12.07.2015 Views

Kujdes nga Tarikatet Sufiste (Dervishët) - Mburoja

Kujdes nga Tarikatet Sufiste (Dervishët) - Mburoja

Kujdes nga Tarikatet Sufiste (Dervishët) - Mburoja

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4 MBUROJA.neti madh se i ndonjë okupatori që na lufton. Ngase këta (armiqtë okupatorë), nëse bëjnëokupim, këta nuk i prishin zemrat (e muslimanëve) vetëm se pasi që të bëhet okupimi;kurse ata (bidatçinjtë) i prishin zemrat qysh në fillim”[6]Në një hadith, Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem thotë:“Vërtetë kur njerëzit e shohin të keqen dhe nuk e ndryshojnë atë, atëherë ka frikë që Allllahuata (njerëz) t’i përfshijë me një ndëshkim <strong>nga</strong> Ai”. [Sahih Ibn Maxheh (3236).]Andaj ashtu siç duhet të mësohet e vërteta paralelisht duhet të mësohet edhe e kota, qët’i mbrojnë vetet tona <strong>nga</strong> ata të cilët pasojn teket dhe epshet e veta.Thotë poeti:“E kam mësuar të keqen, jo për ta bërë të keqen,Por që të ruhem prej saj.E kush nuk e dallon (mëson) të keqen prej të mirës,Ai bie në të”.Një fjalë të njëjtë e kemi edhe <strong>nga</strong> sahabiu i njohur, Hudhejfe ibnul Jeman, i cili quhetedhe sekreti i Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, i cili ka thënë: “Njerëzit epyetnin Pejgamberin sal-lallahu alejhi ve sel-lem për hajrin, kurse unë e pyetja përsherrin, <strong>nga</strong> frika se do të bie në të”.[7]Dije, vëlla musliman, se shpërndarja e diturisë së dobishme është pasuria më e mirë qënjë musliman mund të posedojë gjatë jetës së tij, dhe kjo duke praktikuar fjalën eMuhamedit, alejhi selam, kur thotë:”Mirësitë e diturisë janë më të mira sesa mirësitë eibadetit/adhurimit”[8], apo thënia e tij, alejhi selam:”Mirësitë e dijetarit ndaj adhuruesit,janë si mirësitë e mia ndaj ndonjërit <strong>nga</strong> ju”[9].Ka thënë Muhamedi, alejhi selam:”Me të vërtetë ajo që e pason njeriun pas vdekjes, sirrjedhojë e punës dhe të mirave të njeriut, është dituria të cilën e ka praktikuar dheshpërndarë. . . ”[10] . Thotë shejh Ali Hasen el Halebi:"Mjetet e thirrjes janë të shumta,dhe rrugët e shpërdarjes së diturisë islame janë të lehta. Dhe, <strong>nga</strong> më të mirat dhe më tërëndësishmet janë shkrimet dhe botimet"[11]E lus All-llahun subhanehu ve teala që të ma bëj të lehtë këtë punim timin dhe të mëshpërblej këtë vepër në këtë botë dhe në botën tjetër[Amin].Autori


7 MBUROJA.nettha: “Ky ishte idhulli i parë që u adhurua pos Allahut, dhe ata e quajtën këtë idhull Ued.(Transmetuar <strong>nga</strong> el-Buhari (8/534))Kështu urtësia e Allahut – të Bekuarit, më të Lartit – qe përmbushur kur ai dërgoiMuhamedin (salallahu alejhi ue selam) si pejgamberin e fundit dhe e bëri Sheriatin e tijplotësim të të gjitha Ligjeve të Urdhëruara hyjnore. Me këtë Ai ndaloi të gjitha mënyratdhe shtigjet me të cilat njerëzit mund të bien në Shirk – i cili është mëkati më i madh. Përkëtë arsye, të ndërtuarit e faltoreve mbi varre dhe qëllimi që të udhëtohet posaçërisht teato, duke i marrë ato si vende për kremta dhe tubime, dhe duke u betuar në banorin evarrit, të gjitha janë ndaluar. E gjithë kjo çon në teprim dhe udhëheq për në adhurimin etë tjerëve pos Allahut – më të Lartit. Duke qenë ky rasti edhe më shumë në epokën në tëcilën dituria është duke u pakësuar, injoranca është në rritje, ka pak këshillues tësinqertë (në të vërtetën) dhe shejtani është duke bashkëpunuar me njerëz dhe xhinë që tadevijojë njerëzimin dhe t’i largojë ata <strong>nga</strong> adhurimi i Allahut – të Bekuarit, më të Lartit.- Teuhidi dhe ShirkuPër t’a kuptuar më mirë nocionin e teuhidit, nevojitet që të dihet edhe e kundërta e saj, eajo është shirku që d. m. th. përshkrimi i All-llahut shokë. Kur’ani është përplot me ajeteqë na urdhëron për teuhidin dhe na ndalon <strong>nga</strong> shirku.Shirku është mëkati më i madh që njeriu mund t’a bëjë. All-llahu subahnehu ve teala ifalë të gjitha mëkatet përpos shirkut. All-llahu subahnehu ve teala në Kur’anin famëlartëthotë:“Është e vërtetë se All-llahu nuk falë (mëkatin) t'i bëhet Atij shok, e pos këtij(mëkati), të tjerat i falë atij që dëshiron. Ai që i përshkruan shok All-llahut, ai kahumbur dhe bërë një largim të madh (prej të vërtetës).” (en-Nisa, 116)“. . . ai që i përshkruan Zotit shok, All-llahu ia ka ndaluar (ia ka bërë haram) atijxhennetin dhe vendi i tij është zjarri. Për mizorët nuk ka ndihmës.” (el Maide, 72).Këtu nënkuptohet se All-llahu nuk e falë shirkun nëse njeriu vdes me këtë mëkat,mirëpo nëse pendohet para vdekjes , All-llahu subhanehu ve teala do t’ia pranojpendimin edhe <strong>nga</strong> ky mëkat i madh.“Duke qenë të sinqertë në besimin ndaj All-llahut, dhe duke mos i përshkruar Atijshok, e kush i përshkruan shok All-llahut, ai është sikur të bie <strong>nga</strong> qielli e ta rrëmbejëshpendi, ose si ai të cilin e gjuan era e stuhishme në ndonjë vend të humbur.” (el-Haxhxh, 31)


9 MBUROJA.net1- Shirku i dukshëm, i cili mund të bëhet me fjalë ose me vepra. Tek shirku i vogël qëbëhet me fjalë mund të përmendim:- Betimi në diçka tjetër përpos All-llahut (siç betohen disa njerëz për kokën e prindërveapo fëmijëve)- Thënia ”Si të dëshirojë All-llahu dhe ti”. Transmetohet se një herë dikush i tha Profetitsal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:”Si të dëshirojë All-llahu dhe ti.” Profeti sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem ia ktheu:”A më bëre të barabartë me All-llahun!?" Thuaj:"Si të dëshirojëvetëm All-llahu.”- Thënia”Po të mos ishte All-llahu dhe filani” pasi lidhësa "dhe" vë shenjën e barazimitmidis All-llahut dhe një prej krijesave të Tij. Ndaj, në të tilla raste duhet të themi:”Po tëmos ishte All-llahu, pastaj filani”, pasi në këtë mënyrë kuptohet se dëshira e njeriut ështënë varësi të Dëshirës dhe Vullnetit të All-llahut, i cili thotë:"Por ju nuk mund të dëshironi, përveçse me vullnetin e Allahut, Zotit të botëve!" (et-Tekvir, 29)Në këtë kategori futet dhe thënia:”Nuk kam njeri tjetër përveç All-llahut dhe teje.” apo“Kjo është për shkak të mirësisë së All-llahut dhe tëndes.”Ndërsa tek kategoria e dytë, d. m. th. tek shirku që bëhet me anën e veprave, mund tëpërmendim mbajtjen e varëseve, byzylykëve, fijejeve të perit apo çfarëdolloj gjëjetjetër,[17] për të larguar sëmundjet, magjitë, syrin e keq apo çdo të keqe tjetër. Por duhettë jemi shumë të kujdesshëm, sepse këto veprime jo gjithmonë konsiderohen prej shirkuttë vogël. Në disa raste ato mund të jenë prej shirkut të madh. Kështu nëse njeriu qëkryen veprime të tilla beson se është All-llahu ai që e mbron njeriun <strong>nga</strong> të këqijat, porkëto gjëra janë shkaqe për largimin e të keqes, atëherë kemi të bëjmë me shirkun e vogël,sepse All-llahu nuk i ka bërë këto gjëra shkaqe për largimin e sëmundjeve. Por nësepersoni që mban gjëra të tilla beson se janë këto gjëra ato që e mbrojnë <strong>nga</strong> të këqijat,atëherë veprimi i tij hyn tek shirku i madh, i cili e nxjerr njeriun <strong>nga</strong> Islami siç thamë dhemë sipër.2- Shirku i msheftë apo shtirja, i cili ndodh atëherë kur muslimani kryen një adhurim meqëllim që ta shohin të tjerët, si p. sh. kur dikush e zbukuron apo e zgjat namazin meqëllim që t’a lavdërojnë të tjerët, apo jep lëmoshë me qëllim që njerëzit të thonë se filaniështë bujar, apo përmend All-llahun vetëm që ta dëgjojnë të tjerët, etj. Një vepër e tillënuk pranohet <strong>nga</strong> All-llahu, i cili thotë:“E kush shpreson në takimin e Zotit të tij, le të bëjë punë të mira e të mos shoqërojëaskënd në adhurimin e Zotit të tij.”Profeti sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem u tha një ditë shokëve të Tij:”Gjëja prej së cilës kammë tepër frikë për ju, është shirku i vogël. ”Kur u pyet për të, tha:”Shtirja”.


11 MBUROJA.netSipas sufijve vahdet-i vuxhudi paraqet trajtën më të përsosur të tevhidit. Kjo teori ështëe pranishme në thëniet e sufijve të caktuar që prej ditëve të para të aktiviteteve mistikebrenda shoqërisë islame, por është sistematizuar <strong>nga</strong> ana e “doajenit” [sipas tyre] tëTesavvufit filozofik Muhjuddin ibn Arabiut. [19].Kjo thënie dhe besim i tyre është në kundërshtim me besimin e Pejgamberit, sahabeve,dhe imamëve të udhëzuar si Ebu Hanifja, Maliku, Shafiiu dhe Imam Ahmedi. EbuHanifeja rahimehull-llah thotë: "Ai i cili thotë se nuk e di se a është Zoti im në qiell aponë tokë, ka bërë kufër, gjithashtu edhe ai i cili thotë se All-llahu është mbi Arsh, mirëponuk e di se a është Arshi në qiell apo në tokë, ka bërë kufër (mosbesim)"[20].Ku janë ata muslimanë të cilët pretendojnë se e pasojnë Ebu Hanifen, ndërsa në çështjethemelore të Akides e kundërshtojnë Imamin e tyre.Besimi në vahdetul vuxhud, sipas besimit të ehli sunnetit është kufër dhe renegim <strong>nga</strong>feja [siç u cek dhe <strong>nga</strong> vetë Ebu Hanifja, rahimehullah]. All-llahu i Lartësuar i shpallimosbesimtar të krishterët të cilët thanë se All-llahu u mishërua në Isaun alejhi selam.Sufitë thonë se All-llahu u mishërua në çdo gjë që e shohim në këtë botë. (Nga ky besim ityre nënkuptojmë se All-llahu i Lartësuar, gjendet edhe në vendet ku kryhet nevoja, tekmajmunët, derrat etj, qoftë i Madhëruar dhe i Lartësuar All-llahu <strong>nga</strong> ky besim i tyre ikotë).- Besimi i Ehli Sunnetit rreth vendqëndrimit të All-llahut subhanehu vetealaKemi ajete të shumta që aludojnë për qëndrimin e All-llahut mbi qiej. Allahu Azze ueXhele thotë:“Apo ndjeheni të sigurt se Ai i Cili është mbi qiell, nuk do ta bëjë tokën të fundosetbashkë me ju dhe veç kur ta shihni të dridhet? Apo ndjeheni të sigurt se Ai i Ciliështë mbi qiell, nuk do të dërgojë kundër jush një vorbull uragani të dhunshëm?Atëherë, do ta merrni vesh sa i tmerrshëm ka qenë Paralajmërimi Im.” [Mulk, 16-17].Dhe Ai, më i larti thotë:“Rrahmani (i Gjithëmëshirshmi) u ngrit lart dhe qëndroi (ashtu siç i shkon për shtatMadhështisë së Tij) mbi Arsh. ” [Ta-Ha, 5].Dhe Ai, më i larti ka thënë:“Pastaj Ai u ngrit lart dhe qëndroi mbi Arsh (ashtu siç itakon Madhështisë së Tij.” [Sexhde, 4].


Historical Highlights2002• Genetically modified food testing introduced.• Opening of the Sleep Medicine Unit.• Expansion of the Day Procedure Center to accommodate over 1,500 patients per month.• Gynecology/Minimally Invasive Surgery Clinic was opened.• Hemophilia Program was established.• Section of Colorectal Surgery was established.• Thermal balloon endometrial ablations were initiated.• King Faisal Specialist Hospital and Research Center becomes a corporation.• Celebration of performance of 1,000 allogenic bone marrow transplantations.200320042005• Establishment of Lung Transplant Unit.• Establishment of King Faisal Cancer Center.• Establishment of the Department of Liver Transplantation and Hepatobilliary-Pancreatic Surgery.• Establishment of a Clinical Research Center.• Establishment of Breast Cancer Program.• KFSH&RC has won the Sheikh Hamdan Bin Rashed Al Maktoum Award for Medical Sciences in the category of "Best MedicalServices in the Arab World".• Establishment of Adult Alternate Donor Stem Cell Transplantation Program.• The Life Support Training Center has been designated by the Saudi Heart Association/American Heart Association as the InternationalTraining Organization for Pediatric Advanced Life Support Course in the region.• The Annals of Saudi Medicine has been approved for inclusion in Index Medicus; therefore, articles published in the Annals now appear inPubMed, the internet interface for Index Medicus.• The American Academy of Continuing Medical Education has granted KFSH&RC full accreditation with commendation due to its exemplarycompliance as a CME provider for all health care professionals (for the period October 1, 2004 to September 30, 2005).• Re-accredited by JCIA for 3 years.• Expanded the use of SMS service to remind patients of their appointments, refill medication, vaccinations, update bio-data, and to advertisefor blood donation.• The first matched unrelated donor hematopoietic stem cell transplantation (MUD) was performed.• Started Surgical (MAZE) ablation for the treatment of chronic atrial fibrillation.• KFSH&RC was recognized by The Myelodysplastic Syndromes Foundation as a Regional Center for Excellence for MyelodysplasticSyndrome.• PET/CT Scan was commissioned.• KFSH&RC was designated as a Cooperative-Telemedicine Center by World Health Organization.• Accredited by the Royal College of Pathologists of Australia(RCPA) for residency in Pathology.• ISO/IEC 17025 accreditation received (Toxicology Section) in testing of non-clinical sample.• Established Clinical Quality Indicators for quality improvement.• Utilized established Key Performance Indicators through use of Scorecards in management decision-making.• Utilized clinical core competency programs to manage and allocate resources.• The American Academy of Continuing Medical Education bestowed on KFSH&RC (February 2005) Accreditation with "Exemplary Compliance"and the "Gold Seal of Accreditaion" for 2005-2006.17


13 MBUROJA.net“A nuk e ke parë se Allahu është në dijeni për gjithë ç'gjendet në qiej dhe gjithëç'gjendet në tokë? Nuk ka bisedë të thjeshtë të tre (vetave) veçse Ai është i katërti ityre, dhe nuk ka pesë (të tillë) veçse Allahu është i gjashti i tyre, dhe as për më pak seaq dhe as për më shumë se aq veçse Ai është me ta kudo që të ndodhen. Pastaj, Ai dot’i njoftojë ata Ditën e Kijametit për gjithë ç’kanë bërë. Vërtet, Allahu është iGjithëdijshëm për çdo gjë.” [Muxhadile, 7]Të gjitha argumentet <strong>nga</strong> të cilat pretendojnë se Allahu është me krijesat (el-Me’ije), ata ipërdorin si argument për të mohuar Lartësimin e Allahut mbi krijesat (el-Uluw),ndërkohë që Pasuesit e Sunetit i mbledhin bashkë argumentet el-Me’ije dhe ato tëLartësimit të Allahut (el-Uluw) dhe thonë: Vërtet, Allahu Azze ue Xhel u ngrit mbi Arshashtu siç i takon Madhështisë dhe Fisnikërisë së Tij, dhe Ai është me krijesat e Tij meDëgjimin, me Shikimin, me Fuqinë dhe me Dijen e Tij.Kurse, sa për fjalën Arabe me’a (me): të përzihesh nuk të çon në asnjë kuptim tjetërpërveç se të bashkohesh, sikurse është thënë: Ma nezilna nesiru uel-kamerme’ana/“Kemi udhëtuar dhe hëna ishte me ne. ”Pra, <strong>nga</strong> kjo fjali kuptohet që hëna nuku përzje (apo nuk u shkri) me ta. Dhe Ibnul-Kajjim thotë në librin e tij ‘Ilamul’Muwaki’in(2/318) se zgjerimi i argumenteve të Lartësimit të Allahut mbi krijesat e Tij (el-Uluw)arrijnë thuajse njëmijë, por Xhehmijet i kanë mohuar të gjitha ato dhe i kanë refuzuar,duke u bazuar mbi dykuptimësi (ambiguitet).Dijetari, Muhadithi dhe Imami i epokës, Nasir ud-Din el-Albani – Allahu e mëshiroftë –ka thënë, duke komentuar fjalët e edh-Dhehebiut, (në lidhje me qëndrimin e All-llahutmbi qiej) “Them: Po, vetëm ata që flasin me Uahdetul-Vuxhud [unitetin e ekzistencës] ekuptojnë këtë, dhe se Krijuesi dhe e krijuara janë njëra dhe e vetmja gjë. Madje, nukekziston asgjë që quhet ‘krijues’ apo ‘krijim’. Çdo gjë që ju e shihni me sytë tuaj ështëAllah! I Lartë është Allahu <strong>nga</strong> ajo çka tiranët thonë. Ndoshta Xhehmiu [ibn Safuan] dheata sikur ky prej thirrësve të parë [në devijim] kishin për qëllim akidenë e Uahdetul-Vuxhud - ajo që kërkon mohimin e ekzistencës së Krijuesit, të Bekuarit dhe tëLartësuarit, me thënien e tyre se Allahu është në çdo vend dhe se Ai s’është mbi Fronin.Mirëpo, [ata e bënin këtë] në një mënyrë të fshehtë dhe të neveritshme. Kjo është ajo përçka refuzimi i Selefit ndaj tij dhe pasuesve të tij ishte shumë i ashpër dhe disa prej tyre ebën shumë të qartë – siç ka paraprirë në biografinë e Imam ibn el-Mubarek dhe të tjerëve– se Xhehmitë pohojnë se Allahu s’është entitet [d. m. th. s’është në ekzistencë]. Pra,çfarë do të thonin Selefi i drejtë sikur t’i dëgjonin sot Sufitë duke thënë në minberat etyre [të xhamive], ‘Allahu s’është mbi, as nën, as në të djathtë, as në të majtë, as para, asmbrapa, as brenda krijimit, as jashtë tij!’[21]


15 MBUROJA.neta) Kalb (zemra)b) Ruh (shpirti)c) Sir (sekreti)ç) Hafi (fshehtësia)d) Ahfa (metafshehtësia/gjysëmfshehtësia)dh) Letaif-i nefs (shëmbëlltyra e unit)e) Letaif-i kul-l (shëmbëlltyra e tërësisë)Zotërimi i këtyre shkallëve dhe kapërcimi i tyre bëhet nëpërmjet vird[26] të posaçëm tëemrave të All-llahut xhel-le shanuhu, dhe si rezultat arrihet në pastrimin e fundmë tëshpirtit të njeriut <strong>nga</strong> të gjitha njollat e kësaj bote dhe kthimin e tij në origjinalitetinparazanafillor.2) <strong>Tarikatet</strong> e unit (nefsanijje) janë tarikatet që bazë të sistemit të tyre e kanë unin dhe qëkanë zhvilluar një metodologji të caktuar në luftën kundër pasioneve dhe lakmivenegative të unit njerëzor. Personi (saliku) i cili e zgjedh këtë rrugë duhet që nëpërmjetshtatë pozitave ta pastroj unin e tij. Këto pozita (sipas besimit të tyre sh. a.) janë:a) Nefs-i emmare - Është uni që e urdhëron të keqen dhe zemrën e tërheq <strong>nga</strong> e liga.Saliku në këtë pozitë veten e konsideron si më të ulët në qenësi dhe mundohet që t’iheshtë pëshpërimat e brendshme të epshit të tij.b) Nefs-i levvame - Është uni që pengohet për gabimet e bëra dhe që e fajëson veten.Herë pas here e urdhëron të keqen, por shpejt pendohet dhe kthehet e bën vepra të mira.c) Nefs-i mulhime - Është uni që frymëzohet <strong>nga</strong> një intuitë e brendshme për të keqen sie keqe dhe për të mirën si e mirë. Ai i kahëzon veprat e njeriut në bazë të këtijfrymëzimi, e kundërshton shejtanin dhe pasionet epshore të paligjshme.d) Nefs-i mutmainne - Është uni i shndritur me dritën e zemrës, i pastruar prej cilësive tëliga dhe me etikë të përsosur. Ai është i bindur se do të përgjigjet para Zotit për veprat ebëra. Veprat e mira i bën me dashuri dhe sinqeritet.e) Nefs-i radije - Është uni që tregon kënaqësi për të gjitha gjendjet në këtë botë. Ai nukngren krye në asnjë fatkeqësi të kësaj bote por gjithmonë është i nënshtruar pranë FuqisëKrijuese.f) Nefs-i merdijje - Është uni me të cilin është i kënaqur All-llahu xhel-le shanuhu.g) Nefs-i kamile - Është uni që ka arritur pozitat më të larta shpirtërore. Saliku në këtëpozitë është i përsosur dhe mund të bëhet udhërrëfyes për të tjerët.[27]<strong>Tarikatet</strong> më të njohura dhe më të përhapura në botën islame janë:1. Tarikati Kadirijje - Abdul-Kadir Gejlaniu ka vdekur (v. 562h/1166)2. Tarikati Jesevijje - Hoxha Ahmed Jeseviu ka vdekur (v. 562h/1167)3. Tarikati Rifaijje - Ahmed er-Rifaiu ka vdekur (v. 578h/1182)4. Tarikati Medjenije - Ebu Medjen Shuayb bin Huseyin, ka vdekur (v. 590h/1193)5. Tarikati Kubrevije - Nexhmuddin Kubra, ka vdekur (v. 618h. /1221),


16 MBUROJA.net6. Tarikati Suhreverdije - Ebu Hafs Omer Shehabuddin Suhreverdî, ka vdekur (v.632h/1234)7. Tarikati Çishtije - Muinuddin Hasan el-Çishtîu, ka vdekur (v. 633h/1236)8. Tarikati Ekberijje - Muhjuddin ibn Arabiu, ka vdekur (v. 638/1240)9. Tarikati Shazelije - Ebu'lHasan Shazelîu, ka vdekur (v. 656h/1258)10. Tarikati Bektashije - Haxhi Bektash Veliu, ka vdekur (v. 669h/1270)11. Tarikati Mevlevije - Mevlana Xhelaleddin Rumî, ka vdekur (v. 672h/1273)12. Tarikati Bedevije - Ahmed bin Ali Bedeviu, ka vdekur (v. 675h/1276)13. Tarikati Desukijje - İbrahim Desukîu, ka vdekur (v. 676h/1277)14. Tarikati Sadije - Saduddin bin Musa Xhebbavî, ka vdekur (v. 700h/1300)15. Tarikati Nakshibendije - i themeluar <strong>nga</strong> Bahauddin Nakshibendî, ka vdekur (v.791h/1388)16. Tarikati Halvetije - Omer bin Ekmeluddin Lahixhî, ka vdekur (v. 800h/1397)17. Tarikati Bajramije - Haxhi Bajram Veli, ka vdekur (v. 833h/1429) [28]- TeqetëTeqetë janë vende ku është punuar, analizuar, përjetuar mendimi sufik islam[29] dheprej <strong>nga</strong> më vonë i është prezantuar popullatës. Janë institucione të Tesavvufit në të cilatbanojnë ose qëndrojnë ithtarët e tarikatit (muridë, muhibë), të cilët nën kontrollin lëndordhe kuptimor të një shejhu të caktuar përpiqen ta zbukurojnë moralin dhe etikën e tyrenë bazë të parimeve sufike.[30]Më vonë në qendrat dhe vendet periferike të botës islame[31] si dhe të vendeve joislamejanë ndërtuar ndërtesa të posaçme. . . të cilat varësisht <strong>nga</strong> tarikati, forma, madhësia janëemërtaur si zavije, hankah, ribat, mevlevihane, kalenderhane, dergah, pirevi, sofihane,kadirhane, asitane, etj. [32]Dije – Allahu të mëshiroftë – se shtegu i cili do të garantojë shpërblimin është një, e joshtigjet e shumta, sepse Allahu ka caktuar sukses vetëm për një grup . Ai tha“Ky është grupi i Allahut. Vërtet, grupi i Allahut është i suksesshëm.” (Muxhadile, 22)Dhe Ai ka caktuar fitore vetëm për këtë grup – Ai tha“Dhe kushdo që e merr për mbrojtës Allahun, të Dërguarin e Tij dhe Besimtarët,atëherë, vërtet, grupi i Allahut është i suksesshëm.” (Ma’ide, 56)Pa marrë parasysh se sa shumë e hulumtoni Librin e Allahut dhe Sunetin e të Dërguarittë Tij (sallallahu alejhi ue selam), ju s’do të gjeni ndonjë gjë e cila e lejon ndarjen e Umetit


17 MBUROJA.netnë grupe (xhemate), apo ndarjen e tij në parti (ahzab) dhe blloqe, veçse kjo të jetë edënueshme. Allahu i lartësuar ka thënë,“Dhe mos u bëni sikur jobesimtarët, ata të cilët u përçanë në fenë e tyre dhe u ndanënë grupe; secili grup duke qenë i kënaqur me atë që kishte.” (Rum, 31-32)Dhe si mundet Zoti ynë i madhërishëm të afirmojë ndarje për Umetin pasi që Ai e kambrojtur atë me Litarin e Tij dhe e ka liruar Pejgamberin e tij <strong>nga</strong> kjo kur ai (Umeti) u bëi tillë (i ndarë); dhe pasi që Ai e ka kërcënuar këtë (veprim),“Vërtet, ata të cilët e përçanë Fenë e tyre dhe u ndanë, ti s’ke të bësh asgjë me ta.Vërtet, çështja e tyre i takon Allahut, ata do të informohen për atë që bënin. ” (En’am,159)Prej Mu’avije ibn Ebi Sufjan i cili tha, “I Dërguari i Allahut qëndroi mes nesh dhe tha,‘Vërtet, para jush Njerëzit e Librit u ndanë në shtatëdhjetë e dy grupe, ndërsa kjo Fe dotë ndahet në shtatëdhjetë e tri grupe. Shtatëdhjetë e dy prej tyre do të jenë në zjarr dhenjë do të jetë në Parajsë, dhe ky është xhemati.”[33] El-Amir es-San’anij – rahimahullah –ka thënë, “Përmendja e numrit në hadith nuk i përshkruan plotësisht ata të cilët janë tëshkatërruar, por kjo vetëm shpjegon shtrirjen e gjerë të rrugëve të devijuara dhe degëvetë tyre, në krahasim me rrugën e vetme të vërtetë. Kjo është ajo çka dijetarët e Tefsirit(shpjegimit të Kur’anit) kanë përmendur në lidhje me thënien e Allahut,“Dhe mos pasoni rrugë tjera, meqë ato do t’ju ndajnë juve <strong>nga</strong> Rruga e Tij.” (En’am,153)[34]Shejhul-Islam Ibn Tejmije (v. 728H) – rahimehullah – ka thënë:“Feja e Muslimanëveështë ndërtuar mbi pasimin e Librit të Allahut, Sunetit të Pejgamberit të Tij (sallallahualejhi ue selam) dhe atë në çka Umeti është pajtuar. Pra, këto janë tri usulet (bazat) epagabueshme. Në çfarëdoqoftë që Umeti s’pajtohet, ateherë ajo i referohet Allahut dhetë Dërguarit të Tij. Kështu, nuk i takon askujt që të vendosë një person për Umetin, dhetë thërret në rrugën e tij dhe të formojë uela’ (dashuri, besnikëri dhe miqësi) dhe ‘eda(armiqësi dhe urrejtje) të bazuar në të, përveç në Pejgamberin (sallallahu alejhi ueselam). Dhe nuk duhet të vendosin ndonjë të folur në bazë të së cilës ata formojnë ueladhe eda përveç të Folurit të Allahut, dhe atë të Dërguarit të Tij, dhe atë në të çka Umetiështë pajtuar. Më saktë, kjo është praktikë e njerëzve të risisë (bidatit), të cilët e vendosinnjë person apo një thënie me të cilën ata shkaktojnë përçarje në Umet, duke formuar ueladhe eda bazuar në atë thënie apo atribuim.” [Mexhmu’ul Fetaua (20/164) të Ibn Tejmijes.]Abdullah Ibn Mesudi ka thënë:Pejgamberi (sallallahu alejhi ue selam) e tërhoqi një vijëdhe tha:“Kjo është Rruga e Drejtë.” Pastaj ai tërhoqi vija në të djathtë dhe në të majtë,dhe pastaj tha: “Këto janë rrugë tjera. Në secilën prej tyre është një djall që thërret në të.Pastaj, ai tha:“Vërtet kjo është Rruga ime e Drejtë, pra pasoni atë e mos pasoni rrugë


19 MBUROJA.netKy ajet ju lutem që të ngulitet në mendjet e dhe zemrat tuaja e të mos harrohet për asnjëçast prej jush, sepse në të ndodhet e vërteta dhe e drejta ashtu siç ju po e shqiptoni. Ekështu ju do të mund të shpëtoni <strong>nga</strong> të devijuarit majtas dhe djathtas dhe nuk do tëpërziheni qoftë edhe sadopak me idetë e mendimet e ndonjërit prej grupeve të humbura.…Profeti sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, përsëri në përgjigje të pyetjes se cili është grupi ishpëtuar, thotë:”është Ai që ndodhet në rrugën time dhe të sahabëve të mi”. E praatëherë ”dhe sahabëve të mi” është rruga e besimtarëve. Kur Ibn Kajjimi tha:"dhe (dijaështë çfarë) thonë sahabet", këtë nuk e nxori <strong>nga</strong> diku tjetër veçse <strong>nga</strong> ajeti isipërpërmendur dhe <strong>nga</strong> ky hadith. Po kështu edhe <strong>nga</strong> hadithi i Irbad ibn Sarijes,radiAll-llahu anhu, <strong>nga</strong> i cili po mjaftohem tani vetëm me atë që përbën pjesëndëshmuese, ku Profeti sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, thotë:“Ju e keni detyrim ta pasoniSunnetin tim dhe Sunnetin e halifëve të drejtë dhe udhëzues që vijnë pas meje”Atëher, pra, edhe këtu kemi të njëjtën gjë si në hadithin dhe ajetin e mëparshëm. Nukthotë Profeti sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem “Ju e keni detyrim Sunnetin tim” dhe kaq,por ai i shtoi Sunnetit të tij Sunnetin e halifëve të drejtë. Që këtej mund të konkludojmëse feja mbështetet tek Kur’ani, Sunneti dhe rruga e të parëve tanë të mirë [selefit]. Kjoështë një diçka mjaft e rëndësishme veqanërisht në këtë kohë, në të cilën po përplasenopinionet, mendimet dhe medhhebet e po shtohen partitë dhe xhematet saqë shumë prejtë rinjve muslimanë jetojnë të pavendosur e nuk dijnë se në cilin xhemat të shkojnë apocilin grup të ndjekin. Që këtu vjen përgjigjja, në ajetin dhe dy hadithet e përmendura;ndiqni rrugën e besimtarëve. Rrugën e besimtarëve në kohën e sotme? Përgjigja është jo.Bëhet fjalë për rrugën e besimtarëve të kohës së parë, kohës së sahabeve, të parëve tanëtë mirë (Selefu Salih). Ata meritojnë të jenë prijësit tanë, të cilët duhet t’i ndjekim dheaskend tjetër në faqe të tokës përveç tyre. E pra thirrja jonë ngrihet në tri shtylla: mbiKur’anin, Sunnetin dhe pasimin e të parëve tanë të mirë (selefu salih)" (Mbaroi fjala eshejh Muhammed Nasiruddin el-Albanit)Prandaj, ajo që është e domosdoshme për Muslimanin – individin dhe kolektivin – meqëllim që t’i përgatisim ata për detyrën madhore dhe për të arritur synimin fisnik, ështëqë vërtet të njihet Rruga e Drejtë, njerëzit e saj, akideja (besimi) e tyre dhe menhexhi(metodologjia), po ashtu duke i njohur risitë (në fe) dhe të këqijat të cilat shkaktojnëndarjen <strong>nga</strong> kjo rrugë.Urtësia e njohjes të së keqes është marrë <strong>nga</strong> hadithi i Hudhejfe Ibnul-Jemanit(radiallahu anhu) kur ai tha:“Njerëzit e pyetnin të Dërguarin e Allahut (sallallahu alejhiue selam) për të mirën, ndërsa unë e pyesja për të keqen <strong>nga</strong> frika se do të më kaplojajo…” [Pjesë e një hadithi të gjatë të transmetuar <strong>nga</strong> el-Buhari (6/615) dhe Muslim(12/235). ]Ebu Alije (v. 90H) – rahimehullah - ka thënë:“Mësoni Islamin. Pastaj kur ta keni mësuarIslamin, mos u largoni prej tij në të majtë apo në të djathtë. Por, qëndroni në Rrugën e


20 MBUROJA.netDrejtë dhe në Sunetin e Pejgamberit tuaj (sallallahu alejhi ue selam) dhe atë në çka kanëqenë Shoqëruesit (Sahabët)…dhe ruajuni <strong>nga</strong> këto risi sepse ato shkaktojnë urrejtje nëmes jush. Pra, mbahuni për gjendjen autentike të çështjeve të tyre, e cila ishte para se tëpërçaheshin ata.”Asim ka thënë: Ia përcolla këtë el-Hasan el-Basrit, dhe ai tha:“Ai të ka dhënë këshillë tësinqertë dhe të ka thënë të vërtetën.” [Transmetuar <strong>nga</strong> Ibn Bata në el-Ibane (nr. 136)]Është e njohur se kjo gjendje autentike e çështjeve, si burim të ëmbël të vetin e ka pasurKur’anin dhe Sunetin, të ndërtuar në të kuptuarit e Selefus-Salihit (paraardhësve tëdevotshëm) – Sahabëve, tabi’inëve, dhe atyre që i pasuan ata – për të cilët Pejgamberi(sallallahu alejhi ue selam) ka thënë:“Më të mirët <strong>nga</strong> njerëzimi janë gjenerata ime, pastajata që i pasojnë ata, pastaj ata që i pasojnë ata. ”[36]Ky parim – obligimi i të mbajturit për Kur’anin dhe Sunetin autentik në metodologjinë eSelefus-Salihit – është parim-gurthemel i Ehlus-Sunet uel-Xhemat.Imam Ebu Hanife (v. 105) rahimehullah, ka thënë:“Përmbajuni transmetimeve të rrugëssë Selefit dhe ruajuni <strong>nga</strong> çështjet e shpikura, sepse e tëra ajo është risi (në fe).”[Transmetuar <strong>nga</strong> es-Sujuti në Seunul Mentek uel-Kelam (f. 32). ]Imam el-Auzai (v. 157) – rahimehullah – ka thënë:“Kufizoje veten me durim në Sunetdhe ndalu aty ku njerëzit janë ndalur [të parët tanë të mire, selefi], thuaje atë që thoninata dhe shmangu <strong>nga</strong> ajo prej së cilës shmangeshin ata. Merreni rrugën e Selefus-Salihittuaj, se vërtet, ajo që ishte e mjaftueshme për ta është e mjaftueshme edhe për ju. ” [37]Në një vend tjetër Imam el-Auzaiu, rahimehullah, thotë:“Mbahuni fort për transmetimine Selefit, edhe nëse ju braktisin njerëzit. Dhe ruajuni <strong>nga</strong> mendimet/opinionet e njerëzve,pa marrë parasysh se sa e zbukurojnë atë me të folurit e tyre.” [Transmetuar <strong>nga</strong> el-Hatib në Sheref As-habul Hadith (f. 25) me isnad Sahi.]- Fytyra e vërtetë e SufiveFjala "Sufizëm" rrjedh <strong>nga</strong> fjala greke "Sofia", që do të thotë urtësi, mençuri. Gjithashtuthuhet që kjo është një fjalë që i referohet veshjes së rrobave të leshta dhe kjo thënie ështëmë e sigurta, meqë veshja e rrobave të leshta ka qenë shenjë e Zuhdit(indiferencës/largimit/distancimit <strong>nga</strong> jeta e kësaj bote).Shejhul Islam Ibn Tejmije, Allahu pastë mëshirë ndaj tij, tha në Mexhmu-ul-Fetaua:"Përsa i përket termit Sufije [Sufizëm], kjo s'ka qenë e njohur gjatë tre gjeneratavetë para të Islamit. Dhe, të folurit rreth kësaj u bë e njohur vetëm pas tre gjeneratave të


21 MBUROJA.netpara. Është thënë se kjo është bërë me qëllim të gjasimit me ‘Isain alejhis-selam, të birin eMerjemes. Shejhul-Islam Ibn Tejmije rahimehullah, përmend në el-Fetava (11/7) <strong>nga</strong>Muhammed ibn Sirinë (një tabi’in i famshëm që vdiq në vitin 110H) se i ka arritur atij(lajmi) se njerëz të caktuar kishin marrë rroba të leshta për të veshur, me qëllim që tëngjasojnë me Isain, të birin e Merjemes, andaj ai tha:"Ka njerëz që kanë zgjedhur dhepreferuar veshjen e rrobave të leshta, duke pretenduar se dëshirojnë të ngjasojnë meMesihun, të birin e Merjemes. Por rruga e Pejgamberit tonë është më e dashur për ne, ePejgamberi alejhis-selam ka veshur (rroba) prej pambuku dhe rroba të tjera. "Thuhet se ky është një atribuim ndaj Ehlus-Suffeh[38], por kjo është gabim, meqë po tëishte kështu, ata do ta quanin veten Sufij. Po ashtu është thënë se kjo është atribuim ndajSaff [radhës] e cila është me e shquara para Allahut, por edhe kjo është gabim, meqë potë ishte kështu, ata do ta quanin veten Saffij. Po ashtu është thënë se kjo është atribuimndaj sefweh [më të mirës] <strong>nga</strong> krijimi i Allahut. Por, edhe kjo po ashtu është gabim,meqë po të ishte kështu, ata do ta quanin veten Safwij. Është thënë po ashtu se kjo ështëatribuim ndaj Sufeh bin Bishr bin Udd bin Tabikheh, një fis Arab që gjendej pranë Mekesnë të kaluarën, të cilit ia atribuonin veten asketët. Ndonëse atribuimi i Sufi-t është nëpajtim me emrin e këtij personi [Sufeh] <strong>nga</strong> pikëpamja gramatikore, ky poashtu ështëopinion i pasaktë, meqë këta njerëz nuk kanë qenë të njohur mirë për shumicën easketëve dhe për shkak se po t'iu atribuoheshin asketikët atyre, do të kishte qenë emundshme që ata t'ia atribuonin veten atyre gjatë epokës së Sahabëve, Tabi'inëve dheAtba' et-Tabi'inëve [por nuk e kanë bërë këtë].Poashtu është thënë që ky është opinioni më i mirënjohur: se Sufi është një atribuim ndajsuf [leshit, rrobës së leshtë]. Kjo meqë hera e parë kur Sufitë u shfaqën ishte në Basra[Irak].Thotë shejhul Islam Ibn Tejmije në librin e tij ”El furkan bejne eulijai er-Rahman ueeulijai esh-shejtan”:"Më pas u vu në përdorim edhe emri “fakir” (i varfër) për njerëzit etarikateve. Prandaj filloi të diskutohet se, cili është më i mirë, termi ”sufi” apo “fakir”.Akoma vazhdohet të diskutohet se kush është më i mirë, i varfëri durues apo i pasurifalënderues.Diskutimi më i hershëm për këtë çështje është ai midis Xhunejdit dhe Ebul Abbas binAtait. Madje edhe <strong>nga</strong> imam Ahmedi përcillen dy mendime për këtë çështje. Megjithatë,e vërteta është ajo që ka thënë All-llahu i Madhëruar:“O ju njerëz, vërtet Ne ju krijuamjuve prej një mashkulli dhe një femre, ju bëmë popuj e fise që të njiheni ndërmjetvete, e s'ka dyshim se te All-llahu më i ndershmi ndër ju është ai që më tepër ështëruajtur (këqijat)” (Huxhurat, 13)" (Mbaroi fjala e Ibn Tejmijes).Ebush-Shejh el-Esbehani transmetoi me një zinxhir transmetimi të lidhur me Muhamedibn Sirinin, se i ka mbërri atij që një grup njerëzish parapëlqenin të vishnin rrobe tëleshta, kështu që ai tha:'Janë disa njerëz që parapëlqejnë të veshin rrobe të leshta duke


22 MBUROJA.netpohuar se i ngjasojnë Mesisë, të birit të Merjemes. Mirëpo, udhëzimi i pejgamberit tonë[salallahu alejhi ue selam] është më i dashur për ne, dhe ai [salallahu alejhi ue selam]mbartte rroba të pambukut dhe të tjera lloje të rrobës'. Apo është shprehur ngjashëm mekëtë".Pas kësaj, Ibn Tejmije tha:"Këta njerëz ia atribuojnë veten rrobeve të jashtme, e cila nëkëtë rast është rrobë e leshtë [suf]. Kështu që mund të thuhet për ndonjërin <strong>nga</strong> ata seështë një Sufi. Mirëpo, metodologjia e tyrë s'është e kufizuar vetëm në mbartjen e rrobëssë leshtë, e as që e bëjnë të detyrueshme këtë për ndonjë. Ata i atribuohen kësaj përshkak të qenit të kësaj gjendje e jashtme". Pastaj ai tha:"Pra, kjo është origjina e Sufizmit.Pas kësaj, Sufizmi u degëzua dhe u shumëfishua.[39]Dr. Sabir et-Tu'eimeh tha në librin e tij "Sufizmi – Besimet dhe Metodologjitë e tij": "Mesa duket Sufizmi u shfaq <strong>nga</strong> ndikimi i monasticizmit të Krishterë, në të cilin murgjitmbartnin rrobe të leshta dhe jetonin në manastiret e tyre. Kishte shumë <strong>nga</strong> ata qëpraktikonin këtë gjithandej vendeve të cilat Islami i çliroi me anë të Teuhidit. . . "[40]Shejh Ebu Zehra rahimehullah ka thënë lidhur me arsyen e shfaqjes së Sufizmit dheburimet prej <strong>nga</strong> të cilat ai mori hov:1. Burimi i parë: Disa <strong>nga</strong> adhuruesit në mesin e muslimanëve e kthyen tërë vëmendjene tyre <strong>nga</strong> largimi <strong>nga</strong> kjo botë dhe abstenimin e veteve te tyre me qëllim të adhurimit.Kjo së pari filloi gjatë kohës së Pejgamberit alejhis-selam, kur disa sahabë vendosën tëkalonin natën duke u përpjekur (munduar) me namaz dhe duke e lënë gjumin (dukeqëndruar pa fjetur). Të tjerë vendosën të agjëronin çdo ditë pa pushim. Të tjerë vendosënt’i ndërprenin marrëdhëniet martesore (seksuale) me gratë. Kur Pejgamberi u njoftua përkëtë tha:"Çka është me disa njerëz që thotë kështu e kështu. Unë agjëroj dhe ndalem(pushoj) së agjëruari, falem dhe flej, dhe martohem me gra. Kështu që kushdo që iakthen shpinën Sunneti tim, ai nuk është prej meje. ” (Transmetuar <strong>nga</strong> el-Buhari dheMuslim)Për më tepër, risia e të jetuarit si murgjër (murgëria) është e ndaluar në Kur’an. Atythuhet:". . . Murgëria të cilën ata e shpikën për vete. . . " (el-Hadid: 27)2. Çështja e dytë e cila i tërhoqi shpirtrat e njerëzve ishte diçka që u shfaq në mesin emuslimanëve në formë të dy ideologjive. Njëra <strong>nga</strong> to ishte filozofike, ndërsa tjetra ishte<strong>nga</strong> fetë e mëparshme. Sa për të parën, atëherë ishte pamja e shkollës iluministe tëfilozofëve, e cila konsideronte se njohuria dhe të qenët i informuar shkaktohen në shpirtme anë të ushtrimeve shpirtërore dhe pastërtisë së shpirtit. Sa i takon ideologjisë së dytë,atëherë ishte besimi se Perëndia jeton në shpirtrat e njerëzve, apo se Perëndia ështëpersonifikuar (mishëruar) në njeriun. Kjo ide filloi të gjejë vend në mes të atyre sekteveqë rrejshëm ia atribuonin vetes Islamin në kohërat e hershme, kur muslimanët u përzinëme të krishterët. Kjo ide u shfaq në mesin e Sabianëve dhe disa <strong>nga</strong> Kejsamijebëve,


23 MBUROJA.netpastaj Keramitat, Batinitë, pastaj në trajtën e saj përfundimtare u shfaq në mesin e disaSufive. . .Është edhe një burim tjetër <strong>nga</strong> i cili ai (Sufizmi) mori dhe i cili shkakton shfaqjen etendencave të Sufive, që është ideja se tekstet e Librit dhe Sunnetit kanë një kuptim tëjashtëm, të dukshëm, dhe një kuptim të brendshëm, të fshehtë. . . duket qartë se ata emorën këtë ide <strong>nga</strong> Batinitë. [41]Sufitë i tejkalojnë kufijtë në nderimin e shejhëve të tyre, deri në pikën ku mendojnë qëçdo gjë që rrjedh prej shejhëve të tyre është e vërtetë dhe e saktë, bile edhe se ajo ështëshenjë e shkëlqesisë dhe mrekullisë. Ata i shënojnë "mrekullitë" e shejhëve të tyre nëlibrat e tyre dhe ato janë të llojeve të ndryshme, që arrijnë shkallën e pretendimit se ujapin jetë (i ngjallin) të vdekurve; të tjerat janë aq të pakuptimta, saqë nuk ia vlen t’ipërmendim.Ja disa prej”mrekullive”të sufive: Një Sufi pohon se nëse e sheh shejhun e tij është më edobishme sesa ta shohësh All-llahun. Ebu Turab i ka thënë një shoku të tij një ditë: "Po takishit takuar Ebu Jezid el-Bustamin!" Ai (shoku) i tha: "Nuk brengosem për këtë meqë ekam takuar All-llahun dhe kjo më ka mjaftuar dhe nuk më nevojitet Ebu Jezidi. " EbuTurabi i tha: "Mjerë ti, krenohesh për shkak të All-llahut, të Plotfuqishmit dhe tëMadhërishmit! Po ta takonit Ebu Jezidin vetëm një herë, do të ishte më mirë se ta takonitAll-llahun shtatëdhjetë herë. " [E shkurtuar <strong>nga</strong> Ihja Ulumid-Din të el-Gazalit (4/356)].El-Gazali shtoi: "Shpalljet e këtilla nuk duhet të mohohen <strong>nga</strong> besimtari. "Madje edhe vjedhja konsiderohet si dhuratë e mrekullueshme te Sufitë. . . dëgjoni seçfarë thotë ed-Dibag, i cili ishte njëri <strong>nga</strong> shtyllat kryesore në mesin e Sufive: "Një vali,që është personi që ka kontroll mbi çëshjet, mund ta zgjasë dorën në xhepin e kujtdo qëai dëshiron dhe të marrë <strong>nga</strong> ai dirhemë aq sa të dojë (monedhë Arabe), ndërsa pronaritë mos dijë asgjë. "O vëllezër, këto rrëfime na tregojnë se udhëheqësit e Sufive nuk kënaqen me bërjen tëligjshme të asaj që All-llahu e ka ndaluar, në lidhje me vjedhjen, keqdashjen (ligësinë)dhe krahasimin, dhe veç kësaj ata deklarojnë se këto gjëra janë ngjarje tëjashtëzakonshme (mrekulli) dhe shenjë se një person është <strong>nga</strong> Evlijatë. Kjo është nëkontradiktë dhe në konflikt të qartë me mësimet e Islamit dhe është mosbesim në tekstine Kur’anit Bujar dhe Sunnetit të pastër, e dijetarët islamë janë pajtuar që kushdo qëshpall të ligjshme (të lejueshme) diçka që është detyrimisht e njohur se është e ndaluarnë Islam, atëherë ai është pabesimtar. . . atëherë si është e mundur që një njeri që embron mendimin se kryerja e mëkateve të mëdha është shenjë se personi është <strong>nga</strong>evlijatë dhe mrekulli?Ja se si e përshkruajnë tesavvufin/sufizmin vetë sufistët:


24 MBUROJA.net“Tesavvufi është tërheqja e individit <strong>nga</strong> ana e Zotit dhe qëndrimi me më të Madhin. . .është ndërprerja e marrëdhënies me çdo gjë, përveq në Zotin, dhe të qënit vetëm meTë”[42];”. . . është largim prej të gjitha kënaqësive dhe pasioneve të epshit (egos)”[44]. ”.. . ngritje në ekzistencën e lartë”[43]; ”përqafimi i të vërtetës dhe humbje e shpresës <strong>nga</strong>gjërat që janë në duar të krijesave”[45];”. . . është etikë”[46];”. . . është përkulje pranëderës së të Dashurit. . . ”[47];”. . . është përkulje para All-llahut”[48];”. . . është largim<strong>nga</strong> gjërat e kota”[49] etj. ”Tesavvuf d. t. th. ndjekje e pandërprerë e ibadetit, kahëzim <strong>nga</strong> Zoti, largim <strong>nga</strong> stolitë errejshme të botës, largim <strong>nga</strong> dëfrimet, pasuria dhe pozita pas të cilave vrapon turma,izolim prej popullatës me qëllim ibadeti”[50]- TevessuliEt-Tevessul (Afrimi):Është orvatja që t’i afrohesh dikujt dhe të arrish tek ai mendërmjetësim. Et-Tevessul-i është afërsia, All-llahu subhanehu ve teala thotë:“. . . kini frikë All-llahun dhe kërkoni (vesile) afrim tek Ai” (el-Maide:35) d. m. th.kërkoni afrim tek Ai me bindjen ndaj Tij dhe me pasimin e kënaqësive të tij.Afrimi (et-Tevessul) ndahet në dy lloje:Lloji i parë:Afrimi i lejuar i cili është disa lloje:1) Afrimi tek All-llahu, subhanehu ve teala, me emrat dhe cilësit e Tij, ashtu sikurseurdhëroi Ai:“All-llahu ka emrat më të mirë, andaj Atë thirreni me ata e hiquni <strong>nga</strong> ata që bëjnështrembërime me emrat e Tij. Ata kanë për t'u shpërblyer (me dënim) për veprimet etyre.” (el-A’raf:180)2) Afrimi tek All-llahu, subhanehu ve teala, me besimin dhe veprat e mira të cilat i kabërë ai që kërkon ndërmjetësim, sikurse thotë All-llahu, subhanehu ve teala, për ata qëbesuan:“Zoti ynë, ne dëgjuam një thirrës që ftonte për besim (e që thoshte): Të besoni Zotintuaj! E ne besuam! Zoti ynë, na i falë mëkatet tona, na i mbulo të metat dhe pasvdekjes na bashko me të mirët!” (Ali-Imran:193)


25 MBUROJA.netDhe, sikurse thuhet në hadithin e atyre tri personave të cilët u mbyllën në një shpellë enuk patën mundësi të dalin derisa nuk filluan të kërkojnë afrim tek All-llahu,subhanehu ve teala, me veprat e mira të tyre. [51]Kështu që All-llahu subhanehu ve teala, ua hapi shpellën dhe dolën <strong>nga</strong> ajo.3) Afrimi tek All-llahu, subhanehu ve teala, me Tevhidin (Njëshmërinë) e Tij, sikurseishte rasti me Junusin alejhi selam :“(Përkujto) Edhe atë të peshkut (Junusin) kur doli i hidhëruar (prej popullit) dhemendoi se nuk do t'i vijë më puna ngushtë, po në errësira ai tha se: "Nuk ka tëadhuruar me të drejtë pos Teje. Ti je i pastër, nuk ke të meta. . . " (el-Enbija:87)4) Afrimi te All-llahu, subhanehu ve teala, me paraqitjen e dobësisë, nevojës dhevarfërisë ndaj Tij, sikurse tha Ejubi alejhi selam:“Mua vërtetë, më ka goditur dëmi, kurse Ti je Mëshiruesi më i madh” (el-Enbija:83)5) Afrimi te All-llahu, subhanehu ve teala, me lutjen e robërve të mirë e të devotshëm,sikurse bënin sahabet kur mbretëronte thatësia, ata kërkonin <strong>nga</strong> Muhammedi, sal-lAllllahualejhi ve sel-lem, të lutet për ta, kurse pas vdekjes së tij, kërkonin një gjë të tillë <strong>nga</strong>xhaxhai i tij Abbasi radiAll-llahu anhu, i cili lutej për ta. [52]6) Afrimi te All-llahu, subhanehu ve teala, duke i pranuar gabimin, sikurse ishte rasti meMusain alejhis selam“Ai tha:"Zoti im, unë e <strong>nga</strong>rkova veten e Ti më fal mua!" (El-Kasas:16)Lloji i dytë:Afrimi jo ligjor (i ndaluar):Ky është afrimi te All-llahu, subhanehu ve teala, duke kërkuar lutje dhe ndërmjetësim<strong>nga</strong> te vdekurit, afrimi me pozitën e lartë të Muhammedit, sal-lAll-llahu alejhi ve sellem,dhe ndërmjetësimi me qenësinë e krijesave ose hakkun e tyre. Me poshtë do tësqarojmë këtë:1. Kërkimi i lutjes <strong>nga</strong> të vdekurit nuk lejohet:I vdekuri nuk ka mundësi të bëjë lutje sikurse kishte mundësi kur ishte në jetë. Kërkimi indërmjetësimit <strong>nga</strong> të vdekurit nuk lejohet, sepse Omer Ibnul-Hattabi, Muavijetu IbnuEbi Sufjani, sahabet e tjerë dhe tabi’inët (pasardhësit e sahabeve, radijallahu anhum), kurkishte thatësi, kërkonin lutjen për shi dhe afrimin te All-llahu, subhanehu ve teala, meata që ishin gjallë, sikurse ishte Abbasi dhe Zejd Ibnul-Esvedi, e nuk kërkonin afrim,


26 MBUROJA.netndërmjetësim dhe lutje për shi <strong>nga</strong> Muhammedi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, as tevarri i tij as te varri i dikujt tjetër. Ata anuan kah zëvendësimi tij me Abbasin dhe Zejdin.Me një rast Omeri radijall-llahu anhu u lut: “O Zoti ynë! Ne afroheshim te Ti me profetintonë e na lëshoje shiun, kurse tani afrohemi te Ti me xhaxhain e profetit tonë të lutemina lësho shi”. Omeri radiAll-llahu anhu e zëvendësoi Abbasin me Muhammedin sallAll-llahualejhi ve sel-lem, meqë me të nuk mund të afroheshin në mënyrë ligjoresikurse e bënin kur ai ishte në jetë.Ata kishin mundësi që të vijnë te varri i tij dhe të kërkojnë afrim me të (d. m. th. sikur tëishte e lejuar). Pra, mos veprimi i një gjëje të tillë <strong>nga</strong> ata, është argument se afrimi me tëvdekurit, pa marrë parasysh me lutjen apo ndërmjetësimin e tyre, është i ndaluar. Nësekërkimi i lutjes dhe i ndërmjetësimit <strong>nga</strong> Muhammedi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, tëishte ashtu sikur ishte ai në jetë, dhe kur kaloi në jetën tjetër, shokët e tij nuk do tëkërkonin një gjë të tillë <strong>nga</strong> ata që janë nën te me pozitë.2. Afrimi me pozitën(mekamin) e Muhammedit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, apo tëdikujt tjetër nuk është i lejuar:Ata të cilët lejojnë këtë afrim, marrin për argument këtë hadith:”Kur ta lutni All-llahun,luteni me pozitën time, sepse pozita ime tek All-llahu është e madhe”. Ky hadith është ishpifur dhe nuk gjindet në asnjë libër autentik të dijetarëve të hadithit, e as që gjindet nëlibrat autentike të muslimanëve. E meqë në këtë çështje nuk ka argument të qartë, një gjëe tillë edhe nuk lejohet, sepse adhurimet (ibadetet)nuk vërtetohen përveçse meargumente të qarta.3. Afrimi me qenien e krijesave nuk lejohet:Nëse lutja ndaj dikujt është betim, ai është betim kundër All-llahut, subhanehu ve teala.Nëse betimi, me qenien e ndonjë krijese, bëhet kundër ndonjë krijese tjetër, është shirkdhe nuk lejohet, sikurse thuhet në hadith, e si mund të bëhet betimi me krijesën kundërKrijuesit të madhëruar.Kurse, nëse lutja me qenien e ndonjë krijese nuk është betim, por vetëm shkak, dukeditur se All-llahu, subhanehu ve teala, nuk e bëri lutjen me ndonjë krijesë shkak tëpërgjigjes dhe nuk ua bëri këtë ligj robëve të Tij.4. Afrimi me hakkun (të drejtën) e krijesave nuk lejohet për dy arsye:Arsyeja e parë: Hakku i askujt nuk është obligim për All-llahun, subhanehu ve teala, porAi është i cili bën mirësi me një gjë të tillë ndaj krijesave të Tij, sikurse thotë:“Për Ne është hakk që besimtarët t’i bëjmë triumfues” (er-Rrum:47).


27 MBUROJA.netPra kur bindësi ndaj All-llahut subhanehu ve teala, meriton shpërblimin, ajo është mirësidhe begati <strong>nga</strong> Ai, e nuk është meritë të cilën e meriton një krijesë ndaj krijesës tjetër(apo një njeri ndaj tjetrit).Arsyeja e dytë: Hakkun të cilin All-llahu subhanehu ve teala, ia dha ndonjë robi të Tijështë hakk i veçantë për te dhe të tjerët nuk kanë dorë në te, e nëse me të kërkon afrim aiqë nuk e meriton atë, me këtë rast ai kërkon afrim me një çështje të huaj që nuk kakurrfarë lidhje me të, kështu që nuk i bën kurrfarë dobie.Kurse hadithi:”Të lutem All-llah me hakkun e atyre që luten (Eseluke bihakkis-sailin)”,nuk është hadith i vërtetuar, sepse në senedin (zinxhirin) transmetues të tij gjindetAtijjetul Afvi, i cili është transmetues i dobët sipas pajtimit të të gjithëmuhaddithinëve(dijetarëve të hadithit). E nëse hadithi është i tillë nuk mund të mirretargument për kësi çështje me rëndësi të akides(besimit).Pastaj në te nuk ka afrim me hakkun e ndonjë personi të veçantë, por vetëm me hakkune atyre që luten në përgjithësi, kurse hakku i atyre që luten është përgjigja <strong>nga</strong> All-llahu,sikurse u premtoi All-llahu subhanehu ve teala atyre një gjë të tillë.Ky është hakk për ta që All-llahu subhanehu ve teala, ia bëri obligim Vetës, e nuk ja bëriatë Atij askush obligim. Atëher, ky afrim tek Ai me premtimin e Tij të sinqert e nuk ështëme hakkun e krijesave. [53]Është pyetur shejh Abdulaziz Ibn Bazi rahimehullah: A lejohet ndërmjetësimi (afrimi)tek All-llahu xhel-leshanuhu nëpërmjet ndonjë personi apo meritave të tij, dhe a lejohettubimi dhe shoqërimi me njerëzit e këqinjë-fasikët?Përgjigje: Ky lloj i ndërmjetësimit është <strong>nga</strong> bid’atet (risitë) në fe dhe nuk është i lejuarnë bazë të ligjeve Islame sipas shumicës së dijetarëve Islam, por është i lejuarndërmjetësimi (afrimi) tek All-llahu subhanehu ve teala nëpërmjet emrave dhe cilësivetë Tija të larta, njësimit të Tij, dashurisë dhe besimit ndaj Tij, si dhe me anë të veprave tëmira, sikur edhe thotë All-llahu i Lartëmadhëruar:“All-llahu ka emrat më të mirë, andaj Atë thirreni me ata” (el-A’raf:180).E nuk thotë All-llahu subhanehu ve teala thirreni nëpërmjet të Muhammedit alejhiselam apo të pejgamberëve, njerëzve të mirë, apo me anë të meritës së shtëpisë së shenjëtKabes dhe të ngjashme, mirëpo thotë: “All-llahu ka emrat më të mirë, andaj Atëthirreni me ata” që d. m. th. me anë të emrave dhe cilësive të Tij, pastaj mundemi t’ilutemi nëpërmjet Teuhidit-njësimit të Tij sikur edhe që ka ardhur në shumë hadithe, prejtyre ky hadith:“O Zot, unë kërkoj <strong>nga</strong> ti duke dëshmuar se me të vërtetë Ti je All-llahudhe s’ka të adhuruar tjetër me të drejtë përveq Teje i Vetëm dhe i panevojshëm përaskend, i cili nuk ka lind e as nuk është i lindur dhe Atij askush nuk i është i barabartë”(Transmeton: Tirmidhiu, Nesaiu, Ibn Maxhe, dhe e ka bërë të vërtetë Ibn Hibbani)


28 MBUROJA.netPër këtë çështje kemi edhe ndodhinë e banorëve të shpellës të cilët posa u futën nëshpellë një natë kur binte shi , një gur i madh u shemb dhe ua mbylli hyrjen e shpellësdhe nuk mundeshin të dalin, dhe i thanë njëri tjetrit:”Nuk na shpëton <strong>nga</strong> kjo tjetër posqë të ndërmjetësojmë tek All-llahu me veprat tona të sinqerta”dhe ndërmjetësuan tekAll-llahu subhanehu ve teala, njëri ndërmjetësoi tek All-llahu në bazë të respektimit tëprindërve, tjetri me largimin e tij <strong>nga</strong> prostitucioni, e i treti me zbatimin epremtimit(emanetit) dhe e largoi All-llahu subanehu ve teala <strong>nga</strong> ata këtë fatkeqësi. Ngakjo që u tha u kuptua se nëse robi ndërmjetëson tek All-llahu subhanehu ve tealanëpërmjet emrave dhe cilësive të tija me njësinë (teuhidine Zotit), me besimin dhedashurin ndaj Tij, ose me besimin dhe dashurinë ndaj Pejgamberit alejhi selam mekryerjen e obligimeve të cilat na i ka caktuar All-llahu subhanehu ve teala dhe melargimin <strong>nga</strong> ajo të cilën e ka ndaluar Ai, ky është ndërmjetësimi lejuar, dhe vepruesi ikësaj e meriton t’i përgjigjet. . . (mbaroi fjala e shejhut)[54]- Rabëta-lloj ibadeti të cilën tarikatet sufiste e praktikojnëRabëta është një prej llojeve të ibadetit më parësor tek tarikati Nakshibendi dheSulejmanxhi. Rabëta i ka rrënjët e veta <strong>nga</strong> gjuha arabe “rabt”, që do të thotë bashkim,ngjitje apo lidhje. [55]- Shpjegimi i RabëtasMuridi[56]e përkujton shejhun e vet dhe lidhet [bën rabëta] në mënyrë shpirtërore meshejhun dhe me këtë ibadet sipas tyre bëhet afrimi i zemrës tek All-llahu dhe i Dërguari iTij sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem nëpërmjet shejhut. Këtu shejhu e luan rolin endërmjetësimit apo si urë lidhëse ndërmjet muridit dhe All-llahut.Disa e bëjmë me fotografi e disa të tjerë e përkujtojnë shejhun e tyre pa fotografi, dhe mëkëtë ata pretendojnë se i afrohen All-llahut, pasi që sipas tyre, shejhët e tyre e kanëarritur gradën e lartë tek All-llahu që të ndërmjetësojnë për pasuesit e tyre, duke mosqenë prezentë, madje edhe pse shejhu i tyre ka vdekur para shumë vjetësh.- Kushtet dhe zbatimi i RabëtasKushtet e rabëtas janë dhjetë:1. Kërkim leje <strong>nga</strong> Murshidi [shejhu i tyre] për t’u bërë pjesëtar i tyre2. Duhet të jetë me abdes3. Dera të jetë e mbyllur4. Ambienti të jetë i errët-d. m. th. dritat duhet fikur.


29 MBUROJA.net5. Teverrukin [ulja . . . ] në anën e kundërt. Kjo lloj ndeje e ka origjinën <strong>nga</strong> Budizmi(Joga, lloj rituali tek budistët), <strong>nga</strong> Rahip Patanzhali në librin e tij “Sutrallar”.6. Mbyllja e syve-është marrë <strong>nga</strong> Joga e Budizmit. Qëllimi i kësaj është ndjenja dheparafytyrimi sa më i mirë i shejhut në kujtesën e tij.7. Marrja nën kontroll e frymëmarjes - ky rregull poashtu është marrë <strong>nga</strong> Joga, qëllimi ikësaj është koncentrimi gjatë bërjes së Rabëtas.8. Moslëvizja - poashtu ky rregull është <strong>nga</strong> Joga që të ketë lehtësi gjatë koncentrimit.9. Parafytyrimin e fytyrës së Murshidit (shejhut) në kujtesën e vet.10. Kërkimi i ndihmës <strong>nga</strong> shejhu në mënyrë shpirtërore[57]Kapitulli i Dytë- Tarikati Nakshibendi[58]Prijësi më i madh i këtij tarikati është Muhammed Behauddin Shah Nakshibend. Kytarikat e mori emrin në bazë të këtij shejhu. Ka lindur në fshatin Buhare në vitin 717 h.dhe ka vdekur në vitin 791. h. Drejtimi i tyre e ka mbajtur emrin edhe el-Halidije sipasshejhut Halid el-Nakshibend, i njohur si el-Tajjar Dhul-Xhenahajn.Ai ka ndikuar në përhapjen e tarikatit Nakshibendi në vendet e Shamit, pasi që e mori<strong>nga</strong> shejh Abdullah ed-Dehleviu, kur tarikati ishte i përqendruar vetëm në regjioninBuhare. [59] Abdullah Dehleviu këtë drejtim(tarikat) e ka marrë <strong>nga</strong> Emir Kellalla, ai<strong>nga</strong> el-Havvaxheh Muhammed el-Simasija, ai <strong>nga</strong> Ali el-Ramitinija, pastaj ai <strong>nga</strong>Mahmud el-Negavija, ky <strong>nga</strong> el-Havaxheh Muhammed Arifa el-Dejukerija dhe ky <strong>nga</strong>el-Havaxheh Abdulhalik el-Gazhdevanija. [60] Gjithashtu një prej mendimeve të tyreështë se emërtimin Nakshibend e ka marrë (kinse, sh. a), Resulullahu sal-lAll-llahu alejhive sel-lem e ka vendosur shuplakën e tij fisnike “në drejtim të zemrës” të shejhMuhammed Behauddin el-Uvejsi Nakshibendi, e që pas kësaj iu ështëvizatuar/përshkruar në zemrën e tij (shuplaka e të Dërguarit). !!! [61]- Përfaqësuesit bashkohorë të tarikatit Nakshibendi në Turqi1. Palulu Şeyh Sait2. Abdülhakim Arvasi3. Erbilli Şeyh Esat4. Kufralı Şeyh Abdülbaki5. Hazinzade Şeyh Abdullah


30 MBUROJA.net6. Hazinzade Şeyh Şerefuddin7. Hazinzade Şeyh Zuynulabidin8. Aynkâflı Şeyh Fethullah9. Kasım Kufralı (Küfrevi)10. Süleyman Hilmi Tunahan (Pasuesit e këtij shejhu quhen Sulejmanxhitë)[62]11. Seydazade Şeyh Masum12. Seydazade Şeyh Maşuk13. Mehmet Zahit Kotku14. Mahmud Esad Coşan15. Darendeli Osman Hulusi16. Ahıskalı Ali Haydar17. Şeyh Süleyman El-Khalidî18. Şeyh Seyda Said El-Cezeri19. İsmail Hakkı Ehramcıoğlu20. Kasım Zeylan21. Abdulkerim Zeylan22. Kasrikli Molla Abdülhakim23. Kasrikli Raşit Erol24. Muhammet Musa Kâzım el-Haşimi (Hazinoğlu)25. Mahmut Ustaosmanoğlu26. Cübbeli Ahmet27. Kıbrıslı Nazım28. Ramazan Dinç29. Musa Topbaş30. Yaşar Yılmaz31. Ömer Öngüt[63]Shpeshherë ka ndodhur mosmarveshje ndërmjet tyre dhe si pasojë e kësajmosmarveshje, ndodhte përçarje e madhe ndërmjet tyre, derisa luftonin ndërmjet veti,dhe secili prej tyre u ndanin dhe formonin xhematin e vet.- Doktrina persianeKarakteristikat themelore dhe kryesore të tarikatit Nakshibendi janë burimet Persiane. Siargument në këtë që e përmendëm se ky tarikat e ka origjinën <strong>nga</strong> burimet Persiane, janëtermet që janë aktuale dhe që i përdorin tarikati Nakshibendi:Hush derdem: Ruajtja e shpirtit <strong>nga</strong> pakujdesiaNedhar Bekadem: Shikimi në shputat e këmbës gjatë ecjes.Seferdervatan: Udhëtimi <strong>nga</strong> krijesat tek Krijuesi.Halve dare enxhumen: Vendi ku robi vetmohet për ibadet.Baz gesht:O Zot, ti je qëllimi im, dhe kërkoj kënaqësin tënde.


31 MBUROJA.netJaddasht: prezenca e zemrës me Zotin.Nigahdasht: Ruajtja e zemrës <strong>nga</strong> mohimi ose pohimin gjatë dhikrit. [64]- Bazat e tarikatit NakshibendiShumica <strong>nga</strong> bazat e tarikatit Nakshibendi në esencë janë të njejtë <strong>nga</strong> grupet tjerasufiste, si p. sh. bidatet, shirkijatet, panteizmi (vahdetul vuxhud), hikaje (tregime) dherrëfime të cilët flasin për shejhët e tyre, specifikat e tyre, udhëheqjen absolute përrethdhe fantazmat natyrore-janë prej karakteristikave kryesore të nakshibendive, qëndrimete tyre nuk mbështeten në Kur’an, e as në Sunnet, pa marre parasysh se ata pretendojnëse i përkasin drejtimit të ehli Sunnetit duke pohuar se nuk largohen <strong>nga</strong> sunneti qoftëedhe një hap. !?[65]- Çfarë qëndrimi kanë në lidhje me personin i cili i kundërshtondrejtimin e tyre?Personi i cili thotë se drejtimet sufiste nuk janë të mbështetur në Kur’an ose në Sunnet,sipas nakshibendive, individët e tillë gjykohen si jobesimtar, duke thënë:”Mos u tregorastësisht i vrazhdë duke thënë:<strong>Tarikatet</strong> sufiste nuk i kanë bazat e tyre në Kur’an dhenë Sunnet, sepse një deklarim i tillë është kufr(pabesim). [66]Nga drejtimi Nakshibendi kanë dalë grupe dhe tarikate të ndryshme, si:el-Halidije, el-Dijaijje (sipas shejh Dija'uddinu el-Bagdadiju i njohur si Dhul-Xhenahajn), el-Kibrevijje,el-Serhendijje (i njohur si shejh Ahmed el-Serhendiju, shkruesi i el-Mektubat). . .- Gënjeshtrat e tyre:Shejhu i Nakshibendive Ubaydullâh el-Ahrâr ka thënë:“Tarikati Nakshibendi i kagjurmët e veta deri tek halifja Ebu Bekir es-Siddiku”[67] . Problemi është se themeluesi ikëtij sekti siq e cekëm edhe më lartë është Muhammed Bahâ-ud-Dîn Shâh Naqshband, ilindur më 717H (1317), përafërsisht 700 vjet pas kohës së Ebu Bekir es-Siddikut(radijAllahu`anhu). Problemi i dytë qëndron në atë se Sufitë nuk kanë qenë të njohur nëkohën e Selefit (As'habëve, Tabi-ûn, Etba-tabi-ûn).Janë parë disa njerëz në Basra (Irak) që, kur e dëgjonin Kur’an, e humbnin vetëdijen dhebinin të vdekur në tokë, <strong>nga</strong> frika e All-llahut, azze ve xhel-le. E gjithë kjo ka qenëpraktike e tyre dhe asgjë më shumë. Disa As-habë dhe Tabi'inë i kanë kritikuar këto


32 MBUROJA.netvepra te tyre dhe i kanë konsideruar prej risive në fe (bidateve), si Esma bint Ebi Bekr,Abdullah bin az-Zubejr dhe Muhammed bin Sirini (radijAllahu anhum). [68]Argument tjetër kundër gënjeshtarëve Sufi është se transmetohet prej Imâm et-Tannîsi(rahimahullah) i cili e pyeti Shejhul-Islâm Imâm Dâr-il-Hixhrah Malik bin Enes(rahimahullah) për disa njerëz <strong>nga</strong> Nasijîbînët[69] të cilët, pas ngrënies, këndonin poezidhe vallëzonin. Imami, i befasuar, e pyeti:”Mos janë të çmendur?”Ai u përgjigj:“Jo”.Maliku prapë e pyeti:“Mos janë fëmijë të vegjël”.“Jo. Janë të rritur dhe njerëz inteligjentë" – ia ktheu ai.Pastaj Imam Maliku (rahimehullah) tha:"Kurrë <strong>nga</strong> muslimanët nuk kam dëgjuar diçkatë ngjashme në lidhje me këtë”. [70]Imam Malik bin Enesi i ka takuar gjeneratave të para [Selefu-Salih], ka jetuar në Medinëdhe, megjithatë, ai nuk i ka njohur Sufitë, e të mos flasim për Nakshibenditë. Mund tëthemi: vallë, <strong>nga</strong> i erdhi ky lajm për Nakshibenditë el-Ahrârit!- Disa <strong>nga</strong> “ibadetet”(gabimet) e tyre që i praktikojnë Nakshibenditë- Dhikri HafijjDhikri i tillë tek Nakshibenditë, bëhet vetëm me zemër, me gjuhë nuk e praktikojnë. Kjoështë e ashtuquajtura “Dhikr Hafijj” d. m. th. dhikr i fshehtë. Këtë e potencon, autori ilibrit 'Tenvirul-kulub’ Muhammed Emin el-Kurdi në faqen 44.Ky bidat (Dhikr Hafijj) i ka adabet dhe kushtet e veta:Falja e dy rekateve namaz, mbyllja e syve, të bërit istigfar 25 herë, këndimi i sures el-Fatiha, e me këtë duke ja dërguar shpirtit të Muhammedit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lemdhe shejhëve të tarikateve, e veçanërisht Nakshibendive. T’a parafytyroj në kujtesën e tijfytyrën e shejhut(apo, tani në këtë kohë, duke e bërë me fotografi, rabëta), duke kërkuarbereqet <strong>nga</strong> shejhu-e gjithë kjo lutje bëhet vetëm me zemër. Themeluesi MuhammedNakshibend ka thënë:"Një prej llojeve të dhikrit të nxënësit Sufist është kthimi kahshejhu i tij, marrja e diturisë <strong>nga</strong> ai dhe ta di se nuk mund t’i lutet All-llahut në njëmënyrë tjetër pos me ndërmjetësimin e shejhut”. [71] Çfarë dallimi ka ndërmjet tëkrishterëve të cilët ndërmjetësojnë me Isën, alejhi selam, dhe këtyre Nakshibendive, që,


33 MBUROJA.netkur e lusin All-llahun, azze ve xhel-le, ndërmjetësojnë me shejhun e tyre? S'ka kurrfarëdallimi!Këtë dhikr që e praktikojnë nakshibenditë nuk ka bazë në Kur’an e as në Sunnet. PrejAbdullah ibn Bisra’s radiAll-llahu anhu transmetohet se një njeri i tha:”O i Dërguari iAll-llahut dispozitat e Islamit për mua janë të shumta. Më trego diçka që do të mbahenpër te!Thotë:Le të jetë e lagur gjuha e jote <strong>nga</strong> dhikri” . »[72]Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem thotë:”Secili prej jush le ta ketë zemrën efalemnderuar, gjuhën që bën dhikër dhe gruaja besimtare e cila të ndihmon në fitimin eAhiretit”[ Ibn Maxhe 1861, Et-Tirmidhi 3094, Ahmed 5/278].Nakshibenditë fjalën e All-llahut:”mos e ngrit zërin”, e kanë interpretuar gabimisht,tefsiri i këtij ajeti sipas Taberiut:”Lutja All-llahut të bëhet me gjuhë në qetësi duke mos engritur zërin”. Prej këtij ajeti nuk kuptohet(siç thonë ata), heshtja e gjuhës dhe bërja edhikrit me zemër. Ajeti na tregon që dhikri të bëhet në mënyrë të qetë.- Shikimi i All-llahutNjëherë kishte ndodhur një mosmarveshje ndërmjet nxënësve në Buhare, rreth shikimittë All-llahut në këtë botë. Kërkuan <strong>nga</strong> Nakshibendiu që të gjykoj, ai u tha:”Qëndronime mua në gjendje të pastër tri ditë!” Kur kaluan tri ditë, ndodhi një gjë e papritur-ata tëgjithë u alivanosën. Kur u zgjuan, ata filluan t’a puthnin Nakshibendiun, dukethënë:”Besojmë se të shikuarit e All-llahut është hakk”. Pastaj, pandërprerë kanë qenë nëshërbim të tij dhe rregullisht e puthnin pragun e derës së tij të bekuar. [Ei-Mavahibussermedijje,130; EI-Envarul-kudusijje, 135]Ky është një tregim i neveritshëm dhe shpifje ndaj All-llahut subahnehu ve teala. Allllahusubahnehu ve teala, thotë:”Nuk ka asnjë njeri që t'i ketë folur All-llahu ndryshe, vetëm se me anë të frymëzimit,ose pas ndonjë perdeje, ose t'i dërgojë të dërguar (melek), e ai t'i shpallë me lejen e Tijatë që do Ai. Vërtet, Ai është më i larti, më i urti.” (esh-Shura, 51).Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem thotë:”Dijenise askush prej jush nuk do t’ashoh Zotin e vet derisa të vdes” (Sahihu Xhamius-Sagir, 2960, Ibn Huzejme, 185).Kur Ebu Dherri e pyeti Pejgamberin sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:”A e ke parë Zotintënd?” Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem tha:”Si t’a shihja kur Ai ishte dritë(nur)” (Muslim, 291).


34 MBUROJA.net- Kerametet[73]Janë të shumta ato “keramete” që i atribuohen shejhëve të nakshibendive. Do t’i veçojmëdy shembuj të tyre:Shejh Muhammed Ma’sumi thotë:”E kam parë Kaben madhështoresikur më përqafon dhe më puth me mallëngjim... e kur e kam përfunduar tavafin, mëerdhi një prej melekëve me libër në të cilën shkruante se haxhi im ishte i pranuar tekZoti i Gjithësisë. (EI-Mavahibus-sermedijje, 213).Ahmed el-Faruki thotë:”Shumë herë jam ngritur në Arshin e nderuar. Njëher jamngritur. . e kam parë mekamin (shkallën) e Imam Shah Nakshibendit, All-llahu qoftë ikënaqur me të. I kam parë edhe mekamin e disa shejhëve të tjerë(duke i treguar emrat etyre), dhe pastaj thotë:”Dije se çdo herë kur kam dëshirë të ngjitem lartë, ajo mëmundësohet. (EI-Mavahibus-sermedijje, 184; El-Envarui-kudusijje 182).Ky besim tek sufitë ka të bëjë me dokrinën e vahdetul vuxhudit, panteizmin-në lidhjeme doktrinën e vahdetul vuxhudit veçse ju shpjeguam më lartë.- Kërkimi i ndihmës <strong>nga</strong> shejhëtmushrikët e Mekkes në çastet e vështira i braktisnin zotërat e tyre(që i bën me duart eveta) dhe kërkonin ndihmë <strong>nga</strong> All-llahu, ndërsa Nakshibenditë edhe në çastet evështira nuk e braktisin thirrjen që ia bëjnë shejhut të tyre. Shejh Muhammed el-Ma’sumi është thirrur <strong>nga</strong> një njeri të cilit anija për pak ishte fundosur. Shejhu derisaishte me shokët e tij, në atë moment e kishte zgjatur dorën dhe e kishte shpëtuar anijendhe duart e tij ishin lagur, largësia ndërmjet shejhut dhe këtij njeriu ka qenë e madhe,nxënësit u habitën kur e panë se duart e tij ishin lagur pasi që e kishte shtrirë dorën nëajër. (Xhami'ul- keramatil-evlija 1/199-200).Thotë All-llahu i Lartësuar:”A është Ai që i përgjigjet nevojtarit (të mjerit) kur ai e thërret, duke ia larguar tëkeqen e juve ju bën mbizotërues të tokës. A ka të adhuruar me hakk pos All-llahut?Jo, por ju shumë pak përkujtoni.” (En-Neml, 62).“Ai (All-llahu) ua bëri të mundshëm udhëtimin në tokë e në det, deri kur jeni në anijeqë lundrojnë me ta (me udhëtarët) me anë të një ere të lehtë dhe janë të lumtur me të(me erën e lehtë), ia beh një erë e fortë dhe <strong>nga</strong> të gjitha anët rrethohen <strong>nga</strong> valët dhebinden se janë të shkatërruar, e lusin All-llahun pa farë përzierje të idhujve (dukethënë): "Nëse na shpëton <strong>nga</strong> kjo (katastrofë), ne do të jemi gjithnjë falënderues!"(Junus, 22).


35 MBUROJA.netNe i pyesim këta, çka dëshirojnë autorët e librave të Nakshibendive-a dëshirojnë qënjerëzit të jenë robër të shejhëve të tyre krahas All-llahut ose dëshirojnë që njerëzit tëadhurojnë zotëra të tjerë përpos All-llahut!?- Madhërimi i varreve të shejhëve NakshibendiShejh el-Kurdi thotë:”Kur ka vdekur shejhu Nakshibendi, ithtarët e tij kanë ndërtuartyrbe të madhe në varrin e tij dhe e morën si hapësirë për xhami!? !?“ [El-Mavahibussermedijje,142]. Pranë tyrbes së tij kërkojnë ndihmë. . . [EI-Envarul-kudusijje, 142]. [74]Transmetohet <strong>nga</strong> Ebu Hurejra, All-llahu qoftë i kënaqur me të, të ketë thënë:'Ka thënëpejgamberi, paqja dhe shpëtimi i All-llahut qoftë mbi të':"O Zot, mos e bëj varrin timidhull - ka mallkuar All-llahu popujt që kanë marrë varret e të dërguarve të tyre përxhamia. " [Transmeton Ahmedi 7352 dhe Ibn Ebi Shejbe 4/141 me transmetim te vërtetë]Nga Abdullah Ibn Mes'udi, i cili thotë se ka thënë pejgamberi, paqja dhe shpëtimi i Allllahutqoftë mbi të:"Me të vërtetë njerëzit më të këqinj janë ata të cilët do të ballafaqohenme kataklizëm [shkatërrimi në Ditën e Kijametit] dhe janë të gjallë, dhe ata të cilët imarrin varret për xhamia. " [Transmeton Ahmedi 3844 dhe Ibn Huzejmete në Sahihun etij 1/192 me transmetim të vërtetë]Transmeton Aishja, se kur ka qenë Pejgamberi, alejhi selam, i sëmurë, ia kanë kujtuardisa <strong>nga</strong> gratë e tij një kishë në tokat e Habeshit, të quajtur Marie, duke e ditur se UmmuSeleme dhe Ummu Habibete kanë kaluar nëpër tokat e Habeshit. Ato ia kanëpërmendur bukurinë dhe fotografitë e saj. Ka thënë (Aishja): “E ka ngritur kokënPejgamberi, alejhi selam, dhe ka thënë: “Ata janë që kur të vdesë ndër ta një njeri isinqertë, ndërtojnë mbi varrin e tij xhami dhe pikturojnë piktura të tilla. Ato janë krijesatmë të urryera (këqija) tek All-llahu.” (Buhari, Muslim, Nesa'i) Ndalohet ndërtimi ixhamive mbi varre dhe namazi në të, dhe kjo është vërejtja që e ka bërë Aisheja dukeshikuar në fund të hadithit dhe kjo argumenton qartë se sahabët e kanë varrosur tëdërguarin e All-llahut në shtëpinë e tij duke parandaluar rrugët e marrjes së tij përxhami, dhe për këtë edhe Imam Buhariu ka kapituj, e ndër ta kapitulli me këtë hadith,“Kapitulli i asaj që ndalon ndërtimin e xhamive mbi varre, ” <strong>nga</strong> frika që mos të merrenvarret për xhamia, e që kjo aludon se pejgamberi e ka urdhëruar për një gjë të tillë, e qëkëtë e ka përforcuar edhe fjala e Muhamedit, alejhi selam, ku thotë: “O All-llah! Mos e bëvarrin tim idhull! E ka mallkuar All-llahu një popull që kanë marrë varret ePejgamberëve të tyre për faltore. ” (Transmeton Ahmedi me sened të vërtetë, nr. 7352).Është haram (e ndaluar) varrosja e njeriut në xhami dhe nuk ka dallim mes ndërtimit tëxhamisë mbi varre dhe varrosjes së ndonjë njeriu në xhami. Të dy rastet janë të ndaluara.Ka transmetuar el-Menaui ne librin Fejdul Kadir, 5/274 se Hafidh el-Iraki, All-llahu emëshiroftë ka thënë: "Është e qartë se nuk ka dallim mes tyre, se nëse ndërtohet xhamia


36 MBUROJA.netme qëllim që të varroset dikush aty, vetëm se ka hyrë në mallkim, por edhe ndalohetvarrosja në xhami edhe nëse i bën obligim (nëse i vdekuri i porositë në këtë paravdekjes) që të varroset në të. Ky obligim apo ky kusht nuk duhet të realizohet, për atë sekundërshton ligjet e asaj që do të jetë pronë e xhamisë. "- Lutja drejtuar shejhëveNjëri <strong>nga</strong> më të njohurit e shejhëve Nakshibendi, Muhammed el-Hakkânî, kathënë:"Shejhu jonë më i madh është shejhu Abdullâh el-Faiz ed-Dagistânî. Lusim Allllahunqë ta mëshirojë, të kemi dobi <strong>nga</strong> bekimet dhe <strong>nga</strong> mësimet e tij, të kemi dobi <strong>nga</strong>mbrojtja e tij shpirtërore që ka ai ndaj nesh, qoftë edhe prej varrit. Ne e marrim fuqinëshpirtërore <strong>nga</strong> zemra e tij. Nëse ai i këput kontaktet me ne, do të shkatërrohemi. Çdofrymëmarrje dhe frymënxjerrje e kemi <strong>nga</strong> shpirti i tij, i cili na dërgon neve, si një erë engrohtë verore”. [75]. Ky është shirk i qartë në Teuhidin Rububije, meqë me këtëmendohet se, pos All-llahut, azze ve xhel-le, dikush tjetër mund te këtë pushtet (er-Rububije). Në këtë rast, “shejhu i madh”, prej të cilit kërkohet ndihma, konsiderohet semund t’u bëjë dobi pasuesve të tij, edhe pse ka vdekur.Shejh Muhammed bin el-Uthejmîn (rahimahullah), kur e ka definuar Isti'ânan (kërkimine ndihmës) ka thënë:"Kërkimi i ndihmës <strong>nga</strong> të vdekurit apo <strong>nga</strong> ata në mungesë, të cilëtnuk kanë mundësi t’u përgjigjen, është shirk. Këto i bëjnë vetëm ata të cilët besojnë seata [të luturit] kanë njëfarë force të fshehtë, dhe, në këtë mënyrë, u atribuojnë cilësi tëAllahut”. [76]Sa i përket deklaratës së Hakkanit ”Nëse i këput kontaktet me ne, do të shkatërrohemi”,kjo hyn ne shirkun e Tevvekulit [mbështetjes në Allahun]. Shejh ibn Uthejmin(rahimehullah) ka thënë:"Mbështetja e fshehtë tek i vdekuri, duke kërkuar diçka apoduke besuar në largimin e ndonjë te keqeje, është prej shirkut te madh, sepse mbështetjatek i vdekuri ne vetvete përmban besimin se ai (i vdekuri), për <strong>nga</strong> natyra e tij, ka njëfarëlloj fuqie të fshehtë". [77]El-Hakkani thotë:"Shejhu jonë i madh gjithmonë ka mbikëqyrje ndaj ithtarëve të vet,qoftë i gjallë apo i vdekur. Ai asnjëherë nuk na braktisë". [78]Edhe këtu kemi të bëjmëme shirkun në Teuhidin Rububije. Ky sufist pretendon se njeriu i vdekur ka kontroll dheforcë ndaj ithtarëve të vet. Në këtë mënyrë, ai i shoqëron të tjerë All-llahut (shirk) nëpushtetin e Tij. All-llahu, subhanehu ve teala, na ruajt <strong>nga</strong> shirku.Vazhdon ky shejh i Nakshibendive (Allahu na ruajt <strong>nga</strong> iluzionet/gabimet e tija), kuthotë:"“Po, ne gjithmonë kërkojmë ndihmë <strong>nga</strong> shejhu jonë i madh, që të na ndihmojëashtu siç All-llahu na ka urdhëruar dhe të jemi të fortë ndaj armikut, shejtanit dhedëshirave boshe të kësaj bote. Njeriu mund të jetë i shkatërruar pa këtë lloj ndihme”. [79]


37 MBUROJA.netEl-Hakkani po na tregon shumë qartë se Nakshibenditë i luten njerëzve për ato vepra qëjanë të obliguara, d. m. th. që t’i afrohen All-llahut, e All-llahu, subhanehu ve teala, nëKur’anin Famëlartë, thotë:“. . . Ndërsa ata që në vend të Tij adhurojnë miq të tjerë(duke thënë):'Ne nuk i adhurojmë ata për tjetër vetëm që të na afrojnë sa më afër Allllahut,, s'ka dyshim se All-llahu do të gjykojë mes tyre për atë që ata ishin nëkundërshtim. E, është e vërtetë se All-llahu nuk udhëzon në rrugë të drejtë atë qëështë rrenës, jobesimtar". (ez-Zumer: 3)Ka thënë Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem:"“Nëse lutesh, lute All-llahun. Nësekërkon ndihmë, kërko <strong>nga</strong> All-llahu. ” (Tirmidhiu). Është pyetur Pejgamberi, sal-lAllahualejhi ve sel-lem:”Kush është mëkati më i madh?” Është përgjigjur:"Të kërkosh ndihmë<strong>nga</strong> dikush tjetër pos All-llahut, kurse Ai të ka krijuar”. (Buhariu)El-Hakkani thotë:"“Kërkojmë ndihmë <strong>nga</strong> shejhu jonë i madh, duke thënë:”O zotëria im!Më ndihmo!” Kështu duhet lutur shejhun, kur t’ju nevojitet ndihma, që lutja të jupranohet. Sa më shumë që jeni të dobët dhe të <strong>nga</strong>tërruar, aq më shumë do t’jundihmojë. ”[80]. All-llahu, subhanehu ve teala, thotë:“Kush adhuron me All-llahun edhe ndonjë zot tjetër, për të cilin nuk ka kurrfarëfakti, përgjegjësia e tij është para Zotit të vet, e mohuesit nuk do të shpëtojnë.” (el-Mu’minun:117)Vazhdon el-Hakkani dhe thotë:"Duhet kërkuar ndihmë <strong>nga</strong> i shenjti në Univers, meqë jujeni tërësisht të paaftë. Pasi që ndërtuat një kontakt të mirë me individin e tillë, do të jenigjithmonë në kontakt me të”. [81]. Pra, siç po e shihni, el-Hakkani thërret njerëzit t’iluten dikujt tjetër pos All-llahut, subhanehu ve teala. Lutja e dikujt tjetër pos Allahutteala është lloji i shirkut, i cili të nxjerrë <strong>nga</strong> Islami dhe e bën njeriun mushrikë (politeist)dhe kafir.El-Hakkani flet për shejhun e tij të madh:“. . . Nëse i drejtohem me kujdes në lutje,atëherë zemra ime është në dorën e tij, ai është në shoqërinë e Pejgamberëve, ePejgamberët janë në shoqërinë e All-llahut". [82]Këtu shohim sesi el-Hakkani konsideronse zemra e tij është në dorën e shejhut e jo në dorën e All-llahut. Pastaj thotë se shejhu ityre qëndron në shoqërinë e Pejgamberëve! Të jesh në shoqërinë e të Dërguarve ështësikur të jesh në Xhennet. Kjo është Ilmul-Gajb (dituri mbi të fshehtën), dhe vetëm Allllahuështë i ditur mbi Ilmul-Gajbin.D. m. th që el-Hakkani veçse ka dituri se shejhu i tyre është i përgatitur për Xhennet!?Ky është gabim trashanik. Vetëm All-llahu e di se kush është për Xhennet e kush përXhehenem. All-llahu, subhanehu ve teala, thotë:“Thuaj (O Muhammed): Askush veç All-llahut, as në qiejt e as në tokë, nuk e di tëfshehtën (Gajb). . . ” (en-Neml:65)


38 MBUROJA.netShejh-ul-Islam Muhammed et-Temimi (rahimehullah) ka thënë:“Tagutët janë të shumtë.Ndër më kryesorët janë pesë: ai që pohon se di diçka <strong>nga</strong> Gajb [të fshehtën]. . . ” [83]Shejh Ibn Uthejmini (rahimehullah) ka thënë:“Kush pohon se e di Gajbin [të fshehtën],është Kafir. . . ”[84]Gjithashtu, el-Hakkani flet edhe për Vahdetul-Vuxhudin [Uniteti i Ekzistencës, dmthçdo gjë është All-llah dhe në çdo gjë është All-llahu]:"Kur të shkrihesh dhe të tretesh nëdetin e All-llahut, i bashkuar, do ta kuptosh unitetin me All-llahun. Kur ta lëshoshpozicionin si i ekzistuar dhe të bëhesh si një pikë në qiell, kur të qëndrosh në bashkësime detin e All-llahut, atëherë askush nuk mund të pyes ku humbi kjo pikë - pika ështëshndërruar në det. Kur të lëshohet, ai thotë:'Unë jam dikush', e kur t’i afrohet detit,shikon dhe thotë:”Ku jam unë? I kthjellët jam. Unë jam me Të. Jam këtu, mirëpo nuk jamkëtu. Vetëm Ai është këtu, por tani unë jam me Të. Unë jam në detin e Tij. Ndjehemashtu, mirëpo tani nuk mund të them se ende jam pikë, sepse pika është shndërruar nëdet". [85]Selefët (radijallahu anhum), të cilët na kanë treguar për sufitë se kanë qenë të ndikuar<strong>nga</strong> Indianët, nuk kanë gënjyer. Ai i cili ka lexuar diçka <strong>nga</strong> indianët dhe budistët, ta dijëse qëllimi i tyre përfundimtarë është uniteti me Brahmin (që çdo gjë të jetë një dhe një tëjetë e gjitha). E shohim qartë se qëllimi i Nakshibendive është i njëjtë me qëllimin eindianëve dhe të budistëve: uniteti i ekzistencës së All-llahut, apo, sipas tyre (budistëve),ekzistenca e Brahmit. Diçka tjetër, që është e njëjtë me këto besime të indianëve dhe tëbudistëve, është besimi se All-llahu është çdo gjë dhe se çdo qenie është hyjnore, si teknjerëzit, tek kafshët, etj.Njëri prej sufive më ekstrem, i cili tha se All-llahu është çdo gjë [El-Hallaxh] kathënë:"Unë jam, pa kurrfarë dyshimi, Ti (All-llah)! Falënderimet të takojnë Ty, e njashtuedhe Mua më takojnë falënderimet. Njësia Jote është Njësia ime. Nënshtrimi ndaj Tejeështë i njëjtë me nënshtrimin ndaj meje”. [86]Alî Muhammed Vafâ ka thënë:“Ai (Allahu), me të vërtetë, është çdo gjë. Ai, në esencë,është çdo gjë, dhe çdo gjë është Ai dhe karakteristikë e Tij. Kuptoje!” [87]Shejhu Nakshibendi en-Nablusi, duke komentuar ajetin “Dije se nuk ka të adhuruar mehakk pos All-llahut” (Muhammed:19) ka thënë:“Asgjë nuk ekziston, përpos All-llahut”.[88]Ajetin ku All-llahu i tha Musait, alejhi selam, “Unë të zgjodha ty (për pejgamber),prandaj dëgjo mirë se ç'po të shpallet” (Ta-Ha:13), en-Nablusi e komenton kështu:“Tëkam zgjedhur, që ti të jesh Unë e Unë të jem ti”. [89]


39 MBUROJA.netKëto janë disa prej shembujve të besimit të Sufive, të cilat janë identikë me besimin eindianëve dhe me të budizmit, që qëllimi i Vahdetul-Vuxhudit dhe qëllimi i jetës të jenëtë njëjtë me All-llahun. Dy gjëra që nuk kanë të bëjnë me Islamin dhe me muslimanët.Një prej “çudirave” të tyre është edhe deklara e el-Serhendijut i cili thotë:Ashtu siPejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem e ka marrë diturinë <strong>nga</strong> vahji(shpallja), nëmënyrë të njejtë shejhët sufist e marrin diturinë duke u frymëzuar-ilham, d. m. th <strong>nga</strong>All-llahu subhanehu ve teala.Një poezi që e kemi gjetur tek naqshbandi. net përmban fjalët në vijim në lidhje mePejgamberin, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem:O ti i dashuri i Allahutprej cilit muaj ke ardhurshkretëtirën e ke ndriçuardhe valët i ke goditurSecili për vete është elementÇdo atom sillet rreth shtegut tëndMagjepsem duke dëgjuar hapat tu t'i afrohen botës sonëO ti i pranishëm! Na udhëzo në pamjen tëndeNa ndriço me nurin e All-llahuti cili u përpjek të bëhesh krijesë kurorë. [90]Këtu shohim sesi i luten Resulullahut, sal-lallahu alejhi ve sel-lem, që t’i udhëzojë. Kjoështë, siç kemi cekur edhe më herët, shirk i cili të nxjerrë <strong>nga</strong> Islami.Si përfundim, themi se ky sekt i sufive ka rënë në një prej mëkateve të mëdha: shirkutdhe kufrit- Tarikati SulejmanxhiNdër tarikatet e shumta sufiste që ekzistojnë në Turqi është edhe tarikati iSulejmanxhive. Për fat të keq, ky tarikat ka hapur zyrën e vet edhe në Kosovë[91].Tarikati i sulejmanxhive[92] rrjedh <strong>nga</strong> tarikati i Nakshibendive, d. m. th. është krah i tij.Mirëpo, në disa aspekte nuk përputhen në mes vete dhe janë të ndarë. Këta sufist, që nëpopullatën tonë njihen si dervishler, ua kanë verbëruar sytë disave <strong>nga</strong> muslimanët tanëinjorantë, duke u shtirur kinse janë hanefij.Vëllezër dhe motra në Islam, këta janë që e shenjtërojnë shejhun e tyre, kërkojnëndërmjetësim <strong>nga</strong> shejhu i tyre (tevessul të ndaluar)[93]. Këta janë që ua ndryshojnëkuptimin ajeteve të Kur’anit, e mbrojnë doktrinën e vahdetul vuxhudit [unitetit tëekzistencës], bëjnë Rabëta [veçse ju shpjeguan këtë lloj “ibadeti” të tyre], kanë lejuar


40 MBUROJA.netkamatën e shumë ndalime tjera që i kanë bërë të lejuara. Ne i lusim muslimanët e trojevetona dhe më gjerë që ta ruajnë akiden dhe menhexhin e tyre <strong>nga</strong> këta të humbur, pasikëta janë një grup sufistësh, që kanë devijuar shumë larg <strong>nga</strong> rruga e Ehli Sunnetit.- Kush është shejhu i tarikatit SulejmanxhiShejhu i tarikatit Sulejmanxhi, quhet Süleymân Hilmi dhe mbiemri i tij Tunahan. Kalindur në vitin 1888 (1306h. ) në fshatin e Ferhatit të Silistres (Rumani). Ka vdekur më 16shtator të vitit 1959 (1379h. ) në Stamboll (Kësëklë, në shtëpi), dhe është varrosur nëvarrezat e Karaxhaahmedit.Babai i Süleymân Hilmi Tunahanit ishte Osman Efendiu, ai i kishte kryer studimet nëStamboll. Osman Efendiu gjersa ishte në Stamboll, e kishte parë një ëndërr. Kishteëndërruar se një pjesë e trupit të tij ishte ngritur në qiell dhe pastaj <strong>nga</strong> ai vend [qiell]ishte përhapur një dritë. . . Osman Efendiu këtë ëndërr e komentoi, se do të vjen në këtëbotë një fëmijë i hajrit <strong>nga</strong> fisi i tij, dhe pas kësaj ngjarje Osman Efendiu kthehet nësilistre (Rumani) dhe martohet. Pas kësaj e pret ardhjen e fëmijës së pritur në këtë botë[sipas ëndrrës-që vetë e komentoi]. All-llahu subhanehu ve teala ia dhuroi katër djem,Fehimin, Süleyman Hilmiun, Ibrahimin, Halilin dhe një vajzë Zahiden. Në mesin ekëtyre fëmijëve me ardhjen e Süleymanin Hilmiut në këtë botë, pasi që ishte pjekur[rritur] Sulejmani, dhe pas vëzhgimit të disa shenjave/alameteve që i kishte, të gjithashpresat i lidh tek Süleymani. Saqë babai [i Sulejmanit)iu ngrinte në këmbë çdo herë,duke i thënë”Urdhëro biri im Süleyman Efendi”. Süleyman Efendiu u turpëronte <strong>nga</strong>sjelljet e babait të tij.Süleyman Efendiu mësimet e para i kishte marrë në vendlindje, pastaj shkoi në Stambollpër t’i vazhduar studimet, dhe u regjistrua në medresen e Sahni Seman (Fatih-Stamboll).Aty i vijoi mësimet dhe merrte pjesë në zingjirin e ligjëratave të një shejhu <strong>nga</strong> Bafra,Ahmed Hamdi Efendiu[94]. Pas vijimit të ligjëratave diku kah viti 1916 e morriixhazetin/diplomën <strong>nga</strong> shejh Ahmed Hamdi Efendiu. Poashtu vlen të theksohetedukimi me Tesavvuf/sufizëm nëpërmjet të ligjëratave të Selahuddin ibni MevlanaSiraxhuddin Efendiut .Süleymân Hilmi Tunahani besimin e kishte të ehli sunnetit [sipas pretendimeve të tyre,sh. a], në amel ishte në medhhebin Hanefi, në sufizëm ishte anëtar i tarikatitNakshibendi. [95]Süleyman Hilmi Tunahani, së bashku me disa persona në Turqi, në vitin 1945 nën emrine tarikatit Nakshibendi e formoi tarikatin e vet. Pasuesit e këtij tarikati, Süleyman HilmiTunahanin e shpallën si “Mehdi Resul” dhe pretendonin se ishte <strong>nga</strong> familja ePejgamberit, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem. Besonin se kontaktonte me All-llahun,subhanehu ve teala, dhe me Pejgamberin, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, dhe në këtë


41 MBUROJA.netmënyrë ua ripërtërinte atyre fenë.[96] Gjëja parësore e Sulejmanxhive është bërja eRabëtas përmes Süleyman Hilmi Tunahanit. [97]- Shpjegimi i RabëtasMuridi, para se të fillojë me këtë lloj ibadeti, duhet të jetë me abdes dhe para vetes duhettë ketë një fotografi të shejhut[98]. Për ta bërë rabëtan duhet qëndruar në një shtëpi, dheduhet ngjallur ndjenjën e frymëzimit. Duke e shikuar fotografinë, muridi ndjen se nuri(ndriçimi) i shejhut arrin në zemrën e tij dhe ndjen një ringjallje të zemrës nëpërmjetSulejman Hilmi Tunahanit. Gjatë bërjes së Rabëtas, muridi duhet të jetë shumë ikoncentruar në parafytyrimin ose shikimin e shejhut të vet në fotografi dhe të kalojë nëgjendje transi <strong>nga</strong> përqendrimi i tillë[99]. Pastaj duhet shiquar në drejtim të derës, dukethënë “eja” dhe pastaj e ndjen një zë që pastaj do të hyjë brenda, para shejhut duhet tëjesh i përkulur dhe duke e puthur tri herë dorën e tij dhe duke thënë ”leja të është dhënëo Zotëri” [e gjithë kjo bëhet me koncentrim shpirtëror, e jo me qenien], pastaj shtatë herëbën istigfar, tri herë ihlasi sherifin dhe një herë fatiha-i sherifin e lexon, e me këtë duke jadërguar shpirtit të shejhut. Në këtë moment do të ndjesh një çeshme <strong>nga</strong> nuri i zemrës sëtij, ndërsa zemra jote do të jetë si një enë e zbrazur e cila do t’a pranoj. Zemrën e zbrazëtdo t’a mbushësh <strong>nga</strong> çeshmja e nurit të zemrës së Sulejman Hilmi Tunahanit.Edhe pse shejhu i tyre ka vdekur shumë herët, këta të humbur mendojnë se shpirti i tij,kinse po u vjen në ndihmë apo do t’u ndërmjetësojë tek All-llahu.Me këtë lloj ibadeti, me ndërmjetësimin e shejhut, Sulejmanxhitë mendojnë se afrohentek All-llahu, subhanehu ve teala, pasi që, sipas tyre, shejhu ka arritur gradën e tëshenjtit dhe ata mund t’i afrojë tek All-llahu, subhanehu ve teala. Këta thonë se ne jemigjynahqarë dhe nuk e kemi arritur gradën e lartë, andaj ne i lutemi All-llahut nëpërmjetshejhut (i luten shejhut e pastaj kinse shejhu lutet për ta). All-llahu na ruajt!Çfarë dallimi ka ndërmjet të krishterëve, të cilët ndërmjetësojnë me Isën, alejhi selam,dhe këtyre Sulejmanxhive, që, kur e lusin All-llahun, azze ve xhel-le, ndërmjetësojnë meshejhun e tyre? S'ka kurrfarë dallimi!Ndërsa sa i përket rabëtas me fotografi, a thua vallë e dinë këta të mjerë gjykiminislamik mbi fotografinë? Transmetohet <strong>nga</strong> Abdullah Ibn Umeri, radiAllahu anhu:"Idërguari i Allahut [salAllahu alejhi ue selam] ka thënë:"Ata që i bëjnë këto imazhe[suwer], do të dënohen në Ditën e Ringjalljes dhe do t'u thuhet: Ngjalleni këtë që kenikrijuar!" [el-Buhari 7/541, nr. 835; Muslim 3/160, nr. 5268]Engjëjt nuk hyjnë në një shtëpi, në të cilën ka imazhe/fotografi. Ebu Hurejre, radiallahuanhu, ka transmetuar <strong>nga</strong> i dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] duke


42 MBUROJA.netthënë:"Engjëjt nuk hyjnë në një shtëpi [apo çfarëdo vendi tjetër], në të cilën ka statuja[temethil] apo imazhe [teseuir]". [Muslim 3/1162, nr. 5276]Kushdo që është i kënaqur që të ketë fotografi në shtëpinë e tij, ai vetë e ndalon hyrjen eengjëjve. Engjëjt nuk hyjnë për shkak të refuzimit të tyre dhe mospajtimit me aktin ebërësve të imazhit si shkelje në ligjet e Allahut, më të lartit. Rezultati i kësaj është semungesa e engjëjve është një ftesë e hapur për djajtë. Ka thënë shejh Albanirahimehullah: Nuk ka dallim në ndalimin e pikturimit më mes të pikturimit me dorëdhe me mjet dhe fotografimit. Bile të bëhet dallim është ngurtësim dhe Dhahirizëm [100]siq e kam qartësuar në librin tim”Adabuz-Zifaf”[101]Ka thënë Süleyman Hilmi Tunahani:”Kush më bën mua rabëta, mos të frikohet se do tëshkojë në Xhehennem. Nuk janë të lidhur me mua ata Murid të cilët e bartin frikën exhehennemit”. [102]. Süleyman Hilmi Tunahani me këtë thënie të tij pretendon Gajbin,pasi që u jep myzhde pasuesve të vet. E myzhdja për xhennet apo xhehennem është prejçështjeve të gajbit. ”Besimi i ehli sunnetit është se ata nuk dëshmojnë për askë me futjenë Xhennet, vetëm se për atë që ka dëshmuar Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lemme përshkrim apo përcaktim”. [El-Menahi el-Lafdhijeh numër 64/65, nëpërmjet ed-Durer fq. 24]Këtyre të humburve nuk u mjaftoi rabëta. Ata shkuan aq larg, saqë në çdo lloj pune, nëvend të përmendjes së All-llahut (Bismil-lah), e përmendin emrin e shejhut të tyre![103].Kanë thënë për Süleyman Hilmi Tunahanin se ka qenë “hatemul evlija”, do të thotëevlija i fundit. Dhe besojnë se evlija, pas këtij shejhu, nuk do të ketë më, deri në Ditën eGjykimit. Të gjitha tarikatet tjera, sipas tyre, janë të kota ndërsa njerëzit e tjerë janë nëdevijim. [104]Nuk ka dyshim se çdonjëra <strong>nga</strong> këto sekte pretendon për vete se është sekti i shpëtuar,se është i drejtë dhe se e ndjek të Dërguarin. Por rruga e së vërtetës është një rrugë evetme, është ajo e cila çon në shpëtim, kurse çdo rrugë tjetër është ndonjë <strong>nga</strong> rrugët edevijimit, e cila çon në shkatërrim, siç tregohet në hadithin e Ibn Mes’udit, radijallahu‘anhu, i cili thotë:"I Dërguari i All-llahut vizatoi një vijë të drejtë me dorën e tij dhe tha:‘Kjo është Rruga e Drejtë e All-llahut. ’ Pastaj ai vizatoi vija në të djathtë dhe në të majtë,dhe tha: ‘Këto janë rrugë (të tjera), në krye të së cilave gjendet <strong>nga</strong> një djall që thërret nëtë. ’ Pastaj lexoi:"Dhe kjo është rruga (feja) Ime e drejtë (që e përcaktova për ju). Pra,përmbajuni kësaj e mos ndiqni rrugë të tjera e t’ju ndajnë <strong>nga</strong> Rruga e Tij." (el-En’am:163)Pra, rruga e së vërtetës është të kapurit për Librin e All-llahut dhe për Sunnetin ePejgamberit, alejhis-selam, siç thuhet në hadith:"Kam lënë në mes jush dy gjëra me tëcilat nuk do të humbni: Librin e All-llahut dhe Sunnetin tim, dhe ato nuk do të ndahen,derisa të vijnë tek unë, tek Pellgu." (Sahi. Transmetuar <strong>nga</strong> Ahmed dhe en-Nesa’i). IDërguari i All-llahut gjithashtu na ka treguar lajmin e gëzueshëm se një grup <strong>nga</strong>


43 MBUROJA.netUmmeti i tij do të vazhdojë në të vërtetën, deri në Ditën e Kijametit. Xhabir ibn Abdullahtransmeton se e ka dëgjuar të Dërguarin duke thënë:"Një grup <strong>nga</strong> Ummeti im nuk do tëpushojë së luftuari me fitore në të vërtetën, deri në Ditën e Ringjalljes." (Muslim)Kam pas rastin të takoj një vëlla musliman në Turqi, i cili më tregoi se një pasues i tyre(tarikatit), gjatë marrëdhënieve seksuale me bashkëshorten e vet, duhet të mbulohet meçarçaf pasi që, sipas tij, shejhu ka mundësi t’i shikojë ata, andaj turpërohen <strong>nga</strong> shejhu.Ibadetin që ia bëjnë shejhut të tyre nëpërmjet Rabëtas, e mbajnë të fshehtë. Rabëtan, sëpaku një herë në ditë, e kanë obligim (farz). Sipas tyre, kush nuk e vepron rabëtan, nukështë musliman. Pra, rabëta është ibadet i përligjur në tarikatin e tyre. Ky lloj ibadeti tëcilën sufistët e praktikojnë nuk ka bazë në Kur’an dhe Sunnetin e Resulit sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem.- Gabimet e Sulejmanxhive <strong>nga</strong> libri i tyre“ME KAASİDU’T-TALİBİYN”Libri më i lexuar <strong>nga</strong> sulejmanxhitë është “ME KAASİDU’T-TALİBİYN”[105]Në faqen 127 të këtij libri, thuhet:“Shkaku i përfitimit të diturisë së vërtetë është braktisjae dunjasë (në përgjithësi). Sepse dashuria ndaj dunjasë është në krye të çdo gabimi,kurse braktisja e dunjasë është në krye të çdo ibadeti".Ky mendim i tyre është i gabuar. All-llahu, subhanehu ve teala, ka thënë:“Dhe me atë që të ka dhënë All-llahu kërko (ta fitosh) botën tjetër, e mos lë mangëtatë që të takon <strong>nga</strong> kjo botë. ” (Kasas, 77)Gjatë kohës së Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem disa sahabë vendosën tëkalonin natën duke u përpjekur (munduar) me namaz dhe duke e lënë gjumin (dukeqëndruar pa fjetur). Të tjerë vendosën të agjëronin çdo ditë, pa pushim. Të tjerëvendosën t’i ndërprisnin marrëdhëniet martesore (seksuale) me gratë. Kur Pejgamberi unjoftua për këtë, tha:"Çka është me një popull që thotë kështu e kështu. Unë agjëroj dhendalem (pushoj) së agjëruari, falem dhe flej, dhe martohem me gra. Kështu, kushdo që iakthen shpinën Sunneti tim, ai nuk është prej meje. ” (Transmetuar <strong>nga</strong> el-Buhari dheMuslim)Nga Ebu Hurejre r. a. transmetohet se Pejgamberi ka thënë: “Vërtet, feja është lehtësi.Kushdo që e vështirëson fenë, ajo e <strong>nga</strong>dhënjen atë. Ndaj drejtohuni, afroni dhepërgëzoni, shfrytëzoni dhe ndihmohuni me ecje të mëngjesit, të mbrëmjes dhe tëpasdarkes (shfrytëzoni lehtësimet fetare në ibadete)”. (Buhariu)


44 MBUROJA.netSipas një transmetimi të Buhariut, ky hadith përfundon kështu: “Jini mesatar, afrohuni,ecni (për namaz) gjatë ditës dhe natës, dhe ndani një pjesë të ditës dhe natës për nafile.Mbahuni mesatar, mbahuni mesatar!, dhe do t'ia arrini qëllimit”. Kuptimi i përgjithshëmi hadithit është:“Vetveten ndihmojeni në kryerjen e ibadeteve të All-llahut ashtu që atot'i kryeni në çastet e lehtësisë, në mënyrë që t'ju jenë të këndshme e jo të rënda e tëmërzitshme, që t'ia arrini qëllimit. Në fe bëhuni të arsyeshëm. Arrini qëllimet me sa mëpak mundime e lodhje, mu ashtu sikur edhe në punët e kësaj bote”.Thotë All-llahu, subhanehu ve teala:“E, ka prej tyre që thotë: "Zoti ynë, na jep të mira në këtë jetë, të mira edhe në botëntjetër dhe na ruaj prej dënimit me zjarr! Të tillët e kanë shpërblimin <strong>nga</strong> ajo që efituan. All-llahu është i shpejtë në llogari". (el-Bekare, 201-202)Faqe 136:"Muridi i përkryer duhet të kalojë nëpër katër shkallë:1. Shkalla Fena fi shejh2. Shkalla Fena fi ilm3. Shkalla Fena fi resul, dhe4. Shkalla Fena fil-lah".Këto katër shkallët e lartshënuara nuk janë përmendur <strong>nga</strong> gjeneratat e para tëmuslimanëve (selefu salih), as <strong>nga</strong> katër imamët e as <strong>nga</strong> ata që i pasuan në të mirë. Nekëta i kundërshtojmë me fjalën e Resulit, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:“Kushdo qëprezanton ndonjë gjë në çështjen tonë [dmth Islam] e cila s'është pjesë e tij, ajo do t'irefuzohet". [Buhari & Muslim]”Thotë Sufjan eth-Theuri:"Bidati është me i dashur përIblisin sesa mëkati, sepse njeriu pendohet për mëkatin, por nuk pendohet <strong>nga</strong> bidati. "Faqe 145:“Muridi i qetësuar duhet pranuar dhe vërtetuar fjalët e Murshidit[106] mezemër dhe me gjuhë, dhe të mos e kundërshtojë me zemër [duke thënë me zemër (sh. a.)] ”pse thotë kështu”. Kjo është në kundërshtim me Kur’anin, me Sunnetin dhe meIxhman e sahabëve.Argumentet <strong>nga</strong> Kur’ani:Me gjithë respektin ndaj prindërve, të cilët kanë më së shumti të drejtë që t’u bindemi<strong>nga</strong> të gjithë njerëzit, prapëseprapë, është e palejueshme që t’u bindemi atyre nëmosbindje ndaj All-llahut, siç thotë All-llahu i lartësuar:"E nëse ata tentojnë që ti të më përshkruash Mua shok, për çka ti nuk ke kurrfarëfakti, atëherë mos i respekto (mos iu bind) ata, por në çështjet e jetës së kësaj bote tëkesh mirëkuptim ndaj tyre. . . " (Lukman: 15)Argumentet <strong>nga</strong> Sunneti:


45 MBUROJA.netThotë Resuli, Sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:"Nuk ka bindje ndaj krijesës me mosbindje(mëkat) ndaj Krijuesit. " (Sahi. Transmetuar <strong>nga</strong> Ahmed. Shiko Sahihul Xhami). Siç edimë, njeriu gabon, andaj ka thënë Pejgamberi, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:“Të gjithëbijtë e Ademit [alejhis selam] gabojnë, dhe më të mirët <strong>nga</strong> ata që gabojnë janë ata qëpendohen. "[107]- Ixhmaja[koncenzusi]:Të gjithë imamët e të katër medhehbeve kanë thënë se “Nuk i lejohet askujt t’i pranojëpikëpamjet tona, nëse nuk e di se ku i kemi marrë ato”.Dhe kanë thënë:“Sepse ne jemi njerëz. E themi një gjë një ditë dhe e tërheqim atë ditëntjetër”. Ka thënë Imam Maliku:"Vërtet, unë jam vetëm një i vdekshëm. Bëj gabime(<strong>nga</strong>njëherë) dhe kam të drejtë (<strong>nga</strong>njëherë). Prandaj, vështroni mendimet e mia, dhegjithë atë që pajtohet me Librin dhe Sunnetin, pranojeni; gjithë atë që nuk pajtohet meLibrin dhe Sunnetin, mos e përfillni". [108]Faqe 151:"Ata të cilët i vizitojnë varrezat e “evlijave” të mëdhenj, arrijnë një bereqet tëmadh. . . "Është pyetur shejh Ibn Uthejmini, rahimehullah:"Cila është dispozita e marrjes sëbereqetit prej varreve. . . ?"Shejhu (Ibn Uthejmini) u përgjigj:"Kërkimi i bereqetit prej varreve është haram dhe ështëprej llojeve të shirkut. Nëse personi që kërkon bereqet beson se ky i varrosur ka ndikimapo fuqi në largimin e të këqijave apo sjelljen e të mirave, kjo vepër është shirk i madh".(Fetava erkanil islam vel iman, kapitulli i Besimit, fq. 159, pyetja numër 83)Adhuruesit e varreve mbështeten, në të shumtën e rasteve, në hadithe të dobëta dhe tëshpifura. [siç do t’I cekim më poshtë]. Ndër to do t’i veçojmë:"Kush bën haxh e nuk mëviziton mua, nuk ka treguar respekt," ose:"Kush më viziton pas vdekjes, është sikur tëmë kishte vizituar gjatë jetës," ose:"Kush e viziton varrin tim, e meriton ndërmjetësimintim." Të gjitha këto e të ngjashme si puna e tyre nuk janë argument, sepse ose janëhadithe të shpifura, ose shumë të dobëta, siç kanë thënë dijetarët e hadithit, si Darekutni,Ukejli, Bejhaki, Ibn Tejmijeh, Ibn Haxher (Allahu i mëshiroftë të gjithë).Ka thënë Pejgamberi, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:"Nuk lejohet të ndërmerret udhëtimpërveçse për në tre xhamia: Mesxhidul Haram (Qabe), në këtë xhaminë time dhe nëxhaminë Aksa. " (Transmeton Buhari dhe Muslim)Ky hadith tregon se nuk lejohet të ndërmerret udhëtim për diku – xhami qoftë apo varr -, me qëllim që të afrohet tek Allahu me këtë udhëtim. Ndërsa adhuruesit e varreve të“evlijave” kam pas rastin t’i shoh të vijnë <strong>nga</strong> qytetet e ndryshme të Turqisë për t’ivizituar apo, më mirë të themi, për të kërkuar ndihmë <strong>nga</strong> këta të “shenjt” sipas këtyre.


46 MBUROJA.netFaqe 171:"Në kohën e Haxhe Muhammedit, një dervish kinse e kishte parë Hidrin[109],alejhi selam, dhe e kishte pyetur:'Cili murshid në kohën tonë është në rrugën e drejtë. . .?” Hidri, alejhi selam, iu përgjigj:'Haxhe Mahmud Inxhir Fag Neviu'".Këta u mashtruan <strong>nga</strong> shejtani i mallkuar, i cili iu betua All-llahut se shumicën enjerëzve do t’i shmangë <strong>nga</strong> e vërteta. All-llahu, subahnehu ve teala, thotë në Kur’aninfamëlartë:“(Iblisi) Tha: 'Për shkak se më humbe mua, unë do t'u ulem atyre (do t'u zë pusi) nërrugën Tënde të drejtë. Mandej do t'ju sillem atyre para, prapa, <strong>nga</strong> e djathta dhe <strong>nga</strong>e majta e tyre, e shumicën e tyre nuk do t'i gjesh falënderues (të besojnë)!" (A’raf, 17)Të gjitha krijesat e All-llahut, subhanehu ve teala, do ta shijojnë vdekjen dhe më pas, nëDitën e Gjykimit, do të ringjallen. Thotë All-llahu, subhanehu ve teala:“Muhammedi nuk është tjetër vetëm se i dërguar. Edhe përpara tij pati të dërguar (qëvdiqën ose u vranë). E, nëse ai vdes ose vritet, a do të ktheheshit ju prapa (<strong>nga</strong> feja oselufta)? E, kushdo që kthehet prapa, ai nuk i bën dëm All-llahut aspak, kurse All-llahudo t'i shpërblejë mirënjohësit.” (Ali-Imran, 144)Faqe 179:“Një ditë Hazreti Haxhe Bakibil-lah (kadesillah sirruh)[110] pasi që u lidh nënamaz pas imamit, filloi të këndoj suren Fatiha, për një moment iu shfaq Imam AdhamEbu Hanifja me shpirtin e tij të shenjët, duke i thënë:“O shejh!Në medhhebin tim janë parë shumë evlija, ata pas imamit Fatiha-i sherifin nuke kanë lexuar. Prandaj mosleximi (i fatihasë) për ty është i përshtatshëm”, dhe pas kësajHaxhe Muhammed Bakibil-lah e braktisi leximin e fatihasë pas imamit.Sulejmanxhitë poashtu edhe tarikatet tjera sufiste këto ngjarje të jashtzakonshme që iundodhin shejhëve të tyre-besojnë se janë prej kerameteve.Këta të gjorë i mashtroi shejtani me magjinë e tij-sa që disa veprime që nuk janë prej fesë,shejtani ua zbukuroi dhe i frymëzoi ato veprat që janë në kundërshtim me fenë me anëtë ëndërrave apo pseudokerameteve të tyre.Thënien “Enel Hakk-Unë jam i vërteti” [d. m. th Unë jam Zoti] të el-Halaxh el Mansuritsulejmanxhitëe komentuan kinse “thënia Enel Hakk nuk do të thotë ”Unë jam i vërteti”,mirëpo e ka kuptimin “Ene ale’l-Hak”d. m. th. unë jam në të vërtetën. ”[111] Ne u themiatyre edhe thënia e el-Hallaxhit po ashtu edhe komentimi juaj është devijim i qartë.- Lejimi i kamatës


47 MBUROJA.netNjë prej gabimeve të shumta të tyre është se ata e kanë bërë të lejuar edhe kamatën.Njëri <strong>nga</strong> Sulejmanxhitë, Kemal Kaxhar, ka thënë:”Kamata është hallall”[112]Ne i kundërvihemi këtij me ajetin Kur’anor:“O ju që besuat, kini frikë All-llahun dhe, nëse jeni besimtarë të sinqertë, hiqni dorëprej asaj që ka mbetur <strong>nga</strong> kamata. E, në qoftë se nuk e bëni këtë (nuk hiqni dorë <strong>nga</strong>kamata), atëherë binduni se jeni në konflikt me All-llahun dhe me të dërguarin e Tij.Por, nëse pendoheni, atëherë juve ju takon kapitali juaj - askë nuk dëmtoni e as vetënuk dëmtoheni”. (el-Bekare, 278-279)Nga Ibni Mes'udi r. a. transmetohet se ka thënë: “I Dërguari i All-llahut, sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem, e ka mallkuar shfrytëzuesin e kamatës dhe dhënësin e saj”. (Muslimi).Nga Ebu Hurejre r. a. transmetohet se Pejgamberi, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, kathënë:“Ruajuni <strong>nga</strong> shtatë shkatërrueset e mëdha!” (As'habët) Thanë:“O i Dërguari Allllahut,cilat janë ato mëkate?” Tha:“Të shoqëruarit e All-llahut, sihri, vrasja e personit,vrasjen e të cilit e ka ndaluar All-llahu, përveç me të drejtë; ngrënia e kamatës, ngrënia epasurisë së bonjakut, ikja <strong>nga</strong> fushëbeteja dhe shpifja për amoralitet të besimtares sëdevotshme dhe të ndershme”. (Muttefekun alejhi).All-llahu na ruajt <strong>nga</strong> devijimet e të gjitha grupeve të sufive!- NurxhitëNjë ndër sektet më të përhapura dhe më me ndikim në Turqi është edhe sekti iNurxhive. [113] Edhe ky sekt, <strong>nga</strong> shumica e tyre që ekzistojnë në Turqi, janë prejsekteve sufiste. Nga rrjedhin Nurxhitë, kush është prijësi i tyre, cili është libri më ifamshëm i tyre në të cilin bazohen këta, e shumë gjëra të tjera si dhe gabimet e shumtaqë gjenden në librat e tyre do t’ua sqarojmë në vijim.- Një biografi e shkurtër e Said Nursit (shejhu i Nurxhive)Bediuzzamani[114] është lindur më 1293h/1876 në vilajetin Bitlis të nënprefekturës (ilçe)Hizan në fshatin Nursi në Turqinë Lindore dhe ka vdekur në moshën tetëdhjetë etrevjeçare në mars të vitit 1960.Said Nursi në moshën nëntë vjeqare për t’i ndjekur mësimet e para u largua <strong>nga</strong> familjae tij dhe shkoi në medresen e fshatit Tag, në këtë medrese shumë pak qëndroi dhe prapu kthye në fshatin e tij, Nursi. [115]


48 MBUROJA.net"Në fillim të shekullit XX, popujt muslimanë përjetuan disfata të mëdha. Përfaqësuesi iIslamit, Perandoria Osmane kishte kohë që ishte shkëputur <strong>nga</strong> shokët e garës.Muslimanët e ngratë e kaluan kohën vetëm duke e soditur gjendjen. Në një anë shtetet eEvropës përgatisnin projektin se si t’i coptonin vendet muslimane, <strong>nga</strong> ana tjetër planipërfshinte edhe se si të mund të zhduknin islamin, me një mjet që të mos ringjallet mëkurrë. Qëllimi i Luftës së Parë Botërore, këtë e ka pasë në temën e parë, sepse akoma pafilluar lufta, ka qenë e copëtuar bashkësia e popujve muslimanë. Maroku dhe Algjeriakanë qenë të pushtuara <strong>nga</strong> ana e francezëve, Libia <strong>nga</strong> italianët, kurse Egjipti dhePakistani <strong>nga</strong> ana e anglezëve. Iraku dhe Siria artificialisht kanë qenë nën sundimin eOsmanëve. Kurse në të vërtetë ato kishin dalur që më parë <strong>nga</strong> dora e sundimit Osman.Borxhet e jashtme dhe marrëveshjet e mëparshme që ua kishin lidhur duartosmanllinjëve, kishte sjellë të bëhet e të dorëzohet menjëherë. Me gjithë këto dobësi, përtë mbrojtur kështjellën e fundit të islamit, trimat, nipërit e osmanllinjëve, duke paraqiturtë gjitha vlerat, nuk rrëzuan hije ndaj sundimit të gjyshërve të pashoq, sundimi i të cilëveka zgjatur më se 600 vjet. Por sundimi dhe gjykimi i All-llahut tregonte që mjerishtaskujt nuk i mjaftonte sakrifica individuale në kohën kur është nevoja e zotërimit tëçelësave të diturisë së shkencave të natyrës, e jo më t’i mjaftonte forca për të shpëtuaratdheun e dikujt. Por vetëm bota fizike nuk mund ta ngopë këtë njeri, të cilit imbizotërojnë vlerat shpirtërore. Duke lexuar këtë libër edhe vetë do ta shihni se siAllahu (xh. sh. ) përsëri me anë të një personi <strong>nga</strong> ky vend, u ka dhënë këtë pamjeshpirtërore”.[116] Ai person, sipas pretendimeve të tyre, ishte Said Nursi. Jetaindividuale e Bediuzzamanit kapi dekadat e fundit të kalifatit dhe të shtetit Osman, tërëzimit dhe copëtimit të saj pas Luftës së parë botërore dhe, pas formimit të Republikësmë 1923, përjetoi tridhjetë e shtatë vjetorin e Republikës, vite këto deri më 1950 tënjohura për shtypjen antiislame të qeverisë dhe represionit kundër drejtësisë fetare.Pas një periudhe afro dy vjeqare, më 1925, Bediuzzamani u detyrua të mërgojë nëAnadollin Perëndimor dhe 25 vjet me radhë, deri në prag të dhjetëvjeqarit të fundit tëjetës së tij, ai vuajti mërgimin. Gjatë viteve në mërgim e izolim vendosi tëshkruante”Risalein-Nur” (Mesazhet e Dritës) dhe përhapjen e tij anembanë Turqisë.[117] Në një periudhë, u dha pas politikës e pastaj e braktisi politikën dhe filloi të merrejme shkrime. Detyrën e tij të "përtëritjes" (përtëritjes së fesë, sipas tyre, sh. a. ) e ka filluarmë 1324h.- Një kronologji e shkurtër e Said Nursit:1878 data e lindjes1885 filloi studimet1892 mori titullin Bediuzzaman (mrekullia e kohës)1907 shkon në Stamboll1909 u gjykua në gjyqin ushtarak1910 rikthehet në qytetin Van


49 MBUROJA.net1911 mbajti hutbe (ligjëratë) në Xhaminë Emevi në Damask1911 vizitoi bashkë me Sulltan Reshatin vendet e Ballkanit1914 mori pjesë në frontin lindor1916 shkroi gjatë luftës librin “Shenjat e mrekullive të Kur’anit”1916 bie rob lufte tek rusët dhe internohet në Kosturma1918 shpëton <strong>nga</strong> robëria dhe kthehet në Stamboll1920 botohen librat e tij të parë1922 me ftesë të Kuvendit të Parë të Turqisë shkon në Ankara1923 ndahet <strong>nga</strong> Ankaraja dhe shkon në Van (qytet në Turqi)1923 botohet fragmenti “Hubab”1927 internohet në Barla1934 dërgohet <strong>nga</strong> Barla në Isparta1935 burgoset në Eskishehir1936 lirohet <strong>nga</strong> burgu dhe internohet në Kastamonu1943 arrestohet në Kastamonu dhe dërgohet në Ankara1943 filloi të gjykohet ne gjyqin e Denizlisë1944 lirohet si i pafajshëm dhe internohet në Emirdağ1948 burgoset përsëri në Afjon1949 lirohet përsëri si i pafajshëm duke u internuar në Emirdağ1950 rikthehet ezani përsëri në origjinal1951 u vendos në qytetin e Ispartës1952, janar-mars, gjykohet në Stamboll për librin “Prijësi i rinisë”1953 vizitoi qytetet e Ispartës, Eskishehirit dhe të Emirdağut1956 librat e Risale-i Nurit fitojnë lirinë e leximit1959, janar, viziton qytetet e Ankarasë, Konias dhe Stambollit1960, janar, ndalohet të udhëtojë1960, Mars, viziton për herë të fundit Urfën23 Mars 1960 Bediuzzamani ndërron jetë1960, Korrik, i bëhet shpërngulja e varrit në një mënyrë të fshehtë në një vend të paditur.[118]- Grupimet e NurxhiveNurxhitë janë të ndarë në disa grupe. Prej tyre është një grup që pasojnë Fet'hullahGylenin[119], të tjerët quhen okujuxhullar (d. m. th. lexuesit e “Risale-i Nurit”),jazëxhëllar (ata të cilët shkruajnë), mirëpo të gjithë e kanë si shejh të tyre Said Nursin.[120]- Disa <strong>nga</strong> gabimet e pasuesve të Said Nursit


50 MBUROJA.netLibri bazë i Nurxhive është “Risale-i Nur” të cilën e ka përgatitur Said Nursi. Vepra eSaid Nursit “Risale-i Nur” (Mesazhet e dritës) përbëhet <strong>nga</strong> 14 vëllime me rreth 6000faqe. Ata që e pasojnë verbërisht Said Nursin, pretendojnë se veprat e tij kanë qenëfrymëzim hyjnor. [121]Këtë e dëshmon edhe fjala e një pasuesi të tij:“Bediuzzamani, me njëqind e tridhjetëfragmente të përmbledhjes së Risale-i Nurit, është <strong>nga</strong>dhnjimtar i zemrave të lexuesve tëtij, e për këtë arsye këto vepra janë një fakt i gjallë dhe plot e përplot janë të mbushurame moral, sinqeritet dhe sakrificë. Thuhet se parathënia është një përmbledhje e librit,por çfarë t’i them asaj që çdo temë e Risale-i Nurit është në gjerësinë e një libri. Ju me njëhabi të madhe, duke i lexuar librat e tij, do ta shihni vetë se Bediuzzamani, që <strong>nga</strong>fëmijëria e deri në fund të moshës ka përjetuar afër një shekull, ku vazhdimisht ështëpërballuar me frymëzimet hyjnore. Duke e hulumtuar këtë personalitet të shquarhollësisht, na përkujton një varg të një poeti arab që thotë: “Fuqiploti nuk e ka të vështirët’i përmbledhë edhe botët tek një personalitet. . . ”[122]Po ashtu një thënie të njëjtë e kemi edhe <strong>nga</strong> vetë Said Nursi: “Fshehtësia e vërtetë eKur’anit po na zbritet nëpërmjet “Risale-i Nurit”. [123] . Me këtë thënie të tij, ai veten poe vendos në shkallën e pejgamberllëkut. Edhe nëse ai nuk pretendon se është pejgamber,thëniet e tija tregojnë qartë. Pretendojnë se vepra “Risale-i Nur” është prej tefsireve mëtë mira të Kur’anit. Nëse i japim një vështrim “Risale-i Nur”, do të shohim se në shumëgjëra i ka interpretuar dhe ka shtuar fjalë të veta.Nurxhitë pretendojnë se Said Nursi ka qenë Muxhedid i asaj kohe. Këtë e pohojnëpasuesit e tij, ja edhe thënia:“Të nderuar lexues! Një hadith i Pejgamberit (a. s. m. )thekson se:“All-llahu (xh. sh. ) në çdo shekull do t’i dërgojë ummetit (popullitmusliman) <strong>nga</strong> një muxheddit (ripërtëritës, reformator). ” Për përtëritësin e shekullit tëparafundit, studiuesit e kësaj fushe unanimisht theksojnë se ai ka qenë dijetari ifamshëm Mevlana Halidi Bagdadi, i cili njëkohësisht përputhet në disa pika me tëpërtëriturin e shekullit të fundit, Bediuzzaman Said Nursiun. Kështu që:Mevlana HalidiBagdadi u lind më 1193 hixhri, Bediuzzamani u lind pikërisht pas njëqind vjetësh, më1293 hixhri. Mevlana detyrën e tij të përtëritjes e filloi më 1224, Bediuzzamani më 1324.Mevlana, në moshën 20 vjeçare, arriti të dalë në krye të të gjithë dijetarëve të asaj kohe.Po kështu edhe Bediuzzamani, i cili moshën 14 vjeçare mori diplomën e teologjisë dhefilloi të diskutonte në çështjet më të thella”. [124]Kanë thënë pasuesit e tij për Said Nursin:“. . . diturinë dhe shkencën që mësohet përnjëzet vjet (Said Nursi, sh. a. ) e ka kuptuar dhe plotësuar për tre muaj. Në çfarëdo qoftëshkence që është pyetur, çdo pyetjeje i është përgjigjur menjëherë, pa hezitim". [125]Thotë shejh Salih el-Feuzani (All-llahu e ruajtë):”…dituria nuk arrihet përveç se me tëmësuar, e jo me frymëzim. Kjo - se dituria arrihet me frymëzim - është <strong>nga</strong> gjërat e


51 MBUROJA.netshpikura të sufive të devijuar, sepse puna pa dituri është devijim. Mendimi se dituriaarrihet pa mësuar është iluzion. "[126]Thonë se “ka kërkuar ilm <strong>nga</strong> Pejgamberi, sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, në ëndërr. . .Për këtë arsye, gjersa ishte në moshën fëmijërore, u bë i njohur si më i dituri i asaj kohedhe nuk pyeste askënd, ndërsa u përgjigjej të gjitha pyetjeve që ia bënin”. [127]Transmetohet <strong>nga</strong> el-Hajthem Ibn Xhemil ka thënë:“E dëgjova Malikun të pyetej për 48çështje. Ai u përgjigj për 32 prej tyre duke thënë ‘Nuk e di’". (Transmetuar <strong>nga</strong> IbnAbdul-Berr në Xhami’ul-Bejanil-Ilm ue Fadlihi (2/25)) . Abdur-Rrahman Ibn Mehdi (v.198H), Allahu e mëshiroftë, ka thënë: “Ishim me Malik Ibn Enes kur erdhi një persondhe tha:“O Ebu Abdullah, kam udhëtuar një distancë prej gjashtë muajsh. Njerëzit evendit tim më dërguan të të pyes për një çështje. ” Ai tha:“Pyet!” Kështu, personi e pyetipër disa gjëra, kurse ai u përgjigj: “Nuk e di. ” Personi kujtoi se kishte ardhur tek dikushqë dinte gjithçka, kështu që i tha: “Çfarë t’u them tani njerëzve të vendit tim kur tëkthehem?” Ai tha:“Thuaju që Malik Ibn Enes nuk e dinte. ” (Transmetuar <strong>nga</strong> Ibn EbiHatim në el-Xherh uet-Ta’dil (1/17)).Thëniet e një pasuesi të verbër të Said Nursit në vijim janë shkëputur <strong>nga</strong> libri i titulluarnë shqip”Prijësi i Rinisë”[128]:Thëniet në vijim-lexoni dhe gjykoni vetë.Faqe 263:“Po kështu, edhe autorin Bediuzzaman Said Nursiun që është komentator ipashoq i Kur’anit Famëlartë[129] populli akoma nuk ka mundur ta njohë mirë. Kjo karrjedhur <strong>nga</strong> qëllime të këqia të armiqve të fshehtë të brendshëm e të jashtëm që kanëbashkëpunuar për këto qëllime negative. ”Faqe 265:“Sa më tepër që e lexoni Risale-i Nurin, aq më tepër e kaplon shpirtin dhezemrën tuaj frymëzimi hyjnor. ”“. . . kur i lexoni veprat e Risale-i Nurit duke u shdërruar do të ndjeni kënaqësinë dhelumturinë më të madhe dhe me zell do të bëni ibadet (adhurim) ndaj All-llahut tuaj tëMadhëruar. ”Faqe 265-266:“Vëllezër! Autori, Risale-i Nurin nuk e ka shkruar me dëshirën dhevullnetin e tij. Por autorit i është frymëzuar <strong>nga</strong> All-llahu, si dhurata më e madhe <strong>nga</strong>errësira e devijimit, për t’i shpëtuar myslimanët dhe njerëzit e botës që jetojnë në këtëshekull. ”Faqe 266:“Ja vëllezër! Do të mund do ta kuptoni vlerën e leximit të Risale-i Nurit, të këtijshërbimi të amshuar që është një shërbim ndaj Kur’anit dhe besimit, vetëm atëherë kurdo të merreni me këtë shërbim, <strong>nga</strong>që do të ndjeni një shije që nuk tregohet. Sepse ju,duke u marrë me këtë shërbim edhe sikur t’iu të ftojnë në xhenet, do të thoni:Momentalisht nuk mund të braktisni këtë shije që jeni duke marrë për shërbimin eKur’anit me Risale-i Nurin. ”


52 MBUROJA.netFaqe 267:“Shikoni nxënësit e Nurit si janë lidhur me të! Sikur ndonjërit prej tyre t’ithuash: ty do të të japin pasurinë e Fordit të Amerikës, shumëzoje këtë libër që është veçRisale-i Nurit, ai nuk do ta tërheqë majën e lapsit <strong>nga</strong> fleta ku është duke shkruar dhepërgjigja e tij do të ishte: “Unë nuk pranoj madje edhe sikur të më japin të gjithë botënme gjithë pasurinë e saj. Sepse All-llahu përballë leximit dhe shërbimit të Risale-i Nuritne do të na japë një thesar të përjetshëm që nuk mbaron kurrë. Vallë, a ka mundësi të mëkënaqë pasuria juaj që është e përkohshme? Por unë, nuk kam aspak dyshim që do tëkënaqem me pasurinë e përjetshme që do të më dhurojë All-llahu im i Madhëruar””Faqe 271-272:“Vetë autori Bediuzzaman thotë se: “Risale-i Nuri nuk jep vetëm dije silibrat tjerë, por Ai jep edhe mësime shpirtërore”. Ndikimi i këtij mësimi shpirtëror ështëaq i madh, saqë duke marrë mësime shpirtërore, zemrën e lexuesve e ka mbushur medritën hyjnore. Duke i shtyrë ata të vrapojnë në rrugën e All-llahut dhe të Profetit të Tij ,shpirtërisht atyre po u pastrohet edhe jeta shpirtërore, duke zotëruar të vërteta tëbesimit po lartësohen me një ndikim Hyjnor. Ata që duan ta shtojnë diturinë fetare polexojnë Risale-i Nur. Ata që kërkojnë të vërtetën po lexojnë Risale-i Nur. Ata që nëkrijimin e tyre mbanin dinamizmin po lexojnë Risale-i Nur. . Trima e heronj po lexojnëRisale-i Nur. Atdhetarët patriotët po lexojnë Risale-i Nur. Zejtarët dhe shkencëtarët polexojnë Risale-i Nur. Admiruesit e shkencave bashkëkohore po lexojnë Risale-i Nur.Mistikët po lexojnë Risale-i Nur. Gjuhëtarët po lexojnë Risale-i Nur. Domethënë: çdoshtresë e njerëzimit në shpirtin e saj po ndjen nevojën të lexojë Risale-i Nurin dhe tëpërfitojë <strong>nga</strong> ai. ”“O shokë! Kush lexon Risale-i Nur, atij i shtohet aftësia e bindjes, i forcohet kujtesa.”Faqe 274:“O ju vëllezërit e zgjuar që me kujdes jeni duke pasuar subjektin e Risale-iNurit! Sikurse ai që lexon Kur’anin Famëlartë edhe po të mos e dijë kuptimin, përsëri nëshpirtin e tij Ai lë një ndikim shpirtëror. Sepse është fjala e All-llahut xh. sh. . Kjo nukështë tjetër vetëm se kuptimi i lartësisë së amshuar të fjalës së All-llahut xh. sh. që:Turqit kur kanë mbajtur flamurin e <strong>nga</strong>dhnjimit të islamit kanë qenë edhe <strong>nga</strong>dhnjimtari shteteve dhe i kontinenteve. Njësoj, një koment të lartë të Kur’anit që është Risale-iNuri, kur lexoni në zanafillë ndoshta nuk do ta kuptoni, por shpirtërisht ndikimi,dhembshuria e tij do të ndikojë në shpirtin dhe në zemrën tuaj ; me kuptimin e tij tëplotë ai do të kaplojë botën tuaj. ”“Me një lexim mendja juaj mund të mos kuptojë plotësisht, por zemra dhe shpirti <strong>nga</strong> Aido të marrin pjesën e tyre. Ky ndikim i Risale-i Nurit është i tillë sa që në zanafillën eshpalljes pranë tij kanë qenë 8 apo 10 nxënës, ndërsa tani numri i tyre ka arritur miliona(Në simpoziumin e 2003 të Stambollit një profesor turk tha:”Kemi vërejtur se në Turqidhjetëmilion persona po e lexojnë Risale-i Nurin “). ”Faqe 276:“Bediuzzaman Said Nursiu në fundin e fragmentit të sinqeritetit na jep njësihariq të madh. Personalisht jam i bindur që deri tani asnjë nuk ka mundur t’ia


53 MBUROJA.netparashtrojë këtë lehtësi njerëzimit. Ai shprehet: ”Në këtë kohë Risale-i Nurin duke ekuptuar, kush e lexon një vit, ai është një dijetar i vërtetë të kësaj kohe ”Faqe 279:“Tani, kush ka lexuar Risale-i Nurin me sinqeritet e me bindje, edhe sikur tëjetojë mes njerëzve që kanë humbur moralin, ai patjetër do të mund ta shpëtojë veten pae prishur fare moralin e vet, duke e ruajtur atë të pastër. Dhe do të fillojë luftën ndajveseve të tij të liga. Këtë mund ta bëjë vetëm me forcën e besimit që ka marrë <strong>nga</strong> RisaleiNuri! Në këtë mënyrë mund ta shpëtojë vehten <strong>nga</strong> komunitete dhe <strong>nga</strong> individë tëkëqinj. Bile me kulturën e besimit që ka marrë <strong>nga</strong> Risale-i Nuri, ai po del fitimtar!”“Ja, o shokët tanë! Sot vetëm Risale-i Nuri është një mjek i vërtetë që i shëron me themelplagët e shoqërisë. ”Faqe 280-281:“Tani në shekullin tonë kjo e vërtetë dhe ai Nuri (drita) me një formëshumë të bukur ka dalë në shesh në personalitetin shpirtëror të Risale-i Nurit, buruar<strong>nga</strong> Kur’ani që është një diell i paperëndim. Risale-i Nuri ua ndriçoi rrugën e atyre”- Përse e quajnë Said Nursin ”Bediuzzaman” (Mrekulli e kohës)?Pretendojnë se “ky llagap i është dhënë <strong>nga</strong> njerëzit e ditur të asaj kohe, për shkak tëditurisë së jashtëzakonshme (të mbinatyrshme, sh. a. ) që vërejtën tek ai. ”[130]- Disa <strong>nga</strong> gabimet e Said NursitSaid Nursi pretendon se librat e tij janë patëmeta dhe të përkryera, pretendon se ajetet eKur’anit tregojnë në lidhje me Risale-i Nurin, kinse Risale-i Nur është huazuar <strong>nga</strong> Arshii All-llahut, kërkon ndihmë <strong>nga</strong> të vdekurit e të tjera devijime që do t’i lexoni në vijim.Sipas Said Nursit, vepra e tij “Risale-i Nur” është shkruar dhe dërguar <strong>nga</strong> All-llahu merrugë frymëzimi(ilham). Thënia e tij është gjetur tek vepra e tij “On Dördüncü Şua -Faqe. 1080; Emirdağ Lâhikası (1) - Mektup No: 28 - Faqe. 1697; Emirdağ Lâhikası (2) -Mektup No: 89 - faqe. 1865.Në librin “Jeta dhe vepra e këshilltarit të shekullit BEDIUZZAMAN SAID NURSI”[131]thuhet:“Lindja e Saidit është lajmëruar <strong>nga</strong> ana e shumë personave me sihariqe. Nursiuthotë:”Paralajmërimet për Risale-i Nurin kanë arritur që dyzet vjet para se të dalinRisalet në shesh…””Vetë Said Nursi i thërret njerëzit tek librat e tij, thotë Said Nursi:“Risale-i Nur në këtëshekull, në këtë kohë, është ”Urvet’ul Vuthka”, që do të thotë shumë i besueshëm, me


54 MBUROJA.netzinxhirë të pashkëputur, dhe “Hablullah”, që do të thotë litar i All-llahut. . . është ishpëtuar ai që kapet për të". [132]“Urvetul Vuthka” dhe “Hablilah” janë <strong>nga</strong> veçoritë e Kur’anit fisnik. [133] Pra, SaidNursi veprës së vet ia atribuon veçoritë e Kur’anit.Ka thënë Said Nursi në "Sözler"[134]:“Pa dyshim, "Sözler" është <strong>nga</strong> nuri i shndritshëm iKur’anit. Pa pasur nevojë për shpjegim në përgjithësi, është i tëri pa të meta dhe ipërkryer". [135].Zaten, kjo shihet qartë <strong>nga</strong> pasuesit e tij që e kanë lënë anash leximin e Kur’anit dhemerren më shumë me “Risale-i Nur”, saqë ka prej tyre që njihen si hafizler të “Risale-iNurit”. Thotë Imam Shafiu rahimehullah, “All-llahu refuzon që ndonjë libër të jetë isaktë (pa gabime) përveq Librit të Tij”[136]Said Nursi, në “Sikkei Tasdiki Gajbi” (vepra e tij, sh. a. ), na tregon në lidhje me thirrjen(kërkimin e ndihmës) që ia ka bërë AbdulKadrit:”Medet Ja Abdulkadir!”[137] Këtushihet qartë se Said Nursi kërkon ndihmë <strong>nga</strong> AbdulKadir Xhejlani, ndërsa dihet faremirë se AbdulKadir Xhejlani ka vdekur në vitin 561 hixhri. [138] Këtu kemi të bëjmë meshirk në teuhidin uluhije. Thotë All-llahu subhanehu ve teala në suren el-Fatiha:”VetëmTy të adhurojmë dhe vetëm prej teje kërkojmë ndihmë!”Në një ajet tjetër, All-llahu subhanehu ve teala thotë:“Thuaju:"Nëse ju vjen dënimi <strong>nga</strong> All-llahu ose ju vjen kiameti, më tregoni, nëse jenitë sinqertë, a do të thirrni dikë tjetër pos All-llahut (për ndihmë)? Jo, vetëm Atij (Allllahut)do t'i luteshit. E, nëse do Ai, jua heq atë (shqetësimin) për çka i luteni, e do t'iharroni ata (zota) që ia shoqëroni.” (el-En'Aam, 40-41),“Ata, pos All-llahut, adhurojnë çdo gjë që nuk bën dobi, e thonë: "Këta janëndërmjetësuesit tanë te All-llahu!". Thuaj: "A po e informoni All-llahun me diçka qëAi nuk e di se ç'ka në qiej dhe në tokë?" E pastër është madhëria e Tij <strong>nga</strong> ajo që ishoqërojnë!” (Junus, 18),“Pra, përpos All-llahut, mos lut zot tjetër e të bëhesh prej të dënuarve. ” (Shuara 213),“Ata që po i lusin (pos Zotit) vetë kërkojnë afrimin (te Zoti i vërtetë), shpresojnë nëmëshirën e Tij dhe i frikësohen dënimit të Tij. Vërtet, dënimit të Zotit tënd është përt'iu ruajtur.” (Isra, 57).Ka thënë Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem:"Nëse lutesh, lute All-llahun. Nësekërkon ndihmë, kërko <strong>nga</strong> All-llahu. ” (Tirmidhiu). Është pyetur Pejgamberi, sal-lAllahualejhi ve sel-lem:”Kush është mëkati më i madh?” Është përgjigjur:"Të kërkosh ndihmë<strong>nga</strong> dikush tjetër pos All-llahut, kurse Ai të ka krijuar”. (Buhariu)


55 MBUROJA.netFjalët e Said Nursit në vijim na tregojnë qartë se Ai ka qenë <strong>nga</strong> sufistët Nakshi[139] epastaj formoi grupacionin e vet me nxënësit e tij:“Kur unë isha akoma tetë-nëntë vjeç, igjithë populli i krahinës sonë mbante tarikatin Nakshi dhe duke kërkuar frymëzim <strong>nga</strong>Gavsi Hizanija, i cili ka qenë shumë i njohur dhe me famë në rrethin tonë, thirrja: “OGajsi Gejlani”. Në kohën e fëmijërisë sime, kur më humbiste edhe ndonjë arrë, apo diçkatjetër e thjeshtë, thoja: “O sheh, po të këndoj një Fatiha, ti lutju Allahut (xh. sh. ) të magjejë këtë send”. Është për t’u habitur se përmbi një mijë herë me lutjen e tij më kapërkrahur. Për këtë arsye në jetën time gjithnjë sa herë që kam kënduar ndonjë Fatihaapo zikër që sjellin sevape, pas Hz. Muhammedit (a. s. m. ), ia dhuroja edhe shehGejlaniut. Por studimet e mia vazhdimisht më pengonin që të meresha me tarikate”[140]Për vërtetësin e sufizmit të Said Nursiut, lexone edhe këtë ngjarje:“Saidi i vogëlvazhdonte studimin në një mënyrë tjetër <strong>nga</strong> të tjerët. Ai së pari filloi me principet efilozofëve “Ishrakijjun” duke filluar të hajë shumë pak. Në tre ditë vetëm një copë bukëhante. Dita ditës trupi i Saidit u dobësua shumë. Filozofia e tyre ishte që kjo mënyrë iahap njeriut logjikën. Fliste rrallë. U vetmonte ne tyrben e poetit gjenial të kurdëve MullaAhmed Hani Efendiut. Aty ku të tjerët trembeshin të hynin ditën, Saidi <strong>nga</strong>njëherë edhenatën banonte aty. Për këtë arsye populli thonte se Bediuzamani po frymëzohet <strong>nga</strong>Ahmed Haniu. Në këtë kohë Saidi ishte trembëdhjetë-katërmbëdhjetë vjeç.”[141]Në një vend tjetër, pëshpërit Said Nursi:“Risale-i Nur nuk është marrë as <strong>nga</strong> kulturadhe dituria e Lindjes e as <strong>nga</strong> filozofia e Perëndimit, si një dritë e huazuar. Ai është <strong>nga</strong>qielli që është zbritur Kur’ani, mbi lindjen dhe mbi perëndimin, ku gjendet Arshi. Ështëhuazuar <strong>nga</strong> vendi i Arshit". [142]Thotë All-llahu subhanehu ve teala:“Është shkatërrim për ata që me duart e veta e shkruajnë librin e pastaj thonë:"Kyështë prej All-llahut!", për të arritur me të një fitim të paktë. Pra, është shkatërrim imadh për ta çka shkruan duart e tyre dhe është shkatërrim i madh për ta ajo çkafitojnë. ” (el-Bekare, 79).Në faqen 834 të Birinci Şua-Risale-i Nur, thuhet:“Në suren Hud është një ajet i njohur(ajeti 105), i cili i jep dy shenja të fuqishme. Nëpërmjet llogarisë Xhifr[143], është nxjerrënumri 1303. Po ashtu në suren Shura, në faqen e dytë, në ajetin ku bie numri 1309, pra,kjo datë ka të bëjë me një thirrës në çështjen e llogarisë së Kur’anit. . . data e parë ka tëbëjë me shkrimin e Risale-i Nur. . . ndërsa shenja e ajetit të dytë ka të bëjë me përfitimine diturisë së tij për një kohë shumë të shkurtër".Në një ajet tjetër, All-llahu subhanehu ve teala thotë:“Në fe nuk ka dhunë. Është sqaruar e vërteta <strong>nga</strong> e kota. E kush nuk i beson tëpavërtetat e i beson All-llahut, ai është kapur për lidhjen më të fortë, e cila nuk kakëputje. All-llahu është dëgjues i dijshëm. ” (el-Bekare, 256)


56 MBUROJA.netSaid Nursi këtë ajet, nëpërmjet llogaritjes Xhifr dhe Ebxhed[144], pjesën e ajetit ”ështëkapur për lidhjen më të fortë” e komenton se ka të bëjë me “Risale-i Nurin”.D. m. th. kuptimi i ajetit sipas Said Nursit është kështu:“Në fe nuk ka dhunë. Ështësqaruar e vërteta <strong>nga</strong> e kota. E kush nuk i beson të pavërtetat e i beson All-llahut, aiështë kapur për ”Risale-i Nur” (lidhjen më të fortë), e cila nuk ka këputje. All-llahu ështëdëgjues, i dijshëm. ”Kurse, në fakt, fraza e ajetit ”lidhjen më të fortë” ka të bëjë me imanin (Taberî, III/1, 29),me Islamin, se nuk ka të adhuruar tjetër që meriton të adhurohet përpos All-llahut(Kurtubî, II/1, 257).Ja edhe fjalët në faqen 837 të Birinci Şua-Risale-i Nur:“Edhe në suren el-Bekare ajeti 256,edhe në suren Lokman ajeti ”është kapur për lidhjen më të fortë”. . . sipas llogaritjesxhifr të ajetit “Urvetil vuthka”, është nxjerrë numri 1347, dhe ky numër ka të bëjë mevitin e shkëlqimit të Risale-i Nur . . . ”Në një vend tjetër, “Risale-i Nur” (Risale-Nur-Şualar) e komenton ajetin kështu:“P. sh.fraza e ajetit 35 te sures Nur thotë: “prej ullirit që nuk mund të quhet as i lindjes e as iperëndimit”. Ndoshta është zbritur <strong>nga</strong> lartësitë e qiellit, <strong>nga</strong> thesari i rahmetit. Çdovend është pasuri e Tij. Kërkimi në vende të tjera nuk ka nevojë. Risale-i Nur nuk ështëmarrë as <strong>nga</strong> kultura dhe dituria e Lindjes e as <strong>nga</strong> filozofia e Perëndimit, por është sinjë dritë e huazuar. Ndoshta është huazuar <strong>nga</strong> vendi prej të cilit është zbritur Kur’ani. ”Thotë All-llahu subhanehu ve teala:“Është shkatërrim për ata që me duart e veta e shkruajnë librin e pastaj thonë:"Kyështë prej All-llahut!", për të arritur me të një fitim të paktë. Pra, është shkatërrim imadh për ta çka shkruan duart e tyre dhe është shkatërrim i madh për ta ajo çkafitojnë. ” (el-Bekare, 79).Në një ajet tjetër:“Ata përpiqen me gojët e tyre ta shuajnë dritën (nurin) e All-llahut, e All-llahu nukdo tjetër pos ta përsosë dritën e Tij, ndonëse jobesimtarët e urrejnë. ” (et-Tevbe, 32)Qëllimi i shprehjes ”nur” që gjendet në këtë ajet, argumenton për pejgamberllëkun eMuhammedit, sal-lAll-llahu alejihi ve sel-lem (Râzî, 1997: VI, 32) dhe për fenë e Allllahut(Taberî, 1995: VI/2, 149), ndërsa Said Nursi këtë ajet e komenton kinse ka të bëjëme “Risale-i Nur” (Lexo: Birinci Şua, fq. 844. )D. m. th. ajeti i lartshënuar, sipas komentimit të Said Nursit, në përkthim do tëishte:“Ata përpiqen me gojët e tyre ta shuajnë dritën (Risale-i Nur) e All-llahut, por Allllahunuk do tjetër pos ta përsosë dritën e Tij, ndonëse jobesimtarët e urrejnë. ”


57 MBUROJA.netSipas Said Nursit, ajeti ”Thuaj: "Vërtet Zoti im më udhëzoi në rrugë të drejtë” (el-En'aam, 161) ka të bëjë me datën e përgatitjes së “Risale-i Nurit”.Kjo vërtetohet <strong>nga</strong> vepra e tij Birinci Şua-Risale-i Nur, në faqen 836:“Ajeti "Vërtet Zotiim më udhëzoi në rrugë të drejtë” (el-En'aam, 161), në bazë të shifrës/llogarisë xhifr qëështë nxjerrë <strong>nga</strong> shkronjat e këtij ajeti, tregon në numrin 1316, gjë që bie në të njëjtëndatë me përgatitjen e Risale-i Nur. ”Në faqen 709 Şualar, thuhet:“Risaletun-Nuri e cila përbëhet <strong>nga</strong> tridhjetë e tre Fjalë(Söz), tridhjetë e tre Letra (Mektub) dhe <strong>nga</strong> tridhjetë e një Lem’a, jane ajetet(argumentet) e ajeteve te Kur’anit në këtë kohë. Pra tregueset e të të vërtetave tëKur’anit. Argument i prerë që vërteton vërtetësinë e Kur’anit. Janë dokumente tëfuqishme të ajeteve që kanë të bëjnë me besimin në Kur’an”.Sipas Said Nursit, Risale-i Nuri është libër që vërteton Kur’anin, ashtu si Kur’ani që ivërteton librat e mëparshëm si Tevratin dhe Inxhilin. Për këtë ajetet e Risaletun-Nuritjane bërë argument i Ajeteve te Kur’anit sipas pretendimeve të Said Nursit.Gjithashtu Saidi vazhdon t’a cilesoje Risaletun-Nurin edhe me keto cilesi: “Risaletun-Nuri eshte libër sheriati, libër duash, hikmet, ibadet, urdhër dhe thirrje, dhikër, fikër(mendim), hakikat, sufizëm, logjikë, shkencë kelami, shkence teologjie, art,belagat(elokuencë) dhe libër argumentues i njësimit. [145]Thëniet e Said Nursit që do t’ua tregojmë në vijim janë shkëputur <strong>nga</strong> një libër ipërkthyer në shqip[146], libri titullohet”Mrekullia e Kur’anit”<strong>nga</strong> Said Nursi. [147]Në faqen 154 të këtij libri thuhet: “Vëllëzërit e mi të dashur e besnikë! Ndërsa po lexojaKur’anin e shpjegimit të mrekullueshëm në muajin e Ramazanit, unë po reflektoja thellënë kuptimet e vërseteve tridhjetë e tre treguesit e të cilëve erdhën në Risale-i Nur tekRrezja e parë unë pash se faqja dhe tregimi i vërsetit gjithashtu shikonin tek Risale-iNuri dhe tek studentët e tij, <strong>nga</strong> këndvështrimi i marrjes së tyre një pjesë prej tregimitdhe kuptimit, e sidomos prej vërsetit të Dritës tek sureja En-Nur;ato vërsete tregojnë ealudojnë me dhjetë gishtërinjë për Risale-i Nurin;gjithashtu edhe vërsetet e errësirës qëvijnë pas atij vërseti tregojnë e aludojnë drejtëpërdrejtë për ata që e luftojnë dhe ekundërshtojnë Risale-i Nurin;këto madje, u japin atyre një pjesë më të madhe. Unëkuptova mjaftë qartë se ky “stacion” ngrihet <strong>nga</strong> veçantia për tek përbotshmëria, dhe senjë pjesë e asaj përbotshmërie është Risale-i Nuri dhe sudentët e tij. ” [148]Këtu shihet qartë se Said Nursi po pretendon se kinse Kur’ani bën isharet për Risale-iNurin dhe për studentët e tij, All-llahu na ruajt <strong>nga</strong> ky devijim.Thotë Said Nursi:“Në atë ditë prej tyre (të tubuarëve), ka fatzi dhe fatbardhë” (Hud,105), duke vazhduar deri në fund, i jep shenjë dy gjërave të rendësishme, ku përballë


58 MBUROJA.netkësaj faqeje është një ajet tjetër i famshëm, që sipas shkencës numerike tëKur’anit(xhifër), ka vlerën 1303 dhe në faqen e dytë të sures Shura.“Përqëndrohu ashtu si të është urdhëruar” (Shura, 15), ajet ky që ka vlerën 1309, datakëto (sipas hixhrit), që tregojnë që Kur’ani famëlartë brenda të gjithë dëgjuesve kazgjedhur njërin dhe në llogari të Kur’anit flet me komplimente me to. ”Data e parë jep shenjë për zanafillën e studimeve të autorit, rezultat i të cilave do të ishteRisale-i Nur. Data e ajetit të dytë cakton përfundimin e studimit të tij me një mjetsuperior, ku brenda tre muajve të një dimri ka përfunduar një qind libra, ku të tjerët imbaronin në një periudhë të gjatë prej 15 vjetësh. Këtë e ka vërtetuar edhe paradijetarëve të famshëm. Duke e pyetur atë <strong>nga</strong> cilado shkencë, secili ka marrë përgjigjen edrejtë. Gjithashtu numri i vlerësimit të germave Kur’anike, alegorisht shënon përdrejtimin e Risale-i Nurit. [149]Pretendimet e Said Nursit kinse Kur’ani bën isharet për Risale-i Nurin janë të kota, po tëishin këto thënie të vërteta-a thua vallë nuk do të na kishte treguar Muhammedi sal-lAllllahualejhi ve sel-lem apo komentatori më i famshëm i Kur’anit, Ibn Abbasi radiAllllahuanhu për Said Nursin. Kjo është një shpifje ndaj All-llahut, ndaj të Dërguarit të Allllahutdhe ndaj sahabëve dhe ndaj të gjithë muslimanëve të cilët e pasojnë rugën e tëparëve tanë të mirë[selefu-salih].Të gjitha këto janë trillime dhe gënjeshtra të frymëzuara <strong>nga</strong> shejtani i mallkuar. Allllahui Madhëruar në Kur’anin Fisnik thotë:”A t'ju tregoj unë se kujt i vijnë djajtë?Ata i vijnë çdo gënjeshtari e mëkatari. (Uvijnë) Dhe hedhin dëgjimin, shumica e tyre gënjejnë.” [esh-Shuara, 221-223].Said Nursi me thëniet e tija e vendos vetën në shkallën e Pejgamberëve, edhe pse ai nuke thotë këtë gjë haptaz-veprat e tij aludojnë në të. Në librat e mëparshme të shenjta(Tevrati, Inxhili), All-llahu i Madhëruar na tregon për ardhjen e një profeti të quajturAhmed(Muhammed)ndërsa Said Nursi, sipas shkrimeve të tija aludon se Kur’ani fletpër ardhjen e një njeriu kinse për ta komentuar Kur’anin më mirë, e ai sipas tij është vetëSaid Nursi dhe nxënësit e tij(andaj sipas tij kush e pason Said Nursin është në udhëzim ekush e kundërshton është në lajthitje), lexone edhe njëher thënien e tij:“Fshehtësia evërtetë e Kur’anit po na zbritet nëpërmjet “Risale-i Nurit”, apo në një vend tjetërthotë:“Risale-i Nur nuk është marrë as <strong>nga</strong> kultura dhe dituria e Lindjes e as <strong>nga</strong>filozofia e Perëndimit, si një dritë e huazuar. Ai është <strong>nga</strong> qielli që është zbritur Kur’ani,mbi lindjen dhe mbi perëndimin, ku gjendet Arshi. Është huazuar <strong>nga</strong> vendi i Arshit. ”.Këtë çdo njeri që ka intelekt e kupton se në çfarë devijimi të qartë ka qenë Said Nursi,All-llahu na ruajt <strong>nga</strong> devijimet, e si ka mundësi ai të jetë <strong>nga</strong> Muxheddidët[ripërtrirës ifesë]-që pretendojnë pasuesit e verbër të tij.


59 MBUROJA.netAll-llahu subhanehu ve teala e dërgoi Muhammedin sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem siPejgamber të fundit dhe Ai është vula e të gjithë Pejgamberëve-ndërsa pasuesit e flaktëtë Said Nursit dhe vetë Said Nursi me fjalët e tija pretendon të kundërtën e asaj që thotëAll-llahu në Kur’anin fisnik dhe i Dërguari i Tij sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem.All-llahu i Madhëruar, thotë:”Muhammedi nuk ka qenë babai i asnjërit prej burrave tuaj por ai ishte i dërguari iAll-llahut dhe vulë e të gjithë pejgamberëve. . . ” [el-Ahzab, 40].I Dërguari i All-llahut, Muhammedi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, thotë:”Vërtetë pasmeje do të vijnë 30 gënjeshtarë, secili prej tyre do të mëtoj se është profet, por jam më ifundi i profetëve e nuk ka profet pas meje. ”Profeti (paqja e All-llahut dhe bekimi i Allllahutqofshin mbi të!) ka thënë, gjithashtu:”Unë jam i fundit i profetëve, nuk ka mëprofet pas meje”[150]Said Nursi është marrë me ilmul Kelam (apologjetikë):“Bediuzzamani me “ilmi kelam”,duke u mbështetur në themelet e fesë, ka treguar Zotin (xh. sh. ), profetin, ringjalljen, etj.,duke preferuar hapjen e rrugës së besimit”[151]Thotë Ebu Hanifja rahimehullah:"E mallkoftë All-llahu Amr Ibën Ubejdin, <strong>nga</strong>se ai ështëi pari i cili u hapi njerëzve rrugën e apologjetikës, e cila nuk u bën dobi në asgjë"[152]Muhammed ibn Idris esh-Shafiij[rahimehullah], thotë:”Që ta sprovojë All-llahu njeriunme çdo mëkat që All-llahu ka ndaluar <strong>nga</strong> ai-përveç shirkut, është më mirë për të se sa tëmerret me apologjetikë”[153]Transmeton Ebu Nuajmi <strong>nga</strong> Abdullah ibën Nafiu i cili thotë: "E kam dëgjuar Malikunduke thënë: "Nëse njeriu (besimtari) i bënë të gjitha mëkatet e mëdha -përveç shirkutdhelargohet <strong>nga</strong> këto epshe dhe bid’ate e përmendi edhe apologjetikën- do të hyjë nëxhennet. "[154]Transmeton lbën Bat-ta <strong>nga</strong> Ebu Bekr El-Merveziu i cili thotë: "E kam dëgjuar ImamAhmedin duke thënë: "Ai i cili mirret me apologjetikë nuk shpëton dhe ai i cili mirret mekëtë është shumë afër të bëhet, Xhehmijj. "[155]Said Nursi në faqen 38 <strong>nga</strong> përmbledhja e Risale-i Nurit-Lutje” thotë se All-llahu ështëkudo:“O Zot që je i fshehur <strong>nga</strong> arsyet por në të vërtetë je kudo! Ti je Mjeshtri, Krijuesimëshirëploti i Gjithëdijshëm, je mbuluar <strong>nga</strong> Madhëria e Jashtëzakonshme!Në faqen 48 të po këtij libri thuhet:“O Zot që je i fshehur por në të vërtetë je kudo!”Fjalët e Said Nursit “në të vërtetë je kudo” janë në kundërshtim me Kur’anin dheSunnetin e Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem. Nëse Allahu është kudo, atëherë


60 MBUROJA.netAi do të ishte edhe në vende të ndyra, sepse fjala Arabe ‘Kul’ (gjithë) është fjalë epërgjithshme (gjithëpërfshirëse), por Allahu është shumë larg asaj çfarë thonë ata për Të.- Argumenti <strong>nga</strong> Kur’ani:All-llahu i Madhëruar thotë:“Rrahmani (i Gjithëmëshirshmi) u ngrit lart dhe qëndroi (ashtu siç i shkonMadhështisë së Tij) mbi Arsh.” [Ta-Ha, 5],“Pastaj Ai u ngrit lart dhe qëndroi mbi Arsh (ashtu siç i shkon për shtat Madhështisësë Tij.” [Sexhde, 4].Dhe Ai, më i Larti thotë në lidhje me çështjen e Isait:“Unë do të marr ty dhe do të të ngre lart pranë Meje.” [Ali-Imran, 55]- Argumenti <strong>nga</strong> Sunneti:Në dy Sahihet (koleksionet e haditheve <strong>nga</strong> Bukhari dhe Muslimi) ka ardhurtransmetimi i Ebu Se’id el-Khudrij, Allahu qoftë i kënaqur me të, i cili ka thënë: IDërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ue sel-lem, ka thënë: “A nuk më besoni ndërkohëqë unë jam më i besueshmi i Atij që është mbi qiej? Shpallja më vjen <strong>nga</strong> qielli nëmëngjes e në mbrëmje. ”Dhe në Sahihun e Imam Muslimit ka ardhur <strong>nga</strong> transmetimi i Muavije bin Hakem es-Sulemi, Allahu qoftë i kënaqur prej tij, i cili ka thënë:"Unë kisha një robëreshë e cila më ruante kopenë e bagëtive në drejtim të Uhudit dheXheuanijes, kur një ditë mora vesh se ujku kishte marrë një dele <strong>nga</strong> kopeja dhe, dukeqenë se jam një <strong>nga</strong> bijtë e Ademit dhe gaboj ashtu siç gabojnë ata, e qëllova mepëllëmbë në fytyrë. Kështu që shkova tek i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ue sellem,i cili e mori si një çështje shumë serioze. Unë i thashë: “O i Dërguari i Allahut, a taliroj atë?Ai tha: “Sille tek unë. ”Ia çova atij dhe ai e pyeti: “Ku është Allahu?”Ajo u përgjigj: “Mbi qiej. ”Ai tha: “Kush jam unë. ”Ajo tha: “Ti je i Dërguari i Allahut. ”


61 MBUROJA.netAi tha pastaj: “Liroje, sepse ajo është besimtare. ”Këto janë argumente që vërtetojnë Lartësimin (Uluw) e Allahut mbi Arsh dhe ky ështëbesimi i Ehli Sunetit dhe Xhematit.Sa për ata që thonë se Allahu është kudo, ata janë Xhehmijet, sekti i shpikur që ekundërshtojnë Sunetin në shumë çështje. Ata janë pasuesit e Xhehm bin Safuanit <strong>nga</strong>Kufa, i cili ishte një bidatçi i devijuar.Said Nursiu për të mos qenë i vetëm thotë se edhe Aliut radiAllahu anhu i ka zbritur njëlibër me emrin Sikine në të cilin gjendeshin të gjitha sekretet në të kaluarën dhe tëardhmen dhe se në këtë libër bëhet me shenjë edhe për Risaletun-Nurin.Thotë Said Nursi:“Xhibrili a. s. i hodhi Aliut r.a. i cili ishte pranë Pejgamberit alejhiselam një fletë qe quhej Sekine në të cilën ishte shkruar Ismul-A’dham. Aliu r. a. thotë:“E pashë Xhibrilin alejhi selam vetëm si brez (Kushak) qiellore. Ia dëgjova zërin, ia morafletën dhe këto emra i gjeta brenda”. Kur flet per Ismul-A’dhamin pasi tregon disangjarje thotë: “Na u dëshmuan (treguan) në dije dhe sekrete të rëndësishme që <strong>nga</strong>fillimi i botës e deri në kijamet”. Kushdo le të pyes ç’farë të dojë, ai që dyshon ne fjalëntonë është i poshtër”[156].Nurxhitë, pos këtyre gabimeve djallëzore që i cekëm më lart <strong>nga</strong> libri bazë i tyre ”RisaleiNur”, shpikën edhe lloje të ndryshme të dhikrit, që i bëjnë pas pesë kohëve tënamazeve, duke filluar së pari me salatel tunxhinën, pastaj dhikrin e ligjëruar e pas kësajme disa du'a që nuk janë të argumentuara me sheriat, dhe së fundi me përmendjen edisa emrave të All-llahut, si p. sh Ja Xhemilu, ja All-llah; ja Karibu, ja All-llah; jaMuxhibu, ja All-llah; ja Habibu, ja All-llah. . . dhe e përfundojnë me ajetin 27-29 të suresFet'h. [157]Është pyetur shejhul Islam Ibn Tejmije (rahimehullah): A është e lejueshme shpikja ellojeve dhe stileve të dhikrit?Përgjigje: Pa dyshim që dhikret dhe lutjet janë midis formave më të mira të adhurimit,dhe adhurimi është një <strong>nga</strong> çështjet në të cilat s'ka vend për opinione personale. Neduhet të ndjekim atë çfarë bëri dhe mësoi pejgamberi (salallahu alejhi ue selam), jo tekatdhe dëshirat apo risitë/bidatet. Lutjet dhe dhikret e pejgamberit (salallahu alejhi ueselam) janë më të mirat që njeriu mund të gjejë. Ai që ndjek në këtë mënyrë, do të jetë isigurt, dhe dobitë e rezultatet pozitive që ai do t'i fitojë janë përtej përshkrimeve.Çfarëdo tjetër lutje dhe dhikër mund të jetë haram apo mekruh (e urryer). Ajo mund tëpërfshijë shirk, ndonëse shumica e njerëzve nuk e kuptojnë këtë – Hollësirat e kësaj do tëzgjasnin tepër po të shpjegoheshin këtu. Askush s'ka të drejtë t'i mësojë njerëzit mendonjë lloj lutjeje apo dhikri veç atyre që janë përmendur në Sunet, apo ta bëjë atëadhurim të rregullt për të cilin ai pret që njerëzit ta bëjnë rregullisht si pesë namazetditore. Kjo është risi në fe (bidat), të cilën Allahu nuk e lejon… Për sa i përket bërjes së


62 MBUROJA.netçuditshme të dhikrit rregullisht, kjo s'është parashkruar në sheriat dhe është <strong>nga</strong> gjëratqë s'janë të lejueshme. Lutja dhe dhikri i parashkruar në Sheriat janë më të mirat qëdikush ka shpresuar të gjejë, dhe askush nuk i injoron ato në favor të dhikrit të shpikur,përveç atij që është i paditur, i shkujdesur apo keqbërës". [158]Kjo do të ishte e tëra sa i përket sektit Nurxhi, në vijim do t’ua sqarojmë disa dyshime qëi hedhin këto tarikate në mesin e popullates sonë dhe disa dyshime të tjera në marrjen editurisë <strong>nga</strong> këta të devijuar, hadithet të cilët bazohen sufistët për idetë e tyre dhe siduhet të jetë qëndrimi i ehli sunnetit ndaj bidatçinjëve.- Disa dyshimeKapitulli i tretëPër fat të keq këto tarikate në mesin e popullatës sonë, njihen si hanefinj, mirëpo nukkanë të bëjnë me medhehbin e Ebu Hanifes asgjë, qoftë në akide apo në fikh. Kur jemi tefikhu vlen të theksojmë se ndoshta vetëm në çështjen se nuk i ngritin duart gjatetekbireve të namazit[159] kane arritur që shume prej njerëzve t'i bëjnë të mendojnë semu këta janë hanefinj të vërtetë. E nëse je prej atyre që i paralajmëron muslimanëtkundër këtyre xhemateve të devijuara (tarikateve), atëherë këta[160]do të etiketojnë melloj lloj emërtimesh si vehabi[161] spiun anglez[162] apo njerëz të paguar etj, etj, ne iankohemi All-llahut për shpifjet që na i bëjnë, ”. . . I lartë je Ti, kjo është shpifje emadhe!" (en-Nur, 16).Kur jemi tek paralajmërimi kundër tarikateve sufiste poashtu tashmë edhe <strong>nga</strong> atogrupacionet bashkohore[163], shprehim keqardhje <strong>nga</strong> disa muslimanë të cilët neve nakundërshtojnë në paralajmërimin tonë që u bëjmë këtyre xhemateve/tarikateve.Metodologjia e të parëve tanë të mirë [selefu salih] dhe thirrësit e saj, që në fillim janë tëhapur dhe publik, nuk i frikësohen qortimit të asnjë qortuesi siç edhe thotë Pejgamberisal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem: “Një grup <strong>nga</strong> Ummeti im do të vazhdojë ta proklamojëtë vërtetën haptazi, nuk ju bëjnë atyre dëm qortimet e të tjerëve, derisa të vijë Caktimi iAll-llahut”. [ Tra. “Muslimi” (1920). ]Ngase thirrësit e këtij menhexhi e dinë se, edhe nëse janë vetëm –pa pasues, e dinë sejanë xhematë. Sepse xhemati nuk është në numër, por është në të kapurit në të vërtetën;Abdullah ibn Mes’udit radijaAll-llahu anhu: “Vërtetë xhemati [Ishak ibn Rahavejhithotë: “Nëse i pyetë injorantët për Sevadu el-E’adhem (një prej emrave të grupit tëshpëtuar), do të thonë se është një grumbull njerëzish. Por, ata nuk e dinë se Xhematiështë, një dijetar i kapur për gjurmë të Pejgamberit sal-lallahu alejhi ve sel-lem dherrugën e tij. Andaj ai që është me të dhe e pason atë (dijetarin), ai është Xhemati”. E


63 MBUROJA.nettransmeton Ebu Nuajm në “Hiljetu el-Evlija” (9/239), [Besair fq. 102]. ] është kur bie nëujdi në nënshtrim ndaj All-llahut, edhe në qoftë se je vetëm”. [ Imam Albani e kashpallur Sahih në “Mishkatu el Mesabih” (1-61). ]Kurse thirrësit e metodologjive tjera ebëjnë të kundërtën siç tham më lartë, sepse tek ata xhemati është në shumicë e jo në tëkapurit për të vërtetën, <strong>nga</strong>se ata në të vërtetë nuk e njohin të vërtetën apo e injorojnëpër shkak të tekeve dhe dëshirave të tyre.Përkundër tërë kësaj, sot ka disa njerëz të cilët thonë se ne muslimanët në kohën e sotmenuk kemi nevojë për xherh[kritikimi], [164] sepse kjo shkakton vetëm përqarje dhetelashe në mesin e muslimanëve[165] apo thonë se momentalisht njerëzve duhet mësuarvetëm të mirën (hajrin), e të keqen duhet lënë anash, <strong>nga</strong>se ajo mësohet vetvetiu, apothonë se ne duam bashkim apo të bashkpunojmë me ta[me grupacionet që ekundërshtojnë Librin e All-llahut dhe sunnetin e Pejgamberit][166] -ne u themi-pobashkim-mirëpo bashkim në të vërtetën[sipas Kur’anit dhe Sunnetit dhe metodologjisësë të parëve tanë të mire]. E si ka mundësi ne të bashkohemi ma ato xhemate/tarikate,kur ata në besimin e tyre kanë shirk, kufër, bidate e shumë gjëra të tjera që nuk janë prejfesë së pastër Islame.Kjo pёrçarje, e që me të ёshtё pёr qёllim qortimi i pasuesve t ë sunnetit dhe thirrёsve tёtij, ёshtё pёrçarje legjitime me sheriat; sepse Muhamedi ёshtё pёrçarёs (ndarёs) injerëzve. Poashtu Kur’ani ёshtё ndarёs nё mes tё vёrtetes dhe kotёs, dhe poashtu ehlusuneti dhe xhemati janё ndarёs nё mes tё grupit tё shpёtuar dhe grupacioneve tёhumbura. Kur tё jetё ummeti nё drejtime tё ndryshme, atёherё ёshtё i domosdosh ëmdallimi i pasuesve tё sё vёrtetёs dhe rrug ës qё e ndjekin ata, në mënyrë qё tё ndahen(dallohen) prej pasuesve tё sё kotёs dhe epsheve tё tyre.Padyshim që ndarja është një çështje Kaderi[167]nuk ka mundësi t’i iket asaj assesi, e përkëtë All-llahu i Lartësuar thotë: “Sikur të dëshironte Zoti yt, do t’i bënte njerëzit njëummet, por ata nuk do të pushojnë të jenë në kundërshtime, vetëm se kë e ka mëshiruarZoti yt. E Ai edhe për këtë i ka krijuar. Dhe (me këtë) është përmbushur fjala e Zotittënd: Me të vërtetë do ta mbushi xhehennemin me exhinë dhe njerëz së bashku”. [70]Dhe poashtu (për këtë) edhe Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem ka thënë: ”Kamkërkuar prej Zotit tim tri gjëra, e Ai m’i dha dy e m’a ndaloi njërën. Kam kërkuar prejZotit tim që mos t’a shkatërrojë ummetin tim me shkatërrim të përgjithshëm, e Ai m’aplotësoi këtë. Dhe kam kërkuar <strong>nga</strong> Zoti im që mos t’a shkatërrojë ummetin tim <strong>nga</strong>fundosja, e Ai m`a plotësoji këtë. Dhe kam kërkuar prej Zotit tim që mos t’i bëj të ndahenata në mes veti, e Ai këtë ma ndaloi”. [ Tra. Muslimi]Dhe ka thënë në një hadith tjetër:”Dhe se ky mil-let do të ndahet në shtatëdhjetë e trigrupe”. Hadithi është i saktë, e transmeton Ebu Davudi, Ahmedi dhe të tjerët.Për këtë shkak nuk lejohet fshehja e kundërshtimeve, dhe thirrësit në All-llahun, duhetqë të jenë të hapur me vetveten dhe me njerëzit në çështjet e tyre të davetit. Dhe duhet


64 MBUROJA.netqë atyre t’ua thonë të vërtetën (hakkun) -edhepse zemrën e sëmurë e lëndon e vërteta-,dhe nuk duhet fshehur atë, sepse ajo patjetër duhet të shfaqet dhe të arrijë kulmindeshtën ata apo jo, sadoqë ata (davetçinjët) mundohen ta shtyjnë atë. Dhe kjo aludon nëbesnikërinë e tyre, dhe është shkak i përgjigjes ndaj të vërtetës.Kurse fshehja e kundërshtimit dhe të shfaqurit me pamje uniteti dhe bashkimi, ështëprej rrugës së të hidhëruarve (çifutëve) siç i ka cilësuar edhe All-llahu në librin e Tijfisnik: ”Ju mund t’i mendonit të ishin të bashkuar, por zemrat e tyre janë të ndara. Kjo,<strong>nga</strong>që ata janë popull që nuk marrin vesh”[ el-Hashr:13. ]Për këtë shkak, thirrja kah ajo se, duhet fshehur prej njerëzve kundërshtimet që janë nëmes të atyre që punojnë për Islam, është, thirrje kah të kapurit për traditat e çifutëve; tëatyre që ne jemi të urdhëruar t’i kundërshtojmë (në çdo aspekt), dhe Pejgamberi sal-lAllllahualejhi ve sel-lem na ka paralajmëruar <strong>nga</strong> përngjasimi me ta dhe <strong>nga</strong> të ecurit pashapave të tyre. Andaj, mendoj se thirrësat e të vërtetës nuk kanë pse të brengosen, nësekritikohen <strong>nga</strong> të tjerët se, jeni duke bërë përçarje e ndasi, sepse këto kritika janë Ligj iAll-llahu në krijesat e Tij, dhe se e Vërteta patjetër duhet të jetë ndarëse në mes të ligutdhe të mirit. Gjithashtu nuk duhet të merakosen nëse kanë numër të vogël pasuesish pasveti, po edhe pasuesit nuk duhet të mashtrohen dhe t’u futen dyshime nëse nuk shohinshokë të shumtë në rrugën e tyre. Ngase në ditën e gjykimit do të ketë pejgamber me njëpasues vetëm. Transmetohet <strong>nga</strong> Enesi radijaAll-llahu anhu se Pejgamberi sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem ka thënë: “Asnjë prej Pejgamberëve nuk është besuar aq sa jam besuarunë. Vërtetë ka prej pejgamberëve që vetëm një pasues i ka besuar atij”[ “Silsile es-Sahiha” (397), të Albanit. ]- Dyshimet në lidhje me marrjen e diturisë <strong>nga</strong> ata të cilët pasojnëepshetNjë prej dyshimeve është të lejuarit e marrjes së diturisë <strong>nga</strong> të devijuarit, në pohimin seçkado që gjindet në këto libra <strong>nga</strong> e vërteta e marrim, ndërsa çkado që është e prejtyre(bidatçinjëve) duke u bazuar në pavërtetë nuk e pranojmë. Ky pohim është hedhurposhtë <strong>nga</strong> imamët e hadithit, të kaluarit dhe të sotshmit. Shejh Ahmed Bazmul shkruannë biografinë e shejhut të tij, el-Muhadith, es-Selefi, Jahja bin Uthman Athim Abadi, el-Hindi, el-Meki, rahimehullah:"E pyeta lidhur me këtë thënie:'Në librin ka edhe dobi?'Aiu përgjigj:'Këtë thënie s'duhet marrë si një përgjithësi. Nëse ai që e lexon është irrënjosur thellë në akide dhe dituri, atëherë s'prish punë. Përsa i përket fillestarit, aiduhet të përmbahet <strong>nga</strong> leximi i këtyre librave, siç janë librat e logjikës, Sufizmit, si dhebidatçinjëve si Dahlan dhe librat që janë përplot rrëfenja të Israilitëve si Bedai' ez-Zuhurdhe Tenbihul Ghafilin të es-Samarkandi. '[168]Dhe Shejhul–Islam Ibn Tejmije ka thënë:'Është e urryer që ai, i cili s'ka aftësi për tëkritikuar dhe për të bërë dallim [mes të vërtetës dhe pavërtetësisë], t'i lexojë këto libra që


65 MBUROJA.netpërmbajnë disa transmetime të shpikura dhe opinione çorientuese, si librat e njerëzve tëbidatit, dhe është e urryer që të merret dituri <strong>nga</strong> kussaas [tregimtarët] dhe të ngjashmitme ta, të cilët gënjejnë shumë kur flasin, edhe nëse shumë <strong>nga</strong> ajo që flasin është evërtetë. ' [Fund i citatit. Shiko en-Nexhm el-Bedi, f. 27]Thënia e Ibn Tejmijes hedh dritë mbi këtë çështje kur ai përmend që edhe nëse shumë<strong>nga</strong> ajo që flasin është e vërtetë, ajo është e përzier me gënjeshtra dhe sajime, andaj ai qës'ka aftësi për të dalluar mes të vërtetës dhe pavërtetësisë, Sunetit dhe bidatit, do tëhumbasë dhe do të bëhet si ai që mbledh dru natën! Me ç'rast së bashku me drunjtë, aido të mbledh edhe plehra, pisllëk, dhe çdo gjë tjetër që gjindet aty, meqë ai s'ka aftësi tëdallojë."I dërguari i Allahut [salallahu alejhi ue selam] ka paralajmëruar kundër leximit tëshkrimeve të pasuesve të Librit, ndonëse tek ata gjindet diçka <strong>nga</strong> e vërteta. "Nga Xhabir bin Abdullah, i cili tha se Umer bin el-Hatab erdhi tek pejgamberi [salAllahualejhi ue sel-lem] me një shkrim, të cilin e kishte marrë <strong>nga</strong> Njerëzit e Librit, kurse ai[salallahu alejhi ue selam] u hidhërua dhe tha:"'A mos po dyshon, o Ibn el-Hatab?! PashaAtë, në dorën e të cilit është shpirti im, unë ju kam ardhur me atë që është e qartë. Mos ipyetni ata për çfarëdoqoftë, se ata mund të thonë të vërtetën e ju ta mohoni, apo mundtë thonë të pavërtetën e ju të besoni në të. Dhe pasha Atë, në dorën e të cilit është shpirtiim, po të ishte gjallë Musai, nuk do të kishte rrugë tjetër vetëm të më pasonte. [169]Do t'ua shpjegojmë qartë këtë shteg dhe do t'i refuzojnë thirrësit e drejtimit të keq, tëcilët inkurajojnë rininë për të lexuar librat e udhëheqësve të tyre gjersa ata të hyjnë nëgrackën e tyre dhe të mos jenë më në gjendje të ikin, e nëse u thuhet:'Në këto libra kashpifje ndaj disa pejgamberëve, tekfir ndaj disa sahabëve, thënie se Kur'ani është krijuar,tevessul të ndaluar, shirkijate dhe bidate të shumta[170] dhe në këto gjindet kjo e kjo, 'ata përgjigjen me tërë guximin:'Merre të vërtetën dhe lëre të pavërtetën. 'Ne themi: Po, të vërtetën duhet pranuar <strong>nga</strong> kushdoqoftë, dhe Selefus Salih nuk janëpërmbajtur <strong>nga</strong> pranimi i së vërtetës, mirëpo me këtë ata kurrë s'kanë thënë merre tëvërtetën që gjindet në librat e njerëzve të bidatit dhe lëre pavërtetësinë. Madje, atashpallnin zëshëm që këto të gjitha të lihen. Ata e bënë shkatërrimin e tyre një detyrim,dhe kjo <strong>nga</strong> që e vërteta që është e pranishme në librat e njerëzve të bidatit mund tëgjindet në Librat e Sunetit, andaj është e detyrueshme që të merret <strong>nga</strong> burimi i sajorigjinal, i cili s'është i molepsur me ndyrësi apo bidat, meqë vetë burimi është i dëlirë,ndërsa uji është i freskët. Një shembull për këtë: Dy puse me ujë, njëri i dëlirë dhe ipastër, ndërsa tjetri i mbushur me pisllëk dhe ndyrësi, ndaj a thotë njeriu meintelekt:'Shko tek pusi i dytë [me pisllëk] dhe merr ujë aty. ' Njeriu që ka intelekt nuk ethotë këtë. E, çka sikur të gjindej dikush që pengon njerëzit <strong>nga</strong> burimi i dëlirë dhethërret njerëzit për të pirë <strong>nga</strong> pusi i përbaltur e i mbushur me pisllëk dhe ndyrësi…"


66 MBUROJA.netDyshim tjetër për hapjen e derës në marrjen e diturisë <strong>nga</strong> të devijuarit është edhe fjala ePejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem drejtuar Ebu Hurejres kur iblisi ia kishtemësuar ajetul-Kursijen për tu mbrojtur <strong>nga</strong> shejtani:”Vërtetë ai e ka thënë të vërtetën,edhe pse ai është gënjeshtarë”. Ky hadith i Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lemashtu siç e komenton dijetari i hadithit shejh Rebi’el-Med’halij, në librin unik të tij“Metodologjia e ehli sunnetit në kritikimin e njerëzve, librave dhe grupacioneve” nëfaqen 71, aludon në pranimin e të vërtetës prej kujdo qoftë ai: Çifut, Krishter, Idhujtar,Sekularist apo ndonjë shejtan i mallkuar. Në këtë [fjalë të Pejgamberit] ka edukatë mbinderimin e të vërtetës dhe besnikshmërisë dhe pranimin e saj, qoftë edhe nëse na kaardhë <strong>nga</strong> ndonjë burim i poshtër, posaçërisht kur nuk kemi ndonjë rrugë tjetër për tëarritur tek e vërteta vetëm se nëpërmjet tij(rrugës së fëlliqur). (mbaroi fjala e shejhut)Hadithi i Ebu Hurejres nuk aludon në nxitjen e kërkimit të diturisë <strong>nga</strong> shejtani imallkuar apo <strong>nga</strong> epsharakët, pasi që Ebu Hurejra radiAll-llahu anhu nuk i besoi lajmittë shejtanit pa u konsultuar me Pejgamberin sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, nëse do tëishte hapur kjo derë, atëher ne u themi atyre bëhuni nxënës të shejtanit, nxënës tëRafidhave, murid të sufive e grupacioneve të tjera të shumta-merre të vërtetën <strong>nga</strong> atadhe lëre të kotën. A thua vallë selefi kishte vepruar kështu. Vallahi dhe bil-lahi kjo ështënjë prej shubuhateve të mëdhaja, dhe hapja e derës për marrjen e diturisë <strong>nga</strong> tëdevijuarit.Pas kësaj thënie, ne po ju sjellim edhe kushtet tjera të pranimit të vërtetës, në mënyrë qëju lexues të nderuar t’i dini ato e të mos mashtroheni <strong>nga</strong> dyshimet.Shejh Ali el-Halebi në librin e tij”et-Tenbihat el-Mutevaimeh”fq. 450 i cek këto kushte(katër kushte):1- që interesi <strong>nga</strong> të përmendurit e tyre apo e fjalëve të tyre të jetë më i preferuar sebraktisja e tyre, dhe njëherit të mos shpreh përzemërsi ndaj fjalëve të tyre.2- Ai i cili i bartë fjalët e tij (kafirit apo bidatçiut), duhet të jetë i aftë të dallojë (të keqenprej të mirës), t’i njoh fjalët e tyre të mira;<strong>nga</strong> frika që mos të bijë në gabimet e tyre.3- Që mos ta shpeshtoj bartjen e fjalëve të tyre, e lëre më ta teprojë me të;në mënyrë qëmos të mendohet për të se është i mirë, dhe të mos mendohet e kundërta e asaj që atagjenden në të.4- Bartja e fjalëve të tyre bëhet nëse ka nevojë të madhe për të, si në rastet kur nukgjenden-apo gati nuk gjenden-këso fjalë te besnikët, andaj edhe i marrim për t’aplotësuar nevojën. E nëse ka aso fjalë te besnikët, atëher assesi nuk lejohen që të merrenfjalët e tyre.I njëjti dijetar ka cekë edhe dy kushte tjera me rëndësi, në librin e tij”Fikhu el Vakia” (fq.5-6), e ato janë:


67 MBUROJA.net1- Bartja e fjalëve të tyre të jetë për shkak të kumtimit të argumentit, pasuesve të këtyrethënësve të këtyre fjalëve që i bartim;<strong>nga</strong>se kështu zbulohet realiteti i kundërvajtjeve tëkëtyre pasuesve, po edhe prijësve të tyre.2- Bartja e fjalëve të tyre të jetë për shkak të çitjes në shesh kontraditat e tyre-të bartura<strong>nga</strong> ata-me vetveten e tyre;e që me to e kundërshtojnë Librin e Zotit të tyre dhe Traditëne Pejgamberit të tyre sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem. (përfundoi fjala e shejh Ali el-Halebiut).Dyshim tjetër është se kinse parakaluesit tanë të mirë kanë marrë hadithe <strong>nga</strong> risimtarët,e kur ata kanë marrë hadithet prej tyre, atëher pse ne mos të marrim dituri prej tyre?!Për këtë dyshim poashtu kemi përgjigje, sepse kjo është një temë të cilën e kanështjelluar dhe na e kanë treguar pararendësit tanë të mirë, në mënyrë që mos tëdevijojmë <strong>nga</strong> rruga e tyre.- Kushtet e marrjes së hadithit[171]:Së pari:duhet cekur se dijetarët e hadithit edhepse kanë marrë hadithe prej risimtarëve,ata nuk i kanë marrë ato prej çdo lloji (kategorie) të tyre, por në këtë çështje kadetajizime dhe hollësira te cilat na i kanë lënë nëpër librat e tyre këta dijetarë. Kurse edyta është se:edhe pse marrja e hadithit është një lloj marrje diturie;prapseprap dijetarëtkanë dalluar në mes marrjes së diturisë (komentimet e teksteve, idet e tyre) prej bidatçiutdhe në mes të transmetimit të hadithit prej tij, bile bile kanë shprehur ndalesa tepërrigoroze për marrjen e dijes <strong>nga</strong> risimtarët. Ky dallim në mes kërkimit të dijes dhetransmetimit të hadithit <strong>nga</strong> bidatçiu është shumë i rëndësishëm dhe me dobi, andajmësoje mos e harro!Sa i përket të parës-(kategorisë së risimtarëve)-;dijetarët i kanë ndarë kësisoji:a) hadithet e transmetuara <strong>nga</strong> bidatçiu pabesimtar (bidati i tij është bërë shkas përpabesimin e tij);dijetarët kanë ra në ujdi-Ixhma se, se këto hadithe <strong>nga</strong> ky lloj Sahihul-Muslimit volumi i parë faqe 60 ku thotë:”kanë thënë muhaddithët dijetarët fikhut e tëusulit se, bidatçiu i cili me bidatin e tij ka ra në kufër , këtij nuk i miret hadithi me Ixhma“kurse El-Mual-limi, rahimeullah, në librin e tij “Et-Tenkil” 1/288:”Nuk ka dyshim senëse bidatçiu ka dalë <strong>nga</strong> Islami me bidatin e tij, atëherë transmetimi i tij nuk pranohet,sepse prej kushteve të para t[ transmetimit është Islami”b) hadithet e transmetuara <strong>nga</strong> bidatçiu i cili e ka lejuar gënjeshtrën vetëm për t’andihmuar medh’hebin apo drejtimin e tij; po ashtu hadithet e këtij nuk pranohen meIxhma’. Ibn Tejmije në librin e tij “Minhaxhus-Sunneh” 1/62 thotë: ”Dhe refuzimi idëshmisë së atij që njihet si gënjeshtar është me Ixhma’ të Fukahave”. Kurse Hatib el-Bagdadi ne “el-Kifajeh” faqe 120 thotë: ”Dhe një grup i dijetarëve janë të mendimit sepranohen lajmet e risimtarëve, nëse nuk njihen se janë prej atyreve të cilët e lejojnë


68 MBUROJA.netgënjeshtrën…”. Kurse Ibn Salahi kur flet për fjalët e dijetarëve rreth risimtarëve, thotë: ”. . dhe prej tyre ka, që kanë pranuar transmetimet e bidatçiut nëse nuk ka qenë prej atyreqë e lejon gënjeshtrën për t’a ndihmuar medh’hebin e tij apo pasuesit e medhe’hebit tëtij”[ “Ulumul-Hadith” të Ibn Salahit faqe 103]. Kurse Ibn Kethiri në “Muhtesar” faqe 83thotë: ”Bidatçiu nëse bën kufër me bidatin e tij, atëherë nuk ka kurrfarë problemi nërefuzimin e transmetimit të tij, po edhe nëse nuk ka bërë kufër, por e ka lejuargënjeshtrën, poashtu i refuzohet (transmetimi)”.c) hadithet e transmetuara <strong>nga</strong> bidatçiu musliman pranohen nëse ky nuk është prej atyreqë thërrasin në bidatin e tyre; por, nëse është prej atyre që thërrasin në bidat, atëherërefuzohen ato transmetime. Po edhe nëse nuk është prej atyre që thërrasin në bidat, porhadithi të cilin e transmeton, ka ndihmuar drejtimin (medh’hebin) e tij, atëherë edhekëtij nuk i është pranuar hadithi. Ndërsa nëse ka qenë prej atyre që hadithi të cilin e katransmetuar nuk ia ka ndihmuar drejtimin e tij, këtij është pranuar hadithi, por jo nëmënyrë të lirë. Pra, këtij që nuk ka thirrur në bidat dhe transmetimi i tij nuk ia kandihmuar drejtimin e tij, i është pranuar hadithi kur askush prej Sunnetlive nuk e katransmetuar të njëjtin hadith, në mënyrë që të mos humbet hadithi i Pejgamberit sal-lAllllahualejhi ve sel-lem; përndryshe nëse dikush prej Sunnetlive Besnik e ka transmetuartë njëjtin hadith, atëherë është lënë transmetimi i këtij bidatçiu, përveçse nëse ështëdashur të përforcohet ndonjë rrugë e hadithit dhe që të mos humbet hadithi.Ky është mendimi më i qëlluar në lidhje me bidatçiun musliman, dhe këtë mendim ekanë mbështetur shumica e dijetarëve; edhepse një grup tjetër i dijetarëve kanë qenëedhe më rigoroz sa i përket bidatçiut musliman, duke shkuar kah ajo se nuk duhet tëpranohet hadithi i tij, qoftë ai prej atyre që thërrasin në bidate apo jo. Kurse një numërshumë i vogël i dijetarëve kanë pranuar hadithet prej risimtarëve musliman (padetajizime) nëse kanë qenë besnik në transmetimet e tyre.Prej dijetarëve që kanë pranuar hadithin e bidatçiut musliman jothirrës nëbidat[172]janë: Imam Ahmedi, Ebu Hatim el-Bastij, Ibn Salah, Neveviu, Ibn Tejmije, IbnHaxheri, Dhehebiu, Mual-limiu dhe të tjerët. Kurse ata të cilët kanë refuzuar hadithin ebidatçiut musliman në mënyrë të prerë, strikt dhe pa detajizime janë: Ibn Sirini, ImamMaliku, Hatib Bagdadi dhe të tjerët.Prej fjalëve të dijetarëve që kanë pranuar hadithet e risimtarëve jothirrës në bidate dosjellim këto:Ebu Hatim thotë: ”Thirrësi në bidat nuk argumentohet me të, dhe ky është mendim i tëgjithë imamëve tonë, dhe nuk di që ndokush e kundërshton këtë”.Ibn Haxheri thotë: ”E, bidati ose është kufërçitës ose mëkat; sa i përket të parit: thirrësi itij nuk pranohet te të gjithë dijetarët. Kurse për të dytin: pranohet nëse vepruesi i tij nukështë thirrës në te (mendimi më i preferuar), përveçse nëse transmeton atë çka e forconbidatin e tij, e atëherë i refuzohet. Këtë mendim e ka edhe Xhuzxhani mësuesi i


69 MBUROJA.netNesaiut”. [173] Kurse Imam Neveviu pasiqë e aprovon këtë mendim (pranimi i hadithitprej bidatçiut jothirrës në bidatin e tij) thotë: ”Dhe ky është mendimi më i drejtë dhe më ipërhapur, dhe është mendimi i shumë dijetarëve apo i shumicës”. [174]Dhe transmetohet se Bejhekiu ka thënë: ”Shkruhet hadithi <strong>nga</strong> risimtarët dhe pranohetdëshmia e tyre përderisa nuk thirrin në bidatin e tyre, e nëse thërrasin në të, atëherë nukshkruhet prej tyre e as nuk pranohet dëshmia e tyre”. [175] Kurse Hatibi në “Kifajehfq/128” thotë se transmetohet <strong>nga</strong> Ebu Davud el-Esh’ath t’i ketë thënë Imam Ahmedit:”A shkruhet (hadithi) <strong>nga</strong> Kaderiu?[176] Ai tha: “Nëse nuk thirrë në të”. Kurse në“Tabakatul-Hanabile” 1/250 transmetohet se Xheafer ibn Muhammed t’i ketë thënëImam Ahmedit: ”O Ebu Abdullah, po transmeton <strong>nga</strong> Ebu Muaviu, kurse ai ka qenëMurxhi’. Ai tha: Por, nuk ka qenë thirrës”.Kurse Ibn Tejmije në “Mexhmu’ul-fetava” 24/175 thotë: ”Dhe për këtë arsye ImamAhmedi dhe shumica e imamëve para tij, apo edhe pas tij si Imam Maliku dhe të tjerët,nuk e kanë pranuar transmetimin e thirrësit në bidat e as që janë ulur me të, përkundërheshtësit (ai që nuk ka thirrë në bidat)”. [177]Kurse arsyeja pse Parakaluesit tanë të mirë kanë transmetuar hadithe prej shpikësvemusliman jogënjeshtar është, frika <strong>nga</strong> humbja e shumë haditheve pejgamberike dhegjurmëve etherite, e që do të kishte qenë një dëm i madh siç edhe e ka theksuarDhehebiu në “Mizanul-I’atidal”1/5, 6 ku thotë: ”. . dhe sikur të ishin refuzuar hadithet etyre do të ishte humbur një numër i madh i gjurmëve pejgamberike, e kjo është një dëm imadh”. Pra, kjo e tëra ishte e vërteta sa i përket transmetimit të haditheve <strong>nga</strong> shpikësit,dhe se dijetarët kanë vënë kushte dhe kanë bërë seleksionime.* Kurse sa i përket të dytës: marrja e diturisë e që në të hyn: komentimi i teksteve,nxjerrja e dispozitave, idetë dhe metodologjitë e tyre; në lidhje me këtë dijetarët kanëqenë shumë rigoroz në këtë çështje dhe dukshëm kanë theksuar në fjalët e tyre sendalohet të marrurit dituri prej shpikësve, sepse në ta nuk sheh asgjë tjetër veçse:dyshime, injorancë dhe bidate. Dhe nuk duhet harruar të cekim se kjo çështje tek selefiështë shikuar më shumë <strong>nga</strong> aspekti i ndikimit të keq të bidatçinjëve në kërkuesit editurisë e në popull, me bidatet e tyre, e nuk është shikuar në besnikërinë e tij nëtransmetim, sepse kjo ka vlejtur vetëm në transmetimin e hadithit për shkak të ruajtjes sëhadithit, siç tham edhe më lartë.Alij ibn Ebu Talibi, radijAll-llahu, ka thënë: ”Shikoni prej kujt po e merrni këtë dije,sepse vërtetë ajo eshte Fe”. [178] E ky paralajmërim është transmetuar edhe <strong>nga</strong> një grupi selefit si: Ibn Sirini, Dahhaku dhe të tjerët. [179] Kurse Ibn Omeri radijAll-llahuanhuma ka thënë: ”Feja yte, feja yte (kujdesu për të), sepse vërtetë ajo është mishi yt,gjaku yt; kështu që shiko se prej kujt po e merr: merre prej atyre që janë të përqëndruardhe mos e merr prej atyre që kanë anuar”. [180]


70 MBUROJA.netKurse transmetohet <strong>nga</strong> Ibn Mesuudi, radijAll-llahu anhu, të ketë thënë: ”Njerëzitvazhdimisht do të jenë në hajr përderisa ata marrin diturinë <strong>nga</strong> të mëdhenjët, e nëse atëe marrin <strong>nga</strong> të vegjëlit (el-esagir) dhe të këqinjët e tyre, atëherë shkatërrohen”. [181] EAbdullah ibn Mubareku kur është pyetur se kush janë të vegjëlit (el-esagir), ai ka thënë:”Ata të cilët flasin me logjikën e tyre; a nuk e keni parë se i vogli (sagiri) transmeton <strong>nga</strong>i madhi, por prapseprap nuk është i vogël”. [182] Kurse Lalekai transmeton poashtu seIbn Mubareku të ketë thënë: ”Të vegjëlit janë bidatçinjët”[183]. Përndryshe shumëdijetarë kanë vdekur të rinj, por kanë qenë dijetarë dhe është marrë dija prej tyre, sepsekanë qenë të mëdhenjë në dituri, edhe pse kanë qenë të vegjël në moshë. Kësi dijetarështë rinjë në moshë, kurse të mëdhenjë në dije kemi shumë, saqë emrat e tyre janëmbledhur në libra; prej tyre Imam Neveviu (ka vdekur 40 vjeqar), Ibn AbdulHadinxënës i Ibn Tejmijes (ka vdekur 30 vjeqar) i cili ka lënë vepra të mëdha të cilat mësohennëpër universitete të ndryshme të botës Islame.Në librin “Fetava eimmetul-muslimin bikat’i lisanul-mubtediin” të Muhammed Es-Subkij[184] faqe 131 thuhet kështu:”Imamët muxhtehidë kanë ra në ujdi (Ixhma’) se nuklejohet të merret dituria <strong>nga</strong> bidatçiu, dhe kanë thënë se zinaja edhepse është prejmëkateve më të medha, prapseprap është më e lehtë se një njeri të pyetë për fenë e tijbidatçiun”. Kurse prej dijetarëve bashkohorë Selim Hilali, në lidhje me këtë çështje thotëkështu: ”Kush është thirrës në bidatin e tij, vërtetë ai në këtë botë meriton një dënim nëmënyrë që të evitohet <strong>nga</strong> njerëzit rreziku i tij. E nëse në brendësi është muxhtehid,atëherë ndëshkimi më i vogël për të është: që të bojkotohet, të mos ketë pozitë në fe, tëmos mirret <strong>nga</strong> ai dituri, si dhe të mos kërkohet prej tij fetva”. [185]Prej të gjitha këtyre fjalëve kuptojmë se devijimi në të marrurit dituri prej bidatçinjeveështë shumë i madh; dhe historia shënon se shumë musliman kanë devijuar si pasojë ekërkimit të diturisë <strong>nga</strong> këta të vegjël. Për këtë arsye edhe selefi, para se të ndalojnë <strong>nga</strong>të marrurit dituri prej bidatçinjëve, ata para kësaj kanë ndaluar <strong>nga</strong> shoqërimi i tyre, <strong>nga</strong>të ulurit, të biseduarit, të ndëgjuarit prej tyre, si dhe <strong>nga</strong> të futurit në debate me ta.Përveç ekspertëve fetarë, dijetarëve të paluhatshëm në fe, me qëllim të mposhtjes së tëkotës[186]dhe me qëllim të udhëzimit të devijuarit. Prej fjalëve të Selefit nëparalajmërimin <strong>nga</strong> të shoqëruarit bidatçinjët, të ulurit dhe të dëgjuarit prej tyre, posjellim këto fjalë:1) Ibn Abbasi, radijAll-llahu anhu thotë: ”Mos u shoqëro me shpikësit, sepse shoqërimime ata, i sëmundë zemrat”. [187]2) Ebu Kulabeh, rahumehullah, thotë: ”Mos shoqëroni shpikësat e as mos i polemizoni,sepse vërtetë unë nuk ju garantoj që ata të mos ju zhysin juve në dalalet, apo (nuk jugarantoj) që mos t’ua mbështjellin juve <strong>nga</strong> feja atë që u është mbështjellur atyre”. [188]3) Hasen el-Basriu thotë: ”Mos shoqëroni risimtarët, mos hyni në debat me ta, e as mosdëgjoni prej tyre”. [189]


71 MBUROJA.net4) Dhe transmetohet <strong>nga</strong> Muhammed ibn Sirini, rahimehullah: ”se kanë hyrë tek ai dybidatçinjë e i kanë thënë: “O Ebu Bekër, ta tregojmë një hadith”? Ai tha: “Jo”. Ata thanë:“A ta lexojmë një ajet <strong>nga</strong> Libri i All-llahut azze ve xhel”? Ai tha: “Jo, ose largohuni <strong>nga</strong>unë, ose unë ngritem-largohem <strong>nga</strong> ju”. Atëherë ata u ngritën dhe dolën. Disa i thanë atijpastaj: “Çka do të kishte bërë dëm sikur ta kishin lexuar një ajet? Ai tha: e urreva që tëma lexojnë një ajet, për shkak se do të ma kishin ndryshuar atë, e kjo do të më kishtembetur në zemër”. [190]5) Ebu Zur’a qe pyetur lidhur me el-Harith bin Esed el-Muhasibi dhe librat e tija, kështuqë ai i tha pyetësit, “Ruaju <strong>nga</strong> këto libra. Këto janë libra të bidatit dhe devijimit. Juduhet t’i përmbaheni rrugës së vjetër [dmth rrugës së Selefit]. ” Atij gjithashtu i qe thënë,“Në këto libra ka mësim të mirë. ” Kështu që ai u përgjigj, “Kushdo që nuk merr mësimprej Librit të Allahut, atëherë për të nuk ka mësim të mirë në këto libra. ” Ai pastaj tha,“Sa shpejt njerëzit u turren bidateve. ” [el-Tehthib, 2/117, dhe Tarikh Bagdad, 8/215. ]6) el-Imam Ahmed ka thënë deklarata të ashpra lidhur me el-Muhasibi kur qe pyeturpër të, dhe prej asaj çfarë ai i tha pyetësit ishte, “Mos u mashtro me uljen e kokës së tij[dmth në devotshmëri], <strong>nga</strong>se vërtet ai është njeri i keq… mos i fol atij dhe për të s’duhettë ketë respekt… dhe kjo s'do të jetë e njohur perveç për atë i cili e njeh mirë atë. ” [Shikotransmetimin në tërësi në ‘Hashije’, nr. 49, f. 30. ]Kur parakaluesit tanë të mirë prej sahabëve dhe tabiinëve dhe ata të cilët i pasuan në tëmirë na kanë ndaluar që të ulemi me ta, t’i shoqërojmë ata e të tjera për shkak të rrezikuttë madh të tyre; atëherë çfarë po jetë puna me të marrurit dituri prej tyre dhe të dëgjuarite dyshimeve, mendimeve dhe bidateve të tyre?!Është pyetur shejh Salih el Feuzani(hafidhahullah): Cili është vendimi i vërtetë në lidhjeme leximin e librave të bidatçinjëve dhe dëgjimin e kasetave të tyre?Përgjigje: Nuk është e lejuar që të lexohen librat e bidatçinjëve apo të dëgjohen kasetat etyre, përveç për atë që ka ndër mend t’i përgënjeshtrojë ata dhe të sqarojë devijimin etyre. Në lidhje me personin i cili teksa ka filluar [studimin], nxënësit e dijes, dhe njerëzite rëndomtë, apo personin i cili i lexon vetëm sa për të parë se çfarë gjindet në to, e jo përt’i hedhur poshtë ato dhe për të shpjeguar gjendjen e këtyre [librave çorientuese],atëherë për këta persona s’është e lejuar që t'i lexojnë këto libra. Kjo <strong>nga</strong>se ato mund tëndikojnë në zemrën e tij dhe t’i shkaktojnë kofuzion, dhe kështu ai mund të dëmtohet<strong>nga</strong> e keqja e tyre. Prandaj, s’është e lejuar të lexohen librat e njerëzve të devijimit,përveç për dijetarët që janë specialistë, me qëllim që të përgënjeshtrohen këto libra dhetë paralajmërohet kundër tyre. [191] (mbaroi fjala e shejh Feuzanit)Pra, ky ështëmenhexhi i Selefit në trajtimin e njerëzve të bidateve, dhe pozita e tyre në lidhje melibrat e tyre dhe dëgjimin e të folmes së tyre.


72 MBUROJA.net- Kush janë ata të cilët i kemi detyrim t’i nderojmëSë pari: Lajmëtarët dhe Pejgamberët, paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi të gjithaata.Allahu na i ka rrëfyer tregimet e tyre, duke na treguar për përpjekjet dhe ngulmimin etyre, ndërsa Ai nuk i ka pranuar ata të cilët i kanë kundërshtuar dhe mohuar ata. Dhe Aie ka urdhëruar të Dërguarin e Allahut [sallallahu alejhi ue selam] si dhe Umetin e tij qëta ndjekë shembullin e tyre.Së dyti: Shoqëruesit [sahabët], Allahu qoftë i kënaqur me taUmeti Musliman s’duhet të ndjejë tjetër ndaj tyre përveç dashurisë dhe respektit. Allahui ka lavdëruar ata në librin e Tij. Dhe Ai ka folur për gradën e lartë të tyre, mundin e tyredhe sakrificat që ata i bënë me pasurinë dhe jetët e tyrë në çështjen e Allahut.Ngjashëm, i Dërguari i Allahut [sallallahu alejhi ue selam] i ka lavdëruar ata në nivelingrupor dhe individual. Kjo ishte deri ne atë shkallë sa që dijetarët e Islamit i kanëkushtuar vëmendje të posaçme cilësive dhe kualiteteve të tyre, duke shkruar shumëlibra në lidhje me virtytet dhe karakteristikat e veçanta të tyre.Për më tepër, i Dërguari i Allahut [sallallahu alejhi ue selam] na e ka ndaluar neve që t’iofendojmë ata, duke thënë: “Mos i ofendoni Shoqëruesit e mi. Betohem në Atë, në dorëne të Cilit është shpirti im, sikur ndokush prej jush të jepte sasi të lëmoshës në ari sakodra e Uhudit, s’do të ishte e barabartë me një Mudd [dy grushta] të ndonjërit prej tyre,madje as sa gjysma e tij. [192]Ehl-us-Sunet uel-Xhemat janë të vetëdijshëm për pozitën dhe statusin e tyre, kështu qëata e ruajnë atë me formën më strikte të kujdesit. Dhe ata ua ndalojnë të tjerëve që tëflasin me mendjelehtësi lidhur me atë çfarë ka ndodhur <strong>nga</strong> mosmarrëveshja mes Aliut[radiallahu anhu] dhe Muauijes [radiallahu anhu] dhe ata që i përkrahën ata <strong>nga</strong> pjesatjetër e Shoqëruesve. Më saktë, ata pohojnë për ta shpërblimin që iu jepet muxhtehidëve.Dhe ata po ashtu e kanë bërë rregull se të gjithë ata që flasin kundër tyre – madje edhevetëm kundër ndonjërit prej tyre – janë në devijim, humbje dhe herezi.Së treti: Ata që i pasuan [Sahabët] në mirëbërësi.Kjo i përfshin ata të cilët i kanë mbërri Shoqëruesit e të Dërguarit e Allahut [sallallahualejhi ue selam] dhe qenë udhëzuar <strong>nga</strong> udhëzimi i tyre, siç janë shtatë dijetarët e Fikhut<strong>nga</strong> Medineja dhe ata që ndjekën rrugën e tyre ne qytetet tjera. Dhe pas tyre janëdijetarët[193] e Hadithit, Fikhut dhe Tefsirit – ata të cilët dhanë mundin në rrugën eShoqëruesve dhe Pasardhësve të drejtë. Kjo përfshin edhe ata që ndjekën metodologjinëe tyre në lidhje me Akide, duke u mbajtur fort për Librin dhe Sunetin dhe duke iu


73 MBUROJA.netshmangur risive [bidateve], dëshirave të kota dhe ithtarëve të tyre, duke e mbrojtur tëvërtetën dhe ithtarët e saj deri në ditët e sotme dhe pas tyre, deri sa të realizohetpremtimi i Allahut. Ata janë të cilëve u referohej i Dërguari i Allahut [sallallahu alejhi ueselam] kur ai tha: “Nuk do të pushojë së ekzistuari një grup <strong>nga</strong> Umeti im, fitimtarë nëtë vërtetën. Ata që i lënë ata s’do të jenë në gjendje t’i dëmtojnë, e as ata që ikundërshtojnë, deri sa të vijë urdhëri [premtimi] i Allahut të Madhërishëm. ”Ata janë tënjohur më mirë si Ehl-ul-Hadith, siç janë pajtuar Imamët e Islamit dhe dijetarët eudhëzimit. Dhe askush nuk i kundërshton ata në lidhje me atë në çka janë pajtuar ata,përveç atyre <strong>nga</strong> njerëzit e dëshirave të kota, injorancës dhe devijimit.Imam Ahmed, el-Hakim dhe Ibn el-Kajjim i kanë akuzuar për herezi ata të cilët ikritikojnë ata. Ndërsa ata që flasin ulët në lidhje me ta [dijetarët] janë refuzuar rreptë <strong>nga</strong>Ibn Kutejbe, er-Rameherzemi, el-Hatib [el-Bagdadi] dhe të tjerët. Dhe s’ka dyshim seaskush nuk flet kundër tyre, përveç atyre të cilët Allahu i ka humbur dhe i ka verbëruar.Pra, nëse ndonjëri <strong>nga</strong> këta dijetarë gabon në ndonjë çështje prej çështjeve në të cilatështë i lejuar Ixhtihadi, kjo duhet të sqarohet, por jo në mënyrë ndëshkuese.Shejh-ul-Islam Ibn Tejmije [rahimehullah] ka thënë në lidhje me këta dijetarë:“Kushdoqë ka aftësi të bëjë Ixhtihad të lejuar, atëherë s’është e lejueshme për të që të përmendetnë mënyrë ndëshkuese apo të fajësohet, sepse Allahu ia ka falur gabimin e tij. Në vend tëkësaj, është detyrim për shkak të asaj çka ai ka <strong>nga</strong> Imani dhe takua që të tregohetmiqësi dhe dashuri ndaj tij, dhe të përmbushim atë që Allahu ka urdhëruar <strong>nga</strong> tëdrejtat e tij, siç është të lavdëruarit atë, të bërit du’a [lutje] për të, dhe kështu me radhë.”[194]Ata të cilët është e lejueshme që t’i kritikojmë, diskreditojmë dhe t’i paralajmërojmënjerëzit kundër dëmit të tyre:Së pari: Njerëzit e risisë [Bidatçinjtë]Është e lejueshme – madje e detyrueshme – që të flitet në lidhje me njerëzit e risisë[bidatit] dhe të paralajmërojmë kundër tyre dhe fabrikimeve të tyre, qoftë individualishtapo si grup dhe qofshin ata në mungesë apo të pranishëm. Këtu përfshihen ata <strong>nga</strong> mesii Hauarixhëve, Rafidhat, Xhehmitë, Murxhiat, Keramitë dhe njerëzit e retorikës – ata tëcilët njohuria e tyre e kelamit [retorikës] u ka sjellur besime të çoroditura dhe devijante,[195] siç është refuzimi i të gjitha apo disa <strong>nga</strong> atributet e Allahut. [196]Pra, është e detyrueshme që të paralajmërojmë kundër këtij lloji të njerëzve, librave tëtyre dhe rrugëve të devijuara të tyre. Dhe sa i madh është numri i tyre!Ngjashëm, e njëjtagjë aplikohet edhe ndaj atyre që ndjekin metodologjinë e tyre <strong>nga</strong> grupet [sektet] e kohëssonë, siç janë ata të cilët ndahen <strong>nga</strong> njerëzit e Teuhidit dhe Sunetit, i kundërshtojnë atadhe mbesin shumë larg <strong>nga</strong> aspektet e tyre të metodologjisë. Në fakt, ata zhvillojnë luftëkundër këtyre aspekteve të metodologjisë dhe i përzëjnë të tjerët <strong>nga</strong> kjo dhe ithtarët esaj [d. m. th. dijetarët]. Njerëzit e ngjashëm me këta pasohen <strong>nga</strong> ata që i përkrahin dhe i


74 MBUROJA.netmbrojnë ata. Dhe këta pasues të tyre i përmendin cilësit e mira të tyre dhe i lavdërojnëata, duke i lavdëruar personalitetet dhe udhëheqësit e tyre. Dhe ata i kanë parapëlqyermetodologjitë e [shpikura] tyre mbi metodologjinë e njerëzve të Teuhidit, Sunetit dheXhematit!Së dyti: Transmetuesit e Hadithit dhe Dëshmitarët, nëse ata vlerësohen si të pa pasigurtËshtë e lejueshme që të kritikohen këta njerëz sipas konsensusit të Muslimanëve. Mësaktë, kjo është e detyrueshme. Kjo është përmendur dhe transmetuar <strong>nga</strong> en-Neueuidhe Ibn Tejmije, Allahu i mëshiroftë të dytë[197].- Hadithet e dobëta të cilët argumentohen sufitë/dervishët nëpër librat etyreShumica e librave të Sufive janë të stërmbushura me hadithe të dobëta apo të shpikura,dhe për këtë e pash të udhës që t’i ceki disa hadithe që mund t’i hasni nëpër librat edervishëve/sufive, e që me këtë të ruheni <strong>nga</strong> këto hadithe që janë hedhur poshtë <strong>nga</strong>dijetarët Islamë.Sufitë e lejojnë argumentimin me hadithe të dobëta. [198] P. sh. Ismail Hakki Bursevi në“tefsirin” e tij të ashtuquajtur”Ruhul Bejan” e ka mbushur me transmetime të shpikura.Pasi që këto transmetime u vlerësuan si të shpikura, ai për vlerën e sureve duke mos uturpëruar, tha:”Kjo përshtatje (shpikje) nuk është kundër të Dërguarit të All-llahut,mirëpo është përshtatur(shpikur)për ta ndihmuar sheriatin. ” [Bursevi RuhulBeyan(3/548)]Imam Shatibiu, të mbështeturit në hadithe të dobëta e cilëson si metodë të Risimtarëveshpikësvenë fe, ai thotë në librin e tij”el-I’tisam”(1/229):”Prej metodologjisë sëRisimtarëve është të mbështeturit në hadithe të dobëta, (prej tyre):të mbështeturit nëhadithe vahije(daife) dhe ato të shpifura mbi Pejgamberin alejhi selam, të cilët nuk ipranojnë dijetarët e hadithit, për të punuar me to. . . Dhe kush e bën këtë, atëherë aiështë injorant, gabues në bartjen e dijes. Kurse <strong>nga</strong> ata të cilët mbështetemi në dije dhefe, nuk na është transmetuar se duhet të veprojmë kështu. . . ”[199]Ka thënë Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem:”Dine se gënjeshtra ndaj meje nukështë sikur gënjeshtra ndaj dikujt tjetër, kështu që kushdo që gënjen për mua me qëllim,le ta pregadit karrikën e tij prej zjarrit të xhehennemit. ”[Buhariu, Muslimi dhe të tjerët]Transmetohet <strong>nga</strong> Semur se Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem ka thënë:”Ai qëtransmeton <strong>nga</strong> unë një hadith, duke e ditur se është i rrejshm, atëherë ai është prejgënjeshtarëve”[Muslimi në parathënien e Sahihut të tij;Sahihul Edhkar fq. 15-17]


75 MBUROJA.net- Hadithet të cilat janë klasifikuar si të dobëta/shpikura <strong>nga</strong> Dijetari inderuar Muhammed Nasiruddin el-Albani1. Transmetohet <strong>nga</strong> Aishja [radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut [sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush i fal njëzet rekate pas akshamit, All-llahu do t’iandërtoj një shtëpi në Xhennet.”Hadithin e transmeton Ibën Maxhe, shejh Albani thotë se hadithi është i shpikur. Shih”Daif el-Xhami” (5662), ”Daif Tergib dhe Terhib”(2/435) dhe “Mishkat el-Mesabih”(1/1174).2. Transmetohet <strong>nga</strong> Ebu Hurejre[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAllllahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush i fal gjashtë rekate pas akshamit duke mos folurnë mes tyre, është njëlloj si dymbëdhjetë vjet adhurim. ”Hadithin e transmeton Ibën Maxhe, Ibën Huzejme dhe Tirmidhiu, shejh Albani thotë sehadithi është shumë i dobët, Shih”Daif el-Xhami”(5661), ”Daif Tergib dhe Terhib. ”3. Transmetohet <strong>nga</strong> Ma’kil ibën Sinan se i Dërguari i All-llahut[sal-lAll-llahu alejhi vesel-lem] ka thënë:”Kush thotë kur të zgjohet ”Kërkoj mbrojtje prej All-llahut i cili dëgjondhe sheh prej shejtanit të mallkuar” dhe i lexon tre ajetet e fundit të sures”el-Hashr”,All-llahu i detyron shtatëdhjetë mijë Melekë që të kërkojnë falje për të deri në mbrëmje, enëse vdes atë ditë, do të vdesë si shehid gjithashtu nëse i thotë edhe në mbrëmje. ”Hadithin e transmeton Tirmidhiu, shejh Albani thotë se hadithi është i dobët. Shih”Daifel-Xhami”(5732), ”Daif Tergib dhe Terhib”dhe “Xhami Tirmidhi”(5/2992).4. Transmetohet <strong>nga</strong> Ebu Umame[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAllllahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush e lexon suren “Jasin” natën e xhuma, i falenmëkatet. ”Hadithin e transmeton Esbahani, shejh Albani thotë se hadithi është i shpikur. Shih”DaifTergib dhe Terhib. ”5. Transmetohet <strong>nga</strong> Ebu Hurejre[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAllllahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush është i urritur apo nevojtar dhe e fsheh këtë <strong>nga</strong>njerëzit dhe ankohet tek All-llahu, All-llahu do t’ia caktojë ushqimin për një vit të plotë.”Hadithin e transmeton Taberani në “Eusat” dhe “Sagir”, shejh Albani thotë se hadithiështë shumë i dobët. Shih”Daif Tergib dhe Terhib. ”


76 MBUROJA.net6. Transmetohet <strong>nga</strong> Aliu[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kur të vijë gjysma e muajit shaban, faluni dhe agjëroni atëditë, <strong>nga</strong>që All-llahu[subhanehu ve teala] zbret në qiellin e kësaj bote pas perëndimit tëdiellit dhe thotë:”A kërkon dikush falje t’ia fal mëkatet, a kërkon begati ta begatoj, a kandonjë i cili është i sprovuar që ta shëroj, vazhdon kështu derisa të hyjë sabahu. ”Hadithin e transmeton Ibën Maxhe, shejh Albani thotë se ky hadith është i shpikur.Shih”Daif el-Xhami”(652), ”Daif Tergib dhe Terhib”, ”Sunen Ibën Maxhe”(1/1388) dhe“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”(5/2132).7. Transmetohet <strong>nga</strong> Hatib[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush më viziton pas vdekjes, është njëlloj si të më kishtevizituar duke qenë gjallë. ”Hadithin e transmeton Bejhakiu në “Kebir”, shejh Albani thotë se ky hadith është idobët. Shih”Daif Tergib dhe Terhib”dhe “Difa’a an Suneti en-Nebij”, fq. 109.8. Transmetohet <strong>nga</strong> Omeri[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush e viziton varrin tim apo më viziton mua, do tëndërmjetësoj për të Ditën e Kijameti dhe kush vdes në Meke apo Medine do të ringjalleti sigurtë. ”Hadithin e transmeton Bejhakiu në “Kebir”, shejh Albani thotë se ky hadith është idobët. Shih”Daif Tergib dhe Terhib”dhe “Mishkat el-Mesabih”(2/2759).9. Transmetohet <strong>nga</strong> Enes ibn Malik [radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sallAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Ai i cili më viziton mua, do të jetë afër meje Ditën eGjykimit. ”Hadithin e transmeton Taberani në “Eusat”, shejh Albani thotë se ky hadith është idobët. Shih”Daif Tergib dhe Terhib. ”10. Transmetohet <strong>nga</strong> Enes ibn Malik [radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sallAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Çdo send ka zemër, zemra e Kur’anit është sureja“Jasin”, ndërsa kush e lexon suren”Jasin”, All-llahu[subhanehu ve teala] do ta shpërblejatë sikur ta kishte lexuar Kur’anin dhjetë herë”Hadithin e transmeton Tirmidhiu, shejh Albani thotë se ky hadith është i shpikur.Shih”Daif el-Xhami”(1935) dhe “Daif Tergib dhe Terhib”.11. Transmetohet <strong>nga</strong> Malik ibën Jesar [radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sallAll-llahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Çdo send ka zemër, zemra e Kur’anit është sureja“Jasin”, lexojeni për të vdekurit tuaj. ”


77 MBUROJA.netHadithin e transmeton Ahmedi, Ebu Davudi, Ibën Maxhe dhe Hakimi, shejh Albanithotë se ky hadith është i dobët. Shih”Daif el-Xhami”(5785) dhe “Daif Tergib dheTerhib”.12. Transmetohet <strong>nga</strong> Xhundubi [radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut [sal-lAllllahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Kush e lexon suren “Jasin” gjatë natës duke shpresuarnë shpërblimin e All-llahut, i shlyen të gjitha mëkatet. ”Hadithin e transmeton Imam Maliku, Ibën Suni dhe Ibën Hibani, shejh Albani thotë seky hadith është i dobët. Shih”Daif el-Xhami”(5787) dhe “Daif Tergib dhe Terhib”.13. Transmetohet <strong>nga</strong> Othmani[radiAll-llahu anhu] se i Dërguari i All-llahut[sal-lAllllahualejhi ve sel-lem] ka thënë:”Gjumi pas namazit të sabahut e pengon furnizimin”Hadithin e transmeton Ahmedi dhe Bejhakiu, shejh Albani thotë se ky hadith është idobët. Shih”Daif Tergib dhe Terhib”.14. ”Mosmarëveshja midis ummetit tim është mëshirë. ”Shejh Albani e ka klasifikuar sitë shpikur. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”(1/57).15. ”Ademi[alejhi selam]e ka parë fjalën[ La ilahe il-lAll-llah Muhammedun Resulullah]të shkruar në Arsh(fronin e All-llahut)”. Muhadithi Albani e ka klasifikuar hadithin si tëshpikur. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”(1/25).16. ”Kush fle pas iqindisë dhe çmendet, mos e fajësoj askënd përveç vetes së tij. ” ShejhAlbani e ka klasifikuar si të dobët. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”.17. ”Kërkoni dituri qoftë edhe në Kinë. ” Muhadithi Albani e ka klasifikuar hadithin si tëshpikur. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”.18. ”Kush e lexon suren”Vakia” nuk e godet varfëria”. Shejh Albani e ka klasifikuar si tëdobët. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”.19. ”Pas abdestit duhet të lexohet surja”El-Kadr””. Hoxhë Albani e ka klasifikuar si tëpabazë. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”.20. ”Të fërkosh sytë kur të dëgjosh ezanin. . . ” Muhadithi Albani e ka klasifikuarhadithin si të shpikur. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”.21. ”Namazi me imame(kapelë)është më i vlefshëm se shtatëdhjetë namaze paImame(kapelë). ” Muhadithi Albani e ka klasifikuar hadithin si të shpikur.Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uel Meudua”.


78 MBUROJA.net22. ”Fillimi i muajit të Ramazanit është mëshirë, mesi(i muajit) falje, kurse fundi i tijështë lirim <strong>nga</strong> zjarri. ” Hoxhë Albani e ka klasifikuar si Munker. Shih“Silsiletul ehadithed-Daife uel Meudua”.23. ”Agjëroni që të shëroheni”. Transmeton et-Taberani, el-Evsat, 2/225/1/8477;Hadithiështë i dobët, thotë hafidh el Iraki se senedi i këtij transmetimi është i dobët. [200]. ShejhAlbani e ka klasifikuar hadithin si të dobët. Shih“Silsiletul ehadith ed-Daife uelMeudua”. 1/420.24. ”Nëse dikush bën marëdhënie seksuale me gruan e tij, të mos e shikojë organin e saj,sepse kjo gjë trashëgon verbëri”. Hadithi është i dobët siç e ka përmendur dijetari inderuar Albani në librin e tij“ Silsiletul e hadith ed-Daife uel Meudua”.25. ”Kush i fal gjashtë rekate para se të flasë me dikë prej njerëzve, mes namazit tëakshamit dhe të jacisë, i falen mëkatet e pesëdhjetë viteve”, kurse në një transmetimtjetër:”. . . është njëlloj sikur të kishte adhuruar all-llahun dymbëdhjetë vite të plota. ”Hadithi është shumë i dobët siç e ka përmendur Albani në librin e tij“Silsiletul e hadithed-Daife uel Meudua”.26. ”Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem bënte tespih me gurë. ” Hadithi është ishpikur siç e ka përmendur Albani në librin e tij“Silsiletul e hadith ed-Daife uelMeudua”. vëllimi 3 hadithi nr. 1353.27. ”Nuk u jepet grave selam dhe as ata nuk duhet të japin selam. ” Hadithi ështëMunker siç e ka përmendur Albani në librin e tij“Silsiletul e hadith ed-Daife uelMeudua”. vëllimi 3 hadithi nr. 1430.28. ”Kur Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem erdhi në Medine, gratë dhe fëmijët pokëndonin:Tale al bedru alejna. . . ” Shejh Albani e ka klasifikuar hadithin si të dobët.Shih “Silsiletul e hadith ed-Daife uel Meudua”.29. ”O xhaxhai im, po të ma vendosnin diellin në të djathtë dhe hënën në të majtë, që tëhiqja dorë <strong>nga</strong> kjo çështje (islami), s’do ta bëja këtë(largimi <strong>nga</strong> Islami dhe thirrja nëtë)derisa All-llahu ta bëjë Islamin mbizotërues apo të zhduket në proces. ”Shejh Albanithotë se hadithi është i dobët. Shih” Silsiletul e hadith ed-Daife uel Meudua”.30. ”. . . për hirë të Pejgamberit dhe të pejgamberëve të mëparshëm. . . ”TransmetonTaberani, 24/351-352, Hadithi është i dobët, transmetuesi Ravh b. Salah ka transmetuarhadithe munker.31. Ademi alejhi selam pas bërjes së mëkatit, i cili ishte shkak që të nxirrej <strong>nga</strong> Xhenneti,kështu shprehet:”O Zot!Për hirë të Muhammedit, të lutem të më falësh!. . . ”All-llahu iLartësuar e pyeti:”O Adem, e si e njohe ti Muhammedin, kur Unë atë s’e kam krijuar


79 MBUROJA.netende?!”Ademi a. s. iu përgjigj:”O Zot, kur më krijove mua me dorën Tënde të fuqisëhyjnore dhe më fryne shpirtin <strong>nga</strong> shpirti Yt, ngrita kokën dhe pashë të shkruar messhtyllave qiellore fjalinë:”La ilahe il-lAll-llah Muhammeden Resulullah, Nuk ka Zottjetër veç All-llahut, Muhammedi është i dërguari i All-llahut, ”dhe e kuptova se Ti e vëpërkrah emrit Tënd vetëm emrin e krijesës më të dashur për Ty”Atëher, Zoti i tha:”Drejt fole, O Adem!Ai është krijesa më e dashur për Mua!Kur të mëlutesh, m’u lut vetëm për hirë të tij, sepse Unë të fala tani për hirë të tij!Dije se, po të mosishte Muhammedi, s’do të të kisha krijuar!”. Transmeton Hakimi në mustedrekun e tij2/615, Ibn Asakir 2/323, Bejhakiu delail-un nubuve 5/488. Hadithi është i shpikur.Ibn Hibbani në lidhje me transmetuesin Abdurahman b Zejd b. Eslem thotë:ështëakuzuar për shpifje të haditheve, poashtu edhe Imam Dhehebiu transmetimin e tillë e kavlerësuar si të kotë, dhe këtij mendimi i është bashkangjitur edhe Ibn Haxher el-Askalani. Shejh Albani ka thënë se hadithi është i shpikur.32. Transmetohet <strong>nga</strong> Aliu radiAll-llahu anhu se Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sellemtë ketë thënë:”Sa ndjellës të mirë janë tespihët”. Hadithi është i shpikur.- Një vështrim/analizim rreth disa festave të shpikura të cilët ipraktikojnë tarikatet dhe janë të përhapura edhe tek ne, si p. sh. nata eregaibit, e miraxhit, beratit etj. [201]- Nata e RegaibitTransmetohet <strong>nga</strong> Enes ibn Maliku se Resulullahu sal-lAllahu alejhi ve sel-lem kathënë:Pas përmendjes së vlerës së agjërimit në muajin Rexheb-vazhdon hadithi, ”Nëxhumanë e parë të këtij muaji(Rexheb) mos u tregoni të pakujdesshëm. Sepse kjo natënjihet <strong>nga</strong> melekët si nata e regaibit. Kush agjëron në të Enjten e parë të muajit Rexhebapo në mes të akshamit dhe jacisë i fal dymbëdhjetë rekate namaz, All-llahu subanehuve teala do t’ia falë mëkatet”[Ebu Shame el-Baisu Ala inkari’l-Bida’i ve’l-Havadithi fq.39-40]. Ibnu’l Xheuziu rahimehullah në el-Meuduat vëll. 2 fq. 125-126, në lidhje me këtëhadith thotë:“Ky hadith mbi Pejgamberin sal-lAllahu alejhi ve sel-lem është shpifje. Kytransmetim është <strong>nga</strong> Ali Ibn AbdiUah ibn Xhahdami i cili është hedhur poshtë <strong>nga</strong>njerëzit e dijes(ehlul Ilm). E kam dëgjuar shejhun tim hafidhin Abdulvehabin i cili kathënë:transmetuesit e këtij hadithi janë të panjohur. Të gjithë transmetuesit i kamkërkuar nëpër libra mirpo nuk i kam gjetur. Hafidh el-Iraki në Es-Sunenu ve’l-Mubtede’at fq. 140, thotë:“. . . ky është hadith i shpikur”. Imam Tartushi në El-Havadithu ve’l-Bida’u fq. 133 thotë:“Namazi i regaibit në muajin Rexheb, është shpikurnë vitin 480 hixhri në vendin tonë Bejtul Makdis. Para kësaj, neve nuk e kemi parë e asdëgjuar një namaz të tillë.


80 MBUROJA.net- Nata e MiraxhitËshtë nata e njëzet e shtatë e muajit Rexheb. Në librin Es-Sunenu ve’l-Mubtede’a tëShukajrit në kapitullin “Sunneti dhe Bidati” shkruan:“Kremtimi i Miraxhit në natën enjëzet e shtatë të muajit rexheb dhe në mënyrë të veqantë duke bërë dhikër apo ibadetetjera në këtë natë është prej bidateve.Poashtu edhe disa lloje të duave jo të ligjëruara me sheriat që bëhen në muajt Rexheb,Sha’ban dhe Ramadan janë prej gjërave të shpikura-bidateve, po të kishte hajër në këtëqë veprojnë, parakaluesit tanë(selef) do ta kishin bërë dhe do t’na kishin kaluar.Shejhul Islam Ibn Tejmijje rahimehullah në lidhje me namazin në natën e njëzet e shtatëtë muajit Rexheb thotë:“Siq e shohim <strong>nga</strong> dijetarët e respektuar;ka ixhma në mesin e dijetarëve Islam se ky llojnamazi nuk është legjitim. Këtë namaz vetëm injorantët dhe bidatçitë e përkrahin.[202]Kjo natë me këndim të mevludit, është shëndruar në zakon(adet), në mesin e popullatëstonë.- Nata e BeratitNata e Beratit është në mesin e muajit Shaban. Për vlerën e kësaj nate kanë ardhur disatransmetime. Transmetohet <strong>nga</strong> Aisha radiAll-llahu anhu se Resuli sal-lAllahu alejhi vesel-lem ka thënë:“Në këtë natë shkruhet çdo lindje dhe vdekje e bijve të Ademit. Dhe nëkëtë natë veprat e tyre ngriten dhe zbritet risku. [203]Transmetohet <strong>nga</strong> Aliu radiAll-llahu anhu se Resuli sal-lAllahu alejhi ve sel-lem kathënë:“Kur të bëhet nata në mesin e muajit Sha’ban, gjallërone natën e saj dhe kalonekëtë ditë me agjërim”[204]Mirpo këto transmetime nuk janë të sakta. Hadithi i Aishes radiAll-llahu anha ilartëpërmendur është diku i ngjajshëm me një hadith të transmetuar <strong>nga</strong> Ebu Musa el-Esh’ari. Imam Bejhakiu në librin e tij Da’vatu’l Kebir pas tahrixhit[205]të këtyre dytransmetimeve, kështu thotë:“Në isnadin e këtyre transmetimeve janë transmetues tëpanjohur. [206]Ndërsa sa i përket transmetimit të Aliut radiAll-llahu anhu, Imam Busiri thotë:Nëzingjirin e këtij transmetimi e kemi Ibnu Ebi Seburen. Në origjinë emri i tij është, EbuBekr Ibn Abdillah Ibn Muhammed Ibn Ebi Sebure. Imam Ahmedi dhe Jahja ibn Ma’inpër këtë njeri kanë thënë se ky është një njeri i cili shpif hadithe. [207]


81 MBUROJA.netFalje e një namazi të posaçëm në natën e beratitHafidh el-Iraki në lidhje me këtë namaz thotë:“Hadithi që ka të bëjë me namazin nënatën e beratit është i kotë”[208]Ibnu’l Xheuziu thotë: “Padyshim kjo thirrje është e kotë”[209], [210], Një fjalë të tillëngjajshëm e ka thënë edhe Shejhul Islam Ibnu Tejmije. [211]Në cilën kohë është shpikur ky namazImam Tartushi thotë:Mua më lajmëroj Ebu Muhammed el-Makdisi i cili mëtha:Ky(namaz) për herë të parë është shpikur në vitin 448 hixhri. Në qytetin Nablus, njënjeri i njohur si Ibnu Ebi’l-Hamra kishte ardhur në Bejtul Makdis dhe kishte një tilavet tëbukur(Lexim Kur’ani), u ngrit dhe në mesin e muajit Sha’ban(diku 15 Sha’ban) filloi tëfalë një namaz në Mesxhidul Aksa, dhe më pas njëri u lidh në namaz pas tij e kështu meradhë filluan të tubohen dhe u bë një xhemat i madh.Ky person prap erdhi në vitin e ardhshëm, dhe shumica e njerëzve u falën pas tij. Kynamaz u përhap në Mesxhidi Aksanë poashtu edhe nëpër shtëpit e tyre faleshin. Dhevazhdoji deri në ditët tona si të ishte sunnet. [212]Përveq kësaj, në xhamitë tona po në këtë natë këndohen Mevludet, për këtë arsyeshejtani këtyre injorantëve ua zbukuroj veprat e tyre duke ua bërë një vepër legjitime,kinse një gjë e tillë është <strong>nga</strong> feja. Dua t’ua përkujtoj një hadith sahih që transmetohet<strong>nga</strong> Aishja radiAll-llahu anha se Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ves el-lem kathënë:“Kushdo që shpikë në çështjen tonë diçka që s’është prej saj, ajo është erefuzuar”[213]Shumicës së injorantëve kur t’u thuhet pse or vëlla e bën këtë gjë, përgjigjen me një fjalë-“mjafton që nijeti me qenë i pastër, apo çka ka gjë të keqe në të, ne po e përkujtojmë Allllahun-anuk lejohet që ta përkujtojmë All-llahun”Subhanallah shumë gjë e çuditshme.Ata nuk e dinë se për pranimin e një vepre tek All-llahu azze ve xhel-le duhen tëplotësohen dy kushte: sinqeriteti(nijeti) dhe pasimi i Sunnetit.E lusim All-llahun subhanehu ve teala që të na mundësoj që të vërtetën ta shohim si tëvërtetë dhe të kotën ta shohim si të kotë.- Qëndrimi që duhet të mbajmë me ata që bëjnë bidate dhe disadyshime të bidatçinjëveVëllëzër dhe motra në Islam ruajeni veten e juaj, ruajeni besimin e pastër që ua dhuroiAll-llahu subahnehu ve teala, ruajeni menhexhin e juaj <strong>nga</strong> librat e tyre, se vall-llahi ata


82 MBUROJA.netjanë një sprovë e rrezikshme për ummetin, [214] mos thuani se unë kam dituri tëbollshme e mund t’i përgënjeshtroj ata, pasi që ata vetëm fusin dyshime, ata janë që iinterpretojnë gabimisht ajetet Kur’anore sipas epsheve të veta dhe në të shumtën erasteve argumentohen me hadithe të dobëta apo të shpifura(siç e cekëm më lartë).Thotë shejh Feuzani (hafidhahullah) në librin e tij”Kitabu Teuhid”:Muslimani nuk duhettë qëndrojë bashkë apo të vizitojë ata që bëjnë bidate, përveçse nëse e bën këtë gjë meqëllim për t’i këshilluar, pasi qëndrimi me ta mund të bëhet shkak për përhapjen ebidateve që kryhen prej tyre. Në të njëjtën kohë, muslimani duhet të paralajmërojë tëtjerët që të mos bien në grackën e tyre, ndërsa ndalimi dhe pengimi i tyre është detyrë eudhëheqësve dhe dijetarëve. Një <strong>nga</strong> faktet që tregon fare qartë rrezikun e madh tëbidateve është rëndësia që i japin shumë shtete jomuslimane përhapjes së bidatevendërmjet muslimanëve me të gjitha mënyrat e mundshme, pasi ata e dinë fare mirë sepërhapja e bidateve është hapi i parë drejt zhdukjes së Islamit. (mbaroi fjala e shejhut)Në vijim do t’ia lëm fjalën muhaddithit të këtij shekulli Imam Albanit[215]rahimehullah:Duhet të dihet qartë se bidatet në fe nuk janë vetëm prej gjërave të rrezikshme nëvetvete, por kanë shkallë të ndryshme. Disa prej këtyre herezive të shpijnë në Shirk dhekufër. . . , kurse të tjerat janë më të lehta. Mirëpo është obligim të dihet se çfarëdo bidatinë qoftë edhe më i vogli të cilin e sjellë ndonjëri në fe është i ndaluar të praktikohet pasit’i sqarohet atij se është bidat, nuk ka bidat të mirë (sikurse pretendojnë disa) përveç seështë i urryer, sikurse ka thënë i Dërguari i All-llahut: “Çdo bidat është humbje dhe çdohumbje të shpie në zjarr” d. m. th pronari i saj (ai që e shpik). E ka thënë të vërtetënImam Shatibiu rahimehullah, në librin e tij të madh “El I’tisam” se veprimi-urdhërimi ibidatit është shumë i rrezikshëm, shumica e njerëzve janë të panjohur ndaj tij (bidatit),nuk e dinë këtë përveç grupi i pasuesve të diturisë, të mjafton ty argumenti i rrezikut tëbidatit <strong>nga</strong> thënia e Pejgamberit alejhi selam: “All-llahu nuk pranon pendimin ebidatgjiut përderisa ai nuk e len bidatin e tij[216]”.Duke përfunduar këtë dëshiroj t’i ofroj lexuesve të mi një këshillë <strong>nga</strong> një Imami i madhi dijetarëve të parë Muslimanë, ai është Shejh Hasen Alij El Barbahari, një prej shokëve tëImam Ahmedit All-llahu e mëshiroftë, i cili vdiq në vitin (329), ai tha:“Të kesh kujdes prej risive, qoftë edhe prej risive më të vogla, vërtetë bidatet e vogla tëshpijnë deri tek të mëdhatë, sepse çdo bidat i shpikur në këtë ummet së pari ka qenë ivogël dhe i ka përngjarë të vërtetës saqë shumë njerëz kanë ra në të, mandej nuk kanëmundur të dalin <strong>nga</strong> ai, është rritur bidati derisa njerëzit kanë besuar se është prej fesë,kështu që ke kujdes All-llahu të mëshiroftë çfarëdo që dëgjon, e posaçërisht prej atyre(njerëzve) të kohës sate dhe mos merr (prej tyre) derisa sa të pyesësh dhe të shohësh se aka folur ndokush prej sahabëve të Pejgamberit alejhi selam apo ndokush prej Dijetarëve?


83 MBUROJA.netNëse të ka arritur ndonjë gjurmë prej tyre, kapu për të, mos e lësho dhe mos u kthe nëdiçka tjetër e të përfundosh në zjarr”.Dije All-llahu të mëshiroftë se asnjë rob nuk e ka përmbushur Islamin e tij plotësishtpërderisa nuk është pasues dhe nënshtrues (ndaj sunnetit të Dërguarit alejhi selam).Kushdo që pretendon se kanë mbetur disa gjëra <strong>nga</strong> çështjet e Islamit të cilat nuk u kanëmjaftuar shokëve të Pejgamberit alejhi selam ai vetëm se i ka përgënjeshtruar (sahabët), imjafton atij kjo ndarje dhe shpifje ndaj tyre (sahabëve), ai është Bidatgjij i humbur dhehumbës, shpik në Islam gjëra që nuk janë pjesë e tij (Islamit).Thash (Imam Albani): All-llahu e mëshiroftë Imam Malikun kur ka thënë: “Nukpërmirësohet fundi (i Ummetit) përveç se me atë që janë përmirësuar të parët (eUmmetit), çfarëdo që nuk ka qenë prej fesë në atë kohë nuk duhet të jetë përsëri në këtëkohë”.Përshëndetjet qofshin mbi të Dërguarin e All-llahut i cili ka thënë: “Nuk ka mbetur gjë ecila u ofron tek All-llahu veçse u kam urdhëruar për të, poashtu nuk ka mbetur gjë që julargon <strong>nga</strong> All-llahu dhe ju ofron tek zjarri veçse u kam ndaluar <strong>nga</strong> ajo”. (mbaroi fjala eshejh Albanit)Ndërsa shejhu Uthejmini në komentimin e librit të Ibn Kudame el-Makdesiut”Besimi imjaftueshëm” thotë:E kush largohet prej ndjekësve të bidatit, largohet gjithashtu dheprej leximit të literaturës së tyre, duke pasur frikë që të ndikohet <strong>nga</strong> ajo, e më paspërhapjen e saj midis njerëzve. Pra, të larguarit <strong>nga</strong> vendndodhjet e humbjes ështëdetyrë e domosdoshme dhe për argument kemi thënien e të Dërguarit të All-llahut alejhiselam për Dexhallin:”Kush dëgjon për të, le të largohet prej tij, se pasha All-llahun,njeriu do të shkoj duke kujtuar për veten se është besimtar dhe do ta ndjek atë si shkak idyshimeve që ndjell Dexhalli”[217]Por kur qëllimi i të lexuarit në librat e tyre, është njohja <strong>nga</strong> afër i bidateve të tyre, e mëvonë për t’iu kundërvënë , nuk ka asgjë të keqe për atë që zotëron një besim të saktë, metë cilin mund të mbrohet dhe që ka mundësin për t’i dhënë përgjigje atyre, madje kjopunë mund të jetë punë e domosdoshme(vaxhib)sepse kundërvënia ndaj bidatit ështëdetyrë, dhe nëse një detyrë nuk kryhet vetëm me anë të një mjeti, ai mjet është po ashtudetyrë. [mbaroi fjala e shejh Uthejminit]Disa njerëz janë të mendimit se bidatet ndahen në bidate të mira dhe bidate të këqija. Kymendim është krejtësisht i gabuar, pasi thënia e Profetit sal-lAll-llahu alejhi ve sellem:”Çdobidat është humbje(dalalet)”nuk bën veçime apo përjashtime ndërmjetbidateve, por i konsideron të gjitha humbje. Ndërsa ata, me këtë ndarje, duket sikurthonë që bidatet nuk janë të gjitha humbje, pasi ka edhe bidate të mira. Ibn Rexhebi,gjatë shpjegimit të njërit prej dyzet haditheve të Imam Neveviut, ndërmjet të tjerashshkruan:


84 MBUROJA.net“Thënia e Profetit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem):”Çdo bidat është humbje”. . . është një<strong>nga</strong> bazat themelore të fesë, pasi permbledh në vetvete të gjitha gjërat. Ajo është engjajshme me thënien tjetër te Profetit:”Çdo vepër që nuk i përket fesë sonëështë e refuzuar. ”Pra, çdo vepër e re qe nuk ka asnjë bazë në Islam është humbje, ndajdhe nuk është e lejuar, pa marrë parasysh nëse ka të bëjë me çështjet e besimit apo mepunët e dukshme ose të jashtme. ”Argumenti, në të cilin bazohen këta njerëz, përsa i përket ndarjes së bidatit në dy pjesë,është thënia e Umerit në lidhje me namazin e teravive:”Ky është një bidat i mirë. ”Poashtu, ata argumentohen dhe me disa veprime të sahabeve apo ndjekësve të tyre, siçështë mbledhja e Kur’anit në një libër të vetëm apo shkrimi i fjalëve të Profetit (paqjaqoftë mbi të) ishte gjallë e, megjithatë, dijetaret i kanë konsideruar të lejuara.Por sa e saktë është kjo mënyrë argumentimi dhe a duhet të merren parasyshargumentet e tyre?Para se t’i pergjigjemi kësaj pyetjeje ne duhet te njohim përkufizimine fjalës bidat në aspektin fetar, në mënyrë që të jemi në gjendje të gjykojmë në mënyrë samë objektive. Përkufizimi i kësaj fjale në aspektin fetar është si më poshtë:Çdo vepër që nuk ka bazë në IslamNga ky përkufizim mund të kuptojmë se Umeri, në thënien e tij nuk kishte parasyshbidatin <strong>nga</strong> aspekti fetar, por <strong>nga</strong> ai gjuhësor, për vete fakti se falja e namazit të teravivenë xhemat është diçka e bazuar në Islam. Ndaj kur thuhet se, një vepër e bazuar ne Islamështë bidat, me të nenkuptohet bidati në aspektin gjuhësor dhe jo në atë fetar.Profeti (paqja qofte mbi të) e ka falur namazin e teravive disa herë me shokët e tij, pormë vonë e la këtë gjë, sepse kishte frikë se mos ky namaz bëhej i detyrueshëm (vaxhib)për muslimanët. Kështu, sahabet vazhduan ta falnin këtë namaz veç e veç, derisa vdiqProfeti (paqja qoftë mbi të). Me vdekjen u eleminua mundësia e bërjes vaxhib të këtijnamazi, ndaj dhe Umeri vendosi që t’i mblidhte sahabet pas një imami të vetëm, ashtusiç kishin vepruar edhe kur ishte gjallë Profeti (paqja qoftë mbi të).Përsa i përket shkrimit dhe mbledhjes se Kur’an’it në një libër të vetem, duhet të kemiparasysh se ajo është e bazuar në Islam, pasi Profeti (paqja qoftë mbi të) i urdhëronteshokët e tij që t’i shkruanin ajetet e Kur’an’it. Pra Kur’an’i ishte i shkruar, por nuk ishte imbledhur në një libër të vetëm, ndaj dhe sahabet vendosën që ta mblidhnin, me qëllimqë ta ruanin atë.Edhe shkrimi i haditheve është i bazuar në Islam, pasi kur Profetit (paqja qoftë mbi të) iukërkua <strong>nga</strong> disa prej shokëve që t’i lejonte të shkruanin disa prej haditheve të tij, ai i lejoi


85 MBUROJA.netata. Është e vërtete që, në përgjithësi, Profeti (paqja qoftë mbi të) nuk i lejonte shokët qët’i shkruanin fjalët e tij, pasi kishte frikë se mos ato përzihen me ajetet e Kur’anit.Pas vdekjes së tij ky problem u eleminua, pasi tashmë Kur’an’i ishte plotësuar dhe ishtemësuar përmendësh që t’i shkruanin fjalët e Profetit (paqja qoftë mbi të), në mënyrë qëtë mos harroheshin me kalimin e kohës.- PërmbylljeE lus All-llahun, subhanehu ve teala, që të na e bëjë të mundur realizimin e punëve tëmira, të na largojë <strong>nga</strong> gjërat e këqia, dhe të na bëjë <strong>nga</strong> ata që dëgjojnë dhe praktikojnë.Paqja dhe mëshira e All-llahut qoftë mbi Muhamedin, alejhi selam, mbi familjen e tij,shokët e tij dhe pasuesit e tyre në mirësi deri në Ditën e Gjykimit.Fusnotat:1. Dobi:Imam Albani rahimehullah, në parathënien e botimit të parë të ri 1421 h, të librit”Sahihut-Targib vet-Terhib”vëll. iparë fq. 3-Mektebul-Mearif, Rijad;tregon se:leximi i tri ajeteve të njohura <strong>nga</strong> suret ’Ali Imran’ , ’Nisa’ dhe ‘Ahzab’, bëhetndonjëher, e jo gjithmonë, qoftë nëpër hutbe apo nëpër derse të ndryshme. Lidhur me këtë shiko një libërth të posaçëm tëAlbanit me emër “Hutbetul-Haxheh”, botuar <strong>nga</strong> “Mektebul-Islami”-Bejrut.2. Për fat të keq të paktë janë ata hoxhallarë të cilët flasin kundra këtyre tarikateve që janë kanceri më i rrezikshëm përpopullatën shumicë muslimane të vendit tonë3. Kur lejohet marrja e të vërtetës <strong>nga</strong> bidatçinjët dhe kafirat.4. Hadith Hasen, e ka transmetuar ibn Hibbani në “Sahih”-un e tij(296), Hakimi(1-102)e ka bërë sahih dhe është pajtuarme këtë Dhehebiu5. Hadith Sahih, shih:”el Gurbetu ve el-Guraba”fq. 136. ‘el-Fetava”(28/231, 232).7. Tra. Buhariu dhe Muslimi8. Transmeton et-Taberani në 'Evsat', dhe Bezati me zinxhir të mirë <strong>nga</strong> Hudhejfete. (Sahih Xhami es-Sagir 4090, Albani. )9. Transmeton Ahmedi dhe et Taberani me zinxhir të mirë dhe Ibn Hibani në Sahi-në e tij, si dhe Hakimi, dhe ka thënëzinxhiri është i vertetë. (Sahih et Tergib ve Terhib 69.10. Transmeton Ibn Maxhe dhe Bejhakiu me zinxhir të mirë. (Sahih Xhamiu Sagir 2227 dhe Irvau el Galil 1079.11. Dispozita Islame mbi mjekrrën dhe duhanin-Ali bin Hasen AbdulHamiid el Halebi el Etheri[Përktheu:Unejs shuajbMurati]12. www. mburoja. net13. Tedhirus-Sexhid min Itikhadhil-Kuburi Mesaxhid (f. 101-106)14. Transmetuar <strong>nga</strong> Ibn Xherir et-Taberi ne tefsirin e tij (4/275) dhe el-Hakim (2/546) i cili tha: “Kjo është autentike sipaskriterit të el-Buharit. ” Edh-Dhehebi po ashtu u pajtua.15. Ibn el-Athir tha në en-Nihaje (3/457): “El-Fitr: do të thotë të fillosh dhe të krijosh, dhe el-Fitre është gjendja që rezulton<strong>nga</strong> kjo. Domethënia është se njerëzimi qe lindur me një dispozitë dhe natyrë, e cila është e gatshme ta pranojë Fenë evërtetë. Kështu që sikur ai të lihej në këtë, atëherë ai do të vazhdonte në këtë. Sidoqoftë, ata të cilët devijojnë <strong>nga</strong> kjo ebëjnë këtë për shkak të ndjekjes së dobësive njerëzore dhe pasimit të verbër të të tjerëve. . . ” El-Hafidh Ibn Haxher tha nëEl-Fet-h (3/248): “Njerëzit dallojnë në lidhje me atë se çfarë është menduar me el-Fitre, dhe thënia më e famshme është ajose kjo do të thotë Islam. Ibn Abdul-Ber tha: Kjo ishte ajo që ishte mirë e njohur në shumicën e Selefit (paraardhësve tëdevotshëm), dhe dijetarët e tefsirit janë pajtuar se ajo çka është menduar në thënien e Allahut – më të Lartit – “Fitra eAllahut me të cilën Ai e krijoi njerëzimin” është Islami.16. Kitabu et-Teuhid-Saleh feuzan17. Siç veprojnë shumë njerëz në vendin tonë, të cilët vendosin tek fëmijët e vegjël, apo edhe tek të rriturit, zhivë apohudhra në formë të hajmalive, me qëllim që t’i ruajnë <strong>nga</strong> syri i keq. Kjo gjë është kategorikisht e ndaluar, pasi mbrojtja enjeriut <strong>nga</strong> të gjitha të këqijat është në kompetencën e All-llahut. Nga ana tjetër si ka mundësi që, një njeri që beson te Zotidhe ka sadopak logjikë, të bëjë të tilla gjëra, kur ai e di fare mirë se e mira dhe e keqja janë në dorë të All-llahut dhe se


86 MBUROJA.netaskush tjetër nuk mun t’i bëj keq dikujt përveçse me lejen e Tij. Profeti sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem ka thënë:”. . . sikur tëmblidhen të gjithë njerëzit për të bërë keq, nuk do të mund të bëjnë veçse atë që ka caktuar All-llahu për ty. Janë ngriturpenat dhe janë tharë fletët. ”18. Naksibendilik-Abdurahman ed-Dimeskiye19. Për Ibn Arabiun, sufistët thonë se ka qenë prej shejhëve më të mëdhenjë(shejhul ekber), ka vdekur në vitin 638 hixhri,është autor i librit “Fususul Hikem” ku në këtë libër autori e tregon akiden e tij të Vahdetul Vuxhudit. Ibn Arabi thotë seky libër i është dhënë <strong>nga</strong> i Dërguari i All-llahut. Thotë se e ka parë të Dërguarin sal-lAll-llah alejhi ve sel-lem në ëndërrnë pjesën e tretë të muajit muharrem 627 hixhri, në Damask. Në dorën e tij[i Dërguari i All-llahut], e kishte mbajtur librindhe më tha:”Ky është libri’Fususul Hikem’ merre dhe shpërndaju njerëzve, që njerëzimi të kanë dobi. ”Dhe pastaj epastrova nijjetin dhe u mundova që njerëzimit t’ia lë këtë libër ashtu siç më urdhëroi i Dërguari i All-llahut, sal-lAll-llahualejhi ve sel-lem. [Të gjithë këto thënie janë të shkëputura <strong>nga</strong> libri ‘Fususul hikem’. ]Është pyetur shejhul Islam Ibn Tejmije për librin’Fususul-Hikem’të Ibn Arabiut, ai u përgjigj:”Ajo çka përmbanlibri’Fususul-Hikem’, dhe libra të tjerë që janë të njejtë me këto mësime, prezentojnë msobesimin <strong>nga</strong> jashtë dhe <strong>nga</strong>brenda(dhahiren dhe batinen). Ndërsa kuptimi i këtij fjalimi është më i ndyer/fëlliqur se sa ajo që mund të shihet <strong>nga</strong>jashtë. [fetava, 2/364]20. Besimi i katër i mamëve-<strong>nga</strong> Muhamed El-Humejjis21. el-Uluv i imam edh-Dhehebiut22. Burime sufite, Gündüz, Irfan, Osmanlilarda/Tekke Münasebetleri, Stamboll 1989, fq. 1523. Burime sufite, Eraydin, Selçuk, Tesavvufi dhe <strong>Tarikatet</strong>, fq. 2424. E që sunneti autentik është i pastër <strong>nga</strong> këta25. Do t’ua sqarojmë më poshtë këtë lloj “ibadeti” që e praktikojnë sufitë/dervishët26. Lloje të ndryshme të dhikrit që i veprojnë sufitë, këto dhikre nuk kanë bazë në sunnetin e të Dërguarit të All-llahut,sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, disa i bëjnë me zë(xhehri)-si rifaijtë dhe kadirijtë, e disa pa zë(hafijj)-si melamijtë dhenakshibenditë, disa prej tarikateve dhikrin e bëjnë duke qëndruar në këmbë si mevlevijtë(sema) dhe kadirijtë ndërsa tëtjerët e bëjnë ulur, disa lëshojnë zëra të çuditshme duke qarë në një ambient të errët.27. Burime sufite, Yilmaz, Kamil, Hyrje në Tesavuf, fq. 194-195.28. Shamil İslam Ansiklopedisi29. Burime sufite, E që Islami është i pastër, larg Sufizmit30. Burime sufite, Kara Mustafa, Din Hayat Sanat Açisindan Tekkeler ve Zaviyetler, Stamboll 1990, f. 50.31. Poashtu edhe në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni e më gjërë, ku ende veprojnë teqetë e ndryshme. E që në këto teqe bëhenbidate dhe shirkijate, dhe janë të stërmbushura me fotografi të shejhëve të tyre, duke i madhëruar ata, e dihet fare mirëgjykimi islam rreth vendosjes së fotografive në mur. Një përngjasim si në kohën e Nuhut alejhi selam-që veqse ju sqaruamnë temën “Origjina e shirkut”.32. Burime sufite, Yilmaz, H. Kamil, Hyrje në Tesavvuf, f. 220-221.33. Sahi: Transmetuar <strong>nga</strong> Ahmed (4/102), Ebu Daud (nr. 4597), ed-Darimi (2/241), et-Taberani (9/376, 884-885) dhe el-Hakim (1/28). Është bërë autentik në Silsiletul-Ahadith-Sahi (nr. 203).34. Shtegu është një- <strong>nga</strong> shejh Abdul-Malik Ramadani el-Xheza’iri-nëpërmjet www. mburoja. net35. Ixhtihad quhet nxjerrja e një norme të sheriatit <strong>nga</strong> ana e dijetarëve në bazë të argumenteve përkatëse <strong>nga</strong> Kur’ani dheSunneti36. Transmetuar <strong>nga</strong> el-Lalika’i në Sherh Usul-I’tikad Ehlus-Sune uel-Xhemat (nr. 31).37. Transmetuar <strong>nga</strong> el-Axhurri në esh-Sheriat (f. 58), dhe po ashtu <strong>nga</strong> el-Bejheki në Madkhal iles-Suneh (nr. 233).38. Ehlus-Suffeh [Njerëzit e Platformës] i referohet Shoqëruesve të varfër [të pejgamberit] të cilët uleshin brenda xhamisësë pejgamberit [salallahu alejhi ue selam] duke pritur për lëmoshë dhe duke pritur pejgamberin [salallahu alejhi ue selam]që të dalë dhe ata të shoqëroheshin me të dhe të mësonin hadithin <strong>nga</strong> ai.39. Mexhmu-ul-Fetaua [11/5-7, 16, 18]40. es-Sufijeh: Mu'tekiden ue Mesleken [f. 17]41. Libri, ‘Ibn Tejmije, ’ të Ebu Zehre, f. 197-19842. Kushejri, Risale, 2/550(Xhunejd el-Bagdadi 298/910)43. Sulemi, Tabakat, 266(Ebu’l-Husejn Nuri 295/907)44. Kushejri, 2/255;(Ebu Muhammed Xheriri 311/923)45. Po aty (Ma’ruf el-Kerhi 200/815)46. Po aty (Ebu Bekr Muhammed el-Kettani 322/933)47. Po aty (Ebu Ali Ahmed er-Ruzbari 322/933)48. Kushejri, 2/555, (Ebu’l-Hasan Ali el-Muzejjen 328/939)49. Sulemi, 428, (Ebu Sa’d Ibn Arabi, 341/952)50. Ibn Haldun 808/140551. Transmetohet <strong>nga</strong> Abdurrahman Abdull-llah ibn Umer ibn el-Hattab r. a. se ka thënë: E kam dëgjuar Të Dërguarin eAll-llahut s. a. v. s. duke thënë: “Tre veta <strong>nga</strong> gjeneratat para jush u nisën për në rrugë, e një ditë i zuri nata para njëshpelle në të cilën hynë dhe bujtën. Një shkëmb u rrokullis <strong>nga</strong> kodra dhe plotësisht e mbylli hyrjen e shpellës. Ata thanë:


87 MBUROJA.net“Shpëtimi <strong>nga</strong> ky shkëmb është vetëm që ta lusim All-llahun e madhërishëm që ta largojë për hir të veprave tona tëmira”.Njëri prej tyre tha: “O Zoti im, unë i kam pasur prindërit pleq të thinjur dhe asnjëherë para tyre nuk ju kam dhënë të hanëe as të pijnë fëmijëve të mi e as mallit tim (shërbëtorëve). Një ditë më hutoi kërkimi i kullosës më të mirë për kopenë time,e nuk ju erdha me kohë dhe ata kishin fjetur. Unë e mola qumështin në enë dhe ua solla por i gjeta duke fjetur. Më erdhikeq t'i trazoj, por edhe që t'i ushqej para tyre familjen dhe shërbëtorët, andaj kam pritur me enë në dorë dhe kam shikuarkur do të zgjohen, e kjo pritje ka zgjatur deri në agim. Fëmijët e mi aty te këmbët e mia klithnin të uritur, të cilëve u kamdhënë qumësht pasi janë zgjuar prindërit dhe e kanë pirë qumështin të cilin ua kisha sjellur. O Zoti im! Nëse këtë e kambërë vetëm për Ty, e për askënd tjetër, atëherë na e largo këtë shkëmb <strong>nga</strong> hyrja e kësaj shpelle në të cilën gjendemi!”Shkëmbi pak u lëviz, por jo edhe aq sa të mund të dalin!Njeriu i dytë tha: “O Zoti im, e kam pasur një kushërirë të afërme të cilën e kam dashuruar më tepër se tërë botën, - sipasnjë transmetimi tjetër - e kam dashur aq fort siç i duan burrat gratë, andaj kërkova prej saj (siç kërkojnë burrat prej gravetë tyre), por ajo nuk më lejoi. Një vit mbretëronte uria e kushërira e dashur u detyrua të vijë tek unë dhe unë i dhashë 120dinarë (monedha ari) që të vetmohet vetëm ajo me mua, dhe kur ajo ashtu veproi dhe unë plotësisht e përfitova, - sipasnjë transmetimi tjetër - kur i bashkova këmbët e mia me të saj, ajo (duke qarë) më tha: “Frikësoju All-llahut dhe mos epërbiro unazën (mos e kryej aktin) pa të drejtë”. Atëherë u largova prej saj duke e kursyer <strong>nga</strong> akti i turpshëm edhe pse edoja më tepër se çdokënd tjetër, e lëshova në liri duke ia dhuruar të hollat e dhëna. O Zoti im, nëse unë këtë e kam bërëvetëm për të fituar kënaqësinë Tënde, na e largo këtë në të cilën jemi!” Shkëmbi përsëri edhe pak lëvizi <strong>nga</strong> hyrja e shpellës,por jo edhe aq sa të mund të dilet prej saj.Njeriu i tretë tha: “O Zoti im, unë kam pasur rrogtarë dhe të gjithëve ua kam paguar menjëherë fitimin e merituar përveçnjë njeriu i cili u largua para se ta marrë mëditjen. Unë mëditjen e tij pastaj e kam përdorur si duhet dhe pasuria e tij ushumëzua. Pas një kohe rrogtari im më erdhi e më tha: “O robi i Zotit, m'i jep të hollat për mëditjen time të papaguar!”Unë i thashë: “Krejt çka sheh, pasuria, delet, lopët, devet dhe robërit janë prej mëditjes tënde që është shtuar”. Ai tha: “Orobi i Zotit, mos u tall me mua!” Unë atëherë i thashë: “Unë nuk po tallem me ty”, pastaj e mori tërë mallin dhe e çoi,duke mos më lënë asgjë. O Zoti im, nëse unë këtë e kam bërë vetëm për Ty, atëherë na e largo këtë shkëmb <strong>nga</strong> hyrja eshpellës!” Shkëmbi u rrokullis, kurse udhëtarët dolën dhe e vazhduan rrugën!” (Muttefekun alejhi)52. Këtu shihet qartë se pas vdekjes së Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, ata kërkonin <strong>nga</strong> Abbasi djali i axhësPejgamberit të bën dua-e nuk luteshin tek varri i Resulit-pasi Resuli kishte vdekur-ne u themi adhuruesve tëvarreve/sufistëve <strong>nga</strong> i morët ju argumentet se lejohet të kërkohet ndihmë <strong>nga</strong> i vdekuri, e pastaj i vdekuri të lutet për tëgjallët. Adhuruesit e varreve për argumentimin e ideve të tyre çoroditëse bazohen në hadithe të dobëta apo të shpikura.53. Kitabu Teuhid-shejh Salih el-Feuzan54. Bejan Ma’na kelime la ilahe il-lAllah-<strong>nga</strong> shejh AbdulAziz ibn Baz-Pyetje të rëndësishme të lidhura me këtë ligjëratë,pyetja numër 2.55. Tarikatta RABITA ve Naksibendilik-Ferit Aydin, Suleymaniye Vakfi yayinlari Istanbul, viti 2000, fq. 17.56. Pasuesi i shejhut të tarikatit, talebe, dervish.57. Shih. Ferit AYDIN, Tarikatta Râbıta ve Nakşibendîlik fq. 26-31 Süleymaniye Vakfı yayınları İstanbul-2000.58. E kanë hapur zyrën në Kosovë e më gjërë, posaçërisht në Prizren dhe në Gjakovë, ku kanë gjetur terren te mirë për tëvepruar, meqë kanë hapur konvikte për nxënës meshkuj(Konvikti “Musa Efendi”) dhe femra(konvikti”Rabia Hatun) nëPrizren, duke mos ua treguar realitetin muslimanëve dhe duke e fshehur akiden e tyre, poashtu edhe në Gjilan, Viti dhePrishtinë. Kjo shoqatë njihet me emrin “Istanbul”. Janë përkthyer edhe libra po <strong>nga</strong> ky tarikat, si dhe revista e njohur etyre në gjuhën shqipe”Etika” e cila del çdo tre muaj.59. El-Behxheh el-Sunnijjeh fi Adabil-Tarika el-'Alijja el-Nakshibendijja, fq. 3560. Ittihaful-sadeh el-Muttekin sherh Ihja'i 'Ulumil-Din, autor: Muhammed el-Husejni el-Zubejdi, 7/248.61. Tenvirul-Kulub fi Mu'ameleti 'Allamil-Gujub, fq. 539.62. Do të flasim më poshtë rreth devijimit të tarikatit Sulejmanxhi.63. Nga autori Ömer Öngüt, është përkthyer <strong>nga</strong> gjuha turke në gjuhën boshnjake “Islamski Ilmihal”, e që ky libër ështëpërplot me risi/bidate. Për fat të keq ka prej disa imamëve tonë që u japin ligjërata xhematit <strong>nga</strong> ky libër.64. El-Behxheh el-Sunnijjeh fi Adabil-Tarika el-'Alijja el-Nakshibendijja, fq. 54-57; El-Seb'ul-Esrari fi Medarixhil-Ahjari;autor: Muhammed Ma'asum el-Nakshibendi, fq. 98.65. El-Mevahib el-Sermedijje, fq. 3; El-Envar el-Kudsijje, fq. 5; El-Hadaik el-Verdijje, fq. 3; El-Behxhe el-Sunnijje, fq. 9.66. El-Hadika el-Nedijja fil-Tarika el-Nakshibendijja; autor: Muhammed b. Sulejman el-Bagdadi, fq. 31.67. Naqshbandi. net – The Naqshbandî Sufi Way.68. Imâm Ibn Tejmijje, “Maxhmûl-Fatâwa” (11:6).69. Qytet ndërmjet Mosulit në Irak dhe Sirisë, nëpër të cilin kalonin karvanët.


88 MBUROJA.net70. Tartîb-ul-Madârik wa Taqrîb-ul-Masâlik od al-Kadhî Ijadh (rahimahullah).71. El-Anwâr-ul-Kudsijeh, faqe 167.72. Hadithi është hasen; Et-Tirmidhi, 3372; Ahmed, 4/188; Ibn Hibbani thotë se është sahih, 2317; E!-Hakim, 1/495; Edh-Dhehebiu është i pajtuar sahih; Ibn Maxhe, 383873. Keramete(që në arabisht do të thotë nderim)quhen ngjarje të jashtëzakonshme, të ngjashme me mrekullitë, që Allllahui Madhëruar ua jep besimtarëve të devotshëm në shenjë nderimi për ta dhe për t’ua forcuar besimin. Në ndryshim<strong>nga</strong> mrekullitë që u jepen profetëve , kerametet nuk ndodhin sa herë që dëshiron i zoti i tyre dhe nuk shoqërohen methirrje(da’uah)apo pretendime për profeci. Ato janë thjesht vetjake.74. Një gjë të tillë e kemi edhe tek ne, ku Xhamitë tona janë të stërmbushura me varre, dhe nëse tenton t’i largosh atovarre-do të ndeshesh me kërcënim <strong>nga</strong> xhemati, duke të thënë, këto janë varre të Osmanlinjëve, a doni t’a humbnitraditën e Osmanlinjëve e shpifje të tjera, ne i ankohemi All-llahut <strong>nga</strong> injorantët. Disa mendojnë se me largimin e varreve<strong>nga</strong> xhamiat-po humbet historia e osmanlive. Osmanlinjët kanë qenë shkaktarë të ardhjes së Islamit në trojet tona, atëasnjë i menqur nuk e mohon, dhe padyshim që All-llahu do t’i shpërblej për mundin që e kanë dhënë në përhapjen eIslamit. Njëri prej dijetarëve Osman hanefi të asaj kohe, shejh Muhyiddin Muhammed el-Birgivi el-Hanefi rahmetullahialejh në librin e tij”Bid’at ve Mustehab Kabir Ziyaretleri”në faqen 19 thotë:Të gjithë dijetarët e medhhebeve e kanëndaluar ndërtimin e xhamive mbi varre dhe namazin në drejtim të varreve. Ata në këtë çështje bazohen në hadithe tësakta. Imam Ahmedi, Maliku dhe shokët e Shafiiut kanë thënë se është haram. Vetëm një grup i vogël i dijetarëve kanëthënë se është mekruh, ndërsa Resulullahu sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem e ka ndaluar dhe i ka mallkuar ata të cilëtndërtojnë(xhamia mbi varre) dhe i ndihmojnë për t’i ndërtuar. . . (mbaroi fjala e Imam Birgiviut). <strong>Tarikatet</strong> ishin shkak ipërçarjes së shtetit osman, duke filluar shirku, bidatet dhe secili grupacion iu gëzonte idesë së vet dhe kështu All-llahusubhanehu ve teala ua morri Hilafetin. Ne u themi atyre, të cilët na kundërshtojnë, a thua vallë marrja e varrit si vendadhurimi në xhami, është prej Islamit-lexo çka thotë All-llahu i Lartësuar:“vërtet xhamitë janë veçant për ta adhuruar Allllahun,e mos adhuroni në to askë tjetër me All-llahun!”(el-Xhinn, 18) ndërsa sa i përket haditheve që kanë të bëjnë përmos varrosjen e të vdekurit tek Xhamitë janë të shumta: Transmetohet <strong>nga</strong> Harith en-Nexhrani se ka dëgjuar pejgamberin,paqja dhe shpëtimi i All-llahut qoftë mbi të, pak para vdekjes duke thënë:"Më të vërtetë ata që kanë qenë para jush i kanëmarë varret e të dërguarve të tyre dhe njerëzve të sinqertë për xhamia, mirëpo ju mos i merrni varret për xhamia, sepseunë [Muhammedi, alejhi selam] ju ndaloj <strong>nga</strong> kjo!" [Ibn Ebi Shejbe 2/376 me transmetim te vërtetë]75. Naqshbandi. net – Mercy Oceans – Madad, Asking Support from Grand-Shaykh.76. Sherh Thelathetil Usûl, faqe 107.77. Ibid, faqe 101.78. Naqshbandi. net – Mercy Oceans79. Naqshbandi. net – Mercy Oceans80. Ibid.81. Mercy Oceans82. Ibid – Being Fully Present.83. Thelathetul Usûl.84. Sherh Thelathetul usûl, faqe 246.85. Mercy Oceans - Station of Unity.86. Ikâth-ul-Himâm fî Sharh-il-Hikâm, faqe 156, prej Ibn Adxhîbeh.87. Tabakât-ush-Sha'rânî el-Kubrâ (2;22), prej esh-Shrânîja.88. Jawâb Abdil-Ghanî fî Hukm Shathil-Walî, faqe 154-15589. Ibid, faqe 546.90. Naqshbandi. net91. Më saktësisht, në Prizren: shoqata bamirëse edukative dhe kulturore ”SULEJMANIJE”. Në këtë shoqatë, ekziston edhekonvikti për nxënës që, zakonisht, janë nxënësit e medresesë[për meshkuj dhe për femra].92. Po ashtu edhe tarikati i Menzilëve, që është krahu i tarikatit nakshibendi (velhamdulilah që Menzilet nuk i kemi nëtrojet tona). Tarikatta RABITA ve Naksibendilik-Ferit Aydin, Suleymaniye Vakfi yayinlari Istanbul, viti 2000, fq. 30.93. Për ata që e njohin gjuhën arabe dhe turke, më gjërësisht rreth Tevessulit mund ta lexojnë librin e shejh Albanit “et-Tevessul”. Në këtë libër shejhu(All-llahu e mëshiroftë)shumë mirë i sqaron disa dyshime në lidhje me tevessulin dhehadithe të shpikura që i përdorinë sufitë.94. I thonin “BüyükHamdi Efendi”-Hamdi Efendiu i madh.95. Materiali është shkëputur <strong>nga</strong> faqja e internetit www. silistrevi. org, kjo faqe është e nxënësve Sulejmanxhi.96. Sülaymancılığın İç Yüzü, Yazar: Ahmed Gürkay97. ibid98. Disa e bëjnë me fotografi e disa të tjerë vetëm e parafytyrojnë shejhun në kujtesën e tyre.99. Tarikatta RABITA ve Naksibendilik - Ferit Aydin, Suleymaniye Vakfi yayinlari Istanbul, viti 2000, fq. 30.100. Shikimi vetëm në argumente në mënyrë sipërfaqësore pa shikuar në kuptimet dhe urtësitë e tyre.101. Rregullat e martesës-f. 106-116 botimi i dytë, nëpërmjet librit “Vërejtje falësit mos t’i shëndrroj varret nëxhamia”shqipëruar <strong>nga</strong> Ahmet Xhafer Hoxha, e lusim All-llahun subhanehu ve teala që libri në fjalë[Vërejtjte falësit. . . ]ta sheh së shpejti dritën e botimit.


89 MBUROJA.net102. Sülaymancılığın İç Yüzü, Yazar: Ahmed Gürkay,103. Ibid104. Ibid105. YAZAN: Mehmet RAİF, TAKRİZ: Mehmed EMRE, OSMANLICADAN SADELESTİREN: Abdulkadir DEDEOGLUOsmanlı yayınevi P. K 1344 İstanbul, Kitap:404 sayfa.106. Murshidi, shejhu i tarikatit (prijësi).107. Është transmetuar <strong>nga</strong> et-Tirmidhi [nr. 2501], Ibn Maxheh [nr. 4251], ed-Darimi [2/303], dhe Ahmed [3/198] <strong>nga</strong> EnesIbn Malik [radiallahu anhu]. Është vërtetuar <strong>nga</strong> shejh Muhamed Nasirud-Din el-Albani në Sahihul-Xhami [nr. 4515].108. Ibn Abdul-Berri në “Xhami’ Bejan El-‘Ilm” (2/32). Ibn Hazmi citon prej tij në “Usul El-Ahkam” (6/149), dhe kësisoj el-Fulani (f. 72).109. Në ditët e sotme hasim shumë njerëz të cilët besojnë se Hidri alejhi selam është i gjallë dhe se nuk ka vdekur, si dhe tëtjerë të cilët pohojnë se janë takuar me të , e se ai u ka dhënë porosi dhe udhëzime. Rrëfimet e këtij lloji janë të shumta nëmesin e muslimanëve. Se pohimet e tilla janë të pabaza, argumentojnë edhe muhadithinët e shquar eminent siçjanë:Buhariu, Ibën Dehije, Ibën Haxher el-Askalani dhe të tjerë. E lidhur me atë se a është i gjallë apo i vdekur, nukekziston asnjë hadith i cili do ta vërtetonte këtë. Po të ishte gjallë, ai medoemos do të takohej me Pejgamberin tonë[sallAll-llahualejhi ve sel-lem], ta pasojë dhe t’ia japë besën atij. Thotë All-llahu i Madhëruar ”Secili njeri do të shijojëvdekjen. . . ”[Ali Imran, 185]110. Në vend të fjalës rahimehullah, sufitë e përdorin fjalën, k. s. -kadesillah sirruh111. është marrë <strong>nga</strong> faqja e sulejmanxhive silistrevi. org112. E ka shpallur zyrtarisht dhe është lajmëruar nëpër gazetat e Turqisë, e ndër to edhe në revistën e një tarikati tëhumbur “Hakikat”, mars 2002, faqe 17.113. Apo, siç njihen në Turqi e po ashtu edhe në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni e më gjerë, Xhemati i Nurxhive114. SaidNursi është quajtur Bediuzzaman/“Mrekulli e kohës”.115. Materiali është shkëputur <strong>nga</strong> libri-Bediüzzaman Said Nursi- Mufassal Tarihçe-i Hayat, Abdülkadir Badıllı116. albnur. com, Bediuzzaman Said Nursi -I-.117. Nga përmbledhja Risale-i Nur, Fjala e njëzet e pestë MREKULLIA E KUR’ANIT, Bediuzzaman Said Nursi, Gostivar,2003, faqe 5.118. Shkëputur <strong>nga</strong> libri”Jeta dhe vepra e këshilltarit të shekullit BEDIUZZAMAN SAID NURSIUT”, nëpërmjet albnur.com119. Fet’hullah Gyleni është njëri ndër prijësit më të respektuar të Nurxhive sufistë. Ai u ndihmon xhematit të tyre mehapjen e shkollave, botimin e librave, revistave dhe mbajtjen e koncerteve. Fet’hullah Gyleni jeton në Pensilvani(Amerikë) dhe e ka të ndaluar hyrjen në Turqi. Xhemati i tij e ka hapur kolegjin ”Mehmet Akif Ersoj” në Kosovë, poashtuedhe në Shqipëri ekziston shtëpia botuese”Prizmi”, e cila në kohët e fundit është duke përkthyer libra të shumta <strong>nga</strong>gjuha turke <strong>nga</strong> Fet’hullah Gyleni dhe autorë të tjerë të po këtij sekti. Librat e përkthyera në shqip të Fethullah Gylenitjanë:1. Kriteret dhe dritat e rrugës, 2. Dritë e pashuar, 3. Nën hijen e besimit, pjesa e parë dhe e dytë, 4. Lëkundjet që sollishekulli, pjesa e parë, dytë, tretë dhe e katërtë, 5. Kaderi në perspektivën e Kur’anit dhe Sunnetit, 6. Dashuri dhetolerancë, 7. Ese, perpektiva dhe opinione, 8. Nga fara te lisi, 9. E vërteta e krijimit dhe evolucioni, 10. Libri i lutjeve, 11.Jeta pas vdekjes, ndërsa libri “Një vështrim Islam mbi terrorin” është përkthyer <strong>nga</strong> autori Ergyn Çapan dhe një libërtjetër <strong>nga</strong> autori Ali Budak-“Gjithçka rreth agjërimit dhe Muaji i Ramazanit. ” Për momentin, në Kosovë/Prizren vepronshoqata e tyre me emrin ”Atmosfera”.120. Në lagjen “Ortakoll” të Prizrenit i mbajnë ligjëratat Nurxhitë, ndërsa shoqata “Atmosfera” siç e cekëm më lartë nukpërputhen në disa çështje degëzore me këta, mirëpo shejhu i po këtyre të dy sekteve është Said Nursi.121. Kur jemi tek frymëzimi hyjnorë-këtu sufistët kanë për qëllim se të gjitha librat e shkruajtura <strong>nga</strong> ata janë të shpallur<strong>nga</strong> All-llahu, mirëpo dallimi qëndron se ata nuk thonë se është vahij/shpallje mirëpo është ilham/frymëzim <strong>nga</strong> Allllahu,e që me këtë kanë arritur t’i mashtrojnë pasuesit e tyre.122. albnur. com, Bediuzzaman Said Nursi -I-.123. Şualar, Sözler Yayınevi, İstanbul. 1993, Fq. 617.124. Albnur. com, Bediuzzaman Said Nursi -I-.125. Bediuzzaman Said Nursî, Tarihçe-i Hayat, Sözler Yayınevi, İstanbul 1991, fq. 34.126. Nga libri "Thelathu Muhadaratin fil-Ilmi ved-Da’veti127. Bediuzzaman Said Nursî, Haşiye, Tarihçe-i Hayat, Fq. 33.128. Nga Përmbledhja Risale-i Nur Bediuzzaman Said Nursi-Prijësi i Rinisë-libri në fjalë është përkthyer dhe botuar nëgjuhën shqipe, dhe është shpërndarë falas.129. Deri më tani asnjëri prej dijetarëve të Ehli Sunnetit nuk kanë thënë se libri “Risale-i Nur” i Said Nursit është prejtefsireve të Kur’anit130. Tarihçe-i Hayatı, Fq. 45.131. Nëpërmjet albnur. com, Bediuzzaman Said Nursi-II, Faqja: 2/2, I- PJESA E PARË, JETA E PARË (1877-1925),132. Said Nursî, Şualar, Sözler Yayınevi, İst. 1992, fq. 231.133. Lexo el-Bekare, 256, dhe Ali-Imran, 103, në lidhje me frazën e ajetit ”Urvetul vuthka” dhe në ajetin tjetër “Hablilah”.134. Sözler - kapitull në Risale-i Nur.


90 MBUROJA.net135. Barla Lâhikası, faq. 26.136. Teraxhu’ul el-Al’lammeh el-Albani fq. 5137. Nurcuya Nasihat-<strong>nga</strong> autori Ebu Muaz Seyfullah Erdoğmuş/Çubukâbâd/ANKARA 05. 05. 2005.138. Mektubat Geylani-onun mektuplari, bahar yayinlari, fq. 5.139. Shkurtimi i fjalës Nakshibendi140. Nëpërmjet albnur. com, Bediuzzaman Said Nursi-II, Faqja: 2/2, I- PJESA E PARË, JETA E PARË (1877-1925), apo nëlibrin e botuar”Jeta dhe vepra e këshilltarit të shekullit BEDIUZZAMAN SAID NURSIUT”.141. Ibid142. Şualar, fq. 601143. Metoda të ndryshme mbi njoftimin e ngjarjeve që do të ndodhin. Këtë metodë e kanë përdorur Kaldeanët, Asirianët,Babilonasit, Egjiptianët dhe më vonë çifutët e magjistarët që jetuan në mesin e të krishterëve dhe disa mistikë. (NurcuyaNasihat <strong>nga</strong> autori Ebu Muaz Seyfullah Erdoğmuş/Çubukâbâd/ANKARA 05. 05. 2005)144. Në bazë të shkronjave të Kur’anit, si p. sh. elif, lam, mimë, etj, janë munduar të nxjerrin numra për histori/ngjarje medata të ndryshme. (Büyük Türkçe Sözlük Dr. Mehmet Doğan-Yeni Şafak, fq. 317)145. Emirdağ lahikası, 98146. Për fatë të keq janë duke u përkthyer në gjuhën shqipe libra të shumta <strong>nga</strong> Said Nursi, përmbledhje <strong>nga</strong> Risale-i Nuri,si p. sh. 1. Fjala e njëzet e pestë Mrekullia e Kur’anit, 2. Letra e Nëntëmbëdhjetë-Mrekullitë e Muhammeit alejhi salatu veselam, 3. Prijësi i Rinisë, 4. Fjalë të vogla, 5. Lutje, 6. Jeta dhe vepra e këshilltarit të shekullit Bediuzzaman Said Nursi,poashtu edhe <strong>nga</strong> autorë të tjerë, Halit Ertugrul”Një jetë tjetër”, Hekimoglu Ismail, Huseyin Korkmaz”Për ata qëmendojnë”, Përmbledhje studimesh”Rreth përhapjes së islamit ndër shqiptarët” e shumë libra të tjera <strong>nga</strong> shtëpia botuese“Gelenek”. Shumica e këtyre librave janë shpërndarë falas. Dhe është hapur faqja e internetit në gjuhën shqipe albnur.com, e që librat e botuara janë në këtë faqe. Njëri prej thirrësve të tyre ka thënë se tefsir më i përsosur se i Said Nursit nukekziston. Subhanallah! Ku është tefsiri i Ibn Abbasit?!, për të cilin Pejgamberi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, bëri du'a:"OAll-llah, udhëzoje në fenë e vërtetë!' (Buhârî, Libri Abdestit, Hadithi numër: 143), dhe në një transmetim tjetër:“O All-llah,mësoja urtësinë”. (Buhariu, Hadithi numër 3756), ”O, Zot!Bëje të kuptueshme atij fenë dhe mësoji interpretimin(eKur’anit)[Namazi i Teravive, Muhammed Nasiruddin el-Albani, fq. 63, përkthyer <strong>nga</strong> Ebu Enes Bledar Hoxha].147. Nga përmbledhja Risale-i Nur, Fjala e njëzet e pestë MREKULLIA E KUR’ANIT, Bediuzzaman Said Nursi, Gostivar,2003148. Nga përmbledhja Risale-i Nur, Fjala e njëzet e pestë MREKULLIA E KUR’ANIT, Bediuzzaman Said Nursi, Rrezja enjëmbëdhjetë-Një lule e Emirdagut, Gostivar, 2003149. Bediuzzaman Said Nursi-III, Faqja: 1/2, nëpërmjet albnur. com apo në librin e botuar”Jeta dhe vepra e këshilltarit tëshekullit BEDIUZZAMAN SAID NURSIUT”.150. 222 Pyetje Përgjigje mbi Besimin-Hafidh ibn Ahmed el-Hakemi, Prishtinë, 2001, fq. 62-63, dhe disa shtesa <strong>nga</strong> unë.151. Nëpërmjet albnur. com, Bediuzzaman Said Nursi-VII, Faqja: 2/2, III- PJESA E TRETË, apo në librin e botuar”Jeta dhevepra e këshilltarit të shekullit BEDIUZZAMAN SAID NURSIUT”.152. Dhemmu-l Kelami fq. 28-31, nëpërmjet Besimi i katër imamëve-Muhammed Humejjis153. Hadithi i Ripërtrirjes-shejh Selim el-Hilali, fq. 50, përktheu Zejd Haziri, 1427/2006.154. el-hilje 6/325, nëpërmjet Besimi i katër imamëve-Muhammed Humejjis155. el-ibane 2/538, nëpërmjet Besimi i katër imamëve-Muhammed Humejjis156. Kaynaklı indeksli Risale-i Nur Külliyatı, Vëll. . II, Sikke-i Tasdik-i Gaybî, (Onsekizinci Lem’a) İstanbul 1995, Fq. 2079,157. Më gjerësisht rreth llojeve të shpikura të dhikrit të Nurxhive mund të gjeni në librin, siç e quajnë ata, “Xhevshen”,Tesbihat ve Cevsen (transkripsiyonlu), Hazirlayan Kenan, Demirtas, Subat 2004, Nesil yayinlari.158. Mexhmu el-Fetaua,22/510-511 e shejhul-Islam Ibn Tejmije.159. Hadithet që janë të transmetuara në lidhje me mosngritjen e duarve gjatë namazit janë të dobëta, ashtu siç do tëshohim në vijim.Hadithi i parë transmetohet <strong>nga</strong> Bera bin Azibi i cili ka thënë“ I Dërguari i All-llahut sal-lAllahu alejhi ve sel-lem kurfillonte namazin, i ngrinte duart deri afër veshëve dhe pastaj më nuk i ngrinte” Suneni Ebu Davudit, Kapitulli iNamazit/Hadithi numër 749, Edhe Sufjani një hadith të njejtë e ka transmetuar, mirëpo frazën” pastaj më nuk i ngrinte”nuk e ka thënë.Ebu Davudi thotë:këtë hadith e kanë transmetuar Hushejmi, Halidi dhe Ibn Idrisi <strong>nga</strong> Jezidi, mirëpo shtesën ” pastaj mënuk i ngrinte” nuk e kanë përmendur. Suneni Ebî Davudit, Kapitulli i Namazit/Hadithi numër 750, Imam Ahmedi kathënë:ky hadith nuk ekziston. Jahja bin Main ka thënë:zingjiri i këtij hadithi nuk është i saktë. Megjithë mosekzistimin ekëtij hadithi, Darekutni hadithin e Jezid Ebi Zijadit e transmeton me rrugë <strong>nga</strong> el-Bera bin Azibi. Dhe e vërteta ështëkështu, El-Humejdi ka thënë se Jezidi ka bërë shtesë në hadith, sepse Jezidi bën shtesa.Ebu Umeri thotë për këtë shtesë(pastaj më nuk i ngrinte)vetëm Jezidi e ka transmetuar. Imam Buhariu, Shafiu, Ibn Ujejne,Darimi hadithin e Bera’s e kanë vlerësuar si të dobët.Hafidhat e hadithit për frazën” pastaj më nuk i ngrinte”, fraza e tillë sipas tyre nuk qëndron në metnin e hadithit dhetransmetuesi Jezid Ebi Zijadi është vlerësuar si Mudraxh[Idraxh-futja e diçkajit brenda, dmth llojë shtese. Transmetuesigjatë transmetimit i shpreh fjalët e veta apo fjalët e dikujt tjetër-dhe lexuesi mund t’a besoj se është i tëri hadith ibesueshëm]<strong>nga</strong> muhaddithinët. Si përfundim themi, hadithi i transmetuar <strong>nga</strong> Bera’ja me fjalinë” pastaj më nuk i ngrinte”


91 MBUROJA.netkjo frazë nuk qëndron në hadith përshkak të shtesës që ia ka bërë metnit të hadithit Jezid bin Ebi Zijadi.Hadithi i dytë transmetohet <strong>nga</strong> Abdullah ibn Mes’udi i cili ka thënë:”A t’ju fali një namaz sikurse Resulullahu sallAllahualejhi ve sel-lem?E fali namazin, nuk i ngriti duart më shumë se një herë”(Nesaiu, Namazi, 1058, Tirmidhiu,Namazi, 257). Ky është një mendim i dobët dhe shumë dijetarë të hadithit e kanë kritikuar një transmetim të tillë. Njerëzite Kufes kanë treguar se Profeti alejhi selam nuk i ngrinte duart e tij kur përkulej në ruku dhe as kur çohej prej saj. Por kyështë një transmetim shumë i dobët sepse përmban shumë probleme dhe si rrjedhoj nuk është i vlefshëm. Hadithin e IbnMes’udit e kanë bërë të dobët Imam Ahmedi, Jahja bin Adem, Ibnul Mubareku, Ebu Hatimi, Ibn Hibbani, Ibn Abdilberridhe el-Bezari.Tirmidhiu duke e përmendur hadithin thotë:hadithi që ka të bëjë me ngritjen e duarve është i qëndrueshëm ndërsahadithi i Ibn Mes’udit nuk është i qëndrueshëm.Hadithi i tretë ka të bëjë me prekjen e pjesës së poshtme të veshit gjatë tekbirit fillestar(iftitah)-transmetohet <strong>nga</strong>Abdulxhebbari ibnu Vaili i cili <strong>nga</strong> babai ka transmetuar. Se babai i tij ka thënë:E kam parë të Dërguarin e All-llahut sallAllahualejhi ve sel-lem t’i ketë prekur veshët(pjesës së poshtme të laprës së veshit) gjatë ngritjes së duarve gjatë namazit.(Transmeton Ebu Davudi H. no 737dhe Nesaiu 2/123 dhe senedi i këtij transmetimi është i dobët. )Shkaku i dobësisë së këtij hadithi qëndron në transmetuesin Abdulxhebbar. Ibn Haxheri në”Takrib” për AbdulXhebbarindhe transmetimin <strong>nga</strong> babai i tij e ka bërë “mursel” Tek Ehlul Ilmi kjo gjë është e ditur, hadithi i dobët në fe nuk ështëhuxhxhe d. m. th. me transmetim të dobët nuk veprohet.Ajo që është transmetuar në mënyrë të saktë <strong>nga</strong> Resuli sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem e kemi hadithin në sahihun eBuhariut , hadithi numër 735 dhe po të njejtin hadith të transmetuar <strong>nga</strong> Muslimi në Sahihun e tij, numri i hadithit 390:Transmetohet <strong>nga</strong> Abdullah ibën Umer (Allahu qoftë i kënaqur me të!) se: "I Dërguari i Allahut (Paqja dhe Bekimi iAllahut qofshin mbi të!) i ngrinte duart në lartësinë e supeve dhe pranë tyre kur hapte namazin, kur merrte tekbir për nëruku dhe kur ngrihej <strong>nga</strong> rukuja i ngrinte duart gjithashtu, dhe thoshte: "Semiallahu limen hamdeh, rabena ue lekelhamdu". Ndërsa në sexhde nuk e bënte këtë gjë”. Hadithet që kanë të bëjnë me ngritjen e duarve gjatë përkuljes në rukudhe ngritjes pas rukusë janë të transmetuara <strong>nga</strong> një numër i madh sahabësh. Thotë Imam Buhariu në veprën e tij Raf’ulJedejn hadithet mbi ngritjen e duarve janë transmetuar <strong>nga</strong> 19 sahabë. Imam Bejhakiu i ka përmendur emrat e tridhjetësahabëve poashtu Ibn Esiri thotë se janë njëzet sahabë që e kanë transmetuar hadithin e ngritjes së duarve gjatë shkuarjesnë ruku dhe pas ngritjes <strong>nga</strong> rukuja.Pas të gjitha këtyre argumenteve të sakta, si përfundim, themi se ngritja e duarve gjatë shkuarjes në ruku dhe ngritja eduarve pas ngritjes <strong>nga</strong> rukuja është e vërteta padyshim të gjitha rivajetet që janë transmetuar në këtë çështje janë sahihaandajvëllëzër muslimanë nënshtrohuni dhe pasojeni Resulullahun sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem. Lirohuni apo shpëtoniveten e juaj <strong>nga</strong> Taasubi dhe <strong>nga</strong> pasimi i verbër(Taklidi) dhe kapuni pas argumentit të saktë. [Burimi:Sünen-i Ebu DavudTerceme ve Şerhi, Şamil Yayınları, Bağlarbaşı-Istanbul, musluman. biz, rrugetepaqes. net, Raf’ul Jedejn e Imam Buhariut,Kitap ve Sunnete gore Namaz-Muhammed Ebu said el-Yarbuzi, Fikhus-Sunneh-Sejid Sabik tek Kapitulli i Namazit, dheshtesa e fundit <strong>nga</strong> unë. ]160. xhemati i thjeshtë e poshtu edhe <strong>nga</strong> disa hoxhallarë161. Ky emërtim qëllimkeq nuk është me vend, <strong>nga</strong>se në të vërtetë Vehabitë nuk ekzistojnë, përkundër asaj që bidatçinjëtmundohen t’i largojnë njerëzit prej pasimit të të parëve tanë të mirë. Njëherit ata nuk janë të vetëdijshëm se me këtëmundohen ta shuajnë Dritën e All-llahut, por megjithatë, përkundër kurthave të tyre ndaj robërve të All-llahut, Ai -subhanehu ve teala- edhe më shumë e rritë Dritën e Tij. Në lidhje me këtë shpifje ndaj pasuesve të sunnetit –emërtimi ityre si Vehabi-, ka folur edhe mbreti AbdulAziz ibn AbdurRahman Alu Suud, rahimehullah, i cili në ditën e pritjes sëmusafirëve në Mina në kohën e Haxhit më 15/12/1365 ka thënë: “Thonë që kinse ne jemi Vehabi, mirëpo realiteti është se,ne jemi Selefi(pasojmë Kur’anin dhe sunnetin sipas komentimit të sahabëve), praktikojmë fenë tonë, kapemi për Librin eAll-llahut dhe Sunnetin e të Dërguarit të Tij, dhe nuk ka asgjë mes neve dhe muslimanëve, vetëm se Libri i All-llahut dheSunneti i Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem”. ( <strong>nga</strong> revista es-Selefije numri i pestë, data 1420-1421. )Dhe poashtuka thënë: “Po na quajnë neve Vehabi, kurse drejtimit tanë po i thonë Vehabizmi, duke e konsideruar atë si drejtim tëposaçëm. Por, ky është gabim trashanik, i lindur <strong>nga</strong> pretendimet gënjeshtare të cilat i përhapin qëllimkëqinjët. Ne nukjemi pronarë të ndonjë drejtimi të ri, apo të ndonjë besimi të ri, e as Muhammed ibn AbdulVehhabi nuk ka ardhur mediçka të re. Kështu që besimi ynë është, autentik me besimin e Selefit që ka ardhur në Kur’an dhe Sunnet sipas menhexhittë selefit. . . ”. [ Po aty fq. 20]]. Është pyetur shejh Ubejd el Xhabirij <strong>nga</strong> një muslimane franceze që sapo kishte pranuarIslamin dhe vazhdimisht dëgjonte termin”Vehabi”, kështu që ajo dëshironte një sqarim rreth kësaj çështjeje?Shejhu,përgjigjet: E lus Allahun, oj bija ime, që të të forcojë në Islam dhe në Sunet. O Allah, forcoje atë! [Shejhu e bëri këtë du'apër të tri herë]. Termi "wehabi" i atribuohet Shejhut Muhamed bin Abdul-Uehabit, Allahu e mëshiroftë, <strong>nga</strong>që ai karipërtëri thirrjen e Teuhidit [Njësisë së Allahut] <strong>nga</strong> mesi i shekullit të dymbëdhjetë të hixhrës. Ai qe ndihmuar në këtëmëkëmbje <strong>nga</strong> Emiri, Imami Muhamed bin Saud, Allahu i mëshiroftë të dy. Ky përshkrim [dmth wehabitë] përdoret <strong>nga</strong>armiqtë, armiqtë e teuhidit, armiqtë e Sunetit. Kështu qëndron puna. Çdo armik i teuhidit dhe i Sunetit e përshkruannjeriun e teuhidit dhe të Sunetit si "wehabi". Ky është një shpjegim i emërtimit "wehabi". Ndoshta, duhet ta dish që kyështë një atribuim i dënueshëm dhe i gabuar, sepse Shejh Muhamed ibn Abdul-Uehab nuk e ka përshkruar vetvetenkështu. Po ashtu, ky përshkrim nuk i është bërë atij <strong>nga</strong> dijetarët e thirrjes pas tij e as <strong>nga</strong> bijtë e tij, nipat e vëllezërit tëthirrjes, deri në kohën e sotme. Nuk dihet që dikush prej tyre ta ketë përshkruar atë me këtë atribuim, përveç ithtarëve tëbesëtytnisë, të bidatit e të shirkut. Ata janë të cilët i përshkruajnë ithtarët e Sunetit me këtë atribuim. [Marrë <strong>nga</strong> një


92 MBUROJA.netligjëratë e incizuar, në lidhje me termin "wehabitë"<strong>nga</strong> shejh Ubejd el-Xhabirij, nëpërmjet www. mburoja. net]162. Është përhapur në mesin e popullatës sonë një libër në gjuhën turke”Ingiliz Casuslarin itiraflari ve Ingilizlerin IslamDusmanligi”-të përkthyer dhe përpiluar <strong>nga</strong> M. Siddik Gumus, Fatih-Istanbul, 2003, poashtu është përkthyer edhe nëgjuhën shqipe-titulli i libri”Prefimet e Agjentit Anglez”[Fatih-Istanbul, 2007], ky libër është botur <strong>nga</strong> sufistët në Turqi,<strong>nga</strong> shtëpia botuese”Hakikat Kitabevi” dhe është shpërndarë falas këtu tek ne[Prizren], ky libër është plot gënjeshtra dheshpifje, libri në fjalë në të shumtën e “përallave” të tyre nuk kanë referenca apo janë marrë <strong>nga</strong> gazetat ditore dhe <strong>nga</strong>armiqtë e muslimanëve, me qëllim të luftimit të pasuesve të Sunnetit. Ky libër ka bere shpifja te medha ndaj dijetaritMuhammed Abdulvehabit dhe poashtu edhe ndaj shejhul Islam Ibn Tejmijes. Në faqen 4 të këtij libri thuhet:”Sotmuslimanët në të gjithë botën janë ndarë në tre grupe. Grupi i parë janë muslimanët e vërtetë të cilët e ndjekën rrugën ees’habëve kiram. Këto quhen Ehli Sunet ose Syni ose fërka Naxhije. Grupi i dytë janë ato që janë kundërshtarë tëes’habëve kiram. Këto quhen Shii ose fërka-i dal-le. Grupi i tretë janë armiq edhe të Synive edhe të Shi’ive. Këto quhenVehabi ose Nexhdi. Sepse këto për herë të parë janë shfaqur në qytetin Nexhd të Arabisë. Këto quhen Fërka-i mel’ume”.Në një libër tjetër të përkthyer në gjuhën boshnjake”Iman i Islam” në faqen 117 shkruan:”Ibn Tejmije ka qenë njeriu më idëmshëm dhe më i prishuri <strong>nga</strong> njerëzit femohues[kafir]”. Këto janë vetëm disa <strong>nga</strong> fjalët dhe bindjet e tyre që i ka kyxhemat. InshAllahu teala në të ardhmen do të pregatitim një artikull në lidhje me këtë xhemat dhe t’i shohim shpifjet etyre që ia kanë bërë ehli sunnetit-Selefive.163. Thotë dijetari Salih el-Fevzani: ”Çdo kush që e kundërshton ehli sunnetin dhe xhematin (grupin e vetëm të shpëtuar)është i humbur. Në islam nuk ka vetëm se një xhemat, e ai është “ehli sunneh vel xhema'ah”, e kush e kundërshton këtëxhemat, ai me këtë ka kundërshtuar metodën dhe rrugën e pastër të Muhammedit alejhisselam. Themi gjithashtu se çdokundërshtar i rrugës së ehli sunnetit dhe xhematit është pasues i epshit, dhe kundërshtimet dallojnë varësisht <strong>nga</strong> lloji ityre, disa me devijim, disa me dalje <strong>nga</strong> feja islame, varësisht <strong>nga</strong> madhësia e tyre apo largësia dhe afrimi i tyre me tëvërtetën. Gjithashtu <strong>nga</strong> grupacionet e humbura dhe të lajthitura të kësaj kohe janë: grupi i Hasen Bennas (el-ihvanijje),grupi i Hasen Turabit (et-turabijje), grupi i Sejjid Kutbit (el-kutbijje), grupi i Muhammed Sururit (es-sururijje), grupi iAbdurrahman Abdulhalik (et-turathijje), grupi i Muhammed Haddadit (el-haddadijje), grupi i Ahmed Jasinit (elhamasijje),e të tjerë, por këta janë më kryesorët. ""Thënia jonë “grupacione” - kjo është ajo që e meritojnë për shkak tëkundërshtimit të tyre ndaj Kur’anit dhe sunnetit dhe metodës se pastër të selefit, dhe ky emërtim për ta është emërtimsheriatik i paralajmëruar <strong>nga</strong> Muhammedi alejhisselam sikurse që u cekë në hadithin e grupacioneve. Përsa u përketxhemateve, në islam ekziston vetëm një xhemat i vërtetë dhe ai është xhemati “ehli sunneh vel xhema'ah”në pajtim memetodën dhe rrugën e selefit. ”(e-exhvibetul-mufide…faq. 10, po ashtu faq. 7)164. Xherhi/kritika në origjinë siç e thekson Imam Shatibiu në librin e tij el-I’tisam tek kapitulli i nëntë kur flet për sebebulihtilaf tregon se në origjinë xherhi është diçka jo e pëlqyeshme porse është bërë e pëlqyeshme përshkak të përhapjes së tëkeqes.Kuptohet, nuk jemi prej atyre që e teprojmë në xherh/kritikë, sepse xherhi është vetëm mjet dhe nuk është qëllim. Në tëvërtetë, xherhi vetëm na ndihmon që ky da'uet i yni të ecë para. Kjo do të thotë se nuk jemi prej atyre që mirren vetëm mexherh kurse gjërat tjera me rëndësi i lënë anash, apo ndoshta edhe më me rëndësi se xherhi i lënë anash. Jo! Xherhi ështëmjet të cilin e përdorim vetëm aq sa kemi nevojë për të, dhe në të njëjtën kohë i japim rëndësi edhe gjërave tjera, atyre tëcilat janë më primare se ai.165. Edhepse këta janë që më së shumti iu bëjnë xherh të tjerëve. U thonë të tjerëve mos përgojoni, mos flitni kundërdijetarëve sepse mishi i tyre është i helmuar!!! Kurse në realitet këta më së shumti i përgojojnë dijetarët dhe më së shumtiflasin kundër nesh, dhe paralajmërojnë kundër pasuesve të sunnetit. Pasi që këta nuk mund t’a bëjnë dallimin ndërmjetmuxhtehidit dhe pasuesve të epsheve.166. Është pyetur komiteti i Dijetarëve të mëdhenjë: Bazuar në thënien e Allahut të Lartësuar, “Bashkëpunoni mes veti nëdrejtësi dhe devotshmëri, e mosni në mëkat dhe shkelje. ” [Ma’ideh: 2], është thënë se është e detyrueshme që tëbashkëpunohet me grupet Islamike, ndonëse ne mund të dallojmë prej tyre në metodologji dhe në mënyrën e da’ues[thirrjes]. Kështu që mënyra e da’ues sipas Xhematut-Teblig s’është mënyrë e da’ues sipas el-Ihuanul-Muslimin, apoHizbut-Tahrir, apo Xhematul-Xhihad, apo Selefijinëve. Pra, cila është fjala vendimtare lidhur me këtë bashkëpunim? Dhe,a është kjo e kufizuar, për shembull, në konferenca dhe programe? Dhe, çka në lidhje me thirrjen [da’uen] ndaj jomuslimanëve,meqë mund të ketë hutim për muslimanët e rinj. Kështu që secili grup ndër këto grupe do t’i udhëzojë atapër në qendrat e tyre të mësimit dhe në dijetarët e tyre. Kështu ata do të jenë të <strong>nga</strong>tërruar dhe të hutuar në këtë çështje.Pra, si mund të tejkalohen rrethanat e tilla?-Komiteti i Dijetarëve të Mëdhenj u përgjigj:“Detyrimi është për bashkëpunim me grupet që përshkojnë metodologjinë e Librit dhe Sunetit, dhe atë në çka ishin Selefii Umetit, shprehur në thirrjen për tek Allahu i Lavdëruar, të qenit i sinqertë në adhurimin ndaj Tij, paralajmërimi kundërshirkut, bidateve, mosbindjeve, dhe që të këshillohen të gjitha grupet që e kundërshtojnë këtë. Nëse ata kthehen nëpozitën e drejtë, atëherë me ta duhet bashkëpunuar. Por, nëse ata ngulmojnë në kundërshtim, është e detyrueshme që tëlargohemi <strong>nga</strong> ata dhe t’i përmbahemi Librit dhe Sunetit. Pra, bashkëpunim duhet të ketë me grupin që i përmbahetLibrit dhe Sunetit. Kjo do të thotë që të bashkëpunojmë në çkado që është mirësi, drejtësi dhe devotshmëri: <strong>nga</strong>programet, konferencat, mësimet, ligjeratat dhe gjithçka që do të ishte në dobi të Islamit dhe muslimanëve. ”[ Kjo fetuadaton më 11. 16. 1417 [nr. 18870] dhe është firmosur <strong>nga</strong> el-Allame Abdul Aziz Ibn Baz, shejh Abdul Aziz Ibn Abdullahalush-Shejh, shejh Abdullah Ibn Abdur-Rahman el-Gudejan, shejh Bekr Ibn Abdullah Ebu Zejd, dhe shejh Salih IbnFeuzan el-Feuzan. ]Ndërsa shejh Ibn Bazi në një vend tjetër thotë: “Bashkëpunimi në drejtësi dhe devotshmëri si dhe


93 MBUROJA.netkëshillim të ndërsjellë kërkon paralajmërim kundër së keqes, e jo bashkëpunim me të këqinjtë. ”[ Revista ‘el-Furkan, ’botimi nr. 14, f. 15. ].I është thënë Imam el-Evzaijut:”Një njeri thotë:’Unë shoqërohem me pasuesit e sunnetit dhe pasuesit e bidatit”, Evzaiju iaktheu:”Ai njeri dëshiron që ta barazojë të vërtetën me të pavërtetën. ”[el-Ibane, 1/456]. Ibn Bettah duke i komentuar fjalëte Evzaijut, thotë:”Të vërtetën e ka thënë el-Evzaiju, pasi ky njeri nuk e dallon të vërtetën <strong>nga</strong> e pavërteta, dhe aspabesimin <strong>nga</strong> besimi. ”Resuli sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem thotë:”Shembulli i dyfytyrshit në ummetin tim është sikurshembulli i deles në mes të dy kopeve, ndonjëher kalon njërën , ndonjëher kalon tek tjetra. ”[Muslim, 2784]. Andaj o juvëllëzër muslimanë që e doni sunnetin e Pejgamberit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, mos u mashtroni me ata njerëz të cilëte lejojnë bashkëpunimin me grupet e devijuara, me pretekstin se ata nuk kanë rënë në kufër dhe se bidati i tyre është ivogël. Ky pretendim i tyre është i kotë siç e cekem më lart fetvan <strong>nga</strong> komiteti përhershëm, poashtu është edhe shumë irrezikshëm.<strong>Kujdes</strong>!!!Dallon ai person i cili thirrë dhe është udheqës në devijim dhe ai i cili është injorantë dhe i është bashkangjituratyre duke mos e ditur hakkun-ndaj tyre duhet të tregohemi të butë, pasi esenca në davet është butësia, ashtu siç thotëAll-llahu subhanehu ve teala në Kur’anin Fisnik:” Thirr në Rrugën e Zotit tënd me urtësi dhe me këshilla të mira, dhepolemizoji ata me atë që është më së miri”. [Nahl:125]. Dhe All-llahu u ka thënë Musait dhe Harunit alejhimusselam:“Shkoniju të dy te Faraoni, se vërtetë ai i ka kaluar (të gjithë kufijtë në mosbesim). Dhe i flisni atij butë e shtruar,mbase mund të përkujtohet apo të frikësohet”. [TaHa: 43-44]. Mirëpo, nëse për largimin e të keqes ka nevojë të përdoretashpërsia, atëherë nuk prish punë nëse e përdorim atë, qoftë edhe ndaj muslimanëve. E ndonjëherë besimtari me kritikëne tij ndaj vëllaut të vet, tregohet më i ashpër se sa ndaj armikut të tij. Por, a nuk e ke parë se Musa sal-lAll-llahu alejhi vesel-lem është treguar i butë me Faraonin, kurse i ashpër kundër vëllaut të tij Harunit sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem. Sa qëAll-llahu i Lartësuar rrëfen se aq i ashpër ka qenë Musai me vëllaun e tij, saqë: “. . e kapi për koke vëllain e tij, dhe etërhoqi pas vetes”. [El’araf: 150]. Për këtë arsye, Ibn Tejmije, rahimehullah, ka thënë: “Besimtari për besimtarin është sikurdy duart të cilat lajnë njëra tjetrën. E ndonjëherë fëlliqësira nuk hiqet vetëm se me ashpërsi, mirëpo ajo (ashpërsi) sjellpastërti dhe zbutje, që na shtyen ta lavdërojmë atë ashpërsi” [Mexhmu’u el-Fetava (28/53-54)]. Atëherë, a i mbetët dikujttë argumentojë me parimin e “Miqësimit dhe Armiqësimit” kundër vëllait të vet, i cili çon në vend parimin e ‘tëurdhëruarit në të mirë dhe të ndaluarit <strong>nga</strong> e keqja’; duke thënë se ai po e zgjatë gjuhën e tij ndaj vëllaut të tij, kursetregohet i butë ndaj pabesimtarëve?! Ky është pretendim dhe argumentim i kotë, apo kundër tyre e jo për ta; <strong>nga</strong>se edhevet Pejgamberi sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem ka qenë rigoroz dhe i ashpër ndaj dijetarëve <strong>nga</strong> shokët e tij, më shumë se sandaj shokëve tjerë të tij <strong>nga</strong> jodijetarët. Për shembëll fjala e tij Muadhit radijaAll-llahu anhu kur e ka zgjatur namazin: “OMuadh! A fitnexhi je ti?!”, kurse në anën e kundërt është treguar i butë ndaj bedeviut i cili pat kryer urinën në xhami; siçtransmetohet në Sahihun e Buhariut (220).167. Kader universal, e jo sheriator! Ngase All-llahu subhanehu ve teala nuk e do përçarjen, përkundrazi ndalon <strong>nga</strong> ajo. ,168. Marrja e së mirës dhe lënia e së keqes-<strong>nga</strong> Ebul Hasan Malik el-Akhder nëpërmjet therighteouspath. com[mburoja.net]169. Mbledhur <strong>nga</strong> imam Ahmed [3/387], ed-Darimi [1/115], dhe është cilësuar Hasen <strong>nga</strong> Muhadith el-Albani në Irua[6/338-340]170. Ndër bidatet e shumta që gjenden tek këto tarikate do të veçojmë edhe bidatin e disa “netëve të mëdha” që njihen nëpopullatën tonë si p. sh. muaji i mevludit(lindja e Pejgamberit alejhi selam), nata e regaibit, nata e miraxhit, nata e beratitetj. E që në këto “festa” tarikatet e shfrytëzojnë rastin për davetin e tyre duke mbajtur ligjërata, programe të ndryshmefestive. Mirëpo, a thua vallë këto “festa” janë prej sunnetit. Sa i përket festimit të muajit të mevludit, nuk kemi asnjëtransmetim në lidhje me vlerën apo festimin e kësaj nate, prandaj këtë ditë të lindjes së Pejgamberit sal-lAllahu alejhi vesel-lem, nuk e ka kremtuar as vetë Resulullahu, sahabët dhe as gjeneratat e para të muslimanëve (Selefu salih), ashtu siçna tregon shejh AbdulAziz ibn Bazi në broshurën e tij”<strong>Kujdes</strong> <strong>nga</strong> risitë”. Poashtu edhe netët tjera të cilat festohen, tëgjitha argumentet janë ose të dobëta ose të shpikura. Shih-“Iktidau siratal Mustekim”të shejhul Islam Ibn Tejmijes dhe IbnXheuziju rahimehullah në librin e tij el-Meuduat vëll. 2. fq. 125-127, më poshtë do ta sqarojmë më gjërësisht këtë temë.171. “Qëndrime Selefite në disa çështje metodologjike” të Zejd Enver Haziri, Prishtinë, 1426/2005, fq. 71-76.72. Me një kusht, e ai kusht ishte që transmetimi i tij mos t’a ndihmojë medh’hebin e vet.173. “Nuhbetul-Fikr” fq/51.174. “et-Takrib mea tedribur-ravij” fq/325.175. “Es-Sunnen el-Kubra” 1/208176. Kaderitë janë një grupacion i devijuar i cili mohon Kaderin. Shumica e dijetarëve, ithtarët e këtij drejtimi nuk ikonsiderojnë fare prej muslimanëve, sepse bidati i tyre është bërë shkas që ata të binë në pabesim (sh. a).177. Pak më lartë thamë se Imam Maliku i përket grupit të dijetarëve të cilët nuk e kanë pranuar hadithin e bidatçiut nëkurrfarë mënyre, por transmetohet <strong>nga</strong> ai se ka lejuar të transmetohet edhe <strong>nga</strong> bidatçiu jothirrës në bidat siç tha IbnTejmije, dhe siç e pohon Mual-limiu në “Tenkil 1/231”. Ibn Abdul-Berri në “Xhamiu Bejanul-Ilm fq:348” transmeton seImam Maliku ka thënë:”Dituria nuk mirret <strong>nga</strong> katër persona: mendjelehti që shfaqë mendjelehtësine e tij, dhe bidatçiu icili thërret në bidat……. . ”. [Me fjalën “Dituria” përveç dijes, është për qëllim edhe transmetimi i hadithit, përndryshe nëlidhje me marrjen e dijes <strong>nga</strong> bidatçinjët, Selefi kanë qenë shumë kategorikë në ndalesën e saj, sa që disa prej tyre kanëthënë me Ixhma’; ashtu siç do të shohim më posht.178. “el-Kifaje”fq/121 të Hatib Bagdadit


94 MBUROJA.net179. Shiko: Sahihul-Muslim1/14; Sunenin e Darimiut 1/124 dhe”el-Kifaje” fq/121, 122.180. “el-Kifaje” fq/121.181. “Xhamiu bejanul-Ilm” fq/248182. “Xhamiu bejanul-Ilm” fq/246.183. “Sherh Usulul-I’atikad” 1/85.184. Në këtë libër autori i saj ka mbledhur fetvatë e disa dijetarëve të Egjiptit, Shamit, Marokut ku në to thuhet se nuklejohet të merret dituria <strong>nga</strong> bidatçinjët me Ixhma’.185. “El-Bidatu ve etheruha es-sejji’ fil-ummeh” fq/51.186. Një dobi: nëse debatet bëhen me qëllim që e vërteta të del në shesh, atëherë ky debat është hallall, e nëse debati bëhet<strong>nga</strong> dy palë me qëllim që njëra ta mund tjetrën <strong>nga</strong> epshi për fitore, atëherë ky lloj debati është haram.187. Tra. Al-Axhuri në “esh-Sheriah” fq/61 si dhe Ibn Bettah në “el-Ibaneh el-Kubra” 2/438.188. Tra. Darimiu në Sunnenin e tij 1/120, Al-Axhuri në “esh-Sheriah”fq/56, Lalekaiu në “Sherh” 1/134.189. Tra. Lalekaiu në “Sharh” 1/133.190. Tra. Al-Axhuri në “esh-Sheriah” fq/57, Lalekaiu në “Sherh” 1/151, si dhe të tjerët.191. el-Exhuibetul-Mufide en Es’iletil-Menahixh el-Xhedide, f. 78-79, peytja nr. 39. - el-Al-lame Salih el-Feuzan binAbdillah el-Feuzan192. Muttefekun alejhi, <strong>nga</strong> hadithi i transmetuar <strong>nga</strong> Ebu Seidi (radiallahu anhu).193. Sa e sa akuzime për dijetarët tanë janë bërë, duke thënë se ata janë njerëz të shtetit apo dijetarë të periodave elehonisë, apo se ata janë njerëz dhe gabojnë e të tjera si këto. Po, ata janë njerëz dhe mund të gabojnë, por nuk ka mundësitë gabojnë në çështjet më të rëndësishme të popullit, duke mbetur që këto çështje t'i zgjidhin dhe t'i kuptojnë të paditurit,apo nxënësit e vegjël të dijes. Sa e sa akuzime e tallje për shejhun tonë, El Albanin kemi dëgjuar <strong>nga</strong> disa prej ihuanulmuslimin, sepse sipas pretendimit të tyre, ai i ndalonte ata <strong>nga</strong> xhihadi, madje madje i thanë edhe çifut apo duke eakuzuar me “irxha”-i pastër është shejh Albani <strong>nga</strong> këto etiketime që këta të gjorët i shpifën. Ka thënë Imam Ahmed IbnHanbel (v. 241 H), rahimehullah: “Sa për Khauarixhët, atëherë ata i kanë quajtur Ehlus-Suneh uel-Xhema’h si Murrxhi’a,dhe Khauarixhët kanë gënjyer me këtë thënien e tyre. Më saktë, ata vetë janë Murrxhi’a. Ata pretendojnë se janë në Imandhe në Hak, duke i përjashtuar pjesën tjetër të njerëzve, dhe ata e shpallën qafir çdo njeri që i kundërshton ata. [ Shiko er-Risale të el-Istakhrit, siç gjendet në Tabakatul-Hanabileh (1/36). ]. Kur këta e panë që ishte e pamundur të përballeshin mekëtë dijetar dhe më fjalët e dijetarëve të mëdhenj të umetit, filluan që "sulmin" e tyre ta drejtonin <strong>nga</strong> nxënësit e imamAlbanit (Allahu e mëshiroftë!). Duke ndjekur kështu të njëjtën metodë që kanë ndjekur "paraardhësit" e tyre në këtë"fushë" {në të folurit keq për dijetarët). Siç kanë bërë dhe me transmetuesin e madh të haditheve, Ebu Hurejrën (Allahuqoftë i kënaqur prej tij!), me anë të së cilit na ka ardhur pjesa më e madhe e haditheve. Kjo "luftë" ndaj Ebu Hurejrës(Allahu qoftë i kënaqur prej tij!) nuk kishte qëllim tjetër por vetëm që të "goditej" i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi iAllahut qofshin mbi të!). Të njëjtën metodë po ndjekin sot edhe këta kur flasin keq për nxënësit e imam Albanit (Allahu emëshiroftë!). Ata me këtë "sulm" ndaj nxënësve të imam Albanit nuk kanë qëllim tjetër, por vetëm të hedhin poshtë punëne palodhshme të këtij dijetari të madh në shërbim të sunetit. Shejh AbdulMuhsin el-Abbadi në botimin e dytë të broshurësRifkan ehli suneh bi ehli sunneh(Butësi Ehli sunnet me Ehli sunnet)në parathënien e kësaj broshure i nxit nxënësit e dijestë marrin dituri <strong>nga</strong> nxënësat e shejh Albanit, ja edhe vet fjalët e shejh Abbadit hafidhahullah:” "Këshilloj gjithashtu që tëpërfitojnë nxënësit e dijes në çdo vend prej atyre që janë të zënun me dituri (që merren me dituri) prej Ehli Sunnetit në atëvend si p. sh. Nxënësit e Shejh Albanit rahimehullah në Jordani të cilët hapën pas tij (Shejh Albanit) Qendrën me emrin etij (Qendra Imam Albani)". (Shiko Rifkan Ehli Sunne bi Ehli Sunne botimi i dytë 1426. h faqe 8).Pra, le të kenë kujdes këta të humbur <strong>nga</strong> fjalët që thonë, sepse ndryshimi është i madh ndërmjet dijetarëve tanë tëmëdhenj si Imam Ibn Bazi, Albani, Uthejmini, të cilët jetën e tyre e kalojnë në shërbim të fesë, në shërbim të përmisimit tëgjendjes së umetit sipas menhexhit profetik dhe ata të cilët i pasojnë në kohën tonë këta dijetarë në menhexhin e tyre sishejh Abbadi, Feuzani, Rebi ibn Hadi, Ali Halebi, Selim hilali, All-llahu subhanehu ve teala i ruajtë që të gjithë <strong>nga</strong>kurthet e tyre.194. "Mexhmu el fetava" (28/234).195. Shejhu i Islamit, Ibën Tejmije ka përmendur bashkimin e muslimanëve në këtë gjë.196. Këtu përfshihen edhe sufitë, përveç atyre të cilëve i adresohen sufive por në të vërtetë dhe në menhexh ata nuk janësi ata, prej atyre për të cilët dijetarët e Islamit kanë dëshmuar për merita, drejtudhëzim dhe kapje për Kuranin dheSunetin.197. Kapitulli i katërt Instruksione ne lidhje me kriticizmin e individëve dhe grupeve-<strong>nga</strong> Shejh Rebi bin Hadi el-Madkhali198. më gjërësisht rreth argumentimit me hadithe të dobëta, kthejuni librit”Hadithet e dobëta në”Rijadus Salihin” tëImam Neveviut. . . Zejd Haziri199. Shih. Sahihut-Tergib fq. 32-33 nëpërmjet, ”Hadithet e dobëta në”Rijadus Salihin” të Imam Neveviut. . Zejd Haziri fq.27-28200. Tahrixh el-ihja, 3/75201. Këto “festa” janë të shkruajtur dhe u janë servuar popullatës tonë muslimane nëpërmjet takvimeve që na tregojnëkohën e hyrjes së vakteve të namazit.202. Shukajri, Es-Sunenu ve’l-Mubtede’a fq. 143


95 MBUROJA.net203. Imam Bejhaki, Ed-Da’vatu’l-Kebir, Ebu Shame el-Baisu Ala inkari’l-Bida’i ve’l-Havadithi fq. 35204. Suneni i Ibn Maxhes 1388, Bejhakiu, Fedailu’l-Evkat:24, Shuabul Iman 3542, Ibnu’l Xheuzi , El-İlelu’l-Mutenahije, vëll.2 fq. 71205. Tahrixh-shpjegimi i shkallës së hadithit-se a është i saktë, i dobët, apo i shpikur.206. Imam Bejhakiu, Ed-Da’vatu’l-Kebir207. Imam Busiri age vell. 2 fq. 10208. Shukajri, Es-Sunenu ve’l-Mubtede’a fq. 144209. dmth thirrje për faljen e namazit te beratit210. Ibnul Xheuzi-el-Meuduat vëll. 2 fq. 127211. Iktidau’s-Siratu’l-Mustekim vëll. 2 fq. 632, 639212. Tartushi, El-Havadithu ve’l-Bida’u fq. 132213. Buhariu dhe Muslimi214. Sidomos për ata muslimanë që janë fillestarë në fe, si kanë mundësi këta fillestarë t’a kuptojnë se cila është e vërteta, ecila është e kota, këta shumë lehtë mund të bien në grackën e tyre. Këtë po ua them <strong>nga</strong> përvoja ime gjersa isha në Turqi,kur për çështjen e Tevvesulit mu kishte <strong>nga</strong>tërruar koka. Sufitë argumentonin me ajetin 35 të sures Maide” O ju që besuat!Kini frikë All-llahun dhe kërkoni afrim te Ai. . . ”[duke i bërë tefsir] kinse lejohet Tevvesuli/afrimi tek All-llahu me tëvdekur, pastaj argumentonin me hadithe të dobëta dhe të shpifura sipas epsheve të veta-deshti All-llahu subhanehu veteala që të njoftohem me libra <strong>nga</strong> burimet e pastërta, si p. sh libri “Tevvesuli” i shejh Albanit. Velhamdulilah.215. Shkëputur <strong>nga</strong> libri i shejh Albanit” Vërejtje falësit mos t’i shndërrojë varret në xhamia”shqipëroi Ahmet XhaferHoxha.216. Transmeton Taberiu dhe Dija el Makdesi në “El Ehadith el Muhtareh” dhe të tjerët me zinxhirë të vërtetë, e ka bërë tëmirë El Mundhirij.Është i nxjerr në Silsiletu el Ehadith es-Sahihah (1620).217. Zingjiri i transmetimit është i saktë, Ahmedi, Ebu Daudi dhe Hakimi, hadithin e saktësoi AlbaniKthehu lart

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!