prognoza oddziaływania na środowisko planu urzÄ dzenia lasu

REGIONALNA DYREKCJA LASÓW PAŃSTWOWYCH WKATOWICACHPROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKOPLANU URZĄDZENIA LASUDLA NADLEŚNICTWA ZŁOTY POTOKna okres gospodarczyod 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2015 r.według stanu na 1 stycznia 2010Biuro Urządzania Lasu i Geodezji LeśnejOddział w KrakowieBiuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Krakowie ul. Senatorska 15, 30-106 Krakówtel. (12) 421 95 42, faks (12) 421 66 94 sekretariat@krakow.buligl.pl www.krakow.buligl.pl NIP: 525-000-78-85

Wykonano na zlecenieRegionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w KatowicachKraków 2010WykonawcaBiuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Krakowieul. Senatorska 15, 30-106 Krakówtel. (12) 421 95 72, faks (12) 421 66 94e-mail: sekretariat@krakow.buligl.plPrognozę opracowałmgr inż. Tomasz Witkowski2

SPIS TRESCI1 STRESZCZENIE ...................................................................................................131.1 Wykaz stosowanych skrótów i symboli..........................................................171.2 Wprowadzenie ................................................................................................191.3 Przedmiot i cel opracowania...........................................................................191.4 Podstawa prawna opracowania.......................................................................191.5 Informacja o konsultacjach społecznych ........................................................211.6 Zakres prognozy i jej szczegółowość .............................................................211.7 Cele i zadania urządzania lasu ........................................................................221.8 Zawartość projektu Planu Urządzenia Lasu Nadleśnictwa Złoty Potok.........221.8.1 Rozmiar projektowanych zadań gospodarczych ...........................................231.9 Wskazania gospodarcze wpływające na środowisko przyrodnicze lub obszaryNatura 2000 251.10 Powiązanie projektu Planu Urządzenia Lasu z innymi dokumentami ...........281.11 Metody zastosowane przy sporządzeniu prognozy.........................................291.12 Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko .....291.13 Metody analizy skutków realizacji postanowień Planu oraz częstotliwość ichprzeprowadzania.......................................................................................................................292 AKTUALNY STAN ŚRODOWISKA...................................................................302.1 Ogólna charakterystyka warunków środowiskowych Nadleśnictwa..............302.1.1 Położenie .......................................................................................................302.1.2 Lesistość ........................................................................................................332.1.3 Dominujące funkcje lasu ...............................................................................342.2 Walory przyrodniczo-leśne obszaru Nadleśnictwa.........................................342.2.1 Rzeźba terenu, geomorfologia i typy gleb.....................................................342.2.2 Wody powierzchniowe i podziemne .............................................................362.2.3 Jakość powietrza atmosferycznego ...............................................................382.2.4 Klimat ............................................................................................................392.2.5 Drzewostany..................................................................................................402.2.6 Typy Siedliskowe Lasu .................................................................................472.2.7 Zgodność składu gatunkowego drzewostanów z GTD .................................542.2.8 Formy degradacji ekosystemu leśnego..........................................................572.2.9 Drzewostany cenne........................................................................................592.3 Formy ochrony przyrody występujące na gruntach Nadleśnictwa.................612.3.1 Rezerwaty przyrody.......................................................................................612.3.2 Parki krajobrazowe........................................................................................703

2.3.3 Obszary Natura 2000 .................................................................................... 752.3.4 Siedliska przyrodnicze wymienione w Dyrektywie Siedliskowej(92/43/EWG) 882.3.5 Pomniki przyrody ......................................................................................... 892.3.6 Użytki ekologiczne ....................................................................................... 902.3.7 Ochrona gatunkowa roślin, grzybów i zwierząt ........................................... 922.3.8 Ochrona kolonii mrowisk ........................................................................... 1022.4 Ochrona lasu .................................................................................................1032.5 Zagospodarowanie turystyczne.....................................................................1062.6 Określenie obszarów potencjalnej kolizji między celami ochrony przyrody agospodarką leśną.....................................................................................................................1092.7 Problemy ochrony przyrody istotne przy realizacji Planu Urządzenia Lasu 1092.8 Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji PlanuUrządzenia Lasu .....................................................................................................................1103 PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIE PLANU URZĄDZENIA LASU NAŚRODOWISKO I OBSZAR NATURA 2000......................................................1103.1 Przewidywane oddziaływanie planu na środowisko.....................................1103.1.1 Oddziaływanie na różnorodność biologiczną............................................. 1113.1.2 Oddziaływanie na ludzi .............................................................................. 1123.1.3 Oddziaływanie na chronione i rzadkie gatunki roślin i zwierząt................ 1133.1.4 Oddziaływanie na wodę.............................................................................. 1143.1.5 Oddziaływanie na powietrze....................................................................... 1163.1.6 Oddziaływanie na powierzchnię ziemi....................................................... 1163.1.7 Oddziaływanie na krajobraz ....................................................................... 1163.1.8 Oddziaływanie na klimat ............................................................................ 1173.1.9 Oddziaływanie na zasoby naturalne ........................................................... 1173.1.10 Oddziaływanie na zabytki i dobra kultury materialnej............................. 1173.1.11 Zestawienie zbiorcze przewidywanego oddziaływania Planu na środowisko1183.2 Przewidywane oddziaływanie Planu Urządzenia Lasu na obszary Natura 20001183.2.1 Wpływ ustaleń projektu Planu na chronione siedliska w zasięgu obszarów:specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, specjalny obszarochrony (SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”. .......................................... 1184

3.2.2 Wpływ ustaleń Planu na rośliny i zwierzęta w zasięgu obszarów: specjalnyobszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, specjalny obszar ochrony(SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”. .........................................................1303.2.3 Wpływ ustaleń Planu na specjalne obszary ochrony (SOO) PLH240026„Przełom Warty koło Mstowa”, (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”, (SOO)PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy”........................................................................1493.2.4 Wpływ ustaleń projektu Planu na chronione siedliska w zasięguNadleśnictwa Złoty Potok poza obszarami Natura 2000.....................................................1503.3 Analiza wpływu zapisów projektu Planu Urządzenia Lasu na przedmiotyochrony pozostałych obiektów i obszarów ochronnych.........................................................1583.4 Ocena wpływu zaplanowanych zabiegów na integralność obszarów Natura 20001603.5 Ocena wpływu zaplanowanych zabiegów na rośliny i zwierzęta na podstawieanalizy przewidywanych zmian struktury wiekowej i gatunkowej drzewostanów................1604 ROZWIĄZANIA I WNIOSKI DO PLANU........................................................1624.1 Ogólne wytyczne i zalecenia prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej ...1624.2 Przewidywane rozwiązania mające na celu zapobieganie i ograniczenienegatywnych oddziaływań Planu na środowisko oraz propozycje rozwiązań alternatywnych.1634.3 Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zastosowanych w Planie..............1655 MAPY SPORZĄDZONE NA POTRZEBY PROGNOZY .................................1665.1 Mapa siedlisk przyrodniczych i gatunków „naturowych” na tle planowanegoużytkowania rębnego i gruntów przeznaczonych do zalesienia.............................................1665.2 Mapa form ochrony na tle planowanego użytkowania rębnego i gruntówprzeznaczonych do zalesienia.................................................................................................166LITERATURA................................................................................................................1685

SPIS TABELTabela 1 Rozmiar projektowanych zadań gospodarczych.......................................... 23Tabela 2 Zaprojektowany etat miąższościowy w Nadleśnictwie Złoty Potok ........... 24Tabela 3 Elementy planu oddziaływujące na środowisko lub obszary Natura 2000 26Tabela 4 Położenie lasów Nadleśnictwa Złoty Potok wg regionalizacjifizycznogeograficznej Kondrackiego (Geografia regionalna Polski 1998)............................ 32Tabela 5 Udział gatunków rzeczywistych w powierzchni leśnej i porównanie zpowierzchnią gatunków panujących......................................................................................... 41Tabela 6 Zestawienie powierzchni i miąższości drzewostanów wg grup wiekowych ibogactwa gatunkowego. ............................................................................................................. 43Tabela 7 Zestawienie powierzchni i miąższości drzewostanów wg budowy pionowej igrup wiekowych .......................................................................................................................... 45Tabela 8 Zestawienie powierzchni i udziału procentowego typów siedliskowych lasu....................................................................................................................................................... 47Tabela 9 Typy gospodarcze drzewostanów i orientacyjne składy gatunkowe upraw...................................................................................................................................................... 50Tabela 10 Zestawienie leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 oraz TSL ...... 51Tabela 11 Zestawienie powierzchni i miąższości wg grup typów siedliskowych, stanusiedliska i grup wiekowych. ....................................................................................................... 52Tabela 12 Ocena stopnia zgodności upraw i młodników do 10 lat............................. 54Tabela 13 Zestawienie oceny zgodności składów gatunkowych drzewostanów........ 55Tabela 14 Stopień borowacenia w obrębach i Nadleśnictwie. .................................... 57Tabela 15 Zestawienie powierzchni drzewostanów z panującym gatunkiem obcegopochodzenia................................................................................................................................. 58Tabela 16 Zestawienie form ochrony przyrody na gruntach Nadleśnictwa ZłotyPotok ............................................................................................................................................ 61Tabela 17 Zestawienie rezerwatów na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok............. 62Tabela 18 Możliwości realizacji celów ochrony. .......................................................... 64Tabela 19 Siedliska przyrodnicze Natura 2000 zamieszczone w SDF i zlokalizowanena gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok w ramach obszaru PLH240020............................... 78Tabela 20 Gatunki ssaków zlokalizowanych w obszarze PLH240020 izamieszczonych w SDF (ssaki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)...................................................................................................................................................... 78Tabela 21 Gatunki płazów zlokalizowanych w obszarze PLH240020 izamieszczonych w SDF (wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)........ 796

Tabela 22 Gatunki ryb zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonychw SDF ( wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG) ...................................79Tabela 23 Gatunki bezkręgowców zlokalizowanych w obszarze PLH240020 izamieszczonych w SDF (bezkręgowce wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady92/43/EWG)..................................................................................................................................79Tabela 24 Gatunki roślin zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonychw SDF (rośliny wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)........................79Tabela 25 Siedliska przyrodnicze Natura 2000 zamieszczone w SDF i zlokalizowanena gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok w ramach obszaru PLH240015................................81Tabela 26 Gatunki ssaków zlokalizowanych w obszarze PLH240015 izamieszczonych w SDF (ssaki wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG).......................................................................................................................................................82Tabela 27 Gatunki płazów zlokalizowanych w obszarze PLH240015 izamieszczonych w SDF (wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG) ........82Tabela 28 Gatunki bezkręgowców zlokalizowanych w obszarze PLH240015 izamieszczonych w SDF (wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG) ........83Tabela 29 Gatunki roślin zlokalizowanych w obszarze PLH240015 i zamieszczonychw SDF (wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG) ....................................83Tabela 30 Zestawienie pomników przyrody na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok........................................................................................................................................................89Tabela 31 Zestawienie podstawowych informacji administracyjnych dotyczącychużytków ekologicznych................................................................................................................91Tabela 32 Rośliny, porosty i grzyby objęte ochroną rosnące na gruntachNadleśnictwa Złoty Potok. ..........................................................................................................93Tabela 33 Zwierzęta objęte ochroną, zinwentaryzowane w zasięgu terytorialnymNadleśnictwa Złoty Potok ...........................................................................................................98Tabela 34 Chronione gatunki zwierząt występujących w Nadleśnictwie Złoty Potokna podstawie raportu zbiorczego z inwentaryzacji przyrodniczej Natura 2000 i wniosków z2009r. ..........................................................................................................................................102Tabela 35 Obszary potencjalnej kolizji między celami ochrony przyrody, agospodarką leśną .......................................................................................................................109Tabela 36 Przewidywane oddziaływanie projektu Planu Urządzenia Lasu naśrodowisko w granicach zasięgu terytorialnego Nadleśnictwa Złoty Potok .......................118Tabela 37 Siedliska przyrodnicze na Obszarach SOO PLH240020 „OstojaZłotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” i projektowane zabiegigospodarcze ................................................................................................................................1227

Tabela 38 Wpływ ustaleń projektu Planu na siedliska przyrodnicze w zasięguobszarów SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”................................................................................................................................. 125Tabela 39 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015„Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- rośliny oraz planowanychzabiegów gospodarczych .......................................................................................................... 131Tabela 40 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015„Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony - ptaki oraz planowanychzabiegów gospodarczych .......................................................................................................... 134Tabela 41 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015„Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony-ssaki oraz planowanychzabiegów gospodarczych .......................................................................................................... 134Tabela 42 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015„Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- gady i płazy orazplanowanych zabiegów gospodarczych................................................................................... 136Tabela 43 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015„Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- ryby oraz planowanychzabiegów gospodarczych .......................................................................................................... 138Tabela 44 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015„Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- bezkręgowce orazplanowanych zabiegów gospodarczych................................................................................... 138Tabela 45 Wpływ ustaleń projektu Planu na rośliny w zasięgu obszarów SOOPLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” -ocena oddziaływania................................................................................................................. 140Tabela 46 Wpływ ustaleń projektu Planu na rośliny w zasięgu SOO PLH240037Lipienniki w Dąbrowie Górniczej, SOO PLH240038 Torfowisko Sosnowiec-Bory - ocenaoddziaływania............................................................................................................................ 143Tabela 47 Wpływ ustaleń projektu Planu na zwierzęta w zasięgu obszaru oznaczeniu wspólnotowym PLH120014 - Pustynia Błędowska według przedmiotów ochronyoraz planowanych zabiegów gospodarczych - ocena oddziaływania ................................... 144Tabela 48 Wpływ ustaleń projektu Planu na zwierzęta w zasięgu obszaru oznaczeniu wspólnotowym PLH240009 Ostoja Środkowojurajska - ocena oddziaływania 146Tabela 49 Siedliska chronione programem Natura 2000 zinwentaryzowane wNadleśnictwie Złoty Potok poza oszarami Natura 2000........................................................ 151Tabela 50 Wpływ ustaleń projektu Planu na siedliska przyrodniczezinwentaryzowane w Nadleśnictwie Złoty Potok................................................................... 1528

Tabela 52 Zestawienie ustalonych przyrodniczych typów lasu i składów upraw zeskładami zaproponowanymi dla naturalnych typów lasów...................................................156Tabela 53 Przewidywane obszary prawdopodobnego negatywnego wpływu zapisówPlanu oraz proponowane rozwiązania alternatywne .............................................................1659

SPIS RYCINRyc. 1 Położenie Nadleśnictwa Złoty Potok w Regionalnej Dyrekcji LasówPaństwowych w Katowicach. ....................................................................................................... 30Ryc. 2 Zasięg powiatów na obszarze działania Nadleśnictwa.......................................... 31Ryc. 3 Mapa podziału przyrodniczo – leśnego Nadleśnictwa Złoty Potok ...................... 31Ryc. 4 Mapa położenia obszaru Nadleśnictwa na tle regionalizacji fizycznogeograficznejKondrackiego................................................................................................................................ 32Ryc. 5 Rozmieszczenie lasów państwowych (zielony) i prywatnych (żółty) w zasięguterytorialnym Nadleśnictwa Złoty Potok z zaznaczonymi granicami gmin (czerwony).............. 33Ryc. 6 Udział typów gleb na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok................................... 35Ryc. 7 Sieć rzeczna Nadleśnictwa Złoty Potok ................................................................ 36Ryc. 8 Udział powierzchniowy gatunków drzew panujących w powierzchni leśnejNadleśnictwa................................................................................................................................. 41Ryc. 9 Porównanie udziału powierzchniowego gatunków panujących i rzeczywistych.. 43Ryc. 10 Udział drzewostanów jedno i więcej gatunkowych w powierzchni leśnejzalesionej Nadleśnictwa Złoty Potok............................................................................................ 44Ryc. 11 Struktura pionowa drzewostanów Nadleśnictwa Złoty Potok............................. 45Ryc. 12 Struktura powierzchniowa klas wieku................................................................. 46Ryc. 13 Udział siedliskowych typów lasu w powierzchni leśnej obrębów ...................... 47Ryc. 14 Udział siedliskowych typów lasu w powierzchni leśnej Nadleśnictwa ZłotyPotok............................................................................................................................................. 48Ryc. 15 Udział grup wilgotnościowych siedlisk............................................................... 49Ryc. 16 Udział gatunków panujących w siedliskowych typach lasu................................ 49Ryc. 17 Udział siedliskowych typów lasu oraz gatunków w nich panujących, wpowierzchni leśnej Nadleśnictwa Złoty Potok ............................................................................. 50Ryc. 18 Stan siedlisk leśnych w Nadleśnictwie Złoty Potok............................................ 53Ryc. 19 Udział stanu siedlisk leśnych w ramach siedliskowych typów lasu wNadleśnictwie Złoty Potok ........................................................................................................... 54Ryc. 20 Stopień zgodności upraw i młodników do 10 lat ................................................ 55Ryc. 21 Stopnie zgodności wszystkich drzewostanów..................................................... 56Ryc. 22 Zgodność składu gatunkowego drzewostanów w typach siedliskowych lasu .... 56Ryc. 23 Stopień borowacenia siedlisk leśnych................................................................. 58Ryc. 24 Udział drzew gatunków panujących w drzewostanach ponad 100 letnich, w tymKO i KDO..................................................................................................................................... 59Ryc. 25 Zestawienie powierzchni gatunków drzew panujących w drzewostanach ponad100 letnich[ha].............................................................................................................................. 6010

Ryc. 26 Mapa rozmieszczenia rezerwatów w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa ZłotyPotok..............................................................................................................................................66Ryc. 27 Zasięg Parków Krajobrazowych Orlich Gniazd i Stawki wraz z otuliną na tlegruntów nadleśnictwa....................................................................................................................71Ryc. 288 Zasięg Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd wraz z otuliną ( ze strony ZPK) 73Ryc. 29 Zasięg Parku Krajobrazowego Stawki wraz z otuliną ( ze strony ZPK)..............75Ryc. 30 Położenie ostoi siedliskowych SOO w zasięgu Nadleśnictwa Złoty Potok.........76Ryc. 31 Położenie użytków ekologicznych w zasięgu Nadleśnictwa ...............................9111

1 STRESZCZENIEPrognozę oddziaływania na środowisko sporządzono do „Planu Urządzenia LasuNadleśnictwa Złoty Potok na okres od 1.01.2006 do 31.12.2015r.” Podstawą do sporządzeniaPlanu były wytyczne do opracowania Planu Urządzenia Lasu i zasady zagospodarowania lasuprzyjęte podczas I Komisji Techniczno-Gospodarczej, która miała charakter debaty publicznej zudziałem zaproszonych przedstawicieli miejscowych samorządów i organizacji społecznych. Wplanie tym na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji terenowej drzewostanów orazprzyjętych zasad zagospodarowania lasu zaprojektowano dla każdego wydzielenia (pododdziału)zadania gospodarcze, które powinny zostać zrealizowane w ciągu 10-ciu lat obowiązywaniaplanu. Rozmiar zaprojektowanych prac określony został powierzchnią lasu (wyrażoną whektarach), którą należy objąć wskazanym zabiegiem, a w przypadku prac związanych zpozyskaniem (wycinką) drewna określony został również orientacyjny rozmiar miąższościowy,wyrażony w m 3 przewidzianego do pozyskania drewna. Sumaryczne zestawienie rozmiaruwszystkich zaprojektowanych zadań gospodarczych w postaci zestawień (przewidzianychInstrukcją urządzania lasu), po przeprowadzeniu odpowiednich analiz i dyskusji zostało przyjętepodczas II Komisji Techniczno-Gospodarczej, która również miała charakter debaty publicznej.Plan urządzenia lasu został zatwierdzony przez Ministra Środowiska w dniu 11.09.2006r(DLOPiK – L – lp – 611 – 71/06). Decyzja zatwierdzająca plan określa maksymalną (której niemożna przekroczyć) możliwą do pozyskania miąższość drewna 689056 m 3 , powierzchnię(wyrażoną w hektarach) projektowanych zalesień i odnowień 2828,28 ha, powierzchnię(wyrażoną w hektarach) projektowanych prac pielęgnacyjnych 14468,63 ha oraz określonekierunkowo zadania z zakresu:− ochrony lasu, w tym również zadań ochrony przeciwpożarowej,− gospodarki łowieckiej,− potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej.Opracowana dokumentacja została poddana procedurze oceny oddziaływania naśrodowisko, której elementem jest niniejsza prognoza. Przedmiotem niniejszej prognozyoddziaływania na środowisko jest analiza poszczególnych zadań gospodarczych określonych wPlanie U.L. dla Nadleśnictwa Złoty Potok, których realizacja może mieć wpływ na podstawoweelementy środowiska lub na przedmioty ochrony (siedliska przyrodnicze, gatunki roślin, gatunkizwierząt) obszarów Natura 2000. Na gruntach Nadleśnictwa położone są następujące obszaryNatura 2000: specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”13

Na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok położone są dwie części tego obszaru, ich łącznapowierzchnia szacunkowa (określona na podstawie kształtu z plików shp) wynosi 1776,86 ha,co stanowi 65% powierzchni SOO. specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”Z gruntami Nadleśnictwa Złoty Potok Obszar pokrywa się zasięgiem w częściach dwóchkompleksów, ich łączna powierzchnia szacunkowa (określona na podstawie kształtu z plikówshp) wynosi 1346,36 ha, co stanowi 61% powierzchni SOO.W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Złoty Potok, nie obejmujących gruntów w jegozarządzie położone są następujące obszary Natura 2000:• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240026 „Przełom Warty koło Mstowa”• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy”W celu zwiększenia przejrzystości opracowania poszczególne zaprojektowane zabiegigospodarcze zestawiono w odpowiednie grupy. Do poszczególnych grup zakwalifikowanozabiegi, które w podobny sposób mogą oddziaływać na elementy środowiska lub na przedmiotyochrony obszarów Natura 2000. W prognozie wyróżniono następujące grupy zabiegów:− zalesienia - czyli zakładanie upraw leśnych na gruntach użytkowanych dotychczas w innysposób (np. łąki, pastwiska). Nie poddano ich ocenie, gdyż nie przewiduje się w projekcieplanu takich zabiegów,− odnowienia - czyli stopniowe zastępowanie starzejącego się drzewostanu nowym, młodympokoleniem drzew. Obejmują one oczyszczenie powierzchni pozrębowej (tzw. melioracjeagrotechniczne), przygotowanie gleby pod sadzenie lub obsiew naturalny, sadzenie drzew napowierzchni otwartej (sporadycznie) i pod osłoną drzewostanu, podsadzenia, dolesienia luk iprzerzedzeń, poprawki i uzupełnienia. Należy tutaj podkreślić, że zdecydowana większośćodnowień będzie polegała na inicjowaniu i wykorzystaniu odnowienia naturalnego czylidrzew, które wyrosną z nasion drzew wydanych przez dojrzały drzewostan. Przyjęte wprojekcie Planu Urządzenia Lasu składy gatunkowe odnowień są zgodne z siedliskowymitypami lasu i uwzględniają również składy gatunkowe optymalne dla siedlisk przyrodniczychtak dla gatunków głównych jak i domieszkowych,− pielęgnowanie drzewostanów - w zależności od fazy rozwoju drzewostanu obejmuje zabiegi„pielęgnacji gleby”, tj. wycinanie chwastów w uprawach do kilku lat, „czyszczenia wczesne”i „czyszczenia późne”, tj. wycinanie pojedynczych (najgorszych jakościowo) drzewek wprzegęszczonych młodnikach, „trzebieże wczesne” i „trzebieże późne”, tj. wycinaniepojedynczych drzew przeszkadzających w rozwoju osobnikom najdorodniejszym. Zabiegipielęgnowania drzewostanu mają na celu osiągnięcie jakościowo lepszej produkcji drewna,14

zwiększenie odporności drzewostanów na szkodliwe czynniki biotyczne i abiotyczne orazregulowanie składu gatunkowego pod kątem dostosowania do siedlisk,− rębnie - czyli zadania określające zasady wykonywania całego zespołu czynności, które mająna celu stopniową przemianę pokoleń w lesie w sposób zapewniający równoczesne usuwaniedrzew lub drzewostanów, tworzenie korzystnych warunków do odnowienia, kształtowanieodpowiedniej budowy drzewostanów oraz zapewnienie naturalnej różnorodnościbiologicznej i trwałości las,− rębnie zupełne (I) - całkowite usunięcie drzewostanu na ograniczonej powierzchni celemwprowadzenia na otwartej powierzchni światłożądnych gatunków drzew,− rębnie częściowe (II) - równomierne przerzedzanie dojrzałego drzewostanu celemzainicjowania i odsłaniania młodego pokolenia, które docelowo przyjmie charakterdrzewostanów mało zróżnicowanych wiekowo (do 20 lat). Stosowane zwłaszcza wdrzewostanach bukowych, ze względu na wymagania ekologiczne buka zwyczajnego,− rębnie gniazdowe (III) - usuwanie drzewostanu na gniazdach, a następnie na powierzchnimiędzygniazdowej celem wyhodowania drzewostanów wielogatunkowych, o kępowejformie zmieszania drzew,− rębnie stopniowe (IV) - nierównomierne przerzedzanie dojrzałego drzewostanu (w formieposzerzanych stopniowo luk i gniazd) celem zainicjowania i odsłaniania młodego pokolenia.Daje możliwość wyhodowania drzewostanów wielogatunkowych, różnowiekowych ogrupowej formie zmieszania drzew. Wykorzystuje się w niej wiele lat nasiennych, a procesodnowienia rozciąga się na przestrzeni 30 do 50 lat,Analiza charakteru zaprojektowanych zabiegów gospodarczych oraz ich rozmiaru dla całegoNadleśnictwa pozwoliła ocenić, w jaki sposób mogą one wpływać na poszczególne elementyśrodowiska: różnorodność biologiczną, ludzi, chronione i rzadkie gatunki roślin i zwierząt,wodę, powietrze, powierzchnię ziemi, krajobraz, klimat, zasoby naturalne oraz zabytki i dobrakultury materialnej. Przy ocenie zabiegów gospodarczych brano pod uwagę ich oddziaływaniekrótkoterminowe (1-5 lat), średnioterminowe (okres obowiazywania planu - 10 lat) orazdługoterminowe (jedno pokolenie drzewostanu – ok. 100 lat).W żadnym przypadku nie stwierdzono długoterminowego, ujemnego oddziaływania, które jestrównoznaczne z oddziaływaniem znacząco negatywnym. W sporadycznych przypadkachwykazano ujemne oddziaływanie niektórych zabiegów na pewne elementy środowiska, np.odnowienia czy rębnie mogą krótkoterminowo ujemnie oddziaływać na powierzchnię ziemi lubzwierzęta, jednak w dalszej perspektywie czasowej oddziaływanie tych zabiegów staje sięobojetne lub pozytywne. Ocenę oddziaływania planu na poszczególne elementy środowiskaprzedstawiono w sposób opisowy i zestawiono w syntetycznej tabeli. W tabeli tej oprócz15

przedstawionych powyżej grup zabiegów gospodarczych umieszczono „przebudowędrzewostanów”. Przebudowa obejmuje szereg zabiegów gospodarczych (rębnie, odnowienia,pielęgnacje), które mają na celu przekształcenie drzewostanów posadzonych na gruntachrolniczych w celu wykształcenia środowiska leśnego lub drzewostanów o składziegatunkowym niewłaściwym dla danego siedliska (np. uszkodzone przez śnieg i wiatr) wdrzewostany o składzie gatunkowym dostosowanym do warunków siedliskowych.Zaprojektowana przebudowa drzewostanów po jej zakończeniu powinna doprowadzić doprzywrócenia naturalnych zróżnicowanych zbiorowisk roślinnych. Biorąc pod uwagęzdecydowaną przewagę ocen pozytywnych należy stwierdzić, że „Plan Urządzenia LasuNadleśnictwa Złoty Potok” pozytywnie oddziałuje na środowisko.Podstawą do przeprowadzenia oceny oddziaływania Planu na przedmioty ochrony(siedliska przyrodnicze, gatunki roślin, gatunki zwierząt) obszarów Natura 2000 było zebranieinformacji o występujących na tych obszarach przedmiotach ochrony i analiza oddziaływaniazaprojektowanych zabiegów w miejscach ich występowania. Do przeprowadzenia takiej analizyniezbędne jest dokładne określenie miejsca występowania poszczególnych siedlisk lubgatunków, a to niestety w wielu przypadkach było niemożliwe. Jako dostępne źródła danychwykorzystano przede wszystkim: Standardowe formularze danych (SDF) dla obszarów Natura2000, Program ochrony przyrody oraz wyniki inwentaryzacji przyrodniczej przeprowadzonejprzez Lasy Państwowe w latach 2006-2007. W przypadkach, kiedy możliwe było zlokalizowanieposzczególnych siedlisk lub gatunków zestawiano wszystkie wydzielenia, w których onewystępowały i przeanalizowano zaprojektowane w nich zadania gospodarcze pod kątemwymagań ekologicznych danego gatunku lub siedliska. Ocena wpływu projektowanych w PlanieUrządzenia Lasu zabiegów gospodarczych na poszczególne gatunki roślin i zwierzątoraz siedliska przyrodnicze była w większości pozytywna.W przypadku występowania podlegających ochronie gatunków roślin i zwierząt, którychlokalizacje są znane, we wskazaniach ogólnych i szczegółowych sformułowano zasady ichochrony np. prowadzenie prac w okresie zimowym przy pokrywie śnieżnej, zalecenia dotyczącepozostawiania martwego drewna, zaniechanie usuwania drzew obumierających (szczególniebuka i dęba). Sformułowano zalecenia, których należy przestrzegać w przypadku stwierdzeniamiejsc gniazdowania gatunków, dla których wymagane jest wyznaczenie stref ochronnych.W przypadku gatunków, których areał występowania jest bardzo duży (gatunki ptaków)lub gatunków, dla których nie można było określić precyzyjnie miejsc występowania,przeprowadzona analiza spodziewanych zmian struktury wiekowej i gatunkowej drzewostanówpozwala przyjąć, że wskutek realizacji projektu Planu Urządzenia Lasu nie zostaną uszczuplonepowierzchnie biotopów dla gatunków obecnie występujących na terenie Nadleśnictwa ZłotyPotok.16

Przeprowadzona w Prognozie dokładna analiza zabiegów planowanych do realizacji wPlanie Urządzenia Lasu pozwala przyjąć założenie, że nie będą one negatywnie oddziaływać naśrodowisko przyrodnicze na gruntach Nadleśnictwa oraz na obszary Natura 2000. W Prognoziełączne oddziaływanie Planu Urządzenia Lasu na środowisko i obszary Natura 2000określono jako pozytywne.1.1 Wykaz stosowanych skrótów i symboliUżyte określenia i skróty oznaczają:Dokument oceniający oddziaływania Planu Urządzenia Lasu naPrognozaśrodowisko;Baza danych Baza w formacie mdb (MS Access);FSCStandardy Dobrej Gospodarki Leśnej FSC – certyfikacja dobrejgospodarki leśnejGTDGZWPIBLKTGLKPOSOOZWP.U.L.PWISRDOŚSDFSILPSOOTSLWIOŚ(wg organizacji ‘Forest Stewardship Council’ zał. 1993r. w Meksyku);Gospodarczy Typ Drzewostanu, zapisany w postaci np. So-Db,oznacza udział głównych gatunków w składzie drzewostanu;Główny Zbiornik Wód Podziemnych;Instytut Badawczy Leśnictwa;Komisja Techniczno – Gospodarcza;Leśny Kompleks Promocyjny;Obszar specjalnej ochrony (ptaków);Obszary o znaczeniu wspólnotowym;Plan Urządzenia Lasu Nadleśnictwa Złoty Potok na okres od1.01.2009 do 31.12.2018r.;Państwowy Wojewódzki Inspektorat Sanitarny;Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska;Standardowy Formularz Danych zawiera podstawowe informacjeo obszarze Natura 2000;System Informatyczny Lasów Państwowych;Specjalny obszar ochrony (siedlisk);Typ siedliskowy lasu - podstawowa jednostka w klasyfikacjisiedlisk leśnych;Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska.Gatunki drzew:So sosna zwyczajna Wz wiąz pospolitySo.b sosna banksa Js jesion wyniosłySo.c sosna czarna Gb grab pospolitySo.w sosna wejmutka Brz brzozaMd modrzew europejski Ol olsza czarnaŚw świerk pospolity Ol.s olsza szaraJd jodła pospolita Ak robinia akacjowaBk buk pospolity Tp topolaDb dąb Os topola osikaDb.c dąb czerwony Wb wierzba białaKl klon pospolity Lp lipaJw klon jaworRębnie:17

IbIcIIbIIIaIIIbIV dRębnia zupełna pasowaRębnia zupełna smugowaRębnia częściowa pasowaRębnia gniazdowa zupełnaRębnia gniazdowa częściowaRębnia stopniowa gniazdowa udoskonalonaTypy Siedliskowe Lasu:Bs Bór suchyBśw Bór świeżyBw Bór wilgotnyBb Bór bagiennyBMśw Bór mieszany świeżyBMw Bór mieszany wilgotnyBMb Bór mieszany bagiennyLMśw Las mieszany świeżyLMw Las mieszany wilgotnyLMb Las mieszany bagiennyLśw Las świeżyLw Las wilgotnyOl OlsOlJ Ols jesionowyBMwyżśw Bór mieszany wyżynny świeżyLMwyżśw Las mieszany wyżynny świeżyLwyżśw Las wyżynny świeży18

INFORMACJE OGÓLNE1.2 WprowadzeniePrognoza oddziaływania na środowisko projektu Planu Urządzenia Lasu NadleśnictwaZłoty Potok wykonana została przez BULIGL o/Kraków na zlecenie Regionalnej DyrekcjiLasów Państwowych w Katowicach Umowa nr ZI-2710—1/2010 z dnia 9.III.2010r.Plan Urządzenia Lasu Nadleśnictwa Złoty Potok stanowi podstawę prowadzeniagospodarki leśnej w Nadleśnictwie na lata 2006 – 2015.1.3 Przedmiot i cel opracowaniaPrzedmiotem prognozy jest ocena oddziaływania gospodarki leśnej prowadzonej przezNadleśnictwo Złoty Potok w obszarach Natura 2000 położonych na gruntach LasówPaństwowych: specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”oraz ostoji znajdujących się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Złoty Potok, nieobejmujących gruntów w jego zarządzie.• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240026 „Przełom Warty koło Mstowa”• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy”Celem prognozy jest identyfikacja bezpośrednich i pośrednich skutków środowiskowych,które mogą powstać w wyniku realizacji zamierzeń zapisanych w Planie Urządzenia Lasu oraz: określenie wpływu projektowanych w Planie Urządzenia Lasu działań na celei przedmioty ochrony obszarów Natura 2000, ocena stopnia i sposobu uwzględnienia zagadnień ochrony środowiska w PlanieUrządzenia Lasu, ocena skutków środowiskowych realizacji projektu Planu Urządzenia Lasu.1.4 Podstawa prawna opracowaniaPodstawę prawną opracowania stanowią akty prawa krajowego i unijnego orazporozumienia międzynarodowe. Przepisy prawa krajowego przedstawiono poniżej. Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowiskui jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenachoddziaływania na środowisko (DZ.U. nr 199 z 2008r., poz. 1227), Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz.U. nr 92 z 2004r. poz.880 wraz z późniejszymi zmianami),19

Ustawa o lasach z dnia 28 września 1991r. (Dz. U. nr 101 z 1991r. poz. 444 wrazz późniejszymi zmianami Dz. U. nr 157 z 2005r. poz. 1315, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z dnia20 czerwca 2001r.), Ustawa z dnia 3 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U.z dnia 22 lutego 1995r.), Ustawa z dnia 18 lipca 2001r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2001r. Nr 115, poz.1229), Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ichnaprawie (Dz.U. z 2004r. Nr 75 poz. 493 ze zm.).Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określeniarodzaju przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowychuwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu ooddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2004 roku Nr 257, poz. 2573 ze zmianami).Przepisy prawa wspólnotowego przedstawiono poniżej. Dyrektywa Rady 92/43/EWG o ochronie siedlisk przyrodniczych oraz dzikożyjącej fauny i flory z dnia 21 maja 1992r. (zmieniona Dyrektywą 97/62/EWG), Dyrektywa Rady 79/409/EWG o ochronie dziko żyjących ptaków z dnia 2kwietnia 1979r. (zmieniana późniejszymi dyrektywami), Dyrektywa Rady 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003r. w sprawie publicznegodostępu do informacji dotyczących środowiska,oraz: Dyrektywa ramowa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającaramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (RamowaDyrektywa Wodna) z dnia 23 października 2000r., Dyrektywa 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca2001r. w sprawie oceny skutków niektórych planów i programów dla środowiska, Dyrektywa Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985r. w sprawie ocenyskutków niektórych publicznych i prywatnych przedsięwzięć dla środowiska,znowelizowana Dyrektywą Rady 97/11/WE z dnia 3 marca 1997r., Dyrektywa Rady 2003/35/WE ustanawiająca udział społeczeństwa wprzygotowaniu niektórych planów i programów dotyczących środowiska orazzmieniająca Dyrektywy Rady: 85/337/EWG i 96/61/WE w odniesieniu doudziału społeczeństwa i dostępu do sprawiedliwości.Przepisy porozumienia międzynarodowego przedstawiono poniżej,20

Konwencja o różnorodności biologicznej - przyjęta 5 czerwca 1992r. w Riode Janeiro - ratyfikowana przez Polskę 18 stycznia 1996r., Konwencja Berneńska - Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i faunyeuropejskiej oraz ich siedlisk - sporządzona 19 września 1979r. w Bernie, Konwencja Bońska - Konwencja o ochronie gatunków wędrownych dzikichzwierząt (sporządzona 29 czerwca 1979r. w Bonn - w Polsce weszła w życiew 1995r.), Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnegoi naturalnego - przyjęta 16 listopada 1972r. w Paryżu.1.5 Informacja o konsultacjach społecznychProcedura sporządzania Planu Urządzenia Lasu była przedstawiona do konsultacjispołecznych poprzez zaproszenie do uczestnictwa w I i II Komisji Techniczno Gospodarczejprzedstawicieli miejscowych samorządów oraz organizacji społecznych oraz do wniesienia uwagw czasie wyłożenia P.U.L w siedzibie Nadleśnictwa. I Komisja odbyła się w dniu 20.10.2004r.,II Komisja odbyła się w dniu 18.05.2006r.1.6 Zakres prognozy i jej szczegółowośćZakres i szczegółowość informacji, jakie zawarto w niniejszej prognozie wynikają z art.51 ust. 2 Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udzialespołeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (DZ.U. nr199 z 2008r., poz. 1227).Prognozą objęto: grunty Nadleśnictwa położone w zasięgu SOO PLH240020 „OstojaZłotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” odnośniezmian, jakie zaistnieją w strukturze powierzchni (zmiany w pow. zal. i niezal.) i wstrukturze drzewostanów (zmiany w pow. klas wieku, strukturze gatunkowej,wiekowej itd.), zidentyfikowane siedliska przyrodnicze wymienione w załączniku do Dyrektywysiedliskowej na gruntach Lasów Państwowych (opis siedlisk, stan, naturalność,projektowane w nich czynności gospodarcze), zakres budownictwa drogowego ze szczególnym uwzględnieniem potrzebgospodarczych (budowa dróg udostępniających las do użytkowania i ochronyppoż., utrzymanie infrastruktury technicznej – dróg i urządzeń wodnych:przepustów, progów, umocnień brzegów potoków – mała retencja i zbiornikiwodne.21

1.7 Cele i zadania urządzania lasuCele i zasady prowadzenia trwale zrównoważonej gospodarki leśnej w lasachwielofunkcyjnych określone zostały w „Polityce ekologicznej Państwa” uchwalonej przez SejmRP w 1991r. (MP nr 18, poz. 118), „II Polityce ekologicznej Państwa” uchwalonej przez SejmRP w 2001r. oraz „Polityce leśnej Państwa” przyjętej przez Radę Ministrów dnia 22 kwietnia1997r.Urządzanie lasu oparte jest na „Instrukcji sporządzania planu urządzenia dlaNadleśnictwa” – (IUL) - opracowanej zgodnie z wymogami ustawy o lasach oraz rozporządzeniaMOŚZNiL (Dz.U. nr 256, poz. 2151 z 2005r.).Do głównych celów i zadań urządzania lasu (IUL) należą min.: inwentaryzacja i ocena stanu lasu, w tym gleb, siedlisk i drzewostanów, rozpoznanie walorów przyrodniczych w lasach oraz opracowanie programuochrony przyrody, rozpoznanie funkcji lasu oraz dokonanie podziału wg pełnionych funkcji iprzyjętych celów gospodarowania, projektowanie pożądanej struktury gatunkowej, wiekowej i przestrzennej lasuoraz budowy piętrowej drzewostanów, kształtowanie wielkości i struktury zapasu produkcyjnego drzewostanów, ustalenie etatów cięć użytkowania rębnego i przedrębnego oraz możliwościlokalizacji cięć użytkowania rębnego w wielkości optymalnej, ustalenie zadań gospodarczych na 10-lecie i określenie sposobów ich realizacji, określenie kierunkowych zadań z zakresu ochrony lasu (w tym ochronyprzeciwpożarowej, gospodarki łowieckiej), remontów i budowy infrastruktury.Podstawą do prowadzenia gospodarki leśnej jest plan urządzenia lasu sporządzony naokres 10 lat, z uwzględnieniem ww. dokumentów.1.8 Zawartość Planu Urządzenia Lasu Nadleśnictwa Złoty PotokW skład Planu wchodzą: opis ogólny lasów Nadleśnictwa elaborat, który zawiera: dane ogólneNadleśnictwa, charakterystyki: ekonomiczną, przyrodniczo-geograficzną, stanulasu i zasobów drzewnych, opis bazy nasiennej, form ochrony przyrody orazprzyjęte podstawy gospodarki planowanego okresu gospodarczego jak: funkcjelasu i podział na kategorie ochronności, podział na gospodarstwa i przyjęte wiekirębności. Istotną częścią elaboratu jest część planistyczna zawierająca opisanie izestawienie zadań z zakresu użytkowania głównego, hodowli lasu orazkierunkowe wytyczne z zakresu ochrony lasu, ochrony przeciwpożarowej,użytkowania ubocznego i gospodarki łowieckiej. Opisanie zawiera także analizę22

gospodarki leśnej w minionym okresie a także ogólne określenie potrzeb zzakresu budownictwa ogólnego, drogowego i wodnego, wytyczne w zakresiezagospodarowania rekreacyjnego i edukacji ekologicznej oraz prognozę stanuzasobów drzewnych na koniec okresu gospodarczego, opis taksacyjny lasu, który składa się ze szczegółowych opisów drzewostanów,ich siedlisk, funkcji, jakie pełnią oraz planowanych zadań gospodarczych iochronnych, wykaz projektowanych zadań z zakresu użytkowania głównego i hodowli lasu, mapy obrazujące wyniki inwentaryzacji, mapy przeglądowe - cięć rębnych, cięćpielęgnacyjnych i zabiegów hodowlanych, program ochrony przyrody (POP) - zawierający opis walorów przyrodniczychNadleśnictwa, opisanie stanu środowiska i występujących zagrożeń abiotycznych,biotycznych i antropogenicznych, inwentaryzację siedlisk leśnych (siedliskowychtypów lasu), chronionych roślin, grzybów i zwierząt oraz mapy tematyczne.1.8.1 Rozmiar projektowanych zadań gospodarczychPoniżej przedstawiono rozmiar przedywidawnych zadań gospodarczych w planieurządzenia lasu na lata 2006-2015, zatwierdzonym przez Ministra Środowiska w dniu11.09.2006r (DLOPiK – L – lp – 611 – 71/06), zestawiony w grupy, dla którychprzeprowadzono ocenę oddziaływania na podstawowe elementy środowiska lub na przedmiotyochrony (siedliska przyrodnicze, gatunki roślin, gatunki zwierząt) obszarów Natura 2000.Podano również procentowy udział zabiegów w ogólnej powierzchni Nadleśnictwa wynoszącej.13973,50 ha.Tabela 1 Rozmiar projektowanych zadań gospodarczychLp. Zadania gospodarcze Powierzchnia (ha) Udział1zalesienia12,33 0,07%2odnowienia w tym:2815,95 15,70%odnowienia na powierzchni otwartej1785,56 9,95%pod osłoną przyrębniach złożonych438,49 2,44%podsadzenia72,01 0,40%dolesienia luk i przerzedeń8,33 0,05%porawki u uzupełnienia511,56 2,85%3melioracje agrotechniczne2339,78 13,04%4pielęgnowanie drzewostanów w tym:17039,47 94,99%pielęgnowanie gleby2572,34 14,34%czyszczenia wczesne (CW)2382,38 13,28%czyszczenia późne (CP)1511,55 8,43%czyszczenia późne z pozyskaniem (CP-P)623,15 3,47%23

Lp. Zadania gospodarcze Powierzchnia (ha) Udziałtrzebieże wczesne (TW)3957,75 22,06%trzebieże późne (TP)5993,80 33,41%5rębnie w tym:2477,21 13,81%rębnie zupełne (I)1632,32 9,10%rębnie częściowe (II)164,06 0,91%rębnie gniazdowe (III)663,28 3,70%rębnie stopniowe (IV)17,55 0,10%rębnia przerębowa (V)0,00 0,00%6bez planowanych zabiegów1782,05 9,93%W ramach przedstawionych zadań prowadzona będzie również przebudowadrzewostanów (ze względu na stan zdrowotny zostały zakwalifikowane do gospodarstwaprzebudowy), która obejmuje 22,92 ha, co stanowi 0,16% powierzchni Nadleśnictwa. Bardzoduża powierzchnia pielęgnacji drzewostanów wynika z zaprojektowania na tych samychpowierzchniach różnego rodzaju zabiegów np. rębnia lub trzebież w drzewostanie głównym iczyszczenia w młodym pokoleniu pod okapem drzewostanu.Dla zadań, w których przewidziano pozyskanie drewna została również określonaorientacyjna miąższość drewna, jaką można pozyskać. W przypadku użytkowania rębnego(rębnie I, II, III i IV) została ona określona dla każdego wydzielenia. Sumaryczna wartośćpozyskania stanowi etat użytkowania rębnego.Etat użytkowania przedrębnego (dla zadań: CP-P, TW, TP) w rozmiarzemiąższościowym określony został jako sumaryczna wartość w obrębie leśnym, której nie możnaprzekroczyć w ramach użytkowania przedrębnego w całym Nadleśnictwie. Rozmiarmiąższościowy wykonywanych zabiegów pielęgnacyjnych uzależniony jest od stwierdzonych nagruncie potrzeb hodowlanych.Etaty zostały określone w rozmiarze brutto (z uwzględnieniem kory i odpadówzrębowych) oraz netto (miąższość rzeczywiście pozyskiwanego surowca). Zaprojektowane etatyw Nadleśnictwie Złoty Potok przedstawia tabela poniżej.Tabela 2 Zaprojektowany etat miąższościowy w Nadleśnictwie Złoty PotokRozmiar miąższościowy (m 3 )Projektowany etatbruttonettoRębne (rębnie I, II, III i IV) 565 404 443 202Przedrębne (CP-P, TW, TP) 307 318 245 854Ogółem 872 722 689 056Zaprojektowany ogólny rozmiar użytkowania stanowi 24,4% ogólnych zasobówmiąższości wynoszących 3 582 715 m 3 oraz 86,6% spodziewanego przyrostu miąższościwynoszącego 1 007 250 m 3 . Oznacza to, że pełna realizacja zaprojektowanego użytkowania nie24

uszczupli dotychczasowych zasobów drewna, a nawet przewiduje się wzrost tych zasobów do3 717 243 m 3 , czyli o 3,8%.W okresie obowiązywania planu (2006-2009) wykonanie użytków rębnych wyniosło wujęciu masowym 120 144,7 m 3 ( 27,11% planu), powierzchniowo 994,87 ha ( 40,16% planu).Natomiast jeśli chodzi o użytki przedrębne to zrealizowano powierzchnię 4 701,06 ha (44,46%planu), w ujęciu masowym 115 299,47 m 3 (46,90% planu).1.9 Wskazania gospodarcze wpływające na środowisko przyrodnicze lub obszary Natura2000Do wskazań gospodarczych oddziaływujących na środowisko przyrodnicze zaliczonoplanowane zabiegi gospodarcze z zakresu użytkowania głównego (rębnego i przedrębnego)rębnie i trzebieże selekcyjne oraz z zakresu hodowli lasu takie jak: odnowienia lasu napowierzchniach otwartych i pod osłoną drzewostanu, poprawki i uzupełnienia orazpielęgnowanie upraw (CW), młodników (CP) i zabiegi agrotechniczne. W Planie UrządzeniaLasu w części opisowej w wytycznych dotyczących ochrony lasu, hodowli lasu w tymnasiennictwa i selekcji, ochrony przeciwpożarowej, zagospodarowania rekreacyjnego, opisanezostały zalecenia odnośnie czynności, które należy podjąć w wyniku wystąpienia niekorzystnychczynników abiotycznych i biotycznych w drzewostanach oraz ogólne zasady prowadzeniagospodarki leśnej. Opisane zostały także potrzeby z zakresu budownictwa ogólnego, drogowegoi małej retencji. Czynności opisano na podstawie dokumentów odnoszących się do tychzagadnień: Instrukcji ochrony lasu, Ustawy o leśnym materiale rozmnożeniowym (Dz.U.07. 176.1238), Rozporządzenia MSWiA w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innychobiektów budowlanych i terenów (Dz.U.06.80.563) oraz Zarządzeń Dyrektora GLP.Poniżej w tabeli zestawiono wskazania gospodarcze mogące oddziaływać na środowiskolub obszary Natura 2000.25

Planowanyzabieg lubczynnośćhodowlanaTabela 3 Elementy planu oddziaływujące na środowisko lub obszary Natura 2000Szczegółowośćinformacjizapisanaw projekcieOddziaływanieOpisPlanuUrządzenia LasuPowierzchniazabiegu1 2 3 4 5Pozytywne – wprzypadkuodnowieniagatunkamiOdnowienia,zgodnymi z Skład gatunkowy odnowieniazalesienia, Do konkretnegoprzyjętymi w wynika z przyjętego GTDpoprawki, wydzieleniagospodarczym typie wg ustaleń KTGuzupełnieniadrzewostanu (GTD)2815,95 hadla danegosiedliskowego typulasu (TSL)Rębnia IbRębnia IcRębnia IIaRębnia IIbDo konkretnegowydzieleniaDo konkretnegowydzieleniaDo konkretnegowydzieleniaDo konkretnegowydzieleniaZnacząconegatywne – wprzypadkuniektórych gatunkówi siedlisk, zależnie odliczby stanowisk,pozytywne – wprzypadkuniektórych gatunkówi siedliskZnacząconegatywne – wprzypadkuniektórych gatunkówi siedlisk, zależnie odliczby stanowisk,pozytywne – wprzypadkuniektórych gatunkówi siedliskNeutralne wprzypadkustosowania cięć wcelu uzyskaniaodnowienianaturalnegogatunków orazprawidłowegoodsłanianiamłodego pokolenia.Neutralne wprzypadkustosowania cięć wcelu uzyskaniaodnowienianaturalnegogatunków orazprawidłowegoodsłanianiamłodego pokolenia.Użytkowanie rębnią Ib(zupełną pasowa) wiąże się zusunięciem 95% powierzchnidrzewostanu (maksymalniedo 4 ha), odnowienieprzeważnie sztuczneUżytkowanie rębnią Ic(zupełną smugową) wiąże sięz usunięciem 95% powierzchnidrzewostanu (maksymalniedo 2 ha), odnowienieprzeważnie sztuczneW rębni częściowejwielkopowierzchniowejszerokość powierzchnimanipulacyjnej (strefy) wynosido 150 m, a ogólnapowierzchnia strefy - do 6 ha.W uzasadnionychwypadkach, np. w raziezaawansowanego procesuodnowienia naturalnego,dopuszcza się użytkowaniecałego drzewostanuW rębni częściowej pasowejszerokość powierzchnimanipulacyjnej (pasa) mieścisię w granicach 40-60 m, ajego ogólna powierzchnia nieprzekracza 3-4 ha.1537,64 ha94,68 ha121,51 ha pow.manipulacyjna34,64 ha pow.manipulacyjna26

Planowanyzabieg lubczynnośćhodowlanaSzczegółowośćinformacjizapisanaw projekciePlanuUrządzenia LasuOddziaływanieOpisPowierzchniazabiegu1 2 3 4 5Neutralne wW rębni częściowejprzypadkugniazdowej szerokośćstosowania cięć wpowierzchni manipulacyjnejcelu uzyskania(pasa) mieści się w granicachDo konkretnego odnowienia7,91 ha pow.Rębnia IId150 m, a jego ogólnawydzielenia naturalnegomanipulacyjnapowierzchnia nie przekraczagatunków oraz6 ha. Celem jest odnowienieprawidłowegosamosiewem gatunkówodsłanianiaciężko-nasiennychmłodego pokolenia.Rębnia IIIaRębnia IIIbRębnia IVdUsuwaniewiatrołomóworaz posuszuczynnegoDo konkretnegowydzieleniaDo konkretnegowydzieleniaDo konkretnegowydzieleniaWytyczne -ogólny zapisdotyczącycałegoNadleśnictwaPozytywne wprzypadkuwzbogacenia składugatunkowegodrzewostanów lubutrzymaniadomieszek przywykorzystaniuodnowienianaturalnego.Pozytywne wprzypadkuwzbogacenia składugatunkowegodrzewostanów lubutrzymaniadomieszek przywykorzystaniuodnowienianaturalnego.Neutralne przyprawidłowymstosowaniu różnegorodzaju cięćodnowieniowychprzy długim okresieodnowienia iwyprowadzeniadrzewostanumieszanego,różnowiekowego ozłożonej budowieprzestrzennej.Negatywne, wprzypadku usuwaniacałej biomasy, bądźusuwaniapojedynczych drzew,które są siedliskiemwystępowaniagatunkówchronionych iwymienionych wdyrektywach Natura2000.Rębnia IIIa jest stosowanagłównie do przebudowylitych drzewostanówsosnowych, brzozowoosikowychi innych nasiedliskach borówmieszanych, rzadziej lasówmieszanych, na drzewostanymieszane, głównie dębowososnowe.Na gniazdachwprowadza się gatunki wolnorosnące lub wymagająceosłony w pierwszych latachżycia.Rębnia gniazdowaczęściowa (IIIb) opowierzchni manipulacyjnejdo 9 ha ze średnim okresemodnowienia 10-20 lat.Sposób zagospodarowaniaprzyjęty ze względu na Typsiedliskowy lasu, gospodarczytyp drzewostanu orazstrukturę gatunkowąodnowienia. Zachowanaciągłość drzewostanu wwydzieleniu.W planie zapisano zaleceniawynikające z Instrukcjiochrony lasu oraz zarządzeńGDLP m.in. Zarządzenia 11A461,20 ha pow.manipulacyjna202,08 ha pow.manipulacyjna17,55 ha pow.manipulacyjnaCała pow.N-ctwa27

*- pow. manipulacyjna, powierzchnia wydzielenia lub części wydzielenia, na której prowadzone jestużytkowanie rębne,1.10 Powiązanie projektu Planu Urządzenia Lasu z innymi dokumentamiProgram Ochrony Środowiska Województwa Śląskiego do 2004 roku oraz celedługoterminowe do roku 2015 przyjęty Uchwałą Nr I/49/12/2002 przez Sejmik WojewództwaŚląskiego z dnia 15 kwietnia 2002 roku jest podstawowym dokumentem regulującym celei kierunki działań państwa podejmowane na szczeblu regionalnym w zakresie ochronyśrodowiska.Zarząd Województwa Śląskiego na podstawie art. 17 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia2001r. Prawo ochrony środowiska (tj.: Dz. U. z 2008r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) i art. 39 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jegoochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania naśrodowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227) przystąpił do opracowania projektu dokumentu pn.:Program Ochrony Środowiska dla Województwa Śląskiego do roku 2013 z uwzględnieniemperspektywy do roku 2018 wraz ze strategiczną oceną oddziaływania na środowisko skutkówrealizacji tego programu.Zarząd Województwa Śląskiego w dniu 30 lipca 2009 roku podjął uchwałę oprzystąpieniu do opracowania Strategii Ochrony Przyrody Województwa Śląskiego na lata 2011-2030 (Uchwała Nr 1967/290/III/2009). Opracowanie Strategii Ochrony Przyrody stanowićbędzie wkład województwa w realizację Krajowej Strategii Ochrony i UmiarkowanegoUżytkowania Różnorodności Biologicznej (2003) oraz celów proklamowanego przez ONZ RokuRóżnorodności Biologicznej (rok 2010).Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000 – 2020 posiada opracowanąprognozę oddziaływania tego projektu na środowisko.Gminy w zasięgu, których położone są grunty Nadleśnictwa posiadają opracowania dotycząceplanowania przestrzennego, w których określono politykę przestrzenną gminy, ogólnyplanowany sposób zagospodarowania całego terytorium gminy, a także zawarto informacje opołożeniu lasów, obszarów przeznaczonych pod zabudowę, do zalesień, o przebiegu głównychszlaków komunikacyjnych, terenów chronionych itp. Studium stanowi podstawę do opracowaniamiejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla poszczególnych jednostekwchodzących w skład gminy.W Planie Urządzenia Lasu uwzględniono wyniki inwentaryzacji przyrodniczej Natura2000 przeprowadzonej przez Lasy Państwowe w 2006r. i 2007r., oraz informacje udostępnioneprzez GDOŚ w standardowych formularzach danych (SDF). Z uwagi na brak planów ochronyrezerwatów, w Planie Urządzenia Lasu nie wpisano wskazań gospodarczych. Wszelkie zabiegiuzgadniane zostają z RDOŚ.28

1.11 Metody zastosowane przy sporządzeniu prognozyPrzy sporządzeniu prognozy oddziaływania na środowisko Planu Urządzenia Lasuzastosowano zapisy w formie macierzy według załączonych wzorów 1-4 w ramowym zakresieprognozy i oddziaływania. Ponadto wykorzystano zestawienia, analizy i wnioski zawartew opisaniu ogólnym oraz programie ochrony przyrody dla Nadleśnictwa Złoty Potok.1.12 Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowiskoPołożenie Nadleśnictwa Złoty Potok w stosunku do granicy państwa oraz realizacjazadań zawartych w Planie Urządzenia Lasu nie będzie powodować oddziaływańtransgranicznych.1.13 Metody analizy skutków realizacji postanowień Planu oraz częstotliwość ichprzeprowadzaniaZgodnie z zapisami art. 34 pkt. 2c Ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach, organemnadzorującym, realizację zadań gospodarczych przewidzianych w Planie Urządzenia Lasu jestdyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.Do monitorowania realizacji zadań określonych w decyzji Ministra Środowiska wsprawie zatwierdzenia planu urządzenia lasu proponuje się wykorzystanie systemu kontroliistniejącej w Lasach Państwowych: Inspekcja Lasów Państwowych (ILP) – przeprowadza kompleksową kontrolę wpołowie i na koniec obowiązywania planu urządzenia lasu. Kontroli podlegacałość prowadzonej gospodarki Nadleśnictwa; w tym prawidłowość wykonaniarębni i prowadzenia zabiegów hodowlanych i ochronnych, Wydział kontroli RDLP - przeprowadza kontrole doraźne oraz sprawdzającewykonanie zaleceń pokontrolnych ILP, Wydziały merytoryczne RDLP – przeprowadzają kontrole bieżące i merytorycznew zakresie kompetencji, Nadleśnictwo – w leśnictwach przeprowadza bieżące kontrole sposobu,terminowości i zgodności wykonania planowanych czynności zapisanych wplanie urządzenia lasu.Ocenę zawiera również analiza gospodarki leśnej w minionym okresie, dokonywana wczasie narady Techniczno Gospodarczej na etapie opracowania planu urządzenia lasu na kolejnyokres.29

2 AKTUALNY STAN ŚRODOWISKASzczegółowe dane dotyczące stanu środowiska w zasięgu Nadleśnictwa Złoty Potokzostały zamieszczone w Programie ochrony przyrody oraz w Opisaniu ogólnym PlanuUrządzenia Lasu.2.1 Ogólna charakterystyka warunków środowiskowych Nadleśnictwa2.1.1 PołożenieRyc. 1 Położenie Nadleśnictwa Złoty Potok w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach.Położenie administracyjneNadleśnictwo wchodzi w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych wKatowicach. Składa się z dwu obrębów – Olsztyn i Złoty Potok. Nadleśnictwo położone jest wzasięgu administracyjnym województwa śląskiego. Ogółem obszar terytorialny Nadleśnictwawynosi 1014 km 2 . Nadleśnictwo zasięgiem obejmuje 4 powiaty: częstochowski, lubliniecki,myszkowski i grodzki m. Częstochowa, jedną gminę miejską m. Żarki i 12 gmin wiejskich:Janów, Kamienica Polska, Mstów, Olsztyn, Poczesna, Przyrów, Rędziny, Woźniki, Myszków,Niegowa, Poraj i Żarki.Powierzchnia ogólna gruntów Nadleśnictwa wynosi 17939,00 ha, w tym: grunty leśne zalesione i niezalesione 17039,47 ha, grunty zw. z gosp. leśną551,76 ha, grunty nieleśne347,77 ha.30

Ryc. 2 Zasięg powiatów na obszarze działania Nadleśnictwa.Położenie przyrodniczeWedług „Regionalizacji przyrodniczo-leśnej na podstawach ekologiczno-fizjograficznych”obowiązującej w LP, obszar Nadleśnictwa położony jest w:VI Krainie Małopolskiej, dzielnicach:6 - Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej,8 - Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.9 – Wyżyny Środkowomałopolskiej w Mezoregionie Jędrzejowsko – WłoszczowskimRyc. 3 Mapa podziału przyrodniczo – leśnego Nadleśnictwa Złoty Potok31

Według regionalizacji fizycznogeograficznej J. Kondrackiego, zgodnej z systememMiędzynarodowej Federacji Dokumentacyjnej – FID (Geografia regionalna Polski 1998), obszarNadleśnictwa położony jest w podprowincji Wyżyna Śląsko-Krakowska (341).Tabela 4 Położenie lasów Nadleśnictwa Złoty Potok wg regionalizacji fizycznogeograficznej Kondrackiego(Geografia regionalna Polski 1998).ObszarEuropa zachodniaPodobszarProwincjaPozaalpejska Europa ZachodniaWyżyny PolskiePodprowincja Wyżyna Śląsko-Krakowska (341)Makroregion Wyżyna Woźnicko-Wieluńska (341.2)Mezoregiony Wyżyna Wieluńska (341.21)Próg Woźnicki (341.23)Obniżenie Górnej Warty (341.25)Makroregion Wyżyna Krakowsko - Częstochowska (341.3)Mezoregion Wyżyna Częstochowska (341.31)Podprowincja Wyżyna Małopolska (342)Makroregion Wyżyna Przedborska (342.1)Mezoregiony Próg Lelowski (342.13)Niecka Włoszczowska (342.14)Ryc. 4 Mapa położenia obszaru Nadleśnictwa na tle regionalizacji fizycznogeograficznej Kondrackiego32

2.1.2 LesistośćLesistość w poszczególnych gminach (w ramach zasięgu terytorialnego Nadleśnictwa)jest bardzo zróżnicowana i wynosi od 1,7% w gminie Rędziny do 49,4% w gminie Janów.Lesistość przekraczającą średnią krajową (28%) zanotowano w 6 gminach: Janów, KamienicaPolska, Olsztyn, Poraj i Secemin, Żarki oraz miasto Żarki. Lesistość obszaru działaniaNadleśnictwa wynosi 25,9%.Lasy nie stanowiące własności Skarbu Państwa w ogólnej powierzchni lasów położonychw zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa zajmują 29,7%.Najczęściej położone są przy kompleksach Lasów Państwowych, rzadko stanowiąodrębne dość zwarte kompleksy. Lasy te nie posiadają aktualnych planów urządzeniowych.Nadleśnictwo prowadzi nadzór nad lasami innej własności, na powierzchni 12 005 ha,zlecony przez starostwa powiatowe: myszkowskie – 5160 ha, zawierciańskie – 2584 ha iczęstochowskie – 4261 ha.Ryc. 5 Rozmieszczenie lasów państwowych (zielony) i prywatnych (żółty) w zasięgu terytorialnym NadleśnictwaZłoty Potok z zaznaczonymi granicami gmin (czerwony).33

2.1.3 Dominujące funkcje lasuLasy Nadleśnictwa są lasami wielofunkcyjnymi, spełniają funkcje ochronne igospodarcze, przy czym rolę dominującą mają funkcje ochronne. Instrukcja Urządzania lasu z2003r. wyróżnia, w zależności od funkcji lasu trzy główne grupy lasów: rezerwatowe, ochronne igospodarcze. Na terenie Nadleśnictwa zakwalifikowano jako lasy stanowiące rezerwatyprzyrody - 486,83 ha (2,8%), jako lasy uznane za ochronne - 16032,53 ha (92,6%), na pozostałejpowierzchni lasy gospodarcze - 520,11 ha (3,0%).2.2 Walory przyrodniczo-leśne obszaru Nadleśnictwa2.2.1 Rzeźba terenu, geomorfologia i typy glebUkształtowanie terenu stanowi bardzo ważny czynnik glebotwórczy, warunkuje takżeróżny rozkład na powierzchni ziemi opadów atmosferycznych, energii słonecznej (wytworzeniesię rozmaitych wystaw i mikroklimatów) oraz zróżnicowanie właściwości fizycznych,chemicznych, bioekologicznych i produkcyjnych gleb.Rzeźba terenu w Nadleśnictwie Złoty Potok jest zróżnicowana . Obręb Olsztyn totereny głównie równinne z wyjątkiem północnej części obrębu gdzie teren jestmiejscami wypiętrzony oraz w części południowo – wschodniej . Obręb Złoty Potok tozarówno tereny równinne , płaskie – głównie północna i środkowa część obrębu , jakrównież wyżynne , pofałdowane , wypiętrzone , z jarami ,dolinami i płaskowyżami . TerenyWyżyny Częstochowskiej nazywane są „krainą skalistych wzgórz i piaszczystychpustyń” . Występują tam wapienne wzgórza , ostańce i jaskinie . Wysokość nad poziommorza waha się w granicach od 230 m n.p.m. w Leśnictwie Stawki ( obręb Złoty Potok) do 423 m n.p.m. w Leśnictwie Kotowice ( obręb Olsztyn ) w uroczysku CzarnyKamień poprzez 400 m n.p.m. w Leśnictwie Zrębice ( obręb Złoty Potok ) w rezerwacie„Sokole Góry” - wzgórze „Pustelnia” .Nadleśnictwo położone jest w granicach dwu dużych jednostek geomorfologicznych:Wyżynie Śląsko-Krakowskiej oraz Wyżynie Małopolskiej. Większa część powierzchniNadleśnictwa położona jest na Wyżynie Śląsko-Krakowskiej (67 %).Wyżyna Śląsko-Krakowska jest asymetrycznym wypiętrzeniem tektonicznym w któregopodłożu występują struktury paleozoiczne na których zalega pokrywa skał mezozoicznychzapadających ku północnemu-wschodowi. Wyżyna obniża się ku północy i starsze formacjegeologiczne kryją się pod osadami czwartorzędowymi Nizin Środkowopolskich. Od zachoduprogi wyżynne wysunięte są w obręb Niziny Śląskiej, od południa wyżyna uskokami opada kuobniżeniu podkarpackiemu (Północnemu Podkarpaciu).34

Wyżyna Małopolska składa się z dwu różniących się strukturą geologiczną części:paleozoicznych fałdów Wyżyny Kieleckiej wraz z ich słabiej sfałdowaną otoczką mezozoicznąoraz kredowej Niecki Nidziańskiej. Powstała w wyniku przenikania tych struktur strefa nazwanazostała Wyżyną Przedborską. Region ten wyróżnia przenikanie krajobrazów wyżynnych inizinnych. W budowie geologicznej Wyżyny Przedborskiejmezozoiczne zwłaszcza górnokredowe.Typy gleb na gruntach Nadleśnictwa.biorą udział głównie skałyW Nadleśnictwie Złoty Potok wyróżnionych zostało 16 typów gleb w tym 39 podtypów.Największą powierzchnię 54,0 % zajmują gleby bielicowe..Procentowy udział typów gleb w powierzchni leśnejNadleśnictwa Złoty Potok.18,7%7,0%54,0%20,3%gleby bielicowe gleby rdzawe gleby brunatne pozostałeRyc. 6 Udział typów gleb na gruntach Nadleśnictwa Złoty PotokGleby bielicowe zajmujące największy obszar w Nadleśnictwie, to gleby kwaśne, silniekwaśne lub bardzo silnie kwaśne. Na nizinach są to na ogół słabo szkieletowe i bezszkieletowepiaski luźne i żwiry. Na tych glebach przeważają bory i bory mieszane. Indeks trofizmu iwilgotność pozwala wyróżnić dystroficzne bory sosnowe (Bs, Bśw, Bw i Bb), oligotroficznebory mieszane (BMśw, BMw) i mezotroficzne bory mieszane (bogatsze warianty) i lasymieszane.Szczegółowe omówienie budowy geologicznej i geomorfologicznej oraz gleb zawartejest w „Operacie glebowo-siedliskowym” dla Nadleśnictwa Złoty Potok.35

2.2.2 Wody powierzchniowe i podziemneSieć rzecznaNadleśnictwo Złoty Potok leży w dorzeczu rzeki Odry- obszar 100 (Podziałhydrograficzny Polski – 1980), w zlewni rzeki Warty – pole 118A. Rzeka Warta płynie wzachodniej części Nadleśnictwa. Jej lewostronne większe dopływy na obszarze Nadleśnictwa torzeki: Boży Stok, Kamieniczka, prawostronne to rzeki: Czarka, Ordonówka, Kucelinka inajwiększa Wiercica. Źródła tej ostatniej znajdują się w rezerwacie „Parkowe”. Na rzece Warcieponiżej m. Poraj zbudowany jest sztuczny zbiornik wody „Zbiornik Poraj”.Ryc. 7 Sieć rzeczna Nadleśnictwa Złoty PotokWody podziemne, zbiorniki wód podziemnychObszar Nadleśnictwa położony jest w zasięgu Głównych Zbiorników Wód Podziemnych(GZWP) K 2 i J 3 (Mapa obszarów Głównych Zbiorników Wód Podziemnych w Polsce - Kraków1990) . Zbiornik kredowy K 2 nr 408 położony w utworach kredy górnej. Na znacznych obszarachpoziom wód w tym zbiorniku nie posiada dostatecznej izolacji chroniącej przedzanieczyszczeniami z powierzchni stąd zaliczony został do obszarów wysokiej ochrony (OWO).Zbiornik należy do przeciętnie zasobnych i wykazuje swobodne zwierciadło wody i znacznezróżnicowanie wodonośności.Zbiornik J 3 nr 326 położony jest w utworach górno jurajskich. Zasilanie następujebezpośrednio poprzez opady atmosferyczne. Zwierciadło wód ma charakter swobodny lub słabonaporowy.Miąższość poziomu wodonośnego jest zmienna od 50-400m. Uwzględniając warunki36

hydrogeologiczne wyróżniono tu obszary najwyższej ochrony (ONO) i wysokiej ochrony.Obszar Nadleśnictwa leży w zasięgu ONO.Bagna, moczary, torfowiska, wrzosowiska wyłączone z zabiegów gospodarczych lubzasługujące na wyłączenie z użytkowaniaObrębleśnyPoniżej przedstawiono wykaz bagien na gruntach nadleśnictwa:Gmina, leśnictwoOddział ipododdział37Powierzch.w ha1 2 3 6OlsztynOlsztyn, Zielona Góra 51r 0.86Olsztyn, KręciwilkOlsztyn, KręciwilkOlsztyn, KręciwilkOlsztyn, KręciwilkOlsztyn, KręciwilkOlsztyn, KręciwilkOlsztyn, Kręciwilk57d58d80i80k81d82d82i0,080510820362.180,24073Olsztyn, DębowiecOlsztyn, Dębowiec79i91b1,240,40ZłotyPotokKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, PorajKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, SiedlecKam. Polska, Siedlec Kam. Polska, SiedlecPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, Stawki150b150d181s185j190j237d238f238h238j239a239g240d241f202d203b203c204a204f205f213d214b214d215a216d221h228b231d231k242b243b244g245g250b254i255g257j8h8j8k13d13i13k13l2,011,820,761,441,770,150,081,380,280,340,550,990,446,390,490,210,190,402,430,493,380,203,551,250,951,251,220,340,470,330,940,560,860,731,350,430,080,300,100,176,550,461,20

ObrębOddział i Powierzch.Gmina, leśnictwoleśnypododdział w ha1 2 3 6Przyrów, StawkiPrzyrów, Stawki Przyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, StawkiPrzyrów, Stawki14c14o18o18j21d31b32s42c42j43c61g61h182b0,290,260,310,271,970,200,281,360,490,690,240,340,15ZłotyPotokPrzyrów, JuliankaPrzyrów, JuliankaPrzyrów, JuliankaPrzyrów, JuliankaPrzyrów, JuliankaPrzyrów, JuliankaJanów, JuliankaPrzyrów, JuliankaPrzyrów, JuliankaJanów, JuliankaJanów, JuliankaJanów, JuliankaJanów, JuliankaJanów, DziadówkiJanów, DziadówkiJanów, DziadówkiJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówJanów, KonstantynówPrzyrów, KonstantynówRazem obręb OlsztynRazem obręb Złoty PotokOgółem Nadleśnictwo37k46d46h55j56f58l67g69k69l73c84f88f105l108c164b164c130g133h134m135f136j137i138h138l152a152i153b153h362b0,290,200,370,320150140130540,040210280530,120,230,210,270,440,280,301,332,330,130,320,110,720,280,500,146,8447,8433,4681,302.2.3 Jakość powietrza atmosferycznegoZanieczyszczenia powietrzaZgodnie z §10 IUL aktualizacji stref uszkodzeń przemysłowych nie przeprowadzono.Strefy zagrożeń przemysłowych przyjęto za III rewizją. Obręb Olsztyn zakwalifikowany zostałdo II strefy - średnich uszkodzeń przemysłowych, a obręb Złoty Potok do I strefy – słabychuszkodzeń przemysłowych.Lasy Nadleśnictwa Złoty Potok znajdują się pod wpływem emisjiprzemysłowych głównie z okolic Częstochowy i Górnego Śląska.38

Imisje przemysłowe, będące jednocześnie czynnikiem predyspozycyjnym, inicjującym iwspółuczestniczącym w procesach chorobowych drzew, osłabiają odporność biologiczną drzew itrwałość całych ekosystemów leśnych.Na terenie nadleśnictwa w leśniczówce Kamienna Góra znajduje się automatyczna stacjamonitoringu powietrza Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach.Pomiary z tej stacji publikowane są na bieżąco na stronie http://stacje.katowice.pios.gov.pl/iseo/Wartości średnie dla lat 2008 i 2009Parametr jednostka norma 2008 2009Dwutlenek siarki (SO2) µg/m3 20 10 9Tlenek azotu (NO) µg/m3 1Dwutlenek azotu (NO2) µg/m3 40 9Ozon (O3) µg/m3 56 55Tlenki azotu (NOx) µg/m3 30 11Pył zawieszony (PM10) µg/m3 40 25Wyniki pomiarów ze stacji monitoringu w Leśniczówce Kamienna Góra10090807060µg/m350403020100I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII II III IV V VI VII VIII IXMiesiące 2008, 2009, 2010Dwutlenek siarki (SO2) µg/m3 Tlenek azotu (NO) µg/m3 Dwutlenek azotu (NO2) µg/m3Ozon (O3) µg/m3 Tlenki azotu (NOx) µg/m3 Pył zawieszony (PM10) µg/m3Ryc. 8 Wyniki pomiarów niektórych imisji przemysłowych2.2.4 KlimatObszar Nadleśnictwa położony jest według „Regionalizacji przyrodniczo-leśnej”(Tramplera 1990) w strefie ekoklimatycznej D – Środkowopolskiej, makroregionach: 4 –Wyżyna Małopolska oraz 5 – Podgórski Jury Krakowsko - Częstochowskiej.Według Wosia (1999) obszar Nadleśnictwa położony w strefie dwu regionówklimatycznych: Zachodniomałopolskiego (R-XX) i Śląsko-Krakowskiego (R-XXVI). Region39

Zachodniomałopolski wyróżnia się licznymi dniami z pogodą przymrozkową bardzo chłodną iprzymrozkowo umiarkowanie zimną z opadem. Region Śląsko-Krakowski wyróżnia sięstosunkowo największą liczbą dni z pogodą bardzo ciepłą z opadem.Wartości wieloletnie niektórych elementów klimatycznych przedstawiają się następująco:Średnia temperatura roku+ 7,5 o CŚrednia temperatura stycznia- 2,1 o CŚrednia temperatura lipca+ 17,8 o CŚrednia miesięczna opadów58 mmDługość okresu wegetacyjnego210-220 dniDługość zalegania pokrywy śnieżnej75 dniPrzeważają wiatry z kierunku zachodniego oraz północno i południowo-zachodniego.W ostatnich latach w regionie miały miejsce zjawiska pogodowe, takie jak:• silne wiatry o charakterze huraganowym powodujące wiatrołomy,• okresy suszy i wysokich temperatur w okresie wegetacyjnym, częste w ostatnichlatach, wpływające na kondycję drzewostanów,• szybkie ustąpienie pokrywy śnieżnej i dotkliwa susza mrozowa,• intensywne, lokalne opady deszczu powodujące podtopienia.• okiść połączona z oblodzeniem gałęzi (wyjątkowo duże uszkodzenia podczaszimy 2009/2010).2.2.5 DrzewostanyDrzewostany stanowią podstawę ekosystemu leśnego, są głównym przedmiotem PlanuUrządzenia Lasu, dlatego też w Prognozie poświęcono im stosunkowo dużo uwagi.Gatunki panujące i rzeczywisteDominującym gatunkiem panującym w drzewostanach Nadleśnictwa jest sosna, zajmujeona 77,06% powierzchni leśnej i stanowi 73,03% zapasu (obręb Olsztyn – 86,51 % i 87,58 %,obręb Złoty Potok 69,73 % i 63,63 %). Drugim gatunkiem panującym w drzewostanach jest buk,zajmuje on 7,6 % powierzchni leśnej i stanowi 12,33% zapasu (obręb Olsztyn 0,36 % i 0,42%,obręb Złoty Potok - 13,20 % i 20,1 %). Trzecim gatunkiem panującym w Nadleśnictwie jestbrzoza, zajmuje ona 4,53% powierzchni leśnej i stanowi 3,83 % zapasu (obręb Olsztyn - 7,05 %i 6,50 %, obręb Złoty Potok – 2,57 % i 2,09 %). Czwartym gatunkiem panującym wNadleśnictwie jest olcha czarna, zajmuje ona 4,43 % powierzchni leśnej i stanowi 5,23 % zapasu(obręb Olsztyn 0,92 % i 0,62 %, obręb Złoty Potok - 7,15 % i 8,23 %). Piątym gatunkiempanującym w Nadleśnictwie jest dąb, zajmuje on 4,41 % powierzchni leśnej i stanowi 3,84 %zapasu (obręb Olsztyn - 4,41 % i 4,29 %), obręb Złoty Potok – 4,42 % i 3,54 %).40

Pozostałe dwanaście gatunków panujących zajmuje łącznie 1,97 % powierzchni leśnejNadleśnictwa i stanowią one 1,32 % zasobności drzewostanów Nadleśnictwa - nie mająwiększego znaczenia gospodarczego, są to modrzew, świerk, jodła, jesion, grab, osika, klon,jawor, akacja, topola, wierzba, lipa.So77,06%Lp0,01%Os0,11% Ol Brz4,43% 4,53%Tp0,03%Ak0,05%Gb0,16%Jw0,05%Js0,44%Db4,41%Bk Jd7,60% 0,19%Św0,23%Md0,71%So Md Św Jd Bk Db Jw Js Gb Brz Ol Ak Tp Os LpRyc. 8 Udział powierzchniowy gatunków drzew panujących w powierzchni leśnej NadleśnictwaUdział gatunków rzeczywistych w siedliskowych typach lasuZróżnicowanie gatunkowe lepiej charakteryzuje udział rzeczywisty gatunków drzew wskładzie drzewostanów. Drzewostany nadleśnictwa zbudowane są z 25 gatunków w tym 7obcego pochodzenia. Oprócz gatunków mających udział miąższościowy w składziedrzewostanów zinwentaryzowano gatunki drzew będące domieszkami występujące pojedynczoi miejscami.Gatunki obcego pochodzenia: sosny - banksa, czarna, smołowa i wejmutka, dąbczerwony, topola (nieustalone odmiany hodowlane) i robinia akacjowa.Tabela 5 Udział gatunków rzeczywistych w powierzchni leśnej i porównanie z powierzchnią gatunkówpanujących.GatunekGatunki rzeczywiste Gatunki panujące Różnica (2-4)Pow. [ha] Udział [%] Pow. [ha] Udział [%]Pow. [ha]1 2 3 4 5 6Sosna zwyczajna 11388,66 67,97 12881,36 76,88 -1492,7041

GatunekGatunki rzeczywiste Gatunki panujące Różnica (2-4)Pow. [ha] Udział [%] Pow. [ha] Udział [%]Pow. [ha]1 2 3 4 5 6Sosna banksa 0,24 0,00 0,24Sosna czarna 48,08 0,29 11,65 0,07 36,43Sosna smołowa 0,24 0,00 0,24Sosna wejmutka 3,16 0,02 1,87 0,01 1,29Modrzew eurpejski 271,92 1,62 120,36 0,72 151,56Świerk pospolity 130,88 0,78 39,77 0,24 91,11Jodła pospolita 49,74 0,30 32,63 0,19 17,11Buk zwyczajny 1275,90 7,61 1287,54 7,68 -11,64Dąb 937,88 5,60 720,22 4,30 217,66Dąb czerwony 69,55 0,42 12,64 0,08 56,91Klon 1,89 0,01 0,48 0,00 1,41Jawor 17,15 0,10 8,23 0,05 8,92Wiąz 1,72 0,01 1,72Jesion wyniosły 98,79 0,59 66,32 0,40 32,47Grab pospolity 75,06 0,45 27,08 0,16 47,98Brzoza 1630,07 9,73 771,89 4,61 858,18Olcha czarna 687,13 4,10 740,71 4,42 -53,58Olcha szara 7,47 0,04 0,48 0,00 6,99Grusza pospolita 0,06 0,00 0,06Robinia akacjowa 10,54 0,06 7,39 0,04 3,15Topola 6,30 0,04 5,34 0,03 0,96Topola Osika 38,80 0,23 18,34 0,11 20,46Wierzba 0,43 0,00 0,08 0,00 0,3542

GatunekGatunki rzeczywiste Gatunki panujące Różnica (2-4)Pow. [ha] Udział [%] Pow. [ha] Udział [%]Pow. [ha]1 2 3 4 5 6Lipa 4,01 0,02 1,29 0,01 2,72Razem 16755,67 100 16755,67 100,0 0,00[ha]1400012000So 76,88%So 67,97%1000080006000400020000SOSO.BSO.CSO.SSO.WEMDŚWJDBKDBBk 7,68%gatunki panująceBk 7,61% Brz 4,61%DB.CKLJWWZJSGBBRZOLgatunki rzeczywisteBrz 9,73%OL.SGRAKTPOSWBLPRyc. 9 Porównanie udziału powierzchniowego gatunków panujących i rzeczywistychBogactwo gatunkoweW Nadleśnictwie dominują drzewostany jedno i dwugatunkowe – 57,3%, są todrzewostany lite sosnowe i sosnowe z domieszką buka lub dęba, brzozy oraz olszy.Tabela 6 Zestawienie powierzchni i miąższości drzewostanów wg grup wiekowych i bogactwagatunkowego.ObrębNadleśnictwoLiczba gatunkóww wydzieleniuPowierzchnia / miąższość [ha/m3]Wiek80 latOgółemOgółem[%]1 2 3 4 5 6 7Obrębjednogatunkowe332.92421851923.63490205817.511998353074.0673222542.052.1Olsztyndwugatunkowe1177.07997751014.74252195308.34827052500.1543467534.230.9trzygatunkowe512.6335380371.8595570163.50425201047.9817347014.312.3cztero- i więcejgatunkowe582.76399154368.471499537.8011195689.03661059.44.7

ObrębNadleśnictwoLiczba gatunkóww wydzieleniuPowierzchnia / miąższość [ha/m3]WiekOgółem80 latOgółem[%]Obrębjednogatunkowe727.751034602195.036093051183.243353104106.02104807543.548.4Złoty Potokdwugatunkowe1168.311459451071.77286660643.942333952884.0266600030.530.7trzygatunkowe704.8671460464.30116110277.07903051446.2327787515.312.8cztero- i więcejgatunkowe484.8439410342.7483250180.60526851008.1817534510.78.1Nadleśnictwojednogatunkowe1060.671456454118.6610995102000.755351457180.08178030042.949.8Złoty Potokdwugatunkowe2345.382457202086.51538855952.283161005384.17110067532.130.8trzygatunkowe1217.49106840836.15211680440.571328252494.2145134514.912.6cztero- i więcejgatunkowe1067.6079325411.2198245218.40638801697.2124145010.16.8100%90%80%70%60%cztero- i więcej50%trzygatunkowedwugatunkowejednogatunkowe40%30%20%10%0%Obręb Olsztyn Obręb Złoty Potok NadleśnictwoRyc. 10 Udział drzewostanów jedno i więcej gatunkowych w powierzchni leśnej zalesionej Nadleśnictwa ZłotyPotokStruktura pionowaBudowa pionowa drzewostanów wynika z ich składu gatunkowego. Gatunkiempanującym w Nadleśnictwie jest sosna zwyczajna. Sposób jej zagospodarowania rębniamizupełnymi powoduje wykształcenie się drzewostanów jednopiętrowych i jednowiekowych.Gatunki drzew, które w wyniku zagospodarowania mogą też tworzyć drzewostany44

jednopiętrowe to np: buk, dąb, olcha, brzoza. Drzewostany jednopiętrowe stanowią ponad 96%.Drzewostany dwupiętrowe to najczęściej przebudowywane sośniny na siedliskach lasowychgdzie drugie piętro tworzy buk lub dąb.Tabela 7 Zestawienie powierzchni i miąższości drzewostanów wg budowy pionowej i grup wiekowychObrębNadleśnictwoBudowapionowadrzewostanówpowierzchnia [%]1 2 6 7Obręb drzewostan jednopiętrowy 7153,90Olsztyn drzewostan dwupiętrowy 18,62klasa odnowienia 138,70klasa do odnowienia 0Obręb drzewostan jednopiętrowy 9151,71Złoty Potok drzewostan dwupiętrowy 29,52klasa odnowienia 17,32klasa do odnowienia 245,90Nadleśnictwo drzewostan jednopiętrowy 16305,61Złoty Potok drzewostan dwupiętrowy 48,14klasa odnowienia 156,02klasa do odnowienia 245,90drzewostanjednopiętrowy97,3%klasa do odnowienia2,3%drzewostandwupiętrowy0,2%klasa odnowienia0,2%Ryc. 11 Struktura pionowa drzewostanów Nadleśnictwa Złoty PotokStruktura wiekowaW nadleśnictwie Złoty Potok I i II klasa wieku zajmują 34% powierzchni leśnej Nadleśnictwa,Przeciętny wiek drzewostanów w Nadleśnictwie wynosi 55 lat.45

450040003500haStruktura powierzchniowa klas wiekuNadleśnictwa Złoty Potok3445,22 3584,85 3813,75300025002245,922328,372000150010005000283,8550,94130,83235,25384,6035,94niezal.IIIIIIIVVVIVIIVIIIKOKDORyc. 12 Struktura powierzchniowa klas wiekuPrzestojeW planie u.l. przestoje wyróżniane są w drzewostanach przeważnie do 40 lat. Wwyjątkowych przypadkach cenne gatunki lub nielicznie reprezentowane na gruntachnadleśnictwa, wyszczególnione zostały w III lub nawet IV klasie wieku. Najwięcej stwierdzonoprzestojów sosnowych, dębowych i bukowych.Poniżej zestawiono według gatunków masę zinwentaryzowanych przestojów.gatunekMasa w m3SO 4059DB 1753BK 842OL 712BRZ 692ŚW 273DB.C 108JS 60LP 58SO.C 53OS 40TP 37MD 29KL 28JW 28SO.WE 27GB 22AK 15JD 15GR 646

KSZ 4JB 3WZ 3WB 32.2.6 Typy Siedliskowe LasuW Nadleśnictwie stwierdzono występowanie 17 typów siedliskowych lasu, należącychdo siedlisk nizinnych i wyżynnych.. Największy udział stanowi BMw - 22,87%, BMśw -18,17%, LMw - 12,70% oraz Bśw - 11,22%. Można zauważyć duże różnice w udziale siedliskw poszczególnych obrębach leśnych120001000080006000400020000BMwBMśwBśwObręb OlsztynLwyżśwLMwyżśwBMwBMśwBśwObręb Złoty PotokLwyżśwLMwyżśwBMwyżśwOlJOlLwLśwLMbLMwLMśwBMbBMwBMśwBbBwBśwBsRyc. 13 Udział siedliskowych typów lasu w powierzchni leśnej obrębówTabela 8 Zestawienie powierzchni i udziału procentowego typów siedliskowych lasu.Siedliskowytyp lasuObręb OlsztynObręb Złoty Potok47NadleśnictwoZłoty PotokPow.[ha] [%] Pow.[ha] [%] Pow.[ha] [%]1 2 3 4 5 6 7Bs 206,18 2,8 128,09 1,3 334,27 2,0Bśw 3727,09 50,1 2535,93 26,4 6263,02 36,7Bw 398,74 5,4 208,38 2,2 607,12 3,6Bb 3,33 0,0 5,63 0,1 8,96 0,1BMśw 1222,77 16,3 2450,50 25,6 3673,27 21,5BMw 982,24 13,2 780,03 8,1 1762,27 10,3BMb 30,35 0,4 0,69 0,0 31,04 0,2

Siedliskowytyp lasuObręb OlsztynObręb Złoty PotokNadleśnictwoZłoty PotokPow.[ha] [%] Pow.[ha] [%] Pow.[ha] [%]1 2 3 4 5 6 7LMśw 355,63 4,8 468,16 4,9 823,79 4,8LMw 148,50 2,0 414,71 4,3 563,21 3,3LMb 0,48 0,0 1,34 0,0 1,82 0,0Lśw 90,80 1,2 50,29 0,5 141,09 0,8Lw 29,29 0,4 122,19 1,3 151,48 0,9Ol 24,20 0,3 207,55 2,2 231,75 1,4OlJ 330,11 3,4 330,11 1,9BMwyżśw 71,94 1,0 229,56 2,4 301,50 1,8LMwyżśw 104,07 1,4 756,63 7,9 860,70 5,1Lwyżśw 49,44 0,7 904,63 9,4 954,07 5,6Razem 7445,05 100,0 9594,42 100,0 17039,47 100,0Udział siedliskowych typów lasu w powierzchni leśnejNadleśnictwa Złoty Potok.BMwyżśw1,80%LMwyżśw5,09%Lwyżśw5,59%Bs2,00%Bśw36,73%OlJ1,90%Bw3,59%Ol1,40%Lw0,90%Lśw0,80%LMb0,00%LMw3,29%LMśw4,79%BMb0,20%BMw10,28%BMśw21,56%Bb0,10%Ryc. 14 Udział siedliskowych typów lasu w powierzchni leśnej Nadleśnictwa Złoty PotokPoniżej przedstawiono grupy wilgotnościowe siedlisk występujące w nadleśnictwie i ichudział powierzchniowy.48

świeże76%suche2%bagienne iłęgowe4%wilgotne18%Ryc. 15 Udział grup wilgotnościowych siedliskNa 334,27 ha występuje bór suchy, natomiast siedliska bagienne zajmują 40 ha.Strukturę gatunkową w ramach poszczególnych typów siedliskowych lasu przedstawiaponiższy wykres:Udział gatunków panujących w siedliskowych typach lasuNadleśnictwa Złoty Potok.100%80%60%40%20%0%BsBśwBwBbBMśwBMwBMbLMśwLMwLMbLśwLwOlOlJBMwyżśwLMwyżśwLwyżśwSo Md Św Jd Bk Db Jw Js Gb Brz Ol Ak Tp Os LpRyc. 16 Udział gatunków panujących w siedliskowych typach lasu49

Udział typów siedliskowych oraz gatunków w nich panujących, w powierzchni leśnejNadleśnictwa Złoty Potok.[ha]70006000500040003000200010000BsBśwBwBbBMśwBMwBMbLMśwLMwLMbLśwLwOlOlJBMwyżśLMwyżśwLwyżśwSo Md Św Jd Bk Db Jw Js Gb Brz Ol Ak Tp Os LpRyc. 17 Udział siedliskowych typów lasu oraz gatunków w nich panujących, w powierzchni leśnej NadleśnictwaZłoty PotokNależy zauważyć zdecydowany spadek udziału Sosny na siedliskach lasowych orazwzrost udziału buka na siedliskach wyżynnych Lasu i Lasu Mieszanego.Przyjęte przez I KTG gospodarcze typy d-stanów i orientacyjne składy upraw.Zgodnie z decyzją I KTG przyjęto następujące gospodarcze typy drzewostanów (GTD) orazramowe składy gatunkowe odnowień w zależności od siedliskowego typu lasu, któreprzedstawiono poniżej w tabeli.Tabela 9 Typy gospodarcze drzewostanów i orientacyjne składy gatunkowe uprawprzyjęte na I KTG.Siedliskowytyp lasuGospodarczytyp drzewostanuRamowy skład gatunkowy odnowień1 2 3Bs So So 90%, Brz i inne 10%Bśw Brz So So 70%, Brz 20% i inne 10%Bw Brz So So 70%, Brz 20%, Św i inne 10%Bb So So 80%, Brz, Św i inne 20%BMśw 1 Bk So So 70%, Bk 20%, Db, Md i inne 10%BMśw 2 Db So So 70%, Db 20%, Bk, Md i inne 10%BMw 1 Db So So 70%, Db 20%, Bk, Md i inne 10%BMw 2 Św So So 70%, Św 20%, Db, Ol i inne 10%BMb Brz So So 70%, Brz 20%, Św, Ol i inne 10%BMwyż Bk So So 60%, Bk 30%, inne 10%LMśw Db So So 50%, Db 30%, inne 20%LMw Ol Db So So 50%, Db 20%, Ol 20%, Św i inne 10%LMb Brz Ol Ol 50%, Brz 30%, So, Św i inne 20%LMwyż Jd Bk Bk 50%, Jd 30%, Md 10%, inne 10%Lśw Bk Db Db 50%, Bk 30%, inne 20%Lw Js Db Db 60%, Js 30%, inne 10%Lwyż 1 Db Bk Bk 50%, Db 30%, inne 20%50

Lwyż 2 Db Jd Bk Bk 50%, Jd 20%, Db 20%, inne 10%Ol Ol Ol 90%, Js i inne 10%OlJ Ol Js Js 40%, Ol 40%, Db 10%, inne 10%Powyższe składy gatunkowe mają charakter ramowy a przy odnowieniach będą uwzględnionewarunki mikrosiedliskowe.W obrębie Złoty Potok, na obszarze występowania jodły na siedliskach BMśw, LMśwprzewidziano GTD: Db So Jd ( Jd 50%, So 30%, Db 20% ), a na Lw: Db Jd (Jd 50%, Db 30%Bk i inne 20%). W istotnym udziale jodła występuje w wydzieleniach: 2c, 3d,f,g, 5a,f, 6b, 7a,179d, 165b,d (STL - BMśw, LMśw), oraz w wydzieleniu 5i – Lw, na łącznej powierzchni 60,44ha..W wyniku inwentaryzacji w LP w latach 2006-2007 po konsultacji z naukowcami UR wKrakowie zlokalizowano siedliska przyrodnicze wymienione w Dyrektywie siedliskowej, jednakich stan zachowania (rozdrobnienie, zniekształcenia) nie predysponuje do utworzenia na tymterenie specjalnego obszaru ochrony.Poniższa tabela przedstawia powiązania typów siedliskowych lasu z leśnymi siedliskamiprzyrodniczymi Natura 2000 zinwentaryzowanymi w nadleśnictwie, siedliska pozostałe nie mająodpowiedników w typach siedliskowych lasu. Ogółem powierzchnia siedlisk leśnych wynosi751,19 ha.KodsiedliskaSymbolznaczenia wg.SDFTabela 10 Zestawienie leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 oraz TSLSkład gatunkowy d-stanu wgMatuszkiewiczaTyporaz metodyki inwentaryzacjiNazwasiedliskowyleśnych siedlisklasuprzyrodniczych Natura 2000w lasach PaństwowychOrientacyjnapow. siedliskaprzyrodniczego[ha]1 2 3 4 5LMWyżśw9110 Kwaśne buczynymniejD-stany bukowerzadkoBkBMWyżśw,So-Db z domieszką Bk w IIpLMśw, BMśwfr. na LMw567,81 ha9130 Żyzne buczyny91509170Ciepłolubne buczynystorczykoweGrąd środkowoeuropejskii subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)D-stany bukoweBkSo-Db z domieszką Bk w IIpD-stany bukoweBkD-stany dębowo-grabowez domieszką Lp, Kl Bk, WzDb-GbDb-Lp-GbLWyżśwrzadziej naLMWyżśwLMWyżśw,LWyżśwLWyżśw,LMśw,LMWyżśw,Lśw, rzadziejOlJ, Lw,LMw, BMśwfragmentyna Ol,BMWyżśw,BMw397,97 ha30,84366,39 ha51

KodsiedliskaSymbolznaczenia wg.SDFNazwaSkład gatunkowy d-stanu wgMatuszkiewiczaoraz metodyki inwentaryzacjileśnych siedliskprzyrodniczych Natura 2000w lasach PaństwowychTypsiedliskowylasuOrientacyjnapow. siedliskaprzyrodniczego[ha]1 2 3 4 5LMśw, BMśwrzadziejLMw,BMWyżśw,9190-2D-stany sosnowo-dębowe lub Lśw, BMb,Śródlądowe kwaśnedębowe z domieszką So, Brz lub Bk BMw,dąbrowyDbLMWyżśw,fragm. naBw, LMb,LWyżśw,Bb, Lw304,21 ha*91D0*91E091P0* Las bagienny*Bory i lasy bagienne*Łęgi wierzbowe, topolowe,olszowe i jesionoweJodłowy bór mieszanySo z domieszką Brz i ŚwBrzSoŚwD-stany jesionowo-olszowe, olszowe,jesionowe, wierzby kruchej i białejoraz topoli białej i czarnejOl-JsJsTp-Wb-OlD-stany jodłowe w domieszce Św,So, Bk, GBJdBMw , BMbBb inieleśneOlJrzadziej naOl, Lw,nieleśneLMśw, BMśw8,73 ha207,15 ha21,15 haFormy stanu siedliskSzczegółowe omówienie stanu siedlisk przedstawione jest w operacie siedliskowym.Tabela 11 Zestawienie powierzchni i miąższości wg grup typów siedliskowych, stanu siedliska i grupwiekowych.zbliżony doTSLnaturalny naturalnego zniekształcony zdegradowany Razem_TSLBs 334,27 334,27Bśw 5267,45 5,54 990,03 6263,02Bw 592,92 14,2 607,12Bb 8,96 8,96BMw 1883,99 4,78 1639,29 145,21 3673,27BMwyżśw 159,88 101,54 40,08 301,5Bmw 1093,72 655,09 13,46 1762,27BMb 29,91 1,13 31,04LMśw 301,14 2,78 500,94 18,93 823,79LMwyżśw 477,44 366,65 16,61 860,7LMw 332,74 6,29 212,5 11,68 563,21LMb 1,82 1,82Lśw 36,81 98,69 5,59 141,09Lwyżśw 580,84 331,47 41,76 954,07Lw 96,75 54,73 151,48Ol 208,07 23,68 231,75OlJ 304,16 25,95 330,11Razem 11710,87 20,52 5014,76 293,3252

zdegradowany1,7%zniekształcony29,4%zbliżony do naturalnego0,1%naturalny68,7%Ryc. 18 Stan siedlisk leśnych w Nadleśnictwie Złoty PotokStan siedliska jako zniekształcony stwierdzono na największej powierzchni na BMw(1639 ha), na Bśw (990 ha). Stan siedliska jako zdegradowany stwierdzono na największejpowierzchni również na Bmw. Biorąc natomiast pod uwagę udział siedlisk zniekształconych wposzczególnych typach siedliskowych lasu to największy jest w lesie świeżym (69,95%) i lesiemieszanym świeżym (61%). Analizując tak samo udział siedlisk zdegradowanych, największy jest wborze mieszanym wyżynnym świeżym (13%).53

100%80%60%40%20%0%BS BŚW BW BB BMŚW BMWYŻŚW BMW BMB LMŚW LMWYŻŚW LMW LMB LŚW LWYŻŚW LW OL OLJnaturalny zbliżony do naturalnego zniekształcony zdegradowanyRyc. 19 Udział stanu siedlisk leśnych w ramach siedliskowych typów lasu w Nadleśnictwie Złoty Potok2.2.7 Zgodność składu gatunkowego drzewostanów z GTDOcenę zgodności składu gatunkowego drzewostanów z gospodarczym typemdrzewostanu wykonano zgodnie z § 40 “Instrukcji Urządzania Lasu” w dwu grupachdrzewostanów: upraw i młodników do 10 lat oraz pozostałych drzewostanów. Kierując sięszczegółowymi kryteriami dla grupy, wyróżniono 3 stopnie zgodności tj. stopień 1 - zgodny,stopień 2 - częściowo zgodny i stopień 3 - niezgodny.Zgodność składu gatunkowego upraw i młodnikówOcenę zgodności upraw i młodników wykonano w stosunku do przyjętych składówdocelowych ustalonych w poprzedniej rewizji urządzania lasu.Stopień zgodności składugatunkowego z siedliskiemTabela 12 Ocena stopnia zgodności upraw i młodników do 10 lat.Obręb Olsztyn Obręb Złoty Potok NadleśnictwoPow.[ha]Udział[%]Pow.[ha]Udział [%]Pow.[ha]Udział [%]1 2 3 4 5 6 7Zgodne z siedliskiem 284,66 79,1 288,84 65,7 573,50 71,8Częściowo zgodne zsiedliskiem70,28 19,5 146,53 33,4 216,81 27,1Niezgodne z siedliskiem 4,94 1,4 3,95 0,9 8,89 1,1Razem 359,88 100,0 439,32 100,0 799,20 100,0Uprawy niezgodne to głównie młodniki brzozowe na siedliskach lasowych.54

Uprawy i młodniki na gruntach porolnych zaliczone zostały do zgodnych i częściowozgodnych z przyjętym gospodarczym typem drzewostanu.Młodniki i uprawy po rębniach złożonych (tabela nr XII) zajmują powierzchnię 214,88ha. Przeciętny procent pokrycia wynosi około 74 %, a przeciętna jakość hodowlana określonacechą zdrowotności oraz cechą wzrostu i rozwoju została określona jako dobraStopień zgodności składu gatunkowego upraw i młodników zsiedliskiem. Nadleśnictwo Złoty Potok.zgodny72%niezgodny1%częściowo zgodny27%Ryc. 20 Stopień zgodności upraw i młodników do 10 latZgodność składu gatunkowego drzewostanów wszystkich klas wieku zgospodarczym typem drzewostanuOcenę zgodności drzewostanów wykonano w stosunku do przyjętych składówdocelowych ustalonych w obecnej rewizji urządzania lasu.Tabela 13 Zestawienie oceny zgodności składów gatunkowych drzewostanów.Obręb Olsztyn Obręb Złoty Potok NadleśnictwoStopień zgodności składugatunkowego z siedliskiemUdział Pow. Udział Pow. Udział[Pow. [ha][%] [ha] [%] [ha] %]1 2 3 4 5 6 7Zgodne z siedliskiem 4799,25 65,6 4478,63 47,5 9277,88 55,4Częściowo zgodne z siedliskiem 2215,36 30,3 4461,72 47,3 6677,08 39,9Niezgodne z siedliskiem 296,61 4,1 489,77 5,2 786,38 4,7Razem 7311,22 100,0 9430,12 100,0 16741,34 100,055

Stopień zgodności składu gatunkowego drzewostanów wszystkich klas wieku z siedliskiem.Nadleśnictwo Złoty Potok.zgodny55%częściowo zgodny40%niezgodny5%Ryc. 21 Stopnie zgodności wszystkich drzewostanówWysoki udział drzewostanów częściowo zgodnych i niezgodnych wskazuje na celowośćprzebudowy drzewostanów którą nadleśnictwo obecnie przeprowadza.Drzewostany niezgodne (4,7% pow.) to głównie drzewostany:- brzozowe na siedlisku BMśw, BMw, LMśw, Lśw, LMwyż, Lwyż,- olchowe na siedliskach BMw, LMw, Lw,- sosnowe na siedliskach Lśw, Lw, Ol, Lwyż.Poniżej przedstawiono udział powierzchniowy drzewostanów w stopniach zgodnościskładu gatunkowego drzewostanu w siedliskowych typach lasu z przewidzianym gospodarczymtypem drzewostanu dla danego STL.100%90%80%70%60%50%40%30%20%10%0%BsBśwBwBbBMśwBMwBMbLMśwLMwLMbLśwLwOlOlJBMwyżśwLMwyżśwLwyżśwzgodne częściowo zgodne niezgodneRyc. 22 Zgodność składu gatunkowego drzewostanów w typach siedliskowych lasu56

2.2.8 Formy degradacji ekosystemu leśnegoBorowacenieBorowacenie (pinetyzacja) określona została w zależności od udziału sosny w górnejwarstwie drzew, zgodnie ze wzorem 22 „Instrukcji sporządzania programu ochrony przyrody wNadleśnictwie z 1996r”.Obręb,NadleśnictwoTabela 14 Stopień borowacenia w obrębach i Nadleśnictwie.StopieńborowaceniaPowierzchnia [ha]Wiek 80 latOgółem Ogółem [%]1 2 3 4 5 6 7Obręb Olsztyn brak 2389,75 2558,54 879,66 5827,95 79,7Obręb ZłotyPotokNadleśnictwoZłoty Potoksłabe 212,39 716,92 382,33 1311,64 17,9średnie 3,24 76,88 62,14 142,26 1,9mocne 0,00 26,35 3,02 29,37 0,4brak 2345,34 2423,89 1357,53 6126,76 64,9słabe 635,32 1479,53 661,12 2775,97 29,4średnie 81,08 138,91 241,54 461,53 4,9mocne 24,02 31,51 24,66 80,19 0,8brak 4735,09 4982,43 2237,19 11954,71 71,3słabe 847,71 2196,45 1043,45 4087,61 24,4średnie 84,32 215,79 303,68 603,79 3,6mocne 24,02 57,86 27,68 109,56 0,757

100%90%80%70%60%50%40%mocneśredniesłabebrak30%20%10%0%Obręb Olsztyn Obręb Złoty Potok NadleśnictwoRyc. 23 Stopień borowacenia siedlisk leśnychMonotypizacja drzewostanów i neofityzacjaW Nadleśnictwie Złoty Potok wszystkie drzewostany jednogatunkowe sosnowepodlegają stopniowej przebudowie.Gatunki obcego pochodzenia zinwentaryzowane w składzie gatunkowym: sosny -banksa, czarna, smołowa i wejmutka, dąb czerwony, topola (nieustalone odmiany hodowlane) irobinia akacjowa.Poniżej przedstawiono powierzchnię i zapas drzewostanów z panującymgatunkiem obcego pochodzeniaGatunekpanującySO.CSO.WEDB.CTabela 15 Zestawienie powierzchni drzewostanów z panującym gatunkiem obcego pochodzenia.Przest.na grzal.I II III - V VI+1-10 11-20 21-30 31-40 41-10058101iwięcejgruntyzalesioneProcentpowierzchniNadleśnictwapowierzchnia w ha / miąższość w m3 %0,66 1,88 6,83 2,28 11,65 0,073 20 125 835 605 1588 0,041,87 1,87 0,0122 22 02,59 1,49 8,04 0,52 12,64 0,0715 65 830 165 1075 0,03AK 1,34 5,21 0,84 7,39 0,04

TP200 1005 145 1350 0,040,62 4,72 5,34 0,03110 950 1060 0,03Obecnie Nadleśnictwo nie wprowadza do składów gatunkowych zakładanych uprawgatunków obcego pochodzenia: dęba czerwonego od 2001 roku, sosny czarnej od 1999 roku.Plan Urządzenia Lasu w ramowym składzie upraw nie przewiduje wprowadzania gatunkówobcego pochodzenia, a planowane zabiebiegi będą wpływały na zmniejszenie liczby sztuk tychgatunków.2.2.9 Drzewostany cenneDo cennych drzewostanów na omawianym terenie należy zaliczyć drzewostany objęteochroną rezerwatową oraz projektowane i proponowane do objęcia tą ochroną, a także innestanowiące cenne fragmenty rodzimej przyrody.Drzewostany ponad 100-letnieW Nadleśnictwie na 1 stycznia 2010 powierzchnię 1345,09 ha zajmują drzewostany wwieku powyżej 100 lat (w tym KO i KDO), stanowi to około 8% powierzchni leśnejnadleśnictwa. Ponad połowę powierzchni tych drzewostanów (54%) zajmują sośniny...BK31,87%SO53,54%SO.C0,17%GB0,50%JD1,34%OL2,50%DB10,09%Ryc. 24 Udział drzew gatunków panujących w drzewostanach ponad 100 letnich, w tym KO i KDO59

700600[ha]SO500400300BK2001000BKDBSOSOSO.CBK DB OLDBOLJD GB101 do 120 121 do 140 ponad 140SO SO.C BK DB OL JD GBwiekRyc. 25 Zestawienie powierzchni gatunków drzew panujących w drzewostanach ponad 100 letnich[ha]Najstarsze drzewostany to199 letnie buczyny na powierzchni 15,93 ha. Ponad 140 latmają drzewostany na powierzchni 251 ha.LpProponowane rezerwatyNazwarezerwatuPołożenieobr.leś. oddz.pododdzgminaleśnictwoPow.hawgplanuochronyproponowanaochronaścisłaczęśc.Ważniejszezbiorowiska roślin1 2 3 4 5 6 7 81CisyPrzybynowskieOlsztyn 276b,c 277hŻarki, Żarki7,80 /7,90--- 7,90Naturalne stanowiskocisa posp.ok.50 szt.w IV kl.wieku2GóryGorzkowskieZł.Potok 210-212 a-dghj 213a-g 214a-dJanów,KamiennaGóra128,58 /129,89129,893StawkiZł.Potok 1c,2,3df 5ai6,7a-cPrzyrów,Stawki105,14 /107,32107,3260

3.3 Formy ochrony przyrody występujące na gruntach NadleśnictwaUstawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004r. (Dz.U.04.92.880) wyróżnia 10form ochrony przyrody. Na gruntach Nadleśnictwa zastosowano 7 z przewidzianych ustawąform ochrony przyrody:o rezerwaty przyrody,o park krajobrazowy,o obszary Natura 2000,o użytki ekologiczne.,o pomniki przyrody,o ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybówTabela 16 Zestawienie form ochrony przyrody na gruntach Nadleśnictwa Złoty PotokPowierzchnia na gruntach LPRodzaj formy ochronyilość[ha]1 2 3Rezerwat przyrody 7 499,15Park Krajobrazowy 2 6654,40Obszar Natura 2000 - SOO 2 3086,84Pomnik przyrody (szt.) 13 0,16*Użytki ekologiczne 4 40,38*ujęta powierzchniowo aleja2.2.1 Rezerwaty przyrodyNa terenie Nadleśnictwa położonych jest 7 rezerwatów przyrody: „Sokole Góry” „Parkowe” „Bukowa Kępa” „Wielki Las” „Zielona Góra” „Kaliszak” „Ostrężnik”Rezerwaty nie posiadają planów ochrony.Wszelkie działania Nadleśnictwa wrezerwatach podejmowane są po uzgodnieniu z RDOŚ.61

LpNazwarezerwatuNazwa i nr aktupowołującegoTabela 17 Zestawienie rezerwatów na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok.Położenie Ochrona Ważniejszeobr.leś.oddz.pododdzgminaleśnictwoPow.haścisłaczęśc.zbiorowiska roślingrupy roślinchronionychgrupyzwierzątchronionych1 2 3 4 5 8 9 10 11 12 141 Sokole Góry Zarz.MliPD z dn.27.04.1953 r. (MPnrA-116,poz.1509 zdn.30.12.1953 r.)(MP 1953 A-116/509)Zł.Potok348-351,356a-f, ~a-~fOlsztyn,Zrębice212,72/215,95--- 215,95 Vaccinio myrtilli-Pinetum,Querco roberis-Pinetum, Dentarioenneaphylialis-FagetumWidłak babimórLycopodiumjuniperinumW jaskiniachnietoperze,dzięcioł czarnyi pstry2 Parkowe Zarz. MLiPD zdn.03.09.1957r. (MP75,poz.464zdn.20.09.1957r.(MP 1957, 75/ 464)3 Bukowa Kępa Zarz.MOŚZNiL zdn.11.12.1995 r.(MP 1996, 2/24)Zł.Potok259a, d, h,g, ~c,260g-k,~f-~h, 261h,i, ~m, ~n,262, 270,271b-f,~a272-274,282.Zł.Potok215a,216g-jJanów,DąbrowaJanów,Kamien-naGóra151,60 /159,6052,41 /52,84--- 159,60 Dentario enneaphylialis-Fagetum, Quercoroberis -Pinetum,Leucobryo-Pinetum--- 52,84 Naturalne zbiorowiskalasów bukowychWawrzynekwiczełykoDaphnemezereumConvallariamaialis Vincaminor~~~~ ~~4 Wielki Las Zarz.nr 88 MLiPD zdn.19.03.1953 r.(MP nr30,poz.385 zdn.09.04.1953 r.(MP 1953,30/385)5 Zielona Góra Zarz.nr 138 MLiPD zdn.27.04.1953 r.(MP-42,poz.510 zdn.12.05.1953 r.(MP-1953,A42/510)Zł.Potok16a-d~a,~bOlsztyn20h, 21i,~h, 27a,~f,~gPrzyrów,StawkiOlsztyn,Zielona Góra32,30/32,3619,40, zlinią19,66--- 32,36 Circaeo-Alnetum (łęgjesionowy) Quercocarpinetummedioeuropaeum(grąd) Ribo nigri-Alnetum--- 19,66 Querco-carpinetum,Dentario enneaphylialis-Fagetum,Calamagrostis-Quercetum,fragmentyzespołu tzw. murawkseromorficznychWawrzynekwiczełykoDaphnemezereumWidłakjałowcowatyLycopodiumannotinumWawrzynekwilczełykoDaphnemezerumLilia złototówLilium martagon~~~~62

LpNazwarezerwatuNazwa i nr aktupowołującegoobr.leś.oddz.pododdzPołożenie Ochrona WażniejszegminaleśnictwoPow.haścisłaczęśc.zbiorowiska roślingrupy roślinchronionychgrupyzwierzątchronionych1 2 3 4 5 8 9 10 11 12 146 Kaliszak Zarz.nr 349 MLiPD z18.12.1953r. (MP1954 A-1/20)Zł.Potok179a-c,~a-~cJanów,Dziadów- ki14,30/14,64--- 14,64 Querco roberis -Pinetum ---- ~~7 Ostrężnik Zarz.nr35 MLiPD zdn.01.02.1960r. (MP29,poz.138)(MP 1960,29/138)Zł.Potok293d,fJanów,Dąbrowa4,10 /4,10--- 4,10 Dentario enneaphylialis-Fagetum, Quercoroberis -Pinetum,WawrzynekwiczełykoDaphnemezereumŚnieżyczkaprzebiśniegGalanthus nivalis~~63

Tabela 18 Możliwości realizacji celów ochrony.Metody ochronyLp Nazwa Główny przedmiotCel ochronyZachodzące Zagrożenia MożliwościUwagirezerwatu ochronyprocesysukcesjirealizacji celuochronydotychczasoweproponowane1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Drzewostanbukowy o pow.215,95 ha, wZachowanie ze względównaukowych, dydaktycznych ispołecznych obszaru leśnego oróżnych typach lasów mieszanych i1znacznej części sosnowych porastających NaturalneEkosystemSokole naturalny,szczególnie wyróżniający się procesykształtuje sięGóry porastający pięknem krajobrazu fragment Jury starzeniasiłami naturyskaliste wzgórza Krakowsko-Wieluńskiej z drzewostanuwapienne ourozmaiconejrzeźbie krasowejcharakterystycznymi wychodniamiskał wapiennych uformowanych iwyżłobionych erozją w fantastycznekształty, jaskinie itp.2 Parkowe3BukowaKępaObszar dolinyWiercicy, zdrzewostanami ocechachnaturalnych orazciekawymiformamikrasowymi ołącznej pow.159,92 haNaturalnezbiorowiska lasówbukowychwystepujących napodłożuwapiennym opowierzchni 52,84haZachowanie ze względównaukowych, dydaktycznych ikrajobrazowych obszaru doliny rzekiWiercicy z dobrze zachowanymifragmentami lasu o charakterzepierwotnym i z licznymi wapiennymitworami powierzchniowymiZachowanie ze względównaukowych i dydaktycznychzbiorowisk lasów bukowych napodłożu wapiennymNaturalneprocesystarzeniadrzewostanuNaturalneprocesystarzeniadrzewostanuUsuwanie osiki ibrzozy wdrzewostanachmłodszych klaswieku (w faziemłodnika idrągowinyX 2003podsadzenieBki Db w oddz.260i,jk,261i,262cX 2003czyszczeniapóźne w oddz.216jV 2004 trzebieżwczesna woddz. 216hPielęgnacjapodrostów,usuwanie brzozy iosiki wdrzewostanachmłodszych klaswieku64

Metody ochronyLp Nazwa Główny przedmiotCel ochronyZachodzące Zagrożenia MożliwościUwagirezerwatu ochronyprocesysukcesjirealizacji celuochronydotychczasoweproponowane1 2 3 4 5 6 7 8 9 104 Wielki LasZachowanie ze względówZamieranieDrzewostanSzybkie usuwanienaukowych i dydaktycznychjesiona,jesionowo-olszowyi wywożeniefragmentu lasu typu olszowojesionowegoz domieszką innychsusze idługotrwałeo łącznejzasiedlonychpowierzchni 32,36przez jesionowcagatunków liściastych o cechachobniżenie wódhadrzewzespołu naturalnegogruntowych5ZielonaGóra6 Kaliszak7 OstrężnikLas liściastymieszany o pow.19,66 ha,pochodzenianaturalnegoporastającyskaliste wzgórzeStary drzewostanjodłowo-dębowososnowy,o łącznejpow. 14,64 ha, ocechach zespołunaturalnegoNaturalnydrzewostanbukowywystępujący przyruinach zamku nawzgórzuwapiennychZachowanie ze względównaukowych, dydaktycznych ispołecznych obszaru leśnegoobejmującego wzgórze wapienneJury Krakowsko-Wieluńskiej z różnymitypami lasów mieszanych zcharakterystycznymi wychodniamiskał wapiennych i wyżłobionycherozją w fantastyczne kształty,jaskinie itp.Zachowanie ze względównaukowych i dydaktycznych,położonego w krajobrazie jurajskimfragmentu lasu mieszanegojodłowo-sosnowego z domieszkąinnych gatunków o cechachzespołu naturalnegoZachowanie ze względównaukowych i dydaktycznychfragmentu lasu bukowegopochodzenia naturalnego przydawnym zamczyskuNaturalneprocesystarzeniadrzewostanuNaturalneprocesystarzeniadrzewostanuNaturalneprocesystarzeniadrzewostanuEkosystemkształtuje sięsiłami naturyUsuwaniepodrostugrabowego wceluodsłonięciasiewek buka ijodłyEkosystemkształtuje sięsiłami naturyUsuwaniepodrostugrabowego wcelu odsłonięciasiewek buka ijodły65

Ryc. 26 Mapa rozmieszczenia rezerwatów w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Złoty PotokRezerwat „Sokole Góry”Rezerwat utworzony został w celu zachowania malowniczego kompleksu wzgórzwapiennych z licznymi i różnorodnymi schroniskami jaskiniami, bogatymi w unikatowąendemiczną i reliktową faunę podziemną, porośniętego głównie naturalną, silnie zróżnicowanąroślinnością leśną.Teren rezerwatu obfituje w wiele chronionych gatunków zwierząt. Najcenniejszymielementami fauny są między innymi endemiczne chrząszcze, reliktowe gatunki innychbezkręgowców oraz nietoperze, stanowiące jeden z głównych przedmiotów ochrony.Jaskinie rezerwatu są szczególnie cenne dla zachowania fauny nietoperzy tych terenów.Stwierdzono tu występowanie gatunków bardzo rzadkich zagrożonych wymarciem w Polsce,takich jak nocek łydkowłosy (Myotis dasycneme), nocek Bechsteina (Myotis bechsteinii), nocekorzęsiony (Myotis emarginatus) czy podkowiec mały (Rhinolophus hipposideros). Ogółem wjaskiniach rezerwatu stwierdzono 14 gatunków nietoperzy. Spośród ptaków warto zuważyćobecność Siniaka.Na terenie rezerwatu stwierdzono 11 gatunków roślin podlegających ochronie ścisłej: Daphne mezereum – Wawrzynek wilczełyko Neottia nidus-avis – Gnieźnik leśny66

Lycopodium annotinum - Widłak jałowcowaty Lycopodium clavatum – Widłak goździsty Polypodium vulgare - Paprotka zwyczajna Lilium martagon – Lilia złotogłów Aquilegia vulgaris - Orlik pospolity Cimicifuga europaea - Pluskwica europejska Jovibarba sobolifera –Rojownik pospolity Epipactius latifolia - Kruszczyk szerokolistnyLiteratura wymienia również Cephalanthera rubra Buławnik czerwony, Cephalantheradamasonium Buławnik wielkokwiatowy, Cephalanthera longifolia Buławnik mieczolistny,Phylitis scolopendrium Języcznik zwyczajny.Stwierdzono też cenne zespoły roślinne: Ciepłolubna buczyna jurajska - Fagus sylvatica-Cruciata glabra (siedliskonaturowe 9150-2) Żyzna buczyna sudecka - Dentario enneaphyllidis-Fagetum (siedlisko naturowe9130-3) Środkowoeuropejski acydofilny las dębowy – Calamgrostio arundinaceae-Qercetum petraeae Kwaśna buczyna niżowa -Luzulo pilosae-Fagetum (siedlisko naturowe 9110-1)Rezerwat leży w obszarze natura 2000 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” jak również wParku Krajobrazowym Orlich Gniazd.Rezerwat „Parkowe”Rezerwat utworzony został w celu ochrony krajobrazu o dużym stopniu naturalności zdobrze zachowanymi zbiorowiskami leśnymi.Obok zbliżonego do naturalnego krajobrazu jurajskiego, do najcenniejszych elementówrezerwatu, stanowiących dziedzictwo przyrodniczo-kulturowe Polski należą:o oryginalne ostańce wapienne w postaci stromych ścian, bastionów, mostów, bramskalnych, które towarzyszą dolinie Wiercicy;o wywierzyska wód podziemnych z unikalną fauną bezkręgowców, stanowiskemzastępczym (introdukcja) warzuchy polskiej (Cochlearia polonica); obszarźródliskowy rzeki Wiercicy ze źródłami Zygmunta i Elżbietyo jaskinie z bogatą fauną troglofilną i troglobiontyczną, jaskinia „Wiercica” stanowijedno z ważniejszych w Polsce miejsc zimowania nietoperzy, w tym gatunkówrzadkich;67

o skupienie na niewielkim obszarze rozmaitych zespołów naturalnych buczyn(Dentario enneaphyllidis-, Luzulo pilosae-Fagetum) o urozmaiconej strukturzewiekowej, w tym storczykowej (Carici- Fagetum) z udziałem rzadkich w Polscestorczyków z rodzaju buławnik (Cephalanthera rubra, Cephalanthera alba);o zbiorowiska heliofilnych zespołów mszystych;o stanowiska rzadkich i chronionych gatunków roślin naczyniowych (22 gatunkiściśle chronione w tym 8 gatunków storczyków) i mszaków;o bogata fauna ptaków, w tym dziuplaków związanych ze starodrzewiem( m.in.Siniak, Dzięcioły zielonosiwy i czarny, Muchołówki mała i białoszyja);o ślady wczesnośredniowiecznego grodziska „Wał”;o elementy kulturowe związane z osadnictwem prehistorycznym (GrotaNiedźwiedzia)Projektuje się poszerzenie rezerwatu o oddziały 252, 283, 291 to jest o powierzchnię85,74 ha i tym samym wciągnięciem do rezerwatu ostańca „Brama Twardowskiego” i dalszychfragmentów Carici- Fagetum ze stanowiskami storczyków 3 gatunków buławników(Cephalanthera) i storzana bezlistnego (Epipogium aphyllum).Rezerwat leży w obszarze natura 2000 „Ostoja Złotopotocka” jak również w ParkuKrajobrazowym Orlich Gniazd.Rezerwat „Bukowa Kępa”Głównym celem ochronnym rezerwatu jest zachowanie naturalnych zbiorowisk lasówbukowych na podłożu lessowym i wapiennymo charakterystycznym typie krajobrazu. Jegounikalność związana jest związana jest z występowaniem na na niewielkiej powierzchni dwóchodmiennych typów krajobrazu: leśnego lessowego i jurajskiego.Pozostałe przedmioty ochrony to:o zespoły roślinne Kwaśna buczyna niżowa -Luzulo pilosae-Fagetum (siedlisko naturowe9110-1) występuje na 70% powierzchni rezerwatu Żyzna buczyna sudecka - Dentario enneaphyllidis-Fagetum (siedliskonaturowe 9130-3) występuje na 24% powierzchni rezerwatu Grąd subkontynentalny - Tilio-Carpinetum (siedlisko naturowe 9170-2)występuje na 1% powierzchni rezerwatuo obiekty przyrody nieożywionej w postaci: wychodni skalnych wąwozów lessowycho stanowiska 6 roślin objętych ochroną ścisłą:68

Vinca minor - Barwinek pospolity Daphne mezereum – Wawrzynek wilczełyko Neottia nidus-avis – Gnieźnik leśny Aruncus sylvestris - Parzydło leśne Polypodium vulgare - Paprotka zwyczajnaLiteratura wymienia również Cephalanthera rubra Buławnik czerwony,Cephalanthera damasonium Buławnik wielkokwiatowy, Huperzia selagoWroniec widlastyo stanowiska 5 roślin objętych ochroną częściowąo występowanie gatunków roślin typowo górskichRezerwat leży w obszarze natura 2000 „Ostoja Złotopotocka” jak również w ParkuKrajobrazowym Orlich Gniazd.Rezerwat „Wielki Las”Celem ochrony w rezerwacie na podstawie zarządzenia nr 19 Regionalnego DyrektoraOchrony Środowiska w Katowicach jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznychfragmentu lasu typu olszowo-jesionowego z domieszkąinnych gatunków liściastych o cechachzespołu naturalnego. W zarządzeniu tym określono również rodzaj rezerwatu –leśny (L); zewzględu na dominujący przedmiot ochrony typ fitocenotyczny (Pfi), podtyp zbiorowisk leśnych(zl); ze względu na głowny typ ekosystemu typ leśny i borowy (EL), podtyp lasów wyżynnych(lwż).Na terenie rezerwatu występują cenne zespoły roślinne:o Łęg olszowo-jesionowy Fraxino-Alnetum(Circaeo-Alnetum) zajmuje 82%powierzchni rezerwatu(w Dyrektywie siedliskowej jako 91E0-3)o Acydofilna dąbrowa – Calamgrosti-Qercetum petraeae zajmuje 6% (siedliskonaturowe 9190)o Grąd subkontynentalny - Tilio-Carpinetum (siedlisko naturowe 9170-2)występuje na 1% powierzchni rezerwatuNa terenie rezerwatu stwierdzono 6 gatunków roślin podlegających ochronie ścisłej: Dactylorhiza maculata – Storczyk plamisty Dactylorhiza majalis - Storczyk szerokolistny Daphne mezereum – Wawrzynek wilczełyko Lycopodium annotinum – Widłak jałowcowaty Rosiczka okrągłolistna- Drosera rotundifoliaRezerwat leży na terenie Parku Krajobrazowego Stawki.69

Rezerwat „Zielona Góra”Rezerwat chroni obszar obejmujący wzgórza wapienne z różnymi typami lasówmieszanych, z charakterystycznymi wychodniami skał wapiennych i wyżłobionych erozją wfantastyczne kształty, jaskinie (m. in. „W Zielonej Górze” z „lasem” kolumn naciekowych) .Na terenie rezerwatu występują zespoły: Żyzna buczyna sudecka - Dentario enneaphyllidis-Fagetum (siedlisko naturowe9130-3)Z roślin chronionych wymienia się: Hedera helix - Bluszcz pospolity Daphne mezereum – Wawrzynek wilczełykoRezerwat leży w obszarze natura 2000 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” jak również wParku Krajobrazowym Orlich Gniazd.Rezerwat „Kaliszak”Rezerwat obejmuje fragment lasu mieszanego jodłowo-sosnowego z domieszką innychgatunków o cechach zespołu naturalnego połżonego w krajobrazie jurajskim.Rezerwat leży w Parku Krajobrazowym Orlich Gniazd.Rezerwat „Ostrężnik”Rezerwat ma na celu zachowanie fragmentu naturalnego lasu bukowego przy XIVw.ruinach po zamku Ostrężnik. Na terenie rezerwatu znajduje się jaskinia ostrężnicka.Niemal cała powierzchnię rezerwatu zajmuje zespół Żyzna buczyna sudecka - Dentarioenneaphyllidis-Fagetum (siedlisko naturowe 9130-3).Rośliny objęte ochroną ścisłą na terenie rezerwatu to: Daphne mezereum – Wawrzynek wilczełyko Przylaszczka pospolita – Hepatica nobilisRezerwat leży w obszarze natura 2000 „Ostoja Złotopotocka” jak również w ParkuKrajobrazowym Orlich Gniazd.2.2.2 Parki krajobrazoweCzęść lasów nadleśnictwa położona jest na terenie 2 parków krajobrazowych należącychdo Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego: Park Krajobrazowy Orlich Gniazd - obejmuje 7812,24 ha gruntów Nadleśnictwa. Park Krajobrazowy Stawki - obejmuje 1708,17 ha gruntów Nadleśnictwa70

Opis parków przytoczono za stroną internetową Zespołu Parków Krajobrazowychwww.zpk.com.plRyc. 27 Zasięg Parków Krajobrazowych Orlich Gniazd i Stawki wraz z otuliną na tle gruntów nadleśnictwaPark Krajobrazowy Orlich GniazdPark obejmuje teren Wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej. Powierzchnia parku to600,85 km2, otuliny 483,88 km2. Powierzchnia i budowa geologiczna terenu ParkuKrajobrazowego Orlich Gniazd ma odbicie w zróżnicowaniu krajobrazowym i przyrodniczym.Zbudowany jest głównie ze skał mezozoicznych. Zasadnicza część utworów pochodzi z okresujurajskiego.Czynnikiem wpływającym na rozwój rzeźby tego terenu jest zjawisko krasowienia.Występujące tutaj jaskinie oraz schroniska skalne to jedne z najbardziej interesujących ipiękniejszych obiektów. Jest ich około 500 w granicach województwa śląskiego. Największymiskupiskami odznaczają się Sokole Góry i rejon Olsztyna – około 80 jaskiń, z najgłębszą naobszarze całej wyżyny jaskinią Studnisko o głębokości 75 m. Pierwszoplanową formąkrajobrazu Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd stanowiącą również jeden z elementów rzeźbykrasowej są licznie występujące tu ostańce wapienne zwane inaczej mogotami.Najbardziej charakterystycznymi elementami krajobrazu tego terenu jest mozaikawierzchowin wapiennych, urozmaiconych pasmami skałek oraz rozcinających je, pozbawionychwody dolin krasowych.71

Budowa geologiczna ma zasadniczy wpływ na warunki hydrologiczne tego obszaru.Omawiany teren jest bardzo ubogi w wody powierzchniowe (rzek i potoków). Mała ilość stałychsystemów wodnych uzupełniana jest przez sieć cieków okresowych, które pojawiają się poulewnych deszczach, szczególnie w okresie letnim. Wiele wód powierzchniowych ginie podziemią w tzw. ponorach, by wypłynąć ponownie w pewnej odległości w postaci źródłakrasowego zwanego także wywierzyskiem.Urozmaicona rzeźba terenu, niejednolity mikroklimat i stosunki glebowe oraz bogataprzeszłość historyczna są przyczyną różnorodności zbiorowisk roślinnych jakie spotykamy naWyżynie Krakowsko – Częstochowskiej, a tym samym w Parku Krajobrazowym Orlich Gniazd.Występują tu bardzo blisko siebie zbiorowiska roślinne, które wykazują skrajne cechy podwzględem florystycznym i ekologicznym.Flora według dotychczasowych doniesień liczy ok. 1300 gatunków. Spośród zwierząt naszczególną uwagę zasługują nietoperze, które znajdują znakomite ostoje w licznych na terenieparku jaskiniach, schroniskach skalnych i starych wyrobiskach. Występuje tu kilkanaściegatunków tych ssaków.Na terenie parku występuje także wiele rzadkich ciepłolubnych gatunkówbezkręgowców. Na uwagę zasługuje także obfitująca w gatunki rzadkie i endemity specyficznafauna drobnych bezkręgowców żyjących w jaskiniach.Przez ruiny średniowiecznych zamków prowadzi Szlak Orlich Gniazd, który stanowigłówną oś turystyczną Jury. Zamki usytuowane na niedostępnych skalnych wzniesieniach – orlegniazda, dały nazwę PK Orlich Gniazd. Większość z nich powstało w XIV w., stanowiły wtedylinię umocnień na południowo – zachodniej granicy państwa piastowskiego. Są to m.in. zamki:w Olsztynie, Mirowie, Bobolicach, Morsku, Smoleniu czy też jeden z największych w Europie –zamek w Podzamczu, który powstał nieco później – w XVI w.Ruiny mniejszych budowli obronnych – tzw. strażnic spotykamy w Suliszowicach,Ostrężniku, Przewodziszowicach, Łutowcu.Bardzo interesującym elementem krajobrazu są również obiekty sakralne: warownyklasztor Kanoników Regularnych w Wancerzewie koło Mstowa, Klasztor oo. Paulinów na JasnejGórze, zespół klasztorny oo. Paulinów w Leśniowie, drewniany kościół w Zrębicach, zespółkilku kościołów w Pilicy (w otulinie parku). Wśród kilku pałaców wyróżniają się: PałacPadniewskich w Pilicy i Pałac Raczyńskich w Złotym Potoku.72

Ryc. 288 Zasięg Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd wraz z otuliną ( ze strony ZPK)Na gruntach nadleśnictwa zasięg parku obejmuje oddziały:Obręb OlsztynObręb Złoty Potokoddziały pow.[ha] oddziały pow.[ha]1 2 3 41-23, 26-29, 34-38, 43-47, 51-54, 57-60, 63-66, 67 część, 71 część, 72 część, 74, 75część, 76 część, 79-81, 82 część,86-93, 94 część, 100-106, 107 część, 113-118, 119 część, 126-129, 130 część, 138,138A, 139, 140, 141 część, 142 część, 173część, 174 część, 291-303, 315-3192866,01153 część,154 część, 155 część, 156część,157, 158, 165 część,166-170, 175 część, 176-180,187-223, 223A, 224-227, 227A, 228-234, 234A, 235, 235A,236-246, 246A, 247, 248, 248A, 249-259, 259A, 260-360, 360A, 3614946,2373

Park Krajobrazowy StawkiPK Stawki położony jest w obrębie odmiennej jednostki geograficznej niż PK OrlichGniazd, dlatego też charakter tego parku jest inny.Ten niewielki park krajobrazowy o powierzchni zaledwie 17,32 km2 (otulina – 24,34km2) sąsiaduje od południowego zachodu z Wyżyną Krakowską. Położony jest w obrębie NieckiWłoszczowskiej będącej częścią podprowincji Niecki Nidziańskiej. Park obejmuje całą północnączęść obszernego kompleksu lasów złotopotockich, które ciągną się nieregularnym,kilkunastokilometrowym pasem.PK Stawki generalnie utworzono ze względu na walory przyrodnicze, a przedewszystkim ze względu na występowanie rzadkich biocenoz leśnych, roślin chronionych orazrzadkich ptaków.Na powierzchni zalegają utwory czwartorzędowe: piaski gliniaste zlodowaceniaśrodkowopolskiego oraz holoceńskie osady dolinne: piaski rzeczne i mułki. W podłożuwystępują nieprzepuszczalne utwory: gliny lodowcowe oraz zwietrzelina skał mezozoicznych.Miejscami utwory jurajskie zanurzają się pod osady kredowe. Skały węglanowe nie ukazują sięna powierzchni, ale wpływają na stan wód gruntowych i powierzchniowych. W przeciwieństwiedo obszarów jurajskich, gdzie wszystkie wody uciekają w głąb, w PK Stawki zatrzymują się napowierzchni.PK Stawki to teren wznoszący się na wysokości 234-238 m n.p.m. teren parku jest płaski,równinny, miejscami podmokły. Pod względem rzeźby jest to pradolina górnej Wiercicy i Pilicy,stanowiąca ślad okresowego przepływu wód z czasów zlodowacenia środkowopolskiego.Odmienność geograficzna PK Stawki wpływa także na odmienność gleb. Skałąmacierzystą gleb są piaski, piaski gliniaste, rzadziej glina lekka oraz utwory organiczne.Wszystkie gleby pozostają pod wpływem wód gruntowych. Wyróżniono gleby torfowe,murszowe, glejowe, brunatne, wyługowane i bielicowe. Przestrzenny układ zróżnicowania glebzwiązany jest przede wszystkim ze zmiennością stosunków wilgotnościowych.Wody powierzchniowe w PK Stawki występują przede wszystkim w postaciekstensywnie użytkowanych stawów rybnych podzielonych groblami oraz bagien zasilanychwysiękami i drobnych cieków. Większość cieków stanowią stare rowy melioracyjne. Elementemcharakterystycznym dla przyrody tego parku są podmokłe lub wilgotne lasy reprezentowaneprzez łęgi, olsy, bory bagienne i grądy oraz śródleśne łąki i torfowiska. Najcenniejszedrzewostany znajdują się w rezerwacie „Wielki las” oraz uroczysku „Babski las”. Rezerwat74

Wielki Las o pow. 32,27 ha , utworzony w roku 1953, chroni kompleks wilgotnych lasówłęgowych na silnie podmokłym obszarze źródliskowym. Prawie 120 letni drzewostan tworzągłównie olsza czarna i jesion wyniosły. W runie występują bardzo rzadkie na niżu gatunki roślingórskich, np. trybula lśniąca, liczydło górskie, manna gajowa, wiechlina odległokłosa, skrzypolbrzymi, storczyk Fuchsa. W uroczysku „Babski Las” szczególnie cenne są fragmenty borujodłowego oraz grądu z okazałymi dębami szypułkowymi. Ponadto w tej części ParkuKrajobrazowego Stawki znajduję się szczególnie dobrze wykształcone fragmenty łęgujesionowo-olszowego oraz olsu porzeczkowego w których bogatym runie występują m.in.kossaciec żółty, psianka słodkogórz, starzec kędzieżawy, rzerzucha niecierpek.Ryc. 29 Zasięg Parku Krajobrazowego Stawki wraz z otuliną ( ze strony ZPK)Na gruntach nadleśnictwa zasięg parku obejmuje następujące oddziały w obrębie ZłotyPotok 1, 1A, 2-31, 32 część, 33 część, 34-61, 62 część, 63, 64 o łącznej powierzchni 1708,17 ha.2.2.3 Obszary Natura 2000Na gruntach Nadleśnictwa Złoty położone są częściowo następujące obszary Natura 2000: specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”75

W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Herby, nie obejmując gruntów w jego zarządzieznajdują się również:• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240026 „Przełom Warty koło Mstowa”• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”• specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy”Ryc. 30 Położenie ostoi siedliskowych SOO w zasięgu Nadleśnictwa Złoty PotokPoniżej scharakteryzowano ostoje zamieszczone na stronie internetowej MOŚhttp://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/ (ost. aktual.: 2010-08-15).Projektowany specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”Ogólna powierzchnia Ostoi wynosi według SDF 2 748.06 ha. Na gruntach NadleśnictwaZłoty Potok położone są dwie części tego obszaru, ich łączna powierzchnia szacunkowa(określona na podstawie kształtu z plików shp) wynosi 1776,86 ha, co stanowi 65% powierzchniSOO.Ostoja zatwierdzona jako obszar o znaczeniu wspólnotowym w dniu 12 XII 2008r.Poniższe dane podano na podstawie Standardowego Formularza Danych .Opis obszaru76

Obszar obejmuje dolinę górnej Wiercicy wraz z jej obszarem źródliskowym orazokoliczne wzgórza zbudowane z górnojurajskich utworów. Bogato reprezentowane są formykrasu powierzchniowego i podziemnego w postaci ostańców, jaskiń, ponorów, lejów i studnikrasowych. Wzgórza pokryte są lasami liściastymi o naturalnym charakterze. Fitocenozy leśnereprezentowane są przez cztery naturalne zespoły buczyn, wśród których dominuje żyznabuczyna sudecka. Wąwozy i dolinki okresowo czynnych potoków zajmuje grąd lipowograbowy.W obniżeniach terenu wypełnionych piaskami polodowcowymi występują płaty borówsosnowych i sosnowo-dębowych pochodzące ze sztucznych nasadzeń. W części wschodniejostoja obejmuje dwa wapienne wzgórza z murawami kseroermicznymi; projektowane rezerwatyprzyrody - Góry Niegowskie i Góra Bukowie.Obszar w całości położony jest na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd,obejmuje trzy rezerwaty przyrody: „Ostrężnik” (4,10 ha; 1960), Parkowe (153,22 ha; 1957),Bukowa Kępa (52,84 ha; 1996).Wartość przyrodniczaJeden z najcenniejszych fragmentów Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej cechujący siędużą różnorodnością siedliskową - stanowiący miejsce występowania gatunków rzadkich,zagrożonych wyginięciem i reliktów glacjalnych. Jesto to miejsce, gdzie spotykają się 4 zespołybuczyn: b. sudecka, b. żyzna nizowa, kwaśna b. i ciepłolubna buczyna storczykowa. Wźródliskach Wiercicy znajduje się jedno z 3 zastępczych stanowisk endemicznej rośliny -warzuchy polskiej Cochlearia polonica. Utrzymuje się ono od 1977 r, choć liczebność populacjijest stale niewielka - kilkanaście osobników. Na obszarze odnotowano stanowiska cennychbezkręgowców: pachnicy dębowej Osmoderna eremita i ślimaka ostrokrawędzistego Helicigonalapicida. Obszar charakteryzuje się bogatą chiropterofauną, z 6 gatunkami z załącznika IIDyrektywy Siedliskowej (m.in. podkowiec mały Rhinolophus hipposideros, nocek BechsteinaMyotis bechsteini, nocek orzęsiony M. emarginatus). Namuliska jaskiń kryją cenny materiałpaleontologiczny. Cenne są także wapienne ostańce z kserotermicznymi murawami w częściwschodniej. Ostoja stanowi "polskie centrum zróżnicowania lasów bukowych": występują tu ażcztery zespoły buczyn - kwaśna buczyna niżowa, żyzna buczyna niżowa, żyzna buczyna sudeckai buczyna storczykowa.Siedliska przyrodniczeW ostoi zinwentaryzowano 12 siedlisk przyrodniczych z wymienionych w Załączniku IDyrektywy Rady 92/43/EWG. Poniżej wymieniono wszystkie siedliska Ostoi i podanopowierzchnię siedlisk stwierdzonych (na gruntach Nadleśnictwa w ramach ostoi) w trakcieinwentaryzacji LP z roku 2006:77

Tabela 19 Siedliska przyrodnicze Natura 2000 zamieszczone w SDF i zlokalizowane na gruntachNadleśnictwa Złoty Potok w ramach obszaru PLH240020.Lp. Kod Nazwa siedliskaRangaOrientacyjna pow.siedliska[ha]1 2 3 4 51 2330Wydmy śródlądowe zmurawami napiaskowymi2 6510Niżowe i górskie świeże łąkiużytkowane ekstensywnie0,16(Arrhenatherion elatioris)3 7220Źródliska wapienne zezbiorowiskami Cratoneurion priorytetowecommutati4 7230Górskie i nizinne torfowiskazasadowe o charakterze młak,turzycowisk i mechowisk5 8210Wapienne ściany skalne zezbiorowiskami Potentilletaliacaulescentis6 8310Jaskinie nieudostępnione dozwiedzania7 9110Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion)430,648 9130Żyzne buczyny (Dentarioglandulosae-Fagenion, Galio351,38odorati-Fagenion)9 9150Ciepłolubne buczynystorczykowe (Cephalanthero-2,91Fagenion)10 9170Grąd środkowoeuropejski isubkontynentalny (Galio-73,53Carpinetum, Tilio-Carpinetum)11 91E0Łęgi wierzbowe, topolowe,olszowe i jesionowe (Salicetumalbo-fragilis, Populetum albae,Alnenion glutinoso-incanae, olsyźródliskowe)priorytetowe 0,1512 91P0Wyżynny jodłowy bór mieszany(Abietetum polonicum)W trakcie inwentaryzacji stwierdzono również występowanie siedliska 9190 -śródlądowe kwaśne dąbrowy (na pow. 36,93 ha), nie wymienionego w SDF.SsakiNa terenie ostoi stwierdzono 7 gatunków wymienionych w załączniku II Dyrektywysiedliskowej, są to nietoperze i wydra.Tabela 20 Gatunki ssaków zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonych w SDF (ssakiwymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Lp. Kod GatunekStatus ochrony w Polsce1 2 3 41 1303Rhinolophus hipposiderosścisła(podkowiec mały)2 1308Barbastella barbastellusścisła(mopek)3 1318 Myotis dasycneme ścisła78

Lp. Kod GatunekStatus ochrony w Polsce1 2 3 4(nocek łydkowłosy)4 1321Myotis emarginatusścisła(nocek orzęsiony)5 1321Myotis bechsteiniścisła(nocek Bechsteina)6 1324Myotis myotisścisła(nocek duży)7 1355 Lutra lutra (wydra) częściowaPłazyTabela 21 Gatunki płazów zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonych w SDF (wymienione wZałączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w PolsceLp. Kod Gatunek1 2 3 4Bombina bombinaścisła1 1188(kumak nizinny)RybyTabela 22 Gatunki ryb zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonych w SDF ( wymienione wZałączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w PolsceLp. Kod Gatunek1 2 3 41 1096Lampetra planeriścisła(minóg strumieniowy)2 1163Cottus gobiościsła(głowacz białopłetwy)OwadyTabela 23 Gatunki bezkręgowców zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonych w SDF(bezkręgowce wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w PolsceLp. Kod Gatunek1 2 3 41 1084Osmoderma eremitaścisła(Pachnica dębowa)2 1088Cerambyx cerdościsła(Kozioróg dębosz)RoślinyNa terenie ostoi spośród gatunków roślin wymienionych w79zinwentaryzowano jedyniestanowisko warzuchy polskiej Cochlearia polonica, jest to stanowisko zastępcze,prawdopodobnie nie zgodne z wymaganiami tego gatunku (przegrywa konkurencję z miętądługolistną).Tabela 24 Gatunki roślin zlokalizowanych w obszarze PLH240020 i zamieszczonych w SDF (roślinywymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w Polsce Orientacyjna lokalizacjaLp. Kod Gatunekleśnictwo, oddział, pododdział1 2 3 4 5

Status ochrony w Polsce Orientacyjna lokalizacjaLp. Kod Gatunekleśnictwo, oddział, pododdział1 2 3 4 51 2109Cochlearia polonica(warzucha polska)ścisłaZłoty Potok , Dąbrowa,oddz. 262mProjektowany specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”Ogólna powierzchnia Ostoi wynosi według SDF 2 210.90 ha. Z gruntami NadleśnictwaZłoty Potok Obszar pokrywa się zasięgiem w częściach dwóch kompleksów, ich łącznapowierzchnia szacunkowa (określona na podstawie kształtu z plików shp) wynosi 1346,36 ha,co stanowi 61% powierzchni SOO.Ostoja zatwierdzona jako obszar o znaczeniu wspólnotowym w dniu 12 XII 2008r.Poniższe dane podano na podstawie Standardowego Formularza DanychOpis obszaruObszar obejmuje kompleks wzgórz wapiennych (mogotów) z licznymi formamikrasowymi, takimi jak: jaskinie, ostańce, studnie i leje krasowe. Wzgórza pokrywają naturalnefitocenozy leśne lub zbiorowiska murawowe. Tereny w sąsiedztwie wzgórz zajęte są przez lasy(przeważnie sosnowe) użytkowane gospodarczo lub pola uprawne. Wśród pól, na ugorach imiedzach, występują mozaikowo rozmieszczone czyżnie - zarośla ciepłolubnych krzewów,takich jak: tarnina, głóg i dereń. Wzgórza zbudowane są z wapieni górnej jury. Najtwardsze znich - wapienie skaliste tworzą charakterystyczne ostańce w postaci wież, bloków, grzybów ibram skalnych. Zbiorowiska leśne na stokach wzgórz reprezentowane są przez buczyny i grądy.W dolinach między wzgórzami wypełnionymi piaskami fluwioglacjalnymi występują borysosnowe, wrzosowiska i murawy napiaskowe. Wzgórza użytkowane do niedawna jakopastwiska, pokrywają kwieciste murawy kserotermiczne i naskalne z udziałem gatunkówstepowych.Obszar w całości położony na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd; obejmuje 2rezerwaty przyrody: Zielona Góra (19,66 ha; 1953), Sokole Góry (215,95 ha; 1953).Wartość przyrodniczaTeren cechuje duże zróżnicowanie siedliskowe. Szczególnie ważne są siedliska nieleśnezwiązane z wapiennymi skałami stanowiącymi miejsce występowania licznych rzadkich izagrożonych, ciepłolubnych gatunków roślin i bezkręgowców (w tym gatunku z Załącznika IIDyrektywy Rady 92/43/EWG - modraszka telejus). Łącznie zidentyfikowano na terenie obszaru14 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Szereg gatunków osiąga tutajkres zasięgu (na ogół północny). Do najcenniejszych gatunków roślin należy Galiumcracoviense - endemit występujący jedynie na murawach naskalnych kilku wzgórz w okolicyOlsztyna. Obszar stanowi enklawę naturalnych i półnaturalnych ekosystemów wśród silnie80

zurbanizowanych terenów okręgów przemysłowych Śląska i Częstochowy. Obszarcharakteryzuje się bogatą chiropterofauną (m.in. 6 gatunków z Załącznika II Dyrektywy Rady92/43/EWG) - łącznie odnotowano tu występowanie 11 gatunków roślin i zwierząt z ZałącznikaII Dyrektywy.Siedliska przyrodniczeW ostoi zinwentaryzowano 12 siedlisk przyrodniczych z wymienionych wZałączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Poniżej wymieniono wszystkie siedliska Ostoi ipodano powierzchnię siedlisk stwierdzonych (na gruntach Nadleśnictwa w ramach ostoi) wtrakcie inwentaryzacji LP z roku 2006:Tabela 25 Siedliska przyrodnicze Natura 2000 zamieszczone w SDF i zlokalizowane na gruntachNadleśnictwa Złoty Potok w ramach obszaru PLH240015.Lp. Kod Nazwa siedliskaRangasiedliskaOrientacyjna pow. Nagruntach Nadleśnictwa[ha]1 2 3 4 51 2330 Wydmy śródlądowe z murawami napiaskowymi2 6120Ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe priorytetowe(Koelerion glaucae)priorytetowe są3 6210Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea iciepłolubne murawy z Asplenion septentrionalis-Festucion pallentis)tylko murawy zistotnymistanowiskamistorczykowatych4 6510Niżowe i górskie świeże łąki użytkowaneekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)5 7230Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterzemłak, turzycowisk i mechowisk8 8160Podgórskie i wyżynne rumowiska wapienne ze priorytetowezbiorowiskami ze Stipion calamagrostis9 8210Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskamiPotentilletalia caulescentis4,0010 8310 Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania11 9110 Kwaśne buczyny (Luzulo-Fagenion) 42,4812 913013 915014 917015 91I016 91P0Żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion,Galio odorati-Fagenion)Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion)Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)Ciepłolubne dąbrowy (Quercetalia pubescentipetraeae)Wyżynny jodłowy bór mieszany (Abietetumpolonicum)priorytetowe29,3327,9367,96W trakcie inwentaryzacji stwierdzono również występowanie siedliska 9190 - śródlądowekwaśne dąbrowy (na pow. 65,20 ha), nie wymienionego w SDF.SsakiNa terenie ostoi stwierdzono 6 gatunków nietoperzy wymienionych w załączniku IIDyrektywy siedliskowej.81

Tabela 26 Gatunki ssaków zlokalizowanych w obszarze PLH240015 i zamieszczonych w SDF (ssakiwymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w PolsceLp. Kod Gatunek1 2 3 41 1303Rhinolophus hipposiderosścisła(podkowiec mały)2 1308Barbastella barbastellusścisła(mopek)3 1318Myotis dasycnemeścisła(nocek łydkowłosy)4 1321Myotis emarginatusścisła(nocek orzęsiony)5 1321Myotis bechsteiniścisła(nocek Bechsteina)6 1324Myotis myotisścisła(nocek duży)Inne ważne gatunki ssaków niewymienione w Załączniku II Dyrektywy RadyMroczek pozłocisty Eptesicus nilssonii, Mroczek późny Eptesicus serotinus, NocekBrandta Myotis brandtii, Nocek rudy Myotis daubentonii, Nocek wąsatek Myotis mystacinus,Nocek Natterera Myotis nattereri, Gacek brunatny Plecotus auritus, Gacek szary Plecotusaustriacus, Popielica Glis glis, Zębiełek karliczek Crocidura suaveolens, Rzęsorek rzeczekNeomys fodiens, Ryjówka aksamitna Sorex araneus, Ryjówka malutka Sorex minutus.PłazyTabela 27 Gatunki płazów zlokalizowanych w obszarze PLH240015 i zamieszczonych w SDF (wymienione wZałączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w PolsceLp. Kod Gatunek1 2 3 41 1166Triturus cristatusścisła(Traszka grzebieniasta )2 1188Bombina bombinaścisła(kumak nizinny)Inne ważne gatunki płazów niewymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady:Bufo bufo (ropucha zwyczajna szara), Epidalea (Bufo) calamita (ropucha paskówka), Bufoviridis (ropucha zielona), Hyla arborea (rzekotka drzewna), Triturus vulgaris (traszkazwyczajna), Pelophylax (Rana) lessonae (żaba jeziorowa), Rana arvalis (żaba moczarowa),Rana temporaria (żaba trawna), Pelobates fuscus (Grzebiuszka ziemna).GadyWażne gatunki gadów niewymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady:Anguis fragilis (padalec zwyczajny), Coronella austriaca (Gniewosz plamisty), Lacertaagilis (jaszczurka zwinka), Natrix natrix (zaskroniec zwyczajny), Vipera Berus (żmijazygzakowata),82

BezkręgowceTabela 28 Gatunki bezkręgowców zlokalizowanych w obszarze PLH240015 i zamieszczonych w SDF(wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w PolsceLp. Kod Gatunek1 2 3 4Maculinea teleiusścisła1 1059(modraszek telejus)Inne ważne gatunki bezkręgowców niewymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady:Argiope bruennichi (Tygrzyk paskowany), Bombus humilis (Trzmiel zmienny), Bombusruderarius (Trzmiel rudonogi), Bombus subterraneus (Trzmiel paskowany), Calosomasycophanta (Tęcznik liszkarz), Carabus arcensis (biegacz polny), Carabus coriaceus (biegaczskórzasty), Carabus intricatus (Biegacz pomarszczony), Carabus nemoralis (biegacz gajowy),Carabus violaceus (biegacz fioletowy), Cerambyx scopolii (Kozioróg Bukowiec), Formica rufa(mrówka rudnica), Helicigona lapicida (ślimak ostrokrawędzisty), Iphiclides podalirius (Paźżeglarz), Maculinea arion (Modraszek arion), Zygaena carniolica (kraśnik rzęśniowiec).RoślinyTabela 29 Gatunki roślin zlokalizowanych w obszarze PLH240015 i zamieszczonych w SDF (wymienione wZałączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG)Status ochrony w Polsce Orientacyjna lokalizacjaLp. Kod Gatunekleśnictwo, oddział, pododdział1 2 3 4 5Galium cracovienseścisłaZamek w Olsztynie1 1393(przytulia krakowska)Inne ważne gatunki roślin niewymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady:Aquilegia vulgaris, Arctostaphylos uva-ursi, Aruncus dioicus, Asarum europaeum,Cephalanthera damasonium, Cephalanthera rubra, Chimaphila umbellata, Cimicifugaeuropaea, Convallaria majalis, Corallorhiza trifida, Daphne mezereum, Dianthus deltoides,Digitalis grandiflora, Epipactis helleborine, Frangula alnus, Galium odoratum, Gentianellaciliata, Hedera helix, Hepatica nobilis, Helichrysum arenarium, Jovibarba sobolifera,Leucobryum glaucum, Lilium martagon, Listera ovata, Lycopodium clavatum, Neottia nidusavis,Polypodium vulgare, Polytrichum commune, Primula veris, Saxifraga paniculata,Staphylea pinnata, Trollius europaeus, Viburnum opulus, Vinca minor.Projektowany specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240026 „Przełom Warty koło Mstowa”Ogólna powierzchnia Ostoi wynosi według SDF 100.60 ha. Nie obejmuje swymzasięgiem gruntów Nadleśnictwa Złoty Potok, najbliższa odległość pomiędzy granicami obszarua granicą LP wynosi około 180 metrówPoniższe dane podano na podstawie Standardowego Formularza DanychOpis obszaruPrzełom Warty koło Mstowa obejmuje odcinek doliny rzeki Warty od Mirowa doSkrzydlowa. Mimo dużego przekształcenia środowiska przyrodniczego przez człowieka, nadal83

zachował on w dużym stopniu charakter naturalny. Jego szata roślinna jest niezwyklezróżnicowana, co jest odzwierciedleniem dużej zmienności warunków siedliskowych. Występujątu, w różnym stopniu zachowania, zbiorowiska roślinne, reprezentujące wiele jednosteksystematycznych: od zbiorowisk typowo wodnych, szuwarowych, wilgotnych i umiarkowaniewilgotnych łąk po murawy psammofilne i od zarośli nadrzecznych, poprzez olsy i łęgi dogrądów i świeżych borów sosnowych. W dolinie Warty zbiorowiska łąkowe z rzędu Molinietaliawystępują w pobliżu Mstowa. W okolicy Jaskrowa i Skrzydlowa Warty występują takżestarorzecza, w wielu przypadkach dobrze zachowane. Są one typowo wykształcone i mającharakterystyczną dla tego typu siedlisk roślinność. Las grądowy "Gąszczyk" znajduje się wśrodkowej części Mirowskiego Przełomu Warty, na granicy gminy Mstów i miastaCzęstochowy. Zajmuje on powierzchnię około 7 ha, położoną na północnym, bardzo stromymzboczu Przeprośnej Górki. Rośnie tu grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum, w odmianiemałopolskiej, z licznym udziałem lipy szerokolistnej. Inne gatunki drzew to: grab, buk, dąbszypułkowy i klon zwyczajny. W warstwie krzewów występują pojedyncze okazy trzmielinybrodawkowanej i wiciokrzewu suchodrzewu. Z interesującej grupy pnączy - bluszcz pospolity.Runo reprezentują geofity: groszek wiosenny, miodunka ćma, przylaszczka, wawrzynekwilczełyko, zawilec gajowy i zdrojówka rutewkowata. Oprócz nich masowo rosną: czerniecgronkowy, dąbrówka rozłogowa, gajowiec żółty, zerwa kłosowa, konwalijka dwulistna, kopytnikpospolity, marzanka wonna, perłówka zwisła, piżmaczek, podagrycznik, sałatnik leśny, szczawikzajęczy i szczyr trwały. U podnóża lasu ciągnie się pas starorzeczy z szuwarami trzcinowymi iłęgowymi zagajnikami. żyją tu m.in. kumak nizinny i bóbr. Ptaki są reprezentowane m.in. przezłabędzia niemego, perkozka, derkacza, bąka i błotniaka stawowego.Siedliska przyrodniczeW ostoi zinwentaryzowano 3 siedliska przyrodnicze z wymienionych w Załączniku IDyrektywy Rady 92/43/EWG: 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami zNympheion, Potamion 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)PtakiGatunki ptaków zlokalizowanych w obszarze PLH240026 i zamieszczonych w SDF(ptaki wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG): A021 Botaurus stellaris Bąk84

A081 Circus aeruginosus Błotniak stawowy A122 Crex crex Derkacz A338 Lanius collurio Dzierzba gąsiorek (Gąsiorek)SsakiW ostoi stwierdzono występowanie jednego gatunku ssaka z wymienionych wZałączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. 1337 Castor fiber BóbrPłazyW ostoi stwierdzono występowanie jednego gatunku ssaka z wymienionych wZałączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG: 1188 Bombina bombina (kumak nizinny)RoślinyWażne gatunki roślin niewymienione w Dyrektywie:Aruncus sylvestris, Cephalanthera damasonium, Epipactis helleborine, Lathyruslaevigatus, Lilium martagon, Nuphar lutea.Projektowany specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”Powierzchnia ogólna ostoi wynosi 1391,2 ha. Nie obejmuje swym zasięgiem gruntówNadleśnictwa Złoty Potok, dwa fragmenty tej ostoi znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwielasów w zarządzie Nadleśnictwa.Na podstawie Standardowego Formularza Danych MOŚ zaktualizowanego w kwietniu2009r., podano poniższe dane.Opis obszaruObszar Ostoi Kroczyckiej usytuowany jest w środkowej części WyżynyCzęstochowskiej. Obejmuje on kilka pasm wzniesień jurajskich (m. in. Skały Kroczyckie, SkałyPodlesickie, Skały Rzędkowickie), z których większość jest zwieńczona licznymi ostańcamiskalnymi o różnorodnych kształtach. Szata roślinna tego terenu jest zróżnicowana. Duża jegoczęść jest pokryta lasami; na wzniesieniach można spotkać płaty różnych zespołów buczyn, wtym ciepłolubnych buczyn storczykowych, a w ich niższych partiach i obniżeniach wyścielonychpiaskami - drzewostany sosnowe. Najlepiej zachowane, rozległe płaty buczyny storczykowej(reprezentatywność w stopniu A - doskonała) znajdują się na wschód i na południe od ośrodkarekreacyjnego Morsko. Nieco mniejsze płaty (o reprezentatywności w stopniu B - dobrej)znajdują się na południowych, południowo-zachodnich i zachodnich stokach kilku wzgórznależących do Skał Kroczyckich: Góra Pośrednia, Góra Popielowa, Góra Łysak i GóraJastrzębnik. We wszystkich najlepiej zachowanych płatach buczyny storczykowej drzewostan85

ukowy osiągnął wiek ponad 100 lat i liczne są w nim buki o grubości około 80 cm. W runieobecne są niemal wszystkie gatunki charakterystyczne dla siedliska buczyny storczykowej.Licznie występują gatunki z rodziny storczykowatych: Cephalantera alba, Cephalanteralongifolia, Epipactis helleborine, Epipactis atrorubens, Neotia nidus-avis, Platantera bifolia. Napółnocnych stokach wzgórz znajdują się rozległe płaty żyznych buczyn - w ujęciufitosocjologicznym: żyznej buczyny sudeckiej. Stan ich zachowania jest doskonały (w stopniuA), a zajmowana powierzchnia nieco większa niż buczyny storczykowej. Odlesione stoki wzgórzporastają zarośla z jałowcem, szakłakiem, dereniem, głogami, tarniną i leszczyną oraz fragmentymuraw kserotermicznych. W wielu miejscach dużą powierzchnię zajmują zarośla zdominowaneprzez jałowiec pospolity. Na skałach, które nie są otoczone i ocienione przez las rozwinęły sięmurawy naskalne. Ze skalicami ostańców związane są też zbiorowiska paproci szczelinowych.Siedliska przyrodniczeTypy siedlisk wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG: 5130 - Zarośla jałowca pospolitego na wrzosowiskach lub murawachnawapiennych, 6210 - Murawy kserotermiczne (Festuco-Brometea) - priorytetowe są tylkomurawy z istotnymi stanowiskami storczyków, 8210 - Wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami Potentilletalia caulescentis, 8310 - Jaskinie nieudostępnione do zwiedzania, 9130 - żyzne buczyny (Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion), 9150 - Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion).SsakiSpośród ważnych ssaków SDF wymienia nietoperza Nocek Brandta Myotis brandtii.RoślinyWażne gatunki roślin niewymienione w Dyrektywie:Aquilegia vulgaris, Arctostaphylos uva-ursi, Campanula sibirica, Carlina acaulis,Cephalanthera damasonium, Chimaphila umbellata, Corallorhiza trifida, Dianthusgratianopolitanus, Festuca pallens, Gentiana cruciata, Gentianella ciliata, Jovibarba sobolifera,Lycopodium clavatum, Orobanche bartlingii, Polypodium vulgare, Porella platyphylla,Saxifraga paniculata, Valeriana tripteris.Projektowany specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy”86

Ogólna powierzchnia Ostoi wynosi według SDF 39.20 ha. Nie obejmuje swym zasięgiemgruntów Nadleśnictwa Złoty Potok, najbliższa odległość pomiędzy granicami obszaru a granicąLP wynosi około 2,5 kilometraPoniższe dane podano na podstawie Standardowego Formularza DanychOpis obszaruW miejscowości Poczesna (Poczesna Łąkowa) koło Częstochowy występuje rozległykompleks łąkowo-leśny na terenach po dawnej eksploatacji rud żelaza. Szatę roślinną tworząduże powierzchnie łąk z rzędów Arrhenatheretalia, Molinietalia, zbiorowisk szuwarowych orazróżnej wielkości słabo wykształcone zagajniki z młodym drzewostanem osikowym ibrzozowym, nawiązujące warunkami siedliskowymi i składem florystycznym do lasówłęgowych i grądów. Do najwartościowszych przyrodniczo należą fitocenozy z rzędu Molinietaliaa szczególnie ze związku Molinion - łąki trzęślicowe z zespołu Molinietum caeruleae.Wartość przyrodniczaSiedliska najwartościowszych przyrodniczo łąk trzęślicowych są wykształcone typowo idobrze zachowane. Wiele fitocenoz z tego związku charakteryzuje się typowym składemflorystycznym dla zespołu Molinietum caeruleae, należących do rzadko spotykanych w Polsce wpostaci klasycznej. Charakteryzują się one dużym bogactwem florystycznym i licznym udziałemwielu gatunków chronionych i rzadkich, takich jak: kosaciec syberyjski, mieczykdachówkowaty, goryczka wąskolistna, sierpik barwierski i kukułka szerokolistna. Ogólnie łąki sązdegenerowane i w znacznym stopniu niewykaszane, z tendencją do zarastania krzewami idrzewami. Do najsłabiej wykształconych należą łąki rajgrasowe. Teren ten posiada także dużewalory krajobrazowe.Siedliska przyrodniczeW ostoi zinwentaryzowano 2 siedliska przyrodnicze z wymienionych w Załączniku IDyrektywy Rady 92/43/EWG: 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion) 30,00 B C B B 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherionelatioris)ZwierzętaW SDF nie wymieniono żadnych cennych gatunków zwierząt występujących na terenieOstoi.RoślinyWażne gatunki roślin niewymienione w Dyrektywie:87

Dactylorhiza majalis kukułka szerokolistna, Gentiana pneumonanthe goryczkawąskolistna, Gladiolus imbricatus mieczyk dachówkowaty, Iris sibirica kosaciecsyberyjski.2.2.4 Siedliska przyrodnicze wymienione w Dyrektywie Siedliskowej (92/43/EWG)W latach 2006-2007 przeprowadzono w Lasach Państwowych powszechnąinwentaryzację siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Jej celem było między innymiuzyskanie możliwie wiarygodnych danych o występowaniu na całym terenie LasówPaństwowych siedlisk przyrodniczych z załącznika I Dyrektywy w sprawie ochrony siedliskprzyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Metodyka przyjęta do jej przeprowadzenia założyłapodział na podtypy różniący się w przypadku niektórych typów siedlisk od opisanego wporadnikach siedlisk i gatunków umieszczonych w poradnikach ochrony siedlisk i gatunków zestrony MŚ.W Nadleśnictwie Złoty Potok inwentaryzację tą przeprowadzono we współpracy znaukowcami Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. W jej trakcie stwierdzono występowanienastępujących typów siedlisk przyrodniczych na przybliżonej powierzchni:Lasy i bory: 9110 Kwaśne buczyny 613,01 ha 9130 Żyzne buczyny 472,25 ha 9150 Ciepłolubne buczyny storczykowe (Cephalanthero-Fagenion) 76,26 ha 9170 Grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio -Carpinetum) 401,51 ha 9190 Śródlądowe kwaśne dąbrowy 294,78 ha *91D0 Bory i lasy bagienne 34,08 ha *91E0 *Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe 208,48 ha 91P0 Jodłowy bór mieszany 21,15 haWody słodkie i torfowiska 7110 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą 5,68 ha 7120 Torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanejregeneracji 0,80 ha 7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska 2,85 ha 7150 Obniżenia na podłożu torfowym 0,50 haMurawy, łąki, ziołorośla, wrzosowiska, zarośla 6210 Murawy kserotermiczne 1,60 ha 6410 Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe 1,28 ha88

6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie 11,75 haŚciany, piargi, rumowiska skalne i jaskinie 8210 Wapienne ściany skalne z chazmofityczną roślinnością 95,19 ha2.2.5 Pomniki przyrodyPomniki przyrody to forma ochrony indywidualnej, która zgodnie z “Ustawą o ochronieprzyrody” (Art. 40) obejmuje pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupieniao szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno-pamiątkowej i krajobrazowej orazodznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów. Zaliczamydo nich sędziwe i okazałych rozmiarów drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, grupydrzew, aleje, źródła, wodospady, skałki, jary, głazy narzutowe i inne. Na gruntach Nadleśnictwazinwentaryzowano 13 pomników przyrody.Tabela 30 Zestawienie pomników przyrody na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok.PołożenieOpis obiektuLpNr zarządz.,dataDz.Urz.Woj.Częstoch.poz.Obr.leś.oddz.ipododdz.Gmina,leśnictworodzajPrzybliżony wiekdrzew wlatachobwód cmwysokośćmstanzdrowotnyZagrożeniawymiary1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 111 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.2 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.3 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.4 Rozp.nr4/96Woj.Częst.zdn. 1996r.5 Rozp.nr4/96Woj.Częst.zdn. 1996r.6 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.7 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.8 Rozp.nr4/96Woj.Częst.zdn. 1996r.9 Rozp.nr4/96Woj.Częst.zdn. 1996r.10 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.40/201Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.40/202Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.40/196poz.24/280poz.40/306Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.24/109Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.24/117poz.24/279poz.24/278Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.24/118Zł.Potok333 dZł.Potok334aZł.Potok339cZł.Potok214fZł.Potok301hZł.Potok259aZł.Potok259gZł.Potok274aZł.Potok274aZł.Potok287bOlsztyn,ZrębiceOlsztyn,ZrębiceOlsztyn,ZrębiceJanów,KamiennaGóraOlsztyn,ZrębiceJanów,DąbrowaJanów,DąbrowaJanów,DąbrowaJanów,DąbrowaJanów,DąbrowaDąbszypułk.6szt.89300290-310 20 1Dąbszypułk. 200 340 22 1Kłokoczkapołudn. 4Dąbszypułk. 250 640 20 1Lipaszerokol. 120 490 18 2Dąbszypułk. 500 575 23 2Dąbszypułk. 300 426 24 2Buk150Buk iJaworzrośnięteSo żółta 3sztuki 1501360 26 280 354 26 2110-220 20 2złamanaw 20081zamiera12

PołożenieOpis obiektuLpNr zarządz.,dataDz.Urz.Woj.Częstoch.poz.Obr.leś.oddz.ipododdz.Gmina,leśnictworodzajPrzybliżony wiekdrzew wlatachobwód cmwysokośćmstanzdrowotnyZagrożeniawymiary1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1111 Rozp.nr23/94Woj.Częst.zdn.30.12.1994r.12 Rozp.nr25/02Woj. Śląsk. Zdn. 28.03.200213 Uchw. RadyGminy Janównr181/XXXI/2005z dn, 8.02.2005Dz.U.Woj.Częst Nr 2poz.24/116Dz.U.Woj.Śląsk Nr25z 2002r,poz.892Dz.U.Woj.Śląsk Nr29z 2005r.poz. 821Zł.Potok291cZłotyPotok,252dZłotyPotok,78a,cJanów,DąbrowaJanów,DabrowaJanów,DziadówkiBk 2 szt.zrośn.nawys.3,5mSkaławapienna„BramaTwardowskiego”Alejadębów„DębynadWiercicą”200130 212-283190 i230 20 225 130lat1230mX53m2.2.6 Użytki ekologiczneUżytki ekologiczne jako formę ochrony przyrody wprowadziła ustawa o ochronieprzyrody z 16 października 1991 roku. Stanowią one podstawowe narzędzie ochronyróżnorodności biologicznej na szczeblu lokalnym (miasta, gminy) oraz regionalnym. Tworzy sięje na obszarach, gdzie znajdują się zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mającychznaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych i typów środowisk, takich jak:naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne "oczka wodne", kępy drzew i krzewów, bagna,torfowiska, wydmy, płaty nie użytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy,kamieńce oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, w tym miejscaich sezonowego przebywania lub rozrodu.Na gruntach Nadleśnictwa położone są cztery użytki ekologiczne:o „Zapadliska”o „Zapadliska II”o „Mokradła I”o „Mokradła II”Celem ich ochrony jest zachowanie ze względów przyrodniczych, naukowych,dydaktycznych i krajobrazowych torfowiska, ze stanowiskami regionalnie rzadkich iustępujących gatunków roślin.90

Ryc. 31 Położenie użytków ekologicznych w zasięgu NadleśnictwaTabela 31 Zestawienie podstawowych informacji administracyjnych dotyczących użytków ekologicznychPołożenieLNr Zarządzenia Dz.Urz. WojewodyPowierzchniaNazwapWojewody i data pozycjaObr.leś.oddz. Gmina(ha)pododz leśnictwo1 2 3 4 5 6 7Rozp.nr 26/2002 Dz.Urz.W.Śl. nr 42, zOlsztyn, Poczesna, 3,001 „Zapadliska” Woj.Śląsk zdn.14.06.02Oddz. 137c Kręciwilkdn.10.06.2002r.poz.14582 „Zapadliska II”3 „Mokradła I”4 „Mokradła II”Rozp.nr 43/2002Woj.Śląsk zdn.19.06.2002 r.Rozp.nr 42/2002Woj.Śląsk zdn.19.06.2002r.Rozp.nr 45/2002Woj.Śląsk zdn.19.06.2002 r.Dz.Urz.W.Śl. nr 47, zdn.01.07.02poz.1613Dz.Urz.W.Śl. nr 47, zdn.01.07.02poz.1612Dz.Urz.W.Śl. nr 47, zdn.01.07.02poz.1615Olsztyn,Oddz. 137cOlsztyn,Oddz.282c,283aOlsztyn,Oddz. 283cPoczesna,KręciwilkPoraj,ŻarkiPoraj,Żarki28,976,412,00„Zapadliska” i „Zapadliska II”Ze względu na identyczny charakter i brak widocznej granicy między nimi zostały ujętew jednym wydzieleniu leśnym. Powstały na terenie nieużytku - szkody górnicze, pokryte płatamiroślinności łąkowej miejscami podmokłej. Są miejscem lęgowym żurawi (Grus grus).„Mokradła I” i „Mokradła II”91

Utworzone zostały na położonych blisko siebie bagnach, występuje na nich roślinnośćbagienna (żurawina, rosiczka). Są miejscem lęgowym żurawi (Grus grus).2.2.7 Ochrona gatunkowa roślin, grzybów i zwierzątOchrona gatunkowa (Ustawa o ochronie przyrody art.46.1.) ma na celu zapewnienieprzetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów oraz ichsiedlisk, gatunków rzadko występujących, endemicznych, podatnych na zagrożenia izagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie umów międzynarodowych, atakże zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej. Poniżej ujęto także objęte ochronągatunki roślin i zwierząt w ramach europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000: DyrektywaRady 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków, Dyrektywa Rady 92/43/EWG w sprawieochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.Ochrona gatunkowa roślin, porostów i grzybówNadleśnictwo Złoty Potok nie posiada specjalistycznych opracowań dotyczących całościfauny i flory występującej na jego terenie. Przedstawione zestawienia wykonano w oparciu oPlan ochrony przyrody, dane pozyskane podczas wykonanej w Lasach Państwowych w latach2006-2008 powszechnej inwentaryzacji zasobów przyrodniczych obejmującej siedliskaprzyrodnicze oraz siedliska dzikiej fauny i flory na gruntach nadleśnictwa i na podstawiedostępnej literatury. Nadleśnictwo Złoty Potok prowadzi własnymi siłami ciągłą inwentaryzacjęprzyrodniczo – leśną odnośnie występowania chronionych gatunków roślin i zwierząt, umożliwito realizację w przyszłości aspektów ochrony przyrody w oparciu o rozpoznane miejsca stałegoprzebywania. Stanowiska gatunków chronionych wpisane zostały do bazy SILP Nadleśnictwa.Z gatunków roślin wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG naterenie nadleśnictwa swierdzono występowanie, warzuchy polskiej (2109 Cochlearia polonica) ,oznaczonej jako gatunek priorytetowy. Jest to stanowisko zastępcze, znajduje się w wywierzyskuWiercicy –źródło Zygmunta, w obrębie Złoty Potok w oddziale 262m. Objęte jest ochroną wramach rezerwatu „Parkowe”, SOO „Ostoja Złotopotocka” jak również Parku Krajobrazowego„Orlich Gniazd”. W 2006 roku stwierdzono występowanie tylko dwóch osobników. Istniejepodejrzenie że wybrane warunki siedliskowe nie są odpowiednie dla tego gatunku.Poza gruntami, ale w zasięgu Nadleśnictwa zaobserwowano gatunek przytulia krakowska(1393 Galium cracoviense). Stanowisko to znajduje się na skałkach wapiennych obok ruinzamku Olsztyn – Góra Zamkowa.92

LpGatunekNazwa polska i łacińskaTabela 32 Rośliny, porosty i grzyby objęte ochroną rosnące na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok.Obr.leśny,oddz. poddz.lesnictwo93StatusochronyStatusPCLR,PCKR,Natura2000PowierzchniaOgólny opis,sposób wyst.,dynamikarozwoju, walory przyrodnicze1 2 3 4 51 Wawrzynek wilczełykoOlsztyn , Zielona Góra , oddz. 21i, 7h, 8a ścisłapojedynczoDaphne mezereumOlsztyn , Kręciwilk , oddz. 97k,j , 96j jw.Olsztyn , Dębowiec , oddz. 100b,c jw.Olsztyn, Poraj, oddz. 162c, 146f,163c,145i,162h jw.Olsztyn, Siedlec, oddz.210c jwOlsztyn, Żarki, oddz.277 jwZłoty Potok , Stawki - oddz.12,15-19,24,25, 32, 50d jw.Złoty Potok , Julianka , oddz. 83f jw.Złoty Potok, Dąbrowa, oddz.271a, 272h, 273fg, 282a,z reguły 0,5-1 m2jw.246AcZłoty Potok , Kamienna Góra , oddz. 216g jw.Złoty Potok, Konstantynów, oddz. 131b jw.Złoty Potok , Zrębice , oddz. 348g,350c, 340cjw.2 Lilia złotogłówOlsztyn , Zielona Góra , oddz. 21i, 7h ścisłaWystępuje kępowo w całymLilium martagonoddzieleZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 274, 252cjw.3 Smardz stożkowyOlsztyn , Kręciwilk , oddz. 95h,98d ścisłapojedynczoMorchella conicaZłoty Potok , Julianka , oddz. 99cjw4 Widłak goździstyOlsztyn, Zielona Góra, oddz. 51f ścisłakępowoLycopodium clavatumOlsztyn , Kręciwilk , oddz. 94i,97k,j, 84k kępowoOlsztyn , Dębowiec , oddz. 140c jwOlsztyn , Siedlec , oddz. 204c,256j,243a,f,223g jwOlsztyn, Poraj, oddz.263h, 261d,156m,162a,144i,j,jw261d,263hZłoty Potok. , Stawki, oddz. 49k jw.Złoty Potok , Julianka , oddz. 106a 0,10 jwZłoty Potok , Dziadówki , oddz. 165d,b,a, 172h,160h,c179a jwZłoty Potok , Zrębice , oddz.331c,330a,359h jwZłoty Potok , Kamienna Góra , oddz.203b,204d, 197a,186a jwZłoty Potok , Konstantynów , oddz143gjw5 Widłak jałowcowaty Złoty Potok , Zrębice , oddz.351c,330l ścisła jw

LpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwoStatusochronyStatusPCLR,PCKR,Natura2000PowierzchniaOgólny opis,sposób wyst.,dynamikarozwoju, walory przyrodnicze1 2 3 4 5Lycopodium annotinumZłoty Potok , Stawki, oddz. 16d kilka stanowiskZłoty Potok, Konstantynów, 124a kępowo6 Cis pospolityOlsztyn , Żarki , oddz.276a , 277h ścisła VU 0,98 ; 1,95 pojedyncze formy krzaczasteTaxus baccata8 Dziewięćsił popłocholistnyZłoty Potok , Dąbrowa , oddz. 293g,f ścisła VpojedynczoCarlina onopordifoliaVU9 Dziewięćsił bezłodygowyZłoty Potok , Kamienna Góra oddz. 205d ścisła1,28 pojedynczo,Carlina acaulisOlsztyn, Żarki, 301p,h,m, 302g pojedynczoZłoty Potok. Dąbrowa, 322a,239, 246Aa pojedynczoZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 274g0,3-1m2pojedynczo i grupowo10 Orlik pospolityZłoty Potok , Dabrowa oddz. 274g ścisła pojedynczo i grupowaAquilegia vulgaris11 Pióropusznik strusiZłoty Potok , Kamienna Góra oddz. 205j ścisła 6,93 jw.,Matteucia struthiopteris12 Rosiczka okrągłolistnaZłoty Potok , Stawki , oddz. 15,16 ścisła VsporadycznieDrosera rotundifoliaOlsztyn, Żarki, oddz. 282c, 283a,cgrupowo13 Grążel żółtyZłoty Potok , Stawki , oddz. 8,9,13 częściowa na stawachNuphar lutea14 Obuwik pospolityCupripedium colledusZłoty Potok , Zrębice , oddz. 350c ścisła VVUpojedynczo15 Żłobik koralowyCorallorhiza trifida16 Kruszczyk rdzawoczerwonyEpipactis atropurpurea17 Kruszczyk szerokolistnyEpipactis latifolia18 Barwinek pospolityVinca minor19 Warzucha polskaCochlearia polonicaNatura2000Złoty Potok , Zrębice , oddz. 349i ścisła V jw.Złoty Potok , Zrębice , oddz. 349i,348g ścisła jw.Złoty Potok , Zrębice , oddz. 350c ścisłajw.Złoty Potok , Dąbrowa, oddz. 262, 271a, 273fjw.Olsztyn , Zielona Góra , oddz. 22g częściowakępowoZłoty Potok, Julianka, oddz. 81a jw.Złoty Potok , Dąbrowa , oddz. 274 c,f,g, 256hjwZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 262m ścisła EW0,3 j.w.Natura200094

LpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwo95StatusochronyStatusPCLR,PCKR,Natura2000PowierzchniaOgólny opis,sposób wyst.,dynamikarozwoju, walory przyrodnicze1 2 3 4 520 Storzan bezlistnyZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 282a ścisła EpojedynczoEpipogium aphyllumCR21 Buławnik czerwonyZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 282a ścisła ENjw.Cephalanthera rubraE22 Buławnik mieczolistnyZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 282 ścisła Vjw.Cephalanthera longifoliaVU23 Buławnik wielkokwiatowyZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 179a,b ścisła V jw.Cephalanthera damasonium24 Wroniec widlastyHuperzia selagoZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 271b,f ścisła V 0,5 jw., gatunek narażony nawyginięcie25 Gnieźnik leśnyZłoty Potok , Dąbrowa, oddz. 282a ścisła0,5 pojedyncze stanowiskaNeottia nidus-avisZłoty Potok, Kamienna Góra, oddz. 215ajw.26 Storczyk plamistyZłoty Potok, Stawki, oddz. 16c ścisła V pojedynczoDactylorhiza maculata27 Storczyk szerokolistnyZłoty Potok, Stawki , oddz. 16c ścisła dwa stanowiskaDactylorhiza majalis28 Konwalia majowa Olsztyn, Zielona Góra, oddz. 4a,12b,g,h,8a,16a, 14c,d,i,15a częściowa0,5-20m2 grupowo, masowoConvallaria majalisOlsztyn, Żarki, oddz. 319n, 299b,311c grupowoOlsztyn, Kręciwilk, oddz.73d,67j,77h grupowaZłoty Potok, Konstantynów, oddz. 126g, 128a grupowoZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 176a,170a grupowoZłoty Potok, Julianka, oddz. 68, 85c grupowoZłoty Potok, Zrębice, oddz. 310b grupowoZłoty Potok, Dąbrowa, oddz.240b,242d,243c0,5-20m2grupowo29 Mącznica lekarskaZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 274 ścisła 0.3m2 pojedynczoArctostaphylos uva-ursi30 Pluskwica europejskaZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 272h ścisłapojedynczoCimicifuga europaeaZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 179a,bpojedynczo31 Paprotka zwyczajnaOlsztyn, Zielona Góra, oddz. 16a, 13c,d ścisłapojedynczoPolypodium vulgareZłoty Potok, Zrębice, rezerwat pojedynczoZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 271apojedynczo32 Grzybienie białeZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 90c częściowa na stawachNymphaea alba33 Bagno zwyczajne Złoty Potok, Konstantynów, oddz. 138m, 139d ścisła pojedynczo

LpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwoStatusochronyStatusPCLR,PCKR,Natura2000PowierzchniaOgólny opis,sposób wyst.,dynamikarozwoju, walory przyrodnicze1 2 3 4 5Ledum palustre Złoty Potok, Julianka, oddz. 73b pojedynczo34 Pierwiosnka wyniosłaZłoty Potok, Julianka, oddz. 75b częściowa pojedynczoPrimula elatior35 Śnieżyczka przebiśniegZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 293f ścisła 0.5-3m2 grupowoGalanthus nivalis36 Bluszcz pospolityZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 240b,282a,273a,f,g,h częściowa0.5-15m2 grupowoHedera helixOlsztyn, Poraj, oddz.146g 0.5-15m2 grupowo37 Przylaszczka pospolitaHepatica nobilis38 Kopytnik pospolityAsarum europaeum39 Kalina koralowaViburnum opulus40 Porzeczka czarnaRibes nigrum41 Kruszyna pospolitaFrangula alnus42 Liczydło górskieStreptopus amplexifoliusOlsztyn, Siedlec, oddz. 253b 0.5-15m2 grupowoZłoty Potok, Konstantynów, oddz. 132a 0.5-15m2 grupowoZłoty Potok, Dziadówki, oddz.77j,79a 0.5-15m2 grupowoZłoty Potok, Stawki, oddz.16c 0.5-15m2 grupowoZłoty Potok, Kamienna Góra, oddz.209f0.5-15m2grupowoOlsztyn, Żarki, oddz. 319n,o ścisła0.5-20m2 grupowoZłoty Potok, Julianka, oddz. 75b0.5-20m2grupowoZłoty Potok, Stawki, oddz. 16a,b,c częściowa0.5-20m2 grupowoZłoty Potok, Julianka, oddz. 75b, 75c 0.5-20m2 grupowoZłoty Potok, Siedlec, oddz. 209b,210c 0.5-20m2 grupowoZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 240b,272h,273f,0.5-20m2grupowo282aZłoty Potok, Konstantynów, oddz. 122i,l,m0.5-20m2grupowoZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 271a częściowapojedynczoZłoty Potok ,Dziadówki, oddz. 163a pojedynczoZłoty Potok, Stawki, oddz. 16cpojedynczoZłoty Potok, Stawki, oddz. 16c częściowa pojedynczoZłoty Potok, Stawki, oddz. 16d częściowapojedynczoZłoty Potok, Julianka, oddz. 73b pojedynczoZłoty Potok, Konstantynów pojedynczoZłoty Potok , Bogdaniec, oddz. 246Aa, 248AbpojedynczoOlsztyn, Poraj, oddz.145f, 146f ścisła pojedynczo96

Ochrona gatunkowa zwierzątW Nadleśnictwie nie prowadzono, za wyjątkiem nietoperzy, dokładnych badańfaunistycznych. Listę zwierząt, podobnie jak roślin, zestawiono na podstawie informacjizebranych w czasie inwentaryzacji urządzeniowej, waloryzacji środowiskowej Nadleśnictwa,oraz dostępnych materiałów, jak również z wykazu osobliwości przyrodniczych przygotowanychprzez Nadleśnictwo. Na tej podstawie ustalono, że na gruntach Nadleśnictwa występujązestawione w tabeli gatunki ochronione.97

Tabela 33 Zwierzęta objęte ochroną, zinwentaryzowane w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Złoty PotokLpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwoStatus ochrony98Ogólny opis,sposóbwyst.,dynamika rozwoju,walory przyrodnicze1 2 3 4 5 6Olsztyn , Zielona Góra , oddz. 21i, 14n pojedynczo1Złoty Potok, Zrębice, oddz. 348f pojedynczeSowa uszataZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 162c ścisłaAsio otuspojedynczoOlsztyn, Żarki, oddz. 316pojedynczo2345678Rzekotka drzewnaHyla arboreaKumak nizinnyBombina bombinaDudekUpupa epopsLelek kozodójCaprimulgus europaeusŻurawGrus grusMyszołówButeo buteoPodkowiec małyRhinolophus hippoliderosNocek dużyMyotis myotisZagrożeniaZłoty Potok , Stawki, oddz. 8,9,13 niedaleko stawówścisłaOlsztyn, Zielona Góra, oddz. 22jZłoty Potok 8d, 9b, 9c, 9d, 13fścisłaNatura 2000Olsztyn, Zielona Góra oddz. 22g, 166b, 8ana obrzeżach lasu , przypolachOlsztyn, Żarki, oddz. 311ścisłaZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 162c Natura 2000jwZłoty Potok, Konstantynów, jwOlsztyn, Dębowiec, oddz. 118c, 79g, 140b jwZłoty Potok, Zrębice, oddz.352gjwOlsztyn, Kręciwilk oddz. 98cścisła3,69 haZłoty Potok, Zrębice, rezerwat „Sokole Góry” Natura 2000Olsztyn, Żarki oddz.283a,c282d ścisła8,41ha płoszone przez ludziOlsztyn, Kręciwilk, oddz. 137cNatura 2000Olsztyn, Żarki, oddz. 319n pojedynczoZłoty Potok, Konstantynów jw.Olsztyn, Siedlec, oddz. 214c,255h jwścisłaZłoty Potok, Julianka, oddz. 85c jwZłoty Potok, Kamienna Góra, oddz. 191 jwZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 160djwZłoty Potok, Zrębice, oddz. 349f, 350cZłoty Potok, 272g, Zrębice, oddz. 348f, 349f, 349g, 350cścisłaNatura 2000ścisłaNatura 2000Jaskinia Koralowa,StudniskoJaskinia Olsztyńska,Maurycego, WszystkichPenetracja jaskińjw.

LpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwoStatus ochrony99Ogólny opis,sposóbwyst.,dynamika rozwoju,walory przyrodnicze1 2 3 4 5 6Św., Urwista, Koralowa,Sudnisko, Pod Sokolą Górą91011121314151617181920Nocek orzęsionyMyotis emarginatusNocek NattereraMyotis nattereriNocek BechsteinaMyotis bechsteiniiNocek BrandtaMyotis brandtiiNocek wąsatekMyotis mystacinusNocek łydkowłosyMyotis dasycnemeNocek rudyMyotis daubentoniMroczek pozłocistyEptesicus nilssoniMroczek późnyEptesicus serotinusMopekBarbastella barbastellusGacek brunatnyPlecotus auritusGacek szaryPlecotus austriacusZłoty Potok, Zrębice, oddz.349g,f,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349,f,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349f,iZłoty Potok, Zrębice, oddz.349g,f,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349g,f,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz. 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349g,f,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349g, 350cścisła Natura2000ścisłaścisłaNatura 2000ścisłaścisłaścisłaNatura 2000ścisłaścisłaJaskinia KoralowaJaskinia Olsztyńska,Maurycego, WszystkichŚw., Urwista, Koralowa,Sudnisko, Pod Sokolą GórąJaskinia Maurycego,Urwista, KoralowaJaskinia Olsztyńska,Maurycego, Urwista,Koralowa, Sudnisko, PodSokolą GórąJaskinia Olsztyńska,Maurycego, Urwista,Koralowa, Sudnisko, PodSokolą GórąJaskinia Studnisko, PodSokolą GórąJaskinia Olsztyńska,Maurycego, Urwista,Koralowa, Sudnisko, PodSokolą GórąJaskinia Olsztyńska, PodSokolą GórąZagrożeniaZłoty Potok, Zrębice, oddz. 350c ścisła Jaskinia Studnisko jw.Złoty Potok, Zrębice, oddz.349g,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349g,f,i, 350cZłoty Potok, Zrębice, oddz.349f, 350cścisłaNatura 2000ścisłaJaskinia Olsztyńska, Urwista,Pod Sokolą GórąJaskinia Olsztyńska,Maurycego, Urwista,Koralowa, Pod SokoląGórąJaskinia Koralowa, PodSokolą Górąjw.jw.jw.jw.jw.jw.jw.jw.jw.jw.jw.

LpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwoStatus ochronyOgólny opis,sposóbwyst.,dynamika rozwoju,walory przyrodnicze1 2 3 4 5 621OrzesznicaMuscardinus avellanariusZłoty Potok, Zrębice, oddz.354i ścisła22PopielicaGlis glisZłoty Potok, Zrębice, rezerwat ścisła23Złoty Potok, Zrębice, rezerwatŁasica łaskaZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 206, 236, 287,259,269Mustela nivalisZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 163,175ścisła24Dzięcioł średniścisłaOlsztyn, Żarki, oddz. 319h,lDendrocopos mediusNatura 200025Dzięcioł zielonyPicus viridisZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 162d ścisłaOlsztyn, Poraj, oddz.274b, 145a, 144h, 158aOlsztyn, Siedlec, oddz. 224gOlsztyn, Żarki, oddz. 297262728Dzięcioł czarnyDryocopus martiusZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 164fZłoty Potok, Kamienna Góra, oddz. 230cZłoty Potok, Zrębice, oddz. 249aDzięcioł zielonosiwyPicus canus Złoty Potok, Kamienna Góra, oddz. 204Padalec zwyczajnyAnguis fragilisścisłaNatura 2000ścisłaNatura 2000ZagrożeniaOlsztyn, Poraj, oddz. 162f,a,d, 163h,161f, 156k, 164c ścisła Giną na drogach2930ZaskroniecNatrix natrixWiewiórka pospolitaSciurus vulgarisOlsztyn, Poraj, oddz. 274a, 258c, 237a, 162l, 163d, 182a Giną na drogachZłoty Potok, Dziadówki, oddz.108gZłoty Potok, Zrębice, oddz.329hOlsztyn, Żarki. oddz. 319, 317,280,310Olsztyn, Poraj, oddz. 162g,158bZłoty Potok, Julianka, oddz. 75aZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 116Złoty Potok, KonstantynówZłoty Potok, Dąbrowa, oddz. 206, 236,Złoty Potok, Zrębice, oddz.350c100ścisłaścisła

LpGatunekNazwa polska i łacińskaObr.leśny,oddz. poddz.lesnictwoStatus ochronyOgólny opis,sposóbwyst.,dynamika rozwoju,walory przyrodnicze1 2 3 4 5 6PłomykówkaZłoty Potok, Konstantynów31Tyto albaZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 162bścisła32Błotniak stawowyCircus aeruginosusZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 90l, 164a33BąkBotaurus stellarisZłoty Potok, Dziadówki, oddz. 164a34WydraZłoty Potok, Stawki, oddz. 9c, 13fLutra lutra35Kumak nizinnyBombina bombinaZłoty Potok, Stawki, oddz. 13f, 8d, 9b,d,c36 BóbrZłoty Potok, Stawki, Oddz .8, 9, 13Castor fiber Złoty Potok Konstantynów oddz. 123-131ścisłaNatura 2000ścisłaNatura 2000częściowaNatura 2000ścisłaNatura 2000częściowaNatura 2000Około 20 szt.Zagrożenia101

Tabela 34 Chronione gatunki zwierząt występujących w Nadleśnictwie Złoty Potok na podstawie raportuzbiorczego z inwentaryzacji przyrodniczej Natura 2000 i wniosków z 2009r.Gatunek Kod Lokalizacja1 2 3Modraszek telejus(Maculinea teleius)Modraszek nausitous(Maculinea nausithous)Pachnica dębowa(Osmoderma eremita)Kumak nizinny(Bombina bombina)Podkowiec mały(Rhinolophus hippolideros)Mopek(Barbastella barbastellus)Nocek łydkowłosy(Myotis dasycneme)Nocek orzęsiony(Myotis emarginatus)Nocek Bechsteina(Myotis bechsteinii)Nocek duży(Myotis myotis)Bóbr(Castor fiber)1059 Złoty Potok 73h, 81o1061 Złoty Potok 37a, 73h, 81o1084 Złoty Potok 252d, 262m,1188 Złoty Potok 8d, 9b, 9c, 9d, 13f1303 Złoty Potok 349f, 350c1308 Złoty Potok 349g, 349i, 350c1318 Złoty Potok 350c1321 Złoty Potok 349g,f,i 350c1323 Złoty Potok 349f,i1324Olsztyn 21i;Złoty Potok 272g, 348f, 349f, 349g, 350c1337 Złoty Potok 8, 9, 13, 123-131Wydra (Lutra Lutra) 1355 Złoty Potok 9c, 13fCzerwończyk fioletek(Lycaena helle)Błotniak stawowyCircus aeruginosusBąk(Botaurus stellaris)Żuraw(Grus grus)Lelek kozodój(Caprimulgus europaeus)Dudek(Upupa epos)Dzięcioł zielonosiwy(Picus canus)Dzięcioł czarny(Dryocopus martius)Dzięcioł średni(Dendrocopos medius)4038 Złoty Potok 81oA081A021A127A224A232Złoty Potok 90l, 164aZłoty Potok 164aOlsztyn 137c, 282d, 283a,cOlsztyn 98cZłoty Potok rezerwat „Sokole Góry”Olsztyn 8a, 22g, 79g , 118c, 140b, 166b, 311,Złoty Potok 162c, 352gA234 Złoty Potok, 204A236A238Olsztyn 144h,145a, 158a, 224g, 274b, 297Złoty Potok 164f, 230c, 249aOlsztyn 319h,l2.2.8 Ochrona kolonii mrowiskMrówki odgrywają dużą rolę w kształtowaniu struktury środowiska przyrodniczego, mająogromny wpływ na liczebność innych owadów w lasach, są istotnym elementem utrzymaniarównowagi biocenotycznej środowisk leśnych. Ze względu na znaczenie mrówek wekosystemach leśnych wszystkie gatunki z podrodzaju Formica w Polsce objęte są ochronąprawną. Na terenie Nadleśnictwa stwierdzono występowanie mrówek kopcowych Formica rufamrówka rudnica. Najczęściej stosowaną metodą ochrony mrowisk jest ich grodzenie102

drewnianymi żerdziami. Mrowiska chronione są przede wszystkim tam, gdzie są narażone namechaniczne uszkodzenia, np. przy drogach oraz szlakach turystycznych a także przez dziki.W programie ochrony przyrody zestawiono ich ilość w poszczególnych leśnictwach, z tychdanych wynika że na gruntach LP znajduje się około 350 mrowisk.2.3 Ochrona lasuZagrożenie środowiska leśnego jest wynikiem jednoczesnego oddziaływania wieluczynników powodujących niekorzystne zjawiska i zmiany w stanie zdrowotnym lasów.Zagrożenia biotyczneZagrożenia od szkodliwych owadów i grzybów szczegółowo zostały omówione wOpisaniu ogólnym w rozdziale Wytyczne w zakresie ochrony lasu. Poniżej wymieniono je wformie skrótowej. Choroby grzybowe nie miały dużego znaczenia gospodarczego. WNadleśnictwie zanotowano: w szkółkach (obecnie zlikwidowane): zgorzel siewek, choroby osutkowe, opadzinęmodrzewia, szarą pleśń, chorobę jesionu, w uprawach i młodnikach oraz w drzewostanach starszych: opieńkową zgniliznę korzeni,hubę korzeniową i zamieranie pędów jesionu. Choroba jesionu praktyczniewyeliminowała jesion z upraw, a w młodnikach ograniczyła jego występowanie o około70%.Szkodniki owadzieSzkodniki systemów korzeniowychW Nadleśnictwie poważne zagrożenie dla zakładanych upraw występuje głównieze strony pędraków chrabąszczy. Występuje ono stale na terenie leśnictw: Dębowiec, Julianka,Dąbrowa, Zrębice, a znaczące szkody uniemożliwiające skuteczne odnowienie uprawograniczone było do kilku oddziałów. W związku z przejmowaniem dużych powierzchnigruntów porolnych przez Nadleśnictwo oraz zaprzestaniem prowadzenia gleby w kulturze rolnejna części gruntów rolnych przyległych do lasów, problem zapędraczenia gleb odnotowany zostałjeszcze w leśnictwach: Zielona Góra, Kręciwilk, Stawki, Dziadówki i Kamienna Góra.Powierzchnia objęta zagrożeniem szkód od pędraków zwiększyła się do około 1000 ha (39oddziałów).Szkodniki upraw i młodnikówZagrożenie dla upraw i młodników stanowią: szeliniak sosnowiec, skośnik tuzinek,zwójki sosnowe, chrabąszcz majowy (imago) i krobik modrzewiowiec. Poważne szkody w103

uprawach powodowane są przez szeliniaka sosnowca. W minionym okresie gospodarczympowierzchnia na której stosowano zwalczanie szeliniaka wynosiła od 468 ha w 1998r do około57 ha w 2003r. Od 2000 roku w Nadleśnictwie obserwowana jest tendencja spadkowa wpowierzchni objętej zwalczaniem, co ma związek z pozostawianiem –przelegiwaniempowierzchnido odnowienia przez jeden sezon wegetacyjny.W 1999 r. odnotowano szkody od chrabąszcza majowego (imago). Żery powodującedefoliację wystąpiły na pow. 8,90 ha.W ostatnich kilku latach nie odnotowuje się szkód powodowanych przez skośnikatuzinka, zwójki sosnowe, chrabąszcza majowego (imago) i krobika modrzewiowca.Szkodniki pierwotne i nękające w drzewostanach starszych.Szkodniki nękające i pierwotne mające znaczenie gospodarcze to: osnuja gwiaździsta,brudnica mniszka, krobik modrzewiowiec, zwójka zieloneczka i miernikowce.Największe zagrożenie dla lasów Nadleśnictwa stanowi osnuja gwiaździsta.Występowanie tego szkodnika odnotowywano w ubiegłym 10leciu średnio na powierzchni od30 do 100 ha.W ubiegłym okresie gospodarczym odnotowane również zostały szkody spowodowaneprzez żery zwójki zieloneczki i miernikowców na pow. około 120 ha w ciągu 10 lecia.Szkody powodowane przez pozostałe gatunki nie stanowią zagrożenia dla drzewostanów.Szkodniki wtórne.Ze szkodników wtórnych (kambio i ksylofagów) znaczenie gospodarcze miały:przypłaszczek granatek, cetyniec większy i jesionowiec.Szkody powodowane przez przypłaszczka granatka w ubiegłym okresie gospodarczym,były przyczyną wykonania zrębów sanitarnych na powierzchni 3,02 ha w 2003r. i 4,03 ha w2005r.Cetyniec większy nie stanowi obecnie większego zagrożenia i wykładanie pułapekklasycznych ograniczono do 3 leśnictw, w liczbie150 sztuk.Jesionowca odnotowano w drzewostanach w których wystąpiła choroba jesionowa.Występowanie szkodników wtórnych ograniczano poprzez:• przestrzeganie zasad higieny lasu,• wyszukiwanie i usuwanie drzew trocinkowych, terminowe ich korowanie lub wywiezieniedrewna poza strefę zagrożenia,• korowanie surowca drzewnego i terminowe wywożenie z lasu,• wykładanie drzew pułapkowych oraz ich terminowe korowanie,• wykładanie pułapek feromonowych.W działaniach ograniczających populację tych szkodników korzystano z trocinkarzylokalizujących posusz czynny w lesie.Szkody powodowane przez zwierzynę.104

Podczas inwentaryzacji urządzeniowej stwierdzono występowanie szkód w uprawach imłodnikach (spałowanie i zgryzanie) od zwierzyny płowej. Szkody w Ia klasie wieku wNadleśnictwie wyniosły 15 %, w Ib 8 %. W II klasie wieku zanotowano minimalne uszkodzeniana poziomie 3 %.Powierzchnia zinwentaryzowanych uszkodzeń wynosi 7% w I i II klasie wieku. Szkodydo 25% wystąpiły na powierzchni 293,24 ha i w powierzchni objętej szkodami stanowią 90%.Szkody powyżej 60% wystąpiły na powierzchni 2,21 ha w obrębie Złoty PotokPodstawową metodą minimalizującą poziom szkód w ubiegłym okresie gospodarczymbyło chemiczne zabezpieczanie sadzonek. Stosowano również zabezpieczanie mechanicznesadzonek: palikowanie i osłony tekpolowe. Grodzenie upraw zastosowano jedynie napowierzchni 1,0 ha w 1997r.Na terenie Nadleśnictwa odnotowano też niewielkie (1,2 ha w 2003r) szkody od gryzoni.Zagrożenia abiotycznePodtopienia.W latach 1997, 2000, 2002 i 2003 w wyniku podtopień odnowiono około 12 haprzepadłych upraw.Wiatry.W ubiegłym okresie gospodarczym zanotowano też szkody od wiatru. Z powierzchnipowiatrołomowych (27,15 ha) pozyskano 3097 m3 grubizny netto, co w ogólnej masiepozyskanej grubizny netto stanowi 0,9%.Gradobicie.W 1996 r wskutek silnego gradobicia w obrębie Olsztyn w oddziale 187 c, przepadłauprawa na powierzchni 6,95 ha.Okiść szadź i oblodzenieW styczniu 2010Pożary.Najczęstszymi przyczynami powstawania pożarów było nieostrożne obchodzenie się zogniem, wypalanie traw w sąsiedztwie lasów, podpalenia oraz zaprószenie ognia od środkówtransportu kolejowego i drogowego. Ogólna powierzchnia objęta pożarami w ubiegłym okresiegospodarczym wyniosła około 217 ha, a przeciętna powierzchnia pożaru 0,89 ha.Stan zdrowotnyPrzeprowadzona, w toku prac urządzeniowych w 2005r., ocena stanu zdrowotnegopozwala stwierdzić, że stan zdrowotny lasów Nadleśnictwa Złoty Potok jest dobry.Obszar Nadleśnictwa leży w zasięgu emisji przemysłowych pochodzących ze źródełzanieczyszczeń zlokalizowanych w rejonie Częstochowy i Górnośląskiego OkręguPrzemysłowego. Inwentaryzacja uszkodzeń przemysłowych z 1994 roku określiła dwie strefy105

uszkodzeń przemysłowych: II – średnich uszkodzeń przemysłowych na obszarze całego obrębuOlsztyn i I – słabych uszkodzeń przemysłowych na obszarze całego obrębu Złoty Potok. Wostatnich latach obserwuje się – dane WIOŚ- tendencję zmniejszania się ilości i jakościzanieczyszczeń.W ubiegłym 10leciu nie wystąpiły masowe pojawy szkodników owadzich pierwotnych iwtórnych. Populacje szkodników są na bieżąco monitorowane. Stosowane są działaniaprofilaktyczne i prewencyjne.Stan sanitarnyStan sanitarny drzewostanów dzięki, podejmowanym przez służby leśne Nadleśnictwa,intensywnym działaniom polegającym na bieżącym usuwaniu posuszu, wywrotów orazporządkowaniu zrębów, utrzymywany jest na dobrym poziomie. W ubiegłym okresiegospodarczym pozyskano w cięciach przygodnych 37904 m 3 grubizny netto co stanowi 11 % wogólnej masie pozyskanej grubizny. Udział posuszu w użytkach przygodnych wyniósł 12823 m 3grubizny netto – 33,8 %, wiatrołomów 25081 m 3Referacie Nadleśniczego).106grubizny netto – 66,2 % (szczegóły wPozyskanie użytków przygodnych utrzymywało się średnio na poziomie około 2,5 tys m 3rocznie. Nasilenia cięć występowały w latach 1996, 1997, 2001, 2002 i w 2005r. i spowodowanebyły głównie szkodami od wiatrów. Wskaźnik pozyskania posuszu, złomów i wywrotów wubiegłym okresie gospodarczym kształtował się w wysokości: 2,06 m 3 /ha w obrębie Olsztyn,2,23 m 3 /ha w obrębie Złoty Potok. Porządkowanie sanitarne wykonywane było prawidłowo.2.4 Zagospodarowanie turystyczneNadleśnictwo chcąc pełnić wszystkie funkcje statutowe, w tym także rekreacyjne,prowadzi zagospodarowanie turystyczne, także po to, aby chronić przyrodnicze i produkcyjnefunkcje lasu. Tworzenie parkingów, miejsc biwakowych, widokowych, ścieżek edukacyjnych iszlaków turystycznych pozwala na koncentrację ruchu turystycznego na znanym, ograniczonymobszarze, a co za tym idzie lepszą jego kontrolę. Na terenie Nadleśnictwa występuje dość dużenatężenie ruchu turystycznego. W lasach Nadleśnictwa wytyczone są trasy piesze, rowerowe ipieszo-rowerowe. Poniżej przedstawiono ich krótką charakterystykę:• czerwony - „Orlich Gniazd” - z Częstochowy przez Zieloną Górę, Sokole Góry, ZłotyPotok, Niegowę, Mirów do Krakowa,• niebieski - „Warowni Jurajskich” - biegnący z Mstowa przez Suliszowice,Przewodziszowice, Zawiercie do Rudawy,• żółty - „Zamonitu” - biegnący z Poraja przez Suliszowice, Dolinę Wiercicy, Niegowę,Bobolice, Kroczyce, Podzamcze do Gołonogu,• żółty - „Żarecki” - biegnący z Koziegłów przez Żarki do Przewodziszowic,• czarny - „im. Barbary Rychlik” - z Zalewu Poraj przez Sokole Góry Olsztyn doKorwinowa,

• zielony - „7 Dywizji Piechoty” - biegnący z Częstochowy przez Sokole Góry doZłotego Potoku,• zielony - biegnacy z Jastrzębia - Poraj przez Sokole Góry do Olsztyna,• czerwony - z Ostrężnika przez Apolonkę do Julianki,• czerwony - „Jury Wieluńskiej” - z Częstochowy przez Mstów do Wielunia.Trasy i ścieżki turystyczne, trasy jazdy konnej przebiegają przez najciekawsze zakątki lasówNadleśnictwa.Na terenie Nadleśnictwa zlokalizowane są 2 ścieżki edukacyjne na terenie leśnictwa Poraj iDziadówki oraz 3 ścieżki przyrodniczo-leśne znajdujące się w rezerwatach „Ostrężnik”,„Parkowe” i „Sokole Góry” utrzymywane przez ZPKWŚ, na których przedstawione są waloryprzyrodnicze lasu oraz jego funkcje oraz gospodarka leśna-na ścieżkach tych są prowadzoneprzez pracowników Nadleśnictwa Lekcje terenowe dla dzieci i młodzieżyZ uwagi na duże walory przyrodniczo – krajobrazowe, część lasów Nadleśnictwapołożona jest na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej, teren Nadleśnictwa jest atrakcyjnyturystycznie. Znajdują się tutaj wypiętrzenia skalne z wieloma grotami i jaskiniami,pofałdowania, jary i doliny. W rezerwacie „Parkowe„ znajdują się źródła rz. Wiercicy.Na obszarze Nadleśnictwa położonych jest szereg zabytków kultury materialnej; ruinyXIV wiecznych zamków i strażnic w m. Olsztyn, Bobolice, Mirów, Suliszowice, Ostrężnik iPrzewodziszowice, pozostałości wałów obronnych w dolinie rz. Wiercicy tzw Osiedle Wały” ilub „Szwedzkie Okopy”, zespół pałacowo-parkowy w Złotym Potoku i inne.W lasach Nadleśnictwa znajdują się miejsca martyrologii związane z najnowszą historiąPolski z czasów I i II wojny światowej, pojedyncze groby i cmentarze:• Leśnictwo Dziadówki, obręb Złoty Potok, oddz. 151 a mogiła rozstrzelanych w czasie IIwojny światowej 8 polskich Cyganów ,• Leśnictwo Zrębice, obręb Złoty Potok, oddz. 344 d cmentarz żołnierzy z I wojnyświatowej ,• Leśnictwo Kamienna Góra, obręb Złoty Potok, oddz. 193 g - mogiła partyzantówpoległych w czasie II wojny światowej,• Leśnictwo Dąbrowa , obręb Złoty Potok, oddz. 272 h, miejsce bohaterskiej obrony iśmierci majora J. Wrzoska we wrześniu 1939 roku,• Leśnictwo Konstantynów, obręb Złoty Potok, oddz. 138 d - krzyż z tablicą - miejsceupamiętniające walki żołnierzy AK ( Batalion „Skała” ) z wojskami niemieckimi w1944 roku,• Leśnictwo Dziadówki, obręb Złoty Potok , oddz. 173 - mogiła członków ZWZrozstrzelanych w czasie II wojny światowej,• Leśnictwo Kamienna Góra, obręb Złoty Potok, oddz. 192 d - mogiła partyzantów zczasów II wojny światowej,• Leśnictwo Zielona Góra, obręb Olsztyn, oddz. 173 f , 174 g - mogiła rozstrzelanych wczasie II wojny światowej mieszkańców Gminy Kamienica Polska i Poczesna,• Leśnictwo Dębowiec, obręb Olsztyn, oddz. 100 a - mogiła partyzancka z czasów IIwojny światowej.107

Baza noclegowa jest dość dobrze rozwinięta i oparta na kwaterach prywatnych, domachwycieczkowych, polach biwakowych i hotelach. Lasy z uwagi na bliskość miast są miejscemwypoczynku sobotnio-niedzielnego.Na gruntach leśnych (tereny dzierżawione) w oddziale 163 położony jest ośrodekwypoczynkowy, a w oddziale 116 ośrodek harcerski.Podczas prac urządzeniowych zinwentaryzowano:Obręb OlsztynMiejsca turystyczne oddział: 70k, 170a, 284a, 311iObręb Złoty PotokMiejsca turystyczne oddział: 116h, 162a, 173n, 180h, 239b, 252c, d, 262b, 263a, 270c, g, h,271a, 272b, d, f, 274f, g, 293a, 333d, 343h, j, 350c, 353iOchrony Przyrody.Szerzej zagadnienia zagospodarowania rekreacyjnego omówione są w ProgramiePrzebieg szlaków i ścieżek turystycznych, leśnej ścieżki edukacyjnej, miejsca urządzeńturystycznych oraz miejsca pamiątkowe uwidoczniony jest na mapie sytuacyjno-przeglądowejfunkcji lasu oraz mapach stanowiących załączniki do Programu Ochrony Przyrody.108

2.5 Określenie obszarów potencjalnej kolizji między celami ochrony przyrody agospodarką leśnąAnaliza stanu środowiska przyrodniczego terenów Nadleśnictwa pozwala na określeniemiejsc oraz zagadnień, gdzie może wystąpić potencjalny konflikt pomiędzy gospodarką leśną, aochroną przyrody.Tabela 35 Obszary potencjalnej kolizji między celami ochrony przyrody, a gospodarką leśnąRodzaj zagadnienia1. Przyjęty GTD anaturalny typ lasu wodniesieniu do leśnychsiedlisk przyrodniczych.2. Ochrona lasu akoniecznośćpozostawiania martwegodrewna.3. Wykonywanie pracleśnych przez cały rok, aochrona lęgówniektórych gatunkówptaków.4. Ochrona lęgówniektórych gatunkówptaków a powszechnadostępność lasów.5. Wykonywanie pracleśnych. Zrywka drewna.6. Siedliska przyrodniczeNatura 2000 położone nagruntach nieleśnychUwagiKonflikt może wystąpić w odniesieniu do tych rodzajów leśnych siedliskprzyrodniczych, dla których nie przyjęto GTD odpowiadającego naturalnemutypowi lasuKonflikt występuje w związku z brakiem jednoznacznych, obiektywnychkryteriów w zakresie inwentaryzacji martwego drewna. Dane na temat ilościdrewna martwego przyjmowane są na podstawie wielkoobszarowejinwentaryzacji stanu lasu, zaś osiągnięcie zakładanego przez FSC wskaźnika 5%zasobności, będzie procesem rozciągniętym w czasie (kilkanaście lat). Ilośćdrewna martwego nie powinna się zmniejszać. Nowelizacja IUL przewidujeinwentaryzację martwego drewna.Konflikt ten nie dotyczy gatunków ptaków, dla których zostały wyznaczonestrefy ochronne. Jednocześnie należy podkreślić, że brak jest szczegółowychdanych na temat miejsc występowania i rozrodu pozostałych gatunkówchronionych.W miarę możliwości działania gospodarcze na terenie miejsc rozroduchronionych gatunków ptaków należy ograniczyć do niezbędnych.Zasada powszechnej dostępności lasów może przyczyniać się do wystąpieniastrat w lęgach chronionych gatunków ptaków. Sposobem minimalizowanianegatywnego wpływu może być np. ograniczanie dostępu do lasu dowyznaczonych szlaków i miejsc postoju, co jest trudne do realizacji.Przy prowadzeniu prac leśnych zachodzi potrzeba wyznaczenia szlakówzrywkowych udostępniających las. Plan U.L. nie odnosi się do ich planowania isposobu wykonania. Wyznaczenie szlaków zrywkowych powoduje przemyślaneporuszanie się po drzewostanie,ograniczenie niszczenia gleby i kaleczenia drzew. Ważnym jest, aby pozakończeniu prac szlaki zrywkowe zabezpieczyć przed erozją gruntu iprzekształcaniem w rynny odprowadzające wodę.Plan U.L. nie odnosi się do gruntów nieleśnych. Ochrona siedlisk będzieprowadzona zgodnie z wytycznymi ochrony tych siedlisk wydanymi przezMinisterstwo Środowiska.Nie użytkowane ekstensywnie łąki kod 6510 mogą zanikać w wyniku sukcesji.2.6 Problemy ochrony przyrody istotne przy realizacji Planu Urządzenia LasuIstotnym problemem przy sporządzaniu Planu było: brak planów ochrony lub planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000; brak sygnowanych przez Ministerstwo Środowiska szczegółowych wytycznychdotyczących sposobów ochrony poszczególnych gatunków lub typów siedliskprzyrodniczych; brak planów ochrony rezerwatów; brak szczegółowej wiedzy o występowaniu niektórych gatunków.109

2.7 Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji PlanuUrządzenia LasuProwadzenie gospodarki leśnej na terenie Państwowego Gospodarstwa Leśnego LasyPaństwowe, opiera się na wykonywanych dla każdego nadleśnictwa planach urządzenia lasu.Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 28 września 1991r. o lasach, sporządzanie planu urządzenialasu jest obligatoryjnym wymogiem prawnym. Plany są opracowywane w cyklu 10-cio letnim.Podstawowa działalność Nadleśnictwa jest związana z zapisami planu.Brak realizacji planu urządzenia lasu może spowodować następujące skutki: utrudnienie realizacji zasad wielofunkcyjnej, trwale zrównoważonej, opartej napodstawach ekologicznych, gospodarki leśnej, pogorszenie stanu zdrowotnego drzewostanów poprzez zmniejszenie odpornościna zagrożenia biotyczne, abiotyczne i antropogeniczne (np. w wynikuprzegęszczenia, gradacji szkodników owadzich, braku przebudowy), pogorszenie warunków dla rozwoju młodego pokolenia drzew, występujących wpostaci nalotów, podrostów, II piętra, zaniechanie przebudowy drzewostanów niezgodnych z typem siedliskowym lasu, nadmierne starzenie się drzewostanów może powodować obniżenie stabilnościdrzewostanów, a w konsekwencji zmiany w krajobrazie, utratę ochrony przedwiatrami, zmiany w mikroklimacie, zmiany w zbiorowiskach roślinnych.3 PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIE PLANU URZĄDZENIA LASUNA ŚRODOWISKO I OBSZAR NATURA 20003.1 Przewidywane oddziaływanie planu na środowiskoOcena przewidywanego oddziaływania zapisów projektu Planu Urządzenia Lasu naśrodowisko dla Nadleśnictwa Złoty Potok obejmuje rodzaje planowanych czynności i zadańgospodarczych oraz ich przewidywane oddziaływanie na elementy środowiska. Do zadańgospodarczych, które mogą mieć znaczący wpływ na środowisko zaliczamy między innymi:odnowienia, pielęgnację upraw i młodników, trzebieże, rębnie – I,II,III, IV.W skład elementów środowiska, na które może oddziaływać plan urządzenia lasuwchodzą zarówno czynniki biotyczne takie jak: różnorodność biologiczna, ludzie, rośliny,zwierzęta, oraz abiotyczne takie jak: woda, powietrze, powierzchnia ziemi, krajobraz, klimat,zasoby naturalne, zabytki i dobra materialne.W prognozie zastosowano skalę oddziaływania określającą wpływ dodatni, ujemny lubobojętny oraz jego wielkość w skali trzystopniowej (1,2,3). Należy jednak zwrócić uwagę, że110

oddziaływanie łączne planowanych czynności i zadań gospodarczych nie zawsze jest ich prostąsumą. Pozytywna ocena łączna może być wynikiem braku zaplanowanych czynności, np.: wprzypadku lasów łęgowych, olsów i innych naturalnych formacji przyrodniczych brakzaplanowanych działań gospodarczych ma charakter pozytywny.3.1.1 Oddziaływanie na różnorodność biologicznąRóżnorodność biologiczna oznacza zróżnicowanie życia na wszelkich poziomach jegoorganizacji. Różnorodność biologiczną można podzielić na:a) różnorodność gatunkową – bogactwo roślin i zwierząt,b) różnorodność genetyczną (wewnątrzgatunkową) – zróżnicowanie genów poszczególnychgatunków,c) różnorodność ekosystemów – bogactwo siedlisk warunkujących bogactwo ekosystemów.Program ochrony przyrody dla Nadleśnictwa Złoty Potok określa zasady postępowaniamające na celu ochronę różnorodności biologicznej w oparciu o zarządzenia obowiązujące wLasach Państwowych. Na podstawie tych dokumentów określono wybrane istotne zasadypostępowania:Różnorodność gatunkowa Materiał sadzeniowy powinien pochodzić z jak największej liczby osobnikóworaz z różnych miejsc Nadleśnictwa – docelowo ograniczy to zubażanieróżnorodności genowej, Dolesianie luk i pojawiających się przerw w zwarciu (przerzedzeń) wykorzystaćdo wprowadzania gatunków biocenotycznych niezależnie od wieku drzewostanu, Należy zwracać uwagę na skład gatunkowy piętra górnego, młodego pokolenia ipodszytu – stosowanie zalecanego składu gatunkowego, dużej liczby domieszekbiocenotycznych. Właściwa pielęgnacja drzewostanu i podrostu orazwprowadzanie podsadzeń, wzbogaci różnorodność gatunkową biocenozy leśnej.Wszelkie czynności gospodarcze w drzewostanie należy realizować tak, bywytworzyły się korzystne warunki dla rozwoju wszystkich warstw lasu.Zapisy Planu Urządzenia Lasu przyczyniają się do ochrony różnorodności gatunkowejpoprzez zainwentaryzowanie znanych stanowisk roślin i zwierząt chronionych orazprzedstawienie ich w zestawieniach i na odpowiednich mapach tematycznych. Informacja takapozwoli odpowiednio dostosować prace gospodarcze w lasach do zasad ochrony tych gatunków iprzez to przyczyni się do ich zachowania.111

Różnorodność genetycznaNajważniejszym elementem wzbogacania różnorodności genetycznej jest protegowanieodnowienia naturalnego, które nabiera coraz większego znaczenia w nowoczesnej hodowli lasujako najlepszy sposób na zachowanie całego bogactwa genetycznego.Dla zachowania najcenniejszych ekotypów drzew Nadleśnictwo prowadzi działania zzakresu nasiennictwa i selekcji. W planie zamieszczono wykazy i zestawienia bazy nasiennejleśnego materiału podstawowego. Na terenie Nadleśnictwa Złoty Potok bazę nasienną stanowią: gospodarcze drzewostany nasienne, plantacyjne uprawy nasienne, plantacje nasienne, uprawy pochodne.Ideą tworzenia tak różnorodnej bazy nasiennej jest możliwość pozyskiwania materiałusiewnego (głównie drzew i krzewów leśnych) z jak największej liczby osobników oraz z różnychmiejsc Nadleśnictwa.Różnorodność ekosystemówW celu zachowania różnorodności ekosystemów plan zwraca uwagę m.in. na: Wykorzystanie wykonanego w ramach urządzania lasu operatu glebowosiedliskowego,który posłuży do lepszego rozpoznania gleb i siedlisk leśnych iprzyczyni się do dostosowania zadań w zakresie hodowli lasu do wymogówwystępujących siedlisk. Jak najpełniejsze wykorzystanie zmienności mikrosiedlisk poprzez wprowadzaniena te powierzchnie odpowiadających im gatunków. Zachowanie w stanie nienaruszonym śródleśnych zbiorowisk nieleśnych jak:źródliska, młaki i torfowiska oraz śródleśne łąki i polany. Wykonanie przewidzianej w planie przebudowy drzewostanów o składziegatunkowym niezgodnym z siedliskiem. Będzie to skutkowało w przyszłościwzrostem różnorodności biologicznej oraz poprawą stanu zdrowotnego lasu. Pozostawienie gruntów leśnych do naturalnej i spontanicznej sukcesji zzaleceniem nie planowania zabiegów gospodarczych.Zapisy projektu Planu Urządzenia Lasu dodatkowo przewidują ochronę cennych siedliskprzyrodniczych oraz znanych stanowisk chronionych roślin i zwierząt w powiązaniu zprowadzeniem racjonalnej gospodarki leśnej. Należy stwierdzić, że wpływ zapisów projektuPlanu Urządzenia Lasu na różnorodność biologiczną będzie w długim okresie czasuzdecydowanie dodatni.3.1.2 Oddziaływanie na ludziOddziaływanie zapisów projektu Planu Urządzenia Lasu na ludzi należy rozpatrywać wdwóch wymiarach. Pierwszym są korzyści ekonomiczne związane z funkcją produkcyjną lasu,112

ealizowaną przede wszystkim poprzez pozyskanie drewna. Drugim wymiarem są szerokorozumiane korzyści o charakterze społecznym. Możliwość realizowania funkcji ekonomicznejlasu wiąże się ściśle z wymogami planu, ponieważ prowadzenie gospodarki leśnej odbywa sięwyłącznie w oparciu o zapisy tego dokumentu. Korzystny wpływ postanowień planu na ludziuwidacznia się poprzez zapewnienie, pracy i dochodów zarówno społecznościom lokalnym,zamieszkującym teren Nadleśnictwa, jak też w szerszym ujęciu, grupom zawodowymzwiązanym z leśnictwem i branżą drzewną. Trudnym do zmierzenia aspektem ekonomicznym,który wiąże się z zasadą zachowania trwałości lasów oraz ich powszechnej dostępności, sąkorzyści (dochody) związane z możliwością pozyskania runa leśnego. Pośredni wpływ na ludziuwidacznia się poprzez wpływ lasu na klimat lokalny (mikroklimat), stabilizację składuatmosfery, ochronę powietrza, wzbogacenie krajobrazu, regulację stosunków wodnych,akumulację zasobów wodnych. Duże zdolności retencyjne lasu (zdolność zatrzymywania wódopadowych) powodują, że spływ wód opadowych do otwartych cieków ulega regulacji, co wdużej mierze przyczynia się m.in. do osłabienia niebezpieczeństwa wystąpienia powodzi.Dodatni wpływ zapisów planu w wymiarze społecznym jest związany, przede wszystkim zszerokim udostępnianiem lasów jako miejsca rekreacji, wypoczynku oraz prowadzeniaróżnorodnych działań z zakresu promocji i edukacji ekologicznej min. prowadzenie zajęć zmłodzieżą, organizowane cyklicznych akcji plenerowych, oraz zajęć terenowych w oparciu owytyczone i oznakowane ścieżki dydaktyczno-edukacyjne i obiekty edukacji leśnej.Zadania związane z tymi zagadnieniami są opisane w części składowej projektu PlanuUrządzenia Lasu, jaką jest program ochrony przyrody w Nadleśnictwie z zaleceniemkontynuowania. Zapisy planu, a w szczególności programu ochrony przyrody, mogą byćpomocne dla Nadleśnictwa przy projektowaniu miejsc turystyczno – rekreacyjnych, szlakówturystycznych, ścieżek edukacyjnych, edukacji przyrodniczo-leśnej. Wpływ zapisów projektuPlanu Urządzenia Lasu na ludzi, zarówno w krótkim, jak też w długim okresie czasu należyuznać za dodatni.3.1.3 Oddziaływanie na chronione i rzadkie gatunki roślin i zwierzątOcenę oddziaływania zapisów projektu Planu Urządzenia Lasu na chronione i rzadkiegatunki roślin i zwierząt przeprowadzono z zastosowaniem analizy dostępnych danych owystępowaniu gatunków, zebranych podczas prac terenowych, w oparciu o ankiety zebrane odpracowników Nadleśnictwa Złoty Potok przez wykonawców planu i na podstawie dostępnejliteratury. Źródłem danych na obszarach Natura 2000 czyli dla specjalny obszar ochrony (SOO)PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240015 „OstojaOlsztyńsko-Mirowska” oraz w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Złoty Potok, nie obejmującegruntów w jego zarządzie: specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240026 „Przełom Warty kołoMstowa”, specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”, specjalny obszar113

ochrony (SOO) PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy” były głównie „StandardoweFormularze Danych”. Uwzględniono także wyniki inwentaryzacji przyrodniczej siedlisk igatunków ważnych dla Wspólnoty (w tym priorytetowych) przeprowadzonej przez NadleśnictwoZłoty Potok w latach 2006-2007.Dla ochrony mrowisk zastosowano grodzenie drewnianymi żerdziami. Mrowiskachronione są przede wszystkim tam, gdzie są narażone na mechaniczne uszkodzenia, np. przydrogach oraz szlakach turystycznych a także przez dziki.Ważnym problemem jest ochrona zagrożonych gatunków związanych ze środowiskiemrozkładającego się drewna. Grupa ta, tzw. ksylobionty, jest obecnie ważną składową funkcyjnąlasów. Wynika to z faktu, że w ekosystemach leśnych systematycznie pozostawia się corazwięcej martwego, rozkładającego się drewna, które jest środowiskiem życia tych organizmów.Współczesna ochrona lasu nie neguje pozostawiania w lesie części drewna do naturalnegorozkładu.Projekt Planu ogólnie zaleca, aby w miarę możliwości systematycznie pozostawiaćdrewno do naturalnego rozkładu, bez narażania go na opanowanie przez szkodniki wtórne lubchoroby grzybowe.Inwentaryzacja chronionych gatunków, zalecenia ochronne, zalecenia pozostawianiamartwego drewna pozwalają twierdzić, iż wpływ projektu Planu na chronione i rzadkie gatunkiroślin i zwierząt jest pozytywny i długoterminowy.3.1.4 Oddziaływanie na wodęPodstawową funkcją w ramach wodochronności jest retencyjność zapewniająca rezerwywody w okresach jej niedoboru oraz zatrzymująca nadwyżki w okresach jej nadmiaru izagrożenia powodziowego. Woda zatrzymywana jest głównie w glebie, ale duże znaczenie marównież zatrzymywanie opadów w koronach drzew oraz „wyczesywanie” mgły. W ramachpoprawienia retencyjności należy zwrócić uwagę na następujące zadania:• Podniesienie retencyjności gleb leśnych poprzez przebudowę drzewostanówzmierzające do dostosowania składu gatunkowego drzewostanów do siedlisk i przeciwdziałaniadegradacji gleby.• W możliwie jak najkrótszym czasie odnawianie wylesień spowodowanychoddziaływaniem szkodliwych czynników biotycznych i abiotycznych. Także powierzchnipozrębowych.• Współdziałanie z administracją terenową, by w ramach planów zagospodarowaniaprzestrzennego gmin przywrócić las w wylesionych zlewniach i strefach wododziałowych np.poprzez dostarczanie sadzonek dla odbiorców indywidualnych.• Współdziałanie z zarządcami przedsiębiorstw prowadzącymi eksploatację kopalinw celu eliminacji lub złagodzenia szkód powstałych w wyniku ich wydobycia.114

Nieco innym zagadnieniem łączącym się również z podniesieniem retencyjności terenówleśnych są melioracje wodne związane dotychczas jednostronnie tylko z odwodnieniem gruntów.Celem melioracji winno być polepszenie warunków wilgotnościowych gleby, przy czym nienależy osuszać bagien, młak i torfowisk. Zabiegi należy dostosować ściśle do lokalnychwarunków. W miarę możliwości należy stosować zabudowę biologiczną (wprowadzać gatunkifitomelioracyjne). Na rowach melioracyjnych powinien działać sprawny system zastawek.Do zagadnień kształtowania stosunków wodnych można wliczyć również ochronęśródleśnych bagien, mszarów, torfowisk, źródlisk, młak itp. wraz z ich florą i fauną w formieużytków ekologicznych. W Nadleśnictwie jak i w gminach zastosowana została ta formaochrony obszarowej.Inną z form działań miejscowych mających na celu gromadzenie i zatrzymywaniezasobów wodnych jest mała retencja. Zabiegi małej retencji mają służyć przede wszystkimzapobieganiu ujemnym skutkom okresowych anomalii pogodowych, a także zapewniają miejscebytowania, rozmnażania i zimowania wielu gatunkom płazów. Stanowią również ważny elementsiedliska dla ptaków i ssaków leśnych. Gromadzenie i zatrzymywanie wody można uzyskaćpoprzez stosowanie zabiegów techniczno-budowlanych i gospodarczych. Dla dłuższegozatrzymania wody w obniżeniach terenu i zwiększenia jej objętości można pogłębić istniejąceoczka wodne. Dogodną lokalizacją dla małych zbiorników retencyjnych są doliny małychcieków, które po uprzednim wybudowaniu progów i przetamowań w kaskadowym układziezabudowy magazynują zasoby wodne i spowalniają jej przepływ. Dla drzewostanów stworzonesą w ten sposób dogodniejsze warunki mikroklimatyczne. Nadleśnictwo bierze udział wprogramie Generalnej DLP „Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałaniepowodzi w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych”.Plan zagospodarowania przestrzennego gmin przy przeznaczaniu terenów pod zabudowępowinien przewidywać doprowadzenie tam infrastruktury komunalnej (wodociągi i kanalizacja).Udzielanie ewentualnych zezwoleń powinno być uwarunkowane zobligowaniem właściciela doutylizacji ścieków (stosowanie biopreparatów do podczyszczania szamb, wybudowanieprzydomowej oczyszczalni ścieków).Konieczny jest udział Nadleśnictwa w opiniowaniu planu zagospodarowaniaprzestrzennego gmin a szczególnie tych gmin, na których prowadzona jest eksploatacja kopalin.Również rekultywacja terenów pokopalnianych winna być prowadzona pod kątem przywróceniawody tam gdzie stosunki wodne uległy zakłóceniu.Ograniczenie użytkowania na terenach źródliskowych ograniczenie stosowania chemicznychśrodków ochrony lasu, stosowanie w trakcie prac leśnych bioolejów. Projekt Planu UrządzeniaLasu zaleca również ochronę śródleśnych źródlisk, młak i torfowisk. Realizacja przez115

Nadleśnictwo programu małej retencji w powiązaniu z zachowaniem trwałości lasu wpływa naograniczenie niekorzystnych wahań poziomu wód gruntowych. W Nadleśnictwie Złoty Potok nieprzewiduje się wykonywania zabiegów prowadzących do pogorszenia stosunków wodnych.Wpływ zapisów planu na stosunki wodne należy uznać za dodatni.3.1.5 Oddziaływanie na powietrzeLas działa jako naturalny filtr wody i powietrza, oraz jest producentem tlenu,pochłaniając jednocześnie znaczne ilości dwutlenku węgla. Sprzyja temu bogactwo roślin itrwałe utrzymywanie pokrywy roślinnej. Zachowanie zasobów leśnych przyczynia się, więc dopoprawy parametrów powietrza. Wpływ na powietrze atmosferyczne należy uznać za dodatni.3.1.6 Oddziaływanie na powierzchnię ziemiWyznaczenie lasów ochronnych, utrzymanie trwałej roślinności leśnej, preferowanieodnowienia naturalnego sprzyja zabezpieczeniu gleby. Na terenach leśnych występują naturalnepodtypy glebowe, nieprzeobrażone przez działalność człowieka. Wykonywanie niektórychzaplanowanych zabiegów gospodarczych i hodowlanych może się wiązać z nieznacznymprzeobrażeniem pokrywy glebowej jednakże wpływ planu na powierzchnię ziemi w długimokresie czasu należy uznać za dodatni.3.1.7 Oddziaływanie na krajobrazZapisy projektu Planu Urządzenia Lasu wpływają na kształtowanie krajobrazu leśnegopoprzez wyznaczenie zasad funkcjonowania gospodarki leśnej w zakresie odnowień,użytkowania rębnego, zachowania lasów. Określają miejsce, rodzaj oraz rozmiar działańgospodarczych i hodowlanych. Wykonywanie przewidzianych w planie zabiegówgospodarczych (np. cięcia uprzątające w rębni częściowej lub rębnia zupełna) może powodowaćkrótkoterminowe oddziaływanie ujemne poprzez przeobrażenia krajobrazu leśnego. Rębniestopniowe i częściowe wykonywane są najczęściej w zróżnicowanych wiekowo drzewostanach zzaawansowanym odnowieniem (klasie odnowienia), co wynika z przyjęcia długiego okresuodnowienia. Gwarantuje to szybkie uzyskanie zwarcia przez młody drzewostan i możliwośćciągłego spełniania zadań ochronnych. Ważnym aspektem w kształtowaniu krajobrazu jestodpowiedni dobór metod zagospodarowania i odnawiania lasu. Najbardziej odpowiednimsposobem zachowania trwałości i niezmienności postaci lasu w krajobrazie jest przyjęcie rębnistopniowych zwłaszcza stopniowej udoskonalonej (Jaworski 2000). Naturalność składugatunkowego i mnogość faz rozwojowych drzewostanu, kształtowana w wyniku rębni, jestpodstawowym czynnikiem różnorodności krajobrazu w skali lokalnej. Wszelkie działaniagospodarcze przewidziane w projekcie Planu opierają się na zasadach trwale zrównoważonejgospodarki leśnej, zakładającej zachowanie i pomnażanie zasobów leśnych. Plan ochronyprzyrody zawiera dodatkowo zapisy odnośnie prawidłowego kształtowania strefy ekotonowej,116

czyli strefy przejściowej pomiędzy dwoma różnymi ekosystemami np. pomiędzy lasem i łąką,lasem i rolą czy lasem i wodą. Istotny jest zapis dotyczący zachowania różnorodności i bogactwakrajobrazu zalecający pozostawienie w stanie nienaruszonym śródleśnych łąk, bagienek, polanczy różnego rodzaju nieużytków będących często ostoją chronionych gatunków roślin imiejscem bytowania zwierzyny. Należy wiec uznać, że w długiej perspektywie czasu, wpływzapisów Planu Urządzenia Lasu na krajobraz, w różnym czasie może być zróżnicowany, jednakw dłuższym okresie czasu jest dodatni. Mozaikowatość lasów, zróżnicowanie powierzchniowe,gatunkowe i wiekowe wzbogacają i urozmaicają krajobraz.3.1.8 Oddziaływanie na klimatWpływ krótko i średnioterminowy uwidacznia się w stabilizacji lokalnego mikroklimatu,złagodzeniu amplitudy wahań temperatury, w zwyżkach wilgotności względnej powietrza.Pozytywny wpływ długoterminowy jest widoczny jako łączne oddziaływanie lasów całej strefyklimatycznej. Podobnie jak przy wpływie na powietrze las ma dodatni wpływ na warunkiklimatyczne.3.1.9 Oddziaływanie na zasoby naturalneOddziaływanie projektu planu urządzenia lasu na zasoby naturalne można bezpośredniosprowadzić do wpływu jego zapisów na stan i wielkość zasobów drewna w lasach nadleśnictwa.W przypadku użytkowania rębnego poziom pozyskania został dostosowany do potrzebhodowlanych i stanu zdrowotnego drzewostanów. Użytkowanie główne zaprojektowano napoziomie 56,1% spodziewanego przyrostu zasobów brutto kierując się w głównej mierzepotrzebami hodowlanymi. Rzeczywisty poziom pozyskania w użytkowaniu przedrębnym wynosiokoło 30,5% spodziewanego przyrostu drzewostanów. Zasoby miąższości grubizny NadleśnictwaZłoty Potok prognozowane w projekcie planu według przedstawionej orientacyjnej prognozywzrosną o blisko 137 278 m 3 brutto a przeciętna miąższość na 1 ha drzewostanów wynosićbędzie ok. 222 m 3 /ha. Prognozuje się zatem, że na 1 ha drzewostanów Nadleśnictwa ZłotyPotok, przy pełnym wykonaniu użytków głównych, będzie o 8 m 3 wyższa niż na początekokresu. Tak więc projekt planu urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Złoty Potok, przyjmuje etatużytkowania głównego (rębnego i przedrębnego) w rozmiarze zapewniającym powiększaniezasobów drzewnych stanowiących odnawialne zasoby naturalne.3.1.10 Oddziaływanie na zabytki i dobra kultury materialnejW trakcie wykonywania projektu Planu Urządzenia Lasu jest sporządzany wykazwalorów kulturowych znajdujących się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa. Wykaz ten zostałzamieszczony w programie ochrony przyrody. Dzięki takim zapisom Plan Urządzenia Lasu jestważnym źródłem informacji o zabytkach i dobrach kultury materialnej danego terenu. Las117

ezpośrednio nie wpływa na zabytki i dobra kultury materialnej, tworzy natomiastniepowtarzalne ich tło, wzbogacając wnętrza krajobrazowe.3.1.11 Zestawienie zbiorcze przewidywanego oddziaływania Planu na środowiskoSumaryczne ujęcie przewidywanego oddziaływania projektu Planu Urządzenia Lasu naśrodowisko zostało przedstawione w poniższej tabeli.Lp.Tabela 36 Przewidywane oddziaływanie projektu Planu Urządzenia Lasu na środowisko w granicachzasięgu terytorialnego Nadleśnictwa Złoty PotokRodzaje planowanych czynności i zadań gospodarczych oraz ich przewidywane znacząceoddziaływanie na elementy środowiskaElementyśrodowiskaOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębniezupełneRębnieczęścioweRębniegniazdoweRębniestopniowePrzebudowadrzewostanówOddziaływaniełączneplanowanychczynności izadańgospodarczych1 2 3 4 5 6 7 8 9 101.Różnorodnośćbiologiczna+1/+2/+3 +1/+2/+3 01/02/+3 +1/+2/03 +1/+2/03 +1/+2/03 +1/+2/+3 +1/+2/+32. Ludzie +1/02/+3 +1/+2/+3 01/02/+3 +1/02/+3 +1/02/+3 +1/02/+3 +1/+2/+3 +1/+2/+33. Zwierzęta -1/02/+3 01/+2/+3 -1/02/+3 -1/02/+3 -1/02/+3 -1/02/+3 01/+2/+3 -1/02/+34. Rośliny 01/+2/+3 01/02/03 -1/02/03 01/+2/+3 01/+2/+3 01/02/03 01/+2/+3 01/+2/+35. Woda +1/+2/+3 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/+2/+3 01/+2/+36. Powietrze +1/+2/+3 01/02/+3 01/02/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/02/+3 +1/+2/+3 +1/+2/+37.Powierzchniaziemi-1/02/+3 01/+2/+3 -1/02/+3 -1/02/+3 -1/02/+3 -1/02/+3 -1/+2/+3 -1/02/+38. Krajobraz +1/+2/+3 +1/+2/03 -1/02/03 -1/02/03 -1/02/03 01/02/03 01/+2/+3 +1/+2/+39. Klimat +1/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+310.Zasobynaturalne+1/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 +1/+2/+311. Zabytki 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/0312.Dobramaterialne01/+2/+3 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/02/03 01/+2/+3 01/02/+313. Łączna ocenaoddziaływaniaprojektu PlanuUrządzeniaLasu naśrodowisko+1/+2/+3 +1/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 01/+2/+3 +1/+2/+3 +1/+2/+3Symbole przewidywanego znaczącego oddziaływania planowanych czynności gospodarczych naelementy środowiska oraz symbole dotyczące okresu tego oddziaływania:+ (plus) – wpływ dodatni, pozytywny; 0 (zero) – brak znaczącego wpływu, - (minus) wpływ ujemny,negatywny,1. oddziaływanie krótkoterminowe (1-5 lat)2. oddziaływanie średnioterminowe (okres obowiazywania planu - 10 lat)3. oddziaływanie długoterminowe (jedno pokolenie drzewostanu – ok. 100 lat)(np. symbol -3. ujemnego oddziaływania długookresowego uznaje się jako równoznaczny zoddziaływaniem znacząco negatywnym);3.2 Przewidywane oddziaływanie Planu Urządzenia Lasu na obszary Natura 20003.2.1 Wpływ ustaleń projektu Planu na chronione siedliska w zasięgu obszarów:specjalny obszar ochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, specjalnyobszar ochrony (SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”.Prognoza oddziaływania projektu Planu Urządzenia Lasu obejmuje wpływ zadańgospodarczych na chronione siedliska przyrodnicze na obszarach Natura 2000. W poniższychtabelach zostały zestawione informacje dotyczące przedmiotów ochrony( o znanej lokalizacji) iplanowanych na nich zabiegach gospodarczych oraz ustalone przyrodnicze typy lasu. W Tabela118

37 określono dla konkretnego obszaru lokalizację, powierzchnię siedliska oraz rodzaj ipowierzchnię zabiegów na nim prowadzonych. Oddziaływanie łączne planowanych zadań dlasiedlisk z Dyrektywy Rady 92/43/EWG na obszarach zostało przedstawione w119

Tabela 38 Jednym z kryteriów oceny był czas oddziaływania, wyróżniono tutaj oddziaływaniekrótko, średnio- i długoterminowe. W ocenie wzięto też pod uwagę naturalny zasięg siedliska,strukturę drzewostanów i funkcje konieczne do długotrwałego zachowania siedliska oraz stanochrony typowych gatunków siedliska. W ocenie dokonano także porównania gospodarczychtypów drzewostanu i ustalonych składów odnowienia z naturalnym składem gatunkowym lasówwg Matuszkiewicza (2007) i metodyki inwentaryzacji leśnych siedlisk przyrodniczych Natura2000 w Lasach Państwowych. Porównanie to szczegółowo przedstawiono w Błąd! Nie możnaodnaleźć źródła odwołania.. Oprócz tego określono przewidywane zmiany struktury wiekowejna siedliskach Natura 2000 na początku i na końcu obowiązywania Planu Urządzenia Lasu.Wyniki tej symulacji dla siedlisk „naturowych” zapisano w formie wykresu.Sposób zagospodarowania przyjęty dla poszczególnych typów siedlisk przyrodniczychprzedstawiają tabele: Tabela 37120

Tabela 38 występujące w obszarach Natura 2000121

Tabela 37 Siedliska przyrodnicze na Obszarach SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” i projektowane zabiegi gospodarczeLp.Orientacyjna lokalizacjaPlanowane zabiegi gospodarczeprzedmiotu ochrony naNazwa i kod przedmiotumapie przeglądowejrodzaj rębniochrony oraz symbolpielęgnowanieNadleśnictwa (Obręb zalesienia odnowieniaznaczenia wg SDFdrzewostanówleśny, oddział,I II III IV V razempododdział)1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 121. SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”16510 Niżowe i górskieświeże łąki użytkowaneekstensywnie(Arrhenatherion elatioris)Złoty Potok: 269s239110 Kwaśne buczyny(Luzulo-Fagenion)9130 Żyzne buczyny(Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion)Złoty Potok: 210b, 210f,211a, 211b, 211d, 211f,211g, 212b, 212c, 213a,213d, 214b, 215a, 216g,216i, 216j, 244a, 244b,245c, 245f, 245g, 248a,255j, 255l, 256d, 256h,257g, 257h, 258b, 258c,258k, 259a, 259d, 259f,259h, 260c, 260f, 261c,261g, 262c, 262d, 264a,264b, 264c, 265a, 265d,266a, 267a, 267b, 267c,267d, 268c, 268d, 271b,271c, 275a, 275b, 278a,279c, 280d, 284a, 285b,285d, 286a, 288a, 288c,290a, 293d, 293g, 294d,294i, 295g (430,64 ha)Złoty Potok: 210a, 216h,240b, 241d, 242d, 243b,243c, 243d, 245b, 246a,251a, 251b, 252a, 252b,252c, 253j, 254c, 254g,262j, 263b, 273b, 273d,273f, 273g, 274a, 274d,275c, 276a, 277a, 279b,280b, 281a, 281d, 281f,--275a, 275b,285b, 285d,286a, 288a(17,9 ha)287b (1,25ha)122211a, 211b, 211d, 211d,211f, 211g, 244a, 244b,245c, 245f, 245g, 255j, 255l,256d, 256h, 256h, 257h,258b, 258c, 258k, 259f, 260c,260f, 261g, 264a, 264b,264c, 265a, 265d, 266a,268d, 275a, 275a, 275b,285b, 285b, 285b, 285d,285d, 285d, 286a, 286a,288a, 288a, 288c, 290a,294d, 294i (195,73 ha)242d, 243b, 243c, 243d,245b, 246a, 251a, 252a, 253j,254c, 254g, 276a, 283k, 283l,287a, 287b, 287b, 289c,291a, 291c, 291g, 291h(157,28 ha)- -- -285b,285d,286a(23,12ha)287b (3,82ha)275a ,275b(17,55ha)-- -40,67ha3,82ha

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochrony oraz symbolznaczenia wg SDFOrientacyjna lokalizacjaprzedmiotu ochrony namapie przeglądowejNadleśnictwa (Obrębleśny, oddział,pododdział)zalesieniaodnowienia123Planowane zabiegi gospodarczepielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12282a, 283a, 283k, 283l,287a, 287b, 288b, 289c,290b, 290c, 291a, 291b,291c, 291g, 291h, 295f(351,38 ha)14569150 Ciepłolubnebuczyny storczykowe(Cephalanthero-Fagenion)9170 Grądśrodkowoeuropejski isubkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)9190 Śródlądowe kwaśnedąbrowy*91E0 - *Łęgi wierzbowe,topolowe, olszowe ijesionowe (Salicetumalbae, Populetum albae,Alnenion glutinosoincanae,olsyźródliskowe)8210 Wapienne ścianyskalne ze zbiorowiskamiPotentilletalia caulescentisZłoty Potok: 261h,262k(2,91 ha)Złoty Potok: 213b, 214a,253g, 260i, 262i, 262m,263d, 264g, 264i, 264j,266c, 269h, 269m, 271f,272j, 272k, 273a, 273h,274c, 274f, 275d, 283f,283g, 291d, 291f (73,53ha)Złoty Potok: 214d, 252d,255k, 263a, 266d, 281b,282b, 282c, 282d, 283b(36,93 ha)Złoty Potok: 270d (0,15 ha)- - - - - - - - -- -- -Złoty Potok: 253g, 263d,264g, 264i, 269h, 269m, 283f,283g, 291d, 291f (157,28 ha)Złoty Potok: 255k, 281b (4,32ha)- - - - - -- - - - - -- - - - - - - - -2. SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”Złoty Potok: 356i (4,00 ha) - - - - - - - - -

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochrony oraz symbolznaczenia wg SDFOrientacyjna lokalizacjaprzedmiotu ochrony namapie przeglądowejNadleśnictwa (Obrębleśny, oddział,pododdział)zalesieniaodnowieniaPlanowane zabiegi gospodarczepielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 129110 Kwaśna buczyna Olsztyn: 2b, 15d, 16f, 22fOlsztyn: 15d, 16f, 22fZłoty Potok: 335c, 335d,2 niżowaZłoty Potok: 335c, 335d,340a, 348c, 349c, 350b,- -- - - - - -340a(Luzulo pilosae-Fagetum) 350f, 350g, 351g, 353f( 17,09 ha)(42,48 ha)3459130 Żyzna buczynaniżowa(Galio odorati-Fagetum)9150 Ciepłolubne buczynystorczykowe(Cephalanthero-Fagenion)9170 GrądśrodkowoeuropejskisubkontynentalnyCarpinetum,Carpinetum)i(Galio-Tilio-Olsztyn: 20hZłoty Potok: 340b, 340c,348h, 349g(14,29 ha)Złoty Potok: 349f, 349i,351d, 351h (27,93 ha)Olsztyn: 7f, 7g, 7h, 14c,14d, 14f, 14i, 14j, 15a, 16d,22h, 27a, 27b,Złoty Potok: 335f, 353g,354h, 354j, 356f(157,46 ha)- - Złoty Potok: 340b (4,23 ha) - - - - - -- - - - - - - - --Złoty Potok:354h, 354j(4,41 ha)Olsztyn: 7g, 7h, 14c, 14f, 14iZłoty Potok: 335f, 353g,354h, 354j (27,36 ha)-354h(6,76ha)354j(3,43ha)- - -124

Tabela 38 Wpływ ustaleń projektu Planu na siedliska przyrodnicze w zasięgu obszarów SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”Rodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywany wpływ 1) nazachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyL.p.Nazwa siedliskaOgólnaocenawg SDFOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębniezupełneRębnieczęściowe125RębniegniazdoweRębniestopnioweOddziaływaniełączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie doocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1112345676510 Niżowe i górskieświeże łąki użytkowaneekstensywnie(Arrhenatherion elatioris)9110 Kwaśne buczyny(Luzulo-Fagenion)9130 Żyzne buczyny(Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion)9150 Ciepłolubne buczynystorczykowe(Cephalanthero-Fagenion)9170 Grądśrodkowoeuropejski isubkontynentalny (Galio-Carpinetum,Tilio-Carpinetum)9190 Śródlądowe kwaśnedąbrowy*91E0 - *Łęgi wierzbowe,topolowe, olszowe iCbrak01. SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”brak0A 03 +2A 03 +2ABbrak0brak0brak0brak0brak0+3+3brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0+3 +2 0+3brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0000000BraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnych

L.p.Nazwa siedliskaOgólnaocenawg SDFRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywany wpływ 1) nazachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębniezupełneRębnieczęścioweRębniegniazdoweRębniestopnioweOddziaływaniełączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie doocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11jesionowe (Salicetumskutkówalbae, Populetum albae,oddziaływaniaAlnenion glutinosoincanae,olsy źródliskowe)planu2. SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”18210 Wapienne ścianyskalne ze zbiorowiskamiPotentilletalia caulescentisAbrak0brak0brak0brak0brak0brak00Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu23459110 Kwaśna buczynaniżowa(Luzulo pilosae-Fagetum)9130 Żyzna buczyna niżowa(Galio odorati-Fagetum)9150 Ciepłolubne buczynystorczykowe(Cephalanthero-Fagenion)9170 Grądśrodkowoeuropejski isubkontynentalny ( Galio -Carpinetum, Tilio -Carpinetum)ABAbrak0brak0brak0+3+3brak0B +3 +3brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0brak0+3 +3brak0brak0brak0brak00000BraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanuBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu1)Symbole wpływu planowanych czynności gospodarczych na stan ochrony przedmiotów ochrony oraz symbole dotyczące okresu tego oddziaływania:+ (plus) – wpływ dodatni, pozytywny; 0 (zero) – wpływ obojętny, - (minus) wpływ ujemny, negatywny, brak – gdy brak danej czynności w planie,126

1. oddziaływanie krótkoterminowe, 2.oddziaływanie średnioterminowe, 3. oddziaływanie długoterminowe (np. -3. to symbol znaczącego oddziaływania długookresowegoto jest oddziaływania znacząco negatywnego);2)Zadania gospodarcze formułowane na poziomie ogólnym (nie adresowane do wydzieleń drzewostanowych) nie kwalifikują się do ujęcia w formie macierzy, stądomówienie ich przewidywanego wpływu możliwe tylko w formie tekstowej pod tabelą.Przewidywany „brak” wpływu odnosi się do gruntów leśnych, w których nie planuje się działań gospodarczych, w tym również w wydzieleniach gruntów nieleśnych, dlaktórych Plan Urządzenia Lasu w ogóle nie podaje szczegółowych wskazań.127

Z przedstawionych danych wynika, że:- nie planuje się zalesiania gruntów;- na siedliskach wilgotnych i bagiennych (91E0) nie planuje się zabiegów;- nie planuje się użytkowania drzewostanów na leśnych siedliskach przyrodniczychcięciami rębnymi;- w przypadku stosowania zabiegów: czyszczeń wczesnych (CW), czyszczeń późnych(CP), trzebieży wczesnych (TW), trzebieży późnych (TP) brak oddziaływania negatywnego ,- w przypadku czyszczeń oraz trzebieży, należy spodziewać się możliwości wystąpieniadługoterminowego oddziaływania pozytywnego. Wykonanie tych zabiegów w zakresiedostosowanym do przyrodniczych wymogów poszczególnych siedlisk, spowoduje, żeeliminowane będą gatunki niepożądane, obce ekologicznie powodujące zniekształcenie siedlisk.Rozluźnienie zwarcia drzewostanu dodatkowo wpłynie na poprawę warunków świetlnych dlachronionych zbiorowisk leśnych.- w projekcie Planu cięcia rębne nie są planowane w bezpośrednim sąsiedztwie siedliskprzyrodniczych występujących na terenie ostoi.- jedyne zabiegi na siedliskach przyrodniczych na obszarach Natura 2000 na terenieNadleśnictwa Złoty Potok projektowane są na najliczniej reprezentowanych ze wszystkichsiedlisk zaliczonych do sieci Natura 2000 buczynach kwaśnych i żyznych- zabiegi odnowienia projektowane są jedynie na niewielkiej części siedliska ( 3,53 ha z9.44ha powierzchni ogólnej)Projekt Planu szczególną uwagę przywiązuje do siedliska łęgi wierzbowe, topolowe,olszowe i jesionowe formułując wytyczne odnośnie zasad postępowania na tym chronionymsiedlisku: aby nie dopuścić do negatywnego oddziaływania zaplanowanych zabiegów wdrzewostanie otaczającym siedlisko łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe ijesionowe, należy pozostawiać biogrupy starodrzewu przede wszystkim w częściwydzielenia przylegającej do chronionego siedliska przyrodniczego w formieotuliny o szerokości, co najmniej 50 m. działania hodowlane ukierunkować na utrzymanie spontanicznej różnorodnościgatunków drzew, pozostawienie pojawiających się sporadycznie podrostów orazpodszytów, pozostawienie pojawiających się luk i przerzedzeń naturalnej ispontanicznej sukcesji, na terenach przypotokowych dążyć do uzyskania odnowienia naturalnego,gatunków właściwych dla tego siedliska przyrodniczego, ewentualnie poprzezumiarkowaną gospodarkę odroślową, stosować ochronę bierną,128

zaleca się uczestniczyć przy opracowywaniu dokumentacji związanej z jegoochroną, prowadzić szkolenia z zakresu rozpoznawania siedlisk przyrodniczychszczególnie wyżej wymienionego siedliska priorytetowego.Ogólnie na terenach podmokłych, zabagnionych, (lokalizacja ważniejszych podana wopisach taksacyjnych) należy unikać prowadzenia przez te tereny szlaków zrywkowych, dążyć,do zachowania lub ewentualnej poprawy istniejących stosunków wodnych;Na pozostałych chronionych siedliskach prowadzić działania gospodarcze zmierzające doosiągnięcia optymalnych składów gatunkowych szczególnie na siedlisku żyznych buczyn.Dodatkowo projekt Planu Urządzenia Lasu nakłada na Nadleśnictwo obowiązek pozostawianiakęp starodrzewu, drzew dziuplastych i obumarłych do ich całkowitego rozkładu.Analiza przewidywanego wpływu planowanych zadań na zachowanie stanu ochronywyszczególnionych siedlisk przyrodniczych, z uwzględnieniem kryteriów zasięgu i powierzchni,struktury drzewostanów oraz stanu ochrony typowych gatunków siedliska, wskazuje na brakznaczącego oddziaływania zapisów Planu na wyróżnione siedliska. Nie stwierdza się możliwościwystąpienia oddziaływania negatywnego krótko, średnio oraz długoterminowego na siedliskachchronionych w zasięgu obszaru Natura 2000.Z danych przedstawionych w powyższych tabelach wynika, że na końcu obowiązywaniaPlanu Urządzenia Lasu w poszczególnych typach siedlisk przyrodniczych nastąpi podniesienieśredniego wieku drzewostanu. Wynika to z faktu, że na żadnym z siedlisk nie przewiduje się cięćrębnych Cięcia pielęgnacyjne wykonywane na niewielkiej części tych obszarów mają niewielkiwpływ na średni wiek tych siedlisk.Ze względu na fakt że odnowienie projektowane jest tylko w jednym wydzieleniu, wpływskładu gatunkowego projektowanych upraw i GTD przeanalizowany zostanie w tymwydzieleniu 288a obręb Złoty Potok. W pododdziale tym stwierdzono występowaniesiedliskowego typu lasu Las wyżynny świeży któremu przypisano GTD Db Jd Bk, skład ramowyupraw dla tego siedliska to Bk 50%, Jd 20%, Db 20%, inne 10%. Jest to skład zbliżony donaturalnego, a wprowadzenie domieszek sprawia że nie wystąpi zubożenie i uproszczenie pod względemgatunkowym i zróżnicowania strukturalnego.Inwentaryzacja siedlisk przyrodniczych wymagających ochrony, w tym siedliskprzyrodniczych o znaczeniu priorytetowym, występujących w Nadleśnictwie Złoty Potokwykonana w 2006-2007 roku była pierwszym krokiem w kierunku ich rozpoznania. Kolejnymetapem jest wykonanie opracowania fitosocjologicznego obszarów Nadleśnictwa Złoty Potok.Dzięki znajomości ich stanu i położenia możliwy będzie dobór takich sposobów prowadzeniagospodarki leśnej, które mimo niezależnych negatywnych zjawisk umożliwią utrzymanie tychsiedlisk w stanie niezmienionym.129

Ochrona leśnych siedlisk przyrodniczych odbywa się w dwojaki sposób: poprzezzachowanie i brak ingerencji w zachodzące w nich procesy lub przez odtwarzanie tychzbiorowisk za pomocą odpowiednio dobranych rębni i składów odnowieniowych. Nachronionych siedliskach przyrodniczych zaproponowano w projekcie Planu Urządzenia Lasustosowanie składów gatunkowych upraw i gospodarczych typów drzewostanu zgodnych (oprócznielicznych wyjątków) z naturalnymi typami lasu (Matuszkiewicz 2007). Zaprojektowane w tensposób zabiegi gospodarcze nie będą wywierały w trakcie realizacji negatywnego wpływu nasiedliska, a w większości wypadków wpływ ten będzie pozytywny np. przebudowadrzewostanów związana z wprowadzaniem gatunków odpowiednich dla danego siedliska.Ochrona większości nieleśnych siedlisk przyrodniczych odbywa się poprzez brakingerencji w obszary, na których te siedliska występują (bagna, mszary, torfowiska) jak teżprojektowanie stref ekotonowych w ich najbliższym otoczeniu lub poprzez działaniadostosowane do biologii występujących tam chronionych i rzadkich gatunków roślin nazidentyfikowanych szczególnie cennych zbiorowiskach łąkowych.3.2.2 Wpływ ustaleń Planu na rośliny i zwierzęta w zasięgu obszarów: specjalny obszarochrony (SOO) PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, specjalny obszar ochrony(SOO) PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”.W tabeli zostały szczegółowo ocenione gatunki roślin i zwierząt zamieszczone wstandardowych formularzach danych dla obszarów Natura 2000: SOO PLH240020 „OstojaZłotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”. Dodatkowo ocenie poddanogatunki chronione, ważne dla zachowania różnorodności biologicznej o znanej lokalizacjistanowisk, których występowanie potwierdzono podczas inwentaryzacji zasobówprzyrodniczych Nadleśnictwa w 2006-2007r., obejmującej siedliska przyrodnicze oraz siedliskadzikiej fauny i flory, na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok. Oceny dokonano biorąc pod uwagęznajomość biologii poszczególnych taksonów. Nadleśnictwo Złoty Potok nie posiadaspecjalistycznych opracowań dotyczących całości flory i fauny występującej na jego terenie,dlatego poniższe zestawienia powstały oprócz wyżej wymienionych dokumentów dzięki danymzebranym podczas prac terenowych, informacjom z ankiet zebranych od pracownikówNadleśnictwa i na podstawie dostępnej literatury. Należy podkreślić, że żaden z obszarów nieleży w całości na terenie Nadleśnictwa Złoty Potok.130

Tabela 39 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- rośliny oraz planowanych zabiegówgospodarczychOrientacyjna lokalizacjaPlanowane zabiegi gospodarcze w haStatus ochrony przedmiotu ochrony na mapieNazwa i kod przedmiotu ochrony orazLp.w Polsce przeglądowej Nadleśnictwarodzaj rębnisymbol znaczenia wg SDFpielęgnowanie(Obręb leśny, oddział, zalesienia odnowieniadrzewostanówpododdział)I II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” - gatunki roślin z Dyrektywy Siedliskowej wg SDF2109 - Cochlearia polonica1ścisła Złoty Potok 262m - - - - - - - - -(warzucha polska)1Daphne mezereum L.-WawrzynekwilczełykoSOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” - pozostałe chronione i rzadkie gatunki roślinścisłaZłoty Potok: 216g, 271b, 272h,273fg, 282a, 246Ac- - - - - - - - -2 Lilium martagon L. -Lilia złotogłów ścisła Złoty Potok: 274, 252c, - - - - - - - - -1Galium cracoviense (przytuliakrakowska)SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” - gatunki roślin z Dyrektywy Siedliskowej wg SDFścisłaPoza gruntami w zarządzieNadleśnictwaSOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” - pozostałe chronione i rzadkie gatunki roślin1 Aquilegia vulgaris L.-Orlik pospolity ścisła - - - - - - - - -2Daphne mezereum L.-WawrzynekwilczełykościsłaOlsztyn: 21i, 7h, 8aZłoty Potok: 340c, 348g, 350c131- - - - - - - - -3 Lilium martagon L. -Lilia złotogłów ścisła Olsztyn: 21i, 7h - - - - - - - - -45678910Arctostaphylos uva-ursi MącznicalekarskaAruncus sylvestrisParzydło leśneAsarum europaeum L.-KopytnikpospolityBuławnik wielkokwiatowyCephalanthera damasoniumCephalanthera rubra (L.) Rich.-Buławnik czerwonyChimaphila umbellata (L.)W.P.CBARTON-Pomocnik baldaszkowyPluskwica europejskaCimicifuga europaeaścisłalokalizacja nie znanaścisła lokalizacja nie znanaczęściowaścisłaGatunek popularnyZłoty Potok 179a,bRezerwat Sokole Góryścisła Złoty Potok 282aścisła lokalizacja nie znanaścisłaZłoty Potok 179a,bRezerwat Sokole Góry

Nazwa i kod przedmiotu ochrony orazsymbol znaczenia wg SDFStatus ochronyw PolsceOrientacyjna lokalizacjaprzedmiotu ochrony na mapieprzeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział,pododdział)Planowane zabiegi gospodarcze w haLp.rodzaj rębnipielęgnowaniezalesienia odnowieniadrzewostanówI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Convallaria majalis11Konwalia majowa częściowa Gatunek popularny12131415161718192021222324Corallorhiza trifida ChatelainŻłobik koralowyDianthus deltoides L.Goździk kropkowanyDigitalis grandiflora MILL.Naparstnica zwyczajnaścisła Złoty Potok 349iścisłaBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiZłoty Potok 350cRezerwat Sokole GóryEpipactis helleborine (L.) CrantzKruszczyk szerokolistnyścisłaFrangula alnus MILL.częściowaKruszyna pospolitaGatunek bardzo popularnyGalium odoratumPrzytulia(marzanka) wonna częściowa Gatunek popularnyGentianella ciliataGoryczuszka orzęsionaHedera helix L.Bluszcz pospolityHepatica nobilis MILL.-PrzylaszczkapospolitaHelichrysum arenariumKocanki piaskoweJovibarba sobolifera (Sims) OpizRojnik (rojownik) pospolityLeucobryum glaucumBielistka siwaListera ovataListera jajowataścisłaczęściowaścisłaczęściowaBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiOlsztyn 146g, 253b,Złoty Potok 77j, 79a, 132a, 209fOlsztyn 319n,oZłoty Potok 75bBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiścisła Rezerwat Sokole GóryczęściowaścisłaBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-132

Lp.Nazwa i kod przedmiotu ochrony orazsymbol znaczenia wg SDFStatus ochronyw PolsceOrientacyjna lokalizacjaprzedmiotu ochrony na mapieprzeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział,pododdział)zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13ctwa w zasięgu ostoi25262728293031323334Lycopodium clavatum L.Widłak goździstyNeottia nidus-avis (L.)L.C.M.RichGnieźnik leśnyPolypodium vulgare L.Paprotka zwyczajnaPolytrichum communePłonnik pospolityPrimula verisPierwiosnek lekarskiSaxifraga paniculataSkalnica gronkowaStaphylea pinnataKłokoczka południowaTrollius europaeusPełnik europejskiViburnum opulus L.Kalina koralowaBarwinek pospolityVinca minorścisłaścisłaścisłaczęściowaRezerwat Sokole GóryOlsztyn 16a, 13c,dRezerwat Sokole GóryBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiczęściowa Gatunek popularnyścisłaBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiścisła Złoty Potok 339cścisłaczęściowaczęściowaBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiBrak informacji odnośniewystępowania na obszarze N-ctwa w zasięgu ostoiOlsztyn 22g1)odpowiednio do posiadanych danych.133

Tabela 40 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony - ptaki oraz planowanych zabiegówgospodarczychNazwa i kod przedmiotuochrony oraz symbolznaczenia ogólnego wg SDFStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział, pododdział)Planowane zabiegi gospodarcze w haLp.pielęgnowanierodzaj rębnizalesienia odnowieniadrzewostanówha /%I II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Obszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” gatunki ptaków wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG – wg SDFNIE STWIERDZONOSOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki ptaków wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG – wg SDFNIE STWIERDZONOLp.Tabela 41 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony-ssaki oraz planowanych zabiegówgospodarczychNazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział, pododdział)134zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Obszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” gatunki ssaków wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1303 Rhinolophus hipposiderosBrak informacji odnośnie występowania naścisła(podkowiec mały)obszarze N-ctwa w zasięgu ostoi1308 Barbastella barbastellusBrak informacji odnośnie występowania naścisła(mopek)obszarze N-ctwa w zasięgu ostoi1318 Myotis dasycnemeBrak informacji odnośnie występowania naścisła(nocek łydkowłosy)obszarze N-ctwa w zasięgu ostoi1321 Myotis emarginatusBrak informacji odnośnie występowania naścisła(nocek orzęsiony)obszarze N-ctwa w zasięgu ostoi1321 Myotis bechsteiniBrak informacji odnośnie występowania naścisła(nocek Bechsteina)obszarze N-ctwa w zasięgu ostoi1324 Myotis myotisścisła Złoty Potok 272g Rezerwat Parkowe(nocek duży)1355 Lutra lutra (wydra)Brak informacji odnośnie występowania naczęściowaobszarze N-ctwa w zasięgu ostoiObszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki ssaków wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział, pododdział)135zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1311303 Rhinolophus hipposideros ścisła(podkowiec mały)Rezerwat Sokole Góry21308 Barbastella barbastellus ścisłaZłoty Potok 349g, 349i, 350c(mopek)31318 Myotis dasycnemeścisłaZłoty Potok 350c(nocek łydkowłosy)41321 Myotis emarginatusścisła(nocek orzęsiony)Złoty Potok 349g,f,i, 350c51321 Myotis bechsteiniścisła(nocek Bechsteina)Złoty Potok 349 f,i, 350c61324 Myotis myotisścisła(nocek duży)Złoty Potok 348f, 349f, 349g, 350cEptesicus nilssoni(Mroczek pozłocisty)Eptesicus serotinus(Mroczek późny )Myotis brandtii(Nocek Brandta )Myotis daubentonii(Nocek rudy)Myotis mystacinus(Nocek wąsatek)Myotis nattereri(Nocek Natterera)Plecotus auritus(Gacek brunatny)Plecotus austriacus(Gacek szary)Glis glis(Popielica )Crocidura suaveolens(Zębiełek karliczek)Obszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki ssaków nie wymienione w Dyrektywie wg SDFścisła Złoty Potok.349g, 350cścisła Złoty Potok 350cścisła Złoty Potok 349g,f,i, 350cścisła Złoty Potok 349g,f,i, 350cścisłaścisłaZłoty Potok 349g,f,i, 350cZłoty Potok 349 f,i, 350cścisła Złoty Potok 349g,f,i, 350cścisła Złoty Potok 349f 350cścisła Rezerwat Sokole GóryścisłaBrak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoi

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział, pododdział)zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Neomys fodiens(Rzęsorek rzeczek)ścisła Brak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoiSorex araneus(Ryjówka aksamitna)ścisła Brak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoiSorex minutus(Ryjówka malutka)ścisła Brak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoi1)odpowiednio do posiadanych danych.Lp.Tabela 42 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- gady i płazy oraz planowanychzabiegów gospodarczychNazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa (Obrębleśny, oddział, pododdział)136zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Obszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” gatunki płazów wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1121231188-Bombina bombina(kumak nizinny)ścisłaBrak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoiObszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki płazów wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1166 Triturus cristatus(Traszka grzebieniasta)1188-Bombina bombina(kumak nizinny)Bufo bufo(ropucha zwyczajna szara)Epidalea (Bufo) calamita(ropucha paskówka),Bufo viridis(ropucha zielona)ścisłaBrak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoiścisła Złoty Potok 8d, 9b, 9c, 9d, 13fObszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki płazów nie wymienione w Dyrektywie wg SDFścisłaścisłaścisła4 Hyla arboreta ścisła

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa (Obrębleśny, oddział, pododdział)zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13(rzekotka drzewna)56Triturus vulgaris(traszka zwyczajna)Pelophylax (Rana) lessonae(żaba jeziorkowa)Rana arvalis(żaba moczarowa)Rana temporaria(żaba trawna)Pelobates fuscus(Grzebiuszka ziemna)Anguis fragilis (padaleczwyczajny)Coronella austriaca (Gniewoszplamisty)Lacerta agilis (jaszczurkazwinka)Natrix natrix (zaskronieczwyczajny)Vipera Berus (żmijazygzakowata)ścisłaścisłaścisłaścisłaścisłaObszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki gadów nie wymienione w Dyrektywie wg SDFścisłaścisłaścisłaścisłaścisła137

Lp.Tabela 43 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- ryby oraz planowanych zabiegówgospodarczychNazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa (Obrębleśny, oddział, pododdział)zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Obszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” gatunki ryb wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF11096 Lampetra planeriścisła Brak informacji odnośnie występowania na(minóg strumieniowy)obszarze N-ctwa w zasięgu ostoi- - - - - - - - -21163 Cottus gobio(głowacz białopłetwy)ścisłaBrak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoi- - - - - - - - -Obszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki ryb wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1 NIE STWIERDZONOLp.Tabela 44 Obszary SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” według przedmiotów ochrony- bezkręgowce oraz planowanychzabiegów gospodarczychNazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział, pododdział)138zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13Obszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” gatunki bezkręgowców wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF11084 Osmoderma eremita ścisła(Pachnica dębowa)Złoty Potok 252d, 262m - - - - - - - - -21121088 Cerambyx cerdo(Kozioróg dębosz)ścisłaBrak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa- - - - - - - - -Obszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki bezkręgowców wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1059-Maculinea teleius(modraszek telejus)Argiope bruennichi(Tygrzyk paskowany)Bombus humilis(Trzmiel zmienny)ścisłaBrak informacji odnośnie występowania naobszarze N-ctwa w zasięgu ostoiObszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” gatunki bezkręgowców nie wymienione w Dyrektywie wg SDFścisłaczęściowa

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochronyStatusochrony wPolsceOrientacyjna lokalizacja przedmiotu ochronyna mapie przeglądowej Nadleśnictwa(Obręb leśny, oddział, pododdział)zalesieniaPlanowane zabiegi gospodarcze w haodnowieniapielęgnowaniedrzewostanówrodzaj rębniI II III IV V razem1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 133Bombus ruderarius(Trzmiel rudonogi)ścisła4Bombus subterraneus(Trzmiel paskowany)ścisła5Calosoma sycophanta(Tęcznik liszkarz)ścisła6Carabus arcensis(biegacz polny)ścisła7Carabus coriaceus(biegacz skórzasty)ścisła8Carabus intricatus(Biegacz pomarszczony)ścisła9Carabus nemoralis(biegacz gajowy)ścisła10Carabus violaceus(biegacz fioletowy)ścisła11Cerambyx scopolii(Kozioróg Bukowiec)ścisła12Formica rufa(mrówka rudnica)częściowa13Helicigona lapicida(ślimak ostrokrawędzisty)ścisła14Iphiclides podalirius(Paź żeglarz)ścisła15Maculinea arion(Modraszek arion)ścisła16Zygaena carniolica(kraśnik rzęśniowiec)139

L.p.Tabela 45 Wpływ ustaleń projektu Planu na rośliny w zasięgu obszarów SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka”, SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska” - ocenaoddziaływaniaRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywanywpływ 1) na zachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyNazwa gatunku roślinyOgólnaocena wgSDFOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopnioweRębniaprzerębowaOddziaływaniełączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 101121123456782109 - Cochlearia polonica(warzucha polska)Daphne mezereum L.-Wawrzynek wilczełykoLilium martagon L. -LiliazłotogłówGalium cracoviense(przytulia krakowska)Aquilegia vulgaris L.Orlik pospolityDaphne mezereum L.Wawrzynek wilczełykoLilium martagon L.Lilia złotogłówArctostaphylos uva-ursiMącznica lekarskaAruncus sylvestrisParzydło leśneAsarum europaeum L.Kopytnik pospolityBuławnik wielkokwiatowyCephalanthera damasoniumCephalanthera rubra (L.) Rich.Buławnik czerwonyObszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” - rośliny wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG wg SDFD brak brak brak brak brak 0Obszar SOO PLH240020 „Ostoja Złotopotocka” - pozostałe chronione i rzadkie gatunki roślin- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0Obszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”- rośliny wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG wg SDF- brak brak brak brak brak 0Obszar SOO PLH240015 „Ostoja Olsztyńsko-Mirowska”- pozostałe chronione i rzadkie gatunki roślin- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0Brak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planu140

L.p.Nazwa gatunku roślinyOgólnaocena wgSDFRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywanywpływ 1) na zachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopnioweRębniaprzerębowaOddziaływaniełączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 109Chimaphila umbellataBrak negatywnych skutków(L.)W.P.C BARTON- brak brak brak brak brak 0oddziaływania planuPomocnik baldaszkowy10Pluskwica europejskaBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Cimicifuga europaeaoddziaływania planu11Convallaria majalisBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Konwalia majowaoddziaływania planu12Corallorhiza trifida ChatelainBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Żłobik koralowyoddziaływania planu13141516171819202122Dianthus deltoides L.Goździk kropkowany - brak brak brak brak brak 0Digitalis grandiflora MILL.Naparstnica zwyczajna- brak brak brak brak brak 0Epipactis helleborine (L.)Crantz- brak brak brak brak brak 0Kruszczyk szerokolistnyFrangula alnus MILL.Kruszyna pospolita- brak brak brak brak brak 0Galium odoratumPrzytulia(marzanka) wonna - brak brak brak brak brak 0Gentianella ciliataGoryczuszka orzęsiona - brak brak brak brak brak 0Hedera helix L.Bluszcz pospolityHepatica nobilis MILL.-Przylaszczka pospolitaHelichrysum arenariumKocanki piaskoweJovibarba sobolifera (Sims)OpizRojnik (rojownik) pospolity- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0Brak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planu141

L.p.Nazwa gatunku roślinyOgólnaocena wgSDFRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywanywpływ 1) na zachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopnioweRębniaprzerębowaOddziaływaniełączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 1023Leucobryum glaucumBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Bielistka siwaoddziaływania planu24Listera ovataBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Listera jajowataoddziaływania planu25Lycopodium clavatum L.Brak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Widłak goździstyoddziaływania planu26Neottia nidus-avisBrak negatywnych skutków(L.)L.C.M.Rich- brak brak brak brak brak 0oddziaływania planuGnieźnik leśny27Polypodium vulgare L.Brak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Paprotka zwyczajnaoddziaływania planu28Polytrichum communeBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Płonnik pospolityoddziaływania planu29Primula verisBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Pierwiosnek lekarskioddziaływania planu30Saxifraga paniculataBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Skalnica gronkowaoddziaływania planu31Staphylea pinnataBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Kłokoczka południowaoddziaływania planu32Trollius europaeusBrak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Pełnik europejskioddziaływania planu33Viburnum opulus L.Brak negatywnych skutków- brak brak brak brak brak 0Kalina koralowaoddziaływania planu34Barwinek pospolityVinca minor- brak brak brak brak brak 0Brak negatywnych skutkówoddziaływania planu142

L.p.Tabela 46 Wpływ ustaleń projektu Planu na rośliny w zasięgu SOO PLH240037 Lipienniki w Dąbrowie Górniczej, SOO PLH240038 Torfowisko Sosnowiec-Bory - ocenaoddziaływaniaNazwa gatunku roślinyOgólnaocena wgSDF OdnowieniaRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywanywpływ 1) na zachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopnioweRębniaprzerębowaOddziaływaniełączne planowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 101.23.4.5.6.7.Specjalny obszar ochrony, PLH240037 Lipienniki w Dąbrowie Górniczej, SOO PLH240038 Torfowisko Sosnowiec-Bory - gatunki roślin wg SDF1393 - Drepanocladusvernicosus (sierpowiecbłyszczący)1903 - Liparis loeselii (lipiennikLoesela)B brak brak brak brak brak 0A brak brak brak brak brak 0Brak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuSpecjalny obszar ochrony, PLH240037 Lipienniki w Dąbrowie Górniczej, SOO PLH240038 Torfowisko Sosnowiec-Bory - pozostałe chronione i rzadkie gatunki roślinDrosera anglica HudsonRosiczka długolistnaDrosera intermedia HalneRosiczka pośredniaDrosera rotundifolia L.Rosiczka okrągłolistnaLedum palustre L.Bagno zwyczajneFrangula alnus MILL.Kruszyna pospolita- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0- brak brak brak brak brak 0Brak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planuBrak negatywnych skutkówoddziaływania planu143

Tabela 47 Wpływ ustaleń projektu Planu na zwierzęta w zasięgu obszaru o znaczeniu wspólnotowym PLH120014 - Pustynia Błędowska według przedmiotów ochrony orazplanowanych zabiegów gospodarczych - ocena oddziaływaniaL.p.Nazwa gatunkuzwierzątRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywanywpływ 1) na zachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyOgólnaocenawg SDF OdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopniowe144RębniaprzerębowaOddziaływanie łączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 101.2.3.4.5.6.7.8.9.10.Obszar o znaczeniu wspólnotowym PLH120014 - Pustynia Błędowska, gatunki ptaków wymienione w Załączniku I Dyrektywy Rady 79/409/EWG - wg SDFA229 - Alcedo atthis(Zimorodek zwyczajny(zimorodek)A255 - Anthuscampestris (Świergotekpolny)A224 - Caprimulguseuropaeus (Lelek (lelekkozodój)A239 - Dendrocoposleucotos (Dzięciołbiałogrzbiety)A238 - Dendrocoposmedius (Dzięcioł średni)A429 - Dendrocopossyriacus (Dzięciołbiałoszyi, dzięciołsyryjski)A236 - Dryocopusmartius (Dzięciołczarny)A379 - Emberizahortulana (Ortolan,trznadel ortolanA338 - Lanius collurio(Gąsiorek, dzierzbagąsiorek)A246 - Lullula arborea(Lerka, skowronekborowy)D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0D brak brak brak brak brak 0Brak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanu

L.p.Nazwa gatunkuzwierzątRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywanywpływ 1) na zachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyOgólnaocenawg SDF OdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopnioweRębniaprzerębowaOddziaływanie łączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011.A072 - Pernis apivorus(Trzmielojad(pszczołojad)D brak brak brak brak brak 0Brak negatywnychskutków oddziaływaniaplanu12.A307 - Sylvia nisoria(Jarzębatka, pokrzewkajarzębata, gajówkajarzębata)D brak brak brak brak brak 0Brak negatywnychskutków oddziaływaniaplanu145

Tabela 48 Wpływ ustaleń projektu Planu na zwierzęta w zasięgu obszaru o znaczeniu wspólnotowym PLH240009 Ostoja Środkowojurajska - ocena oddziaływaniaRodzaje planowanych czynności gospodarczych 2) i ich przewidywany wpływ 1) nazachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyL.p. Nazwa gatunku zwierzątOgólnaocena wgSDFOdnowieniaPielęgnowaniedrzewostanówRębnieczęścioweRębniestopnioweRębniaprzerębowaOddziaływaniełączneplanowanychczynności i zadańgospodarczychUzasadnienie do ocenyoddziaływania1 2 3 4 5 6 7 8 9 101.2.3.4.5.6.7.Obszar o znaczeniu wspólnotowym PLH240009 Ostoja Środkowojurajska, gatunki ssaków wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1324-Myotis myotis (nocekduży)1318-Myotis dasycneme(nocek łydkowłosy)1303-Rhinolophushipposideros (podkowiecmały)B brak brak brak brak brak 0C brak brak brak brak brak 0B brak brak brak brak brak 0Brak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuObszar o znaczeniu wspólnotowym PLH240009 Ostoja Środkowojurajska, gatunki gadów i płazów wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1188-Bombina bombina(kumak nizinny)brak brak brak brak brak 0Obszar o znaczeniu wspólnotowym PLH240009 Ostoja Środkowojurajska, gatunki ryb wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG – wg SDF1096-Lampetra planeri(minóg strumieniowy)brak brak brak brak brak 0Brak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuObszar o znaczeniu wspólnotowym PLH240009 Ostoja Środkowojurajska, gatunki bezkręgowców wymienione w Załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG - wg SDF1059-Maculinea teleius(modraszek telejus)4030-Colias myrmidone(szlaczkoń szafraniec)brak brak brak brak brak 0brak brak brak brak brak 0Brak negatywnychskutków oddziaływaniaplanuBrak negatywnychskutków oddziaływaniaplanu1)Symbole wpływu planowanych czynności gospodarczych na stan ochrony przedmiotów ochrony oraz symbole dotyczące okresu tego oddziaływania:+ (plus) – wpływ dodatni, pozytywny; 0 (zero) – wpływ obojętny, - (minus) wpływ ujemny, negatywny, brak – gdy brak danej czynności w planie,1 - oddziaływanie krótkoterminowe, 2.oddziaływanie średnioterminowe, 3. oddziaływanie długoterminowe (np. -3. to symbol znaczącego oddziaływania długookresowego to jest oddziaływaniaznacząco negatywnego);2)Zadania gospodarcze formułowane na poziomie ogólnym (nie adresowane do wydzieleń drzewostanowych) nie kwalifikują się do ujęcia w formie macierzy, stąd omówienie ichprzewidywanego wpływu możliwe tylko w formie tekstowej pod tabelą.146

Przewidywany „brak” wpływu odnosi się do gatunków roślin i zwierząt wymienionych wSDF oraz zwierząt, o których są informacje odnośnie występowania na terenie Nadleśnictwa,lecz brak danych na temat dokładnej lokalizacji. Do tej grupy zaliczono również gatunkizinwentaryzowane w wydzieleniach, w których nie planuje się działań gospodarczych, w tymrównież w wydzieleniach gruntów nieleśnych, dla których Plan Urządzenia Lasu w ogóle niepodaje szczegółowych wskazań. Wpływ obojętny „0” określono dla stanowisk gatunków,których biologia pozwala przypuszczać, że zaplanowane zabiegi, głównie trzebieże i cięcia rębne(rębnie złożone), nie spowodują istotnego ubytku w liczebności i kondycji tych populacji.W przypadku zwierząt podstawą ochrony gatunkowej jest znajomość miejsc ichwystępowania. Dlatego w miarę istniejących możliwości sporządzono listy występującychgatunków zwierząt oraz miejsc ich występowania na terenie Nadleśnictwa Złoty Potok w zasięguobszaru o znaczeniu wspólnotowym. Nadleśnictwo Złoty Potok nie posiada specjalistycznychopracowań dotyczących całości fauny występującej na jego terenie. Przedstawione powyżejzestawienia powstały dzięki informacjom zamieszczonym w standardowych formularzachdanych, Planie ochrony przyrody, również danym pozyskanym podczas wykonanej w LasachPaństwowych w 2006-2007r. powszechnej inwentaryzacji zasobów przyrodniczych, obejmującejsiedliska przyrodnicze oraz siedliska dzikiej fauny i flory, na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potoki na podstawie dostępnej literatury.Nadleśnictwo Złoty Potok prowadzi własnymi siłami ciągłą inwentaryzacjęprzyrodniczo–leśną odnośnie występowania chronionych gatunków roślin i zwierząt, umożliwito realizację w przyszłości aspektów ochrony przyrody w oparciu o rozpoznane miejsca stałegoprzebywania.Plan ochrony przyrody zawiera wytyczne w zakresie ochrony i tworzenia warunkówbytowania ptaków, płazów i gadów.W odniesieniu do ptaków przewiduje pozostawianie drzew dziuplastych, które niestwarzają zagrożenia przy pracach leśnych. Sukcesywne inwentaryzowanie drzew z gniazdamiptaków drapieżnych i bociana czarnego. W przypadku stwierdzenia nowych gniazd gatunkówstrefowych (bocian czarny) składane będą wnioski o wyznaczenie nowych stref ochronnych.Projekt Planu zaleca kontynuować rozwieszanie skrzynek lęgowych oraz w celu poprawywarunków bytowania ptaków drapieżnych na większych otwartych przestrzeniach instalowaćczatownie (tyczki z poprzeczką).Odnośnie nietoperzy zaleca na bieżąco inwentaryzować miejsca większych koloniiletnich i zimowych (strychy zabudowania, piwnice). Nadleśnictwo obecnie prowadzi coroczneobserwacje nietoperzy.W miejscach obserwacji rzadkich i cennych gatunków gadów - zaleca się pozostawiaćuformowane w stosy gałęzie.147

Ochrona zwierząt związanych z martwym i rozkładającym się drewnem powinna byćrealizowana poprzez zapewnienie odpowiedniej ilości drewna do naturalnego rozkładu, beznarażania ich na opanowanie przez szkodniki wtórne lub choroby grzybowe. Pozostawianierozkładającego się drewna wpłynie dodatnio na zwiększenie jego masy w lesie, dzięki czemunastąpi intensyfikacja ochrony różnorodności biologicznej w ekosystemach leśnych. Większailość martwego drewna w lesie to wzrost ilości i liczebności gatunków roślin i zwierząt z nimzwiązanych.Ważnym problemem jest potencjalny konflikt pomiędzy wykonywaniem cięć przez całyrok, a wymogami ochrony lęgów niektórych gatunków ptaków występujących na terenieNadleśnictwa. Brak jest szczegółowych danych na temat miejsc ich występowania i rozrodu wzwiązku z tym nie zostały wyznaczone strefy ochronne (za wyjątkiem bociana czarnego). Należydążyć, aby w miarę możliwości działania gospodarcze na terenie miejsc rozrodu chronionychgatunków ptaków, których stanowiska zostaną w przyszłości rozpoznane ograniczyć doniezbędnych. Na terenie Nadleśnictwa Złoty Potok potencjalnie może wystąpić również konfliktpomiędzy koniecznością ochrony lęgów niektórych gatunków ptaków a zasadą powszechnejdostępności lasów. Zasada powszechnej dostępności lasów (nasilona penetracja lasu) możeprzyczyniać się do wystąpienia strat w lęgach chronionych gatunków ptaków. W związku z tymprojekt Planu zaleca, aby penetrację i ruch turystyczny ograniczyć do wyznaczonych szlakówturystycznych i miejsc specjalnie do tego przeznaczonych. Mimo zamieszczenia w projekciePlanu głównie ogólnych zaleceń odnośnie ochrony zwierząt przewidywany wpływ Planu należyocenić jako pozytywny. Nie przewiduje się negatywnego oddziaływania Planu na chronionegatunki zwierząt.Podstawą ochrony gatunkowej roślin jest znajomość miejsc ich występowania. DlaNadleśnictwa Złoty Potok opracowano listę występujących roślin objętych ochroną gatunkową.Tam gdzie było to możliwe określono aktualną lokalizację chronionych gatunków. Informacje teznalazły się w opracowanym projekcie Planu Urządzenia Lasu przekazanym do dyspozycjipracowników LP. Na gruntach Nadleśnictwa stwierdzono w czasie inwentaryzacji i z innychdostępnych materiałów wiele gatunków chronionych na pojedynczych stanowiskach, w grupachi płatach. Stanowiska gatunków chronionych wpisane zostały do bazy SILP Nadleśnictwa.Pozwoli to na obserwację stanu populacji gatunków chronionych, jak i na stosowanie w miarępotrzeb odpowiednich form ochrony. Odnotowane zostały inne gatunki roślin objętych ochronąścisłą i częściową. Gatunki o znanej lokalizacji przedstawione zostały na dołączonych mapach izestawione w Tabela 45 z której wynika, że w wydzieleniach, w których zlokalizowanostanowiska roślin chronionych zaplanowano zarówno odnowienia, pielęgnowanie drzewostanów(CW, CP, TW, TP). W Planie jest zalecenie, aby w miejscach występowania gatunkówchronionych lub rzadkich prace związane z pozyskaniem drewna i jego zrywką,148

przeprowadzaniem cięć pielęgnacyjnych odpowiednio planować. Ustalanie terminów pozyskaniai zrywki należy planować w taki sposób, aby pozwalały uniknąć dużych zniszczeń runa, ściółki igleby i jednocześnie były dostosowane do okresów najmniejszego zagrożenia ze stronyczynników biotycznych i abiotycznych. Przykładem może być np. planowanie pozyskania zimą,przy pokrywie śnieżnej w przypadku lokalizacji cięć w miejscach występowania rzadkich ichronionych gatunków roślin. Wykonanie przytoczonych zabiegów wymaga również, aby przywyznaczaniu szlaków zrywkowych oraz podczas wykonywania cięć omijać stanowiska roślinchronionych oraz przy użytkowaniu rębnym rębnią częściową pozostawiać biogrupy i kępy zwszystkimi warstwami lasu. Są to bardzo istotne zalecenia szczególnie w odniesieniu dowykonywania cięć uprzątających w ramach rębni częściowej wielkopowierzchniowej.Zastosowanie tych cięć podyktowane jest koniecznością odsłaniania podrostów i nalotówprojektowane w drzewostanach w fazie zaawansowanej klasy odnowienia. Pozostawieniebiogrup starodrzewu pozwoli uniknąć negatywnego oddziaływania zabiegów na stanowiskaroślin chronionych.Działaniem wpływającym pozytywnie na poszczególne gatunki jest również wyłączeniefragmentów powierzchni z gospodarowania poprzez zapisy o ich ochronie. Bardzo istotny zpunktu widzenia ochrony roślin jest zapis, aby na bieżąco inwentaryzować nowe i aktualizowaćzasięg istniejących stanowisk roślin chronionych.Pracownicy terenowi Służby Leśnej monitorują zinwentaryzowaną florę i faunę orazsiedliska, i w razie konieczności podejmowane są działania.W projekcie Planu Urządzenia Lasu kompleksowo zostały zestawione wszystkiewykonywane dotychczas inwentaryzacje gatunków chronionych i rzadkich. Informacje te zostałyumieszczone w odpowiednich elementach Planu i uwzględnione przy planowaniu zabiegówgospodarczych. Zaprojektowane w Planie wskazania gospodarcze dają możliwość należytejochrony dla poszczególnych gatunków.3.2.3 Wpływ ustaleń Planu na specjalne obszary ochrony (SOO) PLH240026 „PrzełomWarty koło Mstowa”, (SOO) PLH240032 „Ostoja Kroczycka”, (SOO) PLH240030„Poczesna koło Częstochowy”W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Złoty Potok znajdują się specjalne obszaryochrony (SOO) PLH240026 „Przełom Warty koło Mstowa” (odległość od gruntów nadleśnictwa180 metrów) , (SOO) PLH240032 Ostoja Kroczycka (w bezpośrednim sąsiedztwie gruntów),(SOO) PLH240030 „Poczesna koło Częstochowy” (odległość od gruntów nadleśnictwa 2,5kilometra). Ponieważ cały obszar leży poza gruntami zarządzanymi przez Nadleśnictwo nie mabezpośredniego odniesienia zapisów projektu Planu na przedmiot ochrony obszaru.149

3.2.4 Wpływ ustaleń projektu Planu na chronione siedliska w zasięgu Nadleśnictwa ZłotyPotok poza obszarami Natura 2000Prognoza oddziaływania projektu Planu Urządzenia Lasu obejmuje wpływ zadańgospodarczych na chronione siedliska przyrodnicze na gruntach Nadleśnictwa Złoty Potok.Poniżej zostały przedstawione informacje dotyczące przedmiotów ochrony i planowanych nanich zabiegach gospodarczych oraz ustalone przyrodnicze typy lasu. Dokonano takżeporównania gospodarczych typów drzewostanu i ustalonych składów odnowienia z naturalnymskładem gatunkowym lasów wg Matuszkiewicza (2007) i metodyki inwentaryzacji leśnychsiedlisk przyrodniczych Natura 2000 w Lasach Państwowych. Porównanie to szczegółowoprzedstawiono w: Tabela 51 Zestawienie ustalonych przyrodniczych typów lasu i składówupraw ze składami zaproponowanymi dla naturalnych typów lasów. Analizy dotyczą tychsiedlisk przyrodniczych, które potwierdzono podczas powszechnej inwentaryzacji zasobówprzyrodniczych, obejmującej siedliska przyrodnicze oraz siedliska dzikiej fauny i flory, nagruntach Nadleśnictwa w 2006-2007 r, oraz późniejszych weryfikacji. W Nadleśnictwie ZłotyPotok zidentyfikowano 8 siedlisk leśnych i 4 nieleśne siedliska przyrodnicze. Sposóbzagospodarowania przyjęty dla poszczególnych typów siedlisk przyrodniczych przedstawiająponiższe tabele.150

Lp.Nazwa i kod przedmiotuochronyTabela 49 Siedliska chronione programem Natura 2000 zinwentaryzowane w Nadleśnictwie Złoty Potok poza oszarami Natura 2000Orientacyjnapowierzchnia [ha]Bez zabiegu[ha]Zalesienia[ha]Odnowienia[ha]Planowane zabiegi gospodarczePielęgnowaniedrzewostanów [ha]Rrodzaj rębni [ha]I II III IV V1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12126510 -Niżowe i górskieświeże łąki użytkowaneekstensywnie7110 Torfowiska wysokie zroślinnością torfotwórczą11,59 11,59 brak brak brak brak brak brak brak brak2,78 2,78 brak brak brak brak brak brak brak brak3 9110 - Kwaśne buczyny 94,69 31,63 brak 2,87 63,06 brak brak brak brak brak456789130 - Żyzne buczyny9170 - Grądśrodkowoeuropejskii subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio -Carpinetum)9190 - Śródlądowe kwaśnedąbrowy91D0* - *Bory i lasybagienne91E0* - Łęgi olszowe,olszowo-jesionowe,jesionowe17,26 brak brak brak 17,26 brak brak brak brak brak224,90 73,82 brak 17,56 143,13 5,88 7,51 4,28 brak brak202,08 98,85 brak 0,44 100,85 0,19 brak brak brak brak8,73 4,45 brak 2,47 3,85 0,3 brak brak brak brak206,98 79,05 brak 24,77 116,35 5,47 20,76 5,00 brak brak9 91P0 Jodłowy bór mieszany 21,15 20,19 brak brak 0,96 brak brak brak brak brak151

Tabela 50 Wpływ ustaleń projektu Planu na siedliska przyrodnicze zinwentaryzowane w Nadleśnictwie Złoty PotokRodzaje planowanych czynności gospodarczych 3) i ich przewidywany wpływ 1) nazachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyOkresoddziaływaniaOddziaływaniełącznena przedmiotplanowanychL.p. Nazwa siedliskaochrony 2) BezPielęgnowanie Rębnie Rębnie Rębnie Rębnie czynnościZalesienia Odnowieniazabiegu drzewostanów zupełne częściowe gniazdowe stopniowe i zadańgospodarczych1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1316510 -Niżowe igórskie świeże łąkiużytkowaneekstensywnie123brak0 brak brak brak brak brak brak brak brakbrak0 brak brak brak brak brak brak brak brakbrak- brak brak brak brak brak brak brak brakUzasadnienie doocenyoddziaływaniaBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu27110 – Torfowiskawysokie zroślinnościątorfotwórczą123brak0 brak brak brak brak brak brak brak brakbrak0 brak brak brak brak brak brak brak brakbrak-brak brak brak brak brak brak brak brakBraknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu39110 - Kwaśnebuczyny1 0 brak 0 + brak brak brak brak 02 0 brak + + brak brak brak brak 03 0 brak + + brak brak brak brak 0Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu49130 - Żyznebuczyny1 0 brak brak + brak brak brak brak 02 0 brak brak + brak brak brak brak 03 0 brak brak + brak brak brak brak 0Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu59170 - Grądśrodkowo-1 0 brak 0 + - 0 0 brak 0Braknegatywnych152

Okres Rodzaje planowanych czynności gospodarczych 3) i ich przewidywany wpływ 1) na Oddziaływanieoddziaływaniazachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyłączneUzasadnienie dona przedmiotplanowanychL.p. Nazwa siedliskaocenyochrony 2) BezPielęgnowanie Rębnie Rębnie Rębnie Rębnie czynnościZalesienia Odnowienia oddziaływaniazabiegu drzewostanów zupełne częściowe gniazdowe stopniowe i zadańgospodarczych1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13europejskiskutków2 0 brak + + + 0 0 brak 0 oddziaływaniaplanu3 0 brak + + + 0 0 brak 069190 -Śródlądowekwaśne dąbrowy1 0 brak 0 + - brak brak brak 02 0 brak + + - brak brak brak 03 0 brak + + + brak brak brak 0Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu791D0*- Bory i lasybagienne1 0 brak 0 + - brak brak brak 02 + brak + + - brak brak brak 03 + brak + + + brak brak brak 0Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu891E0* - Łęgiolszowe, olszowojesionowe,jesionowe1 + brak 0 + - 0 0 brak 02 + brak + + + 0 0 brak 03 + brak + + + 0 + brak 0Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu991P0 Jodłowy bórmieszany1 + brak brak + brak brak brak brak 02 + brak brak + brak brak brak brak 0Braknegatywnychskutkówoddziaływaniaplanu153

Okres Rodzaje planowanych czynności gospodarczych 3) i ich przewidywany wpływ 1) na Oddziaływanieoddziaływaniazachowanie stanu ochrony przedmiotów ochronyłączneUzasadnienie dona przedmiotplanowanychL.p. Nazwa siedliskaocenyochrony 2) BezPielęgnowanie Rębnie Rębnie Rębnie Rębnie czynnościZalesienia Odnowienia oddziaływaniazabiegu drzewostanów zupełne częściowe gniazdowe stopniowe i zadańgospodarczych1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 133 + brak brak + brak brak brak brak 01)Symbole wpływu planowanych czynności gospodarczych na stan ochrony przedmiotów ochrony :+ (plus) – wpływ dodatni, pozytywny; 0 (zero) – wpływ obojętny, - (minus) wpływ ujemny, negatywny, brak – gdy brak danej czynności w planie,2)Symbole dotyczące okresu tego oddziaływania: 1. oddziaływanie krótkoterminowe, 2.oddziaływanie średnioterminowe, 3. oddziaływanie długoterminowe,3)Zadania gospodarcze formułowane na poziomie ogólnym (nie adresowane do wydzieleń drzewostanowych) nie kwalifikują się do ujęcia w formie macierzy, stądomówienie ich przewidywanego wpływu możliwe tylko w formie tekstowej pod tabelą.154

Z przedstawionych danych wynika, że na siedliskach nieleśnych: 6510 -Niżowe i górskieświeże łąki użytkowane ekstensywnie; 7110 – Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórcząnie planuje się jakichkolwiek zabiegów gospodarczych, gdyż projekt Planu nie zawieraszczegółowych wytycznych dla poszczególnych wydzieleń utworzonych na gruntach nieleśnych.W zakresie ochrony tych siedlisk postępowania zostaną sformułowane w planie zadańochronnych dla obszarów Natura 2000.W Nadleśnictwie Złoty Potok nie planuje się zalesiania gruntów na siedliskachnaturowych, planuje się użytkowanie drzewostanów rębniami zupełnymi dla siedliska 9170-aGrąd środkowo-europejski typowy w dwóch wydzieleniach leśnictwa Trzebyczka (6h i 9b nałącznej powierzchni 0,94 ha) oraz na kilku wydzieleniach dla siedliska 91E0b – Łęgi olszowe,olszowo-jesionowe, jesionowe (na powierzchni 5,87 ha).W przypadku stosowania zabiegów: czyszczeń wczesnych (CW), czyszczeń późnych(CP), trzebieży wczesnych (TW), trzebieży późnych (TP) oraz rębni II, III, IV brakoddziaływania negatywnego Z kolei w przypadku czyszczeń oraz trzebieży, należy spodziewaćsię możliwości wystąpienia długoterminowego oddziaływania pozytywnego. Wykonanie tychzabiegów w zakresie dostosowanym do przyrodniczych wymogów poszczególnych siedlisk,spowoduje, że eliminowane będą gatunki niepożądane, obce ekologicznie powodującezniekształcenie siedlisk. Rozluźnienie zwarcia drzewostanu dodatkowo wpłynie na poprawęwarunków świetlnych dla chronionych zbiorowisk leśnych.W projekcie Planu Urządzenia Lasu większość siedlisk grądu środkowo-europejskiegozagospodarowana jest zabiegiem pielęgnacji drzewostanów (CW, CP, TW, TP). Rębnieprzewidziane są tylko na 7% powierzchni siedlisk.Zasady gospodarki leśnej szczególną uwagę przywiązuje do siedlisk: 91D0*-Bory i lasybagienne i 91E0* - Łęgi olszowe, olszowo-jesionowe, jesionowe formułując wytyczne odnośniezasad postępowania na tych chronionych siedliskach: aby nie dopuścić do negatywnego oddziaływania zaplanowanych zabiegów wdrzewostanie otaczającym siedlisko bory i lasy bagienne oraz łęgi wierzbowe,topolowe, olszowe i jesionowe, należy pozostawiać biogrupy starodrzewu przedewszystkim w części wydzielenia przylegającej do chronionego siedliskaprzyrodniczego w formie otuliny o szerokości, co najmniej 50 m. działania hodowlane ukierunkować na utrzymanie spontanicznej różnorodnościgatunków drzew, pozostawienie pojawiających się sporadycznie podrostów orazpodszytów, pozostawienie pojawiających się luk i przerzedzeń naturalnej ispontanicznej sukcesji,155

na terenach przy potokowych dążyć do uzyskania odnowienia naturalnego,gatunków właściwych dla tego siedliska przyrodniczego, ewentualnie poprzezumiarkowaną gospodarkę odroślową, stosować ochronę bierną, zaleca się uczestniczyć przy opracowywaniu dokumentacji związanej z jegoochroną, prowadzić szkolenia z zakresu rozpoznawania siedlisk przyrodniczychszczególnie wyżej wymienionych siedlisk priorytetowych.Ogólnie na terenach podmokłych, zabagnionych, (lokalizacja ważniejszych podana wopisach taksacyjnych) należy unikać prowadzenia przez te tereny szlaków zrywkowych, dążyć,do zachowania lub ewentualnej poprawy istniejących stosunków wodnych;Na pozostałych chronionych siedliskach prowadzić działania gospodarcze zmierzające doosiągnięcia optymalnych składów gatunkowych szczególnie na siedlisku żyznych buczyn.Dodatkowo projekt Planu Urządzenia Lasu nakłada na Nadleśnictwo obowiązek pozostawianiakęp starodrzewu, drzew dziuplastych i obumarłych do ich całkowitego rozkładu.Analiza przewidywanego wpływu planowanych zadań na zachowanie stanu ochronywyszczególnionych siedlisk przyrodniczych, z uwzględnieniem kryteriów zasięgu i powierzchni,struktury drzewostanów oraz stanu ochrony typowych gatunków siedliska, wskazuje na brakznaczącego oddziaływania zapisów Planu na wyróżnione siedliska. Nie stwierdza się możliwościwystąpienia oddziaływania negatywnego średnio oraz długoterminowego na siedliskachchronionych w zasięgu obszaru Natura 2000.Z danych przedstawionych w opisaniu ogólnym wynika że na końcu obowiązywaniaPlanu Urządzenia Lasu w poszczególnych typach siedlisk przyrodniczych nastąpi podniesienieśredniego wieku drzewostanu. Wynika to z faktu, że zdecydowana większość siedliskprzyrodniczych jest zagospodarowana za pomocą cięć pielęgnacyjnych, natomiast projektowanerębnie są przeważnie rębniami złożonymi o długim lub bardzo długim okresie odnowienia. Wzwiązku z tym zmiany w strukturze wiekowej, następują powoli i stopniowo.W zamieszczonej poniżej tabeli dokonano porównania gospodarczych typówdrzewostanów z naturalnym składem gatunkowym poszczególnych siedlisk przyrodniczych wgMatuszkiewicza.Tabela 51 Zestawienie ustalonych przyrodniczych typów lasu i składów upraw ze składamizaproponowanymi dla naturalnych typów lasów156

KodsiedliskaSymbolznaczenia wg.SDFNazwaSkład gatunkowy d-stanu wgMatuszkiewiczaoraz metodyki inwentaryzacjileśnych siedliskprzyrodniczych Natura 2000w lasach PaństwowychTypsiedliskowylasuOrientacyjnapow. siedliskaprzyrodniczego[ha]1 2 3 4 5LMWyżśw9110 Kwaśne buczynymniejD-stany bukowerzadkoBkBMWyżśw,So-Db z domieszką Bk w IIpLMśw, BMśwfr. na LMw567,81 ha9130 Żyzne buczyny915091709190-2*91D0*91E091P0Ciepłolubne buczynystorczykoweGrąd środkowoeuropejskii subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-Carpinetum)Śródlądowe kwaśnedąbrowy* Las bagienny*Bory i lasy bagienne*Łęgi wierzbowe, topolowe,olszowe i jesionoweJodłowy bór mieszanyD-stany bukoweBkSo-Db z domieszką Bk w IIpD-stany bukoweBkD-stany dębowo-grabowez domieszką Lp, Kl Bk, WzDb-GbDb-Lp-GbD-stany sosnowo-dębowe lubdębowe z domieszką So, Brz lub BkDbSo z domieszką Brz i ŚwBrzSoŚwD-stany jesionowo-olszowe, olszowe,jesionowe, wierzby kruchej i białejoraz topoli białej i czarnejOl-JsJsTp-Wb-OlD-stany jodłowe w domieszce Św,So, Bk, GBJdLWyżśwrzadziej naLMWyżśwLMWyżśw,LWyżśwLWyżśw,LMśw,LMWyżśw,Lśw, rzadziejOlJ, Lw,LMw, BMśwfragmentyna Ol,BMWyżśw,BMwLMśw, BMśwrzadziejLMw,BMWyżśw,Lśw, BMb,BMw,LMWyżśw,fragm. naBw, LMb,LWyżśw,Bb, LwBMw , BMbBb inieleśneOlJrzadziej naOl, Lw,nieleśneLMśw, BMśw397,97 ha30,84366,39 ha304,21 ha8,73 ha207,15 ha21,15 haAnalizując siedliska przyrodnicze w poszczególnych wydzielenia opisów taksacyjnychprzyjęto GTD częściowo odpowiadające naturalnemu typowi lasu. GTD odnosi się do całegowydzielenia a siedlisko przyrodnicze zajmuje w nim np. niewielki udział, występujefragmentarycznie. W przypadku siedlisk 91D0 (Bory i lasy bagienne), 91E0b (Łęgi olszowe,olszwo-jesionowe i jesionowe) oraz 91F0 (Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe) częstowystępują one fragmentarycznie w ramach danego wydzielenia, natomiast GTD i składyodnowień odnoszą się do otaczającego drzewostanu. Rozmieszczenie i zasięg tych siedlisk157

przyrodniczych wymaga analizy i weryfikacji celem wyodrębnienia występowania znaczącychpłatów siedliska w oddzielne wydzielenia i zapewnienia właściwego stanu oraz ochronysiedliska. Dzięki znajomości ich stanu i położenia możliwy będzie dobór takich sposobówprowadzenia gospodarki leśnej, które mimo niezależnych negatywnych zjawisk umożliwiąutrzymanie tych siedlisk w stanie niezmienionym.Oceniając gospodarcze typy drzewostanów i przyjęte orientacyjne składy gatunkoweupraw można stwierdzić, że zostały uwzględnione wszystkie lasotwórcze gatunki drzew leśnychwystępujące naturalnie w zasięgu Nadleśnictwa, mimo że nie zawsze w prawidłowychproporcjach.Ochrona leśnych siedlisk przyrodniczych odbywa się w dwojaki sposób: poprzezzachowanie i brak ingerencji w zachodzące w nich procesy lub przez odtwarzanie tychzbiorowisk za pomocą odpowiednio dobranych rębni i składów odnowieniowych. Nachronionych siedliskach przyrodniczych zaproponowano w projekcie Planu Urządzenia Lasu.stosowanie składów gatunkowych upraw i gospodarczych typów drzewostanu zgodnych (oprócznielicznych wyjątków) z naturalnymi typami lasu (Matuszkiewicz 2007). Zaprojektowane w tensposób zabiegi gospodarcze nie będą wywierały w trakcie realizacji negatywnego wpływu nasiedliska, a w większości wypadków wpływ ten będzie pozytywny np. przebudowadrzewostanów związana z wprowadzaniem gatunków odpowiednich dla danego siedliska.Ochrona większości nieleśnych siedlisk przyrodniczych odbywa się poprzez brakingerencji w obszary, na których te siedliska występują (bagna, mszary, torfowiska) jak teżprojektowanie stref ekotonowych w ich najbliższym otoczeniu lub poprzez działaniadostosowane do biologii występujących tam chronionych i rzadkich gatunków roślin nazidentyfikowanych szczególnie cennych zbiorowiskach łąkowych. Siedliska nieleśne wymagajądokładniejszej lokalizacji celem zapewnienia właściwej ochrony, np. siedlisko 6510 (Niżowe igórskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie) wymaga między innymi kontroli odnośnie presjizwiązanej z sukcesją. Siedliska 7110 (Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą)wymagają zachowania niezmiennych warunków wodnych.3.3 Analiza wpływu zapisów projektu Planu Urządzenia Lasu na przedmioty ochronypozostałych obiektów i obszarów ochronnych.W programie ochrony przyrody zamieszczono ogólne wytyczne postępowania odnośniepozostałych obiektów i obszarów ochronnych. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego - Park KrajobrazowyOrlich Gniazd. Większość lasów Nadleśnictwa Złoty Potok położona jest naterenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. Opis parku znajduje się wrozdziale zawierającym formy ochrony przyrody. Program ochrony przyrodyzaleca postępować zgodnie z celem utworzenia parku krajobrazowego,158

kontynuować ścisłą współpracę z przedstawicielami Parku Krajobrazowego,zaleca się uczestniczyć przy opracowywaniu nowego planu ochrony parku. Rezerwaty przyrody. Szczegółowy opis rezerwatów znajduje się rozdzialeprzedstawiającym formy ochrony przyrody. Rezerwaty nie posiadają aktualnychplanów ochrony. Ogólną charakterystykę rezerwatów oraz możliwości realizacjicelów ochrony przedstawiono w Programie Ochrony Przyrody dla NadleśnictwaZłoty Potok. Z informacji uzyskanych w Nadleśnictwie Złoty Potok wynika, żena terenie rezerwatów prowadzi się zabiegi uzgodnione z RDOŚ. Projekt Planurównież nie zawiera szczegółowych wytycznych w tym zakresie, ogólnie zaleca,aby Nadleśnictwo uczestniczyło przy tworzeniu nowej dokumentacji związanej zochroną rezerwatów. Zwraca uwagę, aby do czasu opracowania wyżejwymienionej dokumentacji, zabiegi na terenie rezerwatów, każdorazowouzgadniać z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Katowicach. Aby niedopuścić do negatywnego oddziaływania zaplanowanych cięć rębnych na cele iprzedmioty ochrony rezerwatów w przypadku lokalizacji cięć rębnych wbezpośrednim ich sąsiedztwie należy pozostawiać otulinę o szerokości, conajmniej 50 m. Pomniki przyrody – w programie ochrony przyrody zamieszczono wykazyistniejących pomników przyrody znajdujących się na gruntach Nadleśnictwa orazogólne wytyczne w zakresie ich ochrony. Zaleca się, aby nie prowadzić szlakówzrywkowych i nie lokalizować miejsc składowania drewna w pobliżu pomników. Użytki ekologiczne pełnią istotną funkcję jako wyspy i korytarze ekologiczne,umożliwiające wędrówki gatunków i wymianę genów. Skuteczna ochronabioróżnorodności wymaga utworzenia sieci tego typu obiektów na terenie każdejgminy. Użytki ekologiczne mogą być powoływane przez wojewodę lub radygmin. Uwzględnia się je w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennegoi uwidacznia w ewidencji gruntów. Ochrona zachowawcza: zabezpieczyć terenprzed ewentualnym zniszczeniem, co 5 lat przeprowadzać kontrolę stanuroślinności, wycinać krzewy w przypadku ich pojawienia się. Nie wymagajązabiegów ochrony czynnej. Należy jednak zwrócić uwagę na stosunki wodne,gdyż to głównie one decydują o istnieniu tych torfowisk i roślinności z nimizwiązanych.Z przytoczonych zapisów projektu Planu Urządzenia Lasu wynika, że ma on pozytywnywpływ (bezpośredni lub pośredni) na pozostałe formy ochrony przyrody.159

3.4 Ocena wpływu zaplanowanych zabiegów na integralność obszarów Natura 2000Przez integralność obszaru Natura 2000 rozumie się spójność czynników strukturalnych ifunkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków i siedliskprzyrodniczych, dla ochrony, których został zaprojektowany i wyznaczony obszar Natura 2000.W projekcie Planu Urządzenia Lasu nie ma zaplanowanych zabiegów mogących naruszyćintegralność obszarów Natura 2000. Realizacja zaprojektowanych czynności gospodarczych niewpłynie negatywnie na siedliska, rośliny i zwierzęta występujące na potencjalnych obszarachNatura 2000, ani też na ekosystem jako całość, nie zaburza spójności czynników strukturalnych ifunkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków i siedliskprzyrodniczych, dla ochrony których zaprojektowano obszary Natura 2000.3.5 Ocena wpływu zaplanowanych zabiegów na rośliny i zwierzęta na podstawie analizyprzewidywanych zmian struktury wiekowej i gatunkowej drzewostanówW przypadku gatunków zwierząt, których areał występowania jest bardzo duży (licznegatunki ptaków) lub gatunków roślin i zwierząt, dla których nie można było określić precyzyjniemiejsc występowania, o wpływie zaplanowanych zabiegów można wnioskować na podstawiespodziewanych zmian powierzchni siedlisk ich bytowania. Bardzo ważnym elementem tychsiedlisk jest drzewostan. Dla gatunków, które mają ścisłe preferencje siedliskowe, np. występujątylko w starych drzewostanach bukowych, istotne jest żeby nie wystąpiło znaczące zmniejszeniepowierzchni ich siedlisk. Ocena wpływu zaplanowanych zabiegów na siedliska roślin i zwierzątjest możliwa poprzez analizę przewidywanych zmian struktury wiekowej i gatunkowejdrzewostanów.Na podstawie sporządzonej „powierzchniowej i miąższościowej tabeli klas wieku” nakoniec okresu gospodarczego można wywnioskować, że realizacja Planu Urządzenia Lasuprzyniesie korzystne pod względem przyrodniczym zmiany w strukturze drzewostanów.Spodziewane zmiany udziału powierzchniowego w poszczególnych klasach wieku przedstawiawykres poniżej.Powyższe analizy wskazują, że zaprojektowane w Planie Urządzenia Lasu dlaNadleśnictwa Złoty Potok zabiegi gospodarcze pozytywnie wpłyną na kształtowanie strukturywiekowej drzewostanów poprzez zwiększenie powierzchniowego i miąższościowego udziałudrzewostanów starszych klas wieku.Analiza spodziewanych zmian w strukturze gatunkowej drzewostanów wykazała, żeskład gatunkowy drzewostanów Nadleśnictwa Złoty Potok nie ulegnie istotnym zmianom.Zmniejszy się udział powierzchniowy drzewostanów sosnowych na korzyść drzewostanówbukowych, i dębowych, co jest związane ze stopniową przebudową. Zasobność drzewostanów160

wzrośnie proporcjonalnie dla każdego gatunku, co jest związane ze spodziewanym ogólnymwzrostem zasobów drzewnych Nadleśnictwa.Przeprowadzona analiza spodziewanych zmian struktury wiekowej i gatunkowejdrzewostanów pozwala przyjąć, że wskutek realizacji projektu Planu Urządzenia Lasu niezostaną uszczuplone powierzchnie biotopów dla gatunków roślin i zwierząt obecniewystępujących na terenie Nadleśnictwa Złoty Potok.161

4 ROZWIĄZANIA I WNIOSKI DO PLANU4.1 Ogólne wytyczne i zalecenia prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnejZadania w projekcie Planu Urządzenia Lasu zostały sformułowane w taki sposób, abyprowadzona w oparciu o nie wielofunkcyjna, trwale zrównoważona gospodarka leśna przynosiłapozytywne efekty w wielu dziedzinach. Oznacza to działalność zmierzającą do kształtowania iwykorzystywania lasów w taki sposób i w takim tempie, aby zapewnić zachowanie ich bogactwai różnorodności biologicznej, żywotności, potencjału regeneracyjnego oraz wysokiejprodukcyjności, przy zachowaniu zdolności do wypełniania wszystkich ważnych funkcjiochronnych, gospodarczych i społecznych na poziomie lokalnym, narodowym i globalnym, bezszkody dla innych ekosystemów. Zgodnie z ustawą o lasach podstawą prowadzenia trwalezrównoważonej gospodarki leśnej jest Plan Urządzenia Lasu.Zgodnie z zapisami Planu ochrony przyrody w celu poprawy stanu środowiskaprzyrodniczego gospodarka leśna powinna być prowadzona według Zasad Hodowli Lasu(Warszawa 2003), które określają w tym względzie następujące wytyczne:a) zachowanie, ekosystemów leśnych w stanie zbliżonym do naturalnego;b) restytucja zdegradowanych i zniekształconych zbiorowisk metodami hodowli i ochrony lasupoprzez: wykorzystanie w miarę możliwości sukcesji naturalnej, stosowanie rębni złożonych przy przebudowie i użytkowaniu starszychdrzewostanów, używanie do przebudowy i odnowień najwartościowszych miejscowychekotypów drzew z przestrzeganiem zasad regionalizacji, protegowanieodnowienia naturalnego;c) utrzymanie i wzmożenie ochronnych oraz produkcyjnych funkcji lasu poprzez corazracjonalniejsze użytkowanie główne i uboczne;d) ochrona i zachowanie różnorodności biologicznej oraz bogactwa genetycznego dzikożyjących roślin i zwierząt poprzez: zachowanie w stanie nienaruszonym śródleśnych nieużytkówjak: bagienka, moczary, torfowiska oraz śródleśnych łąk, polan, zachowanie w dolinach rzek lasów łęgowych, olsów i innych naturalnychformacji przyrodniczych jako ostoi rzadkich gatunków roślin i zwierząt;e) utrzymanie i wzmożenie funkcji ochronnych lasów a w szczególności corazistotniejszych funkcji wodochronnych,162

f) utrzymanie zdrowotności i żywotności ekosystemów leśnych poprzez: zróżnicowane traktowanie drzewostanów pod względem wymogów higieny lasu(tam gdzie nie stanowi to zagrożenia w lesie należy pozostawiać gałęzie i posuszjałowy, aby powstrzymać proces degradacji gleby i przyspieszyć obieg materii), możliwie wczesne stosowanie zabiegów pielęgnacyjnych, stosowanie chemicznej ochrony lasu tylko w razie konieczności, stosowanie w określonych warunkach zabiegów popierających ptaki i pożyteczneowady, dostosowywanie składu gatunkowego do warunków mikrosiedliskowych wpododdziałach, zróżnicowanie wiekowe i gatunkowe (pozostawianie kęp starodrzewia po cięciachuprzątających, stosowanie domieszek biocenotycznych i produkcyjnych).Dodatkowo działania Nadleśnictwa Złoty Potok zmierzać powinny do poprawy stanuśrodowiska przyrodniczego poprzez możliwie częste stosowanie przyjaznych dla środowiskatechnologii i metod użytkowania lasu, takich jak:a) sortymentowa metoda pozyskania drewna ze zrywką ciągnikami nasiębiernymi poodpowiednio zaplanowanych i wykonanych szlakach zrywkowych,b) ustalanie terminów pozyskania i zrywki w taki sposób, aby pozwalały uniknąć dużychzniszczeń runa, ściółki i gleby i jednocześnie były dostosowane do okresów najmniejszegozagrożenia ze strony czynników biotycznych i abiotycznych,c) stosowanie technicznych środków zabezpieczania drzew pozostających na zrębie, wokół niegoi wzdłuż szlaków zrywkowych przed uszkodzeniami powstającymi w czasie transportu,d) stosowanie bioolejów w środkach technicznych.4.2 Przewidywane rozwiązania mające na celu zapobieganie i ograniczenie negatywnychoddziaływań Planu na środowisko oraz propozycje rozwiązań alternatywnych.Zapisy analizowanego w niniejszym opracowaniu projektu Planu Urządzenia Lasu dlaNadleśnictwa Złoty Potok nie zawierają zaleceń, których realizacja może znacząco negatywnieoddziaływać na środowisko lub obszar Natura 2000, w tym w szczególności na cele ochronytego obszaru. Procedura opracowywania Planu Urządzenia Lasu jest procesem, podczas któregoz wielu możliwych wariantów wybierane są rozwiązania optymalne, łączące w sobiezaspokajanie potrzeb społeczno - gospodarczych i ochronę przyrody. Czynności gospodarczezawarte w Planie uwzględniają zapis ustawy o ochronie przyrody, zabraniającej prowadzeniadziałań, które mogą pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz wpłynąć negatywnie na gatunkiroślin i zwierząt chronionych lub przewidzianych do ochrony w ramach sieci Natura 2000.W Projekcie Planu założono cele długookresowe (perspektywiczne) i krótkookresowe(doraźne) oraz przyjęto dla nich odpowiednie sposoby postępowania gospodarczego.163

Cele długookresowe wskazują m.in. na:a) zachowanie trwałości lasu i ciągłości jego użytkowania poprzez: optymalizowanie technicznego celu gospodarki leśnej, wyrażonego w formieprzyjętych wieków rębności, dobór właściwych sposobów zagospodarowania lasu, najkorzystniejszych dorealizacji przyjętych celów gospodarki leśnej (hodowlanych i technicznych);b) zgodność składów gatunkowych drzewostanów z możliwościami produkcyjnymisiedlisk, wyrażonymi w formie przyjętych GTD;c) planowanie gospodarki leśnej zgodnie z przepisami prawa.Wytyczenie celów krótkookresowych polegało na:a) określeniu wskazań i wytycznych postępowania gospodarczego dla poszczególnychgospodarstw;b) określeniu wskazań i wytycznych postępowania gospodarczego dla poszczególnychdrzewostanów z uwzględnieniem zróżnicowanych warunków mikrosiedliskowych orazzróżnicowanego stanu drzewostanu;c) zapewnieniu pożądanego ładu czasowego i przestrzennego w użytkowaniu lasu(podział na ostępy, jednostki kontrolne);d) wskazaniu drzewostanów do przebudowy, których stan nie zapewniał osiągania celówgospodarki leśnej;e) określeniu wskazań i wytycznych zmierzających do zachowania równowagiekologicznej w ekosystemach leśnych, m.in. poprzez: - określenie zadań z zakresu odnowienia,pielęgnowania i ochrony lasu, określenie zadań wynikających z programu ochrony przyrody, określenie kierunku regeneracji siedlisk zniekształconych.f) planowaniu zadań.Przy określaniu lokalizacji planowanych cięć rębnych przestrzegano: wymogów ładu czasowego i przestrzennego; ograniczeń i nakazów prawnych wynikających z funkcji pełnionych przezposzczególne drzewostany; zasad i wytycznych zawartych w aktach normalizacji wewnętrznej w LasachPaństwowych (np. odnośnie długości okresów odnowienia, itp.), wytycznych I KTG.Planowane etaty użytków rębnych nie przekraczają etatów optymalnych. Należyzauważyć, że użytkowanie zasobów drzewnych, regulowane etatem pozyskania, jest pochodnąpotrzeb wynikających z celów hodowlanych i ochronnych i ma zapewnić ciągłość produkcji.Określona w Planie Urządzenia Lasu suma użytków rębnych i przedrębnych w rozmiarze164

miąższościowym rozumiana jest i określana przez Ministra Środowiska jako rozmiarmaksymalny, którego w okresie obowiązywania Planu nie można przekroczyć.Plan nie zawiera projektów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać naśrodowisko, bowiem zamierzenia w nim zawarte nie są zamierzeniami inwestycyjnymi, ani teżingerencjami polegającymi na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu.Zawarte w projekcie Planu ustalenia dotyczące potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej wtym infrastruktury turystycznej i edukacyjnej mają jedynie charakter kierunkowych wytycznych,zwykle bez konkretnej lokalizacji. W Planie nie określa się również szczegółowych terminów itechnik wykonywania działań gospodarczych. Podmiot realizujący zapisy Planu obowiązują wtym zakresie przepisy ogólnopolskie i resortowe oraz przepisy i wytyczne wydane przezGeneralną i Regionalną Dyrekcje Lasów Państwowych. Wszelkie projektowane działaniagospodarcze były rozpatrywane w wielu aspektach, jednakże niektóre zapisy tego Planu, wprzypadku ich niewłaściwej realizacji, mogą spowodować powstanie negatywnegooddziaływania na wybrane elementy środowiska. Zamieszczona poniżej Tabela 52 przedstawiaobszary gdzie istnieje ryzyko negatywnego wpływu wraz z propozycjami ewentualnychrozwiązań alternatywnych.Tabela 52 Przewidywane obszary prawdopodobnego negatywnego wpływu zapisów Planu orazproponowane rozwiązania alternatywneMożliwe negatywnePropozycje zmian i rozwiązańObszar negatywnego wpływuoddziaływaniealternatywnychRozmieszczenie i zasięg siedliskprzyrodniczych wymaga weryfikacjipoprzez wykonanie opracowania1. Częściowa zgodność GTD zfitosocjologicznego obszarówprzyrodniczym typem lasu wNadleśnictwa Złoty Potok. W przypadkuDługoterminoweodniesieniu do siedliskpotwierdzenia rozbieżności w ramachprzyrodniczychuprawnień Nadleśniczego należyzmodyfikować skład odnowieńdoprowadzając do zgodności znaturalnym składem gatunkowym siedlisk2. Projektowanie cięćrębnych w obrębie siedliskgatunków chronionych3. Projektowanie cięćrębnych w pobliżu siedliskaprzyrodniczego 7140 –Torfowiska przejściowe itrzęsawiskaŚrednioterminoweŚrednioterminoweStosować zasadę wyznaczania biogrup(otulin o szerokości, co najmniej 50 m)starodrzewu w miejscach występowaniagatunków chronionych.Pozostawianie biogrup starodrzewu(otulin o szerokości, co najmniej 50 m) wczęści wydzielenia przylegającej dosiedliska przyrodniczego4.3 Rozwiązania alternatywne do rozwiązań zastosowanych w PlanieW trakcie powstawania projektu Planu Urządzenia Lasu rozważano wnikliwie wieleróżnych wariantów. Brak realizacji Planu Urządzenia Lasu może spowodować następująceskutki: utrudnienie realizacji zasad wielofunkcyjnej, trwale zrównoważonej, opartej napodstawach ekologicznych, gospodarki leśnej.165

pogorszenie stanu zdrowotnego drzewostanów poprzez zmniejszenie odpornościna zagrożenia biotyczne, abiotyczne i antropogeniczne (np. w wynikuprzegęszczenia), zakłócenie ładu czasowego i przestrzennego w drzewostanach, pogorszenie warunków dla rozwoju młodego pokolenia drzew, występujących wpostaci nalotów, podrostów, II piętra, wydłużenie okresu przebudowy drzewostanów niezgodnych z siedliskowymtypem lasu, nadmierne starzenie się i rozpad drzewostanów, utrata walorów turystycznouzdrowiskowych zwiększenie zagrożenia pożarowego, szczególnie w drzewostanach rosnących natroficznie ubogich siedliskach,W trakcie realizacji założeń Planu należy zwrócić uwagę na rozłożenie wykonywaniazabiegów w takich porach roku, aby zminimalizować jakiekolwiek negatywne oddziaływanie nasiedliska oraz chronione gatunki roślin i zwierząt. Należy również dążyć do zgodności GTD znaturalnym składem siedlisk celem zapewnienia właściwego stanu i ochrony siedlisk.5 MAPY SPORZĄDZONE NA POTRZEBY PROGNOZYDo sporządzenia opracowania wykorzystano warstwy map numerycznych dla obszarówNadleśnictwa Złoty Potok oraz warstwy map numerycznych będących wynikiem inwentaryzacjiprzyrodniczej Natura 2000 przeprowadzonej w Lasach Państwowych w 2006-2007rudostępnione przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Katowicach.5.1 Mapa siedlisk przyrodniczych i gatunków „naturowych” na tle planowanegoużytkowania rębnego i gruntów przeznaczonych do zalesienia5.2 Mapa form ochrony na tle planowanego użytkowania rębnego i gruntówprzeznaczonych do zalesienia166

167

LITERATURA1. Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z., (red.), 2009, Monitoring ptaków lęgowych. Poradnikmetodyczny dotyczący gatunków chronionych Dyrektywą Ptasią. GIOŚ. Warszawa.2. DGLP Zarządzenie 11A DGLP z dnia 11 maja 1999r. w sprawie doskonaleniagospodarki leśnej na podstawach ekologicznych.3. Gwiazdowicz M. Kancelaria sejmu Biuro Studiów i ekspertyz Strategiczne Ocenyoddziaływania na Środowisko w Polsce oraz Unii Europejskiej.4. Herbich J. i inni, 2004, „Poradnik ochrony siedlisk i gatunków natura 2000 – poradnikmetodyczny”, Ministerstwo Środowiska, Warszawa.5. Instrukcja ochrony lasu 2004 PGL LP.6. Instrukcja Urządzania Lasu, 2003, DGLP.7. Kapuściński R. Ochrona przyrody w lasach. PWRiL.8. Kolk A. Starzyk J. Atlas owadów uszkadzających drzewa leśne t.1, 2 MULTICO.9. Kondracki J. 2000 r. „ Geografia regionalna Polski” PWN Warszawa.10. Kujawa-Pawlaczyk J., Pawlaczyk P., 2003 r. „Ochrona rzadkich i zagrożonych roślin wlasach”. Wyd. Klubu Przyrodników, Świebodzin.11. Matuszkiewicz J.M. (red.), 2007, Geobotaniczne rozpoznanie tendencji rozwojowychzbiorowisk leśnych w wybranych regionach Polski. PAN. Warszawa.12. Matuszkiewicz J.M., 2001, Zespoły leśne Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN.Warszawa.13. Metodyka inwentaryzacji leśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 w LasachPaństwowych, 2007.14. Mirek Z., Piękoś-Mirek H., Zając A., Zając M., 1995 – Vascular plants of Poland achecklist. Polish botanical studies No. 15, Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN,Kraków.15. Pancer-Kotejowa R., Ćwikowa A., Różański W., Szwagrzyk J., 1996 – Roślinynaczyniowe runa leśnego, skrypt Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja, Kraków.16. Pawlaczyk P., 2008, Natura 2000. Niezbędnik leśnika. Wydawnictwo KlubuPrzyrodników. Świebodzin.17. Praca zbiorowa, 1990 – Siedliskowe podstawy hodowli lasu, PWRiL Warszawa.18. Rykowski K. (red.) 1997, Ochrona leśnej różnorodności ekologicznej. IBL Warszawa,19. Standardowy Formularz Danych Natura 2000 dla obszaru (SOO) PLH240020 „OstojaZłotopotocka”Lipienniki w Dąbrowie Górniczej PLH240037.20. Standardowy Formularz Danych Natura 2000 dla obszaru (SOO) PLH240015 „OstojaOlsztyńsko-Mirowska”168

21. Standardowy Formularz Danych Natura 2000 dla obszaru (SOO) PLH240026 „PrzełomWarty koło Mstowa”.22. Standardowy Formularz Danych Natura 2000 dla obszaru (SOO) PLH240032 „OstojaKroczycka”.23. Standardowy Formularz Danych Natura 2000 dla obszaru (SOO) PLH240030 „Poczesnakoło Częstochowy”.24. Strony internetowe: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Ministerstwo Środowiska,Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Województwa Śląskiego, Powiatów i Gminoraz Miast:25. Szujecki A. "Ekologia owadów leśnych", PWN, Warszawa, 1980.26. Szujecki A. „Entomologia leśna” SGGW, Warszawa 1998.27. Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A., 1990 - Regionalizacjaprzyrodniczo-leśna na podstawach ekologiczno-fizjograficznych, PWRiL Warszawa.28. Zasady Hodowli Lasu, 2002, DGLP.169