Plani i Veprimit për negocimin e Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit

HYRJEMarrëdhëniet e Republikës së Kosovës me Bashkimin EvropianNë vitin 1999, BE-ja propozoi themelimin e procesit të Stabilizim Asociimit për vendet eBallkanit Perëndimor, si kornizë për udhëzimin e përpjekjeve për anëtarësim.Në Nëntor të vitit 2000, procesi i Stabilizim Asociimit zyrtarisht u fillua në samitin e Zagrebit.Në Zagreb, BE-ja nënvizoi se perspektiva Evropiane e vendeve të Ballkanit Perëndimor do tëpërcaktohet në bazë të progresit të tyre drejt një demokracie të qëndrueshme, sundimit të ligjit,ekonomisë të tregut dhe bashkëpunimit rajonal. Këshilli Evropian në Selanik i mbajtur nëQershor të vitit 2003, konfirmoi se e ardhmja e vendeve të Ballkanit Perëndimor është në BE.Që nga Selaniku, Kosova është e përfshirë në kornizën e procesit të Stabilizim Asociimit. NëPrill të vitit 2005, Komisioni Evropian ka miratuar komunikatën”E Ardhmja Evropiane përKosovën”. Në vitin 2006, Këshilli ka miratuar Partneritetin e parë Evropian. Partneriteti i dytëEvropian për Kosovën është miratuar në vitin 2008. Si një përgjigje kundrejt prioriteteve tëPartneritetit Evropian, Qeveria ka miratuar Planin e Veprimit të Partneritetit Evropian (PVPE)në vitin 2008, dhe e ka rishikuar atë çdo vit, pas publikimit të Raportit të Progresit.Më 17 Shkurt 2008, Kuvendi i Republikës së Kosovës shpalli Kosovën si shtet të pavarur. Derime 16 Dhjetor 2012, nëntëdhjetë e pesë (95) shtete e kanë njohur Republikën e Kosovës.Plani i Veprimit për negocimin e Marrëveshjes së Stabilizim-AsociimitNë Tetor 2009, KE-ja ka publikuar komunikatën “Kosova – përmbushja e perspektivës Evropiane” nëtë cilën Komisioni Evropian ka propozuar thellimin dhe forcimin e perspektivës Evropiane tëKosovës.Iniciativat kryesore sipas propozimit ishin: (1) Avancimi i dialogut politik dhe teknik nëProcesin e Dialogut të Stabilizim Asociimit; (2) Dialogu i vizave me perspektivë të liberalizimiteventual të vizave; (3) Zgjerimi i Masave Tregtare Autonome dhe marrëveshja e mundshmetregtare me Bashkimin Evropian; (4) Marrëveshje kornizë me Kosovën për parimet epërgjithshme të pjesëmarrjes së saj në programet e Komunitetit; (5) Aktivizimi i komponentitIPA për bashkëpunim ndër-kufitar (komponenti II).Megjithatë, Kosova ende nuk ka marrëdhënie kontraktuale me BE-në. Kushtet për vendosjen emarrëdhënieve kontraktuale me shtetet e Ballkanit Perëndimor janë vendosur në konkluzionet eKëshillit Evropian të Prillit të vitit 1997. Elementet kryesore përfshijnë një angazhim tëbesueshëm për të ndërmarrë reformat demokratike, respektuar dhe mbrojtur të drejtat e njeriut,minoritetet dhe lirinë e shprehjes, si dhe mbajtja e zgjedhjeve të rregullta dhe të lira. Në këmbimpër përmbushjen e kritereve përkatëse, BE-ja i ofron vendeveaspirante marrëdhënietkontraktuale për anëtarësim: Marrëveshjet e Stabilizim Asociimit.Në këtë kontekst, në Tetor të vitit 2012 Komisioni Evropian ka publikuar Studimin e Fizibilitetitpër Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit në mes të Bashkimit Evropian dhe Kosovës.Dokumenti përshkruan progresin që Kosova ka arritur në tre vitet e fundit dhe shqyrton nëseKosova është e gatshme për të filluar negocimin e një MSA-je. Studimi konfirmoi se Kosova“…është kryesisht e gatshme për të filluar negociatat për Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit.”9