Nentor 2010 - Gazeta "Korça"

8 -Korça- nëntor 2010Historia e fshatit Dardhë, veçtë tjerash, është e lidhur ngushtëme veçorinë e traditën edardharëve për t'u arsimuar edituruar e, në këtë kontekst, meevidencimin e këtij tiparinëpërmjet afirmimit të përhershëmtë shumë personalitetevetë shquar në gjithfarëfushash të jetës politike,shoqërore e ekonomike, jetadhe veprimtaria e të cilëve kalënë gjurmë të pashlyeshmeedhe në historinë e zhvillimevetë gjithë Shqipërisë. Ata, ashtusi edhe shumë faktorë eelementë të të tjerë simbolikëetnokulturorë dardharë jovetëm i kanë atribuar Dardhëse komunitetit të saj emrin efamën e respektuar që ato kanëgëzuar gjthmonë si faktorëprogresi, prosperiteti eevolucioni qytetar, por edhe përndikimin shumë pozitiv që kystatus i dalluar përparimi eemancipimi human ka shkaktuarnë opinionin dhe mjediset e tjerambarëshqiptare. Sigurisht që,midis tyre, Profesor KoçoGlozheni, zë një vend nderi erespekti të veçantë, sepse jetadhe aktiviteti i tij përmbajnëvirtyte e ndjeshmëri të shquarahumane, që lidhen me vlerën epaçmuar të vetë Jetës.KoçoGliozheni ka lindur më 1913 nëKorçë në një familje intelektualëshnga Dardha. I ati,Pandeli Gliozheni ka qënë njëprej mjekëve të paktë patologëtë Korçës dhe të Shqipërisë sëasaj kohe. Ai ka studiuar e ështëdiplomuar shkëlqyer në Athinëmë 1903 dhe më pas ka kryer 2vjet specializim në Paris. Midisdisa specialiteteve mjekësore qëatëhere mjekët duhej t'i njihnine t'i aplikonin, Pandeliupraktikonte edhe atë të oftalmologut.Familja e Pandeliutkishte 4 fëmijë-një vajzë dhe tredjem. Falë nivelit të lartë familiar,intelektual e qytetar, të tredejmtë vazhduan studimetuniversitare jashtë Shqi-përisë.Nikoja, i madhi studioi jurisprudencënë Francë dhe punoisi avokat i njohur në Korçë.Kristaqi, i vogli, studioi në Italipër inxhinieri ndërtimi dhepunoi në këtë profesion gjatëgjithë jetës së tij. Koçojastudioi fillimisht në LiceunFrancez të Korçës, ku udiplomua më 1933 me rezultatetë shkëlqyera. Jo vetëm sepseLiceu Francez ishte aso kohenjë prej shkollave më të njohurae më rezultative, por edhe sepseai nxitte e përcaktonte shpeshedhe prirjet intelektuale eshoqërore progresive tëstudentëve të saj në funksionproblemeve historike, politikee shoqërore të kohës, edhe tekKoçoja ai e ka ushtruar këtëinfluencë në vitet e mëpasshmetë Luftës së Dytë Botërore dhetë ngjarjeve të saj në Shqipëri.Universiteti i Athinës bëhet mëtej stacioni i tij studentor, ku aipër 6 vjet(1933-1939) studionnë Fakultetin e Mjekësisë dhekryen specializimin për kirurgjidhe obstetrikë-gjinekologji. Sinjë prej studentëve të nivelittë lartë mjekësor deri nëpërfundim të studimeve, atij iofrohet vendi i punës nëspitalin e Athinës, por aipreferon kthimin në atdheun eqytetin e tij, Korçë, ku nevojatpër mjekë ishin akoma jetike eshumë humane. Për të njëjtatmotive ai nuk i përgjigjet aspropozimit për të emigruar nëShBA e për të punuar si mjeknë Nju Jork, siç bëri një tjetërprej shokëve të tij dardharë tëliceut e universitetit, VangjoLlaci. Kështu, më 1939 ai fillonpunën si mjek kirurg në Spitaline Korçës ku, midis kolegëve tëtij, veçohej personalitetiprofesional e human i DoktorSotir Polenës, me të cilin ai umiqësua e bashkëpunoi. Vitete mëtejshme janë të pashkëputuranga ngjarjet e Luftëskundër nazifashizmit. Gjatëkësaj periudhe, veç punës nëspital, ai bashkë me babain kanëmjekuar e operuar fshehur nështëpinë e tyre shumë partizanëtë plagosur, duke shprehurkështu ndjenja atdhedashurie,simpatie, përkrahjeje e pjesëmarrjejeaktive në këtë luftë. Më1943 mori pjesë në demonstratënantifashiste në Korçë.Nga fundi i vitit 1944 caktohetmjek ushtarak me gradën major,Shef i Shënde-tsisë sëKristaq BALLIPROFESOR KOÇO GLIOZHENI,FIGURË E SHQUAR E MJEKËSISË SHQIPTAREDivizionit të VI, formacion me të cilinka marrë pjesë edhe në luftimet nëndihmë të ish Jugo-sllavisë. Mëpas emërohet e punon për disakohë si drejtor i spitalit ushtarak,Korçë. Midis viteve 1949-1951transferohet në Spitalin Ushtaraktë Tiranës e më tej emërohet drejtori Maternitetit të Tiranës, prej ku aifillon edhe profesionin especialitetit të tij, si edhe njëperiudhë të rëndësishme ekontribuese në aplikimet në fushëne obstetro-gjinekologjisë. Puna etij pedagogjike mjekësore fillon nëvitin 1955, kur ai u emërua pedagognë Institutin e Lartë Mjekësor, nëkatedrën Obstetrikë-gjinekologji.Me themelimin e Universitetit tëTiranës emërohet shef i katedrësobstetrike-gjinekologjike, ku vijonpunën e tij të pandërprerëpedagogjike e shkencore deri nëmoshën e thyer 76 vjeçare, kur aidel në pension. Ka marrë titullinProfesor më 1958 me grupin e 7profesorëve të parë të Shqipërisë.Ai ka një veprimtari e produkt tëgjerë profesional e shkencor në njëperiudhë kohe kur mjekësiashqiptare, e veçanërishtspecialitetet obstetro-gjinekologjikefilluan strukturimin dhekonsolidimin e tyre, me çrastprofesor Gliozheni ka atributin enjërit prej themeluesve e aplikuesvekryesorë të këtyrespecialiteteve universitare epasuniversitare. Në këtë këndvështrimbotimet për herë të parë nëgjuhën shqipe të teksteve në 2vëllime të Obstetrikës dhe 2vëllimeve të Gjinekologjisë si dhetë shumë teksteve të tjeramjekësore për studentët dhespecializantët pasuniversitarë,artikujt e shumtë shkencorë e profesionalë,referimet e pjesëmarrjanë aktivitete shkencore brenda ejashtë Shqipërisë, si dhe futja eteknikave e teknologjive të reja, siato të Laparoskopisë, Kolposkopisëe teknikave të rejakirurgjikale janë vetëm njëpjesë e vogël e kontributeveserioze të tij, që paraprinëmodernizimin e rritjen intensivee ekstensive të prurjevebashkëkohore të mjekësisëshqiptare në ato fusha. Ngajeta e tij familiare përmendimmartesën me Emili Dishnicën,me profesion kimistefarmaciste,edhe ajo e shkolluarnë Itali, me të cilën u njoh nëspitalin e Korçës. Që nga viti1905 e deri sot, në familjenGliozheni janë evidentuar 10mjekë që përfaqësojnë katërbreza të njëpasnjëshëm. Praështë një traditë "dinastieprofesionale" shumë e suksesshme,e cila akumulon ngabrezi në brez përvojë dhe ereflekton atë me nivele të rejaprofesionale e shkencore dhepremton promovimin e personalitetevetë rinj mjekësore.Koço Gliozheni kishte,gjithashtu, edhe një dimensiontë admirueshëm human. Si,thuajse të gjithë përfaqësuesite fisit Gliozheni, sidomosburrat, ai dallohej për disa vetigjenetike, apo të kultivuara ngaedukata e niveli kulturor ipërparuar familiar e shoqëror,të cilat janë përcjellë edhe tekpasardhësit. Fisnikëria ebutësia, qetësia e zgjuarsia,mençuria e intuita, komunikimie modestia, oportuniteti etoleranca shoqërore, aftësitë edalluara inteligjente e karakteriiniciator e plot vullnet, aftësiapër t'u përshtatur në çdo ambiente situatë, dhe sidomos njëdhunti e rafinuar humori pozitive optimist plot fantazi, me tëcilin shoqërohen e kapërxehenshumë situata gëzimi aposhqetësimi të vështirë, i kanëkonfiguruar atij gjithë jetënprofilin e një njeriu miqësor,ekspresiv e me afinitet shumë tënatyrshëm me kolegët, studentëte tij, si dhe me të gjithë ata që esillte rasti ta kishin njohur sadopak. Por tipari kryesor që lidhejme profesionin e jetës së tijmbetej karakteri i tij human,përkushtues, dashamirës, sakrifikues,i ndershëm, altruist. Kohakur ai punoi si mjek kirurg eobstetër-gjinekolog koincidonteme probleme e privime të vështiraekonmike, sociale-kulturore e tëdinamikës demografike, të cilatshpesh reflektoheshin edhe nëqindra e mijra raste lindjesh,operimesh e terapish të vështirae të komplikuara nga e gjithëShqipëria, ngarkesën profesionale,ligjore e morale të tëcilave mund t'i përballonin shumëpak mjekë, të tillë si profesorKoço Gliozheni, i cili jo vetëm qëiu përgjigj me gjithë kapacitetine intelektit dhe përvojësmjekësore situatës problematiketë të gjithë vendit, por në punë esipër ai eksperimentoi e aplikoipër të parën herë teknologji esisteme të reja aparaturash qëpërmirësuan nivelin dheeficiencën e proceseve ripërtëritësetë jetës. Një profil meintegritet profesional e moral tëdalluar konsolidoi ai sidomos nëpunën e tij administrative,pedagogjike e shkencore. Seriozdhe autoritar, praktik e energjik,këmbëngulës e konsekuent,pasionant e ambicioz, dashamirësdhe bujar i pakursyer nëtransmetimin e disiplinaveshkencore mjekësore tek brezate studentëve e specializantëvetë shumtë që përgatiti, si dhenjë poliglot i pasionuar, ai mbetetnjë personalitet akademik eintelektual që i hapi mjekësisëshqiptare një hapësirë, frymëmarrjee zhvillim cilësor eekstensiv. Gjysëm shekulli punee aktiviteti intensiv mjekësor,pedagogjik, shkencor, administrative shoqëror, ku mbizotëronobligimi atdhetar, qytetar, human,intelektual e profesionaljanë një shembull i atyre njerëzveqë në Dardhë kanë patur vatrëne edukimit dhe të traditave tëpërparuara. Në rastin e ProfesorGliozhenit dhe të njerëzve të tjerëtë shquar, Dardha identifikohetme ta, ashtu si edhe ataidentifikohen me Dardhën, atashndrrohen në një binom, pasimidis tyre ekziston një valencë efuqishme që i tërheq, i jep forcëe energji të pashtershme,ripërtëritëse këtij identiteti tëdyfishtë. Për kontributin erëndësishëm që Koço Gliozhenii la mjekësisë shqiptare, e qëtashmë e ka fituar qytetarinë,është vlerësuar me mirënjohje enderim të veçantë shtetëror ekombëtar. Krahas titullit"Profesor", ai ka merituar shumëurdhëra e medalje të nivelit tëlartë për kontribute të shquaraintelektuale, profesionale eshkencore. Sot, njëri prejmaterniteteve më të mëdhenj nëTiranë mban emrin e PeofesorKoço Gliozhenit. Nga ana e vet,Shoqëria Dardhare "Shpresa" ika rezervuar atij për disa vjetvendin e Kryetarit të Nderit tëShoqërisë, ashtu si edhe këshillii komunës ka emërtuar një prejrrugëve kryesore të Dardhës meemrin e tij. Nëse Dardha sot poripërtërihet, po rindërtohet e pobëhet një stacion turistik ipreferuar jo vetëm për dardharët,një prej arsyeve shumë tërëndësishme, përveç atyrenatyrore, klimatike e etnokulturore,është edhe ajo qëlidhet me nivelin e lartë shoqërore qytetar, si dhe me indulgjencëndhe famën që i krijuan asajshumë prej individualiteteve dhenjerëzve të saj të shquar, midis tëcilëve, pa dyshim edhe ProfesorKoço Glogjeni.