Tafla 2.1Olíunotkun íslendinga 1990-2007 (úrgangsolíaekki meðtalin) í þúsundum tonna.Ár Innlend Millilanda- Samtalsnotkun notkun notkun1990 515 101 6161991 502 82 5841992 546 83 6301993 563 93 6551994 553 97 6501995 600 76 6761996 618 92 7101997 631 105 7371998 621 123 7451999 628 127 7562000 609 146 7562001 576 129 7052002 614 125 7392003 618 111 7292004 645 127 7732005 610 134 7442006 626 164 7892007 661 166 827í töfl u 2.1 er sýnd olíunotkun íslendinga skipt niður á innlenda notkun og millilandanotkun.frá því síðasta eldsneytisspá kom út hafa verið gerðar breytingar á því hvernig tölur umeldsneytis notkun eru birtar. Nú eru einungis sýndar tölur um sölu hér á landi og er þá meðtalinsala til erlendra aðila. Notkun á gasi og kolum er sýnd í töfl u 2.2.Eins og fram kemur í töfl u 2.1 hefur olíunotkun hér innanlands farið vaxandi á undanförnumárum einkum vegna aukinnar notkunar bifreiða og tækja. Sveifl ur eru einnig í notkuninni aðallegavegna breytinga í loðnuveiði milli ára. Notkun í fl utningum milli íslands og annarra landahefur farið vaxandi undanfarin ár vegna mikillar aukningar í fl ugi. Á mynd 2.6 er sýnd sala olíufélagannaá eldsneyti hér á landi eftir tegundum tímabilið 1970-2000 (innfl utningur flugleiðameðtalinn). Eins og sést á myndinni hefur notkun eldsneytis aukist verulega á undanförnumáratugum en meðalaukning eldsneytissölu tímabilið 1985 til 2007 er 2,3% á ári. í viðauka 1 ernánar fjallað um eldsneytisnotkun síðustu ára.Verð á olíuvörum hér innanlands má greina niður í nokkra þætti. í fyrsta lagi er um aðræða innfl utningsverðið, síðan bætist við það dreifi ngarkostnaður innanlands og þriðji þátturinner síðan skattur til ríkissjóðs sem hefur verið mestur á bensíni og dísilolíu á bíla. Verðá olíu hér á landi í framtíðinni ræðst því ekki eingöngu af þróun olíuverðs á alþjóðamarkaðiheldur ekki síður af skattlagningu ríkisins. ríkisvaldið getur því á þann hátt haft nokkur áhrifá olíu notk unina og hafa sumar þjóðir beitt slíkum aðferðum til að minnka hana og verndaotueldsneyti og annaSvartolíaMynd 2.6900GasolíaBensínSala olíufélaganna ásamt innflutningi flugleiða á olíu 1970800til 2007.700600úsund tonn500400300200100019701971197219731974197519761977197819791980198119821983198419851986198719881989199019911992199319941995199619971998199920002001200220032004200520062007Verkfræ istofan AFLÁrJV/23/07/088Tafla 2.2Notkun íslendinga á kolum, gasi ogúrgangsolíu 1990-2007 í þúsundum tonna.Ár Kol Gas Úrgangsolía1990 95 1,2 0,01991 97 1,5 0,01992 70 1,3 0,01993 69 1,4 0,01994 102 1,4 1,41995 92 1,1 5,01996 91 1,4 5,61997 95 1,7 4,61998 85 1,7 5,21999 99 2,0 6,32000 137 2,0 6,12001 149 2,2 4,02002 149 2,1 3,82003 148 2,2 0,42004 155 2,2 0,92005 150 2,4 1,82006 151 2,7 02007 3,1 2,3heimild: <strong>Orkustofnun</strong> og Orkuspárnefnd.samkeppnisstöðu innlendra orkulinda. Á undanförnum árum hafa þjóðir heims unnið að þvíað takmarka brennslu eldsneytis vegna svokallaðra gróðurhúsaáhrifa og líklegt er að skattlagninguverði beitt í auknum mæli til að hafa áhrif á notkunina.Verð á olíuvörum er mishátt eftir löndum sem stafar af miklum hluta af mismunandi skattlagningu,en samanburður milli landa stýrist einnig af gengi gjaldmiðla. Á mynd 2.7 er sýntmeðalverð á bensíni í aðildarlöndum OECD á 4. ársfjórðungi árið 2007 og á mynd 2.8 ermeðalverð á gasolíu frá dælu á sama tíma. Verð á bensíni er samkvæmt þessu frá 0,8 bandaríkjadölum á lítra upp í 2,5 bandaríkjadali á lítra. af þessum löndum er ísland í 28 sæti af 29löndum eða með næst hæsta útsöluverðið þrátt fyrir að skatthlutfallið sé lægra eða ámóta oghjá nágrannalöndum okkar. hafa þarf þó í huga að dreifi ngarkostnaður er vætanlega meiri hérá landi en í mörgum öðrum löndum sökum þess hve landið er strjálbýlt. Verð á gasolíu er afturá móti það hæsta hér á landi. almennt er minni skattlagning á gasolíu til iðnaðar.
Ver án skatta SkattarMynd 2.7MexíkóBandaríkinKanadaÁstralíaN ja SjálandJapanSvissSpánnUngverjalandTékklandLúxemborgÍrlandSlóvakíaPóllandKóreaAusturríkiSví jóFrakklandFinnlandÍtalíaDanmörkPortúgalskalandBretlandBelgíaHollandNoregurÍslandTyrklandmeðalverð á blýlausu bensíni(95 oktan premium nema íJapan, Nýja Sjálandi (91 rON)og korea (92 rON)) í aðildarríkjumOECD á 4. ársfjórðungiárið 2007.0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6 1.8 2.0 2.2 2.4 2.6 2.8Verkfræ istofan AFLVer , USD/lJV/28/05/08heimild: International Energy agency, 2008a.MexíkóBandaríkinN ja SjálandKanadaJapanÁstralíaLúxemborgSpánnKóreaFinnlandPóllandUngverjalandÍrlandSvissAusturríkiPortúgalTékklandFrakklandHollandBelgíaDanmörkSlóvakíaÍtalíaSví jóskalandTyrklandBretlandNoregurÍslandVerán skatta SkattarMynd 2.8meðalverð á gasolíu frá dæluí aðildarríkjum OECD á 4.ársfjórðungi árið 2007 (“for noncommercial use” nema kanada).0.0 0.2 0.4 0.6 0.8 1.0 1.2 1.4 1.6 1.8 2.0 2.2 2.4 2.6 2.8Verkfræ istofan AFLheimild: International Energy agency, 2008a.Ver , USD/lJV/28/05/082.3 rEYNSLaN af ELDSNEYTISSPÁm OrkuSPÁrNEfNDarOrkuspárnefnd hefur nú starfað í um þrjá áratugi og á þeim tíma hefur hún gefi ð út fjórareldsneytisspár fyrir utan þá sem hér er fjallað um. fyrsta spáin kom út á árinu 1980 og náðisú spá til tímabilsins 1980-2000. Byggt var á gögnum olíufélaganna um sölu hér á landi árið1978 og þá bæði til íslendinga og útlendinga. Ekki voru tekin með kaup íslenskra skipa- ogfl ugfélaga á eldsneyti erlendis. Næsta spá kom út á árinu 1988 og náði hún til tímabilsins 1988til 2015. hún fjallaði bæði um eldsneytisnotkun á íslandi og notkun við fl utninga milli íslandsog annarra landa. í innanlandsnotkuninni var sleppt sölu til erlendra aðila svo sem til erlendraskipa. af þessum sökum eru þessar tvær spár ekki alveg sambærilegar. Þriðja spáin kom síðanút árið 1995 og þar voru notaðar svipaðar forsendur hvað þetta varðar og í spánni frá 1988.Þó var gerð sú breyting á millilandanotkuninni að miðað var við notkun íslenskra fyrirtækja, ení spánni frá 1988 var reynt að áætla alla notkun í fl utningum að og frá landinu. fjórða spáinkom út árið 2001 og náði hún til sömu þátta og spáin frá 1995. Þar að auki var gefi n út endurreiknuðspá á árinu 2005.fYrSTa ELDSNEYTISSPÁ OrkuSPÁr-NEfNDar kOm úT Á ÁrINu 1980ýmSar BrEYTINGar hafa OrðIðmEðhöNDLuN GaGNa í ELDSNEYTIS-SPÁNum SíðaN Þær kOmu fYrST úT9