Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
• zapobieganie:<br />
- ochrona stad wolnych i systematyczna kontrola ogierów,<br />
- wprowadzanie <strong>koni</strong> seronegatywnych do stad wolnych po 28 dniowej kwarantannie,<br />
- do rozrodu ogiery seronegatywne, ewentualnie seropozytywne, ale po wykluczeniu<br />
siewstwa z nasieniem,<br />
- kastracja ogierów seropozytywnych,<br />
- krycie klaczy seropozytywnych przez ogiery seropozytywne,<br />
- szczepienie szczepionką atenuowaną - Arvac (dostępna w USA) - dobre właściwości<br />
ochronne, ale ograniczone zastosowanie, z<br />
uwagi na brak moŜliwości odróŜnienia<br />
przeciwciał poszczepiennych od<br />
pojawiających się w toku zakaŜenia<br />
naturalnego, co utrudnia serodiagnostykę<br />
i obrót końmi.<br />
Zołzy (łac. adenitis quorum, ang. strangles)<br />
Etiologia:<br />
• bakteria Streptococcus equi subsp. equi,<br />
• G+, występuje w postaci róŜnej długości poskręcanych łańcuszków, złoŜonych z poprzecznie<br />
owalnych ziarenkowców,<br />
• rośnie na podłoŜach bakteriologicznych w 37ºC, w warunkach tlenowych,<br />
• wytwarza hemolizę typu beta na podłoŜach agarowych z krwią,<br />
• właściwości immunogenne są związane z peptydem białka matrycowego M,<br />
• szczepy izolowane od <strong>koni</strong> chorych cechują się zróŜnicowaną zjadliwością, zaleŜną od obecności<br />
białka M oraz zdolności wytwarzania otoczki zbudowanej z kwasu hialuronowego,<br />
• oporny na czynniki środowiska zewnętrznego – przez 4 tygodnie zachowuje Ŝywotność i<br />
inwazyjność w wysuszonym materiale,<br />
• w ciągu 10 minut niszczą go roztwory 0,5% lizolu, 3% kreoliny, 2–3% ługu sodowego<br />
Epidemiologia:<br />
• występuje na całym świecie,<br />
• choroba sezonowa, występuje najczęściej późną jesienią oraz w zimie, często jako enzootia<br />
stajenna,<br />
• wraŜliwe <strong>koni</strong>e, muły, osły, inne <strong>koni</strong>owate,<br />
• chorują głównie zwierzęta młode od 2-3 miesięcy do 2-3 lat oraz <strong>koni</strong>e starsze, które nie przebyły<br />
zakaŜenia,<br />
• chorobę wyzwalają czynniki stresowe (transport, nagłe zmiany pogody, intensywne treningi,<br />
zakaŜenia pokorna- lub adenowirusami końskimi)