choroby-koni.pdf

ZESPÓŁ KASZLU KONI
CHOROBY GRYPOPODOBNE
ZakaŜenia wywoływane przez pikornawirusy
Etiologia i epidemiologia
Do rodziny pikornawirusów końskich naleŜy 9 rodzajów w tym rodzaj Aphtovirus, do którego
zalicza się wirus zapalenia nosa koni typu A (ERAV - Equine Rhinitis A Virus) oraz rodzaj Erbovirus, do
którego zalicza się wirusy zapalenia nosa typu B (Equine rhinitis B virus - ERBV1, ERBV2 i ERBV3).
Spośród wymienionych wirusów największe znaczenie kliniczne u koni mają ERAV i ERBV1. Wirus
zapalenia nosa typu B (ERBV2) najczęściej wywołuje zakaŜenia o przebiegu subklinicznym, natomiast
zakaŜenia jawne występują głównie u źrebiąt w okresie do 1 tygodnia po odsadzeniu. Wirus zapalenia
nosa typu A (ERAV) charakteryzuje się dobrą immunogennością, co wiąŜe się z wysokim mianem
przeciwciał, które utrzymują się przez całe Ŝycie zwierzęcia. Po przechorowaniu wirus obecny jest w
organizmie przez okres około 1 miesiąca. UwaŜa się, Ŝe zakaŜenia ERAV częściej występują u młodych
koni, zwłaszcza po transporcie lub przy zbyt duŜej koncentracji zwierząt. ZakaŜenia ERBV1 częściej
stwierdzane są z reguły u źrebiąt ssących. Źródłem zakaŜenia są źrebięta, młode konie oraz konie dorosłe
z nawracającym zapaleniem gardła, rzadziej bydło i koty. Do zakaŜenia dochodzi drogą kropelkową lub
inhalacyjną.
Objawy kliniczne
Okres inkubacji choroby wynosi od 3 do 7 dni. Początkowo u chorych koni pojawia się osowienie i
gorączka (39-40°C) utrzymująca się 3-5 dni, średnio nasilony kaszel, spadek lub brak apetytu, wypływ
surowiczy z nosa oraz powiększenie węzłów chłonnych Ŝuchwowych. Często stwierdza się obrzęk i
ogniskowe zaczerwienienie błony śluzowej gardła. Po 2-3 dniach pojawia się suchy kaszel, utrzymujący
się przez około 2 tygodnie, będący wynikiem zapalenia tchawicy i oskrzeli. Na tym etapie rozwoju
choroby zwierzęta wyłączone z pracy i pozostające w stajni powracają stopniowo do zdrowia nawet bez
podejmowania leczenia. W innych przypadkach, zwłaszcza dotyczy to źrebiąt, moŜe dochodzić do
pojawienia się wtórnych zakaŜeń bakteryjnych i ropnego odoskrzelowego zapalenia płuc, co objawia się
nawrotem gorączki (do 41°C), dusznością, śluzowo-ropnym lub ropnym wypływem z otworów nosowych
oraz utratą apetytu.
Rozpoznanie
Rozpoznanie choroby moŜliwe jest w oparciu o badanie wirusologiczne, serologiczne (odczyn wiązania
dopełniacza, seroneutralizacja) oraz metodą PCR. Materiałem do badań serologicznych jest krew pobrana
dwukrotnie w odstępie 2 tygodni, a do badań wirusologicznych wymazy z błony śluzowej górnych dróg
oddechowych.
Po przechorowaniu odporność swoista na homologiczny serotyp wirusa utrzymuje się przez około
6 miesięcy. Dotychczas nie opracowano komercyjnej szczepionki przeciwko zakaŜeniom wywołanym
przez wirusy zapalenia nosa koni (ERAV i ERBV).
Reowiroza koni