choroby-koni.pdf

RODOKOKOZA ŹREBIĄT
Etiologia
Czynnikiem zakaźnym jest Rhodococcus equi - Gram dodatnia, pleomorficzna bakteria, będąca
saprofitem glebowym. NamnaŜa się w okresie letnim w glebie z duŜą ilością składników organicznych
(obornik). Występuje w kale koni w kaŜdym wieku.
Epidemiologia
Występuje na całym świecie i atakuje źrebięta w wieku od 3 do 6 miesiąca Ŝycia. Najbardziej wraŜliwe na
zakaŜenia są źrebięta rasowe, czystej krwi arabskiej oraz z defektami immunologicznymi.
Patogeneza
Do zakaŜenia dochodzi drogą aerogenną poprzez wdychanie cząstek kurzu z opłaszczonymi na ich
powierzchni bakteriami R.equi. Bakterie osadzają się na błonie śluzowej dróg oddechowych, gdzie
powodują pojawienie się miejscowego odczynu zapalnego. Po przełamaniu mechanizmów obronnych
wnikają do płuc, gdzie powodują powstanie otorbionych ropni płucnych. Czasem R.equi moŜe
powodować zakaŜenia układu pokarmowego i wywoływać ropne zapalenie okręŜnicy o ostrym
przebiegu.
Objawy kliniczne
Choroba rozwija się powoli, skrycie. Pojawia się pojedynczy suchy kaszel. Po 1-2 tygodniach dochodzi
do rozwinięcia się odoskrzelowego zapalenia płuc - kaszel staje się napadowy, męczący, pojawia się
surowiczo-śluzowy a potem ropny wypływ z otworów nosowych oraz gorączka 40-41°C. W końcowej
fazie choroby dochodzi do posocznicy, sporadycznie do zaburzeń jelitowych w postaci biegunki.
Zachorowalność jest niska 10-14%, ale śmiertelność wysoka nawet do 80%.
Zmiany anatomopatologiczne
Przy typowej postaci płucnej stwierdza się róŜnej wielkości ropnie w tkance płucnej, zwłaszcza w
przednich płatach płuc. MiąŜsz płucny jest bezpowietrzny, a opłucna pokryta włóknikowym nalotem. W
postaci jelitowej ropnie stwierdza się w obrębie węzłach chłonnych krezkowych oraz na powierzchni
błony śluzowej okręŜnicy.
Rozpoznanie
Materiałem do badań jest przyŜyciowo pobrana wydzielina tchawiczo-oskrzelowa oraz świeŜy kał
pobrany z prostnicy oraz krew pobrana na cytrynian sodowy. Pośmiertnie do badań pobiera się wycinki
chorobowo-zmienionych płuc, węzły chłonne śródpiersiowe, krezkowe oraz podwiązany fragment
okręŜnicy. Badaniem podstawowym jest badanie bakteriologiczne. Wykonuje się posiewy na podłoŜe
podstawowe agar z dodatkiem 5% krwi końskiej lub podłoŜa wybiórczo-róŜnicujące (np. NANAT).
Posiewy inkubuje się w warunkach tlenowych w 30°C przez 2 dni. Wykonuje się równieŜ badanie metodą
PCR, dzięki której moŜliwe jest wykrycie plazmidowego genu warunkującego zjadliwość (vapA). W
pobranej przyŜyciowo krwi mierzony jest poziom fibrynogenu, który w przypadku rodokokozy wzrasta
kilkukrotnie (norma 100-400 mg/dl).
Leczenie