pełna wersja - pdf - Polimery w Medycynie

4 PIOTR LULIŃSKI i inniRyc. 1. Schemat etapów procesutworzenia śladu molekularnegow matrycy polimerowejFig. 1. Scheme of imprintingprocess in the polymermatrixka i analiza kliniczna. Współczesna opieka medycznaoparta jest na olbrzymiej liczbie testów, mających nacelu wczesne rozpoznanie choroby lub/i monitorowaniejej przebiegu. Rośnie popyt na precyzyjne, taniei szybkie testy, a postęp technologiczny umożliwiarealizację tych potrzeb.Już od kilku lat obserwowany jest ciągły wzrostwartości światowego rynku diagnostycznego, któryobecnie jest szacowany na kilkadziesiąt miliardóweuro. Testy diagnostyczne są wykorzystywaneprzede wszystkim w leczeniu pacjentów cierpiącychna choroby układu krążenia i choroby nowotworowe,osób z niewydolnością układu moczowego orazchorych na cukrzycę. Wzrost liczby osób nadużywającychleki i uzależnionych od substancji psychoaktywnych,ogromnie zwiększył zapotrzebowanie natesty identyfikujące substancje toksyczne [3]. Rosnącewymagania ze strony pacjentów oraz personelumedycznego w stosunku do nowych generacji testówdotyczą ich miniaturyzacji, łatwości obsługi i szybkościotrzymywania wyników i stwarzają podstawydo rozwoju nowych technologii.Większość spośród obecnie stosowanych testówdiagnostycznych wykorzystuje naturalne enzymylub przeciwciała jako elementy sensorowe. Jednakżeta grupa testów posiada istotne ograniczenia wynikającez ich biostruktury. Są to: słaba odtwarzalność,niestabilność w czasie produkcji i problemy związaneze sterylizacją. Dużą nadzieję na przezwyciężenietych trudności wiąże się z polimerami ze śladem molekularnym.Dzięki wysokiej selektywności, wytrzymałościmechanicznej, termicznej i chemicznej oraztaniej preparatyce, omawiana klasa polimerów możestanowić nową generację materiałów do konstrukcjitestów diagnostycznych.MATERIAŁY POLIMEROWEW MONITOROWANIUPRZEBIEGU CUKRZYCYCukrzyca jest jedną z najbardziej rozpowszechnionychobecnie chorób. Objawia się zbyt wysokimpoziomem glukozy we krwi. Nie leczona cukrzycaprowadzi do poważnych powikłań, związanychz uszkodzeniem wielu narządów. Jednym ze wskaźnikówstężenia glukozy jest glikowana hemoglobinaHbA1c, która jest produktem nieenzymatycznej glikacjihemoglobiny. W wyniku połączenia cząsteczkiglukozy z wolną grupą aminową reszty waliny naN-końcu łańcucha β-hemoglobiny powstaje zasadaSchiffa, która następnie ulega przegrupowaniu tworzącstabilną ketoaminową pochodną hemoglobiny[4]. Glikacja jest procesem stopniowym i proporcjonalnymdo stopnia glikemii. Zawartość HbA1cjest zatem odzwierciedleniem średniego stężeniaglukozy we krwi w ciągu 120 dni czyli średniegoczasu życia erytrocytu. Olbrzymią zaletą oznaczaniapoziomu HbA1c jest brak ciągłego wahania stężenia,występujący podczas klasycznego pomiarustężenia glukozy we krwi. Ponadto glikowana hemoglobinapozwala ocenić ryzyko wystąpienia powikłańcukrzycy [5].