Monitorowanie czynności OUN [11,2 MB]. Wykład z kursu ...

PatofizjologiaMózg stanowi 2% masy ciała.Przepływa przez niego 20% rzutu serca.Mózgowy przepływ krwi: 25 – 140 ml/ 100 g/ min(ok. 50 ml).Stosunek przepływu krwi do zużywanego tlenuwynosi 1 : 16Objętość śródnaczyniowa: 100 – 150 ml.Cechy niedokrwienia pojawiają się przyzmniejszeniu mózgowego przepływu krwi < 18 ml/100 g/ min.

Krążenie mózgoweTętnice szyjne wewnętrzne.Tętnice kręgowe (tętnica podstawna) -koło Willis’a.Unerwienie – generalnie włóknawspółczulne.Żyły mózgowe (cienkie ścianki,elastyczne, bezzastawkowe) – kończą sięw dużych zatokach żylnych zawartychpomiędzy blaszkami opony twardej.

Krążenie mózgowe

Krążenie mózgowe

PatofizjologiaPrzyczyny wtórnego uszkodzenia mózguPrzyczyny pozaczaszkowePrzyczyny wewnatrzczaszkowe

Przyczyny pozaczaszkowe wtórnego uszkodzenia mózgu :Hipotensja.Hipoksja.Hiperkarbia.Hipokarbia.Hiperglikemia.Hipoglikemia.Hiperpyreksja.

Przyczyny wewnątrzczaszkowemózgu:wtórnego uszkodzeniaNadciśnienie wewnątrzczaszkowe.Niskie mózgowe ciśnienie perfuzyjne.Wgłobienie mózgu.Pourazowy skurcz naczyniowy.

Wpływ anestetyków dożylnych na CBF i CMR

Wpływ anestetyków wziewnych na CBF i CMR

MAC, a MAP, CBF i CMRg

Znieczulenie cechySen.Niepamięć następcza.Brak odruchów.Zwiotczenie mięśni (miorelaksacja).Brak bólu.

Znieczulenie cechyKOROWE:Sen (nieświadomość).Niepamięć następcza.PODKOROWE:Brak bólu.Zwiotczenie mięśnipoprzecznie prążkowanych.Stabilność układuautonomicznego.Osiągnięcie wszystkich składowych znieczulenia – określa się„Adequacy of Anesthesia” (odpowiednie znieczulenie).

Czynniki wpływające na głębokość znieczuleniaStymulacja bólowa.Prób bólu – odczuwanie bólu.Środki przeciwbólowe.Hipnotyki.Użycie innych leków w czasie znieczulenia: -blokery, środkizwiotczające mięśnie, lidokaina.Faza operacji.

Monitorowanie czynności OUNZapobieganie:Świadomości w czasie znieczulenia.Uszkodzeniu OUN.

Wybudzenie w czasie znieczulenia2004 r. – Preventing and managing the impact of anesthesiaawareness Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organizations – JCAHO .2005 r. – Practice Advisory for Intraoperative Awarenes andBrain Function Monitoring ASA .

Wybudzenie w czasie znieczuleniaDla oceny stopnia świadomości w czasie operacji –Kwestionariusz Brice:1. Co pamiętasz tuż przed zaśnięciem?2. Co pamiętasz tuż po przebudzeniu po operacji?3. Czy możesz sobie przypomnieć cokolwiek co miało międzyzaśnięciem a wybudzeniem?4. Czy coś ci się śniło w czasie operacji?5. Co było najgorszym zdarzeniem w czasie operacji?

Wybudzenie w czasie znieczuleniaNajczęstsze doznania:Bodźce słuchowe.Uczucie zwiotczenia mięśni.Uczucia związane z laryngoskopią.Lęk.Bezsilność.Ból – stosunkowo rzadko.

Wybudzenie w czasie znieczuleniaPłytka sedacja może spowodować, że pamięć z okresu zabiegujest niewyraźna:Pacjent rozmawia z personelem w czasie zabiegu,ale po nim nie jest w stanie przypomnieć sobie treści.Istnieją dowody na częściową pamięćz okresu znieczulenia nawet w czasiesedacji głębokiej.

Wybudzenie w czasie znieczuleniaskala zjawiska0,18% wszystkich znieczulanych ogólnie19575 pacjentów.USA – Sebel 2004;0,16% wszystkich znieczulanych ogólnie11785 pacjentów.Szwecja – Sandin 2000;0,11% wszystkich znieczulanych ogólnie10811 pacjentów.Australia – Myles 2000;0,4% wszystkich znieczulanych ogólnie Finlandia – Ranta 1996 .

Wybudzenie w czasie znieczuleniacharakter operacjiCiężkie obrażenia ciała 11 – 43%.Kardiochirurgia 1 - 9%.Cięcie cesarskie 0,4%.

Wybudzenie w czasie znieczulenia etiologiaRóżnica pomiędzy zapotrzebowaniem na lek znieczulający,a dawką.

Wybudzenie w czasie znieczulenia etiologiaBłędy terapeutyczne – podanie samego środka zwiotczającego.Uszkodzenie parownika, lub problemy z układem okrężnym – 13-20%.Niestabilność hemodynamiczna, zmuszająca do zmniejszenia dawkileku znieczulającego (w tym prowadzenie znieczulenia wyłączniemieszaniną N 2 O/ O 2 – 5-36%.Awaria pompy strzykawkowej lub linii naczyniowej (dla TIVA).Przedłużająca się intubacja – 6%.Znieczulanie skrajnie otyłych.

Wybudzenie w czasie znieczulenia etiologiaTIVA – częstsze wybudzenia (brak obiektywnej kontroli nadstężeniem w surowicy) – 0,2%TIVA – dawka: 6 mg/ kg/ min. – świadomość u 6%!!!Miller i wsp.Can J Anesth 1996; 43: 946-953.Podanie midazolamu przed rozpoczęciem TIVA częstośćpowrotu świadomości do 3%.

Wybudzenie w czasie znieczulenia etiologiaPowrót świadomości w czasie znieczulenia wziewnego –rzadziej.Konieczne monitorowanie ET anesth. .MAC 0,45 – 1,2.MAC 0,6 – w mieszaninie w N 2 O Ghoneim 2000 .MAC 0,8 – 1,2 – w tlenie lub tlenie i powietrzu Ghoneim 2000 .

Czynniki wpływające na MAC - obniżenieHipotermia.Hipotensja.Wiek.Opioidy, ketamina.Nadużywanie amfetaminy.Inhibitory cholinoesterazy.Anestetyki dożylne.Ciąża.Hipoksemia (

Czynniki wpływające na MAC - podwyższenieHipertermia.Nadczynność tarczycy.Alkoholizm – ale nie ostre upojeniealkoholem.

Czynniki nie wpływające na MACCzas trwania znieczulenia.Płeć.Hiperkapnia, hipokapnia.Nadciśnienie tętnicze.

MAC awakeAnestetykMAC awake / MACHalotanIzofluranSewofluranDesfluran0,550,380,340,34

Wybudzenie w czasie znieczulenia zapobieganieW okresie przedoperacyjnym:Przygotowanie stanowiska anestezjologicznego.Identyfikacja pacjentów z grupy ryzyka:Zmniejszona rezerwa sercowo-naczyniowaciała .także obrażeniaCięcie cesarskie w trybie pilnym.Nadużywanie opioidów, benzodwuazepin i alkoholu.Przewidywanie trudnej intubacji.Wentylacja jednym płucem (OLV).

Wybudzenie w czasie znieczulenia zapobieganieW czasie operacji:Parametry życiowenormalne – Moerman i wsp. 1993.u 33% pacjentów byłyOdpowiedź odruchowa:Łzawienie.Pocenie.Zaczerwienie skóry.

Wybudzenie w czasie znieczuleniapourazowego PTSDZespół stresuPTSD – u 4-18% pacjentów – wybudzonych.Początek lat 60 (po obudzeniu się w czasie zabiegu operacyjnego).Odczuwanie bólu w czasie znieczulenia, brak możliwości wyrażeniauczuć.W okresie pooperacyjnym:Zaburzenia snu.Nocne mary.Lęk.Trudności z koncentracją.

Wybudzenie w czasie znieczuleniaoperacjipostępowanie poRozmowa z pacjentem; detale dot. przebiegu operacji.Przeproszenie pacjenta za zaistniały incydent.Zapewnienie o przypadkowości zdarzenia i utożsamianiesię z pacjentem.Wyjaśnienie powodów (np. zbyt płytkie znieczulenie zpowodu niestabilności hemodynamicznej).Wsparcie psychologiczne i psychiatryczne.Udokumentowanie zdarzenia.

Wybudzenie w czasie znieczulenia zagadnieniaprawno-medyczneRoszczenia dotyczą 12% zdarzeń w Wielkiej Brytanii i 1% w USA.Odszkodowania dotycząW 96% - zdarzeń powrotu świadomości w czasie zwiotczeniamięśni; 1000 – 215.000 USD.W 44% innych roszczeń związanych z powrotem świadomości;1700 – 750.000 USD.

Wybudzenie w czasie znieczulenia kosztyKoszt zapobiegania świadomości u pacjentów z grupywysokiego ryzyka – 780 USD:Amortyzacja BIS.Koszt elektrody: 16 USD.Większe zużycie anestetyków („na wszelki wypadek”).Opieka pooperacyjna.Praca dodatkowego personelu.

Uszkodzenie OUNCo roku przeprowadza się ok. 50 mln operacji chirurgicznych wznieczuleniu ogólnym.U około 25% pacjentów dochodzi do pewnego, najczęściejsubtelnego uszkodzenia OUN. U części chorych zmiany te sąbardziej nasilone.Uszkodzenie mózgu (w tym obrażenia mózgu, udar inieprzytomność) występuje w ok. 17% przypadków związanych zbłędami w sztuce.USA - ok. 6% przypadków uszkodzenia mózgu ma związek zrewaluskaryzacją naczyń wieńcowych u pacjentów > 60 rż.

Uszkodzenie OUNPooperacyjne uszkodzenie mózgu (u pacjentów nieoperowanych w obrębie mózgu) ma związek z niewłaściwieprowadzonym znieczuleniem (nowy problem socjoekonomiczny?).Hipoksja mózgu, pomimo utrzymywania normotensji? - TAK.Zaburzenia miejscowego przepływu krwi u pacjentówpoddanych znieczuleniu, pomimo, że i SpO 2 systemowe i BPsystemowe mieszczą się w granicach normy (związek zwąskimi naczyniami mózgowymi o ograniczonej podatnościMoody).

Uszkodzenie OUNEpizody mózgowej desaturacji w podeszłym wieku nie majązwiązku z utlenowaniem systemowym i z saturacją mieszanejkrwi żylnej.

Według Rosowa i Manberga z MassachussettsGeneral Hospital, Harvard Medical School(1998)ciągłe monitorowanie czynności ośrodkowegoukładu nerwowego podczas znieczuleniaogólnego toŚwięty Graal anestezjologii.

Dawniej

Dawniej

Dawniej i współcześnieMonitorowanie bezprzyrządowe:Źrenice.Skóra: temperatura, barwa, wilgotność.Powrót włośniczkowy.Monitorowanie przyrządowe:Częstość pracy serca.Ciśnienie tętnicze krwi.

Odpowiednie znieczulenieMonitorowanieAdequacy of Anesthesia - AoABrak bóluStabilność układuautonomicznegoNiepamięć następcza,SenZwiotczenie mięśni

Wartość (siła) sygnałuV (µVolt)ECG - elektrokardiografiaEMG - elektromiografia1000250100EEG -elektroencefalografiaEP – potencjały wywołane0,03 0,3 30 300 3000f (Hz)

Spektrum monitorowania układu nerwowegoMonitorowaniePrzepływ krwiCzynnośćelektrycznaWpływznieczuleniaEEGTak (pomiarpośredni)TakTakCzuciowe potencjaływywołaneTak (pomiarpośredni)TakTakElektromiogramNieprzydatneTakNieprzydatneRuchowe potencjaływywołaneTak (pomiarpośredni)TakNieprzydatneTCDTakNieprzydatneNieprzydatneSjO 2TakNieprzydatneNieprzydatneOksymetria mózgowaTakNieprzydatneNieprzydatne

Monitorowanie układu nerwowego –elektroencefalografia (EEG)Elektroencefalografia - monitorowanie czynności bioelektrycznej mózgu;ocena prawidłowej czynności mózgu oraz jego stanów patologicznych,spowodowanych urazem, guzami, chorobami (padaczka).Fale eeg:Beta ()- 14 - 30 Hz, < 20 V;czuwanie, otwarte oczy, pochodzą z koryprzedruchowej; barbiturany, phenytoina,beznodwuazepiny, alkohol.Richard Caton: 1875 r.Hans Berger: 1929 r.Gibbs: 1939 r.Alfa ()- 8 - 13 Hz, 20 - 50 V;odprężenie stanu czuwania,zamknięte oczy, okolica potyliczna;znieczulenie.

ElektroencefalografiaTheta - 4 - 7 Hz, 20 - 50 V; prawidłowe w wieku dziecięcym;w wieku dojrzałym w czasie snu; hipotermia; przyzaburzeniach neuronalnych.Delta: 1 - 4 Hz, > 50 V; normalnie podczas snu igłębokiego znieczulenia; zwykle wykładnik zaburzenianeuronalnego.

ElektroencefalografiaGamma: 30-40 Hz; powstające w mózgu:W stanie czuwania.W czasie intensywnych procesów myślowych,intensywnie przeżywanych emocji.Podczas komunikowania się komórek nerwowychmiędzy sobą i wymieniania informacji na tematbodźców odbieranych ze środowiska.

ElektroencefalografiaWady:Złożoność obrazu EEG i jego interpretacja.Zmienne i często nieprzewidywalne efekty operacjichirurgicznej.Brak korelacji między objawami klinicznymi, aobrazem EEG w czasie znieczulenia.

Elektroencefalografia123451. Moduł EEG monitora.2. i 3. przewody łączące i puszka łącznikowa EEG.4. Komplet odprowadzeń EEG.5. Słuchawki do AEP.

Typy elektrodElektrody przyklejane do skóry (Ziprep´s):Łatwe w użyciu i przymocowywane poza polem włosów.Ag/AgCl –elektrody „kubkowe”:Przymocowywanie elektrod” (taśma klejąca/ klej/ żel) przymocowaniena polu z włosami niekiedy bywa trudne.Elektrody igłowe:Łatwe w użyciu.Oporność na granicy elektroda-skóramoże być duża.„Elektrody w czapce”.

EEG w czasie znieczuleniaOpisEEG przytomnegoFale betaZwolnienie zapisuStłumienie zapisuEEG izoelektryczneZapis EEGObraz klinicznyPrzytomnyPoddany sedacji?Nieprzytomny?Głębokieznieczulenie

EEG w czasie znieczuleniaŚrodki anestetyczne powodują:Powstanie w zapisie eeg, sygnałów o wysokiejamplitudzie i niskiej częstotliwości.Zaprzestanie znieczulenia obrazuje się:Zapisem eeg o niskiej amplitudzie i wysokiejczęstotliwości.

ElektroencefalografiaNa EEG wpływają:Przepływ krwi.Żywienie; tlenoterapia.Faza snu; stan przytomności.Przyjmowane leki.Choroby współistniejące.Temperatura ciała.Temperatura otoczenia.

ElektroencefalografiaCzynniki wpływające na zmiany zapisu1. Leki anestetyczne.2. Drgawki.3. Śpiączka.4. Niedotlenienie.

ElektroencefalografiaCzynniki wpływające na zmiany zapisu1. Leki anestetyczne:Początkowo podwyższenie amplitudy i obniżenieczęstotliwości.Postępujące obniżenie amplitudy.Linia izoelektryczna lub zahamowanie wyładowań.

ElektroencefalografiaCzynniki wpływające na zmiany zapisuZmiany w EEG widoczne są w pierwszym rzędzie po zastosowaniu środkównasennych, lub znieczulających.Przyt. () sen ()Bliskie stłumieniesalwastłumienieEEGWzrastające dawki środków znieczulającychWyjątek: Małe dawki niektórych anestetyków „aktywują” EEG.Zwolnienie EEGZwiększenie EEG

ElektroencefalografiaCzynniki wpływające na zmiany zapisu2. Drgawki:Rytmiczne wyładowania.Stopniowe narastanie linii izoelektrycznej.Wysoka amplituda fal obserwowana w wieluodprowadzeniach.Normalizacja, lub przejściowy obraz linii.

ElektroencefalografiaCzynniki wpływające na zmiany zapisu3. Śpiączka:Jeden z elementów oceny prognostycznej.Obraz zależy od etiologii śpiączki, jej głębokości irokowania.Uogólnione zwolnienie.Obraz eeg zmienny – rokowanie pozytywne.Obraz eeg jednostajny, monotonny – rokowanie złe.

ElektroencefalografiaCzynniki wpływające na zmiany zapisu4. Niedotlenienie mózgu:Hipoksja – uogólnione zwolnienie.Niedokrwienie ogniskowe – punktowe zwolnienie.Przedłużające się niedotlenienie – linia izoelektryczna.

Elektroencefalografia ZastosowanieOcena stopnia sedacji.Stany nieprzytomności.Sen barbituranowy.Drgawki (u chorych zwiotczonych).Ocena głębokości znieczulenia.Wczesne wykrywanie hipoperfuzji oun (endarterektomiatt. szyjnych, zabiegi w krążeniu pozaustrojowym).

ElektroencefalografiaBlok operacyjny – znieczulenie wziewne – dożylne.Intensywna terapia – głębokość sedacji.Automatyczne rozpoznawanie na podstawie EEG rodzajuanestetyku (dożylny, wziewny).Elektrody, igły, czepiec z elektrodami.Jedno, lub dwukanałowy zapis – z możliwością ułożenia elektrodw taki sposób, aby nie przeszkadzały w wykonywaniu proceduroperacyjnych.Specjalny algorytm oddzielający zapis wyładowań (np. wprzebiegu padaczki) od zapisu EEG znieczulonego pacjenta.Ekran dotykowy – kolorowy.

ElektroencefalografiaCereborgram – trend uśrednionych zmian w EEG.Sygnał EEG.Zapis z elektrody.

Elektroencefalografia

ElektroencefalografiaAnalizator stanu pacjenta (PSA)Cyfrowy sygnał EEG.Elektroda.Moduł pacjenta.Kabel podłączony do 4kanałowego EEG.Sygnał obrazowany jest, jako wskaźnik stanu pacjenta (PSI).PSI koreluje ze zmodyfikowaną skalą oceny aktywności/ sedacji(OAA/S).PSI: wartości: 0-100.

Analizator stanu pacjenta (PSA)543210Zmodyfikowana skala oceny przytomności/ sedacji (OAA/S)LiczbapunktówPoziom odpowiedziNatychmiastowa odpowiedź na imię wypowiadane normalnymgłosemOpóźniona odpowiedź na imię wypowiadane normalnymgłosemOdpowiedź uzyskana dopiero po kilkukrotnym, lub głośnymwypowiedzeniu imienia, albo obecność odruchu rzęsowego.Brak odruchu rzęsowego, lub pozytywna odpowiedź na bodziectypu TOF np. otwarcie oczu.Brak odpowiedzi na bodziec typu TOF.Brak odpowiedzi na stymulację bodźcem elektrycznym o f=50Hz

Analizator stanu pacjenta (PSA)PSA (wskaźnik stanu pacjenta) nie pozwala na odczytanie liczbyzahamowania fal mózgowych .PSA pozwala na wykrycie epizodów przebiegających z płaską faląeeg.Monitorowanie obu półkul.Wartości:50 – kolor żółty – „słaba sedacja”.

ElektroencefalografiaAnalizator stanu pacjenta (PSA)

EEG, czy BIS?

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramuZasada działania analizy BISpektralnej:BIS jest pomiarem opracowanym empirycznie, napodstawie analiz statystycznych.Celem badań było zidentyfikowanie cech eeg pozostającychw korelacji ze stopniem sedacji/ uśpienia.Na podstawie wielowariantowej analizy statystycznejopracowano zespół najbardziej charakterystycznych cechobserwowanych w zapisie eeg typowych dla stanu uśpienia iniezależnych od rodzaju podanego leku (poza ketaminą).

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramuPowstanie wskaźnika BIS – trzy etapy:Analiza zapisu EEG – przekształcenie sygnałuanalogowego w cyfrowy (monitor odbiera fale eeg, emg,eog i ekg).Wybranie odpowiednich fragmentów eeg; odnalezienie wbazie danych zapisów eeg pacjentów poddanychdziałaniu różnych środków anestetycznych.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramuPowstanie wskaźnika BIS – trzy etapy:Analiza matematyczna wybranych fragmentów eeg:Analiza zależna od czasu.Analiza zależna od częstotliwości:Konwersja sygnału eeg jako fali zależnej od czasuw sinusoidę zależną od częstotliwości –transformacja Fouriera.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramuCo to jest i o czym informuje liczba BIS:Liczba BIS przdstawiana jest jako wartość liczbowaod 0 do 100.Informacja o liczbie BIS podawana jest w systemieciągłym.Wartość BIS obniża się wraz ze wzrostemanestetyku.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramuSkala BIS100 - 90 - czuwanie90 - 70 - sedacja70 - 60 - głęboka sedacja40 - 60 - znieczulenie chirurgiczneponiżej 40 - głębokie znieczulenieBIS należy postrzegać jako odzwierciedlenie głębokości snu,a nie stopnia analgezji.O niewystarczającej analgezji świadczą szybkie, oscylacyjnezmiany wartości BIS, a nie jej wzrost.

EEG, a BISBeta (13-30 Hz)Alfa (8-13 Hz)Przytomność, skupienieMałe dawki środkówsedacyjnychCzuwanie, rozluźnieniePłytkie znieczulenieTheta (4-8 Hz)Znieczulenie ogólneDelta (

Jakość sygnału BISSQI Signal Quality Index – jakość sygnału (przenikanie przez kość).0 -100%.15 < SQI < 50 = BIS parametr w kol. Szarym.< 15= krótka kreska.EMG - Elektromiografia30 - 80dB (70 - 110Hz).SR Suppression Ratio - współczynnik stłumienia.0 - 100%.Ile % fal EEG uległo w ciągu.ostatnich 63 s wytłumieniu.„Odświeżenie” co 2 sek.

Wskazania do BISChirurgia ogólna.Chirurgia jednego dnia.Kardiochirurgia.Pacjenci wyniszczeni i w podeszłym wieku.Uraz.Cięcie cesarskie w znieczuleniu ogólnym.Chirurgia dziecięca.OIT, radiologia, endoskopia, SOR.Sedacja.

Korzyści płynące ze stosowania analizyBISpektralnejZmniejszone zużycie anestetyków (10-30%).Szybsze budzenie.Wcześniejsza ekstubacja.Skrócenie pobytu w oddziale postanestetycznym.Rzadsze występowanie nudności i wymiotów (20-30%).Zapobieganie powrotowi świadomości podczasznieczulenia.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu

Różnice pomiędzy BIS a EEGBIS1-kanałowe EEG.3-4 elektrody umieszczone najednym pasku (w XP).Miejsca umieszczenia elektrod– jednoznaczne.Czujnik umieszczony na czole.Pomiar elektrycznej czynnościmózgu jednej półkuli i płatówczołowych.EEG1-4 kanałów EEG.3-9 elektrod oddzielnych elektrod.Ułożenie elektrod zależne oddoświadczeń użytkowników.Ułożenie na skórze głowy(przygotowanie pola – wygolenie).Zapis zależny od stanu ogólnegopacjenta.

Użycie BIS i EEGBISBIS mierzy głębokość snu i sedacji.Częściej używany jest u pacjentów powyżej 1 rż, bezschorzeń neurologicznych.EEGW anestezjologii:Kardiochirurgia:Optymalna temperaturaMózgowe krążenie krwi.Udary w okresie pooperacyjnym.Endarterektomia szyjna.W OIT:Śpiączka.Pacjenci z padaczką.Udar mózgu.Obrażenia głowy (dawcy).Nie nadaje się do oceny znieczulenia ketaminą i N 2O.W OIT do oceny sedacji pacjentów.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramuCzemu nie można oznaczać głębokości snu w czasieznieczulenia ketaminą i podtlenkiem azotu???:Ketamina i podtlenek azotu – nie „wyłączają” fal gamma.Fale gamma są identyfikowane przez monitor BIS iobrazowane, jako stan świadomości.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu - ograniczeniaEfektZmiany BISPrzyczynaPodtlenek azotuParadoksalnie BIS Fale θ i δ - .KetaminaIzofluranParadoksalnie BIS Paradoksalnie BIS Fale - .Fale θ - .Fale θ i δ - .HalotanWysoka wartość BISNiecharakterystycznezmiany korowe.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu - ograniczeniaEfektZmiany BISPrzyczynaRozrusznik sercaKoc termicznyGolarka endoskopowaBIS Interferencjaelektryczna.Ruch powietrza.Oscylacje.UrządzeniaelektromagnetyczneInterferencjeelektromagnetyczne.

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu - ograniczeniaEfektHipoglikemiaZatrzymaniekrążeniaHipowolemiaNiedokrwieniemózguHipotermiaZmiany BISBIS Fale θ i δ - .PrzyczynaFale - Perfuzja mózgowa .Perfuzja mózgowa .Perfuzja mózgowa .Potęgowanie efektu przezizofluran i propofol

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu - ograniczeniaEfektChoroba AlzheimeraUdar mózguCiężkie obrażeniamózguŚmierć mózguNiskie napięcie EEGZmiany BISNiska wartość BISBIS = 0Niska wartość BISFale δ - .PrzyczynaFale - .Uszkodzenie mózguLinia izoelektrycznaZdeterminowanegenetycznie

BISanaliza bispektralna elektroencefalogramu - ograniczeniaEfektZmiany BISPrzyczynaŚrodki zwiotczającemięśnieSukcynylodwucholinaBIS Zmniejszenieaktywności EEG.Artefakty

EntropiaNa wartość liczby BIS wpływa czynność mięśni (EMG).W jaki sposób oddzielić aktywność kory mózgowej (EEG) odaktywności mięśni (EMG)???ENTROPIAEntropia jest jednym z pojęć fizycznych; entropia układu jestlogarytmiczną miarą liczby stanów dozwolonych danego układu:Entropia stanowi miarę logarytmiczną stopnia przypadkowości(nieuporządkowania) układu.

EntropiaZawiera dwie komponenty: EEG oraz EMG.Komponenta sygnału EEG dominuje w niskich częstotliwościach (do32 Hz) - SE.W wyższych częstotliwościach wartość EEG reprezentatywniezmniejsza się (>32 Hz).Odpowiedź entropii (RE) jest odczytywana w zakresie częstotliwościod 0.8 Hz do 47 Hz.Nagłe pojawienie się danych sygnału EMG często wskazuje, żepacjent reaguje na stymulację zewnętrzną (ból).

Stan entropii i reakcja entropiiWysoka częstotliwość50 Hz40 Hz32 - 47 HzEMG z mięśnitwarzy30 HzReakcjaentropiiKorowe EEG20 Hz10 Hz0 - 32 HzStan EntropiiSERE0 Hz

EntropiaJeśli stymulacja bólowa trwa dalej i nie są podawaneanalgetyki jest prawie pewne, że poziom znieczuleniaostatecznie zacznie się zmniejszać (EMG szybko informuje oniewystarczającym znieczuleniu – zwiotczeniu pacjenta).Z powodu wyższej częstotliwości danych sygnału EMGprzykładowy czas odczytu jest znacznie krótszy w porównaniuz potrzebnym do odczytu sygnałem EEG.

EntropiaSzeroki zakresczęstotliwościEntropiajest wysokaZwolnieniesygnału(mało odnośnychczęstotliwości)Entropiajest niskaZmiany w EEG z nieregularnych w bardziej regularneświadczą, że pacjent traci świadomość.Entropia ulega obniżeniu.

EntropiaJeden czujnik – dwa sygnały:Mniejszy przedział częstotliwości dla EEG, będącegowyrazem aktywności kory mózgu – stan entropii – SE (0-32 Hz).Wyższa grupa znamion EMG, świadcząca o aktywnościpodkorowej – reakcja entropii – RE (0-47 Hz).

EntropiaOptymalizacja czasu odpowiedzi:10-10 5 0 100 15 0 20 0 25 0 3 00 3 50 400 450 50010-10 5 0 100 15 0 20 0 25 0 3 00 3 50 400 450 50010-10 5 0 100 15 0 20 0 25 0 3 00 3 50 400 450 500Czas odpowiedzi dla reakcji entropii (zmiany EMG) – 2 s. (bólsygnalizowany szybko zmianami w RE).Czas odpowiedzi dla stanu entropii (zmiany EEG) – 15 s.(przebudzenie sygnalizowane zmianami w SE nieco wolniej).

EntropiaSevo%(*0.1)10080604020Intubacja9:54:17tay s 01c m i -M atlab entropiesH c omb(B S as 3)H32 c omb(B S as 3)S evoflurane ex pired divided by 10H onlineH32 online009:40 09:45 09:50 09:55 10:00 10:05 10:10RESE10080604020S c aled E E G + E M G E ntropy (B S as 3)S c aled E E G E ntropy (B S as 3)B S R A S /3009:40 09:45 09:50 09:55 10:00 10:05 10:10BIS100806040A s pec t B ISS r (B IS )LE eg (0.64s )LE eg-ave5/1.1787 (2.56s )20009:40 09:45 09:50 09:55 10:00 10:05 10:10tim eRE (reakcja entropii) w odpowiedzi na intubację

EntropiaSevo%(*0.1)10080604020tent15cm i -M atlab entropiesH c omb(B S as3)H32 c omb(B S as 3)S evoflurane expired divided by 10H onlineH32 online010:00 10:05 10:10 10:15 10:20 10:25 10:30RESE10080604020S caled E E G+E M G E ntropy (B S as3)S caled E E G E ntropy (B S as 3)B S R A S/3BIS010:00 10:05 10:10 10:15 10:20 10:25 10:30100806040intubation 10:16:25coughing 10:16:46A spect B ISS r (B IS )LE eg (0.64s )LE eg-ave5/1.1787 (2.56s)20010:00 10:05 10:10 10:15 10:20 10:25 10:30tim eRE (reakcja entropii) w odpowiedzi na przedłużoną intubację

EntropiaSevo%(*0.1)100806040tays 01c m i -M atlab entropies20010:40 10:45 10:50 10:55 11:00 11:05 11:10100RESE80604020010:40 10:45 10:50 10:55 11:00 11:05 11:10100BIS8060402010:57:12eyes open010:40 10:45 10:50 10:55 11:00 11:05 11:10tim eRE (reakcja entropii) w czasie5wybudzeniamin

EntropiaStan entropii (SE) jest wartością, która jest dość stabilna.Dostarcza ona anestezjologowi wiedzy w jakim stanie jest koramózgowa pacjenta.Czas okna jest wyselekcjonowany w taki sposób, żebynieistotne zmiany zostały usunięte z danych.Odpowiedź Entropii (RE) szybko reaguje na zmiany.

EntropiaW okresie budzenia, RE wzrasta pierwsza wraz zaktywnością mięśni; kilka sekund później podąża za niąSE.W rzadkich przypadkach sygnał EEG może byćszczególnie niski; zdarza się to na przykład u pacjentów wpodeszłym wieku.Uwaga na podtlenek azotu.

EntropiaZastosowanie Entropii:Chirurgia ogólna.Operacje wysokiego ryzyka.Niektóre grupy pacjentów:Chirurgia jednego dnia.Pacjenci w wieku podeszłym i wyniszczeni.Szpitalny Oddział Ratunkowy.Nie polecane w OIT.Nie oceniane u dzieci.

Entropia i EEGJeden kanał EEG.EntropiaZałożony z góry zestaw zawierającytrzy elektrody w jednym.Czujnik umieszczony w okolicyczołowej.Planowane użycie w celumonitorowania wpływu znieczuleniana pacjenta.Wykorzystanie tzw. algorytmu entropii,który nie jest oparty o SEF, analizępasma częstotliwości.1-4 kanałów EEG.3-9 oddzielonych od siebie elektrod,używanych wybiórczo na określonychczęściach głowy.Wykorzystywanie do monitorowania zmian wEEG, które opierają się na SEF, analiziepasma częstotliwości.Opieranie się na wielu składowych (danych).Włączanie także AEP.M-EEGMonitorowanie neurologiczne.

Entropia i BISEntropiaAlgorytm entropii koreluje z wszystkimipoziomami znieczulenia.Główne wskazanie – znieczulenie ogólnedorosłych.BISAlgorytm BIS łączy w sobie wieleparametrów.Wykorzystywany do ocenyznieczulenia, sedacji, OIT; równieżw pediatrii.Dwie liczby: RE zawierające zarówno EEG, jak iEMG, pozwalające rozpoznać odpowiedźpacjenta na stymulację zewnętrzną – szybko.Jeden wskaźnik opisujący wpływznieczulenia na mózg.SE zawierające (obejmujące EEG) informujące oczynności kory mózgowej pacjenta.

Mózgowy przepływ krwi(TCD)oznaczany techn. dopplerowską

Mózgowy przepływ krwi(TCD)oznaczany techn. dopplerowskąCh. DopplerRune Aaslid1842 rok1982 rokZmiana częstotliwości fali odbitej od ruchomego przedmiotu wstosunku do częstotliwości fali wysłanej przez głowicę.Różnica w częstotliwości jest proporcjonalna do prędkościprzepływających krwinek.

Mózgowy przepływ krwi(TCD)oznaczany techn. dopplerowskąPrawidłowa wartość prędkości przepływu krwi wynosiokoło 45-55 ml/ sek.

Mózgowy przepływ krwi(TCD)oznaczany techn. dopplerowską

Mózgowy przepływ krwi(TCD)oznaczany techn. dopplerowskąGłowica 2 MHz.Głowica…, hełm???Głębokość: 25 – 120 mm.PI, RI.Okna – miejsca o nieznacznej grubości pokrywy.MCA – najlepiej (kąt zawarty pomiędzy wiązkąDopplera, a MCA < 30 o – błąd pomiaru mniejszy niż15%.

Oksymetria mózgowa

Oksymetria mózgowa - INVOSNORMA: 65 ±9%System INVOS 4100Nieinwazyjny pomiar saturacji mózgowej.Wykorzystanie 2λ Near-infrared Spectroscopy (NIRS) -promieniowania podczerwonego o długości fali między 730 and 810nm.Czujniki umieszczane po obu stronach głowy.Płaski ekran.

Oksymetria mózgowa - INVOSBezpieczne promieniowaniepodczerwone o dwóchdługościach fali – przechodząceprzez kości czaszki.System oparty na podwójnychczujnikach zbierającychinformację z dwóch głębokości.Monitorowanie ukrwienia korypłatów czołowych.Usuwanie szumów zewnętrznych.Ocena przepływu żylnego.

Oksymetria mózgowaTkanki ludzkie przenikalne dla fal: 650 – 1100 nm.Fotony kierowane w głąb tkanek. Część fotonów:Ulega rozproszeniu.Ulega pochłonięciu przez tkanki (chromofory).Powraca do detektora.Jöbsis: 1977 r. – koty/ dzieci.Cui: 1991 r. – Zwiększenie odległości: emiter-detektor powodujezwiększenie penetracji tkanek (zapobiega błąkaniu się fotonów);Głębokość penetracji – 1/3 odległości emiter-detektor.

Oksymetria mózgowa85% sygnału rSO 2 pochodzi z mózgu – przy czym:w polu pomiaru rSO 2 znajduje się:25% krwi tętniczej.75% krwi żylnej.

Oksymetria mózgowaPrzebieg wiązki światłaOpona twardaŹródło światłaŹródło światłaDetektor wiązkipłytkiejSkóraTkanka podskórnaDetektor wiązkipłytkiejDetektor wiązkigłębokiejKość czaszkiZatoka strzałkowa górnaDetektor wiązkigłębokiejMózgTętnica przednia mózguTętnica środkowa mózguTętnica naczyniówkowa przedniaTętnica tylna mózgu

Oksymetria mózgowaZASADA DZIAŁANIAMonitorowanie saturacji tlenem krwi przepływającej przez koręmózgową w okolicy płatów czołowychW modelu: źródło : detektor (odległość 3 cm):45% sygnału przypada na skalp i czaszkę.55% sygnału przypada na mózg.W modelu: źródło : detektor (odległość 4 cm):15% sygnału przypada na skalp i czaszkę.85% sygnału przypada na mózg.

Oksymetria mózgowaSposoby poprawy niskich wartości rSO 2Ciśnienie krwi 54%CO 2 16%Wspomaganie przepływu 12%FiO 2 5%Płyny krwiopochodne 5%Inne 8%(zmiana położenia cewnika,głowy, itp.)600 pacjentów poddanychoperacji zakładania pomostówżylnych230 (38%) rSO 2

Oksymetria mózgowaKongres ASA(American Society of Anesthesiologists) 2000Największe ryzyko niedokrwienia mózgu – zabiegikardiochirurgiczne (n = 58).Prewencja oparta na badaniach utlenowania mózgu wsystemie INVOS i badaniach USG aorty:Zmniejszyła częstość udarów mózgu z 13.4% do 1.9%.Skróciła czas pobytu pacjenta w szpitalu o 1.2 dnia.Spowodowała oszczędności w wysokości 1.5 mln $ rocznie.

Oksymetria mózgowaZabieg pomostowania tętnic wieńcowych (CABG)Przebieg pooperacyjny bez powikłań80706050rSO 24030201008:40:098:48:008:55:579:03:519:11:529:19:469:27:449:35:389:43:369:51:369:59:3810:07:3410:15:3210:23:3010:31:2410:39:2210:47:2510:55:2411:03:2311:11:2311:19:2611:27:2311:35:2111:43:2311:51:2211:59:2312:07:2412:15:2412:23:2512:31:2612:39:2212:47:2412:55:2413:03:2613:11:24LeftRight

Oksymetria mózgowa80Zabieg pomostowania tętnic wieńcowych (CABG)Przebieg pooperacyjny powikłany śpiączką70Waterfall effect @ 2.5 l/min6050rSO 240CPB\\Off Pump30\Induced2010Rewarming, pump flow 4.0 liters / minute.08:13:328:22:198:31:068:40:018:48:508:57:489:06:379:15:349:24:259:33:179:42:069:51:009:59:5010:08:4610:17:3810:26:2710:35:2010:44:0910:53:0611:01:5911:10:5111:19:4711:28:3911:37:3511:46:2311:55:1912:04:1212:13:0512:21:5912:30:5212:39:4512:48:3912:57:3413:06:2613:15:2113:24:11Pacjent przez 9 dni był w śpiączce; występowały u niego później zaburzenia pamięci świeżej. W tym przypadkuzaburzeniom mogło zapobiec zwiększenie ciśnienia na płuco-sercu, albo podwyższenie prężności CO 2 .LewaPrawa

Oksymetria mózgowa

Mózgowe potencjały wywołaneSygnały elektryczne wywołane w OUN, a powstałe pod wpływemswoistych bodźców:Błyski światła przed oczami – wzrokowe potencjały wywołane(VEP).Powtarzane dźwięki dzwonka działające na przewód słuchowyzewnętrzny – pniowe słuchowe potencjały wywołane (BAEP).Serie elektrycznych bodźców na nerw obwodowy –somatosensoryczne potencjały wywołane (SSEP).

Mózgowe potencjały wywołaneBodźce muszą być powtarzane, ponieważ monitor zbiera z EEG skutkibodźców – jeżeli zadaje ich kilkanaście, może eliminować z nich EEG ioceniać jedynie potencjały wywołane.

Mózgowe potencjały wywołaneSłuchowe potencjały wywołane (AEP)AEPOchrona nerwów (nerwy słuchowe i nerwy twarzowe)i ochrona pnia mózgu.(Głębokość znieczulenia, MLAEP) .Śpiączka, zatrucia (w zatruciach pień mózgupozostaje bez zmian).

Mózgowe potencjały wywołane

Mózgowe potencjały wywołaneAEP monitor/2 ImpedanceAEPEMGAAI

Mózgowe potencjały wywołane

Mózgowe potencjały wywołane

Mózgowe potencjały wywołane

Mózgowe potencjały wywołane

Mózgowe potencjały wywołane

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Pozwala na:Ocenę metabolizmu mózgowego i perfuzji.Ocenę tętniczo-żylno zawartości tlenu (a-jDO 2 ) iwspółczynnika ekstrakcji tlenu (4 0,2 mol/ l).

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO21927 r. – Myerston – nakłucie opuszki żyły szyjnej zdostępu bocznego.1960 r. – Gejrot i Lindbom – wsteczne przezskórne nakłucieopuszki żyły szyjnej.1970 r. – cewnikowanie opuszki żyły szyjnej w celupobierania próbek.1985 r. – Julio Cruz – monitorowanie ciągłe - technikiwłókien optycznych.

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Cruz zaleca – prawą JB (jest większa).Inni autorzy – po stronie uszkodzenia.Przy zmianach rozsianych – po stronie większej JB, lubwiększego otworu owalnego (ocena w CT).Dearden – wykonanie testu kompresyjnego (ucisk której żyływewn. spowoduje większy wzrost ICP, tę stronę należy wybrać doSjO 2 ).Pomiar obustronny? – większa dokładność – ale…?

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Kalibracja sondy – co 8-48 godzin.Artefakty: 18 - 60% (doświadczenie wykonującego) .Końcówka cewnika na poziomie dolnego brzegu C 1 , lubgórnego brzegu C 2 :Nieznaczne wysunięcie się cewnika → domieszkazewnątrzczaszkowa.Kołnierz unieruchamiający?

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Wybór sprzętu:Monitor rzutu serca z możliwością monitorowania saturacji np.Oximetrix Abbott.Cewnik:Śluza naczyniowa.Swan’a-Ganz’a pediatryczny (70 cm i 4 F) Opticath.Cewnik wewnątrznaczyniowy U400 f. Abbott (4F i 25,lub 40 cm).

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Przeciwwskazania:Złamanie podstawy czaszki.Zakażenia w miejscu wkłucia.

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Wartości:>90% - brak przepływu.90-75% - hiperperfuzja.75-60% - norma.60-40% - hipoperfuzja.Poniżej 40% -oznaka znacznegoniedokrwienia.

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Powikłania:Niezamierzone nakłucie tętnicy szyjnej (3%).Nieudane wprowadzenie cewnika – 6%.Trudności we wprowadzeniu cewnika.Powikłania infekcyjne – rzadkie (choć kolonizacja – u ok.15% pacjentów) – maksymalny czas monitorowania: 10 dni.Zmiany zakrzepowe – b. rzadkie.

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Przyczyny desaturacji:Obniżenie zapotrzebowania tlenowego.Zwiększenie zużycia tlenu:Drgawki.Hiperpyreksja.Obniżenie podaży tlenu:Obniżenie SpO 2 systemowego.Obniżenie CBF:Niskie MAP.Wysokie ICP.Hipokapnia.Skurcz naczyń.

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Wartości SjO 2 przekraczające normę związane są z:Zwiększeniem CBF.Obniżeniem CMRO 2 .Wartości SjO 2 bliskie SaO 2 świadczą o śmierci mózgu.

Saturacja w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej SjO2Implikacje terapeutyczne:SjO 2

Ciśnienie wewnątrzczaszkowe ICPPolecane techniki pomiaru ICP:Implantacja czujnika w roku przednim komory bocznej, któryjednocześnie umożliwia drenaż terapeutyczny PMRImplantacja czujnika bezpośrednio w mózgu w przypadkubraku możliwości pomiaru w komorze bocznej.Dokładność pomiaru ICP przy pomocy czujnikówumieszczonych nad- i pod oponą twardą jest kwestionowana.

Ciśnienie wewnątrzczaszkowe ICP

Ciśnienie wewnątrzczaszkowe ICP

Leczenie podwyższonego ICP w oparciu o CPPI(mózgowy wskaźnik krążeniowo-ciśnieniowy)

Badanie scyntygraficzne mózgu - SPECT

Badanie scyntygraficzne mózgu - SPECT

Badanie scyntygraficzne mózgu - SPECT

Badanie scyntygraficzne mózgu - SPECT

Monitorowanie czynności OUN…http://www.machala.infowaldemar@machala.info

Mózgowe potencjały wywołaneWzrokowe potencjały wywołane (VEP)Błyskające przed gałkami ocznymi żarówki z cz. 100 Hz.VEP – najbardziej wrażliwy potencjał na wpływ anestetyków.VEP jest najmniej przydatny dla celów anestezjologicznych(bardziej w okulistyce i neurologii oraz neurochirurgii).

Mózgowe potencjały wywołanePniowe słuchowe potencjały wywołane (BAEP)Podczas znieczulenia i w OIT bodźce stosuje się przez paręsłuchawek.Potencjał może zostać wywołany przez ok. 2000 bodźców.BAEP dla nadzorowania w chirurgii tylnej jamy czaszki (różnicowaniepnia nerwu przedsionkowego i słuchowego w guzie kąta MMR.BAEP rejestruje jedynie potencjały pnia mózgu – nie polecanametoda rokownicza po CUCM.Mała korelacja pomiędzy BAEP, a CBF (BAEP są obecne dopókiCBF nie obniży się poniżej 7 ml/ 100 g/ min.).

Mózgowe potencjały wywołanePolecane dwa kanałyElektrodypowierzchniowe.Umieszczenie elektrodpomiarowych w liniiłączącej uszy.Słuchawki dla podania bodźcadźwiękowego.W czasie AEP monitoruje sięEEG, lub też kojarzy się tedwie metodydiagnostyczne.Czerwone = elektrody pomiarowe.Czarna = elektroda bierna (punkt odniesienia).

Mózgowe potencjały wywołaneSłuchowe potencjały (AEP) wywołane mogą być ukrytepod spontanicznym EEG.Nasilenie AEP w mikrowoltach.EEG – w mikrowoltach.

Mózgowe potencjały wywołaneInterpretacja słuchowychpotencjałów wywołanych (AEP)Pień mózgu – pniowe mózgowe potencjaływywołane (BAEP):0 - 10 ms.Odpowiedź z pnia mózgu.Rokowanie w śpiączce.Średnio opóźnione słuchowe potencjały wywołane(MLAEP):10 - 100 msWczesna obróbka korowa.Poziom stanu przytomności.Słuchowe potencjały wywołane o długim opóźnieniu– długiej latencji (LLAEP):100 - 1000 ms.Obróbka funkcji poznawczych.Ocena neurologiczna.

Mózgowe potencjały wywołaneParametry pniowych słuchowychpotencjałów wywołanych (BAEP) 2/2I II III IV VFalaIIIIIIIVVStruktura generującaNerw słuchowyNiski mostNiski mostŚredni mostŚródmózgowieV przed „doliną”

Mózgowe potencjały wywołane w OITDługotrwałe zmiany w ośrodkowymukładzie nerwowym.Reakcja pnia mózgu – jakorokowanie w śpiączce.Zbieranie informacji z innychczęści mózgu (nie tylko z korymózgu).Głębokość sedacji (TYLKO w celachbadawczych).

Ciśnienie wewnątrzczaszkowePomiar ICP:Guillayme i Jenny – 1951 r.Lundberg.

Wskazania do monitorowania ICP u chorych zCUCM:Chorzy z nieprawidłowym obrazem CT przy przyjęciu(krwiak, stłuczenie, SAH, obrzęk, ucisk zbiorników podstawymózgu).Chorzy z prawidłowym obrazem CT przy przyjęciu, uktórych stwierdza się dwie, lub trzy cechy wysokiego ryzykanadciśnienia wewnątrzczaszkowego:Wiek powyżej 40 roku życia.SAP poniżej 90 mm Hg.Jedno, lub obustronne prężenia.

Pomiar ICP umożliwia podjęcie decyzjiterapeutycznych, w celu jego obniżenia:Wybór optymalnej metody wentylacji mechanicznej.Bezpieczne stosowanie amin katecholowych.Racjonalne używanie leków osmotycznie czynnych.Ułatwia ustalenie wskazań do podania leków sedacyjnych izwiotczających mięśnie.Zmianę dotychczas prowadzonego sposobu terapii i wdrożenie doleczenia leków drugiego rzutu - o ile poprzednie zawiodły (roztworystężonej soli, barbiturany).Czas utrzymywania czujnika nie powinien przekraczać 5-7 dni(ryzyko infekcji).