ty udokumentujswoje zainteresowanie ŚR wpłatą kwoty 108,00 zł na kolejne 9 numerów (czerwiec 2012 – luty 2013). Będzie to coś w rodzaju zwrotnej kaucji. Jeśli nie uda namsię przekonać Cię do prenumeraty i zrezygnujesz z niej przed 16.05.2012 r. – otrzymasz zwrot całej swojej wpłaty.bezpłatna prenumerata próbna prenumerata 9-miesięczna (VAT 5%)od marca 2012 r. do maja 2012 r. od czerwca 2012 r. do lutego 2013 r.3 x 0,00 zł = 0,00 zł 9 x 12,00 zł = 108,00 złJeśli już prenumerujesz ŚR, nie zapomnij przedłużyć prenumeraty! Rozpoczynając drugi rok nieprzerwanej prenumeraty ŚR nabywasz prawa do zniżki.W przypadku prenumeraty rocznej jest to zniżka w wysokości ceny 2 numerów. Rozpoczęcie trzeciego roku prenumeraty oznacza prawo do zniżki o wartości 3 numerów,zaś po 3 latach nieprzerwanej prenumeraty masz możliwość zaprenumerowania ŚR w cenie obniżonej o wartość 4 numerów. Jeszcze więcej zyskasz, decydującsię na prenumeratę 2-letnią - nie musisz mieć żadnego stażu Prenumeratora, by otrzymać ją w cenie obniżonej o wartość aż 8 numerów! Więcej - po 3 latach nieprzerwanejprenumeraty upust na cenie prenumeraty 2-letniej równy jest wartości 10 numerów, a po 5 latach zniżka osiąga wartość 12 numerów, tj. 50%!ceny prenumeraty (VAT 5%, standardowa cena prenumeraty rocznej – 132,00 zł)okres dotychczasowej nieprzerwanej prenumeratyrok 2 lata 3 lata lub 4 lata 5 i więcej latrocznej 120,00 zł (2 numery gratis) 108,00 zł (3 numery gratis) 96,00 zł (4 numery gratis)2-letniej 192,00 zł (8 numerów gratis) 168,00 zł (10 numerów gratis) 144,00 zł (12 numerów gratis)PAMIĘTAJ ! TYLKO PRENUMERATORZY * ) : otrzymują 80% zniżki przy zakupie równoległej prenumeraty e-wydań (patrz str. 10) mogą otrzymywać co miesiąc bezpłatny numer archiwalny ŚR! (zamawiając dowolne z dostępnych jeszcze wydań sprzed stycznia 2011 r. – otrzymasz je wrazz prenumeratą; zamówienie możesz złożyć mailem na nasz adres prenumerata@avt.com.pl) zostają członkami Klubu AVT i otrzymują wiele przywilejów oraz rabatów*) nie dotyczy prenumerat zamówionych u pośredników (RUCH, Poczta Polska i in.); nie dotyczy bezpłatnych prenumerat próbnych.CENY PRENUMERATY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ (prenumerata e-wydań, 23% VAT)6-miesięczna 12-miesięczna 24-miesięcznastandard 51,60 zł 90,00 zł 164,00 złdla prenumeratorów 10,00 zł 18,00 zł 32,80 złCz³onkom Polskiego Zwi¹zku Krótkofalowców oferujemy 12-miesiêczn¹ prenumeratêze specjalnym rabatem 40%, czyli za 86 z³Prenumeratê zamawiamy:Najprościejdokonuj¹c wp³atyNajłatwiejNajwygodniejwype³niaj¹c formularz w Internecie(na stronie www.swiatradio.com.pl)– tu mo¿na zap³aciæ kart¹,wysy³aj¹c na numer 0663 889 884 SMS-a o treœci PREN– oddzwonimy i przyjmiemy zamówienie (koszt SMS-a wg Twojej taryfy),przesy³aj¹c (faksem lub poczt¹) wype³niony formularz ze strony 55 tego numeru ŒR,zamawiaj¹c za pomoc¹ telefonu, e-maila, faksu lub listu.Dzia³ Prenumeraty Wydawnictwa AVT, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa,Faks: 022 257 84 00, tel.: 022 257 84 22, e-mail: prenumerata@avt.com.pl

WYWIADProducent anten radiokomunikacyjnychRozmowa z szefem firmy MITCOM – Electronic Ltd20 lat MITCOM – Electronic LtdMITCOM – Electronic Ltd z Żukowa k. Gdańska to europejski producenturządzeń elektronicznych oraz szerokiej gamy anten radiokomunikacyjnychstosowanych w łączności profesjonalnej i amatorskiej.Na temat działalności firmy i oferowanych wyrobów oraz usług rozmawiamyz panem Ireneuszem Wszelakim – szefem firmy, inżynierem,konstruktorem, zamiłowanym radioamatorem oraz krótkofalowcem od30 lat – SP2TFU.wej staliśmy się firmą produkcyjną,oferującą własną technologię.Zakupiliśmy jedną z pierwszychw Polsce linii montażowych SMD(było to wówczas dość nowym tematem).Jak na tamte czasy dysponowaliśmybardzo nowoczesnymi drogim parkiem maszynowym,co pozwoliło podjąć produkcjęseryjną w nowej technologii montażupowierzchniowego. Za tymposzły nowe projekty i pomysły.Wiele firm zlecało nam wykonaniemontażu, ale i opracowanie dlaswoich potrzeb nowych projektówz dziedziny elektroniki przemysłoweji radiokomunikacji. Zaczęłyteż powstawać produkty rodzime:szeroka gama zasilaczy, UPS-ówi anten dla telefonii komórkowej,radiokomunikacji profesjonalneji amatorskiej oraz systemów nawigacjiGPS.Na przestrzeni 20 lat działalnościnaszej firmy powstały setki wspa-Redakcja: Kiedy powstała firmai jak zmieniał się profil jej działalnościprzez ostatnie lata?Ireneusz Wszelaki: Firma powstaław 1990 roku jako przedstawicielniemieckiej firmy elektronicznejBKL Electronic GMBH. Z początkuzajmowaliśmy się sprzedażą częścii urządzeń telekomunikacyjnych.Współpracowaliśmy w tym sektorzez wieloma – wówczas jeszczeobecnymi na naszym rynku– firmami, takimi choćby jak: UNI-MOR, DIORA, DIOTECH, RAD-MOR. Niestety część z nich nieprzetrwała transformacji polskiejgospodarki, co jest ogromną stratą.Spowodowało to, że wspanialiinżynierowie i technicy, zatrudnieniwcześniej w tych zakładach,zaczęli zasilać szeregi prywatnychfirm, w tym także naszej. Dziękitym zmianom kadrowym od1995 roku zaczęliśmy przekształcaćsię i ostatecznie z firmy handloniałychprojektów i produktów,cenionych w branży za nowatorstwotechnologiczne. Niestety, ekspansjaAzji na Europę, w tym i naPolskę, spowodowała, że masowaprodukcja elektronicznych urządzeńpowszechnego użytku w krajuprzestała być opłacalna. Musieliśmywięc ewoluować i skupić sięna nowych opracowaniach, kładącjednocześnie nacisk na podnoszeniejakości naszych produktóww stosunku do tych azjatyckich.W 2007 roku zdecydowaliśmy sięna zawężenie produkcji do antenkomunikacyjnych. Rozpoczęliśmysukcesywne wprowadzanie nowatorskichrozwiązań konstrukcyjnychopartych na jeszcze wyższejjakości komponentów, wykorzystującychnasze wieloletnie doświadczeniaw łączności profesjonalneji amatorskiej oraz znajomośćpotrzeb klientów. Staraliśmysię wypełnić lukę pomiędzy bardzotanimi, ale słabej jakości produktamiz Azji oraz dobrymi, aledrogimi produktami renomowanychfirm radiokomunikacyjnychz Japonii czy USA. Naszą ideą stałosię zaoferowanie klientom produktówtrwałych i wysokiej jakości,jednak często tańszych od tychdostępnych już na rynku.Z biegiem czasu narodziła się teżgrupa produktów z linii Professionaldla klienta szukającegoczegoś naprawdę wyjątkowegopod względem jakości, czego niejednokrotnienie można znaleźćw ofertach nawet znanych, renomowanychfirm. Dzisiaj proponujemyzatem dwa rodzaje produktów:Standard (wytwarzanew oparciu o znane, klasyczne, alewysokiej jakości tworzywa i materiały)oraz wspomnianą klasę Pro(gdzie warunki dyktuje nie cena,a jakość).Obecnie unijne ułatwienia w handlui możliwość tworzenie nowychoddziałów firmy w Europie sprzyjająrozwojowi i pozyskiwaniemnowych rynków, nie tylko dosprzedaży, ale i rynku materiałowegoczy nowych podwykonawców.Skorzystaliśmy z tego w 2009roku nawiązując kontakty w WielkiejBrytanii i rejestrując tam swojądziałalność jako spółka Ltd z siedzibąw Londynie.22Świat Radio Luty 2012

WYWIADProducent anten radiokomunikacyjnychIW: Większość rozwiązań konstrukcyjnychi produktów to naszamyśl techniczna. W procesiekonstrukcyjnym, o czym już mówiłem,wykorzystujemy własnedoświadczenia, obliczenia i programy.W ciągu 20 lat działalnościfirmy opracowaliśmy blisko 2000różnych projektów, z czego około¼ trafiło do masowej produkcji seryjnej.Daje to ogromny potencjałwiedzy, doświadczenia i praktyki.Oczywiście produkty bywają podobnedo siebie z racji funkcjonalnych:koła też nie udało się niczymzastąpić, więc koło takie czy inne– pozostaje kołem. Jak każda firmacenimy sobie ciekawe rozwiązaniakonkurencji – mogą one stanowićinspiracje do powstania czegośnowego i ciekawego. Jesteśmy jednakprzeciwni wszelkiego typupodróbkom i dalecy od kopiowaniaproduktów innych firm – pozostawiamyto tzw. „specjalistom”z Azji.Red.: Jak wygląda Wasza współpracaz firmami radiokomunikacyjnymi,krótkofalowcami czy pismamibranżowymi?IW: No cóż, dziś, w dobie Internetu,znacząco zmieniły się sposobyhandlu i współpracy. Na początkunaszej działalności rzeczywiściewspółpraca z pismami branżowymii firmami handlowymi jako etapempomiędzy producentem, sklepamii odbiorcą końcowym byłabardziej zwarta. Klient szukał produktówpoprzez pisma branżowei sklepy, często więc publikowaliśmyreklamy nowych produktówna łamach pism, tym bardziej, żewtedy byliśmy firmą mało znaną.Obecnie czasy się zmieniają, jestspora konkurencja na rynku, klientszuka najlepszej oferty w Internecie,nie wychodząc z domu. To powoduje,że firmy chcące być maksymalniekonkurencyjne cenowokierują swoja ofertę poza pośrednikami,bezpośrednio do odbiorcówkońcowych, i budują sprzedażelektroniczną. W ten sposób wielefirm czysto handlowych, pozbawionychodpowiednich marży, poprostu znika z rynku. Nieco inaczejma się to w przypadku tych,którzy oferują nie tylko sprzęt, alei profesjonalny montaż – z takimibardzo chętnie współpracujemy.Tutaj klient oczekuje zarówno towaru,jak i usługi. Myślę że natym poziomie współpraca ma dużeszanse dalszego rozwoju i chętnietaką podejmujemy.Red.: Jakie nowe wyroby pojawiąsię w Waszej ofercie w 2012 roku?IW: Nieustannie pracujemy nadpodnoszeniem jakości naszychproduktów i co za tym idzie niektórekonstrukcje są modyfikowane.Nieustannie powstają teżnowości. Przyczyniają się do tegosami klienci, którzy podsuwająnam wiele ciekawych sugestii.Pewne modyfikacje będą dotyczyćanten bazowych GP i antenmobilnych. Od stycznia 2012 masię pojawić w ofercie także specjalny,elektroniczny rozdzielnikoraz sumator antenowy, przełączanyautomatycznie, a nie ręcznie.Pracujemy też nad zestawemmodyfikacyjnym do urządzeńCB grupy Uniden-a. Co jeszczew 2012 roku się pojawi – zobaczymy,mamy sporo ciekawychpomysłów.Red.: Dziękuję za rozmowę i proszęna zakończenie powiedzieć,czego należy życzyć firmie na kolejne20-lecie działalności?IW: No cóż, miejmy nadzieję, żeprzetrwamy kryzysową zawieruchęw Europie, a klienci doceniąnasz zapał i jakość naszychproduktów. Zapewne dzięki temupowstanie jeszcze wiele ciekawychprojektów. Osobiście życzyłbymnie tylko naszej firmie, ale i wszystkimPolakom, więcej wiary w rodzimyprzemysł i rodzime technologie.Doceniajmy inicjatywę polskichfirm, wiedzę i doświadczenienaszych inżynierów, starajmy sięich wspierać, wspierając tym samymnaszą gospodarkę. Myślę,że to byłyby najlepsze życzeniaw obecnym, dość trudnym czasie,nie tylko dla nas, ale dla wielu polskichfirm.Dziękuje za rozmowę i pozdrawiamczytelników „Świata Radio”.Z Ireneuszem Wszelakim SP2TFU,prezesem MITCOM-ElectronicLtd rozmawiałAndrzej Janeczek SP5AHTREKLAMA26Świat Radio Luty 2012

SP4Z: Pierwszy trasceiver to Swan--500, chyba w roku 1988, późniejIC-737A w 1994 roku. W międzyczasiedoszedł IC706MK2G, a ostateczniezakupiłem na Ebay dwaużywane FT1000MP i doposażyłemje w filtry CW i SSB. Do łącznościlokalnych na UKF służy starypoczciwy Kenwood TM-241A. Zdecydowanienajmocniejszą stronąjest mój system antenowy złożonyz wieloelementowych anten kierunkowychtypu Yagi na 3 masztachod radiostacji wojskowychR104 z adaptowanymi do naszychcelów porządnymi obrotnicami odradiolinii.Red.: Czy lubisz także konstrukcjeHM?SP4Z: Lubię – wszystkie swojeanteny i pozostały sprzęt stojącywokoło transceiverów wykonałemsamodzielnie. Często z nostalgiąwspominam swój pierwszy nadajnik(nadal sprawny). Poświęconegodziny na wykonanie anteny,sterownika, filtra, interfejsu, czyinnych elementów automatyki, zainstalowanieoprogramowania nakomputerze i potem sprawdzenie,że to działa i usprawnia obsługęradiostacji, przynosi naprawdędużo satysfakcji.Red.: Czy aktualne przepisysprzyjają rozwojowi krótkofalarstwa?SP4Z: I tak, i nie. Z jednej stronyUKE poczynił wiele uproszczeńw administrowaniu dokumentamico do składania wniosków, ujednoliceniaegzaminów, ale też utrudniłżycie tym, co chcą się reaktywować,a zagubili świadectwo uzdolnieniai muszą teraz przystąpićponownie do egzaminu. Z koleibardzo niekorzystne dla nas sązapisy Ministerstwa Środowiska,wymagające wykonanie całkiemniepotrzebnych pomiarów i opracowańo polach elektromagnetycznychnaszych instalacji antenowychna równi z użytkownikamikomercyjnymi fal radiowych. Jestto dla środowiska radioamatorówbardzo krzywdzące, zwłaszcza dlamłodych stażem i wiekiem krótkofalowców.Sam byłem uczestnikiemakcji, aby wspomnianeministerstwo przesunęło w zapisachniekorzystnej dla nas ustawyinstalację radioamatorskiej radiostacjido systemów laboratoriówdoświadczalnych, bo tak z nami jestnaprawdę. Nie emitujemy praktycznietransmisji ciągłej i używamynieszkodliwych fal radiowycho częstotliwościach nieprzenikającychorganizmów ludzkich. Takżeprawo budowlane i „widzimisię”zarządów spółdzielni mieszkaniowychnie pomaga krótkofalowcom,zwłaszcza mieszkającym w budynkachwielorodzinych.Praca w CQWW SSB 2010 z radiostacji SP4Z w kategorii MultiOperatorRed.: Jaki polecasz sposób naprzyciągnięcie młodzieży do krótkofalarstwa?SP4Z: Nie ma prostego sposobu.Każdy z potencjalnych przyszłychkrótkofalowców ma pewne predyspozycjei zainteresowania.Obecnie w przypadku szkoły najlepszywiek to 11–14 lat i tu sięnic nie zmieniło. Wiemy dobrze,że króluje teraz wśród młodzieżymoda na dobry komputer, „wypasionąkomórę”, nie wspominająco konsumpcyjnych postawachmłodej generacji. Ale to przeminiei każdy stanie na progu życia zawodowego.I tutaj dużą rolę odegraćmogą media i rodzice, aby pokazaćw nich zalety naszego hobby,że jest to miejsce na wszechstronnyrozwój, miejsce na zabicienudy i poczucia braku perspektyw.Szkoda, że zniknęło tyle klubówkrótkofalarskich. Wg mnie, jakonauczyciela zawodu, nasze hobbyjest najbardziej technicznym i nowoczesnymhobby, jakie możnasobie wyobrazić. Do czego zmierzam?Krótkofalarstwo to wiedzaz dziedziny elektryki, elektroniki,informatyki i komputerów. Dodatkoweatuty to nauka języków obcych,zainteresowanie matematykąi fizyką, geografią i astronomią.Radionawigacja, profesjonalne systemyi sieci radiokomunikacyjne todalszy etap. Uprawianie krótkofalarstwasprzyja dbałości o poprawnyjęzyk ojczysty w mowiei piśmie, to kultura słowa i przełamywanieoporów w kontaktachmiędzy ludźmi. Wizytówką krótkofalowcajest jego osobisty, jedyny,niepowtarzalny znak wywoławczy.Zainteresowanie światem,kulturami obcych krajów to kolejnyimplus do uprawiania krótkofalarstwa.Chciałbym, aby kontaktz krótkofalarstwem nie kojarzył sięmłodzieży z tymi, co titają i mająsłuchawki na uszach, ale był dlanich inspiracją kariery zawodowej,wyboru szkoły technicznej, pójściana studia inżynierskie, aby zawód,który zdobędą, był poparty pasją.W moim życiorysie miało i nadalma to miejsce. Życzę Wam tego,młodzi Czytelnicy, z całego serca!Wiesław SP4Z przed swoim zestawem masztów i anten kierunkowychRed.: Dziękuję za rozmowę i życzęwielu sukcesów, zarówno w pracyna pasmach, jak i w szkoleniumłodzieży.SP4Z: Również dziękuję za rozmowęi pozdrawiam Czytelników„Świata Radio”.Z Wiesławem Kosińskim SP4ZrozmawiałAndrzej Janeczek SP5AHTŚwiat Radio Luty 201231

TESTYTransceivery HF+VHFTransceiver KF i 50 MHzTen-Tec EagleNajnowszą radiostacją firmy Ten-Tec jest Eagle; model ten oznaczono również numerem 599, którymożna uznać za najbardziej właściwy, biorąc pod uwagę duże poważanie, jakim cieszy się Ten-Tecwśród społeczności CW.Ten-Tec Eagle widziany z przoduEagle jest transceiverem na pasmaKF i 50 MHz, zasilanym napięciem12 V, dysponującym mocą wyjściową100 W. Ma niewielkie wymiary,jest stosunkowo lekki i polecanydla operatorów, preferujących radiostacjęwysokiej jakości, z płytączołową nieprzeładowaną rzadkoużywanymi szczegółami. Skoncentrowanosię raczej na funkcjonalnościniż na szczegółach, przewidzianezostały jedynie kluczowefunkcje. Wielu operatorów doszłodo przekonania, że nigdy nie używająwiększości tych „dzwonkówi gwizdków”, które można znaleźćw nowoczesnych radiostacjachi wolą oni właściwie zaprojektowanyzestaw kluczowych, podstawowychfunkcji.Podstawowe funkcjePrzy wymiarach 216 mm (szerokość),74 mm (wysokość) i 265 mm(głębokość) oraz ciężarze około3,3 kg, radiostacja jest wystarczającomała i lekka, aby spełniać wymaganiaw większości występującychsytuacji; równocześnie jestwystarczająco duża, aby zapewnićkomfortowe operowanie.Odbiornik pokrywa zakres od 500kHz do 30 MHz i od 50 MHz do54 MHz, podczas gdy nadajnikpracuje wyłącznie w pasmachamatorskich. Przewidziano pełnepokrycie przez VFO pasma5 MHz (60 m) przy wszystkichrodzajach emisji, preferowane sąjednak szybko dostępne kanałydyskretne zapisane w pamięci.Jako standardowe przewidzianojedynie emisje SSB i CW, pracaAM i FM wymaga zainstalowaniadodatkowych roofing filtrów.Przewidziano elementarną transmisjędanych przy zastosowaniuemisji SSB i dostarczeniu do kartydźwiękowej komputera sygnałuwejściowego i wyjściowego audiopoprzez złącze na płycie tylnej.Pasma i emisje są wybierane przezkolejne wciskanie pojedynczegoklawisza.Elementy manipulacyjne na płycieczołowej są łatwo dostępne, niema na niej natłoku przyciskówPoszczególne pokrętła służą doprzestrajania, regulacji wzmocnienianiskiej i wysokiej częstotliwości,regulacji szerokości pasmai przestrajania w granicach pasma.Wszystkie pozostałe funkcje sąuruchamiane przyciskami; dodatkowewspólne pokrętło umożliwiapłynną regulację wybranej funkcji.Wszystkie przyciski mają podwójnedziałanie: uruchamiają funkcjępodstawową, zaś po wciśnięciuprzycisku funkcyjnego, uruchamiająfunkcję dodatkową. Oznaczato, że niektóre funkcje, takiejak ustawienie poziomu mocynadajnika, RIT i ARW, wymagająprocesu kilkustopniowego.Wyświetlacz jest jednobarwnyw technologii LCD. Jest on wyraźnyi jasny, z szerokim kątem obserwacji,zapewnia doskonałą widzialnośćprzy jaskrawym oświetleniui przy bezpośrednim świetlesłonecznym, w przeciwieństwie dowielu innych technologii wyświetlaczy.Jasność tła jest w pełni regulowana.Przewidziano odrębnąregulację tła dla barwy czerwonej,zielonej i niebieskiej, co daje szerokiemożliwości wybrania kolorutła. Wyświetlacz zawiera pojedynczywskaźnik paskowy o małejjrozdzielczości. Wskaźnik działajako S-meter przy odbiorze, przynadawaniu pokazuje współczynnikfali stojącej widziany przezstopień mocy, co daje użytecznąinformację, czy automatycznaskrzynka antenowa (jeśli jest zainstalowana)wymaga dostrojenia.Nic poza tym nie jest wskazywane,jak na przykład aktualny poziommocy nadajnika. Częstotliwościobu VFO, A i B, są pokazanez rozdzielczością określoną przezustawiony skok strojenia, którymoże nawet wynosić 1 Hz.Na płycie tylnej znajduje się pojedynczezłącze antenowe, złączepomocnicze DIN, pojedynczegniazdo typu jack dla klucza,gniazdo zewnętrznego głośnika,dwa pomocnicze gniazda zasilaniaoraz port USB. Nie przewidzianooddzielnej anteny odbiorczej,często używanej na niższych pasmach,lecz notatka aplikacyjnana stronie internetowej Ten-Tecadaje wskazówkę, jak połączyćdrugi odbiornik lub zewnętrznyeliminator zakłóceń z wejściemradiostacji Eagle. Wymaga to pewnychwewnętrznych modyfikacjioraz wywiercenia otworów. Złączepomocnicze DIN jest używanejako dodatkowe wejście/wyjściesygnału akustycznego, do funkcjiPTT i do sterowania wzmacniaczemliniowym. Gniazdo kluczaautomatycznie akceptuje dołączeniewtyku stereo dla manipulatorasterującego wewnętrznymkluczem elektronicznym, jak teżwtyku mono dla zewnętrznegoukładu kluczującego. Ścieżka PTTna złączu pomocniczym dublujerównież wejście kluczowania przyCW, pozwalając na równoczesneużywanie wewnętrznego kluczaelektronicznego i zewnętrznegosygnału kluczującego, jak na przykładnadawania z komputera tekstówpodczas zawodów.Port USB ma dwojakie zastosowanie:po pierwsze do zewnętrznegosterowania radiostacją bądź przekazywaniaz radiostacji danychdo programu logowania, oraz podrugie do aktualizacji fabrycznegooprogramowania. Niezbędneoprogramowanie i sterownikimogą być ładowane ze strony internetowejfirmy Ten-Tec. Sygnałakustyczny nie jest dostępny poprzezport USB. Ostatnie egzemplarzeprodukcyjne (późniejsze32Świat Radio Luty 2012

TESTYTransceivery HF+VHFMocwyjściowaCWPomiary nadajnikaOffset częstotliwościSzumy fazowe przemiany zwrotnejPasmo 21 MHz Pasmo 1,8 MHz1 kHz -119 dBC/Hz -127 dBC/Hz2 kHz -117 dBC/Hz -128 dBC/Hz3 kHz -118 dBC/Hz -128 dBC/Hz5 kHz -123 dBC/Hz -130 dBC/Hz10 kHz -131 dBC/Hz -135 dBC/Hz15 kHz -134 dBC/Hz -137 dBC/Hz20 kHz -136 dBC/Hz -138 dBC/Hz30 kHz -138 dBC/Hz -139 dBC/Hz50 kHz -139 dBC/Hz -141 dBC/Hz100 kHz -139 dBC/Hz -143 dBC/Hz200 kHz -139 dBC/Hz -143 dBC/HzCzęstotliwośćHarmoniczneProdukty modulacjiskrośnejtrzeciegorzędupiątegorzędu1,8 MHz 97 W -60 dB -30 dB -45 dB3,5 MHz 101 W -62 dB -32 dB -49 dB5 MHz 102 W -65 dB -32 dB -51 dB7 MHz 106 W -70 dB -30 dB -48 dB10 MHz 107 W -58 dB -28 dB -45 dB14 MHz 106 W -62 dB -26 dB -40 dB18 MHz 106 W -62 dB -28 dB -40 dB21 MHz 107 W -61 dB -30 dB -47 dB24 MHz 100 W -75 dB -28 dB -47 dB28 MHz 97 W -60 dB -24 dB -38 dB50 MHz 97 W -66 dB -20 dB -32 dBPoziomy produktów modulacji skrośnej przy nadawaniu podanow odniesieniu do PEP.Tłumienie fali nośnej: > 70 dB, tłumienie wstęgi bocznej dla1 kHz: 70 dB.Pasmo przenoszenia dźwięku w nadajniku dla -6 dB: 300 Hz– 2600 Hz.Zniekształcenia nieliniowe dźwięku w nadajniku: < 1%.Czułość wejścia mikrofonowego: 1 mV dla pełnej mocywyjściowej. Szybkość przełączania nadawanie / odbiór przytransmisji danych: mute-TX 20 ms, TX-mute 10 ms, mute-RX70 ms, RX-mute 1 ms. UWAGA:Podane wielkości sygnału wejściowego dotyczą napięcia nagnieździe antenowym.Jeśli nie podano inaczej, wszystkie pomiary wykonano naUSB przy wyłączonym przedwzmacniaczu odbiornika, przyszerokości pasma 2,4 kHz i roofing filtrze 2,4 kHz.kluczowania poprzez głównegniazdo klucza, lecz jest mniej restrykcyjnyprzy użyciu linii PTT.Podczas wykonywania niniejszegoprzeglądu, autor uaktualniłoprogramowanie firmowe z wersji1.688 do wersji 1.795. Pełne informacjei instrukcje znajdowałysię na stronie internetowejTen-Teca i proces aktualizacji zostałprzeprowadzony bezproblemowo.Nowe oprogramowaniezwiększyło szybkość działaniaukładu dostrajania anteny i międzyinnymi rozwiązało problemynastaw opóźnienia ARW i QSKniezapamiętywanych przy wyłączeniumocy na wyjściu.Przechodząc do ergonomii, to coodpowiada jednym użytkownikom,nie znajduje uznania u innychi autor jest pewien, że sposóboperowania radiostacji Eagle możemieć wiele opinii. Autor ocenia,że dwupoziomowe funkcje przyciskówsą niezręczne w użyciu.Często przycisk funkcyjny mógłbybyć pozostawiony wciśnięty, conie będzie wykryte na pierwszyrzut oka. Efektem będzie wybranieniewłaściwej funkcji. Zmianywszelkich nastaw na płycieczołowej nie są wpisywane dopamięci, dopóki nie upłynie 15sekund od ostatniej zmiany. Jest toakceptowalne, gdy radiostacja jestnie regulowana przez cały czas,lecz jeśli styl operowania obejmujeliczne zmiany nastawy po którychnastępuje wyłączenie urządzenia,większość ostatnich nastaw zostanieutracona.Zdaniem autora sposób strojeniajest niezręczny. Stosunkowozgrubna rozdzielczość przestrajaniapodczas normalnej pracyoznacza częste używanie przyciskuustalającego krok przestrajania,dla przechodzenia międzyszybką nawigacją i precyzyjnymdostrojeniem.Ponieważ przycisk ten ustala pięćróżnych kroków i działa tylkow jednym kierunku, dla zmianyżądanego kroku nieraz wymaganejest pięć naciśnięć przycisku. Brakjest wyraźnego wskazania wyboruniektórych funkcji, takich jakukład automatycznego dostrajaniaanteny czy procesor mowy. Szerokośćpasma musi być ustawianaza każdym razem przy zmianieemisji. Autor być może jest tu zbytkrytyczny, lecz fakt, że ergonomikanie dorównuje znakomitej ogólnejsprawności radiowej, przynosiwstyd wytwórcy.PodsumowanieEagle ma bardzo dobre parametryradiowe, podobnie jak wiele innychradiostacji Ten-Teca, co sprawia,że praca CW jest prawdziwąprzyjemnością. W urządzeniuzastosowano tylko podstawowyzestaw istotnych funkcji, ma ononie przeładowaną prezencję, któraodpowiada oczekiwaniom wieluużytkowników.W opinii autora, niektóre cechymogłyby być usprawnione, byćmoże przez aktualizację oprogramowania.Cena w Wielkiej Brytaniiwynosi 1735 GBP dla wersjipodstawowej lub 1940 GBP dlawersji z układem automatycznegodostrajania anteny (dalszy wzrostceny dotyczy wersji z ogranicznikiemzakłóceń i dodatkowymiroofing filtrami).Uwagi autora dotyczące publikowanychwyników pomiarów.Począwszy od niniejszego przeglądu,rozpoczęto podawanie wartościprzemiany zwrotnej w jednostkachdBC/Hz, które w większościprzypadków odnoszą się do szumówfazowych syntezera zastosowanegojako pierwszy oscylatorlokalny.We wszystkich poprzednich przeglądachdokonywano pomiarówna SSB przy szerokości pasma2,4 kHz. W ostatnim czasie dokonywanopomiarów na CW przyszerokości pasma 500 Hz, co byłobardziej stosowne dla małych odstępówczęstotliwości.Aktualna szerokość pasma jestzazwyczaj podana w tabelachwyników lub przytoczonaw tekście. Wyniki przy 500 Hzsą o 7 dB wyższe od wynikówprzy 2,4 kHz. W celu porównaniawartości szumów fazowychpodanych w dBC/Hz z dawniejszymiwynikami pomiarów, należyodjąć 34 dB od danych dla2,4 kHz bądź odjąć 27 dB dla danychdla 500 Hz. Dla przykładu– 130 dBC/Hz odpowiada zakresowidynamiki przemiany zwrotnej96 dB dla pasma 2,4 kHz lub103 dB dla pasma 500 Hz.We wszystkich poprzednich przeglądach,przechwyt trzeciego rzęduoraz ograniczony modulacjąskrośną dwutonowy zakres dynamikipomierzone były na SSBprzy szerokości pasma 2,4 kHz.Ten sposób pomiaru przy szerokimodstępie jest kontynuowanydla umożliwienia porównania wynikówz poprzednimi pomiarami,lecz obecnie publikowane są danedotyczące bliskiego odstępu, przyszerokości pasma 500 Hz na CW.Przechwyt trzeciego rzędu jestniezależny od szerokości pasmai jeśli nie występuje wpływ innychczynników, dla obu szerokościpasma uzyskuje się takie samewyniki.Zakres dynamiki przy szerokościpasma 500 Hz będzie około 4 do5 dB wyższy niż uzyskany dla szerokościpasma 2,4 kHz.Peter Hart G3SJXZ „RadCom” 8/2011 tłumaczyłKrzysztof Słomczyński SP5HS36Świat Radio Luty 2012

PrzemiennikiŁĄCZNOŚĆLista stacji z ważnym pozwoleniem (nr 68) – stan na 15.12.2011Polskie stacje przemiennikowePasmo 2 m – lista stacji z ważnym pozwoleniemLp. Znak Kanał LOC Miejscowość Adres Użytkownik / właściciel Operator odpow. Data ważności1 SR1D 145,6125 JO72IR Dębno Piłsudskiego 10 SP1KEN LOK Szkoła SP3DRY 03.07.20132 SR1G 145,6250 JO74SE Kołobrzeg Węgorzowa 8 Józef Macko SP1LJQ 12.11.20123 SR1K 145,7000 JO73MI Stargard Szcz. I Brygady 35 Moskal Waldemar SP1WSW 22.12.2013 82,5 Hz4 SR1L 145,6625 JO73LA Lipiany Szkolna 17 Klub LOK SP1KZO SP1RWU 09.12.2014 123 HzSQ1DNR5 SR1N 145,6750 JO84CF Koszalin E. Plater 2A Środ. Pomorski OT OPZK SP1MHY 18.09.2015(22)6 SR1P 145,7250 JO84IL Koszalin Postomino 64 OT PZK Koszalin SP1II 14.07.20167 SR1S 145,7750 JO73GL Szczecin Wiosny Ludów 30 ZOTPZK – Szczecin SP1XNA 15.12.2020. wy 77,0 Hz8 SR1W 145,6125 JO73DV Świnoujście, Chrobrego 18 Robert Zaskowski, Józef SP1TMA 22.12.2014 82,5 HzGacek9 SR1Z 145,6375 JO73II Kołowo Czarnowo ZOT Szczecin SQ1DNU 23.05.2011 82,5 + 1750 Hz##10 SR2B 145,7500 JO83XC Bydgoszcz Brzozowa 38 ZO PZK Bydgoszcz SP2BZW 29.05.201611 SR2C 145,6000 JO94FL Gdynia Chwarznieńska 136/138 Michał Lewczuk SP2XDM 31.12.2013 94,8 Hz12 SR2G 145,7000 JO94HI Gdańsk Długie Ogrody 24 TSK Rzęsna 1, 80716 SQ2EEQ 14.06.2015Gdańsk13 SR2J 145,7250 JO82WW Jabłowo Pałuskie Wieża p.poż Grzegorz Łabęcki SQ2WLO 09.12.201514 SR2K 145,7125 JO93HA Toruń Grudziądzka 57A Toruński k.k. SP2PMK SP2AQB 22.03.2016 88,5 Hz15 SR2M 145,7375 JO92MP Włocławek Toruńska 62 Klub SP2YOF SP2OFF 24.02.201316 SR2T 145,7750 JO93IA Toruń Ligi Polskiej 5 ZOT PZK nr 26 SP2FMN 09.03.201317 SR2U 145,7000 JO83XC Bydgoszcz Seminaryjna 3 Akad. Klub Kr. Uniw. SP2AGX 12.04.2015 67 HzTechn.Przyr.18 SR2W 145,6000 JO92MP Włocławek Słowackiego 4 Klub SP2YOF SP2OFF 01.07.201219 SR3G 145,7500 JO72OR Gorzów Wlkp. Walczaka 13 ZT PZK Gorzów SP3CMX 15.02.201620 SR3J 145,6125 JO81SX Jarocin Kościuszki 16a Rad.klub LOK przy JAFO SP3WYP 26.03.2012SP3KOK21 SR3L 145,7750 JO81HU Leszno Armii Krajowej 4 Harc. Klub Krótkof. KWARC SP3HSZ 17.10.2011 ###22 SR3M 145,7500 JO91AR Kalisz Górnośląska 69 Kaliska Grupa KrótkofalowcówSQ3CPY 30.09.201223 SR3N 145,6875 JO83ID Piła Tetmajera 6 OT PZK Piła SP3BIP 31.12.201324 SR3O 145,6000 JO81VP Ostrów Wlk. Szamarzewskiego 2 OT PZK #27 SQ3BYX 10.10.2011 ###25 SR3P 145,6500 JO82LJ Poznań Niezłomnych 1a OT PZK, SP3IYM 19.01.201626 SR3T 145,6375 JO92GA Turek Przemysłowa 1 KK LOK SM. “Tęcza” SP3SLU 21.01.201527 SR3X 145,6750 JO82KL Poznań Szymanowskiego 17 Artur Schreiber, SP3VSS SP3VSS 09.07.2012 110,9 Hz28 SR3Z 145,7125 JO71SW Zielona Góra Osiedlowa 17 Lubuski OT PZK Zielona SP3DFR 04.05.2015Góra29 SR4J 145,6250 JO93XN Wysoka Wieś Dylewska Góra Klub Rodzinny SP4YGS SP4SAS 31.12.201230 SR4M 145,6000 KO03WW Miłki Giżycka 2 ZOT Olszyn SQ4LWO 22.07.201631 SR4O 145,7250 KO03 FU Olsztyn/Rożn. gm. Dywity Klub SP4YTM SP4ERB 31.12.201232 SR4Q 145,6500 KO14GA Olecko Zwycięstwa 27 m 1 Jacek Janczelewski SQ4HSZ 18.06.201533 SR4U 145,7250 KO13ND Białystok Pułaskiego 89 LOK BPZW SP4FKS 14.12.201534 SR5A 145,7000 KO02NG Warszawa Chełmżyńska 180 WOT PZK Warszawa SQ5MX 11,01,201235 SR5N 145,7625 KO12DE Siedlce Chrobrego 7/70 HKK SP5ZGO SP5ITC 23.02.201436 SR5O 145,6750 KO03TB Ostrołęka Kopernika 9 SP5KVW SP5VJE 02.10.2011 ###37 SR5P 145,7250 JO92VM Płock Powst. Stycznia 19 Chorągwia Mazowiecka SQ5EKW 21.11.2015ZHP38 SR5R 145,6000 KO02JD Pruszków - Ks. Józefa 1 Skorek Jerzy SP5IUY 27.02.201639 SR5S 145,6875 KO03AA Szreńsk Stare Garkowo Paszta Wiesław SQ5ABG 20.01.201340 SR5U 145,7750 KO02KE Warszawa Ursus Rynkowa 8 Klub Radioamatorów OSP SR5RDD 12.02.201341 SR5W 145,7500 KO02NG Warszawa Elektroc. Kawęczyn WOT PZK, Warszawa SPQMX 09,11,201542 SR6A 145,6875 JO80RU Brzeg Chocimska 3 Brzeskie Tow Radiot. SQ6ACM 27.08.2014 123 HzDIPOL43 SR6B 145,7625 JO70LX Bogatynia Meteo-Działoszyn SP6PCM K.K. przy Elektr. SP6TRO 27.12.2012Turów44 SR6F 145,7500 JO90BL Opole –G. Anny Wysoka SLR 80 Piastowski Klub Krótk. SP6DVP 27.10.2014 71,9 HzSP6PAZ45 SR6G 145,6250 JO80IU Ślęża - Góra Góra k/Sobótki, PTTK OT PZK, Wrocław SQ6NCZ 17.09.2012 94,8 Hz46 SR6J 145,6750 JO70ST Szrenica – G. Obserw. Uniw. Wrocł. SOT PZK SP6NXR 07.06.201647 SR6K 145,7375 JO80GP Jugów. Rudy Zakł. Uzdatn. Wody Waldemar Chrzanowski SP6EUA 31.10.2011 ###48 SR6O 145,6375 JO80XQ Opole Skautów Opolskich 15 Klub SP6PAZ SP6JU 10.06.201349 SR6R 145,6000 JO81MB Wrocław Jabłeczna 13 OT PZK Wrocław SP6BCC 30.10.2013Świat Radio Luty 201237

9 SR6FG 439.2250 JO81MH Trzebnica Farna Góra SQ6ODL M:21.6.10 M: 6.6.201110 SR7ET 439.200 KO00LK Stopnica Północna 5 Łukasz Kobos SQ7OEB A: 6.7.2011 Kat. 3-ia11 SR7SI 438.8250 JO91IM Sieradz Aleja Pokoju Michał Nawrocki SQ7PGP A: 5.10.2010 M: 6.6.201112 SR8BD 438,875 KO12NB Biała Podlaska SQ8ISJ R:25.9.1113 SR8PU 438,850 KO01XH Puławy Emitel Tomasz Mazur SQ5AGQ A: 26.11.201114 SR8WD 438,9750 KO11SN Włodawa Kamil Bednarczyk SQ8ISJ R. 25.8.1115 SR9SE 439200**JO90NH Będzin Skalskiego 2 SP9XLM Prób z SP7LM 71,9Przemienniki cyfrowe – pasmo 70 cm, czynne i w przygotowaniu1 SR1UVS 439.4125 JO73GL Szczecin Wiosny Ludów OT Szczecin SP1XNA 14.12.2014 SR1SZ2 SR1UVX 439,3875 JO73II Stargard Szcz. SP1XNA L.26.11.2011 SR1UVZ3 439,3125 JO73ii Kołowo SP1XNA L.26.11.20114 SR2UVG 438.6875 JO94GM Gdynia Dom Stud. A.M. Pomorski OT PZK SP2XDM A:25.11.2011 94,8+438,83755 SP4UVD6 SP4UVO7 SR5UVA 439.4375 KO02LF Warszawa Rondo ONZ 1 WOT PZK SP5QWK 29.11.20148 SR5UVR 438.525 KO01NJ Radom SQ5DCP R:19.10.119 SR7UVK 439.1250 KO00IV Kielce Ściegiennego Polski Związek KrótkofalowcówSP7UDB 26.06.201610 SR7UVL 439.4500 JO91RS Łódź Giewont 28 Witold Omiotek SP7WNA R:24.3.10; A: 25.10.201111 SR7UVV 439,4875 JO91RE Bełchatów Góra Kamieńsk SP7WNA R:25.11.201112 SR8UVB 439.4125 KO12JE Łosice/Chotycze RTCN Siedlce/Łosice Kamil Bednarczyk SQ8ISJ 16.12.201513 SR8UVP 439,4625 KO01XH Puławy RTCN Puławy Tomasz Mazur SQ5AGQ A: 25.11.201114 SR8UVW KO11HF Lublin SR8RAU An. 11.07.201115 SR9UVC 439.0000 JN99XX Kraków Działka 186 Adam Świercz SP9HCQ S:20.4.201116 SR9UVM 439.4000 KN09AX Wieliczka Mietniów 70 OT Kraków SQ9OKR A: 15.11.2011 iyi17 SR9UVZ 439.2000 JN99XH Zakopane Gubałówka Małop. OT PZK SQ9OKR R: 5.6.2011Przemienniki – inne pasma – w trakcie załatwiania1 SR1TS 29 670 JO73GX Szczecin OT 14 PZK SP1XNA M: 6.6.20112 SR7TL 29 680 JO91RS Łódź OT PZK SP7MTU R: 28.05.2009 M:6.6.20113 SR7TM 29.660 JO90QP Pabianice Marcin Jaros SQ7HJQ R 08.10.094 SR8TR 29.690 KO10EF Leżajsk Cmentarna CNR SP5PUB SQ8HBT R.07.02.105 SR9LK 1298.500 KN09AX Siercza k/Wieliczki Rafał Piszczek SQ9FQV R:4.8.096 SR5EH 1298.300/28 KO02KB Raszyn Łazy RTCN Grzegorz Maruszewski SP7WOG A:27.10.2011Transpondery – dwukierunkowe, czynne i w trakcie załatwianiaTX1/RX2 lub TX2/RX11 SR3TK 145,7875 / 439,5000 JO82KX Gontyniec Nadl. Podanin KK przy Techn. K. SP3ELD 30.01.20162 SR5WG 145.7875 / 439.5000 KO02NF W-wa Grochów Kinowa 23 Jan Czeladzki SQ5NBR A: 21.10.20113 SR9UVJ 145,7875 / 439,5000 KN09KK .Krynica Jaworzyna Krynicka Tomasz Cisowski SQ9ATC 01.02.3016Transponder jednokierunkowy1 SR3EP 432.6500 JO81SX Siedlemin RX: 144.670/ 1296,550/ 2320,550/ 5765,550/ 10368,550 SP3WYP 19.06.2011Przemienniki ATV – z pozwoleniem i w załatwianiu (zestawienie wstępne)Lp. Znak TX [MHz] RX [MHz] QTH Lokator Właściciel Operator Pozwolenie1 SR9TVA 434,250 + 439.750 1245 / 2370/ 5770 Będzin Wieża JO90NE Stow. Krótk. Zagł. Dąbr. SQ9DVK 16.12.20142 SR9TVC 2300 ??? ??? ??? Stow. Krótk. Zagł. Dąbr. SP9QLU 20.04.083 SP9TVK 1250,000 2350,000 Skrzyczne JO99MQ Stow. Krótk. Zagł. Dąbr. SP9QLU 21.03.20124 SR3TVP 434,250f+439.750v 1256,000 Poznań Perz Konrad SP3HCL 31.12.20035 SR9TVS 1286 10200 2330, 10400 Siemianowice Śl JO90MH ZOT Katowice SP9JCN 20.10.2005 od SP9HQJ6 SR6OTV 1280,000 2340,000 Góra Św. Anny JO60BL Bogdan Kozłub SP6LUV 16.12.2009Przemienniki, których pozwolenia utraciły ważność i nie powiadomiono koordynatorao uzyskaniu przedłużenia pozwolenia, będą po 31.12.2011 traktowane jako nieistniejącei ich kanały będą oferowane nowym wnioskodawcom na podstawie analizy QRG/ LOC1) Listy te zawierają aktualnie ważne pozwolenia na przemienniki, będące w budowie,oraz przemienniki z nieważnymi pozwoleniami2) Proszę o zgłaszanie wszelkich uwag i uzupełnień do powyższych tablic.3) Następne zestawienie będzie przygotowane w styczniu 20124) Kanały dla FM i DV są wspólneZestawił: Koordynator ds. przemienników Zdzisław Bieńkowski SP6LB(e-mail sp6lb@wp.pl)Zgodnie z Zarządzeniem nr 32 Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznejz dnia 13 października 2011 (§ 15 Koordynacja procesu wydawania pozwoleń kategorii5 - bezobsługowych):Koordynacja częstotliwości pracy stacji bezobsługowych, polegająca na przydzialei doborze kanałów częstotliwości dla poszczególnych stacji bezobsługowych w celuich wzajemnie niezakłóconej pracy, jest dokonywana przez Departament ZarządzaniaZasobami Częstotliwości UKEUzupełnienie do artykułu „Optymalna wysokość dla anteny KF” – literatura[1] Kazimierz „Kai” Siwiak, KE4PT, Is There an Optimum Height for an HFAntenna?” QST June 2011, str.33-35[2] K. Siwiak, „Optimum Height for an Elevated HF Antenna.” QEX, May/Jun.2011. www.arrl.org/qex. „This Month In QEX”[3] K. Siwiak, „Optimum Height for an Elevated HF Antenna DUBUS Magazine,vol 39, 3rd Quarter 2010, str. 86-99[4] R.D.Straw, Editor, The ARRL Antenna Book, 21 st Edition. ARRL Bookstoreorder No 9876, The Effects of Ground, Ch. 3[5] Zdzisław Bieńkowski, SP6LB, ,Systemy NVIS ,Świat Radio Maj 2009, str.38-40[6] R.D.Straw, Editor, The ARRL Antenna Book, 21 st Edition. ARRL Bookstore.Terrain Analysis Program HFTA, na CD[7] K.Siwiak, KE4PT,”You Can Enjoy DXing with a Modest Station,” CQ AmateurRadio, Nov 2010, pp 46-48[8] K. Davies, Ionospheric Radio Propagation.National Bureau of StandardsMonograph 80, Washington DC. 1965Świat Radio Luty 201241

ŚWIAT KF/UKFWydarzeniaWyprawy DX-owe w 2011 rokuPolacy na ekspedycjach DX-wychJedną z ciekawszych dziedzin, którymi zajmują się krótkofalowcy, sąekspedycje radiowe i wyprawy DX-we. Przypominamy kilka z nich, jakiemiały miejsce w ubiegłym roku z udziałem polskich krótkofalowców.4. 2001 r. Svalbard (praca w grupiemiędzynarodowej z wyspyPrins Karls Forland EU-63 podznakiem JW0PK – wyprawa nagrodzonaprzez IOTA)5. 2009 r. Fidżi (praca wraz z JackiemSP5EAQ; 3D2KJ)6. 2011 r. West Kiribati (wraz z JackiemSP5EAQ, praca pod znakiemT30RH)Szczegółowy opis siódmej wyprawyi pracy pod znakiem H40KJjest zamieszczony na dalszychstronach ŚR.Wszystkie łączności są już naLoTW, a karty QSL są rozsyłane odpołowy stycznia 2012 (QSL manageremjest Marek SP7DQR).W tym samym czasie, kiedySP5DRH kończył swoją ostatniąwyprawę, ruszyły dwie kolejneekspedycje z udziałem innych kolegówSP, do Gwinei 3XY1D i naKaraiby PJ5.3XY1DW dniach od 18 październikado 1 listopada grupa pod wodząSigiego DL7DF w składzie: GeorgJacek SP5DRH/H40KJH40KJW ubiegłym roku Jacek SP5DRHpo raz kolejny nadawał z Pacyfiku.Tym razem przebywając na PigeonIsl. z archipelagu Reef Islands,Tomotu Province, używajął znakuH40KJ.To drugie jego podejście do aktywnościz Pigeon Island (OC-065),Temotu Province. Rok temu zawiodłypołączenia lotnicze, tym razemdopisało szczęście.Jacek jest fanem i zarazem specjalistąod pasma 160 m i nic dziwnego,że głównym jego celem byłyłączności z Europą na 160 m, aleniezłe warunki na 10 i 12 m spowodowały,że sporo czasu poświęciłrównież na te pasma. Łącznieprzeprowadził 5265 QSO, w tym4634 na CW i 624 na RTTY. Na SSBzaliczył tylko 7 QSO na wyraźneprośby kilku stacji skierowanychdo niego, jeszcze przed wyjazdemna wyprawę. Sprzęt używanypodczas wyprawy to pionowedipole i transceiver Elecraft K3 zewzmacniaczem Tokyo High Powero mocy wyjściowej 600 W.Przy okazji warto przypomniećsześć wcześniejszych wyprawDX-wych Jacka SP5DRH/3D2KJ/T30RH/H40KJ.1. 1988 r. Svalbard (SP5DRH/JW)2. 1991 r. Mongolia (praca wrazz Piotrem SP5PB; JT1/SP5DRH)3. 2000 r. Svalbard (praca w międzynarodowejgrupie pod znakiemJW7M)Team 3XY1D (od lewej): Frank DL7UFR, Leszek SP3DOI, Georg DK7LX, Wolf DL4WK,Janusz SP3CYYStawianie pierwszych anten42Świat Radio Luty 2012

Janusz SP9YI/mmjuż za sobą kursy i egzaminy radiooperatoraw służbie morskiej,ale sprawy łączności radiowej traktowałemraczej jak zło konieczne,a czerpanie z niej zadowolenia byłopoza moim wyobrażeniem. Trzebaprzecież dodatkowo wyposażyćjacht, a to kosztuje, i to niemało. Poco mi wydatki! Tylko dlatego abyusłyszeć, odebrać i nadać kilka literi cyferek? Ale kolega „zimna wódka”nie odpuszczał. Poznał mniez Grzegorzem SP9BZM i po kilkulatach obaj zrobili ze mnie krótkofalowca,co do pewnego stopniadeterminuje moje życie do dziś.Przyszedł wreszcie dzień kiedypo prawie 3 latach od zakupuwspaniały jacht „Bona Terra” spłynąłna wodę i się zaczęło… Wiedziałemjuż wtedy, że musi na nimbyć amatorska radiostacja. Mojeradiowe doświadczenie „energetykaod kilowoltów” było jeszcze zbytmałe, ale od czego koledzy! GrześSP9BZM zajął się instalowaniemtego, co potrzebne. Pamiętamy obaj,jak siedząc we włoskim Trieściekombinowaliśmy z antenami, cow plątaninie jachtowego olinowanianie jest rzeczą prostą. Wreszciejest ! Pierwsza łączność z pokładu„Bona Terry” była – pamiętam jakdziś – w paśmie 10 m!Po latach z pamięci ulatują jużczasem znaki, ale ludzi i sytuacjewryły się w pamięć.Kiedy na Korsyce siedziałempod tentem w błogim ciepełkui zastanawiałem się, jak usprawnićmoje anteny, poznałem Anglika,skrzypka z filharmonii, któryzainteresowany „druciarnią”, zeskrzypcami pod pachą bez ceregielizapytał, w czym może mi pomóc.Nie wymieniliśmy wtedy kart QSL.Jego wpisu w dzienniku jachtowymteż już nie ma, ale w pamięcipozostał.Krótkim falom zawdzięczamwiele innych wspaniałych chwil,a czasem nawet ratowanie skóry,tak jak to było w Mar del Plata.Ktoś z załogi palnął przy odprawie,że płyniemy na Falklandy. Niezdążyłem zareagować, kiedy robiącyodprawę wstał z miną niepozostawiającązłudzeń oświadczając,że nie da odprawy, ponieważjej (wg argentyńskiego prawa) niepotrzebuję. Potrzebowałem! I tojak! Groziła mi konfiskata jachtu zaprzekroczenie terminu przebywaniana terytorium Argentyny! Niepomogły błagania, wyjaśnieniai próby przekupstwa. SyndromFalklandów dla marynarki argentyńskiejto gorsze niż dżuma!Kiedy w beznadziejnej bezsilnościsiedziałem na ławeczce gapiącsię na pole antenowe „Navalu”,pokazałem na jedną z nich, mówiącdo kolegi, ze chciałbym takamieć w swoim ogródku, zatrzymałsię i zagadnął do nas eleganckioficer w stopniu odpowiadającymnaszemu komandorowi. Szybkookazało się, że w wolnych chwilachjako krótkofalowiec korzystaz dobrodziejstw antenowych marynarki.Ma tych chwil niewielez racji obowiązków, ale jeszczeprzez kilka dni codziennie na 80metrach wspomagał nas prognoząi dobrymi radami, nie mówiąco tym, że dzięki niemu uniknąłembardzo wielkich kłopotów.Kiedy przez kilka lat „włóczyłem”się jachtem po wodach OceanuPołudniowego, po KanałachPatagonii, wielokrotnie opływającwymarzony „nieprzejednany”w drodze na Antarktydę, przekonałemsię, jak wiele twarzy manasze hobby. Radio umilało czasmorskiej monotonii. Dostarczałoinformacji. Słowem, stało się wręczczymś niezbędnym. Jeden z emerytowanychniemieckich krótkofalowcówwyemigrował na stałe doChile i na jednej z wysp Patagoniiuruchomił radiostację. Pamiętamjego śmieszną ksywkę – „Wild Matilda”.Znali go wtedy wszyscy odMalwinów po Antarktydę bo pośniadaniu, około dziesiątej (LT)rozpoczynał swój „net”, kontaktującze sobą ludzi, prowadzącpozycje jachtów, służąc informacją,pomocą i zwyczajnie umilając czasinteresującą rozmową. Ktoś możezapytać – co to ma wspólnego zesportem, jakim niewątpliwie jestkrótkofalarstwo? Nie znam odpowiedzina to pytanie, ale wiem, żetych chwil spędzonych wtedy przyradiu nie zmieniłbym na wszystkieskarby piratów.Ostatnią z nim łączność miałem12 marca 2008 roku, kiedy to zobowiązałmnie, abym koniecznieodezwał się i podał swoją pozycję.Nie miałem już takiej szansy. Kiedyw listopadzie 2008 wróciłem naAntarktydę w składzie XXXIII PolskiejWyprawy Polarnej, nie byłojuż słychać „Wild Matildy”. Aleja przez pół roku jako HF0APASnawiązałem nowe kontakty i sympatie!Antarktyda zapadła w mojeserce na zawsze i stąd kontrowersyjnabyć może w formie inicjatywajaka jest Arctowski AntarcticAward. Koledzy bardzo starali sięodwieźć mnie od tego pomysłu,ale pomoc przyszła nieoczekiwaniez południa. Gianni I1HYW utwierdziłmnie w przekonaniu, że inicjatywajest warta zachodu. I jest.O ułanie, który nie ma konia,mówi się, że został spieszony. Kiedyja zostałem „spieszony”, niepozostało mi nic innego, jak rozbudowaćswoje królestwo na lądzie.Trochę czasu minęło, zanim sąsiadówprzestały interesować kręcącesię „rurki”. Z czasem zacząłem odkrywaćuroki lądowych wyprawz radiem w plecaku i to nie tylkopo SP. Jako, że nadal mam ochotęzobaczyć, co skrywa horyzont, toV31YI był wstępem do nowegoetapu mojej krótkofalarskiej przygody.Mam nadzieję, że jak w powiedzeniu„niejeden ląd do odkrycia”tak i niejeden DX jeszcze do zrobienia!Vy 73! Janusz SP9YIW tym roku Janusz SP9YI chcewłączyć się „krótkofalarsko” w kilkaspraw. Po pierwsze postanowiłuruchomić wieloletni programdyplomowy Arctowski AnctarcticAward, który ma szansę na rozwój.Aby tchnąć nieco życia w SP9KRTpróbuje zarazić kolegów wsparciemroku Władysława Wagnera.Ponadto organizuje w styczniuwyjazdową ( /mm ) aktywność klubowąspod znaku SN2012WW naSTS „Fryderyk Chopin”.Redakcja ŚR życzywszystkim polskimkrótkofalowcomuczestniczącym w 2012r. w wyprawach DX--wych wielu sukcesówi zaprasza do podzielniasię na łamach pismaosiągnięciami (milewidziane zdjęcia).Antena GP7DX na Stacji Polskiej Akademii Nauki „Arctowski”Świat Radio Luty 201245

ŚWIAT KF/UKFWydarzeniaKolejna wyprawa Jacka SP5DRHTemotu – H40KJCzy ktoś, tak naprawdę, słyszał kiedykolwiek o Temotu? No tak. Ci, którzyDX-ują, słyszeli, wiedzą nawet, że to część kraju zwanego WyspamiSalomona (Solomon Islands) i to jakby wszystko. Sam, prawdę mówiąc,miałem właśnie takie pojęcie o tym kraju i o tym rejonie.sko w Honiarze nosi nazwę HendersonField, na pamiątkę pilotaamerykańskiego L. Hendersonapoległego na Midway.Pierwsza noc na Wyspach Salomonabyła sporym przeżyciem.Zdawało mi się, że Resthouse zlokalizowanyjest w samym środkutropikalnej dżungli. Takiej ilościdrących się jednocześnie ptasichdziobów nie słyszałem jeszczenigdy w życiu! Ile i jakie, jakiedźwięki, wycia, skrzeki, zawołania,buczenia. Nie byłem w stanieusnąć. Około pierwszej w nocyswoją część występu zaczęły psy,najpierw jeden jakby zwoływałinne, potem już razem, nie wiemmoże dziesiątki psów jednocześnieszczekały przez dobre 30 minut, ażw końcu doprowadzały się w jakąśekstazę i zaczynały wyć, takiegowycia do księżyca nie słyszeliście,zapewniam was!Następnego dnia rano udałemsię do nowej organizacji zajmującejsię wydawaniem między innymilicencji dla krótkofalowców.Niestety nie można było uzyskaćlicencji na odległość, można tylkoaplikować, ale wydawanie i odbiórnależy załatwiać osobiście.Nie wiedziałem więc ile czasu mizajmie wydobycie dokumentuod urzędników. W sumie poszłogładko, 10 minut i mam licencjęw ręku! Niepotrzebnie martwiłemsię, wszyscy byli bardzo milii starali się zrozumieć, że czeka namnie następny samolot udający sięw kierunku Temotu.Do Laty, stolicy Temotu Province,zlokalizowanej na wyspieSanta Cruz, lata samolot DASH 8Na Temotu, które są najodleglejsząprowincją Wysp Salomonai najmniej turystycznie spenetrowanymi zorganizowanym terytorium,miałem zamiar pojechaćjuż w roku 2010 razem z JurkiemSP3BQ, niestety, wyjątkowo niekorzystnysplot zdarzeń w ruchu lotniczymspowodował, że pomimo iżcała wyprawa była przygotowanai zapłacona, została brutalnie przerwanana samym jej początku. Nocóż, minął rok i jestem znowu natrasie do Temotu. O tyle dalej niżw zeszłym roku, że słowa te piszę,siedząc w pomieszczeniach SSECTransit Resthouse w Honiarze, czyliproblemy z Londynem mam jużza sobą, chociaż nie obyło się i tymrazem bez dużej nerwowości. DoHoniary, stolicy Solomon Islandsdostałem się z Warszawy poprzezLondyn, Los Angeles, Nadi-Fijioraz Port Villa na Vanuatu. Lotni-Mój schack na Pigeon Island46Świat Radio Luty 2012

Po zrobieniu kilku zdjęć udaliśmysię w drogę do szkoły. Droga doszkoły wiodła poprzez prawdziwądżunglę, a szkoła, która obsługiwałakilka wiosek, była w odległościjednego kilometra. Cały czasidąc dżunglą, mijaliśmy zabudowaniakolejnych wiosek. Zaskoczonybyłem, jak w sumie sporapopulacja ludzi tam mieszka, alejak dowiedziałem się w rozmowiez młodą dziewczyną o imieniuAnijka, średnio rodziny maja poośmioro dzieci! To tez tłumaczy,dlaczego wszędzie widać byłomnóstwo dzieciarni bawiącej sięnieraz w to samo co i nasze dzieci,np. berka. Chłopcy oczywiściestrzelali z procy!Pogoda w końcu ukształtowałasię i zrobiło się bardzo gorąco, Naczelnikwioski, który w międzyczasiezałożył koszulę, zapewnedla podniesienia rangi sprawowanegourzędu, sam osobiście przygotowałkokos dla zaspokojeniapragnienia. Bardzo to miłe z jegostrony, bo już zacząłem odczuwaćdość mocno pragnienie. Napójz kokosa ma znakomite właściwościgaszenia pragnienia, jest poprostu niezastąpiony. Wizyta dobiegałakońcowi, ostatnie jeszczespotkanie z Mr. „Master”, nauczycielemi dyrektorem szkoły. Przebiegłow znakomitej atmosferzewesołości i zabawy, w otoczeniusporej gromadę dzieciarni w różnymwieku. Droga powrotna wrazz dzieciakami, które podwieźliśmyz powrotem do wioski, upłynęławśród żartów i śmiechów.Dzieciarnia pomogła nam z powrotemzepchnąć łódź do wodyi popłynęliśmy dalej oglądać innewyspy i miejsca w obrębie zatoki– laguny „Mohawk Bay”. Cały obszarlaguny jest bardzo płytki, aleobfitujący w dużą ilość ryb, widaćdookoła sporo łódek z dziećmi czydorosłymi łowiącymi ryby, jednakpołudniowe wybrzeże wyspy Fenualoawygląda mało przyjaźnie.Ostry klif i fale oceanu nieustanniego podmywające kreują zupełnieniesamowite, fantastycznewręcz scenerie. Powolna podróżwzdłuż wybrzeża zajęła nam około20 minut i była niesamowita,znowu człowiek czuje się taki malutkiwobec wszechpotężnych siłnatury. Potężnych, a zarazem surowychi pięknych.Po tym widowisku przyrodniczymjeszcze krótka wizyta wewiosce na wyspie Lomlom, zakuppapai (tutaj nazywanej „popo”)i powrót na Pigeon Island. Opłynęliśmyjeszcze tylko wyspę leżącąDzieci na Fenualoanaprzeciwko Pigeon ze względuna niski stan wody i wielką płyciznę,niepozwalającą nawet taknisko zanurzonej jak nasza łodzibezpiecznie przepłynąć. Powrótzostał nieco przyśpieszony, ponieważnatura zaczynała dawaćznać deszczykiem, że już wystarczywojaży i czas wracać do domu.Przybijaliśmy do mola na naszejwyspie w deszczu, ale to przecieżżadna nowość.Wycieczka, podróż dookołaReef Islands była fantastyczna, taknaprawdę pierwszy raz w życiubyłem tak bezpośrednio blisko ludzi,tak naturalnie, potraktowanyprzez nich tak przyjaźnie i serdecznie,trochę jak gość z innej planety,ale ufnie i po ludzku. Patrz, otojacy my jesteśmy! Mamy nasze rodziny,kochamy je, opiekujemy sięnimi, jesteśmy dumni, żyjemy takinaczej, ale czy aby na pewno inaczej?Czy na pewno różnimy sięaż tak bardzo… kolor skóry? chataz dachem z liści palmowych? Alewnętrze nasze, duchowość, uczucia,relacje międzyludzkie, szacunekdo drugiego człowieka, czy toaby przypadkiem nie my, „biali”,jesteśmy do tyłu w stosunku doszczęśliwych mieszkańców WyspPołudniowych? Stworzyliśmy literaturę,piękne zapisane słowo,potrafimy wszystko wytłumaczyć,ale czy jesteśmy szczęśliwi lub teżinaczej, jak wielu z nas żyjącychw naszym technologicznym rajupotrafi jeszcze być tak po prostuszczęśliwym?Wycieczka dookoła Reef Islandsbyła akcentem końcowym całejwyprawy, w najbliższy poniedziałekruszaliśmy z powrotem z Benemdo Laty, gdzie spodziewałemsię, że samolot DASH8 zabierzemnie do Honiary. Podróż powrotnałodzią Bena odbyła się w strugachdeszczu i przy wzburzonymmorzu. Nie zrobiłem żadnegozdjęcia, ponieważ byłem cały przemoczony,pomimo ubrania sztormowego,w jakie się zapakowałem,a i konieczność trzymania sięoburącz przez cały czas podróżynie pozwalała na fotografowanie.Spotkaliśmy po drodze i wielorybyi delfiny, i gdyby nie bardzoniesprzyjające warunki, rejs byłbyfantastyczny. A tak pamiętam tylkosporo strachu i przerażenia, jakiegosię najadłem.W Lacie okazało się, że nie polecimydo Honiary i nie wiadomokiedy polecimy. Loty zostałyzawieszone na skutek wypadku,jakiemu uległ samolot, który mniedo Laty przywiózł! Czekałem całytydzień, aż w końcu udało dostaćsię do Honiary. Ale się dostałemi wróciłem szczęśliwie do domu…Jacek Kubiak SP5DRH/H40KJŚwiat Radio Luty 201249

DYPLOMYDyplomy krajoweNowe akcje dyplomoweDyplomy harcerskie„Armia Krajowa – 70”Akcja dyplomowa „Armia Krajowa– 70” zorganizowana jestdla uczczenia 70. rocznicy przekształceniaZwiązku Walki Zbrojnejw Armię Krajową – największąorganizację Ruchu Oporu podczasII wojny światowej. Akcja trwaod 14 lutego do 31 grudnia 2012.W rocznicę rozkazu przemianowującegoZWZ na Armię Krajową– 14 lutego (wtorek) zapraszamyna spotkanie eterowe w godzinachod 17 UTC do 21 UTC, rozpoczynającecałą akcję.Akcji patronujeŚwiatowy Związek Żołnierzy ArmiiKrajowej - Zarząd Główny. Organizatoremakcji jest InspektoratŁączności Chorągwi StołecznejZwiązku Harcerstwa Polskiego,członek Ogólnopolskiego PorozumieniaOrganizacji Radioamatorskich,a w jego imieniu akcjękoordynuje hm Marek Ruszczak,SP5UAR (award manager dyplomu„AK 70”).Koordynator akcji dyplomowejzaprojektuje specjalne dyplomydla uczestników akcji w dwóchklasach: „Korespondent” i „Organizator”.Jedyną podstawą przyznaniadyplomu „Korespondent”jest ujęcie znaku wywoławczegow przesłanych do koordynatoralogach odpowiedniej liczby stacjiokolicznościowych. Podstawowydyplom przekazywany będziebezpłatnie drogą elektronicznąw wersji pliku PDF. Na życzenieuczestnik akcji spełniający warunkidyplomu może otrzymaćdyplom papierowy po przesłaniudo koordynatora akcji opłatyw wysokości 10 zł (stacje SP) lub2 IRC (stacje zagraniczne).Organizatorzy apelują do wszystkichstacji klubowych w Polsce,aby z tej okazji pracowały podznakami okolicznościowymi przezco najmniej 2 miesięce, przypominającważne akcje Armii Krajowejna swoim terenie. Apel ten kierujemytakże do chętnych posiadaczypozwoleń indywidualnych. Jedynymwarunkiem udziału w akcjii otrzymania dyplomu w kategorii„Organizator” jest zgłoszeniepracy do koordynatora akcji orazprzesłanie logu w wersji elektronicznej(plik cbr lub adif).Każda stacja okolicznościowa samodzielniewystępuje o znak okresowyoraz samodzielnie projektujei wykonuje karty QSL. Jedyną sugestiąkoordynatora jest zamieszczeniena jednej ze stron karty napisu:„Armia Krajowa – 14 lutego1942” oraz informacji o patronaciehonorowym nad akcją ze stronyŚwiatowego Związku ŻołnierzyArmii Krajowej. Harmonogrampracy stacje ustalają samodzielnie– wskazane jest przekazywaniego na stronę internetową qrz.comoraz na stronę akcji obsługiwanąprzez koordynatora.Stacje okolicznościowe mogą pracowaćw systemie Multioperator/Multiband, tj. równocześnie naróżnych pasmach i różnymi emisjami,przy czym obowiązkowajest praca na falach krótkich emisjąSSB. Do dyplomu zaliczanebędą również łączności w zawodachkrótkofalarskich krajowychi zagranicznych, pod warunkiemprzestrzegania regulaminów tychzawodów.Stacje SP, ubiegające się o dyplom„AK – 70” w klasie „Korespondent”powinny uzyskać w łącznościachze stacjami okolicznościowymi niemniej niż 70 punktów. Jedna łącznośćma wartość 5 pkt. Do dyplomuzaliczana będzie tylko jednałączność nawiązana z daną stacjąokolicznościową niezależnie oddaty, pasma czy emisji.Analogiczne warunki obowiązujądla stacji EU, przy czym jednałączność ma wartość 10 pkt., orazdla stacji DX, dla których jednałączność na wartość 14 pkt.Logi z akcji dyplomowej (obejmującewszystkie nawiązanełączności) stacje okolicznościowebiorące udział w akcji przekazujądo koordynatora na bieżąco, niepóźniej jednak niż do 22 stycznia2013. Przekazanie logu jest warunkiemprzyznania dyplomu wklasie „Organizator”.Koordynator poda do publicznejwiadomości na stronie akcji logion-line niezwłocznie po ich otrzymaniu.Jeżeli będzie to możliwe– koordynator uruchomi interaktywnemechanizmy sprawdzanialogów oraz sprawdzania, czy stacjaspełniła warunki do uzyskaniadyplomu.Po zakończeniu akcji (najpóźniejdo 28 lutego 2013 roku) koordynatorpoda wykaz stacji, które spełniływarunki dyplomu.Inspektor Chorągwi StołecznejZHP Jarosław SzymaniakSQ5VJAaward manager (koordynator akcjidyplomowej) Marek RuszczakSP5UAR45 lat nadania im. BohaterówWarszawy Chorągwi StołecznejZHPW roku 2012 upływa 45 latod czasu nadania imienia ChorągwiStołecznej ZHP, (powołanaformalnie rozkazem NaczelnikaZHP nr 5/67 z 1 czerwca1967 r.) W dniu 7 maja 1967 r. przyjęłana stadionie Legii Warszawaprzy udziale 30 tysięcy harcerzynazwę Chorągiew StołecznaZHP i otrzymała imię BohaterówWarszawy.W związku z powyższym znaczącymwydarzeniem dla warszawskichharcerzy ChorągwianyInspektorat Łączności wraz z HarcerskimiKlubami Łączności:Hufca Warszawa Żoliborz50Świat Radio Luty 2012

HOBBYUrządzenia pomocnicze w.cz.Praca nagrodzona w konkursie PUK 2011Sterownik nadajnika ARDFW ubiegłorocznym konkursie PUK 2011 w grupie B (Urządzenia pomiarowe, bloki funkcjonalne, urządzeniapomocnicze) II miejsce zdobył Piotr Zarzycki SQ7NND za uniwersalny sterownik nadajnikaARDF (projekt klubowy SP7PTK). Nieodzownym elementem tego urządzenia jest mininadajnik 144 MHzskonstruowany przez Marka Jasitczaka SQ7HJB.Sterownik ARDF wraz z małymnadajnikiem FM/2 m jest pomocnypodczas treningów w popularnychw kraju zawodach ARS (AmatorskiejRadiolokacji Sportowej).Układ wykonany został w oparciuo mikrokontroler generującyznaczniki. Schemat ideowy uniwersalnegosterownika jest zamieszczonyna rysunku 1.Układ sterująca pracą nadajnikazawiera: mikrokontroler ATTiny-2313 z oprogramowaniem nadajników(autorem softu jest PiotrSQ7NND), 3 wyjścia separowanegalwanicznie (CNY17), wyjściesygnału 1 kHz, przełącznik (Dipswitch)do ustawienia wybranegotrybu pracy, diody LED sygnalizującestan pracy sterownika, tranzystormocy do załączania zasilanianadajnika oraz stabilizator 5 V.Napięcie zasilania może zawieraćsię w zakresie 9...15 V (akumulator).Dokładność odmierzania czasu jestuzależniona od użytego rezonatora(program jest napisany w wersjidla rezonatorów 4 i 6 MHz). Możnaw jednym komplecie stosowaćsterowniki z różnymi rezonatorami,gdyż niedokładność pomiaruczasu jest w takim przypadku pomijalniemała i wynosi mniej niż1 sekundę na 10 godzin pracy.Warto zwrócić uwagę, że wsterowniku jest zastosowany procesorATTiny 2313, choć na schemaciei płytce widnieje AT90S2313.Wyniknęło to z tego, że w biblioteceprogramu autor miał ATTiny, alerozmieszczenie i funkcje pinów sąidentyczne w tych procesorach.Ponieważ nadajnik wraz ze sterownikiemzostał przewidziany domontażu w rurze kanalizacyjnejo średnicy 75 mm, wszystkie płytkimają kształt okrągły.Na rysunku 2 została zamieszczonamozaika PCB sterownika,a na rysunku 3 rozmieszczenieelementów.Uruchomienie układu nie sprawiaproblemów. Po podłączeniu zasilaniana około 70 s załączona zostajedioda „kluczowanie”.W tym czasie musi zostać jednocześniewe wszystkich współpracującychnadajnikach podany sygnał„start”. Jeżeli sygnał „start”nie zostanie wykryty przez procesor,nadajnik nie zostanie uruchomiony– dioda „kluczowanie”zostaje wyłączona. Powtórna próbasynchronicznego uruchomieniamoże nastąpić po wyłączeniui powtórnym włączeniu zasilania.Blokowana jest w ten sposób możliwośćprzypadkowego (niesynchronicznego)włączenia nadajnika.Sytuacja taka może wystąpić,gdy procesor zresetuje się przyniskim napięciu zasilania.Jeżeli procesor wykryje sygnał„start”, stan ten jest sygnalizowanymiganiem diody „kluczowanie”.Procesor rozpoczyna sterowanienadajnikiem w zależności od ustawieńprzełącznika S2 na płytcesterownika.Procesor odczytuje wartość WT(wybrany tryb), która określa trybpracy nadajnika0 – OFF, OFF, OFF, OFF1 – ON, OFF, OFF, OFF2 – OFF, ON, OFF, OFF3 – ON, ON, OFF, OFF4 – OFF, OFF, ON, OFF5 – ON, OFF, ON, OFF6 – OFF, ON, ON, OFF9 – ON, OFF, OFF, ON10 – OFF, ON, OFF, ONRys. 1. Schemat ideowy sterownika ARDF wg SQ7NNDWT= 0 – nadajnik nie zostanie załączony,ale jest zsynchronizowany.W każdej chwili można zmienićustawienie przełącznika a nadajnikw odpowiednim momenciezostanie uruchomiony.Praca w cyklu 5-minutowym odmomentu synchronizacji, dla trybówpracy 1...5:WT= 1 – 60 s nadawanie „MOE”,240 s wyłączony …WT= 2 – 60 s wyłączony, 60 s nadawanie„MOI”, 180 s wyłączony...52Świat Radio Luty 2012

DIGESTCzasopisma IARURodzynki wybrane z czasopism zagranicznychAnteny HF-UHFAnteny stanowią bardzo ważny element wyposażenia każdego urządzenia nadawczo-odbiorczego.Z czasopism docierających do redakcji wybraliśmy opisy kilku interesujących konstrukcji antenowychna zakresy fal krótkich i ultrakrótkich.Antena odbiorcza do redukcjiinterferencji(„KF i UKF” 9/2011)Zwolennicy łączności DX-wychwiedzą, że aby z poszukiwanąstacją zaliczyć łączność, należyją najpierw usłyszeć. W czasachgdy wielu łowców takich łącznościRys. 3. Schemat połączeń zmodernizowanejantenyużywa wzmacniacza, kierunkowaantena odbiorcza może być bardzoprzydatnym rozwiązaniem.Jedną z najbardziej popularnychanten odbiorczych jest konstrukcjaanteny K9AY składająca sięz zestawu dwóch ramek skierowanychw cztery strony światapokazana po raz pierwszy w1997 roku. W „Radiomir KF i UKF”9/2011 jest zamieszczony opis antenywzorowanej na K9AY, któregomateriały źródłowe pochodząz QST 10/2011 (autor G3LNP).Schemat zastępczy anteny ilustrujerysunek 1, a zależność minimalnegokąta odbioru od wartości elementówRLC (dla 3,75 MHz) jestpokazana na rysunku 2.Schemat ideowy połączeń zmodernizowanejanteny K9AY jestzamieszczony na rysunku 3.Antena pracuje w zakresach od160 do 30 m i nie jest gabarytowobardzo duża (może zmieścić się namałych powierzchniach działki).Za pomocą sterownika jest wybieranaodpowiednia ramka i jejpolaryzacja, co w efekcie zapewniapotrzebny kierunek odbiorczy.Wybrany kierunek, z któregojest najlepszy odbiór, pokrywa sięz kierunkiem linki naciągającej tęczęść ramki, do której dołączonyjest kabel koncentryczny (poprzeztransformator 5:2). Z drugiej stronyramki dołączony jest szeregowyobwód RLC, którego wartości należydobrać na najmniejszy szumw odbiorniku. Podczas montażunależy pamiętać, że antena niemoże być zainstalowana bliżej niż30 m od jakiejkolwiek innej antenypionowej. Ponadto ramka powinnamieć dobre uziemienie, a kabelzasilający nie może być uziemionyprzy antenie. Na końcu kabla(przy odbiorniku) można włączyćniskoszumny przedwzmacniaczantenowy zasilany napięciem 12 V.Cewka L zawiera 32 zwojów drutuDNE 0,5 nawiniętych zwój przyzwoju na korpusie o średnicy32 mm. Odczepy znajdują się na23., 19., 16. i 13. zwoju, licząc od„gorącego” końca cewki.Rys. 1. Schemat zastępczy antenyRys. 2. Zależność minimalnego kątaodbioru od wartości elementów RLC (dla3,75 MHz)Antena pionowa na pasma40–10 m („Funk Amateur”11/2011)DK2UT w „Funk Amateur” 11/2011przedstawił konstrukcje szerokopasmowejanteny pionowej, którąmożna zamontować na samocho-54Świat Radio Luty 2012

FORUM CZYTELNIKÓW Rys. 1. Schemat ideowy radiotelefonu SzpakPorady techniczneHarcerski radiotelefon SzpakKiedy byłem małym chłopcem,wielu moich kolegówzarażonych jak ja radiemmarzyło, aby zbudować sobie harcerskiradiotelefon Szpak. Wtedy były inneczasy i nie zajmowałem się konstrukcjamiz racji braku podzespołów. Terazchciałbym powrócić do tego tematu, bomam pełne szuflady części, zarówno nowoczesnepółprzewodniki, jak i starszepodzespoły z lampami włącznie.Marzy mi się, aby obecnie zbudowaćtaki radiotelefon nie po to, aby go używać,ale aby przypomnieć sobie latadzieciństwa i tamte konstrukcje, naktóre nie było mnie stać oraz nie miałemwystarczającej wiedzy z radiotechniki.Niestety nie mogę nigdzie znaleźć dokumentacjioraz choćby samego schematuradiotelefonu Szpak. Może redakcjalub ktoś z Czytelników „Świata Radio”pomoże?Jerzy MajerAutorem radiotelefonu Szpak byłStanisław Mróz, który zamieścił dokumentacjęwykonawczą tego urządzeniaw latach 60. ubiegłego wiekuw książeczkach serii Zrób To Sam.Był to projekt prostego radiotelefonuna dostępnych w tym okresielampach elektronowych.Zamieszczony na rysunku 1 schematoraz zdjęcie okładki tej broszuryzostały zaczerpnięte z sieci.Ze śladowych informacji wynika, żebyły co najmniej dwa modele radiotelefonu,które miały różny zasięg.W każdym razie częstotliwość pracyzależała od elementów LC generatoraColpittsa i zawierała sięw zakresie 28–30 MHz.Maksymalny zasięg układu 2-lampowegowynosił 1 km, zaś układu4-lampowego ze wzmacniaczem1,6–1,8 W dochodził do 3 km (długośćanteny około 2,2 m).Trudno wyobrazić sobie, aby dzisiajprzy zatłoczonych pasmachCB i bardzo dużych zakłóceniach,udało się uzyskać taki zasięg, biorącpod uwagę słabe parametry układusuperreakcyjnego odbiornika.Podobno układ elektryczny Szpakabył wzorowany na Tornistrze, czylibardzo prymitywnym radiotelefoniewyprodukowanym w czasieokupacji przez wydział łącznościAK w oparciu o dostępne w tymczasie lampy RV12P2000.A może ktoś z Czytelników ŚR mawięcej informacji na ten temat?PCB metodą termotransferowąPrzymierzam się do wykonaniapłytki drukowanej doanalizatora. Słyszałem napaśmie o metodzie termotransferowej,dzięki której można niewielkim nakłademśrodków w ciągu godziny zrobićpłytkę o ścieżkach 10 mils.Podobno jest to metoda bardzo prostai nie wymaga stosowania skomplikowanychzabiegów. Na czym ona polega?Arkadiusz KowalczykOpisy metody termotransferowejlub popularnie zwanej żelazkowejsą dokładnie omawiane w czasopismachAVT, a także w sieci na grupachdyskusyjnych.Ważnym narzędziem w tej metodziejest żelazko, które nie musibyć wysokiej jakości, a nawet lepiej,jeżeli będzie stare. Oprócz żelazkapotrzebna jest drukarka laserowa,papier kredowy i szmatka.Wydruki PCB przygotowujemyw lustrzanym odbiciu. Na rysunkujest pokazany przykładowy drukpłytki opisanego w ŚR 1/2012 analizatoraNA01. Jest to obraz lustrzany,czyli dla metody termotransferowej,pochodzący z instrukcji autoraSP6FRE. Zamiast papieru kredowegomożna wykorzystać kolorowągazetę, ale należy wcześniej sprawdzićkartki gazety na żelazku, czypo podgrzaniu papier nie topi się.Po docięciu płytki pod wymiar czyścimywarstwę miedzi np. drobnympapierem wodnym i proszkiem doszorowania łazienek (płytka po wyczyszczeniui osuszeniu musi wyglądaćjak lustro).Drukujemy drukarką laserową rysunekścieżek na naszej kartce papierukredowego (w miejscu gdziemają być ścieżki na papierze jest toner).Teraz ten toner z kartki należyprzenieść na miedzianą płytkę, takby ją zasłonił i umożliwił trawienie.Włączamy żelazko i po rozgrzaniuodwracamy stopką do siebie, a nastopkę kładziemy płytkę z nadrukiem.Zalecana temperatura to około160 stopni (temperatura prasowaniawełny).Najpierw płytkę podgrzewamy,przykładamy rysunek tonerem domiedzi, prasujemy, by toner przykleiłsię do płytki, szmatką tamponujemypłytkę na gorącym żelazku,aż kartka zostanie przyklejona).Tutaj potrzebne jest i wyczucie,i doświadczenie. Czasem trzeba kilkarazy próbować, zanim będziemywiedzieli, jaka temperatura jestoptymalna i ile czasu powinniśmytamponować. Warto przygotowaćod razu parę kopii, aby spróbowaćróżnych opcji temperatur i docisku.Kiedy kartka przylega gładko, gorącąpłytkę zdejmujemy i studzimyw wodzie (im mocniej namiękniepapier, tym łatwiej będzie go zdjąć).Poprzez pocieranie palcami płytkipod wodą, papier powinien sięzrolować.Płytka po oczyszczeniu i wysuszeniuwymaga dokładnego przeglądui ew. korekty za pomocą ostregonarzędzia. Jeżeli stwierdzimy popękanytoner, to można zrobić retuszcienkim mazakiem wodoodpornym.W przypadku dużych braków lubrozmazań ścieżek należy całą operacjępowtórzyć od nowa po uprzednimwyczyszczeniu płytki.Jeżeli ścieżki z tonerem wyglądająpoprawnie, można przystąpić dokońcowej operacji czyli trawienia(usunięcia niezabezpieczonej warstwymiedzi).Najpopularniejszym wśród elektronikówroztworem trawiącymjest chlorek żelazowy oraz B327.Na korzyść tego drugiego przemawiajądwie cechy: nie plami ubrańtak bardzo jak chlorek (plamy tesą praktycznie nieusuwalne), jestprzezroczysty i umożliwia podglądprzez cały czas trawienia, jak procesprzebiega.Po wytrawieniu wiercimy otworyi oczyszczamy płytkę np. zmywa-58Świat Radio Luty 2012

RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDARYNEKi GIEŁDAwww.swiatradio.plOGŁOSZENIAOD OSÓB PRYWATNYCHZAMIESZCZAMYBEZPŁATNIE!RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDAKupięFiltry YF-122S, YF-122C lubYF-122CN. Szczecin.E-mail: sp1eg@wp.plIcom IC-756PROIII, IC-746PRO,IC-761 – używane, stan bardzodobry, najlepiej z Warszawy lubokolic. Wołomin-Duczki.Tel. 668 914 361Kit AVT „Sygnalizator zbliżającejsię burzy”, niezmontowany,zdecydowanie. Krzywaczka.Tel. 602 103 925Kupię nową antenę Delta Loop,2-elementy na 10 i 11 m. Szukamkontaktu z p. Andrzejem z Koszalina,proszę o telefon kontaktowylub sms – zlecę wykonanie tejanteny. Rafał Duszatyński.Wałbrzych. Tel. 695 823 734Kupię pakiet wraz z akumulatorkamido CT 1600, ewentualnieod innego radia pasującegodo tego typu radia. Jedlicze.Tel. 887 853 213Kupię używany transceiver na145 MHz/2m. Proszę o ofertyz ceną na adres: AleksanderFloryński, ul. Wyzwolenia75 m 27, 71-401 Szczecin lubtelefonicznie po godz. 18.00.Szczecin. Tel. 91 422 73 61Rezonator kwarcowy 660 kHz.Wrocław. Tel. 664-288-846.E-mail: searambler@o2.plUnidena BC 246T, BC 346T lubpodobny. Zielona Góra.Tel. 605 380 492SprzedamAlan 8001, CB radio, 100%sprawne, bez rys i obtarć, niemodyfikowane,nienaprawiane.W zestawie: radio, mikrofon,uchwyt montażowy, śrubymocujące, kabel zasilający,oryginalny karton – 770 zł.Grudziądz. Tel. 609610866.E-mail: tybet7109@wp.plAntena 14 AVQ, od 2 latnieużywana i niezdejmowanaz podstawy, bez przeciwwag,była malowana. Aktualnie jest mizbędna. Oferty z proponowanąceną proszę na mail. Skrzynnok/Przysuchy. E-mail: marysio-@wp.plAntena bazowa do CB RadiaFutura 5/8 z lat 90 + kabel 12 m„gruby”. Cena do lekkiej negocjacji– 129 zł. Radom. E-mail:ogrodekmeteo@op.plAntena na 2 m, stan bardzo dobry,używana na poddaszu przezmiesiąc, typ wędka, wykonanaprzez „Gvm” Produkcja AntenKrzysztof Czechowski – 150 zł.Skrzynno/Przysuchy. E-mail:marysio@wp.plCB President George, 100 %sprawny, stan idealny, niemodyfikowany,nienaprawiany. W zestawie:radio, mikrofon, uchwytmontażowy, śruby mocujące,kabel zasilający, instrukcjaobsługi – 970 zł.Grudziądz. Tel. 609610866.E-mail: tybet7109@wp.plCB radio TTI TCB 880 z oryginalnymmikrofonem, ramkamocująca ze śrubami, pudełko,przwód zasilający z wtyczkądo gniazda zapalniczki. Radiooczywiście sprawne – 140 zł.Lublin. Tel. 601 281 213.E-mail: ju-rsm@wp.plDensei EC 2002 Albrecht, mikrofonz echem i wzmocnieniemzasilany z baterii 9 V, wkładkaelektretowa, czułość 62+/-3dB, impedancja 3000 Ohm,częstotliwość przenoszenia150 Hz-3500 Hz, wtyk 6 pin lubinny – 110 zł. Krasnystaw. Tel.503 961 386.E-mail: viking123@wp.plFRG-7 (RFN-7), odbiornik radiokomunikacyjnyna licencji Yaesu.Stan dobry, działający. Będzin.E-mail: gangxter@o2.plIcom IC 229A, stacjonarno--samochodowe na 2 m, używane,sprawne. Podstawka domocowania, przewód zasilającydo akumulatora, bez mikrofonuoraz instrukcji. Wymaga wymianygniazda antenowego naprzewodzie antenowym – 500zł. Skrzynno/Przysuchy. E-mail:mnarysio@wp.plIcom IC 718 z zasilaczem– cena 1800 zł. Grotniki. Tel.782 524 677Icom IC-R3 – profesjonalnyodbiornik do nasłuchu częstotliwości,stan idealny, używanysporadycznie. W zestawie:antena, ładowarka, akumulator,klips do paska, oryginalnainstrukcja + instrukcja w j.polskim, pudełko – 1180 zł. Radom.Tel. 535 086 373. E-mail:ogrodekmeteo@op.plIC-R20, skaner, nowy, stan idealny,gwarancja, sprzedam lub zamienięna AOR AR-8200 – 1400 zł. Łódź.Tel. 530-011-218.E-mail: serwis@edacs.cba.plKenwood TH F7, radiotelefon,odblokowany, 0,1-1,3 GHz, SSB.Nowy, zapakowany, gwarancjaWARUNKI ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃw rubryceRYNEK i GIEŁDA1. Bezpłatnie drukujemy ogłoszenia od osób prywatnych,zawierające nie więcej niż 150 znaków. Treśćogłoszenia może dotyczyć sprzedaży, kupna lub wymiany.Najdogodniej jest posłużyć się wydrukowanym obokblankietem. Blankiet zawiera 150 kratek, które należywypełnić dużymi literami z zachowaniem odstępów międzywyrazami w postaci jednej pustej kratki. Wypełnioneblankiety należy przesyłać na adres: „Świat Radio”03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11Przyjmujemy też ogłoszenia przysłane do redakcjifaksem: 22 257 84 67 oraz e-mailem:swiatradio@swiatradio.com.plOgłoszenia można też zamieścić poprzez stronęinternetową www.swiatradio.pl.2. Ogłoszenia i reklamy sklepów, hurtowni, importerów,producentów, dealerów, itp. są płatne. Cenaminimalnej ramki o wymiarach 74 x 20mm lub 35 x43mm to 70 zł + VAT. Dopłata za pełny kolor 20%,zgłoszenia: tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67.Blankiet og³oszenia bezp³atnego - Œwiat Radio 2/2012 Kupię Sprzedam Zamienię InneBlan kiet na le ży wy peł niæ czytelnie, za cho wując od stę p mię dzy wy ra za mi w po sta ci jed nej pus tej krat ki.Kontakt (do wiadomości redakcji):Imię i nazwisko .............................................................................................................................................................................Ulica, nr domu ..............................................................................................................................................................................Kod, miejscowość ........................................................................................................................................................................64 Świat Radio

Kity AVTAVT2469Odbiornik UKF FMNajpopularniejsze Kity AVT dostpne wrónych wersjachzinstrukcj wjzyku polskimAVT727Uniwersalny moduł zasilającyProsty w zmontowaniu i uruchomieniu, miniaturowy odbiornik FM.Układ wykorzystuje fabrycznie przygotowaną i zestrojoną głowicęUKF. Zakres odbieranych częstotliwości: 87,5...108 MHz. Na płytceodbiornika znajdują się jeszcze dwa układy scalone. Pierwszy z nichzawiera obwody pośredniej częstotliwości, drugi jest wzmacniaczemakustycznym. Odsłuch stacji jest możliwy za pośrednictwemniewielkiego głośnika. Strojenie całego odbiornika odbywa się metoda„na słuch”, bez potrzeby stosowania specjalistycznych urządzeńpomiarowych. Dzięki temu zestaw mogą wykonać nawet mniejdoświadczeni elektronicy. Dokładny opis w EdW1/01AVT2970Odbiornik SDR na pasmo 2mZestaw jest klasycznymodbiornikiem radiowym wtechnologii SDR, bez torówpośredniej częstotliwości, zwykorzystaniem specjalizowanegoukładu scalonego.Owocuje to bardzo dużąprostotą, łatwością uruchomienia i stosunkowo niską ceną. Układmoże odbierać praktycznie wszystkie najbardziej popularne rodzajemodulacji stosowane w radiokomunikacji amatorskiej, czyli CW, SSB,NBFM (wąskopasmowy FM używany głównie w urządzeniach mobilnych)oraz AM.AVT2954TRX SDR na fale krótkieUrządzenie jest układem nadawczo-odbiorczym i pracuje w całymzakresie fal krótkich z wykorzystaniem techniki SDR. Technika SDRbazuje na układach z bezpośrednią przemianą częstotliwości, w którychwytłumienie kanału lustrzanego odbywa się z wykorzystaniemzależności amplitudowo fazowych. Funkcję przesuwników fazowychmałej częstotliwości, zarówno po stronie nadawczej, jak i odbiorczej,w układach SDR pełni komputer z kartą dźwiękową, sterowaną odpowiednimprogramem.Opisany układ zbudowanyjest w sposób typowyi podczas jego uruchamianianie występujążadne niespodzianki. Douruchomienia tego układuwystarczy woltomierznapięcia stałego.www.sklep.avt.plTen uniwersalny moduł zasilający zawieraprostownik, filtr i stabilizator. Umożliwia tozrealizowanie prostszych i rozbudowanychwersji. Odmiana z regulowanymnapięciem wyjściowymnadaje się doskonalejako wszechstronnyzasilacz układów eksperymentalnych.Modułz ustalonym napięciemwyjściowym jest idealny dowbudowania i zasilania konkretnegourządzenia.AVT2902Wzmacniacz mocy na pasmo 80mUkład wyróżnia się dużym wzmocnieniem mocy i wysoką sprawnością(parametry te zależne są od zastosowanego napięcia zasilania),pracuje w układzie przeciwsobnym, co daje mniejszą zawartośćzniekształceń we wzmacnianym przebiegu niż we wzmacniaczu napojedynczym tranzystorze pracującym w analogicznej klasie i wymaganawinięcia tylko dwóch uzwojeń transformatora w.cz. Większośćobecnie budowanychprzez krótkofalowcówukładów wykorzystujetanie i łatwodostępne tranzystoryMOSFET serii IRF. Zaletątych tranzystorówjest duże wzmocnieniei szeroki wybórtranzystorów o różnychparametrach.AVT2925Odbiornik nasłuchowy CypisekOdbiornik przeznaczony jest do odbioru stacji amatorskich pracującychw paśmie 3,5MHz, pracujących emisjami: foniczną (SSB)i telegraficzną (CW). Pomyślany został jako sprzęt „urlopowy” lub„wakacyjny”. Z założenia ma być prosty w budowie. Mały pobórprądu pozwala na zasilanie odbiornika z baterii lub akumulatora.03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11, tel. 22 257 84 50,faks 22 257 84 55, e-mail: handlowy@avt.pl

KRÓTKOFALOWIECPOLSKI nr 2 (565)/2012 SP3V Grzegorz Siemak, P.O.Box 10, 66-200 ŚwiebodzinTel.:+48 604 517 959, 68 45 818 29, e-mail sp3v@vp.pl Od Redakcji Vy 73!Basia SQ3VBOrganizacje pożytku publicznego Piotr Skrzypczak SP2JMR

AKTUALNOŚCISP9KDA i współpracaz władzami Marek SP9UO Piotr SP2JMR Łączności z ISS SP2JMRAkcja Dyplomowa PZKz okazji MistrzostwEuropy w Piłce Nożnejw 2012 roku 2 KRÓTKOFALOWIECPOLSKI 2/2012

HISTORIATomek SP6T i jegodziałalność nie tylkow SPDXC i SN0HQ Piotr SP2JMRPionier łącznościantykryzysowej Informację przekazał Krzysztof SP5HSSilent Key 4 KRÓTKOFALOWIECPOLSKI 2/2012