KURRIKULA E KOSOVËS KURRIKULA BËRTHAMË PËR ARSIMIN ...

KURRIKULA E KOSOVËS2. Zhvillimi i shkathtësive të kërkimit shkencor për ndërtimin e materies, proceseve dhedukurive në natyrëPlanifikon dhe kryen hulumtime të thjeshtashkencore individualisht ose në grup, brendadhe jashtë klasës duke mbledhur, analizuardhe interptreruar të dhënat me qëllim tëshpjegimit të proceseve dhe dukurive natyrore.3. Ndërlidhja ndërmjet lëndëve të shkencave të natyrës dhe me fushat tjeraIntegrimi i koncepteve të përbashkëta në shkencat natyrore (biologji, kimi, fizikë :- lënda dhe energjia në zhvillimin e jetës, interpretimi i proceseve dhe dukurive natyrore dhendikimi e tyre te njeriu, qeniet e gjalla dhe në mjedis, shndërrimet e lëndës, ndërveprimet nëmes lëndës, trupave dhe qenieve të gjalla, atomet, molekulat, ligji i ruajtjes se mases dheenergjisë, tretësirat, fotosinteza, frymëmarrja, ushqimi i shëndetshëm.Integrimi në metodën shkencore hulumtuese:- vëzhgimi, klasifikimi, matja, modelimi, parashtrimi i hipotezës, eksperimenti, prova, perdorimi iinstrumenteve per matje, planifikimi dhe projektimi i hulumtimeve të thjeshta shkencore,perpunimi i rezultateve, siguria gjatë punës në laborator.3.3 Integrimi i shkencave natyrore me fushat tjera- Komunikimi dhe të shprehuritKomunikon në gjuhë amtare dhe gjuhë të huaja gjatë punës në grup,pasuron fjalorin e gjuhësme shprehje e simbole të reja përmes diskutimit, raporteve me shkrim, të punëve praktike,hulumtumeve dhe matjeve- MatematikaPërdor formulat, modele matematikore për të simuluar procese dhe dukuri të ndryshme,veprimet matematikore gjatë llogaritjeve të rezultateve të fituara gjatë matjeve të madhësive tëndryshme fizike.- Shoqëria dhe mjedisi:Trajton mjedisin natyror-shoqëror si një pasuri, e cila duhet të ruhet dhe të shfrytëzohet për tëmirat e shoqërisë.- Shëndeti dhe mirëqeniaMbron shëndetin duke respektuar rregullat e higjienës, të ushqimit, të lëvizjeve trupore dhe tëorganizimit të pushimit dhe vetëdijësohet për t’u mbrojtur nga alkooli, duhani, drogat, HIV/AIDSdhe nga shtatëzania e pa dëshiruar- Jeta dhe punaRespekton parimet e punës në grup dhe bashkëpunon në mënyrë aktive në arritjen e objektivavetë përcaktuara duke shfaqur shkathtësi maneveruese në përdorimin e veglërive, pajisjeve dheteknologjinë e informacionit dhe të komunikimit për të marrë informacione gjatë hulumtimeve.4. Zbatimi i shkencës dhe teknologjisë në jetën e përditshmePërdorë TIK-un dhe pajisjet e reja tëkomunikimit, veglat dhe mjetet e ndryshme tëprodhuara përmes shkencës për të kuptuarproceset natyrore dhe zgjidhur problemet nëjetën e përditshme.59Shpjegon natyrën historike të ideveshkencore; përshkruan ndikimin e zbulimeveshkencore teknologjike gjatë historisë dheefektet e tyre në ngritjen e cilësisë së jetëssë njeriut.5. Zhvillimi i shkathtësive të komunikimit në shkencë dhe përmes shkencësPlanifikon kërkim shkencor të thjeshtë, paraqettë dhënat në tabelë dhe diagrame, interpretonme gojë ose me shkrim informatat e mbledhuranga burimet e ndryshme.Përdorë forma të thjeshta të interpretimit tëtë dhënave shkencore me gojë dhe meshkrim; planifikon hulumtimin e një problemitë thjeshtë shkencor, formulon një hipotezë,vërteton përmes eksperimentit, nxjerrëkonkludime dhe i komunikon ato.